ผลกระทบของการปรบขนภาษตอพฤตกรรมของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล กรณศกษา: อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

โดย

นายทพาธรณ ธนตถพงษชย

งานวจยเฉพาะเรองนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร เศรษฐศาสตรมหาบณฑต สาขาเศรษฐศาสตรธรกจ

คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปการศกษา 2558

ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร

ผลกระทบของการปรบขนภาษตอพฤตกรรมของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล กรณศกษา: อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

โดย

นายทพาธรณ ธนตถพงษชย

งานวจยเฉพาะเรองนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

เศรษฐศาสตรมหาบณฑต สาขาเศรษฐศาสตรธรกจ

คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปการศกษา 2558

ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร

THE EFFECT OF INCREASING ALCOHOL TAX RATE TO CUSTOMER BEHAVIOR: A CASE STUDY OF MUANG NONTHABURI

BY

MR. DIBADHORN DHANATBONGJAYA

A CASE STUDY RESEARCH SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF

THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER DEGREE OF ARTS

BUSSINESS ECONOMICS

FACULTY OF ECONOMICS

THAMMASAT UNIVERSITY

ACADEMIC YEAR 2015

COPYRIGHT OF THAMMASAT UNIVERSITY

(1)

หวของานวจยเฉพาะเรอง ผลกระทบของการปรบขนภาษตอพฤตกรรมของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล กรณศกษา: อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

ชอผเขยน นายทพาธรณ ธนตถพงษชย ชอปรญญา เศรษฐศาสตรมหาบณฑต (เศรษฐศาสตรธรกจ) สาขาวชา/คณะ/มหาวทยาลย เศรษฐศาสตรธรกจ เศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร อาจารยทปรกษางานวจยเฉพาะเรอง รองศาสตราจารย ดร. พระ เจรญพร ปการศกษา 2558

บทคดยอ

การศกษาเรองนมวตถประสงคเพอศกษาผลกระทบของการปรบขนภาษตอพฤตกรรมของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล โดยมกลมตวอยางคอ สถานประกอบการทตงบรเวณแนวรถไฟฟาสายสมวงตงแตสถานวงศสวางถงสถานบางรกนอยทาอฐ ซงแบงเปน 4 กลม ไดแก (1) กลมรานอาหารทวไป (2) กลมรานอาหารกงผบ (3) กลมผบ บาร ดสโกเทค และ (4) กลมรานคาราโอเกะ เลาจน ซ งพจารณาจากแนวคดโครงสราง พฤตกรรม และผลการด าเนนงานของตลาด (SCP paradigm) และการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค (SWOT) และเพอศกษาปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอลเมออตราภาษเพมขน โดยมกลมตวอยางคอ ประชาชนทมอายมากกวา 20 ป ในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ทดมเครองดมแอลกอฮอล จ านวน 400 ตวอยาง ซงมการประยกตแนวคดผลกระทบภายนอกเกยวกบภาษมาใชในงานศกษาน โดยใชสถต Independent Sample T-Test, F-test (One-Way ANOVA) และ Chi-Square ในการทดสอบสมมตฐาน

ผลการศกษาสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล พบวา โครงสรางตลาดของธรกจรานจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล เปนแบบกงแขงขนกงผกขาด เนองจากมธรกจรานคาจ านวนมาก โดยมลกษณะเครองดมแอลกอฮอลทไมแตกตางกน และไมมการกดกนการเขามาของผประกอบการรายใหม โดยทกลมรานอาหารทวไปมจดแขงคอ ราคาถก และเปดใหบรการในชวงกลางวน จดออนคอ ตงอยบนฟตบาทรมถนน ไมมทส าหรบจอดรถ และไมมหองน าไวบรการ สวนกลมรานอาหารกงผบมจดแขงคอ บรรยากาศของรานสวยงาม มดนตรฟง และมพรตตสาวเชยรเบยร จดออนคอ ราคาแพงกวารานอาหารทวไป สวนกลมผบ บาร และดสโกเทคมจดแขงคอ มดนตรสดฟง และมพนทส าหรบการเตนร า จดออนคอ มการจ ากดอายของลกคา ในขณะทกลมคาราโอเกะและเลาจน มจดแขงคอ การมหองสวนตว และมเดกนงดรงค จดออนคอ มการจ ากดอายและเพศของลกคาทจะใชบรการ โดยปจจยทสงเสรมการด าเนนธรกจ ไดแก การขยายตวของอสงหารมทรพย และการขยายเสนทางเดนรถไฟฟาท าใหมผทยายถนฐานมาอยเพมขน สวนอปสรรคในการด าเนนธรกจ

(2)

ไดแกมาตรการควบคมการบรโภคแอลกอฮอลของภาครฐ ไมวาจะเปนการเพมอตราภาษ นโยบายรณรงคการเมาไมขบ และการเขมงวดเรองเวลาการเปด-ปดสถานบนเทง

ส าหรบการศกษาปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงบรโภคของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอลเมออตราภาษเพมขน กลมตวอยางจ านวน 400 ตวอยาง สวนใหญเปนชายโสด อายระหวาง 31 - 40 ป ระดบการศกษาปรญญาตร อาชพพนกงานบรษทเอกชน มรายไดตอเดอน 20,000 - 25,000 บาท ซงผลการศกษาพบวา เพศหญง, ผทมสถานภาพโสด, ผทจบการศกษาต ากวาปรญญาตร ผทมอาชพธรกจสวนตว, ผทมรายไดตอเดอนต ากวา 25,000 บาท, ผทนยมดมเครองดม RTD และผทมความถในการดมนอยกวา 2 ครงตอสปดาห จะมความยดหยนของอปสงคตอราคาสงกวากลมอนๆ จงสงผลใหมการการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลทมากกวากลมอนๆ ในทางตรงกนขามผทมอายมากกวา 50 ป, ผทมอาชพขาราชการ/ พนกงานของรฐ, ผทดมคนเดยว, ผทนยมดมแบลค เลเบล และผทมความถในการดม 6 - 7 ครงตอสปดาห จะเปนกลมทมความยดหยนตอราคานอย ซงจะสงผลใหการเปลยนแปลงพฤตกรรมในการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลนอยกวากลมอนๆ

ค าส าคญ: ภาษ, พฤตกรรมของผบรโภค, เครองดมแอลกอฮอล

(3)

Case Study Research Title THE EFFECT OF INCREASING ALCOHOL TAX RATE TO CUSTOMER BEHAVIOR: A CASE STUDY OF MUANG NONTHABURI

Author Mr. Dibadhorn Dhanatbongjaya Degree Master of Arts (Business Economics) Department/Faculty/University Business Economics Economics Thammasat University Case Study Research Advisor Associate Professor Peera Charoenporn, Ph.D. Academic Year 2015

ABSTRACT

The objective of this study was to explore the effect of increasing alcohol tax rate to customer behavior. The sample group comprised public houses located in the area of MRT purple line from Wongsawang station to Bangrak Noi-Tha It station. It was categorized to four groups: (1) restaurants (2) pub and restaurants (3) pubs bars discotheques and (4) karaoke lounges. The market structure, conduct and performance (SCP paradigm) and SWOT analysis were applied for the study. This study examined factors influencing consumption behavior of alcohol consumers when the tax rate is increased. The sample group consisted of 400 cases which have aged 20 years or older in Muang Nonthaburi, Nonthaburi province who consumed alcohol. Independent Sample T-Test, F-test (One-Way ANOVA) and Chi-square were employed for hypothesis test.

The study found that the market structure of public houses was monopolistic competition market since there were a large number of stores with similar alcoholic beverage and low barrier against new entrants. The strengths of restaurants were inexpensive and open during daytime while their weaknesses were location at footpath, no car park and no restroom service. The strengths of pub and restaurants were nice atmosphere, music and beer promotion girl while their weakness was more expensive than restaurant. The strengths of pubs bars and discotheques were live music and space for dancing while weakness was age limit of clients. The strengths of karaoke and lounge were private room and hostess while weakness was limitation of age and gender of clients. Moreover, the business opportunities were property expansion and light rail expansion inducing more dwellers in the area. The business threats were government measures on alcohol

(4)

consumption including tax increase, no drunk-driving campaign and intensive measure on public houses opening hours.

The study about effect of increasing alcohol tax rate to customer behavior. The samples of this study were consists of 400 observations which majority are male, aged between 31 and 40 years, education level was Bachelor’s degree, occupation was private company employees and incomes between 20,000 and 25,000 Baht. The results found female, single, education level under Bachelor’s degree, self-employed, incomes under 25,000 Baht, people who drinking RTD and drinking under 2 times/week were have a high elasticity of demand that reflection to changes of customer behavior was high. In other hands, aged over 50 years, government officer, people who drinking alone and drinking Black Label and drinking 6 - 7 times/week were have a low elasticity of demand that reflection to changes of customer behavior was low.

Keywords: Alcohol tax rate, Customer behavior, Alcoholic beverage

(5)

กตตกรรมประกาศ

งานวจยเฉพาะเรองฉบบนส าเรจลลวงไปไดอยางเรยบรอยด เนองดวยความกรณาของอาจารยทปรกษางานวจยเฉพาะเรอง ผ วจยจงขอกราบขอบพระคณทาน รองศาสตราจารย ดร.พระ เจรญพร ทไดกรณาสละเวลาอนมคาเพอเปนอาจารยทปรกษางานวจยเฉพาะเร องฉบบน ซงทานไดคอยใหค าปรกษาและขอคดเหนอนเปนประโยชนตอการศกษา นอกจากนผ วจยขอขอบพระคณ อาจารย ดร.อนณ อรณเรองสวสด ทไดกรณาสละเวลาอนมคาเพอมาเปนกรรมการงานวจยเฉพาะเรอง โดยทานไดใหค าแนะน าในการแกไขปรบปรงงานวจยใหสมบรณ และเปนไปดวยความเรยบรอย

ผวจยขอขอบพระคณคณาจารยคณะเศรษฐศาสตรและวทยากรทกทาน ซงทานทงหลายไดสงสอนและใหความรทมประโยชนตอการศกษาและการด าเนนชวตของผวจย

ผ วจยขอขอบพระคณเจ าหนาท และบคลากรโครงการ เศรษฐศาสตร ธรก จ มหาวทยาลยธรรมศาสตร ทใหความชวยเหลอในระหวางการศกษา และการด าเนนงานวจย ผวจยขอขอบพระคณบดา มารดา พชาย และนองสาว ของผวจย รวมถงเพอนๆ ในโครงการเศรษฐศาสตรธรกจ รนท 13 ทคอยชวยเหลอและเปนก าลงใจใหแกผวจย จนกระทงงานวจยเฉพาะเรองฉบบนส าเรจลลวง คณคาและประโยชนจากงานวจยเฉพาะเรองฉบบน ผวจยขอมอบใหแดบดา มารดา พชาย และนองสาว ทไดใหก าลงใจผวจยมาโดยตลอด ถาหากมขอผดพลาดประการใด ผวจยขอนอมรบไวแตเพยงผเดยว พรอมทงกราบขออภย ไว ณ ทน นายทพาธรณ ธนตถพงษชย

(6)

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย (1) บทคดยอภาษาองกฤษ (3) กตตกรรมประกาศ (5) สารบญตาราง (9) สารบญภาพ (11) บทท 1 บทน า 1

1.1 ปญหาและความส าคญของการศกษา 1 1.2 วตถประสงคของการศกษา 5 1.3 ขอบเขตของการศกษา 5 1.4 ขอมลและแหลงขอมล 5 1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 6 1.6 วธการศกษา และกรอบการวเคราะห 6 1.7 นยามศพท 8 1.8 เคาโครงงานวจยเฉพาะเรอง 8

บทท 2 แนวคดทฤษฎทเกยวของ และวรรณกรรมปรทศน 9 2.1 ทฤษฎและแนวคดทเกยวของ 9

2.1.1 แนวคดผลกระทบภายนอก (Externality) 9 2.1.2 แนวคดเกยวกบการเกบภาษของภาครฐ (Taxes) 12 2.1.3 แนวคดความยดหยนของอปสงค (Elasticity of Demand) 14

2.2 วรรณกรรมปรทศน 17 2.2.1 งานศกษาดานปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล 17 2.2.2 งานศกษาดานผลกระทบของการขนภาษตอผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล 19

(7)

บทท 3 ระเบยบวจย 21

3.1 ศกษาสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล 21 ในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

3.1.1 ก าหนดขนาดกลมตวอยาง 21 3.1.2 วธการศกษา 22 3.1.3 ค าถามส าหรบการสมภาษณผบรโภค 23 3.1.4 ค าถามส าหรบการสมภาษณผประกอบการ 23

3.2 ศกษาผลกระทบของการเพมขนของอตราภาษตอพฤตกรรมการบรโภค 24 ของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอลในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร 3.2.1 ก าหนดขนาดกลมตวอยาง 24 3.2.2 การเกบรวบรวมขอมล 25 3.2.3 วธการวเคราะหขอมล 25 3.2.4 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน 26 3.2.5 การก าหนดคาตวแปร 31 3.2.6 สมมตฐานของงานศกษา 34

บทท 4 สภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล ในเขตพนทอ าเภอเมอง 35 จงหวดนนทบร

4.1 ลกษณะโครงสรางตลาดของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล 35 4.2 กลยทธในการแขงขนในดานราคาและดานทไมเกยวของกบราคา 40 4.3 การวเคราะหสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล 43 4.4 การปรบตวของผบรโภคและผประกอบการทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล 49

ตอการปรบเพมภาษแอลกอฮอลของภาครฐ บทท 5 ผลการศกษาผลกระทบของการเพมขนของอตราภาษตอพฤตกรรมการบรโภค 50

ของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล ในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร 5.1 วเคราะหผลการทดสอบความเชอมน (Reliability) 50 5.2 การตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปร 51 5.3 การวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตร และพฤตกรรมการบรโภค 52

เครองดมแอลกอฮอล 5.4 การวเคราะหระดบความคดเหนของทศนคตดานพฤตกรรมของผบรโภค 58

ทเปลยนไปตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล 5.5 การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปของ 59

ผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล

(8)

5.6 การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลง 68 ของผบรโภคเนองจากการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล

บทท 6 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ 72

6.1 สรปผลการศกษา 72 6.2 ขอเสนอแนะทางธรกจ 74 6.3 ขอเสนอแนะตอภาครฐ 74 6.4 ขอเสนอแนะตอการศกษาในอนาคต 75

รายการอางอง 76 ภาคผนวก

ภาคผนวก ก แบบสอบถามงานวจย 78 ภาคผนวก ข ผลการทดสอบสมมตฐานปจจยทมอทธพลตอทศนคตการเปลยนแปลง 80

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล ภาคผนวก ค ผลการทดสอบสมมตฐานปจจยทมอทธพลตอการบรโภคแอลกอฮอล 95

ทลดลงของผบรโภค ประวตผเขยน 99

(9)

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1.1 อตราการจดเกบภาษสรา พ.ศ. 2556 3 1.2 ราคาขายสงสราและเบยร กอนและหลงการปรบภาษเขาสกองทนพฒนา 4 การกฬาแหงชาต 3.1 การค านวณคา F-Test (One-Way ANOVA) 27 3.2 การเลอกสถตทดสอบปจจยทมผลตอทศนคตตอพฤตกรรมทเปลยนแปลงในการ 29 บรโภคเครองดมแอลกอฮอล 3.3 การเลอกสถตทดสอบปจจยทมอทธพลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภค 30 3.4 การก าหนดคาตวแปรในงานศกษา 31 3.5 สมมตฐานของงานศกษา 34 4.1 กลยทธการแขงขนดานราคาของธรกจรานจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล 40 4.2 กลยทธการแขงขนดานทไมเกยวของกบราคาของธรกจรานจ าหนายเครองดม 42 แอลกอฮอล 4.3 จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานอาหารทวไป 43 4.4 จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานอาหารกงผบ 45 4.5 จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานประเภทผบ, บาร, 46 ดสโกเทค 4.6 จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานประเภทคาราโอเกะ, 47 เลาจน 5.1 ผลการทดสอบความเชอมนของแบบสอบถาม 50 5.2 ผลการตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปร 51 5.3 จ านวนและรอยละของขอมลทางประชากรศาสตรของกลมตวอยาง 52 5.4 จ านวนและรอยละของพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของกลมตวอยาง 54 5.5 ขอมลประชากรศาสตร และพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล 57

ของกลมตวอยางสวนใหญ 5.6 คาเฉลย ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของระดบความส าคญตอทศนคต 58

พฤตกรรมทเปลยนแปลงของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล 5.7 สรปปจจยทมอทธพลตอทศนคตดานพฤตกรรมการดมแอลกอฮอล 66 ทเปลยนแปลงไปของผบรโภค 5.8 สรปปจจยทมอทธพลตอการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลทลดลง 70 ข.1 ผลทดสอบสมมตฐานดานเพศทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรม 80

การบรโภคแอลกอฮอล ข.2 ผลทดสอบสมมตฐานดานอายทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรม 81

การบรโภคแอลกอฮอล

(10)

ข.3 ผลทดสอบสมมตฐานดานสถานภาพสมรสทมตอทศนคตการเปลยนแปลง 82 พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

ข.4 ผลทดสอบสมมตฐานดานระดบการศกษาทมตอทศนคตการเปลยนแปลง 83 พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

ข.5 ผลทดสอบสมมตฐานดานอาชพทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรม 84 การบรโภคแอลกอฮอล

ข.6 ผลทดสอบสมมตฐานดานรายไดทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรม 85 การบรโภคแอลกอฮอล

ข.7 ผลทดสอบสมมตฐานดานประเภทเครองดมแอลกอฮอลทมตอทศนคต 86 การเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

ข.8 ผลทดสอบสมมตฐานดานยหอเครองดมแอลกอฮอลทมตอทศนคต 87 การเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

ข.9 ผลทดสอบสมมตฐานดานความถในการดมแอลกอฮอลทมตอทศนคต 88 การเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

ข.10 ผลทดสอบสมมตฐานดานความถในการดมแอลกอฮอลตอครงทมตอทศนคต 89 การเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

ข.11 ผลทดสอบสมมตฐานดานสถานทดมแอลกอฮอลทมตอทศนคตการเปลยนแปลง 90 พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

ข.12 ผลทดสอบสมมตฐานดานบคคลรวมดมแอลกอฮอล ทมตอทศนคตการเปลยนแปลง 91 พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

ข.13 ผลทดสอบสมมตฐานดานคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครงทมตอทศนคต 92 การเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

ข.14 ผลทดสอบสมมตฐานดานระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครงทมตอทศนคต 93 การเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

ข.15 ผลทดสอบสมมตฐานดานเหตผลในการดมแอลกอฮอลทมตอทศนคต 94 การเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

ค.1 ผลทดสอบสมมตฐานปจจยดานประชากรศาสตรทมผลตอการบรโภคแอลกอฮอล 95 ทลดลงของผบรโภค ค.2 ผลทดสอบสมมตฐานปจจยดานพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลทมผล 96 ตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภค ค.3 ผลทดสอบสมมตฐานปจจยดานทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภค 98 เครองดมแอลกอฮอลทมผลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภค

(11)

สารบญภาพ

ภาพท หนา 1.1 ปรมาณการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของประชากรไทยในป 2544 – 2554 2 1.2 สดสวนการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของประชากรไทยในป 2544 - 2554 2 1.3 กรอบการวเคราะหปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล 7 2.1 ความลมเหลวของตลาดจากการเกดผลกระทบภายนอกเชงลบ 11 2.2 กลไกการเกบภาษจากเครองดมแอลกอฮอล 13 4.1 ทตงของกลมตวอยางประเภทรานอาหารทวไป 36 4.2 ทตงของกลมตวอยางประเภทรานอาหารกงผบ 37 4.3 ทตงของกลมตวอยางประเภทผบ, บาร, ดสโกเทค 38 4.4 ทตงของกลมตวอยางประเภทคาราโอเกะ, เลาจน 39

1

บทท 1 บทน า

1.1 ปญหาและความส าคญของการศกษา

การบรโภคเครองดมแอลกอฮอลเปนปจจยเสยงทกอใหเกดผลกระทบตอสงคมเปนอยางมาก ตงแตระดบบคคล ครอบครว ชมชน และสงคมโดยรวม และยงน าไปสภาวะการเกด โรคและความสญเสยตางๆ ดานสขภาพทงรางกายและจตใจ จนอาจกอใหเกดอบตเหตและความรนแรงในสงคม ซงจากการส ารวจในประเทศไทยในป 25561 พบวาการดมแอลกอฮอลเปนสาเหตของการเสยชวต 20,842 ราย หรอรอยละ 8.6, เปนสาเหตของการเกดอบตเหตจราจรรอยละ 13.3, เปนสาเหตของการกออาชญากรรมรอยละ 23.6 และเปนสาเหตใหเกดโรคตบแขงในเพศชายรอยละ 73 และในเพศหญงรอยละ 50 นอกจากนยงสงผลใหมประชากรทมปญหาสขภาพจต 5 ลานคน หรอ รอยละ 11.7 และเปนสาเหตของการเกดความรนแรงในครอบครว ไมวาจะเปนทางกาย ทางเพศ และทางอารมณรอยละ 36.6 เมอประเมนความสญเสยทางเศรษฐกจมมลคาสงถง 1.56 แสนลานบาท หรอรอยละ 1.97 ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP) โดยเปนตนทนทางตรง เชน คารกษาพยาบาล คาทรพยสนทเสยหาย 6.5 พนลานบาท และเปนตนทนทางออม ไดแก ตนทนการสญเสยผลตภาพจากการเสยชวตกอนวยอนควร และสญเสยประสทธภาพในการท างาน 1.5 แสนลานบาท และในแตละปจะมผบรโภคแอลกอฮอลหนาใหมเพมขนรอยละ 2.6 หรอ 2.5 แสนคน จะเหนไดวาเครองดมแอลกอฮอลกอใหเกดผลกระทบดานลบภายนอก (Negative Externality) ตอสงคมไทยเปนอยางมาก

จากขอมลขององคการอนามยโลก (WHO) ระบวาปรมาณการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของคนไทยสงเปนอนดบ 40 ของโลก และเปนระดบตนๆ ของเอเชย โดยเปนรองเพยงประเทศเกาหลใต และญปนเทานน หากนบเฉพาะการบรโภคสราเพยงอยางเดยวแลว ประเทศไทยมการบรโภคสงเปนอนดบ 4 ของโลก ซงจากการส ารวจในป 2554 พบวามปรมาณการบรโภคเฉลย 52 ลตรตอคนตอป ซงเทากบการดมสราส 74 ขวดตอป หรอเดอนละ 6 ขวด และสามารถเทยบไดกบการดมเบยร 83 ขวดตอป หรอเดอนละ 7 ขวด ซงเพมขนจากการบรโภคแอลกอฮอลในป 2544 ทมการบรโภคเฉลย 41 ลตรตอคนตอป รอยละ 2.1 ตอป ดงภาพท 1.1

เมอพจารณาแนวโนมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลยอนหลงในชวงป 2544 - 2554 พบวามทศทางลดลงเลกนอยจากรอยละ 32.7 ในป 2544 เปนรอยละ 31.5 ในป 2554 ซงลดลงเฉลยรอยละ 0.37 ตอป โดยเพศชายมแนวโนมทลดลงจากรอยละ 55.9 ในป 2544 เปนรอยละ 53.4 ในป 2554 หรอลดลงเฉลยรอยละ 0.45 ตอป ในขณะทเพศหญงกลบมแนวโนมทเพมขนจากรอยละ 9.8 ในป 2544 เปนรอยละ 10.9 ในป 2554 หรอเพมขนเฉลย 11.2 ตอป ดงภาพท 1.2

1 ศนยวจยปญหาสรา, สถานการณการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล และผลกระทบใน

ประเทศไทย ป 2556 (นนทบร: กระทรวงสาธารณสข, 2556).

2

ภาพท 1.1 ปรมาณการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของประชากรไทยในป 2544 - 2554, โดยศนยวจยปญหาสรา, 2556.

ภาพท 1.2 สดสวนการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของประชากรไทยในป 2544 - 2554, โดยศนยวจยปญหาสรา, 2556.

41 41

47 48 47 49 50

45

51 50 52

20

25

30

35

40

45

50

55

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554

ลตรแอลกอฮอลตอคนตอป

32.7 32.7 31.5 30.0 32.0 31.5

55.9 55.5 50.2 52.3 54.5 53.4

9.8 10.3 9.1 9.1 10.8 10.9 0

20

40

60

2544 2547 2549 2550 2552 2554

รวม

ชาย

หญง

รอยละผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล

3

จากสถานการณการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล และผลกระทบของความสญเสยทตามมานนมมลคามหาศาล ภาครฐจงจ าเปนตองควบคมปญหาดงกลาว ซ งแนวคดนโยบายควบคมปญหาเครองดมแอลกอฮอล มหลกการส าคญคอ การควบคมปรมาณการบรโภคเครองดมของสงคมโดยรวม ซงหนงในนโยบายทมประสทธผลทสดคอ มาตรการทางภาษ โดยการเพมอตราภาษสราใหสงขน ซงมผลตอราคาเครองดมแอลกอฮอลโดยตรง เพอเปนการควบคมและจ ากดการบรโภคแอลกอฮอล นอกจากนยงเปนการสรางรายไดใหแกภาครฐอกดวย ซงการก าหนดอตราภาษสรายงเปนค าถามอยวาเทาไรจงจะเหมาะสม เพราะหากจดเกบในอตราทต าเกนไป ปรมาณการบรโภคกยงคงเหมอนเดม เพราะสราถอเปนเปนสนคาทมความยดหยนของอปสงคคอนขางต า แตถาหากจดเกบภาษในอตราทสงมากเกนไป กอาจจะท าใหมการลกลอบผลตสราเถอน ไมไดมาตรฐาน การลกลอบน าเขาจากประเทศเพอนบาน ซงนอกจากจะไมไดท าใหการบรโภคลดลง แตยงสญเสยรายไดของภาครฐในการเกบภาษอกดวย ซงในอดตมการปรบอตราภาษสราอยางตอเนอง ซงปจจบนใชอตราภาษตาม “กฎกระทรวง ก าหนดชนดสราและอตราภาษสรา พ.ศ. ๒๕๕๖” ดงตารางท 1.1 ตารางท 1.1 อตราการจดเกบภาษสรา พ.ศ. 2556

ชนดสรา

อตราภาษ

ตามมลคา

ตามปรมาณ ตามดกรทสง บาทตอลตรตอ

100 ดกร บาทตอลตร

เงอนไข บาทตอลตร

ตอดกร ประเภทสราแช 1. เบยร 48 155 8 > 7 ดกร 3 2. ไวน และสปารกลงไวนทท าจากองน - ราคาขายสงชวงสดทาย 600 บาท - ราคาขายสงชวงสดทาย > 600 บาท

0 36

1000 225 > 15 ดกร 3

3. สราแชอนๆ 5 70 10 > 15 ดกร 3 4. สราแชพนเมอง (ราคาตามประกาศ 140 บาท/ลตร)

5 70 10 > 15 ดกร 3

5. อ สาโทหรอน าขาว กระแซหรอน าตาเมา (ราคาตามประกาศ 70 บาท/ลตร)

5 70 10 > 15 ดกร 3

6. สราแชชนดเบยรโรงเลก (Brewpub) (ราคาตามประกาศ 85 บาท/ลตร)

48 15 8 > 7 ดกร 3

ประเภทสรากลน 1. สรากลนชนด สราขาว 4 145 40 > 40 ดกร 3 2. สรากลนชนดอนๆ (สราผสม สราปรงพเศษ สราพเศษ)

25 250 50 > 45 ดกร 3

3. สรากลนชมชน 4 145 40 > 40 ดกร 3 หมายเหต. จากกฎกระทรวง ก าหนดชนดสราและอตราภาษสรา พ.ศ. ๒๕๕๖.

