ความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยดวยการบรหารสมอง

ปรญญานพนธ ของ

ชนสรา ใจชยภม

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย

พฤษภาคม 2552

ความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยดวยการบรหารสมอง

ปรญญานพนธ ของ

ชนสรา ใจชยภม

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย

พฤษภาคม 2552 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ

ความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยดวยการบรหารสมอง

บทคดยอ ของ

ชนสรา ใจชยภม

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย

พฤษภาคม 2552

ชนสรา ใจชยภม. ( 2552 ). ความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยดวยการบรหารสมอง . ปรญญา นพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ คณะกรรมการควบคม: อาจารย ดร.พฒนา ชชพงศ, ผชวยศาสตราจารยจราภรณ บญสง.

การศกษาครงนมความมงหมาย เพอศกษา ความคดคลองแคลว ของเดกปฐมวย ดวยการบรหารสมองและเพอเปรยบเทยบความคดคลองแคลวของเดกปฐมวย กอนและ หลงการบรหารสมอง

กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน คอ นกเรยนชาย-หญง อายระหวาง 4 - 5 ปก าลงศกษาอยในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 ของโรงเรยน ไผทอดมศกษา กรงเทพมหานคร ซงไดมาโดยกา รสมตวอยางแบบหลายขนตอน โดยสมอยางงาย จาก 8 หองเรยนจากนนสมนกเรยนมาเปนกลมอยางงายอกครงไดจ านวนนกเรยน 15 คน ผวจยด าเนนการทดลองดวยตนเอง ใชเวลาในการทดลอง 8 สปดาห สปดาหละ 5 วน วนละ 30 นาท รวม 40 ครง

เครองมอทใชในการวจยครงน คอ แผนกจกรรมบรหารสมองและแบบทดสอบความค ดคลองแคลว สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ t – test ส าหรบ Dependent Samples

ผลการวจยพบวา ความคดคลองแคลวโดยรวมและรายดานของเดกปฐมวยหลงการทดลองท าบรหารสมองสง

กวากอนการทดลอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

FLUENCY THINKING OF YOUNG CHILDREN EXERCISED BRAIN GYM

AN ABSTRRACT BY

CHANIDSARA JAICHAIYAPHUM

Presented in Partial Fulfillment of the Rerquiremements for the Master of Education Degree in Early Childhood Education

at Srinaharinwirot University May 2009

Chanidsara Jaichaiyaphum. (2009). Fluency Thinking of young Children Exercised Brain Gym. Master thesis, M.Ed. ( Early Childhood Education).Bangkok: Srinakarinwirot University. Advisor Committee: Dr. Patana Chutpong, Assist.Prof. Jiraporn Boonsong. The purpose of this research was to study and compare the fluency thinking before

and after exercised brain gym activity Subjects were young children , both boys and girls age 4-5 years old , kindergarten

2 second semester of 2008 academic year at Pataiudomsuksa School, Bangkok. The subjects were stratified selected; choosing one classroom from 8 classrooms, and then simply random for 15 children. The brain gym activities were administered by researcher every morning for 8 weeks, 5 days per week, 30 minutes for each day, totally of 40 days.

The research tools were ; 40 Brain Gym Activities Plan and Fluency Thinking Test for Young Children which has reliabity of .77. It was One – Group Pretest – Posttest Design. The t – test for Dependent Samples was used to analyze data.

The results revealed that each and all aspects of the fluency thinking of young children after exercised brain gym activities was significantly higher than before at .01 level.

ปรญญานพนธ เรอง

ความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยทดวยการบรหารสมอง

ของ ชนสรา ใจชยภม

ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวยหนงของการศกษาตามหลกสตร

ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

................................................................... คณบดบณฑตวทยาลย

( รองศาสตราจารย ดร.สมชาย สนตวฒนกล ) วนท........เดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2552

คณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ คณะกรรมการการสอบปากเปลา ..............................................ประธาน ............................................ประธาน (อาจารย ดร.พฒนา ชชพงศ) (รองศาสตราจารย ดร.สรมา ภญโญอนนตพงษ) ..............................................กรรมการ .............................................กรรมการ (ผชวยศาสตรจรายจราภรณ บญสง) (อาจารย ดร.พฒนา ชชพงศ) ..............................................กรรมการ

(ผชวยศาสตรจรายจราภรณ บญสง)

..............................................กรรมการ ( ศาสตราจารย ศรยา นยมธรรม )

งานวจยนไดรบทนสนบสนนการวจย จาก

งบประมาณแผนดนประจ าปการศกษา 2552

ประกาศคณปการ

ปรญญานพนธฉบบนส าเรจไดดวยดเพราะไดรบความกรณาในการแนะน าและความอนเคราะหอยางดยงจากทายอาจารย ดร.พฒนา ชชพงศ ประธานควบคมปรญญานพนธ และผชวยศาสตราจารย จราภรณ บญสง กรรมการควบคมปรญญานพนธ ทไดใหค าปรกษา ค าแนะน า ขอคด และตรวจแกไขขอบกพรองตางๆ ดวยความเอาใจใสเปนอยางดมาโดยตลอด และขอกราบขอบพระคณรองศาสตราจารย ดร.สรมา ภญโญอนนตพงษ และ ศาสตราจารย ศรยา นยมธรรม กรรมการสอบปรญญานพนธทกรณาใหขอเสนอแนะเพมเตม ท าใหปรญญานพนธฉบบนสมบรณยงขน ผวจยรสกซาบซงในคว ามกรณาและขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน

ขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาตราจ ารย เตมสร เนาวรงส อาจารยศรแพร จนทราภรมย อาจารยสมศร ปาณะโตษะ อาจารยวงษเงน ปนนอย อาจารยธนตถ จนทวาท อาจารยสขพชรา ซมเจรญ ทกรณาพจารณาตรวจและใหค าแนะน าในการปรบปรงแกไขเครองมอใชในการทดลองและเกบขอมลในการวจยครงน และขอกราบขอบพระคณผบรหารโรงเรยน คณะครและนกเรยนชนอนบาลปท 2 โรงเรยนไผทอดมศกษา กรงเทพมหานคร ทอนญาตใหท าการทดลองกบเดกอนบาลในโรงเรยนและอ านวยความสะดวกแกผวจยเปนอยางดยงจนการทดลองและเกบขอมลส าเรจลลวงดวยด

ขอกราบขอบพระคณคณาจารยสาขาการศกษาปฐมวยทกทานทไดกรณาอบรมสงสอนให ความร ตลอดจนประสบความการณทมคายงแกผวจย ขอกราบขอบพระคณ คณพอโอภาส ใจ ชยภม คณแมสมภาร ทะนาร และ คณระพพนธ ใจชยภม ทสนบสนนทนการศกษาและสงเสรมดานการศกษา ตลอดจนใหก าลงใจเสมอมา และขอบคณ พ นอง และเพอนนสตปรญญาเอก ปรญญาโท สาขาการศกษาปฐมวยทกทานทใหค าแนะน า ชวยเหลอ และใหก าลงใจมาตลอด

คณคาและคณประโยชนของปรญญานพนธ ฉบบน ขอมอบเปนเครองบชาพระคณบดา

มารดา ตลอดจนครอาจารย และผมพระคณทกทาน ทไดประสทธประสาทวชาความรแกผวจย

ชนสรา ใจชยภม

สารบญ บทท หนา 1 บทน า........................................................... ......................................... .... 1

ภมหลง.............................................................................................. .... 1 ความมงหมายของการวจย.................................................................. .... 5 ความส าคญของการวจย..................................................................... .... 5 ขอบเขตของการวจย........................................................................... .... 5 ประชากรทใชในการวจย.............................. ................................ ..... 5

กลมตวอยางทใชในการวจย......................................................... ..... 5 ตวแปรทศกษา............................................................................ ..... 5 นยามศพทเฉพาะ....................................................................... ...... 6

กรอบแนวคดของการวจย................................................................... ..... 7 สมมตฐานงานวจย.............................................. ............................... .... 7

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ..................................... ............................. 8

เอกสารและงานวจยทเกยวของกบความคดคลองแคลว........................... .. 8 ความหมายของการคด................................................................. ..... 9 ลกษณะของการคด........................................ .............................. ..... 11 ความหมายของความคดคลองแคลว........................................... ....... 12 ทฤษฏเกยวกบการคด.................................... ........................... ........ 13 แนวทางการสงเสรมการคด............................. .............................. .... 16 หลกการสงเสรมการคดส าหรบเดกปฐมวย................................. .. 16 การจดการเรยนการสอนคดส าหรบเดกปฐมวย........................... .. 20 งานวจยทเกยวของกบความคดคลองแคลว.......................................... 23 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการบรหารสมอง................................... 26 ความหมายของความสามารถทางสมอง......................................... ... 26 ทฤษฏการเรยนร............................................ ............................... ... 27 สมองกบการเรยนร........................................................................ ... 30

สารบญ (ตอ) บทท หนา 2(ตอ)

โครงสรางของสมอง................................................................. ...... 33 การท างานของสมอง................................. ............................... ...... 35 ปจจยตอการพฒนาสมอง......................................................... ..... 42

การบรหารสมอง............................................. ............................... ....... 46 ประโยชนการบรหารสมอง......................................................... ...... 49 ขอปฏบตในการบรหารสมอง...................................................... ...... 50

ทาการบรหารสมอง.................................................................... ..... 52 งานวจยทเกยวของกบการบรหารสมอง............................................. ....... 55 3 วธด าเนนการวจย....................................................... ............................. 59

การก าหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง............................................ . 59 การสรางเครองมอทใชในการวจย........................................................... .. 59 การเกบรวบรวมขอมล............................................................................ . 62 การจดกระท าและการวเคราะหขอมล...................................... ................. 64

4 ผลการวเคราะหขอมล................................................. ............................. 66 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ............................. ............................ 69

อภปรายผล........................................................................................... . 71 ขอสงเกตทไดจากการวจย...................................................................... .. 74 ขอเสนอแนะในการศกษาคนควา............................................... ................ 74 ขอเสนอแนะในการวจยตอไป.................................................................. . 75

บรรณานกรม................................................................................... ................. 76

สารบญ (ตอ) บทท หนา ภาคผนวก................................................................................ ...................... 82 ภาคผนวก ก................................................................. ............................ 83

ภาคผนวก ข................................................................. ............................ 93 ประวตยอผวจย............................................................................... ................. 103

บญชตาราง ตาราง หนา 1 การท างานของสมอง 2 ซก............................................................. ............... 41 2 แบบแผนการทดลอง............................... ............................ ......................... 62 3 ตวอยางก าหนดการบรหารสมองในการทดลอง ................................................ 63 4 แสดงการเปรยบความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยกอนและหลงการทดลอง ทใชการบรหารสมอง โดยภาพรวมและรายดาน............................................. 67 5 แสดงรอยละของการเปลนยแปลงของความคดคลองแคลวของเดกปฐมวย ทใชการบรหารสมอง กอนและหลงการทดลองจ าแนกโดยรวมและรายดาน...... 68

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา 1 กรอบแนวคด............................................................................................. 7 2 รปแบบโครงสรางทางสมองของกลฟอรด.............................................. ....... 14 3 แสดงสมรรภาพดานความคดสรางสรรคของกลฟอรด ............................ ........ 16

บทท 1 บทน า

ภมหลง

การเรยนรของมนษยเกดจากประสบการณตางๆทไดรบ ซงวยเดกเปนชวงวยทมความส าคญตอการเรยนร การทเดกไดปฏสมพนธระหวางบคคลและสงแวดลอมรอบตว เดกจะปรบตวใหอยในสภาพแวดลอม และการจดการเปนสงส าคญตอการตอพฒ นาการของเดก ดงนนการจดสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนรเปนสงส าคญทชวยสงเสรมการเรยนร เนองจากการเรยนรในวยเดกเปนทกษะพนฐานในการด ารงชวต บรเนอร (Bruner) กลาววา พฒนาการทางสตปญญาเกดขนจากการเรยนรและขนอยกบสงแวดลอมเป นส าคญ (Bruner; & Others.1966) บลม (Bloom) ไดกลาววาสตปญญาของเดกเมออาย 1 ป จะพฒนารอยละ 20 เมออาย 4 ปจะพฒนาเพมขนเปน 50% เมออาย 6 ป สตปญญาเดกจะพฒนา 75% และเพยเจต (Piaget) ยงไดกลาววาพฒนาการทางสตปญญาทเกดขนกอนวยประถ มศกษานจะเปนรากฐานใหแกพฒนาการทางสตปญญาตอไป (ส านกงา นคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต .2538: 5; อางองจาก Bloom.1964: 209-225,Piaget.n.d) ซงสอดคลองกบส านก งานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต กลาววา เดกในชวงอาย 0-6 ปถอไดวาเปนโอกาสทองของการเรยนรเพราะวยนสมองเจรญเตบโตอยางรวดเรวโดยเฉพาะชวง 3 ปแรกถาเดกไดรบการพฒนาและไดรบการกระตนดวยวธการทถกตองจะชวยพฒนาเซลลสมอง ซงลวนสงผลตอสตปญญาความฉลาดและการคดของเดก (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต .2543: 16) สวนกปสนและโอล ม (Gibson; & Olum) กลาววาการรบรของเดกอาย 4-7 ป เปนการรบรสงทเปนรปธรรมและพสจนได สามารถหาขอสรปตความได น าสงทมเหตผลจากเรองหนง คดไดหลายแงมม ใหเหตผลมากขน แตอาจจะพฒนาแตกตางกนในตวเดกแตละคน แตสงแวดลอมจะเปนตวกระตน (พชร สวนแกว .2536: 90; อางองจาก Gibson; & Olum.1960) นอกจากน เพยเจต (Piaget ) ไดกลาววา การเรยนรของเดกตองอาศยประสบการณตรงหรอสงทเปนรปธรรม โดยผานการรบรดวยประสาทสมผสทง5 อนไดแก การฟง การสมผส การมอง และการชมรส ดงท จอหน ดวอ ไดกลาววา เดกจะเรยนรดวยการกระท า (Learning by doing) และ บรเนอร (Bruner) ยงสนบสนนการเรยนรของเดกจากการคนพบดวยตนเองซงการเรยนรของเดกปฐมวยเกดจากความอยากรอยากเหน (ส านกงา นคณะรฐมนตร . 2543) กลาววาเดกปฐมวยเรยนรผ านการเลน การเรยนรอยางมความสขตองจดสภาพแวดลอมใหเหมาะสมกบระดบพฒนาการ และลกษณะกระบวนการจดการเรยนรเปนแบบเปดกวาง จดใหมประสบการณทหลากหลายโดยใหเดกไดเรยนรตามความสนใจหรอใหเดกไดแสดงออกในแนวทางทเขาสนใจ เรยนรแบบปฏบตจรง โดยการใชประสาทสมผสกระท ากบวตถดวยความอยากร

2

อยากเหน ไดทดลองสรางสงใหมๆ เดกเรยนรไดเตมศกยภาพเมอมปฏสมพนธกบคนอน เดกไดการเรยนรแบบรวมมอเปนกลมเลกๆ และเปนรายบคคล การใหเดกไดมโอกาสแลกเปลยนความคดเหนกบบคคลอนท าใหเดกไดตรวจสอบความคดของตน แตเมอมปญหาเดกตองการค าแนะน าจากผใหญ ควรใหเดกไดเรยนรแบบบรณาการซงเปนการเรยนรเกยวกบเรองราวทเกดขนในชวตจรงเปนตวตง มการเชอมโยงหลากหลายสาขาวชา บทบาทของครเปนผใหค าแนะน าเมอเดกตองการ แล ะใหการสนบสนนอยางเหมาะสม (พฒนา ชชพงศ .2530: 113–114) การจดกจกรรมการเลนควรจดใหเหมาะสมและสอดคลองกบความสนใจของเดก เพอสงเสรมใหเดกไดรบการพฒนาอยางเตมศกยภาพ โดยเฉพาะอยางยงพฒนาการดานสตปญญา ซง เพยเจต (Piaget) กลาววาแนวการจดปร ะสบการณในระดบปฐมวย คอใหเดกเรยนรโดยใหโอกาสเดกในการเลน ส ารวจ ทดลอง มโอกาสเลอก ตดสนใจและแกปญญาตางๆ ดวยตนเอง ซงความสามารถเหลาวนเปนพนฐานทางสตปญญา และบลม(Bloom) กลาววา เมอเดกไดเลนจะเกดการเรยนร และการเรยนรในแตละครงจ ะมการเปลยนแปลงเกดขน 3 ประการคอ การเปลยนแปลงดานความคด (Cognitive Domain) การเปลยนแปลงทางดานการรบร (Affective Domain) การเปลยนแปลงดานทกษะความช านาญ (Psychomotor Domain) ซงเปนกจกรรมการจดกจกรรมเพอทจะสงเสรมใหเกดทกษะดานตางๆน นเกดจากการเรยนรจากประสบการณ จากสงทเปนรปธรรมโดยผานประสาทสมผสทง 5 โดยการใหเดกไดลงมอปฏบตจรง จากสงทงายไปหาสงทยาก จากการทดลอง สงเกต จะท าใหเดกเกดความเขาใจ เกดความค ดรวบยอดในเรองทเรยนรไดด และเปนปจจยพนฐานทจะสงเสรมใหเดกเรยนรสงใหมๆ ไดอยางมประสทธภาพ

การสอนคดในชนเรยนมความส าคญอยางยงเพราะเปนการสนบสนนกระบวนการคดซงท าใหเกดการเรยนรทดทสด ซงการคดมหลายรปแบบ เชน การคดสรางสรรค การคดแกปญญา การคดเชงบรณาการ การคดวเครา ะห การคดมโนทศน แตการคดแสวงหาความร คอการตระหนกรวาตนเองรอะไร ตองการรอะไร และใชวธการใดในการคนหาความรอยางมประสทธภาพ การจดการเรยนการสอนการคดส าหรบเดกปฐมวย ตองกระตนใหเดกคดดวยค าถามปลายเปดและคนหาค าตอบ (กลยา ตนตผลาชวะ .2545: 39) การจดกจกรรมยดเดกเปนศ นยกลาง เปนกจกรรมทเหมาะสมกบเดกซงเดกจะไดระดมความคดรวมกน วางแผนคราวๆในการจดกจกรรม เลอกสอ อปกรณการทดลองท ากจกรรมตามความคดของตน จนเกดเปนความคดรวบยอดสรปจากการกระท าของตนเอง ซงอาจเปนวธทตนถนดและมประสบการณ และมรปแบบกจกรรมทหลากหลายเชนแบบปฏบตการทดลอง เปนการเปดโอกาสใหเดกไดลงมอปฏบต แบบสรางองคความร ซงเดกไดลงมอกระท าและสรปเปนองคความร แบบสบสวนสอบสวน เปนกระบวนการททางวทยาศาสตร เดกไดฝกฝนการมองสอ อปกรณ อยางวเคราะห สงเคราะห ฝกการใชเหตผล และการทดลองแกไขปญหา ทดสอบความคดของตนอยางเปนรปธรรมชวยใหเกดการเรยนรอยางมความหมายมากยงขน แบบทศนศกษาหรอศกษาเรยนรจากสภาพ

3

จรง แบบการสนทนา อภปราย (พฒนา ชชพงศ.2543: 21) ซงอาร พนธมณ (2543: 151-153) ไดกลวาวารปแบบการคดเปนความสามาถในการคดไดกวางไกลหลายทศทางหรอทเรยกวาคดอเนกนยหรอคดกระจายซงประกอบดวยความคดรเรม ความคดดลองตว ความคดยดหยน และความคดละเอยดละออ ซงคณลกษณะการคดมวธการแตกตางกน

ความคดคลองแคลวนบเปนความสามารถอนแรกในการทจะพยายามเลอกเฟนใหไดความคดทดและเหมาะสมทสด กอนอน จ าเปนตองคด คดออกมาใหไดมาก หลายอยาง และแตกตางกน แลวจงน าเอาความคดทไดทงหมดมาพจารณาแตละอยางเปรยบเทยบกนวาความคดอนใดจะเปนความคดทดทสด และใหประโยชนคมคาทสด โดยค านกถงหลกเกณฑในการพจารณา เชน ประโยชนทใช เวลา การลงทน ความอยากงาย บคลากรเปนตน ความคดคลองนอกจากจะชวยใหเดกเลอกค าตอบทด และเหมาะสมทสดแลวยงชวยจดหาทางเ ลอกอนๆทอาจเปนไปไดอกดวย จงนบไดวาความคดคลองตวเปนความสามารถเบองตนทจะน ามาสความคดทมคณภาพ หรอความคดสร างสรรคนนเอง

ความคดคลองแคลว เปนกระบวนการท างานของสมองและจะพฒนาไดเรวหากรางกายและสมองมความสมดล ซงสมองของมนษยแบงออกเปน 2 ซก คอสมองสมองซกซาย และสมองซกขวา แตละซกจะควบคมการท างานของอวยวะตางๆ และมหนาทตางกน แตกไมไดหมายความวาสมองแตละสวนท างานแยกกน ตรงกนขามสมองมการท างานประสานสมพนธกนอยางตอเนองและเปนระบบ ยดหยนและเสรมตอ ซงกนและกนและสมองจะท างานไดอ ยางมประสทธภาพหากไดรบการพฒนาไปพรอมกน ซงในการประช มเสนอผลงานวจยเกยวกบสมองทนครชคาโก (Chicago) ปรากฏวามงานวจยจ านวนมากทใหความส าคญกบการเคลอนไหวรางกายกบการเรยนรของสมอง ซงท าใหกระดกแขงแรง กลามเนอหวใจและปอด ทส าคญคอท าใหเซลลสมองในสวนตางๆเตบโตและแขงแรง ซงการออกก าลงกายช วยใหเลอดและออกซเจนไปเลยงสมองไดด การออ กก าลงกายชาๆและมความสมดล ชวยใหสารนวโรโทรฟน (neurotrophins) ซงชวยใหเซลลสมองดานความจ า (hippocampus) และดานความคดระดบสง (frontal lobe) งอกงามแขงแรง (อาร สณหฉว .2550: 39) นอกจากน ยงไดกลาวถงป จจยทส าคญในการพฒนาสมองคอ อาหาร 5 หม การดมน าควรดมวนละ 8-12 แกว การไดรบออกซเจนจากการดมน า การออกก าลงกาย และการหายใจ การฟงดนตร สงแวดลอม การนอนทเพยงพอ

ปจจบนมการน าการบรหารสมอง (Brain Gym) มาใชในการกระตนการท างานของสมองทงสองซกใหมการท างานอยางสมดล แขงแรง ชวยใหเกดทกษะทส าคญตอการเรยนร เชนทกษะการแสวงหาความร ความคดสรางสรรค พฒนาการทางภาษา เปนตนและความจ าทดเมอสมองและรางกายรสกผอนคลายและพรอมทจะเรยนรสงตางๆรอบตว การบรหารสมองเปนการเคลอ นไหว

4

รางกายซงเราใหสมองท างานอยางด และเกดการเรยนรและปฏบตทด (ทศนา แขมมณ .2550: 8) การบรหารสมอง (Brain Gym) คอการน าประโยชนจากการเคลอนไหวรางกายมาสรางความแขงแรงใหกบเครอขายการสอสารของสมองผานคอรปส คลลอสซม เชนการเคลอนไหวสลบข างและจดตดกลางล าตว สามารถเชอมโยงการท างานของสมองสองซก และเพมความสามารถในการใชสมองอกดวย ครสตน วอรด และแจน เดล (ดษฏ บรพตร ณ อยธยา.2549: 11-13; อางองจากChristine Ward; & Jan Daley) พชรวลย เกตแกนจนทร (2544: 31-51) กลาววา การบรห ารสมอง (Brain Gym) คอ การบรหารรางกายในสวนทสมองควบคมอย ซงเชอมสมอง 2 ซกเขาดวยกนใหแขงแรงและคลองแคลวในการเรยนร สขพชรา ซมเจรญ (2549: 51-52,55-88)กลาววาการบรหารสมอง (Brain Gym) เปนวธหนงทจะท าใหสมองท างานอยางสมดล และหายใจให ถกตอง ดมน ากอนและหลงการบรหารและไมทานอาหารจนอมเกนไป ท าซ าๆทาละประมาณ 10 ครงนอกจากนการจดทาทางในการบรหารสมองกเปนเรองทส าคญ ครสตน วอรด และ เเจน เดล (หมอมหลวงดษฏ ณ อยธยา .2549: 35; อางองจากChristine Ward; & Jan Daley.) กลาววาการจดทาทางเพอใหสมองพรอมใชงาน เนองจากเป นการท างานรวมกนหลายสวนเพอให เกดการไหลเวยนของโลหตในสมองและรางกายทด นอกจากนพอล อ เดนนสน และเกล อ เดนนสน (วบลย วรชนกรพนธ .2546: 2-18; อางองจากPaul E.Dennison; & Gaill E.Dennison) กลาววา ถาครจดกจกรรมใหเดกไดบรหารสมอง (Brain Gym) จะเปนการกระตนกลามเนอสมองของเดกใหตนตว เมอไดบรหาร สมองทาเคลอนไหวสลบขาง จะท าใหรสกปลอดโปรง และพรอมทจะเรยนรสงใหมๆ ทากระดกปลายเทาจะชวยใหส อสารไดด เกดแรงจงใจมากข น และพรอมทจะท ากจกรรมตางๆ ไมเครยด ไมรสกกลว และกงวล และการท ากจกรรมบรหารสมองอยางตอเนองยงชวยใหเกดการเรยนร การคดทดขนอยางชดเจน และท าใหเดกทมปญหาทางการเรยนรสามารถเรยนรไดดขนดวย

ความคดคลองแคลวของเดกเปนเครองมอส าคญตอการแกปญหาใน การด ารงชวต เดกมพลงแสวงหาความรและพฒนาเทคนคในการเรยนร ชวยใหเดกมความคดยดหยน สามารถปรบตวเขากบสภาพแวดลอม และประสบความส าเรจในการท ากจกรรมตางๆ ดงนน ผวจยจงไดสนใจทจะน า การบรหารสมอง (Brian Gym) เพอสงเสร มการท างาน ของสมองของเดกปฐมวยใหเกด ความ คดคลองแคลว และเพอเปนแนวทางในสงเสรมการจดกจกรรมการเรยนการสอนเพอพฒนาเดกปฐมวยใหมประสทธภาพมากขน

5

ความมงหมายของการวจย ในการวจยครงนผวจยไดตงความมงหมายไว ดงน

1.เพอศกษาความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยดวยการบรหารสมอง 2.เพอเปรยบเทยบความคดคลองแคลวของเดกปฐมวย กอนและ หลงการบรหารสมอง

ความส าคญของการวจย ในการวจยครงนจะเปนแนวทางส าหรบครและผทเกยวของกบการจดการศกษาปฐมวย ไดน าการบรหารสมองมาใชเพอสงเสรมความคดคลองแคลวของเดกปฐมวย ขอบเขตของการวจย

ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจยครงน คอนกเรยนชาย- หญง อายระหวาง 4-5 ปซงก าลงศกษาอยใน

ระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 ของโรงเรยน ไผทอดมศกษา จงหว ด กรงเทพมหานคร สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน จ านวน 8 หองเรยน รวม 243 คน

กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอนกเรยนชาย-หญง อายระหวาง 4-5 ปซงก าลงศกษาอย

ในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 จ านวน15 คนของโรงเรยนไผทอดมศกษา ซงไดมาโดยการสมแบบหลายขนตอน ดงน

1. สมนกเรยนมา 1 หองเรยน จาก 8 หองเรยน 2. สมนกเรยนในขอ 1 มา 15 คนจาก 27 คน เพอเปนกลมตวอยางในการวจย

ระยะเวลาในการทดลอง การทดลองครงนทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 ใชเวลาในการทดลอง

8 สปดาห สปดาหละ 5 วน วนละ 30 นาท เวลา 9.25 น.-9.55 น. รวมทงสน 40 ครง

ตวแปรทศกษา ตวแปรอสระ คอ การบรหารสมอง(Brain Gym) ตวแปรตาม คอ ความคดคลองแคลวของเดกปฐมวย

6

ค านยามศพทเฉพาะ 1.เดกปฐมวย หมายถง นกเรยนชาย-หญง อายระหวาง 4-5 ปซงก าลงศกษาอยในระดบชน

อนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 จ านวน 15 คนของโรงเรยนไผทอดทศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน

2.การบรหารสมอง หมายถง กระบวนการเคลอนไหวรางกายอยางงายในสวนท สมองควบคมท าใหระบบการท างานของสมองสงขน ท าใหสภ าพจตใจพรอมทจ าเรยนรสงใหม ซงขณะการปฏบตกจกรรมการบรหารสมอง (Brain Gym) มเสยงเพลงและเสยงดนตรประกอบกจกรรม มขนตอนการบรการสมองดงน

2.1 กลมทา เคลอนไหวเพอกระตน หมายถง ทาท ชวยกระตนการท างานของกระแสประสาท เปนการกระตนความรสกทางอารมณ เกดแรงจงใจในการเรยนร เปนการกระตนการท างานของเสนเลอดใหญใหสามารถสงออกซเจนไปสสมองไดอยางเตมท

2.2 กลมทาบรหารรางกายทมลกษณะสลบขาง หมายถง การท าทาทางบรหารรางกายทเกดการสลบขาง เพอใหเกดการท างานของสมองซกซาย สมองซกขวาถายโอนขอมลกนและกนและการท างานของกลามเนอเกดการประสานสมพนธกน ท าใหรางกายทงสองขางเกดความสอดคลองกน

2.3 กลมทายดเหยยดรางกายเพอความคดเชงบวกและสมาธ หมายถง กา รบรหารทเนนการยดเหยยดสวนตางๆของรางกาย ท าใหผอนคลายความเครยด ท าใหเกด ความสมดลของสมองทง 2ซก ท าใหมสมาธในการเรยนรและการท างานเกดความคดเชงบวก

2.4 กลมทาบรหารรางกายเพอผอนคลาย หมายถง การบรหารรางกายเพอใหเกดการผอนคลายของกลามเนอและลดระดบการเตนของหวใจใหเตนในระดบปกตกอนทจะหยดการบรหารสมอง

2.5 การดมน า หมายถง การกระตนใหเดกดมน าบรสทธชาๆ ในปรมาณทพอเหมาะ เพอใหรางกายดดซม เปนการน าออกซเจนเขาสรางกาย ท าใหสมองปลอดโปรง ซงดมกอนและหลง การบรหารสมอง

ในการวจยครงนผวจยไดเลอกทาทเหมาะสมกบเดกมาใชและไดเขยนแผนการจดกจกรรมบรหารสมองขนมา ไดแบงเปน 3 ระยะ คอ ขนน า ขนด าเนนกจกรรม และขนสรป

3.ความคดคลองแคลว หมายถงความสามารถ ทางสตปญญาในการคด การเชอมโยง การดาดคะเน การตความ การตดสนใจ การแกปญหาและการปฏบต โดยอาศยประสบการณเดมซงผลของการคดนนเดกสามารถแสดงออกไดดวยการพด และการกระท าไดอยางรวดเรว คลองแคลว วองไว หลายรปแบบ และมปรมาณ การตอบสนอง มากตอสงเราทก าหนดให ภาย ในชวงเวลาทก าหนด ในการศกษาครงน ไดแบงความคดคลองแคลวออกเปน 3 ดาน ดงน

7

3.1 ดานการใชถอยค า หมายถง ความสามารถในการบอกชอ ลกษณะ ส ขนาด รปทรง จ านวน และสวนประกอบของสงทก าหนดให ไดอยางคลองแคลว รวดเรว และมปรมาณมาก ในเวลาทก าหนด

3.2 ดานการหาความสมพนธ หมายถง ความสามารถในการ สงเกต เปรยบเทยบเพอบอกความเหมอน-ความตาง การเชอมโยงระหวางของเกน 2 สงขนไป เชนลกษณะ รปทรง ขนาด ส รสชาตและจ านวน ของสงทก าหนดใหไดอยางคลองแคลว รวดเรว และมปรมาณมากในเวลาทก าหนด

3.3 ดานการประยกต หมายถง ความสามารถในการคดโดยอาศยประสบการณทผานมาในการบอกถงประโยชน การน าไปใชในชวตจรงของสงทก าหนดให ไดอยางหล ากหลายรปแบบ และมปรมาณของค าตอบมาก ในเวลาทก าหนด

ซงความคดคลองแคลว ทง 3 ดานนสามารถวดได โดย แบบทดสอบความคดคลองแคลว ทผวจยสรางขน กรอบแนวคด

การบรหารสมอง ความคดคลองแคลว (Brain Gym) 1. ดานการใชถอยค า 2. ดานการหาความสมพนธ 3. ดานการประยกต

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคด สมมตฐานในการวจย ในการวจยครงนผวจยไดตงสมมตฐานไวว า เดกปฐมวยท ไดรบการบรหารสมอง ม ความคดคลองแคลวสงขน

