การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหเรอง ระบบหมนเวยนเลอดระบบนาเหลอง และระบบภมคมกน ดวยการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนร

รปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

วรรณพร ยมฉาย

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรการศกษามหาบณฑตสาขาวชาการสอนวทยาศาสตร

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพาเมษายน 2559

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยบรพา

nB{sR::uRrin?uqrenurfir,.rufuasn$en::ilfl 'r:aouinurfi nuf, ldfi nr:nrrA A t _--.._ d^ -t-4 y d . o dr r A 4?yruruilltr1o{ ?::aril: uilnlu quililud? lfi ildiln?:iilrflud?ufl fr .l10lnr:Rnur

*Komr:dftiltnurd?n

(n:.unrufi rdor'#uvril -.-lrt',il

.......(............. n::ilR]:

{{riruaran: 1r1: d n:.rvuf ffi artadl

(:o.:grcfl:rrr:ti pr:.0'r:ruai rnv:du)

(n:.ailnsd riurjut

It

"{r/ h ..... n:iilfl'l:

n::ilfl15

narrfinu rrranforpifil#fuivrurfi nu dq uTuil rfl uriru n dunuun',:finu r94eaaadqsn'tuHnnqn:n'l:flf]HlrJfirJat(tln dl1l?tlnlrdou??tulf,ldn5 1o{rrJfir-nurnflq:nr

(: ot areer: rn:d n :.?*n qinrir€or.fi'a;

nrlndnqn:nr:finsruuru-arfin crtritrnr:aou?nurgrasr$ rlosilfirivrur#uq:nr'[d

aadRATCR::Un]:n?ilnil?YtUIUTrUI

q

(n:.uvrrufi r#o

{{riaunran: rrr:tl n:.rvuf ffi a{adl

aain fl efi: : ilfl 1: dou ?Ytulu T{ il I

@t,u/ tu{ril rJ:vrru

:-uii ....4..... rfi ou ....LilHIU*......... il.n. 25se

งานวจยในครงนไดรบทนการศกษาจากโครงการสงเสรมการผลตครทมความสามารถพเศษทางดานวทยาศาสตรและคณตศาสตร (สควค.) สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตร

และเทคโนโลย (สสวท.) กระทรวงศกษาธการ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนสาเรจไดดวยความกรณาจากรองศาสตราจารย ดร.อารมณ เพชรชนประธานสอบวทยานพนธ ดร.สมพงษ ปนหน กรรมการสอบงานนพนธ ดร.นพมณ เชอวชรนทรอาจารยทปรกษาหลก และผชวยศาสตราจารย ดร.เชษฐ ศรสวสด อาจารยทปรกษารวม ทกรณาใหคาปรกษาแนะนาแนวทางทถกตอง ตลอดจนแกไขขอบกพรองตาง ๆ ดวยความละเอยดถถวนและเอาใจใสดวยดเสมอมา ผวจยรสกซาบซงเปนอยางยงจงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน

ขอขอบพระคณ ดร.กตตมา พนธพฤกษา อาจารยประจาภาควชาการจดการเรยนรคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา ดร.จนทรา อนทนนท อาจารยประจาภาควชาชววทยาคณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยบรพา อาจารยปน ชางทอง หวหนากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรโรงเรยนดดดรณ จงหวดฉะเชงเทรา อาจารยณรงค แชมประสทธ อาจารยผสอนวชาวทยาศาสตรโรงเรยนดดดรณ จงหวดฉะเชงเทรา และอาจารยจฑามาศ จนทราภรมย อาจารยผสอนวชาวทยาศาสตร โรงเรยนดดดรณ จงหวดฉะเชงเทรา ทกรณารบเปนผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพของเครองมอทใชในการวจยครงน

ขอขอบพระคณผอานวยการโรงเรยนและคณะครโรงเรยนดดดรณ จงหวดฉะเชงเทราและขอขอบคณนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 ทไดใหความรวมมออยางดยงในการเกบรวบรวมขอมลและทดลองใชเครองมอ

เนองจากงานวจยครงนสวนหนงไดรบทนอดหนนการวจยของสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) ในโครงการสงเสรมการผลตครทมความสามารถพเศษทางวทยาศาสตรและคณตศาสตร (สควค.) ระยะท 3 จงขอขอบพระคณ ณ ทนดวย

สดทายน ขอกราบขอบพระคณคณพอ คณแม ทไดใหความชวยเหลอสงเสรมและสนบสนนเปนกาลงใจทดในการศกษาครงนเปนอยางดยง

วรรณพร ยมฉาย

จ

56910209: สาขาวชา: การสอนวทยาศาสตร; กศ.ม (การสอนวทยาศาสตร)คาสาคญ: ชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

วรรณพร ยมฉาย: การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ดวยการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 (THE LEARNING ACHIEVEMENT IN BIOLOGY AND ANALYTICAL THINKINGSKILLS ON THE CIRCULATORY SYSTEM LYMPHATIC SYSTEM AND IMMUNESYSTEM BY USING THE 7E- LEARNING ACTIVITIES FOR 10th GRADE STUDENTS)คณะกรรมควบคมวทยานพนธ: นพมณ เชอวชรนทร, ปร.ด., เชษฐ ศรสวสด, กศ.ด. 189 หนา.ป พ.ศ. 2559.

การศกษาครงนมวตถประสงคเพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหของนกเรยน โดยใชการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) กลมตวอยางทใชเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา2558 โรงเรยนดดดรณ จงหวดฉะเชงเทรา จานวน 44 คน ทไดจากการสมตวอยางแบบกลมเครองมอทใชในการวจย ไดแก ชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนและแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห วเคราะหขอมลเพอเปรยบเทยบความแตกตางของผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา และทกษะการคดวเคราะหกอนเรยนและหลงเรยน โดยใชวธการทดสอบท (t-test) แบบ Dependent sample และเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา และทกษะการคดวเคราะหกบเกณฑทกาหนด โดยใชวธการทดสอบท (t-test) แบบ One sample

ผลการวจย พบวา1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบ

การจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และสงกวาเกณฑทกาหนด

2. ทกษะการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และสงกวาเกณฑทกาหนด

ฉ

56910209: MAJOR: SCIENCE TEACHING: M.Ed. (SCIENCE TEACHING)KEYWORDS: 7E- LEARNING ACTIVITIES

WANNAPORN YIMCHAY: THE LEARNING ACHIEVEMENT IN BIOLOGYAND ANALYTICAL THINKING SKILLS ON THE CIRCULATORY SYSTEMLYMPHATIC SYSTEM AND IMMUNE SYSTEM BY USING THE 7E-LEARNINGACTIVITIES FOR 10th GRADE STUDENTS. ADVISORY COMMITTEE: NOPMANEECHAUVATCHARIN, Ph.D., CHADE SIRISAWAT, Ed.D. 189 P. 2559.

The purpose of this research was to study grade 10 students’ learningachievement in biology and analytical thinking skills using the 7E learning activities.The participants consisted of 44 grade 10 students of 2015 academic year at Datdarunischool in Chachoengsao selected by cluster random sampling method. The researchinstrument were 7E learning activities for grade 10 students, achievement test andnalytical thinking skills test. The data were analysed to compare the differention oflearning achievement in biology and analytical thinking skills before and after learningusing dependent sample t-test and to compare learning achievement in biology andanalytical thinking skills with the criterion using one sample t-test.

The results of this study indicated that:1. The posttest scores of learning achievement in biology of grade 10 students,

after using the 7E learning activities, was higher than the pretest scores with statisticalsignificance at .05 and higher than the criterion.

2. The posttest scores of analytical thinking skills of grade 10 students, afterusing the 7E learning activities, was higher than the pretest scores with statisticalsignificance at .05 and higher than the criterion

สารบญ

หนาบทคดยอภาษาไทย....................................................................................................................... จบทคดยอภาษาองกฤษ.................................................................................................................. ฉสารบญ......................................................................................................................................... ชสารบญตาราง............................................................................................................................... ฌสารบญภาพ.................................................................................................................................. ฏบทท

1 บทนา .................................................................................................................................. 1ความเปนมาและความสาคญของปญหา.................................................................... 1วตถประสงคการวจย................................................................................................. 4สมมตฐานการวจย..................................................................................................... 5ประโยชนทไดรบจากการวจย................................................................................... 5ขอบเขตของการวจย.................................................................................................. 5กรอบแนวคดในการวจย........................................................................................... 6นยามศพทเฉพาะ....................................................................................................... 6

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ............................................................................................ 9หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551...................................... 9ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน....................................... 16ผลสมฤทธทางการเรยน............................................................................................ 17การคดวเคราะหและทกษะการคดวเคราะห............................................................... 25ทกษะการคดวเคราะห............................................................................................... 28การพฒนาชดกจกรรมการเรยนร............................................................................... 33รปแบบการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)...................................... 43งานวจยทเกยวของ.................................................................................................... 53

3 วธดาเนนการวจย................................................................................................................. 56ประชากรและกลมตวอยาง........................................................................................ 56รปแบบการวจย......................................................................................................... 56เครองมอทใชในการวจย........................................................................................... 57

ซ

สารบญ (ตอ)

บทท หนาการสรางและการหาคณภาพเครองมอทใชในการวจย............................................... 57วธดาเนนการทดลองและเกบรวบรวมขอมล............................................................. 73การวเคราะหขอมล.................................................................................................... 73สถตทใชในการวเคราะหขอมล................................................................................. 74

4 ผลการวเคราะหขอมล.......................................................................................................... 77สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล....................................................................... 77การเสนอผลการวเคราะหขอมล................................................................................ 77ผลการวเคราะหขอมล............................................................................................... 78

5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ.................................................................... 83สรปผลการวจย......................................................................................................... 84อภปรายผลการวจย................................................................................................... 84ขอเสนอแนะ............................................................................................................. 89

บรรณานกรม................................................................................................................................ 90ภาคผนวก..................................................................................................................................... 96

ภาคผนวก ก......................................................................................................................... 97ภาคผนวก ข......................................................................................................................... 102ภาคผนวก ค......................................................................................................................... 133

ประวตยอของผวจย...................................................................................................................... 189

ฌ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1 บทบาทของครผสอนและผเรยนในการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)............ 50 2 แบบแผนการทดลองแบบ One group pretest-posttest design.......................................... 57 3 การวเคราะหผลการเรยนร สาระการเรยนรและจดประสงคการเรยนร เรองระบบ

หมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน....................................................... 60 4 การกาหนดจานวนแบบทดสอบทตองการใหสอดคลองระหวางสาระการเรยนร

กบจดประสงคการเรยนร................................................................................................. 63 5 การกาหนดจานวนแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะหทตองการใหสอดคลอง

ระหวางสาระการเรยนรกบจดประสงคการเรยนร............................................................ 68 6 ผลการหาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหเรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จานวน 9 คน (เกณฑทกาหนด 80/ 80)............................................ 78

7 การเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)................................................................................ 80

8 การเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) กบเกณฑทกาหนด คอ รอยละ 70 (21 คะแนนจากคะแนนเตม 30 คะแนน)............................................................................................. 80

9 การเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนทกษะการคดวเคราะหกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)................................................................................ 81

10 การเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนทกษะการคดวเคราะห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) กบเกณฑทกาหนด คอ รอยละ 70 (14 คะแนนจากคะแนนเตม 20 คะแนน)............................................................................................. 82

ญ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา11 ผลการประเมนความเหมาะสมในองคประกอบตาง ๆ ของชดกจกรรมการเรยนร

รปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ชดท 1 เรอง การลาเลยงสารในรางกายของสตวสาหรบผเชยวชาญ จานวน 5 ทาน.................................................................................... 106

12 ผลการประเมนความเหมาะสมในองคประกอบตาง ๆ ของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ชดท 2 เรอง การลาเลยงสารในรางกายของคนสาหรบผเชยวชาญ จานวน 5 ทาน.................................................................................... 108

13 ผลการประเมนความเหมาะสมในองคประกอบตาง ๆ ของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ชดท 3 เรอง ระบบนาเหลอง สาหรบผเชยวชาญจานวน 5 ทาน.................................................................................................................. 111

14 ผลการประเมนความเหมาะสมในองคประกอบตาง ๆ ของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ชดท 4 เรอง ระบบภมคมกน สาหรบผเชยวชาญจานวน 5 ทาน.................................................................................................................. 113

15 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนรของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา เรอง ระบบหมนเวยนเลอดระบบนาเหลองและระบบภมคมกน................................................................................. 116

16 ผลการวเคราะหคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) แบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน......................................................................................................... 119

17 คา p, q และ pq ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ชนมธยมศกษาปท 4(ขอสอบปรนย) จานวน 30 ขอ......................................................................................... 120

18 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนรของแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน......................................................................................................... 123

19 ผลการวเคราะหคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) แบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน........... 125

ฎ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา20 คา p, q และ pq ของแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห เรอง ระบบหมนเวยนเลอด

ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ชนมธยมศกษาปท 4 (ขอสอบปรนย)จานวน 20 ขอ................................................................................................................... 126

21 ผลการหาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน(7E) เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหเรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามเกณฑ 80/ 80............................................................................ 128

22 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยากอนเรยนและหลงเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) (30 คะแนน)............. 129

23 ผลการเปรยบเทยบทกษะการคดวเคราะห กอนเรยนและหลงเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) (คะแนนเตม 20 คะแนน)......... 131

ฏ

สารบญภาพ

ภาพท หนา 1 กรอบแนวคดในการวจย.................................................................................................... 6 2 การเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 5 ขน............................................................ 46 3 การพฒนาวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) จากวฏจกรการเรยนร 5 ขน (5E).......................... 47 4 ขนตอนการสรางชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E).................... 62 5 ขนตอนการสรางและตรวจสอบคณภาพแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน.......................... 67 6 ขนตอนการสรางแบบทดสอบทกษะการคดวเคราะห........................................................ 72

บทท 1บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหาวทยาศาสตรเปนสงทเกยวของกบชวตประจาวนของมนษย ทงในปจจบนและอนาคต

ซงในปจจบนความกาวหนาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ไดมการพฒนาและเปลยนแปลงอยางรวดเรว สงผลใหดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม สภาพแวดลอม และการดาเนนชวตของมนษยนนเปลยนแปลงตามไปดวย อกทงวทยาศาสตรยงชวยใหมนษยไดพฒนาวธคด ทงความคดทเปนเหตเปนผล คดสรางสรรค คดวเคราะหวจารณ ตลอดจนมความสามารถในการคดแกปญหาอยางเปนระบบ นอกจากน วทยาศาสตรยงชวยใหมนษยนนมความรความเขาใจเกยวกบการใชประโยชน การดแลรกษา รวมถงการพฒนาสงแวดลอมและทรพยากร ทาใหเกดความสมดลและความยงยนของธรรมชาต (กระทรวงศกษาธการ, 2551) จากทกลาวมาจะเหนไดวาวทยาศาสตรมบทบาทสาคญอยางยง ดงนน การจดการเรยนการสอนในปจจบนจงไดมการกาหนดใหวทยาศาสตรเปนหนงในกลมสาระวชาตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ซงโรงเรยนจะตองจดการเรยนการสอนตามกรอบทกาหนดไว ทาใหผเรยนไดรบความรและพฒนาความคดอยางตอเนอง เพอทจะปรบตวใหเขากบสงคมโลกปจจบนไดอยางเหมาะสม

การศกษาของประเทศไทยในปจจบน พบวา บคลากรทางการศกษา ไดแก ผบรหารสถานศกษา รวมถงหนวยงานการศกษาระดบประเทศ ไดใหความสาคญตอการยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน และเนนใหนกเรยนพฒนาศกยภาพดวยตนเอง ตามเจตนารมณแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ในหมวด 4มาตรา 22 ทกลาววา การจดการศกษาตองยดหลกวานกเรยนทกคนมความสามารถและพฒนาตนเองได และถอวานกเรยนมความสาคญสงสด กระบวนการจดการศกษาจงตองสงเสรมใหนกเรยนสามารถพฒนาตนเองตามธรรมชาตและเตมศกยภาพของตนเอง (กระทรวงศกษาธการ, 2546)แตจากทผานมาจะเหนไดวา คณภาพการศกษายงไมเปนทนาพอใจ เนองจากผลสมฤทธทางการเรยนในวชาหลกของระดบการศกษาขนพนฐาน (O-NET) ยงมคาเฉลยทตา วชาวทยาศาสตรกเปนหนงในวชาหลกทมคะแนนผลสมฤทธคอนขางตา เปรยบเทยบผลการสอบยอนหลง 3 ป ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 มคะแนนผลสมฤทธในปการศกษา 2555 รอยละ 33.10 ปการศกษา 2556รอยละ 30.48 และปการศกษา 2557 รอยละ 32.54 ซงพบวา คาเฉลยโดยรวมตากวารอยละ 50(สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต, 2557) รวมถงผลการประเมนผลสมฤทธทางการศกษา

2

ดานคณตศาสตรและวทยาศาสตร ในโครงการ PISA (The Programme for International StudentAssessment: PISA) ป ค.ศ. 2012 เปนโครงการประเมนความสาเรจของการจดการศกษาภาคบงคบของประเทศสมาชก โดยมประเทศสมาชกเขารวมจากทวโลก 65 ประเทศ เพอวดความสาเรจของการจดการศกษาภาคบงคบ และเปรยบเทยบผลทไดกบนานาชาต ซงเนนทกษะการคดวเคราะหพบวา นกเรยนไทยมผลคะแนนเฉลยดานวทยาศาสตร 444 คะแนน เปนคะแนนทตากวาคาเฉลยOECD คอ 501 คะแนน จดอยอนดบท 50 จาก 65 ประเทศสมาชก และอยอนดบท 3 ของอาเซยนรองจากสงคโปรและเวยดนาม (โครงการ PISA ประเทศไทย, 2556, หนา 18-19) ซงทาใหเหนวานกเรยนมพนฐานความรดานวทยาศาสตรคอนขางตา จงสงผลใหมผลสมฤทธทางการเรยนไมเปนทนาพอใจ และขาดทกษะดานการคดวเคราะห ผลการประเมนสะทอนให เหนวา การศกษาไทยจาเปนตองเรงปรบปรงพฒนาการศกษาดานวทยาศาสตรและการคดวเคราะห ซงถอเปนหนงในปจจยสาคญตอขดความสามารถในการแขงขนโดยรวมของประเทศ ปญหาโดยรวมดงกลาวมความสอดคลองกบปญหาทผวจยพบจากการลงพนทสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในหองเรยนรวมถงการสมภาษณครผสอนเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 พบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาไมสงนกและยงไมเปนทนาพอใจสาหรบนกเรยนและคร อกทงควรมการพฒนาทกษะดานการคดวเคราะหเพมขน สวนดานการจดการเรยนการสอนของครยงคงเนนรปแบบและวธการสอนแบบบรรยายใหความรเปนสวนใหญไมเนนนกเรยนเปนศนยกลางเทาทควร ซงขดกบหลกจตวทยาวาดวยความแตกตางระหวางบคคลทคนแตละคนมสตปญญา ความสามารถ ความถนด และวธการเรยนรทแตกตางกน (นชล อปภย,2555, หนา 67) ทาใหนกเรยนอาจไดรบความรทไมเตมศกยภาพของตนเอง

จากสาเหตดงกลาว การจดการเรยนการสอนของครควรเนนใหนกเรยนมสวนรวมในการคด มทกษะการคดระดบสง เพราะการคดเปนหวใจของการเรยนร ชวยใหนกเรยนไดเขาถงความรและความสามารถทจะนาองคความรไปประยกตใชในการดารงชวต อกทงสานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) ยงใหความสาคญเกยวกบความสามารถในการคด โดยกาหนดมาตรฐานดานนกเรยน มาตรฐานท 4 ไววา นกเรยนมความสามารถในการคดวเคราะห คดสงเคราะห มวจารณญาณ มความคดสรางสรรค คดไตรตรองและมวสยทศน(สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา, 2548) จะเหนไดวา ทกษะการคดนนมความสาคญตอการเรยนรและการดาเนนชวต และเปนแกนแทของศกยภาพของสมองและสตปญญาของมนษยดวย (ประพนธศร สเสารจ, 2553, หนา 53) ทกษะการคดวเคราะหเปนหนงในทกษะการคดทนกเรยนควรพฒนา เพราะทกษะการคดวเคราะหเปนรากฐานสาคญของการเรยนร บคคลทมความสามารถในการคดวเคราะห จะมความสามารถดานอน ๆ เหนอกวาบคคลอน ทงทางดาน

3

สตปญญาและการดาเนนชวต ซงการคดวเคราะหเปนพนฐานของการคดทงมวล เปนทกษะททกคนสามารถพฒนาไดตามศกยภาพของแตละตวบคคล การคดวเคราะหนนประกอบดวย ทกษะทสาคญ5 ดาน คอ ทกษะการจาแนก ทกษะการจดหมวดหม ทกษะการเชอมโยง ทกษะการสรปความและทกษะการประยกต (Marzano, 2001 อางถงใน ประพนธศร สเสารจ, 2553, หนา 59)หากนกเรยนขาดทกษะการคดวเคราะหจะสงผลตอการเรยนร เพราะปญหาการท เรยนไมรเรองบางสวนมาจากการคดไมเปน สงผลใหเกดการทาไมเปน หากการจดการเรยนรของครใหความสาคญกบทกษะการคดวเคราะห กจะทาใหนกเรยนสามารถจาแนกแยกแยะองคประกอบตาง ๆ สามารถอธบายถงสาเหต ปญหา และปรากฏการณได

การทจะชวยใหผลสมฤทธทางการเรยนดขน และชวยพฒนาทกษะการคดวเคราะหนนสามารถทาไดหลายแนวทาง ซงชดกจกรรมการเรยนรนนกเปนอกหนงแนวทางทจะชวยพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะดานการคดวเคราะหของนกเรยนได (วระ สดสงข, 2549,หนา 9-13) เพราะชดกจกรรมการเรยนรเปนการรวมสอการสอนอยางสมบรณ เนองจากวาชดกจกรรมการเรยนรเนนใหนกเรยนไดศกษาดวยตนเอง รวมถงไดฝกคด ฝกปฏบต กอใหเกดองคความรดวยตนเอง สามารถคดเปน ทาเปน สงผลใหมผลสมฤทธทางการเรยนทสงขน และมทกษะการคดวเคราะหทดขน ชดกจกรรมการเรยนรทชวยพฒนาทกษะการคดวเคราะหนจะมการนากระบวนการทางวทยาศาสตรสอดแทรกเขาไปในการจดการเรยนการสอน และเนนการเรยนการสอนภายใตแนวคดของการจดการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) เปนการสอนทเนนการถายโอนความรและใหความสาคญเกยวกบการตรวจสอบความรเดมของนกเรยนกอนทจะเรยนในเนอหาบทเรยนนน ๆ ซงชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรทมประสทธภาพ ขนของการเรยนรตามแนวคดของไอเซนคราฟท (Eisenkraft) ประกอบดวย การจดการเรยนร ดงน ขนท 1 ขนตรวจสอบความรเดม ขนท 2 ขนเราความสนใจ ขนท 3 ขนสารวจและคนหา ขนท 4 ขนอธบาย ขนท 5ขนขยายความคด ขนท 6 ขนประเมนผล และขนท 7 ขนนาความรไปใช ซงมจดเดนในการทาใหนกเรยนเขาถงความรความจรงไดดวยตนเอง และนกเรยนไดรบการกระตนใหเกดการเรยนรอยางมความสข (ประสาท เนองเฉลม, 2550, หนา 24-30)

ผวจยไดศกษางานวจยของรววรรณ พงษพวงเพชร (2552, หนา 113) ทาการวจยเรองการพฒนาชดการเรยนรเพอเสรมสรางความสามารถในการคดวเคราะห พบวา นกเรยนมทกษะการคดวเคราะหทเพมขน และคะแนนจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยคะแนนจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธ หลงเรยนสงกวากอนเรยน งานวจยของรจาภา ประถมวงษ (2551, หนา 79) พบวานกเรยนทเรยนแบบวฏจกรการเรยนร 5 ขน และนกเรยนทเรยนแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน

4

นนมคะแนนความสามารถในการคดวเคราะห คะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนเพมขนจากกอนเรยน และวารพร บญอาจ (2555,หนา 76) ไดทาการวจย เรอง การพฒนาชดกจกรรมการเรยนรตามวฏจกรการสบเสาะหาความรแบบ 7 ขน ทสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนเรองดาราศาสตรและอวกาศ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 พบวา ผลสมฤทธหลงเรยนของนกเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ซงจากผลงานวจยแสดงใหเหนวาการจดการเรยนการสอนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรทสอดแทรกการจดการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สามารถทจะพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะการคดวเคราะหใหสงขน และมคณภาพตามเกณฑมาตรฐานการศกษาได

จากความเปนมาและความสาคญของปญหาดงกลาวขางตน ผวจยเหนวา ชดกจกรรมการเรยนรเปนการจดการเรยนรใหนกเรยนไดเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมนาไปสเกดการเรยนรอยางเปนระบบ และเมอมการสอดแทรกรปแบบการสอนภายใตแนวคดของการจดการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) นน ชวยเสรมสรางใหนกเรยนมการพฒนาความคดแสดงความคดเหน สามารถอธบาย สรางองคความรไดดวยตนเอง และสามารถนาความรไปประยกตใชได ผวจยจงมความสนใจทจะนาชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน(7E) มาใชในการจดการเรยนรวชาชววทยา เพอทจะศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนดดดรณ จงหวดฉะเชงเทรา

วตถประสงคการวจย1. เพอหาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 42. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา ระหวางกอนเรยนและหลงเรยน

โดยการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)3. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา หลงเรยนโดยการจดการเรยนร

ดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) กบเกณฑรอยละ 704. เพอเปรยบเทยบทกษะการคดวเคราะห ระหวางกอนเรยนและหลงเรยนโดยการ

จดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)5. เพอเปรยบเทยบทกษะการคดวเคราะห หลงเรยนโดยการจดการเรยนรดวยชดกจกรรม

การเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) กบเกณฑรอยละ 70

5

สมมตฐานการวจย1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาของนกเรยนหลงการจดการเรยนรดวยชด

กจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สงกวากอนเรยน2. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาของนกเรยนหลงการจดการเรยนรดวยชด

กจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สงกวาเกณฑรอยละ 703. ทกษะการคดวเคราะหของนกเรยนหลงการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนร

รปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) หลงเรยนสงกวากอนเรยน4. ทกษะการคดวเคราะหของนกเรยนหลงการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนร

รปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สงกวาเกณฑรอยละ 70

ประโยชนทไดรบจากการวจย1. ไดชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สาหรบนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 4 ทมประสทธภาพ ททาใหนกเรยนเขาใจเนอหาและมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาทดยงขน

2. ไดชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมประสทธภาพ ททาใหนกเรยนมทกษะการคดวเคราะหทดยงขน

3. เปนแนวทางสาหรบครผสอนในการพฒนาชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) บรณาการกบรายวชาอน ๆ

ขอบเขตของการวจยในการวจยครงน ผวจยไดกาหนดขอบเขตการวจยไว ดงน1. ประชากรและกลมตวอยาง

1.1 ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนดดดรณ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 จานวน 6 หองเรยน จานวน 235 คน

1.2 กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนดดดรณ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 จานวน 1 หองเรยน โดยการสมหองเรยนดวยวธการสมแบบกลม (Cluster random sampling) จานวน 44 คน

2. ตวแปรทศกษา2.1 ตวแปรอสระ คอ การจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกร

การเรยนร 7 ขน (7E)

6

2.2 ตวแปรตาม คอ 1) ผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา 2) ทกษะการคดวเคราะห3. เนอหาทใชในการวจยครงน ไดแก รายวชาชววทยา เรองระบบหมนเวยนเลอด

ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน4. ระยะเวลาทใชในการวจยระยะเวลาทใชในการวจยครงน ดาเนนการในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 ใชเวลา

ในการทดลอง 14 ชวโมง โดยผวจยเปนผดาเนนการวจยเอง

กรอบแนวคดในการวจยผลสมฤทธทางการเรยนในวชาหลกของระดบการศกษาขนพนฐาน (O-Net) มคาเฉลย

ตากวารอยละ 50 รวมถงผลการประเมนผลสมฤทธทางการศกษาดานคณตศาสตรและวทยาศาสตรในโครงการ PISA กพบวา มคะแนนเฉลยวทยาศาสตรทตากวาคาเฉลย OECDสอดคลองกบการสมภาษณครผสอน พบวา ผลสมฤทธและทกษะดานการคดวเคราะหคอนขางตา สะทอนถงสภาพปญหาของการจดการเรยนการสอนวชาชววทยา จากสภาพปญหาผวจยจงหาแนวทางการแกปญหาโดยการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)เพอใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะการคดวเคราะหทสงขน ไดกรอบแนวคดในการวจย ดงภาพท 1

ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย

นยามศพทเฉพาะ1. ชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) หมายถง สอประสม

รปแบบหนงทใชในการจดกระบวนการจดการเรยนรอยางเปนระบบ ภายใตแนวคดของการจดการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขนตอน (7E) ทเนนใหผเรยนแสดงพฤตกรรมหรอความสามารถ

การจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร

7 ขน (7E)

1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา2. ทกษะการคดวเคราะห

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

7

ดานการวเคราะห การแสดงความคดเหน อธบาย อภปราย การนาเสนอขอมล และอน ๆตามกระบวนการจดการเรยนรทผวจยไดสรางขน มลกษณะเปนชด ในแตละชดประกอบดวยคาชแจงการใชชดกจกรรมการเรยนร แผนการจดการเรยนร ขอสอบกอนเรยนและหลงเรยนใบความร ใบกจกรรม ซงประกอบดวยชดการเรยนร 4 ชด ดงน

ชดกจกรรมการเรยนรท 1 การลาเลยงสารในรางกายของสตวชดกจกรรมการเรยนรท 2 การลาเลยงสารในรางกายของคนชดกจกรรมการเรยนรท 3 ระบบนาเหลองชดกจกรรมการเรยนรท 4 ระบบภมคมกน2. ประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) หมายถง

ประสทธภาพของกระบวนการ (E1) และประสทธภาพของผลลพธ (E2) ของชดกจกรรมการเรยนรทผวจยสรางขนตามเกณฑ 80/ 80

80 ตวแรก หมายถง รอยละของคะแนนเฉลยทนกเรยนทาไดในระหวางเรยนตามชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน มคาเฉลยรอยละ 80

80 ตวหลง หมายถง รอยละของคะแนนเฉลยหลงการใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน มคาเฉลยรอยละ 80

3. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา หมายถง ความสามารถในการเรยนรรายวชาเพมเตม ชววทยา เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน โดยผวจยทาการวดพฤตกรรมดานสตปญญาตามแนวคดของบลมใน 6 ระดบ คอ ความรความจา ความเขาใจการนาไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา ซงวดไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา เปนแบบปรนย 4 ตวเลอก ทผวจยสรางขนเอง

4. ทกษะการคดวเคราะห หมายถง ความสามารถของผเรยนในการจาแนก แยกแยะคดวพากษวจารณ ใหเหตผลและหาความสมพนธขององคประกอบตาง ๆ จากสงทไดเรยนอยางเปนระบบ สามารถระบความสาคญของเหตการณวาสวนใดสาคญหรอไมสาคญ ผวจยไดทาการว ดพฤตกรรมของนกเรยน 5 ดาน คอ

ดานการจาแนก หมายถง ความสามารถในการแยกแยะสวนยอยตาง ๆ และเหตการณทเหมอนกนและแตกตางกน แยกออกเปนแตละสวนอยางมหลกเกณฑ เพอทาใหเกดความเขาใจไดงาย ซงผเรยนสามารถระบตวอยางและลกษณะสงทเหมอนกนและแตกตางกนได

ดานการจดหมวดหม หมายถง ความสามารถในการจดประเภท ลาดบ กลม ของสงตาง ๆทมลกษณะเดยวกนเขาดวยกนได จากลกษณะหรอคณสมบตทเปนประเภทเดยวกน

8

ดานการเชอมโยง หมายถง ความสามารถในการเชอมโยงของขอมลตาง ๆ ไดวามความสมพนธกนอยางไร

ดานการสรป หมายถง ความสามารถในการจบประเดนและสรปผลไดจากสงทกาหนดให

ดานการประยกต หมายถง ความสามารถในการนาความรหรอหลกการทไดจากการเรยนรไปใชในชวตประจาวนได สามารถคาดการณ และพยากรณสงทเกดขนในอนาคตได

ซงทกษะการคดวเคราะหวดไดจากแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะหทเปนขอสอบแบบปรนย 4 ตวเลอก ทผวจยสรางขนเอง

บทท 2เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ดวยการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ผวจยไดรวบรวมเอกสารงานวจยทเกยวของเพอใชเปนแนวทางในการศกษา ดงน

1. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 25512. ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน3. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา4. การคดวเคราะหและทกษะการคดวเคราะห5. การพฒนาชดกจกรรมการเรยนร6. รปแบบการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)7. งานวจยทเกยวของ

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551วสยทศนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนทกคนซงเปนกาลงของชาต

ใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทงเจตคตทจาเปนตอการศกษาตอการประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนสาคญบนพนฐานความเชอวาทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ

หลกการหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มหลกการทสาคญ ดงน1. เปนหลกสตรการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต มจดหมายและมาตรฐาน

การเรยนรเปนเปาหมายสาหรบพฒนาเดกและเยาวชนใหมความร ทกษะ เจตคต และคณธรรมบนพนฐานของความเปนไทยควบคกบความเปนสากล

10

2. เปนหลกสตรการศกษาเพอปวงชน ทประชาชนทกคนมโอกาสไดรบการศกษาอยางเสมอภาค และมคณภาพ

3. เปนหลกสตรการศกษาทสนองการกระจายอานาจ ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษาใหสอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถน

4. เปนหลกสตรการศกษาทมโครงสรางยดหยนทงดานสาระการเรยนร เวลาและการจดการเรยนร

5. เปนหลกสตรการศกษาทเนนผเรยนเปนสาคญ6. เปนหลกสตรการศกษาสาหรบการศกษาในระบบ นอกระบบและตามอธยาศย

ครอบคลมทกกลมเปาหมาย สามารถเทยบโอนผลการเรยนร และประสบการณจดหมายหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนใหเปนคนด มปญญา มความสข

มศกยภาพในการศกษาตอและประกอบอาชพ จงกาหนดเปนจดหมายเพอใหเกดกบผเรยนเมอจบการศกษาขนพนฐาน ดงน

1. มคณธรรมจรยธรรมและคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนยและปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

2. มความร ความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลยและมทกษะชวต

3. มสขภาพกายและสขภาพจตทด มสขนสยและรกการออกกาลงกาย4. มความรกชาต มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและพลโลก ยดมนในวถชวต

และการปกครองตามระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข5. มจตสานกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนา

สงแวดลอม มจตสาธารณะทมงทาประโยชนและสรางสงทดงามในสงคมและอยรวมกนในสงคมอยางมความสข

สมรรถนะสาคญของผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงคในการพฒนาผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงเนนพฒนาผเรยน

ใหมคณภาพตามมาตรฐานทกาหนด ซงจะชวยใหผเรยนเกดสมรรถนะสาคญและคณลกษณะอนพงประสงค ดงน

สมรรถนะสาคญของผเรยนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงใหผเรยนเกดสมรรถนะสาคญ 5 ประการ

ดงน

11

1. ความสามารถในการสอสาร เปนความสามารถในการรบและสงสาร มวฒนธรรมในการใชภาษาถายทอดความคดความรความเขาใจ ความรสก และทศนะของตนเองเพอแลกเปลยนขอมลขาวสารและประสบการณอนจะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและสงคม รวมทงการเจรจาตอรองเพอขจดและลดปญหาความขดแยงตาง ๆ การเลอกรบหรอไมรบขอมลขาวสารดวยหลกเหตผลและความถกตอง ตลอดจนการเลอกใชวธการสอสาร ทมประสทธภาพ โดยคานงถงผลกระทบทมตอตนเองและสงคม

2. ความสามารถในการคด เปนความสามารถในการคดวเคราะห การคดสงเคราะหการคดอยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณและการคดเปนระบบ เพอนาไปสการสรางองคความรหรอสารสนเทศ เพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสงคมไดอยางเหมาะสม

3. ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถในการแกปญหาและอปสรรคตาง ๆทเผชญไดอยางถกตองเหมาะสม บนพนฐานของหลกเหตผล คณธรรมและขอมลสารสนเทศ เขาใจความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณตาง ๆ ในสงคม แสวงหาความร ประยกตความรมาใชในการปองกนและแกไขปญหา และมการตดสนใจทมประสทธภาพโดยคานงถงผลกระทบทเกดขนตอตนเอง สงคมและสงแวดลอม

4. ความสามารถในการใชทกษะชวต เปนความสามารถในการนากระบวนการตาง ๆไปใชในการดาเนนชวตประจาวน การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรอยางตอเนอง การทางานและการอยรวมกนในสงคมดวยการสรางเสรมความสมพนธอนดระหวางบคคล การจดการปญหาและความขดแยงตาง ๆ อยางเหมาะสม การปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม และการรจกหลกเลยงพฤตกรรมไมพงประสงคทสงผลกระทบตอตนเองและผอน

5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย เปนความสามารถในการเลอก และใชเทคโนโลยดานตาง ๆ และมทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย เพอการพฒนาตนเองและสงคม ในดานการเรยนร การสอสาร การทางาน การแกปญหาอยางสรางสรรค ถกตอง เหมาะสม และมคณธรรม

คณลกษณะอนพงประสงคหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค

เพอใหสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไดอยางมความสข ในฐานะเปนพลเมองไทยและพลโลกดงน

1. รกชาต ศาสน กษตรย2. ซอสตยสจรต3. มวนย4. ใฝเรยนร

12

5. อยอยางพอเพยง6. มงมนในการทางาน7. รกความเปนไทย8. มจตสาธารณะนอกจากน สถานศกษาสามารถกาหนดคณลกษณะอนพงประสงคเพมเตมใหสอดคลอง

ตามบรบทและจดเนนของตนเองมาตรฐานการเรยนรการพฒนาผเรยนใหเกดความสมดล ตองคานงถงหลกพฒนาการทางสมองและพหปญญา

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน จงกาหนดใหผเรยนเรยนร 8 กลมสาระการเรยนร ดงน1. ภาษาไทย2. คณตศาสตร3. วทยาศาสตร4. สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม5. สขศกษาและพลศกษา6. ศลปะ7. การงานอาชพและเทคโนโลย8. ภาษาตางประเทศตวชวดตวชวดระบสงทนกเรยนพงรและปฏบตได รวมทงคณลกษณะของผเรยนในแตละ

ระดบชนซงสะทอนถงมาตรฐานการเรยนร มความเฉพาะเจาะจงและมความเปนรปธรรม นาไปใชในการกาหนดเนอหา จดทาหนวยการเรยนร จดการเรยนการสอน และเปนเกณฑสาคญสาหรบการวดประเมนผลเพอตรวจสอบคณภาพผเรยน

1. ตวชวดชนป เปนเปาหมายในการพฒนาผเรยนแตละชนปในระดบการศกษาภาคบงคบ (ประถมศกษาปท 1-มธยมศกษาปท 3)

2. ตวชวดชวงชนเปนเปาหมายในการพฒนาผเรยนในระดบมธยมศกษาตอนปลาย(มธยมศกษาปท 4-6)

แตละกลมสาระการเรยนร ในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551ไดกาหนดองคความร ทกษะสาคญและคณลกษณะทสาคญ ทเปนจดเนนในการพฒนาผเรยน ดงน

1. ภาษาไทย เนนความร ทกษะ และวฒนธรรมการใชภาษา เพอการสอสาร ความชนชมการเหนคณคาภมปญญาไทย และภมใจในภาษาประจาชาต

13

2. คณตศาสตร เนนการนาความรทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรไปใชในการแกปญหา การดาเนนชวต และศกษาตอ การมเหตมผล มเจตคตทดตอคณตศาสตร พฒนาการคดอยางเปนระบบและสรางสรรค

3. วทยาศาสตร เนนการนาความรและกระบวนการทางวทยาศาสตร ไปใชในการศกษาคนควาหาความร และแกปญหาอยางเปนระบบ การคดอยางเปนเหตเปนผล คดวเคราะห

4. สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เนนการอยรวมกนในสงคมไทยและสงคมโลกอยางสนตสข การเปนพลเมองด ศรทธาในหลกธรรมของศาสนา การเหนคณคาของทรพยากรและสงแวดลอม ความรกชาต และภมใจในความเปนไทย

5. สขศกษาและพลศกษา เนนความร ทกษะและเจตคตในการสรางเสรมสขภาพพลานามยของตนเองและผอน การปองกนและปฏบตตอสงตาง ๆ ทมผลตอสขภาพอยางถกวธและทกษะในการดาเนนชวต

6. ศลปะ เนนความรและทกษะในการคดรเรม จนตนาการ สรางสรรคงานศลปะสนทรยภาพและการเหนคณคาทางศลปะ

7. การงานอาชพและเทคโนโลย เนนความร ทกษะ และเจตคตในการทางาน การจดการการดารงชวต การประกอบอาชพ และการใชเทคโนโลย

8. ภาษาตางประเทศ เนนความรทกษะ เจตคต และวฒนธรรม การใชภาษา ตางประเทศในการสอสาร การแสวงหาความร และการประกอบอาชพ

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรมงหวงใหผเรยน ไดเรยนรวทยาศาสตรทเนนการเชอมโยง

ความรกบกระบวนการ มทกษะสาคญในการคนควาและสรางองคความร โดยใชกระบวนการในการสบเสาะหาความร และการแกปญหาทหลากหลาย ใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนรทกขนตอน มการทากจกรรมดวยการลงมอปฏบตจรงอยางหลากหลาย เหมาะสมกบระดบชนโดยไดกาหนดสาระสาคญและมาตรฐานการเรยนร คณภาพผเรยนไว ดงน (สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2552, หนา 1-99)

สาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการดารงชวตสาระท 2 ชวตกบสงแวดลอมสาระท 3 สารและสมบตของสารสาระท 4 แรงและการเคลอนทสาระท 5 พลงงานสาระท 6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก

14

สาระท 7 ดาราศาสตรและอวกาศสาระท 8 ธรรมชาตของวทยาศาสตรเทคโนโลยมาตรฐานการเรยนรการศกษาขนพนฐาน สาระการเรยนรวทยาศาสตรมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เปนขอกาหนดคณภาพของผเรยน

ดานความร ความคด ทกษะ กระบวนการเรยนร คณธรรม จรยธรรม และคานยม ซงเปนจดมงหมายทจะพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค ประกอบดวย มาตรฐานการเรยนรการศกษาขนพนฐานสาหรบนกเรยนทกคนเมอจบการศกษาขนพนฐาน และมาตรฐานการเรยนรชวงชนสาหรบนกเรยนทกคนเมอจบการศกษาในแตละชวงชน มาตรฐานการเรยนรการศกษาขนพนฐานของกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร มดงน

สาระท 1: สงมชวตกบกระบวนการดารงชวตมาตรฐาน ว 1.1: เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวต ความสมพนธของโครงสราง

และหนาทของระบบตาง ๆ ของสงมชวตททางานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความรสอสารสงทเรยนร และนาความรไปใชในการดารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต

มาตรฐาน ว 1.2: เขาใจกระบวนการและความสาคญของการถายทอดลกษณะทางพนธกรรม ววฒนาการของสงมชวต ความหลากหลายทางชวภาพ การใชเทคโนโลยชวภาพทมผลกระทบตอมนษยและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร และนาความรไปใชประโยชน

