คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 ·...

33

Upload: others

Post on 31-Dec-2019

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่
Page 2: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

คานา คมอการบรหารความเสยงเปนเครองมอการสอสารทชวยใหพนกงานสรางความเขาใจรวมกนในความเชอมโยงระหวางการบรหารความเสยงกบกลยทธขององคการอตสาหกรรมปาไม (อ.อ.ป.) ชวยสรางวฒนธรรมการบรหารความเสยงในทกระดบของ อ.อ.ป. เพอใหผปฏบตงานไดเขาใจหลกการและกระบวนการบรหารความเสยง ซงจะสงผลใหการดาเนนงานของ อ.อ.ป. มประสทธภาพมากยงขน ตอบสนองตอความเสยงไดอยางตอเนอง สงเสรมใหการบรหารความเสยงของ อ.อ.ป. เปนการบรหารความเสยงขององคกรโดยรวม และเปนไปตามมาตรฐานสากล

ในป พ.ศ. 2554 อ.อ.ป. ไดปรบปรงคมอการบรหารความเสยง ใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม โดยมการปรบแกขอความบางสวนบางตอนใหสน กะทดรด และงายตอความเขาใจ รวมถงเพมเตมรายละเอยดบางประการ เชน พจนานกรรมการบรหารความเสยง ใหชดเจนมากยงขน เพอใหสามารถนาไปปฏบตไดทวทงองคกรและสรางมลคาเพมให อ.อ.ป. อยางเปนรปธรรม

คณะกรรมการบรหารความเสยงและควบคมภายใน องคการอตสาหกรรมปาไม มถนายน 2554

Page 3: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

0

สารบญ หนา

คานา

สารบญ

1. นโยบายการบรหารความเสยงของ อ.อ.ป. 1 2. โครงสรางการบรหารความเสยงของ อ.อ.ป. 2 3. หนาทและความรบผดชอบตามโครงสรางการบรหารความเสยง 3 4. กระบวนการบรหารความเสยง 6

4.1 การกาหนดวตถประสงค 7 4.2 การระบความเสยง 7 4.3 การประเมนความเสยง 8 4.4 การตอบสนองความเสยง 12 4.5 การจดทาแผนบรหารความเสยง 13 4.6 การรายงานและการตดตามผล 13 4.7 การประเมนผลการจดการแผนบรหารความเสยง 13 4.8 การทบทวนการบรหารความเสยง 14

ภาคผนวก ก. การระบความเสยง (Risk Identification) (บส.01) ข. การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

(i) การประเมนระดบความเสยง (Risk Score) (บส.02) (ii) การประเมนระดบความเปนไปได (Likelihood Score) (บส.0201) (iii) การประเมนระดบผลกระทบ/ความรนแรง (Impact Score) (บส.0202)

ค. แผนบรหารความเสยงระดบองคกร (บส.03) ง. รายงานความกาวหนาแผนบรหารความเสยงประจาเดอน (บส.04) จ. พจนานกรมการบรหารความเสยง (Risk Management Dictionary) ฉ. คาเกณฑชวดความเสยง

Page 4: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

1

1. นโยบายการบรหารความเสยงของ อ.อ.ป.

นโยบาย องคการอตสาหกรรมปาไม (อ.อ.ป.) ตระหนกในวตถประสงคการสรางมลคาเพมอยางยงยน โดยเนนภารกจสาคญและเปนภารกจหลกของ อ.อ.ป. คอ การสงเสรมและพฒนาปาเศรษฐกจอยางครบวงจร รวมถงภารกจทางดานบรการเชงสงคมทไดรบมอบหมายจากรฐ ไดเลงเหนถงความสาคญของการระมดระวงภย ภาวะคกคาม ปญหา อปสรรค และความเสยหายทจะทาใหไมบรรลวตถประสงคทกาหนดไว อนอาจสงผลใหเกดความเสยหายตอองคกร และ/หรอผมสวนไดสวนเสย รวมถงการแสวงหาโอกาสในการสรางความเปนธรรมใหเกดขนกบวงจรทางธรกจทเกยวของ และ/หรอสรางความพงพอใจแกผมสวนไดสวนเสยอยางตอเนอง โดยมการบรณาการความเสยงกบการบรหารเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการทด

วฒนธรรมองคกร อ.อ.ป.มการสงเสรมและสนบสนนใหพนกงานทกคนตระหนกถงความสาคญของการบรหารความเสยง และถอปฏบตเปนกจกรรมหนงของการดาเนนงานจนเปนวฒนธรรมองคกร ดวยคาขวญในการบรหารความเสยง (Risk Management Awareness) วา

“มงมนพฒนา ศกษาความเสยง หลกเลยงความเสยหาย มงหมายความสาเรจองคกร” แสวงหาโอกาส เพอสรางมลคาเพม อ.อ.ป. มงเนนการบรหารโอกาสท เปนความไมแนนอน หรอ

เหตการณทอาจเกดขน ซงมผลกระทบเชงบวกตอวตถประสงคใหเกดประโยชนสงสด เพอการสรางมลคาเพมแกองคกร และผลประโยชนแกผมสวนไดเสยทกภาคสวน

Page 5: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

2

2. โครงสรางการบรหารความเสยงของ อ.อ.ป.

2.1 โครงสรางการบรหารงานของ อ.อ.ป.

คณะกรรมการบรหาร คณะกรรมการตรวจสอบ

ผอานวยการ

สานกตรวจสอบภายใน

รองผอานวยการ รองผอานวยการ รองผอานวยการ

สายสนบสนน สายผลต

1. สานกอานวยการ 2. สานกบญชและการเงน 3. สานกกจกรรมสมพนธ 4. สานกทรพยากรมนษย 5. สานกนโยบายแผนและงบประมาณ 6. สานกวจยพฒนาและสารสนเทศ 7. สานกกฎหมาย 8. สานกนวตกรรมไมเศรษฐกจ 9. สานกธรกจและการตลาด

1. สานกสงเสรมและพฒนาไมเศรษฐกจภาคเหนอบน 2. สานกสงเสรมและพฒนาไมเศรษฐกจภาคเหนอลาง 3. สานกสงเสรมและพฒนาไมเศรษฐกจภาคกลาง 4. สานกสงเสรมและพฒนาไมเศรษฐกจภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 5. สานกสงเสรมและพฒนาไมเศรษฐกจภาคใต 6. สถาบนคชบาลแหงชาต ในพระอปถมภฯ 7. สานกอตสาหกรรมไม

Page 6: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

3

2.2 โครงสรางการบรหารความเสยงของ อ.อ.ป.

คณะกรรมการบรหารกจการของ อ.อ.ป.

คณะกรรมการตรวจสอบ อ.อ.ป.

คณะกรรมการบรหารความเสยง อ.อ.ป.