บทท2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการวจยครงน ผวจยไดศกษาเอกสาร และงานวจยทเกยวของและไดน าเสนอหวขอตอไปน

1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบความคดลองแคลว 1.1 ความหมายของการคด 1.2 ลกษณะของการคด 1.3 ความหมายของความคดคลองแคลว 1.4 ทฤษฏเกยวกบการคด 1.5 แนวทางการสงเสรมการคด 1.5.1หลกการสงเสรมการคดส าหรบเดกปฐมวย 1.5.2การจดการเรยนการสอนคดส าหรบเดกปฐมวย 1.6 งานวจยทเกยวของกบความคดคลองแคลว

2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการบรหารสมอง 2.1ความหมายของความสามารถทางสมอง 2.2 ทฤษฏการเรยนร 2.3 สมองกบการเรยนร

2.3.1 โครงสรางของสมอง 2.3.2 การท างานของสมอง

2.3.3 ปจจยตอการพฒนาสมอง 2.4 การบรหารสมอง 2.4.1 ประโยชนการบรหารสมอง 2.4.2 ขอปฏบตในการบรหารสมอง 2.4.3 ทาการบรหารสมอง 2.5 งานวจยทเกยวของกบการบรหารสมอง

9

1.เอกสารและงานวจยทเกยวของกบความคดคลองแคลว 1.1ความหมายของการคด การคดเปนกระบวนการท างานของสมองเกยวกบเรองหรอสงตางๆจนเกดเปนองคความรและความเขาใจในเรองนนๆ จงมนกวชาการหลายทานไดใหความหมายของการคดไว ดงน ฮลการด (Hilgard.1962: 336) ใหความหมายของการคดวา เปนกระบวนการทสรางความคดรวบยอด ดวยการจ าแนกความแตกตางการจดกลมและเปนกระบวนการทใชในการแปลความหมายขอมล รวมถงการสรปจ าแนกรายละเอยด เชอมโยง ความสมพนธของขอมลทไดรบและน ามาประยกตในการใชงานในครงตอไปอยางเหมาะสม เพยเจต (กมลรตน หลาสวงษ .2528: 48; อางองจาก Piager.) กลาววาการคด คอ ความสามารถในการวางแผนและปรบตวใหเขากบสงแวดลอม ความสามารถดงกลาวจะพฒนาจากความคดความเขาใจในระดบงายๆ ในวยเดกไปสระดบทซบซอนยงขนในวยผใหญ

กลฟอรด (Guilford.1967: 225) ใหความหมายของการคดวา เปนความสามารถทางสมองดานการจ า (Memory) การรและความเขาใจ (Cognition) การคดแบบอเนกนย (Divergent Thinking) การคดแบบเอกนย (Convergent Thinking) และการประเมนคา (Evaluation) บคคลจะท าความรจกกบสงตาง ๆ ทเกยวของกบโครงสรางของปญหาและสภาพทกอใหเกดปญหา ประมวลเปนขอมลและผสมผสานขอมลเดมและขอมลใหม เขาเปนประสบการณเพอใชขอมลตอไป

ไอแซงค อารโนลด และเมลล (Eysenck,Arnold; & Meili.1972: 1103) อธบายวาการคดหมายถง การจดระบบความสมพนธระหวางวตถของสงตางๆ (objects) และการจดระบบของความสมพนธระหวางภาพหรอตวแทน (Repersentation) ของวตถนนๆ

จายาสวส (Jayaswal.1974: 7) การคดเปนปฏกร ยาของจตมนษยซงชวยใหคนเกดความพยายามและสมฤทธผลลในจดหมายทเขาตองการ ดงน การคดจงน าไปสการกระท า เปนการปรบตวทดขนกวาเกา

ฮนกนส (Hudgins.1977: 210) ไดใหความหมายเกยวกบการคดไวดงน 1.การคดเปนปฏกรยาทางสมองทเกยวกบการ เรยนร การเกดความรสกสงสย ความยงยาก

ทางสมองหรอปญหาทประสบ และน าไปสความพยายามทจะแกไขปญหา หรอขจดความสงสยในทสด ชวยใหมนษยสามารถปรบตนเองเขากบสงแวดลอม และปญหาทประสบอยไดเปนอยางด

2.การคดเกดจากความจ า 3. การคดเปนความพ ยายามทจะบรรลถงจดมงหมายทตองการ และเปนสงทจ าเปนตอ

มนษยเพอใหสามารถด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข

10

ประพนธศร สเสารจ (2551: 3) ไดใหความหมายของความคดวาเปนกลไกของสมองทเกดขนเกอบตลอดเวลาซงเปนไปตามธรรมชาตของมนษย ความคดเปนผลทเกดขนจากสมองทถกรบกวนจากสงแวดลอม สงคมรอบตวและประสบการณสวนตวดงเดมของมนษยเอง

ศรสรางค ทนะกลและคณะ (2542: 8) ใหความหมายของการคด วาเปนกระบวนการทางสมองหรอการจดระบบและรปแบบใหมของประสบการณทผานมาแลวใหเขากบสภาพการ ณปจจบน การคดมความสมพนธอยางใกลชดกบกจกรรมภายในอยางอนโดยเฉพาะ การจ า การรบรและเชาวปญญา นกจตวทยาไดกลาวถงลกษณะเหลานโดยรวม ๆ วาการรคด (Cognition) เมอรบร (Perception) ซงเนนความสมพนธของการตอบสนองตอสงเราในขณะนน การคดจะเกยวของกบประสบการณในอดต การคดและการรบรกไมสามารถแยกออกจากกน การคดจงเปนการปรงแตงขนสงตอจากการรบร

อรพรรณ พรสมา (2543: 3-4) ไดใหความหมายของการคดวา การคดเปนสงทจบตองไมไดแตแสดงใหผอนรบรไดดวยวธการตาง ๆ การคดเปนปฏกรยาภายในสมองทโตตอบตอ สงเรา การคดเปนกจกรรมเพอสงเสรมการพฒนาสมอง การคดเปนทกษะทพฒนาไดและจ าเปน ตองพฒนาโดยเรงดวน

ศรกาญจน โกสมภและดารณ ค าวจจง (2544: 97) ไดกลาววา การคดเปนจดเรมตนทตวปญหาแลวพจารณายอนไตรตรองถงขอมล 3 ประเภท คอ ขอมลดานตนเอง ชมชน สงคมสงแวดลอมและขอมลทางวชาการ ตอจากนนกลงมอกระท าการ ถาหากการกระท า ท าใหปญหาและความไมพอใจของบคคลหายไป กระบวนการคดจะยตลง แตถาหากบคคลยงรสกไมพอใจ ปญหายงคงอย บคคลกจะเรมกระบวนการใหมอกครง

พรเพญ ศรวรตน (2546: 10) ไดกลาววา การคดเปนกระบวนการท างานของสมองและปฏกรยาของจตทด าเนนไปอยางมวตถประสงคและเปนการคนหาหลกการโดยการจ าแนก แยกแยะความแตกตาง จดหมวดหมและคณสมบตของสงตาง ๆ หรอขอความจรงทไดรบ แลวท าการแปลความหมายขอมล เชอมโยงความสมพนธของขอมลผานการวเคราะห สงเคราะหและประเมนอยางมระบบและเหตผล เพอหาขอสรปทเปนหลกการของขอความจรงนน รวมถงการน าหลกการและกฎเกณฑตาง ๆ ไปประยกตใชในสถานการณตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม ส าหรบเดกปฐมวยนน การคดเปนพนฐานในการพฒนาสตปญญาใหกบเดกตอไป ซงการคดของเดกขนอยกบประสบการณและการใหเดกไดมปฏสมพนธกบสงแวดลอมตลอดจนการฝกฝนและกระตนสงเสรมการคดใหเดกอยางตอเนองสม าเสมอ

11

กลยา ตนตผลาชวะ (2548ข: 27) ไดใหความหมายของการคดวา การคดเปนกระบวนการท างานของสมองในการซมซบขอมลสารสนเทศ ประสบการณและเหตผลเขาดวยกน แลวก าหนดเปนมโนทศน (Concept)

สรปไดวา การ คดเปนปฏกรยาทางสมองทสมพนธ กบกระบวนการท างานของจตใจมนษย เปนการท างานทมความตอเนอง ในการคดอา จมการวางแผน จดระบบ คนหาห ลกความจรง หรออาจใชประสบการณ เดมเพอ ใหเกดการรบรและตอบสนองโดยอาศ ยสงแวดลอมเปนตวชวยในขณะเดยวกนกผานกระบวนการคด การตดสนใจ และการแกปญหา

1.2 ลกษณะของการคด การคดของมนษยมมากมายหลายรปแบบ ทมลกษณะทแตกตางกนขนอยกบ ระดบความคด

ของแตละบคคล ซงลกษณะของการคดนนมนกวชาการหลายทานไดใหความหมาย ดงน กลยา ตนตผลาชวะ (2548: 32-35) กลาววาการคดมหลายรปแบบ และมลกษณะทแตกตางกนไป ดงน การคดอเนกนยหรอนรนย (Divergent thinking) หมายถงความสามารถในการ ผลตวธการแกปญหาไดอยางหลากหลายในการแสดงออกของเดกในการคดจะปรากฏแบบอ เนกนยรวมกบการคดอนๆดวยเสมอ

การคดเอกนย (Convergent thinking) เปนความคด ดงเดยว แงมมเดยว หาค าตอบเพยงค าตอบเดยว ทถกตองตามสภาพขอมลเพยงขอเดยว

การคดสรางสรรค (Creative thinking) เปนกระบวนการท างานของสมองทคดในลกษณะอเนกนย ทท าใหเกดการคนพบสงแปลกใหม ดวยการดดแปลง ปรงผสมผสานรวมถงการประดษฐและคนพบสงตางๆ เปนการคดทงเหตผล และจนตนาการจนเกดผลงานมองคประกอบส าคญ 4 ประการ คอ ความคดรเรม ความคดคลองแคลว ความคดยดหยน ความคดละเอยดละออ

การคดแบบอปมาน (Inductive thinking) เปนการคดโดยอาศยขอมลสารสนเทศตางๆ มาประมวลสรปเปนกฏหรอหลกการ เปนการคดทใชเหตผลในการไตรตรอง สงทเกดในเหตการณหรอเรองอยางเดยวกนหลายๆครง แลวจงสรปความโดยการสงเกตจากสงทสมพนธกนทมความเหมอน

การคดแบบอนมาน (Deductive thinking) เปนการคดจากกฏ หลกการ หรอสงทก าหนดไวกอนแลว มาเปนขอสรป เปนการประยกตใชหลกการทวไปกบกรณ เปนการสรปจากเหตการทวไปกบกรณเฉพาะ เปนการสรปจากเหตผลทเปนหลกการมากอนความเปนจรง

การคดอยางมวจารณาญาณ (Critical thinking) เปนการคดเชงวเคราะห เพอคนหาหลกเกณฑแลวมาเปนแนวทาง ทน าไปสการสรป เปนลกษณะของการคดเชงเหตผลอยางหนง เปน

12

กระบวนการทางสตปญญาทใช การประยกต ไตรตรองหาเหตผลเพอน าไปสการตดสนใจอยางถกตองเหมาะสม

การคดเชงเหตผล (Logical thinking) เปนกระบวนการทางสมองทน าเอาความร ขอเทจจรง และประสบการณมาวเคราะหเรองราวตางๆทน ามาตดสนใจหรอแกปญหา และประเมนไดถงความพอใจและการยอม รบการตดสนใจในครงนนถงความพอใจและการยอมรบการตดสนใจในครงนนถงเหตผลตองอาศยหลกการ หรอขอเทจจรงทถกตอง สนบสนนอยางเพยงพอ 1.3 ความหมายของความคดคลองแคลว

ความคดคลองแคลวเปนสวน หนงของความคดสรางสรรค ซง มนกวชาการหลายท านไดใหความหมายของการคดคลองแคลว ดงน

กลฟอรด (Guilforn.1969: 145-151) กลาววา การคดคลองแคลว (Fluency) หมายถง ปรมาณการคดทไมซ ากนในเรองเดยวกน โดยแบงออกเปน

1. ความคดคลองในดานถอยค า (Word Fluency) เปนความสามารถในการใช ถอยค าอยางคลองแคลว

2. ความคดคลองแคลวในดานโยงความสมพนธ (Associational Fluency) เปนความสามารถทคดหาถอยค าทเหมอนกนหรอคลายกนไดมากทสดเทาทจะมากไดในเวลาทก าหนด

3. ความสามารถในการคดคลองดานการแสดงออก (Expressional Fluency) เปนความสามารถในการใชวลหรอประโยค กลาวคอ สามารถทจะน าค ามาเรยงกนอยางรวดเรวเพอใหไดประโยคทตองการ

รายงานการวจยพบวาบคคลทมความคลองแคลวทางดานการแสดงออกสงจะมความคดสรางสรรคสง

4. ความคลองแคลวในการคด (Ideational Fluency) เปนความสามารถทจะคดสงทตองการภายในเวลาทก าหนด เชนใหคดหาประโยชนของกอนอฐมาใหไดมา กทสดภายในเวลาทก าหนดให ซงอาจเปน 5 นาทหรอ 10 นาท

ความคดคลองแคลวมความส าคญตอการแกปญหาเพราะการแกปญหาจะตองแสวงหาค าตอบหรอวธการแกไข หลายวธ และตองน าวธการเหลานนมาทดลองจนกวาจะพบวธการทถ กตองตามทตองการ

ความคดคลองแคลวนบเปนความสามารถอนแรกในการทจะพยายามเลอ กเฟนใหไดความคดทดและเหมาะสมทสด กอนอนจ า เปนตองคด คดออกมาใหไดมาก หลายอยาง และแตกตางกน แลวจงน าเอาความคดทไดทงหมดมาพจารณาแตละอยางเปรยบเทยบกนวาความคดอนใดจะเปน

13

ความคดทดทสด และใหประโยชนคมคาทสด โดยค านกถงหลกเกณฑในการพจารณา เชน ประโยชนทใช เวลา การลงทน ความอยากงาย บคลากรเปนตน

ความคดคลอง แคลวนอกจากจะชวยใหเด กเลอกค าตอบทดและเหมาะสมทสดแลวยงชวยจดหาทางเลอกอนๆทอาจเปนไปไดอกดวย ยกตวอยางเชน ในการแกปญหาใดๆกตาม เรามกจะพยายามท าวธการแกปญหาหลายๆวธ นอกจากชวยใหขอมลมากพอในการเลอกแลว ยงมชองทางอนทเปนไปไดใหเลอกอกดวย จงนบไดว าความคดคลองตวเปนความสามารถเบองตนทจะน ามาสความคดทมคณภาพ หรอความคดสรางสรรคนนเอง

อทยวรรณ ดอกพรม (2548: 36; อางองจากTorrance,1946) ใหความหมายของความคดคลองแคลววา เปนความสามารถในการคดหาค าตอบไดอยางคลองแคลว รวดเรว และมปรมา ณการตอบสนองไดมากในเวลาทจ ากด

กลฟอรด (สวทย มลค า 2547: 19; อางองจาก Guilford) กลาววาความคดคลองแคลว หมายถง ความสามารถในการคดตอบสนองตอสงเราใหไดมากทสดเทาทจะมากได หรอความสามารถคดหาค าตอบทเดนชดและตรงประเดนมากทสด ซงจะนบป รมาณความคดทไมซ ากนในเรองเดยวกน คอมองงในแงปรมาณของผลงาน โดยเนนปรมาณใหมากทสด เรวทสดไปพรอมๆกน

สรปไดวา ความ คดคลองแคลว คอ ความสามาร ถในการตอบสนองสงเราไดอยางคลองแคลว รวดเรว และมปรมาณมากในเวลาทก าหนด 1.4ทฤษฏเกยวกบการคด

กลฟอรด (Guilford.1967) ไดพฒนาวธคดขน 2 ประเภท คอ 1. ความคดรวมหรอ ความคดเอกนย (Convergent thinking) หมายถง ความคดท

น าไปสค าตอบทถกตองตามสภาพขอมลทก าหนดใหเพยงค าตอบเดยว 2. ความคดกระจายหรอความคดอเนกน ย (Divergent thinking) หมายถงความคด

หลายทศทาง ทสามารถเปลยนวธการแกปญหาได ตลอดจนการน าไปสผลตผลของความคดหรอค าตอบไดหลายอยางดวย และกลฟอรดไดอธบายความคดสรางสรรค กคอความคดอเนกนยนนเอง(อาร รงสนนท .2527: 23)และไดท าการวจยขยายทฤษฏ ตวประกอบของพหคณของเทอรสโตน (Thurstone) โดยรวบรวมขอมลตางๆทเกยวของในดานสตปญญา น ามาวเคราะหหาองคประกอบไดเสนอโครงสรางและองคประกอบของกจกรรมทางสมองใหเหนชดเจนเปนโครงหนรปสามมต (บงอร พมสะอาด.2517: 7) ดงน

14

ภาพประกอบ 2 รปแบบโครงสรางสมรรถภาพทางสมองของกลฟอรด

รปแบบโครงสรางสมรรถภาพทางสมองของกลฟอรดเปนระบบสามมตประกอบดวย 1. มตทางดานเนอหาการคด (Contents) หมายถงวตถหรอขอมลตาง ๆ ทรบร ใชเปนสอกอใหเกดการคด เนอหาแบงเปน 5 ชนด คอ 1.1 เนอหาทเปนภาพ (Figural content) หมายถง ขอมลหรอสงเราทเปนรปธรรมตาง ๆ บคคลสามารถรบรไดดวยประสาทสมผส 1.2 เนอหาทเปนเสยง (Auditory content) หมายถงสงทอยในรปของเสยงทมความหมาย

1.3 เนอหาทเปนสญลกษณ (Symbolic content) หมายถงขอมลหรอสงเราทอยในรปเครองหมายตาง ๆ เชน ตวอกษร ตวเลข รวมทงสญลกษณตาง ๆ

1.4 เนอหาทเปนภาษา (semantic content) หมายถง ขอมลหรอสงเราทอยในรปถอยค าทมความหมายตาง ๆ กน สามารถใชตดตอสอสารได

1.5 เนอหาทเปนพฤตกรรม (behavior content) หมายถงขอมลทเปนการแสดงออกของมนษย เจตคต ความตองการ รวมถง ปฏสมพนธระหวางบคคล การกระท าทสามารถสงเกตได 2. มตดานวธการคด (Operations) หมายถงกระบวนการคดตางๆ ทสรางขน ประกอบดวยความสามารถ 5 ชนด ดงน

15

2.1 การรและการเขาใจ (Cognition) เปนความสามารถทางสตปญญาของมนษยในการรบรและท าความเขาใจ

2.2 การจ า (Memory) เปนความสามารถทางสตปญญาของมนษย ในการเกบสะสมความรและขอมลตาง ๆ และสามารถระลกไดเมอตองการใช

2.3 การคดแบบอเนกนย (Divergent thinking) เปนความสามารถในการคดคลองและคดหลากหลาย นนคอสามารถทจะคดในเรองใดเรองหนง หรอในสถานการณใดสถานการณหนง ใหไดผลของการคดจ านวนมาก รวดเรว ตรงประเดน หรอหลายรปแบบ และเปนความสามารถในการคดรเรม ซงเปนการคดทมลกษณะหรอมมมองใหม ๆ

2.4 การคดแบบเอกนย (Convergent thinking) เปนความสามารถในการสรปค าตอบทดทสด ถกตองทสด จากขอมลหรอสงเราทมหลากหลาย

2.5 การประเมนคา (Evaluation) เปนความสามารถทางสตปญญาในการตดสนสงทรบร จ าได หรอกระบวนการคดนนวามคณคา ถกตอง เหมาะสม หรอไมโดยอาศยเกณฑทดทสด

3. มตดานผลของการคด (Products) หมายถงความสามารถทเกดจากการผสมผสานมตดานเนอหาและดานปฏบตการเขาดวยกนเปนผลผลต เมอสมองรบรจากสงเราท าใหเกดการคดในรปแบบตาง ๆ กน ซงผลทไดแบงเปน 6 ชนดคอ

3.1 หนวย (Unit) หมายถงสงทมลกษณะเฉพาะแตกตางไปจากสงอนๆเชนโตะ ต เสอเปนตน

3.2 จ าพวก (Class) หมายถง ประเภทหรอกลมของหนวยทมลกษณะรวมกน เชน สตวเลยงลกดวยนม ไดแก คน สนข แมว เปนตน

3.3 ความสมพนธ (Relation) หมายถง ผลของการเชอมโยงความคดของประเภทหรอหลายประเภทเขาดวยกน เชน สงโตคกบปา ปลาคกบน า เปนความ สมพนธระหวางสงมชวตกบทอยอาศย

3.4 ระบบ (System) หมายถง การเชอมโยงกลมของสงเรา โดยอาศยกฎเกณฑหรอแบบแผนบางอยาง เชน 2 , 4, 6, 8 เปนระบบเลขค

3.5 การแปลงรป (Transformation) หมายถง การเปลยนแปลง ปรบปรง ตความ ขยายความ ใหนยามใหม

3.6 การประยกต (Implications) หมายถง การคาดคะเน หรอท านายจากขอมลหรอสงเราทก าหนดโครงสรางทางสตปญญาตามทฤษฎของกลฟอรดประกอบดวยหนวยจลภาคจากทงสามมต เทากบ 5 x 5 x 6 คอ 150 หนวย แตละหนวยประกอบดวย เนอหา – ปฏบตการ- ผลผลต (Contents – Operations – Products ) นอกจากนกลฟอรดไดอธบายเกยวกบความคดสรางสรรค (Creative

16

thinking ) โดยเทยบกบโครงสรางทางสตปญญาทกลาวมาแลว และน ามาศกษาเฉพาะสวนทเปนกระบวนการคด ดานการคดแบบอเนกนย โดยใชมตดานเนอหา และผลผล ต ท าใหไดหนวยจลภาคทแทนความสามารถดานความคดสรางสรรคอยท 1 x 5 x 6 ดงภาพ

ภาพประกอบ 3 แสดงสมรรถภาพดานความคดสรางสรรคของกลฟอรด

1.5 แนวทางการสงเสรมการคด

การคดเปนการสรางองคความรในตนเพราะสามารถรเรม คดคลอ ง คดย ดหยนและคดละเอยดละออ ซงวธการพฒนาทกษะการคดม หลกการดงน

1.5.1 หลกการสงเสรมการคดส าหรบเดกปฐมวย มอสรอสน(กลยา ตนตผลาชวะ .2548: 35; อางองจาก Morrison. 2003: 260) กลาววา การ

คดเปนทกษะทฝกได สอนไดมหลายกระบวนการทจะพฒนา ทกษะการคดของเดก มอรสนไดเสนอวธการสงเสรมการคดไวดงน

1. ใหอสระเดกและความปลอดภยแกเดกในการเปนนกคดสรางสรรค 2. กระตนและใหก าลงใจเดกในการคนหาค าตอบในการแกปญหาทหลากหลาย ไมใช

หาแตเฉพาะค าตอบทถกเพยงค าตอบเดยว 3. สรางวฒนธรรมชนเรยนทท าใหเดกมเวลา มโอกาสและมอปกรณในการ

สรางสรรคสงตางๆ 4. บรณาการการคดในทกหลกสตรทเดกเรยน ตลอดชวงเวลาแหงการเรยนทโรงเรยนสง

ทครและผฝกเดกใหพฒนาทกษะการคดสงหนงตองรบร คอ พฒนาการคดของเดกแตละชวงวยวาไมเทากน ขอส าคญเดกอาจคดไดทงทางบวกและทางลบ การฝกคดจงตองเนนทสอนคดเชงบวก เปนการ

17

สอนและเตรยมใหเดก ไมเพยงแตรจกคดแตยงชวยใหเดกรสกตอสงคมในทางดและมความสข การสอนใหเดกไดคดเชงบวก อาจท าไดหลายวธและมผลดหลายประการ ขอดทนาสนใจคอ การสอนใหเกดความคดในทางบวกหรอคดสรางสรรคนน เปนการอบรมบมนสยใหเปนคนด มองโลกในแงด มใชการสอนเพอใหอานออก เขยนไดเพยงอยางเดยว แตเปนการสอนใหเปนคนทสมบรณทงรางกายและจตใจอยางแทจรง เดกควรไดรบการปลกฝงทจะท าใหคนอนรสกสบายใจ เชน ใหแสดงความคดเหนทางบวก ชวยเหลอคนอน ขอส าคญตวครเองตองแสดงความคดเหนเปนตวอยางในการคดเชงบวกดวย การฝกทกษะเปนสงจ าเปนทตองฝกประจ าส าหรบเดกปฐมวย การใชค าถามปลายเปด การใชสอปลายเปดในการเรยนรจะเปนตวกระตนการคดทส าคญส าหรบเดก นอกจากนยงกลาวากลยา ตนตผลาชวะ (2547ก: 183–184) กลาววา การคดเปนสงทตองสรางเสรมและพฒนา เพราะหมายถงการสรางความงอกงามทางปญญา การสอนใหเดกคด สามารถท าไดทกโอกาส โดยเฉพาะการสรางสรรค ซงเปนความสามารถของการมความคดใหม ๆ การจนตนาการและสรางขนมาดวยการเปนผรเรมดวยตนเอง รวมถงการปรบปรงความคดเดมทมอยใหกาวหนาดวยการเปนผประดษฐ ผออกแบบหรอผสรางขนมา เรยกวา เปนผสรางสรรคลกษณะของคนทมความคดสรางสรรค คอ ตนตว สามารถใชสมาธในการคดสบคนรายละเอยด ไวตอปญหา มองการณไกล เปนตวของตวเอง รกทจะกาวไปขางหนาและคดคลองแคลว (อาร พนธมณ.2543: 16) เดกปฐมวยสามารถพฒนาความคดสรางสรรคโดยผใหญใหโอกาส แกเดก ไดประดษฐคดคนท า ดดแปลงจากสงของทมอย เดกทสรางสรรคจะพอใจและยนดกบความส าเรจของตน มกจกรรมหลายกจกรรมทพฒนาการคด ซงผใหญควรน ามาใชอยางตอเนอง การสอนการคดใหกบเดกปฐมวย ล าดบแรก คอ ตองเปดโอกาสใหเดกมสวนรวม คาดการณและมพฤตกรรมสบคนดวยการใหเดกไดประสบการณตรง การเปดโอกาสใหเดกไดใชกลไกสมผส จากกจกรรมทกระตนทาทายใหเดกเกดการคนควาและจนตนาการ ผมทกษะการคดสวนใหญมกไดรบการฝกฝน อาจเปนการฝกฝนโดยพอแม ครอาจารยหรอเกดจากการฝกฝนตนเองจากสภาพแวดลอมตาง ๆ (อรพรรณ พรสมา.2543: 30) ประสบการณเปนสงสรางใหเดกเกดการคด การถายทอดความรหรอการสงสอนไมไดเปนสงทบอกใหเดกคด แตการคดตองเกดจากการใหโอกาสเดกแกปญหาอยางมประสทธภาพ มการตดสนใจอยางไตรตรองหรอกลาแสดงออกของความคด เดกควรไดรบการสนบสนนใหคดและฝกคด โดยเฉพาะการคดระดบพนฐาน จ าเปนส าหรบเดกทกคน โดยเฉพาะปฐมวยและประถมศกษาเพอฝกใหคดคลอง คดหลากหลาย ละเอยดลออและชดเจน ความคดมหลายประเภท ไดแก ความคดสรางสรรค การคดแกปญหา การคดเชงเหตผล การคดแบบนรนยหรอการคดแบบอปมย ลกษณะของการคดตาง ๆ สามารถฝกใหกบเดกได วธสอนใหเดกปฐมวยคดมดงน

18

1. ฝกการแกปญหา ในการเรยนการสอน ครตองตงประเดนปญหาใหเดกคดและหาขอสรปอยางสม าเสมอและเปดโอกาสใหเดกคดแกปญหาดวยตนเอง

2. ฝกใชกระบวนการทางวทยาศาสตร เปนการฝกใหเดกเรยนรปญหา ตงสมมตฐาน ทดสอบและหาขอสรป

3. ฝกการสบคนเปนกระบวนการจดประสบการณทใหเดกคนหาค าตอบดวยตนเอง 4. ฝกทกษะพนฐานการคดเชอมโยงและเหตผล เปนการจดประสบการณทเนน การ

สงเกต การจ าแนก การจดการสอสาร การถายโยงและการสรป และ กลยา ตนตผลาชวะ (2547ข: 47-48) กลาววา การคดตามหลกการของเดอโบโน เนนการสรางสรรคและการสรางความรในตน เพราะสามารถท าใหคนคดลนไหล คดถถวนและคดไดกวางขวางมากกวาการคดอยางมวจารณญาณอยางเดยว ซงในกลวธการทจะพฒนาท กษะการคดนมหลกการ 3 ประการ ซงสามารถน ามาพฒนาเปนหลกการสอนคดส าหรบเดกปฐมวยไดโดยการท าใหขนตอนงายขน คนเราฝกคดไดทกอาย แตละอายมวธการฝกทแตกตางกน ถาเปนการฝกเดกปฐมวยใหคด จะตองใชขนตอนทงาย เหมาะกบวยโดยท าใหเดกรสกสนกกบการฝกและใชความคด

1.การจงใจ การจงใจเปนหวใจส าคญของการฝกเดกใหคด การบอกเหตผลถง ประโยชนของการฝกคดไมมผลกบเดก เดกไมเขาใจ แตเดกชอบทจะมการฝกอยางมชวตชวา สนกและเพลดเพลน เหมอนกบการเลนเกม เดกสนกทจะคดจนตนาการ แตผลทตามมาคอการรบรอยางมความหมาย อารมณทสบายจะไมไปรบกวนความคดของเดก ดงนนการสอนใหเดกคดจงตองท าใหเดกสนกและเพลดเพลนกบการคดโดยไมรตว 2. วธการฝก ในการสอนและฝกเดกคดนน ในขนการฝกสงทครจะตองตระหนก ถงเปาหมายทตองการ เดกตองรเปาหมายของการคดจะท าใหเดกสนกกบการใชความคด ดงนนครตองท าใหสงทคดนนงาย ไมซบซอน หลกเลยงความสบสน โดยตองท าใหเดกรอยเสมอวา ก าลงท าอะไรอย เรองทท ามาใหเดกฝกคดแตละเรองตองงายและนาสนใจ ใหเวลาคดอยางชา ๆ และพยายามท าสงทคดใหงายเพอชวยใหเดกคดไดด ไมลางสมอง ในขณะเดยวกนครตองใหโอกาสหรอชวยใหเดกหาทางเลอกใหม ๆ เพอใหเกดความรใหมและแนวคดใหมดวยวธการสอนใหเดกคดทส าคญ คอ 1) มเปาหมายการคด 2) เครองชวยคด เชน ค าถามปลายเปดประเดนปญหาสถานการณ การมตวอยางและการอภปราย 3) ผลลพธทเกดขนจากการคดเพอเพมพนทกษะการคด 4) ตองฝกปฏบตหลายๆ ครง หลายสถานการณ เพอการคดทงอกงามและมนใจวามทกษะการคด 5) ใหฝกทางออมเปนการซอมนอกเวลาเรยน 6) ฝกใหปรบกลไกการคดวา เมอใดการคดนนตองใชเหตผลและเมอใดจะใชสรางสรรคและเมอใดจะใชสรางสรรคและเมอใดตองใชขอมลสารสนเทศ 7) ใหมการทบทวนสะทอนคด (reflective) ตลอดเวลาทงการคดในแนวกวางและในรายละเอยด 8) ฝกการคดในทางบวกทกครง

19

3. การเสนอผลความคด การคดเปนการประมวลการรบรทงมวลทเกยวของเพอสรางเปนองคความรในตนและการสรางสรรคใหเกดขน อยาพยายามใหเดกใชความคดวจารณญาณ แตเพยงอยางเดยว ตองใหเดกมองขอมลทนอกเหนอออกไปจากตน นนคอการปลดปลอยจตตน (Ego) จากการคด แตใหมองการคดของตนอยางเขาใจ คนไทยมกคดโดยใชจตตนเสมอ การเสนอผลความคดอาจแสดงออกมาดวยค าพด การกระท าหรอผลตผลอยางใดอยางหนงกได

โกวท ประวาลพฤกษ (2540: 208) กลาววา การพฒนาดานความคด แบงองคประกอบ 2 แนวทาง คอ

1. โครงสรางของความ ร เปนตวความรเรยกวา ปม จะอยในรปของความคด รวบยอดของสงตาง ๆ ความคดรวบยอดกระจายออกไป 3 แนวทาง คอ

1.1 สภาพ ไดแก ของจรง ภาพและภาษา 1.2 ความซบซอนของปม คอ ปมเชงซอนหรอปมค เรยกวา หลกการ มปม ตงแต 2

