سرطان چيست؟

سرطان يك بيماري نيست بلكه نوعي از بيماريست. بيش از نوع متفاوت از بيماري سرطان وجود دارد كه هر كدام به200

شيوه هاي خاص ايجاد مي شوند. چيزي كه در همه آنها مشترك است اين است كه همه آنها به روشي مشابه شروع مي شوند

با تغيير در ساختار طبيعي يك سلول. تقسيم سلولهاي غير طبيعي تحت كنترل نيستند و معلوم نيست

كه چه زماني متوقف مي شود يك دسته از سلولهاي غير طبيعي يك تومور ناميده مي شود. همه تومورها سرطان نيستند

دونوع تومور وجود دارد: خوش خيم و بد خيم. تومورهاي خوش خيم سرطان نيستند. تومورهاي بد خيم همان

سرطان ها هستند و مي توانند به قسمت هاي مجاور بدن حمله كنند و مانع فعاليت سلولهاي سالم آن منطقه شوند.در عين

حال سلولهاي تومورهاي بدخيم مي توانند گسترش يافته و به نقاط ديگر بدن دست اندازي كنند و در مكاني دور از محل اوليه

تجمعاتي از سلولهاي غير طبيعي را ايجاد كنند. اين مرحله رامتاستاز مي نامند.

 معرفی مشکل سرطان:

10 ميليون نفر به سرطان مبتال مي شوند و در همين زمان، ساالنه 16، 2020 ميليون نفر جان خود را به دليل ابتال به سرطان از دست داده اند. در سال 6/7، در دنيا 2005در سال % موارد مرگ و مير ناشي از سرطان در70 ميليون نفر بدليل سرطان خواهند مرد. بيش از 85 سال آينده در صورتي كه اقدامي صورت نگيرد 10ميليون نفر از اين بيماري مي ميرند. در

كشورهاي داراي درآمد پايين يا متوسط است. اما مشكل واقعي سرطان بيشتر از اين اعداد است چرا كه يك سوم بيماران دچار افسردگي و اضطراب در حد باليني هستند و همچنين بهدليل از دست رفتن درآمد و لزوم تامين مخارج درمان، آسيب شديدي به عملكرد اقتصادي خانواده وارد مي شود.

% موارد سرطان قابل پيشگيري هستند و ثلث ديگر بيماران در صورت تشخيص به موقع قابل درمان قطعي مي باشند. در40با اين حال، از سرطان مي توان رهايي جست زيرا بيش از بقيه بيماران نيز كه غير قابل درمان هستند، انجام درمان هاي حمايتي به بهبود كيفيت زندگي بيماران كمك اساسي خواهد نمود.

% ( به عنوان سومين علت مرگ مطرح4/13% ( و سوانح مسموميت و خودكشي ) 4/33% بعد از گروه بيماريهاي دستگاه گردش خون ) 4/9در آخرين آمار در كشورما، سرطان با هزار مورد جديد سرطان بروز مي نمايد. تفاوت بازري در نحوه بروز سرطان و ميزان آن در مناطق مختلف جغرافيايي كشور مشاهده شده100گرديده است. در هرسال در كشور حدود

است. در برنامه ريزي ملي مبارزه با سرطان، تحقيقات سرطان داراي نقش اساسي و محوري است.با توجه به هزينه زياد درمان سرطان در مراحل پيشرفته بيماري، سرمايه گذاري در امر

تحقيقات سرطان از نظر اقتصادي نيز مقرون به صرفه است. 

پاسخ به باورهاي غلط درباره سرطان:

بيماري سرطان لزوما به معني مرگ نيست. ترس يك واكنش طبيعي است اما با درمان مناسبآيا بيمار سرطاني هميشه محكوم به مرگ است؟ بيشتر مردم از سرطان نجات مي يابند. باعث خوشحالي است كه بعد از درمان سرطان زندگي بيماران بصورت عادي بر مي گردد.

گاهي اوقات يك ضربه شما را بوجود يك توده زير پوستي كه قبال وجود داشته آگاه ميآيا سرطان مي تواند بوسيله ضربات يا تصادف ايجاد شود؟ كند. مانند توده اي در پستان اما به اين معني نيست كه آن ضربه اين بيماري را ايجاد كرده است.

سرطان به هيچ وجه در ارتباط معمول روزانه مسري نيست. شما با دست دادن و يا در آغوش گرفتن يك فرد مبتال به اينآيا سرطان مسري است؟ بيماري دچار نمي شويد. از بيمار سرطاني دوري نكنيد. سرطان مانند سرماخوردگي نيست.

باشد اما بنظر مي رسد در برخي خانواده ها امكان بروز تنها تعداداندكي از انواع سرطان مي تواند ارثيآيا ارث مي تواند علت ايجاد سرطان باشد؟ يك نوع سرطان بيش از معمول باشد مانند سرطان پستان، تخمدان، روده. اما در بقيه موارد نحوه زندگي مانند عادات غذايي و يا برخي فاكتورهاي ژنتيكي

در احتمال ابتال دخالت دارند ولي بدان معنا نيست كه سرطان ارثي است.

تشخيص هرچه زودتر سرطان شانسي بزرگ را در موفقيت درمانبا ناديده گرفتن عاليم سرطان آيا ممكن است آنها خودبخود از بين بروند؟ شما بوجود مي آورد و هر سرطاني عاليم مخصوص به خود را دارد و اگر شما از اين عاليم غفلت كنيد سرطان گسترش خواهد يافت و خطرناك تر خواهد

شد و درمان به راحتي امكان پذير نخواهد بود.مهم ترين عاليمي كه بايد مراقب آنها باشيد و با يافتن هر كدام از آنها به پزشك مراجعه نماييد، به قرار زير است:

وجود توده در هرجايي از بدن مانند پستان يا بيضه    -1 تغيير در يك خال پوستي    -2 زخمي كه بهبود نمي يابد    -3 سرفه يا گرفتگي صدا بطور مداوم    -4 سوء هاضمه يا اختالل در بلع بطور مداوم    -5 تهوع يا سرفه خون آلود    -6 تغيير در عادات طبيعي روده مانند اسهال يا يبوست بطور دايم    -7 وجود هرگونه خون در ادرار يا مدفوع و هر خونريزي غير طبيعي واژينال    -8 كاهش وزن غير قابل توجيه    -9

بي اشتهايي غير قابل توجیه - 10

سرطان ریه و عالئم آن

سرطان ریه چیست و در چه افرادی دیده می شود و عوامل زمینه ساز این بیماری کدام است؟

به طور کلی ریه در بدن اعمال مختلفی دارد، ولی مهم ترین وظیفه آن تبادل گازی در بدن، یا به اصطالح عمومی انجام عمل تنفس می باشد.

وقتی عنوان می شود بافتی سرطانی شده است، یعنی سلول های آن بافت به صورت افسار گسیخته و غیر قابل کنترل و نامنظم دچار رشد شده و عمل کرد آن بافت را دچار

اختالل کرده است.

بررسی هایی که تاکنون در این زمینه انجام شده نشان می دهد که شایع ترین و مهم ترین ریسک فاکتور و عامل ایجادکننده ی سرطان ریه مصرف دخانیات از جمله سیگار

می باشد، به نحوی که آمارهای دقیق نشان می دهد تعداد مبتالیان به سرطان ریه در بین سیگاری ها بسیار تکان دهنده و وسیع می باشد.

اخیراً به خاطر مقابله ای که با مصرف سیگار انجام می گیرد، مصرف سیگار در جوامع غربی، در بین آقایان کاهش یافته و متعاقب آن امکان ابتال به سرطان ریه نیز در مردان

کم تر شده است. ولی متاسفانه مصرف سیگار در میان خانم ها افزایش یافته و متعاقب آن امکان بروز سرطان در میان خانم ها نیز افزایش پیدا کرده است

می باشد.سیگار مهم ترین عامل ایجادکننده ی سرطان ریه، مصرف دخانیات از جمله

از لحاظ آماری ثابت شده است که خانم ها نسبت به آقایان کم تر سیگار می کشند، ولی وقتی سیگاری شدند، بیشتر از آقایان سیگار می کشند و در نتیجه استعدادشان نسبت به

سرطان ریه بیشتر می شود. به عنوان مثال وقتی که یک آقا و یک خانم به تعداد مساوی سیگار می کشند و حتی تعداد سال هایی که سیگار می کشند برابر است، خانم در معرض

خطر بیش تری برای ابتال به سرطان ریه است و این به علت استعداد وابسته به جنس می باشد.

عالوه بر این که خود سیگار علت قوی برای ابتال به سرطان ریه است، مقدار سیگار کشیدن هم مهم می باشد و هر چه تعداد و مدت زمان سیگار کشیدن بیش تر باشد، امکان

ابتال بیشتر می شود.

بر اساس تحقیقات ثابت شده است سیگارهایی که هم اکنون در بازار مصرف تحت عنوان الیت، سبک و... موجود می باشد با آن که نسبت به سیگارهای دیگر اثرشان کم تر

بوده و قوی نیست، ولی چون استفاده کنندگان از این سیگارها هم پُک های بیشتر و عمیق تری به سیگار می زنند و هم تعداد بیشتری سیگار می کشند، فرقی با دیگر سیگاری های

ندارند. به یک تعبیر دیگر درست است که نوع سیگار فرق کرده و مثالً نیکوتین پایین آمده، ولی پک هاعمیق تر و تعداد سیگارها نیز بیشتر شده است

برابر افزایش می یابد و اگر خود فرد)منظور اقوام( نیز3 تا 2 می باشد. امکان مبتال شدن اقوام درجه ی یک افراد مبتال به سرطان ریه، نسبت به دیگران ژنتیکعامل بعدی

سیگاری باشد امکان ابتال بیش تر می شود و اگر خانم وی سیگاری باشد این آمار باالتر خواهد رفت و فرد استعداد بیشتری برای سرطان ریه پیدا خواهد کرد.

می باشد. افرادی که در محل کار خود به نوعی با موادی مثل بخارات آلومینیوم در تماس هستند یا فردی که با پنبه نسوز سر و کار دارد یا فردی که باشغل فردعامل بعدی

اشعه یونیزاسیون مثل اشعه رادون سر و کار دارد و... این ها همه عوامل مستعد کننده برای ایجاد سرطان ریه هستند.

افراد قابل توجه و پراهمیت در درگیری ریه، افراد غیرسیگاری هستند، یعنی آن هایی که در معرض دود سیگار قرار می گیرند، بدون آن که خود سیگار بکشند. دیده شده است

افراد غیرسیگاری که در کنار افراد سیگاری زیر یک سقف زندگی می کنند، ریسک ابتال به سرطان ریه باالتری از افرادی عادی دارند.

نقش دارد، البته تغذیه خاصی که باعث سرطان ریه شود تاکنون دیده نشده استتغذیه در بهبود سرطان ریه

باشند اثر محافظتی در مقابل سرطان ریه دارندE و Cتغذیه مناسب حاصل از رژیم های گیاهی و سبزیجات، مخصوصاً آن هایی که دارای ویتامین

عالئم سرطان ریه کدامند؟

سرفه، خلط خونی، کاهشعالیم سرطان ریه، عالیم اختصاصی خاصی نیستند و تقریباً همان عالیمی هستند که اکثر بیماران با آن عالیم به پزشک مراجعه می کنند؛ مانند

وزن و یافته هایی به نفع عفونت ریه.

تنگی نفس و کاهش اشتها نیز از عالیم دیگر این بیماری است. نکته مهم این است که هرگاه فردی هر کدام از این عالیم را مشاهده کرد بایستی به پزشک مراجعه کند، به

خصوص اگر سیگاری باشد.

سرطان مثانه چیست؟

مثانه عضوی است در داخل حفره لگن خاصره با دیواره هایی ماهیچه ای و قابل انعطاف که ادرار در آن جمع آوری می شود. متوسط ظرفیت ادرار در یک مثانه بالغ در حدود

( نامیده می شوند به مثانه حمل می شود. مثانه نیز ادرار را از طریق لوله دیگری1دو پیمانه است. ادرار به وسیله کلیه ها ، ساخته شده و توسط دو لوله که میزنای )حالب( )

به نام پیشابراه )مجرای ادرار( تخلیه می کند. پیشابراه در زنان کوتاه است اما در مردان این مجرا طویل تر بوده و از میان غده پروستات و آلت تناسلی عبور می کند.

دیواره مثانه دارای چندین الیه است. دانستن این موضوع که سرطان به چه تعداد از این الیه های سلولی حمله ور شده است، به پزشکان در ارزیابی و تعیین پیش آگهی

بیماری و نیز انتخاب مناسب ترین راه درمانی، کمک می کند. الیه ای از سلول های »اوروتلیال« که سلول های بینابینی نیز نامیده می شود، داخل کلیه، میزنای، مثانه و میزراه

را پوشانده اند. این الیه، اوروتلیوم یا »بافت پوششی بینابینی« نامیده می شود. در زیر اوروتلیوم، بخش نازکی از بافت پیوندی به نام »الیه همبندی مخاطی« وجود دارد. الیه

عمیق بعدی، بخش عریضی از بافت ماهیچه به نام »الیه همبندی ماهیچه ای« می باشد. پس از این ماهیچه، بخش دیگری از بافت پیوندی چربی مانندی، مثانه را از سایر اندام

های نزدیک جدا می سازد.

انواع سرطان مثانه

تومورهای مثانه براساس وضعیتی که در زیر میکروسکوپ دیده می شوند، به چندین نوع دسته بندی می شوند.

سه نوع اصلی از سرطان هایی که مثانه را مبتال می کنند، عبارت اند از:

(«. این سرطان ها3 و ادنوکارسینوم))2( SCC نیز نامیده می شود، »کارسینوم سلول سنگفرشی« )))TCC« )1»کارسینوم اوروتلیال«، که »کارسینوم سلول بینابینی«، یا »

ممکن است لگنچه کلیوی میزنای و پیشابراه را نیز درگیر نمایند. در حقیقت احتمال ابتال بیماران مبتال به سرطان مثانه به یک نوع سرطان مشابه در دیواره کلیه ها، پیشابراه و

میزنای نیز وجود دارد. به این دلیل است که به این دسته از بیماران، توصیه می شود که ارزیابی کاملی از سیستم ادراری خود داشته باشند.

کارسینوم اوروتلیال »کارسینوم سلول بینابینی«، رایج ترین شکل سرطان مثانه است و تخمین زده می شود که بیش از نود درصد از موارد ابتال به سرطان مثانه را تشکیل می

دهد.

درصد از موارد ابتال به8 تا 3کارسینوم اوروتلیال یکی از انواع سرطان سلول های اوروتلیال است که به طور معمول مثانه را پوشانده اند. کارسینوم سلول سنگفرشی حدود

انواع سرطان مثانه را تشکیل داده است. در زیر میکروسکوپ سلول های آن بسیار شبیه سلول های سرطان های پوست به نظر می رسد. تقریباً همه ی کارسینوم های سلول

سنگفرشی مهاجم می باشند.

تخمین زده می شود که ادنوکارسینوم، تنها یک تا دو درصد از موارد ابتال به سرطان های مثانه را تشکیل دهد. این سلول ها وجوه مشترک بسیاری با سلول هایی دارند که در

سرطان های روده تبدیل به غده می شوند. تقریباً همه ادنوکارسینوم های مثانه مهاجم می باشند.

انواع سرطان های مثانه، واکنش های متفاوتی نسبت به پرتو درمانی و شیمی درمانی از خود نشان می دهند. لذا نوع درمان بیماران نسبت به نوع کارسینوم آنها متفاوت خواهد

بود

انواع تومورهای اوروتلیال

تورمورهای اوروتلیال با هم یکسان نیستند. این تومورها براساس میزان تهاجم و یا به لحاظ ظاهری تومور به انواع مختلفی تقسیم می شوند:

کارسینوم درجا

در این حالت، سرطان فقط درونی ترین الیه مثانه یعنی اورتلیوم را درگیر می کرده است و هنوز به الیه های عمیق تر مثانه گسترش پیدا نکرده است.

