ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญง

ปรญญานพนธ

ของ

ขนษฐา ระโหฐาน

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรการกฬา

พฤษภาคม 2554

ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญง

ปรญญานพนธ

ของ

ขนษฐา ระโหฐาน

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรการกฬา

พฤษภาคม 2554

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญง

บทคดยอ

ของ

ขนษฐา ระโหฐาน

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรการกฬา

พฤษภาคม 2554

ขนษฐา ระโหฐาน. (2554). ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญง. ปรญญานพนธ วท.ม.(วทยาศาสตรการกฬา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. คณะกรรมการควบคม: รองศาสตราจารย ดร.สาล สภาภรณ, ดร.พชต เมองนาโพธ.

การวจยนมจดมงหมายเพอศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย กลมตวอยาง คอ นกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย ป พ.ศ.2553 อายระหวาง 20-35 ป จ านวน 14 คน การเกบรวบรวมขอมลใชแบบสอบถามความเขมแขงทางจตใจ การสงเกตแบบไมมสวนรวม และการสมภาษณแบบมโครงสราง วเคราะหขอมลดวยการเปรยบเทยบความคงทของขอมล ผลการวจยพบวา

1. ขอมลจากแบบสอบถามพพไอ พบวา ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอล

หญง อยในระดบด 2. ความเขมแขงทางจตใจมความส าคญส าหรบนกกฬาบาสเกตบอล นอกจากนน นกกฬา

ใหความหมายของความเขมแขงทางจตใจอยในกลมค าทวา ความมงมนตงใจ มสมาธ ไมหวาดหวน และอดทน

3. องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจ 5 ดานทนกกลมตวอยางคดวาส าคญมาก ส าหรบกฬาบาสเกตบอล คอ ความมนใจในตนเอง การควบคมทศนคต การควบคมสมาธ การจนตภาพ และแรงจงใจ

4. นกกฬาตองการพฒนาความเขมแขงทางจตใจ เรองการปรบปรงแกไขขอผดพลาด

และการฝกเทคนคหรอฟอรมการเลนใหเกดความช านาญ

MENTAL TOUGHNESS OF FEMALE BASKETBALL PLAYERS

AN ABSTRACT

BY

KHANITTHA RAHOTHAN

Presented in partial fulfillment of the requirements for the Master of Science degree in Sports Science

at Srinakharinwirot University MAY 2011

Khanittha Rahothan. (2011). Mental Toughness of Women Basketball Players. Master Thesis, M. Sc. (Sports Science). Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot University. Advisor Committee: Assoc. Prof. Dr. Salee Supaporn, Lect. Pichit Muangnapoe.

The purpose of this study was to investigate mental toughness of women basketball players. Participants were 14 Thai national basketball players (during 2010), ranging of ages from 20-35 years. Data were collected using Psychological Performance Inventory (PPI), Non-participant observation, and structured interview. Data were analyzed through constant comparison and trustworthiness was established using member checks. Findings indicated as follow:

1. Data from PPI indicated that mental toughness of Thai women basketball players were in good level.

2. Mental toughness was significant for Thai women basketball players. Further, the meaning of mental toughness that participants defined was clustered around attentional focus, concentration, fearless and patience.

3. Five mental toughness subscales that most participants perceived as very significance for basketball were self-confidence, attitude control, attention control, imagery and motivation.

4. Participants reported that they wanted to improve their mental toughness in terms of correcting errors and mastering the techniques or playing forms.

ประกาศคณปการ

ปรญญานพนธนส าเรจลลวงไดเปนอยางด เนองจากไดรบความกรณาและค าแนะน าตางๆ จากรองศาสตราจารย ดร. สาล สภาภรณ ประธานควบคมปรญญานพนธ และอาจารย ดร. พชต เมองนาโพธ ทกรณาใหค าปรกษา แนวคด ขอเสนอแนะทเปนประโยชน ตลอดจนแกไขขอบกพรองตางๆ ท าใหงานวจยนมความถกตองสมบรณ และมคณคาทางวชาการ ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน

ขอขอบคณ คณาจารยภาควชาวทยาศาสตรการกฬาทกทานทประสทธประสาทวชา ความร ใหค าปรกษาทด ใหความชวยเหลอ ตลอดจนอบรมสงสอน และปลกฝงคณธรรมความด รวมทงความรก ความเอาใจใส แกผวจยเสมอมา

ขอขอบคณ ผฝกสอน และนกกฬาบาสเกตบอลหญงทกทานทใหความรวมมอเปนอยางด เสยสละเวลาอนมคาในการใหขอมลจนงานวจยส าเรจไดอยางราบรน ขอขอบคณ เพอนๆ พๆ นองๆ วทยาศาสตรการกฬาทกคน ทใหความชวยเหลอ และเปนก าลงใจใหผวจยตลอดมา

ขอขอบคณ ปยะณฐ กาญจนพศาล และเพอนๆ จฬาภรณราชวทยาลยเพชรบร ทใหความชวยเหลอ และเปนก าลงใจใหผวจยเสมอมา

ทายสดน ขอกราบขอบพระคณ และขอมอบคณงามความด รวมทงความส าเรจทงหมดใหกบบดา มารดา คอคณพอสมพร ระโหฐาน และคณแมวฒนา ระโหฐาน ผใหก าเนดและใหความรก ก าลงใจ ตลอดจนทนทรพยชวยสงเสรมสนบสนนดานการศกษาอยางเตมทแกลก โดยไมค านงถงความเหนดเหนอย จนแกไขปญหาไดทกอยาง ซงสงผลใหลกประสบความส าเรจในวนน

ขนษฐา ระโหฐาน

สารบญ

บทท หนา 1 บทน า……………………….………………………………………………………. 1 ภมหลง……………………………………………………………………………. 1 ความมงหมายของการวจย……………………………………………………….. 3 ค าถามในการวจย………………………………………………………………… 3 ขอบเขตของการวจย……………………………………………………………… 4 ขอตกลงเบองตน………………………………………………………………….. 4 นยามศพทเฉพาะ.......……………………………………………………………. 4 กรอบแนวคดในการวจย………………………………………………………….. 6 2 เอกสารทเกยวของ……………………..………………………………………….. 7 ความหมายของความเขมแขงทางจตใจ…………………………………………. 8 ความส าคญของความเขมแขงทางจตใจ…………………………………………. 10 การสรางความเขมแขงทางจตใจ…………………………………………………. 11 องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจ ……...………………………………… 12 แบบวดความเขมแขงทางจตใจ…………………………………………………… 40 งานวจยทเกยวของ……………………………………………………………….. 41 3 วธการด าเนนการวจย…………………………………………………………… 60 การก าหนดประชากรและกลมตวอยาง………………………………………….. 60 การเลอกสนามศกษาและการเขาสสนามศกษา………………………………… 60 เครองมอทใชในการศกษาคนควา.……………………………………………… 61 คณภาพของเครองมอ....………………………………………………………… 61 วธการเกบรวบรวมขอมล………………………………………………………… 61 การวเคราะหขอมล……………………………………………………………… 62 การตรวจสอบความเชอถอไดของขอมล………………………………………… 63

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

4 ผลการวเคราะหขอมล……………………………………..……………………….. 64 คณลกษณะของกลมตวอยาง………………………………..…………………….. 64 ผลการวจย...................................................……………………………….. …... 65

5 สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ……………………………………………….. 77

ความมงหมายของการวจย..........………………………………………………… 77 ค าถามในการวจย....………………………………………………………………. 77 กลมตวอยางทใชในการวจย………………………………………………………. 77 วธเกบรวบรวมขอมล…………………………………………………………….... 77 การวเคราะหขอมล…………………………………………………………….. …. 78 สรปและอภปรายผลการวจย........................................................................... 78 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป..................................................................... 82 ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช............................................................. 83

บรรณานกรม………….……………………………………………………………………. 84 ภาคผนวก……………………………………………………… …………………….......... 93

ภาคผนวก ก ……………………………………………………………………………. 94ภาคผนวก ข ……………………………………………………………………………. 96ภาคผนวก ค……………………………………………………………………………. 98ภาคผนวก ง ………………………………………………………………………….… 100ภาคผนวก จ…………………………………………………………………………..… 102

ประวตยอผวจย........................................................................................................... 109

บญชตาราง

ตาราง หนา

1. คณลกษณะของนกกฬาบาสเกตบอลทเปนกลมตวอยาง...................................... 64

2. ระดบความเขมแขงทางจตใจของกลมตวอยาง................................................... 66

3. ผลการวเคราะหขอมล……………………………………………………………… 67

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา

1 แสดงความรสกทดตอตนเอง........................................................................ 15

1

บทท 1

บทน า

ภมหลง

พระราชกระแสรบสงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชฯ ในฐานะนกกฬาตวแทนทมชาตไทย พระมหากษตรยพระองคแรกและพระองคเดยวในเอเชยทไดรบรางวลชนะเลศเหรยญทองกฬาเรอใบในการแขงขนกฬาแหลมทองครงท 4 ความตอนหนงวา ”การชนะการแขงขน ความจรงคอ การชนะตนเองนนแหละ” อางถงใน วทวส ศรโนนยางค (2552) สะทอนถงความเขมแขงในพระราชหฤทยและทรงใหความส าคญกบความเขมแขงในจตใจของนกกฬาทจะตองเอาชนะตนเองใหไดเปนส าคญ ซงสอดคลองกบค ากลาวทวาสมรรถภาพทางจตจดเปนองคประกอบใหญทจะท าใหนกกฬามความสามารถทางกฬาสงสดได และมสวนเกยวของกบความสามารถทางกายอยางสมพนธกน หากสมรรถภาพทางจตมความเขมแขง และความสมบรณมากพอจะสงผลใหแสดงพฤตกรรมการเคลอนไหวอยางมประสทธภาพ และเกดความมงมน ความพยายามสความส าเรจในระดบสงได (สมบต กาญจนกจ; และ สมหญง จนทรไทย. 2542) นอกจากน การทนกกฬาสามารถเลนกฬาจนถงระดบสงสดของตนเองได ระบบประสาทอตโนมต (Sympathetic) จะมการท างานเพอกระตนระดบความตนตวของรางกาย อยางไรกด ถานกกฬามความเครยดมากเกนไปหรอสภาพจตใจไมปกตกจะสงผลใหมอาการมวนทอง หวใจเตนเรว เหงอซมออกมาบรเวณฝามอมากขนในชวงกอนหรอระหวางการแขงขนได สงตางๆ เหลานจะลดประสทธภาพในการแขงขนกฬา ดงนน นกกฬาจงจ าเปนตองมความคดทมนคง เขมแขง ไมออนแองาย เพอตอสกบความคดของตนเองและเอาชนะตนเองใหได (แสงเดอน โอทาน. 2546) สอดคลองกบค ากลาวของ อมรรตน ศรพงษ (2540) ทวาในการแขงขนกฬา นกกฬาจะมระดบทกษะและความพรอมของสมรรถภาพทางกายดเทากน อยางไรกตาม หากนกกฬาคนใดมความเขมแขงทางจตใจทเหนอกวา จะแสดงความสามารถในการแขงขนทสงกวา และจะเปนผชนะการแขงขนในครงนนๆ ได

โลเออร (Loehr. 1995) ไดยกตวอยาง ทอม ไคท ซงเปนซปเปอรสตารคนหนงในนกกอลฟชนยอดทงหลาย เขาเปนนกกฬาชนยอด เมออาย 43 ป เขาชนะรายการยเอส โอเพน (U.S. Open) ทงหมด 42 ครง และเปนผท ารายไดสงสดในบรรดานกกอลฟทงหลายเปนเวลากวา 20 ป เขาสรางความประหลาดใหแกคแขงดวยความแมนย า ความมนคง และความเขมแขง ตองยอมรบความจรงทวา เขามความสม าเสมอในการพต การไดรฟลกระยะสน และการควบคมสต หลายครงทเขาไดรบชย

2

ชนะ โดยทเขาไมไดใชยาโดป แลวอะไรทท าให ทอม ไคท เปนผเขาแขงขนทนากลวส าหรบทกคน และอะไรเปนอาวธลบของเขา ค าตอบคอ ความเขมแขงทางจตใจ นอกจากน ฮเวอร (Hoover. 2006) ไดยกตวอยางนกกฬาทมความเขมแขงทางจตใจและประสบความส าเรจในการแขงขนกฬา คอ นกฟตบอลหญง ชอ เมย แฮม (Mia Hamm) เปนสมาชกในทมแชมปเอนซเอเอของมหาวทยาลยในรฐนอรทแคโรไลนา (NCAA champion University of North Carolina) ซงเธอเปนนกฟตบอลหญงทมอายนอยทสดในทมฟตบอลอเมรกน เมออายเพยง 15 ป เธอไดรบเหรยญทองในการแขงขนกฬาโอลมปกในป ค.ศ. 1996 ทงทเธอไดรบบาดเจบทขอเทาในระหวางการแขงขนแตยงสามารถท าการแขงขนเพอทมตอไปจนทมไดรบชยชนะ ท าใหเธอไดรบคดเลอกใหเปนนกกฬาดเดนในทมอเมรกน และไดรบการยกยองใหเปนนกฟตบอลหญงทแกรงทสดในโลก ซง ฮเวอร กลาววา แฮม มคณสมบตอยางหนงทจะพาใหเธอกาวไปสความส าเรจได นนคอ เธอมระดบความเขมแขงทางจตใจสง ไมใชเพยงแตอดทนตอความเจบปวดจากการบาดเจบของตนเองเทานน แตยงมความอดทนแตอปสรรคเพอทมอกดวย ซงความอดทนนจดวาเปนสวนหนงของความเขมแขงทางจตใจ

นอกจากน โลเออร (Loehr. 1986) ไดกลาวถง ความหมายและความส าคญของความเขมแขงทางจตใจ วาคอ สมรรถภาพทางจตของนกกฬาทมความสามารถในการควบคมสภาวะทางความคด หรอการตอสกบความคดของตนเอง (Ideal Performance State ;PS) ซงโดยปกตจะมอยในนกกฬาทกคน แตจะมากหรอนอยแตกตางกนขนอยกบการฝกฝนทางจตวทยาการกฬา เพอน าไปสการแสดงออกทางกายและน าไปสความส าเรจในการแขงขนกฬา นอกจากนยงเปนการตอบโต หรอตอสกบอารมณสงเราตางๆ เชน อตราการเตนของหวใจทเรวขน ความเครยดของกลามเนอ ความถคลนสมอง ความดนเลอด ความรสกและอารมณตางๆ รวมไปถงอาการบาดเจบทเกดขนในระหวางการฝกซอมหรอในการแขงขนกฬา สอดคลองกบค ากลาวของนกจตวทยาการกฬาอกหลายทาน ทสรปไดวา ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬา เปนสภาพจตใจทไดรบการพฒนามาแลวเพอตอสกบความกดดนในสถานการณตางๆ นอกเหนอจากการตอสกบคตอสเพยงอยางเดยว และเปนพลงในใจทดทสดทจะชวยใหนกกฬามความอดทนสง มความตงใจตดสนใจอยางเดดเดยว ทจะประสบความส าเรจ และสามารถตดความทอแท หมดหวง ออกไปอยางงายดาย นอกจากน ความเขมแขงทางจตใจยงสามารถชวยระงบอารมณรนแรงทเกดขนกบนกกฬาไดดวย เชน อารมณโกรธ โมโห ในระหวางการแขงขน หรอระหวางเกบตวฝกซอม ซงเกดจากการพฒนาจตใจใหขนสระดบสง มน าใจนกกฬาอยางแทจรง (Jones;& Connaughton.2002) ซงแสดงใหเหนวาความเขมแขงทางจตใจมความส าคญตอนกกฬาเปนอยางมากทจะชวยใหนกกฬาประสบความส าเรจในการแขงขน ดงนนจงควรมการวดความเขมแขงทางจตใจ ดงท โรไดรเกซ (Rodrigueza. 2005: Online) ไดกลาววา การวดระดบความเขมแขงทางจตใจจะชวยใหนกกฬาและผฝกสอนทราบวา ขณะนนกกฬามสภาพจตใจเปนอยางไร มความพรอมอย

3

ในระดบใด ซง โรไดรเกซ ยงกลาวอกวาหากนกกฬามความเขมแขงทางจตใจในระดบสง จะแปรผกผนกบระดบความเครยด ความวตกกงวล และความกดดนของนกกฬาในการแขงขนครงนนๆ และหากนกกฬามความเขมแขงทางจตใจในระดบสง แสดงวาในการแขงขนครงนนๆ นกกฬามความพรอมทงกายและใจ หรออาจกลาวไดวา ความสามารถรวมกบความเชอเปนความสามารถสงสด

จากการศกษาทฤษฎ และผลการวจยทผานมา ท าใหผวจยมความสนใจทจะศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย เนองจากนกกฬาไดเปนตวแทนของประเทศไทย และมคแขงเปนชาวตางชาต ซงท าใหนกกฬามความตงใจทจะตอสอยางเตมความสามารถเพอประเทศชาต นอกจากนชอเสยงและเงนรางวลกเปนแรงจงใจทส าคญในการแขงขนระดบสง แตในขณะเดยวกนนกกฬากมความวตกกงวลสง ความกดดน ความเครยด ความคาดหวง ในระดบสงมาก ซงท าใหนกกฬาตองฝกหนกทงรางกายและจตใจ ดงนน การวดระดบความเขมแขงทางจตใจจงมประโยชนทจะสามารถทราบถงสภาวะจตใจของนกกฬาได และยงคาดเดาผลการแขงขนไดเชนกน หากสภาพจตใจไมเขมแขงพอ จะท าใหมผลตอชยชนะเปนอยางมาก เชน ในการสมภาษณนกกฬาระดบโลกหลายชนดจากสอมวลชน พบวา นกกฬาตางยอมรบวาทงกอนและหลงแขงขนในแตละครง สาเหตของการพายแพเปนเพราะตนลงแขงขนดวยความไมมนใจ หรอบางคนกลาววาชนะการแขงขนในครงนนๆ เพราะมนใจมาก (พชต เมองนาโพธ. 2534)

ความมงหมายของการวจย

1. เพอศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย

2. เพอศกษาการใชองคประกอบของความเขมแขงทางจตใจแตละดานของนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย

ค าถามในการวจย

1. ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทยอยในระดบใดบาง

2. องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจดานใดบางทส าคญส าหรบนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย

3. นกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทยตองการพฒนาความเขมแขงทางจตใจอยางไร

4

ขอบเขตของการวจย

ประชากรทใชในงานวจย

ประชากรทใชในการศกษาครงนเปนนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย ป พ.ศ. 2553 ซงมอายระหวาง 20-35 ป จ านวนทงสน 18 คน

กลมตวอยางทใชในการวจย

กลมตวอยางทใชเปนนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย ป พ.ศ.2553 ซงมอายระหวาง 20-35 ป จ านวน 14 คน การคดเลอกกลมตวอยางเปนแบบเจาะจง และทกคนสมครใจในการเขารวมการวจย

ตวแปรทศกษา

ตวแปรตน ไดแก ความเขมแขงทางจตใจ

ตวแปรตาม ไดแก นกกฬาบาสเกตบอลหญง

ขอตกลงเบองตน

1. กลมตวอยางมประสบการณเปนตวแทนนกกฬาบาสเกตบอลทมชาตไทย อยางนอย 3 ป

2. กลมตวอยางสมครใจและเซนตหนงสอแสดงความยนยอมเพอเขารวมในการวจย

นยามศพทเฉพาะ

1. ความเขมแขงทางจตใจ (Mental Toughness) หมายถง การควบคมสภาวะทางความคด ซงเปนสมรรถภาพทางจตใจ 7 ดาน ประกอบไปดวย ความมนใจในตนเอง การควบคมพลงเชงลบ การควบคมสมาธ การจนตภาพ แรงจงใจ พลงงานเชงบวก และการควบคมทศนคต (Loehr. 1995)

2. ความมนใจในตนเอง (Self-Confidence) หมายถง ความรสกวาตนเองจะประสบความส าเรจหรอจะสามารถทจะแสดงความสามารถไดอยางเตมท เปนปจจยทส าคญอยางหนงทจะท าใหนกกฬาประสบความส าเรจ (นฤพนธ วงศจตรภทร. 2540)

5

3. การควบคมพลงเชงลบ (Negative Energy Control) หมายถง ความรสกกงวลทเกดขนจากการคาดการณลวงหนาวาจะผดหวง ลมเหลวหรอเปนอนตราย การรสกวาตนเองมความไมปกตดานการคด ความกลว ความคาดหวงในความส าเรจต า ความไมแนใจในผลการแสดงออกและความรสกผดปกตทางกาย จะท าใหนกกฬาเกดความวตกกงวลใจ (สมบรณ ลขตยงวรา. 2543)

4. การควบคมสมาธ (Attentional Control) หมายถง การทมความตงใจตอสงทกระท าอยในสถานการณกฬามหลายสงหลายอยางทเกดขน เชน การเลนของคตอส การรบรความสามารถของคตอส การคดถงการเลนทผานมาและทก าลงจะเกดขน การคาดหวงของตนเองและผดเหลานจะแบงความตงใจของนกกฬา ดงนน การทมสมาธตอสงทก าลงกระท าอย จงมความส าคญตอการแสดงความสามารถของนกกฬา (บนลอ รตนจรสโรจน. 2538; อางองจาก ศลปชย สวรรณธาดา. 2534)

5. การจนตภาพ (Imagery) หมายถง กระบวนการท างานของความรสกทงหลายทจะเกบเอาความจดจ าและความระลกไดของสงของตางๆ เอาไว ซงพรอมจะแสดงพฤตกรรมตางๆ ออกมาตามทตนเองไดวาดภาพไวในใจ โดยทไมเกยวของกบการกระตนทงหลายจากภายนอกเลย (สพตร สมาหโต. 2543)

6. แรงจงใจ (Motivation) หมายถง สงทก าหนดทศทางและระดบความตงใจทจะกระท าหรอประพฤตในการเลอกและการคงไวของพฤตกรรมมนษย (สบสาย บญวรบตร. 2541)

7. พลงงานเชงบวก (Positive Energy) หมายถง ความสามารถในการคดใหสนกสนาน มความสขไมวาจะเจอเหตใดๆ หรอสถานการณกดดนเพยงใดกตาม กสามารถคดใหเปนเรองสนกได (วทวส ศรโนนยางค. 2552)

8. การควบคมทศนคต (Attitude Control) หมายถง แนวโนมทบคคลจะตอบสนองในทางทเปนความพอใจ ไมพอใจตอผคน เหตการณ สงของตางๆ อยางสม าเสมอและคงท (อมรรตน ศรพงษ. 2540; อางองจาก Belkin;& Skydell. 1979)

9. นกกฬาบาสเกตบอล หมายถง นกกฬาบาสเกตบอลหญงทไดรบการคดเลอกใหเปนตวแทนทมชาตไทย ป พ.ศ. 2553

6

กรอบแนวคดในการวจย

นกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย จ านวน 14 คน

กลมตวอยางตอบแบบสอบถามวดความเขมแขงทางจตใจ

ผวจยสงเกตแบบไมมสวนรวมและสมภาษณแบบมโครงสราง

วดความเขมแขงทางจตใจ

ตรวจสอบความเชอถอไดของขอมลดวยวธตรวจสอบขอมล

โดยกลมตวอยาง

วเคราะหขอมลโดยใชวธการเปรยบเทยบคาคงทของขอมล

สรปผล

7

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในบทนจะไดกลาวถงเอกสารทเกยวของกบความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญง ซงจ าแนกออกเปน 2 กลม ดวยกน คอ เอกสารทเกยวของกบความเขมแขงทางจตใจ และงานวจยทเกยวของ ส าหรบเอกสารในแตละกลมนนประกอบดวย หวเรองดงตอไปน

1. เอกสารทเกยวของกบความเขมแขงทางจตใจ 1.1 ความหมายของความเขมแขงทางจตใจ 1.2 ความส าคญของความเขมแขงทางจตใจ 1.3 การสรางความเขมแขงทางจตใจ 1.4 องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจ 1.4.1 ความมนใจในตนเอง 1.4.2 การควบคมพลงงานเชงลบ 1.4.3 การควบคมสมาธ 1.4.4 การจนตภาพ 1.4.5 แรงจงใจ 1.4.6 พลงงานเชงบวก 1.4.7 การควบคมทศนคต 1.5 แบบวดความเขมแขงทางจตใจ (Psychological Performance Inventory : PPI) 2. งานวจยทเกยวของ งานวจยตางประเทศ งานวจยในประเทศ

8

1. เอกสารทเกยวของกบความเขมแขงทางจตใจ

1.1 ความหมายของความเขมแขงทางจตใจ

ในป ค.ศ. 1982 ผ ทเรมตนศกษาเรอง ความเขมแขงทางจตใจ คอ ดร.จมส โลเออรนกวทยาศาสตรการกฬา ผบรหารระดบสงประธานสมาคมเทนนสประเทศสหรฐอเมรกา ท าการศกษา และใหความส าคญกบเรองนกบกลมนกกฬาและโคชในประเทศสหรฐอเมรกา โดยศกษาเรมตนกบนกกฬาเทนนส ซงพบวาในกลมนกกฬาอยางนอย 50% ตางกาวไปสการประสบความส าเรจไดเพราะนกกฬาตางกม ทกษะ พรสวรรค และความเขมแขง โลเออร (Loehr. 1995) กลาววา นกกฬาทกคนตางตองมคณสมบตทจะประสบความส าเรจคอ พรสวรรคและทกษะ กลาวคอการเรยนรการควบคม การฝกฝนซ าๆ เชน การฝกกระโดด การวง การยงปน การตลกและการเตะใหช านาญ เปนตน นกกฬาตองท าการฝกซอมอยางหนก ฝกซอมซ าๆ และปฏบตใหช านาญ ในทางทฤษฎนน ทกษะมผลท าใหประสบความส าเรจอยางมากแตบางครงพรสวรรคกท าใหประสบความส าเรจไดเชนกน ดงนนพรสวรรคและทกษะจงเปนสงส าคญทจะท าใหประสบความส าเรจในการกฬา แตถงอยางไรกตามทงพรสวรรคและทกษะกยงไมไดแสดงออกมาอยางชดเจนนก ดงนนนกกฬาทประสบความส าเรจจ านวนมากในทกชนดกฬาในปจจบนนอาจจะมพรสวรรคอยในตวนอย แตสงส าคญทเปนองคประกอบหลกทท าใหนกกฬาเหลานนประสบความส าเรจ และมอยในตวของนกกฬาทกคน ทกชนดกฬา นนคอความเขมแขง นอรรส (Norris. 1999: Online) ใหความหมายของความเขมแขงและความอดทนไววา คอ ปจจยส าคญทจะสงใหนกกฬากาวไปสความเปนเลศได ซงการศกษาขอสรปนท าใหความเขมแขงทางจตใจเปนทรจกอยางแพรหลายในวงการกฬาในรนตอมา และเปนหวขอส าคญในการศกษาคนควาวจยอยางมากในกลมนกวจยและนกจตวทยาการกฬาเพราะมการสรปในเวลาอกวาความเขมแขงทางจตใจเปนคณสมบตขอหนงทส าคญของผ ทประสบความส าเรจในการกฬา และหากนกกฬาคนใดไมมความเขมแขงทางจตใจกจะไมสามารถกาวขนสการแขงขนในระดบสงไดเลย โลเออร (Loehr. 1995) กลาววา ความเขมแขง คอ ความสามารถของนกกฬาในการดงเอาพรสวรรคและทกษะทมอยในตวเองออกมาใชไดตลอดเวลาการแขงขน ไมวาจะอยในเหตการณใดกตาม ความเขมแขง คอ การควบคมสภาวะทางความคด ซงมอยในนกกฬาทกคน เปนสภาวะทางกายภาพและการกระตนทางจตวทยา เปนการกระท าในชวงสงสดของนกกฬา ซงอารมณทแสดงออกจากการเลนกฬา บางอารมณจะแสดงออกใหเหนถงพรสวรรคและทกษะในตวของนกกฬาทมอยอยางมพลงและอสระ ซงจะเกดมาจากความทาทายพลงขบ ความเชอมน การคนหา การตอส พลงงาน สปรต การยนหยดและความสนกสนาน สวนความรสกออนลา หมดหนทาง ไมมนคง พลงต า ออนแอ กลว และสบสนเปนสงทท าใหไมสามารถแสดงพลงออกมาได ดงนนเหตตางๆ แหงอารมณเปนสง

9

ส าคญมากทเปนแรงกระตนความรสกตางๆ ใหเกดขน โดยอารมณจะเกดขนจากปฏกรยาทางเคมในสมองซงน าไปสการเปลยนแปลงทางรางกายและการเปลยนแปลงนเองท าใหความกลวถกขจดออกไป และไดความมนใจกลบคนมาหรอเอาอารมณโทสะออกไป ไดความสนกและความชนชอบกลบมา ซงสรปไดวาการควบคมอารมณจะน าไปสการควบคมรางกาย โจเนส และคอนนอสตน (Jones; & Connaughton. 2002) ศกษาคนควาถงความหมายของความเขมแขงทางจตใจของนกกฬา พบวา เปนพลงในใจทดทสดทจะชวยใหนกกฬามความอดทนสง มความตงใจ ตดสนใจอยางเดดเดยวทจะประสบความส าเรจ และสามารถตดความทอแท หมดหวง ออกไปอยางงายดาย นอกจากนความเขมแขงทางจตใจยงสามารถชวยระงบอารมณรนแรงทเกดขนกบนกกฬาไดดวย เชน อารมณโกรธ โมโห ในระหวางการแขงขนหรอระหวางเกบตวฝกซอม ซงเกดจากการพฒนาจตใจใหขนสระดบสง มน าใจนกกฬาอยางแทจรง โฟร และพอรจเตอร (Fourie; & Potgieter. 2001) ศกษาความหมายและองคประกอบทชวยสรางความเขมแขงทางจตใจโดยวเคราะหจากการตอบแบบสอบถามของผ ฝกสอนระดบมออาชพ 131 คน และนกกรฑา 160 คน สามารถสรปองคประกอบของความเขมแขงทางจตใจออกมาเปน 12 หวขอ ประกอบดวย 1) ระดบของแรงจงใจ 2) ความเชยวชาญ 3) ระดบความเชอมน 4) ความเชยวชาญในกระบวนการรบร 5) การฝกฝน 6) การตงเปาหมายในการแขงขน 7) สภาพรางกายทพรอมสมบรณ 8) ความตองการในจตใจ 9) การอยรวมกบทมเปนน าหนงเดยวกน 10)ความเชยวชาญทกษะในการฝกซอม 11) ความแขงแกรงในจตใจ และ 12) การมคณธรรม เครสเวล (Cresswell. 2002: Online) กลาววา ความเขมแขงทางจตใจ หมายถงความเชยวชาญทางดานจตใจของนกกฬาอนจะเปนประโยชนอยางยงในการแสดงออกหรอการแขงขนของนกกฬาซงความเชยวชาญกคอ พลงความกลา ความอดทนทเกดขนในจตใจของนกกฬาบอยๆ สม าเสมอจนกลายเปนนสยของนกกฬาคนนน ซงนกกฬาทมความเขมแขงทางจตใจมกจะพดในทางทดกบตวเองเสมอๆ ใหก าลงใจตนเอง และสามารถสรางแรงกระตนจากภายในใหกบตวเองไดทกสถานการณ ซงนอกจากจะชวยใหนกกฬาประสบความส าเรจในการแขงขนของตนเองแลวยงสามารถเปนผ ทเขากบทมไดอยางด และจะเปนทไวเนอเชอใจของเพอนรวมทม ฮเวอร (Hoover. 2006) กลาววา ความเขมแขงทางจตใจ คอ การจดจอตอเปาหมายการเตรยมพรอมดานจตใจทจะเผชญกบสถานการณไดทกอยาง มความมนใจในตนเอง อารมณไมแปรปรวนงาย อดทนทจะตองฝกซอมอยางหนก และมสภาวะความเปนผน า นอกจากน ความเขมแขงทางจตใจ ยงเปนสงทสามารถพฒนาใหมระดบทสงขนไดโดยใชการฝกฝนทางจตวทยา การฝกในสงแวดลอมทแตกตางกน และมการฝกใหชนกบสถานการณทกดดน

10

ศลปชย สวรรณธาดา (2532) กลาววา ความเขมแขงทางจตใจ คอใจนกส เปนความสามารถทจะควบคมอารมณไดด มความตงใจมงมนในการแขงขน สงส าคญของใจนกส กคอ ความสามารถทจะควบคมการตอบสนอง มสมาธและความตนตวตอสงทจะกระท าในสถานการณทตงเครยดเหลานนไดในระดบทเหมาะสม ไมมากหรอไมนอยจนเกนไป และหากสามารถวางตนเองและสถานการณกดดนไปในทางทปลกเราทด จะประสบผลส าเรจมากกวาความกลวทจะลมเหลวหรอแพ ความคดทไมมความกลวลมเหลวจะท าใหมการรวบรวมสมาธไดดกวามวทจะวตกกงวลวาจะท าไมได หรอกลวค าตเตยนถาเลนผดพลาด สมบรณ ลขตยงวรา (2543) กลาววา ความเขมแขงทางจตใจ คอสภาพของอารมณทางใจทมความหนกแนน อดทนไมหวนไหวตอการกระท าในสงใดๆ ซงถาเปนทางดานกฬากเปนสภาพของจตใจ อารมณทมความมนคง มสต สมาธอยกบตว ไมหวนไหว ไมประหมา ตนเตนตอสถานการณในการแขงขนไมวาจะอยในเหตการณใดๆ กตาม จากการศกษาความหมายของความเขมแขงทางจตใจ (Mental Toughness) ทผานมา ผวจยจงสรปไดวา ความเขมแขงทางจตใจเปนพลงภายในจตใจของนกกฬาทจะสงผลตอความสามารถในการเลนกฬา สงผลสงสดตอการประสบความส าเรจและการกาวไปสการแขงขนในระดบทสงขนของนกกฬา ซงถงแมนกกฬาจะมทกษะและพรสวรรคมากเพยงใดแตหากขาดความเขมแขงทางจตใจแลว กไมสามารถทจะส าเรจในขนสงได นอกจากนยงเปนสงทชวยควบคมอารมณ ชวยใหนกกฬามความอดทนตอสถานการณ ความกดดนตางๆ ไดอยางเขมแขง

1.2 ความส าคญของความเขมแขงทางจตใจ

โลเออร (Loehr. 1986) กลาวถงความส าคญของความเขมแขงทางจตใจ ไววาความเขมแขงทางจตใจนน โดยปกตจะมอยในนกกฬาทกคน แตมากหรอนอยแตกตางกนขนอยกบการฝกฝนทางจตวทยาการกฬา เพอน าไปสการแสดงออกทางกายและน าไปสความส าเรจในการแขงขนกฬา นอกจากนยงเปนการตอบโต หรอตอส กบอารมณสงเราตางๆ เชน อตราการเตนของหวใจทเรวขน ความเครยดของกลามเนอ ความถของคลนสมอง ความดนเลอด ความรสกและอารมณตางๆ รวมไปถงอาการบาดเจบทเกดขนในระหวางการฝกซอมหรอในการแขงขนกฬา สอดคลองกบค ากลาวของนกจตวทยาการกฬาอกหลายทานทสรปไดวา ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาเปนสภาพจตใจทไดรบการพฒนามาแลวเพอตอสกบความกดดน ในสถานการณตางๆ นอกเหนอจากการตอสกบคตอสเพยงอยางเดยวและเปนพลงในใจทดทสดทจะชวยใหนกกฬามความอดทนสง มความตงใจ ตดสนใจอยางเดดเดยวทจะประสบความส าเรจ และสามารถตดความทอแท หมดหวง ออกไปอยางงายดาย นอกจากนความเขมแขงทางจตใจยงสามารถชวยระงบอารมณรนแรงทเกดขนกบนกกฬาไดดวย เชน

11

อารมณโกรธ โมโห ในระหวางการแขงขนหรอระหวางเกบตวฝกซอม ซงเกดจากการพฒนาจตใจใหขนสระดบสง มน าใจนกกฬาอยางแทจรง สมบรณ ลขตยงวรา (2543) กลาวถงความส าคญของความเขมแขงทางจตใจไววาความเขมแขงทางจตใจมผลตอการ แพ ชนะ ในการแขงขน ทงนเนองมาจากถานกกฬาฝายใดสามารถควบคมสภาพจตใจ เชน ความมนใจ การมสมาธ มแรงจงใจ มจนตภาพ ไดดกวากน ฝายนนกยอมจะไดรบชยชนะอยางแนนอน นนกคอการทนกกฬามความเขมแขงทางจตใจนนเอง ดงนนสงส าคญคอ การควบคมอารมณในทางทด เหตตางๆ แหงอารมณเปนสงส าคญมากทเปนแรงกระตนความรสกตางๆ ใหเกดขน การควบคมอารมณจงน าไปสการควบคมรางกายตอไป สรปไดวา ความเขมแขงทางจตใจนนเปนสวนส าคญทจะท าใหนกกฬามสภาพจตใจทพรอมทจะฝกซอมหรอแขงขนไดเตมความสามารถสงสด และสามารถทจะท านายผลการแขงขนในครงนนๆ ได ตลอดจนเปนแนวทางใหผ ฝกสอนจะเสรมสรางความเขมแขงทางจตใจไดดอกดวย

