การศึกษาต้นทุนการให ้บริการใน...

การศกษาตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน จงหวดนนทบร

ปรญญานพนธ

ของ

ไพรนทร เชอสมทร

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเศรษฐศาสตรการจดการ

มถนายน 2555




ของ





ลขสทธเปนของ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ



บทคดยอ

ของ





ไพรนทร เชอสมทร. (2555). การศกษาตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

ศนยสขภาพชมชน โรงพยาบาลชลประทาน จงหวดนนทบร. ปรญญานพนธ ศ.ม.

(เศรษฐศาสตรการจดการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

คณะกรรมการควบคมรองศาสตราจารย ดร.ชมพนท โกสลากร เพมพนววฒน,

อาจารย ดร.สรรตน งามเกยรตไพศาล.

การวจยครงน มวตถประสงคเพอศกษาตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน จงหวดนนทบร โดยเกบรวบรวมขอมลจากศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน ประจาปงบประมาณ 2552 มการใหบรการแบงเปน 5 ประเภท คอ 1) บรการตรวจ

รกษาโรคทวไป 2) บรการหตถการ 3) บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ 4) บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย

1 ป – 4 ป 1 เดอน และ 5) บรการวางแผนครอบครว ในการวเคราะหแบงตนทนการใหบรการออกเปนตนทน

คาบรการทางการแพทย และตนทนคาบรการพนฐาน ซงประกอบดวย ตนทนคาแรง ตนทนคาวสด และ

ตนทนคาลงทน

ผลการวจยพบวา ในปงบประมาณ 2552 ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานมตนทนรวม

เทากบ 12,495,101.10 บาท แบงเปนตนทนคาบรการทางการแพทยเทากบ 7,551,760.17 บาท คดเปนรอย

ละ 60.44 และตนทนคาบรการพนฐานเทากบ 4,943,340.93 บาท คดเปนรอยละ 39.56 สาหรบตนทนเฉลย

ตอครงของการใหบรการทง 5 ประเภท คอ 1) บรการตรวจรกษาโรคทวไปเทากบ 398.69 บาท 2) บรการ

หตถการเทากบ 155.25 บาท 3) บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภเทากบ 443.35 บาท 4) บรการสงเสรม

สขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน เทากบ 179.41 บาท 5) บรการวางแผนครอบครวเทากบ 126.01 บาท

ทงนในการคดคาบรการตนทนเฉลยตอคนตอปของผ เขารบบรการจากศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน พบวา คาบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภมตนทนเฉลยตอคนตอปสงสดเทากบ

2,164.19 บาท รองลงมาคอ ตนทนคาบรการตรวจรกษาโรคทวไปเทากบ 1,297.61 บาทตอป ตนทน

คาบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 2 ป เทากบ 524.04 บาทตอป ตนทนคาบรการหตถการเทากบ

259.27 บาทตอป ตนทนคาบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 2 ป 1 เดอน - 4 ป 1 เดอน เทากบ 205.29 บาท

ตอป และตนทนคาบรการวางแผนครอบครวเทากบ 161.29 บาทตอป แตในป 2552 รฐจดสรรงบประมาณ

เหมาจายรายหวหลกประกนสขภาพถวนหนาเทากบ 2,202 บาทตอคน ซงศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทานไดรบงบประมาณสาหรบการใหบรการตรวจรกษาโรค และการใหบรการหตถการเทากบ 666.96

บาทตอป การสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ การสงเสรมสขภาพเดก และการใหบรการวางแผนครอบครว

ไดรบงบประมาณเทากบ 109.86 บาทตอป แสดงวาตนทนคาบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทานสงกวางบประมาณทไดรบจดสรรจากภาครฐ

A STUDY OF COST OF UNIVERSAL COVERAGE SCHEME IN CHONPRATAN PRIMARY

CARE UNIT, NONTHABURI.

AN ABSTRACT

BY

PAIRIN CHEUASAMUT

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the

Master of Economics Degree in Managerial Economics

at Srinakharinwirot University

June 2012

Pairin Cheuasamut. (2012). A Study of Cost of Universal Coverage Scheme in

Chonpratan Primary Care Unit, Nonthaburi. Master Thesis, M.Econ. (Managerial

Economics). Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot University. Advisor

committee: Associate Prof. Dr.Chompunuch Kosalakorn Pempoonwiwat,

Dr.Sureerat Ngamkaitphaisan.

This research aims to study the service cost of Universal Coverage Scheme at Chonpratan

Primary care unit, Nonthaburi. Data were collected using a self created recording chart in 2552 budget

year. The Primary care unit provides 5 kinds of services which are 1) general diagnose service 2)

medical service 3) pregnant woman’s health encourage service 4) a child age 1 year - 4 year 1 month’s

health encourage service and 5) planning service. Total cost are separated into main cost, the medical

care cost and the routine service cost, which was labor cost, material cost, and capital cost.

It was found that the total cost of the budgeting year of was 12,495,101.10 baht, which are

divided into two big categories, the medical care cost of 7,551,760.17 baht (60.44 percent) and the

routine service cost of 4,943,340.93 baht (39.54 percent). The unit cost of 1) general diagnose service is

398.69 baht, 2) medical service is 155.25 baht, 3) pregnant woman’s health encourage service is 443.35

baht, 4) a child age 1 year - 4 year 1 month ’s health encourage service is 179.41 baht, and 5) planning

service is 126.01 baht.

In order that, the average cost analysis for one person in one year of Chonpratan Primary care

unit. That was found the topmost of average cost (one person: one year) was pregnant woman’s health

encourage service cost (2,164.19 baht). The second was general diagnose service cost (1,297.61

baht/year). The third was a child age 1 year - 2 year’s health encourage service cost (524.04 baht/year).

The fourth was medical service cost (257.27 baht/year). The fifth was a child age 2 year 1 month’s - age 4

year 1 month’s health encourage service cost (205.29 baht/year). The Last was family planning service

cost (161.29 baht/year). In 2552 budget year, The government to allocated budget for Universal

Coverage Scheme was 2,202 baht/person that Chonpratan Primary care unit received for general

diagnose service and medical service were 666.96 baht/year, pregnant woman’s health encourage, a

child’s health encourage and family planning budget were 109.86 baht/year. Which, mean service cost

of Chonpratan Primary care unit more than the budget that received from the government.


เรอง



ของ


ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

ปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเศรษฐศาสตรการจดการ

ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

.......................................................................คณบดบณฑตวทยาลย

(รองศาสตราจารย ดร. สมชาย สนตวฒนกล)

วนท.............เดอน...........................................พ.ศ. 2555

คณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ คณะกรรมการสอบปากเปลา

................................................ประธาน ....................................................ประธาน

(รองศาสตราจารย ดร.ชมพนท โกสลากร เพมพนววฒน) (รองศาสตราจารย ดร.เรณ สขารมณ)

................................................กรรมการ ...................................................กรรมการ

(อาจารย ดร.สรรตน งามเกยรตไพศาล) (รองศาสตราจารย ดร.ชมพนท โกสลากร เพมพนววฒน)

...................................................กรรมการ

(อาจารย ดร.สรรตน งามเกยรตไพศาล)

...................................................กรรมการ

(รองศาสตราจารย ดร.พศมย จารจตตพนธ)

ประกาศคณปการ

ปรญญานพนธฉบบน สาเรจลงไดดวยความกรณาเอาใจใสใหคาปรกษาอยางดยงของ

คณะกรรมการทปรกษาปรญญานพนธ รองศาสตราจารย ดร.ชมพนท โกสลากร เพมพนววฒน ในฐานะ

ประธานทปรกษาปรญญานพนธ และ ดร.สรรตน งามเกยรตไพศาล ในฐานะกรรมการทปรกษาปรญญา

นพนธ ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสง

ขอกราบขอบพระคณคณาจารยหลกสตรเศรษฐศาสตรมหาบณฑตอาจารยผ เชยวชาญพเศษท

กรณาเปนกรรมการสอบปรญญานพนธ และไดใหขอเสนอแนะในการแกไขปรบปรงขอบกพรอง

ขอคดเหน อนเปนประโยชนในการจดทาปรญญานพนธฉบบนใหสมบรณยงขน และขอกราบ

ขอบพระคณครอาจารยทกทานทไดอบรมสงสอนใหความรทงทางเศรษฐศาสตร และความรทอย

นอกเหนอเศรษฐศาสตรซงเปนประโยชนตอการทาปรญญานพนธฉบบน จนสาเรจลลวง

ขอขอบพระคณ ผบรหาร แพทย พยาบาลและเจาหนาททกทานทปฏบตงาน ณ ศนยการแพทย

ปญญานนทภกข ชลประทาน และศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ซงไดใหความกรณา

อนเคราะหขอมลการวจย คาแนะนา และความสะดวกในการดาเนนการทงหมด เพอใชในการศกษาวจย

ครงน

ขอกราบขอบพระคณ คณพอบญเรม คณแมลาพง เชอสมทร เปนอยางสง ทใหการสนบสนน

ใหกาลงใจ ความหวงใย ทาใหขาพเจาประสบความสาเรจในการศกษา ตลอดจนขอขอบคณเพอนๆ พๆ

นองๆ ทกคนทเปนกาลงใจและคอยชวยเหลอผวจยมาโดยตลอด

คณคาทงหมดทเกดขนจากปรญญานพนธเลมน ผวจยนอมราลกและบชาพระคณแกบพการ

ของผวจยและบรพาจารยทกทานทอยเบองหลงในการวางรากฐานการศกษาใหกบผวจยตงแตอดตจนถง

ปจจบน


สารบญ

บทท หนา 1 บทนา …………………………………………………………………………..……… 1

ภมหลง …………………………………………………………………………..…... 1

ความมงหมายของงานวจย….…………………………………………..………….... 4

ความสาคญของการวจย…..…………..………………………………..………….... 5

ขอบเขตของการวจย…..……………….………………………………..………….... 5

ขอตกลงเบองตน…..…………………..………………………………..………….... 5

นยามศพทเฉพาะ…..…………………………………………..………….……….... 6

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ …………………………………………………….. 10

หลกประกนสขภาพถวนหนา…………………………………………………..……… 10

ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน……..…....………………………………. 16

แนวคดเกยวกบตนทนทางเศรษฐศาสตร……...............................………………... 23

แนวคดเกยวกบการวเคราะหตนทนฐานกจกรรม……………..……………………… 25

การวเคราะหตนทนสถานพยาบาลสาธารณสข…………..…………………….……. 27

งานวจยทเกยวของ……..………………………………………..…………………… 31

3 วธการดาเนนงานวจย…….…………………………….………………….………… 39

ขอมลและแหลงขอมล…..……………………………………………………………. 39

เครองมอทใชในการวจย……..……………………………………………………….. 40

การเกบรวมรวมขอมล…..……………………………………………………………. 40

การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล…...…………………………………..… 43

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 4 ผลการศกษา …………………………………………………….……..……….. 45

ขอมลทวไปการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา -

ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ……………………………..….…. 45

ตนทนรวมศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน …………………………… 46

ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา -

ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ………………………………...… 49

ตนทนเฉลยตอคนตอปในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชน -

โรงพยาบาลชลประทาน เปรยบเทยบกบงบประมาณเหมาจายรายหว..…...…. 58

5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ……..………..……….……………………. 65

สงเขปความมงหมาย ความสาคญ และขอบเขตของการวจย……………………..… 65

สรปผลการวจย……………………………………………..………………….…...… 66

อภปรายผล…..…………………………………………………………………..…… 68

ขอเสนอแนะในการวจย…...………………………………………………………….. 70

บรรณานกรม ……………………………………………………..………….......……..……. 71

ภาคผนวก...………..………………………..……………………………………….…….…… 77

ภาคผนวก ก …………………………………………………………………….………. 78

ภาคผนวก ข ………………………………………………………………….…………. 87

ภาคผนวก ค ……………………………………………………….....………………… 95

ประวตผวจย ................................................................................................................... 101

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 งบประมาณเหมาจายรายหว ประจาปงบประมาณ 2552……..…………………….… 2

2 ประชากรไทยจาแนกตามสทธการรกษาพยาบาล ตงแตป 2547-2552……….………. 15

3 จานวนครงบรการทางการแพทยผ มสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา -

ตงแตป 2547-2552….……………………………………………………...………. 15

4 กจกรรมการใหบรการตรวจรกษาโรคทวไป……..…………………….……………...… 19

5 กจกรรมการใหบรการหตถการ………..………………………………………..…….… 19

6 กจกรรมการใหบรการวางแผนครอบครว……...……………….…………………....…. 20

7 กจกรรมการใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน…………...……….. 20

8 กจกรรมการใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ…….……………………..………. 21

9 กจกรรมการใหบรการตรวจทางหองปฏบตการ………..……………………………….. 23

10 กจกรรมการใหบรการตรวจทางหองรงสวนจฉย……..…………………..…………..… 23

11 สรปงานวจยตนทนการใหบรการสาธารณสข……..………………………..……..…… 35

12 ตนทนและเกณฑในการกระจายตนทน……..…………………………..............….…. 42

13 จานวนครงการใหบรการแยกตามสทธของผมารบบรการ……..……………….……… 46

14 จานวนครงเฉลยตอคนตอปของผใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา……..……….… 46

15 ตนทนคาแรง (Labor Cost) ของบคลากรศนยสขภาพ -

ชมชนโรงพยาบาลชลประทาน…......................................................................... 47

16 ตนทนคาวสด (Material Cost) การใหบรการศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน……………………………………………..…….………… 47

17 ตนทนคาลงทน (Capital Cost) การใหบรการศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน…...……………….…………………………………..….… 48

18 ตนทนคาบรการพนฐาน ตนทนคาบรการทางการแพทย และตนทนรวม……..….....… 48

19 ตนทนรวมและตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครงบรการตรวจรกษาโรคทวไป………. 49

20 ตนทนรวมและตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครงบรการหตถการ…….…………..… 50

บญชตาราง (ตอ) ตาราง หนา 21 ตนทนรวมและตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครง -

การใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ…..………………………………..…….. 51

22 ตนทนรวมและตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครงการใหบรการสงเสรมสขภาพ -

เดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน…..………………………………………………..…..… 52

23 ตนทนรวมและตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครงการให -

บรการวางแผนครอบครว….……………….……………………………………..…. 53

24 ตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลยตอครงของการใหบรการ……………..………....… 54

25 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการตรวจรกษาโรคทวไป………………………..….……... 55

26 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการหตถการ……..……….……………………….…...….. 55

27 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ………..……….…...….. 56

28 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน……..…… 56

29 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการวางแผนครอบครว……..……..……...…………..….... 57

30 ตนทนเฉลยตอคนตอปการใหบรการผ ปวยนอก……..………………………….……… 58

31 ตนทนเฉลยตอคนตอปบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค……….……………..….. 58

32 ตนทนรวมการใหบรการผ ปวยนอกศนยสขภาพชมชน -

โรงพยาบาลชลประทาน 2552….………………….……………………..………… 59

33 ตนทนการใหบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคศนยสขภาพชมชน -

โรงพยาบาลชลประทาน 2552…………….………………….……………..……… 60

34 งบประมาณสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคตามประเภทบรการ……...……............. 61

35 สรปตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชน -

โรงพยาบาลชลประทาน….………….…….……..…….……………………..…….. 63

ภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา 1 กรอบแนวคดในการวจย………………………………………………..………….……. 9

2 ขนตอนการใหบรการในศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน……..….……….... 18

3 ตนทนคงทและตนทนแปรผน……...………………………………….…..……….….… 25

บทท 1 บทนา

ภมหลง บรการสาธารณสขในประเทศไทย สรางขนเพอใหบรการทางการแพทย โดยการ สงเสรม

สขภาพและปองกนโรค ใหการวนจฉยและบรการรกษา ฟนฟสภาพรางกายและจตใจของผปวย เปน

บรการทจดขนทงในสถานบรการของภาครฐบาลและภาคเอกชน โดยภาคเอกชนเนนบรการท

สะดวกสบาย ใสใจผรบบรการเปนอยางมาก แตราคาใหบรการคอนขางสง สวนสถานบรการของ

รฐบาลทกคนสามารถเขารบบรการได ราคาใหบรการถก จนทาใหเกดความแออดในสถานพยาบาล

และตองเสยเวลารอนาน อารยรตน ทวแมน (2541: 1-2) กลาววาการทภาครฐใหการสนบสนนดาน

สาธารณสข มไดทาเพอแสวงหาผลกาไรสงสดแกผมารบบรการ แตเปนการลงทนเพอใหเกด

ประสทธภาพและความเปนธรรมในการกระจายทรพยากรสาธารณสขของประเทศ ดวยการจดตง

โรงพยาบาลขนาดตางๆ สถานอนามย และศนยสขภาพชมชน รวมถงการจดสรรงบประมาณสาหรบ

จดสวสดการตางๆ ใหกบประชาชน เชน สวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจ

การประกนสงคม และหลกประกนสขภาพถวนหนา

ระบบสวสดการทรฐบาลจดใหมขน อนวฒน ศภาชตกล (2537) อธบายไววาเพอลดภาระคา

รกษาพยาบาลใหกบประชาชน โดยเฉพาะสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจ

สงผลใหเกดการเลอมลาระหวางผทไดรบสวสดการ กบผทไมมหลกประกนสขภาพใดๆ หลกประกน

สขภาพถวนหนาจงเกดขน เพอใหประชาชนทกคนสามารถเขาถงบรการสขภาพทมมาตรฐานไดอยาง

เทาเทยม ทงการเขารบบรการทางการแพทย และการมสวนรวมในการสงเสรมสขภาพ การดาเนนงาน

ของระบบประกนสขภาพถวนหนาไดปฏรประบบบรการสาธารณสข โดยจดใหมหนวยบรการประจา

และหนวยบรการปฐมภม (Primary care unit: PCU) เพอเนนการเขาถงบรการสาธารณสขและการ

ทางานอยางเปนเครอขาย เนนบรการเชงรกแกครอบครวและชมชน ในการสงเสรมสขภาพและปองกน

กอนเกดโรค ทงรางกาย จตใจ และสงคม ทาใหประชาชนมการปรบเปลยนวถการดารงชวตหนมาใสใจ

สขภาพ และรจกวธการปองกนโรคมากกวาการปลอยใหเกดอาการรนแรงตอรางกาย

การทระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาใหความสาคญ กบการเขาถงบรการสาธารณสขได

อยางทวถงโดยทคาใชจายไมเปนอปสรรคตอผรบบรการ รฐบาลจงตองเปนผรบภาระคาใชจายท

เกดขนสาหรบใหบรการรวมถงคาใชจายตางๆ ทเกยวของ สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

(2551: 10) แสดงในรายงานคมอบรหารกองทนหลกประกนสขภาพแหงชาตปงบประมาณ 2552 ให

เหนวา รฐบาลมการจดสรรงบเหมาจายรายหวในอตรา 2,202 บาทตอคน กบผมสทธหลกประกน

2

สขภาพถวนหนา จานวน 47.03 ลานคน จากตาราง 1 จะเหนวา การจดสรรงบประมาณแบงตาม

ประเภทของบรการ สามารถแยกเปน บรการผปวยในซงไดรบงบประมาณมากทสดมลคา 837.11 บาท

ตอคน รองลงมา คอ บรการผปวยนอก และบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค มลคา 666.96

บาทตอคน และ 262.06 บาทตอคน ตามลาดบ สวนคาบรการชวยเหลอเบองตนผใหบรการมจานวน

งบประมาณตาสด มลคา 0.85 บาทตอคน การดาเนนงานของหนวยบรการปฐมภมจะไดรบ

งบประมาณในสวนของบรการผปวยนอก และบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค ผานหนวย

บรการปฐมภมคสญญาหลก (Contracting unit for primary care)

ตาราง 1 งบประมาณเหมาจายรายหว ประจาปงบประมาณ 2552

ประเภทบรการ งบประมาณ (บาท/คน)

1. บรการผปวยนอก 666.96

2. บรการผปวยใน 837.11

3. บรการผปวยนอกและผปวยใน สาหรบโรงพยาบาลชมชนเงอนไขพเศษ 72.25

4. บรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค

4.1 งบบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค

4.2 งบวคซนไขหวดใหญ

262.06

7.60

5. บรการทมคาใชจายสง/อบตเหต/เจบปวยฉกเฉน/บรการโรคเฉพาะ 179.48

6. บรการฟนฟสมรรถภาพคนพการ 5.00

7. การซอมบารงและทดแทนครภณฑสงกอสราง 148.69

8. การชวยเหลอเบองตนตามมาตรา 41 1.00

9. การชวยเหลอเบองตนผใหบรการ 0.85

10. การจดสรรตามเกณฑคณภาพบรการ 20.00

11. การสมทบคาบรการแพทยแผนไทย/ทางเลอก 1.00

รวม 2,202.00

ทมา: สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต. 2551.

การปฏรประบบสขภาพดวยการจดใหมหลกประกนสขภาพถวนหนา สงผลตอการ

เปลยนแปลงระบบบรการ เนนบรการทหนวยบรการปฐมภม หรอเรยกวา ศนยสขภาพชมชน โดย

3

ดาเนนกจกรรมสงเสรมสขภาพและปองกนโรค การรกษาพยาบาล และการฟนฟสมรรถภาพ ศนย

สขภาพชมชนสามารถทาใหประชาชนเขาถงบรการสขภาพไดงายขน และการใหบรการของศนย

สขภาพชมชนทมประสทธภาพตองมการเชอมโยงกนทงประชาชน ชมชน และหนวยบรการระดบสง

กวาเชน โรงพยาบาลชมชน โรงพยาบาลศนย ดงนนการดาเนนงานของศนยสขภาพชมชนจาเปนตองม

การพฒนาคณภาพการใหบรการอยางตอเนอง และการทรฐบาลเปนผจดสรรงบประมาณ ใหกบ

สถานพยาบาลตามจานวนประชาชนทขนทะเบยน ซงงบประมาณดงกลาวมลกษณะคงทในแตละป

สงผลตอผใหบรการทตองมการวางแผนและกาหนดนโยบายในการจดสรรงบประมาณ เพอใหเกด

กจกรรมบรการ เกดประสทธภาพ และประสทธผล ในการดาเนนงาน

ศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทาน (2552: ออนไลน) ไดแสดงความเปนมาของ

โรงพยาบาลวา เปนโรงพยาบาลขนาด 300 เตยง ในสงกดมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ทาหนาท

ใหบรการทางการแพทย โดยแพทยผ เชยวชาญทกสาขาทางการแพทยทจาเปน พรอมกบเปน

สถานศกษาใหกบนกเรยนแพทยและพยาบาล ขณะเดยวกนกทาหนาทเปนหนวยบรการปฐมภม ดแล

ผใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนาตงแตป พ.ศ. 2544 การใหบรการของศนยการแพทยปญญานนท

ภกข ชลประทานมผใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนาเขามาใชบรการจานวนมาก แตสถานท

ใหบรการมจากด ในป พ.ศ. 2549 จงไดขยายพนทบรการ โดยออกไปใหบรการนอกโรงพยาบาลซงใช

พนทของศนยสขภาพสงเคราะห ของกระทรวงพฒนาสวสดการสงคม และความมนคงของมนษย ใช

ชอวา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน มจดประสงค เพอดแลและใหบรการในระดบปฐมภม

แกผใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยผใชบรการสามารถเขาถงบรการไดอยางสะดวก รวดเรว

อกทงโรงพยาบาลกสามารถเขาถงชมชนในการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคไดอยางมประสทธภาพ

ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน มหนาทใหบรการผปวยนอกในการตรวจรกษา

โรคเบองตน และการสงเสรมสขภาพแกผทมารบบรการในสถานพยาบาล ดแลรบผดชอบประชาชนใน

พนท หม 1 ตาบลบางตลาด อาเภอปากเกรด จงหวดนนทบร หลกเกณฑการใหบรการ คอ ผรบบรการ

ในพนทหม 1 ตาบลบางตลาดทลงทะเบยนใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา กบศนยการแพทย

ปญญานนทภกขชลประทาน ตองเขารบการรกษาทศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานกอนทก

ครงสาหรบการตรวจรกษาโรคเบองตน และการสงเสรมสขภาพแมและเดก ยกเวน เดกทอายตากวา 1

ป หรอตองไดรบการรกษาโรคเฉพาะทาง เชน โรคเกยวกบตา คอ จมก และทนตกรรม หรอกรณฉกเฉน

สามารถเขารบการรกษาทศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทานได ขอมลสถตผปวยจากศนย

สารสนเทศ สงกดศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทาน (2553) แสดงใหเหนวา การดาเนนงานท

ผานมาของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน มผเขาใชบรการดงน เรมตงแต เดอนเมษายน

4

ในป พ.ศ. 2549 มจานวน 14,795 ครง ป พ.ศ. 2550 มจานวน 34,164 ครง ป พ.ศ. 2551 มจานวน

38,113 ครง และป พ.ศ. 2552 มจานวน 30,761 ครง

เชพเพรด และคณะ (Shepard; et al. 1998: 5) ไดกลาวถงความสาคญของการศกษาตนทน

วา การทจะใชทรพยากรอยางมประสทธภาพและกอใหเกดผลมากทสด จาเปนทจะตองมขอมลการ

ไหลเวยนของทรพยากรทชดเจน การวเคราะหตนทนจะชวยใหเขาใจคาใชจายของกจกรรมตางๆ ชวย

ปรบปรงประสทธภาพของหนวยงานในโรงพยาบาล สานกนโยบายและยทธศาสตร สานกงาน

ปลดกระทรวงสาธารณสข (2553: ออนไลน) แสดงถงจานวนศนยสขภาพชมชนทงประเทศในป พ.ศ.

2552 มจานวนทงสน 368 แหง แบงเปนศนยสขภาพชมชนของโรงพยาบาล 262 แหง ศนยสขภาพ

ชมชนกระทรวงสาธารณสข 94 แหง และศนยสขภาพชมชนนอกกระทรวงสาธารณสข 12 แหง ศนย

สขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานเปน 1 ใน 5 แหง ทเปนศนยสขภาพของโรงพยาบาล ในจงหวด

นนทบร ดวยความแตกตางในดานการใหบรการ การมเครองมอแพทยททนสมย มแพทยและพยาบาล

ประจาใหบรการ จงสงผลใหมผเขาใชบรการตอปมากกวา 30,000 ครง ตงแตป 2550 - ป 2552 จาก

การใหบรการทผานมาศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานยงไมมการคดตนทนการใหบรการ

ในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ทาใหไมสามารถรไดวาตนทนทเกดขน กบงบประมาณทไดรบ

สาหรบการใหบรการผปวยนอก และการสงเสรมสขภาพมความเพยงพอหรอไม ผวจยจงมความสนใจ

ทจะทาการศกษา ตนทนตอครงของการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ของศนย

สขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน โดยวธการคดตนทนกจกรรมแยกตามการใหบรการ ไดแก

บรการตรวจรกษาโรคทวไป บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ บรการสงเสรมสขภาพเดกอายตงแต

1 ป – 4 ป 1 เดอน บรการหตถการ และบรการวางแผนครอบครว วามมลคาของตนทนเปนเทาไร และ

ตนทนทเกดขนกบงบประมาณทไดรบจากสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตมความแตกตางกน

อยางไร เพอเปนขอมลใหกบผบรหารสาหรบการจดสรรงบประมาณ และกาหนดนโยบายการ

ดาเนนงานของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานในการใหบรการตอไป

ความมงหมายของงานวจย เพอศกษาตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชน


5

ความสาคญของการวจย 1. เจาหนาทและผบรหาร ผใชบรการหลกประกนสขภาพถวนหนา และประชาชนทวไป

สามารถทราบตนทนการใหบรการ ของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน จงหวดนนทบร

2. ผบรหารของศนยการแพทยปญญานนทภกข ชลประทาน และสานกงานสาธารณสข

จงหวดนนทบร สามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวเคราะห จดสรรงบประมาณใหกบศนยสขภาพ

ชมชน

3. เพอใหทราบขนตอนการวเคราะหตนทนและเปนแนวทางในการวเคราะหตนทนการ

ใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน และศนยสขภาพชมชนอนๆทสนใจตอไป

4. สามารถเปรยบเทยบตนทนแตละประเภทบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทาน กบงบประมาณทไดรบจากสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

ขอบเขตของการวจย การศกษาตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน ทาการศกษาเฉพาะผทเขามารบบรการในศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทานเทานน ชวงเวลาทใชในการศกษา คอ ปงบประมาณ 2552 ตงแตวนท 1 ตลาคม 2551 ถง

30 กนยายน 2552

ขอตกลงเบองตน 1. การศกษาครงนเปนการวเคราะหตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวน

หนา โดยกาหนดบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานเปนหนวยตนทน สาหรบหา

ตนทนตอครงของแตละประเภทบรการ และตนทนตอคนตอป

2. ทาการศกษาตนทนตอ Test ของการใหบรการทางหองปฏบตการ และหองรงสวนจฉย

เพอหาราคาตนทนของการใหบรการ

3. ใชตนทนในการปรบปรงอาคารสถานทของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

สาหรบการคดคาเสอมราคาอาคาร เนองจากอาคารทใชในการใหบรการเปนอาคารของสถาน

สงเคราะหจงไมสามารถหาราคาทนในการกอสรางอาคารได

4. การคดตนทนการสงตอผปวยไมนาตนทนทหนวยรบสงตอเรยกเกบมาคด เพราะในการสง

ตอผปวยจะนาสงไปทศนยการแพทยปญญานนทภกข ซงศนยการแพทยไมไดทาการเรยกเกบเงนจาก

ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน เนองจากศนยการแพทยฯเปนผดแลงบประมาณ

ดาเนนงานทงหมด จงไมสามารถระบไดวามลคาการเรยกเกบเปนเทาไร

6

5. ในการศกษากาหนดใหมสทธการชาระเงนเอง เนองจากในระบบฐานขอมลของ

โรงพยาบาลไดกาหนดขอมลไว และผวจยไมสามารถหาสทธทแทจรงของผใชบรการไดวาใชสทธใด

6. ในการศกษาครงนไมนาตนทนทางดานงานบรหารมาคดตนทนดวย เนองจากมการ

ปฏบตงานทไมแนนอน

นยามศพทเฉพาะ 1. ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา (Universal Coverage Scheme System) หมายถง ระบบทสรางขนเพอใหประชาชนทกคนสามารถเขาถงบรการสาธารณสข โดยทคาใชจายไม

เปนอปสรรคในการไดรบสทธ ซงจดใหมบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค ใหการวนจฉยและ

บรการรกษา ฟนฟสภาพรางกายและจตใจของผปวย ครอบครว และชมชน

2. การบรการปฐมภม (Primary Care) หมายถง บรการดานแรกสาหรบการดแลสขภาพ

ประชาชน ทงในระดบบคคล ครอบครว และชมชน โดยดแลตงแตการสงเสรมสขภาพ การปองกนโรค

การรกษา และการฟนฟสภาพรางกายและจตใจอยางตอเนอง มระบบสงตอและเชอมโยงกบ

โรงพยาบาลอยางมประสทธภาพ เพอใหคนในชมชนมสขภาพรางกายทแขงแรง

3. หนวยบรการปฐมภม (Primary care unit) หมายถง หนวยบรการทประชาชนสามารถ

เขาถงบรการไดอยางสะดวก มการจดพนทในอาคาร และมองคประกอบ ดานบคคล วสด สงของ และ

ระบบทางานเพอจดบรการปฐมภมใหกบประชาชนและชมชน 4. หนวยบรการปฐมภมคสญญาหลก (Contracting unit for primary care : CUP) หมายถง สถานบรการทเปนจดทาสญญา เพอจดบรการปฐมภม หรอเรยกวา Main Contractor ในการ

ดาเนนงานหลกประกนสขภาพถวนหนา ซงจะตองมผซอบรการ (Purchaser) คอ สานกงาน

หลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) มาทาสญญาซอบรการกบผใหบรการ (Provider) ซงผใหบรการ

ในระบบประกนสขภาพถวนหนานน ตองจดบรการสขภาพเปนบรการปฐมภม (Primary care) แต

เนองจากหนวยบรการปฐมภมบางแหง ไดแก สถานอนามย มคณสมบตไมครบถวนทจะทาสญญาได

เชน ไมมแพทยประจา ผซอบรการจงตองไปทาสญญากบจดททาสญญาแทนได เชน โรงพยาบาล

ชมชน ดงนน โรงพยาบาล จงเปน CUP แทนสถานอนามย

5. ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน หมายถง สถานทใหบรการผปวยนอก

และผรบบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค สาหรบผใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา ของศนย

การแพทยปญญานนทภกขชลประทาน มหนาทใหบรการตรวจรกษาโรคทวไป สงเสรมสขภาพหญง

ตงครรภ สงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน บรการหตถการ และบรการวางแผนครอบครว

7

6. หนวยตนทนการใหบรการ หมายถง บรการทตองการจะศกษาตนทน ในการศกษาครง

นกาหนดขนตามบรการในศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ไดแก

6.1 บรการตรวจรกษาโรคทวไป เปนบรการตรวจรกษาโรคเบองตนทอาการของโรค

ไมซบซอน ผปวยสามารถรบการรกษาจากแพทย และกลบไปพกฟนทบาน ประกอบดวย 2 บรการยอย

คอ 1) บรการตรวจรกษาโรคทวไป 2) บรการสงตอผปวย เมอแพทยเหนวาผปวยมอาการหนกไม

สามารถรกษาได หรอตองไดรบบรการเฉพาะทาง

6.2 บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ เปนการใหบรการดแลสขภาพหญง ตงแต

