การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

สารนพนธ ของ

อรทย สทศน

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพ(อเปนสวนหน(งของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเศรษฐศาสตรการจดการ

พฤษภาคม 2553

การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

สารนพนธ ของ

อรทย สทศน

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพ(อเปนสวนหน(งของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเศรษฐศาสตรการจดการ

พฤษภาคม 2553 ลขสทธ5เปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

บทคดยอ ของ

อรทย สทศน

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพ(อเปนสวนหน(งของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเศรษฐศาสตรการจดการ

พฤษภาคม 2553

อรทย สทศน. (2553). การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ ศ.ม. (เศรษฐศาสตรการจดการ). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. อาจารยท(ปรกษาสารนพนธ : รองศาสตราจารย ดร.พศมย จารจตตพนธ การศกษาคร ;งน ;มวตถประสงคเพ(อศกษาโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน

กรงเทพมหานคร และศกษาสภาพท(วไปของการกวดวชาในประเทศไทย ประชากรและกลมตวอยางท(ใชในการศกษาคร ;งน ; ไดแก โรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน ท(จดทะเบยนอยางถกตองจานวน 25 แหง การเลอกกลมตวอยางกระทาโดย การเลอกแบบโควตา การรวบรวมขอมล วธการ และสถตท(ใชในการวเคราะหขอมล ไดแก การวเคราะหเน ;อหาและการพรรณนาขอมลจาก คารอยละ คาเฉล(ย คาอตราสวน การกระจกตว Concentration Ratio (CR) และคาดชน Hirschman-Herfindahl Index (HHI)

ผลการศกษาในสวนของการศกษาสภาพท(วไปของการกวดวชาในประเทศไทย พบวาจานวนโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย มจานวนเพ(มข ;นใน ป 2547 – 2550 และลดลงเลกนอยในป 2551 โรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร มจานวนมากถง 1 ใน 3 ของโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศชวงป 2547 – 2551 มจานวนเพ(มข ;นทกป และในกรงเทพมหานคร มจานวนนกเรยนท(เรยนกวดวชา 1 ใน 2 ของจานวนนกเรยนท ;งประเทศ โดยเปนนกเรยนหญงมากกวานกเรยนชาย อตราสวนของครตอจานวนนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร มอตราสงกวา โรงเรยนกวดวชาในภมภาค ผ เรยนสวนใหญมภมลาเนาในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล เปนผ ท(มอายระหวาง 15-18 ป ศกษาอยในระดบมธยมศกษาตอนปลาย แผนการเรยนวทย-คณต บดาและมารดาของผ เรยนสวนใหญมระดบการศกษาสงสดในระดบปรญญาตร ประกอบอาชพในภาคธรกจเอกชน และมรายไดของครวเรอนตอเดอนมากกวา 30,000 บาท

โครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร มลกษณะเปนตลาดก(งแขงขนก(งผกขาด โดยมอตราการกระจกตว (CR) ในป 2549, 2550 และ 2551เทากบ 0.6830, 0.6848 และ 0.7240 ตามลาดบ และ มคาดชน HHI ในป 2549 ,2550 และ 2551 เทากบ 0.0390, 0.0389 และ 0.0389 ตามลาดบ หลกสตรและรปแบบของการกวดวชามลกษณะท(ใกลเคยงกน สามารถทดแทนกนได ผ เรยนมความรอบรขอมลขาวสารเก(ยวกบการกวดวชาคอนขางมาก ผ เรยนสวนใหญมการเปรยบเทยบขอมลโรงเรยนกวดวชาท(เรยนอยในปจจบนกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆ เพ(อประกอบการตดสนใจเลอกโรงเรยนกวดวชา และจะตดสนใจเลอกเรยนโดยพจารณาจากความสามารถของครผสอนเปนอนดบแรก การเขาสตลาดของผประกอบการรายใหมทาไดไมยาก เน(องจากใชเงนลงทนไมสงมาก คาสาคญ : โครงสรางตลาด โรงเรยนกวดวชา

AN ANALYSIS OF MARKET STRUCTURE OF TUTORIAL SCHOOLS IN PATUMWAN DISTRICT, BANGKOK

AN ABSTRACT BY

ORATHAI SUTHUS

Presented in partial fulfillment of the requirements for the Master Economics degree in Managerial Economics

at Srinakharinwirot University May 2010

Orathai Suthus. (2010). An Analysis of Market Structure of Tutorial School in Patumwan

District, Bangkok. Master’s Project, M.Econ. (Managerial Economics). Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot Univercity. Advisor Committee:Assoc.Prof. Dr.Pisamai Jaruittipant The purposes of this study are to study the market structure of the tutorial schools in

Patumwan, Bangkok and the general situation of the tutorial business in Thailand. The population and samples that used in this study include 25 tutorial schools in Patumwan that have officially registered. The samples are conducted by the quota sampling, data analysis and statistics that used for this research are the content analysis and description by percentage, mean, Concentration Ratio (CR) and Hirschman-Herfindahl Index (HHI).

The result showed that the number of tutorial schools in Thailand has increased in 2004 -2007 and slightly declined in 2008.The tutorial school is in Bangkok were one / third of all. During 2004 – 2008, the number of students increased every year. In Bangkok, the number of students was a haft of all as well as females are more than the males. The ratio of teachers per student in Bangkok was over than the others. Most of students come from Bangkok and boundary areas, 15-18 years old, secondary education level and Science–Mathematic program. Their parent’s educated in Bachelor degree, most of them have been working in business sectors and earned more than 30,000 baht per month.

In the aspect of the tutorial school in Patumwan, the market structure has been a monopolistic competition. Their concentration rates (CR) were 0.6830 in 2006, 0.6848 in 2007 and 0.7240 in 2008, respectively as well as their HHI were 0.0390 in 2006, 0.0389 in 2007 and 0.0389 in 2008, respectively. The programs provided by the tutorial businesses have been similar for the student’s decision to apply for their studying. Each program can substitute to the others forever. Because of the students are always informed about tutorial school news, most of them are also compare the current school with the others for selecting the best school. The teacher abilities are the key factor for the student’s decision to apply for studying. It’s easy for the new enterprisers to enter the tutorial school market with a few of financial fund.

Keywords: Market Structure, Tutorial School

อาจารยท(ปรกษาสารนพนธ ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร และคณะกรรมการสอบไดพจารณาสารนพนธเร(อง การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ของ อรทย สทศน ฉบบน ;แลว เหนสมควรรบเปนสวนหน(งของการศกษาตามหลกสตรปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเศรษฐศาสตรการจดการ ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒได

อาจารยท(ปรกษาสารนพนธ

………………………………………..…………..… (รองศาสตราจารย ดร.พศมย จารจตตพนธ)

ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร

…………………………………………………….… (รองศาสตราจารย ดร.ออทพย ราษฎรนยม)

คณะกรรมการสอบ

………………………………………..…………..… ประธาน (รองศาสตราจารย ดร.พศมย จารจตตพนธ)

………………………………………..…………..… กรรมการสอบสารนพนธ (อาจารย ประพาฬ เฟ( องฟสกล)

…………………………………………..……….…. กรรมการสอบสารนพนธ (อาจารย ทพยวมล วงศรตนชย)

อนมตใหรบสารนพนธฉบบน ;เปนสวนหน(งของการศกษาตามหลกสตรปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเศรษฐศาสตรการจดการ ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

…………………………………… คณบดสานกวชาเศรษฐศาสตรและนโยบายสาธารณะ (รองศาสตราจารย ดร.เรณ สขารมณ) วนท( เดอน พฤษภาคม พ.ศ. 2553

ประกาศคณปการ

สารนพนธฉบบน ;สาเรจได ดวยความกรณาของรองศาสตราจารย ดร.พศมย จารจตตพนธ อาจารยท(ปรกษาสารนพนธ และประธานคณะกรรมการสอบสารนพนธ ซ(งไดใหคาปรกษา ขอช ;แนะ และความชวยเหลอในหลายส(งหลายอยางจนกระท(งสาเรจลลวงไปไดดวยด ผ วจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ ท(น ; และขอกราบขอบพระคณ อาจารยประพาฬ เฟ( องฟสกล และอาจารยทพยวมล วงศรตนชย กรรมการสอบสารนพนธ ท(ใหความกรณาในการแนะนาแกไขขอบกพรองตางๆ ของงานวจย

ขอกราบขอบพระคณ คณาจารยสาขาวชาเศรษฐศาสตรการจดการทกทาน ท(ไดใหความร และใหคาแนะนาตลอดระยะเวลาการศกษา ขอบคณเพ(อนๆ สาขาวชาเศรษฐศาสตรการจดการทกคน ท(คอยถามไถดวยความหวงใย และใหความชวยเหลอในดานตางๆ มาโดยตลอด ขอบคณโรงเรยนกวดวชาทกแหง ในเขตปทมวน เจาหนาท( และนกเรยนทกคนท(ใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามเปนอยางด

สดทายน ; กราบขอบพระคณ พอแม ผ ใหทกส(งทกอยางกบผ วจย รวมถงผ มพระคณทกทานท(มไดเอยนามไว ณ ท(น ;

อรทย สทศน

สารบญ

บทท� หนา

1 บทนา………………………………………………………………………………………… 1

ภมหลง………………………………………………………………................……..…... 1

ความมงหมายของการวจย………………………………………………..................…… 5

ความสาคญของการวจย…………………………………………….................…….…… 5

ขอบเขตของการวจย………………………………………………………....................... 5

นยามศพทเฉพาะ………………………………………………….............…………........ 7

กรอบแนวคดในการวจย……………………………………………………...................... 9

2 เอกสารและงานวจยท�เก�ยวของ……………………………………….................……… 10

ความเปนมา และประเภทของการกวดวชา................................................................... 10

แนวคด และทฤษฎท(เก(ยวของ...................................................................................... 12

เอกสารงานวจยท(เก(ยวของ.......................................................................................... 19

3 วธการดาเนนงานวจย………………………………………………………….................. 24

การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง………………………………..............………….. 24

การสรางเคร(องมอท(ใชในการศกษาคนควา………………………...............…………….. 25

การเกบรวบรวมขอมล ..............………….....................................................……….... 26

การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล………..………………………….......……… 27

4 ผลการวเคราะหขอมล………………………………………………………….................. 31

การเสนอผลการวเคราะหขอมล……………………………...………..............…………... 31

ผลการวเคราะหขอมล………………………………………...……...............……………. 31

สารบญ (ตอ)

บทท� หนา

5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ..……………………………………….............. 66

สงเขปความมงหมาย ความสาคญ และวธดาเนนการศกษาคนควา…..............………... 66

ความมงหมายของการวจย……………………………………...…...............…………… 66

ความสาคญของการวจย...........………….....................................................………… 66

การกาหนดประชากรและการสมกลมตวอยาง……..………………………….......……... 66

การสรางเคร(องมอท(ใชในการวจย…………………………………………………………. 67

การเกบรวบรวมขอมล……………………………………………………………………… 68

การจดกระทาขอมล………………………………………………………………………… 68

การวเคราะหขอมล…………………………………………………………………………. 69

สรปผลการศกษาคนควา…………………………………………………………………… 69

อภปรายผล…………………………………………………………………………………. 71

ขอเสนอแนะจากการวจย....………………………………………………………………… 73

ขอเสนอแนะสาหรบการศกษาคร ;งตอไป........................................................................ 74

บรรณานกรม ......................................................................................................................... 76

ภาคผนวก……………………………………………………………………………………………. 79

ประวตยอผวจย……………………………………………………………………………………… 93

บญชตาราง

ตาราง หนา

1 งบประมาณรายจายดานการศกษาของรฐบาล ปงบประมาณ 2543 – 2552......................... 1

2 สถตผสมครสอบคดเลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาในระบบ Admissions ป 2552...... 2

3 จานวนโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย แยกตามภมภาคและกรงเทพมหานคร

ชวงป 2547 – 2551………………………………………………………………………..… 31

4 จานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย แยกตามภมภาคและกรงเทพมหานคร

ชวงป 2547 – 2551…………………………………………………………..……………… 32

5 จานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ ชวงป 2547 – 2551 แยกตามเพศ

และเขตพ ;นท(…………………………………………………………….…………………… 33

6 จานวนครในโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย แยกตามภมภาคและกรงเทพมหานคร

ชวงป 2547 – 2551………………………..………………………………………………… 35

7 เปรยบเทยบจานวนคร จานวนนกเรยน และอตราสวนครตอนกเรยนของโรงเรยนกวดวชา

แยกตามภมภาค และกรงเทพมหานคร……………………………………………………… 36

8 จานวนนกเรยน และคร ในโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

ชวงป 2549 – 2551 แยกตามโรงเรยน………………………………………………………. 37

9 จานวนและคารอยละของขอมลท(วไป ของผ เรยนกวดวชาในเขตปทมวน

กรงเทพมหานคร…………………………………………………………………………..…. 39

10 จานวนและคารอยละของขอมลเก(ยวกบผ เรยน โรงเรยน และการกวดวชา ของผ เรยนกวดวชาใน

เขตปทมวน กรงเทพมหานคร………………………………………………………………….. 43

11 จานวนและคารอยละของขอมลท(วไป ของครผสอนกวดวชาในเขตปทมวน

กรงเทพมหานคร………………………………………………………………………..……. 48

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา

12 จานวนและคารอยละของขอมลเก(ยวกบการสอนกวดวชา ของครผสอนกวดวชาในเขตปทมวน

กรงเทพมหานคร……………………………………………………………………...……… 50

13 สวนแบงการตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จาแนกตาม

โรงเรยน ชวงป 2549 – 551………………………………………………………………… 53

14 ระดบการกระจกตวของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร พจารณาจาก

คา Concentration Ratio และ Hirschman-Herfindahl Index ชวงป 2549 – 2551…….…. 56

15 รปแบบและลกษณะการกวดวชา ของโรงเรยนกวดวชาแตละแหงในเขตปทมวน

กรงเทพมหานคร……………………………………………………………….……….…….. 57

16 สรปผลการวเคราะหลกษณะโครงสรางตลาด…………………………………………..…….. 65

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา

1 จานวนนกเรยนและจานวนโรงเรยนกวดวชา ปการศกษา 2541 – 2550................................. 3

2 การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร…………… 9

1

บทท� 1 บทนา

ภมหลง การศกษาเปนรากฐานท�สาคญในการพฒนาประเทศ เน�องจากการศกษาเปนการเสรมสรางศกยภาพ ของคน ซ�งจดเปนปจจยท�สาคญในระบบเศรษฐกจใหมความรความสามารถ และพฒนาเปนแรงงานท�มคณภาพตอไปในอนาคต ความสาคญของการศกษาท�มตอการพฒนาประเทศ เหนไดจากการจดใหมการบรการดานการศกษาข 1นพ 1นฐาน ต 1งแตระดบประถมศกษาจนถงมธยมศกษาตอนปลาย งบประมาณท�รฐบาลจดสรรเพ�อใชในการพฒนาดานการศกษาในปงบประมาณ 2543 - 2552 ไดเพ�มข 1นอยางตอเน�องทกป โดยเพ�มข 1นจาก 220,620.80 ลานบาท ในป 2543 เปน 294,954.90 ลานบาท ในป 2549 และ เพ�มข 1นเปน 397,860.10 ลานบาท ในป 2552 ดงตาราง 1 ตาราง 1 งบประมาณรายจายดานการศกษาของรฐบาล ปงบประมาณ 2543-2552

ปงบประมาณ งบประมาณ ท�ไดรบจดสรร * เพ�ม/ลด เพ�ม/ลด (ลานบาท) (ลานบาท) (รอยละ)

2543 220,620.80 - - 2544 221,591.50 + 970.70 +0.44 2545 222,989.80 +1,398.30 +0.63 2546 235,092.10 +12,102.30 +5.43 2547 251,194.00 +16,101.90 +6.85 2548 262,721.80 +11,527.80 +4.59 2549 294,954.90 +32,233.10 +12.27 2550 355,241.10 +60,286.20 +20.44 2551 364,634.20 + 9,393.10 +2.64 2552 397,860.10 +33,225.90 +9.11

* ท�มา: สานกงบประมาณ สานกนายกรฐมนตร

2

แมวาในสวนของภาครฐจะมการจดสรรงบประมาณ เพ�อสนบสนนและพฒนาการศกษาใหแกประชาชนอยางตอเน�อง และปจจบนภาคเอกชนไดเขามาลงทนในดานการศกษามากข 1น แตพบวาการจดการศกษาของไทย ยงมปญหาในดานความไมเพยงพอของจานวนการรบเขาศกษาตอในระดบ อดมศกษากบจานวนผสมครสอบคดเลอก โดยเฉพาะสถาบนการศกษาท�มช�อเสยงของรฐ ในบางคณะและบางสาขาวชาท�เปนท�นยม จะมจานวนผสมครสอบเปนจานวนมาก ในขณะท�จานวนรบของสถาบนการศกษา และสาขาวชาน 1นๆมจากด ดงแสดงในตาราง 2

ตาราง 2 สถตผสมครสอบคดเลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาในระบบ Admissions ป 2552 แยกตามมหาวทยาลยท�จานวนผสมครสงสด 15 อนดบแรก

ลาดบท� มหาวทยาลย/สถาบน จานวนประกาศรบ(คน) จานวนผสมคร(คน)

1 มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 9,000 55,102 2 มหาวทยาลยสงขลานครนทร 2,223 29,135 3 มหาวทยาลยบรพา 3,649 28,819 4 มหาวทยาลยนเรศวร 2,938 28,288 5 มหาวทยาลยเชยงใหม 2,096 28,132 6 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 1,650 27,350

7 มหาวทยาลยศลปากร 2,826 23,614 8 มหาวทยาลยขอนแกน 1,985 23,250

9 จฬาลงกรณมหาวทยาลย 4,713 22,734 10 มหาวทยาลยธรรมศาสตร 3,640 21,721 11 มหาวทยาลยมหาสารคาม 1,953 19,447 12 สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา 3,093 13,094 เจาคณทหารลาดกระบง 13 มหาวทยาลยมหดล 1,477 12,000 14 มหาวทยาลยอบลราชธาน 1,977 11,329 15 มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร 1,515 11,232

ท�มา : เวบไซตการคดเลอกบคคลเขาศกษาในสถาบนอดมศกษาในระบบกลาง Central University Admissions System (CUAS) http://www.cuas.or.th

3

ความตองการเขาศกษาตอในบางคณะและบางสาขาวชาของสถาบนท�มช�อเสยง โดยคาดหวงวา เม�อจบการศกษาจากสถาบนการศกษาท�มช�อเสยงแลว จะสงผลตอการมหนาท�การงานท�ดในอนาคต คานยมดงกลาวทาใหเกดการแขงขนทางการศกษาท�เพ�มข 1น ประกอบกบระบบการรบนกเรยนเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาของไทย ใชวธการสอบคดเลอกเปนหลก โดยในปจจบนใชการสอบระบบกลาง หรอ ระบบแอดมสชนส (Central university admissions system) ซ�งเร�มใชมาต 1งแตป พ.ศ. 2549 (ปการศกษา 2548) โดยระบบแอดมสชนส จะนาผลการเรยนตลอดชวงมธยมศกษาตอนปลาย มาพจารณารวมกบคะแนนสอบ ทาใหนกเรยนในระดบมธยมศกษาตอนปลาย จาเปนตองทาคะแนนในระหวางเรยนในโรงเรยนใหสงข 1น นกเรยนสวนใหญจงนยมเรยนกวดวชามากข 1น นอกจากน 1ในปจจบนผปกครองจานวนมาก ยงใหความสาคญในการสงบตรหลานเขาเรยนกวดวชาเพ�อพฒนาทกษะเฉพาะดานในดานอ�นๆ นอกเหนอจากดานวชาการ เชน ภาษาตางประเทศ ดนตร ศลปะ ฯลฯ นามาซ�งการขยายตวของธรกจการกวดวชาซ�งเพ�มข 1นอยางรวดเรวในชวง 10 ปท�ผานมา ดงพจารณาไดจากจานวนโรงเรยนกวดวชาและจานวนนกเรยนกวดวชา ตามภาพประกอบ 1

0

50000

100000

150000

200000

250000

300000

350000

400000

2541 2542 2543 2544 2545 2547 2548 2549 2550

0

200

400

600

800

1000

1200

จานวนนกรยน จานวนโรงเรยน

จานวนโรงเรยน(แหง)จานวนนกเรยน(คน)

ภาพประกอบ 1 จานวนนกเรยนและจานวนโรงเรยนกวดวชา ปการศกษา 2541 – 2550

หมายเหต : ป 2546 ไมมการเกบขอมล

ท�มา : สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ป 2552

จานวนนกเรยน จานวนโรงเรยน

4

จะเหนไดวาจานวนของโรงเรยนกวดวชา และจานวนนกเรยนท�เรยนกวดวชาในแตละปของประเทศไทยมจานวนเพ�มข 1น สถาบนกวดวชาท�มช�อเสยงจะมผสมครเรยนเปนจานวนมาก ทาใหมการขยายสาขาไปตามแหลงชมชนตางๆ ไมเฉพาะแตในกรงเทพมหานคร แตขยายไปยงจงหวดใหญๆในภมภาคตางๆท�วประเทศ ขอมลของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน พบวาในป 2550 มจานวนโรงเรยนกวดวชาท�จดทะเบยนถกตองท�วประเทศท 1งส 1น 1,078 แหง จานวนนกเรยน 353,060 คน ในจานวนน 1เปนโรงเรยนกวดวชาในเขตกรงเทพมหานคร 334 แหง จานวนนกเรยน 147,012 คน และเปนโรงเรยนกวดวชาท�เปดสอนในภมภาคตางๆท�วประเทศ 744 แหง จานวนนกเรยน 206,048 คน (ท�มา:www.opec.go.th) ในชวงแรกซ�งมการคดเลอกบคคลเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาโดยระบบการสอบเอนทรานซ การกวดวชาสวนใหญมงเนนไปท�ผลการสอบเขาศกษาตอ โดยเปนการกวดวชาเฉพาะชวงใกลสอบคดเลอก (ไพฑรย สนลารตน, 2545) เม�อเปล�ยนมาเปนระบบแอดมสชนส การกวดวชากไมไดมแนวโนมลดลง แตเปล�ยนรปแบบมาเนนการกวดวชาท 1งป จนขยายไปถงการกวดวชาทกระดบช 1นของระดบมธยมศกษาตอนปลาย เพ�อเพ�มคะแนนเฉล�ยสะสม หรอ GPA (Grade point average) ท�จะนาไปประกอบในระบบแอดมสชนส โดยสถาบนกวดวชาตางๆจะมกลยทธในการดงดดผ เรยน ท 1งการจดการเรยนการสอนท�หลากหลายรปแบบ การใชส�อผสม การสอดแทรกมกตลกใหนาสนใจ วธการกวดวชาจะมท 1งการเรยนกบครแบบตวตอตว การเรยนเปนกลม ตลอดจนการเรยนผานระบบโทรทศนวงจรปด ซ�งโรงเรยนกวดวชาไดจดชวงเวลาเรยนท�ยดหยนและหลากหลาย เพ�อใหผ เรยนสามารถเลอกเวลาเรยนไดตามความพรอมของผ เรยนแตละคน และจากการศกษาผลงานวจยเก�ยวกบการกวดวชาพบวาสวนใหญเปนการศกษาเก�ยวกบ อปสงคของการกวดวชา คาใชจาย และประสทธผลของการกวดวชา จงเปนส�งท�นาสนใจวาธรกจการกวดวชาในประเทศไทย โดยเฉพาะในกรงเทพมหานคร ซ�งเปนศนยกลางทางการศกษา มจานวนโรงเรยนกวดวชาและจานวนผ เรยนมากถงหน�งในสามของท 1งประเทศ จะมโครงสรางและลกษณะตลาดแบบใด

การศกษาคร 1งน 1 ผ วจยเลอกทาการศกษาขอมลในพ 1นท�เขตปทมวน เน�องจากเปนเขตท�มจานวนโรงเรยนกวดวชามากท�สดในกรงเทพมหานคร คอมจานวนท 1งส 1น 25 แหง จากจานวนโรงเรยนกวดวชา 334 แหง ท�วกรงเทพมหานคร การทราบขอมลเก�ยวกบโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จะเปนประโยชนตอผประกอบการธรกจกวดวชา ในการปรบปรงการบรหารจดการใหสอดคลองกบโครงสรางและลกษณะตลาด และดาเนนพฤตกรรมการแขงขนใหเหมาะสมกบความตองการของผ เรยน เปนประโยชนตอนกเรยน นสต นกศกษา และผปกครองในการตดสนใจเรยนกวดวชา นอกจากน 1ยงจะเปนขอมลใหกบผ เก�ยวของกบการจดการศกษา นาไปเปนขอมลประกอบการพจารณาปรบปรงการเรยนการสอนในระดบตางๆใหมความเหมาะสมตอไป

5

ความมงหมายของการวจย ในการวจยคร 1งน 1 ผ วจยไดต 1งความมงหมายไวดงน 1

1. เพ�อศกษาสภาพท�วไปของการกวดวชาในประเทศไทย 2. เพ�อศกษาโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

ความสาคญของการวจย ผลการศกษาวจยคร 1งน 1จะเปนประโยชนตอผ เก�ยวของ ดงน 1

1. การทราบเก�ยวกบสภาพท�วไปของการกวดวชาในประเทศไทย เปนประโยชนตอผบรหารและหนวยงานของภาครฐท�เก�ยวของกบการจดการศกษา ในการนาไปเปนขอมลในการกาหนดนโยบายดานการศกษาใหมประสทธภาพ

2. การทราบเก�ยวกบโครงสราง และลกษณะตลาด ของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวนกรงเทพมหานคร เปนขอมลท�เปนประโยชนตอผประกอบการในการวางแผนบรหารจดการโรงเรยน กวดวชา

ขอบเขตของการวจย ประชากรท�ใชในการวจย ประชากรท�ใชในการวจยประกอบดวย 1. โรงเรยนกวดวชาในพ 1นท�เขตปทมวน ซ�งจดทะเบยนดาเนนกจการในป 2550 จานวน 25 แหง คอ

1.1 กวดวชาคดคณต 1.2 กวดวชาณภทรศกษา สยามสแควร 1.3 เดอะเบรน ปทมวน 1.4 เดอะเบรน สยามสแควร 1.5 เดอะตวเตอร ปทมวน 1.6 เดอะตวเตอร สยามสแควร 1.7 กวดวชาเตรยมวทยา 1.8 กวดวชาธรรมชาตศกษา 1.9 กวดวชานวศกษา สยามสแควร 1.10 กวดวชาบานคานวณ 1.11 กวดวชาบานคานวณ สยามสแควร 1.12 กวดวชาปรทรรศนศกษา

6

1.13 กวดวชาวรรณวชร 1.14 กวดวชาวรรณสรณ สยามสแควร 1.15 กวดวชาวทยศลป 1.16 กวดวชาวทยศลป สยามสแควร 1.17 ศนยความรสญญา 1.18 ศนยวชาการวทย-คณต 1.19 ศนยวชาการวทย-คณต สยามสแควร 1.20 สมยวทยา 1.21 กวดวชาสยามศกษา 1.22 สอนภาษาและกวดวชาบณฑตปรชญา สยามสแควร 1.23 สอนเสรม ดร.ณสรรค-ดร.ยพา 1.24 สตบตรบารงเวลาพเศษ 1.25 แอพพลายดฟสกส

2. ผประกอบการโรงเรยนกวดวชาท 1ง 25 แหง ในป 2551 บคลากรครผสอนจานวน 294 คน และผ เรยนจานวน 43,284 จานวน

ขอมลและแหลงขอมล

1. ขอมลท�ใชในการวเคราะหเก�ยวกบสภาพท�วไปของการกวดวชาในประเทศไทย เปนขอมลทตยภมและสถตในดานตางๆ ท�เก�ยวกบการกวดวชาในประเทศไทย ซ�งเกบรวบรวมโดยสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน

2. ขอมลท�ใ ชในการวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร แบงเปน 3 ประเภท คอ

2.1 ขอมลเก�ยวกบจานวนโรงเรยน รปแบบและลกษณะของการกวดวชา เปนขอมล ทตยภมเก�ยวกบจานวนนกเรยน และครในโรงเรยนกวดวชาแตละแหงในเขตปทมวน ชวงป 2549-2551ซ�งรวบรวมโดยสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน สวนขอมลรปแบบและลกษณะของการกวดวชา รวบรวมจากอนเตอรเนต แผนพบละใบปลวตางๆ 2.2 ขอมลเก�ยวกบความรอบรขอมลขาวสาร ไดแก ขอมลเก�ยวกบโรงเรยนกวดวชา ในดานตางๆ ของผ เรยนและผสอนแตละคน ซ�งเกบรวบรวมจากความคดเหนของผ เรยนและครผสอน

2.2 ขอมลเก�ยวกบความยากงายในการเขาสตลาด และการเคล�อนยายปจจยการผลต เกบรวบรวมจากความคดเหนของผ เรยนและผสอน และกฎระเบยบขอบงคบในการจดทะเบยนดาเนนกจการโรงเรยนกวดวชา

7

นยามศพทเฉพาะ

1. การกวดวชา หมายถง การใชเวลาวางนอกเหนอจากการเรยนตามปกต หาความรเพ�มเตมดวยวธการตางๆ ซ�งไมใชการอานหรอคนควาดวยตนเอง โดยมวตถประสงคหลกเพ�อเสรมสรางความรในเร�องท�เรยนใหเพ�มข 1นไปจากเดม เพ�อใหมผลการเรยนท�ดข 1น หรอเพ�อการสอบแขงขนเขาศกษาตอในระดบท�สงข 1น โดยผสอนอาจเปนครอาจารยในโรงเรยนหรอจากสถาบนอ�น และมรปแบบในการกวดวชาท 1งการเรยนเปนกลม และการกวดวชาแบบตวตอตว

2. โรงเรยนกวดวชา หมายถง โรงเรยนหรอสถาบนท�จดต 1งข 1น โดยมวตถประสงคเพ�อสอนเสรมบางวชา ตามหลกสตรการเรยนในระดบตางๆ โดยรบนกเรยนหรอบคคลท�วไปท�ตองการเรยนทบทวนและเพ�มเตมความร นอกเหนอจากการเรยนในเวลาปกต มการคดคาใชจายในการสอนตามระยะเวลาและหลกสตรท�กาหนด

3. โรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร หมายถง โรงเรยนหรอสถาบนกวดวชาท�เปดสอนและมสาขาต 1งอยในเขตกรงเทพมหานครซ�งจดทะเบยนอยางถกตอง จากการรวบรวมขอมลสถตของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ในป 2550 ซ�งมจานวนท 1งส 1น 334 แหง โดยการศกษาคร 1งน 1 เลอกศกษาเฉพาะโรงเรยนกวดวชาท�เปดสอนในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร เน�องจากเปนเขตท�มโรงเรยนกวดวชามากท�สดในกรงเทพมหานคร คอ 25 แหง

4. ผเรยนกวดวชา หมายถง นกเรยน นสต นกศกษา ตลอดจนบคคลท�วไปท�เรยนกวดวชา

กบโรงเรยนกวดวชา ซ�งเปดสอนและมสาขาอยในพ 1นท�เขตปทมวน กรงเทพมหานคร 5. โครงสรางตลาด หมายถง ลกษณะการกระจายของหนวยผลตหรอโรงเรยนกวดวชา

ในตลาด ซ�งพจารณาไดจากจานวนของโรงเรยนกวดวชา รปแบบและลกษณะของการกวดวชา ความยากงายในการเขาสตลาดของผประกอบการโรงเรยนกวดวชา ความรอบรขอมลขาวสารของเจาของโรงเรยนกวดวชา บคลากรผสอน ผ เรยนกวดวชา และดชนการกระจกตวของอตสาหกรรม 5.1 ตลาดแขงขนสมบรณ หมายถง ตลาดท�ประกอบดวยโรงเรยนกวดวชาจานวนมาก มรปแบบและลกษณะของการกวดวชาเหมอนกน โรงเรยนกวดวชาแตละแหงมสวนแบงในตลาดนอยมาก จนไมสามารถมอทธพลในการกาหนดราคาตลาด เจาของหรอผบรหารโรงเรยนเปนผ รบราคาตลาดและตดสนใจวาจะใหบรการระดบใด โดยไมใสใจปฏกรยาของโรงเรยนกวดวชารายอ�นๆในตลาด เง�อนไขการเขาออกจากตลาดจะเสร กลาวคอไมมการกดกนการเขาสตลาด 5.2 ตลาดผกขาด หมายถง ตลาดท�มโรงเรยนกวดวชาเพยงแหงเดยวในตลาด ไมมรปแบบและลกษณะของการกวดวชาท�จะสามารถทดแทนกนไดอยางใกลเคยงกบ โรงเรยนกวดวชาท�เปดใหบรการอยเพยงแหงเดยวในตลาด การเขาสตลาดของคแขงขนภายนอกจงถกกดกนอยางเตมท�

8

5.3 ตลาดผขายนอยราย หมายถง ตลาดท�ประกอบดวยโรงเรยนกวดวชาจานวนนอย ดงน 1นโรงเรยนกวดวชาแตละแหงจะสานกถงความข 1นอยตอกน โรงเรยนกวดวชาแตละแหงจะ ใสใจตอปฏกรยาของคตอส การแขงขนจะไมสมบรณ และการแขงขนระหวางโรงเรยนกวดวชาแตละแหงจะมอยสง รปแบบและลกษณะของการกวดวชาท�โรงเรยนกวดวชาแตละแหงเปดสอนอาจจะมรปแบบและลกษณะท�เหมอนกนทกอยาง ในกรณน 1จะเรยกตลาดผขายนอยรายท�ขายสนคาเหมอนกน (Pure Oligopoly) หรอผลตสนคาท�แตกตางกน กรณหลงเรยกวาตลาดผขายนอยรายท�ขายสนคาท�มความแตกตางกนเพยงเลกนอย (Differentiated Oligopoly) 5.4 ตลาดก�งแขงขนก�งผกขาด หมายถง ตลาดท�ประกอบดวยโรงเรยนกวดวชาจานวนมาก รปแบบและลกษณะของการกวดวชาของโรงเรยนกวดวชาแตละแหงจะมความแตกตางกนบาง แตสามารถทดแทนกนไดอยางใกลเคยง และแมวาจะทดแทนกนไดเปนอยางด เจาของหรอผบรหารโรงเรยนแตละแหงจะไมใสใจตอปฏกรยาของคแขงขนคนอ�นๆ เพราะตลาดประกอบดวยโรงเรยนกวดวชาเปนจานวนมาก โรงเรยนกวดวาแตละแหงอาจถกกระทบจากการกระทาของคแขงขนรายอ�นๆ นอยมาก และการเขาออกจากตลาดเปนไปไดงาย 6. สภาพท�วไปของการกวดวชาในประเทศไทย หมายถง ขอมลเก�ยวกบการกวดวชาในประเทศไทย ประกอบดวยจานวนโรงเรยนกวดวชา จานวนผ เรยน จานวนครผสอน ของโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย แบงตามภมภาค และกรงเทพมหานคร 7. รปแบบและลกษณะของการกวดวชา หมายถง วชาท�เปดสอน และหลกสตรท�แตกตาง กนของโรงเรยนกวดวชาแตละแหงในเขตปทมวน ซ�งมความหลากหลายในดานตางๆ ท 1งเน 1อหาวชา วธการสอน และระดบช 1นท�เปดสอนบางแหงใชการโฆษณา ประชาสมพนธผานส�อตางๆ ใหเปนท�รจกมากข 1น

8. ความยากงายในการเขาสตลาด และการเคล�อนยายปจจยการผลต หมายถง ลกษณะความยากงายของการเขามาประกอบการโรงเรยนกวดวชา และการเคล�อนยายปจจยการผลตในตลาดการกวดวชา ในดานของผประกอบการพจารณาจากกฎระเบยบขอบงคบในการจดทะเบยนประกอบการโรงเรยนกวดวชา ดานบคลากรครผ สอน พจารณาจากความยากงายของการเปล�ยนไปสอนยงโรงเรยนกวดวชาแหงอ�นๆ

9. ความรอบรขอมลขาวสาร หมายถง ความรอบรขอมลขาวสารของบคลากรครผสอนเก�ยวกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ�นๆนอกเหนอจากโรงเรยนท�สอนในปจจบน เพ�อนาขอมลท�มอยไปประกอบการตดสนใจปฏบตงานกบโรงเรยนกวดวชาท�ใหผลตอบแทนท�ด และความรอบรขอมลของผ เรยนเก�ยวกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ�นๆนอกเหนอจากโรงเรยนท�เรยนอยในปจจบน เพ�อนาไปประกอบการตดสนใจสมครเรยนกบโรงเรยนกวดวชาท�มประสทธภาพ

9

10. การกระจกตวของอตสาหกรรม หมายถง อตราสวนท�ทาใหทราบถงระดบการแขงขนในธรกจโรงเรยนกวดวชา โดยหาไดจากการคานวณสวนแบงทางการตลาดท�ผประกอบการโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวนแตละแหงถอครองอย นามาใชคานวณคาการกระจกตวของอตสาหกรรม โดยวธหาคาดชน Concentration Ratio (CR) และคาดชน Hirschman- Herfindahl Index (HHI) ถาคาการกระจกตวของธรกจโรงเรยนกวดวชามคาสง แสดงวาธรกจโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวนมแนวโนมจะมอานาจทางการตลาดสง ในทางตรงกนขามถาคาความกระจกตวต�า แสดงวาธรกจโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวนมแนวโนมท�จะมการแขงขนสง

กรอบแนวคดในการวจย การศกษาวจยในคร 1งน 1 กระทาโดยอาศยแนวคดและทฤษฎทางเศรษฐศาสตรเก�ยวกบ

ลกษณะตลาดประเภทตางๆ การวเคราะหโครงสรางตลาด การกระจกตวของอตสาหกรรมกวดวชา ใชขอมลปฐมภมซ�งไดจากการตอบแบบสอบถามความคดเหนของ ครผ สอน ผ เรยนกวดวชา และรวบรวมขอมลทตยภม ซ�งเกบรวบรวมโดยสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน และขอมลจากแผนพบ/ใบปลว ของโรงเรยนกวดวชาแตละแหง มาใชในการวเคราะหเก�ยวกบสภาพท�วไปของการกวดวชาในประเทศไทย และวเคราะหโครงสรางและลกษณะตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวนกรงเทพมหานคร โดยสรปเปนกรอบความคด ดงภาพประกอบ 2

ปจจยกาหนดลกษณะตลาด ลกษณะตลาด

ภาพประกอบ 2 การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

1) การกระจกตวของอตสาหกรรม

- CR - HHI

2) รปแบบและลกษณะของการกวดวชา

4) ความรอบรขอมลขาวสารการกวดวชา

3) ความยากงายในการเขาสตลาด และการเคล�อนยายปจจยการผลต

- ตลาดแขงขนสมบรณ

- ตลาดก�งแขงขนก�งผกขาด

- ตลาดผขายนอยราย

- ตลาดผกขาด

ขอมลทตยภมจาก - สานกงานคณะกรรมการ สงเสรมการศกษาเอกชน - แผนพบ/ใบปลว

ความคดเหนจากคร และนกเรยนท

เรยนกวดวชา

ความคดเหนจากคร และนกเรยนท

เรยนกวดวชา

10

บทท� 2 เอกสารและงานวจยท�เก�ยวของ

ในการศกษาเร�อง “การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวนกรงเทพมหานคร” ผ วจยไดทาการศกษาแนวคด ทฤษฎ ตลอดจนงานวจยตาง ๆ ท�มความเก�ยวของ เพ�อนามาใชเปนกรอบในการกาหนดแนวทางการวจย โดยสรปรวมเปนประเดนสาคญ ดงน 4

1. ความเปนมา และประเภทของการกวดวชา 2. แนวคด และทฤษฎท�เก�ยวของ 3. เอกสารงานวจยท�เก�ยวของ

1. ความเปนมา และประเภทของการกวดวชา

1.1 ความเปนมาของการกวดวชา (ไพฑรย สนลารตน, 2545: 4-6) ในรายงานการวจยเร�อง การกวดวชาระดบมธยมศกษาตอนปลายในประเทศไทย ศกษาโดย

ไพฑรย สนลารตน สรปความเปนมาของการกวดวชาในประเทศไทยวา ไมมหลกฐานชดเจนวาการกวดวชาในประเทศไทยเร�มตนในสมยใด แตมผกลาวไววาการกวดวชาเร�มตนต 4งแตสมยพระนารายณ โดยชาวจน ท�มฐานะด จางครจนมาสอนภาษาจนใหแกบคคลท�จะศกษาในประเทศจน หลงจากน 4นกไมปรากฏหลกฐานชดเจน จนกระท�งในป พ.ศ.2497 ไดมการประกาศใชพระราชบญญตโรงเรยนราษฎร กาหนดไวในมาตรา 20(5) ใหมโรงเรยนกวดวชาข 4น จดเปนโรงเรยนเอกชนประเภทการศกษาพเศษ

ในป พ.ศ.2503 ไดมการประกาศใชแผนการศกษาแหงชาต มลกษณะท�แยกสายการเรยน ทาใหมจดออนในการเตรยมตวเพ�อสอบเขาแขงขนของแตละสายการเรยน ท�ตองการจะใหมความพรอมในการเขาศกษาตอในมหาวทยาลยได จงทาใหการกวดวชามบทบาทมากข 4น ในป 2512 จงไดมการถกเถยงกนมากวาควรจะมการขยายโรงเรยนกวดวชาใหมากข 4นหรอไม แตกระทรวงศกษาธการเหนวาไมมความจาเปนเพราะทาใหผปกครองส 4นเปลอง

ในป พ.ศ.2520 มการประกาศใชแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ.2520 ท�เนนใหผ เรยน เรยนควบคกนท 4งวชาสามญและวชาอาชพ เพ�อมงใหผ เรยนมพ 4นฐานท�จะใชชวตไดอยางดในสงคม แตกลบทาใหผ ท�มความประสงคจะเขาศกษาตอในมหาวทยาลยมพ 4นฐานทางวชาการออนลง จงทาใหมการกวดวชากนมากข 4น แตในป 2520 น 4นเอง กระทรวงศกษาธการย 4านโยบายเดมท�ไมอนญาตใหมการขยายหรอซ 4อขายโรงเรยนกวดวชามากข 4นไปอก แมจะมผ รองเรยนขอใหขยายเพ�มข 4น แต

11

กระทรวงศกษาธการ ในการประชมอธบดในป 2521 และ 2524 กยงไมพจารณาใหขยายเพ�มข 4นเหมอนเดม

ในระหวางป พ.ศ.2520-2530 ไดมการศกษาและทาความเขาใจเก�ยวกบเร�องของการกวดวชา กนอยางกวางขวาง สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาตไดสนบสนนใหมการศกษาเร�องของการกวดวชาอยหลายเร�อง พบวาการสอบคดเลอกเขามหาวทยาลยมการแขงขนกนสงมาก ผ ท�สอบเขามหาวทยาลยไดน 4น มการกวดวชาเพ�มมากข 4น การกวดวชาจงขยายวงกวางขวางข 4น และมผลตอการเรยนในโรงเรยนปกต ทาใหไมสนใจเรยนในโรงเรยน โดยเฉพาะในปสดทายและมแนวโนมท�จะทาใหครในโรงเรยนสอนในแนวกวดวชามากข 4น อยางไรกตามกพบวาผ ท�ไมไดกวดวชากสามารถสอบเขามหาวทยาลยไดเชนกน นกวชาการหลายคนไดศกษาวเคราะหและแสดงความเหนเก�ยวกบการกวดวชา ไวมาก สวนใหญเหนตรงกนวาเปนเพราะการแขงขนในการสอบเขามหาวทยาลยสง การเตรยมตวเพ�อการแขงขนจงมสงไปดวย รปแบบการกวดวชาจงมหลากหลายข 4นและขยายไปเปนการกวดวชาเพ�อการเขาศกษาในระดบตางๆ อกดวย ซ�งสะทอนภาพการเอาชนะและนาไปสระบบตวใครตวมนในวงการศกษาไทย

หลงจากท�หามการขยายตวของโรงเรยนกวดวชามานาน ในป 2534 กระทรวงศกษาธการไดอนมตหลกการใหมการเปดโรงเรยนกวดวชาข 4นได และมหลกเกณฑท�รดกมข 4น ท 4งสถานท� ผบรหาร อาคาร อปกรณ ฯลฯ โรงเรยนกวดวชาจงขยายตวข 4นอยางกวางขวาง และในระหวางป 2536-2540 ไดมความพยายาม ท�จะปรบปรบการดแลโรงเรยนกวดวชาของเอกชนใหมคณภาพ และ ประสทธภาพมากย�งข 4น

หลงจากประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาตในป 2542 ความสนใจในเร�องของกวดวชากกลบมามความกวางขวางข 4นอก สถาบนราชภฏสวนสนนทาไดจดประชาพจารณข 4นเม�อเดอนกรกฎาคม 2542 และในป 2543 ขอถกเถยงถงบทบาทของโรงเรยนกวดวชาตาม พ.ร.บ.การศกษา 2542 กมการอภปรายกนมากข 4น โดยในป 2544 สวนดสตโพล ไดทาการศกษาเร�องการเรยนตอในสถาบนอดมศกษาและพบวากวดวชายงจาเปนอย ในปลายเดอนมกราคม 2544 สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน จงไดออกระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชนประเภทโรงเรยนกวดวชาฉบบใหมข 4น ซ�งมมาตรการในเชงความปลอดภยและคณภาพท�สมบรณย�งข 4น

1.2 ประเภทของโรงเรยนกวดวชา (ชมนา จกรอาร, 2544) โรงเรยนกวดวชาเปนโรงเรยนเอกชน จดต 4งตามพระราชบญญตโรงเรยนราษฎร พ.ศ.2497

มาตรา 20 (5) เปนโรงเรยนท�ไดรบความนยมมาตลอดกระท�งปจจบน ความกาวหนาทางเศรษฐกจและเทคโนโลยเพ�มมากข 4น การแขงขนในทางการเรยนกย�งทวข 4น โรงเรยนกวดวชาเปนโรงเรยนท�จดต 4งโดย

12

มวตถประสงคเพ�อกวดวชาบางวชาตามหลกสตรวชาสามญของกระทรวงศกษาธการ ไดแก วชาภาษาไทย วชาภาษาองกฤษ วชาคณตศาสตร วชาสงคมศกษา และวชาวทยาศาสตร เปนโรงเรยนท�มลกษณะการศกษาพเศษ มวธการดาเนนการแตกตางจากโรงเรยนประเภทอ�น โดยอาจจะกาหนดเวลาเรยนเปน คร 4งคราว เชน เรยนเฉพาะวนหยดหรอเฉพาะภาคฤดรอน หรอเปดทาการสอนตลอดป โดยเรยนในเวลาเยน ใชอาคารสถานท�ของโรงเรยนสามญศกษา

โรงเรยนกวดวชาจาแนกเปนประเภทได 3 ประเภท คอ (พอด สวรรณทต, 2530: 52-53)

1) ประเภทเรยนลด โรงเรยนประเภทน 4ผ เรยนตองการเรยนเพ�อท�จะไปสมครสอบเทยบความร เชน สอบเทยบความรช 4นประโยค ทาใหผ เรยนสามารถประหยดเวลาประหยดเงนไดมากเพราะใชเวลาเรยนนอยและเสยคาใชจายนอย

2) ประเภทเฉพาะกาล โรงเรยนประเภทน 4คอ โรงเรยนท�เปดสอนเฉพาะเวลา หรอเฉพาะกจ สวนใหญจะเปดเรยนภาคฤดรอน เปนการเปดโอกาสใหผ เรยนท�ไมมโอกาสเรยนในโรงเรยนมาตรฐาน ไดมโอกาสเรยนเพ�อเพ�มเตมความร ท 4งน 4เน�องจากวาโอกาสในการเลอกสถานท�เรยนของนกเรยน มไมเทากน เม�อเรยนในโรงเรยนท�มมาตรฐานไมไดกเกรงวาจะสอบแขงขนเพ�อเขาเรยนตอสถาบนช 4นสงไมได ฉะน 4นผ เรยนจงหาท�เรยนเพ�มเตมเพ�อความมโอกาสท�จะสอบแขงขนตอไป

3) ประเภทกวดวชาตลอดป โรงเรยนประเภทน 4เปดสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการ แตเปดโอกาสใหผ เรยนเลอกเรยนเสรมในวชาท�ตนเรยนออน หรอไมเขาใจดพอ เพ�อจะเปนพ 4นฐานการเรยนในโรงเรยนสามญและเพ�อเปนความรสะสมท�จะใชสอบแขงขนเพ�อศกษาตอในสถาบนช 4นสง เม�อเรยนจบช 4นประโยคสงสดในโรงเรยนสามญภาคปกตแลว

ปจจบนการกวดวชาบางสวน ไมไดจดอยในรปสถาบนกวดวชา (ชมนา จกรอาร, 2544:12) แตนกเรยนจะรวมกลมกนเปนกลมยอยราว 3-7 คน หรอเรยนเปนรายบคคลกบอาจารยท�สอนเฉพาะสาขาวชาท�บานของอาจารย หรอท�บานของนกเรยน หรอในสถานท�ทางานของอาจารยผสอน ซ�งอาจเปนโรงเรยนหรอมหาวทยาลยกได นกเรยนตองเสยคาใชจายในลกษณะเฉล�ยตอหว ตอรายวชามากข 4น และระยะเวลาท�สอนจะข 4นอยกบการตกลงของท 4ง 2 ฝาย

2. แนวคด และทฤษฎท�เก�ยวของ 2.1 ทฤษฎโครงสรางตลาด

2.1.1 ความหมายของโครงสรางตลาด (Kock James V, 1979 : 7 ) โครงสรางตลาด หมายถง ลกษณะการกระจายของการผลต และจานวนของหนวยผลต

ในตลาด เชน สวนแบงตลาดของแตละหนวยผลต ลกษณะการกระจกตวของหนวยผลตใหญ หรอลกษณะการกดกนการเขาสตลาดของผผลตรายใหม และลกษณะความแตกตางกนของสนคาและบรการในตลาด

13

นอกจากความหมายดงกลาวขางตน Kock James V ไดใหคาจากดความวา โครงสรางตลาดเปนตวสาคญ เบ 4องตนทางยทธศาสตรของสภาวะหนวยผลต ซ�งมอทธพลตอพฤตกรรมและผลการดาเนนงานของหนวยผลตหรอผ ใหบรการ ในทางกลบกนกถกอทธพลตอพฤตกรรม และผลการดาเนนงานในตลาดกระทบดวย Kock James V (1979 : 73 ) กลาวคอ หนวยผลตจะมพฤตกรรมเชน พฤตกรรมทางดานราคา และผลการดาเนนงาน เชน ไดกาไรมากนอยแคไหนจะถกกาหนดโดยโครงสรางตลาด และในขณะเดยวกนพฤตกรรมของหนวยผลตในตลาดน 4น กจะมผลยอนหลงกลบไปกาหนดโครงสรางตลาดอกทหน�ง

การศกษาโครงสรางตลาด จงเปนสวนสาคญท�ชวยใหสามารถพยากรณ หรอคาดคะเนพฤตกรรมการแขงขนของผผลต แตการท�จะทราบวาตลาดสนคาหรอการบรการน 4เปนโครงสรางตลาดแบบใด จาเปนตองพจารณาจากปจจยท�เปนตวกาหนดประเภทของโครงสรางตลาด โดยปจจยเหลาน 4จะเปนตวกาหนดท�สาคญในการแบงประเภทหรอลกษณะตลาดวา ภายใตสวนประกอบของปจจย ตาง ๆ โครงสรางตลาดควรจะเปนตลาดประเภทใด ซ�งปจจยดงกลาวขางตน ไดแก จานวนของผผลตหรอผขาย วามมากนอยเพยงใด ลกษณะการกระจายของขนาดของผผลตในตลาด ลกษณะสนคา และบรการของผผลตแตละราย

2.1.2 ลกษณะโครงสรางตลาด ในทางเศรษฐศาสตร โครงสรางตลาดสามารถแบงได 4 ประเภท โดยสรปไดดงน 4

(วนรกษ ม�งมณนาคน, 2547:161-189 และ นราทพย ชตวงศ, 2539: 290-328) 1) ตลาดแขงขนสมบรณ (Perfect Competition) ในตลาดประเภทน 4 จะประกอบไปดวย

ผผลตเปนจานวนมากมาย ผลตสนคาท�เหมอนกนทกอยาง การแขงขนจะสมบรณในความหมายท�วาทก ๆ หนวยผลตจะสามารถขายสนคาจานวนเทาไรกไดตามท�เขาตองการ ณ ราคาในตลาดขณะน 4น และผผลตแตละคน จะมสวนแบงในตลาดนอยมากจนไมสามารถมอทธพลในการกาหนดราคาตลาด ผผลตแตละคนจะเปนผ รบราคาตลาด (Price-taker) และตดสนวาตวเองจะผลตสนคาระดบไหนโดยไมใสใจตอปฏกรยาของผผลตรายอ�น ๆ ในตลาด เง�อนไขการเขาออกจากตลาดจะเสร

2) ตลาดผกขาด (Monopoly) ในสถานะของการผกขาดน 4หมายความวา จะมผผลตเพยงหนวยเดยวในตลาด ไมมสนคาท�จะสามารถใชทดแทนกนไดอยางใกลเคยงกบสนคาท�ผผกขาดทาการผลตอยในตลาด อปสงคของสนคาในสายตาของผผกขาดกคออปสงคสนคาของตลาด การเขาสตลาดของคแขงขนภายนอกจะถกกดกนอยางเตมท� ผ ผลตสามารถท�จะเลอกระดบราคาหรอระดบผลผลตท�จะทาใหเขาไดรบกาไรสงสด หรอผผลตผกขาดอาจเลอกวตถประสงคในการดาเนนธรกจนอกเหนอไปจากการแสวงหากาไรสงสดกได เชน แสวงหายอดขายสงสดหรอ แสวงหาความเจรญเตบโตของหนวยผลตเหลาน 4 เปนตน

14

3) ตลาดก�งแขงขนก�งผกขาด (Monopolistic Competition) ตลาดประเภทน 4จะมผผลตเปน จานวนมาก สนคาของผผลตจะมความแตกตางกนบางแตสามารถใชทดแทนกนอยางใกลเคยง แมวาสนคาจะใชทดแทนกนไดเปนอยางด แตผผลตแตละคนจะไมใสใจตอปฏกรยาของคแขงขนคนอ�นๆ เพราะตลาดประกอบดวยผผลตเปนจานวนมาก และผผลตแตละคนอาจถกกระทบจากการกระทาของคแขงขนคนอ�นๆ นอยมาก ดงน 4นผผลตแตละคนจะคดวาเขายงจะสามารถรกษาลกคาจานวนหน�งไวไดถาข 4นราคาสนคา และจะสามารถขายสนคาเพ�มข 4นเพยงเลกนอย ถาลดราคาสนคาของเขา เพราะผผลตแตละคนมอานาจผกขาดในสนคาของตนอยบาง เน�องมาจากความแตกตางกนของสนคา การเขาออกจากตลาดเปนไปไดงาย

4) ตลาดผขายนอยราย (Oligopoly) ในตลาดน 4จะประกอบดวยผผลตจานวนนอย ดงน 4นผขาย แตละคนจะสานกถงความข 4นอยตอกน แตละหนวยจะใสใจตอปฏกรยาของคตอส การแขงขนจะไมสมบรณและการตอส ระหวางหนวยผลตจะมอยสง นอกจากจะมขอตกลงรวมตวกนระหวางคแขงขน สนคาท�ผขายนอยรายผลตอาจจะเปนสนคาท�เหมอนกนทกอยาง ในกรณน 4เราเรยกตลาดผขายนอยราย ท�ขายสนคาเหมอนกน (Pure oligopoly) หรอผลตสนคาท�แตกตางกน กรณหลงเราเรยก ตลาดผ ขายนอยรายท�ขายสนคาท�มความแตกตางกนเพยงเลกนอย (Differentiated oligopoly) ผขายมกจะคาดคะเนปฏกรยาของคตอส รวมท 4งปฏกรยาของลกคา การตดสนใจจะข 4นอยกบความยากงายของการเขาสตลาด และชองทางของเวลาระหวางการกระทาของเขาและปฏกรยาของคตอส ท�จะเกดข 4น ในกรณเชนน 4ความเปนไปไดของปฏกรยาของคแขงจะมหลายรปแบบ พฤตกรรมของผผลตกจะมหลายรปแบบเชนกน โดยข 4นอยกบปฏกรยาของคตอสในตลาด

ดงน 4น การทราบถงลกษณะโครงสรางตลาดประเภทตางๆ และปจจยท�เปนตวกาหนดประเภทของโครงสรางตลาด ไดแก จานวนของผผลตหรอผขาย ลกษณะการกระจายของตวของผผลตในตลาด ลกษณะสนคาและบรการของผผลตแตละราย สามารถนามาใชในการวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร โดยการพจารณาวาจานวนผประกอบการโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวนมจานวนมากนอยเพยงใด ลกษณะและรปแบบของการกวดวชาของโรงเรยนกวดวชาแตละแหงมความเหมอนหรอแตกตางกน สามารถทดแทนกนไดหรอไม เม�อนาขอมลเก�ยวกบปจจยตางๆท�เปนตวกาหนดประเภทของโครงสรางตลาดมาวเคราะห จะสามารถพจารณาไดวาธรกจโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร มลกษณะโครงสรางตลาดประเภทใด

15

2.2 ทฤษฎเก�ยวกบการกระจกตวของอตสาหกรรม

2.2.1 ความหมายของการกระจกตวของอตสาหกรรม (วทย สตยารกษวทย,2542:67-73 และ อานวยเพญ มนสข,2527 : 21)

การกระจกตวของอตสาหกรรม หมายถง อตราสวนแบงการครองตลาดของธรกจขนาดใหญ ซ�งเรยงลาดบตามขนาดของการผลตใหญท�สด และรองลงมา เพ�อดวามสวนแบงการครองตลาดคดเปนรอยละเทาใด ของการผลตท 4งหมดในอตสาหกรรมน 4น หรออาจหมายถงการท�ธรกจจานวน นอยราย สามารถมสวนแบงของธรกจอ�น ๆในอตสาหกรรมน 4น ๆ หรอในสาขาใดสาขาหน�ง นอกจากน 4การกระจกตวของอตสาหกรรมยงเปนเคร�องแสดงใหเหนถงโครงสรางของตลาดท�สาคญ คอ

1. ทาใหทราบวาอตสาหกรรมน 4น ๆ หรอระบบเศรษฐกจน 4น ๆ ถกครอบงา ดวยกลมธรกจเปนจานวนมากนอยเพยงใด

2. ทาใหทราบวาตลาดท�ธรกจหรออตสาหกรรมเก�ยวของอย ถกจดเขาตลาดประเภทใด 3. เพ�อใหทราบถงตาแหนงของธรกจในตลาดวาอยในฐานะใด และมอทธพลเพยงใด ปจจยท�มอทธพลตอการกาหนดระดบการกระจกตวของอตสาหกรรม และสาเหตท�ทา

ใหอตสาหกรรมสามารถมคาการกระจกตวสงไดอาจแบงออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คอ 1. การขยายตวของบรษทท�มขนาดใหญในอตสาหกรรมน 4น การขยายตวของบรษทเกดได

จากการขยายตวภายในบรษทเอง (Internal) และการขยายตวท�มสาเหตมาจากภายนอกของบรษท (External) การขยายตวภายในบรษทเอง ไดแก การคนพบวธการผลตแบบใหม ๆหรอผลตภณฑใหมข 4นได โดยปกตบรษทท�มขนาดใหญมกจะมเงนลงทนทางดานการวจยและพฒนาเทคโนโลยใหม ๆ สงกวาบรษทขนาดเลก ดงน 4น โอกาสท�จะปรบปรงวธการผลตยอมทาใหไดดกวาทาใหสามารถขยายการผลตเพ�มข 4นได คาของการกระจกตวกเพ�มสงข 4น ในกรณท�การขยายตวเกดข 4นเน�องจากปจจยภายนอก เชน การรวมตวของบรษทขยายเพ�มข 4นและคาการกระจกตวสงข 4น