4

ซงหลงจากท “พระราชบญญตการกฬาแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๘” มการก าหนดอตราการจดเกบเงนภาษจากสนคาบาป (Demerit good) หรอสนคาทท าใหสขภาพไมด หรอทสรางความเสยหายในทางใดทางหนง ไดแก สรา เบยร และยาสบ เพอน าภาษดงกลาวเขาสกองทนพฒนาการกฬาแหงชาต จ านวนรอยละ 2.0 จากฐานภาษสรรพสามตของสนคาทง 3 ชนด ซงมผลบงคบใชตงแตวนท 27 มนาคม 2558 จงอาจสงผลใหผผลตเครองดมแอลกอฮอลมการปรบราคาเพมขน โดยราคาขายสงเบยรมราคาปรบสงขน 4 - 8 บาทตอขวด และสรามราคาสงขน 10 - 50 บาทตอขวด ดงแสดงในตารางท 1.2

ตารางท 1.2

ราคาขายสงสราและเบยร กอนและหลงการปรบภาษเขาสกองทนพฒนาการกฬาแหงชาต

ยหอ ราคา (บาท/ ขวด) อตราการเปลยนแปลง

กอนปรบภาษ หลงปรบภาษ บาท รอยละ เบยร 1. ชาง (630 มล.) 46 54 8 17.4 2. ลโอ (630 มล.) 48 55 7 14.6 3. สงห (630 มล.) 56 60 6 10.7 4. ไฮนาเกน (630 มล.) 70 75 5 7.1 สรา 1. หงสทอง (700 มล.) 230 248 18 7.8 2. เบลนด 285 (700 มล.) 250 263 13 5.2 3. แสงโสม (700 มล.) 260 278 18 6.9 4. 100 ไพเพอร (700 มล.) 389 399 10 2.6 5. เรด เลเบล (1 ล.) 849 899 50 5.9 6. แบลค เลเบล (1 ล.) 1,665 1,719 54 3.2 หมายเหต. จากการส ารวจโดยผวจย

จากการเกบภาษบาปเพอเขาสกองทนพฒนาการกฬาแหงชาตดงกลาว เปนผลท าให

ราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน จงเปนเหตใหผวจยสนใจทจะศกษาผลกระทบของการเพมขนของอตราภาษดงกลาวตอพฤตกรรมการบรโภคของผบรโภความการเปลยนแปลงอยางไร และการปรบตวของผประกอบการทมการจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลวามการปรบตวอยางไร โดยจะศกษากลมตวอยางในเขตอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร เนองจากมการขยายตวทางเศรษฐกจคอนขางสง โดยเฉพาะอสงหารมทรพยรมแนวรถไฟฟาสายสมวง (บางซอ - บางใหญ) ท าใหมประชากรพกอาศยอยอยางหลากหลาย ไมวาจะเปนนกศกษา พนกงานบรษทเอกชน รวมทงแรงงานกอสราง ซงการขยายตวของเมองดงกลาว ท าใหมรานอาหาร รานคา และสถานบนเทง ทมการจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลเพมขนตามไปดวย ดวยเหตนผวจยจงเลอกกลมตวอยางในเขตอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร เปนตวอยางกรณศกษา

5

1.2 วตถประสงคของการศกษา

1.2.1-เพอศกษาสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

1.2.2-เพอศกษาปจจยทมอทธพลตอทศนคตของการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอลในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร เมออตราภาษเพมขน

1.3 ขอบเขตของการศกษา

1.3.1 ศกษาเฉพาะมาตรการของภาครฐในดานภาษอากรทมอทธพลตอพฤตกรรมการ

บรโภคเครองดมแอลกอฮอล 1.3.2-โดยกลมตวอยางท ศกษาคอ ประชากรในเขตอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

เนองจากมแนวโนมจ านวนประชากรทยายเขามาพกอาศยทเพมขนสง สงเกตไดจากการเตบโตของธรกจอสงหารมทรพย ไมวาจะเปนบานจดสรรทเพมขนในป 2558 จ านวน 4,400 หนวย คอนโดมเนยมตามแนวรถไฟฟาสายสมวงจ านวน 26 โครงการ รวมแลว 28,000 หนวย ซงอาจท าใหเกดธรกจรานอาหาร รานคา และสถานบนเทง ทมการจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลเพมขนตามไปดวย

1.3.3 ท าการเกบแบบสอบถาม และสมภาษณผประกอบการรานจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลตงแตเดอนมนาคม - เมษายน 2559

1.4 ขอมลและแหลงขอมล

1.4.1 ขอมลปฐมภม

ขอมลปฐมภมทใชเปนขอมลจากการออกแบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล โดยกลมตวอยางทท าการส ารวจคอ ประชาชนทอาย 20 ปขนไปทมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลเปนประจ า ในเขตอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร จ านวน 400 ตวอยาง

1.4.2 ขอมลทตยภม ขอมลทตยภมทใชเปนขอมลทไดจากการรวบรวมขอมลทางบทความ หนงสอ

และงานวจยตางๆ ทงจากสอสงพมพ และขอมลออนไลนทางอนเตอรเนต

6

1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.5.1 ท าใหทราบถงสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล 1.5.2 ท าใหทราบถงพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล 1.5.3 ท าใหทราบถงปจจยทผลตอการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล เมอราคาเครองดม

แอลกอฮอลสงขน 1.5.4-เปนแนวทางใหภาครฐไดด าเนนนโยบายในการลดการบรโภคเครองดม

แอลกอฮอลทเหมาะสม

1.6 วธการศกษา และกรอบการวเคราะห

1.6.1 วธศกษา จะใชวธการวเคราะหเชงพรรณนา (Descriptive Analysis) ในการน าเสนอ โดย

แบงกระบวนการศกษาหลกเปน 2 สวน ดงตอไปน 1.6.1.1-การศกษาสภาพการณของธรกจจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล โดยจะ

ประยกตใชแนวความคดโครงสราง พฤตกรรม และผลการด าเนนงานของตลาด (SCP Paradigm) และ การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคในการด าเนนธรกจ (SWOT Analysis)

1.6.1.2-การศกษาผลกระทบทางดานภาษตอพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของประชาชนในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร โดยมขนตอนดงน

(1) จดท าและเกบรวบรวมแบบสอบถาม โดยเกบขอมลจากประชาชนทมการดมเครองดมแอลกอฮอลในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร จ านวน 400 ตวอยาง

(2)-ท าการวเคราะหปจจยทมอทธพลตอทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล โดยการใชสถตทดสอบ Independent sample T-test, F-Test (One-Way ANOVA) และ Chi-Square ไดแก ปจจยดานตางๆ คอ

- ปจจยดานประชากรศาสตร - ปจจยดานพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล

7

1.6.2 กรอบการวเคราะห ในงานศกษาเรอง “ผลกระทบของการปรบขนภาษตอพฤตกรรมของผบรโภค

เครองดมแอลกอฮอล กรณศกษา: อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร” สามารถสรปกรอบการวเคราะห ไดดงภาพท 1.3

ภาพท 1.3 กรอบการวเคราะหปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล. จากการสรปของผวจย.

การทดสอบความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม

การตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปร (Correlation)

การวเคราะหลกษณะดานประชากรศาสตร และพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล

การวเคราะหระดบความคดเหนของทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดม

แอลกอฮอล

การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภคเนองจากการปรบขนราคาเครองดม

แอลกอฮอล

การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดม

แอลกอฮอล

Cronbach’s Alpha Coefficient

Pearson Correlation Coefficients

- ความถ (Frequency) - รอยละ (Percentage) - คาเฉลย (Mean) - สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) - Independent Sample T-Test - One-way ANOVA (F-Test) - Chi - Square - Independent Sample T-Test

8

1.7 นยามศพท

ภาษสรา คอ ภาษทภาครฐจดเกบจากผผลตและจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล ไดแก ภาษสรรพสามต ภาษศลกากร (อากรน าเขา) ภาษมลคาเพม ภาษทองถน ภาษเพอกองทนสขภาพ นอกจากนผผลตและจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล ยงตองเสยภาษเพมอกรอยละ 2.0 จากฐานภาษสรรพสามตเพอเขากองทนพฒนาการกฬาแหงชาต ตาม พรบ. การกฬาแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๘

เครองดมแอลกอฮอล คอ เครองดมทมสวนผสมของเอทลแอลกอฮอลมฤทธกดระบบประสาทสวนกลาง ในงานศกษาน ประกอบดวย เหลา เหลาขาว เหลาปน เบยร ไวน วอดกา สปาย และสราพนเมอง

สถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล คอ รานอาหาร หรอสถานบนเทงทมการขายเครองดมแอลกอฮอล โดยไมรวมถงรานขายปลก ขายสงตางๆ แบงเปน 4 ประเภท ไดแก

(1) รานอาหารทวไป (Restaurant) เชน รานอาหารอสาน รานขาวตม เปนตน (2) รานอาหารกงผบ (Pub and Restaurant) ไดแก รานทจ าหนายอาหาร และมการ

เปดเพลง หรอเลนดนตรสดดวย (3) ผบ, บาร, ดสโกเทค (Pub, Bar, Discotheque) ไดแก สถานบนเทงทมดนตร และม

พนทใหเตนร าได (4) คาราโอเกะ, เลาจน (Karaoke, Lounge) ไดแก สถานบนเทงทมผหญงไวบรการ

เสรฟเครองดมดวย

1.8 เคาโครงงานวจยเฉพาะเรอง

บทท 1:-บทน า-ประกอบดวย-ทมาและความส าคญของปญหา -วตถประสงคของการศกษา แหลงขอมล ขอบเขตของการศกษา ประโยชนทคาดวาจะไดรบ กรอบการวเคราะห นยามศพท และเคาโครงงานวจยเฉพาะเรอง

บทท 2: แนวคดทฤษฎทเกยวของและวรรณกรรมปรทศน ประกอบดวย (1) ทฤษฎทเกยวของ ไดแก แนวคดความยดหยนของอปสงค, แนวคดผลกระทบดานลบภายนอก (Negative Externality) และแนวคดเกยวกบการเกบภาษของรฐ (2) การทบทวนงานวจยในอดตดานผลกระทบของภาษสรรพสามตตอผบรโภค และงานวจยเกยวกบเครองดมแอลกอฮอลและสถานบนเทง

บทท 3:-ระเบยบวจย-ประกอบดวย-วธการศกษาสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล และวธการศกษาผลกระทบทางดานภาษตอพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล

บทท 4: ผลการศกษาสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล บทท 5: ผลการศกษาผลกระทบของการเพมขนของอตราภาษตอพฤตกรรมการบรโภค

ของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล ในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร บทท 6:-สรปผลการศกษา-และขอเสนอแนะ-ประกอบดวยการสรปผลการศกษา,

ขอเสนอแนะทางธรกจ , ขอเสนอแนะตอภาครฐ และขอเสนอแนะการศกษาตอในอนาคต

9

บทท 2 แนวคดทฤษฎทเกยวของ และวรรณกรรมปรทศน

ในบทท 2 นจะกลาวถงแนวคดทฤษฎเชงเศรษฐศาสตรทเกยวของ และสามารถน ามาประยกตใชในงานศกษาผลกระทบของการปรบขนภาษตอพฤตกรรมของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล และการทบทวนงานวจยในอดตทเกยวของกบงานศกษาครงน

2.1 ทฤษฎและแนวคดทเกยวของ

ในงานศกษาผลกระทบของการปรบขนภาษตอพฤตกรรมของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล กรณศกษา: อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ผวจยไดท าการศกษาคนควาเอกสารตางๆ รวมทงแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของทางเศรษฐศาสตร มาประกอบใชในการศกษาครงน ไดแก

แนวคดผลกระทบภายนอก (Externality) แนวคดเกยวกบการเกบภาษของภาครฐ (Taxes) แนวคดความยดหยนของอปสงค (Elasticity of Demand)

2.1.1 แนวคดผลกระทบภายนอก (Externality) ผลกระทบภายนอก1 หมายถง ตนทน (Cost) หรอผลประโยชน (Benefit) ทงท

อยในรปตวเงน และไมใชตวเงน จากการด าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจของหนวยเศรษฐกจหนง ทตกกระทบไปยงหนวยเศรษฐกจอนๆ หรอบคคลทสาม (Third Parties) ทมไดมสวนเกยวของโดยตรงกบกจกรรมทางเศรษฐกจนน ซงในทางเศรษฐศาสตรนนเปนสาเหตหนงทท าใหเกดความลมเหลวของตลาด เนองจากผด าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจหนงๆ มไดแบกรบภาระตนทน หรอผลประโยชนทงหมดจากการด าเนนกจกรรมนน ท าใหกลไกของราคาตลาดไมไดสะทอนผลกระทบภายนอกน ท าใหไมเกดผลประโยชนสทธของสงคมอยางสงสด (Social Optimal)

ประเภทของผลกระทบภายนอก จากสมมตฐานทวาการตดสนใจกระท าการใดๆ ของบคคลมเปาหมายทแสวงหา

ผลประโยชนสทธสวนตนสงสดแลว เราจะสามารถท านายพฤตกรรมของบคคลนนไดวา ไมวาเขาจะตดสนใจผลตหรอบรโภค เขายอมนกถงตนทน และผลประโยชนทตวเองไดรบเทานน โดยไมไดค านงวาตนทนและผลประโยชนนนจะกระทบตอบคคลอนหรอไม ดงนน ตนทนหรอผลประโยชนทเกดขนกบบคคลอนจงอยนอกกระบวนการตดสนใจของเขา ผลกระทบภายนอกจ าแนกไดเปน 2 ประเภท คอ

1 ภราดร ปรดาศกด, ความลมเหลวของตลาดอนเนองมาจากผลกระทบภายนอก และสนคาสาธารณะ, เอกสารประกอบค าบรรยาย วชา ศ. 311 ทฤษฎราคา และวภาคกรรม (กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2547).

10

(1) ผลกระทบภายนอกเชงบวก (Positive Externality) หมายถง ผลประโยชน (Benefit) ท เกดขนเพมเตมนอกเหนอจาก

ประโยชนทางตรงทการขนจากการด าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจนน ซงผลประโยชนดงกลาวจะตกอยกบบคคลทสามทไมไดเกยวของกบการด าเนนกจกรรม ซงผลกระทบภายนอกเชงบวกนอาจจะเกดขนไดทงจากการผลต และการบรโภค

ถาเกดจากกจกรรมการผลต เรยกวา “ผลกระทบภายนอกเชงบวกจากการผลต (Positive Production Externality)” เชน ฟารมเลยงผงทตงอยใกลกบสวนสมไดรบประโยชนจากเจาของสวนสม เพราะผงไดดดน าหวานจากเกสรของดอกสม ในขณะเดยวกนเจาของสวนสมกไดประโยชนจากการเลยงผง เพราะผงจะชวยผสมเกสรท าใหสมตดผลด ไดปรมาณมากขน ถาเกดจากกจกรรมการบรโภค เรยกวา “ผลกระทบภายนอกเชงบวกจากการบรโภค (Positive Consumption Externality)” เชน การทเพอนบานขางเคยงปลกตนไมไวบรเวณบาน และชวยใหบานของเราเองรมรนไปดวย

ในกรณทกจกรรมนนกอผลกระทบภายนอกเชงบวก ผลประโยชนทผด าเนนกจกรรมนนไดรบ เรยกวา ผลประโยชนเอกชน (Private Benefit: PB) สวนผลประโยชนทผด าเนนกจกรรมไดรบจากการบรโภคเพมขนหนงหนวย เรยกวา ผลประโยชนเอกชนหนวยสดทาย (Marginal Private Benefit: MPB) ซงวดดวยราคาสงสดทผบรโภคยนดจาย ณ ปรมาณตางๆ ซงกคอเสนอปสงคของสนคา (Demand: D) นนเอง สวนผลประโยชนอนทไดรบเพมเตมจากกจกรรมนน เรยกวา ผลประโยชนภายนอก (External Benefit) สวนผลประโยชนภายนอกทไดรบจากการบรโภคเพมขนหนงหนวย เรยกวา ผลประโยชนภายนอกหนวยสดทาย (Marginal External Benefit: MEB) และเมอรวมผลประโยชนเอกชน และผลประโยชนภายนอกเขาดวยกน เรยกวา ผลประโยชนของสงคม (Social Benefit) และผลประโยชนของสงคมทไดรบจากการบรโภคเพมขนหนงหนวยนน เรยกวา ผลประโยชนของสงคมหนวยสดทาย (Marginal Social Benefit: MSB)

(2) ผลกระทบภายนอกเชงลบ (Negative Externality)

หมายถง ตนทน (Cost) ทเกดขนเพมเตมนอกเหนอจากตนทนทางตรงทการขนจากการด าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจนน ซงตนทนดงกลาวจะตกอยกบบคคลทสามทไมไดเกยวของกบการด าเนนกจกรรม ซงผลกระทบภายนอกเชงลบนอาจจะเกดขนไดทงจากการผลต และการบรโภค

ถาเกดจากกจกรรมการผลต เรยกวา “ผลกระทบภายนอกเชงลบจากการผลต (Negative Production Externality)” เชน โรงงานอตสาหกรรมปลอยน าเสยลงสแมน า ท าใหน าเนาเสย ชาวบานทอาศยรมฝงแมน าไดรบความเสยหายเนองจากความสกปรกของน า ตองทนกลนเหมนของน าเนา อกทงปลาหรอสตวน าตางๆ อาจจะตายได ถาเกดจากกจกรรมการบรโภค เรยกวา “ผลกระทบภายนอกเชงลบจากการบรโภค (Negative Consumption Externality)” เชน การทเราบรโภคเครองดมแอลกอฮอลจนเมาควบคมสตไมได แลวขบรถจนเกดอบตเหตตอผใชถนนทานอน ซงตนทนทเราซอเครองดมแอลกอฮอลนน เรยกวา ตนทนเอกชน (Private Cost: PC) สวนตนทนทเราซอเครองดมแอลกอฮอลเพอบรโภคเพมขนหนงหนวย เรยกวา ตนทนเอกชนหนวยสดทาย

11

(Marginal Private Cost: MPC) ซงกคอ เสนอปทาน (Supply: S) นนเอง สวนตนทนทเกดจากการเมาแลวเกดอบตเหต เรยกวา ตนทนภายนอก (External Cost) สวนตนทนภายนอกทเกดขนจากการบรโภคเพมขนหนงหนวย เรยกวา ตนทนภายนอกหนวยสดทาย (Marginal External Cost: MEC) และเมอรวมตนทนเอกชน และตนทนภายนอกเขาดวยกน เรยกวา ตนทนของสงคม (Social Cost) และตนทนของสงคมทเกดขนจากการบรโภคเพมขนหนงหนวยนน เรยกวา ตนทนของสงคมหนวยสดทาย (Marginal Social Cost: MSC) ดงสมการ

MSC = MPC + MEC

ซงการเกดผลกระทบภายนอกเชงลบจากการบรโภคแอลกอฮอลดงกลาว

น าไปสความลมเหลวของตลาด ซงอธบายไดดงภาพท 2.1

ภาพท 2.1 ความลมเหลวของตลาดจากการเกดผลกระทบภายนอกเชงลบ. จากการสรปโดยผวจย.

จากภาพท 2.1 สามารถอธบายการเกดความลมเหลวของตลาดจากการ

เกดผลกระทบภายนอกเชงลบไดดงน เมอพจารณาเสน MB =D ซงคอ เสนอปสงคของตลาดเครองดมแอลกอฮอลทสะทอนถงผลประโยชนหนวยสดทาย (Marginal Benefit) ของสงคมดวย ซงหากผบรโภคเครองดมแอลกอฮอลค านงถงตนทนเอกชน (Private Cost) เพยงอยางเดยว โดยไมไดพจารณาตนทนภายนอก (External Cost) เสนอปทานของตลาดเครองดมแอลกอฮอลคอ เสนทสะทอนถงตนทนสวนเพมหรอตนทนหนวยสดทายของเอกชน หรอเสน MPC = S ดงนนดลยภาพของตลาดจะอยทจด A มราคาดลยภาพเทากบ P1 และปรมาณดลยภาพเทากบ Q1

12

หากค านงผลกระทบภายนอกเชงลบทตามมาจากการดมเครองดมแอลกอฮอล เชน การเกดอบตเหตทางถนน การกออาชญากรรม ซงแทนดวยเสน MEC หรอตนทนภายนอกหนวยสดทาย ท าใหเสนอปทานใหม แทนดวยเสนตนทนของสงคมหนวยสดทาย (Marginal Social Cost: MSC) ซงเปนตนทนรวมทงตนทนหนวยสดทายเอกชน (MPC) และตนทนหนวยสดทายภายนอก (MEC) เกดดลยภาพใหมของตลาดทจด B ซงเปนดลยภาพทแทจรง ซงมราคาดลยภาพเพมขนจาก P1 เปน P2 และปรมาณดลยภาพลดลงจาก Q1 เปน Q2 นนแสดงวาการบรโภคแอลกอฮอลของผบรโภคโดยทวไปท าใหสญเสยสวสดการสงคม (Deadweight Loss) เทากบ พนทสามเหลยม ABD ดงนนหากตองการลดการสญเสยสวสดการสงคม ภาครฐตองด าเนนนโยบาย เพอใหราคาของเครองดมแอลกอฮอลเพมขน และเปนการลดปรมาณการบรโภคลง เพอไมใหสวสดการการสงคมลดลง ซงหนงในนโยบายนนคอ การเกบภาษของภาครฐ

2.1.2 แนวคดเกยวกบการเกบภาษของภาครฐ (Taxes) การเกบภาษของรฐมวตถประสงคหลายประการ2 ดงน 1. เพอหารายได รฐบาลจ าเปนตองหารายไดเพอใชในกจการสวนรวม เชน

การสรางถนน การใชจายดานความมนคง ดานการศกษา เปนตน 2. เพอเปนเครองมอสงเสรมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ซงรฐบาลจะน าเงน

มากระตนความเจรญเตบโต เชน การลดอตราภาษอากรเพอกระตนการใชจายของประชาชน การยกเวนการจดเกบภาษของธรกจเอกชนทไดรบการสงเสรมการลงทน เปนตน

3. เพอเปนเครองมอในการควบคมการบรโภคของประชาชน ซงรฐบาลสามารถน าระบบ การจดเกบภาษอากรเพอควบคมการบรโภคของประชาชน เชน การเรยกเกบภาษจากสนคา ประเภทฟมเฟอยซงมไดจ าเปนตอการครองชพใหสงท าใหมราคาแพง เพอปองกนมใหประชาชนจบจายใชสอยเงนฟมเฟอยจนเกนไป เชน น ามน เครองดมแอลกอฮอล สรา ยาสบ เปนตน

4. เพอเปนเครองมอรกษาเสถยรภาพในทางเศรษฐกจ ในกรณทภาวะเศรษฐกจไมปกต รฐบาลจ าเปนตองมการรกษาเสถยรภาพของเศรษฐกจเชนการกระตนการจางงานในยามท เศรษฐกจตกต า การปองกนภาวะเงนเฟอดวยมาตรการทางภาษ เปนตน

5. เพอเปนเครองมอในการกระจายรายไดแกประชาชน ซงเปนการกระจายความมงคงของกลมคนร ารวยมาสคนยากจน เพอเปนการลดชองวางระหวางกลมคนทง 2 กลมใหนอยลง

6. เพอเปนเครองมอสนองตอนโยบายของรฐบาล โดยปกตเมอรฐบาลตองการเงนเพอใชในโครงการใหญ (Mega Project) ซงตองใชเงนเปนจ านวนมากรฐบาลอาจใชการจดเกบภาษอากรบางชนดใหมากขนเพอน าเงนทไดมาท าโครงการใหไดตามนโยบายของรฐ

ซงในทนจะอธบายถงกลไกการเกบภาษจากเครองดมแอลกอฮอล เพอลดปรมาณการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของผบรโภค ดงภาพท 2.2

2 ล าไย เทยมมล. “วชาการภาษอากร.”http://krulumyai.weebly.com

(สบคนเมอวนท 5 กรกฎาคม 2558).

13

ภาพท 2.2 กลไกการเกบภาษจากเครองดมแอลกอฮอล. จากการสรปโดยผวจย.

จากภาพท 2.2 ดลยภาพของตลาดเครองดมแอลกอฮอล คอจด A ซงเกดจาก

จดตดของเสนอปสงค (D) และเสนอปทาน (S) ของเครองเครองดมแอลกอฮอล โดยมราคาดลยภาพ เทากบ P1 และมปรมาณดลยภาพเทากบ Q1 หากรฐบาลประกาศเกบภาษกบผผลตเครองดมแอลกอฮอลในอตรา t บาทตอลตร ท าใหตนทนการเสนอขายเครองดมแอลกอฮอลแตละหนวยเพมสงขนเทากบอตราภาษทถกเกบ มผลใหเสนอปทานขยบสงขนจากเดม t บาท เกดเปนเสนอปทานใหม หรอเสน S+t ท าใหเกดดลยภาพใหมทจด B มผลใหปรมาณดลยภาพลดลงจาก Q1 เปน Q2 และราคาดลยภาพปรบสงขนจาก P1 เปน P2 แสดงวาผบรโภคตองจายเพมสงขนเทากบ P2 - P1 ในขณะทผผลตจะไดรบราคาขายสทธเพยงราคา P3 ซงเทากบ P2 - t

จากการวเคราะหขางตนจะเหนไดวา เมอมการเกบภาษเพมขนจะสงผลใหราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผบรโภคกจะเกดการแปลงแปลงการบรโภค โดยอาจจะบรโภคลดนอยลง ซงจะลดลงมากนอยเพยงใดขนกบความยดหยนของอปสงคตอราคาของผบรโภคแตละคนดวย หากผบรโภคมความยดหยนตอราคาสง กจะลดปรมาณการบรโภคลงได ท าใหการด าเนนนโยบายของภาครฐเปนไปอยางมประสทธภาพ แตหากผบรโภคมความยดหยนตอราคาต า กจะท าใหลดปรมาณการบรโภคเพยงเลกนอยเทานน ท าใหการด าเนนนโยบายไมมประสทธภาพอยางทควรจะเปน

14

2.1.3 แนวคดความยดหยนของอปสงค (Elasticity of Demand) ความยดหยนของอปสงค3 เปนการบงบอกถงการเปลยนแปลงของปรมาณของ

ความตองการซอ (Demand) เมอมการเปลยนแปลงของปจจยอนๆ ทก าหนด เชน ความยดหยนของอปสงคตอราคา (Price Elasticity), ความยดหยนของอปสงคตอรายได (Income Elasticity) และความยดหยนของอปสงคตอราคาสนคาอน หรอความยดหยนไขว (Cross Elasticity)

2.1.3.1 ความยดหยนของอปสงคตอราคา (Price Elasticity: Ed) หมายถง รอยละการเปลยนแปลงของปรมาณสนคาชนดหนงทมผ

ตองการซอในขณะใดขณะหนง เมอราคาสนคาชนดนนเปลยนแปลงไปรอยละหนง โดยก าหนดใหปจจยอนๆ คงท สามารถเขยนรปสมการไดวา

Ed = รอยละการเปลยนแปลงของปรมาณเสนอซอ

รอยละการเปลยนแปลงของราคาสนคา

โดยปกตคาความยดหยนของอปสงคตอราคาจะมคาเปนลบ เพราะราคา

กบปรมาณซอจะแปรผกผนกนตามกฎของอปสงค ดงนนการจะพจารณาวามความยดหยนมากหรอนอยเพยงใดจะพจารณาจากคาสมบรณ (Absolute Value) เทานน ส าหรบปจจยในการก าหนดคาความยดหยนของอปสงคตอราคา ไดแก

(1) ลกษณะของสนคา หากเปนสนคาจ าเปนแกการครองชพ เชน อาหาร ยารกษาโรค

เครองนงหมทจ าเปน แมสงเหลานจะราคาสงขน ผบรโภคยงจ าเปนตองบรโภค ปรมาณซอจงยงไมเปลยนแปลงจากเดม แสดงวาเปนสนคาทมความยดหยนนอย ตรงกนขามหากเปนสนคาฟมเฟอย เชน เสอผา กระเปา แบรนดเนม หากราคาสงขนผบรโภคยงไมจ าเปนตองซอ กลาวคอ รอยละการเปลยนแปลงของปรมาณซอมมากกวารอยละการเปลยนแปลงของราคา เพราะการเปลยนแปลงของราคาเพยงเลกนอยยอมกระทบกระเทอนคาใชจายในการซอสนคาของผบรโภคเปนอยางมาก สนคาประเภทนจงเปนสนคาทมความยดหยนมาก

(2) ความยากงายของการหาสนคาทดแทน สนคาใดทสามารถหาสนคาอนทดแทนไดงาย การเปลยนแปลง

ราคาเพยงเลกนอยจะท าใหปรมาณเสนอซอเปลยนแปลงไปมาก เพราะเมอราคาสนคาเพมขนผบรโภคจะหนไปบรโภคสนคาทดแทนชนดอน แสดงวาสนคาประเภทนเปนสนคาทมความยดหยนมาก ตรงกนขามกนสนคาทหาสนคาอนทดแทนไดยาก จะเปนสนคาทมความยดหยนนอย เพราะผบรโภคยงจ าเปนตองใชงานสนคาชนดนนอย

3 วนรกษ มงมณนาคน, หลกเศรษฐศาสตรจลภาค (กรงเทพฯ: ส านกพมพมหาวทยาลย

ธรรมศาสตร, 2548).

