· web view2.2 ม การว เคราะห และระบ ความเส ยง...

1

การบรหารความเสยง (Risk Management)

การบรหารความเสยงควรเรมตนจากการทผบรหาร ตลอดจนบคลากรในองคกร ไดทำาความเขาใจใหตรงกนตอคำานยามของความเสยง เพอใหทกคนสามารถบงชความเสยงและโอกาสไดในทศทางเดยวกน ในการดำาเนนงานผบรหารมกประสบกบเหตการณทมความไมแนนอน ตลอดเวลาเหตการณเหลานนอาจมผลในเชงลบหรอเชงบวกตอการบรหารงานขององคกร โดยผลในเชงลบนนถอวาเปนความเสยง สวนผลในเชงบวกชวยสรางโอกาสใหองคกร ซงการบรหารความเสยงมความสำาคญดงน

1. สนบสนนใหองคกรสามารถพจารณาระดบความเสยงทองคกรยอมรบได

2. กำาหนดกรอบการดำาเนนงานทมประสทธภาพใหแกองคกร เพอใหสามารถบรหารจดการความไมแนนอนของความเสยงได

3. เปนสวนหนงของการกำากบดแลการดำาเนนงานทด4. เปนเครองมอทสำาคญในการบรหารงาน5. สะทอนใหเหนภาพรวมของความเสยงตาง ๆ ทสำาคญ6. สรางฐานขอมลทมประโยชนตอการบรหารและปฏบตงาน7. ชวยใหการพฒนาองคกรเปนไปทศทางเดยวกนนอกจากความสำาคญดงกลาว สถาบนตองมการบรหารความเสยง

เพอใหองคกรมการดำาเนนงานทมประสทธภาพ ประสทธผล สามารถบรรลวตถประสงคและเปาหมายทกำาหนด ซงจะนำาไปสการพฒนาอยางยงยนและเปนการปฏบตตามระบบตาง ๆ ดงน

1. ระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการกำาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544 ทกำาหนดใหหนวยงานของรฐตองรายงานผลการประเมนความความเพยงพอและประสทธผลของระบบ

การบรหารความเสยงสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง

2

การควบคมภายในตอคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนอยางนอยปละหนงครง

2. ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในประจำาปการศกษา 2553 องคประกอบท 7 การบรหารจดการ ตวบงชท 7.4 ซงเกณฑมาตรฐานดงน

2.1 มการแตงตงคณะกรรมการหรอคณะทำางานบรหารความเสยง โดยมผบรหารระดบสงและตวแทนทรบผดชอบพนธกจหลกของสถาบนรวมเปนคณะกรรมการหรอคณะทำางาน

2.2 มการวเคราะหและระบความเสยง และปจจยทกอใหเกดความเสยงอยางนอย 3 ดาน ตามบรบทของสถาบน จากตวอยางตอไปน

2.2.1 ความเสยงดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ อาคารสถานท ฯลฯ)

2.2.2 ความเสยงดานยทธศาสตร หรอกลยทธของสถาบน

2.2.3 ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ

2.2.4 ความเสยงดานการปฏบตงาน เชน ความเสยงของกระบวนการบรหารหลกสตร การบรหารงานวจย ระบบงาน ระบบประกนคณภาพการศกษา บคลากรในหนวยงาน ความปลอดภย เทคโนโลย/นวตกรรม สงแวดลอม

2.2.5 ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล โดยเฉพาะจรรยาบรรณของอาจารยและบคลากร

2.2.6 ความเสยงอน ๆ ตามบรบทของสถาบนและจากเหตการณภายนอก


3

3. มการประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยงและจดลำาดบความเสยงทไดจากการวเคราะหในขอ 2

4. มการจดทำาแผนบรหารความเสยงทมระดบความเสยงสง และดำาเนนการตามแผน

5. มการตดตาม และประเมนผลการดำาเนนงานตามแผน และรายงานตอสภาสถาบนเพอพจารณาอยางนอยปละ 1 ครง

6. มการนำาผลการประเมนและขอเสนอแนะจากสภาสถาบนไปใชในการปรบแผนหรอวเคราะหความเสยงในรอบปถดไป

วตถประสงคในการบรหารความเสยง1. เปนการเตรยมการของสถาบนเพอวางแผนปองกนความสญเสย

ทจะเกดขน2. ลดความกงวลของบคลากรและผบรหารทอาจมผลให

ประสทธภาพในการทำางานลดลง3. เปนการวางแผนเพอรองรบเหตการณเมอเกดการสญเสยขน4. เพอรองรบการประเมนคณภาพการศกษาทงภายในและภายนอก

ความหมายของการบรหารความเสยงความเสยง หมายถง โอกาสหรอสถานการณทอาจเกดความผด

พลาดความเสยหายการรวไหลความสญเปลาหรอเหตการณทไมพงประสงคเปนอปสรรคตอการทำางานทำาใหไมบรรลถงความสำาเรจตามเปาหมาย ซงความเสยงม 2 ลกษณะ คอ ความเสยงภายใน (Internal Risk) และความเสยงภายนอก (External Risk)

การบรหารความเสยง คอ กระบวนการซงทกคนในองคกรไมวาจะเปนผบรหารระดบใดหรอบคลากรในงานสวนไหนตางตองมสวนรวมในกระบวนการหาและใหขอมลทเปนประโยชนในการคาดการณ เพอการ


4

ตดสนใจในการเลอกยทธศาสตร กำาหนดเปาหมาย จดทำาแผนและจดสรรงบประมาณในการปฏบตงาน โดยมงเปาหมายเพอทจะทำาใหการปฏบตงานสามารถบรรลวตถประสงคทไดตงเอาไว หรอลดผลของการเสยหาย (หรอผลกระทบ) ทอาจเกดขนอนจะมผลตอความสญเสยขององคกร

