บทความวิชาการ การพยาบาล ... 2028.pdf67...

10
67 ว.พยาบาลสงขลานครินทร์ ปีท่ 32 ฉบับที่ 3 กันยายน - ธันวาคม 2555 นัยนา พิพัฒน์วณิชชา บทความวิชาการ การพยาบาลผู้สูงอายุที่สูญเสียการได้ยิน นัยนา พิพัฒน์วณิชชา* บทคัดย่อ การสูญเสียการได้ยิน เป็นความพิการที ่พบได้บ่อยที ่สุดในผู ้สูงอายุไทย ทั ้งนี ้ ผู ้สูงอายุที ่สูญเสียการ ได้ยินในประเทศไทยจะเพิ ่มขึ ้นอย่างรวดเร็วในช่วงหลายทศวรรษถัดจากนี ้ เนื ่องด้วยการเพิ ่มขึ ้นอย่างรวดเร็ว ของประชากรสูงอายุ การสูญเสียการได้ยินส่งผลรบกวนทำาให้คุณภาพชีวิตลดลง ส่งผลกระทบทั ้งต่อ ร่างกาย อารมณ์ เศรษฐกิจ สังคม และจิตวิญญาณของผู้สูงอายุ บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อต้องการ สร้างความตระหนักให้ผู้อ่านเห็นความสำาคัญของการสูญเสียการได้ยินในผู้สูงอายุ โดยการนำาเสนอข้อมูล ที ่ทันสมัยเกี ่ยวกับการเปลี ่ยนแปลงตามวัยที ่เกี ่ยวข้องกับการสูญเสียการได้ยิน ประเภทของการสูญเสียการ ได้ยิน สาเหตุและปัจจัยเสี่ยงของการสูญเสียการได้ยิน ผลกระทบของการสูญเสียการได้ยิน รวมถึงการ ปฏิบัติการพยาบาลสำาหรับผู้สูงอายุที่มีการสูญเสียการได้ยิน โดยมีเป้าหมายสูงสุดเพื่อพัฒนาความรู้ของ พยาบาลและส่งเสริมคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุที่มีการสูญเสียการได้ยินให้ดีขึ้น คำาสำาคัญ: การสูญเสียการได้ยิน; ผู้สูงอายุ; การพยาบาล * อาจารย์ ดร. กลุ่มวิชาการพยาบาลผู้สูงอายุ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา จังหวัดชลบุรี

Upload: others

Post on 25-Feb-2020

10 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทความวิชาการ การพยาบาล ... 2028.pdf67 ว.พยาบาลสงขลานคร นทร ป ท 32 ฉบ บท 3 ก นยายน

67ว.พยาบาลสงขลานครนทร

ปท 32 ฉบบท 3 กนยายน - ธนวาคม 2555นยนา พพฒนวณชชา

บทความวชาการ

การพยาบาลผสงอายทสญเสยการไดยน

นยนา พพฒนวณชชา*

บทคดยอ

การสญเสยการไดยน เปนความพการทพบไดบอยทสดในผสงอายไทย ทงน ผสงอายทสญเสยการไดยนในประเทศไทยจะเพมขนอยางรวดเรวในชวงหลายทศวรรษถดจากน เนองดวยการเพมขนอยางรวดเรวของประชากรสงอาย การสญเสยการไดยนสงผลรบกวนทำาใหคณภาพชวตลดลง สงผลกระทบทงตอรางกาย อารมณ เศรษฐกจ สงคม และจตวญญาณของผสงอาย บทความนมวตถประสงคเพอตองการสรางความตระหนกใหผอานเหนความสำาคญของการสญเสยการไดยนในผสงอาย โดยการนำาเสนอขอมลททนสมยเกยวกบการเปลยนแปลงตามวยทเกยวของกบการสญเสยการไดยน ประเภทของการสญเสยการไดยน สาเหตและปจจยเสยงของการสญเสยการไดยน ผลกระทบของการสญเสยการไดยน รวมถงการปฏบตการพยาบาลสำาหรบผสงอายทมการสญเสยการไดยน โดยมเปาหมายสงสดเพอพฒนาความรของพยาบาลและสงเสรมคณภาพชวตผสงอายทมการสญเสยการไดยนใหดขน

คำาสำาคญ: การสญเสยการไดยน; ผสงอาย; การพยาบาล

* อาจารย ดร. กลมวชาการพยาบาลผสงอาย คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยบรพา จงหวดชลบร

Page 2: บทความวิชาการ การพยาบาล ... 2028.pdf67 ว.พยาบาลสงขลานคร นทร ป ท 32 ฉบ บท 3 ก นยายน