15

(3) ความคงทนถาวรของสนคา (Durable Goods) สนคา ใดท ม ความคงทนถาวรมกจะปรากฏวารอยละการ

เปลยนแปลงของปรมาณเสนอซอจะมากกวารอยละการเปลยนแปลงของราคา เหตผลคอ ถาราคาสนคาสงขน ผบรโภคสวนมากจะพยายามซอมแซมของเกาใหใชงานได แตหากราคาถกลง ผบรโภคกอยากทจะซอเปลยนเปนของใหมเรวขน สนคาประเภทนจงเปนสนคาทมความยดหยนมาก

(4) สนคาทมราคาถก ตวอยางเชน ไมขดไฟกลกละ 1 บาท แมวาจะขนราคา 100% เปน

2 บาท รอยละของราคาทเพมขนยงเปนจ านวนเพยงเลกนอย แทบจะไมกระทบตอปรมาณเสนอซอของผบรโภค สนคาดงกลาวจงเปนสนคาทมความยดหยนนอย

ซ งความยดหยนของอปสงคตอราคาของการบร โภค เคร องดมแอลกอฮอลของผบรโภคแตละคนยอมแตกตางกนขนกบปจจยดงทกลาวไวขางตน ทงนเมอภาครฐก าหนดนโยบายการเพมภาษ ซงมผลกระทบตอราคาเครองดมแอลกอฮอล เพอมงหวงใหผบรโภคลดการบรโภคลง ซงนโยบายของภาครฐจะไดผลหรอไมนนขนกบความยดหยนของอปสงคตอราคา ซงหากผบรโภคมองวาเครองดมแอลกอฮอลเปนสนคาจ าเปน และหาสนคาทดแทนไดยาก ความยดหยนของอปสงคตอราคาจะนอย ท าใหปรมาณการบรโภคแทบจะไมลดลง แตถาหากผบรโภคมองวาเครองดมแอลกอฮอลเปนสนคาฟมเฟอย และสามารถหาสนคาอนมาบรโภคแทนได ความยดหยนของอปสงคตอราคาจะสง อาจจะท าใหลดปรมาณการบรโภคแอลกอฮอลลงได แสดงวาเมอมการปรบเพมขนของภาษ ท าใหราคาของเครองดมแอลกอฮอลปรบเพมขน จะสงผลกระทบตอปรมาณการบรโภคของผบรโภคทแตกตางกนดวย

2.1.3.2 ความยดหยนของอปสงคตอรายได (Income Elasticity: Ei) หมายถง รอยละการเปลยนแปลงของปรมาณสนคาชนดหนงทมผ

ตองการซอในขณะใดขณะหนง เมอรายไดของผบรโภคเปลยนแปลงไปรอยละหนง โดยก าหนดใหปจจยอนๆ คงท สามารถเขยนรปสมการไดวา

Ei = รอยละการเปลยนแปลงของปรมาณเสนอซอ

รอยละการเปลยนแปลงในรายได

รายไดของผบรโภคเปนปจจยทก าหนดอปสงคส าหรบสนคาหรอบรการ

เมอรายไดเปลยนแปลง อาจสงผลใหปรมาณความตองการซอสนคาหรอบรการชนดนนเปลยนแปลงไปดวย แตปรมาณเสนอซอตอสนคาจะเปลยนแปลงไปอยางไร กขนกบความออนไหวของอปสงคส าหรบสนคาหรอบรการชนดนน หรอทเรยกวาความยดหยนของอปสงคตอรายได ซงอาจจะมคาเปนบวกหรอลบกได หากความยดหยนของอปสงคตอรายไดมคาเปนบวก แสดงวาเมอรายไดของผบรโภคเพมสงขนจะบรโภคสนคาชนดนนมากขน แตหากรายไดลดลงกจะบรโภคลดลงดวย ซง สนคาทมลกษณะความยดหยนเปนบวกนจะเปนสนคาปกต (Normal Goods) ไมวาเปนสนคาจ าเปน หรอสนคาฟมเฟอย แตถาหากความยดหยนของอปสงคตอรายไดมคาเปนลบ แสดงวาเมอรายไดของ

16

ผบรโภคเพมสงขนจะบรโภคสนคาชนดนนลดลง แตหากรายไดลดลงจะบรโภคสนคาเพมขน ซงสนคาทมลกษณะความยดหยนเปนลบนจะเปนสนคาดอย (Inferior Goods)

ส าหรบเครองดมแอลกอฮอลนนมหลากหลายประเภท หลากหลายยหอ ซงหากเปนเครองดมแอลกอฮอลประเภท ไวน วอดกา สรา ทคอนขางมราคาสง กจะมความยดหยนตอรายไดมคาเปนบวก แตหากเปน เหลาขาว ยาดอง กอาจจะมความยดหยนตอรายไดมคาเปนลบ แตกเปนการยากทจะระบอยางแนชดเลยวาสนคาชนดนนๆ มความยดหยนตอรายไดเปนบวกหรอลบ เพราะรสนยมในการดมแอลกอฮอลของผบรโภคแตกตางกน โดยเมอเครองดมแอลกอฮอลทเขาบรโภคมราคาลดลงผบรโภคจะรสกวาเหมอนกบวามรายไดเพมขน เพราะรายไดจ านวนเดมจะมอ านาจซอมากขน ดงนนจงซอสนคาเพมขน ในทางตรงกนขามถาราคาเครองดมแอลกอฮอลชนดนนสงขน ผบรโภคจะรสกวาเหมอนกบวามรายไดนอยลง ดงนนจงซอสนคานอยลงลง ผลของการเปลยนแปลงปรมาณการบรโภคเนองจากการเปลยนแปลงในอ านาจซอของรายไดวา ผลของรายได (Income effect)

2.1.3.3 ความยดหยนของอปสงคตอราคาสนคาอน (Cross Elasticity) หมายถง รอยละการเปลยนแปลงของปรมาณสนคาชนดหนงทมผ

ตองการซอในขณะใดขณะหนง เมอราคาของสนคาอนท เกยวของเปลยนแปลงไปรอยละหนง โดยก าหนดใหปจจยอนๆ คงท ซงสนคาอนทเกยวของอาจจะเปนสนคาทใชทดแทนกน หรอเปนสนคาทใชประกอบกน หรอเรยกความยนหยนชนดนวา ความยดหยนไขว สามารถเขยนรปสมการไดวา

Ei = รอยละการเปลยนแปลงของปรมาณเสนอซอของสนคาทพจารณา

รอยละการเปลยนแปลงในราคาของสนคาอนทเกยวของ

ความยดหยนไขวอาจจะเปนบวกหรอเปนลบกได ขนอยกบวาการ

เปลยนแปลงของสนคาอนทเกยวของนนเปนสนคาทใชประกอบกนหรอเปนสนคาทใชทดแทนกน หากเปนสนคาทใชประกอบกน คาความยดหยนไขวจะเปนลบ กลาวคอ เมอราคาสนคาทใชประกอบกนเพมขน ผบรโภคจะซอสนคาทพจารณาในปรมาณทลดลง แตหากเปนสนคาทใชทดแทนกน คาความยดหยนไขวจะเปนบวก กลาวคอ เมอราคาสนคาทใชทดแทนกนเพมขน ผบรโภคจะซอสนคาทพจารณาในปรมาณทเพมขนดวย ในกรณของเครองดมแอลกอฮอล หากพจารณาเครองดมประเภทสราเปนหลก ความยดหยนไขวของสราตอราคาของเบยรซงเปนสนคาทดแทน จะมคาเปนบวก คอหากเบยรราคาสงขน ผบรโภคจะเลอกดมสราเพมขน แตหากเบยรราคาลดลง ผบรโภคจะบรโภคสราลดลงโดยจะหนไปดมเบยรแทน ซงผลของการเปลยนแปลงปรมาณการบรโภคเนองจากการเปลยนแปลงในราคาเปรยบเทยบ (Relative Price) เรยกวา ผลของการใชแทนกน (Substitution Effect) โดยผลรวมของผลของรายได (Income effect) และ ผลของการใชแทนกน (Substitution Effect) เรยกวา ผลของราคา (Price Effect) ซงเปนไปตามกฎอปสงคทกลาววา "ปรมาณสนคาทผบรโภคตองการซอในขณะใดขณะหนงจะมความสมพนธในทางตรงกนขามกบราคาสนคาชนดนน " โดยมขอสมมตใหปจจยอนๆ คงท

17

2.2 วรรณกรรมปรทศน

งานศกษางานวจยในอดตทเกยวกบผลกระทบของการขนภาษตอการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลมอยคอนขางมาก ซงหลงจากท “พระราชบญญตการกฬาแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๘” มการก าหนดอตราการจดเกบเงนภาษจากสนคาบาป (Demerit good) เพมเตมรอยละ 2.0 เพอเขาสกองทนพฒนาการกฬาแหงชาตนน ยงไมพบงานวจยชนไหนทศกษาเรองน ผวจยจงมงหวงทจะศกษางานวจยในอดตเพอใหเปนแนวทางในการศกษาครงน วางานศกษาในอดตทผานมาไดศกษาในประเดนใดบาง และมสวนสนบสนนงานศกษาฉบบนอยางไร ซงแบงการทบทวนงานศกษาไดเปน 2 ประเดน ดงน

งานศกษาดานปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล งานศกษาดานผลกระทบของการขนภาษตอผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล

2.2.1 งานศกษาดานปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล งานศกษาปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลมอย

อยางแพรหลาย ซงผวจยไดท าทบทวนงานศกษาในอดต อาทเชน งานศกษา “ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการบรโภคเครองดมสราแชผลไมของสตรวยท างานในเขตกรงเทพมหานคร” (ศรนทพย มสขอ าไพรสม, 2545) ไดศกษาปจจยทประกอบดวย ดานสวนประสมทางการตลาด ดานสงคม ปจจยสวนบคคล และดานจตวทยาทมอทธพลตอพฤตกรรมการบรโภคเครองดมสราแชผลไมของสตรวยท างานในเขตกรงเทพมหานคร โดยแหลงขอมลหลกทใชในการศกษา คอขอมลปฐมภมทไดจากการจดเกบแบบสอบถาม ของกลมตวอยางสตรทอาย 20 ปขนไปในเขตกรงเทพมหานคร มการวเคราะหขอมลโดยการใช รอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ซงผลการศกษาสวนประสมการตลาดทกลมตวอยางใหความส าคญ ไดแก ดานผลตภณฑ คอ รสชาตของเครองดม, ดานราคาตองเหมาะสมกบคณภาพสนคา, ดานสถานทจดหนายควรจะหาซอไดงายในสถานททวไป และดานสงเสรมการตลาด คอ เครองดมทอยในชวงลดราคา สวนการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธแบบอนดบของสเปยรแมน ทระดบนยส าคญ 0.05 พบวา ปจจยดานราคาและสถานทจดจ าหนายมความสมพนธทางลบกบปรมาณการดมแตละครง, ปจจยดานคสมรส/คนรก เพอนสนท และเพอนในทท างาน มความสมพนธทางลบกบความถ และปรมาณการดมแตละครง ในขณะทการทดสอบไค-สแควร (Chi-Squre) ทระดบนยส าคญ 0.05 พบวา ปจจยทมอทธพลตอปรมาณการดม คอ ระดบการศกษา และสถานภาพสมรส สวนปจจยทมอทธพลตอความถในการดม คอ อายทเรมดมครงแรก สวนปจจยทมอทธพลตอสถานทในการดม คอ อาย รายได ระดบการศกษา สถานภาพสมรส และเหตผลของการดม

18

สวนงานศกษา “พฤตกรรมการดมสราของนกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลย สรนาร ปการศกษา 2551” (สทธรกษ ไชยรกษ และคณะ, 2553) ไดมงศกษามลเหตแรงจงใจในการดมสรา พฤตกรรมการดมสรา และศกษาความเปนอสระในการจ าแนกพฤตกรรมการดมสราของนกศกษาแตละสาขาวชา โดยแหลงขอมลหลกทใชในการศกษาคอ ขอมลปฐมภมทไดจากการจดเกบแบบสอบถามของ กลมตวอยางนกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร มการวเคราะหขอมลโดยการใช รอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน พบวา มลเหตแรงจงใจในการดมสรา คอ (1) ตองการเขาสงคม (2) เพอนชวนดม และ (3) คลายเครยด สวนพฤตกรรมการดมสรา ไดแก ประเภทสราทดมครงแรก คอ เบยร, ความถในการดม คอ 1 - 2 ครงตอเดอน, สถานทดมสรา คอ สถานบนเทง, ปรมาณการดมแตละครงคอ 1 ขวด, คาใชจายในการดม คอ 100 - 200 บาทตอครง ในขณะทผลการศกษาความเปนอสระของพฤตกรรมการดมสราของนกศกษาแตละสาขาวชา ซงทดสอบสมมตฐานดวยการทดสอบไค-สแควร (Chi-Squre) ทระดบนยส าคญ 0.05 พบวา ปจจยทมความแตกตางกนระหวางสาขาวชา ไดแก ความถในการดม สถานทดม สวนปจจยทไมมความแตกตางกนระหวางสาขาวชา ไดแก ชนดของสราทดมครงแรก ความรสกในการดมสราครงแรก บคคลผรวมดม โอกาสในการดม ชนดของสราทดมปจจบน เหตผลของการดมสรา ชวงเวลาในการดม สถานทจ าหนาย กจกรรมทท าระหวางการดม ปรมาณการดม คาใชจายในการดม พฤตกรรมหลงการดม ระยะเวลาในการดม และผลการเรยน

ในขณะทงานศกษา “พฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของนกศกษามหาวทยาลยเชยงใหม” (ภาณพงศ นาคจ, 2555) ไดศกษาพฤตกรรม และปจจยทมผลตอพฤตกรรมการบรโภคเครองแอลกอฮอลของนกศกษามหาวทยาลยเชยงใหม โดยแหลงขอมลหลกทใชในการศกษา คอขอมลปฐมภมท ไดจากการจดเกบแบบสอบถาม ของกลมตวอยาง นกศกษามหาวทยาลยเชยงใหม มการวเคราะหขอมลโดยการใชการแจกแจงความถ และรอยละ พบวา ผบรโภคสวนใหญจะดมแอลกอฮอลครงแรกเมออาย 15 - 17 ป โดยสาเหตทดมในครงแรกเพราะความอยากลอง ประเภทเครองดมททนยมดม คอ เหลา มคาใชจายในการดม 500 บาทตอเดอน โดยมความถในการดม 1 ครงตอเดอน สวนการศกษาปจจยทมผลตอพฤตกรรมการดมแอลกอฮอลโดยการทดสอบไค-สแควร (Chi-Squre) ทระดบนยส าคญ 0.05 ไดแก เพศ คณะทศกษา และรายไดตอเดอน สวนการศกษาความส าคญของปจจยการสนบสนนทางสงคม และปจจยทางการตลาด โดยการวเคราะหโดยการใชมาตรวดแบบลเครท (Likert Scale) พบวา ผบรโภคแอลกอฮอลเชอวาการดมแอลกอฮอลท าใหไดรบการยอมรบจากเพอน สวนปจจยการการตลาดคอทมอทธพลคอ การลด แลก แจก แถม มสวนสนบสนนการบรโภคแอลกอฮอล

19

2.2.2 งานศกษาดานผลกระทบของการขนภาษตอผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล งานศกษาในอดตดานผลกระทบของการขนภาษตอผบร โภคเครองดม

แอลกอฮอล อาทเชน งานศกษา “โครงการวเคราะหผลกระทบการขนภาษสราและพรบ. ควบคมการบรโภคสรา” (นพนธ พวพงศกร และคณะ, 2552) ไดท าการประมาณคาความยดหยนตอราคา โดยใชขอมลทตยภมประเภทอนกรมเวลา ไดแก อตราภาษ, โครงสรางภาษและการจดเกบภาษ และนโยบายอนๆ ทมใชทางภาษ โดยใชวธการประมาณคาแบบก าลงสองนอยทสด (Ordinary Least Square: OLS) ส าหรบสรา 5 ประเภท คอ วสกในประเทศ วสกน าเขา สราขาว เบยร และไวนน าเขา ซงผลการศกษาพบวา สราในประเทศมความยดหยนตอราคาสงกวาสราน าเขา โดยสราขาวมความยดหยนตอราคาไมตางจากศนยมากนก และความยดหยนไขวตอราคาของ สราขาว วสกในประเทศ และเบยร มคาสง แสดงวาสามารถทดแทนกนไดด นอกจากนยงศกษาผลกระทบของการเปลยนแปลงอตราภาษ และนโยบายสาธารณะทมตอพฤตกรรมการบรโภคสรา ซงมวธการศกษา 2 วธ คอ (1) จากการเกบแบบสอบถามจากผบรโภค พบวา ผบรโภคสวนใหญรอยละ 44.5 ยงคงบรโภคในปรมาณเทาเดม สวนรอยละ 43.1 ทดมสราลดลง เพราะปญหาทางเศรษฐกจและสขภาพ และ (2) ศกษาโดยแบบจ าลองอปสงคตอสรา พบวา นโยบายในการขนภาษสราโดยสวนใหญไมมผลตอการบรโภคสรา

ในขณะทงานศกษา “ผลกระทบของการขนภาษสรรพสามตเบยรตอพฤตกรรมการบรโภคเบยร” (สทธพงษ บวผน, 2553) ซงไดท าการหาคาความยดหยนของอปสงคเบยรหลงการขนภาษเบยรจากรอยละ 50 เปนรอยละ 60 โดยใชวธการประมาณคาแบบ Log-Linear Regression Model โดยจะศกษาเปรยบเทยบระหวางคนกรงเทพ และคนตางจงหวด พบวา ความยดหยนของ อปสงคตอราคาเบยรของคนกรงเทพไมมนยส าคญทางสถต สวนของคนตางจงหวดมคาเทากบ -1.45 ซงคอนขางสง ความยดหยนไขวของอปสงคเบยร พบวาคนตางจงหวด มคาความยดหยนไขวมากกวาคนกรงเทพ ในขณะทความยดหยนของอปสงคตอรายได พบวา คนกรงเทพ มคาความยดหยนตอรายไดสงกวาคนตางจงหวด นอกจากนยงศกษาผลกระทบของการขนภาษเบยรตอพฤตกรรมการบรโภค โดยเกบขอมลจากแบบสอบถาม และทดสอบสมมตฐานดวยวธ Paired Samples t-test เปรยบเทยบพฤตกรรรม กอนและหลงการขนภาษเบยร ทระดบนยส าคญ 0.05 ซงผลการศกษาพบวา การเพมภาษมผลตอปรมาณการบรโภคเบยร และมผลตอการใหความส าคญของผบรโภคตอปจจยดานยหอ และชนดของเบยร

และงานศกษา “ผลกระทบของภาษสรรพสามตทสงขนตอการบรโภคสนคาประเภทสราของนกศกษามหาวทยาลยเชยงใหม” (สรชาต ใจรงเรอง, 2555) ไดศกษาพฤตกรรม, ผลกระทบของภาษสรรพสามตทสงขน และทศนคตตอการขนภาษสรรพสามต ตอพฤตกรรมการบรโภคเครองแอลกอฮอลของนกศกษามหาวทยาลยเชยงใหม โดยแหลงขอมลหลกทใชในการศกษา คอขอมลปฐมภมท ไดจากการจดเกบแบบสอบถาม ของกล มตวอยาง นก ศกษาระดบปรญญาตรของมหาวทยาลยเชยงใหม มการวเคราะหขอมลโดยการใชการแจกแจงความถ และรอยละ พบวา ผบรโภคสวนใหญมความถในการดม-5---7-ครงตอเดอน ประเภทเครองดมททนยมดม คอ เบยร มคาใชจายในการดม-1,000---2,000-บาทตอเดอน-โดยมกจะดมกบเพอนเปนสวนใหญ สวน

20

การศกษาผลกระทบของภาษสรรพสามตทสงขน โดยการวเคราะหโดยการใชมาตรวดแบบลเครท (Likert Scale) พบวา ผบรโภคแอลกอฮอลยงคงบรโภคในปรมาณทเทาเดมเปนสวนใหญ และยงคงบรโภคเบยรในปรมาณทมากทสดเชนเดม สวนในดานทศนคต ผบรโภคไมเหนดวยตอการขนภาษสรรพสามต เนองจากไมไดมผลกระทบตอปรมาณการบรโภคแอลกอฮอล

จากการทบทวนงานวจยในอดตของผวจยนน พบวา มงานวจยทเกยวของกบพฤตกรรม

การบรโภคเครองดมแอลกอฮอล และผลกระทบของการเพมภาษตอพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลอยอยากหลากหลาย แตเนองจากการปรบภาษครงลาสด ในป 2558 ซงเปนการเกบภาษแอลกอฮอลเพมขนอกรอยละ 2 เพอเขากองทนพฒนาการกฬาแหงชาตนน ยงไมมผใดท าการศกษาถงผลกระทบดงกลาว เปนเหตใหผวจยสนใจในการศกษาประเดนน ซงจากการทบทวนงานวจยในอดต ท าใหทราบแนวทางทจะเปนตวก าหนดตวแปรอสระในดานตางๆ ในดานประชากรศาสตร, พฤตกรรมการบรโภค และทศนคตตอการขนภาษ เพอประยกตใชในการศกษาผลของการขนภาษแอลกอฮอลตอพฤตกรรมตางๆ ของผบรโภค นอกจากนยงท าการศกษาสภาพการณของสถานบรการเครองดมแอลกอฮอลในปจจบน เพอสามารถน าขอมลทไปใชประโยชนทงตอภาครฐในการด าเนนนโยบายเพอการลดการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล และเปนประโยชนตอสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลในการปรบปรงเพอตอบสนองความตองการของผบรโภคไดมากขน

21

บทท 3 ระเบยบวจย

การศกษานม วตถประสงคเพอศกษาสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดม

แอลกอฮอล และศกษาผลกระทบตอพฤตกรรมผบรโภคเครองดมแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไปจากการเพมขนของอตราภาษเครองดมแอลกอฮอล ในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร โดยมการก าหนดวธการศกษาเปน 2 สวนตามวตถประสงค ดงน

3.1 ศกษาสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล ในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวด

นนทบร 3.1.1 ก าหนดขนาดกลมตวอยาง

จากการส ารวจประเภทสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลในเขตพนทอ าเมอง จงหวดนนทบร โดยจะก าหนดกลมตวอยางทจะศกษาเฉพาะ สถานทจ าหนายแอลกอฮอลทอยในแนวรถไฟฟาสายสมวง (บางซอ - บางใหญ) ตงแตสถานวงศสวางถงสถานบางรกนอย-ทาอฐ จ านวนทงหมด 29 ราน โดยแบงกลมตวอยางทจะศกษาเปน 4 กลม คอ

(1) รานอาหารทวไป (Restaurant) จ านวน 11 ราน ไดแก - รานครวคณหนง ตงอยระหวางสถานแยกตวานนท และสถานกระทรวง

สาธารณสข - รานขาวตมอวนผอม ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข - รานลาบเปดเมองยศ ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข - รานตมย าหวปลานายอวน ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข - รานซกโกขาวตมสโขทย ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข - รานบานเพลง ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข - รานตนหยงขาวตมทะเล ตงอยบรเวณสถานบางกระสอ - รานขาวตมมอเกษตรซปเปอร ตงอยบรเวณสถานแยกนนทบร 1 - รานทะเลรมทาง ตงอยบรเวณสถานแยกนนทบร 1 - รานลาบลงเอก ตงอยบรเวณสถานไทรมา - รานแพรชา ตงอยบรเวณสถานไทรมา

(2) รานอาหารกงผบ (Pub and Restaurant) จ านวน 4 ราน ไดแก - รานสกญญาคาเฟ ตงอยบรเวณสถานศนยราชการนนทบร - รานเพลนเพลงอนรกษเพลงเกา ตงอยบรเวณสถานบางกระสอ - รานสวนอาหารเมองชาละวน ตงอยบรเวณสถานบางกระสอ - รานเอนทร 3 ตงอยบรเวณสถานสะพานพระนงเกลา

22

(3) ผบ, บาร, ดสโกเทค (Pub, Bar, Discotheque) จ านวน 3 ราน ไดแก

- รานฅนตดดน ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข - ราน ป. รตนาธเบศร ตงอยบรเวณสถานแยกนนทบร 1 - รานหอมปากหอมคอ ตงอยบรเวณสถานสถานแยกนนทบร 1

(4) คาราโอเกะ, เลาจน (Karaoke, Lounge) จ านวน 11 ราน ไดแก - รานแดงคาเฟ ตงอยบรเวณสถานวงศสวาง - รานแพรวาคาราโอเกะ ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - รานจะเอคาเฟ ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - รานหนมคาราโอเกะ ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - ราน 9A คาเฟ ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - รานกงนางคาราโอเกะ ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - รานเอนจอยคาราโอเกะ ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - รานฮาวานา เลาจน แอนด คาราโอเกะ ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - รานควปด ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข - รานตวานนทคาราโอเกะ ตงอยระหวางสถานกระทรวงสาธารณสข และ

สถานศนยราชการนนทบร - รานยอดดอยคาราโอเกะ ตงอยบรเวณสถานสะพานพระนงเกลา

3.1.2 วธการศกษา ใชวธการวเคราะหเชงพรรณนา (Descriptive Analysis) ดวยวธการเชงส ารวจ

ซงจะใชแหลงขอมลปฐมภมทไดจากการสมภาษณผทมาใชบรการ และผประกอบการ โดยมการวเคราะหโครงสรางตลาด กลยทธการแขงขนทงดานราคา และไมใชราคา รวมทงการ ใชแนวคด SWOT Analysis ในการวเคราะห โดยการส ารวจจากสภาพการณ 2 ดาน คอ

(1) วเคราะหสภาพการณภายใน: วเคราะหหนวยธรกจของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล ของแตละกลมตวอยางทง 4 กลม ในดาน

Strength: จดแขงหรอขอไดเปรยบของธรกจ Weakness: จดออนหรอขอเสยเปรยบของธรกจ

(2) วเคราะหสภาพการณภายนอก: วเคราะหอตสาหกรรมของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล ในดาน

Opportunity: โอกาสในการด าเนนธรกจใหประสบความส าเรจ Threat: อปสรรค ขอจ ากด หรอปจจยทคกคามการด าเนนงานของธรกจ

23

3.1.3 ค าถามส าหรบการสมภาษณผบรโภค - ทราบถงนโยบายการเพมภาษแอลกอฮอลของภาครฐหรอไม อยางไร - ทราบถงการเปลยนแปลงของราคาเครองดมแอลกอฮอลหรอไม อยางไร - ประเภทเครองดมแอลกอฮอล/ยหอ ทดมเปลยนแปลงหรอไม อยางไร - ความถในการดมเปลยนแปลงไปหรอไม อยางไร - ชวงเวลาและระยะเวลาทดมเปลยนแปลงไปหรอไม อยางไร - บคคลททานมกจะมาดมดวย - คาใชจายเฉลยในการดมแตละครงเปลยนแปลงไปหรอไม อยางไร - เหตผลหลกททานเลอกดมแอลกอฮอล - เหตผลในเลอกรานทบรการเครองดมแอลกอฮอล - นโยบายใดของภาครฐทคดวาสามารถลดการดมเครองดมแอลกอฮอลของทาน

3.1.4 ค าถามส าหรบการสมภาษณผประกอบการ - ปรมาณลกคากอน และหลงมการเปลยนแปลงอยางไร - ลกษณะการดมของลกคาเปลยนแปลงอยางไร (ดมยหอทราคาถกลง) - การปรบตวดานกลยทธการสงเสรมการขาย กระตนยอดขายอยางไร - การบรหารพนกงาน จ านวนพนกงานมการเปลยนแปลงหรอไม - วธการลดตนทน - รายไดเฉลยตอโตะ - ชวงเวลา และระยะเวลาทใชบรการทรานมการเปลยนแปลงอยางไร

24

3.2 ศกษาผลกระทบของการเพมขนของอตราภาษตอพฤตกรรมการบรโภคของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอลในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

ใชวธการวเคราะหเชงปรมาณ โดยการส ารวจ และอธบายขอมลปฐมภมทไดจากการ

จดเกบแบบสอบถาม โดยการใชสถตความถ (Frequency) และรอยละ (Percentage) และท าการวเคราะหความสมพนธของตวแปรอสระ (Independent Variable) กบตวแปรตาม (Dependent Variable) โดยการทดสอบความแตกตางของคาเฉลย ดวยสถตทดสอบ 3 ชนด คอ สถต Independent sample T-Test, สถต F-test (One-Way ANOVA) และสถต Chi-Square

3.2.1 ก าหนดขนาดกลมตวอยาง

ประชากรในการศกษาครงน คอ ประชาชนทอาย 20 ปขนไปทบรโภคเครองดมแอลกอฮอลในเขตอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ซงค านวณจาก รอยละความชกของผบรโภคในจงหวดนนทบร1 ซงเทากบรอยละ 28.0 โดยจ านวนประชากรในอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร เทากบ 359,882 คน2 ดงนนจ านวนประชากรในเขตอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ทบรโภคเครองดมแอลกอฮอล เทากบ 100,676 คน

สตรการค านวณขนาดของกลมตวอยาง (N) ของ Taro Yamamae ดงสมการ

n =

โดยก าหนดคาความคาดเคลอน (e) เทากบ 0.05

ดงนน n =

= 398.42 ตวอยาง ~ 400 ตวอยาง

จากการค านวณจะไดขนาดตวอยางเทากบ 398 ตวอยาง จงก าหนดใหขนาดของกลมตวอยางเทากบ 400 ตวอยาง โดยในการสมเลอกตวอยาง จะเปนการสมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) ซงจะเลอกกลมตวอยางเฉพาะผทบรโภคเครองดมแอลกอฮอลในเขตอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร เพยงเทานน

1 ศนยวจยปญหาสรา, รายงานสถานการณการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลรายจงหวด

พ.ศ. 2554 (นนทบร: บรษท เดอะ กราฟโก ซสเตมส จ ากด, 2556). 2 วกพเดย สารานกรมเสร. “จงหวดนนทบร.”

http://th.wikipedia.org/wiki/จงหวดนนทบร (สบคนเมอวนท 25 สงหาคม 2558).

25

3.2.2 การเกบรวบรวมขอมล เปนการเกบรวบรวมขอมลจากการตอบแบบสอบถามจากกลมตวอยางซงเปนผท

บรโภคเครองดมแอลกอฮอล ในเขตอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร รวมทงสน 400 ตวอยาง ส าหรบลกษณะของแบบสอบถาม3 (Questionnaire) ทใชในนนประกอบดวยโครงค าถาม 3 สวน ไดแก

สวนท 1: ค าถามเกยวกบลกษณะทางประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย สถานภาพสมรส ระดบการศกษา อาชพ และรายได โดยมลกษณะเปนค าถามแบบเลอกตอบ (Checklist)

สวนท 2: ค าถามเกยวกบพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล ไดแก ประเภทเครองดม ยหอเครองดม ความถในการดม ปรมาณทดม สถานทดม บคคลรวมดม คาใชจายตอครง ระยะเวลาทดม และเหตผลในการดม โดยมลกษณะเปนค าถามแบบเลอกตอบ (Checklist) และค าถามปลายเปด (Open Ended Question)

สวนท 3: ค าถามเกยวกบทศนคตตอการขนราคาเครองดมแอลกอฮอลทมผลตอพฤตกรรมการดมวาเปลยนแปลงไปอยางไร โดยใชระดบการวดขอมลประเภทอนตรภาคชน (interval Scale) ไดแก ดานประเภทเครองดม ดานยหอเครองดม ดานความถในการดม ดานปรมาณทดม ดานสถานทดม ดานบคคลรวมดม ดานคาใชจายตอครง ดานระยะเวลาทดม และดานโปรโมชนของราน ซงขอมลทไดจะแบงคะแนนออกเปน 5 ระดบ ดงน

ระดบคะแนน 5: ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญในระดบมากทสด ระดบคะแนน 4: ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญในระดบมาก ระดบคะแนน 3: ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญในระดบปานกลาง ระดบคะแนน 2: ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญในระดบนอย ระดบคะแนน 1: ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญในระดบนอยทสด

3.2.3 วธการวเคราะหขอมล หลงจากรวบรวมแบบสอบถามท งหมดท ได เ รยบรอยแลว ผ วจยไดน า

แบบสอบถามทงหมดมาท าการตรวจสอบความสมบรณของการตอบแบบสอบถาม จากนนท าการแยกแบบสอบถามทไมสมบรณออก และน าแบบสอบถามทถกตองเรยบรอยแลวมาลงรหส (Coding) เพอน ามาประมวลผลขอมลดวยโปรแกรมส าเรจรป SPSS โดยมขนตอน ดงน

สวนท 1 การทดสอบความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม โดยการวเคราะหคาสมประสทธ Cronbach’s Alpha ตองมคามากกวา 0.7 จงจะเหมาะสมส าหรบงานวจยเชงส ารวจ

สวนท 2 การตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระ โดยการหาคาสมประสทธสหสมพนธดวยวธของเพยรสน (Pearson-Correlation-Coefficients) ตองมคานอยกวา 0.8 จงจะไมเกดภาวะ Multicollinearity หรอภาวะทความสมพนธของตวแปรอสระมคาสงเกนไป

3 โปรดดรายละเอยดเพมเตมในภาคผนวก ก

26

สวนท 3 การวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตร ไดแก เพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา อาชพ และรายได และวเคราะหลกษณะพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล ไดแก ประเภทเครองดมแอลกอฮอล, ยหอเครองดมแอลกอฮอล, ความถในการบรโภค, ปรมาณทบรโภคตอครง, สถานทดม, บคคลรวมดม, คาใชจายตอครง, ระยะเวลาในการบรโภค และเหตผลในการบรโภค โดยค านวณเปนคาความถ (Frequency) และรอยละ (Percentage)

สวนท 4 การวเคราะหระดบความคดเหนของทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชการค านวณหาคาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

สวนท 5 การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถต Independent sample T-Test ส าหรบกลมตวอยาง 2 กลม และใชสถต F-test (One-Way ANOVA) ส าหรบกลมตวอยางมากกวา 2 กลมขนไป ณ ระดบนยส าคญ 0.05 และ 0.10

สวนท 6 การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภคเนองจากการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถต Chi-Square ส าหรบทดสอบปจจยดานประชากรศาสตร และพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล และใชสถต Independent sample T-Test ในการทดสอบปจจยดานทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล ณ ระดบนยส าคญ 0.05 และ 0.10

3.2.4 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน ในการศกษาครงนจะทดสอบสถตทระดบนยส าคญ 0.05 ซงจะใชสถตทดสอบ

คอ สถต Independent sample T-Test สถต F-Test (One-Way ANOVA) และสถต Chi-Square 3.2.4.1 การทดสอบสถต Independent sample T-Test

ใชในการวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบคาเฉลยของกลมตวอยาง 2 กลมทอสระกน วาตวแปรดงกลาวมความสมพนธกนหรอไม โดยมสตรค านวณ ดงน