1.3 การสรางความเขมแขงทางจตใจ ความเขมแขงไมไดสรางขนโดยพนธกรรมหรอถายทอดทางพนธกรรม ทกๆ คนสามารถเรยนรความเขมแขงไดไมวาจะหญงหรอชาย ความเขมแขงเปนทกษะทจะน าพรสวรรคและทกษะมาใชในการตอสบนสนามแขงขนของนกกฬา โลเออร (Loehr. 1995) กลาววาการสรางความเขมแขงม 4 ประการ คอ อารมณทเปลยนแปลงได อารมณตอบสนอง อารมณหนกแนน และอารมณยดหยน

1. อารมณทเปลยนแปลงได (Emotional Flexibility) ความสามารถในการยอมรบความสนหวงและความสามารถทจะสรางอารมณตางๆ ในทางบวกไดดในการแขงขน (สนกสนาน สปรตในการแขงขน อารมณขน) นกกฬาทปราศจากสงเหลานจะพายแพไดงาย ซงแสดงวามความเขมแขงนอย 2. อารมณตอบสนอง (Emotional Responsiveness) ความสามารถทยงคงมอย การเกยวของภายใตความกดดน ผ เขาแขงขนไมมการตอบโต ถอนตว หรอไมมชวตชวาในขณะแขงขน อารมณทไมตอบโต แสดงถงการมความเขมแขงอยนอย 3. อารมณหนกแนน (Emotional Strength) ความสามารถในการออกแรงและการควบคมอารมณภายใตการกดดน มสปรตการแขงขน ถาไมมความสามารถในสวนนกเหมอนกบไมมความเขมแขง 4. อารมณยดหยน (Emotional Resiliency) ความสามารถในการเกบอารมณตางๆทเกดขนไดซงเกดจากความผดพลาดตางๆ และสามารถฟนคนอารมณใหกลบมาสนใจกบเกมไดอยางรวดเรว ส าหรบคนทฟนอารมณใหกลบมาไดชาจะแสดงใหเหนถงการมความเขมแขงอยนอย

12

สบสาย บญวรบตร (2541) กลาววา การมสมรรถภาพทางจตทแขงแกรงเรยกวาใจส (Mental Toughness) ประกอบดวย ความรสกตว และความสามารถในการควบคมตนเองทงในการฝกซอมและการแขงขน ภายใตสถานการณทมความกดดนสงตลอดชวตของนกกฬาซงสมรรถภาพทางจตใจน สามารถฝกฝนและพฒนาใหสงขนได นฤพนธ วงศจตภทร (2540) เสนอแนะแนวทางการสรางและรกษาระดบความเขมแขงทางจตใจ และความมนคงทางจตใจใหเกดขน 2 ประการ คอ 1) นกกฬาตองฝกเทคนคและฟอรมการเลนใหเกดความช านาญ หากเทคนคหรอฟอรมการเลนไมด ไมถกตอง แมจตใจจะแขงแกรงขนาดไหน โอกาสทจะถงจดสงสดของการเลนคงยาก ความไมแนนอนกจะเกดขนตามมา 2) ตองมทกษะทางจตทด คนทเลนกฬาไดดอยางเสมอตนเสมอปลายทางดานจตใจการเลนทดบาง ไมดบาง มสาเหตมาจากความไมแนนอน ขนๆ ลงๆ ของสภาวะดานจตใจอยางมาก สมบรณ ลขตยงวรา (2543) กลาวโดยสรปวา ความเขมแขงทางจตใจเปนสงทเรยนรได ไมไดมมาตงแตเกด หรอถายทอดทางพนธกรรม ทงนกกฬาและโคชสามารถสรางใหเกดขนได ดงนนจงควรตระหนกและเขาใจถงการเพมพนความแขงแกรงทางจตใจวา สามารถท าใหเกดขนไดดวยตวของเราเอง เชนเดยวกบความแขงแกรงทางดานรางกายและทกษะทางกฬา เพยงแตตองรจกวธการในการสรางและฝกใหเกดขนเทานน กลาวโดยสรป ความเขมแขงทางจตใจ คอความสามารถของนกกฬาทจะตอสกบสภาวะกดดนทงระหวางการแขงขนหรอระหวางฝกซอมไดโดยไมทอ แตในทางตรงขามมงมนตอเปาหมายและชยชนะอยางเขมแขง มความรสกทจะตอสกบแรงปะทะจากภายนอกและภายในจตใจของตนเอง เชน ความเครยด ความวตกกงวล เปนตน แตอยางไรกตาม ความเขมแขงทางจตใจสามารถสรางใหเกดขนในใจของนกกฬาทกคนได หากมความตองการทจะประสบความส าเรจในการแขงขนนกกฬาในระดบทสงขน เพราะความเขมแขงทางจตใจสามารถพฒนาไดเชนเดยวกบการฝกซอมทางกาย

1.4 องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจ โลเออร (Loehr. 1995) กลาววา ความเขมแขงทางจตใจ กคอสมรรถภาพทางจตของนกกฬาทสามารถฝกฝนและพฒนาได ซงมองคประกอบ 7 ดาน ไดแก ความมนใจในตนเอง การควบคมพลงเชงลบ การควบคมสมาธ การจนตภาพ แรงจงใจ พลงงานเชงบวก และการควบคมทศนคต ซงมรายละเอยดดงตอไปน

13

1.4.1 ความมนใจในตนเอง (Self-Confidence) ความหมายของความเชอมนในตนเอง

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 (2525) ไดใหความหมายของค าวามนใจ หมายถง แนใจ เชอใจ สวนพจนานกรมองกฤษ – ไทย (วทย เทยงบรณธรรม. 2541) ค าวามนใจตรงกบค าภาษาองกฤษวา Confident ซงแปลวา ไววางใจ มนใจ กลา กลาเกนไป นอกจากนนยงมอกหลายทานไดใหความหมายในลกษณะตางๆ กน คอ นฤพนธ วงศจตรภทร (2537) ไดใหความหมายของความมนใจในตนเอง คอ ความรสกวาตนเองจะประสบความส าเรจหรอจะสามารถทจะแสดงความสามารถไดอยางเตมทเปนปจจยทส าคญอยางหนงทจะท าใหนกกฬาประสบความส าเรจ เรามกพบวานกกฬาทมความสามารถในระดบสง จะมความมนใจในการแขงขนกฬาสงกวานกกฬาทมความสามารถในระดบทต ากวา ดงนน ผ ฝกสอนจงควรใหความส าคญตอการสรางความเชอมนในตวเองใหแกนกกฬา อมรรตน ศรพงษ (2540) กลาววา ความมนใจในตนเอง หมายถง ความแนใจในตนเองและแนใจในสมรรถภาพของตน ความเชอมน รวมถงการรแกใจตนวาตนเปนทพงแหงตนและพงพาจากแหลงภายนอกในสวนทจ าเปน การรบรในลกษณะนเปนการตระหนกถงความสามารถของตนเอง ตลอดจนตระหนกวากระบวนการเหลานมขอจ ากด บคคลทมความเชอมนจะเขาใจขอจ ากดของตนเองและรสกสะดวกใจในการแสดงความเชอ การตดสนใจ และประพฤตปฏบตอยางสามารถ โดยสรปความมนใจหรอความเชอมนในตนเองน กเปนความแนใจในตนเองทจะสามารถปฏบตภารกจในส าเรจลงไปไดแนนอนในทางกฬาแลว เมอถงเวลาทจะท าการแขงขน ถานกกฬามความมนใจในตนเองกจะท าใหการแขงขนครงนนประสบความส าเรจ แตถานกกฬาขาดความมนใจในตนเอง การไปสชยชนะกจะล าบากมากขน ดงท อนนต อตช (2536) กลาววา ความส าเรจของนกกฬา นอกจากนกกฬาจะมความสามารถทางกายด ทกษะด สภาพจตใจของนกกฬาจะตองดดวย กลาวคอ การฝกซอมของนกกฬานนถงจะดเพยงไรกตาม เมอถงเวลาแขงขนสภาพจตใจอาจจะไมพรอมหรอขาดความเชอมน ท าใหทกษะทฝกซอมมานนน าไปใชไมไดเตมท ความตกใจ ความกลว ความประหมากเปนสงหนงทท าใหนกกฬาแสดงความสามารถออกมาไมเตมท ในเรองนสอดคลองกบเจรญ กระบวนรตน (2525) กลาววา ทางทดควรสรางความเชอมน ใหเกดขนกบนกกฬามากกวาทใหความมนใจในตวนกกฬาจนเปนเหตใหนกกฬาเกดความวตกกงวลตอผลการแขงขนทจะเกดขน

14

ทฤษฎของความมนใจในตนเอง

นฤพนธ วงศจตรภทร (2537) ไดน าเสนอทฤษฎทเกยวของกบเรองความมนใจในตนเองไว 2 ประการ คอ 1. ทฤษฎความมนใจเฉพาะอยาง (Self-efficacy) สบสาย บญวรบตร (2541) ใหความหมายของความมนใจเฉพาะอยางเปนสวนหนงของความมนใจในตนเอง และยงนบวาเปนสวนหนงของแรงจงใจเชงปญญา (Cognitive Motivation) คอ เปนตวชกน าพฤตกรรมใหเกดขน หรออาจพดไดวา ความมนใจเฉพาะอยางเปนแรงจงใจในการกระท าสงนน นฤพนธ วงศจตรภทร (2537) กลาววา ความมนใจเฉพาะอยาง หมายถง ความเชอมนของบคคลวาตนเองมความสามารถทจะท ากจกรรมนนไดส าเรจ ณ เวลานน ความมนใจเฉพาะอยางสามารถเปลยนแปลงไดตลอดเวลา ความมนใจเฉพาะอยางนจงเปนสงทผ ฝกสอนสามารถสรางขนใหนกกฬาได เพราะวาจะสงผลไปถงความมนใจในตนเอง ระดบของแรงจงใจ และความสามารถในการแขงขนกฬาดวย แตอยางไรกตาม วธการสรางความมนใจเฉพาะอยางใหเกดขนกบนกกฬานน สบสาย บญวรบตร (2541) ไดเสนอวธการเสรมสรางการรบรวาตนมความมนใจเฉพาะอยางใหกบนกกฬา ไดดงน 1) การรบรวาประสบความส าเรจ (Perceive Success) ผ ฝกสอนควรเนนทความพยายามเพอใหบรรลตามจดมงหมายทตงไว และควรเปนจดมงหมายทยากขน 2) การใชค าพดกระตน (Verbal Persuasion) เปนสงทผ ฝกสอนควรกระท า เพราะวาเปนการใหก าลงใจและเปนแรงเสรมทดแกนกกฬา 3) การใหสงเกตและเรยนแบบจากแมแบบ (Vicarious Experience) การใชแมแบบจะท าใหนกกฬามการเปรยบเทยบ มความพยายามมากขนทงในขณะฝกซอมและแขงขน 4) การกระตนทางอารมณ (Emotional Arousal) เพอใหนกกฬาแสดงความสามารถไดสงสด ผ ฝกสอนควรมการกระตนทางอารมณ สรางความคด สรางความหมาย และสรางก าลงใจใหอยในระดบทเหมาะสม เพราะถาหากมแรงกระตนทสงหรอต าเกนไปกจะมผลเสยตอนกกฬา คอ ถานกกฬามแรงกระตนต าเกนไปจะท าใหนกกฬาเกดความเบอหนาย ขาดความมงมนหรอถามแรงกระตนใหสงเกนไปจะท าใหนกกฬาเกดความเครยด 2. ความรสกทดตอตนเอง (Self - Esteem) เปนการสรางความมนใจไดวธหนง ซงท าใหรสกวาตนเองกมความส าคญ เกดจากปจจยทส าคญ 2 ประการ คอ 2.1 ปจจยภายใน ไดแก การมองวาตนมความสามารถท าไดส าเรจตามเปาหมายทวางไว

15

2.2 ปจจยภายนอกเปนปจจยทมาจากการยอมรบตวเราจากบคคลอน ดงศกษาจากรปภาพท 6 ของ นฤพนธ วงศจตรภทร (2537) ดงน

ความรสกวาตนเองมความสามารถ

อารมณ ความรสกทดตอตนเอง อารมณ ก าลงใจ การแสดงออก

(แรงจงใจ) (การเลนและแขงขน)

การประเมนผลจากคนอน

ภาพประกอบ 1 แสดงความรสกทดตอตนเอง

ดงนน ถานกกฬามความรสกทดตอตนเองกจะสงผลท าใหมความตงใจ มนใจ เชอมน จงปฏบตภารกจไดด ประสบความส าเรจอยางแนนอน

สรปไดวา ความมนใจในตนเองจะเปนสงทท าใหนกกฬาความมานะ ตงใจ มแรงจงใจ ซงภาพโดยรวมแลวกคอนกกฬามความคดวาตนเองมศกยภาพเหนอกวาผ เขาแขงขน แตในทางตรงกนขาม ถานกกฬาขาดความเชอมนหรอความเชอมนลดลง ทงนอาจจะสบเนองมาจากความกลว ความตนเตน หรอเกดความยอทอคดวาตองเผชญกบทมทแขงแกรงกวา ประสทธภาพของการแขงขนครงนนกจะลดลงทนท ดงนนผ ฝกสอนจะตองเตรยมสภาพจตใจของนกกฬาใหถงพรอมดวยความมนใจ

1.4.2 การควบคมพลงงานเชงลบ (Negative Energy Control)

การควบคมพลงงานเชงลบนเปนความรสกกงวลทเกดขนจากการคาดการณลวงหนาวา จะผดหวง ลมเหลวหรอเปนอนตราย การรสกวาตนเองมความไมปกตดานการคด ความกลวความคาดหวงในความส าเรจต า ความไมแนใจในผลการแสดงออกและความรสกผดปกตทางกาย จะท าใหนกกฬาเกดความวตกกงวลใจ (สมบรณ ลขตยงวรา. 2543) พลงงานเชงลบกเปนสงทท าใหนกกฬาเกดความตกต า เชน ความกลว ตนเตน ความเครยดเกดความขดแยงภายในใจ เปนตน ซงสงตางๆ เหลานจะสงผลท าใหนกกฬาเกดความวตกกงวลและถานกกฬามความวตกกงวลสง จะท าใหไมสามารถควบคมพฤตกรรมของตนเองไดเปนสาเหตท าใหการแสดงความวตกกงวล และถานกกฬามความวตกกงวลสงจะท าใหไมสามารถควบคมพฤตกรรมของตนเองไดเปนสาเหตท าใหการแสดงความสามารถต ากวามาตรฐาน ดงนนนกกฬาจงตองร กศโลบายควบคมความวตกกงวลใหอยในรบทเหมาะสม

16

ความกลว (Fear) เปนความรสกหวาดเพราะคาดวาจะประสบภย ซงเปนอารมณในกลมพนฐานทเกดกบมนษยมาตงแตเยาววย เชน กลวเสยงดง กลวความมด กลวความเจบปวด เปนตน อารมณเหลานเปนอารมณในกลมทมนษยไมพงปรารถนา แตอยางไรกตามความกลวตางๆ เหลานเปนความกลวทเจาตวเองรและทราบสาเหต ดงนน ถาเราพยายามแกปญหาทสาเหตกจะท าใหความกลวคอยๆ ลดลงไปได ความโกรธ (Anger) เปนอารมณเกดจากถกขดขวาง ไมท าใหกระท าในสงทตนปรารถนา ท าใหขนเคองใจและไมพอใจอยางรนแรง และเมอเกดกบผใดแลวจะสงผลตออารมณทงทางดานรางกายและจตใจ ท าใหครองสตไมได การแสดงออกจงเปนลกษณะความกาวราวทงทางวาจาและการกระท า

ความกาวราว (Aggression) เปนมารยาททางกายและวาจาทไมเรยบรอย หรอเปนการเขาหาอยางมงมน โดยตงใจทจะท ารายหรอท าอนตราย แตในสถานการณทางการกฬาแลว ความกาวราวจะหมายถงพฤตกรรมทบคคลใชในการเลนกฬาโดยไมมเจตนาทจะท าราย ใชก าลงหรอความพยายามทใหบรรลวตถประสงค นนแสดงวา ความกาวราวจะมทงดและไมด ตวนกกฬาเทานนทจะร ในการเลนกฬาแตละครงเราตงใจ หรอไมตงใจทจะแสดงพฤตกรรมตางๆ ออกมา ถาเปนพฤตกรรมทตงใจจะเลนนอกกฎกตกากจะท าใหขาดสมาธ ซงจะสงผลตอความส าเรจของทมอยางแนนอน ส าหรบวธลดความกาวราวนนสปราณ ขวญบญจนทร (2541) ไดสรปถงการลดความกาวราวของนกกฬา สามารถแบงออกได 2 ประเภทใหญๆ คอ 1. การลดความกาวราวในหมนกกฬา (Curtailing Aggression in Athletes) ยทธวธทจะชวยลดความกาวราวในหมนกกฬามนกจตวทยาหลายทาน เชน เดอ เบเนทเดท (De Benedette) เลอเฟอแวร (Lefevere) ลท (Leith) และเบเดเมยร (Bredemier) ไดกลาวไวพอสรปไดดงตอไปน 1.1 นกกฬาระดบเยาวชนควรไดรบการปลกฝงและสงเกตรปแบบของนกกฬาทมความประพฤตดไมกาวราว 1.2 นกกฬาทมความกาวราวควรไดรบการลงโทษ 1.3 ผ ฝกสอนควรตรวจสอบหรอพกการเลนนกกฬาทมความกาวราว 1.4 ควรใชสงเราภายนอกกระตนใหนกกฬาลดความกาวราวลงไป 1.5 ผ ฝกสอนและกรรมการผตดสนควรสนบสนนใหนกกฬาไดรบการฝกอบรมในเรองความกาวราว และความรนแรง 1.6 นกกฬาควรไดรบแรงเสรมทางบวกถาสามารถควบคมอารมณรอนและความกาวราวได 1.7 นกกฬาควรไดรบการฝกฝนวธลดความกาวราวอยเปนประจ า

17

2. การลดความกาวราวในหมผชม (Curtailing Aggression By Spectators) ยทธวธการลดความกาวราวในหมผชมกฬาประเภทตางๆ มดงตอไปน

2.1 จ ากดการขาย หรอจ าหนายจายแจกเครองดมประเภทแอลกอฮอลในสนามแขงขนกฬา 2.2 โฆษณาเกมการแขงขนกฬาไปในเชงความสมพนธฉนทมตรสหายหรอครอบครว 2.3 ผ สอขาวควรเสนอขาวสนบสนนการแขงขนกฬาทสภาพแทนการเลนทรนแรงกาวราว ซงจะท าใหเกมการแขงขนกฬาเปนสงทนาดและนาตดตามยงขน 2.4 ผ สอขาวไมควรน าเสนอขาวในท านองความเกลยดชง หรอความแตกราวของทงสองทมกอนการแขงขนจะเรมขน 2.5 ผ ฝกสอน ผจดการทม และผ ทมสวนเกยวของควรสนบสนนใหนกกฬาของทงสองทพบปะพดคยกนกอนวนแขงขน 2.6 เมอนกกฬา ผ ฝกสอน และผชมแสดงความกาวราวออกมาควรไดรบการวากลาวตกเตอนหรอลงโทษ

โดยสรป พฤตกรรมการกาวราวนควรจะตองชวยกนก าจดหรอควบคมใหมนอยลง ทงนเพอใหสถานการณในการแขงขนกฬาเปนไปดวยความสนกสนานทางดานความสามารถทางทกษะลดลงและจะเพมความรนแรงมากขน ความเครยด (Stress) คอ การตอบสนองของรางกายตอสงเราหรอความจ าเปนของสถานการณทเกดขนกบบคคล ความเครยดท าใหเกดความวตกกงวลและท าใหความสามารถของนกกฬาลดลง (สปราณ ขวญบญจนทร. 2541) ไดใหความหมายของความเครยดวา เปนภาวะของจตใจทตนตวเตรยมพรอมจะเผชญกบสถานการณหรอความกดดนอยางใดอยางหนงไมพงประสงค ซงกดดนนนจะเปนสถานการณเกนความสามารถของตนเองในการแกไขหรอขจดปญหาใหหมดสนไปได นอกจากน อมรรตน ศรพงษ (2540) ไดกลาววา บคคลเมอจะอธบายถงความเครยด มกใชค าวา ความวตกกงวลหรอความรสกมาสมอยในใจอยางทวมทนหรอภาวะอนตรายหรอความเจบปวย การขจดความเครยดทางรางกายทแพรหลายมากทสด คอ การผอนคลายดานรางกายเปนการผอนคลายกลามเนอตางๆ สามารถท าไดหลายวธ เชน การผอนคลายโดยการหายใจ การท าสมาธ การใชจนตนาการ การผอนคลายกลามเนอแบบกาวหนา เปนตน โดยมหลกการปฏบตดงน (สพตร สมาหโต. 2531) 1. เลอกเทคนคทเหมาะกบตนเองใหมากทสดเพยงเทคนคเดยว 2. ฝกปฏบตเทคนคนนๆ จนเกดเปนนสย และปฏบตตนเปนอตโนมต 3. เมอคนพบเทคนคทเหมาะกบตนเองแลวใหปฏบตไปใหนานทสดเทาทจะนานได 4. หากตองการจะทดลองเทคนคอนๆ เพมเตมกใหปฏบตได (เพอการเปรยบเทยบ)

18

5. การฝกควรจะเรมฝกจากเทคนคงายๆ 6. ผ ฝกสอนจะตองอธบายใหนกกฬาเขาใจวามเทคนคอยหลายเทคนคทจะฝกได 7. เทคนคแตละเทคนคยอมจะเหมาะสมกบบคคลแตกตางกนออกไป 8. หากฝกไปแลวไมเกดผล กอยาคดวา เราประสบความลมเหลว ควรคนหาเทคนคใหมท เหมาะสมกบตนเอง ความเครยดทางจตใจ (Cognitive Anxiety) คอ ความรสกของจตใจทนกกฬาตองเผชญหนามากกวาความเครยดทางกายภาพ ถานกกฬาเปนความเครยดทางจตใจสงจะท าใหความเชอมนต าลง แตในทางตรงกนขามถานกกฬามความเครยดทางจตใจต า ความเชอมนของนกกฬากจะสงขน ดงนน สงทจะชวยใหนกกฬามความเครยดทางจตใจใหนอยลงกคอ การควบคมพลงงานเชงลบใหได กลาวคอ พยายามใหนกกฬาคดในแงบวกหรอในสงทดๆ การพดใหก าลงใจกบตนเองไมควรคดวาตนเองจะแพหรอเขาเปนทมทแขงแกรงกวาเขา และศลปชย สวรรณธาดา (2532) กลาวในเรองของการพดกบตนเองและการคดกบตนเองในสถานการณกฬาวา การพดกบตนเองเปนสงส าคญทจะชวยใหนกกฬาเกดความเชอมนในตวเอง กอนการแขงขนหรอแสดงทกษะจะชวยพฒนาความรสกทจะควบคมสถานการณ ซงเปนสวนส าคญตอผลการแขงขน เทคนคการผอนคลายทางจตทนยมมการฝกไดดงน (สปราณ ขวญบญจนทร. 2541) 1. การหยดคด (Thought Stopping) เปนเทคนคทใชในการเปลยนแปลงความคดของตนเองเพอผอนคลายความเครยดทเกดขน โดยการหยดคดในแงลบ 2. การพดกบตนเอง (Self Talk) เปนการคาดหวงในสงทจะเกดขน ซงการคาดหวงอาจจะตรงกบความเปนจรงหรอไมจรงกได การพดกบตนเองนนอาจจะพดในใจหรอออกเสยงกไดเพอชวยใหนกกฬามความมนใจมากยงขน 3. การใชค าพดทมพลง (Pep Talk) เปนการใชค าพดทสรางความฮกเหมใหนกกฬามก าลงใจทจะตอสถงแมวาคแขงขนจะมฝมอเหนอกวา 4. ความคดทมเหตผล (Rational Thought) เปนการใชความคดทเปนเหตและผล ซงจะชวยลดความคดในแงลบได 5. การพดในสงทด (Smart Talk) เปนค าพดทสรางสรรคจตใจใหกบนกกฬาทกคนซงผฝกสอนและนกกฬารวมทม ควรใชค าพดแบบนเพอใหนกกฬาเกดก าลงใจทจะแขงขนตอไป 6. ความคดในแงบวก (Positive Thinking) เปนเทคนคทสามารถหยดยงความคดในแงลบได

19

ส าหรบปจจยและหลกการฝกการจดความเครยดนนมดงน ปจจยทมผลตอระดบของความเครยดน สพตร สมาหโต (2531) ไดกลาวไดไววา ระดบของความเครยดจะมากนอยขนอยกบองคประกอบดงน 1. ความรนแรงของความกดดน หรอสถานการณทเกดขน เชน การสญเสยทรายแรง 2. บคลกภาพของแตละคน เชน ผ ทรจกควบคมอารมณของตนเอง มนใจในตนเอง กลาไดกลาเสย รจกมองการณไกล ยดหยนได มอารมณขน จะมความเครยดไมมาก 3. ประสบการณในการเผชญปญหาและความสามารถในการแกไขปญหา 4. การประเมนความส าคญของปญหา ถงแมจะรนแรงแตคดวามความส าคญตอตนเองนอย หรอเปนผ ทมเจตคตในการมองปญหาวาเปนสงทาทายความสามารถ พวกนจะมระดบความเครยดไมสง 5. ความชวยเหลอจากภายนอก หากรสกวาถงแมจะมภยกจะไดรบความชวยเหลอ ความเครยดถงจะมแตกไมมาก ในสวนของหลกการฝกกบการจดความเครยดนน พอสรปไดดงน 1. ตองค านงถงพนฐานลกษณะนสยของแตละคน 2. นกกฬาตองมความเชอมนในวธการฝก ทงนเพราะวา เมอนกกฬามความเชอมนกจะตองเกดความตงใจพรอมทจะรบสงใหมๆ ทดขน 3. ก าหนดระยะเวลาในการฝกประมาณ 20-30 นาท กอนหรอหลงการฝกซอมในแตละวน และเทคนคการผอนคลายตางๆ ควรใชเวลาการฝกไมเกน 3 เดอน 4. รปแบบการฝกควรจะเปนจากงายๆ ไปสยากๆ หรอจากสถานการณปกตไปจนถงสถานการณทซบซอน หรอเปนจรง จากการศกษาทผานมาพอสรปไดวา อารมณตางๆ เหลานเองเปนสาเหตท าใหเกดความวตกกงวล ซงนบวาเปนปจจยทส าคญตอสภาพจตใจของนกกฬา ซงตรงกบ กรกอรและแลกลน(นยนา บพวงษ. 2538 อางองจาก Gregory; & Laglin. 1992 ) กลาววา ในปจจบนเปนทยอมรบอยางกวางขวางวาความวตกกงวลมบทบาททส าคญตอการแสดงความสามารถทางกฬา ฉะนน จงขอเสนอความวตกกงวลเพอเปนแนวทางในการศกษา มรายละเอยดดงตอไปน ความวตกกงวล (Anxiety) นน มาจากรากศพท 2 แหง คอ จากภาษากรกวา “to press tight” หรอ “to stangle” หมายถง กดใหแนน รดใหแนน แตถามาจากภาษาลาตนวา “anxtous” หมายถง ความคบแคนหรอบบรด

20

ฮลการด (Hillgard. 1962) ไดกลาววา ความวตกกงวลเปนสภาพคลายกบความกลว และมความสมพนธกบความกลวอยางใกลชด นอกจากนยงมความส าคญในดานการจงใจ ทงนเนองจากความวตกกงวลเปนสภาพทบคคลรสกกระวนกระวายใจ เปนความกลวซงตางจากความกลวธรรมดา กลาวคอ ความกลวธรรมดานนมวตถหรอสงทท าใหกลวปรากฏเปนรปรางใหเหน ดงนน จงอาจพดไดวา ความวตกกงวลเปนความกลวทเลอนรางไมแจมชด แตคลายกบความกลวในแงทวา เปนสภาพทท าใหบคคลรสกไมสบายใจ เกดความตงเครยด สภาพเหลานบคคลตองการหลกหน นอกจากนอาจถอไดวาความวตกกงวลเปนแรงขบอยางหนงดวย ซงสอดคลองกบทชารเวอร ฟอนเนอร (อดม พมพา. 2526 อางองจาก Forner.) ใหนยามความหมายของความกงวลวา ความวตกกงวลเปนลกษณะควบคกบความกลวในแงอารมณแบบชววทยา กลาวคอ ความกลวเปนการตอบสนองของสงทมชวตตออนตรายทมอยจรงภายนอก แตความวตกกงวลเปนการตอบสนองตออนตรายทมอยภายใน เชน แรงกระตนทไมสบอารมณแรงกระตนหรออาการทกาวราว เพอแกปญหาความคบของใจภายในทท าทาจะปรากฏในความรสกส านกจนกระทงเกดแรงกระตนภายในใหมการโตตอบจรงๆ ฟรอยด (Freud. 1978) ไดใหความหมายของความวตกกงวลไววา ความวตกกงวลเปนภาวะหนงของอารมณ ทเกดจากกระบวนการของจตใตส านกซงเปนความรสกขดแยงภายในจตใจ ระหวางการตอบสนอง ความตองการของตนเองหรอมโนคตทมตอตนเอง (Ego) กบสภาพความตองการโดยธรรมชาต (ld) สมบต กาญจนกจ และสมหญง จนทรไทย (2542) สรปไดวา ความวตกกงวล เปนสภาพการณทางอารมณอนไมพงปรารถนาของบคคลทรสกหวาดหวน ไมสบายใจ ลมเหลว หรอเปนผลจากการคาดเหตการณลวงหนาตอเหตการณหรอสถานการณทจะเกดขน สรปไดวา ความวตกกงวลเปนสภาพทางอารมณทมความรสกหวาดหวนกงวลใจอยวาจะมเหตการณอนไมพงปรารถนาจะเกดขนกบตนเอง สปลเบอรเกอร (Spielberger. 1972) ไดแบงลกษณะความวตกกงวลเปน 2 ประเภท คอ 1. ความวตกกงวลทเปนคณลกษณะเฉพาะตว (Trait Anxiety) หรอ (A-Trait) คอ ความวตกกงวลทเปนลกษณะประจ าตวของแตละบคคล เปนลกษณะทคอนขางจะคงทไมปรากฏออกมาในลกษณะของพฤตกรรมโดยตรง แตจะเปนตวเสรมหรอตวประกอบของความวตกกงวลเฉพาะสถานการณ (A-State) 2. ความวตกกงวลทมลกษณะเฉพาะสถานการณ (State - Anxiety) หรอ (A-State) คอ ความวตกกงวลซงเกดขนในเวลาเฉพาะ หรอสงใดสงหนงทจะท าใหเกดความไมพงพอใจหรอเกดอนตรายมากระตนและแสดงพฤตกรรมโตตอบทสามารถสงเกตเหนไดในระยะเวลาชวงทถกกระตนนนเปนภาวะทบคคลรสกตงเครยด หวาดหวน กระวนกระวาย ระบบการท างานของประสาทอตโนมต

21

ตนตวสง ซงความรนแรงและระยะเวลาทเกดจะแตกตางกนไปในแตละบคคลซงสวนหนงขนอยกบลกษณะเฉพาะตวและประสบการณในอดตของแตละบคคล

เดวดสนและซะวาท (สพตร สมาหโต. 2543 อางองจาก Davidson & Schwarty. 1976) ไดแบงความวตกกงวลออกเปน 2 ประเภท คอ ความวตกกงวลทเกดจากความคดและความคาดการณทเกยวกบตนเองในทางลบ (Cognitive Anxiety ) และความวตกกงวลทเกดขน เนองมาจากการรบรเกยวกบสภาพรางกายของตนเอง ซงจะมผลตอการแสดงพฤตกรรมทตนเองไมพงประสงค ความวตกกงวลชนดนจะกอใหเกดความรสกทไมดจะเปนสาเหตทท าใหตนเตน ตกใจและเครยด (Somatic Anxiety) สรปไดวา ความวตกกงวลทง 2 ลกษณะนน จะมผลตอตวนกกฬาเปนอยางมาก ซงหากนกกฬาไมสามารถควบคมพฤตกรรมของตนเองไดกเปนสาเหตใหการแสดงความสามารถออกมาในเกณฑทต ากวามาตรฐานทคาดหวงไว ดงนน นกกฬาและผ ฝกสอนควรมวธการควบคมความวตกกงวลใหไดดงทสพตร สมาหโต (2543) กลาววา ในการลดระดบความวตกกงวล นกกฬาจะไดเลอกใชเทคนคและทกษะทเหมาะสมกบประเภทของวตกกงวลนน เชน หากนกกฬามความวตกกงวลทางดานความคด (Cognitive Anxiety) กควรจะไดใชเทคนคการลดความวตกกงวลเกยวกบสภาพทางกาย (Somatic Anxiety) กควรจะไดเลอกใชเทคนคการลดความวตกกงวลโดยใชเทคนคการผอนคลายรางกาย (Physical Relaxation) วธดงกลาวนเปนทรจกกนดในชอวา “Matching Hypothesis” สมหญง จนทรไทย (2538) ไดเสนอแนะวธลดความวตกกงวลไวดงน 1. วธแบบงายๆ (Simple Method) ไดแก วธการทางรางกาย และวธทางจตใจ 2. วธการผอนคลายกลามเนอ (Relaxation) 3. วธการฝกสมาธ (Meditation Method) สปราณ ขวญบญจนทร (2539) กลาววา การสงเกตลกษณะอาการตางๆ ของความวตกกงวลสามารถสงเกตไดจากอาการทางกาย จตใจ และลกษณะทางพฤตกรรมทแสดงออก ดงน อาการทางรางกายทเกดขนจากความวตกกงวล ไดแก ระดบอตราการเตนของหวใจเพมขน ความดนโลหตเพมขน เหงอออกมากกวาปกต ความถของคลนสมองเพมขน อตราการไหลเวยนโลหตเพมขน จ านวนเลอดทมาเลยงผวหนงลดลง เกดการตงตวของกลามเนอมากกวาปกต อตราการใชออกซเจนเพมขน ระดบน าตาลในเลอดเพมขน ปากแหง ปสสาวะบอย และการหลงสารอะดรนาลน (Adrenalin) เพมขน อาการทางจตใจทเกดขนจากความวตกกงวล ไดแก คดมาก รสกไมสบายใจ ไมสามารถตดสนใจไดดงปกต สบสนวนวาย ขาดสมาธ ไมสามารถตงใจจดจอกบเปาหมาย ไมสามารถควบคมตนเองไดตามปกต และความสนใจลดลง

22

ลกษณะอาการทางพฤตกรรมทแสดงออกถงความวตกกงวล ไดแก พดเรวกวาเดม กดเลบ เคาะเทา บดกลามเนอ หาวบอย กระพรบตาบอย มอาการสน และเสยงไมเหมอนเดม สรปไดวาความวตกกงวลในการแขงขนกฬาจะเกดการเปลยนแปลงทงรางกายและจตใจ ซงจะมผลท าใหนกกฬาไมสามารถควบคมการเลนของตนเอง การเลนจงผดพลาดบอยๆ เมอเกดบอยครงขนความเชอมนในตนเองจะลดลงอยางแนนอน ซงสอดคลองกบโจนท สวายและคาร(นยนา บพวงษ. 2538 อางองจาก Jones; Swain; & Cale. 1980) กลาววา ความวตกกงวลทางจต ความวตกกงวลทางกาย และความเชอมนในตนเองมความสมพนธกน

1.4.3 การควบคมสมาธ (Attention Control) ค าวาสมาธนบางครงกเรยกวา ความตงใจในการกฬา การมสมาธหรอการรวบรวมความตงใจ คอการทมความตงใจตอสงทก าลงกระท าอยในสถานการณ การกฬามหลายสงหลายอยางทเกดขน เชน การเลนของคตอส การรบรความสามารถของคตอส การคดถงการเลนทผอนมาและทก าลงจะเกดขน การคาดหวงของตนเองและผด เหลานจะแบงความตงใจของนกกฬา ดงนน การทมสมาธตอสงทก าลงกระท าอยจงมความส าคญตอการแสดงความสามารถของนกกฬา (สมบต กาญจนกจ และสมหญง จนทรไทย. 2542) กลาวคอ กฬายมนาสตกลลานนเปนกฬาหนงทตองใชสมาธสงในการแสดงทกษะตางๆ เชน ใชทกษะการหมนตวบนปลายเทา (Pivot) การทรงตว (Balance) รวมทงการควบคมอปกรณใหเคลอนไหวในลกษณะตางๆ การฝกสมาธจะชวยใหนกเรยนมสมาธจดจ าตอสงทท าอยมากขน สามารถจดจ าและเรยนรทกษะตางๆ ไดอยางรวดเรว นอกจากนอดร รตนภกด (2526) กลาวถง ความคดของนเดฟเฟอร (Nideffer) ทบอกวาตองสอนและฝกหดใหมประสทธภาพ ทงนกพลศกษาและโคชตองทราบถงความตงใจในแตละกฬา เพอใหเขาเลอกความตงใจทเหมาะสมกบชนดของกฬานนๆ ดงนน ในเรองของสมาธหรอความตงใจนจงเปนสงส าคญททงนกกฬาและโคชจะตองร เขาใจ และสามารถน าไปปฏบตไดจงจะชวยใหประสบความส าเรจ พระราชวรสงวรญาณ (พธ ฐานโย. 2536) ทรงอธบายความหมายของสมาธไววา เปนความตงใจมนอยในเรองทตงใจไวเพยงเรองเดยว ไมใหใจคดฟ งซานออกไปนอกจากเรองทตองการใหใจตงมน ในกจการทจะท าทกอยาง ไมวาจะเปนการจะเปนการศกษาเลาเรยนหรอวาการงานอยางใดอยางหนง พระเทพเวท (ประยทธ ปยตโต. 2534) ไดใหความหมายของสมาธไววา ความตงมนของจตหรอภาวะจตทแนวแนตอสงทก าหนด ค าจ ากดความสมาธทพบเสมอ คอ จตตสเสกคคตา หรอเรยกสนๆ วา เอกคคตา ซงแปลวา ภาวะทจตมอารมณเปนหนง คอ การทจตก าหนดแนวแนอยกบสงใดสงหนงไมฟ งซาน