68ว.พยาบาลสงขลานครนทรปท 32 ฉบบท 3 กนยายน - ธนวาคม 2555

การพยาบาลผสงอายทสญเสยการไดยน

บทนำา การสญเสยการไดยน เปนการเจบปวยเร อรงท พบบอยทสดในกลมผ สงอาย จากการศกษาในประเทศสหรฐอเมรกา พบวา ผทอายมากกวา 65 ป สญเสยการไดยนถงรอยละ 70 (Action on Hearing Loss, 2011) และจากรายงานการสำารวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกาย ครงท 4 พ.ศ. 2551- 2552 พบวาผสงอายไทยมภาวะหตงรอยละ 7.22 ซงเปนความพการทพบมากทสดในกลมประชากรสงอาย (สำานกงานสำารวจสขภาพประชาชนไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข, 2552) สงผลรบกวนการดำารงชวตประจำาวนรวมทงความสามารถของผสงอายในการตดตอสอสารกบผอนและสงแวดลอม นำาไปสปญหาการแยกตวออกจากสงคม สบสน ซมเศรา ความสามารถทางรางกายและการรบรทางสตปญญาลดลง (Harkin & Kelleher, 2011) รวมทงอาจนำาไปสการเกดอบตเหตหกลมได (Grue, Ranhoff, Noro, Finne-Soveri, Jensdottir, Ljunggren, et. al., 2009) ดงนนความร ความเขาใจเกยวกบการสญเสยการไดยนในผสงอาย สามารถนำาไปประยกตใชในการปฏบตการพยาบาลผสงอาย การใหคำาแนะนำาผดแลและสมาชกในครอบครวเพอสงเสรมการไดยนสำาหรบผสงอายอยางถกตองและเหมาะสมตอไป

การเปลยนแปลงตามวยทมผลตอการไดยนของผสงอาย (Harkin & Kelleher, 2011; Weinstein 2009; Ko, 2010) การสญเสยการไดยนจากการสงอาย เปนการเปลยนแปลงตามวยในทางเสอมสภาพของระบบการไดยนตงแต หชนนอก หชนกลาง ไปจนถงหชนใน ดงตอไปน 1. หชนนอก ใบหของผสงอายจะสญเสยความยดหยนและความแขงแรง ตอมสรางขหมการทำางานมากขน ทำาใหเกดภาวะขหอดตนไดบอยขน 2. หชนกลาง แกวหของผสงอายจะม

ความยดหยนนอยลง และกระดกเลกๆ ในหชนกลางมการแขงตวมากขน 3. หช นใน เซลลขนบรเวณโคเคลย (cochlea) ของผสงอายเปนอวยวะทไดรบผลกระทบมากทสดจากการเปลยนแปลงตามวย ดงน 3.1 เซลลขนทฐานในบรเวณโคเคลยมการเหยวฝอไป 3.2 เสนประสาทททำาหนาทรบความรสกจากเซลลขนบรเวณโคเคลย สงไปยงสมองมการเสอมลง 3.3 เสนเลอดทไปเลยงโคเคลยมการเปลยนแปลง ทำาใหเลอดทไปเลยงลดลง การเปลยนแปลงตามวยของระบบการไดยนในวยสงอายดงกลาว ทำาใหผสงอายสญเสยการไดยนเสยงทมความถสงและจะไดยนเสยงทมความถตำาไดดกวา สงผลใหเกดภาวะประสาทหเสอม ดงนนผสงอายอาจไดยนเสยงชดในระดบความถตำาและไมไดยนเมอมการใชเสยงในระดบความถสง

การสญเสยการไดยนในผสงอาย การสญเสยการไดยนในผสงอายแบงออกเปน 3 ประเภท ดงน (Harkin & Kelleher, 2011) 1. การสญเสยการไดยนจากการนำาเสยงเสอม (conductive hearing loss) เกดจากความผดปกตของหช นนอก หช นกลาง และนำาในหชนกลาง เชน ชองหตบแคบ แกวหทะล ทำาใหเกดการสญเสยการไดยนแบบถาวรหรอชวคราวกได ซงหากไดรบการรกษาทถกตองบางรายสามารถทำาใหการไดยนกลบคนเขาสภาวะปกตได เชน การผาตดตกแตงเยอแกวหในรายแกวหทะล 2. การสญเสยการไดยนจากประสาทหเสอม เนองจากการเปลยนแปลงตามวยหรอประสาทหเสอมจากวยชรา (sensorineural hearing loss) เกดจากการสญเสยประสาทรบเสยงหรอเซลลขนบรเวณโคเคลยไปทละนอยตามอายทเพมมากขน หรอไดรบความเสยหายโดยมสาเหตจากการไดรบ

Page 3: บทความวิชาการ การพยาบาล ... 2028.pdf67 ว.พยาบาลสงขลานคร นทร ป ท 32 ฉบ บท 3 ก นยายน