สาระท 2: ชวตกบสงแวดลอมมาตรฐาน ว 2.1: เขาใจสงแวดลอมในทองถน ความสมพนธระหวางสงแวดลอมกบ

สงมชวต ความสมพนธระหวางสงมชวตตาง ๆ ในระบบนเวศ มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 2.2: เขาใจความสาคญของทรพยากรธรรมชาต การใชทรพยากรธรรมชาตในระดบทองถน ประเทศ และโลกนาความรไปใชในในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถนอยางย งยน

สาระท 3: สารและสมบตของสารมาตรฐาน ว 3.1: เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสราง

และแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร นาความรไปใชประโยชน

15

มาตรฐาน ว 3.2: เขาใจหลกการและธรรมชาตของการเปลยนแปลงสถานะของสารการเกดสารละลาย การเกดปฏกรยา มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร และนาความรไปใชประโยชน

สาระท 4: แรงและการเคลอนทมาตรฐาน ว 4.1: เขาใจธรรมชาตของแรงแมเหลกไฟฟา แรงโนมถวง และแรงนวเคลยร

มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชนอยางถกตองและมคณธรรม

มาตรฐาน ว 4.2: เขาใจลกษณะการเคลอนทแบบตาง ๆ ของวตถในธรรมชาต มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

สาระท 5: พลงงานมาตรฐาน ว 5.1: เขาใจความสมพนธระหวางพลงงานกบการดารงชวต การเปลยนรป

พลงงาน ปฏสมพนธระหวางสารและพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอมมกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

สาระท 6: กระบวนการเปลยนแปลงของโลกมาตรฐาน ว 6.1: เขาใจกระบวนการตาง ๆ ทเกดขนบนผวโลกและภายในโลก

ความสมพนธของกระบวนการตาง ๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐานของโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

สาระท 7: ดาราศาสตรและอวกาศมาตรฐาน ว 7.1: เขาใจววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซและเอกภพ การปฏสมพนธ

ภายในระบบสรยะและผลตอสงมชวตบนโลก มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตรการสอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 7.2: เขาใจความสาคญของเทคโนโลยอวกาศทนามาใชในการสารวจอวกาศและทรพยากรธรรมชาตดานการเกษตรและการสอสาร มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร และนาความรไปใชประโยชนอยางมคณธรรมตอชวตและสงแวดลอม

สาระท 8: ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาตรฐาน ว 8.1: ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหา

ความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบได ภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานน ๆ เขาใจวา วทยาศาสตรเทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

16

จากการศกษาและวเคราะหขอมลเกยวกบหลกสตรโรงเรยนดดดรณตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ทาใหผวจยไดทราบถงมาตรฐานการเรยนรและตวชวด เพอใชในการวางเปาหมาย กาหนดจดประสงคการเรยนร ผลการเรยนรและเขยนแผนการจดการเรยนร

ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกนเนอหาและเวลาทใชสอน ดงน (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

(สสวท.), 2553)1. การลาเลยงสารในรางกายของสตว 2 ชวโมง2. การลาเลยงสารในรางกายของคน 6 ชวโมง3. ระบบนาเหลอง 2 ชวโมง4. ระบบภมคมกน 4 ชวโมง

รวม 14 ชวโมงผลการเรยนรสบคนขอมล ทดลอง อภปราย และสรปเกยวกบการรกษาดลยภาพของรางกายสตว

และมนษยโดยการทางานของระบบหายใจ ระบบขบถาย ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

สาระสาคญการลาเลยงสารในรางกายของสงมชวตทมโครงสรางไมซบซอน จะมการแลกเปลยน

สารระหวางเซลลกบสงแวดลอมโดยตรง ในขณะทสงมชวตทมโครงสรางซบซอนจะมระบบหมนเวยนเลอดทาหนาทลาเลยงสารไปยงสวนตาง ๆ ของรางกาย ระบบหมนเวยนเลอด ม 2 ระบบคอ ระบบหมนเวยนเลอดแบบเปด พบในสตวจาพวกหอย กง แมลง สวนระบบหมนเวยนเลอดแบบปดพบในไสเดอนดนและสตวเลยงลกดวยนานมรวมทงคนดวย

ระบบหมนเวยนเลอดของคนประกอบดวยหวใจ ทาหนาทรบและสบฉดเลอดไปยงเซลลทวรางกาย ขณะทหวใจบบตวสบฉดเลอด ทาใหเกดความดนในหลอดเลอดและชพจร ความดนเลอดและชพจรมความสมพนธกบปจจยหลายอยาง เชน ปรมาณไขมนในหลอดเลอด กจกรรมตาง ๆของรางกาย อาย และเพศ เปนตน

เลอดของคนประกอบดวย พลาสมา เซลลเมดเลอด และเพลตเลต พลาสมา ประกอบดวยนา โปรตน สารอาหาร และแรธาต ฯลฯ เซลลเมดเลอดประกอบดวยเซลลเมดเลอดแดงทาหนาทรบสงแกสคารบอนไดออกไซดและแกสออกซเจน เซลลเมดเลอดขาวทาหนาททาลายเชอโรคหรอสงแปลกปลอมและสรางภมคมกน สวนเพลตเลตทาหนาทเกยวกบการแขงตวของเลอด

17

เลอดของคนจาแนกตามระบบ ABO ไดเปน 4 หม คอ หม A หม B หม AB และหม Oตามชนดของแอนตเจนทเยอหมเซลลเมดเลอดแดง และสามารถจาแนกตามระบบ Rh ไดเปน 2 หมคอ หม Rh+ และ Rh- หมเลอดมความสาคญตอการใหและการรบเลอด ผใหและผรบเลอดควรมหมเลอดตรงกนจงจะปลอดภยทสด

ระบบนาเหลองและระบบภมคมกนเกยวของกบการลาเลยงสารและการสรางภมคมกนเชอโรคหรอสงแปลกปลอมตาง ๆ โครงสรางทเกยวของกบระบบนาเหลองของรางกาย ไดแกนาเหลองและหลอดนาเหลอง นาเหลอง คอ ของเหลวทซมผานผนงหลอดเลอดฝอยออกมาอยระหวางเซลลและแพรเขาไปในหลอดนาเหลองฝอยทมลกษณะปลายตน ตอจากนนจงเขาสหลอดนาเหลองทมขนาดใหญขน แลวเปดเขาสระบบหมนเวยนเลอดทหลอดเลอดเวนใหญใกลหวใจ โดยจะมทศทางการไหลเขาสหวใจทางเดยว

โครงสรางทเกยวกบระบบภมคมกน ไดแก ไขกระดก ไทมส มาม ตอมนาเหลองและเนอเยอนาเหลองทบรเวณทางเดนอาหารและทางเดนหายใจ มหนาทแตกตางกน โดยทวไปจะทาหนาทเกยวของกบการทาลายเชอโรคและสรางลมโฟไซตบางชนดทเกยวของกบการสรางภมคมกนของรางกาย

เมอมสงแปลกปลอมเขาสรางกาย รางกายจะมกลไกตอตานหรอทาลายสงแปลกปลอมแบบไมจาเพาะและแบบจาเพาะ การสรางภมคมกนโรคใหกบรางกายม 2 แบบ คอ ภมคมกนกอเองและภมคมกนรบมา

ผลสมฤทธทางการเรยนผลสมฤทธทางการเรยน เปนสงทแสดงออกถงความสามารถในการเรยนรของผเรยน

ในการจดการเรยนรทจะประสบผลสาเรจและมประสทธภาพนน ผสอนจะตองกาหนดจดมงหมายใหชดเจนแนนอน เพอใหผสอนกาหนดและจดกจกรรมการเรยนรวมทงวดผลประเมนผลไดถกตองมนกการศกษาใหความหมายผลสมฤทธทางการเรยนไวดงน

ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนกด (Good, 1973) ใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนไววา หมายถง ผลของ

การสะสมความร ความสามารถในการเรยนทกดานเขาไวดวยกนสมใจ อลสานนท (2548, หนา 24) ใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนวา

หมายถง ผลทเกดจากการเรยน การสอน การอบรม การฝกฝน ทาใหนกเรยนมความสามารถหรอมพฤตกรรมทพฒนาขน 3 ดาน ไดแก ดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย

18

ละออ ปนทอง (2549, หนา 59) ใหความหมายผลสมฤทธทางการเรยนวา หมายถงคณลกษณะ และสามารถของบคคลทไดรบการพฒนาขนอนเนองเปนผลมาจากการเรยนการสอนการฝกและประสบการณทไดรบความร ความสามารถ ทกษะ ความรสก และคานยมตาง ๆ

ณฐมน เดชมา (2555, หนา 24) ใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนไววา หมายถงคณลกษณะดานความร ความสามารถของบคคลทไดรบจากการเรยนการสอน การทากจกรรมหรอประสบการณ สามารถวดการเปลยนแปลงพฤตกรรมและประสบการณการเรยนรได

พชรนทร ศรพล (2555, หนา 55) ใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนวา หมายถงผลทเกดจากการเรยน การสอน การฝกอบรมในวชาตาง ๆ ทาใหนกเรยนมความสามารถหรอมพฤตกรรมทพฒนาขน 3 ดาน ไดแก ดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย ซงสามารถสงเกตและวดไดดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานตาง ๆ

จากความหมายดงกลาวขางตน สามารถสรปความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนไดวา หมายถง ความสามารถหรอพฤตกรรมของผเรยนทเกดจากการเรยนร ซงจะมการพฒนา3 ดาน คอ ดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย สามารถวดไดจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานตาง ๆ

เนองจากการประเมนผลเปนการพจารณาผลทเกดจากการวดการเรยนรของผเรยนในภาพรวม ดงนน แนวทางในการวดและประเมนผลตามกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรเพอศกษาความกาวหนาดานตาง ๆ ของผเรยนทนามาใช เปนการวดผลและประเมนผลซงมงหวงใหเกดผลสมฤทธทางการเรยน 3 ดาน คอ (พมพพนธ เดชะคปต, 2545, หนา 31-35)

1. ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรดานพทธพสย ในการวดผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรดานวชาการตามหลกของคลอฟเฟอรวดไดจากพฤตกรรม 4 ดาน คอ ความร ความเขาใจกระบวนการทางวทยาศาสตร การนาความรและกระบวนการทางวทยาศาสตรไปใช ซงมรายละเอยดดงน

1.1 พฤตกรรมดานความร หมายถง พฤตกรรมทแสดงวานกเรยนมความจาเรองตาง ๆทไดรบรจากการคนควาดวยกระบวนการทางวทยาศาสตร จากการอานหนงสอและการฟงคาบรรยาย เปนตน ความรทางวทยาศาสตร แบงเปน 9 ประเภท

1.1.1 ความรเกยวกบความจรง ความจรงซงมอยแลวในธรรมชาต สามารถสงเกตไดโดยตรงและทดลอง แลวไดผลเหมอนเดมทกครง เชน กรดมรสเปรยว ดวงอาทตยขนทางทศตะวนออก เปนตน

19

1.1.2 ความรเกยวกบมโนมตหรอมโนทศน มโนมตหรอมโนทศน คอ การนาความรเกยวกบความจรงหลาย ๆ สวนทมความเกยวของกนมาผสมผสานเปนความรใหม ซงเรยกวาความคดรวบยอด เชน มโนมตเกยวกบการเจรญเตบโต เปนตน

1.1.3 ความรเกยวกบหลกการ และกฎวทยาศาสตร หลกการเปนความจรงทใชเปนหลกอางองได จากการนามโนมตทมความเกยวของกนมาผสมผสานอธบายเปนความรใหมสวนกฎวทยาศาสตร คอ หลกการทเนนเรองความสมพนธระหวางเหตกบบคคล เชน กฎของนวตนกฎของเมนเดล เปนตน

1.1.4 ความรเกยวกบขอตกลง ขอตกลง เปนการตกลงรวมกนของนกวทยาศาสตรในการใชอกษรยอและเครองหมายตาง ๆ แทนพดเฉพาะ เชน Ag แทนธาตโลหะเงน

1.1.5 ความรเกยวกบขนตอนของปรากฏการณตาง ๆ ปรากฏการณธรรมชาตบางอยางมการหมนเวยนเปนวฏจกรเปนวงชวต ซงสามารถบอกลาดบขนตอนของปรากฏการณตาง ๆไดถกตอง เชน วฏจกรของนา วฏจกรของกาซไนโตรเจน วงจรชวตของแมลง เปนตน

1.1.6 ความรเกยวกบเกณฑในการแบงประเภทของสงตาง ๆ ในการแบงสงตาง ๆออกเปนประเภทนน ตองมเกณฑเปนมาตรฐานในการแบง ดงนน ผเรยนจะตองรเกณฑเพอใชจดจาพวกสงตาง ๆ เชน เกณฑการแบงประเภทของสงมชวตออกเปนพชและสตว เปนตน

1.1.7 ความรเกยวกบเทคนคและกรรมวธทางวทยาศาสตร เทคนคและกรรมวธทางวทยาศาสตร มหลายวธทนกวทยาศาสตรใช เชน วธศกษาการเจรญเตบโตของเซลลและการแบงเซลล กรรมวธทางวทยาศาสตรน เนนเฉพาะความสามารถทจะบอกถงสงทผเรยนรเทานน และความรนไดมาจากการอานหนงสอหรอการบอกเลาของคร ไมใชความรทไดมาจากการบวนการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร

1.1.8 ความรเกยวกบศพทวทยาศาสตร ศพทวทยาศาสตรเปนคานยามตาง ๆและการใชศพทเฉพาะทางวทยาศาสตร เชน หนปนเปนแรธาตชนดหนง นาเปนสารประกอบชนดหนง

1.1.9 ความรเกยวกบทฤษฎ เปนขอความทใชอธบาย และพยากรณปรากฏการณตาง ๆ เชน ทฤษฎสมพนธภาพ ทฤษฎววฒนาการ ทฤษฎอะตอม ทฤษฎเซลล

1.2 พฤตกรรมดานความเขาใจ หมายถง พฤตกรรมทนกเรยนใชความคดทสงกวาความร ความจา แบงออกเปน 2 ประเภท ดงน

1.2.1 ความเขาใจขอเทจจรง วธการ กฎเกณฑ หลกการ และทฤษฏตาง ๆเปนการบรรยายในรปแบบใหมทแตกตางจากทเคยเรยนมา กลาวคอ ผเรยนเคยเรยนรมโนมตของวฏจกรใดวฏจกรหนงมา และเมอไดรบขอมลของอกสงหนงทมลกษณะคลายคลงกบ

20

รปแบบวฏจกร กสามารถใชมโนมตของวฏจกรมาอธบายสงนนได เชน ผเรยนไดเรยนรวฏจกรของนาเมอไดรบขอมลของการเจรญเตบโตของพช ผเรยนสามารถนาความรเกยวกบวฏจกรมาอธบายเปนวฏจกรของการเจรญเตบโตของพชได

1.2.2 ความเขาใจเกยวกบการแปลความหมายของขอเทจจรงคาศพท มโนมตหลกการ และทฤษฏทอยในรปของสญลกษณหนงไปเปนรปของสญลกษณอนได เชน ในการศกษาเรอง แรง ถาผสอนกาหนดโจทยวา มาตวหนงลากรถไปตามถนนทขรขระ ผเรยนสามารถแปลความหมายเปนรปเวกเตอรของแรงได

1.3 พฤตกรรมดานกระบวนการทางวทยาศาสตร เปนพฤตกรรมทนกเรยนแสวงหาความร และแกปญหาดวยกระบวนการทางวทยาศาสตร ซงการดาเนนการตองอาศยวธการทางวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และเจตคตทางวทยาศาสตร

1.4 พฤตกรรมดานการนาความรและกระบวนการทางวทยาศาสตรไปใชเปนพฤตกรรมทนกเรยนนาความร มโนทศน หลกการ กฎ ทฤษฏ ตลอดจนวธการทางวทยาศาสตรไปใชแกปญหาในสถานการณใหมได โดยสามารถแกปญหา 3 ประเภท คอ

1.4.1 ปญหาทเปนเรองของวทยาศาสตรในสาขาเดยวกน สวนมากเปนสถานการณทวไปในชนเรยนทผเรยนตองนาความรหรอทกษะทไดจากการเรยนไปแกปญหาเรองอนทอยในวชาเดยวกน เชน การตอบคาถาม ทาไมหลอดไฟฟาจงสวางขนเมอเราเปดสวตซ ปญหานเกยวกบวชาไฟฟา

1.4.2 ปญหาทเปนเรองของวทยาศาสตรสาขาอน ซงเปนปญหาเดยวแตเกยวของกบวชาวทยาศาสตรสองสาขาขนไป เชน ถามวา ถาหนปนเกดขนไดอยางไร ปญหานเกยวกบวชาฟสกสและเคม

1.4.3 ปญหาทเปนเรองของการนาวทยาศาสตรไปประยกตใช ซงเกยวของกบเทคโนโลยตาง ๆ เชน ทาอยางไรจงจะเพมผลผลตขาวโพดจากฟารมได

2. ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรดานจตพสย เปนผลสมฤทธทางการเรยนทเนนความสนใจ ความซาบซง เจตคตตอวทยาศาสตร คารน และซนด (Carin & Sund) ไดเสนอวธการวดผมพฤตกรรมดานเจตคตทางวทยาศาสตรดวยการสงเกตโดยใชแบบสงเกตทวไป วดดวยแบบวดทเปนมาตรประมาณคา ประเมนดวยแบบประเมนตนเอง การสมภาษณ รายงานขอมลทเกยวของกบตนเอง

3. ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรดานทกษะพสย เปนผลสมฤทธทเนนความชานาญในการปฏบต และดาเนนงาน เชน การใชอปกรณ เครองมอตาง ๆ ไดอยางถกตอง รวดเรวและแมนยาขณะทาการทดลองหรอปฏบตการโครงการใดโครงการหนง วธวดพฤตกรรมดานทกษะพสยวดโดยการสงเกตขณะปฏบตการทดลอง

21

การวดผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรนนเปนการวด 3 ดาน คอ ดานพทธพสยดานจตพสย และดานทกษะพสย สรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความสามารถทเกดจากการเรยนร ซงตองอาศยทกษะและความร และประสบการณ ซงสามารถสงเกตและวดไดดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธในเรองนน ๆ

แบบทดสอบวดผลสมฤทธรอสส และสแตนลย (Ross & Stanley, 1967 อางถงใน พชต ฤทธจรญ, 2547, หนา 96)

ไดใหความหมายวา แบบทดสอบผลสมฤทธ หมายถง แบบทดสอบทใชวดความสามารถทางวชาการเชน แบบสอบวชาเลขคณต แบบสอบวชาพชคณต เปนตน

กรอนลนต (Gronlund, 1993 อางถงใน พชต ฤทธจรญ, 2547, หนา 96) ใหแนวคดวาแบบทดสอบวดผลสมฤทธเปนกระบวนการเชงระบบ เพอการวดพฤตกรรมหรอผลการเรยนรทคาดวาจะเกดขนจากกจกรรมการเรยนร โดยมหนาทหลกสาหรบการปรบปรงและพฒนาการเรยนรของผเรยน

พชต ฤทธจรญ (2547, หนา 96) ไดใหความหมายวา แบบทดสอบผลสมฤทธ หมายถงแบบทดสอบทใชวดความร ทกษะและความสามารถทางวชาการทผเรยนไดเรยนรมาแลววาบรรลผลสาเรจตามจดประสงคทกาหนดไวเพยงใด

จากความหมายดงกลาวสามารถสรปความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ไดวาหมายถง แบบทดสอบทใชวดความร ทกษะ และสมรรถภาพสมองในดานตาง ๆ และมงวดทางดานวชาการเปนสาคญ

ผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา หมายถง ความรความสามารถของนกเรยน

อนเกดมาจากการเรยนการสอน สามารถวดไดจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเปนแบบปรนยทผวจยสรางขน โดยวดพฤตกรรมดานสตปญญา 6 ระดบ ตามแนวคดของบลม คอความรความจา ความเขาใจ การนาไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา ดงน

1. ดานความรความจา หมายถง ความสามารถในการระลกถงสงทเคยเรยนรมาแลวเกยวกบขอเทจจรง ศพทนยาม มโนทศน ขอตกลง การจดประเภท เทคนควธการ หลกการ กฎทฤษฎ และแนวคดทสาคญทางดานวทยาศาสตร นกเรยนทมความสามารถในดานน จะแสดงออกโดยสามารถใหคาจากดความหรอนยาม เลาเหตการณ จดบนทก เรยกชอ อานสญลกษณ และระลกขอสรปได

22

2. ดานความเขาใจ หมายถง ความสามารถในการอธบาย การแปลความ การตความสรางขอสรป ขยายความ นกเรยนมความสามารถในดานนจะแสดงออกโดยสามารถเปรยบ เทยบแสดงความสมพนธ การอธบายชแนะ การจาแนกเขาหมวดหม ยกตวอยาง ใหเหตผล จบใจความเขยนภาพประกอบ ตดสนเลอก แสดงความเหน อานกราฟแผนภมและแผนภาพได

3. ดานการนาไปใช เปนการวดความสามารถดานการนาเอาความรความเขาใจมาประยกตใช หรอแกปญหาในเหตการณ หรอสถานการณใหมไดอยางเหมาะสม การเขยนคาถามในระดบนอาจเขยนคาถามความสอดคลองระหวางวชาและการปฏบต ถามใหอธบายหลกวชาถามใหแกปญหา ถามเหตผลของภาคปฏบต

4. ดานการวเคราะห เปนการวดความสามารถในการแยกแยะหรอแจกแจงราย ละเอยดของเรองราว ความคด การปฏบตออกเปนระดบยอย ๆ โดยอาศยหลกการหรอกฎเกณฑตาง ๆเพอคนพบขอเทจจรงและคณสมบตบางประการ คาถามระดบการวเคราะห แบงออก 3 ประเภท คอการวเคราะหความสาคญ การวเคราะหความสมพนธ และการวเคราะหหลกการ

5. ดานการสงเคราะห เปนขอคาถามทวดความสามารถในการผสมสวนยอย ๆ เขาเปนเรองราวเดยวกน เปนการวดวานกเรยนจะสามารถนาเอาความรแตละหนวยมารวมกน จดเปนหนวยใหมหรอโครงสรางใหมทตางจากเดมไดหรอไม

6. ดานการประเมนคา เปนขอคาถามทวดความสามารถในการวนจฉยตราคา โดยสรปอยางมหลกเกณฑ สงทมคาอาจเปนวตถ สงของ ผลงานตาง ๆ หรอเปนความคดเหนกไดการประเมนคานนอาศยเกณฑและมาตรฐานไปประกอบการวนจฉยชขาดเสมอวา สงนนดไมดและเพราะเหตใดจงด หรอไมด ขอคาถามอาจจะอยในรปของการประเมนโดยอาศยเกณฑภายในหรอการประเมนคาทอาศยเกณฑภายนอกตดสนกได

ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธพชต ฤทธจรญ (2547, หนา 96) ไดสรปประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ทางการเรยนโดยทวไปไว ดงน1. แบบทดสอบทครสรางขนเอง หมายถง แบบทดสอบทมงวดผลสมฤทธของผเรยน

เฉพาะกลมทครสอน เปนแบบทดสอบทครสรางขนใชกนโดยทวไปในสถานศกษา มลกษณะเปนแบบทดสอบขอเขยน ซงแบงไดอก 2 ชนด

1.1 แบบทดสอบอตนย เปนแบบทดสอบทกาหนดคาถามหรอปญหาใหแลวใหผตอบเขยนโดยแสดงความร ความคด เจตคตไดอยางเตมท

1.2 แบบทดสอบปรนยหรอแบบใหตอบสน ๆ เปนแบบทดสอบทกาหนดใหผตอบเขยนคาตอบสน ๆ หรอมคาตอบใหเลอกแบบจากดคาตอบ ผตอบไมมโอกาสแสดงความร ความคด

23

ไดอยางกวางขวางเหมอนแบบทดสอบอตนย แบบทดสอบชนดน แบงออกเปน 4 แบบ คอแบบทดสอบถก-ผด แบบทดสอบเตมคา แบบทดสอบจบค แบบทดสอบเลอกตอบ

2. แบบทดสอบมาตรฐาน หมายถง แบบทดสอบทมงวดผลสมฤทธของผเรยนทว ๆ ไปซงสรางโดยผเชยวชาญ มการวเคราะหและปรบปรงอยางด จนมคณภาพมาตรฐาน

ลวน สายยศ และองคณา สายยศ (2546, หนา 185) ไดแบงเครองมอใชวดผลสมฤทธทางการเรยน ออกเปน 2 กลม คอ

1. แบบทดสอบของคร หมายถง ชดของขอคาถามทครเปนผสรางขน ซงเปนขอบกพรองตรงไหน จะไดซอมเสรม หรอวดดความพรอมกอนทจะสอนเรองใหม

2. แบบทดสอบมาตรฐาน สรางขนจากผเชยวชาญในแตละสาขาวชาหรอจากครทสอนวชานน แตผานการทดลองหาคณภาพหลายครง จนกระทงมคณภาพดพอจงสรางเกณฑปกต(Norm) ของแบบทดสอบนน ซงสามารถใชเปนหลกและเปรยบเทยบผล เพอประเมนคาของการเรยนการสอนในเรองใด ๆ กได จะใชวดอตราการพฒนาของเดกแตละวยในแตละกลมแตละภาคกได จะใชสาหรบใหครวนจฉยผลสมฤทธทางการเรยนระหวางวชาตาง ๆ ในเดกแตละคนกไดขอสอบมาตรฐานนน นอกจากจะมคณภาพของแบบสดสอบสงแลวยงมมาตรฐานในดานวธดาเนนการสอบ กคอ ไมวาโรงเรยนใดหรอสวนราชการใดจะนาไปใช ตองดาเนนการสอบแบบเดยวกน แบบทดสอบมาตรฐานจะมคมอดาเนนการสอบบอกถงวธการสอบวาทาอยางไรและยงมมาตรฐานในดานการแปลคะแนนอกดวย ทงแบบทดสอบทครสรางขนและแบบทดสอบมาตรฐาน มวธสรางขอคาถามทเหมอนกน คอจะเปนคาถามทวดเนอหาและพฤตกรรมทไดสอนนกเรยนไปแลว สาหรบทใชวดพฤตกรรมทสามารถตงคาถามวดได มกนยมใชตามหลกทไดจากผลการประชมของนกวดผล ซง บลม (Bloom) ไดเขยนรวมไวในหนงสอ (Taxonomy ofeducational objectives) โดยสรปไดวา การวดผลดานสตปญญาควรวดพฤตกรรมออกเปน 6 ระดบดงน

วดดานความรความจา (Knowledge)วดดานความเขาใจ (Comprehension)วดดานการนาไปใช (Application)วดดานการวเคราะห (Analysis)วดดานการสงเคราะห (Synthesis)วดดานการประเมนคา (Evaluation)การวดพฤตกรรมทง 6 ดานน จะใชแบบทดสอบประเภทอตนยหรอปรนยกได ขอสาคญ

อยทคาถาม ซงตอไปนเปนตวอยางขอคาถามของแบบทดสอบประเภทปรนย ดงน

24

1. ขอคาถามวดความร-ความจา เปนขอคาถามทวดความสามารถทระลกออกมาไดหรอจาได เชน ถามคาศพท นยาม สถานท เวลา ขนาด ปรมาณ บคคล ระเบยบ ลาดบขนของการทาอยางใดอยางหนง สงเหลานถาสอนมาแลวจงนามาถามและถอวาเปนการวดความจาเทานน

2. ขอคาถามวดความเขาใจ เปนขอคาถามทวดความสามารถในการจบใจความสาคญจากเรองราวหรอเหตการณตาง ๆ เชน ความสามารถในการจบใจความ การแปลความหมายการตความหมาย และการขยายความของขอความ คา เรองราว เหตการณ ภาพ ฯลฯ

3. ขอคาถามวดการนาไปใช เปนขอคาถามทวดความสามารถในการนาความรทเรยนมาไปใชแกปญหาในสถานการณใหม

4. ขอคาถามวดการวเคราะห เปนขอคาถามทวดความสามารถในการแยกแยะสวนยอย ๆของเหตการณ เรองราง เนอหาตาง ๆ วาประกอบดวยอะไร มจดมงหมายหรอความประสงคสงใดนอกจากนนยงบอกถงวาสวนยอยๆ ทสาคญนนแตละเหตการณเกยวพนกนโดยอาศยหลกการใดจะเหนไดวา ความสามารถในดานการวเคราะหจะมากไปดวยการหาเหตผลมาเกยวของอยเสมอและพยายามมองใหลกลงไปถงแกนแทของเนอหา และเหตการณนน ๆ การวเคราะหจงตองอาศยพฤตกรรมดานความจา ความเขาใจ และการนาไปใชมาประกอบการพจารณา

5. ขอคาถามวดการสงเคราะห เปนขอคาถามทวดความสามารถในการผสมสวนยอย ๆเขาเปนเรองราวเดยวกน เปนการวดวานกเรยนจะสามารถนาเอาความรแตละหนวย มารวมกนจดเปนหนวยใหมหรอโครงสรางใหมทตางจากเดมไดหรอไม ลกษณะคาถามประเภทนจะถามเกยวกบการสงเคราะหความสมพนธ เปนคาถามทจะดงดดวาใครมความคดรเรมสรางสรรคมากเพยงใด

6. ขอคาถามวดการประเมนคา เปนขอคาถามทวดความสามารถในการวนจฉยตราคาโดยสรปอยางมหลกเกณฑ สงทมคาอาจเปนวตถ สงของ ผลงานตาง ๆ หรอเปนความคดเหนกไดการประเมนคานนอาศยเกณฑและมาตรฐานไปประกอบการวนจฉยชขาดเสมอวา สงนนดไมดและเพราะเหตใดจงด หรอไมด ขอคาถามอาจจะอยในรปของการประเมนโดยอาศยเกณฑภายในหรอการประเมนคาทอาศยเกณฑภายนอกตดสนกได

ผลสมฤทธทางการเรยนเปนความรความสามารถของผเรยนทเกดมาจากกระบวนการเรยนการสอน สามารถวดไดจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทผวจยสรางขน โดยทาการวดพฤตกรรมดานสตปญญาตามแนวคดของบลม ใน 6 ระดบ คอ ความรความจา ความเขาใจการนาไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา

25

การคดวเคราะหและทกษะการคดวเคราะหการคดวเคราะหจากแนวคดทฤษฎการคดตาง ๆ เพอการศกษาและวจยของทศนา แขมมณ (2546,

หนา 40) ไดกลาวถงทฤษฎ หลกการและแนวคดของไทยเกยวกบการคด ดงน1. แนวคดของสาโรช บวศร นาหลกอรยสจ 4 มาประยกตใชในการสอนเพอพฒนา

กระบวนการแกปญหา โดยมขนตอนไดแก ขนกาหนดปญหา (ขนทกข) คอ ตองการใหผเรยนวเคราะหสาเหตของปญหาและตงสมมตฐาน ขนทดลองและเกบขอมล (ขนนโรธ) คอ การใหผเรยนกาหนดวตถประสงค วธการทดลองเพอพสจนสมมตฐานและเกบรวบรวมขอมล ขนวเคราะหขอมลและสรปผล (ขนมรรค) คอ การใหผเรยนนาขอมลมาวเคราะหและสรปผล

2. แนวคดของโกวท วรพพฒน แนวคดเกยวกบการ คดเปน ซงเปนการคดเพอแกปญหาเนองจากการคดมจดเรมตนทตวปญหา แลวพจารณาไตรตรองถงขอมล 3 ประเภท คอ

2.1 ขอมลดานตนเอง เพอดความเหมาะสมตาง ๆ และความเปนไปไดของการคดนน2.2 ขอมลชมชน สงคม สงแวดลอม เพอพจารณาผลกระทบทจะเกดขนตอผอน

ทงในดานกายภาพและจตวทยา2.3 ขอมลทางวชาการ ตอจากนนจงตดสนใจและลงมอกระทาการ

3. แนวคดของทศนา แขมมณและคณะ มตการคดหกดาน ซงไดจากการสงเคราะหทฤษฎ แนวคดของนกคดตางประเทศและนกคดไทยทเกยวกบการคด ไดแก

3.1 มตดานขอมลหรอเนอหาทใชในการคด ไดแก ขอมลเกยวกบตนเอง สงคมสงแวดลอมและขอมลเชงวชาการ

3.2 มตดานคณสมบตทเอออานวยตอการคด3.3 มตดานทกษะการคด ประกอบดวย ทกษะการคดขนพนฐานทเปนแกนสาคญ

และทกษะการคดขนสง3.4 มตดานลกษณะการคด ม 2 ระดบ ไดแก ลกษณะการคดระดบพนฐานและ

ระดบสง3.5 มตดานกระบวนการคด เปนการคดทตองดาเนนไปตามลาดบขนตอนทจะชวยให

การคดนนประสบความสาเรจตามจดมงหมายของการคดนน3.6 มตดานการควบคมและประเมนการคดของตนเอง เปนการรตวถงความคดของ

ตนเองในการกระทาอยางใดอยางหนง สามารถประเมนการคดของตนเองและใชความรนนในการควบคมหรอปรบการกระทาของตนเอง

26

4. แนวคดของสวฒน ววฒนานนท กลาววา การพฒนาผเรยนใหมความสามารถดานเหตผลการคด รจกใชเหตผลเชงวเคราะห มวจารณญาณ รจกตรวจสอบความถกตองของขอมลไตรตรอง ใครครวญ แยกออกเปนสวน ๆ เพอศกษาใหถองแท การคดเปนกระบวนการทางสมองซงไดจดกลมการคดเปน 3 กลม คอ

4.1 ทกษะการคด การกระทา หรอพฤตกรรมทตองใชความคด เชน การสงเกตการเปรยบเทยบ การจาแนกแยกแยะ การขยายความ การตความ การจดกลมหมวดหม ซงคาเหลานทไมมคาวาคดแตมความหมายในการคดอยในตว

4.2 ลกษณะการคด เชน คดกวาง คดถก คดคลอง คดรอบคอบ4.3 กระบวนการคด แสดงลกษณะการคดแตครอบคลมพฤตกรรมหลงการกระทา

หลายประการสมพนธกนเปนลาดบขนตอน มความหมายถงกระบวนการในระดบทสงหรอมากกวาซบซอนกวาลกษณะการคด เชน คดรอบคอบทหมายถงการคดใหกวางรอบดาน รวมถงคดใหลกซงถงแกน คดไกล พจารณาผลทตามมา

ความหมายของการคดวเคราะหนกการศกษาหลายทานไดศกษาและใหความหมายของการคดวเคราะหไว ดงนทศนา แขมมณ (2544) กลาววา การคดวเคราะห หมายถง การแยกขอมลหรอภาพรวม

ของสงใดสงหนงออกเปนสวนยอย ๆ แลวจดขอมลเปนหมวดหม ตามเกณฑทกาหนดเพอใหเขาใจและเหนความสาคญของขอมล

รงอรณ เธยรประกอบ (2549, หนา 28) ไดใหความหมายไววา การคดวเคราะห คอการแยกแยะขอมลหรอสวนประกอบออกเปนสวนยอย ๆ การคดอยางพจารณาอยางรอบคอบและมการตรวจสอบใหมการเชอมโยงความสมพนธในเชงเหตผลกบองคประกอบตาง ๆ เพอคนหาสภาพความเปนจรง เพอใหไดความรความเขาใจหาเหตผลของสงทเกดขน ใชแกปญหา ประเมนคาตดสนใจ

สวทย มลคา (2550, หนา 9) ไดกลาววา การคดวเคราะห หมายถง ความสามารถในการจาแนก แยกแยะองคประกอบตาง ๆ ของสงใดสงหนงซงอาจจะเปนวตถ สงของเรองราวหรอเหตการณ และหาความสมพนธเชงเหตผลระหวางองคประกอบเหลานน เพอคนหาสภาพความเปนจรงหรอสงสาคญของสงทกาหนดให

จากความหมายดงกลาวขางตน สรปไดวา การคดวเคราะห หมายถง ความสามารถของผเรยนในการจาแนก แยกแยะ คดวพากษวจารณ ใหเหตผลและหาความสมพนธขององคประกอบตาง ๆ จากสงทไดเรยนอยางเปนระบบ สามารถระบความสาคญของเหตการณวาสวนใดสาคญหรอไมสาคญไดอยางสมเหตสมผล

27

องคประกอบของการคดวเคราะหสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2548, หนา 52) กลาววา องคประกอบ

ของการคดวเคราะหประกอบดวย1. การตความ ความเขาใจ และใหเหตผลแกสงทตองการวเคราะหเพอแปลความของ

สงนนขนกบความรประสบการณและคานยม2. การมความรความเขาใจในเรองทจะวเคราะห3. การชางสงเกต สงสย ชางถาม ขอบเขตของคาถาม ทเกยวของกบการคดเชงวเคราะห

จะยดหลก 5 W 1 H คอ ใคร (Who) อะไร (What) ทไหน (Where) เมอไร (When) ทาไม (Why)อยางไร (How)

4. การหาความสมพนธเชงเหตผล (คาถาม) คนหาคาตอบไดวา อะไรเปนสาเหตใหเรองนนเชอมกบสงนไดอยางไร เรองนใครเกยวของ เมอเกดเรองนสงผลกระทบอยางไรมองคประกอบใดบางทนาไปสสงนน มวธการ ขนตอนการทาใหเกดสงนอยางไร มแนวทางแกไขปญหาอยางไรบางถาทาเชนนจะเกดอะไรขนในอนาคต ลาดบเหตการณนดวาเกดขนไดอยางไรเขาทาสงนไดอยางไรสงนเกยวของกบสงทเกดขนไดอยางไร

ลกษณะของการคดวเคราะหสวทย มลคา (2550, หนา 23-24) ไดจาแนกลกษณะของการคดวเคราะห ไวเปน

3 ลกษณะ คอ1. การวเคราะหสวนประกอบ เปนความสามารถในการแยกแยะคนหาสวนประกอบ

ทสาคญของสงหรอเรองราวตาง ๆ2. การวเคราะหความสมพนธ เปนความสามารถในการหาความสมพนธของสวนสาคญ

ตาง ๆ โดยระบความสมพนธระหวางความคด ความสมพนธในเชงเหตผล หรอความแตกตางระหวางขอโตแยงทเกยวของและไมเกยวของ

3. การวเคราะหหลกการ เปนความสามารถในการหาหลกความสมพนธสวนสาคญในเรองนน ๆ วาสมพนธกนอยโดยอาศยหลกการใด

กระบวนการคดวเคราะหประพนธศร สเสารจ (2553, หนา 55) ไดกลาวไววา การคดวเคราะหเปนการคดระดบสง

การคดจงเปนกระบวนการ ซงมขนตอนตาง ๆ ดงน1. กาหนดสงทจะวเคราะหวาจะวเคราะหอะไร กาหนดขอบเขตและนยามของสงทจะ

คดใหชดเจน เชน จะวเคราะหปญหาสงแวดลอม ปญหาสงแวดลอม หมายถง ปญหาเกยวกบขยะทเกดขนในโรงเรยนของเรา

28

2. กาหนดจดมงหมายของการวเคราะหวาตองการวเคราะหเพออะไร เชน เพอจดอนดบเพอหาเอกลกษณ เพอหาขอสรป เพอหาสาเหต เพอหาแนวทางแกไข

3. พจารณาขอมลความร ทฤษฎ หลกการ กฎเกณฑทใชในการวเคราะห วาจะใชหลกใดเปนเครองมอในการวเคราะหและจะใชหลกความรนน ควรใชในการวเคราะหอยางไร เชนจะจาแนกหรอจดหมวดหมของสงตาง ๆ ทอยในหองเรยนออกเปน 2 กลม จะใชเกณฑอะไรจาแนกเชน เกณฑสงมชวตกบไมมชวต หรอเกณฑสงทเกดขนเองตามธรรมชาตหรอไมไดเกดขนเองตามธรรมชาต

4. สรปและรายงานผลการวเคราะหไดเปนระบบระเบยบชดเจนขนตอนการคดวเคราะหทศนา แขมมณ (2549, หนา 12) ไดใหขนตอนการคดวเคราะห ดงน1. ศกษาขอมล2. ตงวตถประสงคในการวเคราะหขอมล3. กาหนดเกณฑในการจาแนกแยกแยะขอมล4. แยกแยะขอมลตามเกณฑทกาหนดเพอใหเหนองคประกอบของสงทวเคราะห5. หาความสมพนธระหวางองคประกอบตาง ๆ และความสมพนธของขอมลในแตละ

องคประกอบ6. นาเสนอผลการวเคราะห7. นาผลการวเคราะหมาสรป ตอบคาถามตามวตถประสงคสคนธ สนธพานนท (2552, หนา 13) ไดเสนอขนตอนการวเคราะห ไดแก1. กาหนดสงสาเรจรปสงหนงหรอเหตการณ หรอเรองราวเปนตวตนเรอง2. กาหนดคาถามหรอปญหาเพอคนหาความจรง3. พนจพเคราะหแยกแยะกระจายสงทกาหนดใหออกเปนสวนยอย4. สรปเปนคาถาม หรอตอบปญหานนๆ เพอใหไดขอสรปและนาไปเปนแนวทาง

การตดสนใจประยกตใชประโยชนจากการวเคราะหตอไป

ทกษะการคดวเคราะหความหมายของทกษะการคดวเคราะหเกรยงศกด เจรญวงศศกด (2549, หนา 2) ไดกลาวไววา ทกษะการคดวเคราะห หมายถง

การจาแนก แยกแยะ องคประกอบของสงใดสงหนงออกเปนสวน ๆ เพอคนหาวาทามาจากอะไรมองคประกอบอะไร ประกอบขนมาไดอยางไร เชอมโยงสมพนธกนอยางไร

29

ประพนธศร สเสารจ (2553, หนา 54-55) ไดใหความหมายวา ทกษะการคดวเคราะหหมายถง ความสามารถในการมองเหนรายละเอยดและจาแนกแยกแยะขอมลองคประกอบของสงตาง ๆ ไมวาจะเปนวตถ เรองราว เหตการณตาง ๆ ออกเปนสวนยอย ๆ และจดเปนหมวดหมเพอคนหาความจรง ความสาคญ แกนแท องคประกอบหรอหลกการของเรองนน ๆ สามารถอธบายตความสงทเหน ทงทอาจแฝงซอนอยภายในสงตาง ๆ หรอปรากฏไดอยางชดเจน รวมทงหาความสมพนธและความเชอมโยงของสงตาง ๆ วาเกยวพนกนอยางไร อะไรเปนสาเหต สงผลกระทบตอกนอยางไร อาศยหลกการใด จนไดความคดเพอนาไปสการสรป การประยกตใช ทานายหรอคาดการณสงตาง ๆ ไดอยางถกตอง

ทกษะการคดวเคราะหของบลม (Bloom)บลม (Bloom, 1956, หนา 201-207 อางถงใน ประพนธศร สเสารจ, 2553, หนา 56-58)

ไดกลาวถงทกษะการคดวเคราะหไววา เปนความสามารถในการแยกแยะเพอหาสวนยอยของเหตการณ เรองราวหรอเนอหาตาง ๆ วาประกอบดวยอะไร มสาระสาคญอะไร มความสมพนธกนอยางไร อะไรเปนเหต อะไรเปนผล และทเปนอยางนนอาศยหลกการอะไร โดยทกษะการคดวเคราะห ประกอบดวยทกษะสาคญ ๆ 3 ดาน ดงน

1. การคดวเคราะหความสาคญหรอเนอหาของสงตางๆ (Analysis of element)เปนความสามารถในการแยกแยะไดวา สงใดจาเปน สงใดสาคญ สงใดมบทบาทมากทสด