تومورهای مهاجم

در این حالت، سرطان از اوروتلیوم به الیه های عمیق دیواره مثانه گسترش پیدا می کند. در گذشته پزشکان این اصطالح را فقط زمانی به کار می بردند که سرطان به الیه

ضخیم ماهیچه ای )که پروپریای ماهیچه ای نامیده می شود( گسترش پیدا کرده بود. نظریه رایج در طبقه بندی هر نوع سرطان مثانه، تنها منحصر به مهاجم بودن غده سرطانی

اوروتلیوم نیست

بلکه مشخص کردن این مسئله که سرطان تا چه اندازه در دیواره مثانه نفوذ کرده است نیز بسیار مهم است. تهاجم سرطان به الیه ماهیچه ایی ضخیم مثانه بسیار جدی تر از

تهاجمی است که فقط محدود به »المینا پروپریا« )الیه پیوندی مخاط( یا الیه ماهیچه ای نازک و سطحی است.

تومورهای سطحی

این دسته شامل سرطان های مثانه ای است به الیه های عمقی هجوم نبرده اند. چنانچه یک سرطان الیه ماهیچه ای اصلی مثانه را مورد تهاجم قرار دهد، دیگر سطحی به

حساب آورده نمی شود. سرطان ممکن است کامالً به الیه های نزدیکترین سلول های اوروتلیال به درون مثانه، محدود شود یا همچنین ممکن است به الیه نازک بافت پیوندی

)که الیه همبندی مخاط نامیده می شود( که درست در زیر سلول های اوروتلیال قرار دارد، گسترش پیدا کند.

تومورهای پاپیالری

تومورهای پاپیالری دارای برآمدگی های باریک انگشت مانند می باشند که در داخل حفره ی مرکزی مثانه رشد می کنند.

گاهی اوقات نیز گفته می شود که این تومورها شبیه یک نوع گیاه کاکتوس شاخه شاخه هستند. برخی از تومورهای اوروتلیال پاپیالر فقط به سمت مرکز مثانه رشد پیدا می کنند

که به آنها تورمورهای اروتلیال پاپیالر غیرمهاجم گفته می شود.

»پاپیلوم نوع خوش خیم تومور اوروتلیال است. از آنجا که این تومورها بدخیم نیستند، معموالً به سایر بخش های بدن گسترش پیدا نمی کنند. این تومورها به وسیله عمل

جراحی با موفقیت خارج و درمان می شود و به ندرت بازگشت می نماید بیماران مبتال به پاپیلوم به ندرت دچار سایر تومورهای پاپیالر در قسمت های دیگری از سیستم اداری

خود می شوند.

تومور » اوروتلیال پاپیالر« از نوع تومورهای نیمه بدخیم نهفته می باشد که معموالً به وسیله عمل جراحی به طور موفقیت آمیز خارج و درمان می شود. اما ابتال بیماران مبتال به

این نوع تومور به یک یا چند تومور پاپیالر در آینده در سایر قسمت های سیستم ادراری چندان دور از انتظار نیست. بیشتر این تومورها شبیه تومور اصلی می باشند. اما گاهی

اوقات ممکن است تومور جدید سرطانی یا حتی مهاجم باشد.

کارسینوم اوروتلیال پاپیالر نوعی تومور پاپیالری است که میزان ناهنجاری آنها از لحاظ ظاهر، اندازه و نحوه قرارگیری سلول ها متفاوت است. دسته ای از این تومورها که

ناهنجاری نسبتاً اندکی دارند، تومور خفیف یا خوش خیم نامیده می شوند و اگرچه به ندرت به دیواره مثانه هجوم می آورند اما قالب اوقات پس از انجام عمل جراحی عود می

کنند.

دسته دیگری از این کارسینوم که دارای ناهنجاری حادتری هستند، کارسینوم بدخیم نامیده می شوند و این احتمال وجود دارد که به دیواره داخلی مثانه هجوم برده یا حتی به

سایر بخش های بدن نیز گسترش پیدا کنند.

برخی از کارسینوم های پاپیالر به سمت بخش مرکزی مثانه و همچنین برخی دیگر به طرف دیواره مثانه رشد می کنند. این دسته از تورمورها، کارسینوم اوروتلیال پاپیالر مهاجم

یا سرطانی نامیده می شوند

تومورهای مسطح

کارسینوم اوروتلیال مسطح هرگز به سمت حفره مثانه رشد پیدا نمی کنند. بعضی از آنها فقط سلول های نزدیک ترین الیه به درون مثانه و برخی دیگر بخشی از حفره مثانه را

درگیر می سازند.

این تومورها کارسینوم اوروتلیال مسطح غیرمهاجم نامیده می شوند. برخی از کارسینوم های اوروتلیال مسطح، الیه های عمیق )بخش خارجی حفره مثانه( به ویژه الیه ماهیچه

را درگیر می کنند. این تومورها، کارسینوم اوروتلیال مسطح مهاجم نامیده می شوند.

پیشگیری و عوامل خطر

هر چیز که شانس ابتال به یک بیماری نظیر سرطان را در افراد افزایش دهد، یک عامل خطر به حساب می آید.

سرطان های مختلف دارای ریسک فاکتورهای متفاوتی می باشند. مثالً عدم محافظت از خود در برابر تابش شدید اشعه خورشید، یک ریسک فاکتور برای سرطان پوست می

باشد. چندین ریسک فاکتور باعث مستعدتر شدن فرد در ابتال به سرطان پوست می باشد.

در عین حال به یاد داشتن این موضوع بسیار مهم است که ریسک فاکتورها خطر ابتال را در فرد افزایش می دهند اما همیشه باعث بیماری نمی شوند. بسیاری از افراد هستند

که دارای یک یا چند مورد از این ریسک فاکتورها می باشند. اما هرگز دچار سرطان مثانه نشده اند. حال آنکه بعضی ها مبتال به سرطان مثانه هستند در حالی که ریسک

فاکتورهای آنان ناشناخته است.

به هر حال برای کنترل دقیق یک سرطان نهفته، آگاهی داشتن از ریسک فاکتورها بسیار مهم است به گونه ای که انجام یک واکنش به موقع و مناسب در برابر آنها نظیر

تغییراتی که در عادات مزاجی و سالمتی بروز می کند، می تواند مؤثر واقع گردد.

کشیدن سیگار

بزرگترین عامل خطر در ابتال به سرطان مثانه کشیدن سیگار است. افراد سیگاری دو برابر بیشتر از افرد غیرسیگاری در معرض ابتال به سرطان مثانه قرار دارند. سیگار

کشیدن دلیل نیمی از مرگ و میر مردان در اثر ابتال به سرطان مثانه و نیز بیش از یک سوم در زنان است. بعضی از )مولد شیمیایی سرطان زا( موجود در توتون سیگار، توسط

ریه ها جذب شده و در داخل خون رها می شوند.

سپس به وسیله کلیه ها تصفیه شده و در ادرار جمع می شوند. این مواد شیمیایی درون ادرار به سلول های اوروتلیال که بخش داخلی مثانه را پوشانیده اند، آسیب وارد می

نمایند.

این آسیب احتمال ابتال به سرطان مثانه را افزایش می دهد

قرار گرفتن در معرض استنشاق مواد شیمیایی سرطان زا )آلودگی شغلی(

برخی از مواد شیمیایی صنعتی با سرطان مثانه در ارتباط می باشند. این مواد شیمیایی که اسیدهای آمینه معطر نامیده می شوند، مانند: »بنزیدین« و »نفتیل آمین« که گاهی

اوقات در صنایع رنگ مورد استفاده قرار می گیرد، می توانند عامل بروز سرطان مثانه باشند.

همچنین اگر سایر صنایعی که از برخی مواد شیمیایی ارگانیک استفاده می کنند، ایمن سازی محیط و اصالح شیوه انجام کار را به صورت صحیح انجام نداده باشند، ممکن است

کارگران را در معرض خطر ابتال به سرطان مثانه قرار دهند.

صنایعی که با خودداری بیشترین خطر می باشند شامل کارخانجات سازنده الستیک )کائوچو(، چرم، نساجی و تولیدات رنگ و تا حدی نیز چاپخانه ها می باشند.

کشیدن سیگار و نیز قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سرطان زا که به اقتضای حرفه کاری صورت می گیرد هر دو با هم در پیشرفت سرطان سروکار دارد، در خطر بسیار

بیشتری در ابتال به سرطان مثانه قرار دارد.

نژاد

سفیدپوستان بیشتر از سیاهپوستان در معرض ابتال به سرطان مثانه می باشند. دلیل این اختالف به خوبی مشخص نشده است.

افزایش سن

سال است. کمتر از یک درصد از موارد ابتال به سرطان مثانه در میان افراد65خطر ابتال به سرطان مثانه با افزایش سن باال می رود. میانگین سن در تشخیص سرطان مثانه

سال رخ می دهد.40زیر

التهاب مزمن مثانه

عفونت های ادراری، سنگ های کلیه و مثانه و نیز سایر دالیل ناراحتی های مزمن مثانه، با سرطان مثانه مرتبط می باشند )به ویژه کار سینوم سلول اسکواموس مثانه( اما

لزوماً باعث بروز سرطان مثانه نمی شوند. همچنین کرم انگلی که »شیستوزما هماتوبیوم« نامیده می شود و می تواند به داخل مثانه نفوذ پیدا کنند به عنوان یک عامل خطر

برای سرطان مثانه و معموالً کارسینوم سلول اسکواموس به حساب می آید. گرچه اکثراً این انگل در شمال آفریقا یافت می شود اما سبب بروز موارد نادری از سرطان مثانه

در ایاالت متحده، در میان افرادی که قبل از مهاجرت شان به این کشور مبتال به این کرم انگلی بودند، نیز شده است

سابقه ابتال به سرطان مثانه

همانگونه که کارسینوم اوروتلیال می تواند در بسیاری از نواحی مثانه شکل بگیرد به همان صورت نیز می تواند در دیواره کلیه، میزنای و میز راه به وجود بیاید. حتی زمانی که

تومور مثانه به صورت کامل خارج می شود خطر بسیار زیادی بیمار را در شکل گیری تومور دیگری در همان موضع یا در قسمت های دیگر اوروتلیوم، تهید می کند. به همین

دلیل، افرادی که مبتال به سرطان مثانه می باشند به صورت مداوم به مراقبت های پزشکی دقیق نیاز دارند. این مراقبت ها شامل آزمایشات ادرار و آزمایشات اشعه ایکس

برای تشخیص هر نوع سرطان جدید در مراحل اولیه و بیشتر عالج پذیر آن هستند.

نقص های مادرزادی مثانه

پیش از تولد مجرایی بین ناف )فرورفتگی کوچک روی شکم( و مثانه وجود دارد. این اتصال و پیوند، »اوراک« نامیده می شود که معموالً پس از تولد از بین می رود. اگر بخشی

از این مجرا بعد از تولد باقی بماند، امکان دارد که سرطانی شده و یک آدنوکارسینوم شکل بگیرد. چنین سرطانی بسیار نادر بوده و علت بروز کمتر از یک و نیم درصد از موارد

ابتال به سرطان مثانه است.

در هر حال، بر اثر بروز این نقص در حدود یک سوم از آدنوکارسینوم های مثانه شکل می گیرند که با این حال باز هم نادر به شما می روند.

نقص کمیاب دیگری در هنگام تولد به نام »اکستروفی« وجود دارد که خطر ابتال به سرطان مثانه را در افراد افزایش می دهد. در اکستروفی، پوست، ماهیچه و بافت پیوندی

جلوی مثانه ضعیف شده و تحلیل می رود تا این که کامالً به هم می چسبند به گونه ای که یک سوراخ یا نقصی در دیواره شکم به وجود می آید. اکستروفی می تواند به بافت

مجاور مثانه سرایت کرده و آن را در معرض یک عفونت حاد و مزمن قرار دهد که در نهایت ممکن است به شکل گیری یک آدنوکارسینوم در مثانه بیانجامد

پیشگیری

در حال حاضر روش های مطمئنی برای پیشگیری از بروز سرطان مثانه وجود ندارد. بهترین برنامه تا حد امکان دوری از عوامل خطر می باشد.

سیگار نکشید

عقیده بر این است که تقریباً نیمی از مرگ و میرهای ناشی از سرطان مثانه در بین مردان و بیش از یک سوم در میان زنان بر اثر کشیدن سیگار رخ می دهد.

اجتناب از قرار گیری در معرض استنشاق برخی از موارد شیمیایی

اگر شما با نوعی از مواد شیمیایی به نام آمینه های »آروماتیک« سروکار دارید، از ایمن سازی صحیح محیط و نیز شیوه انجام کار اطمینان حاصل نمایید. صنایعی که استفاده از

این مواد شیمیایی در آنها رایج و معمول است عبارت اند از: الستیک سازی، چرم، مواد چاپی، نساجی و تولیدات رنگ.

نوشیدن مایعات به مقدار زیاد

یک تحقیق جدید اعالم کرده است که نوشیدن مقادیر زیاد مایعات می تواند خطر ابتال به سرطان مثانه را در افراد کاهش دهد. توجیه محققین این است که نوشیدن مایعات

زیاد، تولید ادرار را افزایش داده و در نتیجه مثانه فرد فعالیت بیشتری می کند. این کار )نوشیدن مایعات زیاد( باعث می شود تا هر نوع ماده سرطانی زایی که ممکن است در

ادرار وجود داشته باشد، رقیق شده و به این ترتیب مدت زمانی که اینگونه مواد شیمیایی در مجاورت سلول های مثانه باقی می مانند، محدود گردد.

دلیل بروز سرطان مثانه

ما هنوز علت واقعی بروز اکثر سرطان های مثانه را نمی دانیم. اما، محققان به برخی از عوامل خطر )سرطان مثانه( پی برده اند و درباره این موضوع که چطور این عوامل

باعث سرطانی شدن سلول های مثانه می شوند به پیشرفت هایی دست یافته اند.

می تواند باعث شود تا سلول های عادی مثانه به صورتDNAدر طی چند سال اخیر، دانشمندان به پیشرفت های زیادی دست یافته و دریافته اند که برخی تغییرات در

DNAًغیرطبیعی رشد کرده و سرطانی شوند. یک ماده ژنتیکی می باشد که تقریباً برای هر کاری که سلول های ما انجام می دهند، دستوراتی را منتقل می سازد. ما معموال

( حاوی دستوراتی برای نظارت بر سلول ها در هنگام رشد و تقسیمDNA خود را به ما انتقال می دهند. بعضی ژن ها )بخش هایی از DNAشبیه والدین مان هستیم زیرا آنها

( نام دارند. سایر ژن هایی که عمل تقسیم سلولی را کند نموده یا باعث نابودی سلول ها می شوند،6می باشند. برخی از ژن ها که به تقسیم سلولی کمک می نمایند، آنکوژن )

باشد که باعث می شود آنکوژن ها فعال شده یاDNAژن های باز دارنده تومور نامیده می شوند. این مسئله شناخته شده است که سرطان ها می توانند ناشی از نقص های

را از والدین شان به ارث می برند که این مسئله سبب می شود خطر ابتال به سرطان های سینه،DNAژن های بازدارنده تومور غیرفعالی شوند. بعضی از افراد نقص های

تخمدان، کولوکتال و چندین نوع سرطان دیگر در آنها افزایش یابد. با این اوصاف سرطان مثانه از طریق توارث منتقل نمی شود و در حال حاضر به نظر نمی رسد که به ارث

بردن نقص های ژنتیکی علت بروز این بیماری باشد.