ตวขนไปมาสมพนธกน 1.3 ศกยภาพของปม คอ ปมนง เคลอนทหรออยในจนตนาการการเรยนรทด จะตอง

ใกลเคยงกบสงทมอยเดม 2. กระบวนการคด เรมจากการรบ การคนหา การเทยบ การปรบและการสงออก การ

สอนควรใหผเรยนใชกระบวนการนเป นขนตอน เรมตงแตน าเสนอสงใหม การใหนกเรยนคนหาสงเดมและเปรยบเทยบวามอะไรเหมอน ไมเหมอน ควรจะอยกลมเดยวกนหรอคนละกลม การตอบสนองของนกเรยนทละขน ตอนนจะสรางความเปนระบบในความคดใหเกดพฒนาการ ทงกระบวนการและความร แตอยาลมวาครตองใหการเสรมแรงอยเสมอ ใหนกเรยนประสบผลส าเรจ ท าไดและการกระตนใหนกเรยนท าไดกอยทค าถามชน าของครใหเทยบในลกษณะใด

อรพรรณ พรสมา (2543: 25-27) กลาววา ครสามารถเลอกวธทตนถนดหรอสนใจเปนพเศษไปทดลองใชกบนกเรยน เพอใหงายแกการศกษา ผเขยนไดก าหนดวธสอนคดออกเปน 2 ลกษณะใหญ ๆ คอ

1.การสอนใหคด เปนโดยแทรกวธการคดอยในการสอนวชาตาง ๆ ทนกเรยน เรยนตามหลกสตรปกต ผสอนตองจดสภาพแวดลอมทเปดโอกาสใหผเรยนไดคนหาค าตอบดวยตนเอง ผสอนควรใชค าถามกระต นใหนกเรยนใชจนตนาการ ไดคด ไดทดลองปฏบต รวมทงการศกษาคนควาจากต ารา 2. การสอนวชาการคด เปนวชาหนงในหลกสตร ในปจจบนหลกสตรของประเทศไทย ยงไมมการคดในระดบอนบาล ประถมหรอมธยม แตเรมมวชาการคดในระดบอดมศกษา บางแหง

20

การเรยนการสอนวชาการคดควรเรมตงแตเดก ๆ วชาการคดมเปาหมายเพอพฒนานกเรยนใหเขาใจหลกการ กระบวนการคดและฝกฝนทกษะทจ าเปนส าหรบการคดลกษณะตาง ๆ ซงสามารถน าไปประยกตใชในการศกษาวชาอนและการน าไปใชในชวตประจ าวน การสอนทง 2 ลกษณะมทงขอ ดและขอจ ากดตางกน การสอนคดแทรกในวชาอน ๆ ครและนกเรยนอาจกงวลกบเนอหาในหลกสตรจนกลายเปนการสอนจ าหรอการสอนคดระดบพนฐาน สามารถเปลยนแปลงตามความสนใจของผเรยน ปญหากคอ การขาดแคลนครทมความสามารถในการสอนคดและการน าทกษะการคดไปประยกตใชในการศกษาวชาตาง ๆ จะท าไดดเพยงใด วธการสอนคดทผสมผสานทง 2 วธเขาดวยกนจงจะเปนวธปฏบตทเหมาะสม เพราะจะชวยใหการพฒนาทกษะการคดเกดผลทสมบรณ เปนการลดขอจ ากดของการสอนแตละวธ

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2543: 64) กลาววา แนวการสอนเพอพฒนาการคดม 3 แนวทาง คอ

1. การสอนเพอพฒนาการคดโดยตรงโดยใชโปรแกรมสอส าเรจรปบทเรยนหรอ กจกรรมส าเรจรป ขณะนมผจดท าสอเหลานไวแลว

2. การสอนเนอหาสาระตาง ๆ โดยใชรปแบบหรอกระบวนการสอนทเนนการพฒนา การคดทไดมผพฒนาขน การสอนลกษณะนมงรวมเนอหาสาระตามวตถประสงคของหลกสตร แตเพอใหการสอนเปนการชวยพฒนาความสามารถทางการคดของผเรยนไปในตว ครสามารถน ารปแบบการสอนตาง ๆ ทเนนกระบวนการคดมาใชเปนกระบวนการสอน ซงจะชวยใหครสามารถพฒน าผเรยนไดทงดานเนอหาสาระและการคดไปพรอม ๆ กน

3. การสอนเนอหาสาระตาง ๆ โดยพยายามสงเสรมใหผเรยนพฒนาลกษณะการคดแบบตาง ๆ รวมทงทกษะการคดทงทกษะยอยและทกษะผสมผสานในกจกรรมการเรยนการสอน แนวทางท 3 น นาจะเปนแนวทางทครสามารถท าไดมากทสดและสะดวกทสด เนองจากครสอนเนอหาสาระและมกจกรรมการเรยนการสอนอยแลว เมอครมความเขาใจเกยวกบความคดตามกรอบความคดตาง ๆ ครกสามารถน าความเขาใจนนมาใชในการปรบกจกรรมการสอนทมอยแลวใหมลกษณะทใหโอกาสผเรยนไดพฒนาการคด ลกษณะการคดและกระบวนการคดทหลากหลาย

1.5.2 การจดการเรยนการสอนการคดส าหรบเดกปฐมวย การจดการเรยนการสอนทเนนการคดเปนใหแกเดกปฐมวยนนเปนสงทส าคญเพราะการคด

เปนสงทจ าเปนในการท ากจกรรมตางๆ บรเนอร (Bruner.1956) กลาววา แนวทางการจดการเรยนการสอนนน ผเรยนควรค านงถง

เรองตอไปน

21

1. การจดล าดบขนของการเรยนรและการน าเสนอใหสอดคลองกบระดบของการรบร เขาใจ

2. ในการเรยนการสอนนน ทงผเรยนและผสอนและผสอนตองมความพรอมแรงจงใจและความสนใจ

3. ลกษณะและชนดของกจกรรมการเรยนการสอนทเหมาะสมกบความสามารถของ ผเรยนจะชวยใหมความรคงทนและถายโยงความรไดดวย นอกจากน บรเนอร ไดใชวธการคนพบ โดยยดหลกการสอนดงน

1. ผเรยนตองมแรงจงใจภายในและมความอยากรอยากเหน อยากคนพบสงทอยรอบตวเอง

2. โครงสรางของบทเรยนตองจดใหเหมาะสมกบวยของผเรยน 3. การจดล าดบความยากงาย ตองค านงถงสตปญญาของผเรยน 4. แรงเสรมดวยตนเอง ครตองใหผลยอนกลบแกผเรยน เพอทราบวาท าผดหรอ

ท าถกตองเปนการสรางแรงเสรมดวยตนเอง พอาเจท (Piaget.1964) กลาววา ในการจดการเรยนการสอน ผสอนมหนาทควรค านงใน

เรองตอไปน 1. เมอท างานกบนกเรยน ผสอนตองค านงถงพฒนาการทางสตปญญาของนกเรยน

ตอไปน 1.1 เมอท างานกบนกเรยน ผสอนควรค านงถงถงพฒนาการทางสตปญญาทงสขน

ตามล าดบนกเรยนทมอายเทากน อาจมขนพฒนาการทางสตปญญาตางกน ขนพฒนาการทางสตปญญาทแตกตางกน เปนเครองชแบบการใหเหตผลทตางกน พฒนาการทาง สตปญญาของนกเรยนแตละคนเปนเครองแสดงความสามารถของบคคล

1.2 นกเรยนแตละคนจะไดรบประสบการณ 2 แบบ คอ ประสบการณทาง กายภาพและประสบการณทางตรรกศาสตร ประสบการณทางกายภาพจะเกดขนเมอนกเรยนไดปฏสมพนธกบวตถตาง ๆ ในสภาพแวดล อมโดยตรง สวนประสบการณทางตรรกศาสตรเกดขนเมอนกเรยนไดพฒนาโครงสรางทางสตปญญา ใชความคดรวบยอดทเปนนามธรรม นกเรยนแตละคนจะพฒนาแบบการใหเหตผลเมอมประสบการณทกระตนใหเกดการคด

2. หลกสตรทสรางขนบนพนฐานทฤษฎพฒนาการทางสตปญญ าของพอาเจทควรมลกษณะดงน

2.1 เนนพฒนาการทางสตปญญาของผเรยนโดยทการสอนตองเนนการใช ศกยภาพของตนเองใหมากทสด

22

2.2 เสนอการเรยนการสอนทใหผเรยนพบกบความแปลกใหม 2.3 เนนการเรยนรทตองอาศยกจกร รมการคนพบเพราะนกเรยนจะเกดการเรยนร

โดยผานการกระท าทางสมองตอสงทก าลงคนพบ การเรยนการสอนทเนนการคนพบสบเสาะและความคดสรางสรรคจะชวยใหนกเรยนมพฒนาการดขน

2.4 เนนกจกรรมการส ารวจและการเพมขยายความคดในระหวางการเรยน การสอน แทนทจะนงฟงเฉย ๆ

2.5 ใชกจกรรมการขดแยงเพอใหนกเรยนมโอกาสพฒนาสตปญญาของตนเอง นกเรยนจะรวมมอกนแกความขดแยงทเกดขนภายในกลมโดยการรบฟงความคดเหนของผอน นอกเหนอจากความคดเหนของตนเอง

3. การสอนทสงเสรมพฒนาการทางสตปญญาของผเรยนควรด าเนนการ ดงน 3.1 ถามค าถามมากกวาการใหค าตอบ โดยเฉพาะค าถามปลายเปด เพราะค าถาม

ประเภทนจะกระตนความคดสรางสรรคและความคดวเคราะหของนกเรยน 3.2 ครผสอนควรจะพดใหนอยลงและฟงใหมากขน เมอถามค าถามแลวควรใหเวลา

รอค าตอบของนกเรยนสก 5 นาทเพราะนกเรยนตองการเวลาทจะดดซบค าถามและปรบเปลยนขยายโครงสรางของสมองเพอตอบค าถามนน ๆ

3.3 ควรใหเสรภาพแกนกเรยนทจะเลอกเรยนกจกรรมตาง ๆ เพราะนกเรยนจะได มโอกาสใชสตปญญาในการตดสนวาจะเรยนอะไรด

3.4 เมอนกเรยนใหเหตผลผด อยาพยายามแกไขขอผดพลาดในการใหเหตผลของนกเรยน ควรถามค าถามหรอจดประสบการณนกเรยนใหม เพอนกเรยนจะไดแกไขขอผดพลาดดวยตนเอง

3.5 ชระดบพฒนาการทางสตปญญาของนกเรยน จากงานพฒนาการทาง สตปญญาขนนามธรรมหรอจากงานการอนรกษ เพอดวานกเรยนคดอยางไร

3.6 ยอมรบความจรงทวา นกเรยนแตละคนมอตราพฒนาการทางสตปญญาท แตกตางกน เดกทมพฒนาการทางสตปญญาลาหลงเพอนในชวงเวลาหนง อาจมพฒนาการท างสตปญญาอยในระดบเดยวกนกบเพอนคนนนในเวลาตอมากได

3.7 ผสอนตองเขาใจวานกเรยนมความสามารถเพมขนในระดบความคดขนตอไป 3.8 ตระหนกวาการเรยนรทเกดขนเพราะจดจ ามากกวาทจะเขาใจเปนการเรยนรทไม

แทจรง

23

4. ในขนประเมนผล ควรด าเนนการสอนดงน 4.1 มการทดสอบแบบการใหเหตผลของนกเรยนประเมนกระบวนการคดดวย

เชนเดยวกบทดสอบเนอหาวชา 4.2 พยายามใหนกเรยนแสดงเหตผลในการตอบค าถามนนๆ 4.3 ตองชวยเหลอนกเรยนทมพฒนาการทางสตปญญาต ากวาเพอนรวมชน กลยา ตนตผลาชวะ (2548ก: 29-31) กลาววา การจดการเรยนการสอนการคด ครตองม

ขนตอนการสอน โดยบรณาการเทคนคการกระตนใหเดกคดตามขนตอนการสอน ดงน 1. ก าหนดจดประสงคการสอน ในการสอนใหเดกคดตองเรมจากโจทยเสมอ ถาครมโจทย

งาย การคดจะไมซบซอน การใชขอมลในการวเคราะหของสมองจะนอยตามไปดวย แตถาครตองการใหคดโจทยทใหเดกคดตองซบซอนไปดวย สงทตองค านงส าหรบก าหนดจดประสงคของการสอนวาตองการใหเดกคดแบบใด เชน คดแบบอเนกนย คดสรางสรรคหรอคดแบบวจารณญาณและความชดเจนของจดประสงคจะเปนตวท าใหครตงโจทยและจดกจกรรมทน าไปสการคดทตองการจากการวจย (Baer.1996) เกยวกบผลของการฝกคดแบบอเนกนยพบวา ถาตองการใหผเขาอบรมพฒนาการคดอเนกนยกตองใหผเรยนฝกทกษะในงานทสมพนธ

2. แจงประเดนปญหา ขนท 2 เปนขนของการสรางประเดนปญหาตามจดประสงค ใหหลากหลาย เพอใหเดกเกดการคดในแงตาง ๆ โดยประเดนปญหาตองเปนตวน าการคด

3. ปฏบตการคด เปนขนของการใหเดกใชความคดของตน ดวยการน าขอมลทร ไปประสานกบขอมลทรบรใหม เพอใหความคดเหนหรอมโนทศนทเปนผลมาจากความคด

4. การสะทอนคด เปนขนทครประเมนความสามารถในการคดและการใชความคด ของเดก ดวยการกระตนใหเดกเกดการสะทอนคดในสงทตนพดหรอกระท าวาท าไม อยางไร เพราะอะไร ในการตดตามผลสะทอนคดน ครตองเนนถงจดประสงคของครทตองการฝกใหเดกคดวาเปนแบบใดดวย 1.6 งานวจยทเกยวของกบความคดคลองแคลว

งานวจยในประเทศ วรนทรทพย ปรมตถชญานนท(2551: บทคดยอ) ไดศกษาผลของการใชเทคนคกระตนการ

คดทมตอทกษะการคด แบบลนไหลของเดกปฐมวย ผลการวจยพบวา เดกปฐมวยหลงจากไดรบการจดกจกรรมโดยใชเทคนคกระตนการคด มการพฒนาดานทกษะการคดแบบลนไหลอยในระดบพอใช ยกเวนการใชถอยค าอยในระดบดและเมอเปรยบเทยบหลงการจดกจกรรมโดยใชเทคนคกระตน การคดมคาสงกวากอนจดกจกรรมโดยใชเทคนคกระตนการคดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

สายทพย ศรแกวทม (2541: บทคดยอ) ไดศกษาคนควาเกยวกบการคดอยางมเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรค โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร พบวาเดก

24

ปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรค โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตรกบแบบปกตมความสามารถการคดอยางมเหตผลแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตรมคะแนน เฉล ยความสามารถการคดอยางมเหตผลสงกวาเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคแบบปกต กรรณการ กลนหวาน (2547 : บทคดยอ) ไดท าการศกษาคนควาเกยวกบผลการจดกจกรรมเนนผเรยน 4 แบบ ทมตอการคดแบบอเนกนยของเดกปฐมวย พบวา เดกปฐมวยภายหลงไดรบการจดกจกรรมเนนผเรยน 4 แบบ มความสามารถในการคดแบบอเนกนยอยในระดบด ทงในภาพรวมและจ าแนกรายดาน คอ ดานความคดคลองแคลว ความคดยดหยนและความคดรเรมและความสามารถในการคดแบบอเนกนยของเดกปฐมวยหลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงในภาพรวมและจ าแนกรายดาน คอ ดานความคดคลองแคลว ความคดยดหยนและความคดรเรม

วณา ประชากล (2547: บทคดยอ ) ไดท าการศกษาคนควาเกยวกบผลของการเลนวสดปลายเปดทมตอความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย พบวา ภายหลงก ารจดกจกรรมการเลนวสดปลายเปด เดกปฐมวยมความคดสรางสรรคในระดบปานกลางและเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณการเลนวสดปลายเปดมความคดสรางสรรคหลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

ด สงสวาง (2546: บทคดยอ ) ไดท าการวจยเรอง การสงเสรมความสามารถและเจตคตในการแสวงหาความรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยใชกระบวนการเรยนรจากแหลงเรยนรในชมชน ผลการวจยสรปวา หลงจากทใชกระบวนการจากแหลงเรยนรในชมชนแลวปรากฏวานกเรยนมความสามารถในการแสวงหาความร มากกวาทจะใชกระบวนการเรยนรจากแหลงเรยนรในชมชนนกเรยนมเจตคตตอการแสวงหาความรอยในระดบด

จตเกษม ทองนาค (2548: บทคดยอ ) ไดท าการวจยเรอง การพฒนาทกษะกระบวนการวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยใชกจกรรมการเรยนการสอนแบบจตปญญา ผลการวจยพ บวา การพฒนากระบวนการพฒนากระบวนการวทยาศาสตรของเดกปฐมวย หลงการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบจตปญญา โดยรวมและจ าแนกรายทกษะมคาเฉลยคะแนนสงขน แล ะอยในระดบด เมอเปรยบเทยบกบกอนการทดลอง พบวาแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

จากรายงานการวจยทกลาวมาสรปไดวา การพฒนาการคดสามารถชวยให น าประสบการณเดมกบประสบการณใหมน ามาใชใหสอดคลองกบเหตการณทจะเกดขนไดมากกวาการสอนตามปกต ผเรยนมความสา มารถในการคด อยางมเหตผลมากขน ดงนนการสอนการคดสงผลตอการเรยนการสอนทมประสทธภาพของผเรยน

25

งานวจยในตางประเทศ มาเรย (Maria.1981: 624-A) ไดประเมนประสทธภาพการสอนแบบแสวงหาความรทสงเสรม

ความคดสรางสรรคของเดกเกรด 4-6 พบวา คะแนนความคดสรางสรรคของนกเรยนทเรยนรดวยการแสวงหาความรสงกวากลมควบคม

ทอมส น (Thomson.2000: 61-108) ไดศกษาการเรยนรแบบแสวงหาความรในวชาคณตศาสตรระดบวทยาลย พบวา จดมงหมายของครและเวลามผลตอการพฒนาการเรยนรแบบแสวงหาความร เพราะถามเวลามากผเรยนจะใชค าถามของตนเอง ในการแสวงหาค าตอบและพฒนาการใชแบบจ าลองทางคณตศาส ตรตามความเขาใจของผเรยน แตถามเวลานอยผเรยนจะใชค าถามของครและวธการของครในการแสวงหาค าตอบ ผเรยนสามารถพฒนาการใชแบบจ าลองทางคณตศาสตรไดตามค าอธบายของคร

ซซาน (Susan.2000: 454) ไดศกษาเรองราวการปรบตวของเดกผหญงปฐมวยทมฐานะยากจนตอการเขาเรยนในระดบปฐมวย พบวา การปรบตวในหองเรยนดขน โดยครจดโปรแกรมการเรยนการสอนทเชญผทมความสามารถเฉพาะตวมาเปนวทยากรใหความรกบเดกไดสนทนาและท ากจกรรมรวมกน ชวยใหเดกเกดการเรยนรและมการปรบตวทด มปฏกรยาตอการเรยนร ในทกษะการคดแกปญหาดขนสงกวากอนการทดลอง

มเชล และคม (Michael; & Kim.1994: 608-617) ไดศกษาความสามารถขนพนฐานและความสามารถขนสงดวยการวเคาราหหาองคประกอบเชงยยนของแบบทดสอบวดดานการคดอเนกนยทางภาษา และทางภาพจ านวน 21 ฉบบ ซงเปนแบบทดส อบทมอยกอนแลวจากการศกษาโครงการวจยทางสตปญญาแหงมหาวทยาลยทางตอนใตของรฐแคลฟอรเนยศกษากบผใหญจ านวน 238 คน และเดกจ านวน 205 คนปรากฏวา จากกลมตวอยางทงทผใหญและเดกองคประกอบท 1 คอมเนอหาทงภาษาและภาพ มจ านวนแบบทดสอบทมคาน าหนกองคประกอบตงแต .04 ขนไปม 9 และ11ตามล าดบ ฉบบท 2 เนอหาภาพได 6 และ 6ฉบบตามล าดบ องคประกอบท 3 เนอหาได 5 และ6 ฉบบตามล าดบและความสามารถทางสมองขนสงทงในผใหญและเดกพอทจะยนยนองคประกอบของการคดอเนกนยทางภาษาและทางภาพได

จากรายงานการวจบ พบวา ความสามารถในการคดของเดกสามารถพฒนาไดหากไดรบการฝกฝนอยางตอเนอง ดวยกจกรรมตางๆทจดขนเพอใหเดกมสวนรวม จากกจกรรมทเดกไดรบจะสรางทกษะการคด ทงยงสามารถเชอมโยงประสบการณเดม สามารถแกปญหาไดดวยวธทเหมาะสม ดงนนการสอนคดจงเปนกจกรรมทสงผลตอการเรยนรชวตของผเรยน

26

2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการบรหารสมอง 2.1 ความสามารถทางสมอง

ความสามารถทางสมองของคนมนษยมความแตกตางกนในความสามารถเฉพาะบคคล จงไดมนกจตวทยาและนกวชาการหลายทานไดนยามความหมายของความสามารถทางสมองไวดงน อาแมนนและกลอค (Ahmann; & Glock.1968: 16) ใหความหมายวาเปนสมรรถวสยของบคคลทจะเรยนร ดงนนเครองมอทจะประเมนผลความถนดจงสรางขนเพอพยากรณผลทเกดขนหากคนนนไดรบการฝกฝนทเหมาะสม บงแฮม (Bingham.1970: 341) ใหความหมายวาเปนภาวะอนแสดงความเหมาะสมของบคคลทส าคญคอการเพมความช านาญใหตนเองหรอเปนศกยภาพของบคคล และรวมถงความพรอมทสนใจในความสามารถนน บราวน (Brown.1970: 341) ใหความหมายวาเปนประสบการณการเ รยนรทกวางขวางและอางองถงสถานการณในอนาคต ฟรแมน (Freeman.1966: 156-182) ใหความหมายวาเปนผลรวมของคณลกษณะตางๆทแสดงใหเหนความสามารถของบคคลในการทจะไดมาซงความร ทกษะ และการตอบสนอง เชน ความสามารถทจะพดภาษา ดงนนแบบทดสอบวดความถ นดจงออกแบบเพอวดศกยภาพของความสามารถในกจกรรมเฉพาะภายในพสยทจ ากด

การเรทท (Garrett.1959: 131) ใหความหมายวาเปนสงทตดตวมาตงแตก าเนด แตไมปรากฏออกมาใหเหนในสภาพแวดลอมทไมเหมาะสม

ซเปอร (Super.1949: 58-59) ใหความหมายวา ควา มถนดเปนลกษณะรวม ทท าใหบคคลหนงสามารถเรยนรได ความถนดไมจ าเปนตองเปนสภาวะอยางใดอยางหนงเพยงอยางเดยว แตควรจะเปนสภาวะหลายอยางมารวมกนในตวบคคลหนง

วอรเรน (Warren.1934: 18) ใหความหมายวาเปนสภาวะหรอคณลกษณะทแสดงความสามารถของแต ละบคคลในการเรยนร ซงไดมาจากการฝกฝนทกษะหรอการตอบสนองตอเรองหนงโดยเฉพาะ

ชวาล แพรตกล (2517: 33-40) ใหความหมายวาสมรรถวสย และทศทางแหงความงอกงามของสมอง หรอกลาวใหงายขนกหมายถงขดความสามารถสงสดของบคคลทเขาจะมไดตอการเรยนรและฝกฝนวทยากรตางๆ และทกษะทงปวงถาเขาไดรบการฝกฝนและประสบการณทเหมาะสม

ลวน สายยศ และองคณา สายยศ (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ .2527 : 27) ใหความหมายวาเปนความสามารถทบคคลไดรบประสบการณ ฝกฝนตนเอง และมการสงสมไวมากจนเกดเปนทกษะเดนชดดานหนง พรอมทจะปฏบตกจกรรมดานนนๆไดเปนอยางด

27

สมบรณ ชตพงศ และส าเรง บญเรองรตน (สมบรณ ชตพงศ และส าเรง บญรตน .2518: 17) ใหความหมายวาเปนศกยภาพทมอยในตวบคคลอนเปนผลมาจากการฝกฝนความรและประสบการณทงสน ทงปวง

สรปไดวา ความสามารถทางสมองเปนคณลกษณะของบคคลทตดตวมาตงแตก าเนด ทแสดงออกของแตละบคคล ซงเกดจากประสบการณการเรยนรทกวางขวางทสงสมมาจนเกดเปนทกษะเดนชดและเพมความช านาญหรอเปนศกยภาพของแตละบคคล ทมผลตอพฤตกรรมทตางกน 2.2 ทฤษฏการเรยนรเกยวกบสมอง สมองของเดกเจรญเตบโตเตมทตองมสงเรา สมองทมประสบ การณจะท างานมคณภาพ และประสบกา รณคอ การเลนทไดมาจากการรบร และโอกาสในการทไดมประสบการณ การสมผส การเคลอนไหว เดกทไดรบประสบการณทดสมอ งจะไวและปรบตวไดเรว จงไดมทฤษฎการเรยนรของสมองในดานตางๆดงน

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2543: 157-167) ไดกลาวถงทฤษฏการเรยนรเกยวกบสมองดงน

ทฤษฏการเรยนรจากการเกบขอมล (Retention Theory) ทฤษฏนกลาววา ความสามารถในการเร ยนรขนอยกบความสามารถทเกบขอมล และเรยกขอมลทเกบเอาไวกลบคนมา ทงนรวมถงรปแบบของขอมล ความมากนอยของขอมลจากการเรยนรขนตนแลวน าไปปฏบต

ทฤษฏการเรยนรโดยใชการโยกยายปรบเปลยนขอมล (Transfer Theory) ทฤษฏนกลาววาการเรยนรมาจากการใชความเชอมโยงระหวางความเหมอนหรอความเกยวของระหวางขอมลใหมกบขอมลเกา ทฤษฏนขนอยกบขอมลขนตนทเกบเอาไวดวยกน

ทฤษฏของความกระตอรอรน (Motivation Theory) ทฤษฏนกลาววา ความสามารถในการเรยนรขนอยกบความตงใจท จะเรยนร ทงนขนอยกบความสนใจ ความกงวล การประสบความส าเรจและผลทจะไดรบดวย

ทฤษฏการเรยนรแบบมสวนรวมอยางจรงจง (Active Participation Theory) ทฤษฎนกลาววาความสามารถในการเรยนรขนอยกบความอยากจะเรยนรและมสวนรวม ถามความอย ากเรยนรและอยากมสวนรวมมาก ความสามารถในการเรยนรกจะมมากขน

ทฤษฏการเรยนรจากการเกบรวบรวมขอมล (Information Processing Theory) ทฤษฏนประกอบดวยสองสวนคอ ความสามารถในการจ าระยะสนของสมองและเกยวกบการแกไขปญหา

ทฤษฏการสรางองคความร ดวยตนเอง หรอคอนสตรคชนนสซม (Constructionism) คอทฤษฏการสรางความรเกดขน สรางขนโดยผเรยน เดกสามารถเกบขอมลจากสงแวดลอมภายนอกเขาไปสรางเปนโครงสรางของความรภายในทเดกมอยแลวแสดงออกมาใหเขากบสงแวดลอม

28

ทฤษฏของวฒนธรรมและส งคม Lev Vygotsky กลาววาสงคมและวฒนธรรมเปนสวนหนงทจะสงเสรมความฉลาดและกระบวนการการเรยนรในพฒนาการของเดก

ทฤษฏขนตอนการมความคดสรางสรรคในการแกปญหา Wallis ไดแบงพฒนาการความคดสรางสรรคในการแกปญหาออกเปน 4 ขนดวยกน คอ

- ระยะเตรยมความพรอม (Preparation) เปนชวงคนหาวาปญหาคออะไร ขนตอนนใชสมองซกซายท างาน

- ระยะคดวเคราะหแกปญหา (Incubation) เปนชวงเวลาทเราตงหลกการคดปญหาทพบ

- ระยะเกดความคดทจะแกปญหา (Lllumination) ความคดในการแก ปญหาเกดขนมากมายในชวงเวลาสนๆ ขนตอนนใชสมองซกขวา

- ระยะปฏบตการแกปญหา (Varification) เปนชวงทจะเกดผลปฏบตหรอกจกรรมแกปญหาทตอเนองมาจากการคดวเคราะหปญหาแลว

จากความเชอทแตกตางกนเกยวกบความสามารถของมนษย ท าให เกดทฤษฎทเกยวกบความสามารถทางสมองขนมาหลายทฤษฏทส าคญดงน

ทฤษฏองคประกอบเดยว (Uni – Factor Theory หรอ Global Theory) บเนทและซมอน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ .2527: 27; อางองจาก Binett; & Simon.1905)เปนผเสนอทฤษฏนโดยมความเชอว า ความสามารถทางสมองขอมนษยมโครงสรางเปนเอกลกษณะอนหนงอนเดยวไมแบงแยกออกเปนสวนยอยคลายกบเปนความสามารถทวไป

2.ทฤษฏสององคประกอบ (Bi Factor Theory) ชารล สเปยรแมน (Charls Spearman)นกจตวทยาชาวองกฤษเปนผตงทฤษฏนขนโดยมความเชอว า ความสามารถทางสมองของมนษยมองคประกอบอย 2 ประการ คอ

1. องคประกอบทวไป (General Factor) เรยกยอๆวา G – Factor เปนความสามารถพนฐานทวไปทมอยในความคด และการกระท าของมนษยทกคน แตจะมมากหรอนอยแตกตางกนไปตามแตละบคคล

2. องคประกอบเฉพาะ (Specific Factor) เรยกยอๆวา S – Factor เปนความสามารถพเศษทมอยในเฉพาะบคคล และท าใหมนษยมความแตกตางกน เชน ความสามารถดานดนตร และความสามารถดานเครองยนตกลไก

3. ทฤษฏล าดบขน (Hicrachical Theory) เวอรนอน (Vernon.1950: 23) นกจตวทยาชาวองกฤษไดอธบายถงความสามารถทางสมอง โดยเรมจากแบงความสามารถทวไป (General – Factor) ออกเปน 2 องคประกอบใหญๆ ดงน

29

1. ความสามารถทางภาษาและการศกษา (Verbal – Education ) เปนความสามารถในดานการใชภาษา และดานการเรยน ซงแบงออกเ ปนองคประกอบยอย ไดแกความสามารถดานภาษา ความสามารถดานตวเลข และดานอนๆ

2. ความสามารถทางปฏบตทวไป (Practioal ) เปนความสามารถในการตานความดานกลไกเชงปฏบตซงแบงออกเปนองคประกอบยอย ไดแก ความสามารถดานกลไก ความสามารถดานมตสมพนธ ความสามารถดานการใชมอ และดานอนๆ

4.ทฤษฏหลายองคประกอบ (Multiple – Factor Theory) ทฤษฏนสรางขนตามแนวคดของเธอรสโตร (Thurstone.1695: 121) ไดวเคราะหองคประกอบ (Factor Analysis) ความสามารถทางสมองของมนษย พบวา ความสามารถพนฐานทางสมองของมนษย (Primary Mental Abilities) ประกอบดวยองคประกอบหลายๆกลม และส าคญมอย 7 ดาน คอ

1. องคประกอบดานจ านวน (Number Factor) 2. องคประกอบดานภาษา (Verbal Factor) 3. องคประกอบดานเหตผล (Reasoning Factor) 4.องคประกอยดานมตสมพนธ (Space Factor) 5. องคประกอบดานจ านวน (Memory Factor) 6. องคประกอบดานการรบร (Perceptual Factor) 7. องคประกอบดานความคลองแคลวในการใชค า (Word Flueny Factor) เปน

ความสามารถทตองใชถอยค าตางๆ ไดหลายๆค าในเวลาจ ากดไดอยางถกตอง และเหมาะสม 5. ทฤษฏโครงสรางทางสมอง (The Sturcture of Intellect Modl) ทฤษฏนสรางขนโดยกลฟอรด (Guilford.1967 : 60) นกจตวทยาชาวอเมรกา โดยท าการ

วเคราะหองคประกอบของแบบทดสอบวดเชาวนปญญาทมอยในสมยนน แลวเสนอโครงสรางทางสมอง เพออธบายความสามารถ ทางสมองของมนษย โดยใชแบบจ าลอ ง 3 มต (Three Dimensional Model) ดงน มตท 1 ดานเนอหา (Content) เปนดานทประกอบดวยสงเรา และขอมลตางๆ ทกอใหเกดความคดแบงออกเปน 4 อยาง คอ รปภาพ หรอของจรง (Figural) สญลกษณ (Symbolic) ภาษา (Semantic) และพฤตกรรม (Behavioral)