2. การลดลงของจานวนบรษทในอตสาหกรรมน 4นเกดข 4น เน�องจากสภาวะเศรษฐกจตกต�า หรอเวลาท�อปสงคของสนคาลดต�าลงน 4น บรษทขนาดใหญสามารถท�จะปรบปรมาณการผลตใหลดนอยลงได หรอทาการผลตท�ปรมาณเทาเดม แตอาจมการเจรจาแบงสวนครองตลาดกบผผลตรายอ�น ๆ ได ซ�งในภาวะเชนน 4บรษทเลก ๆ จะไมสามารถปรบปรมาณการผลตไดทนทาใหตองขาดทนและออกจากกจการไปจานวนของบรษทในอตสาหกรรมน 4นกลดลง ในกรณเชนน 4การเขามาแขงขนของผผลตรายใหมไมจาเปนตองคานงถง ท 4งน 4เพราะวาไมมส�งดงดดใจในการผลตแตอยางใด เม�อภาวะเศรษฐกจดข 4นอปสงคของสนคาเพ�มข 4น บรษทขนาดใหญท�เหลออยสามารถขยายปรมาณการผลตไดในอตราเดยวกนกบอตราเพ�มข 4นของการคา การเขามาแขงขนของผผลตรายใหม เปนส�งท�ทาไดยาก ท 4งน 4เน�องจากปจจย 2 ดานดวยกน ไดแก

16

ปจจยดานการผลต 1. บรษทขนาดใหญไดรบประโยชนจากการผลตขนาดใหญ เกดการประหยดตอขนาดข 4น

ทาใหผลตไดในตนทนต�า ซ�งบรษทท�จะเขามาแขงขนใหมน 4น ไมสามารถท�จะผลตไดในตนทนท�ต�าเชนน 4 ในระยะแรกเร�ม หรออาจเปนการประหยดจากหนวยธรกจท�เก�ยวเน�องกนหลายโรงงาน ทาใหมอานาจตอรองในการซ 4อวตถดบ หรอสามารถใชอปกรณกนได สงผลใหตนทนผลตต�า

2. ความตองการเงนทน ในกรณท�อตสาหกรรมน 4นตองการเงนทนตองใชเงนทนเปนจานวนมาก เงนทนเปนอปสรรคในการเขามาแขงขน

3. ลขสทธnและเทคนคการผลต ของอตสาหกรรมบางชนด เปนส�งท�เลยนแบบไดยากตลอดจนอาจมการจดทะเบยนสงวนลขสทธnในการผลตสนคาชนดน 4น ซ�งผผลตรายอ�นกไมสามารถท�จะเขาไปผลตแขงได

4. การควบคมแหลงวตถดบ อตสาหกรรมน 4นอาจจะสามารถผลตวตถดบไดเอง หรอสามารถควบคมแหลงวตถดบท 4งหมดไวได ในกรณเชนน 4การท�จะเขาไปแขงขนทาไดยาก

5. นโยบายของรฐบาล อตสาหกรรมบางอยาง เม�อรฐบาลสงเสรมใหมการผลตไดในปรมาณท�พอกบความตองการแลว หรอมากเกนความตองการ รฐบาลกสามารถระงบการเขามาของผผลตรายใหมได ในกรณเชนน 4เปนการแนนอนวาผผลตรายใหมท�จะเขามาแขงขนยอมเปนไปได

ปจจยทางดานการตลาด ปจจยทางดานการตลาด ไดแก การโฆษณา การสงเสรมการจาหนาย ซ�งสนคาของผผลตใน

อตสาหกรรมน 4น ไดโฆษณาจนเปนท�นยมของผใช หรออาจมวธการสงเสรมการจาหนายอยางด การท�จะเขามาแยงชงสวนแบงตลาดกเปนส�งท�ทาไดยาก ถาปจจยตาง ๆเหลาน 4เปล�ยนแปลงไป คาการกระจกตว กจะเปล�ยนแปลงได

2.2.2 ตวแปรท�ใชวดการกระจกตวของอตสาหกรรม (วทย สตยารกษวทย,2542:74-75)

ตวแปรหรอขอมลท�สามารถนามาใชวดการกระจกตว ของอตสาหกรรมในเชงสถต ไดแก จานวนคนงาน มลคายอดขาย มลคาทรพยสน กาไรสทธ กาลงการผลต และมลคาเพ�มจากการผลตอยางไรกตาม ตวแปรแตละตวมท 4งขอด และขอเสยตางกน ดงน 4

1. มลคายอดขาย คอ รายรบท 4งหมดท�ไดจากการขายผลผลตของหนวยธรกจซ�งเปนขอมลท�หาไดไมยาก เพราะเปนขอมลท�จาเปนในดานการวางแผนทางดานการตลาดและการประเมนผลงาน ของหนวยธรกจเอง แตมขอเสย คอ อาจมการนบซ 4าซอน อาจมการปรบแตงตวเลขทางบญช

17

2. มลคาสนทรพย เปนขอมลท�แสดงของขนาดหนวยธรกจโดยพจารณาจากจานวนของมลคาทรพยสน หรอทนประเภทคงท� แตมกจะพบปญหาในการตราคาสนทรพยเปนตวเงนและยากแกการเปรยบเทยบโดยเฉพาะตอปท 4งน 4เพราะราคาสนทรพยอาจแตกตางกนตามระยะเวลาในการใช

3. จานวนคนงาน เปนขอมลท�สามารถหางาย และเปนท�เปดเผยเม�อเทยบกบขอมลอ�น ๆ แตมขอเสย คอ หากหนวยธรกจขนาดใหญท�ใชการผลตแบบ capital intensive การกระจกตวท�วดจากจานวนคนงาน อาจทาใหคาการกระจกตวต�ากวาความเปนจรงได

4. มลคาเพ�ม เปนขอมลท�แสดงถงความแตกตางระหวางมลคาของการขายและตนทนการผลต ซ�งไดแก วตถดบ คาจาง แรงงาน น 4ามนเช 4อเพลง และสนคาคงเหลอตวแปรน 4ถอวาเปนขอมลท�ดท�สดถงแมวาจะเหมาะสมท�สดแตมปญหายากแกการเกบขอมลโดยเฉพาะเม�อตองการรายละเอยดเก�ยวกบตนทน แตละข 4นตอนการผลตจากหนวยธรกจ

5. กาไรสทธ การใชขอมลประเภทน 4ในการหาคาของการกระจกตว จะไดคาท�ต�ากวาความเปนจรง ถาหนวยธรกจไมไดหวงกาไรเปนสาคญ แตมงหวงสวนแบงตลาดหรอหนวยธรกจมการประเมนมลคาการขายต�าเกนไป

6. กาลงการผลต เปนขอมลท�แสดงความสามารถในการผลตของหนวยธรกจการใชขอมลกาลงการผลตมาหาการกระจกตว

2.2.3 วธการวดการกระจกตวของอตสาหกรรม การวดการกระจกตวของจานวนหนวยผลต และลกษณะการกระจายของขนาดของ

หนวยผลตท�อยในตลาด เรยกวาการกระจกตว (Concentration) ลกษณะการกระจกตวหรอสดสวนการกระจกตวของหนวยผลตในตลาด จะเปนอตราท�บอกใหรถงระดบการแขงขนในระบบเศรษฐกจ ดงน 4นการวดการ กระจกตวของตลาดหรออตสาหกรรม จะเปนขอมลทางสถตอยางยอ ๆ เก�ยวกบลกษณะการกระจายตามขนาดของหนวยผลต โดยวธการวดระดบการกระจกตวของตลาดสามารถแบงเปนสองลกษณะ ดงน 4 (Shapherd, William G,1979 :40) (วทย สตยารกษวทย,2542:77-80)

1. การวดดวยดชนเฉพาะ (Partial Index) ซ�งเปนวธท�นยมใชกนมาก คออตราสวนการกระจกตว ซ�งเปนการกระจกตวของอตสาหกรรมโดยสนใจเฉพาะหนวยธรกจบางสวนเทาน 4น โดยเฉพาะหนวยธรกจขนาดใหญในอตสาหกรรม

วธการวดการกระจกตวเพยงบางสวนมอยมากมายหลายวธ แตละวธมขอดและขอเสยแตกตางกน วธการวดการกระจกตวเพยงบางสวนท�นยมใชกน คอ Concentration Ratio (CR) เปนการวดสดสวนของตลาดโดยพจารณาจากจานวนหนวยผลตขนาดใหญท�สด จานวนนอยราย เชน 4, 8, 10 ราย โดยเรยงลาดบจากหนวยผลตท�ใหญท�สด และรองลงมาตามลาดบ วามสวนแบงในอตสาหกรรมคดเปนสดสวนเทาใดจากจานวนหนวยผลตท 4งหมดในอตสาหกรรมน 4น

18

สตรในการคานวณ (วทย สตยารกษวทย,2542:77)

∑=

=n

iin SCR

1

โดยท� CRn = อตราสวนการกระจกตวของ n หนวยผลต

Si = สวนแบงตลาดโดยเปรยบเทยบของแตละหนวยผลต i = 1, 2, 3, …., n n = จานวนหนวยผลตรายใหญท�ตองการพจารณา

จากสตรจะเหนวา การวดดวยวธ Concentration Ratio (CR) เปนการหาสวนแบงตลาดในอตสาหกรรม (หรอตลาด) ของผประกอบการ n ราย วาเปนสดสวนเทาใดของมลคาตลาดท 4งหมดในอตสาหกรรมน 4นๆ โดยเกณฑในการพจารณาคา CR (http://en.wikipedia.org/wiki /Concentration_ratio, 2553: ออนไลน) คอ

คา CR เทากบ 100 แสดงวา อตสาหกรรมมการผกขาด คา CR สง (ประมาณรอยละ 80 หรอมากกวา) แสดงวา อตสาหกรรมมการกระจกตวสง

หรอ มการผกขาดในอตสาหกรรมสง คา CR ปานกลาง (ประมาณรอยละ 50-80) แสดงวา อตสาหกรรมมการกระจกตวใน

ระดบปานกลาง หรอมการแขงขนในระดบปานกลาง

คา CR ต�า (ประมาณรอยละ 50 หรอต�ากวา) แสดงวา อตสาหกรรมมการกระจกตวต�าหรอ มการแขงขนในอตสาหกรรมมาก

ในการวดการกระจกตวแบบน 4มขอเสย คอ 1. บอกถงการกระจกตวของหนวยผลตเพยงบางสวน 2. ไมไดใหขอมลเก�ยวกบขนาดโดยเปรยบเทยบ (Relation size) และตาแหนงของหนวยผลต

ในกลมอตสาหกรรมน 4น 3. ไมไดคานงถงการเปล�ยนตาแหนงของหนวยผลตในตลาด และไมไดอธบายถงการกระจาย

ของจานวนและขนาดของท 4งหมดของหนวยผลตในตลาดน 4น ๆ บอกแตเพยงบางสวนเทาน 4น 4. ไมไดคานงถงหนวยผลตรายใหมท�อาจจะเขามาแขงขน และศกยภาพของหนวยผลตเดมท�มอย 5. ไมไดคานงถงปจจยทางภมภาคและบทบาทของสนคาเขาและสนคาออก

19

2. การวดดวยดชนรวม (Summary Index) เปนการวดการกระจกตวของอตสาหกรรม โดยนาเอา ทก ๆ หนวยธรกจในอตสาหกรรมเขามาพจารณา แทนท�จะพจารณาเฉพาะหนวยธรกจเพยงบางสวนเทาน 4น วธท�นยมใชกนมากคอ Hirschman-Herfindahl Index (HHI) ซ�งเปนดชนท�ใชวดการกระจกตวของ อตสาหกรรมโดยคานงถงทก ๆ หนวยธรกจในอตสาหกรรมในการคานวณคา ซ�งเปนการแกไขขอบกพรองของการวดดวยวธ Concentration Ratio โดย HHI เปนดชนท�แสดงถงผลรวมกาลงสองของขนาดหนวยธรกจโดยเปรยบเทยบแตละแหงในตลาด

สตรในการคานวณ (วทย สตยารกษวทย,2542:78)

∑=

=n

1i

2iSHHI

โดยท� HHI = Hirschman-Herfindahl Index (HHI) Si = สวนแบงตลาดโดยเปรยบเทยบของแตละหนวยผลต i = 1,2,3,…….,n n = จานวนหนวยผลตท 4งหมดในอตสาหกรรม

ดชนเฮอรฟนดล จะมคาอยระหวาง 1 กบ 1/n ในกรณท�มหนวยผลตเดยวในตลาดคา HHI = 1 หมายถง ตลาดผกขาด ถาหนวยผลตทกหนวยมขนาดเทากนคา HHI = 1/n หมายถงตลาดมการแขงขน ดงน 4นคา HHI สามารถแสดงถงการกระจายของจานวนและขนาดของหนวยผลตท 4งหมดในอตสาหกรรม ซ�งสามารถเปรยบเทยบกบการกระจกตวระหวางอตสาหกรรมได โดยหลกเกณฑในการพจารณาคาดชนเฮอรฟนดล (http://en.wikipedia.org/wiki/Herfindahl_index, 2553: ออนไลน) คอ

คา H นอยกวา 0.1 แสดงวา อตสาหกรรมมการกระจกตวต�า มการแขงขนสง คา H อยระหวาง 0.1 ถง 0.18 แสดงวา อตสาหกรรมมการกระจกตวปานกลาง คอ มการแขงขนปานกลาง คา H มากกวา 0.18 แสดงวา อตสาหกรรมมการกระจกตวสง มการแขงขนต�า คา H เทากบ 1 แสดงวา อตสาหกรรมมการผกขาดเปนตลาดผกขาด

20

ดงน 4น การพจารณาคาการกระจกตวของอตสาหกรรม จะทาใหทราบถงโครงสรางตลาดของธรกจหรออตสาหกรรมท�ตองการศกษา วาอยในลกษณะโครงสรางตลาดแบบใด โดยการหาอตราสวนแบงการครองตลาดของธรกจขนาดใหญ เรยงลาดบตามขนาดของการผลตใหญท�สด และรองลงมา เพ�อดวามสวนแบงการครองตลาดคดเปนรอยละเทาใด ของการผลตท 4งหมดในอตสาหกรรมน 4น และนาอตราสวนแบงการตลาดท�ไ ด มาคานวณคาการกระจกตวของอตสาหกรรม ดวยวธ Concentration Ratio (CR) และวธ Hirschman-Herfindahl Index (HHI) โดยใชเกณฑการพจารณาคา Concentration Ratio (CR) และคา Hirschman-Herfindahl Index (HHI) ดงท�ไดกลาวไวขางตน โดยในการศกษาโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จะคานวณคาการกระจกตวของอตสาหกรรมท 4ง 2 วธ คอ วธ Concentration Ratio (CR) เพ�อพจารณาเฉพาะโรงเรยนกวดวชารายใหญ ท�มสวนแบงการตลาดในอนดบตนๆ และวธ Hirschman-Herfindahl Index (HHI) เพ�อพจารณาขอมลโดยรวมของโรงเรยนกวดวชาทกแหง เม�อนาคาการกระจกตวท�คานวณไดจากท 4ง 2 วธ มาใชในการวเคราะหวามความสอดคลองหรอแตกตางกนหรอไม อยางไร จะสามารถพจารณาไดวาธรกจโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จดอยในลกษณะโครงสรางตลาดประเภทใด 3. เอกสารงานวจยท�เก�ยวของ

3.1 งานวจยเก�ยวกบการกวดวชา

พจน สะเพยรชย (2526 ) ไดศกษาเร�องการกวดวชากบการสอบคดเลอกเขาศกษาตอในระดบมธยมศกษาตอนปลาย และอดมศกษา กลมตวอยางเปนนกเรยนช 4น ม.ศ. 4 หรอ ม. 4 ปการศกษา 2524 ในโรงเรยนท�มความนยมมากกบนกเรยนในโรงเรยนท�มความนยมปานกลางและนกศกษาช 4นปท� 1 ปการศกษา 2524 ในมหาวทยาลยจากดรบกบนกศกษาในมหาวทยาลยเปด และวทยาลยเอกชน เคร�องมอท�ใชเปนแบบสอบถามนกเรยนท�เขาเรยนตอในโรงเรยนตอในโรงเรยนท�มความนยมมากกบนกเรยนท�เขาเรยนตอในโรงเรยนท�มความนยมปานกลางและแบบสอบถามนกศกษาระดบอดมศกษา สาหรบนกศกษาท�ศกษาตอในสถาบนท�ตองผานการสอบรวมกบนกศกษาท�ศกษาตอในสถาบนท�ไมตองผานการสอบรวม สรปผลการวเคราะหไดวา

1. ผ ท�เรยนกวดวชาสวนใหญเปนผ ท�มผลการเรยนเดมด ขณะเดยวกนผ เรยนเหลาน 4สามารถสอบคดเลอกเขาไดในโรงเรยนท�มความนยมมาก และมหาวทยาลยจากดรบ

2. ผ ท�เรยนกวดวชาท 4งระดบมธยมศกษาตอนปลาย และระดบอดมศกษาและผ ท�เขาศกษาในโรงเรยนท�มความนยมมาก และสถาบนท�ตองผานการสอบรวมสวนใหญมบดามารดามการศกษาในระดบด คอ อนปรญญาหรอเทยบเทาข 4นไป

21

3. ผ ท�มบดา-มารดา ประกอบอาชพเกษตรกรรมหรอประมงสวนใหญเปน ผ ท�ไมเรยนกวดวชา และเขาศกษาในโรงเรยนท�มความนยมปานกลาง

4. ผ ท�เรยนกวดวชา และผ ท�เขาศกษาในโรงเรยนท�มความนยมมาก และมหาวทยาลยจากดรบ มภมลาเนาเดมอยในกรงเทพฯ และภาคกลาง เปนสวนใหญ

5. ผ ท�เรยนกวดวชาและไมไดเรยนกวดวชาท 4งในระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบ อดมศกษา เหนดวยกบการเรยนกวดวชา เพราะคดวาการเรยนกวดวชามสวนชวยในดานกาลงใจและทบทวนวชาท�เรยนมา โดยผ ท�เรยนกวดวชาสวนใหญใหเหตผลของการเรยนกวดวชาวา เพ�อชวยทบทวนวชาท�เรยน และผ ท�ไมเรยนกวดวชาใหเหตผลวา ไมเช�อวาการกวดวชาทาใหสอบคดเลอกได

6. ผตอบแบบสอบถามมความพอใจในระบบการสอบคดเลอกเขาศกษาตอในระดบสง และเช�อวาผ ท�สอบคดเลอกเขาไดเปนผ ท�มความรความสามารถมากกวาผ ท�สอบคดเลอกเขาไมได

7. ตวแปรท�มความสมพนธโดยมความแตกตางของสดสวน หรอความถ�อยางมนยสาคญกบการสอบคดเลอก คอ เพศ อาชพของบดา-มารดา รายไดรวมของครอบครว ระดบการศกษาของบดา-มารดา ภมลาเนาเดม ผลการเรยนเดม การเรยนกวดวชาและประเภทของโรงเรยนกวดวชา

8. ตวแปรท�พบวามอทธพลสง ตอการสอบคดเลอกในระดบมธยมศกษาตอนปลาย คอ ผลการเรยนเดม และในระดบอดมศกษาคอ การกวดวชา และผลการเรยนเดม

วรรเนตร พลภาณมาศ (2541) ไดศกษาคาใชจายและประสทธผลการเรยนกวดวชาของนกเรยน 17 จงหวดภาคเหนอ เพ�อสอบเขามหาวทยาลยของรฐ ผลการศกษาสรปวา

1. นกศกษาท�เรยนกวดวชา สอบเขามหาวทยาลยไดเปนจานวนรอยละ 69.5 2. คาใชจายในการเรยนกวดวชาโดยเฉล�ย 8,740 บาท ตอหลกสตร 3. เม�อทดสอบความแตกตางของการเรยนกวดวชาและไมเรยนกวดวชา พบวาปจจยท�มผล

ตอการเรยนกวดวชาของนกศกษากลมตวอยางม 5 ปจจย คอ - เพศ เพศหญงมการเรยนกวดวชามากกวาเพศชาย - คะแนนเฉล�ยสะสม นกเรยนท�มระดบการเรยนสงจะมการเรยนกวดวชามากกวา - คณสมบตของการสมครสอบเขามหาวทยาลย นกเรยนท�ใชวฒมธยมปลายจะมการ

เรยนกวดวชามากกวานกเรยนท�ใชวฒสอบเทยบหรอวฒอาชวะศกษา - วธการสอบคดเลอก นกเรยนท�ผานการสอบคดเลอกโดยวธเอนทรานซจะมการเรยน

กวดวชามากกวานกเรยนท�ผานการคดเลอกโดยวธพเศษหรอโควตา - ระดบรายไดของบดามารดา นกเรยนท�บดามารดามรายไดสงจะมการเรยนกวดวชา

มากกวานกเรยนท�บดามารดามรายไดต�า สวนปจจยท�ไมมผลตอการเรยนกวดวชาในการศกษาคร 4งน 4 คอ สายวชาของนกเรยน

22

ชมนา จกรอาร (2544) ไดศกษาผลของการกวดวชาท�มตอความตรงเชงพยากรณของแบบวดความรพ 4นฐานวชาการ กลมตวอยางเปนนกศกษาช 4นปท� 1 มหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขตหาดใหญและวทยาเขตปตตาน ปการศกษา 2543 จานวน 1,389 คน เคร�องมอท�ใช คอแบบสอบถาม และ แบบบนทกคะแนนเฉล�ยสะสมช 4นปท� 1 ผลการวจยพบวา คะแนนเฉล�ยสะสมระดบมธยมศกษาตอนปลายคาเปอรเซนตไทล และคะแนนเฉล�ยสะสมช 4นปท� 1 ของนกศกษาท�ผานการกวดวชาสงกวานกศกษาท�ไมผานการกวดวชา และคาความตรงเชงพยากรณผลสมฤทธnทางการเรยนของแบบวดความรวชาคณตศาสตร วชาเคม และวชาฟสกส สาหรบนกศกษาท�ผานการกวดวชาสงกวานกศกษาท�ไมผานการ กวดวชา สวนความตรงเชงพยากรณผลสมฤทธnทางการเรยนของแบบวดความรวชาภาษาองกฤษของนกศกษาท 4ง 2 กลมไมแตกตางกน

ไพฑรย สนลารตน (2545) ไดศกษาเร�องการกวดวชาระดบมธยมศกษาตอนปลายในประเทศไทยพบวาการกวดวชาชวยใหการเรยนดข 4น ชวยในการสอบเขาศกษาตอ ดวยการแกไขขอบกพรองหรอเพ�มเตมเน 4อหา อกท 4งเพ�อเตรยมตวลวงหนากอนการเรยนในช 4นเรยน โดยนกเรยนหน�งคนกวดวชาโดยเฉล�ย 2 วชาตอภาคเรยน คาใชจายวชาละประมาณ 1,600 บาท และแตละปมนกเรยนเรยนกวดวชาประมาณ 3.3 แสนคน หรอประมาณรอยละ 30 ของนกเรยนช 4นมธยมศกษาตอนปลายท 4งหมด รวมมเงนหมนเวยนในธรกจกวดวชาประมาณ 1,000 ลานบาทตอภาคเรยน เม�อรวมกบคาใชจายอ�นๆ เชน คาเดนทาง คดไดเปนประมาณ 3,200 ลานบาทตอป เทากบวาประชาชนใชจายไปกบการกวดวชาถงกวาหน�งในสบของรายจายเพ�อการศกษาโดยภาคเอกชน

สพจน ภญโญภสสร (2545) ไดศกษาอปสงคของการเรยนกวดวชาของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน โดยศกษาปจจยท�มผลตอการตดสนใจเรยนกวดวชาและสารวจความตองการเรยนกวดวชาของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน ในเขตอาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ผลการศกษาพบวานกเรยนสวนใหญท�เรยนกวดวชา เพราะเช�อวาการกวดวชาจะทาใหผลการเรยนดข 4น รองลงมาเพ�อชวยทบทวนวชาท�เรยนในโรงเรยน โดยเหนวาวธการสอนของโรงเรยนกวดวชาดกวาในโรงเรยนท�เรยนอย การกวดวชาชวยใหเกดความพรอมและความม�นใจในการเรยน ตลอดจนการทาคะแนนสอบท�โรงเรยน นกเรยนสวนใหญจะเรยนกวดวชาในภาคเรยนปกต มากวาท�จะเรยนเฉพาะปดภาคเรยนฤดรอน ใชเวลาในการเรยน 1 วนตอสปดาห ใชเวลาในการเดนทางไปเรยนไมเกนคร�งช�วโมง มคาใชจายในการเรยนประมาณ 1,001-3,000 บาทตอภาคเรยน โดยมผปกครองเปนผชกจงใหเรยนกวดวชา สาหรบนกเรยนท�ไมเรยนกวดวชา เพราะเหนวาเปนการเสยคาใชจายมาก นกเรยนสวนใหญเหนวาสถาบนกวดวชาชวยใหมประสบการณกวางขวางข 4น ชวยเพ�มพนความร ชวยทบทวนวชาท�เรยนมา และมความไดเปรยบในการทาคะแนนสอบ ซ�งปจจยท�มอทธพลตอความตองการเรยนกวดวชา มากท�สด คอ การท�เคยเรยนกวดวชามากอน รองลงมา คอ การเรยนอยในโรงเรยนท�มช�อเสยง

23

มนชยา อรยศ และ ศวพงศ ธรอาพน (2548) ไดศกษาเร�องการกวดวชากบความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ โดยพฒนาแบบจาลองดลยภาพท�วไปเชงพลวตแบบรนอายเหล�อมกน(Overlapping Generations) ท�ใชอธบายความสมพนธระหวางการกวดวชาและความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ในแบบจาลองน 4 บคคลมความแตกตางกนในความสามารถเร�มตนแตกาเนด แตสามารถเลอกเรยนกวดวชาเพ�มเตมเพ�อเพ�มความสามารถของตนได ซ�งมผลตอการไดรบคดเลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษา โดยแรงผลกดนใหบคคลตองการเรยนกวดวชาเกดจากการแขงขนเพ�อใหไดเขาศกษาตอในสถาบนอดมศกษา ทาใหบคคลน 4นเล�อนสถานะจากแรงงานระดบมธยมศกษาเปนแรงงานระดบบณฑตท�ไดคาจางสงกวา จากกระบวนการแขงขนในแบบจาลองพบวาคนท�กวดวชาคอคนท�มความสามารถเร�มตนคอนขางสง และเปนผ ท�นาจะไดเขาศกษาตออยแลว สวนคนท�มความสามารถเร�มตนต�าและไมนาจะไดเขาศกษาตอจะไมเลอกเรยนกวดวชา เน�องจากการไดเขาศกษาไมคมคาในเชงอรรถประโยชนตลอดชวตสาหรบคนกลมท�มความสามารถเร�มตนต�า นอกจากน 4นการกวดวชาสามารถเพ�มความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจไดโดยผานการยกระดบความสามารถข 4นต�าของผ ท�ไดรบคดเลอกเขาศกษาตอ ในระดบอดมศกษาซ�งเปนผ ท�มสวนรวมในการสะสมทนมนษย

การศกษาคนควางานวจยท�เก�ยวของกบการกวดวชาในดานตางๆท�มผ ทาการศกษาไว ทาใหทราบขอมลในดานตางๆท� เก�ยวกบผ เ รยนกวดวชา ไดแก อาย เพศ ระดบช 4นท� เรยนในปจจบน แผนการเรยน ผลการเรยน รายไดของครอบครว ระดบการศกษาของบดาและมารดา คาใชจายในการกวดวชา เหตผลท�เรยนกวดวชา ฯลฯ ซ�งสามารถนามาใชในการวเคราะหเปรยบเทยบกบผลการศกษาในคร 4งน 4 วามความสอดคลองหรอแตกกนหรอไม อยางไร

24

บทท� 3 วธดาเนนการวจย

ในการวจยคร งน ผ วจยไดดาเนนการตามข นตอนดงน 1. การกาหนดประชากร และการเลอกกลมตวอยาง

2. การสรางเคร(องมอท(ใชในการศกษาคนควา 3. การเกบรวบรวมขอมล 4. การจดกระทาขอมล และการวเคราะหขอมล

1. การกาหนดประชากร และการเลอกกลมตวอยาง

1.1 การกาหนดประชากร ประชากรท(ใชในการศกษาวจย มดงน

1. ประชากรท(ใชในการศกษาสภาพท(วไปของการกวดวชาในประเทศไทย คอ โรงเรยนกวดวชาท(จดทะเบยนอยางถกตองท(วประเทศ ในชวงป 2547 - 2551

2. ประชากรท(ใชในการวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ไดแก

2.1 โรงเรยนกวดวชา ซ(งเปดดาเนนกจการ และมสาขาต งอยในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จานวน 25 แหง ไดแก กวดวชาคดคณต กวดวชาณภทรศกษา สยามสแควร เดอะเบรน ปทมวน เดอะเบรน สยามสแควร เดอะตวเตอร ปทมวน เดอะตวเตอร สยามสแควร กวดวชาเตรยมวทยา กวดวชาธรรมชาตศกษา กวดวชานวศกษา สยามสแควร กวดวชาบานคานวณ กวดวชาบานคานวณ สยามสแควร กวดวชาปรทรรศนศกษา กวดวชาวรรณวชร กวดวชาวรรณสรณ สยามสแควร ศนยความรสญญา กวดวชาวทยศลป กวดวชาวทยศลป สยามสแควร สมยวทยา ศนยวชาการวทย-คณต ศนยวชาการวทย-คณต สยามสแควร กวดวชาสยามศกษา สตบตรบารงเวลาพเศษ สอนเสรม ดร.ณสรรค-ดร.ยพา แอพพลายดฟสกส สอนภาษาและกวดวชาบณฑตปรชญา สยามสแควร

2.2 บคลากรครผสอน ของโรงเรยนกวดวชาท ง 25 แหง ในป 2551 จานวน 294 คน 2.3 นกเรยนท(เรยนกบโรงเรยนกวดวชาท ง 25 แหง ในป 2551 จานวน 43,284 คน