เรมตงครรภจนกระทงคลอด โดยลกษณะของการใหบรการจะขนอยกบอายครรภมารดา เชน การใหสข

ศกษา การตรวจทางหองปฏบตการ และการตรวจครรภ

6.3 บรการสงเสรมสขภาพเดกอายตงแต 1 ป – 4 ป 1 เดอน เปนการดแลเรอง

การใหภมคมกนโรคเดกอายตงแต 1 ป – 4 ป 1 เดอน แยกตามชวงอายของเดก เปน 4 ชวง คอ 1) อาย

เดก 13 เดอน บรการวคซนปองกนโรคตบอกเสบบ และวคซนไขสมองอกเสบชนดเจอ 2) อายเดก 18

เดอน บรการวคซนไขสมองอกเสบชนดเจอ และวคซนปองกนโรคคอตบ ไอกรน บาดทะยก รวมหยอด

โปลโอ 3) อายเดก 24 เดอน บรการวคซนไขสมองอกเสบชนดเจอ 4) อายเดก 49 เดอน บรการวคซน

ปองกนโรคคอตบ ไอกรน บาดทะยก รวมหยอดโปลโอ และวคซนโรคหดคางทม หดเยอรมน

6.4 บรการหตถการ เปนการใหบรการทาแผล/เยบแผล ฉดยา และพนยา โดย

พยาบาล หลกจากแพทยตรวจดอาการผมารบบรการ ประกอบดวย 3 บรการยอย คอ 1) บรการทา

แผล/เยบแผล 2) บรการฉดยา 3) บรการการพนยา

6.5 บรการวางแผนครอบครว เปนบรการเพอการคมกาเนดและใหคาปรกษา

ประกอบดวย 2 บรการยอย คอ 1) บรการคมกาเนดดวยยาเมด 2) บรการคมกาเนดดวยยาฉด

7. ตนทนคาบรการพนฐาน (Routine Service Cost: RSC) หมายถง ตนทนทเกดขนจาก

การดาเนนงานของหนวยตนทนใหบรการ ไดแก ตนทนคาแรง ตนทนคาวสด และตนทนคาลงทน

7.1 ตนทนคาแรง (Labor cost) หมายถง คาใชจายทจายใหกบ แพทย พยาบาล

เจาหนาท เพอตอบแทนการปฏบตงานในศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ไดแก เงนเดอน

เงนประจาตาแหนง คารกษาพยาบาล คาเลาเรยนบตร สมทบประกนสงคม สวสดการพนกงาน

มหาวทยาลย และคาอบรมบคลากร

7.2 ตนทนคาวสด (Material cost) หมายถง มลคาวสดอปกรณทกประเภททใชในการ

ใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ไดแก วสดสานกงาน วสดคอมพวเตอร วสด

โฆษณาและเผยแพร วสดงานบานงานครว วสดการแพทย วสดกอสราง ยาและเวชภณฑ รวมถงคา

นาประปา คาไฟฟา และคาโทรศพท คาซอมบารง

8

7.3 ตนทนคาลงทน (Capital cost) หมายถง คาเสอมราคาประจาปของครภณฑและ

อาคาร โดยคดคาเสอมราคาคงททกปสาหรบครภณฑและอาคารทใชงาน กาหนดอายการใชงานตาม

กรมบญชกลาง คอ อายการใชงานอาคาร 40 ป ครภณฑสานกงาน 12 ป ครภณฑโฆษณาและเผยแพร

ครภณฑไฟฟาและวทย 10 ป ครภณฑทางการแพทย 8 ป ครภณฑงานบานงานครว ครภณฑกอสราง

และครภณฑคอมพวเตอร 5 ป

8. ตนทนคาบรการทางการแพทย (Medical Care Cost: MCC) หมายถง ตนทนทเกด

จากการใหบรการแกผมารบบรการรายบคคลตามทแพทยสง ประกอบดวย คายา คาเวชภณฑ คา

ตรวจทางหองปฏบตการ (Lab) และคาตรวจรงสวนจฉย (X-ray)

9. ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการแตละประเภท หมายถง ตนทนทเกดจากการ

ใหบรการ 1 ครง ของหนวยตนทนการใหบรการ ของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

10. ตนทนเฉลยตอคนตอปการใหบรการแตละประเภท หมายถง ตนทนทเกดจากการ

ใหบรการในรอบ 1 ป (1 ตลาคม 2551- 30 กนยายน 2552) ของผรบบรการในศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน

9

กรอบแนวคดในการวจย

ประเภทของการใหบรการ

• บรการตรวจรกษาโรคทวไป

• บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ

• บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน

• บรการหตถการ

• บรการวางแผนครอบครว

ตนทนเฉลยตอคนตอปการใหบรการแตละประเภท

ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการแตละประเภท

ตนทนคาบรการพนฐานแตละประเภทบรการ

ตนทนคาแรง (Labor Cost: LC)

ตนทนคาวสด (Material Cost: MC)

ตนทนคาลงทน (Capital Cost: CC)

ตนทนการใหบรการศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

ตนทนคาบรการทางการแพทยแตละประเภทบรการ

ตนทนหองLab, X-ray

คายา

รายบคคล

คาเวชภณฑ

รายบคคล ตนทน

คาแรง

ตนทนเฉลยตอ Test

ตนทน

คาวสด

ตนทนคา

ลงทน

ภาพประกอบ 1 ตนทนการใหบรการศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยเรอง การศกษาตนทนการใหบรการในระบบประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพ

ชมชนโรงพยาบาลชลประทาน จงหวดนนทบร ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ และได

นาเสนอตามหวขอตอไปน

1. หลกประกนสขภาพถวนหนา

2. ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

3. แนวคดเกยวกบตนทนทางเศรษฐศาสตร

4. แนวคดเกยวกบการวเคราะหตนทนฐานกจกรรม

5. การวเคราะหตนทนสถานพยาบาลสาธารณสข

6. งานวจยทเกยวของ

หลกประกนสขภาพถวนหนา

การรกษาโรคในอดต เปนลกษณะของการพงตนเองจากภมปญญาชาวบานทไดมการ

ถายทอดตอกนมา หลงจากนนไดพฒนามาเปนการรกษาดวยแพทยแผนปจจบน มแพทยผ เชยวชาญ

เฉพาะทาง และใชเทคโนโลยททนสมย มการกระจายงบประมาณดานสขภาพใหจดตงโรงพยาบาล

สถานอนามย เพอใหประชาชนสามารถเขาถงบรการสาธารณสขไดสะดวก มการจดสวสดการสขภาพ

ตางๆ ไดแก สวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจ การประกนสงคม สวสดการ

ประชาชนดานการรกษาพยาบาล (สปร.)การประกนภาคเอกชน และพระราชบญญตค มครอง

ผประสบภยจากรถ แตสวสดการสขภาพดงกลาวยงไมครอบคลมการใหบรการประชาชนบางสวน

รฐบาลจงจดใหมหลกประกนสขภาพถวนหนาขน เพอสรางความเทาเทยมในการเขาถงบรการ

สาธารณสขของประชาชน 1. ความเปนมาของหลกประกนสขภาพในประเทศไทย อนวฒน ศภชตกล (2537: 119-121) ไดกลาวถงประวตความเปนมาของหลกประกนสขภาพ

ในประเทศไทยวา การประกนสขภาพเรมทระบบกองทนทดแทนแรงงาน ในป พ.ศ. 2515 เพอใหความ

คมครองการประสบอนตรายและเจบปวยจากการทางาน โดยกาหนดใหนายจางทมลกจางตงแต 20

คนขนไปตองจายเงนสมทบเขากองทนทดแทนในอตรารอยละ 0.2 - 4.5 ป พ.ศ. 2521 มการประกน

สขภาพเอกชนขน แบงเปนการประกนชวต และการประกนวนาศภย โดยการประกนสขภาพถกจดเปน

สวนหนงของการประกนวนาศภย ป พ.ศ. 2526 มการเรมทดลองโครงการบตรสขภาพ ใชชอวา

11

โครงการกองทนพฒนาอนามยแมและเดก มวตถประสงคเพอพฒนางานดานอนามยแมและเดก และ

งานวางแผนครอบครว ในปตอมาเปลยนชอเปน โครงการบตรสขภาพ และจดใหมกองทนสขภาพ

ประชาชนสามารถสมครเปนสมาชกโดยสมครใจและใหสทธการบรหารกองทนในชมชน สามารถนา

เงนกองทนไปใชหมนเวยนได แตการดาเนนงานไมประสบความสาเรจเทาทควร ป พ.ศ. 2533 รฐบาล

เสนอพระราชบญญตประกนสงคมผานรฐสภา บงคบใหภาคอตสาหกรรมและภาคบรการทมลกจาง

20 คนขนไป ตองทาประกนสงคม โดยนายจาง ลกจาง และรฐบาลจายเงนสมทบฝายละเทาๆกน ป

พ.ศ. 2535 รฐสภาผานรางพระราชบญญตคมครองผประสบภยจากรถ โดยใหเหตผลวา ผประสบภย

จากรถมกไมไดรบการชดใชคาเสยหาย หรอไดรบคาเสยหายไมคมกบทเกดขนกบชวตและรางกาย ป

พ.ศ. 2536 ไดเปลยนชอ โครงการบตรสขภาพ เปน บตรประกนสขภาพ เนนดาเนนงานหลกประกน

สขภาพของประชาชนมากกวางานพฒนาชมชน 2. หลกประกนสขภาพในประเทศไทยกอนป 2544 วโรจน ตงเจรญเสถยร และคณะ (2550: 379-384) ไดกลาวถงการพฒนาหลกประกน

สขภาพในประเทศไทยวา รฐบาลเปนผพฒนาระบบหลกประกนสขภาพสาหรบประชาชนเฉพาะกลม

ขน ประกอบดวย 1) โครงการสวสดการประชาชนดานการรกษาพยาบาล (สปร.) เรมในป พ.ศ. 2518

มวตถประสงคเพอใหรฐสงเคราะหดานการรกษาพยาบาลแกผ ยากไรและผ ทสงคมควรชวยเหลอ

เกอกล ไดแก ประชาชนผ มรายไดนอย ผสงอาย ผพการ ครอบครวทหารผานศก ภกษสามเณรและ

นกบวช ผ นาชมชน อาสาสมครสาธารณะสขและครอบครว 2) โครงการประกนสขภาพแบบสมครใจท

ไดรบเงนสนบสนนจากภาครฐบาล ดาเนนการเปน 2 ชวงคอ ชวงสบปแรก บรหารลกษณะกองทน

ชมชน สนบสนนการเขาถงบรการสาธารณสขพนฐาน ชวงครงหลง เปลยนเปนการประกนสขภาพแบบ

สมครใจ โดยรฐบาลอดหนนเงนครงหนงของราคาบตร (บตรราคา 1,000 บาท) คมครองสมาชกใน

ครอบครวไมเกน 5 คน อายบตร 1 ป 3) สวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจ

เรมในป พ.ศ. 2521 มวตถประสงค เพอเปนขวญกาลงใจแกขาราชการและลกจาง ครอบคลม ตวผ ม

สทธ คสมรส บตร และบดามารดาของผ มสทธ 4) โครงการประกนสขภาพภาคบงคบทจดโดยภาครฐ

ประกอบดวย 2 กองทนคอ กองทนเงนทดแทน คมครองการเจบปวยของลกจางทเกดจากการทางาน

โดยนายจางเปนผจายเบยประกนแตฝายเดยว และกองทนประกนสงคม นายจาง ลกจาง และรฐบาล

ตองจายเงนสมทบฝายละเทาๆกน ซงจะใหการชดเชยกรณการเจบปวย พการ เสยชวต และเกษยณ 5)

พระราชบญญตคมครองผประสบภยจากรถ มวตถประสงคเพอใหการคมครองผ ไดรบบาดเจบจาก

อบตเหตจราจรทางบกใหไดรบบรการทางการแพทยทเหมาะสมและไดรบการชดเชยกรณทพการหรอ

เสยชวต 6) การประกนสขภาพเอกชนภาคสมครใจ มวตถประสงคของประกนสขภาพเอกชนเปนการ

ประกนความเสยงสาหรบภาระคาใชจายทางการแพทยทจะเกดขนในอนาคต

12

3. ปญหาของหลกประกนสขภาพกอนป 2544 การทมหลกประกนสขภาพ ในรปแบบตางๆ สามารถชวยลดภาระคาใชจายของประชาชนได

เมอเจบปวย แตการใชหลกประกนสขภาพทมอยกอใหเกดปญหาขน วจตร ระววงศ และคณะ (2543:

1-3) ไดกลาวถงปญหาการรบบรการสขภาพภายใตระบบประกนสขภาพวา หลกประกนสขภาพทมอย

เปนภาระตอรฐและประชาชน เนองจากคาใชจายในการรกษาพยาบาลมอตราเพมขนสง เกดความไม

เสมอภาคระหวางหลกประกนสขภาพตางๆ ทงเรองคารกษาพยาบาลทผ ใชสวสดการขาราชการไดรบ

เงนอดหนนสงกวา ไดรบบรการทมคณภาพและมสทธเลอกไดมากกวาผ ทอยในโครงการสวสดการ

ประชาชนดานการรกษาพยาบาล (สปร.) นอกจากนยงมประชากรอกจานวนมากขาดหลกประกนดาน

สขภาพทาใหสามารถเขาถงบรการสขภาพไดนอย เชนเดยวกบ สาร อองสมหวง และคณะ (2549: 8)

กลาววา การสรางหลกประกนสขภาพตางๆ ในประเทศไทยยงไมครอบคลมประชาชนบางกลม เชน

เกษตรกร ผ มอาชพอสระ และแรงงานนอกระบบ เมอเกดโรคทมคารกษาพยาบาลสง กไมไดรบความ

เสมอภาคในเรองของคารกษาพยาบาลทรฐบาลสนบสนน โดยเฉพาะความซาซอนของสทธประก

สขภาพ ทาใหเกดการจดสรรทรพยากรทไมมประสทธภาพ และระบบสขภาพทผานมาเนนทการรกษา

ซงเปนการปองกนทปลายเหต ประชาชนมสวนรวมในการปองโรคนอย 4. การเกดหลกประกนสขภาพถวนหนา คณะทางานพฒนานโยบายหลกประกนสขภาพถวนหนา ของสถาบนวจยระบบสาธารณสข

(2544: 1) ไดใหความหมายของ หลกประกนสขภาพถวนหนา วา สทธของประชาชนไทยทกคนทจะ

ไดรบบรการสาธารณสขทมมาตรฐานอยางเสมอหนา ดวยเกยรตและศกดศรทเทาเทยมกน โดยทภาระ

ดานคาใชจายในการใชบรการไมเปนอปสรรคทประชาชนจะไดรบสทธนน และเปนโครงการของทกคน

การเคลอนไหวจนนาไปสหลกประกนสขภาพถวนหนา อาพล จนดาวฒนะ; และ สรณ

พพฒนโรจนกมล (2546: 12-16) กลาววา ปจจยสาคญทผลกดนใหประชาชนรวมตวเพอแกไขระบบ

สขภาพ คอ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 ทกาหนดสทธดานสขภาพของประชาชนไว

หลายมาตรา และกาหนดใหประชาชนสามารถออกกฎหมายได ดวยการรวมตวกนลงชอไมนอยกวา 5

หมนคน เสนอตอประธานรฐสภา ทาใหเกดเครอขายประชาชนเพอรณรงคสรางหลกประกนสขภาพ

ถวนหนา กอใหเกด พระราชบญญตหลกประกนสขภาพแหงชาตฉบบประชาชน มผ รวมลงชอกวา 6

หมนคน และเสนอรายชอตอประธานสภา ในเดอนมนาคม แตมปญหาทางดานคณสมบตของรายชอ

ประมาณ 4 พนคน จง ตองหาเพม ขณะเดยวกน รฐบาลของ พ .ต .ท .ทกษณได เสนอราง

พระราชบญญตหลกประกนสขภาพแหงชาตฉบบสมบรณเขารฐสภา เมอเดอนตลาคม 2544 สภาจง

พจารณาใชรางของรฐบาลเปนหลก สดทาย พระราชบญญตหลกประกนสขภาพมผลบงคบใชในวนท

19 พฤศจกายน 2545

13

หลกสาคญของการดาเนนงานหลกประกนสขภาพ เพอใหประชาชนสามารถเขาถงบรการ

สขภาพไดอยางเทาเทยม โดย วโรจน ตงเจรญเสถยร และคณะ (2550: 388) ไดกลาววา งบประมาณ

สนบสนนคารกษาพยาบาลมาจากภาษ และการจาย 30 บาทตอครงของประชาชนทใชสทธ ยกเวนผ ท

เคยอยใน โครงการสงเคราะหประชาชนผ มรายไดนอยและผ ทสงคมควรชวยเหลอเกอกล การใชบรการ

สงเสรมสขภาพและปองกนโรคไมตองจาย 30 บาท ในสวนของการใหบรการมหนวยบรการระดบตน

หรอหนวยบรการปฐมภม (Primary Care) ใกลบานเปนจดบรการดานแรก และสามารถเปนหนวย

บรการคสญญา (Main Contractor) รบขนทะเบยนประชาชน มระบบการเงนการคลง เปนระบบท

ควบคมคาใชจายไดในระยะยาว การจายเงนใหสถานพยาบาลเปนการจายแบบปลายปด มงเนน

ผลลพธของการดาเนนงาน โดยจงหวดมอานาจในการบรหารนโยบาย และแยกบทบาทผซอ-ผ

ใหบรการออกจากกนชดเจน

การใหบรการหลกประกนสขภาพถวนหนา แบงระยะเรมตนโครงการออกเปน 3 ระยะ คอ

ระยะนารองเรมโครงการใน 6 จงหวด เมอเดอน เมษายน 2544 ระยะทสอง เดอนมถนายน 2544

ขยายการดาเนนงานอก 15 จงหวด และระยะสดทาย เดอนตลาคม 2544 ขยายโครงการครอบคลมทว

ประเทศ ประชาชนสามารถขนทะเบยนกบสถานพยาบาลทอยใกลบาน โดยกาหนดวาผ ทสามารถใช

สทธได คอผ ทไมมหลกประกนสขภาพใดๆ ในการรกษาพยาบาล มการแบงประเภทการใหบรการ

ออกเปน 3 ประเภท คอ บรการทไมตองจาย 30 บาท เชน การฝากครรภ ตรวจสขภาพเดกและฉด

วคซน บรการทตองจาย 30 บาท เชน ตรวจรกษาโรค ผาตด การคลอดบตร และบรการทผ ใชบรการ

ตองจายคารกษาเอง เชน ผาตดเสรมสวย บาบดรกษาและฟนฟผตดยา ตกแตงฟนเพอความสวยงาม

เปนตน 5. หนวยบรการปฐมภม การสรางหลกประกนสขภาพถวนหนา สงผลใหมการพฒนาสถานบรการระดบปฐมภม เพอ

เปนสถานบรการใกลบานใกลใจ ประชาชนเขาถงไดสะดวกและไดรบบรการทด กระทรวงสาธารณสข

ไดใหชอหนวยบรการปฐมภมวา ศนยสขภาพชมชน (ศสช.) ตงแต ป พ.ศ. 2545 สาเรง แหยงกระโทก;

และ รจรา มงคละศร (2550: 12) ไดอธบายถงหนวยบรการระดบปฐมภมวา เปนสถานบรการตงแต

ระดบสถานอนามย ศนยเทศบาล ศนยสขภาพชมชน สวนหนงของโรงพยาบาลชมชน โรงพยาบาล

ทวไป โรงพยาบาลศนยหรอหนวยบรการอนๆ ทงหนวยบรการของรฐบาลและเอกชน มภารกจดานงาน

สงเสรมสขภาพ ฟนฟสขภาพ ปองกนโรค และการรกษาพยาบาลใหบรการสนสดทบรการผ ปวยนอก

(Out Patient Department: OPD) สานกพฒนาระบบบรการสขภาพ (2550: 4) กลาวถงหนาทของ

หนวยบรการปฐมภม หรอศนยสขภาพชมชนวา มหนาทรบผดชอบจดบรการตอบสนองความจาเปน

ดานสขภาพของประชาชนขนพนฐาน และเชอมโยงกจกรรมดาเนนงานดานสขภาพตางๆ ใหตอเนอง

14

ประชาชนเขาถงบรการไดสะดวก มระบบใหคาปรกษาและสงตอเพอสรางความเขมแขงใหกบระบบ

สขภาพ

สมฤทธ ศรธารงสวสด (2552: 16) ไดอธบายถงระบบบรการปฐมภมวา เปนเครอขายบรการ

สาธารณสข ทประกอบดวย สถานพยาบาลทมแพทยเวชปฏบตทวไปหรอแพทยเวชศาสตรครอบครว

ประจาในการใหบรการ เชน โรงพยาบาลชมชนขนาดเลกหรอศนยแพทยชมชน และมสถานอนามยหรอ

หนวยบรการสาธารณสขจานวนหนงทมไดมแพทยประจาเปนลกขาย ในการใหบรการจะมจานวน

ประชากรทตองดแล ประมาณ 10,000-15,000 คน ผ ใชสทธหลกประกนสขภาพตองมหนวยบรการ

ประจาและหนวยบรการปฐมภม ทาใหมหนวยบรการปฐมภมรปแบบใหมเพมขน เชน หนวยบรการ

ปฐมภม หรอ ศนยสขภาพชมชน (Primary care unit: PCU) ซงเกดจากการจดตงใหมของโรงพยาบาล

หรอยกระดบจากสถานอนามย และมการสงแพทยหมนเวยนไปใหบรการในสถานอนามยทถกยกระดบ

เปนศนยสขภาพชมชน 6. การดาเนนงานของหลกประกนสขภาพถวนหนา จากการดาเนนงานทผานมาของหลกประกนสขภาพถวนหนาตงแตป 2544 – ป 2552

สามารถครอบคลมประชาชนทไมมหลกประกนสขภาพใดๆ ใหเขาถงบรการสาธารณสขไดมากขน จาก

ขอมลของสานกงานหลกประกนสขแหงชาต (2553: 4) ไดแสดงใหเหนถงความครอบคลมของสทธ

หลกประกนสขภาพของประเทศไทย ในป พ.ศ. 2552 มผ มสทธจานวน 62.36 ลานคน จากประชากร

ทงหมด 62.70 ลานคน สามารถจาแนกตามการใชสทธ คอ สทธหลกประกนสขภาพถวนหนาสงทสด

จานวน 47.56 ลานคน รองลงมาคอ สทธประกนสงคม จานวน 9.61 ลานคน และสทธขาราชการ

จานวน 4.96 ลานคน ในสวนของสทธวางมจานวน 0.33 ลานคน (แสดงในตาราง 2)

15

ตาราง 2 ประชากรไทยจาแนกตามสทธการรกษาพยาบาลตงแตป 2547- 2552 (ลานคน)

ลาดบ ประเภท 2547 2548 2549 2550 2551 2552

1 สทธประกนสขภาพถวนหนา 47.10 47.34 47.54 46.67 46.95 47.56

2 สทธประกนสงคม 8.34 8.74 9.20 9.58 9.84 9.61

3 สทธขาราชการ(รวมขาราชการเมอง/รฐวสาหกจ) 4.27 4.15 4.06 5.13 5.00 4.96

4 สทธทหารผานศก Na 0.12 0.12 0.13 0.13 0.12

5 สทธครเอกชน na 0.10 0.11 0.11 0.11 0.11

6 บคคลรอพสจนสถานะ na na 0.45 0.90 1.16 1.44

7 สทธวาง 2.83 2.36 1.36 0.78 0.52 0.33

8 รวมประชากร 62.54 62.81 62.39 62.41 62.55 62.70

9 ความครอบคลม (ไมรวม 6) 59.71 60.45 61.04 61.63 62.02 62.36

10 รอยละ(9/8x100) 95.47 96.25 97.82 98.75 99.16 99.47

ทมา : สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต. 2553.

การใชบรการทางการแพทยและการเขาถงบรการสาธารณสข เมอนบจานวนการใชบรการ

ของผ มสทธในระบบประกนสขภาพถวนหนา พบวา มแนวโนมเพมขน ตงแตป 2547-2552 ซงผ ปวย

นอกมอตราการใชบรการ 2.41 ครง ในป 2547 เปน 2.97 ครง ในป 2552 และผ ปวยในมอตราการใช

เพมขน เชนกน จาก 0.09 ครง ในป 2547 เปน 0.11 ครง ในป 2552 (แสดงในตาราง 3)

ตาราง 3 จานวนครงบรการทางการแพทยผมสทธหลกประกนสขภาพถวนหนาตงแตป 2547-2552

รายการ 2547 2548 2549 2550 2551 2552

จานวนการใชบรการ (ลานราย) 112.49 111.64 114.77 119.29 128.73 140.70 ผ ปวยนอก

อตราการใชบรการตอประชากร UC (ครง) 2.41 2.37 2.42 2.55 2.75 2.97

จานวนการใชบรการ (ลานราย) 4.16 4.34 4.73 4.88 4.95 5.21

อตราการใชบรการตอประชากร UC (ครง) 0.09 0.09 0.10 0.10 0.11 0.11

ผ ปวยใน

นาหนกสมพทธเฉลย 0.87 0.89 0.91 0.95 0.99 1.03

ทมา : สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต. 2553.

หมายเหต : UC หมายถง ผใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา

16

ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานเปนหนวยบรการปฐมภม (Primary Care Unit:

PCU) ทจดตงขนโดยศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทาน ขอมลจากหนวยงานศนยพฒนา

คณภาพ สงกดศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทาน (2552) แสดงใหทราบถง พนทการดแล

ประชาชน คอ หม 1 ตาบลบางตลาด อาเภอปากเกรด จงหวดนนทบร มประชาชนทงหมด 15,040 คน

เปนผ ใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนาจานวน 9,547 คน ศนยการแพทยปญญานนทภกข

ชลประทาน (2552: ออนไลน) ไดแสดงประวตความเปนมาของโรงพยาบาล ดงน เปนโรงพยาบาล

ทตยภมระดบสง ขนาด 300 เตยง เดมโรงพยาบาลชลประทาน ถอกาเนดจากกรมชลประทาน ในป

พ.ศ.2498 ตงอยท ตาบลบางตลาด อาเภอปากเกรด จงหวดนนทบร มขนาด 90 เตยง จดประสงค

เพอใหการรกษาขาราชการลกจางและครอบครว และผ ปวยในพนทใกลเคยง ในป พ.ศ.2510 ไดปรบ

รปแบบการดาเนนการเปนโรงพยาบาลทวไปขนาด 320 เตยงขนไป มแพทยผ เชยวชาญทกสาขาวชา

ทางการแพทยทจาเปน ใหบรการแกเจาหนาทกรมชลประทาน ครอบครวและประชาชนทวไป รวมทง

ใหบรการงานผ ปวยนอกสามเสน กรมชลประทาน กรงเทพมหานคร และในวนท 9 ตลาคม พ.ศ.2545

ใหโอนยายไปสงกดสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข จดใหเปนโรงพยาบาลม

ขนาด 300 เตยง โรงพยาบาลชลประทาน ไดเปลยนชอเปน ศนยการแพทยปญญานนทภกข

ชลประทาน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ซงชอดงกลาวไดแจงตอสภานตบญญตแหงชาต เมอวนท

12 กรกฎาคม พ.ศ. 2550 และกราบเรยนหลวงพอปญญานนทภกข ขออนญาตใชนามของทานเปนชอ

โรงพยาบาล โรงพยาบาลชลประทานไดสงกดมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เมอวนท 7 ตลาคม พ.ศ.

2550 และมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒไดจดตงกองทนหลวงพอปญญานนทภกข เพอสบทอดความ

ตงใจของทาน และนาเงนกองทนดงกลาวมาพฒนาโรงพยาบาลชลประทาน ใหเปนโรงพยาบาลทด

ทสดโรงพยาบาลหนง

ศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทานเขารวมโครงการหลกประกนสขภาพถวนหนา

ตงแต ป พ.ศ. 2544 ใหบรการผ ปวยทใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนาทงบรการผ ปวยนอก บรการ

ผ ปวยใน บรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค ในวนท 29 เมษายน พ.ศ. 2549 ไดจดตง ศนยสขภาพ

ชมชนโรงพยาบาลชลประทานขน มสถานทตงอยซอยสถานสงเคราะห ตาบลบางตลาด อาเภอปาก

เกรด จงหวดนนทบร มจดประสงคเพอใหบรการในระดบปฐมภมแกผ ใชสทธหลกประกนสขภาพถวน

หนา ไดแก การตรวจรกษาโรคเบองตน และการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค

สถานทในการใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานไดรบการบรจาค

อาคารจากศนยสขภาพสงเคราะห ของกระทรวงพฒนาสวสดการสงคม และความมนคงของมนษย

เปดใหบรการตงแตเวลา 7.00 น. - 15.00 น. ในป พ.ศ. 2552 มผมาใชบรการเฉลยวนละ 140 – 150

17

คน บรการทางการแพทยทเปดใหบรการ ไดแก บรการตรวจรกษาโรคทวไป บรการสงเสรมสขภาพหญง

ตงครรภ บรการสงเสรมสขภาพเดกอายตงแต 1 ป – 4 ป 1 เดอน บรการหตถการ และบรการวางแผน

ครอบครว การใหบรการเมอมการเจบปวยทวไปผ ใชสทธหลกประกนสขภาพตองเขารบบรการทศนย

สขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานกอนทกครง ยกเวน เดกแรกเกดอายตากวา 1 ป การตรวจแผนก

ตา ห คอ จมก และทนตกรรม สามารถรบบรการทศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทาน โดยไม

ตองผานศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

การทางานของศนยสขภาพชมชนอยภายใตการดแลของสาขาเวชศาสตรครอบครว สาเรง

แหยงกระโทก; และ รจรา มงคละศร (2550: 42) ไดกลาวถงเวชศาสตรครอบครววา เปนวชาเฉพาะ

ทางในการดแลผ ปวยและครอบครวอยางตอเนองโดยไมมขอจากดของอาย เพศ วย และโรค รวมทง

ดแลครอบครวของผ ปวยและชมชนทเกยวของ สาขาเวชศาสตรครอบครว สงกดศนยการแพทยปญญา

นนทภกขชลประทาน มหนาทหลก คอ งานเยยมบาน งานระบาด งานอาชวเวชกรรม งานสขภบาล

อาหาร งานอนามยโรงเรยน งานแพทยทางเลอก งานรกษาพยาบาลผ ปวยนอกและสงเสรมสขภาพโดย

มศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานทาหนาทใหบรการ อตรากาลงของศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน ประกอบดวย แพทยใหบรการ 5 คน เปนแพทยประจาสาขาเวชศาสตร

ครอบครว 4 คน ซงหมนเวยนกนออกตรวจ และแพทยจางประจาเปนแพทยทเกษยณอายราชการแลว

1 คน ในแตละวนมแพทยออกตรวจ 4 คน มพยาบาลประจา 2 คน และมพยาบาลจากสาขาเวชศาสตร

ครอบครว 3 คน หมนเวยนมาชวยทาหนาทจดคดกรองและงานสงเสรมสขภาพ มผชวยเหลอคนไข 5

คน ทาหนาทเปนผชวยแพทยในขณะตรวจรกษา ชวยพยาบาล ณ จดคดกรองผ ปวย และมการออก

เยยมบานกบสาขาเวชศาสตรครอบครวครงละ 1 คน มคนงาน 2 คน ทาหนาทชวยเหลองานตางๆ ใน

ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

ศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทาน ไดสงหนวยงานสนบสนนการใหบรการมายง

ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ประกอบไปดวย งานเวชระเบยนมเจาหนาประจา 2 คน

งานเภสชกรรมมเจาหนาทประจา 1 คน งานการเงนมเจาหนาทประจา 1 คน งานหองรงสวทยาม

เจาหนาทประจา 1 คน และงานหองปฏบตการมเจาหนาทประจา 2 คน

การดาเนนงานของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานในป 2552 ไดมการใหบรการ

ในงานหลกๆ ไดแก บรการตรวจรกษาโรคทวไป บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ บรการสงเสรม

สขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน บรการหตถการ บรการวางแผนครอบครว แสดงขนตอนการ

ใหบรการ ดงภาพประกอบท 2

18

ผ รบบรการ

หองบตร (ตรวจสอบสทธ)

คดกรอง/ประเมนสขภาพ

บรการหลก -ตรวจรกษาโรคทวไป

-สงเสรมสขภาพหญงตงครรภ

-สงเสรมสขภาพเดก

-วางแผนครอบครว

บรการใหคาปรกษา/

สขศกษา

บรการตรวจทาง

-หองปฏบตการ

-หองรงสวนจฉย

บรการสงตอผ ปวย

การจายยาและใหคาแนะนา

ผ รบบรการกลบบาน

บรการหตถการ

ภาพประกอบ 2 ขนตอนการใหบรการในศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

ทมา: ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน. 2552.

การใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล ในแตละบรการมขนตอนการใหบรการท

แตกตางกน แสดงรายละเอยดของขนตอนการใหบรการดงตาราง 4 – 8

ตาราง 4 กจกรรมการใหบรการตรวจรกษาโรคทวไป

กจกรรม รายละเอยด

1.ตรวจสอบสทธผใชบรการ -เจาหนาทหองบตร ตรวจสอบสทธของผใชบรการ

2.คดกรอง/ประเมนสขภาพ

ทวไป

-ชงนาหนก วดสวนสง วดความดนโลหต สอบถามอาการเบองตน คยขอมลสงให

แพทย

3.ตรวจรกษาโรค -ตรวจรกษาโรคโดยแพทย ตามอาการ และทาการนดหมายในครงตอไป

4.การสงตอผ ปวย -ทาการสงตอเมอแพทยเหนสมควรวาตองไดรบการวนจฉยโรคเฉพาะทาง หรอ

ตองไดรบการรกษาโรคในระดบทสงกวา โดยทาการสงตอไปยงศนยการแพทย

ปญญานนทภกขชลประทาน

5.การจายยาและใหคาแนะนา -ดาเนนการจด จายยา และใหขอมลดานการใชยาแกผ ปวย


19

การรบบรการตรวจรกษาโรคทวไป ผ เขารบบรการตองทาการตรวจสอบสทธทหองบตร ชง

นาหนก วดสวนสง วดความดน และรอพบแพทยตรวจรกษาสาหรบ ผ ทมอาการหนกกจะทาการส

ผ ปวยตอไปยงศนยการแพทยปญญานนทภกข ชลประทาน โดยเฉลยตอวนจะสงตอผ ปวย 5 ราย

ตาราง 5 กจกรรมการใหบรการหตถการ



2.คดกรอง/ประเมนสขภาพทวไป -ชงนาหนก วดสวนสง วดความดนโลหต สอบถามอาการ คยขอมล

3.ตรวจรกษา -แพทยทาการตรวจรกษา ประเมนอาการ สงยา และสงไปทาหตถการ

4.ทาหตถการ -ทาแผล/เยบแผล ฉดยา พนยา

5.การจายยาและใหคาแนะนา -ดาเนนการจด จายยา และใหขอมลดานการใชยาแกผมารบบรการ


การทาหตถการ หมายถง การบาบดรกษาดวยมอ ไดแก การทาแผล/เยบแผล การฉดยา การ

พนยา โดยพยาบาลจะเปนผปฏบตหลงจากทแพทยตรวจดอาการ

ตาราง 6 กจกรรมการใหบรการวางแผนครอบครว



2.คดกรอง/ประเมนสขภาพทวไป -ชงนาหนก วดสวนสง วดความดนโลหต สอบถามอาการ คยขอมล

3.ตรวจรางกายทวไป ตรวจรางกายและใหคาปรกษาโดยแพทย

-การใหยาเมดคมกาเนด ยา 1 แผงคม 1 เดอน

-การฉดยาคมกาเนด ยา 1 เขม คมได 3 เดอน

4.การจายยาและใหคาแนะนา -ดาเนนการจด จายยา และใหคาแนะนาแกผมารบบรการ


บรการวางแผนครอบครว เปนบรการสาหรบผ ทตองการคมกาเนด ดวยวธการฉดยา

คมกาเนด หรอกนยาคมกาเนด โดยแพทยจะทาการตรวจรางกายและใหคาปรกษา

20

ตาราง 7 กจกรรมการใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน

ตรวจสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน (เดอน) กจกรรม รายละเอยด

13 18 24 49 ครง

1.ตรวจสอบสทธ

ผใชบรการ

-เจาหนาทหองบตร ตรวจสอบสทธของ


/ / / / 4

2.คดกรอง/ประเมน

สขภาพทวไป

-ชงนาหนก วดสวนสง ถามขอมล คยขอมล

สงใหแพทย

/ / / / 4

3.ตรวจรางกาย -ตรวจรางกายเดกดวยแพทย ไดแก การ

ตรวจผวหนง ตา ห จมก ชองปาก แขน ขา

/ / / / 4

4.การใหภมคมกนโรค/

ใหยาแกเดก

-วคซนปองกนโรคตบอกเสบ บ

-วคซนไขสมองอกเสบชนด เจอ

-วคซนปองกนโรคคอตบ ไอกรน บาดทะยก

รวมหยอดโปลโอ

-วคซนโรคหด คางทม หดเยอรมน

/ /

/

/

/

/

/

1

3

2

1

5.การจายยาและให

คาแนะนา

-การใหยาเสรม ธาตเหลก วตามน และให



บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน มการใหบรการประมาณ 4 ครง ซงในแต

ละครงทรบบรการ แพทยจะทาการตรวจรางกายเดกเพอดการเปลยนแปลงตางๆ การรบวคซนจะแบง

ออกเปน 4 ชวง คอ เดกอาย 13 เดอน รบวคซนปองกนโรคตบอกเสบบ และวคซนไขสมองอกเสบชนด

เจอ เดกอาย 18 เดอน รบวคซนไขสมองอกเสบชนดเจอ และวคซนปองกนโรคคอตบ ไอกรน บาดทะยก

รวมหยอดโปลโอ เดกอาย 24 เดอน รบวคซนไขสมองอกเสบชนดเจอ เดกอาย 49 เดอน รบวคซน

ปองกนโรคคอตบ ไอกรน บาดทะยก รวมหยอดโปลโอ และวคซนโรคหด คางทม หดเยอรมน

21

ตาราง 8 กจกรรมการใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ

การใหบรการหญงตงครรภ (สปดาห) กจกรรม รายละเอยด

1-8 12-16 20-24 28-32 36 จานวนครง



-เจาหนาทหองบตร ตรวจสอบสทธ / / / / / 5

2.คดกรอง/

ประเมนสขภาพ

ทวไป

-ชงนาหนก วดสวนสง วดความดน

โลหต สอบถามขอมลการตงครรภ คย

ขอมลสงใหแพทย

/ / / / / 5

3.การใหสขศกษา -การอบรมครงท 1 การปฏบตตวขณะ

ตงครรภ ไดแก การใชสมดบนทก

สขภาพแมและเดก, การเปลยนแปลง

ของรางกายขณะตงครรภ, การดแล

สขภาพ ออกกาลงกาย รบประทาน

อาหาร และเพศสมพนธทปลอดภย

-การอบรมครงท 2 ประโยชนของนมแม

/

/

2

4.การให

คาปรกษากอน

การตรวจเลอด

-การใหคาปรกษาครงท 1 ใหคาปรกษา

กอนตรวจ HIV, กามโรค, ไวรสตบ

อกเสบบ, ธาลสซเมย

-การใหคาปรกษาครงท 2 ใหคาปรกษา

กอนตรวจ HIV, ธาลสซเมย, ไวรสตบ

อกเสบบ และประเมนความเครยด

/

/

2

5.ตรวจรางกาย

หญงตงครรภ

-ตรวจรางกายโดยแพทย ไดแก ตรวจวด

ชพจร ฟงปอด/หวใจ, เรองซด เชน ด

เปลอกตา, ตรวจสขภาพปากและฟน,

ตรวจครรภ, ซกอาการผดปกต ปญหา,

ตดตาม/ประเมนภาวะโภชนาการ

/ / / / / 5

6.ตรวจทาง

หองปฏบตการ

-ชดทดสอบการตงครรภ

-ตรวจโปรตนและนาตาลในปสสาวะ

-ตรวจเลอด HCT

-ตรวจโรคทางเพศสมพนธ

-ตรวจธาลสซเมย

-ตรวจไวรสตบอกเสบบ

-ตรวจ HIV

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

1

5

2

1

2

2

2

22

ตาราง 8 (ตอ)

การใหบรการหญงตงครรภ (สปดาห)

กจกรรม รายละเอยด 1-8 12-16 20-24 28-32 36

จานวนครง

7.การใหวคซน

บาดทะยก

-วคซนปองกนบาดทะยกเขมท 1

-วคซนปองกนบาดทะยกเขมท 2

/

/

2

8.การจายยาและ

ใหคาแนะนา

-ดาเนนการจด จายยา และแนะนา

การใชยา


การใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ จะใหบรการประมาณ 5 ครง ในการใหบรการแต

ละครงจะแตกตางกนตามอายครรภ

ตาราง 9 กจกรรมการใหบรการตรวจทางหองปฏบตการ


1.เจาะเลอด เกบ/รบสงสงตรวจ -การเจาะเลอดและการเกบสงสงตรวจอนๆ การรบ-ปฏเสธสงสงตรวจ

2.วเคราะหสงสงตรวจ -วเคราะหผลสงสงตรวจตามใบสงแพทย

3.การรายงานผล -ตรวจสอบ รายงานผล และเกบ และทาลายทะเบยนผล

4.เกบ กาจด ลาง -เกบรกษา กาจด/ทาลายสงสงตรวจหลงการวเคราะห ลางวสดอปกรณ


การใหบรการหองปฏบตการ เรมตงแตผ ใชบรการยนใบสงตรวจ เจาหนาทเจาะเลอด เกบ/รบ

สงสงตรวจ ทาการวเคราะหผลสงสงตรวจ รายงานผล และเกบ กาจด ลางสงสงตรวจ

23

ตาราง 10 กจกรรมการใหบรการตรวจทางหองรงสวนจฉย


1.รบผใชบรการ -การรบผใชบรการทหองรงสวนจฉยและอธบายการใหบรการ

2.ฉายรงส (X-ray) -นาผ รบบรการเขาหอง และฉายรงสตามใบสงแพทย

3.ลางฟลมและตรวจสอบคณภาพ -นาฟลมเขาเครองลางฟลม

-ตรวจสอบคณภาพความคมชดของภาพ ความถกตอง

4.สงมอบฟลม -สงมอบฟลมใหกบผมารบบรการ


การใหบรการของหองรงสวนจฉย เรมตงแตการรบผใชบรการและอธบายขนตอนการฉายรงส

ทาการฉายรงส ลางฟลมและตรวจสอบคณภาพ และสดทายสงมอบฟลมใหแกผ รบบรการ

แนวคดเกยวกบตนทนทางเศรษฐศาสตร แนวคดเกยวกบตนทน จรตม ศรรตนบลล (2545: 159) ไดอธบายถงตนทนวา ตนทน เปนมลคาทรพยากร ปจจย

การผลตหรอคาใชจายทตองจายในการดาเนนงานจดบรการหรอประกอบกจการ ในทางเศรษฐศาสตร

มตนทนคาเสยโอกาส (opportunity cost) คอ ตนทนทเกดจากทรพยากรหนง เมอถกใชไปกบกจกรรม

หนงแลวจะไมสามารถนาทรพยากรดงกลาวไปใชกบกจกรรมอนๆไดอก ทาใหเกดการสญเสยมลคา

การผลตทเปนทางเลอกอน สวนในทางบญช ตนทน เปนมลคาของทรพยากรทตคาเปนเงน เชน

วตถดบในการผลต และคาใชจายทตองจายเพอใหไดทรพยากรทใชในการผลต เชน คาจางแรงงาน

วนรกษ มงมณนาคน (2545: 124-126) ไดอธบายถงตนทนทางเศรษฐศาสตรวา ตนทนทาง

เศรษฐศาสตร (Economic cost) มความหมายทกวางกวาตนทนทางบญช เพราะตนทนทางบญชคด

เฉพาะคาใชจายตางๆ ทชดแจงหรอมการจายจรงเปนตวเงน สามารถบนทกลงบญชได แตในทาง

เศรษฐศาสตรยงรวมถงตนทนทไมชดแจงทไมมการบนทกในบญช และมการแบงชนดของตนทน

ออกเปน 1) ตนทนคาเสยโอกาส โดยใหนยามวา สงมมลคาสงสดทตองสละไป เมอมการตดสนใจใช

ทรพยากรในการผลตอยางหนงอยางใด 2) ตนทนเอกชนและตนทนสงคม แบงเปน ตนทนเอกชน คอ

ตนทนทเจาของจายโดยตรงในการผลตสนคา และตนทนสงคม คอตนทนเอกชนบวกผลสทธของ

ผลกระทบภายนอกทเกดขนกบสงคม 3) ตนทนชดแจงและตนทนไมชดแจง แบงเปน ตนทนชดแจง คอ

24

ตนทนทเกดขนจรงมการจายจรงเปนตวเงนหรอสงของ และตนทนไมชดแจง เปนตนทนทเกดขนจรง แต

ไมมการจายเปนตวเงนหรอสงของ เชน คาแรง หรอคาเชาทดน ทเปนของเจาของปจจยการผลตนนเอง

ชรส และ พาเกอร (Creese; & Parker. 1994: 5) อธบายวา ทางเศรษฐศาสตรมองตนทน

มากกวาเปนคาใชจายเพอใหไดมาของผลผลตหรอบรการ คอ ทรพยากรทใชไปในการผลต หรอบรการ

อาจไมปรากฏมลคาในรปของราคา เพราะทรพยากรบางอยางไดมาโดยไมตองจายเงนหรอจายนอย

กวามลคาจรง เชน เวชภณฑทไดจากการรบบรจาค และแรงงานจากอาสาสมครในการทางาน

สาธารณสข ประเภทของตนทน จรตม ศรรตนบลล (2545: 159-166) ไดแยกประเภทของตนทน ดงน

1. ประเภทของตนทนตามแหลงกาเนด แยกออกเปน 3 ประเภท คอ ตนทนคาลงทน

(Capital Cost) ไดแก ตนทนคาเสอมราคา ทเกดจากอาคารและสงปลกสราง ครภณฑการแพทยและ

ครภณฑสานกงานตางๆ ทนามาใชในการดาเนนงานระยะยาว ตนทนคาแรง (Labor Cost) ไดแก

ตนทนดาเนนการ (Operating Cost) ทจายคาตอบแทนใหกบผปฏบตงาน เชน คาจาง คาตอบแทน คา

ลวงเวลา และสวสดการรปแบบตางๆ ตนทนคาวสด (Material Cost) ไดแก ตนทนจากมลคาของวสด

สนเปลองทใชไป เชน วสดสานกงาน งานบานงานครว ยา เวชภณฑ อาหาร วสดวทยาศาสตร

การแพทย งานชาง นามนเชอเพลง รวมไปถงคาสาธารณปโภค และคาซอมบารง

2. ประเภทของตนทนตามความสมพนธกบผลตภณฑ แยกออกเปน 2 ประเภท คอ

ตนทนทางตรง (Direct Cost) เปนตนทนคาแรง คาวสด และคาลงทนทเกดขนภายในหนวยงานท

ดาเนนงานผลตบรการหรอผลตภณฑ ตนทนทางออม (Indirect Cost) เปนตนทนคาแรง คาวสด และ

คาลงทนทสงผานจากหนวยงานอนไปสหนวยงานบรการ เนองจากหนวยบรการตองอาศยการ

สนบสนนจากหนวยงานอนดวย ดงนน ตนทนสวนนจะรบการจดสรรโดยอาศยสดสวนการใชบรการ

ระหวางหนวยงานตางๆ

3. ประเภทของตนทนตามพฤตกรรมของตนทน แยกออกเปน 2 ประเภท คอ ตนทนคงท

(Fixed Cost: FC) ซงเปนตนทนทไมเปลยนแปลงตามปรมาณการผลต เชน เงนเดอนเจาหนาท คา

เสอมราคาอาคารและครภณฑ ตนทนแปรผน (Variable Cost: VC) ซงเปนตนทนทเปลยนแปลงไป

ตามสดสวนการผลตทเพมขนหรอลดลง เชน วสดทใชเปนวตถดบในสถานพยาบาล ยา เวชภณฑ การ

ตรวจวนจฉยทางหองปฏบตการและหองรงสวนจฉย

25

Q

P

0

Cost

TC

FC Fixed Cost

Variable Cost

ภาพประกอบ 3 ตนทนคงทและตนทนแปรผน

ทมา: ศศวมล มอาผล. 2543.

จากภาพประกอบ 3 เสน FC คอ เสนตนทนคงท (Fixed Cost) มมลคาตนทนเทากนตลอดไม

วาจะมการผลตหรอไม จงมลกษณะเปนเสนตรงขนานแกนนอน สวนตนทนแปรผน (Variable Cost)

เปนตนทนทเปลยนแปลงตามสดสวนปรมาณการผลต ซงเสนจะมความชน เมอรวมตนทนคงทและ

ตนทนแปรผน จะไดเสนตนทนรวม หรอเสน TC มตนทนการผลตเรมตนทจด P

แนวคดเกยวกบการวเคราะหตนทนฐานกจกรรม การใชวธการคดระบบบญชตนทนแบบเดม เปนการคดตนทนในภาพรวมของหนวยงานหรอ

องคกร ในบางครงไมสามารถแสดงตนทนทแทจรงของผลตภณฑทมวธการผลตทซบซอน การใชวธการ

คานวณแบบตนทนฐานกจกรรม (Activity-Based Costing: ABC) หรอเรยกวา ตนทนกจกรรม เปน

เครองมอทแสดงใหเหนการเชอมโยงของหนาทความรบผดในลกษณะของกจกรรมตางๆ ซงจะชวย

กระตนใหผ บรหารเหนความสาคญและเขาใจพฤตกรรมตนทนทงหมดทเกดขนในองคกร อนเปน

ประโยชนตอการคานวณตนทนการผลตหรอบรการและใชเปนแนวทางในการพฒนาประสทธภาพ

ทางดานตนทนและการพฒนากจกรรมตางๆ อยางตอเนอง เพอลดการสญเปลาหรอกจกรรมไมเพมคา ตนทนกจกรรม นามาใชครงแรกเมอ ค.ศ. 1988 โดย Kaplan และ Cooper ไดเผยแพร

แนวคดในนตยสาร The Journal of Cost Management และ Harvard Business Review หลงจาก

นนกมบทความเชงสนบสนนแนวคดตนทนกจกรรมอยางแพรหลาย วรศกด ทมมานนท (2544: 12) ให

ความหมายของระบบตนทนกจกรรมวา ตนทนของทรพยากรทงหมดทใชไปในการประกอบกจกรรม

โดยทรพยากรดงกลาวมกจะประกอบดวย แรงงาน วสดสนเปลอง เครองจกร พาหนะเดนทาง ระบบ

คอมพวเตอรและทรพยากรอนๆ พชนจ เนาวพนธ (2549: 291) อธบายถงกจกรรมวา กจกรรมเปนสงท

26

ทาใหเกดตนทนจงมการปนสวนคาใชจายทเกดขนเขาสกจกรรมทเกยวของ โดยอาศยตวผลกดนตนทน

ทมความสมพนธกบกจกรรม แลวจงคดตนทนของกจกรรมเขาสสงทตองการคดตนทน

การคดตนทนกจกรรมจะชวยใหทราบวากจการประกอบดวยกจกรรมอะไรบาง ตลอดจน

ระยะเวลาทใชในแตละกจกรรม และผลไดจากการประกอบกจกรรมเหลานน วรศกด ทมมานนท ; และ

ธรยส วฒนาศภโชค (2545: 22-26) ไดแบงขนตอนการคดตนทนกจกรรม ออกเปน 6 ขนตอน ดงน 1. การวเคราะหกจกรรมขององคกร เปนการพจารณาแบงการดาเนนงานขององคกร

ออกเปนกจกรรมยอย โดยแตละกจกรรมกอใหเกดผลได (Output) ผลได คอ สงทจะคดตนทน การ

กาหนดกจกรรมทาไดหลายวธคอกาหนดจาก 1) คาบรรยายลกษณะงาน (job description) 2)

โครงสรางองคการ (organization chart) 3) แผนการปฏบตการ (action plan) 4) การสมภาษณ

(interview) และ 5) พจนานกรมกจกรรม (activity dictionary) 2. การระบตนทนกจกรรมและการประเมนผลการปฏบตงาน การคานวณตนทน

กจกรรม จะตองอาศยตวผลกดนทรพยากร (resource driver) เปนเกณฑในการปนสวนคาใชจายท

สะสมอยตามรายการตนทนตางๆ เชน เงนเดอน คาแรง คาสาธารณปโภค ในกรณทสามารถทราบถง

ความสมพนธระหวางทรพยากรทใชในแตละกจกรรม เรยกตนทนนนวา ตนทนทสามารถตดตามได

(Traceable Costs) แตในกรณทมการใชตนทนหลายๆกจกรรมดวยกน จาเปนตองอาศยการปนสวน

ตนทนตามเกณฑใดเกณฑหนง เชน ใชสดสวนเวลา การประมาณอยางมหลกเกณฑ หรออาศยดลพนจ

เขาชวย 3. การระบผลไดของแตละกจกรรมและตวผลกดนตนทน (Cost Driver) แบงตวผลกดน

ตนทนเปน 2 ประเภท คอ 1) ตวผลกดนทรพยากร (Resource drivers) หมายถง ตวผลกดนตนทนท

นามาใชในการระบตนทนตามประเภทการจายเงน เปนขนแรกของการปนสวนตามวธตนทนกจกรรม

ลงสแตละกจกรรม 2) ตวผลกดนกจกรรม (Activity drivers) หมายถง เกณฑทนามาใชในการปนสวน

ตนทนขนท 2 ซงเปนการปนสวนตนทนกจกรรมทสะสมไวในแตละกลมตนทนกจกรรมเขาสผลตภณฑ

หรอบรการ 4. การระบตนทนกจกรรมเขาสสงทจะนามาคดตนทน (Cost Object) ภายหลงจากทม

การปนสวนตนทนทรพยากรเขาสกจกรรมตางๆ แลว ขนตอนตอไปเปนการปนสวนตนทนกจกรรมท

คานวณได เขาสผลตภณฑตามปรมาณการใชกจกรรมทแทจรง และผลตภณฑหรอบรการแตละชนด

จะตองผานกจกรรมใดบางและมการใชตวผลกดนอยางไร ตวผลกดนสามารถกาหนดได 3 รปแบบคอ

1) ตวผลกดนทองกบมลคาของสงทเกยวกบกจกรรมนนๆ 2) ตวผลกดนทองกบเวลาทใชในการทา

กจกรรม 3) ตวผลกดนทองกบจานวนรายการ

27

5. การกาหนดวตถประสงคขององคกรในระยะสนและระยะยาว สวนประกอบสาคญ

ของการบรหารหรอการจดการธรกจ คอ การวางแผนเชงกลยทธ ซงเปนผลสบเนองมาจากการกาหนด

วสยทศนของผ นาธรกจ ตลอดจนการวเคราะหการเปลยนแปลงของเศรษฐกจ การเมอง สงคม และ

อตสาหกรรมทงระยะสนและระยะยาว ซงจะสงผลทงทางบวกและทางลบตอองคกร ดงนนผบรหาร

ตองเขาใจโครงสรางกจกรรม และสามารถระบไดวาแตละกจกรรมสอดคลองกบวสยทศน ภารกจ กล

ยทธ และแผนปฏบตการทไดกาหนด 6. การประเมนความมประสทธภาพและประสทธผล ในการประกอบกจกรรมตางๆ

รวมถงการใชทรพยากรทมอยเพอใหเกดประโยชนสงสดของกจการอาจมหลายทางเลอก ในแตละ

ทางเลอก ซงมสงบงชถงความสามารถของกจการ เชน การตอบสนองความตองการของตลาด

ความสามารถทางดานการผลต ระดบการลงทนทจาเปน ตนทนตอหนวย ตลอดจนรปแบบของ

โครงสราง ดงนน แนวทางบรหารกจกรรมและการเลอกกลยทธจะตองคานงถงความสอดคลองระหวาง

กลยทธกบวตถประสงคของกจการเปนสาคญ การวเคราะหตนทนสถานพยาบาลสาธารณสข ขนตอนการวเคราะหตนทนสถานพยาบาล อนวฒน ศภชตกล และคณะ (2539: 19-30) ไดอธบายถง การวเคราะหตนทนของสถาน

บรการสาธารณสขวา มขนตอนดงน

1. การวเคราะหองคกร เพอกาหนดหนวยตนทน เปนขนตอนการศกษาโครงสรางการ

บรหารงานขององคกรทงหมด มหลกเกณฑคอ 1) มโครงสรางของหนวยงาน (Responsibility center)

หรอมภาระหนาทเฉพาะทชดเจน (Function center) 2) มขอมลการใชทรพยากรของหนวยงานชดเจน

ไดแก ตนทนคาแรง ตนทนคาวสด ตนทนคาลงทน 3) มผลลพธของหนวยงานซงสามารถวดได การ

วเคราะหตนทนการใหบรการ ตองใหตนทนทงหมดไปอยกบการใหบรการผ ปวย

2. การหาตนทนรวมโดยตรงของแตละหนวยงาน (Direct costs determination) ไดจาก

ผลรวมของตนทนคาแรง (Labor cost) ตนทนคาวสด (Material cost) และตนทนคาลงทน (Capital

cost)

ตนทนรวมโดยตรง = ตนทนคาแรง + ตนทนคาวสด + ตนทนคาลงทน

28

สกลยา คงสวสด (2538: 7-25) อธบายถง ตนทนรวมโดยตรง ประกอบดวย ตนทน

คาแรง ตนทนคาวสด และตนทนคาลงทน ดงน

1. ตนทนคาแรง หมายถง เงนเดอน คาจาง คาลวงเวลา คาใชจายในการปฏบต

ราชการ รวมถงสวสดการตางๆ เชน คาเลาเรยนบตร คารกษาพยาบาล คาเชาบาน ในการศกษาจะใช

เวลาการทางานของบคลากรเปนเกณฑในการกระจายตนทนคาแรงใหกบกจกรรมตางๆ ททาการคด

ตนทน โดยใหบคลากรของศนยสขภาพเปนผสรปเวลาการทางานในแตละกจกรรมเอง

2. ตนทนคาวสด หมายถง คาวสดสนเปลองแตละประเภท ทแตละหนวยตนทน

เบกจายในชวงเวลาทศกษา รวมทงคาบารงรกษา คาซอมแซม และคาสาธารณปโภค กลาววาในทาง

บญช ตคาครภณฑทตากวา 1,000 บาท เปนวสดแตในการวเคราะหขอมลควรยดหลกทโรงพยาบาลใช

ในการทาบญช วสดสามารถแบงออกเปน 2 ประเภท คอ วสดทางตรง เปนวสดทใชในการใหบรการ

รกษาพยาบาล ไดแก ยา เวชภณฑ วสดอาหาร และวสดวางแผนครอบครว วสดทางออม เปนวสดทใช

เพอสนบสนนบรการรกษา ไดแก วสดสานกงาน สาธารณปโภค วสดเชอเพลง

ในการคานวณมลคาของวสด จะใชราคาทนทซอมาซงมการบนทกรายการไว แตถาไมมการบนทก

ราคาไวจะใชราคาตลาดในการคานวณ

3. ตนทนคาลงทน หมายถง ตนทนคาเสอมราคาประจาป (Depreciation cost)

ของ ครภณฑ อาคาร สงกอสราง โดยมปจจยทนามาคดคาเสอมราคา คอ ราคาทน อายการใชงาน

และราคาซาก หรอราคาทสนทรพยขายไดเมอหมดอายการใชงาน การคดคาเสอมราคามหลายวธ ใน

ทนจะเสนอการคดแบบวธเสนตรง (Straight line method) เปนการคดคาเสอมราคาจานวนเทากน ทก

ปตลอดอายการใชงานของสนทรพย สมการคานวณ ดงน

คาเสอมราคา =

ราคาทน - ราคาซาก อายการใชงาน

3. การกระจายตนทนทางออม (Indirect costs allocation) เปนการหาตนทนทางออม

ซงเปนตนทนจากหนวยงานอนทสนบสนนการทางานของหนวยงานหลกใหสามารถผลต หรอใหบรการ

ได การกระจายตนทนระหวางหนวยงานจงตองอาศยเกณฑการกระจายตนทนทเหมาะสม

ชาญวทย ทระเทพ และคณะ (2550: 6) อธบายถงเกณฑการกระจายตนทนแบงได ดงน

1. เกณฑทสมพนธกบผปฏบตงาน เชน ชวโมงการทางานของผปฏบตงาน

2. เกณฑทสมพนธกบคาใชจาย เชน คาใชจายหนวยงานตนทน เงนเดอน คาวสด

29

3. เกณฑทสมพนธกบปรมาณผ ปวย เชน จานวนวนนอนโรงพยาบาล จานวนครง

ของการตรวจรกษา จานวนผ ปวยทปรบใหเทากบผ ปวยนอกหรอผ ปวยใน

4. เกณฑทสมพนธกบบรการทวไป เชน นาหนกผาทใช พนทใชสอย

วธการกระจายตนทน (Allocation method)

จรตม ศรรตนบลล (2545: 173-177) อธบายถง วธการกระจายตนทน ม 4 วธ คอ

1. วธการกระจายโดยตรง (Direct distribution method) เปนการกระจายตนทนจาก

หนวยตนทนชวคราวตรงไปใหกบหนวยงานใหบรการผ ปวย โดยไมมการกระจายใหหนวยงานชวคราว

ทใหบรการระหวางกน

2. วธการกระจายตามลาดบขน (Step-down method) เปนการกระจายตนทนท

คานงถงหนวยงานชวคราว ทใหการสนบสนนหนวยงานอนทกวางกวาแลวไลระดบมาหาหนวยงานท

ใหการสนบสนนหนวยงานอนนอย เชน ฝายบรหาร ใหการสนบสนนมากกวาฝายวชาการ ฝายวชาการ

สนบสนนมากกวางานซกฟอก เปนตน

3. วธการกระจายสองครง (Double distribution method) ในขณะททาการกระจาย

ตนทนรอบแรก หนวยตนทนทกระจายยงคงรบตนทนจากหนวยงานอนดวย ทาใหมตนทนเหลอท

หนวยงานชวคราวจานวนหนง จงตองมการกระจายรอบสอง โดยใชวธการกระจายโดยตรง หรอ การ

กระจายตามลาดบขน

4. วธการใชสมการพชคณตเสนตรง (Simultaneous equations method) เปนกระ

กระจายตนทนของหนวยงานไมกอใหเกดรายได หนวยงานทกอใหเกดรายได และหนวยงานใหบรการ

ผ ปวยอยางไมจากดจานวนครง มการรบและกระจายกลบจนวาถงจดสมดล คอหนวยตนทนชวคราวไม

มตนทนเหลออย วธนเปนวธทละเอยดและใหผลรบทถกตองมากทสด

4. หาตนทนตอหนวยบรการ (Unit Cost) คอ ไดจากการนาตนทนรวม (Full cost)

ประกอบดวย คาแรงเจาหนาท คาวสดสานกงาน คาครภณฑการแพทย คาอาคารสถานท เปนตนทนท

ไมไดเรยกเกบจากผใชบรการโดยตรง เรยกตนทนสวนนวา ตนทนคาบรการพนฐาน (Routine Service

Cost: RSC) รวมกบตนทนคาบรการทางการแพทย (Medical Care Cost: MCC) เปนตนทนทเกดจาก

การชนสตรหรอรกษา ซงเรยกเกบจากผ ใชบรการโดยตรง ประกอบดวย คายาและเวชภณฑทไมใชยา

รายบคคล คาตรวจ Lab, X-ray ตนทนรวมหารดวยจานวนครงการใหบรการทงหมด ดงสมการ

ตนทนตอหนวยบรการ =

ตนทนรวม (Full Cost) จานวนครงการใหบรการ

30

การวเคราะหตนทนศนยสขภาพชมชน การศกษาตนทนของโรงพยาบาลสามารถแบงหนวยงานยอยเพอใชในการศกษาตนทนได

เชน กลมงาน ฝาย และหนวยงานยอยในแตละฝาย แตศนยสขภาพชมชนมขนาดเลกไมมการแบง

หนวยงานภายในชดเจน อยางหนวยงานในโรงพยาบาล ดงนนศนยสขภาพชมชนจะใชการกาหนด

หนวยกจกรรม (Activity approach) เปนหลกในการกาหนดหนวยตนทนเชนเดยวกบวธการวเคราะห

ตนทนสถานอนามย วโรจน ตงเจรญเสถยร และ ญาณวฒ รงกจการวฒนา (2541: 5) อธบายถง

วธการวเคราะหตนทนของสถานอนามยวา มหลกการพนฐานดงน

1. การวเคราะหตนทนของสถานอนามย ใชกจกรรมเปนหลก (activity approach) โดย

การกาหนดกจกรรมหลกของสถานอนามยทตองการวดตนทน ซงกจกรรมเหลานทาหนาทคลายหนวย

ตนทน

2. ใชหลกการพนฐานทวไปของการวเคราะหตนทน ประกอบดวย ตนทนคาแรง (Labor

cost) ทไดจะเปนตนทนทงหมดรายบคคล การจดสรรตนทนคาแรงรายบคคลสกจกรรมจะใชหลกการ

ของ การศกษาการใชเวลา (Time allocation study) เจาหนาทแตละคนในการทากจกรรมอะไรบาง

โดยเจาหนาทเปนผรายงานดวยตนเอง ตนทนคาวสด (Material cost) จาแนกตนทนวสดตามมลคาท

ใชในแตละกจกรรม แตวสดบางประเภท เชน คานาประปา คาไฟฟา คาโทรศพท ทไมสามารถแยกตา

กจกรรมได อาจจดตนทนเหลานใหเปนของกจกรรมบรหาร ซงตนทนของกจกรรมบรหารจะถกกระจาย

มายงกจกรรมทตองการหาตนทนภายหลง ตนทนคาลงทน (Capital cost) แยกครภณฑตามกจกรรมท

ใช แบงพนทอาคารใหกบกจกรรมตามการใชงาน และใชการคดคาเสอมราคาแบบเสนตรงในการหา

ตนทนคาลงทน ดงสตร

3. เมอรวบรวมตนทนคาแรง ตนทนคาวสด และตนทนคาลงทน จะไดตนทนรวมทางตรง

(Total cost) ของกจกรรม

4. ทาการกระจายตนทนรวมโดยตรงของกจกรรม ททาหนาทสนบสนนการทางานของ

กจกรรมอน โดยกาหนดเกณฑจากโครงสรางของตนทน เชน ถาสวนใหญ (มากกวา 70%) เปนตนทน

คาวสด อาจใชสดสวนของตนทนวสดเปนเกณฑการกระจาย หรอถาตนทนคาแรงและตนทนคาวสดม

สดสวนใกลเคยงกน อาจใชสดสวนของตนทนดาเนนการ (ตนทนคาแรง + ตนทนคาวสด) หรอใช

สดสวนของตนทนรวมโดยตรง (ตนทนคาแรง + ตนทนคาวสด + ตนทนคาลงทน) ของแตละกจกรรม

มาเปนเกณฑการกระจาย

5. หลงการกระจายตนทนทางออมจากกจกรรมทสนบสนนแลว จะไดตนทนทงหมด

(Full cost) ของกจกรรม ซงประกอบดวยตนทนโดยตรงของตนเอง และทไดรบตนทนทางออมจาก

กจกรรมทสนบสนน

31

6. นาตนทนทงหมด หารดวยปรมาณของกจกรรมทนบวดไดในรอบป หรอ รอบงวด ท

ทาการวเคราะหจะไดตนทนตอหนวยกจกรรมตางๆ

7. กาหนดกรอบเวลาการวเคราะหตนทน ควรจะใชขอมล 1 ป ทงนเพอปองกนความ

แปรผนของปรมาณบรการ และความแปรผนของตนทน (ความแปรผนของตนทนมนอยกวาความแปร

ผนของปรมาณบรการ)