คณะกรรมการบรหารความเสยง (หนวยงาน)

คณะกรรมการบรหารความเสยง (หนวยงาน)

คณะกรรมการบรหารความเสยง (หนวยงาน)

คณะกรรมการบรหารความเสยงฯ (หนวยงาน)

3. หนาทความรบผดชอบตามโครงสรางการบรหารความเสยง

3.1 คณะกรรมการบรหารกจการของ อ.อ.ป. 3.1.1 กาหนดนโยบาย ใหคาแนะนา และใหความเหนชอบแผนบรหารความเสยงองคกร 3.1.2 สงเสรม และสนบสนนใหมการดาเนนการทเหมาะสม เพอการบรหารความเสยง

3.2 คณะกรรมการตรวจสอบ อ.อ.ป. 3.2.1 กากบดแล และตดตามการบรหารความเสยงอยางเปนอสระ 3.2.2 ตดตามประสทธภาพการทางานของผตรวจสอบภายใน และผรบผดชอบการบรหาร

ความเสยงของ อ.อ.ป. 3.2.3 สอสารกบคณะกรรมการบรหารความเสยง เพอความเขาใจในบรบทของความเสยงและ

เชอมโยงกบการควบคมภายใน เพอใหเกดความมนใจวามการควบคมภายใน และการบรหารความเส ยงทเหมาะสม เพอจดการความเสยงทวทงองคกร รวมถงมการกากบดแลกจการทด

3.3 ผอานวยการ และผบรหารระดบสง 3.3.1 สงเสรมนโยบายการบรหารความเส ยง และกากบใหม นใจวากระบวนการบรหาร

ความเสยงไดรบการปฏบตทวทง อ.อ.ป.

Page 7: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

4

3.3.2 กากบ ดแล และควบคมกระบวนการบรหารความเสยงของ อ.อ.ป. โดยพจารณา

วตถประสงค การระบ การประเมน การจดการ และจดทาแผน การรายงานตดตามผลและการประเมนผลการบรหารความเสยง ใหอยในระดบทยอมรบได

3.3.3 ตดตามการบรหารความเสยงหลกของ อ.อ.ป. และกากบเพอความมนใจไดวามการตอบสนองความเสยง โดยมแผนการบรหารความเสยงทเหมาะสม

3.3.4 กากบ ดแลและควบคมการบรหารความเสยงใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทงจากภายใน และภายนอกองคกร

3.3.5 กากบ ดแลและควบคมการบรหารจดการใหการบรหารความเสยงของ อ.อ.ป. มการใชระบบสารสนเทศ และมการบรณาการอยางเปนระบบ

3.3.6 แตงตงคณะทางานหรอเจาหนาทเพอปฏบตงานตามความเหมาะสม

3.4 สานกตรวจสอบภายใน 3.4.1 สงเสรมใหผบรหารและหนวยงานมการจดวางระบบควบคมภายใน การประเมนการ

ควบคมดวยตนเอง (Control Self-Assessment) และการบรหารความเสยง ทงในสวนของกจกรรมหลกและกจกรรมรองทงหมดภายใน อ.อ.ป.

3.4.2 ตรวจสอบการตอบสนองความเสยง ผลการดาเนนงานตามแผนบรหารความเสยงและระบบการบรหารความเสยงโดยรวมขององคกร เพอการกากบดแลกจการทดของ อ.อ.ป.

3.5 คณะกรรมการบรหารความเสยง อ.อ.ป. ม 2 ระดบ คอ ระดบองคกร และระดบหนวยงาน

3.5.1 คณะกรรมการบรหารความเสยงระดบองคกร1 3.5.1.1 กากบ ดแล และควบคมกระบวนการบรหารความเสยง อ.อ.ป. โดยพจารณา

วตถประสงค การระบ การประเมน การจดการและจดทาแผน การรายงานตดตามผล และการประเมนผลการบรหารความเสยง ใหอยในระดบท อ.อ.ป. ยอมรบได ตลอดจนทบทวนการบรหารความเสยง

3.5.1.2 จดทานโยบายและคมอการบรหารความเสยงของ อ.อ.ป. 3.5.1.3 ส รปและ น า เ สนอกา รบ รห า รคว าม เ ส ย งขอ ง อ .อ .ป . ต อผ บ ร ห า ร

คณะอนกรรมการกลนกรองงานของ อ.อ.ป. คณะกรรมการตรวจสอบ อ.อ.ป. (Audit Committee) และคณะกรรมการบรหารกจการของ อ.อ.ป.

3.5.1.4 บรหารจดการใหการบรหารความเสยงองคกรมการใชระบบสารสนเทศ และมการบรณาการอยางเปนระบบ

3.5.2 เลขานการคณะกรรมการบรหารความเสยงฯ 3.5.2.1 ศกษา ตดตาม สถานการณภายในและภายนอก ตลอดจนการเปลยนแปลงทาง

เศรษฐกจสภาพแวดลอมทงในและตางประเทศ ทอาจสงผลกระทบตอวตถประสงคของ อ.อ.ป. โดยมการสอสารถงการเปลยนแปลงของสถานะ ความเสยงทสาคญใหแกผทเกยวของไดรบทราบอยางสมาเสมอ

1 คณะกรรมการบรหารความเสยงฯ ประกอบดวย ผอานวยการ อ.อ.ป. เปนประธาน ผอานวยการสานกตางๆ เปนกรรมการ (ยกเวน ผอานวยการสานกตรวจสอบภายใน) โดยมผอานวยการสานกนโยบายแผนและงบประมาณ เปนเลขานการคณะกรรมการฯ มหนาทรบผดชอบตามขอ 3.5.2

Page 8: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

5

3.5.2.2 จดทารางนโยบาย กลยทธ แผนบรหารความเสยงระดบองคกร และคมอการบรหารความเสยง ตามกระบวนการบรหารความเสยง นาเสนอตอผบรหาร คณะกรรมการบรหารความเสยงฯ เพอขอความเหนชอบ

3.5.2.3 ใหขอมลและคาแนะนาแกหนวยงานตางๆ เกยวกบการระบ การประเมน และการจดการความเสยง รวมทงประสานงานกบหนวยงานในการรายงานผลการบรหารความเสยงทหนวยงานไดจดทาขน

3.5.2.4 ตดตาม รวบรวม ประเมน และสรปรายงานการบรหารความเสยงทสาคญขององคกรตอคณะกรรมการบรหารความเสยงของ อ.อ.ป. และผบรหารอยางตอเนอง

3.5.2.5 พฒนาความพรอม และสรางความตระหนกขององคกรในเรองการบรหารความเสยง โดยมงเนนการเผยแพรความรเรองการบรหารความเสยงใหแกพนกงาน ทกระดบ เพอสรางใหเปนวฒนธรรมองคกร

3.5.3 คณะกรรมการบรหารความเสยงระดบหนวยงาน2 3.5.3.1 รวมวางแผนงานและดาเนนการตามแผนงาน นโยบาย และกลยทธการบรหาร

ความเสยง ทคณะกรรมการบรหารความเสยงกาหนด 3.5.3.2 กากบ ดแล และตดตามใหหนวยงานปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยง 3.5.3.3 สนบสนน และสงเสรมใหการบรหารความเสยงเปนการปฏบตงานปกต และเปน

วฒนธรรมของหนวยงาน มการบรหารระบบการควบคมภายในใหมประสทธภาพเปนมาตรฐาน

3.5.4 ผบรหารหนวยงาน (ผอานวยการสานก) 3.5.4.1 จดวางระบบการควบคมภายใน และการประเมนการควบคมดวยตนเอง

(Control Self-Assessment) โดยระบและประเมนความเสยง วางแผนปองกนและจดการความเสยงในแตละกระบวนงานตามหนาทความรบผดชอบ รวมถงการบงคบบญชา ควบคม ตดตามเพอใหการดาเนนงานเปนไปตามแผนทกาหนด

3.5.4.2 สงเสรมใหพนกงานในหนวยงานตระหนกถงความสาคญของการบรหารความเสยง มสวนรวมในการประชมสมมนาเชงปฏบตการ เพอจดทาแผนบรหารความเสยง (สาหรบความเสยงทเกยวของกบหนวยงานของตน)

3.5.4.3 แตงตงผรบผดชอบแผนบรหารความเสยงของหนวยงาน เพอตดตาม และรายงานความกาวหนาของแผนบรหารความเสยงทหนวยงานไดรบมอบหมาย และแผนบรหารความเสยงของหนวยงาน

2 คณะกรรมการบรหารความเสยงฯ ระดบหนวยงาน มผอานวยการสานก เปนประธาน และมหนาทรบผดชอบตามขอ 3.5.4

Page 9: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

6

4. กระบวนการบรหารความเสยงของ อ.อ.ป.