การจดการความเสยงจงเปนการบรหารงานภายในขอบเขตทผทเกยวของยอมรบความเสยงไดเทานน มใชการบรหารความเสยงเพอขจดความเสยงในการบรหาร

การบรหารความเสยงจงเปนกระบวนการทมงสการตดสนใจภายใตสภาวะทมความเสยงตามขอมลทไดรบกบการตดสนใจภายใตภาวะทมความไมแนนอนของปจจยทควบคมได

ปจจยทมผลตอความเสยงปจจยทมผลตอโอกาสและความรนแรงของการเกดความเสยงพอจะ

สรปไดดงน1. ปจจยภายในองคกร 1.1 ขนาดขององคกร องคกรขนาดใหญทมบคลากร มงบประมาณ รายรบ รายจาย

มผเกยวของมากยอมมความเสยงตอความเสยหายสงกวาองคกรขนาดเลก

1.2 ความสลบซบซอน การบรหารกจการงานทมความละเอยดออน ยงยาก สลบซบ

ซอน ยอมมโอกาสเกดความเสยงไดมากกวาการบรหารกจการงานทไมยงยากซบซอน โดยเฉพาะในเรองระบบเทคโนโลยสารสนเทศ เรองระบบการควบคม กำากบดแล สาขาเครอขาย

1.3 คณภาพของระบบควบคมภายใน


5

ระบบควบคมภายในทมคณภาพยอมลดโอกาสและระดบความรนแรงของความเสยงลงไดและองคกรทมกฎหมายหรอระเบยบขอบงคบใหองคกรตองมระบบควบคมภายในทเขมงวด เพอเปนหลก ประกนความมธรรมาภบาล (Good Governance) โอกาสทจะเกดความเสยงในเรองคณภาพของระบบควบคมภายในกจะยงมมากเทานน

1.4 อตราความเจรญเตบโตขององคกร องคกรทขยายตวอยางรวดเรว หรอมอตราความเจรญ

กาวหนาแบบกาวกระโดดกระบวนการตดสนใจในการบรหารงานตองแขงกบเวลาโอกาสทจะเสยงตอความผดพลาดยอมมสง

1.5 ความสามารถของฝายบรหาร กจกรรมใดมผบรหารทหยอนความสามารถ หรอดอยความ

สามารถโอกาสทจะเกดความเสยงในการบรหารงานกจะมมาก 1.6 การทจรตทางการบรหาร การทจรตทางการบรหารเปนความเสยงทมอนตรายอยาง

ยง เพราะเกดขนไดจากการกระทำาของผบรหารทขาดความซอตรงตอหนาทและความรบผดชอบของตน การตรวจสอบทำาไดยากกวาปกตทำาใหมลคาความเสยหายมคาสงยอมสงผลตอความอยรอดขององคกร

1.7 การเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมการควบคม มการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมทสงผลกระทบใหเกด

ความเสยงทสำาคญตอองคกร เชน การเปลยนแปลงระบบงาน การเปลยนตวผบรหารทำาใหนโยบาย ปรชญา การทำางานเปลยนไป การเปลยนพนกงานทสำาคญ การเปลยนสถานททำางาน

1.8 พนกงานศลธรรมเสอม การรบพนกงานทไมมความซอตรง ขาดศลธรรมไวใน

องคกร มความเสยงตอความขดแยงความแตกแยก ทำาใหขาดความ


6

สามคค มการแบงพวก แบงกลม สญเสยการควบคม นำามาซงความเสอมเสยใหกบองคกร

2. ปจจยภายนอกองคกร 2.1 ความเสยงจากภาครฐ เชน เสถยรภาพของรฐบาล การออก

กฎหมาย ระเบยบขอบงคบทอาจสงผลกระทบตอการดำาเนนงาน 2.2 ความเสยงจากการเปลยนแปลงทางเทคโนโลย 2.3 ความเสยงจากการผลตบณฑต 2.4 ฯลฯ

ระบบบรหารความเสยงระบบบรหารความเสยง หมายถง ระบบบรหารปจจยและควบคม

กจกรรมการดำาเนนงานตางๆ โดยลดมลเหตของแตละโอกาสทจะทำาใหเกดความเสยหาย เพอใหระดบของความเสยงและผลกระทบทจะเกดขนในอนาคตอยในระดบทสามารถยอมรบได ประเมนได ควบคมได และตรวจสอบไดอยางมระบบ โดยคำานงถงการบรรลเปาหมายตามภารกจหลกตามกฎหมายจดตงองคกรและเปาหมายตามแผนปฏบตการประจำาปเปนสำาคญ

ประโยชนทไดจากการบรหารความเสยง1. ตระหนกถงภยคกคามทยงมาไมถง2. ปรบปรงระบบงานและการวางแผน3. ลดการสญเสยทอาจเกดขนได4. สรางโอกาส


7

5. สรางคณคาใหการทำางาน6. สนบสนนการตดสนใจของผบรหาร7. สรางภาพลกษณทดใหองคกร8. ปกปองการปฏบตงาน9. เปนสวนหนงของการบรหารงาน10. มองเปาหมายในภาพรวม