,

เมอ , คอ คาเฉลยของตวอยางกลมท 1 และ 2 ตามล าดบ

, คอ จ านวนตวอยางกลมท 1 และ 2 ตามล าดบ

, คอ ความแปรปรวนของตวอยางกลมท 1 และ 2 ตามล าดบ

คอ ความแปรปรวนรวมของกลมตวอยาง

27

3.2.4.2 การทดสอบสถต F-Test (One-Way ANOVA) ใชในการวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบคาเฉลยของกลม

ตวอยาง มากกวา 2 กลมขนไป โดยมเงอนไข ดงน 1. ตวแปรตามตองมระดบการวดตงแตมาตราอนตรภาคขนไป 2. กลมตวอยางแตละกลมมาจากประชากรทมการแจกแจงปกต 3. กลมตวอยางแตละกลมตองเปนอสระจากกน 4. กลมตวอยางแตละกลมมาจากประชากรทมความแปรปรวนเทากน ซงคา F-Test นนสามารถค านวณได ดงตารางท 3.1

ตารางท 3.1

การค านวณคา F-Test (One-Way ANOVA) Source of variations

SS df MS F-Test

Between groups Within groups

SSB

SSW K - 1 N - K

SSB / K - 1 SSW / N - K

MSB/ MSW

Total SST=SSB+SSW N - 1 หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย

จากตารางท 3.1 ความหมายคาตวแปรตางๆ คอ 1. SS หมายถง ผลรวมของความเบยงเบนยกก าลงสอง (The sum of

square) ซงมรายละเอยดดงน Total sum of squares (SST) ค านวณไดจาก

SST = 2

11

jn

i

ij

K

j

XX

Between groups sum of squares (SSB) ค านวณไดจาก

SSB =

K

j

jn1

(

XX j ) 2

Within group sum of squares (SSW) ค านวณไดจาก

SSW = 2

11

jn

i

jij

K

j

XX

โดย nj คอ จ านนวนขอมลในแตละกลม X ij คอ ขอมลตวท i ในกลม j

jX คอ คาเฉลยของกลม

X คอ คาเฉลยรวม

28

2. df หมายถง คาองศาอสระ (Degree of freedom) ซงมรายละเอยดดงน

df of Total = N - 1 df of Between groups = K - 1 df of Within group = N - K

โดย N คอ จ านวนขอมล K คอ จ านวนกลม

3. MS หมายถง คาความแปรปรวน (Mean of square) ซงม

รายละเอยดดงน Between groups mean of square (MSB) ค านวณไดจาก

MSB = SSB / K-1 Within group mean of square (MSW) ค านวณไดจาก

MSW = SSW / N-K 4. F-Test หมายถง คาสถตทดสอบ F ซงค านวณไดจาก

F = MSB/ MSW 3.2.4.3 การทดสอบสถต Chi-Square

ใชส าหรบการวเคราะหขอมลแบบนามบญญต (Nominal Scale) เพอทดสอบความแตกตางของคาเฉลยของกลมตวอยาง 2 กลมวามความสมพนธกนหรอไม โดยมสตรค านวณ ดงน

r1ic1j

2EEO2 , df = (r - 1) (c - 1)

เมอ O คอ ความถทสงเกตได

E คอ ความถทคาดหวง = NCR

R คอ ผลรวมของความถในกลมตวอยางนนๆ C คอ ผลรวมของความถในระดบทศนคตนนๆ r คอ จ านวนกลมตวอยาง c คอ จ านวนกลมของปจจย

29

โดยการเลอกสถตทดสอบปจจยทมผลตอทศนคตตอพฤตกรรมทเปลยนไปในการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล เมอราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน (สวนท 5) เปนไปดงตารางท 3.2 ตารางท 3.2 การเลอกสถตทดสอบปจจยทมผลตอทศนคตตอพฤตกรรมทเปลยนแปลงในการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล

ขอมลปจจย สถตทดสอบ ปจจยดานประชากรศาสตร 1. เพศ Independent Sample T-Test 2. อาย One-Way ANOVA 3. สถานภาพสมรส Independent Sample T-Test 4. ระดบการศกษาสงสด One-Way ANOVA 5. อาชพ One-Way ANOVA 6. รายไดเฉลยตอเดอน One-Way ANOVA ปจจยดานพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล 7. ประเภทเครองดม One-Way ANOVA 8. ยหอเครองดม One-Way ANOVA 9. ความถในการบรโภค One-Way ANOVA 10. ปรมาณการบรโภคตอครง One-Way ANOVA 11. สถานทบรโภคแอลกอฮอล One-Way ANOVA 12. บคคลทรวมบรโภคแอลกอฮอล One-Way ANOVA 13. คาใชจายโดยเฉลยตอครง One-Way ANOVA 14. ระยะเวลาในการบรโภคแตละครง One-Way ANOVA 15. เหตผลในการบรโภค Independent Sample T-Test หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย

ตวแปรตาม คอ พฤตกรรมในการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลดานตางๆ

ทเปลยนแปลงไป ไดแก (1) ประเภทเครองดม (2) ยหอเครองดม (3) ความถในการดม (4) ปรมาณการบรโภคตอครง (5) สถานทดม (6) การสงสรรคกบเพอน (7) คาใชจายตอครง (8) ระยะเวลาในการดม และ (9) การพจารณาโปรโมชน

30

โดยการเลอกสถตทดสอบปจจยทมอทธพลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภคเนองจากการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล (สวนท 6) เปนไปดงตารางท 3.3

ตารางท 3.3 การเลอกสถตทดสอบปจจยทมอทธพลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภค

ขอมลปจจย สถตทดสอบ 1. เพศ Chi-Square 2. อาย Chi-Square 3. สถานภาพสมรส Chi-Square 4. ระดบการศกษาสงสด Chi-Square 5. อาชพ Chi-Square 6. รายไดเฉลยตอเดอน Chi-Square 7. ประเภทเครองดม Chi-Square 8. ยหอเครองดม Chi-Square 9. ความถในการบรโภค Chi-Square 10. ปรมาณการบรโภคตอครง Chi-Square 11. สถานทบรโภคแอลกอฮอล Chi-Square 12. บคคลทรวมบรโภคแอลกอฮอล Chi-Square 13. คาใชจายโดยเฉลยตอครง Chi-Square 14. ระยะเวลาในการบรโภคแตละครง Chi-Square 15. เหตผลในการบรโภค Chi-Square 16. ทศนคตตอประเภทเครองดมแอลกอฮอล Independent Sample T-Test 17. ทศนคตตอยหอเครองดมแอลกอฮอล Independent Sample T-Test 18. ทศนคตตอความถในการดมแอลกอฮอล Independent Sample T-Test 19. ทศนคตตอปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครง Independent Sample T-Test 20. ทศนคตตอสถานทดมแอลกอฮอล Independent Sample T-Test 21. ทศนคตตอการสงสรรคกบเพอน Independent Sample T-Test 22. ทศนคตตอคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครง Independent Sample T-Test 23. ทศนคตตอระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครง Independent Sample T-Test 24. ทศนคตตอการพจารณาโปรโมชน Independent Sample T-Test หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย

31

3.2.5 การก าหนดคาตวแปร การก าหนดคาตวแปร และสญลกษณ ส าหรบตวแปรอสระ และตวแปรตาม

แตละตวเปนดงตารางท 3.4 ตารางท 3.4

การก าหนดคาตวแปรในงานศกษา

ตวแปร การก าหนดคาตวแปร สญลกษณ รปแบบตวแปร

ตวแปรอสระ 1. เพศ 1 = ชาย

2 = หญง Sex Nominal

2. อาย 1 = 21 - 30 ป 2 = 31 - 40 ป 3 = 41 - 50 ป 4 = มากกวา 50 ป

Age Nominal

3. สถานภาพสมรส 1 = โสด 2 = สมรส

Status Nominal

4. ระดบการศกษา 1 = ต ากวาปรญญาตร 2 = ปรญญาตร 3 = สงกวาปรญญาตร

Edu Nominal

5. อาชพ 1 = นกศกษา 2 = พนกงานเอกชน 3 = ขาราชการ/พนกงานรฐ 4 = ธรกจสวนตว

Occu Nominal

6. รายไดตอเดอน 1 = ไมเกน 20,000 บาท 2 = 20,001 - 25,000 บาท 3 = 25,001 - 30,000 บาท 4 = มากกวา 30,000 บาท

Inc Nominal

7. ประเภทเครองดม 1 = เบยร 2 = สรา 3 = เครองดม RTD (Ready to Drink)

Type

Nominal

32

ตารางท 3.4 (ตอ) การก าหนดคาตวแปรในงานศกษา

ตวแปร การก าหนดคาตวแปร สญลกษณ รปแบบตวแปร

8. ยหอเครองดม 1 = ลโอ 2 = ชาง 3 = สงห 4 = ไฮนาเกน 5 = หงสทอง 6 = เบลนด 285 7 = 100 ไพเพอรส 8 = เรด เลเบล 9 = แบลค เลเบล 10 = สปาย

Brand Nominal

9. ความถในการบรโภค 1 = 1 - 2 ครง/เดอน 2 = 1 - 2 ครง/สปดาห 3 = 3 - 5 ครง/สปดาห 4 = 6 - 7 ครง/สปดาห

Freq Nominal

10. ปรมาณการบรโภคตอครง 1 = 1 - 2 ขวด 2 = 3 - 4 ขวด 3 = 5 - 6 ขวด 4 = มากกวา 6 ขวด

Quan Nominal

11. สถานทบรโภคแอลกอฮอล

1 = ทพกอาศย 2 = รานอาหารทวไป 3 = Pub & Restaurant 4 = Pub & Bar 5 = รานคาราโอเกะ/ เลานจ

Place Nominal

12. บคคลทรวมบรโภคแอลกอฮอล

1 = คนเดยว 2 = ญาตพนอง 3 = เพอนสมยเรยน 4 = เพอนทท างาน

Peo Nominal

13. คาใชจายโดยเฉลยตอครง 1 = ต ากวา 250 บาท 2 = 251 - 500 บาท 3 = 501 - 1,000 บาท 4 = มากกวา 1,000 บาท

Exp Nominal

33

ตารางท 3.4 (ตอ) การก าหนดคาตวแปรในงานศกษา

ตวแปรอสระ การก าหนดคาตวแปร สญลกษณ รปแบบตวแปร 14. ระยะเวลาในการบรโภค

แตละครง 1 = ต ากวา 1 ชวโมง 2 = 1 - 2 ชวโมง 3 = 3 - 4 ชวโมง 4 = มากกวา 4 ชวโมง

Time Nominal

15. เหตผลในการบรโภค 1 = ชนชอบรสชาตและ บรรยากาศ 2 = สงสรรคกบเพอนๆ

Reason Nominal

ตวแปรตาม (ทศนคตตอการเปลยนพฤตกรรมตางๆ) 1. การเปลยนประเภทเครองดม 1 = เหนดวยนอยทสด

2 = เหนดวยนอย 3 = เหนดวยปานกลาง 4 = เหนดวยมาก 5 = เหนดวยมากทสด

Y1 Interval 2. การเปลยนยหอเครองดม Y2

3. การลดความถในการดม Y3

4. การลดปรมาณในการดม Y4

5. การเปลยนสถานทดม Y5

6. การลดการสงสรรคกบเพอน Y6

7. การลดคาใชจายตอครง Y7

8. การลดระยะเวลาในการดม Y8

9. การพจารณาโปรโมชน Y9

10. การลดการบรโภค แอลกอฮอล

1 = ไมลดลง 2 = ลดลง

Y10 Nominal

หมายเหต. จากการก าหนดของผวจย

34

3.2.6 สมมตฐานของงานศกษา ในงานศกษาผลกระทบตอพฤตกรรมผบรโภคจากการเพมขนของอตราภาษ

เครองดมแอลกอฮอล ในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบรนน มสมมตฐานดงตารางท 3.5 ตารางท 3.5 สมมตฐานของงานศกษา Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 Y7 Y8 Y9 Y10

Sex - - - - - + + + - +

Age - - - - + + + + + -

Status - - - - - + - + -

-

Edu - - - - - - - - - -

Occ - - - - + + - - - -

Inc - + + - - - + - - +

Type + - - - - - - - + +

Brand - + - - - - - - + -

Freq - - + - - - - - + -

Quan - - - + - - - - + -

Place - + - - + - - - + -

Peo - - + + + + - - + -

Exp - + - - - - + - + +

Time - - - - - - - + - -

หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย + หมายถง ปจจยดงกลาวสงผลพฤตกรรมผบรโภคในดานทศนคตตางๆ - หมายถง ปจจยดงกลาวไมสงผลพฤตกรรมผบรโภคในดานทศนคตตางๆ โดยความหมายของตวแปรตางๆ เปนดงตารางท 3.3

35

บทท 4 สภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล

ในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ในบทนจะกลาวถงขอมลเบองตนของหนวยธรกจทมการจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล

ในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร โดยน าเสนอในหวขอตางๆ ดงน 1. ลกษณะโครงสรางตลาดของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล 2. กลยทธในการแขงขนในดานราคาและดานทไมเกยวของกบราคา 3. การวเคราะหสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล 4. การปรบตวของผบรโภคและผประกอบการ

4.1 ลกษณะโครงสรางตลาดของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล

จากการส ารวจเบองตนภาพรวมของธรกจรานทใหบรการเครองดมแอลกอฮอลในเขต

พนท อ. เมอง จ. นนทบร พบวามอยมากมาย โดยเฉพาะแนวรถไฟฟาสายสมวง (บางซอ - บางใหญ) ดงนนผวจยจงก าหนดกลมตวอยางทจะศกษา คอ กลมรานทใหบรการเครองดมแอลกอฮอล บรเวณแนวรถไฟฟาเพยงเทานน โดยครอบคลมตงแตสถานวงศสวาง - สถานบางรกนอยทาอฐ รวมทงสน 9 สถาน ซงตงอยบนถนน 3 สาย ไดแก

ถนนกรงเทพ-นนทบร ไดแก สถานวงศสวาง และสถานแยกตวานนท ถนนตวานนท ไดแก สถานกระทรวงสาธารณสข ถนนรตนาธเบศร ไดแก สถานศนยราชการนนทบร สถานบางกระสอ

สถานแยกตวานนท 1 สถานสะพานพระนงเกลา สถานไทรมา สถานบางรกนอยทาอฐ ซงมรานทใหบรการเครองดมแอลกอฮอลจ านวน 29 ราน สามารถจดตามกลมประเภท

ของธรกจรานทใหบรการเครองดมแอลกอฮอลไดเปน 4 กลม ไดแก

36

(1) กลมรานอาหารทวไป (Restaurant): ซงจะมลกษณะเปนรานทจ าหนายอาหารเปนหลก แตกมการขายเครองดมแอลกอฮอลประกอบดวย โดยจะเนนทรสชาตของอาหารเปนหลก ไมเนนบรรยากาศของราน เชน รานขาวตม รานอาหารอสาน เปนตน ซงม จ านวน 11 ราน ไดแก

- รานครวคณหนง (1A) ตงอยระหวางสถานแยกตวานนท และสถานกระทรวง

สาธารณสข - รานขาวตมอวนผอม (1B) ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข - รานลาบเปดเมองยศ (1C) ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข - รานตมย าหวปลานายอวน (1D) ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข - รานซกโกขาวตมสโขทย (1E) ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข - รานบานเพลง (1F) ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข - รานตนหยงขาวตมทะเล (1G) ตงอยบรเวณสถานบางกระสอ - รานขาวตมมอเกษตรซปเปอร (1H) ตงอยบรเวณสถานแยกนนทบร 1 - รานทะเลรมทาง (1I) ตงอยบรเวณสถานแยกนนทบร 1 - รานลาบลงเอก (1J) ตงอยบรเวณสถานไทรมา - รานแพรชา (1K) ตงอยบรเวณสถานไทรมา

ภาพท 4.1 ทตงของกลมตวอยางประเภทรานอาหารทวไป. จากการส ารวจโดยผวจย.

37

(2) กลมรานอาหารกงผบ (Pub and Restaurant): ซงจะมลกษณะเปนรานทเนนการจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลพอๆ กบการจ าหนายอาหารหรอกบแกลม โดยทรานจะมบรรยากาศทเปนเอกลกษณของตวเอง โดยจะมการบรรเลงเพลงไปดวย ไมวาจะจากการเลนดนตรสด หรอการเปดเพลงจากเครองเสยง โดยกลมลกคาทมารานกลมนจะเนนทบรรยากาศของราน เพอมานงพดคยสงสรรคในกลมเพอนๆ ประกอบการฟงเพลง เพอความไพเราะและความสนกสนานจากวงดนตรสดหรอการเปดเพลงจากดเจของทางราน ซงมจ านวน 4 ราน ไดแก

- รานสกญญาคาเฟ (2A) ตงอยบรเวณสถานศนยราชการนนทบร - รานเพลนเพลงอนรกษเพลงเกา (2B) ตงอยบรเวณสถานบางกระสอ - รานสวนอาหารเมองชาละวน (2C) ตงอยบรเวณสถานบางกระสอ - รานเอนทร 3 (2D) ตงอยบรเวณสถานสะพานพระนงเกลา

ภาพท 4.2 ทตงของกลมตวอยางประเภทรานอาหารกงผบ. จากการส ารวจโดยผวจย.

38

(3) กลมรานประเภท ผบ, บาร, ดสโกเทค (Pub, Bar, Discotheque): ซงจะมลกษณะเปนรานทจ าหนายแอลกอฮอลเปนหลก โดยมอาหารหรอกบแกลมไวบรการเพยงเลกนอย โดยจะเนนบรรยากาศของราน และการเลนดนตรสดสลบกบการเปดเพลงจากดเจของราน เพอใหลกคาไดเตนร า และปลดปลอยอารมณออกมาอยางเตมท ซงกลมลกคาทมารานกลมนจะเนนทความไพเราะ และความสนกสนานของวงดนตรเปนหลก โดยทบรรยากาศของรานประเภทนตองดแลวสามารถดงดดนกเทยวมาดมกนไดดวย ซงมจ านวน 3 ราน ไดแก

- รานฅนตดดน (3A) ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข - ราน ป. รตนาธเบศร (3B) ตงอยบรเวณสถานแยกนนทบร 1 - รานหอมปากหอมคอ (3C) ตงอยบรเวณสถานสถานแยกนนทบร 1

ภาพท 4.3 ทตงของกลมตวอยางประเภทผบ, บาร, ดสโกเทค. จากการส ารวจโดยผวจย.

39

(4) กลมรานประเภทคาราโอเกะ, เลาจน (Karaoke, Lounge): ซงจะมมลกษณะเปนรานทเนนการใหบรการคาราโอเกะแกลกคาเปนหลก พรอมกบการจ าหนายแอลกอฮอลไปดวย โดยรานกลมนจะมลกคาเฉพาะผชายเทานน เนองจากรานจะมพนกงานผหญงส าหรบบรการสวนตว (เดกนงดรงค) ใหเลอกมาบรการแกลกคาโดยเฉพาะ ซงบางรานอาจจะมการเตนโชวบนเวทของสาวๆ (โคโยต) ดวย ซงมจ านวน 11 ราน ไดแก

- รานแดงคาเฟ (4A) ตงอยบรเวณสถานวงศสวาง - รานแพรวาคาราโอเกะ (4B) ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - รานจะเอคาเฟ (4C) ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - รานหนมคาราโอเกะ (4D) ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - ราน 9A คาเฟ (4E) ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - รานกงนางคาราโอเกะ (4F) ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - รานเอนจอยคาราโอเกะ (4G) ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - รานฮาวานา เลาจน แอนด คาราโอเกะ (4H) ตงอยบรเวณสถานแยกตวานนท - รานควปด (4I) ตงอยบรเวณสถานกระทรวงสาธารณสข --รานตวานนทนวด แอนด คาราโอเกะ (4J) ตงอยระหวางสถานกระทรวง

สาธารณสข และสถานศนยราชการนนทบร - รานยอดดอยคาราโอเกะ (4K) ตงอยบรเวณสถานสะพานพระนงเกลา

ภาพท 4.4 ทตงของกลมตวอยางประเภทคาราโอเกะ, เลาจน. จากการส ารวจโดยผวจย.

40

เมอพจารณาลกษณะโครงสรางตลาดของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลในเขตพนท อ.เมอง จ.นนทบร หลงจากการปรบเพมภาษแอลกอฮอลเพมขน พบวา สถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลยงคงมอยจ านวนมากเชนเดม มลกษณะสนคาซงกคอเครองดมแอลกอฮอลทไมแตกตางกน ไมวาจะเปนสราหรอเบยร โดยจะแตกตางกนเพยงยหอเครอง ดมทแตละรานน ามาจ าหนายซงสามารถทดแทนกนไดด นอกจากนยงแตกตางในดานของลกษณะของรานทจ าหนาย ซงสามารถแบงเปน 4 กลมดงทกลาวไวขางตน โดยทในการท าธรกจนมการกดกนการเขามาของผประกอบการรายใหมในระดบต า ซงเกดจากขอบงคบกฎหมายการจดตงสถานบนเทงเทานน โดยทไมไดถกกดกนจากผประกอบการรายเดม ในขณะทอ านาจในการตงราคานนขนกบรปแบบลกษณะของรานนนๆ วามการใหบรการอนๆ แกลกคาเพมเตมอยางไร ซงหลงจาก การปรบเพมภาษแอลกอฮอลนน ผประกอบการเลอกทจะผลกภาระใหผบรโภคโดยการขนราคาเครองดมตามไปดวย ซงจากลกษณะเบองตนดงกลาว สามารถสรปไดวาโครงสรางตลาดของธรกจรานจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลในเขตพนท อ.เมอง จ.นนทบร มลกษณะโครงสรางตลาดแบบตลาดกงแขงขนกงผกขาด 4.2 กลยทธในการแขงขนในดานราคาและดานทไมเกยวของกบราคา

กลยทธในการแขงขนของธรกจรานจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลแตละกลมนนแตกตาง

กน ทงกลยทธดานราคา และกลยทธทไมเกยวของกบราคา เพราะลกษณะรปแบบในการใหบรการทมความแตกตางกน ซงกลยทธดานราคาสามารถสรปไดดงตารางท 4.1

ตารางท 4.1 กลยทธการแขงขนดานราคาของธรกจรานจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล

(1) กลมรานอาหารทวไป (2) กลมรานอาหารกงผบ ก าหนดราคาเครองดมแอลกอฮอล ดงน สปาย ขวดละ 50-60 บาท เบยรชาง 630 มล. ขวดละ 60-65 บาท เบยรลโอ 630 มล. ขวดละ 60-65 บาท เบยรสงห 630 มล. ขวดละ 70-75 บาท เบยรไฮนาเกน 630 มล. ขวดละ 85-90 บาท สราแมโขง ขวดละ 250 บาท สรา Blend 285 ขวดละ 250-300 บาท สราแสงโสม ขวดละ 260-300 บาท สรา 100 Pipers ขวดละ 380-400 บาท สรารเจนซ ขวดละ 520-580 บาท

ก าหนดราคาเครองดมแอลกอฮอล ดงน เบยรชาง 630 มล. ขวดละ 90-100 บาท เบยรลโอ 630 มล. ขวดละ 90-100 บาท เบยรสงห 630 มล. ขวดละ 100-110 บาท เบยรไฮนาเกน 630 มล. ขวดละ 110-125 บาท เบยรสด เหยอกละ 185-280 บาท ทาวเวอรละ 535-720 บาท เหลาปน เหยอกละ 70-140 บาท สรา Blend 285 ขวดละ 290-340 บาท สรา 100 Pipers ขวดละ 450-520 บาท สรารเจนซ ขวดละ 650-690 บาท สรา Red Label ขวดละ 790-850 บาท สรา Black Label ขวดละ 900-1,000 บาท

41

ตารางท 4.1 (ตอ) กลยทธการแขงขนดานราคาของธรกจรานจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล

(3) กลมผบ บาร ดสโกเธค (4) กลมคาราโอเกะ เลาจน ก าหนดราคาเครองดมแอลกอฮอล ดงน เบยรชาง 330 มล. ขวดละ 130-150 บาท เบยรลโอ 330 มล. ขวดละ 130-150 บาท เบยรสงห 330 มล. ขวดละ 130-150 บาท เบยรไฮนาเกน 330 มล. ขวดละ 130-150 บาท เบยรสด เหยอกละ 280-320 บาท ทาวเวอรละ 650-750 บาท สรา Blend 285 ขวดละ 300-400 บาท สรา 100 Pipers ขวดละ 690-750 บาท สรารเจนซ ขวดละ 550-950 บาท สรา Red Label 900-1,300 บาท สรา Black Label 1,350-1,800 บาท

ก าหนดราคาเครองดมแอลกอฮอล ดงน เบยรชาง 630 มล.ขวดละ 90-100 บาท เบยรลโอ 630 มล.ขวดละ 90-100 บาท เบยรสงห 630 มล.ขวดละ 110-120 บาท เบยรไฮนาเกน 630 มล. ขวดละ 120-140 บาท สรา Blend 285 ขวดละ 300-350 บาท สรา 100 Pipers ขวดละ 550-650 บาท สรารเจนซ ขวดละ 650-750 บาท สรา Red Label ขวดละ 800-900 บาท สรา Black Label ขวดละ 1,000-1,300 บาท

หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย จากตารางท 4.1 จะเหนไดวาการตงราคาเครองดมแอลกอฮอลอยในระดบทแตกตางกน

โดยกลมธรกจประเภทผบ บาร ดสโกเธค สามารถตงราคาเครองดมแอลกอฮอลทสง เพราะมบรการใหความบนเทงเพมเตมทงการเลนดนตรสดแบบเตมวง และการเปดเพลงของดเจ โดยจะตงราคาเครองดมประเภทสราสงกวาราคาปลกรอยละ 40 - 50 ในขณะทจะตงราคาเครองดมประเภทเบยรไวสงกวาราคาขายปลก 2-3 เทา ทงนเพอตองการใหนกเทยวเลอกดมสรามากกวาเบยร เพอสามารถจ าหนายมกเซอร เชน โซดา น าเปลา น าแขง ไดเพมมากขน

สวนกลมธรกจประเภทคาราโอเกะ เลาจน จะสามารถตงราคาไดสงรองลงมา เพราะมการใหบรการพเศษเพมเตมนอกเหนอจากการดมแอลกอฮอลไมวาจะเปนบรการรองเพลงคาราโอเกะ บรการพนกงานหญงเพอบรการสวนตว (เดกนงดรงค) หรอการโชวเตนวาบหววของโคโยต เชนเดยวกนกบธรกจประเภทรานอาหารกงผบ ทสามารถตงราคาเครองดมแอลกอฮอลไดใกลเคยงกบกลมธรกจประเภทคาราโอเกะ เลาจน เพราะมบรรยากาศของรานทดงดดใหลกคามาเขาราน และยงมการเลนดนตรสดอกดวย โดยจะตงราคาเครองดมทงเบยรและสราสงกวาราคาปลกรอยละ 30 - 40

ในขณะทธรกจประเภทรานอาหารทวไปนนตงราคาไดต าทสด โดยมราคาทสงกวารานคาปลกทวไปไมมากนก เพราะรานประเภทนจะเนนการขายอาหารเปนหลก ไมไดเนนการบรการเครองดมแอลกอฮอล โดยจะตงราคาเครองดมทงเบยรและสราสงกวาราคาปลกรอยละ 5 - 10

42

ซงนอกเหนอกลยทธการแขงขนดานราคาแลวกลยทธท ธรกจจ าหนายเครองดม

แอลกอฮอลนยมใชคอกลยทธดานทไมเกยวของกบราคา ซงสามารถสรปไดดงตารางท 4.2

ตารางท 4.2 กลยทธการแขงขนดานทไมเกยวของกบราคาของธรกจรานจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล

(1) กลมรานอาหารทวไป (2) กลมรานอาหารกงผบ - ใหความส าคญกบรสชาตของอาหารเปนหลก - จดโปรโมชนขายควบสรากบมกเซอร - จดโปรโมชนขายเบยร 3 ขวด ในราคาพเศษ - รบชมถายทอดสดฟตบอลตางประเทศ - เปดบรการตงแตชวงบาย

- จดโปรโมชนขายควบสรากบมกเซอร - จดโปรโมชนขายเบยร 3 ขวด ในราคาพเศษ - มพรตตเชยรเบยรไวบรการลกคา - มการจางศลปนชอดงมาเลนดนตรสด - ใชสอโซเชยลมเดย ในการประชาสมพนธ - โปรโมชนวนเกดลกคา ลดราคา 10% - ไมคดคาเปดขวดกรณน าสรามาเอง - ไมคดคามกเซอร หากมากอนชวงเวลา ทก าหนด

(3) กลมผบ บาร ดสโกเธค (4) กลมคาราโอเกะ เลาจน - จดโปรโมชน Lady Night - มการจางศลปนชอดงมาเลนดนตรสด - ใชสอโซเชยลมเดย ในการประชาสมพนธ - ไมคดคามกเซอร หากมากอนชวงเวลา ทก าหนด - จดโปรโมชนขายควบสรากบมกเซอร - โปรโมชนวนเกดลกคา ลดราคา 10% - ไมคดคาเปดขวดกรณน าสรามาเอง

- จดโปรโมชนขายควบสรากบมกเซอร - จดโปรโมชนขายเบยร 3 ขวด ในราคาพเศษ - มโชวแสดงการเตนของโคโยต - มการสมครสมาชกเพอไดรบสวนลดคาหอง คาอาหาร

หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย

43

4.3 การวเคราะหสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล

ในการวเคราะหสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลในพนท อ.เมอง จ.นนทบร จะใชหลก SWOT ซงเปนการวเคราะหจดแขง (Strengths), จดออน-(Weaknesses),-โอกาส-(Opportunities)-และอปสรรค-(Threats)-ซงผลการศกษาจะแบงเปน-2-สวน-คอ-การวเคราะหสภาพการณภายใน และการวเคราะหสภาพการณภายนอกของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล

4.3.1 ผลวเคราะหสภาพการณภายใน การวเคราะหสภาพการณภายในของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล ซงจะ

ท าการวเคราะหจดแขงหรอขอไดเปรยบ (Strengths)-และจดออนหรอขอเสยเปรยบ-(Weaknesses) ของรานคาทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลแตละแหง โดยแบงกลมศกษาเปน 4 กลม ไดแก

(1) กลมรานอาหารทวไป (Restaurant) จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานอาหารทวไป

แสดงดงตารางท 4.3

ตารางท 4.3

จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานอาหารทวไป ชอราน จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses)

1A: ครวคณหนง - ราคาอาหารและเครองดมไมแพง - มหองแอรไวใหบรการ - เปดบรการตงแตชวงกลางวน

- ไมมทจอดรถ - ไมมพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล

1B: ขาวตมอวนผอม - ราคาอาหารและเครองดมไมแพง - รสชาตอาหารอรอย - มโทรทศนใหลกคารบชมฟตบอล