2. การคดวเคราะหความสมพนธ (Analysis of relationship) เปนการคนหาความสมพนธของสงตาง ๆ วามอะไรสมพนธกน สมพนธเชอมโยงกนอยางไร สมพนธกนมากนอยเพยงใดสอดคลองหรอขดแยงกน

3. การคดวเคราะหเชงหลกการ (Analysis of organizational principles) หมายถงการคนหาโครงสรางระบบ เรองราว สงของและการทางานตาง ๆ วาสงเหลานนดารงอยไดในสภาพเชนนน เนองจากอะไร มอะไรเปนแกนหลก มหลกการอยางไร มเทคนคอะไรหรอยดถอคตใดมสงใดเปนตวเชอมโยง การคดวเคราะหหลกหารเปนการวเคราะหทถอวามความสาคญทสดการทจะวเคราะหเชงหลกการไดด จะตองมความรความสามารถในการวเคราะหองคประกอบและวเคราะหความสมพนธไดดเสยกอน เพราะผลจากความสามารถในการคดวเคราะหองคประกอบและวเคราะหความสมพนธจะทาใหสามารถสรปเปนหลกการได

ทกษะการคดวเคราะหของมารซาโน (Marzano) ทประยกตโดยประพนธศร สเสารจมารซาโน (Marzano, 2001 อางถงใน ประพนธศร สเสารจ, 2553, หนา 59) ไดกลาววา

ทกษะการคดวเคราะห ประกอบดวย

30

1. ทกษะการจาแนก เปนความสามารถในการแยกแยะสวนยอยตาง ๆ ทงเหตการณเรองราวสงของออกเปนสวนยอย ๆ ใหเขาใจงายอยางมหลกเกณฑ สามารถบอกรายละเอยดของสงตาง ๆ ได

2. ทกษะการจดหมวดหม เปนความสามารถในการจดประเภท จดลาดบ จดกลมของสงทมลกษณะคลายคลงกนเขาดวยกน โดยยดโครงสรางลกษณะหรอคณสมบตทเปนประเภทเดยวกน

3. ทกษะการเชอมโยง เปนความสามารถในการเชอมโยงความสมพนธของขอมลตาง ๆวาสมพนธกนอยางไร

4. ทกษะการสรปความ หมายถง ความสามารถในการจบประเดนและสรปผลจากสงทกาหนดใหได

5. ทกษะการประยกต เปนความสามารถในการนาความร หลกการและทฤษฎมาใชในสถานการณตาง ๆ สามารถคาดการณ กะประมาณ พยากรณ ขยายความ คาดเดาสงทจะเกดขนในอนาคตได

เกรยงศกด เจรญวงศศกด (2546, หนา 26-30) ไดอธบายถงองคประกอบของทกษะการคดวเคราะหวาแบงออกเปน 4 ประการ คอ

1. ความสามารถในการตความ เราไมสามารถวเคราะหสงตาง ๆ ได หากไมเรมตนดวยการทาความเขาใจขอมลทปรากฏ เรมแรกเราจงตองพจารณาขอมลทไดรบวาอะไรเปนอะไรดวยการตความ การตความ (Interpretation) หมายถง การพยายามทาความเขาใจ และใหเหตผลแกสงทเราตองการจะวเคราะหเพอแปลความหมายทไมปรากฏโดยตรงของสงนน เปนการสรางความเขาใจตอสงทตองการวเคราะห โดยสงนนไมไดปรากฏโดยตรง คอ ตวขอมลไมไดบอกโดยตรงแตเปนการสรางความเขาใจทเกนกวาสงทปรากฏ อนเปนการสรางความเขาใจบนพนฐานของสงทปรากฏในขอมลทนามาวเคราะห เกณฑทแตละคนใชเปนมาตรฐานในการตดสน หรอเปนไมเมตรทแตละคนสรางขนในการตความนนยอมแตกตางกนไปตามความร ประสบการณและคานยมของแตละบคคล เชน การตความจากความร การตความจากประสบการณ การตความจากขอเขยน

2. ความรความเขาใจในเรองทจะวเคราะห เราจะคดวเคราะหไดดนนจาเปนตองมความรความเขาใจพนฐานในเรองนน เพราะความรจะชวยในการกาหนดขอบเขตของการวเคราะหแจกแจงและจาแนกไดวาเรองนนเกยวของกบอะไร มองคประกอบยอย ๆ อะไรบาง มกหมวดหมจดลาดบความสาคญอยางไร และรวาอะไรเปนสาเหตกอใหเกดอะไร การวเคราะหของเราในเรองนนจะไมสมเหตสมผลเลยหากเราไมมความรความเขาใจเรองนน เราจาเปนตองใชความรทเกยวของเขามาเปนองคประกอบในการคด ถาเราขาดความร เราอาจไมสามารถวเคราะหหาเหตผลไดวาเหตใดจงเปนเชนนน

31

3. ความชางสงเกต ชางสงสยและชางถาม นกคดเชงวเคราะหจะตองมองคประกอบทงสามนรวมดวย คอ ตองเปนคนทชางสงเกต สามารถคนพบความผดปกตทามกลางสงทดอยางผวเผนแลวเหมอนไมมอะไรเกดขน ตองเปนคนชางสงสยเมอเหนความผดปกตไมละเลยไป แตหยดพจารณา ขบคดไตรตรอง และตองเปนคนชางถาม ชอบตงคาถามกบตวเองและคนรอบ ๆ ขางเกยวกบสงทเกดขน เพอนาไปสการคดตอเกยวกบเรองนน การตงคาถามจะนาไปสการสบคนความจรง และเกดความชดเจนในประเดนทตองการวเคราะห ขอบเขตคาถามทเกยวของกบการคดเชงวเคราะห จะยดหลกการตงคาถามโดยใชคาวา ใคร (Who) ทาอะไร (What) ทไหน (Where)เมอไร (When) ทาไม (Why) อยางไร (How) คาถามเหลานอาจไมจาเปนตองใชทกขอ เพราะการตงคาถามมจดมงหมายเพอใหเกดความชดเจน ครอบคลมและตรงประเดนทเราตองการสบคน

4. ความสามารถในการหาความสมพนธเชงเหตผล นกคดเชงวเคราะหจะตองมความสามารถในการหาความสมพนธเชงเหตผล สามารถหาคาตอบไดวา

4.1 อะไรเปนสาเหตใหเกดสงน4.2 เรองนนเชอมโยงกบเรองนไดอยางไร4.3 เรองนมใครเกยวของบาง เกยวของกนอยางไร4.4 เมอเกดเรองน จะสงผลกระทบอยางไรบาง4.5 สาเหตทกอใหเกดเหตการณน4.6 องคประกอบใดบางทนาไปสสงนน4.7 วธการ ขนตอนททาใหเกดสงนน4.8 สงนประกอบดวยอะไรบาง4.9 แนวทางการแกปญหามอะไรบาง4.10 ถาทาเชนน จะเกดอะไรขนในอนาคต

และคาถามอน ๆ ทมงหมายการออกแรงทางสมองใหตองขบคดอยางมเหตผลเชอมโยงกบเรองทเกดขน นกคดเชงวเคราะหจงตองเปนผทมความสามารถในการใชเหตผล จาแนกแยกแยะไดวาสงใดเปนความจรง สงใดเปนความเทจ สงใดมองคประกอบในรายละเอยดเชอมโยงสมพนธกนอยางไร เปนเหมอนคนทใสแวนเพอดภาพยนตร 3 มต ขณะทคนทวไปไมไดใสแวนกจะดภาพยนตรไมรเรอง เพราะจะเหนเปน 2 มต ทเปนภาพระนาบ แตเมอใสแวนแลวเราจะเหนภาพในแนวลกมองเหนความซบซอนทอยภายใน รวาแตละสงจดเรยงลาดบกนอยางไร รเหตผลทอยเบองหลงการกระทา รอารมณความรสกทซอนอยเบองหลงสหนาและการแสดงออก การคดเชงวเคราะหชวยใหเรารขอเทจจรง รเหตผลเบองหลงของสงทเกดขน เขาใจความเปนมาเปนไปของเหตการณตาง ๆ รวาเรองนนมองคประกอบอะไรบาง รวาอะไรเปนอะไร ทาใหเราไดขอเทจจรงทเปนฐาน

32

ความรในการนาไปใชในการตดสนใจแกปญหาการประเมนและการตดสนใจเรองตาง ๆ ไดอยางถกตอง

ในการวจยครงน ผวจยไดทาการวดทกษะการคดวเคราะหโดยยดตามหลกของมารซาโนทประยกตโดยประพนธศร สเสารจ ในการแบงประเภทของทกษะการคดวเคราะห ประกอบดวย5 ประเภท คอ ทกษะการจาแนก ทกษะการจดหมวดหม ทกษะการเชอมโยง ทกษะการสรปความทกษะการประยกต

ประโยชนของทกษะการคดวเคราะหสคนธ สนธพานนท (2552, หนา 31) ไดอธบายถงประโยชนของทกษะการคดวเคราะห

ไวดงน1. ทาใหสามารถแยกขอเทจจรงออกจากขอมล หรอจากความคดเหน มความกระจาง

ชดเจน ทาใหมองเหนแนวทางในการตดสนใจทจะดาเนนกจกรรมตาง ๆ อยางเปนระบบ บรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพ

2. เปนรากฐานสาคญของการพฒนาทกษะการเรยนร การแสวงหาความร ทาใหรจกคดจาแนกแยกแยะสงทเรยนร จดประเภทสงตาง ๆ อยางมหลกเกณฑ หรอคาดการณสงทเกดขนไดใกลเคยงความเปนจรง นาไปสการตดสนใจไดอยางเหมาะสม

3. ทาใหเปนคนมเหตผล มหลกการ ไมกระทาการใด ๆ ตามใจตนเองอยางเลอนลอยไรทศทาง ไมสรปเรองราวตาง ๆ ตามอารมณหรอความรสกของตนเอง

4. ทาใหเปนผทนาเชอถอ ไดรบการยอมรบจากผอนในดานการแสดงความคดเหนหรอการใหขอเสนอแนะอยางมเหตผล

5. สามารถแกปญหาตาง ๆ ไดอยางมเหตผล ตามขนตอน ถกตอง และสามารถปรบตนเองใหเขากบสถานการณ เหตการณตาง ๆ ในสงคมโลกยคปจจบนได

6. ทาใหเปนผมทกษะในการลาดบเหตการณ เรองราวตางๆ หลอมรวมไดใจความเพอนาเสนอความคดเหนอยางมเหตผลไปยงบคคลและองคกรตางๆได

7. ทาใหสามารถประมวลขอคดหรอความคดเหนของบคคลทหลากหลายมาสมพนธกนเพอนามาสรปเปนแนวคดใหม นาไปใชในการพฒนาหรอปรบปรงคณภาพของงาน

8. ทาใหไดขอมลทมความสมพนธและเชอมโยงกนมาเปนแนวทางในการแกปญหาอยางเปนระบบ และสามารถตรวจสอบความถกตองตามหลกเกณฑไดตรงประเดน

สรปไดวา ทกษะการคดวเคราะหเปนรากฐานสาคญของการเรยนรและการดาเนนชวตชวยเสรมสรางความฉลาดทางสตปญญาของบคคล ทาใหสามารถคดแกปญหา ประเมนและตดสนใจ

33

สรปขอมลบนพนฐานขอเทจจรงทไดรบ และมความคดสรางสรรคสมเหตสมผล นาไปสการทางานหรอดาเนนกจกรรมไดอยางมประสทธภาพ

จากการศกษารายละเอยดและขอมลเกยวกบทกษะการวเคราะหน เพอเปนการนาความรทไดมาทาการสรางเครองมอทใชในการวจย คอ สรางแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะหของนกเรยน ซงแบบทดสอบทกษะการคดวเคราะหนตองอาศยหลกการทฤษฎในการออกแบบแบบทดสอบ เพอใหแบบทดสอบมความถกตอง ชดเจน และมองคประกอบของทกษะการคดวเคราะหครบถวน เพราะจะทาใหการเกบขอมลทไดมประสทธภาพและตรงตามจดประสงคทตงไว

การพฒนาชดกจกรรมการเรยนรความหมายของชดกจกรรมการเรยนรชดกจกรรมการเรยนร (Learning packages) มชอเรยกแตกตางกนออกไป เชน

ชดการสอน ชดการเรยน ชดกจกรรม ชดการเรยนสาเรจรป เปนตน ซงเดมทมกใชคาวา ชดการสอนเพราะเปนสอทครนามาประกอบการสอน เปนชดสอการสอน หรอนวตกรรมทสามารถชวยแกปญหาความแตกตางระหวางนกเรยน และสงเสรมใหนกเรยนไดเรยนรอยางเตมศกยภาพ ตอมาแนวคดในการจดการเรยนการสอนเนนบทบาทผเรยนเปนสาคญ นกการศกษาจงมการเปลยนมาใชชดกจกรรมการเรยนร ผวจยจงขอใชคาวา “ชดกจกรรมการเรยนร” แทนชอตาง ๆ ดงกลาวมาแลวขางตน สาหรบความหมายของชดกจกรรมการเรยนรตามนกการศกษาไดใหความหมายไว ดงน

วฒนาพร ระงบทกข (2542, หนา 27) ไดกลาวไววา ชดกจกรรมการเรยนรเปนกจกรรมการเรยนรทไดรบการออกแบบและจดอยางเปนระบบ ประกอบดวย จดมงหมาย เนอหาและวสดอปกรณ โดยกจกรรมตาง ๆ ดงกลาวไดรบการรวบรวมไวเปนระเบยบในกลอง เพอเตรยมไวใหผเรยนไดศกษาจากประสบการณทงหมด

ธญสน ฐานา (2546, หนา 9) ไดกลาวไววา ชดกจกรรมการเรยนร คอ ชดการเรยนการสอนทใชเปนสอการสอน ทมการนานวตกรรมและกระบวนการจดกจกรรมการเรยนการสอนตาง ๆมาบรณาการ โดยครเปนผสรางขนมา มลกษณะเปนชด ในแตละชดประกอบไปดวย สอ อปกรณกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลาย และแบบฝกทกษะทนาหลกทางจตวทยามาประกอบใชเพอใหนกเรยนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนรไดอยางมประสทธภาพสงสด

รงอรณ เธยรประกอบ (2549, หนา 9) ไดกลาวไววา ชดกจกรรมการเรยนร คอ การจดกจกรรมการเรยนรโดยนาเอาสอ วสดอปกรณและนวตกรรมตางๆมาใหนกเรยนไดศกษา ลงมอปฏบตดวยตนเองแลวเกดการเรยนรและสามารถสรางองคความรดวยตนเอง โดยมครเปนผใหคาแนะนาชวยเหลอและสงเสรมใหนกเรยนมผลการเรยนทมประสทธภาพสงขน

34

สวทย มลคา และอรทย มลคา (2550, หนา 51) ไดกลาวไววา ชดกจกรรมการเรยนรเปนกระบวนการเรยนรจากชดการเรยนร เปนสอการสอนทเปนลกษณะของสอประสม (Multi-media) เปนการใชสอตงแตสองชนดขนไปรวมกน เพอใหผเรยนไดรบความรทตองการ โดยอาจจดขนสาหรบหนวยการเรยนตามหวขอเนอหา และประสบการณของแตละหนวยทตองการจะใหผเรยนไดเรยนร อาจจดเอาไวเปนชด ๆ ชดการเรยนแตละชดประกอบดวยเนอหาสาระ บตรคาสงใบงาน วสดอปกรณ เอกสาร ใบความร เครองมอหรอสอทจาเปนสาหรบจดกจกรรมตาง ๆ รวมทงแบบวดประเมนผลการเรยนร

รววรรณ พงษพวงเพชร (2552, หนา 10) ไดกลาวไววา ชดกจกรรมการเรยนร คอ การจดกจกรรมการเรยนร โดยนาเอาสอ นวตกรรมตางๆมาจดการเรยนรอยางมระบบ และสอดคลองกบเนอหาวชาและประสบการณ ประกอบดวย คาชแจงใชชดการเรยนร ซงระบสงทครตองเตรยมบทบาทของคร บทบาทของนกเรยน ขนตอนการใชชดการเรยนร วธการสอน แผนการจดการเรยนรบตรคาสง บตรงาน บตรความร บตรกจกรรม แบบทดสอบ บตรเฉลย และสอการสอนในลกษณะตาง ๆ

จากความหมายของชดกจกรรมการเรยนรสามารถสรปไดวา ชดกจกรรมการเรยนรหมายถง สอประสมรปแบบหนงทมการนานวตกรรมตาง ๆ มาใชในการจดกระบวนการจดการเรยนรอยางเปนระบบ เนนใหผเรยนแสดงพฤตกรรมหรอความสามารถดานการวเคราะหการแสดงความคดเหน อธบาย อภปราย การนาเสนอขอมล การจดกระทาขอมล Power pointและอน ๆ ตามกระบวนการจดการเรยนรทผวจยไดสรางขน มลกษณะเปนชด ในแตละชดประกอบดวย คาชแจงการใชชดการเรยนร บทบาทคร บทบาทนกเรยน แผนการจดการเรยนรบตรคาสง บตรงาน บตรความร บตรกจกรรม สออปกรณตาง ๆ

ประเภทของชดกจกรรมการเรยนรวฒนาพร ระงบทกข (2542, หนา 27-28) แบงชดกจกรรมการเรยนรออกเปน 3 ประเภท1. ชดกจกรรมการเรยนรรายบคคล ผเรยนสามารถเรยนรดวยตนเอง (Self-instruction

package) ประกอบดวย บทเรยนสาเรจรป แบบประเมนผลและวสดอปกรณการเรยน2. ชดกจกรรมการเรยนรสาหรบการเรยนเปนกลมยอย ซงจะจดประสบการณตาง ๆ

ไวใหผเรยนประกอบกจกรรมเปนกลมตามคาสงทปรากฏอยในบตรคา โดยจดเปนลกษณะศนยการเรยน (Learning center)

3. ชดกจกรรมการเรยนรประกอบคาบรรยายของคร (Instruction package) เปนกจกรรมทไดรบการออกแบบอยางมระบบ โดยจดไวเปนกลองสาหรบชวยครผสอน เพอใหผเรยนสามารถพฒนาประสบการณการเรยนรพรอม ๆ กนตามเวลาทกาหนด

35

สวทย มลคา และอรทย มลคา (2545, หนา 52-53) ไดแบงประเภทของชดกจกรรมการเรยนรไว 3 ประเภท คอ

1. ชดกจกรรมการเรยนรประกอบคาบรรยายของคร เปนชดการเรยนรสาหรบครใชสอนนกเรยนเปนกลมใหญหรอเปนการสอนทตองการปพนฐานใหนกเรยนสวนใหญรและเขาใจในเวลาเดยวกน มงในการขยายเนอหาสาระใหชดเจนยงขน ชดการเรยนรแบบนจะชวยใหครลดการพดใหนอยลงและใชสอการสอนทมพรอมอยในชดการเรยนร

2. ชดกจกรรมการเรยนรแบบกลมกจกรรม เปนชดการเรยนรสาหรบใหนกเรยนเรยนรวมกนเปนกลมเลก ๆ ประมาณ 5-7 คน โดยใชสอการสอนทบรรจไวในชดการเรยนรแตละชดมงทจะฝกทกษะในเนอหาวชาทเรยน และใหนกเรยนมโอกาสทางานรวมกน

3. ชดกจกรรมการเรยนรแบบรายบคคลหรอชดการเรยนรตามเอกตภาพ เปนชดการเรยนรสาหรบเรยนดวยตนเองเปนรายบคคล คอ นกเรยนจะตองศกษาหาความรตามความสามารถและความสนใจของตนเอง อาจเรยนทโรงเรยนหรอเรยนทบานกได สวนมากมกจะมงใหนกเรยนไดทาความเขาใจในเนอหาวชาทเรยนเพมเตม นกเรยนสามารถประเมนผลการเรยนดวยตนเอง

กลาวโดยสรปไดวา ชดกจกรรมการเรยนรแบงตามลกษณะการใชได 3 ประเภท คอชดกจกรรมการเรยนรรายบคคล ชดกจกรรมการเรยนรแบบกลม และชดกจกรรมการเรยนรประกอบคาบรรยายของคร ซงแตละประเภทจะมลกษณะและกระบวนการทแตกตางกนออกไป

องคประกอบของชดกจกรรมการเรยนรสวทย มลคา และอรทย มลคา (2550, หนา 52) กลาวไววา ชดกจกรรมการเรยนร

มองคประกอบสาคญ 4 ประการ ไดแก1. คมอคร เปนคมอหรอแผนการสอนสาหรบผสอนใชศกษาและปฏบตตามขนตอนตาง ๆ

ซงมรายละเอยดชแจงไวอยางชดเจน เชน การนาเขาสบทเรยน การจดชนเรยน บทบาทผเรยนเปนตน ลกษณะของคมออาจจดทาเปนเลมหรอแผนพบกได

2. บตรคาสงหรอบตรงาน เปนเอกสารทบอกใหผเรยนประกอบกจกรรมแตละอยางตามขนตอนทกาหนดไว บรรจอยในชดการเรยนร บตรคาสงหรอบตรงานจะมครบตามจานวนกลมหรอจานวนผเรยน ซงจะประกอบดวย คาอธบายในเรองทจะศกษา คาสงใหผเรยนประกอบกจกรรมและการสรปบทเรยน

3. เนอหาสาระและสอการเรยนประเภทตาง ๆ จดไวในรปของสอการสอนทหลากหลายอาจแบงไดเปน 2 ประเภท ดงน

3.1 ประเภทเอกสารสงพมพ เชน หนงสอ วารสาร บทความ ใบความรของเนอหาเฉพาะเรอง บทเรยน โปรแกรม เปนตน

36

3.2 ประเภทโสตทศนปกรณ เชน รปภาพ แผนภาพ แผนภม สมดภาพ เทปบนทกเสยง เทปโทรทศน สไลด (Slide) วดทศน (Video) ซดรอม (CD-Rom) โปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน (CAI) เปนตน

4. แบบประเมนผล เปนแบบทดสอบทใชวดและประเมนความรดวยตนเองทงกอนเรยนและหลงเรยน อาจจะเปนแบบทดสอบชนดจบค เลอกตอบ หรอกาเครองหมายถกผดกได

ดงนน จะเหนไดวาองคประกอบทสาคญของชดกจกรรมการเรยนร ไดแก 1) คมอคร2) บตรคาสงหรอบตรงาน 3) เนอหาสาระและสอการเรยน 4) แบบประเมนผล

บทบาทและความสาคญของชดกจกรรมการเรยนรชดกจกรรมการเรยนรเปนนวตกรรมในการผลตและการใชสอการสอน ทเรมมบทบาท

ตอการเรยนการสอนทกระดบในปจจบนและในอนาคต เพราะชดกจกรรมการเรยนรจะเปนแนวทางใหมทจะชวยแกปญหาและเพมประสทธภาพ ทงนเพราะชดกจกรรมการเรยนรเปนระบบของการวางแผนการสอนทสอดคลองกบจดมงหมายของเนอหาวชานน ๆ จงทาใหเกดประโยชนและคณคาในการเรยนการสอนอยางมาก ดงนน ในปจจบนชดกจกรรมการเรยนรจงมบทบาททสาคญตอการเรยนการสอนและการจดการศกษาพอสรปได (ชยยงค พรหมวงศ, 2551) ดงน

1. มบทบาทตอการเปลยนแปลงรปแบบการจดการเรยนการสอนการใชชดกจกรรมการเรยนรจะทาใหลกษณะการเรยนการสอนในชนเรยน เปลยนแปลง

ไปจากการเรยนการสอนทยดครเปนศนยกลางการเรยนร มาสการใหผเรยนไดทากจกรรมเรยนรดวยตนเอง และทากจกรรมกลมรวมกน โดยเนอหาและประสบการณตาง ๆ ทสอการเรยนการสอนทมความสมบรณทผเรยนรไดดวยตนเอง ครจะมบทบาทเปนเพยงผประสานงานใหการทากจกรรมเปนไปอยางมประสทธภาพเทานน สภาพของหองเรยนจะเปนไปอยางมชวตชวาทผเรยนมความเคลอนไหวสนใจในการเรยนและทากจกรรม เพอใหเกดการเรยนรและประสบการณอยางเตมท

2. มบทบาทตอการเพมผลสมฤทธทางการเรยนใหสงขนชดกจกรรมการเรยนร เปนระบบการนาสอประสมทสอดคลองและสมพนธกบจดมงหมาย

เนอหาวชาและประสบการณของหนวยใดหนวยหนงโดยเฉพาะ มสอการสอนทอยในรปวสดอปกรณ หรอวธการตาง ๆ ทจะชวยสนบสนนและสงเสรมการเกดการเรยนรเนอหาวชาไดอยางตอเนอง ดงนน จงทาใหผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนเพมสงขน หลงจากทไดเรยนรจากชดกจกรรมการเรยนรแลว

37

3. ชดกจกรรมการเรยนรมบทบาททสาคญตอการแกปญหาทเกดขนจากการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของปรมาณประชากรทตองการศกษาเพมขน

และวทยาการกาวหนาไปอยางรวดเรว โดยชดการเรยนรสามารถจดใหเกดการเรยนรไดพรอมกนเปนจานวนมาก ๆ ได ชดกจกรรมการเรยนรรายบคคลทงระบบทางไกลและใกล เปนตนและนอกจากน ชดกจกรรมการเรยนรยงสามารถปรบเปลยนและแกไขใหเกดความรและวทยาการทใหม ๆ ได

4. มบทบาทสาคญทสงเสรมใหเกดการเรยนรไปสปรชญาการศกษาในแนวพฒนาการไดอยางเตมท

โดยทชดกจกรรมการเรยนร เปนวธการจดการเรยนการสอนทเนนทตวผเรยนเปนสาคญยดหลกใหผเรยนเปนศนยกลางของการเรยนร ครเปนเพยงผใหคาแนะนาและประสานกจกรรมใหเกดการเรยนจากการไดทากจกรรมรวมกน ซงจะทาใหผเรยนรจากการกระทา (Learning bydoing) อนจะทาใหผเรยนเกดประสบการณตรงและถาวรยงขนได

ขนตอนการผลตชดกจกรรมการเรยนรสวทย มลคา และอรทย มลคา (2550, หนา 53-55) กลาวไววา การผลตชดกจกรรม

การเรยนร มขนตอน ดงน1. กาหนดเรองเพอทาชดกจกรรมการเรยนร อาจกาหนดตามเรองในหลกสตรหรอ

กาหนดเรองใหมขนมากได การจดแบงเรองยอยจะขนอยกบลกษณะของเนอหาและลกษณะการใชชดกจกรรมการเรยนรนน ๆ การแบงเนอเรองเพอทาชดกจกรรมการเรยนรในแตละระดบยอมไมเหมอนกน

2. กาหนดหมวดหมเนอหาและประสบการณ อาจกาหนดเปนหมวดวชาหรอบรณาการแบบสหวทยาการไดตามความเหมาะสม

3. จดเปนหนวยการสอน จะแบงเปนกหนวย หนวยหนง ๆ จะใชเวลานานเทาใดนนควรพจารณาใหเหมาะสมกบวยและระดบชนของผเรยน

4. กาหนดหวเรอง จดแบงหนวยการสอนเปนหวขอยอย ๆ เพอสะดวกแกการเรยนรควรประกอบดวย หวขอยอยหรอประสบการณในการเรยนรประมาณ 4-6 หวขอ

5. กาหนดความคดรวบยอดหรอหลกการ ตองกาหนดใหชดเจนวาจะใหผเรยนเกดความคดรวบยอดหรอสามารถสรปหลกการ แนวคดอะไร ถาผสอนเองไมชดเจนวาจะใหผเรยนเกดการเรยนรอะไรบาง การกาหนดกรอบแนวคด หรอหลกการยงไมชดเจน ซงจะรวมไปถงการจดกจกรรม เนอหาสาระ สอและสวนประกอบอน ๆ กจะไมชดเจนตามไปดวย

38

6. กาหนดจดประสงคการสอน หมายถง จดประสงคทวไปและจดประสงคเชงพฤตกรรมรวมทงการกาหนดเกณฑการตดสนผลสมฤทธการเรยนรไวใหชดเจน

7. กาหนดกจกรรมการเรยน ตองกาหนดใหสอดคลองกบวตถประสงคเชงพฤตกรรมซงจะเปนแนวทางในการเลอกและผลตสอการสอน กจกรรมการเรยน หมายถง กจกรรมทกอยางทผเรยนปฏบต เชน การอาน การทากจกรรมตามบตรคาสง การตอบคาถาม การเขยนภาพการทดลอง การเลนเกม การแสดงความคดเหน การทดสอบ เปนตน

8. กาหนดแบบประเมนผล ตองออกแบบประเมนผลใหตรงกบวตถประสงคเชงพฤตกรรมโดยใชการสอบแบบองเกณฑ (การวดผลทยดเกณฑหรอเงอนไขทกาหนดไวในวตถประสงคโดยไมมการนาไปเปรยบเทยบกบคนอน) เพอใหผสอนทราบวา หลงจากผานกจกรรมมาเรยบรอยแลวผเรยนไดเปลยนพฤตกรรมการเรยนรตามวตถประสงคทตงไวมากนอยเพยงใด

9. เลอกและผลตสอการสอน วสดอปกรณและวธการทผสอนใชถอเปนสอการสอนทงสน เมอผลตสอการสอนในแตละหวเรองเรยบรอยแลวควรจดสอการสอนเหลานนแยกออกเปนหมวดหมในกลอง/ แฟมทเตรยมไว กอนนาไปหาประสทธภาพ เพอหาความตรง ความเทยงกอนนาไปใช เราเรยกสอการสอนแบบนวา ชดกจกรรมการเรยนร

โดยปกตรปแบบของชดกจกรรมการเรยนรทดควรมขนาดมาตรฐานเพอความสะดวกในการใชและความเปนระเบยบเรยบรอยในการเกบรกษา โดยพจารณาในดานตาง ๆ เชน การใชประโยชน ความประหยด ความคงทนถาวร ความนาสนใจ ความทนสมย ทนเหตการณ ความสวยงามเปนตน

10. สรางแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนพรอมทงเฉลย การสรางแบบทดสอบเพอทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ควรสรางใหครอบคลมเนอหา และกจกรรมทกาหนดใหเกดการเรยนร โดยพจารณาจากจดประสงคการเรยนรเปนสาคญ แบบทดสอบไมควรมากเกนไปแตควรเนนกรอบความรสาคญในประเดนหลกมากกวารายละเอยดปลกยอย หรอถามเพอความจาเพยงอยางเดยว และเมอสรางเสรจแลวควรทาเฉลยไวใหพรอมกอนสงไปหาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนร

11. หาประสทธภาพของชดกจรรมการเรยนร เมอสรางชดกจกรรมการเรยนรเสรจเรยบรอยแลว ตองนาชดกจกรรมการเรยนรนน ๆ ไปทดสอบโดยวธการตาง ๆ กอนนาไปใชจรงเชน ทดลองใชเพอปรบปรงแกไขใหผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง ความครอบคลมและความเทยงตรงของเนอหา เปนตน

39

ขนตอนการใชชดกจกรรมการเรยนรสวทย มลคา และอรทย มลคา (2550, หนา 56) ไดกลาวไววา การใชชดกจกรรม

การเรยนรจะใชตามประเภทและจดประสงคททาขน มขนตอนโดยสรป ดงน1. ขนทดสอบกอนเรยน ใหผเรยนไดทดสอบกอนเรยน เมอพจารณาพนฐานความรเดม

ของผเรยน อาจจะใชเวลาประมาณ 10-15 นาท และควรเฉลยผลการทดสอบใหผเรยนแตละคนทราบพนฐานความรของตน

2. ขนนาเขาสบทเรยน เพอเปนการสรางแรงจงใจใหผเรยนเกดความกระตอรอรนทจะเรยนร

3. ขนประกอบกจกรรมการเรยน ผสอนจะตองชแจงหรออธบายใหผเรยนเขาใจอยางละเอยดทกขนตอนกอนลงมอทากจกรรม

4. ขนสรปบทเรยน ผสอนนาสรปบทเรยนซงอาจทาไดโดยการถามหรอใหผเรยนสรปความเขาใจหรอสาระทไดจากการเรยนร เพอใหแนใจวาผเรยนมความคดรวบยอดตามหลกการทกาหนด

5. ประเมนผลการเรยน โดยการทาแบบทดสอบหลงเรยนเพอประเมนดวาผเรยนบรรลตามจดประสงคหรอไม เพอจะไดปรบปรงแกไขขอบกพรองของผเรยนในกรณทยงไมผานจดประสงคทกาหนดขอใดขอหนง

ประโยชนของชดกจกรรมการเรยนรนวลละออง หวงรก (2548, หนา 42) ไดกลาวไววา ชดกจกรรมการเรยนรมประโยชน

ดงน1. ชวยใหผเรยนสนใจบทเรยนมากขน2. ชวยใหผเรยนไดรบความรในแนวเดยวกน3. ผเรยนไดทากจกรรมการเรยนดวยตนเองตามความสามารถและสนใจของตนเอง4. ชวยลดภาระ สรางความพรอมและความมนใจแกคร5. แกปญหาความแตกตางระหวางบคคล6. ชวยใหครวดผลไดตรงตามความมงหมาย7. ชวยใหครสามารถถายทอดเนอหาวชาทมความสลบซบซอนไดด8. ชวยแกปญหาในกรณทครขาด หรอขาดแคลนผชานาญเฉพาะวชา9. ทาใหการเรยนการสอนของผเรยนเปนอสระจากอารมณและบคลกภาพของคร10. ชวยเสรมสรางการเรยนแบบตอเนองหรอการศกษานอกระบบ เพราะผเรยนสามารถ

ศกษาจากชดการเรยนรไดทกเวลา

40

กลาวโดยสรป คอ ชดกจกรรมการเรยนรมประโยชนชวยใหการจดการเรยนการสอนเปนระบบระเบยบ สรางความพรอมและความมนใจใหแกคร รวมไปถงแกปญหาความแตกตางระหวางบคคลดวย ทาใหผเรยนไดรบความรจากการเรยนการสอนไดอยางเตมศกยภาพ สงผลใหการเรยนรมประสทธภาพมากยงขน

จากการศกษารายละเอยดเกยวกบชดกจกรรมการเรยนรน เพอเปนการนาความรทไดและขอมลตาง ๆ มาเปนแนวทางในการสรางชดกจกรรมการเรยนร เพอใหเกดประโยชนสงสดกบผเรยน โดยมองคประกอบของชดกจกรรมการเรยนรครบถวน และสามารถสรางชดกจกรรมการเรยนรไดตามขนตอนอยางถกตองสมบรณ

ประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนรการผลตชดกจกรรมการเรยนรนน กอนนาไปใชจรงจะตองนาชดกจกรรมการเรยนร

ทผลตไปทดสอบประสทธภาพเพอดวาชดกจกรรมการเรยนรทาใหผเรยนมความรเพมขนหรอไมมประสทธภาพในการชวยใหกระบวนการเรยนการสอนดาเนนไปอยางมประสทธภาพเพยงใดมความสมพนธกบผลลพธหรอไม และผเรยนมความพงพอใจตอการเรยนจากชดกจกรรมการเรยนรในระดบใด ดงนน ผผลตชดกจกรรมการเรยนรจาเปนตองนาไปหาคณภาพ เรยกวา การทดสอบประสทธภาพ

ความหมายของการทดสอบประสทธภาพชยยงค พรหมวงศ (2556, หนา 7) ไดกลาววา ประสทธภาพ (Efficiency) หมายถง

สภาวะหรอคณภาพของสมรรถนะในการดาเนนงานเพอใหงานมความสาเรจโดยใชเวลาความพยายามและคาใชจายคมคาทสดตามจดมงหมายทกาหนดไวเพอใหไดผลลพธ โดยกาหนดเปนอตราสวนหรอรอยละระหวางปจจยนาเขา กระบวนการและผลลพธ (Ratio between input,process and output) ประสทธภาพเนนการดาเนนการทถกตองหรอกระทาสงใด ๆ อยางถกวธ(Doing the thing right) คาวาประสทธภาพ มกสบสนกบคาวา ประสทธผล (Effectiveness) ซงเปนคาทคลมเครอ ไมเนนปรมาณ และมงใหบรรลวตถประสงคและเนนการทาสงทถกทควร (Doingthe right thing) ดงนน สองคานจงมกใชคกน คอ ประสทธภาพและประสทธผล

การทดสอบประสทธภาพของสอหรอชดการสอน จงหมายถง การหาคณภาพของสอหรอชดการสอน โดยพจารณาตามขนตอนของการพฒนาสอหรอชดการสอนแตละขน ตรงกบภาษาองกฤษวา “Developmental testing” ซงหมายถง การทดสอบคณภาพตามพฒนาการของการผลตสอหรอชดการสอนตามลาดบขน เพอตรวจสอบคณภาพของแตละองคประกอบของตนแบบชนงานใหดาเนนไปอยางมประสทธภาพ

41

สาหรบการผลตสอและชดการสอน การทดสอบประสทธภาพ หมายถง การนาสอหรอชดการสอนไปทดสอบดวยกระบวนการสองขนตอน คอ การทดสอบประสทธภาพการใชเบองตน(Try out) และทดสอบประสทธภาพสอนจรง (Trial run) เพอหาคณภาพของสอตามขนตอนทกาหนดใน 3 ประเดน คอ การทาใหผเรยนมความรเพมขน การชวยใหผเรยนผานกระบวนการเรยนและทาแบบประเมนสดทายไดด และการทาใหผเรยนมความพงพอใจ นาผลทไดมาปรบปรงแกไขกอนทจะผลตออกมาเผยแพรเปนจานวนมาก

การกาหนดเกณฑประสทธภาพ หมายถง ระดบประสทธภาพของสอหรอชดการสอนทจะชวยใหผเรยนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม เปนระดบทผลตสอหรอชดการสอนจะพงพอใจวา หากสอหรอชดการสอนมประสทธภาพถงระดบนนแลว สอหรอชดการสอนนนกมคณคาทจะนาไปสอนนกเรยนและคมแกการลงทนผลตออกมาเปนจานวนมาก การกาหนดเกณฑประสทธภาพกระทาไดโดยการประเมนผลพฤตกรรมของผเรยน 2 ประเภท คอ พฤตกรรมตอเนอง(กระบวนการ) กาหนดคาประสทธภาพเปน E1 = Efficiency of process (ประสทธภาพของกระบวนการ) และพฤตกรรมสดทาย (ผลลพธ) กาหนดคาประสทธภาพเปน E2 = Efficiency ofproduct (ประสทธภาพของผลลพธ)

1. ประเมนพฤตกรรมตอเนอง (Transitional behavior) คอ ประเมนผลตอเนองซงประกอบดวย พฤตกรรมยอยของผเรยน เรยกวา “กระบวนการ” (Process) ทเกดจากการประกอบกจกรรมกลม ไดแก การทาโครงการ หรอทารายงานเปนกลม และรายงานบคคล ไดแก งานทมอบหมายและกจกรรมอนใดทผสอนกาหนดไว

2. ประเมนพฤตกรรมสดทาย (Terminal behavior) คอ ประเมนผลลพธ (Product)ของผเรยน โดยพจารณาจากการสอบหลงเรยนและการสอบไล

ประสทธภาพของสอหรอชดการสอนจะกาหนดเปนเกณฑทผสอนคาดหมายวาผเรยนจะเปลยนพฤตกรรมเปนทพงพอใจ โดยกาหนดใหผลเฉลยของคะแนนการทางานและการประกอบกจกรรมของผเรยนทงหมดตอรอยละของผลการประเมนหลงเรยนทงหมด นนคอ E1/ E2 =ประสทธภาพของกระบวนการ/ ประสทธภาพของผลลพธ ตวอยาง 80/ 80 หมายความวา เมอเรยนจากสอหรอชดการสอนแลว ผเรยนจะสามารถทาแบบฝกปฏบต หรองานไดผลเฉลยรอยละ 80และประเมนหลงเรยนและงานสดทายไดผลเฉลยรอยละ 80

การทจะกาหนดเกณฑ E1/ E2 ใหมคาเทาใดนน ใหผสอนเปนผพจารณาตามความพอใจโดยพจารณาพสยการเรยนทจาแนกเปนวทยพสย (Cognitive domain) จตพสย (Affective domain)และทกษพสย (Skill domain) ในขอบขายวทยพสย (เดมเรยกวา พทธพสย) เนอหาทเปนความรความจามกจะตงไวสงสดแลวลดตาลงมา คอ 90/ 90, 85/ 85 และ 80/ 80 สวนเนอหาสาระทเปน

42

จตพสย จะตองใชเวลาไปฝกฝนและพฒนา ไมสามารถทาใหถงเกณฑระดบสงไดในหองเรยนหรอในขณะทเรยน จงอนโลมใหตงไวตาลง นนคอ 80/ 80 และ 75/ 75 แตไมตากวา 75/ 75 เพราะเปนระดบความพอใจตาสด จงไมควรตงเกณฑไวตากวาน

ขนตอนการทดสอบประสทธภาพเมอผลตสอหรอชดการสอนขน เปนตนแบบแลว ตองนาสอหรอชดการสอนไปหา

ประสทธภาพตามขนตอนตอไปน1. การทดสอบประสทธภาพแบบเดยว (1: 1) เปนการทดสอบประสทธภาพทผสอน

1 คน ทดสอบประสทธภาพสอหรอชดการสอนกบผเรยน 1-3 คน โดยใชเดกออน ปานกลางและเดกเกง ระหวางทดสอบประสทธภาพใหจบเวลาในการประกอบกจกรรม สงเกตพฤตกรรมของผเรยนวาหงดหงด ทาหนาฉงน หรอทาทาทางไมเขาใจหรอไม ประเมนการเรยนจากกระบวนการ คอกจกรรมหรอภารกจและงานทมอบใหทาและทดสอบหลงเรยน นาคะแนนมาคานวณหาประสทธภาพหากไมถงเกณฑตองปรบปรงเนอหาสาระ กจกรรมระหวางเรยนและแบบทดสอบหลงเรยนใหดขนโดยปกตคะแนนทไดจากการทดสอบประสทธภาพแบบเดยวนจะไดคะแนนตากวาเกณฑมากแตไมตองวตกเมอปรบปรงแลวจะสงขนมาก กอนนาไปทดสอบประสทธภาพแบบกลม ทงน E1/E2 ทไดจะมคาประมาณ 60/ 60

2. การทดสอบประสทธภาพแบบกลม (1: 10) เปนการทดสอบประสทธภาพทผสอน1 คน ทดสอบประสทธภาพสอหรอชดการสอนกบผเรยน 6-10 คน (คละผเรยนทเกง ปานกลางกบออน) ระหวางทดสอบประสทธภาพใหจบเวลาในการประกอบกจกรรม สงเกตพฤตกรรมของผเรยนวา หงดหงด ทาหนาฉงน หรอทาทาทางไมเขาใจหรอไม หลงจากทดสอบประสทธภาพใหประเมนการเรยนจากกระบวนการ คอ กจกรรมหรอภารกจและงานทมอบใหทาและประเมนผลลพธ คอ การทดสอบหลงเรยนและงานสดทายทมอบใหนกเรยนทาสงกอนสอบประจาหนวยใหนาคะแนนมาคานวณหาประสทธภาพ หากไมถงเกณฑตองปรบปรงเนอหาสาระ กจกรรมระหวางเรยนและแบบทดสอบหลงเรยนใหดขน คานวณหาประสทธภาพแลวปรบปรง ในคราวนคะแนนของผเรยนจะเพมขนอกเกอบเทาเกณฑ โดยเฉลยจะหางจากเกณฑประมาณรอยละ 10 นนคอE1/ E2 ทไดจะมคาประมาณ 70/ 70