69ว.พยาบาลสงขลานครนทร

ปท 32 ฉบบท 3 กนยายน - ธนวาคม 2555นยนา พพฒนวณชชา

เสยงดงเกนไป หรอบางรายเกดจากภาวะเยอหมสมองอกเสบทำาใหเชอโรคแพรกระจายเขาไปในเซลลขนบรเวณโคเคลย หรอการอกเสบของเสนประสาทหทำาใหสญเสยการไดยน 3. การสญเสยการไดยนแบบผสมทงการนำาเสยงและประสาทหเสอม (mix conductive and sensorineural hearing losses) เชน ผปวยอาจจะมแกวหทะลจากโรคหนำาหนวกรวมกบมภาวะประสาทหเสอมตามวย สาเหตและปจจยเสยงททำาใหผสงอายสญเสยการไดยน มดงน 1. มอายมากขน ทำาใหมการเสอมของอวยวะทกสวนททำาหนาทเกยวกบการไดยน จากการวจยในประเทศสหรฐอเมรกา พบวา ผสงอายทมอายระหวาง 70 - 79 มการสญเสยการไดยนรอยละ 66 และยงอายมากถง 80 - 92 ป พบการสญเสยการไดยนมากถงรอยละ 90 (Helzner, Patel, Pratt, Sutton-Tyrrell, Cauley, Talboot, et al., 2011) 2. เพศชาย จากการวจยพบอตราความรนแรงของการสญเสยการไดยนในเพศชายมากกวาเพศหญง โดยพบในผสงอายชายไทยในอตรารอยละ 8.0 สวนผสงอายหญงไทยพบอตรารอยละ 6.9 (สำานกงานสำารวจสขภาพประชาชนไทย สถาบนวจยระบบสาธารณสข, 2552) ทงนยงไมทราบสาเหตแนชด แตอาจเปนเพราะเพศชายมปจจยเสยงในการสมผสเสยงดงและสบบหรมากกวาเพศหญง 3. ไดรบเสยงดงเกนไปหรอการสมผสเสยงดงซำาๆ เปนเวลานานทำาใหเกดการสญเสยการไดยนแบบคอยเปนคอยไป เนองจากเซลลขนบรเวณหชนในถกทำาลาย จากการวจยในประเทศสหรฐอเมรกา พบวา ผสงอายทมประวตสมผสเสยงดงมการสญเสยการไดยนมากกวาผสงอายทไมมประวตสมผสเสยงดงอยางมนยสำาคญทางสถต (Raynor, Pankow, Miller, Huang, Dalton, Klein, et al., 2009) 4. เปนโรคเรอรงทเกยวของกบระบบ

ไหลเวยนโลหต ไดแก โรคระบบหวใจและหลอดเลอดความดนโลหตสง ไขมนในเลอดสง และโรคเบาหวาน จากการวจย พบวา ผปวยโรคเบาหวานมการสญเสยการไดยนมากกวาคนทไมเปนโรคเบาหวาน และผปวยโรคเบาหวานทมอายมากหรอมการควบคมโรคเบาหวานไมด มการสญเสยการไดยนมากกวาคนทอายนอยหรอมการควบคมโรคเบาหวานด (Lerman-Garber, Cuevas-Ramos, Valds, Enrquez, Lobato, Osornio, et al., 2012) ทงนเนองจากภาวะแทรกซอนของโรคเบาหวานสงผลใหเกดการเปลยนแปลงทางพยาธวทยาในระดบหลอดเลอดขนาดเลกและประสาทรบความรสก ทำาใหมผลตอจอประสาทตา ไต และปลายประสาท รวมทงหลอดเลอดฝอยและเซลลประสาทรบความรสกของหชนใน จากการศกษาศพผปวยเบาหวาน พบวา มการหนาตวของเสนเลอดฝอยสไตรอา วาสควลารส (stria vascularis) ของเยอบหชนใน รวมทงมการทำาลายปลอกเยอหมเสนประสาทสมองทแปด ททำาหนาทสงสญญาณเสยงจากโคเคลยไปสสมอง (Fukushima, et al., 2006 อางตาม Lerman-Garber, et al., 2012) และยงพบวาโรคเบาหวานสงผลกระทบตอการสญเสยการไดยนมากกวาการเปลยนแปลงตามวย การไดรบเสยงดงเกนไป และปจจยอนๆ อกดวย (Lerman-Garber, et al., 2012) 5. ขาดสารโฟเลทในรางกาย เนองจากสารโฟเลทมความจำาเปนตอการทำางานของเซลล โดยชวยใหระบบการเผาผลาญของสารโฮโมซสเตอน (homocysteine) ในรางกายเปนไปตามปกต และไมเกดภาวะโฮโมซสเตอนในกระแสเลอดสง ซงเปนสาเหตสำาคญททำาใหเกดความเสยหายตอเยอบหลอดเลอดทวรางกาย และสงผลใหโคเคลยถกทำาลายเนองจากไดรบเลอดไปเลยงไมเพยงพอ (Uchida, Sugiura, Ando, Nakashima, & Shimokata, 2011) 6. สบบหร จากการศกษา พบวา การสบบหรเกยวของกบการเกดโรคในหชนกลางและ

Page 4: บทความวิชาการ การพยาบาล ... 2028.pdf67 ว.พยาบาลสงขลานคร นทร ป ท 32 ฉบ บท 3 ก นยายน