มตท 2 ดานวธการคด (Operation) เปนดานทประกอบดวยการท างานของสมองเมอรบเอามตท 1 เขามาโดยผานประสา ทสมผส สมองจะใชความสามารถตางๆ กระท าตอสงนนๆ มสวนประกอบยอย 5 อยาง โดยเรมจากการเขาใจ (Cognition) การจ า (Memory) การคดแบบเอกนย (Divergent Production) และการประเมนคา (Evaluation)

30

มตท 3 ดานผลของการคด (Product) เปนดานทประกอบดวยผลของการคดจ าแนก ได 6 อยางคอ หนวย (Units) จ าพวก (Ciasses) ความสมพนธ (Relatuons) เปนองคประกอบเลกๆจ านวน120แบบจลภาค (Micro – Model) โดยในแตละแบบจลภาคจะประกอบดวยหนวยของ 3 มต

6. ทฤษฎความสามารถทางสมองสองระดบ (Two-Level Theory of mental Ability) เจนเซน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ .2527: 34; อางองจาก Jensen.1968) เปนผน าทฤษฏ โดยมความเชอวาความสามารถทางสมองของมนษยมอย 2 ระดบ คอระดบ1 เปนความสามารถดานการเรยนรและการจ า นนคอความสามารถทสงสม และเกบขอมลไวได และพรอมทจะระลกออกได ระดบนไมมการแปลงรป หรอการจดกระท าทางสมองแตอยางใด หรอพดอกอยางหนงวารบนไมไดใชวธการคดใดๆ เลยจากสงทสมองรบเขาไป แล ะระดบ 2 เปนการจดกระท าทางสมองเปนชนสรางมโนภาพ เหตผล และการแกปญหา ซงเหมอนกนกบองคประกอบทวไปนงเอง

สรปไดวา ทฤษฎทเกยวของกบความสามารถทางสมองทกลาวมานนมความสอดคลองกบความสามารถของมนษย เปนความสามารถทบคคลไดรบ และสงสมปร ะสบการณทผานมาในชวตประจ าวน เกดเปนทกษะพเศษ และพรอมทจะปฏบตกจกรรมนนไดเปนอยางด 2.3 สมองกบการเรยนร การทมนษยสามารถเรยนรสงตางๆ นนตองอาศยสมองและระบบประสาทเปนการรบร รบความรสก คอการเหน การไดยน การสมผส การรบรส และกลน จดส าคญคอตองดความพรอมของเดกเปนหลก เพอสรางโปรแกรมการศกษาตางๆ จงมนกวชาการหลายทานไดกลาวถงความส าคญของสมองดงน

กระทรวงศกษาศกษาธการ (2549: 2,19-46) ไดกลาววา การจดการเรยนรทสอดคลองกบ วถการเรยนรหรอ การท างานสมองทางธรรมชาต แทนทจะการเรยนรสอดคลองกบอาย ชนเรยนหรอหองเรยนเพยงอยางเดยว เพราะเดกทอายเทากนมองอาจพฒนาไมเทากนกได การตระหนกถงความส าคญตอการพฒนาสมองในแตละวยอยางเหมาะสม จงเปนกระบวนการจดการและกระตนการเรยนรตามแนว Brain-based Learning เพอใหเดกมระดบสตปญญาและวฒภาวะทางอามรณสงขน สามารถปรบตวเขากบสงแวดลอมไดอยางมประสทธภาพ

ในปจจบนแนวโนมการศกษาไดมการน าความรเกยวกบการท างานของสมอง จตวทยาการเรยนรตามวย และการเรยนรตามทฤษฎการศกษาต างๆ มาผนวกเขาดวยกน โดยจดเปนองคประกอบของการเรยนรใหเหมาะสมกบการท างานของสมอง การเรยนทมประสทธภาพและเตมศกยภาพของเดก หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 ไดเนนการสงเสรมพฒนาการเดกตามวย และหลกการจดการเรยนรทสอดคลองกบการท างานของสมอง ความเจรญเตบโตและพฒนาการของสมองดงน

31

1.การเคลอนไหวรางกายจะสรางความสมดลใหแกระบบไหลวยนของโลหต เปนการเพมออกซเจนในสมอง การเคลอนไหวรางกายท าใหสมองหลายสวนท างานไดด และท าใหเกดพฒนาการทางดานรางกายทด 2.รจกอารมณของตนเ องผานเหตการณในชวตประจ าวน ในบาน ในโรงเรยนและสถานการณตางๆ อารมณคอสวนหนงของบคลกภาพ เดกตองการความรก ความอบอน กจกรรมดานศลปะ ดนตร นาฏศลปเปนสงสะทอนความคด ความรสก และพฒนาการ จตใจของเดก อารมณมผลตอการเรยนรเปนอยางมาก ถ าเดกอารมณดกจะเกดการซมซบการเรยนรอยางเตมท และอยในจตใจยาวนาน

3. ดานสตปญญา 3.1 การเรยนรภาษา ภาษาเปนเครองมอในการรบสงขอมลในการสอสาร เดกจะเรยนรภาษาไดดเมอไดฟง ไดเหน จะเกดความสมพนธระหวางภาพกบเสยง การทเดก ไดรบการกระตนทางภาษาอยางถกวธ เดกจะสามารถเรยนรภาษาไดด และเปนพนฐานในการเรยนรดานอนดวย 3.2 พฒนาการดานความคด ความสามารถทางการคด การสอสาร และเขาใจสงแวดลอมรอบตว มจนตนาการ ท าใหการเลนมความหลากหลาย การเลนเปนกระบวนการส าคญส าหรบการสรางกระบวนการคด 3.3 ความคดสรางสรรค ความคดสรางสรรคชวยพฒนาสตปญญา การพฒนางาน และการพฒนาสงคม งานศลปะ เปนสงทสอถงความคดสรางสรรค เพราะเปนภาพแหงจนตนาการภายในของเดก วเชยร ไชยบง (2551: 63,107) กลาววาสมองประกอบดวยเซลล สองชนด คอนวรอน และเกลยว เกลยวมหนาทในการดแลและปกปองนวรอน นวรอนหรอเซลลปรระสาทเปนเซลลหลกทท าหนาทสงขอมลในรปแบของกระแสไฟฟา เกดขนโดยการหลงของสารเคมชนดตางๆ เรยกวา สารสอประสาท ดงนน การจดการเรยนการสอนทสอดคลองกบการท างานของสมอง จะท าใหมผลดงน

1.การเรยนรท าใหเกดการเปลยนแปลงทางกายภาพของสมอง 2.การเปลยนแปลงนเกดขนภายหลงการจดระบบของสมอง การเรยนรท าใหเกดการรอ

และจดระบบใหมของสมอง 3.แตละสวนของสมองมความพรอมตอการเรยนรในชวงระยะเวลาทแตกตางกน

พชรวลย เกตแกนจนทร (2542: 1–3) การพฒนาระบบประสาทแหงการเรยนรใหมประสทธภาพสงสดตามศกยภาพของเดกแตละคน นนคอการสงเสรมพฒนาการของสมอง หรอการสราง Hardware มใชการปอน Software เขาไป เพอใหเดกไวตอการเรยนร มความสามารถรบรขอมล

32

ไดสงและเพอเปนฐานแหงการเรยนร และจดส าคญคอ ตองดความพรอมของเดกเปนหลกส าคญนน คอ การทมเดกอารมณ แจมใส มสมาธ ชวงความสนใจในการเรยนรปกต การเสรมสรางการเรยนรไมวาระบบใดกตองอาศยความเขาใจ ความรกความ ผกผน ความเอออาทร และจดโอกาสใหเดก ตลอดจนวธการและกจกรรมตางๆ ทถกตองเหมาะสมในการพฒนาเดกอยางคอยเปนคอยไป อยางสอดคลองตามวยหรอวฒภาวะและสามารถของเดกเปนส าคญ สมองมหนาทคมควบและสงการเคลอนไหว พฤตกรรมและรกษาสมดลภายในรางกาย เช น การเตนของหวใจ ความดนโลหต สมดลของเหลวในรางกาย และอณหภม เปนตน ดงนนจงมนกการศกษาหลายทานไดกลาวถงลกษณะของสมอง ดงน

ศนสนย ฉตรคปต (2546: 17) ไดกลาววาสมองเปนอวยวะทส าคญของรางกาย เพราะสมองท าหนาทควบคมควบสตปญญา ความค ด การเรยนร พฤตกรรม บคลกภาพแลว สมองยงท าหนาทควบคมการท างานสวนตางๆของอวยวะในรางกายอกดวยรางกาย เชน การท างานของหวใจ ระบบภมคมกนและฮอรโมนตางๆ ถาปราศจากสมองคนเราไมสามารถมชวตอยได สมองของคนเราเจรญเตบโตและเกดการเรยนร และพฒนาตงแตระหวางการตงครรภ นอกจากนนยงไดกลาววา สมองจะสรางเนอเยอสมองบางๆ ในเวลาตอมาสมองจะคอยๆจดโครงสรางสวนตางๆของสมอง และในขณะเดยวกนเนอเยอสวนอนๆของรางกายจะเจรญเตบโตและพฒนาไปดวย เชนเนอเยอหนาตา

อาร สณหฉว (2550: 1-6) ไดกลาววา สมองผใหญหนกหนกประมาณ 3 ปอนดประกอบดวย น า 78 เปอรเซนต ไขมน 10 เปอรเซนต และโปรตน 8 เปอรเซนต สมองประกอบ ดวยเซลลนวรอน (neurons หรอ nerve cells) ประมาณหนงแสนลานเซลล และเซลลสนบสนนคอ glia หรอ glial cellจ านวนหนงลานล านเซลล ท าหนาทคมครองและปกปองเซลลสมอง ในสมองยงมชองวางเชอมตอสมองทเรยนวา ซนแนปส (synaptic connect points) จ านวนหนงพนลานเซลล การเรยนรหรอการเปลยนแปลงในสมอง เกดขนจากประสบการณ โดยผานประสาทสมผสทง 5 การเคลอนไหวและการปฏสมผสกบบคคลสงของถาประสบการณนาสนใจกจะท าใหเดนไดรทในสมองสรางทางเชอมระหวางนวตอน ท าใหเกดการเปลยนแปลงการเรยนรและจ าได สรปไดวา การเรยนรของมนษยนนมสมองและระบบประสาท ในการจกการเรยนรใหสอดคลองกบพฒนาการของเดกนนตองเนนการสงเสรมพฒนาการ ไดแก 1. พฒนาทงดานรางกายใหมความสมดลและเกดพฒนาการดานรางกายทด 2. พฒนาการดานอารมณ สงคม และจตใจ เปนการเสรมสรางบคคลกภาพ และการมอารมณดจะชวยในเกดการซมซบการเรยนรทด 3. พฒนาการดานสตปญญา ภาษาเปนเครองมอ ในการรบสงขอมล การจดใหมการเลนทหากหลายเปนกระบวนการส าคญการพฒนาการคด สมองของคนเราเจรญเตบโตและเกดการเรยนร และพฒนาตงแตระหวางการตงครรภ แรกเกดสมองจะมเซลลสมองจ านวนมาก สมอง จะเกดการเรยนรเมอเซลล 2 ตวเกดการ

33

เชอมโยงกน ซงเมอขอมลผานมาบอยๆ จะท าใหจดเชอมแขงแรงขน และสมองของเดกจะเรยนรไดเรวมากในชวง 2 ปแรก และจะลดบางเมอสมองสวนนนไมไดใชงาน

2.3.1โครงสรางของสมอง สมองของมนษยมววฒนาการ และพฒนาอยตลอดเวลา จงไดมบคคลทไดกลาวถง

โครงสรางของสมองไวดงน พอล แมคลน (อาร สณหฉว 2550: 15-16; อางองจาก Paul Maclean) ไดเสนอรปแบบโครงสรางของสมองสามชน ดงน

สมองชนท 1 กานสมอง (Brain stem) แมคลนไดเปรยบเทยบเปนสมองสตวเลอยคลาน เพราะเปนสมองเกาแกของมนษย ทท าหนาทเพอการอยร อด เกยวกบการหายใจ และปฏกรยาตอการอนตราย ความรสกและสมผสตางๆ จะเมาแทนทชนกานสมองแลวจะผานไปยงชนทสองและทสาม สมองชนท 2 สมองลมบค (Limbic brain) หรอระบบลมบค (limbic system) เปรยบเทยบเปนสมองสตวเลยงลกดวยนม เพราะสมองล มบคของมนษยจะควบคม การกน การดม การนอน การผลตฮอรโมนและอารมณ สมองชนท 3 สมองเปลอกใหม (Neocortex หรอ Cerebral cortex) เปนสมองทจะตองเจรญเตมโตอก เปนสมองทคดวางแผน วเคราะห สงเคราะห ตดสนใจ เปนสมองทมการฝกฝน เรยนรและพฒนาตามวยไปตลอดชวต สวนสมองชนท 1 และ 2 นนเจรญเตบโตเตมทแลวตงแตแรกเกด ศนสนย ฉตรคปต (2546: 19-23) ไดแบงโครงสรางของสมองเปน 3 สวน คอ 1.สมองใหญ (Cerebrum) ประกอบดวย Frontal lobe สมองสวนนจะท าหนาทเกยวกบอารมณความรสกน กคด การเรยนร ความจ า ความฉลาด ความคดอยางมเหตผลและค าพด Parietal lobe ท าหนาทเกยวกบความรสกเกยวกบประสาทสมผส Temporal lobe ท าหนาทเกยวกบการไดยน พฤตกรรม ความจ าและภาษา ท างานรวมกบ Frontal lobe เกยวกบการไดกลน ความเขาใจความหมาย ฮปแคมปส ท าใหคนเรามความสามารถในการปรบตวมความฉลาดและสามารถเรยนรโลกกวาง Occipital lobe เปนสมองทอยดานหนงท าหนาทเกยวกบการมองเหน 2.สมองเลก (Cerebellum) ซงอยดานหลงสดแยกออกจากสมองใหญมทงตรงกลางและอยดานซายและขวามขนาดใหญ คอประสานงานใหกลามเนอท างานไปไดอยางราบรน สมองสวนนอาจจะมหนาทเกยวกบภาษาดวย 3.กานสมองหรอแกนสมอง (Brain stem) สมองสวนนมเสนใยสมองเรยบรอยแลวตงแตคลอด โดยทวไปมหนาทเกยวกบการด ารงชวต การหลบ การตน ท าใหรสกตวอยตลอดเวลา ควบคมการเตนของหวใจ การหายใจ

34

พชลวลย เกตแกนจนทร(2544: 3-4) ไดกลาววาในสมองของมนษย นนแบงได 3 ระดบคอ 1.สมองดงด าบรรพ ส าหรบควบคมการอยรอดของชวต เชนการหายใจ การไหลเวยนของโลหต การยอยอาหาร ฯลฯ ซงเปนไปโดยอตโนมต สมองสวนนไดแก กานสมองและไขสนหลง ความอยรอดในระดบนไมตองอาศยความคดเพยงแตเปนปฏบตการของสมองและไขสนหลง เรยกวา Reflex 2.สมองระดบกลาง มในสตวเลยงลกดวยนมชนสงเทานน เรยกวาระบบลมปค (Limbic System) เปนสวนทแสดงอารมณ เชน ความรกความผกพน ความโกธร ความกลว ฯลฯ นอกจากนยงมสวนท าใหเกดความจ าระยะสนและระยะยาว ทมความส าคญตอการอยรอดเปนประโยช นตอการเรยนร 3.สมองสวน Neo-Cortex (เปลอกสมอง ) สมองสวนนรบรประสาทสมผสทง 5 ควบคมการเคลอนไหวและความรสกนกคดและการเรยนรทงสน เนองจากการเพมขนของเดนไดรท ซงท าใหเกด Synapse ไดเพมขนจงท าใหมขดความสามารถสงยงกวาสตว เลยงลกดวยนมใดๆ และสมองระดบนชวยใหมนษยมอารยธรรม วทยากร เชยงกล (2551: 23-25) ไดกลาวถงโครงสรางของสมองแบงออกเปน 3 สวน คอ สวนท 1 กานสมอง (Brain Stem ) หรอสมองระดบสตวเลอยคลาน สมองสวนนเปนสมองสวนเปนสวนทรบและถายทอ ดขอมลจากประสาทสมผสตางๆ และควบคมดแลเรองพนฐาน เชนการหายใจ จงหวะการเตนของหวใจ เปนสวนทไมมความคดหรอความรสก

สวนท 2 ซรเบลลม (Cerebellum) อยดานหลงกานสมอง มความสามารถระดบสงขนมา เปนสวนทจะชวยประสานกลามเนอตางๆ ท าใหรางกายเคลอนไหว รวมทงดแลเรองความจ า สวนท 3 ซรบรม (Cerebrum) คอสวนทใหญทสดของสมอง สวนนเปนสวนทท างานในเรองการคด การรสก และการจ า ซงน าไปสการเรยนรและพฤตกรรมตางๆ ซรบมแบงเปน 4 สวนคอสวนหนาทายทอย (Frontal Lobe) ท างานเกยวกบการแกปญหานามธรรม สวนขางทายทอย (Parietal Lobe) ชวยกระบวนการสอสารจากประสาทสมผสตางๆ สวนหลงทายทอย (Occipital Lobe) ควบคมการมองเหนและสวน Temporal Lobe ควบคมการจ า การไดยน และภาษา

สรปไดวา โครงสรางของสมอง มการท างานอยางเปน ระบบ ซงแตละสวนจะมหนาทควบคมการท างานเฉพาะดาน แตการท างานของสมองไมไดท างานแยกสวนแตสมองกยงท างานประสานสมพนธกนอยางเปนระบบเพอการด ารงชวตประจ าวน ซงประกอบดวย 3 คอ 1.กานสมอง ท าหนาทเพอการอยรอด เกยวกบการหายใจ ปฏกรยาตออนตราย และความรสก 2. สมองสวนลมบด ท าหนาทควบคมเรองการกน การดม การนอน และการผลกโฮอรโมนและอารมณ 3. สมองเปลอกใหม ท าหนาทเกยวกบการคด การตดสนใจ และการจ า

35

2.3.2 การท างานของสมอง สมองของมนษย มการท างานประสาทรวมกนทง 2 ซก และสอดคลองกน ถงแมวาสมองแตละซกจะมความถนดทตางกน จงไดมนกวชาการไดกลาวถงการท างานของสมองไวดงน

ศนสนย ฉตรคปต (2545: 41-92) ไดแบงการท างานของสมองไวดงน 1.ประสาทรบความรสก ไดแก ความรสกสมผสเบาๆ ความรสกสมผสอยางรนแรง ความรส กรอนเยน หรอความรสกเจบปวด 2.การควบคมการท างานของกลามเนอสวนตางๆ การท างานของกลามเนอแบงออกเปนกลามเนอมดเลกและกลามเนอมดใหญ ซงตองอาศยการประสานงานของประสาทการเหนและการท างานของกลามเนอ 3.การมองเหน สมองตองอาศยการมองเหนภาพซงน าไปสสมองดวยเสนประสาทตา เพอรบภาพ และแปลภาพออกมาเปนความหมาย 4.การไดยน เมอคนเราไดยนเสยงทแตกตางกน การท างานองเซลลประสาทกจะเกดขนคนละท แตถาไดยนเสยงเดมอก สมองสวนทเคยไดรบเสยงกจะท างาน แตถาเสยงใกลเคยงกนมาก สมองกจะไมสามารถแยกไดท าใหเซลลประสาทนท างานพรอมกน 5.สมองกบความฉลาดและความคด ความฉลาดเปนสงเราใชตดสนใจเรองตางๆ หรอเปนสงทมาจากสมองและความรสกนกคด 6.ความจ า สมองจะเลอกเกบเฉพาะทนาสนใจ เพราะสมองไมสามรถเกบทกอยางได 7.การเรยนร ภาษา ภาษาเปนสงทท าใหเหนวา มนษยแตกตางจากสตว กลามเนอของเรามการตอบสนองเสยงอตโนมต ซงเกดขนตงแตเปนทารกในครรภอายประมาณ 7 เดอน และหลงคลอดสมองกพรอมท างานทนท 8.การสรางบคลกภาพ บคลกภาพเปนสงประจ าตวเดกคนนนทท าใหแตกตางจากคนอน และมหลายสงหลายอยางทจะประกอบกนท าใหคนแตละคนมบคลกภาพเปนของตนเอง ซงเปนผลมาจากการท างานประสานกนองสมองทขนอยกบพนธกรรมและประสบการณทไดรบจากสงแวดลอม 9.ระบบประสาทอตโนมต ประกอบดวยประสาท 2 สวนทเรยนวา SympatheticและParasympathetic ซงมหนาทควบคมการท างานของกลามเนอเรยบกลามเนอหวใจและตอมตางๆ ของรางกาย ควบคมการท างานของเสนเลอด ความดนโลหต การเตนของหวใจ มานตา การไหลของเหงอ น าตา และน าลาย การเคลอนไหวของล าไส การควบคมกระเพาะปสสาวะ และความผดปกตทางเพศ กระทรวงศกษาศกษาธการ (2549: 3-6) ไดกลาววา สมองของมนษยแบงออกเปน 2 สวน คอสมองสวนคด (Cerebral Cortex) และสมองสวนอยาก (Limbic System)

36

สมองสวนคด (Cerebral Cortex) เปนการท างานของสมองสวนทหอหมแกนกลางไวคลายกบเปลอกผลไม สมองส วนคดม 2 สวนคอ สวนทท าหนาทเปลยนแปลงสงแวดลอมภายนอก หรอปญญาภายนอก ความร และ IQ และสวนทควบคมสมองสวนอยากหรอปญญาภายใน คณธรรม และEQ สมองสวนคด (Cerebral Cortex) มความส าคญตอความสามารถชนสงของมนษย สมองสวนคดม 2 ซกคอ สมองซกซายและซกขวา สมองซกซายท างานเกยวกบความสามารถในการเขาใจภาษาและการพดและการควบคม การท างานของรางกายซกขวา สมองซกนจะคดตามล าดบ คดละเอยด วเคราะห จ าแนกเปนสวนๆ เชนทองหนงสอเกง ฟงหรอจดจ าค าบรรยายเกง สมองซกขวา ท างานเกยวกบความสามารถเช งมตสมพนธ จนตนาการ ความสามารถทางดนตร การเขาใจเสยงอนทไมใชเสยงพด ควบคมการท างานของสมองซกซาย สมองซกนจะมองสงตางๆอยางสมพนธกนเปนภาพองครวม เชนคดออกมาเปนภาพ

นกวทยาศาสตรพบวา การท างานของสมองไมไดแบงการท างานเปนสมองซกซายแล ะสมองซกขวา แมวาแตละซกจะมความถนดของตนเอง แตสมองท างานแบบเชอมโยงกนและการท างานทบซอนกนจะชวยท าใหสมองเกดการเชอมโยงของสมองไดดขน ดงนนความสามารถใชจนตนาการ ดนตร ศลปะ และมตสมพนธ มาสงเสรมการเรยนรเรองการใชเหตผล ภาษา และคณตศ าสตรได การเรยนรผสมผสานความเพลดเพลนทงในหองเรยนผานสอการเรยนร อาศยกจกรรมทหลากหลายซงผสมผสานการท างานของสมองทง 2 ซก สมองสวนคด ม 4 สวน ดงน 1.สวนหนา (Frontal Lobe) คอเปลอกสมองทอยดานหนาของศรษะ ท าหนาทใน การสวนการคดวเคราะห วางแผน ตดสนใจ แกปญหา และสงขอมลดานการเคลอนไหวของรางกาย 2.สวนกระหมอมหรอสวนบน (Parietal Lobe) คอสมองทอยถดจากสวนหนา ไปทางดานหลง ท าหนาทเกยวกบความสมผส ความรสก และการจดระเบยบและประมวลผลขอมลดานทศทางและมต การท างานประสานกนของตากบมอ 3.สวนขาง (Temporal Lobe) คอเปลอกสมองสวนทอยถดจากสวนหนาและสวนกระหมอม ลงมาใกลบรเวณขมบ ท าหนาทเกยวกบการไดยนและความจ า 4.สวนหลง (Occipital Lobe) คอสมองทอยคอนไปทางดานหลงอยสวนทสวนฐานของกะโหลกศรษะ หรอทาทอย ท าหนาทเกยวกบการมองเหน การรบร และแปลความหมายสงทเหน เปลอกสมองในแตละสวนจะท างานสอดประสาทกนในการรบร ประมวลผล และสงผานขอมลไปยงสวนอน ซงท าหนาทอกระบบหนงไปพรอมกน เชนสมองสวนอยาก กานสมอง สมองสวนหลง

37

สมองสวนยาก (Limbic System) เปนสวนของสมองทอยใตสมองสวนคดท างานอยากเปนระบบ มความเกยวของกบเรองอารมณ ความรสก ซงเชอมโยงกบการรบรและการเรยนรของสมองสวนอน การจดการเรยนรทสอดคลองกบการท างานของสมองจงจ าเปนตองค านงถงอารมณความร สกของเดกดวย สวนทสมผสกบการเรยนรไดแก 1.ฮปโปแคมปส (Hippocampus) มหนาทเกยวของกบการสรางสงสมความจ า และเกยวกบกระบวนการการเรยนรทซบซอน 2.อมกดาลา (Amygdala) เปนสวนทเกยวของกบการตอบสนองทางอารมณทซบซอน เชน ความกลว ความกาวราว เมอสมองแตละสวนไดรบการกระตนทเหมาะสม จากสงเราทผานการออกแบบคดสรรในชวงเวลาทเปนโอกาส ภายใตสงแวดลอมทเออตอการเรยนร การเรยนรทเกดขนจงเปนการเรยนรทสอดคลองตามศกยภาพของสมองอยางแทจรง เซลลประสาท (Neurons) ลกษณะของเซลลประสาททวไป ประกอบดวยตวเซลล ซงเปน ตวนวเคลยส และมองคประกอบของเซลลตางๆ เซลลประสาทสวนใหญจะมเซลลแขนงใยประสาทยนจากตวเซลล คอ แอกซอน (axon) ท าหนาทน าสญญาณประสาทจากตวเซลลเดนทางไปยงเซลลเปาหมาย และเดนได ร (dendrite) ท าหนาทรบสญญาณจากเซลล อนๆ ผานจดเชอมตอ (synapse) และน าสญญาณเขาสตวเซลลผานไปยงแอกซอน ตามทฤษฎววฒนาการ ถาอวยวะสวนนนจะคอยๆ ตายไป แตสมองเราจงมเซลลประสาทมากถงแสนลานเซลลเพอการเชอมโยงเซลลกนระหวางเซลลประส าทเปนวงจร วงจรทสลบซบซอนคอการทสมองพฒนาขนนนเอง การเชอมโยงของเซลลประสาทเปนสงทเกดจากการกระตนและเชอมโยงกบภาวะทางเคม เชนในภาวะทเครยดสารเคมปลอยอกมาจะท าใหการเชอโยงกบเดนไดรทไมด มกจะคดไมออก จ าไมได เมอเวลาเครยดมากๆ มกจะลมงาย พชรวลย เกตแกนจนทร (2544.: 13-17)ไดกลาววา สมองของทารกเจรญเตบโตขนถง 4 เทา เพราะแตและเซลลมจ านวนมากตางกมขนาดใหญขน และสวนประกอบของตวเซลลกเปลยนแปลงไปทงดานปรมาณและคณภาพ ตวเซลลสมองเหมอฝามอ ยนโซโตปลาสซมออ กไปทางหนงเหมอนแขน เรยกวา Axon ท าหนาทสงขอมลขาวสารอกทางหนงยนออกเหมอนมอ เรยกวา Dendrite ท าหนาทรบขาวสาร สงขาวสารกนโดยกระแสประสาทจงเกดประปฏกรยาเรยก Synapse

อวยวะสวนตางๆของมนษยมเซลลสมองคววบคมการท างานอยเปนระบบ ดง นนการทใหเดกลงมอกระท ากจกรรมใดๆ เชนการชวยเหลอตนเอง การเลน หรอโปรแกรมกระตนพฒนาการตางๆ กเทากบไดกระตนสมองบรเวณกวางใหตนตวท างาน

38

สรปไดวา การท างานของสมอง นนเดกสามารถเรยนรไดจากประสาทสมผสทง 5 ซงการเรยนร จากประสบการณ ตางๆนนท าใหสมองเกดการเชอมโยงระหวางเซลลและยงมสารเคมทเปนผลตอการเรยนร การท างานของสมอง 2 ซก สมองสองซกมความถนดทตางกนแตสมองกมการท างานทประสนสมพนธกนอยางเปนระบบ ซงม สารสอประสาท เปนสารเคมในสมองสองซก ไดมนกวชากา รกลาวถงการท างานของสมองทง 2 ซกไวดงน โรเจอร สปอรรยและโรเบตร ออสไตล (Rojer Saporriy; & Rober Osatar.1972: ไมปรากฏเลขหนา) คนพบวาสมองมนษยสามารถแบงออกไดเปน ไดแก สมองซกซายและซกขวา ซงแตละสวนควบคมอวยวะตางๆ และมหนา ททแตกตางกน สมองดานซาย คดอยางมเหตผล มสามญส านก การจดระบบ การดรายละเอยดและการท างานทตองท าทละอยาง สมองซกขวา เกยวกบนามธรรม จรยธรรม ความคดสรางสรรค จนตนาการ สญชาตญาณ การสงเคราะห ศลปะคนตร ความจ า ความงาม อารมณการมองภาพรวม ความรตางๆทตองใชเหตผล

สขพชรา ซมเจรญ (2549: 38-40) การพฒนาสมองสองซกใหมการท างานรวมกนเพอจะใหขอมลทไดรบการถายทอดระหวางสมองทงสองซก ท างานประสานกนจะท าใหเกดผลตามมาคอ

1. การเคลอนไหวของรางกายจะประสานสมพนธกนอยางด 2. จะเกดการเรยนรทดในทกๆดาน เชน ดานการคดวเคราะห ความคดสรางสรรค การออก

เสยง การควบคมอารมณด มการวางแผน และการจดการทด มมนษยสมพนธด เปนคนมองการณไกล และมองภาพรวมด

3. การอานและการเขยนด 4. ฟงและจบประเดนไดด 5. จนตนาการสามารถพดไดเปนล าดบขนตอนหรอล าดบขนตอนและเรองราวไดด 6. คดค านวณไดด 7. ท าใหเกดความจ าด โดยเฉพาะความจ าระยะสน 8. ท าใหมสมาธในการท างานหรอการเรยนดขน 9. ลดความเครยดทจะเกดขน 10. ท าใหการท างานของประสาทตาทงสองท างานประสานสมพนธกน ถาสมองเราไมท างานรวมกนจะท าใหเกดผลตามมา คอ 1. การเคลอนไหวของรางกายจะไมประสาทสมพนธกน 2. การเขยนจะเขยนสลบตวหนงสอ เชน 361 เปน613

39

3. ประสาทการฟงจะไมสมบรณไมสามารถจบประเดนเรองราวได 4. ตอบสนองตอการเรยนรชา 5. ไมอยากแสดงความรสก จะเปนคนเฉอยชา 6. มความล าบากในการเรยนรท าใหไมใจเนอหา เบอหนายไมอยากเรยน 7. ประสาทตาทงสองขางท างาน ไมประสานสมพนธกน 8. ถาถนดใชสมองซกหนงมากเกนไป จะท าใหรสกเครยด และเหนอยท าใหไมอยากจะ

ท างานหรอเรยน ครสตน วอรด ; และแจน แดล (ดษฏ บรพตร ณ อยธยา.2549: 11-13; อางองจากChristine

Ward; & Jan Daley) สมองของมนษยซกซายและซกขวานนท าหนาทไมเหมอนกน จากการตรวจคลนสมองแสดงวา สวนตางๆของสมองท างานตางกนไปตามชนดของงาน การเรยนรโดยใชสมองทกสวน เปนวธการรวบรวมทกษะของสมองทงสองซก และหมนขจดความเครยด Christine Ward: & Jan Daley เสนอแนวทางใชสมองสองซกดงน

1. การท าใหรางกายผอนคลาย ทงกอนนอนและระหวางการท างาน การผอนคลายจะชวยใหเกดการเปลยนแปลงในสวนผสมของสารเคมในสมอง และชวยให เกดการไหลเวยนของขอมลทเปนสญญาณไฟฟาภายในบรเวณคอรเทกซอกดวย ซงทงหมดนจะชวยใหการใชสมองทกสวนเพอคดและเรยนรทเปนไปไดอยางงายและเรยนรทเปนไปไดงายและรวดเรวยงขน

2. การเคลอนไหวรางกายทมผลตอการเรยนรหรอ Brain Gym คอการน าประโยชนการเคลอนไหวรางกายมาสรางความแขงแกรงใหกบเครอขายการสอสารของสมองผานคอรปส คลลอสซม ตวอยางเชน การเคลอนไหวสลบขาง และมจดตดกลางล าตว สามารถขจดสงตางๆ ทมาขวางกนการเชอมโยงของสมองสองซก และเพมความสามารถในการใชสมอ งทงหมด ใหประสานสอดคลองกนยงขน

