การคิดเชิงเหตุผลของเด็กปฐมวัยที่ได้รับการจัดกิจกรรมศิลป...
TRANSCRIPT
การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว
ปรญญานพนธ ของ
วรญชล รอตเรอง
เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย
พฤษภาคม 2554 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว
บทคดยอ ของ
วรญชล รอตเรอง
เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย
พฤษภาคม 2554
วรญชล รอตเรอง. (2554). การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว. ปรญญานพนธ กศ.ม.(การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. คณะกรรมการควบคม : อาจารย ดร. พฒนา ชชพงศ, รองศาสตราจารย ดร. สรมา ภญโญอนนตพงษ. การวจยครงนมจดมงหมายเพอศกษาและเปรยบเทยบความคดเชงเหตผลของเดก
ปฐมวยกอนและหลงการท ากจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนเดกปฐมวยชาย – หญง อาย 4 – 5 ป ทก าลง
ศกษาอยในชนอนบาลปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดสะแกงาม ส านกงานเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร สงกดกรงเทพมหานคร จ านวน 36 คน ซงไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive sampling) มา 1 หองเรยน ผวจยเปนผด าเนนการทดลองดวยตนเองใชเวลาในการทดลอง 6 สปดาหๆ ละ 4 วนๆ ละ 30 นาท รวมทงสน 24 ครง
เครองมอทใชในการวจยในครงน คอ แผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว และแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลทผ วจยสรางขน ซงมคาความเชอมน .75 แบบแผนการวจยเปนการวจยเชงทดลอง แบบ One – group Pretest – Posttest Design ส าหรบการวเคราะหขอมลใชการทดสอบคา t-test ส าหรบ Dependent Sample ผลการวจยพบวา การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยหลงจากการท ากจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวสงกวากอนการท ากจกรรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และมการเปลยนแปลงเพมขนจากการทดลองในทกดาน โดยดานอนกรมเพมขนเปนอนดบ 1 รองลงมา คอ ดานการเปรยบเทยบ ดานการจดประเภท และดานการหาสวนทหายไป ตามล าดบ
REASONING THINKING OF PRESCHOOL CHILDREN ACQUIRED COCONUT CRUSH ART ACTIVITIES
AN ABSTRACT BY
WARANCHALEE RODRUANG
Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Education Degee in Early Childhood Education
at Srinakhatinwirot University May 2011
Waranchalee Rodruang. (2011). Reasoning Thinking of Preschool Children Acquired Coconut Crush art Activities. Master thesis, M.Ed. (Early Childhood Education). Bankok:Graduate School, Srinakharinwirot University. Advisor Committee: Dr. Patana Chutpong, Assist. Prof. Sirima Pinyoanuntapong The purpose of the study was to study and compare reasoning thinking
of preschool children acquired coconut crush art activities. The 36 subjects were students 4 – 5 years old who in kindergarten I,
first semester, academic year 2010 at Watsakaengam School, under Bangkok Metropolitan Educational Sector, Bangkok. The subjects were 36 purposively selected. The experiment was carried by the researcher for 30 minutes a day, 4 days per week for 6 consecutive weeks.
The research instruments were reasoning test for preschool children which has reliability at .75, and coconut crush art activities plan developed by the researcher. It was One – Group Pretest – Posttest Design. The statistic of t-test for dependent samples was used to analyzed data.
The result shown that reasoning thinking of preschool children acquired coconut crush art activities was significant at .01 level, furthermore, the changing of logical aspect was the highest followed by the comparison aspect, grouping aspect and finding missing part, respectively.
ปรญญานพนธ เรอง
การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ของ
วรญชล รอตเรอง ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร
ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
...............................................................................คณบดบณฑตวทยาลย
( รองศาสตราจารย ดร. สมชาย สนตวฒนกล ) วนท………เดอน…………………………….พ.ศ. 2554
คณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ คณะกรรมการสอบปากเปลา .....................................................ประธาน ..................................................ประธาน(อาจารย ดร.พฒนา ชชพงศ) (ศาสตราจารยศรยา นยมธรรม) ....................................................กรรมการ ..................................................กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.สรมา ภญโญอนนตพงษ) (อาจารย ดร.พฒนา ชชพงศ) ..................................................กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.สรมา ภญโญอนนตพงษ) ..................................................กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.เยาวพา เดชะคปต)