ประเภทของความเสยงเนองจากความเสยงมมากมายหลายเรอง หลายแหลงทมา แตความ

เสยงทไดกำาหนดไวสำาหรบสถาบนอดมศกษาควรประกอบดวย ความเสยงทครอบคลมดานตาง ๆ ดงน

1. ความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk) คอ ความเสยงทเกดจากการกำาหนดแผนกลยทธ แผนดำาเนนงานทนำาไปปฏบตไมเหมาะสมหรอไมสอดคลองกบปจจยภายในและสภาพแวดลอมภายนอก อนสงผลกระทบตอการบรรลวสยทศน พนธกจ หรอสถานะขององคกร แหลงทมาของความเสยงดาน กลยทธ สามารถจำาแนกได 2 ประเภท คอ ปจจยความเสยงภายนอก ไดแก ภาวการณการแขงขน การเปลยนแปลงนโยบายของรฐบาล กระแสสงคม การเปลยนแปลงทางเทคโนโลย ปจจยทางเศรษฐกจ ปจจยทางการเมอง สวนปจจยความเสยงภายใน ไดแก ปจจยภายในทองคกรสามารถควบคมได แตสงผลกระทบหรอเปนอปสรรคตอการดำาเนนการตามแผนกลยทธเพอใหบรรลเปาหมาย ไดแก โครงสรางองคกร กระบวนการและวธปฏบตงาน ความเพยงพอของขอมลและเทคโนโลยสำาหรบการใหบรการ เปนตน

2. ความเสยงดานการปฏบตงาน (Operational Risk) คอ ความเสยงทเกดจากการกำาหนดการดำาเนนการในการปฏบตงานของ


8

บคลากร ซงสงผลตอการปฏบตงานตาง ๆ ขององคกรทำาใหไมบรรลวตถประสงคและเปาหมายทกำาหนด

3. ความเสยงดานนโยบาย / กฎหมาย/ระเบยบ/ขอบงคบ (Policy and Compliance Risk) หมายถง ความเสยงทเกดจากการไมสามารถปฏบตตามนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบทเกยวของได หรอ นโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบทมอยไมเหมาะสมเปนอปสรรคตอการปฏบตงาน

4. ความเสยงดานการเงน (Financial Risk) หมายถง ความเสยงทเกดจากการทการเบกจายงบประมาณไมเปนไปตามแผน งบประมาณถกตด งบประมาณทไดรบไมสอดคลองกบสถานการณของภารกจทเปลยนแปลงไปทำาใหการจดสรรไมพอเพยง

5. ความเสยงดานสขภาพ (Healthy Risk) หมายถง ความเสยงหรอความเสยหายทสงผลตอชวตและความปลอดภยของอาจารย บคลากร นกศกษา รวมถงบคคลภายนอก

6. ความเสยงดานสงแวดลอม (Environment Risk) หมายถง การดำาเนนงานขององคกรทมผลทำาใหเกดผลกระทบหรอเกดการเปลยนแปลงตอสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกองคกร

7. ความเสยงดานชมชน (Community Risk) หมายถง ความเสยงหรอความเสยหายอนเนองมาจากการดำาเนนงานขององคกรททำาใหเกดผลกระทบตอชมชนโดยรอบทงทางตรงและออม

8. ความเสยงดานภาพลกษณและชอเสยง (Image and Reputation Risk) หมายถง ความเสยงหรอความเสยหายทสงผลตอชอเสยงไมวาจะเปนผลจากการดำาเนนงานทงทางตรงและทางออม สงผลตอภาพ พจนและความนาเชอถอขององคกร


9

กระบวนการบรหารความเสยง

1. การระบความเสยง (ดทภาคผนวก เอกสารท 1 หนา 17) ขนตอนการวเคราะหและระบความเสยงเปนขนตอนทสำาคญมาก

เปนการทำาความเขาใจกบสาเหตของการเกดความเสยง ระบถงเหตการณหรอกจกรรมของกระบวนการปฏบตงานทอาจเกดความผดพลาดความเสยหายและการไมบรรลวตถประสงคทกำาหนด รวมทงการดแลปองกนรกษาทรพยสนขององคกรวธการระบความเสยงขององคกรวธหนง คอ การประชมรวมกนของหนวยงานตาง ๆ ในองคกรเพอทำาการระบความเสยงรวมกน หรออาจสงรายละเอยดของขอบเขตงานบรหารความเสยงขององคกรใหแตละหนวยงานประกอบดวยแบบฟอรมการประเมนหนวยงานดานความเสยงมาวเคราะหความเสยง การระบความเสยงควรประกอบดวยความเสยงทครอบคลมในดานตาง ๆ ดงน

1.1 ความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk) 1.2 ความเสยงดานการปฏบตงาน (Operational Risk) 1.3 ความเสยงดานนโยบาย/กฎหมาย/ระเบยบ/ขอบงคบ

(Policy and Compliance Risk) 1.4 ความเสยงดานการเงน (Financial Risk)


12

34

5

ระบความเสยง

ประเมนและวเคราะหความเสยง

กำาหนดกจกรรมควบคมความเสยง

การจดการความเสยง

การตดตามผล

สรปผลการดำาเนนการ

6

10

1.5 ความเสยงดานสขภาพ (Healthy Risk) 1.6 ความเสยงดานสงแวดลอม (Environment Risk) 1.7 ความเสยงดานชมชน (Community Risk) 1.8 ความเสยงดานภาพลกษณและชอเสยง (Image and

Reputation Risk) 2. ประเมนและวเคราะหความเสยง เปนการประเมนเพอวดความเปนไปไดของโอกาสเกด

(Likelihood Score) และผลกระทบ/ความรนแรง (Impact Score) ของปจจยเสยงทง 8 ดาน โดยนำาความเสยงทระบไวแลวทงหมดมาพจารณาเพอจดลำาดบความเสยงและการประเมนความเสยงมกจะทำา 2 มต คอ

2.1 โอกาส/ความถทจะเกด (Probability) หมายถงความนาจะเปนทจะเกดเหตการณทนำามาพจารณาเกดขนมากนอยเพยงใด ซงจะมการพจารณาหาระดบของโอกาสทจะเกด ดงน