23

ศลปชย สวรรณธาดา (2534) กลาววาการมสมาธหรอการรวมความตงใจ คอ การทมความตงใจตอสงทกระท าอยในสถานการณกฬามหลายสงหลายอยางทเกดขน เชน การเลนของคตอส การรบรความสามารถของคตอส การคดถงการเลนทผานมาและทก าลงจะเกดขน การคาดหวงของตนเองและผดเหลานจะแบงความตงใจของนกกฬา ดงนน การทมสมาธตอสงทก าลงกระท าอยจงมความส าคญตอการแสดงความสามารถของนกกฬา สรปไดวา สมาธหรอความตงใจนกคอ การตงมนจตใจแนวแนไปทจดใดจดหนงเพอใหเกดปญญาเหนแจงในสงนน ซงนนกคอการมประสทธภาพนนเอง

ความส าคญของสมาธ ส าหรบในเรองของประโยชนของสมาธนน พระราชวรสงวรญาณ (พธ ฐานโย. 2536) กลาวถงความส าคญของสมาธวา สมาธเปนขอทพงปฏบตอยางยง เพราะสมาธจ าเปนตองมในการกระท าทกอยางไมวาจะเปนทางดานการด าเนนชวตทวไป หรอการปฏบตธรรม ในการศกษาเลาเรยน จะอานหนงสอ จะเขยนหนงสอ จะฟงบรรยายของครอาจารย กตองใชสมาธในการอาน การเขยน และการฟง ดงทเรยกวา ตงใจเขยนและตงใจฟง ในการท างานทกอยางกเหมอนกนไมวาจะท างานทางกาย ทางวาจา แมใจทคดอานการงานตางๆ กตองมสมาธอยในการงานทท านนจงจะส าเรจได ใจทไมไดหดท าสมาธ ท าใหไมสามารถท างานไดดเพราะจตใจกระสบกระสายไปดวยอ านาจของอารมณทมความรก ความชง ความหลง นนเอง วธทท าสมาธสงบใจจากอารมณรก โกรธ หลง ไดกจะตองเปลยนอารมณทไมรก ไมโกรธ ไมหลงแลว เรยกวา จตอยในอารมณสงบ เปนสมาธ พระพทธเจาจงไดตรสชใหเหนวา อารมณเชนไร ควรจะหดใจใหตงไวในเวลาไหน เมอเปนเชนนน การทหดไวกจะท าใหรสทางทจะก าหนดใจของตนเองได นอกจากน พระราชวรสงวราญาณ ไดกลาวถงความส าคญของสมาธวา สมาธเปนสงทจ าเปนส าหรบมนษย เพราะชวตมนษยเปนไปดวยก าลงของสมาธ คอความมนใจ การศกษากด การงานทกสงทกอยางกด ถาเราไมมความมนใจหรอไมมความตงใจมน เราจะกลายเปนคนจบจด ท าอะไรไมจรงจง เมอเปนเชนน เรากจะประสบแตความลมเหลว เฉก ธนะสร (2538)ไดกลาวถงประโยชนของการฝกปฏบตสมาธได 7 ประการ คอ 1. ประโยชนของสมาธในการสรบ และเสรมใหเกดความกลาหาญ 2. ประโยชนของสมาธในการประกอบกจการงานและการด ารงชวต 3. ประโยชนของสมาธในการศกษาเลาเรยนความประพฤตและเขาใจตนเอง 4. ประโยชนของสมาธในการกฬา 5. ประโยชนของสมาธในการศกษาโรคใหแกตนเอง 6. ประโยชนของสมาธในการรกษาโรคใหแกผ อน 7. ประโยชนของสมาธในการเปลยนวถชวตใหม

24

สรปไดวา สมาธหรอความตงใจนนมความส าคญตอการด าเนนชวตของมนษยเรามาก ในฐานะทเปนสงทคอยจะชวยเหลอใหการท างาน และการปฏบตในหนาททงหลายส าเรจได เปนสภาวะจตใจทสงบ มพลง มความเขมแขงและประสทธภาพในการท างาน

ประเภทของสมาธ

อดร รตนภกด (2543) กลาวถง การศกษาของนเดฟเฟอ (Nideffer) แบงความตงใจออกเปน 2 ประการ ไดแก ความกวางไกล (Width) และความคลอยกน (Direction) บนลอ รตนจรสโรจน (2538) กลาววา ในสถานการณกฬาอาจจ าแนกชนดความตงใจออกไดเปน 3 ประเภทไดแก ความตงใจชนดแคบ และความตงใจชนดกวาง ความตงใจภายในและความตงใจภายนอก และความตงใจสมพนธกบตนเองและความตงใจทแยกจากตน 1. ขณกสมาธ สมาธชวขณะ (Momentary Concentration) เปนสมาธขนตน ซงคนสามญทวไปสามารถน ามาใชประโยชนในการปฏบตหนาทการงานในชวตประจ าวนใหไดผลดและจะใชเปนจดตงตนในการเจรญวปสสนากได 2. อปจารสมาธ สมาธเฉยดๆ หรอจวนจะแนวแน (Access Concentration) เปนสมาธขนระงบนวรณได กอนทจะเขาสภาวะแหงฌานทงหลายถอวาเปนผลส าเรจทตองการของการเจรญสมาธ 3. อปปนาสมาธ สมาธทแนวแนหรอสมาธทแนบสนท (Attainment Concentration) เปนสมาธระดบสงสด ซงมในญาณทงหลายถอวาเปนผลส าเรจทตองการเจรญสมาธ

สาเหตของการขาดสมาธ ดวยสาเหตทสมาธหรอความตงใจเปนสงทชวยใหนกกฬาประสบชยชนะ แตในบางครงจะพบวามนกกฬาอยเปนจ านวนไมนอยทขาดสมาธ ซงในเรองน สมบต กาญจนกจ และสมหญง จนทรไทย. 2542) ไดเสนอสาเหตของการขาดสมาธม 2 ประการ คอ 1. องคประกอบภายนอก ไดแก คตอส เสยงเชยรและเสยงโหจากผชม สาเหตนจะมผลอยางมากโดยเฉพาะกบนกกฬาใหม ดงนน ผ ฝกสอนจงควรใหนกกฬาฝกการรวบรวมสมาธกอนการแขงขนอยางเปนระบบ ซงสามารถกระท าไดดงน 1.1 ท าการฝกซอมจากการแขงขนจรง ไดแก ผ ฝกสอนควรแนะน านกกฬาใหมการส ารวจตนเองและรบรการสรางสมาธในสถานการณจรง เพอใหนกกฬาเกดประสบการณตรง มความเคยชนและสามารถจดการกบสงรบกวนจากภายในและภายนอกได 1.2 การจ าลองการแขงขน เพอใหนกกฬาเกดความคนเคยตอสงเราภายนอก นยมจ าลองการแขงขนทเกนความจรง เพอทนกกฬาสามารถน าไปใชในสถานการณการแขงขนไดอยางมประสทธภาพ

25

1.3 การลองซอมในใจ เปนการฝกเพอสมาธและไมสนใจสงเราใจภายนอกอาจจะใชการจบคการฝก โดยใหนกกฬารบกวนสมาธของอกคนหนง การฝกลกษณะนควรฝกอยางตอเนอง เพอทจะสามารถน าไปใชในสถานการณจรงได 2. องคประกอบภายในหรอสงรบกวนภายใน ไดแก จตใจ ความรสก ซงจะท าใหเกดความมนคงในอารมณ จงควรมการเรยกสมาธและความตงใจกลบมา โดยอาจใชค าพดในทางบวก ดงนน เมอทราบถงสาเหตการขาดสมาธแลวสงส าคญประการตอมากคอ การสรางหรอฝกสมาธใหเกดขน

อไรวรรณ ขมวฒนา (2539) ไดสรปการฝกสมาธเพอพฒนาจตใตส านก หรอการสรางความรสกทดตอตนเองใหเกดขนในใจ ตองคอยๆ ปฏบตทละนอย เพอปรบระดบของจตใหแจมใส การฝกสมาธตามแนวคดนโอฮวแมนนส จงมขนตอนปฏบต 2 ประการคอ 1. การจงจตใจไปสสภาวะอลฟาดวยเสยงเพลงและค าพดดานบวก เปนการท าใหรางกายและจตใจอยในสภาวะผอนคลายตอเนองจากการฝกอาสนะ เปนการท าใหคลนสมองปรบเปนคลนอลฟา (Alpha Wave) ซงในสภาวะนจตส านกจะหยดท างาน ท าใหจตส านกพรอมทจะรบรบนทกความคดหรอความรสกใหมๆ โดยเฉพาะความรสกทดตอตนเอง เขาสจตใตส านก เปนการท าอาสนะและสมาธ มาประสานกนและใชการจตนาการและเทคนคค าพดดานบวก มาเปนกจกรรมรวมในการฝกสมาธ 2. การท าสมาธเพอจงใจไปสสภาวะทผอนคลายทสด เปนขนทตอเนองมาจากขนตอนการจงใจไปสสภาวะอลฟา ขนน จะเปนการพฒนาใหรางกายและจตใจ ไปสสภาวะทผอนคลายทสด มากกวาขนตอนแรก โดยมขนตอนหรอวธการดงน คอ การจงจตใจไปสสภาวะทผอนคลายทสด ดวยเสยงเพลง และการใชเทคนคการพดทางบวก โดยสรปแลวความสามารถในการควบคมกระบวนการคดหรอการมสมาธในงานทท าไดรบการยอมรบกนอยางกวางขวางวาเปนสงทส าคญอยางมากตอผลการเลนกฬา การควบคมจตใจจงถกมองวาเปนปจจยทตดสนผลการแขงขนทงประเภทบคคลและทม ดงนนการทฝกหรอสรางสมาธจงเปนสงทนกกฬาหรอโคชจะตองฝกปฏบตกนอยางแพรหลายเรยกวา อานาปานสต โดยมวธปฏบตในขนแรกของอานาปานสต ใหเอาสต (ใสใจ) ทลมหายใจเขาและลมหายใจออก คอ เวลาหายใจเขาใหรวาหายใจเขา และเวลาหายใจออกใหรวาหายใจออก โดยคอยตดตามลมทเขาและออกไมใหขาดสายตอจากนนใหตงสตอยทปลายจมก เมอลมหายใจออกและลมหายใจเขา ลมจะกระทบทปลายจมกและใหผปฏบตท าเชนนไปเรอยๆ จตจะสงบลงแตมสมาธมากขนและคลายความวตกกงวล หรอลดความเครยดได และอานาปานสต อกวธหนง คอ ใหเอาสต (ใสใจ) ทหนาทองเหนอสะดอเลกนอย เมอหายใจเขาหนาทองจะขยบสงขน เปนการพจารณาลมหายใจเขาออกแบบอานาปานสตเชนเดยวกน

26

1.4.4 การจนตภาพ

ความรและความหมายของการจนตภาพ ศลปชย สวรรณธาดา (2532) กลาววาในขณะทการฝกจนตภาพก าลงเปนทสนใจอยางมากในตางประเทศ ตรงกนขามในประเทศเรายงไมเปนทแพรหลายเลย สงเกตไดจากการเรยนการสอนในวชาพลศกษาและรวมไปถงการฝกทกษะกฬาแทบทกประเภทเทาทผานมาทงครพลศกษา ผ ฝกสอนกฬาหรอตวนกกฬาเอง สวนใหญมกเนนทจะฝกหดและพฒนาแตเพยงเฉพาะทกษะทางกาย (Physical Practice) เพอใหเกดสมรรถภาพทางกายทด เปนไปตามกฎของการฝกทวา การฝกจะชวยใหเกดการเคลอนไหว ประสานงานกน และมทกษะดขน ซงการฝกทซ าๆ กน แตเพยงอยางเดยวกไมสามารถทจะชวยใหความสามารถทแสดงเพมขนได การสรางจนตภาพและการฝกจตใหพรอมจงเปนสงส าคญทจะชวยใหนกกฬาและการแขงขนกฬามประสทธภาพ ดงทงานวจยของฮารล (Hale. 1980; quoted in Cox. 1985) ทพบวา นกยกน าหนกทใชการสรางภาพในใจโดยใชตวเองเปนภาพแสดงทกษะใหผลในการใชกลามเนอหนาแขนตอนบนไดมากกวานกยกน าหนกทสรางภาพในใจ โดยใชผ อนเปนภาพแสดงทกษะ และโดรวาสก (Drowatzky. 1975) กลาวท านองเดยวกนวาการจนตภาพมบทบาทมากส าหรบการฝกทางใจ ซงจะแบงความสามารถของคนเราไดจากการสรางภาพในใจ การฝกทางใจโดยการสรางภาพในใจจะเพมความสามารถและประสบการณใหกบผ เรยน ซงสอคลองกบราวซซาและรอธเทลลา (Ravizza; & Rotella. 1982; quoted in Cox. 1985) กลาววา กศโลบายการเรยนรเปนวธการทางจตวทยา ซงนกกฬาใชฝกทางจตใจเพอเปนการเตรยมตวส าหรบแขงขน เพอใชปรบปรงเปลยนแปลงความวตกกงวลอย ความผดหวง ความเชอมน และชวยกระตนระดบของนกกฬาและนนหมายถง การใชจนตภาพ นอกจากน มนธฟ (สพตร สมาหโต. 2543; อางองจาก Murphy. 1994) ไดรายงานการคนพบจากงานส ารวจของเขาวา นกกฬาชาวสหรฐอเมรกาทฝกซอมอยในศนยฝกกฬาโอลมปกจ านวนถง 90% ทใชเทคนคการจนตภาพควบคไปกบการฝกซอมทกษะเพอการแขงขน และ94% ของโคชทไดใชเทคนคน กบนกกฬาและขณะเดยวกนพบอกวา นกกฬาทมความสามารถสงสามารถใชทกษะการจนตภาพไดผลดกวานกกฬาทมความสามารถต า สรปไดวา การสรางจนตภาพเปนตวแปรทส าคญอยางหนงทมอทธพลตอการเรยนรทกษะการเคลอนไหว แตอยางไรกตามการสรางจนตภาพนจะมสวนคลายกบการฝกหดในใจ ดงท ซอนน (Suinn. 1976; quoted in Shiekh. 1984) ไดใชค าวา การทบทวนดวยภาพดวยภาพในใจ (Visual Motor Behavior Rehearsal ) แทนค าวา การฝกทางใจและการจนตภาพและจากความหมายดงทไดกลาวมา จะเหนวาทงการจนตภาพและการฝกทางใจนนเปนเรองทเกยวกบทางจตใจเหมอนกนเพราะเปนการฝกทเราไมสามารถสงเกตเหนได แตจะตางกนตรงระยะเวลาทใชในการฝกหรอแสดงทกษะนน

27

กลาวคอ การฝกทางใจ เราใชเวลาสวนใหญหรอทงหมดในการฝกหด แตการจนตภาพนน เราจะกระท ากอนทจะแสดงทกษะนนจรงๆ เพอทจะสงผลใหการแสดงทกษะนนมประสทธภาพดยงขน หรออาจกลาวไดอกนยหนงวา การฝกทางใจนนเราจะกระท าหลงจากทไดฝกหดหรอเรยนรทกษะนนมาแลว แตจนตภาพเราจะกระท ากอนทจะเรยนหรอแสดงลกษณะนนๆ โดยสรปของสพตร สมาหโต (2543) ท าใหเราเขาใจค าทงสองนไดอยางชดเจน ซงทานกลาวไววา นกกฬาจะตองแยกใหออกระหวางค าวา การจนตภาพ (Imagery) กบค าวา การฝกจตใหพรอม (Mental Rehearsal) ค าสองค านมความหมายตางกน แตกสามารถน ามาใชฝกรวมกนและตอเนองกนได ส าหรบการจนตภาพนน เมอฟร (Murphy) ไดกลาวไววาเปนสญลกษณในการท างานของประสาท ซงอาจจะเกดขนกบประสาทสวนใดของรางกายกได ในขณะท รดชารทสน (Richardson) ไดกลาววา การจนตภาพนนเปนการตอกย าเพอการน าเอาประสบการณเดม ซงอยภายใตเงอนไขทไดมการกระตนจากสภาวการณตางๆ และไดมการตอบสนองจากประสบการณนนๆ อยางแทจรง ดงนนจงอาจจะกลาวไดวาการจนตภาพเปนกระบวนการทางจตทเกยวของกบความคด ในขณะทการฝกจตใหพรอมนนเปนการน าเอาผลของการจนตภาพมาใชในการฝกเพอใหจตพรอมเตมท ทจะท ากจกรรมอยางใดอยางหนงในสถานการณของการกฬา การฝกจตใหพรอมนนจะเปนการฝกจตอยางเตมท เพอพรอมทจะลงสนามในการฝกซอมและการแขงขน ดงนน จงกลาวไดวาการฝกจตใหพรอมนนจะเปนเทคนคในการท างานของกระบวนการฝกทางจตอยางเตมรปแบบ ศลปชย สวรรณธาดา (2543) กลาววา การจนตภาพเปนตวแปรทส าคญอยางหนงทมอทธพลตอการเรยนรทกษะการเคลอนไหว กลาวโดยทวไปแลวการจนตภาพนน หมายถง ความสามารถในการสรางภาพการเคลอนไหวในใจ ชวยใหการแสดงทกษะจรงมประสทธภาพ ถาภาพในใจทสรางขนมความแจมแจง ชดเจนและมชวตชวา กจะท าใหความสามารถทแสดงออกสงยงขน สพตร สมาหโต (2543) กลาวถงการจนตภาพเปนกระบวนการท างานของความรสกทงหลายทจะเกบเอาความจดจ าและความระลกไดของสงของตางๆ เอาไว ซงพรอมจะแสดงพฤตกรรมตางๆ ออกมาตามทตนเองไดวาดภาพไวในใจ โดยทไมเกยวของกบการกระตนทงหลายจากภายนอกเลย สรปไดวา การจนตภาพเปนการสรางภาพทเกดจากความนกคดหรอทคาดการณไววาจะเปนเชนนน เชนน บางครงกจะชดเจนแตบางครงกไมชดเจน ในทางกฬาแลวถอวา ถาการจนตภาพทนกคดขนชดเจนกจะสงผลท าใหการแสดงทกษะออกมาเหมอนจรงมากยงขน

28

ประเภทของการฝกจนตภาพ ศลปชย สวรรณธาดา (2532) ไดแบงประเภทของการฝกจนตภาพเปน 2 วธ ไดแก 1. การฝกจนตภาพภายนอก เปนการสรางภาพการแสดงทกษะของบคคลอนในใจกอนการแสดงทกษะจรง อาจเปนภาพการเคลอนไหวของผ ฝกสอน ผสาธต หรอนกกฬาทมความสามารถสง วธการฝกนเหมาะส าหรบผ ฝกใหมทยงไมรวธการแสดงทกษะทถกตอง 2. การฝกจนตภาพภายใน เปนการสรางภาพการเคลอนไหวของตนเองในใจกอนการแสดงทกษะจรง และใหเกดความรสกเกยวกบการเคลอนไหวในขณะเดยวกน วธเหมาะสมกบนกกฬาทมทกษะสง รการแสดงทกษะทถกตองใหผลดกวาวธแรก เพราะเปนการท าใหความรสกเคลอนไหวเกดขนควบคกบการจนตภาพ

สพตร สมาหโต (2543) ไดน าเสนอบทสรปทเกยวของกบจนตภาพไวอยางนาสนใจทงหมด 18 ขอ ดงน 1. การจนตภาพ เปนทกษะทนกกฬาสามารถปฏบตไดโดยไมยาก หากไดมการฝกฝนกนอยางมระบบ 2. การจนตภาพเปนประสบการณอยางหนง เชนเดยวกนกบประสบการณทเกดขนจากการใชระบบประสาท ผดกนตรงทวาการจนตภาพจะเกดขนโดยไมตองอาศยการกระตนจากภายนอก 3. การจนตภาพเปนสภาวะทเกดขนจากระบบประสาทหลายๆระบบ เชน ประสาทตา ประสาทห ประสาทรบกลน ประสาทสมผส และประสาทการรบร 4. การจนตภาพจะมประโยชนมากตอการฝกฝนทกษะการเคลอนไหวและการพฒนาทกษะทางจต 5. จากหลกฐานไมวาจะเปนทางดานประสบการณและทางดานวทยาศาสตร เปนสงยนยนใหทราบวา พลงของการจนตภาพจะเปนสงทชวยใหนกกฬาสามารถพฒนาไดทงทกษะทางดานรางกายและทกษะทางดานจต 6. เราไมสามารถบอกไดอยางแนชดวา ท าไมการจนตภาพจงเกดขน ไมวาจะโดยวธการวดความรอนทเกดขนภายในกลามเนอ หรอสงทเกดขนในระบบประสาทสวนกลาง แตเรากทราบไดวาเมอเกดการจนตภาพขน กจะเปนการชวยพฒนาตวแบบทจะชวยใหนกกฬาสามารถปฏบตตามได 7. โปรแกรมการฝกการจนตภาพทางกฬาจะประกอบดวย 3 ขนตอนดวยกน คอ ก. การฝกการรบรต าแหนงของรางกายโดยใชระบบประสาท

ข. การฝกความสามารถในการหลบตามองเหนภาพ ค. การฝกความสามารถในการควบคมการจนตภาพใหกระท าอยางสอดคลองกนกบทาทางการเคลอนไหวในทกษะกฬานนๆ

29

8. นกกฬาควรจะเรมฝกการจนตภาพโดยจดตนเองใหอยในสภาวะแวดลอมทเปนอสระเสยกอน 9. นกกฬาจะไดรบประโยชนจากการฝกการจนตภาพมากขน หากจะฝกในสถานการณทไมเครงเครยด แตขณะเดยวกนกตองมความตงใจจรงจง 10. ผ ฝกสอนจะตองเปนผ ทมบทบาทส าคญในการชวยใหแรงจงใจเพอใหนกกฬาไดฝกการ จนตภาพอยางสม าเสมอและกระท าอยางตอเนอง 11. ผ ฝกสอนและนกกฬาจะตองตงความหวงอยางมเหตมผลซงกนและกนวา การเรยนรเกยวกบการท าจนตภาพนนจะตองใชเวลาเทาไรและการจนตภาพจะชวยเหลอนกกฬาไดอยางไร 12. องคประกอบทส าคญทสดของการฝกการจนตภาพกคอ จะตองมการฝกอยางเปนระบบ มขนตอน 13. การจนตภาพจะใชไดผลนอยกวาการฝกทกษะใหม เทคนคการจนตภาพนน มกจะใชเพอปรบปรงทกษะเกาทไดมการฝกฝนเปนประจ าอยแลว เพอชวยใหการฝกทกษะเกานนมความเหมาะสมและสมบรณมากยงขน 14. การจนตภาพจะเปนเทคนคทใหประโยชนอยางมากเมอนกกฬาไดน ามาฝกฝนกบ การเคลอนไหวทางการกฬา โดยเฉพาะขณะทนกกฬาเกดการเมอยลาจนไมสามารถจะฝกซอมไดหรอเมออปกรณทใชในการฝกซอมและเครองอ านวยความสะดวกตางๆ ไมพรอมทจะท าการฝกซอม หรอแมกระทงขณะทนกกฬาเกดการบาดเจบเพราะในชวงเวลาเหลานนจะเปนชวงเวลาทนกกฬาสามารถปรบเปลยนพฤตกรรมประจ าวนทเขาตองปฏบตเกยวกบทางดานรางกายอยเปนประจ าได 15. นกกฬาไมควรจะสรางจนตภาพเฉพาะพฤตกรรมการเคลอนไหวเทานน แตควรจะสรางจนตภาพถงประโยชนทจะไดรบจากการแสดงพฤตกรรมการเคลอนไหวดวย และจะตองมการใหรางวลเมอนกกฬาประสบความส าเรจ 16. ในการจนตภาพ พยายามฝกการจนตภาพอยางชาๆ เพราะจะชวยใหนกกฬาไดมองเหนภาพพจนของการปรบเปลยนทกษะตางๆ ทางกฬาไดอยางชดเจนมากยงขน 17. เพอใหการสรางจนตภาพมความชดเจนมากยงขน บางครงผ ฝกอาจจะตองจดชนวนโดยใชกรรมวธในการกระตนในหลายๆรปแบบ 18. การใชวดทศนจะเปนการชวยท าใหการจนตภาพทกษะกฬาทมความสลบซบซอนมากๆ ไดผลดยงขน ดงนน การน าเอาวดทศนมาชวยจงเปนสงทควรกระท า

ประโยชนของการจนตภาพ ส าหรบคณคาหรอประโยชนของจนตภาพและการฝกหดในใจนน แฮรสและแฮรส (อมรรตน ศรพงษ. 2540; อางองจาก Harris and Harris. 1984) ไดกลาวถงคณประโยชนของ จนตภาพทมตอ

30

การแสดงทกษะวาชวยเพมประสานงานในการเคลอนไหวของรางกายไดอยางมประสทธภาพ โดยการรบรต าแหนงตางๆ จดจ าขนตอนการแสดงทกษะทถกตอง ซงสามารถสรปการใชพลงงานของกลามเนอในการปฏบตทกษะไดอยางแมนย า ชวยปรบปรงแกไขความผดพลาดใหถกตอง นอกจากนการ จนตภาพสามารถชวยพฒนาจตใจ โดยการสรางความหนกแนนทางจตตอการตอสอปสรรคตางๆ เพอการพฒนาทกษะใหประสบผลส าเรจสงสด ชวยลดความวตกกงวลความกลว เพมระดบการกระตนทเหมาะสม สามารถควบคมตนเอง และการมมโนคตทดโดยการจนตภาพในทางบวกทเปนสงทจ าเปนอยางยงตอการพฒนาทกษะใหมประสทธภาพ แตการจนตภาพจะไมชวยเพมความสามารถในการแสดงทกษะใหประสบผลส าเรจได นอกจากไดฝกหดอยางสม าเสมอควบคกบทกษะทตองการพฒนาจนกระทงมการรบรทกมต และฝกหดจนเปนอตโนมต

ซอนน (Suinn; quoted in Shiekh, 1983 ) สรปคณคาการฝกหดในใจไวดงน 1. การฝกหดในใจชวยใหเกดการเคลอนไหวของรางกายดขน แตอาจจะไมทกครงไป เชน จากการศกษาของรชารดสน (Richardson) พบวามงานวจย 18 เรองทการฝกหดในใจมอทธพลตอการปฏบตทกษะการเคลอนไหวในทางบวก แตอก 3 เรองแสดงถงอทธพลทางดานลบ และคอรบน(Corbin) พบวามงานวจย 26 เรอง จาก 50 เรอง ทแสดงใหเหนถงการฝกหดในใจมผลในทางบวกแตอก 4 เรอง ระบการฝกหดในใจ ไมมผลตอทกษะการเคลอนไหว 2. การฝกหดในใจท าใหกลามเนอเกดการตอบสนอง (Muscular responses) ในสวนทเกยวกบการแสดงออกของทกษะทก าลงปฏบตอย ดงทออกเซนไดน (Oxendine) และคอรบน (Corbin) ไดพบหลกฐานดงกลาวจากการศกษาในงานวจยทเกยวของ ซงปรากฏผลบนกระดานกราฟของเครองวดกระแสไฟฟาในกลามเนอ 3. การฝกหดในใจจะไดผลดทสดเมอใชควบคกบการฝกทางกาย ซงออกเซนไดน (Oxendine) สรปจากผลการทดลองวา ถาน าการฝกหดในใจมาเสรมการฝกโดยใหมการฝกหดในใจและการฝกทางกายทเหมาะสม ผลสมฤทธในการฝกทกษะรวมจะไดสงมากกวาการฝกทางกายเพยงอยางเดยว

1.4.5 แรงจงใจ (Motivation)

ในการท างานหรอการแขงขนกฬา ปจจยทส าคญประการหนงทจะท าใหงานประสบความส าเรจ หรอในการกฬาเปนไปดวยความสนกสนานตามความตองการของนกกฬาแลวกคอ แรงจงใจ ดงทกฟฟน (Giffune. 1989) ไดกลาววา แรงจงใจในการเขารวมการแขงขนของนกกฬาเปนสงจ าเปนส าหรบผสอนเพราะแรงจงใจเปนตวส าคญในกระบวนการเรยนรและการกระท า ซงสอดคลองกบกลด (สมบต กาญจนกจ และสมหญง จนทรไทย. 2542; อางองจาก Gould. 1989) กลาวไววา นกกฬาทประสบความส าเรจสง นอกจากจะมความมนใจในตนเอง มความมงมน สมาธแนวแน

31

ควบคมความวตกกงวลไดดแลว ยงมแรงจงใจใฝสมฤทธสงกวากลมทประสบความส าเรจในระดบปานกลางหรอต า เมอเปนเชนน โคชผ ฝกสอนจ าเปนจะตองรจกหรอสามารถสรางแรงจงใจใหกบนกกฬาเพอใหการแขงขนกฬาไดรบชยชนะ ซงตรงกบท นฤพนธ วงศจตรภทร (2537) ไดสรปไววา แรงจงใจสามารถสรางขนไดโดยผ ฝกสอน กลาวคอผ ฝกสอนจะเปนผ ทสงเสรมหรอสรางความอยากใหกบนกกฬามาฝกซอมอยางตอเนองและสม าเสมอ เมอเปนเชนนจงจ าเปนทจะตองศกษารายละเอยดเกยวกบแรงจงใจ

ความหมายของแรงจงใจ เลฟตน (สมบรณ ลขตยงวรา. 2543; อางองจาก Lefton. 1997) ใหนยามวา การจงใจ คอ ภาวะใดๆ ซงโดยปกตจะมอยภายใน (Internal) จะเหนไดโดยการอนมานจากการเรมตน การกระตนหรอการด ารงพฤตกรรมทถกก าหนดทศทางไปสเปาหมายของอนทรย โดยเลฟตนกลาววา จากนยามน จะตองพจารณาการจงใจวามสวนประกอบเบองตนของการจงใจ 4 อยางคอ 1. ภาวะภายในรางกาย 2. การอนมาน 3. การเรมตนการกระตนหรอการด ารงเอาไว 4. พฤตกรรมทก าหนดทศทางไปสเปาหมาย

ศลปชย สวรรณธาดา (2532) ไดใหความหายแรงจงใจวา กระบวนการกระตนใหพฤตกรรมไปสจดหมาย การทนกกฬาเลอกเลนกฬาชนดหนง ขยนฝกซอมและซอมอยางหนกจนกระทงมความสามารถสงระดบหนงแสดงวานกกฬาผนนมแรงจงใจ แรงจงใจอาจจะมาจากภายในตวเอง เชน เพอการพฒนาทกษะตนเองและแรงจงใจอาจจะมาจากภายนอกกได เชน เงนรางวล หรอเกยรตยศชอเสยง สบสาย บญวรบตร (2541) กลาววาแรงจงใจคอสงทก าหนดทศทางและระดบความตงใจทจะกระท าหรอประพฤตในการเลอกและการคงไวของพฤตกรรมมนษย สปราณ ขวญบญจนทร (2541) ไดสรปไววาแรงจงใจ คอ ความตองการของคนและถาคนแตละคนมความตองการในสงใดๆ คนนนจะพยายามก าหนดทศทางของพฤตกรรมใหเปนไปตามความตองการนน

สพตร สมาหโต (2543) กลาววา แรงจงใจเปนสภาวะทางจตใจทกระตนใหบคคลกระท าหรอแสดงออก ซงพฤตกรรมอยางใดอยางหนงเพอสนองตอบความตองการและใหบรรลวตถประสงคทไดตงไว

32

สรปไดวา แรงจงใจเปนกระบวนการทางรางกายและจตใจทจะกระตนผลกดนใหบคคลกระท าอยางมเปาหมายเพอตอบสนองไวในสงทคาดหวง

ประเภทของแรงจงใจ

สมตร สมาหโต (2543) ไดแบงประเภทของแรงจงใจออกเปน 2 ลกษณะ คอ แบงตามพนฐานการเกด ไดแก 1. แรงจงใจปฐมภม (Primary Motive) เปนแรงจงใจทเปนสงตดตวมาแตก าเนดไมไดเกดจากการเรยนร 2. แรงจงใจทตยภม (Secondary Motive) เปนแรงจงใจทมพนฐานจากสงคมทเกดจากการเรยนร แบงตามการแสดงออกของพฤตกรรมออกเปน 2 ลกษณะ คอ แรงจงใจภายใน และแรงจงใจภายนอก ไดแก 1) แรงจงใจภายใน (Intrinsic Motivation) เกดจากแรงกระตนทเกดขนภายในรางกายจะมคามากกวาแรงจงใจภายนอก ไดแก ความอยากรอยากเหน ความสนใจ ความพอใจ

2) แรงจงใจภายนอก (External Motivation) เกดจากแรงกระตนจากสงคม เชน การใหรางวล การลงโทษ แรงจงใจภายนอกไดแก ผลการแขงขนความส าเรจในการท างาน การสรางแรงจงใจภายในสามารถท าไดดงน 1) จดโปรแกรมการฝกใหเหมาะสมจนท าใหนกกฬาพอใจ 2) ปรบปรงบคลกภาพของตนเองใหเหมาะสม ซงจะท าใหนกกฬามศรทธาและมเจตคตทดจนอยากจะฝกซอม 3) โอกาสทจะน าไปใชตองชแจงใหเขาใจ การสรางแรงจงใจภายนอกสามารถท าไดดงน 1) การแขงขนเพอความสนกสนานและเพอชยชนะ ท าใหนกกฬามความพยายามมากขน อาจจะใหแขงกบตนเองและคนอน 2) ความส าเรจในการท ากจกรรมของนกกฬา ผ ฝกสอนตองเขาใจเปาหมายและความหวงของนกกฬาและจะตองใหนกกฬาไดรผลการกระท าของเขาโดยเรว เพอหาทางปรบปรง 3) ความนยมชมชอบจากบคคลอน การยกยองในความส าเรจ 4) การใหรางวลและการท าโทษจะชวยใหนกกฬาเกดความมานะ พยายามในการฝกซอมและเกดการเรยนรขน

33

ทฤษฏของแรงจงใจ ทฤษฏแรงจงใจทเกยวของกบกฬา ม 4 ทฤษฏดงตอไปน 1. แรงจงใจภายในและแรงจงใจแบบประเมน (Intrinsic and Cognitive Evaluation Theory) แรงจงใจภายในเปนแรงจงใจทเกดขนภายในตวเอง โดยไมมผลมาจากภายนอกเขามาเกยวของ สวนแรงจงใจแบบประเมนกเปนแรงจงใจประเภทหนงทเกดจากภายในตองการความรสกวามความสามารถและเปนผก าหนดตอสถานการณ มองคประกอบทส าคญคอความรสกควบคมและการประเมนขอมล 2. แรงจงใจใฝสมฤทธ(Achievement Motivation Theory) หมายถง แรงขบหรอสงเราทท าใหบคคลมความมงมนพยายามทจะไปถงเปาหมาย หรอ ลกษณะนสยในการทเผชญหนาหรอถอนหน รวมทงความมงมนเพอความเปนเลศหรอส าเรจตามเปาหมายทก าหนดไว 3. ทฤษฏการอางสาเหต (Attribution Theory) เปนทฤษฏทมนษยพยายามอางหรอหาสาเหตเพอน ามาอธบายการกระท าของตนเองวาท าไมถงตองกระท าอยางนน ซงกจะดเหมอนเปนแรงจงใจนนเอง 4. การก าหนดเปาหมาย (Goal Setting) เปนเทคนคการสรางแรงจงใจโดยมการก าหนดเปาหมายทตองการไวแลวพยายามปฏบตใหไดผลส าเรจอนจะเปนการเพมประสทธภาพการเลนกฬา โดยมองคประกอบ 4 ประการ ไดแก ความสามารถของนกกฬา การทมเทมงมนของนกกฬา การใหขอมลยอนกลบ และความยากงายของงาน นอกจากนโคชหรอผ ฝกสอนควรจะตองรถงเทคนควธการจงใจดงตอไปน 1. การยกยองชมเชย 2. การใชกฎระเบยบและการลงโทษ 3. การปลอบขวญเมอไมประสบความส าเรจ 4. การก าหนดเงอนไขพเศษ 5. การใชเสยง 6. การพดคยเปนรายบคคลและทม 7. การพดจใจใหมพลงฮกเหม 8. การจดบอรด 9. การประชาสมพนธ 10. ตองสนใจใสใจกบนกกฬา 11. ใชเทคนคดานจตวทยาอนๆ เพอสรางแรงจงใจ เชน การคดในทางบวก การใชค าขวญ ค าคมตางๆ เปนตน