ประกาศคณประการ
ปรญญานพนธฉบบนส าเรจไดดวยด ดวยความกรณาอยางสงจากอาจารย ดร.พฒนา ชชพงศ ประธานกรรมการทปรกษาปรญญานพนธ และรองศาสตราจารย ดร.เยาวพา เดชะคปต รองศาสตราจารย ดร.สรมา ภญญโญอนนตพงษ ผ ชวยศาสตราจารยจราภรณ บญสง และศาสตราจารยศรยา นยมธรรม กรรมการทปรกษาปรญญานพนธ ทสละเวลาใหค าปรกษาค าแนะน า ขอคดตลอดจนชแนะแนวทางในการแกไขขอบกพรองตางๆดวยความเอาใจใสเปนอยางดโดยตลอดระยะเวลาในการท าปรญญานพนธ จนส าเรจลลวงไปดวยด ผวจยรสกซาบซงในความกรณา จงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน
ขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารยชนสรา ใจชยภม อาจารยธรภรณ ภกด อาจารยปรยวาท นอยคลาย อาจารยชลกร เลศประเสรฐ อาจารยรตนา นสภกล และอาจารยศรแพร จนทราภรมย ทไดกรณาใหค าแนะน าและตรวจแกไขเครองมอทใชในการวจย
ขอขอบพระคณผอ านวยการโรงเรยนวดสะแกงาม และนกเรยนชนอนบาลปท 1 ทใหความอนเคราะหในการเกบขอมลตลอดจนใหความรวมมอและอ านวยความสะดวกในการวจยครงนจนส าเรจลลวงไปดวยด
ขอกราบขอบพระคณคณาจารยประจ าสาขาวชาการศกษาปฐมวยทกทาน ทใหความกรณาในการอบรมสงสอน ประสทธประสาทความร ทกษะ และประสบการณทด ทมคณคายงแกผ วจยจนท าใหประสบความส าเรจในการศกษา ขอขอบคณ พ และเพอน นสตปรญญาโท วชาเอกการศกษาปฐมวย ทกทาน ทมสวนชวยเหลอใหค าแนะน า ค าปรกษาตลอดจนเปนก าลงใจในการท าปรญญานพนธดวยดตลอดมา
ขอกราบขอบพระคณ คณพอจรนทร รอตเรอง และคณแมสดใจ นชสวรรณ ทเปนก าลงใจและสนบสนนผวจยดวยดมาตลอด จนท าใหปรญญานพนธฉบบนส าเรจไดดวยด
ขอกราบขอบพระคณทกทานทมไดกลาวนามไว ณ ทน ทกรณาใหความชวยเหลอ สนบสนนเปนก าลงใจ จนท าใหปรญญานพนธฉบบนส าเรจสมบรณ
คณคาและประโยชนของปรญญานพนธฉบบน ขอมอบเปนเครองบชาบดามารดา ทไดอบรมเลยงดและใหโอกาสทางการศกษาแกผ วจย และพระคณคณาจารยทกทานทไดประสทธประสาทความร แกผวจย ท าใหผวจยไดรบประสบการณททรงคณคายง วรญชล รอตเรอง
ผลงานวจยนไดรบทนสนบสนนการวจย
จาก ส านกการศกษา กรงเทพมหานคร ประจ าปงบประมาน พ.ศ. 2554
สารบญ
บทท หนา 1 บทน า
ภมหลง.............................................................................................................. 1 ความมงหมายของการวจย.................................................................................. 5
ความส าคญของการวจย..................................................................................... 5
ขอบเขตของการวจย........................................................................................... 5 นยามศพทเฉพาะ............................................................................................... 6
กรอบแนวคดในการวจย...................................................................................... 7 สมมตฐานงานวจย............................................................................................. 7
2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ......................................................................... 8
เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการคดเชงเหตผล.............................................. 9 ความหมายของความคด.................................................................................. 9 ความหมายของการคดเชงเหตผล..................................................................... 10 ความส าคญของการคดเชงเหตผล.................................................................... 12 ทฤษฎพฒนาการทางการคด............................................................................ 13 ลกษณะการคดเชงเหตผล................................................................................ 16 แนวทางการสงเสรมการคดเชงเหตผล............................................................. 18 งานวจยทเกยวของกบการคดเชงเหตผล........................................................... 20
เอกสารและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมศลปสรางสรรค................................... 22 ความหมายของศลปะ.................................................................................... 22 ความหมายของกจกรรมศลปสรางสรรค........................................................... 24 ความส าคญของกจกรรมศลปสรางสรรค......................................................... 25 ความสมพนธระหวางกจกรรมศลปะกบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย........... 27 ประโยชนของการจดกจกรรมศลปสรางสรรค.................................................... 29
สารบญ (ตอ)
บทท หนา 2 (ตอ)