3. การใชความคดสรางสรรคและจนตนาการ จะเปนการเสรมสรางความแขงแกรงใหกบสวนทท าหนาทเชอมสมองทงสองซกเขาดวยกนซงเปนผลใหเกดการเรยนรทมประสทธภาพมากยงขน

4. สภาวะทผอนคลาย ระดบความพรอม ในการเรยนรทดทสดจะเกดขนในชวงทมการผอนคลาย วธการเตรยมสภาวะส าหรบการเรยนรเชนการหายใจทถกตอง การจดทาทาง โดยเฉพาะทานงใหด ทกจกรรมตางทผอนคลาย บรหารสมองแบบ Brain Gym ฟงเพลงบรรเลงในจงหวะชาๆ และใชกระบวนการสรางจนตนาการใหเปนภาพ

5. วถการเรยนรเฉพาะตว ซงเปนผลมาจากการผสมผสานกนระหวางพนธกรรมและแวดลอม และเรายงสามารถไดรบประโยชนจากการน าวธการใหมๆ มาเพมขดความสามารถในการเรยนรใหสงขน

40

6. ทกษะการเรยนร การม ทกษะทดรวมถงอาหาร การออกก า ลงกาย การ บรหารเวลา และสภาพแวดลอม ดนตร ทกษะการจ า การก าหนดเปาหมาย การพดใหก าลงใจตนเอง การใชแผนผงความ และคดการอานในใจอยางรวดเรว

อาร สนหฉว (2550: 19) ไดกลาววา ภายในสมองสวน neocortex เซลลประสาททท าหนาทในการรบร เรยนร จ า คดและสงการ การกระท าของมนษยประกอบดวย เซลลสมอง สายใยประสาทรบขอมล สายใยประสาทสงขอมล สงทท าใหเกดการเรยนรของสมองจะมาจากสองทางคอ

1. ประสบการณภายนอก จากสมผสทง 5 คอ ห ตา จมก ลน ผวกาย และความรสกและการเคลอนไหวของรางกาย

2. จากภายนอกคอ กา รคด จนตนาการเมอบคคลไดรบประสบการณผานกลบสมองและขอมลใหเดนไดรทสงผานแอกซอนขามจดซปแนปสไปยงเดนไดรทของนวรอน การทขอมลขามจดวนแนปสไปเชอมกบเดนไดรทอนนท าใหเกด Pathway หรอเสนทาง ซงถอวาเกดการเรยนร และถาท าซ าเสนทางนจะแขงแรงชดเจนขน การเรยนรกดขน ถาเปนทกษะกคลองแคลวขน

สมศกด สนธระเวชญ (2544: 3) กลาววาสมองของมนษยมสองดาน คอ ดานซายและดานขวาท างานพรอมๆกน แตท าหนาทตางกน มบางสวนสมองดานซายเปนผสงการอยางเดยวหรอสมองดานขวาเปนผสงการอยางเดยว ไมวาจะสงการโดยสมองดานใดมนจะหลอมความรสกใหตวเรา และเจรญเรวขนเมอเดกอายประมาณ 3-4ขวบ สมองดานซายมหนาทคดอยางมเหตผล มสามญส านก การจดระบบ การดแลรายละเอยด และการท างานทตองท าทละอยาง การควบคมเกยวกบภาษา ตวเลข สญลกษณตางๆ การแสดงออก การวเคราะห การพดการเขยน สมองดานขวามหนาทเกยวกบนามธรรม จรยธรรม ความคดสรางสรรค จนตนาการ สญชาตญาณ การสงเคราะห ศลปะ ดนตร ความจ า ความงาม อารมณ การมองภาพรวม ความรตางๆทเปนหลกการตองใชเหตผล

บาบารา วต าล (ภทรพล ตลารกษ .2538: 22; อางองจาก Babala Vital.) ไดกลาววา ทกษะทเกยวโยงกบความสามารถของสมองแตละซก ซงสอ ดคลองกบกมลพรรณ ชวพนธศร (มปป.: 23-35) กลาวาสมองจะแบงออกเปนสองซก คอสมองซกซายและสมองซกขวา สมองซกซายจะควบคมซกขวา สมองซกขวาจะควบคมรางกายดานซาย แตสมองกท างานรวมกนเปนหนงเดยว สมองทงสองซกจะมหนาทตางกนดงน

41

ตาราง1 การท างานของสมอง 2 ซก

สมองซกซาย สมองซกขวา

- สญลกษณ ภาษา การอาน การออกเสยง ลายมอ การฟง และการพด การทองจ าปากเปลา การเขยน

- การรบรโดยการโยงสมพนธทางโสตประสาท

- ตรรกะ/คณตศาสตร - การมองเหนรายละเอยดและขอเทจจรง

- การท าตามค าสง - การคดทมรายละเอยด

- การเรยงล าดบเหตการณ - การเคลอนไหวทสลบซบซอน

- มตสมพนธ รปทรงและรปแบบทเปนนามธรรมและทสลบซบซอน ความไวตอส การถายทอดทางศลปะ

- ดนตร การขบรอง

- การคดค านวณตวเลข - การสรางสรรค

- การหลงตาแลวมองเหนภาพ/ความสามารถในการสรางจนตนาการ

- การรบรสงตางๆ การมองเหนภาพรวม

- อารมณ ความรสก - สมาธ

- ความเชอตางๆ การเกดฌานหยงร

- การระลกไดทงทเกดขนเฉพาะหนาและทนททนควน

- ประสาทสมผส

พชรวลย เกตแกนจนทร (ปปม.: 13) สมองแบงออกเปน 2 ซก คอซาย และ ขวา มกลามเนอ

เชอมตรงกลางเรยกวา Corpul Collosum ซงเปนเหมอนทางจราจร ซงท าใหความถนดหรอความเชยวชาญดานใดดานหนงซงเปนแผนทในสมองซกใดซกหนง ขามไป สการรบรของสมอง ซกตรงกนขามได เพอใหเกดการประสานงานกนอยอยางสอดคลอง งานวจยพบวาหาก Corpus Collosum มความแขงแรงจะชวยใหการเรยนรมประสทธภาพและพบวาสามารถบรหารสมอง (Brain Gym) เพอใหกลามเนอ Corpus Collosum แขงแรง

สรปไดวา สมองคนมนษยแบง ออกเปน 2 ซก คอซกซายและซกขวา ซงม คอรปส ดอลดลซม เชอมตรงกลาง แมวาสมองทง2 ซกจะมความถนดทแตกตางกนอยางชดเจน แตสมองทง 2 ซกกท างานประสาทกนอยางสอดคลองอยางตอเนอง เดกควรไดรบการพฒนาสมองทง 2 ซกไปพรอมกน ซงกจกรรมบรหารสมอง (Brain Gym) เปนกจกรรมทท ากระตนการท างานของสมองทง 2 ซกอยางเปนระบบ ทงยงสามารถชวยลดความเครยดทเปนตวขดขวางการเรยนรทด

42

2.3.3 ปจจยตอการพฒนาสมอง การพฒนาสมองใหมกลไกลการท างานทมประสทธภาพนน เกดจา กปจจยหลายดาน ซงมนกวชาการไดกลาวถงปจจยการพฒนาสมองดงน

ครสตน วอรด และ เเจน เดล (ดษฏ บรพตร ณ อยธยา 2549: 19-53; อางองจากChristine Ward; & Jan Daley) ไดกลาวถงปจจยในการพฒนาสมองทงสองซกใหมการท างานประสานสมพนธไดไดดขนอยกบปจจยเหลาน

1. อาหารบ ารงสมอง การกนอาหารทถกตองตามสดสวนตามหลกโภชนาการ เปนการเตรยมความสมองใหคดและเรยนรอยางมประสทธภาพยงขน แหลงอาหารทไหพลงงานสมองไดดทสด ไดแก คารโบไฮเดตรและโปรตน

2. พลงวเศษของน า น าเปลาเปนส งทจ าเปนอยางยง เนองจากรางกายจะปฏกรยาตอประเภทของน าทมสวนผสมอนไมวาจะเปนน าในอาหาร หรอน าผลไม สารดงกลาวเชน คาเฟอน แอลกอฮอล และน าตาล ท าใหเกดภาวะขาดน า น าทไมแชเยนเปนสงทเพมศกยภาพในสมอง เพอเสรมสรางสขภาพทดของสมอง และกาย การดมน าจงเปนวธการทรวดเรวและงายตอการเพมการไหลเวยนของพลงงานในรางกายและสมองโดยทนท แลวยงท าใหสมองเกดความคดโลดแลนอกดวย

3. การหายใจทถกตอง สมองของคนเราตองการออกซเจนในปรมาณมากเพอการท างานทมประสทธภาพราว 1 ใน 4 ของออกซเจนทสดเขาไปจะถกน าไปหลอเลยงสมอง อาการงวเงยเปนผลจากรางกายไดรบออกซเจนนอย ท าใหสมองเรมปดสวตชการท างานการไดรบออกซเจนเพมขน จะขจดความเฉอยชา และเพมความเฉยบแหลมเวลาเราท างานซงหมายถงเพมประสทธภาพขนดวย ซงการนงทถกตอง ชวยใหหายใจไดดขน หายใจแบบเปาลกโปงเพอใหสมองแขงแรง การหายใจออกยาวๆ เพอใหสมองท างานดขน

4. ความมหศจรรยของดนตร เพลงทมจงหวะเขากบการเตนของหวใจกอใหเกดการเรยนร เพลงบรรเลงทมจงหวะชาๆ จะเกอกลตอสภาวะรางกายและสมองไดดกวา สมองจะเกดการเชอมโยงกนทงสองซกและท างานไดผลสงสด และควรเลอกดนตรใหเหมาะกบกจกรรม

5. การบรหารสมอง (Brain gym) การเคลอนไหวนออกแบบใหสมองซกซายและขวาใชงานไดพรอมๆกน และเชอมโยงการท างานระหวางกนใหมความแขงแรงขน ในขณะเดยวกนคลนสมอ งจะชาลงท าใหมผอนคลายเพมขน

6. การผอนคลาย เปนกญแจส าคญยงทจะท าใหสมองฉบไวและเฉยบคมและเพมพนความสามารถในการเรยนรและปฏบตไดอยางมประสทธผล ควรผอนคลายเมอ

- กอนลงมอท างานทกชนด - ทกครงทรสกกงวล สบสน เหนอย เบอหนาย

43

เนองจากการผอนคลายรางกายจะชวยใหปฏกรยาทางเคมทเปนคณตอสมองมากขน อนจะน าไปสความมนใจและความคดทปลอดโปรง

7. จนตนาการใหเปนภาพ เปนกจกรรมทเกดขนขณะจตสมบรณ เราสามารถขจดความกลวและอาการตอตานได ซงท าไดดงน

1. เรมดวยทาทสบายและผอนคลาย 2. หลบตาเพอลดการรบรประสาทสมผส 3. หายใจเขาอยางออนโยนและหายใจออกอยางเตมท 4. ใหฟงค าพดทจดประกายใหเกดภาพทด 5. ปลอยใหภาพตางๆ เปลยนไปเองตามจนตนาการ 6. รบรการเคลอนไหว เสยง และภาพทเกดขนในใจ 7. คอยๆกลบคนสสภาพปกต พรอมกบเรมวนใหมดวยความกระตอรอรน 8. ความจ า คอความสามารถในการเรยนสงทไดเรยนรกลบมา การเรยนรทแ ทจรงจะไม

เกดขนจนกระทงขอมลถกเกบไวในรปแบบของภาพในระบบความจ าระยะยาว เมอมการเกบความจ าเซลลสมองจะถกกระตนใหตนตว เกดการเชอมโยงของสมอง ท าใหเสนประสาทงอกงามเตบโตขน

9. การท า Mindmap เปนเครองมอทเปนประโยชนทสดในการน าทฤ ษฏเกยวกบสมองมาประยกตใชงาน ซงจะรวมทกษะตางๆ ทเกยวกบการเชอมโยงสมองทงสองซก

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2543: 183) ไดกลาวถงการพฒนาสมอง ดงน 1. โลกภายนอก สงแวดลอมจะมอทธพลส าคญตอการสรางเสนใยประสาทและจดเชอมตอ

ตางๆ ในสมอง 2. สงแวดลอมในโลกนจะเปนประสบการณทมผลตอพฒนาการของสมอง โดยเฉพาะเรอง

ประสาทสมผส การเหน การไดยน การไดกลน การสมผสรสชาตทงหลาย จะมสวนสรางเสรมเครอขายเสนใยประสาทเพมขน และมการเปลยนแปลงของจดเชอมตอเสนใยประสาทตางๆในสมอง

3. สมองจะพฒนาดวยหลกทวา ถาสมองสวนนนไมไดถกใชงานกจะถกก าจดท าลายไป อาร สณหฉว (ปปม.: 12) กลาววาสมองทแขงแรงสมบรณท าใหเกดการเรยนรทด สมองท

แขงแรงเกดจาก 1. ไดอาหารทถกสขอนามยไปเลยงรางกาย 2. มออกซเจนเลยงสมองเพยงพอ และโลหตในรางกายไหลเวยนด 3. รางกายไมขาดน า 4. รางกายผอนคลายเพราะไมเครยด และนอนหลบเพยงพอ 5. รางกายและสมองซกซายและขวามความสมดล

44

6. มโอกาสทจะไดท างานในสงทถนด 7. รสกวามสวนรวมและสนกสนาน 8. การไดรบก าลงใจ และไดรบการประเมนทชวยเหลอใหก าลงใจ 9. ความรสกภาคภมใจในตนเอง และมนใจในการวางแผนและท างาน วเชยร ไชยบง (2551: 108) ไดกลาววา ปจจยทท าใหสมองเกดความแตกตางกนกคอ 1. พนธกรรม 2. อาหาร การขาดสารอาหาร โปรตนจะท าใหเดกกลายเปนคนพการ โปร ตนเปนโครงสราง

ส าคญของกงกานทเชอมโยงกนภายในสมอง 3. สงแวดลอมและการเลยงด ประสบการณและการมปฏสมพนธกบสภาวะแวดลอมทแตกตางกนท าใหพฒนาการของสมองแตกตางกนการเรยนรจะเปนไปไดอยางมประสทธภาพ กตอเมอการเรยนรสอดคลองกบการท างานของสมอง สมศกด สนธระเวชญ (2541: 10-13)ไดกลาวาปจจยตอการพฒนาสมองประกอบดวยสงส าคญดงน

1. อาหาร อาหารเปนสงส าคญตอสขภาพ และเปนพลงงานของสมอง ความจ าและการเรยนรเกยวของกน การเรยนรทมประสทธภาพสมพนธกบการรบประทานอาหาร เดกทเปนโรคขาดสารอาหารนน ผลกระทบทเกดกบสมอง คอเมอสมองไมไดรบสารอาหาร การแตกกงกานสาขาออกไปเปนเซลลสมองไมสามารถท าไดท าใหหยดการเจรญเตบโตอยแคนน กลายเปนเดกปญญาออน สมองพการ

2. น าเซลลสมองจะสามารถท าหนาทอยางมประสทธภาพในระด บสงได ถารางกายไดรบน าในปรมาณทเพยงพอ ดมน าบรสทธวนละ 6-8 ถวย ดมน าใหมากขนเมอรสกกระหายใหดม จบ

3. การหายใจ สมองตองการออกซเจน ออกซเจนชวยใหกระบวนการคดด หายใจลกๆ บอยๆ หายใจออก ออกเสยง Ha Ha HAa

4. ดนตร ขณะฟงดนต รจตใจมกจะสบาย แตเพลงบางเพลงกอาจกระตนหรอเราใหเกดความเครยด เพลงทมจงหวะเรวและใชเสยงสงจะมผลกระตนการท างานของหวใจใหเกดความตนเตน ท าใหรสกผอนคลาย ลดความกดดนโลหต ลดความตงเครยดของหวใจ เสยงดนตรมผลตอการท างานของรางกาย การฟงเพลงท าใหสมองผลตคลนอฟฟา และคลนธตา ดนตรจะชวยใหสมองหลงสานเอนโดฟน เปนสารแหงความสขสงผลตอการท างานของระบบตางๆของรางกาย

5. การคลายความเครยด เมอเราเครยดสมองจะหลงสาร อะดรนารน ซงยงหลงมามากเทาใดกจะไปกระตนการท างานของอวยวะตางๆใน รางกายใหวกฤต ไมวาจะเปนระบบการหายใจ ระบบหวใจ ระบบการยอยอาหาร และระบบขบถาย

45

6. การบรหารสมอง (Brain Gym) การบรหารสมองเปนการเคลอนไหวรางกายทเราใหสมองท างาน เกดการเรยนรและการปฏบตทด

สรปไดวา สมองจะพฒนาไดอยางมประสทธภาพนนเ กดจากปจจยหลายดาน ไดแก 1. อาหาร ควรกนอาหารใหครบ 5 หมเพราะอาหารเปนสงส าคญตอรางกายและใหพลงงาน 2. น าเปลา เพราะรางกายของเราตองการน าเพอไปทดแทนน าทรางกายทเสยไป 3. การหายใจทถกตอง เพราะสมองตองการออกซเจนการหายใจทถกตองจะชวยให เกดการเรยนรทด 4. ดนตรชวยกระตนและปรบสภาพจตใจได เพลงทมจงหวะเขากบการเตนของหวใจกอใหเกดการเรยนรทด 5. การบรหารสมอง (Brain Gym) เปนการเคลอนไหวเพอใหเกดการผอนคลายและกระตนการท างานของสมองทงสองซกใหท างานเชอมโยงกนไดด 6. การผอนคลาย เปนการผอนคลายรางกายใหรสกสบาย ปลอดโปรง ชวยใหเกดความจ าและเปนการเตรยมพรอมทจะเรยนร 7. จนตนาการใหเปนภาพ เปนการปรบสภาพอารมณใหรสกผอนคลายโดยการจนตนาการภาพ 8. ความจ าระยะยาว 9.การท าMindmap เปนเครองมอชวยในการจ า

การน าพฒนาการทางสมองไปสการจดประสบการณ การเรยนรของมนษยตองอาศยสมอง ระบบประสาท และความพรอมของเดกในแตละชวงวย เพอสงเสรมพฒนาการ การเรยนรของเดกใหเดกบรรลศกยภาพและความสามารถสงสด จงมนกการศกษาหลายทานไดกลาวถงการจดประสบการณการเรยนรทเหมาะสมกบเดก ดงน กระทรวงศกษาศกษาธการ (2549: 13-16) ไดกลาววา ในการเชองโยงกระบวนการเรยนรตองมเงอนไขทสมบรณ มการจดกจกรรมทหลากหลาย ทงรปแบบ และวธการหลากหลาย เพอใหเหมาะสมกบเดกแตละคนโดยค านงถงเรองตางๆ ดงน ภาวะทางอารมณ (state) การมทศนคตในเชงบวก เดกจะเรยนรไดงาย และภาวะทางอารมณ และอารมณยงเกยวของกบความอมทอง เพราะถาเดกหว การใชเหตผลกจะลดลง การใหความหมาย (meaning) เปนการเรยนรจากสงใกลตว ใชการเปรยบเทยบหรอใชแผนทความคดจะชวยท าใหเดกเรยนรและเขาใจไดเรวขน การจดจอ (attention) สมองของคนเรารบขอมลไดครงละไมเกน 10 อยาง และจะจ าไดดประมาณ 8 นาท การจ าได (retention) สมองมระดบความจ าสงทเรยนรไปหลงจาก 24 ชวโมงไดดงน - การฟงค าบรรยาย (lecture) อยางเดยวไมซกถาม จะจ าไดรอยละ 5 - การอาน (reading) เรองราวทใหแงคดความเหน จะจ าไดรอยละ 10 - การฟงดวยหและเหนดวยภาพจะจ าได รอยละ 20 - การแสดง (demonstration) จะจ าไดรอยละ 30

46

- การอธปรายถกเถยงจะจ าได รอยละ50 - การลงมอปฏบตจะจ าได รอยละ 75 - การน าสงทไดมาปฏบต จะจ าไดรอยละ 90 การจดการเรยนรโดยใชสมองเปนฐานเปนการน าแนวคดทางระบบประสาทวทยามาประสานกบการจดการศกษา รเนทและจอฟฟร เคน (เยาวพา เดชะคปต .2548: 36-37; อางองจาก Rinet; & Joffri.) ไดใหความหมาย การเรยนร โดยใชสมองเปนฐานวา เปนการทเดกไดรบประสบการณทหลากหลาย ทงทเปนจรงและวาดฝน และการหาวธตางๆ ในการรบประสบการณเขามา ซงหมายถงการสะทอนความคด

เลสล วลสน และแอนเดรย สเปยร (เยาวพา เดชะคปต .2548: 36-37; อางองจาก Lesley Wilson; & Andear Spearsv.) ไดสรปความหมายของการเรยนรโดยใชสมองเปนฐานวา แนวความคดทผสมผสานทสรางขนส าหรบการสอน

การจดการศกษาโดยใชสมองเปนฐาน คอการจดการศกษาวจยเกยวกบสมองทมพนฐานจากการศกษาวจยเกยวกบสมองและการเรยนรของสมอง โครงสรางและหนาทของสมอง ในแตละชวงพฒนาการของมนษย และน าผลการวจยมาใชในวงการศกษา โดยสรางรปแบบการเรยนการสอนจากแนวคดของการพฒนาสมอง

- การน าความรโดยใชสมองเปนฐานมาเชอมโยงกบการจดการศกษา - การเรยนการสอนทสงเสรมสมอง 1) อารมณคอประตสการเรยนร 2) สตปญญาเกดจากการรบประสบการณ

3) สมองจะจดเกบสงหรอจดจ าไดด จากการทผเรยนรบรสงทมความหมายกบตวผเรยน สรปไดวา การเรยนรทมประสทธภาพนน การจดกจกรรมตองค านงถง องคประกอบหลายดานในการสงเสรมการเรยน ร และปจจยทท าใหสมองเกดการเรยนร และกจกรรมการบรหารสมองจะชวยใชผเรยนเกดความรสกผอนคลาย มแรงจงใจในการเรยนร และสามารถทจะพฒนาตนเองไดอยางเตมศกยภาพ 1.4การบรหารสมอง

การพฒนาความสามารถทางการคดจะตองไดรบการฝกฝนอยางถ กวธและเปนไปตามชวงอาย ทงสมองซกซาย และซกขวาอยางสมดล กกระตนใหเราไดใชศกยภาพของสมอง ไดอยางเตมความสามารถ

47

ครสตน วอรด และแจน เดล (วบลย วรชนกรพนธ .2549: 31; อางองจากChristine Ward; & Jan Daley) กลาววาการบรหารสมอง คอกระบวนกา รเลอนไหวรางกายอยางงายทกระตนใหสมองท างานและเรยนรไดด

สขพชรา ซมเจรญ (2549: 51-52) กลาววา การบรหารสมองเปนวธหนง ทจะท าใหสมองท างานอยางสมดลและลดผลกระทบของความเครยดตอรางกาย ท าใหระดบการท างานของสมองสวนCortex สงขนและสามารถคว บคมและขจดความเครยดลงได นอกจากนยงท าใหสภาพจตใจพรอมทจะเรยนรสงใหมๆ มความจ าดและมอารมณขน ดงนนการบรหารสมองคอ การบรหารรางกายในสวนทสมองควบคม โดยเฉพาะกลามเนอ Corpus Colllsum ซงเชอมสมอง 2 ซกเขาดวยกน ใหใยประสานกน แขงแร งและท างานคลองแคลวอนจะท าใหการถายโยงขอมลและการเรยนรของสมอง 2 ซกเปนไปอยางสมดล เกดความจ าทงระยะสนและระยะยาว มอารมณขน เพราะคลนสมอง (Brain Wava) จะลดความเรวลง คลนเบตา (Beta) เปนอลฟา (Alpha) ซงเปนภาวะทสมองท างานอยางมประสทธภาพสงสด นอกจากนนยงไดกลาววา การบรการสมองขนตอนกาบรหารสมอง ดงน

1. การดมน าเพอเพมพลง วธการดมน าทถกตองคอชาๆ เพอใหรางกายดดซมน าอยางมางประสทธภาพ จะท าใหสมองมพลงงานการดมน าทบรสทธอยางสม าเสมอ ชวยใหสมองท างานดขนโด โดยการน าออกซเจน แรธาตและกลโคสสสมอง ก าจดของเสยจากสมอง กอใหเกดปฏกรยารวมของเกลอและโปรแตสเซยมภายในรางกาย ซงมผลกระตนการท างานของระบบประสาทตางๆ ชวยพฒนาความจ าและใหพลงงานในการเรยนร ชวยลดความเครยด

2. การเคลอนไหวเพอกระตน เปนทากระตนการท างานของกระแสประสาท ท าใหเกดการกระตนความรสกทางอารมณ เกดแรงจงใจในการเรยนร การเคลอนไหวเพอกระตนเปนการกระตนการท างานเสนเลอดใหญใหสามารถสงออกซเจนไปสสมองไดอยางเตมท กระตนการท างานของระบบประสาท กระตนการท างานของสมอง ชวยพฒนาการท างานของรางกายใหประสานงานทด

3. การบรหารรางกายทมลกษณะสลบขาง เพอบงคบใหสมองท างานทงซกซายและซกขวา เปนการบรหารรางกายทใหเกดการเคลอนไหวสลบขาง ท าใหเกดการท างานของสมองซกซาย สมองซกขวาถายโยงขอมลกนและการท างา นของกลามเนอเกดการประสานกนของเทาหรอสายตา ท าใหการท างานของกลามเนอทเกยวของกบการเคลอนไหวมการประสานสมพนธกน ท าใหรางกา ยทงสองขางมความสอดคลองกน เพมประสทธภาพของระบบประสาทการรบรเกยวกบการเคลอนไหว ระบบการไดยนและระบบการมองเหน มการท างานทแขงแรงมากขน

4. ยดเหยยดรางกายเพอความคดเชงบวกและสมาธ เปนการบรหารทเนนการยดสวนตางๆ ของรางกาย ท าใหผอนคลายความตงเครยดของสมองและท าใหเกดความสมดลของสมองทงสองซก ท าใหมสมาธในการเรยนรและการท างานเกดความคดเชงบวก ท า ใหเกดความผอนคลายความเครยด

48

ท าใหเกดความสงบ มสมาธมากขน ท าใหเกดการพฒนาระบบประสาททดขน สามารถควบคมอารมณและตนเองได สามารถควบคมการทรงตวได พฒนาระบบการหายใจพรอมกบพฒนาจตใจใหสงบนง คดบวก

พชรวลย เกตแกนจนทร (ปปม.: 31-51) กลาววาการบรหารสมองคอ การบรหารรางกายในสวนทสมองควบคมอยโดยเฉพาะอยางยงสวนของกลามเนอ Corup collosum ซงเชอมสมอง 2 ซกเขาดวยกนใหแขงแรงและท างานคลองแคลวอนจะท าใหการถายโยงการเรยนรและขอมลของสมองทง 2ซกเปนไปอยางมประสทธภาพ นอกจากนนยงไดกลาววา การบรหารสมอง นนมทงหมด 4 ทา ดงน

1. การเคลอนไหวสลบขาง (Cross-Over Movement) การเคลอนไหวสลบขางท าใหการท างานของสมอง 2 ซก ถายโยงขอมลกนได เชน สมองซกซายสามารถใชจนตนาการ ความคดสรางสรรค จากสมองซกขวาในการอาน กา รเขยน และการท างานประสานกนของกลามเนอไดด การใหเดกเหลานจะท าใหทราบวาเดกมปญหาในเรองการท างานของตา มอ และเทา หรอไม หากพบจะไดชวยเหลอเดกไดทนท 2.การยดสวนตางๆ (Lengthening Movement) การยดสวนตางๆ ของรางกายท าใหสมองผอนคลายควา มตงเครยดของสมองสวนหนา และสวนหลง และท าใหสมาธในการเรยนรและการท างาน 3. การเคลอนไหวเพอกระตน (Energizing Movement) เปนทาทชวยกระตนการท างานของประสาท ท าใหเกดการกระตนความรสกทางอารมณเกดแรงจงใจเพอใหเรยนรไดดขน

4. ทาบรหารรางกายงายๆ (Useful Exercizing) สมศกด สนธระเวชญ (2544: 5) ไดกลาววา การบรหารสมองจะชวยเพมความแขงแรงใน

การท างานของกลามเนอ ซงเชอมสมองทง 2 ขางเขาดวยกนใหประสานกน ท างานอยางคลองตว และยงท าใหการท างานของสมองสามารถควบคมควา มเครยด ขจดความเครยดได ท าใหสภาพจตใจเกดความพรอมทจะเรยนร เกดแรงจงใจ เกดความจ าทงระยะสนและระยะยาว และมอารมณขน เพราะคลนสมองจะลดความเรวจากคลนเบตาเปนคลนอลฟา ซงเปนสภาวะทสมองท างานอยางมประสทธภาพสงสด

นนทยา ตนศรเจรญ (2545: 26) กลาววา การบรหารสมองคอ การเคลอนไหวรางกายเฉพาะสวนทชวยเพมศกยภาพการท างานของสมอง โดยเคลอนไหวรางกายในสวนททง 2 ซกควบคมอยพรอมๆกน โดยเฉพาะสวนทเรยกวา ดอรปส คอลโลวม ทเชอมสมองทง2 ซก เพอใหสมองทกสวนไดท างานรวมกน เสมอนเปดโอกาสใหสมองไดพดคยสอสารกนซงจะชวยใหสมองแขงแรง

49

สรปไดวา การบรหารสมองเปนการบรหารรางกายสวนทสมองควบคมเพอกระตนการท างานของสมองซกซายและซกขวา ชวยใหสมองแขงแรง และเกดการประสานการท างานไดอยางมประสทธภาพและลดความเครยด เพราะความเครยดเปนปจจยส าคญทขดขวางการท างานของสมอง 2.4.1 ประโยชนของการบรหารสมอง การบรหารสมองจะท าใหสมองท างานอยางสมดล และลดความเครยดตอรางกายทมผลตอการท างานของสมอง

สขพชรา ซมเจรญ (2549: 54) กลาวถงประโยชนของการบรหารสมอง วา 1. ชวยใหทกษะการอาน การเขยน การพดดขน 2. ชวยท าใหสมองแขงแรงท างานอยางสมดลของสมองสองซก ทงซกซายและซกขวา 3. ชวยใหการประสานการท างานของรางกายประสานสมพนธกนและสรางสมดล 4. ชวยพฒนาการเรยนรในเนอหาวชาและความสนใจใหมประสทธภาพดขน 5. ชวยใหผอนคลายความตงเครยด 6. ชวยใหเกดความรสกสงบของรางกายและจตใจพรอมทงเกดความมนใจในตนเอง 7. ชวยสงเสรมสขภาพรางกายใหสมบรณแขงแรง 8. เสรมสรางสมรรถภาพทางกาย 9. ท าใหคดจดจอและมความจ าแมนย า 10. ท าใหทกษะทางดานการตดตอสอสารและภาษามการพฒนาใหกวาหนาขน 11. ท าใหบรรลเปาหมายเปนบคคลมออาชพ พชรวลย เกตแกนจนทร (ปปม.: 34) ไดกลาวถง ประโยชนของการบรหารสมองดงน 1. เปนการชวยใหสมองแขงแรงและท างานไดอยางสมดลกนทง 2 ซก 2. ท าใหมประสทธภาพในการเรยนรและการท างานดขน 3. ท าใหเกดการผอนคลายความตรงเครยด 4. ท าใหเกดความรสกสงบและมความมนใจ 5. เดกทมปญหาเกยวกบการเรยนเชนสมาธสนพฤตกรรมอยไมสขมปญหาดานอารมณ ครสตน วอรด และเจน เดล (ดษฏ บรพตร ณ อยธยา.2549: 31; อางองจากChristine Ward;

& Jan Daley) Brain Gym สามารถสรางสมดลใหกบสมอง คลายความตรงเครยดและฟนคนระดบออกซเจนและสารเคมทเปนประโยชนกลบคนสสมอง ซงจะชวยใหการคดและการเรยนรเปนไปดวยความผอนคลายและยงมความกระตอรนกลบมา เพอการท างานตอไป

สมศกด สนธระเวชญ (2541: 13) กลาววา ครทใชการบรหารสมองในชนเรยนรายงานวาการบรหารสมองชวยใหปรบปรงการเรยนรและพฤตกรรมเปนอยางด สวนนกเรยนทใชการบรหารสมอง

50

รายงานวา ท าใหจตใจสงบ มความเชอมน ท าใหอารมณสงบ มความเชอมน สามารถผลตงานไดอยางมประสทธผล ผทใชการบรหารสมองทกวน รายงานวา ท าใหอารมณสงบ เกดความเชอมนและเกดความงอกงาม