3. การทดสอบประสทธภาพภาคสนาม (1: 100) เปนการทดสอบประสทธภาพทผสอน1 คน ทดสอบประสทธภาพชดการสอนกบผเรยนทงชน ระหวางทดสอบประสทธภาพใหจบเวลาในการประกอบกจกรรม สงเกตพฤตกรรมของผเรยนวา หงดหงด ทาหนาฉงน หรอทาทาทางไมเขาใจหรอไม หลงจากทดสอบประสทธภาพภาคสนามแลวใหประเมนการเรยนจากกระบวนการคอ กจกรรมหรอภารกจและงานทมอบใหทาและทดสอบหลงเรยน แลวนาคะแนนมาคานวณ

43

หาประสทธภาพ หากไมถงเกณฑตองปรบปรงเนอหาสาระ กจกรรมระหวางเรยนและแบบทดสอบหลงเรยนใหดขน แลวนาไปทดสอบประสทธภาพภาคสนามซากบนกเรยนตางกลม อาจทดสอบประสทธภาพ 2-3 ครง จนไดคาประสทธภาพถงเกณฑขนตา ปกตไมนาจะทดสอบประสทธภาพเกนสามครง ดวยเหตน ขนทดสอบประสทธภาพภาคสนามจงแทนดวย 1: 100 ผลลพธททไดจากการทดสอบประสทธภาพภาคสนามควรใกลเคยงกบเกณฑทตงไว หากตาจากเกณฑไมเกนรอยละ2.5 กใหยอมรบวา สอหรอชดการสอนมประสทธภาพตามเกณฑทตงไว หากคาทไดตากวาเกณฑมากกวา -2.5 ใหปรบปรงและทดสอบประสทธภาพภาคสนามซาจนกวาจะถงเกณฑ หากสงกวาเกณฑไมเกน +2.5 กยอมรบวา สอหรอชดการสอนมประสทธภาพตามเกณฑทตงไว หากคาทไดสงกวาเกณฑเกน +2.5 ใหปรบเกณฑขนไปอกหนงขน เชน ตงไว 80/ 80 กใหปรบขนเปน 85/ 85หรอ 90/ 90 ตามคาประสทธภาพททดสอบประสทธภาพได ตวอยาง เมอทดสอบหาประสทธภาพแลวได 83.5/ 85.4 กแสดงวาสอหรอชดการสอนนนมประสทธภาพ 83.5/ 85.4 ใกลเคยงกบเกณฑ85/ 85 ทตงไว แต ถาตงเกณฑไว 75/ 75 เมอผลการทดสอบประสทธภาพเปน 83.5/ 85.4 กอาจเลอนเกณฑขนมาเปน 85/ 85 ได

รปแบบการเรยนการสอนแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)ความหมายของวฏจกรการเรยนรลอรวสน (Lawson 1995, หนา 424 อางถงใน รจาภา ประถมวงษ, 2551, หนา 16-17)

กลาววา วฏจกรการเรยนร (Learning cycle) เปนรปแบบของกระบวนการเรยนรทนกวทยาศาสตรศกษาไดคดคนขน เพอใหผเรยนใชวธการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร (Inquiry approach)ทตองอาศยทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ในการคนพบความรหรอประสบการณการเรยนรอยางมความหมายดวยตนเอง โดยมพนฐานมาจากแนวทฤษฎสรางสรรคความร (Constructivism)ซงไมเนนการสอนแบบบรรยายหรอบอกเลา หรอใหผเรยนเปนผรบรวชาตาง ๆ จากคร หากแตครจะตองกระตนใหนกเรยนเกดการเรยนรเองภายใตสภาพแวดลอมทเหมาะสม โดยมความเชอวานกเรยนมวฏจกรการเรยนรอยแลว

วณา ประชากล และประสาท เนองเฉลม (2553, หนา 228) ไดกลาวไววา การเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร คอ กระบวนการเรยนรทเนนการพฒนาความสามารถในการแกปญหาดวยการฝกใหผเรยนรจกศกษาคนควาหาความร โดยผสอนมบทบาทในการตงคาถามเพอกระตนใหผเรยนไดใชกระบวนการทางความคด หาเหตผลจนคนพบความรหรอแนวทางแกไขปญหาทถกตองดวยตนเอง แลวสรปออกมาเปนหลกการ หรอวธการในการแกปญหาและสามารถนาไปประยกตใชประโยชน

44

พชรนทร ศรพล (2555, หนา 27) ไดกลาวไววา การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนรหมายถง รปแบบของกระบวนการเรยนรของนกวทยาศาสตร ไดศกษาคดคนขน เพอใหผเรยนไดใชวธการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตรในการคนพบความรหรอประสบการณ การเรยนรอยางมความหมายดวยตนเอง ครเปนผกระตนใหนกเรยนเกดการเรยนรดวยตนเองภายใตสภาพแวดลอมทเหมาะสม

กรมวชาการ (2546, หนา 80) ไดใหความหมายของวฏจกรการสบเสาะหาความรไววาหมายถง การนาความรหรอแบบจาลองไปใชอธบายหรอนาไปประยกตใชอธบายเหตการณหรอเรองอน ๆ จะนาไปสขอโตแยงหรอขอจากด ซงจะกอใหเปนประเดนหรอคาถามหรอปญหาทจะตองสารวจตรวจสอบตอไป ทาใหเกดเปนกระบวนการทตอเนองกนไปเรอย ๆ

กลาวโดยสรป วฏจกรการเรยนร หมายถง รปแบบของกระบวนการเรยนรของนกวทยาศาสตร ไดศกษาคดคนขน เพอใหผเรยนไดใชวธการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตรในการคนพบความรหรอประสบการณ การเรยนรอยางมความหมายดวยตนเอง ครเปนผกระตนใหนกเรยนเกดการเรยนรดวยตนเองภายใตสภาพแวดลอมทเหมาะสม

ความเปนมาและแนวความคดวฏจกรการเรยนร (Learning cycle) เปนยทธวธในการจดการเรยนการสอนสบเสาะ

ทเนนผเรยนเปนศนยกลางใหผเรยนไดสรางองคความรดวยตนเอง ผเรยนไดเรยนรรวมกนและประเมนผลการเรยนรดวยตวของผเรยนเอง การเรยนการสอนแบบวฏจกรการเรยนรระยะแรกพฒนามาจากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจต (Piaget) ในเรองการปรบขยายโครงสรางปฏบตการทางสตปญญา (Assimilation) การปรบรอโครงสรางปฏบตการทางสตปญญา(Accommodation) และการจดระเบยบสงเราใหมใหเขากบโครงสรางปฏบตการทางสตปญญา(Organization) (Reilly & Lewis, 1983, p. 60 อางถงใน ไพฑรย สขศรงาม, 2545) ซงมอย 2 ขนตอนคอ ขนสารวจ (Exploration) และขนการอธบาย (Explanation) ซงตอมาโรเบรต คารพลส และคณะไดนาเสนอยทธวธนเพอปรบผลสมฤทธการเรยนวทยาศาสตร และพฒนาทกษะกระบวนการเดกซงเปนรปแบบทใชปรบปรงหลกสตรวทยาศาสตรระดบประถมศกษาของประเทศสหรฐอเมรกา(Science curriculum improvement study: SCIS) ประกอบดวย 3 ขนตอน คอ ขนสารวจ (Exploration)ขนสรางมโนทศน (Concept introduction) และการนามโนทศนไปใช (Concept application)ขนตอนเหลานไดมการจดเรยงลาดบ และมความสอดคลองกบทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจต ตอมาไดมกลมนกการศกษาไดนาวธนมาใช และมการพฒนาวธการและขนตอนในการเรยนการสอนแบบวฏจกรการเรยนรออกเปน 4 ขนตอน ไดแก การสารวจ (Exploration)การอธบาย (Explanation) การขยายความคด (Expansion) และการประเมนผล (Evaluation)

45

และในปเดยวกนไดแบงขนตอนของการเรยนรแบบวฏจกรออกเปน 5 ขน เรยกวา วฏจกรการเรยนร5 ขน

วฏจกรการเรยนร 5 ขน (5E)ในป ค.ศ.1992 โครงการศกษาหลกสตรวทยาศาสตรสาขาชววทยาของสหรฐอเมรกา

(Biological science curriculum studies หรอ BSCS) ไดแบงขนตอนของการเรยนรแบบวฏจกรออกเปน 5 ขน หรอเรยกยอ ๆ วา 5E โดย 5 ขนน (วณา ประชากล และประสาท เนองเฉลม, 2553,หนา 228-230) ไดแก

1. ขนนาเขาสบทเรยน (Engagement) ขนนจะมลกษณะเปนการแนะนาบทเรยนกจกรรมจะประกอบไปดวย การซกถามปญหา การทบทวนความรเดม การกาหนดกจกรรมทจะเกดขนในการเรยนการสอนและเปาหมายทตองการ

2. ขนสารวจ (Exploration) ขนนกระตนใหผเรยนไดเกดการปรบขยายความคดโดยทผเรยนไดรบคาแนะนา คาชแจง และวสดอปกรณอยางเพยงพอทมปฏสมพนธกบแนวคดผสอนไมควรบอกผเรยนวาจะตองเรยนอะไร และตองไมอธบายแนวคดใหแนวทางและคาแนะนาเพอใหการสารวจดาเนนตอไปได ผเรยนรบผดชอบตอการสารวจวสด และการเกบรวบรวมและ/หรอการบนทกขอมลของตนเอง

3. ขนอธบาย (Explanation) ขนนมงหาสงอานวยความสะดวกทางจตใจใหแกผเรยนเพอใหผเรยนวางแนวคดเกยวกบบทเรยนทจะไดรบการสรางขนดวยความรวมมอกนระหวางทงผเรยนและผสอนในการเลอกและและจดทาสภาพแวดลอมของชนเรยน ชวยใหเกดการปรบขยายโครงสรางความคด ผสอนแนะแนวผเรยนจนตงคดอธบายของตนเองเกยวกบแนวคด ซงจะนาใหผเรยนไปสระยะตอไปโดยอตโนมต

4. การลงขอสรป (Elaboration)/ ขนการขยายความคด (Expansion phase) ขนนมงกระตนความรวมมอของกลม ผเรยนไดจดระเบยบประสบการณทางความคดจากการคนพบแลวทาการเชอมโยงระหวางประสบการณเดมกบประสบการณใหม ในสงทผเรยนไดเรยนรมาแลวแนวคดทสรางขนตองเชอมโยงกบความคดอนหรอประสบการณอนทสมพนธกน เพอชวยใหผเรยนประยกตใชสงทไดเรยนร โดยการขยายตวอยางหรอโดยการจดประสบการณเชงการสารวจเพมเตมเพอพฒนาสวนบคคลของผเรยน

5. ขนประเมนผล (Evaluation) เปนขนตอนสดทายจากการเรยนร โดยขนนเปนการทดสอบมาตรฐานการเรยนร การเรยนรมกจะเกดขนในสดสวนการเพมขนทนอยกวาการยกระดบทางความคดทมการหยงรจรงทเปนไปได ดงนน การประเมนผลควรตอเนอง ซงไมใชการสนสดของบทหรอของวธการของหนวยการเรยน การวดหลายชนดมความจาเปนตอการจดทา

46

การประเมนโดยรวมในการเรยนรของผเรยน และเพอกระตนการสรางแนวคดทางจตใจและทกษะกระบวนการประเมนผลรวมถงในแตละระยะของวฏจกรการเรยนร ไมใชจดทาเฉพาะตอนสดทาย

กระบวนการสบเสาะหาความร จงชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรทงเนอหาและทฤษฎตลอดจนการลงมอปฏบต เพอใหไดความรซงจะเปนพนฐานในการเรยนร และสามารถนาความรหรอแบบจาลองไปใชอธบายหรอประยกตใชกบเหตการณหรอเรองอน ๆ อนนาไปสขอโตแยงหรอขอจากด ซงกอใหเกดประเดนปญหาหรอคาถามทจะตองสารวจตรวจสอบตอไป ทาใหเกดกระบวนการตอเนองไปเรอย ๆ เรยกวา Inquiry cycle และสรปเปนภาพประกอบ ดงน

วฏจกรการสบเสาะหาความร 5 ขนInquiry cycle

ภาพท 2 การเรยนรแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 5 ขน

นกการศกษาดานการสอนวทยาศาสตร ไดทาการศกษาวจยและพฒนากระบวนการวธการสอนวทยาศาสตรอยางตอเนอง ในป ค.ศ. 2003 อาเธอร ไอเซนคราฟต (Arthur Eisenkraft)ผอานวยการโครงการฟสกสปฏสมพนธ (Active physics) และอดตประธานสมาคมครวทยาศาสตรแหงชาต (NSTA หรอ National Science Teacher Association) ไดดาเนนการศกษาวจยและพฒนาการเรยนการสอนวทยาศาสตรตามแนวทาง 7E โดยปรบขยายการเรยนการสอนวทยาศาสตรแบบ 5E เพมขนเปน 7 ขน เรยกวา วฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ซงสรปเปนภาพประกอบ ดงน

ขนนาเขาสบทเรยน(Engagement)

ขนสารวจ(Exploration)

ขนอธบาย(Explanation)

ขนขยายความคด(Expansion)

ขนประเมนผล(Evaluation)

47

ภาพท 3 การพฒนาวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) จากวฏจกรการเรยนร 5 ขน (5E)

วฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)รปแบบนมเปาหมายเพอกระตนใหเดกไดมความสนใจและสนกกบการเรยน

และยงสามารถปรบประยกตสงทไดเรยนไปสการสรางประสบการณของตนเอง การสอนตามวฏจกรการเรยนร 7 ขน เปนการสอนทเนนการถายโอนการเรยนร และใหความสาคญเกยวกบการตรวจสอบความรเดมของเดก ซงเปนสงทผสอนละเลยไมได และการตรวจสอบความรพนฐาน

ขนนาเขาสบทเรยน(Engagement)

ขนสารวจ(Exploration)

ขนอธบาย(Explanation)

ขนขยายความคด(Expansion)

ขนประเมนผล(Evaluation)

ขนสารวจคนหา(Exploration)

ขนอธบาย(Explanation)

ขนเราความสนใจ(Engagement)

ขนตรวจสอบความรเดม(Elicitation)

ขนขยายความร(Elaboration)

ขนนาความรไปใช(Extension)

ขนประเมนผล(Evaluation)

48

เดมของเดก จะทาใหผสอนคนพบวา ผเรยนตองเรยนรอะไรกอน กอนทจะเรยนรในเนอหาบทเรยนนน ๆ ซงจะชวยใหเดกเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพ ขนของการเรยนร ตามแนวความคดของไอเซนคราฟท (Eisenkraft) (วณา ประชากล และประสาท เนองเฉลม, 2553, หนา 230-233)มเนอหาสาระ ดงน

1. ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation phase) ผสอนจะตองทาหนาทในการตงคาถามเพอกระตนใหเดกไดแสดงความรเดม คาถามจะเปนประเดนปญหาทเกดขนตามสภาพสงคมทองถนหรอประเดนขอคนพบทางวทยาศาสตร การนาวทยาศาสตรมาใชในชวตประจาวน และเดกสามารถเชอมโยงการเรยนรไปยงประสบการณทตนม ทาใหผสอนไดทราบวาเดกแตละคนมความรพนฐานเปนอยางไร ผสอนควรเตมเตมสวนใดใหแกผเรยน และผสอนยงสามารถวางแผนการจดการเรยนรไดอยางเหมาะสมสอดคลองกบความตองการของผเรยน

2. ขนเราความสนใจ (Engagement phase) ขนนเปนการนาเขาสเนอหาในบทเรยนหรอเรองทนาสนใจ ซงอาจเกดจากความสนใจของผเรยนหรอเกดจากการอภปรายภายในกลม เรองทนาสนใจอาจมาจากเหตการณทกาลงเกดขนในชวงเวลานน หรอเปนเรองทเชอมโยงกบความรเดมทเดกเพงเรยนรมาแลว ผสอนทาหนาทกระตนใหผเรยนสรางคาถาม ย วยใหผเรยนเกดความอยากรอยากเหน และกาหนดประเดนทจะศกษาแกผเรยน ในกรณทยงไมมประเดนทนาสนใจ ผสอนอาจใหศกษาจากสอตาง ๆ เชน หนงสอพมพ วารสาร อนเทอรเนต เปนตน ซงทาใหผเรยนเกดความคดขดแยงจากสงทผเรยนเคยเรยนรมากอน ผสอนทาหนาทกระตนผเรยนคด โดยเสนอประเดนทสาคญขนมากอน แตไมควรบงคบใหผเรยนยอมรบประเดนหรอคาถามทผสอนกาลงสนใจเปนเรองทใหผเรยนศกษา เพอนาไปสการสารวจตรวจสอบในขนตอนตอไป

3. ขนสารวจคนหา (Exploration phase) เมอผเรยนทาความเขาใจในประเดนหรอคาถามทสนใจจะศกษาอยางถองแทแลว กมการวางแผน กาหนดแนวทางการสารวจตรวจสอบตงสมมตฐานกาหนดทางเลอกทเปนไปได ลงมอปฏบต เพอเกบรวบรวมขอมล ขอสนเทศ หรอปรากฏการณตาง ๆวธการตรวจสอบอาจทาไดหลายวธ เชน สบคนขอมล สารวจ ทดลอง กจกรรมภาคสนาม เปนตนเพอใหไดขอมลอยางพอเพยง ผสอนทาหนาทกระตนใหผเรยนตรวจสอบปญหาและดาเนนการสารวจตรวจสอบและรวบรวมขอมลดวยตนเอง

4. ขนอธบาย (Explanation phase) เมอผเรยนไดขอมลมาแลว ผเรยนกจะนาขอมลเหลานนมาทาการวเคราะห แปลผล สรปผล และนาเสนอผลทไดในรปแบบตาง ๆ เชน บรรยายสรปสรางแบบจาลอง รปวาด ตาราง กราฟ ฯลฯ ซงจะชวยใหผเรยนเหนแนวโนมหรอความสมพนธของขอมล สรปและอภปรายผลการทดลอง โดยอางองประจกษพยานอยางชดเจนเพอนาเสนอแนวคดตอไป ขนนจะทาใหผเรยนไดสรางองคความรใหม การคนพบในขนนอาจเปนไปไดหลายทาง เชน

49

สนบสนนสมมตฐาน แตผลทไดจะอยในรปแบบใดกสามารถสรางความรและชวยใหผเรยนไดเกดการเรยนร

5. ขนขยายความร (Elaboration phase) ขนนเปนการนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเดมหรอแนวคดเดมทคนควาเพมเตมหรอนาแบบจาลอง หรอขอสรปทไดไปใชอธบายสถานการณ หรอเหตการณอน ๆ ถาใชอธบายเรองราวตาง ๆ ไดมากกแสดงวามขอจากดนอยซงจะชวยใหเชอมโยงเกยวกบเรองราวตาง ๆ และทาใหเกดความรกวางขวางขน ผสอนควรจดกจกรรมหรอสถานการณใหผเรยนมความรมากขน และขยายกรอบแนวคดของตนเองและตอเตมใหสอดคลองกบประสบการณเดม ผสอนควรสงเสรมใหผเรยนตงประเดนเพออภปรายและแสดงความคดเหนเพมเตมใหชดเจนมากยงขน

6. ขนประเมนผล (Evaluation phase) ขนนเปนการประเมนการเรยนรดวยกระบวนการตาง ๆ วาผเรยนรอะไรบาง อยางไร มากนอยเพยงใด ขนนจะชวยใหผเรยนสามารถนาความรทไดมาประมวลและปรบประยกตใชในเรองอน ๆ ได ผสอนควรสงเสรมใหผเรยนนาความรใหมทไดไปเชอมโยงกบความรเดมและสรางเปนองคความรใหม นอกจากน ผสอนควรเปดโอกาสใหผเรยนไดตรวจสอบซงกนและกน

7. ขนนาความรไปใช (Extension phase) ผสอนจะตองมการจดเตรยมโอกาสใหผเรยนนาความรทไดไปปรบประยกตใชใหเหมาะสมและเกดประโยชนตอชวตประจาวน ผสอนทาหนาทเปนผกระตนใหผเรยนสามารถนาความรไปสรางความรใหม ซงจะชวยใหผเรยนสามารถถายโอนการเรยนรได

รปแบบการจดการสอนตามแนวคดของไอเซนคราฟท (Eisenkraft) เปนรปแบบทครสามารถนาไปปรบประยกตใหเหมาะสมตามธรรมชาตวชา โดยเฉพาะอยางยงกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรซงเนนกระบวนการสบเสาะหาความรอนทจะทาใหนกเรยนเขาถงความรความจรงไดดวยตวเอง และนกเรยนไดรบการกระตนใหเกดการเรยนรอยางมความสข การจดกจกรรมการเรยนรทง 7 ขน ควรระลกอยเสมอวาครเปนเพยงผทาหนาทคอยชวยเหลอเออเฟอและแบงปนประสบการณ จดสถานการณเราใหนกเรยนไดคดตงคาถามละลงมอตรวจสอบ นอกจากนครควรจดกจกรรมการเรยนรใหเหมาะสมกบความร ความสามารถบนพนฐานของความสนใจ ความถนดและความแตกตางระหวางบคคล อนทจะทาใหการจดการเรยนรบรรลสจดมงหมายของการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ

50

ตารางท 1 บทบาทของครผสอนและผเรยนในการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

ขนการเรยนร บทบาทของครผสอน บทบาทของผเรยน1. ตรวจสอบความรเดม

(Elicit)- ตงคาถาม/ กาหนดประเดน

ปญหา- กระตนใหผเรยนไดแสดง

ความรเดม- ตรวจสอบความรประสบการณ

เดมของผเรยน- เตมเตมประสบการณเดม- วางแผนการจดการเรยนร

- ตอบคาถามตามความเขาใจของตนเอง

- แสดงความคดเหนอยางอสระ- อภปรายรวมกนระหวางครผสอน

กบผเรยน และผเรยนกบผเรยน

2. เราความสนใจ(Engage)

- สรางความสนใจ- กระตนใหรวมกนคด- ตงคาถามกระตนใหคด- สรางความกระหายใครร- ยกตวอยางประเดนทนาสนใจ- จดสถานการณใหผเรยนสนใจ- ดงคาตอบทยงไมชดเจนนก

มาคดและอภปรายรวมกน

- ถามคาถามตามประเดน- แสดงความสนใจในเหตการณ- กระหายอยากรคาตอบ- แสดงความคดเหนและนาเสนอ

ความคด- นาเสนอประเดน/ สถานการณ

ทสนใจ- อภปรายประเดนทตองการทราบ

3. สารวจคนหา(Explore)

- สงเสรมใหผเรยนทางานรวมกนในการสารวจตรวจสอบ

- ซกถามผเรยนเพอนาไปสการสารวจคนหา

- สงเกตและรบฟงความคดเหนของผเรยน

- ใหขอเสนอแนะ คาปรกษาแกผเรยน

- ใหกาลงใจและเสนอประเดนทชแนะแนวทางนาไปสการสารวจตรวจสอบ

- คดอยางอสระแตอยในขอบเขตของกจกรรมสารวจตรวจสอบ

- ทดสอบการคาดคะเนสมมตฐาน- คาดคะเนและตงสมมตฐานใหม- พยายามหาทางเลอกใน

การแกปญหาและอภปรายทางเลอกกบคนอน ๆ

- บนทกการสงเกตและใหขอคดเหน- ลงขอสรปบนพนฐานของขอมลทม

ความนาเชอถอได

51

ตารางท 1 (ตอ)

ขนการเรยนร บทบาทของครผสอน บทบาทของผเรยน- สงเสรมใหผเรยนไดสารวจ

ตรวจสอบ โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร

- สงเสรมคณธรรม จรยธรรมทางวทยาศาสตร

- สงเสรมและพฒนาเจตคตทางวทยาศาสตรแกผเรยน

- ใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในการสารวจตรวจสอบ

- เสรมสรางเจตคตทางวทยาศาสตร- มจรรยาบรรณของนกวทยาศาสตร

4. อธบาย (Explain) - สงเสรมใหผเรยนไดคดและแสดงความคดเหนอยางอสระ

- สงเสรมใหผเรยนอธบายความคดรวบยอดตามความเขาใจของตวเอง

- ใหผเรยนแสดงหลกฐานใหเหตผลอยางเหมาะสม

- ใหผเรยนอธบาย ใหคาจากดความและบงชประเดนทสาคญจากปรากฏการณได

- ใหผเรยนใชประสบการณเดมของตนเปนพนฐานในการอธบายความคดรวบยอด

- อธบายการแกปญหาหรอคาตอบทเปนไปได

- รบฟงคาอธบายของคนอนอยางสรางสรรค

- คดวเคราะหวจารณในประเดนทเพอนนาเสนอ

- ถามคาถามอยางสรางสรรคเกยวกบสงทคนอนไดอธบาย

- รบฟงและพยายามทาความเขาใจเเกยวกบสงทครผสอนอธบาย

- อางองกจกรรมทไดปฏบตมา- ใหขอมลทไดจากการบนทก

การสงเกตประกอบคาอธบาย5. ขยายความร(elaborate)

- สงเสรมใหผเรยนไดนาความรทเรยนมาไปปรบประยกตใชใหเกดประโยชนอยางสรางสรรค

- สงเสรมใหผเรยนไดนาความรทเรยนมาไปปรบประยกตใชหรอขยายความรในสถานการณใหม

- สงเสรมใหผเรยนไดนาความรทเรยนมาไปปรบประยกตใชตามบรบท

- นาขอมลทไดจากการสารวจตรวจสอบไปปรบประยกตใชในสถานการณใหมทคลายกบสถานการณเดม

- ใชขอมลเดมในการถามตามความมงหมายของการทดลอง

52

ตารางท 1 (ตอ)

ขนการเรยนร บทบาทของครผสอน บทบาทของผเรยน- เปดโอกาสใหผเรยนไดอธบาย

ความรความเขาใจอยางหลากหลาย

- ใหผเรยนอางองขอมลทมอยพรอมทงแสดงหลกฐานและถามคาถามเกยวกบสงทผเรยนไดเรยนร

- บนทกการสงเกตขออธบาย- ตรวจสอบความเขาใจตนเองดวย

การอภปรายขอคนพบกบเพอน ๆ

6. ประเมนผล(Evaluate)

- สงเกตและประเมนผเรยนในการนาความคดรวบยอดและทกษะใหมไปปรบใช

- หาหลกฐานทแสดงวาผเรยนไดเปลยนความคดหรอพฤตกรรม

- ใหผเรยนประเมนตนเองเกยวกบการเรยนรและทกษะกระบวนการกลม

- ถามคาถามในประเดนตาง ๆหรอสถานการณทกาหนดได

- ตอบคาถามโดยอาศยประจกษพยานหลกฐาน และคาอธบายทยอมรบได

- แสดงความรความเขาใจของตนเองจากกจกรรมสารวจ ตรวจสอบ

- เสนอแนะขอคาถามหรอประเดนทเกยวของ เพอสรางเสรมใหมการนากระบวนการทางวทยาศาสตรไปใชในการสารวจตรวจสอบตอไป

7. นาความรไปใช(Extend)

- กระตนใหผเรยนตงขอคาถามตามประเดนทสอดคลองกบบรบท

- กระตนใหผเรยนนาสงทไดเรยนรไปปรบใช

- แนะแนวทางในการนาความรเดมไปสรางเปนองคความรใหม

- ปรบปรงวธการจดการเรยนการสอน

- นาความรทไดไปปรบใชอยางเหมาะสม

- ใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในการเชอมโยงเนอหาสาระไปสการแกปญหา

- มคณธรรม จรยธรรม ในการนาความรไปปรบใชในชวตประจาวน

ทมา: ประสาท เนองเฉลม (2550)

53

กลาวโดยสรป จะเหนไดวา การจดการเรยนรดวยวฏจกรการสบเสาะหาความรเปนการสอนทเนนนกเรยนเปนศนยกลาง โดยใชวธการทางวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความรนอกจากนการจดการเรยนรดวยวฏจกรการสบเสาะหาความรเปนการจดการเรยนรทสงเสรมความสามารถในการคดคนแกปญหาใหแกผเรยนอยางมระบบ

งานวจยทเกยวของงานวจยในประเทศรงอรณ เธยรประกอบ (2549) ไดทาการวจยเรอง การศกษาผลการใชชดกจกรรม

ฝกทกษะการสอสารทางวทยาศาสตรทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะการคดวเคราะหเชงวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 พบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 นนคอ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมหลงเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยใชชดกจกรรมฝกทกษะการสอสารสงกวากอนเรยนและทกษะการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทเรยนโดยใชชดกจกรรมฝกทกษะการสอสารหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 นนคอ คะแนนทกษะการคดวเคราะหวชาเคมหลงเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยใชชดกจกรรมฝกทกษะการสอสารสงกวากอนเรยน

รววรรณ พงษพวงเพชร (2552) ไดทาการวจยเรอง การพฒนาชดการเรยนรเพอเสรมสรางความสามารถในการคดวเคราะหเชงวทยาศาสตร เรอง อาหารและสารอาหาร ชนประถมศกษาปท 4โรงเรยนอนบาลนครพนม สานกงานเขตพนทการศกษานครพนม เขต 1 พบวา นกเรยนมทกษะการคดวเคราะหเชงวทยาศาสตรทเพมขน และคะแนนจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยคะแนนจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน หลงเรยนสงกวากอนเรยน และจากผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพยงพบวา นกเรยนมการพฒนาทกษะกระบวนการทางความคดวเคราะหเชงวทยาศาสตร ดานการคดจาแนก การแยกแยะใหเหตผล และการหาความสมพนธขององคประกอบตาง ๆ ซงจากผลงานวจยแสดงใหเหนวาการจดการเรยนการสอน โดยชดการเรยนรสามารถทจะพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะการคดวเคราะหเชงวทยาศาสตรใหสงขน และมคณภาพตามเกณฑมาตรฐานการศกษาได

พชรพร วงษสกลพน (2555) ไดทาการวจยเรอง การพฒนาชดกจกรรมการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) เพอสงเสรมความสามารถในการคดวเคราะหและผลสมฤทธทางการเรยน เรองแสง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 พบวา คาประสทธภาพเทากบ 80.43/

54

82.78 ซงเปนไปตามเกณฑ 75/ 75 ในภาพรวมมความเหมาะสมระดบมาก และพบวา ความสามารถในการคดวเคราะหและผลสมฤทธทางการเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 และมคาขนาดอทธพลเทากบ 5.02 และผลการประเมนความพงพอใจ โดยรวมอยในระดบมาก

วารพร บญอาจ (2555) ไดทาการวจยเรอง การพฒนาชดกจกรรมการเรยนรตามวฏจกรการสบเสาะหาความรแบบ 7 ขน ทสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยน เรอง ดาราศาสตรและอวกาศสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 พบวา ผลสมฤทธหลงเรยนของนกเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

สกญญา บางปา (2555) ททาการวจยเรอง การพฒนาชดกจกรรมการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารในชวตประจาวน โดยวธการสอนแบบวฏจกรการเรยนร 7Eสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงเรยนสงกวาเกณฑรอยละ 80 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

งานวจยตางประเทศแอนเดอรสน (Anderson, 1982 อางถงใน วลลภ มานกฆอง, 2549) ไดสรางชดการสอน

ดวยตนเอง เพอหาประสทธภาพตามเกณฑทตงไว และเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมในอดมศกษา โดยใชชดการสอนดวยตนเองกบการสอนแบบบรรยาย ผลปรากฏวาผลสมฤทธทางการเรยนทเรยนตางกนอยางมนยสาคญทางสถต

โดเซยร (Dozier, 1986, pp. 2986-2987 อางถงใน ฉนทนา ชาน, 2546, หนา 33) ไดศกษาความสมพนธระหวางความสามารถในการคดอยางมเหตผลกบผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนมธยมศกษาตอนตน เปนนกเรยนเกรด 7-9 ทเรยนวทยาศาสตร ในแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผลของ Burney และใชแบบทดสอบของ Standford วดผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร ผลการวจยพบวา ความสามารถในการคดอยางมเหตผลมความสมพนธในทางบวกกบผลสมฤทธในการเรยนวทยาศาสตรทง 3 เกรด

วลสน (Wilson, 1996, p. 416) ไดศกษาเกยวกบผลการใชชดกจกรรมการเรยนรของครเพอแกปญหาของเดกเรยนชาดานคณตศาสตรเกยวกบการบวก การลบ ผลการวจยพบวา ครผสอนยอมรบการใชชดการเรยนรวา มผลมากกวาการสอนแบบปกต ซงเปนวธหนงทจะชวยใหครผสอนสามารถแกปญหาการสอนทอยในหลกสตรคณตศาสตรสาหรบเดกเรยนชา

โกเนน (Gonen, 2006, pp. 206-224) ศกษาผลการใชคอมพวเตอรชวยสอนกบรปแบบการเรยนการสอน 7E ตามแนวการเรยนการสอนคอนสตรคตวสต ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 พบวา นกเรยนทเรยนโดยรปแบบการเรยนการสอน 7E ตามแนวการเรยนการสอนคอนสตรคตวสต ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนสงขนและมเจตคตตอวชาฟสกสเพมขน

55

สรป จากการศกษางานวจยทงภายในประเทศและตางประเทศ ผลทไดมลกษณะทสอดคลองกน คอ การจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนร ชวยสงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยน และทกษะการคดวเคราะหสงขน ซงสนบสนนวาการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรน สามารถนามาใชพฒนาการเรยนดานความร และดานทกษะการคดไดด

จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ สรปไดดงนผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ เอกสาร เนอหา และงานวจย ทไดนน

ถอเปนแนวทางในการวจย ไดเรยนรและศกษาเพอใหงานวจยครบสมบรณในองคประกอบของเนอหางานวจย ในดานเนอหาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ผวจยไดเรยนรเนอหาสาระ มาตรฐาน ตวชวด ในดานแนวคดและทฤษฎการเรยนร ผวจยไดศกษาแนวทางและนารปแบบการจดการเรยนการสอนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) มาพฒนาในการเรยนการสอนเปนประโยชนไดอยางด ในดานผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะการคดวเคราะห ผวจยไดศกษาเนอหา โครงสรางขนตอนการสรางเครองมอ ซงสอดคลองกบงานวจยและความรทไดนามาปรบปรงงาน แกไขสงเสรมงานใหมความนาเชอถอมากขน นอกจากน ผวจยไดนาเนอหา เอกสาร ทไดศกษามาตอยอดใหเกดงานวจยทสมบรณมากขน

บทท 3วธดาเนนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลองเพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกนดวยการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ในการศกษาคนควาครงนผวจยไดดาเนนการตามขนตอน ดงตอไปน

1. ประชากรและกลมตวอยาง2. รปแบบการวจย3. เครองมอทใชในการวจย4. การสรางและการหาคณภาพเครองมอทใชในการวจย5. วธดาเนนการทดลองและเกบรวบรวมขอมล6. การวเคราะหขอมล7. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

ประชากรและกลมตวอยางประชากรประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนดดดรณ

จงหวดฉะเชงเทรา ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 จานวน 6 หองเรยน จานวน 235 คนกลมตวอยางกลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนดดดรณ

จงหวดฉะเชงเทรา ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 จานวน 1 หองเรยน โดยวธการสมแบบกลม(Cluster random sampling) จานวน 44 คน

รปแบบการวจยการวจยครงนเปนการวจยกงทดลอง (Quasi experiment research) ในสวนทเกยวของกบ

ผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ซงในการทดลองนจะดาเนนการทดลองตามแบบแผนการวจยแบบ One group pretest-posttest design (สทต ขตตยะ และวไลลกษณ สวจตตานนท, 2553,หนา 322) ซงมแบบแผนการทดลอง ดงตารางท 2

57

ตารางท 2 แบบแผนการทดลองแบบ One group pretest-posttest design

สอบกอน ทดลอง สอบหลงT1 X T2

สญลกษณทใชในแบบแผนการทดลองE แทน กลมทดลองT1 แทน การทดสอบกอนเรยนของกลมทดลองT2 แทน การทดสอบหลงเรยนของกลมทดลองX แทน การจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน

เครองมอทใชในการวจยเครองมอทใชในการวจยครงน ประกอบดวย1. ชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) เรองระบบหมนเวยนเลอด

ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา เรองระบบหมนเวยนเลอด

ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ชนมธยมศกษาปท 43. แบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลอง

และระบบภมคมกน ชนมธยมศกษาปท 4

การสรางและการหาคณภาพเครองมอทใชในการวจย1. ชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) เรองระบบหมนเวยนเลอด

ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ชนมธยมศกษาปท 4 มขนตอนการสราง ดงน1.1 ศกษาหาขอมลรายละเอยดเกยวกบการทาชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกร

การเรยนร 7 ขน (7E) จากหนงสอ เอกสาร แหลงการเรยนร งานวจยและผเชยวชาญดานตาง ๆทเกยวของกบการทาชดกจกรรมการเรยนร

1.2 ศกษาสาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษาในการทาชดกจกรรมการเรยนร

58

1.3 ศกษาเนอหาสาระ เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกนทนามาสรางเปนชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

1.4 สรางชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ตามรปแบบชดกจกรรมการเรยนรทศกษาโดยในแตละชดกจกรรมการเรยนร ประกอบดวย

1.4.1 คาชแจงใชชดกจกรรมการเรยนร1.4.2 ขนตอนในการใชชดกจกรรมการเรยนร1.4.3 แผนการจดการเรยนร1.4.4 แบบทดสอบกอนเรยน1.4.5 แบบทดสอบหลงเรยน1.4.6 ใบความร1.4.7 ใบกจกรรม

1.5 สรางชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ชนมธยมศกษาปท 4 จานวน 4 ชดกจกรรมการเรยนร ดงน

ชดกจกรรมการเรยนรท 1 การลาเลยงสารในรางกายของสตวชดกจกรรมการเรยนรท 2 การลาเลยงสารในรางกายของคนชดกจกรรมการเรยนรท 3 ระบบนาเหลองชดกจกรรมการเรยนรท 4 ระบบภมคมกน1.6 นาชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ทสรางขนเสนอตอ

อาจารยทปรกษา เพอขอคาแนะนาแกไขในสวนทยงบกพรอง และนามาปรบปรงแกไข1.7 นาชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ทปรบปรงแกไข

ตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษาแลวพรอมแบบประเมนความเหมาะสมทผวจยสรางขนไปใหผเชยวชาญทาการตรวจสอบจานวน 5 ทาน เพอตรวจสอบความเหมาะสมของชดกจกรรมในดานตาง ๆ ของเนอหา จากนนนาขอเสนอแนะมาปรบปรงแกไข

การประเมนความเหมาะสม ใชเปรยบเทยบกบมาตราในแบบสอบถาม โดยนาคาตอบของผเชยวชาญแตละทานใหคานาหนกเปนคะแนน ดงน

คะแนน 5 หมายถง เหมาะสมมากทสดคะแนน 4 หมายถง เหมาะสมมาก

59

คะแนน 3 หมายถง เหมาะสมปานกลางคะแนน 2 หมายถง เหมาะสมนอยคะแนน 1 หมายถง เหมาะสมนอยทสดการแปลความหมายคาเฉลยคะแนนนามาเปรยบเทยบกบเกณฑซงใชแนวคดของพนท

ใตโคงปกต (ไชยยศ เรองสวรรณ, 2533, หนา 138) ดงนคาเฉลย 4.50-5.00 หมายถง เหมาะสมมากทสดคาเฉลย 3.50-4.49 หมายถง เหมาะสมมากคาเฉลย 2.50-3.49 หมายถง เหมาะสมปานกลางคาเฉลย 1.50-2.49 หมายถง เหมาะสมนอยคาเฉลย 1.00-1.49 หมายถง เหมาะสมนอยทสดการกาหนดเกณฑคาเฉลยของความเหมาะสม คอ ถาคาเฉลยของความคดเหน

ผเชยวชาญตงแต 3.50 ขนไป และมคาความเบยงเบนมาตรฐานไมเกน 1.00 จะถอวาชดกจกรรมการเรยนรมคณภาพเหมาะสมในเบองตน ซงเมอเสนอตอผเชยวชาญทง 5 ทานแลว ไดคาเฉลยของความเหมาะสมอยระหวาง 4.40-4.80

1.8 นาชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ทแกไขปรบปรงตามคาแนะนาของผเชยวชาญแลวไปหาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนรกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนดดดรณ จงหวดฉะเชงเทรา จานวน 9 คน ไดประสทธภาพตามเกณฑ80/ 80

1.9 นาชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ทผานการหาประสทธภาพของชดกจกรรมแลวมาจดพมพเปนฉบบสมบรณ เพอนาไปทดลองใชจรงกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนดดดรณ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 ตอไป

60

ตารางท 3 การวเคราะหผลการเรยนร สาระการเรยนรและจดประสงคการเรยนร เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

ผลการเรยนร สาระการเรยนร จดประสงคการเรยนร เวลาเรยน(ชวโมง)

สบคนขอมล ทดลองอภปราย และสรปเกยวกบการรกษาดลยภาพของรางกายสตวและมนษยโดยการทางานของระบบหายใจระบบขบถาย ระบบหมนเวยนเลอดระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

การลาเลยงสารในรางกายของสตว

1. นกเรยนสามารถอธบายและสรปการลาเลยงสารในรางกายของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบางชนดได2. นกเรยนเขาใจและเปรยบเทยบความแตกตางระหวางระบบหมนเวยนเลอดแบบปดและแบบเปดได

2

สบคนขอมล ทดลองอภปราย และสรปเกยวกบการรกษาดลยภาพของรางกายสตวและมนษยโดยการทางานของระบบหายใจ ระบบขบถาย ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

การลาเลยงสารในรางกายของคน

3. นกเรยนอธบายเกยวกบโครงสรางและการทางานของหวใจในสตวเลยงลกดวยนานมได4. นกเรยนสามารถบอกความสมพนธระหวางโครงสรางกบหนาทของหวใจแตละหอง รวมทงหลอดเลอดตาง ๆทเกยวของกบหวใจได5. นกเรยนสามารถเปรยบเทยบและสรปเกยวกบโครงสรางและหนาทของหลอดเลอดอารเตอร หลอดเลอดเวน และหลอดเลอดฝอยได6. นกเรยนเขาใจและสรปเกยวกบความดนในหลอดเลอดตาง ๆ ได7. นกเรยนเขาใจ วเคราะหและอธบายเกยวกบหมเลอดรวมถงการใหและการรบเลอดได

6

61

ตารางท 3 (ตอ)

ผลการเรยนร สาระการเรยนร จดประสงคการเรยนรเวลาเรยน(ชวโมง)

สบคนขอมล ทดลองอภปราย และสรปเกยวกบการรกษาดลยภาพของรางกายสตวและมนษยโดยการทางานของระบบหายใจ ระบบขบถาย ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

ระบบนาเหลอง 8. นกเรยนสามารถสบคน อธบายและสรปเกยวกบสวนประกอบและหนาทของระบบนาเหลองได9. นกเรยนสามารถอธบายเกยวกบการลาเลยงนาเหลองในทอนาเหลองได10. นกเรยนสามารถเปรยบเทยบการไหลเวยนของระบบนาเหลองกบระบบหมนเวยนเลอดได

2

สบคนขอมล ทดลองอภปราย และสรปเกยวกบการรกษาดลยภาพของรางกายสตวและมนษยโดยการทางานของระบบหายใจ ระบบขบถาย ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

ระบบภมคมกน 11. นกเรยนสามารถอธบายเกยวกบการสรางภมคมกนและกลไกการทาลายสงแปลกปลอมของรางกาย12. นกเรยนสามารถเปรยบเทยบความแตกตางระหวางภมคมกนกอเองกบภมคมกนรบมาได13. นกเรยนสามารถอธบายเกยวกบความผดปกตของระบบภมคมกนโรคได