แนวการจดกจกรรมศลปสรางสรรคส าหรบเดกปฐมวย.......................................... 31 การท ากจกรรมจากกากมะพราว......................................................................... 33 กจกรรมศลปะสรางสรรคจากกากมะพราวส าหรบเดกปฐมวย............................... 35 สอ วสด อปกรณในการจดกจกรรมศลปสรางสรรค.............................................. 36 งานวจยทเกยวของกบกจกรรมศลปสรางสรรค.................................................... 38
3 วธการด าเนนงานวจย...................................................................................... 40
การก าหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง....................................................... 40 การสรางเครองมอทใชในการวจย...................................................................... 40 การเกบรวบรวมขอมล...................................................................................... 44 วธด าเนนการทดลอง........................................................................................ 44 การจดท าและวเคราะหขอมล............................................................................ 46 สถตทใชในการวเคราะหขอมล........................................................................... 46
4 ผลการวเคราะหขอมล..................................................................................... 50
สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล................................................................. 50 การน าเสนอผลการวเคราะหขอมล..................................................................... 50 ผลการวเคราะหขอมล....................................................................................... 50
5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ............................................................. 54 ความมงหมายของการวจย................................................................................ 54 สมมตฐานงานวจย........................................................................................... 54 ความส าคญของการวจย................................................................................... 54
สารบญ (ตอ)
บทท หนา 5 (ตอ)
ขอบเขตของการวจย......................................................................................... 55 เครองมอทใชในการวจย................................................................................... 55 วธการด าเนนการวจย....................................................................................... 55 การวเคราะหขอมล........................................................................................... 56 สรปผลการวจย................................................................................................ 56 อภปรายผล..................................................................................................... 56 ขอสงเกตทไดจากการวจย................................................................................. 60 ขอเสนอแนะในการน าไปใช............................................................................... 61 ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป.................................................................. 61
บรรณานกรม.............................................................................................................. 62 ภาคผนวก................................................................................................................... 71
ภาคผนวก ก.................................................................................................... 72 ภาคผนวก ข.................................................................................................... 80
ประวตยอผวจย.......................................................................................................... 91
1
บทท 1 บทน ำ
ภมหลง
เดกปฐมวยเปนวยทรางกายและระบบประสาททางสมองของเดกก าลงเจรญเตบโต จงเปนวยทตองใหความส าคญทสดส าหรบชวตมนษย เพราะสงทเดกไดรบจากประสบการณและเรยนรในชวงแรกเกด - 5 ป แรกของชวตมผลตอการวางรากฐานทางระบบประสาทสมองทส าคญตอพฒนาการดานตางๆของเดกทจะเตบโตขนเปนผ ใหญ (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช . 2538: 5) สงทเดกไดรบประสบการณและการเรยนรในชวง 5 ป แรกของชวต จะมผลตอการวางรากฐานทส าคญตอบคลกภาพของเดกทจะเตบโตเปนผ ใหญ บลม (Bloom) ไดกลาววา สตปญญาของเดกเมอ อาย 4 ป จะพฒนาเพมขนเปน 50% และเมออาย 6 ป สตปญญาของเดกจะพฒนาเปน 75% และเพยเจต (Piaget ) ยงไดกลาววา พฒนาการทางสตปญญาทเกดขนในวยกอนประถมศกษานจะเปนรากฐานใหแกพฒนาการทางสตปญญาในระดบตอไป พฒนาการทางสตปญญาของเดกจะพฒนาไดชาหรอเรวขนอยกบการทเดกไดมโอกาสปฏสมพนธจงเปนสงส าคญตอการพฒนาทางสตปญญา (คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต: 2531 ; อางองจาก Bloom. 1964: 209 - 225 ; Piaget. n.d) ซงพฒนาการดานสตปญญาประกอบไปดวย ภาษา คณตศาสตร มตสมพนธ ประสาทสมผส การรบร ความจ า และการคด (กลยา ตนตผลาชวะ. 2540: 27) การคดจงมหลายรปแบบและการคดเชงเหตผลเปนการคดรปแบบหนงทอาศยหลกการหรอขอเทจจรงทถกตองมาสนบสนน ท าใหการคดมโอกาสผดพลาดนอย และถอเปนทกษะอยางหนงทพฒนาใหสงขนได ผ ทคดมเหตผลสงจะสามารถแกไขปญหาไดอยางสรางสรรค (นภเนตร ธรรมบวร. 2544: 3) ดงนนการสงเสรมการคดใหเกดขนในเดกปฐมวยจงเปนสงส าคญ เพราะการคดของคนเปนสงทมมาตงแตเดก ซงความสามารถดานการคดจะเพมพนขนตามอายและพฒนาการ