- ไมมทจอดรถ - ไมมพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล

1C: ลาบเปดเมองยศ - ราคาอาหารและเครองดมไมแพง - รสชาตอาหารอรอย

- ไมมทจอดรถ - ไมมพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล - ไมถกสขอนามย และไมปลอดภย - ไมมหองน า

1D: ตมย าหวปลา นายอวน

- ราคาอาหารและเครองดมไมแพง - รสชาตอาหารอรอย

- ไมมทจอดรถ - ไมมพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล - ไมถกสขอนามย และไมปลอดภย - ไมมหองน า

44

ตารางท 4.3 (ตอ) จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานอาหารทวไป

ชอราน จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses) 1E: ซกโกขาวตมสโขทย - ราคาอาหารและเครองดมไมแพง

- รสชาตอาหารอรอย - มโทรทศนใหลกคารบชมฟตบอล

- ไมมทจอดรถ - ไมมพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล

1F: บานเพลง - ราคาอาหารและเครองดมไมแพง - มหองแอรไวใหบรการ - มดนตรฟง - เปดบรการตงแตชวงกลางวน

- ไมมพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล

1G: ตนหยงขาวตมทะเล - ราคาอาหารและเครองดมไมแพง - รสชาตอาหารอรอย - มโทรทศนใหลกคารบชมฟตบอล

- ไมมทจอดรถ - ไมมพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล

1H: ขาวตมมอเกษตร ซปเปอร

- ราคาอาหารและเครองดมไมแพง - รสชาตอาหารอรอย

- ไมมทจอดรถ - ไมมพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล

1I: ทะเลรมทาง - รสชาตอาหารอรอย - มทจอดรถ - เปดบรการตงแตชวงกลางวน

- ไมมพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล - ราคาอาหารและเครองดมสงกวา รานอาหารทวไป

1J: ลาบลงเอก - ราคาอาหารและเครองดมไมแพง - รสชาตอาหารอรอย - เปดบรการตงแตชวงกลางวน

- ไมมทจอดรถ - ไมมพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล

1K: แพรชา - ราคาอาหารและเครองดมไมแพง - รสชาตอาหารอรอย - บรรยากาศด - มทจอดรถ - เปดบรการตงแตชวงกลางวน

- ไมมพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล

หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย

โดยสรปแลวจดแขงของรานอาหารทวไป คอ อาหารและเครองดมแอลกอฮอลมราคาถก รสชาตของอาหารทอรอย มเมนใหเลอกหลากหลาย สามารถเปดใหบรการไดตงแตชวงกลางวน และบางแหงมโทรทศนใหลกคาไดรบชม ละคร ฟตบอล ในขณะทจดออนของรานอาหารทวไป คอ บรรยากาศไมดและไมมทจอดรถ ไมมหองน าไวบรการ เนองจากรานสวนใหญตงอยรมถนนไดรบมลพษทางอากาศและทางเสยง ไมมวงดนตรหรอเปดเพลงเพอดงดดลกคา มลกคาเพยงสวนนอยเทานนทดมเครองดมแอลกอฮอล สวนใหญจะเนนการรบประทานอาหารเปนหลก ไมมการหามสบบหรเพราะเปนสถานทเปด ซงลกคาบางรายอาจจะไมชอบ

45

(2) กลมรานอาหารกงผบ (Pub and Restaurant) จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานอาหารกงผบ

แสดงดงตารางท 4.4

ตารางท 4.4

จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานอาหารกงผบ ชอราน จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses)

2A: สกญญาคาเฟ - บรรยากาศด - มทจอดรถ - มดนตรฟงทงแบบเลนสด และเปดแผน - มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล

- ราคาอาหารและเครองดมแพง

2B: เพลนเพลงอนรกษ เพลงเกา

- มดนตรฟง - ราคาอาหารและเครองดมไมแพง

- ไมมทจอดรถ - ไมมพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล

2C: สวนอาหารเมอง ชาละวน

- มดนตรฟงทงแบบเลนสด และเปดแผน - รสชาตอาหารอรอย - มทจอดรถ - มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล

- หองน าไมสะอาด

2D: เอนทร 3 - มดนตรฟง - มทจอดรถ

- ไมมพนกงานบรการชงเครองดมแอลกอฮอล

หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย โดยสรปแลวจดแขงของรานอาหารกงผบ คอ บรรยากาศของรานสวยงาม

และการตกแตงอาหารไดอยางสวยงามนารบประทาน มสถานทจอดรถอยางเพยงพอ มการบรรเลงดนตรสด และมพรตตสาวเชยรเบยรทคอยบรการเสรฟเครองดมแอลกอฮอลโดยเฉพาะ ในขณะทจดออนของรานอาหารกงผบ คอ ราคาอาหาร และเครองดมแอลกอฮอลทแพงกวารานอาหารทวไป อาหารไดชา และไมมพนทส าหรบการเตนร าซงแตกตางจากผบ บาร หรอดสโกเทค

46

(3) กลมรานประเภท ผบ บาร ดสโกเทค (Pub Bar Discotheque) จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานประเภท ผบ

บาร และดสโกเทค แสดงดงตารางท 4.5

ตารางท 4.5 จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานประเภท ผบ, บาร, ดสโกเทค

ชอราน จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses)

3A: ฅนตดดน - มดนตรฟงทงแบบเลนสด และเปดแผน - มทจอดรถ - มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล

- หองน าไมสะอาด - ราคาอาหารและเครองดมแพง - มการจ ากดอายของลกคา

3B: ป. รตนาธเบศร - มดนตรฟงทงแบบเลนสด และเปดแผน - มทจอดรถ - มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล

- ราคาอาหารและเครองดมแพง - มการจ ากดอายของลกคา

3C: หอมปากหอมคอ - มดนตรฟงทงแบบเลนสด และเปดแผน - มทจอดรถ - มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล - บรรยากาศด

- ราคาอาหารและเครองดมแพง - มการจ ากดอายของลกคา

หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย

โดยสรปแลวจดแขงของรานประเภท ผบ บาร และดสโกเทค คอ บรรยากาศตกแตงอยางสวยงาม มการบรรเลงดนตรสด มพนทส าหรบการเตนร า มสถานทจอดรถอยางเพยงพอ และสามารถตงราคาเครองดมแอลกอฮอลและมกเซอรไดสงกวาราคาตลาดไดมาก ในขณะทจดออนของรานประเภท ผบ บาร และดสโกเทค มการจ ากดอายของลกคา คอ ตองมอายไมต ากวา 20 ป ไมเปดบรการในชวงกลางวน หองน าไมเพยงพอและไมสะอาด

47

(4) กลมรานประเภทคาราโอเกะ เลาจน (Karaoke Lounge) จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานประเภท

คาราโอเกะ เลาจน แสดงดงตารางท 4.6

ตารางท 4.6 จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานประเภทคาราโอเกะ เลาจน

ชอราน จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses) 4A: แดงคาเฟ - มพนกงานบรการชงเครองดม

แอลกอฮอล (เดกดรงค) - มดนตรฟง

- ราคาเครองดมแพง - หองน าไมสะอาด - ไมมทจอดรถ

4B: แพรวาคาราโอเกะ - มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล (เดกดรงค) - มดนตรฟง

- ราคาเครองดมแพง - หองน าไมสะอาด - ไมมทจอดรถ

4C: จะเอคาเฟ - มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล (เดกดรงค) - มดนตรฟง

- ราคาเครองดมแพง - หองน าไมสะอาด - ไมมทจอดรถ

4D: หนมคาราโอเกะ - มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล (เดกดรงค) - มดนตรฟง

- ราคาเครองดมแพง - หองน าไมสะอาด - ไมมทจอดรถ

4E: 9A คาเฟ - มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล (เดกดรงค) - มดนตรฟง

- ราคาเครองดมแพง - หองน าไมสะอาด - ไมมทจอดรถ

4F: กงนางคาราโอเกะ - มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล (เดกดรงค) - มดนตรฟง

- ราคาเครองดมแพง - หองน าไมสะอาด - ไมมทจอดรถ

4G: เอนจอยคาราโอเกะ - มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล (เดกดรงค) - มดนตรฟง

- ราคาเครองดมแพง - หองน าไมสะอาด - ไมมทจอดรถ

4H: ฮาวานา เลาจน แอนด คาราโอเกะ

- มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล (เดกดรงค) - มโคโยตโชวเตน - มดนตรฟง - มหองคาราโอเกะแบบสวนตว

- ราคาเครองดมแพง - ไมมทจอดรถยนต

4I: ควปด - มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล (เดกดรงค) - มโคโยตโชวเตน - มดนตรฟง - มหองคาราโอเกะแบบสวนตว

- ราคาเครองดมแพง - ไมมทจอดรถยนต

48

ตารางท 4.6 (ตอ) จดแขงและจดออนของสถานทจ าหนายแอลกอฮอลในกลมรานประเภทคาราโอเกะ เลาจน

ชอราน จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses) 4J: ตวานนท นวด แอนด คาราโอเกะ

- มหองคาราโอเกะแบบสวนตว - มบรการนวด - มทจอดรถยนต - เปดบรการตงแตชวงกลางวน

- ราคาอาหารและเครองดมแพง

4K: ยอดดอย คาราโอเกะ

- มพนกงานบรการชงเครองดม แอลกอฮอล (เดกดรงค) - มดนตรฟง

- ราคาเครองดมแพง

หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย

โดยสรปแลวจดแขงของรานประเภทคาราโอเกะ เลาจน คอ มหองสวนตวส าหรบรองเพลงคาราโอเกะสวนตว ส าหรบลกคาทชอบความเปนสวนตว ม โชวแสดงของโคโยต มหญงสาวไวคอยบรการเสรฟเครองดมแอลกอฮอลแบบสวนตว (เดกนงดรงค) และมระบบสมาชกเพอใหลกคาไดรบสวนลดคาใชจายในการใชบรการ ในขณะทจดออนของรานประเภทคาราโอเกะ เลาจน คอ มการจ ากดอายของลกคา คอตองมอายไมต ากวา 20 ป และจ ากดเพศของลกคา คอใหบรการเฉพาะลกคาเพศชายเทานน

4.3.2 ผลวเคราะหสภาพการณภายนอก การวเคราะหสภาพการณภายนอก ประกอบไปดวยการวเคราะหโอกาส

(Opportunities) และอปสรรค (Threats) ในการด าเนนธรกจจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล ในพนท อ.เมอง จ.นนทบร โดยผลการวเคราะหโอกาส (Opportunities) ในการด าเนนธรกจจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลใหประสบความส าเรจ ไดแก

1. การขยายเสนทางเดนรถไฟฟา (สายสมวง) ท าใหพนทรมแนวรถไฟฟาสามารถถกพฒนาเปนรานจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลขนไดงาย

2. การเตบโตของอสงหารมทรพย ท าใหมแหลงทอยอาศยทงบาน และคอนโด ถกสรางขนตามแนวรถไฟฟาปรมาณมาก สงผลใหมผทยายทอยอาศยในกรงเทพ ขยายตวมาอยในพนท อ. เมอง จ. นนทบร เพมขน อาจสงผลใหมกลมลกคาทดมเครองดมแอลกอฮอลเพมขน

3. ปจจบนรมแนวรถไฟฟามสถานศกษาเพยงแหงเดยว ท าใหไมคอยมขอจ ากดในการตงสถานบนเทง

4. การเดนทางทสะดวกเนองจากมรถไฟฟาใหบรการ และอยตดกบถนนสายหลก 5.-มแอพพลเคชนส าหรบเรยกใชบรการแทกซท าใหนกดมสามารถดมไดอยาง

เตมท ไมตองกงวลเรองการขบรถ

49

ส าหรบผลการวเคราะหอปสรรค (Threat) ทขดขวางการด าเนนธรกจจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล ในพนท อ.เมอง จ.นนทบร ไดแก

1. มาตรการเพมภาษเครองดมแอลกอฮอลของภาครฐ ท าใหผจ าหนายมตนทนทเพมสงขน

2. นโยบายรณรงคการเมาไมขบ และการตงดานตรวจวดระดบแอลกอฮอลของผขบขพาหนะ ท าใหผบรโภคเลอกทจะดมแอลกอฮอลในทพกอาศยมากกวา

3. การทภาครฐเขมงวดเรองเวลาการเปด-ปด สถานบนเทง 4. มคแขงในธรกจจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลจ านวนมาก ท าใหหนวยธรกจ

ตองสรางจดเดน และเอกลกษณของตวเอง เพอดงดดลกคา 4.4 การปรบตวของผบรโภคและผประกอบการทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลตอการปรบเพม

ภาษแอลกอฮอลของภาครฐ เมอภาครฐมนโยบายปรบเพมภาษแอลกอฮอลสงผลใหตนทนของผผลตเครองดม

แอลกอฮอลเพมขน สงผลใหผผลตผลกภาระมายงผบรโภค ซงท าใหราคาเครองดมแอลกอฮอลปรบเพมขนรอยละ 2 - 4 โดยเครองดมประเภทเบยร มการปรบราคาสงขน 2 - 4 บาทตอขวด สวนเครองดมประเภทสราปรบราคาสงขน 10 - 25 บาทตอขวด ซงผลกระทบนตกกบผประกอบการทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลเปนอยางมาก เพราะตองซอจ านวนมาก เพอมาจ าหนายตอใหกบผบรโภครายยอย แตเนองจากราคาทสงขนมผลท าใหลกคาลดลง ท าใหจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลไดนอยลงดวยนนเอง ผประกอบการจงมการปรบตวตอสถานการณดงกลาว โดยเนนการปรบราคาขายมกเซอรเพมขนเลกนอย เชน โซดา น าเปลา น าแขง น าอดลม นอกจากนยงมการสงเสรมการขายในรปแบบตางๆ เชน การมพรตตสาวเชยรเบยรเพอการสงเสรมการขาย การจดแสดงคอนเสรตหรอดนตรสดเพอดงดดลกคา การกระตนยอดขายโดยตรงโดยการจดโปรโมชนขายควบสรากบมกเซอร การขายเบยรในราคาเหมาจาย ในขณะทบางรานเนนการสรางภาพลกษณและบรรยากาศของรานใหมเอกลกษณ โดยการใชสอสงคมออนไลน (Social Media) ในการท ารววและประชาสมพนธรานของตวเอง เพอดงดดใหผบรโภคมาใชบรการ

ในขณะทการปรบตวของผบรโภครายยอยนนมผลกระทบไมมากนก เพราะราคาทปรบเพมขนตอขวดไมไดสงมากนก จนท าใหผทดมเปนประจ ายงคงเลอกทจะบรโภคเครองดมชนดและยหอเดม ไมเปลยนมาบรโภคเครองดมชนดหรอยหอทถกกวา สวนความถในการบรโภคยงคงเหมอนเชนกน แตทเปลยนแปลงไปเลกนอยคอ ปรมาณในการบรโภคแตละครง และเปลยนจากการดมทรานมาเปนซอตามรานคาปลกเพอน ามาบรโภคทบานแทน ในขณะทผทบรโภคเปนครงคราวนนถงแมจะรบรถงการเพมขนของราคาเครองดมแอลกอฮอล แตไมมผลตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมในการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล เพราะมลคาทเพมขนเพยงเลกนอยเทานน และไมไดบรโภคเปนประจ า

50

บทท 5 ผลการศกษาผลกระทบของการเพมขนของอตราภาษตอพฤตกรรมการบรโภคของ

ผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล ในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ในการศกษาผลกระทบของการเพมขนของอตราภาษตอพฤตกรรมการบรโภคของ

ผบรโภคเครองดมแอลกอฮอลในเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ไดท าการออกแบบสอบถาม และทดสอบความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม จ านวน 30 ตวอยาง จากนนไดท าแจกแบบสอบถามแกกลมผทเคยบรโภคเครองดมแอลกอฮอลในชวง 1 ปทผานมา เมอไดรบแบบสอบถามกลบมาไดท าการตรวจสอบความถกตองของขอมล พรอมลงรหสขอมล (Coding) จนไดขอมลครบจ านวน 400 ตวอยาง โดยแบงขนตอนการวเคราะห และน าเสนอผลการศกษาเปน 6 สวน ดงน

สวนท 1 การทดสอบความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม สวนท 2 การตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระ สวนท 3 การวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตร และพฤตกรรมการบรโภคเครองดม

แอลกอฮอล สวนท 4 การวเคราะหระดบความคดเหนของทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปของ

ผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล สวนท 5 การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปของ

ผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล สวนท 6 การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภค

เนองจากการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล 5.1 วเคราะหผลการทดสอบความเชอมน (Reliability)

การทดสอบความเชอมน (Reliability) ใชตวอยางจ านวน 30 ตวอยาง เพอทดสอบ

ความเหมาะสมของแบบสอบถาม โดยการหาคาสมประสทธ Cronbach’s Alpha ซงจะวเคราะหเฉพาะขอค าถามทมลกษณะสเกลแบบอนตรภาคชนโดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS ซงไดผลการวเคราะหดงตารางท 5.1

ตารางท 5.1 ผลการทดสอบความเชอมนของแบบสอบถาม

Reliability Statistics

Cronbach's Alpha N of Items

.770 9 หมายเหต. จากการประมวลผลในแบบสอบถามดวยโปรแกรม SPSS

51

จากผลการวเคราะหคาสมประสทธ Cronbach’s Alpha พบวา มคาเทากบ 0.770 โดยมเกณฑทเหมาะสมส าหรบงานวจยเชงส ารวจ1 ควรจะมคามากกวา 0.7 แสดงวา แบบสอบถามฉบบนมความเชอมนทสง และเหมาะสมส าหรบงานวจยเชงส ารวจ

5.2 การตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปร

การตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปร โดยการหาคาสมประสทธสหสมพนธดวยวธ

ของเพยรสน (Pearson-Correlation-Coefficients) โดยการใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS ซงไดผลการวเคราะหดงตารางท 5.2 ตารางท 5.2 ผลการตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปร

Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 Y7 Y8 Y9

Y1 1 .453** -.072 .083 -.131* -.007 -.134* -.136* .042

Y2 1 -.101 .167* -.101 -.079 .002 -.055 .083

Y3 1 -.027 -.047 .427** .092 .019 -.037

Y4 1 .112 .019 .663** .066 .040

Y5 1 .069 -.054 .039 .109

Y6 1 -.220** .129* .047

Y7 1 .184** -.026

Y8 1 -.019

Y9 1

**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed). *. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed). หมายเหต. จากการประมวลผลในแบบสอบถามดวยโปรแกรม SPSS

1 เกยรตสดา ศรสข, ระเบยบวธวจย (เชยงใหม: โรงพมพครองชาง, 2552).

52

ส าหรบการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธ ถามคามากกวา 0.80 แสดงวา มความสมพนธระหวางตวแปรอสระทสงมากเกนไป หรอเกดภาวะทเรยกวา Multicollinearity โดยเมอพจารณาตารางท 5.2 ซงแสดงคาสมประสทธสหสมพนธดวยวธของเพยรสน (Pearson Correlation Coefficients) ของกลมตวอยางทงหมด พบวาคาสมประสทธสหสมพนธทมคาสงสด คอ คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรการเปลยนแปลงปรมาณในการดมแอลกอฮอล (Y4) กบ ตวแปรการเปลยนแปลงคาใชจายในการดมตอครง (Y7) ซงมคาเทากบ 0.663 รองลงมาคอ ตวแปรการเปลยนแปลงประเภทเครองดมแอลกอฮอล (Y1) กบตวแปรการเปลยนแปลงยหอเครองดมแอลกอฮอล (Y2) และตวแปรการเปลยนแปลงความถในการดมแอลกอฮอล (Y4) กบตวแปรการลดการสงสรรคกบเพอน (Y7) ซงมคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ 0.453 และ 0.427 ตามล าดบ ซงมคานอยกวา 0.8 แสดงวาตวแปรเปลยนแปลงพฤตกรรมในการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลดงกลาวมความสมพนธกน แตไมมความสมพนธกนทสงเกนไปจนกอใหเกดภาวะ Multicollinearity

5.3 การวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตร และพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล

ท าการวเคราะหขอมลโดยการแจกแจงคาความถ และคารอยละของตวอยางจ านวน

400 ตวอยาง โดยขอมลดานประชากรศาสตร ไดแก เพศ, อาย, สถานภาพสมรส, ระดบการศกษาสงสด, อาชพ, และรายไดสวนตวเฉลยตอเดอน แสดงดงตารางท 5.3 สวนขอมลดานพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลไดแก ประเภทเครองดมแอลกอฮอล, ยหอเครองดมแอลกอฮอล, ความถในการบรโภค, ปรมาณทบรโภคตอครง, สถานทดม, บคคลรวมดม, คาใชจายตอครง, ระยะเวลาในการบรโภค และเหตผลในการบรโภค แสดงดงตารางท 5.4 ตารางท 5.3 จ านวนและรอยละของขอมลดานประชากรศาสตรของกลมตวอยาง

ขอมลดานประชากรศาสตร จ านวน (คน) รอยละ 1. เพศ ชาย 259 64.8 หญง 141 35.2 2. อาย 21 - 30 ป 150 37.5 31 - 40 ป 189 47.2 41 - 50 ป 35 8.8 มากกวา 50 ป 26 6.5

53

ตารางท 5.3 (ตอ) จ านวนและรอยละของขอมลดานประชากรศาสตรของกลมตวอยาง

ขอมลดานประชากรศาสตร จ านวน (คน) รอยละ 3. สถานภาพสมรส โสด 300 75.0 สมรส 100 25.0 4. ระดบการศกษาสงสด ต ากวาปรญญาตร 65 16.2 ปรญญาตร 266 66.5 สงกวาปรญญาตร 69 17.2 5. อาชพ นกศกษา 92 23.0 พนกงานบรษทเอกชน 245 61.2 ขาราชการ/ พนกงานรฐ 42 10.5 เจาของกจการ/ ธรกจสวนตว 21 5.2 6. รายไดสวนตวเฉลยตอเดอน

ไมเกน 20,000 บาท 106 26.5 20,001 - 25,000 บาท 198 49.5 25,001 - 30,000 บาท 56 14.0 มากกวา 30,000 บาท 40 10.0

หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย

จากตารางท 5.3 แสดงจ านวนและรอยละของขอมลดานประชากรศาสตร ของกลมตวอยางจ านวน 400 ตวอยาง ซงมรายละเอยดดงน

เพศ พบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศชายรอยละ 64.8 และเพศหญงรอยละ 35.2 อาย พบวา กลมตวอยางสวนใหญมอายระหวาง 31 - 40 ป รอยละ 47.2 รองลงมาคอ

มอายระหวาง 21 - 30 ป, 41 - 50 ป และมากกวา 50 ป รอยละ 37.5, 8.8 และ 6.5 ตามล าดบ สถานภาพสมรส พบวา กลมตวอยางสวนใหญมสถานภาพโสดรอยละ 75 และสมรส

แลวรอยละ 25 ระดบการศกษาสงสด พบวา กลมตวอยางสวนใหญอยระหวางศกษาหรอส าเรจ

การศกษาในระดบปรญญาตร รอยละ 66.5 รองลงมาคอ สงกวาปรญญาตร และต ากวาปรญญาตรรอยละ 17.2 และ 16.2 ตามล าดบ

54

อาชพ พบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนพนกงานบรษทเอกชน รอยละ 61.2 รองลงมาคอ นกศกษา ขาราชการ และธรกจสวนตว รอยละ 23.0, 10.5 และ 5.2 ตามล าดบ

รายไดเฉลยตอเดอน พบวา กลมตวอยางสวยใหญมรายได 20,001 - 25,000 บาทตอเดอน รอยละ 49.5 รองลงมาคอ รายไดไมเกน 20,000, 25,001 - 30,000 และมากกวา 30,000 บาทตอเดอน รอยละ 24.5, 14.0 และ 10.0 ตามล าดบ ตารางท 5.4 จ านวนและรอยละของพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของกลมตวอยาง ขอมลดานพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล จ านวน (คน) รอยละ 1. ประเภทเครองดมแอลกอฮอล สรา 193 48.2 เบยร 168 42.0 เครองดม RTD (Ready to Drink) 39 9.8 2. ยหอเครองดมแอลกอฮอล

ลโอ

49 12.2 ชาง 70 17.5 สงห 38 9.5 ไฮนาเกน

36 9.0

หงสทอง 26 6.5 เบลนด 285 45 11.2 100 ไพเพอรส 26 6.5 เรด เลเบล 34 8.5 แบลค เลเบล 30 7.5 สปาย 26 6.5 อนๆ 20 5.0

3. ความถในการบรโภคแอลกอฮอล 1 - 2 ครง/เดอน 147 36.8 1 - 2 ครง/สปดาห 187 46.8 3 - 5 ครง/สปดาห

48 12.0

6 - 7 ครง/สปดาห 18 4.5

55

ตารางท 5.4 (ตอ) จ านวนและรอยละของพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของกลมตวอยาง

ขอมลดานประชากรศาสตร จ านวน (คน) รอยละ 4. ปรมาณการบรโภคตอครง* 1 - 2 ขวด 124 31.0 3 - 4 ขวด 216 54.0 5 - 6 ขวด 32 8.0 มากกวา 6 ขวด 28 7.0 * เทยบเทาเบยรขวดขนาด 630 มล. (ปรมาณแอลกอฮอล 1 ขวดสรา = 8 ขวดเบยร) 5. สถานทบรโภคแอลกอฮอล ทพกอาศย 69 17.3 รานอาหารทวไป 84 21.0 Pub & Restaurant 124 31.0 Pub & Bar

74 18.5

รานคาราโอเกะ/ เลานจ 49 12.2 6. บคคลทรวมบรโภคแอลกอฮอล

คนเดยว 21 5.2 ญาตพนอง 42 10.5 เพอนสมยเรยน 207 51.8 เพอนทท างาน 130 32.5

7. คาใชจายโดยเฉลยตอครง ต ากวา 250 บาท 152 38.0 251 - 500 บาท

171 42.8

501 - 1,000 บาท

63 15.8 มากกวา 1,000 บาท 14 3.5

8. ระยะเวลาในการบรโภคแตละครง ต ากวา 1 ชวโมง 19 4.8 1 - 2 ชวโมง 130 32.5 3 - 4 ชวโมง 181 45.2 มากกวา 4 ชวโมง 70 17.5

56

ตารางท 5.4 (ตอ) จ านวนและรอยละของพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของกลมตวอยาง

ขอมลดานประชากรศาสตร จ านวน (คน) รอยละ 9. เหตผลในการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล

ชนชอบรสชาตและบรรยากาศ

125 31.2 สงสรรคกบเพอนๆ 275 68.8

หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย

จากตารางท 5.4 แสดงจ านวนและรอยละของการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของกลมตวอยางจ านวน 400 ตวอยาง ซงมรายละเอยดดงน

ประเภทเครองดมแอลกอฮอล พบวา กลมตวอยางสวนใหญนยมดมสรารอยละ 48.2 รองลงมาคอ เบยร และเครองดม RTD (Ready to Drink) รอยละ 42.0 และ 9.8 ตามล าดบ

ยหอเครองดมแอลกอฮอล พบวา กลมตวอยางทดมเบยรสวนใหญนยมดมเบยรชาง รอยละ 17.5 รองลงมาคอ ลโอรอยละ 12.2 สวนกลมตวอยางทดมสราสวนใหญนยมดมยหอ เบลนด 285 รอยละ 11.2 รองลงมา คอ เรด เลเบล รอยละ 8.5 กลมตวอยางทดมเครองดม RTD สวนใหญนยมดมสปายรอยละ 6.5

ความถในการบรโภคแอลกอฮอล พบวา กลมตวอยางสวนใหญจะมความถในการบรโภค 1-2 ครงตอสปดาห รอยละ 46.8 รองลงมาคอ 1-2 ครงตอเดอน, 3-5 ครงตอสปดาห และ 6-7 ครงตอสปดาห รอยละ 36.8, 12.0 และ 4.5 ตามล าดบ

ปรมาณการบรโภคตอครง พบวา กลมตวอยางสวนใหญจะบรโภคแอลกอฮอลโดยเฉลยตอครง 3-4 ขวด รอยละ 54.0 รองลงมาคอ 1-2 ขวด, 5-6 ขวด และมากกวา 6 ขวดรอยละ 31.0, 8.0 และ 7.0 ตามล าดบ (เทยบกบปรมาณแอลกอฮอลในเบยร 1 ขวดใหญ ขนาด 630 มล.)