งานวจยทเกยวของ งานวจยทเกยวของกบการวเคราะหตนทนการใหบรการทางดานสาธารณสขในประเทศและ

ตางประเทศ พบวามการวเคราะหตนทนการใหบรการ ในระดบตางๆ คอ 1) ระดบโรงพยาบาล แยก

เปนการวเคราะหตนทนการใหบรการผ ปวยนอก ตนทนการใหบรการผ ปวยใน และการวเคราะหตาม

กจกรรมของแผนกตางๆของโรงพยาบาล 2) ระดบของสถานอนามย วเคราะหตนทนตามกจกรรมท

ใหบรการ ทงการรกษาพยาบาล การสงเสรมสขภาพ การเยยมชมชน

จากงานวจยทผานมามผวจยหลายทาน ไดทาการศกษาตนทนการใหบรการทเกยวของกบ

หลกประกนสขภาพถวนหนา เชน นภชา สงหวรธรรม (2545) ทาการศกษาตนทนการใหบรการสงเสรม

สขภาพตามชดสทธประโยชนหลกประกนสขภาพถวนหนาในโรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสข ส

รรตน งามเกยรตไพศาล (2548) ทาการศกษาตนทนการจดบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคตาม

ชดสทธประโยชนหลกประกนสขภาพถวนหนา ทศพร วมลเกจ (2546) ทาการศกษา โครงการศกษา

ตนทนตอหนวยของระบบบรการสขภาพภายใตระบบประกนสขภาพถวนหนาภายใตชดโครงการ

“การศกษาระบบบรการสขภาพภายใตระบบประกนสขภาพถวนหนา” โดยงานวจยสวนใหญ ไดแบง

ตนทนในการศกษาออกเปน 3 ประเภท ตามลกษณะของการใชตนทน ไดแก ตนทนคาแรง ตนทนคา

วสด และตนทนคาลงทน เชนงานวจยของ นภชา สงหวรธรรม (2545) ปนอนงค รตนปทมวงศ (2546)

บณฑต ไทยอดม (2547) วนเพญ เทยนเพลง (2549) ธนมา สงขสวรรณ (2552) มล เอเจ; เคบาลามลา

เจ และ เอส ชสมบ (1993) แตบางทานอาจมการแบงตนทนออกเปน 2 ประเภท ซงกาหนดตามอาย

การใชงาน คอ แบงเปนตนทนคาลงทน เปนตนทนทไมสามารถใชใหหมดภายใน 1 ป โดยตองใชวธการ

คดคาเสอมใหแตละปตามอายการใชงาน และตนทนการดาเนนการ เปนตนทนทใชหมดภายใน 1 ป

ไดแก ตนทนคาแรง และตนทนคาวสด เชนงานวจยของ ศรวรรณ พทยรงสฤษฎ; ธรธช กนตามระ และ

วโรจนตงเจรญเสถยร (2542) เมทเทอร, เคได และไทวด (2010)

การศกษาตนทนทตองการทราบรายละเอยดของตนทนในการดาเนนงาน ผวจยสวนใหญ จะ

ใชวธคดแบบตนทนกจกรรมในการหาตนทนทตองการศกษา เชนงานวจยของ นภชา สงหวรธรรม

(2545) บณฑต ไทยอดม (2547) สรรตน งามเกยรตไพศาล (2548) วนเพญ เทยนเพลง (2549) ธน

32

มา สงขสวรรณ (2552) และบแมน พ และคณะ (1989) ทาการกระจายตนทนคาแรงใหกบกจกรรม

ตางๆ ดวยวธปนสวนตนทนคาแรงตามสดสวนเวลา (time and motion study) เชนงานวจยของ รวม

พล สวนลดา (2540) บณฑต ไทยอดม (2547) และวอลคเกอร แฟรงค; วลเลยมส คารเตอร และ เจ เฟ

ลกซ (1942) กระจายตนทนคาวสดตามมลคาการใช และกระจายตนทนคาลงทนตามครภณฑและ

พนททมใชงาน วธตนทนกจกรรมชวยใหทราบขนตอนและทมาของตนทนในการใหบรการ ซงจะเปน

ขอมลชวยในการตดสนใจของผบรหารหรอผ ทเกยวของ ในเรองการกาหนดราคาการใหบรการ การ

ออกแบบกจกรรม และปรบปรงบรการใหมประสทธภาพ ตรงกบวสยทศน และจดประสงคของ

โรงพยาบาลมากขน

ผลของการศกษางานวจยทผานมา พบวา งานวจยเกยวของกบการศกษาตนทนการ

ใหบรการหลกประกนสขภาพถวนหนา ไดแกงานวจยของ นภชา สงหวรธรรม (2545) โดยใชวธตนทน

กจกรรม มตนทนของการใหบรการหญงตงครรภ อยระหวาง 25.70 – 213.40 บาท บรการสขภาพเดก

อยระหวาง 15.40 – 34.90 บาท การวางแผนครอบครว อยระหวาง 137.10 – 486.70 บาท ให

คาปรกษา อยระหวาง 89.40 – 94.60 บาท การเยยมบาน อยระหวาง 643.80 – 694.70 บาท งานวจย

ของ สรรตน งามเกยรตไพศาล (2548) พบวา ตนทนตอประชากรตอปของกลมหญงตงครรภ เทากบ

19.44 บาท กลมอาย 0-2 ป เทากบ 19.98 บาท กลมอาย 3-5 ป เทากบ 5.13 บาท กลมอาย 6-12 ป

เทากบ 7.36 บาท กลมอาย 13-18 ป เทากบ 4.55 บาท กลมอาย 19-24 ป เทากบ 3.96 บาท กลม

อาย 25-34 ป เทากบ 13.04 บาท กลมอาย 35-59 ป เทากบ 54.11 บาท กลมอาย 60 ปขนไป เทากบ

32.39 บาท ตนทนคาพาหนะเพอบรการนอกสถานท เทากบ 6.91 บาท งานวจยของ ราตร แสนทตย

(2550) พบวา หนวยบรการทมตนทนเฉลยมากทสดคอ หนวยการบรการสองกลองตรวจทอทางเดน

นาดและตบออนเทากบ 27,379.86 บาทตอครง บรการสองกลองตรวจลาไสใหญสวนปลายและทวาร

หนกเทากบ 7,013.42 บาท บรการสองกลองตรวจกระเพาะอาหารและลาไสเลกสวนตนเทากบ

5,352.77 บาท งานวจยของ ทศพร วมลเกจ (2546) พบวา ตนทนตอครงของผมาใชบรการเทากบ

372.76 บาท ตนทนตอหนวยของผประกนตนเทากบ 532.83 บาท ตนทนตอหนวยของผประกนตน

เฉพาะงานสงเสรมสขภาพและควบคมโรคเทากบ 288.95 บาท ตนทนตอหนวยของผประกนตน

เฉพาะงานรกษาพยาบาลเทากบ 183.47 บาท คดเปนตนทนคาแรงรอยละ 83.67 ตนทนคาลงทนรอย

ละ 6.09 ตนทนคาวสดรอยละ 10.24

งานวจยตนทนของสถานอนามยและศนยสขภาพชมชน ไดแกงานวจยของ รวมพล สวนล-

ดา (2540) สถานอนามยขนาดใหญ มตนทนคาแรงเทากบ 354,621 บาท ตนทนคาวสด เทากบ

373,564 บาท ตนทนคาลงทนเทากบ 469,117 บาท ตนทนตอหนวยกจกรรมเฝาระวงทางระบาดวทยา

เทากบ 909 บาท การรกษาพยาบาลเทากบ 28 บาท สถานอนามยทวไป มตนทนคาแรงเทากบ

33

318,860 บาท ตนทนคาวสดเทากบ 323,710 บาท และตนทนคาลงทนเทากบ 104,560 บาท ตนทน

ตอหนวยกจกรรมเฝาระวงทางระบาดวทยาเทากบ 939 บาท รกษาพยาบาลเทากบ 17 บาท งานวจย

ของ ศรวรรณ พทยรงสฤษฎ; ธรธช กนตามระ และ วโรจนตงเจรญเสถยร (2542) ตนทนการดาเนนการ

ของสถานอนามยในจงหวดสมทรสาครเฉลย 120 บาทตอหวประชากรตอป ประกอบดวย ตนทนของ

สถานอนามย 110 บาทตอคนตอป และสานกงานสาธารณสขอาเภอ 10 บาทตอคนตอป ตนทน

ดาเนนงานตอป ประกอบดวยคาแรงรอยละ 56 คาวสดและเวชภณฑรอยละ 44 งานรกษาพยาบาลม

ตนทนรอยละ 40 ของตนทนทงหมด ซงสวนใหญเปนคาวสดและเวชภณฑ ตนทนคารกษาพยาบาล

เฉลย 59 บาทตอครง และตนทนตอหนวยงานสงเสรมสขภาพแมและเดกเฉลยเปน 100 บาทตอครง

งานวจยของ บณฑต ไทยอดม (2547) พบวา ศนยสขภาพทมพยาบาลวชาชพ มตนทนรวมเฉลย

เทากบ 1,113,704.94 บาท อตราสวนของตนทนคาแรง : ตนทนคาวสด : ตนทนลงทน เทากบ 3 : 1.8 :

1 คดเปนรอยละ 51.5, 31.3 และ 17.1 ศนยสขภาพทไมมพยาบาลวชาชพ มตนทนรวมเฉลย เทากบ

851,845.38 บาท อตราสวนของตนทนคาแรง : ตนทนคาวสด : ตนทนลงทน เทากบ 2.9 : 1.9 : 1 คด

เปนรอยละ 50.1, 32.8 และ 17.1 ตนทนตอหนวยบรการของศนยสขภาพทมพยาบาลวชาชพ และศนย

สขภาพทไมมพยาบาลวชาชพ พบวา กจกรรมงานรกษาพยาบาล เทากบ 69 และ 62 งานอนามยแม

และเดก เทากบ 55 และ 83 งานวางแผนครอบครว เทากบ 40 และ 40 งานสรางเสรมภมคมกนโรค

เทากบ 70 และ 72 งานอนามยโรงเรยน เทากบ 27 และ 43 งาสขศกษา เทากบ 22 และ 46 งาน

สาธารณสขมลฐาน เทากบ 763 และ 551 และกจกรรมนอกสานกงาน เทากบ 335 และ 151 งานวจย

ของ วนเพญ เทยนเพลง (2549) พบวาบรการสรางเสรมสขภาพมตนทนรวมตอหนวย เทากบ 874.72

บาท แยกเปนกจกรรม ไดแก กจกรรมอนามยแมและเดก เทากบ 188.02 บาท กจกรรมโภชนาการ

เทากบ 55.13 บาท กจกรรมอนามยโรงเรยน เทากบ 126.26 บาท กจกรรมใหคาปรกษา เทากบ 24.09

บาท กจกรรมสขศกษา เทากบ 56.66 บาท กจกรรมเยยมบาน เทากบ 146.07 บาท สวนบรการปองกน

โรคมตนทนรวมตอหนวย เทากบ 865.07 บาท แยกเปนกจกรรม ไดแก กจกรรมเฝาระวงโรค เทากบ

104.10 บาท กจกรรมควบคมและปองกนโรคเอดส เทากบ 144.65 บาท กจกรรมควบคมและปองกน

โรคไขเลอดออก เทากบ 173.72 บาท กจกรรมควบคมและปองกนโรคไขหวดนก เทากบ 86.55 บาท

สาหรบผ วจยทาการศกษาตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนย

สขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน จงหวดนนทบร กาหนดตนทนในการศกษา ออกเปน 3 ประเภท

ไดแก ตนทนคาแรง ตนทนคาวสด ตนทนคาลงทน และทาการจดกลมตนทนการใหบรการออกเปน 2

กลม คอ ตนทนคงท หรอในการศกษาครงนเรยกวา ตนทนคาบรการพนฐาน ประกอบไปดวย คาแรง

สวสดการ คาวสด คาสาธารณปโภค คาเสอมราคาครภณฑและอาคาร และตนทนแปรผน หรอใน

การศกษาครงนเรยกวา ตนทนคาบรการทางการแพทย เปนตนทนทขนอยกบจานวนของผ ใชบรการ

34

ประกอบดวย ตนทนคายาและเวชภณฑทไมใชยารายบคคล คาตรวจ Lab และ X-ray ใชวธตนทน

กจกรรมในการหาตนทนการใหบรการของแตละกจกรรม โดยใชเวลาในการทางานของเจาหนาท

สาหรบปนสวนตนทนคาแรง ปนสวนตนทนคาวสดตามมลคาการใชวสด และปนสวนตนทนคาลงทน

ตามจานวนครงทใช กาหนดบรการทจะทาการศกษาตนทน คอ 1) บรการตรวจรกษาโรคทวไป 2)

บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ 3) บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน 4) บรการ

หตถการ และ 5) บรการวางแผนครอบครว

ตาราง 11 สรปงานวจยตนทนการใหบรการสาธารณสข

ผวจย ป เรอง ตวอยาง วธการศกษา ตนทนทศกษา ตนทนตอหนวย (บาท)

นภชา สงหวรธรรม 2545 ตนทนการใหบรการสงเสรมสขภาพตามชดสทธประโยชน

หลกประกนสขภาพถวนหนาในโรงพยาบาลสงกด

กระทรวงสาธารณสข

รพ.ศนย, รพ.

ทวไป รพ.ชมชน

ตนทนกจกรรม ตนทนคาแรง

ตนทนคาวสด


หญงตงครรภ 25.7- 213.4, สขภาพเดก 15.4- 34.9,

วางแผนครอบครว137.1- 486.7,ใหคาปรกษา89.4- 94.6,

เยยมบาน 643.8-694.7, สขภาพชองปาก 28.2

ปนอนงค รตนปทม

วงศ

2546 การวเคราะหตนทนตอหนวยบรการ และตนทนกจกรรม

การพยาบาลผาตดงานหองผาตด โรงพยาบาลระนอง

ผ ปวยทรบการ

ผาตด 44 คน




ผาตดจกษวทยา 6,309.26, ผาตดศลยกรรมกระดก

3,466.35, ผาตดศลยกรรมทวไป 2,499.75 ผาตกสต-นร

เวชกรรม เทากบ 2,047.07

สรรตน

งามเกยรตไพศาล

2548 ตนทนการจดบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคตาม

ชดสทธประโยชนหลกประกนสขภาพถวนหนา

ผใชสทธ

หลกประกน

สขภาพถวนหนา



หญงตงครรภ 19.44, กลมอาย 0-2 ป 19.98, กลมอาย 3-

5 ป 5.13, กลมอาย 6-12 ป 7.36, กลมอาย 13-18 ป

4.55, กลมอาย 19-24 ป 3.96, กลมอาย 25-34 ป 13.04

กลมอาย 35-59 ป 54.11, กลมอาย 60 ปขนไป 32.39,

ตนทนคาพาหนะเพอบรการนอกสถานท 6.91

ราตร แสนทตย 2550 การวเคราะหตนทนตอหนวยการบรการตรวจระบบ

ทางเดนอาหาร โดยการสองกลองของโครงการหลกประกน

สขภาพถวนหนา : กรณศกษาโรงพยาบาลศรราช

ผ เขารบบรการ

สองกลอง 887

ราย

ตรวจทอทางเดนนาดและตบออน 27,379.86

ตรวจลาไสใหญสวนปลายและทวารหนก 7,013.42 ตรวจ

กระเพาะอาหารและลาไสเลกสวนตน 5,352.77

โรเบอรท เอม และ

วลเลยม

1996 คาใชจายของการเขารบบรการแผนกฉกเฉน รพ.ชมชน 6 แหง

ผ เขาใชบรการ

24,010 ราย

Ordinary

least-squares

regression

คาบรการแผนกฉกเฉนเฉลย $383 ตนทนตามกลมการ

รกษา กรณไมเรงดวน $124 กรณเรงดวนปานกลาง $312

กรณเรงดวน คาบรการเฉลย $621

โยนดะ และคณะ 2003 ตนทนโรงพยาบาลตามการดแลและคาใชจายของโรค

หลอดเลอดสมองเฉยบพลน ในประเทศญป น

ผ ปวยทเขารบ

การรกษา 179

คน

ตนทนคาแรง


ตนทนทางการแพทยเฉลย/ราย $6,887 ตนทนกลมโรค

โรคหลอดเลอดสมอง $7,589 การเสอมของเสนเลอดเสน

เลก $4,008 เสนเลอดใหญในสมองแขงและตบตน

$7,089 กอนเลอดอดตนเสนเลอดใหญในสมอง 8,356

35

11



รวมพล สวนลดา 2540 ตนทนตอหนวยตามกจกรรมของสถานอนามยจงหวด

อดรธาน ป 2538

สถานอนามย 6

แหง

ตนทนกจกรรม

ปนสวนตนทน

ตามสดสวน

เวลา




สถานอนามยขนาดใหญ มตนทนทางตรง 1,197,362

ตนทนกจกรรมเฝาระวงทางระบาดวทยามาก 909 ตนทน

กจกรรมการกษาพยาบาล 28 สถานอนามยทวไป ม

ตนทนทางตรง 747,131 ตนทนกจกรรมเฝาระวงทาง

ระบาดวทยา 939 ตนทนกจกรรมรกษาพยาบาล 17

ศรวรรณ พทย

รงสฤษฎ; ธรธช กน

ตามระ และ วโรจนตง

เจรญเสถยร

2542 ตนทนดาเนนการของสถานอนามย ในจงหวดสมทรสาคร

ปงบประมาณ 2542

สถานอนามย ตนทนการ

ดาเนนการ คอ



ตนทนดาเนนการสถานอนามย จ.สมทรสาครเฉลย 120

บาท/หว/ป ประกอบดวย ตนทนสถานอนามย 110 และ

สานกงานสาธารณสขอาเภอ 10 ตนทนรกษา พยาบาล

เฉลย 59 ตนทนสงเสรมสขภาพแมและเดกเฉลย100

ทศพร วมลเกจ 2546 ทาการศกษา โครงการศกษาตนทนตอหนวยของระบบ

บรการสขภาพภายใตระบบประกนสขภาพถวนหนา

ภายใตชดโครงการ “การศกษาระบบบรการสขภาพภายใต

ระบบประกนสขภาพถวนหนา”

ผใชสทธ


สขภาพถวนหนา

Simultaneous

Equation

Method




ตนทนตอครงบรการ 372.76 ตนทนตอหนวยผประกนตน

532.83 สงเสรมสขภาพและควบคมโรค 288.95

รกษาพยาบาล183.47 คดเปนตนทนคาแรงรอยละ 83.67

ตนทนคาลงทนรอยละ 6.09 ตนทนคาวสดรอยละ 10.24

บณฑต ไทยอดม 2547 ตนทนตอหนวยศนยสขภาพชมชน ของเครอขายบรการ

สาธารณสขดานขนทด จงหวดนครราชสมา ปงบประมาณ

2546

ศนยสขภาพ

ชมชน 25 แหง

ตนทนกจกรรม ตนทนทางตรง

ตนทนทางออม

ศนยสขภาพทมพยาบาลวชาชพ และไมมพยาบาลวชาชพ

มตนทนรวมเฉลย 1,113,704.94 และ 851,845.38

กจกรรมรกษาพยาบาล 69 และ 62 อนามยแมและเดก 55

และ 83 วางแผนครอบครว 40 และ 40 งานสรางเสรม

ภมคมกนโรค 70 และ 72 งานอนามยโรงเรยน 27 และ 43

งานสขศกษา 22 และ 46 งานสาธารณสขมลฐาน 763

และ 551 และกจกรรมนอกสานกงาน 335 และ 151

36

12



วนเพญ เทยนเพลง 2549 ตนทนการจดบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคของ

สถานอนามยในจงหวดปราจนบร ประจาปงบประมาณ

2549

สถานอนามย 14

แหง

Simultaneous

Equation

Method




บรการสรางเสรมสขภาพมตนทนรวมตอหนวย 874.72

แยกตามกจกรรม ไดแก กจกรรมอนามยแมและเดก

188.02 กจกรรมโภชนาการ 55.13 กจกรรมอนามย

โรงเรยน 126.26 กจกรรมสขศกษา 56.66 กจกรรมเยยม

บาน 146.07 สวนบรการปองกนโรคมตนทนรวมตอหนวย

865.07 แยกตามกจกรรม ไดแก กจกรรมเฝาระวงโรค

104.10 กจกรรมควบคมและปองกนโรคเอดส 144.65

กจกรรมควบคมและปองกนโรคไขเลอดออก 173.72

กจกรรมควบคมและปองกนโรคไขหวดนก 86.55 กจกรรม

ควบคมและปองกนโรคอนๆ 75.89

วอลคเกอร แฟรงค;

วลเลยมส คารเตอร

และ เจ เฟลกซ

1942 ตนทนคาบรการสาธารณสขในชนบท พนทชนบท 8

มณฑล

แบงตนทน

คาแรงตาม

ชวโมงการ

ใหบรการ



มณฑลทมตนทนรวมนอยทสด คอ กรน $1,354 มณฑลท

มตนทนมากทสด คอ ซลลแวน $5,025 แยกตามการ

ใหบรการและตนทนเฉลย ดงน โรคตดตอ $3,240 กามโรค

$6,523 วณโรค $2,162 คลอดบตร $4,000 เดกกอนวย

เรยน $3,395 เดกวยเรยน $4,517 สขอนามยผ ใหญ $612

การสขาภบาลทวไป $1,976 อาหารและนม $1,297

ฮสเซน ซาคร 1983 การวเคราะหตนทนของการเปนศนยกลางดแลสขภาพใน

บงคลาเทศ

ผ เขาใชบรการ

สขภาพในธานา

ตนทนกจกรรม ตนทนทางตรง

ตนทนทาง

หองปฏบตการ

ตนทนรวมทงหมด $95,938 ตนทนตอหนวยแยกตาม

ประเภทบรการ ไดแก หอผ ปวย $24.41 การใหบรการ

ผ ปวยนอก $0.37 บรการฉกเฉน $2.86 บรการเยยมบาน

$0.48 การควบคมวณโรค $31.75 บรการใหคาปรกษา

สขภาพมารดาและเดก $0.58

37

13



บแมน พ และคณะ 1989 คาใชจายสาหรบการใหบรการสาธารณสข มลฐาน ใน

ชนบทประเทศอนโดนเซย

สถานอนามย

168 แหง 41

ตาบล




ตนทนเฉลยตอตาบลคดเปนเงนรเปย 46,677,600 Rp.

($28,300) ตนทนกจกรรมงานตรวจรกษา 1,087 Rp. งาน

ดแลสขภาพแมและเดก 526 Rp. งานวางแผนครอบครว

1,337 และงานสรางเสรมภมคมกนโรค 647 Rp.

มล เอเจ; เคบาลามลา

เจ และ เอส ชสมบ

1993 คาใชจายของโรงพยาบาลอาเภอ : กรณศกษาในมาลาว รพ.อาเภอ 6

แหง ในมาลาล




อตราสวนตนทนทเกดขนของผ ปวยใหม: ผ ปวยนอก:

ผ ปวยใน 6 โรงพยาบาล มดงน โรงพยาบาลชราซล 1 : 6 :

55, คาสงก 1 : 10 : 52, มลแลน 1 : 5 : 34, นคาตา 1 : 8

: 45, รมพ 1 : 3 : 40 และสาลมา 1 : 5 : 42

เวนดา พท บ และ

คณะ

2005 คาใชจายและรายไดของการดแลสขภาพในเขตซมบบเว ศนยสขภาพ

รพ.ชมชน

รพ.อาเภอ

กระจายตนทน

สนบสนนดวย

วธ Step-

down




ตนทนบรการ ศนยสขภาพ,รพ.ชมชน,รพอาเภอ คอ บรการ

ผ ปวยนอก $2.8, $3.2 และ $3.4 บรการผ ปวยใน $4.9,

$9.3 และ $12.9 และบรการฝากครรภ $1.9, $1.9 และ

$2.2

เมทเทอร, เคได และ

ไทวด

2010 เปรยบเทยบการวเคราะหตนทนการบาบดดแลของศนย

สาธารณสขมลฐานในอามาดาบด

ศนยสาธารณสข

มลฐาน 3 แหง

ตนทนกจกรรม ตนทนคาลงทน

ตนทนการ

ดาเนนการ

ศนยสาธารณสขมลฐานทมตนทนในการใหบรการเฉลยต

ทสด Sanathal Rs.29.43 ตอราย รองลงมาคอ Nandej

Rs.40.88 ตอราย และ Uperdal Rs.88.26 ตอราย

38

บทท 3 วธการดาเนนงานวจย

การศกษาครงนเปนการศกษาเชงพรรณนา (Descriptive study) คอ ทาการศกษาตนทนการ

ใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน จงหวด

นนทบร ขอมลสาหรบการศกษาเปนขอมลในชวงเวลาตงแตวนท 1 ตลาคม 2551 ถง 30 กนยายน

2552 โดยผวจยไดดาเนนการตามขนตอนดงน

1. ขอมลและแหลงขอมล

2. เครองมอทใชในการวจย

3. การเกบรวบรวมขอมล

4. การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล

ขอมลและแหลงขอมล ขอมลทใชในการวจย 1. ขอมลทางดานตนทน คอ ตนทนคาแรง (Labor cost) ตนทนคาวสด (Material cost)

ตนทนคาลงทน (Capital cost) ของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน 2. ขอมลผ รบบรการทกรายทเขารบบรการทศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

ในชวงเวลาททาการศกษา และจาแนกขอมลผ เขารบบรการตามหนวยตนทนททาการศกษา

3. ขอมลการดาเนนงานของหนวยตนทน ไดแก เวลาใหบรการเฉลยตอครง มลคาการใช

วสดเฉลยตอครง จานวนครงการใชบรการ และกจกรรมในการใหบรการของหนวยตนทนในขณะท

ทาการศกษา เพอนามาใชเปนเกณฑในการกระจายตนทน แหลงขอมล ทใชในการวจย ขอมลทใชในการศกษาเปนขอมลทไดจากผลการดาเนนงานทผานมาแลว การเกบรวบรวม

ขอมลตางๆ จงไดจากศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน และขอมลบางสวนจากหนวยงาน

ของศนยการแพทยปญญานนทภกข ชลประทาน ดงน

1. ขอมลตนทนคาแรง ไดจาก หนวยงานการเงนและบญช

2. ขอมลตนทนคาวสด ไดจาก ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน หนวยงาน

พสด หนวยงานอาคารสถานท หนวยงานเภสชกรรม และหนวยงานสารสนเทศ

3. ขอมลตนทนคาลงทน ไดจาก ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน หนวยงาน

พสด หนวยงานสารสนเทศ

40

4. ขอมลทนามาใชเปนเกณฑการกระจายตนทน ไดจาก ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทาน

5. ขอมลทวไปและขอมลผ รบบรการ ไดจาก ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

และหนวยงานสารสนเทศ

เครองมอทใชในการวจย

ผวจยไดทาการศกษาแนวคดวเคราะหตนทนจากตารา เอกสาร การอบรม และงานวจยท

เกยวของตางๆ เพอนาขอมลทไดมาสรางเครองมอใหมความเหมาะสมสาหรบการนาไปบนทกขอมล

เครองมอทใชในงานวจย แบงออกเปน 2 สวน คอ สวนท 1 แบบเกบขอมล ใชเกบขอมลตนทนยอยหลง

ปงบประมาณ 2552 สวนท 2 แบบสอบถามขอมล ใชเกบขอมลขณะททาการศกษา มรายละเอยดดงน

สวนท 1 แบบเกบขอมล จานวน 4 ชด คอ 1. แบบเกบขอมลตนทนคาแรง 2. แบบเกบขอมลตนทนคาวสด 3. แบบเกบขอมลคาวสดอนๆ ไดแก คานาประปา คาไฟฟา คาโทรศพท มลคายาแล

เวชภณฑ และคาซอมบารง 4. แบบเกบขอมลตนทนคาลงทน สวนท 2 แบบสอบถามขอมล จานวน 4 ชด คอ

1. แบบสอบถามขอมลทวไปของศนยสขภาพชมชน

2. แบบสอบถามเวลาการปฏบตงานของบคลากรในแตละบรการ

3. แบบสอบถามการจดสรรตนทนคาแรง

4. แบบสอบถามการใชวสดในการใหบรหาร

การเกบรวบรวมขอมล ขนเตรยมการ 1. การตดตอขออนญาตเพอทาการวจย สงหนงสอจากสานกวชาเศรษฐศาสตรและ

นโยบายสาธารณะ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถงผ อานวยการ ศนยการแพทยปญญานนทภกข

ชลประทาน เพอขออนญาตเกบรวบรวมขอมล ในการทาโครงการวจย การศกษาตนทนการใหบรการ

ในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน จงหวดนนทบร

ผวจยเขาพบหวหนาศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน เพอชแจงวตถประสงค และขอความ

รวมมอในการเกบรวบรวมขอมล

41

2. ศกษาโครงสรางระบบงานของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ดงน

2.1 ศกษาโครงสรางระบบบรหารงาน และการใหบรการของศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน เพอใชกาหนดหนวยตนทนและใชเปนกรอบในการเกบรวบรวมขอมลตนทน

2.2 จาแนกบรการ และนามากาหนดหนวยตนทน ตามการใหบรการในระบบ

หลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ดงน

2.2.1 บรการตรวจรกษาโรคทวไป เปนบรการตรวจรกษาโรคทมอาการไมซบซอน

โดยแพทย ขนตอนการใหบรการ คอ การตรวจสอบสทธผ ใชบรการ การคดกรอง/ประเมนสขภาพทวไป

การตรวจรกษาโรค การสงตอผ ปวย การจายยาและใหคาแนะนา สามารถแยกเปน 2 บรการยอย คอ

1) บรการตรวจรกษาโรคทวไป 2) บรการสงตอผ ปวย

2.2.2 บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ เปนการใหบรการดแลสขภาพหญง

ตงแตเรมตงครรภจนกระทงคลอด ขนตอนการใหบรการ คอ การตรวจสอบสทธผ ใชบรการ การคด

กรอง/ประเมนสขภาพทวไป การใหสขศกษา การใหคาปรกษากอนการตรวจเลอด การตรวจรางกาย

หญงตงครรภ การฉดวคซนปองกนบาดทะยกเขมท 1 และ 2 การจายยาและใหคาแนะนา การตรวจ

ทางหองปฏบตการ ไดแก ตรวจทดสอบการตงครรภ ตรวจโปรตนและนาตาลในปสสาวะ ตรวจปรมา

เมดเลอดแดง ตรวจความเขมขนของเมดเลอดแดง ตรวจคดกรองไทรอยด ตรวจโรคทางเพศสมพนธ

ตรวจธาลสซเมย (Thalassemia) ตรวจไวรสตบอกเสบบ ตรวจเอชไอว ในการมารบบรการแตละครง

การตรวจจะไมเหมอนกนขนอยกบอายของครรภ

2.2.3 บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป - 4 ป 1 เดอน เปนการใหภมคมกนโรค

เดกอายตงแต 1 ป – 4 ป 1 รวมถงการตรวจสขภาพทวไป ขนตอนการใหบรการ คอ การตรวจสอบสทธ

ผ ใชบรการ การคดกรอง/ประเมนสขภาพทวไป การตรวจรางกายเดก การฉดวคซนสรางภมคมกนโรค

การจายยาและใหคาแนะนา สามารถแยกเปน 4 ครงตามชวงอาย คอ 1) อายเดก 13 เดอน บรการ

วคซนปองกนโรคตบอกเสบบ และวคซนไขสมองอกเสบชนดเจอ 2) อายเดก 18 เดอน บรการวคซนไข

สมองอกเสบชนดเจอ และวคซนปองกนโรคคอตบ ไอกรน บาดทะยก รวมหยอดโปลโอ 3) อายเดก 24

เดอน บรการวคซนไขสมองอกเสบชนดเจอ 4) อายเดก 49 เดอน บรการวคซนปองกนโรคคอตบ ไอกรน

บาดทะยก รวมหยอดโปลโอ และวคซนโรคหดคางทม หดเยอรมน

2.2.4 บรการหตถการ เปนการใหบรการจากพยาบาลหลงจากทแพทยตรวจด

อาการ ขนตอนการใหบรการ คอ การตรวจสอบสทธผใชบรการ การคดกรอง/ประเมนสขภาพ การตรวจ

รกษา การทาหตถการ การจายยาและใหคาแนะนา สามารถแยกเปน 3 บรการยอย คอ 1) บรการทา

แผล/เยบแผล 2) บรการฉดยา 3) บรการพนยา

42

2.2.5 บรการวางแผนครอบครว เปนการใหบรการคมกาเนดและใหคาปรกษา

ขนตอนการใหบรการ คอ การตรวจสอบสทธผ ใชบรการ การคดกรอง/ประเมนสขภาพ การตรวจ

รางกายทวไป การจายยาและใหคาแนะนา สามารถแยกเปน 2 บรการ คอ 1) บรการยาฉดคมกาเนด

2) บรการยาเมดคมกาเนด

2.2.6 บรการตรวจทางหองปฏบตการ เปนการตรวจ Lab เพอชวยแพทยยนยนการ

วนจฉย ประเมนความรนแรงของโรค วางแผนและตดตามการรกษา ขนตอนการใหบรการ คอ การเจาะ

เลอด/รบสงสงตรวจ การตรวจทางหองปฏบตการ และการรายงานผล

2.2.7 บรการตรวจทางหองรงสวนจฉย เพอการวนจฉยและรกษาโรคอยางถกตอง

ปลอดภย และไดผล ขนตอนการใหบรการ คอ การรบผ ใชบรการ การฉายรงสวทยา การลางและ

ตรวจสอบฟลม และการสงมอบฟลม

2.3 ตนทนทใชในการศกษา วเคราะหตามโครงสรางลกษณะของการใชตนทนในการ

ใหบรการ แบงออกเปน 2 กลม คอ 1) ตนทนคาบรการพนฐาน (Routine Service cost: RSC) หรอ

ตนทนคงท มองคประกอบของตนทน คอ ตนทนคาแรง (Labor cost) ตนทนคาวสด (Material cost)