การคดเชงเหตผลถอเปนทกษะอยางหนงทสามารถพฒนาใหสงขนไดเพราะเปนพนฐานในการเรยนรสงตางๆและชวยใหเดกเกดความรใหม โดยเชอมโยงกบความรเดม อกทงการศกษาส าหรบเดกปฐมวยไดเลงเหนความส าคญของการคดเชงเหตผล จงไดก าหนดจดมงหมายใหเดกคดหาเหตผลเกดความเขาใจตดสนใจและรจกแกปญหา (คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. 2531: 25) ซงการพฒนาการคดเชงเหตผลในชวงปฐมวยจงเปนสงทส าคญ การสงเสรมการคดอยางมเหตผลของเดกปฐมวยจะพฒนาไดโดยการจดกจกรรมทใหเดกใชประสาท
2
สมผส คดคนควาและจนตนาการ (จ านงค วบลยศร 2536: 29) กลาววา การคดเชงเหตผลวาเปนการคดทอาศยหลกการหรอมขอเทจจรงทถกตองมาสนบสนนอยางเพยงพอซงท าใหมโอกาสผดพลาดนอย และผ ทมทกษะในการคดเชงเหตผลสง ยอมมความคดทมคณภาพสงสามารถน าไปใชในการแกปญหาและสรางสรรคสงทเปนประโยชนไดนานปการ ดงนนการปลกฝงหรอพฒนาการคดนนควรเรมท าตงแตกาวแรกทเดกยางเขาสโรงเรยน เพราะวาเดกมธรรมชาตของความอยากรอยากเหนสงอยแลว ถาเดกไดรบการสงเสรมตงแตเรมตนกจะเปนการชวยพฒนาศกยภาพทางการคดทเดกมอยภายในตนใหกาวขนสขดสงสด และ (ฉนทนา ภาคบงกช. 2528: 51) กลาววา การทเดกไดรบการพฒนาความคดใหเปนคน “คดเปน” เดกจะสามารถใหเหตผลแกปญหาและตดสนใจเลอกสงทดทสดในอนาคต เดกปฐมวยไดเรยนรการคดเชงเหตผลจากกจกรรมตางๆโดยเฉพาะอยางยงกจกรรมศลปสรางสรรคเปนกจกรรมหนงทสามารถพฒนาเดกปฐมวยไดอยางเตมท (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. 2532: 256 – 657) ใหแนวทางในการสงเสรมการคดและการคดเชงเหตผลวามหลากหลายวธ เชน การฝกการรบรทางประสาทสมผส การใชค าถาม การสงเกต การเปรยบเทยบ และใชความคด เปนตน หลกส าคญในการจดกจกรรมนนจะตองค านงถงสอ และสภาพแวดลอมทมความเหมาะสมสอดคลองกบพฒนาการและความสนใจของเดก ซงกจกรรมอาจจดในรปแบบกจกรรมสรางสรรคทางศลปะ
การจดกจกรรมศลปสรางสรรคส าหรบเดกปฐมวยมความจ าเปนทจะตองจดกจกรรมทมความเหมาะสมกบเดก เพอกระตนใหเกดการพฒนาอยางเตมศกยภาพของเดกแตละคน ซงกจกรรมทจดควรค านงถงตวเดกเปนส าคญ เดกแตละคนมความสนใจแตกตางกนจงควรจดใหมกจกรรมหลายประเภทสอดคลองกบความสนใจและความตองการของเดกเพอใหเดกสามารถท ากจกรรมเปนรายบคคล กลมยอยและกลมใหญ เปดโอกาสใหเดกเปนผ รเรมกจกรรม มการยดหยนไดตามความตองการและความสนใจของเดก และทส าคญกจกรรมทจดควรเนนใหมสอของจรงใหเดกมโอกาสสงเกต ส ารวจ คนควา ทดลอง แกปญหาดวยตนเอง (กรมวชาการ. 2540: 23) (สนต คณประเสรฐ ; และสมใจ สทธชย. 2535: 2 - 5) กลาววากจกรรมสรางสรรคทางศลปะยงเปนกจกรรมทเหมาะสมกบความสนใจ ความสามารถและสอดคลองกบหลกพฒนาการของเดกเปนอยางด อกทงยงชวยใหกลามเนอมอและสายตาสมพนธกน (กรมวชาการ. 2540: 15) ยงไดใหแนวคดถงกจกรรมสรางสรรควา เปนกจกรรมทชวยพฒนาเดกใหแสดงออกทางอารมณ ความรสก ความคดสรางสรรค โดยใชศลปะหรอวธการตาง ๆ เปนเครองมอ เชน การวาดภาพ ระบายส พมพภาพ ปน ฉก ตด ปะ การประดษฐเศษวสด ฯลฯ สอดคลองกบ (คณะกรรมการการศกษาแหงชาต. 2544: 48) ไดกลาวถงกจกรรมการประดษฐนบเปนสงส าคญ
3
อยาพยายามบอกเดกวาเขาตองท าอะไร ควรฝกใหเดกไดเรยนรทจะส ารวจและตดสนใจดวยตนเอง สวน (ชวลต ดาบแกว. 2533: 28 - 33) ไดเสนอแนะถงกจกรรมทเกยวกบการประดษฐตกแตงภาพดวยเศษวสดตาง ๆ เปนกจกรรมทนาสนใจอกกจกรรมหนงในการตกแตงภาพดวยเศษวสดตาง ๆ เชน กระดาษส ฝาน าอดลม เกลดปลา เศษผา ฯลฯ หรอแมแตการสรางภาพดวยวสดธรรมชาตซงเปนการใชเศษวสดทไดจากธรรมชาต และสามารถหาไดทวไปในทองถนมาประดบตกแตงเปนงานศลปะ เชน สวนตาง ๆ ของพช เปลอกหอย กรวด ดน หน ทราย ฯลฯ และในการสรางภาพดวยเศษวสดจากธรรมชาตชวยท าใหเดกไดรบความสนกสนาน เรยนรทกษะใหม ๆ อกทงยงใชความคดในการสรางงานและเรองราวตาง ๆ อยางอสระจากวสด (กลยา ตนตผลาชวะ. 2547) กลาววา ศลปะชวยใหเดกเชอมผสมผสานความร วทยาศาสตร ส งคม คณตศาสตร ศลปะของเดกมความตางจากศลปะโดยทวไปตรงทศลปะเดกเปนการแสดงออกตามความสนใจ การรบร และความพรอมของเดกแตละคนโดยแสดงออกดวยวธการใดวธการหนงและปรากฏเปนผลงานทางศลปะ เพราะศลปะของเดกเสมอนเปนตวแทนของความรสกนกคดของเดกโดยตรง ดงนนการท ากจกรรมศลปสรางสรรคจงเปนเรองส าคญของการเรยนรส าหรบเดกปฐมวย เพอพฒนาศกยภาพทางการคด ไดแก การคดอยางมเหตผลและการคดสรางสรรค ซงจะเหนไดวาครผ สอนหรอผ ทเกยวของกบการพฒนาเดกปฐมวย จะพบปญหาในการใชสอตางๆ มกจะมองขามการใชสอจากวสดธรรมชาตในทองถนมาใชใหเกดประโยชน เชน กากมะพราว ใบมะพราว กะลามะพราว กานมะพราว กอนหน และเปลอกหอย เปนตน ดงนนครผสอนและผ ทเกยวของในการพฒนาเดกปฐมวยจงควรคดค านงในการจดเตรยมสอตางๆ โดยให เดกไดรบรคณคาของสอวสดธรรมชาตและวสดเหลอใชทสามารถน ากลบมาใชท าประโยชนไดเปนอยางด โดยจะฝกการสงเกตเรมตงแตการรจกทมาของสอวสด พรอมทงการรจก เลอกจดเตรยมอปกรณตางๆ ตลอดจนการเลอกใชวสดทตนเองสนใจผานกระบวนการคดในการสรางสรรคผลงานของตนเอง สงเสรมการคดคนสงใหมและพฒนาการคดเชงเหตผล และความคดสรางสรรคไดเปนอยางด เปนกจกรรมทสงเสรมความคดจนตนาการ และมการแสดงออกโดยใชการแสดงความรสกตางๆ ทตนเองไดเรยนร ทงความคด ความรสก ปญญา อารมณและท าใหศกยภาพทอยในตวบคคลใหมการพฒนาสรางสรรคสงแปลกใหม ดงนน การท ากจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว จงมอทธพลตอการพฒนาการคดเชงเหตผลและความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย
ปจจบนประเทศไทยและผ ทเกยวของกบการศกษาหนมาใหความส าคญกบการศกษาระดบปฐมวยมากขนเนองจากการจดการศกษาทผานมา การเรยนการสอนทเนนผ สอนเปนศนยกลาง เนนการถายทอดความรและเนอหาตามต าราและแบบฝกหด โดยละเลยการมงเนนให
4
ผ เรยนพฒนาศกยภาพประกอบกบสถานศกษาสวนใหญไมไดจดการเรยนการสอนเพอเตรยมความพรอมของเดกปฐมวยทกดานอยางแทจรง มงทจะเรงใหเดกเรยนเขยนและอาน ซงผลการไมใหอสระเดกในการแสดงออกบงคบใหเดกเขยนหนงสอเปนผลท าใหผ เรยนมพฒนาการทางดานการคดไมเปนไปตามพฒนาการทเหมาะสมกบวย (มานพ ถนอมศร. 2542: 10) กลาววาปจจบนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคเปนกจกรรมทเดกชอบและสามารถพฒนาการคดเชงเหตผลได ผ วจยจงไดน ากากมะพราวยอมสอบแหงมาใชในการท ากจกรรมศลปะสรางสรรค ซงเปนนวตกรรมใหมใหเดกไดเรยนรวากากมะพราวทเหลอจากการครนน ากะทออกไปแลวสามารถทจะน ามาท าประโยชนไดหลากหลาย เชน การน ามายอมสอบแหงแลวน ามาเปนสอวสดในการท ากจกรรมศลปสรางสรรคได
จากความส าคญและปญหาดงกลาว ผวจยจงสนใจทจะศกษา และพฒนาในเรองของการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย โดยพฒนารปแบบกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ซงสามารถพฒนาระบบประสาททางสมองท าใหเดกเกดความรตลอดจนมการพฒนาการดานสตปญญาในเรองของความคด การคดเชงเหตผล และความเขาใจเหตผลอยางงายจากการท ากจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ซงผลการวจยครงนจะเปนแนวทางส าหรบคร ผบรหาร ตลอดจนผ ทเกยวของกบการจดการศกษาส าหรบเดกปฐมวยในการจดและพฒนารปแบบของกจกรรมศลปสรางสรรคและพฒนาการคดเชงเหตผลส าหรบเดกปฐมวยตอไป
5
ควำมมงหมำยของกำรวจย ในการวจยครงนผวจยไดตงความมงหมายไวดงน
1. เพอเปรยบเทยบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยกอนและหลงการท ากจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว
2. เพอศกษาการเปลยนแปลงการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการท ากจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ควำมส ำคญของกำรวจย
การวจยครงน เปนการท าใหทราบถงการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมสรางสรรคโดยใชกากมะพราว เพอเปนแนวทางส าหรบคร ผบรหาร และผ ทเกยวของกบการศกษาปฐมวยทจะน าไปใชเพอสงเสรมและพฒนาการคดเชงเหตผลตลอดจนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคใหมความเหมาะสมกบเดกปฐมวยมากยงขน ขอบเขตของกำรวจย
ประชำกรทใชในกำรวจย ประชากรทใชในการท าวจยครงนเปนเดกปฐมวยชาย – หญง อาย 4 – 5 ป ท
ก าลงศกษาอยในชนอนบาลปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดสะแกงาม ส านกงานเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร จ านวน 140 คน
กลมตวอยำงทใชในกำรวจย กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนเดกปฐมวยชาย – หญง อาย 4 – 5 ป ท
ก าลงศกษาอยในชนอนบาลปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดสะแกงาม ส านกงานเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร สงกดกรงเทพมหานคร จ านวน 36 คน ซงไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive sampling) มา 1 หองเรยน
ตวแปรทศกษำ 1. ตวแปรตน คอ การเรยนจากการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว 2. ตวแปรตาม คอ การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย
6
นยำมศพทเฉพำะ 1. เดกปฐมวย หมายถง เดกชาย – หญง อาย 4 – 5 ป ทก าลงศกษาอยชน
อนบาลปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดสะแกงาม ส านกงานเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร
2. กำรคดเชงเหตผล หมายถง เปนความคดทางระบบประสาทสมองทเกดขนมา
จากภายใน โดยอาศยหลกการหรอขอมลทถกตองเปนเหตเปนผลจากประสบการณเดมทมอยมาสนบสนนกบประสบการณใหมเพอท าใหเกดความรความเขาใจเกยวกบสงตางๆทใชในการตดสนใจหรอวเคราะหเรองราวทเกดขน และหาค าตอบในเรองใดเรองหนง ซงจะน าไปสกระบวนการคดเชงเหตผลจากการทไดท าการวจยในครงน ไดจ าแนกการคดเชงเหตผลออกเปน 4 ดาน
2.1 การหาสวนทหายไป หมายถง ความสามารถในการคดพจารณาถงสวนของภาพทหายไปของภาพทก าหนดใหวามลกษณะอยางไร
2.2 การจดประเภท หมายถง ความสามารถในการคดพจารณาความเหมอนความตางกนเพอจดแยกสงของตางๆตามประเภททจดอยในพวกเดยวกน
2.3 การเปรยบเทยบ หมายถง ความสามารถในการคดพจารณาความแตกตางของสงของตางๆตามรปราง รปทรง ขนาด ทศทาง ประเภท ทมลกษณะแตกตางกน
2.4 อนกรม หมายถง ความสามารถในการคดหาค าตอบล าดบตอไปของภาพทก าหนดใหอยางมระบบ
การคดเชงเหตผลทง 4 ดานนสามารถวดไดดวยแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย 4 – 5 ป ทผวจยสรางขน