مرتبط با سرطان مثانه به جای این که از زمان قبل از تولد به ارث برده شوند، در خالل دوره زندگی بروز می کند. هر زمان که یک سلول آماده تقسیمDNAمعموالً جهش های

رخ دهد. خوشبختانه سلول هاDNA آن نیز باید مشابه سلول تکثیر پیدا کند. این فرآیند بی نقص نمی باشد و ممکن است خطاهایی در هنگام تکثیر DNAبه دو سلول جدید شد،

DNA را اصالح می نمایند. اما ممکن است بعضی از این خطاهای صورت گرفته در DNAدارای دسته ای از آنزیم های ترمیمی می باشند که خطاهای صورت گرفته در تقسیم

ناشی از استنشاق مواد شیمیاییDNAنیز از کنار این آنزیم های ترمیمی اشتباهاً عبور نمایند خصوصاً اگر سلول ها در حال رشد سریع باشند. ممکن است نقص های اکتسابی

سرطان زای موجود در توتون سیگار باشد چرا که این مواد به وسیله خون جذب شده و سپس توسط کلیه ها تصفیه و به داخل ادرار رها می شوند. تصور بر این است که

در پیشرفت سرطان مثانه بسیار مهم باشد. ممکن است تغییرات حاصل در اینHER2 یا ژن های بازدارنده تومور آر.بی و نئو آنکوژن P53تغیرات اکتسابی در ژن هایی نظیر:

نوع ژن ها و نیز سایر ژن های مشابه باعث به وجود آمدن بعضی سرطان های مثانه شود که نسبت به سایر انواع آن سریع تر رشد و تکثیر پیدا کند. تحقیقات جدید در این

را تشخیص داده و سرطان های مثانه را در همان مراحل نخستین ردیابی نماید.DNAزمینه در نظر دارد تا با آزمایشات پیشرفته بتوانند تغییرات حاصل در

اگرچه هنوز این مسئله کامالً مشخص نشده است که سرطان های مثانه بر اثر جهش های موروثی موجود در آنکوژن ها یا ژن های بازدارنده تومور به وجود می آیند، به نظر

می رسد بعضی از افرادی که دارای این نقص ها می باشند قدرت پایینی در پس زدن برخی از مواد شیمیایی سمی سرطان زا دارند. این افراد در برابر اثرات عوامل سرطان

زای موجود در توتون سیگار و برخی مواد شیمیایی صنعتی، دارای حساسیت بیشتری می باشند. محققان آزمایشاتی را که ممکن است به شناسایی چنین افرادی کمک کند

گسترش داده اند اما اینگونه آزمایشات به طور معمول و مرتب در دسترس نمی باشد.

نشانه های سرطان سینه چیست؟هر نوع سرطان با یک سری از عالئم همراه است که آگاهی از این عالیم و نشانه های، فرد را در تشخیص سریعتر این بیماری یاری می دهد.

درصد این70 هزار زن ایرانی به این سرطان مبتال می شوند لذا با توجه به این كه 7سرطان سینه یكی از شایع ترین سرطان ها در میان زنان ایرانی محسوب می شود و ساالنه

سال5 هزار زن مبتال به این بیماری در كشور داریم و این آمار كمی نیست! بویژه آن كه سن ابتال به سرطان سینه در ایران 70 سال عمر می كنند اكنون حدود 5بیماران باالی

60 تا 50 سال است در حالی كه این سن در كشورهای غربی بین 55 تا 45پایین تر از سطح جهانی است. در زمان حاضر به طور متوسط سن ابتال به این بیماری در ایران بین

سال است.

مرحله اول تا چهارم دارد،مرحله اول آن كامال قابل عالج قطعی است،مرحله دوم و سوم،مرحله كلینیكی است كه4بیماری سرطان پستان مانند سایر بیماری های سرطان

بیمار باید تحت درمان های خاص و عمدتا جراحی و شیمی درمانی قرار گیرد؛اما مرحله چهارم زمانی است كه بیماری خیلی پیشرفت كرده است و كار زیادی برای آن نمی توان

انجام داد.

دكتر محمداسماعیل اكبری،رئیس مركز تحقیقات دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی دراین باره می گوید:در سرطان سینه،مبتالیان شانس باالیی برای زنده ماندن داشته و پس

از درمان،احتمال بازگشت و عود مجدد بیماری وجود دارد.بنابراین بیماران مبتال به سرطان سینه باید تحت نظر پزشك معالج قرار بگیرند.

درصد انواع سرطان ها وجود دارد،اظهار كرد:سرطان سینه نیز یكی از انواع سرطانی است كه به راحتی می توان با تشخیص40دكتر اكبری با بیان این كه احتمال پیشگیری از

زود رس از آن پیشگیری كرد و تنها شرط آن،هوشیار بودن مردم جامعه بخصوص زنان است.

برابر افزایش می دهد،اذعان كرد: از این رو پیشگیری از این سرطان بسیار حائز5رئیس مركز تحقیقات سرطان با بیان این كه سابقه فامیلی احتمال ابتال به سرطان سینه را

اهمیت است تا این بیماری در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود.وی با بیان این كه نازایی و عدم شیردهی زنان از عوامل ابتال به سرطان سینه به شمار می رود،خاطرنشان

كرد:زنانی كه پس از بارداری شیردهی نداشته یا نازا هستند، یكی از فاكتورهای خطر برای ابتال به این سرطان را دارا هستند.

دكتر حمیدرضا میرزایی كه در زمینه سرطان شناسی تحقیق می كند،معتقد است:سرطان سینه شایع ترین بدخیمی در زنان كشور است كه برخالف بسیاری از بیماری ها،تنها

انسان مدرن نیست كه با عارضه سرطان سینه دست به گریبان است،متون تاریخی نشان دهنده این حقیقت است كه پزشكان قدیمی نیز در جستجوی راهی برای درمان این

بیماری بوده اند.استعمال دخانیات و بخصوص قلیان از عوامل بسیار خطرناك ابتال به سرطان سینه به شمار می رود. همچنین افزایش وزن غیرطبیعی و مصرف تركیبات

هورمونی زنانه به صورت غیرعلمی نیز از عوامل موثر در ابتال به این سرطان محسوب می شود. همچنین سابقه فامیلی و سقط جنین غیرطبی از عوامل موثر در ابتال به

سرطان سینه محسوب می شود.

دكتر آسیه الفت بخش،عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی درباره نشانه های این بیماری می گوید:درد، التهاب،تورم،قرمزی و فرو رفتگی نوك سینه از عالئم شایع سرطان سینه به

شمار می رود.

سال،عدم حاملگی،عدم شیردهی و هورمون درمانی55 سال،یائسگی باالی 12 سال،قاعدگی زیر 30به گفته وی،سن باال،سابقه فامیلی ابتال به سرطان،اولین حاملگی باالی

بعد از یائسگی از عوامل خطر در ابتال به سرطان سینه هستند.

ساله در نیمه دوم قاعدگی یا در صورت مصرف هورمون35 تا 30وی افزود:دردهای شایع سینه به دو دسته دوره ای و غیردوره ای تقسیم می شود كه دردهای دوره ای در زنان

دیده می شود.دردهای دوره ای غالبا دو طرفه هستند و به علت شدت درد به زیر بغل منتشر می شوند و همچنین با مصرف كافئین یا در صورت اضطراب و افسردگی تشدید

می شوند و عموما علت این دردها تغییرات هورمونی است.

عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی علوم پزشكی تهران در خصوص دردهای غیردوره ای گفت:

سال دیده می شود و ماهیت سوزنی یا كششی دارند.علت دردهای غیردوره ای عموما كیست های ناحیه40این دردها بدون ارتباط با قاعدگی هستند،معموال در افراد باالی

سینه،دردهای قلبی و عضالنی،توده های خوش خیم یا بدخیم سینه هستند.

سال پیش در عمل جراحی20یكی دیگر از نگرانی های زنان در ارتباط با سرطان پستان به بحث زیبایی و حفظ تناسب اندام آنها برمی گردد.پزشكان ایرانی تقریبا از حدود

سرطان سینه قادر به حفظ سینه ها هستند.ضمن این كه استفاده از پروتزهای سینه می تواند نگرانی خانم ها را دراین باره برطرف كند.با این حال زنان جامعه ما باید برای

تشخیص و پیشگیری از سرطان سینه،ماهی یك بار معاینه كلینیكی و سالی یك بار ماموگرافی را فراموش نكنند

سرطان کبد چیست؟

این سرطان، از کبد منشأ مي گیرد. برای فهمیدن سرطان کبد، باید در مورد کبد طبیعی اطالعات مناسبی داشته باشیم. کبد بزرگترین عضو بدن است. این عضو، زیر دنده هاي

سمت راست قفسه سینه درست پایین ریه راست قرار گرفته است. اگر انگشتان خود را زیر دنده هاي سمت راست بکشید، مي توانید کبد خود را لمس کنید. کبد به دو لوب

راست و چپ تقسیم مي شود. برخالف سایر ارگانها، خونرسانی کبد از دو منبع تأمین مي شود. شریان هپاتیک یا کبدی خون روشن و پر اکسیژن را به کبد مي رساند و ورید پورت

)باب( خون پر از مواد غذایی از روده باریک را به کبد مي رساند.

کبد، اعمال حیاتی بسیار مهمي دارد که باعث مي شود نتوان بدون آن زندگی کرد. این عضو باعث خرد کردن و ذخیره بسیاری از مواد غذایی جذب شده از روده ها مي شود.

تولید فاکتورهای انعقادی که برای جلوگیری از خونریزی از محل برش و آسیب مي شوند را برعهده دارد. ترشح صفرا به داخل روده ها برای تسهیل جذب مواد غذایی در کبد

صورت مي گیرد. همچنین نقش بسیار مهمي در دفع سموم و مواد زائد از بدن دارد. به دلیل اینکه کبد از سلول های متفاوتی تشکیل شده، انواع مختلف غده مي توانند از آن

منشأ گیرند. بعضی از این غده ها، سرطانی هستند و بعضی دیگر سرطانی نیستند. غده هایی که سرطانی هستند، بدخیم نامیده مي شود. در اصطالح علمي به انواع غیرسرطانی،

خوش خیم گفته مي شود. این غده ها، علل متفاوتی دارند و به شکل های مختلف درمان مي شوند. پیش آگهی سالمتی شما و یا بهبودتان به نوع غده بستگی دارد

غده های خوش خیم:

غده های خوش خیم، گاهی اوقات به قدری رشد مي کنند و بزرگ مي شوند که مشکل ایجاد مي کنند. ولی در اکثر موارد آنها به بافت های مجاور گسترش نمي یابند و در اعضای

دور دست منتشر نمي شوند. در صورت نیاز به درمان، اکثراً با برداشت جراحی بهبود مي یابند. بعضی از انواع این غده های خوش خیم در زیر آورده شده اند:

:همانژیوم. 1

شایع ترین غده خوش خیم بوده و منشأ آن از عروق خونی است. به دلیل این که این غده ها اکثراً بی عالمتند، به درمان نیاز ندارند. ولی بعضی از آنها به دلیل خونریزی زیاد نیاز به

درمان جراحی و برداشته شدن دارند.

:. آدنوم کبدی2

این غده خوش خیم، از سلول های اصلی کبد به نام هپاتوسیت منشأ مي گیرند. اکثراً بی عالمت بوده و نیازی به درمان ندارند. ولی در صورت ایجاد درد معده، ایجاد توده شکمی،

خونریزی و از دست دادن خون، نیاز به برداشته شدن دارند.

:)FNH( Focal Nodular Hyperplasia . هیپرپالزی ندوالر موضعی )فوکال(3

رشد شبه غدة تعداد زیادی از سلول ها مي باشد که با وجود خوش خیم بودن، افتراق آنها از انواع واقعی سرطان کبد دشوار است. در صورت عالم تدار شدن، غده قابل برداشت

است.

غده های بدخیم و سرطانی:

:Hepato cellular Carcinoma( HCC( )سرطان کبد )هپاتوسلوالر کارسینوما. 1

مورد از این نوع3 سرطان که از کبد منشأ مي گیرد 4شایع ترین نوع سرطان کبد در جوانان است. منشأ آن از سلول های کبدی که اصلی ترین سلول هستند، مي باشد. از هر

مي باشند. اکثر اطالعات این مقاله هم در مورد این نوع سرطان است. کارسینوم هپاتوسلوالر الگوهای رشدی متفاوتی دارد. بعضی از آنها به عنوان یک غده و توده منفرد ایجاد

مي شوند که به تدریج رشد کرده و بزرگتر مي شوند و در فقط در مراحل پیشرفته به سایر قسمت های کبد انتشار مي یابد بعضی دیگر به صورت نقاط پراکنده در کبد و نه

به صورت یک توده منفرد مي توانند شروع شوند. این نوع سرطان بیش تر در مبتالیان به سیروز کبدی دیده مي شوند. پزشکان با بررسی میکروسکوپی غده کبدی مي توانند به زیر

گروه و نوع کارسینوم هپاتوسلوالر پی ببرند. اکثر این زیرگروه ها، تأثیری روی درمان و یا پیش آگهی بیماری ندارند. ولی یک نوع نادر به نام فیبروالمالر، نسبت به انواع دیگر

کارسینوم هپاتوسلوالر، پیش آگهی بهتری دارد.

)سرطان مجاری صفراوی(:کالنژیوم کارسینوم. 2

مورد آن شامل کالنژیوکارسینوم است. این سرطان از لوله هاي کوچک به نام مجاری صفراوی که صفرا را به کیسه صفرا منتقل مي کند،2 تا 1 مورد سرطان کبد، 10از هر

منشأ مي گیرد. با وجودی که در این مقاله بیش تر در مورد کارسینوم هپاتوسلوالر صحبت مي شود، کالنژیوکارسینوم هم به همان صورت درمان مي شود.

:آنژیوسارکوم یا همانژیوسارکوم. 3

این ها انواع نادر سرطان هستند که از عروق خونی کبد منشأ مي گیرند. رشد سریعی دارند و اغلب زمانی تشخیص داده مي شوند که به حدی در بدن پخش شده اند كه قابل

برداشتن نیستند. درمان، اغلب پیشرفت بیماری را کندتر مي کند ولی اکثر بیماران بیش تر از یک سال از زمان تشخیص این سرطان، زنده نمي مانند.

:هپاتوبالستوم. 4

% کودکان مبتال به این بیماری با70 سال شناخته مي شود. تقریباً 4این نوع، یک نوع بسیار نادر سرطان کبد است که در بچه ها ایجاد و گسترش مي یابد. اغلب در بچه هاي زیر

% است.90جراحی و شیمي درمانی، به صورت موفق درمان مي شوند. میزان بقای این سرطان در مراحل اولیه بیماری، بیش از

سرطان کبد ثانویه:

اکثر مواردی که در کبد، تشخیص سرطان داده مي شود، منشأ اولیه آن در جای دیگری از بدن است و به کبد انتشار مي یابد و به آن سرطان متاستاتیک گفته مي شود. این حالت

در مراحل پیشرفته سرطان پستان، کولورکتال )روده بزرگ(، ریه و بسیاری انواع دیگر ایجاد مي شود.

در زیر میکروسکوپ، این سلولهای سرطانی در کبد مشابه سلول های سرطانی منشأ و محل اولیه خود هستند. مثالً اگر فردی مبتال به سرطان ریه باشد که به کبد انتشار و

متاستاز یافته، سلول های سرطانی مهاجر، از نظر ظاهر و عملکرد مشابه سلول های سرطان ریه بوده و مشابه سرطان ریه هم درمان مي شوند.

