ผลการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทมตอ ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย

ปรญญานพนธ ของ

สารวย สขชย

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย

ตลาคม 2554

ผลการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทมตอ ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย

ปรญญานพนธ ของ

สารวย สขชย

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย

ตลาคม 2554 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ผลการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทมตอ ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย

บทคดยอ ของ

สารวย สขชย

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย

ตลาคม 2554

สารวย สขชย. (2554). ผลการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทมตอ ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. คณะกรรมการควบคม: อาจารย ดร.สจนดา ขจรรงศลป, ผชวยศาสตราจารยจราภรณ บญสง. การวจยครงนมจดมงหมายเพอเปรยบเทยบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงระหวางกอนและหลงการทดลอง กลมตวอยางทใชในการวจยเปนเดกปฐมวยชาย – หญง อายระหวาง 5 – 6 ปทกาลงศกษาอยในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดยางสทธาราม เขตบางกอกนอย สงกดสานกการศกษากรงเทพมหานคร จานวน 27 คน ไดมาโดยการเลอกแบบเจาะจง เพอใชในการทดลองการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนเวลา 8 สปดาห สปดาหละ 3 วน วนละ 30 นาท เครองมอทใชในการวจยครงนคอ แผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวยและแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ซงมคาความเชอมน .66 แบบแผนการวจยเปนการวจยกงทดลอง (One-Group Pretest– Posttest Quasi - Experimental Designs) สถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ t-test สาหรบ Dependent samples ผลการวจยพบวา เดกปฐมวยทไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรหลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01

THE EFFECT OF SUFFICIENCY ECONOMY APPROACH LEARNING ACTIVITIES ON YOUNG CHILDREN ’S SCIENTIFIC BASIC SKILLS

AN ABSTRACT

BY

SAMRUAY SUKCHAI

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Education Degree in Early Childhood Education

at Srinakharinwirot University October 2011

Samruay Sukchai. (2011). The Effect of Sufficiency Economy Approach Learning Activities on Young Children’s Scientific Basic Skills. Master thesis, M.Ed. (Early Childhood Education). Bangkok: Graduate school, Srinakharinwirot University. Advisor Committee: Dr. Suchinda Kajonrungsilp, Asst. Prof. Jiraporn Boonsong. This research aimed to compare the young children ’s Scientific basic skills between before and after learning through activities based on Sufficiency Economy Approach. The subject consisted of boys and girls in kindergarten 2 , aged 5 – 6 years old , studying in the second semester of 2010 academic year at Watyangsuttharam School , Bangkoknoy District, Bangkok Metropolitan Administation. One classroom with twenty seven young children was assigned by purpossive sampling to be the sample group .The experiment was carried out for 8 weeks. 3 days a week , 30 minutes each day. The instruments of this study were the 24 plans of learning activities based on Sufficiency Economy Approach and the test for Scientific Basic Skills. The reliability of the Scientific Basic Skill test was 0.66. The design of this study was one - group pretest – posttest quasi - experimental designs. Then data was analyzed by using t-test for dependent samples. The result revealed that: The young children who experienced learning activities based on Sufficiency Economy Approach gained higher posttest scores in Scientific basic skills than the pretest scores with a statistically significant at .01 level.

งานวจยนไดรบทนสนบสนนการวจย จาก

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ปรญญานพนธ เรอง

ผลการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทมตอ ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย

ของ สารวย สขชย

ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

.................................................................. คณบดบณฑตวทยาลย (รองศาสตราจารย ดร. สมชาย สนตวฒนกล) วนท …… เดอน ตลาคม พ.ศ. 2554

คณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ

คณะกรรมการสอบปากเปลา

......................................................ประธาน(อาจารย ดร.สจนดา ขจรรงศลป)

.....................................................ประธาน(รองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ)

......................................................กรรมการ (ผชวยศาสตราจารยจราภรณ บญสง)

......................................................กรรมการ (อาจารย ดร.สจนดา ขจรรงศลป)

......................................................กรรมการ (ผชวยศาสตราจารยจราภรณ บญสง)

......................................................กรรมการ (อาจารย ดร.วรนาท รกสกลไทย)

ประกาศคณปการ ความสาเรจของปรญญานพนธฉบบนสาเรจไดดวยความกรณาจากคณาจารยหลายทานทใหความเมตตา ความเอออาทรและความเสยสละอยางนายกยองและชมเชยเปนอยางยง ตลอดจนการเปนตนแบบของการทางานดวยความมงมนจากทานอาจารยดร.สจนดา ขจรรงศลป ประธานกรรมการทปรกษาปรญญานพนธ ผชวยศาสตราจารยจราภรณ บญสง กรรมการ ทปรกษาปรญญานพนธ ทไดกรณาชวยเหลอ ใหคาปรกษาแนะนาและตรวจแกไขขอบกพรองนบวาเปนสงททาใหผวจยไดรบประสบการณในการทาวจยรถงคณคาความงดงามของการวจย และใหศษยไดมตนทนทางความคดและแบบอยางของความเปนครซงผวจยขอกราบขอบพระคณไว ณ ทน และขอกราบขอบพระคณรองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ และอาจารย ดร.วรนาท รกสกลไทย ทไดกรณาเปนกรรมการในการสอบปากเปลาปรญญานพนธและไดใหขอเสนอแนะเพมเตมทาใหปรญญานพนธฉบบนสมบรณยงขน

ขอกราบขอบพระคณผชวยศาสตราจารยวฒนา ปญญฤทธ อาจารย ดร.รตนา ดวงแกว อาจารยอไรวรรณ โชตชษณะ อาจารยนภสวรรณ ชนฤาด อาจารยเปลว ปรสารและ อาจารยพรรก อนทรามระ ทไดกรณาตรวจและใหคาแนะนาแกไขแบบทดสอบและแผนการจดกจกรรมทใชในการวจยครงน

ขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.สรมา ภญโญอนนตพงษ รองศาสตราจารยดร.เยาวพา เดชะคปต อาจารย ดร.พฒนา ชชพงศ อาจารยในสาขาวชาการศกษาปฐมวยและคณาจารยสาขาวชาอนๆ ทกทานทไดอบรมสงสอนถายทอดความรและประสบการณทดและมคณคายงแกผวจยจนทาใหผวจยประสบความสาเรจในการศกษา ขอกราบขอบพระคณคณะทานผบรหาร ครและนกการภารโรง โรงเรยนวดยางสทธาราม และการทาวจยในครงนขอขอบใจเดกชนอนบาล 2/4และคณสรย เทยงธรรมทไดใหความรวมมอ ในการปฏบตการวจยใหสาเรจลลวงดวยด ขอกราบขอบพระคณคณแมมะ สขชย และญาตพนองทกทานในครอบครว และขอกราบขอบพระคณอาจารยปต กาญจนโหต ทสนบสนนในการจดประกายใหเรยนรรวมถงผมพระคณอกหลายทานทมไดกลาวนามในทนซงผวจยระลกถงเสมอดวยจตคารวะอยางยง ขอขอบคณเพอน พ นองสาขาวชาการศกษาปฐมวยทกทาน พสมจตต สวรรณวงศ และอาจารยวรรณวมล เณรทรพย ทไดใหคาปรกษาแนะนาและเปนกาลงใจใหแกกนเสมอมา คณคาและประโยชนของปรญญานพนธฉบบนขอมอบเปนเครองบชาพระคณบดามารดา ญาตพนอง ตลอดจน ครอาจารย ผมพระคณทกทานทงในอดตและปจจบนทไดกรณาอบรมสงสอน ประสทธประสาทวชาความรแกผวจย และขออทศแด คณพอเคน สขชย

สารวย สขชย

สารบญ บทท หนา

1 บทนา .......................................................................................................... 1 ภมหลง ..................................................................................................... 1 ความมงหมายของการวจย ........................................................................ 4 ความสาคญของการวจย ............................................................................ 4 ขอบเขตของการวจย ................................................................................. 4 ประชากรทใชในการวจย ...................................................................... 4 กลมตวอยางทใชในการวจย ................................................................. 5 ตวแปรทศกษา .................................................................................... 5 นยามศพทเฉพาะ ................................................................................ 5 กรอบแนวคดในการวจย ............................................................................ 8 สมมตฐานในการวจย ................................................................................. 8

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ ................................................................. 9

เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจ พอเพยง ............................................................................................... 10 ความหมายของการจดการเรยนร .......................................................... 10 ทฤษฏการเรยนรของเดกปฐมวย ........................................................... 11 ความหมายของการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 14 การนาปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาจดการเรยนรสาหรบเดกปฐมวย 20 งานวจยทเกยวของกบการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 21 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร ................ 23 ความหมายของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร ...................................... 23 ประเภทของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร ........................................... 24 ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยในการวจย ................. 27 งานวจยทเกยวของกบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย 33 3 วธดาเนนการวจย ..................................................................................... 37 การกาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง ......................................... 37 การสรางเครองมอทใชในการวจย ............................................................... 37

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

3 (ตอ) แบบแผนทดลองและวธดาเนนงาน ............................................................. 56 การเกบรวบรวมขอมล ............................................................................... 58 การจดกระทาขอมลและวเคราะหขอมล ...................................................... 58

4 ผลการวเคราะหขอมล .............................................................................. 63

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล .......................................................... 63 การวเคราะหขอมล .................................................................................... 63

ผลการวเคราะหขอมล ................................................................................ 64 5 สรป อภปรายผล ขอเสนอแนะ ................................................................... 69

ความมงหมายของการวจย........................................................................ 69 สมมตฐานในการวจย................................................................................. 69 วธการดาเนนการวจย.....………………………………………………..……. 69 สรปผลการวจย ......................................................................................... 70 การอภปรายผล ......................................................................................... 71 ขอสงเกตทไดจากการวจย ………………………………………………… ... 79 ขอเสนอแนะในการนาไปใช........................................................................ 80 ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป .......................................................... 81

บรรณานกรม ......................................................................................................... 82

ภาคผนวก .............................................................................................................. 88 ภาคผนวก ก. ...................................................................................................... 89 ภาคผนวก ข. ...................................................................................................... 104 ภาคผนวก ค.. ..................................................................................................... 110 ภาคผนวก ง. ....................................................................................................... 119 ภาคผนวก จ ....................................................................................................... 128 ประวตยอผวจย ........................................................................................................ 130

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 กาหนดแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง. ............. 39 2 แบบแผนการทดลองทมกลมเดยวมการทดสอบกอนและหลง ........................... 56

3 การกาหนดระยะเวลาในศกษาและทดลอง ....................................................... 57 4 คะแนนเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐานของทกษะพนฐานทาง ..................... วทยาศาสตรของเดกปฐมวยโดยรวมและจาแนกรายทกษะกอนและ หลงการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ....................... 64 5 ผลการเปรยบเทยบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยรวมและจาแนกรายทกษะ กอนและหลงการจดการเรยนร ตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ........................................................ 65

6 รอยละของการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย ...... หลงการไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง. ........ 66

7 ตวอยางการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย รายบคคลโดยรวม. ...................................................................................... 67

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา 1 กรอบแนวคดในการวจย.................................................................. 8 2 แนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง............……………................ 18

บทท 1 บทนา

ภมหลง

เดกในวนนคอผทจะรบชวงสานตออนาคตในวนขางหนาจากผใหญ อนาคตของสงคมและประเทศชาตจะสามารถดาเนนไปในทศทางใดพนฐานสาคญยอมมาจากคนในชาตตองไดรบการศกษาและพฒนาตนเอง ดงพระราชดารสความตอนหนงวา “...ตองพฒนาอาชพความเปนอยของประชาชนเปนอาชพไมใชเพยงแตปลกผก ถว งาใหหลานเฝาแตเปนเรองของความอยดกนด ความรการศกษาทกลาววา ตองชวยใหการศกษาดขน เพราะถาการศกษาไมด คนไมสามารถทางานได การศกษาตองไดทกระดบ ถาพดถงระดบสงหมายความวานกวทยาศาสตรชนสง ถาไมมการเรยนชนประถม อนบาล ไมมทางทจะใหคนไทยเรยนชนสงหรอเรยนชนสงไมดซงเดยวนกยงไมดเพราะชนสงตองมรากฐานการเรยนขนพนฐาน...” พระราชดารสพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ภมพลอดลยเดชททรงพระราชทานในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา วนท ๕ ธนวาคม ๒๕๔๗ (สานกงานกองทนสนบสนนการวจย. 2549: 226) เปนบทนาทสาคญยงสาหรบนามาจดการศกษาปฐมวยทตองเรมตนวางรากฐานการศกษาตงแตวยแรกเรมในระดบปฐมวย เพอเปนการตระหนกในการพฒนาเดกใหมทกษะและความสามารถในการพฒนาศกยภาพของตนเอง ทงนหนวยงานทงของภาครฐ เอกชน และองคกรตางๆ ไดใหความสาคญในการวางรากฐานของการพฒนาเดกปฐมวยซงเปนชวงทสาคญในการหลอหลอมใหเดกเจรญเตบโตอยางสมบรณ และการใหความสาคญตอการจดการศกษาใหสอดคลองกบความตองการซงจะทาใหผเรยนไดคดเปน ทาเปน และเกดความสนใจในการเรยนรอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในเดกปฐมวยการเปดโอกาสใหเดกไดเรยนรสงตางๆ ทมอยรอบตว ดวยการสงเสรมใหเดกไดมโอกาสลงมอปฏบตและฝกการใชประสาทสมผสในการเรยนร ใหเดกไดทดลองทาในสงทเดกคดและจนตนาการจะชวยทาใหเดกมประสบการณมากขน รวมทงการจดสภาพแวดลอมทสงเสรมใหเดกรจกการคดวเคราะหดวยการสงเกตหรอสมผสสงตางๆ (สานกงานเลขาธการสภาการศกษา. 2550ก: 62) ธรรมชาตการเรยนรของเดกปฐมวยจะเกดขน เมอเดกใหความสนใจในการเรยนรตอสงนนๆ การเปดโอกาสใหเดกไดเลน ทดลอง และสารวจ ตามความสนใจเปนการฝกใหเดกไดรจกการคดหาเหตผลจากการลงมอปฏบตสงตางๆ ดวยตนเอง เกดเปนองคความรของตน และเปนแนวทางในการสงเสรมการเรยนรวทยาศาสตรทเกดขนจากการปฏบตจรง (สรมา ภญโญอนนตพงษ. 2545: 36–39) ซงสอดคลองกบแนวคดทวาเดกเปนเหมอนนกวทยาศาสตรทมความสงสยใครรมคาถาม

2

เกยวกบโลกธรรมชาต และเรยนรสงทมอยรอบตวผานประสบการณตางๆ ตลอดเวลา การกระตนและสงเสรมการเรยนรของเดกโดยการเปดโอกาสใหเดกไดใชความสามารถของตนเองในการคนควา ทดลอง การคดตดสนใจและสามารถนามาอธบายไดอยางมเหตมผล (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. 2551: 22) การมปฏสมพนธของเดกดงกลาวเปนการใชทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรในการนามาแสวงหาความรอยางมระบบโดยการปฏบตฝกฝนดานความคด การแกปญหาจนเกดความคลองแคลวและชานาญ การดาเนนชวตประจาวนของทกคนลวนมความเกยวของกบการใชทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรในดานตางๆ เพอนามาใชประกอบในการปฏบตกจกรรมใหประสบความสาเรจตามทคาดหวงและตงใจ หรอชวยใหเกดความสะดวกในการคนหาสงตางๆ ดวยตนเอง ตวอยางการใชทกษะจาแนกประเภทเชน เดกสามารถนาเครองแตงกายของตนเองมาจาแนกตามชนดทเปนกางเกง เสอ กระโปรง รองเทา ถงเทาได จะทาใหเดกสามารถหยบมาใชไดอยางถกตองและเหมาะสมหรอการจาแนกเพอจดเกบสงของเครองใช ดนสอ ยางลบ หนงสอใหเปนระเบยบจะทาใหเกดความสะดวกและเรยบรอย หรอการจาแนกเสยงตางๆ ทไดยนวามาจากไหนเปนเสยงของอะไร อาหารแตละชนดมรสชาตอยางไร ในดานทกษะการสอความหมาย เดกทสามารถสอสารดวยการบอกเลาอธบายเกยวกบเรองราวทเกดขนได จะทาใหผอนรบรและเกดความเขาใจในสงนนไดถกตอง และในดานทกษะการลงความเหน เปนทกษะทชวยใหเดกสามารถตดสนใจในการเลอกปฏบตตอสงทพบเหน เชนเดกนาถงขนมทกนแลวไปทงขยะ ไมเดดใบไมและดอกไมเมอเดนผาน ของสงไหนทควรเลอกซอ ฯลฯ สงตางๆ เหลาน คอทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรทใชอยในวถชวตประจาวน การสงเสรมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ควรมาจากธรรมชาตและสงทอยใกลตวทเดกสามารถสงเกตและสมผสได การเปดโอกาสใหเดกไดเรยนรจากวถชวตความเปนอยของชมชน จะทาใหเดกไดมโอกาสในการพดคยและเรยนรการอยรวมกน และการคนหาคาตอบจากธรรมชาตทอยรอบตว โดยเฉพาะอยางยงเดกปฐมวยมความกระตอรอรนและสนใจในสงตางๆ ทอยใกลตวปจจยสาคญททาใหเดกเกดการเรยนรไดด มาจากพอแมและผทอยใกลชดทไดตระหนกถงบทบาทหนาทของตนตอการเลยงด นามาจดสงแวดลอมใหเหมาะสมกบการเรยนร ใหมบรรยากาศทอบอนเพอเปนการสรางรากฐานในการพฒนาคณภาพเดกทกาลงเตบโตในอนาคต (สานกงานเลขาธการสภาการศกษา. 2550ข: 5 – 6; อางองจาก ประเวศ วะส.2538) พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระราชดารสชแนะแนวทางการดาเนนชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงตงแตป พ.ศ. 2517 แกปวงชนชาวไทย เพอใหสามารถนาไปปฏบตใชในทกครอบครวและทกหนวยงานใหดาเนนอยบนทางสายกลาง โดยคานงถงความพอประมาณ ความมเหตผล การมภมคมกนในตวทด และสานกในคณธรรมความซอสตย และมความรอบรทเหมาะสม เพอใหเกดความสมดลและพรอมรบตอการเปลยนแปลง (สานกคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร. 2553: 34-35) ซงเปาหมายสาคญของเศรษฐกจพอเพยงคอการททกคนและทกองคกรไดนาไปประยกตปฏบตใชบนพนฐานของความ

3

เปนจรงความถกตองดวยความมเหตมผล และไมตงอยบนความประมาท ทงนจะตองดาเนนควบคไปกบการมคณธรรมและความรอบรเพอใหสามารถอยรวมกนไดอยางยงยน ไมกอใหเกดความเดอดรอนทงตอตนเอง หรอผอน โดยยดถอประโยชนสวนรวมกอนประโยชนสวนตน และตองประกอบไปดวยความเพยรอยางสมาเสมอ เพอปองกนขอบกพรองไมใหเกดขน (จราย อศรางกร ณ อยธยา; และปรยานช พบลสรายธ. 2553: 31-37) และคานงถงความเสยงความเสยหายทจะเกดขน โดยวางแผนอยางรอบคอบรดกม เพอใหเกดภมคมกนในการดาเนนชวต การพฒนาใหเดกและเยาวชนไดเรยนรตามวถชวตของชมชนและรบรถงการเปลยนแปลงตามสถานการณทเปนจรงในปจจบนนน สถานศกษาซงมหนาทหลกในการจดการศกษาเพอใหเกดความงอกงามขนกบผเรยนใหไดมความรและทกษะในการพฒนาสามารถของตนเองตลอดจนนาความรทไดรบนามาสรางเปนองคความรใหเกดขนกบตนเอง ดวยการนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปประยกตในสถานศกษาจะสามารถพฒนาผเรยนใหเตบโตอยางมประสทธภาพ และการจดการเรยนการสอนใหเรยนรกระบวนการพงพาตนเองโดยยดผเรยนเปนศนยกลางของการเรยนร จะชวยใหเขาใจในสงทเรยนอยางแทจรงการเรยนควรจดใหเกดความสมดลทงขอความรและการปฏบตตระหนกถงความผด ชอบ ชว ด ทเกดขนใหมความรในทางโลกและทางธรรมดวยการปฏบตตนใหเปนผมความร รอบคอบ ระมดระวง การมความเพยรพยายาม อดทน ขยน โดยนามาจดสาระใหเดกไดเลนและเรยนรทกอยางทเขาทา รวมทงการมแบบอยางทดจากบคคลรอบขางใหผเรยนไดนาไปปฏบตเปนแบบอยาง (ทศนา แขมมณ. 2549: 2) หลกการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จะเปนกลไกสาคญทจะชวยใหคนในชมชนรบมอกบสถานการณของการเปลยนแปลงตางๆ ไดทางเลอกใหม ในการจดการศกษาตองวางพนฐานบนวถการพฒนาอยางยงยน มเปาหมายอยทการพฒนาคน อยางสมบรณรอบดานโดยเรมทวยเดกเพอสรางพนฐานใหเกดการเรยนรตลอดไป การสงเสรมใหเดกปฐมวยไดเรยนรวถชวตตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เพอนาไปสการมคณลกษณะเบองตนของการสานตอคณสมบตและการเรยนรของเดกในวยตอมา ทสามารถปรบใชหลกการของเศรษฐกจพอเพยงเพอการดารงชวต การจดสภาพแวดลอมการเรยนรทสมบรณและเหมาะสม จะหลอหลอมใหเดกเกดพฤตกรรมทนาไปสนสยทเปนคณลกษณะพนฐาน นาไปสการเปนอยอยางรเทาทน และมหลกการของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในตนเอง (สจนดา ขจรรงศลป. 2550ข: 1-2) และเพอเปนการพฒนาเดกปฐมวยใหเกดการเรยนรทเทาทนตอการเปลยนแปลงของวตถ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม ตามวถทเหมาะสมในการดาเนนชวตใหมวธคดอยางมเหตมผลพรอมกบมคณธรรมและความร ในการดารงตนอยดวยความยงยนภายใตบรบทและสงคมทอาศย การอบรมเลยงดเดกปฐมวยจงถอไดวาเปนงานทยงใหญและมความสาคญสาหรบการวางรากฐานคณคาของการเปนมนษยในวยแรกเรมทกาลงจะเจรญเตบโตและผลบานตามกาลเวลาทดาเนนไป พรอมกบความคาดหวงของครอบครวและสงคม ซงตองการทรพยากรมนษยทเตบโตขนเปนผใหญทมความสงางามพรงพรอมไปดวยความรและมทกษะในการใชชวตทสามารถพงพาตนเองและชวยเหลอผอนไดตามศกยภาพซงจะเปนพลงสาคญในการพฒนาสงคมใหมความนาอยเกอกลตอกน เหนประโยชนสวนรวมกอนประโยชนสวนตนอนจะนามาไปสความเขมแขงและยงยนตลอดไป

4

จากความสาคญดงกลาว ผวจยในฐานะทเปนสวนหนงของการจดการศกษาใหกบเดกปฐมวย จงเกดความสนใจในการนอมนาเอาหลกการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาเปนแนวทางในการสงเสรมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย และเปนพนฐานของการดาเนนวถชวตตอไป

ความมงหมายของการวจย

1. เพอศกษาระดบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยรวมและจาแนกรายทกษะ กอนและหลงการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 2. เพอเปรยบเทยบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยรวมและจาแนกรายทกษะ กอนและหลงการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 3. เพอศกษาการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยจาแนกรายทกษะ

ความสาคญของการวจย ผลของการวจยในครงน จะเปนขอมลพนฐานสาหรบใหผทเกยวของกบการจดการศกษาปฐมวยไดแก พอ แม ผปกครอง และคร นาไปเปนแนวทางในการศกษาเพอสงเสรมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย และการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เพอปลกฝงการใชทรพยากรไดอยางเพยงพอตามวถชวตและความเหมาะสมตามวย

ขอบเขตของการวจย

การวจยครงนเปนการจดการเรยนรเพอมงใหเดกไดรบการฝกฝนและพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร ไดแก ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน โดยจดการเรยนรในหนวยการเรยนเรอง รางกายของฉน ธรรมชาตใหสสน ผก และขยะ ทสอดคลองกบความตองการและความสนใจของเดก ภายใตกรอบแนวคดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ประกอบดวย ความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางภมคมกน เงอนไขความรและเงอนไขคณธรรม ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจยครงน เปนเดกปฐมวย ชาย–หญง อายระหวาง 5–6 ปทกาลงศกษาอยในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553โรงเรยนวดยางสทธาราม แขวงบานชางหลอ เขตบางกอกนอย สงกดสานกการศกษากรงเทพมหานคร จานวน 4 หองเรยน หองเรยนละ 30 คน รวมทงหมด 120 คน

5

กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนเดกปฐมวย ชาย – หญง อายระหวาง 5 – 6 ป ทกาลงศกษาอยในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดยางสทธาราม แขวงบานชางหลอ เขตบางกอกนอย สงกดสานกการศกษากรงเทพมหานคร เลอกกลมตวอยางโดยการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จานวน 1 หองเรยน ในระหวางการทดลองผปกครองพาเดกปฐมวยในกลมทดลองลากลบภมลาเนา 3 คน กลมตวอยางเดกปฐมวยในการทดลองครงน จงมเพยง 27 คน ตวแปรทศกษา 1. ตวแปรอสระ ไดแก การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย 2. ตวแปรตาม ไดแก ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย 3 ทกษะประกอบดวย 2.1 ทกษะการจาแนกประเภท 2.2 ทกษะการสอความหมาย 2.3 ทกษะการลงความเหน นยามศพทเฉพาะ 1. เดกปฐมวย หมายถง เดกปฐมวยชาย–หญง อายระหวาง 5 – 6 ป ทศกษาอยในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 ของโรงเรยนวดยางสทธาราม แขวงบานชางหลอ เขตบางกอกนอย สงกดสานกการศกษากรงเทพมหานคร 2. ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย หมายถง พฤตกรรมทเดกแสดงออกถงการเรยนรทผานประสาทสมผสทงหา เพอคนหาคาตอบเรองใดเรองหนง ทดสอบไดดวยแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยทผ ว จยพฒนาขน ประกอบดวย 3 ทกษะ คอ 2.1 ทกษะการจาแนกประเภท หมายถง ความสามารถ ในการจดแบงสงของออกเปนหมวดหม ตามขนาด รปราง ส รส โดยใชเกณฑความเหมอนและความตางของวตถ ตามทตนเองหรอคนอนเปนผกาหนด 2.2 ทกษะการสอความหมาย หมายถง ความสามารถในการนาเสนอขอมลทไดจากการคนพบจากการปฏบตจรง ดวยการสงเกต สารวจ ทดลอง หรอจากแหลงขอมลตางๆ โดยนามาถายทอดใหผอนเขาใจ ดวยการบอกเลา อธบาย หรอการบนทก 2.3 ทกษะการลงความเหน หมายถง ความสามารถในการสรปผลขอมล ทไดจากการคนพบ หรอไดจากประสบการณตรงทเกดจากการเรยนร หรออธบายไดถงคณคาและประโยชนของสงนนอยางมเหตมผล

6

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทง 3 ทกษะ คอ ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน สามารถนามาทดสอบไดดวยแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยทผวจยพฒนาขน 3. การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย หมายถง การจดประสบการณในการเรยนรดวยเนอหาสาระและกจกรรมทเหมาะสมกบวยและความสนใจของเดกภายใตกรอบแนวคดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทเนนใหเดกไดลงมอปฏบตจรงดวยตนเองและมวธการเรยนรทหลากหลาย เชน การสารวจ สงเกต ทดลอง สาธต การเรยนรกบบคคลอนๆ ทอยในชมชน การฝกฝนการบนทกการเรยนรทเหมาะสมกบเดก ซงมขนตอนดงนคอ 3.1 ขนนา เปนการเตรยมเดกใหพรอมกอนเขาสกจกรรมโดยใชคาคลองจอง เพลง การพดคยสนทนา ใหสอดคลองกบกจกรรมทเรยนร 3.2 ขนสอน เปนการดาเนนกจกรรมเพอฝกฝนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร 3 ทกษะตามทวางแผนในสาระการเรยนร 4 หนวย โดยการจดกจกรรมใหเดกไดเรยนรจากการลงมอปฏบตทงในและนอกสถานท ดวยการสงเกต ทดลอง สารวจ ทศนศกษา การสนทนาซกถามและแสดงความคดเหน อภปรายในเรองทสนใจ ภายใตการเรยนรทขบเคลอนดวยกรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงซงประกอบดวย 3.2.1 ความพอประมาณ หมายถง การจดกจกรรมเพอใหเดกรจกการปฏบตตนในการอยรวมกบผอน มมารยาทในการพด การแสดงออกตามความเหมาะสมของสถานการณ และสามารถนาสงของ อปกรณทมภายในบาน โรงเรยน รวมทงจากชมชนนากลบมาใชอยางคมคาและเกดประโยชนสงสดตอการเรยนรรวมกน 3.2.2 ความมเหตผล หมายถง การกระตนใหเดกฝกฝนทกษะการคด และนามาอธบายดวยความเปนเหตและผลในสงทคนพบจากการลงมอปฏบต และการแสวงหาความร เกดความตระหนกถงผลกระทบทอาจเกดขนจากการกระทาของตนเองและผอน มความรอบคอบในการตดสนใจ เลอกนามาปฏบตในสงทถกตองและเหมาะสม 3.2.3 การสรางภมคมกน หมายถง การเตรยมวางแผนในการจดกจกรรมทคานงถงความพรอมโดยไมประมาท และผลกระทบของการเปลยนแปลงจากความเสยงและการปฏบตตนทเกยวกบการปองกนดแลตนเองไมใหไดรบความเดอดรอน หรอเกดความเสยหายตอสวนรวม 3.2.4 เงอนไขความร หมายถง การฝกฝนตนเองของครในการแสวงหาความร เพอใหสามารถนามาถายทอดในการจดการเรยนรใหเกดขนกบเดก ตามความเหมาะสมของวย ดวยรปแบบการจดกจกรรมทหลากหลายไดแก การสารวจ ทดลอง การบนทก และพดคยแลกเปลยนความคดเหนกบผอน เพอพฒนาทกษะใหกบเดกไดตามวย

7

3.2.5 เงอนไขคณธรรม หมายถง พฤตกรรมทแสดงออกถงการรจกชวยเหลอและแบงปนใหกบผอน มความซอสตยตอตนเอง โดยไมนาสงของทเปนของผอนมาเปนของตน รจกเลอกปฏบตในสงทดและไมทาใหผอนเดอดรอน มความอดทนและเพยรพยายามในการทางานใหสาเรจตามเปาหมายทตงไว ภายใตกรอบแนวคดตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง นามาจดกจกรรมในขนการสอน จงเปนการหลอมรวมทง 3 หลกการ 2 เงอนไข รวมกบการดาเนนกจกรรมทใหเดกไดลงมอปฏบตจรงทงในและนอกสถานท ดวยการสารวจ ทดลอง การตงประเดนคาถามและนามาพดคยสนทนารวมกน เพอฝกฝนทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน 3.3 ขนสรป เปนการสนทนารวมกนระหวางเดกและครหลงจากททากจกรรมจบลง โดยใหเดกสรปเปนแนวคดในเรองทเรยนรดวยตนเองหรอสรปเปนกลมรวมกนทงชน และครไดอธบายขอมลเพมเตมเพอตอยอดประสบการณใหกบเดกไดเกดความตระหนกถงสาระการเรยนรภายใตกรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทง 3 หลกการ 2 เงอนไขทพฒนาทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน

8

กรอบแนวคดในการวจย

การวจยครงนเปนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงประกอบดวย ความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางภมคมกน การมเงอนไขความร และเงอนไขคณธรรม มาใชในการจดสาระการเรยนร 4 หนวย เพอพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย มองคประกอบสาคญ ดงน ตวแปรตาม

ตวแปรอสระ

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดในการวจย

สมมตฐานในการวจย เดกปฐมวยทไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรหลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร 1. ทกษะการจาแนกประเภท 2. ทกษะการสอความหมาย 3. ทกษะการลงความเหน

การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

สาระการเรยนร 4 หนวย 1. รางกายของฉน 2. ธรรมชาตใหสสน 3. ผก 4. ขยะ แผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ขนนา เปนการเตรยมเดกใหพรอมกอนเขาสกจกรรม ขนสอน เปนการดาเนนกจกรรมเพอฝกฝนทกษะพนฐาน-ทางวทยาศาสตร 3 ทกษะภายใตการเรยนรทขบเคลอนดวยกรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงซงประกอบดวย 1. ความพอประมาณ 2. ความมเหตผล 3. การสรางภมคมกน 4. เงอนไขความร 5. เงอนไขคณธรรม ขนสรป เปนการสนทนารวมกนระหวางเดกและคร หลงจากททากจกรรมจบลง

ตวแปรตาม

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการวจยครงน ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของไดนาเสนอตามหวขอตอไปน 1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการจดเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 1.1 ความหมายของการจดการเรยนร 1.2 ทฤษฏการเรยนรของเดกปฐมวย 1.2.1 ทฤษฏการเรยนรทางดานสตปญญาของเพยเจท 1.2.2 ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของบรเนอร 1.2.3 ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของไวกอตสก 1.3 ความหมายและการจดการศกษาตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 1.3.1 ความหมายของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 1.3.2 หลกการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 1.3.3 เศรษฐกจพอเพยงกบการจดการศกษา 1.4 การนาปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาจดการเรยนรสาหรบเดกปฐมวย 1.5 งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร 2.1 ความหมายของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร 2.2 ประเภทของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร 2.3 ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยในการวจย 2.3.1 ทกษะการจาแนกประเภท 2.3.1.1 ความหมายของทกษะการจาแนกประเภท 2.3.1.2 ประโยชนของทกษะการจาแนกประเภท 2.3.1.3 พฤตกรรมทบงชทกษะการจาแนกประเภท 2.3.2 ทกษะการสอความหมาย 2.3.2.1 ความหมายของทกษะการสอความหมาย 2.3.2.2 ประโยชนของทกษะการสอความหมาย 2.3.2.3 พฤตกรรมทบงชทกษะการสอความหมาย 2.3.3 ทกษะการลงความเหน 2.3.2.1 ความหมายของทกษะการลงความเหน 2.3.2.2 ประโยชนของทกษะการลงความเหน 2.3.2.3 พฤตกรรมทบงชทกษะการลงความเหน 2.4 งานวจยทเกยวของกบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย

10

1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของการจดการเรยนรของเดกปฐมวย ผวจยมสาระนาเสนอโดยลาดบดงน

1.1 ความหมายของการจดการเรยนร การจดการเรยนรของเดกปฐมวย เปนการจดการเรยนการสอนเพอตอบสนองความตองการในการเรยนรของเดกเปนสาคญ ดวยรปแบบและวธการตางๆ เพอใหเดกสามารถคนหาคาตอบในสงทตนเองสนใจ และมนกการศกษาหลายทานไดกลาวถงการจดการเรยนร ซงไดนาเสนอดงน วฒนา มคคสมน (2542: 25) อธบายหลกการจดการเรยนร หมายถง การจดการเรยนการสอนทผเรยนสรางองคแหงความรใหเกดขนดวยตนเอง ดวยการลงมอปฏบตในเรองทตนสนใจและสามารถนาความรทไดเรยนนนมาใชใหเกดประโยชนในชวตประจาวนได กลยา ตนตผลาชวะ (2543: 21) ใหความหมายของการจดการเรยนร หมายถง การจดการเรยนการสอนทใหความสาคญกบเดก โดยคานงถงความตองการทางธรรมชาตทเหมาะสมตามวย ซงในเดกทอยในสงแวดลอมทตางกนจะมความสนใจและความตองการทไมเหมอนกน ดงนนในการสอนควรเนนเดกเปนศนยกลาง แผนการสอนทครสรางตองสะทอนความรสกของเดกในการสอนและสอดคลองกบธรรมชาตของเดกเปนสาคญ ณฐวฒ กจรงเรอง (2545: 10) ใหความหมายของการจดการเรยนร หมายถง การจดการเรยนรดวยวธการทหลากหลายสอดคลองกบความถนด ความสนใจ และความแตกตางระหวางบคคล ผเรยนมสวนรวมในการทากจกรรมและการปฏบตจรง สามารถนาความรไปประยกตใชในชวตประจาวนได บญประคอง ไมเขยว (2550: 300) ใหความหมายของการจดการเรยนร หมายถง การจดการเรยนการสอนเนนผเรยนเปนศนยกลาง เนนการเรยนรเกดจากความสนใจ และความตองการในการเรยนรของผเรยน โดยมครเปนผใหการสนบสนน คอยสงเกต ตงคาถาม กระตนใหคด และสรางบรรยากาศในการเรยนร เพอใหผเรยนประสบความสาเรจตามจดประสงคของการจดการศกษา สรปไดวาการจดการเรยนร หมายถง การจดการเรยนการสอนดวยวธการทหลากหลาย โดยคานงถงความตองการและความสนใจของเดกเปนสาคญ เนนใหเดกไดมสวนรวมในการลงมอปฏบตกจกรรมตาง ๆ ดวยตนเอง ครจะเปนผคอยสนบสนน ชวยเหลอเดก และสรางบรรยากาศใหเหมาะสมกบการเรยนรเพอใหเดกไดรบประสบการณในการนาไปพฒนาตนเองและสามารถนาความรมาใชในชวตประจาวนได