3. กจกรรมศลปสรำงสรรคโดยใชกำกมะพรำว หมายถง กจกรรมทเปดโอกาสใหเดกไดลงมอปฏบตใชความคดจนตนาการอยางอสระในการท ากจกรรมเดกไดใชประสาทสมผสในการปฏบต กบกากมะพราวและสอวสดอปกรณประเภทตางๆอยางอสระโดยเดกสามารถเลอกท าไดตามความสนใจ ตามความสามารถโดยใชกากมะพราว ซงไดรบการท าความสะอาด อบแหงไมเปนอนตรายแกเดก ประกอบในการท ากจกรรมศลปสรางสรรค โดยสรางผลงานทางศลปะตามความคดจนตนาการ เชน การประดษฐของขวญโดยใชกากมะพราวตกแตงในขวดแกว การโรยโดยใชกากมะพราวโรยบนกระดาษใหเปนรปภาพตางๆ การปนโดยปนกระดาษหนงสอพมพใหเปนรปรางตางๆแลวใชกากมะพราวตกแตง การชบโดยใชกากมะพราวชบตกแตงกอนหน
7
เปลอกหอย ลกโปง และไขตมสก การเลนกบสโดยใชสผสมอาหารผสมกบกากมะพราวใหเปนสตางๆ การละเลงสโดยใชมอละเลงสผสมอาหารกบกากมะพราว การวาดโดยวาดภาพแลวใชกากมะพราวตกแตงรปทวาด การพบโดยพบกระดาษใหเปนรปตางๆแลวใชกากมะพราวตกแตง การฉกโดยฉกกระดาษใหเปนรปตางๆแลวใชกากมะพราวตกแตง และการรอยลกปดทท าจากกากมะพราวทผวจยไดปนเปนลกปดแลวอบแหงมารอยกบวสดอนๆ เปนตน เมอท าเสรจเดกสามารถเลาถงผลงานของตนเอง กจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวจดขนในชวงของกจกรรมสรางสรรคของแตละวน วนละ 30 นาท ตามแผนการจดกจกรรมแบงออกเปน 3 ขนตอน ดงน
1. ขนน า ครแนะน ากจกรรมและสอวสดอปกรณทใชในการท ากจกรรม 2. ขนด าเนนการ เดกลงมอท ากจกรรมตามความคดและจนตนาการของตนเองอยาง
อสระ 3. ขนสรป คร และเดกชวยกนสรปสนทนาเลาเกยวกบกจกรรมทเดกท าถงชอของ
ผลงาน ประเภท รปราง และขนาดของผลงานของตนเอง กอบแนวคดในกำรวจย
กจกรรมศลปสรำงสรรค โดยใชกำกมะพรำว
สมมตฐำนกำรวจย
1. การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย หลงการทดลองสงกวากอนการทดลองท ากจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว
2. หลงการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวเดกปฐมวยมการเปลยนแปลงการคดเชงเหตผลเพมขนจากการทดลองในทกดาน
กำรคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย จ ำแนกออกเปน 4 ดำน คอ
1. ดานการหาสวนทหายไป 2. ดานการจดประเภท 3. ดานการเปรยบเทยบ
4. ดานอนกรม
8
บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ
ในการศกษาวจยครงนผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบความสามารถ
ใน การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว และผวจยไดน าเสนอตามหวขอตอไปน
1. เอกสารและงานวจยทเกยวกบการคดเชงเหตผล
1.1 ความหมายของการคด 1.2 ความหมายของการคดเชงเหตผล 1.3 ความส าคญของการคดเชงเหตผล 1.4 ทฤษฎพฒนาการคด 1.5 ลกษณะการคดเชงเหตผล 1.6 แนวทางการสงเสรมการคดเชงเหตผล 1.7 งานวจยทเกยวของกบการคดเชงเหตผล
2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมศลปสรางสรรค
2.1 ความหมายของศลปะ 2.2 ความหมายของกจกรรมศลปสรางสรรค 2.3 ความส าคญของกจกรรมศลปสรางสรรค 2.4 ความสมพนธระหวางกจกรรมศลปสรางสรรคกบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย 2.5 ประโยชนของการจดกจกรรมศลปสรางสรรค 2.6 แนวการจดกจกรรมศลปสรางสรรคส าหรบเดกปฐมวย 2.7 การท ากจกรรมจากกากมะพราว 2.8 กจกรรมศลปสรางสรรคจากกากมะพราวส าหรบเดกปฐมวย 2.9 สอ วสด อปกรณในการจดกจกรรมศลปสรางสรรค 2.10 งานวจยทเกยวของกบกจกรรมศลปสรางสรรค
9
1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการคดเชงเหตผล 1.1 ความหมายของการคด
มนกการศกษาไดใหความหมายของการคดไวแตกตางกนดงน
ฮลการด (ปรษา บญมาศ. 2551: 8 ; อางองจาก Hilgard. 1962: 336) ไดใหความหมายของการคดวาเปนพฤตกรรมทเกดขนในสมอง เนองจากกระบวนการใชสญลกษณแทนสงของ หรอสถานการณตางๆ หรอเปนกระบวนการทภาพ หรอสญลกษณของสงของ หรอสถานการณตางๆ มาปรากฏในแนวคด (Idia) หรอจตใจ (mind)
ไอแซงคและคณะ (ปรษา บญมาศ. 2551: 8 ; อางองจาก Eysenck and others. 1972: 317) กลาววา การคด หมายถงการจดระบบของความสมพนธระหวางวตถของสงของตาง ๆ (object) และการจดระบบของความสมพนธระหวางภาพหรอตวแทน (representation) ของวตถสงของนน
จายาสวล (กาญจนา บญส ารวย. 2550: 8 ; อางองจาก Jayaswal. 1974: 7) ไดใหความหมายเกยวกบการคดวา การคด เปนปฏกรยาของจตมนษย ซงจะชวยใหแตละคนสามารถปรบตวเขากบสงคมสงแวดลอมอกทงยงชวยใหเกดความพยายามและความสมฤทธผลในจดมงหมายทเขาตองการ ดงนน การคดจงน าไปสการกระท าและการปรบตวทดขนมากกวาเดม
กลฟอรด (กาญจนา บญส ารวย. 2550: 8 ; อางองจาก Guildford. 1967) ใหทรรศนะวาการคดเปนการคนหาหลกการ โดยการแยกแยะคณสมบตของสงตาง ๆ หรอขอความจรงทไดรบแลวท าการวเคราะหเพอหาขอสรปอนเปนหลกการของขอความจรงนน ๆ รวมถงน าหลกการไปใชในสถานการณทตางไปจากเดม
สาโรช บวศร (2539: 287) ไดใหความหมายของการคดวาเปนกจกรรมทางจตอยางหนง ซงประกอบไปดวย ลกษณะ 3 ประการ ทแบงแยกออกจากกนไมได คอ
1. ความรสก (Feeling หรอ Sensation) 2. ความจ า (Memory) 3. จนตนาการ (Imagination) ประพนธศร สเสารจ (2541: 3) ไดกลาวถงการคดไววา เปนกลไกลของสมองท
เกดขนเกอบตลอดเวลาซงเปนไปตามธรรมชาตของมนษยความคดเปนผลทเกดขนจากการทสมองถกรบกวนจากสงแวดลอม สงคมรอบตว และประสบการณสวนตวดงเดมขอมนษยเอง
ศรสรางค ทนะกล (2542: 8) ไดกลาวถงการคดไววาเปนกระบวนการทเกดขนภายในสมองซงมความส าคญตอการด ารงชวตมนษยเปนอยางมาก