34

1.4.6 การควบคมพลงงานเชงบวก (Positive Energy) พลงงานเชงบวกนเปนการสรางนกกฬาเกดความเชอมนในทางบวก คอ รสกวาตนเองทจะท าการแขงขนในแตละครงจะไดรบชยชนะ ฉะนนนกกฬากจะตองมองคประกอบหลายๆอยาง เรมจากการเตรยมตวฝกซอมสภาพรางกายและจตใจ การวางแผนตางๆ ตองดจงจะเกดชยชนะ ซงในทนจะกลาวถงการพดในทางบวก พลงงานเชงบวก คอ ความสามารถในการคดใหสนกสนาน มความสขไมวาจะเจอเหตใดๆ หรอสถานการณกดดนเพยงใดกตาม กสามารถคดใหเปนเรองสนกได ซงความสามารถนจะชวยท าใหนกกฬาเปนคนทมสปรต มน าใจเปนนกกฬาสง อยรวมกบทมไดด เปนทรกของเพอนรวมทมเพราะจะเปนคนไมกลวความพายแพ ไมกลวปญหา เพราะทกเรองเปนเรองสนกส าหรบเขาเหลานน (วทวส ศรโนนยางค. 2552) ไวทเบอร (สพตร สมาหโต. 2543; อางองจาก Weinberg. 1998) กลาววา ทกครงทลงสนามแขงขน คณจะตองไมมความคดทเปนลบเกยวกบตนเอง ถงแมแตเพยงคณคดวาคตอสของคณเปนผ ทมฝมอยอดเยยม เคยเอาชนะคณมาแลว และคณไมเคยเลนไดดเทาเขา หากคณเรมคดเชนน ตงแตนาทแรกทจะเรมแขงขนนนหมายถงวา คณตองตายแนนอน ในทางตรงขามหากคณเรมตนคดกบตนเองวาวนนจะตองเอาชนะใหได นนคอ สงทถกตองซงสอดคลองกบ สพตร สมาหโต (2543) กลาววา อะไรกตามทนกกฬาคดและพดกบตนเอง ถอไดวามความส าคญตอความสามารถทเขาไดแสดงออกมา แตกเปนโชครายทการรตวของแตละคนนน มกจะสายเสยแลว เราทกคนมกจะใชเวลามากในการพดกบตนเอง ซงมอยหลายครงทการพดนนมกจะไรสาระ ไมมเนอหาทนาสนใจ แตอยางไรกตาม ความคดทมอยในใจจะมผลตอความรสก และในทสดกจะแสดงออกมาโดยการกระท า ความคดทสบสนและไมมทศทาง บอยครงทท าใหบคคลมความรสกทเปนลบ และแสดงออกถงความสามารถไดไมเตมท ขณะเดยวกน ความคดทเปนบวกกจะมสวนชวยท าใหบคคลมความรสกทด และสามารถแสดงออกในทกษะกฬาไดอยางมประสทธภาพ ในทางตรงขามถาเราใชการพดกบตนเองในทางลบ ยอมจะสงผลถงการแขงขนทไมประสบความส าเรจอยางแนนอน ดงทวาน ลาท (สพตร สมาหโต. 2543; อางองจาก Van Rate. 1994) ไดท าการศกษากบนกเทนนส โดยทใหนกเทนนสไดใชเทคนคการพดกบตนเองในทางลบตลอดเวลา ผลปรากฏวา การแสดงออกซงทกษะของการเลนเทนนสของนกกฬาจะออกมาในลกษณะทตลกเสยตลอดเวลาไมวาจะเปนการเสรฟ การตลกโตกลบไป การรบลก และการตบขามไปยงแดนตรงขาม สรปไดวา นกเทนนสควรจะไดใชเทคนคการพดกบตนเองในทางบวกมากกวาการพดกบตนเองในทางลบ เพราะมฉะนนโอกาสทเขาจะไดแตมคะแนนกดราวกบวาจะหางไกลมาก

35

โดยสรปแลวการพดกบตนเองในทางบวกแลว ผลทไดคอ ท าใหเกดความเชอมนในตนเอง สามารถควบคมความวตกกงวล และเปนสญญาณผกมดใหเราตองพยายามท าหรอปฏบตตามกรอบแนวความคดทเราเปลงเปนภาษาพดออกมา ซงตรงกบท ฮารดและฟาเซย (สพตร สมาหโต. 2543; อางองจาก Hardy; & Fazey. 1990) ไดสรปวา การพดกบตนเองในทางบวกเปนเทคนคทชวยกระตนใหบคคลไดเกดความพยายามในการกระท า เปนการปรบ และดดแปลงอารมณทจะตองจดจอและมสมาธในการปฏบต อาจจะเปนกระบวนการทตดตามมาอกกได

ส าหรบความคดทเปนลบซงไมควรน ามาใช และควรเปลยนความคดนน สพตร สมาหโต (2543) ไดดดแปลงมาจาก บนเกอร (Bunker) น ามาเสนอเปนตารางดงน

ตาราง 1 แสดงการเปรยบเทยบความคดทางลบกบความคดทางบวก

ความคดทเปนลบ ควรเปลยนเปนความคดทเปนบวก

1. กรรมการผตดสนคนนไมมความยตธรรม ตดสนผดพลาด ตามเกมไมทนอยตลอดเวลา เราคงไมมวนไดรบชยชนะแนนอน

1. เราท าอะไรไมไดกบการตดสนของกรรมการดงนน ไมตองไปสนใจกบเขา เราควรจะมงความสนใจวาเราจะท าอยางไรกบเกมการเลนของเราในนดน หากเราเลนด อยในกตกา กรรมการกคงจะท าอะไรเราไมได

ความคดทเปนลบ ควรเปลยนเปนความคดทเปนบวก

2. ท าไมเขามาขบจบฉนฟาลวในนาทสดทายของการเลน ฉนตนเตนมาก ฉนอาจจะเลนออกนอกลนอกทางและในทสดกจะท าอะไรไมไดเลย

2. หวใจฉนเตนเรวกวาปกต แตกไมเปนไรเพราะฉนเคยยงลกโทษเขามากกวา 100 ครง ฉนจะพยายามหายใจเขาลกๆ เพอผอนคลายความวตกกงวลและจะจนตภาพเหนลกบาสเกตบอลลงหวง

3. เราจะชนะในการแขงขนครงนหากเพยงแตฉนท าไดเกน 9 คะแนน

3. ตดความกงวลในเรองคะแนนออกไป ขอเพยงแตมความมงมนวาจะจดล าดบขนตอนของการปฏบตใหดทสดอยางไร

4.โคชคงจะหมดหวงในตวฉนแลว เขาจงไมมแมแตจะมาชวยเหลอดแลฉน

4. มนคงไมมความยตธรรมหากเขาจะตองมาดแล ฉนเปนพเศษ เขามหนาททจะศกษาและดแลนกกฬาทงทม พรงนฉนจะเดนเขาไปหาเขาและจะถามวามอะไรบางทฉนจะตองฝกเพมเตม

36

นอกจากน สมบต กาญจนกจ และสมหญง จนทรไทย (2542) ไดกลาวถงความส าคญของการพดกบตนเองมดงน 1. เพอผลเลศทางการกฬา 2. เพอควบคมสมาธและมงความสนใจไปยงจดทส าคญ 3. เพอแกไขสงทผดใหถกตอง 4. เพอสรางอารมณหรอสรางใจ 5. เพอควบคมความพยายาม 6. เพอสรางความมนใจ ดงนนเทคนคการพดกบตนเองในทางบวกจงเปนเทคนคพนฐานทส าคญอยางยงในสถานการณของการแขงขนกฬา ท าใหการแสดงออกในความสามารถทางกฬาดขน โดยเฉพาะกบนกกฬาทมความสามารถในระดบสง

1.4.7 การควบคมทศนคต (Attitude Control)

นกกฬามลกษณะในการเลนกฬาและเลนอยางสนกสนานกมกจะเปนผ ทมทศนคตทดตอการกฬานนๆ อยางแนนอน ดงทเทรนดส (วรอนงค ยงเจรญ. 2539; อางองจาก Traindis. 1971) ไดกลาวไววา ทศนคตเปนเครองมอท าใหบคคลไดรบประโยชนแกตนเองใน ชวตประจ าวนไดนน นกเรยนตองมทศนคตทดตอวชาพลศกษาและพระพงศ บญศร (2536) กลาวเพมเตมในเรองนไววา โคชทมชอเสยงในตางประเทศไดแสดงความคดเหนไววา กอนการเรยนรทกษะและเทคนคใดๆ นกกฬาตองถกกระตนใหเกดความรสกยอมรบในกฎเกณฑการฝกซงจดเปนการพฒนาอนดบแรกส าหรบนกกฬา ดงนนสรปไดวา ทศนคตเปนองคประกอบทส าคญทสดในแรงจงใจนกกฬาใหมความอยากทจะเรยนหรอเลนหรอท าการแขงขนดวยความตงใจอยางเตมทนนเอง

ความหมายของทศนคต อแนสดาซ (วรอนงค ยงเจรญ. 2539; อางองจาก Anastasi. 1976) กลาววา ทศนคต หมายถง สภาพความพรอมของประสาทและจตใจอนไดจากประสบการณ การเรยนร ซงมผลโดยตรงตอการตอบสนองสงใดสงหนงและตอสภาพการณทเกยวของกบบคคลนนๆ ในทางบวกหรอทางลบกได เบลกนและสกายเดล (Belkin; & Skydell. 1979) ใหความหมายของทศนคตวาเปนแนวโนมทบคคลจะตอบสนองในทางทเปนความพอใจ ไมพอใจตอผคน เหตการณ สงของตางๆ อยางสม าเสมอและคงท

37

ฌอรและคอสแตนโซ (Shaw; & Costanzo. 1982) กลาววาทศนคต หมายถงลกษณะการประเมนผลเกยวกบแนวความคดและการตอบสนองตอสงเราตางๆ ซงผลทตามมากคอ บคคลทงหลายตางมทศนคตตอสรรพสงตางๆ ซงอาจจะเปนบวกเปนกลางหรอเปนลบกได คมกรช เชาวพานช (2540) กลาววา ทศนคตเปนสภาพจตใจ ทมความรสกรวมทงอารมณตางๆ ของมนษยทมตอมนษยและสงแวดลอมตางๆ ซงเกดหลงจากไดรบประสบการณในสงนน อาจจะเกดขนไดทงในทางบวกและทางลบ สรปไดวา ทศนคต หมายถงเรองราวทเกดขนในตวบคคลเปนการจดระเบยบแนวความคด ความเชอ อปนสย และสงจงใจทเกยวของกบสงใดสงหนงเสมอ ทศนคตมใชสงทมมาแตก าเนดตรงกนขามทศนคตจะเปนเรองเกยวกบการเรยนรเรองราวตางๆ ทตนไดเกยวของอยดวยในภายนอก ทศนคตจะมลกษณะมนคงและถาวร ภายหลงจากททศนคตไดกอตวขนมาแลวจะไมเปนภาวะทเกดขนเปนการชวคราว และจะไมเปลยนแปลงในทนททนใดทไดรบตวกระตนทแตกตางกนไปเพราะทศนคตทกอตวขนนนจะมกระบวนการคด วเคราะห ประเมน และสรปจดระเบยบเปนความเชอ หากจะเปลยนแปลงจงตองใชเวลาคอนขางมาก

ประเภทของทศนคต ทศนคตแบงเปน 2 ประเภท คอ 1. ทศนคตทวไป (General Attitude) ไดแก สภาพของจตใจโดยทวไปเปนแนวคดประจ าตวของบคคล ทศนคตทวไป ไดแก ลกษณะของบคลกภาพอนกวางขวาง เชน การมองโลกในแงด 2. ทศนคตเฉพาะอยาง (Specific Attitude) ไดแก สภาพทางจตใจทบคคลมตอวตถสงของ บคคล สถานการณและสงอนๆ ทศนคตเฉพาะอยางนจะแสดงออกในลกษณะชอบ ไมชอบ สงนน คนนน ถาชอบหรอเหนดดวยกเรยกวา มทศนคตทดตอสงนน ถาไมชอบหรอเหนไมวาดตอสงนน เปนการจ าเพาะเจาะจง

ลกษณะทส าคญของทศนคต ลกษณะทส าคญของทศนคตทนาจะศกษา เนองจากมสวนเกยวพนกบพฤตกรรมตางของบคคลดงน 1. ทศนคตเปนสงทเกดจากการเรยนร ไมใชสงทมตดตวมาแตก าเนด ประสบการณมอทธพลอยางมากตอทศนคต การสะสมประสบการณทงทางตรงและทางออม โดยผานกระบวนการปะทะสงสรรคกบสงตางๆ ในสงคมมผลโดยตรงตอทศนคต 2. ทศนคตมคณลกษณะของการประเมน (Evaluation Nature) ทศนคตมธรรมชาตของการประเมนเปนความคดหรอความเชอทมความรสกแอบแฝงอยดวย การทบคคลหนงจะมทศนคตอยางไร

38

ตอสงใดขนอยกบผลการประเมนความร ความคดหรอความเชอทมเกยวกบสงนน ซงจะท าใหผประเมนเกดความรสกทางบวกหรอทางลบตอสงดงกลาว ผลการประเมนอาจแตกตางกนตามประสบการณของแตละบคคล 3. ทศนคตคณภาพและความเขม (Quality and Intensity) คณภาพของทศนคตเปนสงทไดจากการประเมน เมอบคคลประเมนสงใดสงหนงกอาจมทศนคตทางบวก(ความรสกชอบ) หรอ ทศนคตทางลบ (ความรสกไมชอบ) ตอสงนน นนกคอ กอใหเกดสภาวะความพรอมทจะเขาหาหรอหลกหนสงดงกลาว สวนความเขมจะบงถงความมากนอยของทศนคตทางบวกหรอลบ หรอบงชระดบการประเมนเชน ชอบมาก ชอบนอย เปนตน 4. ทศนคตมความคงทนไมเปลยนงาย (Stable and Enduring) เนองจากสงทประเมนมความชดเจนถกตองแนนอนหรอในกรณทมการสะสมประสบการณเกยวกบสงนน โดยผานกระบวนการเรยนรมานานพอในกรณเชนนการเพมความรใหม ประสบการณใหมหรอการบงคบใหแสดงพฤตกรรมนนๆ อยเสมอกอาจจะไมมผลท าใหทศนคตเปลยนแปลง ทศนคตท านองนจะสามารถท านายหรออธบายพฤตกรรมในสถานการณทคลายคลงในเวลาตอมาไดอยางถกตอง

องคประกอบของทศนคต ทศนคตมองคประกอบ 3 ประการคอ 1. องคประกอบดานความรสกความเขาใจ (Cognitive Component) เปนองคประกอบดานความรความเขาใจของบคคลทมตอสงเรานนๆ เพอเปนเหตผลทจะสรปความและรวมเปนความเชอหรอชวยในการประเมนสงเรานนๆ 2. องคประกอบดานความรหรออารมณ (Attentive Component) เปนองคประกอบทางดานความรสกหรออารมณของบคคลทมความสมพนธกบสงเรา ตางเปนผลตอเนองมาจากการทบคคลประเมนสงเรานนแลววา พอใจหรอไมพอใจตองการหรอไมตองการ ดหรอเลว 3. องคประกอบพฤตกรรม (Behavioral Component) เปนองคประกอบทางดานความพรอมหรอความโนมเอยงทบคคลจะพฤตปฏบตหรอตอบสนองตอสงเราในทศทางทสนบสนนหรอคดคาน ทงนขนอยกบความเชอหรอความรสกของบคคลทไดจากการประเมนผลพฤตกรรมทคดจะแสดงออกมาจะสอดคลองกบความรสกทมอย

การเกดทศนคต การเกดทศนคต โดยทวไปจะเกดจากการเรยนรและประสบการณของแตละบคคล ดงนน ในการศกษาจงจ าเปนตองพจารณาถงสวนประกอบตางๆ ของทศนคตวาสามารถเกดขนไดอยางไร ดงน

39

1. การเกดทศนคตทางดานความร ความคด (The Formation of Cognitive Component) เนองจากในชวตประจ าวนของคนเรามเหตการณตางๆ ทเราตองรบรมากมาย สมองของคนเราไมสามารถคด จดจ า โตตอบกบขอมลทกอยางทผานเขามาไดเราจงตองจดประเภทหรอจดหมวดหมของขอมลทไดรบรวมทงการเลอกรบขอมลและการตดสนภาพพจนตลอดจนใหความส าคญเฉพาะลกษณะเดนบางอยางของสงเราดวย 2. การเกดทศนคตทางดานอารมณ (The Formation of the Affective Component) องคประกอบทางดานความรสก ไดแก ความรทางบวกกบความรสกทางลบ ซงมความเกยวของกบองคประกอบทางดานความร ความคดคอเมอสงเราไดรบการตความวาอยางไร บคคลกจะมอารมณหรอความรสกทสอคลองกบการตความนน เชน ถาเรารบรวาสขภาพของเราแขงแรงเรากจะเกดความรสกปลอดภยมความรสกทด ในทางตรงกนขามถาเรารบรวาสขภาพของเราออนแอมโรคภยรายแรงกจะเกดความรสกกลวขน การเกดทศนคตทางดานความรสกนเกดขนไดโดยอาศยการวางเงอนไขดวยการใหรางวลและการลงโทษ รวมทงความคนเคยกน 3. การเกดทศนคตทางดานพฤตกรรม (The Formation of Behavioral Component) บรรทดฐานของสงคม (Social norm) เปนตวก าหนดทศนคตในดานพฤตกรรม เนองจากบรรทดฐานของสงคมควบคมพฤตกรรมของคนท าใหท าในสงทสงคมเหนวาถกตองหรอไมถกตอง ทศนคตในดานพฤตกรรมนมกจะแตกตางกนไปตามวฒนธรรมของกลมเนองจากวฒนธรรมตางกนบรรทดฐานของกลมกแตกตางกนไปดวย ปจจยทมผลตอการสรางทศนคต ปจจยส าคญทมผลตอการสรางทศนคต ประกอบดวย 1. เปาหมายและการวางแผน โดยทนกกฬาหรอผ ฝกสอนตองมการวางแผน การเตรยมทม การตงเปาหมาย พรอมกบคาดหวงวาจะเปนไปไดดวย 2. การรจกสรางวนยแหงตน ซงเปนสงส าคญทจะท าใหรสกรบผดชอบตนเอง ท าใหทกษะความพรอมและสมรรถภาพดานตางๆ เพมพนขน 3. ความเชอมนเปนตวการส าคญทเปนพนฐานระดบความสามารถทางทกษะของบคคลทไดแสดงออกเปนผลส าเรจ เปนทยอมรบจนเกดความเชอมนในตนเอง 4. การคาดการณลวงหนากเปนปจจยหนงทจะน านกกฬาไปสความส าเรจ ซงหมายถงวา จะตองรจกการวางแผนคาดคะเนวาจะสามารถปฏบตภารกจอยางไรจงจะท าใหส าเรจตามทคาดหวง

จากการศกษาเอกสารทเกยวของกบความเขมแขงทางจตใจแลวสรปไดวาความเขมแขงทางจตใจเปนสงทมความละเอยดออนลกซง ทงนกกฬาและโคชจ าเปนจะตองร เขาใจและใหความส าคญอยางมาก ทงนเพอน าไปปฏบตจนประสบความส าเรจ โดยเฉพาะองคประกอบทง 7 ดาน ไดแก ความ

40

มนใจในตนเอง การควบคมพลงงานเชงลบ สมาธหรอความตงใจ การจนตภาพ แรงจงใจ พลงงานเชงบวก และการควบคมทศนคต ซงความเขมแขงทางจตใจ ทง 7 ดานน ถานกกฬามสภาพทดพรอมยอมประสบความส าเรจ โดยเฉพาะเมอนกกฬามระดบทกษะทดเทากน ความพรอมสมรรถภาพทางกายเทากนดวยแลว นกกฬาทมสมรรถภาพความเขมแขงทางจตใจทเหนอหรอดกวายอมเสดงความสามารถในการแขงขนไดสงกวาอยางแนนอน

1.5 แบบวดความเขมแขงทางจตใจ (Psychological Performance Inventory : PPI) ป ค.ศ 1986 ดร. จมส โลเออร (Loehr. 1986) ศกษาเรอง ความเขมแขงทางจตใจ เพอสรางหลกสตรฝกอบรมใหกบนกเทนนส และสรางแบบวดระดบความเขมแขงทางจตใจ คอ แบบวดความเขมแขงทางจตใจ ลงในหนงสอชอ Mental Toughness แบบวดน โลเออร มวตถประสงควา สามารถวดระดบความเขมแขงไดครอบคลมทง 7 ดาน คอ ความมนใจในตนเองการควบคมพลงงานเชงลบ การควบคมสมาธ การจนตภาพ แรงจงใจ พลงงานเชงบวก และการควบคมทศนคต ซงลกษณะของแบบวดความเขมแขงทางจตใจ เปนแบบทดสอบทมเนอหาในการวดระดบความเขมแขงทางจตใจทงหมด 7 ดาน มจ านวนขอค าถาม 42 ขอ ในแตละขอค าถามในแบบวดจะมคะแนน 6 ระดบใหเลอกตอบ เรมจาก “ 1 ” คอ (ไมจรง) ไปจนถง “ 6 ” คอ (เปนความจรงทสด)

อยางไรกตาม หลงจากทแบบทดสอบนถกตพมพและเผยแพรออกไป พบวามนกจตวทยาการกฬาอกหลายทานทน าแบบทดสอบนไปท าการพฒนาเพองานวจยอกหลายครง ซงท าใหแบบวดความเขมแขงทางจตใจของโลเออรนยงขาดมาตรฐาน ขาดความตรงเชงเนอหาและความเทยง ยงไมสามารถใชวดระดบความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาไดจรง เชน หากนกกฬาท าแบบทดสอบในขณะโกรธ หรอมอารมณเพลดเพลนมากเกนไปอยางใดอยางหนง ผลคะแนนทไดกจะไมตรงกบความจรง ป ค.ศ. 2003 มดเดลตน และคณะ (Middleton; et al. 2003: Online) อางใน อมรรตน ศรพงษ (2540) พฒนาแบบวดความเขมแขงทางจตใจ เพอท าการวจยกบกลมนกกฬาระดบมธยมศกษา จ านวน 263 คน แบบวดความเขมแขงทางจตใจ มทงหมด 42 ขอ ครอบคลมทง 7 ดานตามแบบของโลเออร และมการวดระดบคะแนนเปนสเกล 6 ระดบ ตงแต “ 1 ” คอ (ผดทสด) ถง “ 6 ” คอ (ถกตองทสด) ตอมาในป พ.ศ.2540 อมรรตน ศรพงษ (2540) ไดพฒนาแบบวดความเขมแขงทางจตใจอกครงเปนแบบวดความเขมแขงทางจตใจ ทปรบปรงมาจากแบบแบบวดความเขมแขงทางจตใจของโลเออร (1986) และแปลเปนภาษาไทย ใหครอบคลมระดบความเขมแขงทางจตใจทง 7 ดาน และเปนอตราการประเมนคา (Ratting Scale) 5 ระดบ คอ 1) เปนประจ า 2) บอยๆ ครง 3) คอนขางบอย 4) นานๆ ครง และ 5) ไมเคยเลย หาความตรงเชงเนอหา (Content Validity) พจารณาความสอดคลองระหวาง

41

แบบทดสอบกบจดประสงค (Index of Item Objective Congruence) ไดคาดชนความสอดคลองเทากบ 0.97 จากนนน าไปทดลองใช (Try Out) กบนกกฬาประเภททม และนกกฬาประเภทบคคล ของจฬาลงกรณมหาวทยาลย จ านวน 40 คน แลวน ามาวเคราะหหาคาความเทยงโดยใชสตรสมประสทธอลฟา (Alpha - Coefficient) ไดคาความเทยง(Reliability) เทากบ 0.90

2. งานวจยทเกยวของ

งานวจยในประเทศ

ผวจยไดแบงงานวจยทเกยวของในประเทศออกเปน 2 ประเภท คอ งานวจยทเกยวของกบความเขมแขงทางจตใจโดยตรง และงานวจยทเกยวของกบองคประกอบของความเขมเขงทางจตใจ ดงน

งานวจยทเกยวของกบความเขมแขงทางจตใจโดยตรง

อมรรตน ศรพงษ (2540) ท าการศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาทเขารวมในการแขงขนกฬาแหงชาต ครงท 30 กลมตวอยางเปนนกกฬาประเภททมเขต 3 จ านวน 65 คน นกกฬาประเภทบคคล เขต 3 จ านวน 96 คน นกกฬาประเภททม เขต 4 จ านวน 64 คน นกกฬาประเภทบคคลเขต 4 จ านวน 94 คน และนกกฬาประเภททมเขต 10 จ านวน 73 คน นกกฬาประเภทบคคลเขต 10 จ านวน 108 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบวดความเขมแขงทางจตใจของโลเออร (Loehr. 1986) มคณภาพความตรงในเชงเนอหา ไดคาดชนความสอดคลอง เทากบ 0.97 และมคาความเทยง 0.90 น าขอมลมาวเคราะหหาคารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและวเคราะหความแปรปรวนสองทาง ผลการวจยพบวา 1. ความเขมแขงทางจตใจรวมทกดานของนกกฬาประเภททมเขต 3 และเขต 4 อยในระดบทตองการพฒนา 2. นกกฬาประเภททมและนกกฬาประเภทบคคลทมความเขมแขงทางจตใจรวมทกดานไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3.นกกฬาเขต 3,เขต 4และเขต 10 มความเขมแขงทางดานจตใจรวมทกดานไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 4. ไมมปฏสมพนธระหวางประเภทกฬากบเขตการแขงขนทมตอการเขมแขงทางจตใจรวมทกดานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

42

สมบรณ ลขตยงวรา (2543) ท าการศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกวงและนกจกรยานเสอภเขาทเขารวมการแขงขนจอมบงมาราธอน ครงท 16 และจกรยานเสอภเขา ครงท 8 กลมตวอยางเปนนกวงทงหมด 225 คน ประกอบดวยนกวงมาราธอน (42.195 กโลเมตร) จ านวน 145 คน นกวงครงมาราธอน (21.1 กโลเมตร) จ านวน 80 คน สวนนกจกรยานทงหมด 225 คน ประกอบดวยนกจกรยานประเภท A จ านวน 40 คน ประเภท B จ านวน 110 คน และประเภท C จ านวน 75 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบวดความเขมแขงทางจตใจของโลเออร ซงไดน าไปปรบปรงใหมและตรวจสอบมคาเทยบเทากบ 0.82 น าขอมลมาวเคราะหคารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหความแตกตางโดยใชสถต T-Test ผลวจยสรปไดดงน 1. ระดบความเขมแขงทางจตใจอยในระดบจรง การควบคมพลงงานเชงบวกและการควบคมทศนคต จะมความเขมแขงทางจตใจอยในระดบจรง มเพยงดานเดยวอยในระดบไมแนใจ คอ การควบคมพลงงานเชงลบ 2. การศกษาปฏสมพนธและการศกษาเปรยบเทยบความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาทง 2 ประเภทพบวา ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาไมมปฏสมพนธและไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.53

วสตร วรรคด และสกจ พทกษเจรญ (2550) ไดท าการศกษา เรองความเขมแขงทางจตใจของนกกฬายกน าหนกทเขารวมการแขงขนกฬาเยาวชนแหงชาต ครงท 23 โดยมจดมงหมายเพอศกษาถงความเขมแขงทางจตใจของนกกฬายกน าหนกทเขารวมการแขงขนกฬาเยาวชนแหงชาตครงท 23 กลมตวอยางทใชในการศกษาครงนเปนนกกฬายกน าหนกทเขารวมการแขงขนกฬาเยาวชนแหงชาตครงท 23 จ านวนทงหมด 165 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบวดความเขมแขงทางจตใจของโลเออร (Loehr. 1986) ใชเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล น าขอมลทไดมาวเคราะหโดยหาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ทดสอบความแตกตางคาท (t-test) ผลการวจยพบวา 1. ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬายกน าหนกทเขารวมการแขงขนกฬาเยาวชนแหงชาตครงท 23 ดานความเชอมนในตนเองมคาเฉลยเทากบ 23.35 อยในระดบตองการพฒนา ดานการควบคมพลงงานเชงลบ มคาเฉลยเทากบ 23.08 อยในระดบตองการพฒนา ดานการควบคมสมาธ มคาเฉลยเทากบ 22.15 อยในระดบตองการพฒนา ดานการจนตภาพมคาเฉลยเทากบ 21.47 อยในระดบตองการพฒนา ดานแรงจงใจมคาเฉลยเทากบ 23.50 อยในระดบตองการพฒนา ดานพลงงานเชงบวกมคาเฉลยเทากบ 23.12 อยในระดบตองการพฒนา และดานการควบคมทศนคตมคาเฉลยเทากบ 23.66 อยในระดบตองการพฒนา

43

2. ความเขมแขงทางจตใจดานแรงจงใจของนกกฬายกน าหนกชายและนกกฬายกน าหนกหญงมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนความเชอมนในตนเอง ดานการควบคมพลงงานเชงลบ ดานการควบคมสมาธ ดานการจนตภาพ ดานพลงงานเชงบวก และดานการควบคมทศนคตไมมความแตกตางกน

วทวส ศรโนนยางค (2552) ไดท าการศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาทมชาตไทยประเภททมและประเภทบคคลทเขารวมการแขงขนกฬาซเกมส ครงท 24 ณ จงหวดนครราชสมา กลมตวอยางเปน นกกฬาทมชาตไทย ทเขารวมการแขงขนกฬาซเกมส ครงท 24 จ านวน 404 คน ประกอบดวย นกกฬา หญง 192 คน และนกกฬาชาย 214 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอแบบวดความเขมแขงทางจตใจ มขอค าถาม จ านวน 42 ขอ หาคาความเทยงไดเทากบ 0.92 มอตราการประเมนคา 5 ระดบ คอ ดมาก ด ปานกลาง ต า และต ามาก วเคราะหขอมลโดยค านวณหาคาเฉลย สวนเบยงเบน มาตรฐาน และหาคาปฏสมพนธรวมระหวางตวแปร โดยใชการวเคราะหความแปรปรวนสองทาง โดยก าหนดระดบความมนยส าคญทระดบ .05 ผลการวจยพบวา 1. ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาเพศชายและเพศหญง โดยรวมอยในเกณฑด 2. ประเภทกฬาและ เพศของนกกฬาไมมอทธพลรวมกนตอระดบความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาโดยรวม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3. นกกฬาประเภททมและบคคล มความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาโดยรวมไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 4. นกกฬาเพศชายและเพศหญงมความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาโดยรวม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 5. ประเภททมและบคคลมความเขมแขงทางจตใจของนกกฬา แตกตางกน ในดานควบคมพลงงานเชงลบ ดานการควบคมสมาธ ดานพลงงานเชงบวก 6. นกกฬาเพศชายและเพศหญง มความเขมแขงทางจตใจของ นกกฬาแตกตางกน ในดานความมนใจในตนเอง ดานการควบคมสมาธ ดานจนตภาพ ดานแรงจงใจ ดานพลงงานเชงบวก

งานวจยทเกยวของกบองคประกอบของความเขมเขงทางจตใจ

พชต เมองนาโพธ และเชดศกด แกวแกมดา (2543) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางความวตกกงวลกบระดบการแสดงความสามารถในการแขงขน ของนกกฬาเซปกตะกรอหญงโรงเรยนกฬาจงหวดสพรรณบร จากการศกษาสามารถทจะสรปผลการวจยไดดงน

1. ความวตกกงวลจากการสงเกตและการสมภาษณของนกกฬาเซปกตะกรอหญงโรงเรยนกฬาจงหวดสพรรณบร นกกฬาสวนมากมปญหาทางดานจตใจ เกดอาการกลวในลกษณะตางๆ อน

44

เนองมาจากการทนกกฬาเลนระบบทมการประสานงาน การเขาใจในการเลนยงไมเขาใจดพอ ประกอบกบความสามารถทแสดงออกในแตละคนในบางครงเลนผดพลาดบอยครง จงเปนผลใหนกกฬาเกดอาการกลวเมอเลนผดพลาดและไมสามารถควบคมสมาธใหอยกบการเลนได

2. ความวตกกงวลอนเปนลกษณะนสยของนกกฬาเซปกตะกรอหญง โรงเรยนกฬาจงหวดสพรรณบร พบวาระดบความวตกกงวลอนเปนลกษณะนสยอยในระดบปานกลางคอนขางสง เนองมาจากการทนกกฬามพนฐานในการฝกซอม สภาพสงคมความเปนอยตลอดจนสงแวดลอมทอาศย เปนผลใหนกกฬามลกษณะนสยทแตกตางกน ซงมผลตอการควบคมระดบความตนเตนในการแขงขนไดไมด

3. ความวตกกงวลตามสถานการณของนกกฬาเซปกตะกรอ โรงเรยนกฬาจงหวดสพรรณบร พบวานกกฬามความวตกกงวลตามสถานการณอยในระดบปานกลาง เนองมาจากการฝกซอมนกกฬาไดมการฝกในรปแบบตางๆ จนเกดความพรอม สามารถควบคมความวตกกงวลหรอความเครยดใหอยในระดบทเหมาะสมได

เชวงพจน ครองธานนทร (2549) ไดท าการศกษาความวตกกงวลตามสถานการณของนกกฬายงปนในการแขงขนกฬามหาวทยาลยแหงประเทศไทย ครงท 33 กลมตวอยางเปนนกกฬายงปนทเขารวมในการแขงขนกฬามหาวทยาลยแหงประเทศไทย ครงท 33 จ านวน 305 คน แยกเปนชาย 151 คน หญง 154 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบทดสอบความวตกกงวลตามสถานการณ (CSAI – 2R) น าขอมลทไดมาวเคราะหโดยการหาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบคาท (t-test) ผลการวจยพบวา 1. ระดบความวตกกงวลตามสถานการณของนกกฬายงปนชายและนกกฬายงปนหญงอยในระดบปานกลาง 2. ความวตกกงวลตามสถานการณ ของนกกฬาชายกบนกกฬาหญง ดานความวตกกงวลทางกาย ดานความวตกกงวลทางจตใจ และดานความเชอมนในตนเอง ไมมความแตกตางกนทางสถต 3. ความวตกกงวลตามสถานการณ ของนกกฬาชายในรอบคดเลอกกบรอบชงชนะเลศ ดานความวตกกงวลทางกาย ดานความวตกกงวลทางจตใจ และดานความเชอมนในตนเอง ไมมความแตกตางกนทางสถต 4. ความวตกกงวลตามสถานการณ ดานความวตกกงวลทางจตใจ ของนกกฬาหญงในรอบคดเลอกกบรอบชงชนะเลศ มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนดานความวตกกงวลทางกาย และดานความเชอมนในตนเอง ไมมความแตกตางกนทางสถต

45

จนทวา จนทะบตร (2547) ไดศกษาความวตกกงวลของนกกฬายโดในการแขงขนกฬาวทยาลยพลศกษา 17 แหง กลมตวอยางทงหมด 108 คน แบงออกเปนชาย 67 คน และหญง 41 คน เกบขอมลโดยใชแบบทดสอบวดความวตกกงวลอนเปนลกษณะนสยและแบบทดสอบความวตกกงวลตามสถานการณ ใชในการเกบขอมล ผลการวจยพบวา 1. ความวตกกงวลอนเปนลกษณะนสย ของเพศชายและหญงอยในระดบปานกลางสวนความวตกกงวลตามสถานการณ ซงแบงออกเปน 3 ดาน คอ ความวตกกงวลทางจตความวตกกงวลทางกาย และความเชอมนในตนเองอยในระดบปานกลาง 2. ทดสอบคาเฉลยของความวตกกงวลอนเปนลกษณะนสยของเพศชาย และเพศหญงไมมความแตกตางอยางมนยส าคญทระดบ .05 3. ทดสอบความวตกกงวลตามสถานการณ กอนการแขงขน 1 สปดาห และหลงการแขงขนของเพศชายและหญง พบวา ทง 2 ดาน ไดแก ความวตกกงวลทางกาย และความเชอมนในตนเอง ไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทระดบ .05 สวนความวตกกงวลทางจตแตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ .05

วมลมาศ ประชากล (2547) ท าการศกษาผลของการฝกทกษะการพดกบตนเองทมตอความเชอมนในตนเอง กลมตวอยางเปนนกฟตบอลของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒทเขารวมการแขงขนฟตบอลมหาวทยาลยครงท 7 แบงออกเปน 2 กลมๆ ละ 12 คน โดยการแบงแบบเฉพาะเจาะจง ไดแก กลมควบคม คอ กลมทฝกตามโปรแกรมปกต และกลมทดลองคอ กลมทฝกตามโปรแกรมปกตควบคกบการฝกทกษะการพดกบตนเอง เปนระยะเวลา 8 สปดาห วดความเชอมนในตนเองโดยแบบทดสอบวดความวตกกงวลตามสถานการณ (CSAI-2) กอนการฝก หลงการฝก 4 สปดาห และหลงการฝก 8 สปดาห และวเคราะหผลดวยสถต T-test F-test และหาความแตกตางรายคดวยเชฟเฟ (Scheffe) ผลการวจยพบวา ความเชอมนในตนเองระหวางกลมควบคมและกลมทดลอง หลงการฝก 4 สปดาห และหลงการฝก 8 สปดาห มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.5

ชศกด พฒนะมนตร และคณะ (2548) ไดท าการศกษาและเปรยบเทยบความวตกกงวลทางจตใจ ความวตกกงวลทางกาย กลมตวอยางเปนนกกฬายกน าหนกหญงทมชาตไทย จ านวน 13 คน และนกกฬายกน าหนกหญงระดบสโมสร จ านวน 13 คน เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบทดสอบความวตกกงวลตามสถานการณ (Competitive State Anxiety Inventory – 2 : CSAI – 2) โดยน าผลทไดมาหาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบ ความแตกตาง โดยใชสถตท (t – test) ทระดบนยส าคญทางสถต .05 ผลการวจยพบวา