ระดบ โอกาส ความถ1 นอยมาก 1 ครงในชวง 5 ป2 นอย 1 ครงในชวง 2-4 ป 3 ปานกลาง 1 ครงในชวง 1 ป 4 มาก 1 ครงในชวง 2-6 เดอน 5 สงมาก 1 ครงในชวง 1 เดอน

2.2 ระดบผลกระทบ/ความรนแรง (Severity/Impact) ระดบความรนแรงหรอผลกระทบทเกดจากเหตการณทเกดขน หรอคาดคะเนวาจะเกดเหตการณนน ๆ และเมอเกดขน


11

แลวจะเกดความรนแรงหรอผลกระทบกบสงตาง ๆ และความเสยหายทเกดขนในดานกลยทธ (Strategic Risk) ดานการปฏบตงาน (Operational Risk) ดานนโยบาย/กฎหมาย/ระเบยบ/ขอบงคบ (Policy and Compliance Risk) ดานการเงน (Financial Risk) ดานสขภาพ (Healthy Risk) ดานสงแวดลอม (Environment Risk) ดานชมชน (Community Risk) ดานภาพลกษณและชอเสยง (Image and Reputation Risk) แลวใหพจารณาความรนแรงวาอยในระดบเทาใด ดงตารางตอไปน

2.2.1 ดานกลยทธ

ระดบ ความรนแรง

รายละเอยด

1 ตำามาก สำาเรจตามแผน 91 - 100 %2 ตำา สำาเรจตามแผน 81 - 90 %3 ปานกลาง สำาเรจตามแผน 71 - 80 %4 สง สำาเรจตามแผน 61 - 70 %5 สงมาก สำาเรจตามแผน 1- 60 %

2.2.2 ดานการปฏบตงานระดบ ความ

รนแรงรายละเอยด

1 ตำามาก สำาเรจตามแผน 91 - 100 %2 ตำา สำาเรจตามแผน 81 - 90 %3 ปานกลาง สำาเรจตามแผน 71 - 80 %4 สง สำาเรจตามแผน 61 - 70 %


12

5 สงมาก สำาเรจตามแผน 1- 60 %

2.2.3 ดานนโยบาย / กฎหมาย / ระเบยบ / ขอบงคบ

ระดบ

ความรนแรง


1 ตำามาก การไมปฏบตตามกฎ ระเบยบขอบงคบทไมมนยสำาคญ2 ตำา การละเมดขอกฎหมายทไมมนยสำาคญ3 ปาน

กลางการฝาฝนกฎขอกฎหมายทสำาคญ ทมการสอบสวนหรอรายงาน ไปยงหนวยงานทเกยวของ รวมทงการดำาเนนคดและ/หรอเรยกรองคาเสยหายหากเปนไปได

4 สง การละเมดขอกฎหมายทสำาคญ5 สงมาก การฟองรองดำาเนนคด และ เรยกรองคาเสยหายท

สำาคญ ซงเปนคดทสำาคญมาก รวมถงการฟองรองทเกดจากการรวมตวกนของผทไดรบความเสยหาย

2.2.4 ดานการเงน



1 ตำามาก ไมเกน 10,000 บาท2 ตำา 10,001 – 50,000 บาท3 ปานกลาง 50,001 – 250,000 บาท4 สง 250,001 – 10,000,000 บาท5 สงมาก มากกวา 10,000,000 บาท

2.2.5 ดานสขภาพ


13



1 ตำามาก มการบาดเจบเลกนอยไมถงระดบปฐมพยาบาล

2 ตำา มการบาดเจบเลกนอยในระดบปฐมพยาบาล3 ปานกลาง มการบาดเจบทตองไดรบการรกษาทางการ

แพทย4 สง มการบาดเจบหรอเจบปวยสาหส ตองพก

รกษาตวในโรงพยาบาล5 สงมาก ทพพลภาพหรอเสยชวต

2.2.6 ดานสงแวดลอม

ระดบ



1 ตำามาก มผลกระทบตอสงแวดลอม เลกนอย สามารถแกไขหรอควบคมได

2 ตำามผลกระทบตอสงแวดลอมนอยตองใชเวลาในการแกไขในระยะเวลาไมเกน 1 สปดาห

3 ปานกลาง

มผลกระทบตอสงแวดลอมปานกลางตองใชเวลาในการแกไข ระหวาง 1 สปดาห – 1 เดอน

4 สงมผลกระทบตอสงแวดลอม รนแรง ตองใชเวลาในการแกไข ระหวาง 1 – 6 เดอน

5 สงมากมผลกระทบตอสงแวดลอม รนแรงมาก ตองใชทรพยากรและเวลานานในการแกไข มากกวา 6 เดอน

การบรหารความเสยงสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหาร

ลาดกระบง

14

2.2.7 ดานชมชน

ระดบ



1 ตำามาก ไมมผลกระทบตอชมชนรอบททำาการ2 ตำา มผลกระทบบางสวนตอชมชนรอบททำาการ3 ปาน

กลางมผลกระทบตอชมชนรอบททำาการและแกไขไดในระยะอนสน

4 สง มผลกระทบตอชมชนรอบททำาการและตองใชเวลาในการแกไข

5 สงมาก มผลกระทบรนแรงตอชมชนเปนบรเวณกวางหรอหนวยงานของรฐตองเขาดำาเนนการแกไข

2.2.8 ดานภาพลกษณ/ชอเสยง

ระดบ



1 ตำามาก มผลกระทบเลกนอยและในระยะเวลาสน ๆ ตอชอเสยงนอยกวา 1 สปดาห

2 ตำา มผลกระทบนอย และในระยะเวลาสน ๆ ตอชอเสยงระหวาง 1 สปดาห – 1 เดอน

3 ปานกลาง

มผลกระทบ ปานกลาง และในระยะเวลาสน ๆ ตอชอเสยง ระหวาง 1 – 6 เดอน

4 สง มผลกระทบอยางมากและในระยะเวลาสน ๆ / ปานกลาง ตอชอเสยง ระหวาง 6 - 12 เดอน

5 สงมาก มผลกระทบอยางมากและในระยะเวลานานตอชอเสยง


15

มากกวา 1 ป

2.3 การพจารณาความเสยง (ดทภาคผนวก เอกสารท 2 หนา 18-19)