25

1.2 การเลอกกลมตวอยาง การเ ลอกกลมตวอยางในการศกษาโครงสรางตลาดของโรง เ รยนกวดวชาในเขต ปทมวน กรงเทพมหานคร ไดมาโดยข นตอนการสมเกบตวอยาง ดงน 1. ในการศกษาสภาพท(วไปของการกวดวชาในประเทศไทย เปนการรวบรวมขอมล ทตยภมท(เก(ยวกบโรงเรยนกวดวชาเพ(อนามาวเคราะหเชงพรรณนา โดยจะใชขอมลจากประชากรท งหมด คอ โรงเรยนกวดวชาท(จดทะเบยนอยางถกตองท(วประเทศ ชวงป 2547 - 2551

2. การเลอกกลมตวอยางท(ใชในการวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชา ในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร มรายละเอยด ดงน

2.1 กลมตวอยางท(เปนบคลากรครผสอน ของโรงเรยนกวดวชาท ง 25 แหง ซ(งดาเนน กจการในเขตปทมวน กรงเทพมหานครในป 2551 มจานวน 15 คน ซ(งไดจากการกาหนด กลมตวอยาง 5% ของบคลากรครผสอน จานวน 294 คน การเลอกตวอยางกระทาตามความสะดวกโดยการแจกแบบสอบถามใหกบกลมตวอยางจนครบตามจานวนท(กาหนด

2.2 กลมตวอยางท(เปนผ เรยนกวดวชา กบโรงเรยนกวดวชาท ง 25 แหง ซ(งดาเนนกจการในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ในป 2551 มจานวน 400 คน ซ(งไดกาหนดขนาดกลมตวอยาง ท(ระดบความเช(อม(น 95% ตามหลกการของยามาเน (ถรเดช พมพทองงาม.2552: 80-81; อางองจาก Yamane. 1967) ไดจานวนกลมตวอยางท(เหมาะสมจานวน 396 คน และกาหนดขนาดตวอยางโดยการกาหนดโควตา (Quota Sampling) ของจานวนกลมตวอยางจากผ เรยนในโรงเรยนกวดวชา ท ง 25 แหง แหงละ 16 คน การเลอกตวอยางกระทาตามความสะดวก โดยการแจกแบบสอบถามใหกบกลมตวอยางจนครบตามจานวนท(กาหนด

2. การสรางเคร�องมอท�ใชในการศกษาคนควา เคร(องมอท(ใชในการเกบรวบรวมขอมล เปนแบบสอบถามท(ผ วจยสรางข น มจานวน

2 ฉบบ เพ(อสอบถามขอมลจากบคลากรครผสอน และผ เรยนกวดวชา 2.1 แบบสอบถามครผสอน

แบบสอบถามแบงเปน 2 ตอน ดงน ตอนท� 1 ขอมลท(วไปของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย อาย เพศ รายได ระดบ

การศกษาของผตอบแบบสอบถาม โดยลกษณะแบบสอบถามเปนแบบเลอกตอบ

ตอนท� 2 ขอมลเก(ยวกบการกวดวชา ประกอบดวยลกษณะการกวดวชา วชาท(สอน ระยะเวลาในการสอน ความยากงายในการเขาสธรกจกวดวชา และการเปล(ยนไปสอนยงโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆ

26

2.2 แบบสอบถามผเรยน แบบสอบถามแบงเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท� 1 ขอมลท(วไปของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย อาย เพศ รายได ระดบการศกษาของผตอบแบบสอบถาม โดยลกษณะแบบสอบถามเปนแบบใชตวเลอก

ตอนท� 2 ขอมลเก(ยวกบการกวดวชา ประกอบดวยลกษณะการกวดวชา คาใชจายในการกวดวชา ระยะเวลาในการกวดวชา และเหตผลในการกวดวชา

ตอนท� 3 ผลท(ไดรบจากการกวดวชา ประกอบดวยประสทธผลท(ไดรบจากการกวดวชา ซ(งพจารณาจากผลการเรยน และผลการสอบเขาศกษาตอ

ข /นตอนในการสรางเคร�องมอวจย 1. ศกษาขอมลจากเอกสาร ตารา และงานวจยท(เก(ยวของกบการกวดวชา เพ(อเปนขอมล

เบ องตน ในการสรางแบบสอบถาม 2. รางแบบสอบถามใหครอบคลมประเดนท(ตองการจะศกษาวเคราะห 3. นาแบบสอบถามฉบบรางเสนอใหอาจารยท(ปรกษาสารนพนธ เพ(อตรวจคณภาพ

เคร(องมอวจย แกไข และใหขอเสนอแนะเพ(มเตม โดยการวเคราะหความเท(ยงตรงดานเน อหา ความเขาใจ และการใชภาษา เพ(อใหถกตองเหมาะสมย(งข น

4. ปรบปรงแบบสอบถาม ตามขอเสนอแนะของอาจารยท(ปรกษาสารนพนธ 5. จดทาแบบสอบถามฉบบสมบรณ เพ(อนาไปใชเกบรวบรวมขอมลในการศกษาวจย

3. การเกบรวบรวมขอมล ในการศกษาคร งน ผ วจยดาเนนการเกบรวบรวมขอมล โดยข นตอนดงน 1. ขอมลปฐมภม (Primary Data) ไดแก ขอมลท(ไดจากการตอบแบบสอบถามของครผสอน

และผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาท ง 25 แหง ในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร โดยเปนบคลากรครผสอนจานวน 50 คน และผ เรยนกวดวชาจานวน 400 คน โดยมข นตอนในการดาเนนการดงน

1.1 ผ วจยขอหนงสอแนะนาตวจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร เพ(อขอความรวมมอในการเกบขอมลจากโรงเรยนกวดวชาตางๆ ในพ นท(เขตปทมวนกรงเทพมหานคร

1.2 ดาเนนการเกบขอมลจากผประกอบการโรงเรยนกวดวชา ครผสอน และผ เรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร โดยการสอบถามดวยตนเอง โดยใชแบบสอบถามท(ผ วจยไดสรางไว

1.3 ดาเนนการเกบรวบรวมขอมลในข นท( 1.2 ในชวงเดอนมนาคม พ.ศ. 2553

27

2. จดเกบรวบรวมขอมลทตยภม (Secondary Data) ไดแก ขอมลเก(ยวกบการกวดวชาในประเทศไทย ชวงป 2547-2551 โดยการรวบรวมขอมลจากสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (www.opec.go.th) และขอมลจากวารสาร บทความ อนเตอรเนต

4. การจดกระทาขอมล และการวเคราะหขอมล

4.1 การจดกระทาขอมล กระทาโดยนาขอมลท( ไ ดจากการตอบแบบสอบถามมารวบรวมและประมวลผล

มข นตอน ดงน 1. ทาการตรวจสอบขอมล (Editing) โดยตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถาม

และทาการแยกแบบสอบถามท(ไมสมบรณออก 2. ทาการลงรหส (Coding) โดยนาขอมลจากแบบสอบถามท(สมบรณ มาลงรหส

ตามท(ไดกาหนดไวลวงหนา 3. ทาการจดระบบขอมล และบนทกขอมล 4. ทาการประมวลผลคาสถตเบ องตน

4.2 การวเคราะหขอมล 4.2.1 การวเคราะหสภาพท(วไปของการกวดวชาในประเทศไทย กระทาโดยการพรรณนา

และอาศยสถตรอยละ และคาเฉล(ยในการอธบาย โดยมสตร ดงน

1) คารอยละ (P) โดยใชสตร (ชศร วงศรตนะ. 2541: 64-65)

P = n100f×

เม(อ P แทน คารอยละ f แทน คาความถ(ท(ตองการแปลงเปนคารอยละ n แทน จานวนความถ(ท งหมด

28

2) คาเฉล(ย (Mean) โดยใชสตร (ชศร วงศรตนะ. 2541: 64-65)

x = n

x∑

เม(อ x แทน คาเฉล(ย

∑x แทน ผลรวมของคาท(ตองการหา n แทน จานวนกลมตวอยาง

4.2.2 การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเ รยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร กระทาโดยมข นตอนดงน

ข นท( 1 : การวเคราะหการกระจกตว กระทาโดยการคานวณคาการกระจกตวของอตสาหกรรม โดยวธหาคาดชน Concentration Ratio (CR) และคาดชน Hirschman- Herfindahl Index (HHI) โดยใชขอมลรายไดจากการเปดสอนกวดวชาในแตละหลกสตรของโรงเรยนกวดวชา แตละแหง จากการประมาณการณ มาคานวณหาคาการกระจกตวของอตสาหกรรม โดยมสตรและเกณฑการวเคราะห ดงน

1) สตรการคานวณคา หรออตรา Concentration Ratio (CR) ปรบปรงจาก (วทย สตยารกษวทย,2542:77)

∑=

=n

1iin SCR

โดยท( CRn = อตราสวนการกระจกตวของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จานวน n แหง

Si = สวนแบงการตลาดของโรง เ รยนกวดวชาแตละแหง ซ(งพจารณาจากจานวนนกเรยนของแตละโรงเรยน

i = โรงเรยนกวดวชาแหงท( 1, 2, 3, …., n n = จานวนโรงเ รยนกวดวชารายใหญท( ตองการพจารณา

ซ(งมจานวน 8 แหง

29

อตราการกระจกตวจะบอกใหรถงเปอรเซนตของยอดขาย(มลคาการกวดวชา)ท งหมดของโรงเรยนกวดวชา 4 แหง 8 แหง หรอ 10 แหง ท(ใหญท(สดในอตสาหกรรม เรยงลงมาตามลาดบ หากอตราการกระจกตวของโรงเรยนกวดวชา 4 แหงท(ใหญท(สด มคาสงเกนกวา 80 เปอรเซนต กมแนวโนมท(จะจดอยในตลาดผขายนอยราย

หลกเกณฑในการพจารณาคา CR ท(คานวณได เพ(อบงช ลกษณะการกระจกตวหรอการผกขาดในธรกจการกวดวชา (http://en.wikipedia.org/wiki/Concentration_ratio, 2553: ออนไลน) คอ

คา CR เทากบ 100 แสดงวา ธรกจการกวดวชามการผกขาด ลกษณะตลาดเปนแบบผกขาด

คา CR สง (ประมาณรอยละ 80 หรอมากกวา) แสดงวา ธรกจการกวดวชามการกระจกตวสง ลกษณะตลาดแบบผขายนอยราย

คา CR ปานกลาง (ประมาณรอยละ 50-80) แสดงวา ธรกจการกวดวชามการกระจกตวปานกลาง ลกษณะตลาดเปนแบบก(งแขงขนก(งผกขาด

คา CR ต(า (ประมาณรอยละ 50 หรอต(ากวา) แสดงวา ธรกจการกวดวชามการกระจกตวต(าหรอ มการแขงขนในอตสาหกรรมมาก ลกษณ ะตล าดเ ปนแบบแข งขนสมบรณ

2) สตรการคานวณคา หรออตรา Hirschman-Herfindahl Index (HHI) ปรบปรง จาก(วทย สตยารกษวทย, 2542:78)

∑=

=n

iiSHHI

1

2

โดยท( HHI = ดชนเฮอรฟนดล ซ(งหมายถงดชนการกระจกตวของโรงเรยน กวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จานวน n แหง

Si = สวนแบงตลาดโดยเปรยบเทยบของโรงเรยนกวดวชาแต ละแหง ซ(งพจารณาจากจานวนนกเรยนของแตละโรงเรยน

i = โรงเรยนกวดวชาแหงท( 1, 2, 3, …., n n = จานวนโรงเรยนกวดวชาท งหมดในเขตปทมวน ซ(งมจานวน

25 แหง

30

ดชนเฮอรฟนดล จะมคาอยระหวาง 1 กบ 1/n ในกรณท(มหนวยผลตเดยวในตลาดคา HHI = 1 หมายถง ตลาดผกขาด ถาหนวยผลตทกหนวยมขนาดเทากนคา HHI = 1/n หมายถงตลาดมการแขงขน ดงน นคา HHI สามารถแสดงถงการกระจายของจานวนและขนาดของหนวยผลตท งหมดในอตสาหกรรม ซ(งสามารถเปรยบเทยบกบการกระจกตวระหวางอตสาหกรรมได โดยหลกเกณฑในการพจารณาคาดชนเฮอรฟนดล (http://en.wikipedia.org/wiki/Herfindahl_index, 2553: ออนไลน) คอ

คา HHI นอยกวา 0.1 แสดงวา ธรกจการกวดวชามการกระจกตวต(า อตสาหกรรมมการแขงขนสง ลกษณะตลาดเปนแบบแขงขนสมบรณ

คา HHI อยระหวาง 0.1 ถง 0.18 แสดงวา ธรกจการกวดวชามการแขงขนปานกลาง ลกษณะตลาดเปนแบบก(งแขงขนก(งผกขาด คา HHI มากกวา 0.18 แสดงวา ธรกจการกวดวชามการแขงขนต(า ลกษณะตลาดเปนแบบผขายนอยราย คา HHI เทากบ 1 แสดงวา ธรกจการกวดวชามการผกขาด ลกษณะตลาดเปนแบบผกขาด

ข นท( 2 : การวเคราะหรปแบบและลกษณะของการกวดวชา กระทาโดยการวเคราะหขอมลทตยภม เก(ยวกบจานวนโรงเรยน รปแบบและลกษณะของหลกสตร วชาท(เปดสอน ระดบช นท(เปดสอน อตราคาเรยนในแตละหลกสตร นาเสนอโดยการพรรณนาขอมลสถต ความถ( รอยละ คาเฉล(ย

ข นท( 3 : การวเคราะหความรอบรเก(ยวกบขอมลขาวสาร กระทาโดยการวเคราะหขอมล ปฐมภม ท(เปนความคดเหนของผ เรยน และครผ สอน เก(ยวกบการเปรยบเทยบขอมลในดานตางๆ ของโรงเรยนกวดวชาท(เรยนหรอสอนอยในปจจบน เชน อตราคาเรยน คาตอบแทนในการสอน และหลกสตรท(เปดสอน กบโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆ

ข นท( 4 : การวเคราะหความยากงายในการเขาสตลาด และการเคล(อนยายปจจยการผลตกระทาโดยการวเคราะหขอมลปฐมภมท(เปนความคดเหนของครผสอน เก(ยวกบการเขามาเปนบคลากร ผสอนของโรงเรยนกวดวชาท(สอนอยในปจจบน ความสามารถและเง(อนไขในการเปล(ยนไปสอนยงโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆ และวเคราะหขอมลทตยภมเก(ยวกบกฎระเบยบขอบงคบในการเปดโรงเรยนกวดวชา ซ(งกาหนดโดยกระทรวงศกษาธการ โดยการวเคราะหเน อหา (Content analysis) และการพรรณนาจากสถต รอยละ คาเฉล(ย

ข นท( 5 : การวเคราะหลกษณะโครงสรางตลาดกวดวชาในพ นท(เขตปทมวน กรงเทพมหานคร โดยอาศยผลการวเคราะห จากข นท( 1 – 4

31

บทท� 4 ผลการวเคราะหขอมล

การเสนอผลการวเคราะหขอมล ผ วจยไดนาเสนอผลการวเคราะหขอมล แยกตามความมงหมายของการวจย โดยแบงการ

นาเสนอออกเปน 3 ตอน ตามลาดบดงน & ตอนท( 1 สภาพท(วไปของการกวดวชาในประเทศไทย ตอนท( 2 การวเคราะหขอมลท(วไปของการกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ตอนท( 3 การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

ผลการวเคราะหขอมล

ตอนท� 1 สภาพท�วไปของการกวดวชาในประเทศไทย จากการรวบรวมขอมลทางสถตเก(ยวกบการกวดวชาในประเทศไทย สามารถสรปขอมล

เก(ยวกบจานวนโรงเรยน จานวนนกเรยน จานวนคร และสดสวนครตอนกเรยนในโรงเรยนกวดวชา ในชวงป 2547 - 2551ไดดงน &

ตาราง 3 จานวนโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย แยกตามภมภาคและกรงเทพมหานคร ชวงป 2547 – 2551

ป กรงเทพฯ ภมภาค

รวม (แหง)

เพ(ม/ลด (รอยละ)

จานวน โรงเรยน (แหง)

รอยละ จานวน

โรงเรยน (แหง) รอยละ

2547 296 34.26 568 65.74 864 - 2548 301 33.30 603 66.70 904 4.63 2549 302 31.33 662 68.67 964 6.64 2550 334 30.98 44 69.02 1,078 11.83 2551 246 22.95 826 77.05 1,072 -0.56

ท(มา : สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.)

32

จากตาราง 3 สรปจานวนโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย ชวงป พ.ศ. 2547 – 2551 แยกตามพ &นท(ในกรงเทพมหานคร และภมภาค สามารถจาแนกไดดงน & พ.ศ. 2547 มจานวนโรงเรยนกวดวชาท(จดทะเบยนอยางถกตอง จานวนท &งส &น 864 แหง โดยเปนโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร 296 แหง และในภมภาค 568 แหง พ.ศ. 2548 มจานวนโรงเรยนกวดวชาท(จดทะเบยนอยางถกตอง จานวนท &งส &น 904 แหง โดยเปนโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร 301 แหง และในภมภาค 603 แหง พ.ศ. 2549 มจานวนโรงเรยนกวดวชาท(จดทะเบยนอยางถกตอง จานวนท &งส &น 982 แหง โดยเปนโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร 320 แหง และในภมภาค 662 แหง พ.ศ. 2550 มจานวนโรงเรยนกวดวชาท(จดทะเบยนอยางถกตอง จานวนท &งส &น 1,078 แหง โดยเปนโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร 334 แหง และในภมภาค 744 แหง พ.ศ. 2551 มจานวนโรงเรยนกวดวชาท(จดทะเบยนอยางถกตอง จานวนท &งส &น 1,072 แหง โดยเปนโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร 246 แหง และในภมภาค 826 แหง จานวนโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย เพ(มข &นทกป ต &งแตชวง ป 2547 – 2550 และลดลงเลกนอยในป 2551 โดยโรงเรยนกวดวชาสวนใหญจะเปนโรงเรยนกวดวชาในภมภาค ซ(งกระจายอยตามจงหวดตางๆท(วประเทศ หากพจารณาเฉพาะโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร ซ(งเปนศนยกลางทางการศกษาพบวามจานวนมากถง 1 ใน 3 ของโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ ตาราง 4 จานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย แยกตามภมภาคและกรงเทพมหานคร

ชวงป 2547 – 2551

ป กรงเทพฯ ภมภาค

รวม (คน)

เพ(ม/ลด (รอยละ)

จานวน นกเรยน (คน)

รอยละ จานวน

นกเรยน (คน) รอยละ

2547 145,864 50.20 144,715 49.80 290,579 - 2548 130,563 44.39 163,584 55.61 294,147 1.23 2549 128,616 41.30 182,781 58.70 311,397 5.86 2550 147,012 41.64 206,048 58.36 353,060 13.38 2551 152,112 38.19 246,234 61.81 398,346 12.83

ท(มา : สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.)

33

จากตาราง 4 สรปจานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย ชวงป พ.ศ. 2547 – 2551 แยกตามพ &นท(ในกรงเทพมหานคร และภมภาค สามารถจาแนกไดดงน & พ.ศ. 2547 มจานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 290,579 คน โดยเปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร จานวน 145,864 คน และในภมภาคจานวน 144,715 คน พ.ศ. 2548 มจานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 294,147 คน โดยเปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร จานวน 130,563 คน และในภมภาคจานวน 163,584 คน พ.ศ. 2549 มจานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 311,397 คน โดยเปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร จานวน 128,616 คน และในภมภาคจานวน 182,781 คน พ.ศ. 2550 มจานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 353,060 คน โดยเปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร จานวน 147,012คน และในภมภาคจานวน 206,048 คน พ.ศ. 2551 มจานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 398,346 คน โดยเปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร จานวน 152,112 คน และในภมภาคจานวน 246,234 คน จานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศชวง ป 2547 – 2551 มจานวนเพ(มข &นทกป หากพจารณาเฉพาะโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร ซ(งเปนศนยกลางทางการศกษาพบวามจานวนมากถง 1 ใน 2 ของจานวนนกเรยนท &งประเทศ พบวาชวงป 2547 – 2549 จานวนนกเรยนลดลง และเพ(มข &นอกคร &งในป 2550 – 2551 สวนนกเรยนในภมภาคมจานวนเพ(มข &นทกป

ตาราง 5 จานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ ชวงป 2547 – 2551 แยกตามเพศ และ เขตพ &นท(

หนวย : คน (รอยละ)

ป กรงเทพมหานคร ภมภาค ท(วประเทศ ชาย หญง ชาย หญง ชาย หญง รวม

2547 66,398 79,466 64,868 79,847 131,266 159,313 290,579 (45.52) (54.48) (44.82) (55.18) (45.17) (54.83) (100)

2548 60,806 69,757 71,886 91,698 132,692 161,455 294,147 (46.57) (53.43) (43.94) (56.06) (45.11) (54.89) (100)

2549 57,875 70,741 80,367 102,417 138,242 173,158 311,400 (45.00) (55.00) (43.97) (56.03) (44.39) (55.61) (100)

2550 67,095 79,917 90,966 115,082 158,061 194,999 353,060 (45.64) (54.36) (44.15) (55.85) (44.77) (55.23) (100)

2551 71,595 80,517 118,695 127,539 190,290 208,056 398,346 (47.07) (52.93) (48.20) (51.80) (47.77) (52.23) (100)

ท(มา : สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.)

34

จากตาราง 5 สรปจานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย ชวงป พ.ศ. 2547 – 2551 แยกตามเพศ และพ &นท(กรงเทพมหานคร และภมภาค สามารถจาแนกไดดงน & พ.ศ. 2547 มจานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 290,579 คน โดยเปนเปนนกเรยนหญงจานวน 159,313 คน เปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร 79,466 คน ภมภาค 79,847คน และนกเรยนชายจานวน 131,266 คน เปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร 66,398 คน ภมภาค 64,868 คน พ.ศ. 2548 มจานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 290,579 คน โดยเปนเปนนกเรยนหญงจานวน 161,455 คน เปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร 69,757 คน ภมภาค 91,698 คน และนกเรยนชายจานวน 132,692 คน เปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร 60,806 คน ภมภาค 71,886 คน พ.ศ. 2549 มจานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 290,579 คน โดยเปนเปนนกเรยนหญงจานวน 173,158 คน เปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร 70,741 คน ภมภาค 102,417 คน และนกเรยนชายจานวน 138,242 คน เปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร 57,875 คน ภมภาค 80,367 คน พ.ศ. 2550 มจานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 290,579 คน โดยเปนเปนนกเรยนหญงจานวน 194,999 คน เปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร 79,917 คน ภมภาค 115,082 คน และนกเรยนชายจานวน 158,061 คน เปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร 67,095 คน ภมภาค 90,966 คน

พ.ศ. 2551 มจานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 290,579 คน โดยเปนเปนนกเรยนหญงจานวน 208,056 คน เปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร 80,517 คน ภมภาค 127,539คน และนกเรยนชายจานวน 190,290 คน เปนนกเรยนในกรงเทพมหานคร 71,595 คน ภมภาค 118,695 คน นกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศชวง ป 2547 – 2551 เปนเพศหญง มากวาเพศชาย

35

ตาราง 6 จานวนครในโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย แยกตามภมภาคและกรงเทพมหานคร ชวงป 2547 – 2551

ป กรงเทพฯ ภมภาค

รวม (คน)

เพ(ม/ลด (รอยละ)

จานวนคร (คน)

รอยละ

จานวนคร (คน)

รอยละ

2547 1,673 35.74 3,008 64.26 4,681 - 2548 1,459 29.73 3,449 70.27 4,908 4.85 2549 1,459 26.25 4,099 73.75 5,558 13.24 2550 1,991 27.66 5,208 72.34 7,199 29.53 2551 2,001 27.42 5,297 72.58 7,298 1.38

ท(มา : สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.) จากตาราง 6 สรปจานวนครในโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย ชวงป พ.ศ. 2547 – 2551 แยก

ตามพ &นท(ในกรงเทพมหานคร และภมภาค สามารถจาแนกไดดงน & พ.ศ. 2547 มจานวนครในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 4,681 คน โดยเปนครในกรงเทพมหานคร จานวน 1,673 คน และในภมภาคจานวน 3,008 คน พ.ศ. 2548 มจานวนครในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 4,908 คน โดยเปนครในกรงเทพมหานคร จานวน 1,459 คน และในภมภาคจานวน 3,449 คน พ.ศ. 2549 มจานวนครในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 5,558 คน โดยเปนครในกรงเทพมหานคร จานวน 1,459 คน และในภมภาคจานวน 4,099 คน พ.ศ. 2550 มจานวนครในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 7,199 คน โดยเปนครในกรงเทพมหานคร จานวน 1,991 คน และในภมภาคจานวน 5,208 คน พ.ศ. 2551 มจานวนครในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศ จานวนท &งส &น 7,298 คน โดยเปนครในกรงเทพมหานคร จานวน 2,001 คน และในภมภาคจานวน 5,297 คน จานวนครในโรงเรยนกวดวชาท(วประเทศชวง ป 2547 – 2551 มจานวนเพ(มข &นทกป แตมการเพ(มข &นในจานวนท(ไมมากนก ในชวงป 2547 – 2549 หลงจากน &นมจานวนเพ(มข &นถง 1,641 คน ในป 2550โดยครสวนใหญ จะเปนครในโรงเรยนกวดวชาในภมภาค

36

ตาราง 7 เปรยบเทยบจานวนคร จานวนนกเรยน และสดสวนครตอนกเรยน แยกตามภมภาคและ กรงเทพมหานคร

หนวย : คน

ป กรงเทพฯ ภมภาค

คร นกเรยน อตราสวน

คร/นกเรยน คร นกเรยน

อตราสวน คร/นกเรยน

2547 1,673 145,864 1 : 87 3,008 144,715 1 : 48 2548 1,459 130,563 1 : 89 3,449 163,584 1 : 47 2549 1,459 128,616 1 : 88 4,099 182,781 1 : 45 2550 1,991 147,012 1 : 74 5,208 206,048 1 : 40 2551 2,001 152,112 1 : 76 5,297 246,234 1 : 46

ท(มา : สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.) จากตาราง 7 เปรยบเทยบสดสวนของครตอนกเรยน ในโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย แยก

ตามพ &นท(ในกรงเทพมหานคร และภมภาค ชวงป พ.ศ. 2547 – 2551 สามารถจาแนกไดดงน & พ.ศ. 2547 อตราสวนของครตอนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร คอ คร 1 คน ตอจานวนนกเรยน 87 คน อตราสวนของครตอนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในภมภาค คอ คร 1 คน ตอจานวนนกเรยน 48 คน

พ.ศ. 2548 อตราสวนของครตอนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร คอ คร 1 คน ตอจานวนนกเรยน 89 คน อตราสวนของครตอนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในภมภาค คอ คร 1 คน ตอจานวนนกเรยน 47 คน พ.ศ. 2549 อตราสวนของครตอนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร คอ คร 1 คน ตอจานวนนกเรยน 88 คน อตราสวนของครตอนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในภมภาค คอ คร 1 คน ตอจานวนนกเรยน 45 คน พ.ศ. 2550 อตราสวนของครตอนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร คอ คร 1 คน ตอจานวนนกเรยน 74 คน อตราสวนของครตอนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในภมภาค คอ คร 1 คน ตอจานวนนกเรยน 40 คน

37

พ.ศ. 2551 อตราสวนของครตอนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร คอ คร 1 คน ตอจานวนนกเรยน 76 คน อตราสวนของครตอนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในภมภาค คอ คร 1 คน ตอจานวนนกเรยน 46 คน

พจารณาอตราสวนของครตอจานวนนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทยชวง ป 2547 – 2551 พบวาครผสอน 1 คน ของโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร มอตราสวนตอจานวนนกเรยนท(มากกวา โรงเรยนกวดวชาในภมภาค

ตอนท� 2 การวเคราะหขอมลท�วไปของการกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ในการวเคราะหขอมลท(วไปของการกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ผ วจยทาการรวบรวมขอมลดานตางๆ ของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน ท &งในดานของจานวนนกเรยนและครในโรงเรยนกวดวชาแตละแหงชวงป 2549 – 2551 ขอมลท(วไปของนกเรยน และครในโรงเรยนกวดวชา ซ(งไดจากการตอบแบบสอบถามโดยสรปประเดนสาคญไดดงน &

2.1 ขอมลท�วไป ของการกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จากการรวบรวมขอมลทางสถตเก(ยวกบการกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร สามารถ

สรปขอมลเก(ยวกบจานวนโรงเรยน จานวนนกเรยน และจานวนคร ในโรงเรยนกวดวชาแตละแหง ในชวงป 2549 - 2551ไดดงน &

ตาราง 8 จานวนนกเรยน และคร ในโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ชวงป 2549 – 2551 แยกตามโรงเรยน