10
ธญลกษณ ลชวนเคา (2544: 9) ไดใหความหมายของการคดเปนปฏกรยาทางสมองทสมพนธกบกระบวนการท างานของจตใจมนษยเปนทงกระบวนการและผลผลตมลกษณะตอเนองกนในการคดอาจมการวางแผน การจดระบบความสมพนธ การคนหาหลกการความจรงตางๆ หรอในขณะเดยวกนกจะตองผานการวเคราะห เปรยบเทยบ สงเคราะห และการประเมนเพอใหไดแนวทางในการน าไปใช การแกปญหาขจดความสงสยสามารถน าไปประยกตใชใหไดเกดผลสมฤทธทตองการ และในการคดนสามารถพฒนาความคดในระดบงายๆจากวยเดกไปสระดบทซบซอนในวยผใหญ
เกรยงศกด เจรญวงศศกด (2546: 54 - 59) กลาววา การคดคอกจกรรมทางความคดทมวตถประสงคเฉพาะเจาะจง เรารวาเราก าลงคดเพอวตถประสงคอะไรบางอยาง และสามารถควบคมใหคดจนบรรลเปาหมายได และความคดเปนผลจากการท างานของสมองในการกอรป (Formulate) บางสงบางอยางขนในมโนคต ผานการท างานของระบบการรบรทางจต (cognitive system) โดยในสวนของความคดจะท าหนาทแยกแยะการกระท าและความรสกผานกระบวนการทางความคดอนจะน าไปสพฤตกรรมทตอบสนองสถานการณนน
กาญจนา บญส ารวย (2550: 10) ไดใหความหมายของการคดวา การคดเปนกระบวนการท างานของสมองโดยใชประสบการณมาสมผสกบสงเราและขอมลหรอสงแวดลอม เพอแกปญหา แสวงหาค าตอบ ตดสนใจและสรางสรรคสงใหมๆ รวมทงยงเปนพนฐานในการเรยนรสงตางๆ ดงนนการคดจงเปนสงทควรฝกฝนใหแกเดก เพอใหเดกเหลานเตบโตเปนพลเมองทมคณภาพ
สรป ไดวาการคด คอ พฤตกรรมอยางหนงของมนษยทเกดจากระบวนการทางสมองทงทางดานการวเคราะห สงเคราะห สงเกตเปรยบเทยบ และประเมนผลเพอคนหาค าตอบใหกบสงตางๆ สามารถพฒนาไปใชไดจรง และสรางสงทเปนประโยชนในอนาคตตอไป
1.2 ความหมายของการคดเชงเหตผล
กด (ศรชย เลศไตรภพ. 2535: 16; อางองจาก Good. 1973. Dictionary of Education. 345 ) ไดอธบายเกยวกบการคดเชงเหตผลสรปไดวา การคดเชงเหตผลเปนกระบวนการคดหรอกระบวนการทางสมองในอนทจะลงความคดเหนเกยวกบความสมพนธระหวางขอเทจจรงและปรากฏการณ สามารถสรปเหตผลจากขอสมมตฐานไดเปนการคดทเปนผลมาจากการทดสอบ หรอการตดสนใจหรอการวเคราะหเรองราวทเกดขน (ศรชย เลศไตรภพ 2535 : 16; อางองจาก Karplus. n.d.) ใหความหมายการคดเชงเหตผลแบบรปธรรมและนามธรรมไวดงน
11
การคดเชงเหตผลแบบรปธรรม (Concrete Reasoning Patterns) คอ ความสามารถจ าแนกและรวมกลมสงของโดยอาศยกฎเกณฑการสงเกตคณสมบตของสงเหลานน การคดเชงเหตผลแบบนามธรรม (Formal Reasoning Patterns) คอ ความสามารถในการใชกฎเกณฑพจารณาลกษณะผสมของความคดในปญญาตางๆ
รเบอร (กาญจนา บญส ารวย. 2550: 10 ; อางองจาก Reber. 1985: 617) ไดใหความหมายเกยวกบการคดเชงเหตผลไววา การคดเชงเหตผลเปนพนฐานน าไปสการคดเชงตรรกะโดยใชกระบวนการทางปญญาเขามาเกยวของแลวน าไปสการแกปญหา
ครลค และรดนค (ประภานช เพยรไพฑรย. 2553: 11; อางองจาก Krulik a n.d. Rudnick. 1995 : 3) ไดอธบายเกยวกบการคดเชงเหตผลสรปไดวา การคดเชงเหตผลเปนการรวบรวมของการคดขนพนฐาน การคดอยางมวจารณญาณ และการคดอยางสรางสรรค โดยการคดทกอยางจะมการใชเหตผลเขาไปแทรกอยดวย
ฟรแมน (กาญจนา บญส ารวย. 2550: 10 ; อางองจาก Freeman. 1988 : 3 – 4) กลาวถงการคดเชงเหตผลวามความสมพนธกบการแกปญหา การหาทางออกใหปญหา ประเมนวาวธไหนดทสดและปฏบตตามทางนน เพอน าไปสการแกปญหาดวยความพอใจและยอมรบในวธแกปญหาเมอไดรบเหตผลทถกตองอยางเพยงพอและสามารถเขาใจเหตผลในเหตผลนน
กาเย (สภนนท เสถยรศร) (2536: 16 ; อางองจาก Gagne : 1970: 283. Principles of lnstruction Design.) กลาววา การคดเชงเหตผลคอการคดวเคราะหวจารณนนเอง เปนการคดทใชเหตผลในการแกปญหาโดยพจารณาถงสภาพการณหรอขอมลตางๆวามขอเทจจรงเพยงใดหรอไม
สมบรณ กะการด (2532: 9) กลาววา การคดเชงเหตผลเปนกระบวนการกระท าทเปน กระบวนการทางสมองในอนทจะลงความเหนเกยวกบความสมพนธระหวางขอเทจจรงหรอปรากฏการณและสามารถสรปผลจากเหตได การคดเชงเหตผลสามารถแยกออกได ดงน
1. การคดเชงเหตผลแบบสดสวน หมายถง ความสามารถการพจารณาถงความแตกตางระหวางขอมล 2 จ านวน ทเปนสดสวนกน
2. การคดเชงเหตผลแบบผสม หมายถง ความสามารถในการพจารณาเหตผลอยางมระบบ โดยรวมตวแปรหรอเหตผลอนเปนไปได เพอไปสการแกปญหา
3. การจ าแนกและการควบคมตวแปร หมายถง ความสามารถในการแยกตวแปรหรอตวประกอบตวหนงออกจากตวแปรอนๆ และพจารณาถงผลทเกดขนในขณะทมการควบคมตว แปรอนๆ ทเกยวของ
12
4. การอางเหตผลเชงตรรกวทยา หมายถง การใชเหตผลทประกอบดวยขอความ 2 ประการ และสรปวาขอความทใหมานนเปนจรง หรอสมเหตสมผลหรอไม
5. การสนนษฐานความเปนเหตเปนผล คอ การใหเหตผลอธบายปญหาทตองพสจนหรอจากโจทย โดยการคาดการณเปนขนๆ มการควบคมตวแปรหนงไว แลวใชตวแปรอนๆ เปนตวทดลองไปเรอยจนสามารถหาค าตอบได
6. การตงสมมตฐานเชงใชเหตผลแบบอนมาน หมายถง การใหเหตผลคาดคะเนใน ค าตอบลวงหนาเพอใชในการแกปญหาโดยการน าหลกการใหญโดยการน าหลกการเดมไป สมพนธกบ หลกการยอย
ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2540 : 34) กลาววา การคดเชงเหตผล เปนทกษะหนงของการคดทเปนแกน หรอทกษะการคด ทวไปทจ าเปนตองใชอยเสมอในการด ารงชวตประจ าวนและเปนพนฐานของการคดขนสงทมความสลบซบซอน ซงเราจ าเปนตองใชในการเรยนรเนอหาวชาการตาง ๆ ตลอดจนการใชชวตอยางมคณคา
ทศนา แขมมณ และคณะ (2543: 96) การคดจงเปนสงทส าคญทควรสงเสรมใหเกดขนในเดกปฐมวยและลกษณะการคดทมความส าคญสมควรทจะน าไปใชในการพฒนาเดกและเยาวชน ของ ชาตประการหนง คอ การคดเชงเหตผลซงเปนลกษณะพเศษอยางหนงของการคดทจ าเปนตอการ เรยนร ทกแขนง