70ว.พยาบาลสงขลานครนทรปท 32 ฉบบท 3 กนยายน - ธนวาคม 2555

การพยาบาลผสงอายทสญเสยการไดยน

หชนใน (Gaur, Kasliwal, & Gupta, 2012) ทงนเนองจากกาซคารบอนมอนอกไซดในบหรไปขดขวางการจบออกซเจนของฮโมโกลบน ทำาใหรางกายเสยงตอภาวะขาดออกซเจน (Matschke, 1991) สารนโคตนในบหรยงทำาใหหลอดเลอดหดตว ปรมาณเลอดทไปเลยงโคเคลยจงลดลงและยงทำาใหหลอดเลอดแขงตว มเกรดเลอดเกาะตวรวมกนทำาใหหลอดเลอดตบแคบลง ดงนนการสบบหรจงสงผลตอระบบหลอดเลอดของหชนในผสงอายโดยตรง (Itoh, Nakashima, Arao, Wakai, Tamakoshi, Kawamura, et al., 2001) 7. ไดรบยาทมพษตอห ทำาใหเกดความเสยหายตอโคเคลย ประสาทห หรอระบบรบรการทรงตว (vestibular system) ทำาใหสญเสยการไดยนหรอสญเสยการทรงตว หรออาจเกดอาการทงสองอยางรวมกน ในบางรายอาจมอาการหออหรอไดยนเสยงในหรวมดวย หลงหยดยาแลวอาการดงกลาวอาจดขนและการไดยนอาจกลบมาเปนปกตได อยางไรกตามยาบางชนดอาจทำาใหประสาทหเสอมอยางถาวร เชน ยาในกลมอะมโนกลยโคไซด (aminoglycosides) และยาขบปสสาวะในกลมทออกฤทธทหนวยไตสวนหวงเฮนเล (Henle’s loop) เชน ยาฟโรซไมด (Weinstein, 2009) ดงนนการใชยาในกลมทมพษตอหควรใชความระมดระวงและควรปรกษาแพทยกอนใชยาทกครง 8. โรคหนปนเกาะกระดกห (otosclerosis) เกดจากหนปนทเจรญผดปกตในหชนกลางกบหชนใน ทำาใหกระดกโกลนไมสามารถสนสะเทอนเพอสงผานเสยงจากหชนกลางเขาสหชนในไดตามปกต นำาไปสการสญเสยการไดยนชนดการนำาเสยงเสอมได (Harkin & Kelleher, 2011) 9. ภาวะขหอดตน เปนภาวะทพบไดในผสงอายมากถงรอยละ 34 ทงนเนองจากผสงอายมกมขหแหงและผวหนงมการผลดเซลลเพอขบสงสกปรกออกจากชองหชาลง ในผสงอายชายมกพบวา ขนบรเวณชองหจะหยาบมากขนจนทำาใหชองหถกปดกน ขหจงไมสามารถถกขบออกมาภายนอกได

นอกจากนอาจเกดรวมกบการใสเครองชวยฟงหรอเกดจากการใชไมพนสำาลเชดห ทำาใหขหถกดนเขาไปภายในชองห จงกระตนใหเกดภาวะขหอดตน (Weinstein, 2009) 10. เปนโรคหนำาหนวกเรอรง ทำาใหสญเสยการไดยนไดเนองจากการอกเสบทเกดขนทำาใหเซลลขนและเสนเลอดฝอย สไตรอา วาสควลารส ทไปเลยงเยอบหชนในมจำานวนลดลง (Joglekar, Morita, Cureoglu, Schachern, Deroee, Tsuprun, et al., 2010)

ผลกระทบทเกดจากการสญเสยการไดยนของผสงอาย การสญเสยการไดยนสงผลกระทบตอผสงอายหลายประการ หลกฐานเชงประจกษแสดงใหเหนวา ผสงอายทสญเสยการไดยนตองเผชญกบความทกข วตกกงวล ซมเศรา แยกตวออกจากสงคม มความเหงา ความมนใจในตนเองลดลง ตองการพงพาผอนมากขน เสยงตอการเกดภาวะสมองเสอม ความสามารถทางดานรางกายลดลง ทงนอาจรวมกบการเปลยนแปลงในหชนกลางสงผลเกยวของกบความสามารถในการทรงตวของรางกาย ซงเรมเสอมลงตามอาย ผสงอายจงอาจมอาการวงเวยนศรษะและเสยการทรงตว เกดอบตเหตหกลมได นอกจากนในปจจบนเครองชวยฟงทมคณภาพดยงมราคาคอนขางสง จงเปนการเพมภาระทางดานเศรษฐกจแกผสงอายและผดแล ดงนนการสญเสยการไดยนจงสงผลกระทบตอคณภาพชวตของผสงอายเปนอยางมาก การทตองอยในโลกเงยบ ไมไดยนเสยงพดของบคคลอนและสงแวดลอม หรออาจไดยนไมชดเจน ทำาใหการสอความหมายผดพลาด โดยผสงอาย มกรบรวา การสญเสยการไดยนทเกดขนเปนความพการทรนแรง แมวาการสญเสยการไดยนอยในระดบเลกนอยถงปานกลางเทานน (Li-Korotky, 2012; Lin, 2011; Rosdina, Leela-vathi, Zaitun, Azimah, Majmin, et al., 2010)

Page 5: บทความวิชาการ การพยาบาล ... 2028.pdf67 ว.พยาบาลสงขลานคร นทร ป ท 32 ฉบ บท 3 ก นยายน