หนวย : คน

ลาดบ รายช(อโรงเรยน ป 2549 ป 2550 ป 2551

นกเรยน คร นกเรยน คร นกเรยน คร

1 คดคณต 317 12 336 15 328 12 2 ณภทรศกษา สยามสแควร 935 1 950 1 931 1

3 เดอะเบรน ปทมวน 1,666 5 1,590 6 1,746 4

4 เดอะเบรน สยามสแควร 3,980 5 4,400 7 4,154 6

5 เดอะตวเตอร ปทมวน 1,520 12 1,538 15 1,587 15

6 เดอะตวเตอร สยามสแควร 3,306 75 3,906 75 3,717 41

7 เตรยมวทยา 613 5 853 5 586 3

8 ธรรมชาตศกษา 2,334 6 2,934 6 2,088 7

38

ตาราง 8 (ตอ) หนวย : คน

ลาดบ รายช(อโรงเรยน ป 2549 ป 2550 ป 2551

นกเรยน คร นกเรยน คร นกเรยน คร

9 นวศกษา สยามสแควร 2,713 3 3,013 9 3,011 12

10 บานคานวณ 1,940 11 2,240 11 1,887 9

11 บานคานวณ สยามสแควร 2,268 10 2,380 10 2,339 8

12 ปรทรรศนศกษา 4,265 30 4,405 30 4,567 34

13 วรรณวชร 2,460 16 2,860 16 2,204 15

14 วรรณสรณ สยามสแควร 3,050 3 3,460 3 0 0

15 วทยศลป 1,415 4 1,415 7 1,573 7

16 วทยศลปสยามสแควร 741 4 1,015 5 807 6

17 ศนยความรสญญา 906 12 913 12 1,000 10

18 ศนยวชาการวทย-คณต 2,848 29 3,316 31 3,038 21

19 ศนยวชาการวทย-คณตสยาม สแควร

709 29 739 29 709 22

20 สมยวทยา 2,100 1 2,181 1 2,055 1

21 สยามศกษา 723 8 633 8 854 6

22 สอนภาษาและกวดวชาบณฑตปรชญา สยามสแควร

1,001 2 1,119 2 1,024 2

23 สอนเสรม ดร.ณสรรค-ดร.ยพา 406 8 409 10 462 10

24 สตบตรบารงเวลาพเศษ 475 45 505 45 575 39

25 แอพพลายดฟสกส 2,290 2 2,422 3 2,042 3

รวม 44,981 338 49,532 362 43,284 294

ท(มา : สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.) หมายเหต : ป 2551 โรงเรยนกวดวชาวรรณสรณ สยามสแควร ยกเลกการดาเนนกจการ ในเขตปทมวน โดยยายไปเปดสาขาท(อาคารวรรณสรณ ในเขตพญาไท

39

จากตาราง 8 แสดงจานวนนกเรยน และครของโรงเรยนกวดวชาแตละแหง ในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ชวงป 2549 – 2551 พจารณาจากขอมลการจดทะเบยนประกอบกจการ มจานวนท &งส &น 25 แหง โดยมโรงเรยนกวดวชา 5 แหง ท(มการจดทะเบยนขยายสาขา คอ เดอะเบรน วทยศลป เดอะตวเตอร บานคานวณ และ ศนยวชาการวทย-คณต ดงน &นในชวงป 2549 – 2550 หากไมพจารณาจากจานวนสาขาท(จดทะเบยน จะมโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท &งส &น 20 แหง และลดลงเหลอ 19 แหง ในป 2551 เน(องจากโรงเรยนกวดวชาวรรณสรณ สยามสแควร ยายไปดาเนนกจการท(อาคารวรรณสรณ ในเขตพญาไท โรงเรยนกวดวชาท(มจานวนนกเรยนมากท(สด 5 อนดบแรก คอ เดอะเบรน เดอะตวเตอร ปรทรรศนศกษา บานคานวณ และ ศนยวชาการวทย-คณต โดยมจานวนนกเรยนรวมกนประมาณ 50%ของนกเรยนท &งหมด สวนโรงเรยนท(มจานวนครผสอนมากท(สด 5 อนดบแรก คอ เดอะตวเตอร ศนยวชาการวทย-คณต สตบตรบารงเวลาพเศษ ปรทรรศนศกษา และบานคานวณ 2.2 ขอมลท�วไปของผเรยนในโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

จากการรวบรวมขอมลจากการตอบแบบสอบถามของผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชา ท &ง 25 แหง ในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร สามารถสรปขอมลท(วไปในดานตางๆของผ เรยน ไดดงน &

ตาราง 9 จานวนและคารอยละของขอมลท(วไปของผ เรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

ขอมลท(วไปของผ เรยนกวดวชา จานวน(คน) รอยละ เพศ ชาย

หญง 166 234

41.50 58.50

อาย ต(ากวา 15 ป 15-18 ป มากกวา 18 ป

55 335 10

13.75 83.50 2.50

ภมลาเนา กรงเทพฯ / ปรมณฑล ตางจงหวด

326 74

81.50 18.50

ระดบการศกษา ประถมศกษา - - มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย อ(นๆ

100 291

9

25.00 72.75 2.25

40

ตาราง 9 (ตอ)

ขอมลท(วไปของผ เรยนกวดวชา จานวน(คน) รอยละ สาย/แผนการเรยน วทย – คณต

ศลป – คานวณ ศลป – ภาษา อ(นๆ (มธยมตน,อาชวศกษา)

196 50 62 92

49.00 12.50 15.50 23.00

อาชพของบดา คาขาย/ธรกจสวนตว รบราชการ เกษตรกรรม/ประมง พนกงานรฐวสาหกจ พนกงานบรษทเอกชน อ(นๆ (พอบาน,ไมระบ)

152 88 10 36 103 9

38.19 22.11 2.51 9.05 25.88 2.26

อาชพของมารดา คาขาย/ธรกจสวนตว รบราชการ เกษตรกรรม/ประมง พนกงานรฐวสาหกจ พนกงานบรษทเอกชน อ(นๆ (แมบาน)

124 88 10 23 125 28

31.16 22.11 2.51 5.78 31.41 7.04

ระดบการศกษาสงสดของ บดา

ประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร อ(นๆ (ปวช.,ปวส.,อนปรญญา)

9 8 29 293 46 9

2.28 2.03 7.36 74.37 11.68 2.28

41

ตาราง 9 (ตอ)

ขอมลท(วไปของผ เรยนกวดวชา จานวน(คน) รอยละ ระดบการศกษาสงสดของ มารดา

ประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร อ(นๆ (ปวช.,ปวส.,อนปรญญา)

10 12 20 305 35 14

2.53 3.03 5.05 77.02 8.84 3.54

รายไดของครอบครว/เดอน ต(ากวา 10,000 บาท 10,000 – 20,000 บาท 20,001 – 30,000 บาท 30,001 – 40,000 บาท 40,001 – 50,000 บาท มากกวา 50,000 บาท

4 24 21 81 82 183

1.01 6.08 5.32 20.51 20.76 46.33

ท(มา : จากการตอบแบบสอบถาม ป 2553 จากตาราง 9 สรปผลการวเคราะหขอมลท(วไปของกลมตวอยาง คอผ เรยนกวดวชากบโรงเรยน

กวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จานวน 400 คน จาแนกไดดงน & เพศ อาย และภมลาเนาของผเรยนกวดวชา ผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถามเปน

เพศชายจานวน 166 คน คดเปนรอยละ 41.50 และเพศหญง จานวน 234 คน คดเปนรอยละ 58.50 สวนใหญรอยละ 83.5 เปนผ ท(มอาย 15-18 ป รองลงมารอยละ 13.75 คอผ ท(มอายต(ากวา 15 ป ผ ท(มอาย 18 ปข &นไป มเพยงรอยละ 2.5 ผ เรยนสวนใหญรอยละ 81.5 เปนผ ท( มภมลาเนาในกรงเทพมหานครและปรมณฑล เปนผ ท(มภมลาเนาในตางจงหวด รอยละ 18.5

ระดบการศกษา และแผนการเรยน ของผเรยนกวดวชา ผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานครท(ตอบแบบสอบถามสวน

ใหญรอยละ 72.75 เปนผ ท(ศกษาอยในระดบมธยมศกษาตอนปลาย เปนผ ท(ศกษาอยในระดบมธยมศกษาตอนตน และระดบอ(นๆเพยงรอยละ 25 และรอยละ 2.25 ตามลาดบ ผ เรยนเปนผ ท(ศกษา

42

ในแผนการเรยนวทย-คณต เปนจานวนมากท(สด คดเปนรอยละ 49 เปนผ ท(ศกษาในแผนการเรยนศลป-คานวณ รอยละ 12.5 ศกษาในแผนการเรยนศลป-ภาษา รอยละ 15.5 และแผนการเรยนอ(นๆ รอยละ 23

อาชพและระดบการศกษาสงสตของบดาและมารดา ของผเรยนกวดวชา อาชพของบดาและมารดา ของผ เ รยนกวดวชากบโรงเ รยนกวดวชาในเขตปทมวน

กรงเทพมหานครท(ตอบแบบสอบถามสวนใหญ รอยละ 64.07 มบดาประกอบอาชพในภาคธรกจเอกชน โดยประกอบอาชพคาขาย/ธรกจสวนตว คดเปนรอยละ 38.19 ประกอบอาชพเปนพนกงานบรษทเอกชน รอยละ 25.88 บดาประกอบอาชพรบราชการและพนกงานรฐวสาหกจรวมรอยละ 31.16 ประกอบอาชพเกษตรกรรม/ประมง รอยละ 2.51 และประกอบอาชพอ(นๆ เพยงรอยละ 2.26 ผ เรยนสวนใหญ รอยละ 62.57 มมารดาประกอบอาชพในภาคธรกจเอกชน โดยประกอบอาชพคาขาย/ธรกจสวนตว คดเปนรอยละ 31.16 ประกอบอาชพเปนพนกงานบรษทเอกชน รอยละ 31.41 มารดาประกอบอาชพรบราชการและพนกงานรฐวสาหกจรวมรอยละ 27.89 ประกอบอาชพเกษตรกรรม/ประมง เพยงรอยละ 2.51 และประกอบอาชพอ(นๆ รอยละ 7.04 ระดบการศกษาสงสดของบดาของผ เรยน สวนใหญรอยละ 74.37 อยในระดบปรญญาตร รองลงมาคอระดบสงกวาปรญญาตร รอยละ 8.84 ระดบมธยมศกษาตอนปลาย รอยละ 7.36 ระดบประถมศกษา รอยละ 2.28 ระดบมธยมศกษาตอนตน รอยละ 2.03 และในระดบอ(นๆรอยละ 2.28 ระดบการศกษาสงสดของมารดาของผ เรยนสวนใหญ รอยละ 77.02 อยในระดบปรญญาตร รองลงมาคอระดบสงกวาปรญญาตร รอยละ 8.84 ระดบมธยมศกษาตอนปลาย รอยละ 5.05 ระดบมธยมศกษาตอนตน รอยละ 3.03 ระดบประถมศกษา รอยละ 2.53 และในระดบอ(นๆรอยละ 3.50

รายไดของครวเรอน ของผเรยนกวดวชา ผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม

มรายไดของครอบครวมากกวา 50,000 บาท เปนจานวนมากท(สด คดเปนรอยละ 46.33 มรายไดของคร อบ ค ร วตอ เ ดอ น 40,001-50,000 บ า ท รอ ยล ะ 20.76 ม รา ยไ ด ขอ ง ค รอ บค รว ตอ เ ด อ น 30,001-40,000 บาท รอยละ 20.51 มรายไดของครอบครวตอเดอน 10,000-20,000 บาท รอยละ 6.08 มรายไดของครอบครวตอเดอน 20,001-30,000 บาท รอยละ 5.32 และมรายไดของครอบครว ตอเดอนต(ากวา 10,000 บาท เพยงรอยละ 1.01

43

2.3 ขอมลเก�ยวกบการกวดวชาของผเรยนกวดวชาในเขตปทมวนกรงเทพมหานคร จากการรวบรวมขอมลจากการตอบแบบสอบถามของผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชา

ท &ง 25 แหง ในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร สามารถสรปขอมลท(เก(ยวกบการกวดวชาของผ เรยนกวดวชา ไดดงน &

ตาราง 10 จานวนและคารอยละของขอมลเก(ยวกบผ เรยน โรงเรยน และการกวดวชา ของผ เรยนกวด วชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

ขอมลท(วไปของผ เรยน โรงเรยน และการกวดวชา จานวน(คน) รอยละ คะแนนเฉล�ย กอนเรยนกวดวชา

ต(ากวา 2.00 2.00 - 2.50 2.51 – 3.00 3.01 – 3.50 มากกวา 3.50

- 67 108 112 90

- 17.77 28.65 29.71 23.87

คะแนนเฉล� ยหลงเรยนกวดวชา

ต(ากวา 2.00 2.00 - 2.50 2.51 – 3.00 3.01 – 3.50 มากกวา 3.50

- 34 80 128 100

- 9.94 23.39 37.43 29.24

วชาท�เรยนในปจจบน คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาไทย ภาษาองกฤษ อ(นๆ ( สงคมศกษา,ภาษาฝร(งเศส ,ความถนดทางการเรยน, พ &นฐานวศวกรรม )

311 233 174 210 44

77.75 41.75 43.50 52.50 11.00

จานวนวนท�เรยนกวดวชา/สปดาห

1 – 2 วน 3 - 4 วน มากกวา 4 วน

146 128 125

36.59 32.08 31.33

44

ตาราง 10 (ตอ)

ขอมลท(วไปของผ เรยนกวดวชา จานวน(คน) รอยละ คาใชจายในการกวดวชา/เดอน ต(ากวา 5,000 บาท

5,000-10,000 บาท 10,001-15,000 บาท มากกวา 15,000 บาท

196 144 41 19

49.00 36.00 10.25 4.75

การเปรยบเทยบขอมล กบโรงเรยนกวดวชาแหงอ�นๆ

เปรยบเทยบ ไมเปรยบเทยบ

301 93

76.01 23.48

ปจจยประกอบการตดสนใจเลอกโรงเรยนกวดวชา

ความมช(อเสยง ราคาเหมาะสม ความสะดวกในการเดนทาง อาจารยท(สอนมคณภาพ เน &อหา/หลกสตรนาสนใจ มการสงเสรมการขาย/ใหสวนลด

131 183 124 267 165 90

43.96 63.10 58.25 88.12 51.16 31.14

ความสามารถในการเปล�ยน ไปเรยนกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ�นๆ

เปล(ยนไดทนท เปล(ยนหลงเรยนครบหลกสตร เปล(ยนไมได อ(นๆ (ไมอยากเปล(ยน)

89 263 29 14

22.42 66.25 7.30 3.53

เหตผลท�เลอกเรยนกวดวชา ในปจจบน

เรยนลวงหนากอนช &นเรยนปกต เรยนท(โรงเรยนไมเขาใจ/ไมทนเพ(อน เพ(อชวยใหผลการเรยนดข &น เพ(อเตรยมสอบเขาศกษาตอ เพ(อนชวน ผปกครองใหเรยน ครในโรงเรยนแนะนาใหเรยน อ(นๆ (ใชเวลาวาง)

301 111 223 231 33 66 5 3

75.44 27.82 55.89 57.89 8.27 16.54 1.25 0.75

45

ตาราง 10 (ตอ)

ขอมลท(วไปของผ เรยนกวดวชา จานวน(คน) รอยละ จานวนคร<งของการเรยน กวดวชา

คร &งท( 1 คร &งท( 2 คร &งท( 3 คร &งท( 4 เปนตนไป

43 69 56 231

10.78 17.29 14.04 57.89

ผลในดานบวกท�ไดรบจากการกวดวชา

ผลการเรยน/เกรดเฉล(ยดข &น มความเขาใจในวชาท(เรยนมากข &น สอบเขาศกษาตอได เทคนคในการทาขอสอบไดเรวข &น อ(นๆ (ใชเวลาวางใหเปนประโยชน)

272 292 121 195 2

75.14 81.11 33.43 53.87 0.50

ผลในดานลบท�ไดรบจากการกวดวชา

เหน(อย/ไมมเวลาพกผอน หรอทากจกรรมอ(นๆ ความสนใจในช &นเรยนนอยลง ส &นเปลองคาใชจาย อ(นๆ (เครยด)

215

78 260 6

59.39

21.67 71.82 1.50

ท(มา : จากการตอบแบบสอบถาม ป 2553

จากตาราง 10 สรปผลการวเคราะหขอมลเก(ยวกบการเรยนกวดวชาของกลมตวอยาง คอผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จานวน 400 คน จาแนกไดดงน &

คะแนนเฉล�ยกอนและหลงเรยนกวดวชา ของผเรยนกวดวชา ผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม

ท &งหมด เปนผ ท(มคะแนนเฉล(ยกอนเรยนกวดวชาไมต(ากวา 2.00 โดยเปนผ ท(มคะแนนเฉล(ยกอนเรยนกวดวชา 3.01 – 3.50 รอยละ 29.71 เปนผ ท(มคะแนนเฉล(ยกอนเรยนกวดวชา 2.51-3.00 รอยละ 28.65 เปนผ ท(มคะแนนเฉล(ยกอนเรยนกวดวชามากกวา 3.50 รอยละ 23.87 และเปนผ ท(มคะแนนเฉล(ยกอนเรยนกวดวชา 2.00-2.50 ในสวนของคะแนนเฉล(ยหลงการกวดวชา ผ เรยนท(มคะแนนเฉล(ยหลงเรยนกวดวชา 3.01-3.50 มจานวนมากท(สด โดยคดเปนรอยละ 37.43 เปนผ ท(มคะแนนเฉล(ยหลงเรยนกวดวชามากกวา 3.50 รอยละ 29.24 เปนผ ท(มคะแนนเฉล(ยหลงเรยนกวดวชา 2.51-3.00 รอยละ 23.39 และเปนผ ท(มคะแนนเฉล(ยหลงเรยนกวดวชาอยระหวาง 2.00-2.50 เพยงรอยละ 9.94

46

วชาท�เรยน จานวนวน และจานวนคร<งท�เรยนกวดวชา ผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม

สวนใหญ เปนผ ท(เรยนในวชาวชาคณตศาสตร โดยคดเปนรอยละ 77.75 เปนผ ท(เรยนวชาภาษาองกฤษ รอยละ 52.50 เปนผ ท(เรยนวชาภาษาไทย รอยละ 43.50 เปนผ ท(เรยนวชาวทยาศาสตร รอยละ 41.75 และเปนผ ท(เรยนวชาอ(นๆ เชน สงคมศกษา ภาษาฝร(งเศส ความถนดทางการเรยน พ &นฐานทางวศวกรรม รอยละ 11 โดยมผ ท(เรยนกวดวชา 1-2 วนตอสปดาหมากท(สด คดเปนรอยละ 36.59 เปนผ ท(เรยนกวดวชา 3-4 วนตอสปดาห รอยละ 32.08 และเปนผ ท(เรยนกวดวชามากกวา 4 วน ตอสปดาห รอยละ 31.33 โดยเปนการกวดวชาคร &งท( 4 ข &นไป จานวนมากท(สด คดเปนรอยละ 57.89 เปนการเรยนกวดวชาคร &งท( 2 รอยละ 17.29 เปนการเรยนกวดวชาคร &งท( 3 รอยละ 14.04 และเปนการเรยนกวดวชาคร &งแรก รอยละ 10.78

คาใชจายและผชาระคาใชจายในการกวดวชา ผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม

ท(มคาใชจายในการเรยนกวดวชาตอเดอน ต(ากวา 5,000 บาท มจานวนมากท(สด คดเปนรอยละ 49 มคาใชจายในการเรยนกวดวชาตอเดอน 5,001-10,000 บาท รอยละ 36 มคาใชจายในการเรยนกวดวชาตอเดอน 10,001-15,000 บาท รอยละ 10.25 และมคาใชจายในการเรยนกวดวชาตอเดอน มากกวา 15,000 บาท เพยงรอยละ 4.75 โดยผ ท(ชาระคาใชจายในการกวดวชาสวนใหญ คอ บดา/มารดา/ผปกครอง คดเปนรอยละ 94.99 สวนผ ท(ชาระคาใชจายในการกวดวชาดวยตนเอง หรอมบคคลอ(นชาระคาเรยนให มเพยงรอยละ 1.5 และ1.0 ตามลาดบ

แหลงขอมล ปจจยประกอบการตดสนใจ และเหตผลท�เลอกเรยนกวดวชา ผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม

สวนใหญ ไดรบขอมลเก(ยวกบโรงเรยนกวดวชาท(เรยนอยในปจจบนจากเพ(อน คดเปนรอยละ 72.36 จากแผนพบ/โฆษณา รอยละ 54.27 จากอนเตอรเนต รอยละ 34.8 จากบดา/มารดา/ผ ปกครอง รอยละ 27.14 จากญาตรอยละ 14.82 จากหนงสอพมพ วทย และแหลงอ(นๆ เชน คร มเพยงรอยละ 2.5 รอยละ 1 และรอยละ 1.50 ตามลาดบ

เหตผลในการกวดวชา การเลอกโรงเรยน และปจจยท�นามาใชประกอบการตดสนใจเรยนกวดวชา

ผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม สวนใหญเรยนกวดวชาเน(องจากตองการเรยนลวงหนากอนช &นเรยนปกต คดเปนรอยละ 75.44 เพ(อเตรยมสอบเขาศกษาตอ รอยละ 57.89 เพ(อชวยใหผลการเรยนดข &น รอยละ 55.89 เน(องจากเรยนท(โรงเรยนไมเขาใจ/ไมทนเพ(อน รอยละ 27.82 ผ ปกครองใหเรยน รอยละ 16.54 เพ(อนชวน รอยละ 8.27 ครในโรงเรยนแนะนาใหเรยน และเพ(อใชเวลาวาง รอยละ 1.25 และรอยละ 0.75

47

ตามลาดบ เหตผลท(เลอกเรยนกบโรงเรยนกวดวชาท(เรยนอยในปจจบน ผ เรยนสวนใหญเหนวาอาจารยท(สอนมคณภาพ คดเปนรอยละ 76.63 ราคาเหมาะสม รอยละ 39.70 39 เน &อหา/หลกสตรนาสนใจ รอยละ 37.94 ความมช(อเสยงของโรงเรยน รอยละ 37.43 ความสะดวกในการเดนทาง รอยละ 28.39 มการสงเสรมการขาย/ใหสวนลด รอยละ 17.09 และอ(นๆ เชน ความชอบ/เรยนตามเพ(อน รอยละ 7.50 ในสวนของปจจยท(นามาประกอบการตดสนใจเลอกโรงเรยนกวดวชา ผ เรยนสวนใหญเ ลอกเ รยนกบโรง เ รยนกวดวชาท( มอาจารยผ สอนท( มคณภาพ คดเ ปน รอยละ 88.12 เลอกโรงเรยนท(ราคาเหมาะสม รอยละ 63.10 เลอกจากความสะดวกในการเดนทาง รอยละ 58.25 เน &อหา/หลกสตรนาสนใจ รอยละ 51.16 ความมช(อเสยของโรงเรยน รอยละ 43.96 และการสงเสรม การขาย/ใหสวนลด รอยละ 31.14

ขอมล การเปรยบเทยบขอมล และการเปล�ยนไปเรยนกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ�นๆ ผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม

ท(มความรอบรขอมลเก(ยวกบหลกสตรและอตราคาเรยนของโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆในระดบมาก มจานวนมากท(สด คดเปนรอยละ 48.75 ทราบขอมลในระดบปานกลาง รอยละ 39.75 ทราบขอมลนอย รอยละ 7 และไมทราบขอมลเลย รอยละ 4.50 โดยผ เรยนสวนใหญมการเปรยบเทยบขอมลโรงเ รยนกวดวชาท( เ รยนอย ในปจจบนกบโรงเ รยนกวดวชาแหง อ(นๆ คดเปนรอยละ 76.01 สวนผ เรยนท(ไมเปรยบเทยบขอมลกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆ มเพยงรอยละ 23.48 ในสวนของการเปล(ยนไปเรยนกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆ ผ เรยนสวนใหญสามารถเปล(ยนไดหลงเรยนครบหลกสตร คดเปนรอยละ 66.25 สามารถเปล(ยนไดทนทรอยละ 22.42 เปล(ยนไมไดรอยละ 7.30 และอ(นๆคอ ไมอยากเปล(ยน มเพยงรอยละ 3.53

ผลท�ไดรบจากการกวดวชา ผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม

มความเหนเก(ยวกบผลในดานบวกท(ไดรบจากการกวดวชา โดยเหนวาการกวดวชาทาใหมความเขาใจในวชาท(เรยนมากข &น คดเปนรอยละ 81.11 ทาใหผลการเรยน/เกรดเฉล(ยดข &น รอยละ 75.14 ไดเทคนคในการทาขอสอบรวดเรวข &น รอยละ 53.87 ชวยใหสอบเขาศกษาตอได รอยละ 33.43 และอ(นๆคอ ใชเวลาวางใหเปนประโยชน รอยละ 0.50 สวนผลในดานลบท(ไดรบจากการกวดวชา ผ เรยนรอยละ 71.82 มความเหนวาเปนการส &นเปลองคาใชจาย รอยละ 59.39 เหนวาทาใหเหน(อย/ไมมเวลาพกผอนหรอทากจกรรมอ(นๆ รอยละ 21.67 เหนวาทาใหความสนใจในช &นเรยนปกตนอยลง และอ(นๆคอ ทาใหเครยด รอยละ 1.50

48

2.4 ขอมลท�วไปของครผสอนในโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จากการรวบรวมขอมลจากการตอบแบบสอบถามของครผ สอนในโรงเรยนกวดวชา

ท &ง 25 แหง ในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร สามารถสรปขอมลท(วไปในดานตางๆของครผสอน ไดดงน &

ตาราง 11 จานวนและคารอยละของขอมลท(วไปของครผสอนในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

ขอมลท(วไปของครผสอนกวดวชา จานวน(คน) รอยละ เพศ ชาย

หญง 7 8

46.67 53.33

อาย ต(ากวา 20 ป 20-30 ป 31-40 ป มากกวา 40 ป

- 7 7 1

- 46.67 46.67 6.67

ระดบการศกษาสงสด ต(ากวาปรญญาตร ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

3 7 5 -

20.00 46.67 33.33

-

สถานภาพ โสด สมรส หมาย

13 2 -

86.67 13.33

-

จานวนบตรและผอยใน อปการะ

1 – 3 คน มากกวา 3 คน ไมม

1 - 1

6.67 -

6.61

อาชพหลก รบราชการ พนกงานรฐวสาหกจ พนกงานบรษทเอกชน คาขาย/ธรกจสวนตว เกษตรกรรม/ประมง อ(นๆ (สอนพเศษ,ไมระบ)

5 - 4 - - 6

33.33 -

26.67 - -

40.00

49

ตาราง 11 (ตอ)

ขอมลท(วไปของครผสอนกวดวชา จานวน(คน) รอยละ อาชพรอง รบราชการ

พนกงานรฐวสาหกจ พนกงานบรษทเอกชน คาขาย/ธรกจสวนตว อ(นๆ (สอนพเศษ)

- - - 1 2

- - -

6.67 13.33

รายไดเฉล�ยตอเดอนจาก การประกอบอาชพหลก

ต(ากวา 10,000 บาท 10,000 – 20,000 บาท 20,001 – 30,000 บาท 30,001 – 40,000 บาท 40,001 – 50,000 บาท มากกวา 50,000 บาท

3 3 5 - - 4

20.00 20.00 33.33

- -

26.67

รายไดเฉล�ยตอเดอนจาก การประกอบอาชพรอง

ต(ากวา 10,000 บาท 10,000 – 20,000 บาท 20,001 – 30,000 บาท 30,001 – 40,000 บาท 40,001 – 50,000 บาท มากกวา 50,000 บาท

6 3 - - - -

40.00 20.00

- - - -

ท(มา : จากการตอบแบบสอบถาม ป 2553

จากตาราง 11 สรปผลการวเคราะหขอมลท(วไปของกลมตวอยาง คอ ครผ สอนในโรงเรยน กวดวชาท &ง 25 แหง ในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จานวน 15 คน จาแนกไดดงน &

เพศ อาย และสถานภาพ ของครผสอนกวดวชา ครผสอนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม

เปนเพศชายจานวน 7 คน คดเปนรอยละ 46.67 และเพศหญง จานวน 8 คน คดเปนรอยละ 53.33 เปนผ ท(มอาย 20-30 ป รอยละ 46.67 เปนผ ท(มอาย 31-40 ป รอยละ 46.67 และเปนผ ท(มอาย 40 ปข &นไป รอยละ 6.67 เปนผ ท(มสถานภาพโสด จานวน 13 คน คดเปนรอยละ 86.67 เปนผ ท(มสถานภาพสมรส จานวน 2 คน คดเปนรอยละ 13.33 โดยมบตรและผอยในอปการะ 1-3 คน จานวน 1 คน

50

ระดบการศกษาสงสด ของครผสอนกวดวชา ครผสอนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม

ระดบการศกษาสงสดในระดบปรญญาตร มจานวนมากท(สด คดเปนรอยละ 46.67 เปนผ ท(มการศกษาสงสดในระดบปรญญาโท รอยละ 33.33 และเปนผ ท(มการศกษาสงสดในระดบต(ากวาปรญญาตร รอยละ 20

อาชพหลก และอาชพรอง ของครผสอนกวดวชา ครผสอนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม

สอนพเศษเปนอาชพหลกรอยละ 40 รบราชการรอยละ 33.33 และพนกงานบรษทเอกชนรอยละ 26.67 สอนพเศษเปนอาชพรองรอยละ 13.33 และคาขาย/ธรกจสวนตวเปนอาชพรอง รอยละ 6.67

รายไดจากการประกอบอาชพหลก และอาชพรอง ของครผสอนกวดวชา ครผสอนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม

มรายไดเฉล(ยตอเดอนจากการประกอบอาชพหลก 20,001-30,000 บาท รอยละ 33.33 รายไดเฉล(ยตอเดอนจากการประกอบอาชพหลกมากกวา 50,000 บาท รอยละ 26.67 รายไดเฉล(ยตอเดอนจากการประกอบอาชพหลกต(ากวา 10,000 บาท รอยละ 20 และรายไดเฉล(ยตอเดอนจากการประกอบอาชพหลก 10,000-20,000 บาท รอยละ 20 เปนผ มรายไดเฉล(ยตอเดอนจากการประกอบอาชพรอง ต(ากวา 10,000 บาท คดเปนรอยละ 40 เปนผ มรายไดเฉล(ยตอเดอนจากการประกอบอาชพรอง 10,000-20,000 บาท รอยละ 20 และเปนผ ท(ไมมอาชพรอง รอยละ 40

2.5 ขอมลเก� ยวกบการสอนกวดวชาของ ครผสอนกวดวชาในเขตปทมวน

กรงเทพมหานคร จากการรวบรวมขอมลจากการตอบแบบสอบถามของครผสอนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชา

ท &ง 25 แหง ในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร สามารถสรปขอมลท(เก(ยวกบการสอนกวดวชาของครผสอน ไดดงน &

ตาราง 12 จานวนและคารอยละของขอมลเก(ยวกบการสอนกวดวชา ของครผสอนกวดวชาใน เขตปทมวนกรงเทพมหานคร