นนทยา ตนศรเจรญ (2545: 27)กลาววาการเคลอนไหวรางกายเพอการบรหารสมองนมประโยชนตอคนทกเพศทกวย เพราะจะชวยใ หสมองแขงแรง เพมประสทธภาพการเรยนรและการท างาน ผอนคลายความตนเตนท าใหรสกสงบ และเกดความมนใจในตนเอง

สรปไดวา การบรหารสมอง นนมประโยชนตอการท างานของสมองซกซายและซกขวาใหท างานประสานกบรางกายไดอยางสมดล ชวยท าใหรสกสงบ ลดความตงเค รยด เกดความเชอมนในตนเอง มความจ าทด ดานการตดตอสอสารกพฒนาไดเรวขนดวย 2.4.2 ขอควรปฏบตในการบรหารสมอง

การบรหารสมองท าใหการท างานของสมองเกดความสมดล ท าใหรางกายและจตใจพรอมทจะเรยนร เพอใหการบรหารเกดประโยชนกบเดกมากท สดจงมนกวชาการไดกลาวถงขอปฏบตในการบรหารสมอง ดงนน

พชรวลย เกตแกนจนทร (ปปม.: 37)ไดกลาว ขอปฏบตในการบรหารสมองไวดงน 1. การบรหารสมองทาตางๆ ควรท าซ าๆ ประมาณ 4–6 ครง เพอใหไดประสทธภาพสงสด 2. ท าซ าๆ ประกอบการหายใจท ถกตอง คอการหายใจเขาชาๆ ลกๆ แลวหายใจออกชาๆ

อยากลนหายใจ 3. ตองพยายามหากยงท าไมไดในครงแรกๆ 4. ไมควรทางอาหารจนอมเกนไป หรอรสกหวเกนไป 5. ไมควรบรหารสมองหลงจากดมแอลกอฮอร 6. ดมน าบรสทธอยางนอยวนละ 12 แกวขนไปเนอ งจากสมองเปนอวยวะทสญเสยน าได

รวดเรวมาก เมอสมองขาดน าซงเปนตว Catalyst จะท าใหเกดความรสกทบตอ คดอะไรไมออก ครสตน วอรด และ แจน เดล (ดษฏ บรพตร ณ อยธยา .2549 : 35; อางองจาก Christine Ward; & Jan Daley) ไดกลาววาการจดทาทางเพอให สมองพรอมใชงาน เนองจากเปนการท างานรวมกนหลายสวนเพอใหเกดการไหลเวยนของพลงงานในรางกายและสมองทด หากใชทาทางเตรยมสมองใหพรอมใชงานรวมกบดนตรทใชจงหวะเดยวกบการเตนของหวใจสก 2–3 นาทไดดวยกด และใหดมน าเปลาทมอณหภมเดยวกนกบรางกายกอนเรมบรหาร ขนท 1 1. ใชดนตรทมจงหวะเดยวกบการเตนของหวใจถาท าได 2. นงในทาทผอนคลาย

51

3. ไขวเทาในทาทเกดความสบายมากทสด 4. ไขวขอมอในลกษณะเดยวกบเทา 5. หนมอเขาตว เปดฝามอ 6. ประสานนวมอดวยกนอยางเบาๆ สบายๆ

7. ใหนวสมผสกนอยางเบาๆ ใหนวมอชลงดานลาง 8. หนมอมาทางหนาอก และวางบนหนาอกอยางเบาๆ ขนท 2 1. ใหอยในทานประมาณ 1 นาท หายใจปกต 2. หายใจออกอยางเตมททกครง ไมเกรงลน 3. เมอหายใจเขา ใหกดลนไปปมหลงแนวฟนหนา 4. ท าเชนนประมาณ 1 นาทดวยการหายใจลกๆ 6 ครง ขนท 3

1. ปลอยมอและเทาทไขวไว วางเทาราบบนพน 2. คอยๆน าปลายนวมาประสานกนในทาสวดมนต 3. สงเกตความรสกวามพลงงานอยทปลายนว 4. แตะนวทงสองขางเปนคๆ ทละคเพยงเบาๆ 5. ใหคดถงการหายใจเอาพลงงานเขาสสมอง 6. ปฏบตเชนนประมาณ 1 นาทหรอเมอดนตร สขพชรา ซมเจรญ ( 2549: 55-58) จงไดกลาวถงขอควรปฏบตในการบรหารสมองไวดงน 1. ควรศกษาขนตอนการปฏบตใหเขาใจกอน 2. ขณะทบรหารสมองควรหายใจเขาและหายใจออกใหถกตองคอ หายใจเขาชาๆ ลกๆ แลว

หายใจออกชาๆ อยากลนลมหายใจ 3. การบรหารสมองในทาแตละทาควรท าซ าๆ ประมาณทาละ 10 ครง เมอท าไดแลวควร

ท าทาตดต อกนหรอทเรยนกนวาทชด (ในชดอาจจะม 4-10 ทา หรอมากกวานกไดข นอยกบความสามารถของแตละบคคล)

4. กอนและหลงบรหารสมองควรจะดมน าทกครง เนองจากสมองเปนอวยวะทสญเสยน าไดรวดเรวมาก (Dehydration) เมอสมองขาดน าซงเปนตว Catalyst จะท าใหเกดความรสกทบตอคดอะไรไมออก

5. ไมควรดมเครองดมทผสมแอลกอฮอลกอนและหลงบรหารสมอง 6. ไมควรรบรบประทานอาหารจนอมเกนไปหรออดอาหารใหหวเกนไป

52

การวางทาทางรางกายทถกตอง ในขณะทท าการบรหารมความส าคญมาก เพราะมนจะมผลตอต าแหนงของวยวะทก าลงเคลอนไหว ผดรปราง อาจจะท าใหเกดอาการบาดเจบบคลกภ าพไมด ไมเกดการผอนคลายความเครยด การวางทาทถกตองมดงน

1. ศรษะ จะตองอยในต าแหนงตงตรงและสวนคอใหสมดลกบศรษะไมหอยตกไปขางหลง ถาไมถกตองจะท าใหเกดความตงเครยดได เพราะต าแหนงของศรษะตองตงตรงอยบนกระดกสนหลง

2. คาง จะตองอย ในต าแหนงและมมทถกตอง ไมยนไปดานขางหนามากเกนไป โดยใหดตวเองทกระจกวาจมกยนไปขางหนามากกวาสวนอน หรอเปลา แลวเพงสายตามองตรง

3. การวางล าตว การวางล าตวนนตองกม หรอเอนล าตวไปขางหนาเลกนอยเพอปองกนมใหน าหนกตกลงหมอนรองกระดก และขณะยนจะตองใหเสนขนานอยนอกฐาน

4. การควบคมล าตว การควบคมล าตวจ าเปนตองมากส าหรบทกๆคน อกตองเหยยดล าตวสงาผาเผย

5. ความมนคงขณะยน ลกษณะของการยนใหวางเทาทงสองขางใหกวางพอประมาณยนดวยความมนคง ตองควบคมการเคลอนไหวของเชงกระดกเชงกราน สะโพก และซโครง ไหลจะควบคมใหอยในระดบตลอดเวลา

จากขอความดงกลาวแสดงใหเหนวา การจดทาทางใหถกตองแลว ยงตองค านงถงขนตอนการบรหารสมอง ทจะท าใหเกดประโยชนมากทสดในขณะปฏบต เพอใหรางกายและสมองท างานรวมกนอยางสมดล

2.4.3.ทาการบรหารสมอง (ทา Brain Gym) การบรหารสมองชวยเพมความแขงแรงของกลามเนอ Corpus Colossum ซงเชองสมอง 2

ซกเขาดวยกนใหประสานกน และการท างานอยางคลองแคลว นอกนยงท าใหสมองสวน Cortex สงขน และควบคมความเครยด ท าใหสภาพจตใจเกดความพรอม ทจะเรยนร เกดแรงจงใจ เกดความจ าทงระยะสน และระยะยาว และมอารมณขน เพราะคลนสมองจะลดความเรวลงจากคลนเบตาเปน อลฟาซงเปนสภาวะ ทสมองท างานมประสทธภาพ และ พอล ; และ กล อ . เดนนสสน (Paul E.dennison, Ph.D.; & Gail E.Dennison. 1968) ไดอธบายถงทาการบรหารสมองไวดงน

1. กลมทาเคลอนไหวสลบขาง สมองซกซายจะตนตวเมอหนใชรางกายซกขวา สวนสมองซกขวาจะตนตวเมอใชสมองซกซาย การเคลอนไหวสลบขางเปนกจกรรมการบรหารสมองทชวยฝกการใชสมองทง 2 ขางใหท างานรวมกนอยางกลมกลน ท าให รางกายกบสมอง ท างานประสานกนดขน ตวอยางเชน

1.1 ทาเคลอนไหวสลบขาง วธปฏบต การเคลอนไหวสลบขางและการกระโดดสลบขาง ตามจงหวะดนตร จะประสานการเคลอนไหว ใหแขนขางหนงเคลอนไหวไปพรอมกบขางตรงขาม จะม

53

การเคลอนไหว ไปดานหนา ด านขาง และกวาดตามองไปรอบๆดาน ขณะเดยวกนเอามอแตะทหวเขาขางตรงกนขามสลบกนตามจงหวะ เพอขาม เสนกลางของรางกาย เมอสมองทงสองซกท างานรวมกน จะรสกปลอดโปรงพรอมจะเรยนรสงใหม

1.2 ทาเลข 8 หลงยาว วธปฏบต ยนแขนออกไปขางห นา แลวชหวแมมอออกมา ใชหมนแขนเปนเลข 8 ขนาดใหญในอากาศอยางชาๆ ลกษณะทวนเขมนาฬกา และใชสายตาจองมองไปพรอมๆ กบหวแมมอทวาดไปดวย โดยใชแขนทละขาง ขางละ 3 รอบจากนนใชแขนทง 2 ขาง

1.3 ทาลากเสนขยกขยกค วธปฏบต ใชมอท ง 2 ขางจบปากกา /ดนสอ/อปกรณการเขยน ใชมอทง 2 ขางวาดเขยนในเวลาเดยวกน ลากเสน เขา ออก ขน และลง อยางตอเนอง

1.4 ทาชาง ชาง ชาง วธปฏบต งอเขา เอยงศรษะแนบไหล และยกแขนชนวไปยงอกดานหนงของหอง ใชซโครงชวยในการขยบสวนบนของรางกาย ในขณะทกวาดแขนเปนเลข 8 หลงยาว มองลอดนวออกไป เปลยนแขนอกขางหนงท าเชนเดยวกน

1.5 ทาสายคอ วธปฏบต หายใจเขาลกๆ ผอนคลายหวไหล และกมศรษะมาขางหนา สายศรษะชาๆ จากขางหนงไปอกขางหนง ขณะทหา ยใจระบายเอาความอดอดออกไป ปลายคางจะวาดเปนโคงนอยๆ แตกวางไปตามหนาอกขณะทคอผอนคลาย จากนนวาดคางเปนวงโคงเลกๆ เพอผอนคลายตรงจดตรงเครยด

1.6 ทาโยกเยก วธปฏบต นงเอนตวไปขางหลง ใชมอทง สองขางยนพน จากนนนวดบรเวณสะโพกและเ ขาดวยการโยกเยกตวเองเปนวง มาขางหลงและไปขางหนา จนกระทงความตรงเครยดลดลงไป ควรบรหารบนพนทนมสบาย เชน บนพนทมเบาะรอง

1.7 ทาหายใจดวยทอง วธปฏบต วางมอบนหนาทอง หายใจเขาเปนชวงสนๆ และเบาๆ (คลายขนนกทลองลอยอยบนอากาศ ) หายใจเขาชาๆ ลกๆ เหมอนคอยๆ สบอากาศเขาลกโปง มอจะเพยดลง ขณะหายใจออก ถาโกงหลง หลงจากหายใจเขา อากาศจะยงเขาไปไดลกยงขน

1.8 ทายกตวขน ลง เอยงสลบขาง วธปฏบต ท าทาเหมอนก าลงขจกรยาน ขณะเดยวกน เอยงขอศอกไปแตะทหวเขาตรงกนขาง ท าสลบไปมา รางกายและจตใจรสกตนตวดมาก ควรบรหารทานบนพนผวทนมสบาย เชนบนเบาะหรอบนเตยง

1.9 ทาอกขระ 8 เปนทาทดดมาจากทาเลข 8 หลงยาว โดยใชตวอกษรภาษาองกฤษแบบจากตวพมพเลกจาก a ถง t (ตวอกษรเหลานพฒนามาจากตว อกษรในภาษาอารบก สวนอกษร u ถง z พฒนามาจากตวอกษรโรมน เมอสามารถเขยนตวอกษรดงกลาวจะชวยใหการเขยนดวยมอคลอง

1.10 ทาเพมพลง ใหนกเรยนนงในทาทสบาย บนเกาอ คอยๆโนมศรษะลงจนหนาผากจรดพน วางมอบนโตะเหนอหวไหลทง 2 ขาง หนปลายน วมอเขาดานในเลกนอย ขณะสด

54

หายใจเขา คอยคอยยกหนาผากขน ตามดวยคอและหลงสวนบนกลบมาสทานงตวตรง จะชวยเพมการไหลเวยนของโลหตไปยงสมองสวนหนา ท าใหมความเขาใจและการคดอยางมเหตผลมากขน

2. กลมทากจกรรมยดเสนยดสาย เปนกจกรรมทเนนก ารผอนคลายและยดสวนตางๆ ของรางกาย ท าใหผอนคลายความตงเครยดของสมองสวนหนา และสวนหลง ท าใหมสมาธในการเรยนรการท างานและความคดเชงบวกมากขน ตวอยางเชน

2.1 ทานวดนอง วธปฏบต งอขอขวา ขาซายเหยยดตรง ขณะทเอนตวไปขางหนา และหายใจออกใหคอยๆกดสนเทาซายลงกบพน ขณะทรสกผอนคลายใหยกสนเทาซายขนและหายใจลกๆ ท าซ ากน 3 ครง แลวเปลยนขางท าเชนเดยวกน ยงงอเขามากเทาใดยงรสกวานองยดตวมากขน

2.2 ทานกฮก วธปฏบต ใชมอจบหวไหล (บรเวณคอนมาทางตนค อ) และคอยๆบบนวดกลามเนอใหกระชบ หนศรษะเหลยวมองไปทางดานหลงผานหวไหล หายใจลกๆ แลวเอยงหงไหลกลบมาทเดม จากนนหนศรษะเหลยวมองหวไหลอกขาง เอามอลงจากไหล กมคางลงมาทหนาอกและหายใจเขาลกๆ ปลอยใหกลามเนอผอนคลาย ท าซ าเชนเดยวกน โดยสลบมอมาจบหวไหลอกขาง

2.3 ทากระตนตนแขน วธปฏบต เอามอจบแขนอกขางทยกชขนตรงกบระดบห หายใจออกเบาๆ ผานรมฝปากทเมมไว ขณะเดยวกน กระตนกลามเนอโดยดนแขนสวนทางกบมอทจบอยไปใน 4 ทศทาง (ขางหนา ขางหลง แนบเขามาและดนออกไป)

2.4 ทากระดกปลายเทา วธปฏบต นงไขวหางใหขอเทาวางอยบนเขาของขาอกขาง เอามอนวดบรเวณทตงเครยดบนขอเทา นอง และบรเวณหลงเขาทละจด ขณะเดยวกนกระดกปลายเทาขน ลงชาๆ

2.5 ทาโนมตว วธปฏบต นงใหสบาย ยกขอเทาครอมกน ปลอยใหหวเขาผอนคลาย โนมตวงอลงไปขางหนาและยนแขนทงสองขางออกไปขางหนา เลอนแขนต าลงขณะหายใจออกและเลอนแขนขนขณะหายใจเขา ท าซ าทางดานซาย ขวา และตรงกลาง จากนนสลบขา

2.6 ทาเหยยดขางอเขา วธปฏบตยนแยกเทาออกจากกนใหมระยะหางประมาณหนงกาว หนปลายเทาขวาชไปทางขวา ขณะทปลายเทาซายชตรงไปขางหนา งอเขาขวาแลวยอลงพรอมกบหายใจออก จากนนหายใจเขาพรอมกบยดขาขวาขนใหตรง ขยบตะโพกใหอยในแนวขนาน วธนจะชวยเสรมกลามเนอตะโพกใหแขงแรง ท าซ ากน 3 ครง จากนนเปลยนมาเปนขางซาย ท าเชนเดยวกน

3. กลมทาบรหารเพอเพมพลง เปนการกระตนวงจรการเชอมโยงเซลลประสาท ท าใหเกดความรสกทางอารมณและเกดแรงจงใจในการเรยนร ตวอยางเชน

3.1 ทาระบายสรป ผเสอ 8 วธปฏบต เอ ามอขางหนงวางทต าแหนงสะดอ ขณะเดยวกนเอามออกขางหนงนวดถแรงๆ ไปทางขวา และไปทางซายบรเวณกระดกหนาอกใตไหปลารา ขณะกดปมสมองทอดสายตามองไกลไปทขอบเพดาน

55

3.2 ทาปมดน วธปฏบต ใชนว 2 นวแตะทรมฝปากลางและวางมออกขางหนงบ รเวณขอบบนของกระดกเชงกราง หายใจเอาพลงเขาไปสศนยกลางของรางกาย

3.3 ทาปมสมดล วธปฏบต ใชนวแตะบรเวณสวนโคงใตฐานกะโหลกศรษะ เอามออกขางวางทต าแหนงสะดอ หายใจเอาพลงขนไป หลงจากนนประมาณหนงนาท เปลยนมอท าอกขาง

3.4 ทาปมฟา วธปฏบต ใชนว 2 นวแตะบรเวณรมฝปากและเอามออกขางวางทต าแหนงกระดกกนกบ แตะมอคางไวประมาณ 1 หายใจเอาพลงเขาไปทกระดกสนหลง บางครงบรหารปมดน และปมฟาดวยกน โดยนวดบรเวณรมฝกปากและบรเวณใตรมฝปาก ขณะเดยวก นกวาดสายตามองจากพนแลวขนเพดาน สลบกนหลายๆ ครง

3.5 ทาหาวเพมพลง วธปฏบตอาปากเหมอนก าลงหาว วางปลายนวลงบนจดทรสกตงเครยดบนกราม (หรอบรเวณรอยบม ระหวางเนนโหนกแกมกบ รหทเกดขนเมอเวลาอาปากหาว (ทจด) เมอนวสมผสจะรสกหยน) ท าเสยงหาวต าๆ ผอนคลาย และลบเบาๆ ใหความเครยดหมดไป

3.6 ทาสวมหมวกความคดวธปฏบต เอามอจบใบหคลใหกางออกเบาๆ จากบนลงลาง 3.7 ทาเกยวตะขอ วธปฏบต ขนท1 วางเทาซายไขวบนขอเทาขวา กางแขนออก แลว

ครอมข อมอซายบนขอมอขวา จากนนสอดประสานนวมอเขาดวยกนและขยบมอออกมาทหนาอก (บางคนอาจรสกด ถางอเขาขวาและขอมอขวาอยบน ) นงทานประมาณ 1 นาท หายใจลกๆ หลบ ตา และใชปลายลนแตะเพดานปากระหวางบรหาร ขนท 2 ใหเลกไขวขา แลวแตะปลายนวทงส องขางเขาหากน หายใจลกๆ ประมาณ 1 นาท

3.8 ทาจบจดบวก วธปฏบต จบจดบวกเบาๆ แตใหแรงพอทจะดงผวหนงหนาผากใหตง จดบวกนอยเหนอลกตา บรเวณกงกลางระหวางคว กบผม

สรปไดวา การบรหารสมอง (Brain Gym) เปนกจกรรมทสามารถท าใหสมอง ไดรบออกซเจนมากขน เกดคลนแอลฟา ซงผเรยนจะรสกผอนคลาย ไมเครยดทงดานรางกายและจตใจ สมองจะเรยนรไดเรว มความจ าทด และยงชวยสงเสรมทกษะดานตางๆ เชน ทกษะทางภาษา ดานการฟง การพด การอาน การเขยน ทกษะดานการคดเชน การคดเชงสรา งสรรค การคดแกปญหา การคดค านวณ คดบวก ทกษะดานการเคลอนไหวเชน การใชกลามเนอมดเลกละมดใหญ การเคลอนไหวอยางมทศทาง และยงท าใหมสมาธกบสงทท า และความกระตอรอรนในการท างานและกจกรรมตางๆ ดงนนผวจยจงสนใจทจะน ากจกรรมบรหารสมองมาพฒนาทกษะการแสวงหาความรของเดกปฐมวย

56

2.5 งานวจยทเกยวของกบการบรหารสมอง งานวจยในประเทศ เกสน เมาวรตน (2549: บทคดยอ) ไดศกษาพฒนาการดานการเขยนของเดกปฐมวยทไดรบ

การจดกจกรรมบรหารสมองและกจกรรมแบบปกตและเพอเปรยบเ ทยบพฒนาการดานการเขยนของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมบรหารสมองและไดรบการจดกจกรรมแบบปกต โดยใชกลมตวอยาง 30 คน โรงเรยนวดหนองแขม แบงกลมตงอยางเปน 2 กลม คอกลมทดลองไดรบการจดกจกรรมบรหารสมอง และกลมควบคมไดรบการจดกจกรรมแบบปกต ผลการวจยพบวา เดกทไดรบการจดกจกรรมบรหารสมองมพฒนาการดานการเขยนสงกวา เดดทไดรบกจกรรมแบบปกต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

จรพรรณ จตประสาท (2543: บทคดยอ ) ไดศกษาเรองราวการใชผงความคด และการบรหารสมอง ในการสอนกลมสรางเสรมประสบการณชวต ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 กลมตวอยางคอ นกเรยนชนระดบประถมศกษาปท 5 โรงเรยนวดดอนชยวทยา อ .ทาสะเรยง จ .เชยงราย จ านวน 22 คน โดยใหนกเรยนท าทาบรหารสมอง ซงแตละทาจะซ ากน 6 ครง ในเวลา 15-20 นาท กอนทจ าท าการสอน จากผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงการไดรบการสอน โดยใชแผนการสอนทใชผงความคดและการบรหารสมองสงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .01

ปนแกว ยงค ามน (2546 : บทคดยอ) ไดเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเร ยน ของนกเรยนชนมธยมปท6 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ระหวางการสอนทใชกจกรรมการบรหารสมองและการใชเทคนคแผนผงมโนทศนและการสอนแบบปกต โดยใชกลมตวอยางเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนชมชนบานพเตย จ านวน 66 คน โดยแบงเปนกลมทดลองและกลมควบคม กลมทดลองใชกจกรรมบรหารสมองรวมกบการใชเทคนค แผงผงมโนทศน และกลมควบคมสอนแบบปกต ผลการวจยพบวานกเรยนกลมทไดรบการสอนโดยใชกจกรรมการบรหารสมองรวมกบการใชเทคนคแผนผงมโนทศนมผลสมฤทธทางการเร ยนสงกวานกเรยนกลมทไดรบการสอนแบบปกต อยางมนยส าคญสถตทระดบ .01

พเชฏษ จบจตต (2534: บทคดยอ ) ไดศกษาผลการเจรญสมาธกอนการเรมเรยนทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร เจตคตทางวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และความคงทนในการเรยนรของนกเรยนชนมธยมปท 2 โรงเรยนโพธไทรวทยา จงหวดมกดาหาร ทไดรบการสอนแบบพทธวธแสวงอรยสจตามแนวพระเทพเวท กลมตวอยางทใช 60 คน แบงเปน 2 กลม กลมละ 30 คน กลมทดลองมการเจรญสมาธ (แบบอานาปานสต ) กอนเรมเรยน 10 นาท กลมควบคม

57

ปฏบตก จกรรมทไมเกยวกบการเจรญสมาธ และไมเออตอการเรยนรเปนเวลา 10 นาท แตปฏบตกจกรรมอนๆเหมอนกน ผลการวจยพบวา

1.ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรดานความร ความจ า ความเขาใจ ของกลมทดลองกบกลมควบคมแตกตางกน

2.เจตคตทางวทยาศาสตรดานความมเหตผลของกลมทดลองกบกลมควบคมแตกตางกน

3.ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรกบดานนยามเชงปฏบตการของกลมทดลองกบกลมควบคมแตกตางกน

4.ความคงทนในการเรยนรผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร ของกลมการทด ลองกบกลมตวบคมแตกตางกน

พชรวลย เกตแกนจนทร (2545: บทคดยอ ) ไดท างานวจยทางดานสมองพบวา สมองของมนษย แบงออกเปน 2 ซก คอซกซายและซกขวา แตละซกจะท างานเฉพาะอยาง ไมกาวกายกนและไมท างานแทนกนได แตสามารถสงเสรมหรอกระตนใหอกฝายท างานของตนเองใหไดดขน สมองทง 2 ซก จากการวจยพบวาหากกลามเนอสวนนมความแขงแรงกจะท าหนาทเปนสะพานเชอมการท างานของสมองทง 2 ซกจากการวจยพบวา หากกลามเนอสวนนมความแขงแรงกจะท าหนาทประสานงานไดด อนจะสงผลใหเกดการเรยนรไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพ

วกร ตณฑวฑโวฒ (2549: บทคดยอ ) ไดท าวจย เรองการท างานของสมองซก ซายและซกขวาของผใหญ เพอศกษาความสามารถของสมองในการท างานของสมองและเปรยบเทยบความถนดของสมองซกซายและซกขวา ผลการวจยพบวา บคคลสวนมมากมการท างานของสมองท งสองซกอยางสมดลกน เมอจ าแนกตามวย เพศ และความสามารถของบคคล

สนตพร ตนตหาชย (2527: บทคดยอ) ไดศกษาความสมพนธของสมรรถภาพทางสมองดานมตสมพนธแบบตอภาพทวดไดจากการท าแบบทดสอบกบการปฏบตจรงกบนกเรยนชนประถมปท 4 ,5,6ในจงหวดสตล พบวา สหสมพนธของสมรรถภาพสมองดานมตสมพนธแบบตอ ภาพทวดไดจากการท าแบบทดสอบกบการปฏบตจรงมความแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต สวนการศกษาเกยวความสมพนธของสมรรถภาพทางสมองดานมตสมพนธแบบตอภาพทวดไดจากการทะแบบทดสอบและจากการปฏบต จรงกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาวชาคณตศาสตร พบวา คาสมประสทธสหพนธดงกลาวมนยส าคญทางสถตทระดบ.01

จากรายงานการวจยสรปไดวา สมองเปนแบงออกเปน 2 ซกทมความถนดแตกตางกน แตมการท างานทประสานสมพนธกนอยางเปนระบบ การบรหารสมองอยางเ ปนระบบ ท าใหผอนคลาย มความพรอมในการเรยนรสงตางๆรอบตว ดงนน การท ากจกรรมบรหารสมอง จะท าใหเกดความพรอมในการเรยนร สภาพจตใจกพรอมทจะเรยนรสงใหมๆจงท าใหเดกสามารถเรยนรไดอยางมประสทธภาพ

58

งานวจยตางประเทศ โอลกา คซนโซว และจเลย ครยาวทซวา (Olga Kuznetsova; & Gella Kudryavtseva.2002

อางองในเอกสารอบรมเรอง “Brain Body and Learning”2545: 28) ไดศกษาพฒนาการดานการเขยนของนกเรยน โดยใหนกเรยนมการปฏบตการบรหารสมอง (Brain Gym) เปนเวลา 15 นาท ทกวนอยางตอเนองเปนเวลา 1 เดอน นกเรยนมการพฒนาการเขยนจากขวาไปซาย โดยเปลยนมาเปนซายไปขวา และจากเดมทเคยเขยนตวหนงสอกลบกน (Mirror Letter) ไดมการพฒนาทดขน จากการวจยพบวา90% ของนกเรยนหญงทมอายนอยกวา มกจะเขยนตวหนงสอกลบจากขวาเปนซาย (โดยเร มเขยนตวหนงสอจากตวสดทาย ) แตหลงจากไดรบการปฏบตการบรหารสมอง (Brain Gym)พบเหลอเพยง 30% ทยงมเขยนจากขวาไปซายอย

กดแมน (Goodman.1961: 436) ไดท างานศกษาเกยวกบความสามารถทางสมองดานตางๆทมผลตอการเรยนวชาวทยาศาสตรสาขาเคม โดยศกษากบนกเรยนระดบวทยาลย จ านวน 113 คน ผลปรากฏคาสหสมพนธระหวางวชาเคม กบความสามารถดานเหตผล เทากบ .43 ดานมตสมพนธ เทากบ.25 ดานภาษา เทากบ .28 และดานความจ า เทากบ .25

เวอรเดลลน (Smith.1964:115;ctting N.D.Verdellin.1956: 13. Aptitudes; & Aptitude Testing) ไดศกษาวาสมรรถภาพสมองใดสงผลตอการเรยนวชาคณตศาสตร พบวา สมรรถภาพสมองทสามารถพยากรณผลการเรยนคณตศาสตรไดดคอ สมรรถภาพสมองดานตวเลข ดานภาษา ดานมตสมพนธ ดานอนมาน และดานเหตผล

เซลเซอร (Cheser.1979: 6644-A)ไดศกษาเกยวกบการพฒนาในดานมตสมพนธตามทฤษฏพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจต (Piaget) โดยไดศกษาตวแปร เพศ อาย และวฒนธรรม โดยศกษาเกยวกบความยาว ทศทาง สนตงฉาก ตลอดจนการแกปญหาพบวาสมรรถภาพดานมตสมพนธของนกเรยนจะพฒนาขนตามอาย นกเรยนชายจะมส มถะภาพทางสมองดานนสงกวานกเรยนหญงและพบวาสภาพทอยอาศยหรอวฒนธรรมทแตกตางกนมผลตอความสามารถดานนดวย นอกจากนยงพบวา นกเรยนในถนเจรญมการพฒนาสมรรถภาพดานนดกวาเดกในถนยงไม เจรญ และเมออาย 12 ป เดกจะสามารถพฒนาสมรรถภาพทางสมองดานมตสมพนธไดในระดบทไลเลยกน

จากรายงานการวจยสรปไดวา นกเรยนทไดรบกจกรรมการบรหารสมองอยางตอเนองทกวน ความสามารถในการเรยนรจะพฒนาดขน ทงดานการเขยนหนงสอกลบดาน ผลสมฤธทางการเรยน ดานมตสมพนธเปนตน ดงนนผวจ ยจงสนใจทจะน ากจกรรมบรหารสมองมาใชกบเดกปฐมวยเพอ ใหสมองมการท างานทประสานสมพนธกนไดดขนซงสงผลตอทกษะการคด ทเปนเครองมอส าคญของการเรยนร เพราะการเรยนรทดเดกตองมความพรอมในทกดานจงจะเกดการเรยนรทด ซงกอเกดเปนความสามารถหรอลกษณะเดนขนมาได

บทท 3 วธด าเนนการวจย

ในการวจยครงน ผวจยไดด าเนนการตามขนตอน ดงน 1. การก าหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง 2. การสรางเครองมอทใชในการวจย 3. การเกบรวบรวมขอมล 4. การจดกระท าและการวเคราะหขอมล การก าหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง

ประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน คอนกเรยนชาย-หญง อายระหวาง 4-5 ปซงก าลงศกษาอยใน

ระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 ของโรงเรยน ไผทอดมศกษา จงหวดกรงเทพมหานคร สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน จ านวน 8 หอง รวม 243 คน กลมตวอยาง

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอนกเรยนชาย- หญง อายระหวาง 4-5 ปซงก าลงศกษาอยในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 จ านวน 15 คน ของโรงเรยนไผทอดมศกษาซงไดมาโดยการสมแบบหลายขนตอน ดงน

1. สมนกเรยนมา 1 หองเรยน จาก 8 หองเรยน 2. สมนกเรยนในขอ 1 มา 15 คนจาก 27 คน เพอเปนกลมตวอยางในการวจย

การสรางเครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยมดงน 1. แผนกจกรรมการบรหารสมอง 2. แบบทดสอบความคดคลองแคลว การสรางและหาคณภาพของเครองมอทใชในการวจย

1.การสรางแผนการบรหารสมอง การบรหารสมองคอ ชดการบรหารรางกาย เพอกระตนการท างานของระบบประสาททผวจยจดขนโดยใชกลมทาบรหารสมอง ซงผวจยไดด าเนนการสรางแผนกจกรรมการบรหารสมองดงน

60

1.1 ศกษาเอกสาร ต ารา และงานวจยทเกยวของ 1.1.1 ศกษาเอกสารและงานวจยเกยวกบการบรหารสมอง ของพอล อ เดนนสน ; และ