สถานทบรโภคแอลกอฮอล พบวา กลมตวอยางสวนใหญมกจะบรโภคทรานในกลม Pub & Restaurant รอยละ 31.0 รองลงมาคอ รานอาหารทวไป, Pub & Bar, ทพกอาศย และรานคาราโอเกะ/เลานจ รอยละ 21.0 18.5 17.3 และ 12.2 ตามล าดบ

บคคลทรวมบรโภคแอลกอฮอล พบวา กลมตวอยางสวนใหญมกจะดมกบเพอนสมยเรยน รอยละ 51.8 รองลงมาคอ เพอนทท างาน, ญาตพนอง และดมคนเดยว รอยละ 32.5, 10.5 และ 5.2 ตามล าดบ

คาใชจายโดยเฉลยตอครง พบวา กลมตวอยางสวนใหญจะมคาใชจายในการบรโภค 251 - 500 บาทตอครง รอยละ 42.8 รองลงมาคอ ต ากวา 250 บาท, 501 - 1,000 บาท และมากกวา 1,000 บาท รอยละ 38.0, 15.8 และ 3.5 ตามล าดบ

ระยะเวลาในการบรโภคแตละครง พบวา กลมตวอยางสวนใหญจะใชเวลาในการดมแอลกอฮอลนาน 3-4 ชวโมงตอครง รอยละ 45.2 รองลงมาคอ 1-2 ชวโมง, มากกวา 4 ชวโมง และ ต ากวา 1 ชวโมง รอยละ 32.5, 17.5 และ 4.8 ตามล าดบ

57

เหตผลในการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล พบวา กลมตวอยางสวนใหญจะดมเครองดมแอลกอฮอล เพราะตองการสงสรรคกบเพอนๆ รอยละ 68.8 และชนชอบรสชาตและบรรยากาศ รอยละ 31.2

โดยสรปแลวในดานประชากรศาสตรกลมตวอยางสวนใหญเปนชายโสด อายระหวาง 31 - 40 ป ระดบการศกษาปรญญาตร อาชพพนกงานบรษทเอกชน มรายไดตอเดอน 20,001 - 25,000 บาท สวนในดานพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล กลมตวอยางสวนใหญนยมดมสรา ยหอเบลนด 285 มความถในการดม 1 - 2 ครงตอสปดาห ครงละ 3 - 4 ขวด โดยมกจะดมสงสรรคกบเพอนสมยเรยน ทรานประเภท Pub & Restaurant ใชเวลาดม 3 - 4 ชวโมง มคาใชจายโดยเฉลย 251 - 500 บาทตอครง ดงแสดงในตารางท 5.5 ตารางท 5.5 ขอมลประชากรศาสตร และพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของกลมตวอยางสวนใหญ

ขอมล กลมตวอยางสวนใหญ รอยละ 1. เพศ ชาย 64.8 2. อาย 31 - 40 ป 47.2 3. สถานภาพสมรส โสด 75.0 4. ระดบการศกษาสงสด ปรญญาตร 66.5 5. อาชพ พนกงานบรษทเอกชน 61.2 6. รายไดเฉลยตอเดอน 20,001 - 25,000 บาท 49.5 7. ประเภทเครองดม สรา 48.2 8. ยหอเครองดม 8.1 เบยร ชาง 17.5

8.2 สรา เบลนด 285 11.2 8.3 เครองดม RTD สปาย 6.5 9. ความถในการบรโภค 1 - 2 ครงตอสปดาห 46.8 10. ปรมาณการบรโภคตอครง 3 - 4 ขวด 54.0 11. สถานทบรโภคแอลกอฮอล Pub & Restaurant 31.0 12. บคคลทรวมบรโภคแอลกอฮอล เพอนสมยเรยน 51.8 13. คาใชจายโดยเฉลยตอครง 251 - 500 บาท 42.8 14. ระยะเวลาในการบรโภคแตละครง 3 - 4 ชวโมง 45.2 15. เหตผลในการบรโภค สงสรรคกบเพอนๆ 68.8 หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย

58

5.4-การวเคราะหระดบความคดเหนของทศนคตดานพฤตกรรมของผบรโภคทเปลยนไปตอ การปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล

การวเคราะหระดบความคดเหนของทศนคตดานพฤตกรรมของผบรโภคตอการปรบขน

ราคาเครองดมแอลกอฮอล สามารถวเคราะหไดโดยการหาคาเฉลย ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ซงสามารถสรปไดดงตารางท 5.6

ตารางท 5.6 คาเฉลย ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของระดบความส าคญตอทศนคตพฤตกรรมทเปลยนแปลงของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล

พฤตกรรมของผบรโภค X S.D. ระดบความส าคญ ล าดบ

1. พจารณาโปรโมชนของราน 3.00 1.43 ปานกลาง 1

2. ลดความถในการบรโภค 2.56 1.06 นอย 2

3. ลดคาใชจายในการดมแตละครง 2.51 1.08 นอย 3

4. เปลยนประเภทเครองดมแอลกอฮอล 2.39 0.91 นอย 4

5. เปลยนยหอเครองดมแอลกอฮอล 2.36 1.04 นอย 5

6. ลดปรมาณการบรโภค 2.31 0.94 นอย 6

7. ลดระยะเวลาในการดมแตละครง 2.29 0.86 นอย 7

8. ลดการดมสงสรรคกบเพอน 2.25 1.01 นอย 8

9. เปลยนสถานทดม 2.23 1.12 นอย 9 หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย

จากตารางท 5.6 แสดงคาเฉลย ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของทศนคตตอ

พฤตกรรมทเปลยนไปของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล พบวาในภาพรวมแลวการขนราคาเครองดมแอลกอฮอลสงผลตอการเปลยนพฤตกรรมการบรโภคในระดบทต า โดยพฤตกรรมการเปลยนประเภทเครองดมแอลกอฮอล การเปลยนยหอเครองดมแอลกอฮอล การลดความถในการบรโภค การลดปรมาณการบรโภค การเปลยนสถานทดม การลดการดมสงสรรคกบเพอน การลดคาใชจายในการดมแตละครง และการลดระยะเวลาในการดมแตละครง กลมตวอยางใหความส าคญในระดบนอย ยกเวนพฤตกรรมการพจารณาโปรโมชนของรานทกลมตวอยางใหความส าคญในระดบปานกลาง ทงนอาจเนองมาจากผบรโภคมองถงการขนราคาเครองดมวาขนมาเพยงเลกนอยเทานน เมอเทยบกบรายได อกทงไมไดดมเปนประจ า จงท าใหผบรโภคเปลยนพฤตกรรมการบรโภคในระดบนอย

59

5.5-การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล

การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปของผบรโภคตอการ

ปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอลนน ใชวธการทดสอบความแตกตางของคาเฉลยของปจจย ดานประชากรศาสตร และพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลวามความสมพนธตอพฤตกรรมในการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไปในดานตางๆ ไดแก

(1) พฤตกรรมดานประเภทเครองดมแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไป (2) พฤตกรรมดานยหอเครองดมแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไป (3) พฤตกรรมดานความถในการดมแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไป (4) พฤตกรรมดานปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครงทเปลยนแปลงไป (5) พฤตกรรมดานสถานทดมแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไป (6) พฤตกรรมดานการสงสรรคกบเพอนทเปลยนแปลงไป (7) พฤตกรรมดานคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครงทเปลยนแปลงไป (8) พฤตกรรมดานระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครงทเปลยนแปลงไป (9) พฤตกรรมดานการพจารณาโปรโมชนทเปลยนแปลงไป

5.5.1 การทดสอบสมมตฐานดานเพศ

การทดสอบสมมตฐานดานเพศทมผลตอทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปในดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ Independent sample T-Test ซงผลการทดสอบพบวา ในดานความถในการดมแอลกอฮอลซงมคา Sig. เทากบ 0.074 ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.10 (ตารางภาคผนวกท ข.1) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขนสงผลใหเพศทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทแตกตางกนในดานความถในการดมแอลกอฮอล

โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน เพศหญงจะเปลยนแปลงความถในการดมแอลกอฮอล หรอมความยดหยนตอราคาเครองดมแอลกอฮอลมากกวาเพศชาย ทงนอาจเนองมาจากสดสวนในการดมแอลกอฮอลของเพศชายทสงกวาเพศหญง อกทงเหตผลในการดมของเพศชายทชนชอบในรสชาตและบรรยากาศในการดมสรามากกวาเพศหญง หรอมการเสพตดแอลกอฮอลมากกวาดงนนราคาทเพมขนจงสงผลตอการเปลยนแปลงความถในการดมของเพศหญงมากกวาเพศชายนนเอง

60

5.5.2 การทดสอบสมมตฐานดานอาย การทดสอบสมมตฐานดานอายทมผลตอทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปใน

ดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ F-Test (One-way ANOVA) ซงผลการทดสอบพบวา ในดานความถในการดมแอลกอฮอล, ปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครง, สถานทดมแอลกอฮอล, คาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครง, ระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครง และการพจารณาโปรโมชนมคา Sig. เทากบ 0.026, 0.045, 0.006, 0.023, 0.035 และ 0.027 ตามล าดบ ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.05 สวนในดานการสงสรรคกบเพอน มคา Sig. เทากบ 0.067 ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.10 (ตารางภาคผนวกท ข.2) เมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน แสดงวาอายทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทแตกตางกนในดานความถในการดมแอลกอฮอล, ปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครง, สถานทดมแอลกอฮอล, คาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครง, ระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครง, การพจารณาโปรโมชน และการสงสรรคกบเพอน

โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผทมอายมากกวา 50 ป จะเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานตางๆ ดงกลาวนอยกวากลมอายอนๆ ทงนอาจเนองมาจากพฤตกรรมโดยทวไปของแตละชวงอาย โดยผทมอายมากกวา 50 ป จดอยในกลมผสงอาย ซงสวนใหญมกมพฤตกรรมในการตอบสนองตอความเปลยนแปลงโดยรวมต ากวากลมคนในชวงอายทนอยกวา อกทงผสงอายสวนมากมกมความจงรกภกดตอยหอและสถานท เมอเทยบกบกลมคนอายนอยทสวนมากมนสยชอบลองสงใหมๆ อกทงกลมทมอายมากกวา 50 ป เปนผทมรายไดคอนขางทจะสง ดงนนการเพมขนของราคาแอลกอฮอลจงมผลกระทบตอกลมนคอนขางนอย หรอมความยดหยนตอราคาทต า

5.5.3 การทดสอบสมมตฐานดานสถานภาพสมรส การทดสอบสมมตฐานดานสถานภาพสมรสทมผลตอทศนคตดานพฤตกรรมท

เปลยนไปในดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ Independent sample T-Test ซงผลการทดสอบพบวา ในดานสถานทดมแอลกอฮอลซงมคา Sig. เทากบ 0.046 ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.05 (ตารางภาคผนวกท ข.3) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน สถานภาพสมรสทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทแตกตางกนในดานสถานทดมแอลกอฮอล

โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผทแตงงานแลวจะเปลยนแปลงสถานทดมแอลกอฮอลนอยกวาคนโสด ทงนอาจเนองมาจากเวลาทใชในการดมแอลกอฮอลส าหรบผทแตงงานแลวมกมเวลาจ ากดในการดมแอลกอฮอล การทตองเปลยนสถานทไปหารานทราคาถกกวาจงเปนการเสยเวลา เมอเทยบกบคนโสดทม เวลาไมจ ากดจงมโอกาสในการเปลยนสถานทไดมากกวา นอกจากนการหาเพอนใหมกอาจเปนอกปจจยในการเปลยนสถานทดมแอลกอฮอล โดยผทแตงงานแลวมกไมคอยหาเพอนใหม ในขณะทคนโสดชอบทจะหาเพอนใหมๆ จงมแนวโนมทจะเปลยนสถานทดมแอลกอฮอลไดงายกวา ดงนนผทแตงงานจงมความยดหยนตอราคาทต ากวาคนโสด

61

5.5.4 การทดสอบสมมตฐานดานระดบการศกษา การทดสอบสมมตฐานดานระดบการศกษาทมผลตอทศนคตดานพฤตกรรมท

เปลยนไปในดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ F-Test (One-way ANOVA) ซงผลการทดสอบพบวา ในดานปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครง และคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครงมคา Sig. เทากบ 0.003 และ 0.011 ตามล าดบ ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.05 สวนในดานความถในการดมแอลกอฮอล มคา Sig. เทากบ 0.097 ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.10 (ตารางภาคผนวกท ข.4) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน ระดบการศกษาทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทแตกตางกนในดานปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครง, คาใชจายในการดมแอลกอฮอล และความถในการดมแอลกอฮอล

โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผทจบการศกษาระดบต ากวาปรญญาตรจะเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครง และคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครงมากกวากลมทจบการศกษาระดบอนๆ ทงนอาจเนองมาจากระดบการศกษาเปนตวแปรทสอดคลองกบรายได โดยกลมทจบการศกษาระดบต ากวาปรญญาตรจะมรายไดนอยกวากลมอนๆ เมอราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขนจงสงผลตอพฤตกรรมของกลมตวอยางกลมนมากกวากลมอนๆ ทงการลดปรมาณการดม การลดความถในการดม และสงผลตอคาใชจายในการดมทลดลงดวย สบเนองจากความยดหยนของอปสงคตอราคาของกลมทจบการศกษาระดบต ากวาปรญญาตรมคาสงกวากลมอนๆ ซงเปนไปตามกฎของอปสงค

5.5.5 การทดสอบสมมตฐานดานอาชพ การทดสอบสมมตฐานดานอาชพทมผลตอทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปใน

ดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ F-test (One-way ANOVA) ซงผลการทดสอบพบวา ในดานสถานทดมแอลกอฮอล มคา Sig. เทากบ 0.035 ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.05 สวนในดานคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครง มคา Sig. เทากบ 0.081 ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.10 (ตารางภาคผนวกท ข.5) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน อาชพทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทแตกตางกนในดานสถานทดมแอลกอฮอล และดานคาใชจายในการดมแอลกอฮอล

โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผทมอาชพขาราชการ/ พนกงานของรฐจะเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานสถานท ดมแอลกอฮอลนอยกวากลมอาชพอนๆ ทงนอาจเนองมาจากพฤตกรรมการเขาสงคม โดยขาราชการหรอพนกงานของรฐมกชอบเขาสงคมกบเพอนรวมงานหรอหวหนา ซงอาจสงผลตอต าแหนงหนาทในอนาคต และองคกรของรฐสวนมาก มกมสโมสรประจ าในองคกร หรอมรานอาหารประจ าทคนในองคกรใชเปนสถานทในการสงสรรคซงอาจะไดรบสทธพเศษบางประการ จงท าให ขาราชการ/ พนกงานของรฐ มความยดหยนตอราคาเครองดมแอลกอฮอลในดานสถานทดมต ากวากลมอนๆ

62

สวนผทด าเนนธรกจสวนตวจะเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครงมากกวากลมอาชพอนๆ ทงนอาจเนองมาจากกลมผบรโภคกลมนสวนใหญจะมรายไดไมแนนอน เชน คนขบแทกซ, สามลอ เปนตน ดงนนกลมผบรโภคกลมนจงใหความส าคญกบคาใชจายในการดมแอลกอฮอลในแตละครงมากกวากลมอาชพอน ซงท าใหผทด าเนนธรกจสวนตวมความยดหยนตอราคาเครองดมแอลกอฮอลในดานคาใชจายในการดมสงกวากลมอนๆ

5.5.6 การทดสอบสมมตฐานดานรายได การทดสอบสมมตฐานดานรายไดทมผลตอทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปใน

ดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ F-Test (One-way ANOVA) ซงผลการทดสอบพบวา ในดานปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครง มคา Sig. เทากบ 0.069 ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.10 (ตารางภาคผนวกท ข.6) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน รายไดทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทแตกตางกนในดานปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครง

โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผทมรายไดมากกวา 30,000 บาท จะเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครงนอยกวากลมรายไดอนๆ ทงนอาจเนองมาจากผลของรายได ท าใหราคาโดยเปรยบเทยบของเครองดมแอลกอฮอลมมลคาถกลง การเพมราคาของเครองดมแอลกอฮอลในความรสกของผบรโภคทมรายไดสงจงต ากวาการเพมราคาเครองดมแอลกอฮอลในความรสกของผบรโภคทมรายไดนอย ซงท าใหผทมรายไดมากกวา 30,000 บาท มความยดหยนตอราคาเครองดมแอลกอฮอลในดานปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครงต ากวากลมอนๆ

5.5.7 การทดสอบสมมตฐานดานประเภทเครองดมแอลกอฮอล การทดสอบสมมตฐานดานประเภทเครองดมแอลกอฮอลทมผลตอทศนคตดาน

พฤตกรรมทเปลยนไปในดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ F-Test (One-way ANOVA) ซงผลการทดสอบพบวา ในดานประเภทเครองดมแอลกอฮอล และความถในการดมแอลกอฮอล มคา Sig. เทากบ 0.011 และ 0.005 ตามล าดบ ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.05 (ตารางภาคผนวกท ข.7) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน ประเภทเครองดมแอลกอฮอลทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทแตกตางกนในดานประเภทเครองดมแอลกอฮอล และความถในการดมแอลกอฮอล

โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผทดมแอลกอฮอลประเภทเครองดม RTD (Ready to Drink) จะเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานประเภทเครองดมแอลกอฮอลนอยกวาผทดมแอลกอฮอลประเภทอนๆ ทงนอาจเนองมาจากเครองดมประเภท RTD มลกษณะรสชาตทเฉพาะเจาะจงมากกวาสรา หรอเบยร เชน สปาย ฟลมน และหาสนคาทดแทนไดคอนขางยาก เมอเทยบกบสราและเบยรทสามารถทดแทนกนไดงายกวา ดงนนผทดมเครองดม RTD จะมความยดหยนตอราคาดานประเภทเครองดมทต ากวากลมทดมสราและเบยร

63

สวนในดานความถในการดมแอลกอฮอลผทดมแอลกอฮอลประเภทเครองดม RTD จะเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานความถในการดมแอลกอฮอลมากกวาผทดมแอลกอฮอลประเภทอนๆ ทงนอาจเนองมาจากผบรโภคเครองดมประเภท RTD สวนใหญเปนเพศหญง ซงหากวเคราะหตามปจจยดานเพศแลว เมอราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน เพศหญงจะมความยดหยนตอราคาดานความถในการดมแอลกอฮอลมากกวาเพศชายนนเอง

5.5.8 การทดสอบสมมตฐานดานประเภทยหอแอลกอฮอล การทดสอบสมมตฐานดานยหอเครองดมแอลกอฮอลทมผลตอทศนคตดาน

พฤตกรรมทเปลยนไปในดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ F-Test (One-way ANOVA) ซงผลการทดสอบพบวา ในดานประเภทเครองดมแอลกอฮอล และยหอเครองดมแอลกอฮอล มคา Sig. เทากบ 0.019 และ 0.037 ตามล าดบ ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.05 (ตารางภาคผนวกท ข.8) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน ยหอเครองดมแอลกอฮอลทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทแตกตางกนในดานประเภทเครองดมแอลกอฮอล และยหอเครองดมแอลกอฮอล

โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผทดมแอลกอฮอลยหอ แบลค เลเบล จะเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานประเภทเครองดมแอลกอฮอลนอยกวาผทดมแอลกอฮอลประเภทอนๆ ทงนอาจเนองมาจากความชนชอบในรสชาต กลมผบรโภคแอลกอฮอลท ชอบบรโภค แบลค เลเบล มองวามลกษณะเฉพาะ หายหออนๆ ทดแทนไดยาก ดงนนการเพมราคาเครองดมแอลกอฮอล ผทดมดมแบลค เลเบล จะมความยดหยนตอราคาดานประเภทและยหอเครองดมแอลกอฮอลทต ากวาผบรโภคทดมแอลกอฮอลยหออนๆ

5.5.9 การทดสอบสมมตฐานดานความถในการดมแอลกอฮอล การทดสอบสมมตฐานดานความถในการดมแอลกอฮอลทมผลตอทศนคตดาน

พฤตกรรมทเปลยนไปในดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ F-Test (One-way ANOVA) ซงผลการทดสอบพบวา ในดานประเภทเครองดมแอลกอฮอล, ยหอเครองดมแอลกอฮอล และระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครงมคา Sig. เทากบ 0.038, 0.037 และ 0.013 ตามล าดบ ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.05 สวนในดานความถในการดมแอลกอฮอล และการสงสรรคกบเพอน มคา Sig. เทากบ 0.084 และ 0.078 ตามล าดบ ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.10 (ตารางภาคผนวกท ข.9) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน ความถในการดมแอลกอฮอลทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทแตกตางกนในดานประเภทเครองดมแอลกอฮอล, ยหอเครองดมแอลกอฮอล, ระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครง, ความถในการดมแอลกอฮอล และการสงสรรคกบเพอน

64

โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผทมความถในการดม 6 - 7 ครงตอสปดาหจะเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานประเภทเครองดมแอลกอฮอล, ยหอเครองดมแอลกอฮอล, ระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครง, ความถในการดมแอลกอฮอล และการสงสรรคกบเพอน นอยกวากลมทมความถในการดมนอยกวา ทงนอาจเนองมาจากเหตผลในการดมแอลกอฮอล โดยผทมความถในการดม 6 - 7 ครงตอสปดาหหรออกนยหนงคอ ดมทกวน มเหตผลหลกคอดมเพราะชนชอบในรสชาตของแอลกอฮอล หรอเรยกวา เสพตดแอลกอฮอล ดงนนราคาทเพมขนจงสงผลตอพฤตกรรมในการดมแอลกอฮอลของผบรโภคกลมผทมความถในการดม 6 - 7 ครงตอสปดาหนอยกวาผบรโภคกลมอนหรอมความยดหยนตอราคาทนอยกวากลมอนๆ นนเอง

5.5.10 การทดสอบสมมตฐานดานปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครง การทดสอบสมมตฐานดานปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครงทมผลตอทศนคต

ดานพฤตกรรมทเปลยนไปในดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ F-Test (One-way ANOVA) ซงผลการทดสอบพบวา พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลในดานตางๆ มคา Sig. มากกวาระดบนยส าคญ 0.10 ทงหมด (ตารางภาคผนวกท ข.10) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน ปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครงทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทไมแตกตางกน

5.5.11 การทดสอบสมมตฐานดานสถานทดมแอลกอฮอล การทดสอบสมมตฐานดานสถานทดมแอลกอฮอลทมผลตอทศนคตดาน

พฤตกรรมทเปลยนไปในดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ F-Test (One-way ANOVA) ซงผลการทดสอบพบวา พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลในดานตางๆ มคา Sig. มากกวาระดบนยส าคญ 0.10 ทงหมด (ตารางภาคผนวกท ข.11) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน สถานทดมแอลกอฮอลทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทไมแตกตางกน

5.5.12 การทดสอบสมมตฐานดานบคคลรวมดมแอลกอฮอล การทดสอบสมมตฐานดานบคคลรวมดมแอลกอฮอลทมผลตอทศนคตดาน

พฤตกรรมทเปลยนไปในดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ F-Test (One-way ANOVA) ซงผลการทดสอบพบวา ในดานการพจารณาโปรโมชน ซงมคา Sig. เทากบ 0.017 ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.05 (ตารางภาคผนวกท ข.12) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน บคคลรวมดมแอลกอฮอลทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทแตกตางกนในดานการพจารณาโปรโมชน

โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผทดมแอลกอฮอลคนเดยวจะเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานการพจารณาโปรโมชนนอยกวากลมทดมกบญาตพนองหรอเพอนๆ ทงนอาจเนองมาจากโดยสวนใหญผทดมแอลกอฮอลคนเดยวมกจะดมในทพกอาศยซงจะไมมการพจารณาโปรโมชนของรานมาเกยวของ หรอหากไปดมทรานโปรโมชนของทางราน เชน ดมเบยร 4 ขวด แถมฟร 1 ขวด ผดมกจะไมสนใจโปรโมชนเพราะไมสามารถดมคนเดยว 5 ขวดได จงมกจะไมคอยพจารณาโปรโมชนของทางราน ในขณะทการดมกบคนอนๆ ไมวาจะเปนญาตพนองหรอเพอนๆ

65

ซงมกมโอกาสทจะดมทรานมากกวา จงมการพจารณาโปรโมชนของรานมากกวาตามไปดวย ดงนนผทดมแอลกอฮอลคนเดยวจะมความยดหยนตอราคาดานพจารณาโปรโมชนทต ากวาผทดมสงสรรคหลายๆ คน

5.5.13 การทดสอบสมมตฐานดานคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครง การทดสอบสมมตฐานดานคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครงทมผลตอ

ทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปในดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ F-Test (One-way ANOVA) ซงผลการทดสอบพบวา พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลในดานตางๆ มคา Sig. มากกวาระดบนยส าคญ 0.10 ทงหมด (ตารางภาคผนวกท ข.13) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน คาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครงทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทไมแตกตางกน

5.5.14 การทดสอบสมมตฐานดานระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครง การทดสอบสมมตฐานดานระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครงทมผลตอ

ทศนคตดานพฤตกรรมทเปลยนไปในดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ F-Test (One-way ANOVA) ซงผลการทดสอบพบวา พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลในดานตางๆ มคา Sig. มากกวาระดบนยส าคญ 0.10 ทงหมด (ตารางภาคผนวกท ข.14) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน ระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครงทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทไมแตกตางกน

5.5.15 การทดสอบสมมตฐานดานเหตผลในการดมแอลกอฮอล การทดสอบสมมตฐานดานเหตผลในการดมแอลกอฮอลทมผลตอทศนคตดาน

พฤตกรรมทเปลยนไปในดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล โดยใชสถตทดสอบ Independent sample T-Test ซงผลการทดสอบพบวา พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลในดานตางๆ มคา Sig. มากกวาระดบนยส าคญ 0.10 ทงหมด (ตารางภาคผนวกท ข.15) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน เหตผลในการดมแอลกอฮอลทแตกตางกนจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทไมแตกตางกน

66

จากผลการทดสอบสมมตฐานทงหมด สามารถสรปปจจยทมอทธพลตอทศนคตดานพฤตกรรมการดมแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไปในดานตางๆ ของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล ไดดงตารางท 5.7

ตารางท 5.7

สรปปจจยทมอทธพลตอทศนคตดานพฤตกรรมการดมแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไปของผบรโภค

พฤตกรรมการดมแอลกอฮอลทเปลยนแปลง

ปจจยทมอทธพล นยส าคญ 0.05 นยส าคญ 0.10

ปจจย ตวแปร ปจจย ตวแปร 1. ประเภทเครองดม แอลกอฮอล

ประเภทเครองดม ยหอเครองดม

ความถในการดม

เครองดม RTD* แบลค เลเบล*

6-7 ครง/สปดาห* - -

2. ยหอเครองดม แอลกอฮอล

ยหอเครองดม ความถในการดม

แบลค เลเบล* 6-7 ครง/สปดาห*

-

-

3. ความถในการดมแอลกอฮอล

อาย ประเภทเครองดม

มากกวา 50 ป* เครองดม RTD

เพศ ระดบการศกษา ความถในการดม

หญง ต ากวาปรญญาตร 6-7 ครง/สปดาห*

4. ปรมาณการดม แอลกอฮอลตอครง

อาย ระดบการศกษา

มากกวา 50 ป* รายได มากกวา 30,000 บาท

5. สถานทดมแอลกอฮอล

อาย สถานภาพสมรส

อาชพ

มากกวา 50 ป* โสด

ขาราชการ/พนกงานรฐ

- -

6. การสงสรรคกบเพอน

- - อาย

ความถในการดม มากกวา 50 ป*

6-7 ครง/สปดาห* 7. คาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครง

อาย ระดบการศกษา

มากกวา 50 ป* ต ากวาปรญญาตร

อาชพ ธรกจสวนตว (ขบรถรบจาง)

8. ระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครง

อาย ความถในการดม

มากกวา 50 ป* 6-7 ครง/สปดาห*

- -

9. การพจารณาโปรโมชน

อาย บคคลรวมดม

มากกวา 50 ป* คนเดยว

- -

หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย * เปลยนแปลงนอยกวากลมอนๆ

67

จากตารางท 5.7 สามารถสรปปจจยทมอทธพลตอทศนคตดานพฤตกรรมการดมแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไปของผบรโภคในดานตางๆ ไดดงน

1. ทศนคตการเปลยนแปลงประเภทเครองดมแอลกอฮอลอยในระดบต า โดยทระดบนยส าคญ 0.05 ปจจยทสงผลตอเปลยนแปลงนอยกวากลมอนๆ คอ กลมทดม RTD, กลมทดมยหอแบลค เลเบล และกลมทดม 6-7 ครง/สปดาห

2. ทศนคตการเปลยนแปลงยหอเครองดมแอลกอฮอลอยในระดบต า โดยทระดบนยส าคญ 0.05 ปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงนอยกวากลมอนๆ คอ กลมทดมยหอแบลค เลเบล และความถในการดม 6-7 ครง/สปดาห

3. ทศนคตการเปลยนแปลงความถในการดมแอลกอฮอลอยในระดบต า โดยทระดบนยส าคญ 0.05 ปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงนอยกวากลมอนๆ คอ กลมอายมากกวา 50 ป และกลมทดม RTD และทระดบนยส าคญ 0.10 ปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงมากกวากลมอนๆ คอ กลมทจบการศกษาต ากวาปรญญาตร สวนปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงนอยกวากลมอนๆ คอ เพศชาย และกลมทดม 6-7 ครง/สปดาห

4. ทศนคตการเปลยนแปลงปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครงอยในระดบต า โดยทระดบนยส าคญ 0.05 ปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงมากกวากลมอนๆ คอ กลมทจบการศกษาต ากวาปรญญาตร (สอดคลองกบงานวจยของ ศรนทพย มสขอ าไพรสม, 2545) สวนปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงนอยกวากลมอนๆ คอ กลมอายมากกวา 50 ป และทระดบนยส าคญ 0.10 ปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงนอยกวากลมอนๆ คอ กลมผทมรายไดมากกกวา 30,000 บาท

5. ทศนคตการเปลยนแปลงสถานทดมแอลกอฮอลอยในระดบต า โดยทระดบนยส าคญ 0.05 ปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงมากกวากลมอนๆ คอ กลมคนโสด สวนปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงนอยกวากลมอนๆ คอ กลมอายมากกวา 50 ป และกลมขาราชการ/พนกงานของรฐ

6. ทศนคตการเปลยนแปลงการสงสรรคกบเพอนอยในระดบต า โดยทระดบนยส าคญ 0.10 ปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงนอยกวากลมอนๆ คอ กลมอายมากกวา 50 ป และกลมทดม 6-7 ครง/สปดาห

7. ทศนคตการเปลยนแปลงคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครงอยในระดบต า โดยทระดบนยส าคญ 0.05 ปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงมากกวากลมอนๆ คอ กลมทจบการศกษาต ากวาปรญญาตร สวนปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงนอยกวากลมอนๆ คอ กลมอายมากกวา 50 ป และทระดบนยส าคญ 0.10 ปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงมากกวากลมอนๆ คอ กลมอาชพธรกจสวนตว (ขบรถรบจาง)

8. ทศนคตการเปลยนแปลงระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครงอยในระดบต า โดยทระดบนยส าคญ 0.05 ปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงนอยกวากลมอนๆ คอ ไดแก กลมอายมากกวา 50 ป และกลมทดม 6-7 ครง/สปดาห

9. ทศนคตการเปลยนแปลงการพจารณาโปรโมชนอยในระดบปานกลาง โดยทระดบนยส าคญ 0.05 ปจจยทสงผลตอตอการเปลยนแปลงนอยกวากลมอนๆ คอ ไดแก กลมอายมากกวา 50 ป และผทดมแอลกอฮอลเพยงล าพง

68

5.6 การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภคเนองจากการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล

การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภคเนองจาก

การปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอลเนองจากการเพมอตราภาษนน ใชวธการทดสอบความแตกตางของคาเฉลยของปจจยดานตางๆ วามความสมพนธตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงหรอไม โดยปจจยตางๆ ประกอบดวย

5.6.1 ปจจยดานประชากรศาสตร

การทดสอบสมมตฐานปจจยดานประชากรศาสตรทมผลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภค เมอมการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล ดวยสถตทดสอบ Chi-Square ซงผลการทดสอบพบวา เพศ และรายไดเฉลยตอเดอน มคา Sig. เทากบ 0.035 และ 0.023 ตามล าดบ ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.05 (ตารางภาคผนวกท ค.1) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน เพศ และรายไดเฉลยตอเดอนแตกตางกน จะสงตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงแตกตางกน ซงสามารถอธบายได ดงน