ขอมลท(วไปของครผสอนกวดวชา จานวน(คน) รอยละ จานวนโรงเรยนกวดวชาท�เคยสอน

แหงแรก แหงท( 2 แหงท( 3

9 6 -

60.00 40.00

-

51

ขอมลท(วไปของครผสอนกวดวชา จานวน(คน) รอยละ แหลงขอมลเก�ยวกบโรงเรยนกวดวชาท�สอนในปจจบน

เพ(อน แผนพบ/โฆษณาตามแผนปาย หนงสอพมพ อนเตอรเนต อ(นๆ (ญาต)

9 4 1 3 1

60.00 26.67 6.67 20.00 6.67

เหตผลท�เลอกสอนกบโรงเรยนกวดวชาท�สอนอยในปจจบน

ผลตอบแทนด มผแนะนา รายไดประจาไมเพยงพอ มเวลาวาง อ(นๆ (เดนทางสะดวก)

6 5 - 5 2

40.00 33.33

- 33.33 13.33

การเปรยบเทยบขอมลกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ�นๆ

เปรยบเทยบ ไมเปรยบเทยบ

5 10

33.33 66.67

เหตผลท�เปล�ยนมาสอน กบโรงเรยนกวดวชาแหงน <

ไมสะดวกในการเดนทาง โรงเรยนเดมปดกจการ มผแนะนา อ(นๆ (ไมระบ)

2 2 3 1

13.33 13.33 20.00 6.67

ความสามารถในการเปล�ยนไปสอนกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ�นๆ

เปล(ยนไดทนท เปล(ยนหลงหมดสญญาจางแลว เปล(ยนไมได อ(นๆ (ไมอยากเปล(ยน)

2 7 2 1

13.33 46.67 13.33 6.67

ท(มา : จากการตอบแบบสอบถาม ป 2553

จากตาราง 12 สรปผลการวเคราะหขอมลเก(ยวกบการสอนกวดวชาของกลมตวอยาง คอครผสอนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จานวน 15 คน จาแนกไดดงน &

แหลงขอมลและเหตผลท�เลอกสอนกบโรงเรยนกวดวชาท�สอนอยในปจจบน ครผสอนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม

สวนใหญ ไดรบขอมลเก(ยวกบโรงเรยนกวดวชาท(สอนอยในปจจบนจากเพ(อน คดเปนรอยละ 60 จากแผนพบ/โฆษณา รอยละ 26.67 จากอนเตอรเนต รอยละ 20 จากญาตรอยละ 6.67 และจากหนงสอพมพ รอยละ 6.67 ในสวนของเหตผลในการเลอกสอนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาท(

52

สอนอยในปจจบน ครผ สอนรอยละ 40 พจารณาจากผลตอบแทนท(ด จากการท(มผ แนะนารอยละ 33.33 มเวลาวาง รอยละ 33.33 และอ(นๆคอเดนทางสะดวก รอยละ 6.67 โดยครผสอนสวนใหญ สอนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาท(สอนอยในปจจบนเปนแหงแรก คดเปนรอยละ 60 และเปนโรงเรยนกวดวชาแหงท( 2 รอยละ 40

เหตผลในการเลอกสอนกบโรงเรยนกวดวชาท�สอนอยในปจจบน และความสามารถในการเปล�ยนไปสอนกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ�นๆ

ครผสอนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ท(ตอบแบบสอบถาม เลอกสอนกบโรงเรยนกวดวชาท(สอนอยในปจจบนเน(องจากผลตอบแทนด คดเปนรอยละ 40 มผแนะนา รอยละ 33.33 มเวลาวาง รอยละ 33.33 และอ(นๆคอเดนทางสะดวก รอยละ 13.33 ในสวนของการเปล(ยนไปสอนกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆ ครผสอนสามารถเปล(ยนไปสอนกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆไดหลงหมดสญญาจางแลว รอยละ 46.67 สามารถเปล(ยนไปสอนกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆไดทนท รอยละ 13.33 ไมสามารถเปล(ยนได รอยละ 13.33 และอ(นๆคอ ไมอยากเปล(ยนรอยละ 6.67 โดยครผสอนสวนใหญไมเปรยบเทยบขอมลโรงเรยนกวดวชาท(สอนอยในปจจบนกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆ คดเปนรอยละ 66.67 สวนครผสอนท(เปรยบเทยบขอมลโรงเรยนกวดวชาท(สอนอยในปจจบนกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆ มเพยงรอยละ 33.33

ตอนท� 3 การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชา ในเขตปทมวนกรงเทพมหานคร

ในการวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ผ วจยไดทาการศกษาขอมล ในชวงป 2549 – 2551 โดยแยกการพจารณา 4 ประเดน ตามกรอบแนวคดในการวจย คอ การกระจกตวของอตสาหกรรม ซ(งวเคราะหจากอตราสวนการกระจกตว (Concentration Ratio : CR)และคาการกระจกตว (Herfindahl Index : HHI) รปแบบและลกษณะของการกวดวชา ความรอบรขอมลขาวสาร ความยากงายในการเขาสตลาด และการเคล(อนยายปจจยการผลต ไดผลดงน &

3.1 การกระจกตวของอตสาหกรรม วเคราะหโดยการนาขอมลสวนแบงการตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จาแนกตามโรงเรยน ในชวงป 2549 - 2551 มาคานวณคาอตราสวนการกระจกตว Concentration Ratio : CR และ Herfindahl Index : HHI

53

ตาราง 13 สวนแบงการตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จาแนกตาม โรงเรยนชวงป 2549 - 2551

ช(อโรงเรยน

ป 2549 ป 2550 ป 2551

จานวนนกเรยน

(คน)

สวนแบงการตลาด

(%)

จานวนนกเรยน

(คน)

สวนแบงการตลาด

(%)

จานวนนกเรยน

(คน)

สวนแบงการตลาด

(%)

เดอะเบรน 1,666 12.55 1,590 12.09 1,746 13.63 เดอะตวเตอร 1,520 10.73 1,538 11.00 1,587 12.26 ปรทรรศนศกษา 4,265 9.48 4,405 8.89 4,567 10.55 บานคานวณ 1,940 9.35 2,240 9.32 1,887 9.76 ศนยวชาการวทย - คณต 2,848 7.91 3,316 8.18 3,038 8.66 วรรณสรณ 3,050 6.78 3,460 6.99 0 0.00 นวศกษา 2,713 6.03 3,013 6.08 3,011 6.96 วรรณวชร 2,460 5.47 2,860 5.77 2,204 5.09 ธรรมชาตศกษา 2,334 5.19 2,934 5.92 2,088 4.82 แอพพลายดฟสกส 2,290 5.09 2,422 4.89 2,042 4.72 วทยศลป 1,415 4.78 1,415 4.91 1,573 5.49 สมยวทยา 2,100 4.67 2,181 4.40 2,055 4.75 สอนภาษาและกวดวชาบณฑตปรชญา

1,001 2.23 1,119 2.26 1,024 2.37

ณภทรศกษา 935 2.08 950 1.92 931 2.15 ศนยความรสญญา 906 2.01 913 1.84 1,000 2.31 สยามศกษา 723 1.61 633 1.28 854 1.97 เตรยมวทยา 613 1.36 853 1.72 586 1.35 สตบตรบารงเวลาพเศษ 475 1.06 505 1.02 575 1.33 สอนเสรม ดร.ณสรรค - ดร.ยพา

406 0.90 409 0.83 462 1.07

คดคณต 317 0.70 336 0.68 328 0.76 รวม 44,981 100 49,532 100 43,284 100

ท(มา : จากการคานวณจานวนนกเรยนท(สมครเรยนกบโรงเรยนกวดวชาแตละแหง ในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ชวงป 2549 – 2551 เพ(อหาสวนแบงทางการตลาด

54

3.1.1 วดการกระจกตวโดยวธ Concentration Ratio (CR) มสตรคานวณ ดงน &

∑=

=n

1iin SCR

โดยท( CRn = อตราสวนการกระจกตวของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน

กรงเทพมหานคร จานวน n แหง Si = สวนแบงการตลาดของโรง เ รยนกวดวชาแตละแหง

ซ(งพจารณาจากจานวนนกเรยนของแตละโรงเรยน i = โรงเรยนกวดวชาแหงท( 1, 2, 3, …., n n = จานวนโรงเ รยนกวดวชารายใหญท( ตองการพจารณา

ซ(งมจานวน 8 แหง

หลกเกณฑในการพจารณาคา CR ท(คานวณได เพ(อบงช &การกระจกตว หรอการผกขาด ในอตสาหกรรม (http://en.wikipedia.org/wiki/Concentration_ratio, 2553: ออนไลน) คอ

1) คาดชน Concentration Ratio เทากบ 100 แสดงวา อตสาหกรรมมการผกขาด ลกษณะ ตลาดเปนแบบผกขาด

2) คาดชน Concentration Ratio สง คอมคาประมาณรอยละ 80 หรอมากกวา แสดงวาอตสาหกรรมมการกระจกตวสง ลกษณะตลาดเปนแบบผขายนอยราย

3) คาดชน Concentration Ratio ปานกลาง คอมคาประมาณรอยละ 50-80 แสดงวาอตสาหกรรมมการกระจกตวปานกลาง ลกษณะตลาดเปนแบบก(งแขงขนก(งผกขาด

4) คาดชน Concentration Ratio ต(า คอมคาประมาณรอยละ 50 หรอต(ากวา แสดงวาอตสาหกรรมมการกระจกตวต(า หรอมการแขงขนในอตสาหกรรมมาก ลกษณะตลาดเปนแบบแขงขนสมบรณ

ในการศกษาคร &งน &จะวเคราะหการกระจกตว โดยนาขอมลสวนแบงการตลาดของโรงเรยนกวดวชาท(มสวนแบงการตลาดมากท(สด 8 รายแรก จากตาราง 11 ประกอบดวย โรงเรยนกวดวชาเดอะเบรน โรงเรยนกวดวชาเดอะตวเตอร โรงเรยนกวดวชาปรทรรศนศกษา โรงเรยนกวดวชาบานคานวณศนยวชาการวทย-คณต โรงเรยนกวดวชาวรรณสรณ โรงเรยนกวดวชานวศกษา และโรงเรยนกวดวชาวรรณวชร โดยคานวณคา CR ไดดงน &

55

ป 2549 : CR2549 = 0.1255 + 0.1073 + 0.0948 + 0.0935 +

0.0791 + 0.0678 + 0.0603 + 0.0547 = 0.6830

ป 2550 : CR2550 = 0.1209 + 0.1100 + 0.0932 + 0.0889 + 0.0818 + 0.0699 + 0.0608 + 0.0592

= 0.6848

ป 2551 : CR2551 = 0.1363 + 0.1226 + 0.1055 + 0.0976 + 0.0866 + 0.0696 + 0.0549 + 0.0509

= 0.7240

3.1.2 วดการกระจกตวโดยวธ Hirschman-Herfindahl Index(HHI) มสตรคานวณ ดงน &

∑=

=n

1i

2iSHHI

โดยท( HHI = ดชนเฮอรฟนดล ซ(งหมายถงดชนการกระจกตวของ

โรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จานวน n แหง

Si = สวนแบงตลาดโดยเปรยบเทยบของโรงเ รยน กวดวชาแตละแหงซ(งพจารณาจากจานวนนกเรยน

ของแตละโรงเรยน i = โรงเรยนกวดวชาแหงท( 1, 2, 3, …., n n = จานวนโรงเรยนกวดวชาท &งหมดในเขตปทมวน

ซ(งมจานวน 25 แหง

หลกเกณฑในการพจารณาคา HHI ท(คานวณได เพ(อบงช &การกระจกตว หรอการผกขาดในอตสาหกรรม (http://en.wikipedia.org/wiki/Herfindahl_index, 2553: ออนไลน) คอ

56

1) คาดชน Hirschman-Herfindahl Index นอยกวา 0.1 แสดงวา ธรกจการกวดวชามการกระจกตวต(า มการแขงขนสง ลกษณะตลาดเปนแบบแขงขนสมบรณ

2) คาดชน Hirschman-Herfindahl Index อยระหวาง 0.1 ถง 0.18 แสดงวา ธรกจการกวดวชามการแขงขนปานกลาง ลกษณะตลาดเปนแบบก(งแขงขนก(งผกขาด

3) คาดชน Hirschman-Herfindahl Index มากกวา 0.18 แสดงวา ธรกจการกวดวชามการแขงขนต(า ลกษณะตลาดเปนแบบผขายนอยราย

4) คาดชน Hirschman-Herfindahl Index เทากบ 1 แสดงวา อตสาหกรรมไมมการแขงขน ลกษณะตลาดเปนแบบผกขาด

โดยการคานวณคา HHI ไดผลดงน &

ป 2549 : HHI2549 = 0.0390

ป 2550 : HHI2550 = 0.0389

ป 2551 : HHI2551 = 0.0389

ตาราง 14 ระดบการกระจกตวของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร พจารณาจาก คา Concentration Ratio และ Hirschman-Herfindahl Index ชวงป 2549 - 2551

คาการกระจกตว ป 2549 ป 2550 ป 2551 CR 0.6830 0.6848 0.7240 HHI 0.0390 0.0389 0.0389

จากตาราง 14 ผลการวเคราะห Concentration Ratioและ Hirschman-Herfindahl Index โดยใชขอมลจากสวนแบงการตลาดของโรงเรยนกวดวชาแตละแหง ต &งแตป 2549 - 2551 พบวา คา Concentration Ratio และคา Hirschman-Herfindahl Index ในชวงป 2549 - 2551 มคาใกลเคยงกน โดยคาการกระจกตว Concentration Ratio ของป 2549 - 2551 คอ 0.6830 0.6848 และ 0.7240 ตาม ลาดบ แสดงถงการกระจกตว และการผกขาดอยในระดบปานกลาง เปนตลาดก(งแขงขนก(งผกขาด สวนคา Hirschman-Herfindahl Index ของป 2549 - 2551 คอ 0.0390 0.0389 และ 0.0389 ตามลาดบ แสดงถงการกระจกตวและการผกขาดอยในระดบต(า คอ มการแขงขนสง เปนตลาดแขงขนสมบรณ

57

เน(องจากคา Concentration Ratio และคา Hirschman-Herfindahl Index ท(คานวณได ใหผลท(แตกตางกน จงตองพจารณาปจจยอ(นๆท(มผลตอโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขต ปทมวน กรงเทพมหานคร มาพจารณารวมดวย คอ รปแบบและลกษณะของการกวดวชา ความรอบรขอมลขาวสาร ความยากงายในการเขาสตลาด และการเคล(อนยายปจจยการผลต

3.2 รปแบบและลกษณะของการกวดวชา ในการวเคราะหรปแบบและลกษณะของการกวดวชาของโรงเรยนกวดวชาแตละแหงในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ผ วจยไดทาการรวบรวมขอมลในดานตางๆ เชน วชาท(เปดสอน หลกสตรท(เปดสอน ระดบช &นท(เปดสอน และอตราคาเรยนตอหลกสตร ของโรงเรยนกวดวชาแตละแหง เพ(อนามาวเคราะหรวมกบคา Concentration Ratio และคา Hirschman-Herfindahl Index ซ(งคานวณไดในเบ &องตนโดยขอมลท(ได สวนใหญมาจากแผนพบ/ใบปลว ของโรงเรยนกวดวชาแตละแหงท(ประชาสมพนธ และดงดดผ เรยน โดยการนาเสนอหลกสตรท(นาสนใจ และอาจารยผสอนท(เปนผ มความสามารถและมช(อเสยงเปนท(รจกอยางกวางขวางในดานวชาการ โดยสรปไดดงตาราง 15

ตาราง 15 รปแบบและลกษณะการกวดวชา ของโรงเรยนกวดวชาแตละแหงในเขตปทมวนกรงเทพมหานคร

ลาดบ ช(อโรงเรยน ระดบช &นท(เปดสอน วชาท(สอน หลกสตร อตราคา

เรยน (บาท) / หลกสตร

1 คดคณต (คมอง)

- เตรยมอนบาล - ประถมศกษา - มธยมศกษา

- คณตศาสตร - ภาษาองกฤษ

- เสรมความร ความสามารถทางคณตศาสตร

1,284-1,391

2 ณภทรศกษา (Oplus)

- ประถมศกษาปท( 6 - มธยมศกษาตอนตน - มธยมศกษาตอน

ปลาย

- คณตศาสตร - วทยาศาสตร

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

3,000-5,500

3 เตรยมวทยา

(อ.เสาวนตย)

- ประถมศกษา - มธยมศกษาตอนตน - มธ ย ม ศ ก ษ า ต อ น

ปลาย

- ภาษาองกฤษ - วทยาศาสตร - ฟสกส

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

1,500-4,000

58

ตาราง 15 (ตอ)

ลาดบ ช(อโรงเรยน ระดบช &นท(เปดสอน วชาท(สอน หลกสตร อตราคา

เรยน (บาท) / หลกสตร

4 เดอะตวเตอร

- ประถมศกษา - มธยมศกษาตอนตน - มธยมศกษาตอน

ปลาย

- คณตศาสตร - วทยาศาสตร - ภาษาไทย - ภาษาองกฤษ - สงคมศกษา - ฟสกส - เคม - ชววทยา

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรม - ความรรายวชา

1,300-4,500

5 เดอะ เบรน - ประถมศกษาปท( 5,6 - มธยมศกษาตอนตน - มธ ย ม ศ ก ษ า ต อ น

ปลาย

- คณตศาสตร - วทยาศาสตร - ภาษาไทย - ภาษาองกฤษ - สงคมศกษา - ฟสกส

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

3,000-5,000

6 ธรรมชาตศกษา (ยเรกา)

- มธยมศกษาตอนปลาย

- ฟสกส - เคม - ชววทยา - ภาษาไทย - ภาษาองกฤษ

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

2,200-4,800

7 นวศกษา สยามสแควร (เจpย)

- มธยมศกษาตอนตน - มธยมศกษาตอน

ปลาย

- คณตศาสตร - ภาษาองกฤษ - สงคมศกษา - ภาษาไทย - ฟสกส - เคม - ชววทยา

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

1,200-5,500

59

ตาราง 15 (ตอ)

ลาดบ ช(อโรงเรยน ระดบช &นท(เปดสอน วชาท(สอน หลกสตร อตราคา

เรยน (บาท) / หลกสตร

8 บานคานวณ

- ประถมศกษาปท( 6 - มธยมศกษาตอนตน - มธยมศกษาตอน

ปลาย

- คณตศาสตร - วทยาศาสตร - สงคมศกษา - ภาษาไทย - ภาษาองกฤษ - ฟสกส - เคม - ชววทยา

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

2,900-3,500

9 ปรทรรศนศกษา (GET)

- ประถมศกษาปท( 5,6 - มธยมศกษาตอนตน - มธ ย ม ศ ก ษ า ต อ น

ปลาย

- คณตศาสตร - วทยาศาสตร - สงคมศกษา - ภาษาไทย - ภาษาองกฤษ - ฟสกส - เคม, ชววทยา

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

3,000-5,500

10 วรรณวชร (GOK)

- ประถมศกษาปท( 5,6 - มธยมศกษาตอนตน - มธ ย ม ศ ก ษ า ต อ น

ปลาย

- คณตศาสตร - วทยาศาสตร - ภาษาไทย - ภาษาองกฤษ - สงคมศกษา - พ &นฐานกฎหมาย

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

4,000-5,000

11 วรรณสรณ (เคม อ.อ )

- มธ ย ม ศ ก ษ า ต อ นปลาย

- เคม - ชววทยา - วทยกายภาพ

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

1,500-3,500

60

ตาราง 15 (ตอ)

ลาดบ ช(อโรงเรยน ระดบช &นท(เปดสอน วชาท(สอน หลกสตร อตราคา

เรยน (บาท) / หลกสตร

12 วทยศลป (Pinnacle)

- มธยมศกษาตอนตน - มธ ย ม ศ ก ษ า ต อ น

ปลาย

- ภาษาองกฤษ - ภาษาเยอรมน - ภาษาญ(ป น - ภาษาจน - สงคมศกษา - คณตศาสตร - วทยาศาสตร

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

3,000

13 ศนยความรสญญา

- ประถมศกษาปท( 4-6

- คณตศาสตร - ภาษาไทย - สงคมศกษา - วทยาศาสตร - ความรรอบตว

และความถนดทางการเรยน

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

3,500-4,500

14 ศนยวชาการวทย-คณต (GSC)

- มธยมศกษาตอนตน - มธ ย ม ศ ก ษ า ต อ น

ปลาย

- คณตศาสตร - วทยาศาสตร - สงคมศกษา - ภาษาไทย - ภาษาองกฤษ - ฟสกส - เคม - ชววทยา

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

2,500-5,000

15 สมยวทยา - มธยมศกษาตอนปลาย

- คณตศาสตร - เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

1,000-2,200

61

ตาราง 15 (ตอ)

ลาดบ ช(อโรงเรยน ระดบช &นท(เปดสอน วชาท(สอน หลกสตร อตราคา

เรยน (บาท) / หลกสตร

16 สยามศกษา (Onopco)

- มธยมศกษาตอนตน - มธยมศกษาตอน

ปลาย

- คณตศาสตร - ฟสกส - เคม - ชววทยา - ภาษาไทย - ภาษาองกฤษ - ภาษาฝร(งเศส

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

2,500-4,500

17 สอนภาษาและกวดวชาบณฑตปรชญา (Enconcept)

- ประถมศกษา - มธยมศกษาตอนตน - มธยมศกษาตอน

ปลาย

- ภาษาองกฤษ - เสรมทกษะการใชภาษาองกฤษ

1,800-4,500

18 สอนเสรม ดร.ณสรรค- ดร.ยพา

- มธยมศกษาตอนตน - มธยมศกษาตอน

ปลาย

- คณตศาสตร - วทยาศาสตร - สงคมศกษา - ภาษาไทย - ภาษาองกฤษ - ฟสกส - เคม - ชววทยา

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

3,000-5,000

19 แอพพลายดฟสกส

- มธยมศกษาตอนตน - มธยมศกษาตอน

ปลาย

- วทยาศาสตร - ฟสกส - พ &นฐาน

วศวกรรม

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

700 -5,000

62

ตาราง 15 (ตอ)

ลาดบ ช(อโรงเรยน ระดบช &นท(เปดสอน วชาท(สอน หลกสตร อตราคา

เรยน (บาท) / หลกสตร

20 สตบตรบารงเวลาพเศษ

- ประถมศกษา - มธยมศกษาตอนตน - มธ ย ม ศ ก ษ า ต อ น

ปลาย

- คณตศาสตร - วทยาศาสตร - สงคมศกษา - ภาษาไทย - ภาษาองกฤษ - ฟสกส เคม - ชววทยา

- เตรยมสอบเขาศกษาตอ

- ทบทวนและเสรมความรรายวชา

n/a

ท(มา : เวบไซตโรงเรยนกวดวชา แผนพบประชาสมพนธ และการสอบถามทางโทรศพท จากตาราง 15 โรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร สวนใหญจะเปดสอนในหลายสาขาวชา เพ(อรองรบกลมผ เรยนท(มความตองการเรยนในหลากหลายวชา ซ(งการเปดสอนในหลายวชาจะเปนการเพ(มสวนแบงทางการตลาดใหมากข &น

โดยโรงเรยนกวดวชาท(เปดสอนครอบคลมทกสาขาวชา เชน คณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา ภาษาไทย ภาษาองกฤษ ฟสกส เคม ชววทยา มจานวน 13 แหง คอ เดอะเบรน เดอะตวเตอร ธรรมชาตศกษา นวศกษาสยามสแควร บานคานวณ ปรทรรศนศกษา วรรณวชร วทยศลป ศนยความรสญญา ศนยวชาการวทย-คณต สตบตรบารงเวลาพเศษสยามศกษา และสอนเสรม ดร.ณสรรค- ดร.ยพา

โรงเรยนกวดวชาท( เปดสอนเฉพาะบางสาขาวชา เชน คณตศาสตรและวทยาศาสตร คณตศาสตรและภาษาองกฤษ ม 4 แหง คอ คดคณต ณภทรศกษา แอพพลายดฟสกส และเตรยมวทยา สวนโรงเรยนกวดวชาท(เปดสอนเพยงวชาเดยว ม 2 แหง คอ สมยวทยา เปดสอนวชาคณตศาสตร และสอนภาษาและกวดวชาบณฑตปรชญา เปดสอนวชาภาษาองกฤษ

ในสวนของหลกสตรท(เปดสอน โรงเรยนกวดวชาแตละแหง จะมหลกสตรท(เนนผลการเรยน ใน 2 รปแบบ คอ หลกสตรเพ(อเตรยมสอบเขาศกษาตอในระดบท(สงข &นในสถาบนการศกษาท(มช(อเสยง และหลกสตรทบทวน/เสรมความรรายวชา ซ(งจะเนนเน &อหาในแตละเร(องของแตละวชา โดยสวนใหญ

63

จะเปดรบนกเรยนต &งแตระดบช &นประถมศกษาปท( 5-6 มธยมศกษาตอนตน และมธยมศกษาตอนตน และมอตราคาเรยนตอหลกสตรท(ใกลเคยงกน คอ หลกสตรละประมาณ 2,000 – 5,000 บาท

จากขอมลดงกลาว พจารณาไดวารปแบบและลกษณะของการกวดวชาของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร สวนใหญมลกษณะท(ใกลเคยงกน ทาใหผ เรยนสามารถเลอกเรยนในแตละวชากบโรงเรยนกวดวชาแหงอ(น ทดแทนกนได ซ(งการเลอกเรยนของนกเรยนสวนใหญจะพจารณาจากคณภาพของอาจารยท(สอนเปนอนดบแรก ดงน &นสนคาคอลกษณะและรปแบบของการกวดวชามความแตกตางกนเพยงเลกนอย และสามารถใชทดแทนกนได

3.3 ความรอบรขอมลขาวสาร ความรอบรขอมลขาวสารในตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

พจารณาในดานของผ เรยน และครผสอน จากขอมลการตอบแบบสอบถามของกลมตวอยางพบวาในสวนของผ เรยนกวดวชาสวนใหญ ทราบขอมลเก(ยวกบหลกสตรและอตราคาเรยนของโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆ ในระดบปานกลาง ถงมาก และผ เรยนสวนใหญมการเปรยบเทยบขอมลโรงเรยนกวดวชาท(เรยนอยในปจจบน กบโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆ เพ(อประกอบการตดสนใจเลอกโรงเรยนกวดวชา ในสวนของ ครผสอนทราบขอมลเก(ยวกบหลกสตรและอตราผลตอบแทนของโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆ ในระดบปานกลาง และสวนใหญจะไมเปรยบเทยบขอมลโรงเรยนกวดวชาท(สอนอยในปจจบน กบโรงเรยนกวดวชาแหงอ(นๆ

3.4 ความยากงายในการเขาสตลาด และการเคล(อนยายปจจยการผลต ในการพจารณาความยากงายในการเขาสตลาดของผ ประกอบการโรงเรยนกวดวชา

พจารณาจากระเบยบขอบงคบในการจดทะเบยนประกอบการโรงเรยนกวดวชา ผประกอบการโรงเรยน กวดวชาจะตองย(นคาขอรบใบอนญาตจดต &งโรงเรยนกวดวชา กบสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ในสงกดกระทรวงศกษาธการ โดยผประกอบการโรงเรยนกวดวชาสามารถย(นขอ จดต &งโรงเรยนกวดวชาในนามบคคลธรรมดา หรอนตบคคล มคาธรรมเนยมการจดทะเบยนประกอบดวยคาใบอนญาตโรงเรยนกวดวชา ฉบบละ 3,000 บาท คาย(นคาขอ ฉบบละ 500 บาท (พระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ.2550) ในสวนของจานวนเงนลงทน เชน ทนจดทะเบยน ข &นอยกบประเภทของการจดทะเบยนและขนาดของโรงเรยนกวดวชาท(ขอจดต &ง คาเชา/ซ &อ ท(ดนหรออาคารสานกงาน เพ(อใชเปนสถานท(ในการเปดสอนกวดวชา ซ(งในเขตปทมวน โรงเรยนกวดวชาสวนใหญจะอยบรเวณสยามสแควร โดยพ &นท(ดงกลาวเปนแหลงธรกจการคาท(เปนท(นยม มอตราคาเชาต &งแต 30,000 – 100,000 บาทตอเดอน ข &นอยกบทาเลท(ต &ง (จากบทความ Marketing survey/สยามสแควร)

64

ในสวนของการเคล(อนยายปจจยการผลตท(สาคญ คอ ครผ สอนซ(งจดเปนตวแปรท(สาคญ ในการตดสนใจเลอกเรยนกวดวชาของผ เรยน เน(องจากผ เรยนสวนใหญพจารณาจากคณภาพของครผสอนเปนอนดบแรก โรงเรยนกวดวชาแตละแหงจงเนนดงดดผ เรยนโดยจดครผสอนท(มเทคนคการสอนเปนท(ช(นชอบของผ เรยน เชน สอนสนก กระชบ เขาใจงาย นอกจากน &ผสอนสวนใหญจะมประวตการศกษาและผลงานในอดตท(โดดเดน และเปนท(รจกในวงกวางทาใหผ เรยนมความเช(อม(น และยดตดกบครผสอนในแตละวชา เชน วชาคณตศาสตรโดยอาจารยสมย/อาจารยเจpย วชาเคมโดยอาจารยอ วชาภาษาไทยโดนครลลล( วชาฟสกสของแอพพลายดฟสกส ฯลฯ ซ(งในปจจบนโรงเรยนกวดวชาหลายแหงไดหนมาใชกลยทธเนนครผสอนท(เปนคนรนใหม ท(มความสามารถ มผลการเรยนดมากในระดบมธยมศกษา และอดมศกษา มาทดแทนครผสอนกลมเดมๆและสรางกระแสความนยมในกลมผ เรยนวยรน ดวยรปแบบการสอนท(สนกสนาน เปนกนเองมากข &น ปจจบนจงมครผ สอนรนใหมท(เปนท(รจก เชน อาจารยโอ OPLUS (ณภทรศกษา) สอนวชาวชาคณตศาสตร – วทยาศาสตร อาจารยบ~ก (บานคานวณ) สอนวชาวชาเคม