4

รวม 14

62

ภาพท 4 ขนตอนการสรางชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

ศกษาหลกสตรเอกสารทเกยวของ

ศกษารายละเอยดเนอหาทใชในการจดทาชดกจกรรมการเรยนร

วเคราะหจดประสงคการเรยนรเพอเปนแนวทางในการกาหนดเนอหา

จดทาชดกจกรรมการเรยนร

สรางชดกจกรรมการเรยนรและแบบประเมนความเหมาะสม

นาชดกจกรรมการเรยนรเสนออาจารยทปรกษา ปรบปรงแกไข

ตรวจสอบความเหมาะสมโดยผเชยวชาญ 5 ทาน ปรบปรงแกไข

นาชดกจกรรมการเรยนรไปหาประสทธภาพตามเกณฑ ปรบปรงแกไข

ชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

63

2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา มขนตอนการสราง ดงน2.1 ศกษาวธการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา

ชนมธยมศกษาปท 4 จากเอกสารและงานวจยทเกยวของ2.2 ศกษาจดประสงคการเรยนรและสาระการเรยนรวชาชววทยา ชนมธยมศกษา

ปท 4 เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน เพอสรางตารางวเคราะหขอสอบ ซงแบงพฤตกรรมดานตาง ๆ 6 ดาน คอ ดานความรความจา ความเขาใจ การนาไปใชการวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา ดงตารางท 4

ตารางท 4 การกาหนดจานวนแบบทดสอบทตองการใหสอดคลองระหวางสาระการเรยนรกบจดประสงคการเรยนร

จานวนขอสอบ

สาระการเรยนร จดประสงคการเรยนร

ความ

รคว

ามเขา

ใจการ

นาไป

ใชการ

วเคราะ

หการ

สงเคร

าะห

การปร

ะเมนค

า

รวม ตองกา

รจรง

1. นกเรยนสามารถอธบายและสรปการลาเลยงสารในรางกายของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบางชนดได

2(1)

2(1)

2(1)

6 3การลาเลยงสารในรางกายของสตว

2. นกเรยนเขาใจและเปรยบเทยบความแตกตางระหวางระบบหมนเวยนเลอดแบบปดและแบบเปดได

2(1)

2(1)

4 2

การลาเลยงสารในรางกายของคน

3. นกเรยนอธบายเกยวกบโครงสรางและการทางานของหวใจในสตวเลยงลกดวยนานมได

2(1)

2(1)

2(1)

6 3

64

ตารางท 4 (ตอ)

จานวนขอสอบ

สาระการเรยนร จดประสงคการเรยนร

ความ

รคว

ามเขา

ใจการ

นาไป

ใชการ

วเคราะ

หการ

สงเคร

าะหการ

ประเม

นคา

รวม ตองกา

รจรง

4. นกเรยนสามารถบอกความสมพนธระหวางโครงสรางกบหนาทของหวใจแตละหอง รวมทงหลอดเลอดตาง ๆ ทเกยวของกบหวใจได

2(1)

2(1)

2(1)

6 3

5. นกเรยนสามารถเปรยบเทยบและสรปเกยวกบโครงสรางและหนาทของหลอดเลอดอารเตอร หลอดเลอดเวนและหลอดเลอดฝอยได

4(2)

2(1)

4 2

6. นกเรยนเขาใจและสรปเกยวกบความดนในหลอดเลอดตาง ๆ ได

4(2)

2(1)

6 3

การลาเลยงสารในรางกายของคน

7. นกเรยนเขาใจ วเคราะหและอธบายเกยวกบหมเลอดรวมถงการใหและการรบเลอดได

4(2)

2(1)

6 3

ระบบนาเหลอง

8. นกเรยนสามารถสบคนอธบายและสรปเกยวกบสวนประกอบและหนาทของระบบนาเหลองได

2(1)

2(1)

4 2

65

ตารางท 4(ตอ)

จานวนขอสอบ

สาระการเรยนร จดประสงคการเรยนร

ความ

รคว

ามเขา

ใจการ

นาไป

ใชการ

วเคราะ

หการ

สงเคร

าะห

การปร

ะเมนค

า

รวม ตองกา

รจรง

9. นกเรยนสามารถอธบายเกยวกบการลาเลยงนาเหลองในทอนาเหลองได

2(1)

2 1ระบบนาเหลอง

10. นกเรยนสามารถเปรยบเทยบการไหลเวยนของระบบนาเหลองกบระบบหมนเวยนเลอดได

2(1)

2 1

11. นกเรยนสามารถอธบายเกยวกบการสรางภมคมกนและกลไกการทาลายสงแปลกปลอมของรางกายได

4(2)

2(1)

2(1)

8 4

12. นกเรยนสามารถเปรยบเทยบความแตกตางระหวางภมคมกนกอเองกบภมคมกนรบมาได

2(1)

2(1)

4 2

ระบบภมคมกน

13. นกเรยนสามารถอธบายเกยวกบความผดปกตของระบบภมคมกนโรคได

2(1)

2 1

รวม 60 30

2.3 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา แบบปรนยชนดเลอกตอบ (Multiple choice) 4 ตวเลอก จานวน 60 ขอ ตองการใชจรงจานวน 30 ขอ ใหครอบคลมเนอหาและจดประสงคการเรยนร โดยใหมสดสวนจานวนขอในแตละจดประสงคการเรยนรตรงตามตารางวเคราะห

66

2.4 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาทสรางขนเสนอตออาจารยทปรกษาเพอตรวจสอบความสอดคลองของสาระการเรยนรกบจดประสงคการเรยนรกบพฤตกรรมทตองการวดของขอคาถามในแตละขอ รวมทงความเหมาะสมของภาษาทใช แลวจงนาขอเสนอแนะไปปรบปรงแกไข

2.5 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาทปรบปรงแกไขแลวเสนอตอผเชยวชาญ 5 ทาน เพอประเมนคาความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบแตละขอกบจดประสงคการเรยนร โดยใชแบบประเมนทผวจยสรางขน ซงมเกณฑการใหคะแนน ดงน

+1 เมอแนใจวาแบบทดสอบตรงกบจดประสงคการเรยนรทตองการวด0 เมอไมแนใจวาแบบทดสอบตรงกบจดประสงคการเรยนรทตองการวด-1 เมอแนใจวาแบบทดสอบไมตรงกบจดประสงคการเรยนรทตองการวด2.6 นาผลการประเมนของผเชยวชาญมาวเคราะหหาคาเฉลย แลวพจารณาเลอก

แบบทดสอบทมคาดชนความสอดคลองมากกวาหรอเทากบ .50 ขนไป (พวงรตน ทวรตน, 2543,หนา 117) ซงถอวาเปนแบบทดสอบทมความสอดคลองและความเทยงตรงเชงเนอหา (Contentvalidity) แตหากมคาตากวาผวจยจะดาเนนการปรบปรงตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ เพอใหไดขอสอบทมคณภาพ ซงผลการประเมนของผเชยวชาญไดคาดชนความสอดคลอง (IOC) อยระหวาง.80-1.00

2.7 จดพมพแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แลวนาไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนดดดรณ ทผานการเรยน เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกนมาแลว ทไมใชกลมตวอยาง

2.8 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน มาตรวจสอบใหคะแนน โดยใหคะแนนสาหรบขอทตอบถก 1 คะแนน และให 0 คะแนน สาหรบขอทตอบผดหรอไมตอบหรอตอบเกน 1 คาตอบในขอเดยวกน แลววเคราะหคะแนนรายขอเพอหาคาความยาก (p) และคาอานาจจาแนก (r) แลวคดเลอกแบบทดสอบทมคาความยาก (p) ตงแต .20 ถง .80 และคาอานาจจาแนก (r)ตงแต .20 ถง 1.00 (สมโภชน อเนกสข, 2553, หนา 112-119) สาหรบการวจยครงนไดคาความยากอยระหวาง .23 ถง .83 และคาอานาจจาแนกระหวาง .27 ถง .64

2.9 ดาเนนการคดเลอกขอสอบจานวน 30 ขอ ทมคาความยาก และคาอานาจจาแนกตามเกณฑทกาหนด โดยคานงถงความครอบคลมจดประสงคการเรยนและโครงสรางขอสอบ

2.10 นาแบบทดสอบทคดเลอกไว มาวเคราะหหาคาความเชอมนทงฉบบของแบบทดสอบ โดยใชสตร K.R.20 ของคเดอร-รชารดสน ซงไดคาความเชอมนเทากบ .90 และจดพมพแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน จานวน 30 ขอ เพอนาไปใชในการวจยตอไป

67

ภาพท 5 ขนตอนการสรางและตรวจสอบคณภาพแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน

3. แบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห มขนตอนการสราง ดงน3.1 ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบทดสอบวดทกษะการคด

วเคราะห

ศกษาจดประสงคและสาระการเรยนรเพอสรางตารางวเคราะหขอสอบ

สรางแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา

ปรบปรงแกไขนาแบบทดสอบ

เสนออาจารยทปรกษา

ตรวจสอบความเทยงตรง/ ความสอดคลอง (IOC) โดยผเชยวชาญ

คดเลอกขอคาถามทมความสอดคลอง ตงแต .50 ขนไป

ปรบปรงแกไข

นาแบบทดสอบไปทดลองใชครงท 1 เพอหาคาความยากงายและคาอานาจจาแนก

คดเลอกขอคาถามโดยพจารณาคาความยากอยระหวาง .20-.80

และคาอานาจจาแนก > .20ปรบปรงแกไข

นาแบบทดสอบไปทดลองใชครงท 2 เพอหาคาความเชอมนทงฉบบ

จดพมพแบบทดสอบฉบบสมบรณเพอใชในการเกบรวบรวมขอมล

68

3.2 ศกษาจดประสงคการเรยนร และสาระการเรยนร วชาชววทยา ชนมธยมศกษาปท 4 เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน เพอสรางตารางวเคราะหขอสอบ ซงแบงพฤตกรรมดานตาง ๆ 5 ดาน ตามแนวคดของมาซาโน (Marzano, 2001 อางถงในประพนธศร สเสารจ, 2553, หนา 59) คอ การจาแนก การจดหมวดหม การเชอมโยง การสรปความและการประยกต ดงตารางท 5

ตารางท 5 การกาหนดจานวนแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะหทตองการใหสอดคลองระหวางสาระการเรยนรกบจดประสงคการเรยนร

จานวนขอสอบ

สาระการเรยนร จดประสงคการเรยนร

การจาแ

นกการ

จดหม

วดหม

การเช

อมโยง

การสร

ป

การปร

ะยกต

ใช

รวม ตองกา

รจรง

1. นกเรยนสามารถอธบายและสรปการลาเลยงสารในรางกายของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบางชนดได

2(1)

2(1)

4 2การลาเลยงสารในรางกายของสตว

2. นกเรยนเขาใจและเปรยบเทยบความแตกตางระหวางระบบหมนเวยนเลอดแบบปดและแบบเปดได

2(1)

2(1)

4 2

การลาเลยงสารในรางกายของคน

3. นกเรยนอธบายเกยวกบโครงสรางและการทางานของหวใจในสตวเลยงลกดวยนานมได

2(1)

2 1

69

ตารางท 5 (ตอ)

จานวนขอสอบ

สาระการเรยนร จดประสงคการเรยนร

การจาแ

นกการ

จดหม

วดหม

การเชอม

โยง

การสร

ป

การปร

ะยกต

ใชรวม ตอ

งการจ

รง

4. นกเรยนสามารถบอกความสมพนธระหวางโครงสรางกบหนาทของหวใจแตละหอง รวมทงหลอดเลอดตาง ๆ ทเกยวของกบหวใจได

2(1)

2 1

5. นกเรยนสามารถเปรยบเทยบและสรปเกยวกบโครงสรางและหนาทของหลอดเลอดอารเตอรหลอดเลอดเวนและหลอดเลอดฝอยได

2(1)

2(1)

4 2

6. นกเรยนเขาใจและสรปเกยวกบความดนในหลอดเลอดตาง ๆ ได

2(1)

2(1)

4 2

การลาเลยงสารในรางกายของคน

7. นกเรยนเขาใจ วเคราะหและอธบายเกยวกบหมเลอดรวมถงการใหและการรบเลอดได

2(1)

2(1)

4 2

8. นกเรยนสามารถสบคน อธบายและสรปเกยวกบสวนประกอบและหนาทของระบบนาเหลองได

2(1)

2(1)

4 2ระบบนาเหลอง

9. นกเรยนสามารถอธบายเกยวกบการลาเลยงนาเหลองในทอนาเหลองได

2(1)

2 1

70

ตารางท 5 (ตอ)

จานวนขอสอบ

สาระการเรยนร จดประสงคการเรยนร

การจาแ

นกการ

จดหม

วดหม

การเชอม

โยง

การสร

ป

การปร

ะยกต

ใชรวม ตอ

งการจ

รง

ระบบนาเหลอง 10. นกเรยนสามารถเปรยบเทยบการไหลเวยนของระบบนาเหลองกบระบบหมนเวยนเลอดได

2(1)

2 1

11. นกเรยนสามารถอธบายเกยวกบการสรางภมคมกนและกลไกการทาลายสงแปลกปลอมของรางกายได

2(1)

2(1)

4 2

12. นกเรยนสามารถเปรยบเทยบความแตกตางระหวางภมคมกนกอเองกบภมคมกนรบมาได

2(1)

2 1

ระบบภมคมกน

13. นกเรยนสามารถอธบายเกยวกบความผดปกตของระบบภมคมกนโรคได

2(1)

2 1

รวม 40 20

3.3 สรางแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห ชนมธยมศกษาปท 4 แบบปรนย 4ตวเลอก จานวน 40 ขอ

3.4 นาแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห ชนมธยมศกษาปท 4 ทสรางขนเสนอตอผเชยวชาญ เพอพจารณาประเมนความสอดคลองของขอคาถามการคดวเคราะห ความชดเจนของคาถามการคดวเคราะห และเนอหาเหมาะสมกบระดบชน โดยมเกณฑใหคะแนน ดงน

ใหคะแนน +1 เมอแนใจวาขอสอบนนวดตามจดประสงคการเรยนรใหคะแนน 0 เมอไมแนใจวาขอสอบนนวดตามจดประสงคการเรยนรใหคะแนน -1 เมอแนใจวาขอสอบนนไมวดตามจดประสงคการเรยนร

71

3.5 วเคราะหขอมลหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอคาถามของขอสอบกบจดประสงคการเรยนร โดยใชสตรดชนความสอดคลอง IOC (Index of item objective congruence)เพอหาผลรวมของคะแนนในแตละขอของผเชยวชาญทงหมด แลวนามาหาคาเฉลยเพอดดชนคาความสอดคลอง และพจารณาคดเลอกขอสอบทมคา IOC ตงแต .50 ถง 1.0 ซงผลการประเมนของผเชยวชาญไดคาดชนความสอดคลอง (IOC) อยระหวาง .80-1.00

3.6 นาแบบทดสอบไปทดสอบกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยางทผานการเรยนเรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกนมาแลว แลวนากระดาษคาตอบทนกเรยนตอบมาตรวจใหคะแนน โดยให 1 คะแนน สาหรบขอทถก และให 0 คะแนน สาหรบขอทตอบผดหรอไมตอบหรอตอบเกน 1 คาตอบ และนาผลมาวเคราะหเปนรายขอ เลอกขอสอบจานวน 20 ขอทมคาความยาก (p) ตงแต .20 ถง .80 และคาอานาจจาแนก (r) ตงแต .20 ถง 1.0 (สมโภชน อเนกสข,2554, หนา 112-119) สาหรบการวจยครงนมคาความยากงายอยระหวาง .29 ถง .79 คาอานาจจาแนกระหวาง .21 ถง .89

3.7 นาแบบทดสอบทคดเลอกไดมาวเคราะหหาความเชอมนทงฉบบของแบบทดสอบโดยใชสตร K.R.20 ของคเดอร-รชารดสน ซงไดคาความเชอมนเทากบ .89

3.8 นาแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห ชนมธยมศกษาปท 4 ไปจดพมพเพอใชเปนแบบทดสอบในการวจยจรงตอไป

72

ภาพท 6 ขนตอนการสรางแบบทดสอบทกษะการคดวเคราะห

จดพมพแบบทดสอบฉบบสมบรณเพอใชในการเกบรวบรวมขอมล

สรางแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห

นาแบบทดสอบเสนออาจารยทปรกษา

ตรวจสอบความสอดคลอง(IOC) โดยผเชยวชาญ

ปรบปรงแกไข

ปรบปรงแกไข

ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห

นาแบบทดสอบไปทดลองใชครงท 1 เพอหาคาความยากงายและคาอานาจจาแนกจาแนก

คดเลอกขอคาถามโดยพจารณาคาความยากอยระหวาง .20-.80และคาอานาจจาแนก > .20

ปรบปรงแกไข

นาแบบทดสอบไปทดลองใชครงท 2 เพอหาคาความเชอมนทงฉบบ

ศกษาจดประสงคและสาระการเรยนรเพอสรางตารางวเคราะหขอสอบ

73

วธดาเนนการทดลองและเกบรวบรวมขอมลผวจยนาเครองมอทสรางขนไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 1

ปการศกษา 2558 โรงเรยนดดดรณ จงหวดฉะเชงเทรา โดยมขนตอนการทดลอง ดงน1. สมนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มาจานวน 1 หองเรยน โดยการสมหองเรยน

ดวยวธการสมแบบกลม (Cluster random sampling) จานวน 44 คน เปนกลมตวอยาง2. แนะนาขนตอนการทากจกรรมและบทบาทของนกเรยนในการจดการเรยนการสอน3. ทดสอบกอนเรยน (Pretest) โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชา

ชววทยาและแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห ทผานการตรวจสอบคณภาพ ปรบปรงและแกไขแลว

4. ดาเนนการสอนโดยผวจยเปนผสอนเอง เนอหาคอเรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ใชเวลาสอน 14 ชวโมง

5. เมอสนสดการสอนตามกาหนดแลวจงทาการทดสอบหลงเรยน (Posttest) กบนกเรยนกลมตวอยาง โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรวชาชววทยา และแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห (ฉบบเดม)

6. นาผลคะแนนทไดจากการตรวจแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรวชาชววทยาและแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห มาวเคราะหโดยวธการทางสถตดวยโปรแกรมสาเรจรปเพอทดสอบสมมตฐานตอไป

การวเคราะหขอมล1. วเคราะหประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

โดยใชสตร E1/ E22. นาคะแนนทไดจากการตรวจผลการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชา

ชววทยาและแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห มาวเคราะหขอมลเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนรวชาชววทยา และทกษะการคดวเคราะห กอนเรยนและหลงเรยนทเกดจากการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) โดยใชการทดสอบท(t-test) แบบ Dependent sample (พวงรตน ทวรตน, 2543)

3. นาคะแนนทไดจากการตรวจผลการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา และแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห มาวเคราะหขอมลเพอเปรยบเทยบกบเกณฑทกาหนด คอ รอยละ 70 (อางจากระดบคะแนนมาตรฐานของโรงเรยน) โดยใชการทดสอบท(t-test) แบบ One sample (สมโภชน อเนกสข, 2553)

74

สถตทใชในการวเคราะหขอมล1. สถตพนฐาน

1.1 หาคาเฉลยของคะแนน ( X ) ใชสตร (ลวน สายยศและองคณา สายยศ, 2543,หนา 306)

X =N

X

เมอ X แทน คาเฉลยของคะแนน X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดN แทน จานวนนกเรยนในกลมตวอยาง

1.2 หาคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S) โดยใชสตร (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ,2543, หนา 307) คอ

S =)1(

)( 22

NN

XXN

เมอ S แทน สวนเบยงเบนมาตรฐาน 2X แทน ผลรวมของคะแนนแตละดานยกกาลงสอง 2 X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดยกกาลงสอง

N แทน จานวนนกเรยนในกลมตวอยาง2. สถตทใชในการหาคณภาพเครองมอ

2.1 หาความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาโดยใชดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคเชงพฤตกรรม (IOC) (บญเชดภญโญอนนตพงษ, 2527, หนา 69)

IOC =N

R

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคR แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผทรงคณวฒดานเนอหาวชาN แทน จานวนผเชยวชาญ

2.2 หาคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห (สมโภชน อเนกสข, 2554, หนา 112-119)

75

2.3 หาความเชอมนของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห โดยใชสตร K.R.20 ของคเดอร-รชารดสน (Kuder-Richardson) คานวณไดจากสตร (สมโภชน อเนกสข, 2554, หนา 106-107)

K.R.20 =

21

1 S

pq

n

n

เมอ n แทน จานวนขอของแบบทดสอบp แทน สดสวนของผตอบทตอบไดคะแนน 1q แทน สดสวนของผสอบทตอบไดคะแนน 0S2 แทน คาความแปรปรวนของคะแนนรวมรายบคคล

3. สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน3.1 ใชสถต t-test แบบ Dependent sample เพอทดสอบสมมตฐาน (พวงรตน ทวรตน,

2543)

t = 1

22

n

DDn

D และ df = n-1

เมอ t แทน คาทใชพจารณาแจกแจงแบบ tD แทน ความแตกตางของคะแนนแตละคD แทน ผลรวมของความแตกตางระหวางคะแนนการสอบกอน-หลงเรยน 2D แทน ผลรวมยกกาลงสองของความแตกตางระหวางคะแนนการสอบ

กอน-หลงเรยนn แทน จานวนกลมตวอยางหรอจานวนคคะแนน

3.2 ทดสอบคาเฉลยของคะแนนของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนและแบบวดวดทกษะการคดวเคราะหกบเกณฑทกาหนดวาสงกวาเกณฑหรอไม โดยใชสตร t-test forOnesample (สมโภช อเนกสข, 2553, หนา 111)

t =n

S และ df = n-1

เมอ n แทน ขนาดของกลมตวอยางX แทน คาเฉลยทหาไดจากกลมตวอยาง

76

แทน คาเฉลยหรอคาคงทของประชากรS แทน คาเบยงเบนมาตรฐานของกลมตวอยาง

4. สถตทใชในการหาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร7 ขน (7E) โดยใชสตร E1/ E2

โดยท E1 หมายถง ประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนรทเกดในระหวางการใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (ชยยงค พรหมวงศ, 2556, หนา 10)

E1 =100

1

A

N

X

เมอ 1X แทน คะแนนรวมของทกคนจากการทาแบบทดสอบหลง เรยนของทกชดกจกรรม

A แทน ผลรวมคะแนนเตมของแบบทดสอบหลงเรยนของทกชดกจกรรมN แทน จานวนนกเรยน

โดยท E2 หมายถง ประสทธภาพของชดกจกรรมทเกดขนภายหลงการใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (ชยยงค พรหมวงศ, 2556, หนา 10)

E2 =100

2

B

N

X

เมอ 2X แทน คะแนนรวมของทกคนจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนและแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห

B แทน ผลรวมคะแนนเตมของแบบทดสอบวดผลสมฤทธและแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห

N แทน จานวนนกเรยน

บทท 4ผลการวเคราะหขอมล

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมลการเสนอผลการวเคราะหขอมลในการวจยในครงน ผวจยไดกาหนดสญลกษณและ

อกษรยอทใชในการวเคราะหขอมล เพอสอความหมายในการเสนอผลการวจยใหเขาใจตรงกนดงน

n แทน จานวนคนในกลมทดลองX แทน คาคะแนนเฉลย

SD แทน คาเบยงเบนมาตรฐานt แทน คาสถตในการแจกแจงแบบ tp แทน คาความนาจะเปนของความคลาดเคลอน* แทน นยสาคญทางสถตท .05

การเสนอผลการวเคราะหขอมลผวจยไดนาเสนอผลการวเคราะหขอมลเปน 2 ตอน ดงนตอนท 1 ผลการหาประสทธภาพชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน

(7E) เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

ตอนท 2 ผลการใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา และทกษะการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

1. ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

2. ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) กบเกณฑทกาหนด คอ รอยละ 70

78

3. ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนทกษะการคดวเคราะหกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

4. ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนทกษะการคดวเคราะห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร7 ขน (7E) กบเกณฑทกาหนด คอ รอยละ 70

ผลการวเคราะหขอมลตอนท 1 ผลการหาประสทธภาพชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน

(7E) เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

ตารางท 6 ผลการหาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน(7E) เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหเรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จานวน 9 คน (เกณฑทกาหนด 80/ 80)

คะแนนระหวางการใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

ชดท 1 ชดท 2 ชดท 3 ชดท 4 รวม

หลงใชชดกจกรรมนกเรยน

คนท10 10 10 10 40 50

1 8 8 9 8 33 402 9 8 9 9 35 453 8 9 9 8 34 424 8 7 8 7 30 395 8 7 8 8 31 386 9 8 9 8 34 447 8 8 8 9 33 418 8 8 9 9 34 42

79

ตารางท 6 (ตอ)

คะแนนระหวางการใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

ชดท 1 ชดท 2 ชดท 3 ชดท 4 รวม

หลงใชชดกจกรรมนกเรยน

คนท10 10 10 10 40 50

9 7 8 8 9 32 40รวม 73 71 77 75 296 371

คาเฉลย 8.11 7.89 8.56 8.33 32.89 41.22คาเฉลยรอยละ 81.10 78.90 85.60 83.30 82.23 82.44

ประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนร E1 = 82.23 E2 = 82.44

จากตารางท 6 พบวา ชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ทผวจยใชมประสทธภาพของกระบวนการ (E1) เทากบ 82.23 และประสทธภาพของผลลพธ (E2) เทากบ82.44 แสดงวา ชดกจกรรมการเรยนรมประสทธภาพ 82.23/ 82.44 ซงเปนไปตามเกณฑทกาหนดไวคอ 80/ 80

ตอนท 2 ผลการใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา และทกษะการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

1. ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ไดผลดงตารางท 7

80

ตารางท 7 การเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

กลมทดลอง n ( X ) SD df t pกอนเรยน 44 13.36 1.33หลงเรยน 44 23.86 2.27

43 27.24* .000

*p < .05

จากตารางท 7 พบวา คาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนโดยใชการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

สรปไดวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทเรยนโดยใชการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) มผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาสงกวากอนเรยนซงเปนไปตามสมมตฐานทวางไว

2. ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) กบเกณฑทกาหนด คอ รอยละ 70 ไดผลดงตารางท 8

ตารางท 8 การเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) กบเกณฑทกาหนด คอ รอยละ 70 (21 คะแนนจากคะแนนเตม30 คะแนน)

กลมทดลอง n เกณฑ ( X ) SD df t pหลงเรยน 44 21 23.86 2.27 43 8.41* .000

*p < .05

81

จากตารางท 8 พบวา คะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนโดยใชการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สงกวาเกณฑอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

สรปไดวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทเรยนโดยใชการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) มผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาสงกวาเกณฑทกาหนด คอ รอยละ 70 ( X = 23.86) ซงเปนไปตามสมมตฐานทวางไว

3. ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนทกษะการคดวเคราะหกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ไดผลดงตารางท 9

ตารางท 9 การเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนทกษะการคดวเคราะหกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

กลมทดลอง n ( X ) SD df t pกอนเรยน 44 7.86 1.37หลงเรยน 44 14.36 1.14

43 45.25* .000

*p < .05

จากตารางท 9 พบวา คาเฉลยของคะแนนทกษะการคดวเคราะห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนโดยใชการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

สรปไดวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) มทกษะการคดวเคราะหสงกวากอนเรยนซงเปนไปตามสมมตฐานทวางไว

4. ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนทกษะการคดวเคราะห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) กบเกณฑทกาหนด คอ รอยละ 70 ไดผลดงตารางท 4-5

82

ตารางท 10 การเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนทกษะการคดวเคราะห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนทไดรบการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) กบเกณฑทกาหนด คอ รอยละ 70 (14 คะแนนจากคะแนนเตม 20 คะแนน)

กลมทดลอง n เกณฑ ( X ) SD df t pหลงเรยน 44 14 14.36 1.14 43 2.09* .000

*p < .05

จากตารางท 10 พบวา คะแนนเฉลยทกษะการคดวเคราะห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนโดยใชการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน(7E) สงกวาเกณฑอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

สรปไดวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทเรยนโดยใชการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) มทกษะการคดวเคราะหสงกวาเกณฑทกาหนด คอรอยละ 70 ( X = 14.36) ซงเปนไปตามสมมตฐานทวางไว

83

บทท 5สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การศกษาครงน มวตถประสงคเพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนดดดรณ จงหวดฉะเชงเทรา ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 ทไดมาโดยการสมหองเรยนดวยวธการสมแบบกลม (Cluster random sampling) จานวน 44 คน

เครองมอทใชมดงน1. ชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) จานวน 4 ชดกจกรรม

เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ดงนชดท 1 การลาเลยงสารในสตวชดท 2 การลาเลยงสารในคนชดท 3 ระบบนาเหลองชดท 4 ระบบภมคมกนชดกจกรรมการเรยนรทผวจยใชในครงนมประสทธภาพ 82.23/ 82.44 ซงเปนไปตาม

เกณฑทกาหนดไว คอ 80/ 802. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา มลกษณะเปนแบบปรนย

ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก ครอบคลม 6 ดาน คอ ความร-ความจา ความเขาใจ การนาไปใชการวเคราะหการสงเคราะห และการประเมนคา จานวน 30 ขอ ใชทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน มคาความยากงายอยระหวาง .23 ถง .83 คาอานาจจาแนกระหวาง .27 ถง .64 และมคาความเชอมนเทากบ .90

3. แบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห มลกษณะเปนแบบปรนย ชนดเลอกตอบ4 ตวเลอก จานวน 20 ขอ ซงผวจยไดทาการวดพฤตกรรมของนกเรยน 5 ดาน คอ การจาแนก การจดหมวดหม การเชอมโยง การสรป และการประยกต มคาความยากงายอยระหวาง .29 ถง .79 คาอานาจจาแนกระหวาง .21 ถง .89 และคาความเชอมนเทากบ .89

แบบแผนการทดลองทใชคอแบบกลมเดยวทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน (One grouppretest-posttest design) วเคราะหขอมลโดยเปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหกอนเรยนและหลงเรยน โดยใชสถต (t-test)แบบ Dependent sample และเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหกบเกณฑทกาหนด คอ รอยละ 70 โดยใชสถต (t-test) แบบ One sample

84

สรปผลการวจย1. ผลการหาประสทธภาพชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยนาไปทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จานวน 9 คน พบวา ไดคาประสทธภาพเทากบ 82.23/ 82.44 ซงเปนไปตามเกณฑ 80/ 80

2. ผลการใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

2.1 นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) มคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2.2 นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) มผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาเกณฑทกาหนด คอรอยละ 70

2.3 นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) มคะแนนทกษะการคดวเคราะหหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2.4 นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) มคะแนนทกษะการคดวเคราะหหลงเรยนสงกวาเกณฑทกาหนด คอ รอยละ 70

อภปรายผลการวจยจากการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สรปผลการวจยและมประเดนการอภปราย ดงน

1. ผลการหาประสทธภาพชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทสรางขนไดผานการพจารณาความเหมาะสมขององคประกอบตาง ๆ ของชดกจกรรมการเรยนรจากผเชยวชาญ จานวน 5 ทาน พบวา มความเหมาะสมอยในระดบมากทสดและมประสทธภาพรวมทง 4 ชดกจกรรม เทากบ 82.23/ 82.44 ซงเปนไปตามเกณฑทกาหนดไว คอ

85

80/ 80 ทงนเนองจากในการสรางชดกจกรรมการเรยนร ผวจยไดวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 4การจดการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) หลกการและแนวคดเกยวกบการสรางชดกจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผล ตลอดจนการศกษาคนควาทเกยวของกบการพฒนาชดกจกรรมทมรปแบบการเรยนรตามวฏจกรสบเสาะหาความรแบบ 7 ขน แลวดาเนนการสรางชดกจกรรมทมรปแบบการเรยนรตามวฏจกรสบเสาะหาความรแบบ 7 ขน คอ ตรวจสอบความรเดมเราความสนใจ สารวจคนหา อธบาย ขยายความร ประเมนผลและนาความรไปใช และการประเมนผลดานพทธพสย ประเมนครบทง 6 ดาน คอ ประเมนความรความจา ความเขาใจ การนาไปใชการวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา ซงไดดาเนนการตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษาและผเชยวชาญอยางเปนระบบ ผวจยไดตรวจสอบเพอแกไขขอบกพรองของชดกจกรรมการเรยนรอยางตอเนองจงทาใหชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ทผวจยสรางขนสามารถนาไปใชในการพฒนาการเรยนรของนกเรยนกลมตวอยาง ชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนดดดรณ จงหวดฉะเชงเทรา ไดอยางมประสทธภาพสอดคลองกบหลกการสรางและหาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนร ชยยงค พรหมวงศ (2551) กลาวไววา การสรางและพฒนาชดกจกรรมการเรยนรมการวางแผนการสอน กาหนดเนอหา จดมงหมาย สอการสอน เวลาทใช กจกรรม การวดและประเมนผล ผลตสอการสอนหาประสทธภาพ คอ ทดลองใชเพอปรบปรงขอบกพรอง แลวจงนาชดการเรยนรนนไปใชจรง สวนการหาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนรจะตองกาหนดเกณฑประสทธภาพไว เพอใหชดกจกรรมการเรยนรมคณภาพ ซงเปนเกณฑทผสอนคาดหมายวาผเรยนจะเปลยนพฤตกรรมเปนทพงพอใจ โดยกาหนดใหผลเฉลยของคะแนนการทางานและการประกอบกจกรรมของผเรยนทงหมดตอรอยละของผลการประเมนหลงเรยนทงหมด คอ(E1/ E2) หรอประสทธภาพของกระบวนการ/ ประสทธภาพของผลลพธ โดยกาหนดเปนเปอรเซนตของผลเฉลยของคะแนนทผเรยนตอบแบบทดสอบถก และเปอรเซนตของคะแนนเฉลยครงสดทายทผเรยนประสบผลสาเรจ ซงปกตเนอหาทเปนความรความจามกจะตงไวสงสดแลวลดตาลงมา คอ90/ 90, 85/ 85 และ 80/ 80 สวนเนอหาสาระทเปนจตพสย จะตองใชเวลาไปฝกฝนและพฒนาไมสามารถทาใหถงเกณฑระดบสงไดในหองเรยนหรอในขณะทเรยน จงอนโลมใหตงไวตาลงนนคอ 80/ 80 และ 75/ 75 แตไมตากวา 75/ 75 เพราะเปนระดบความพอใจตาสด จงไมควรตงเกณฑไวตากวาน ซงชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ทผวจยสรางขนเปนไปตามเกณฑทกาหนดไว จงถอวาเปนชดกจกรรมการเรยนรทมประสทธภาพ ไดผลเชนเดยวกบงานวจยของดรลสร สลาดเลา (2552) ไดศกษาเรอง การพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เรอง ปฏกรยาเคมทพบ

86

ในชวตประจาวนกบสงแวดลอม ชนมธยมศกษาปท 2 ผลการวจยสรปวา แผนการจดกจกรรมการเรยนรมประสทธภาพตามเกณฑ 83.35/ 84.24 ซงสงกวาเกณฑทกาหนด สอดคลองกบงานวจยวไลวรรณ แกวอาไพ (2551) ไดศกษาการพฒนาแผนการจดการกจกรรมการเรยนร เรอง ไฟฟานารกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 โดยใชกระบวนการสบเสาะหาความร7 ขน ผลการวจยสรปวา แผนการจดกจกรรมการเรยนรทพฒนาขนมประสทธภาพ 80.84/ 82.10ซงสงกวาเกณฑทกาหนด 80/ 80

2. ผลการใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

2.1 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และหลงเรยนสงกวาเกณฑทกาหนด (รอยละ 70)ซงเปนไปตามสมมตฐานขอท 1 และ 2 ทตงไว ทงนอาจเนองมาจากการใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) มพนฐานแนวคดมาจากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจต และทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง ซงทง 2 ทฤษฎไดเปดโอกาสใหนกเรยนไดคดคนหาคาตอบดวยตนเอง ใชความรหรอประสบการณเดมเพอสรางความรใหมดวยตนเอง และสอดคลองกบแนวคดของไอเซนคราฟต (Eisenkraft, 2003, pp. 56-59) ทวา การจดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) เปนรปแบบทสามารถนาไปปรบประยกตใหเหมาะสมตามธรรมชาตวชา โดยเฉพาะอยางยงกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ซงเนนกระบวนการสบเสาะหาความรอนทจะทาใหนกเรยนเขาถงความรความจรงไดดวยตนเอง (ประสาท เนองเฉลม,2550, หนา 27) ซงสอดคลองกบงานวจยของโซเมอร (Somers, 2005) ทศกษาการใชรปแบบการเรยนการสอน 7E ของนกเรยนมธยมศกษาตอนตน พบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน และงานวจยของโกเนน (Gonen, 2006, pp. 206-224) ทศกษาผลการใชคอมพวเตอรชวยสอนกบรปแบบการเรยนการสอน 7E ตามแนวการเรยนการสอนคอนสตรคตวสต ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 พบวา นกเรยนทเรยนโดยรปแบบการเรยนการสอน 7E ตามแนวการเรยนการสอนคอนสตรคตวสต ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนสงขน และมเจตคตตอวชาฟสกสเพมขน ซงสอดคลองกบงานวจยของวารพร บญอาจ (2555,หนา 76) ไดทาการวจยเรอง การพฒนาชดกจกรรมการเรยนรตามวฏจกรการสบเสาะหาความรแบบ 7 ขน ทสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยน เรอง ดาราศาสตรและอวกาศ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 พบวา ผลสมฤทธหลงเรยนของนกเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และรงอรณ เธยรประกอบ (2549, หนา 50) ไดทาการวจยเรอง การศกษาผลการใช

87

ชดกจกรรมฝกทกษะการสอสารทางวทยาศาสตรทมตอผลสมฤทธทางการเรยน และทกษะการคดวเคราะหเชงวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 พบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 นนคอ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมหลงเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยใชชดกจกรรมฝกทกษะการสอสารสงกวากอนเรยน และทกษะการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทเรยนโดยใชชดกจกรรมฝกทกษะการสอสารหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 นนคอ คะแนนทกษะการคดวเคราะหวชาเคมหลงเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยใชชดกจกรรมฝกทกษะการสอสารสงกวากอนเรยน

2.2 ทกษะการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และหลงเรยนสงกวาเกณฑทกาหนด (รอยละ 70) ซงเปนไปตามสมมตฐานขอท 3 และ 4 ทตงไว ทงนเพราะชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร7 ขน เนนกระบวนการจดการเรยนรทสามารถถายโอนการเรยนรและใหความสาคญกบการตรวจสอบความรเดมของนกเรยน เนองจากการตรวจสอบพนความรเดมของนกเรยนจะทาใหครผสอนไดคนพบวา นกเรยนตองเรยนรอะไรกอนทจะเรยนในเนอหานน ๆ นกเรยนจะสรางความรจากพนความรเดมหรอประสบการณเดมทนกเรยนม ทาใหนกเรยนเกดการเรยนรอยางมความหมายหากละเลยในขนนจะทาใหยากแกการพฒนาแนวความคดของนกเรยน ซงจะไมเปนไปตามจดประสงคทครผสอนวางไว นอกจากนยงเนนใหนกเรยนสามารถนาความรทไดรบไปประยกตใชใหเกดประโยชนในชวตประจาวน วฏจกรการเรยนรเปนยทธวธในการจดการเรยนการสอนทเนนนกเรยนเปนศนยกลาง ใหนกเรยนไดสรางองคความรดวยตนเอง โดยเฉพาะขนสารวจและคนหา ครผสอนกระตนใหนกเรยนตรวจสอบปญหาและใหนกเรยนดาเนนการตรวจสอบ สบคน รวบรวมขอมลโดยวางแผนการสารวจตรวจสอบ ลงมอปฏบต เชน การสงเกต การทดลอง และการรวบรวมขอมลทาใหเกดความสามารถในกระบวนการคดวเคราะห สงผลใหนกเรยนมทกษะการคดวเคราะหหลงเรยนสงกวากอนเรยน และหลงเรยนสงกวาเกณฑทกาหนดไว สอดคลองกบงานวจยของรววรรณ พงษพวงเพชร (2552, หนา 113) ไดทาการวจย เรอง การพฒนาชดการเรยนรเพอเสรมสรางความสามารถในการคดวเคราะหเชงวทยาศาสตร เรอง อาหารและสารอาหาร ชนประถมศกษาปท 4โรงเรยนอนบาลนครพนม สานกงานเขตพนทการศกษานครพนม เขต 1 พบวา นกเรยนมทกษะการคดวเคราะหเชงวทยาศาสตรทเพมขน และคะแนนจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยคะแนนจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน และจากผลการวเคราะห

88

ขอมลเชงคณภาพยงพบวา นกเรยนมการพฒนาทกษะกระบวนการทางความคดวเคราะหเชงวทยาศาสตรดานการคดจาแนก การแยกแยะใหเหตผล และการหาความสมพนธขององคประกอบตาง ๆ ซงจากผลงานวจยแสดงใหเหนวาการจดการเรยนการสอน โดยชดการเรยนรสามารถทจะพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะการคดวเคราะหเชงวทยาศาสตรใหสงขนและมคณภาพตามเกณฑมาตรฐานการศกษาได รวมถงงานวจยของพชรพร วงษสกลพน (2555, หนา 95) ไดทาการวจยเรอง การพฒนาชดกจกรรมการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) เพอสงเสรมความสามารถในการคดวเคราะหและผลสมฤทธทางการเรยน เรอง แสง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 พบวา ความสามารถในการคดวเคราะหและผลสมฤทธทางการเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และผลการประเมนความพงพอใจ โดยรวมอยในระดบมาก และงานวจยของพรดา ชวงกรด, สมชาย กฤตพลววฒน และวารรตน แกวอไร (2558,หนา 123-134) ททาการวจย เรอง ผลการจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร 7 ขนรวมกบเทคนคหมวก 6 ใบทมตอการคดวเคราะหและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรองโมเมนตมและการชนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 พบวา การคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงจากไดรบการจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร 7 ขนรวมกบเทคนคหมวก 6 ใบ มคะแนนรอยละ 72.53 สงกวาเกณฑรอยละ 70 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05สะทอนใหเหนวาวฏจกรการเรยนร 7 ขน สามารถพฒนาทกษะการคดวเคราะหสงขนได แตอยางไรกตามผวจยเหนวาในทางสถตมคาทสงขนกจรง แตในทางปฏบตแลวผลทไดนน ไมแตกตางกนมากนก ผวจยคดวาอาจเนองมาจากเวลาทใชในการทากจกรรมมจากด การจดการเรยนการสอนเปนชวงเวลาบาย สอไมนาสนใจเทาทควร ควรมการเพมกจกรรมหรอปรบกจกรรมใหมประสทธภาพมากกวาน เพอใหผลทไดสงขนจรงทงในคาทางสถตและผลการปฏบตจรงเมอเทยบกบเกณฑทกาหนด

จากการการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะการคดวเคราะห เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน โดยการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สงทผเรยนไดรบคอ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหดมากยงขน ซงเกดจากการทผเรยนลงมอปฏบตสงผลใหเกดการเรยนร ใหผเรยนไดรบองคความร ในระหวางทผเรยนไดลงมอปฏบตนนผเรยนเกดทกษะดานการคดวเคราะห เมอผเรยนไดคดจากการเรยนรและสรางเปนองคความรดวยตนเอง

89

ขอเสนอแนะขอเสนอแนะทไดจากการวจยจากผลการวจย พบวา การจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกร

การเรยนร 7 ขน (7E) ชวยใหนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหสงขน ดงนนครผสอนสามารถนาวธการจดการเรยนร โดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ไปพฒนาการจดการเรยนร โดยมขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช ดงน

1. ครผสอนควรวางแผนและเตรยมการสอนลวงหนาอยางละเอยด เนองจากชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ตองมการสรางขนของการเรยนรทง 7 ขนใหมความตอเนองกน

2. เวลาทใชในการทากจกรรมทระบไวในชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร7 ขน (7E) สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 สามารถยดหยนไดตามความเหมาะสมและความสามารถของนกเรยน

3. ควรเลอกกจกรรมทหลากหลาย โดยคานงถงผเรยนเปนสาคญ เพอใหเขาถงแหลงเรยนรทหลากหลายและฝกทกษะการคดวเคราะห

4. การจดกจกรรมในแตละขนตอนของการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ครผสอนเนนใหนกเรยนมสวนรวมในการตดสนใจ แกปญหาลงมอปฏบตกจกรรมดวยตนเอง ประยกตใชความรไปสการแกปญหาในสถานการณใหมและในชวตประจาวน

ขอเสนอแนะสาหรบการวจยครงตอไป1. จากผลการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน

(7E) ชวยใหนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหสงขน ในการวจยครงตอไป จงควรทาวจยเกยวกบเนอหาเรองอน ๆ ในวชาชววทยา

2. การวจยครงนเปดโอกาสใหนกเรยนไดทากจกรรมการทดลอง แตพบวานกเรยนยงไมคอยมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ดงนน ควรทาการวจยเพอพฒนากจกรรมการเรยนการสอนทมงพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

3. การวจยครงน พบวา นกเรยนมพฤตกรรมดานการนาไปใชนอย ทงนเนองจากการออกแบบกจกรรมขนนาความรไปใชไมไดเนนการนาความรไปใชจรง ดงนน การทาวจยครงตอไปควรเนนใหนกเรยนนาความรไปประยกตใชในชวตประจาวนไดจรง

4. ควรมการศกษาการจดกจกรรมการเรยนการสอนวทยาศาสตรตามรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) กบตวแปรอน ๆ ทเกยวของกบผเรยน เชน เจตคตทางวทยาศาสตร พฤตกรรมการเรยนของผเรยน เพอพฒนาเจตคตและพฤตกรรมการเรยนของนกเรยน

90

บรรณานกรม

กรมวชาการ. (2546). การจดสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

กระทรวงศกษาธการ. (2546). การจดสาระการเรยนร ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544. กรงเทพฯ: กรมวชาการ.

กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช2551สานกวชาการและมาตรฐาน การศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาขพนฐาน.กรงเทพฯ: กระทรวงศกษาธการ.

เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2546). ภาพอนาคตและคณลกษณะของคนไทยทพงประสงค.กรงเทพฯ: สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.

เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2549). การคดเชงวเคราะห. กรงเทพฯ: ซคเซสมเดย.โครงการ PISA ประเทศไทย. (2556). ผลการประเมน PISA 2012 คณตศาสตร การอาน

และวทยาศาสตร บทสรปสาหรบผบรหาร. สมทรปราการ: แอดวานซพรนตง เซอรวส.จรญญา ไศลบาท. (2554). การพฒนาหลกสตรบรณาการสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

กรณศกษาโรงเรยนบานเขาหนตามแนวทฤษฎการสรางสรรคดวยปญญา(Constructionism) .ดษฎนพนธการศกษาดษฎบณฑต, สาขาวชาหลกสตรและการสอน,คณะศกษาศาสตร, มหาวทยาลยบรพา.

ฉนทนา ชาน. (2546). ศกษาความสมพนธระหวางความสามารถในการคดอยางมเหตผลกบผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนมธยมศกษาตอนตน. ม.ป.ท.

ชยยงค พรหมวงศ. (2551). การสรางชดการสอน. เขาถงไดจาก http://innosawake.blogspot.com/2008/07/1.html

ชยยงค พรหมวงศ. (2556). การทดสอบประสทธภาพสอหรอชดการสอน.วารสารศลปากรศกษาศาสตรวจย, 5(1), 7-20.

ไชยยศ เรองสวรรณ. (2533). เทคโนโลยการศกษา ทฤษฎและการวจย. กรงเทพฯ:โอเดยนสโตร.

ณฐมน เดชมา. (2555). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยน เรองสารและสมบตของสารและเจตคตตอวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ดวยการจดการเรยนรวฏจกรการเรยนร 7 ขนตอน (7E) รวมกบการใชแผนผงมโนทศน. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวทยาศาสตรศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

91

ดรลสร สลาดเลา. (2552). การพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรเรอง ปฏกรยาเคมทพบในชวตประจาวนกบสงแวดลอม ชนมธยมศกษาปท 2. การศกษาคนควาอสระการศกษามหาบณฑต,สาขาวชาการบรหารการศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ทศนา แขมมณ. (2544). ศาสตรการสอนเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ.กรงเทพฯ: บพธ.

ทศนา แขมมณ. (2546). การพฒนาคณธรรมจรยธรรมและคานยม: จากทฤษฎสการปฏบต.กรงเทพฯ: เสรมสน พรเพรส ซสเทม.

ทศนา แขมมณ. (2549). แนวการจดการเรยนรเพอพฒนาทกษะการคดวเคราะห. กรงเทพฯ:จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ธญสน ฐานา. (2546). การพฒนาชดกจกรรมคณตศาสตรเพอแกไขขอบกพรองทางดานทกษะกระบวนการคดคานวณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

นวลละออง หวงรก. (2548). การสรางชดการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรเรองอาหารและสารอาหารสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการประถมศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยขอนแกน.

นชล อปภย. (2555). จตวทยาการศกษา (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2527). การทดสอบแบบองเกณฑ: แนวคดและวธการ. กรงเทพฯ:โอ.เอส. พรนสดง เฮาส.

ประพนธศร สเสารจ. (2553). การพฒนาการคด (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: 9119 เทคนคพรนตง.ประสาท เนองเฉลม. (2550). การเรยนรวทยาศาสตรแบบสบเสาะ 7 ขน. วารสารวชาการ, 10(4),

24-30.พชรพร วงษสกลพน. (2555). การพฒนาชดกจกรรมการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน

(7E) เพอสงเสรมความสามารถในการคดวเคราะหและผลสมฤทธทางการเรยน เรองแสง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต,สาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยนเรศวร.

พวงรตน ทวรตน. (2543). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. กรงเทพฯ:สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

92

พชรนทร ศรพล. (2555). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการสอนโดยใชรปแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 5 ขน(5E) รวมกบการเรยนแบบรวมมอเทคนค STAD. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต,สาขาวชาการสอนวทยาศาสตร, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยบรพา.

พชต ฤทธจรญ. (2547). การวจยเพอพฒนาการเรยนร ปฏบตการวจยในชนเรยน (พมพครงท 4).กรงเทพฯ: คณะครศาสตร สถาบนราชภฏพระนคร.

พมพนธ เดชะคปต. (2545). พฤตกรรมการสอนวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พ.ว.).

พรดา ชวงกรด, สมชาย กฤตพลววฒน และวารรตน แกวอไร. (2558). ผลการจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร 7 ขนรวมกบเทคนคหมวก 6 ใบ ทมตอการคดวเคราะหและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ เรอง โมเมนตมและการชนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4. วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร, 17(2), 123-134.

ไพฑรย สขศรงาม. (2545). ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจตกบการยอมรบในการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร. ใน เอกสารสมมนาหลกสตรและการสอนวทยาศาสตร.มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม.

รววรรณ พงษพวงเพชร. (2552). การพฒนาชดการเรยนรเพอเสรมสรางความสามารถในการคดวเคราะหเชงวทยาศาตร เรอง อาหารและสารอาหาร ชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนอนบาลนครพนม สานกงานเขตพนทการศกษานครพนม เขต 1. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาหลกสตรและการสอน, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร.

รงอรณ เธยรประกอบ. (2549). การศกษาผลการใชชดกจกรรมฝกทกษะการสอสารทางวทยาศาสตรทมตอผลสมฤทธทางการเรยน และทกษะการคดวเคราะหเชงวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4. สารนพนธการศกษามหาบณฑต, สาขาวชาการมธยมศกษา,บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

รจาภา ประถมวงษ. (2551). การเปรยบเทยบความสามารถในการคดวเคราะห ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน ผลสมฤทธทางการเรยน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรเรอง สารในชวตประจาวน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทเรยนดวยการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 5 ขน (5E) กบการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร7 ขน (7E). วทยานพนธการศกษามหาบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา,บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยมหาสารคาม.

93

ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2543). เทคนคการวดผลการเรยนร (พมพครงท 2). กรงเทพฯ:สวรยาสาสน.

ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2546). หนวยท 4 ระเบยบวธทางสถตบางประการเพอการวจยประมวลสาระชดวชาการวจยหลกสตร และกระบวนการเรยนการสอนนนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ละออ ปนทอง. (2549). การเปรยบเทยบผลการเรยนรเรองหลกธรรมทางพระพทธศาสนาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนโดยใชวธสอนตามรปแบบการสอนแบบกลมรวมมอกจกรรม STAD กบวธสอนตามปกต. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต,สาขาวชาหลกสตรและการสอน, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร.

วฒนาพร ระงบทกข. (2542). แผนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง. กรงเทพฯ: แอล ท เพรส.วลลภ มานกฆอง. (2549). การพฒนาชดกจกรรมดวยวธการสอนแบบ SSCS เรอง อสมการเชงเสน

ตวแปรเดยว สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต,สาขาวชาการศกษามหาบณฑต, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยนเรศวร พษณโลก.

วารพร บญอาจ. (2555). การพฒนาชดกจกรรมการเรยนรตามวฏจกรสบเสาะหาความรแบบ 7 ขนทสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยน เรอง ดาราศาสตรและอวกาศ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3. สารนพนธการศกษามหาบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา,บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยนเรศวร พษณโลก.

วาโร เพงสวสด. (2550). วธวทยาการวจย. สกลนคร: ครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร.วไลวรรณ แกวอาไพ. (2551). การพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนร เรอง ไฟฟานาร กลมสาระ

การเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 โดยใชกระบวนการสบเสาะหาความร7 ขน. การศกษาคนควาดวยตวเองการศกษามหาบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา,บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยมหาสารคาม.

วณา ประชากล และประสาท เนองเฉลม. (2553). รปแบบการเรยนการสอน. มหาสารคาม:สานกพมพมหาวทยาลยมหาสารคาม.

วระ สดสงข. (2549). การคด ใน สนท บญฤทธ (บรรณาธการ) การคดวเคราะห คดอยางมวจารณญาณ และคดสรางสรรค. กรงเทพฯ: ชมรมเดก.

สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต. (2557). ผลคะแนนการทดสอบ O-NET. เขาถงไดจากhttp://www.onetresult.niets.or.th/AnnouncementWeb/Notice/FrBasicStat.aspx

94

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) (2553). คมอคร รายวชาพนฐานชววทยา สาหรบนกเรยนทเนนวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 4-6 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551.กรงเทพฯ: สกสค. ลาดพราว.

สมใจ อลสานนท. (2548). ผลการใชแผนภมมโนทศนในการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความคงทนในการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาศกษาศาสตร, มหาวทยาลยบณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

สมโภชน อเนกสข. (2553). วธการทางสถตสาหรบการวจย. ชลบร: คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลบบรพา.

สมโภชน อเนกสข. (2554). การวจยทางการศกษา. ชลบร: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลบบรพา.สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2548). ตวชวดการดาเนนงานโรงเรยนวถพทธ.

กรงเทพฯ: สานกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา.สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2552). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2553). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553. กรงเทพฯ: สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.

สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา. (2548). บนทก สมศ. 2549. กรงเทพฯ:สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา.

สกญญา บางปา. (2555). การพฒนาชดกจกรรมการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เรองสารในชวตประจาวน โดยวธการสอนแบบวฏจกรการเรยนร 7E สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. การศกษาคนควาดวยตวเองการศกษามหาบณฑต, สาขาวชาวจยและประเมนผล, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยนเรศวร พษณโลก.

สคนธ สนธพานนท. (2552). นวตกรรมการเรยนการสอนเพอพฒนาคณภาพของเยาวชน.กรงเทพฯ: 9119 เทคนคพรนตง.

สทต ขตตยะ และวไลลกษณ สวจตตานนท. (2553). แบบแผนการวจยและสถต. กรงเทพ:เปเปอร เฮาส.

สวทย มลคา และอรทย มลคา. (2545). 21 วธจดการเรยนรเพอพฒนากระบวนการคด. กรงเทพฯ:ภาพพมพ.

95

สวทย มลคา และอรทย มลคา. (2550). 20 วธจดการเรยนรเพอพฒนากระบวนการคด. กรงเทพฯ:ภาพพมพ.

สวทย มลคา. (2550). กลยทธการสอนคดวเคราะห. กรงเทพฯ: ภาพพมพ.สวทย มลคา. (2554). การจดกจกรรมการเรยนรทเนนการคด. กรงเทพฯ: อ เคบคส.อรนช ศรสะอาด. (2546).วธการทางสถตสาหรบการวจย.มหาสารคาม: ภาควชาวจยและพฒนา

การศกษาโครงการตารา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม.Boom, S. (1976). Taxonomy of education objective handbook I: Cognitive domain. NewYork:

David Mackey.Eisenkraft, A. (2003, September). Expanding the 5E model: A proposed 7E model emphasizes

transferring learning and the importance of eliciting prior understanding. The ScienceTeacher, 70(6), 56-59.

Gonen, S. (2006). The effect of the computer assisted teaching and 7E model of the constructivistlearning methods on the achievements and attitudes of high school students.Retrieved from http://www.eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/0000019b/80/3d/d5/aa.pdf

Good, V. (1973). Dictionary of education. New York: McGraw-Hill.Somers, R. L. (2005). Putting down roots in environmental literacy: A study of middle school

students participation in Louisiana sea grant’s coastal root project. Retrieved fromhttp://www.etd.lsu.edu/docs/available/etd-04142005-104733/unrestricted/Somers_thesis.pdf.

Wilson, C. L. (1996). An analysis of a direct instruction produce in teaching word problemsoving to learning disabled student. n.p.

ภาคผนวก

97

ภาคผนวก ก- รายชอผเชยวชาญ- หนงสอขอความอนเคราะห

98

รายชอผเชยวชาญ

1. ดร.กตตมา พนธพฤกษา อาจารยภาควชาการจดการเรยนรคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา

2. ดร.จนทรา อนทนนท อาจารยภาควชาชววทยาคณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยบรพา

3. อาจารยปน ชางทอง หวหนากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรอาจารยผสอนวชาชววทยาตาแหนงคร คศ. 3 ชานาญการพเศษโรงเรยนดดดรณ จงหวดฉะเชงเทรา

4. อาจารยณรงค แชมประสทธ อาจารยผสอนวชาวทยาศาสตรตาแหนง คร คศ. 3 ชานาญการพเศษโรงเรยนดดดรณ จงหวดฉะเชงเทรา

5. อาจารยจฑามาศ จนทราภรมย อาจารยผสอนวชาวทยาศาสตรตาแหนง คร คศ. 3 ชานาญการพเศษโรงเรยนดดดรณ จงหวดฉะเชงเทรา

99

(สาเนา)

ท ศธ 6621/ ว. 517 คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพาต.แสนสข อ.เมอง จ.ชลบร 20131

12 มนาคม 2558

เรอง ขอความอนเคราะหในการตรวจสอบความเทยงตรงของเครองมอเพอการวจย

เรยน

สงทสงมาดวย 1. เคาโครงงานวจย2. เครองมอในการวจย

ดวย นางสาววรรณพร ยมฉาย นสตระดบบณฑตศกษา หลกสตรการศกษามหาบณฑตสาขาวชาการสอนวทยาศาสตร มหาวทยาลยบรพา รหส 56910209 ไดรบอนมตใหทาวทยานพนธเรอง การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ดวยการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยอยในความควบคมดแลของ ดร.นพมณ เชอวชรนทร ประธานกรรมการ ขณะนอยในขนตอนการสรางเครองมอเพอการวจย ในการนคณะศกษาศาสตรไดพจารณาแลวเหนวาทานเปนผเชยวชาญในเรองดงกลาวเปนอยางด จงขอความอนเคราะหจากทานในการตรวจสอบความเทยงตรงของเครองมอเพอการวจยของนสตในครงน

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา หวงเปนอยางยงวาคงจะไดรบความอนเคราะหจากทานดวยด และขอขอบคณอยางสงมา ณ โอกาสน

ขอแสดงความนบถอ(ลงชอ) เชษฐ ศรสวสด

(ดร.เชษฐ ศรสวสด)รองคณบดบณฑตศกษา ปฏบตการแทน

คณบดคณะศกษาศาสตร ปฏบตการแทน ผรกษาการแทนอธการบดมหาวทยาลยบรพา

ภาควชาการจดการเรยนรโทรศพท 0-3839-3486, 0-3810-2069โทรสาร 0-3839-3485

100

(สาเนา)

ท ศธ 6621/ 1042 คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพาต.แสนสข อ.เมอง จ.ชลบร 20131

3 มถนายน 2558

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมลเพอหาคณภาพของเครองมอการวจย

เรยน

สงทสงมาดวย เครองมอเพอการวจย จานวน 1 ชด

ดวย นางสาววรรณพร ยมฉาย นสตระดบบณฑตศกษา หลกสตรการศกษามหาบณฑตสาขาวชาการสอนวทยาศาสตร มหาวทยาลยบรพา รหส 56910209 ไดรบอนมตใหทาวทยานพนธเรอง การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ดวยการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยอยในความควบคมดแลของ ดร.นพมณ เชอวชรนทร ประธานกรรมการ มความประสงคขออานวยความสะดวกในการเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จานวน 44 คน ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 โรงเรยนดดดรณ โดยผวจยจะขออนญาตเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองระหวางวนท 5-12 มถนายน พ.ศ. 2558 อนง โครงการวจยนไดผานขนตอนการพจารณาทางจรยธรรมการวจยของมหาวทยาลยบรพาเรยบรอยแลว

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา หวงเปนอยางยงวาคงจะไดรบความอนเคราะหจากทานดวยด และขอขอบคณอยางสงมา ณ โอกาสน

ขอแสดงความนบถอ(ลงชอ) เชษฐ ศรสวสด

(ดร.เชษฐ ศรสวสด) รองคณบดบณฑตศกษา ปฏบตการแทน คณบดคณะศกษาศาสตร ปฏบตการแทน ผรกษาการแทนอธการบดมหาวทยาลยบรพา

ภาควชาการจดการเรยนรโทรศพท 0-3839-3486, 0-3810-2069โทรสาร 0-3839-3485

101

(สาเนา)

ท ศธ 6621/ 1043 คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพาต.แสนสข อ.เมอง จ.ชลบร 20131

3 มถนายน 2558

เรอง ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมลเพอการวจย

เรยน

สงทสงมาดวย เครองมอเพอการวจย จานวน 1 ชด

ดวย นางสาววรรณพร ยมฉาย นสตระดบบณฑตศกษา หลกสตรการศกษามหาบณฑตสาขาวชาการสอนวทยาศาสตร มหาวทยาลยบรพา รหส 56910209 ไดรบอนมตใหทาวทยานพนธเรอง การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ดวยการจดการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยอยในความควบคมดแลของ ดร.นพมณ เชอวชรนทร ประธานกรรมการ มความประสงคขออานวยความสะดวกในการเกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จานวน 44 คน โรงเรยนดดดรณ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 โดยผวจยจะขออนญาตเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองระหวางวนท 17 มถนายน พ.ศ. 2558 ถงวนท 30 มถนายน 2558 อนง โครงการวจยนไดผานขนตอนการพจารณาทางจรยธรรมการวจยของมหาวทยาลยบรพาเรยบรอยแลว

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา หวงเปนอยางยงวาคงจะไดรบความอนเคราะหจากทานดวยด และขอขอบคณอยางสงมา ณ โอกาสน

ขอแสดงความนบถอ(ลงชอ) เชษฐ ศรสวสด

(ดร.เชษฐ ศรสวสด) รองคณบดบณฑตศกษา ปฏบตการแทน คณบดคณะศกษาศาสตร ปฏบตการแทน ผรกษาการแทนอธการบดมหาวทยาลยบรพา

ภาควชาการจดการเรยนรโทรศพท 0-3839-3486, 0-3810-2069โทรสาร 0-3839-3485

102

ภาคผนวก ข1. แบบประเมนความเหมาะสมของชดกจกรรมการเรยนร2. ผลการประเมนความเหมาะสมในองคประกอบตาง ๆ ของชดกจกรรมการเรยนร3. การวเคราะหแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา เพอหาคาดชน

ความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร4. การวเคราะหคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) แบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ทางการเรยนวชาชววทยา5. การวเคราะหแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห เพอหาคาดชนความสอดคลอง

ระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร6. การวเคราะหคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) แบบทดสอบวดทกษะการ

คดวเคราะห7. ผลการหาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนร8. ผลคะแนนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

103

แบบประเมนความเหมาะสมของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห (สาหรบผเชยวชาญ)

คาชแจง โปรดพจารณาวาชดกจกรรมการเรยนรมความเหมาะสมตามองคประกอบตาง ๆทกาหนดใหหรอไม โดยเขยนเครองหมาย ลงในชอง “ระดบความเหมาะสม”ตามความคดเหนของทาน ดงน5 หมายถง มความเหมาะสมในระดบมากทสด4 หมายถง มความเหมาะสมในระดบมาก3 หมายถง มความเหมาะสมในระดบปานกลาง2 หมายถง มความเหมาะสมในระดบนอย1 หมายถง มความเหมาะสมในระดบนอยทสด

ระดบความเหมาะสมรายการ5 4 3 2 1

ดานคมอการใชชดกจกรรมสาหรบคร1. กาหนดบทบาทของครผสอนอยางชดเจน2. กาหนดสงทครผสอนตองเตรยมไดอยางชดเจน3. กาหนดแนวการประเมนผลการเรยนไดอยางชดเจนดานคาชแจงประกอบการใชชดกจกรรม4. สอความหมายชดเจนเขาใจงาย5. บอกขนตอนการปฏบตไดครอบคลมดานจดประสงคการเรยนร6. จดประสงคการเรยนรสอดคลองกบผลการเรยนร

ในหลกสตร7. จดประสงคการเรยนรครอบคลมดานความรและทกษะ

กระบวนการ

แบบประเมนความเหมาะสมของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห

เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

104

ระดบความเหมาะสมรายการ5 4 3 2 1

ดานเนอหา8. เนอหาสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร9. เนอหามความละเอยดชดเจน10. เนอหาเปนไปตามลาดบขนตอน11. เนอหามความเหมาะสมกบเวลาดานกจกรรม12. บอกวธดาเนนการชดเจนและสอดคลองกบเนอหา13. ขนตอนการจดกจกรรมเปนไปตามกระบวนการ

เรยนรแบบวฏจกร 7 ขน (7E)14. กจกรรมมความยากงายเหมาะสม15. กจกรรมสอดคลองกบจดประสงคและเนอหา16. กจกรรมเราความสนใจของผเรยน17. กจกรรมมความเหมาะสมกบเวลาดานแบบฝกหดและแบบทดสอบ18. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความยากงายเหมาะสม19. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความเหมาะสมกบเวลา20. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความสอดคลองกบ

จดประสงคและเนอหาดานภาษาทใช21. ใชภาษาในการสอสารความหมายถกตอง22. ภาษาทใชเขาใจงาย และเหมาะสมกบวยของผเรยน23. ใชรปแบบและขนาดของตวอกษรเหมาะสมดานสอการเรยนร24. ชดกจกรรมนาสนใจและสวยงาม25. ชดกจกรรมมขนาดและจานวนชดทเหมาะสม26. ชดกจกรรมมความคงทน27. ชดกจกรรมมความเหมาะสมกบเนอหา

105

ระดบความเหมาะสมรายการ5 4 3 2 1

ดานการวดและประเมนผล28. สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร29. การวดและประเมนผลเหมาะสมกบเนอหาและ

กจกรรมการเรยนการสอน30. ใชเครองมอวดผลไดอยางเหมาะสม

ความคดเหนเพมเตม........................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงนาม............................................................ผเชยวชาญ(...................................................................)

ตาแหนง.............................................................วน/ เดอน/ ป......................................................

106

ผลการประเมนความเหมาะสมในองคประกอบตาง ๆ ของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหเรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

ตารางท 11 ผลการประเมนความเหมาะสมในองคประกอบตาง ๆ ของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ชดท 1 เรอง การลาเลยงสารในรางกายของสตวสาหรบผเชยวชาญ จานวน 5 ทาน

ความเหนของผเชยวชาญคนทรายการประเมน

1 2 3 4 5( X )

ความเหมาะสม

ดานคมอการใชชดกจกรรมสาหรบคร1. กาหนดบทบาทของครผสอนอยางชดเจน 5 5 5 5 4 4.8 มากทสด2. กาหนดสงทครผสอนตองเตรยมไดอยาง

ชดเจน5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

3. กาหนดแนวการประเมนผลการเรยนไดอยางชดเจน

5 5 4 3 5 4.4 มาก

ดานคาชแจงประกอบการใชชดกจกรรม4. สอความหมายชดเจนเขาใจงาย 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด5. บอกขนตอนการปฏบตไดครอบคลม 5 5 4 5 5 4.8 มากทสดดานจดประสงคการเรยนร6. จดประสงคการเรยนรสอดคลองกบผล

การเรยนรในหลกสตร5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

7. จดประสงคการเรยนรครอบคลมดานความรและทกษะกระบวนการ

5 4 5 5 5 4.8 มากทสด

ดานเนอหา8. เนอหาสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด9. เนอหามความละเอยดชดเจน 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด10. เนอหาเปนไปตามลาดบขนตอน 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด11. เนอหามความเหมาะสมกบเวลา 5 5 4 5 5 4.8 มากทสด

107

ตารางท 11 (ตอ)

ความเหนของผเชยวชาญคนทรายการประเมน

1 2 3 4 5( X )

ความเหมาะสม

ดานกจกรรม12. บอกวธดาเนนการชดเจนและสอดคลองกบ

เนอหา5 5 5 4 4 4.6 มากทสด

13. ขนตอนการจดกจกรรมเปนไปตามกระบวนการเรยนรแบบวฏจกร 7 ขน (7E)

4 3 5 5 5 4.4 มาก

14. กจกรรมมความยากงายเหมาะสม 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด15. กจกรรมสอดคลองกบจดประสงคและ

เนอหา5 3 5 5 5 4.6 มากทสด

16. กจกรรมเราความสนใจของผเรยน 3 5 4 4 5 4.2 มาก17. กจกรรมมความเหมาะสมกบเวลา 5 5 5 5 5 5.0 มากทสดดานแบบฝกหดและแบบทดสอบ18. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความยากงาย

เหมาะสม5 4 5 5 5 4.8 มากทสด

19. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความเหมาะสมกบเวลา

5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

20. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความสอดคลองกบจดประสงคและเนอหา

5 5 4 4 5 4.6 มากทสด

ดานภาษาทใช21. ใชภาษาในการสอสารความหมายถกตอง 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด22. ภาษาทใชเขาใจงาย และเหมาะสมกบวย

ของผเรยน5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

23. ใชรปแบบและขนาดของตวอกษรเหมาะสม 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

108

ตารางท 11 (ตอ)

ความเหนของผเชยวชาญคนทรายการประเมน

1 2 3 4 5X

ความเหมาะสม

ดานสอการเรยนร24. ชดกจกรรมนาสนใจและสวยงาม 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด25. ชดกจกรรมมขนาดและจานวนชด

ทเหมาะสม5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

26. ชดกจกรรมมความคงทน 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด27. ชดกจกรรมมความเหมาะสมกบเนอหา 5 5 4 5 5 4.8 มากทสดดานการวดและประเมนผล28. สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด29. การวดและประเมนผลเหมาะสมกบเนอหา

และกจกรรมการเรยนการสอน4 5 5 5 4 4.6 มากทสด

30. ใชเครองมอวดผลไดอยางเหมาะสม 4 5 5 5 5 4.8 มากทสด

ตารางท 12 ผลการประเมนความเหมาะสมในองคประกอบตาง ๆ ของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ชดท 2 เรอง การลาเลยงสารในรางกายของคนสาหรบผเชยวชาญ จานวน 5 ทาน

ความเหนของผเชยวชาญคนทรายการประเมน

1 2 3 4 5( X )

ความเหมาะสม

ดานคมอการใชชดกจกรรมสาหรบคร1. กาหนดบทบาทของครผสอนอยางชดเจน 5 5 5 4 5 4.8 มากทสด2. กาหนดสงทครผสอนตองเตรยมไดอยาง

ชดเจน5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

3. กาหนดแนวการประเมนผลการเรยนไดอยางชดเจน

5 4 3 5 4 4.2 มาก

109

ตารางท 12 (ตอ)

ความเหนของผเชยวชาญคนทรายการประเมน

1 2 3 4 5( X )

ความเหมาะสม

ดานคาชแจงประกอบการใชชดกจกรรม4. สอความหมายชดเจนเขาใจงาย 5 5 4 5 5 4.8 มากทสด5. บอกขนตอนการปฏบตไดครอบคลม 5 4 5 4 5 4.6 มากทสดดานจดประสงคการเรยนร6. จดประสงคการเรยนรสอดคลองกบผล

การเรยนรในหลกสตร5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

7. จดประสงคการเรยนรครอบคลมดานความรและทกษะกระบวนการ

5 4 5 5 5 4.8 มากทสด

ดานเนอหา8. เนอหาสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด9. เนอหามความละเอยดชดเจน 5 5 4 4 4 4.4 มาก10. เนอหาเปนไปตามลาดบขนตอน 5 5 4 4 4 4.4 มาก11. เนอหามความเหมาะสมกบเวลา 5 5 5 5 5 5.0 มากทสดดานกจกรรม12. บอกวธดาเนนการชดเจนและสอดคลองกบ

เนอหา5 4 4 4 5 4.4 มาก

13. ขนตอนการจดกจกรรมเปนไปตามกระบวนการเรยนรแบบวฏจกร 7 ขน (7E)

3 4 5 5 5 4.4 มาก

14. กจกรรมมความยากงายเหมาะสม 4 5 5 5 5 4.8 มากทสด15. กจกรรมสอดคลองกบจดประสงคและ

เนอหา5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

16. กจกรรมเราความสนใจของผเรยน 3 4 5 4 4 4.0 มาก17. กจกรรมมความเหมาะสมกบเวลา 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

110

ตารางท 12 (ตอ)

ความเหนของผเชยวชาญคนทรายการประเมน

1 2 3 4 5( X )

ความเหมาะสม

ดานแบบฝกหดและแบบทดสอบ18. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความยากงาย

เหมาะสม3 5 5 5 5 4.6 มากทสด

19. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความเหมาะสมกบเวลา

3 5 4 5 5 4.4 มาก

20. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความสอดคลองกบจดประสงคและเนอหา

5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

ดานภาษาทใช21. ใชภาษาในการสอสารความหมายถกตอง 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด22. ภาษาทใชเขาใจงาย และเหมาะสมกบวย

ของผเรยน5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

23. ใชรปแบบและขนาดของตวอกษรเหมาะสม 5 5 5 5 5 5.0 มากทสดดานสอการเรยนร24. ชดกจกรรมนาสนใจและสวยงาม 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด25. ชดกจกรรมมขนาดและจานวนชด

ทเหมาะสม5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

26. ชดกจกรรมมความคงทน 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด27. ชดกจกรรมมความเหมาะสมกบเนอหา 5 5 5 5 5 5.0 มากทสดดานการวดและประเมนผล28. สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 5 5 4 5 5 4.8 มากทสด29. การวดและประเมนผลเหมาะสมกบเนอหา

และกจกรรมการเรยนการสอน4 5 5 5 5 4.8 มากทสด

30. ใชเครองมอวดผลไดอยางเหมาะสม 4 5 5 5 4 4.6 มากทสด

111

ตารางท 13 ผลการประเมนความเหมาะสมในองคประกอบตาง ๆ ของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ชดท 3 เรอง ระบบนาเหลอง สาหรบผเชยวชาญจานวน 5 ทาน

ความเหนของผเชยวชาญคนทรายการประเมน

1 2 3 4 5( X )

ความเหมาะสม

ดานคมอการใชชดกจกรรมสาหรบคร1. กาหนดบทบาทของครผสอนอยางชดเจน 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด2. กาหนดสงทครผสอนตองเตรยมไดอยาง

ชดเจน5 4 5 5 5 4.8 มากทสด

3. กาหนดแนวการประเมนผลการเรยนไดอยางชดเจน

5 5 4 5 3 4.4 มาก

ดานคาชแจงประกอบการใชชดกจกรรม4. สอความหมายชดเจนเขาใจงาย 5 5 4 5 5 4.8 มากทสด5. บอกขนตอนการปฏบตไดครอบคลม 5 5 5 5 5 5.0 มากทสดดานจดประสงคการเรยนร6. จดประสงคการเรยนรสอดคลองกบผล

การเรยนรในหลกสตร5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

7. จดประสงคการเรยนรครอบคลมดานความรและทกษะกระบวนการ

5 5 5 5 4 4.8 มากทสด

ดานเนอหา8. เนอหาสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด9. เนอหามความละเอยดชดเจน 5 4 4 5 4 4.4 มาก10. เนอหาเปนไปตามลาดบขนตอน 5 5 5 5 4 4.8 มากทสด11. เนอหามความเหมาะสมกบเวลา 5 5 5 5 5 5.0 มากทสดดานกจกรรม12. บอกวธดาเนนการชดเจนและสอดคลองกบ

เนอหา5 5 4 5 5 4.8 มากทสด

112

ตารางท 13 (ตอ)

ความเหนของผเชยวชาญคนทรายการประเมน

1 2 3 4 5( X )

ความเหมาะสม

13. ขนตอนการจดกจกรรมเปนไปตามกระบวนการเรยนรแบบวฏจกร 7 ขน (7E)

4 5 5 5 5 4.8 มากทสด

14. กจกรรมมความยากงายเหมาะสม 5 5 5 4 5 4.8 มากทสด15. กจกรรมสอดคลองกบจดประสงคและ

เนอหา5 4 4 5 5 4.6 มากทสด

16. กจกรรมเราความสนใจของผเรยน 4 5 4 5 5 4.6 มากทสด17. กจกรรมมความเหมาะสมกบเวลา 5 5 5 5 5 5.0 มากทสดดานแบบฝกหดและแบบทดสอบ18. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความยากงาย

เหมาะสม5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

19. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความเหมาะสมกบเวลา

5 5 5 4 5 4.8 มากทสด

20. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความสอดคลองกบจดประสงคและเนอหา

5 5 4 4 5 4.6 มากทสด

ดานภาษาทใช21. ใชภาษาในการสอสารความหมายถกตอง 5 4 5 5 5 4.8 มากทสด22. ภาษาทใชเขาใจงาย และเหมาะสมกบวย

ของผเรยน5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

23. ใชรปแบบและขนาดของตวอกษรเหมาะสม 5 5 5 5 5 5.0 มากทสดดานสอการเรยนร24. ชดกจกรรมนาสนใจและสวยงาม 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด25. ชดกจกรรมมขนาดและจานวนชด

ทเหมาะสม5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

26. ชดกจกรรมมความคงทน 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด27. ชดกจกรรมมความเหมาะสมกบเนอหา 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

113

ตารางท 13 (ตอ)

ความเหนของผเชยวชาญคนทรายการประเมน

1 2 3 4 5( X )

ความเหมาะสม

ดานการวดและประเมนผล28. สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 5 5 5 4 5 4.8 มากทสด29. การวดและประเมนผลเหมาะสมกบเนอหา

และกจกรรมการเรยนการสอน5 5 5 4 5 4.8 มากทสด

30. ใชเครองมอวดผลไดอยางเหมาะสม 5 5 4 5 5 4.8 มากทสด

ตารางท 14 ผลการประเมนความเหมาะสมในองคประกอบตาง ๆ ของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) ชดท 4 เรอง ระบบภมคมกน สาหรบผเชยวชาญจานวน 5 ทาน

ความเหนของผเชยวชาญคนทรายการประเมน

1 2 3 4 5( X )

ความเหมาะสม

ดานคมอการใชชดกจกรรมสาหรบคร1. กาหนดบทบาทของครผสอนอยางชดเจน 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด2. กาหนดสงทครผสอนตองเตรยมไดอยาง

ชดเจน5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

3. กาหนดแนวการประเมนผลการเรยนไดอยางชดเจน

5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

ดานคาชแจงประกอบการใชชดกจกรรม4. สอความหมายชดเจนเขาใจงาย 5 4 4 5 4 4.4 มาก5. บอกขนตอนการปฏบตไดครอบคลม 4 4 5 5 4 4.4 มากดานจดประสงคการเรยนร6. จดประสงคการเรยนรสอดคลองกบผล

การเรยนรในหลกสตร4 4 4 5 4 4.2 มาก

114

ตารางท 14 (ตอ)

ความเหนของผเชยวชาญคนทรายการประเมน

1 2 3 4 5( X )

ความเหมาะสม

7. จดประสงคการเรยนรครอบคลมดานความรและทกษะกระบวนการ

5 5 5 5 4 4.8 มากทสด

ดานเนอหา8. เนอหาสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 5 4 5 5 5 4.8 มากทสด9. เนอหามความละเอยดชดเจน 4 4 5 5 4 4.4 มาก10. เนอหาเปนไปตามลาดบขนตอน 5 5 4 5 5 4.8 มากทสด11. เนอหามความเหมาะสมกบเวลา 5 5 5 5 5 5.0 มากทสดดานกจกรรม12. บอกวธดาเนนการชดเจนและสอดคลองกบ

เนอหา5 4 4 5 5 4.6 มากทสด

13. ขนตอนการจดกจกรรมเปนไปตามกระบวนการเรยนรแบบวฏจกร 7 ขน (7E)

4 5 5 5 5 4.8 มากทสด

14. กจกรรมมความยากงายเหมาะสม 5 4 5 5 5 4.8 มากทสด15. กจกรรมสอดคลองกบจดประสงคและ

เนอหา4 4 4 5 5 4.4 มาก

16. กจกรรมเราความสนใจของผเรยน 4 5 5 4 4 4.4 มาก17. กจกรรมมความเหมาะสมกบเวลา 5 5 5 5 4 4.8 มากทสดดานแบบฝกหดและแบบทดสอบ18. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความยากงาย

เหมาะสม5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

19. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความเหมาะสมกบเวลา

5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

20. แบบฝกหดและแบบทดสอบมความสอดคลองกบจดประสงคและเนอหา

4 5 5 5 5 4.8 มากทสด

115

ตารางท 14 (ตอ)

ความเหนของผเชยวชาญคนทรายการประเมน

1 2 3 4 5X

ความเหมาะสม

ดานภาษาทใช21. ใชภาษาในการสอสารความหมายถกตอง 5 5 4 4 5 4.6 มากทสด22. ภาษาทใชเขาใจงาย และเหมาะสมกบวย

ของผเรยน5 5 5 5 5 5.0 มากทสด

23. ใชรปแบบและขนาดของตวอกษรเหมาะสม 5 5 5 5 5 5.0 มากทสดดานสอการเรยนร24. ชดกจกรรมนาสนใจและสวยงาม 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด25. ชดกจกรรมมขนาดและจานวนชดทเหมาะสม 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด26. ชดกจกรรมมความคงทน 5 5 5 5 5 5.0 มากทสด27. ชดกจกรรมมความเหมาะสมกบเนอหา 5 5 5 5 5 5.0 มากทสดดานการวดและประเมนผล28. สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 5 4 5 5 5 4.8 มากทสด29. การวดและประเมนผลเหมาะสมกบเนอหา

และกจกรรมการเรยนการสอน4 4 5 5 4 4.4 มาก

30. ใชเครองมอวดผลไดอยางเหมาะสม 5 5 5 4 5 4.8 มากทสด

116

การวเคราะหแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาเพอหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร

ตารางท 15 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนรของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา เรอง ระบบหมนเวยนเลอด

ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญจดประสงคท ขอท คนท

1คนท

2คนท

3คนท

4คนท

5R IOC

( NR/ )

1 *1 1 1 1 1 1 5 12 1 1 1 1 1 5 13 1 1 1 1 1 5 1

*4 1 1 1 1 1 5 15 1 1 1 1 1 5 16 1 1 0 1 1 4 .8

2 *7 1 1 1 1 1 5 18 1 1 1 1 1 5 19 1 1 1 1 1 5 1

10 1 1 1 0 1 4 .83 *11 1 1 1 1 1 5 1

*12 1 1 1 1 1 5 1*13 1 1 1 1 1 5 114 0 1 1 1 1 4 .815 1 1 1 0 1 4 .8

*16 1 1 1 1 1 5 14 17 1 1 1 1 1 5 1

*18 1 1 1 1 1 5 119 1 1 1 1 1 5 1

*20 1 1 1 1 1 5 1

117

ตารางท 15 (ตอ)

คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญจดประสงคท ขอท คนท

1คนท

2คนท

3คนท

4คนท

5R IOC

( NR/ )

*21 0 1 1 1 1 4 .822 1 1 1 1 1 5 1

5 *23 1 1 1 1 1 5 124 0 1 1 1 1 4 .825 1 1 1 1 1 5 1

*26 1 1 1 1 1 5 127 1 1 1 1 1 5 1

6 *28 1 1 1 1 1 5 1*29 1 1 1 1 1 5 1*30 1 1 1 1 1 5 131 1 1 1 1 1 5 1

*32 1 1 1 1 1 5 133 1 0 1 1 1 4 .834 1 1 1 1 1 5 1

*35 1 1 1 1 1 5 17 36 1 1 1 1 1 5 1

37 1 1 1 1 1 5 138 1 1 1 1 0 4 .8

*39 1 1 1 1 1 5 140 0 1 1 1 1 4 .8

8 *41 1 1 1 1 1 5 142 0 1 1 1 1 4 .8

*43 1 1 1 1 1 5 144 1 1 1 1 1 1 1

9 *45 1 1 1 1 1 5 1*46 1 1 1 1 1 5 1

118

ตารางท 15 (ตอ)

คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญจดประสงคท ขอท คนท

1คนท

2คนท

3คนท

4คนท

5R IOC

( NR/ )

10 *47 1 1 1 1 1 5 148 1 1 1 1 1 5 1

11 *49 1 1 1 1 1 5 150 1 1 0 1 1 4 .8

*51 1 1 1 1 1 5 1*52 1 1 1 1 1 5 1*53 1 1 1 1 1 5 154 1 1 1 1 1 5 1

12 *55 1 1 1 1 1 5 156 1 1 1 1 1 5 1

*57 1 1 1 1 1 5 158 1 1 1 1 1 5 1

13 59 0 1 1 1 1 4 .8*60 1 1 1 1 1 5 1

* หมายถง ขอสอบทเลอกนาไปใชกบตวอยางจรง

จากตารางไดขอสอบทมคาความสอดคลอง (IOC) ระหวางแบบทดสอบกบจดประสงคการเรยนรตงแต .8 ขนไป

119

การวเคราะหคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

ตารางท 16 ผลการวเคราะหคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

ขอท คา p คา r ขอท คา p คา r1 .59 .27 16 .70 .362 .23 .58 17 .27 .363 .64 .55 18 .64 .554 .82 .36 19 .27 .365 .45 .55 20 .59 .276 .41 .64 21 .41 .457 .36 .36 22 .39 .458 .45 .55 23 .36 .369 .45 .55 24 .32 .45