1. การกาหนด วตถประสงค (Stratcgic

objecfives)

5. การจดการ และการจดทาแผนบรหารความเสยง

7. การประเมนผล การบรหาร ความเสยง

2.

6. การรายงาน และ

ตดตามผล

8. การทบทวน การบรหาร ความเสยง

3. การประเมน ความเสยง

(Risk Assessment)

4. การตอบสนอง ความเสยง

(Risk response)

การระบ ความเสยง

(Risk Identification)

Page 10: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

7

4.1 การกาหนดวตถประสงค (Strategic Ojectives) คณะกรรมการบรหารความเสยงฯ ทมผอานวยการสานกนโยบายแผนและงบประมาณเปนเลขานการ จะพจารณาแผนวสาหกจ หรอแผนกลยทธ อ.อ.ป. และปจจยเสยงทงจากภายในและภายนอกทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของ อ.อ.ป. โดยจะนามาประมวลและวเคราะหเพอกาหนดนโยบาย วตถประสงค และกลยทธในการบรหารความเสยง รวมทงกาหนดนโยบายการบรหารความเสยงของ อ.อ.ป. ผนวกเขากบวฒนธรรมองคกร

4.2 การระบความเสยง (Risk Identification) เพอพจารณาวามเหตการณอะไรทจะทาใหไมบรรลวตถประสงคและภารกจหลกขององคกร พจารณาโดยการศกษา ประมวลผล และสรปขอมลและขาวสารเกยวกบความเสยง ทงจากปจจยภายในและภายนอกองคกรในทกดานทอาจเกดขน ทาใหสามารถระบความเสยง ตามประเภทความเสยง 4 ดาน ดงน

4.2.1 ความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk) ทอาจเกดขน ไดแก − กาหนดกลยทธผดพลาดไมสอดคลองกบวสยทศนขององคกร − กจกรรมตามแผนกลยทธไมนาไปสการบรรลวตถประสงคหลกขององคกร − กลยทธขององคกรขาดการพฒนาจนไมสามารถแขงขนได

4.2.2 ความเสยงดานการปฏบตงาน (Operational Risk) ทอาจเกดขน ไดแก − ขาดทกษะความชานาญ และความรเฉพาะทาง − ไดรบอนตรายจากการปฏบตการ − เทคโนโลยลาสมย ปรมาณไมเพยงพอ − สรางมลพษและ/หรอความเดอดรอนตอประชาชน

4.2.3 ความเสยงดานการเงน (Financial Risk) ทอาจเกดขน ไดแก − เบกจายงบประมาณไมทนตามกาหนด งบประมาณไมเพยงพอ − ขาดสภาพคลองทางการเงน − การเปลยนแปลงอตราแลกเปลยน ดอกเบย

4.2.4 ความเสยงดานการปฏบตตามกฎระเบยบ (Compliance Risk) ทอาจจะเกดขน ไดแก − ดาเนนการไมแลวเสรจตามกาหนดทระบไวในสญญา − การดาเนนงานไมเปนไปตามขอตกลง − องคกรไดรบความเสยหายจากการเปลยนแปลงกฎหมาย − บคลากรตอตาน กฎ ระเบยบใหม

Page 11: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

8

4.3 การประเมนความเสยง (Risk Assessment) หมายถง การวเคราะห และประเมนระดบความเสยงทสงผลกระทบตอการบรรลวตถประสงค และภารกจหลกขององคกร โดยพจารณาจากระดบผลกระทบ (Impact) และโอกาสทความเสยงจะเกดขน (Likelihood) เปนคาความเสยงโดยรวม เพอจดลาดบความสาคญในการบรหารความเสยง จากความเสยงทไดระบไว จะนารายการความเสยงทงหมดมาพจารณาเพอประเมนระดบความเสยงตอไป

การประเมนความเสยง ระดบความเสยง

รายการความเสยงทระบไว เพอการประเมน

การใหคะแนนความเปนไปไดและผลกระทบของความเสยง

การประเมนระดบความเสยง

การตอบสนองและการจดการ ความเสยง (ไมยอมรบความเสยง)

จดทาแผนบรหารความเสยง

สงมาก

สง

ปานกลาง

ตา

ระบผรบผดชอบแผนบรหารความเสยง

ระบทรพยากรทจาเปนและระยะเวลา เชน งบประมาณ ทรพยสน เปนตน

ระดบทยอมรบได โดยไมตองควบคมความเสยง ไมตองมการจดการเพมเตม

ระดบทพอยอมรบไดแตตองมการควบคม เพอปองกน ไมใหความเสยงเคลอนยายไปยงระดบทยอมรบไมได

ระดบทไมสามารถยอมรบได ตองจดการความเสยง

เพอใหอยในระดบทยอมรบไดตอไป

ระดบทไมสามารถยอมรบได จาเปนตองเรงจดการแกไขทนท

Page 12: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

9

4.3.1 โอกาสจะเกดความเสยง3 (Likelihood) หมายถง ความเปนไปไดทเหตการณจะเกดขน

โดยพจารณาจากรปแบบของความถ (Frequency) โอกาสทจะเกดความเสยงแบงออกเปน 5 ระดบ ดงตวอยาง

โอกาสจะเกดความเสยง ความถโดยเฉลย คะแนน สงมาก ทกเดอน 5 สง 3 เดอนตอครง 4 ปานกลาง 6 เดอนตอครง 3 นอย 1 ปตอครง 2 นอยมาก เกนกวา 1 ปตอครง 1

4.3.2 ผลกระทบ4 (Impact) หมายถง ผลจากเหตการณใดเหตการณหนงซงอาจเกดผลประการเดยวหรอหลายประการ โดยเกดไดทงเชงบวกและเชงลบ ดงน

(1) ผลกระทบดานการเงน เปนผลกระทบหรอความเสยหายทเกดจากความเสยง ซงสามารถประเมนคาเปนตวเงนได เชน

− ผลกระทบจากความเสยหายในดานตางๆ ตอทรพยสน − ผลกระทบจากการลงทน/การรวมลงทน − ผลกระทบจากคาใชจายการลงทน − ผลกระทบจากการเบกจายงบประมาณ