71ว.พยาบาลสงขลานครนทร

ปท 32 ฉบบท 3 กนยายน - ธนวาคม 2555นยนา พพฒนวณชชา

การปฏบตการพยาบาลผสงอายทสญเสยการไดยน เปาหมายสำาคญของการปฏบตการพยาบาลผสงอายทสญเสยการไดยน ไดแก การสงเสรมการไดยนใหมประสทธภาพดขน พยาบาลควรตระหนกถงความสำาคญของการประเมนสภาพ ใหคำาแนะนำาและคำาปรกษาเปนรายบคคล ซงจะชวยใหผสงอาย ผดแล และสมาชกในครอบครวทราบถงการเปลยนแปลงทงปกตและผดปกต สามารถปรบตว และเตรยมจตใจตอการเปลยนแปลงทเกดขนไดอยางเหมาะสม โดยมแนวทางในการปฏบตการพยาบาล ดงน 1. ควรมการตรวจหผสงอายและคดกรองปญหาการไดยนในการตรวจสขภาพประจำาปและเมอผสงอายตองเขารบการรกษาในโรงพยาบาล การตรวจหนสามารถทำาไดโดยพยาบาลในหนวยบรการระดบปฐมภม ประกอบดวย การตรวจหภายนอก การตรวจดชองหดวยเคร องตรวจห (otoscope) การตรวจดวยสอมเสยง หรอใชวธเสยงกระซบ (Harkin & Kelleher, 2011) รวมทงการใชแบบคดกรองผลกระทบของการสญเสยการไดยนสำาหรบผสงอาย (The Hearing Handicap Inventory for the Elderly - Screening Version: HHIES) ทสรางโดย เวนทร และเวนสเตน (Ventry & Weinstein, 1982) เปนแบบคดกรองทประกอบดวยขอคำาถามจำานวน 10 ขอ เพอประเมนปญหาทางอารมณและสงคมทเกยวของกบการสญเสยการไดยน ทงนหากพบปญหาสญเสยการไดยน ควรดำาเนนการสงตอผสงอายไปยงโรงพยาบาลเพอรบการทดสอบเพมเตมโดยการใชเครองมอตรวจการไดยน (audiometer) (Harkin & Kelleher, 2011) เพอรบการรกษาทเหมาะสมตอไป 2. ผสงอายทมการสญเสยการไดยนจะมความยากลำาบากในการสอสาร พยาบาลควรใหคำาแนะนำาแกผดแลและสมาชกในครอบครวใหมทกษะการสอสารอยางมประสทธภาพ โดยเรมตน

การสนทนาดวยการทำาใหผสงอายใหความสนใจและพรอมทจะฟง เลอกใชสถานททมความเหมาะสม ควรกำาจดเสยงตางๆ ทอาจรบกวนการสนทนา หลกเลยงหองขนาดใหญทมเพดานสงเพราะอาจทำาใหมเสยงกองและรบกวนการสอสารได ผพดควรอยในตำาแหนงทหางจากผสงอายประมาณ 1-2 เมตร มแสงสวางสองใหเหนใบหนาของผพดอยางชดเจน เพอใหผสงอายสามารถฟงไปพรอมกบอานปากของผพดได ใชคำาพดทชดเจน ใชประโยคเรยบงายและมความหมาย จงหวะการพดชาปานกลางและพดเนนคำาทสำาคญ ใชเสยงโทนตำาหลกเลยงการตะโกน เนองจากผสงอายจะไมไดยนเสยงทมความถสง นอกจากนผพดควรมการแสดงออกทางสหนารวมดวยจะทำาใหผสงอายเขาใจความหมายไดดขน และหากจำาเปนตองสอสารในสภาพแวดลอมทไมเหมาะสม พยาบาลควรพดคยกบผสงอายเปนรายบคคล เนนยำาขอความทจำาเปนใหชดเจน รวมทงอาจใหผสงอายชวยทบทวนประเดนสำาคญ ทตองการสอสาร เพอทจะสามารถมนใจไดวาผสงอายเขาใจในสงทตองการสอสารไดอยางถกตอง (Ko, 2010; Spyridakou, 2012) 3. ในรายทตรวจพบภาวะขหอดตน ควรสงตอไปพบแพทยหรอพยาบาลผชำานาญการ ท งน แพทยอาจใหสารทออกฤทธละลายขห (cerumenolytics) เชน โซเดยมไบคารบอเนต นำามนมะกอก หรอนำารวมกบการใชกระบอกฉดยาดดออก โดยใชนำาอนฉดลางในรห หรออาจใชทแคะห หรอใชเครองดดขนาดเลกดดขหออกมา การกำาจดขหอดตนออกจะสามารถทำาใหการไดยนดขนและเพมคณภาพชวตของผสงอายใหดขนดวย (Harkin & Kelleher, 2011) 4. ควรแนะนำาใหผสงอายรบประทานอาหารทมกรดโฟลคสง เชน ผกใบเขยว เชน ผกบง ผกโขม ผกกาด ผลไมประเภทสม มะเขอเทศ และอาหารประเภทถว ทงนผลการวจยยนยนวาการไดรบกรดโฟลคอยางเพยงพอประมาณ 800 ไมโครกรมตอวน สามารถลดระดบของสารโฮโม