หลงจากประเมนความเปนไปไดของโอกาสทเกด (Likelihood Score) และผลกระทบ/ความรนแรง (Impact Score) ของปจจยเสยงตาง ๆ โดยนำาความเสยงทระบไวแลวทงหมดมาพจารณาความเสยงดงน


โอกาสทจะ

ความ

ความเสยงทยอมรบได

ความเสยงทยอมรบไมได5

4321

54321

108642

1512963

20161284

252015105

1 2 3 4 5

FF11

SS11

PP11

OO11 ความเสยงทยอมรบ

ไมไดความเสยงทยอมรบได

มคาระหวาง 20 - 25

(สงมาก)

มคาระหวาง 1 - 9 (ตำา)

มคาระหวาง 10 - 19

(สง)

16

2.4 จดลำาดบความเสยง (ดทภาคผนวก เอกสารท 2 หนา 18-19)

ระดบความเสยงทเกดจากความสมพนธระหวางระดบความรนแรงกบระดบโอกาสทจะเกด ซงมตวเลขระดบของความเสยงอยท 3 ระดบ โดยแตละระดบจะมความหมายของความเสยงและการปฏบตเพอใชในการบรหารความเสยงตอไป ดงตาราง

3 ระดบความเสยงสงมาก มคาระหวาง 20 -25

ความเสยงยอมรบไมได

2 ระดบความเสยงสง มคาระหวาง 10 - 19

ความเสยงสง

1 ระดบตำาหรอปานกลาง มคาระหวาง 1 - 9

ความเสยงทยอมรบได

ตารางแสดงระดบความเสยง (ดทภาคผนวก เอกสารท 2 หนา 18-19)ระดบ ความเสยง การปฏบตและเวลาทใช

3 ความเสยงทยอมรบไมได

งานจะเรมหรอทำาตอไปไมได จนกวาจะลดความเสยงลง ถาไมสามารถลดความเสยงลงได ถงแมจะใชความพยายามอยางเตมทแลวกตามจะตองหยดทำางานนน

2 ความเสยงสงตองลดความเสยงกอนทจะเรมทำางานได ตองจดสรรทรพยากร และมาตรการใหเพยงพอเพอ


17

ลดความเสยงนน เมอความเสยงเกยวของกบงานทกำาลงทำาอย จะตองทำาการแกไขอยางเรงดวน

1 ความเสยงยอมรบได

ไมตองมการควบคมเพมเตม การพจารณาความเสยงอาจจะทำาเมอเหนวาคมคา หรอการปรบปรงไมตองเสยคาใชจายเพมขน การตดตามตรวจสอบยงคงตองทำาเพอใหแนใจวาการควบคมยงคงมอย

เมอหนวยงานมผลสรปจำานวนกจกรรมความเสยงในแตละระดบแลว หนวยงานจะตองทำาการควบคมกจกรรมทมความเสยงสงระดบ 3 ระดบ 2 ถอวา มนยสำาคญใหวางแผนการควบคมและนำาเสนอตอคณะกรรมการเพอพจารณาในภาพรวมตอไป สำาหรบกจกรรมทมความเสยงทระดบ 1 เมอพจารณาจากระดบความเสยงแลวเหนวาหนวยงานสามารถดำาเนนการไดดวยตนเองจงไมตองรายงาน แตความเสยงในระดบ 3 และ 2 หนวยงานจะตองจดทำาแผนดำาเนนการควบคมอยางเปนทางการและตองรายงานผลการดำาเนนการตอคณะกรรมการบรหารความเสยง

3. กจกรรมควบคมความเสยง (ดทภาคผนวก เอกสารท 3 หนา 20 - 21) กจกรรมควบคมความเสยง เปนกระบวนการปฏบตงานททกคนทกระดบในองคกรรวมกนกำาหนดขน เพอสรางความมนใจในการดำาเนนการอยางสมเหตสมผล ในการบรรลวตถประสงคขององคกรหรอหนวยงาน ซงกจกรรมควบคมความเสยงมการประเมนดงน


18

3.1 การดำาเนนการควบคมเพอปองกน เปนการกำาหนดกจกรรมทนำามาใชในควบคมความเสยง

3.2 การควบคมทมอยแลว เปนกจกรรมทจะนำามาใชในควบคมความเสยง ทมอยและยงไมมหรอมแตยงไมสมบรณ โดยใชเครองหมาย หมายถง มอยแลว X หมายถงไมม และ O หมายถง มแตไมสมบรณ

3.3 ผลของการควบคมทมอยแลว เปนททำากจกรรมในการควบคมความเสยง โดยใชเครองหมาย หมายถง ไดผลตามความคาดหมาย X หมายถง ไมไดผลตามความคาดหมาย O หมายถง ไดผลแตยงไมสมบรณ

4. การจดการความเสยง (Risk management) (ดทภาคผนวก เอกสารท 4 หนา 22 - 23)

เมอความเสยงไดรบการประเมนและบงชตามระดบความสำาคญแลว ตองมการประเมนวธการจดการความเสยงทสามารถนำาไปปฏบตไดเพอใหการบรหารความเสยงมประสทธผล ผประเมนตองเลอกวธการจดการความเสยงอยางใดอยางหนงหรอหลายวธรวมกน เพอลดระดบโอกาสทจะเกดขนและความรนแรง (ผลกระทบ) ของเหตการณใหอยในชวงทองคกรสามารถยอมรบได (Risk Tolerance) หลกการตอบสนองความเสยงม 4 ประการ (4T) คอ