چه تعدادی از افراد مبتال به سرطان کبد مي شوند؟

100 مورد از هر 1این سرطان در مردان شایع تر از زنان بوده و به طور متوسط، ریسک و احتمال ابتالی یک مرد در دوره زندگی خود به سرطان کبد یا مجاری صفراوی حدود

نفر است. این سرطان در کشورهای در حال توسعه مثل آفریقا و آسیای جنوب شرقی شایع تر از250 مورد از هر 1نفر است. در حالی که این رقم در زنان به صورت

کشورهای پیشرفته مثل آمریکاست. در بسیاری از این کشورها حتی شایع ترین نوع سرطان است.

و عوامل خطرساز )ریسک فاکتورها(:پیشگیری

ریسک فاکتور، هر عاملی است که شانس ابتالی فرد به بیماری را افزایش دهد. انواع مختلف سرطان، ریسک فاکتورهای مختلف دارند. بعضی از آنها مثل سیگار قابل کنترل

است. ولی بعضی دیگر مثل سن بیمار یا سابقه خانوادگی غیرقابل تغییر است. ولی ریسک فاکتورها تعیین کننده همه چیز نیستند و داشتن یک مورد یا چندین ریسک فاکتور، به

معنی ابتالی فرد به سرطان نیست و بسیاری از افرادی که به سرطان متبال مي شوند نیز، هیچ ریسک فاکتور شناخته شده ای ندارند.

:جنس. 1

سرطان کبد در مردان شایع تر از زنان است که مي تواند ناشی از رفتارهایی مثل سیگار کشیدن یا سوء مصرف الکل و ... باشد.

:نژاد. 2

بیش ترین شیوع این سرطان در آمریکا، نژاد آمریکایی ـ آسیایی مي باشد و سپس در هندی ـ آمریکایی ها، اسپانیایی ها، آفریقایی ـ آمریکایی ها بسیار شایع است.

:. ابتال به انواع خاص بیماری های کبدی3

است. این عفونت ها منجر به سیروز کبدی مي شوند و در قسمت هایی از دنیا بسیار شایع اند. درC یا Bشایع ترین ریسک فاکتور ابتال به سرطان کبد، عفونت با ویروس هپاتیت

مي باشد. این ویروس از طریق شخص به شخص و از راه سوزن آلوده در حین تزریق، رابطه جنسی کنترل نشده و)C )HCVکشور ما شایع ترین علت سرطان کبد، هپاتیت

، ریسک ابتالی بیش تر به سرطان ندارند.Aغیرمطمئن و یا حین تولد منتقل مي شود. همچنین مي تواند از طریق خون، انتقال یابد. افراد مبتال به هپاتیت

سیروز کبدی. 4

سیروز، بیماری است که در آن سلول های کبدی آسیب دیده با بافت فیبروز و همبند جایگزین مي شود. این حالت، اغلب منجر به سرطان مي شود. معموالً شایع ترین علل سیروز

است. یک علت دیگر آن بیماری هماکروماتوز است که منجر به تجمع مقدار زیادی آهن در کبد مي شود. بعضی بیماری های نادرتر همC یا Bکبدی، مصرف الکل، ابتال به هپاتیت

منجر به سیروز مي شوند.

دیابت:. 5

دیابت، ریسک ابتال به سرطان کبد را افزایش مي دهد. این احتمال در افراد دیابتی که سایر عوامل خطرساز مثل مصرف بیش از حد الکل یا هپاتیت دارند، خیلی بیش تر است.

:چاقی. 6

چاقی بیش از حد، احتمال ابتال به سرطان کبد را افزایش مي دهد.

:. آفالتوکسین7

این ماده سرطان زا، توسط قارچ هایی که مي توانند در آجیل، سویا، دانه هاي روغنی، ذرت و برنج رشد کنند، ایجاد مي شود. تماس درازمدت با آفالتوکسین، باعث افزایش احتمال

ابتال به سرطان کبد مي شود.

:. مادة شیمیایی کلرید وینیل یا دی اکسید تریوم8

این مواد شیمیایی، ریسک فاکتور ابتال به انواعی از سرطان کبدند. البته امروزه استفاده از این مواد و تماس با آنها شدیداً کنترل شده و این احتمال کاهش یافته.

:. استروئیدهای آنابولیک9

این هورمون های مردانه توسط بسیاری از ورزشکاران برای افزایش قدرت، بسیار استفاده مي شوند. مصرف طوالنی مدت آنها مي تواند احتمال ابتال به سرطان کبد را مختصری

افزایش دهد.

:آرسنیک. 10

در بعضی قسمت های دنیا، آب آشامیدنی حاوی آرسنیک است که باعث افزایش ریسک ابتال به سرطان کبد مي شود.

بعضی ریسک فاکتورهای محتمل و غیرقطعی:

قرص های ضد بارداری:

این قرص ها مي توانند مختصری احتمال ابتال به سرطان کبد را افزایش دهند. اکثر مطالعاتی که در زمینه قرص های ضد بارداری و ابتال به سرطان کبد صورت گرفته اند، شامل

انواعی از قرص ها بودند که امروزه دیگر کاربردی ندارند. امروزه قرص های ضد بارداری به صورت های متفاوتی تولید مي شوند و احتمال افزایش ریسک سرطان کبد مرتبط با

آنها نامشخص است.

:تنباکو

بعضی مطالعات، ارتباطی بین سرطان کبد و سیگار یافته اند ولی میزان درست بودن آن نامشخص است.

؟آیا سرطان کبد قابل پیشگیری است

معیارهای سالمت عمومي که باعث کاهش تماس با ریسک فاکتورهای شناخته شده مي شوند، مي توانند به پیشگیری از اکثر موارد سرطان کبد کمک مي کند.

دوری از عفونت هپاتیت:

باید واکسیناسیون انجام شود. تمام کودکان، نوجوانان و جوانانB است. برای پیشگیری از هپاتیت C و Bبه طور کلی، بزرگترین ریسک فاکتور، عفونت با ویروس هپاتیت

در افرادی که تحت واکسیناسیون قرارB )و نیز هپاتیت C، واکسنی وجود ندارد. برای پیشگیری از هپاتیت Cپرخطر باید این واکسن را دریافت کنند ولی برای هپاتیت

نگرفته اند(، باید از ماهیت و نیز نحوه انتشارشان آگاهی داشته باشیم. این ویروس از طریق خون، انتقال خون، سوزن آلوده، رابطه جنسی نامطمئن، و در حین وضع حمل

انتقال مي یابد.

هم وجود دارد. میزان اثرگذاری این داروها، هنوز هم مورد مطالعه است و همچنین اثرگذاری آنها روی سرطان کبد هم تحتC و Bعالوه بر این، داروهایی برای درمان هپاتیت

هستید با پزشکتان در مورد مصرف این داروها مشورت کنید.C یا Bبررسی است. اگر مبتال به هپاتیت

محدودیت مصرف الکل و سیگار )تنباکو(:

در آمریکا، سوء مصرف الکل، علت اصلی ابتال به سیروز کبدی است که منجر به سرطان کبد مي شود. ولی جلوگیری از سرطان کبد در اثر سوء مصرف الکل، همچنان به عنوان

یک معضل و چالش است. ترک سیگار هم مي تواند ریسک ابتال به سرطان کبد و بسیاری از بیماری های کشنده و مرگبار را کاهش دهد.

سالمت مواد غذایی و شیمیایی:

تغییر در روش ذخیره و نگهداری مواد غذایی در بعضی کشورهای گرمسیری مي تواند میزان تماس با عوامل ایجادکننده سرطان مثل آفالتوکسین را کاهش دهد. بسیاری از

کشورهای پیشرفته، برای سالمت مواد غذایی قوانین منظم و مشخصی دارند. آنها همچنین قوانینی برای حفاظت مردم در برابر مواد شیمیایی ایجادکننده سرطان دارند. به

دلیل این معیارها، میزان ایجاد سرطان کبد در اثر این مواد شیمیایی بسیار کاهش یافته است.

درمان هایی که باعث افزایش ریسک سرطان کبد مي شوند:

بعضی بیماری های اکتسابی خاص باعث ایجاد سیروز کبدی شده و ریسک ابتال به سرطان کبد را افزایش مي دهند. شناسایی و درمان این بیماری ها و در مراحل اولیه مي تواند

این احتمال را کاهش دهد.

تشخیص زودرس، مرحله بندی سرطان:

چگونه سرطان کبد، شناسایی مي شود؟

سرطان کبد معموالً تا مراحل پیشرفته، عالئمي ایجاد نمي کند. در نتیجه به ندرت در مراحل اولیه شناسایی مي شود. همچنین هیچ روش و آزمايش غربالگری برای سرطان کبد

وجود ندارد و غده های کوچک هم به سختی در معاینه فیزیکی قابل تشخیص اند.

روش هایی برای شناسایی سرطان کبد:

بسیاری از بیمارانی که به سرطان کبد مبتال مي شوند از مدت ها قبل دچار سیروز شده اند. اگر فرد مبتال به سیروز، بدون دلیل مشخص، بیماریش تشدید شود، پزشکان باید شک

به سرطان کبد کنند و برای اطمینان باید آزمايش های تشخیصی الزم را درخواست کنند.

:AFPآزمايش سنجش سطح خونی

( تشخیص داده مي شود. این پروتئین در خون جنین وجود داردAFP( )alpha-fetoproteinسرطان کبد گاهی اوقات با سنجش سطح خونی پروتئینی به نام آلفافیتوپروتئین )

برایAFPولی مدت کوتاهی بعد تولد، از جریان خون ناپدید مي شود. وجود آن در خون افراد بالغ مي تواند نشان دهنده سرطان کبد )یا سایر انواع سرطان( باشد. سنجش سطح

شناسایی و تشخیص غده در مراحل اولیه در افراد پرخطر برای ابتال به سرطان کبد کاربرد دارد. ولی با این حال، بعضی از انواع غده های کبدی مقدار زیادی از این ماده را تولید

باال یا در حد تشخیصی است، احتماالً غده به حدی بزرگ شده که دیگر قابلAFPنمي کنند و با سنجش سطح آن قابل تشخیص زودرس نیستند و در نتیجه در زمانی که سطح

برداشت نیست و یا ممکن است به خارج کبد انتشار، متاستاز و گسترش یافته باشد. بعضی از بیماری های غیرسرطانی کبد هم این پروتئین را تولید مي کند.

:سونوگرافی

سونوگرافی آزمايشی است که در آن از امواج صوتی برای تهیه تصاویری از ارگان های داخلی مثل کبد استفاده مي شود. برای انجام این روش، روی یک میز دراز مي کشید و

سپس یک ابزار تشخیصی سونوگرافی در حالت خوابیده از روی قسمتی از بدن که قرار است مورد بررسی قرار گیرد، عبور داده مي شود. این روش گاهی اوقات در افرادی که

نوع مشخص ریسک فاکتور سرطان کبد دارند برای شناسایی سرطان در مراحل اولیه استفاده مي شود. همچنین قبل از تهیه بیوپسی قابل انجام است تا بتوان تشخیص داد آیا

غده از نوع کیست پر از مایع که اغلب خوش خیم است مي باشد و یا توده جامد است

چه کسی باید تحت بررسی قرار گیرد؟

افراد با ریسک باالی ابتال به سرطان کبد از روش های غربالگری سود مي برند و بهتر است قبل عالمت دار شدن مورد بررسی قرار گیرند. بسیاری از پزشکان این آزمايش ها را

برای بیماران خاصی انجام مي دهند. این بیماران شامل مبتالیان به سیروز به خصوص در موارد پیشرفته آن که بیمار کاندید پیوند کبد است مي باشند. از طرف دیگر، سرطان

ممکن است در طول دوره انتظاری پیوند شروع شود و بسیار پیشرفته شود تا جایی که غیرقابل درمان شود. ابتال به سرطان کبد، باعث مي شود افراد در لیست انتظار پیوند،

در اولویت باالتری قرار گیرند.

هم باید تحت غربالگری قرار گیرند. مثل افرادی که در خانواده شان سابقه سرطان کبد دارند. برای بعضی افرادC یا Bبعضی افراد با عفونت مزمن و طوالنی مدت هپاتیت

پرخطر، فواید انجام آزمايش غربالگری هنوز مشخص نیست. اگر فکر مي کنید در خطر باالی ابتال به سرطان کبد هستید با پزشکتان در مورد لزوم انجام این آزمايش های

تشخیصی مشورت کنید.

عالئم ابتال به سرطان کبد:

در اکثر موارد، سرطان کبد در مراحل اولیه عالمتی ایجاد نمي کند. عالئمي که در زیر توضیح داده مي شوند، مي توانند توسط سرطان کبد قابل ایجاد شوند ولی عالوه بر این

سرطان، توسط بیماری های دیگری هم مي توانند به وجود بیایند. اگر هر یک از این عالئم را داشتید، به پزشک مراجعه کنید:

•کاهش وزن )در زمانی که انتظار کاهش وزن ندارید و یا تالشی برای کم کردن آن نمي کنید(

•کاهش اشتهای مداوم

•تهوع و استفراغ

•تب

•احساس پری زودرس و زیاد بعد خوردن مقدار مختصری غذا

•بزرگ شدن کبد و یا یک توده که در سمت راست قابل لمس و تشخیص است.

•معده درد مداوم

•التهاب و تورم در محدوده معده

•خارش

•زردی چشم و پوست )یرقان(

•وریدهای برجسته روی شکم که از روی پوست قابل مشاهده اند

C و B•ضعف و بی حالی شدید و تشدید شده در زمینه ابتال به هپاتیت

•بعضی از غده های کبدی هورمون هایی ترشح مي کنند که روی ارگانهای خارج کبدی بسیار تأثیر مي گذارند. این هورمون ها باعث مي شوند:

•سطوح کلسیم خون بسیار افزایش یابد که منجر به تهوع، سرگیجه و گیجی، یبوست، ضعف و بی حالی و مشکالت عضالنی مي شوند.

•کاهش سطح قند خون که مي تواند منجر به احساس ضعف و بی حالی و از حال رفتن شود.

•بزرگ شدن پستان ها و یا منقبض و چروکیده شدن بیضه ها در مردان

این یافته ها باعث مي شود، بیش تر به جای شک به مشکالت کبدی، احتمال بسیار اختالل سیستم عصبی و یا غددی و هورمونی وجود داشته باشد و به دنبال بروز اینها،

آزمايش هاي تشخیصی بیش تری مورد نیاز است.

آزمايش هاي تشخیصی دقیق تر سرطان کبد:

اگر شما عالئم و یا یافته هاي مربوط به سرطان کبد دارید و یا به هر دلیلی به سرطان کبد مشکوک شده باشید، پزشکتان یک یا تعداد بیش تری آزمايش برای پیدا کردن دقیق تر

بیماریتان درخواست مي کند. این آزمايش ها شامل:

آزمايش های تصویربرداری:

، امواج مغناطیسی و یا رادیویی، تصاویری از اعضای داخلی بدن تهیه مي شوند. این آزمايش ها، به دالیل مختلف مثل پیدا کردنxدر این آزمايش ها، با استفاده از امواج و اشعه

غده و مشخص کردن سرطانی بودن یا نبودن آن، فهمیدن میزان انتشار سرطان و یافتن میزان اثربخشی درمان به کار برده مي شوند.

:سونوگرافی. 1

این آزمايش، برای پیدا کردن غده های داخل کبد استفاده مي شود. در این روش از امواج صوتی برای تهیه تصاویری از داخل بدن استفاده مي شود. اکثر افراد این روش را به

دلیل استفاده گسترده آن برای بررسی جنین در طی دوران بارداری مي شناسند. الگوهای مختلف انعکاس و اکو، مي توانند وجود غده و در بعضی موارد حتی نوع آن را هم

مشخص کنند. این یک روش تشخیصی ساده است. شما روی یک سطح مسطح دراز مي کشید، سپس یک نوع ابزار از روی سطحی از بدن که قرار است تحت بررسی قرار

گیرد، عبور داده مي شود.