11

1.2 ทฤษฎการเรยนรของเดกปฐมวย การเรยนรของเดกปฐมวยเกดมาจากความสนใจ สภาพแวดลอมและการมปฏสมพนธกบสงตางๆ รอบตว การเรยนรจะสงผลตอพฒนาการทางดานสตปญญาของเดก และทฤษฎสาคญทเกยวของกบการเรยนรมนกจตวทยาการเรยนรหลายทานไดคดคนทฤษฎทเกยวของกบการเรยนรโดยในงานวจยนไดนาเสนอ 3 ทาน ดงน 1.2.1 ทฤษฏการเรยนรทางดานสตปญญาของเพยเจท สรมา ภญโญอนนตพงษ (2545: 36–39) ไดกลาววา ทฤษฎของเพยเจท (Piajet) ไดเนนถงความสาคญของการเปนมนษย ทมความสามารถในการสรางความรผานการปรบตวใหเขากบสงแวดลอม ซงจะอยในตวเดกตงแตแรกเกด ความสามารถนคอ การปรบตว (Adaptation) และกระบวนการสรางโครงสรางตามความคด (Scheme) โดยการมสมพนธกบสงแวดลอมโดยการซมซาบประสบการณ (Assimilation) และการปรบตวทางโครงสรางสตปญญา(Accommodation) ตามสภาพแวดลอมเพอใหเกดความคดความเขาใจ (Equilibration) การซมซาบประสบการณ (Assimilation) คอกระบวนการทอนทรย ไดดดซมสงแวดลอมจากประสบการณเดมของตนเอง การดดซมขนอยกบประสบการณเดมของอนทรยนนๆ ทไดแสดงออกทงภายในและภายนอก การปรบตวโครงสรางสตปญญา (Accommodation) เปนกระบวนการควบคไปกบการซมซาบประสบการณ เมอสงแวดลอมมการเปลยนแปลงโครงสรางของสตปญญาในอนทรย จงตองมการปรบปรงใหสมดลกบสงแวดลอม หนวยทมการปรบตว เรยกวา สกมา (Schema) คอสงแวดลอมทมอทธพลชวยใหเดกเปลยนความคด ความเขาใจและปรบโครงสรางสตปญญาใหตรงกบสภาพแวดลอมของเขา พฒนาการทางสตปญญาของทฤษฏเพยเจททเปนไปตามลาดบขน 1. ขนประสาทสมผสและการเคลอนไหว (Sensorimotor) อาย 0 - 2 ป เดกจะเรยนรโดยการใชประสาทสมผส เชน ปาก ห ตา จากสงแวดลอมรอบตว 2. ขนความคดกอนเกดปฏบตการ (Intuitive or Preoprerational) อาย 2–6 ป เดกเรยนรภาษาพด สญลกษณ เครองหมาย ทาทางในการสอความหมายรจกสงทเปนตวแทน (Representation) โครงสรางสตปญญาแบบงาย สามารถหาเหตผลอางองได มความเชอในความคดของตนเองเปนอยางมาก ยดตนเองเปนศนยกลาง (Egocentric) เลยนแบบพฤตกรรมของผใหญ 3. ขนปฏบตการคดแบบรปธรรม (Concrete Operational) อาย 7 – 11 ป รบรรปธรรมไดด ใชเหตผลสรางกฏเกณฑ เหนความสมพนธของสงตางๆ ทเปนรปธรรม 4. ขนปฏบตการคดแบบนามธรรม (Formal Operations) อาย 11 – 16 ป รจกคดหาเหตผล มระบบคาดคะเน ตงสมมตฐาน แกปญหา พฒนาสตปญญาอยางสมบรณ มความคดเทาผใหญ

12

สรปไดวาทฤษฏของเพยเจท เชอวาพฒนาการทางดานสตปญญาของเดกจะพฒนาไปตามลาดบขนในแตละวย รวมทงการเรยนรของเดกจะเกดมาจากการทเดกไดมประสบการณจากการทไดลงมอปฏบตจรง และการมปฏสมพนธกบสงแวดลอมตางๆ 1.2.2 ทฤษฎการเรยนรทางสตปญญาของบรเนอร บรเนอร (Bruner) ไดกลาววา เดกสามารถทจะเรยนรไดอยางมประสทธภาพโดยอาศยความรวมมอจากผสอนและการจดการเรยนการสอนตลอดจนสภาพแวดลอม รอบตวเดก ความพรอมเปนสงทสามารถใหเกดเรวขนได โดยการจดสงแวดลอมใหสอดคลองกบความสามารถของเดก โดยแบงการเรยนรเปน 3 ขน คอ (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. 2540: 125-126 อางองจาก Bruner. 1967) 1. Enactive representation (การเรยนรดวยการกระทา) เปนขนทเดกเรยนรจากประสาทสมผส การดตวอยางและทาตามเปนชวงตงแตเกดจนถง 2 ขวบ 2. Iconic representation (การเรยนรดวยการลองดและจนตนาการ) เปนขนทเดกเรยนรในการมองเหน และการใชประสาทสมผสตางๆ เดกเรยนรจากภาพและความจา 3. Symbolic representation (การเรยนรโดยการใชสญลกษณ) เปนขนทเดกสามารถจะเขาใจการเรยนรสงทเปนนามธรรมตางๆ ได เปนขนทสงสดของพฒนาทางดานความร ความเขาใจ เดกสามารถคดหาเหตผล และในทสดจะเขาใจสงทเปนนามธรรมได ทฤษฎการเรยนรทางสตปญญาของบรเนอรนาไปสการจดการเรยนการสอนทควรคานงในเรองดงตอไปน 1. การจดลาดบขนตอนของการเรยนรและการนาเสนอใหสอดคลองกบระดบการรบรเขาใจ 2. ในการเรยนการสอนนน ทงผเรยนและผสอนตองมความพรอม แรงจงใจ และความสนใจ 3. ลกษณะและชนดของกจกรรมการเรยนการสอนทเหมาะสม กบความสามารถของผเรยนจะชวยใหมความรคงทนและถายโยงความรไดดวย วธการสอนตามแนวคดของบรเนอร ใชวธการคนพบ (Discovery learning) โดยยดหลกการสอนดงน 1. เดกจะตองมแรงจงใจภายใน (Self-motivation) และมความอยากรอยากเหน อยากคนพบสงทอยรอบตนเอง 2. โครงสรางของบทเรยน (Structure) ตองจดบทเรยนใหเหมาะสมกบวยของผเรยน 3. การจดลาดบความยากงาย (Sequence) โดยคานงถงสตปญญาของเดก 4. แรงเสรมดวยตนเอง (Self-reinforcement) ครควรใหผลยอนกลบแกผเรยน เพอใหทราบวาทาผดหรอทาถกตอง เปนการสรางแรงเสรมดวยตนเอง

13

สรปไดวาบรเนอรไดใหความสาคญทางความพรอมของผเรยน ดงนนการกาหนดเนอหาและกจกรรมใหเหมาะกบผเรยนในแตละวย จดความยากงาย รายละเอยดของเนอหาใหสอดคลองกบวยและอายสมอง จะทาใหเดกเกดการเรยนรทด 1.2.3 ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของไวกอตสก ไวกอตสก Vygotsky (เปลว ปรสาร. 2543: 7; อางองจาก Berk; & Winsler. 1995) กลาววา เดกจะเกดการเรยนรและมพฒนาการสตปญญาและทศนคตดขน เมอมการปฏสมพนธและทางานรวมกนกบคนอนๆ เชน ผใหญ คร เพอน บคคลเหลานจะใหขอมลสนบสนนใหเดกเกดขนใน Zone of Proximal Development หมายถง สภาวะทเดกเผชญกบปญหาททาทาย แตไมสามารถคดแกปญหาไดโดยลาพง เมอไดรบการชวยเหลอแนะนาจากผใหญ หรอจากการทางานรวมกบเพอนทมประสบการณมากกวา เดกสามารถแกปญหานนไดและเกดการเรยนรขน การใหความชวยเหลอแนะนาในการแกปญหาและการเรยนรของเดก (Assisted Learning) การใหความชวยเหลอแกเดก เมอเดกแกปญหาโดยลาพงไมได เปนการชวยอยางพอเหมาะ เพอใหเดกแกปญหาไดดวยตวเอง วธการทครเขาไปมปฏสมพนธกบเดกเพอการชวยเหลอเดก เรยกวา Scaffolding เปนการแนะนาชวยเหลอใหเดกแกปญหาดวยตนเอง โดยการใหคาแนะนา (clue) การชวยเตอนความจา (reminders) การกระตนใหคด (encouragement) การแบงปญหาทสลบซบซอนใหงายลง (breaking the problem down into step) การใหตวอยาง (providing and Example) หรอสงอนๆ ทจะชวยเดกแกปญหาและเรยนรดวยตนเองการใหการชวยเหลอ (Scaffolding) มลกษณะ 5 ประการ ดงน 1. เปนกจกรรมการรวมกนแกปญหา 2. เขาใจปญหาและมวตถประสงคทตรงกน 3. บรรยากาศทอบอนและการตอบสนองทตรงกบความตองการ 4. รกษาสภาวะแหงการเรยนรของเดก (ZPD: Zone of Proximal Development) 5. สนบสนนใหเดกควบคมตนเองในการแกปญหา ครมหนาทในการเตรยมสภาพแวดลอมใหเดกเกดการเรยนรดวยตนเองและใหคาแนะนาดวยการอธบาย สาธต และใหเดกมโอกาสทางานรวมกบผอน เชน การวาด การเขยน การทางานศลปะหลายๆ รปแบบ เพอเปนการจดระบบความคดของเดกเอง แลวใหโอกาสเดกแสดงออกตามวธการตางๆ ของเดกเอง เพอครจะไดรวาเดกตองการจะทาอะไร สรปไดวาไวกอตสกไดใหความสาคญของการเรยนรจะเกดขนจากการทเดกไดรบรจากการจดสภาพแวดลอมทอยรอบตวเดก การมปฏสมพนธกบสงตางๆ และการลงมอปฏบตกจกรรมดวยตนเอง จากการใชประสาทสมผสทงหาเพอกระตนใหเกดการเรยนร ทงนการเรยนรของเดกมความแตกตางกนขนอยกบพฒนาการในแตละวย รวมทงการจดสภาพแวดลอมและสถานการณใหเดกไดเจอกบปญหาและสงตางๆ ททาทายความสามารถและความสนใจทเหมาะสมกบวย

14

1.3 ความหมายของการจดการศกษาตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 1.3.1 ความหมายปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ (2549: 22) กลาวถง ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนหนงในแนวพระราชดารพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทไดพระราชทานเปนปรชญาในการดารงชวต ทยดหลก ความพอเหมาะ พอดมเหตผล และความไมประมาท ซงพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงถอปฏบตดวยพระองคเองอยางตอเนองยาวนานทรงเหนความสาคญของความ “พออยพอกน” ซงมผลตอราษฎรและประเทศชาต ทสาคญคอเปนแบบอยางทดใหคนไทยดาเนนชวตบนทางสายกลาง มความขยนหมนเพยรในการประกอบอาชพ ทรพยากรทมอยใหเกดประโยชนสงสด รจกประมาณตน และดารงอยอยางรจก “คด อย ใช กน อยางพอเพยง“ อดมพร อมรธรรม (2549: 24 – 29) ไดกลาวถงบคคล 4 ทานทเปนผรระดบปราชญไดใหความหมายของเศรษฐกจพอเพยง ดงน 1. ดร.สเมธ ตนตเวชกล ไดใหความหมายของเศรษฐกจพอเพยง หมายถง เศรษฐกจทอมชตวเอง (Relative Self-Sufficiency) อยไดโดยไมตองเดอดรอน โดยตองสรางพนฐานทางเศรษฐกจของตนเองใหดเสยกอน ใหมความพอมพอใช ไมใชมงหวงแตจะทมเทสรางความเจรญยกเศรษฐกจใหรวดเรวเพยงอยางเดยว เพราะผทมอาชพและฐานะทเพยงพอทจะพงตนเอง ยอมสามารถสรางความเจรญกาวหนาและฐานะทางเศรษฐกจทสงขนตามลาดบ 2. ศาสตราจารย ดร.นธ เอยวศรวงษ ไดใหความหมายของเศรษฐกจพอเพยง หมายถง การรวมเอาอดมการณบางอยาง โลกทศนบางอยาง ความสมพนธบางอยาง และคานยมบางอยาง รวมเขาดวยกนจงจะเปนเศรษฐกจพอเพยงทแทจรง ซงเปนสวนทเปนวฒนธรรมนนเอง ถาไมเขาใจเศรษฐกจพอเพยงตามความหมายเชนน เศรษฐกจพอเพยงจะมความเปนไปไดแกคนจานวนนอยเทานน คอ เกษตรทมทดนเปนของตนเองในปรมาณทเพยงพอ จะผลตเพอพอบรโภคหรอทารายไดสาหรบครวเรอนเทานน ฉะนนเศรษฐกจพอเพยง คอวฒนธรรม ไมใชเทคนคการเพาะปลก หรอศลธรรมความไมละโมบและความประหยดเทานนทเปนสวนทขาดไมไดของเศรษฐกจพอเพยง 3. ศาสตราจารยนายแพทยประเวศ วะส ไดใหความหมายของเศรษฐกจพอเพยงหมายถง พอเพยงอยางนอย 7 ประการ คอ 1. พอเพยงสาหรบทกคน ทกครอบครว ไมใชเศรษฐกจแบบทอดทงกน 2. จตใจพอเพยง ทาใหรกและเอออาทรคนอนได คนทไมรจกพอจะรกคนอนไมเปนและจะชอบทาลายมาก 3. สงแวดลอมพอเพยง การอนรกษและเพมพนสงแวดลอมทาใหยงชพและทามาหากนได เชน การทาเกษตรผสมผสาน ซงไดทงอาหารไดทงสงแวดลอม และไดทงเงน

15

4. ชมชนเขมแขงเพยงพอ การรวมตวกนเปนชมชนทเขมแขงจะทาใหสามารถแกปญหาตางๆ ไดเชน ปญหาสงคม ปญหาความยากจน หรอปญหาสงแวดลอม 5. ปญหาพอเพยง มการเรยนรการอยรวมกนในการปฏบต และปรบตวไดอยางตอเนอง 6. อยบนพนฐานวฒนธรรมพอเพยงของกลมชนทสมพนธอยกบสงแวดลอมทหลากหลาย มความสมพนธและเตบโตขนจากฐานทางวฒนธรรมจงจะมนคง 7. มความมนคงพอเพยง ไมใชวบวาบ เดยวจนเดยวรวยแบบกะทนหน เดยวตกงานไมมกนไมมใช มความผนผวนทเรวเกน ทาใหสงผลเสยตอสขภาพจต เกดความเครยด เพยน รนแรง ฆาตวตาย ตดยา เศรษฐกจพอเพยงทมนคงจะทาใหมสขภาพจตด เมอทกอยางพอเพยงกเกดความสมดล คอความเปนปกตและยงยน ซงเราเรยกวาเศรษฐกจพอเพยง 4. พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยต โต) ปราชญแหงพทธธรรม ไดใหความหมายของเศรษฐกจพอเพยงไว 2 ดานคอ มองวตถวสยและมองแบบจตวสย 1. มองอยางวตถวสย หมายถง มองภายนอกคอตองมกนมใชมปจจย 4 เพยงพอหรอทเรยกวา พอสมควรกบอตภาพ ซงใกลเคยงกบคาวา พงตนเอง ในทางเศรษฐกจ 2. มองแบบจตวสย หมายถงการมองดานจตใจจตในหรอภายใน คอคนจะมความรสกเพยงพอทไมเทากน บางคนมเปนลานกไมเพยงพอ บางคนมนอยกเพยงพอทางดานทางจต จราย อศรางกร ณ อยธยา และ ปรยานช พบลสราวธ (2553: ง–จ) ไดใหความหมายของเศรษฐกจพอเพยง หมายถง ปรชญาทชแนวทางในการปฏบตตนของประชาชนในทกระดบ ตงแตระดบครอบครว ระดบชมชนจนถงระดบรฐ ทงในการพฒนาและบรหารประเทศใหดาเนนในทางสายกลาง เพอใหกาวทนตอยคโลกาภวตน ความพอเพยงหมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล รวมถงความจาเปนทจะตองมระบบภมคมกนในตวทดพอควร ตอการมผลกระทบใดๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงภายนอก และภายใน ทงนจะตองอาศยความรอบร ความรอบคอบ และความระมดระวงอยางยงในการนาวชาการตางๆ มาใชในการวางแผนและการดาเนนการทกขนตอน และขณะเดยวกน จะตองเสรมสรางพนฐานจตใจของคนในชาต โดยเฉพาะเจาหนาทของรฐ นกทฤษฎและนกธรกจในทกระดบ ใหมสานกในคณธรรมความซอสตย ความอดทน ความเพยร มสตปญญา และความรอบคอบ เพอใหสมดลและพรอมตอการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและกวางขวาง ทงดานวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรมจากโลกภายนอก ไดเปนอยางด จากความหมายของเศรษฐกจพอเพยงดงกลาวสามารถนามาสรปไดวา เศรษฐกจพอเพยงเปนแนวคดทสามารถนามาใชปฏบต เพอใหสามารถดาเนนชวตอยไดอยางยงยน และเกดความสมดลในดานตางๆ โดยมหลกการพนฐานคอการเปนอยอยางพอเพยงตามสภาวะของตนเองทเปนอย มเหตมผลในการใชชวตบนความไมประมาท และในขณะเดยวกนกตองมความรสาหรบนาใชพฒนาตนเองและสงคมใหสามารถอยรวมกนได รจกการชวยเหลอตนเองและผอนตามความสามารถ และนามาใชใหเกดความกาวหนาทงดานอาชพการงานทปฏบตใหมความมนคงเปนแนวทางในการดาเนนชวตตอไป

16

1.3.2 หลกการของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เกษม วฒนชย (2549: 157) ไดกลาวถง หลกการของความพอเพยง“sufficiency economy” หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล รวมทงความจาเปนทตองมระบบการคมกนทดพอสมควรตอการมผลกระทบใด อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกครอบครว เงอนไขพนฐาน คอ 1. จะตองเสรมสรางจตใจของคนในชาต โดยเฉพาะเจาหนาท ของรฐ นกทฤษฏ และนกธรกจ ใหสานกในคณธรรม ความซอสตย สจรต และใหมความรอบรทเหมาะสม 2. ดาเนนชวตดวยความอดทนมความเพยร มสตและความรอบคอบ 3. จะตองอาศยความรอบร ความรอบคอบ และความระมดระวงอยางยงในการนาวชาการตางๆ มาใชในการวางแผน และดาเนนการทกขนตอน หลกการของปรชญาเศรษฐกจพอเพยง มองคประกอบดานตางๆ ทสามารถนาไปใชในการพฒนากรอบทฤษฎ ดงน (พงศศกตฐ เสมสนต; และคนอนๆ. 2552: 5-6) ความพอเพยง (Sufficiency) จะตองประกอบไปดวย 3 คณลกษณะ ไดแก ความพอประมาณ ความมเหตผล และภมคมกนในตวทด กลาวคอกจกรรมใดทขาดคณลกษณะใดคณลกษณะหนงไปกจะตองไมสามารถเรยกไดวาเปนความพอเพยงคณลกษณะทง 3 ประกอบดวย 1. ความพอประมาณ (Moderetion) หมายถง ความพอดทไมมากเกนไปและไมนอยเกนไปในมตตางๆ ของการกระทา ตวอยางเชน กจกรรมทางเศรษฐกจ การผลตและการบรโภคทอยในระดบพอประมาณ เพอนาไปสความสมดลและพรอมรองรบตอการเปลยนแปลงหรอกลาวอกนยหนงวา คอความไมเบยดเบยนตนเองและผอน

2. ความมเหตผล (Reasonableness) หมายถง การตดสนใจเกยวกบความ พอประมาณในมตตางๆ นน จะตองเปนไปอยางมเหตผล โดยพจารณาจากเหตปจจย และขอมลทเกยวของ ตลอดจนผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระทานนอยางรอบคอบ หรอกลาวอกนยหนงคอ การใชเหตผลไตรตรองการกระทาอยางรอบคอบ

3. การมภมคมกนในตวทดพอสมควร (Self- immunity) เพอเตรยมตวพรอม รบผลกระทบทคาดวาจะเกดขนจากการเปลยนแปลงดานตางๆ เนองจากเศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญาทมองโลกในเชงระบบทมลกษณะพลวตดงทกลาวขางตน การกระทาทสามารถเรยกไดวา พอเพยงจงไมใชแคเพยงการคานงถงเหตการณและผลในปจจบนเทานน แตจาเปนทตองคานงถงความเปนไปไดของสถานการณตางๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคตทงใกลและไกล ภายใตขอจากดของความรทมอยและสรางภมคมกนในตวใหเพยงพอทจะสามารถพรอมรบตอการเปลยนแปลงได 4. เงอนไขความร (Set of Knowledge) นาไปสการตดสนใจในการประกอบกจกรรมทางเศรษฐกจทอยในระดบพอเพยง ซงประกอบดวย

17

4.1 ความรอบร คอความรเกยวกบวชาการตางๆ อยางรอบดาน โดยครอบคลมเนอหาของเรองตางๆ ทเกยวของ เพอใชเปนพนฐานสาหรบนาไปใชในโอกาสและเวลาทตางกน 4.2 ความรอบคอบ คอ ความสามารถทจะนาความรและหลกวชาการตางๆ เหลานนมาพจารณาใหเชอมโยงสมพนธกน ประกอบการวางแผน กอนทจะนาไประยกตใชในการปฏบตทกขนตอน 4.3 ความระมดระวง คอ ความมสตในการนาแผนปฏบตทตงอยบนหลกวชาการตางๆ เหลานนไปใชในการปฏบต เพราะในความจรงแลว สถานการณเปลยนแปลงตลอดเวลา ดงนนการนาความรและความรอบรจงตองอาศยความระมดระวงใหรเทาทนเหตการณ ทเปลยนแปลงไปดวย 5. เงอนไขคณธรรม (Ethical Qualifications) ประกอบดวย 2 ดานคอ 5.1 ดานจตใจและปญญา โดยเนนความรคคณธรรม กลาวคอ ตระหนกในคณธรรมมความซอสตยสจรต และแบงปน 5.2 ดานการกระทา หรอแนวทางการดาเนนชวต โดยเนนความอดทน ความเพยร สตปญญา ขยน อดทน และพากเพยร

18

พอประมาณ

มเหตผล

มภมคมกน

สรปปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

วตถ/สงคม/สงแวดลอม/วฒนธรรม สมดลและพรอมรบตอการเปลยนแปลง

ทางสายกลาง พอเพยง

ภาพประกอบ 2 แนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทมา: จราย อศรางกร ณ อยธยา และปรยานช พบลสราวธ. (2553). 1.3.3 เศรษฐกจพอเพยงกบการจดการศกษา ปรยานช พบลสราวธ และคนอนๆ (2553: 18) ไดกลาววา การนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในวงการศกษา เปนเสมอนหนงการใหเครองมอแกครและนกเรยนเพอไปสเปาหมายของการเรยนรทสาคญ คอการ “รจกคดวเคราะห” ซงเปนสงทสาคญทวงการศกษาตองสรางคนใหสามารถคดวเคราะหคดได ดวยการนามาออกแบบการเรยนการสอนเพอปลกฝงหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงใหนกเรยนเขาใจในหลกคดและทดลองปฏบต การนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาสการจดกจกรรมการเรยนการสอน โดยใหทกกลมสาระ นาหลกคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปบรณาการการเรยนการสอนตามความเหมาะสมและวธการของครผสอน ทใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการบรหารจดการแหลงเรยนรและใชในการจดการเรยนการสอน มวธการสอนดงน

เงอนไขความร (รอบร รอบคอบ ระมดระวง)

เงอนไขคณธรรม (ซอสตยสจรต ขยนอดทน เพยร สตปญญา)

นามาส

19

1. ใหนกเรยนมความรความเขาใจเรองปรชญาเศรษฐกจพอเพยงอยางถกตอง 2. ฝกนกเรยนใหวเคราะหปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงกบกจกรรมหรองานตางๆ 3. ใหนาผลการวเคราะหลงสการปฏบตกระทงนกเรยนเกดความตระหนกเหนประโยชนของการนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในชวตตนเอง 4. นกเรยนมวถชวตบนความพอเพยง ทงนการจดการศกษาตองสรางหลกคดอยางถกตองใหเกดกบตวเดก เพราะหนาทของโรงเรยนอยทการจดการศกษา หวใจจงอยทการไปสเปาหมายในตวเดก เพอใหเดกคดเปน คดได และอยดมสขนาไปสชวตทมความอดมสมบรณ การนาปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการจดการศกษาควรนามาเชอมโยงกนหลายๆ สวน ดงน (คณะทางานบรณาการเศรษฐกจพอเพยงสการเรยนการสอน. 2552: 15) 1. การพฒนาหลกสตร โดยบรณาการเนอหาสาระของเศรษฐกจพอเพยงไวในหลกสตรสถานศกษาทกกลมสาระการเรยนร และกจกรรมพฒนาผเรยนโดยการปรบปรงหรอเพมเตม วสยทศน เปาหมายและคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยนในสถานศกษาใหสอดคลองตามแนวทางหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 2. การจดการเรยนการสอน ใหสอดคลองกบวถชวตของผเรยน โดยการพฒนาทกษะกระบวนการคด วเคราะห การจดการ การเผชญสถานการณ การแกปญหาชวตประจาวน การเรยนเนนกจกรรมการทดลอง และการปฏบตจรงทงในสถานศกษาและแหลงเรยนรภายนอกสถานศกษาทงในรปแบบของการทาโครงการ โครงงาน และอนๆ ทงการศกษารายบคคลและเปนกลม และนามาวดประเมนผลผเรยนทงดานความรทกษะกระบวนการและคณลกษณะอนพงประสงค 3. การจดบรรยากาศและสภาพแวดลอมภายในสถานศกษา ควรจดใหมแหลงเรยนรและกระบวนการเรยนรทปลกฝงและหลอหลอม คณลกษณะอนพงประสงค และเออตอกระบวนการจดการเรยนการสอน โดยจดอาคารสถานทใหรมรนใหเปนแหลงเรยนรทสะทอนการอนรกษสบสานทรพยากร ศลปวฒนธรรม และภมปญญาไทย สงเสรมความมระเบยบวนยการเขาคว การรบประทานอาหารใหรถงคณคา และการตระหนกในการใชทรพยากรรวมกน สงเสรมและพฒนาบรรยากาศดานคณธรรมการปฏบตกจทางศาสนา ดวยการยกยองสรรเสรญผกระทาความด ใหรจกการชวยเหลอและแบงปนซงกนและกน สงเสรมการแสวงหาเผยแพรความรดานเศรษฐกจพอเพยง สงเสรมการปฏบตตนเปนแบบอยางของบคลากร และจดโครงการสงเสรมการดาเนนวถชวตตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 4. การจดระบบบรหารจดการตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ดวยการปรบโครงสรางและกระบวนการบรหารใหสอดคลองกบแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงกาหนดนโยบาย แผนงานโครงการ ปรบแผนกลยทธและแผนปฏบตการ พฒนาบคลากรดานความรความเขาใจและการปฏบตตนตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง พรอมการจดระบบการนเทศการศกษาภายในสถานศกษา

20

5. คณลกษณะของผเรยนอนพงประสงค ดวยการพฒนาผเรยนใหมทกษะ และดาเนนชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยงใหมความรความเขาใจและตระหนก ในความสาคญของการดาเนนชวตตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มความร และทกษะพนฐานในการดาเนนชวตตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ปฏบตตนและดาเนนชวตตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 6. การตดตามและประเมนผลการจดการศกษา เปนการประเมนผลสมฤทธตามคณลกษณะทพงประสงคของนกเรยน โดยพจารณาจากผลการทดสอบ ผลงาน การปฏบตกจกรรมการปฏบตตนในชวตประจาวน ตดตามและประเมนผลความเหมาะสมของการดาเนนงานแตละดาน รายงานผลการดาเนนการจดการศกษาเปนระยะๆ ทงการรายงานภายในสถานศกษา การรายงานตอสาธารณชน และการรายงานตอตนสงกด สรปไดวาการนาเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการจดการศกษา หมายถงการจดการศกษาทเนนใหเดกไดฝกทกษะกระบวนการคดวเคราะห โดยใหเดกไดลงมอปฏบตจรงจากกจกรรมการเรยนรทหลากหลายและการแกปญหาในสถานการณตางๆ ทสอดคลองกบชวตประจาวนของเดกตามหลกการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เพอนาความรทไดมาปรบใชการในการดาเนนในวถประจาวนตามวยของตนเอง 1.4 การนาปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการจดการเรยนรสาหรบเดกปฐมวย จากองคความรดงกลาวขางตน ผวจยไดสรปความหมายของการจดการเรยนรและความหมายของการจดการศกษาตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ดงน ความหมายของการจดการเรยนร การจดการเรยนการสอนดวยวธการทหลากหลาย โดยคานงถงความตองการและความสนใจของเดกเปนสาคญ เนนใหเดกไดมสวนรวมในการลงมอปฏบตกจกรรมตางๆ ดวยตนเอง ครจะเปนผคอยสนบสนน ชวยเหลอเดก และสรางบรรยากาศใหเหมาะสมกบการเรยนรเ พอใหเดกไดรบประสบการณในการนาไปพฒนาตนเองและสามารถนาความรมาใชในชวตประจาวนได ความหมายของการจดการศกษาตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง การจดการศกษาทเนนใหเดกไดฝกทกษะกระบวนการคดวเคราะห โดยใหเดกไดลงมอปฏบตจรงจากกจกรรมการเรยนรทหลากหลายและการแกปญหาในสถานการณตางๆทสอดคลองกบชวตประจาวนของเดกตามหลกการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เพอนาความรทไดมาปรบใชการในการดาเนนในวถประจาวนตามวยของตน

21

จากความหมายของการจดการเรยนรและการจดการศกษาตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง นามาสรปความหมายของการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงซงนามาใชในการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย ดงน 1. การจดการเรยนรใหสอดคลองกบพฒนาการตามวยและธรรมชาตในการเรยนรของเดก 2. เนนใหเดกไดลงมอปฏบตจรงดวยตนเอง โดยการใชประสาทสมผสทงหา และวธการเรยนรทหลากหลาย เชน การสารวจ สงเกต ทดลอง สาธต การเรยนรกบบคคลอนๆ ทอยในชมชน และการฝกฝนบนทกการเรยนร 3. การจดการเรยนรใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมของเดกและใหเกดความตระหนกในการปฏบตตนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 4. เดกนาความรมาปรบใชในการดาเนนชวตประจาวนตามความเหมาะสมของตนเอง 1.5 งานวจยทเกยวของกบการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย นภสวรรณ ชนฤาด (2550: 86) ไดศกษาเรองการพฒนาสาระการเรยนรของเดกปฐมวยตามแนวพระราชดารเศรษฐกจพอเพยง ของเดกปฐมวยหญง ชนอนบาล 3 โรงเรยนอสสมชญศกษา เขตบางรก กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 ผลการวจยพบวา การพฒนาสาระการเรยนร โดยการออกแบบกจกรรมใหสอดคลองกบความตองการและความสนใจของเดกดวยการลงมอกระทา ตามหลกการของปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ทาใหเกดคณลกษณะและปฏบตตามหลกเศรษฐกจแบบพอเพยง 3 ลกษณะคอการบรโภคดวยปญญา การพงพาตนเอง และการประหยด อนเนองมาจากการทเดกไดรบการสงเสรมคณลกษณะพนฐานทกาหนดใหเดกไดเรยนร ใหเกดผลงอกงาม ตามหลกเศรษฐกจพอเพยงทปพนฐานใหเกดขนในตวเดก เดกไดสนทนา และแสดงความคดเหนรวมกนเรยนรรวมกน ผาน สออปกรณ ทาใหเดกเกดความคดรวบยอด ไตรตรองการเรยนร การปฏบตงาน และรจกวธการแกปญหา นภสนธ เสอด (2551: 74) ไดศกษาการพฒนานวตกรรมการเรยนรเพอปลกฝงคานยมเศรษฐกจพอเพยงดานความพอประมาณสาหรบนกเรยนปฐมวย กรณศกษา: โรงเรยนบานหนองขาม อาเภอสวนผง จงหวดราชบรของนกเรยนชนอนบาล 1–2 ผลการวจยพบวาภายหลงการใชนวตกรรม หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เพราะมการดาเนนการพฒนาอยางเปนขนตอนและมระบบ โดยบรณาการองคความร หลกการและทฤษฎทเกยวของกบการพฒนานวตกรรมการเรยนและการปลกฝงคานยมสาหรบเดก

22

นชจรย มวงอย (2551: 70) ไดศกษาการจดประสบการณแบบโครงการเพอสงเสรมคณลกษณะตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยงในเดกปฐมวย ชาย –หญง ชนอนบาลปท 3 โรงเรยนเกษมพทยา เขตวฒนา กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2550 ผลการวจยพบวาภายหลงการจดประสบการณแบบโครงการมคณลกษณะแนวคดเศรษฐกจพอเพยงหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เพราะการจดประสบการณแบบโครงการ มรปแบบการจดทยดเดกเปนศนยกลาง การสอนเปดโอกาสใหเดกไดสรางเสรมกจกรรมดวยตนเอง มอสระในการคด จนตนาการ บษยา อนทรงาม (2552: 60) ไดศกษาผลการจดกจกรรมเรยนรตามแนวทฤษฎเศรษฐกจพอเพยงตอการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย ชาย- หญงชนอนบาลปท 3 โรงเรยน ครตสธรรมวทยา เขตบางรก กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2551 ผลการวจยพบวา ภายหลงการจดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎเศรษฐกจพอเพยง หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เพราะ การจดกจกรรมทเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณตรงดวยการลงปฏบตโดยผานประสาทสมผสทง 5 การสงเกต คนควา ทดลอง ลงมอกระทาสงตางๆ ดวยตนเอง รวมคดหาเหตผลและกระทากจกรรมรวมกบเพอนๆ ในการปฏบตกจกรรม ทาใหเดกปฐมวยไดแสดงความคดเหนในการคดหาเหตผล และการบอกเหตผล จากการศกษางานวจยทเกยวของกบการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทสามารถนามาเปนแนวทางในการจดการเรยนรภายในโรงเรยนเรมตงแตในระดบปฐมวยโดยนาไปบรณาการในหลกสตร เพอสงเสรมใหเดกมคณลกษณะทเกดขนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทงในดานการพงพาตนเอง การประหยด และสามารถคดอยางมเหตและผล ซงในครงนผวจยมความสนใจนอมนาเอาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทประกอบดวย ความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางภมคมกน มเงอนไขความร และเงอนไขคณธรรม นามาจดการเรยนรใหกบเดกปฐมวยเพอเปนแนวทางในการดาเนนชวตประจาวน ตามความเหมาะสมของสงคมและบรบททเดกอาศย ใหมความเออเฟอตอกน เหนคณคาของสงตางๆ ทมอยรอบตวและนามาขบเคลอนใหกบเดกปฐมวยไดเกดการพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร และสามารถคดอยางมเหตและผล เรยนรสงใหมๆ และนามาปรบใชในชวตประจาวนได

23

2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร 2.1 ความหมายของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

ความหมายของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร (Science process skills) ไดมผใหความหมายไวหลายทาน ดงน

สรศกด แพรคา (2544: 21-22) ใหความหมายของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร หมายถง ความสามารถในการใชกระบวนการทางวทยาศาสตร ตางๆ ไดแก การสงเกต การจาแนกประเภท การวด การคานวณ การหาความสมพนธระหวางมตและเวลา การจดกระทาและสอความหมายขอมล การลงความเหนจากขอมล การพยากรณ การตงสมมตฐาน การกาหนด และการควบคมตวแปร การกาหนดนยามเชงปฏบตการ การทดลองการตความหมายขอมล และลงขอสรปได

พมพนธ เดชะคปต (2548: 9) ใหความหมายของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร หมายถง ความชานาญหรอความสามารถในการใชการคด เพอคนหาความร รวมทงการแกปญหาเปนทกษะทางปญญา (Intellectual Skills) ไมใชทกษะการปฏบตดวยมอ (Psychomotor Skill/ Hand on Skill) เพราะเปนการทางานของสมอง การคดมทงการคดพนฐาน เชน ทกษะในการสอความหมาย ไดแก การอาน การรบร การจา การจาถาวร การพด การเขยน นอกจากนยงมทกษะการสงเกต การระบ การจาแนก การเรยงลาดบ การเปรยบเทยบ การลงขอสรป และการใชตวเลข ลดดาวลย กณหสวรรณ (2549: 15) ใหความหมายของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร หมายถง ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ซงมตงแตระดบพนฐานถงขนสง สาหรบเดกปฐมวยนน ทกษะเบองตนคอ ทกษะการสงเกต ทกษะการจาแนกประเภท และทกษะการสอความหมาย เปนทกษะทสามารถฝกพรอมกนได