และตนทนคาลงทน (Capital cost) 2) ตนทนคาบรการทางการแพทย (Medical Care Cost: MCC)

หรอ ตนทนแปรผน เปนตนทนทเกดตามแพทยสง ประกอบดวย คายาและเวชภณฑรายบคคล คา

ตรวจทางหองปฏบตการ และคาตรวจทางหองรงสวนจฉย

2.4 การศกษาปจจยนาเขา การวเคราะหขอมล การสมภาษณพยาบาลและบคลากร

เพอใชเปนเกณฑในการกระจายตนทนใหกบบรการ สามารถกาหนดไดดงในตาราง 12

ตาราง 12 ตนทนและเกณฑในการกระจายตนทน

ตนทน เกณฑการกระจายตนทน

1.ตนทนคาแรง (Labor cost) - เวลาทใชในการใหบรการเฉลยตอครง

2.ตนทนคาวสด (Material cost)

-วสดตางๆ

-คานา คาไฟฟา คาโทรศพท

- มลคาการใชวสดในการใหบรการเฉลยตอครง

- พนทการใหบรการแตละกจกรรม

3.ตนทนคาลงทน (Capital cost)

-ครภณฑตางๆ

-อาคารและสงปลกสราง

- จานวนครงการใหบรการแตละกจกรรม

- พนทการใหบรการแตละกจกรรม

ทมา : จากการศกษาขอมล

43

การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล

1. เกบขอมลตนทนคาใชจายตางๆ ทสนบสนนการใหบรการของศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน ปงบประมาณ 2552 ดงน

1.1 ตนทนคาแรง ไดแก เงนเดอน เงนประจาตาแหนง คารกษาพยาบาล คาเลาเรยน

บตร คาครองชพ เงนสมทบประกนสงคม และสวสดการพนกงานมหาวทยาลย

1.2 ตนทนคาวสด ไดแก วสดสานกงาน, วสดแบบพมพ, วสดคอมพวเตอร, วสดงาน

บานงานครว วสดการแพทย, วสดวทยาศาสตร, วสดกอสราง, คาไฟฟา, คานาประปา, คาโทรศพท,

คาซอมอปกรณ คายาและเวชภณฑ

1.3 ตนทนคาลงทน ไดแก คาเสอมราคาของครภณฑสานกงาน ครภณฑการแพทย

ครภณฑคอมพวเตอร ครภณฑโฆษณาและเผยแพร ครภณฑไฟฟาและวทย ครภณฑงานบานงานครว

ครภณฑกอสราง และมลคาเสอมราคาของการปรบปรงอาคารสถานท

2. หาตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครง ดวยวธ การวเคราะหแบบตนทนกจกรรม

(Activity based costing: ABC) ตามโครงสรางลกษณะของการใชตนทนในการใหบรการ ไดดงน

2.1 ตนทนคาแรง (Labor cost) คานวณหาตนทนคาแรงเฉลยตอนาทของบคลากรแต

ละกลม ไดแก แพทย พยาบาล ผ ชวยเหลอคนไข เภสชกร นกเทคนคการแพทย ผปฏบตงานรงส

ผปฏบตงานบรหาร

2.2 ตนทนคาวสด (Material cost) แบงการจดสรรตนทนออกเปน 2 สวน คอ

สวนท 1 คานวณมลคาวสดทใชจรงเฉลยตอครงของการใหบรการ สาหรบวสดท

สามารถแยกไดตามกจกรรม ไดแก วสดสานกงาน, วสดแบบพมพ, วสดคอมพวเตอร, วสดการแพทย,

วสดวทยาศาสตร คายาและเวชภณฑ และคานวณวสดทใชรวมกนตามสดสวนของมลคาวสดทใชจรง

ไดแก วสดงานบานงานครว และวสดกอสราง

สวนท 2 คานวณคาสาธารณปโภค ไดแก คานา คาไฟฟา คาโทรศพท ตามสดสวนขอ

พนทใหบรการแตละกจกรรม

2.3 ตนทนคาลงทน (Capital cost) คานวณคาเสอมราคาครภณฑและอาคาร โดย

กาหนดอายครภณฑและอาคารสงปลกสรางตามหลกกรมบญชกลาง คอ อาคารมอายการใชงาน

เทากบ 40 ป ครภณฑสานกงานอายการใชงาน 12 ป ครภณฑโฆษณาและเผยแพร ครภณฑไฟฟาและ

วทยอายการใชงาน 10 ป ครภณฑทางการแพทยอายการใชงาน 8 ป ครภณฑงานบานงานครว

ครภณฑกอสราง ครภณฑคอมพวเตอรอายการใชงาน 5 ป และใชวธการคดคาเสอมราคาแบบเสนตรง

(Straight linear equation) ในการศกษาครงนกาหนดใหราคาซากของครภณฑและอาคารเทากบศนย

ดงสมการ

44

คาเสอมราคารายป =

ราคาทน อายการใชงาน (ป)

ไดเปนตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครง ดงสมการ

ตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครง =

ตนทนคาแรงเฉลยตอครง + ตนทนคาวสดเฉลยตอครง + ตนทนคาลงทนเฉลยตอครง

3. ตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลยตอครง เปนตนทนทเกดขนจากผ รบบรการรายบคคล

ประกอบดวย คายาและเวชภณฑรายบคคล คาตรวจทางหองปฏบตการ คาตรวจทางหองรงสวนจฉย

4. ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการแตละประเภท ไดจากนาตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอ

ครง รวมกบตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลยตอครง ดงสมการ

ตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครง =

ตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครง + ตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลยตอครง

5. ตนทนเฉลยตอคนตอปของการใหบรการ การหาตนทนเฉลยตอคนตอปการใหบรการ

ตางๆ ของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน แบงออกเปน 2 ประเภท คอ

5.1 การใหบรการผ ปวยนอก หาไดจากการนาจานวนครงเฉลยของการใหบรการใน

ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาคณกบตนทนตอครงการใหบรการ

ตนทนคาบรการตอคนตอป =

จานวนครงการใหบรการ

จานวนคนทมาใชบรการ X ตนทนตอครงการใหบรการ

5.2 การใหบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค หาไดจากนาตนทนเฉลยในแตละครง

ของการใหบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในระยะเวลา 1 ป มาบวกกน

45

บทท 4 ผลการศกษา

ผลของการศกษาตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพ

ชมชนโรงพยาบาลชลประทาน จงหวดนนทบร โดยใชแบบสอบถามและแบบบนทกการเกบขอมล

ในชวงระหวางวนท 1 ตลาคม 2551 – 30 กนยายน 2552 การนาเสนอผลการศกษาตามความมง

หมายของการวจย แบงออกเปน 4 ตอน ดงน

ตอนท 1 ขอมลทวไปการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชน


ตอนท 2 ตนทนรวมศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

ตอนท 3 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพ

ชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

ตอนท 4 ตนทนเฉลยตอคนตอปการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนย

สขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน เปรยบเทยบกบงบประมาณเหมาจายรายหว

ตอนท 1 ขอมลทวไปการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน รบผดชอบดแลประชาชนในพนท หม 1 ตาบล

บางตลาด อาเภอปากเกรด จงหวดนนทบร มประชากรทงหมด 15,040 คน เปนผมสทธหลกประกน

สขภาพถวนหนาจานวน 9,547 คน จากการศกษาโครงสรางระบบงาน การสมภาษณพยาบาลประจา

และการเกบรวบรวมขอมลของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน พบวาในป 2552 มผเขาใช

บรการจานวนทงสน 9,235 คน โดยมจานวนครงของการเขาใชบรการเทากบ 30,761 ครง จาแนกเปน

ผใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา 8,640 คน โดยมจานวนครงการเขาใชบรการมากทสดเทากบ

29,308 ครง รองลงมา คอ สทธประกนสงคม การชาระเงนเอง สทธขาราชการและพนกงาน

รฐวสาหกจ มจานวนครงเทากบ 521, 497 และ 435 ครง ตามลาดบ (แสดงในตาราง 13)

46

ตาราง 13 จานวนครงการใหบรการแยกตามสทธของผเขารบบรการ


สขภาพถวนหนา สทธ

ประกนสงคม สทธ

ขาราชการ ชาระเงนเอง รวม

ประเภทบรการ คน ครง คน ครง คน ครง คน ครง คน ครง

1.บรการตรวจรกษาโรคทวไป 7,278 23,727 78 271 94 240 208 270 7,658 24,508

2.บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ 106 467 - - - - - - 106 467

3.บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป

– 4 ป 1 เดอน

234 401 - - - - - - 234 401

4.บรการงานหตถการ 2,765 4,618 59 250 79 195 175 227 3,078 5,290

5.บรการวางแผนครอบครว 72 95 - - - - - - 72 95 รวม 10,455 29,308 137 521 173 435 383 497 11,148 30,761

คานวณคาเฉลยการเขาใชบรการตอคนตอปของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

แยกตามการใหบรการ พบวา การใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภมจานวนครงเฉลยสงทสด

เทากบ 4.41 ครง/คน/ป รองลงมาคอ การใหบรการตรวจรกษาโรคทวไป บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย

1 ป – 4 ป 1 เดอน มจานวนครงเฉลย/คน/ปเทากบ 3.26 ครง และ 1.71 ครง ตามลาดบ (แสดงใน

ตาราง 14)

ตาราง 14 จานวนครงเฉลยตอคนตอปของผใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา

ประเภทบรการ จานวนครง จานวนคน จานวนครง/คน/ป

1.บรการตรวจรกษาโรคทวไป 23,727 7,278 3.26

2.บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ 467 106 4.41

3.บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป - 4 ป 1 เดอน 401 234 1.71

4.บรการงานหตถการ 4,618 2,765 1.67

5.บรการวางแผนครอบครว 95 72 1.32

ตอนท 2 ตนทนรวมศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน 1. ตนทนคาแรง (Labor Cost) ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานมเจาหนาท

ประจา 16 คน ประกอบดวย แพทยประจา 1 คน พยาบาล 2 คน ผชวยเหลอคนไข 5 คน และเจาหนาท

อนๆ 9 คน นอกจากนมแพทย 4 คน และพยาบาล 3 คน จากสาขาเวชศาสตรครอบครวหมนเวยนมา

ใหบรการทศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน โดยตนทนคาแรงในการใหบรการทงหมดเทากบ

4,650,925.66 บาท (แสดงในตาราง 15)

47

ตาราง 15 ตนทนคาแรง (Labor Cost) บคลากรศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

ประเภทบคลากร จานวน คน

เงนเดอน สวสดการ บาท

บาท คาตอบแทน

บาท รวมตนทนคาแรง บาท รอยละ

ตนทนคาแรง บาท/นาท

แพทย 5 1,251,600.00 78,139.50 622,943.80 1,952,683.30 41.98 5.21

พยาบาล 5 1,048,147.36 35,703.12 222,302.04 1,306,152.52 28.08 2.59

ผชวยเหลอคนไข 5 322,440.37 5,334.82 1,666.26 329,457.84 7.08 0.54

ผปฏบตงานบรหาร 4 453,019.00 4,237.00 - 457,256.00 9.83 0.92

นกเทคนคการแพทย 2 338,975.00 62,754.00 12,000 413,729.00 8.90 1.66

ผปฏบตงานรงส 1 109,821.00 - - 109,821.00 2.36 0.88

เภสชกร 1 81,826.00 - - 81,826.00 1.76 0.66

รวม 23 3,605,828.73 186,184.83 858,912.10 4,650,925.66 100.00

ตนทนคาแรงของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน พบวา สวนใหญเปนคาแรงแพทย

เทากบ 1,952,683.30 บาท คดเปนรอยละ 41.98 รองลงมา คอ คาแรงพยาบาล 1,306,152.52 บาท คด

เปนรอยละ 28.08 และคาแรงผปฏบตงานบรหาร 457,256 บาท คดเปนรอยละ 9.83 คานวณตนทน

คาแรงเฉลยตอนาท พบวา แพทยมตนทนคาแรงเฉลยตอนาทสงทสด คอ 5.21 บาทตอนาท รองลงมาคอ

พยาบาล และนกเทคนคการแพทย มตนทนคาแรงเทากบ 2.59 และ 1.66 บาทตอนาท ตามลาดบ ผทม

ตนทนคาแรงตอนาทตาทสด คอ ผชวยเหลอคนไข มตนทนคาแรงเทากบ 0.54 บาทตอนาท

2. ตนทนคาวสด (Material Cost) ประกอบดวย วสดสานกงาน วสดแบบพมพ วสด

คอมพวเตอร วสดโฆษณาและเผยแพร วสดงานบานงานครว วสดการแพทย วสดกอสราง วสด

วทยาศาสตร คาสาธารณปโภค คายาและเวชภณฑรายบคคล มมลคารวมตอปเทากบ 7,280,243.95

บาท โดยตนทนสวนใหญเปนคายาและเวชภณฑรายบคคลเทากบ 5,335,502.12 บาท คดเปนรอยละ

73.29 รองลงมา คอ วสดวทยาศาสตรเทากบ 1,367,659.70 บาท คดเปนรอยละ 18.79 และคลงวสดม

มลคาเทากบ 382,830.86 บาท คดเปนรอยละ 5.26 (แสดงในตาราง 16)

ตาราง 16 ตนทนคาวสด (Material Cost) การใหบรการศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

คลงวสด วสดวทยาศาสตร คาสาธารณปโภค มลคายา&เวชภณฑรายบคคล

รวมตนทนคาวสด

บาท รอยละ บาท รอยละ บาท รอยละ บาท รอยละ บาท รอยละ

382,830.86 5.26 1,367,659.70 18.79 194,251.27 2.67 5,335,502.12 73.29 7,280,243.95 100.00

หมายเหต: 1. คลงวสด หมายถง วสดสานกงาน, วสดแบบพมพ, วสดคอมพวเตอร, วสดโฆษณาและเผยแพร, วสด

งานบานงานครว วสดการแพทย และวสดกอสราง

48

3. ตนทนคาลงทน (Capital Cost) มมลคารวมตอปเทากบ 563,931.49 บาท ประกอบดวย

ตนทนคาเสอมราคาครภณฑมลคา 490,760.75 บาท คดเปนรอยละ 87.02 และตนทนคาเสอมราคา

อาคารและสงกอสรางมลคา 73,170.75 บาท คดเปนรอยละ 12.98 (แสดงในตาราง 17)

ตาราง 17 ตนทนคาลงทน (Capital Cost) การใหบรการศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

ตนทนคาเสอมราคาครภณฑ ตนทนคาเสอมราคาอาคารและสงกอสราง รวมตนทนคาลงทน บาท รอยละ บาท รอยละ บาท รอยละ

490,760.75 87.02 73,170.75 12.98 563,931.49 100.00

4. ตนทนรวม (Full Cost) ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน มตนทนรวมตอ

ปเทากบ 12,495,101.10 บาท จาแนกเปนตนทนคาบรการพนฐานเทากบ 4,943,340.93 บาท คดเปน

รอยละ 39.56 ของตนทนทงหมด ประกอบดวย ตนทนคาแรงเปนสวนใหญ 4,127,375.66 บาท คด

เปนรอยละ 83.49 ตนทนคาวสด 577,000.68 คดเปนรอยละ 11.67 และตนทนคาลงทน 238,964.59

คดเปนรอยละ 4.83 ตนทนคาบรการทางการแพทยเทากบ 7,551,760.17 บาท คดเปนรอยละ 60.44

ของตนทนทงหมด ประกอบดวย คายารายบคคลมากทสด 5,297,445.37 คดเปนรอยละ 70.15

รองลงมาคอ มลคาการตรวจ Lab 1,821,808.46 คดเปนรอยละ 24.12 มลคาการตรวจ X-ray

394,449.59 คดเปนรอยละ 5.22 และคาเวชภณฑรายบคคล 38,056.75 คดเปนรอยละ 0.5 (แสดงใน

ตาราง 18)

ตาราง 18 ตนทนคาบรการพนฐาน ตนทนคาบรการทางการแพทย และตนทนรวม

ตนทนคาบรการพนฐาน ตนทนคาบรการทางการแพทย

ประเภทตนทน บาท รอยละ ประเภทตนทน บาท รอยละ

1.ตนทนคาแรง 4,127,375.66 83.49 1.คายารายบคคล 5,297,445.37 70.15

2.ตนทนคาวสด 577,000.68 11.67 2.คาเวชภณฑรายบคคล 38,056.75 0.50

3.ตนทนคาลงทน 238,964.59 4.83 3.คาตรวจหองปฏบตการ 1,821,808.46 24.12

4.คาตรวจหองรงส 394,449.59 5.22

รวมตนทนคาบรหารพนฐาน 4,943,340.93 100.00 รวมตนทนคาบรการทางการแพทย 7,551,760.17 100.00 ตนทนรวมของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน 12,495,101.10 บาท คดเปนคาบรการพนฐาน รอยละ 39.56 คาบรการทางการแพทย รอยละ 60.44

49

ตอนท 3 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน 1. ตนทนคาบรการพนฐาน (Routine Service Cost) เฉลยตอครงของการใหบรการ 1.1 ตนทนรวมและตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครงของการใหบรการผปวยนอก

ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ประกอบดวย 2 บรการหลก คอ การใหบรการตรวจรกษา

โรคทวไป และการใหบรการหตถการ แสดงรายละเอยดดงตาราง 19 – 20

ตาราง 19 ตนทนรวมและตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครงการใหบรการตรวจรกษาโรคทวไป

ตนทนคาแรง ตนทนคาวสด ตนทนคาลงทน กจกรรมตรวจรกษา

โรคทวไป จานวน ครง บาท รอยละ บาท รอยละ บาท รอยละ

ตนทนรวม บาท รอยละ

ตนทน เฉลย



25,808 71,230.08 89.32 3,613.12 4.53 4,903.52 6.15 79,746.72 100 3.09

2.คดกรอง/ประเมน

สขภาพ

25,808 632,296.00 84.28 58,842.24 7.84 59,100.32 7.88 750,238.56 100 29.07

3.ตรวจรกษาโรค 25,808 1,358,533.12 88.46 68,907.36 4.50 108,135.52 7.04 1,535,576.00 100 59.51

4.การสงตอผปวย 1,300 16,835.00 70.69 2,106.00 8.84 4,875.00 20.47 23,816.00 100 18.32

5.การจายยาและให


24,508 80,876.40 61.80 30,635.00 23.41 19,361.32 14.79 130,872.72 100 5.34

ตรวจรกษาโรค รวม (1+2+3+5)

24,508 2,142,935.60 85.76 161,997.72 6.55 191,500.68 7.69 2,496,434.00 100 97.01

สงตอผปวย รวม (1+2+3+4)

1,300 120,705.00 84.42 8,723.00 6.11 13,546.00 9.47 142,974.00 100 109.99

ตนทนคาบรการพนฐานการใหบรการตรวจรกษาโรคทวไป พบวา ตนทนสวนใหญทเกดขนเปน

ตนทนคาแรง กจกรรมทมตนทนมากทสด คอ กจกรรมตรวจรกษาโรค 1,535,576 บาท คานวณตนทน

เฉลยตอครงเทากบ 59.51 บาท แบงบรการออกเปน 2 ประเภท คอ 1) บรการตรวจรกษาโรคมตนทนรวม

2,496,434 บาท ตนทนเฉลยตอครงเทากบ 97.01 บาท สวนใหญเปนตนทนคาแรงมากทสดคดเปนรอย

ละ 85.76 ตนทนคาลงทนรอยละ 7.69 และตนทนคาวสดรอยละ 6.55 2) บรการสงตอผปวย มตนทนรวม

142,974 บาท คานวณตนทนเฉลยตอครงเทากบ 109.99 บาท สวนใหญเปนตนทนคาแรงมากทสดคดเปน

รอยละ 84.42 ตนทนคาลงทนรอยละ 9.47 และตนทนคาวสดรอยละ 6.11

50

ตาราง 20 ตนทนรวมและตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครงการใหบรการหตถการ

ตนทนคาแรง ตนทนคาวสด ตนทนคาลงทน

กจกรรมหตถการ จานวน ครง บาท รอยละ บาท รอยละ บาท รอยละ



1. ตรวจสอบสทธ


2,434 6,717.84 89.32 316.42 4.53 462.46 6.15 7,496.72 100 3.09

2. คดกรอง/ประเมน

สขภาพ

2,434 59,633.00 85.57 4,746.30 6.81 5,306.12 7.61 69,685.42 100 28.62

3. ตรวจรกษา 2,434 64,720.06 82.78 4,113.46 5.26 9,346.56 11.96 78,180.08 100 32.12

4. การลางแผล/เยบแผล 2,434 94,560.90 26.24 258,685.52 71.79 7,082.94 1.97 360,329.36 100 148.04

5. การฉดยา 2,853 36,946.35 70.65 8,673.12 16.58 6,676.02 12.77 52,295.49 100 18.33

6. การพนยา 103 2,667.70 24.15 8,128.76 73.60 248.23 2.25 11,044.69 100 107.23

7. จายยาและให


5,390 17,787.00 63.83 5,821.20 20.89 3,934.70 15.28 27,542.90 100 5.11

ลางแผล/เยบแผล รวม (1+2+3+4+7)

2,434 233,664.00 44.23 270,514.76 51.20 25,776.06 4.57 528,299.70 100 217.05

ฉดยา รวม (5+7) 2,853 46,361.25 69.15 11,754.36 17.53 9,899.91 13.32 67,045.50 100 23.50

พนยา รวม (6+7) 103 3,007.60 25.98 8,240.00 71.17 392.43 2.85 11,577.20 100 112.40

ตนทนคาบรการพนฐานการใหบรการหตถการ พบวา ตนทนสวนใหญทเกดขนเปนตนทนคา

วสด กจกรรมทมตนทนมากทสด คอ กจกรรมลางแผล/เยบแผล 360,329.36 บาท คานวณตนทนเฉลยตอ

ครงเทากบ 148.04 บาท แบงบรการออกเปน 3 ประเภท คอ 1) บรการลางแผล/เยบแผลมตนทนรวม

528,299.70 บาท ตนทนเฉลยตอครงเทากบ 217.05 บาท สวนใหญเปนตนทนคาวสดมากทสดคดเปน

รอยละ 51.20 ตนทนคาแรงรอยละ 44.23 และตนทนคาลงทนรอยละ 4.57 2) บรการฉดยา มตนทนการ

ใหบรการตงแตกจกรรมการจายยาและการฉดยาในหองหตถการ มตนทนรวม 67,045.50 บาท ตนทน

เฉลยตอครงเทากบ 23.50 บาท สวนใหญเปนตนทนคาแรงมากทสดคดเปนรอยละ 69.15 ตนทนคาวสด

รอยละ 17.53 และตนทนคาลงทนรอยละ 13.32 3) บรการพนยามตนทนการใหบรการตงแตกจกรรมการ

จายยาและการฉดยาในหองหตถการ มตนทนรวม 11,577.20 บาท ตนทนเฉลยตอครงเทากบ 112.40

บาท สวนใหญเปนตนทนคาวสดมากทสดคดเปนรอยละ 71.17 ตนทนคาแรงรอยละ 25.98 และตนทนคา

ลงทนรอยละ 2.85

1.2 ตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครงการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค ศนยสขภาพ

ชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ประกอบดวย 3 บรการหลก คอ การใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ

การใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน และการใหบรการวางแผนครอบครว แสดง

รายละเอยดดงตาราง 21 - 23

51

ตาราง 21 ตนทนรวมและตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครงการใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ

ตนทนคาแรง ตนทนคาวสด ตนทนคาลงทน กจกรรมสงเสรมสขภาพ

หญงตงครรภ จานวน ครง บาท รอยละ บาท รอยละ บาท รอยละ



1.ตรวจสอบสทธผใชบรการ 467 1,288.92 89.32 65.38 4.53 88.73 6.15 1,443.03 100 3.09

2.คดกรอง/ประเมนสขภาพ 467 11,441.50 84.28 1,064.76 7.84 1,069.43 7.88 13,575.69 100 29.07

3.การใหสขศกษา 155 1,091.20 54.70 620.00 31.08 283.65 14.21 1,994.85 100 12.87

4.ใหคาปรกษากอนตรวจเลอด 155 4,014.50 76.36 776.55 14.77 466.55 8.87 5,257.60 100 33.91

5.ตรวจรางกายหญงตงครรภ 467 36,748.23 90.76 1,639.17 4.05 2,101.50 5.19 40,488.90 100 86.69

6.ฉดวคซนปองกนบาดทะยก 155 2,007.25 70.04 489.80 17.09 368.90 12.87 2,865.95 100 18.49

7.จายยาและใหคาแนะนา 467 1,541.10 61.80 583.75 23.41 368.93 14.79 2,493.78 100 5.33 ตรวจครรภครงท 1 (1+2+3+4+5+6+7)

113 17,530.82 81.88 2,186.55 10.21 1,693.87 7.91 21,411.24 100 189.48

ตรวจครรภครงท 2 (1+2+5+6+7)

103 12,586.60 85.64 1,065.02 7.25 1,045.45 7.11 14,697.07 100 142.69

ตรวจครรภครงท 3 (1+2+5+7)

95 10,378.75 87.96 682.10 5.78 738.15 6.26 11,799.00 100 124.20

ตรวจครรภครงท 4 (1+2+3+4+5+7)

83 11,801.77 83.16 1,343.77 9.47 1,046.63 7.37 14,192.17 100 170.99

ตรวจครรภครงท 5 (1+2+5+7)

73 7,975.25 87.96 524.14 5.78 567.21 6.26 9,066.60 100 124.20

ตนทนคาบรการพนฐานการใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ พบวา ตนทนสวนใหญท

เกดขนเปนตนทนคาแรง กจกรรมทมตนทนมากทสด คอ กจกรรมตรวจรางกายหญงตงครรภ 40,488.90

บาท คานวณตนทนเฉลยตอครงเทากบ 86.69 บาท ในการคานวณตนทนแยกตามจานวนครงการ

ใหบรการ โดยเฉลยสามารถแบงการใหบรการออกเปน 5 ครง คอ การตรวจครรภครงท 1 มตนทนรวม

21,411.24 บาท ตนทนเฉลยตอครงเทากบ 189.48 บาท สวนใหญเปนตนทนคาแรงมากทสด คดเปนรอย

ละ 81.88 2) การตรวจครรภครงท 2 มตนทนรวม 14,697.07 บาท ตนทนเฉลยตอครงเทากบ 142.69

บาท สวนใหญเปนตนทนคาแรงมากทสดคดเปนรอยละ 85.64 3) การตรวจครรภครงท 3 มตนทนรวม

11,799 บาท ตนทนเฉลยตอครงเทากบ 124.20 บาท สวนใหญเปนตนทนคาแรงมากทสดคดเปนรอยละ

87.96 4) การตรวจครรภครงท 4 มตนทนรวม 14,192.17 บาท ตนทนเฉลยตอครงเทากบ 170.99 บาท

สวนใหญเปนตนทนคาแรงมากทสดคดเปนรอยละ 83.16 5) การตรวจครรภครงท 5 มตนทนรวม

9,066.60 บาท ตนทนเฉลยตอครงเทากบ 124.20 บาท สวนใหญเปนตนทนคาแรงมากทสดคดเปนรอย

ละ 87.96 การใหบรการตรวจครรภครงท 1 มตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครงสงทสดในการใหบรการ

5 ครง เนองจากตองมการซกประวตอยางละเอยด มการใหสขศกษา การใหคาปรกษากอนการตรวจเลอด

การใหวคซนกนบาดทะยก รองลงมา คอ การตรวจครรภครงท 4 และครงท 2

52

ตาราง 22 ตนทนรวมและตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครงการใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1

ป – 4 ป 1 เดอน

ตนทนคาแรง ตนทนคาวสด ตนทนคาลงทน กจกรรมสงเสรมสขภาพ

เดกอาย 1 ป – 4 ป 1 ด. จานวน

ครง บาท รอยละ บาท รอยละ บาท รอยละ ตนทนรวม

บาท รอยละ ตนทน เฉลย

1. ตรวจสอบสทธ


401 1,106.76 89.32 56.14 4.53 76.19 6.15 1,239.09 100 3.09

2. คดกรอง/ประเมน

สขภาพ

401 9,824.50 84.28 914.28 7.84 918.29 7.94 11,657.07 100 29.07

3. ตรวจรางกายเดก 401 10,662.59 82.30 733.83 5.66 1,559.89 12.17 12,956.31 100 32.32

4. ฉดวคซนปองกนโรคตบ

อกเสบ บ

37 479.15 70.04 116.92 17.09 88.06 14.20 684.13 100 18.49

5. ฉดวคซนไขสมองอกเสบ

ชนดเจอ

339 4,390.05 70.04 1,071.24 17.09 806.82 14.20 6,268.11 100 18.49

6. วคซนปองกนโรคคอตบ

ไอกรน บาดทะยก โปลโอ

190 2,460.50 70.04 600.40 17.09 452.20 14.20 3,513.10 100 18.49

7. ฉดวคซนโรคหด คางทม

หดเยอรมน

62 802.90 70.04 195.92 17.09 147.56 14.20 1,146.38 100 18.49

8. จายยาและใหคาแนะนา 229 755.70 61.60 286.25 23.41 180.91 14.95 1,222.86 100 5.33

อาย 13 เดอน รวม

(1+2+3+4+5+8)

37 3,072.85 77.77 437.34 11.07 441.04 11.16 3,951.23 100 106.79


(1+2+3+5+6+8)

128 10,630.40 77.77 1,512.96 11.07 1,525.76 11.16 13,669.12 100 106.79


(1+2+3+5+8)

174 12,197.40 79.39 1,506.84 9.81 1,659.96 10.80 15,364.20 100 88.30


(1+2+3+6+7+8)

62 5,149.10 77.77 732.84 11.07 739.04 11.16 6,620.98 100 106.79

ชวงเดกอาย 1 ป – 2 ป 339 26,690.60 78.24 3,649.90 1070. 3,771.94 11.06 34,112.44 100 100.63 ชวงเดกอาย 4 ป 1 เดอน 62 5,149.10 77.77 732.84 11.07 739.04 11.16 6,620.98 100 106.79

ตนทนคาบรการพนฐานการใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน พบวา ตนทน

สวนใหญทเกดขนเปนตนทนคาแรง กจกรรมทมตนทนมากทสด คอ กจกรรมตรวจรางกายเดก 12,956.31

บาท คานวณตนทนเฉลยตอครงเทากบ 32.32 บาท โดยแบงการใหบรการออกเปน 4 ครง คอ 1) บรการ

เดกอาย 13 เดอน มตนทนรวม 3,951.23 บาท ตนทนเฉลยตอครงเทากบ 106.79 บาท สวนใหญเปน

ตนทนคาแรงมากทสดคดเปนรอยละ 77.77 2) บรการเดกอาย 18 เดอน มตนทนรวม 13,669.12 บาท

คานวณตนทนเฉลยตอครงเทากบ 106.79 บาท สวนใหญตนทนคาแรงมากทสดคดเปนรอยละ 77.77 3)

บรการเดกอาย 24 เดอน มตนทนรวม 15,364.20 บาท คานวณตนทนเฉลยตอครงเทากบ 88.30 บาท

สวนใหญเปนตนทนคาแรงมากทสดคดเปนรอยละ 79.99 4) บรการเดกอาย 49 เดอน มตนทนรวม

53

6,620.98 บาท ตนทนเฉลยตอครงเทากบ 106.79 บาท สวนใหญเปนตนทนคาแรงมากทสดคดเปนรอย

ละ 77.77 ในการใหบรการวคซนปองกนโรคแกเดกคานวณตามอายของเดก สามารถแบงออกเปน 2 ชวง

อาย คอ เดกอาย 1 ป – 2 ป จะไดรบวคซน 3 ครง คานวณตนทนเฉลยตอครงเทากบ 100.63 บาท และ

ชวงเดกอาย 2 ป 1 เดอน - 4 ป 1 เดอน จะไดรบวคซน 1 ครง คานวณตนทนเฉลยตอครงเทากบ 106.79

บาท

ตาราง 23 ตนทนรวมและตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอครงการใหบรการวางแผนครอบครว

ตนทนคาแรง ตนทนคาวสด ตนทนคาลงทน กจกรรมวางแผนครอบครว

จานวน ครง บาท รอยละ บาท รอยละ บาท รอยละ



1. ตรวจสอบสทธผใชบรการ 95 226.32 89.32 11.48 4.53 15.58 6.15 253.38 100 3.09

2. คดกรอง/ประเมนสขภาพ 95 2,009.00 84.22 186.96 7.84 187.78 7.88 2,383.74 100 29.07