เกล อ เดนนสน (Paul E.Dennison; & Gail E.Dennison.1968) ครสตน วอรด; และแจน แดล ( ดษฏ บรพตร ณ อยธยา .2546; อางองจากChristine Ward; & Jan Daley) สขพชรา ซมเจรญ (2549) และพชรวลย เกตแกนจนทร(ปปม.) 1.1.2 ศกษาเอกสารเกยวกบขนตอนการบรหารสมองและเพลง 1.1.3 คดเลอกเพลงและทาการบรหารสมองจ านวน 20 ทา มาเขยนแผนกจกรรมบรหารสมอง จ านวน 40 แผนซงประกอบ ดวย 1. กลมทาเคลอนไหวเพอกระตน 2. กลมทาบรหารรางกายทมลกษณะสลบขาง 3. กลมทายดเหยยดรางกายเพอความคดเชงบวกและสมาธ 4. กลมทาบรหารเพอผอนคลาย 1.2 สรางคมอการใชแผนกจกรรมการบรการสมอง ใหสอดคลองกบชดทาการบรหารสมอง ทผวจยจดขน 1.3 น าแผนกจกรรมการบรหารสมองทผวจยสรางขนเสนอตอผเชยวชาญจ านวน 3 ทานพจารณา ซงมผเชยวชาญ ดงน

อาจารยวงษเงน ปนนอย อาจารยใหญสวนอนบาล โรงเรยนไผทอดมศกษา จ.กรงเทพมหานคร

อาจารยธนตถ จนทวาท ผอ านวยการสถาบนฝกอบรมจตวทยา เบรนอนไมนด อะคาเดม(Brain in Mind Academy)

อาจารยสขพชรา ซมเจรญ ศกษานเทศช านาญการพเศษ เขตสามเสน จ.กรงเทพมหานคร

1.3.1 แกไขแผนการบรหารสมองใหเหมาะสมตามค าแนะน าของผเชยวชาญ คอ ใชกลมทาเคลอนไหวสลบขางหรอทายดเหยยดรางกายเพมเปน 2 ทาตอวน

1.4 น าแผนกจกรรมการบรหารสมองทไดปรบปรง เรยบรอยแลว ทดลองกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยางเพอปรบใหมความเหมาะสมในเรองเวลา

2.การสรางแบบทดสอบวดความคดคลองแคลว ด าเนนการตามล าดบดงน 2.1ศกษาเอกสาร ต ารา และงานวจยทเกยวของกบการสร างแบบทดสอบ การคดคลองแคลว ดงน

2.1.1 ทฤษฏเกยวกบการคดของกลฟอรด (Guilford.1967)

61

2.1.2 สกษาเอกสารเกยวกบวธการสรางแบบทดสอบ การสรางค าถามเชงปฏบต และวธวเคราะหขอสอบ 2.2 สรางแบบทดสอบวดความคดคลองแคลว ซงเปนแบบทดสอบถามตอบในสถานการณทเปนของจรง ของจ าลอง และรปภาพแลวใหนกเรยนตอบค าถามแตละค าถามของสถานการณทก าหนดให โดยก าหนดเกณฑการใหคะแ นนคอ 1 ค าถาม : 1 คะแนนซงแบบทดสอบวดความคดคลองแคลวแบบออกเปน 3 ชด ชดละ 7 สถานการณ รวม 21 สถานการณ ดงน

2.2.1ชดท 1 แบบทดสอบวดความคดดานการใชถอยค า จ านวน 7 สถานการณ 2.2.2 ชดท 2 แบบทดสอบวดความคดดานความสมพนธ จ านวน 7 สถานการณ 2.2.3 ชดท 3 แบบทดสอบวดความคดดานการประยกต จ านวน 7 สถานการณ

2.3 สรางคมอการด าเนนการทดสอบวด ความคดคลองแคลว ใหสอดคลองกบแบบทดสอบแตละชดทไดสรางในขอ 2

2.4 น าแบบทดสอบวดความคดคลองแคลวและคมอด าเนนการทดสอบทสรางขนเสนอตอเพอหาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) ซงมผเชยวชาญดงน

ผชวยศาตราจารย เตมสร เนาวรงส อาจารยประจ าโปรแกรมวชา การศกษาปฐมวย มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต จ.กรงเทพมหานคร

อาจารยศรแพร จนทราภรมย อาจารยโรงเรยนสาธต มหาวทยาลยราชมงคลธญญบร จ.กรงเทพมหานคร

อาจารยสมศร ปาณะโตษะ อาจารยโรงเรยนสาธต มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ ประสานมตร จ.กรงเทพมหานคร

2.4.1 ปรบปรงแบบทดสอบและคมอด าเนนการทดสอบตามค าแนะน าของผเชยวชาญ ดงน ปรบสใหมความชดเจน ปรบขนาดใหเหนระยะทชดเจน ปรบภาพใหสอดคลองกบความเปนจรง

2.4.2 คดเลอกขอสอบทม คา IOC เทากบ 1.00 (ลวน สายยศ ;และองคณา สายยศ.2543: 246-250) ซงไดชดละ 5 สถานการณ ทง3 ชด รวม 15 สถานการณทง และทกขอมคา IOC เทากบ 1.00 ทกขอ

2.5 น าแบบทดสอบทไดในขอ 2.4.2 ไปทดลองกบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 27 คน แลวหาคาความเชอมน โดยใชสมประสทธแอลฟา ของค รอนบาค (Cronbach

62

alpha coeffient) ซงไดคาความเชอมน ดานการใชถอยค า เทากบ .83 ดานการหาความสมพนธ เทากบ .75 ดานการประยกต เทากบ .73 และโดยรวมเทากบ .77

การเกบรวบรวมขอมล

การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) ซงผวจยไดด าเนนการทดลองตามแบบแผนการวจยแบบ One Group Pretest-Posttest Design ( ลวน สายยศ ; และองคณา สายยศ.2543) ตามตาราง ตาราง 2 แบบแผนการทดลอง

กลม สอบกอน ทดสอบ สอบหลง

ER T1 X T2

ความหมายของสญลกษณ X แทน การบรหารสมอง

T1 แทน การสอบกอนการทดลอง (Pretest) โดยใชแบบทดสอบวดความคดคลองแคลว T2 แทน การสอบหลงการทดลอง (Posttest )โดยใชแบบทดสอบวดความคดคลองแคลว

E แทน กลมทดลอง R แทน การสม

การด าเนนการทดลอง การด าเนนการทดลองมล าดบขนตอนดงตอไปน 1. ทดสอบเดกกอนการทดลอง (Pretest) กบกลมทดลอง จ าน วน 15 คน เพ อหาพนฐานความคดคลองแคลว โดยใชแบบทดสอบวดความคดคลองแคลว 2. ผวจยด าเนนการทดลองดวยตนเองกบกลมทดลอง โดยก ารบรหารสมอง 8 สปดาห สปดาหละ 5 วน ครงละ 30 นาท โดยจดกจกรรมในชวงเวลา 9.25 น.-9.55 น. ดงตาราง

63

ตาราง 3 ตวอยางก าหนดการ การบรการสมองในการทดลอง

วน วนจนทร วนองคาร วนพธ วนพฤหสบด วนศกร ชดท1 1.ดมน า

2.ทาปมสมอง 3.ทาเลข 8 หลงยาว 4.ทาโนมตว 5.ทาหายใจดวยทอง 6.ดมน า

1.ดมน า 2.ทาปมสมดล 3.ทายกตวขนและเอยงตวสลบขาง 4.ทาชาง ชาง ชาง 5.ทากระตนแขน 6.ดมน า

1.ดมน า 2.ทาปมฟา 3.ทาเคลอนไหวสลบขาง 4.ทาเหยยดขา งอเขา 5.ทาสายคอ 6.ดมน า

1.ดมน า 2.ทาปมดน 3.ทาโยกเยก 4.ทาเกยวตะขอ 5.ทาจดบวก 6.ดมน า

1.ดมน า 2.ทาหมวกความคด 3.ทาเสนขยกขยก 4.ทานวดนอง 5.ทานกฮก 6.ดมน า

ชดท2 1.ดมน า 2.ทาหมวกความคด 3.ทาเสนขยกขยก 4.ทานวดนอง 5.ทานกฮก 6.ดมน า

1.ดมน า 2.ทาปมดน 3.ทาโยกเยก 4.ทาเกยวตะขอ 5.ทาจดบวก 6.ดมน า

1.ดมน า 2.ทาปมฟา 3.ทาเคลอนไหวสลบขาง 4.ทาเหยยดขา งอเขา 5.ทาสายคอ 6.ดมน า

1.ดมน า 2.ทาปมสมดล 3.ทายกตวขนและเอยงตวสลบขาง 4.ทาชาง ชาง ชาง 5.ทากระตนแขน 6.ดมน า

1.ดมน า 2.ทาปมสมอง 3.ทาเลข 8 หลงยาว 4.ทาโนมตว 5.ทาหายใจดวยทอง 6.ดมน า

ในการด าเนนการทดลองแตละวน นอ กจากกจกรรมท ผวจยจดให กลมตวอยางไดท า

กจกรรมอนๆตามตารางกจกรรมประจ าวนตามปกต 3.หลงการทดลองเปนเวลา 8 สปดาห ผวจยจงท าการทดสอบหลงการทดลอง (Posttest) กบ

กลมตวอยางโดย ใชแบบทดสอบวดความ คดคลองแคลว ชดเดยวกนกบแบบทดสอบทใชทดสอบกอนการทดลอง

4.น าคะแนนทไดจากการทดสอบไปท าการวเคราะหขอมลดวยวธทางสถต

64

การจดกระท าขอมลและการวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมล หลงการทดลองเปนระยะเวลา 8 สปดาห ไดสนสดและเดกไดรบการทดสอบ (Posttest)แลวจงน าคาเฉลยของกลมทดลองมาเปรยบเทยบกนโดยใ ช t - test ส าหรบ Dependent Samples (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ.2543: 100-105) สถตทใชในการวเคราะหขอมล น าขอมลทไดจากการทดลองไปวเคราหดวยวธทางสถต ดงน

1. สถตพนฐาน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2543: 59–73) 1.1 คะแนนเฉลย (Mean)

= เมอ แทน คะแนนเฉลย แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด N แทน จ านวนนกเรยนในกลมตวอยาง

1.2 คาความเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน (Standard deviation) โดยค านวนจาก

สตร (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2543: 79) ดงน

S = 1

)(22

NN

XXN

เมอ S แทน ความเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน N แทน จ านวนนกเรยนในกลมตวอยาง แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด แทน ผลรวมของคะแนนแตละตวยกก าลงสอง

2. สถตทใชหาคณภาพของเครองมอ 2.1 หาความเชอมนของแบบทดสอบโดยใชสมประสทธแอลฟา ของครอนบาช

(Cronbach alpha coeffient)

= เมอ แทน คาสมประสทธความเชอมน

k แทน จ านวนขอของแบบทดสอบ

XN

X

X

X

X

2

X

2

2

11 t

i

S

S

k

k

65

แทน ผลรวมของความแปรปรวนของแตละขอ แทน ความแปรปรวนของคะแนนรวม

2.2 สถตทใชในการตรวจสอบคณภาพของเครองมอดานความเทยงตรงของเนอหา

(Content Validity) โดยค านวนจากสตร (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2543: 246-250) ดงน

IOC = N

R

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนรตาม ความเหนของผเชยวชาญ R แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญแตละคน N แทน จ านวนผเชยวชาญ 3. สถตทใชทดสอบสมมตฐาน 3.1 การเปรยบเทยบคะแนนภายในกลมกอนการทดลองและหลงการทดลอง โดยใช t – test for Dependent Samples (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ.2543: 104)

t = 22

1

N

DDN

D

โดย df = N - 1 เมอ t แทน คาสถตทใชพจารณาใน t – distribution D แทน ความแตกตางระหวางคะแนนแตละค N แทน จ านวนกลมตวอยาง แทน ผลรวมของผลตางของคะแนนระหวางกอนและหลงการ ทดลอง แทน ผลรวมก าลงสองของคะแนนระหวางกอนและหลงการ ทดลอง

2

iS

2

tS

D

2

D

D

บทท 4 ผลการวเคราหขอมล

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลและแปลผลความหมายของการวเคราะหขอมล ผวจยจงก าหนดสญลกษณตางๆ ทใชแทนความหมาย ดงน

N แทน จ านวนนกเรยน แทน คะแนนเฉลยของคะแนน

แทน คาเฉลยของผลตางของคะแนนกอนและหลงการทดลอง S แทน ความเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน SD แทน ความเบยงเบนมาตรฐานของผลตางของคะแนนกอนและหลงการทดลอง t แทน คาสถตทใชพจารณาในแบบแจกแจงแบบ T ** แทน มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

ผลการวเคราะหขอมล

ในการศกษาคนควาวจยครงน ผวจยเสนอผลการวเคราะหขอมลตามล าดบ ดงน 1. การเปรยบทยบความคดคลองแคลวของ เดกปฐมวยกอนและหลงการทดลองทใชการ

บรหารสมอง 2. รอยละของความเปลยนแปลง ความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยทใชการบรหารสมอง

กอนและหลงการทดลอง

X

67

ตาราง 4 แสดงการเปรยบทยบความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยกอนและหลงการทดลองทใชการ บรหารสมอง โดยภาพรวมและรายดาน

ความคดคลองแคลว กอนการทดลอง หลงการทดลอง t S S SD

1. ดานการใชถอยค า

79.07

7.43

133.87

9.49

54.80

13.00

15.69**

2. ดานการหาความสมพนธ

39.33 4.81 83.00 6.08 43.67 4.95 34.29**

3. ดานการประยกต

30.47 4.19 58.87 8.84 28.40 7.23 14.98**

รวม 9.93 3.81 18.38 2.36 8.45 3.45 64.96**

จากตาราง 4 แสดงการเปรยบเทยบความคดคลองแคลวของเดกปฐ มวยดวยก ารบรหาร

สมอง พบวาเดกปฐมวยทไดรบการบรหารสมองม ความคดคลองแคลว โดยภาพรวมและรายดานคอดานการใชถอยค า ดานการหาความสมพนธ และดานการประยกต หลงการท าการบรหารสมองความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยสงกวากอนการทดลอง อยางมนยส าคญทระดบ .01

X X D

68

ตาราง 5 แสดงรอยละของการเปลยนแปลงของความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยทใชการบรหาร สมอง กอนและหลงการทดลอง จ าแนกโดยภาพรวมและรายดาน

ความคดคลองแคลว กอนทดลอง

หลงทดลอง

การเปลยนแปลง คาเฉลย รอยละ

1. ดานการใชถอยค า

79.07

133.87

54.80

69.30

2. ดานการหาความสมพนธ 39.33 83.00 43.67 111.03

3. ดานการประยกต 30.47 58.87 28.40 93.20

รวม 9.93 18.38 8.45 85.22

จากตาราง 5 แสดงรอยละของการเปลยนแปลงของความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยดวย

การบรหาร สมอง โดยรวม พบวา เดกปฐมวยทใชกจกรรมบรหารสมองมการเปลยนแปลงความคดคลองแคลวรอยละ 85.22 ของความคดคลองแคลวกอนการทดลอง เมอพจารณาเปน รายดานพบวาเดกปฐมวยมการเปลยนแปลงความคดคลองแคลวดานการหา ความสมพนธ มากเปนอนดบแรก (รอยละ 111.03 ) รองลงมาคอดานการประยกต ( รอยละ 93.30 ) และดานการใชถอยค า ( รอยละ 69.22 ) ตามล าดบ

บทท5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง เพอเปรยบเทยบความคดคลองแคลวของเดกปฐมวย

กอนและหลงการท าบรหารสมอง ทงนเพอประโยชนกบคร ผปกครอง และผทเกยวของในการสงเสรมและพฒนาความคดคลองแคลว ตลอดจน เปนแนวทางในการจดกจกรรมทมประสทธภาพในการสงเสรมความคดใหแกเดกปฐมวย

ความมงหมายของการวจย

ในการวจยครงนผวจยไดตงความมงหมายไว ดงน 1.เพอศกษาความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยดวยการบรหารสมอง 2.เพอเปรยบเทยบความคดคลองแคลวของเดกปฐมวย กอนและ หลงการบรหารสมอง

สมมตฐานในการวจย ในการวจยครงนผวจยไดตงสมมตฐานไววา เดกปฐมวยทไดรบการบรหารสมอง มความคดคลองแคลวสงขน ขอบเขตของการวจย

ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจยครงน คอนกเรยนชาย-หญง อายระหวาง 4 - 5 ปซงก าลงศกษาอย

ในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 ของโรงเรยนไผทอดมศกษา จงหวด กรงเทพฯ สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน จ านวน 8 หองเรยน รวม 243 คน

กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอนกเรยนชาย- หญง อายระหวาง 4 - 5 ปซงก าลงศกษา

อยในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 จ านวน 15 คนของโรงเรยนไผทอดมศกษา ซงไดมาโดยการสมแบบหลายขนตอน ดงน

1. สมนกเรยนมา 1 หองเรยน จาก 8 หองเรยน 2. สมนกเรยนในขอ 1 มา 15 คนจาก 27 คน เพอเปนกลมตวอยางในการวจย

70

เครองมอทใชในการวจย ในการวจยครงนใชเครองมอในการวจยดงน 1. แผนการจดกจกรรมบรหารสมอง จ านวน 40 แผน 2. แบบทดสอบความคดคลองแคลวเปนแบบทดส อบถามตอบ 3 ชด ซงเปนสถานการณท

เปนรปภาพ ของจรง ของจ าลอง และบตรภาพ ดงน 2.1 ชดท 1 แบบทดสอบวดความคดดานการใชถอยค า จ านวน 5 สถานการณ

2.2 ชดท 2 แบบทดสอบวดความคดดานความสมพนธ จ านวน 5 สถานการณ 2.3 ชดท 3 แบบทดสอบวดความคดดานการประยกต จ านวน 5 สถานการณ

วธด าเนนการทดลอง

1. ทดสอบเดกกอนการทดลอง (Pretest) กบกลมตวอยางทใชในการทดลอง เพอหาพนฐานความคดคลองแคลวโดยใชแบบทดสอบความคดคลองแคลว

2. ผวจยด าเนนการทดลองดวยตวเอง โดยกลมตวอยางจะไดรบการจดกจกรรมบรหารสมอง ซงท าการทดลองในชวงเชาหลงเขาแถว (9.25 น.- 9.55 น.) ใชเวลาในการทดลอง 8 สปดาห สปดาหละ 5 วน วนละ 30 นาท รวมทงสน 40 ครง โดยใน 1วนจะดมน ากอนและหลงการบรหารสมอง ซงการบรหารสมองม 4 กลมทาคอ1.กลมทาเคลอนไหวเพอการกระตน 2.กลมทาบรหารรางกายทมลกษณะสลบขาง 3.กลมทาการยดเหยยดรางกาย 4.กลมทาการบรหารเพอผอนคลาย และในชวงท ากจกรรมการบรหารสมองมเพลงและดนตรประกอบ

3. เมอด าเนนการทดลองครบ 8 สปดาห ผว จยท าการทดสอบ (Posttest) กบกลมตวอยางโดยใชแบบทดสอบวดความคดคลองแคลวฉบบเดยวกนกบแบบทดสอบทใชกอนการทดลอง

4. น าคะแนนทไดจากการทดสอบไปท าการวเคราะหขอมลดวยวธการทางสถต การวเคราะหขอมล

1. หาคาสถตพนฐาน ไดแก คะแนนเฉลย และคาความเบยงเบนมาตราฐาน 2. เปรยบเทยบความสามารถในการคดคลองแคลว กอนและหลงการทดลอง โดยใช t-test

สรปผลการวจย 1. ความคดคลองแคลวโดยรวมและรายดานของเดกปฐมวยหลงการจดกจกรรมบรหารสมอง

สงกวากอนการจดกจกรรมบรหารสมอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

71

2. กจกรรมการบรหารสมองท าใหเดกปฐมวยมการเปลยนแปลงความคดคลองแคลวดานการหาความสมพนธมากเปนอนดบแรก รองลงมาคอดานการประยกต และดานการใชถอยค าตามล าดบ

อภปรายผล

จากผลการศกษาพบวา ความคดคล องแคลวโดย รวมและรายดานของเดกปฐมวยหล งการทดลองท ากจกรรมการบรหารสมองสงกวากอนการทดลอง อยางมนยส าคญทางทระดบ .01 ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว จากการวจยพบวากจกรรมการบรหารสมองท าใหเดกปฐมวยมความคดคลองแคลวดานการหาความสมพนธมากเปนอนดบแรก รองลงมาคอดานการประยกต และดา นการใชถอยค าตามล าดบ ทงนเพราะ

1. ความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยหลงการจดกจกรรมบรหารสมองสงกวากอนการจด กจกรรมบรหารสมอง

1.1 การจดกจกรรมการบรหารสมองทกวนอยางตอเนองเปนเวลา 8 สปดาห ท าใหเดกมความคลองแคลวในการคด ซง พรเพญ ศรวรตน (2546: 10) ไดกลาววา การคดเปนกระบวนการท างานของสมองและปฏกรยาของจตทด าเนนไปอยางมวตถประสงค ส าหรบเดกปฐมวยนน การคดเปนพนฐานในการพฒนาสตปญญาใหกบเดกตอไป ซงการคดของเดกขนอยกบประสบการณและการใหเดกไดมปฏสมพนธก บสงแวดลอมตลอดจนการฝกฝนและกระตนสงเสรมการคดใหเดกอยางตอเนองสม าเสมอ ซงสอดคลองกบกฏการฝกหด (Laws of Exercise) ของ ธอรไดค (พฒนา ชชพงศ .2541: 107-109; อางองจาก E L.Thomdike) ทกลาววาเมอตองการใหเดกมทกษะตองชวยใหเดกเกดความเขาใจและมนฝกฝนบอยๆโดยการจดสงแวดลอมใหสอดคลองกบพฒนาการ ตรงกบงานวจยของ โอลกา คซนโซว และจเลย ครยาวทซวา (Olga Kuznetsova; & Gella Kudryavtseva.2002 อางองในเอกสารอบรมเรอง “Brain Body and Learning”2545: 28) ไดศกษาพฒนาการดานการเขยน ของนกเรยน โดยใหนกเรยนมการปฏบตการบรหารสมอง (Brain Gym) เปนเวลา 15 นาท ทกวนอยางตอเนองเปนเวลา 1 เดอน นกเรยนมการพฒนาการเขยนจากขวาไปซาย โดยเปลยนมาเปนซายไปขวา และจากเดมทเคยเขยนตวหนงสอกลบกน (Mirror Letter) ไดมการพฒนาทด ขน จากการวจยพบวา90% ของนกเรยนหญงทมอายนอยกวา มกจะเขยนตวหนงสอกลบจากขวาเปนซาย (โดยเรมเขยนตวหนงสอจากตวสดทาย ) แตหลงจากไดรบการปฏบตการบรหารสมอง (Brain Gym)พบเหลอเพยง 30% ทยงมเขยนจากขวาไปซายอย

72

1.2 การจดกจกรรมบรหารสมองทเดกไดลงมอปฏบตดวยตนเอง จะท าใหเดกเกดความช านาญและสามารถคดและปฏบตสงตางๆไดอยางคลองแคลวมอรรสน (Morrison.2003: 206) กลาววาการสอนคดเปนทกษะทฝกไดสอนได มหลายกระบวนการทจะพฒนาทกษะการคดของเดก ลวน สายยศและองคณา สายยศ (2527: 27) กลาววา บคคลทไดรบประสบการณ ฝกฝนตนเองและมการสงสมไวมากจนเกดเปนทกษะเดนชดดานหนงและพรอมทจะปฏบตกจกรรมไดเปนอยางสอดคลองกบทฤษฏการเรยนรแบบมสวนรวมอยางจรงจงอยางจรงจง (Active Particpation Theory) คณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2543: 157-167) กลาววาความสามารถในการเรยนขนอยกบความอยากจะเรยนและมสวนรวม ถามความอยากเรยนรและอยากมสวนรวมมาก ความสามารถในการเรยนรกจะมมากขนซงสอดคลองกบพฒนา ชชพงศ (มปป.: 4) กลาวาเพอใหเดกไดพฒนาสตปญญาควรจดประสบการณและสงแวดลอมใหเดกไดฝกทกษะการคดดวยตนเอง โดยเรมจากสงทอยใกลตวไปสสงทไกลตวจะเปนการชวยใหเดกไดปรบขยายโครงสรางทางสตปญญา และมโอกาสท ากจกรรมเหลานซ าเพอเปดโอกาสสและกระตน ใหเดกไดเรยนร สอดคลองกบทฤษฏของ จอหน ดวอ ไดกลาววา เดกจะเรยนรดวยการกระท า (Learning by doing) ควรใหเดกไดแสดงออกโดยการปฏบตใหมการลงมอกระท าและเนนในเรองการพฒนาความสนใจ และพมนาการทางสตปญญาของเดกไปในแนวทางทเดกไดรจกแกปญหาคนหาสงใหมและวธการตางๆ การกระท าดงกลาวจะเกดเมอเดกไดมโอกาสในการแสวงหาและคดคน(นตยา ประพฤตกจ.2539: 7) และตรงกบผลงานวจยของฮลการด (Hilgard.1932: 36-56.Journal of Cenetric Psvholcgy) ไดศกษาเรองความพรอมพบวาเดกทมอายมากกวาจะเขยนรปไดเรวและงายกวาเดกทมอายนอย จากการทดลองกบเดกกลมหนงอายประมาณ 2-3 ขวบ โดยการฝกใหตดกระดม ปนบนได และการใชกรรไกรเปนเวลา 12 อาทตย เปรยบเทยบกบเดกอกกลมหนงซงเปนกลมควบค มไมไดรบการฝกใหท ากจกรรมตางๆ ดงกลมทดลอง เดกกลมนอายมากกวาเดกกลมแรก 3 เดอน ผลปรากฏวาหลงการฝกหด 12 อาทตยเดกกลมทดลองสามารถท ากจกรรมเหลานไดดกวากลมควบคม หลงจากนนกลมควบคมไดรบการแนะน าใหท ากจกรรมตางๆ ดงกลาวขางตนภายในเวลา 1 อาทตย ผลปรากฏวาเดกกลมนท าไดดเทากบกลมทดลองซงไดรบการฝกหดมาเปนเวลา 3 เดอน ผลจากการทดลองนสรปวา เดกอายมากกวาใชเวลาในการฝกการใชกลามเนอเลกนอยกวาทมอายนอย

1.3กจกรรมการบรหารสมองเปนกจกรรมทเดกไดเคลอ นไหวรางกายอยางเปนระบบเพอเพมการท างานของระบบประสาทใหประสาทสมพนธกนไดเปนอยางด ซงเพยเจต (Paiget.1964) กลาววา การเรยนรของเดกตองอาศยประสบการณตรงหรอสงทเปนรปธรรม โดยผานการรบรดวยประสาทสมผสทง5 อนไดแก การฟง การสมผส การ มอง และการชมรส ซงเมอเดกไดลงมอปฏบตแลวจนสมฤทธผลแลวกจะเกดขอมลทผสมผสานขอมลเดมกลขอมลใหมเขาดวยกนเพอเปนประสบการณ

73

ทใชในโอกาส สอดคลองกบบรเนอร (Bruner) ทกลาววาเดกจะเกดการคดไดตองลงมอกระท าผานประสาทสมผส จะท าใหเดกค อยๆเกดความคด สรางจนตนาการ และสรางภาพในสงทเปนนามธรรมได เชนเดยวกบ ภรณ ครรตนะ (2538: 10) กลาวถงการเรยนรของเดกปฐมวยวาการเรยนรของเดกปฐมวยเปนกระบวนการคดอยางมขนตอนตอเนองและมระบบ เดดจะเรยนรไดดเมอมสงเราทเปนรปธรรมซงไปตรงกบงานวจยของขลสา ,ครจตร กอด และ โฮซ เอม . ซฟซ.(2530.Perceptual; & Motor Skills.67: 51-54) ไดท างานวจยเรอง อธพลของวทยาศาสตรการเคลอนไหวเพอการศกษาทมตอความสมดลในภาวะทอยนงของการเรยนรในเดกชายและหญงทมความบกพร อง การวจยนใชกลมทดลองทเปนนกเรยนระดบประถมศกษาทมความบกพรองในการเรยนรจ านวน 60 คนทงชายและหญงถกแบงออกเปน 3 กลมเทาๆกนประกอบดวย กลมทใชเทคนคการจดรปแบบการเคลอนไหวทถนดขางเดยวขนใหมของเดนนสน กลมทใชเทคนคบรหารสมองและกลมควบคมผลการวจยชใหเหนวา กลมทใชเทคนคการจดรปแบบการเคลอนไหวใหม มการปรบปรงความสมดลในภาวะอยนงดกวากลมทใชเทคนคบรหารสมอง ในทางกลบกน กลมทใชเทคนคบรหารสมองมการปรบปรงทดขนกวากลมควบคม

2.การเปลยนแปลงความคดคลองแคลวของเดกปฐมวยโดยรวมและรายดาน 2.1 ดานการหาความสมพนธ ซงการบรหารสมอง สงเสรมใหเดกเกดความสามารถใน

การความสมพนธ ดงน 1)การจดต าแหนงการยนระหวางบรหารสมอง 2)การใชทพนทในการบรหารสมองเพอไมใหชนเพอนระหวางท ากจกรรม 3)การวางต าแหนงของนว มอ เทา ใหอยในทศทางหรอจดทถกตองและเหมาะสม 4)จงหวะการหายใจกบจงหวะเพลง ซงจงหวะเพลงจะมผลตอระดบการเตนของหวใจซงสงผลตอจงหวะการหายใจของเดก 5)ทาบรหารสมองกบจงหวะของเพลง ดงนนการบรการสมองไดสงเสรมความคดคลองแคลวดานการหาความสมพนธของเดกปฐมวยไดโดยเดกเรยนรผานกจกรรมทปฏบตประจ าทกวน

2.2 ดานการประยกต ซงระหวางการบรหารสมองผวจยไดบอกถงประโยชนของแตละทาเพอใหเดกเขาใจวาแตละทามประโยชนอยางไรและเดกสามารถน าไปใชไ ดเมอไร หลงจากการท าบรหารสมองในทกเชาสงเกตเหนวาเดกไดใชกจกรรมบรหารสมองในกจกรรมอนดวย เชน กจกรรมเคลอนไหว กจกรรมพละ เลนสนามซงมอปกรณเพมเตมระหวางเลน และเดกไดเลาใหฟงวาน ากลบไปท าทบานไดและชวยคนรอบขางท าการบรหารสมองรวมกบ ตนเอง ดงนนเดกสามารถน าการบรหารสมองไปใชใหไดจรงใชชวตประจ าวนซงมสถานการณทตางกน

2.3 ดานการใชถอยค า ในชวงกอนท าการบรหารสมองเดกรวมกนรองเพลง และรวมกนสนทนาโตตอบ เดกไดแสดงความคดเหน ถงเรองราวตางๆทไดสนทนา ซงปฏบตท กวนสงเกตเหนไดวาเดกมการสนทนาทยาวขน และเรยบเลยงค าพดไดดขน ดงนนเมอเดกไดฝกการบรหารสมองเพอให

74

สมองประสานท างานไดดขน และไดสนทนา แสดงความคดเหนทกวนจงท าใหเดกมความคดคลองแคลวสงขน ขอสงเกตทไดรบจากการศกษาคนควา

1. เดกเรยนรดวยความสนใจและสนกสนาน แมกจกรรมการท าบรหารสมองจะท าซ าๆทกวน แตในแตละวนจะมการเปลยนทาในการเคลอนไหวใหเดกไดท า ซงในระยะแรกเดกปฏบตไดไมถกตองและเกดอาการกงวล ผวจยจงเดนดเดกทละคนและปลอบใหหายกงวงวาเดกฝกทกวน กจะท าได และบอกเดกวา อยางก นหายใจ ประมาณ 2 อาทตย เดก สามารถจ าทาไดและปฏบตไดดขนเรอยๆ จนกระทงถงอาทตยท 4 ใหอาสาสมควนละ 1คน เพอมาเปนผน าท าบรหารสมองโดยผวจยดแลอยางใกลชด จงท าใหผวยวจยเดนดทาทางการบรหารสมอง เดกคนอนไดอยางเตมท และในสปดาหท 5 – 8 วาเดกท าการบรหารสมองไดอยางมนใจ มากขนและไดแสดงความคดเหนใหเพมทาและรอบของการบรหารสมองมากขนและเลอกทาบรหารสมองเอง

2. ในขณะท ากจกรรมบรหารสมอง เดกไดฝกการคดวางแผนทาทางการเคลอนไหว เพราะในการท าบรหารสมองเดกตองสงเกตการเคลอนไหวของผวจย แลววางนว มอและเทา ซงผวจยจะบอกในระยะแรก 1 - 3 สปดาหของการท าการทดลอง จากนนจะบอกใน บางครงเพอใหเดกเกดการสงเกต นอกจากนเดกยงไดฝกการเปนผน าผตามในชวงทเปนอาสาสมคร