4.1 การยอมรบ (Take) ความเสยงทเหลออยในปจจบนอยภายในระดบทตองการและยอมรบไดแลว โดยไมตองมการดำาเนนการเพมเตมเพอลดโอกาสหรอความรนแรงทอาจเกดขนไดอก

4.2 การลดหรอควบคม (Treat) การดำาเนนการเพมเตมเพอลดโอกาสทอาจเกดขนหรอความรนแรงของความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได


19

4.3 การถายโอนหรอกระจาย (Transfer) การโอนหรอการกระจายความรบผดชอบกบผอนในการจดการความเสยง

4.4 การหยดหรอการหลกเลยง (Terminate) การหยดหรอการดำาเนนการเพอหลกเลยงเหตการณทกอใหเกดความเสยงผบรหารควรจดการลดระดบความเสยงตามหลกการตอบสนองขางตนและดำาเนนการประเมนความเสยงอกครงหลงจากทไดมการจดการความเสยงในชวงเวลาทเหมาะสมเพอดวาการบรหารความเสยงมประสทธผลหรอไม

5. สรปผลการดำาเนนกจกรรมในการจดการความเสยง (แบบรายงาน ปย.2) (ดทภาคผนวก เอกสารท 5 หนา 24 - 25)

สรปผลกจกรรมทใชในการจดการความเสยง ประกอบดวย ความเสยงทเกดขน การควบคม ระดบความเสยง การจดการความเสยง กจกรรมทควบคม ระยะเวลาการดำาเนนงาน เพอใหแตละหนวยงานดำาเนนการจดการความเสยงตามกจกรรมและระยะเวลาทกำาหนดไว

6. การตดตามผลและการรายงาน (Risk monitoring) (แบบตดตาม ปย.2) (ดทภาคผนวก เอกสารท 6 หนา 26-27)

การตดตามผลเพอใหเกดความมนใจวาความเสยงไดมการควบคมและจดการอยางมประสทธผล จงตองมการตดตามผลประกอบดวย ความเสยง กจกรรมทควบคม ผลลพธของการทำากจกรรม ระยะเวลาการดำาเนนงาน ความคบหนา ปญหาและอปสรรค ซงมการตดตามผลดงน

6.1 หนวยงานทมความเสยงตดตามประเมนวเคราะหและบรหารความเสยงอยางสมำาเสมอ ระบบการควบคมภายในทวางไวเพยงพอ


20

เหมาะสม มประสทธภาพมการปฏบตงานจรงและมประสทธผลสามารถปองกนหรอลดความเสยงทอาจเกดขน

6.2 มการตรวจสอบเพอแนะนำาใหปรบปรงขอบกพรองใหเหมาะสมกบเวลา

6.3 มการรายงานผลการบรหารความเสยงตอคณะกรรมการบรหารความเสยง


21

เอกสารอางอง

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร. 2552. คมอการบรหารความเสยง . เขาถงไดท http://www.osun.org

สำานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. 2552. การบรหารความเสยง. กรงเทพฯ : สำานกพมพคณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา

สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา สำานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. 2551. แผนบรหารความเสยง เขาไดท http://www.nidtep.go.th/website/files/risk.doc

สำานกงานปลด กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. 2551. แผนบรหารความเสยง. เขาถงไดท http://blog.m-society.go.th/media/users/audit/Riskplan.doc


http://www.nidtep.go.th/website/files/risk.doc

22

ภาคผนวก


23

ระบความเสยงหนวยงาน

.............................................................................................................................................

....................................................................................................ความเสยง (ภารกจหลก/กจกรรมของหนวยงาน) ปจจยเสยง

ดานกลยทธ (Strategic Risk) S1 ยทธศาสตรไมครอบคลมพนธกจขององคกร • การดำาเนนงาน/การทำากจกรรมโครงการตาง ๆ ไมเปนไป

ตามเปาหมายทตงไวดานการปฏบตงาน (Operational Risk) O1 ขาดการกำากบ ควบคม การนำาซอฟตแวรมาใชปฏบตงาน

• การปฏบตงานลาชาขาดประสทธภาพ

O2 ขาดแคลนอาจารยบางสาขาทจำาเปน • อาจารยทมตำาแหนงทางวชาการสงเกษยณอายราชการหรอลาออกจากราชการ• มาตรการในการรบและพฒนาอาจารยใหมมขอจำากด• อาจารยในระดบปรญญาเอกไมมาสมครเขาทำางาน


เอกสารท 1

24

O3 จำานวนผสมครเขาศกษาในหลกสตรของคณะมแนวโนมลดลง

• มการเปดหลกสตรลกษณะเดยวกนในสถาบนอนจำานวนมากทงภาครฐและภาคเอกชน

ดานนโยบาย / กฎหมาย / ระเบยบ / ขอบงคบ (Policy and Community Risk) P1 บคลากรมความรความเขาใจในเรองกฎระเบยบยงไมเพยงพอตอการปฏบตงาน

• เกดความเสยหายตอการปฏบตงาน

ดานการเงน (Financial Risk) F1 การเบกจายเงนงบประมาณไมเปนไปตามกำาหนด • การดำาเนนงาน งานวจย โครงการตางๆ ไมเปนไปตาม

แผนเกดความลาชาการประเมนและวเคราะหความเสยง

หนวยงาน .............................................................................................................................................

....................................................................................................