3. ตรวจรางกายทวไป 95 2,526.05 70.57 481.65 13.81 480.70 13.78 3,488.40 100 36.72

4. ฉดยาคมกาเนด 40 518.00 68.88 126.40 17.09 95.20 12.87 739.60 100 18.49

5. จายยาและใหคาแนะนา 55 181.50 61.68 53.35 33.05 37.95 11.58 272.80 100 4.96 ฉดยาคมกาเนด รวม

(1+2+3+4+5) 40 2,804.00 74.57 504.00 13.52 452.40 11.37 3,733.20 100 93.33

ยาเมดคมกาเนด รวม (1+2+3+5)

55 3,143.25 75.99 518.10 12.64 475.20 11.00 4,116.20 100 74.84

ตนทนคาบรการพนฐานการใหบรการวางแผนครอบครว พบวา ตนทนสวนใหญเปนตนทน

คาแรง กจกรรมทมตนทนมากทสด คอ กจกรรมตรวจรางกายทวไป 3,488.40 บาท คานวณตนทนเฉลย

ตอครงเทากบ 36.72 บาท แบงบรการออกเปน 3 ประเภท คอ 1) บรการฉดยาคมกาเนด มตนทนรวม

3,733.20 บาท คานวณตนทนเฉลยตอครงเทากบ 93.33 บาท สวนใหญเปนตนทนคาแรงมากทสดคด

เปนรอยละ 74.57 ตนทนคาวสดรอยละ 13.52 และตนทนคาลงทนรอยละ 11.37 2) บรการยาเมด

คมกาเนด มตนทนรวม 4,116.20 บาท คานวณตนทนเฉลยตอครงเทากบ 74.84 บาท สวนใหญเปน

ตนทนคาแรงมากทสดคดเปนรอยละ 75.99 ตนทนคาวสดรอยละ 12.64 และตนทนคาลงทน รอยละ 11 2. ตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลย (Medical Care Cost: MCC) ตอครงการใหบรการ จากการใหบรการผทใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนาของศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน ทาใหเกดคาใชจายรายบคคล ไดแก คายา คาเวชภณฑ คาตรวจทาง

หองปฏบตการ (Lab) และคาตรวจทางหองรงสวนจฉย (X-ray) เฉลยตอครงของการใหบรการ

แสดงผลดงตาราง 24 ตนทนคาบรการทางการแพทย สวนใหญเปนคายาและเวชภณฑทใชในการ

ใหบรการ ซงมเพยงการใหบรการตรวจรกษาโรคทวไป และการใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ

ทมมลคาการตรวจ Lab และ X-ray บรการทมตนทนคาบรการทางการแพทยรวมมากทสด คอ การ

ใหบรการตรวจรกษาโรคทวไป มตนทนคายาและเวชภณฑ เทากบ 5,069,269.69 บาท มลคาการตรวจ

54

Lab และ X -ray เทากบ 2,141,601.76 บาท คดเปนตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลยตอครง

เทากบ 301.03 บาท บรการทมตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลยสงทสด คอ การตรวจครรภครงท 1

เทากบ 555.04 บาท คดเปนมลคาการตรวจ Lab 491.41 บาท มลคายาและเวชภณฑ 63.63 บาท

ตาราง 24 ตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลยตอครงของการใหบรการ

ประเภทของบรการ คายาและเวชภณฑ คาตรวจทางหอง Lab

และ X-ray รวมตนทนเฉลย

ตนทนรวม ตนทนเฉลย ตนทนรวม ตนทนเฉลย บาท

1. บรการตรวจรกษาโรคทวไป 5,069,269.69 213.65 2,141,601.76 87.38 301.03

2. บรการหตถการ

- ลางแผล/เยบแผล

- ฉดยา

- พนยา

62,528.00

131,848.80

2,881.80

30.13

53.02

51.46

-

-

-

-

-

-

30.13

53.02

51.46

3. บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ

- ตรวจครรภครงท 1





7,190.00

7,047.00

5,816.60

7,439.20

6,149.20

63.63

68.42

61.23

89.63

84.24

55,529.43

3,370.16

3,108.40

37,840.53

2,388.56

491.41

32.72

32.72

455.91

32.72

555.04

101.14

93.95

545.54

116.96

4. บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1ป –4 ป1เดอน

- สงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 2 ป

- สงเสรมสขภาพเดกอาย 4 ป 1 เดอน

25,103.76

6,107.00

74.05

98.50

-

-

-

-

74.05

98.50

5. บรการวางแผนครอบครว

- ฉดยาคมกาเนด

- ยาเมดคมกาเนด

2,486.00

1,635.07

62.15

29.73

-

-

-

-

62.15

29.73

3. ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการ จากการคานวณ นาตนทนคาบรการพนฐานเฉลยตอ

ครง ซงประกอบดวย ตนทนคาแรง ตนทนคาวสด และตนทนคาลงทน รวมกบตนทนคาบรการทาง

การแพทยเฉลยตอครง ซงประกอบดวย คายาและเวชภณฑ คาตรวจทางหองปฏบตการ (Lab) คาตรวจ

ทางหองรงสวนจฉย (X-ray) แสดงผลการคานวณดงน

3.1 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการผปวยนอก ไดแก ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการ

ตรวจรกษาโรคทวไป และตนทนเฉลยตอครงการใหบรการหตถการ แสดงดงตาราง 25 – 26

55

ตาราง 25 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการตรวจรกษาโรคทวไป

ตนทนคาบรการ พนฐานเฉลย

ตนทนคาบรการ ทางการแพทยเฉลย

ตนทนเฉลยตอครง ประเภทของบรการ

บาท รอยละ บาท รอยละ บาท รอยละ

1.บรการตรวจรกษาโรค 97.01 24.37 301.03 75.63 398.04 100.00

2.บรการสงตอผปวย 109.99 100.00 - - 109.99 100.00

ตนทนเฉลยตอครง 97.66 24.50 301.03 75.50 398.69 100.00

การใหบรการตรวจรกษาโรคทวไป แบงบรการออกเปน 2 ประเภท คอ 1) บรการตรวจ

รกษาโรค มตนทนเฉลยตอครง 398.04 บาท 2) บรการสงตอผปวย มตนทนเฉลยตอครง 109.99 บาท

คานวณตนทนเฉลยตอครงของการใหบรการตรวจรกษาโรคทวไปเทากบ 398.69 บาท เปนตนทน

คาบรการพนฐานเฉลย 97.66 บาท และตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลย 301.03 บาท คดเปนรอย

ละ 24.50 และ 75.50 ตามลาดบ

ตาราง 26 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการหตถการ





1.บรการลางแผล/เยบแผล 217.05 87.81 30.13 12.19 247.18 100.00

2.บรการฉดยา 23.50 30.71 53.02 69.29 76.52 100.00

3.บรการพนยา 112.40 68.60 51.46 31.40 163.86 100.00 ตนทนเฉลยตอครง 112.60 72.53 42.65 27.47 155.25 100.00

การใหบรการหตถการ แบงการใหบรการออกเปน 3 ประเภท คอ 1) บรการลางแผล/

เยบแผล มตนทนเฉลยตอครง 247.18 บาท 2) บรการฉดยา มตนทนเฉลยตอครง 76.52 บาท 3)

บรการพนยามตนทนเฉลยตอครง 163.86 บาท คานวณตนทนเฉลยตอครงของการใหบรการหตถการ

เทากบ 155.25 บาท เปนตนทนคาบรการพนฐานเฉลย 112.60 บาท และตนทนคาบรการทาง

การแพทยเฉลย 42.65 บาท คดเปนรอยละ 72.53 และ 27.47 ตามลาดบ 3.2 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค ไดแก ตนทนเฉลยตอ

ครงบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ ตนทนเฉลยตอครงบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1

เดอน และตนทนเฉลยบรการวางแผนครอบครว แสดงดงตาราง 27 - 29

56

ตาราง 27 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ





ตรวจครรภครงท 1 189.48 25.45 555.04 74.55 744.52 100

ตรวจครรภครงท 2 142.69 58.52 101.14 41.48 243.83 100

ตรวจครรภครงท 3 124.20 56.93 93.95 43.07 218.15 100

ตรวจครรภครงท 4 170.99 23.86 545.54 76.14 716.53 100

ตรวจครรภครงท 5 124.20 51.50 116.96 48.50 241.16 100 ตนทนเฉลยตอครง 152.39 34.37 290.96 65.62 443.35 100

บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ แบงการใหบรการออกเปน 5 ครง โดยมตนทนดงน การ

ใหบรการครงท 1 มตนทนเฉลยเทากบ 744.52 บาท การใหบรการครงท 2 มตนทนเฉลยเทากบ

243.83 บาท การใหบรการครงท 3 มตนทนเฉลยเทากบ 218.15 บาท การใหบรการครงท 4 มตนทน

เฉลยเทากบ 716.53 บาท การใหบรการครงท 5 มตนทนเฉลยเทากบ 241.16 บาท คานวณตนทน

เฉลยตอครงบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภเทากบ 443.35 บาท เปนตนทนคาบรการพนฐาน

เฉลย 152.39 บาท และตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลย 290.96 บาท คดเปนรอยละ 34.37 และ

65.62 ตามลาดบ

ตาราง 28 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน





1. สงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 2 ป 100.63 57.61 74.05 42.39 174.68 100.00

2. สงเสรมสขภาพเดกอาย 4 ป 1 เดอน 106.79 52.02 98.50 47.98 205.29 100.00

ตนทนเฉลยตอครง 101.58 56.62 77.83 43.38 179.41 100.00

การใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน แบงการใหบรการตามอายของ

เดกเปน 2 ประเภท คอ 1) เดกอาย 1 ป – 2 ป มตนทนเฉลยตอครง 174.68 บาท 2) เดกอาย 2 ป 1

เดอน - 4 ป 1 เดอน มตนทนเฉลยตอครง 205.29 บาท คานวณตนทนเฉลยของการใหบรการสงเสรม

สขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน เทากบ 179.41 บาท เปนตนทนคาบรการพนฐานเฉลย 101.58

57

บาท และตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลย 77.83 บาท คดเปนรอยละ 56.62 และ 43.38

ตามลาดบ

ตาราง 29 ตนทนเฉลยตอครงการใหบรการวางแผนครอบครว





1.บรการฉดยาคมกาเนด 93.33 60.03 62.15 39.97 155.48 100.00

2.บรการยาเมดคมกาเนด 74.84 71.57 29.73 28.43 104.57 100.00 ตนทนเฉลยตอครง 82.63 65.57 43.38 34.43 126.01 100.00

การใหบรการวางแผนครอบครว แบงการใหบรการเปน 2 ประเภท คอ 1) บรการฉดยา

คมกาเนด มตนทนเฉลยตอครง 155.48 บาท 2) บรการยาเมดคมกาเนด มตนทนเฉลยตอครง 104.57

บาท คานวณตนทนเฉลยตอครงการใหบรการวางแผนครอบครวเทากบ 126.01 บาท เปนตนทน

คาบรการพนฐานเฉลย 82.63 บาท และตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลย 43.38 บาท คดเปนรอย

ละ 65.57 และ 34.43 ตามลาดบ ตอนท 4 ตนทนเฉลยตอคนตอปในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน เปรยบเทยบกบงบประมาณเหมาจายรายหว 1. ตนทนการใหบรการเฉลยตอคนตอป ในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน คานวณตนทนการใหบรการเฉลยตอคนตอป สามารถ

แสดงผลตนทนเฉลยตอคนตอปตามประเภทของการใหบรการ ดงน

1.1 ตนทนเฉลยตอคนตอปการใหบรการผปวยนอก ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทาน แบงการใหบรการเปน 2 ประเภท คอ บรการตรวจรกษาโรคทวไป และบรการหตถการ จาก

การใหบรการในปงบประมาณ 2552 มผเขาใชบรการตรวจรกษาโรคทวไปเฉลย 3.26 ครงตอป มตนทน

เฉลยตอคนตอป เทากบ 1,297.61 บาท บรการหตถการมผเขาใชบรการเฉลย 1.67 ครงตอป ตนทนเฉลย

ตอคนตอป เทากบ 259.27 บาท แสดงดงตาราง 30

58

ตาราง 30 ตนทนเฉลยตอคนตอปการใหบรการผปวยนอก

ประเภทของบรการ จานวนครงเฉลย/คน/

ป ตนทนเฉลย/ครง

บาท ตนทนเฉลย/คน/ป

บาท

1.บรการตรวจรกษาโรคทวไป 3.26 398.04 1,297.61

2.บรการงานหตถการ 1.67 155.25 259.27

1.2 ตนทนเฉลยตอคนตอปการใหบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค แบงการใหบรการ

เปน 3 ประเภท ไดแก บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1

เดอน และบรการวางแผนครอบครว พบวา บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ ใหบรการตลอดการ

ตงครรภโดยเฉลย 5 ครง มตนทนเฉลยตอคนตอปเทากบ 2,164.19 บาท ตนทนเฉลยตอคนตอปบรการ

สงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน แบงตามอายของเดก คอ เดกอาย 1 ป – 2 ป ใหบรการ

เฉลย 3 ครงตอป มตนทนเฉลยตอคนตอปเทากบ 524.04 บาท เดกอาย 2 ป 1 เดอน - 4 ป 1 เดอน

ใหบรการเฉลย 1 ครงตอป มตนทนเฉลยตอคนตอปเทากบ 205.29 บาท ตนทนเฉลยตอคนตอปบรการ

วางแผนครอบครว มผเขาใชบรการเฉลย 1.28 ครงตอป มตนทนเฉลยตอคนตอปเทากบ 161.29 บาท

แสดงดงตาราง 31

ตาราง 31 ตนทนเฉลยตอคนตอปการใหบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค

ประเภทของบรการ จานวนครงเฉลย/คน/ป ตนทนเฉลย/คน/ป บาท

1.บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ 5 2,164.19

2.บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน

- เดกอาย 1 ป – 2 ป 3 524.04

- เดกอาย 4 ป 1 เดอน 1 205.29

3.บรการวางแผนครอบครว 1.28 161.29

2. เปรยบเทยบตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนากบงบประมาณเหมาจายรายหวป 2552 รฐบาลกาหนดงบประมาณเหมาจายรายหว สาหรบการดแลสขภาพประชาชนในป 2552

มลคา 2,202 บาทตอคนตอป โดยแบงงบประมาณในการดแลสขภาพประชาชน ออกเปน งบบรการ

ผปวยนอก มลคา 666.96 บาทตอคนตอป งบบรการผปวยใน มลคา 837.11 บาทตอคนตอป งบสราง

เสรมสขภาพและปองกนโรค มลคา 262.06 บาทตอคนตอป และงบบรการอนๆ มลคา 435.87 บาทตอ

คนตอป การดาเนนงานของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ไดรบงบประมาณดาเนนงาน

59

ในสวนของ งบบรการผปวยนอก มลคา 666.96 บาท และงบสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค ซงจะ

ไดรบจรง มลคา 193.72 บาทตอคนตอป สานกงานหลกประกนสขภาพ (2551) อธบายถงงบประมาณ

สรางเสรมสขภาพและปองกนโรควา การคดงบประมาณบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคคด

ตามจานวนประชาชนทอยในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาจานวน 47.03 ลานคน แตการ

ใหบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคทแทจรงตองครอบคลมประชาชนทงประเทศ จานวน 63.61

ลานคน จงตองกระจายงบประมาณทกาหนดใหกบประชาชนทกคน สงผลใหงบประมาณตอคนตอป

ลดลง สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตไดแบงงบประมาณสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค

ออกเปน 4 สวน คอ

สวนท 1. งบบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคทบรหารระดบประเทศ เพอสนบสนน

การดาเนนงานในภาพรวม เชน การมอานาจตอรองราคาการจดซอหรอจดหา ลดความขดแยงดาน

มาตรฐานการใหบรการ มงบประมาณสนบสนน 15.36 บาทตอคน

สวนท 2. งบบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชมชน สนบสนนการดาเนนงานใน

ชมชน และสนบสนนใหองคกรปกครองสวนทองถนและชมชนมสวนรวมจดบรการสงเสรมสขภาพ ม

งบประมาณสนบสนน 37.50 บาทตอคน

สวนท 3. งบบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคสาหรบบรการทมความตองการใช

บรการเดนชด ในสถานพยาบาล มงบประมาณสนบสนน 109.86 บาทตอคน

สวนท 4. งบบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคสาหรบเขตพนท มงบประมาณ

สนบสนน 31 บาทตอคน

2.1 เปรยบเทยนตนทนการใหบรการผปวยนอกของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทานในป 2552 กบงบบรการผปวยนอกทไดรบจากสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

ตาราง 32 ตนทนรวมการใหบรการผปวยนอกศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน 2552

จานวน ตนทนบรการศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

ประเภทบรการผปวยนอก คน ตนทน/คน/ป (บาท) ตนทนรวม (บาท)

1. บรการตรวจรกษาโรคทวไป 7,278 1,285.61 9,356,669.58

2. บรการหตถการ 2,765 259.27 716,874.64

รวม 10,073,544.22

จากตาราง 32 ตนทนการใหบรการผปวยนอกศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ใน

ป 2552 พบวา ตนทนรวมการใหบรการผปวยนอก เทากบ 10,073,544.22 บาท คดเปนการใหบรการ

60

ตรวจรกษาโรคทวไปเทากบ 9,356,669.58 บาท และการใหบรการหตถการเทากบ 716,874.64 บาท

ในการดาเนนงานศนยสขภาพฯไดรบเงนสนบสนนจากสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตสาหรบ

การใหบรการผปวยนอกเทากบ 666.96 บาทตอคนตอป เมอคานวณเปนงบประมาณรวมจะเทากบ

6,367,467.12 บาท (คานวณจากจานวนผใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา 9,547 คน คณกบงบ

บรการผปวยนอก 666.96 บาท) เมอนางบประมาณกบตนทนการใหบรการทไดเปรยบเทยบกน พบวา

งบประมาณในสวนนไมเพยงพอตอการใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน โดยม

สวนตางระหวางตนทนการใหบรการ กบงบประมาณเทากบ 3,706,077.10 บาท

2.2 เปรยบเทยนตนทนการใหบรการสงเสรมสขภาพในป 2552 กบงบบรการสรางเสรม

สขภาพและปองกนโรคทไดรบจากสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

ตาราง 33 ตนทนการใหบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทาน 2552

จานวน ตนทนบรการศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

ประเภทบรการผปวยนอก คน ตนทน/คน/ป (บาท) ตนทนรวม (บาท)

1. บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ 106 2,164.19 229,404.14

2.บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป - 4 ป 1 เดอน

- เดกอาย 1 ป – 2 ป 172 524.04 90,134.88

- เดกอาย 2 ป 1 เดอน - 4 ป 1 เดอน 62 205.29 12,727.98

3.บรการวางแผนครอบครว 72 161.29 11,613.08

รวม 343,880.08

ตนทนการใหบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทาน มตนทนรวมเทากบ 343,880.08 บาท แยกเปนตนทนรวมของบรการสงเสรมสขภาพหญง

ตงครรภมากทสด 229,404.14 บาท รองลงมา คอ บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 2 ป

90,134.88 บาท และเดกอาย 2 ป 1 เดอน - 4 ป 1 เดอน 12,727.98 บาท

61

ตาราง 34 งบประมาณสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคตามประเภทบรการ

ประเภทบรการสรางเสรมสขภาพ และปองกนโรค

จานวนผทมสทธใชบรการ (คน)

งบสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค/คน/ป (บาท)

งบประมาณรวม (บาท)

1.บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ 1,884 109.86 206,976.24

2.บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป - 4 ป 1 เดอน 658 109.86 72,287.88

3.บรการวางแผนครอบครว 3,188 109.86 350,233.68

รวม 629,497.80

การใหบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคใหบรการกบทกคนทอยในพนทการดแล จาก

การศกษาขอมลของกลมภารกจดานขอมลขาวสารและสารสนเทศสขภาพ สานกนโยบายและ

ยทธศาสตร (2553) พบวา ในพนทหม 1 ตาบลบางตลาด ป 2552 กลมหญงทอยในวยเจรญพนธม

ทงหมด 5,072 คน และคาดการณหญงทอาจตงครรภในป 2552 (แสดงรายละเอยดในภาคผนวก ข

ตาราง 5) ไดจานวน 1,884 คน และคาดการณวาจานวนหญงทอยในวยเจรญพนธทเหลอ 3,188 อาจ

เขารบบรการวางแผนครอบครว ดงนนงบประมาณสรางเสรมสขภาพและปองกนโรครวมของศนย

สขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน จะเทากบ 629,497.80 บาท (คานวณจากงบสรางเสรมสขภาพ

ฯตอคนตอป 109.86 คณกบจานวนผทมสทธใชบรการของแตละบรการ) แบงตามประเภทบรการ

ออกเปน 3 ประเภท คอ 1) บรการวางแผนครอบครว งบประมาณมากทสด 350,233.68 บาท 2)

บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ งบประมาณรวมเทากบ 206,976.24 บาท 3) บรการสงเสรม

สขภาพเดกอาย 1 ป - 4 ป 1 เดอน งบประมาณรวมเทากบ 72,287.88 บาท

จากตาราง 33 – 34 เปรยบเทยบตนทนการใหบรการกบงบบรการสรางเสรมสขภาพและ

ปองกนโรค ของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ในป 2552 พบวา ตนทนการใหบรการท

ไดรบจากสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตเทากบ 629,497.80 บาท สวนตนทนทศนยสขภาพฯ

ใชในการใหบรการเทากบ 343,880.08 บาท ซงงบประมาณทไดรบมมลคามากกวาตนทนการ

ใหบรการเทากบ 285,617.72 บาท สรปตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน การใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทาน ปงบประมาณ 2552 มตนทนการใหบรการรวม มลคา 12,495,101.10 บาท แบงเปน

ตนทนคาบรการพนฐาน 4,943,340.93 บาท คดเปนรอยละ 39.56 ของตนทนทงหมด โดยตนทนสวน

ใหญเปนตนทนคาแรง รอยละ 83.49 และตนทนคาบรการทางการแพทย 7,551,760.17 บาท คดเปน

รอยละ 60.44 ของตนทนทงหมด ตนทนสวนใหญเปนตนทน คายารายบคคลมากทสด รอยละ 70.15

62

การใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ประกอบบรการหลก 5 ประเภท คอ

1. การใหบรการตรวจรกษาโรคทวไป เปนบรการตรวจรกษาโรคเบองตนโดยแพทย และ

ผรบบรการสามารถกลบไปพกฟนทบานได จานวนผใชบรการมทงสน 7,278 คน เปนจานวนครงการ

ใหบรการเทากบ 23,727 ครง มตนทนเฉลยตอครง 398.69 บาท แบงเปนตนทนคาบรการพนฐานเฉลย

97.66 บาท โดยตนทนสวนใหญเกดจากตนทนคาแรง ซงกจกรรมใหบรการทมตนทนสง คอ การตรวจ

รกษาโรคเทากบ 59.51 บาท สวนตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลย 301.03 บาท ตนทนสวนใหญ

เปนตนทนคายาและเวชภณฑเทากบ 213.65 บาท ตนทนการใหบรการตอคนตอปมลคา 1,297.61

บาท

2. การใหบรการหตถการ เปนบรการรกษาพยาบาลดวยพยาบาล หลงจากทแพทยตรวจด

อาการ ไดแก การลางแผล/เยบแผล การฉดยา และพนยา จานวนผใชบรการมทงสน 2,765 คน เปน

จานวนครงการใหบรการเทากบ 4,618 ครง ตนทนเฉลยตอครงของการใหบรการมลคา 155.25 บาท

แบงเปนตนทนคาบรการพนฐานเฉลย 112.60 บาท โดยตนทนสวนใหญเกดจากตนทนคาวสด ซง

กจกรรมใหบรการทมตนทนสง คอ การลางแผล/เยบแผลเทากบ 148.04 บาท ตนทนคาบรการทาง

การแพทยเฉลย 42.65 บาท ตนทนสวนใหญเปนตนทนคายาและเวชภณฑ ตนทนการใหบรการตอคน

ตอปมลคา 259.27 บาท

3. การใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ เปนบรการใหคาปรกษาและดแลสขภาพหญง

ตงแตเรมตงครรภจนกระทงคลอดโดยแพทย จานวนผใชบรการมทงสน 106 คน คดเปนจานวน 467

ครง ตนทนเฉลยตอครงของการใหบรการ มลคา 443.35 บาท แบงเปนตนทนคาบรการพนฐานเฉลย

มลคา 152.39 บาท โดยตนทนสวนใหญทใชเกดจากตนทนคาแรง ซงกจกรรมใหบรการทมตนทนสง

คอ การตรวจรางกายหญงตงครรภมลคา 86.70 บาท สวนตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลย มลคา

290.96 บาท ตนทนสวนใหญเปนตนทนคาตรวจทางหองปฏบตการ ตนทนการใหบรการตอคนตอป

มลคา 2,164.19 บาท

4. การใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน เปนบรการตรวจสขภาพรางกาย

และใหวคซนสรางภมคมกนโรค แกเดกกอนวยเรยน จานวนผใชบรการมทงสน 234 คน จานวน 401

ครง ตนทนเฉลยตอครงของการใหบรการ มลคา 179.41 บาท แบงเปนตนทนคาบรการพนฐานเฉลย

มลคา 101.58 บาท โดยตนทนสวนใหญทใชเกดจากตนทนคาแรง ซงกจกรรมใหบรการทมตนทนสง

คอ ตรวจรางกายเดก มลคา 32.31 บาท สวนตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลย มลคา 77.83 บาท

ตนทนสวนใหญเปนตนทนคายาและเวชภณฑ ตนทนการใหบรการตอคนตอป ตามชวงอายของเดก

คอ อาย 1 ป – 2 ป เทากบ 524.04 บาท อาย 4 ป 1 เดอน เทากบ 205.29 บาท

63

ตาราง 35 สรปตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชน


ประเภทของบรการ ตนทนคาบรการพนฐานเฉลย/ครง

(บาท)

ตนทนคาบรการทางการแพทยเฉลย/ครง

(บาท)

ตนทน เฉลย/ครง

(บาท)

ตนทนเฉลย/คน/ป (บาท)

1. บรการตรวจรกษาโรคทวไป

- บรการตรวจรกษาโรค

- บรการสงตอผปวย

- ตนทนเฉลยการใหบรการ

97.01

109.99

97.66

301.03

-

301.03

398.04

109.99

398.69

1,297.61

2. บรการหตถการ

- ลางแผล/เยบแผล

- ฉดยา

- พนยา


217.05

23.50

112.40

112.60

30.13

53.02

51.46

42.65

247.18

76.52

163.86

155.25

259.27

3. บรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ







189.48

142.69

124.20

170.99

124.20

152.39

555.04

101.14

93.95

545.54

116.96

290.96

744.52

243.83

218.15

716.53

241.16

443.35

2,164.19

4. บรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป –

4 ป 1 เดอน

- ชวงเดกอาย 1 ป – 2 ป

- ชวงเดกอาย 2 ป 1 เดอน - 4 ป 1 เดอน


100.63

106.79

101.58

74.05

98.50

77.83

174.68

205.29

179.41

524.04

205.29

5. บรการวางแผนครอบครว

- ฉดยาคมกาเนด

- ยาเมดคมกาเนด - ตนทนเฉลยการใหบรการ

93.33

74.84

82.63

62.15

29.73

43.38

155.48

104.57

126.01

161.29

5. การใหบรการวางแผนครอบครว เปนบรการวางแผนคมกาเนดและใหคาปรกษา จานวน

ผใชบรการมทงสน 72 คน คดเปนจานวน 95 ครง ตนทนเฉลยตอครงของการใหบรการ มลคา 126.01

บาท แบงเปนตนทนคาบรการพนฐานเฉลย มลคา 82.63 บาท โดยตนทนสวนใหญทใชเกดจากตนทน

คาแรง ซงกจกรรมใหบรการทมตนทนสง คอ การตรวจรางกายทวไป มลคา 36.72 บาท ตนทน

64

คาบรการทางการแพทยเฉลย เทากบ 43.38 บาท ตนทนสวนใหญเปนตนทนคายาและเวชภณฑ

ตนทนการใหบรการตอคนตอป มลคา 161.29 บาท

6. การเปรยบเทยบตนทนการใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

พบวา ตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนของศนยสขภาพสวนใหญมตนทนการ

ใหบรการมากกวางบประมาณเหมาจายรายหว โดยเฉพาะการใหบรการผปวยนอกมตนทนรวมสงกวา

งบประมาณทไดรบ มลคา 3,706,077.10 บาท สวนการใหบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคม

ตนทนรวมตากวางบประมาณทไดรบ มลคา 285,617.72 บาท เมอพจารณาแลวจะเหนวาตนทนใน

การใหบรการในศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลสงกวางบประมาณทไดรบการจดสรรจากสานกงาน

หลกประกนสขภาพแหงชาต ซงกสงผลตอการบรหารจดการงบประมาณทศนยการแพทยปญญานนท

ภกขชลประทาน ตองนางบประมาณของโรงพยาบาลในสวนอนมาใชเพอดาเนนงานใหบรการ

บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การศกษาครงน ผวจยทาการศกษาเชงพรรณนา (Descriptive study) ไดสรปผลการศกษา

พรอมทงอภปรายผล และขอเสนอแนะ โดยนาเสนอตามหวขอ ดงน

1. สงเขปความมงหมาย ความสาคญ และขอบเขตของการวจย

2. สรปผลการวจย

3. อภปรายผล

4. ขอเสนอแนะในการวจย

สงเขปความมงหมาย ความสาคญ และขอบเขตของการวจย ความมงหมายของงานวจย เพอศกษาตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน จงหวดนนทบร ความสาคญของการวจย 1. เจาหนาทและผบรหาร ผใชบรการหลกประกนสขภาพถวนหนา และประชาชนทวไป

สามารถทราบตนทนการใหบรการ ของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน จงหวดนนทบร

2. ผบรหารของศนยการแพทยปญญานนทภกข ชลประทาน และสานกงานสาธารณสข

จงหวดนนทบร สามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวเคราะห จดสรรงบประมาณใหกบศนยสขภาพ

ชมชน

3. เพอใหทราบขนตอนการวเคราะหตนทนและเปนแนวทางในการวเคราะหตนทนการ

ใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน และศนยสขภาพชมชนอนๆทสนใจตอไป

4. สามารถเปรยบเทยบตนทนแตละประเภทบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทาน กบงบประมาณทไดรบจากสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ขอบเขตของการวจย การศกษาตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน ทาการศกษาเฉพาะผทเขามารบบรการในศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทานเทานน ชวงเวลาทใชในการศกษา คอ ปงบประมาณ 2552 ตงแตวนท 1 ตลาคม 2551 ถง

30 กนยายน 2552

66

สรปผลการวจย 1. สรปผลขอมลทวไปของการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน การใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ในป 2552 มจานวนผเขาใช

บรการทงสน 9,235 คน โดยมจานวนครงตามการใหบรการ เทากบ 30,761 ครง มผใชสทธหลกประกน

สขภาพถวนหนาจานวน 8,636 คน โดยมจานวนครงเทากบ 29,290 ครง จาแนกการใหบรการออกเปน

5 ประเภท คอ การใหบรการตรวจรกษาโรคทวไปจานวน 23,727 ครง กานใหบรการสงเสรมสขภาพ

หญงตงครรภจานวน 467 ครง การใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน จานวน 401

ครง การใหบรการงานหตถการจานวน 4,618 ครง และการใหบรการวางแผนครอบครวจานวน 95 ครง

คานวณคาเฉลยจานวนครงการเขาใชบรการตอคนตอป ของผเขาใชบรการในระบบหลกประกน

สขภาพถวนหนาศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ไดดงน บรการสงเสรมสขภาพหญง

ตงครรภมคาเฉลยตอครงสงสด 4.41 ครง บรการตรวจรกษาโรคทวไปมคาเฉลย 3.26 ครง บรการ

สงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน มคาเฉลย 1.71 ครง บรการงานหตถการมคาเฉลย 1.67

ครง บรการวางแผนครอบครวมคาเฉลย 1.32 ครง 2. สรปผลตนทนรวมของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานมตนทนในการใหบรการรวม 12,495,101.10

บาท จาแนกเปน 2 ประเภท คอ ตนทนคาบรการพนฐาน 4,943,340.93 บาท คดเปนรอยละ 39.56

ของตนทนทงหมด ประกอบดวย ตนทนคาแรงมากทสด คดเปนรอยละ 83.49 ตนทนคาวสด คดเปน

รอยละ 11.67 และตนทนคาลงทน คดเปนรอยละ 4.83 ตนทนคาบรการทางการแพทย 7,551,760.17

บาท คดเปนรอยละ 60.44 ของตนทนทงหมด ประกอบดวย คายารายบคคลมากทสด คดเปนรอยละ

70.15 รองลงมาคอ คาตรวจ Lab คดเปนรอยละ 24.12 และคาตรวจ X-ray คดเปนรอยละ 5.22 3. สรปผลตนทนเฉลยตอครงของการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน การใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานมบรการหลก 5 ประเภท แยก