ผลกระทบของความเสยงจากสภาพคลองทางการเงน

ผลกระทบ สภาพคลองทางการเงน คะแนน สงมาก เงนสดเหลอ < 30 ลานบาท 5 สง เงนสดเหลอ 30 - 60 ลานบาท 4 ปานกลาง เงนสดเหลอ 60 - 70 ลานบาท 3 นอย เงนสดเหลอ 70 - 80 ลานบาท 2 นอยมาก เงนสดเหลอ > 80 ลานบาท 1

(2) ผลกระทบตอการดาเนนธรกจและความสามารถในการแขงขนทางธรกจ เปนผลกระทบทมความเสยหายกบการดาเนนธรกจหรอการใหบรการลกคาของ อ.อ.ป. รวมถงความสามารถในการแขงขนทางธรกจ ซงมผลตอระบบการดาเนนงาน ตอรปแบบการดาเนนธรกจ ไดแก

− ผลกระทบจากปจจยภายนอก นโยบายรฐบาล และกฎหมาย − ผลกระทบจากการสญเสยลกคารายใหญ − ผลกระทบจากการสญเสยรายได − ผลกระทบตอระบบเทคโนโลยสารสนเทศ − ผลกระทบจากการดาเนนงานตามแผนงาน/โครงการ

3 การประเมนโอกาสจะเกดความเสยงใหใชแบบ บส.0201 4 การประเมนผลกระทบใชแบบ บส 0202

Page 13: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

10

ผลกระทบของความเสยงตอความตอเนองของการดาเนนธรกจ

ผลกระทบ ความเสยหาย คะแนน สงมาก การหยดดาเนนการของธรกจและกระบวนการเปนเวลา 2 เดอน 5 สง การหยดดาเนนการของธรกจและกระบวนการเปนเวลา 1 เดอน 4 ปานกลาง มการชะงกงนอยางมนยสาคญของกระบวนการและการดาเนนงานทางธรกจ 3 นอย มการชะงกงนเลกนอยตอกระบวนการและการดาเนนงานทางธรกจ 2 นอยมาก ไมมการชะงกงนของกระบวนการและการดาเนนงานทางธรกจ 1

ผลกระทบของความเสยงตอระบบเทคโนโลยและสารสนเทศ

ผลกระทบ ความเสยหาย คะแนน สงมาก เกดความสญเสยตอระบบ IT ทสาคญทงหมดและเกดความเสยหายอยางมาก

ตอความปลอดภยของขอมลลกคาหรอขอมลธรกจ 5

สง เกดปญหากบระบบ IT ทสาคญ และระบบความปลอดภยซงสงผลตอความถกตองของขอมลบางสวน

4

ปานกลาง เกดปญหากบระบบ IT ทสาคญ และระบบความปลอดภยซงสงผลตอความถกตองของขอมลบางสวนไมมาก

3

นอย เกดปญหากบระบบ IT ทสาคญ และระบบความปลอดภยซงสงผลตอความถกตองของขอมลบางสวนเลกนอยทแกไขได

2

นอยมาก เกดปญหากบระบบ IT ทสาคญ และระบบความปลอดภยซงสงผลตอความถกตองของขอมลบางสวนทไมมความสาคญ

1

(3) ผลกระทบดานชอเสยงขององคกร เปนความเสยหายตอชอเสยง ไมวาจะเปนผลจากการดาเนนงานทงทางตรง และทางออม ซงสงผลตอภาพพจน และความเชอถอของ อ.อ.ป.

ผลกระทบของความเสยงตอชอเสยงของ อ.อ.ป.

ผลกระทบ ความเสยหาย คะแนน สงมาก มการเผยแพรขาวในหนงสอพมพ > 7 วน 5 สง มการเผยแพรขาวในหนงสอพมพ 5 - 7 วน 4 ปานกลาง มการเผยแพรขาวในหนงสอพมพ 4 – 5วน 3 นอย มการเผยแพรขาวในหนงสอพมพ 2 – 3 วน 2 นอยมาก มการเผยแพรขาวในหนงสอพมพ 1 วน 1

(4) ผลกระทบดานความปลอดภย สงผลตอสนทรพยของ อ.อ.ป. ชวต และความปลอดภยของพนกงาน

(5) ผลกระทบดานกฎ ระเบยบ ขอบงคบ สญญา และขอผกพน (6) ผลกระทบตอความพงพอใจของลกคา ไดแก ผลกระทบทมตอระดบความพงพอใจของลกคา

Page 14: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

11

4.3.2 การประเมนระดบความเสยง พจารณาจากความสมพนธระหวางโอกาสทจะเกดความเสยง และผลกระทบของความเสยงตอองคกรกอใหเกดความเสยงระดบใด แสดงได ดงน

แผนภมความเสยง (Risk Profile)

ระดบของความเสยง (Degree of Risks) 5 4 3 2 1

ผลกร

ะทบข

องคว

ามเส

ยง

1 2 3 4 5 โอกาสทจะเกดความเสยง

มความเสยงสงมาก มความเสยงสง

มความเสยงปานกลาง มความเสยงตา

รายการความเสยงของแตละระดบความเสยงทไดจดเรยงลาดบไว เมอนามาวเคราะหเปรยบเทยบกบเกณฑการยอมรบความเสยง ดงน

ระดบ ความเสยง

ระดบคะแนน

แทนดวย ความหมาย

สงมาก 16 - 25 ระดบทไมสามารถยอมรบความเสยงได จาเปนตองเรงจดการ ความเสยงเพอใหอยในระดบทสามารถยอมรบไดทนท

สง 11 - 15 ระดบทไมสามารถยอมรบความเสยงได จาเปนตองจดการความเสยงเพอใหอยในระดบทสามารถยอมรบไดตอไป

ปานกลาง 6 – 10 ระดบทพอยอมรบความเสยงได แตตองมการควบคมเพอปองกน ไมใหความเสยงเคลอนยายไปยงระดบทไมสามารถยอมรบได

ตา 1 - 5 ระดบทยอมรบความเสยงได ไมตองมการควบคม ไมตองมการจดการเพมเตม

Page 15: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

12

4.4.2 การควบคมทมอย ความเสยงทเกดจากปจจยภายใน อยภายใตการควบคมของฝายบรหาร การปองกนหรอลดความความเสยง ทาไดโดยจดใหมกจกรรมควบคมทเพยงพอและเหมาะสม การควบคมมรปแบบ ดงน

รปแบบการควบคม รายละเอยด การควบคม (Directive) การกาหนดใหทาตามหลก กฎเกณฑ และกระบวนทกาหนดไวเพอ

หลกเลยงสถานการณทมความเสยง เชน ชดทางานในทอนตราย การฝกอบรมกอนทางาน รวมทงการแบงปนความเสยง

การปองกน (Preventive) การควบคมทมงผลกระทบอนไมพงประสงคใหเหลอนอยทสด เชน การแบงแยกหนาทเพอปองกนทจรต

การคนหา การสบสวน (Detective) การควบคมทมงคนหาวา ผลลพธทไมพงประสงคนน เกดขนมาไดอยางไร เพอเปนบทเรยนสาหรบอนาคต เชน การตรวจนบสนคาคงคลง การทบทวนหลงการนานโยบายบางอยางไปปฏบต