10 .59 .27 25 .73 .5511 .50 .27 26 .41 .4512 .45 .36 27 .32 .5513 .50 .45 28 .32 .6414 .27 .36 29 .73 .3615 .28 .27 30 .83 .36

หมายเหต: ไดคาความเชอมน เทากบ .90

120

ตารางท 17 คา p, q และ pq ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ชนมธยมศกษาปท 4(ขอสอบปรนย) จานวน 30 ขอ

ขอท p q pq1 .59 .41 .242 .23 .77 .183 .64 .36 .234 .82 .18 .155 .45 .55 .256 .41 .59 .247 .36 .64 .238 .45 .55 .259 .45 .55 .25

10 .59 .41 .2411 .50 .50 .2512 .45 .55 .2513 .50 .50 .2514 .27 .73 .2015 .28 .72 .2016 .70 .30 .2117 .27 .73 .2018 .64 .36 .2319 .27 .73 .2020 .59 .41 .2421 .41 .59 .2422 .39 .61 .2423 .36 .64 .2324 .32 .68 .2225 .73 .27 .20

121

ตารางท 17 (ตอ)

ขอท p q pq26 .41 .59 .2427 .32 .68 .2228 .32 .68 .2229 .73 .27 .2030 .83 .17 .14

pq = 6.62

การวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาเรอง เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน โดยใชสตร K.R.20 ของคเดอร รชารดสน (Kuder-Richardson)

K.R.20 =

21 S

pq

n

n

หาคาความแปรปรวนจากสตร S2 = 1

22

nn

XXn

เมอ n = 44 X = 614 2 X = (614)2 = 376996 2X = 11016

แทนคา S2 = 1

22

nn

XXn

=)144(44

376996)11016(44

=1892

107708

= 56.93

122

จากสตร K.R.20

K.R.20 =

21 S

pq

n

n

=

93.56

62.61

130

30

= 1.03 .88

= .90

123

การวเคราะหแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห เพอหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร

ตารางท 18 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนรของแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลอง

และระบบภมคมกน

คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญจดประสงคท ขอท คนท

1คนท

2คนท

3คนท

4คนท

5R IOC

( NR/ )

1 1 1 1 1 1 1 5 1*2 1 1 1 1 1 5 13 0 1 1 1 1 4 .84 0 1 1 1 1 4 .8

2 *5 1 1 1 1 1 5 1*6 1 1 0 1 1 4 .87 1 1 1 1 1 5 18 1 1 1 1 1 5 1

3 *9 1 1 1 1 1 5 1*10 1 1 1 0 1 4 .8

4 *11 1 1 1 1 1 5 1*12 1 1 1 1 1 5 1

5 *13 1 1 1 1 1 5 1*14 1 1 1 1 1 5 115 1 1 1 0 1 4 .816 1 1 1 1 1 5 1

6 *17 1 1 1 1 1 5 118 1 1 1 1 1 5 1

*19 1 1 1 1 1 5 120 0 1 1 1 1 4 .8

124

ตารางท 18 (ตอ)

คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญจดประสงคท ขอท คนท

1คนท

2คนท

3คนท

4คนท

5R IOC

( NR/ )

7 *21 1 1 1 1 1 5 1*22 1 1 1 1 1 5 1*23 1 1 1 1 1 5 1*24 1 1 1 1 1 5 1

8 25 0 1 1 1 1 4 .826 0 1 1 1 1 4 .827 1 1 1 1 1 5 128 1 1 1 1 1 5 1

9 29 1 0 1 1 1 4 .830 1 1 1 1 0 4 .8

10 *31 1 1 1 1 1 5 132 1 1 1 1 1 5 1

11 *33 1 0 1 1 1 4 .8*34 1 1 1 1 1 5 135 1 1 1 1 1 5 136 1 1 1 0 1 4 .8

12 37 1 1 1 1 1 5 138 1 1 1 1 0 4 .8

13 *39 1 1 1 1 1 5 1*40 1 1 1 1 1 5 1

* หมายถง ขอสอบทเลอกนาไปใชกบตวอยางจรง

จากตารางไดขอสอบทมคาความสอดคลอง (IOC) ระหวางแบบทดสอบกบจดประสงคการเรยนรตงแต .8 ขนไป

125

การวเคราะหคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) แบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะหเรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

ตารางท 19 ผลการวเคราะหคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) แบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

ขอท คา p คา r123456789

1011121314151617181920

.79

.32

.62

.55

.65

.53

.46

.65

.50

.68

.70

.74

.62

.54

.36

.55

.65

.68

.29

.71

.21

.63

.51

.50

.32

.89

.35

.32

.28

.63

.41

.53

.38

.21

.67

.50

.32

.25

.58

.58หมายเหต: ไดคาความเชอมน เทากบ .89

126

ตารางท 20 คา p, q และ pq ของแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห เรอง ระบบหมนเวยนเลอดระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ชนมธยมศกษาปท 4 (ขอสอบปรนย)จานวน 20 ขอ

ขอท p q pq123456789

1011121314151617181920

.79

.32

.62

.55

.65

.53

.46

.65

.50

.68

.70

.74

.62

.54

.36

.55

.65

.68

.29

.71

.21

.68

.38

.45

.35

.47

.54

.35

.50

.32

.30

.26

.38

.46

.64

.45

.35

.32

.71

.29

.17

.22

.24

.25

.23

.25

.25

.23

.25

.22

.21

.19

.24

.25

.23

.25

.23

.22

.21

.21 pq = 4.55

127

การวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบทดสอบทกษะการคดวเคราะห เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน โดยใชสตร K.R.20 ของคเดอร รชารดสน(Kuder-Richardson)

K.R.20 =

21 S

pq

n

n

หาคาความแปรปรวนจากสตร S2 = 1

22

nn

XXn

เมอ n = 44 X = 294 2 X = (294)2 = 86436 2X = 3290

แทนคา S2 = 1

22

nn

XXn

=)144(44

86436)3290(44

=1892

58324

= 30.83

จากสตร K.R.20

K.R.20 =

21 S

pq

n

n

=

83.30

55.41

120

20

= 1.05 .85

= .89

128

ผลการหาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะห เรองระบบหมนเวยนเลอดระบบนาเหลองและระบบภมคมกน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามเกณฑ 80/ 80

ตารางท 21 ผลการหาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน(7E) เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและทกษะการคดวเคราะหเรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามเกณฑ 80/ 80

คะแนนระหวางการใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)

ชดท 1 ชดท 2 ชดท 3 ชดท 4 รวม

หลงใชชดกจกรรม

นกเรยนคนท

10 10 10 10 40 501 8 8 9 8 33 402 9 8 9 9 35 453 8 9 9 8 34 424 8 7 8 7 30 395 8 7 8 8 31 386 9 8 9 8 34 447 8 8 8 9 33 418 8 8 9 9 34 429 7 8 8 9 32 40

รวม 73 71 77 75 296 371คาเฉลย 8.11 7.89 8.56 8.33 32.89 41.22

คาเฉลยรอยละ 81.10 78.90 85.60 83.30 82.23 82.44ประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนร E1 = 82.23 E2 = 82.44

129

การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา กอนเรยนและหลงเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและ

ระบบภมคมกน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

ตารางท 22 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยากอนเรยนและหลงเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) (30 คะแนน)

นกเรยนคนท คะแนนสอบกอนเรยน คะแนนสอบหลงเรยน คะแนนผลตาง (D)1 12 25 132 12 19 73 16 22 64 14 26 125 13 26 136 14 18 47 12 21 98 15 24 99 10 21 11

10 14 25 1111 13 25 1212 11 27 1613 12 26 1414 17 25 815 16 29 1316 13 25 1217 15 26 1118 13 25 1219 14 25 1120 13 27 1421 11 22 11

130

ตารางท 22 (ตอ)

นกเรยนคนท คะแนนสอบกอนเรยน คะแนนสอบหลงเรยน คะแนนผลตาง (D)22 12 18 623 16 28 1224 15 25 1025 13 26 1326 10 20 1027 13 23 1028 14 26 1229 15 23 830 14 23 931 12 19 732 13 24 1133 14 23 934 12 24 1235 15 29 1436 13 24 1137 10 15 538 12 24 1239 14 25 1140 14 24 1041 15 26 1142 15 25 1043 13 21 844 14 26 12

คาคะแนนเฉลยกอนเรยนมคาเทากบ 13.36 คะแนน และหลงเรยนมคาเทากบ 23.86คะแนน

131

การเปรยบเทยบทกษะการคดวเคราะห กอนเรยนและหลงเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลอง

และระบบภมคมกน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

ตารางท 23 ผลการเปรยบเทยบทกษะการคดวเคราะห กอนเรยนและหลงเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E) (คะแนนเตม 20 คะแนน)

นกเรยนคนท คะแนนสอบกอนเรยน คะแนนสอบหลงเรยน คะแนนผลตาง (D)1 9 16 72 10 17 73 11 16 54 8 13 55 7 14 76 7 15 87 5 12 78 12 17 59 6 13 7

10 8 15 711 7 14 712 5 13 813 8 15 714 6 14 815 11 16 516 6 12 617 9 14 518 7 13 619 10 15 520 10 16 621 8 14 6

132

ตารางท 23 (ตอ)

นกเรยนคนท คะแนนสอบกอนเรยน คะแนนสอบหลงเรยน คะแนนผลตาง (D)22 8 15 723 6 13 724 9 15 625 7 13 626 6 14 827 8 14 628 9 15 629 11 17 630 6 13 731 7 15 832 7 13 633 6 12 634 8 15 735 9 14 536 7 14 737 8 13 538 10 17 739 9 16 740 7 15 841 6 13 742 8 15 743 7 13 644 7 14 7

คาคะแนนเฉลยกอนเรยนมคาเทากบ 7.86 คะแนน และหลงเรยนมคาเทากบ 14.36คะแนน

ภาคผนวก คเครองมอทใชในการวจย

- ชดกจกรรมการเรยนรรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7E)- แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา- แบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห

134

โดย นางสาววรรณพร ยมฉายสาขาวชาการสอนวทยาศาสตร

135

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา

คานา

ชดกจกรรมการเรยนรวชาชววทยา เรองระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน ชดท 1 เรองการลาเลยงสารในรางกายของสตว สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4จดทาขนโดยใชแนวคดของนกการศกษาหลายทาน มงเนนใหครผสอนไดจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 7 ขนตอน (7E) และชวยใหนกเรยนมเอกสารประกอบการเรยนรายวชาชววทยา ในการจดทาชดกจกรรมการเรยนรวชาชววทยาไดมการจดแบงชดกจกรรมการเรยนรออกเปนชด จานวน 4 ชด ไดแก ชดท 1 เรองการลาเลยงสารในรางกายของสตว ชดท 2 เรองการลาเลยงสารในรางกายของคน ชดท 3 เรองระบบนาเหลอง และชดท 4 เรองระบบภมคมกนซงในแตละชดมการจดลาดบขนตอนในการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 7 ขนตอน(7E) ดงตอไปน

1. ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation)2. ขนสรางความสนใจ (Engagement)3. ขนสารวจและคนหา (Exploration)4. ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation)5. ขนขยายความร (Elaboration)6. ขนประเมนผล (Evaluation)7. ขนนาความรไปใช (Extension)ผลของการใชชดกจกรรมการเรยนรน ทาใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทสงขนจาก

การทผเรยนไดปฏบตกจกรรมตามลาดบขนตอน และผเรยนสามารถนาความรทไดไปใชในชวตประจาวนทาใหเกดการเรยนรไดตลอดชวต สรางองคความรไดดวยตนเอง นอกจากนชดกจกรรมการเรยนรยงสามารถใชพฒนาทกษะการคดวเคราะหไดเปนอยางด ชวยสงเสรมและพฒนาศกยภาพของผเรยน ชวยใหผเรยนจานวนมากไดรบความรไปในแนวทางเดยวกนอยางมประสทธภาพ

วรรณพร ยมฉายนสตฝกประสบการณวชาชพคร

136

สารบญ

เรอง หนาคาแนะนาการใชชดกจกรรมการเรยนร......................................................................................... 1

คาแนะนาสาหรบคร.................................................................................................. 1คาแนะนาสาหรบผเรยน............................................................................................ 3

ขนตอนการใชชดกจกรรมการเรยนร........................................................................................... 4แผนการจดการเรยนร................................................................................................................... 5แบบทดสอบกอนเรยน................................................................................................................. 12เรองการลาเลยงสารในรางกายของสตว....................................................................................... 15

การลาเลยงสารในรางกายของสตวทไมมระบบหมนเวยนเลอด............................... 16การลาเลยงสารในรางกายของสตวทมระบบหมนเวยนเลอด.................................... 19

กจกรรมท 1.1 การหมนเวยนเลอดของปลา.................................................................................. 30แบบฝกหดท 1.1 การลาเลยงสารในรางกายของสตว................................................................... 32แบบทดสอบหลงเรยน.................................................................................................................. 34เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน................................................................................... 37

137

1. ครควรศกษาขนตอนในการจดกจกรรมโดยละเอยดจากชดกจกรรมการเรยนรน2. ภายในชดกจกรรมการเรยนรนประกอบดวย

แผนการจดการเรยนรทเนนการจดกจกรรมแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขนตอน (7E) แบบทดสอบกอนเรยน ประจาชดกจกรรมการเรยนร พรอมเฉลย แบบทดสอบหลงเรยน ประจาชดกจกรรมการเรยนร พรอมเฉลย ใบความรเรองการลาเลยงสารในรางกายของสตว ใบกจกรรมการเรยนรเรองการลาเลยงสารในรางกายของสตว

3. ในการใชชดกจกรรมการเรยนรชดนเปนครงแรก ควรใหผเรยนไดทาแบบทดสอบกอนเรยน ประจาชดกจกรรมการเรยนรนกอน เพอวดระดบความรพนฐานของผเรยนแตละคนทแตกตางกนไป และเมอจดการเรยนการสอนจนครบทกแผนการจดการเรยนรแลว ใหผเรยนไดทาแบบทดสอบหลงเรยนประจาชดกจกรรมการเรยนรนดวย

4. ครควรจดเตรยมวสดอปกรณทจาเปนตองใชในการปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยมระบไวตามลาดบขนตอน ตามทระบไวในชดกจกรรมการเรยนรน

5. ควรจดชนเรยนใหเออตอการเรยนร เชน สรางบรรยากาศใหผเรยนอยากร อยากศกษาเปดโอกาสใหผเรยนไดซกถามขอสงสยอยางเปนมตร คอยใหคาแนะนาและสามารถใหคาปรกษาได ครควรสรางชวงเวลาใหผเรยนไดคดวเคราะหไดเอง

คาแนะนาการใชชดกจกรรมการเรยนรวชาชววทยาชดท 1เรองการลาเลยงสารในรางกายของสตว

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

138

6. ครควรจดการเรยนการสอนใหเปนไปตามลาดบขนตอนทกาหนดไวในชดกจกรรมการเรยนร เพอใหผเรยนไดรบความรเปนไปตามแนวเดยวกนอยางมประสทธภาพ และสามารถเรยนรไดตามศกยภาพของแตละบคคล

7. ระหวางทากจกรรมตาง ๆ ครควรกระตนใหผเรยนไดคดวเคราะห ลงมอปฏบตกจกรรมตาง ๆ ไดดวยตนเอง เกดความคดรวบยอด มความคดสรางสรรคและสามารถนาไปใชประโยชนในชวตประจาวนไดจรง

8. ครควรจดการเรยนการสอนตามขนตอนของชดกจกรรมการเรยนร ทเนนการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 7 ขนตอน (7E) ของ Eisenkraft ซงประกอบดวย

ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation) ครทาหนาทในการตงคาถามเพอกระตนใหผเรยนไดแสดงความรเดม และทาใหผเรยนสามารถเชอมโยงการเรยนรไปยงประสบการณเดมทม

ขนสรางความสนใจ (Engagement) ครทาหนาทกระตนใหผเรยนสรางคาถามย วยทาใหเกดความอยากรอยากเหนและกาหนดประเดนทจะศกษาซงทาใหผเรยนเกดความคดขดแยงจากสงทผเรยนเคยรมากอนเพอนาไปสการสารวจตรวจสอบ

ขนสารวจและคนหา (Exploration) ครกระตนใหผเรยนตรวจสอบปญหาและดาเนนการสารวจตรวจสอบและรวบรวมขอมลดวยตนเอง

ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) ครสงเสรมใหผเรยนนาขอมลมาวเคราะหแปลผลสรปผลและนาเสนอผลทไดในรปแบบตาง ๆ เชน บรรยายสรป สรางแบบจาลอง รปวาด ตารางกราฟ ฯลฯ ซงจะทาใหผเรยนไดสรางองคความรใหมและชวยผเรยนไดเกดการเรยนร

ขนขยายความร (Elaboration/ Expansion) ครควรจดกจกรรมหรอสถานการณใหผเรยนมความรมากขนและขยายกรอบแนวคดของตนเองและตอเตมใหสอดคลองกบประสบการณเดมครควรสงเสรมใหผเรยนตงประเดน เพออภปรายและแสดงความคดเหนใหชดเจนมากยงขน

ขนประเมนผล (Evaluation) เปนการประเมนการเรยนรดวยกระบวนการตาง ๆ ซงจะชวยใหผเรยนสามารถนาความรทไดมาประมวลและปรบประยกตใชในเรองอน ๆ ได ครควรสงเสรมใหผเรยนนาความรใหมทไดไปเชอมโยงกบความรเดมและสรางเปนองคความรใหม

ขนนาความรไปใช (Extension) ครจะตองมการจดเตรยมโอกาสใหผเรยนนาความรทไดไปประยกตใชใหเหมาะสม และเกดประโยชนตอชวตประจาวนคอยกระตนใหผเรยนสามารถถายโอนการเรยนรได

139

ผเรยนมความสาคญสาหรบการจดกจกรรมการเรยนการสอนเปนอยางยงเพอใหผเรยนไดรบความรมความสามารถและพฒนาศกยภาพของตนไดอยางเตมท ผเรยนควรรและเขาใจในขนตอนหรอกระบวนการการจดการเรยนรและปฏบตตนไดเปนอยางด

1. กอนทผเรยนจะเรมกระบวนการเรยนรและทากจกรรมจากชดกจกรรมการเรยนรนผเรยนตองไดรบการทดสอบความรกอนเรยนจากแบบทดสอบกอนเรยนประจาชดกจกรรมการเรยนรและหลงจากจบการเรยนรชดกจกรรมการเรยนรน ผเรยนตองทาการทดสอบวดความรหลงเรยนจากแบบทดสอบหลงเรยนประจาชดกจกรรมการเรยนรนเชนกน

2. รบฟงคาชแจงจากครผสอนเกยวกบการปฏบตตนในแตละขนตอนของการเรยนรแบบสบเสาะหาความรโดยเฉพาะชวโมงของการเรยนใหผเรยนไดแสดงความรความสามารถอยางเตมท

3. การเรยนรแบบสบเสาะหาความร 7 ขนตอน (7E) ผเรยนควรปฏบตตน ดงนขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation) เมอครผสอนตงคาถามใดๆใหผเรยนไดตอบ

คาถามนนอยางเตมศกยภาพเพอเปนการแสดงความรเดมหรอสามารถเชอมโยงการเรยนรไปยงประสบการณเดมทมอยได

ขนสรางความสนใจ (Engagement) ผเรยนควรมความสนใจอยากรอยากเหนและสามารถกาหนดประเดนทตองการจะศกษาเพอนาไปสการสารวจตรวจสอบตอไป

ขนสารวจและคนหา (Exploration) ผเรยนจะตองรวมกนตรวจสอบปญหาวางแผนการสารวจตรวจสอบหรอทาการทดลองและรวบรวมขอมลดวยตนเอง

ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) นาขอมลมาวเคราะหแปลผลสรปผลและนาเสนอผลทไดในรปแบบตาง ๆ เชน บรรยายสรป สรางแบบจาลอง รปวาด ตาราง กราฟ ฯลฯ

ขนขยายความร (Elaboration/ Expansion) ทากจกรรมทเสรมความรใหมากขนและตอเตมใหสอดคลองกบประสบการณเดมตงประเดนเพออภปราย และแสดงความคดเหนใหชดเจนมากยงขน

140

ขนประเมนผล (Evaluation) ผเรยนจะไดรบการประเมนผลจากกระบวนการทหลากหลาย ทงนจะเปนการประเมนตามสภาพจรงขอใหผเรยนไดทากจกรรมตาง ๆ อยางเตมศกยภาพ

ขนนาความรไปใช (Extension) ใหผเรยนนาองคความรใหมไปประยกตและปรบใชในชวตประจาวนได

ขนตอนการใชชดกจกรรมการเรยนรวชาชววทยาชดท 1 เรอง การลาเลยงสารในรางกายของสตว

ผานเกณฑ

ไมผานเกณฑ

ทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนและแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะหหลงเรยนครบทกชดกจกรรมการเรยนร

141

แผนการจดการเรยนรรายวชาชววทยา 2 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ระดบชนมธยมศกษาปท 4ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 เวลา 2 ชวโมง

เรอง การลาเลยงสารในรางกายของสงมชวตเซลลเดยวและของสตว

1. สาระสาคญสงมชวตเซลลเดยว เชน พารามเซยม และสงมชวตหลายเซลล เชน ฟองนา ไฮดรา

พลานาเรย สตวเหลานเซลลบรเวณผวจะสมผสกบสงแวดลอมโดยตรงการลาเลยงสารจงเปนการลาเลยงผานเซลลโดยตรงซงเพยงพอตอความตองการของรางกาย สวนสตวทมโครงสรางซบซอน เซลลซงอยภายในรางกายไมไดสมผสกบสงแวดลอมโดยตรงจงจาเปนตองมระบบลาเลยงสาร เชน ไสเดอนดน มโครงสรางททาหนาทสบฉดเลอดเรยกวา หวใจเทยม โดยทเลอดของไสเดอนดนจะไหลเวยนอยในหลอดเลอดตอเนองกนซงเปนระบบเลอดแบบปด แมลงมหลอดเลอดขนาดใหญทาหนาทสบฉดเลอดบางชวงเลอดจะออกจากหลอดเลอดแทรกซมตามชองวางภายในลาตว เลอดจะสมผสกบเนอเยอโดยตรงซงเปนระบบเลอดแบบเปด

2. มาตรฐานการเรยนรมาตรฐาน ว 1.1 เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวต ความสมพนธของโครงสรางและ

หนาทของระบบตางๆ ของสงมชวตททางานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนร และนาความรไปใชในการดารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต

3. ผลการเรยนร(1) สบคนขอมล ทดลอง อภปราย และสรปเกยวกบการรกษาดลยภาพของรางกายสตว

และมนษยโดยการทางานของระบบหายใจ ระบบขบถาย ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

4. จดประสงคการเรยนร1. นกเรยนสามารถอธบายการลาเลยงสารในรางกายของสงมชวตเซลลเดยวและสตว

บางชนดได (K)2. นกเรยนเขาใจและเปรยบเทยบความแตกตางระหวางระบบหมนเวยนเลอดแบบปด

และเปดได (K)

142

3. นกเรยนสงเกตและสรปการลาเลยงสารในรางกายของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบางชนด (P)

4. นกเรยนสามารถทางานรวมกบผอนอยางมความสขและสรางสรรค (A)5. สาระการเรยนร- การลาเลยงสารในรางกายสตวทไมมระบบหมนเวยนเลอด- การลาเลยงสารในรางกายของสตวทมระบบหมนเวยนเลอด6. การจดกระบวนการเรยนร1. ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation)ใหผเรยนเขยนบรรยายสน ๆ ตอบคาถามทวา “สงมชวตเซลลเดยวและสงมชวต

หลายเซลลมวธการลาเลยงสารเหมอนหรอตางกนอยางไร” ลงในกระดาษบนทกทครแจกเพอตรวจสอบวาผเรยนมความรเดมเกยวกบการลาเลยงสารในรางกายของสตวอยางไร(แนวคาตอบ ตางกน คอ สงมชวตเซลลเดยวมการลาเลยงสารผานเซลลโดยตรง สวนสงมชวตหลายเซลลมโครงรางซบซอนและมขนาดใหญ เซลลทอยภายในรางกายไมไดสมผสกบสงแวดลอมโดยตรง จงจาเปนตองมระบบลาเลยงสาร)

2. ขนสรางความสนใจ (Engagement)ใหนกเรยนดสงมชวตเซลลเดยว เชน อะมบา พารามเซยมแลวกระตนความสนใจ

โดยการตงคาถาม ซงครจะใหนกเรยนสงลกบอลไปใหเพอนตอกนเรอย ๆ ทงหอง เมอครใหสญญาณหยด แลวลกบอลนนอยทนกเรยนคนใด นกเรยนคนนนจะตองเปนคนตอบคาถาม“สงมชวตเซลลเดยว เชน อะมบา พารามเซยม มวธการลาเลยงสารอยางไร”(แนวคาตอบ สงมชวตเซลลเดยว มการรบสารทเซลลตองการ และกาจดสารทเซลล ไมตองการผานเยอหมเซลลซงสมผสกบสงแวดลอมโดยตรง นอกจากนภายในเซลลยงมการไหลของไซโทพลาซมไปรอบ ๆ เซลล เรยกวา ไซโคลซส (Cyclosis))

“ฟองนาและไฮดรามระบบหมนเวยนเลอดหรอไม อยางไร” (แนวคาตอบ ไมมระบบหมนเวยนเลอดเพราะสารตาง ๆ แพรจากสงแวดลอมเขาสเซลลโดยตรง เนองจากฟองนาประกอบดวยเซลลทรวมกลมกนยงไมมระบบเนอเยอ สวนไฮดรามเนอเยอ 2 ชนเทานน)

“พลานาเรยมโครงสรางรางกายซบซอนกวาไฮดรา แตสามารถดารงชวตอยไดทงทมวธการลาเลยงสารเชนเดยวกบไฮดรานกเรยนคดวาเปนเพราะเหตใด” (แนวคาตอบ พลานาเรยเปนสตวทมขนาดเลก ลาตวแบน มพนทผวสมผสกบสงแวดลอมมากเมอเทยบกบขนาดของรางกายสามารถแลกเปลยนสารกบสงแวดลอมไดโดยตรงและมการลาเลยงสารระหวางเซลลในรางกาย)

3. ขนสารวจและคนหา (Exploration)

143

นกเรยนรวมกนพจารณาภาพโครงสรางภายใน และระบบหมนเวยนเลอดของสตวทมโครงสรางรางกายซบซอนและขนาดใหญกวาพลานาเรย ไดแก ไสเดอนดน แมลงและกงในใบความรและใหนกเรยนวเคราะหวาถาสตวเหลานมการแลกเปลยนสารกบสงแวดลอมและการลาเลยงสารภายในรางกายเหมอนพลานาเรย สตวเหลานจะสามารถดารงชวตอยไดอยางปกตหรอไม เพราะเหตใด

ครควรเปดโอกาสใหนกเรยนไดเสนอความคดเหนและใหเพอนนกเรยนรวมกนพจารณาความเปนไปไดของคาตอบเหลานน จากการอภปรายนกเรยนควรสรปไดวาสตวทมโครงสรางของรางกายขนาดใหญและซบซอนจะอาศยการแลกเปลยนสารกบสงแวดลอม และการลาเลยงสารภายในรางกายดวยวธการแพรอยางเดยวไมได เพราะสารตาง ๆ เชน แกสออกซเจนจะตองใชเวลานานมากกวาจะแพรจากภายนอกไปยงสวนตาง ๆ ของรางกายอยางทวถง จงจาเปนตองมเลอดและระบบหมนเวยนเลอดชวยในการลาเลยงสารไปยงสวนตาง ๆ ของรางกายไดอยางทวถงและรวดเรว

4. ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation)ครใหนกเรยนรวมกนอภปรายและสรปโดยใชคาถาม ดงน“ไสเดอนดน แมลง และกง มวธการลาเลยงสารเหมอนหรอตางกนอยางไร”

(แนวคาตอบ สตวทง 3 ชนดมระบบหมนเวยนเลอดตางกน ไสเดอนดนมระบบหมนเวยนเลอดแบบปด สวนแมลงและกงมระบบหมนเวยนเลอดแบบเปด)

“การหมนเวยนเลอดแบบวงจรปดและแบบวงจรเปดตางกนอยางไรใหนกเรยน” รวมกนอภปรายและเขยนเปนแผนภาพ (แบบวงจรปดเลอดจะไหลอยในหลอดเลอดตลอดเวลาการแลกเปลยนสารระหวางเลอดกบเนอเยอจะผานทางผนงหลอดเลอดฝอย สวนแบบวงจรเปดในบางชวงเลอดจะไหลออกมาสชองรบเลอดตาง ๆ ตามลาตวเนองจากหลอดเลอดไมไดเชอมตดตอกนตลอดการแลกเปลยนสารระหวางเลอดกบเนอเยอบางสวน จะแลกเปลยนโดยไมตองผานผนงหลอดเลอดฝอย เนองจากเลอดสมผสกบเนอเยอบรเวณนนโดยตรง)

“แมลงจะไดรบออกซเจนจากระบบหมนเวยนเลอดหรอไม เพราะเหตใด” (นกเรยนควรใชความรจากเรองการแลกเปลยนแกสมาใชในการตอบคาถาม ดงน แมลงไดรบออกซเจนจากทอลมซงแตกแขนงเปนทอลมฝอยนาออกซเจนไปใหเซลลโดยตรง และเลอดของแมลงไมมฮโมโกลบนทจะนาออกซเจนไปใหเซลล)

5. ขนขยายความร (Elaboration)

144

ครนานกเรยนเขาสเรองระบบหมนเวยนเลอดของสตวมกระดกสนหลง โดยใชคาถามนาใหนกเรยนอภปรายวา “สตวทมกระดกสนหลงมระบบหมนเวยนเลอดแตกตางจากสตวทกลาวมาแลวอยางไร” หลงจากทนกเรยนอภปรายและควรสรปไดวา เนองจากสตวมกระดกสนหลงมขนาดใหญกวา โครงสรางของรางกายกแตกตางกนและอาศยอยในสภาพแวดลอมแตกตางกบสตวทกลาวมาแลว ดงนน นาจะมระบบหมนเวยนเลอดตางกน จากนนใหนกเรยนแบงกลม กลมละ 4-5คนและทากจกรรมท 1.1 เพอสารวจตรวจสอบการหมนเวยนเลอดของปลา

ครแจงจดประสงคของการทากจกรรมท 1.1 เพอใหนกเรยนสามารถ1. ศกษาการหมนเวยนเลอดของปลา 2. สงเกตการหมนเวยนของเลอด สรปทศทาง

การไหลของเลอด และความสมพนธระหวางขนาดของหลอดเลอดกบความเรวของการไหลของเลอด

- ปลาทนามาศกษาควรเปนปลาขนาดเลกและแขงแรง เชน ปลานล ปลาหางนกยง ปลากระด สาหรบปลาหางนกยงตวเมยจะเหนชดกวาตวผเพราะไมมส

- ขณะทวางปลาบนสไลดตองใหความชมชนบรเวณหวและเหงอกตลอดเวลา เวลาทศกษาแตละครงไมควรนานเกนไป เพราะปลาอาจจะตาย ควรปลอยลงนาสกครแลวจงนาไปศกษาใหม ตาแหนงทจะใชศกษาดการไหลของเลอดคอบรเวณหางปลา และในระหวางทนกเรยนกาลงศกษาการเคลอนทของเซลลเมดเลอดอยนน ครใหนกเรยนสงเกตขนาดของหลอดเลอดขนาดใหญ ซงครควรตงคาถามวาเหตใดจงเปนเชนนน เพอเชอมโยงความรของนกเรยนเกยวกบแรงดนและการเคลอนทของสาร

ครใหนกเรยนสงเกตหลอดเลอดทเชอมโยงระหวางหลอดเลอดแตละหลอดเลอดและควรใหนกเรยนบนทกผลการทดลองดวยหลงจากทนกเรยนทากจกรรมเสรจแลว และครควรสงเกตทกษะการใชกลองจลทรรศน ในขณะทนกเรยนกาลงศกษาอย ตงแตการปรบกลองจลทรรศนการหาภาพ ตลอดจนการเกบกลอง

ครใหนกเรยนรวมกนอภปรายและสรปโดยใชคาถามทายกจกรรม ดงน“ทศทางการเคลอนทของเซลลเมดเลอดในหลอดเลอดตางๆ เปนอยางไร” (แนวคาตอบ

เซลลเมดเลอดจะเคลอนทสวนทางกน บางหลอดเลอดเซลลเมดเลอดเคลอนทไปทางหวบางหลอดเลอดเซลลเมดเลอดเคลอนทไปทางหาง)

“การเคลอนทของเซลลเมดเลอดในหลอดเลอดมความเรวเทากนทกหลอดหรอไมอยางไร” (แนวคาตอบ ไมเทากน เซลลเมดเลอดทเคลอนทไปทางดานหางเรวกวาไปทางดานหวและเซลลเมดเลอดทเคลอนทไปในหลอดเลอดขนาดเลกกวาจะเคลอนทเรวกวา)

“นกเรยนมขอสงเกตอยางไรวาหลอดเลอดใดเปนหลอดเลอดอารเตอรหรอเวน”

145

(แนวคาตอบ หลอดเลอดอารเตอรเลอดจะไหลจากทางดานโคนหางไปยงดานปลายหางสวนหลอดเลอดเวนจะไหลจากทางดานปลายหางไปยงดานโคนหาง (ภาพในกลองจลทรรศนจะกลบทศทางซายเปนขวา))

ครใหนกเรยนสบคนขอมลเกยวกบระบบหมนเวยนเลอดของปลาซงมหวใจ 2 หองสตวสะเทนนาสะเทนบกซงมหวใจ 3 หอง และใหนกเรยนรวมกนอภปราย โดยคาถามดงน

“ระบบหมนเวยนเลอดของปลาเหมอนหรอแตกตางกบไสเดอนดนหรอไม อยางไร”(แนวคาตอบ ปลามระบบการหมนเวยนเลอดเหมอนกบไสเดอนดน เพราะมระบบหมนเวยนเลอดแบบวงจรปด ซงเปนระบบทเลอดไหลอยภายในหลอดเลอด แตปลามอวยวะททาหนาทสบฉดเลอดทแทจรงคอหวใจ)

“เลอดทไหลผานหวใจของปลาเปนเลอดทมออกซเจนมากหรอนอย เพราะเหตใด”(แนวคาตอบ เลอดทไหลผานหวใจของปลาเปนเลอดทมออกซเจนนอย เนองจากเปนเลอดทมาจากสวนตาง ๆ ของรางกาย)

ครเปดโอกาสใหนกเรยนสอบถามเนอหา เรอง การลาเลยงสารในรางกายสตวทไมมระบบหมนเวยนเลอด และการลาเลยงสารในรางกายของสตวทมระบบหมนเวยนเลอด วามสวนใดทไมเขาใจและใหความรเพมเตมในสวนนน

6. ขนประเมนผล (Evaluation)ใหนกเรยนตอบคาถามจากแบบฝกหดท 1.1 และทาการทดสอบทายชวโมง โดยให

นกเรยนแตละคนตอบคาถามทครตงไว7. ขนนาความรไปใช (Extension)ใหนกเรยนทาการสารวจตรวจสอบสงมชวตเซลลเดยวและสตวตาง ๆ โดยทวไปรอบ ๆ

โรงเรยนและชมชน วามระบบการลาเลยงสารเปนอยางไร มหวใจกหอง ระบบหมนเวยนเลอดเปนแบบใด และจดทาเปนขอมลสงเพอตรวจสอบ จานวน 20 ชนด

7. สอ-อปกรณการเรยนร/ แหลงเรยนร1. ชดกจกรรมการเรยนร ชดท 1 เรองการลาเลยงสารในรางกายของสตว2. หนงสอเรยนวชาชววทยา 2 ของสสวท.3. ใบกจกรรมท 1.1 การหมนเวยนเลอดของปลา4. แบบฝกหดท 1.1 การลาเลยงสารในรางกายของสตว

146

8. การวดผลประเมนผล

วธวดผลและประเมนผล เครองมอวดและประเมนผล เกณฑการประเมน- ดานความร จากการตรวจแบบฝกหดท 1.1 เรองการลาเลยงสารในรางกายของสตว

- แบบประเมนแบบฝกหดท 1.1เรอง การลาเลยงสารในรางกายของสตว

- นกเรยนไดคะแนน 70%ขนไป

- ดานทกษะจากการปฏบตกจกรรมท 1.1 เรองการหมนเวยนเลอดของปลา

- แบบประเมนทกษะจากใบกจกรรมท 1.1 เรองการหมนเวยนเลอดของปลา

-นกเรยนไดคะแนน 70%ขนไป

- ดานคณลกษณะ จากการสงเกตพฤตกรรมการปฏบตกจกรรมกลมในชนเรยน

- แบบประเมนพฤตกรรมการทางานกลม

- นกเรยนไดคะแนนคณภาพระดบดขนไป

กจกรรมเสนอแนะ.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

147

บนทกผลการจดการเรยนร

ผลการจดการเรยนร………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

อปสรรค/ ปญหา………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

แนวทางการแกไข………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ……………………………………….ผสอน(นางสาววรรณพร ยมฉาย)

นสตฝกประสบการณวชาชพครวนท………เดอน……………….พ.ศ……………

148

แบบสงเกตพฤตกรรม การทางานกลม

ชอ-สกล.................................................................................ชน.........................เลขท...................ชอ-สกล.................................................................................ชน.........................เลขท...................ชอ-สกล.................................................................................ชน.........................เลขท...................ชอ-สกล.................................................................................ชน.........................เลขท...................ชอ-สกล.................................................................................ชน.........................เลขท...................

คาชแจง: ใหผสอนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในระหวางเรยน แลวขด ลงในชองทตรงกบระดบคะแนน

คะแนนพฤตกรรมทสงเกต3 2 1

1. มสวนรวมในการแสดงความคดเหน2. มความกระตอรอรนในการทางาน3. รบผดชอบในงานทไดรบมอบหมาย4. มขนตอนในการทางานอยางเปนระบบ5. ใชเวลาในการทางานอยางเหมาะสม

รวม

เกณฑการใหคะแนน เกณฑการใหคะแนน

พฤตกรรมททาเปนประจา ให 3 คะแนนพฤตกรรมททาเปนบางครง ให 2 คะแนนพฤตกรรมททานอยครง ให 1 คะแนน

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ13-15 ด8-12 ปานกลาง5-7 ปรบปรง

149

คาชแจง ใหผเรยนเลอกคาตอบทถกตองเพยงขอเดยวแลวทาเครองหมาย X ลงในกระดาษคาตอบทกาหนดให

1. การลาเลยงสารโดยการแพรจะเกดขนในสตวชนดใดก. สตวชนตา ข. สตวทอาศยอยในนาค. สตวทมกระดกสนหลง ง. สตวทกชนด

2. สตวทมเลอดเปนระบบหมนเวยนเลอดแบบเปดกลมใดททกสวนของรางกายมโอกาสไดรบออกซเจนจากอากาศไดโดยตรง

ก. แมลง ข. อารโทพอดค. แมลงและแมงมม ง. แมลง แมงมม กงกอ

3. ปลาตนและกบมลกษณะใดทเหมอนกนก. มปอดชวยในการหายใจ ข. มผวหนงชวยในการหายใจค. มหวใจ 3 หอง ง. มหวใจ 2 หอง

4. เมอศกษาการไหลเวยนของเลอดในหางปลาพบวามเสนเลอดขนาดเลกสานกนเปนรางแหอยท วไป เสนเลอดทสานกนเปนรางแหนนาจะมความสาคญตอปลาในแงใดมากทสด

ก. เลอดไหลเวยนไดเรวขน ข. เลอดไหลเวยนไปยงเซลลตาง ๆ ไดทวถงค. เลอดไหลเวยนไดครบวงจร ง. เลอดจากเสนเลอดแดงไหลเขาเสนเลอดดา

5. คากลาวในขอใดทไมเปนความจรงเกยวกบระบบหมนเวยนเลอดของสตวเลยงลกดวยนานม

แบบทดสอบกอนเรยน ประจาชดกจกรรมการเรยนรชดท 1 เรองการลาเลยงสารในรางกายของสตว

150

ก. มเลอดผานหวใจถง 2 ครงกอนทจะไปยงอวยวะอนข. อตราของเลอดทไหลผานหวใจของสตวเลยงลกดวยนานมเรวกวาของสตวมกระดก

สนหลงชนตาประมาณ 2 เทาค. เลอดทมออกซเจนสงจะไมปะปนกบเลอดทมออกซเจนตาง. สตวเลอดอนทกกลมมรปแบบของระบบหมนเวยนเลอดคลายคลงกน

6. เลอดของสตวในขอใดไมมสก. กง ข. พยาธตวตดค. แมลงสาบ ง. แมเพรยง

7. สตวทมระบบหมนเวยนเลอดแบบวงจรเปด คอสตวชนดใดก. กง ป แมลง ข. หอย แมลง ไสเดอนค. ปลา มานา กบ ง. พลานาเรย กง กง

8. หวใจเทยมของไสเดอนดนทาหนาทเหมอนกบโครงสรางใดของมนษยก. หวใจ ข. เสนเลอดและหวใจค. เวนตรเคล ง. เอเตรยม

9. ขอใดแสดงทศทางการไหลเวยนของเลอดในปลาไดอยางถกตองA = เอเตรยม B = เวนตรเคลC = สวนตาง ๆ ของรางกาย D = เหงอกก. B A D C Bข. A B D C Aค. A B C B D Aง. B D A B C B

10. สตวในขอใดตอไปนมจานวนหองหวใจแตกตางจากสตวในขออนก. นก ข. สตวเลยงลกดวยนมค. กบ ง. จระเข

151

ขอ ก ข ค ง

12345678

กระดาษคาตอบแบบทดสอบกอนเรยน ประจาชดกจกรรมการเรยนร

ชดท 1 การลาเลยงสารในรางกายของสตว

ชอ-สกล.............................................................................................................ชน......................เลขท.........................โรงเรยน................................................