ดงน &นความยากงายในการเขาสตลาดของผประกอบการโรงเรยนกวดวชา และการเคล(อนยายปจจยการผลต ของโรง เ รยนกวดวชาในเขตปทมวน ก ร ง เทพมหานคร จ ง ทาไ ด ไมยาก โดยอาจจะมอปสรรคอยบางในชวงแรก เน(องจากจะตองสรางความเช(อม(นใหกบผ เรยน แตหากสามารถสรางช(อเสยงและความนยมในกลมผ เรยนไดมากข &น กจาทาใหสนคา คอ การกวดวชาสามารถแขงขนในตลาดได

สรป เม(อพจารณาปจจยตาง ๆ เพ(อนามาวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร คอ การกระจกตวของอตสาหกรรม รปแบบและลกษณะของการกวดวชา ความรอบรขอมลขาวสาร และความยากงายในการเขาสตลาด/การเคล(อนยายปจจยการผลต พบวามจานวนโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร มจานวนหลายแหง การคานวณคาการกระจกตว CR อยในระดบปานกลาง สวนคา HHI อยในระดบต(า มการแขงขนคอนขางสง รปแบบและลกษณะของการกวดวชาแตกตางกนบาง แตสามารถทดแทนกนได ผ เรยนมความรอบรขอมลขาวสารคอนขางมาก ความยากงายในการเขาสตลาดและการเคล(อนยายปจจยการผลตทาไดไมยาก จงสรปไดวาโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร เปนตลาดก(งแขงขน ก(งผกขาด (Monopolistic Competition)

65

ตาราง 16 สรปผลการวเคราะหลกษณะโครงสรางตลาด

ผลการวเคราะห ลกษณะตลาด 1) การกระจกตวของอตสาหกรรม

CR = 0.6830, 0.6848, 0.7240 HHI = 0.0390, 0.0389, 0.0389

ตลาดก(งแขงขนก(งผกขาด ตลาดแขงขนสมบรณ

2) รปแบบและลกษณะของการกวดวชาใกลเคยงกนสามารถทดแทนกนได

ตลาดก(งแขงขนก(งผกขาด

3) ความรอบรขอมลขาวสารของผ เรยนอยในระดบ ปานกลางถงมาก

ตลาดก(งแขงขนก(งผกขาด

4) ความยากงายในการเขาสตลาดและการเคล(อนยายปจจยการผลตทาไดไมยาก

ตลาดก(งแขงขนก(งผกขาด

จากผลการวเคราะหโครงสรางตลาด โดยการพจารณาคาการกระจกตว CR และ HHI พบวา

ใหผลการพจารณาท(แตกตางกน ซ(งนาจะเปนผลมาจากความคลาดเคล(อนของขอมลทางสถตเก(ยวกบจานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาแตละแหง ท(เปนการแจงจานวนนกเรยนจากโรงเรยนกวดวชา แตละแหงไปยงสานกงานสงเสรมการศกษาเอกชน ซ(งอาจเปนการแจงขอมลท(ไมตรงกบความเปนจรง ดงน &นจงตองนาปจจยกาหนดลกษณะตลาด ท &ง 4 ปจจย คอ การกระจกตวของอตสาหกรรม รปแบบและลกษณะของการกวดวชา ความรอบรขอมลขาวสารของผ เรยน และความยากงายในการเขาสตลาดและการเคล(อนยายปจจยการผลตมาใชในการพจารณารวมกน โดยสรปไดวาลกษณะตลาดโดยรวมเปน ตลาดก(งแขงขนก(งผกขาด (Monopolistic Competition)

24

บทท� 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

สงเขปความมงหมาย ความสาคญ และวธดาเนนการศกษาคนควา การวจยน �เปนการศกษาโครงสรางตลาด พฤตกรรมการแขงขนของธรกจกวดวชา ในเขตปทม

วน กรงเทพมหานคร โดยการทราบขอมลเก*ยวกบโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จะเปนประโยชนตอผประกอบการธรกจกวดวชา ในการปรบปรงการบรหารจดการใหสอดคลองกบโครงสรางและลกษณะตลาด และดาเนนพฤตกรรมการแขงขนใหเหมาะสมกบความตองการของผ เรยน เปนประโยชนตอนกเรยน นสต นกศกษา และผปกครองในการตดสนใจเรยนกวดวชา นอกจากน �ยงจะเปนขอมลใหกบผ เก*ยวของกบการจดการศกษา นาไปเปนขอมลประกอบการพจารณาปรบปรงการเรยนการสอนในระดบตางๆใหมความเหมาะสมตอไป

ความมงหมายของการวจย ในการวจยคร �งน �ผ วจยไดต �งความมงหมายไวดงน � 1. เพ*อศกษาสภาพท*วไปของการกวดวชาในประเทศไทย 2. เพ*อศกษาโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

ความสาคญของการวจย 1. การทราบเก*ยวกบสภาพท*วไปของการกวดวชาในประเทศไทย เปนประโยชนตอผบรหาร

และหนวยงานของภาครฐท*เก*ยวของกบการจดการศกษา ในการนาไปเปนขอมลในการกาหนดนโยบายดานการศกษาใหมประสทธภาพ

2. การทราบเก*ยวกบโครงสราง และลกษณะตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวนกรงเทพมหานคร เปนขอมลท*เปนประโยชนตอผประกอบการในการวางแผนบรหารจดการโรงเรยน กวดวชา

การกาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง ประชากรท*ใชในการวจย คอ โรงเรยนกวดวชา ผ เรยน และครผสอนของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จานวน 25 แหง ไดแก กวดวชาคดคณต กวดวชาณภทรศกษาสยาม สแควร เดอะเบรนปทมวน เดอะเบรนสยามสแควรเดอะตวเตอรปทมวน เดอะตวเตอรสยามสแควร

25

กวดวชาเตรยมวทยา กวดวชาธรรมชาตศกษา กวดวชานวศกษาสยามสแควร กวดวชาบานคานวณ กวดวชาบานคานวณ สยามสแควร กวดวชาปรทรรศนศกษา กวดวชาวรรณวชร กวดวชาวรรณสรณสยามสแควร ศนยความรสญญา กวดวชาวทยศลป กวดวชาวทย ศลปสยามสแควร สมยวทยา ศนยวชาการวทย-คณต ศนยวชาการวทย-คณต สยามสแควร กวดวชาสยามศกษา สตบตรบารงเวลาพเศษ แอพพลายดฟสกส สอนเสรม ดร.ณสรรค-ดร.ยพา และ สอนภาษาและกวดวชาบณฑตปรชญา สยามสแควร

กลมตวอยางท* ใ ชในการวจย คอ นกเ รยน และคร ท* เ รยนและสอนกวดวชาในเขต ปทมวน กรงเทพมหานคร โดยบคลากรครผ สอนของโรงเรยนกวดวชาท �ง 25 แหง ในเขตปทมวน กรงเทพมหานครป 2551 มจานวน 294 คน โดยกาหนดกลมตวอยาง 5% ของบคลากรครผสอน จะไดกลมตวอยางจานวน 15 คน สวนผ เรยนกวดวชามจานวน 43,284 คน ซ*งผ วจยกาหนดจานวนกลมตวอยางจากตารางประมาณขนาดกลมตวอยางของยามาเน โดยเลอกระดบความเช*อม*น 95% จงมจานวนกลมตวอยางท �งส �น 400 คน การสมตวอยาง เลอกวธการเลอกตวอยางแบบโควตา (Quota Sampling) เพ*อกาหนดจานวนกลมตวอยางจากผ เรยนในโรงเรยนกวดวชาท �ง 25 แหง แหงละ 16 คน และไดเกบขอมลโดยการแจกแบบสอบถามใหกลมตวอยางจนครบตามจานวน ท*กาหนด

การสรางเคร�องมอท�ใชในการวจย เคร*องมอท*ใชในการเกบรวบรวมขอมล เปนแบบสอบถามท*ผ วจยสรางข �น โดยแบงเปน 2 ฉบบ

เพ*อสอบถามขอมลจากบคลากรครผสอน และผ เรยนกวดวชา แบบสอบถามครผสอน แบงเปน 2 ตอน ดงน �

ตอนท* 1 ขอมลท*วไปของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย อาย เพศ รายได ระดบการศกษาของผตอบแบบสอบถาม โดยลกษณะแบบสอบถามเปนแบบเลอกตอบ

ตอนท* 2 ขอมลเก*ยวกบการกวดวชา ประกอบดวยลกษณะการกวดวชา วชาท*สอน ระยะเวลาใน การสอน ความยากงายในการเขาสธรกจกวดวชา และการเปล*ยนไปสอนยงโรงเรยนกวดวชาแหงอ*นๆ

แบบสอบถามผ เรยน แบงเปน 3 ตอน ดงน � ตอนท* 1 ขอมลท*วไปของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย อาย เพศ รายได ระดบการศกษาของ

ผตอบแบบสอบถาม โดยลกษณะแบบสอบถามเปนแบบใชตวเลอก ตอนท* 2 ขอมลเก*ยวกบการกวดวชา ประกอบดวยลกษณะการกวดวชา คาใชจายในการกวดวชา

ระยะเวลาในการกวดวชา และเหตผลในการกวดวชา ตอนท* 3 ผลท*ไดรบจากการกวดวชา ประกอบดวยผลในแงบวก และผลในแงลบท*ไดรบจากการกวดวชา

26

การเกบรวบรวมขอมล ในการศกษาคร �งน � ผ วจยดาเนนการเกบรวบรวมขอมล โดยข �นตอนดงน � 1. ขอมลปฐมภม (Primary Data) ไดแก ขอมลท*ไดจากการตอบแบบสอบถามของครผสอน

และผ เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาท �ง 25 แหง ในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร โดยเปนบคลากรครผสอนจานวน 50 คน และผ เรยนกวดวชาจานวน 400 คน โดยมข �นตอนในการดาเนนการดงน �

1.1 ผ วจยขอหนงสอแนะนาตวจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร เพ*อขอความรวมมอในการเกบขอมลจากโรงเรยนกวดวชาตางๆ ในพ �นท*เขตปทมวนกรงเทพมหานคร

1.2 ดาเนนการเกบขอมลจากผประกอบการโรงเรยนกวดวชา ครผสอน และผ เรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร โดยการสอบถามดวยตนเอง โดยใชแบบสอบถามท*ผ วจย ไดสรางไว

1.3 ดาเนนการเกบรวบรวมขอมลในข �นท* 1.2 ในชวงเดอนมนาคม พ.ศ. 2553

2. จดเกบรวบรวมขอมลทตยภม (Secondary Data) ไดแก ขอมลเก*ยวกบการกวดวชาในประเทศไทย ชวงป 2547-2551 โดยการรวบรวมขอมลจากสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (www.opec.go.th) และขอมลจากวารสาร บทความ อนเตอรเนต

การจดกระทาขอมล

กระทาโดยนาขอมลท* ไ ดจากการตอบแบบสอบถามมารวบรวมและประมวลผล มข �นตอน ดงน �

1. ทาการตรวจสอบขอมล (Editing) โดยตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถาม และทาการแยกแบบสอบถามท*ไมสมบรณออก

2. ทาการลงรหส (Coding) โดยนาขอมลจากแบบสอบถามท*สมบรณ มาลงรหสตามท*ไดกาหนดไวลวงหนา

3. ทาการจดระบบขอมล และบนทกขอมล 4. ทาการประมวลผลคาสถตเบ �องตน

27

การวเคราะหขอมล 1. การวเคราะหสภาพท*วไปของการกวดวชาในประเทศไทย ตามความมงหมาย 1 ผ วจย

รวบรวมขอมลสถตขอเทจจรงตางๆ เก*ยวกบการกวดวชา นามาวเคราะหเชงพรรณนา (Descriptive Analysis) ซ*งเปนการวเคราะหโดยการบรรยายสรป และใชสถตพ �นฐานในการอธบาย ไดแก คารอยละ และคาเฉล*ย

2. การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ตามความมงหมาย 2 กระทาโดยการคานวณคาการกระจกตวของอตสาหกรรม โดยวธหาคาดชน Concentration Ratio (CR) และคาดชน Hirschman- Herfindahl Index (HHI) โดยใชขอมลสวนแบงการตลาดของโรงเรยนกวดวชาแตละแหง มาคานวณหาคาการกระจกตวของอตสาหกรรม สรปผลการศกษาคนควา

จากการวเคราะหขอมลเก*ยวกบโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ตามความมงหมายของงานวจย สามารถสรปผลการศกษาไดดงน �

1. สภาพท�วไปของการกวดวชาในประเทศไทย จานวนโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย เพ*มข �นทกป ต �งแตชวง ป 2547 – 2550 และลดลง

เลกนอยในป 2551 โดยโรงเรยนกวดวชาสวนใหญจะเปนโรงเรยนกวดวชาในภมภาค ซ*งกระจายอยตามจงหวดตางๆท*วประเทศ หากพจารณาเฉพาะโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร ซ*งเปนศนยกลางทางการศกษาพบวามจานวนมากถง 1 ใน 3 ของโรงเรยนกวดวชาท*วประเทศ

จานวนนกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท*วประเทศชวงป 2547 – 2551 มจานวนเพ*มข �นทกป และในกรงเทพมหานครมจานวนนกเรยนท*เรยนกวดวชา 1 ใน 2 ของจานวนนกเรยนท �งประเทศ โดยเปนนกเรยนหญงมากกวานกเรยนชาย อตราสวนของครตอจานวนนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร มอตราสงกวาโรงเรยนกวดวชาในภมภาค

ผ เรยนสวนใหญมภมลาเนาในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล โดยเปนผ ท*มอายระหวาง 15-18 ป ศกษาอยในระดบมธยมศกษาตอนปลาย แผนการเรยนวทย-คณต บดาและมารดาของผ เรยนสวนใหญมระดบการศกษาสงสดในระดบปรญญาตร และสงกวาปรญญาตร ประกอบอาชพในภาคธรกจเอกชน และมรายไดของครวเรอนมากกวา 30,000 บาท

28

2. การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

2.1 ผลการวเคราะหคาการกระจกตวของอตสาหกรรม จากดชน Concentration Ratio (CR) และ Hirschman-Herfindahl Index (HHI) โดยใชขอมลจากสวนแบงการตลาดของโรงเรยน กวดวชาแตละแหง ต �งแตป 2549 - 2551 พบวาคา CR และคา HHI ในชวงป 2549 – 2551 มคาใกลเคยงกน โดยคาการกระจกตว CR ของป 2549 - 2551 คอ 0.6830 0.6848 และ 0.7240 ตามลาดบ แสดง ถ งการกระ จกตว และการผกขาดอย ในระดบปานกลาง สวนคา HHI ของป 2549 - 2551 คอ 0.0390 0.0389 และ 0.0389 ตามลาดบ แสดงถงการกระจกตวและการผกขาดอยในระดบต*า คอ มการแขงขนสง

2.2 รปแบบและลกษณะของการกวดวชา พบวารปแบบและลกษณะของการกวดวชาของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร สวนใหญมลกษณะท*ใกลเคยงกน ทาใหผ เรยนสามารถเลอกเรยนในแตละวชากบโรงเรยนกวดวชาแหงอ*น ทดแทนกนได ซ*งการเลอกเรยนของนกเรยนสวนใหญจะพจารณาจากคณภาพของอาจารยท*สอนเปนอนดบแรก ดงน �นสนคาคอลกษณะและรปแบบของการกวดวชามความแตกตางกนเพยงเลกนอย และสามารถใชทดแทนกนได

2.3 ความรอบรขอมลขาวสาร ผ เรยนกวดวชาสวนใหญทราบขอมลเก*ยวกบหลกสตรและอตราคาเรยนของโรงเรยนกวดวชาแหงอ*นๆ คอนขางมาก และผ เรยนสวนใหญมการเปรยบเทยบขอมลโรงเรยนกวดวชาท*เรยนอยในปจจบน กบโรงเรยนกวดวชาแหงอ*นๆ เพ*อประกอบการตดสนใจเลอกโรงเรยนกวดวชา ในสวนของครผสอนทราบขอมลเก*ยวกบหลกสตรและอตราผลตอบแทนของโรงเรยนกวดวชาแหงอ*นๆ ในระดบนอยถงปานกลาง และสวนใหญจะไมเปรยบเทยบขอมลโรงเรยนกวดวชาท*สอนอยในปจจบนกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ*นๆ

2.4 ความยากงายในการเขาสตลาด และการเคล*อนยายปจจยการผลต ทาไดไมยาก โดยจะพจารณาท �งในดานเงนทนแลว และปจจยการผลตท*สาคญ คอ ครผสอนซ*งจดเปนตวแปรท*สาคญในการตดสนใจเลอกเรยนกวดวชาของผ เรยน เน*องจากผ เรยนสวนใหญพจารณาจากคณภาพของครผสอนเปนอนดบแรก ซ*งในปจจบนโรงเรยนกวดวชาหลายแหงไดหนมาใชกลยทธเนนครผสอนท*เปนคนรนใหมท*มความสามารถ มาทดแทนครผสอนกลมเดมๆและสรางกระแสความนยมในกลมผ เรยนวยรนมากข �น

29

เม*อพจารณาปจจยตาง ๆ ท* เ ปนตวกาหนดโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชา ในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ซ*งประกอบดวย การกระจกตวของอตสาหกรรม รปแบบและลกษณะของการกวดวชา ความรอบรขอมลขาวสาร และความยากงายในการเขาสตลาด/การเคล*อนยายปจจยการผลต พบวา คาการกระจกตว CR อยในระดบปานกลาง อยในลกษณะตลาดก*งแขงขนก*งผกขาด สวนคา HHI อยในระดบต*า คอมการแขงขนคอนขางสง ลกษณะตลาดแขงขนสมบรณ เม*อพจารณารวมกบรปแบบและลกษณะของการกวดวชาท*แตกตางกนบาง แตสามารถทดแทนกนได ผ เรยนมความรอบรขอมลขาวสารคอนขางมาก ความยากงายในการเขาสตลาดและการเคล*อนยายปจจยการผลตทาไดไมยาก จงสรปไดวาโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร เปนตลาดก*งแขงขนก*งผกขาด (Monopolistic Competition)

อภปรายผล การวเคราะห ขอมลเ ก* ยวกบโครงสรางตลาดของโรง เ รยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร มประเดนท*จะนามาอภปรายผล ดงน �

1. สภาพท�วไปของการกวดวชาในประเทศไทย จากการศกษาพบวาจานวนโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทย เพ*มข �นทกป ต �งแตชวง

ป 2547 – 2550 และลดลงเลกนอยในป 2551 โดยโรงเรยนกวดวชาสวนใหญจะเปนโรงเรยนกวดวชาในภมภาค ซ* งกระจายอยตามจงหวดตางๆท*วประเทศ พจารณาเฉพาะโรงเ รยนกวดวชา ในกรงเทพมหานคร พบวามจานวนมากถง 1 ใน 3 ของโรงเรยนกวดวชาท*วประเทศ จานวนนกเรยน ในโรงเรยนกวดวชาท*วประเทศชวง ป 2547 – 2551 เพ*มข �นทกป อตราสวนของครตอจานวนนกเรยนของโรงเรยนกวดวชาในประเทศไทยชวงป 2547 – 2551 พบวาครผสอน 1 คน ของโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร มอตราสวนตอจานวนนกเรยนท*มากกวา โรงเรยนกวดวชาในภมภาค พจารณาเฉพาะโรงเรยนกวดวชาในกรงเทพมหานคร พบวามจานวนมากถง 1 ใน 2 ของจานวนนกเรยนท �งประเทศ นกเรยนในโรงเรยนกวดวชาท*วประเทศชวง ป 2547 – 2551 เปนเพศหญง มากกวาชาย จากการตอบแบบสอบถามของผ เรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร พบวาผ เรยนกวดวชาสวนใหญเปนเพศหญง เปนนกเรยนในแผนวทย-คณต วชาท* เ รยนสวนใหญคอ คณตศาสตร และวทยาศาสตร ผ เรยนสวนใหญจะเรยนอยางนอย 2 วชา และใชเวลาเรยนสปดาหละ 1-2 วน ซ*งสอดคลองกบงานวจยของ ไพฑรย สนลารตน (2545) ไดทาการศกษาเร*องการกวดวชาระดบมธยมศกษาตอนปลายในประเทศไทย พบวานกเรยนท*เรยนกวดวชาสวนใหญเปนเพศหญง แผนการเรยนของนกเรยนท*เรยนกวดวชาสวนใหญ คอ วทย-คณต วชาท*เรยนสวนใหญคอ คณตศาสตร โดยนกเรยนหน*งคนกวดวชาโดยเฉล*ย 2 วชาตอภาคเรยน และใชเวลาในการเรยนกวดวชาสปดาหละ 6-10 ช*วโมง

30

2. โครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร จากผลการศกษาพบวาโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร เปนตลาดก*งแขงขนก*งผกขาด (Monopolistic Competition) โดยมจานวนโรงเรยนกวดวชาคอนขางมาก คอ 25 แหง คาการกระจกตว Concentration Ratio ของป 2549 - 2551 คอ 0.6830 0.6848 และ 0.7240 ตาม ลาดบ แสดงถงการกระจกตว และการผกขาดอยในระดบปานกลางสวนคา Hirschman-Herfindahl Index ของป 2549 - 2551 คอ 0.0390 0.0389 และ 0.0389 ตามลาดบ แสดงถงการกระจกตวและการผกขาดอยในระดบต*า คอ มการแขงขนสง เม*อนามาวเคราะหรวมกบรปแบบและลกษณะของการกวดวชาซ*งแตกตางกนบาง แตสามารถทดแทนกนได ผ เรยนมความรอบรขอมลขาวสารคอนขางมาก ความยากงายในการเขาสตลาดและการเคล*อนยายปจจยการผลตทาไดไมยาก จงสอดคลองกบแนวคดทฤษฎเก*ยวกบโครงสรางตลาดก*งแขงขนก*งผกขาด (วนรกษ ม*งมณนาคน, 2547:161) (นราทพย ชตวงศ, 2539: 290) ซ*งกลาววาตลาดก*งแขงขนก*งผกขาดจะมผผลตเปนจานวนมาก สนคาของผผลตจะมความแตกตางกนบางแตสามารถใชทดแทนกนอยางไดใกลเคยง ผผลตแตละคนมอานาจผกขาดในสนคาของตนอยบาง เน*องมาจากความแตกตางกนของสนคา การเขาออกจากตลาดเปนไปไดงาย ซ*งลกษณะของการกวดวชาของโรงเรยนกวดวชาแตละแหงในเขตปทมวน จากการรวบรวมขอมลพบวามการเปดสอนในหลายรายวชา และหลกสตรท*คลายคลงกน คอมท �งการกวดวชาเพ*อเพ*มผลการเรยนโดยการเรยนลวงหนา หรอเสรมความรเฉพาะในแตละรายวชา และหลกสตรเพ*อเตรยมสอบเขาศกษาตอ โดยมรปแบบและอตราคาเรยนท*ใกลเคยงกน ทาใหผ เรยนสามารถเลอกเรยนกบโรงเรยนกวดวชาแหงใดกได ซ*งจากการตอบแบบสอบถามของนกเรยนท*เรยนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร สวนใหญจะเลอกเรยนกบโรงเรยนท*มคร อาจารยผสอนท*มความสามารถ สอนสนก เขาใจงาย ซ*งเปนอานาจผกขาดของโรงเรยนกวดวชาหลายๆแหง

31

ขอเสนอแนะจากการวจย 1.จากการศกษาสภาพท*วไปของการกวดวชาในประเทศไทย พบวาจานวนโรงเรยนกวดวชา

และจานวนนกเรยนท*เรยนกวดวชาในภมภาค มจานวนเพ*มข �น และมแนวโนมเพ*มข �นอยางตอเน*อง แสดงใหเหนวาการเรยนในช �นเรยนปกตไมสามารถตอบสนองความตองการของผ เรยนไดท �งหมด หรอมความแตกตางในดานผลการเรยนระหวางนกเรยนท*เรยนและไมเรยนกวดวชา และระหวางนกเรยนในภมภาคกบนกเรยนในกรงเทพมหานคร ทาใหนกเรยนหนมาเรยนกวดวชาเพ*มมากข �น ในสวนของภาครฐจงควรนาไปเปนขอมลในการจดหลกสตรการเรยนการสอนในช �นเรยนปกตใหมประสทธภาพ และเหมาะสมกบนกเรยนในแตละกลม ซ*งมพ �นฐานความสามารถทางการเรยนท*แตกตางกน นอกจากน �ในสวนของหนวยงานท*มหนาท*กากบดแลโรงเรยนกวดวชา ควรมการควบคมมาตรฐานและคณภาพของโรงเรยนกวดวชาแตละแหง เชน สดสวนของครผสอนกวดวชาตอจานวนนกเรยนใหมสดสวนท*เหมาะสม เพ*อใหนกเรยนไดรบประโยชนสงสดจากการเรยนกวดวชา ในสวนของภาคเอกชน จะเปนชองทางใหกบผประกอบการรายใหมท*จะเลอกลงทนในธรกจการกวดวชา นาไปเปนขอมลประกอบการตดสนใจเปดดาเนนกจการโรงเรยนกวดวชาในจงหวดตางๆท*เปนศนยกลาง ทางการการศกษาและยงมการแขงขนไมสงเทากบในกรงเทพมหานคร

2. การศกษาโครงสรางตลาดของของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร พบวามลกษณะเปนตลาดก*งแขงขนก*งผกขาด หลกสตรการกวดวชาของโรงเรยนกวดวชาแตละแหง มลกษณะแตกตางกนบาง แตสามารถใชทดแทนกนไดอยางใกลเคยง โดยโรงเรยนกวดวชาสวนใหญ จะเ ปดสอนในหลายวชา เ พ* อรอง รบความตองการของผ เ รยน ดงน �นผ ประกอบการเดม และผ ประกอบการรายใหมท* ตองการเขาสธรกจน � ควรนาขอมลดานโครงสรางตลาดของธรกจ ประเภทน �ไปใชในการวางแผนการดาเนนงาน โดยควรจะเปดสอนในรายวชาและหลกสตรท*หลากหลาย ครอบคลม เพ*อเพ*มสวนแบงทางการตลาด นอกจากน �ควรมการสารวจความตองการของผ เรยนอยางตอเน*อง เพ*อนาขอมลท*ไดมาใชในการปรบปรงหลกสตรเดมท*มอย และวางแผนพฒนาหลกสตรใหมๆ ใหตรงตามความตองการของผ เรยนในแตละกลมมากข �น

3. จากการวจยพบวาผ เรยนสวนใหญ มความรอบรขอมลขาวสารของโรงเรยนกวดวชา แตละแหงคอนขางมาก และสามารถเลอกเรยนกบโรงเรยนแตละแหงไดอยางเสร แตผ เรยนสวนใหญเลอกเรยนกบโรงเรยนกวดวชาโดยพจารณาจากความสามารถของครผ สอนเปนอนดบแรก ผประกอบการโรงเรยนกวดวชาจงควรมการคดเลอกบคลากรครผสอนท*มความสามารถในการสอนดานตางๆ ท*ตรงกบความตองการของกลมผ เรยนซ*งสวนใหญเปนผ เรยนในระดบตางๆ โดยเฉพาะระดบมธยมศกษาตอนปลาย และพฒนารปแบบรวมถงหลกสตรในการสอน ใหมความนาสนใจมากข �น

32

ขอเสนอแนะสาหรบการศกษาคร5งตอไป 1. จากการศกษาพบวาผ เรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร สวนใหญเปนผ มอายระหวาง 15 – 18 ป ศกษาอยในระดบมธยมศกษาตอนปลาย แผนการเรยนวทย-คณต โดยผ เรยน ในกลมน � เปนกลมท*อยในชวงของการเตรยมตวเขาศกษาตอในระดบอดมศกษา ซ*งจะตองมการสอบคดเลอก ทาใหมความตองการเรยนกวดวชามากกวาผ เรยนในกลมอ*นๆ จงควรมการศกษาเพ*มเตม โดยเนนเฉพาะผ เ รยนกลมดงกลาว ในประเดนอ*นๆ เชน ความสมพนธระหวางคาใชจายและประสทธผลท*ไดรบจากการเรยนกวดวชา หรอศกษาพฤตกรรมและความตองการของผ เรยนในกลมน � เพ*อเปนขอมลแกผประกอบการในการวางแผนบรหารจดการโรงเรยนกวดวชา ใหสอดคลองกบความตองการของผ เรยนเฉพาะกลมมากข �น 2. ควรมการศกษาเพ*มเตมในเร*องของความสมพนธระหวางโครงสรางตลาดของโรงเรยน กวดวชากบนโยบายของภาครฐในดานการศกษา เพ*อนาผลการศกษาไปเปนขอมลในการกาหนดนโยบายดานการศกษาใหมประสทธภาพ 3. ควรมการศกษาโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชา ในจงหวดท*เปนศนยกลางทางการศกษาของภมภาคตางๆ โดยศกษาพฤตกรรมการแขงขนท �งในดานราคาและไมใชราคา เพ*อใหผประกอบการไดนาขอมลไปใชในการวางแผนกลยทธการแขงขนใหสอดคลองกบความตองการของผ เรยนมากข �น

75

บรรณานกรม

76

บรรณานกรม

ชมนา จกรอาร. (2544). ผลของการกวดวชาท�มตอความตรงเชงพยากรณของแบบวดความรพ�นฐานทางวชาการในการคดเลอกนกศกษาเขาศกษาในมหาวทยาลยสงขลานครนทร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

ชศร วงศรตนะ. (2541). เทคนคการใชสถตเพ�อการวจย. พมพคร *งท+ 7. กรงเทพฯ : เทพเนรมต การพมพ.

ถรเดช พมพทองนาม.(2552). สถตเพ�อการวจย. พมพคร *งท+ 1. ลพบร : ศนยตาราและเอกสารทางวชาการ มหาวทยาลยราชภฎเทพสตร ลพบร.

นราทพย ชตวงศ. (2539). ทฤษฎเศรษฐศาสตรจลภาค. พมพคร *งท+ 3. กรงเทพฯ : โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พจน สะเพยรชย. (2526). การกวดวชากบการสอบคดเลอกเขาศกษาตอในระดบมธยมศกษาตอนปลาย และอดมศกษา.

ไพฑรย สนลารตน. (2545). รายงานการวจย เร�อง การกวดวชาระดบมธยมศกษาตอนปลายในประเทศไทย. สบคนเม+อ 10 กรกฎาคม 2552, จาก ส+งพมพสานกงานเลขาธการสภาการศกษา.