การแกไข (Corrective) การควบคมทมงแกไขผลลพธทไมพงประสงค หรอ บรรเทาผลกระทบใหทเลาลง เชน การเขยนเงอนไขในสญญาใหมการชดใช หากมการจายเงนเกน หรอการประกนภย

ในการจดการความเสยง ซงเปนสวนหนงของการควบคมภายใน ผรบผดชอบตองรวบรวม ประมวลผล และศกษาระบบการควบคมภายในหรอการบรหารจดการทปฏบตจรงในปจจบน (ระดบการควบคม) เพอใหการจดการความเสยง และการจดทาแผนบรหารความเสยงในขนตอนตอไปไมเกดความซาซอน และสรางมลคาเพมแกองคกร

4.4 การตอบสนองความเสยง (Risk Response) ในการจดการความเสยงจะตองวเคราะหถงสาเหตของความเสยงในแตละประเดนเพอนาไปส การหามาตรการจดการกบปจจยความเสยงใหตรงจด โดยเลอกรายการความเสยง ทมระดบความเสยงสงทสด มาดาเนนการกอน

ดงนน การตอบสนองความเสยง คอ การดาเนนการเพอควบคมความเสยงใหอยในระดบทยอมรบไดโดยวธใดวธหนงดงตอไปน

4.4.1 การหลกเลยงความเสยง: เมอวเคราะหความเสยงแลวอยในระดบทไมอาจยอมรบ ความเสยงได อาจควบคมโดย การเปลยนวตถประสงค ยกเลกเปาหมาย โครงการงานหรอกจกรรมทมความเสยง นน แตการหลกเลยงความเสยงอาจทาใหสญเสยผลประโยชนไปดวย

4.4.2 การแบงปนความเสยง (Risk sharing): เปนการรวมหรอแบงความรบผดชอบกบผอนในการจดการรบภาระความเสยหายหรอรบประโยชนจากความเสยง การทาประกนภย และการจางบคคลภายนอกดาเนนการแทน

4.4.3 การลดความเสยง (Risk Reduction): ดาเนนการเพอควบคมทงโอกาส และผลกระทบของความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได ไมใชการจดความเสยงใหหมดไป ไดแก การกาหนดมาตรการในการปองกนความเสยงอยางเตมรปแบบ การจดซออปกรณเพอปองกนอนตรายจากการทางาน หรอการจดหาอปกรณเพมเตม การปรบปรงแกไขกระบวนการ การจดทาแผนฉกเฉน และการจดทามาตรฐานความปลอดภย

4.4.4 การยอมรบความเสยง (Risk Retention): ยอมรบใหความเสยงเกดขน โดยไมตองมการจดการเพมเตม เพราะตนทนการจดการความเสยงอาจไมคมกบผลประโยชนทไดรบ

Page 16: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

13

4.5 การจดทาแผนบรหารความเสยง หลงจากทไดมการประเมนความเสยงแลว ผประเมนจะเลอกวธการ

จดการกบความเสยงทเหมาะสม และจดทาเปนแผนบรหารความเสยง เพอใหสามารถตดตามและประเมนผลการจดการความเสยงได โดยแผนบรหารความเสยงมองคประกอบ ดงน

องคประกอบ รายละเอยด ชอความเสยง อธบายสน ๆ วาประเดนความเสยงคออะไร ลาดบความเสยงเพอการปฏบต ระบลาดบคะแนน อาจใชสไฟจราจร คะแนนลาดบความสาคญ ระบคะแนนผลกระทบโอกาส การควบคม การปรบปรง

และระยะเวลา ประเภทของความเสยง ระบวาความเสยงประเภทใด พนฐานของความเสยง ระบสาเหต และผลกระทบตอเปาประสงคใด การควบคมความเสยงในปจจบน ระบแนวทางดาเนนการในปจจบน แผนปฏบตเพอควบคมความเสยง ระบแนวทางดาเนนงาน เปาหมาย เวลา แผนสารอง

ผรบผดชอบ ผมสวนไดสวนเสย ตวชวดความคบหนา และความสาเรจ ระบวาถาทาตามตวชวดแลว ความเสยงลดลงหรอไม แนวทางการตรวจสอบ และรายงาน ระบความคบหนาในการดาเนนการ (รอยละ)

4.6 การรายงานและการตดตามผล เปนการตดตามวาแผนภมความเสยงเปลยนแปลงหรอไม เพอใหมนใจวาการบรหารความเสยงนนไดผลจรง หากพบปญหาจะสามารถกาหนดมาตรการจดการความเสยงไดทนท

4.6.1 หนวยงาน/ผรบผดชอบความเสยง (Risk Owner) รายงานความกาวหนาแผนบรหารความเสยงระดบองคกร (แบบฟอรม บส.04) โดยมผประสานความเสยงของแตละหนวยงาน ทาหนาทในการตดตามและรายงานผลการดาเนนงานของแผนบรหารความเสยง ตอคณะกรรมการบรหารความเสยงประจาหนวยงาน เพอพจารณาตรวจสอบ ใหขอคดเหน และจดสงใหผรบผดชอบบรหารความเสยงองคกร และประสานงานและสอบถามขอมลกบผรบผดชอบการบรหารความเสยงองคกรดวย

4.6.2 เลขานการคณะกรรมการบรหารความเสยงฯ นาขอมลจากรายงานความกาวหนาแผนบรหารความเสยงระดบองคกรของแตละหนวยงาน มาจดทาเปนรายงานสรปผลการดาเนนงานตามแผนบรหารความเสยง รายเดอน/รายไตรมาส โดยตดตามผลกบหนวยงานหรอผรบผดชอบแผนฯ และใหความเหนตอผลการดาเนนงานตามแผนบรหารความเสยง พรอมนาเสนอรายงานสรปผลดงกลาวใหแกผบรหารระดบสง/คณะกรรมการบรหารความเสยง/คณะกรรมการตรวจสอบ เพอทราบ เปนรายเดอน พรอมจดทารายงานการบรหารความเสยง นาเสนอคณะกรรมการตรวจสอบภายใน อ.อ.ป.พจารณา และรายงานตอคณะกรรมการ อ.อ.ป.ตอไป เปนรายไตรมาส

4.7 การประเมนผลการบรหารความเสยง เลขานการคณะกรรมการบรหารความเสยงดาเนนการ ดงน

- รายไตรมาส ดาเนนการตอเนองจากการรายงานและการตดตามผล - รายป นาขอมลจากรายงานสรปผลการดาเนนงานตามแผนบรหารความเสยงฯ (ประจา

ไตรมาส) มารวบรวมประเมนผลการบรหารความเสยง และจดทาเปนรายงานสรปความกาวหนาผลการดาเนนงานตามแผนบรหารความเสยงประจาป พรอมกบจดทารายงานการบรหารความเสยง อ.อ.ป. นาเสนอใหแกผบรหาร

Page 17: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

14

4.8 การทบทวนการบรหารความเสยง นาขอมลสรปจากรายงานสรปผลการจดการความเสยงและความเหนตอผลการดาเนนงานตามแผนบรหารความเสยง ปจจยภายนอกและภายใน ขอพจารณาของคณะกรรมการ อ.อ.ป. และคณะกรรมการตรวจสอบ รวมถงผลการประชมรวมกบผบรหารระดบสงและหวหนาหนวยงาน ทเกยวของมาดาเนนการทบทวนและประเมนผลการบรหารความเสยงใหม เพอจดทาแผนบรหาร ความเสยงองคกรตอเนองตอไป