25

ความเสยง(ภารกจหลก/กจกรรม

ของหนวยงาน)

รายละเอยดความสญเสย(ปจจยเสยง)

โอกาสทจะเกด

(1)

ผลกระทบ/ความรนแรง

(2)

คะแนนความเสยง(ระดบความ

เสยง)(1) x (2)

ลำาดบความเสยง

ดานกลยทธS1 ยทธศาสตรไมครอบคลมพนธกจขององคกร

การดำาเนนงาน/การทำากจกรรมโครงการตาง ๆ ไมเปนไปตามเปาหมายทตงไว

5 5 25(สงมาก)

3ความเสยงทยอมรบไมได

ดานการปฏบตงานO1 ขาดการกำากบ

ควบคม การนำาซอฟตแวรมาใชปฏบตงาน

การปฏบตงานลาชาขาดประสทธภาพ 3 2 6(ตำา)

1ความเสยงทยอมรบได

O2 ขาดแคลนอาจารยบางสาขาทจำาเปน

• อาจารยทมต ำาแหนงทางวชาการสงเกษยณอายราชการหรอลาออกจากราชการ• มาตรการในการรบและพฒนาอาจารยใหมมขอจำากด

3 3 9(ตำา)



26





(1)


(2)


เสยง)(1) x (2)


• อาจารยในระด บปรญญาเอกไมมาสมครเขาทำางาน

O3 จำานวนผสมครเขาศกษาในหลกสตรของคณะมแนวโนมลดลง

มการเปดหลกสตรลกษณะเดยวกนในสถาบนอนจำานวนมากทงภาครฐและภาคเอกชน

3 3 9(ตำา)


ดานนโยบาย / กฎหมาย / ระเบยบ /ขอบงคบP1 บคลากรมความรความเขาใจในเรองกฎระเบยบยงไมเพยงพอตอการปฏบตงาน

เกดความเสยหายตอการปฏบตงาน 3 3 9(ตำา)


ดานการเงนF1 การเบกจายเงนงบประมาณไมเปนไปตาม

การดำาเนนงาน งานวจย โครงการตางๆ 4 4 16(สง)

2ความเสยงสง


27





(1)


(2)


เสยง)(1) x (2)


กำาหนด ไมเปนไปตามแผนเกดความลาชา

หมายเหต : เลอกกจกรรมทมความเสยงสง (อยในระดบ 2 หรอ 3) ตองนำามาจดการความเสยงตอไป

การกำาหนดกจกรรมควบคมความเสยง หนวยงาน …………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………



28

ลำาดบ

ความเสยง (ภารกจหลก/กจก

รรมของหนวยงาน)(1)

การควบคมทควรจะม

(2)

การควบคมทมอยแลว

(3)

การควบคมทมอยแลวไดผลหรอไม

(4)

วธจดการความเสยง (5)

หมายเหต

(6)

1 ดานกลยทธS1ยทธศาสตรไมครอบคลมพนธกจขององคกร

1. ทบทวนและวเคราะหองคกรเพอกำาหนดพนธกจใหครอบคลม

2. ใหบคลากรมสวนรวม ในการวเคราะห เปาประสงคและกลยทธครอบคลมพนธกจและสอดคลองกบคานยมรวม

X

o

X


ยอมรบ ควบคม ถายโอน หลกเลยง


29

ลำาดบ




(2)


(3)


(4)



(6)

2 ดานการเงน

F1 การเบกจายเงน

1. ตดตามผล / รายงานผลการใช จายเงน และการฏบตงานตามแผน o




เอกสารท

3

30

ลำาดบ




(2)


(3)


(4)



(6)

งบประมาณไมเปนไปตามกำาหนด

ทกเดอนรวมทงจดทำาบญชคมงบประมาณรายจายใหเปนปจจบน

2. จดทำาแผนการจดซอ-จางใหรดกมและใหเปนไปตามแผนทกำาหนดไว

XX

หมายเหต ชอง 3 ชอง 4

แผนการดำาเนนงานการจดการความเสยง


หมายถง ม , O หมายถง มแตไมสมบรณ , X หมายถง ไมม หมายถง ไดผลตามทคาดหมาย, O หมายถง ไดผลบางแตไมสมบรณ , X หมายถง ไมไดผลตามทคาดหมาย เอกสารท

31

ห น ว ย ง า น ...............................................................................................................................................................................................................................................

กระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/

กจกรรม/ดานของงานทประเมนและ

วตถประสงคของการควบคม (1)

การควบคมทมอย(2)

ระดบความเสยง(3)

การจดการความเสยง(4)

ความเสยงทยงมอย

(ปจจยเสยง)(5)

กจกรรมการควบคม(แผนการปรบปรง

การควบคม)(6)

กำาหนดเสรจ

/ผรบผดชอบ(7)

ดานกลยทธ

S1 ยทธศาสตรไมครอบคลม พนธกจขององคกรวตถประสงคของการควบคม• มยทธศาสตรทครอบคลมพนธกจทก

• ใหบคลากรมสวนรวมในการกำาหนดเปาประสงคและ

กลยทธครอบคลมพนธกจและสอดคลองกบคานยมรวม

3 การควบคม

• การดำาเนนงาน/การทำากจกรรม/โครงการตางๆ ไมเปนไปตามเปาหมายทตงไว

• การประชมสมมนาขาราชการ พนกงานทกหนวยงานเพอวเคราะหองค ประกอบในการกำาหนดพนธกจให

ม.ค – ก.พ 54นาย ก


32

ดานขององคกร ครอบคลมทกดาน



วตถประสงคของการควบคม (1)

การควบคมทมอย(2)

ระดบความเสยง(3)

การจดการความเสยง(4)


(ปจจยเสยง)(5)

กจกรรมการควบคม(แผนการปรบปรง

การควบคม)(6)

กำาหนดเสรจ

/ผรบผดชอบ(7)

ดานการเงน (การวจย)F1 การเบกจายเงนงบประมาณไมเปนไปตามกำาหนดวตถประสงคของการควบคม

จดทำาแผนการจดซอ-จางใหรดกมและใหเปนไปตาม

2 การควบคม

การดำาเนนงาน งานวจย โครงการตาง ๆ ไมเปนไปตามแผน

การประชมสมมนาหนวยงานฝายการเงนเพอกำาหนด

ม.ค – ก.พ 54นาย ข


33

• การเบกจายเงนงบประมาณเปนไปตามแผนทกำาหนดไว

แผนทกำาหนดไว เกดความลาชา แผนการจดซอ-จดจาง

ชอผรายงาน...........................................................................