46

1. คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของนกกฬายกน าหนกหญงทมชาตไทยดานความวตกกงวลทางจตใจ (Cognitive Anxiety) อยในระดบปานกลาง เทากบ 18.30 ± 3.92 ดานความวตกกงวลทางกาย (Somatic Anxiety) อยในระดบต า เทากบ 16.53 ± 3.38 และดานความเชอมนในตนเอง (Self-Confidence) อยในระดบสง เทากบ 25.00 ± 4.01 2. คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของนกกฬายกน าหนกหญงระดบสโมสรดานความวตกกงวลทางจตใจ (Cognitive Anxiety) อยในระดบปานกลาง เทากบ 24.23 ± 5.69 ดานความวตกกงวลทางกาย (Somatic Anxiety) อยในระดบปานกลาง เทากบ 21.07 ± 4.74 และดานความเชอมนในตนเอง (Self Confidence) อยในระดบปานกลาง เทากบ 24.61 ± 3.24 3. ความวตกกงวลทางจตใจ (Cognitive Anxiety) ของนกกฬายกน าหนกหญงทมชาตไทย และนกกฬายกน าหนกหญงระดบสโมสรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 4. ความวตกกงวลทางกาย (Somatic Anxiety) ของนกกฬายกน าหนกหญงทมชาตไทยและ นกกฬายกน าหนกหญงระดบสโมสรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 5. ความเชอมนในตนเอง (Self - Confidence) ของนกกฬายกน าหนกหญงทมชาตไทยและ นกกฬายกน าหนกหญงระดบสโมสรแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

จฑาทพย ช านาญพล (2549) ไดท าการศกษาเจตคตทเกยวของกบความส าเรจในการกฬาทมตอแรงจงใจในการเลนกฬา กลมตวอยางเปนนกกฬาทเขารวมการแขงขนกฬาเยาวชนแหงชาต ครงท 22 จ านวน 368 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบทดสอบวดเจตคตทเกยวกบงานและตนเองทมตอการเลนกฬา (Task and Ego Orientation in Sport Questionnaire : TEOSQ) โดยผวจยหาความเชอมนทงฉบบได .73 และแบบวดแรงจงใจในการกฬา (The Sport Motivation Scale : SMS) โดยผวจยหาความเชอมนทงฉบบได .93 แลวน าขอมลมาวเคราะหโดยการหาคาสมประสทธสหสมพนธ ผลการวจยพบวา 1. เจตคตในการเลนกฬาของนกกฬาทเขารวมการแขงขนกฬาเยาวชนแหงชาตครงท22มความสมพนธทางบวกกบแรงจงใจในการเลนกฬา อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2. เจตคตทเกยวของกบงานในการเลนกฬาของนกกฬาทเขารวมการแขงขนกฬาเยาวชนแหงชาตครงท 22 มความสมพนธทางบวกกบแรงจงใจภายในและแรงจงใจภายนอกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3. เจตคตทเกยวของกบตนเองในการเลนกฬามความสมพนธทางบวกกบแรงจงใจภายนอกและความไมมแรงจงใจในการเลนกฬาอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 แตเจตคตทเกยวของกบตนเองในการเลนกฬาไมมความสมพนธกบแรงจงใจภายในในการเลนกฬา

47

4. นกกฬาทเขารวมการแขงขนกฬาเยาวชนแหงชาตครงท 22 มแรงจงใจในการเลนกฬาเปนแรงจงใจภายนอกดานการพฒนาบคลกภาพ มากทสด รองลงมาคอ แรงจงใจภายในเกยวกบความร และแรงจงใจภายนอกเกยวกบการรบอทธพลจากสงแวดลอม มคาคะแนนเฉลยนอยทสด

ทรย มกดเวยน (2549) ไดท าการศกษาผลการฝกสรางจนตภาพทมตอความแมนย าในการยงประตฟตบอล กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกฟตบอลชายทก าลงศกษาอยในโรงเรยนเทคโนโลยชนะพลขนธ อายระหวาง 16-18 จ านวน 30 ใหกลมตวอยางท าการฝกตามโปรแกรมการฝก นกกฬากลมควบคมเขารบการฝกการเลนกฬาฟตบอล ในวนจนทร - ศกร รวม 5 วน นกกฬากลมทดลองเขารบการฝกยงประตควบคกบฝกจนตภาพ ในวนจนทร พธ ศกร รวม 3 วน วนละ 30 นาท เปนระยะเวลา 8 สปดาห ผลการวจยพบวา

1. การเปรยบเทยบความแมนย าในการยงประตฟตบอล ของกลมควบคมและกลมทดลองกอนการฝก หลงการฝกสปดาหท 4 และ 8 พบวา

1.1 ความแมนย าในการยงประตฟตบอลของกลมควบคมและกลมทดลองกอนการฝกไมแตกตางกน

1.2 ความแมนย าในการยงประตฟตบอลของกลมควบคมและกลมทดลอง หลงการฝกสปดาหท 4 ไมแตกตางกน

1.3 ความแมนย าในการยงประตฟตบอลของกลมควบคม และกลมทดลอง หลงการฝกสปดาหท 8 แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

2. ความแมนย าในการยงประตฟตบอลของกลมควบคม กอนการฝก, หลงการฝกสปดาหท 4 และ 8 ไมมความแตกตางกน

3. ความแมนย าในการยงประตฟตบอลของกลมทดลอง กอนการฝก, หลงการฝกสปดาหท 4 และ 8 พบวาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

4. โดยจากการเปรยบเทยบความแตกตางรายค พบวาความแมนย าในการยงประตฟตบอล ของกลมทดลองหลงการฝกสปดาหท 4 เพมสงกวากอนการฝกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

นอกจากนนยงพบวาความแมนย าในการยงประต ฟตบอลของกลมทดลอง หลงการฝก สปดาหท 8 เพมสงกวากอนการฝก และหลงการฝกสปดาหท 4 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

เกรยงไกร นาคเทวญ (2550) ไดศกษาผลการฝกจนตภาพทมตอความสามารถในการยงประตฟตบอล อตราการเตนของชพจรและอตราการผอนคลายของหวใจ กลมตวอยางเปนนกกฬาฟตบอลของทมสถาบนการพลศกษาวทยาเขตจงหวดชมพร จ านวน 20 คน ท าการทดสอบการยงประตฟตบอล พรอมทงท าการวดอตราการเตนของชพจรและอตราการผอนคลายของหวใจกอนท าการยง

48

ประต แลวน าคาทไดมาหาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบความแตกตางของคาเฉลยของคะแนนรวมทไดจากการทดสอบการยงประตฟตบอล อตราการเตนของชพจรและอตราการผอนคลายของหวใจ ในชวงเวลากอนการฝก หลงการฝกสปดาหท 4 และหลงการฝกสปดาหท 8 โดยใชสถตท (T-test Independent) ผลการวจยพบวา

1. กอนการฝก กลมทดลอง กบกลมควบคม มความสามารถในการยงประตฟตบอลแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 อตราการเตนของชพจรและอตราการผอนคลายของหวใจแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

2. หลงการฝกสปดาหท 4 กลมทดลอง กบกลมควบคม มความสามารถในการยงประตฟตบอลแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 อตราการเตนของชพจรและอตราการผอนคลายของหวใจแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

3. หลงการฝกสปดาหท 8 กลมทดลอง กบกลมควบคม มความสามารถในการยงประตฟตบอลแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 อตราการเตนของชพจรและอตราการผอนคลายของหวใจแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

องคณา บญเสม (2550) ไดท าการศกษาแรงจงใจในการเลอกเลนฟตบอลของนกกฬาหญง ในการแขงขนกฬามหาวทยาลย แหงประเทศไทย ครงท 34 กลมตวอยางทใชในการวจย เปนนกกฬาฟตบอลหญงทเขารวมการแขงขนกฬามหาวทยาลยแหงประเทศไทย ครงท 34 จ านวน 198 คนเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถามทผวจยสรางขน มคาความเชอมน .94 น าขอมลทไดมาวเคราะห โดยการแจกแจงความถและคารอยละ ผลการวจยพบวา 1. แรงจงใจในการเลอกเลนกฬาฟตบอลของนกกฬาหญงในการแขงขนกฬามหาวทยาลยแหงประเทศไทย ครงท 34 ดานความรกความถนด และความสนใจ ดานความคดเหนเกยวกบตนเองดานบคคลทเกยวของ ดานสขภาพและอนามย ดานรายไดและผลประโยชน ดานเกยรตยศชอเสยงและดานโอกาสทจะไดรบความกาวหนาในอนาคต โดยรวมอยในระดบมาก คดเปนรอยละ 39.62,47.35, 41.41, 41.82, 47.51, 39.98 และ 36.87 ตามล าดบ 2. แรงจงใจในการเลอกเลนกฬาฟตบอลของนกกฬาหญงในการแขงขนกฬามหาวทยาลยแหงประเทศไทย ครงท 34 ทมชวงประสบการณในการเลอกเลนกฬาฟตบอล ต ากวา 5 ป ดานความรกความถนด และความสนใจ ดานความคดเหนเกยวกบตนเอง ดานบคคลทเกยวของ และดานสขภาพและอนามย อยในระดบมาก คดเปนรอยละ 41.13, 47.74, 39.01 และ 50.83 ตามล าดบ และ ดานรายไดและผลประโยชน ดานเกยรตยศชอเสยง และดานโอกาสทจะไดรบความกาวหนาในอนาคต อยในระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 40.43, 39.01 และ 38.15 ตามล าดบ

49

3. แรงจงใจในการเลอกเลนกฬาฟตบอลของนกกฬาหญงในการแขงขนกฬามหาวทยาลยแหงประเทศไทย ครงท 34 ทมชวงประสบการณในการเลอกเลนกฬาฟตบอล ตงแต 5 ปขนไป ดานความรกความถนด และความสนใจ และดานสขภาพและอนามย อยในระดบมากทสด คดเปนรอยละ 44.34 และ 45.51 ตามล าดบ และดานความคดเหนเกยวกบตนเอง ดานบคคลทเกยวของ ดานรายไดและผลประโยชน ดานเกยรตยศชอเสยง และดานโอกาสทจะไดรบความกาวหนาในอนาคต อยในระดบมาก คดเปนรอยละ 47.00, 43.59, 47.31, 41.34 และ 40.25 ตามล าดบ

จรลพงษ สาหรายทอง (2551) ผลการฝกดวยโปรแกรมการฝกยงประตบาสเกตบอลควบคกบการฝกจนตภาพ และการควบคมการหายใจ ทมตอความแมนย า ในการยงประตบาสเกตบอล 3 คะแนน งานวจยนมจดประสงคเพอทราบ และเปรยบเทยบผลของการฝกยงประตบาสเกตบอลเพยงอยางเดยว การฝกยงประตบาสเกตบอลควบคกบการฝกจนตภาพ และการฝกยงประตบาสเกตบอลควบคกบการฝกจนตภาพและการฝกควบคมการหายใจ ทมผลตอความแมนย าในการยงประตบาสเกตบอลในระยะ 3 คะแนน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนชาย ระดบมธยมศกษาปท 4 และ 5 ทเคยเรยนวชาบาสเกตบอลมาแลว และเปนสมาชกชมนมบาสเกตบอล ของโรงเรยนสามคควทยาคม และโรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลย อ าเภอเมอง จงหวดเชยงราย จ านวน 42 คน โดยไดมาจากการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เครองมอทใชในการวจยคอโปรแกรมการฝกการยงประตบาสเกตบอลในระยะ 3 คะแนน โปรแกรมการฝกจนตภาพ โปรแกรมการฝกการควบคมการหายใจ และแบบทดสอบการยงประตระยะ 3 คะแนน วเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรปเอสพเอสเอส (SPSS) เพอหาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวชนดวดซ า การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว และ วเคราะหหาความแตกตางเปนรายคโดยใชวธของบอนเฟอโรน (Bonferroni) ผลการวจยพบวา 1. ความแมนย าในการยงประตบาสเกตบอล 3 คะแนน ของกลมทดลองท 3โดยทดสอบระหวาง กอนการฝก หลงการฝกสปดาหท 2, 4, และ 6 พบวาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2. เปรยบเทยบความแตกตางของผลการฝกการยงประตบาสเกตบอล 3 คะแนน ระหวางกลมทดลองทง 3 กลมโดยทดสอบ กอนการฝก หลงการฝกสปดาหท 2 4 และ 6 โดยใชสถตวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว พบวา ไมมความแตกตางกน

สาคร แกวสมทร (2551) ปจจยทมผลตอความส าเรจในการแขงขนกฬามวยสากล สมครเลนในกฬามหาวทยาลยแหงประเทศไทย ครงท 35 กลมตวอยางเปนนกกฬามวยสากลสมครเลน ทไดรบเหรยญรางวล ทงหมด 9 รน จ านวน 36 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบส ารวจและแบบ

50

สมภาษณมาวเคราะหขอมล โดยใชสถตและค านวณหาคารอยละ ผลการวจยพบวา 1. ปจจยภายในทมผลตอความส าเรจในการแขงขนกฬามหาวทยาลย ครงท 35 มทงหมด 5 ดาน ซงแตละดานมคาความถและรอยละ ดงน ปจจยทางดานสรระมระดบความคดเหนทมากทสด คอ มโครงสรางรางกายทสมสวนอยในระดบมาก คดเปนรอยละ 58.33 ปจจยทางดานสมรรถภาพรางกายนกกฬามระดบความคดเหนมากทสด มระดบความทนทานของระบบไหลเวยนโลหตอยในระดบมาก คดเปนรอยละ 61.11 ปจจยทางดานเทคนคทกษะนกกฬามระดบความคดเหนมากทสด คอ มระดบทกษะในการออกหมดหนาหรอหมดน าอยในระดบมาก คดเปนรอยละ 47.22 ปจจยในระหวางการแขงขนมนกกฬาระดบความคดเหนมากทสด คอ ความรบผดชอบระหวางแขงขนของนกกฬามความเหมาะสม อยในระดบมากทสด คดเปนรอยละ 52.78 ปจจยดานจตวทยานกกฬามระดบความคดเหนมากทสด คอ มน าใจนกกฬาอยในระดบมากทสด คดเปนรอยละ 77.77 นกกฬามสญชาตญาณการเปนนกสอยในระดบมากทสด คดเปนรอยละ 58.33 2. ปจจยภายนอกทมผลตอความส าเรจในการแขงขนกฬามหาวทยาลย ครงท 35 ทงหมด 5 ดาน มคาความถและรอยละ ดงน ปจจยดานกายภาพนกกฬามระดบความคดเหนมากทสด คอ บรเวณและสถานทตงเวทแขงขนมความเหมาะสมและสงแวดลอมอนๆ ในระหวางแขงขน อยในระดบมาก คดเปนรอยละ 55.56 ปจจยดานเศรษฐกจ นกกฬามระดบความคดเหนมากทสดในดานน คอ มการสนบสนนดานงบประมาณอยางด มการฝกซอมอยางเหมาะสม และมการจดเสอผา อปกรณฝกซอมสวนตวใหอยางพอเพยง อยในระดบมากคดเปนรอยละ 47.22 ปจจยดานชาตก าเนดนกกฬามระดบความคดเหนมากทสดในดานน คอสงทตดตวมาตงแตก าเนด (พรสวรรค) อยในระดบมากทสดคดเปนรอยละ 16.67 อยในระดบมากคดเปนรอยละ 50.00 ปจจยทเกยวของดานผ ฝกสอน นกกฬามระดบความคดเหนมากทสดในดานน คอ การใหก าลงใจจากผ ฝกสอนอยในระดบมากทสด คดเปนรอยละ 63.89 การวางแผนและการแกเกมของผ ฝกสอน อยในระดบมากทสด คดเปนรอยละ 58.33 ปจจยดานโชคหรอดวงนกกฬามระดบความคดเหนมากทสดในดานน คอ การจบฉลากแบงสายในการแขงขนอยในระดบมากทสด คดเปนรอยละ 47.22

สนทร พนธง (2551) ไดศกษาเรองการตงเปาหมายทมตอความสามารถในการตลกซอฟทบอล เพอศกษาและเปรยบเทยบผลการตงเปาหมายทมตอความสามารถในการตลกซอฟทบอล กลมตวอยางเปนนกกฬาซอฟทบอลชาย ของสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง จ านวน 20 คน ไดมาโดยวธการเลอกกลมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง โดยแบงเปน 2 กลม ไดแก กลมทฝกทกษะการตลกซอฟทบอลเพยงอยางเดยวและกลมทฝกทกษะการตลกซอฟทบอลควบคกบการตงเปาหมาย เครองมอทใชในการวจยเปนโปรแกรมการฝกตลกซอฟทบอล แบบทดสอบการตลกซอฟทบอล และโปรแกรมการตงเปาหมายวเคราะหขอมลโดยหา คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

51

เปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนในการตลกซอฟทบอล ระหวางกลมทฝกทกษะการตลกซอฟทบอลเพยงอยางเดยว และกลมทฝกทกษะการตลกซอฟทบอลควบคกบการตงเปาหมาย ในชวงกอนการฝก ภายหลงการฝกสปดาหท 2,สปดาหท 4, สปดาหท 6 และสปดาหท 8 โดยใชสถต ท (t – test Independent) และก าหนดความมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ผลการวจยพบวา 1. ความสามารถในการตลกซอฟทบอลของกลมทดลองและกลมควบคม หลงการฝกสปดาหท 4 สปดาหท 6 และสปดาหท 8 แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2. ความสามารถในการตลกซอฟทบอลของกลมทดลองเมอสนสดสปดาหท 8 แตกตางกบกอนการทดสอบ เมอสนสดสปดาหท 2 และ4 ความสามารถในการตลกซอฟทบอลเมอสนสดสปดาหท 6 แตกตางกบกอนการทดสอบ และเมอสนสดสปดาหท 2 ความสามารถในการตลกซอฟทบอลเมอสนสดสปดาหท 4 แตกตางกบกอนการทดสอบ และเมอสนสดสปดาหท 2 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3. ความสามารถในการตลกซอฟทบอลของกลมควบคมเมอสนสดสปดาหท 8 แตกตางกบกอนการทดสอบ เมอสนสดสปดาหท 2 และ 4 ความสามารถในการตลกซอฟทบอลเมอสนสดสปดาหท 6 แตกตางกบกอนการทดสอบ และเมอสนสดสปดาหท 2 ความสามารถในการตลกซอฟทบอลเมอสนสดสปดาหท 4 แตกตางกบกอนการทดสอบ และเมอสนสดสปดาหท 2 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ชาญยทธ รตนมงคล (2552) ไดท าการศกษาแรงจงใจในการเลอกเลนกฬาบาสเกตบอลของนกกฬาบาสเกตบอลในการแขงขนกฬาแหงชาต ครงท 37 กลมตวอยางในการวจยในครงนเปนนกกฬาบาสเกตบอลทเขารวมการแขงขนกฬาแหงชาต ครงท 37 รวมทงสนจ านวน 200คน เปนชายจ านวน 100 คน เปนหญงจ านวน 100 คน เลอกกลมตวอยางโดยวธสมอยางงาย (Simple Random Sampling) เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามทผวจยสรางขนมคาความเชอมน เทากบ .95 วเคราะหขอมลโดยหา คาเฉลย คารอยละ คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน โดยใชสถตการทดสอบคาท และการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว ผลการศกษาพบวา 1. แรงจงใจโดยรวม ของการเลอกเลนกฬาบาสเกตบอลของนกกฬาบาสเกตบอลในการแขงขนกฬาแหงชาต ครงท 37 ดานความรก ความสนใจ และความถนด ดานความคดเหนเกยวกบตอตนเองและบคลทเกยวของ ดานรายไดและผลประโยชนทไดรบ ดานเกยรตยศชอเสยง มแรงจงใจอยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 4.00 (S.D. = 0.49) 2. เปรยบเทยบคาเฉลยของแรงจงใจในการเลอกเลนกฬาบาสเกตบอลของนกกฬาบาสเกตบอลในการแขงขนกฬาแหงชาต ครงท 37 2.1 เปรยบเทยบระหวางเพศ นกกฬาบาสเกตบอลทมเพศตางกน มแรงจงใจในการเลอก

52

เลนกฬาบาสเกตบอลไมแตกตางกน แตเมอพจารณาเปนรายดานพบวา นกกฬาทมเพศตางกนมแรงจงใจในการเลอกเลนกฬาบาสเกตบอล ดานความรก ความสนใจ และความถนด แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2.2 เมอเปรยบเทยบระหวางตวแทนภาค นกกฬาบาสเกตบอลตวแทนแตละภาค มแรงจงใจในการเลอกเลนกฬาบาสเกตบอล ไมแตกตางกน

วมลมาศ ประชากล นฤพนธ วงศจตรภทร และพชต เมองนาโพธ (2552) ศกษาวธการสรางความเชอมนในตนเองทางการกฬาของนกกฬาทมชาตไทย กลมตวอยางเปนนกกฬาทมชาตไทย ทมประสบการณ การแขงขน และการฝกซอมมากกวา 5 ป จ านวน 20 คน เปนนกกฬาชาย 11 คน นกกฬาหญง 9 คน โดยมอายระหวาง 18 – 48 ป มประสบการณในแขงขนระหวาง 5-17 ป จาก 8 ชนดกฬา ไดแก เซปกตะกรอ เทควนโด เทเบลเทนนส บาสเกตบอล ฟนดาบสากล เทนนส ฟตบอลและยงเปาบน โดยกลมตวอยางไดมาจากการเลอกแบบเฉพาะเจาะจง เนองจากหลกการของการวจยคณภาพ นนไมไดมการก าหนดจ านวนกลมตวอยางไว ตงแตตน แตใชวธการก าหนดคณลกษณะกลมตวอยาง ไวเบองตน ซงผวจยจะด าเนนการเกบขอมลจนกระทงขอมลอมตว (หมายถง ไมมขอมลอนๆ เพมเตมถงแมจะมการเกบขอมลจากกลมตวอยางใหม) จงไดกลมตวอยางเปนนกกฬาดงทกลาว แนวทางค าถามเปนค าถามเกยวกบวธการสรางความเชอมนในตนเอง ทงในขณะฝกซอมและขณะแขงขน โดยไดมการบนทกเสยงตลอดการสมภาษณ สวนการเกบขอมลโดยการสงเกต ผวจยไดสอบถามตารางเวลาในการ ฝกซอมและการแขงขน และท าการสงเกตอยางนอย 2 ครง ไดแก ในชวงการฝกซอมและการแขงขน ในขณะเกบขอมลดวยสงเกต ผวจยมบทบาทเสมอน เปนผชม โดยมจดมงหมายในการสงเกต ไดแก สภาพแวดลอมของสนามฝกซอม พฤตกรรมของนกกฬา ความสมพนธระหวางนกกฬากบทม วฒนธรรมของทมรวมทงปฏสมพนธระหวางนกกฬา หรอผปกครอง การตรวจสอบความเชอถอไดของขอมลในการวจยครงน ผวจยไดใช 3 วธการ ไดแก 1) การ ตรวจสอบแบบสามเสา (Triangulation) โดยการเกบขอมล 2 วธการ คอ การสมภาษณ การสงเกต และ เกบขอมลจากหลายชนดกฬา 2) ตรวจสอบกบกลมตวอยาง (Member Checks) โดยการขอสรปทไดกลบ ไปใหกลมตวอยางตรวจสอบความถกตอง และ 3) ตรวจสอบโดยเพอน นกวจย (Peer Debriefing) โดยการปรกษาคณะผ รวมวจยทงการก าหนดรหส การสรางขอสรปและ รปแบบการน าเสนอ ผลการวจยพบวา วธการสรางความเชอมนในตนเองของนกกฬาทมชาตไทย นกกฬาไดใชวธการตางๆ ในการสรางความเชอมนในตนเองหลากหลายวธ ซงขนอยกบสถานการณทแตกตางกน ใน 3 สถานการณ ไดแก ขณะซอม กอนการแขงขน และขณะทไมมความเชอมนในตนเอง โดยในชวงซอม จะเนนไปทการท าใหตนเองมความสามารถเพมมากขนในตอนซอมซงสอดคลองกบสงทนกกฬา น ามาเปนขอมลในการเพมความเชอมน สวนในชวงกอนการแขงขนนกกฬา จะเนนทความสบายใจ

53

จดล าดบความคด และการกระตนตวเอง โดยวธการทนกกฬาใชทงพธกรรมทางศาสนา วธการทวๆ ในชวตประจ าวนและ เทคนคทางจตวทยาการกฬา สวนในขณะทนกกฬาไมมความเชอมนในตนเองหรอความเชอมนในตนเองลดลง นกกฬาจะใชผอนคลาย ควบคมลมหายใจ และตดความคด

ภาณวฒน วชรธานนทร (2553) ศกษาการใชเทคนคทางจตวทยาการกฬาของนกกฬาเซปกตะกรอ โดยมจดมงหมายเพอศกษาเทคนคทางจตวทยาการกฬาทนกกฬาเซปกตะกรอใชระหวางฝกซอมและแขงขน กลมตวอยางคอนกเซปกตะกรอไทย เพศชายอายระหวาง 24-35 ป ซงเขาแขงขนกฬาซเกมส ป 2552 การเกบรวบรวมขอมลใชการสงเกตแบบไมมสวนรวมเทคนคการบรรยายเหตการณส าคญและการสมภาษณแบบกงโครงสราง วเคราะหขอมลดวยการเปรยบเทยบความคงทของขอมลและตรวจสอบดวยวธการสามเสา ผลการวจย พบวาเทคนคทางจตวทยาการกฬาทนกกฬาเซปกตะกรอใชในระดบมากคอ การพดกบตนเอง การท าสมาธ และการหายใจ เทคนคทใชในระดบปานกลางไดแก การฝกจนตภาพ การก าหนดเปาหมาย และการผอนคลายกลามเนอ อยางไรกตาม เทคนคทไมไดใชคอการสะกดจต และไบโอฟดแบค ปญหาทเกยวของกบการเลอกเทคนคทางจตวทยาการกฬาคอ การขาดความเชยวชาญในการใชเทคนคทางจตวทยาการกฬาและการขาดนกจตวทยาการกฬาทท างานรวมกบทมเซปกตะกรอ

งานวจยตางประเทศ

ผวจยไดแบงงานวจยทเกยวของในตางประเทศออกเปน 2 ประเภท คอ งานวจยทเกยวของกบความเขมแขงทางจตใจโดยตรง และงานวจยทเกยวของกบองคประกอบของความเขมเขงทางจตใจ ดงน

งานวจยทเกยวของกบความเขมแขงทางจตใจโดยตรง

ฟรและโปตเกยเตอร (Fourie. S; & Potgieter. 2001) ไดศกษาธรรมชาตของความเขมแขงทางจตใจในกฬา การศกษานไดตรวจสอบองคประกอบของความเขมแขงทางจตใจ กลมตวอยางเปนผฝกสอน 131 คน และนกกฬาชนเลศ 160 คน วเคราะหโดยวธการวเคราะหเนอหาคาเฉลยของอปนย ผลจากการวจยน ไดแบงองคประกอบของความเขมแขงทางจตใจออกเปน 12 ดาน ไดแก ระดบแรงจงใจ (motivation level), การจดการทกษะ(coping skills), ความมนใจในตนเอง (confidence maintenance), ทกษะทางจตใจ (cognitive skill), ระเบยบวนยและการมงความส าคญทเปาหมาย (Discipline and goal-directedness), การแขงขน (competitiveness), การควบคมของรางกายและความตองการของจตใจ (Possession of prerequisite physical and mental requirements),ความเปนหนงของทม(team unity), เตรยมทกษะ(Preparation skills), ความอดทนดานจตใจ

54

(Psychological hardiness), ความเชอทางศาสนาและจรยธรรม(religious convictions and ethics) และผ ฝกสอนไดมงความสนใจไปทลกษณะนสยเปนสงส าคญ สวนนกกฬาจะมงความสนใจไปทความพยายามเปนสงส าคญ

มดเดลตน และคณะ (Middleton; et al. 2003: Online) ท าการศกษาเรองการวดระดบของความเขมแขงทางจตใจ วาเราสามารถวดระดบความเขมแขงของนกกฬาวามมากพอ ไดจรงหรอไม เพอพสจนทฤษฎและแบบวดของโลเออร คอ Psychological Performance Inventory : PPI (1986) ซงวดความเขมแขงทางจตใจ 7 ดาน คอ ความมนใจในตนเอง การควบคมพลงงานเชงลบ การควบคมสมาธ การจนตภาพ แรงจงใจ พลงงานเชงบวก และการควบคมทศนคต และน ามาใชกบนกกฬาบาสเกตบอล และกอลฟ โดยใหนกกฬาท าแบบทดสอบกอนการแขงขน ผลทไดรบคอ มดเดลตน และคณะสามารถวดระดบความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาและเปรยบเทยบผลคะแนนกบผลของการแขงขนซงสอดคลองกน

โกลบและแชร (Golby; & Shead. 2004) ไดท าวจยเรองระดบความเขมแขงทางจตใจกบความแตกตางของระดบความยากในการแขงขนกฬารกบฟตบอล กลมตวอยางทศกษาคอ นกกฬารกบฟตบอล 115 คน ทเขารวมการแขงขนกฬารกบฟตบอล 3 ระดบ ไดแก การแขงขนมออาชพ ระดบนานาชาต การแขงขนระดบ Super League และการแขงขนดวชน 1 เครองมอทใชคอ แบบวดความเขมแขงทางจตใจ ของโลเออร (Loehr. 1986) ประกอบดวยขอค าถาม 42 ขอ และวดระดบความเขมแขงทางจตใจ 7 อยาง ซงแตละขอค าถามมการค านวณอตราการประเมนคา แบบ 5 ระดบ ตงแต “บอยทสด” จนถง “ไมเคยเลย” และสถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ การหาคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยพบวา นกกฬาระดบมออาชพทเขารวมการแขงขนกฬารกบฟตบอลระดบนานาชาตมคาเฉลยระดบความเขมแขงทางจตใจรวมทกดานสงทสด รองลงมาคอ การแขงขนระดบ Super League และสดทาย คอ การแขงขนดวชน 1 ซงโกลบและแชรด กลาววา นกกฬาระดบนานาขาตมคาเฉลยระดบความเขมแขงทางจตใจสงทสดเพราะพวกเขาตางผานการแขงขนระดบอนมากอน ท าใหเกดประสบการณและเพมพนความเขมแขงมากขนตามล าดบ ท าใหพวกเขาสามารถเขาแขงและประสบความส าเรจในระดบนานาชาตได แตอยางไรกตามการวจยครงนเปนเพยงการส ารวจการแขงขนกฬาเพยงชนดเดยวเทานน จงแนะน าใหมการท าวจยกบชนดอน และนกกฬาประเทศอนตอไป

55

แกรและโจร (Garry; & Jolly. 2006) ศกษาผลของการตงเปาหมายและระดบความเขมแขงทางจตใจทมตอความสามารถและประสทธผลของนกกฬาวซ ทเขารวมการแขงขนชงแชมปวซ 2006 ณ ประเทศมาเลเซย จ านวน 40 คน ประกอบดวยนกกฬาขาย 21 คน และนกกฬาหญง 19 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลคอ แบบวดความเขมแขงทางจตใจของโลเออร (Loehr. 1986) และใชแบบวดลกษณะภาระงานและความเปนตวของตวเอง (Task and Ego Orientations in Sport Questionnaire : TEOSQ) จ าแนกประเภทกลมตวอยางออกเปน 3 กลม ไดแก กลมตวอยางท 1 มภาระงานสง ความเปนตวของตวเองปานกลาง กลมตวอยางท 2 ภาระงานปานกลาง ความเปนตวของตวเองปานกลางและทกกลมมการตงเปาหมายกอนการแขงขน จากนนใชแบบสอบถาม แบบวดความเขมแขงทางจตใจเพอวดและเปรยบเทยบระดบความเขมแขงทางจตใจของกลมตวอยางแตละกลม ผลการวจยพบวา กลมท 1 ซงมภาระงานสงสดมระดบความเขมแขงทางจตใจในดานการควบคมพลงงานเชงลบสงกวา กลมท 2 นอกจากน กลมท 1 ยงมระดบความเขมแขงทางจตใจในดานการควบคมพลงงานเชงบวกสงกวากลมท 3 ดวย แตเมอใชสถต Chi-square วเคราะหขอมลแลว พบวาไมมความแตกตางระหวางกลมนกกฬา ในการตงเปาหมายตอประสทธผลในการแขงขน เพอศกษาถงประสทธผลของการแขงขนกฬาวซ พบวานกกฬาทไดเหรยญมระดบความเขมแขงทางจตใจ ทางดานความมนใจในตนเอง และการควบคมพลงงานเชงลบ สงกวานกกฬาทไมไดเหรยญ

ฮเวอร (Hoover. 2006) ท าการวจยเชงบรรยาย เรองมมมองของนกกฬาและผ ฝกสอนทมตอความเขมแขงทางจตใจ โดยแบงออกเปน 4 หวขอ ไดแก 1) ความหมายและค าจ ากดความของความเขมแขงทางจตใจ 2) ลกษณะของผ ทมความเขมแขง 3) ความสามารถในการพฒนาระดบความเขมแขงทางจตใจ และ 4) ตวแปรทจะชวยใหเกดการพฒนาระดบความเขมแขงทางจตใจโดยเกบขอมลโดยการสมภาษณรายบคคลกบนกกฬาและผ ฝกสอน Marietta College ไดจากการสมคละชนดกฬาโดยวธการสมแบบไมเจาะจง ประกอบดวยนกกฬาเพศชาย 6 คน นกกฬาเพศหญง 7 คน และผฝกสอน 8 คน ซงในการสมภาษณจะใชค าถาม 4 ขอดงกลาว เหมอนกนทกคนผลการวจยแยกเปนค าตอบ 4 ขอ ดงน 1) กลมตวอยางตอบเรอง ความหมายและค าจ ากดความของความเขมแขงทางจตใจสรปไดวา เปนการจดจอตอเปาหมาย การเตรยมพรอมดานจตใจทจะเผชญกบสถานการณไดทกอยาง 2) ลกษณะของผ ทมความเขมแขง สรปไดวา ตองเปนผ มความมนใจในตนเองสงมากมอารมณแปรปรวนงาย อดทนทจะตองฝกซอมอยางหนก และมสภาวะความเปนผน า 3) กลมตวอยางสวนใหญทราบวา สามารถพฒนาระดบความเขมแขงทางจตใจไดแตไมทราบแนชดวามวธการอยางไร

56

4) ตวแปรของการพฒนาระดบความเขมแขงทางจตใจ คอ ประสบการณของนกกฬาการฝกซอม สงแวดลอม ก าลงใจ การฝกใหชนกบสถานการณทกดดน

ลและเกวอน (Lee Crust; & Kayvon Azadi. 2010) ไดท าการศกษาความเขมแขงทางจตใจและการใชกลยทธทางจตวทยาของนกกฬา มจดมงหมายเพอตรวจสอบความสมพนธระหวางความเขมแขงทางจตใจและการใชกลยทธทางจตวทยาของนกกฬา กลมตวอยางทงหมด 107 คน แบงออกเปน ผชาย 67 คน ผหญง 40 คน ใช แบบทดสอบ MTQ48 (Clough et al., 2002) เพอวดความเขมแขงทางจตใจ และใชแบบทดสอบ TOPS (Thomas et al., 1999) เพอวดการใชกลยทธทางจตวทยาในการฝกซอมและการแขงขน ผลจากการวจย สรปไดวา การพดดกบตนเอง การควบคมอารมณ และกลยทธในการคลายความเครยดมนยส าคญทางสถต และมผลในทางบวก ซงความเขมแขงทางจตใจนนมความส าคญทงในการฝกซอมและการแขงขน

งานวจยทเกยวของกบองคประกอบของความเขมเขงทางจตใจ

โบรอน (Boron. 2002) ท าการวจยเรอง การใชจนตภาพในนกกฬาฟนดาบ วตถประสงค เพอหาคาและประเมนคาของแรงจงใจ และ องคประกอบในการรบรในการใชจนตภาพระหวางนกกฬาฟนดาบ และเพอน าไปสการตดสนใจภายใตปจจยตาง ๆ ไดแก แรงจงใจ องคประกอบในการรบร การใชจนตภาพระหวางนกกฬาฟนดาบทมตอระดบทกษะ ประสบการณ เพศ และมอทถนด ท าการส ารวจโดยใชแบบทดสอบเกยวกบการสรางจนตภาพ [Sport Imagery Questionnaire (SIQ), Imagery Use Questionnaire (IUQ)] กลมตวอยางทใชเปนนกกฬาฟนดาบชาย จ านวน 132 คน และนกกฬาฟนดาบหญง จ านวน 116 คน จากสมาคมฟนดาบนานาชาตแหงสหรฐอเมรกา การวดประสทธภาพในการท างานของจตใจจะใชแบบทดสอบ (SIQ) เพอน าขอมลทไดมาค านวณแลวท าใหทราบวา ปจจยสวนใหญเปนปจจยทสามารถควบคมได และเมอน าขอมลทไดมาวเคราะหตวแปรหลายตว ผลทไดแสดงใหเหนวา ไมวาในสถานการณใดกตามนกกฬาแตละคนจะมการวเคราะหตวแปรทแตกตางกน แตนกกฬาฟนดาบไมมความแตกตางกนในดานแรงจงใจ และองคประกอบในการรบรในการใชจนตภาพทายทสดจากการทดสอบโดยใชแบบทดสอบ (IUQ) มแนวโนมวานกกฬาฟนดาบสามารถแสดงความสามารถไดดขนหลงจากมการใชจนตภาพ