มนชยา อรยศ และ ศวพงศ ธรอาพน. (2548). การกวดวชากบความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ. สบคนเม+อ 15 สงหาคม 2552 จาก การประชมวชาการระดบชาตของนกเศรษฐศาสตร คร *งท+ 1 มหาวทยาลยธรรมศาสตร

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช สาขาวชาเศรษฐศาสตร. (2545). เศรษฐศาสตรอตสาหกรรม. นนทบร : สานกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

วนรกษ ม+งมณนาคน. (2538). หลกเศรษฐศาสตรจลภาค . พมพคร *งท+ 6. กรงเทพฯ :โรงพมพ ไทยวฒนาพาณช.

วทย สตยารกษวทย. (2542). เศรษฐศาสตรอตสาหกรรม : เคร�องมอท�ใชในการวเคราะห. กรงเทพฯ : โครงการสงเสรมเอกสารวชาการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

เวบไซตการคดเลอกบคคลเขาศกษาในสถาบนอดมศกษาในระบบกลาง. (2552). สถตผสมครสอบคดเลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาในระบบ Admissions ป 2552. สบคนเม+อ 30 สงหาคม 2552 จาก http://www.cuas.or.th

สพจน ภญโญภสสร. (2545). การศกษาอปสงคของการเรยนกวดวชาของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.

77

สวมล ตรกานนท. (2551). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร : แนวทางสการปฏบต (ปรบปรงใหม). พมพคร *งท+ 7. กรงเทพฯ : สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สานกงบประมาณ สานกนายกรฐมนตร. (2552). งบประมาณรายจายดานการศกษาของรฐบาล. สบคนเม+อ 30 สงหาคม 2552, จาก http://www.moc.moe.go.th/edu_budget

สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน. (2552). ขอมล-สถต. สบคนเม+อ 30 สงหาคม 2552 จาก http://www.opec.go.th/index.php?option=com_content&view=category &id=28 &Itemid=13&lang=th

อานวยเพญ มนสข. (2527). เศรษฐศาสตรโครงสรางและพฤตกรรมของอตสาหกรรม. พมพคร *งท+ 2. กรงเทพฯ : โรงพมพมหาวทยาลยรามคาแหง.

Bray, M. 1999. The Shadow Education System: Private Tutoring and its Implications for Planners. Paris: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.

Everly,R.and Little,IMD.(1960).Concentration in British Industry. Cambridge University Press.

Kock, James V. (1979 ). Industrial Organization and price. New Jersey : Prentice – Hall, Inc. Kotler,P. (1994).Marketing Management. New York : Prentice – Hall, Inc. Mc Carthy,E.J.and W.D.Perreault,Jr.(1990).Applications in Basic Marketing.Homewood

:Irwin Russel, N.U. (1997). Lessons from Japanese cram schools. In The challenges of Eastern-

Asian education: lessons from America, pp.153-170. Albany, NY: University of New York Press.

Shapherd, William G. (1979).The Economics of industrial Organization. New Jersey : Prentice – Hall, Inc.

Wikipedia (The free encyclopedia)(2010). Concentration ratio. Retrieved March 20, 2010, From http://en.wikipedia.org/wiki/Concentration_ratio

Wikipedia (The free encyclopedia)(2010). Herfindahl index. Retrieved March 20, 2010, From http://en.wikipedia.org/wiki/Herfindahl_index

Wikipedia (The free encyclopedia)(2009). Quota Sampling. Retrieved December 25, 2009, From http://en.wikipedia.org/wiki/Quota_sampling

78

ภาคผนวก

79

(ผ เรยน) แบบสอบถาม

เร�อง การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

คาช �แจง : แบบสอบถามน �จดทาข �น เพ!อประกอบการจดทาสารนพนธของนสตปรญญาโท (ภาคพเศษ) สาขาเศรษฐศาสตรการจดการ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ผจดทาใครขอความกรณาจากผตอบแบบสอบถามน � ทาการตอบแบบสอบถามตามความเปนจรงของทาน ขอมลท!ไดจากแบบสอบถามจะใชในการศกษาเทาน �นและจะไมเผยแพรขอมลของรายบคคล

แบบสอบถามชดน �แบงออกเปน 3 ตอน คอ ตอนท! 1 ขอมลท!วไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท! 2 ขอมลเก!ยวกบการเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร ตอนท! 3 เหตผล และผลท!ไดรบจากการกวดวชา

กรณาทาเคร!องหมาย � ลงใน [ ] ท!ตรงกบความเปนจรงของทานในแตละคาถาม

ตอนท� 1 ขอมลท!วไปของผตอบแบบสอบถาม 1. เพศ

[ ] ชาย [ ] หญง

2. อาย…………………ป

3. ภมลาเนา………………………………………………………………………… 4. ระดบการศกษา

[ ] ประถมศกษา [ ] มธยมศกษาตอนตน [ ] มธยมศกษาตอนปลาย [ ] ปรญญาตร [ ] สงกวาปรญญาตร [ ] อ!นๆ (ระบ)……………………

5. สาย/แผนกท!เรยน…………………………………………………………………..

6. คะแนนเฉล!ยตลอดปการศกษา กอนมาเรยนกวดวชา……………………………..

7. คะแนนเฉล!ยตลอดปการศกษา หลงมาเรยนกวดวชา……………………………..

80

8. อาชพของบดา [ ] คาขาย หรอ ธรกจสวนตว [ ] เกษตรกรรม หรอ ประมง

[ ] รบราชการ [ ] พนกงานรฐวสาหกจ [ ] พนกงานบรษทเอกชน [ ] อ!นๆ (ระบ)............................

9. อาชพของมารดา [ ] คาขาย หรอ ธรกจสวนตว [ ] เกษตรกรรม หรอ ประมง

[ ] รบราชการ [ ] พนกงานรฐวสาหกจ [ ] พนกงานบรษทเอกชน [ ] อ!นๆ (ระบ)............................

10.ระดบการศกษาสงสดของบดา [ ] ประถมศกษา [ ] มธยมศกษาตอนตน [ ] มธยมศกษาตอนปลาย [ ] ปรญญาตร [ ] สงกวาปรญญาตร [ ] อ!นๆ (ระบ)……………………

11.ระดบการศกษาสงสดของมารดา [ ] ประถมศกษา [ ] มธยมศกษาตอนตน [ ] มธยมศกษาตอนปลาย [ ] ปรญญาตร [ ] สงกวาปรญญาตร [ ] อ!นๆ (ระบ)……………………

12. รายไดของครอบครว (รายไดของบดาและมารดา) ตอเดอน [ ] ต!ากวา 10,000 บาท [ ] 10,000-20,000 บาท [ ] 20,001-30,000 บาท [ ] 30,001-40,000 บาท [ ] 40,001-50,000 บาท [ ] มากกวา 50,000 บาท

81

ตอนท� 2 ขอมลเก!ยวกบการเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร 1. วชาท!เรยนในปจจบน (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

[ ] คณตศาสตร [ ] วทยาศาสตร [ ] ภาษาไทย [ ] ภาษาองกฤษ

[ ] อ!นๆ (ระบ)…………………………………………….

2. จานวนวนท!เรยนกวดวชา/สปดาห [ ] 1 – 2 วน [ ] 3 - 4 วน [ ] มากกวา 4 วน

3. คาใชจายในการกวดวชา/เดอน [ ] ต!ากวา 5,000 บาท [ ] 5,000-10,000 บาท [ ] 10,001-15,000 บาท [ ] มากกวา 15,000 บาท

4. ผ ท!ชาระคาใชจายในการกวดวชา (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) [ ] บดา/มารดา/ผปกครอง………………………..% [ ] ตนเอง………………………………………….%

[ ] อ!นๆ (ระบ) …………………………………….%

5.ทานรจกโรงเรยนกวดวชาแหงน � จากแหลงขอมลใด (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) [ ] บดา/มารดา/ผปกครอง [ ] ญาต [ ] เพ!อน [ ] แผนพบ/โฆษณาตามแผนปาย [ ] วทย [ ] หนงสอพมพ

[ ] อนเตอรเนต [ ] อ!นๆ (ระบ)……………………

6. เหตผลท!ทานเลอกเรยนกบโรงเรยนกวดวชาแหงน � (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) [ ] ความมช!อเสยง [ ] ราคาเหมาะสม [ ] ความสะดวกในการเดนทาง [ ] อาจารยท!สอนมคณภาพ

[ ] เน �อหา/หลกสตรนาสนใจ [ ] มการสงเสรมการขาย/ใหสวนลด [ ] อ!นๆ (ระบ)…………………………………………………………………….

7. ทานทราบขอมลเก!ยวกบหลกสตร และอตราคาเรยนของโรงเรยนกวดวชาแหงอ!นๆ หรอไม มากนอยเพยงใด

[ ] มาก [ ] ปานกลาง [ ] นอย [ ] ไมทราบเลย

82

8. ในการตดสนใจเลอกเรยนกบโรงเรยนกวดวชาแหงน � ทานไดมการเปรยบเทยบขอมลโรงเรยนกวดวชาท!ทานเรยน กบโรงเรยนกวดวชาแหงอ!นๆหรอไม

[ ] เปรยบเทยบ [ ] ไมเปรยบเทยบ(ขามไปขอ 10.)

9. จากขอ 8. ปจจยใดท!ทานนามาพจารณาเปรยบเทยบ เพ!อใชในการตดสนใจเลอกโรงเรยนกวดวชา (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) เลอกตอบโดยเรยงลาดบ 1,2,3,… ในชอง [ ]

[ ] ความมช!อเสยง [ ] ราคาเหมาะสม [ ] ความสะดวกในการเดนทาง [ ] อาจารยท!สอนมคณภาพ

[ ] เน �อหา/หลกสตรนาสนใจ [ ] มการสงเสรมการขาย/ใหสวนลด

[ ] อ!นๆ (ระบ)…………………………………………………………………….

10. หากทานทราบขอมลวาโรงเรยนกวดวชาแหงอ!นๆ มเน �อหาหลกสตรท!นาสนใจ และตรงกบความตองการของทานมากกวา ทานสามารถเปล!ยนไปเรยนกบโรงเรยนแหงน �นไดหรอไม [ ] เปล!ยนไดทนท

[ ] เปล!ยนหลงเรยนครบหลกสตรแลว [ ] เปล!ยนไมได เพราะ……………………………………………………………. [ ] อ!นๆ (ระบ)…………………………………………………………………….

83

ตอนท� 3 เหตผล และผลท!ไดรบจากการกวดวชา 1. เหตผลท!ทานเรยนกวดวชาในปจจบน (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

[ ] เพ!อเรยนลวงหนากอนเรยนในช �นเรยนปกต [ ] เรยนท!โรงเรยนไมเขาใจ/เรยนไมทนเพ!อน [ ] เพ!อชวยใหผลการเรยนดข �น [ ] เพ!อเตรยมสอบเขาศกษาตอ [ ] เพ!อนชวน [ ] ผปกครองใหเรยน [ ] ครในโรงเรยนแนะนาใหเรยน [ ] อ!นๆ (ระบ)...................................................................................

2. การเรยนกวดวชาคร �งน � เปนการเรยน [ ] คร �งท! 1 (ขามไปตอบขอ 5) [ ] คร �งท! 2 [ ] คร �งท! 3 [ ] คร �งท! 4 เปนตนไป

3. ผลในดานบวกท!ไดรบจากการกวดวชาในชวงท!ผานมา (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) [ ] ผลการเรยน/เกรดเฉล!ยดข �น [ ] มความเขาใจในวชาท!เรยนมากข �น [ ] สอบเขาศกษาตอได [ ] ไดเทคนคในการทาขอสอบไดรวดเรวมากข �น [ ] อ!นๆ (ระบ)................................................................

4. ผลในดานลบท!ไดรบจากการกวดวชาในชวงท!ผานมา (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) [ ] เหน!อย/ไมมเวลาพกผอน หรอทากจกรรมอ!นๆ [ ] ทาใหความสนใจในช �นเรยนปกตนอยลง [ ] ส �นเปลองคาใชจาย [ ] อ!นๆ (ระบ)................................................................

84

5. ทานคดวาการกวดวชาจะสามารถชวยทานในเร!องใดตอไปน �ได มากนอยเพยงใด

รายการ มากท!สด มาก ปานกลาง นอย นอยท!สด

1. ไดคะแนนสอบในโรงเรยนดข �น

2. ไดเทคนคในการทาขอสอบไดรวดเรว มากข �น

3. มความม!นใจในการสอบมากข �น

4. มความเขาใจในวชาท!เรยนมากข �น

5. เพ!มโอกาสการสอบเขาศกษาตอ

6. ไดใชเวลาใหเปนประโยชน

7. อ!นๆ (ระบ)..............................

จบการสอบถาม ขอขอบคณเปนอยางสง

85

(บคลากรครผสอน) แบบสอบถาม

เร�อง การวเคราะหโครงสรางตลาดของโรงเรยนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

คาช �แจง : แบบสอบถามน �จดทาข �น เพ!อประกอบการจดทาสารนพนธของนสตปรญญาโท (ภาคพเศษ) สาขาเศรษฐศาสตรการจดการ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ผจดทาใครขอความกรณาจากผตอบแบบสอบถามน � ทาการตอบแบบสอบถามตามความเปนจรงของทาน ขอมลท!ไดจากแบบสอบถามจะใชในการศกษาเทาน �น และจะไมเผยแพรขอมลของรายบคคล

แบบสอบถามชดน �แบงออกเปน 2 ตอน คอ ตอนท! 1 ขอมลท!วไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท! 2 ขอมลเก!ยวกบการสอนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร

กรณาทาเคร!องหมาย � ลงใน [ ] ท!ตรงกบความเปนจรงของทานในแตละคาถาม

ตอนท� 1 ขอมลท!วไปของผตอบแบบสอบถาม 1. เพศ

[ ] ชาย [ ] หญง

2. อาย [ ] ต!ากวา 20 ป [ ] 20 –30 ป [ ] 31- 40 ป [ ] มากกวา 40 ป

3. ระดบการศกษาสงสด [ ] ต!ากวาปรญญาตร [ ] ปรญญาตร [ ] ปรญญาโท [ ] ปรญญาเอก [ ] อ!นๆระบ…………………………………………………………

4. สาขาวชาท!สาเรจการศกษา ระดบปรญญาตร สาขาวชา………………………………………… ระดบปรญญาโท สาขาวชา………………………………………… ระดบปรญญาเอก สาขาวชา…………………………………………

86

5. สถานภาพสมรส [ ] โสด [ ] สมรส [ ] หมาย

6. จานวนบตรและผอยในอปการะ จานวนบตรท!ยงไมบรรลนตภาวะ………………………คน จานวนบดา/มารดา/ญาต ท!ตองอปการะ………………คน

7. อาชพหลก [ ] รบราชการ [ ] พนกงานรฐวสาหกจ

[ ] พนกงานบรษทเอกชน [ ] คาขาย หรอ ธรกจสวนตว [ ] เกษตรกรรม หรอ ประมง [ ] อ!นๆ (ระบ)............................

8. อาชพรอง (ระบ)……………………………………………………………………

9. รายไดเฉล!ยตอเดอน จากการประกอบอาชพหลก [ ] ต!ากวา 10,000 บาท [ ] 10,000-20,000 บาท [ ] 20,001-30,000 บาท [ ] 30,001-40,000 บาท [ ] 40,001-50,000 บาท [ ] มากกวา 50,000 บาท

10. รายไดเฉล!ยตอเดอน จากการประกอบอาชพรอง [ ] ต!ากวา 10,000 บาท [ ] 10,000-20,000 บาท [ ] 20,001-30,000 บาท [ ] 30,001-40,000 บาท [ ] 40,001-50,000 บาท [ ] มากกวา 50,000 บาท

11. สดสวนรายไดจากการประกอบอาชพหลก และการกวดวชา รายไดจากการประกอบอาชพหลก………………………..% รายไดจากการประกอบอาชพรอง………………………...%

87

ตอนท� 2 ขอมลเก!ยวกบการสอนกวดวชาในเขตปทมวน กรงเทพมหานคร 1. เหตผลในการเลอกสอนกวดวชา (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) เลอกตอบโดยเรยงลาดบ 1,2,3,…

ในชอง [ ] [ ] ผลตอบแทนด [ ] มผแนะนา [ ] รายไดประจาไมเพยงพอ [ ] มเวลาวาง [ ] อ!นๆระบ………………………………….

2. วชาท!สอนในปจจบน (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) [ ] คณตศาสตร [ ] วทยาศาสตร [ ] ภาษาไทย [ ] ภาษาองกฤษ

[ ] อ!นๆระบ………………………………….

3. จานวนวนท!สอน/สปดาห [ ] 1 – 2 วน [ ] 3 - 4 วน [ ] มากกวา 4 วน

4. รายไดจากการสอนกวดวชา/เดอน [ ] ต!ากวา 5,000 บาท [ ] 5,000-10,000 บาท [ ] 10,001-15,000 บาท [ ] 15,001-20,000 บาท [ ] 20,001-25,000 บาท [ ] มากกวา 25,000 บาท

5. ทานทราบขอมลเก!ยวกบโรงเรยนกวดวชาแหงน � จากแหลงใด (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) [ ] เพ!อน [ ] แผนพบ/โฆษณาตามแผนปาย [ ] วทย [ ] หนงสอพมพ

[ ] อนเตอรเนต [ ] อ!นๆระบ……………………

6. เหตผลท!ทานเลอกสอนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาแหงน � (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) [ ] ความมช!อเสยง [ ] ผลตอบแทนท!ด [ ] ความสะดวกในการเดนทาง [ ] มผแนะนา [ ] อ!นๆระบ……………………………….

7. ทานสอนกวดวชา ณ โรงเรยนกวดวชาแหงน �เปนแหงแรกหรอไม [ ] แหงแรก [ ] แหงท! 2 [ ] แหงท! 3

88

8. เหตผลท!ทาใหทานยายจากการสอนกวดวชาท!โรงเรยนเดม มาสอน ณ โรงเรยนกวดวชาแหงน �

[ ] ไดรบผลตอบแทนท!ดกวา [ ] ไมสะดวกในการเดนทาง [ ] โรงเรยนเดมปดกจการ [ ] มผแนะนา [ ] อ!นๆระบ…………………………………………………………….

9. ทานทราบขอมลเก!ยวกบหลกสตรท!เปดสอน และอตราคาตอบแทนของโรงเรยนกวด วชาแหงอ!นๆ มากนอยเพยงใด

[ ] มาก [ ] ปานกลาง [ ] นอย [ ] ไมทราบเลย

10. กอนตดสนใจเปนครสอนกวดวชา ณ โรงเรยนแหงน � ทานเคยทราบหรอไดศกษาขอมลเก!ยวกบโรงเรยนกวดวชาแหงน � มากอนหรอไม

[ ] ไมทราบ/ไมเคยศกษา [ ] ทราบ โดยศกษาขอมลดาน ……..การเงน ……..ความม!นคงของกจการ ……..อ!นๆ (ระบ)………………………………………………….

11. ในการตดสนใจสอนกวดวชากบโรงเรยนกวดวชาแหงน � ทานไดมการเปรยบเทยบขอมลกบโรงเรยนกวดวชาแหงอ!นๆหรอไม

[ ] เปรยบเทยบ [ ] ไมเปรยบเทยบ

12. จากขอ 11 ปจจยใดท!ทานนามาพจารณาเปรยบเทยบ เพ!อใชในการตดสนใจเลอก โรงเรยนกวดวชา

[ ] ความมช!อเสยง [ ] ผลตอบแทน [ ] ทาเลท!ต �งของโรงเรยน [ ] อ!นๆ (ระบ)……………………….

13. หากทานทราบขอมลวาโรงเรยนกวดวชาแหงอ!นๆมอตราผลตอบแทนท!สงกวาและตรง กบความตองการของทานมากกวา ทานสามารถเปล!ยนไปสอนกบโรงเรยนแหงน �นไดหรอไม [ ] เปล!ยนไดทนท [ ] เปล!ยนหลงหมดสญญาจางแลว [ ] เปล!ยนไมได เพราะ………………… [ ] อ!นๆระบ………………………… จบการสอบถาม ขอขอบคณเปนอยางสง

89

ตาราง ประมาณขนาดกลมตวอยาง

Size of Population (N)

Sample Size (n) for Precision (e) of +1% +2% +3% +4% +5% +10%

500 b b b b 222 83 1,000 b b b 385 286 91 1,500 b b 638 441 316 94 2,000 b b 714 476 333 95 2,500 b 1,250 769 500 345 96 3,000 b 1,364 811 517 353 97 3,500 b 1,458 843 530 359 97 4,000 b 1,538 870 541 364 98 4,500 b 1,607 891 549 367 98 5,000 b 1,667 909 556 370 98 6,000 b 1,765 938 566 375 98 7,500 b 1,845 959 574 378 99 8,000 b 1,905 976 580 381 99 9,500 b 1,957 989 584 383 99

10,000 5,000 2,000 1,000 588 385 99 15,000 6,000 2,143 1,034 600 390 99 20,000 6,667 2,222 1,053 606 392 100 25,000 7,143 2,273 1,064 610 394 100 50,000 8,333 2,381 1,087 617 397 100

100,000 9,091 2,439 1,099 621 398 100 10,000 2,500 1,111 625 400 100

Formula for sample size when population proportion is is

This table assumes

90

สช.1

คาขอรบใบอนญาตใหจดต 0งโรงเรยน ---------------------------------

เขยนท!…………………………………. วนท!……….เดอน……………………..พ.ศ.……...

1. ขาพเจา .................................................................................................................................................. 1.1 เปนบคคลธรรมดา สญชาต……………………เกดวนท! ................................................................... เดอน……………………………พ.ศ……………….อาย………..ป อยบานเลขท! ............................................................ ตรอก/ซอย……………………………………ถนน………………………………………หมท! ........................................... ตาบล/แขวง……….. .................................................................... อาเภอ/เขต .............................................................. จงหวด……………………………………………. ......................... เลขหมายโทรศพท .................................................... อาชพ………………. ................................................................... ช!อสานกงาน ............................................................ ต �งอยเลขท!……………………………….. ..................................... ตรอก/ซอย ............................................................... ถนน………………………….……………….หมท!…………………ตาบล/แขวง ............................................................. อาเภอ/เขต……………………..จงหวด…….................................. หมายเลขโทรศพท .................................................... คณวฒ…………….……………………………………………………………. ช!อบดา………………… .................................. ช!อสกล ........................................................... สญชาต ........................ ช!อมารดา…………………… ........................... ช!อสกล ........................................................... สญชาต ........................ ช!อภรยาหรอสาม……………. .......................... ช!อสกล ........................................................... สญชาต ........................ (ถาเปนภรยาใหระบช!อสกลและสญชาตกอนสมรส) 1.2 เปนนตบคคลประเภท .................................................................................................................... ตามกฎหมายของประเทศ ................................................................................. จดทะเบยนเม!อ .................................... เลขทะเบยน ………………………………………………..มสานกงานต �งอยเลขท! ........................................................ ตรอก/ซอย……………………………………ถนน………………………………………หมท! ........................................... ตาบล/แขวง……….. .................................................................... อาเภอ/เขต .............................................................. จงหวด……………………………………………. ......................... หมายเลขโทรศพท .................................................... โดยม…………………………………………………………..……เปนผมอานาจลงช!อแทนนตบคคลผขออนญาต สญชาต……………………………………….อาย……………..ป อยบานเลขท!.. ตรอก/ซอย……………………………………ถนน………………………………………หมท! ........................................... ตาบล/แขวง……….. .................................................................... อาเภอ/เขต .............................................................. จงหวด……………………………………………. ......................... หมายเลขโทรศพท .................................................... 2. ขาพเจาขอรบใบอนญาตใหจดต �งโรงเรยน ประเภท ... ............. ระดบ………………………………………………………ช!อ………………. . โดยจะจดต �งข �นท!เลขท!……………………………………ตรอก/ซอย……………………… .............................................. ถนน………………………….……………….หมท!…………………ตาบล/แขวง ............................................................. อาเภอ/เขต………… .................................................................... จงหวด……. ....................................................... หมายเลขโทรศพท…………………………………………. 3. ขาพเจาขอรบรองวา ขาพเจาจะดาเนนกจการตามโครงการจดต �งโรงเรยน ท!ขาพเจาไดย!นมาพรอมกบ คาขอน � ภายในกาหนด 6 เดอน นบแตวนท!ไดรบอนญาต จะแสดงหลกฐานตอกระทรวงศกษาธการวา ไดเร!มดาเนน กจการตามน �นแลว

91

4. พรอมคาขอน � ขาพเจาไดแนบหลกฐานตางๆ มาดวย คอ 4.1 ในกรณผขอรบใบอนญาตใหจดต �งโรงเรยนเปนบคคลธรรมดา (1) โครงการจดต �งโรงเรยน จานวน 10 ชด (2) แบบรายการประวตยอของผขอรบใบอนญาตใหจดต �งโรงเรยน ทายแบบ สช.1 (3) เอกสารแสดงการเปนเจาของกรรมสทธjในท!ดนหรอสญญาเชาท!ดนท!ใชเปนท!จดต �งโรงเรยน

ซ!งไดรบรองสาเนาถกตอง (4) สาเนาหรอภาพถายทะเบยนบาน (5) หลกฐานแสดงความรตามระเบยบท!รฐมนตรกาหนดตามมาตรา 19 (6) หลกฐานท!แสดงวามสญชาตไทยโดยการเกด (7) รปถายคร!งตว หนาตรง ไมสวมหมวก ขนาด 5 × 6เซนตเมตร ซ!งถายมาแลวไมเกนหกเดอน

จานวนสามรป (8) ภาพถายบตรประจาตวประชาชนหรอบตรอ!นท!ใชแทนบตรประจาตวประชาชน 4.2 ในกรณผขอรบใบอนญาตใหจดต �งโรงเรยนเปนนตบคคล (1) สาเนาหรอภาพถายใบสาคญแสดงการจดทะเบยนบรษท และหนงสอรบรองจากนายทะเบยน

รบรองวาบรษทมวตถประสงคเพ!อการศกษา และมผ ถอหนท!มสญชาตไทย และจานวนหนของ ผ ถอหนท!มสญชาตไทยไมนอยกวาก!งหน!งของจานวนผ ถอหน และจานวนหนท �งหมด รวมท �ง รายช!อผมอานาจทาการแทนบรษท (กรณท!เปนบรษทจากด)

(2) สาเนาหรอภาพถายใบสาคญแสดงการจดทะเบยนเปนหางหนสวนและหนงสอรบรองจาก นายทะเบยนรบรองวาหางห นสวนมวตถประสงคเพ!อการศกษา และมผ เปนห นสวนท!มสญชาตไทย และจานวนทนของผ เปนหนสวนท!มสญชาตไทย ไมนอยกวาก!งหน!งของจานวนผเปนหนสวนและจานวนทนท �งหมดรวมท �งรายช!อผมอานาจทาการแทนหางหนสวน (กรณท!เปนหางหนสวน)

(3) สาเนาหรอภาพถายใบสาคญแสดงการจดทะเบยนเปนมลนธ และหนงสอรบรองจากนายทะเบยน รบรองวามลนธมวตถประสงคเพ!อการศกษา และมกรรมการมลนธท!มสญชาตไทยไมนอยกวา ก!งหน!งของจานวนกรรมการบรหารท �งหมด รวมท �งรายช!อผมอานาจทาการแทนมลนธ (กรณท!เปนมลนธ)

(4) สาเนาหรอภาพถายใบสาคญแสดงการจดทะเบยนเปนสมาคมหรอสหกรณและ (ก) หนงสอรบรองจากนายทะเบยนรบรองวาสมาคมหรอสหกรณ มวตถประสงคเพ!อ

การศกษาและมกรรมการสมาคมหรอสหกรณท!มสญชาตไทยไมนอยกวาก!งหน!งของจานวนกรรมการสมาคมหรอสหกรณท �งหมดและจานวนสมาชกของสมาคมหรอสหกรณมสญชาตไทยไมนอยกวาก!งหน!งของจานวนสมาชกท �งหมด หรอ

(ข) หนงสอรบรองจากนายทะเบยนรบรองวาสมาคมหรอสหกรณ มวตถประสงคเพ!อการศกษาและมกรรมการสมาคมหรอสหกรณท!มสญชาตไทยไมนอยกวาก!งหน!งของจานวนกรรมการสมาคมหรอสหกรณท �งหมด กบหนงสอรบรองของกรรมการผมอานาจทาการแทนสมาคมหรอสหกรณ รบรองวาจานวนสมาชกของสมาคมหรอสหกรณมสญชาตไทย ไมนอยกวาก!งหน!งของจานวนสมาชกท �งหมด (กรณเปนสมาคมหรอสหกรณ)

(5) โครงการจดต �งโรงเรยน จานวน 10 ชด (6) เอกสารแสดงการเปนเจาของกรรมสทธjในท!ดนหรอสญญาเชาท!ดน ท!ใชเปนท!จดต �งโรงเรยนท!

ได รบรองสาเนาถกตอง (7) เอกสารตาม 4.1 (2) (4) (6) (7) และ (8) ของผจดการนตบคคลหรอผมอานาจทาการแทนนต

บคคลซ!งเปนผย!นคาขอรบใบอนญาต

(ลายมอช�อ)…………………………………………………………ผย�นคาขอ

92

ประวตยอผวจย

93

ประวตยอผวจย

ช�อ ช�อสกล นางสาวอรทย สทศน วนเดอนปเกด 22 ตลาคม 2521 สถานท�เกด อางทอง สถานท�อยปจจบน 255/122 รชดาเพรสทจคอนโด ซ.พบลอปถมภ

แขวงสามเสนนอก เขตหวยขวาง กรงเทพฯ 10310 ตาแหนงหนาท�การงานปจจบน เจาหนาท�สนไหม สถานท�ทางานปจจบน บรษท ไทยประกนชวต จากด ประวตการศกษา

พ.ศ. 2539 มธยมศกษา จากโรงเรยนสตรอางทอง

พ.ศ. 2544 เศรษฐศาสตรบณทต จากมหาวทยาลยธรรมศาสตร

พ.ศ. 2553 เศรษฐศาสตรมหาบณทต สาขาวชาเศรษฐศาสตรการจดการ จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