ศศธร รณะบตร (2551: 30) ใหความหมายของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร หมายถง ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทสาคญและควรสงเสรมใหเดกปฐมวยประกอบดวย ทกษะการสงเกต การวด การจาแนกประเภท ทกษะการสอสาร ทกษะการหาความสมพนธมต เวลา ทกษะการลงความเหนและทกษะการพยากรณ ชยดา พยงวงษ (2551: 27) ใหความหมายของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร หมายถง ความสามารถในการคนหาความรและแกไขปญหา ซงเกดจากการปฏบตและฝกฝนกระบวนการคดอยางมระบบ จนเกดความคลองแคลวและชานาญ ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนทกษะพนฐานทสาคญในการแสวงหาความรขนสงตอไป

จากความหมายของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร สรปไดวาเปนความสามารถในการฝกฝนและปฏบต ดวยการแสวงหาความร การคดแกปญหา ตามกระบวนการทางวทยาศาสตรตางๆ ไดแก การสงเกต การจาแนกประเภท การวด การคานวณ การหาความสมพนธระหวางมตและเวลา การจดกระทาและสอความหมายขอมล การลงความเหนจาก

24

ขอมล การพยากรณ การตงสมมตฐาน การกาหนด และการควบคมตวแปร การกาหนดนยามเชงปฏบตการ การทดลองการตความหมายขอมล และลงขอสรปได ทไดพสจนและนามาทดสอบ เพอใชเปนทกษะพนฐานสาหรบการพฒนาศกยภาพตามความเหมาะสมของเดก 2.2 ประเภทของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร นกการศกษาหลายทานใหความเหนเกยวกบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรไวสมาคมอเมรกนเพอความกาวหนาทางวทยาศาสตร (ภพ เลาหไพบลย. 2542: 1; อางองจาก The American Association for the Advancement of Science. AAAS. 1970) ไดกลาววา การใชกระบวนการทางวทยาศาสตรเหมาะสาหรบนกเรยนระดบอนบาลจนถงชนประถมศกษา โดยไดกาหนดกระบวนการทางวทยาศาสตร ไว 13 ทกษะ ประกอบดวยทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน (Basic science process skills) 8 ทกษะและทกษะขนผสมหรอ บรณาการ (Integrated science process skills) 5 ทกษะดงน

ทกษะขนพนฐาน (Basic science process skills) 1. ทกษะการสงเกต (Observation) 2. ทกษะการวด (Measurement)

3. ทกษะการคานวณ (Using numbers) 4. ทกษะการจาแนก (Classification) 5. ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส และสเปสกบเวลา (Space /space relation-ship and spacer/time relationship)

6. ทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมล (Organizing data and communication) 7. ทกษะการลงความเหนจากขอมล (Inferring)

8. ทกษะการพยากรณ (Prediction) ทกษะขนผสมหรอบรณาการ (Integrated science process skills) 5 ทกษะดงน

9. ทกษะการตงสมมตฐาน (Formulating hypothesis) 10. ทกษะการกาหนดนยามเชงปฏบตการ (Defining operationally)

11. ทกษะการกาหนดและควบคมตวแปร (Identifying and controlling variables) 12. ทกษะการทดลอง (Experimenting) 13. ทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป (Interpretting data and conclusion)

25

วรรณทพา รอดแรงคา และจต นวนแกว (2542: 3) อธบายวาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร หมายถง ทกษะทางสตปญญา (intellectual skills) ทนกวทยาศาสตรและผทนาวธการทางวทยาศาสตรมาแกปญหา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรแบงออกไดเปน 13 ทกษะ ทกษะท 1-8 เปนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน และทกษะท 9-13 เปนทกษะกระบวนการขนผสมหรอขนบรณาการ มดงน

1. การสงเกต (Observing) หมายถง การใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางรวมกน ไดแก ตา ห จมก ลน ผวกาย เขาไปสมผสโดยตรงกบวตถหรอเหตการณ เพอคนหาขอมลซงเปนรายละเอยดของสงนน โดยไมใสความคดเหนของผสงเกตลงไป ขอมลทไดจากการสงเกตประกอบดวยขอมลเชงคณภาพ และขอมลทเกยวกบการเปลยนแปลงทสงเกตเหนไดจากวตถหรอเหตการณนน ความสามารถทแสดงใหเหนวาเกดทกษะนประกอบดวยการชบอกหรอการบรรยายคณสมบตของวตถไดโดยการกะประมาณ และบรรยายการเปลยนแปลงของสงทสงเกตได 2. การลงความเหนจากขอมล (Inferring) หมายถง การเพมความคดเหนใหกบขอมลทไดจากการสงเกตอยางมเหตผล โดยอาศยความรและประสบการณเดมมาชวย ความสามารถทแสดงเหนวาเกดทกษะน คอการอธบายหรอสรป โดยเพมความคดเหนใหกบขอมลโดยใชความรหรอประสบการณเดมมาชวย 3. การจาแนกประเภท (Classifying) หมายถง การแบงพวกหรอเรยงลาดบวตถหรอสงทมอยในปรากฏการณโดยมเกณฑ และเกณฑดงกลาวอาจใชความเหมอน ความแตกตาง หรอความสมพนธ อยางใดอยางหนงกได ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะน ไดแกการแบงพวกสงของตางๆ จากเกณฑทผอนกาหนดใหได การเรยงลาดบสงของดวยเกณฑของตนเองพรอมกบบอกไดวาผอนแบงพวกสงของนนโดยใชเกณฑอะไร 4. การวด (Measuring) หมายถง การเลอกใชเครองมอและการใชเครองมอนน ทาการวดหาปรมาณของสงตางๆ ออกมาเปนตวเลขทแนนอนไดอยางเหมาะสมกบสงทวด แสดงวธใชเครองมออยางถกตอง พรอมทงบอกเหตผลในการเลอกใชเครองมอ รวมทงระบหนวยของ ตวเลขทไดจากการวด 5. การใชตวเลข (Using numbers) หมายถง การนบจานวนของวตถและการนาตวเลขทแสดงจานวนทนบไดมาคานวณโดยการบวก ลบ คณ หาร หรอการหาคาเฉลย ความสามารถทแสดงใหเหนวาเกดทกษะน ไดแก การนบจานวนสงของไดถกตอง เชน ใชตวเลขแทนจานวนในการนบ ตดสนไดวาวตถในกลมมจานวนแตกตางกนหรอเทากน

6. การหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส และสเปสกบเวลา (Using space time relationships) สเปสของวตถ หมายถง ทวางทวตถนนครองอย ซงมรปรางลกษณะเชนเดยวกบวตถนน โดยทวไปแลวสเปสของวตถม 3 มตคอ ความกวาง ความยาว และความสง

26

ความสมพนธระหวางสเปสของวตถ ไดแก ความสมพนธระหวาง 3 มต กบ 2 มต ความสมพนธระหวางตาแหนงทของวตถหนงกบวตถหนง ความสามารถทแสดงใหเหนวาเกดทกษะระหวางความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส ไดแก การชบงรป 2 มต และ 3 มตได สามารถวาดภาพ 2 มตจากวตถหรอจากภาพ 3 มตได

ความสมพนธระหวางสเปสกบเวลา ไดแก ความสมพนธระหวางการเปลยนตาแหนงทอยของวตถกบเวลา หรอความสมพนธระหวางสเปสกบวตถทเปลยนไปกบเวลา ความสามารถทแสดงใหเหนวาเกดทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบเวลา ไดแกการบอกตาแหนงและทศทางของวตถอนเปนเกณฑ ความสมพนธการเปลยนตาแหนง เปลยนขนาด 7. การสอความหมายขอมล (Communicating) หมายถง การนาขอมลทไดจากการสงเกต การวด การทดลอง และจากแหลงอนๆ มาจดกระทาเสยใหมโดยการหาความถ เรยงลาดบ การแยกประเภท หรอการคานวณหาคาใหมเพอใหผอนเขาใจความหมายไดดขนโดยอาจเสนอในรปของตาราง แผนภม แผนภาพการเขยนบรรยายเปนตน ความสามารถวาเกดทกษะนแลวคอการเปลยนแปลงขอมลทไดอยในรปใหมทเขาใจดขน โดยจะตองเลอกรปแบบในการนาเสนอ ไดอยางเหมาะสม บอกเหตผลในการนาเสนอขอมลในการเลอกแบบเสนอขอมลนน 8. การพยากรณ (Predicting) หมายถง การคาดคะเนคาตอบลวงหนากอนการทดลองโดยอาศยปรากฏการณทเกดซา หลกการ กฎ หรอ ทฤษฎทมอยแลวในเรองนนมาชวยสรป เชนการพยากรณ ขอมลเกยวกบตวเลข ไดแก ขอมลทเปนตารางหรอกราฟซงทาไดสองแบบ คอการพยากรณภายในขอบเขตของขอมลทมอย กบการพยากรณนอกขอบเขตของขอมลทมอย 9. ตวบงชและการควบคมตวแปร (Indentifying and controlling variables) หมายถง การบงชตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรทตองควบคมใหคงทในสมมตฐานหนงๆ ตวแปรตน หมายถง สงทเปนสาเหตทาใหเกดผลตางๆ หรอสงทเราตองการทดลองดวาเปนสาเหตทกอใหเกดผลเชนนนจรงหรอไม ตวแปรตาม หมายถง สงทเปนผลเนองมาจากตวแปรตน เมอสงทตวแปรตนหรอสาเหตนนเปลยนไปตวแปรตามหรอสงทเปนผลจะตามไปดวย 10. การตงสมมตฐาน (Formulating hypotheses) หมายถง การคดหาคาตอบลวงหนากอนทาการทดลอง โดยอาศยการสงเกต อาศยความรและประสบการณเดมเปนพนฐาน คาตอบทคดลวงหนานยงไมทราบ หรอยงไมเปนหลกการ กฎหรอทฤษฎมากอน สมมตฐานคอคาตอบทคดลวงหนามกลาวไวเปนขอความทบอกความสมพนธระหวางตวแปรตนและตวแปรตามสมมตฐานอาจถกหรอผดกได ซงทราบไดภายหลงการทดลองหาคาตอบเพอสนบสนนสมมตฐานหรอคดคานสมมตฐานทตงไว 11. การกาหนดนยามเชงปฏบตการของตวแปร (Defining variables operationally) หมายถง การกาหนดความหมายและขอบเขตของคาตางๆ ทอยในสมมตฐานทตองการทดลองใหเขาใจตรงกน และสามารถสงเกตหรอวดไดโดยใหคาอธบายเกยวกบการทดลองและบอกวธวด ตวแปรทเกยวของกบการทดลองนน

27

12. การทดลอง (Experimenting) หมายถง กระบวนการปฏบตการเพอหาคาตอบจากสมมตฐานทตงไวในการทดลองจะประกอบดวยกจกรรม 3 ขนคอ 12.1 การออกแบบการทดลอง หมายถงการวางแผนการทดลองกอนลงมอทดสอบจรง 12.2 การปฏบตการทดลอง หมายถง การลงมอปฏบตจรงและใชอปกรณไดอยางถกตอง และเหมาะสม 12.3 การบนทกผลการทดลอง หมายถง การจดบนทกขอมลทไดจากการทดลอง อาจอยในรปแบบตารางหรอการเขยนกราฟ

13. การตความหมายขอมลและลงขอสรป (Interpreting data and making conclusion) การตความหมายขอมล หมายถง การแปลความหมายหรอบรรยายลกษณะขอมลทมอย ในบางครงอาจตองใชทกษะอนๆ ดวย เชน การสงเกต การคานวณ เปนตน การลงขอสรป หมายถง การสรปความสมพนธของขอมลทงหมด ความสามารถทแสดงใหเหนวาเกดทกษะการลงสรปขอมลคอการบอกความสมพนธของขอมลได สรปไดวา ประเภทของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรตามความหมายของนกวชาการดงกลาว แสดงใหเหนวาทกษะบวนการทางวทยาศาสตรมทงสน 13 ทกษะ โดยจาแนกเปน 2 ระดบคอ ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรประกอบดวย 8 ทกษะ คอ ทกษะการสงเกต ทกษะการวด ทกษะการคานวณ ทกษะการจาแนก ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส และสเปสกบเวลา ทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมล ทกษะการลงความเหนจากขอมล ทกษะการพยากรณ และทกษะขนพนฐานผสมหรอบรณาการประกอบดวย 5 ทกษะคอ ทกษะการตงสมมตฐาน ทกษะการกาหนดนยามเชงปฏบตการ ทกษะการกาหนดและควบคมตวแปร ทกษะการทดลอง ทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป จากทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรซงมทงหมด 13 ทกษะ การวจยในครงนผวจยไดนามาศกษากบเดกปฐมวยเพยง 3 ทกษะ ประกอบดวย ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน 2.3 ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยในการวจย การวจยครงนไดกาหนดทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย 3 ทกษะ ซงมรายละเอยดดงน คอ ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน

28

2.3.1 ทกษะการจาแนกประเภท (Classifying) 2.3.1.1 ความหมายของทกษะการจาแนกประเภท ลาดวน ปนสนเทยะ (2545: 43) อธบายวาทกษะการจาแนกประเภท หมายถง ความสามารถในการจดแบงเรยงลาดบของวตถและสงของทมอยใหเปนหมวดหม โดยใชเกณฑทกาหนดขน เชน ส รส ขนาด รปราง ลกษณะความเหมอน ความตางหรอความสมพนธอยางใดอยางหนง เปนเกณฑในการจดแบงประเภท หรอการจดเปนหมวดหมกบสงของนนตามเกณฑทกาหนดขนหรออาจจะใชเกณฑทผอนกาหนดใหรวมทงการสรางเกณฑในการจดพวกใหสามารถมลกษณะรวมกนหรออยในพวกเดยวกนได ประสาท เนองเฉลม (2546: 71) อธบายวาทกษะการจาแนกประเภท หมายถง ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรชวยใหผเรยนเขาใจความหมายของการจาแนก คอสามารถระบเกณฑทนามาใชในการจาแนก การแบงพวกหรอเรยงลาดบวตถสงของทมปรากฏ โดยการใชความเหมอนความแตกตาง หรอความสมพนธอยางใดอยางหนง บเวอร (กลยา ตนตผลาชวะ. 2547: 173; อางองจาก Brewer. 1995: 288 – 290) อธบายวาทกษะการจาแนกประเภท หมายถง เปนการจดระเบยบขอมล ซงในการจาแนกตองสามารถเปรยบเทยบและบอกขอแตกตางของคณสมบตสาหรบในเดกเลกอาจจาแนกตามส หรอรปรางกได การจาแนกหรอการเปรยบเทยบสาหรบเดกปฐมวย ตองใชคณสมบตทเหนเปนรปธรรมเดกจงจะจาได จตเกษม ทองนาค (2548: 21-22) อธบายวาทกษะการจาแนกประเภท หมายถง ความสามารถในการนาสงของและวตถ หรอเหตการณทปรากฏมาจดเรยงเพอใหเกดความถกตองตามลกษณะทกาหนดขน หรอผอนเปนผกาหนดโดยการใชเกณฑตาม รปราง ขนาด ส คณสมบต ความแตกตาง ความเหมอน หรอลาดบเหตการณเพอชวยใหเกดความเขาใจได

พมพนธ เดชะคปต (2548: 10) อธบายวาทกษะการจาแนกประเภท หมายถง ความสามารถในการจดแบงหรอเรยงลาดบวตถหรอสงทมอยในปรากฏการณและเหตการณเปนพวกๆ โดยมเกณฑในการจดแบง เกณฑดงกลาวอาจใชความเหมอน ความแตกตาง หรอความสมพนธอยางใดอยางหนง การจาแนกและการเรยงลาดบนนอาจใชเกณฑทกาหนดมาใหนน หรอใชเกณฑทกาหนดขน

สรปไดวา ทกษะการจาแนกประเภทเปนความสามารถในการจดแบงสงของออกเปนหมวดหม หรอแบงตามขนาด รปราง ส รส โดยการใชเกณฑความเหมอนและความแตกตางหรออยางใดอยางหนง ตามทตนเองหรอคนอนเปนผกาหนด

29

2.3.1.2 ประโยชนของการจาแนกประเภท สรวงพร กศลสง (2553: 145) อธบายวาประโยชนของการสงเสรมใหเดกปฐมวยมทกษะดานการจาแนกประเภทเปนการฝกดานระเบยบวนย และลกษณะนสยในการดาเนนชวตประจาวน ซงสงผลตอการเรยนรของเดกดงน 1. สามารถจาแนก จดหมวดหมสงตางๆ ใหเปนไปตามเกณฑทกาหนดหรอทตองการตามคณลกษณะสงนน 2. สงเสรมใหเกดความเปนระบบระเบยบในการจาแนกประเภท สงตางๆ 3. รจกการวางแผน การลาดบขนตอน ในการจดเกบสงตางๆ เชนของเลน หนงสอ เสอผา โดยจาแนกประเภทตามลกษณะการใช การเลน ใหเปนหมวดหม เพอสะดวกในการนาไปใชและการจดเกบ สรปไดวา การจาแนกประเภทมประโยชนทชวยในจดแบงสงของตางๆใหเปนหมวดหม และสามารถนามาใชในชวตประจาวนในการนามาจดแบงสงของใหเปนระเบยบ 2.3.1.3 พฤตกรรมทบงชทกษะการจาแนกประเภท

สรศกด แพรดา (2544: 102) ไดกาหนดพฤตกรรมหรอความสามารถ ทบงชทกษะในการจาแนกประเภท คอ

1. เรยงลาดบหรอแบงพวกสงของโดยใชเกณฑทผอนกาหนด 2. เรยงลาดบหรอแบงพวกสงของโดยใชเกณฑทตนเองเปนผกาหนด

. 3. บอกเกณฑทผอนใชเรยง 4. บอกประโยชนของทกษะการจาแนกได 5. บอกความหมายของทกษะการจาแนกได สรปไดวาพฤตกรรมทบงชทกษะการจาแนกประเภทคอ ความสามารถในการจาแนกทเดกแสดงออกจากการนาสงตางๆ มาจาแนกออกไดตามเกณฑ ทตนเองกาหนดหรอผอนเปนผกาหนดได 2.3.2 ทกษะการสอความหมาย (Communicating)

2.3.2.1 ความหมายของทกษะการสอความหมาย ภพ เลาหไพบลย (2542: 20) อธบายวาทกษะการสอความหมาย หมายถง ความสามารถในการนาขอมล ทไดจากการสงเกต การวด การทดลองและจากแหลงอนๆ มาจดกระทาเสยใหมโดยวธการตางๆ เชนการจดเรยงลาดบ การแยกประเภท หรอคานวณหาคาใหม เพอใหผ อนเขาใจความหมายของขอมลชดนนดขน โดยอาจนาเสนอในรปของตาราง แผนภม กราฟ สมการ เขยนบรรยาย

30

พนธ ทองชมนม (2544: 28) อธบายวาทกษะการสอความหมาย หมายถง ความสามารถในการนาขอมลทไดจากการสงเกต การทดลองหรอจากแหลงอนๆ มาจดกระทาใหอยในรปแบบทมความหมายหรอทมความสมพนธกนมากขนจนงายตอการแปลความหมายในขนตอไปโดยอาจนาเสนอในรปของตาราง แผนภม แผนภาพ กราฟ สมการ การเขยนบรรยาย การสอความหมายจงเปนกระบวนการอยางหนงทไมเพยงแตจะมความสาคญในสาขาวทยาศาสตรเทานน แตยงสามารถนาไปใชกบงานอนๆ ไดดวย

บเวอร (กลยา ตนตผลาชวะ. 2547: 173; อางองจาก Brewer. 1995:

288 – 290) อธบายวาทกษะการสอความหมาย หมายถง การสอสารทไดจากการสงเกต จาแนก เปรยบเทยบ การวด ดวยการกระตนใหเดกแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน นามาอภปรายขอคนพบ จากการบอกและบนทกสงทพบเหน

พมพนธ เดชะคปต (2548: 11) อธบายวาทกษะการสอความหมาย หมายถง ความสามารถในการนาขอมลดบทไดจากการสงเกต การทดลองหรอจากแหลงขอมลอนๆ ทมอยมาจดกระทาใหมโดยอาศยวธการตางๆ เชน การเรยงลาดบ การแยกประเภท แลวนาขอมลทไดมานาเสนอใหบคคลอนไดเขาใจ ความหมายของขอมลนนดขน เชนการนาเสนอดวย ตาราง แผนภม รปภาพ กราฟ

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2551: 25) อธบายวา ทกษะการสอความหมาย หมายถง การรบร ความคดของผอนโดยการนามาตความ จดจา เรยบเรยงและถายทอดความคดของตนใหผอนเขาใจรปแบบของภาษาตางๆ จากขอความ คาพด และศลปะ ซงทกษะทควรสงเสรมใหกบเดกปฐมวยไดแสดงออกถงความสามารถของตนเอง เชน การพด การเขยน การบรรยาย การอธบาย

สรปไดวา ทกษะการสอความหมาย หมายถง ความสามารถในการนาเสนอขอมลทไดจากการคนพบ จากการปฏบตจรงดวยการสงเกต สารวจ ทดลอง หรอมาจากแหลงขอมลตางๆ นามาถายทอดใหผอนเขาใจดวยการบอกเลา อธบาย หรอการบนทก

2.3.2.2 ประโยชนของการสอความหมาย สรศกด แพรดา (2544: 223) ไดกลาววา การสอความหมายมประโยชน

ดงน 1. ชวยใหเขาใจความหมายไดชดเจนและรวดเรว 2. ชวยในการตดตอสอสารเกยวกบการจราจร 3. ชวยในการทาแผนท แผนภาพ แผนภม ตาราง และกราฟ 4. ชวยในการเดนทางทองเทยวไปในสถานทตางๆ 5. ชวยในการรวบรวมขอมลใหเปนระเบยบและสะดวกตอการศกษา

คนควา

31

สรปไดวา การสอความหมาย มประโยชนชวยในการตดตอสอสารในการรบรขอมลและนามาใชในการดารงชวตประจาวน ดวยการดและอานแผนภม ตาราง กราฟ และใชในการศกษาคนควาขอมล

2.3.2.3 พฤตกรรมทบงชทกษะการสอความหมาย สรางค สากร (2537: 73 - 74) ไดกลาววา ความสามารถทแสดงวา เกดทกษะการสอสาร ดงน 1. เลอกรปแบบทจะใชในการเสนอขอมลไดอยางเหมาะสม 2. บอกเหตผลในการเลอกรปแบบทจะใชในการนาเสนอ 3. ออกแบบการนาเสนอขอมลตามรปแบบทเลอกไว 4. เปลยนแปลงขอมลใหอยในรปใหมทเขาใจดขน 5. บรรยายลกษณะสงใดสงหนงดวยขอความทเหมาะสมกะทดรด จนสามารถสอความหมายใหผอนเขาใจได สรปไดวา พฤตกรรมทบงชการสอความหมาย คอความสามารถในการนาเสนอขอมลในรปแบบตางๆ ทตนเองสนใจแลวนามาอธบายถงลกษณะของสงนน เพอใหผอนเขาใจไดรวมถงการบอกเหตผลในการเลอกรปแบบทนาเสนอ 2.3.3 ทกษะการลงความเหน (Inferring)

2.3.3.1 ความหมายของทกษะการลงความเหน ภพ เลาหไพบลย (2542: 22) อธบายวาทกษะการลงความเหน หมายถง ความสามารถในการอธบายขอมลท มอยอยางมเหตผลโดยอาศยความรหรอประสบการณเดมมาชวยขอมลทมอาจไดมาจากการสงเกตการวด หรอการทดลองคาอธบายนน เปนสงทไดจากความร หรอประสบการณเดมของผสงเกตทพยายามโยงบางอยางบางสวน ของความรหรอประสบการณเดมใหมาสมพนธกบขอมลทมอย

พนธ ทองชมนม (2544: 28) อธบายวาทกษะการลงความเหน หมายถง ความสามารถในการอธบายขอมลท มอยอยางมเหตมผล โดยอาศยความรหรอประสบการณมาชวย ขอมลทมอาจจะไดมาจากการทดลอง การสงเกต คาอธบายนนเปนสงทไดมาจากความรหรอประสบการณเดมของผสงเกตทพยายามเชอมโยงบางสวนของความร หรอประสบการณเดมมาใหสมพนธกบขอมลทตนเองมอย การลงความคดเหนจากขอมลอาจจะ ลงความเหนทแตกตางกนทงทเปนเหตการณเดยวกนขนอยกบความรและประสบการณของผ ลงความเหนนน

32

ลาดวน ปนสนเทยะ (2545: 46) อธบายวาทกษะการลงความเหน หมายถง ความสามารถในการสรป ความคดเหน ทไดจากการสงเกต หรอการทดลอง ฯลฯ ทจะตองอาศยประสบการณเดม และสามารถแสดงความคดเหนสวนตวลงไปอยางมเหตผล อาจมการลงความเหน หรอคาอธบายทแตกตางกน ทงนอาจเปนผลมาจากประสบการณและความรเดมทแตกตางกนไปของแตละบคคลทจะสามารถบอกหรออธบายไดอยางสมเหตสมผล

พมพนธ เดชะคปต (2548: 11) อธบายวาทกษะการลงความเหน หมายถง ความสามารถในการนาขอมลทไดจากการสงเกตวตถ หรอปรากฏการณไปสมพนธกบความร หรอประสบการณเดมเพอลงสรปวตถหรอปรากฏการณหรอวตถนน

สรปไดวา ทกษะการลงความเหน หมายถง ความสามารถในการสรปผลขอมลทไดจากการคนพบ หรอไดจากประสบการณตรงทเกดจากการเรยนร หรออธบายไดถงคณคาและประโยชนของสงนนอยางมเหตมผล

2.3.3.2 ประโยชนของทกษะการลงความเหน ทกษะการลงความเหน มประโยชนอยางยงสาหรบการนามาใชในชวตประจาวนเพอชวยใหการตดสนใจในการทากจกรรมตางๆเชน การเลอกซอสนคาการตดสนใจ ในเหตการณตางๆเพอความปลอดภยและการทางานรวมกนกบผอน (จตเกษม ทองนาค. 2548: 26) สรศกด แพรดา (2544: 248) ไดกลาวถงประโยชนของทกษะการ ลงความเหน ดงตอไปน 1. ชวยตรวจสอบวาขอมลทเปนผลมาจากการสงเกตนนเปนการสงเกตจรงหรอไม 2. ชวยทาใหขอมลทไดรบจากการสงเกต มความหมาย มความสมบรณแบบและประโยชน 3. ชวยในการพจารณาเหตการณอยางมเหตผล ไมดวนตดสนใจ และมความรอบคอบ 4. ใชเปนพนฐานในการทจะสรางสมมตฐานหรอการนาไปสขอสรปตอไป ในชวตประจาวนของคนเราไดนาเอาการลงความคดเหนจากขอมลมาใชทากจกรรมดงน 1. การเลอกซอสนคา สงของอาหาร เชน หมชนไหนสด ผกพวกไหนทมยาฆาแมลงนอย สนคาอะไรราคายตธรรม เปนตน 2. การตดสนใจเหตการณเฉพาะหนา เชนการตดสนใจชะลอความเรวของรถเมอเหนคนยนอยรมถนน การระมดระวงตวเพมขนเมอเหนคนแปลกหนาเดนตามหลง เปนตน

33

3. การพยายามทาความเขาใจสงทเกดขนแตไมทราบสาเหต โดยใชขอมลจากการสงเกตมาหาความหมาย เชนเหนรถซนกนอยกลางถนน ไมเหนรถในขณะทซนกน แตจากการสงเกตสภาพรถ กสามารถบอกไดวา รถแตละคนขบมาถงทเกดเหตดวยลกษณะใด ใครเปนฝายผด การยอมรบความคดเหนของคนหลายๆ คนตอประเดนปญหาจากขอมลชดเดยวกน เชนในการประชมหรอการทางานเปนกลม การเปนผบรหารทยอมรบฟงความคดเหนของผใตบงคบบญชา โดยไมยดถอวาความคดเหนของตนจะตองถกตองเสมอ สรปไดวา ทกษะการลงความเหนมประโยชนสามารถนามาใชในการพจารณาการตดสนใจอยางมเหตมผลตอเหตการณใดเหตการณหนงทเกยวของกบตอตนเองและผอนหรอนามาใชในการตดสนใจเลอกซอสนคาชนดตางๆ ทมความเหมาะสมกบตนเอง 2.3.3.3 พฤตกรรมทบงชทกษะการลงความเหน กกา (เอราวรรณ ศรจกร. 2550: 24; อางองจาก Gega. 1982: 54) ไดกลาวถง พฤตกรรมทบงชทกษะการลงความเหนมดงน 1. จาแนกความแตกตางระหวางการสงเกตและการลงความเหนได 2. แปลความหมายของขอมลทไดจากการสงเกตได 3. แปลขอมลทไดรบทางออมได 4. ทานายเหตการณจากขอมลได 5. ตงสมมตฐานจากขอมลได 6. สรปความคดเหนจากขอมลได สรปไดวา ลกษณะทบงบอกถงการมทกษะการลงความเหนทดของเดกปฐมวย คอการทเดกสามารถบอกความแตกตางของสงทพบเหน แลวนามาบอกเลา รจกคาดคะเนสงทอาจเกดขน และสามารถอธบายดวยเหตผลจากสงทรบรได

2.4 งานวจยทเกยวของกบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย งานวจยในประเทศ

ลาดวน ปนสนเทยะ (2545: 76) ไดศกษา ผลการจดประสบการณแบบโครงการทมตอทกษะกระบวนการวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ทมอาย 5 - 6 ป ศกษาอยในชนอนบาล 3 โรงเรยนสาธตสถาบนราชภฏนครราชสมา ผลการศกษาพบวาหลงการจดประสบการณแบบโครงการเดกปฐมวยมทกษะกระบวนการวทยาศาสตรเฉลยโดยรวมและจาแนกตามทกษะสงกวากอนทดลองอยางมนยสาคญทางสถตท .01 เปนผลมาจากการจดประสบการณแบบโครงการทมการบรณาการการสอนหลายอยางไวรวมกน เปนการเรยนรอยางลมลกจากความสนใจและความคดของเดก

34

จตเกษม ทองนาค (2548: 88) ไดศกษา การพฒนากระบวนการทางวทยาศาสตรพนฐานของเดกปฐมวยโดยใชกจกรรมการเรยนการสอนแบบจตปญญา สาหรบ เดกปฐมวยทมอาย 4-5 ป ศกษาชนอนบาลปท 1 โรงเรยนวดโตนด เขตภาษเจรญ สงกดสานกการศกษากรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา การพฒนากระบวนการทางวทยาศาสตรของ เดกปฐมวยหลงการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบจตปญญา โดยรวมและจาแนกรายทกษะทคาเฉลยคะแนนสงขนอยในระดบดเมอเปรยบเทยบกบกอนการทดลอง พบวาแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เปนผลมาจากการเรยนรโดยใชประสบการณตรงเดกไดแสดงออกและลงมอปฏบตจรงดวยตนเอง โดยมครเปนผคอยสนบสนน

ณฐชดา สาครเจรญ (2548: 88) ไดศกษา การพฒนากระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานของเดกปฐมวยโดยการใชรปแบบกจกรรมศลปะสรางสรรคเพอการเรยนร สาหรบเดกปฐมวยทมอาย 5-6 ป โรงเรยนสามเสนนอก สานกงานเขตดนแดง สงกดสานกการศกษากรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา การพฒนากระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานของเดกปฐมวยภายหลงการจดกจกรรมรปแบบศลปะสรางสรรคเพอการเรยนร โดยรวมและจาแนกรายทกษะอยในระดบด และเมอเปรยบเทยบกอนการทดลองและพบวาสงอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เปนผลมาจากเดกไดแสดงออกผานงานศลปะ ซงเปนการสอสารความคด ความรสกตางๆ และรบรโดยการใชจนตนาการและการสงเกตการใชประสาทสมผสทงหา ในการเรยนร

เอราวรรณ ศร จกร (2550: 66) ไดศกษา การพฒนาทกษะกระบวนการวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยใชกจกรรมการเรยนรประกอบชดแบบฝกทกษะของเดกปฐมวย ทมอาย 4–5 ป ศกษาในชนอนบาล 2 โรงเรยนอนบาลธนนทร เขตดอนเมอง กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2550 ผลการศกษาพบวา การพฒนากระบวนการวทยาศาสตรของ เดกปฐมวยหลงการจดการเรยนรประกอบชดแบบฝกทกษะโดยรวมอยในระดบดมาก และจาแนกรายทกษะมคาเฉลยคะแนนสงขนทกทกษะอยในระดบดมาก 3 ทกษะ คอทกษะการสงเกต ทกษะการสอสาร ทกษะการลงความเหน และอยในระดบด 1 ทกษะ คอ ทกษะการจาแนกประเภท เมอเปรยบเทยบกอนและหลงการทดลอง พบวา แตกตางอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เพราะ กจกรรมเปดโอกาสใหเดกไดฝกปฏบต เปนผคนควาหาความรดวยตนเองจากสออปกรณทครจดเตรยมไวในแตละกจกรรม โดยการใชประสาทสมผสเขาไปสงเกตสอและอปกรณในการเรยนร

ศศธร รณะบตร (2551: 63) ไดศกษา ผลของการจดประสบการณตามแนวคดรปแบบกจกรรมสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนทมตอทกษะกระบวนการวทยาศาสตรของเดกปฐมวยผลการศกษาพบวา ระดบทกษะกระบวนการวทยาศาสตรของเดกปฐมวยโดยรวม และจาแนกรายทกษะ หลงการจดประสบการณตามแนวคดกจกรรมสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน สงขนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เพราะลกษณะของกจกรรมสวนพฤกษศาสตรทเปดโอกาสใหเดกทากจกรรมตางๆ ดวยการลงมอกระทา และสงเสรมการใชประสาทสมผสทงหา ในการเรยนรดวยการทดลอง สงเกต สารวจผานกจกรรมการปลกตนไม การศกษาสงเกตพนธไม กจกรรมการใชประโยชนจากพช

35

สรปไดวา การสงเสรมการเรยนรทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยมหลายหลากวธการ โดยการสอนเนนใหเดกไดลงมอปฏบตจรงดวยตนเอง และการใชประสาทสมผสทงหาในการเรยนรดวยการทดลอง สงเกต การเปดโอกาสใหเดกไดแสดงออกผานกจกรรมตางๆ เชน ศลปะสรางสรรค กจกรรมการสารวจธรรมชาต ซงจะทาใหเดกมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบนาไปใชในการเรยนรตอไป

งานวจยตางประเทศ แอนเดอรสน (ศศธร รณะบตร. 2551: 43; อางองจาก Anderson. 1998: Abstract)

ไดศกษาผลการกระตนการอานทกษะวทยาศาสตรดานการสงเกตและการอานเนอหาทเดกสนใจ มอทธพลตอความคดรวบยอดทางวทยาศาสตรของเดก โดยทาการศกษากบกลมตวอยางทอยในหองเรยนตางกน การทดลองแบงออกเปนสองกลม

กลมแรก เดกจะไดรบการกระตนการอาน โดยวธการกระตนใหเดกเกดการอยากรอยากเหนและเกดความสนใจในเนอหา

กลมทสอง ไดรบการฝกทกษะวทยาศาสตรดานการสงเกตและอานเนอเรองทสนใจ จากการทดลองพบวา เดกทไดรบการฝกทกษะวทยาศาสตรดานการสงเกตและการอานเนอหาจากเรองทตนเองสนใจ เกดความรความคดรวบยอดไดดกวา เนองจากนกวทยาศาสตรตองใชการสงเกตและประสาทสมผสหลายดานๆ เพอใหความรและความรทไดแสดงใหเหนถงความสนใจในหวเรองทชวยสงเสรมการสรปความ ทาใหเกดการเรยนรความคดรวบยอดทางวทยาศาสตรและเปนการเรยนรจากการคนพบดวยตนเอง จอหนสน และคนอนๆ (Johnson; et al. 1994: Abstract) ไดศกษาเกยวกบความสนใจของเดกวยอนบาลทมความสามารถพเศษเกยวกบชววทยา ฟสกส และความสามารถในการใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร พบวา เดกมความสนใจในเรองของชววทยาและฟสกสไมแตกตางกน และพบทกษะกระบวนการวทยาศาสตรทใชมาก คอ การจาแนกประเภท และการวด การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย พบวาเปนทกษะทมความสาคญยงตอพฒนาการในการเรยนรของเดก โดยสงเสรมใหเดกมประสบการณทหลายหลากจากการลงมอปฏบตกจกรรมดวยตนเองและการใชประสาทสมผสทงหาในการเรยนรดวยการทดลอง สงเกต การสบคน และการทศนศกษา และการบนทกการเรยนรตามความเหมาะสมของเดก ครจะเปนผคอยสนบสนนใหเดกไดรจกแสวงหาความร และการคนหาคาตอบดวยตนเอง การวจยครงนไดนอมนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาขบเคลอนการเรยนรภายใตกรอบแนวคด 3 หลกการ 2 เงอนไข ประกอบดวย ความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางภมคมกน เงอนไขความร และเงอนไขคณธรรม มาใชในการจดประสบการณการเรยนร โดยเนนใหเดกไดลงมอปฏบตจรง ผานการสารวจ ทดลอง บนทกสงทไดคนพบ และการเรยนรจากบคคลตางๆ ภายในชมชนของตนเอง ซงเปนกระบวนหนงของการสงเสรมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย ซงผวจยไดเลอกนามาสงเสรม 3 ทกษะ คอทกษะการจาแนก