เปนบรการยอย 10 ประเภท ดงน

3.1 ตนทนเฉลยตอครงในการใหบรการตรวจรกษาโรคทวไปเทากบ 398.69 บาท เปน

ตนทนคาบรการพนฐาน 97.66 บาท คดเปนรอยละ 24.50 และตนทนคาบรการทางการแพทย 298.04

บาท คดเปนรอยละ 75.50 แยกเปนบรการยอย 2 ประเภท คอ 1) การใหบรการตรวจรกษาโรค มตนทน

เฉลยตอครงเทากบ 398.04 บาท 2) การใหบรการสงตอผปวยมตนทนเฉลยตอครงเทากบ 109.99

บาท

67

3.2 ตนทนเฉลยตอครงในการใหบรการหตถการเทากบ 155.25 บาท เปนตนทน

คาบรการพนฐาน 112.60 บาท คดเปนรอยละ 72.53 และตนทนคาบรการทางการแพทย 42.65 บาท

คดเปนรอยละ 27.47 แยกเปนบรการยอย 3 ประเภท คอ 1) บรการลางแผล/เยบแผล มตนทนเฉลยตอ

ครงเทากบ 247.18 บาท 2) บรการฉดยา มตนทนเฉลยตอครงเทากบ 76.52 บาท 3) บรการพนยา ม

ตนทนเฉลยตอครงเทากบ 163.86 บาท

3.3 ตนทนเฉลยตอครงในการใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภเทากบ 443.35

บาท เปนตนทนคาบรการพนฐาน 152.39 บาท คดเปนรอยละ 34.37 และตนทนคาบรการทาง

การแพทย 290.96 บาท คดเปนรอยละ 65.62 การใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภแบงเปน 5

ครง ครงทมตนทนการใหบรการมากทสดคอ การใหครงท 1 เทากบ 744.52 บาท เปนตนทนคาบรการ

พนฐาน 189.48 บาท ตนทนคาบรการทางการแพทย 555.04 บาท

3.4 ตนทนเฉลยตอครงในการใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน

เทากบ 179.41 บาท เปนตนทนคาบรการพนฐาน 101.58 บาท คดเปนรอยละ 56.62 และตนทน

คาบรการทางการแพทยเทากบ 77.83 บาท คดเปนรอยละ 43.38 แยกเปนบรการยอย 2 ประเภท คอ

1) การใหบรการเดกอาย 1 ป – 2 ป มตนทนเฉลยตอครงเทากบ 174.68 บาท 2) การใหบรการเดกอาย

2 ป 1 เดอน - 4 ป 1 เดอน มตนทนเฉลยตอครงเทากบ 205.29 บาท

3.5 ตนทนเฉลยตอครงในการใหบรการวางแผนครอบครวเทากบ 126.01 บาท เปน

ตนทนคาบรการพนฐาน 82.63 บาท คดเปนรอยละ 65.57 และตนทนคาบรการทางการแพทย 43.38

บาท คดเปนรอยละ 34.43 แยกเปนบรการยอย 2 ประเภท คอ 1) บรการฉดยาคมกาเนดมตนทนเฉลย

ตอครงเทากบ 155.48 บาท 2) บรการยาเมดคมกาเนดมตนทนเฉลยตอครงเทากบ 104.57 บาท 4. สรปผลตนทนเฉลยตอคนตอปในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ตนทนเฉลยตอคนตอปของการใหบรการในศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน แบง

ตามลกษณะการใหบรการ คอ บรการผปวยนอก ไดแก การใหบรการตรวจรกษาโรคทวไปมตนทนเฉลย

1,297.61 บาทตอคนตอป และการใหบรการหตถการมตนทนเฉลย 259.27 บาทตอคนตอป การใหบรการ

สรางเสรมสขภาพและปองกนโรค ไดแก การใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภมตนทนเฉลย

2,164.19 บาทตอคนตอป การใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 2 ป มตนทนเฉลย 524.04 บาทตอ

คนตอป การใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 2 ป 1 เดอน - 4 ป 1 เดอน มตนทนเฉลย 205.29 บาทตอ

คนตอป และการใหบรการวางแผนครอบครว มตนทนเฉลย 161.29 บาทตอคนตอป

68

อภปรายผล

จากผลสรปขอมลเกยวกบการวเคราะหตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวน

หนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน สามารถอภปรายผลไดดงน

1. การดาเนนงานใหบรการ

ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานในป 2552 ไดแบงตนทนในการใหบรการออกเปน

2 สวน คอ 1) ตนทนคาบรการทางการแพทยมตนทนในการใหบรการมากทสด เนองมาจากตนทนคา

ยารายบคคลมมลคาสงถง 5,335,502.12 บาท เปนเพราะการทศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทาน เปนหนวยงานในความดแลของศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทาน ทาใหมความ

พรอมทางดานยาและเวชภณฑในการรกษาและใหบรการ ซงการจายยาบางชนดมราคาสง แตเพอให

เกดประสทธภาพในการรกษาโรคผใหบรการจงมความจาเปนตองจายยาทมราคาสง 2) ตนทน

คาบรการพนฐาน มการใชตนทนคาแรงสงสด เนองมาจากกจกรรมบรการสวนใหญดาเนนงานโดย

บคลากร ซงกจกรรมใดทใชเวลาในการดาเนนการมากตนทนคาแรงกจะมากขน เชน การตรวจรกษา

โรคหรอตรวจรางกายโดยแพทย การคดกรอง/ประเมนสขภาพทวไปโดยพยาบาลและผชวยเหลอคนไข

2. ตนทนเฉลยตอครง

การใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภมตนทนเฉลยตอครงสงสดเทากบ 443.35 บาท

โดยการใหบรการครงท 1 มตนทนสงสด เนองจากการฝากครรภครงแรกตองมการตรวจรางกายอยาง

ละเอยด โดยเฉพาะการตรวจทางหองปฏบตการ เพอปองกนการเกดโรคตดตอจากแมสลกซงมมลคา

สงถง 555.04 บาท รองลงมา คอ การใหบรการตรวจรกษาโรคทวไปมตนทนเฉลยตอครงเทากบ

398.69 บาท เนองจากมตนทนทเปนคายาและเวชภณฑรายบคคลในการใหบรการสงถง 301.03 บาท

การใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน มตนทนเฉลยตอครงเทากบ 179.41 บาท

เนองจากมกจกรรมทตองดาเนนการโดยบคลากรเปนสวนใหญทาใหมตนทนคาแรงสงเทากบ 79.81

บาท การใหบรการหตถการมตนทนเฉลยตอครงเทากบ 155.25 บาท เนองมาจากกจกรรมลางแผล/

เยบแผลสวนใหญตองใชวสดในการใหบรการทาใหมตนทนคาวสดสงเทากบ 65.09 บาท และการ

ใหบรการวางแผนครอบครวมตนทนเฉลยตอครงเทากบ 126.01 บาท เนองมาจากกจกรรมการ

ใหบรการตองใชบคลากรในการดาเนนงานเปนสวนใหญตนทนคาแรงจงสงเทากบ 63.63 บาท

3. ตนทนการใหบรการตอคนตอป

การดาเนนงานในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาป 2552 สานกงานหลกประกนสขภาพ

ถวนหนา ไดจดสรรงบประมาณเหมาจายรายหว สาหรบการดแลสขภาพประชาชนมลคา 2,202 บาท

ตอคนตอป ซงงบประมาณสาหรบการใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานไดรบ

คอ งบประมาณในการดแลผปวยนอก มลคา 666.96 บาทตอคนตอป และในสวนของงบสงเสรม

69

สขภาพและปองกนโรคสาหรบบรการทมความตองการใชบรการเดนชดในสถานพยาบาล ม

งบประมาณสนบสนน 109.86 บาทตอคนตอป ตนทนการดาเนนงานของศนยสขภาพชมชน

โรงพยาบาลชลประทาน ในสวนของบรการผปวยนอกประกอบดวย 1) การใหบรการตรวจรกษาโรค

ทวไปเทากบ 1,297.61 บาทตอคนตอป 2) การใหบรการหตถการเทากบ 259.27 บาทตอคนตอป ซง

ตนทนการใหบรการดงกลาวสงกวางบประมาณเหมาจายรายหวทไดรบ หรอคานวณเปนตนทนรวม

ของการใหบรการผปวยนอกจะเทากบ 10,073,544.22 บาท (คานวณตามจานวนผเขาใชบรการใน

ศนยสขภาพชมชนฯ) เปรยบเทยบกบงบประมาณทไดรบจาก สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

ทงหมดเทากบ 6,367,467.12 บาท (คานวณตามจานวนผมสทธหลกประกนสขภาพถวนหนาของศนย

สภาพฯ จานวน 9,547 คน) แสดงใหเหนวาศนยสขภาพฯจงมตนทนคาใชจายในสวนของการบรการ

ผปวยนอกสงกวางบประมาณทไดรบ มลคา 3,706,077.10 บาท

ตนทนบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน

ประกอบดวย 1) การใหบรการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภเทากบ 2,164.19 บาทตอคนตอป 2) การ

ใหบรการสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 2 ป เทากบ 524.04 บาทตอคนตอป 3) การใหบรการสงเสรม

สขภาพเดกอาย 2 ป 1 เดอน - 4 ป 1 เดอน เทากบ 205.29 บาทตอคนตอป 4) บรการวางแผนครอบครว

เทากบ 161.29 บาทตอคนตอป หรอคดเปนตนทนรวมในการใหบรการเทากบ 348,110.36 บาท

(คานวณตามจานวนผเขาใชบรการในศนยสขภาพชมชนฯ) เปรยบเทยบกบงบประมาณทไดรบทงหมด

มลคา 629,497.80 บาท (คานวณตามจานวนผทอยในพนทดแลของศนยสขภาพฯ แยกตามประเภท

ของการใหบรการ) แสดงใหเหนวางบประมาณทศนยสขภาพชมชนฯไดรบสงกวาตนทนการใหบรการ

เปนมลคา 285,617.72 บาท เมอคานวณงบประมาณเหมาจายรายหวทงในสวนงบบรการผปวยนอก

และงบสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคยงไมเพยงพอกบตนทนทเกดขนสาหรบการใหบรการศนย

สขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทานในป 2552

จากการดาเนนงานใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน จะเหนไดวา ม

การใชตนทนคายาและเวชภณฑรายบคคลสงเมอเทยบกบตนทนในสวนอน เชน ตนทนคาแรง ตนทน

คาลงทน และเมอเทยบกบงบประมาณทไดรบทงหมด ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชนประทานม

ตนทนการใหบรการทสงกวา ทาใหศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทาน ตองดงงบประมาณใน

สวนอนของโรงพยาบาลมาใชในการดาเนนงานใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทาน เชน งบประมาณบรการขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจ งบประมาณประกนสงคม เปน

ตน ซงในระยะยาวโรงพยาบาลอาจไมสามารถดาเนนการใหบรการผทใชสทธหลกประกนสขภาพถวน

หนาได ดงนน รฐควรเพมงบประมาณเหมาจายรายหวในสวนของการใหบรการผปวยนอก ใหกบผใช

สทธหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยการทจะเพมเทาไร รฐควรทจะมขอมลตนทนในการใหบรการของ

70

ศนยสขภาพชมชนและโรงพยาบาลทวประเทศใหมากขน อกทงตองดปจจยทางดานเศรษฐกจ ดาน

สงแวดลอม และดานสงคมซงขณะนประเทศไทยกาวเขาสสงคมผสงอาย ทาใหประชาชนมความ

ตองการในการเขาใชบรการสขภาพมากขน ขณะเดยวกนผบรหารและผใหบรการในระดบตางๆ ควร

ยอนกลบไปดกจกรรม ขนตอนการใหบรการ รวมถงการจายยาและเวชภณฑ ทเกยวของ วามสวนใดท

ไมจาเปนหรอกอใหเกดประโยชนนอย กควรปรบใหมความเหมาะสมมากขน

ขอเสนอแนะในการวจย ขอเสนอแนะในการวจยครงน 1. ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ควรเพมกจกรรมการใหบรการทงดานบรการ

ผปวยนอก บรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค เชน บรการทนตกรรม การใหคาปรกษาและการ

ตรวจสขภาพประชากร เพอทาใหเกดการกระจายตนทนคาแรงซงจะทาใหตนทนคาแรงในการ

ใหบรการของกจกรรมลดลง และเพมความหลากหลายในการใหบรการแกประชาชน

2. จากการคานวณตนทนการใหบรการ จาเปนตองมการจดเกบเอกสารและบนทกขอมลการ

เขา – ออกของการใชวสด เพอใหทราบปรมาณการใชวสดและปรมาณวสดคงเหลอของกจกรรม ซงจะ

ชวยในการบรหารการใชวสด เกดความสะดวกและงายตอการสบคน

3. จากการศกษา สานกงานหลกประกนสขภาพถวนหนาแหงชาตควรมการเพมงบเหมาจาย

รายหวในสวนของบรการผปวยนอก เพอใหเพยงพอกบตนทนการใหบรการทเกดขน ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป 1. ควรนาตนทนงานบรหาร (งานการประชม งานเอกสาร การจดซอ-จดจาง) มาคานวณ

ตนทนการใหบรการ เพอใหไดตนทนการใหบรการทใกลเคยงตนทนทแทจรงมากทสด

2. ควรนาตนทนการสงตอผปวยทถกเรยกเกบจากสถานพยาบาลอนตามการใหบรการของ

สถานพยาบาลนนๆ มาคานวณตนทนบรการสงตอผปวยของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทาน เพอใหไดตนทนการสงตอทใกลเคยงตนทนทแทจรงมากทสด

3. ควรมการศกษาตนทนการใหบรการของศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ในป

ตอ ๆ ไป เพอเปนประโยชนในการวางแผนการจดสรรงบประมาณ ตลอดจนเปนขอมลในการวาง

แผนการใชตนทนใหเกดประสทธภาพสงสด

บรรณานกรม

72

บรรณานกรม

กรมบญชกลาง. (2544, 16 พฤศจกายน). ประกาศกรมบญชกลาง ท กค 0528.2/ว 33545 เรอง

กาหนดประเภททรพยสน.

คณะทางานพฒนานโยบายหลกประกนสขภาพถวนหนาของสถาบนวจยระบบสาธารณสข. (2544).

ขอเสนอระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา. หนา 1. พมพครงท 1 นนทบร: บรษท ดไซร.

จรตม ศรรตนบลล. (2545). การวเคราะหตนทน หนวยท 12. เอกสารการสอนชดวชา หลก

เศรษฐศาสตรและเศรษฐศาสตรสาธารณสข. พมพครงท 1. นนทบร: โรงพมพ

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

นภชา สงหวรธรรม. (2545). ตนทนการใหบรการสงเสรมสขภาพตามชดสทธประโยชน หลกประกน

สขภาพถวนหนาในโรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสข. วทยานพนธ ปรญญา

วทยศาสตรมหาบณฑต (เวชศาสตรชมชน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

ทศพร วมลเกจ. (2546). รายงานการวจย เรองโครงการศกษาตนทนตอหนวยของระบบบรการ

สขภาพภายใตระบบประกนสขภาพถวนหนาภายใตชดโครงการ “การศกษาระบบบรการ

สขภาพภายใตระบบประกนสขภาพถวนหนา”. คณะแพทยศาสตรจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. สบคนเมอ 26 มกราคม 2553. จาก

http://kb.hsri.or.th/dspace/handle/123456789/1806

ธนมา สงขสวรรณ. (2552). ตนทนกจกรรมการตรวจหาระดบนาตาลในเลอดทางหองปฏบตการ

ตามโครงการตรวจสขภาพประจาป ปงบประมาณ 2550 โรงพยาบาลพระนงเกลา จงหวด

นนทบร. วทยานพนธ ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต (การบรหารโรงพยาบาล).

กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล. ถายเอกสาร.

บณฑต ไทยอดม. (2547). การวเคราะห ตนทนตอหนวยศนยสขภาพชมชน ของเครอขายบรการ

สาธารณสขดานขนทด จงหวดนครราชสมา ปงบประมาณ 2546. วทยานพนธ ปรญญา

สาธารณสขศาสตรมหาบณฑต (การบรหารสาธารณสข). ขอนแกน: บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยขอนแกน. ถายเอกสาร.

ปนอนงค รตนปทมวงศ. (2546). การวเคราะหตนทนตอหนวยบรการและตนทนกจกรรมการ

พยาบาลผาตดงานหองผาตด โรงพยาบาลระนอง. วทยานพนธ ปรญญาพยาบาล

ศาสตรมหาบณฑต (การบรหารการพยาบาล). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณ


73

พชนจ เนาวพนธ. (2549). บญชเพอการบรหารธรกจตามแนวคดกระบวนการจดการเชงกลยทธ. หนา

291. พมพครงท 1. กรงเทพฯ: สานกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

รวมพล สวนสดา. (2540). ศกษาตนทนตอหนวยตามกจกรรมของสถานอนามยจงหวดอดรธาน ป

2538. วทยานพนธ ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต (เวชศาสตรปองกนและสงคม).

กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

ราตร แสนทตย. (2550). การวเคราะหตนทนตอหนวยการบรการตรวจระบบทางเดนอาการ โดย

การสองกลองของโครงการหลกประกนสขภาพถวนหนา: กรณศกษาโรงพยาบาลศรราช.

วทยานพนธ ปรญญาเศรษศาสตรมหาบณฑต (เศรษฐศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

วรศกด ทมมานนท. (2544). ระบบการบรหารตนทนกจกรรม Activity Based Costing: ABC.

หนา 12. ชดคมอธรกจ ลาดบท 11. พมพครงท 1. กรงเทพฯ: ไอโอนค.

วรศกด ทมมานนท; และ ธรยส วฒนาศภโชค. (2545). ระบบการบรหารตนทนกจกรรมและระบบ

การวดผลดลยภาพ. หนา 22- 26. กรงเทพฯ: ธรรมนต.

วนเพญ เทยนเพลง. (2549). ตนทนการจดบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคของสถาน

อนามยในจงหวดปราจนบร ประจาปงบประมาณ 2549. วทยานพนธ ปรญญาวทยา

ศาสตรมหาบณฑต (เวชศาสตรชมชน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณ


วนรกษ มงมณนาคน. (2545). หลกเศรษฐศาสตรจลภาค. หนา 124 – 126. พมพครงท 17.

กรงเทพฯ: บรษทโรงพมพไทยวฒนาพานช จากด.

วจตร ระววงศ; และคณะ. (2543). ลกษะปญหาการรบบรการสขภาพภายใตระบบประกนสขภาพ

ตางๆ. สบคนเมอ 25 กรกฎาคม 2553. จาก http://library.hsri.or.th/cgi-bin

วทวส ลออคณ. (2545). การวเคราะหตนทนในการรกษาผปวยเดกโรคหวใจแผนกผปวยใน

โรงพยาบาลจฬาลงกรณ. วทยานพนธ ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต

(กมารเวชศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

วโรจน ตงเจรญสถยร; และญาณวฒ รงกจการวฒนา. (2541). คมอการวเคราะหตนทนสถาน

อนามย 2541. สบคนเมอ 6 เมษายน 2553. จาก http://library.hsri.or.th/cgi-bin

ศศวมล มอาพล. (2543). การบญชเพอการจดการ. หนา 27-33. กรงเทพฯ : อนโฟไมนง.

ศรวรรณ พทยรงสฤษฎ; ธรธช กนตามระ; และวโรจน ตงเจรญเสถยร. (2543). ตนทนของสถาน

อนามย ในจงหวดสมทรสาคร ปงบประมาณ 2542. สบคนเมอ 12 ธนวาคม 2553. จาก

http://dspace.hsri.or.th/dspace/handle/123456789/174.

74

ศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทาน. (2552). ขอมลศนยการแพทยปญญานนทภกขฯ

(โรงพยาบาลชลประทาน). สบคนเมอ 7 มกราคม 2553, จาก http://pcmc.swu.ac.th

สมฤทธ ศรธารงสวสด. (2552). ขอเสนอการพฒนาระบบบรการปฐมภมภายใตกระทรวง

สาธารณสข. หนา 22-49. พมพครงท 1. นนทบร: สานกพมพวนดคนด.

สาร อองสมหวง; และคณะ. (2549). คมอหลกประกนสขภาพสาหรบประชาชน สานกงาน

หลกประกนสขภาพแหงชาต. หนา 8-40. พมพครงท 3. นนทบร: บรษทศรเมองการพมพ

สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต. (2551). คมอบรหารงบกองทนหลกประกนสขภาพ

แหงชาตปงบประมาณ 2552. พมพครงท 1. นนทบร.

สานกนโยบายและยทธศาสตร สานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข. (2553). ขอมลจานวนสถาน

บรการแยกตามประเภท. สบคนเมอ 2 ธนวาคม 2553. จาก

http://203.157.10.8/hcode/query_02.php?provcode=&Submit.

สานกนโยบายและยทธศาสตร สานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข (2553). สถตสาธารณสขฉบบ

เตม ป พ.ศ. 2552. สบคนเมอ 2 ธนวาคม 2553. จาก

http://bps.ops.moph.go.th/Healthinformation/สถต52/index.htm

สานกนโยบายและแผนสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต. (2553). รายงานการสราง

หลกประกนสขภาพถวนหนาประจาป 2552. หนา 4. กรงเทพฯ: บรษทสหมตรพรนตง

แอนดพบลสซง จากด

สาเรง แหยงกระโทก; และรจรา มงคละศร, บรรณาธการ. (2550). คมอการพฒนาศนยสขภาพ

ชมชน (หนวยบรการปฐมภม : PCU). หนา 12-42. พมพครงท 2. นครราชสมา: บรษท

โชคเจรญมารเกตตง จากด.

สรรตน งามเกยรตไพศาล. (2548). ตนทนการจดบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคตามชดสทธ

ประโยชนหลกประกนสขภาพถวนหนา. สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต.

สวทย วบลผลประเสรฐ, บรรณาธการ. (2548). การสาธารณสขไทย 2544-2547. หนา 1-12.

นนทบร: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.

สวทย วบลผลประเสรฐ, บรรณาธการ. (2550). การสาธารณสขไทย 2548-2550. หนา 379-384.

นนทบร: โรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก.

อนวฒน ศภชตกล. (2537). ระบบประกนสขภาพ. วารสารการวจยระบบสาธารณสข ปท 2

ฉบบท 2 เม.ย.-ม.ย. 2537. หนาท 115-124. สบคนเมอ 8 มนาคม 2553. จาก

http://library.hsri.or.th

75

อนวฒน ศภชตกล; และคณะ. (2539). ความรเบองตนในการวเคราะหตนทนของสถานบรการ

สาธารณสข. สบคนเมอ 8 มนาคม 2553. จาก http://library.hsri.or.th/cgi-bin

อารยรตน ทวแมน. (2541). การบญชโรงพยาบาล. หนา 1-2. พมพครงท 6 กรงเทพฯ: สานกพมพ

มหาวทยาลยรามคาแหง.

อาพล จนดาวฒนะ; และสรณ พพฒนโรจนกมล. (2546). พฒนาการทางนโยบายของการ

สรางหลกประกนสขภาพถวนหนาในประเทศไทย. หนา 12-16. สบคนเมอ 7 พฤศจกายน

2552. จาก http://dspace.hsri.or.th/dspace/handle/123456789/1557

Berman P; et al. (1989). The cost of public primary health care services in rural

Indonesia. Retrieved April 21, 2010. From http://www.ncbi.nlm.nih.gov

/pmc/articles/PMC2491323/pdf/bullwho00064-0081.pdf

Creese, Andrew; & Parker, Davld. (1994). Cost analysis in primary health care: A training

for programme maneger. pp. 5. Genevia: World health organization.

Shepard, Donald S. (1998). Analysis of hospital costs: A manual for managers. pp. 5.

Geneva: World health organization.

Mathur, Neeta; Kedia, Geeta; & Trivedi, Atul. (2010). A Comparative Study to Analyze the

Cost of Curative Care at Primary Health Center in Ahmedabad. Retrieved

September 11, 2010. From http://www.ijcm,org.in

Williams, Robert M. (1996). The Costs of Visits to Emergency Departments. Retrieved

September 10, 2010. From http:// www.nejm.org

Yoneda, Yukihiro; et al. (2003). Hospital-Based Study of the Care and Cost of Acute

Ischemic Stroke in Japan. Retrieved September 8, 2010. From

http://www.healthpolicyjrnl.com/article/S0168-8510(04)00263-5/abstract

Walker, W. Frank; Williams, W. Carter; & J. Felix. (1942). The Costs of Rural Public Health

Services. pp. 681-689. American Journal of Public Health and The Nation’s

Health.

Hussain, A. M. Zakir (1983). Cost analysis of a primary health care centre in Bangladeah.

Bulletin of the World Health Organization. Retrieved January 5, 2011. From

http://whqlibdoc.who.int/bulletin/1983/Vol61-No3/bulletin_1983_477- 483.pdf.

76

Mills A.J.; Kapalamula J; & Chisimbi S. (1993). The cost of the district hospital: a case

study in Malawi. pp. 329-339. Bull World Health Organ. Retrieved January 5,

2011. From http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2393502/pdf/

bullwho00037- 0045.pdf

Plaetse, B Vander; et al. Costs and revenue of health care in a rural Zimbabwean district.

pp. 243-251. Retrieved January 5, 2011. From

http://heapol.oxfordjournals.org/content/20/4/243.full.pdf+html

ภาคผนวก

78

ภาคผนวก ก

เครองมอทใชในการวจย

79

แบบสอบถามขอมลทวไปศนยสขภาพชมชน ปงบประมาณ 2552 (1 ตลาคม 2551 – 30 กนยายน 2552)

1. ชอศนยสขภาพ…………………………………………………………………………………

2. สถานทตง……………………………………………………………………………………...

3. ปทกอสราง…………………………………………………………………………………….

4. มลคาการกอสราง …………………………………………………………………..……บาท

5. พนทใชงานทงหมด…………………………………………………….…..………ตารางเมตร

5.1 บรการ..…………………………….……..……พนท……….……………ตารางเมตร

5.2 บรการ..…………………………….……..……พนท………….…………ตารางเมตร







6. จานวนเจาหนาททงหมด……………………………..………………………………..……คน

6.1 แพทย…………………….………..……………………………………….………คน

6.2 พยาบาล……………………..………..…...………………………………………คน

6.3 ผชวยเหลอคนไข………….…………………………………………………..……คน

6.4 เจาหนาทบรหาร ….…………………..……………………………………………คน

6.5 คนงาน …………….……………..………………………………………...……คน

6.6 อนๆ (ระบ) ……….………………….……………………………………......…คน

7. พนทรบผดชอบ (หมบาน) ……………………………………………………………………..

8. จานวนประชากรในพนท ...……..………………………………….………….…………คน

9. จานวนประชากรทใชสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา ………………..…….…….……คน

แบบเกบขอมลตนทนคาแรง ปงบประมาณ 2552 (1 ตลาคม 2551 – 30 กนยายน 2552)

แหลงขอมล ……………………………………………………………

เงนตอบแทน

พเศษ

เงนประจา

ตาแหนง

คารกษา

พยาบาล

สทธเบกจาย

ตรง

คาเลาเรยน

บตร

สมทบ

ประกนสงคม

คาอบรม

ภายนอก ชอ-สกล ตาแหนง เงนเดอน รวม

แบบเกบขอมลตนทนคาวสด

ปงบประมาณ 2552 (1 ตลาคม 2551 – 30 กนยายน 2552)

แหลงขอมล ………………………………………………………….. วสดทใชรวมกน

รายการวสด ประเภทวสด จานวนทใช ราคาตอหนวย มลคารวม (บาท)

80

81

แบบสอบถามการใชวสดในการใหบรการ ปงบประมาณ 2552 (1 ตลาคม 2551 – 30 กนยายน 2552)

บรการ…………………………………………………………………………….

วสดทใชแยกตามการใหบรการ

รหสกจกรรม รายการวสด ประเภทวสด จานวนทใช ราคาตอหนวย มลคารวม (บาท)

แบบเกบขอมลตนทน คาลงทน


แหลงขอมล …………………………………………………………………..

รหสกจกรรม ประเภทครภณฑ วนลงทะเบยน รายการครภณฑ จานวน ราคา เลขทะเบยน อายการใชงาน คาเสอมราคาตอป

81

82

แบบสอบถามเวลาการปฏบตงานของบคลากรในแตละประเภทบรการ

ปงบประมาณ 2552 (1 ตลาคม 2551 – 30 กนยายน 2552) เวลาใหบรการตอครง (นาท)

จานวนใหบรการ

รหส กจกรรมใหบรการ ผชวยเหลอคนไข

เจาหนาท เจาหนาท เจาหนาท แพทย พยาบาล เภสชกร คนงาน เวลารวม

หองบตร หองปฏบตการ หองรงส

A01 ตรวจสอบสทธผ ใชบรการ

A02 คดกรองประเมนสขภาพทวไป

A03 ตรวจรกษาโรคทวไป

A04 การสงตอผ ปวย

A05 การจายยาและใหคาแนะนา

B01 ตรวจสอบสทธผ ใชบรการ

B02 คดกรองประเมนสขภาพทวไป

B03 การใหสขศกษา

B04 การใหคาแนะนากอนการตรวจเลอด

B05 ตรวจรางกายหญงตงครรภ

B06 ฉดวคซนปองกนโรคบาดทะยกเขมท 1,2

B07 การจายยาและใหคาแนะนา

C01 ตรวจสอบสทธผ ใชบรการ

C02 คดกรองประเมนสขภาพทวไป

C03 ตรวจรางกายเดก

C04 วคซนปองกนโรคตบอกเสบ บ

82

83

เวลาใหบรการตอครง (นาท) รหส กจกรรมใหบรการ

จานวนครงบรการ แพทย พยาบาล

ผชวยเหล อคนไข

เจาหนาท หองบตร

เภสชกร เจาหนาท

หองปฏบตการ เจาหนาท หองรงส

คนงาน เวลารวม

C05 วคซนปองกนโรคไขสมองอกเสบเจอ

C06 วคซนปองกนโรคคอตบ ไอกรน ฯ

C07 วคซนปองกนโรคหด คางทม ฯ

C08 การจายยาและใหคาแนะนา

D01 ตรวจสอบสทธผ ใชบรการ

D02 คดกรองประเมนสขภาพทวไป

D03 ตรวจรกษาหตถการ

D04 การทาแผล/เยบแผล

D05 การฉดยา

D06 การพนยา

D07 การจายยาและใหคาแนะนา

E01 ตรวจสอบสทธผ ใชบรการ

E02 คดกรองประเมนสขภาพทวไป

E03 ตรวจรางกายทวไป

E04 ฉดยาคมกาเนด

E05 ยาเมดคมกาเนด

83

84

แบบเกบขอมลคาวสดอนๆ


แหลงขอมล หนวยงานการเงนและบญช หนวยงานพสด และหนวยงานสารสนเทศ

ลาดบท รายการ มลคารวม (บาท)

1 คาไฟฟา

2 คาโทรศพท

3 คานาประปา

4 คายารายบคคล

5 คาเวชภณฑทไมใชยา

6 คาจางซอมครภณฑสานกงาน

7 คาจางซอมครภณฑการแพทย

8 คาปรบปรงอาคารสถานท

อนๆ (ระบ)...................................

85

แบบสอบถามขอมลการกระจายตนทนคาแรงบคลากรทางการแพทย ในโครงการวจยเรอง“การศกษาตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน จงหวดนนทบร

แบบสอบถามฉบบนเปนบางสวนของเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลตนทนคาแรง

บคลากรทางการแพทย สาหรบนาไปประมวลผลเพอตอบคาถามในโครงการวจย เรอง“การศกษาตนทน

การใหบรการระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน จงหวด

นนทบร” โดยมจดมงหมาย เพอศกษาตนทนการใหบรการในระบบประกนสขภาพถวนหนา ศนย

สขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน จงหวดนนทบร

ในการนผวจยจะนาขอมลททานตอบไ ปใชในการวจยเทานน โดยนาไปแปลผลในภาพรวม

เพอวเคราะหตนทนการใหบรการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาล

ชลประทาน จงหวดนนทบร และจะเกบรกษาขอมลไวเปนความลบ จะไมกระทบตอผตอบใดๆ

ทงสน จงขอความกรณาทานตอบแบบสอบถาม ใหครบทกขอตามความคดเหนของทาน จกเปน

พระคณยง

ผ ทาการวจย

86

แบบสอบถามการจดสรรตนทนคาแรง

ชอ-นามสกล...........................................................หนวยงาน.......................................................

ตาแหนง...........................................................................................................................................