Page 6: บทความวิชาการ การพยาบาล ... 2028.pdf67 ว.พยาบาลสงขลานคร นทร ป ท 32 ฉบ บท 3 ก นยายน

72ว.พยาบาลสงขลานครนทรปท 32 ฉบบท 3 กนยายน - ธนวาคม 2555

การพยาบาลผสงอายทสญเสยการไดยน

ซสเตอนไดถงรอยละ 25 จงสามารถชะลอการสญเสยการไดยนในผสงอายได (Homocysteine Lowering Trialists’ Collaboration, 1998) 5. แนะนำาใหผทเปนโรคเรอรงตางๆ ทมผลตอระบบการไหลเวยนโลหต โดยเฉพาะผทเปนเบาหวานกอนอาย 40 ป ใหมการควบคมโรคใหด เพอปองกนการสญเสยการไดยน (Lerman-Garber, et al., 2012) 6. ควรแนะนำาใหประชาชนทวไปลดปจจยเสยงตอการสญเสยการไดยน เชน เลกการสบบหร ใชอปกรณปองกนเสยงดง และใชยาอยางถกวธ 7. แนะนำาใหมการดแลรกษาสขอนามยของหอยางถกวธ ประกอบดวย หลกเลยงการแคะหหรอใชไมพนสำาลเชดเขาไปในรห เนองจากอาจดนขหอดแนนเขาไปในชองหมากขน การทำาความสะอาดชองหควรใชไมพนสำาลชบนำาสะอาดเชดเพยงบรเวณปากรหออกมา เมอนำาเขาหควรเอยงศรษะเอาหขางนนลงตำา ดงใบหใหกางออก เฉยงไปทางดานหลง จะทำาใหชองหอยในแนวตรง นำาจะไหลออกมาไดงาย ไมควรสงนำามกแรงๆ เพราะจะทำาใหเชอโรคในชองจมกและไซนสเขาสหชนกลางได ระมดระวงไมใหเกดอนตรายหรออบตเหตกบห หลกเลยงการกระทบกระเทอนบรเวณหและบรเวณใกลเคยงเพราะอาจทำาใหเยอบแกวหทะลและฉกขาด หรอทำาใหกระดกหเคลอน ทำาใหการนำาเสยงผดปกตไป ควรออกกำาลงกายอยางสมำาเสมอเพอสงเสรมระบบการไหลเวยนโลหต ทำาใหเลอดไปเลยงประสาทหไดดขน รวมทงควรรบไปรบการรกษาจากแพทยโดยเรว เมอมการสญเสยการไดยนแบบเฉยบพลน หออ มเสยงดงในห มอาการเวยนศรษะหรอบานหมน ปวดห มนำาหรอหนองไหลออกจากรห เปนหวด จมกอกเสบ โพรงไซนสอกเสบ หรอมอาการกำาเรบของโรคภมแพ เพราะอาจทำาใหเกดภาวะแทรกซอนทางห เชน หชนกลางและประสาทหอกเสบ ทำาใหเกดการสญเสยการไดยนได (ปารยะ, 2553) 8. ในรายทมการสญเสยการไดยนทไมใช

จากภาวะขหอดตน ควรสงตอไปพบแพทยเพอหาสาเหตและชวยเหลอใหมการไดยนทด โดยสงเสรมใหใชเครองชวยฟงทเหมาะสม (Harkin & Kelleher, 2011) และควรใหคำาแนะนำาเกยวกบการใชเครองชวยฟงเพอใหผสงอายสามารถปรบตวกบการใชเครองชวยฟงไดประสบความสำาเรจ ดงน (ธรนช, 2555) 8.1 การเรมใชเครองชวยฟง ควรเรมใสในชวงเวลาสนๆ วนละหลายครงและคอยๆ เพมระยะเวลาในการใสใหนานขนจนสามารถใสไดทงวน ทงนควรเรมจากฝกการฟงเสยงทเงยบในบานกอนโดยเปดความดงของหฟงเบาๆ หรอคยกบคนๆ เดยวในทเงยบแลวจงเรมฝกฟงและพดคยกบคนหลายๆ คน สวนเสยงจากภายนอกบานควรเรมฝกฟงจากสถานทเงยบๆ กอน แลวจงฝกฟงในสถานททมเสยงดงขนโดยลดระดบความดงของหฟงลง การใสเครองชวยฟงในระยะแรกๆ ผสงอายอาจจะยงแยกเสยงไมไดดนก ตองอาศยระยะเวลาและความอดทนในการฝกฟงบอยๆ เพอใหเกดการปรบตวและความคนเคยตอเสยงทไดยนผานเครองชวยฟง 8.2 เครองชวยฟงมอายการใชงานโดยเฉลยประมาณ 5 ป (Holman et al., 2005 อางตาม Ko, 2010) ทงนขนอยกบการใชงานและการเกบรกษาดวย ดงนนพยาบาลควรใหคำาแนะนำาผสงอายและผดแลเกยวกบการดแลเครองชวยฟง อยางถกวธโดยใชแบตเตอรสำาหรบเครองชวยฟงโดยเฉพาะเทานน ควรปดเครองทกครงหลงใชงานพรอมทงนำาแบตเตอรออกจากตวเครอง และระวงเครองชวยฟงตกกระแทกพนโดยไมถอเครองสงจากพน และเกบเครองชวยฟงใหพนมอเดกหรอสตวเลยง ไมควรวางเครองไวในทอบชนทรอนหรอเยนเกนไป เชน ในรถยนตทจอดตากแดด ขางเตาไฟ หลงตเยน หรอบนเครองปรบอากาศ ระวงเครองชวยฟงเปยกนำา นำามน เจล สเปรยฉดผม การทำาความสะอาดเครองควรวางบนโตะแลวใชผาแหงเชด นอกจากนเพอเปนการยดอายการใชงานของเครองชวยฟงควรนำาเครองชวยฟงเกบใส