Page 18: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

ภาคผนวก

Page 19: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

ก. การระบความเสยง(Risk Identification) (บส.01)

วตถประสงค/ กระบวนการหลกทางธรกจ

(1)

ประเภทความเสยง (2)

รายการความเสยง (3)

รายละเอยดความเสยง (4)

ปจจยความเสยง (5)

กาหนดประเภทความเสยง 4 ดาน คอ 1) ความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk –S) 2)ความเสยงดานการปฏบตงาน (Operational Risk – O) 3) ความเสยงดานการเงน (Financial Risk – F) 4) ความเสยงดานการปฏบต ตามกฎระเบยบ (Compliance Risk – C)

ระบความเสยงทเปนเหตการณ ททาใหไมสามารถบรรลวตถประสงคทกาหนดไว

ขยายความเขาใจของรายการ ความเสยง โดยคาอธบาย ควรมความกระชบและชดเจน

สาเหตททาใหเกดความเสยง

Page 20: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

ข. การประเมนความเสยง(Risk Assessment) (i) การประเมนระดบความเสยง (Risk Score) (บส.02)

ประเภท ความเสยง

(1)

รายการ ความเสยง

(2)

รายละเอยด ความเสยง

(3)

ปจจย ความเสยง

(4)

โอกาสเกด/ความเปนไปได (Likelihood Score - L)

(5)

ผลกระทบ (Impact Score – I)

(6)

ผลลพธ (7) = (5) X (6)

นารายการความเสยงมาหาระดบความถ (Frequency) หรอระดบความเปนไปได (Likelihood - L)

นารายการความเสยงมาหาระดบผลกระทบ (Impact - I) ทนาจะเกดขน

Page 21: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

(ii) การประเมนระดบความเปนไปได (Likelihood Score) (บส.0201)

ระดบคาประเมน ความเปนไปได

นอยมาก นอย ปานกลาง

สง

สงมาก

ความถโดยเฉลย

เกนกวา 1 ป

ตอครง

1 ปตอครง

6 เดอนตอครง

3 เดอนตอครง

ทกเดอน

Page 22: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

(iii) การประเมนระดบผลกระทบ / ความรนแรง (Impact Score) (บส.0202)

ระดบคาประเมน ผลกระทบ

ไมเปนสาระสาคญ/ นอยมาก

ตา/นอย ปานกลาง

สง /วกฤต

สงมาก/หายนะ

1.ผลกระทบดานการเงน

- สภาพคลองทางการเงน เงนสดเหลอ > 80 ลาน

บาท เงนสดเหลอ < 80 ลาน

บาท เงนสดเหลอ < 70 ลาน

บาท เงนสดเหลอ < 60 ลาน

บาท เงนสดเหลอ < 30 ลาน

บาท

- คาใชจายการลงทน

< 10 10 - 15 15 - 20 20 - 25 > 80

- การลงทน/การรวมทน

รบผลตอบแทนสงสด

ผลตอบแทน > เงนฝากประจาป

/พนธบตรรฐบาล+อตราเงนเฟอ

ผลตอบแทน = เงนฝากประจาป

/พนธบตรรฐบาล+อตราเงนเฟอ

ผลตอบแทน < เงนฝาก ประจาป

/พนธบตรรฐบาล+อตรา เงนเฟอ

ไมไดรบผลตอบแทน

Page 23: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

(iii) การประเมนระดบผลกระทบ/ความรนแรง (Impact Score) (ตอ) (บส.0202)

ระดบคาประเมน ผลกระทบ

ไมเปนสาระสาคญ / นอยมาก

ตา / นอย ปานกลาง

สง/วกฤต

สงมาก/หายนะ

2.ผลกระทบดานการดาเนนธรกจ

- นโยบายรฐและกฎหมาย สญเสยโอกาสดาเนนธรกจ

10 % สญเสยโอกาส

ดาเนนธรกจ 20 % สญเสยโอกาส

ดาเนนธรกจ 30 % สญเสยโอกาส

ดาเนนธรกจ 40 % สญเสยโอกาส

ดาเนนธรกจ 50 %

- สญเสยรายไดการจาหนาย สญเสยรายไดจากการจาหนายไมยคาลปตส

นอยมาก

สญเสยรายไดจาหนาย ไมยคาลปตส 5 %

สญเสยรายไดจาหนาย ไมยคาลปตส 10 %

สญเสยรายไดจาหนาย ไมยคาลปตส 15 %

สญเสยรายไดจาหนาย ไมยคาลปตส > 15 %

- การดาเนนงานตามแผนงานปลกสรางสวนปา

แลวเสรจลาชากวากาหนด 15 วน

ลาชากวาแผน 1 เดอน ลาชากวาแผน 3 เดอน ลาชากวาแผน 6 เดอน ลาชากวาแผน 12 เดอน

Page 24: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

(iii) การประเมนระดบผลกระทบ/ความรนแรง(Impact Score) (ตอ) (บส.0202)

ระดบคาประเมน ผลกระทบ

ไมเปนสาระสาคญ / นอยมาก

ตา / นอย ปานกลาง

สง / วกฤต

สงมาก / หายนะ

3.ผลกระทบดานชอเสยงขององคกร

- ผลกระทบดานชอเสยงขององคกร

ไมมขาวในเชงลบ เปนขาวในเชงลบ 1 วน เปนขาวในเชงลบ 2 วน เปนขาวในเชงลบ > 3 วน เปนขาวในเชงลบ > 5วน

4.ผลกระทบดานกฎระเบยบ ขอกฎหมาย สญญาขอผกพน - ผลกระทบดานกฎระเบยบ ขอกฎหมาย สญญาขอผกพน

เสยหายไมเกน 10,000 บาท/ป

เสยหายไมเกน 50,000 บาท/ป

เสยหายไมเกน 250,000 บาท/ป

เสยหายไมเกน 10 ลานบาท/ป

เสยหายมากกวา 10 ลานบาท/ป

Page 25: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

(iii) การประเมนระดบผลกระทบ / ความรนแรง(Impact Score) (ตอ) (บส.0202)

ระดบคาประเมน ผลกระทบ

ไมเปนสาระสาคญ / นอยมาก

ตา / นอย ปานกลาง

สง / วกฤต

สงมาก / หายนะ

5.ผลกระทบดานความพงพอใจ - ผลกระทบดานความพงพอใจของลกคา

รกษาความพงพอใจมากกวา 90%

รกษาความพงพอใจมากกวา 80 %

รกษาความพงพอใจมากกวา 70 %

รกษาความพงพอใจมากกวา 60 %

รกษาความพงพอใจมากกวา 50 %

6.ผลกระทบดานความปลอดภย

- ผลกระทบดานความปลอดภย

ไมตองทาการปฐมพยาบาล

ทาการปฐมพยาบาล

เขารบการรกษาพยาบาลในโรงพยาบาล

เกดการบาดเจบสญเสยอวยวะหลายราย

เสยชวตมากกวา 1 ราย

Page 26: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

ค.แผนบรหารความเสยงระดบองคกร (บส.03) แผนบรหารความเสยง : …………………………………………………………………………………………………… กลยทธ : ……………………………………………………………………………………………………….………………… ประเภทความเสยง : ………………………………………………………………………………..………………………. ความเสยง :… .…………………………………………………………………..…………………………………………….. ปจจยความเสยง : ………………………………….……………………..………………………………………………….