36

ประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน เพอใหเดกไดรบประสบการณตรงในการเรยนรและนาความรมาปรบใชในการดาเนนชวตประจาวนได จากความสาคญดงกลาวแสดงใหเหนถงความเชอมโยงของการเรยนรอยางเปนเหตและผลของการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ใหเดกไดรบการพฒนาอยางเตมตามศกยภาพ บนพนฐานของการมความร คณธรรม และทกษะในการดาเนนชวตตอไป

บทท 3 วธดาเนนการวจย

ในการวจยครงนผวจยไดดาเนนการตามลาดบขนตอนดงน

1. การกาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง 2. การสรางเครองมอทใชในการวจย

3. แบบแผนการทดลองและวธดาเนนการทดลอง 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. การจดกระทาและวเคราะหขอมล

การกาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง ประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน เปนเดกปฐมวย ชาย–หญง อายระหวาง 5 – 6 ป ทศกษา

อยในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดยางสทธาราม แขวงบานชางหลอ เขตบางกอกนอย สงกดสานกการศกษากรงเทพมหานคร จานวน 4 หองเรยน จานวน 120 คน

การเลอกกลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนเดกปฐมวย ชาย–หญง อายระหวาง 5 – 6 ป

ทศกษาอยในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดยางสทธาราม แขวงบานชางหลอ เขตบางกอกนอย สงกดสานกการศกษากรงเทพมหานคร ไดมาโดยการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จานวน 1 หองเรยน ในระหวางการทดลองผปกครองพาเดกปฐมวยในกลมทดลองลากลบภมลาเนา 3 คน กลมตวอยางเดกปฐมวยในการทดลองครงน จงมเพยง 27 คน

การสรางเครองมอทใชในการวจย ในการวจยครงน เครองมอทใชในการวจย คอ

1. แผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทมตอทกษะ พนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย

2. แบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย

38

การสรางแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย ขนตอนในการสรางแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย ผวจยไดดาเนนการสรางแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย ดงน 1. ศกษาเอกสารทเกยวของกบหลกสตรและคมอหลกสตรการศกษาปฐมวยพทธศกราช 2546 ของกรมวชาการ 2. ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการเรยนรของเดกปฐมวย 3. ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย 3 ทกษะคอ ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน 4. ศกษาแนวคด และหลกการจากเอกสารและงานวจยทเกยวของกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 5. กาหนดเนอหาสาหรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ประกอบดวย ความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางภมคมกน เงอนไขความรและเงอนไขคณธรรม โดยนามาจดสาระการเรยนรออกเปน 4 หนวย ไดแก รางกายของฉน ธรรมชาตใหสสน ผก และขยะ ซงสอดคลองสาระการเรยนร 4 สาระ คอตวเรา บคคลและสถานท ธรรมชาตรอบตว และสงตางๆ รอบตว ตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 ตามลาดบดงน 5.1 รางกายของฉน เปนการเรยนรโดยเรมทตวเดกคอเรองของรางกายของฉน เพอสรางความเขาใจเกยวกบอวยวะตางๆ ทมในตวเรา เรยนรความสาคญของอวยวะและการดแลรกษาสวนตางๆ ของรางกาย มความเขาใจเกยวกบการใชอวยวะในการทากจกรรม และไมนาไปทารายใหผอนเดอดรอน ตลอดจนการมองเหนคณคาและความสามารถของตนเองและผอนซงในการวจยครงนไดกาหนดหนวยการเรยนเรอง รางกายของฉนม 6 เรอง ดงตอไปนคอความสาคญของอวยวะ หนนอยพทกษความสะอาด อาหารบารงกาย กายสดใสแขงแรง เดกดวาจาไพเราะ และเดกดทาได 5.2 ธรรมชาตใหสสน เปนการเรยนรสภาพแวดลอมทางธรรมชาตรอบตวเดก ทสามารถพบเหนไดในโรงเรยนและชมชนทเดกอยอาศย เพอสรางความเขาใจถงความสาคญของธรรมชาตประกอบดวย ตนไม ดอกไม ทใหประโยชนมากมายทงความรมรน และสวยงาม รวมถงพชสมนไพรขนาดเลกชนดตางๆทสามารถปลกไวใชเอง ธรรมชาตเหลานมอยทวไปเดกๆ ควรมสวนรวมในการดแลรกษา ซงในการวจยครงนไดกาหนดหนวยการเรยนเรอง ธรรมชาตใหสสน 6 เรอง ดงตอไปน คอ สในธรรมชาต พชสมนไพร สของสมนไพร นาสมนไพร สมนไพรในอาหาร และพอเพยงผานกอนดน

39

5.3 ผก เปนการเรยนรเพอใหเกดความตระหนกของแหลงอาหารทไดมาจากผกทนามาใชรบประทานเปนอาหารและมประโยชนตอสขภาพ เดกสามารถพบเหนผกไดในสวนเกษตรของโรงเรยนทสามารถปลกไวรบประทานเองได ซงมผกสวนครวชนดตางๆ และในตลาดขายผกภายในชมชนทไดนามาขายใหกบคนในชมชนไดซอไวรบประทาน ซงในการวจยครงนไดกาหนดหนวยการเรยนเรอง ผก 6 เรอง ดงตอไปนคอ ผกนานาชนด ผกสวนครว ผกโครงการหลวง ปลกถวงอก ผกแปรรป และเกบผกกนเถอะ

5.4 ขยะ เปนการเรยนรเกยวกบสงของตางๆ ทเหลอใชแลวนามาทงกลายเปนขยะ โดยเดกมสวนในการกระทาใหเกดขน และมาจากการกระทาของบคคลอนๆ เรยนรผลกระทบตางๆ ทเกดจากปญหาของขยะทสงผลตอสภาพแวดลอม ตลอดจนการมสวนรวมในการดแล ลาคลอง ซงใหประโยชนและโทษถาคนในชมชนขาดคณธรรมในการดาเนนชวต ซงในการวจยครงนไดกาหนดหนวยการเรยนเรอง ขยะ 6 เรอง ดงตอไปนคอ ทมาของขยะ ประเภทของขยะ โทษของขยะ ขยะแปลงกาย ผลตภณฑจากขยะ และขยะสรางคา 6. กาหนดแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทมตอทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยผวจยไดกาหนดสาระการเรยนร 4 หนวยการเรยน แตละหนวยมระยะเวลา 2 สปดาห สปดาหละ 3 วน รวม 8 สปดาห ดงตาราง 1 ตาราง 1 กาหนดแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

สปดาห วน

หนวยการเรยนเรอง/แนวคด/ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

1/1 หนวย รางกายของฉน ความสาคญของอวยวะ อวยวะตางๆ ของรางกายไดแก ตา ห จมก ปาก แขน ขา ฯลฯ มความสาคญทชวยใหเราทากจกรรมใน ชวตประจาวนไดสะดวก - เงอนไขความร : เรยนรความสมพนธในการทางาน รวมกนของอวยวะและรางกายจากการฟงนทานและ เขารวมฐานกจกรรมการเคลอนทของรางกาย - ความพอประมาณ : การกะระยะของรางกายในการ ลอดเชอก ปนขามโตะ มดเกาอ และเดนตามเสน - ความมเหตผล : การเคลอนทถกจงหวะกอใหเกด ความสาเรจในการทากจกรรม - การสรางภมคมกน : การเคลอนทดวยความ ระมดระวงทาใหรางกายปลอดภย - เงอนไขคณธรรม : กจกรรมสงเสรมใหเดกมความ ซอสตยจากการปดตาโดยไมเปดผาแอบด และการ ปฏบตตามกตกาเพอไมใหเกดอนตราย

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกมความ สามารถในการจาแนกอวยวะตางๆ - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการอธบายความสาคญ ของอวยวะ - ทกษะการลงความเหน : เดกสามารถ สรปไดวาอวยวะแตละสวนม ความสาคญตอเราทกคน

40

ตาราง 1 (ตอ)

สปดาห วน

หนวยการเรยนเรอง/แนวคด/ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

1/2 หนนอยพทกษความสะอาด เดกๆ ชวยกนดแลทาความสะอาดชนเรยนของ ตนเอง ดวยการปด กวาด เชด ถ ตามบรเวณสวน ตางๆ ของชนเรยนจะทาใหหองเรยนสะอาดนาอย - เงอนไขความร : เรยนรวธการนาอปกรณตางๆ เชนไมกวาด ผาขรว ไมถพน นา มาใชทาความ สะอาดชนเรยน - ความพอประมาณ : การนาผาทเกาและไมใชแลว มาใชในการทาความสะอาด - ความมเหตผล : เดกๆ ชวยกนทาความสะอาดชน เรยนจงทาใหชนเรยนสะอาดและเปนระเบยบ - การสรางภมคมกน : การวางแผนในการทาความ สะอาดชนเรยนตามขนตอนเพอปองกนไมให เกดอนตราย - เงอนไขคณธรรม : ฝกฝนการทาความสะอาดชน เรยนเพอเปนพนฐานของความขยนอดทน

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถเปรยบเทยบอปกรณ ทาความสะอาดชนเรยน - ทกษะการสอความหมาย : เดก สามารถอธบายวธการใชอปกรณในการ ทาความสะอาดชนเรยน - ทกษะการลงความเหน : เดกสามารถ สรปไดวาการทาความสะอาดชนเรยน ทาใหชนเรยนนาอย

1/3 อาหารบารงกาย อาหารเปนสงทจาเปนตอรางกายเพราะทาให รางกายเจรญเตบโตและมภมตานทาน เราควรเลอก รบประทานอาหารทมประโยชนและเพยงพอกบความ ตองการจะทาใหมสขภาพทแขงแรง - เงอนไขความร : อาหารทดและมประโยชนเปน สงจาเปนสาหรบรางกาย - ความพอประมาณ : จดหาอาหารตามฤดกาลมาทา กจกรรม เรอง “อาหารบารงกาย” ในชนเรยน - ความมเหตผล : เดกๆ รบประทานอาหารใหครบ 5 หม จะทาใหรางกายเจรญเตบโตและแขงแรง - การสรางภมคมกน : การวางแผนเพอนาอาหารมา รวมกจกรรมทโรงเรยน และรจกเลอกรบประทาน อาหารทมประโยชน - เงอนไขคณธรรม : มความรบผดชอบในการนา อาหารตามทวางแผนไว มารบประทานรวมกบ เพอนในการทากจกรรม

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดก สามารถจาแนกอาหารแตละประเภทได - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการบอกชอและเหตผลทนา อาหารนนมา - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปถง อาหารทมประโยชนมาก นอยตางกน

41

ตาราง 1 (ตอ)

สปดาห วน

หนวยการเรยนเรอง/แนวคด/ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

2/4 กายสดใสแขงแรง เดกๆ รจกวธการดแลสขภาพของตนเองให แขงแรงดวยการออกกาลงกาย เพอชวยใหรางกาย ของเรามสขภาพทดและไมเจบปวย - เงอนไขความร : เดกๆ เรยนรและปฏบตการออก กาลงกายททาใหรางกายแขงแรง - ความพอประมาณ : เดกๆ ออกกาลงกายให เหมาะสมกบวยของตนเอง - ความมเหตผล : การออกกาลงกายจงทาใหม สขภาพแขงแรง - การสรางภมคมกน : การดแลและระมดระวงตนเอง ขณะทออกกาลงกาย - เงอนไขคณธรรม : ความอดทนและความเพยรใน การออกกาลงกายอยางสมาเสมอ

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดก สามารถเปรยบเทยบทาทางใน การออกกาลงกาย - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการบอกวธการออก กาลงกาย - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปถง การออกกาลงกายทาใหมสขภาพท แขงแรง

2/5 เดกด วาจาไพเราะ การแสดงออกถงการมมารยาททด เชน การ กลาวคา “ขอบคณ” เมอผอนใหความชวยเหลอและ แบงปน หรอกลาวคา “ขอโทษ” เมอทาใหผอนเกด ความเดอดรอน - เงอนไขความร : เรยนรการมมารยาท ในการกลาว คาทสภาพเพอนามาปฏบตตอผอนในสถานการณท เหมาะสม - ความพอประมาณ : การควบคมตนเองในการแสดง ออกและใชคาพดทเหมาะสมกบสถานการณ - ความมเหตผล : การพดจาทไพเราะและสภาพจะ ทาใหตนเองไดรบการยอมรบจากผอน - การสรางภมคมกน : รจกระมดระวงในการประพฤต ตนใหมความสภาพออนนอมตอผอน - เงอนไขคณธรรม : ฝกฝนการใชคา “ขอบคณ” และ “ขอโทษ” เพอเปนพนฐานของการมสตในการอย รวมกบผอนในสงคม

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในการกลาวคา “ขอบคณ” และ “ขอโทษ” ใหเหมาะสม กบสถานการณ - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการพดและแสดงความ คดเหนในการทาความด - ทกษะการลงความเหน : เดกบอกได วาเราควรแสดงมารยาทในการกลาวคา “ขอบคณ” และ “ขอโทษ” ใน สถานการณทเหมาะสม

42

ตาราง 1 (ตอ)

สปดาห วน

หนวยการเรยนเรอง/แนวคด/ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

2/6 เดกดทาได เดกๆ สามารถทาความดดวยการชวยเหลอตนเองและผอนได เชนการชวยเหลอตนเองในการอาบนาแตงตว เกบของเลน และมนาใจเออเฟอแบงปนสงของใหกบผอน - เงอนไขความร : เดกๆ รและสามารถปฏบตตนใน การทาความดเพอชวยเหลอตนเองและผอน ไดตามวยเชน การแบงปนสงของ และเกบสงของ - ความพอประมาณ : เดกๆ รจกการใชทรพยากรทม ในโรงเรยนอยางประหยดและคมคา - ความมเหตผล : การทาความดจะทาใหตนเองและ ผอนไมไดรบความเดอดรอน เปนทยอมรบของ สงคม - การสรางภมคมกน : มความระมดระวงในการนาสง ของมาเลน และดแลอปกรณการเรยนไมใหเสยหาย - เงอนไขคณธรรม : เดกๆ ฝกฝนความรบผดชอบใน การอยรวมกบผอนดวยการเกบดนสอ สทหลนและ ของเลนเขาท

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในการแบงประเภทของ ความดทปฏบตเพอตนเอง คนอน และ สวนรวม - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการอธบายเกยวกบการ ทาความด - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปไดวา การทาความดเปนการชวยเหลอตนเอง และผอน

3/1 หนวย ธรรมชาตใหสสน สในธรรมชาต เดกๆ สามารถพบเหนสในธรรมชาตไดหลากหลาย ทมอยภายในโรงเรยนเชนสของตนไม ใบไม เปลอกไม ดอกไม ผลไม และกอนหน - เงอนไขความร : เดกๆ เรยนรสในธรรมชาต โดย การสารวจจากบรเวณตางๆ ของโรงเรยน - ความพอประมาณ : เดกๆ ตระหนกในการใชทรพยากรทม อยในโรงเรยนอยางรคณคา ดวยการบนทกสงทพบ จากการสารวจ - ความมเหตผล : การปลกตนไม ดอกไม จะชวยทาให โรงเรยนของเรารมรน และนาอย - การสรางภมคมกน : การวางแผนในการสารวจสใน ธรรมชาตอยางเปนขนตอน เพอใหกจกรรมดาเนนตอไป ตามจดมงหมาย - เงอนไขคณธรรม : ฝกฝนความรบผดชอบในการรกษาตนไม ดวยการไมเดดใบไมดอกไม ฝกฝนการแบงปนขอมลรวมกน จากการสงเกตการ บนทกสทพบในธรรมชาตของโรงเรยน

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในจดหมวดหมสทพบ ในธรรมชาต - ทกษะการสอความหมาย : เดก สามารถอธบายลกษณะของสทพบใน ธรรมชาตบรเวณโรงเรยน - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปไดวา สทพบในธรรมชาตมหลากหลายส

43

ตาราง 1 (ตอ)

สปดาห วน

หนวยการเรยนเรอง/แนวคด/ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

3/2 พชสมนไพร โรงเรยนปลกพชสมนไพรไวหลายชนด เชนตะไคร โหระพา กะเพรา และขา ฯลฯ เดกไดเรยนรเกยวกบชอ ลกษณะ และประโยชนของสมนไพรทดตอสขภาพ - เงอนไขความร : เดกเรยนรเกยวกบพชสมนไพร ทมประโยชนตอรางกาย - ความพอประมาณ : การเรยนรจากทรพยากร ธรรมชาตทมในโรงเรยนของตนเอง - ความมเหตผล : การใชนาจลนทรยรดพชสมนไพร เพอความปลอดภย เมอนามาบรโภค - การสรางภมคมกน : การบนทกสงทไดเรยนร เกยวกบสมนไพร เพอเปนการทบทวนและ เตรยมพรอมในการเรยนรในกจกรรมตอไป - เงอนไขคณธรรม : ฝกฝนพนฐานของการ รผดชอบดวยการเดดสมนไพรมาใชตามความ จาเปน

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในการจาแนกประเภท ของสมนไพรตามลกษณะ ใบ และกลน - ทกษะการสอความหมาย : เดกม ความสามารถในการบอกเลาเกยวกบ ประโยชนของสมนไพร - ทกษะการลงความเหน : เดกสามารถ สรปไดวาสมนไพรสามารถปลกไว รบประทานไดเอง

3/3 สของสมนไพร เดกๆ สามารถนาดอกอญชน ขมน และใบเตย ซงเปนสมนไพรทใหสสนแตกตางกนและมอยใน ชมชนมาใชสาหรบวาดภาพได - เงอนไขความร : เรยนรเรองส และกลน ของ สมนไพรและนาสมนไพรมาใชในการวาดภาพ - ความพอประมาณ : การนาพชสมนไพรทมใน ชมชนเชน ดอกอญชน ขมน และใบเตย มาใชใน การวาดภาพ - ความมเหตผล : กรรมวธในการนาสมนไพรมาใช แตกตางกนมผลทาใหความเขมขนของสไมเทากน - การสรางภมคมกน : การใชสจากสมนไพรจะชวย ลดความเสยงจากสารสงเคราะห ซงจะสงผลตอ รางกาย - เงอนไขคณธรรม : ฝกฝนการแบงปนดวยการเกบ สมนไพรจากชมชนแลวมาใชรวมกนกบเพอนๆ

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในการจาแนกสและกลน ของสมนไพร - ทกษะการสอความหมาย : เดกม ความสามารถในการอธบายเกยวกบ ประโยชนของสมนไพร - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปได วาสมนไพรทไดจากดอกอญชน ขมน และใบเตยนามาใชวาดภาพได

44

ตาราง 1 (ตอ)

สปดาห วน

หนวยการเรยนเรอง/แนวคด/ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

4/4 นาสมนไพร เดกๆ สามารถนาใบเตย ดอกอญชน และตะไคร ซงเปนสมนไพรมาตมทาเปนนาดมทใหประโยชนตอ สขภาพ - เงอนไขความร : เรยนรสมนไพรชนดตางๆ และการทานาดมจากสมนไพร - ความพอประมาณ : การกะประมาณในการนา สมนไพรมาใชสาหรบตมทานาดม - ความมเหตผล : การดมนาสมนไพรลดการกระหายนา - การสรางภมคมกน : เดกๆ ระมดระวงตนเองให ปลอดภยจากการใชอปกรณตมนาสมนไพร - เงอนไขคณธรรม : ฝกฝนความรบผดชอบดวยการ ดมนาสมนไพรอยางไมเหลอทง

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดก สามารถเปรยบเทยบลกษณะของ นาสมนไพรแตละชนด - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการอธบายขนตอนการทา นาสมนไพรได - ทกษะการลงความเหน : เดกสามารถ สรปไดวานาสมนไพรเปนเครองดมทม ประโยชนตอรางกาย

4/5 สมนไพรในอาหาร ใบเตย ดอกอญชนนามาคนเอานาดวยการตา และฟกทองทนงสกมาเปนสวนผสมในการทาขนมบวลอย จะทาใหมสสนทนารบประทานและมประโยชนเพมขน - เงอนไขความร : การเรยนรเกยวกบวธทาขนม บวลอยโดยใชสจากสมนไพรมาเปนสวนผสม - ความพอประมาณ : การกะประมาณการใชแปง ปนขนมบวลอยใหมขนาดพอเหมาะสาหรบ รบประทาน - ความมเหตผล : ขนมบวลอยททามาจากสมนไพร ปลอดภยจากสารพษ - การสรางภมคมกน: เดกๆ ระมดระวงตนเอง ใหปลอดภยจากการใชอปกรณทาขนมบวลอย - เงอนไขคณธรรม : เดกๆ ใหความรวมมอในการ ทางานเปนกลม มความอดทน และเพยรพยายาม ในการปนบวลอยใหสาเรจ

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดก สามารถเปรยบเทยบขนาดและส ของบวลอย - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการอธบายเกยวกบวธทา ขนมบวลอย - ทกษะการลงความเหน : เดกๆ บอก ไดวาขนมบวลอยททามาจากสมนไพร มประโยชนและนารบประทาน

45

ตาราง 1 (ตอ)

สปดาห วน

หนวยการเรยนเรอง/แนวคด/ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

4/6 พอเพยงผานกอนดน ดนเหนยวมลกษณะของดนทเหนยวจะอยตดกน เปนกอน เกดขนเองตามธรรมชาตเดกๆ สามารถนา ดนเหนยวมาปนเปนสงตางๆไดและสามารถใชได อยางปลอดภย - เงอนไขความร : เดกๆ รจกลกษณะของดนเหนยว และนามาใชประโยชนดวยการปนเปนสงตางๆ - ความพอประมาณ : การนาดนเหนยวทมใน โรงเรยนมาเรยนรอยางรคณคา - ความมเหตผล : การนาดนเหนยวมาปนเปน สงตางๆ เพราะดนมการเกาะยดรวมกนเปนกอน - การสรางภมคมกน : การเตรยมดนโดยแยกสงท แปลกปลอมกอนนามาปน - เงอนไขคณธรรม : เดกๆ นาดนเหนยวทมมา แบงปนกนใช รวมกบเพอนในชนเรยน

- ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการอธบายเกยวกบ ประโยชนของดนเหนยว - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปถง ดนเหนยวสามารถนามาใชปนเปนสง ตางๆ ได

5/1 หนวย ผก ผกนานาชนด เดกๆ จะสามารถพบเหนผกชนดตางๆ ทแมคา นามาวางขายในตลาดภายในชมชน ผกทนามาขายม หลายชนด เชน ผกบง ผกกาดขาว มะเขอเทศ ผกช คะนา - เงอนไขความร : การเรยนรดวยการสารวจรานขาย ผกในตลาดของชมชนเพอเรยนรผกนานาชนดและ การพดคยกบผอน - ความพอประมาณ : เราควรเลอกซอผกเทาท ตองการนามาใชรบประทาน - ความมเหตผล : เดกๆ ไปเรยนรผกทตลาดเพราะ ตลาดเปนแหลงรวมผกหลากหลาย - การสรางภมคมกน : การวางแผนเดนทางไปสารวจ ตลาดขายผก และการพดคยซกถามกบแมคา - เงอนไขคณธรรม : เดกๆ ไดฝกฝนการม สมมาคารวะ และพดจาสภาพเพอเปนพนฐานในการ อยรวมกบผอนในสงคม

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม

ความสามารถในการจาแนกผกแตละ ชนด - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถอธบายเกยวกบลกษณะ ของผก - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปได วาผกแตละชนดมชอเรยกตางกน

46

ตาราง 1 (ตอ)

สปดาห วน

หนวยการเรยนเรอง/แนวคด/ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

5/2 ผกสวนครว เดกๆ รจกผกสวนครวชนดตางๆ เชน สะระแหน ตนหอม ตะไคร แมงลก กะเพรา ทปลกไวในสวน เกษตรของโรงเรยน และเดกไดฝกฝนการปลกผก สวนครว - เงอนไขความร : เดกๆ รวธการปลกและดแลผก สวนครวใหเจรญเตบโต - ความพอประมาณ : การนาอปกรณทเหลอใช ภายในบานไดแก กะละมง ถงนาทรวมาปลกผก สวนครว - ความมเหตผล : การรดนาผกทกวนทาใหผกเจรญ เตบโต - การสรางภมคมกน : การระมดระวงตนเองในการใช อปกรณปลกผก และการดแลความสะอาดรางกาย - เงอนไขคณธรรม : เดกๆ ไดฝกฝนความรบผดชอบ ในการดแลรดนาผกทปลก และเปนการเตรยม พนฐานคณลกษณะของความขยนอดทนในการ ทางาน

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในการจาแนกผก สวนครว - ทกษะการสอความหมาย : เดก สามารถอธบายเกยวกบประโยชน ของผกสวนครว - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปวา การปลกผกสวนครวจะทาใหมผกไว รบประทาน

5/3 ผกในโครงการหลวง ผกในโครงการหลวงเปนผกทปลอดจากสารพษ และมประโยชนตอรางกาย ครและเดกไดซอผกจาก รานทจาหนายผกโครงการหลวงมาฝกการประกอบ อาหาร - เงอนไขความร : เดกๆ เรยนรวธการทาสลดโดยใช ผกปลอดสารพษจากโครงการหลวง - ความพอประมาณ : รบรถงความตองการของ ตนเองในการตกสลดผกเพอนามารบประทาน - ความมเหตผล : การรบประทานผกทปลอดสารพษ จะทาใหมสขภาพด - การสรางภมคมกน : เดกๆ รจกการนาผกมาลาง กอนการประกอบอาหารรบประทาน - เงอนไขคณธรรม : เดกๆ ฝกฝนความรบผดชอบ ในการรบประทานสลดผกไดหมดโดยไมเหลอทง

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในจาแนกผกกนใบ ผล และหว - ทกษะการสอความหมาย : เดก สามารถอธบายลกษณะของผก โครงการหลวง - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปไดวา ผกในโครงการหลวงปลอดภยจาก สารพษ

47

ตาราง 1 (ตอ)

สปดาห วน

หนวยการเรยนเรอง/แนวคด/ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

6/4 ปลกถวงอก เดกรจกวธการปลกถวงอกโดยการนาเมลด ของถวเขยวแชในนา 1 คน และนาไปปลกบนแผนใย สงเคราะหทวางเรยงเปนชนๆ - เงอนไขความร : เรยนรขนตอนการปลกถวงอกใส ในแผนใยสงเคราะห - ความพอประมาณ : เดกๆ กะประมาณในการนา เมลดถวเขยวไปวางใหกระจายทวแผนใยสงเคราะห - ความมเหตผล : การแชเมลดถวเขยวคางคนกอน นามาปลกจะทาใหเปลอกถวเขยวนมและงอกไดเรว - การสรางภมคมกน : เดกๆ รจกดแลสขภาพของ ตนเองโดยการลางมอทเปอนใหสะอาดเมอทา กจกรรมเสรจ - เงอนไขคณธรรม : ฝกฝนการชวยเหลอและแบงปน การใชอปกรณในขณะทากจกรรมรวมกน

ทกษะการจาแนกประเภท : เดกมความ สามารถในการเปรยบเทยบเมลดถว เขยวกอนและหลงการแชนา - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการบอกเลาขนตอน ปลกถวงอก - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปไดวา การปลกถวงอกตองนาเมลดถวเขยวแช ในนากอน

6/5 ผกแปรรป เดกๆ สามารถนาผกชนดตางๆ เชนผกกาดเขยว กะหลาปล ตนหอม มาถนอมอาหารดวยการดองใส เกลอเพอใหสามารถเกบไวรบประทานไดหลายวน - เงอนไขความร : เดกๆ รจกการนาผกชนดตางๆ มาถนอมอาหารดวยการนามาดองเคม - ความพอประมาณ : การนาผกหลายๆ ชนดทม จานวนมากมาดองกอนจะเนาเสย - ความมเหตผล : ในขณะทนาผกมาขยาจะทาใหนา ทมอยในผกออกมามผลทาใหผกนมและยบตวลง - การสรางภมคมกน : วางแผนในการดองผกอยาง เปนขนตอนเพอใหกจกรรมดาเนนตอไปตาม จดมงหมาย - เงอนไขคณธรรม : เดกๆ ฝกฝนความรบผดชอบ จากการทากจกรรมรวมกบเพอนๆ

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในจาแนกประเภทผก - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถบอกเลาขนตอนการนาผกมา ดอง - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปวา การใสเกลอในผกดองจะทาใหผกไม เนาเปอย

48

ตาราง 1 (ตอ)

สปดาห วน

หนวยการเรยนเรอง/แนวคด/ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

6/6 เกบผกกนเถอะ เดกๆ ไดเรยนรการเจรญงอกงามของถวงอกและ ตดตาม สงเกตตอเนองจากกจกรรมปลกถวงอกจง ทาใหรวาถวงอกโตพอทจะเกบมารบประทาน โดย เดกๆ ใชมอจบทลาตนของถวงอกดงขนมาเบาๆ - เงอนไขความร : การปลกถวงอกใชระยะเวลาในการ เจรญเตบโต 2–3 วน จงสามารถเกบมารบประทาน ได - ความพอประมาณ : การกะประมาณในการออกแรง เกบถวงอกไมใหซา - ความมเหตผล : จานวนวนและการรดนามผลทาให ถวเขยวเจรญเตบโตเปนถวงอก - การสรางภมคมกน : การวางแผนในการเกบถวงอก เปนกลม เพอปองกนการแยงกนและเบยดเสยด ขณะเกบถวงอก - เงอนไขคณธรรม : ฝกฝนความอดทนและมความ รบผดชอบในการเกบถวงอกใหเสรจและนาถวงอกท มมากไปแบงปนใหกบคณครทเคยสอนในชน อ.1

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในจาแนกลกษณะของ ถวงอก - ทกษะการสอความหมาย : เดก สามารถบอกเลาวธการเกบ ถวงอกไมใหซา - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปถง วธการเกบถวงอกจะใชมอดงทลาตน เบาๆ

7/1 หนวย ขยะ ทมาของขยะ เดกๆ รจกทมาของขยะ เกดจากการนาสงของชนดตางๆ ทเหลอจากการกนและใชแลวนามาทง - เงอนไขความร : ขยะทเดกๆ พบมาจากการทง สงของทเหลอจากการกนและไมใชแลว - ความพอประมาณ : การลดปรมาณขยะ ดวยการนาสงของทมมาใชอยางคมคา - ความมเหตผล : ขยะทนามาทงไมถกทจะทาให เกดเปนมลภาวะตอสงแวดลอม - การสรางภมคมกน : การทงขยะใหถกทจะชวย ปองกนการเกดอนตรายตอตนเองและผอน - เงอนไขคณธรรม : เดกๆ ฝกฝนความรบผดชอบ ในการอยรวมกบผอนในสงคม ดวยการทงขยะใหถก ทเพอเปนพนฐานของการมสตปญญา

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในการจาแนกชนดขยะท เกบมาได - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการบอกเลาเกยวกบทมา ของขยะ - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปไดวา ขยะมาจากสงของตางๆ ทไมใชแลว นาไปทง

49

ตาราง 1 (ตอ)

สปดาห วน

หนวยการเรยนเรอง/แนวคด/ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

7/2 ประเภทของขยะ ถงขยะทเดกๆ สามารถพบไดทวไปตามสถานทตางๆ เชน ถงขยะสเหลองสาหรบใสขยะแหง ถงขยะสเขยวใสขยะเปยก และถงขยะสแดงใสขยะมพษ เดกๆ ควรทงขยะแตละประเภทใหถกท เพอความสะอาดและปลอดภย - เงอนไขความร : เดกๆ เรยนรการปฏบตตนในการ นาขยะแตละชนดมาทงใหถกท - ความพอประมาณ : เดกๆ นาสงของมาใชใหคมคา กอนนามาทง - ความมเหตผล : การคดแยกขยะเปนการจดการขยะ ทถกวธและชวยลดปญหามลภาวะของสงแวดลอม - การสรางภมคมกน : การแยกขยะกอนนาไปทงให ถกทจะทาใหตนเองและผอนเกดความปลอดภย - เงอนไขคณธรรม : เดกๆ ฝกฝนการคดแยกขยะ อยางถกตองเพอเปนพนฐานของนสยความ รบผดชอบ

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในการจาแนกประเภท ของขยะ - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการอธบายเกยวกบประเภท ของขยะ

- ทกษะการลงความเหน : เดกสรปการ แยกขยะกอนทงจะทาใหสะดวกในการ กาจด

7/3 โทษของขยะ นาเนาเสยในคลองหลงโรงเรยน เกดจากการทงขยะตางๆ ลงในแหลงนาจงเปนสาเหตททาใหเกดนาเนาเสย และสงกลนเหมน - เงอนไขความร : เดกๆ สารวจพบสาเหตของการ เกดนาเนาเสยในลาคลอง - ความพอประมาณ : การนาสงของทใชแลวกลบมา ใชอยางคมคา เชน หนงยางทไดจากการรานคา รวมทงถงพลาสตก ถงกระดาษ เพอลดการเกดขยะ - ความมเหตผล : การทงขยะลงในลาคลองทาใหนา ในลาคลองเนาเสย และสงกลนเหมน - การสรางภมคมกน : วางแผนในการเดนทางไป สารวจคลอง ดวยการเดนเลยบคลองเพอความ ปลอดภย - เงอนไขคณธรรม : ฝกฝนความรบผดชอบดวย การนาขยะไปทงใหถกทเพอเปนพนฐานของการอย รวมกบผอนในสงคม

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในแยกประเภทของขยะ ทพบในคลอง - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการอธบายลกษณะของนา ทเนาเสยได - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปไดวา นาเนาเสยเกดมาจากการทงขยะลงใน นา

50

ตาราง 1 (ตอ)

สปดาห วน

หนวยการเรยนเรอง/แนวคด/ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

8/4 ขยะแปลงกาย เดกๆ รจกนากลองตางๆทเหลอใชเชน กลองนมกลองยาสฟน สบ มาประดษฐเปนของเลนตามความสนใจของตนเองไดเพอเปนการใชสงของอยางคมคาและเกดประโยชนอยางสงสด - เงอนไขความร: เดกเรยนรในการนากลองชนด ตางๆ มาประดษฐเปนของเลนตามความสนใจ - ความพอประมาณ : การนากลองทเหลอใชแลว มาประดษฐเปนของเลน - ความมเหตผล : การนากลองทเหลอใชมาประดษฐ เปนของเลนจะทาใหชวยชะลอการเกดปรมาณขยะ - การสรางภมคมกน : มความระมดระวงในการใช อปกรณประดษฐของเลน และดแลตนเองในการลาง มอทเปอนใหสะอาดเมอทากจกรรมเสรจ - เงอนไขคณธรรม : ฝกฝนความอดทนในการ ประดษฐของเลนใหสาเรจและมความรบผดชอบใน การทางาน

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในการจาแนกกลองแต ละชนด - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการอธบายเกยวกบ ประโยชนของกลองทใชแลว - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปไดวา กลองทใชแลวสามารถนามาประดษฐ เปนของเลนได

8/5 ผลตภณฑจากขยะ เดกๆ สามารถนาขวดแบรนดทเหลอใชแลวมาเปนอปกรณสาหรบใสเทยน เพอเพมคณคาใหกบสงของ และสามารถนาเทยนมาใชได - เงอนไขความร : เรยนรวธทาเทยนและการนา ขวดแบรนดทเหลอใชมาเปนสวนประกอบ - ความพอประมาณ : การนาขวดแบรนดทใชแลว มาใชอยางคมคา - ความมเหตผล : ความรอนทาใหขผงทแขง หลอมละลายเปนของเหลว - การสรางภมคมกน : การดแลระมดระวงตนเอง ใหปลอดภยจากการใชอปกรณในการทาเทยน - เงอนไขคณธรรม : การนาอปกรณตางๆ มาแบงปน ใชรวมกน และชวยกนในการเกบกวาดชนเรยนเมอ ทากจกรรมเสรจ

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในการจาแนกลกษณะ ของขผง - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการอธบายวธการทาเทยน อยางงายได - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปไดวา ความรอนทาใหขผงทแขงหลอมละลาย เปนของเหลว

51

ตาราง 1 (ตอ)

สปดาห วน

หนวยการเรยนเรอง/แนวคด/ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

8/6 ขยะสรางคา เดกๆรจกนาสงของตางๆ ทเหลอใชแลวภายในบานไดแกกระดาษลง หนงสอพมพ นตยสาร ขวดนาดม กระปองนาอดลม ฯลฯ นามาเกบรวบรวมไวเพอขายสรางรายได - เงอนไขความร : เรยนรการนาสงของทเหลอใช ภายในบานเชน กระดาษลง หนงสอพมพ นตยสาร ขวดนาดม กระปองนาอดลม นามาขายได - ความพอประมาณ : การเกบสงของทเหลอใช ภายในบานนามาใชประโยชนแทนการนาไปทง - ความมเหตผล : การนาสงของทเหลอใชภายในบาน เชน กระดาษลง หนงสอพมพ นตยสาร ขวดนาดม กระปองนาอดลม มาขายจะชวยลดปรมานการเกด ขยะ เพอเปนวตถดบสงเขาสการผลตทรวดเรวขน - การสรางภมคมกน : การดแลตนเองใหปลอดภย จากการแยกขยะ - เงอนไขคณธรรม: มความเพยร ในการเกบสงของท เหลอใชในชวตประจาวนไว เพอเปนพนฐานของการ ดาเนนชวตอยางมสต

- ทกษะการจาแนกประเภท : เดกม ความสามารถในการจาแนกประเภท ของขยะเชน ขวด กระดาษ - ทกษะการสอความหมาย : เดกมความ สามารถในการอธบายเกยวกบ ประโยชนของการนาขยะมาขาย - ทกษะการลงความเหน : เดกสรปวา การลดการสรางขยะโดยการนาสงของ กลบมาใชซาอก

7. จดทาแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยจดประสบการณในการเรยนรดวยเนอหาสาระและกจกรรมทเหมาะสมกบวยและความสนใจของเดกปฐมวย ดวยการเรยนรจากการลงมอปฏบตจรง การสารวจ ทดลอง สนทนาซกถาม อภปราย และการแสดงความคดเหน มขนตอนดงนคอ

7.1 ออกแบบแผนขนตอนการสอนตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มดงน 7.1.1 กาหนดสาระการเรยนร

7.1.2 กาหนดจดประสงคการเรยนร 7.1.3 ดาเนนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงประกอบดวย 3 ขนตอน ดงน ขนนา เปนการเตรยมเดกใหพรอมกอนเขาสกจกรรมโดยใชคาคลองจอง เพลง เกม การพดคยสนทนา เพอใหสอดคลองกบกจกรรมทเรยนร

52

ข นสอน เปนการด า เนนกจกรรมเพ อฝกฝนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร 3 ทกษะตามทวางแผนในสาระการเรยนร 4 หนวย โดยการจดกจกรรมใหเดกไดเรยนรจากการลงมอปฏบตทงในและนอกสถานท ดวยการสงเกต ทดลอง สารวจ ทศนศกษา การสนทนาซกถามและแสดงความคดเหนอภปรายในเรองทเดกสนใจ ภายใตการเรยนรทขบเคลอนดวยกรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงซงประกอบดวย 1. ความพอประมาณ หมายถง การจดกจกรรมเพอใหเดกรจกการปฏบตตนในการอยรวมกบผอน มมารยาทในการพด การแสดงออกตามความเหมาะสมของสถานการณ และสามารถนาสงของ อปกรณทมภายในบาน โรงเรยน รวมทงจากชมชนนากลบมาใชอยางคมคาและเกดประโยชนสงสดตอการเรยนรรวมกน 2. ความมเหตผล หมายถง การกระตนใหเดกฝกฝนทกษะการคด และนามาอธบายดวยความเปนเหตและผลในสงทคนพบจากการลงมอปฏบต และการแสวงหาความร เกดความตระหนกถงผลกระทบทอาจเกดขนจากการกระทาของตนเองและผอน มความรอบคอบในการตดสนใจ เลอกนามาปฏบตในสงทถกตองและเหมาะสม 3. การสรางภมคมกน หมายถง การเตรยมวางแผนในการจดกจกรรมทคานงถงความพรอมโดยไมประมาท และผลกระทบของการเปลยนแปลงจากความเสยงและการปฏบตตนทเกยวกบการปองกนดแลตนเองไมใหไดรบความเดอดรอน หรอเกดความเสยหายตอสวนรวม 4. เงอนไขความร หมายถง การฝกฝนตนเองของครในการแสวงหาความร เพอใหสามารถนามาถายทอดในการจดการเรยนรใหเกดขนกบเดก ตามความเหมาะสมของวย ดวยรปแบบการจดกจกรรมทหลากหลายไดแก การสารวจ ทดลอง การบนทก และพดคยแลกเปลยนความคดเหนกบผอน เพอพฒนาทกษะใหกบเดกไดตามวย 5. เ งอนไขคณธรรม หมายถง พฤตกรรมทแสดงออกถงการร จกชวยเหลอและแบงปนใหกบผอน มความซอสตยตอตนเอง โดยไมนาสงของทเปนของผอนมาเปนของตน รจกเลอกปฏบตในสงทดและไมทาใหผอนเดอดรอน มความอดทนและเพยรพยายามในการทางานใหสาเรจตามเปาหมายทตงไว ภายใตกรอบแนวคดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง นามาจดกจกรรมในขนการสอน จงเปนการหลอมรวมทง 3 หลกการ 2 เงอนไข รวมกบการดาเนนกจกรรมทใหเดกไดลงมอปฏบตจรงทงในและนอกสถานทผานการสารวจ ทดลอง การตงประเดนคาถามและนามาพดคยสนทนารวมกน เพอฝกฝนทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน

53

ขนสรป เปนการสนทนารวมกนระหวางเดกและครหลงจากททากจกรรมจบลง โดยใหเดกสรปเปนแนวคดในเรองทเรยนรดวยตนเองหรอสรปเปนกลมรวมกนทงชน และครไดอธบายขอมลเพมเตมเพอตอยอดประสบการณใหกบเดกไดเกดความตระหนกถงสาระการเรยนรภายใตกรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทง 3 หลกการ 2 เงอนไขทพฒนาทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน 7.2 หาคณภาพแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย วธการหาคณภาพแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย 1. นาแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทผวจยสรางขนเสนอตอผเชยวชาญ จานวน 3 ทาน เพอตรวจสอบความสอดคลองของแผนกบจดประสงค เนอหา กจกรรมการเรยนร สออปกรณ การวดและประเมนผล ดงน อาจารยนภสวรรณ ชนฤาด ผชวยผอานวยการฝายอนบาล

โรงเรยนอสสมชญศกษา บางรก อาจารยเปลว ปรสาร ผอานวยการ โรงเรยนบานทงศาลางาม จงหวดราชบร อาจารยพรรก อนทรามระ อาจารยประจาภาควชาการศกษาปฐมวย มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต ผวจยไดปรบปรงและแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ ดงน 1.1 ไดปรบปรงและแกไขแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงใหเกดความลมลกในเนอหา 1.2 ไดแกไขกจกรรมในแตละหนวยการเรยนควรใหเชอมโยงกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 1.3 ไดเพมเตมจดประสงคใหสอดคลองกบกจกรรม 1.4 ไดปรบกจกรรมใหมระยะเวลาทเหมาะสม 2. นาแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวยไปประมวลคาความสอดคลองระหวางคาถามแตละขอกบจดประสงคหรอเนอหา ทมคา (IOC) อยระหวาง .67–1.00 ซงเปนคา IOC ทมากกวาหรอเทากบ .50 ถอวาแผนการจดการเรยนรนนวดไดตรงจดประสงคซงเปนเกณฑทยอมรบ (สานกงานเลขาธการครสภา. 2552: 181) 3. นาแผนการการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวยทปรบปรงแลวไปทดลองใช (Try Out) กบเดกปฐมวยระดบชนอนบาล 2 ทไมใชกลมตวอยาง

54

4. แกไขและปรบปรงแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวยเพอนาไปใชกบกลมตวอยาง การสรางแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ขนตอนในการสรางแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ผวจยไดดาเนนการสรางแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ดงน 1. ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย 2. ศกษาแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยซงสรางโดยลาดวน ปนสนเทยะ (2545) จตเกษม ทองนาค (2548) และศศธร รณะบตร (2551)

3. กาหนดจดประสงคในการสรางแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย

4. สรางแบบทดสอบและคมอประกอบคาแนะนาและการใชแบบทดสอบทกษะ พนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ซงเปนแบบสถานการณใหปฏบต และขอคาถามทเปนภาษาโดยมจานวนสถานการณ 3 ดาน รวม 30 สถานการณ ใหปฏบตดงน

ดานท 1 แบบทดสอบทกษะการจาแนกประเภท จานวน 10 สถานการณ ดานท 2 แบบทดสอบทกษะการสอความหมาย จานวน 10 สถานการณ ดานท 3 แบบทดสอบทกษะการลงความเหน จานวน 10 สถานการณ

5. หาคณภาพแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย วธการหาคณภาพแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย 1. ตรวจสอบหาความเทยงตรงตามเนอหาของแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ดงน 1.1. นาแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยและคมอการใชแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยทผวจยสรางขน เสนอตอผเชยวชาญจานวน 3 ทาน ดงน ผศ.วฒนา ปญญฤทธ อาจารยสาขาการศกษาปฐมวย มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

อาจารย ดร. รตนา ดวงแกว อาจารยแขนงบรหารการศกษา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช อาจารยอไรวรรณ โชตชษณะ อาจารยโรงเรยนสาธตละอออทศ มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

55

ผเชยวชาญ 3 ทาน ตรวจสอบหาความเทยงตรงตามเนอหา (Content Validity) เพอพจารณาลงความเหนและใหคะแนนดงน ใหคะแนน +1 หมายถง เมอผเชยวชาญเหนดวย

ใหคะแนน 0 หมายถง เมอผเชยวชาญเหนวาควรปรบปรง ใหคะแนน -1 หมายถง เมอผเชยวชาญไมเหนดวย 1.2 นาแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยไปประมวลคาความสอดคลองระหวางคาถามแตละขอกบจดประสงคหรอเนอหาและไดคดเลอกแบบทดสอบไวทงหมด 25 ขอ ทมคา (IOC) อยระหวาง .67–1.00 ซงเปนคา IOC ทมากกวาหรอเทากบ .50 ถอวาแบบทดสอบนนวดไดตรงจดประสงคซงเปนเกณฑทยอมรบ (สานกงานเลขาธการครสภา. 2552: 181) 2. ปรบปรงแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยและคมอ การใชแบบทดสอบตามคาแนะนาของผเชยวชาญ 3 ทาน คอขอคาถามของแบบทดสอบในแตละดานควรอธบายใหชดเจนและครอบคลมเชอมโยงกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 3. นาแบบทดสอบและคมอการใชแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยทดลองใช (Try Out) กบเดกปฐมวยทไมใชกลมตวอยางจานวน 30 คน เพอหาคณภาพ ความเหมาะสมและความชดเจนของแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย พบวา เดกสวนใหญยงไมกลาตอบคาถามและแสดงออกในเรองของความคดเหนรวมทงปฏบตตามไดนอย 4. นาแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยทผานการทดลองใช มาตรวจใหคะแนนโดย กาหนดเกณฑในการใหคะแนนดงน 1 คะแนน หมายถง เดกตอบได หรอทาตามไดถกตอง 0 คะแนน หมายถง เดกตอบผดหรอไมตอบ หรอทาผดหรอไมทา แลวนามาวเคราะหรายขอกบคะแนนทงฉบบ คดเลอกแบบทดสอบทมความยากงาย(P) อยระหวาง .20 - .80 และคาอานาจจาแนก (r) ตงแต .20 ขนไป สาหรบใชในการทดลองจานวน 20 ขอ ดงน 1. ทกษะการจาแนกประเภทเลอกขอสอบไว 5 ขอ คาความยากงาย 0.43 - 0.60 คาอานาจจาแนก 0.29 - 0.50 2. ทกษะการสอความหมาย เลอกขอสอบไว 7 ขอ คาความยากงาย 0.43 - 0.67 คาอานาจจาแนก 0.19 - 0.57 3. ทกษะการลงความเหน เลอกขอสอบไว 8 ขอ คาความยากงาย 0.40 - 0.67 คาอานาจจาแนก 0.26 - 0.50

56

5. นาแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยทคดเลอกไวไปหาคาความเชอมนของแบบทดสอบ โดยใชสตรสมประสทธแอลฟา ของครอนบาค ซงไดคาความเชอมนของแบบทดสอบทงฉบบ เทากบ .66 6. แกไขและปรบปรงแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยเพอนาไปใชกบกลมตวอยางตอไป

แบบแผนการทดลองและวธดาเนนการทดลอง แบบแผนการทดลอง การวจยในครงนเปนการวจยกงทดลอง (Quasi Experimental Research) ซงผวจยไดดาเนนการทดลองโดยอาศยการทดลองกลมเดยว (One–Group Pretest - Posttest Design) เพอความเหมาะสมกบจดมงหมายของการวจย ดงแสดงในตาราง 2 (สานกงานเลขาธการครสภา. 2552: 44) ตาราง 2 แบบแผนการทดลองทมกลมเดยว มการทดสอบกอนและหลง

กลม

สอบกอน(Pretest)

ทดลอง

สอบหลง (Posttest)

ทดลอง T1 X

T2

ความหมายของสญลกษณ

T1 แทน การทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยกอนการทดลอง (Pretest)

X แทน การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย

T2 แทน การทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยหลงการทดลอง (Posttest)

วธดาเนนการทดลอง การทดลองครงน ดาเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 ทาการ

ทดลองเปนเวลา 8 สปดาห สปดาหละ 3 วน ในวนองคาร วนพธและวนพฤหสบด วนละ 30 นาท รวม 24 ครงระยะเวลาในการทากจกรรมอาจยดหยนตามความสนใจของเดก โดยมแผนการทดลองดงน

57

1. เลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Random Sampling) จากกลมประชากรทเปนเดกปฐมวย ชาย หญง อาย 5 - 6 ปซงกาลงศกษาอยในชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดยางสทธาราม แขวงบานชางหลอ เขตบางกอกนอย สงกดสานกการศกษากรงเทพมหานคร จานวน 1 หองเรยน 2. ขอความอนเคราะหจากผบรหารสถานศกษาในการดาเนนการทดลอง 3. ประเมนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย กอนการทดลอง (Pretest) โดยการใชแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยเปนเวลา 1 สปดาห กอนการทดลองการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 4. จดเตรยมสภาพแวดลอมและสถานทดาเนนการทดลองการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงตามแผนการจดการเรยนรทผวจยสรางขน 5. ดาเนนการทดลอง การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพอพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย เปนระยะเวลา 8 สปดาห สปดาหละ 3 วนวนองคาร วนพธและวนพฤหสบด วนละ 30 นาท ในชวงกจกรรมเสรมประสบการณ เวลา 9.30 – 10.00 น. 6. ประเมนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย หลงการทดลอง การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง(Posttest) โดยใชแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ซงเปนแบบทดสอบชดเดยวกบทใชประเมนกอนการทดลอง (Pretest) 7. นาขอมลทไดจากการทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยไปวเคราะห สรป และอภปรายผลการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ตาราง 3 การกาหนดระยะเวลาในศกษาและทดลอง

สปดาหท การดาเนนการศกษาและทดลอง จานวนวน/

สปดาห 1 ประเมนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรกอนทดลอง (Pretest)

วนละ1 ดาน 3 วน

2 – 9 ดาเนนการวจยในรปแบบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

3 วน

10 ประเมนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรหลงการทดลอง (Posttest) วนละ 1 ดาน

3 วน

58

การเกบรวบรวมขอมล การว จยครงน เกบขอมลดวยการสงเกตและใชแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย 2 ครง คอ

1. ทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย กอนการทดลอง(Pretest) กบกลมตวอยาง จานวน 27 คน

2. ทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย หลงการทดลอง(Posttest) เปนการทดสอบเมอเสรจสนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ดวยแบบทดสอบชดเดยวกนกบทใชในการทดสอบกอนการทดลองเพอเปรยบเทยบการพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย

การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล 1. หาคาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐาน

2. วเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนเฉลยกอนและหลงการจดการเรยนร

ตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพอศกษาการพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของ

เดกปฐมวยทงในภาพรวมและรายทกษะโดยใชคาแจกแจงแบบ t-test สาหรบDependent Samples 3. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

3.1 การหาความเทยงตรงของแบบทดสอบโดยใชดชนความสอดคลอง ระหวางจดประสงคกบพฤตกรรม มลกษณะเปนแบบประเมน Rating Scale มระดบคะแนน 3 ระดบใชวดคาความสอดคลองของเนอหา โดยคานวณจากสตร (บญเชด ภญโญอนนตพงษ. 2550: 1)

IOC = NRΣ

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองของขอคาถามกบนยามปฏบตการ R แทน ความเหนของผเชยวชาญ Σ R แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ N แทน จานวนผเชยวชาญ

59

3.2 หาคาความยากงาย (Difficulty) ของแบบทดสอบรายขอ โดยใชสดสวน (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2538: 210) โดยใชสตร

P = NR

เมอ P แทน คาความยากงายของแบบทดสอบรายขอ R แทน จานวนคนททาขอนนถก N แทน จานวนคนททาขอนนทงหมด 3.3 คาอานาจจาแนก โดยหาจากสหสมพนธแบบพอยท – ไบซเรยล ( Point-

Biserrial Correlation) การหาคาอานาจจาแนกในวธนมขอตกลงเบองตนวา ถาทาถกได 1 คะแนน

ทาผดได 0 โดยคานวณจากสตร (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 214-215) ดงน

rbisp .

= pqS

XX

t

fp •−

เมอ rbisp .

แทน คาอาอาจจาแนกของขอสอบ

pX แทน คาเฉลยของกลมททาขอสอบได fX แทน คาเฉลยของกลมททาขอสอบไมได tS แทน คะแนนความเบยงเบนมาตรฐานของขอสอบฉบบนน p แทน สดสวนของคนททาขอสอบได q แทน สดสวนของคนททาขอสอบไมได หรอ 1-p 3.4 การหาคาความเชอมนของแบบทดสอบโดยใชสตรสมประสทธแอลฟา (α - Coefficient) ของครอนบาค (Cronbach) (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 200)

⎪⎩

⎪⎨⎧

⎪⎭

⎪⎬⎫

−−

= ∑sst

i

nn

2

2

11

α

เมอ α แทน คาสมประสทธความเชอมน n แทน จานวนขอของเครองมอวด si

2 แทน คะแนนความแปรปรวนเปนรายขอ

st

2 แทน ความแปรปรวนของเครองมอทงฉบบ

60

3.5 การคานวณหาคาเฉลยของคะแนน (Mean) โดยใชสตร (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 73)

Χ = NXΣ

เมอ Χ แทน คาเฉลยของคะแนน Σ X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด N แทน จานวนนกเรยนทใชในกลมตวอยาง

3.6 หาคาความเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) โดยใชสตร (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 79)

S = )1(

)( 22

−Σ−Σ

NNXXN

เมอ S แทน คาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน N แทน จานวนนกเรยนทใชในกลมตวอยาง Σ X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด Σ X2 แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดยกกาลงสอง

3.7 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน เปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนกอนทดลองและหลงทดลอง โดยใชสตร

t-test สาหรบกลมตวอยางทไมเปนอสระตอกนโดยคานวณจากสตร (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 104)

t =

1)(2

−Σ−Σ

Σ

NDDN

D

เมอ t แทน คาสถต t - test D แทน คาความแตกตางของคะแนนแตละค N แทน จานวนคน ΣD แทน ผลรวมทงหมดของผลตางของคะแนนระหวางกอนและ

หลงการทดลอง ΣD2 แทน ผลรวมของกาลงสองของผลตางของคะแนนระหวาง

กอนและหลงการทดลอง

61

การแปลผลระดบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย ในการศกษาครงนผวจยไดศกษาการพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย 3 ทกษะไดแก ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน โดยกาหนดการแปลผลทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรโดยรวมและจาแนกทกษะรายดานดงน ภาพรวมของการพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร คะแนนเตม 20 คะแนนเกณฑแปลผลแบงเปน 5 ชวงดงน (สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา. 2554: 17) คะแนนระหวาง 16.01 – 20.00 หมายถง ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร อยในระดบดมาก คะแนนระหวาง 12.01 – 16.00 หมายถง ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร อยในระดบด คะแนนระหวาง 08.01 – 12.00 หมายถง ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร อยในระดบพอใช คะแนนระหวาง 04.01 – 08.00 หมายถง ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร อยในระดบควรปรบปรง คะแนนระหวาง 00.00 – 04.00 หมายถง ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร อยในระดบตองปรบปรง จาแนกรายทกษะของการพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร ม 3 ทกษะโดยแตละทกษะมคะแนนเตม 5 7 และ 8 คะแนน เกณฑการแปลผลแบงเปน 5 ชวงดงน ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรดานการจาแนกประเภท คะแนนเตม 5 คะแนน เกณฑการแปลผลแบงเปนชวงดงน

คะแนนระหวาง 4.01 – 5.00 หมายถง ทกษะการจาแนกประเภท อยในระดบดมาก คะแนนระหวาง 3.01 – 4.00 หมายถง ทกษะการจาแนกประเภท อยในระดบด คะแนนระหวาง 2.01 – 3.00 หมายถง ทกษะการจาแนกประเภท อยในระดบพอใช คะแนนระหวาง 1.01 – 2.00 หมายถง ทกษะการจาแนกประเภท อยในระดบควรปรบปรง คะแนนระหวาง 0.00 – 1.00 หมายถง ทกษะการจาแนกประเภท อยในระดบตองปรบปรง ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรดานการสอความหมาย คะแนนเตม 7 คะแนน เกณฑการแปลผลแบงเปนชวงดงน

62

คะแนนระหวาง 5.61 – 7.00 หมายถง ทกษะการสอความหมาย อยในระดบดมาก คะแนนระหวาง 4.21 – 5.60 หมายถง ทกษะการสอความหมาย อยในระดบด คะแนนระหวาง 2.81 – 4.20 หมายถง ทกษะการสอความหมาย อยในระดบพอใช คะแนนระหวาง 1.41 – 2.80 หมายถง ทกษะการสอความหมาย อยในระดบควรปรบปรง คะแนนระหวาง 0.00 – 1.40 หมายถง ทกษะการสอความหมาย อยในควรตองปรบปรง ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรดานการลงความเหน คะแนนเตม 8 คะแนน เกณฑการแปลผลแบงเปน ชวงดงน คะแนนระหวาง 6.41 – 8.00 หมายถง ทกษะการลงความเหน อยในระดบดมาก คะแนนระหวาง 4.81 – 6.40 หมายถง ทกษะการลงความเหน อยในระดบด คะแนนระหวาง 3.21 – 4.80 หมายถง ทกษะการลงความเหน อยในระดบพอใช คะแนนระหวาง 1.61 – 3.20 หมายถง ทกษะการลงความเหน อยในระดบควรปรบปรง คะแนนระหวาง 0.00 – 1.60 หมายถง ทกษะการลงความเหน อยในระดบตองปรบปรง

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล

เพอใหการวเคราะหขอมลและการแปลความหมายจากการวเคราะหขอมลทไดจากการ

ทดลองเปนทเขาใจตรงกน ผวจยกาหนดสญลกษณทใชในการวเคราะหขอมลดงน

K แทน คะแนนเตม

Χ แทน คะแนนเฉลย

S แทน ความเบยงเบนมาตรฐาน

D แทน คะแนนเฉลยของผลตางของคะแนนกอนและหลงการทดลอง

DiffS แทน ความเบยงเบนมาตรฐานของผลตางคะแนนกอนและหลงการ

ทดลอง

t แทน คาสถตทใชในการพจารณาในการแจกแจงแบบท

p แทน ความนาจะเปนของคาสถต

** แทน มนยสาคญทางสถตทระดบ .01

การวเคราะหขอมล การวจยครงน ผวจยดาเนนการวเคราะหขอมลทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทเปนผลมาจากการไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เปน 3ตอน ดงน ตอนท 1 ระดบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยโดยรวมและจาแนกรายทกษะ ตอนท 2 การเปรยบเทยบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยรวมและจาแนกรายทกษะ ตอนท 3 การเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยรายบคคลและจาแนกรายทกษะ

64

ผลการวเคราะหขอมล

ตอนท 1 ระดบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยโดยรวมและจาแนกรายทกษะ ตาราง 4 คะแนนเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐานของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของ เดกปฐมวยโดยรวมและจาแนกรายทกษะกอนและหลงการจดการเรยนรตามแนวปรชญา ของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐาน ทางวทยาศาสตร

K

กอนการทดลอง หลงการทดลอง

X S ระดบ X S ระดบ

1. ทกษะการจาแนกประเภท 5 1.74 1.26 ควรปรบปรง 4.04 1.16 ดมาก2. ทกษะการสอความหมาย 7 3.70 1.27 พอใช 6.19 0.83 ดมาก3. ทกษะการลงความเหน 8 4.22 1.34 พอใช 6.22 0.75 ด ทกษะโดยรวม 3 ทกษะ 20 9.67 2.66 พอใช 16.44 2.03 ดมาก

จากตาราง 4 แสดงวา กอนการทดลองเดกปฐมวยทไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มระดบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรโดยรวม มคาเฉลย 9.67 อยในระดบพอใช และเมอพจารณาทกษะรายดานพบวา เดกปฐมวยมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรดานทกษะการจาแนกประเภทอยในระดบควรปรบปรง สวนทกษะดานการสอความหมายและทกษะการลงความเหนอยในระดบพอใช หลงการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงพบวา เดกปฐมวยมระดบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรโดยรวม มคาเฉลย 16.44 อยในระดบดมาก และเมอพจารณาทกษะรายดานพบวา เดกปฐมวยมทกษะการจาแนกประเภทและทกษะการสอความความหมายอยในระดบดมาก สวนทกษะการลงความเหนอยในระดบด

65

ตอนท 2 การเปรยบเทยบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยรวมและจาแนกรายทกษะ ตาราง 5 ผลการเปรยบเทยบคะแนนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยโดยรวมและ จาแนกรายทกษะ กอนและหลงการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร X S D DiffS

t p

1.ทกษะการจาแนกประเภท

กอนทดลอง

หลงทดลอง

1.74 4.04

1.26

1.16 2.30

1.64

7.29 <0.001

2. ทกษะการสอความหมาย

กอนทดลอง

หลงทดลอง

3.70

6.19

1.27

0.83 2.49

1.34

9.62 <0.001

3. ทกษะการลงความเหน กอนทดลอง

หลงทดลอง

4.22

6.22

1.34

0.75 2.00

1.21

8.60 <0.001

ทกษะโดยรวม

กอนทดลอง

หลงทดลอง

9.67

16.44

2.66

2.03 6.78

2.62

13.44 <0.001

จากตาราง 5 แสดงวา หลงการทดลองการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเดกปฐมวยมระดบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรทสงขนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และเมอพจารณารายดาน พบวาเดกปฐมวยมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรแตละดาน ไดแก ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหนสงขนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 แสดงวาการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง สามารถพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยได

66

ตอนท 3 การเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยรวมและ

จาแนกรายทกษะ

ตาราง 6 รอยละของการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยหลงการ

ไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยรวมและจาแนกรายทกษะ

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

กอนทดลอง หลงทดลอง การเปลยนแปลง

รอยละของการเปลยนแปลง

K X X X 1. ทกษะการจาแนกประเภท 5 1.74 4.04 2.30 132.182. ทกษะการสอความหมาย 7 3.70 6.19 2.49 67.303. ทกษะการลงความเหน 8 4.22 6.22 2.00 47.40

ทกษะโดยรวม 20 9.67 16.44 6.77 70.01

จากตาราง 6 แสดงวา หลงการทดลองการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงของเดกปฐมวย พบวา มการเปลยนแปลงโดยภาพรวมเพมขนรอยละ 70.01 ของทกษะ

พนฐานทางวทยาศาสตรเดม และเมอพจารณารายดาน พบวาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรดาน

การจาแนกประเภทมการเปลยนแปลงเพมขนเปนอนดบแรก รองลงมาเปนทกษะการสอ

ความหมาย และทกษะการลงความเหนตามลาดบ แสดงวา การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง สามารถเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยไดสงขน

67

ตาราง 7 ตวอยางการเปลยนแปลงของคะแนนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย กอนและหลงไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงจาแนกเปน รายบคคลนามาเรยงลาดบ แบงเปน 5 ชวง โดยเลอกเดกปฐมวยทมคะแนนตาสด 1 คน ตรง กบลาดบท 13 และคะแนนสงสด 1 คน ตรงกบเดกลาดบท 24 จากนน เลอกเดกปฐมวย ลาดบท 1 ของชวงท 2 3 และ 4 มาเปนตวอยางของคะแนนทมการเปลยนแปลง ชวงท 2 ตรงกบลาดบท 11 ชวงท 3 ตรงกบลาดบท 14 ชวงท 4 ตรงกบลาดบท 17

ลาดบท ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

คะแนนกอนทดลอง

คะแนนหลง

ทดลอง

การเปลยนแปลง คะแนน

รอยละ

13 ทกษะการจาแนกประเภท 3 5 2 66.67 ทกษะการสอความหมาย 5 6 1 20.00 ทกษะการลงความเหน 7 7 0 00.00

รวม 15 18 3 20.0011 ทกษะการจาแนกประเภท 2 5 3 150.00 ทกษะการสอความหมาย 6 6 0 00.00 ทกษะการลงความเหน 5 7 2 40.00

รวม 13 18 5 38.4625 ทกษะการจาแนกประเภท 3 3 0 00.00 ทกษะการสอความหมาย 3 7 4 133.33 ทกษะการลงความเหน 3 6 3 100.00 รวม 9 16 7 77.7817 ทกษะการจาแนกประเภท 1 3 2 200.00 ทกษะการสอความหมาย 3 5 2 66.67 ทกษะการลงความเหน 2 4 2 100.00 รวม 6 12 6 100.0024 ทกษะการจาแนกประเภท 0 4 4 หาคาไมได ทกษะการสอความหมาย 1 6 5 500.00 ทกษะการลงความเหน 3 5 2 66.67 รวม 4 15 11 275.00

68

จากตาราง 7 แสดงวา หลงการทดลองการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เดกปฐมวยมการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร โดยแสดงรอยละของการเปลยนแปลงทแตกตางกน ดงน เดกคนท 13 มการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรโดยรวมเปนรอยละ 20.00 ของความสามารถพนฐานเดม เมอพจารณาทกษะรายดานพบวามการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร ในทกษะการจาแนกประเภทสงเปนอนดบแรก รองลงมาไดแก ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน ตามลาดบ เดกคนท 11 มการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรโดยรวมเปนรอยละ 38.46 ของความสามารถพนฐานเดม เมอพจารณาเปนรายทกษะพบวามการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร ในทกษะการจาแนกประเภทสงเปนอนดบแรก รองลงมาไดแกทกษะการลงความเหน และทกษะการสอความหมายตามลาดบ เดกคนท 25 มการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรโดยรวมเปนรอยละ 77.78 ของความสามารถพนฐานเดม เมอพจารณาทกษะรายดานพบวามการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร ในทกษะการสอความหมาย สงเปนอนดบแรก รองลงมาไดแกทกษะการลงความเหน และทกษะการจาแนกประเภทตามลาดบ เดกคนท 17 มการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรโดยรวมเปนรอยละ 100.00 ของความสามารถพนฐานเดม เมอพจารณาทกษะรายดานพบวามการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร ในทกษะการจาแนกประเภทสงเปนอนดบแรก รองลงมาไดแกทกษะการลงความเหน และทกษะการสอความหมายตามลาดบ เดกคนท 24 มการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรโดยรวมเปนรอยละ275.00 ของความสามารถพนฐานเดม เมอพจารณาทกษะรายดานพบวามการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร ในทกษะการสอความหมายสงเปนอนดบแรก รองลงมาไดแกทกษะการลงความเหน และทกษะการจาแนกประเภทตามลาดบ

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยในครงนเปนการวจยกงทดลอง (Quasi Experimental Research) เพอมงศกษาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทเปนผลจากมาการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ซงมลาดบขนตอนของการดาเนนงานและผลการวจยโดยสรปดงน

ความมงหมายของการวจย

1. เพอศกษาระดบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยรวมและจาแนกรายทกษะ กอนและหลงการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 2. เพอเปรยบเทยบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยรวมและจาแนกรายทกษะ กอนและหลงการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 3. เพอศกษาการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย จาแนกรายทกษะ สมมตฐานในการวจย

เดกปฐมวยทไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรหลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง

วธการดาเนนการวจย 1. การกาหนดกลมตวอยาง

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนเดกปฐมวย ชาย–หญง อายระหวาง 5–6 ปทศกษาอย ในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดยาง สทธาราม แขวงบานชางหลอ เขตบางกอกนอย สงกดสานกการศกษากรงเทพมหานคร เลอกกลมตวอยางโดยการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จานวน 1 หองเรยน ในระหวางการทดลองผปกครองพาเดกปฐมวยในกลมทดลองลากลบภมลาเนา 3 คน กลมตวอยางเดกปฐมวยในการทดลองครงน จงมเพยง 27 คน 2. เครองมอทใชในการวจย 2.1 แผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทมตอทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย 2.2 แบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย

70

3. ขนตอนในการทาวจย 3.1 ขอความอนเคราะหจากผบรหารสถานศกษาในการดาเนนการทดลอง 3.2 ประเมนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย กอนการทดลอง (Pretest) โดยการใชแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยเปนเวลา 1 สปดาห กอนการทดลองการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 3.3 จดเตรยมสภาพแวดลอมและสถานทดาเนนการทดลองการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงตามแผนการจดการเรยนรทผวจยสรางขน 3.4 ดาเนนการทดลอง การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพอพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย เปนระยะเวลา 8 สปดาหๆ ละ3 วน วนองคาร วนพธ และวนพฤหสบด วนละ 30 นาท ในชวงกจกรรมเสรมประสบการณ เวลา 9.30 – 10.00 น. 3.5 ประเมนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย หลงการทดลอง การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง (Posttest) โดยใชแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ซงเปนแบบทดสอบชดเดยวกบทใชประเมนกอนการทดลอง (Pretest) 3.6 นาขอมลทไดจากการทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยไปวเคราะหขอมล สรปผล และอภปรายผลการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 4. การวเคราะหขอมล ผวจยดาเนนการวเคราะหขอมลตามลาดบดงน 4.1 คาสถตพนฐานแสดงคะแนนเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐาน 4.2 เปรยบเทยบการพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยกอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยใช t-test สาหรบDependent Samples สรปผลการวจย จากการศกษาและการวเคราะหขอมลสรปได ดงน 1. ระดบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย กอนไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยรวมอยในระดบพอใช มคะแนนเฉลย X = 9.67 และจาแนกรายทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย ทกษะการลงความเหนอยในระดบพอใช มคะแนนเฉลย X = 4.22 ทกษะการสอความหมายอยในระดบพอใชมคะแนนเฉลย X = 3.70 และทกษะการจาแนกประเภทอยในระดบควรปรบปรง มคะแนนเฉลย X = 1.74 ตามลาดบ

71

หลงไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยรวมอยในระดบดมาก มคะแนนเฉลย X = 16.44 และจาแนกรายทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย ทกษะการสอความหมายอยในระดบดมาก มคะแนนเฉลย X = 6.19 ทกษะการจาแนกประเภทอยในระดบดมาก มคะแนนเฉลย X = 4.04 สวนทกษะการลงความเหนอยในระดบด มคะแนนเฉลย X = 6.22 ตามลาดบ 2. เปรยบเทยบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย หลงไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสงกวากอนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยรวมกอนการทดลองมคะแนนเฉลย X = 9.67 หลงการทดลอง มคะแนนเฉล X = 16.44 ซงมผลตางคะแนนเฉลยเทากบ X = 6.77 และจาแนกรายทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย ทกษะการจาแนกประเภทกอนการทดลองอยในระดบควรปรบปรง มคะแนนเฉลย X = 1.74 หลงการทดลองเดกปฐมวยมทกษะการจาแนกประเภทอยในระดบดมาก มคะแนนเฉลย X = 4.04 ซงมผลตางคะแนนเฉลยเทากบ X = 2.3 ทกษะการสอความหมายกอนการทดลองอยในระดบควรปรบปรงมคะแนนเฉลย X = 3.70 หลงการทดลองเดกปฐมวยมทกษะการสอความหมายอยในระดบดมากมคะแนนเฉลย X = 6.19 ซงมผลตางคะแนนเฉลยเทากบ X = 2.49 ทกษะการลงความเหนกอนการทดลองอยในระดบพอใชมคะแนนเฉลย X = 4.22 หลงการทดลองเดกปฐมวยมทกษะการลงความเหนอยในระดบด มคะแนนเฉลย X = 6. 22 ซงมผลตางคะแนนเฉลยเทากบ X = 2.00 3. ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยหลงการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง พบวาเดกปฐมวยมคะแนนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรรายทกษะสงขนกวากอนการทดลอง มการเปลยนแปลงโดยภาพรวมเพมขนรอยละ 70.01 ของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรเดม ทกษะการจาแนกประเภทมการเปลยนแปลงเพมขนเปนอนดบแรก รอยละ 132.18 รองลงมาเปนทกษะการสอความหมายรอยละ 67.30 และทกษะการลงความเหนรอยละ 47.40 ตามลาดบ การอภปรายผล การวจยในครงนเปนการศกษาผลของการจดกจกรรมการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทมตอทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย ซงจากการวจยปรากฏผลดงน 1. การศกษาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยกอนการทดลองมคะแนนเฉลยโดยรวมอยในระดบพอใช X = 9.67 และหลงการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มคะแนนเฉลยโดยรวมอยในระดบดมาก X = 16.44 ซงมการเปลยนแปลงทสงขน X = 6.77 ทงนอาจเปนเพราะวาการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ภายใตกรอบแนวคด 3 หลกการ 2 เงอนไข ประกอบดวยความพอประมาณ ความมเหตผล การ