เพศ: โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน เพศหญงจะลดการดมแอลกอฮอล หรอมความยดหยนตอราคาเครองดมมากกวาเพศชาย ทงนอาจเนองมาจากสดสวนในการดมแอลกอฮอลของเพศชายทสงกวาเพศหญง อกทงยงเหตผลในการดมของเพศชายทชนชอบในรสชาตและบรรยากาศในการดมสราทมากกวาเพศหญง หรอเสพตดแอลกอฮอลมากกวาดงนนราคาทเพมขนจงสงผลตอการเปลยนแปลงความถในการดมในเพศหญงมากวาเพศชายนนเอง

รายไดเฉลยตอเดอน: โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผทมรายไดตอเดอนต ากวา 25,000 บาท จะลดการดมแอลกอฮอลหรอมความยดหยนมากกวาผทมรายไดตอเดอนมากกวา 25,000 บาท ทงนอาจเนองมาจากผลของรายได ท าใหราคาโดยเปรยบเทยบของเครองดมแอลกอฮอลมมลคาแพงขนมาก กลาวคอการเพมราคาของเครองดมแอลกอฮอลในความรสกของผบรโภคทมรายไดนอยจะสงกวาในความรสกของผบรโภคทมรายไดสง

5.6.2 ปจจยดานพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล การทดสอบสมมตฐานปจจยดานพฤตกรรมการบรโภคเครองดมทมผลตอการ

บรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภค เมอมการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล ดวยสถตทดสอบ Chi-Square ซงผลการทดสอบพบวา ประเภทเครองดม และความถในการดม มคา Sig. เทากบ 0.038 และ 0.005 ตามล าดบ ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.05 (ตารางภาคผนวกท ค.2) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน ประเภทเครองดม และความถในการดมทแตกตางกนจะสงตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงแตกตางกน ซงสามารถอธบายได ดงน

69

ประเภทเครองดม: โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผทดมเครองดม RTD (Ready to Drink) จะลดการดมแอลกอฮอลหรอมความยดหยนมากกวาผทดมสราหรอเบยร ทงนอาจเนองมาจากเครองดมประเภท RTD มลกษณะรสชาตทเฉพาะเจาะจงมากกวาสรา หรอเบยร เชน สปาย ฟลมน และหาสนคาทดแทนไดคอนขางยาก เมอเทยบกบสราและเบยรทสามารถทดแทนกนไดงายกวา อกทงเครองดม RTD ยงเปนทนยมดมกนในเพศหญงซงมความยดหยนตอราคาเครองดมมากกวาเพศชายอกดวย

ความถในการดม: โดยหากราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผทดมเปนครงคราว (ไมเกน 2 ครงตอสปดาห) จะลดการดมแอลกอฮอลหรอมความยดหยนมากกวาผทดมเปนประจ า (มากกวา 3 ครงตอสปดาห) ทงนอาจเนองมาจากเหตผลในการดมแอลกอฮอล โดยผทดมทกวนเปนประจ าจะมเหตผลหลกคอ ดมเพราะชนชอบในรสชาตของแอลกอฮอล หรอเรยกวา เสพตดแอลกอฮอลท าใหแมวาราคาจะเพมขนเพยงใด กยงคงบรโภคอยเปนประจ า

5.6.3 ปจจยดานทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล การทดสอบสมมตฐานปจจยดานทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการ

บรโภคเครองดมแอลกอฮอลทมผลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลง เมอมการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล ดวยสถตทดสอบ Independent sample T-test ซงผลการทดสอบพบวา ทศนคตตอการเปลยนแปลงความถในการดมแอลกอฮอล และทศนคตตอการเปลยนแปลงคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครง ซงมคา Sig. เทากบ 0.012 และ 0.033 ซงต ากวาระดบนยส าคญ 0.05 (ตารางภาคผนวกท ค.3) แสดงวาเมอมการปรบภาษแอลกอฮอลเพมขน ผทมทศนคตตอการเปลยนแปลงความถในการดมแอลกอฮอล และทศนคตตอการเปลยนแปลงคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครงทแตกตางกน จะสงตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงแตกตางกน ซงสามารถอธบายได ดงน

ทศนคตตอการเปลยนแปลงความถในการดมแอลกอฮอล: เมอราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน กลมทลดการบรโภคลงจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงความถในการดมทสงกวากลมทไมลดการบรโภค อยางมนยส าคญทระดบ 0.05 เนองจากกลมทลดการบรโภคลง มความยดหยนตอราคาเครองดมแอลกอฮอลทสงกวากลมทไมลดการบรโภค ท าใหลดความถในการดมลงมากกวากลมทไมลดการบรโภค

ทศนคตตอการเปลยนแปลงคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครง: เมอราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน กลมทลดการบรโภคลงจะมทศนคตตอการเปลยนแปลงคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครงทสงกวากลมทไมลดการบรโภค อยางมนยส าคญทระดบ 0.05 เนองจากกลมทลดการบรโภคลง มความยดหยนตอราคาเครองดมแอลกอฮอลทสงกวากลมทไมลดการบรโภค ท าใหกลมทลดการบรโภคลงตองการทจะลดคาใชจายในดมแอลกอฮอลลงมากกวากลมทไมลดการบรโภค

70

โดยสรปแลว ณ ระดบนยส าคญ 0.05 การปรบขนภาษเครองดมแอลกอฮอลจะมผลกระทบตอผบรโภคเพศหญง และผทมรายไดตอเดอนต ากวา 25,000 บาท เชนเดยวกนกบผทมพฤตกรรมการดมเครองดม RTD และผทมความถในการดมเปนครงคราว (นอยกวา 2 ครงตอสปดาห) จะลดการบรโภคแอลกอฮอลลง หรอเปนผทมความยดหยนตอราคาเครองดมแอลกอฮอลสง ในขณะทกลมผทลดการบรโภคและไมลดการบรโภค จะมทศนคตตอการเปลยนแปลง ความถในการดมแอลกอฮอล และทศนคตตอการเปลยนแปลงคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครงทแตกตางกน โดยกลมผทลดการบรโภคจะใหลดความถ และลดคาใชจายในการดมลงมากกวากลมทไมลดการบรโภค ดงสรปในตารางท 5.8 ตารางท 5.8 สรปปจจยทมอทธพลตอการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลทลดลง

ปจจย ตวแปร ปจจยดานประชากรศาสตร 1. เพศ หญง 2. อาย - 3. สถานภาพสมรส - 4. ระดบการศกษา - 5. อาชพ - 6. รายไดตอเดอน นอยกวา 25,000 ปจจยดานพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล 7. ประเภทเครองดม เครองดม RTD 8. ยหอเครองดม - 9. ความถในการบรโภค ไมเกน 2 ครงตอสปดาห 10. ปรมาณการบรโภคตอครง - 11. สถานทบรโภคแอลกอฮอล - 12. บคคลทรวมบรโภคแอลกอฮอล - 13. คาใชจายโดยเฉลยตอครง - 14. ระยะเวลาในการบรโภคแตละครง - 15. เหตผลในการบรโภค - ปจจยดานทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล

การลดความถในการดม การลดคาใชจายตอครง

หมายเหต. จากการสรปโดยผวจย

71

การบรโภคเครองดมแอลกอฮอลอาจสงผลกระทบภายนอกเชงลบ (Negative Externalities) ท าใหสญเสยสวสดการสงคม (Deadweight Loss) ภาครฐตองด าเนนนโยบายเพอไมใหสวสดการการสงคมลดลง ซงหนงในนโยบายนนคอ การเกบภาษของภาครฐ เพอท าใหราคาของเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ซงอาจจะสงผลใหพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลของประชาชนเปลยนแปลงไป โดยนโยบายการขนภาษจะไดผลหรอไมนนขนกบความยดหยนของอปสงคตอราคาของผบรโภค

ซงผลการศกษาพบวา เพศหญง, ผทมรายไดตอเดอนต ากวา 25,000 บาท, ผทนยมดมเครองดม RTD และผทมความถในการดมนอยกวา 2 ครงตอสปดาห มความยดหยนของอปสงคตอราคาสงกวากลมอนๆ จงสงผลใหมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลลดลง นอกจากน เพศหญงจะมทศนคตดานความถในการดมแอลกอฮอลทลดลง สวนผทมสถานภาพโสดจะมทศนคตในดานการเปลยนสถานทดมแอลกอฮอลทบอยกวาคนทสมรสแลว สวนผทจบการศกษาต ากวาปรญญาตรจะมทศนคตในดานปรมาณ, ความถ และคาใชจายในการดมแอลกอฮอลทลดลง สวนผทมอาชพขบรถรบจางจะมทศนคตในดานคาใชจายในการดมแอลกอฮอลทลดลง และผทนยมดมเครองดม RTD จะมทศนคตในดานความถในการดมแอลกอฮอลทลดลง

ในทางตรงกนขามกลมทมความยดหยนตอราคานอย ซงจะสงผลใหการเปลยนแปลงพฤตกรรมในการบรโภคแอลกอฮอลดานตางๆ นอยกวากลมอน ไดแก ผทมอายมากกวา 50 ป จะมทศนคตในการเปลยนแปลงดานความถ, ปรมาณ, คาใชจาย, ระยะเวลา และสถานทดมในการดมแอลกอฮอล รวมทงการพจารณาโปรโมชน และการสงสรรคกบเพอน นอยกวากลมอนๆ สวนผทมอาชพขาราชการ/ พนกงานของรฐจะมทศนคตในการเปลยนแปลงดานสถานทดมนอยกวากลมอนๆ สวนผทนยมดมเครองดม RTD จะมทศนคตในการเปลยนแปลงประเภทเครองดมนอยกวากลมอนๆ สวนผทนยมดมแบลค เลเบล จะมทศนคตในการเปลยนแปลงประเภทและยหอเครองดมนอยกวากลมอนๆ สวนผทมความถในการดมเปนประจ า 6 - 7 ครงตอสปดาหจะมทศนคตในการเปลยนแปลงประเภท, ยหอ, ระยะเวลา, ความถและการสงสรรคกบเพอนนอยกวากลมอนๆ และผทดมคนเดยวจะมทศนคตในการเปลยนแปลงการพจารณาโปรโมชนนอยกวากลมอนๆ เชนเดยวกน

72

บทท 6 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ

ในบทน จะแบ งเปน -4-สวน-ไดแก -สรปผลการ ศกษา -ขอ เสนอแนะทางธรกจ

ขอเสนอแนะตอภาครฐ และขอเสนอแนะตอการศกษาในอนาคต 6.1 สรปผลการศกษา

งานวจยครงนเปนงานวจยเชงส ารวจ (Survey Research) ในหวขอเรอง “ผลกระทบ

ของการปรบขนภาษตอพฤตกรรมของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล กรณศกษา: อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร” โดยมวตถประสงคเพอศกษาสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล และเพอศกษาปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงบรโภคของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล เมออตราภาษเพมขน โดยก าหนดขอบเขตการศกษาเฉพาะเขตพนทอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร ซงมการประยกตน าเอาหลกการทางเศรษฐศาสตร คอ แนวคดผลกระทบภายนอก แนวคดเกยวกบการเกบภาษของภาครฐ และแนวคดความยดหยนของอปสงค มาใชในงานศกษา

โดยการศกษาสภาพการณของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล ไดก าหนดกลมตวอยาง เฉพาะรานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลในแนวรถไฟฟาสายสมวง ตงแตสถานวงศสวางถงสถานบางรกนอย-ทาอฐ โดยแบงเปน 4 กลม ไดแก กลมรานอาหารทวไป (Restaurant), กลมรานอาหารกงผบ (Pub and Restaurant), กลมผบ, บาร, ดสโกเทค (Pub, Bar, Discotheque) และกลมคาราโอเกะ, เลาจน (Karaoke, Lounge) ซงจะใชการวเคราะหเชงพรรณนา (Descriptive Analysis) ซงผลการศกษาพบวา ลกษณะโครงสรางตลาดของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลในเขตพนท อ.เมอง จ.นนทบร เปนแบบกงแขงขนกงผกขาด เนองจากมธรกจรานคาจ านวนมาก โดยมลกษณะสนคาซงกคอ เครองดมแอลกอฮอลทไมแตกตางกน และไมมการกดกนการเขามาของผประกอบการรายใหม โดยทกลมรานอาหารทวไปมจดแขงคอ อาหารและเครองดมแอลกอฮอลมราคาถก และเปดใหบรการตงแตชวงกลางวน จดออนคอ รานสวนใหญตงอยบนฟตบาทรมถนน ไมมทส าหรบจอดรถ และไมมหองน าไวบรการ สวนกลมรานอาหารกงผบมจดแขงคอ บรรยากาศของรานสวยงาม มดนตรฟง และมพรตตสาวเชยรเบยร จดออนคอ ราคาแพงกวารานอาหารทวไป สวนกลมรานประเภท ผบ บาร และดสโกเทคมจดแขงคอ มดนตรสดฟง และมพนทส าหรบการเตนร า จดออนคอ มการจ ากดอายของลกคา ในขณะทกลมรานประเภทคาราโอเกะและเลาจน มจดแขงคอ การมหองสวนตว และมเดกนงดรงค จดออนคอ มการจ ากดอายและเพศของลกคาทจะใชบรการ โดยในสวนของปจจยทสงเสรมการด าเนนธรกจ ไดแก การขยายตวของอสงหารมทรพย และการขยายเสนทางเดนรถไฟฟา (สายสมวง) ท าใหมผทยายถนฐานมาอยเพมขน อาจสงผลใหมลกคาทดมแอลกอฮอลเพมขน สวนอปสรรคในการด าเนนธรกจ ไดแก มาตรการควบคมการบรโภคของภาครฐ ไมวาจะเปนการเพมอตราภาษ นโยบายรณรงคการเมาไมขบ และการเขมงวดเรองเวลาการเปด-ปดสถานบนเทง

73

โดยสรปแลวเมอภาครฐมนโยบายปรบเพมภาษแอลกอฮอลสงผลใหตนทนของผผลตเครองดมแอลกอฮอลเพมขน ผผลตจงผลกภาระมายงผบรโภค โดยการเพมราคาเครองดมแอลกอฮอล มผลท าใหราคาในทองตลาดสงขน ผประกอบการทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอลจงตองปรบกลยทธตอสถานการณดงกลาว โดยการปรบกลยทธนนจะแตกตางกนตามรปแบบของสถานทจ าหนายเครองดมแอลกอฮอล

ส าหรบการศกษาปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงบรโภคของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล เมอมการปรบเพมอตราภาษ เปนการวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามจ านวน 400 ตวอยาง ในเขตพนท อ. เมอง จ. นนทบร โดยลกษณะทวไปของผตอบแบบสอบถามสวนใหญ จะเปนเพศชายอายตงแต 31 - 40 ป วฒการศกษาปรญญาตร และเปนพนกงานบรษทเอกชนมรายไดเฉลยตอเดอน 20,000 - 25,000 บาท โดยมพฤตกรรมการบรโภคสวนใหญ ดงน ประเภทเครองดมทนยม คอ สรายหอเบลนด 285 และเบยรยหอชาง โดยดม 1 - 2 ครงตอสปดาห ดมเฉลยครงละ 3 - 4 ขวด โดยมกจะดมสงสรรคกบเพอนทเรยนมาดวยกนทรานอาหารกงผบครงละ 3 - 4 ชวโมง มคาใชจายเฉลย 251 - 500 บาทตอครง โดยทศนคตตอพฤตกรรมทเปลยนไปของผบรโภคตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอล พบวาในภาพรวมมการเปลยนแปลงนอย โดยพฤตกรรมการเปลยนประเภทเครองดมแอลกอฮอล การเปลยนยหอเครองดมแอลกอฮอล การลดความถในการบรโภค การลดปรมาณการบรโภค การเปลยนสถานทดม การลดการดมสงสรรคกบเพอน การลดคาใชจายในการดมแตละครง และการลดระยะเวลาในการดมแตละครง กลมตวอยางใหความส าคญในระดบต า ยกเวนพฤตกรรมการพจารณาโปรโมชนของรานทกลมตวอยางใหความส าคญในระดบปานกลาง

ซงผลการศกษาพบวา เพศหญง, ผทมสถานภาพโสด, ผทจบการศกษาต ากวาปรญญาตร ผทมอาชพธรกจสวนตว, ผทมรายไดตอเดอนต ากวา 25,000 บาท, ผทนยมดมเครองดม RTD และผทมความถในการดมนอยกวา 2 ครงตอสปดาห จะมความยดหยนของอปสงคตอราคาสงกวากลมอนๆ จงสงผลใหมการการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลทมากกวากลมอนๆ ในทางตรงกนขามผทมอายมากกวา 50 ป, ผทมอาชพขาราชการ/ พนกงานของรฐ, ผทนยมดมแบลค เลเบล, ผทดมคนเดยว และผทมความถในการดม 6 - 7 ครงตอสปดาห จะเปนกลมทมความยดหยนตอราคานอย ซงจะสงผลใหการเปลยนแปลงพฤตกรรมในการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลนอยกวากลมอนๆ

จากผลการศกษาขางตนมงหวงเพอใหขอมลเชงลกอนเปนประโยชนตอผประกอบการรายเดม และผประกอบการรายใหมทสนใจในธรกจประเภทน ทราบถงพฤตกรรมทเปลยนแปลงไปในการดมแอลกอฮอลของผบรโภค เมอราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขน และทราบถงปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมทเปลยนแปลงไปดงกลาว เพอใหผประกอบการใชเปนแนวทางส าหรบการวางกลยทธ เพอตอบสนองความตองการ และความพงพอใจของผ บรโภคไดอยางมประสทธภาพมากขน นอกจากนยงท าใหภาครฐทบทวนการใชนโยบายในการควบคมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลใหมประสทธภาพมากขน

74

6.2 ขอเสนอแนะทางธรกจ การศกษาผลกระทบของการปรบขนภาษตอพฤตกรรมของผบรโ ภคเครองดม

แอลกอฮอล ในเขตอ าเภอเมอง จงหวดนนทบร เมอพจารณาจากผลการศกษาพบวาถงแมภาครฐมการปรบขนภาษ ซงสงผลใหราคาตนทนของเครองดมแอลกอฮอลสงขน ท าใหผประกอบการธรกจทมการจ าหนายแอลกอฮอลตองปรบราคาเครองดมแอลกอฮอลขนไปดวยนน ผลการศกษาพบวาการเปลยนแปลงพฤตกรรมการดมแอลกอฮอลดานตางๆ ของผบรโภคนนมการเปลยนแปลงในระดบต า ยกเวน ดานการพจารณาโปรโมชนของทางรานทนกดมใหความส าคญในระดบปานกลาง อกทงปจจยทสงผลตอการลดการบรโภค ไดแก เพศหญง ผทมรายไดนอยกวา 25,000 บาท ผทดมเครองดม RTD และผทดมเปนครงคราวไมเกน 2 ครงตอสปดาห ดงนนเพอประโยชนของผประกอบการธรกจทมการจ าหนายแอลกอฮอล ผวจยจงขอเสนอแนะกลยทธการปรบตวของทางราน เพอใหธรกจด าเนนตอได และดงดดลกคามาใชบรการ ดงน

1. ควรมการสงเสรมการขายทเนนดงดดลกคาเพศหญงมากขน เชน การมบรกรเพศชายทรปรางหนาดมาคอยบรการเครองดมแอลกอฮอลทพรอมดม (Ready to Drink) เชน เครองดมน าผลไมผสมแอลกอฮอล (Cocktail) โดยเฉพาะ

2. สรางกลยทธในการลดราคาเครองดมแอลกอฮอลลง เพอใหลกคายงคงใชบรการ แตเปลยนมาเปนเพมราคามกเซอรแทนเลกนอย

3. กระตนยอดขายดวยการจ าหนายเปนเซท เครองดมแอลกอฮอลพรอมกบแกลมในราคาพเศษ

4. เนนการสรางภาพลกษณและบรรยากาศของรานใหนาสนใจ โดยการใชสอสงคมออนไลน (Social Media) รวมทงการจดคอนเสรตเพอดงดดใหลกคามาใชบรการมากขน

6.3 ขอเสนอแนะตอภาครฐ

จากการศกษาพบวา นโยบายการเพมภาษเครองแอลกอฮอลของภาครฐ เพอลดการ

บรโภคเครองดมแอลกอฮอลนน ผบรโภคมการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคตางๆ ในระดบต า หรอกลาวไดวา นโยบายการเพมภาษนนโดยรวมแลวไมสามารถลดการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลได สบเนองจากราคาทปรบเพมขนตอขวดไมไดสงมากนก ผบรโภคยงคงมอ านาจในการช าระเงนได ในทางกลบกนราคาเครองดมแอลกอฮอลทสงขนจะสงผลตอผประกอบการเปนอยางมาก เพราะซอในปรมาณมาก เสยตนทนมากขน จนอาจลกลอบซอเครองดมแอลกอฮอลปลอดภาษจากประเทศเพอนบานซงมราคาต ากวา ท าใหนอกจากจะไมสามารถเกบภาษไดแลว การลดปรมาณการบรโภคของ ผดมกไมไดลดลงไดดวย ดงนนภาครฐควรรณรงคนโยบายอนๆ ทอาจจะชวยลดการบรโภคได ซงนอกเหนอจากนโยบายทภาครฐปฏบตในปจจบน ไมวาจะเปนการตรวจวดแอลกอฮอลของผขบขยานพาหนะ การควบคมเวลาเปด-ปด สถานบนเทง การหามโฆษณาทางโทรทศน การก าหนเวลาการจ าหนาย และการหามจ าหนายแกเยาวชนทอายต ากวา 20 ป ผวจยจงขอเสนอแนะนโยบายเพมเตมตอภาครฐ ไดแก

75

1. การเพมกฎระเบยบขอบงคบส าหรบการจดตงสถานบนเทงทจ าหนายแอลกอฮอลใหเขมงวดมากขน เชน การก าหนดเวลาเปด-ปด ทแคบลง การก าหนดใหเกบภาษพเศษอนๆ เปนตน

2.-รณรงคการสรางคานยมในวยรนเพอสนบสนนการลดการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล ซงอาจจะใช นกกฬา นกรอง หรอนกแสดง ทวยรนชนชอบเปนพรเซนเตอรในการรณรงค

3. มการประชาสมพนธใหเหนโทษของการดมแอลกอฮอลทงตอตนเอง ตอครอบครว และตอสงคมโดยรวม ไมวาจะเปนทางดานวทย โทรทศน และสอสงคมออนไลนตางๆ

6.4 ขอเสนอแนะตอการศกษาในอนาคต

ผวจยขอเสนอขอแนะน าส าหรบผทตองการศกษาตอเกยวกบการปรบขนภาษตอ

พฤตกรรมของผบรโภคเครองดมเพอใหเกดประโยชนแกผทศกษา และภาคธรกจมากยงขน ผวจยขอเสนอแนะประเดนทควรศกษาในอนาคต คอ การศกษาเปรยบเทยบผลของนโยบายการลดการบรโภคแอลกอฮอลดานอนๆ เทยบกบนโยบายการเพมภาษ ทงนเพอใหภาครฐทราบถงผลการด าเนนงานของนโยบายการลดการบรโภคแอลกอฮอล

76

รายการอางอง หนงสอและบทความในหนงสอ นพนธ พวพงศกร และคณะ. (2552). โครงการวเคราะหผลกระทบการขนภาษสราและพรบ. ควบคม

การบรโภคสรา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ภราดร ปรดาศกด. (2547). ความลมเหลวของตลาดอนเนองมาจากผลกระทบภายนอก และสนคา

สาธารณะ, เอกสารประกอบค าบรรยาย วชา ศ. 311 ทฤษฎราคา และวภาคกรรม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

วนรกษ มงมณนาคน. (2548). หลกเศรษฐศาสตรจลภาค. กรงเทพฯ: ส านกพมพมหาวทยาลย ธรรมศาสตร.

ศนยวจยปญหาสรา. (2556). รายงานสถานการณการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลรายจงหวด พ.ศ. 2554. นนทบร: บรษท เดอะ กราฟโก ซสเตมส จ ากด.

ศนยวจยปญหาสรา. (2556). สถานการณการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล และผลกระทบในประเทศไทย ป 2556. นนทบร: บรษท เดอะ กราฟโก ซสเตมส จ ากด.

สทธรกษ ไชยรกษ และคณะ. (2553). พฤตกรรมการดมสราของนกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลย สรนาร ปการศกษา 2551, รายงานวจยสถาบน. นครราชสมา: มหาวทยาลยเทคโนโลย สรนาร.

วทยานพนธ ภาณพงศ นาคจ. (2555). พฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลของนกศกษา

มหาวทยาลยเชยงใหม. (รายงานวจยอสระเศรษฐศาสตรบณฑต). มหาวทยาลยเชยงใหม, คณะเศรษฐศาสตร.

ศรนทพย มสขอ าไพรสม. (2545). ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการบรโภคเครองดมสราแชผลไมของสตรวยท างานในเขตกรงเทพมหานคร. (ปรญญานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต). มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, บณฑตวทยาลย, สาขาวชาการตลาด.

สทธพงษ บวผน. (2553). ผลกระทบของการขนภาษสรรพสามตเบยรตอพฤตกรรมการบรโภคเบยร.(งานวจยเฉพาะเรองเศรษฐศาสตรมหาบณฑต). มหาวทยาลยธรรมศาสตร, คณะเศรษฐศาสตร, สาขาเศรษฐศาสตรธรกจ.

สรชาต ใจรงเรอง. (2555). ผลกระทบของภาษสรรพสามตทสงขนตอการบรโภคสนคาประเภทสราของนกศกษามหาวทยาลยเชยงใหม. (รายงานวจยอสระเศรษฐศาสตรมหาบณฑต). มหาวทยาลยเชยงใหม, คณะเศรษฐศาสตร.

77

สออเลกทรอนกส ล าไย เทยมมล. (2557). วชาการภาษอากร. สบคนเมอวนท 5 กรกฎาคม 2558, จาก

http://krulumyai.weebly.com วกพเดย สารานกรมเสร. (2557). จงหวดนนทบร. สบคนเมอวนท 25 สงหาคม 2558, จาก

http://th. wikipedia.org/wiki/จงหวดนนทบร

78

ภาคผนวก

78

ภาคผนวก ก แบบสอบถามงานวจย

เรอง ผลกระทบของการปรบขนภาษตอพฤตกรรมของผบรโภคเครองดมแอลกอฮอล กรณศกษา: อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร

เนองจากการปรบเพมอตราภาษของภาครฐ มสวนท าใหราคาเครองดมแอลกอฮอลเพมขนโดยเฉลย 2 - 4 เปอรเซนต แบบสอบถามนจงจดท าขนเพอศกษาผลกระทบของผดมแอลกอฮอลตอการขนราคาเครองดมแอลกอฮอลดงกลาว ค าชแจง: โปรดทานท าเครองหมาย ลงใน ( ) ทตรงกบตวทานมากทสดเพยงค าตอบเดยว สวนท 1: ขอมลสวนบคคล 1. ทานดมหรอเคยดมเครองแอลกอฮอลในระยะ 1 ปทผานมาหรอไม

( ) เคย ( ) ไมเคย 2. เพศ

( ) ชาย ( ) หญง 3. อาย

( ) 21 - 25 ป ( ) 26 - 30 ป ( ) 31 - 35 ป ( ) 36 - 40 ป ( ) 41 - 45 ป ( ) 46 - 50 ป ( ) 51 - 55 ป ( ) มากกวา 55 ป

4. สถานภาพสมรส ( ) โสด ( ) สมรส ( ) หมาย 5. ระดบการศกษาสงสดหรอเทยบเทา

( ) ต ากวาปรญญาตร ( ) ปรญญาตร ( ) สงกวาปรญญาตร 6. อาชพ

( ) นกศกษา ( ) พนกงานบรษทเอกชน ( ) เจาของกจการ / ธรกจสวนตว ( ) ขาราชการ/ พนกงานรฐ ( ) อน โปรดระบ____________

7. รายไดสวนตวเฉลยตอเดอน ( ) ไมเกน 15,000 บาท ( ) 15,001 - 20,000 บาท ( ) 20,001 - 25,000 บาท ( ) 25,001 - 30,000 บาท ( ) 30,001 - 35,000 บาท ( ) มากกวา 35,000 บาท

สวนท 2: พฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล 8. การเพมภาษเครองดมแอลกอฮอล (หลงเมษายน 2558) ท าใหทานดมแอลกอฮอลลดลงหรอไม ( ) ไมลดลง ( ) ลดลง ______ เปอรเซนต 9. ประเภทและยหอเครองดมแอลกอฮอลทดมมากทสด

( ) สรา ยหอ_______ ( ) เบยร ยหอ______ ( ) เครองดมชนดอนระบ_____ 10. ความถในการดมแอลกอฮอลโดยเฉลย

( ) 1 - 2 ครง/เดอน ( ) 1 - 2 ครง/สปดาห ( ) 3 - 5 ครง/สปดาห ( ) 6 - 7 ครง/สปดาห

79

11. ปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครง (นบโดยเฉลยเฉพาะตวทานเอง) 11.1 สรา

( ) 1/4 ขวด ( ) 1/2 ขวด ( ) 3/4 ชวด ( ) 1 ขวด ( ) มากกวา 1 ขวด

11.2 เบยร ( ) 1/2 ขวด (1 กระปอง) ( ) 1 ขวด ( ) 2 ชวด ( ) 3 ขวด ( ) 4 ขวด ( ) มากกกวา 4 ขวด

11.3 อนๆ โปรดระบ______________________ จ านวน ______________ 12. สถานทดมแอลกอฮอลเปนประจ า

( ) ทพกอาศย ( ) ทท างาน ( ) รานอาหารทวไป ( ) Pub & Restaurant ( ) Pub & Bar ( ) รานคาราโอเกะ

13. บคคลทรวมดมแอลกอฮอลกบทานเปนประจ า ( ) คนเดยว ( ) ญาตพนอง ( ) เพอนสมยเรยน ( ) เพอนทท างาน

14. คาใชจายโดยเฉลยในการดมแอลกอฮอลแตละครง ( ) ต ากวา 100 บาท ( ) 101 - 250 บาท ( ) 251 - 500 บาท ( ) 501 - 750 บาท ( ) 751 - 1,000 บาท ( ) มากกวา 1,000 บาท

15. ระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลในแตละครง ( ) ต ากวา 1 ชวโมง ( ) 1 - 2 ชวโมง ( ) 3 - 4 ชวโมง ( ) 5 - 6 ชวโมง ( ) มากกกวา 6 ชวโมง

16. เหตผลททานดมเครองดมแอลกอฮอล ( ) ชนชอบรสชาตและบรรยากาศในการดม ( ) สงสรรคกบเพอนๆ ( ) รบรองคคาทางธรกจ (เอนเตอรเทน) ( ) ดมเพอเขาสงคม

สวนท 3: ทศนคตตอการปรบขนราคาเครองดมแอลกอฮอลมผลตอทานอยางไร

---------------- ขอขอบพระคณทกทานทสละเวลารวมตอบแบบสอบถามน ---------------

ปจจย ระดบความคดเหน มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

17. ทานเปลยนประเภทเครองดมแอลกอฮอล 18. ทานเปลยนมาดมเครองดมยหอทถกลง 19. ทานลดความถในการดมแอลกอฮอลลง 20. ทานลดปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครง 21. ทานเปลยนสถานทดมเครองดมแอลกอฮอล 22. ทานลดการดมสงสรรคกบเพอน 23. ทานลดคาใชจายตอครงในการดมแอลกอฮอล 24. ทานลดระยะเวลาในการดมแตละครงลง 25. ทานพจารณาโปรโมชนของรานมากขน

80

ภาคผนวก ข ผลการทดสอบสมมตฐานปจจยทมอทธพลตอทศนคตการเปลยนแปลง

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

ตารางผนวกท ข.1 ผลทดสอบสมมตฐานดานเพศทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไป

ชาย หญง

Sig. N = 259 N = 141

X (S.D.)