การประเมนระดบความเสยง โอกาส (Likelihood) ผลกระทบ (Impact)

โอกาสจะเกดความเสยง ความถโดยเฉลย คะแนน ผลกระทบ มลคาความเสยหาย คะแนน สงมาก สงมาก สง สง

ปานกลาง ปานกลาง นอย นอย

นอยมาก นอยมาก

5 4 3 2 1

ผลกร

ะทบข

องคว

ามเส

ยง

1 2 3 4 5

โอกาสทจะเกดความเสยง

Page 27: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

แผนบรหารความเสยงระดบองคกร (บส.03/น2) 1. หลกการและเหตผล 2. วตถประสงค 3. เปาหมาย (ตามกลยทธองคกร) 4. ระดบความเสยงทยอมรบได (Risk Appetite) 5. ชวงเบยงเบนระดบความเสยงทยอมรบได (Risk Tolerance)

6. ระยะเวลาดาเนนการ 7. ผรบผดชอบดาเนนการ

8. แผนปฏบตโดยละเอยด ประกอบดวย

กจกรรมการจดการความเสยง ระยะเวลาการดาเนนการของกจกรรม หนวยงานดาเนนการ กาหนดแลวเสรจ 8.1 8.2 8.3

9. ผลทคาดวาจะไดรบ

Page 28: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

ง. รายงานความกาวหนาแผนบรหารความเสยงระดบองคกร (บส.04) องคการอตสาหกรรมปาไม

กลยทธ : การฟนฟสถานะทางการเงน ประเภทความเสยง: ดานการเงน แผนงานท 1 : การขายสนคาลวงหนา

รายการความเสยง : ราคาตลาด / สภาพคลอง ปจจยเสยง : ขาดสภาพคลองทางการเงน

การควบคมความเสยง ระดบความกาวหนา ระดบความเสยง

ลาดบ ในปจจบน กจกรรมการจดการ ระยะเวลา หนวยงาน (1) (2) (3)

ท ความเสยง แลวเสรจ รบผดชอบ โอกาสเกด ผลกระทบ ผลลพธ

(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8)

เดม (9)

ใหม (10)

เดม (11)

ใหม (12)

เดม (9)X(11) =(13)

ใหม(10))(12)

=(14)

รายละเอยดความกาวหนา และรายการแกไขปญหา

(15)

ผรายงาน.....................................................................

ระดบความกาวหนา (1)ดาเนนการแลวเสรจ (2)อยระหวางดาเนนการ (3) ยงไมไดดาเนนการ

Page 29: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

จ. พจนานกรมการบรหารความเสยง (Rish Management Dictionary)

Compliance Risk ความเสยงดานการปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบและกฎหมาย

ความเสยงทเกยวของกบการปฏบตตามกฎหมายและระเบยบขอบงคบ ตาง ๆ รวมถงขอบงคบเกยวกบสงแวดลอม กฎและระเบยบ ขอบงคบเกยวกบความปลอดภยและสขภาพของพนกงาน และขอบงคบอน ๆ ทกาหนดไวเพอปกปองพนกงานจากผลกระทบของการปฏบตงานขององคกร

Control การควบคม

การทองคกรมกระบวนการบรหารความเสยง เพอใหความเสยงทเผชญอย หรอความเสยหายทจะเกดขนอยในระดบทเหมาะสม หรอการเฝาระวงมใหความเสยงสงผลกระทบรนแรงทาความเสยงหายแกองคกร

Enterprise Wide Risk Management การบรหารความเสยงองคกรโดยรวม

การบรหารความเสยงทมโครงสรางองคกร กระบวนการ และวฒนธรรมองคกรประกอบเขาดวยกน และมความสอดคลองกบวตถประสงค เปาหมาย และวสยทศนขององคกร มการพจารณาความเสยงใหครอบคลมทวทงองคกรเพอบงชเหตการณทอาจเปนไปไดซงอาจมผลกระทบตอองคกร และทาใหระดบความเสยงทจะเกดขนทงในปจจบนและอนาคตอยในระดบทยอมรบได โดยไดรบการสนบสนนและมสวนรวมในการบรหารความเสยงจากทกคนในองคกรตงแตระดบคณะกรรมการ ผบรหาร และพนกงานทกคนในองคกร

Financial Risk ความเสยงดานการเงน

ความเสยงทเกยวของกบนโยบายและขนตอนการปฏบตงานดานการเงน เทคนคและระบบการบรหารการเงน และการลงทน เชน ความเสยงทเกยวของกบการจดทาบญชและรายงานทางการเงน (Accounting and Reporting) ความเสยหายจากการจดทาบญชและรายงานทางการเงนผดพลาดหรอลาชา

Impact ผลกระทบ

ผลจากเหตการณใดเหตการณหนง ซงอาจเกดผลประการเดยวหรอหลายประการ โดยเกดไดทงเชงบวกและเชงลบ

Likelihood โอกาสทจะเกด

ความเปนไปไดท เหตการณจะเกดขนและมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคขององคกร

Page 30: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

Operational Risk ความเสยงดานการดาเนนงาน

ความเสยงทเกยวของกบขนตอนการปฏบตงาน เทคนค การปฏบตงาน ทรพยสน บคลากร เทคโนโลยสารสนเทศ และระบบการควบคมภายใน รวมถงการดาเนนงานใหไดตามมาตรฐานทกาหนด โดยมการใชจายงบประมาณและการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ ประสทธผล และกอใหเกดประโยชนสงสดตามวตถประสงคทวางไว เชน ความเสยงดานเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology) ความเสยงดานความร (Knowledge) ความเสยงเกยวของกบกระบวนการปฏบต (Process) ความเสยงเกยวของทรพยสน (Physical Assets) ความเสยงเกยวของกบบคลากร (People) รวมถงโครงสรางพนฐาน เปนตน

Problem ปญหา

เหตการณทไดเกดขนแลว และมการนาผลทไดรบมาพจารณาหาวธแกไข เนองจากมผลกระทบในเชงลบตอการบรรลวตถประสงคหรอภารกจขององคกร

Residual Risk ความเสยงทเหลออย

ความเสยงทยงคงเหลออยภายหลงจากการทมการจดวางระบบการควบคมภายในแลว และประเมนการควบคมไดวาไมเพยงพอ ซงตองปรบปรงแนวทางการควบคมหรออาจใชแผนการบรหารความเสยงในการดาเนนการตอไป

Risk ความเสยง

เหตการณไมแนนอนทอาจเกดขน ซงหากเกดขนจะมผลกระทบในเชงลบตอการบรรลวตถประสงคหรอภารกจขององคกร หรอโอกาสทจะเกดความสญเสย หรอสงทไมคดหวง/ไมพงประสงคจากการดาเนนงาน หรอเสยโอกาสทางธรกจ ตวอยาง เชน ภยธรรมชาต การกอการราย ความเสยหายของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ บคลากรไมมความร และประสบการณทเหมาะสมอยางเพยงพอตอองคกร หรอการถกดาเนนการทางกฎหมาย