72

สรางภมคมกน และเงอนไขความร เงอนไขคณธรรม นามาสงเสรมใหเดกปฐมวยไดเรยนรจากการลงมอปฏบตกจกรรมดวยตนเอง และการจดเตรยมอปกรณทหลากหลาย การเรยนรทงในและนอกสถานท ดวยการสงเกต สารวจ บนทกการเรยนร สนทนาซกถาม และการแสดงความคดเหนอภปรายในเรองตางๆ ทสนใจ กจกรรมการเรยนรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในเรองอาหารบารงกาย เดกๆ ไดวางแผนในการเตรยมอาหารมาจากบานของตนเองเพอนามารวมกจกรรมในชนเรยน เดกๆ แตละคนไดนาอาหารของตนเองมาแบงปนรบประทานรวมกน โดยใหเหตผลในการนาอาหารนนมา เชน นองเพชรบอกวา “เอาไขดาวมา เพราะวามโปรตนกบเรา มนอรอยและกหอม” สวนนองแหวนบอกวา “เอาขาวมนไก เพราะทาใหเราแขงแรง เราตองกนขาวถาไมกนกปวดทอง ปนของเลนกจะลม แตงกวามนจด” นองกรบอกวา “เอาปลาทมา เพราะกนเขาไปแลวจะไดเดนเรวๆ วงกได” และนองนค บอกวา “เอามะมวงสกมา เพราะวาเวลาทกนจะหวานมากๆ แลวไมทองเสย” จากเนอหาการพดคยของเดกปฐมวยสะทอนใหเหนถงการเกดทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร เชน นองเพชรมความสามารถในการสอความหมาย “เอาไขดาวมา” และลงความเหนวา “เพราะวามโปรตนกบเรา มนอรอยและกหอม” ซงเดกไดนาความรมาใชในการวางแผนนาอาหารมาดวยตนเอง ในการวางแผนตอนแรก นองแหวน คดจะนาผดซอวทตนเองชอบมารบประทานรวมกนกบเพอน แตในตอนเชาคณแมของนองแหวนชวยเตรยมอาหารไมทน จงโทรศพทมาพดคยกบคณครเพอใหนองแหวนเปลยนอาหารเปนอยางอน เพราะคณแมตองรบไปทางานแตเชา และคณครไดใหคณแมของนองแหวนตดสนใจเตรยมอาหารทตนเองสะดวกนามารวมกจกรรมไดเลย และอาหารทเดกไดเตรยมมานนเปนอาหารทมประโยชนสาหรบรางกาย เพอเปนการเสรมสรางคณลกษณะในการรบประทานและไดเรยนรหลกของการมเหตผลจากการรบประทานผกจะทาใหมสขภาพด ซงเปนการหลอหลอมใหเดกเหนคณคาของสงทอยรอบตว สอดคลองกบบรเนอร (Bruner. 1967) ทกลาววาลาดบขนตอนของการเรยนรทสอดคลองกบผเรยน และลกษณะของกจกรรมการเรยนการสอนทเหมาะสมกบความสามารถของผเรยนจะชวยใหมความรคงทนและถายโยงความรได จากนนเดกๆ ไดนาอาหารของตนเองมาจดกลมออกเปน อาหารคาว อาหารหวาน และผลไม รวมถงการสอความหมายถงอาหารทตนเองนามา และสรปความคดเหน เกยวกบอาหารทมประโยชนทควรนามารบประทานใหครบทง 5 หม จะทาใหมสขภาพทด สอดคลองกบ ชยดา พยงวงษ (2551: 27) ทกลาววา ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร เปนความสามารถในการคนหาความรและแกไขปญหา ซงเกดจากการปฏบตและฝกฝนกระบวนการคดอยางมระบบ จนเกดความคลองแคลวและชานาญ ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนทกษะพนฐานทสาคญในการแสวงหาความรขนสงตอไป 2. เดกปฐมวยทไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรโดยภาพรวมและรายดานพบวาเดกปฐมวยหลงไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสงขนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ซงสามารถอภปรายการเปลยนแปลงทเพมขนไดทงนอาจเนองมาจาก การ

73

จดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ภายใตกรอบแนวคด 3 หลกการ 2 เงอนไข ประกอบดวยความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางภมคมกน และเงอนไขความร เงอนไขคณธรรม ทสงเสรมใหเดกปฐมวยไดเรยนรจากการลงมอปฏบตกจกรรมดวยตนเอง มวธการเรยนรทหลากหลาย เชน การสารวจ สงเกต ทดลอง การเรยนรกบบคคลอนๆ ทอยในชมชน การฝกฝนการบนทกเรยนรทเหมาะสมกบเดกดวยการทาซา และการแสวงหาความร เพอใหเดกไดรบประสบการณตรงดวยตนเอง กจกรรมการเรยนรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ในหนวยการเรยน “ขยะ” จากการทากจกรรมในเรองโทษของขยะ เดกไดไปสารวจแหลงนา คคลอง ภายในชมชนพรอมดวยการบนทกในสงทพบเหน เดกไดสะทอนถงการเกดทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร การสอความหมาย เกยวกบลาคลองทมนาเนาเสย พรอมกบการสงเกต เปรยบเทยบ ขยะชนดตางๆ ทลอยในนา ทาใหเดกแตละคนเกดความตระหนกถงปญหาทพบ จากการรบรดวยความเขาใจตอสงทไดสมผสและมองเหน รจกคานงถงสงตางๆ ในการนามาใชใหเกดประโยชนอยางสงสด เชน กลองนมทดมหมดแลวแทนทจะทงกลายเปนขยะ เดกๆ ไดลงความเหนนามาประดษฐเปนของเลนในแบบทตนเองสนใจเชนตกตา และรถไฟ นองณฐ สนใจทจะพบกระดาษทาเปนขาตกตา แตยงพบไมสาเรจจงไดไปขอความชวยเหลอจากเพอนใหชวยสอนวธพบกระดาษให ซงเปนการแสดงความสามารถในการสอความหมาย นองณฐไดใชความพยายามในการพบกระดาษตามทเพอนสอนไดสาเรจ ซงสรางความภาคภมใจใหกบตนเองดวยการมสหนาทาทางทยมแยม พรอมกบไดนาตกตาไปอวดเพอนๆ นองรตนไดสะทอนความสามารถในการสอความหมาย ถงการทากจกรรมนวา รสกภมใจทไดทาตกตาเอง จะไดไมตองไปซอของเลนอก สอดคลองกบ พมพนธ เดชะคปต (2548: 9) กลาววา ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร เปนความชานาญหรอความสามารถในการใชการคด เพอแสวงหาความร การคดมทงการคดพนฐาน เชน ทกษะในการสอความหมาย ไดแก การอาน พด เขยน และการรบรดวยการจา นอกจากนยงมทกษะการสงเกต การจาแนก เรยงลาดบ เปรยบเทยบ และการลงขอสรป จากการทไดนากลองนมมาประดษฐเปนของเลน ซงเปนการสรางภมคมกนรจกระมดระวงตนเองและการใชความรความสามารถมาประดษฐของเลนไดดวยตนเอง นอกจากนนเดกๆ ยงนากลองนมมาจาแนกตามขนาด รปรางทสงเตยไมเทากน สอดคลองกบ สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2551: 4-5) กลาววา การทเดกไดมโอกาสใชจนตนาการ และความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรในการออกแบบ การสรางสรรคสงประดษฐ และการคดแกปญหาเปนการเรยนรวทยาศาสตรทเหมาะกบเดกปฐมวย การเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทเปดโอกาสเดกไดลงมอปฏบตดวยตนเองไดคนหาคาตอบ และรวมกนแสดงความคดเหนในการทากจกรรม ทาใหเดกไดรบประสบการณตรง ซงสอดคลองกบทฤษฎการเรยนรของเพยเจท(Piaget)(สรมา ภญโญอนนตพงษ. 2545: 36 – 39) ทกลาววา เดกสามารถเรยนรไดจากการเลน ทดลอง สารวจ มโอกาสในการตดสนใจ ในการแกปญหาตางๆ และการเรยนรทสอดคลองกบความสนใจหรอความตองการ มบรรยากาศในการเรยนทอบอนและเปนกนเอง มความหลากหลายของกจกรรมและการไดลองผด

74

ลองถกจากการลงมอปฏบตจรงจะเปนการเรยนรทเกดจากการคนพบรวมทงการสงเกตจากบคคลอน ทาใหเดกเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของตนเอง เหนความสาคญของสงตางๆ ทอยรอบตว และรปแบบของการจดกจกรรมทมความตอเนองจานวน 24 ครง การปฏบตซา เพอฝกฝนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย 3 ทกษะ ประกอบดวย ทกษะการจาแนกประเภท การสอความหมาย และการลงความเหน 2.1 ทกษะการจาแนกประเภท เดกปฐมวยมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรดานทกษะการจาแนกประเภทกอนการทดลองอยในระดบควรปรบปรง มคะแนนเฉลย X = 1.74 หลงการทดลองเดกปฐมวยมทกษะการจาแนกประเภทอยในระดบดมาก มคะแนนเฉลย X = 4.04 แสดงใหเหนวาการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ในกจกรรมการทาขนมบวลอยเดกๆ เรยนรความพอประมาณในการปนบวลอย ททามาจากพชสมนไพรใหมขนาดพอเหมาะสาหรบนามารบประทาน ในขณะทนองคอตนกาลงปนบวลอยใหเปนกอนขนาดเลก นองคอตนเหนเพอนทอยในกลมปนบวลอยเปนกอนขนาดใหญกวาของตนเอง จงไดแนะนาใหเพอนปนขนาดเลกลงพรอมกบใหเหตผลวา “เดยวมนกนไมได กอนมนใหญไป” สะทอนใหเหนวานองคอตนมทกษะในการจาแนกดวยการสงเกต เปรยบเทยบความแตกตางของขนาดบวลอยทปนไดสอดคลองกบ พมพนธ เดชะคปต (2548: 10) กลาวา ความสามารถในการจาแนกสงทมอยโดยมเกณฑในการจดแบง อาจใชเกณฑความเหมอน ความแตกตาง หรอความสมพนธอยางใดอยางหนงหรอใชเกณฑทกาหนดขนเอง จากนนจงไดนาบวลอยทปนเสรจไปใสในหมอทตงไฟพรอมกบใชความระมดระวงเพอไมใหเกดอนตรายจากอปกรณการทาขนม เดกไดสงเกตเหนบวลอยทตมสกมสทเขมขนและเนอแปงนมๆ สามารถนามารบประทานได เดกๆ ตกบวลอยมารบประทานดวยตนเองเทาทตองการโดยไมเหลอทงและตกเพมไดอก จากนนจงบนทกขนตอนการทาขนมบวลอยของตนเอง เพอเปนการทบทวนสงทไดเรยนร สอดคลองกบ นภเนตร ธรรมบวร (2544: 94-95) กลาววา การสงเสรมใหเดกบนทกสงทเดกเรยนรจากการลงมอปฏบตกจกรรม ดวยรปแบบการเขยน การวาดภาพ หรอการจดทาตาราง จะทาใหเดกเกดการเรยนรและเขาใจในสงตางๆ รอบตวโดยครจะตองเปนผคอยจดเตรยมอปกรณและการจดเตรยมสภาพแวดลอมเพอใหเดกไดลงมอปฏบตจรง กจกรรมทผวจยนาเดกไปเกบถวงอกทเพาะไวในถง รองดวยแผนใยสงเคราะหวางเปนชนๆ โดยใชระบบนาหมนเวยนนามารด เมอถวเขยวเรมงอกจะทาใหเดกสามารถสงเกตเหนรากของถวงอกไดอยางชดเจน เดกๆ ไดเรยนรความพอประมาณในการเกบถวงอกไมใหเสยหายและไดมการสนทนาพดคยกน ซงนองแทนไดสงเกตตนถวงอกของตนเองทเกบมา แลวนามาเปรยบเทยบกบตนถวงอกของเพอนทเกบอยขางๆ วา “รากตนถวงอกของเรายาวมากเลย” ทาใหเพอนๆ ทสงเกตเหนเกดความสนใจนามาเปรยบเทยบ นองอนบอกกบเพอนวา “นไงถวงอกของเรายาวเหมอนกน” นองเบนทบอกวา ”ถวงอกของเราสนกวา แตมนมปลายแหลม” (ถวงอกทสนแตมรากยาว) พบวาการจดกจกรรมทเปดโอกาสใหเดกไดคดอยางอสระ มการพดคยเกยวกบเรองทตนเองสนใจ จะทาใหเดกสนกกบการเรยนรและคนหาคาตอบดวยตนเอง และเกดการ

75

เปลยนแปลง ทงทางดานความร ความคด ความเขาใจ ในขณะทนองเจเจสงเกตถวงอกของตนเองทเกบมาได จงถามผวจยวา “คณครครบทาไมใบถวงอกมนมสเหลองไมเหมอนกบถวงอกทอยขางนอก” (ถวงอกทนองเจเจเคยเหนมใบสเขยว) สะทอนใหเหนวา นองแทน นองเบนทและนองเจเจ มความสามารถในทกษะการจาแนกทเกดการ สงเกต เปรยบเทยบสอดคลองกบ สรวงพร กศลสง (2553: 145) กลาววา การสงเสรมใหเดกปฐมวยมทกษะดานการจาแนกประเภทเปนการฝกดานระเบยบวนย และลกษณะนสยในการดาเนนชวตประจาวน ซงสงผลตอการเรยนรของเดก ในการจดแบงสงของตางๆ ใหเปนหมวดหม และสามารถนามาใชในชวตประจาวน รปแบบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทผวจยไดนามาออกแบบการเรยนทมความสอดคลองกบทกษะการจาแนกประเภท ไดแก ลกษณะความเหมอน ความแตกตาง รวมทงรปราง ส และขนาด โดยกจกรรมทจดขนทาใหเดกไดรบประสบการณตรงในการเรยนร สามารถเชอมโยงกบประสบการณเดม และเกดเปนความรความเขาใจในการสานตอเพอนามาใชในการจาแนกสงตางๆ ในชวตประจาวนได 2.2 ทกษะการสอความหมาย เดกปฐมวยมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรดานทกษะการสอความหมายโดยกอนการทดลองอยในระดบควรปรบปรง มคะแนนเฉลย X = 3.70 หลงการทดลองเดกปฐมวยมทกษะการสอความหมายอยในระดบดมาก มคะแนนเฉลย X = 6.19 พบวา การเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ดงตวอยาง ทผวจยใหเดกแบงกลมในการทางานรวมกนอยางอสระเดกแตละกลมไดชวยกนเลอกผกทตนเองสนใจ ไปลางในกะละมงทใสนา 2 ใบ แทนการนาไปเปดลางจากกอกเพอเปนการเรยนรความพอประมาณในการใชทรพยากรนาอยางมเหตมผล จากนนเดกๆ ไดนาผกทตนเองลางมาเดดใหมขนาดพอเหมาะสาหรบรบประทาน สวนกลมทเลอกแครอทกไดนาแครอทมาขด ซงผวจยไดสาธตการใชอปกรณกอนนามาขดแครอทเพอเปนการสรางภมคมกนดานความปลอดภยจากการใชอปกรณ ซงเปนการทาทายความสามารถของเดกสอดคลองกบ บเวอร (Brewer. 1995: 17-18) ทกลาววา การจดการเรยนการสอนควรเปดโอกาสใหเดกไดมทางเลอกและบรรลจดมงหมายทตนตงไว ตลอดจนการไดรบการยอมรบและมสวนรวมในกจกรรม หลงจากทชวยกนเตรยมทกอยางเรยบรอยแลว เดกๆ ไดรบประทานสลดผกฝมอตนเอง ทลงมอทาเองทกขนตอนทงการหยบผก เตมนาสลดอยางพอประมาณกบความตองการของตน เรยนรถงความมเหตและผลในการรบประทานอาหารทมประโยชนจะทาใหมสขภาพทด เดกๆ เอรดอรอยกบการรบประทานสลดผก เมอรบประทานหมดในจานแรกกจะไปเตมสลดมารบประทานอกเปนครงทสอง นองแหวนบอกวา ”มนมประโยชน ผกโครงการหลวงไมมสารเคม โครงการหลวงทาใหคนอยในโลกนนาน” นองไอซบอกวา “ถาเราใสสารพษยาฆาแมลงคนอนกนเขาไปกตาย” นองนค บอกวา “เวลาทเรยนรเกยวกบผก เราจะไดรวาผกอรอยไหม? เราไดทาผกสลด” นองเพชรบอกวา “หนกนสลดผก กนผกรางกายแขงแรง” นองบมบอกวา “กนผกอรอยมากเลย” ทาใหเหนถงการสะทอนความสามารถทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร ในการสอความหมายของเดกๆ จากการทไดเรยนรกจกรรมตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง สอดคลองกบ พนธ ทองชมนม (2544: 28)

76

กลาววา การสอความหมาย เปนความสามารถในการนาขอมลทไดจากการสงเกต การทดลองหรอจากแหลงอนๆ มาจดกระทาใหอยในรปแบบทมความหมายการสอความหมายจงเปนกระบวนการอยางหนงทไมเพยงแตจะมความสาคญในวทยาศาสตรเทานน แตยงสามารถนาไปใชกบงานอนๆ ไดดวย การเรยนรทเดกไดเปนผลงมอปฏบตและมสวนรวมในการทาสลดผก ทาใหเดกๆ ทกคนรบประทานสลดผกไดเปนอยางด ซงกอนการจดกจกรรมเดกบางคนไมชอบรบประทานผก หลงจากนนเดกๆ ไดมาบนทกขนตอนการทาสลดผกของตนเอง เพอทบทวนและฝกฝนการเรยนรทเกดจากการปฏบตจรงของตนเอง สอดคลองกบ เยาวพา เดชะคปต (2542: 94) กลาววาเดกควรไดรบประสบการณในหลายๆ ดานและจดตามความสนใจของเดก การจดประสบการณควรกระตนใหเดกสนใจ ตนตว อยากคนควาทดลองและใหเดกไดมโอกาสใชประสาทสมผสทงหาในการเรยนรเทาๆ กน รวมทงการอภปรายหรอสนทนาเดกไดบอกความรของตนเองดวย การพด การเขยน การบรรยาย การอธบาย เพอเปนการแสดงออกถงความสามารถของตนเอง 2.3 ทกษะการลงความเหน เดกปฐมวยมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรดานทกษะการลงความเหนกอนการทดลองอยในระดบพอใช มคะแนนเฉลย X = 4.22 หลงการทดลองเดกปฐมวยมทกษะการลงความเหนอยในระดบด มคะแนนเฉลย X = 6.22 พบวาการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสามารถสงเสรมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยได จะเหนไดจากตวอยางกจกรรมการเรยนรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทเดกไดไปสารวจลาคลองดวยตนเอง ทาใหเดกอยากมสวนรวมในการดแลรกษาลาคลอง โดยไดสะทอนความรสกของตนเองจากประสบการณทไดเรยนรและพบเหนวาลาคลองมนาเนาเสย นองยนสไดสะทอนความรสกวา “หนรสกสงสารปลามากเลย มนคงจะขนมากระโดดไมไดเพราะนามนดาสกปรก” นองเพชรบอกวา “ถาใครทงขยะลงคลองนามนจะเนาสดาสกปรก” นองบม บอกวา “เราตองทงขยะลงถง มนจะไดไมหลนลงพน” นองภมบอกวา “หนรสกเสยใจทนาเนาเสย ไมอยากใหขยะมเยอะ” นองณฐวฒบอกวา “รสกเสยใจ เพราะอยากเลนนากไมไดเลน เพราะนามนดา ถานาไมดากเลนได ถาเราไมทงขยะนากไมดา” นองอนบอกวา “หนเหนปลาตาย หนกจะรองไห เพราะกลวปลามนตายเยอะ” นองนคพดบอกวา “สงสารนา ตอนแรกนาสขาวทาใหเรากนเขาไปได เพราะคนเรมทงขยะนากสดา” จากเนอหาการพดคยของเดกสะทอนใหเหนถงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรในการลงความเหนในเรองการทงขยะลงในนาทอาศยขอมลจากการสงเกตนามาสรป กจกรรมทเดกๆ ไดไปสารวจและพบเหนเหตการณทเกดขน เกยวกบสาเหตของนาเนาเสยทมาจากขยะ เดกไดแสดงความคดเหน และเกดความตระหนกรวมกนในการรณรงคการทงขยะใหเปนท จากทไดเรยนรโทษของขยะทาใหลาคลองทอยดานหลงโรงเรยนเนาเสย สอดคลองกบ พนธ ทองชมนม (2544: 28) ทกลาววา การลงความเหนเปนความสามารถในการอธบายขอมลทมอยอยางมเหตมผล โดยอาศยความรหรอประสบการณมาชวยประกอบคาอธบายของผสงเกต ซงสมพนธกบขอมลทตนเองมอย และสอดคลองกบ กกา (เอราวรรณ ศรจกร. 2550:

77

24; อางองจาก Gega. 1982: 54) กลาววา เดกไดใชความสามารถในดานตางๆ มาใชประกอบในการลงความเหน ทงการจาแนกความแตกตาง การแปลความหมายของขอมลจากทเหน การคาดเดาจากเหตการณ และสรปความคดเหนจากขอมล จากนนเดกๆ จงตกลงรวมกนทจะจดทาปายประชาสมพนธรณรงคใหทงขยะใหเปนท โดยการแบงกลมการทางานเพอชวยกนคดคาทจะนาไปใชประชาสมพนธ กลมของนองไออนไดนาเสนอขอความทใชในการรณรงคซงเปนประโยคทยาว ผวจยจงใหคาแนะนาวาถาเราเขยนขอมลมากไป เมอเรานาไปตดประกาศอาจจะดไมนาสนใจ ควรจะเปนประโยคทสนและมความหมายเพอใหจดจาไดงาย นองไออน หยดคดสกพกแลวพดวา “ใหทกคนทงขยะลงในถงครบ” พรอมกบบอกวาน “หนยอลงมาใหสนแลวนะ” ซงสาระการพดคยของนองไออน สะทอนใหเหนถงการเกดทกษะการลงความเหนไดอยางชดเจน จากนนเดกๆ ไดอาสาสมครเพอจะไปประชาสมพนธการทงขยะใหเปนท โดยเดกๆ ไดรวมกนเตรยมพรอมและวางแผนการประชาสมพนธดวยการพดใหเพอนๆ ในชนเรยนไดฟงรวมกน และประชาสมพนธใหกบนองอนบาล 1 และพๆ ชนประถมศกษาปท 1 – 6 ไดรบฟงในชวงเวลาหลงจากทเคารพธงชาตเสรจแลว สอดคลองกบ ไวกอตสก (เปลว ปรสาร. 2543: 7; อางองจาก Berk; & Winsler. 1995) ไดกลาววา ครมหนาทในการเตรยมสภาพแวดลอมใหเดกเกดการเรยนรดวยตนเองและใหคาแนะนาดวยการอธบาย สาธต และใหเดกมโอกาสทางานรวมกบผอน เพอเปนการจดระบบความคดของเดกเอง แลวใหโอกาสเดกแสดงออกตามวธการตางๆ ของตนเอง สอดคลองกบลดาวรรณ ดสม (2546: 36) ทกลาววา ทกษะการลงความเหนจากขอมลเปนทกษะทอาศยการรบรผานประสาทสมผสทงหา ซงขอมลทไดมาจะเปนขอมลใหมทนามาผสมผสานกบความรและประสบการณเดม จงอาจกลาวไดวาทกษะการลงความเหนเปนทกษะพนฐานทมความสาคญในการประกอบการตดสนใจ และคนหาขอมลเพอไปเปนพนฐานในการเรยนรสงใหมๆ 3. เดกปฐมวยทไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมการเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร โดยภาพรวมเพมขนรอยละ 70.01 ของทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรเดม และเมอพจารณารายดาน พบวาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรดานการจาแนกประเภทมการเปลยนแปลงเพมขนรอยละ 132.18 เปนอนดบแรก รองลงมาเปนทกษะการสอความหมายเพมขนรอยละ 67.30 และทกษะการลงความเหนเพมขนรอยละ 47.40 ตามลาดบ พบวา การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ภายใตกรอบแนวคด 3 หลกการ 2 เงอนไข ประกอบดวยความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางภมคมกน และเงอนไขความร เงอนไขคณธรรม ดวยรปแบบของการจดกจกรรมทสงเสรมใหเดกปฐมวยไดเรยนรจากการลงมอปฏบตกจกรรมดวยตนเอง มวธการเรยนรทหลากหลาย เชน การสารวจ สงเกต ทดลอง การจดเตรยมสออปกรณทหลากหลาย และครมบทบาทเปนผคอยสนบสนนใหเดกเกดการเรยนร สามารถเปลยนแปลงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทง 3 ทกษะประกอบดวย ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน ไดสงขน แสดงใหรปแบบของกจกรรมตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทเปดโอกาสใหเดกเรยนรดวยการมสวนรวมในกจกรรมและลงมอปฏบตดวยตนเองทงรายบคคลและเปนกลม ลกษณะของกจกรรมท

78

ทาทายความสามารถของเดกในการเรยนร ระหวางการรวมกจกรรมเดกมอสระในการคดและแสดงออกตามความสนใจของตนเอง มสวนรวมในการวางแผนการทางานและมบรรยากาศของการเรยนรทหลากหลาย ทงในและนอกชนเรยน สอดคลองกบ เพยเจท (สรมา ภญโญอนนตพงษ. 2545: 36 – 39) ทกลาววา สงแวดลอมทมอทธพลชวยใหเดกเปลยนความคด ความเขาใจและปรบโครงสรางสตปญญาใหตรงกบสภาพแวดลอมการเรยนรของเดก สงผลใหเดกเกดความพงพอใจในการรวมกจกรรมการเรยนร โดยครเปนผมบทบาทคอยอานวยความสะดวก และสงเสรมใหเดกไดบนทกการเรยนร เพอเปนการฝกฝนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรใหไดรบการพฒนาอยางเตมท เปนสงทสาคญยงทควรสนบสนนใหเดกไดเกดการเรยนร สอดคลองกบสถาบนสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2551: 4-5) ทไดกลาววา การจดกจกรรรมใหเดกๆ ไดสารวจสงตางๆ รอบตว เปนการฝกใหเดกชวยเหลอตนเองในการทากจกรรม มการทางานรวมกบเพอนๆ ในกลมยอย รจกการใหและการรบ ฝกการปฏบตตามกฎระเบยบหรอขอตกลง และเหนคณคาของสงแวดลอมรอบตว การจดการศกษาตองนาปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาปรบใชตามความเหมาะสม เพอใหผเรยนมความรทเทาทนการเปลยนแปลงทอาจเกดขนในสงคม ปลกฝงความพอเพยงใหเกดขนในเดก ใหเรยนรถงการดาเนนชวตดวยความไมฟงเฟอทามกลางโลกของเทคโนโลยทเจรญกาวหนาและการสอสารทไรขอบเขต ฉะนนการสรางปญญาใหเดกรจกคดพจารณาอยางถถวนตอสงตางๆ ทเกดขนรอบตวสามารถตดสนใจบนพนฐานของการมเหตและผล หมนแสวงหาความร เพอใหเกดความรอบรในการใชชวต สอดคลองกบววฒน ศลยกาธร (2552: 124-125) ทกลาววา ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงใหความสาคญกบความร คคณธรรมทเปนการพฒนาประเทศทยงยน การพฒนา”คน”ใหเปนคนทแทจรง รจกเหตผล รจกความพอด เดนทางสายกลาง บนฐานของความรคคณธรรมและเหนประโยชนของสวนรวมเหนอสวนตน ”การศกษาปฐมวย” คอรากฐานของการศกษาทงปวงและสจนดา ขจรรงศลป (2550ก: 56-61) กลาววา การวางรากฐานของการพอเพยงตงแตปฐมวยเปนการฝกใหเดกมความพอประมาณในดานตางๆ ทงดานอาหาร ของเลน ของใช ฯลฯ และการหลอหลอมคนใหกนอย ด ฟงเปน การสงเสรมทกษะการใชภาษาทเปนเหตเปนผลสอความเขาใจในสงตางๆ ทอยรอบตว เดกไดฝกฝนการจาแนกแยกแยะ และการสงเสรมความพรอมในทกๆ ดานเดกไดเรยนรอยางมความสข มคณธรรมจรยธรรม พรอมดวยการสรางภมตานทาน และการรจกพอเพยง ซงการจดประสบการณใหเดกไดเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง อยางเหมาะสมกบวยและหลกพฒนาการจะเปนพนฐานของการเรยนรสาหรบเดกในวยตอไป

79

ขอสงเกตทไดจากการวจย 1. การสงเสรมใหเดกเรยนรดวยการลงมอปฏบตจรง เดกมสวนรวมในการวางแผนการทากจกรรม รจกการแสวงหาคาตอบดวยตนเอง จากการสงเกต สารวจ ทดลอง และใหเดกไดมโอกาสในการแสดงออกตามความสนใจและความตองการ ทาใหเดกไดรบการพฒนาตามศกยภาพของตนเองได 2. ครเปนผทมบทบาทในการรเรมและคอยชวยเหลอสนบสนนในการเรยนรของเดก หรอในบางครงเดกอาจเปนผรเรมกจกรรมและครเปนผกระตนใหเดกเกดความสนใจอยางตอเนอง และเปดใจยอมรบในความแตกตางของเดกแตละคน การมองเหนคณคาและความสาคญของเดกในการแสดงออกรวมกน รจกการรอคอยและรบฟงความคดเหน รวมทงการดแลเอาใจใสอยางสมาเสมอ สรางบรรยากาศทอบอนและผอนคลายใหอสระในการแสดงออกในทางสรางสรรคและการกระตนใหเดกคดและถามคาถามและเกดความสงสยในขณะเรยนร 3. การจดการเรยนรทสอดคลองกบสภาพแวดลอมและบรบทความเปนอยทเหมาะสมจะทาใหเดกไดเกดการซมซบวถชวตความเปนอยของบคคลทอยรอบขางและนาไปปรบใชในการดาเนนชวตประจาวนของตนเองได 4. การสงเสรมสขนสยในการรบประทานผกดวยการจดกจกรรมทใหเดกไดลงมอปฏบตจรงและใหเดกไดมสวนรวมในกระบวนการเรยนรตามขนตอน เชน การทาสลดผกเดกไดนาผกไปลางดวยตนเอง แลวนามาเดดเพอใหมขนาดทพอเหมาะสาหรบนามารบประทาน และไดลงมอปรงรบประทานดวยตนเองจะทาใหเดกไดซมซบการเรยนรขณะทลงมอปฏบต และการมองเหน คณคาทดในตนเอง ทาใหเดกสามารถรบประทานผกซงเปนอาหารทปรงมาดวยตนเองไดดขน และเปนการเรยนรการมทกษะชวตบนบนพนฐานทยงยน 5. การสงเสรมความพอเพยง ดวยการสรางความตระหนกในดาน การกน อย ใช ฝกใหเดกไดตกอาหารใสถาดรบประทานดวยตนเองเทาทตองการ จะทาใหเหนคณคาและเกดการยอมรบในการกระทาของตนเอง เดกจะสามารถรบประทานอาหารไดหมดไมเหลอทง และเปนการเรยนรความพอประมาณในการกน 6. จากการประเมนการจดการเรยนรกอนนาไปทดลองใชพบวาการจดกจกรรมยงไมเปนไปตามทวางแผนไวขาดความตอเนองในระหวางดาเนนกจกรรม บางกจกรรมขาดความทาทายความสามารถของเดก การเตรยมอปกรณในการกจกรรมตองใหเกดความสะดวกในการใชการทางานกลมของเดกขาดความเปนระเบยบ ทาใหผวจยไดนาขอมลทพบเปนพนฐานในการปรบใชแผนกอนทจะนาไปใชกบกลมตวอยาง และเมอนาไปใชกบกลมตวอยางในชวงแรกยงไมเกดผลทนาพอใจ การสนทนาพดคยการตอบคาถามตางๆ ยงนอย คาถามบางประโยคตองใหเปนภาษาทเหมาะสม ดงตวอยาง คาถามถามวา “อวยวะ ของเรามความสาคญอยางไร” ตองปรบเปนคาถามวา “สวนตางๆ ของรางกายสาคญอยางไร” การประเมนแผนการจดการเรยนรกอนนาไปทดลองชวยใหเหนความสาคญของการเขยนแผนการสอนและการประเมนผลการสอน แผนการ

80

สอนชวยทาใหครมความเขาใจทชดเจนในเนอหามากขนและเมอนามาใชในการจดกจกรรมการสอนจะทาใหเกดความมนใจและสามารถดาเนนการสอนไดอยางมประสทธภาพทงยงเปนการสะทอนบทบาทของครในการเตรยมพรอมกอนการสอน 7. การวเคราะหหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในบทบาทหนาทของครทนามาสะทอนในการจดการเรยนรสาหรบเดกปฐมวยในแตละเนอหามความสาคญเพราะเปนการสรางความชดเจนใหกบครทเปนผนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการจดการเรยนร ซงการทครมความชดเจนในสงทนาปฏบตจะเปนประโยชนอยางมาก ในการวางแผนการสอนและสงผลดตอเดก รวมทงเปนการสรางความเชอมนตอครทนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนหวใจสาคญของการศกษา การวเคราะหหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงจะทาใหครไดทบทวนกจกรรมอกครง วาจดการเรยนรไดครอบคลมกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงหรอไม ประโยชนทเกดขนกบเดกทไดเรยนรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนผลมาจากครทเปนผวางแผนในการเตรยมการสอนอยางรอบคอบ ขอเสนอแนะในการนาไปใช 1. การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทขบเคลอนดวยกรอบแนวคด 3 หลกการ 2 เงอนไข ประกอบดวย ความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางภมคมกน เงอนไขความร และเงอนไขคณธรรม เพอหลอหลอมใหเดกปฐมวยมคณลกษณะของการดาเนนชวตในสภาวการณความเปนอยอยางพอเพยงตามบรบทของสงคม ในการเปนประชากรทมคณภาพเพอรวมกนดแลและรกษในธรรมชาตและสงแวดลอมใหคงอยกบโลกใบนตอไป 2. การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ควรจดใหเกดความลมลกในเนอหาใหเหนถงความสาคญของสงทศกษา เรยนรถงประโยชน และคณคา รวมทงการนามาวเคราะหใหเหนถงผลดผลเสยและสามารถนาไปเชอมโยงในกบชวตประจาวนไดดวย 3. การจดกจกรรมตองยดหยนเวลาตามความสนใจและความเหมาะสมของเดก ไมเรงรดใหจบกจกรรมเมอเดกยงใหความสนใจในการเรยนรเปดโอกาสใหเดกลงมอทาดวยตนเองเพมระยะเวลาในการจดกจกรรม เพอใหเดกทากจกรรมและแสดงออกไดอยางเตมท 4. การสงเสรมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร เปนกระบวนการแสวงหาความรดวยวธการทหลากหลาย เชน การสารวจ ทดลอง สบคนขอมลและการมปฏสมพนธกบสงตางๆ ภายใตเหตและผล เพอสรปหาขอเทจจรงของสงนนๆ และนาขอมลทไดมาประยกตใชใหเหมาะสมกบการดาเนนชวตตนเอง ทเชอมโยงดวยกรอบแนวคดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

81

ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป

1. ควรมการนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการพฒนาสอและการจดกจกรรมการเรยนการสอนของครปฐมวยตอไป 2. ควรมการนานวตกรรมการเรยนรและการสงเสรมกระบวนการคดทางดานตางๆ มาพฒนาทกษะพนฐานทางดานวทยาศาสตรของเดกปฐมวย เชน กจกรรมการประกอบอาหาร และการปลกพช

บรรณานกรม

83

บรรณานกรม

กรมพฒนาทดนกระทรวงเกษตรและสหกรณ. (2549). เศรษฐกจพอเพยงคออะไร. กรงเทพฯ: ม.ป.พ. กรมวชาการ. (2546). คมอหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546. กรงเทพฯ: ครสภา. กลยา ตนตผลาชวะ. (2543). การสอนแบบจตปญญา. กรงเทพฯ: เอดสน เพรสโปรดคส. ------------. (2547). การจดกจกรรมการเรยนรสาหรบเดกปฐมวย. กรงเทพฯ: เอดสน เพรสโปรดคส. เกษม วฒนชย. (2549). การเรยนรทแทและพอเพยง. กรงเทพฯ: มตชน. คณะทางานบรณาการเศรษฐกจพอเพยงสการเรยนการสอน. (2552). แนวทางการนาปรชญา เศรษฐกจพอเพยงไปจดการศกษาในสถานศกษา. กรงเทพฯ: กระทรวงศกษาธการ. จตเกษม ทองนาค. (2548). การพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยใชกจกรรมการเรยนการสอนแบบจตปญญา. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษา ปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. จราย อศรางกร ณ อยธยา; และ ปรยานช พบลสราวธ. (2553). ตามรอยพอ ชวตพอเพยง..ส การพฒนาทยงยน. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: ศนยการพมพเพชรรง. ชยดา พยงวงษ. (2551). การศกษาผลของรปแบบการจดการเรยนรของเดกนกวจยทมตอ ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ณฐชดา สาครเจรญ. (2548). การพฒนากระบวนการทางวทยาศาสตรพนฐานของเดกปฐมวย

โดยการใชรปแบบกจกรรมศลปสรางสรรคเพอการเรยนร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ณฐวฒ กจรงเรอง. (2545). ผเรยนเปนสาคญและการเขยนแผนการเรยนรของครมออาชพ. กรงเทพฯ: สถาพร บรค. ทศนา แขมมณ; และคนอนๆ. (2543). การคดและการสอนคด, ประมวลบทความนวตกรรม เพอการสอนสาหรบครยคการปฏรปการศกษา. บรรณาธการโดย พมพนธ เดชะคปต. ทศนา แขมมณ. (2549). กจกรรมปลกฝงคานยมเศรษฐกจพอเพยง. กรงเทพฯ: ศนยสงเสรมวชาการ.