พรอบวเดนซา (Provvidenza. 2002) ไดท าการศกษาเพอตรวจสอบสงสยทมอทธพลตอการสรางจนตภาพโดยรวม ความสามารถในการสรางจนตภาพ และการใชจนตภาพของนกกฬาสเกตน าแขง กลมตวอยางทใช คอ นกกฬาสเกตน าแขง จ านวน 36 คน แบงออกเปน 4 กลม ดงน กลมท 1 ฝกการสรางจนตภาพ กลมท 2 ฝกการสรางจนตภาพโดยไดรบการชวยเหลอจากผ ฝกสอน กลมท 3

57

ผ ฝกสอนใหความชวยเหลอเพยงอยางเดยว กลมท 4 กลมควบคม ท าการทดสอบโดยใชแบบทดสอบเกยวกบการสรางจนตภาพ (Athletes Completed the Movement Imagery Questionnaire) และวดความเชอมนในตนเอง โดยใชแบบทดสอบความวตกกงวลตามสถานการณ (Competitive State Anxiety Inventory – 2) กอนและภายหลงการฝกสปดาหท 6 ภายหลงจากการฝก เมอนกกฬาท าแบบทดสอบเสรจสนแลวน าขอมลทไดมาประเมนหาคาปจจยตางๆ ทมสวนเกยวของกบคณภาพของการสรางจนตภาพ จากการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวพบวา แตละกลมมคะแนนความสามารถในการใชจนตภาพเปลยนแปลงไปอยางมนยส าคญ สรปไดวา ผ ฝกสอนมความเกยวของและมบทบาทส าคญอยางยงในการฝกทกษะทางจต

โรนอล สมท และคลสเตนเซน (Ronald; Smith; & Christensen. 1995) อางถงใน วมลมาศ ประชากล (2547) ไดศกษาบทบาทของทกษะของทกษะทางกายและทกษะทางจตในฐานะสงทท านายความสามารถในการด ารงอยในเบสบอลอาชพ ในนกกฬา 104 คน โดยใชแบบสอบถาม Athletic Coping Skill Inventory (ACSI-28) และจากอตราสวนของผ ฝกสอนและผจดการทมพบวาในกลมผ ต (Batting) มทกษะทางกายทแตกตางกน และในกลมพชเชอร (Pitcher) มทกษะทางจตแตกตางกนอยางมาก จงสามารถสรปไดวาทกษะทางกายและทกษะทางจตมความเกยวของกบความสามารถของนกกฬา

ไวทและแชลล (White; & Sally. 1996) ไดศกษาความเกยวของของเพศทมผลกระทบตอการกฬาและแรงจงใจทสงผลถงเจตคตทเกยวกบงานและตนเองในการเลนกฬา ซงใชแบบสอบถามเจตคตทเกยวของกบงานและตนเองในการเลนกฬา การทดสอบ และอธบายถงความแตกตางเจตคตทเกยวของกบงานและตนเองในการเลนกฬา (TEOSQ) ผลการศกษาพบวา เยาวชนทมความสามารถสงในการแขงขนคอกลมวทยาลยมเจตคตทเกยวของกบตนเองกบกลมอนๆ และพบวาเพศชายมเจตคตเกยวกบตนเองสงกวาเพศหญง และเพศทมผลตอระดบความสามารถในการแขงขน ซงปรากฏจากคะแนนเจตคตทเกยวของกบงาน มความมนคงตอเจตคต ซงมความสมพนธระหวางการแสดงออกถงเจตคตสความส าเรจและเปนแรงจงใจในการเลนกฬา

เบอรตน (Burton. 1998 ) ไดท าการศกษาความสมพนธระหวางความวตกกงวลกบความนานในการวายน า โดยเกบขอมลมาจากกลมตวอยาง 2 กลม ประกอบดวย กลมท 1 คอ นกวายน าเพศชาย 15 คนเพศหญง 13 คน ทเขารวมการแขงขนรายการ Big Ten Conference Championships โดยเกบขอมลชวงตนฤดการแขงขน ชวงกลางฤดกาลแขงขนและชวงเขาสการแขงขนรอบชงชนะเลศ กลมท 2 คอ นกวายน าเพศชาย 31 คน เพศหญง 39 คน ทเขารวมแขงขนรายการ National Sports Festival เครองมอทใชในการวจยคอ แบบวดความวตกกงวล CSAI-2 โดยเกบขอมลชวงหลงการ

58

ฝกซอม ชวง 2 วนกอนการแขงขน และ 1 ชวโมงกอนการแขงขน ผลการวจยพบวา 1.ความวตกกงวลทางจต มความสมพนธกบความสามารถทลดลงมากกวาความวตกกงวลทางกาย 2.นกวายน าระยะสนทมความสามารถในการวายน าด จะสามารถควบคมความวตกกงวลทางกายไดดกวานกวายน าระยะสนทมความสามารถในการวายน านอยกวา 3.นกวายน าระยะไกลทมความสามารถในการวายน าด จะมแนวโนมความพรอมทางดานสรรวทยาทดกวานกวายน าระยะไกลทมความสามารถในการวายน านอยกวา

วกกน (Wiggin. 1998) ไดท าการศกษาผลของความวตกกงวลทมตอความสามารถทางการกฬาในชวงกอนการแขงขน 24 ชวโมง กลมตวอยางคอ อาสาสมครเพศชายและหญง ทก าลงศกษาอยในระดบมธยมศกษา จ านวน 91 คน ทเขารวมการแขงขนกฬาฟตบอล วายน า กรฑาลและลาน เครองมอทใชในการวจยคอ แบบวตกกงวลทางการกฬา Competitive State Anxiety Inventory-2 โดยใหตอบแบบวดความวตกกงวล 3 ครง คอ กอนการแขงขน 24 ชวโมง กอนการแขงขน 2 ชวโมง และกอนการแขงขน 1 ชวโมง ตามล าดบ ผลการวจยพบวา 1.ความวตกกงวลทางกายกอนการแขงขน 24 ชวโมง กอนการแขงขน 2 ชวโมงและ กอนการแขงขน 1 ชวโมง มระดบสงขนมากกวาความวตกกงวล 2.ความวตกกงวลทางจตจะไมมการเปลยนแปลงไปตามชวงเวลา 3.ความวตกกงวลทางกายจะเพมสงขนตงแตกอนการแขงขน 24 ชวโมง จนกระทงถงกอนการแขงขน 1 ชวโมงตามล าดบ 4.ความเชอมนในตนเองกอนการแขงขน 2 ชวโมง และกอนการแขงขน 1 ชวโมง จะลดลงเลกนอยแตกไมแตกตางจากชวง 24 ชวโมงแรกมาก 5.ความสามารถของนกกฬาไมไดขนอยกบชวงเวลาทแปรเปลยนไป

หวอง และคณะ (Wong; et al. 2000) จาก National Sports Institute of Malaysia และ Science University ประเทศมาเลเซย ไดศกษาเรองอารมณทมผลตอความส าเรจของนกกฬาในการแขงขนคาราเต โดยใชแบบทดสอบเรองอารมณและจตใจ มวตถประสงคของการศกษาคอ 1) วดระดบอารมณของนกคาราเตทมความออนแอและความเขมแขง 2) ศกษาระดบความสมพนธระหวางอารมณกบความส าเรจของนกกฬาคาราเต ในการแขงขนกฬามาเลเซยเกมส ในป ค.ศ.2001 มกลมตวอยางทเปนนกกฬาเพศชาย 72 คน อายโดยเฉลย 19 ป และเพศหญง 37 คน อายโดยเฉลย 18 ป กลมตวอยางแบงออกเปน 2 กลม คอ กลมผ ทชนะการแขงขนและกลมผแพ โดยใชแบบทดสอบวดระดบอารมณ The Brunel Mood Scale (BRUMS) วดกอนการแขงขนและระหวางการแขงขน พบวา

59

ทงนกกฬาชายและหญงจะมความคดลบเกดขนไมแตกตางกนและในนกกฬาคาราเตหญงจะมระดบอารมณโกรธและอารมณออนแอ ทอแทสงกวานกกฬาชาย สวนนกกฬาคาราเตชายมระดบอารมณโกรธเกดขนในระดบสง แตพวกเขาสามารถใชควบคมอารมณโกรธของตนเองไดในระหวางการแขงขน

โบรอน (Boron. 2002 : Online) ไดท าการวจยเรอง การใชจนตภาพในนกกฬาฟนดาบวตถประสงคเพอ 1) เพอหาคาและประเมนคา ของแรงจงใจ และองคประกอบในการรบรในการใช จนตภาพระหวางนกกฬาฟนดาบ 2) เพอน าไปสการตดสนใจภายใตปจจยตางๆ ดงน แรงจงใจองคประกอบในการรบร การใชจนตภาพระหวางนกกฬาฟนดาบทมตอระดบทกษะ ประสบการณ เพศ และมอทถนด ท าการส ารวจโดยใชแบบทดสอบเกยวกบการสรางจนตภาพ [Sport Imagery Questionnaire (SIQ) , Imagery Use Questionnaire (IUQ)] กลมตวอยางทใชเปนนกกฬาฟนดาบชาย จ านวน 132 คน และนกกฬาฟนดาบหญง จ านวน 116 คน จากสมาคมฟนดาบนานาชาตแหงสหรฐอเมรกา การวดประสทธภาพในการท างานของจตใจจะใชแบบทดสอบ (SIQ) เมอน าขอมลทไดมาค านวณแลวท าใหทราบวา ปจจยสวนใหญเปนปจจยทสามารถควบคมได และเมอน าขอมลทไดมาวเคราะหตวแปรหลายตว ผลทไดแสดงใหเหนวา ไมวาในสถานการณใดกตามนกกฬาแตละคนจะมการวเคราะหตวแปรทแตกตางกน แตนกกฬาฟนดาบไมมความแตกตางกนในดานแรงจงใจ และองคประกอบในการรบรในการใชจนตภาพ ทายทสดจากการทดสอบโดยใชแบบทดสอบ (IUQ) มแนวโนมวานกกฬาฟนดาบสามารถแสดงความสามารถไดดขนหลงจากมการใชจนตภาพ

คว และคณะ (วทวส ศรโนนยางค. 2552; อางจาก Kou; et al. 2003)ไดท าการศกษาผลของความวตกกงวลทางจต ความวตกกงวลทางกาย ความเชอมนในตนเอง และความวตกกงวลอนเปนลกษณะนสยทมตอความสามรารถในการยกน าหนกของนกกฬายกน าหนกชาวไตหวน กลมตวอยางคอ นกยกน าหนกระดบมธยมและวทยาลย จ านวน 182 คน เปนเพศชาย111 คน เพศหญง 71 คน มาจากศนยฝกกฬา 9 แหง เครองมอทใชในการวจยคอ แบบวดความวตกกงวลทางการกฬา Competitive State Anxiety Inventory – 2 หรอ CSAl – 2 และ Sport Competitive Anxiety Test หรอ SCAT โดยใหตอบแบบวดความวตกกงวลทง 2 แบบตามล าดบ ผลการวจยพบวา

1. ความวตกกงวลทางจตมความสมพนธทางบวกกบความวตกกงวลทางกาย และความวตกกงวลอนเปนลกษณะนสย

2. ความเชอมนในตนเองมความสมพนธทางลบกบความวตกกงวลทางจต ความวตกกงวลทางกาย และความวตกกงวลอนเปนลกษณะนสย

3. เพศชายและเพศหญงมความวตกกงวลทางกาย และความเชอมนในตนเองแตกตางกนโดยทเพศชายจะมความคงทของความวตกกงวลทางกาย และมความเชอมนในตนเองสงกวาเพศหญง

60

บทท 3

วธการด าเนนการวจย

ในการวจยครงน เปนการวจยเชงคณภาพทมวตถประสงค เพอศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย วาแตละคนมความคดเหนตอความเขมแขงทางจตใจอยางไรบาง และสามารถพฒนาระดบความเขมแขงทางจตใจโดยวธการใดบาง โดยการสงเกตแบบไมมสวนรวม สมภาษณแบบเปนทางการ และใหนกกฬาตอบแบบสอบถาม

การก าหนดประชากรและกลมตวอยาง

กลมประชากรทใชในการวจยครงนเปนนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย ป พ.ศ.2553 ซงมอายระหวาง 20-35 ป จ านวนทงสน 18 คน ท าการเลอกกลมตวอยางโดยใชวธเลอกแบบเจาะจง ไดกลมตวอยางทใชในการวจยเปนเปนนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย ป พ.ศ.2553 จ านวน 14 คน โดยททกคนสมครใจในการเขารวมการวจย

การเลอกสนามศกษาและการเขาสสนามศกษา

ผวจยมความสนใจตองการศกษาถงความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอล หลงจากทไดไปสงเกตการฝกซอมของนกกฬาบาสเกตบอลของทมมหาวทยาลยแหงหนง ซงเปนการฝกซอมของนกกฬาบางคนเทานน เนองจากชวงนไมมรายการแขงขน จงท าใหนกกฬามจ านวนนอยและยากตอการตดตาม หลงจากทผวจยไดศกษาขอมลของการเกบตว เพอเตรยมพรอมในการแขงขนระดบตางๆ นน ปรากฏวานกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทยไดท าการเกบตวเพอเตรยมตวแขงขน โดยท าการฝกซอม 6 วนตอสปดาห (วนจนทร-วนเสาร) เวลา 18.00 – 20.00 น. ทสปอรตยมเนเซยม (นามสมมต) ซงเปนระยะทางทไมไกลนก และสะดวกตอการเกบรวบรวมขอมล ดวยเหตน ผวจยจงไดตดสนใจในการเลอกสปอรตยมเนเซยม (นามสมมต) เปนสนามในการศกษาเพอการวจย

การเขาสสนามศกษา ผวจยไดมโอกาสเขาไปพดคยกบนกกฬาและผ ฝกสอนตลอดจนผ ทเกยวของเพอท าการคนเคยกบสถานทและท าความรจกกบบคคลตางๆ ทเกยวของ ทกคนยนดใหความรวมมอในการวจยและอนญาตใหเขาไปสงเกตการฝกซอมได

หลงจากทผวจยตดสนใจเลอกสปอรตยมเนเซยม (นามสมมต) เปนสนามศกษา จากนนกไดเขาพบผ ฝกสอน เพออนญาตเขาไปท าวจย เมอไดรบอนญาตแลว จงนดหมายนกกฬาอยางเปนทางการ

61

เครองมอทใชในการศกษาคนควา 1.แบบสมภาษณ (Interview Protocol) ทผวจยสรางขน ประกอบดวยค าถามปลายเปด ซงม

ค าถามหลกและค าถามตาม (ดภาคผนวก ง) 2.แบบสอบถามวดความเขมแขงทางจตใจ (Psychological Performance Inventory : PPI)

ของอมรรตน ศรพงษ. (2540) ทแปลเปนภาษาไทยจากแบบวดความเขมแขงทางจตใจของโลเออร ป 1986 (ดภาคผนวก จ)

แบบวดความเขมแขงทางจตใจ (Psychological Performance Inventory : PPI) มจ านวนขอค าถามทงหมด 42 ขอ ทครอบคลมทง 7 ดาน ไดแก ความมนใจในตนเอง การควบคมพลงงานเชงลบ การควบคมสมาธ การจนตภาพ แรงจงใจ พลงงานเชงบวก และการควบคมทศนคต (ดภาผนวก ง)

คณภาพของเครองมอ แบบสอบถาม แบบวดความเขมแขงทางจตใจทใชในการวจยเปนแบบวดความเขมแขงทางจตใจของโลเออร

(Loehr. 1986) ไดแปลและตรวจสอบโดย อมรรตน ศรพงษ ผานการตรวจสอบความครอบคลมเนอหาทง 7 ดาน และพจารณาความสอดคลองระหวางแบบทดสอบกบจดประสงค (Index of Item Objective Congruence) โดยผทรงคณวฒจ านวน 5 ทาน ไดคาดชนความสอดคลองไดคาดชนความสอดคลอง เทากบ .97 และมคาความเทยง .90

วธการเกบรวบรวมขอมล

ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมล โดยมขนตอนและวธการดงน 1. ขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถงคณะบดครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอขอใชเครองมอแบบวดความเขมแขงทางจตใจ ของคณอมรรตน ศรพงษ เพอน าแบบสอบถามมาเกบรวบรวมขอมล

2. ผวจยไดท าการชแจงวตถประสงคในการท าวจย รวมทงขนตอนในการสงเกต สมภาษณ และตอบแบบสอบถาม โดยละเอยดแกกลมตวอยาง หลงจากนนกลมตวอยางเซนตหนงสอแสดงความยนยอมเพอแสดงความจ านงเขารวมในการวจย

3. ผวจยท าการสงเกตและเขยนบนทกการสงเกต ในขณะกลมตวอยางท าการฝกซอม เพอท าความคนเคยกบนกกฬาและสถานการณของการฝกซอม สงเกตความมงมน ความตงใจและความสามารถของนกกฬา หลงจากนนไดพมพบนทกการสงเกตลงในโปรแกรมเวรด (Word)

62

4. ผวจยท าการสมภาษณแบบมโครงสราง โดยใชแบบสมภาษณ ภายหลงจากกลมตวอยางฝกซอม โดยผวจยไดท าการบนทกเทปเสยงการสมภาษณ และน าเทปมาถอดแบบค าตอค าดวยตนเอง เพอจดพมพสครปการสมภาษณลงในโปรแกรมเวรด (Word)

5. ผวจยใหกลมตวอยางตอบแบบสอบถาม ซงเปนแบบวดความเขมแขงทางจตใจ (Psychological Performance Inventory : PPI) หลงจากนนน าขอมลทไดมาวเคราะหขอมล เพอจ าแนกระดบความเขมแขงทางจตใจของกลมตวอยางในแตละคน

การวเคราะหขอมล ขอมลจากแบบสอบถาม ไดมการจดกระท าขอมลและการวเคราะหขอมล ดงน

1) วเคราะหขอมลจากแบบทดสอบ โดยวเคราะหคาคาเฉลย ( x ) ของคะแนนระดบความเขมแขงทางจตใจรวมทกดานแบบวดเปนอตราการประเมนคา (Rating Scale) ตามเกณฑอนตรภาคโดยมเกณฑดงน ระดบดมาก คะแนนเฉลยอยในชวง 4.21 - 5.00 ระดบด คะแนนเฉลยอยในชวง 3.41 - 4.20 ระดบปานกลาง คะแนนเฉลยอยในชวง 2.61 - 3.40 ระดบต า คะแนนเฉลยอยในชวง 1.81 - 2.60 ระดบต ามาก คะแนนเฉลยอยในชวง 1.00 - 1.80

2) น าเสนอในรปแบบตาราง ขอมลจากการสงเกต ผวจยไดจดบนทกขอมลขณะทท าการสงเกต และไดน ามาเขยนอธบายเพมเตมจากการสงเกต เพอเตรยมพรอมทจะน าไปวเคราะหขอมล

ขอมลจากการสมภาษณ ในการสมภาษณผวจยไดท าการบนทกเทปเสยงการสมภาษณ หลงจากนนไดน าขอมลมาวเคราะหดงน 1. ท าการถอดเทปการสมภาษณแบบค าตอค า (Verbatim) ดวยตนเอง จากนนพมพสครปการสมภาษณ (Transcription) ของกลมตวอยางแตละคนลงในโปรแกรมเวรด (Word) 2. อานบนทกการสงเกตการณฝกซอมของกลมตวอยาง และอานสครปการสมภาษณแบบมโครงสรางของกลมตวอยางเพอหาหวเรอง (Theme) ทกลมตวอยางแตละคนใหความคดเหนในเรองความเขมแขงทางจตใจ 3. จดระบบขอมลจากบนทกการสงเกต และสครปการสมภาษณในรปของหวเรอง (Theme) และหวขอยอย (Category) เพอสรปผลการวจยความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญง

63

4. น าขอมลซงเปนสครปการสมภาษณและบนทกการสงเกต มาใชประกอบการเขยนผลการศกษาและอภปรายผล 5. คดเลอกขอความหรอความเหนทกลมตวอยางไดอธบายไว ซงมความสอดคลองกบหวเรองทสรปเพอประกอบการเขยนผลการวจย

การวเคราะหขอมลใชวธการเปรยบเทยบความคงทของขอมล (Constant Comparison) ซงไดมาจากสงเกตและการสมภาษณ เพอหาหวขอเรอง และหวขอทเกยวกบความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญง การเปรยบเทยบความคงทของขอมลประกอบดวย 4 ขนตอน คอ การอานขอมลเพอคนหาขอมล การจดกลมหวขอ การน าขอมลมาจดเขาหวขอทเหมาะสม และการอภปรายหวขอ (สาล สภาภรณ. 2550)

การตรวจสอบความเชอถอไดของขอมล

ตรวจสอบความเชอถอไดของขอมลเชงคณภาพดวยวธตรวจสอบโดยกลมตวอยางของวธการเกบรวบรวมขอมล (Member Checks) ซงไดมาจากการสงเกตและสมภาษณของกลมตวอยาง เพอแกไขขอผดพลาดในการเกบขอมล ตรวจสอบความถกตองและความสอดคลองกน

64

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

ผลการวเคราะหขอมลจะสรปคณลกษณะของนกกฬาบาสเกตบอลหญงทเปนกลมตวอยาง จ านวน 14 คน เปนอนดบแรก จากนนจงกลาวถงผลการวจย ทงน เพอใหเกดความเขาใจในผลการวจยไดดยงขน

คณลกษณะของกลมตวอยาง

กลมตวอยางเปนนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย จ านวน 14 คน อายระหวาง 20 - 35 ป การคดเลอกกลมตวอยางเปนแบบเจาะจง กลมตวอยางมประสบการณเปนตวแทนทมชาตไทยอยางนอย 3 ป ดงแสดงในตาราง 1

ตาราง 1 แสดงคณลกษณะของนกกฬาบาสเกตบอลทเปนกลมตวอยาง

ล าดบ ชอสมมต อาย ตวแทนทมชาตไทย(ป)

ประสบการณแขงขนในระดบชาต ถวย ก ซเกมส เอเชยนเกมส

1 กลวย 35 15 ป 15 6 3 2 ฝรง 27 8 ป 8 4 2 3 มงคด 29 11 ป 10 5 2 4 ละมด 28 12 ป 10 4 2 5 ล าไย 25 5 ป 6 3 1 6 นอยหนา 23 5 ป 5 2 1 7 พทรา 32 13 ป 15 7 3 8 สมโอ 24 7 ป 8 4 1 9 แตงโม 20 3 ป 3 1 - 10 ชมพ 22 6 ป 8 2 1 11 องน 21 3 ป 3 1 - 12 ขนน 28 10 ป 12 6 2 13 มะปราง 24 6 ป 6 3 1 14 ลองกอง 25 6 ป 8 3 1

65

จากตาราง 1 แสดงใหเหนวากลมตวอยางมจ านวน 14 คน อายระหวาง 20-35 ป มประสบการณเปนตวแทนทมชาตไทยตงแต 3–15 ป เคยเขารวมการแขงขนในระดบการแขงขนถวยพระราชทาน ก (ถวย ก) จ านวน 3 -15 ครง เขารวมแขงขนในระดบซเกมส จ านวน 1-7 ครง และเอเชยนเกมส จ านวน 1-3 ครง ยกเวนแตงโมและองนยงไมเคยแขงขนระดบเอเชยนเกมส

ผลการวจย

การเสนอผลการวจยแบงออกเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 เปนผลจากการตอบแบบสอบถาม ซงเปนแบบวดความเขมแขงทางจตใจหรอพพไอ (Psychological Performance Inventory : PPI) เพอจ าแนกระดบความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญง และตอนท 2 เปนผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพจากสงเกตและการสมภาษณ

ตอนท 1 ผลการตอบแบบสอบถามวดความเขมแขงทางจตใจ (PPI) ดงสรปในตาราง 2 แบบสอบถามพพไอ เปนแบบสอบถามประกอบดวยขอค าถาม 42 ขอ ทครอบคลมองคประกอบ 7 ดาน ไดแก ความมนใจในตนเอง การควบคมพลงงานเชงลบ การควบคมสมาธ การจนตภาพ แรงจงใจ พลงงานเชงบวก และการควบคมทศนคต ซงแบงขอค าถามแตละดานออกเปนดานละ 6 ขอ การใหคะแนนขอค าถาม ผวจยจ าแนกขอค าถามและใหคะแนน แบบ 2 ลกษณะ ดงน ขอค าถามทเปนค าถามในเชงบวกใหคะแนนแบบ 5 4 3 2 และ 1 ตามล าดบ และขอค าถามทเปนค าถามในเชงลบใหคะแนนแบบ 1 2 3 4 และ 5 ตามล าดบ โดยน าคะแนนทไดในแตละขอมารวมกน แลวหารดวยจ านวนขอทงหมด คะแนนทไดน ามาจ าแนกระดบความเขมแขงทางจตใจ โดยมเกณฑดงน ระดบดมาก คะแนนเฉลยอยในชวง 4.21 - 5.00 ระดบด คะแนนเฉลยอยในชวง 3.41 - 4.20 ระดบปานกลาง คะแนนเฉลยอยในชวง 2.61 - 3.40 ระดบต า คะแนนเฉลยอยในชวง 1.81 - 2.60 ระดบต ามาก คะแนนเฉลยอยในชวง 1.00 - 1.80

66

ตาราง 2 ระดบความเขมแขงทางจตใจของกลมตวอยาง

ล าดบ ชอสมมต คะแนนทได ระดบความเขมแขงทางจตใจ 1 กลวย 3.98 ด 2 ฝรง 3.90 ด 3 มงคด 3.76 ด 4 ละมด 3.92 ด 5 ล าไย 3.14 ปานกลาง 6 นอยหนา 3.76 ด 7 พทรา 3.79 ด 8 สมโอ 3.97 ด 9 แตงโม 3.95 ด 10 ชมพ 2.88 ปานกลาง 11 องน 3.35 ปานกลาง 12 ขนน 4.19 ด 13 มะปราง 3.05 ปานกลาง 14 ลองกอง 3.71 ด

จากตาราง 2 พบวา กลมตวอยางทง 14 คน มระดบความเขมแขงทางจตใจทแตกตางกนไป คอ 10 คน (รอยละ 71.43) มความเขมแขงทางจตใจอยในระดบด และอก 4 คน (รอยละ 28.57) มความเขมแขงทางจตใจในระดบปานกลาง

67

ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพจากการสงเกตและการสมภาษณโดยการเปรยบเทยบความคงทของ สรปผลไดเปน 3 หวเรอง คอ (1) ความส าคญและความหมายของความเขมแขงทางจตใจ (2) องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจทส าคญส าหรบนกบาสเกตบอล และ (3) ความตองการพฒนาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬา ดงแสดงในตาราง 3

ตาราง 3 ผลการวเคราะหขอมล

ท ผลการวเคราะหขอมล

1. ความส าคญและความหมายของความเขมแขงทางจตใจ 1.1 ความส าคญของความเขมแขงทางจตใจ 1.2 ความหมายของความเขมแขงทางจตใจ

2. องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจทส าคญส าหรบนกบาสเกตบอล 2.1 ความมนใจในตนเอง 2.2 การควบคมทศนคต 2.3 การควบคมสมาธ 2.4 การจนตภาพ 2.5 แรงจงใจ

3. การพฒนาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬา 3.1 การปรบปรงแกไขขอผดพลาด 3.2 ฝกเทคนคหรอฟอรมการเลนใหเกดความช านาญ

จากตาราง 3 สรปผลการวเคราะหขอมลไดเปน 3 หวเรอง ส าหรบ หวเรองแรก จ าแนกไดเปน 2 หวขอ ไดแก (1) ความส าคญของความเขมแขงทางจตใจ และ (2) ความหมายของความเขมแขงทางจตใจ หวเรองท 2 คอ องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจทส าคญส าหรบนกบาสเกตบอล และนกกฬากลาวถงกนบอย ๆ มดวยกน 5 ดาน ไดแก (1) ความมนใจในตนเอง (2) การควบคมทศนคต (3) การควบคมสมาธ (4) การจนตภาพ (5) แรงจงใจ และหวเรองท 3 คอ รปแบบการพฒนาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬา แบงไดเปน 2 หวขอ ไดแก (1) การปรบปรงแกไขขอผดพลาด (2) ฝกเทคนคหรอฟอรมการเลนใหเกดความช านาญ ดงจะไดอธบายผลแตละหวขอตามล าดบ

68

1. ความส าคญและความหมายของความเขมแขงทางจตใจ

1.1 ความส าคญของความเขมแขงทางจตใจของนกบาสเกตบอลหญง

การวเคราะหขอมลพบวา ความเขมแขงทางจตใจมความส าคญมากตอนกกฬาบาสเกตบอลหญง ดงทกลวยไดกลาววา “ปกตพกจะเกรง เครยดและกลว กลววาจะเลนไมออก แตถาเกดจตใจเรามความเขมแขงมากกจะท าใหลดอาการตางๆ ลงได พอเลนเรากจะเลนไดด ” เชนเดยวกบมงคดทไดกลาววา “ความเขมแขงทางจตใจส าคญนะ เราตองมจตใจทเขมแขงทจะมงมน เรากบอกวาเราท าได เราท าได แลวมนกจะท าใหใจเราฮกเหม” ซงสอดคลองกบความเหนของละมดทอธบายวา “ความเขมแขงกมความส าคญมาก ส าคญมากทสด มนเปนตวทจะวดได เลยวาในสงทเราซอมมา เราจะสามารถดงความสามารถมาใชได100% หรอเปลา” กลวยแสดงความเหนเพมเตมวา “ถงคณฝมอดขนาดไหน พอคณแขงคณไมมความเขมแขงทางจตใจ...แตถาฝมอไมดแตคณใจส คณวงตลอดเกม คณกจะมสทธทจะชนะ” ฝรงเหนดวยและบรรยายถงความส าคญของความเขมแขงทางจตใจดงน

ความเขมแขงทางจตใจมความส าคญมาก เวลาทพจะลงสนาม เมอกอนพกจะมความรสกตนเตนบอยๆ แบบวา เหงอออก มอไมสน แบบวาคอทเขาเรยกวา ตนสนามกวาได พรสกวา เราเลนไดไมดเลย ตนเตนมาก พอเราโตขนมประสบการณ ไดเกดความความเคยชน ไดเรยนรสงตางๆ จากตวเองและคนรอบขาง กท าใหเดยวนพไดรแลววามนเกดจากจตใจของเรานนเอง พอพลงสนามพกนงๆ ไว มสต หายใจเขา หายใจออก ยาวๆ ลกๆ มนชวยเราไดนะ ความตนเตนหายไปเยอะเลย มนท าใหเราเลนไดดขน เลนไดอยางทเราซอมมา

1.2 ความหมายของความเขมแขงทางจตใจ

การวเคราะหขอมล พบวา นกบาสเกตบอลหญงไดใหความหมายของความเขมแขงทางจตใจไววา เปนความมงมน ตงใจ มสมาธ และไมหวาดหวน ทจะเผชญกบสถานการณไดทกอยาง ดงเชน ขนนทไดกลาววา “ความตงใจ ความใสใจในบาส แลวมนกจะเปนความเขมแขง คอความชอบ ความใสใจ มนท าใหเราส ท าใหเราไมวอกแวก ถามอะไรมารบกวนเรากจะไมไหวตาม” มะปรางเหนดวย เธออธบาย “หนกแนน จะท าอะไรกคอแบบตงใจ มงมน คอไมวาจะเจออะไรมากดดนเรา เรากจะตองหนกแนน” คลายคลงกบนอยหนา ไดกลาววา “ใจส ถามสงรบเราเขามากระทบตวเรา เรากตองทนตอแรงกดดน อาจเกดจากกองเชยร คตอส หรอภายในทม ถาสภาพจตใจเขมแขง กผานแรงกดดนน ไปได” สอดคลองกบละมดทกลาววา “กคงจะเปนความนง และความมสมาธคะ เพราะวาถาเกดเรานง กไมมอะไรมากระทบเราได พอเรานงเนย ความเขมแขงกจะมาเอง” สอดคลองกบสมโอ ทกลาววา “การทแบบเจอปญหาอะไรแลวแบบเราไมคลอยตาม แลวเหมอนแบบท าในสงทถกตอง อยางเชน

69

การทเราไมยอทอ ตงใจแขงขน มงมนทจะท าคะแนน” ฝรงไดบรรยายความหมายของความเขมแขงทางจตใจดงน

การทเราซอมหรอแขงขนกตามแต เรากจะมความเขมแขงทางจตใจทจะท าใหเราไมหวนไหว งาย ไมออนไปกบสงตางๆ ยกตวอยางในการแขงขน พอเมอเราเจอคแขงขนทสสกบเรา เรากจะมความรสกทวา จะกลว กลวจะแพ กลวจะท าไมไดอยางทซอม กลวตางๆ นาๆ กลวจนท าใหเรารสกไมมนใจ มนกจะท าใหเราเลนไดไมด ไมเตมทกบสงทเราซอมมา แตถาวนนนเรามความเขมแขงทางจตใจมาก ไมหวาดหวนกบสงทเขามากวนเรา เรากจะสามารถเลนไดเตมท

ความหมายของความเขมแขงทางจตใจนอกจากจะเปนความมงมน ตงใจ มสมาธ และไมหวาดหวนแลวนน ยงหมายถงความอดทนและการขมใจอกดวย ดงทกลวยไดกลาววา “ความอดทน อดทนตอสภาพแวดลอม แรงกดดน โคช เพอน การแขงขน การฝกซอม ความเหนอย ความทอ มนรวมกนหลายๆ อยาง ถงไดบอกวา ตรงจดนท าใหประสบความส าเรจกได ลมเหลวกได” เชนเดยวกบลองกองกลาววา “ใจส เหมอนแบบวาถามสงรบเราเขามากระทบตวเรา...กตองทนตอแรงกดดน อาจจะเปนแรงกดดนจากกองเชยร จากคตอส ดวยกน แลวกมภายในทม” สอดคลองกบแตงโมทไดกลาววา “ความเขมแขง สามารถตอสกบสถานการณได อยางเชน คอยพยายามขมจตใจ ขมอารมณเราใหอยในระดบปกต อยาใหตนเตนจนเกนไป อยาใหหดหเกนไป ใหรกษาระดบจตใจไว”

2. องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจทส าคญส าหรบนกบาสเกตบอลหญง

การวเคราะหขอมลพบวา องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจแมจะม 7 ดานกตาม แตในกฬาบาสเกตบอล องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจทส าคญและนกกฬากลาวถงเสมอ คอ ความมนใจในตนเอง การควบคมทศนคต การควบคมสมาธ การจนตภาพ และแรงจงใจ ดงจะไดอธบายตามล าดบ

2.1 ความมนใจในตนเอง

องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจทนกกฬาบาสเกตบอลหญงใหความส าคญและกลาวถงกนมากไดแก ความมนใจในตนเอง ดงทสมโอไดกลาววา “เราตองมนใจในสงทเราจะท าไมอยางนนความเขมแขงทางจตใจเรากจะไมม...ถาเราไมมนใจ เรากจะไมกลาทจะท าคะแนน” องนเหนดวยและอธบายเพมเตม “ถาเรามนใจในตนเอง ในจงหวะทมคนปองกนหรอไมมคนปองกน ถาเรายง กยงลงได มนท าใหเรากลาเลนกลาทจะท ากลาทจะไดเสย” เชนเดยวกบลองกองทสรปวา “ความมนใจนะ กคดวาตวเองเลนได ท าใหมนใจในการเลนเลนบาสไดตามตองการ คอคดอะไรกเลนไดแบบนนเลย ไมตองกลววาใครจะมาวา” คลายคลงกบแตงโมทกลาววา “ถาเรามความมนใจวาเราท าได มน

70

กจะท าได แตถาเราคดวายง อยางไงกไมลง มนกจะไมลง มนท าใหเรามนใจในการกระท าของเรา” สอดคลองกบพทราไดกลาววา “ถาเรามความมนใจในตวเองแลวการทเราจะเลน จะสง จะเลยง กจะมประสทธภาพมากขน ถาเราเจอทมทเกง ถาเรามความมนใจ...ใจเรากจะส” สอดคลองกบชมพทกลาววา “วนไหนทเรามความมนใจ พจะเลนไดดมาก เออ…วนนเรามนใจอา เลนไมกลวเสย เลนสบายๆ ไมเครยด มผลดกบตวเอง มผลดกบทมดวย” เชนเดยวกบ ละมดทไดบรรยายความส าคญของความมนใจดงน

เรามนใจทจะท า มนใจทจะเลน เขาใจตวเองกอนวา ตนเองท าไดแลวตนเองกคดวาท าได มประโยชนมาก เพราะวา บางทซอมกบแขงจรงไมเหมอนกน อยางทเขาบอกวา หมสนามจรง สงหสนามซอม ตอนซอมจะมนใจตวเองมากเลย เกงทกอยาง แตพอมาลงสนามจรง พอเรมมความกดดน พอเรมท าอะไรไมได ท าอะไรไมเปน ฉนเปนอะไรไป เหมอนวาเราดงเอาความมนใจในตวเองมาไมได กคอ ความมนใจในตนเอง จะท าใหนกกฬาแสดงความสามารถสงสดมาใชได