152

910

คะแนนเตม 10 คะแนน .........................คะแนน

คะแนนเตม 10 คะแนน .........................คะแนน

153

การลาเลยงสารในรางกายของสตวหนวยทเลกทสดของสงมชวต คอ เซลล ทกเซลลจงตองการอาหาร ออกซเจน

และตองขบถายของเสยออกจากเซลล การแลกเปลยนสารเหลานเกดขนระหวางเซลลกบสงแวดลอมในสงมชวตขนาดเลกและไมมโครงสรางทซบซอน การแลกเปลยนสารระหวางเซลลกบสงแวดลอมเกดโดยวธแพร แตในสงมชวตทมเซลลจานวนมาก และมขนาดรางกายใหญโตซบซอน การแพรอยางเดยวไมเพยงพอทจะแลกเปลยนสารกบเซลลทกเซลลได จงตองมกระบวนการลาเลยงสารตาง ๆ เขาและออกจากเซลล โดยมโครงสรางพเศษทดและมประสทธภาพ เพอใชในการลาเลยงสารโครงสรางนนประกอบดวยอวยวะหลายอยางทางานรวมกนเปนระบบหมนเวยนเลอด

การลาเลยงสารในรางกายของสตว

154

1. การลาเลยงสารในรางกายสตวทไมมระบบหมนเวยนเลอดฟองนา (Sponges)ฟองนามกลมเซลลทาหนาทแตกตางกน แตยงไมรวมกนเปนกอนเนอเยอ การลาเลยง

ของฟองนาอาศยนาทไหลผานเขาออกเซลลดวยการพดโบกของแฟลกเจลลมทเซลลปลอกคอ(Choanocyte หรอ Collar cells) พดพาใหนาไหลผานเขาพรอมอาหารและขบถายของเสยออกไปพรอมกบนาทออกจากตวแกสออกซเจนและคารบอนไดออกไซดทผานออกลวนปะปนไปกบนาทงสน

รปท 1 การรบและลาเลยงสารของฟองนา

155

ซเลนเตอเรต (Coelenterrates)ในซเลนเตอเรตซงไฮดราเปนตวอยาง มชองแกสโทรวาสควลาร ทาหนาทเปนทง

ทางเดนอาหารและทอลาเลยงสาร การนาอาหารเขานนเกดกบเซลลเนอเยอชนทบชองแกสโทรวาสควลาร และแพรสเนอเยอชนนอก เชนเดยวกบการแพรของเสยจะแพรออกจากเซลลสภายนอกโดยตรง

หนอนตวแบน ( Flatworms )ในพวกหนอนตวแบน ตวอยางเชน พลานาเรย ซงเปนสตวขนาดเลก ถงแมจะมเซลล

หลายชนกวาไฮดรากตาม แตการแพรของสารกยงใชกระบวนการเดยวกนกบไฮดรา คอ การแพรจากเซลลหนงไปสอกเซลลหนงซงอยถดไป

รปท 2 ทอลาเลยงของสตวไรกระดกสนหลงชนตาก. ดอกไมทะเลมทางเดนอาหารเหมอนกบไฮดราข. ไฮดรามชองแกสโทรวาสควลาร ซงเปนทงทางเดนอาหารและทอลาเลยงค. หนอนตวแบนใชทางเดนอาหารซงแตกแขนงสงสารอาหารไปยงเซลลทวตว

156

รปท 3 แสดงการแลกเปลยนสารของสงมชวตชนดตาง ๆ โดยการแพรผานผวลาตวในสงมชวตชนตา ไดแก ก. อะมบา ข. ไฮดรา ค. พลานาเรย ง. ดาวทะเลมระบบหมนเวยนแตใชนาทะเลหมนเวยนในตว

157

พลานาเรยมโครงสรางรางกายซบซอนกวาไฮดรา แตกสามารถแลกเปลยนสารโดยตรงกบสงแวดลอมไดเชนเดยวกบไฮดรา เพราะนอกจากบรเวณผวหนงเปยกชนอยเสมอแลว ลาตวยงแบนบางจงมพนทผวสมผสกบสงแวดลอมมากกวา ทาใหอาหารและออกซเจนแพรจากภายนอกเขาสเซลลได และของเสยแพรออกจากเซลลได ทาใหพลานาเรยสามารถดารงชวตอยได ถงแมจะมรางกายซบซอนกวาไฮดรากตาม

2. การลาเลยงสารในรางกายของสตวทมระบบหมนเวยนเลอดแอนเนลดสตวชนตาพวกแรกทมการลาเลยงสารโดยใชการหมนเวยนเลอด คอ ไสเดอนดน

โดยอาศยหลอดเลอดในการลาเลยง หลอดเลอดสาคญของไสเดอนดนมอย 2 เสน คอ หลอดเลอดดานบน (Dorsal blood vessel) และหลอดเลอดดานลาง (Ventral blood vessel) และมหวงเลอด5 ค พองออกรอบบรเวณหลอดอาหาร เรยกหวงเลอดเหลานวา หวใจเทยม (Pseudoheart)ซงสามารถหดตวทาหนาทสบฉดเลอดใหไหลเวยนไปตามหลอดเลอดได และเปนตวเชอมระหวางหลอดเลอดดานบนและหลอดเลอดดานลาง โดยหลอดเลอดทางดานบนนาเลอดจากหางไปทางหวและจะดนเลอดผานหวใจเทยมลงมาสหลอดเลอดทางดานลางซงเปนเสนยาวอยใตทางเดนอาหารใหเลอดไหลผานไปทางหาง จากหลอดเลอดใหญนมหลอดเลอดฝอย (Capillary) แตกแขนงแทรกเขาไปสเนอเยอในบรเวณตาง ๆ ทวตว เลอดจะไหลไปยงหลอดเลอดทมผนงบางแลวแพรสารระหวางเลอดกบเซลลหลอดเลอดฝอยตาง ๆ จะรวมกนจากเนอเยอเขาสหลอดเลอดทมขนาดใหญขนเขาสหลอดเลอดทางดานบน ซงเปนเสนยาวเหนอทางเดนอาหาร เมอหลอดเลอดทางดานบนบบตว เลอดจะไหลไปทางดานหวเมอถงหวใจเทยมเลอดจะไหลลงสหลอดเลอดดานลางตอไป

พลานาเรยมโครงสรางรางกายซบซอนกวาไฮดรา แตสามารถดารงชวตอยไดทงทมวธการลาลยงสารเชนเดยวกบไฮดรา นกเรยนคดวาเปนเพราะเหตใด

......................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................................................................................................................................

158

รปท 4 แผนภาพแสดงการไหลเวยนเลอดของไสเดอนดน

สรปไดวาหลอดเลอดในไสเดอนดนมสวนทเปนทางใหเลอดเคลอนตวไปตามสวนตาง ๆ ของรางกายกบสวนสบฉดเลอดใหไหลไปตามทอ สตวสวนใหญจะมระบบหมนเวยนเลอดลกษณะคลายคลงกบไสเดอนดน แตสตวบางพวกมลกษณะการหมนเวยนเลอดแปลกออกไปดงรป ท 5

นกเรยนคดวาไสเดอนดน แมลง และกง มวธการลาเลยงสารเหมอนหรอตางกนอยางไร................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

159

รปท 5 การหมนเวยนเลอดแบบวงจรเปดในแมลง (ก) และกง (ข)

อารโทรพอดจากรปท 5 จะเหนไดวา เลอดของแมลงสามารถไหลออกนอกหลอดเลอดแทรกซมเขาส

เนอเยอไดเองโดยไมตองมหลอดเลอดฝอยนาไป จากนนเลอดจะออกจากเนอเยอเขาสหวใจทางรเปดออสเทย (Ostia) เมอหวใจคลายตวการทเลอดสามารถหมนเวยนโดยไมตองมหลอดเลอดตลอดเวลาเชนนเรยกวา ระบบหมนเวยนเลอดชนดวงจรเปด (Open circulartory system) ระบบเลอดชนดนนอกจากจะพบไดในอารโทรพอดแลวยงพบไดในหอยบางพวก สวนระบบเลอดทมการหมนเวยนอยภายในหลอดเลอดตลอดเวลานนเรยกวา ระบบหมนเวยนเลอดวงจรปด (Closedcirculartory system) เชน ในไสเดอนดนและสตวมกระดกสนหลงทวไป

160

รปท 6 แผนภาพแสดงการหมนเวยนเลอดของกง ซงเปนระบบหมนเวยนเลอดแบบเปด

นกเรยนคดวาระบบหมนเวยนเลอดแบบปดและระบบหมนเวยนเลอดแบบเปดตางกนอยางไร

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

แมลงจะไดรบออกซเจนจากระบบหมนเวยนเลอดหรอไม เพราะเหตใด............................................................................................................................................................................................................................................................................

161

การหมนเวยนเลอดแบบวงจรเปดและแบบวงจรปดตางกน ดงนการหมนเวยนเลอดแบบวงจรเปด เลอดไหลผานจากหวใจไปตามหลอดเลอดแลวไหล

ออกจากหลอดเลอดแทรกเขาชองวางสาหรบรบเลอดหรอฮโมซล (Hemocoel) แลวสงเขาสเนอเยอโดยตรง เมอผานไปเลยงเนอเยอตาง ๆ ในลาตวแลวไหลกลบเขาหวใจอกครงดวยการบบตวของกลามเนอลาตวและการคลายตวของหวใจ ทงนอาจผานเหงอกเพอแลกเปลยนแกส หรอมระบบนาแกสสงไปแลกเปลยนทเนอเยอโดยตรงกได

การหมนเวยนเลอดแบบวงจรปด หมายถง การหมนเวยนของเลอด เมอออกจากหวใจมหลอดเลอดขนาดใหญรบออกไปแลวสงไปตามหลอดเลอดขนาดเลกลงจนถงหลอดเลอดฝอยสงไปยงเนอเยอ แตหลอดเลอดไมไดสมผสเนอเยอโดยตรง ใชการแพรสารเขาออกจากหลอดเลอดฝอย จากนนไหลกลบเขาหลอดเลอดขนาดใหญขนจนกระทงกลบเขาหวใจอกครง การหมนเวยนเกดโดยการบบตวของกลามเนอหวใจ สวนการแลกเปลยนแกสอาจเกดกอนเลอดโดยการบบตวของกลามเนอหวใจ สวนการแลกเปลยนแกสอาจเกดกอนเลอดหมนเวยนเขาหวใจหรอหลงจากผานหวใจออกมาแลว แลวแตชนดของสตวนน ๆ

เขยนแผนภาพเปรยบเทยบไดดงรปตอไปน

ระบบเลอดแบบวงจรเปด

ระบบเลอดแบบวงจรปด

162

รปท 7 แผนภาพแสดงการเปรยบเทยบการหมนเวยนเลอดชนดวงจรเปด (อารโทพอด)กบการหมนเวยนเลอดชนดวงจรปด (แอนเนลด และสตวมกระดกสนหลง) จากภาพตดลาตวตามขวาง จะเหนวาสตวทมการหมนเวยนเลอดชนดวงจรเปดนนเลอดจะไหล

ไปตามฮโมซลไดโดยไมตองมหลอดเลอด

รปท 8 แผนภาพเปรยบเทยบระหวางระบบหมนเวยนเลอดชนดวงจรเปด (บน) และระบบหมนเวยนเลอดชนดวงจรปด (ลาง)

163

สตวมกระดกสนหลงในสตวมกระดกสนหลง มระบบหมนเวยนเลอดเปนระบบปด เราสามารถศกษา

การไหลเวยนของเลอดทบรเวณหลอดเลอดฝอยทหางปลาหรอนวเทากบ ดงกจกรรมท 1.1ปลาปลามระบบหมนเวยนเลอดระบบปด โดยมหวใจสองหองคอ หองบน เรยก เอเตรยม

(Atrium) และหองลางเรยก เวนตรเคล (Ventricle) เลอดทไหลผานหวใจปลามแตเลอดเสยหรอเลอดทมออกซเจนนอย เมอเลอดไหลจากเอเตรยมเขาสเวนตรเคลบบตว เลอดจะสงไปยงหลอดเลอดบรเวณเหงอก เพอทาการแลกเปลยนแกสกบนาทอยรอบ ๆ เหงอก จากนนเลอดทมปรมาณออกซเจนมากจะถกสงไปเลยงสวนตาง ๆ ของรางกาย พรอมกบปลอยอาหารและออกซเจนใหกบเนอเยอตาง ๆ ทหลอดเลอดฝอยผาน หลอดเลอดทออกจากเนอเยอตาง ๆ จงมออกซเจนนอยกวาและหมนเวยนกลบสเอเตรยมอกครงวนเวยนอยเชนนตลอดไป

รปท 9 แผนภาพแสดงการหมนเวยนเลอดของปลา

164

รปท 10 แผนภาพแสดงการหมนเวยนเลอดของปลา

ระบบหมนเวยนเลอดของปลามทงทเหมอนและแตกตางจากระบบหมนเวยนเลอดของไสเดอนดน คอ สวนทเหมอนคอเปนระบบหมนเวยนเลอดแบบปด แตทตางกนคอปลามหวใจทแทจรงแลว สามารถทางานดวยกลามเนอหวใจ แตกตางจากหวใจเทยมของไสเดอนดนทเปนทางผานของเลอดเทานน แตการไหลเวยนของเลอดขนกบการบบตวของกลามเนอทวตว

สตวครงนาครงบกสตวครงนาครงบกมหวใจ 3 หอง หวใจหองบนหรอเอเตรยมแบงออกเปน 2 หอง คอ

หองซายและหองขวา สวนเวนตรเคลหรอหองลางมเพยงหองเดยวเลอดทไหลกลบมาจากสวนตาง ๆของรางกายเปนเลอดทมออกซเจนนอย เขาสหองบนขวาหรอเอเตรยมขวา สวนเลอดทไดรบออกซเจนจากการแลกเปลยนแกสทปอดหรอผวหนงจะเขาสหวใจหองเอเตรยมซาย เมอเลอดไหลลงสเวนตรเคลบางสวนของเลอดจะปะปนกน เมอเวนตรเคลบบตวเลอดดจะไหลไปเลยงสวนหวเลอดผสมจะไปเลยงสวนตาง ๆ ของรางกาย สวนเลอดเสยจะถกสงไปยงปอดหรอผวหนงเพอแลกเปลยนแกสใหกลายเปนเลอดทมออกซเจนมากกลบเขาสหองเอเตรยมซายอกครงการหมนเวยนเลอดของสตวครงนาครงบกแตกตางจากสตวอนทหวใจม 3 หอง เลอดทมออกซเจนมากและนอยมโอกาสปะปนกน เพราะเลอดจากเอเตรยมซายและขวาไหลลงมารวมกนทเวนตรเคลแตเนองจากลนทกนระหวางเอเตรยมซายและเวนตรเคลกบลนทกนระหวางเอเตรยมขวากบเวนตรเคลปด-เปดไมพรอมกน เมอเวนตรเคลบบตวเลอดทมออกซเจนนอยถกสงออกไปกอน และเขาไปใน

165

โคนสอารเทอรโอซส (Conus arteriosus) ซงมลนกนอยชวยแยกเลอดใหสงไปปอดและผวหนงเพอไปรบออกซเจน สวนเลอดทมออกซเจนมากจะเขาหลอดเลอดทไปเลยงสวนหวและเลอดผสมไปเลยงรางกาย

รปท 11 แผนภาพแสดงการหมนเวยนเลอดของปลา และ สตวครงนาครงบก

สตวเลอยคลานสตวเลอยคลานมหวใจ 4 หองไมสมบรณ คอมเอเตรยม 2 หองและเวนตรเคล 2 หอง

แตผนงกนเวนตรเคลยงไมสมบรณ ยกเวนจระเขทมผนงกนเวนตรเคลสมบรณ เลอดดจากเอเตรยมซายกบเลอดเสยจากเอเตรยมขวาจะไหลปะปนกนในเวนตรเคลไดเลกนอย เลอดดทมเลอดเสยผสมอยบางจะไปเลยงรางกายแลวกลบเขาสเอเตรยมขวา สวนเลอดเสยจะออกจากเวนตรเคลไปฟอกทปอด

166

นกและสตวเลยงลกดวยนานมนกและสตวเลยงลกดวยนานมมหวใจ 4 หองสมบรณ คอ เอเตรยม 2 หอง และเวนตรเคล

2 หอง เลอดดจะเขาเอเตรยมซายไปสเวนตรเคลซายออกไปเลยงรางกาย สวนเลอดเสยจะเขาเอเตรยมขวาลงสเวนตรเคลขวาไปฟอกทปอดใหเปนเลอดดกลบเขาเอเตรยมซายอก

รปท 12 แผนภาพแสดงการหมนเวยนเลอดของนกและสตวเลยงลกดวยนานม

ปลา สตวครงนาครงบก สตวเลยงลกดวยนานม

รปท 13 การหมนเวยนเลอดของปลา สตวครงนาครงบกและสตวเลยงลกดวยนานม

167

รปท 14 ววฒนาการของหวใจสตวทมกระดกสนหลงa. ปลามหวใจหองบน (Atrium) หนงหอง และหองลาง (Ventricle) หนงหองb. หวใจสตวครงบกครงนามหองบนสองหองและหองลางหนงหองc. สตวเลอยคลานมหวใจหองบนสองหอง หองลางสองหอง แตหองลางแยกเปน

สองหองอยางไมสมบรณ ทาใหเลอดผสมกนไดบางd. นกและสตวเลยงลกดวยนานมมหวใจ 4 หอง คอ หองบน 2 หอง หองลาง 2 หอง

แยกเลอดดกบเลอดเสยออกจากกน

168

จดประสงคของกจกรรม เพอใหนกเรยนสามารถ1. ศกษาการหมนเวยนเลอดของปลา2. สงเกตการหมนเวยนของเลอด สรปทศทางการไหลของเลอด และความสมพนธ

ระหวางขนาดของหลอดเลอดกบความเรวของการไหลของเลอด

วสดอปกรณ1. ปลาขนาดเลก เชน ปลาหางนกยง ลกปลานล หรอลกออด2. สาล3. สไลดและกระจกปดสไลด4. กลองจลทรรศน

วธการทดลอง1. นาปลาขนาดเลกหรอลกออดวางบนสไลด ใชสาลชบนาพนรอบสวนหวของปลา

แลวนากระจกปดสไลดวางทบบรเวณสวนหาง ดงภาพ

2. นาสไลดไปตรวจดดวยกลองจลทรรศนโดยใชเลนสใกลวตถกาลงขยายตา ศกษาทศทางและความเรวของการเคลอนทของเซลลเมดเลอดบรเวณหาง สงเกตการเรยงตวของเซลลเมดเลอด

หลงจากศกษาแลวนาปลาไปปลอยในแหลงทอยเดมนะจะ

กจกรรมท 1.1 การหมนเวยนเลอดของปลา

169

คาถามทายกจกรรมท 1.11. ทศทางการเคลอนทของเซลลเมดเลอดในหลอดเลอดตาง ๆ เปนอยางไร.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2. การเคลอนทของเซลลเมดเลอดในหลอดเลอดมความเรวเทากนทกหลอดเลอดหรอไม อยางไร................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................

3. นกเรยนมขอสงเกตอยางไรวาหลอดเลอดใดเปนหลอดเลอดอารเตอรหรอหลอดเลอดเวน.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4. เลอดทไหลผานหวใจของปลาเปนเลอดทมแกสออกซเจนมากหรอนอย เพราะเหตใด.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ผรวมงาน1…………………………………………………………...2……………………………………………………………3……………………………………………………………4……………………………………………………………

******************************************************************************

170

ชอ-สกล..........................................................................................................................ชน......................เลขท.........................โรงเรยน.............................................................

1. จงเตมคาลงในชองวางใหถกตอง

ลาดบท ชนดของสงมชวต จานวนหองของหวใจ

ระบบเลอดแบบ

1 โปรตสต เชน อะมบา พารามเซยม

2 สตวชนตา เชน ฟองนา ไฮดรา พลานาเรย

3 แมลง

4 ปลา

5 กบ

6 สตวเลอยคลาน

7 สตวปก สตวเลยงลกดวยนานม

2. เขยนแผนภาพระบบหมนเวยนเลอดแบบเปดและระบบหมนเวยนเลอดแบบปด

ภาพระบบหมนเวยนเลอดแบบเปด ภาพระบบหมนเวยนเลอดแบบปด

แบบฝกหดท 1.1 เรองการลาเลยงสารในรางกายของสตว

171

3. จงอธบายระบบไหลเวยนเลอดตอไปน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

172

คาชแจง ใหผเรยนเลอกคาตอบทถกตองเพยงขอเดยวแลวทาเครองหมาย X ลงในกระดาษคาตอบทกาหนดให

1. การลาเลยงสารโดยการแพรจะเกดขนในสตวชนดใดก. สตวชนตา ข. สตวทอาศยอยในนาค. สตวทมกระดกสนหลง ง. สตวทกชนด

2. สตวทมเลอดเปนระบบหมนเวยนเลอดแบบเปดกลมใดททกสวนของรางกายมโอกาสไดรบออกซเจนจากอากาศไดโดยตรง

ก. แมลง ข. อารโทพอดค. แมลงและแมงมม ง. แมลง แมงมม กงกอ

3. ปลาตนและกบมลกษณะใดทเหมอนกนก. มปอดชวยในการหายใจ ข. มผวหนงชวยในการหายใจค. มหวใจ 3 หอง ง. มหวใจ 2 หอง

4. เมอศกษาการไหลเวยนของเลอดในหางปลาพบวามเสนเลอดขนาดเลกสานกนเปนรางแหอยท วไป เสนเลอดทสานกนเปนรางแหนนาจะมความสาคญตอปลาในแงใดมากทสด

ก. เลอดไหลเวยนไดเรวขน ข. เลอดไหลเวยนไปยงเซลลตาง ๆ ไดทวถงค. เลอดไหลเวยนไดครบวงจร ง. เลอดจากเสนเลอดแดงไหลเขาเสนเลอดดา

5. คากลาวในขอใดทไมเปนความจรงเกยวกบระบบหมนเวยนเลอดของสตวเลยงลกดวยนานมก. มเลอดผานหวใจถง 2 ครงกอนทจะไปยงอวยวะอนข. อตราของเลอดทไหลผานหวใจของสตวเลยงลกดวยนานมเรวกวาของสตวมกระดก

สนหลงชนตาประมาณ 2 เทาค. เลอดทมออกซเจนสงจะไมปะปนกบเลอดทมออกซเจนตาง. สตวเลอดอนทกกลมมรปแบบของระบบหมนเวยนเลอดคลายคลงกน

แบบทดสอบหลงเรยน ประจาชดกจกรรมการเรยนรชดท 1 เรอง การลาเลยงสารในรางกายของสตว

173

6. เลอดของสตวในขอใดไมมสก. กง ข. พยาธตวตดค. แมลงสาบ ง. แมเพรยง

7. สตวทมระบบหมนเวยนเลอดแบบวงจรเปด คอสตวชนดใดก. กง ป แมลง ข. หอย แมลง ไสเดอนค. ปลา มานา กบ ง. พลานาเรย กง กง

8. หวใจเทยมของไสเดอนดนทาหนาทเหมอนกบโครงสรางใดของมนษยก. หวใจ ข. เสนเลอดและหวใจค. เวนตรเคล ง. เอเตรยม

9. ขอใดแสดงทศทางการไหลเวยนของเลอดในปลาไดอยางถกตองA = เอเตรยม B = เวนตรเคลC = สวนตาง ๆ ของรางกาย D = เหงอกก. B A D C Bข. A B D C Aค. A B C B D A .ง. B D A B C B

10. สตวในขอใดตอไปนมจานวนหองหวใจแตกตางจากสตวในขออนก. นก ข. สตวเลยงลกดวยนมค. กบ ง. จระเข

***************************************************************************

174

ชอ-สกล...................................................................................................ชน......................เลขท.........................โรงเรยน.....................................

ขอ ก ข ค ง

123456789

10

กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลงเรยน ประจาชดกจกรรมการเรยนร

ชดท 1 เรองการลาเลยงสารในรางกายของสตว

175

1. ง. สตวทกชนด2. ก. แมลง3. ข. มผวหนงชวยในการหายใจ4. ข. เลอดไหลเวยนไปยงเซลลตางๆไดทวถง5. ข. อตราของเลอดทไหลผานหวใจของสตวเลยงลกดวยนานมเรวกวาของสตว

มกระดกสนหลงชนตาประมาณ 2 เทา6. ค. แมลงสาบ7. ก. กง ป แมลง8. ข. เสนเลอดและหวใจ9. ข. A B D C A10. ค. กบ

******************************************************************************

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนชดท 1 เรอง การลาเลยงสารในรางกายของสตว

176

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาเรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

ชนมธยมศกษาปท 4

คาชแจง แบบทดสอบนเปนแบบปรนย จานวน 30 ขอ ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยง 1 ขอ แลวทาเครองหมาย (X) ลงในกระดาษคาตอบ

.............................................................................................................................................................

1. สงมชวตเซลลเดยวมวธการลาเลยงสารอยางไรก. ผานระบบหมนเวยนเลอดข. ผานผนงหลอดเลอดฝอยค. ผานเยอหมเซลลซงสมผสกบสงแวดลอมโดยตรงง. ถกทงขอ ก. และ ค.

2. สตวชนดใดทมระบบแลกเปลยนแกสระหวางเซลลในรางกายทาหนาทไดโดยไมตองพงพาระบบหมนเวยนโลหตเลย

ก. หอยทาก ข. ตกแตนค. กง ง. หมกกลวย

3. สตวทมระบบหมนเวยนเลอดแบบวงจรเปด คอสตวชนดใดก. กง ป แมลง ข. หอย แมลง ไสเดอนค. ปลา มานา กบ ง. พลานาเรย กง กง

4. หวใจหองลางซายเปนหองทสงเลอดไปเลยงทวรางกาย แตหวใจหองลางขวาเปนหองทสงเลอดไปยงปอด ถาเราผาหวใจด นกเรยนคดวาควรจะพบหวใจมลกษณะอยางไร

ก. หวใจหองลางขวานาจะมผนงหนากวาหองลางซายข. หวใจหองลางซายนาจะมผนงหนากวาหองลางขวาค. หวใจทงสองหองมผนงหนาเทาๆกนง. หวใจหองบนจะมผนงบางกวาหองลาง

177

จงใชรปภาพตอไปนตอบคาถาม ขอ 5-6

5. จากรป จงเตมขอความลงในชองวางใหถกตองตามลาดบหมายเลขก. เอออรตา ซพเรยเวนาคาวา อนฟเรยเวนาคาวาข. อนฟเรยเวนาคาวา ซพเรยเวนาคาวา เอออรตาค. ซพเรยเวนาคาวา อนฟเรยเวนาคาวา เอออรตาง. เอออรตา อนฟเรยเวนาคาวา ซพเรยเวนาคาวา

6. จากรป หมายเลข 1 คอหลอดเลอดททาหนาทใดก. นาเลอดจากสวนหวและแขนเขาสหวใจข. นาเลอดจากสวนลาตวและขาเขาสหวใจค. นาเลอดไปฟอกทปอดง. นาเลอดออกจากหวใจไปเลยงรางกาย

7. เสยงหวใจเสยงแรกเกดจากสาเหตใดก.หวใจหองลางบบตวอยางแรงข.หวใจหองบนบบตวอยางแรงค. ลนหวใจ atrioventricular valve ปด เนองจากหวใจหองลางบบตวง. ลนหวใจ semilunar valve ปด เนองจากหวใจหองลางคลายตว

178

8. สวนปลายของเสนเลอดเอออรตาตดตอกบหวใจหองใดก. หองบนซาย ข. หองบนขวาค. หองลางซาย ง. หองลางขวา

9. หวใจหองลางขวาตดตออยกบเสนเลอดชนดใดและมลนหวใจชนดใดกนอยก. พลโมนารอารเทอร ลนเซมลนาร ข. พลโมนารเวน ลนเซมลนารค. พลโมนารอารเทอร ลนไบคสปด ง. พลโมนารเวน ลนไตรคสปด

10. หลอดเลอดทนาเลอดมาเลยงกลามเนอหวใจมกหลอด คอหลอดเลอดชนดใดก. 1 หลอด คอหลอดเลอดเวนาคาวาข. 2 หลอด คอหลอดเลอดโคโรนารอารเทอรค. 1 หลอด คอหลอดเลอดพลโมนารเวนง. 2 หลอด คอหลอดเลอดอนฟเรยเวนาคาวา

11. ขอใดอธบายความหมายของอารเทอร (artery) ไดถกตองทสดก. เสนเลอดทนาเลอดทมปรมาณออกซเจนสงข. เสนเลอดทนาเลอดทมปรมาณออกซเจนสงออกจากหวใจค. เสนเลอดทนาเลอดออกจากหวใจทงหมดง. เสนเลอดทนาเลอดจากปอดเขาสหวใจ

12. แกสจะซมผานเขาและออกจากระบบเลอดของคน โดยซมผานผนงของหลอดเลอดเวนอารเทอร และเสนเลอดฝอยไดมากนอยเพยงใด

ก. ผานไดพอๆกนข. ผานไดเฉพาะผนงเสนเลอดฝอยค. ผานผนงเสนเลอดฝอยไดมากแตผานผนงเวนและอารเทอรไดเลกนอยง. ผานผนงเสนเลอดฝอยไดมากทสด รองลงมาเปนเสนเวนและนอยทสดในอารเทอร

179

13. ถานกเรยนจะทาการตรวจวดความดน เสนเลอดทเหมาะสมในการตรวจวดความดนคอเสนเลอดใดและทบรเวณใด

ก. เสนเลอดดาทปลายแขน ข. เสนเลอดดาทตนแขนค. เสนเลอดแดงทปลายแขน ง. เสนเลอดแดงทตนแขน

14. ในการบรจาคโลหตหรอเจาะเลอดเพอนาไปตรวจหาปรมาณสารตาง ๆ จากหลอดเลอดดาเนองจากสาเหตใด

ก. ผนงบางทสดข. ขนาดใหญทสดค. มองเหนไดงายง. ปรมาณของเลอดอยภายในมากทสด

15. ในขณะทนอนบนพนราบ แรงดนเลอดภายใน vein บรเวณใดจะตาทสดก. บรเวณปลายเทา ข. บรเวณสมองค. บรเวณหนาอก ง. บรเวณตนแขน

16. ขอใดเรยงลาดบความดนเลอดภายในเสนเลอดจากสงสดไปตาสดไดถกตองก. carotid artery, pulmonary artery, arteriole, pulmonary veinข. pulmonary vein, carotid artery, pulmonary artery, arterioleค. carotid artery, arteriole, pulmonary artery, pulmonary veinง. pulmonary artery, carotid artery, arteriole, pulmonary vein

17. ขอความใดตอไปนไมเปนความจรงเกยวกบโรคความดนโลหตสงก. เปนโรคทเกดเฉพาะในคนอวนข. มโอกาสเปนในพวกทชอบทานอาหารเคมจดค. ผชายทเปนโรคนมโอกาสเสยชวตไดงายกวาผหญงง. เปนโรคทมความดนเลอดสงกวา 150/ 100 มม.ของปรอท

180

18. “นางสาวเอประสบอบตเหต เสยเลอดอยางมาก โดยนางสาวเอมหมเลอด AB แตโรงพยาบาลไมมหมเลอด AB จงใหหมเลอด O ของนายบแทน” จากสถานการณดงกลาวนกเรยนเหนดวยหรอไม

ก. เหนดวย เพราะหมเลอด ABO ของทง 2 คนเขากนไดข. ไมเหนดวย เพราะหมเลอด ABO ของทง 2 คนเขากนไมไดค. เหนดวย เพราะหมเลอด Rh เหมอนกนง. ไมเหนดวย เพราะหมเลอด Rh ตางกน

19. อวยวะในขอใดตอไปนไมเปนสวนหนงของระบบนาเหลองในรางกายมนษยก. มาม ข. ทอนซลค. ตอมไทมส ง. ตอมหมวกไต

20. ระบบทอนาเหลองจะทาหนาททาลายเชอโรคทเขาสรางกายโดยวธใดก. phagocytosis และ plasmolysis ข. phagocytosis และ antibodiesค. amoeboid movement และ phagocytosis ง. hemolysis และสราง antigen

21. เสนทางของนาเหลองในทอนาเหลองบรเวณลาไสจะถกลาเลยงไปทใดตามลาดบก. ทอนาเหลอง -> ตบ -> หวใจข. ทอนาเหลอง -> หวใจ -> รางกายค. ทอนาเหลอง -> รางกาย -> หวใจง. ทอนาเหลอง -> รางกาย

22. การไหลเวยนนาเหลองในระบบนาเหลองกบการไหลเวยนเลอดในระบบหมนเวยนเลอดเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร

ก. เหมอน เพราะระบบหมนเวยนเลอดและระบบ นาเหลองมทศทางการไหลเขาสหวใจอยางเดยว

ข. เหมอน เพราะระบบหมนเวยนเลอดและระบบนาเหลองมการไหลเขาและออกจากหวใจ

ค. ไมเหมอน เพราะระบบนาเหลองมการไหลเขาและออกจากหวใจ แตระบบหมนเวยนเลอดมทศทางการไหลเขาสหวใจอยางเดยว

ง. ไมเหมอน เพราะระบบหมนเวยนเลอดมการไหลเขาและออกจากหวใจ แตระบบนาเหลองมทศทางการไหลเขาสหวใจอยางเดยว

181

23. การนานาเหลองกลบเขาสระบบหมนเวยนเลอด ทอนาเหลองใหญจะนานาเหลองเปดเขาสบรเวณใด

ก. เสนเออรตา ข. เสนเวนใกล ๆ หวใจค. เสนเลอดฝอย ง. เสนอารเทอร

24. คณสมบตดงตอไปน เปนคณสมบตของสารใดA. เปนโปรตนชนด immunoglobulinB. รางกายสรางขนเมอถกกระตนจากแอนตเจนC. ทาปฎกรยาจาเพาะกบแอนตเจนD. ทาหนาทตอสกบสงแปลกปลอมในรางกาย

ก. เซรม ข. วคซนค. ทอกซอยด ง. แอนตบอด

25. เดกชายจรายเคยเปนคางทมมากอน แมจะเลนคลกคลกบเพอนทเปนโรคคางทม จรายกไมเปนโรคนอกแสดงวาจรายมการสรางภมคมกนแบบใด

A. ภมคมกนโดยกาเนดB. ภมคมกนจาเพาะC. ภมคมกนกอเองD. ภมคมกนรบมา

ก. A และ C ข. A และ Dค. B และ C ง. B และ D

26. การสรางภมคมกนทเกดจากการกระตนโดยตรง โดยแอนตเจนเรยกวาอะไรก. active immunity ข. passive immunityค. Antibody ง. toxiod

27. เซลลททาหนาทเปนภมคมกนโดยการกนสงแปลกปลอมแบบฟาโกไซโทซสคอก. ลมโฟไซตนวโทรฟล ข. นวโทรฟล มอโนไซตค. เบโซฟล มอโนไซต ง. ลมโฟไซตเบโซฟล

182

28. หากนกเรยนถกงมพษกด นกเรยนจะตองไดรบสงใดจงจะชวยชวตของนกเรยนไวไดก. ทอกซอยดแกพษง ข. วคซนปองกนพษงค. เซรมแกพษง ง. เมดเลอดขาว

29. ขอใดเปนขอดของภมคมกนแบบรบมาก. มอายยาวนานข. มอายสนค. มผลตอตานเชอโรคทนทง. มฤทธตอตานเชอโรคตาง ๆ หลายโรค

30. ลกษณะดงตอไปนเปนความผดปกตของระบบภมคมกน ซงเปนสาเหตทาใหเกดโรคใดA. ภมคมกนบกพรองอนเกดจากเชอไวรสB. ไวรสจะทาลายเมดเลอดขาวซงเปนแหลงสรางภมตานทานC. เชอไวรสเขาไปในเซลลเมดเลอดขาวชนดทD. เมอไวรสเขาสรางกายจะกระจายไปยงอวยวะตาง ๆ

ก. โรคเอสแอลอ ข. โรคภมแพค. โรคเอดส ง. โรคลปส

******************************ขอใหทกคนโชคด*********************************

183

เฉลยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยา

1. ค 16. ก2. ข 17. ก3. ก 18. ก4. ข 19. ง5. ก 20. ข6. ก 21. ข7. ค 22. ง8. ค 23. ข9. ก 24. ง

10. ข 25. ค11. ค 26. ก12. ข 27. ข13. ง 28. ค14. ง 29. ค15. ค 30. ค

184

แบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะหเรอง ระบบหมนเวยนเลอด ระบบนาเหลองและระบบภมคมกน

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

คาชแจง แบบทดสอบนเปนแบบปรนย จานวน 20 ขอ ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยง 1 ขอ แลวทาเครองหมาย (X) ลงในกระดาษคาตอบ

.............................................................................................................................................................

1. สตวกลมไหนมระบบหวใจตางกนก. ปลา, มานา ข. กบ, เตาค. เตา, ตะพาบนา ง. เตา, นก

2. ระบบหมนเวยนเลอดแบบเปดพบไดในสตวกลมใดก. กง ไสเดอน ข. ไสเดอน ปค. ปลา กง ง. กง ป

3. กลมปลาทกชนดทงปลาปากกลม ปลากระดกออน และปลากระดกแขง จะมระบบหมนเวยนเลอดแตกตางจากสตวชนดใด

ก. กบ ข. จระเขค. นก ง. สนข

4. ถาลนหวใจทกนระหวางหองบนซายและลางซายถกทาลายลง จะเกดผลอยางไรก. เลอดในรางกายจะม CO2 เพมขนข. เลอดในรางกายจะมความดนลดลงค. เลอดในรางกายจะมปรมาณลดลงง. เลอดทปอดจะมปรมาณเพมขน

185

5. ความหนาของผนงหองหวใจ สมพนธกบการบบตวของกลามเนอหวใจอยางไรก. หองหวใจทกลามเนอบางจะออกแรงบบตวมาก สงเลอดใกลข. หองหวใจทกลามเนอบางจะออกแรงบบตวนอย สงเลอดไกลค. หองหวใจทกลามเนอหนาจะออกแรงบบตวมาก สงเลอดไกลง. หองหวใจทกลามเนอหนาจะออกแรงบบตวนอย สงเลอดใกล

6. จากรป หวใจผาซก หมายเลขใดนาเลอดทมแกสออกซเจนสง

ก. 1 และ 2 ข. 2 และ 4ค. 1 และ 3 ง. 3 และ 4

7. บคคลในขอใดตอไปนมความดนเลอดสงทสดก. ผชายอวน อาย 50 ข. ผหญงอวน อาย 50ค. ผหญงผอม อาย 50 ง. ผชายผอม อาย 50

8. คณสมบตในขอใดไมจดเปนคณสมบตของหลอดเลอดอารเทอรก. มขนาดเลก ผนงบางมาก ข. ผนงหนาค. มความยดหยนมากทสด ง. ประกอบดวยเนอเยอ 3 ชน

9. คณสมบตในขอใดไมจดเปนคณสมบตของหลอดเลอดเวนก. ผนงบางกวาหลอดเลอดอารเทอรข. ความดนเลอดในหลอดเลอดตาค. มความยดหยนมากทสดง. ประกอบดวยเนอเยอ 3 ชน

ปอดรางกาย

1

2

3

4

186

10. ถาหากฮโมโกลบนของคนละลายอยในนาเลอด จะมผลอยางไรตอระบบหมนเวยนเลอดก. ความดนเลอดจะลดตาลงมากข. ความดนเลอดจะเพมสงมากค. ความดนเลอดจะลดตาชวคราวง. ความดนเลอดจะไมเปลยนแปลง

11. เมอทดลองกามอขวาไวดานบนของปลายแขนซายใหแนนแลวลบไปทางขอมอ สงเกตหลอดเลอดบนฝามอซายโปงออกชดเจนและโปงมากบางแหง เมอลบมอขวาไปทศทางตรงขามจะเหนหลอดเลอดแฟบ ทาการทดลองนเพอทดสอบเรองใด

ก. เลอดในอารเตอรไหลจากปลายแขนไปทางนวมอข. ทศทางการไหลของเลอดในหลอดเลอดอารเตอรและลนในหลอดเลอดค. ทศทางการไหลของเลอดในหลอดเลอดตางๆทงอารเตอร เวน หลอดเลอดฝอยง. เลอดในหลอดเลอดเวนไหลจากนวมอไปทางแขนโดยมลนในหลอดเลอดเวน

กนไมใหเลอดไหลยอนกลบ

12. ถาพอเลอดหม AB และแมเลอดหม O ขอความตอไปนขอใดถกตองก. ลกทเกดจะมหมเลอด AB อยดวยข. ลกทเกดมหมเลอด AB, A, B, Oค. ลกทเกดมเฉพาะหมเลอด AB และ O เทานนง. ลกทเกดมเฉพาะหมเลอด A และ B เทานน

13. การจาแนกหมเลอดตามระบบ ABO ใชลกษณะใดเปนเกณฑในการจาแนกก. แอนตเจนทเยอหมเซลลเมดเลอดแดง ข. แอนตเจนทเยอหมเซลลเมดเลอดขาวค. แอนตบอดของหมเลอด ง. ถกตองทกขอ

14. หากนกเรยนเกดอบตเหตเสยเลอดมาก โดยนกเรยนมเลอดหม A แตทโรงพยาบาลขาดเลอดหมA นกเรยนตองไดรบเลอดหมใดแทน นกเรยนจงจะปลอดภยทสด

ก. หม AB ข. หม Bค. หม O ง. หม A และ AB

187

15. คนไขรายหนงไดรบสารทเปนตวหยดยงการทางานของทรอมโบพลาสทนในระหวางผาตดหวใจ หลงผาตดคนไขรายนจาเปนตองการเลอดจานวนมาก เลอดทเหมาะสมสาหรบใหคนไขนควรเปนอยางไร

ก. เลอดในธนาคารเลอดทยงไมหมดอายทกประเภทข. เลอดในธนาคารเลอดทยงไมหมดอาย แตมจานวนฮโมโกลบนสงค. เลอดทมอาย 10-20 วน หลงจากเจาะจากผบรจาคและมฮโมโกลบนสงง. เลอดทมอาย 1-2 วน หลงจากเจาะจากผบรจาคโดยไมคานงถงฮโมโกลบน

16. ระบบหมนเวยนนาเหลองแตกตางจากระบบหมนเวยนเลอดอยางไรA. ในนาเหลองมเซลลเมดเลอดขาว แตในเลอดมทงเซลลเมดเลอดขาวและเซลล

เมดเลอดแดงB. นาเหลองหมนเวยนไดโดยอาศยการบบตวของกลามเนอเรยบแตเลอดหมนเวยนได

เพราะการบบตวของหวใจC. นาเหลองจะอยภายในทอนาเหลองตลอดเวลา แตเลอดอาจจะไมอยในหลอดเลอดไดก. ขอ A และ B ข. ขอ A และ Cค. ขอ B และ C ง. ถกทกขอ

17. ระบบภมคมกน (immune system) ประกอบดวย อวยวะและเซลลสาคญ ๆ ไดแกอะไรบางA. เซลลเมดเลอดขาว B. เซลลเมดเลอดแดงC. ตอมนาเหลอง D. เพลตเลตE. ตอมไทมส F. ตบออน

ก. ขอ A, B และ C ข. ขอ B, C และ Dค. ขอ A, C และ E ง. ขอ D, E และ F

18. ขอใดตอไปนสมพนธกนมากทสดก. ภมคมกนกอเอง-เซรมข. ภมคมกนกอเอง-วคซนค. ภมคมกนรบมา-ทอกซอยดง. ภมคมกนรบมา-จลนทรยทตายแลว

188

19. การสรางภมคมกนตอเนอเยอตนเองหมายถงขอใดก. ภมแพจากความผดปกตของการสรางแอนตบอดข. การสรางสารบางชนดเพอมากระตนใหเกดการแบงเซลลไดโดยอตโนวตค. ภมคมกนบกพรองเนองมาจากการไดรบเชอไวรสบางชนดแตไมรนแรงง. ความผดปกตทรางกายสรางภมคมกนขนมาตอตานเซลลของตวเองตลอดเวลา

20. ขอใดตอไปน มความสมพนธกนมากทสดก. โรคภมแพ-เปนโรคทางพนธกรรมข. โรคเอสแอลอ-รางกายสรางภมตานทานตอเนอเยอของตวเองค. โรคเอดส-เชอไวรส HIVง. ถกตองทกขอ

*****************************ขอใหทกคนโชคด*********************************

189

เฉลยแบบทดสอบวดทกษะการคดวเคราะห

1. ง 11. ง2. ง 12. ง3. ง 13. ก4. ข 14. ค5. ค 15. ง6. ง 16. ค7. ข 17. ค8. ก 18. ข9. ค 19. ง10. ข 20. ง

190

ประวตยอของผวจย

ชอ-สกล นางสาววรรณพร ยมฉายวน เดอน ปเกด 1 ตลาคม พ.ศ. 2533สถานทเกด อาเภอโคกเจรญ จงหวดลพบรสถานทอยปจจบน 90 หมท 5 ตาบลโคกเจรญ อาเภอโคกเจรญ

จงหวดลพบร 15250ประวตการศกษา

พ.ศ. 2551 ระดบชนมธยมศกษาตอนปลายโรงเรยนโคกเจรญวทยา จงหวดลพบร

พ.ศ. 2555 วทยาศาสตรบณฑต (ชววทยา)มหาวทยาลยบรพา จงหวดชลบร

พ.ศ. 2559 การศกษามหาบณฑต (การสอนวทยาศาสตร)มหาวทยาลยบรพา จงหวดชลบร