84

นภสวรรณ ชนฤาด. (2550). การพฒนาสาระการเรยนร ตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. นชจรย มวงอย. (2551). การจดประสบการณแบบโครงการเพอสงเสรมคณลกษณะตาม แนวคดเศรษฐกจพอเพยงในเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. นภเนตร ธรรมบวร. (2542). การพฒนารปแบบการจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปน สาคญ : กรณศกษาโรงเรยนจงหวดขอนแกน. กรงเทพฯ: เพชรรงการพมพ. นภสนธ เสอด. (2551). การพฒนานวตกรรมการเรยนรเพอปลกฝงคานยมเศรษฐกจพอเพยง ดานความพอประมาณสาหรบนกเรยนปฐมวย กรณศกษา: โรงเรยนบานหนองขาม อาเภอสวนผง จ.ราชบร. สารนพนธ กศ.ม. (เทคโนโลยการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2550). วธวทยาการวจยทางการศกษา. เอกสารประกอบการเรยน วชา 301512. กรงเทพฯ: ม.ป.พ. บญประคอง ไมเขยว. (2550). การจดการเรยนการสอนเนนผเรยนเปนศนยกลาง. ใน สาขาวชา การศกษาปฐมวย มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ, เรอง การศกษาปฐมวย รอยดวงใจ ถวายในหลวง. , เอกสารประกอบการประชมวนท 17-19 ต.ค. 2550. กรงเทพฯ: ม.ป.พ. หนา 286. บษบง ตนตวงศ. (2550). รปแบบการศกษาปฐมวยตามวถไทยเพอชวตทพอเพยง. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. บษยา อนทรงาม. (2552). ผลการจดกจกรรมการเรยนรตามแนวทฤษฎเศรษฐกจพอเพยงตอ การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ประสาท เนองเฉลม. (2546, กรกฎาคม). การสอนวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย. วารสาร การศกษาปฐมวย. 7(3): 24 -25. ปรยานช พบลสราวธ; และคนอนๆ. (2553). ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จากหลกคดสวถ ปฏบต. นนทบร: ธนภทร(๒๐๐๖) พรนตง. เปลว ปรสาร. (2543). การศกษาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยทไดรบ การจดประสบการณแบบโครงการ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ผดง กรงเกษม. (2541). มตชน 5 ธนวาคม การดาเนนชวตในระบบเศรษฐกจพอเพยงตาม แนวพระราชดาร. กรงเทพฯ: ม.ป.พ.

85

พงศศกตฐ เสมสนต; และคนอนๆ. (2552). แผนแมบทการใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ของกรงเทพมหานคร (พ.ศ. 2552-2556). กรงเทพฯ: ม.ป.พ. พวงรตน ทวรตน. (2543). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร(ฉบบปรบปรง). กรงเทพฯ: สานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. พนธ ทองชมนม. (2544). การสอนวทยาศาสตรระดบประถมศกษา. สงขลา: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร. ------------. (2547). การสอนวทยาศาสตรประถมศกษา. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. พมพพนธ เดชะคปต. (2548). วธวทยาการสอนวทยาศาสตรทวไป. กรงเทพฯ: พฒนาคณภาพ วชาการ. ภพ เลาหไพบลย. (2542). แนวการสอนวทยาศาสตร. พมพครงท 8. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. เยาวพา เดชะคปต. (2542). กจกรรมสาหรบเดกปฐมวย. กรงเทพฯ: เจาพระยา. ลดาวรรณ ดสม. (2546). การพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยโดยใช กจกรรมการเรยนแบบตอภาพ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. (2538). เทคนคการวจยทางการศกษา. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ศนยสงเสรมวชาการ. ลดดาวลย กณหสวรรณ. (2549). 30 การทดลองวทยาศาสตรสาหรบเดกอนบาล. กรงเทพฯ: นานมบคพบลเคชนส. ถายเอกสาร. ลาดวน ปนสนเทยะ. (2545). ผลการจดประสบการณแบบโครงการทมตอทกษะกระบวนการ วทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. วรรณทพา รอดแรงคา; และจต นวนแกว. (2542). การพฒนาการคดของนกเรยนดวย กจกรรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร. พมพครงท 2. เดอะมาสเตอร กรปแมเนจเมนท. วฒนา มคคสมน. (2542. กรกฎาคม). การจดการเรยนการสอน. วารสารการศกษาปฐมวย. 2(3): 25. วมล วงษวนทนย; และทอม พรตชารด. (2551). มาลดขยะกนเถอะ. กรงเทพฯ: แฮปปคดส. ววฒน ศลยกาธร. (2552). พอแลวรวย. Pinacle Advertising Company Limited. กรงเทพฯ: ม.ป.พ. ศศธร รณะบตร. (2551). ผลของการจดประสบการณตามแนวคดรปแบบกจกรรมสวนพฤกษศาสตร โรงเรยนทมตอทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

86

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2551). แนวทางจดการเรยนร วทยาศาสตรปฐมวย. กรงเทพฯ: สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. ถายเอกสาร. สมศกด กณหา; และ สนต จตระจนดา. (2537). คมอกจกรรมหลกสตรเดกกาวหนา. กรงเทพฯ: อารพรนตง. ถายเอกสาร. สรวงพร กศลสง. (2553). ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย . เอกสาร คาสอน ชดวชาวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย. เพชรบรณ: มหาวทยาลยราชภฏ เพชรบรณ. หนา 145. สรศกด แพรดา. (2544). ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร. อบลราชธาน: สถาบนราชภฎ อบลราชธาน. สานกงานกองทนสนบสนนการวจย. (2549). เศรษฐกจพอเพยงรวมเรยนร สานขาย ขยายผล. กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง. สานกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร. (2553). หลกการทรงงานในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: ม.ป.พ. สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2540). ทฤษฎการเรยนรเพอพฒนากระบวน การคด. กรงเทพฯ: ไอเดยสแควรการพมพ. สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา. (2554). คมอการประเมนคณภาพ ภายนอกรอบสาม (พ.ศ. 2554-2558) ระดบการศกษาปฐมวย (2-5 ป). กรงเทพฯ: จดทองการพมพ. สานกงานเลขาธการครสภา. (2552). การวจยเพอพฒนาวชาชพทางการศกษา: แนวคดส การปฏบต. กรงเทพฯ: ศรอนนตการพมพ. สานกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2550ก). รปแบบการจดการเรยนรเพอพฒนาความสามารถ ของเดกในการอาน คดวเคราะห เขยนและสรางองคความรดวยตนเองโดยเนนผเรยน เปนสาคญ. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. ------------. (2550ข). กระบวนการเรยนรเพอเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมเดกปฐมวย. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. สรมา ภญโญอนนตพงษ. (2545). การวดและประเมนเดกแนวใหม : เดกปฐมวย. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. สจนดา ขจรรงศลป. (2550ก). เลอกโรงเรยนอนบาลใหลกรก. กรงเทพฯ: ฐานบคส. ------------. (2550ข). สภาพแวดลอมการเรยนรเดกปฐมวย. ใน: สาขาวชาการศกษาปฐมวย มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ, เรอง การศกษาปฐมวย รอยดวงใจถวายในหลวง. เอกสารประกอบการประชมวนท 17-19 ต.ค. 2550. กรงเทพฯ: หนา 1-31. (2550). ------------. (2553). การจดการเรยนร ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในวชาชพคร. เอกสารประกอบการเรยน. กรงเทพฯ: ม.ป.พ.

87

สรางค สากร. (2537). พฤตกรรมการสอนกลมสรางเสรมประสบการณชวต. วทยาศาสตร. กรงเทพฯ: ภาควชาหลกสตรและการสอนคณะครศาสตร สถาบนราชภฎจนทรเกษม. สเมธ ตนตเวชกล. (2541). การดาเนนชวตในระบบเศรษฐกจพอเพยงตามแนวพระราชดาร. กรงเทพฯ: ม.ป.พ. อาร พนธมณ. (ม.ป.ป.). จตวทยาการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: ตนออ 1999. อดมพร อมรธรรม. (2549). ปรชญาเศรษฐกจพอพยงพระเจาอยหว. กรงเทพฯ: แสงดาวการพมพ. ถายเอกสาร. เอราวรรณ ศรจกร. (2550). การพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยใชกจกรรมการเรยนรประกอบชดแบบฝกทกษะ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. Brewer, J. A. (1995). Introdution to early childhood education : preschool to Primarygrades. Boston: Allyn and Bacon. Bruner, J.S. (1967). Studies in Connitive Growth. New York: John Wiley & Sons.

ภาคผนวก

89

ภาคผนวก ก - คมอแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง สาหรบเดกปฐมวย

- ตวอยางการแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจ พอเพยงสาหรบเดกปฐมวย

90

คมอแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบ เดกปฐมวย หลกการและเหตผล การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวยเปน การขบเคลอนการเรยนรภายใตกรอบแนวคด 3 หลกการ 2 เงอนไข ประกอบดวย ความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางภมคมกน การมเงอนไขความรและเงอนไขคณธรรม นามาจดการเรยนรดวยวธการตางๆ ทหลากหลายสงเสรมการใชประสาทสมผสทงหาและการลงมอปฏบตจรงดวยตนเอง โดยการสงเกต สารวจ คนควา ทดลอง ทศนศกษา การเรยนรกบบคคลอนๆ ภายในชมชนและการแสดงออกอยางอสระตามความสามารถของตนเอง เพอนามาฝกฝนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยในการวจยนไดนามาสงเสรม 3 ทกษะคอ ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน เพอนามาหลอหลอมใหเดกมคณลกษณะพนฐานของการมเหตและผล มความรบผดชอบ รจกการแสวงหาความรเพอนามาปรบใชใหสมพนธกบการดารงชวต เชน การนาสงของและอปกรณภายในบานมาใชอยางคมคาและเกดประโยชนสงสดตอการเรยนร รจกการชวยเหลอตนเองและแบงปนสงของใหกบผอน และปรบตวอยรวมกบผอนในสงคมได ในการวจยครงนไดกาหนดสาระการเรยนรทนามาใชในการจดการเรยนร 4 หนวย ดงตอไปน หนวยท 1 รางกายของฉน ประกอบดวย เรอง ความสาคญของอวยวะ หนนอยพทกษความสะอาด อาหารบารงกาย กายสดใสแขงแรง เดกดวาจาไพเราะ และเดกดทาได หนวยท 2 ธรรมชาตใหสสน ประกอบดวย เรอง สในธรรมชาต พชสมนไพร สของสมนไพร นาสมนไพร สมนไพรในอาหาร และพอเพยงผานกอนดน หนวยท 3 ผก ประกอบดวย เรอง ผกนานาชนด ผกสวนครว ผกโครงการหลวง ปลกถวงอก ผกแปรรป และเกบผกกนเถอะ หนวยท 4 ขยะ ประกอบดวย เรอง ทมาของขยะ ประเภทของขยะ โทษของขยะ ขยะแปลงกาย ผลตภณฑจากขยะ และขยะสรางคา

การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทสงผลตอทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย

1. ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย หมายถง พฤตกรรมทเดกแสดงออกถงการเรยนรทผานประสาทสมผสทงหา เพอคนหาคาตอบเรองใดเรองหนง ทดสอบไดดวยแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยทผวจยพฒนาขน ประกอบดวย 3 ทกษะ คอ

91 1.1ทกษะการจาแนกประเภท หมายถง ความสามารถ ในการจดแบงสงของออกเปนหมวดหม ตามขนาด รปราง ส รส โดยใชเกณฑความเหมอนและความตางของวตถ ตามทตนเองหรอคนอนเปนผกาหนด

1.2 ทกษะการสอความหมาย หมายถง ความสามารถในการนาเสนอขอมลทไดจากการคนพบจากการปฏบตจรง ดวยการสงเกต สารวจ ทดลอง หรอจากแหลงขอมลตางๆ โดยนามาถายทอดใหผอนเขาใจ ดวยการบอกเลา อธบาย หรอการบนทก

1.3 ทกษะการลงความเหน หมายถง ความสามารถในการสรปผลขอมล ทไดจากการคนพบ หรอไดจากประสบการณตรงทเกดจากการเรยนร หรออธบายไดถงคณคาและประโยชนของสงนนอยางมเหตมผล ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทง 3 ทกษะ คอ ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน สามารถนามาทดสอบไดดวยแบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยทผวจยพฒนาขน 2. การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย หมายถง การจดประสบการณในการเรยนรดวยเนอหาสาระและกจกรรมทเหมาะสมกบวยและความสนใจของเดกภายใตกรอบแนวคดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทเนนใหเดกไดลงมอปฏบตจรงดวยตนเองและมวธการเรยนรทหลากหลาย เชน การสารวจ สงเกต ทดลอง สาธต การเรยนรกบบคคลอนๆทอยในชมชน การฝกฝนการบนทกการเรยนรทเหมาะสมกบเดก ซงมขนตอนดงนคอ 2.1 ขนนา เปนการเตรยมเดกใหพรอมกอนเขาสกจกรรมโดยใชคาคลองจอง เพลง การพดคยสนทนา ใหสอดคลองกบกจกรรมทเรยนร

2.2 ขนสอน เปนการดาเนนกจกรรมเพอฝกฝนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร 3 ทกษะตามทวางแผนในสาระการเรยนร 4 หนวย โดยการจดกจกรรมใหเดกไดเรยนรจากการลงมอปฏบตทงในและนอกสถานท ดวยการสงเกต ทดลอง สารวจ ทศนศกษา การสนทนาซกถามและแสดงความคดเหน อภปรายในเรองทสนใจ ภายใตการเรยนรทขบเคลอนดวยกรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงซงประกอบดวย 2.2.1 ความพอประมาณ หมายถง การจดกจกรรมเพอใหเดกรจกการปฏบตตนในการอยรวมกบผอน มมารยาทในการพด การแสดงออกตามความเหมาะสมของสถานการณ และสามารถนาสงของอปกรณทมภายในบาน โรงเรยน รวมทงจากชมชนนากลบมาใชอยางคมคาและเกดประโยชนสงสดตอการเรยนรรวมกน 2.2.2 ความมเหตผล หมายถง การกระตนใหเดกฝกฝนทกษะการคด และนามาอธบายดวยความเปนเหตและผลในสงทคนพบจากการลงมอปฏบต และการแสวงหาความร เกดความตระหนกถงผลกระทบทอาจเกดขนจากการกระทาของตนเองและผอน มความรอบคอบในการตดสนใจ เลอกนามาปฏบตในสงทถกตองและเหมาะสม

92 2.2.3 การสรางภมคมกน หมายถง การเตรยมวางแผนในการจดกจกรรมทคานงถงความพรอมโดยไมประมาท และผลกระทบของการเปลยนแปลงจากความเสยงและการปฏบตตนทเกยวกบการปองกนดแลตนเองไมใหไดรบความเดอดรอน หรอเกดความเสยหายตอสวนรวม 2.2.4 เงอนไขความร หมายถง การฝกฝนตนเองของครในการแสวงหาความร เพอใหสามารถนามาถายทอดในการจดการเรยนรใหเกดขนกบเดก ตามความเหมาะสมของวย ดวยรปแบบการจดกจกรรมทหลากหลายไดแก การสารวจ ทดลอง การบนทก และพดคยแลกเปลยนความคดเหนกบผอน เพอพฒนาทกษะใหกบเดกไดตามวย 2.2.5 เงอนไขคณธรรม หมายถง พฤตกรรมทแสดงออกถงการรจกชวยเหลอและแบงปนใหกบผอน มความซอสตยตอตนเอง โดยไมนาสงของทเปนของผอนมาเปนของตน รจกเลอกปฏบตในสงทดและไมทาใหผอนเดอดรอน มความอดทนและเพยรพยายามในการทางานใหสาเรจตามเปาหมายทตงไว ภายใตกรอบแนวคดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง นามาจดกจกรรมในขนการสอน จงเปนการหลอมรวมทง 3 หลกการ 2 เงอนไข รวมกบการดาเนนกจกรรมทใหเดกไดลงมอปฏบตจรงทงในและนอกสถานท ผานการสารวจ ทดลอง การตงประเดนคาถามและนามาพดคยสนทนารวมกน เพอฝกฝนทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน 2.3 ขนสรป เปนการสนทนารวมกนระหวางเดกและครหลงจากททากจกรรมจบลง โดยใหเดกสรปเปนแนวคดในเรองทเรยนรดวยตนเองหรอสรปเปนกลมรวมกนทงชน และครไดอธบายขอมลเพมเตมเพอตอยอดประสบการณใหกบเดกไดเกดความตระหนกถงสาระการเรยนรภายใตกรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทง 3 หลกการ 2 เงอนไขทพฒนาทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน หลกในการจดกจกรรม เปนการวางแผนแนวทางในการดาเนนกจกรรมเพอใหบรรลตามเปาหมายทตงไว ดงน

1. กจกรรมนจดในชวงเวลากจกรรมเสรมประสบการณ ใชเวลาประมาณ 30 นาท จดสปดาหละ 3 วน ไดแก วนองคาร วนพธ และวนพฤหสบด

2. รปแบบการจดกจกรรมการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของเดกปฐมวย โดยเนนใหเดกเปนผทลงมอปฏบตกจกรรมทหลากหลายดวยการสงเกต ทดลอง สารวจ ทศนศกษา การสนทนาซกถามและแสดงความคดเหน การอภปรายในเรองทสนใจ ในระหวางการจดกจกรรมครเปนผทคอยอานวยความสะดวกและชวยเหลอพรอมทงกระตนใหเดกเกดความสนใจในกจกรรม และดแลความปลอดภยของเดกอยางใกลชด

93

3. การปฏบตกจกรรมดาเนนการตามลาดบดงน ขนนา เตรยมเดกใหพรอมโดยการปฏบตกจกรรม 3- 5 นาท เชนการสนทนา

จากภาพ หรอกจกรรมทสอดคลองกบสาระทเรยน ขนสอน ครดาเนนกจกรรมการเรยนรภายใตกรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงทเนนใหเดกไดลงมอปฏบตดวยตนเอง มวธการเรยนทหลากหลายเพอฝกฝนทกษะการคดและการคนหาคาตอบ การแสดงออกตามความสามารถ พรอมกบการนาเสนอผลงานของตนเอง และเปนการสงเสรมทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร 3 ทกษะคอ ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย ทกษะการลงความเหน

ขนสรป เดกและครรวมกนสรปสาระในเรองทเรยนดวยกจกรรมอยางใดอยางหนง ไดแก การตอบคาถามและการนาเสนอผลงานตามเนอหาทเรยน

บทบาทเดก การปฏบตตนในการมสวนรวมในกจกรรมของเดกมดงตอไปน

1. ปฏบตกจกรรมรวมกบเพอนและคร ดวยการฝกฝนทกษะการคดและแสวงหาคาตอบ ดวยวธการทหลากหลายในขณะการจดกจกรรม

2. นาเสนอผลงาน 3. ประเมนการเรยนรรวมกบคร

บทบาทคร การจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงผวจยดาเนนการปฏบต ดงน 1. ศกษาแผนการจดประสบการณใหเขาใจอยางชดเจนกอนลงมอปฏบต 2. จดเตรยมสออปกรณประกอบกจกรรมใหพรอม กรณจดกจกรรมนอกชนเรยนคร

ควรสารวจและเตรยมสภาพแวดลอมทใหพรอม 3. เรมกจกรรมตรงเวลาและจบตรงเวลาทกาหนดในแผนการสอนยกเวนในกรณทเดก

ยงมความสนใจในกจกรรมกสามารถยดหยนเวลาได 4. เตรยมความพรอมของเดกดวยกจกรรมทครเลอก เพอนาเขาสบทเรยน 5. ดาเนนกจกรรมตามแผนการจดประสบการณ ขณะดาเนนกจกรรมครควรกระตนให

เดกคดและลงมอกระทากจกรรมดวยตนเอง รวมถงใหแรงเสรมและสรางบรรยากาศในการเรยนรอยางเปนกนเอง หลกเลยงการกระทาและคาพดททาใหเดกคบของใจหรออบอาย และตระหนกถงความแตกตางระหวางบคคล

6. สนบสนนและชวยเหลอเพอใหเดกคนพบการเรยนรดวยตนเอง และสรางแรงจงใจใหเกดความสนใจในระหวางดาเนนกจกรรม

94

แผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง หนวยการเรยน กายมหศจรรย

เรอง อาหารบารงกาย วนท .......... เดอน ................ พ.ศ. 2553 เวลา 09.30 – 10.00 น. สาระสาคญ อาหารเปนสงทจาเปนและมความสาคญตอเพราะทาใหรางกายเจรญเตบโตและมภมตานทาน เราจงควรเลอกรบประทานอาหารใหเพยงพอกบความตองการของรางกาย และอาหารทมประโยชนจะทาใหมสขภาพ ทแขงแรง กรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการดาเนนกจกรรมการจดการเรยนร

เงอนไขความร อาหารทดและมประโยชนเปนสงจาเปนสาหรบรางกาย ความพอประมาณ จดหาอาหารตามฤดกาลมาทากจกรรม เรอง “อาหารบารงกาย” ในชนเรยน การมเหตผล เดกๆ รบประทานอาหารใหครบ 5 หม จะทาใหรางกาย เจรญเตบโตและแขงแรง

การสรางภมคมกน วางแผนเพอนาอาหารมารวมกจกรรมทโรงเรยน และรจกเลอก รบประทานอาหารทมประโยชน เงอนไขคณธรรม มความรบผดชอบในการนาอาหารตามทวางแผนไวมา รบประทานรวมกบเพอนในการทากจกรรม จดประสงคในการดาเนนกจกรรมเพอฝกฝนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

ทกษะการจาแนก : เดกสามารถจาแนกอาหารแตละประเภทได ทกษะการสอความหมาย : เดกมความสามารถในการบอกชอและเหตผลทนาอาหาร นนมา ทกษะการลงความเหน : เดกสรปถงอาหารทมประโยชนมาก นอยตางกน

แนวคด อาหารเปนสงทจาเปนตอรางกายเพราะทาใหรางกายเจรญเตบโตและมภมตานทาน เราควรเลอกรบประทานอาหารทมประโยชนและเพยงพอกบความตองการจะทาใหมสขภาพท แขงแรง กจกรรมการเรยนร

ขนนา ครนาผลไมใสกลองแลวใหเดกๆ สมผส และบอกลกษณะของสงทไดจากการสมผส ขนสอน 1. ครสนทนากบเดกๆ ถงผลไมไดทสมผสในขนนาเกยวลกษณะ ส และผวสมผส พรอมตงคาถาม “ตามทเราไดวางแผนนาอาหารมาเพอรบประทาน เดกๆ คนใดนาผลไมทเราพบเหมอนในกลองมาบาง” ในวนนเราจะเรยนรเกยวกบอาหารบารงกาย

95 2. ครตงคาถามในการเรยนร “นอกจากผลไมแลวมใครนาอาหารอยางอนมาบาง” ใหเดกๆ ออกมาเลาเกยวกบอาหารทตนเองนามาจากบาน พรอมกบบอก ชออาหาร และประโยชนตามความเขาใจของตนเองใหเพอนฟง 3. ครชกชวนเดกรวมกนจดกลมอาหารออกเปนประเภทตางๆ ตามทตนเองนามา อาหารคาว หวาน ผลไม 4. เดกและครสนทนาเพอสอความหมายเกยวกบประโยชนของอาหาร โดยใชคาถาม อาหารแตละชนดใหประโยชนอยางไร

อาหารประเภทไหนทเดกๆ ควรรบประทาน 4. เดกและครชวยกนจดอาหารแตละชนดใสในภาชนะ สาหรบนามารบประทานรวมกน 5. เดกและครไดลงความเหนรวมกนเกยวกบการตกอาหารมารบประทาน โดยใชคาถาม อาหารบางชนดมจานวนนอย เราควรตกอาหารอยางไรเพอใหเพอนๆ ไดมอาหารรบประทานเหมอนกน ถาทกคนตกอาหารโดยไมคานงถงคนอนจะเปนอยางไร เราควรตกอาหารอยางไร ไมใหเหลอทง 6. เดกๆ ทกคนตกอาหารในลกษณะทจดวางแบบบฟเฟตมารบประทานรวมกน ขนสรป เดกและครรวมกนสรปเกยวกบอาหารทเราควรรบประทาน เพอบารงรางกาย ของเราใหเจรญเตบโตแขงแรง และมารยาทในการตกอาหารรวมกบผอน การประเมนผล การสงเกต

1. การมปฏสมพนธรวมกบผอนและการแสดงออก 2. การมสวนรวมในกจกรรม 3. การตอบคาถามและแสดงความคดเหน

สออปกรณในการจดกจกรรม 1. อาหารทเดกๆ ชวยกนเตรยมมาจากบาน 2. จาน ชาม ถวย ชอน

96

แผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง หนวยการเรยน กายมหศจรรย

เรอง เดกด วาจาไพเราะ วนท ........ เดอน ............ พ.ศ. 2553 เวลา 09.30 – 10.00 น. สาระสาคญ การกลาวคาทสภาพเปนมารยาททด ทควรปฏบตใหเหมาะสมกบสถานการณ เชน การกลาวคา ”ขอบคณ” ควรพดเมอผอนใหความชวยเหลอและแบงปนสงตางๆ ใหกบเรา หรอการ กลาวคา “ขอโทษ” เมอทาใหผอนเกดความเดอดรอน กรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการดาเนนกจกรรมการจดการเรยนร เงอนไขความร เรยนรการมมารยาท ในการกลาวคาทสภาพเพอนามาปฏบต ตอผอนในสถานการณทเหมาะสม ความพอประมาณ การควบคมตนเองในการแสดงออกและใชคาพดทเหมาะสม กบสถานการณ

ความมเหตผล การพดจาทไพเราะและสภาพจะทาใหตนเองไดรบการยอมรบ จากผอน

การสรางภมคมกน รจกระมดระวงในการประพฤตตนใหมความสภาพออนนอม ตอผอน เงอนไขคณธรรม ฝกฝนการใชคา “ขอบคณ” และ “ขอโทษ” เพอเปนพนฐาน ของการมสตในการอยรวมกบผอนในสงคม จดประสงคในการดาเนนกจกรรมเพอฝกฝนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร

ทกษะการจาแนก : เดกมความสามารถในการกลาวคา”ขอบคณ” และ “ขอโทษ” ใหเหมาะสมกบสถานการณ

ทกษะการสอความหมาย : เดกมความสามารถในการพดและแสดงความคดเหนใน การทาความด ทกษะการลงความเหน : เดกบอกไดวาเราควรแสดงมารยาทในการกลาวคา “ขอบคณ” และ “ขอโทษ” ในสถานการณทเหมาะสม แนวคด การแสดงออกถงการมมารยาททด เชน การกลาวคา “ขอบคณ” เมอผอนใหความ ชวยเหลอและแบงปน หรอกลาวคา “ขอโทษ” เมอทาใหผอนเกดความเดอดรอน กจกรรมการเรยนร

ขนนา เดกและครรวมกนรองเพลง “ขอบคณ“ (ไมทราบนามผแตง) เราเจอกนตางทกกน สวสด

สวสดครบ สวสดคะ หากใครมจตไมตร ขอขอบคณ ขอบคณครบ ขอบคณคะ

97 ขนสอน 1.เดกและครสนทนาเกยวกบเพลงทรองโดยใชคาถาม เดกควรจะกลาวคาทกทาย “สวสด” กบใคร เมอไหร เดกควรจะกลาวคา “ขอบคณ” กบใคร เพราะอะไร เดกควรจะกลาวคา “ขอโทษ” เมอไหร เพราะอะไร และเดกเคยกลาวคา ขอโทษ หรอไม ทาไมเราจงตองกลาวคา “ขอบคณ” และ “ขอโทษ” 2. ใหเดกๆ จบกลมกนอยางอสระตามความสนใจของตนเองกลมละ 5 – 6 คน 3. แตละกลมนงเปนแถวตอน โดยหนหนาไปในทศทางเดยวกน 4. ครเปดเพลง “บบ” (อ.ปญญา ประดษฐธรรม) ใหเดกๆ ฟงพรอมกบทาทาทางตามเนอเพลง และการจาแนกทาทางทใชประกอบเพลง 5. เมอเพลงจบ ครถามคาถามเดกๆ รสกอยางไรเมอเพอนนวดใหเรา และเราควรทาอยางไร ครขยายประสบการณถงการแสดงมารยาททด เมอมใครมาชวยเหลอและแบงปนสงของใหกบเรา รวมทงการปฏบตตนในขณะทากจกรรมรวมกบเพอน 6. รอบสองใหเดกหนกลบไปอกทาง (ใหทายแถวเปนหวแถว) ทาซาเหมอนขอ 5 เมอเพลงจบ ใหแตละแถวหนกลบไปกลาวคาขอบคณเพอน 7. จากนนใหเดกเรมตนกจกรรมใหม โดยใหเดกเดนรอบๆ ชนเรยน และใหสญญาณหยด พรอมกบถามคาถาม มใครเดนไปชนกบเพอนบาง 8. ครจากดพนทในการเดนของเดกใหแคบลงและใหสญญาณหยด พรอมกบถามคาถามในระหวางทเดนเปนอยางไร ถาเราเดนชนกบเพอนควรทาอยางไร หรอมเพอนเดนชนกบเราควรทาอยางไร “กลาวคาขอโทษ” 9. ครกาหนดพนทในการเดนของเดกใหแคบลงอก พรอมกบตงคาถามเหมอน เชนเดยวกบใน ขอ 8 เพอสรปความคดเหนในการแสดงมารยาททด ขนสรป เดกและครรวมกนสรปเกยวกบการขอบคณ และขอโทษ เปนการแสดงออกถงการมมารยาททดงาม และเปนสงทเราควรทาทกคน โดยใชคาถาม การทเพอนมานวดใหเรา แลวเรากลาวคาขอบคณ คดวาเปนอยางไร เมอเพอนมาขอบคณเรารสกอยางไร ถาเราเปนทาใหคนอนเขาเสยใจ หรอเดอดรอนจะทาอยางไร และควรทาอกหรอไม เพราะอะไร

98 การประเมนผล การสงเกต 1. การสนทนาและตอบคาถาม 2. การมสวนรวมในกจกรรม 3. การแสดงออก สออปกรณในการจดกจกรรม

1. เพลง 2. เครองเลนซด 3. เครองใหสญญาณ

ภาคผนวก

เพลง บบ โดย อ.ปญญา ประดษฐธรรม

บบ ๆ ๆ บบใหเพมพลง บบใหพรอมเพรยงกน ลล ลล ลา ลน ลน ลา ทบ ๆ ๆ ทบใหเพมพลง ทบใหพรอมเพรยงกน ลล ลล ลา ลน ลน ลา สบ ๆ ๆ สบใหเพมพลง สบใหพรอมเพรยงกน ลล ลล ลา ลน ลน ลา (ซา)

99

แผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง หนวยการเรยน ธรรมชาตใหสสน

เรอง นาสมนไพร วนท .......... เดอน .................... พ.ศ. 2553 เวลา 09.30 – 10.00 น. สาระสาคญ ดอกอญชน ใบเตย และตะไคร เปนสมนไพรทมประโยชนแตกตางกนและ สามารถนามาตมทาเปนนาดมสมนไพร เพอบารงสขภาพได กรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการดาเนนกจกรรมการจดการเรยนร เงอนไขความร เรยนรสมนไพรชนดตางๆ และการทานาดมจากสมนไพร ความพอประมาณ การกะประมาณในการนาสมนไพรมาใชสาหรบตมทานาดม ความมเหตผล การตาสมนไพรทาใหนาสมนไพรมสสนและกลนทเขมขน การสรางภมคมกน เดกๆ ระมดระวงตนเองใหปลอดภยจากการใชอปกรณตมนา สมนไพร เงอนไขคณธรรม ฝกฝนความรบผดชอบดวยการดมนาสมนไพรอยางไมเหลอทง จดประสงคในการดาเนนกจกรรมเพอฝกฝนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร ทกษะการจาแนก : เดกสามารถเปรยบเทยบลกษณะนาสมนไพรแตละชนด ทกษะการสอความหมาย : เดกมความสามารถในการอธบายขนตอนการทานา สมนไพรได ทกษะการลงความเหน : เดกๆ สามารถสรปไดวานาสมนไพรเปนเครองดมทม ประโยชนตอรางกาย แนวคด เดกๆ สามารถนาใบเตย ดอกอญชน และตะไครซงเปนสมนไพรมาตมทาเปน นาดมทใหประโยชนตอสขภาพ ขนตอนการดาเนนงาน

ขนนา เดกๆ เลนเกมทายภาพปรศนา โดยใหเดกเปดภาพทละสวน และทายภาพจากสวนทเปด (เฉลย ภาพสมนไพร) เพอเชอมโยงการเรยนรสการเรยนเรองนาสมนไพร ขนสอน

1. ครนาสมนไพรชนดตางๆ ไดแก ใบเตย ดอกอญชน และตะไคร ใหเดกใชประสาทสมผส ในการสงเกตเกยวกบรปรางลกษณะ ส กลน ผวสมผส

2. เดกและครรวมกนอภปรายเกยวกบสมนไพรตางๆ โดยใชคาถาม เดกๆ รจกสมนไพรเหลานหรอไม

เดกๆ คดวาสมนไพรเหลานมประโยชนอยางไร และสามารถนาไปใชทาอะไรไดบาง 3. เดกและครรวมกนอภปรายเกยวกบประโยชนของสมนไพรแตละชนด

เดกๆ คดวาเราจะมวธในการนาสมนไพรมารบประทานอยางไร 4. เดกๆ แบงกลมทานาดมสมนไพรตามชนดของสมนไพรความสนใจเปน 3 กลม

ใบเตย ดอกอญชน และตะไคร

100

5. เดกและครเตรยมอปกรณทใชตมนาสมนไพร และรวมกนบอกเลาและสาธตถงวธใชอปกรณทปลอดภย

6. เดกๆ สงเกตการเปลยนแปลงของสมนไพรทนามาตม ซงแตละกลมใชเวลาประมาณ 5 นาทในการตม

เมอตมเสรจ แตละกลมนานาสมนไพรมาเตมนาตาลใหมรสชาตตามความชอบของตนเอง 7. ครและเดกรวมกนอภปรายถงขอสรปในการทานาดมสมนไพร โดยใชคาถาม

ทาไมจงใชสมนไพรมาทาเปนนาดม เดกๆ คดวานาสมนไพรตางจากนาอดลม อยางไร นาชนดใดทใหประโยชนตอรางกายของเรา

ขนสรป เดกๆ บนทกการเปลยนแปลงของนาสมนไพรกอนตมและหลงตมในใบงาน การวดและประเมนผล การสงเกต

1. การตอบคาถามและแสดงความคดเหน 2. การรวมกจกรรม 3. จากผลงาน

สอทใชในกจกรรม 1. ใบเตย ดอกอญชน ตะไคร 5. กะละมง

2. กระทะไฟฟา 6. ทพพ 3. นาตาล 7. ใบงาน 4. แกวนา

101

แผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง หนวยการเรยน ธรรมชาตใหสสน

เรอง สมนไพรในอาหาร วนท .......... เดอน ................ พ.ศ. 2553 เวลา 09.30 – 10.00 น.