ความมนใจในตนเองนอกจากจะท าใหเกดความมนใจแลว ยงสามารถชวยในเรองของการตดสนใจ ดงท ฝรงไดอธบายวา “รสกกลา กลาทจะเลน กลาทจะตดสนใจ กลายง กลาสง กลารบ...มนกจะเกดผลดกบเรา ท าใหเลนไดด กลาท ากลาตดสนใจมากขน” สอดคลองกบ นอยหนาทไดอธบายวา “ถาเรามความมนใจในตวเอง เรากจะ ท าในสงทสมควรจะท า แลวกท าในสงนนไดด...ชวยเราในเรองการตดสนใจไดเรวขน” ซงสอดคลองกบ มะปรางทไดกลาวไววา “ถาเรามนใจนะ ท าใหเรากลาเลน กลาตดสนใจ จะสง จะยง มนกจะท าใหเราตดสนใจไดเรวขน ท าใหบางทเรามโอกาสยงไดเยอะขน” ขนนเหนดวยและอธบายดงน

เราคดจะท าอะไร เรากตองตดสนใจท า แลวเราตองคดวาเราท าไดดวย มนคอความมนใจในการเลนบาสของพ มนท าใหตดสนใจไดอยางรวดเรว ถาเรามนใจในตวเอง ลกนเราท าได ถาขาดความมนใจ ลกนจะท าด หรอไมท าด มนส าคญมากในการตดสนใจมากส าหรบความมนใจในกฬาบาส เพราะวาทกวนาทมนกคดอยตลอดเวลาในการเลน

2.2 การควบคมทศนคต

สงหนงทมความส าคญตอนกกฬาในการฝกซอมและการแขงขนคอ การควบคมทศนคต ซงจะท าใหตดความคดในแงลบ ชวยใหนกกฬาเลนหรอท าการแขงขนดวยความตงใจ แสดงความสามารถออกมาไดอยางเตมท ตวอยางเชนกลวย กลาววา “ถาทะเลาะกบเพอน แตถาอยในสนามบาสกคอ คออยางทบอกเพราะวาเราใจจดใจจออยกบเกม...ถาอยในสนามกคอทมเวรค อนดบ1 เลย” ขนนอธบายเพมเตม “เคยมแบบวาไมชอบคตอส คอเขาเลนแรง เรากแบบวาควบคมทวา พยายามเลนใหชนะ คอเราไมไดสนใจเขา เราสนใจเกมของเรามากกวา...กจะพยายามเลนในเกม”

71

คลายคลงกบองนทกลาววา “เรายงไมท าไรเลย กรรมการใหฟาลว 3 แลว เรากท าไรไมได ตองยอมรบกตกา กเลนตามปกตของเรา พยายามเลนในเกม เลนใหเตมความสามารถของเราดทสด

การควบคมอารมณ สงบใจไมใหคดไปในทางทไมดมความส าคญ ดงเชน แตงโมอธบายวา “เขาแรงมา เรานงไวกอน เขากคงไมแรงกบเราอก...มนท าใหเราจตใจสงบ อานเกมผตอส ไดงาย ท าใหเราไมหวนกบสงทเขาท ามา” ฝรงเหนดวยและอธบายดงน

บาสมนเปนกฬาปะทะ กจะมโดนแขน โดนขาบาง ผลกกนบาง เปนประจ า ทงตงใจและไมตงใจเลย บางครงมนกเกนไป บางครงมนท าใหเราเจบมาก กพยายามไมคดอะไร ปลอยเขาไป เขาจะท าไรกชางเขา เราท าหนาทเราใหดทสดเปนพอ บางครงการเอาคนมนกจะเกดผลเสยกบเรานะ กมวแตคดทจะเอาคนจนลมไปวาเราจะตองสงนะ ยงนะ สมาธตรงนนมนกหายไป ไมดหรอก เฉยๆ ไวดทสดและพวานะ กมนจะท าใหเรา เลนไดด...มนกจะชวยใหเราไมเครยด ไมหงดหงดไปดวย เวลาเลนกจะอยในเกม ท าใหเลนไดด

การควบคมทศนคตนนนอกจากจะท าใหควบคมอารมณ จดจอกบการเลนแลวนน ยงท าสามารถท าใหมองในแงด คดบวก ดงเชนชมพทกลาววา “การเลนมนตองมตกน กอยาไปท าเขา เลนในเกม ท าใหเราอารมณดขน ไมอารมณรอน ถาเราควบคมมนได” สอดคลองกบมะปรางทกลาววา “กรรมการเปาใหเราฟาลวบอยมาก...เรากเลยรสกไมดกบกรรมการ กพยายามไมคดมาก ไมเอามาใสใจ คดในแงดเขาไว แลวกตงใจเลน” ซงสอดคลองกบมงคดทอธบายวา

พยายามมองขามความผดพลาดแลวก เออ ชางเขาเถอะ เขาอาจจะเหนไมเหมอนกบทเราเหน เขาอาจจะวงมาไมทนในจดทเรายนอย กคอถามนคอมนท าอะไรไมได ทกครงทกรรมการเปานกหวดออกมา มนไมสามารถทจะแกไขค าตดสนอะไรได กเปาไปแลวเรากคดวาเออ เปาพลาด ในจงหวะน เขาอาจจะเปาคนใหจงหวะนน กกลายเปนแบบวาพยายามมองขามในสงทมนท าใหเราหงดหงด มองขามไป ชางมน ชางมน เราก เออ ปลอยมนไป เลนใหเตมทของเราแลวกน

2.3 การควบคมสมาธ

สงหนงทมสวนส าคญในการพฒนานกกฬาเพอกาวสความส าเรจนนคอ การมสมาธ ความมงมน ตงใจในกจกรรมทก าลงกระท า โดยกลมตวอยางไดใชการควบคมสมาธมาใชทงในขณะฝกซอมและแขงขนเปนจ านวนมาก ตวอยางเชน นอยหนาไดกลาววา “ตองท าใหจตใจนงๆ ไมใหมสงภายนอกมารบกวน...จะท าอะไรไดดขน ถาเราไมมอะไรมารบกวนจตใจ เรากท าในสงทเราใจจดใจจอไดด” พทราเหนดวยและสรปวา “ตองไมวอกแวก หรอคดเรองอน ตองคดอยอยางเดยววาก าลงเลนบาส...จะตองท าหนาทของตวเองใหดทสดคอตองมสมาธและจดจอกบเกมอยตลอดเวลา” เชนเดยวกบฝรงท

72

กลาววา “การมสมาธ นง มนท าใหเราคดอะไรออกไดงาย ไมวอกแวก เวลาแขงจรงมนจะมเสยงมารบกวนจากกองเชยร จากคแขง โคชอก สมาธท าใหเราเลนไดดเลยทเดยว”

การควบคมสมาธของนกกฬาแตละคนกจะมรปแบบทคลาย ๆ กน คอพยายามคดแตในเรองปจจบน และควบคมอารมณใหได ดงเชน ชมพอธบายวา “ตองมสมาธในเกม ตงใจ...คดและรตววาเรามหนาทอะไร แมทช (Match) นเราตองท าอะไร...กเหมอนมสมาธในเกม ไมคดเรองอน ท าใหเรานงขน” สอดคลองกบความคดเหนของ แตงโมทกลาววา “ถาเรามสมาธ ตงสมาธใหแนวแน กจะท าใหเหมอนวาเราเลนคนเดยว เรายงคนเดยว มนสามารถท าใหเราควบคมอารมณได ควบคมเกมได” ขนนเหนดวยและบรรยายดงน

อยางแมทช (Match) ชงชนะเลศ เรากจะตนเตน คอมนมความกดดนเยอะ เรากตองแบบดงสตออกมาใหได กตองรวบรวมสต...ตองขมตวเอง เอานะ ใหก าลงใจตวเอง มนท าใหเราแบบ รวบรวมสตมาอยทตวเรา นง มสตในการตดสนใจ ควบคมสตได มนจะท าใหเรากลายง มสต มนกจะท าใหเราแมนขนได เพราะจตใจเรานง แบบเราคมเกมเราได มนกท าใหเราตดสนใจไดด

การควบคมสมาธนนนอกจากจะเปนความมงมนตงใจ ตดสงรบกวนทงภายนอกและภายในจตใจแลวนน ยงสามารถใชการก าหนดลมหายใจเขา ออก เพอใหเกดสมาธไดอกดวย ตวอยางเชนฝรงไดกลาววา “พอพลงสนามพกนงๆ ไว มสต หายใจเขา หายใจออก ยาวๆ ลกๆ มนชวยเราไดนะ ความตนเตนหายไปเยอะเลย มนท าใหเราเลนไดดขน” สอดคลองกบมงคดทไดกลาววา “คอยๆ คด คอยๆ มอง หายใจลกๆ ชาๆ มนท าใหเหนอยนอยลง มสมาธมากขน พยายามอยกบเกมและกท าใหไดทเขาสง” สอดคลองกบกลวยทกลาววา “ควบคมสมาธกจะหายใจลกๆ แลวแบบ เอาใหมคดเอาใหม พยายามเรยกสมาธกลบมา เอาใหม นบใหม หายใจลกๆ” ซงสอดคลองกบฝรงทไดบรรยายวา

ทงในการซอมและแขงขนเลย ถาเราลงสนามไปแลว เราตองดงสมาธมาทตวเราใหได อยางเชน วนนมแขงพกจะเตรยมและ เตรยมคดแผน คดวธทเราจะท าแตม คดวาเราจะเลนแผนไหนด จะเตรยมคดกอน พอลงสนามพกจะเตอนตวเอง ใหนงๆ มสมาธนะ หายใจลกๆ ใจเยน อยาตนๆ มนกจะดนะ ท าใหตนเตนนอยลง...ท าใหเรานง มสมาธมากขน มากขนเรอยๆ นกกฬาเปนกนเกอบทกคนนะ ถาใจนง ท าอะไรกดไปหมด ใจนง มสมาธ ความสามารถเรากจะออกมาเตมทนะ เตมความสามารถเลย

2.4 การจนตภาพ

นกกฬาบาสเกตบอลหญงซงเปนกลมตวอยางไดใหขอมลการใชการจนตภาพวา เปน ความสามารถในการสรางภาพการเคลอนไหวในใจ ซงชวยใหการแสดงทกษะจรงมประสทธภาพตวอยางเชนกลวยไดกลาววา “นอนนงๆ แลวจนตนาการวายงลกโทษ...หลบตาแลวใหเรายอ เหมอนเรายงบาสจรงๆ คอยๆ ปลอยบอลแลวกนกวา ปลอยบอลออกไปแลวนะ บอลอยกลางหวงนะ แลวลง

73

ฟบเลย” เชนเดยวกบแตงโมไดกลาววา “จนตนาการจบลก ถอลกบาสอย เราตงมออยางน หวงเราอยขางหนา จะท าอยางไงใหยงใหลง มนท าใหเรานง มสมาธในการยงลกโทษ ในการสง”สอดคลองกบขนนไดกลาววา“หลบตา แลวกท าทายง แลวกคดวาลงหวงอยตลอด ท าใหเราเคยชน รบรถงน าหนกการปลอยบอล ท าใหแมนขน มสมาธมากขน มความมนใจมากขนดวย” คลายคลงกบฝรงทไดอธบายวา “เวลาพยงบอล พเคยฝกคดในใจกบการยงบอยๆ พกจะรน าหนก รทศทางไปในตวเลย เกดความเคยชน” ซงสอดคลองกบละมดทไดอธบายไววา

นอนยงบอล ยงบอล สงบอล นกภาพของตวเองใหได ยก ยอแลวกยง เรากตองคดทายงของเรา บางทยงจนเหนอยเลย ยงจน 50 -60 ลก นบเลย 1 2 3 นบอยางน นบในใจ ไมไดท ายกไมยกมอท าจรงๆ...เคยบางทมชวงหนงทกลายเปนคนทยงแมนทสดเลยเหมอนกน เพอนมนใจมากเลย แตความจรงพไมรตวเองหรอกวาเรายงแมน แครสกวาเลงเทาน น าหนกเทาน มองไปตรงน แลวกจะลง กรสกดวยรสกคดกอน ชวยไดเยอะ

การจนตภาพนนนอกจากจะเปนการสรางภาพการเคลอนไหวของตนเองในใจหรอคาดการณไววาจะเปนเชนนน เชนนแลวนน ยงสามารถสรางภาพการแสดงทกษะของบคคลอนในใจกอนการแสดงทกษะจรง ดงทมะปรางไดกลาววา “ชอบดพๆ เขาเลน กดวดโอ เอนบเอ (NBA) จ าเอาทาตางๆ เขามาใช เอามาเลนตาม ท าตาม มนไดผลนะ ไดผลดดวย...มนกจะท าใหฝายตรงขามตามเราไมทน” สอดคลองกบพทราทกลาววา “จะชอบด เอนบเอ (NBA) สวนใหญถาวางกจะดกอนซอม แลวกจะท าตามทเขาเลน รสกวาถาเราน ามาใชจรงได เราไดพฒนาตนเองขนไปอก คอเหมอนมนมการลอกเลยนแบบ” สอดคลองกบฝรงทกลาววา “ดพๆ เปนตวอยาง ดวดโอบาง มนจะมอะไรใหมๆ มาเยอะ...จะชอบดการหลบหลก เลยงบอลไว ตรงจดนมนกจะท าใหคแขงกลว เพราะเรามลกเลนคอนขางเยอะ” ซงสอดคลองกบมงคดทไดบรรยายวา

พรงนจะแขงพกจะไปเปดเวบไซต (Website) ไปดวดโอทพวกเขาเลนกนวา ทาสวยๆ กจะเอามาดแลวกคดวา ออ มนท าแบบนวา เออ แบบนมนท าไดมนขามแบบน มนกาวหนงโดดแลวผานอะไรอยางง พกจะคดลวงหนา แตบางทเวลาแขงจรง สงทเราคดมาจะไมไดหมด แตเรากคด คดไวกอน เวลาท าอาจท าไมได แตเราจะปรบไปใชเรอยๆ คดไวลวงหนาวาจะปองกนอยางไงจะเลนแบบไหน จะท าอยางไง จะไปตรงไหน เพราะวาบาสมนจะมแบบแผน เขามาเขาจะปองกนแบบน เราคดวาเราจะเคลอนทไปทางไหน ตรงทเขาวางหรอตรงทเปนจดออนของเขา

นอกจากนการจนตภาพสามารถชวยใหมสมาธในการตดสนใจ แกไขสถานการณตางๆ ไดอยางรวดเรว ดงทลองกองกลาววา “คดถงเหตการณทผานมา วาเราผดพลาดอะไร ตรงไหนบาง แลวมานงคดวา การยง การสงของเราเปนไงบาง ตรงไหนไมดกจะปรบใหม ท าใหเราเลนไดดขน พฒนาขน” สอดคลองกบนอยหนาทไดกลาววา “คดวาแผนเขาเลนอยางไง และสถานการณอยางนเรา

74

จะเลนอยางไง เคาะบอลไปมคนปองกนเราไหม เราจะหมนตว ถามาปดเรา เรากจะหมนกลบ” สอดคลองกบความคดเหนของล าไยทไดกลาววา “นงๆ แลวคดถงเหตการณทเกดขนทผานมาแลววาเมอเกดเหตการณแบบนเราจะควรท าอยางไงตอไป คด คดเหตการณทจะเกดขน แลวเหตการณทเกดขนผานมาแลวท าใหเราร” สอดคลองกบพทราทกลาววา “อยางในเวลาเราแขงจรง เรากจะไดไดมองภาพออกวาเราจะไปอยางไง ไดบอลแลวจะยง จะหลบซายหรอขวา ท าใหเราแกไขสถานการณตางๆ ไดทน” ซงสอดคลองกบสมโอทอธบายไววา

เราจะซอมทกษะอะไร จะท าอยางไง อยางเขาไปท าคะแนน ตองเขาไปทาไหน กมคด กมนท าใหสมาธมนจดจอกบสงทเราท า กไมวอกแวกไปกบสงอน อยางบางทมนกจะมสงเลาโลม ถาเราคดจนตนาการบอยๆ มนกจะท าใหเรามนใจ อยากท าทาน ทาโนน บางทเราลองคดวาจะท าอยางน ลองเลนดคดไวแลว เราจะสงบอลไปใหเพอนแลวกลองยงไกลด เอาบอลมาจากเพอน เรากท าไดนะ

2.5 แรงจงใจ

ในการแขงขนกฬา ปจจยทส าคญประการหนงทจะท าใหประสบความส าเรจ กคอแรงจงใจ ซงจะกระตนผลกดนใหบคคลกระท าอยางมเปาหมาย เพอตอบสนองไวในสงทคาดหวง ดงทล าไยไดกลาววา “แรงจงใจคอตองใหไดแชมป เหมอนค าวาศกดศรค าคอ แชมปเสมอตว รองแชมปคอผดพลาด แรงจงใจจะมท าใหเรารสกวา เราอยากผลกดนตวเอง เราตองไป ณ จดๆ หมายนนใหได” กลวยอธบายเพมเตม “แรงจงใจมนท าใหซอมมาหนกกท าใหเตมท เหมอนเปนการพสจนเราดวย วาเราท าเตมทแลวหรอยงเทาทเราซอมมาอยางหนก อยากจะเลนใหเตมท” เชนเดยวกบมงคดทสรปวา “สงส าคญของการแขงขนคอ อยากชนะ นนคอ แรงจงใจ ถาเราเจอทมทแขงกวาอยางนอยแรงจงใจกคอเราเลนไดเตมความสามารถ เราเลนเตมทแลว ถงจะแพกไมเปนไร”

การมแรงจงใจชวยใหนกกฬามมานะและตองการกาวไปถงเปาหมายทตนเองตงไว ตวอยางเชนสมโออธบายวา “ถาเรามแรงบนดาลใจ เรามเปาหมาย มนจะชวยใหเรากระตน รสกวาถามนเหนอย มนทอ แรงจงใจกจะชวยใหเราแบบไปถงความฝนได” ซงสอดคลองกบฝรงทอธบายวา

กอนทจะมาเปนนกกฬาบาสทมชาต พกจะมแรงจงใจวา อยากตดทมชาตอยากเปนตวแทนทมชาต ท าไง หละ คดแลวพกตงใจฟตซอมแลนบาสทกวน ชอบด ชอบไปดเขาแขง ชอบดรายการแขงทง เอนบเอ (NBA) ชอบมาก อยากเลนใหไดอยางเขาอา แลวเรากเอามาลองท าตามบาง กดนะ แตพอตอนน แรงจงใจของพกคอ เลนใหดทสด มนชวยเปนแรงผลกดนทด

75

แรงจงใจมาจากทงภายในและภายนอกและมหลากหลายรปแบบมาก องนอธบาย “แรงจงใจกอยากคดจะเลน ชอบ รกทจะเลน อยากซอม อยากชนะ แตถาแพจรงๆ กไมเสยใจนะ รางวลกเปนแรงจงใจอกอยางดวย มนเปนผลพลอยไดจากทเราชนะมากกวา”

ละมดกลาววาถงแรงจงใจภายนอกในเรองเงนรางวลดงน “ถาเราชนะ เราจะไดเงน เรากจะมเงน เรากจะมโนนมน วนนเพอเงนสองแสน ตอนแรกเหนอยมากเลยๆ แตพอบอกวาสองแสนวงเลย” สอดคลองกบนอยหนาไดกลาววา “ เรองเงน กถาไดเหรยญกจะมผลตอบแทนมาหาเรา กจะเปนเรองเหมอนเปนผลประโยชนทเราจะไดรบอยางเชน เรยนตอ เรยนฟร...มนกเหมอนวาฮดขนไป เหมอนเปนแรงผลกดน” พทราเหนดวยเธอไดอธบายวา

แรงจงใจ สวนใหญกจะเปนรางวล มนกจะแบบจะเกดแรงจงใจสงสดมาก ถาเกดเงนรางวลสง ทกคนจะตงใจอา พดกนตรงๆ เลยนะ (หวเราะ) เพราะวานกกฬาสวนใหญจะเปนแบบน แลวมนอยทแมทช (Match) ดวย แมทช (Match) ทใหญใครกอยากจะไดมา ใครกอยากจะชนะ แตสวนใหญกอยทเงนรางวล (หวเราะ) รสกวาทกคนเปนหมด ท าใหมแรงกระตน ใหตงใจ เพอใหไดในสงทเราตองการ

3. รปแบบการพฒนาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬา

ผลจากการวเคราะหขอมลโดยการสงเกตและสมภาษณ พบวา การพฒนาความเขมแขงทางจตใจมความส าคญมาก ซงรปแบบการพฒนาความเขมแขงทางจตใจนน ไดจ าแนกเปน 2 หวขอ ไดแก (1) การปรบปรงแกไขขอผดพลาด (2) ฝกเทคนคหรอฟอรมการเลนใหเกดความช านาญ ซงมรายละเอยดดงตอไปน

3.1 การปรบปรงแกไขขอผดพลาด

การปรบปรงแกไขขอผดพลาดเปนสงทส าคญมาก เพราะถาปรบปรงแกไขสงทผดพลาดทผานมาแลวนน จะท าใหการเลนมประสทธภาพมากยงขน ตวอยางเชนองนไดกลาววา “คงเปนประสบการณทผานมา เรากจะเอาขอด ขอเสย ของเรามาปรบปรงแกไข อยตลอด พยายามใหมขอเสยใหนอยทสดอาคะ มนกจะดเอง” เชนเดยวกบมะปรางทกลาววา “ถาเราโดนดา โดนวา เรากอยาไปเอาค าพดอะไรนนมาคดมาก...เราเอาสวนนนมาปรบปรง พฒนาตวเองใหดขนดกวา เอาสงทพลาดวนนนมาเปนบทเรยน” สอดคลองกบกลวยไดกลาววา “ดจากขอผดพลาดมากกวา ดหลายๆ อยาง นงคดทบทวน แลวกเอาใหมเรมใหม...กจะพฒนาไปเรอยๆ มนไมหยดอยกบทมากกวา” คลายคลงกบพทราทอธบายวา “ในขณะทเราเลน ถาเรามขอผดพลาดอยางง ถาเรายอมรบแลวปรบปรงแกไข ความเขมแขงทางจตใจกมากขน เพราะวาเหมอนเราไดพฒนามการแกไข มการเปลยนแปลง ” ซงสอดคลองกบล าไยทอธบายวา

76

เรากเอาค าดาทโคชดาเรามาปรบปรงตวเองหมายถงวา เขาดาเราเขากอยากใหเราด ไมไดดาเราเพราะวาเขาเกยจเรา เขาดาเราเขากอยากใหเราด ดขนๆ...เขาสอนเรา อาจจะท าใหจตใจเราเขมแขงขน แลววนหนงทเราตองแขง เรากตองจตใจเราตองเขมแขงใชไหม เวลาเราแขงอยในสนาม เขาดาเราเพราะเขาอยากใหเราท าใหได เขาเชอมนวา เราท าไดแลวเรากมจตใจทเขมแขงวาโคชเชอเรานะ วาเราตองท าไดตองท าใหได ชวยไดเยอะมาก ท าใหเลนไดดขน พฒนาขน

3.2 ตองการฝกเทคนคหรอฟอรมการเลนใหเกดความช านาญ

การฝกทกษะใหเกดความช านาญเปนสงทส าคญมาก หากเทคนคหรอฟอรมการเลนไมด ไมถกตอง แมจตใจจะแขงแกรงขนาดไหน โอกาสทจะถงจดสงสดของการเลนคงยาก ความไมแนนอนกจะเกดขนตามมา ตวอยางเชนฝรงไดกลาววา “อยางหนตอนนกยงเลยงบอลไมคลองเพราะวาตอนสมยเดกๆ ไมไดเลยงไมไดเนนการเลยงบอลมา แลวพอมาเลยงกไมคอยดเทาไหร ตองมาซอมมาเพมอกท” สอดคลองกบสมโอทกลาววา “การทเราพฒนาตวเอง กจะฝกทกษะเองอนไหนทเราคดไมมนใจเรากจะฝกตวนนเยอะ พอเวลาไปแขงเรากมนใจมากขน” สอดคลองกบพทราทไดกลาววา “ฝกซอมใหเปนเวลานานๆ ตงใจฝกซอม ซอมใหเกดความเคยชนเวลาเราลงแขงแลวเรากจะสามารถเลนไดแบบเปนธรรมชาต เปนอตโนมต” คลายคลงกบลองกองทกลาววา “กฝกซอมเยอะๆ ซอมใหแมนๆ ในการฝกซอมเนย ถาเราซอมมาด ความแขงแรงทางจตใจมนกจะดดวย” ซงสอดคลองกบนอยหนาทอธบายวา

ถาความรสกวาสงทกดดนเรา สวนมากกจะเปนพวกเลนกบคนอนเขาไมได หรอวาทกษะเรายงไมดพอ เรากจะพฒนาตรงนน อยางเชนการรบสงบอล...เรากจะตองสงบอล ไปกอนทเขาจะไปถงจดๆ นน ไมสงยอนหลงหรอไปขางหนามากเกนไป กคอซอมการสงบอลถาเปนความสามารถเฉพาะตว เรายงบอลไมแมน บอลเขามอเราเยอะมโอกาสไดยงเยอะ แตถาเรา ยงไมลง เพอนจะตองปองกนเหนอย

77

บทท 5

สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ

ความมงหมายของการวจย

1. เพอศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย

2. เพอศกษาการใชองคประกอบของความเขมแขงทางจตใจแตละดานของนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย

ค าถามในการวจย

1. ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทยอยในระดบใดบาง

2. องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจดานใดบางทส าคญส าหรบนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย

3. นกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทยตองการพฒนาความเขมแขงทางจตใจอยางไร

กลมตวอยางทใชในการวจย

กลมตวอยางทใชเปนนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย จ านวน 14 คน กลมตวอยางมอายระหวาง 20-35 ป การคดเลอกกลมตวอยางใชวธเลอกแบบเจาะจง โดยมเงอนไขวานกกฬาบาสเกตบอลหญงตองมประสบการณเปนตวแทนทมชาตไทยอยางนอย 3 ป กอนเรมด าเนนการวจย กลมตวอยางทกคนไดลงนามในหนงสอแสดงความยนยอม (ดภาคผนวก ค) เปนกลมตวอยางในการวจยเรองน

วธการเกบรวบรวมขอมล

เกบรวบรวมขอมลโดยการใชแบบสอบถามวดความเขมแขงทางจตใจ (Psychological Performance Inventory : PPI) (ดภาคผนวก จ) ของโลเออร (Loehr. 1986) ไดแปลและตรวจสอบโดย อมรรตน ศรพงษ สอบถามความคดเหนเกยวกบความเขมแขงทางจตใจทง 7 ดาน เพอจ าแนกระดบความเขมแขงทางจตใจของกลมตวอยางแตละคน จากนนท าการเกบรวบรวมขอมลโดยวธการสงเกตแบบไมมสวนรวม (Non Participant Observation) เพอท าความคนเคยกบนกกฬาและสถานการณของการฝกซอม สงเกตความมงมน

78

ความตงใจและความสามารถของนกกฬา และท าการสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured Interview) โดยใชแบบสมภาษณ (ดภาคผนวก ง) ส าหรบแบบสมภาษณนนไดท าการทดลองใชในการศกษาน ารอง (Field test) กบนกกฬาเนตบอลหญงทมชาตไทย ซงมลกษณะคลายคลงกบกลมตวอยาง จากนนจงน าแบบสมภาษณไปปรบปรงแกไขใหมความเหมาะสมยงขน กอนทจะน าไปใชในการเกบรวบรวมขอมล

การวเคราะหขอมล

ขอมลทไดจากแบบสอบถาม พพไอ (PPI) แบบสอบถามพพไอ เปนแบบประเมนคา แบงออกเปน 5 ระดบ ไดแก เปนประจ า บอยๆ ครง

คอนขางบอย นานๆ ครง และไมเคยเลย ประกอบดวยขอค าถามจ านวน 42 ขอ การใหคะแนนนน ผวจยจ าแนกขอค าถามและใหคะแนน แบบ 2 ลกษณะ คอ ขอค าถามทเปนค าถามในเชงบวก ใหคะแนนแบบ 5 4 3 2 และ 1 ตามล าดบ และขอค าถามทเปนค าถามในเชงลบใหคะแนนแบบ 1 2 3 4 และ 5 ตามล าดบ

ขอมลจากการสงเกตและการสมภาษณ ขอมลจากการสงเกต ผวจยไดจดบนทกขอมลขณะทท าการสงเกต และไดน ามาเขยนอธบาย

เพมเตมจากการสงเกต และน าขอมลทไดมาเปรยบเทยบความสอดคลองกบขอมลจากการสมภาษณ ส าหรบขอมลจากการสมภาษณผวจยไดท าการบนทกเสยงการสมภาษณและไดน าเสยงมาถอดความค าตอค าและน าขอมลทไดพมพลงในโปรแกรมเวรด ( Word) เพอความสะดวกส าหรบน าไปวเคราะหขอมลตอไป

การวเคราะหขอมลใชวธเปรยบเทยบความคงทของขอมล (Constant Comparison) ซงไดมาจากการสงเกตและการสมภาษณเพอหาหวขอเรอง และหวขอทเกยวกบความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญงทไดใหความคดเหนในเรองความเขมแขงทางจตใจ การเปรยบเทยบความคงทของขอมลประกอบดวย 4 ขนตอน คอ การอานขอมลเพอคนหาขอมล การจดกลมหวขอการน าขอมลมาจดเขาหวขอทเหมาะสม และการอภปรายหวขอ (สาล สภาภรณ. 2550)

สรปและอภปรายผลการวจย

กลมตวอยางเปนนกกฬาบาสเกตบอลหญงทมชาตไทย จ านวน 14 คน อายระหวาง 20-35 ป ไดท าการฝกซอม 6 วนตอสปดาห (วนจนทร-วนเสาร) เวลา 18.00 – 20.00 น. ทสปอรตยมเนเซยม (นามสมมต) และกลมตวอยางมประสบการณเปนตวแทนทมชาตไทยอยางนอย 3 ป ผลการวจยสรปไดดงน

79

1. ผลการวจยเชงปรมาณ

1.1 ขอมลจากแบบสอบถามพพไอ พบวา ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญงอยในระดบด

ผลการศกษาพบวา กลมตวอยางซงเปนนกกฬาบาสเกตบอลหญงสวนใหญมความเขมแขงทางจตใจโดยรวมอยในระดบด ซงสอดคลองกบงานวจยของ วทวส ศรโนนยางค (2552) ทศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาทมชาตไทยประเภททม และประเภทบคคลทเขารวมการแขงขนกฬาซเกมส ครงท 24 ณ จงหวดนครราชสมา และพบวา ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาเพศหญง และนกกฬาประเภททมอยในเกณฑด และสอดคลองกบงานวจยของ สมบรณ ลขตยงวรา (2543) ซงศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกวงและนกจกรยานเสอภเขาทเขารวมการแขงขนจอมบงมาราธอน ครงท 16 และจกรยานเสอภเขา ครงท 8 และพบวา โดยภาพรวมของความเขมแขงทางจตใจทง 7 ดาน สวนใหญอยในระดบทเปนจรง

2. ผลการวจยเชงคณภาพ

2.1. ความเขมแขงทางจตใจมความส าคญส าหรบนกกฬาบาสเกตบอล นอกจากนน นกกฬาใหความหมายของความเขมแขงทางจตใจอยในกลมค าทวา ความมงมนตงใจ มสมาธ ไมหวาดหวน และอดทน

ผลการวเคราะหขอมล พบวา ความเขมแขงทางจตใจมความส าคญกบนกกฬาบาสเกตบอลหญงมาก ไมวาจะเปนการฝกซอมหรอการแขงขน สอดคลองกบ โลเออร (Loehr. 1986) ทกลาววา ความเขมแขงทางจตใจนน โดยปกตจะมอยในนกกฬาทกคน แตมากหรอนอยแตกตางกนขนอยกบการฝกฝนทางจตวทยาการกฬา เพอน าไปสการแสดงออกทางกายและน าไปสความส าเรจในการแขงขนกฬา และสอดคลองกบ สมบรณ ลขตยงวรา (2543) ทกลาววาความเขมแขงทางจตใจมผลตอการ แพ ชนะ ในการแขงขน ทงนเนองมาจากถานกกฬาฝายใดสามารถควบคมสภาพจตใจ เชน ความมนใจ การมสมาธ มแรงจงใจ มจนตภาพ ไดดกวากน ฝายนนกยอมจะไดรบชยชนะอยางแนนอน นนกคอการทนกกฬามความเขมแขงทางจตใจนนเอง

กลมตวอยางไดใหความหมายของความเขมแขงทางจตใจ วาเปนเรองของความมงมน ตงใจ ไมหวาดหวน มสมาธ และอดทนทจะเผชญกบสถานการณในทก ๆ ดาน สอดคลองกบ ศลปชย สวรรณธาดา (2532) กลาววา ความเขมแขงทางจตใจ คอ ใจนกส เปนความสามารถทจะควบคมอารมณไดด มความตงใจมงมนในการแขงขน สอดคลองกบ โจเนส และคอนนอสตน (Jones; & Connaughton. 2002) ทศกษาคนควาถงความหมายของความเขมแขงทางจตใจของนกกฬา และสรปวา คอ พลงในใจ

80

ทดทสดทจะชวยใหนกกฬามความอดทนสง มความตงใจ ตดสนใจอยางเดดเดยวทจะประสบความส าเรจ และสามารถตดความทอแท หมดหวง ออกไปอยางงายดาย สอดคลองกบศลปชย สวรรณธาดา (2532) กลาววา ความเขมแขงทางจตใจ คอใจนกส เปนความสามารถทจะควบคมอารมณไดด มความตงใจมงมนในการแขงขน อกทงสอดคลองกบการศกษาของ ฮเวอร (Hoover. 2006) ไดศกษาการวจยเชงบรรยาย เรองมมมองของนกกฬาและผ ฝกสอนทมตอความเขมแขงทางจตใจ และพบวา ค าจ ากดความของความเขมแขงทางจตใจ ทกลมตวอยางกลาวถง คอ การจดจอตอเปาหมายและการเตรยมพรอมดานจตใจทจะเผชญกบสถานการณไดทกอยาง

2.2. องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจ 5 ดานทนกกลมตวอยางคดวาส าคญส าหรบกฬาบาสเกตบอล คอ ความมนใจในตนเอง การควบคมทศนคต การควบคมสมาธ การจนตภาพ และแรงจงใจ

ส าหรบองคประกอบของความเขมแขงทางจตใจทส าคญส าหรบนกบาสเกตบอลและนกกฬากลาวถงกนบอยๆ มดวยกน 5 ดาน ไดแก ความมนใจในตนเอง การควบคมทศนคต การควบคมสมาธ การจนตภาพ และแรงจงใจ ผลการศกษานสอดคลองกบไวนเบรก และกลด (Weinberg and Gould. 1999) กลาววา ความเชอมนในตนเองสงผลใหนกกฬาเกดความตงใจและจดจออยกบงานทตองท าสงผลใหความกงวลใจเรองอนๆ ลดนอยลงไป เชนเดยวกบการศกษาของวลย (วมลมาศ ประชากล และคณะ. 2552; อางองจาก Vealey. 1986) พบวาความเชอมนในตนเองเปนจดส าคญทมผลตอการแสดงความสามารถทางการกฬา โดยระดบของความเชอมน ในตนเองเปนบงชความสามารถทจะประสบความส าเรจในการกฬาได

องคประกอบเรองการควบคมทศนคตมความส าคญตอกฬาบาสเกตบอลมาก ดงท พรพงศ

บญศร (2536) กลาววา ทศนคตทดเปนองคประกอบทส าคญในการท าใหนกกฬาทมเทใหกบการ

ฝกซอมและการแขงขน สอดคลองกบ อมรรตน ศรพงษ (2540) กลาววา กอนการเรยนรทกษะและ

เทคนคใดๆ นกกฬาตองกระตนใหเกดความยอมรบในกฎเกณฑการฝกในอนทจะตอบสนองตอสงหนง

สงใดหรอสถานการณใดๆ ในการสนบสนนหรอตอตานสงนนๆ และในสถานการณแขงขนนกกฬา

จะตองเผชญกบภาวะอารมณทกรปแบบ บางครงตนเตน บางครงเศรา บางครงเครยด นกกฬาตองรจก

ควบคม ลดระดบความเราของอารมณเหลานนใหอยในภาวะทพอเหมาะ ซงหากสามารถควบคมได

ยอมเกดประโยชนตอตวนกกฬาเอง ซงสอดคลองกบ วรอนงค ยงเจรญ (2539) กลาววาทกษะการเลน

กฬาและมความสนกสนานกมกจะเปนผ ทมทศนคตทดตอการกฬา เหนความส าคญและประโยชนของ

การกฬานนๆ แมวาบางครงตนเองไมสามารถจะลงเลนไดกจะเปนผ ทตดตามการเคลอนไหวกฬานนๆ

81

องคประกอบของความเขมแขงทางจตใจดานการควบคมสมาธ การจนตภาพ และแรงจงใจ มส าคญกในนกกฬาบาสเกตบอล สอดคลองกบกบความคดเหนของสบสาย บญวรบตร (2541) ทกลาววา สมาธในการกฬานน ถอวามความส าคญและจ าเปนอยางยง เพราะในการฝกซอมหรอแขงขนจะชวยใหเกดความมงมน ตงใจ และตดสงรบกวนทงภายนอกและภายในได นอกจากนนยงสอดคลองกบโลเออร (Loehr) (สมบต กาญจนกจ; สมหญง จนทรไทย. 2542; อางองจาก Loehr. 1986) ทกลาววา การควบคมหรอรวบรวมสมาธ เปนการควบคมใหจตใจมนคง ไมฟ งซาน จตใจจดจออยทการแขงขนจะท าใหนกกฬามปฏกรยาตอบสนองตอสงทเกดขนระหวางการแขงขนอยางอตโนมตและมประสทธภาพ ในการแขงขนจะเกดขนเตมท เชนเดยวกบการศกษามงคล จ านงเนยร (2535) ทไดศกษาเรอง ผลของการฝกสมาธทมตอความสามารถในการยกน าหนก พบวา ภายหลงการฝกสมาธควบคกบการยกน าหนกจะแสดงความสามารถไดดกวา กลมทฝกยกน าหนกอยางเดยว