. سي.تي.اسکن:2

برای تهیه تصاویر از بدن استفاده مي شود. سپس این تصاویر در کنار هم قرار داده مي شوند. تا تصاویری از برش ها و قسمت های مختلف بدن که قرارxدر این روش ازامواج

است مورد بررسی قرار گیرد، ارائه شود. سي.تي.اسکن، قادر است اطالعات دقیقی در مورد سایز، شکل و محل غده داخل کبد یا قسمت دیگر بدن مثالً شکم ارائه دهد. در

طی این روش، برای مشخص کردن بهتر محدوده ارگان های داخلی، تحت تزریق ماده حاجب قرار مي گیرید.

دقیقه به حالت دراز کشیده باقی بمانید تا تصاویر تهیه و کامل شوند.30 تا 15سپس برای

3 .MRI( )ام ـ آر ـ آی( Magnetic Resonance Imaging:)

برای تهیه تصاویر استفاده مي شود. یک کامپیوتر، الگوهای مختلف امواج رادیویی را به تصاویر با جزئیات باال ازxدر این روش از امواج رادیویی و مغناطیسی قوی به جای اشعه

قسمت های مختلف بدن، تبدیل مي کند. اسکن ام. آر. آی، برای بررسی و مشاهده سرطان های کبد بسیار مفیدند و مي تواند گاهی سرطان و بدخیمي را از یک توده خوش خیم

زمان بیش تری نسبت به سي.تي.اسکن طول مي کشد و برای انجام آن الزم است که در یک دستگاه لوله ای شکل قرار گیرید.MRIافتراق دهد. انجام

:آنژیوگرافی. 4

، به بیمار باید ماده حاجب داخل شریانی تزریق شود. ماده حاجب قادر است،x برای بررسی عروق خونی است. در این روش قبل دریافت اشعه xیک روش استفاده از اشعه

محدوده عروق خونی را در تصاویر مشخص کند و نشان دهد کدام یک از عروق، خونرسانی و تغذیه خونی توده سرطانی کبد را برعهده دارند. این روش به جراحان کمک مي کند

تصمیم بگیرند که آیا توده سرطانی قابل برداشت است و نیز بهترین روش جراحی در صورت لزوم کدام است. این روش مي تواند ناخوشایند و ناراحت کننده باشد، چون برای

انجام آن الزم است یک لوله بسیار نازک و باریک )کاتتر( از طریق کشاله ران به دخل شریان کبد هدایت شود. قبل از این اقدام، از داروهای بی حسی برای بی حس کردن محل

استفاده مي شود.

:الپاروسکوپی. 5

در این روش، پزشک با استفاده از یک لوله باریک و مجهز به منبع نور کوچک، به بررسی و مشاهده کبد و سایر ارگان های داخل شکم مي پردازد. این لوله از راه یک برش

جراحی بسیار کوچک، در قدام شکم وارد و جاسازی مي شود. این روش به پزشکان کمک مي کنند که تشخیص دهند نیاز به جراحی وجود دارد یا سایر روش های درمانی قابل

انجامند. همچنین از طریق ابزارهای کوچکی که از راه لوله وارد مي شوند، مي توان نمونه هاي کوچک بیوپسی برای بررسی زیر میکروسکوپ تهیه کرد. برای انجام این روش،

بیمار تحت بی حسی و بیهوشی قرار مي گیرد.

:بیوپسی. 6

بهترین و قطعی ترین روش تشخیص وجود سرطان، نمونه گیری از غده و بررسی میکروسکوپی است. روش های مختلفی برای نمونه گیری و تهیه بیوپسی وجود دارد. برای انجام

این روش، پوست محلی که قرار است تحت بیوپسی قرار گیرد، بی حس مي شود. نمونه هاي بیوپسی را مي توان حین الپاروسکوپی و زمانی که پزشک در حال مشاهده و بررسی

سطح کبد است، تهیه کرد. به این صورت که پزشک حین مشاهده کبد و سایر اعضا، در صورت مشاهده نواحی با ظاهر غیرعادی و یا مورد مشکوک، از آن قسمت ها بیوپسی

تهیه مي کند.

. آزمايش های خونی:7

( استفاده مي شود. سطوح این پروتئین در افراد مبتال به سرطان کبد، اغلب افزایشalpha-fetoprotein یا آلفافیتوپروتئین )AFPاین آزمايش ها، برای سنجش سطوح ماده

کاهشAFP قبل و بعد درمان و فهمیدن تأثیر درمان استفاده کنند. )انتظار مي رود به دنبال درمان، سطوح AFPیافته است. پزشکان از این روش مي توانند، برای مقایسه سطح

یابد( سایر آزمايش های خونی مي توانند به پزشکان کمک کنند که مشخص شود، سایر قسمت های کبد که سرطانی نشده و نیز سایر ارگان های بدن چگونه کار مي کنند. این

اطالعات مي توانند به پزشکتان کمک کند تا بفهمد آیا جراحی انتخاب مناسبی برای شماست یا خیر.

مرحله بندی سرطان )بعد انجام آزمايش های تشخیصی(:

مرحله بندی، فرآیند شناسایی میزان انتشار سرطان است. مرحله سرطان، مهمترین عامل برای تصمیم گیری درمانی است. تمام پزشکان از یک روش واحد برای مرحله بندی

B و A خودش به دو زیر گروه 3 مشخص مي شوند. مرحله 4 تا 1 است که در آن مراحل با اعداد التین از TNMسرطان استفاده نمي کنند. شایع ترین روش مرحله بندی سیستم

، نشانه بیماری و سرطان جدی است.4 هم تقسیم مي شود. در اکثر موارد، هر چه عدد کوچکتر باشد، نشانه انتشار کم تر سرطان است و عدد بزرگتر مثل مرحله Cو

برای مقاصد درمانی، پزشکان اغلب سرطان های کبد را بر اساس امکان برداشت کامل آنها از طریق جراحی و یا عدم امکان این کار تقسیم مي کنند. قابل برداشت )

Resectableیک اصطالح پزشکی است و به این معنی است که توده سرطان را مي توان از طریق جراحی خارج کرد. به عنوان مثال، اگر سرطان در مراحل اولیه باشد و یا ،)

قسمت غیرسرطانی که تحت تأثیر سرطان قرار نگرفته، سالم باشد، احتماالً شما به وسیله جراحی درمان مي شوید. پزشکان اغلب به این نوع سرطان )قابل برداشت موضعی(

(Localized Resectable.مي گویند )

( گفته مي شود.unresectableگاهی اوقات، به دالیل مختلف، سرطان، توسط روش های جراحی قابل برداشت نیست. به این نوع سرطان ها، غیر قابل برداشت یا )

به سرطان هایی که در اکثر قسمت های کبد پخش شده اند و یا حتی به سایر ارگان های بدن انتشار یافته اند، سرطان های »پیشرفته« گفته مي شود. از آنجایی که عالئم سرطان

کبد معموالً تا زمانی که بیماری پیشرفته نشده، ظاهر نمي شود، تنها تعداد کمي از سرطان های کبدی در مراحل اولیه قابل تشخیص اند و مي توان از طریق جراحی آنها را خارج و

درمان کرد. به دلیل اینکه، مبتالیان به سرطان کبد، غالباً مبتال به سیروز کبدی هم هستند، پزشکان در حین درمان سرطان مي خواهند نوع سیروز و میزان جدی بودن آن را هم

مشخص کنند. آنها از روش هایی برای اندازه گیری مواد مختلف در خون، مایع در شکم و بررسی عملکرد مغزی استفاده مي کنند.

:درمان

چگونه سرطان کبد درمان مي شود؟

اطالعات درمانی در این راهنما، نمي تواند جایگزین درمان و قضاوت سیستم درمانی شما شود و تنها برای کمک به شما و خانواده تان برای کسب اطالعاتی در مورد بیماری و

توانایی تصمیم گیری با پزشکتان است. پزشک شما مي تواند دالیلی برای پیشنهاد روش درمانی متفاوت با این راه حل های کلی داشته باشد.

بعد از شناسایی و مرحله بندی سرطان کبد، پزشکتان یک یا چندین روش درمانی را به شما پیشنهاد مي کند. انتخاب روش درمانی یک تصمیم بزرگ است. در زمان تصمیم برای

انتخاب نوع درمان، توجه به مرحله و میزان گسترش سرطان بسیار مهم است. ولی عالوه بر آن سن، شرایط سالمت عمومي و ترجیحات شخصی هم باید مد نظر قرار گیرند.

حتی داشتن یک انتخاب دوم هم مي تواند کمک کننده باشد.

مشورت با فردی که در زمینه سرطان کبد تجربه کافی دارد مي تواند به شما اطالعات بیش تری ارائه دهد و کمک کند که اطمینان بیش تری در مورد روش درمانی انتخابیتان پیدا

کنید.

جراحی:

امروزه، جراحی تنها يك راه احتمالي براي درمان سرطان است. جراحی هم برای برداشت توده و هم برای پیوند کبد انجام مي شود. اگر تمام توده سرطانی که جراح در حین

جراحی مشاهده مي کند برداشته شود، شما بهترین پیش آگهی را برای بقا خواهید داشت. ولی اغلب برداشت کامل اکثر توده هاي سرطانی امکان پذیر نیست. اکثراً سرطان

بزرگ بوده و در قسمت های متعدد کبد قابل مشاهده است و یا به خارج از کبد انتشار یافته است. همچنین اکثر مبتالیان به سیروز، کبد سالم به اندازه کافی ندارند که امکان

جراحی برایشان فراهم باشد.

عوارض جانبی و ریسک فاکتورها و خطرات جراحی:

افراد مبتال به سرطان کبد، اغلب دچار آسیب به سایر قسمت های کبدشان هستند. پزشکان باید بتوانند مقدار کافی از کبد را که سرطانی شده بردارند و نیز باید مقدار کافی از

کبد برای حفظ عملکرد طبیعیش باقی بماند. خونریزی بعد جراحی، بزرگترین نگرانی است. کبد به طور طبیعی قادر است فاکتورهای انعقادی و موادی که کمک مي کنند که خون

لخته شود تولید مي کند. آسیب به کبد )هم قبل جراحی و هم در طی جراحی( مي تواند عوارض خونریزی را تشدید کند. نگرانی دیگر این است که چون توده باقیمانده کبد بعد

جراحی، اغلب حاوی بیماری و آسیب های آن است، مي تواند منجر به بروز مجدد سرطان شود. در نتیجه گاهی اوقات یک سرطان کبد جدید مي تواند به صورت تأخیری ایجاد

شود.

پیوند کبد:

پیوند کبد، یک انتخاب برای افراد با سرطان های کبد کوچک است. امروزه این روش برای افرادی با تعداد کمي غده که به طور کامل قابل برداشت نیستند )هم به دلیل محل و

وضعیت قرارگیری غده ها و هم به دلیل اینکه احتماالً بافت کبدی سالم زیادی باقی نمانده( حفظ مي شود.

تعداد زیادی کبد برای مبتالیان به سرطان کبد وجود ندارد چون آنها اکثراً برای بیماری های قابل درمان تر مصرف مي شوند و بیماران اکثراً باید مدت بسیار طوالنی برای یافتن

کبد منتظر بمانند. به همین دلیل بیش تر پزشکان، ابتدا یک برداشت و جراحی محدود را توصیه مي کنند تا سپس در صورت بازگشت سرطان، پیوند صورت گیرد. افزایش آگاهی

نسبت به اهدای اعضا، یک هدف اساسی برای پیشرفت سالمت عمومي است که مي تواند باعث شود این روش درمانی برای تعداد بیش تری افراد مبتال به سرطان کبد یا سایر

بیماری های جدی کبدی، قابل دسترس شود.

یک روش درمانی دیگر که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است، اهدای قسمتی از کبد از خویشاوندان نزدیک فرد بیمار است. این روش عملی است ولی عوارض

ناشی از پیوند همچنان نگران کننده اند.

خطرات و عوارض جانبی احتمالی پیوند کبد:

افرادی که تحت پیوند کبد قرار مي گیرند باید داروهایی برای سرکوب سیستم ایمنی و جلوگیری از رد شدن عضو جدید توسط بدن دریافت کنند. این داروها عوارض و خطرات

خاص خود از جمله افزایش احتمال ابتال به عفونت ای جدی دارند. بعضی از این داروها همچنین عوارض دیگر روی سالمتی فرد ایجاد مي کنند.

انتظار مي رود پیشرفت های پزشکی در آینده، احتمال رد پیوند و عوارض جانبی سخت آن را کاهش دهد.

آمبولیزاسیون و حذف غده :

این روش به صورت درمان موضعی است که بدون خروج و برداشتن غده ، آن را تخریب مي کند. روش های مخلتفی برای این کار وجود دارد. این درمان ها معموالً در بیمارانی که

غده های کم و کوچکی که قابل برداشت با جراحی نیستند دارند، عملي است. این روش ها به معنی درمان سرطان نیستند بلکه کمک مي کنند که افراد مدت طوالنی تری زندگی

کنند. آمبولیزه کردن هم یک روش درمانی دیگر برای غده های غیرقابل جراحی است. در این روش ماده ای داخل شریان تغذیه کننده غده قرار داده مي شود. این ماده، جریان

خون را مسدود کرده و رشد غده را بسیار دشوار مي کند. آمبولیزاسیون + شیمي درمانی، شامل ترکیب دو روش شیمي درمانی و آمبولیزاسیون است. مطالعات همچنان ادامه

دارند تا مشخص شود آیا این روش ترکیبی بهتر و مؤثرتر از آمبولیزه کردن به تنهایی است. رادیو آمبولیزاسیون، ترکیب آمبولیزاسیون و رادیوتراپی است. در این روش مواد

رادیواکتیو کمي به داخل شریان تغذیه کننده کبد تزریق مي شود. این روش، این امکان را فراهم مي کند تا مقادیر کم اشعه تنها روی محل های غدة اثر بگذارند. این روش ها هنوز

هم جدید هستند و مورد بررسی اند.

:رادیوتراپی

برای کشتن و یا خرد کردن سلول های سرطانی است. رادیوتراپی از منبع خارجی، امواج رادیویی را از خارجxاین روش به صورت استفاده از امواج بسیار پرانرژی مثل اشعه

بدن به توده سرطانی مي رساند. سلول های سرطان کبد توسط رادیوتراپی قابل از بین رفتن هستند. ولی از این روش نمي توان در مقادیر بسیار باال استفاده کرد. چون عالوه

بر از بین بردن سلول های سرطانی، سلول های طبیعی را هم از بین مي برد. از این روش رادیوتراپی اغلب برای کوچک کردن غده کبد و یا تسکین عالئم سرطان مثل درد

استفاده مي کنند. ولی این روش نمي تواند سرطان کبد را درمان کند و یا به افراد کمک کند که مدت طوالنی تری زندگی کنند. رادیوتراپی سه بعدی، یک روش جدیدتر رادیوتراپی

از منبع خارجی است که در آن از طریق یک کامپیوتر، محل دقیق غده را مشخص مي کنند. این کار آسیب به سلول های طبیعی را به حداقل رسانده و این امکان را ایجاد مي کند

که از دوزهای باالتری استفاده شود. اگر امکان این روش وجود داشته باشد، معموالً بر سایر روش های رادیوتراپی برتری دارد.

عوارض جانبی محتمل رادیوتراپی:

این عوارض شامل مشکالت پوستی مشابه آفتاب سوختگی در محل ورود اشعه به بدن، تهوع، استفراغ، ضعف و خستگی مي باشد. اغلب این عالئم با بهبود بیماری از بین

مي روند. رادیوتراپی همچنین مي تواند باعث تشدید عوارض شیمي درمانی شود.