ชอหวหนาสวนงาน...............................................................

ตำาแหนง...............................................................

วนท................ เดอน..................พ.ศ. ................

ชอสวนงานยอย ................................................ (คณะ / วทยาเขต / วทยาลย / สำานก / สวน)รายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน

สำาหรบปสนสดวนท ...30…. เดอน.......กนยายน..... พ.ศ. ....25xx........


เอกสารท แบบ ปย.2

34



วตถประสงคของการควบคม

การควบคมทมอย การประเมนผล การควบคม


การปรบปรงการควบคม

กำาหนดเสรจ/

ผรบผดชอบ


(เอกสารท 4 ชอง 1)ดานกลยทธ S1 ยทธศาสตรไมครอบคลมพนธกจขององคกร วตถประสงคของการควบคม • มยทธศาสตรทครอบคลมพนธกจทกดานขององคกร

(เอกสารท 4 ชอง 2)

ใหบคลากรมสวนรวมในการกำาหนดเปาประสงคและ

กลยทธครอบคลมพนธกจและสอดคลองกบคานยมรวม

(เอกสารท 3 ชองท 4)

O :ไดผลบางแตไมสมบรณ

(เอกสารท 3


การดำาเนนงาน / การทำากจกรรม/โครงการตาง ๆ ไมเปนไปตามแผนทตงไว


• การประชมสมมนาขาราชการ พนกงานทกหนวยงานเพอวเคราะหองค ประกอบในการกำาหนดพนธกจ

(เอกสารท 4 ชอง

7)ม.ค –

ก.พ 54นาย ก

(เอกสาร


35










(เอกสารท 4 ชอง 1)ดานการเงน F1 การเบกจายเงนงบประมาณไมเปนไปตามกำาหนดวตถประสงคของการควบคม• การเบกจายเงนงบประมาณเปนไปตามแผนทกำาหนดไว


จดทำาแผนการจดซอ-จางใหรดกมและใหเปนไปตามแผนทกำาหนดไว

ชองท 4)

X : ไมไดผลตามทคาดหมาย


การดำาเนนงาน / งานวจย / โครงการตาง ๆ ไมเปนไปตามแผนเกดความลาชา

ใหครอบคลมทกดาน


การประชมสมมนาหนวยงานฝายการเงนเพอกำาหนด

ท 4 ชอง 7)

ม.ค – ก.พ 54นาย ข


36










แผนการจดซอ-จดจาง

ชอผรายงาน.....................................................

......................

ชอหวหนาสวนงาน...............................................................ตำาแหนง...............................................................

วนท................ เดอน..................พ.ศ. ..............


37

ชอสวนงานยอย ...............................................(คณะ / วทยาเขต / วทยาลย / สำานก / สวน)รายงานผลการตดตามประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน

สำาหรบปสนสดวนท ...30…. เดอน.......กนยายน..... พ.ศ. ....25xx........รอบระยะเวลา 6 เดอน เรม ...................................ถง..............................................




การประเมนผล

การควบคม

ความเสยงท ยงม

อย




ผลการดำาเนนการ ปญหาและอปสรรค

ดานกลยทธ S1 ยทธศาสตรไมครอบคลมพนธกจขององคกรวตถประสงคของการ

X :ไมไดผลตามทคาดหมาย

การดำาเนนงาน / การทำากจกรรม/โค

การประชมสมมนาขาราชการ พนกงานทก

ม.ค – ก.พ 54

นาย ก

ไมม


แบบตดตาม ปย.2

เอกสารท

O ดำาเนนการแลวเสรจตามกำาหนด

O ดำาเนนการแลว ลาชากวากำาหนด O ยงไมดำาเนนการ

O อยระหวางดำาเนน

38







อย





ควบคม• มยทธศาสตรทครอบคลมพนธกจทกดานขององคกร

ดานการเงน F1 การเบกจายเงนงบประมาณไมเปนไปตามกำาหนด วตถประสงคของการควบคม

X : ไมไดผลตามทคาดหมาย

รงการตาง ๆ ไมเปนไปตามทตงไว

การดำาเนนงาน/ งานวจย/ โครงการตาง ๆ ไม

หนวยงานเพอวเคราะหองค ประกอบในการกำาหนดพนธกจใหครอบคลมทกดาน

การประชมสมมนาหนวย

ม.ค –

ก.พ 54นาย ข

เนองจากการเบกจายงบประมาณเพอใชในการจดประชม สมมนาครงนลาชา ทำาใหตองปรบปรง


O ดำาเนนการแลวเสรจตามกำาหนด

O ดำาเนนการแลว ลาชากวากำาหนด

O ยงไมดำาเนนการ

39







อย





• การเบกจายเงนงบประมาณเปนไปตามแผนทกำาหนดไว

เปนไปตามแผนเกดความลาชา

งานฝายการเงนเพอกำาหนดแผนการจดซอ-จดจาง

แผนการประชม สมมนาคาดวาจะแลวเสรจภายใน ม.ค. 54

ชอผรายงาน...........................................................................

ชอหวหนาสวนงาน............................................................... ตำาแหนง...............................................................

วนท................ เดอน..................พ.ศ. ................


· web view2.2 ม การว เคราะห และระบ ความเส ยง...

Documents