Page 7: บทความวิชาการ การพยาบาล ... 2028.pdf67 ว.พยาบาลสงขลานคร นทร ป ท 32 ฉบ บท 3 ก นยายน

73ว.พยาบาลสงขลานครนทร

ปท 32 ฉบบท 3 กนยายน - ธนวาคม 2555นยนา พพฒนวณชชา

กลองดดความชนสปดาหละ 1 - 2 ครง ในกรณทเครองชวยฟงมปญหาควรปรกษาผเชยวชาญทโรงพยาบาลหรอบรษททรบผดชอบ ไมควรซอมเครองชวยฟงเอง ในปจจบนเทคโนโลยเครองชวยฟงมหลายรปแบบ ไดแก เครองชวยฟงแบบกลอง แบบทดหลงใบห และแบบสงทำาใสในชองห ซงบางแบบสามารถกำาหนดการทำางานใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมทหลากหลาย นอกจากนยงมววฒนาการทางการแพทยสมยใหมดวยการผาตดใสประสาทหเทยม (cochlear implants) เขาไปทดแทนสวนของประสาทหทถกทำาลายและชวยกระตนประสาทรบเสยง ทำาใหผปวยสามารถไดยนเสยงและเขาใจเสยงทไดยนไดมากขน (Harkin & Kelleher, 2011) ดงนนพยาบาลจงจำาเปนตองศกษาเพมเตมอยเสมอ เพอสามารถใหการพยาบาล

ผส งอายทมการสญเสยการไดยนไดอยางมประสทธภาพ สรป การสญเสยการไดยนสงผลกระทบทงทางดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม จตวญญาณ และรบกวนคณภาพชวตของผสงอายเปนอยางมาก พยาบาลผดแลผสงอายควรมความร ความเขาใจเกยวกบการประเมนสภาพโดยการซกประวตและการตรวจรางกาย เพอคนหาผสงอายทมปญหาการสญเสยการไดยน และใหการพยาบาลตงแตระดบปฐมภมอยางเหมาะสม เพอลดปจจยเสยงและสงเสรมการไดยนสำาหรบผสงอายอยางถกตอง จะชวยใหผสงอายสามารถดำารงชวตอยโดยชวยเหลอตนเองไดอยางอสระ มความสข และมคณภาพชวตทดตอไปได

บรรณานกรม

ธรนช องควศาล. (2555). วธใชและการดแลรกษา เครองชวยฟง. วนทคนขอมล 23 พฤษภาคม 2555, เขาถงไดจาก http://www.eartone. co.th/instrument_maintenance_th.html.ปารยะ อาศนะเสน. (2553). การดแลรกษาสขอนามย ของห. วนทคนขอมล 9 มนาคม 2555, เขาถงไดจาก http://www.si.mahidol. ac.th/sidoctor/e-pl/articledetail. asp?id=792. สำานกงานสำารวจสขภาพประชาชนไทย สถาบนวจย ระบบสาธารณสข. (2552). การสำารวจ สขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจ รางกาย ครงท 4 พ.ศ. 2551 - 2552. กรงเทพ: เดอะ กราฟโก ซสเตมส จำากด.Action on Hearing Loss. (2011). Facts and figures on hearing loss and tinnitus. วนทคนขอมล 17 September 2012,

เขาถงไดจาก http://www.actionon- hearingloss.org.uk. Gaur, K., Kasliwal, N., & Gupta, R. (2012). Association of smoking or tobacco use with ear diseases among men: a retrospective study. Tobacco Induced Desease, 10(4), 1-9.Grue, E. V., Ranhoff, A. H., Noro, A., Finne-Soveri, H., Jensdottir, A. B., Ljunggren, G., et. al. (2009). Vision and hearing impairments and their associations with falling and loss of instrumental activities in daily living in acute hospitalized older persons in five Nordic hospitals. Scandinavian Journal 0f Caring Sciences, 23, 635–643.