3. หลกจากการท าบรหารสมองเสรจในแตละวน สงเกตเหนวาในชวงแรกเด กจะหายงวงและดกระตอรอรนขนเพยงบางคน หลงจากทเดกสามารถปฏบตการบรหารสมองไดอยางถกตองเดกทงวงนอนในตอนเชาจ ะหายจากการอาการงวงนอนและดกระตอร อรนในการท ากจกรรมตอไปมากขนเปนล าดบ ขอเสนอแนะทไดจากการศกษาคนควา

1.ในการท ากจกรรมบรหารสมอง ในระยะแรกเดกยงท าไมไดตองใหความสนใจกบทกคนและการท าการบรหารสมองเปนไปอยางชาๆ เมอเดกท าไดดขนกเพมจ านวนทามากขน

2.ในการเลอกทาการบรหารสมองควรค านงถงความปลอดภยและพฒนาการดานรางกายของเดกเพราะในบางทาเดกไมสามารถควบคมกลามเนอสวนนนได อาจใหเดกนงหรอนอนราบกบพนใหรจงหวะกอนแลวคอยเปลยนเปนยนสลบกนไ ปเรอยๆเพอปองกนการ บาดเจบของกลามเนอหรอ อบตเหตทจะเกดขน

3.สถานทในการท ากจกรรมควรมพนทเหมาะสมกบจ านวนเด ก ม ชวงเวนระหวางคนเหมาะสมเมอขณะท ากจกรรมมอหรอเทาไมชนกนจะท าใหเดกเสยสมาธ มพนทสะอาดเพราะการท า

75

บรหารสมองใชพนเปนสวนใหญเชน การนง การนอน และอากาศปลอดโปรง ลมและแสงสวางสามรถผานเขามาถงได

4.ทาทางของผน าเปนสงส าคญผน าควรแสดงทาทางทถกตองเพราะเดกจะท าตามทกอยางทผน าเคลอนไหว เชนในขณะการเคลอนไหวไมควรเอามอไปจบสวนอนทไมไดอย ในทาบรหารนนๆ เพราะเดกจะตาม

5.ทาทางและค าพดของผวจยควรเปนไปอยางออนโยนและเหมาะสมกบเหตการณนนๆเพราะเดกทกคนตองการการเอาใจใส ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

1. ควรศกษาผลการจด กจกรรมการบรหา รสมอง ทมผลตอพฒนาการดานอนๆ เชนทกษะทางดานรางกาย พฒนาการทางภาษา พฒนาการทางสงคม และทกษะความคดดานอน เปนตน

2. ควรมการศกษาเปรยบเทยบการบรหารสมองทมผลตอความคด คลองแคลว ในระดบชนอนๆ เชน ชนอนบาล 1 ชนอนบาล 3 เปนตน

บรรณานกรม

77

บรรณานกรม

กมลพรรณ ชวพนธศร.(มปป).สมองกบการเรยนร.กรงเทพฯ: โรงพมพพรการพมพ. เกรยงศกด เจรญวงคศกด. (2546).การพฒนาการคด.(ออนไลน).สบคนเมอวนท15 ตลาคม 2551, จาก: http://www.Anamai Moph.go.th/Factseet/academic/download/think 02.html. กรรณการ กลนหวาน. (2547).ผลการจดกจกรรมเนนผเรยน 4 แบบทมตอการคดอเนกนยของเดก ปฐมวย. กรงเทพฯ: ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.ถายเอกสาร. กลยา ตนตผลาชวะ.(2540).เทคนคการสรางเสรมปญญาเดกปฐมวย, วารสารการศกษาปฐมวย 1(1):40-41. ---------. (2545). รปแบบการเรยนการสอนปฐมวยศกษา. กรงเทพฯ: เอดสน เพรส โปรดกส จ ากด. ---------. (2547 ก). การจดกจกรรมการเรยนรส าหรบเดกปฐมวย. กรงเทพฯ : เอดสน เพรส โปรดกส

จ ากด. ----------. (2547 ข, ตลาคม). การสอนเดกปฐมวยใหคด. วารสารการศกษาปฐมวย. 8(4) : 44 - 54. ----------. (2548 ก, กรกฎาคม). การกระตนใหเดกคด. วารสารการศกษาปฐมวย. 9(3): 23 - 31. ----------. (2548 ข, เมษายน). การคด, วารสารการศกษาปฐมวย. 9(2): 27 - 36. โกวท ประวาลพฤกษ. (2540). รปแบบการสอนคด คานยม จรยธรรมและทกษะการเรยนร

เพอพฒนากระบวนการคด. กรงเทพฯ: ส านกนายกรฐมนตร. เกสน เมาวรตน.(2549).พฒนาการดานการเขยนของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมบรหารสมอง

และกจกรรมแบบปกต.ปรญญานพนธ กศ.ม. (หลกสตรและการสอน). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏจทรเกษม.ถายเอกสาร.

คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต(2538).คมอการผลกและการใชสอชนเดกเลก.กรงเทพฯ: ฝาย วจยและพฒนาการศกษาระดบกอนปประถมศกษา คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,ส านกงาน.(2549).แนวการจดการเรยนรทสอดคลองกบสมอง

เดกปฐมวย.กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. คณะกรรมการการศกษาแหงชาต,ส านกงาน,ส านกนายกรฐมนตร.(2540).ทฤษฏการเรยนรเพอ พฒนากระบวนการคด.กรงเทพ: ไอเดยสแควร. จตเกษม ทองนาค.(2548). การพฒนาทกษะกระบวนการวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยใชกจกรรม

การเรยนการสอนแบบจตปญญา.ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.ถายเอกสาร.

78

จรพรรณ จตประสาท.(2543). การใชผงความคด และการบรหารสมองในการสอนกลมเสรมสราง ประสบการณชวต.ปรญญานพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา). เชยงใหม : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.ถายเอกสาร.

ด สงสวาง.(2546). การสงเสรมความสามารถและเจตคตในการแสวงหาความรของนกเรยนชน ประถมศกษาปท6.ปรญญานพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.ถายเอกสาร.

ดษฏ บรพตร ณ อยธยา.(2549)การเรยนรสความเปนเลศ. กรงเทพฯ: รกลกแฟมลกรป. ทศนา แขมมณ. (2540, กรกฎาคม - ตลาคม). การเรยนรเพอพฒนาทกษะกระบวนการคด,

วารสารครศาสตร. 26(1): 35 - 60. ----------. (2550).14 วธสอนส าหรบครมออาชพ. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ทศนา แขมมณและคนอนๆ.(2541). การเรยนรเพอพฒนากระบวนการคด.กรงเทพฯ: โรงพมพ

ไอเดยสแควส. ทศนา แขมมณและคนอนๆ.(2544). วทยาการดานการคด.กรงเทพฯ: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ . นตยา ประพฤตกจ.(2539).การพฒนาเดกปฐมวย. กรงเทพฯ: โอ.เอส.พรนตงเฮาส จ ากด นนทยา ตนศรเจรญ.(พฤษาคม 2545) Brain Gym บรหารสมองเพมศกยกาภาพการเรยนร; วารสารสานปฏรป 5(50): 26-28. ปนแกว ยงค ามน. (2546). ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท6 กลมสาระการ เรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ระหวางการสอนทใชกจกรรมการบรหาร

สมองและการใชเทคนคแผนผงมโนทศนและการสอนแบบปกต .ปรญญานพนธ กศ .ม. (หลกสตรและการสอน ). เพชรบรณ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเพขรบรณ .ถายเอกสาร.

ภทรพล ตลารกษ.(2538).ปรองดองสมองกาย.กรงเทพฯ: ขวญขาว. พชร สวนแกว(2536).การแนะแนวผปกครองเดกปฐมวย.กรงเทพฯ: ดวงกลม. พรเพญ ศรวรตน. (2546). การคดอยางมวจารณญาณของเดกปฐมวยทไดรบการเลนเกม

ฝกทกษะการคด. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.ถายเอกสาร.

พเชฏษ จบจตร. (2545). ผลการเจรญสมาธกอนการเรมเรยนทมตอผลสทฤทธทางการเรยนวชา วทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและความคงทนในการเรยนรของนกเรยน ชนมธยมปท2.ปรญญานพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.ถายเอกสาร.

79

พชรวลย เกตแกนจนทร.(2544).การบรหารสมอง.กรงเทพฯ: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ. เพญพไล ฤทธาคณานนท.(2536).พฒนาการทางพธปญญา.กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวลยาลย พฒนา ชชพงศ.(2543). วารสารการศกษาปฐมวย. 1(4): 19-21 ----------. (2541).ทฤษฏและการปฏบต หลกสตรการศกษาปฐมวย . กรงเทพฯ: ภาควชาหลกสตรและ การสอน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร ----------. (2530). อยากใหลกมสขภาพดและเปนคนเกง. กรงเทพฯ: แปลนพบลชชง. เยาวพา เดชะคปต.(2548). วารสารการศกษาปฐมวย.9(4): 36-38. ลดดา ภเกยรต.(2544).โครงงานเพอพฒนาการเรยนร: หลกการและแนะแนวทางการจดกจกรรม. กรงเทพฯ:คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ลวน สายยศและองคณาสายยศ.(2538).เทคนคการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. วาร ถระจตร.(2534).การพฒนาสมองสงคมศกษาระดบประถมศกษา.กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. วทยากร เชยงกล.(2541). เรยน ลก รไว ใชสมองอยางมประสทธภาพ.กรงเทพฯ: อมรพรนดง แอนพบลชชง จ ากด(มหาชน). ----------. (2545).ศาสตรการสอน องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ . กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วบลย วรชนกรพนธ.(2546).บรหารสมองBrain Gym .กรงเทพฯ: ขวญขาว. วนา ประชากล.(2547). ผลการเลนวสดปลายเปดทมตอความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย .

ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.ถายเอกสาร.

สนตพร ตนตหาชย.(2527).ความสมพนธของสมถรรภาพทางสมองดานมตสมพนธแบบตอภาพวดได จากการท าแบบทดสอบกบการปฏบตจรงกบนกเรยนชนประถมศกษาปท4,5,6ในจงหวดสตล.ปรญญานพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ.ถายเอกสาร.

ศนสนย ฉตรคปต.(2544).การเรยนรอยางมความสข สารเคมในสมองกบความสขและการเรยนร. กรงเทพฯ:สกายบกส. ---------. (2545)สงแวดลอมและการเรยนร:สรางสมองเดกใหฉลาดไดอยางไร.กรงเทพฯ: องคการคา ของครสภา. ศรสรางค ทนะกล; และคณะ. (2542). การคดและการตดสนใจ. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน. ศรกาญจน โกสมภ; และดารณ ค าวจนง. (2544). สอนเดกใหคดเปน. กรงเทพฯ: ทปส พบบลเคชน.

80

สายทพย ศรแกวทม(2541).การคดอยางมเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลป สรางสรรค. ปรญญานพนธ กศม.(การศกษาปฐมวย).กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.ถายเอกสาร.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.(2543)กระบวนการเรยนรผเรยนเปนศนยกลาง. กรงเทพฯ: ศนยหนงสอพฒนาการศกษา

สขพชรา ซมเจรญ.(2549).การบรหารสมองของคนทกวย.กรงเทพฯ: สวสดการพมพ. สวทย มลค า.(2547).กลยทธการสอนคดสรางสรรค.กรงเทพฯ: ภาพพมพ สมศกด สนธระเวชญ.(2544).กจกรรมพฒนาผเรยนระดบประถมศกษา.กรงเทพฯ: วฒนาพานช. อรพรรณ พรสมา. (2543). การคด. ภาควชาเทคโนโลยทางการศกษา คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. กรงเทพฯ: สถาบนพฒนาทกษะการคด. อาร พนธมณ. (2543). คดอยางสรางสรรค. กรงเทพฯ: ตนออ 1999 จ ากด. อาร รงสนนท.(2527). ความคดสรางสรรค. กรงเทพ: ภาควชาการแนะแนวและจตวทยาการศกษา. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อาร สณหฉว. (2550). ทฤษฏการเรยนรของสมองส าหรบพอแมครและผบรหาร. กรงเทพฯ:

เบรน-เบส บคส อทยวรรณ ดอกพรม.(2548).ความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย.ราชบร: คณะครศาสตร

มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง. บงอร พมสะอาด (2517)งานวจยเรอง การเปรยบองคประกอบของสมรรถภาพสมองดานการคดแบบ

อเนกนยทางภาษาตามทฤษฎของกลฟอรดกบผลสมฤทธทางการเรยน . อครภม จารภากร.(2550).สมองกบการเรยนร.กรงเทพฯ: สถาบนวทยาการการเรยนร. อษณย อนรทธวงศ.(โพธสข). (2545).สมองมหศจรรย.กรงเทพฯ: มลนธสดศร – สฤษดวงษ. โอลกา คซนโซวา และจเลย ครยาวทซวา (Olga Kuznetsova; & Gella Kudryavtseva )เอกสาร

ประกอบการอบรม Brain Body and Leaning insights into a better quality. Brown, Stephwn W.,Guilford, J.P.; & Hoepfner, Ralph(1968). Six Semantic – Measurement – Abilitirs, Educational and Psychological Measurementa. Antumm. Bruner, J.S. (1956). Toward a Theory of Instruction. New York : Norton. ---------. (1969). The Process of Education. Cambridge: Harvard University Press.

Guilford, J.P. (1967). The Nature of Human Intelligence. New York: McGraw - Hill. Hilgard, E.R. (1962). Introduction to Psychology. New York: Harcourt, Brace and Word.

81

Maria, Carl J. (1981). “An Evaluation of the Effectiveness of the use of Inquiry Instruction to Foster Creativity in Intermediate Grade Students”, Dissertation Abstracts International. 4(02) : August.

Piaget, J. and Inhelder, B. (1964). The Growth of Logic: from Childhood to Adolescence. New York : Basic Hall.

Dennison P.E.; & Dennison G.E..(1986) Brain Gym.California.

ภาคผนวก

83

ภาคผนวก ก

คมอด าเนนการทดสอบวดความคดคลองแคลวของเดกปฐมวย (อาย 4-5ป) ตวอยางแบบทดสอบวดความคดคลองแคลวของเดกปฐมวย(อาย4-5 ป)

84

คมอด าเนนการทดสอบวดความคดคลองแคลว ชนอนบาลปท 2 อาย 4-5 ป

85

คมอด าเนนการทดสอบวดความคดคลองแคลวของเดกปฐมวย

( อาย 4 – 5 ป )

1. ค าชแจง 1.1 แบบทดสอบนเปนแบบทดสอบวดความคดคลองแคลวของเดกปฐมวย ชนอนบาลปท 2 ( อาย 4 - 5 ป ) 1.2 แบบทดสอบนม 3 ชด เปนแบบทดสอบประเภทแบบปฏบต(Performance Test) 1.3 การด าเนนการทดสอบ ผทดสอบอธบายวธการท าแบบทดสอบทละขอ ส าหรบผชวย

ด าเนนการทดสอบจะคอยดแลและใหผรบการทดสอบใหปฏบตอยางถกตองตามขนตอนซงการทดสอบจะทดสอบวนละ 1 ชด โดยเรยงล าดบจากชดท 1- 3 รวมระยะเวลาในการทดสอบ 5 วน เมอครบ 3 ชด น าแบบทดสอบมาตรวจตามเกณฑ 2. ค าแนะน าในการใชแบบทดสอบ 2.1 ลกษณะทวไปของแบบทดสอบ ประกอบดวยแบบทดสอบ จ านวน 3 ชด ดงน

ชดท 1 แบบทดสอบวดความคดดานการใชถอยค า จ านวน 5 สถานการณ ชดท 2 แบบทดสอบวดความคดดานความสมพนธ จ านวน 5 สถานการณ ชดท 3 แบบทดสอบวดความคดดานการประยกต จ านวน 5 สถานการณ

2.2 การตรวจใหคะแนน ผทดสอบจะวเคราะหความสามารถทางความคดคลองแคลวจากค าตอบหรอการแสดงพฤตกรรมการคดของเดก วาสอดคลองกบวตถประสงคหรอไม โดยใหคะแนนตามเกณฑทก าหนดไว คอ 1 ค าตอบ : 1 คะแนน

2.3 การเตรยมตวกอนทดสอบ 2.3.1 สถานททดสอบควรเปนหองเรยนทมสภาพแวดลอมทงภายในหองเรยนและ

นอกหองเรยนเอออ านวยตอผรบการทดสอบ เชน โตะ เกาอ มขนาดพอเหมาะกบผรบการทดสอบ จดใหเหมาะสม มแสงสวางเพยงพอ ไมมเสยงรบกวน

2.3.2 ผด าเนนการทดสอบตองศกษาคมอด าเนนการทดสอบใหเขาใจกระบวนการในการทดสอบทงหมดอยางละเอยดถถวนเพอใหเกดความช านาญในการใชแบบทดสอบ และกอนการทดสอบผด าเนนการทดสอบตองเขยน ชอ – นามสกล ของผรบการทดสอบใหเรยบรอย

2.3.3 อปกรณทใชในการทดสอบ ผด าเนนการทดสอบเตรยมอปกรณ ดงน

86

1. คมอด าเนนการทดสอบ 2. แบบทดสอบ 3. ดนสอด าส าหรบการทดสอบ 4. นาฬกาจบเวลา 1 เรอน

5. กลอง 6. ถาด 7. ตระกรา

2.3.4 ขอปฏบตกอนสอบ 1.กอนด าเนนการทดสอบใหผรบการทดสอบไปท าธระสวนตว เชน ดมน า

เขาหองน าใหเรยบรอย 2.ผด าเนนการทดสอบควรสรางความคนเคยกบผรบการทดสอบโดยการทกทาย

พดคยเพอสรางสมพนธภาพทด เมอเหนวาผรบการทดสอบพรอมจงเรมท าการทดสอบ 2.4 ขอปฏบตในการทดสอบ

2.4.1 ผด าเนนการทดสอบอานค าสงใหผรบการทดสอบฟงชาๆ และชดเจนขอละ 2 ครง

2.4.2 ใหผเขารบการทดสอบใชเวลาท าแบบทดสอบโดยขอสอบ ขอละ 2 นาท

87

(ตวอยาง)

แบบทดสอบวดความคดคลองแคลว ชดท 1 แบบทดสอบวดการใชถอยค า

ชอ............................................................................................................................ ....... ชน อนบาลปท 2 /............................. โรงเรยน................................................................................................................... ........ จงหวด..................................................................................................................... ........ วนทท าการทดสอบ.................................................................................................. ......... ผด าเนนการทดสอบ................................................................................................. ......... คะแนนทได............................................................................................................. .........

88

(ตวอยาง) ชดท1 แบบทดสอบวดการใชถอยค า

สถานการณ จากภาพทเหน นองนนรจกผลไมอะไร ชออะไร สอะไร รสชาตเปนอยางไร สวนประกอบของผลไมมอะไรบางแลวมจ านวนเทาไร ใหนองนนบอกเรวๆ

นอกจากในผลไมในภาพนองนนรจกผลไมอะไรอก เดก : เดกบอกชอผลไมและลกษณะของผลไมทตนเองรจก

(ครจบเวลา 2 นาท) คร : ครบนทกพฤตกรรมของเดกลงในแบบบนทกวด ความคด

คลองแคลว ดานการใชถอยค า

แบบบนทกความคดคลองแคลว ชนอนบาลปท 2 โรงเรยนไผทอดมศกษา

ชอ.............................................................................................. วนท...................... การใชถอยค า(เหตการณท1)

ชอ ส รสชาต สวนประกอบ จ านวน หมายเหต แตงโม,สม,สตอเบอรร,องน,กลวย, แคนตาลป

แดง,เขยว,สม มวง,เหลอง,ด า

หวาน เปรยวอมหวาน เปรยว

เปลอก เนอ เมลด เสนใย วตมน

1 2 3 4 5

รวม

89

(ตวอยาง)

แบบทดสอบวดความคดคลองแคลว ชดท 2 แบบทดสอบวดการหาความสมพนธ

ชอ............................................................................................................................ ....... ชน อนบาลปท 2 /............................. โรงเรยน............................................................................. ...................................... ........ จงหวด...................................................................................................................... ....... วนทท าการทดสอบ............................................................ ...................................... ......... ผด าเนนการทดสอบ................................................................................................. ......... คะแนนทได......................................................................... .................................... .........

90

(ตวอยาง) ชดท 2 แบบทดสอบวดการหาความสมพนธ

สถานการณ นองนนดกระดมในกลองซคะ มกระดมหลายแบบทอยรวมกนในกลอง นองนนชวยแยกกระดมใหหนอย แยกเรวๆนะคะ เดก : เดกแยกกระดมตามและบอกเหตผลของความคดของตน

(ครจบเวลา 2 นาท) คร : ครบนทกพฤตกรรมของเดกลงในแบบบนทกวดความ

คลองแคลวดานการหาความสมพนธ

แบบบนทกความคดคลองแคลว ชนอนบาลปท 2 โรงเรยนไผทอดมศกษา ชอ.............................................................................................. วนท.............................

การหาความสมพนธ(เหตการณท1) ความเหมอน ความตาง ความสมพนธ หมายเหต

ส รปราง ขนาด รปทรง จ านวน

ส รปราง ขนาด รปทรง จ านวน

วธการใชงาน จ าพวน ประเภท ทมา

การดแล

รวม

91

(ตวอยาง)

แบบทดสอบวดความคดคลองแคลว ชดท 3 แบบทดสอบวดการประยกต

ชอ........................................................................................................................ .... ชน อนบาลปท 2 /............................. โรงเรยน................................................................................................................... จงหวด...................................................................... ................................................ วนทท าการทดสอบ.................................................................................................. ผด าเนนการทดสอบ........................................................................... ...................... คะแนนทได.............................................................................................................

92

(ตวอยาง) ชดท 3 แบบทดสอบวดการประยกต

สถานการณ เดกๆ มผาเชดหนาคนละ 1 ผน นองนนคดวานอกจากใชเชดหนาแลวยงใช

ท าอะไรไดอกบาง บอกใหเยอะๆ เรวๆนะคะ เดก : เดกตอบสงทตนเองคด

(ครจบเวลา 2 นาท) คร : ครบนทกของเดกลงในแบบบนทกวดความคดคลองแคลว

ดานการประยกต

แบบบนทกความคดคลองแคลว ชนอนบาลปท 2 โรงเรยนไผทอดมศกษา ชอ.............................................................................................. วนท.............................

การประยกต(เหตการณท1) การประยกต หมายเหต

เชดหนา,เชดผน,เชดตว,ผกหว,หอของ คลมของ,ผกผม,ผกขอมอ,บงแดด,เลมเกม,ท าปน,พบ,ท าตกตา

รวม

93

ภาคผนวก ข

คมอการจดการบรหารสมอง ตวอยางแผนการบรหารสมอง

ตวอยางภาพกจกรรมการบรหารสมอง

94

คมอการบรหารสมองส าหรบเดกปฐมวย( อาย 4 – 5 ป ) ___________________________________________________________

1. ค าชแจง การบรหารสมอง (Brain Gym) เปนกจกรรมกระบวนการเคลอนไหวรางกายอยางงาย

ทกระตนระบบประสาทใหสมองท างานอยางสมดลและเรยนรไดด ซงมขนตอนการปฏบตอยางเปนระบบ ประกอบเสยงเพลงและดนตร โดยมวตถประสงคเพอใหเดกไดบรหารรางกายและฝกการควบคมการท างานของรางกายและสมองใหสมผสกน ซงผวจยไดสรา งขนโดยยดแนวของคมอในการบรหารสมองในแผนการบรหารสมอง ชนอนบาลปท 2 รวมทงยงยดความเหมาะสมสอดคลองกบพฒนาการของเดกเปนหลก มทงสน 20 ทา แบงเปน

1. กลมทาเคลอนไหวเพอกระตน 5 ทา 2. กลมทาบรหารรางกายทมลกษณะสลบขาง 5 ทา 3. กลมทาการยดเหยยดรางกาย 5 ทา 4. กลมทาการบรหารเพอผอนคลาย 5 ทา 2. จดประสงค

2.1เพอใหเดกไดเคลอนไหวรางกายในสวนทสมองควบคม เพอกระตนการท างานของสมองซกซายและซกขวา

2.2 เพอใหการท างานของรางกายประสานสมพนธกนและสรางความสมดล 2.3 เพอใหเดกเกดทกษะการคด โดยแสดงออก การพด การอานและการกระท า 2.4 เพอใหเดกเกดความมนใจในตนเอง 2.5 เพอใหเดกผอนคลายความตงเครยด 2.6 เพอใหเดกมความพรอมและกระตอรอรนในการคดและการเรยนร

3.การจดการบรหารสมอง 3.1 แนะน าใหเดกรจกการบรหารสมอง วธ การบรหารสมอง ประโยชนทไดจากการ

บรหารสมองในแตละทา พรอมเปดโอกาศใหเดกซกถามจนเขาใจกอนปฏบตการบรหารสมอง 3.2 ในขณะทปฏบตการบรหารสมอง ผวจยสงเกตวาเดกป ฏบตถกตองหรอไมและม

ปญหาในการปฏบตหรอไม 3.3 หลงการบรหารสมอง เดกนงพกเพอผอนคลายและสนทนาถงเรองตางๆรอบตว 3.4 เมอเสรจกจกรรม เดกเตรยมตวท ากจกรรมตามตารางประจ าวนรวมกบเพอนและ

ครประจ าชน

95

4. การประเมนผล 4.1 สงเกตการปฏบตการบรหารสมอง 4.2 สงเกตพฤตกรรมขณะปฏบตการบรหารสมอง

4.3 สงเกตการตอบค าถามขณะรวมกจกรรม

96

ตวอยางแผนการบรหารสมอง การบรหารสมอง (Brain Gym) เปนกจกรรมกระบวนการเคลอนไหวรางกายอยางงายท

กระตนระบบประสาทใหสมองท างานอยางสมดลและเรยนรไดด ซงมขนตอนการปฏบตอยางเปนระบบ ประกอบเสยงเพลงและดนตร โดยมวตถประสงคเพอใหเดกไดบรหารรางกายและฝกการควบคมการท างานของรางกายและสมองใหสมผสกน ซงใชวนละ 4 ทาไดแก

1.ทาเคลอนไหวเพอการกระตน 2.ทาการบรหารรางกายสลบขาง 3.ทาการยดเหยยดรางกาย 4.ทาผอนคลายกลามเนอ เวลา 9.25 น. – 9.55 น. มขนตอนดงน

การบรหารสมอง วนท 1

__________________________________________________________________________________ จดประสงค

1.เพอใหเดกไดเคลอนไหวรางกายในสวนทสมองควบคม เพอกระตนการท างานของสมองซกซายและซกขวา 2.เพอใหการท างานของรางกายประสานสมพนธกนและสรางความสมดล

3.เพอใหเดกเกดทกษะการคด โดยแสดงออก การพด การอานและการกระท า 4.เพอใหเดกเกดความมนใจในตนเอง 5.เพอใหเดกผอนคลายความตงเครยด 6.เพอใหเดกมความพรอมและกระตอรอรนในการคดและการเรยนร การด าเนนกจกรรม ขนน า 1.เดกดมน าบรสทธชาๆ ในปรมาณทพอเหมาะ เพอใหรางกายดดซมน า ซงน าจะล าเลยงออกซเจนเขาสรางกาย ท าใหสมองปลอดโปรงพรอมทจะเรยนร

2.เตรยมความพรอมของรางกายดวยการรองเพลงเขาแถวพรอมกบท าทาทางประกอบ

97

ขนด าเนนกจกรรม

1. เปดดนตรและเพลงประกอบการบรหารสมอง 2. เดกและครท าบรหารสมอง ทาท 1 การเคลอนไหวเพอกระตน ทาหมวดความคด โดยปฏบต

ดงน 2.1 เอาหวแมมอและนวชจบทใบห 2.2 ดงไปดานหลงเบาๆ แลวกางออก 2.3 เรมนวดเบาๆ จากสวนลางสดลงมาตามขอบโคงของใบหจนถงตงห

2.4 ท าซ าตามขอท 2.1-2.3 อกหลายๆครง

3.เดกและครท าทาบรหารสมองทาท 2 การบรหารรางกายทมลกษณะสลบขางทาเสน

ขยกขยก โดยปฏบตดงน

3.1 ยนแขนออกไปขางหนา แลวชหวแมมอออกมา 3.2 หมนแขนเปนเลข 8 ขนาดใหญในอากาศอยางชาๆ ลกษณะทวนเขมนาฬกา 3.3 ใชสายตาจองมองไปพรอมๆ กบหวแมมอทวาดไปดวย โดยใชแขนทละขาง ขางละ 3

รอบจากนนใชแขนทง 2 ขาง 3.4 ท าซ าตามขอท3.1-3.3 อกหลายๆครง

98

4.เดกและครท าทาบรหารสมองทาท 3 การยดเหยยดรางกาย ทานวดนอง โดยปฏบตดงน 4.1 งอเขาขวา ขาซายเหยยดตรง ขณะทเอนตวไปขางหนา และหายใจออกใหคอยๆกดสนเทาซายลงกบพน

4.2 ขณะทรสกผอนคลายใหยกสนเทาซายขนและหายใจลกๆ ท าซ ากน 3 ครง แลวเปลยนขางท าเชนเดยวกน ยงงอเขามากเทาใดยงรสกวานองยดตวมากขน

4.3ท าซ าตามขอ 4.1 – 4.2 หลายๆครง

5.เดกและครท าทาบรหารสมองทาท 4 การบรหารเพอผอนคลาย นกฮก โดยปฏบตดงน

5.1 ใชมอจบหวไหล (บรเวณคอนมาทางตนคอ) และคอยๆบบนวดกลามเนอใหกระชบ 5.2 หนศรษะเหลยวมองไปทางดานหลงผานหวไหล หายใจลกๆ แลวเอยงหงไหลกลบมาท

เดม จากนนหนศรษะเหลยวมองหวไหลอกขาง 5.3 เอามอลงจากไหล กมคางลงมาทหนาอกและหายใจเขาลกๆ ปลอยใหกลามเนอผอน

คลาย ท าซ าเชนเดยวกน โดยสลบมอมาจบหวไหลอกขาง 5.4 ท าซ าตามขอท5.1- 5.3 อกหลายๆครง

99

ขนสรป

1.เดกและครผอนคลายรางกาย ดวยการนงพกผอนในทาทสบาย 2.เดกและครรวมกนสนทนาถงสงแวดลอมรอบตว โดยใชค าถามเพอกระตนความคดของเดก

- เดกเหนอะไรบนตนไมบาง - ตนไมมสอะไรบาง - ตนไมมสวนประกอบดวยอะไรบาง - เดกคดวาตนไมโตไดอยางไร

2.ครอธบายเพมเตม และถามวา วนนเดกๆไดบรหารสมองแลวเดกๆพรอมทจะเรยนหรอยงคะ 3.เดกดมน าบรสทธชาๆ ในปรมาณทพอเหมาะ เพอใหรางกายดดซมน า ซ าน าล าเลยง

ออกซเจนเขาสสมอง ท าใหสมองปลอดโปรงพรอมทจะเรยนร การประเมนผล

1.สงเกตการท าการบรหารสมองของเดก

2.สงเกตพฤตกรรรม/ทาทาง ขณะท าการบรหารสมอง 3.สงเกตการสนทนาโตตอบของเดก เพลงเขาแถว (ศรนวล รตนสวรรณ) เขาแถว เขาแถว อยาล าแนวยนเรยงกน อยามวรอชา เวลาจะไมทน ระวงจะเดนชนกน เขาแถวพลน วองไว

100

ตวอยางภาพการกจกรรมบรหารสมอง

101

ตวอยางภาพการกจกรรมบรหารสมอง

102

ตวอยางภาพการกจกรรมบรหารสมอง

103

ประวตยอผวจย

104

ประวตยอผวจย ชอ ชอสกล นางสาวชนสรา ใจชยภม วนเดอนปเกด 9 กนยายน 2526 สถานทเกด อ าเภอหนองบวแดง จงหวดชยภม สถานทอยปจจบน 153 หม 4 ต าบล ถ าววแดง อ าเภอ หนองบวแดง จงหวด ชยภม 36210 โทร . 089 – 546 - 7338 ประวตการศกษา พ.ศ. 2544 มธยมศกษาปท 6 จากโรงเรยนหนองบวแดงวทยา อ.หนองบวแดง

จ.ชยภม พ.ศ. 2550 ครศาสตรบณฑต (ค.บ.) การศกษาปฐมวย จากมหาวทยาลยราชภฏสวนดสต กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2552 การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) การศกษาปฐมวย จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

กรงเทพมหานคร