X (S.D.)

1. ประเภทเครองดมแอลกอฮอล 2.37 (0.97)

2.45 (0.86)

.872

2. ยหอเครองดมแอลกอฮอล 2.39 (1.13)

2.32 (0.95)

.725

3. ความถในการดมแอลกอฮอล 2.45 (1.03)

2.73 (1.12)

.074**

4. ปรมาณการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.34 (0.97)

2.23 (0.92)

.211

5. สถานทดมแอลกอฮอล 2.13 (1.12)

2.41 (1.14)

.291

6. การสงสรรคกบเพอน 2.18 (1.09)

2.36 (0.90)

.463

7. คาใชจายในการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.53 (1.18)

2.45 (0.91)

.630

8. ระยะเวลาในการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.24 (0.85)

2.36 (0.90)

.667

9. การพจารณาโปรโมชน 2.92 (1.55)

3.18 (1.26)

.104

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

81

ตารางผนวกท ข.2 ผลทดสอบสมมตฐานดานอายทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไป

21-30 ป 31-40 ป 41-50 ป > 50 ป

Sig. N = 150 N = 189 N = 35 N = 26

X (S.D.)

X (S.D.)

X (S.D.)

X (S.D.)

1. ประเภทเครองดม แอลกอฮอล

2.22 (0.75)

2.50 (1.02)

2.20 (0.45)

2.41 (1.04)

.574

2. ยหอเครองดมแอลกอฮอล 2.17 (0.85)

2.51 (1.12)

2.40 (0.89)

2.35 (1.89)

.736

3. ความถในการดมแอลกอฮอล 2.63 (1.05)

2.61 (1.09)

3.04 (0.71)

1.27 (0.45)

.026*

4. ปรมาณการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.35 (1.03)

2.33 (0.84)

2.62 (0.81)

1.54 (0.90)

.045*

5. สถานทดมแอลกอฮอล 2.57 (1.31)

2.14 (0.89)

2.24 (0.99)

1.31 (0.57)

.006*

6. การสงสรรคกบเพอน 2.04 (0.83)

2.49 (1.14)

2.41 (0.50)

1.54 (0.90)

.067**

7. คาใชจายในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.36 (0.94)

2.67 (1.06)

3.00 (1.28)

1.54 (0.90)

.023*

8. ระยะเวลาในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.67 (0.92)

2.35 (0.80)

2.62 (0.50)

1.54 (090)

.035*

9. การพจารณาโปรโมชน 3.05 (1.31)

3.09 (1.40)

2.70 (0.81)

1.92 (1.81)

.027*

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

82

ตารางผนวกท ข.3 ผลทดสอบสมมตฐานดานสถานภาพสมรสทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไป

โสด แตงงาน

Sig. N = 300 N = 100 X

(S.D.) X

(S.D.)

1. ประเภทเครองดมแอลกอฮอล 2.31 (0.81)

2.60 (1.15)

.368

2. ยหอเครองดมแอลกอฮอล 2.32 (0.91)

2.49 (1.35)

.221

3. ความถในการดมแอลกอฮอล 2.67 (0.99)

2.24 (1.18)

.102

4. ปรมาณการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.33 (0.85)

2.23 (1.18)

.225

5. สถานทดมแอลกอฮอล 2.39 (1.12)

1.75 (0.94)

.046*

6. การสงสรรคกบเพอน 2.33 (1.05)

2.02 (0.82)

.276

7. คาใชจายในการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.53 (0.96)

2.44 (1.37)

.683

8. ระยะเวลาในการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.36 (0.82)

2.09 (0.93)

.266

9. การพจารณาโปรโมชน 3.15 (1.34)

2.54 (1.61)

.199

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

83

ตารางผนวกท ข.4 ผลทดสอบสมมตฐานดานระดบการศกษาทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไป

ต ากวา ป. ตร ป. ตร สงกวา ป.ตร

Sig. N = 65 N = 266 N = 69

X (S.D.)

X (S.D.)

X (S.D.)

1. ประเภทเครองดมแอลกอฮอล 2.92 (0.97)

2.30 (0.82)

2.20 (0.99)

.161

2. ยหอเครองดมแอลกอฮอล 3.06 (1.01)

2.23 (0.97)

2.22 (1.08)

.114

3. ความถในการดมแอลกอฮอล 3.23 (1.00)

2.46 (1.04)

2.32 (0.90)

.097**

4. ปรมาณการดมแอลกอฮอล ตอครง

3.24 (0.98)

2.13 (0.85)

2.11 (0.70)

.003*

5. สถานทดมแอลกอฮอล 2.43 (1.29)

2.67 (1.12)

1.91 (0.84)

.493

6. การสงสรรคกบเพอน 2.62 (0.49)

2.09 (0.98)

2.52 (1.29)

.270

7. คาใชจายในการดมแอลกอฮอล ตอครง

3.45 (1.03)

2.28 (0.97)

2.52 (1.02)

.011*

8. ระยะเวลาในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.81 (0.61)

2.18 (0.89)

2.22 (0.74)

.117

9. การพจารณาโปรโมชน 2.37 (0.93)

3.16 (1.43)

2.97 (1.68)

.321

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

84

ตารางผนวกท ข.5 ผลทดสอบสมมตฐานดานอาชพทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไป

นกศกษา พนกงานเอกชน

ขาราชการ/ พนกงานรฐ

ธรกจสวนตว

Sig. N = 92 N = 245 N = 42 N = 21 X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) 1. ประเภทเครองดม แอลกอฮอล

2.53 (0.62)

2.35 (0.93)

2.33 (1.39)

2.33 (0.48)

.939

2. ยหอเครองดมแอลกอฮอล 2.61 (0.71)

2.25 (1.07)

2.33 (1.39)

2.67 (0.97)

.712

3. ความถในการดม แอลกอฮอล

2.80 (0.90)

2.47 (1.14)

2.17 (0.70)

3.33 (0.48)

.316

4. ปรมาณการดม แอลกอฮอลตอครง

2.34 (0.70)

2.18 (1.01)

2.50 (0.77)

3.33 (0.48)

.205

5. สถานทดมแอลกอฮอล 2.96 (1.08)

2.28 (1.03)

1.67 (0.75)

2.40 (1.45)

.035*

6. การสงสรรคกบเพอน 2.39 (1.08)

2.24 (1.03)

2.17 (0.91)

2.05 (0.35)

.908

7. คาใชจายในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.60 (0.88)

2.38 (1.11)

2.38 (0.75)

4.03 (0.84)

.081**

8. ระยะเวลาในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.40 (0.71)

2.15 (0.92)

2.67 (0.75)

2.67 (0.48)

.393

9. การพจารณาโปรโมชน 3.26 (1.13)

3.01 (1.57)

2.50 (1.40)

2.67 (1.48)

.717

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

85

ตารางผนวกท ข.6 ผลทดสอบสมมตฐานดานรายไดทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลท

เปลยนแปลงไป

< 20,000 บาท

20,001 - 25,000 บาท

25,001 - 30,000 บาท

> 30,000 บาท

Sig. N = 106 N = 198 N = 56 N =40 X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.)

1. ประเภทเครองดม แอลกอฮอล

2.53 (0.90)

2.16 (0.96)

2.25 (0.67)

2.37 (1.00)

.596

2. ยหอเครองดม แอลกอฮอล

2.59 (1.06)

2.09 (1.00)

2.00 (1.01)

2.37 (0.86)

.368

3. ความถในการดม แอลกอฮอล

2.70 (1.12)

2.48 (0.84)

2.20 (0.12)

2.75 (0.84)

.407

4. ปรมาณการดม แอลกอฮอลตอครง

2.52 (1.02)

2.32 (0.72)

2.37 (0.71)

1.50 (0.70)

.069**

5. สถานทดม แอลกอฮอล

2.32 (1.18)

2.09 (0.73)

2.25 (1.40)

2.12 (1.06)

.918

6. การสงสรรคกบเพอน 2.22 (0.97)

2.17 (0.86)

2.25 (1.40)

2.50 (0.87)

.898

7. คาใชจายในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.71 (1.16)

2.17 (0.52)

2.00 (1.12)

2.87 (1.06)

.184

8. ระยะเวลาในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.44 (0.87)

2.24 (0.69)

1.62 (0.86)

2.50 (0.71)

.112

9. การพจารณาโปรโมชน 3.25 (1.29)

3.36 (1.43)

2.75 (1.49)

3.37 (1.22)

.218

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

86

ตารางผนวกท ข.7 ผลทดสอบสมมตฐานดานประเภทเครองดมแอลกอฮอลทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไป

เบยร สรา RTD

Sig. N = 193 N = 168 N = 39

X (S.D.)

X (S.D.)

X (S.D.)

1. ประเภทเครองดมแอลกอฮอล 2.42 (0.97)

2.45 (0.89)

1.97 (0.58)

.011*

2. ยหอเครองดมแอลกอฮอล 2.42 (1.10)

2.30 (1.01)

2.31 (0.77)

.513

3. ความถในการดมแอลกอฮอล 2.51 (0.98)

2.46 (1.08)

3.23 (1.06)

.005*

4. ปรมาณการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.32 (0.89)

2.20 (0.93)

2.72 (1.12)

.124

5. สถานทดมเครองดม แอลกอฮอล

2.04 (1.09)

2.40 (1.05)

2.46 (1.37)

.493

6. การสงสรรคกบเพอน 2.36 (1.05)

2.22 (0.96)

1.85 (0.90)

.240

7. คาใชจายในการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.58 (1.09)

2.42 (1.09)

2.54 (0.97)

.376

8. ระยะเวลาในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.29 (0.80)

2.19 (0.88)

2.42 (0.94)

.147

9. การพจารณาโปรโมชน 3.00 (1.41)

2.83 (1.45)

3.17 (1.26)

.328

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

87

ตารางผนวกท ข.8 ผลทดสอบสมมตฐานดานยหอเครองดมแอลกอฮอลทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไป

ลโอ ชาง สงห ไฮนาเกน หงสทอง 100 เรด แบลค

สปาย อนๆ

Sig. N=49 N=70 N=38 N=36 N=26 N=26 N=34 N=30 N=26 N=20 X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) 1. ประเภท เครองดม แอลกอฮอล

2.14 (0.84)

2.60 (1.03)

2.00 (0.72)

2.69 (1.01)

2.57 (0.91)

2.27 (0.45)

2.38 (0.83)

1.76 (0.42)

2.16 (0.72)

2.25 (0.91)

.019*

2. ยหอเครองดม แอลกอฮอล

2.00 (1.08)

2.70 (1.20)

2.75 (0.44)

2.26 (1.12)

2.87 (0.98)

2.77 (0.43)

2.16 (0.99)

1.74 (0.49)

2.12 (0.72)

2.36 (0.87)

.037*

3. ความถในการดม แอลกอฮอล

2.29 (1.17)

2.50 (1.03)

3.05 (0.56)

2.48 (0.91)

2.76 (1.30)

3.00 (0.69)

2.56 (1.05)

2.67 (0.83)

3.07 (1.23)

2.56 (0.76)

.662

4. ปรมาณการดม แอลกอฮอลตอ ครง

2.08 (0.76)

2.55 (1.13)

2.75 (0.44)

2.15 (0.63)

2.45 (1.20)

2.26 (0.45)

2.16 (0.77)

2.52 (0.83)

2.84 (1.32)

2.31 (0.97)

.743

5. สถานทดม แอลกอฮอล

2.04 (0.94)

2.43 (0.88)

2.50 (1.69)

2.17 (0.99)

2.30 (0.69)

2.53 (0.90)

2.75 (1.01)

2.02 (1.22)

2.19 (1.42)

2.08 (1.11)

.434

6. การสงสรรคกบ เพอน

2.29 (1.40)

2.30 (0.79)

2.48 (1.14)

2.47 (0.91)

2.04 (0.76)

2.23 (0.86)

2.56 (1.37)

2.47 (0.50)

1.93 (0.83)

2.02 (0.76)

.621

7. คาใชจายในการ ดมแอลกอฮอล ตอครง

2.43 (1.19)

2.60 (1.20)

2.97 (0.72)

2.46 (0.91)

2.63 (1.32)

2.73 (0.83)

2.75 (1.19)

2.24 (1.22)

2.27 (0.83)

2.51 (1.07)

.929

8. ระยะเวลาใน การดมแอลกอฮอล ตอครง

2.14 (0.84)

2.20 (0.88)

2.73 (0.44)

2.30 (0.70)

2.45 (1.07)

2.73 (0.83)

2.15 (0.77)

2.32 (0.83)

2.54 (0.86)

2.29 (0.86)

.745

9. การพจารณา โปรโมชน

3.23 (1.36)

2.80 (1.34)

3.25 (0.84)

2.23 (1.37)

3.41 (1.18)

3.46 (1.14)

2.50 (1.52)

3.18 (1.00)

3.23 (1.30)

3.05 (1.16)

.372

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

88

ตารางผนวกท ข.9 ผลทดสอบสมมตฐานดานความถในการดมแอลกอฮอลทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลท

เปลยนแปลงไป

1-2 ครง/เดอน

1-2 ครง/สปดาห

3-5 ครง/สปดาห

6-7 ครง/สปดาห

Sig. N = 147 N = 187 N = 48 N = 18 X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) 1. ประเภทเครองดม แอลกอฮอล

2.53 (0.68)

2.38 (0.80)

2.63 (1.09)

1.71 (0.49)

.038*

2. ยหอเครองดม แอลกอฮอล

2.31 (0.79)

2.22 (0.84)

2.77 (1.19)

1.75 (1.11)

.037*

3. ความถในการดม แอลกอฮอล

2.23 (1.21)

2.34 (1.09)

2.50 (0.91)

1.85 (1.21)

.084**

4. ปรมาณการดม แอลกอฮอลตอครง

2.34 (0.98)

2.41 (1.02)

2.31 (0.72)

2.33 (1.11)

.204

5. สถานทดม แอลกอฮอล

2.26 (0.87)

2.35 (1.01)

2.32 (1.29)

2.42 (0.79)

.131

6. การสงสรรคกบเพอน 2.39 (1.00)

2.19 (1.01)

2.34 (1.28)

1.77 (0.78)

.078**

7. คาใชจายในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.60 (1.08)

2.54 (1.02)

2.63 (1.00)

2.18 (1.23)

.240

8. ระยะเวลาในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.34 (0.95)

2.32 (0.93)

2.50 (0.80)

1.42 (0.78)

.013*

9. การพจารณาโปรโมชน 3.26 (1.23)

3.06 (1.17)

3.00 (1.40)

2.85 (1.04)

.943

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

89

ตารางผนวกท ข.10 ผลทดสอบสมมตฐานดานปรมาณการดมแอลกอฮอลตอครงทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลท

เปลยนแปลงไป

1-2 ขวด 3-4 ขวด 5-6 ขวด > 6 ขวด

Sig. N = 124 N = 216 N = 32 N = 28

X (S.D.)

X (S.D.)

X (S.D.)

X (S.D.)

1. ประเภทเครองดม แอลกอฮอล

2.45 (0.99)

2.36 (0.89)

2.20 (0.44)

2.81 (0.78)

.390

2. ยหอเครองดม แอลกอฮอล

2.26 (1.10)

2.40 (0.99)

2.67 (0.84)

3.00 (0.92)

.343

3. ความถในการดม แอลกอฮอล

2.67 (1.27)

2.51 (0.97)

2.00 (0.72)

2.96 (0.50)

.554

4. ปรมาณการดม แอลกอฮอลตอครง

2.34 (1.08)

2.29 (0.92)

2.00 (0.72)

2.56 (0.50)

.827

5. สถานทดมแอลกอฮอล 1.96 (1.07)

2.31 (1.18)

2.25 (0.84)

2.75 (0.76)

.458

6. การสงสรรคกบเพอน 2.17 (0.99)

2.34 (0.96)

2.50 (0.51)

2.60 (1.34)

.371

7. คาใชจายในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.35 (1.04)

2.67 (1.11)

2.53 (0.87)

2.75 (0.98)

.323

8. ระยะเวลาในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.29 (0.92)

2.34 (0.85)

2.14 (0.51)

2.59 (0.50)

.253

9. การพจารณาโปรโมชน 2.99 (1.45)

3.04 (1.37)

2.75 (1.81)

2.90 (1.44)

.983

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

90

ตารางผนวกท ข.11 ผลทดสอบสมมตฐานดานสถานทดมแอลกอฮอลทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลท

เปลยนแปลงไป

ทพก รานอาหาร

ทวไป Pub &

Restaurant Pub & Bar

คาราโอเกะ /เลานจ

Sig. N = 69 N = 84 N = 124 N = 74 N = 49 X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) 1. ประเภทเครองดม แอลกอฮอล

2.64 (1.34)

2.38 (0.96)

2.47 (0.90)

2.18 (0.60)

2.28 (0.76)

.868

2. ยหอเครองดม แอลกอฮอล

2.72 (1.49)

2.30 (1.18)

2.47 (0.96)

2.01 (0.74)

2.42 (0.98)

.519

3. ความถในการดม แอลกอฮอล

2.24 (1.13)

2.38 (0.96)

2.53 (0.96)

2.73 (0.90)

2.94 (1.57)

.432

4. ปรมาณการดม แอลกอฮอลตอครง

2.32 (1.16)

2.15 (0.69)

2.32 (0.88)

2.36 (0.92)

2.42 (1.40)

.976

5. สถานทดม แอลกอฮอล

1.96 (0.95)

2.23 (1.17)

2.47 (1.27)

2.45 (1.13)

2.02 (0.82)

.439

6. การสงสรรคกบ เพอน

2.04 (0.82)

2.31 (1.25)

2.21 (0.91)

2.09 (0.70)

2.86 (1.46)

.501

7. คาใชจายในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.40 (1.34)

2.31 (0.85)

2.42 (0.96)

2.72 (1.00)

2.86 (1.57)

.776

8. ระยะเวลาในการดม แอลกอฮอลตอครง

1.98 (0.86)

2.23 (0.73)

2.37 (0.83)

2.45 (0.93)

2.43 (0.86)

.602

9. การพจารณา โปรโมชน

2.74 (1.57)

3.00 (1.63)

3.21 (1.35)

3.27 (1.10)

3.00 (1.73)

.655

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

91

ตารางผนวกท ข.12 ผลทดสอบสมมตฐานดานบคคลรวมดมแอลกอฮอลทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลท

เปลยนแปลงไป

คนเดยว ญาตพนอง เพอนสมย

เรยน เพอนทท างาน

Sig. N = 21 N = 42 N = 207 N = 130 X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) 1. ประเภทเครองดม แอลกอฮอล

2.04 (0.75)

2.33 (0.81)

2.44 (0.84)

2.42 (1.17)

.889

2. ยหอเครองดม แอลกอฮอล

2.67 (1.15)

2.37 (0.52)

2.38 (1.01)

2.32 (1.29)

.963

3. ความถในการดม แอลกอฮอล

3.04 (1.00)

3.08 (1.10)

2.47 (1.01)

2.47 (1.17)

.606

4. ปรมาณการดม แอลกอฮอลตอครง

2.67 (1.15)

2.50 (0.84)

2.22 (0.79)

2.32 (1.20)

.818

5. สถานทดมแอลกอฮอล 1.67 (0.87)

2.02 (1.26)

2.34 (1.11)

1.94 (1.13)

.261

6. การสงสรรคกบเพอน 2.33 (0.78)

2.67 (1.21)

2.22 (1.07)

2.16 (0.96)

.760

7. คาใชจายในการดม แอลกอฮอลตอครง

3.02 (1.73)

3.17 (1.16)

2.40 (0.98)

2.37 (1.12)

.334

8. ระยะเวลาในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.33 (0.58)

2.52 (0.84)

2.28 (0.85)

2.21 (0.98)

.919

9. การพจารณาโปรโมชน 1.33 (0.58)

3.50 (1.05)

3.40 (1.32)

2.90 (1.54)

.017*

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

92

ตารางผนวกท ข.13 ผลทดสอบสมมตฐานดานคาใชจายในการดมแอลกอฮอลตอครงทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลท

เปลยนแปลงไป

<250 บาท 251-500

บาท 501-1,000 บาท >1,000 บาท

Sig. N = 152 N = 171 N = 63 N = 14 X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.)

1. ประเภทเครองดม แอลกอฮอล

2.81 (1.07)

2.64 (0.57)

2.58 (0.78)

2.50 (0.87)

.120

2. ยหอเครองดม แอลกอฮอล

2.81 (1.21)

2.52 (0.71)

2.34 (0.60)

2.94 (1.41)

.182

3. ความถในการดม แอลกอฮอล

2.59 (1.04)

2.27 (1.20)

2.89 (0.65)

3.06 (0.72)

.261

4. ปรมาณการดม แอลกอฮอลตอครง

2.41 (0.88)

2.12 (1.02)

2.56 (0.88)

2.82 (0.72)

.230

5. สถานทดมแอลกอฮอล 2.37 (1.24)

2.04 (1.02)

2.44 (1.01)

2.02 (1.26)

.637

6. การสงสรรคกบเพอน 2.30 (0.99)

2.05 (0.95)

2.33 (1.00)

2.80 (1.07)

.264

7. คาใชจายในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.67 (1.10)

2.14 (1.08)

2.67 (0.86)

2.87 (0.70)

.168

8. ระยะเวลาในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.33 (0.78)

2.10 (1.01)

2.44 (0.72)

2.86 (0.71)

.422

9. การพจารณาโปรโมชน 2.89 (1.39)

3.13 (1.64)

2.88 (1.16)

3.24 (1.41)

.725

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

93

ตารางผนวกท ข.14 ผลทดสอบสมมตฐานดานระยะเวลาในการดมแอลกอฮอลตอครงทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลท

เปลยนแปลงไป

< 1 ชม. 1 - 2 ชม. 3 - 4 ชม. > 4 ชม.

Sig. N = 19 N = 130 N = 181 N = 70 X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) X

(S.D.) 1. ประเภทเครองดม แอลกอฮอล

2.89 (1.00)

2.25 (0.89)

2.48 (0.98)

2.40 (0.84)

.502

2. ยหอเครองดม แอลกอฮอล

3.03 (1.15)

2.82 (1.05)

2.44 (1.01)

2.20 (1.13)

.340

3. ความถในการดม แอลกอฮอล

2.78 (1.15)

2.40 (1.23)

2.62 (0.88)

2.46 (1.17)

.509

4. ปรมาณการดม แอลกอฮอลตอครง

2.64 (1.00)

2.20 (1.10)

2.37 (0.84)

2.18 (0.88)

.490

5. สถานทดมแอลกอฮอล 2.20 (1.03)

2.14 (1.08)

2.48 (1.18)

2.10 (1.10)

.496

6. การสงสรรคกบเพอน 2.80 (1.52)

2.10 (1.02)

2.29 (0.77)

2.14 (1.37)

.254

7. คาใชจายในการดม แอลกอฮอลตอครง

3.21 (1.15)

2.55 (1.39)

2.44 (0.76)

2.30 (1.16)

.535

8. ระยะเวลาในการดม แอลกอฮอลตอครง

2.67 (0.58)

2.15 (0.99)

2.48 (0.75)

2.02 (0.88)

.219

9. การพจารณาโปรโมชน 3.04 (1.23)

3.05 (1.24)

2.82 (1.06)

3.42 (1.11)

.657

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

94

ตารางผนวกท ข.15 ผลทดสอบสมมตฐานดานเหตผลในการดมแอลกอฮอลทมตอทศนคตการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอล

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไป

รสชาตและบรรยากาศ

สงสรรคกบเพอนๆ

Sig. N = 125 N = 275 X

(S.D.) X

(S.D.)

1. ประเภทเครองดมแอลกอฮอล 2.21 (0.79)

2.48 (0.98)

.667

2. ยหอเครองดมแอลกอฮอล 2.42 (1.02)

2.34 (1.09)

.226

3. ความถในการดมแอลกอฮอล 2.47 (1.02)

2.59 (1.09)

.775

4. ปรมาณการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.21 (0.85)

2.34 (0.99)

.925

5. สถานทดมแอลกอฮอล 2.37 (1.34)

2.17 (1.02)

.601

6. การสงสรรคกบเพอน 2.16 (1.12)

2.29 (0.98)

.798

7. คาใชจายในการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.58 (1.22)

2.46 (1.02)

.892

8. ระยะเวลาในการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.21 (0.85)

2.31 (0.89)

.767

9. การพจารณาโปรโมชน 3.10 (1.41)

2.98 (1.47)

.766

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05 **ระดบนยส าคญ 0.10

95

ภาคผนวก ค ผลการทดสอบสมมตฐานปจจยทมอทธพลตอการบรโภคแอลกอฮอล

ทลดลงของผบรโภค

ตารางผนวกท ค.1 ผลทดสอบสมมตฐานปจจยดานประชากรศาสตรทมตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภค

ปจจยดานตางๆ ไมลดลง ลดลง

Sig. N = 323 N = 77 จ านวน จ านวน

1. เพศ ชาย หญง

233 90

26 51

.025*

2. อาย 21 - 30 ป 31 - 40 ป 41 - 50 ป

มากกวา 50 ป

122 154 26 21

28 35 9 5

.226

3. สถานภาพสมรส โสด สมรส

244 79

56 21

.575

4. ระดบการศกษาสงสด ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร

สงกวาปรญญาตร

50 214 59

15 52 10

.264

5. อาชพ นกศกษา พนกงานเอกชน

ขาราชการ/พนกงานรฐ ธรกจสวนตว

73 198 35 17

19 47 5 4

.601

6. รายไดเฉลยตอเดอน ไมเกน 20,000 บาท 20,001 - 25,000 บาท 25,001 - 30,000 บาท มากกวา 30,000 บาท

75 158 52 38

31 40 4 2

.023*

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05

96

ตารางผนวกท ค.2 ผลทดสอบสมมตฐานปจจยดานพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลทมผลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภค

ปจจยดานตางๆ ไมลดลง ลดลง

Sig. N = 323 N = 77 จ านวน จ านวน

1. ประเภทเครองดม สรา เบยร

เครองดม RTD

160 138 25

33 30 14

.038*

2. ยหอเครองดม ลโอ ชาง สงห

ไฮนาเกน หงสทอง

เบลนด 285 100 ไพเพอรส

เรด เลเบล แบลค เลเบล

สปาย อนๆ

39 58 32 30 19 37 19 29 27 19 14

10 12 6 6 7 8 7 5 3 7 6

.667

3. ความถในการดม 1 - 2 ครง/เดอน 1 - 2 ครง/สปดาห 3 - 5 ครง/สปดาห 6 - 7 ครง/สปดาห

103 156 46 18

34 41 2 0

.005*

4. ปรมาณการดมตอครง 1 - 2 ขวด 3 - 4 ขวด 5 - 6 ขวด

มากกวา 6 ขวด

97 176 27 23

27 40 5 5

.356

5. สถานทดมแอลกอฮอล ทพกอาศย รานอาหารทวไป

Pub & Restaurant Pub & Bar

รานคาราโอเกะ/ เลานจ

56 70 99 60 38

13 14 25 14 11

.678

97

ตารางผนวกท ค.2 (ตอ) ผลทดสอบสมมตฐานปจจยดานพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลทมผลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภค

ปจจยดานตางๆ ไมลดลง ลดลง

Sig. N = 323 N = 77 จ านวน จ านวน

6. บคคลทรวมดม แอลกอฮอล

คนเดยว ญาตพนอง

เพอนสมยเรยน เพอนทท างาน

17 33 165 104

4 9 42 26

.583

7. คาใชจายโดยเฉลย ตอครง

ต ากวา 250 บาท 251 - 500 บาท

501 - 1,000 บาท มากกวา 1,000 บาท

124 139 49 11

28 32 14 3

.456

8. ระยะเวลาในการดม แตละครง

ต ากวา 1 ชวโมง 1 - 2 ชวโมง 3 - 4 ชวโมง

มากกวา 4 ชวโมง

16 106 145 56

3 24 36 14

.546

9. เหตผลในการดม ชนชอบรสชาตและบรรยากาศ

สงสรรคกบเพอน/ เขาสงคม

108 315

17 60

.732

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05

98

ตารางผนวกท ค.3 ผลทดสอบสมมตฐานปจจยดานทศนคตตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลทมผลตอการบรโภคแอลกอฮอลทลดลงของผบรโภค

พฤตกรรมการบรโภคแอลกอฮอลทเปลยนแปลงไป

ไมลดลง ลดลง

Sig. N = 323 N = 77

X (S.D.)

X (S.D.)

1. ประเภทเครองดมแอลกอฮอล 2.37 (0.81)

2.48 (1.15)

.368

2. ยหอเครองดมแอลกอฮอล 2.34 (0.81)

2.46 (0.85)

.421

3. ความถในการดมแอลกอฮอล 2.46 (0.99)

2.96 (0.78)

.012*

4. ปรมาณการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.28 (0.85)

2.43 (1.18)

.225

5. สถานทดมแอลกอฮอล 2.21 (1.12)

2.30 (0.94)

.386

6. การสงสรรคกบเพอน 2.23 (1.05)

2.31 (0.82)

.276

7. คาใชจายในการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.40 (0.96)

2.98 (1.37)

.033*

8. ระยะเวลาในการดมแอลกอฮอล ตอครง

2.26 (0.82)

2.43 (0.93)

.266

9. การพจารณาโปรโมชน 2.98 (1.34)

3.06 (1.61)

.199

หมายเหต. จากการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS *ระดบนยส าคญ 0.05

99

ประวตผเขยน

ชอ นายทพาธรณ ธนตถพงษชย วนเดอนปเกด 16 พฤษภาคม 2526 วฒการศกษา ปการศกษา 2549: เศรษฐศาสตรบณฑต (เศรษฐศาสตรธรกจ) มหาวทยาลยเทคโนโลย ราชมงคลธญบร ต าแหนง เจาหนาทอ านวยบรการ ธนาคารกรงเทพ จ ากด (มหาชน) ประสบการณท างาน 2551 - ปจจบน: เจาหนาทอ านวยบรการ ธนาคารกรงเทพ จ ากด (มหาชน)