:هدف درمانی

افزایش اطالعات در مورد تغییرات سلولی که منجر به ایجاد سرطان مي شود، باعث شده که بهتر بتوان داروهایی که قادرند به صورت خیلی اختصاصی روی این تغییرات اثر

کنند، شناسایی شوند. این داروهای هدفمند مشابه داروهای استاندارد شیمي درمانی عمل نمي کنند. آنها اغلب عوارض جانبی متفاوت و کم تری نسبت به داروهای استاندارد

دارند. مشابه داروهای شیمي درمانی، اینها هم وارد جریان خون شده و در بدن انتشار مي یابند. در نتیجه مي توانند حتی روی سرطان هایی که به اعضای دوردست انتشار یافته اند

هم مؤثر باشند. به دلیل عدم پاسخدهی و اثرگذاری مناسب شیمي درمانی روی اکثر مبتالیان به سرطان کبد، پزشکان روش های آزمایشی جدیدی برای بررسی و استفاده از این

هدف درمانی ها شروع کرده اند.

:شیمي درمانی

این روش به صورت استفاده از داروهایی برای کشتن سلول های سرطانی است. معموالً داروها به صورت داخل وریدی یا خوراکی تجویز مي شوند. در زمان ورود دارو به خون،

در بدن انتشار مي یابند و منجر مي شوند روی سرطان های منتشر و متاستاتیک هم مؤثر باشند. سرطان کبد به اکثر داروهای شیمي درمانی پاسخ خوبی نمي دهد. داروهایی که

- فلوئورو اوراسیل و سیس پالتین مي باشند. ولی اکثر مطالعات نشان نداده اند که شیمي درمانی مي تواند به بیماران5بهترین تأثیر را روی این سرطان داشتند، دوکسوروبیسین،

مبتال به سرطان کبد کمک کند که مدت طوالنی تری زنده بماند.

عوارض جانبی محتمل شیمي درمانی:

•زخم های دهانی

•از دست دادن اشتها

•ریزش مو

•تهوع و استفراغ

•افزایش ریسک ابتال به عفونت )در نتیجه کاهش تعداد گلبول های سفید(

•خونریزی و کبودی آسان )در نتیجه کاهش تعداد پالکت(

•ضعف و خستگی و تنگی تنفس )در نتیجه کاهش تعداد گلبول قرمز(

اکثر عوارض جانبی با اتمام درمان از بین مي روند. در صورت داشتن این عوارض جانبی حتماً به پزشکتان اطالع دهید.

میزان بقای ناشی از سرطان کبد:

تنها تعداد بسیار معدودی از سرطان کبد در مراحل اولیه تشخیص داده مي شوند و توسط جراحی قابل برداشتند.

درصد است. این درصد برای موارد پیشرفته و یا شدیدتر بیماری کاهش مي یابد. میزان60 تا 30 ساله بیماران با سرطان قابل برداشت در مراحل اولیه حدود 5میزان بقای

سال بعد تشخیص سرطانشان زنده مي مانند، اطالق مي شود. این میزان برای توصیف یک روش استاندارد توضیح پروگنوز و5 ساله، به درصدی از بیماران که حداقل 5بقای

ساله برای افراد با سرطان که به طور وسیع به خارج از کبد و یا اعضای5 سال عمر مي کنند. میزان بقای 5پیش آگهی بیماری کاربرد دارد. مسلماً تعدادی از افراد بیش تر از

درصد10 ساله برای سرطان کبد معموالً کم تر از 5 سال بوده و میزان متوسط بقا اغلب حدود چندین ماه تخمین زده مي شود. میزان بقای 5دوردست انتشار یافته کم تر از

است. یک دلیل عمده برای این میزان بقای پایین این است که اکثر مبتالیان به سرطان کبد، عالوه بر سرطان مشکالت دیگری مثل سیروز کبدی هم دارند که به خودی خود

کشنده اند.

هر فردی متفاوت است:

باید در نظر داشت، با وجودی که اعداد و ارقام یک تصویر کلی ارائه مي دهند، وضعیت هر فردی کامالً منحصر به فرد است و آمار نمي تواند به طور قطع تعیین کند که در شرایط

شما چه اتفاقی خواهد افتاد. در صورت داشتن سؤال در مورد شانس درمان و یا مدت زمان عمرتان از پزشکتان سؤال کنید.

کارآزمایی هاي بالینی:

ممکن است از زمانی که به شما گفته مي شود که مبتال به سرطان هستید مجبور شوید تصمیمات مهمي بگیرید. یکی از مهمترین این تصمیمات، انتخاب بهترین روش درمانی

است. ممکن است در مورد انجام کارآزمایی بالینی در شرایط خودتان شنیده باشید. این مطالعات کارآزمایی بالینی، مطالعات تحقیقاتی کنترل شده ای هستند که در مورد

بیمارانی که برای انجام آن داوطلب مي شوند، صورت مي گیرد. آنها برای پیدا کردن روش های درمانی مناسب و جدیدتر به کار مي روند.

اگر تمایل به شرکت در این کارآزمایی هاي بالینی دارید با پزشکتان مشورت کنید. کارآزمایی بالینی، یک روش برای بررسی و مطالعه دقیق تر روی هر بیماری است و به

پزشکان کمک مي کنند که در مورد روش های بهتر درمان سرطان بیش تر بیاموزند.

درمان جبرانی یا مکمل و جایگزین:

وقتی مبتال به سرطان مي شوید تمایل دارید در مورد راه هایی برای درمان بیماری، تسکین عالئمتان که پزشک به آنها اشاره نکرده یاد بگیرید. در این میان هر فردی از دوستان،

خانواده، گروه های اینترنتی پیشنهاداتی به شما مي کنند که ممکن است کمک کننده باشد. این روش ها شامل استفاده از ویتامین ها، داروهای گیاهی، رژیم هاي غذایی خاص و یا

سایر روش ها از جمله طب سوزنی یا ماساژ است. درمان های مکمل یا جبرانی درمان هایی هستند که همراه روش درمانی طبیعی شما استفاده مي شود و درمان جایگزین،

به جای درمان پزشکی شما انجام مي گیرد.

روش های جبرانی و مکمل:

بیش تر این روش ها به عنوان درمان بیماری پیشنهاد نمي شوند و اکثراً برای کمک به بیمار است تا احساس بهتری داشته باشد. مثال هایی از روش هایی که همراه درمان عادی

به کار مي روند شامل داروهای کاهنده استرس، طب سوزنی برای تسکین درد، چای نعناع برای تسکین حالت تهوع مي باشند. بعضی از این روش های جبرانی کمک کننده اند ولی

بعضی دیگر مورد بررسی قرار نگرفته اند و شاید حتی مضر باشند.

روش های جایگزین:

این روش ها مي توانند به عنوان درمان سرطان پیشنهاد شوند. این درمان ها در کارآزمایی بالینی، ایمن و مؤثر شناسایی نشده اند. بعضی از آنها حتی مي توانند مضر باشند و یا

عوارض تهدیدکننده زندگی ایجاد کنند. ولی در اکثر موارد بیش ترین خطر آنها، از دست دادن شانس استفاده از روش های درمانی استاندارد است. تأخیر یا ترک دریافت

درمان های پزشکی، به سرطان زمان بیش تری برای رشد مي دهد و باعث مي شود روش های درمانی کم تر اثربخش باشند.

پیگیری و مراقبت:

بعد از خاتمه درمان، بسیار مهم است که جلسات پیگیری و پي جويي را به دقت رعایت کنید. در طی این ديدارها، پزشکتان در مورد عالئم بیماری از شما سؤال مي کند، معاینه

فیزیکی انجام مي دهد و درخواست آزمايش های آزمایشگاهی و تصویربرداری مثل سي.تي.اسکن و ام. آر. آی مي کند. پیگیری برای چک کردن و بررسی عود و بازگشت

سرطان، یا انتشار و متاستاز آن، بررسی درمان و عوارض جانبی آن بسیار الزم است. اکنون زمانی است که هر سؤالی که مي خواهید از تیم پزشکیتان بپرسید و در مورد

نگرانی هایتان صحبت کنید. در صورتی که تحت درمان برداشت جراحی و یا پیوند کبد قرار گرفته اید، اکثر پزشکان پیگیری همراه با انجام تصویربرداری و آزمايش های خونی را هر

ماه یکبار، در نظر دارند. تقریباً تمام روش های درمانی عوارض جانبی خود را دارند. بعضی از این عوارض چندین12 تا 6 ماه یکبار در دو سال اول بیماری و سپس هر 6 تا 3

هفته تا چندین ماه ادامه دارند و بعضی دیگر مي توانند دائمي باشند. در صورت داشتن هر نوع عالمت بالینی یا عارضه جانبی باید حتماً به پزشکتان اطالع دهید تا بتواند آنها را

کنترل کند.

درمان ضد ویروس:

، ممکن است پزشکتان الزم بداند که برای کنترل عفونت، تحت درمان دارویی قرار گیرید. C یا Bدر صورت داشتن هپاتیت

مراجعه به یک پزشک جدید:

گاهی اوقات بعد تشخیص و درمان سرطان، ممکن است دریابید که تمایل دارید به یک پزشک جدید مراجعه کنید. بسیار مهم است که اطالعات بسیار دقیق و جزئی از تشخیص

و درمان های قبلی بیماریتان در اختیار پزشک جدیدتان قرار دهید. حتماً مدارک زیر را همراه داشته باشید:

•فتوکپی از گزارش پاتولوژی از نمونه بیوپسی یا جراحیتان

•یک فتوکپی از شرح عمل جراحی، در صورتی که تحت عمل جراحی قرار گرفته اید.

•در صورت بستری در بیمارستان، فتوکپی از خالصه پرونده بیمارستان که هر پزشکی در زمان ترخیص بیمار از بیمارستان به او ارائه مي دهد.

•در صورتی که تحت درمان رادیوتراپی قرار گرفته اید، خالصه ای از نوع و مقدار اشعه، زمان و محل درمان را در اختیار پزشک قرار دهید.

•در صورتی که تحت شیمي درمانی یا هدف درمانی قرار گرفته اید، لیستی از داروها، دوز آنها و زمان مصرف آنها تهیه کنید.

تغییر شیوه زندگی که الزم است در حین و بعد درمان صورت گیرد:

ابتال به سرطان و کنار آمدن با درمان، مي تواند بسیار وقت گیر و پراضطراب باشد. ولی اکنون زمانی برای بازنگری زندگیتان به شیوه جدید است. ممکن است در مورد بهبود

سالمتیتان در درازمدت فکر کنید.

تصمیمات سالم تر:

بهتر است قبل تشخیص سرطان، مراقب سالمتی خود باشید. آیا کارهایی انجام مي دهید که سالمتیتان را به خطر مي اندازند؟ مثل پرخوری، بی تحرکی شدید، سیگار کشیدن

و ...

اکنون زمانی برای مقصر دانستن خود و احساس گناه نیست. مي توانید تغییراتی در زندگیتان ایجاد کنید که تأثیر مثبت بر کل زندگیتان داشته باشد که نه تنها احساس بهتری

داشته باشید، بلکه سالم تر هم بمانید. مي توانید با کار کردن روی مواردی که بیش ترین نگرانی در مورد آنها دارید شروع کنید.

رژیم غذایی و تغذیه:

داشتن رژیم غذایی مناسب برای هر فردی دغدغه است. این حالت در زمان ابتال به سرطان، در حین و بعد درمان سخت تر هم مي شود. یکی از بهترین اقدامات بعد تکمیل

درمان، جایگزین کردن رژیم غذایی سالم است و شما از فواید درازمدت بعضی تغییرات ساده مثل افزایش تنوع غذاهای سالم مصرفی شگفت زده خواهید شد. سعی کنید

واحد میوه و سبزیجات تازه، در رژیم غذاییتان قرار دهید. به جای شکر و آرد، تمام رده هاي غالت مصرف کنید. مصرف گوشت هایی که سرشار از چربی هستند5روزانه حداقل

را محدود کنید. مصرف گوشت فرآوری شده مثل سوسیس، کالباس و بیکن را متوقف و ترک کنید. سعی کنید داشتن برنامه ورزشی منظم را فراموش نکنید. ترکیب رژیم

غذایی مناسب و ورزش منظم مي تواند کمک کند که وزن مناسب خود را حفظ کنید و پرانرژی تر باشید.

استراحت، خستگی، کار و فعالیت ورزشی:

خستگی یک عالمت بسیار شایع در مبتالیان به سرطان است و معموالً یک نوع خستگی معمولی نیست. بلکه نوعی خستگی عمیق است که با استراحت برطرف نمي شود. در

بعضی افراد این خستگی، تا مدت ها بعد اتمام درمان ادامه مي یابد و مي تواند آنها را از فعالیت های فیزیکی باز دارد. با این وجود، داشتن فعالیت بدنی، واقعاً مي تواند به شما

کمک کند که خستگیتان را کاهش دهید. در صورتی که احساس ضعف و بیماری مي کنید و نیاز به استراحت در حین درمان دارید، بسیار عادی است که انتظار داشته باشید

تناسب، توان، مقاومت بدنی و قدرت عضالنی تا حدی کاهش یابد. درمان فیزیکی مي تواند به شما کمک کند که قدرت و محدوده حرکت عضالنی طبیعی خودتان را که به مقابله

با خستگی و احساس افسردگی ناشی از خستگی کمک مي کند، حفظ کنید. هر برنامه فعالیت فیزیکی باید با شرایط شما تطابق داشته باشد. با تیم درمانیتان قبل شروع برنامه

ورزشی مشورت کنید. سپس سعی کنید یک همراه ورزشی پیدا کنید تا تنها نباشید. در صورتی که احساس خستگی شدید مي کنید، باید حتماً بین استراحت و فعالیت فیزیکیتان

تعادل برقرار کنید.

ورزش مي تواند باعث بهبود سالمت فیزیکی و روحی، تناسب قلبی و عروقی، افزایش قدرت عضالنی، کاهش خستگی و اضطراب و افسردگی شود و موجب شود خوشحال تر

شوید و احساس بهتری نسبت به خودتان داشته باشید. در درازمدت مشخص شده است که ورزش، نقش مهمي در پیشگیری از بسیاری از انواع سرطان دارد. توصیه مي شود

روز یا بیش تر در هفته داشته باشید. کودکان و نوجوانان به داشتن حداقل یک ساعت فعالیت بدنی5 دقیقه در روز و 30که جوانان حداقل یک فعالیت فیزیکی، به مدت حداقل

روز در هفته تشویق مي شوند.5نشاط آور در روز، برای حداقل

وضعیت سالمت عاطفی و احساسی:

با پایان درمان، ممکن است دچار اضطراب شوید. این حالت در بسیاری از افراد ایجاد مي شود. ممکن است در مورد تأثیر سرطان روی خانواده، دوستان و شغلتان نگران

باشید و حتی نیاز به بازنگری و تغییر در روابط عاطفیتان با شریک زندگیتان داشته باشید. بعضی اتفاقات غیرمنتظره مثل کاهش ویزیت های پزشکی به موازات بهبود حال

عمومي و سالمتیتان که منجر به اضطراب مي شود، وجود دارند. اکنون زمانی برای داشتن حمایت عاطفی و اجتماعی است. شما برای داشتن احساس قدرت و آرامش نیاز به

سایرین دارید. ساپرت به شکل هاي مختلف خانواده، دوستان، گروه های حمایتی سرطان و حتی مشاوره هاي روانشناسی موجود است. ممکن است در این سیر سرطان بسیار

احساس تنهایی کنید ولی باید بدانید که این اصالً واقع بینانه و درست نیست که بخواهید تمام این مسیر را به تنهایی بگذرانید. همچنین خانواده و دوستانتان از اینکه آنها را در این

موضوع دخالت نمي دهید، احساس ناراحتی خواهند کرد. به آنها و هر کسی که احساس مي کنید مي تواند کمک کند، اجازه دهید به شما نزدیک شود.