สาระสาคญ ดอกอญชน และใบเตยเปนสมนไพรทสามารถใหสตางกน สเขยวไดจากใบเตย สนาเงนทไดจากดอกอญชน และสเหลองไดจากฟกทองนงสกสามารถนามาใชทาขนมบวลอยจะทาใหบวลอยมสสนทนารบประทานและมประโยชนมากขน กรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการดาเนนกจกรรมการจดการเรยนร เงอนไขความร การเรยนรเกยวกบวธทาขนมบวลอยโดยใชสจากสมนไพรมาเปน สวนผสม ความพอประมาณ การกะประมาณการใชแปงปนขนมบวลอยใหมขนาดพอเหมาะ สาหรบรบประทาน ความมเหตผล นาสกดจากใบเตย ดอกอญชนฟกทองนงสกเปนสวนผสมในการ ทาใหขนมบวลอยมสสน และกลนหอมนารบประทาน การสรางภมคมกน เดกๆ ระมดระวงตนเองใหปลอดภยจากการใชอปกรณทา ขนมบวลอย

เงอนไขคณธรรม เดกๆ ใหความรวมมอในการทางานเปนกลม มความอดทน และ เพยรพยายามในการปนบวลอยใหสาเรจ จดประสงคในการดาเนนกจกรรมเพอฝกฝนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร ทกษะการจาแนก : เดกสามารถเปรยบเทยบขนาดและสของบวลอย ทกษะการสอความหมาย : เดกมความสามารถในการอธบายเกยวกบวธทาขนม บวลอย ทกษะการลงความเหน : เดกๆ บอกไดวาขนมบวลอยททามาจากสมนไพรมประโยชน และนารบประทาน แนวคด ใบเตย ดอกอญชนนามาคนเอานาดวยการตา และฟกทองทนงสกมาเปนสวนผสมในการทาขนมบวลอย จะทาใหมสสนทนารบประทานและมประโยชนเพมขน ขนตอนการดาเนนงาน

ขนนา ครนานาใบเตย นาอญชน และฟกทองนงสกใหเดกสงเกตพรอมทงสนทนากบเดกโดย

ใชคาถาม นาทเดกเหนมสอะไรบาง และคดวาไดมาจากอะไร

102 ขนสอน 1. ครเฉลยพรอมทงอภปรายเพมเตมถงทมาของนาใบเตย โดยนาใบเตยมาตาคนเอานา สวนดอกอญชนนามาขยากบนา และฟกทองทนงสกแลว 2. ครถามคาถาม “ถาจะนานาสมนไพรเหลานมาทาเปนขนมจะสามารถทาไดหรอไม”และใหเดกๆ รวมกนสรปความเหนจะมวธทาอยางไร

3. ครนาอปกรณทจะใชในการทาขนมบวลอยมาใหเดกสงเกตและจาแนก (แปงบวลอย นาสมนไพร ฟกทองนงสก นากะท นาตาล) พรอมกบถามคาถาม

เดกๆ คดวาอปกรณและสงของตางๆ เหลานจะนามาทาอะไร ใครเคยทาขนมบวลอยมาแลวบาง ขนมบวลอยมวธการทาอยางไรบาง

4. ครสาธตวธการทาขนมบวลอย โดยเทแปงลงในกะละมง แลวตกนาสมนไพรทละนอยผสมในลงในแปง นวดใหเขากน พรอมกบสงเกตสของสมนไพรเมอผสมกบแปง และลกษณะของแปงเมอผสมกบสมนไพร นวดใหเขากนจากนนนาแปงบวลอยทนวดเสรจปนใหมขนาดพอเหมาะ 5. เดกๆ แบงกลมๆ ละ 5 - 6 สนทนารวมกนถงการรกษาสขอนามยในการทาอาหาร เชน เดกควรทาอยางไรกบมอของเรา เพราะอะไร

6. แตละกลมสงตวแทนมารบอปกรณและแปงบวลอย 3 ส นาไปปนใหมขนาดเปนกอนพอเหมาะ 7. กลมใดทปนบวลอยเสรจ ใหนามาตมในกระทะทครเตรยมไว และสงเกตเปรยบเทยบการเปลยนแปลงของของบวลอยกอนและหลงตม 8. ครสาธตการทานากะทของบวลอย โดยการใสกะท นาตาล (เดกๆ ชวยนบจานวนนาตาลทรายทตกใสในหมอ) และใสเกลอเลกนอย

9. นาบวลอยทตมเสรจมารบประทานรวมกน โดยเดกๆ ตกบวลอยมารบประทานตามความตองการของตน 10. เดกๆ และครรวมกนลงความเหนเกยวกบการนาสมนไพรมาใชประกอบอาหาร โดยใชคาถาม สจากสมนไพรมประโยชนอยางไร

การนาสจากสมนไพรมาใชประกอบอาหารเปนอยางไร เดกๆ คดวาขนมทเราทารบประทานเอง ตางจากขนมทเราซออยางไร

ขนสรป เดกๆ บนทกขนตอนการทาขนมบวลอยลงในใบงาน

103 การวดและประเมนผล การสงเกต

1. การแสดงความคดเหนและตอบคาถาม 2. ความสนใจในการรวมกจกรรม 3.ใบงาน สอทใชในกจกรรม

1. ใบเตย ดอกอญชน ฟกทอง 2. กระทะไฟฟา 3. นาตาล เกลอ แปงบวลอย

104

ภาคผนวก ข ตวอยางแนวทางการจดการเรยนรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

สาหรบเดกปฐมวย

105

แนวทางการจดการเรยนรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย

กจกรรมเสรมประสบการณ หนวยการเรยน ขยะ

ครผสอนใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ในการจดการเรยนร

เดกเรยนรหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จากการจดการเรยนร

ความพอประมาณ ความพอประมาณ

1. ศกษาหลกสตรสาระการเรยนร ขอบเขต เนอหาทสอดคลองกบเรองขยะนามา ออกแบบใหสอดคลองกบสภาพแวดลอม และพฒนาการการเรยนรของเดกปฐมวย 2. จดกจกรรมการเรยนร โดยใชสอทนามาจาก สงของทเหลอใชภายในบาน เชน ขวดแบรนด กลองชนดตางๆ ขวดนา พลาสตก กระดาษทใชแลว และสถานท ภายในชมชน 3. เลอกรปแบบ และวธการจดการเรยนรใน เรองขยะทสอดคลองกบพฒนาการและการ เรยนรของเดกทเหมาะสมกบสภาพแวดลอม ทเดกอาศย โดยเนนใหเดกไดเรยนรดวย ตนเองจากการลงมอปฏบต การสารวจ ม สวนรวมในกจกรรม พดคยและรวมอภปราย แสดงความคดเหนในเรองทตนเองสนใจและ จากบคคลทในชมชน 4. วเคราะหการจดการเรยนรจากเอกสาร (การจดการเรยนร ตามหลกปรชญาของ เศรษฐกจพอเพยงในวชาชพคร .2553.)

เรยนรตามความเหมาะสมของพฒนาการและสภาพแวดลอม 1. ทมาของขยะ 2. ประเภทขยะ 3. โทษของขยะ 4. ขยะแปลงกาย 5. ผลตภณฑจากขยะ 6. ขยะสรางคา 7. การนาสงของทเหลอใชกลบมาใชอกโดย คานงถงคณคาและประโยชนสงสด 8. ลดการเกดขยะ 9. เดกไดรบประสบการณตรงในการเรยนร ดวยตนเองจากการสารวจและลงมอปฏบต การมสวนรวมในกจกรรม และอภปราย แสดงความคดเหนในเรองทตนเองสนใจ 10. เดกๆ ไดเรยนรจากบคคล ทอยในชมชน ของตนโดยการพดคยและแลกเปลยน ความคดเหน 11. มมารยาทในการพดและการฟง รจกการ ใชคาพดทเหมาะสมกบสถานการณ ไดตามวย 12. เรยนรจากสถานทภายในชมชนของตน

106

แนวทางการจดการเรยนรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย

กจกรรมเสรมประสบการณ หนวยการเรยน ขยะ

ครผสอนใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ในการจดการเรยนร

เดกเรยนรหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จากการจดการเรยนร

ความมเหตผล ความมเหตผล

1. จดการเรยนรเพอใหเดกมทกษะพนฐานทาง วทยาศาสตร ทกษะจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมายและทกษะการ ลงความเหน โดยใชหลกการสงเกตและ สมผสกบสอการเรยนในเรองขยะ 2. เพอใหการจดกจกรรมการเรยนรบรรล ตามวตถประสงคการเรยนเรองขยะ และรจก นากลองประเภทตางๆ ทใชแลวไดแก กลองนม ยาสฟนและกลองขนม สามารถ นามาประดษฐเปนของเลนตามความสนใจ เพอเปนการใชสงของไดอยางคมคาและเกด ประโยชนสงสด 3. ออกแบบการจดการเรยนรใหเดกไดลงมอ ปฏบตและการใชประสาทสมผสทงหา ในการ เรยนรจากสอและในสถานทจรงทมอยใน ชมชน 4. เพอใหเดกไดรบประสบการณตรงในการ เ รยนร โดยการส ารวจคลองท อย ด าน หลงโรงเรยน เดกๆ ไดพบเหนขยะทลอยใน คลอง ซงเปนสาเหตของการทาใหเกดนาเนา เสย การพดคยและแลกเปลยนความคดเหน รวมกนเกยวกบโทษของขยะ 5. การรณรงคทงขยะใหเปนท เพอลดปญหา มลภาวะสงแวดลอม

1. การเรยนรเกยวกบขยะโดยการใชทกษะการ สงเกตขนพนฐานรวมกบทกษะการจาแนก ประเภท ทกษะการสอความหมาย และ ทกษะการลงความเหน รจกการนาสงของท ใชแลวนากลบมาใชอก เพอใหเกด ประโยชนอยางสงสดเชนการนากลองท เหลอใชมาภายในบานมาประดษฐเปนของ เลน และนาขวดแบรนดมาใชทาเทยน 2. เดกมคณลกษณะในเรองขยะสอดคลองกบ วตถประสงค 3. เดกไดใชประสาทสมผสทงหาในการเรยนร กบสอทหลากหลาย จากสงของทเหลอใช ทมอยรอบตวเชนกลอง กระดาษ รวมทง จากบคคลและสถานท 4. เดกไดรบประสบการณตรงในการเรยนรจาก การเขารวมกจกรรมการสารวจคลองทมนา เนาเหมน รจกโทษจากการทงขยะไมถกท ซงเปนสาเหตของการเกดนาเนาเสยและ สงผลตอสงแวดลอม 5. เดกมวนยในการทงขยะใหถกทจะชวยลด ปญหามลภาวะสงแวดลอม และนาไป ปรบใชในการดาเนนชวตประจาวน

107

แนวทางการจดการเรยนรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย

กจกรรมเสรมประสบการณ หนวยการเรยน ขยะ

ครผสอนใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ในการจดการเรยนร

เดกเรยนรหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จากการจดการเรยนร

การสรางภมคมกน การสรางภมคมกน

1. วางแผนและจดกจกรรมการเรยนรให สอดคลองกบเนอหาและความตองการของ เดกเปนสาคญ 2. วางแผนในการเตรยมการสอนดวยความ รอบคอบโดยการจดเตรยมแผนการจดการ เรยนร ศกษาขนตอนการปฏบตการสอน ตามลาดบไดแกขนนา ขนสอน และขนสรป พรอมทงเตรยมสออปกรณและการ ประเมนผลทเหมาะสมกบเดก 3. ครใชทกษะและประสบการณนามาออกแบบ กจกรรมการเรยนรทเหมาะสมกบเดก เชน การนากลองมาประดษฐของเลนตามความ สนใจและความสามารถของเดก และการนา ขวดแบรนดมาทาเปนเทยนสาหรบนามาใช 4. ครเตรยมวางแผนสาหรบใชแกปญหาทอาจ เกดขนจากการจดการเรยนร เชนขวด แบรนด และกลองทเดกตองชวยเตรยมแต นามาไมครบวางแผนในการเตรยมสารอง อปกรณเพอใหเพยงพอและมความ หลากหลายในการทากจกรรม

1. เดกปฏบตกจกรรมตามทครวางแผนใน ขนตอนการดาเนนกจกรรม ทาใหเดกเรยนร ขนตอนในการทางานและประสบผลสาเรจม ความปลอดภยในการทากจกรรม 2. เดกปฏบตกจกรรมการเรยนรตามเนอหา ดวยความราบรนตามขนตอนการสอนทคร ออกแบบการเรยนรในเรองขยะตามความ สนใจ 3. เดกฝกฝนและทบทวนการเรยนรดวยการ บนทกในสงคนพบใสในใบงาน โดยการวาด ภาพและนามาบอกเลาใหครฟงพรอมกบ บนทกตามคาบอกเลาของเดก 4. เดกทางานดวยความราบรน รจกการ แกปญหา ไดเหมาะสมกบสถานการณ เหน ความสาคญของสงของทเหลอใชรจก การ ประหยด นาสงของมาประดษฐใชดวยตนเอง 5. มวธการดแลและปองกนตนเองใหปลอดภย ในขณะททากจกรรมตางๆ 6. เดกนาอปกรณทเตรยมไวมาใชในการ ทางาน จงทาใหประสบความสาเรจในการ ทางานตามทวางแผน 7. เดกรจกการชวยเหลอและแบงปน สงของใช ดวยกน

108

แนวทางการจดการเรยนรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย

กจกรรมเสรมประสบการณ หนวยการเรยน ขยะ

ครผสอนใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ในขนเตรยมการสอน/การจดการเรยนร

เดกเรยนรหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จากการจดการเรยนร

เงอนไขความร เงอนไขความร 1. ครมความเขาใจเกยวกบหลกสตรและเนอหา สาระเรองขยะทครนามาจดการเรยนร 2. ครมความรความเขาใจในการวางแผนการ จดกจกรรมการเรยนรไดอยางเหมาะสมกบ เดก 3. ครรจกศกยภาพและความสามารถของเดก ทงรายบคคลและเปนกลม โดยไดจด กจกรรมในเรองของขยะทเหมาะกบ ความสามารถของเดก 4. ครวางแผนในการจดการเรยนรเพอใหเดก ไดรบการพฒนาเดกทงรายบคคลและการ ทางานรวมกนเปนกลม 5. ครแสวงหาความรและเทคนคในการนามา จดการเรยนรเพอใหการจดกจกรรมเกดความ นาสนใจ 6. ครหมนฝกฝนหาความรเพอนามาพฒนา ตนเองโดยการพดคยแลกเปลยนเรยนร กบ บคคลอนๆ จากการคนควาเอกสาร และสอเทคโนโลยเพอตอยอดประสบการณ

1. เดกมความรความเขาใจเรองขยะ สามารถ อธบายเกยวกบการทงขยะไมถกท และโทษ ของการทงขยะลงในนา มความรในการนา สงของทเหลอใชมาดดแปลงเปนของเลน ตางๆ 2. เดกไดปฏบตกจกรรมตามความสนใจและ เกดการเรยนรดวยตนเอง 3. เดกไดรบการเรยนรทเหมาะสมตามวย และไดแสดงออกถงความรความสามารถ ของตน 4. เดกไดรบประสบการณตางๆ ในขณะรวม กจกรรมการทางานเปนกลม 5. เดกไดปฏบตกจกรรมทหลากหลายดวย ตนเอง จากการฟงนทาน รองเพลง เกม สารวจ ทดลอง และการอภปราย แสดงความคดเหนรวมกน 6. เดกไดรบความร และการพฒนาทกษะดวย การลงมอปฏบต

109

แนวทางการจดการเรยนรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย

กจกรรมเสรมประสบการณ หนวยการเรยน ขยะ

ครผสอนใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ในขนเตรยมการสอน/การจดการเรยนร

เดกเรยนรหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จากการจดการเรยนร

เงอนไขคณธรรม เงอนไขคณธรรม

1. ครใชหลกความยตธรรมในการจดการเรยนร โดยการดแลเอาใจใสและความสนใจกบเดก เดกทกคนอยางเทาเทยมกน 2. ครปฏบตหนาท ดวยความซอสตย ขยน หมน เพยร อดทน และใชสตปญญาในการ จดการเรยนร รอคอยและรบฟงความคดเหน ของเดก ตลอดจนการแกไขปญหาทเกดขน เพอใหบรรลวตถประสงคของการจดกจกรรม การเรยนร 3. ครมความตระหนกในการนาทรพยากรทม อยภายในโรงเรยนและชมชน และจากสงของ เหลอใช เชนกลอง ขวด กระดาษหนาเดยว มาใชใหเกดประโยชนและคมคา 4. ครจดกจกรรมการเรยนรทไมเบยดเบยน ตนเองและผอน ไมทาลายธรรมชาตและ สงแวดลอมทอยรอบตว

1. เดกไดรบความอบอนและมความปลอดภยใน การอยรวมกนมความสขในการดาเนนชวต รจกการชวยเหลอแบงปนกนในการทา กจกรรม 2. เดกเรยนรการทางานและเหนแบบอยางทด จากบคคลทใกลชดเพอนาไปปฏบตในชวต ประจาวน มความอบอนและมนคงทางจตใจ และกลาแสดงออกในดานการพดคยและ บอกตองการของตนเอง 3. เดกพบเหนขยะทหลนและเกบมาทงใหถกท 4. มความภาคภมใจในผลงานของตน และการ มสวนรวมในการทางานรวมกบผอน 5. เดกเรยนรจากธรรมชาตและสงทอยรอบตว โดยการสงเกตและสารวจตามความสนใจ ของตนเอง 6. เดกดแลรกษาสงแวดลอมทอยรอบตว

ภาคผนวก ค ตวอยางการสะทอนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทมตอ

ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย

111

การสะทอนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทมตอ ทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย

ผวจยไดดาเนนการสะทอนการเรยนรของเดกปฐมวยกลมตวอยางเรอง สในธรรมชาต สของสมนไพร พชสมนไพร สมนไพรในอาหาร ซงทง 4 เรองอยในหนวย ธรรมชาตใหสสน เรอง สในธรรมชาต เปนการเรยนในวนแรกของหนวย ของสปดาหท 3 หนวย ธรรมชาตใหสสน เดกๆ ไดสารวจพบเหนสในธรรมชาตทหลากหลายทมอยภายในโรงเรยน เชนสของตนไม ใบไม เปลอกไม ดอกไม ผลไม ผเสอ ดน และกอนหน ดวยการจดการเรยนรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ดงน เงอนไขความร : เดกๆ เรยนรสในธรรมชาต โดยการสารวจจากบรเวณตางๆ ของโรงเรยน ความพอประมาณ : เดกๆ ตระหนกในการใชทรพยากรทมอยในโรงเรยนอยางร คณคา ดวยการบนทกสงทพบจากการสารวจ ความมเหตผล : การปลกตนไม ดอกไม จะชวยทาใหโรงเรยนของเรารมรน และ นาอย การสรางภมคมกน : การวางแผนในการสารวจสในธรรมชาตอยางเปนขนตอน เพอใหกจกรรมดาเนนตอไปตามจดมงหมาย

เงอนไขคณธรรม : ฝกฝนความรบผดชอบในการรกษาตนไม ดวยการไมเดดใบไม ดอกไม ฝกฝนการแบงปนขอมลรวมกนจากการสงเกตการ บนทกสทพบใน ธรรมชาตของโรงเรยน

ในระหวางการเดนสารวจ เดกๆ ไดพดคยเรองราวทเปนประสบการณตรง เรอง สในธรรมชาต ดงนคอ นองยนส : หมายถง เงากบสผมมสดา นองเบนท : สของดอกไม นองแหวน : ใบไมสเขยว รากไมสนาตาล นองนค : สของกอนดนมนจะดาๆ เอามาปน นองออมแอม : หนเหนผเสอ มนมสสวย

112

ภาพแสดงการดาเนนกจกรรมสารวจสภาพแวดลอมรอบโรงเรยน เรองสในธรรมชาต

จากเนอหาการพดคยของเดกปฐมวยสะทอนถงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรทเกดจากกจกรรมการเรยนร เชน สาระการพดคยของนองแหวน นองเบนท และนองยนสสะทอนถงการเกดทกษะการจาแนกทเกดจาก การสงเกต เปรยบเทยบ และการจดกลมในเรองส หรอจากการพดของนองออมแอม ทาใหเหนถงความสามารถในการสะทอนการสอความหมายวา “หนเหนผเสอ” และการลงความเหนวา “มนสสวย” สวนนองนคไดสอความหมายวา “สของกอนดนมนจะดาๆ“ และการลงความเหนวา “เอามาปน” ได

113

เรอง พชสมนไพร เปนการเรยนในวนท 2 ของสปดาหท 3 ในหนวย ธรรมชาตใหสสน เดกไปสารวจพชสมนไพรหลายๆ ชนดทปลกในโรงเรยนเชน ตะไคร โหระพา กะเพรา ขา เดกไดเรยนรเกยวกบชอ ลกษณะ และประโยชนของสมนไพรทดตอสขภาพเกดการเรยนรและมความเขาใจในสงทไดคนพบ ซงกรอบการเรยนรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ประกอบดวย เงอนไขความร : เดกเรยนรเกยวกบพชสมนไพรทมประโยชนตอรางกาย ความพอประมาณ : การเรยนรจากทรพยากรธรรมชาตทมในโรงเรยนของตนเอง ความมเหตผล : การใชนาจลนทรยรดพชสมนไพรเพอความปลอดภย เมอนามา บรโภค การสรางภมคมกน : การบนทกสงทไดเรยนรเกยวกบสมนไพร เพอเปนการทบทวน และเตรยมพรอมในการเรยนรในกจกรรมตอไป เงอนไขคณธรรม : ฝกฝนพนฐานของการรผดชอบดวยการเดดสมนไพรมาใชตาม ความจาเปน ในระหวางการเดนสารวจ เดกๆ ไดพดคยเรองราวทเปนประสบการณตรง เรอง พชสมนไพร ทพบเหน ดงนคอ นองวชระ : ผกแบบนทบานหนกม

นองไอซ : นไง ! ใบกะเพรา ใสผดกะเพรา

นองยนส : ทาไมนามานพปลกผกเยอะมากเลย เกงมากเลยคะ

นองแทน : หนสงสยวาทาไมมไสเดอนดวยครบ

นองแหวน : นไงชะอม แมเคยทอดใสไขเจยว

นองคอตน : มพรก มนเผดนะ

114

ภาพแสดงการดาเนนกจกรรมการสารวจพชสมนไพร เรองสในธรรมชาต

จากเนอหาการเรยนรทเดกปฐมวยนามาเปนสาระของการสนทนาพดคย ทสะทอนใหเหนถงการเกดทกษะพนฐานทางวทยาศาสตร การจาแนกทเกดจากการสงเกต เปรยบเทยบ ของนองไอซ บอกวา “นไง กะเพรา” ลงความเหนวา “ใสผดกะเพรา” นองแหวนบอกวา “นไงชะอม” ลงความเห น ”มนเผดนะ” สวนนองคอตนบอกวา “มพรก” และลงความเห น ”มนเผดนะ” หรอการพดคยทสะทอนถงการเกดการสอความหมายของนองแทน “หนสงสยวาทาไมมไสเดอนดวยครบ” นองวชระบอกวา “ผกแบบน ทบานหนกม” รวมทงการพดคยทไดสะทอนการเกดการสอความหมายของนองยนสทมความสงสยวา “ทาไมนามานพปลกผกเยอะมากเลย” และลงความเหนวา “เกงมากเลย”

115

เรอง สของสมนไพร เปนการเรยนในวนท 3 ของสปดาหท 3 หนวย ธรรมชาตใหสสน เดกๆ สามารถนาดอกอญชน ขมน และใบเตย ซงเปนสมนไพรทใหสสนแตกตางกนและมอยในชมชนมาใชสาหรบวาดภาพได เพอเปนการหลอหลอมคณลกษณะของการมความพอเพยง ใหเดกๆ ได เกดความตระหนกในการใชทรพยากรจากธรรมชาต ดวยกรอบการเรยนรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

เงอนไขความร : เรยนรเรองส และกลนของสมนไพรและนาสมนไพรมาใชในการ วาดภาพ ความพอประมาณ : การนาพชสมนไพรทมในชมชนเชน ดอกอญชน ขมน และใบเตย มาใชในการวาดภาพ ความมเหตผล : กรรมวธในการนาสมนไพรมาใชแตกตางกนมผลทาใหความ เขมขนของสไมเทากน การสรางภมคมกน : การใชสจากสมนไพรจะชวยลดความเสยงจากสารสงเคราะห ซงจะสงผลตอรางกาย เงอนไขคณธรรม : ฝกฝนการแบงปนดวยการเกบสมนไพรจากชมชนแลวมาใช รวมกนกบเพอนๆ ในขณะททากจกรรมเดกๆ ไดสะทอนถงการนาสมนไพรชนดตางๆ มาใชในการทากจกรรมวาดภาพ นองใบปอ : หนไปเกบดอกอญชนกบเพอน เวลาเอามาเขยนมนสวย นองเพชร : เวลาทหนระบายมนออกสเหลอง พอเอาขมนไปวาด มน ออกมาเปนรป นองกร : หนชอบสมนไพร เพราะทาใหเราวาดภาพไดเรวขน นองสรวศ : ดอกอญชนเขยนได หนชอบ นองวนวษา : มนไมตองใชเหมอนสเทยน

116

ภาพแสดงการดาเนนกจกรรมสารวจสมนไพรทมภายในชมชน เรองสในธรรมชาต

จากการพาเดกไปสารวจสมนไพรภายในชมชน เดกไดสะทอนถงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรทไดเรยนร เชนการพดคยของนองเพชรกบนองวนวษาทสะทอนถงทกษะการจาแนกทเกดจากการสงเกตสของขมน และเปรยบเทยบความแตกตางของวาดภาพดวยขมนกบสเทยน หรอจากการพดคยของนองใบปอ ทาใหเหนถงความสามารถในการสะทอนการสอความหมายวา “หนไปเกบดอกอญชนกบเพอน” และการลงความเหนวา “เอามาเขยนมนสวย” สวนนองกรไดสะทอนการสอความหมายวา “หนชอบสมนไพร” และการลงความเหนวา “ทาใหเราวาดภาพได” และนองสรวศ “ไดลงความเหนวา ”ดอกอญชนเขยนได”

117

เรอง สมนไพรในอาหาร เปนการเรยนในวนท 5 ของสปดาหท 4 หนวย ธรรมชาตใหสสน สทไดจากสมนไพรสามารถนามาใชประกอบในอาหารและไมเกดอนตราย เดกเรยนรการอยอยางพอเพยงบนวถแหงความยงยน ดวยการรจกนาสงของทอยในธรรมชาต เชน ใบเตย ดอกอญชนนามาคนเอานาดวยการตา และฟกทองทนงสกมาเปนสวนผสมในการทาขนมบวลอย จะทาใหมสสนทนารบประทานและมประโยชนเพมขน เรยนรการพงพาตนเองตามดวยหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ซงกรอบการเรยนรประกอบดวย เงอนไขความร : การเรยนรเกยวกบวธทาขนมบวลอยโดยใชสจากสมนไพรมา เปนสวนผสม ความพอประมาณ : การกะประมาณการใชแปงปนขนมบวลอยใหมขนาดพอเหมาะ สาหรบรบประทาน ความมเหตผล : นาสกดจากใบเตย ดอกอญชน ฟกทองนงสกเปนสวนผสมใน การทาใหขนมบวลอยมสสน และกลนหอมนารบประทาน การสรางภมคมกน : เดกๆ ระมดระวงตนเองใหปลอดภยจากการใชอปกรณทาขนม บวลอย เงอนไขคณธรรม : เดกๆ ใหความรวมมอในการทางานเปนกลม มความอดทน และ เพยรพยายาม ในการปนบวลอยใหสาเรจ การเรยนรจากเรองสมนไพรในอาหารทเดกไดฝกฝนทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรจากการทากจกรรมขนมบวลอย และนามาพดคยรวมกน

นองคอตน : ทาไมปนกอนใหญจงตองปนใหมนเลกๆ แบบนส นไง” นองภม : เราตองใชของธรรมชาตมนบารงรางกาย นองหมพห : เราทาขนมกนเองไดไมตองหาซอ นองเจเจ : ไมตองไปซอขนมทตลาด นองยนส : อญชนมนออกเปนสมวง นองไออน : ไมเปลองเงน เพราะเราทาขนมเองได

118

ภาพแสดงการดาเนนกจกรรมสมนไพรในอาหารดวยการปนขนมบวลอย เรองสในธรรมชาต

จากการทากจกรรมขนมบวลอย โดยใชสมนไพรเปนสวนประกอบ เดกไดสะทอนถงทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรทเดกไดเรยนร เชน การพดคยของนองยนส ทสะทอนถงการจาแนกสของดอกอญชน และนองคอตนทเปรยบเทยบขนาดใหญ เลก ของบวลอย ทาใหเหนถงความสามารถในการสอความหมายวา “ปนใหมนเลกๆ แบบนส นไง” สวนนองหมพหพด สอความหมายวา “เราทาขนมกนเองได”และลงความเหนวา “ไมตองหาซอ” นองไออน สอความหมายวา “เราทาขนมเองได” และลงความเหนวา “ไมเปลองเงน” นองเจเจ สอความหมายวา “ไมตองซอขนมทตลาด” และนองภมสะทอนใหเหนถงการลงความเหน โดยเชอมโยงจากประสบการณทไดรบกบกจกรรมทไดเรยนรใหมวา “เราตองใชของธรรมชาตมนบารงรางกาย”

ภาคผนวก ง

คมอการใชแบบทดสอบ แบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย

120

คมอการใช แบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย

1. ลกษณะของแบบทดสอบ 1.1 แบบทดสอบชดนใชสาหรบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยทกาลงศกษาอยในระดบชนอนบาล 2 มจานวน 3 ทกษะ ประกอบดวย ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมาย และทกษะการลงความเหน ซงไดรบการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 1.2 แบบทดสอบเปนสถานการณใหปฏบตโดยผทไดรบการทดสอบตองลงมอปฏบตจรงและตอบคาถามของผ ดาเนนการทดสอบ ซงมคาถามทใชทดสอบทงหมด 3 ทกษะ เปนสถานการณ ใหปฏบต 20 สถานการณดงตอไปน ชดท 1 แบบทดสอบทกษะการจาแนกประเภท จานวน 5 สถานการณ ชดท 2 แบบทดสอบทกษะการสอความหมาย จานวน 7 สถานการณ ชดท 3 แบบทดสอบทกษะการลงความเหน จานวน 8 สถานการณ 1.3 ระยะเวลาในการทดสอบกาหนดขอละ 2 นาท หากเดกปฏบตแบบทดสอบเสรจกอนใหทาขอตอไปได 1.4 เกณฑในการใหคะแนนมดงน 0 คะแนน หมายถง เดกตอบผดหรอไมตอบ หรอปฏบตตามไมถกตอง 1 คะแนน หมายถง เดกตอบไดถกตอง หรอปฏบตตามไดถกตอง

2. การเตรยมการสอบ 2.1 ผดาเนนการทดสอบตองศกษาแบบทดสอบและคมอใหเขาใจกระบวนการทงหมด 2.2 ผดาเนนการทดสอบตองใชภาษาทถกตองและชดเจนในการพดกบเดกรวมถงการสรางแรงจงใจและเราความสนใจของเดกเพอใหเดกเกดความกระตอรอรนในการทาแบบทดสอบ 2.3 จดสถานทในการทดสอบโดยมสภาพแวดลอมทเอออานวยตอผรบการทดสอบ เชน โตะ เกาอ อปกรณตางๆ ใหมขนาดเหมาะสมกบเดก รวมทงปราศจากสงรบกวนและมแสงสวางเพยงพอ 2.4 กอนเรมการทดสอบควรใหเดกทาธระสวนตวใหเสรจเรยบรอยเพอเตรยมความพรอมและสรางสมาธในการสอบ

121

3.วธดาเนนการทดสอบ 3.1 ผดาเนนการทดสอบสรางความคนเคยกบผเขารบการทดสอบโดยการทกทาย

สนทนา พดคยเพอคลายความกงวลของผเขารบการทดสอบ เมอเหนวาผเขารบการทดสอบพรอม

จงเรมดาเนนการทดสอบ

3.2 ดาเนนการทดสอบตามลาดบโดยผเขารบการทดสอบเปนผลงมอปฏบตดวยตนเอง

โดยดาเนนการดงน

3.2.1 ผดาเนนการทดสอบแนะนาอปกรณของขอทดสอบและอธบายแบบทดสอบขอ

นนๆ ใหผเขารบการทดสอบเขาใจโดยใชภาษาพดทชดเจนและเขาใจงาย

3.2.2 ผเขารบการทดสอบลงมอปฏบตตามคาสงของผดาเนนการสอบ

3.2.3 เมอผเขารบการทดสอบปฏบตเสรจเรยบรอยแลวจงดาเนนการทดสอบในขอ

ตอไป

3.3 ขณะททาการทดสอบผดาเนนการทดสอบสงเกตและบนทกคะแนนของผเขารบการ

ทดสอบลงในแบบบนทกคะแนน

3.4 เวลาในการทดสอบขอละ 2 นาท

4.อปกรณทใชในการทดสอบ 4.1 คมอในการทดสอบและแบบทดสอบ

4.2 อปกรณทกาหนดไวในแตละขอของแบบทดสอบ

4.3 แบบบนทกคะแนน

4.4 นาฬกาจบเวลา

122

แบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย 1. ทกษะการจาแนกประเภท

นยามศพท

ทกษะการจาแนกประเภท หมายถง ความสามารถ ในการจดแบงสงของออกเปนหมวดหม ตามขนาด รปราง ส รส โดยใชเกณฑความเหมอนและความตางของวตถ ตามทตนเองหรอคนอนเปนผกาหนด

เกณฑการใหคะแนน 0 คะแนน หมายถง เดกตอบผดหรอไมตอบหรอตอบไมได

1 คะแนน หมายถง เดกจาแนกประเภทของสงของตามคาสงได

123

ชดท 1 แบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ทกษะการจาแนกประเภท

....................................................................... ขอท 1

เวลา 2 นาท

สถานการณ ผวจยวางแกว 3 ใบใสนาสเขยววางบนโตะ ไดแก แกวท 1 นาคนใบตนหอม

แกวท 2 นาใบเตย แกวท 3 นาคนใบผกกาดหอม

คาสง ใหหนดมนาทอยในแกวทง 3 ใบ แลวเลอกแกวทใสนาจากใบเตยวางไวดานหนา

ใหคณครดดวยคะ

เดก ปฏบตตามคาสง

เกณฑในการใหคะแนน 0 คะแนน หมายถง เดกตอบผดหรอตอบไมไดหรอไมตอบ

1 คะแนน หมายถง เดกตอบถก

คาตอบ แกวท 2 นาใบเตย อปกรณ

1. นาคนใบตนหอม

2. นาใบเตย

3. นาคนใบผกกาดหอม

124

แบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย 2. ทกษะการสอความหมาย

3.ทกษะการสอความหมาย

นยามศพทเฉพาะ

ทกษะดานการสอความหมาย หมายถง ความสามารถในการนาเสนอขอมลจาก

การทไดสงเกต รวมทงจากแหลงขอมลตางๆ นามาบอกเลาตามความเขาใจตนเอง เพอ

ถายทอดใหผอนเขา 1 คะแนน หมายถง เดกสามารถสงเกตและมาบอก

นยามศพท

ทกษะการสอความหมาย หมายถง ความสามารถในการนาเสนอขอมลทไดจากการคนพบจากการปฏบตจรง ดวยการสงเกต สารวจ ทดลอง หรอจากแหลงขอมลตางๆ โดยนามาถายทอดใหผอนเขาใจ ดวยการบอกเลา อธบาย หรอการบนทก เกณฑการใหคะแนน 0 คะแนน หมายถง เดกตอบผดหรอไมตอบหรอตอบไมได

1 คะแนน หมายถง เดกจาแนกประเภทของสงของตามคาสงได

125

ชดท 2 แบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ทกษะการสอความหมาย

....................................................................... ขอท 1

เวลา 2 นาท

สถานการณ ผวจยวางวางขวดสบกอนไวบนโตะ ใหเดกหยบมาดและสมผสไดตามความสนใจ

คาสง ใหหนอธบายลกษณะของสบกอนและวธการนาไปใชทเกดประโยชนคมคาให

คณครฟงดวยคะ

เดก ปฏบตตามคาสง

เกณฑในการใหคะแนน 0 คะแนน หมายถง ถาไมตอบหรออธบายไมได หรอบอกไดเพยงลกษณะ

หรอประโยชน

1 คะแนน หมายถง ถาเดกบอกลกษณะและประโยชนไดตงแต 2 ลกษณะ

ขนไป

อปกรณ 1.สบกอน

126

แบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย 3. ทกษะการลงความเหน

นยามศพท

ทกษะการลงความเหน หมายถง ความสามารถในการสรปผลขอมล ทไดจากการคนพบ หรอไดจากประสบการณตรงทเกดจากการเรยนร หรออธบายไดถงคณคาและประโยชนของสงนนอยางมเหตมผล

เกณฑในการใหคะแนน 0 คะแนน หมายถง เดกตอบผดหรอตอบไมไดหรอไมตอบ

1 คะแนน หมายถง เดกตอบถก

127

ชดท 3 แบบทดสอบทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ทกษะการลงความเหน

....................................................................... ขอท 1

เวลา 2 นาท

สถานการณ ผวจยวางจานขาวผด จานบะหมกงสาเรจรป จานใสหมทอด ใหเดกสงเกต

ลกษณะตางๆ ตามตองการ

คาสง อาหารชนดไหนทมประโยชนมากกวาใหหนหยบมาวางไวขางหนาใหคณครดดวยคะ

เดก สงเกตปฏบตตามคาสง

เกณฑในการใหคะแนน 0 คะแนน หมายถง เดกตอบผดหรอตอบไมไดหรอไมตอบ

1 คะแนน หมายถง เดกตอบถก

คาตอบ ขาวผด อปกรณ

1. ขาวผด

2. หมทอด

3. บะหมกงสาเรจรป

128

ภาคผนวก จ บญชรายชอผเชยวชาญ

129

รายชอผเชยวชาญ ผเชยวชาญในการตรวจแบบทดสอบสถานการณทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ผชวยศาสตราจารยวฒนา ปญญฤทธ อาจารยสาขาการศกษาปฐมวย

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร อาจารย ดร.รตนา ดวงแกว อาจารยแขนงบรหารการศกษา

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช อาจารยอไรวรรณ โชตชษณะ อาจารยโรงเรยนสาธตละอออทศ มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

ผเชยวชาญในการตรวจแผนการจดการเรยนรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสาหรบเดกปฐมวย อาจารยนภสวรรณ ชนฤาด ผชวยผอานวยการฝายอนบาล โรงเรยนอมสมชญศกษาบางรกกรงเทพฯ อาจารยเปลว ปรสาร ผอานวยการ โรงเรยนบานทงศาลา จ.ราชบร อาจารยพรรก อนทรามระ อาจารยประจาภาควชาการศกษาปฐมวย มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

ประวตยอผวจย

131

ประวตยอผวจย

ชอ ชอสกล นางสาวสารวย สขชย วนเดอนปเกด อาเภอเสนางคนคม จ.อานาจเจรญ สถานทอยปจจบน 194 ซ.มตรคาม ถ.สามเสน 13 แขวงวชระพยาบาล เขตดสต กรงเทพมหานคร 10700 สถานททางานปจจบน 727/92 -94 โรงเรยนวดยางสทธาราม แขวงบานชางหลอ

เขตบางกอกนอย กรงเทพฯ 10700 โทร. 0 - 2411 - 3176

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2540 ครศาสตรบณฑต (คบ.) วชาเอกการศกษาปฐมวย

จาก สถาบนราชภฏสวนดสต

พ.ศ. 2554 การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) สาขาวชาการศกษาปฐมวย

จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