กรณากาหนดเวลาการทางานในแตละกจกรรมบรการทางการแพทย ในชวงปงบประมาณ 2552

(ตลาคม 2551 ถง กนยายน 2552) โดยกาหนดเวลาการทางานสปดาห 5 วน วนละ 8 ชวโมง รวมเปน 40

ชวโมง ในเวลา 1 ป ม 52 สปดาห เทากบ 2,080 ชวโมง หากไมไดปฏบตงานในกจกรรมใดไมตองกรอก

ขอมล

ลาดบ กจกรรม ชวโมงในการ

ทางาน

สาขาเวชศาสตรครอบครว ศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทาน ไดแก

1 - งานสอนและวชาการ

2 - งานเยยมบาน

3 - งานอนามยโรงเรยน

4 - งานอาชวเวชกรรม

5 - งานคณภาพ

6 - งานสขาภบาลอาหาร

7 - งานระบาด

8 - งานสขศกษา

9 - แพทยแผนไทย

การใหบรการในศนยสขภาพชมชนโรงพยาบาลชลประทาน ไดแก

10 - งานบรการทวไป

11 - งานคดกรองผ ปวย

12 - งานตรวจโรคทวไป

13 - งานสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ

14 - งานสงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน

15 - งานหตถการ

16 - งานวางแผนครอบครว

อนๆ โปรดระบ

1……………………………………………………………

2……………………………………………………………

รวม

87

ภาคผนวก ข

ขอมลประกอบการวเคราะห

88

ขอมลกจกรรมสงเสรมสขภาพและปองกนโรค

การดาเนนงานของระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา สานกงานหลกประกนสขภาพ

แหงชาต (2552) ไดกาหนดกจกรรมสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค โดยอาศยมาตรฐานการบรการ

ของกระทรวงสาธารณสข ในการศกษาครงน ประกอบดวย การสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ การ

สงเสรมสขภาพเดกอาย 1 ป – 4 ป 1 เดอน แสดงดงตาราง 1 - 3

ตาราง 1 กจกรรมสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ

กจกรรม ผมสทธ รวมจานวนครง

(ตลอดการมครรภ)

กจกรรมซกประวต การประเมนพฤตกรรมสขภาพ และการตรวจรางกายหญงตงครรภ

1. ประวตทางสตศาสตร, การเจบปวยทางกายและจต, การใชสารเสพตด,

ครอบครว โรคทางพนธกรรม, สงคม และเศรษฐกจเพอคนหาการมครรภทม

ความเสยงสงพรอมจดทาสมดบนทกสขภาพประจาตว

2. ประเมนปจจยเสยง 20 ขอ

ผมาฝากครรภครงแรก (ควร

เรมกอนอายครรภ 12

สปดาห)

1 ครง

3. ตรวจสขภาพชองปาก ผมาฝากครรภครงท 1

หรอครงท 2

1 ครง

4. ประเมนความเครยดดวยแบบประเมนตนเองของกรมสขภาพจต 1) ผ มครรภ 12 สปดาห

2) ผ มครรภ 24-36 สปดาห

2 ครง

5. ประเมนพฤตกรรมการบรโภคอาหารของหญงตงครรภ ผ มครรภทกคน ทกครงทมารบบรการ

6. วดความดนโลหต ผ มครรภทกคน ทกครงทมารบบรการ

7. ชงนาหนกและวดสวนสง ผ มครรภทกคน ทกครงทมารบบรการ

8. ตรวจรางกายทวไป ผ มครรภทกคน ทกครงทมารบบรการ

9. ตรวจทอง ผ มครรภทกคน ทกครงทมารบบรการ

กจกรรมการตรวจทางหองปฏบตการหญงตงครรภ

10. ตรวจความเขมขนของเมดเลอดแดง (Hematocrit/Hemoglobin) 1) ผมาฝากครรภครงแรก

อายครรภ 28- 32 สปดาห

2 ครง

11. ตรวจโปรตนและนนาตาลในปสสาวะ ผมาฝากครรภครงแรกและ

ตงแตสปดาหท 13 ถงคลอด

4 ครง

12. ตรวจคดกรองโรคซฟลส (VDRL) 1) ผมาฝากครรภครงแรก

2) อายครรภ 28-32 สปดาห

อยางนอย 1 ครง

13. ตรวจคดกรองโรค Thalassemia และตรวจยนยนเมอผลผดปกตจนครบ

ทกขนตอน

1) ผ มครรภทกคน

2) สามผ มครรภทผลเลอด

ผดปกตตรวจยนยนตามคมอ

1 ครง

14. ตรวจคดกรองการเปนพาหะไวรสตบอกเสบบ ผ มครรภทกคน 1 ครง

15. ตรวจการตดเชอ HIV (Anit-HIV) ผมาฝากครรภครงแรก ตามคมอกรมอนามย

89




กจกรรมการปรบเปลยนพฤตกรรม การใหการปรกษาแนะนา และการใหความร

16. การปฏบตการดแลตนเองระหวางมครรภทงรางกายและจตใจ

17. การเปลยนแปลงและความผดปกตระหวางมครรภ

18. ประโยชนของการฝากครรภและการใชสมดบนทกสขภาพ เสนทางลก

รก และ Vallop curve

19. โรคถายทอดทางพนธกรรม โดยเฉพาะโรคเลอดจาง ธารสซเมย เดก

กลมอาการดาวน ภาวะพรองธยรอยด

20. โรคไวรสตบอกเสบโรคตดตอทางเพศสมพนธและเอดส

21. สขภาพชองปาก และฝกทกษะการแปรฟน

22. โภชนาการในระหวางตงครรภและหลงคลอด

23. การเตรยมตวหญงมครรภและครอบครวเรองการคลอด

24. การปฏบตตนเมอใกลคลอดและในชวงหลงคลอด

25. การเตรยมเลยงลกดวยนมแมและการเลยงดบตร

ผ มครรภทกคน อยางนอยรายการละ

1 ครง ในแตละครงท

รบบรการ

กจกรรมการสรางเสรมภมคมกน การใชยา และการทาหตถการเพอสรางเสรมสขภาพและปองกนการ เจบปวย

26. วคซนคอตบ บาดทะยก (dT) 1) ผ ทไมเคยหรอเคยไดรบ

วคซนทมสวนประกอบของ

บาดทะยก (T/dT/DTP) แตไม

ครบ 3 ครง

จนครบ 3 ครง

2) ผ ทไดรบวคซนทมสวน

ประกอบของบาดทะยก

(T/DT/DTP) ครบ 3 ครง แต

ไดรบวคซนครงลาสดนานเกน

10 ป

1 ครง

27. วคซนไวรสตบอกเสบบ ผ ทไมเคยไดรบ 1 ครง ตามคมอกรม

อนามย

28. ขดและทาความสะอาดฟน ผ มความเสยงตอโรคปรทนต 1 ครง ตามคมอกรม

อนามยหรอตาม

แพทยสง

29. ยาเสรมกรดโฟลก ผ มครรภ 3 เดอนแรก

30. ยาเสรมธาตเหลก ทกคน

31. จายเกลอไอโอดน ทกคน

32. ฝกควบคมคราบจลนทรยในชองปาก ผ เสยงตอการเปนโรคปรทนต 1 ครง

ทมา : สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (2551)

90

ตาราง 2 กจกรรมสงเสรมสขภาพเดกเลก (แรกเกด – อาย > 3 ป)



กจกรรมซกประวต การประเมนพฤตกรรมสขภาพ และการตรวจรางกายของเดกเลก

1. ประวตสขภาพเดกเมอแรกเกด,ประวตการเจบปวยของเดก,ชนด

ของนม และการรบภมคมกนโรคพรอมจดทาสมดบนทกสขภาพ

ตามคมอกรมอนามย

2. ตรวจรางกายทกระบบ

3. ประเมนพฒนาการเดกตามวยและพฤตกรรม

4. ชงนาหนก, วดสวนสงและประเมนการเจรญเตบโตของเดกทง 3

เกณฑและจดนาหนกสวนสงในกราฟการเจรญเตบโตของเดก

5. ประเมนพฤตกรรมการบรโภคอาหารของเดกอาย 0-2 ป

6. ตรวจสขภาพชองปาก เพอตรวจความสะอาดของลนเหงอกฟน

และประเมนพฤตกรรมการบรโภคทเสยงตอสขภาพชองปาก

ทกคน (แรกเกด,7วน, 1 เดอน, 2

เดอน, 4 เดอน, 6 เดอน, 9-12

เดอน, 18 เดอน, 2 ป, 2 ปครง)

7. วดเสนรอบศรษะ ทกคน (0-18 เดอน) 10 ครง (ทกครงทรบ)

8. ประเมนความเสยงตอการไดรบสารตะกว ทกคน (ตงแต 6 เดอนขนไป) ทก 1 ป

กจกรรมการตรวจทางหองปฏบตการของเดกเลก

9. ตรวจคดกรองภาวะพรองไทรอยด (TSH) ทารกแรกเกดทกคนหลงคลอด 48

ชวโมงขนไป

ตามคมอกรมอนามยและ

กรมวทยาศาสตรการแพทย

10. ตรวจการตดเชอ HIV (Anit-HIV) ทารกทเสยงตอการตดเชอ ตามคมอกรมอนามย

กจกรรมการปรบเปลยนพฤตกรรม การใหการปรกษาแนะนา และการใหความร (แกพอแม)

11. การเลยงลกดวยนมแม

12. บทบาทของพอแมและการเลยงดเดกเหมาะสมตามเพศ และวย

13. การใชสมดบนทกสขภาพแมและเดก

14. การใหความรและการแนะนาปรกษาในเรองทวไป

15. การสงเสรมโภชนาการการปองกนและแกไขปญหาโภชนาการ

16. การสงเสรมพฒนาการเดก 0-5 ป

17. การเลานทาน การอานหนงสอใหเดกฟง

18. ของเลนตามวย เพอสงเสรมพฒนาการ

19. การปองกนอบตเหต

20. การปองกน การปฐมพยาบาลและการดแลความเจบปวย

เลกนอย

ทกคน ตามหลกสตรโรงเรยนพอ

แม กรมอนามย

21. การดแลเดกหลงใหวคซน

22. การดแลสขภาพและฝกการทาความสะอาดชองปากของเดก

ทกคน ทกคน

23. วคซนวณโรค (BCG) ทกคน (แรกเกด) 1 ครง

24. วคซนรวมดทพ-ตบอกเสบบ (DTP-HB) ทกคน (2 เดอน, 4 เดอน, 6 เดอน) 3 ครง

91




กจกรรมการสรางเสรมภมคมกน การใชยา และการทาหตถการเพอสรางเสรมสขภาพและปองกนการเจบปวย

25. วคซนไวรสตบอกเสบบ (HB) สาหรบเดกทคลอดจากมารดาทเปนพาหะ

ตบอกเสบบ (HBsAg เปนบวก) ใหวคซน

ตบอกเสบบชนดเดยวเพม 1 ครง เมออาย

1 ด.

1 ครง

26. วคซนโปลโอ (OPV) ทกคน (2 เดอน, 4 เดอน, 6 เดอน) 4 ครง

27. วคซนคอตบ โอกรน บาดทะยก (DTP) ทกคน (18 ด.) 1 ครง

28. วคซนไขสมองอกเสบเจอ (JE) ทกคน (1.5 ป x 2 และ 2.5 ป) 3 ครง

29. วคซนหด ทกคน (9 ด.) 1 ครง

30. วคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ผ ปวยโรคเรอรง ไดแก โรคหอบหด ปอดอด

กนเรอรง ไตวาย โรคหวใจ เบาหวาน

หลอดเลอดสมองและผ ปวยมะเรงทรบ

รกษาเคมบาบด

ปละ 1 ครง

31. วตามนเค ทกคน (แรกเกด) 1 ครง

32. ยานาเสรมธาตเหลกและวตามนรวม ทกคนอายตงแตอาย 6 ด. ขนไป ตามคมอกรมอนามย

33. ยาตานไวรสเอดส ตามคมอกรมอนามย

34. นมผงทารกสาหรบเดก

เดกแรกเกด -18 เดอนทเกดจากแมตดเชอ

HIV ทกคน

35. ทาฟลออไรดวารนช ผ มความเสยงสงตอการเกดฟนผ ปละ 2 ครง ตามคมอ

กรมอนามย

36. แปรงสฟนพรอมฝกการดแลสขภาพชองปากเดก ทกคน (9 เดอน และ 1.5 ป) 2 ครง


ตาราง 3 กจกรรมสงเสรมสขภาพเดกกอนวยเรยน (อาย 3-6 ป)



กจกรรมซกประวต การประเมนพฤตกรรมสขภาพ และการตรวจรางกาย

1. ประวตสขภาพเดกเมอแรกเกด,ประวตการเจบปวยของเดก, ชนดของ

นมและการรบภมคมกนโรค พรอมจดทาสมดบนทกสขภาพ

2. ตรวจรางกายทกระบบ

3. ประเมนพฒนาการเดกตามวยและพฤตกรรม

4. ชงนาหนก, วดสวนสงและประเมนการเจรญเตบโตของเดกทง 3

เกณฑและจดนาหนกสวนสงในกราฟการเจรญเตบโตของเดก 2 เกณฑ

คอ สวนสงตามเกณฑอายและนาหนกตามเกณฑสวนสง

5. ประเมนพฤตกรรมการบรโภคอาหารของเดกอาย 3-5 ป

ทกคน (3 ป และ 4 ป)

ตามคมอกรมอนามย

92




กจกรรมการปรบเปลยนพฤตกรรม ใหการปรกษาแนะนา และการใหความร (แกพอแม)

6. ตรวจสขภาพชองปากเพอตรวจความสะอาดของลน เหงอก ฟน

7. ประเมนความเสยงตอการไดรบสารตะกว ทกคน ทก 1 ป

8. ประเมนความฉลาดทางอารมณดวยแบบประเมนความฉลาดทาง

อารมณของเดก 3-5 ป ชดพอแม/ผปกครอง

ทกคน อยางนอย 1 ครง ตาม

คมอกรมสขภาพจต

9. บทบาทของพอแมและการเลยงดเดกเหมาะสมตามเพศ และวย

10. การใชสมดบนทกสขภาพแมและเดก

11. การใชความรและการแนะนาปรกษาในเรองทวไป

12. การสงเสรมภาวะโภชนาการการปองกนและแกไขปญหา

โภชนาการดานขาดและเกน

13. พฒนาความฉลาดทางอารมณของเดก อาย 3-5 ป

14. การเลานทาน การอานหนงสอใหเดกฟงของเลนตามวย เพอ

สงเสรมพฒนาการ

15. การปองกนอบตเหต

16. การปองกน การปฐมพยาบาลและการดแลความ

17. เจบปวยเลกนอย

ทกคน อยางนอย 1 ครง

18. การดแลเดกหลงใหวคซน

19. การดแลสขภาพและฝกการทาความสะอาดชองปากเดก

ทกคน ทกคน

กจกรรมการสรางเสรมภมคมกน การใชยา และการทาหตถการเพอสรางเสรมสขภาพและปองกนการเจบปวย

20. วคซนคอตบ ไอกรน บาดทะยก (DTP) ทกคน (4 ป) รายการละ 1 ครง

21. วคซนโปลโอ (OPV)

22. วคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ผ ปวยโรคเรอรงทสาคญ ไดแก โรค

หอบหด ปอดอดกนเรอรง ไตวาย

โรคหวใจ เบาหวาน หลอดเลอด

สมองและผ ปวยมะเรงทไดรบการ

รกษาเคมบาบด

ปละ 1 ครง

23. ยานาเสรมธาตเหลก ทกคนอายตงแต 6 เดอนขนไป ตามคมอกรมอนามย

24. ยาตานไวรสเอดส เดกทตดเชอ HIV ทกคน ตามคมอกรมอนามย

25. ขดทาความสะอาดชองปากและ/หรอการใชฟลออไรดเฉพาะท ผ มความเสยงสงตอการเกดฟนผ ปละ 2 ครงตามคมอ

กรมอนามย

26. แปรงสฟนพรอมฝกการดแลสขภาพชองปากเดก ทกคน 2 ครง


93

ตาราง 4 จานวนประชากรหม 1 ตาบลบางตลาดจาแนกตามเพศ อาย

อาย ชาย หญง รวม

0 – 4 464 476 940

5 – 9 478 492 970

10 – 14 560 579 1,139

15 – 19 570 591 1,162

20 – 24 542 575 1,117

25 – 29 599 643 1,242

30 – 34 614 671 1,284

35 – 39 617 695 1,312

40 – 44 600 694 1,293

45 – 49 536 624 1,160

50 – 54 439 525 965

55 – 59 338 412 750

60 – 64 235 291 526

65 – 69 177 228 405

70 – 74 139 192 332

75 + 171 272 443

รวม 7,078 7,962 15,040

ทมา : หนวยขอมลสารสนเทศ ศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทาน (2553)

ตาราง 5 อตราเจรญพนธ จาแนกตามกลมอายมารดา ของพนทหม 1 ตาบลบางตลาด 2552

อาย จานวนหญงทงหมด อตราเจรญพนธ (รอยละ) จานวนหญงทอาจตงครรภ

ตากวา 15 579 0.50 3

15 – 19 591 50.10 296

20 – 24 575 79.10 455

25 – 29 643 78.30 503

30 – 34 671 57.70 387

35 – 39 695 27.20 189

40 – 44 694 6.80 47

45 – 49 624 0.50 3

รวม 5,072 1,884

ทมา : ดดแปลงจาก กลมภารกจดานขอมลขาวสารและสารสนเทศสขภาพ สานกนโยบายและยทธศาสตร (2553)

94

ตาราง 6 การกาหนดอายการใชงานและอตราคาเสอมราคาสนทรพยถาวร

อายการใชงาน (ป) อตราคาเสอมราคา/ป (รอยละ) ประเภทสนทรพย

อยางตา อยางสง อยางตา อยางสง

1. อาคารถาวร 15 40 2.50 6.50

2. อาคารชวคราว/โรงเรอน 8 15 6.50 12.50

3. สงกอสราง

-ใชคอนกรตเสรมเหลกหรอโครงเหลกเปนสวนประกอบหลก

-ใชไมหรอวสดอนๆ เปนสวนประกอบหลก

15

5

25

15

4.00

6.50

6.50

20.00

4. ครภณฑสานกงาน 8 12 8.50 12.50

5. ครภณฑยานพาหนะและขนสง 5 8 12.50 20.00

6. ครภณฑไฟฟาและวทย (ยกเวนเครองกาเนดไฟฟาใหมอายใช

งาน 15-20 ป) 5 10 10.00 20.00

7. ครภณฑโฆษณาและเผยแพร 5 10 10.00 20.00

8. ครภณฑการเกษตร

8.1 เครองมอและอปกรณ

8.2 เครองจกรกล

2

5

5

8

20.00

12.50

50.00

20.00

9. ครภณฑโรงงาน



2

5

5

8

20.00

12.50

50.00

20.00

10. ครภณฑกอสราง



2

5

5

8

20.00

12.50

50.00

20.00

11. ครภณฑสารวจ 8 10 10.00 12.50

12. ครภณฑวทยาศาสตรและการแพทย 5 8 12.50 20.00

13. ครภณฑคอมพวเตอร 3 5 20.00 33.00

14. ครภณฑการศกษา 2 5 20.00 50.00

15. ครภณฑงานบานงานครว 2 5 20.00 50.00

16. ครภณฑกฬา/กายภาพ 2 5 20.00 50.00

17. ครภณฑคนตร/นาฏศลป 2 5 20.00 20.00

18. ครภณฑอาวธ 8 10 10.00 12.50

19. ครภณฑสนาม 2 5 20.00 50.00

20. สนทรพยโครงสรางพนฐาน

20.1 ถนนคอนกรต

20.2 ถนนลาดยาง

20.3 สะพานคอนกรตเสรมเหลก

20.4 เขอนดน

10

3

20

20

20

10

50

50

5.00

10.00

2.00

2.00

10.00

33.00

5.00

5.00

ทมา : กรมบญชกลาง (2544)

95

ภาคผนวก ค

ขอมลการวเคราะห

96

ตาราง 7 ตนทนเฉลยตอ Test การใหบรการตรวจทางหองปฏบตการ

ตนทนตอ Test (บาทตอTest)

ครง ตนทนคาแรง



ตนทนเฉลย

บรการตรวจทางหองปฏบตการ

บาท บาท บาท บาท

1.ตรวจโปตสเซยมไฮดรอกไซด (KOH) 31 463.14 698.43 53.32 39.19

2.ตรวจอจจาระหาเชอปรสต (Stool exam) 410 6,125.40 5,547.30 705.20 30.19

3.ตรวจปสสาวะทวไป (UA) 899 10,446.38 29,406.29 1,546.28 46.05

4.ตรวจหาภาวะเลอดออกในระบบทางเดนอาหาร 410 6,125.40 9,184.00 705.20 39.06

5.ตรวจหากรปเลอด (Blood groud ABC) 256 2,549.76 7,505.92 440.32 41.00

6.ตรวจหากรปเลอด (Blood groud RH) 235 2,340.60 6,356.75 404.20 38.73

7.ตรวจกลโกส (Glucose) 7,805 116,606.70 81,562.25 13,424.60 27.11

8.ตรวจเลอกดการทางานของไต (BUN) 833 9,679.46 8,638.21 1,432.76 23.71

9.ตรวจปสสาวะดการทางานของไต (Creatinine) 4,880 64,806.40 51,679.20 8,393.60 25.59

10.ตรวจกรดนวคลอค (Uric acid) 4,502 67,259.88 50,332.36 7,743.44 27.84

11.ตรวจโคเลสเตอรลอล (Cholesterol) 5,025 75,073.50 75,123.75 8,643.00 31.61

12.ตรวจไขมน (Triglyceride) 5,058 75,566.52 140,157.18 8,699.76 44.37

13.ตรวจหาไขมนด (HDL) 1,331 19,885.14 44,455.40 2,289.32 50.06

14.ตรวจโปรตนรวม (Total protein) 301 4,496.94 1,450.82 517.72 21.48

15.ตรวจระดบสารโปรตน (ALB) 306 4,571.64 1,735.02 526.32 22.33

16.ตรวจระดบสารในถงนาดททาใหเกดตบอกเสบ

(TBIL)

303 4,526.82 4,075.35 521.16 30.11

17.ตรวจระดบสารในถงนาดททาใหเกดตบอกเสบ

(DBIL)

299 4,467.06 2,825.55 514.28 26.11

18.ตรวจโรคไขมนพอกตบ (SGOT) 807 12,056.58 5,334.27 1,388.04 23.27

19.ตรวจโรคไขมนพอกตบ (SGPT) 843 12,594.42 5,572.23 1,449.96 23.27

20.ตรวจอลคาไลนฟอสฟาเทสในทอนาด (ALP) 770 11,503.80 5,089.70 1,324.40 23.27

21.ทดสอบความทนทานกลโคส (OGOT) 17 120.02 377.74 29.24 31.00

22.ทดสอบความทนทานกลโคส (GCT) 13 97.11 257.01 22.36 28.96

23.ตรวจหาอเลคโตรลยดในเลอด (NA) 970 9,661.20 18,236.00 1,668.40 30.48

24.ตรวจหาอเลคโตรลยดในเลอด (K) 982 9,780.72 18,461.60 1,689.04 30.48

25.ตรวจหาอเลคโตรลยดในเลอด (CL) 817 8,137.32 15,359.60 1,405.24 30.48

26.ชดทดสอบการตงครรภ (Pregnancy test) 173 2,584.62 8,684.60 297.56 66.86

27.ตรวจปสสาวะหญงตงครรภ (Urine ANC) 710 8,250.20 13,759.80 1,221.20 32.72

28.ตรวจปรมาณเมดเลอดแดง (HTC) 155 1,543.80 1,120.65 266.60 18.91

ทมา : จากการคานวณ

97

ตาราง 8 ตนทนเฉลยตอ Test การใหบรการตรวจทางหองรงสวนจฉย

ตนทนตอครง (บาทตอครง) ครง ตนทนคาแรง ตนทนคาวสด ตนทนคาลงทน ตนทนเฉลย บรการตรวจทางหองรงสวนจฉย


1. Plain kub AP 50 792.00 2,635.50 14,600.50 360.56

2. Foot,AP +Oblique 33 522.72 1,574.43 9,636.33 355.56

3. Abdomen,Supine 31 491.04 1,776.61 9,052.31 365.16

4. Hand,PA+Oblique 19 300.96 838.09 5,548.19 351.96

5. Knee,AP+Lateral 17 269.28 811.07 4,964.17 355.56

6. LS-Spine,AP+Lateral(x2) 61 966.24 3,215.31 17,812.61 360.56

7. C-Spine,AP+Lateral(x2) 10 158.40 441.10 2,920.10 351.96

8. Chest,PA Upright 480 7,603.20 25,300.80 140,164.80 360.56

9. Chest,Supine 10 158.40 441.10 2,920.10 365.16

10. Pelvis AP 22 348.48 1,159.62 6,424.22 360.56

11. Shoulder,AP+Lateral(x2) 11 174.24 630.41 3,212.11 358.76

12. Wrist joint, PA +Lateral 11 174.24 579.81 3,212.11 351.96

13. Ankle,both(x2) 22 348.48 1,120.02 6,424.22 351.96

14. Sinus,Paranasal(PNS) 9 142.56 396.99 2,628.09 351.96

15. Chest(Check up) 5 79.20 220.55 1,460.05 360.56

16. Forearm,AP+Lateral 7 110.88 308.77 2,044.07 358.76

17. Knee, Both AP+ Lateral (x2) 7 110.88 368.97 2,044.07 355.56

18. Leg, AP & Lateral 7 110.88 356.37 2,044.07 358.76

19. Chest, Lordotic 5 79.20 288.55 1,460.05 365.16

20. Shoulder,AP 5 79.20 238.55 1,460.05 355.56

21. Elbow,AP+Lateral 7 110.88 308.77 2,044.07 351.96

22. Sinus,Sphenoid(x2) 1 15.84 44.11 292.01 351.96

23. TL-Spine, AP + Lateral(x2) 3 47.52 158.13 876.03 360.56

24. Acute abdomen Series(x3) 2 31.68 114.62 584.02 365.16

25. Clavicle AP 2 31.68 95.42 584.02 355.56

26. Arm AP & Lateral 2 31.68 88.22 584.02 351.96

27. Skull ,AP, Lateral (x2) 1 15.84 47.71 292.01 355.56

28. Abdomen, Supine+ Upright(x2) 1 15.84 57.31 292.01 365.16

29. Abdomen, Upright 1 15.84 57.31 292.01 365.16

30. Hand, Fifth [ 5 th ] 1 15.84 44.11 292.01 351.96

31. Hand, Index finger[2nd] 3 47.52 132.33 876.03 351.96

32. Hand, Middle finger [3 rd] 1 15.84 44.11 292.01 351.96

33. Hand, PA + Oblique both(x2) 3 47.52 132.33 876.03 351.96

98


ตนทนตอครง (บาทตอครง) ครง ตนทนคาแรง ตนทนคาวสด ตนทนคาลงทน ตนทนเฉลย บรการตรวจทางหองรงสวนจฉย


34. Hand, Ring finger[4 th ] 1 15.84 44.11 292.01 351.96

35. Hand, Thumb [1st] 1 15.84 44.11 292.01 351.96

36. Hip, AP (One side) 1 15.84 52.71 292.01 360.56

37. Hip, Both AP 2 31.68 105.42 584.02 360.56

38. Hip, Both AP + Frog leg(x2) 1 15.84 52.71 292.01 360.56

39. Hip, Lateral/Judet view 3 47.52 158.13 876.03 360.56

40. T-Spine ,AP + Lateral(x2) 1 15.84 52.71 292.01 360.56

41. Chest, Lateral 2 31.68 114.62 584.02 365.16

42. Chest, Lateral decubitus 3 47.52 171.93 876.03 365.16

43. Chest, Oblique 3 47.52 171.93 876.03 365.16

44. Chest, Spot 2 31.68 114.62 584.02 365.16

45. Pelvis Oblique 3 47.52 171.93 876.03 365.16

46. Shoulder, Trans scapular 1 15.84 50.91 292.01 358.76

47. Wrist joint, PA+ Lateral both 3 47.52 132.33 876.03 351.96

48. Femur, AP + Lateral(x2) 3 47.52 152.73 876.03 358.76

49. Mandible(x2) 1 15.84 44.11 292.01 351.96

50. Ankle, AP + Lateral 1 15.84 44.11 292.01 351.96


77

ตาราง 9 ตนทนรวมและตนทนเฉลยคาบรการพนฐานแยกตามกจกรรมการใหบรการ

ตนทนคาวสด (บาท)

ตนทนรวม ตนทนเฉลย เวลา พนท ตนทนคาแรง (บาท) ตนทนคาลงทน (บาท) Code กจกรรม จานวนครง

(บาท) (บาท) (นาท/ครง) (ตรม.) รวม เฉลย รวม เฉลย รวม เฉลย

A01 ตรวจสอบสทธผ ใชบรการ 25,808 3 4.91 71,230.08 2.76 3,613.12 0.14 4,903.52 0.19 79,746.72 3.09

A02 คดกรอง/ประเมนสขภาพทวไป 25,808 15 117.88 632,296.00 24.50 58,842.24 2.28 59,100.32 2.29 750,238.56 29.07

A03 ตรวจรกษาโรคทวไป 25,808 11 96.39 1,358,533.12 52.64 68,907.36 2.67 108,135.52 4.19 1,535,576.00 59.51

A04 การสงตอผ ปวย 1,300 5 2.21 16,835.00 12.95 2,106.00 1.62 4,875.00 3.75 23,816.00 18.32

A05 การจายยาและใหคาแนะนา 24,508 5 57.41 80,876.40 3.30 30,635.00 1.25 19,361.32 0.79 130,872.72 5.33

B01 ตรวจสอบสทธผ ใชบรการ 467 3 0.09 1,288.92 2.76 65.38 0.14 88.73 0.19 1,443.03 3.09

B02 คดกรอง/ประเมนสขภาพทวไป 467 15 2.13 11,441.50 24.50 1,064.76 2.28 1,069.43 2.29 13,575.69 29.07

B03 การใหสขศกษา 155 2.25 0.30 1,091.20 7.04 620.00 4.00 283.65 1.83 1,994.85 12.87

B04 การใหคาปรกษากอนตรวจเลอด 155 10 1.33 4,014.50 25.90 776.55 5.01 466.55 3.01 5,257.60 33.91

B05 ตรวจรางกายหญงตงครรภ 467 16 2.54 36,748.23 78.69 1,639.17 3.51 2,101.50 4.50 40,488.90 86.69

B06 วคซนปองกนบาดทะยกเขมท 1,2 155 5 0.30 2,007.25 12.95 489.80 3.16 368.90 2.38 2,865.95 18.49

B07 การจายยาและใหคาแนะนา 467 5 1.09 1,541.10 3.30 583.75 1.25 368.93 0.79 2,493.78 5.33

C01 ตรวจสอบสทธผ ใชบรการ 401 3 0.08 1,106.76 2.76 56.14 0.14 76.19 0.19 1,239.09 3.09

C02 คดกรอง/ประเมนสขภาพทวไป 401 15 1.83 9,824.50 24.50 914.28 2.28 918.29 2.29 11,657.07 29.07

C03 ตรวจรางกายเดก 401 6 0.82 10,662.59 26.59 733.83 1.83 1,559.89 3.89 12,956.31 32.32

C04 วคซนปองกนโรคตบอกเสบบ 37 5 0.07 479.15 12.95 116.92 3.16 88.06 2.38 684.13 18.49

C05 วคซนปองกนโรคสมองอกเสบชนดเจอ 339 5 0.65 4,390.05 12.95 1,071.24 3.16 806.82 2.38 6,268.11 18.49

C06 วคซนปองกนโรคคอตบ ไอกรน 190 5 0.36 2,460.50 12.95 600.40 3.16 452.20 2.38 3,513.10 18.49

บาดทะยก รวมหยอดโปรโอ

C07 วคซนปองกนโรคหด คางทม หดเยอรมน 62 5 0.12 802.90 12.95 195.92 3.16 147.56 2.38 1,146.38 18.49

C08 การจายยาและใหคาแนะนา 229 5 0.54 755.70 3.30 286.25 1.25 180.91 0.79 1,222.86 5.33 99

78


Code กจกรรม จานวนครง เวลา พนท ตนทนคาแรง (บาท) ตนทนคาวสด (บาท) ตนทนคาลงทน (บาท) ตนทนรวม ตนทนเฉลย

(นาท/ครง) (ตรม.) รวม เฉลย รวม เฉลย รวม เฉลย (บาท) (บาท)

ตรวจสอบสทธผ ใชบรการ D01 2,434 3 0.40 6,717.84 2.76 316.42 0.13 462.46 0.19 7,496.72 3.09

D02 คดกรอง/ประเมนสขภาพทวไป 2,434 15 9.48 59,633.00 24.50 4,746.30 1.95 5,306.12 2.18 69,685.42 28.62

D03 ตรวจรกษาหตถการ 2,434 6 4.23 64,720.06 26.59 4,113.46 1.69 9,346.56 3.84 78,180.08 32.12

D04 การฉดยา 2,434 15 11.95 94,560.90 38.85 258,685.52 106.28 7,082.94 2.91 360,329.36 148.04

D05 การลางแผล/เยบแผล 2,853 5 4.77 36,946.35 12.95 8,673.12 3.04 6,676.02 2.34 52,295.49 18.33

D06 การพนยา 103 10 0.22 2,667.70 25.90 8,128.76 78.92 248.23 2.41 11,044.69 107.23

D07 การจายยาและใหคาแนะนา 5,390 5 10.82 17,787.00 3.30 5,821.20 1.08 3,934.70 0.73 27,542.90 5.11

ตรวจสอบสทธผ ใชบรการ E01 95 3 0.02 226.32 2.76 11.48 0.14 15.58 0.19 253.38 3.09

E02 คดกรอง/ประเมนสขภาพทวไป 95 15 0.37 2,009.00 24.50 186.96 2.28 187.78 2.29 2,383.74 29.07

E03 ตรวจรางกายทวไป 95 6 0.82 2,526.05 26.59 481.65 5.07 480.70 5.06 3,488.40 36.72

E04 ฉดยาคมกาเนด 40 5 0.08 518.00 12.95 126.40 3.16 95.20 2.38 739.60 18.49

E05 ยาเมดคมกาเนด 55 5 0.10 181.50 3.30 53.35 0.97 37.95 0.69 272.80 4.96


100

ประวตผวจย

102

ประวตยอผวจย

ชอ-ชอสกล นางสาวไพรนทร เชอสมทร

วนเดอนปเกด 7 กมภาพนธ 2528

สถานทเกด จงหวดราชบร

สถานทอยปจจบน บานเลขท 23/1 หม 4

ตาบลปากชอง อาเภอจอมบง จงหวดราชบร 70150

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2547 มธยมศกษาปท 6

จากโรงเรยนนารวทยา จงหวดราชบร

พ.ศ. 2551 ปรญญาตร เศรษฐศาสตรบณฑต สาขาเศรษฐศาสตร

จาก มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก

วทยาเขตจกพงษภวนารถ

พ.ศ. 2555 ปรญญาโท เศรษฐศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเศรษฐศาสตร

การจดการ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

การศึกษาต้นทุนการให ้บริการใน...

Documents