در صورتی که درمانتان دیگر مؤثر نباشد چه باید بکنید؟

وقتی فردی درمان های مختلف را انجام داده و سرطانش همچنان درمان نشده است، در طی زمان سرطان به تمام روش های درمانی مقاوم خواهد شد. در این زمان بسیار

مهم است که فواید احتمالی یک روش درمانی جدید را در برابر عوارض جانبی آن مثل ویزیت های پزشکی و عوارض جانبی درمان با هم مقایسه کنید و بسنجید. این سخت ترین

زمان برای مقابله با سرطان است. پزشکتان ممکن است درمان های جدیدی به شما پیشنهاد دهد ولی باید بدانید که در بعضی مواقع درمان های بیش تر به نظر نمي رسد که

بتوانند سالمت شما و پیش آگهی درمان و بقایتان را بهبود بخشند. مهم نیست چه تصمیمي مي گیرید. بلکه آنچه مهم است این است که تا حد امکان آرام و راحت باشید. باید

برای هر نوع عالمت مثل درد، درمان بخواهید. به این نوع درمان، درمان تسکینی گفته مي شود و کمک مي کند عالئمتان را تخفیف و تسکین دهد. ولی نباید انتظار داشته باشید

بیماریتان را درمان کند. مهمترین هدف این نوع درمان، بهبود کیفیت زندگی است. گاهی اوقات، نیاز است که در بیمارستان بستری شوید تا مراقبت های بیش تری صورت گیرد.

سرطانتان مي تواند عالئم و مشکالتی ایجاد کند که نیاز به توجه و مراقبت و بستری دارد و این امکانات در بیمارستان بیش تر فراهم است و کمک مي کند تا بتوانید به صورت

متمرکز تحت درمان قرار گیرید و تا جایی که ممکن است بیش تر عمر کنید و احساس بهتری داشته باشید.

موارد جدید و تازه در تحقیقات سرطان کبد:

تحقیقات در زمینه سرطان کبد ادامه دارد و دانشمندان به دنبال یافتن عوامل ایجادکننده این سرطان، روش های پیشگیری و راه هایی برای پیشرفت و بهبود درمان هستند.

پیشگیری:

در حال انجامند. پیشرفت در زمینه درمانCدانشمندان به دنبال راه هایی برای پیشگیری و درمان هپاتیت قبل ایجاد سرطان هستند و بررسی ها برای ساختن واکسن ضد هپاتیت

هپاتیت مزمن با داروهای تقویت کننده سیستم ایمنی چشمگیر بوده است. بعضی، معتقدند که واکسیناسیون و روش های درمانی جدیدتر و کاربردی تر برای درمان هپاتیت

مي تواند تقریباً از نیمي از موارد سرطان کبد، در دنیا، پیشگیری کند.

شناسایی زودرس )غربالگری( سرطان کبد در مراحل اولیه:

بعضی آزمايش های خونی تشخیصی در حال بررسی اند تا مشخص شود، آیا امکان تشخیص زودرس سرطان ریه با آنها میسر است. تاکنون مشخص نشده که هیچ کدام از این

آزمايش ها، تأثیری بیش تر از آزمايش های تشخیص قبلی در تشخیص زودرس سرطان کبد داشته باشند.

درمان:

جراحی:

. اضافه کردن سایر درمان ها به روش جراحی:1

روش های جدید در جراحی هم در زمینه برداشت سرطان و هم پیوند کبد، تحت بررسی است. به عنوان مثال، پزشکان به دنبال راه های جدید برای درمان و کوچک کردن سرطان

قبل جراحی هستند. نتایج اولیه به نظر مناسب مي آیند ولی تنها تعداد کمي از بیماران مورد مطالعه قرار گرفته اند. یک موضوع دیگر شامل تجویز درمان بعد جراحی، در جهت

کاهش احتمال و شانس بازگشت و عود مجدد سرطان است. نتایج این بررسی تاکنون بسیار متفاوت بوده اند و روی یک نتیجه واحد تأکید نمي کنند.

پزشکان همچنان به دنبال بررسی جراحی الپاراسکوپیک برای درمان سرطان کبدند در این روش، برش های کوچکی ایجاد مي شوند و پزشکان از ابزارهای بسیار باریک و بلند

برای بررسی و مشاهده و تهیه برش از قسمت های سرطانی کبد استفاده مي کنند. این روش، یک روش بررسی تحقیقاتی و غیرکاربردی در درمان سرطان کبد بوده است.

. بررسی احتمال بازگشت سرطان کبد بعد جراحی:2

بعد جراحی، یکی از بیش ترین نگرانی ها، در زمینه عود و بازگشت سرطان است. دانستن احتمال بازگشت سرطان بعد جراحی، به پزشک ایده بهتری در مورد بهترین روش

پیگیری، بررسی و پي جويي مي دهد. ممکن است در آینده، به آنها کمک کند که بتوانند تصمیم بگیرند برای کاهش این احتمال چه کسی بهتر است تحت جراحی قرار بگیرد.

محققین از طریق آزمایش روی سلول های نمونه جراحی، راهی برای حل این موضوع پیدا مي کنند. آنها الگوی ژنتیکی سلول های نرمال کبدی مجاور غده )نه خود سلول های

غده اي( را بررسی کرده اند و توانسته اند تا حدی پیش بینی کنند که چه بیمارانی در احتمال باالتری برای عود و بازگشت مجدد سرطان، قرار دارند. این یک یافته جدید است که

برای تأیید شدن قبل استفاده گسترده، نیاز به مطالعات بیش تری دارند.

رادیوتراپی:

روش های جدید دادن اشعه در سرطان کبد، تحت بررسی اند. محققین بر روی روش هایی برای تمرکز اشعه فقط بر روی سرطان در حال کار هستند که روی سلول های نرمال و

سالم تأثیری نداشته باشد. یک حیطه مطالعه، شامل قرار دادن ماده رادیواکتیو در شریان خون رسانی کننده کبد است که به این روش، رادیو آمبولیزاسیون گفته مي شود. در

این روش، دارو تنها و به طور مستقیم وارد غده مي شود. روش دیگر، استفاده از دانه هاي شیشه ای ماده رادیواکتیو است.

هدف درمانی:

داروهای جدیدی به وجود آمده اند که به روش های متفاوتی نسبت به داروهای شیمي درمانی عمل مي کنند. این داروهای جدیدتر، قسمت های مشخصی از سلول های سرطانی را

(nexavarهدف قرار مي دهد. عروق خونی غده ، هدف داروهای جدیدتر است. غده های کبد برای رشد بیش از اندازه خودشان، به عروق خونی جدیدتری نیاز دارند. داروهای )

Sorafenibسورافنیب یا نکساوار، در درمان بعضی از انواع سرطان های کبدی که غیرقابل برداشتند، کاربرد دارد. اين دارو از طریق مهار تشکیل عروق خونی جدید عمل

مي کند. سایر داروهایی که روی رشد عروق خونی جدید، تأثیر مي گذارند، به عنوان درمان ضدسرطان استفاده مي شوند.

روی سلول های سرطانی را هدفEGFR(، که پروتئینی به نام Tarceva )ارلوتینیب( یا )erlotinibبعضي از داروهای جدیدتر، هدف های متفاوتی دارند. به عنوان مثال، داروی

قرار مي دهد، تأثیرات مثبتی در افراد مبتال به سرطان پیشرفته کبد داشته است. سایر داروهای مورد استفاده در هدف درمانی، تحت بررسی اند.

شیمي درمانی:

انواع جدید شیمي درمانی در ترکیب با سایر روش های درمانی، در کارآزمایی هاي بالینی تحت بررسی اند. تعداد کمي از غده های کبد به شیمي درمانی پاسخ مي دهند. اما هنوز

،Capecitabine(، Oxaliplatinمشخص نشده که شیمي درمانی بتواند به بیماران کمک کند، كه عمر طوالنی تری داشته باشند. داروهای جدیدتر شیمي درمانی مثل اگزالیپالتین )

( دستاکسل، امروزه برای درمان سرطان کبد، در کارآزمایی هاي بالینی تحت بررسی اند. یک روش دیگر تجویز ماده شیمي درمانی،docetaxel( و )gemcitabineژم سیتابین )

تجویز مستقیم داخل شریان کبدی تغذیه کننده اصلی کبد، مي باشد. سپس کبد طبیعی بیش تر داروی باقیمانده را قبل رسیدن به کل بدن، حذف مي کند. با وجودی که مطالعات

اولیه نشان داده اند که این روش مي تواند تعدادی از غده ها را کوچک کند، هنوز تحقیقات بیش تری الزم است. به دلیل تهاجمي بودن این روش و نیاز به تعبیه یک کاتتر یا لوله

بسیار ظریف داخل شریان کبدی، در تمام افراد مفید و مناسب به نظر نمي رسد. این روشی است که بسیاری از بیماران مبتال به سرطان کبد، قادر به تحمل آن نیستند.

ژن درمانی:

محققین امروزه، اطالعات بیش تری در مورد بسیاری از ژن های طبیعی که در روند سرطانی شدن، تغییر مي کنند، پیدا کرده اند. آنها امیدوارند که بتوانند روش های درمانی برای

این سلول ها پیدا کنند. کارآزمایی های بالینی برای مطالعه روی این روش درمانی، عوارض جانبی و نتایج کوتاه و درازمدت آن، در حال انجامند.DNAجایگزین کردن

انواع سرطان خون و عالئم آنها

--------------------------------------------------------------------------------

سرطان خون بر تولید و عملکرد سلول های )گلبول های( خونی اثر می گذارد. بیشتر این سرطان ها از مغز استخوان شروع می شوند. مغز استخوان، جایی است که سلول

های خونی در آنجا تولید می گردند.مغز استخوان، بافت اسفنجی در وسط استخوان می باشد.

سلول های بنیادی در مغز استخوان رشد می کنند و به سه نوع سلول )گلبول( خونی تبدیل می شوند: سلول های قرمز، سلول های سفید و پالکت ها.در بیشتر سرطان های

خون، فرایند رشد سلول های خونی به شکل بی رویه و غیرقابل کنترل در می آید.این سلول های خون غیرطبیعی )سلول های سرطانی( از عملکردهای سلول های خون طبیعی

جلوگیری می کنند، از قبیل: مبارزه با عفونت ها و پیشگیری از خونریزی های شدید.

در حالی که تعداد مبتالیان به این سرطان در حال افزایش است، اما تعداد مرگ و میرها رو به کاهش است

انواع سرطان خون

سه نوع اصلی سرطان خون عبارت است از: لوسمی، لنفوم و میلوم.

(Leukemia )لوسمی- 1

نوعی از سرطان که در خون و مغز استخوان پیدا شده است.لوسمی به علت تولید بیش از حد سلول های سفید خون غیرطبیعی بوجود می آید.این سلول های غیرطبیعی قادر

به مبارزه با عفونت ها نیستند. همچنین موجب عدم توانایی مغز استخوان برای ساخت سلول های قرمز و پالکت ها می شود.

دو نوع مهم لوسمی عبارت است از:

: سلول های سفید خونی از نوع لنفوسیت ها زیاد می شوند.لوسمی لنفوسیت

: سلول های سفید خونی از نوع گرانولوسیت ها زیاد می شوند.لوسمی میلوئید

لوسمی می تواند مزمن و یا حاد باشد. نوع حاد آن، به سرعت رشد می کند، در حالی که نوع مزمن آن، به کندی رشد می کند.

عوامل خطر لوسمی

- افرادی که با بنزن کار می کنند. بنزن موجود در سیگار، خطر ابتال به لوسمی میلوئید را زیاد می کند.

- افرادی که در معرض مقدار زیادی اشعه قرار می گیرند.

- شیمی درمانی

- سندرم داون )منگولیسم(

- سابقه خانوادگی ابتال به لوسمی

در بیشتر سرطان های خون، فرایند رشد سلول های خونی به شکل بی رویه و غیرقابل کنترل در می آید

عالئم لوسمی

تب، لرز، تعریق شبانه و دیگر عالئم سرماخوردگی

ضعف و خستگی

ورم و یا خونریزی از لثه ها

سردرد

بزرگ شدن کبد و طحال

متورم شدن لوزه ها

درد استخوانی

رنگ پریدیگی

نقاط قرمز رنگ روی پوست

کاهش وزن

راه های تشخیص لوسمی

پزشک از شما آزمایش خون و شمارش کامل خون را می خواهد تا ببیند شما مبتال به لوسمی شده اید یا نه.

اگر این آزمایش نشان دهد که شما مبتال به سرطان خون هستید، پزشک، بیوپسی )نمونه برداری( از مغز استخوان را انجام می دهد تا بفهمد که شما کدام نوع سرطان خون را

دارید.

درمان لوسمی

درمان، بستگی به سن، وضعیت سالمت فرد و نوع سرطان خون دارد.

ممکن است پزشک چند روش درمانی را با هم تجویز کند و شامل: شیمی درمانی، درمان بیولوژیکی، پرتودرمانی و پیوند سلول های بنیادی باشد.

بیماران سرطانی از نوع حاد، تحت شیمی درمانی قرار می گیرند، زیرا این نوع درمان به سرعت اثر می کند.

بسیاری از بیماران سرطانی حاد، به درمان به خوبی پاسخ می دهند.

بیماران سرطانی مزمن، تحت درمان های کنداثر قرار می گیرند.

جلوگیری از لوسمی

دلیل لوسمی مشخص نیست، بنابراین راهی برای جلوگیری نیز وجود ندارد. تنها می توان گفت که در معرض بنزن و یا اشعه ایکس قرار نگیرید.

(Lymphoma )لنفوم- 2

لنفوم یکی از انواع سرطان خون است که بر سیستم لنفاوی بدن اثر می گذارد.

دو نوع این سرطان به نام های لنفوم هوچکین و لنفوم غیرهوچکین می باشد.

لنفوم هوچکین به طور منظم از یک گروه غده های لنفاوی به گروه دیگر منتقل می شود، اما لنفوم غیرهوچکین، به صورت غیرمنظم منتقل می شود.

سیستم لنفاوی باعث بیرون راندن مایعات اضافی از بدن می گردد و نیز سلول های ایمنی را می سازد.

لنفوسیت ها، نوعی از سلول های سفید خون هستند که با عفونت ها می جنگند.

لنفوسیت های غیرطبیعی ، سلول های لنفوم می شوند که در غدد لنفاوی و دیگر بافت های بدن جمع می شوند.

با گذشت زمان، این سلول های سرطانی باعث تخریب سیستم ایمنی بدن می گردند.

عوامل خطر لنفوم

سن باالمردان

داشتن بیماری خودایمنی از قبیل ایدز

رژیم غذایی پر گوشت و چربی

در معرض سموم آفت کش قرار داشتن

عالئم لنفوم

ورم گره های لنفاوی در گردن، زیر بغل یا کشاله ران

تب

ضعف و خستگی

کاهش وزن

تعریق

مشکل در تنفس یا درد قفسه سینه

خارش پوست

جوش

تشخیص لنفوم

اسکن برای مشاهده وسعت این سرطان انجام می گیرد.PETبیوپسی از گره لنفاوی، آزمایش خون، بیوپسی مغز استخوان، سی تی اسکن و یا

درمان لنفوم

شیمی درمانی

پرتودرمانی

درمان بیولوژیکی

پیوند سلول های بنیادی

جلوگیری از لنفوم

دلیل لنفوما مشخص نیست، بنابراین راهی برای جلوگیری نیز وجود ندارد. تنها می توان گفت که از عوامل خطر آن دوری کنید.

اگر آزمایش خون نشان دهد که شما مبتال به سرطان خون هستید، پزشک، بیوپسی )نمونه برداری( از مغز استخوان را انجام می دهد تا بفهمد که شما کدام نوع سرطان خون

را دارید

( Myeloma )میلوم- 3

میلوم نوعی از سرطان خون است که بر سلول های پالسما اثر دارد.سلول های پالسما همان سلول های سفید خون می باشند که آنتی بادی هایی را در بدن تولید می کند.