การจนตภาพส าคญตอการแขงขน สอดคลองกบทแฮรสและแฮรส (อมรรตน ศรพงษ. 2540; อางองจาก Harris; & Harris. 1984) ไดกลาวถงคณประโยชนของ จนตภาพทมตอการแสดงทกษะวาชวยเพมการประสานงานในการเคลอนไหวของรางกายไดอยางมประสทธภาพ โดยการรบรต าแหนงตางๆ จดจ าขนตอนการแสดงทกษะทถกตอง เชนเดยวกบการศกษาของไวนเบรกและรชารดสน (Weinberg; & Richardson. 1990) พบวา การจนตภาพเปนการชวยนกกฬาควบคมความวตกกงวล ควบคมการตอบสนองทางอารมณทางดานจตใจตางๆ ซงมผลตอการปฏบตทกษะทางกฬาสง อกทงสอดคลองกบการศกษาของแกสเนอร (Gassner. 1997) ซงไดท าการเปรยบเทยบผลการใชรปแบบจนตภาพทแตกตางกน 3 รปแบบทมตอความสามารถทแสดงออกในรปของความแขงแรงทสมพนธกบงานทท าของนกกฬาชายระดบวทยาลยหรอมหาวทยาลย พบวา กลมทฝกจนตภาพโดยใชการเปรยบเทยบจะท าใหมผลดทสดในการแสดงออกถงความแขงแรงและงานทท า

ความส าคญของแรงจงใจนนมบทบาทในทกกฬา ดงทกฟฟน (Giffune. 1989) ไดกลาววา แรงจงใจในการเขารวมการแขงขนของนกกฬาเปนสงจ าเปนส าหรบผสอนเพราะแรงจงใจเปนตวส าคญในกระบวนการเรยนรและการกระท า ซงสอดคลองกบกลด (สมบต กาญจนกจและสมหญง จนทรไทย. 2542; อางองจาก Gould. 1989) กลาวไววา นกกฬาทประสบความส าเรจสง นอกจากจะมความมนใจในตนเอง มความมงมน สมาธแนวแน ควบคมความวตกกงวลไดดแลว ยงมแรงจงใจใฝสมฤทธสงกวากลมทประสบความส าเรจในระดบปานกลางหรอต า สอดคลองกบไวส และฮอรน (วมลมาศ ประชากล และคณะ. 2552; อางองจาก Weiss; & Horn. 1992) ไดกลาวเกยวกบแรงจงใจของนกกฬาวา แรงจงใจม 2 อยางคอ แรงจงใจภายในและแรงจงใจภายนอก พบวา บคคลสวนใหญทเขารวมกจกรรมกฬาและพลศกษาเพอความสนกสนาน ความสนใจ ความพอใจและประสบการณในความสามารถ

82

ของแตละบคคล เรยกแรงจงใจภายใน สวนแรงจงใจภายนอกจะเกดขนจากพฤตกรรมในการเขารวม เชน การยอมรบทางสงคม การใหรางวล สถานการณทางสงคม สอดคลองกบการศกษาของ สมบรณ ลขตยงวรา (2543) ไดศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกวงและนกจกรยานเสอภเขาทเขารวมการแขงขนจอมบงมาราธอน ครงท 16 และจกรยานเสอภเขาครงท 8 พบวา ความเขมแขงทางจตใจดานแรงจงใจของนกวงและนกจกรยานเสอภเขา อยในระดบจรง นนยอมแสดงเหนวา นกกฬาทง 2 ประเภท ของผตอบแบบสอบถามมความเหนวาการสรางแรงจงใจมความจ าเปนส าหรบนกกฬาทเขารวมแขงขน

2.3. นกกฬาตองการพฒนาความเขมแขงทางจตใจ เรองการปรบปรงแกไขขอผดพลาด และการฝกเทคนคหรอฟอรมการเลนใหเกดความช านาญ

ผลจากการวเคราะหขอมล พบวา กลมตวอยางตองการพฒนาความเขมแขงทางจตใจ 2 ดาน คอการปรบปรงแกไขขอผดพลาด และการฝกเทคนคหรอฟอรมการเลนใหเกดความช านาญ ส าหรบการปรบปรงแกไขขอผดพลาดทงจากการฝกซอมและแขงขนจะชวยใหกลมตวอยางมความเขมแขงทางจตใจเพมขน ซงสอดคลองกบวมลมาศ ประชากล (2551) กลาววา นกกฬารบรวาตนเองไดฝกซอมอยางเตมท ซอมแลวมพฒนาการ และไดแกไขขอผดพลาด จะท าใหนกกฬามความเชอมนในตนเองเพมมากขน นอกจากนน การฝกซอมทด ยงเปนการท าใหนกกฬามสมรรถภาพทางกายทพรอมตอการแขงขน เมอรางกายพรอมกจะสงผล ใหจตใจพรอมดวย ในดานการฝกเทคนคหรอฟอรมการเลนใหเกดความช านาญนน กลมตวอยางมความเหนวาการฝกซอมใหเกดความช านาญนน นอกจากเปนการพฒนาทกษะแลวยงจะสงผลทางดานจตใจดวย ผลการศกษานสอดคลองกบ นฤพนธ วงศจตภทร (2540) ทกลาววา นกกฬาตองฝกเทคนคและฟอรมการเลนใหเกดความช านาญ หากเทคนคหรอฟอรมการเลนไมด ไมถกตอง แมจตใจจะแขงแกรงขนาดไหน โอกาสทจะถงจดสงสดของการเลนคงยาก ความไมแนนอนกจะเกดขนตามมา

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ควรท าการศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกบาสเกตบอลโดยใชวธการอน ๆ เชน การกระตนความจ าดวยภาพถาย หรอวดทศน 2. ควรมการศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาประเภทอนๆ ทเขารวมการแขงขนระดบชาต

83

ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช การศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญง ท าใหทราบถงความส าคญ และองคประกอบของความเขมแขงทางจตใจทส าคญส าหรบนกบาสเกตบอลหญง นอกจากนนยงท าใหทราบวา นกบาสเกตบอลตองการพฒนาความเขมแขงทางจตใจดวยการพยายามปรบปรงแกไขขอผดพลาด และการฝกเทคนคหรอฟอรมการเลนใหเกดความช านาญ อนจะสงผลใหแตละคนมความเขมแขงทางจตใจเพมขน ซงผ ฝกสอนควรมสวนชวยพฒนาองคประกอบทง 2 ตามความตองการของนกกฬา

84

บรรณานกรม

85

บรรณานกรม

เกรยงไกร นาคเทวญ. (2550). ศกษาผลการฝกจนตภาพทมตอความสามารถในการยงประตฟตบอล อตราการเตนของชพจรและอตราการผอนคลายของหวใจ. ปรญญานพนธ วท.ม. (วทยาศาสตรการกฬา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

คมกรช เชาวพานช. (2540). เจตคตของนกศกษามหาวทยาลยศรปทมทมตอกจกรรมพลศกษา.วารสารสขศกษา พลศกษาและนนทนาการ. 23. (มนาคม-เมษายน).

จฑาทพย ช านาญพล. (2549). เจตคตทเกยวของกบความส าเรจในการกฬาทมตอแรงจงใจใน การเลนกฬา. ปรญญานพนธ วท.ม. (วทยาศาสตรการกฬา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

เจรญ กระบวนรตน. (2525). การฝกทางดานจตวทยากอนการแขงขน. วารสารสขศกษา พลศกษาและนนทนาการ. ม.ป.พ.

จนทวา จนทะบตร. (2547). ความวตกกงวลของนกกฬายโดในการแขงขนกฬามหาวทยาลย พลศกษาแหงประเทศไทย ครงท 29. ปรญญานพนธ กศ.ม. (พลศกษา). กรงเทพฯ: บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

เชวงพจน ครองธานนทร. (2549). ความวตกกงวลตามสถานการณของนกกฬายงปนในการ แขงขนกฬามหาวทยาลยแหงประเทศไทย ครงท 33. ปรญญานพนธ กศ.ม. (พลศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

เฉก ธนะศร. (2533). สมาธกบคณภาพชวต. กรงเทพฯ: ม.ป.พ.

ชาญยทธ รตนมงคล. (2552). แรงจงใจในการเลอกเลนกฬาบาสเกตบอลของนกกฬา บาสเกตบอลในการแขงขนกฬาแหงชาต ครงท 37. ปรญญานพนธ กศ.ม. (พลศกษา) กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ชศกด พฒนะมนตร และคณะ. (2548). การศกษาและเปรยบเทยบความวตกกงวลทางจตใจ ความวตกกงวลทางกาย. กองวจยการสงเสรมกฬา ฝายวทยาศาสตรการกฬา การกฬาแหงประเทศไทย.

86

ทรย มกดเวยน. (2549). ผลการฝกสรางจนตภาพทมตอความแมนย าในการยงประตฟตบอล. สารนพนธ วท.ม. (วทยาศาสตรการกฬา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

นยนา บพวงษ. (2538). ความวตกกงวลของนกเรยนโรงเรยนกฬาจงหวดสพรรณบรในการแขงขนกฬานกเรยน นกศกษา และการคดเลอกกฬาเยาวชนตวแทนเขต 7. ปรญญานพนธ ค.ม. (พลศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

นฤพนธ วงศจตภทร. (2540). ความแขงแกรงทางจตใจ. สารจตวทยาการกฬา. ชลบร: มหาวทยาลย บรพา. ม.ป.พ.

นฤพนธ วงศจตภทร; และจรกรณ ศรประเสรฐ. (2540). คณลกษณะทดของผ ฝกสอนกฬาตามมมมองทางจตวทยาการกฬา. วารสารวทยาศาสตรการออกก าลงกายและการกฬา. ม.ป.พ.

บนลอ รตนจรสโรจน. (2538). การเปรยบเทยบการใชกศโลบายเพงความตงใจของนกวง มาราธอนเพศชายทประสบความส าเรจสงและ ประสบความส าเรจต า. ปรญญานพนธ. ค.ม. (พลศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงณกรมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

พระราชสงวรญาณ. (พธ ฐานโย). (2541). สจจธรรมสากล. อนสรณงานพระราชทานเพลงศพ รอยเอกถวล แสงสวาง. กรงเทพฯ: ม.ป.พ.

พระเทพเวท. (ประยทธ ปยตโต). (2532). พทธธรรม. ฉบบปรบปรงและขยายความ. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: โรงพมพมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.

พชต เมองนาโพธ. (2534). จตวทยาการกฬา. กรงเทพฯ : ม.ป.พ.

_______. (2543). ความสมพนธระหวางความวตกกงวลกบระดบการแสดงความสามารถ ในการ แขงขนของนกกฬาเซปกตะกรอหญงโรงเรยนกฬา จงหวดสพรรณบร . รายงานการวจย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

พรพงศ บญศร. (2535). จตวทยาการกฬา. กรงเทพฯ: ไอเดยรนสโตร.

มงคล จ านงคเนยร. (2535). ผลของการฝกสมาธและจนตภาพทมตอความสามารถในการยกน าหนก. วทยานพนธ ค.ม. (พลศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

87

วทย เทยงบรธรรม. (2541). พจนานกรมองกฤษไทย. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

วทวส ศรโนนยางค. (2552). การศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาทมชาตไทยประเภททมและประเภทบคคลทเขารวมการแขงขนกฬาซเกมส ครงท 24 ณ จงหวดนครราชสมา.ปรญญานพนธ วท.ม. (วทยาศาสตรการกฬา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

วมลมาศ ประชากล. (2547). ผลของการฝกทกษะการพดกบตนเองทมตอความเชอมนในตนเอง.ปรญญานพนธ วท.ม. (จตวทยาการกฬา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

วมลมาศ ประชากล, นฤพนธ วงศจตรภทร, และ พชต เมองนาโพธ. (2552). วธการสรางความเชอมนในตนเองทางการกฬาของนกกฬาทมชาตไทย. สบคนเมอ 10 พฤศจกายน 2553 , จากhttp://www.rdi.ku.ac.th/kasetresearch52/06-technology/wimonmas/techno_00.html

วรศกด เพยรชอบ. (2532). การเตรยมตวนกกฬาดานจตวทยากอนเขาแขงขน. เอกสารวชาการชมรมจตวทยาแหงประเทศไทย. กรงเทพฯ. ม.ป.พ.

วรอนงค ยงเจรญ. (2539). ทศนคตตอวชาพลศกษาของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายในสวนภมภาค. ปรญญานพนธ คม. (พลศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

ศลปชย สวรรณธาดา. (2532). จตวทยาการกฬา. เอกสารวชาการจตวทยาการกฬาแหงประเทศไทย. จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ม.ป.พ.

_______. (2534). การเรยนรทกษะการเคลอนไหว (ทฤษฎและการปฏบตการ). (เอกสารประกอบ ค าสอน). กรงเทพฯ: ภาควชาพลศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สนน สนธเมอง. (2536). การศกษาเทคนคจตวทยาการกฬาของผฝกสอนทมชาตไทยและกฬามหาวทยาลย. วทยานพนธ ค.ม. (พลศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

สาคร แกวสมทร. (2551). ปจจยทมผลตอความส าเรจในการแขงขนกฬามวยสากล สมครเลนในกฬามหาวทยาลยแหงประเทศไทย ครงท 35. ปรญญานพนธ กศ.ม.(พลศกษา).กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

88

สาระ สขวราห. (2533). ผลของการปรกษาเชงจตวทยาแบบกลมตอการเพมความเชอมนใน ตนเอง. ปรญญามหาบณฑต (จตวทยาการกฬา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

สาล สภาภรณ. (2550). วจยเชงคณภาพทางพลศกษาและกฬา. ภาควชาวทยาศาสตรการกฬา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สบสาย บญวรบตร. (2536). จตวทยาการกฬา. ชลบร: ชลบรการพมพ.

_______. (2541). จตวทยาการกฬา Sport Psychology. ชลบร: วทยาลยพลศกษา จงหวดชลบร.

สนทร พนธง. (2551). ผลการตงเปาหมายทมตอความสามารถในการตลกซอฟทบอล. ปรญญานพนธ กศ.ม. (พลศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สพตร สมาหโต. (2541). จตวทยาการกฬา : ความวตกกงวล. (เอกสารประกอบค าสอน). กรงเทพฯ: ภาควชาวทยาศาสตรการกฬา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

_______. (2543). การสรางความเชอมน : กศโลบายส าหรบโคชและนกกฬา. (เอกสารประกอบ ค าสอน). กรงเทพฯ: ภาควชาวทยาศาสตรการกฬา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

_______. (2543). การจนตภาพและการฝกใหพรอม. (เอกสารประกอบค าสอน). กรงเทพฯ: . ภาควชาวทยาศาสตรการกฬา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สปราณ ขวญบญจนทร. (2541). จตวทยาการกฬา. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพาณช.

สรชย พนธก าเนด. (2543). แรงจงใจการเลนกฬาของนกเรยนโรงเรยนกฬา. ปรญญานพนธ วท.ม. (วทยาศาสตรการออกก าลงกายและการกฬา). ชลบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา.

แสงเดอน โอทาน. (2546). กลยทธในการจดการความเครยดของนกกฬาทมชาตไทย. ปรญญานพนธ วท.ม. (วทยาศาสตรการออกก าลงกายและการกฬา). ชลบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. ถายเอกสาร.

สมบต กาญจนกจ; และ สมหญง จนทรไทย. (2542). จตวทยาการกฬา แนวคด ทฤษฎ สการปฏบต. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

89

สมบรณ ลขตยงวรา. (2543). การศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกวงและนกจกรยานเสอภเขาทเขารวมการแขงขนจอมบงมาราธอน ครงท 16 และจกรยานเสอภเขา ครงท 8. ปรญญานพนธ ค.ม. (คณะครศาสตร). ราชบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง. ถายเอกสาร.

สมหญง จนทรไทย. (2538). การศกษาเทคนคจตวทยาการกฬาของผฝกสอนกฬาในสถาบนราชภฏราชบร. ภาควชาพลศกษา คณะครศาสตร สถาบนราชภฏหมบานจอมบง.

อนนต อตช. (2538). หลกการสอนและฝกกฬาหลก. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

อมรรตน ศรพงศ. (2540). การศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาทเขารวมในการแขงขนกฬาแหงชาต ครงท 30. วทยานพนธ ค.ม. (พลศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

องคณา บญเสม. (2550). แรงจงใจในการเลอกเลนฟตบอลของนกกฬาหญงในการแขงขนกฬามหาวทยาลยแหงประเทศไทย ครงท 34. ปรญญานพนธ กศ.ม. (พลศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

อดม พมพา. (2526). จตวทยาการกฬา. เอกสารประกอบการสอน. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อดร รตนศกด. (2526). ปรชญาและจตวทยาการเปนผฝกกฬา. คณะศกษาศาสตร (พลศกษา). มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

อไรวรรณ ขมวฒนา. (2539). ผลของการสอนตามแนวคดนโอฮวแมนนสทมตอการพฒนาทกษะยมนาสตกลลาของนกเรยนชนประถมศกษา. ปรญญานพนธ ค.ม. (พลศกษา)คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

Boron, J. M. (2002). Imagery Use in Fencing. Retrieved November 10, 2010, from

http://www.lib.umi.com/dissertations/citations

Brakker, F. C. (1984). Sport Psychology : Concepts& Application. London: John Wiley & son.

Corbin, C. B. (1972). Ergogenic and Muscular Performance. Mental practices in W.P. Morgan (Ed.) New York: Academic Press.

90

Cox, H. R. (1985). Sport psychology . Concepts and applications Iowa : Willium C. Brown.

Cresswell, S. L. (2002). Key questions on mental toughness. Department of Human Movement and Exercise Science, University of Western Australia. Australia.

Fourie, S.; & Potgieter, J. R. (2001). The nature of mental toughness in sport. Journal for Research in Sport, Physical Education and Recreation. 23, 63-72.

Freud, S. (1978). A General Introduction to Psychoanalysis Authorized English Translation of the Revised. by Rivera and Hall. New York. U.K.

Garry, K.; & Jolly, R. (2006). Goal profiles, mental toughness and its influence on performance outcomes among Wushu athletes. Sports Science Unit, School of Medical Sciences. University Sains Malaysia, Kota Bharu, Kelantan State, Malaysia.

Giffune, K. M. (1989). The participation motivation of high school student athletes. Dissertation Abstracts International. n.d.

Gould, D.; & et al. (1971) Psychological foundations among intercollegiate wresting coaches. The Sport Psychologist. n.d.

Golby, J.; & Sheard, M. (2004). Mental toughness and hardiness at different levels of rugby league. University of Teesside. Personality and Individual Differences.

Hillqard. E. R. (1962). Introduction of Psychology. Engewood Cliff, New York. UK.

Hoover, A. J. (2006). A Study of Student-athletes and Coaches Views on Mental Toughness. Master Thesis, M.A.(Art) Marietta. College Marietta College.

Jones, G.; & Connaughton, D. (2002). What is this thing called mental toughness?. An investigation of elite sport performers. Journal of Applied Sport Psychology. n.d.

Lee C, K. A. (2010). Mental toughness and athletes' use of psychological strategies. Sport, Health and Exercise Sciences. University of Hull. Hull and Health and Life Sciences. York St John University, York, UK

91

Loehr, J. E. (1995). The new toughness training for sports. New York : Penguin Group Publishing.

_______. (1986). Mental toughness training for sports: Achieving athletic excellence. Lexington. MA: Stephen Greene Press.

Middleton, S. C.; & et al. (2003). Mental Toughness : Is the mental toughness test tough enough?. International Journal of Sport and Exercise Science. n.d.

Middleton, S. C.; & et al. (2004), Developing a Test for Mental Toughness: The Mental Toughness Inventory (MTI). Australia. SELF Research Centre, University of Western Sydney, Australia

_______. (2003). Mental Toughness: Is the Mental Toughness Test Tough. Enough. Self-concept Enhancement and Learning Facilitation, Australia. Research Centre University of Western Sydney, Australia.

_______. (2004). Discovering mental toughness : A qualitative study of mental Toughness in elite athletes. Self Research Centre Biannual Conference, Berlin.

Norris, E. K. (1999). Epistemologies of champions : A discursive analysis of champions’ retrospective attributions ; Looking back and looking within. Michigan. Michigan University Microfilms International.

Rodriguez, C. (2005). Can Sport Psychology Help athletes performance by increasing MENTAL TOUGHNESS through decreasing anxiety?. Sport Psychology Uncovered. Retrieved May 15, 2010, from http://www.vanderbilt.edu/AnS/Psychology/homepage.html.

Shiekin, A. A. (1983). Imagery : Current Theory Research and Application. New York: John Wiley And Sons Inc.

Spiellberger, C. D. (1972). Anxiety and behavior. New York. : Academy Press.

Smith, M. S.; & Womeck, W. M. (1987). Stress Management Techniques in Childhood and Adolescence. Clinical Pediatrics. n.d.

92

Stephens, R. (1993). Imagery : A strategic Intervention to Empower clients part II –a practical Guide. Clinical Nurse Specialist. 7(5).

Suinn, R. M. (1980). Psychology and sports performance: principle and applications. In R. Suinn (Ed), Psychology in Sports : Methods and Application. Minnespolis : Burgess.

Suwantada, S. (1985). The Generlizability Effectiveness of A Learning Strategy of Achievement in Related Closed Motor Skills. Ph.D. Dissertation, Florida State University, Tallahassee.

Weinberg, R. S.; & Gould, D. (1999). Foundations of Sport and Exercise Psychology. 2nd ed. Champaign: Human Kinetics.

White, S. A.; & Sally, A. (1996). The Relationship Between Goal Orientation Beliefs about the Causes of Sport and Success, and Trait Anxiety Among High School, Intercollegiate, and recreational Sport Participants. Sport Psychologist. n.d.

Wong, R. S. K.; & et al. (2006). Mood and Performance in young Malaysian Karateka. Journal of Sports Science and Medicine. n.d.

93

ภาคผนวก

94

ภาคผนวก ก

หนงสอขออนญาตใชเครองมอ

95

96

ภาคผนวก ข

หนงสอขออนเคราะหเกบขอมล

97

98

ภาคผนวก ค

หนงสอแสดงความยนยอมของกลมตวอยาง

99

หนงสอแสดงความยนยอมของกลมตวอยาง

ขาพเจา นางสาวขนษฐา ระโหฐาน นสตระดบปรญญาโท สาขาจตวทยาการกฬา ภาควชาวทยาศาสตรการกฬา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ มความสนใจทจะท าการวจยเกยวกบความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญง โดยผวจยจะขอใหทานตอบแบบสอบถาม และท าการสมภาษณอยางนอย 1 ครง โดยมการนดหมายลวงหนา ใชเวลาสมภาษณประมาณ 30-50 นาท และท าการบนทกเสยงหรออดเทปการสมภาษณ ซงผวจยจะเปนผถอดเทปดวยตนเอง

ขอมลตางๆ ทไดจากการสมภาษณจะไดรบการตรวจสอบความถกตองจากตวทาน หากขอมลดงกลาวมการอางถงบคคล หรอหนวยงานของทาน ขาพเจาจะใชชอสมมตแทน และทานสามารถขอดขอมลไดถาตองการ ซงในการเขารวมในการวจยนไมมความเสยงใดๆ

การเขารวมในการวจยนไมมคาตอบแทน หากทานมขอสงสยใดๆ เกยวกบโครงการวจยน โปรดสอบถามไดท รศ.ดร.สาล สภาภรณ ซงเปนอาจารยทปรกษาการวจย ทหมายเลข....................หรอสอบถามขาพเจาโดยตรง ทหมายเลข...................................หากทานยนดเขารวมในการวจยน กรณาลงลายมอชอในทวางทเวนไวให และขอขอบคณเปนอยางสงททานกรณาใหความรวมมอในการวจยน

ลงชอ.............................................................ผ เขารวมการวจย

(ชอตวบรรจง..................................................) วนท ........................................

ลงชอ.............................................................ผวจย

100

ภาคผนวก ง

แบบสมภาษณนกกฬา

101

แบบสมภาษณนกกฬา

1. ชวยเลาประวตในการเลนบาสเกตบอลของคณตอนเปนทมชาต

2. การแขงขนทสรางชอเสยงใหกบคณมอะไรบาง? บอกมา 2- 3 ขอ และอธบายแตละขอเพมเตม

ค าถามตาม มองคประกอบอะไรบางทท าใหการแขงขนของคณประสบความส าเรจ

3. คณคนเคยกบค าวา “ความเขมแขงทางจตใจ” ในการกฬามากนอยเพยงใด

4. ความเขมแขงทางจตใจ มบทบาทส าคญตอกฬาบาสเกตบอลหรอกฬาอนๆ อยางไรบาง?

5. ในความคดเหนของคณ ค าวา “ความเขมแขงทางจตใจ” หมายความวาอยางไร?

6. ปจจยอะไรบางทเกยวของกบความเขมแขงทางจตใจ บอกมา 3-4 อยาง พรอมอธบาย

7. อะไรบางทชวยสรางเสรมความเขมแขงทางจตใจ? พรอมอธบาย

8. ความเขมแขงทางจตใจเพมขนหรอลดลงไดอยางไร? พรอมอธบาย

9. จากประสบการณการแขงขนทผานมาความเขมแขงทางจตใจสามารถพฒนาไดโดยวธไหนบาง?

พรอมอธบาย ค าถามตาม ใครบางทมสวนชวยในการพฒนาความเขมแขงทางจตใจ?

10. เปรยบเทยบความส าคญของความเขมแขงทางจตใจในสถานการณของการแขงขนและการฝกซอม

11. ท าเครองหมาย( / )หนาขอความทเกยวของกบความเขมแขงทางจตใจทคณรจก(เลอกไดมากกวา 1ขอ) ______ความมนใจในตนเอง ______พลงงานเชงบวก

______การควบคมสมาธ ______การควบคมพลงเชงลบ

______การก าหนดเปาหมาย ______แรงจงใจ

______การจนตภาพ ______การพดกบตนเอง

______การควบคมทศนคต ______อน ๆ (ระบ) ..............................

กรณาอธบายแตละขอเพมเตม

12. หากมความคดเหนอนทตองการกลาวถงโปรดอธบายเพมเตม

102

ภาคผนวก จ

แบบสอบถามวดความเขมแขงทางจตใจ

103

แบบสอบถาม

เรอง “ความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญง”

ค าชแจง แบบสอบถามฉบบนมงศกษาความเขมแขงทางจตใจของนกกฬาบาสเกตบอลหญง โดยแตละดานประกอบดวย 1. การสรางความมนใจในตนเอง หมายถง การสรางความเชอมนใหกบตนเอง เพอใหไดรบชยชนะ เชน การพดกบตนเองทงในดานบวกและดานลบ การตงจดมงหมายในการแขงขน

2. การควบคมพลงงานเชงลบ หมายถง การควบคมความรสกกงวล กลวทจะเกดขนจากการคาดการณลวงหนาวา จะผดหวง ความไมแนใจในผลการแสดงออกและความรสกผดปกตทางกาย 3. การควบคมสมาธหรอความตงใจ หมายถง การเอาใจใสจดจอกบการแขงขน ควบคมใหมจตใจมนคงดวย 2 ขนตอน คอ การรวบรวมหรอสรางสมาธ และการหลกเลยงไมสนใจสงอน ๆ ทเขามารบกวน 4. การสรางจนตภาพ หมายถง เปนการนกภาพ สรางภาพเคลอนไหวขนในใจทท าใหมองเหนถง สถานการณทจะชวยสรางความหนกแนนทางจตใจตอการตอสอปสรรคตาง ๆ เพอเปนการพฒนาทกษะใหประสบความส าเรจ

5. การสรางแรงจงใจ หมายถง กระบวนการกระตนตนเองใหมพฤตกรรมไปสจดหมายเปนตวก าหนดความตงใจ ความพยายาม ความมงมนทจะกระท าหรอปฏบต ซงจะมผลตอความสามารถในการเลนกฬา เพอบรรลเปาหมายทก าหนดไว

6. การสรางพลงงานเชงบวก หมายถง การมองโลกในแงดเสมอ การน าผลการแขงขนและสงแวดลอมรอบตวมาประยกต เพอพฒนาตนเองไมใหทอแทตอความลมเหลวทเกดขน

7.การควบคมทศนคต หมายถง การควบคมดานความคด ความรสก ความเชอ ความชอบ ความไมชอบ ทมตอสงตางๆ และมพฤตกรรมการแสดงออกทสามารถสงเกตได แบบสอบถามมทงหมด 42 ขอ ขอใหทานตอบแบบสอบถามทกขอตามความเปนจรงทกขอ เพอจะเปนประโยชนการวจยและสามารถน าไปใชประโยชนในเชงวชาการใหไดมากทสด

ขอขอบพระคณททานสละเวลาใหความรวมมอ ในการเกบขอมลเพอการวจยในครงน ขนษฐา ระโหฐาน

104

ค าชแจง ค าถามมทงหมด 42 ขอ โปรดอานขอความในแตละขอ ซงในแตละขอจะมค าตอบใหทานเลอกตอบอย 5 ขอ ไดแก เปนประจ า บอยๆ ครง คอนขางบอย นานๆ ครง และไมเคยเลย กรณาเลอกค าตอบเพยงค าตอบเดยวในแตละค าถาม โดยท าเครองหมาย / ลงในชองททานคดวาปฏบตอยในขณะน ซงขอความเหลานไมมค าตอบใดถกและค าตอบใดผด

ขอ รายการ เปนประจ า

บอยๆ ครง

คอน ขางบอย

นานๆครง ไมเคยเลย

1 ฉนเหนตวเองเปนผแพมากกวาผชนะในการแขงขน

2 ฉนโกรธและคบของใจในขณะแขงขน

3 ฉนวาวนใจและเสยสมาธในขณะแขงขน

4 กอนแขงขน ฉนเหนภาพตวเองเลนไดอยางสมบรณ

5 ฉนมแรงจงใจสงทจะแขงขนใหดทสด

6 ฉนรกษาอารมณทดไดตลอดการแขงขน

7 ฉนเปนคนทคดในแงดขณะแขงขน

8 ฉนเชอในความเปนนกกฬาของฉน

9 ฉนตกใจงายหรอกลวในการแขงขน

10 ในสถานการณคบขนของการแขงขนฉนตนเตนเปนอยางมาก

11 ฉนฝกทกษะกฬาในใจ

12 เปาหมายทฉนตงไวในการเปนนกกฬาของฉนท าใหฉนตองฝกหนก

105

ขอ รายการ เปนประจ า

บอยๆ ครง

คอน ขางบอย

นานๆครง ไมเคยเลย

13 ฉนสามารถทจะสนกกบการแขงขนไดแมวาจะเผชญกบปญหาตางๆ มากมาย

14 ฉนพดในสงทไมดกบตวเองขณะแขงขน

15 ฉนเสยความเชอมนในตนเองไดงายมาก

16 ความผดพลาดท าใหฉนรสกและคดในทางทไมด

17 ฉนสามารถขจดอารมณทมารบกวนและเรยกสมาธกลบคนมาไดเรว

18 ฉนสรางภาพเกยวกบกฬาทฉนเลนไดงายมาก

19 ฉนไมตองถกผลกดนใหแขงขนหรอซอมหนกเพราะตวฉนเองเปนผใหแรงจงใจทดทสด

20 ฉนมอารมณตงเครยดเมอมสงตาง ๆ มารบกวนจตใจขณะแขงขน

21 ฉนทมเทความพยายามเตม 100% ขณะแขงขนไมวาอะไรจะเกดขนกตาม

22 ฉนสามารถเลนไดสงถงระดบพรสวรรคและทกษะทม

23 กลามเนอของฉนตงมากขณะแขงขน

24 ฉนรสกใจลอยขณะแขงขน

25 ฉนสรางภาพการเลนในสถานการณทยากกอนการแขงขนจรง

106

ขอ รายการ เปนประจ า

บอยๆ ครง

คอน ขางบอย

นานๆครง ไมเคยเลย

26 ไมวาอะไรกตามฉนจะมงมนเพอใหฉนไดบรรลผลเตมศกยภาพการเปนนกกฬาของฉน

27 ฉนฝกซอมดวยความตงใจเตมท

28 ฉนสามารถเปลยนอารมณทขนมว กลบมาเปนอารมณทปลอดโปรงโดยการควบคมความคดของตนเอง

29 ฉนเปนผแขงขนทมจตใจเขมแขง

30 เหตการณทควบคมไมได เชน ลมพด, กลโกงของผแขงขนและผตดสนทไมมประสทธภาพท าใหฉนอารมณเสยเปนอยางมาก

31 ฉนคดถงความผดพลาดหรอการพลาดโอกาสในอดตขณะแขงขน

32 ฉนใชการนกภาพขณะแขงขนเพอชวยใหฉนเลนไดดขน

33 ฉนรสกเบอและหมดอาลย

34 ฉนรสกทาทายและมแรงดลใจในสถานการณทยาก

35 โคชมกพดวาฉนมทศนคตทด

36 ฉนสรางภาพลกษณภายนอกวาเปนนกกฬาทมความมนใจ

107

ขอ รายการ เปนประจ า

บอยๆ ครง

คอน ขางบอย

นานๆครง ไมเคยเลย

37 ฉนยงคงสงบไดขณะแขงขน แมวามปญหาตางๆ เกดขน

38 สมาธของฉนเสยไดงายมาก

39 เมอนกภาพวาตนเองแขงขน ฉนมองเหนภาพนน ๆ ไดอยางชดเจน

40 เมอฉนตนนอนตอนเชาฉนรสกตนเตนทจะแขงขนและฝกซอม

41 การแขงขนท าใหฉนรสกสนกสนานและสขใจอยางแทจรง

42 ฉนสามารถเปลยนวกฤตกาลเปนโอกาสทดได

108

แบบวดความเขมแขงทางจตใจ (Psychological Performance Inventory : PPI) แบบวดความเขมแขงทางจตใจมจ านวนขอค าถามทงหมด 42 ขอ ทครอบคลมทง 7 ดาน

ไดแก ความมนใจในตนเอง การควบคมพลงงานเชงลบ การควบคมสมาธ การจนตภาพ แรงจงใจ พลงงานเชงบวก และการควบคมทศนคต ซงแบงขอค าถามแตละดานออกเปนดานละ 6 ขอ ดงน

1. ความมนใจในตนเอง ขอค าถามท 1, 8, 15, 22, 29, 36 2. การควบคมพลงงานเชงลบ ขอค าถามท 2, 9, 16, 23, 30, 37 3. การควบคมสมาธ ขอค าถามท 3, 10, 17, 24, 31, 38 4. การจนตภาพ ขอค าถามท 4, 11, 18, 25, 32, 39 5. แรงจงใจ ขอค าถามท 5, 12, 19, 26, 33, 40 6. พลงงานเชงบวก ขอค าถามท 6, 13, 20, 27, 34, 41 7. การควบคมทศนคต ขอค าถามท 7, 14, 21, 28, 35, 42 ลกษณะแบบวดเปนอตราการประเมนคา (Ratting Scale) 5 ระดบ คอ 1) เปนประจ า 2) บอยๆ ครง 3) คอนขางบอย 4) นานๆ ครง 5) ไมเคยเลย การใหคะแนนขอค าถาม ผวจยจ าแนกขอค าถามและใหคะแนน แบบ 2 ลกษณะ ดงน 1) ขอค าถามทเปนค าถามในเชงบวก ใหคะแนนแบบ 5 4 3 2 และ 1 ตามล าดบ โดยมขอ 4,

5, 6, 7, 8, 11,12, 13, 15, 17, 18, 19, 21, 22, 25, 26, 27, 28, 29, 32, 34, 35, 36, 37, 39,41, 42 2) ขอค าถามทเปนค าถามในเชงลบ ใหคะแนนแบบ 1 2 3 4 และ 5 ตามล าดบ โดยมขอ 1, 2,

3, 9, 10, 14, 16, 20, 23, 24, 30, 31, 33, 38, 40 การคดคะแนน : ( คะแนนทไดแตละขอบวกกน ) จ านวนขอทงหมด

แปลผลดงน ระดบดมาก คะแนนเฉลยอยในชวง 4.21 - 5.00 ระดบด คะแนนเฉลยอยในชวง 3.41 - 4.20 ระดบปานกลาง คะแนนเฉลยอยในชวง 2.61 - 3.40 ระดบต า คะแนนเฉลยอยในชวง 1.81 - 2.60 ระดบต ามาก คะแนนเฉลยอยในชวง 1.00 - 1.80

109

ประวตยอผวจย

110

ประวตยอผวจย

ชอ-ชอสกล นางสาวขนษฐา ระโหฐาน

วน/เดอน/ป เกด 13 กมภาพนธ 2528

สถานทเกด จงหวดสพรรณบร

สถานทอยปจจบน 54/1 หม 13 ต าบลหนองโพธ อ าเภอหนองหญาไซ จงหวดสพรรณบร

ประวตการศกษา

พ.ศ.2541 ประถมศกษา จากโรงเรยนสามคคธรรม อ าเภอหนองหญาไซ จงหวดสพรรณบร

พ.ศ.2546 มธยมศกษา จากโรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลย อ าเภอชะอ า จงหวดเพชรบร

พ.ศ.2550 ปรญญาตร วท.บ. (วทยาศาสตรการกฬา) จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

พ.ศ.2553 ปรญญาโท วท.ม.(วทยาศาสตรการกฬา) จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