Risk Appetite ความเสยงทยอมรบได

คาความเสยงโดยรวมทองคกรยอมรบเพอใหองคกรบรรลเปาหมาย ความเสยงทยอมรบไดทองคกรจะกาหนดนนจะระบเปนเปาหมายคาเดยวหรอระบเปนชวงกได ซงขนอยกบความเหมาะสมของแตละปจจยเสยง

Risk Assessment การประเมนความเสยง

การวเคราะหและประเมนระดบความเสยงทสงผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคและภารกจหลกขององคกร โดยพจารณาจากระดบของผลกระทบ (Impact) และโอกาสทความเสยงอาจจะเกดขน (Likelihood) เปนคาความเสยงโดยรวม (Risk Exposure) เพอจดลาดบความสาคญในการบรหารความเสยง

Page 31: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

Risk Identification การระบความเสยง

การระบหรอบงชเหตการณทอาจกอใหเกดความเสยงทมผลกระทบตอวตถประสงคและภารกจหลกขององคกร โดยพจารณาทมา/แหลงของความเสยง ทงจากปจจยภายในและภายนอกองคกรทกดานทอาจเกดขน เชน ดานกลยทธ ดานการดาเนนงาน ดานการเงน และดานกฎระเบยบ และกฎหมาย

Risk Management การบรหารความเสยง

กระบวนการในการระบความเสยง การประเมนความเสยง การจดลาดบความสาคญ และการกาหนดมาตรการในการบรหารความเสยงใหอยในระดบทองคกรยอมรบเพอใหมนใจไดวาการดาเนนงานขององคกรสามารถบรรลวตถประสงคและภารกจทกาหนดไว โดยการบรหารความเสยง เปนกระบวนการทคณะกรรมการขององคกร ผบรหารและบคลากรทกคนในองคกร จะตองทาความเขาใจและใหความสาคญเพอใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง

Risk Map แผนภาพความเสยง

แผนภาพแสดงความสมพนธของความเสยงทมความเชอมโยงกน โดยมการพจารณาถงความสมพนธระหวางความเสยงและผลกระทบทมตอหนวยงานตาง ๆ ภายในองคกร ชวยใหองคกรสามารถจดการความเสยงจากสาเหตทแทจรง

Risk Owner หนวยงาน/ ผรบผดชอบ/ เ จาของความเสยง

บคคลหรอกลมบคคลซงมความรบผดชอบโดยตรงตอการบรหารความเสยงใดความเสยงหนง โดยเปนผระบทมาของความเสยง (สาเหตหรอปจจยเสยง) รวมทงทาหนาทตดสนใจหรอใหขอเสนอแนะในการลดหรอควบคมความเสยง หรอปรบเปลยนกจกรรมการควบคมตามความจาเปนภายใตขอบเขตความรบผดชอบของตน เพอใหความเสยงอยในระดบทยอมรบได

Risk Profile แผนภมความเสยง

แผนภมแสดงสถานะของระดบความเสยหายโดยรวมเปรยบเทยบความเสยงกอนการบรหารกบเปาหมายและผลหลงการบรหารความเสยง โดยแสดงเปนพกดของโอกาสและผลกระทบแบงระดบเปนชนส 4 ส โดยแทนสเขยวทระดบความเสยงโดยรวมตา สเหลองทระดบความเสยงโดยรวมปานกลาง สสมระดบความเสยงโดยรวมสง และสแดงทระดบความเสยงโดยรวมสงมาก

Risk Tolerance ชวง เบ ยง เบนระดบความเส ยง ทยอมรบได

ระดบความเบยงเบนจากเกณฑ ซงทาใหองคกรมนใจวาองคกรไดดาเนนการบรหารความเสยงอยภายในเกณฑทยอมรบได

Page 32: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

Strategic Risk

ความเสยงทเกยวของกบกลยทธและองคกรภายใตปจจยภายในและ

ภายนอกทสาคญเพอใหการดาเนนงานขององคกรบรรลตามเปาหมายหลก รวมถงการจดสรรทรพยากรทมอยใหเกดประโยชนสงสด เชน ความเสยงทเกยวของกบชอเสยง (Reputation) ความเสยงทเกยวกบสภาพเศรษฐกจการเมอง (Economic and Political)

ความเสยงดานกลยทธ

Page 33: คู่มืิอการบรหารความเสี่ · 2016-11-28 · คู่มืิอการบรหารความเสี่ 2554 ยง 3 2.2 โครงสร้างการบริหารความเสี่

คมอการบรหารความเสยง 2554

ฉ. คาเกณฑชวด

ระดบ 1 ระดบ 2 ระดบ 3 ระดบ 4 - 5

การบรหารความเสยง นอยมาก : - บรหารเชงรบเปนสวนใหญ - ไมมคณะทางานเพอจดการความเสยงในรปแบบบรณาการ - มองคประกอบในบรหารความเสยงไมครบถวน - ไมมคมอการบรหารความเสยง

การบรหารความเสยง เบองตนทมระบบ : - มการบรหารเปนกลยทธระยะสน (15%) - มคณะทางาน/กอง/งาน/ฝายเพอจดการความเสยงในรปแบบบรณาการ (10%) - มองคประกอบในการบรหารความเสยงทมครบถวน โดยมการวเคราะหระดบความรนแรง (I/L) ทชดเจนเปนระบบ (55%) - มคมอการบรหารความเสยงตามเกณฑ และเผยแพรใหพนกงานทกระดบ (20 %)

การบรหารความเสยง ในเชงบรณาการ : - มการดาเนนงานครบถวนในระดบ 2 - มการบรหารความเสยงทเปน กลยทธ หรอการดาเนนงานทตอเนองทงองคกร (20%) - มคณะทางาน/กอง/งาน/ฝาย เพอจดการความเสยง มแผนงาน ทชดเจน รวมถงสามารถบรรลเปาหมายในแผนงานไดครบถวน (20%) - มการกาหนดเกณฑระดบความรนแรง แยกรายปจจยเสยง กาหนดเปาหมายในเชงระดบความรนแรงของแตละปจจยเสยงรายไตรมาส (20%) - มการกาหนด Risk Appetite และ Risk Tolerance ทกปจจยเสยง (20%) - มการบรหารความเสยงแบบบรณาการ (20%)

- มการบรหารเทคโนโลยสารสนเทศทด - มกลยทธการบรหารความเสยงเชอมโยงกบการกาหนดนโยบาย/ กลยทธ/การวางแผน/การลงทน - มการทบทวนและปรบปรงการบรหารความเสยงสมาเสมอ - จดใหมบรรยากาศและวฒนธรรมทสนบสนนการบรหารความเสยง - มการสนบสนนการบรหารฯ เพอเพมมลคา - กระบวนการบรหารความเสยงเปนกจกรรมประจาวนของทกหนวยงานและสมพนธกบคาตอบแทน - การบรหารความเสยงเปนการสนบสนนการบรหารเพอสรางสรรคมลคาใหกบองคกร (Value Creation) - ผลการบรหารความเสยงทเกดขนจรง หลกเกณฑเพม - Portfolio View of Risk - Integrated Governance, Risk and Compliance