آنتی بادی ها با عفونت ها و بیماری ها می جنگند.

سلول های میلوم، از ساخت طبیعی آنتی بادی ها جلوگیری می کنند و باعث می شوند که سیستم ایمنی بدن ضعیف شود و زودتر به بیماری های عفونی مبتال شوید.

عوامل خطر میلوم

آمریکایی های سیاه پوست

سال 50سن بیشتر از

سال، ندرتا به سرطان میلوم مبتال می شوند.45افراد زیر

سال، بیشترین تعداد مبتالیان این سرطان می باشند.67افراد بیشتر از

مردان

افراد چاق

در معرض اشعه قرار داشتن

کار در صنایع مرتبط با نفت

عالئم میلوم

افزایش کلسیم خون

آنمی )کم خونی(

آسیب کلیوی

استعداد ابتال به عفونت

پوکی استخوان، درد، ورم یا شکستگی استخوان

افزایش مقدار پروتئین در خون یا ادرار

کاهش وزن

درمان میلوم

شیمی درمانی

داروهایی که سیستم ایمنی بدن را هدف قرار می دهند.

پرتودرمانی

پیوند سلول های بنیادی

جلوگیری از میلوم

دلیل میلومیا مشخص نیست، بنابراین راهی برای جلوگیری نیز وجود ندارد. تنها می توان گفت که از عوامل خطر آن دوری کنید.

عالمت سرطان خون را بشناسید ۹

به طور معمول پس از مدتی، سلول های سفید از بین می رود و سلول های خون جدید که در مغز استخوان تولید می شود، جایگزین آن می شود اما...

لوسمی نوعی سرطان خون یا مغز استخوان است. در این بیماری، سلول های خون به ویژه سلول های سفید شکل غیرعادی پیدا می کند. این سلول های سفید خون، حاوی دی

ان ای آسیب دیده است که به رشد غیرعادی و تکثیر سلول ها در خون منجر می شود. عالئم این بیماری را در ادامه مطلب بخوانید.

به طور معمول پس از مدتی، سلول های سفید از بین می رود و سلول های خون جدید که در مغز استخوان تولید می شود، جایگزین آن می شود اما این سلول های غیرعادی به

آسانی از بین نمی رود و فضای بیشتری را اشغال می کند و برای سلول های عادی مشکالتی را به وجود می آورد.

چنین روندی باعث می شود در نهایت سلول های طبیعی خون کاهش پیدا کند. از عالئم لوسمی یا سرطان خون می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

* لکه های بنفش یا جوش های ریز و قرمز روی پوست: این جوش و لکه ها، اغلب به صورت خوشه ای ظاهر می شود و گاهی با جوش های ریز اشتباه گرفته می شود.

* درد استخوان و مفصل: درد عمیق استخوان ها، یکی از عالیم آشکار سرطان خون است که در بیماری های دیگر شایع نیست. درد هنگامی بروز می کند که مغز استخوان، بر اثر

تراکم غیرعادی سلول های سفید خون موجود در مغز استخوان، منبسط می شود. استخوان های بلند پا و دست، اصلیترین محل بروز این درد است.

* سردرد: یکی از عالیم این بیماری که بندرت گزارش می شود، سردرد مکرر، شدید و طوالنی است. برخی بیماران با درد از خواب بیدار می شوند. رنگپریدگی همراه با سردرد

نیز از دیگر عالیم آن است. زیرا جریان خونرسانی به مغز و ستون فقرات محدود می شود. در برخی موارد فرد دچار صرع نیز می شود.

* افت میزان گلبول های قرمز سالم: با پایین آمدن تعداد گلبول های قرمز، سلول ها قادر به اکسیژن رسانی به تمام بدن نیستند. در نتیجه فرد دچار کمخونی و خستگی مفرط

می شود که به صورت ضعف عضله و کمبود انرژی جسمی و بی خوابی آشکار می شود. در این شرایط فرد قادر به انجام دادن کارهای جسمی و روزمره نیست. برخی بیماران

دچار افسردگی یا کسالت می شوند.

* خونریزی بدون دلیل: هر نوع خونریزی بدون علت می تواند از عالیم سرطان خون باشد. این بیماری میزان پالکت خون را پایین می آورد و مانع از لخته شدن خون می شود.

کبودی ناگهانی و بدون علت نیز از عالیم این بیماری است. این کبودی ها اغلب در انگشتان، بین انگشتان، دست ها، شکم و کمر ظاهر می شود و تیره تر از کبودی های معمولی

است. همچنین قطع نشدن خونریزی ناشی از بریدگی، خون دماغ شدن مکرر و بدون دلیل و خونریزی از لثه از عالیم این بیماری است. زنان نیز در دوران قاعدگی دچار

خونریزی غیرعادی زیاد و طوالنی مدت می شوند.

* کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن: سرطان خون شدید یا مزمن، سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کند و فرد دچار تب های شدید می شود. زیرا سلول های سرطانی خون،

سلول های سفید خون را به بیرون می راند. با کم شدن سلول های سفید خون، این سلول ها قادر نیستند از بدن در برابر عفونت محافظت کنند.

* از دست دادن اشتها: این حالت امری عادی است. گاهی فرد بدون اینکه متوجه شود بتدریج وزن کم می کند. این امر می تواند به علت خستگی و ضعف شدید باشد. در

لوسمی شدید، سلول ها در ستون فقرات یا مغز تراکم پیدا می کند و این امر منجر به بروز مشکالت متعددی از جمله حالت تهوع، استفراغ، اسهال یا یبوست می شود.

* کمبود اکسیژن: هنگامی که اکسیژن کافی در خون جریان ندارد، فرد دچار کمبود نفس می شود.

* تورم کبد یا طحال: با پیشرفت لوسمی شدید، کبد یا طحال دچار تورم و فرد دچار درد شکم می شود یا احساس پری در زیر دنده ها می کند. برخی در ناحیه تحتانی کمر

احساس درد می کنند. حالت تهوع، استفراغ و از دست دادن اشت ها اغلب با ورم کبد یا طحال ارتباط دارد.

چطور بفهمیم سرطان سینه داریم؟

سرطان سینه، رشد بدخیم سلول های سرطانی در بافت پستان است. در بیماری سرطان، سلول ها به صورت کنترل نشده ای رشد می کنند. سرطان سینه یکی از سرطان

های شایع در بین زنان می باشد، اما این سرطان در بین مردان نیز دیده می شود.

انواع سرطان سینه

درصد افراد مبتال به سرطان سینه، دچار این نوع سرطان هستند. در این نوع، فقط در داخل مجرای سینه، سلول های سرطانی رشد می کنند.90 تا 85: سرطان مجرایی- 1

اگر توده کوچکی را در سینه احساس کردید و یا از نوک سینه ترشحاتی خارج شد، فورا به پزشک مراجعه کنید.

درصد افراد مبتال به سرطان سینه، دچار این نوع هستند. شیر مادر درون این لوبول ها جمع می شود. گاهی اوقات این لوبول ها پر می شوند، اما8 : سرطان لوبولی- 2

سرطان سینه نمی باشد. وجود توده سفت، تورم، تغییر ظاهر سینه و نوک سینه برگشته همه جزو عالئم این سرطان می باشد. از طریق بیوپسی سینه )نمونه برداری از بافت

سینه( می توان این سرطان را تشخیص داد.

ه: این نوع سرطان در پوست رخ می دهد و موجب قرمزی و ورم سینه می شود و ظاهر سینه را ملتهب می کند. اگر عالئم زیر را داشتید، فورا بهسرطان التهابی سین- 3

پزشک مراجعه کنید: اندازه سینه به طور ناگهانی بزرگ شود، پوست سینه شبیه پوست پرتقال بود، پوست سینه دائما در حال خارش بود، سینه گرم و سفت شده باشد، درد

سینه داشته باشید، نوک سینه تو رفته باشد و ورم گره لنفاوی زیر بغل وجود داشته باشد.

: در این بیماری که معموال در یک سینه وجود دارد، نوک سینه خارش دار و فلس مانند و قرمزرنگ می شود و به راحتی با جوش اشتباه گرفته می- بیماری پاژه نوک سینه4

شود. بثورات قرمزی که در نوک سینه وجود دارند ممکن است به سمت پوست قهوه ای اطراف نوک سینه گسترش یابد و یا ممکن است موجب یک زخم باز در نوک سینه

شود و یا عالئمی شبیه اگزما در نوک سینه داشته باشد.

عالئم سرطان سینه

- وجود برآمدگی و یا ضخیم شدن سینه و یا زیر بغل

- تغییر اندازه و یا شکل سینه در فرد بالغ

- از نوک سینه، مایعی بریزد که شیر نیست

- تغییر اندازه و شکل نوک سینه

- تغییر رنگ و یا بافت نوک سینه و یا هاله اطراف نوک پستان

- پوست سینه دارای فرورفتگی، چروکیدگی و یا جوش باشد.

...اگر درد سینه دارید

در مراحل اولیه سرطان سینه ممکن است هیچ دردی و یا ناراحتی نداشته باشید. توسط ماموگرافی و آزمایشات منظم سینه، می توانید تغییرات سینه خود را متوجه شوید.

خودتان نیز می توانید هر ماه، پستان خود را معاینه کنید و تغییرات را بفهمید.

به یاد داشته باشید، بسیاری از برآمدگی ها و جوش ها، خوش خیم می باشند و سرطانی نیستند و به خوبی با درمان مناسب بهبود می یابند.

اگر شما هر نشانه غیرطبیعی را در سینه خود مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید. تشخیص و درمان به موقع سرطان سینه، شانس زندگی فرد را بیشتر می کند.

جلوگیری از سرطان سینه

هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از این سرطان وجود ندارد. اما شما می توانید سینه خودتان را معاینه کنید و شیوه جلوگیری از سرطان سینه را بیاموزید.

عوامل خطری که شما نمی توانید آنها را کنترل کنید، عبارتند از: جنس، ژن، نژاد، سن، وضعیت یائسگی، داروها و درمان های پزشکی، سن شروع قاعدگی و تاریخچه سالمتی

خانوادگی.

کنترل سرطان سینه

- بارداری و شیردهی : بارداری قبل از سن سی سالگی و شیردهی، تعداد دفعات قاعدگی را کم می کند که یکی از دالیل کاهش خطر ابتال به سرطان سینه می باشد. هورمون

درصد سرطان های سینه را تحریک می کند. بارداری و شیردهی باعث کاهش میزان این هورمون می شود.80استروژن، ایجاد

- هورمون درمانی : استفاده از هورمون درمانی )مثال برای مشکالت یائسگی( باعث بروز مشکالت قلبی و سرطان سینه می شود، در حالی که هورمون درمانی برای سالمت

استخوان ها خوب است و جلوی سرطان روده بزرگ را می گیرد.

: نوشیدن الکل ممکن است میزان هورمون های زنانه را تغییر دهد و باعث بروز سرطان سینه گردد.الکل-

: سیگار دارای مواد شیمیایی می باشد که باعث بروز سرطان می شود. این مواد شیمیایی جذب بدن شده و بر سالمت کنونی و آینده فرد اثر می گذارد.سیگار-

: انواع کلم ها دارای ترکیبات سولفور هستند که با سرطان می جنگند. دانه سویا دارای ایزوفالون جنیستین می باشد که با سرطان سینه می جنگد. پیاز و سیر،- رژیم غذایی

ادویه ها، توت ها و میوها، دانه ها و غالت، ماهی ها، چای و قهوه بدون کافئین، آب و آبمیوه نیز موادغذایی ضد سرطان می باشند.

ساعت در هفته، پیاده روی تند کنید تا خود را در مقابل سرطان سینه محافظت نمایید.5 تا 3: ورزش-

وزن خود را با ورزش و تغییر عادات غذایی متعادل کنید تا از سرطان در امان مانید.- وزن:

-معاینه سینه توسط خود فرد

این معاینه باید هر ماه توسط خود فرد انجام شود. همراه با این معاینه، باید ماموگرامی ساالنه و آزمایشات پزشکی نیز انجام شود. با این معاینه، تغییرات یک ماه گذشته را می

توانید در سینه تان ببینید.

دقیقه برای معاینه سینه خود وقت بگذارید.15در این معاینه، بافت سینه را از قسمت زیر نوک سینه و هاله اطراف سینه به سمت زیر بغل معاینه می کنید. هر ماه

زمان مناسب برای معاینه سینه توسط خود فرد

- اگر شما هنوز یائسه نشده اید: چند روز بعد از اتمام قاعدگی، این معاینه را انجام دهید. در این هنگام، میزان هورمون ها ثابت و سینه کمتر حساس می باشد.

- اگر شما یائسه شده اید: روز مشخصی را در هر ماه به این معاینه اختصاص دهید.

روش های معاینه سینه توسط خود فرد

دست ها بر مفصل ران- 1

بایستید و دستان خود را بر مفصل ران بگذارید و ظاهر هر دو سینه خود را بررسی کنید.

اندازه، شکل و فاصله بین سینه ها را نگاه کنید.

اگر تغییری در رنگ پوست و یا بافت سینه می بینید، آن را یادداشت کنید.

به نوک سینه و هاله اطراف آن نگاه کنید و ببینید که سالم به نظر می رسند یا نه.

- دست ها پشت سر

در حالی که در مقابل یک آیینه ایستاده اید، دست ها را باال ببرید و پشت سرتان قرار دهید و نگاه کنید که آیا سینه ها به سمت باال حرکت می کنند و هر گونه تغییری را یادداشت

کنید.

به نوک سینه و هاله اطراف آن نگاه کنید و ببینید گودی، برآمدگی و یا تورفتگی در این نواحی بوجود نیامده باشد.

به زیر بغل خود نگاه کنید و ببینید در آن ناحیه که گره لنفاوی دارد، ورمی وجود نداشته باشد.

- ایستاده و مالش3

دست چپ خود را باال ببرید و با استفاده از انگشتان دست راست بر روی سینه چپ فشار کمی وارد کنید.

انگشتان خود را از باال تا پایین سینه و همینطور از سمت داخلی سینه به سمت زیر بغل حرکت دهید.

می توانید از حرکت دایره ای شکل استفاده کنید.

هر گونه تغییری در بافت، رنگ و یا اندازه سینه را یادداشت کنید.

سپس روی سینه راست نیز همین معاینه را انجام دهید.

بهتر است این معاینه را در زیر دوش آب انجام دهید، زیرا پوست خیس است و دارای کمترین مقاومت در برابر اصطکاک انگشتان می باشد.

بررسی نوک سینه- 4

هر دو دست خود را پایین بیاورید.

با انگشتان سومی و اشاره دست راست، به آرامی نوک سینه چپ را فشار دهید و نوک سینه را به طرف جلو بکشید. ببینید که آیا نوک سینه به جای اول خود برمی گردد؟ و آیا

مایعی از نوک سینه ترشح می شود؟

تغییرات را یادداشت کنید. سینه راست را نیز به همین طریق معاینه کنید.

درازکشیده و مالش- 5

این معاینه را در اتاق خوابتان انجام دهید.

بر روی تخت دراز بکشید و بالش را زیر سر و شانه های خود قرار دهید.

دست چپ خود را پشت سرتان قرار دهید.

با دست راست، سینه و زیر بغل را مالش دهید )همانطور که در معاینه ایستاده و مالش توضیح داده شد(

هر گونه تغییر در بافت، رنگ و اندازه را یادداشت کنید.

سپس سینه دیگر را نیز معاینه کنید.

توصیه ها

- روز معینی را در هر ماه برای این معاینه انتخاب کنید و هیچ گاه آن روز را فراموش نکنید.

- با آرامش و تنفس معمولی این معاینه را انجام دهید.

- هر گونه تغییری را به پزشک خود بگویید.

.- معاینه پزشکی و ماموگرافی ساالنه را هم فراموش نکنید