Page 8: บทความวิชาการ การพยาบาล ... 2028.pdf67 ว.พยาบาลสงขลานคร นทร ป ท 32 ฉบ บท 3 ก นยายน

74ว.พยาบาลสงขลานครนทรปท 32 ฉบบท 3 กนยายน - ธนวาคม 2555

การพยาบาลผสงอายทสญเสยการไดยน

Harkin, H., & Kelleher, C. (2011). Caring for older adults with hearing loss. Nursing Older People, 23(9), 22 - 28.Helzner, E. P., Patel, A. S., Pratt, S., Sutton-Tyrrell, K., Cauley, J. A. Talbott, E., et al. (2011). Hearing sensitivity in older adults: associations with cardiovascular risk factors in the health, aging and body com- position study. Journal of the American Geriatrics Society, 59, 972 - 979.Homocysteine Lowering Trialists’ Collabo- ration. (1998). Lowering blood homocysteine with folic acid based supplements: meta-analysis of randomised trials. British Medical Journal, 316, 894 - 8. Itoh, A., Nakashima, T., Arao, H., Wakai, K., Tamakoshi, A., Kawamura, T., et al. (2001). Smoking and drinking habits as risk factors for hearing loss in the elderly: epidemiological study of subjects undergoing routine health checks in Aichi, Japan. Public Health, 115, 192 - 196.Joglekar, S., Morita, O., Cureoglu, S., Schachern, P. A., Deroee, A. F., Tsuprun, V., et al. (2010). Cochlear pathology in human temporal bones with ot i t is media . Acta Oto- Laryngologica, 130, 472 - 476.Ko, J. (2010). Presbycusis and its management. British Journal of Nursing, 19(3), 160 - 165.

Lerman-Garber, I., Cuevas-Ramos, D., Valds, S., Enrquez, L., Lobato, M., Osornio, M., et al. (2012). Sensorineural hearing loss is a common finding in early onset type 2 diabetes. Endocrine Practice, 22, 1 - 25. Li-Korotky, H. (2012). Age-Related Hearing Loss: Quality of Care for Quality of Life. The Gerontologist, 52(2), 265 - 271.Lin, F. R. (2011). Hearing loss and cognition among older adults in the United States. Journal of Gerontology: Medical Sciences. 66A, 1131 - 1136.Matschke, R. G. (1991). Smoking habits in patients with sudden hearing loss: Preliminary results. Acta Otolaryngol 111(476s), 69 - 73. Raynor, L. A., Pankow, J. S., Miller, M. B., Huang, G., Dalton, D., Klein, R., et al. (2009) Familial aggregation of age-related hearing loss in an epidemiological study of older adults. American Journal of Audiology, 18, 114 - 118.Rosdina, A. K., Leelavathi, M., Zaitun, A., Lee, V. K. M., Azimah, M. N., Majmin, S. H., et al. (2010) Self- reported hearing loss among elderly malaysians. Malaysian Family Physician, 5(2), 91 - 94.Spyridakou, C. (2012). Hearing loss: a health problem for all ages. Primary Health Care, 22(4), 16 - 20.Uchida, Y., Sugiura, S., Ando, F., Na- kashima, T., & Shimokata, H. (2011).

Page 9: บทความวิชาการ การพยาบาล ... 2028.pdf67 ว.พยาบาลสงขลานคร นทร ป ท 32 ฉบ บท 3 ก นยายน

75ว.พยาบาลสงขลานครนทร

ปท 32 ฉบบท 3 กนยายน - ธนวาคม 2555นยนา พพฒนวณชชา

Hearing impairment risk and interaction of folate metabolism related gene polymorphisms in an aging study. BMC Medical Genetics, 12(35), 1 - 9.Ventry, I. M., & Weinstein, B. E. (1982). The Hearing Handicap Inventory for the Elderly: a New Tool. Ear and Hearing, 3(3), 128 - 134.

Weinstein, B. E. (2009). Hearing loss in the elderly: A new look at an old problem. in Katz, J., Medwetsky, L., Burkard, R., & Hood, L. Eds. Handbook of Clinical Audiology (6th, pp. 712-725). Baltimore: Williams & Wilkins.

Page 10: บทความวิชาการ การพยาบาล ... 2028.pdf67 ว.พยาบาลสงขลานคร นทร ป ท 32 ฉบ บท 3 ก นยายน

76ว.พยาบาลสงขลานครนทรปท 32 ฉบบท 3 กนยายน - ธนวาคม 2555

การพยาบาลผสงอายทสญเสยการไดยน

Nursing care for older adults with hearing loss

Naiyana Piphatvanitcha*

Abstract

Hearing loss has been a leading cause of older adult hearing handicaps in Thailand. The prevalence of hearing loss in older adults in Thailand will rapidly rise for the next several decades with the increasing diversity of the older adult population. Hearing loss has the effect on decrease quality of life, with adverse effects on physical, emotional, economic, social functioning and spiritual of the older adults. The purpose of this paper is to raise the awareness of hearing loss in older adults, to update current understanding with a focus on age-related hearing loss, categories of hearing loss, causes and risk factors, the effect of hearing loss and to explore strategies of nursing care. The ultimate goals are to improve the nursing knowledge and overall quality of life of the older adults with hearing loss.

Keywords: hearing loss; older adults; nursing care

* Lecturer Dr. Gerontological nursing department, faculty of nursing, Burapha University; Chonburi Province.