สรป การคดเชงเหตผลหมายถง กระบวนการคดแบบวเคราะห วจารณ เพอใชคนหาขอเทจจรง และใหไดมาซงค าตอบของปญหาตางๆ ทเกดขนซงเปนอกหนงทกษะส าคญส าหรบเดกปฐมวย ทจะสามารถน าไปตอยอดกบการศกษาและใชชวตประจ าวนตอไปได
1.3 ความส าคญของการคดเชงเหตผล
กนยา แสงสวรรณ (2532 : 119) ไดกลาวถงการคดเชงเหตผลวาเปนการคดโดยอาศย ขอมลตางๆ พจารณาความส าคญของขอมลเปนความสมารถในการคดหาเหตผล ทงทเปน อปมานและอนมาน (Inductive and Deductive Thinking) การคดหาเหตผลแบบอปมานเปนการคดโดย อาศยสงเราหลายๆ อยางเปนขอมลทจะสรปเปนกฎหรอหลกการ สวนการคดหาเหตผลแบบอนมานเปนการคดโดยมหลกเกณฑหรอสงทก าหนดไวแลวมาเปนขอสรป
พจน สะเพยรชย (2517: 49 - 51) ไดกลาวถงความส าคญของการคดเชงเหตผลวาทกษะ การคดเปนสงส าคญเนองจากความคดเปนทกษะทจะชวยฝกฝนใหเดกมความสามารถในการสงเกต การจ าแนก การค านวณ การจดกระท าขอมล การลงสรปและการสอความ
13
รตนา นสภกล (2550: 11) กลาววา การคดและการคดเชงเหตผลนนเปนสงทควรใหความส าคญอยางยงเพราะเปนพนฐานของการเรยนรประสบการณดานตางๆ นอกจากนนการคดยงเปนทกษะทชวยฝกฝนใหเดกมความสามารถในการสงเกต การจ าแนก การค านวณ การจดกระท าขอมลการลงสรปและการสอความ ดงนนเราควรใหความส าคญกบการคดเชงเหตผล และการปลกฝงฝกฝน ทกษะตางๆใหกบเดกไดเกดทกษะและกระบวนการของการคดตอไป
สรป ความส าคญของการคดเชงเหตผลมความส าคญส าหรบเดกในการด าเนนชวต เพราะสามารถท าใหรจกการจ าแนก เปรยบเทยบ เพอหาค าตอบใหกบปญหาตางๆไดดวยวธการตามความสามารถ และเหมาะสมกบตนเองเพอน าไปใชเปนแนวทางตอไป
1.4 ทฤษฎพฒนาการทางการคด
เพยเจต (Piaget) ไดแบงล าดบขนของพฒนาการทางสตปญญาออกเปน 4 ขน ซงในทนจะขอกลาวเพยง 3 ขนทเกยวของดงน 1. ขนประสาทรบรและการเคลอนไหว (Sansori – moter Stage) ขนน เรมตงแตแรกเกดจนถง 2 ป พฤตกรรมของเดกวยนขนอยกบการเคลอนไหวเปนสวนใหญ เชน การไขวควา การเคลอนไหว การมอง การดด ในวยนเดกแสดงออกเพอใหเหนวามสตปญญาดวยการกระท า เดกสามารถแกปญหาได แมวาไมสามารถอธบายไดดวยค าพดเดกจะตองมโอกาสทจะปะทะกบสงแวดลอมดวยตนเอง ซงถอวาเปนสงจ าเปนส าหรบการพฒนาสตปญญาและความคดในขนนเดกจะมความคดความเขาใจกาวหนาอยางรวดเรว เชน สามารถประสานงานระหวางกลามเนอมอ และสายตาเดกวยนจะท าอะไรซ าๆ บอยๆ เปนการเลยนแบบพยายามแกปญหาโดยการเปลยนวธการตางๆ เพอใหไดสงทตองการแตกจกรรมการคดของเดกวยนสวนใหญยงคงอยเฉพาะสงทสามารถสมผสไดเทานน 2. ขนกอนปฏบตการคด (Preoperational – Stage) ขนนเรมตงแตอาย 2 – 7 ป แบงออกเปน 2 ขนยอย คอ
2.1 ขนกอนเกดสงกป (Preconceptual Though) เปนขนพฒนาการของ เดกอาย 2 – 4 ป เปนชวงทเดกเรมมเหตผลเบองตนสามารถเชอมโยงความสมพนธระหวางเหตการณสองเหตการณหรอมากกวามาเปนเหตเกยวโยงซงกนและกน แตเหตผลของเดกวยนมขอบเขตจ ากดอยเพราะเดกยงคงยดตนเองเปนศนยกลาง คอถอความคดตนเองเปนสวนใหญ และมองไมเหนเหตผลคนอน ความคดและเหตผลของเดกวยนจงไมคอยถกตองตามความจรงมากนก นอกจากนความเขาใจตอสงตางๆ ยงคงอยในระดบเบองตน เชน เขาใจวาเดกหญงสองคนซง
14
เหมอนกนจะมทกอยางเหมอนกนหมด แสดงวาความคดรวบยอดของเดกวยนยงไมพฒนาเตมทแตพฒนาการทางภาษาของเดกเจรญรวดเรวมาก
2.2 ขนการคดแบบญาณหยงรหรอแบบสหชญาณ (Intuitive Thought) เปนขนพฒนาการของเดกอาย 4 – 7 ป ขนทเดกจะเกดความคดรวบยอดเกยวกบสงตางๆ รอบตวดขนรจกแยกประเภทและรจกชนสวนของวตถเขาใจความหมายของจ านวนเลขเรมมพฒนาการเกยวกบการอนรกษแตไมแจมชดนก สามารถแกปญหาเฉพาะหนาไดโดยไมคดเตรยมลวงหนาไวกอน รจกน าความรในสงหนงไปอธบายหรอแกปญหาอนและสามารถน าเหตผลทวๆไปมาสรปแกปญหา โดยตองไมวเคราะหอยางถถวนเสยกอน การคดหาเหตผลของเดกขนอยกบสงทตนรบรหรอสมผสจากภายนอก 3. ขนปฏบตการคดคนดวยรปธรรม (Concrete Operational Stage) ขนนเรมจากอาย 7 – 11 ป พฒนาการทางดานสตปญญาและความคดของเดกวยนสามารถสรางกฎเกณฑและตงเกณฑในการแบงสงแวดลอมออกเปนหมวดหมได เดกวยนสามารถทจะเขาใจเหตผล รจกแกปญหาสงตางๆ ทเปนรปธรรมไดสามารถทจะเขาใจในเรองความคงตวของสงตางๆ โดยทเดกเขาใจวาของแขงหรอของเหลวจ านวนหนงแมวาจะเปลยนรปรางไปกยงคงมน าหนกหรอปรมาตรเทาเดม สามารถทจะเขาใจความสมพนธของสวนยอย สวนรวม ลกษณะเดนของเดกวยน คอ ความสามารถในการคดยอนกลบ นอกจากความสามารถในการจ าของเดกในชวงนมประสทธภาพมากขน สามารถสนทนากบบคคลอนและเขาใจในความคดของคนอนไดด (พรรณ ซ.เจนจต. 2528 : 87 – 97)
บรเนอร (ปรษา บญมาศ. 2551: 11 ; อางองจาก Bruner) ไดแบงพฒนาการทางสตปญญาและการคดออกเปน 3 ขน คอ 1. ขนแสดงออกดวยการกระท า (Enactive Stage) ขนนเปรยบเทยบไดกบขนประสาทสมผสและการเคลอนไหว (Sensorimoter Stange) ของเพยเจต เปนขนทเดกเรยนรจากการกระท า (Learning by doing) มากทสด 2. ขนสรางภาพแทนใจ (Iconic Stage) ขนนเปรยบไดกบขนกอนปฏบตการคด (Preoperational Stage) ของเพยเจต เดกในวยนเกยวของกบความเปนจรงมากขนเดกจะเกดความคดจากการรบรเปนสวนใหญอาจมจนตนาการบางแตยงไมสามารถคดไดลกซงเหมอนขนปฏบตการคดดวยรปธรรมของเพยเจต 3. ขนใชสญลกษณ (Symbolic Stage) เปนพฒนาการขนสงสดของบรเนอร เปรยบไดกบพฒนาการขนปฏบตการคดดวยรปแบบ (Concrete Operational) ของเพยเจตขนน
15
เดกสามารถเขาใจความสมพนธของสงของสามารถเกดความคดรวบยอดหรอสงกปในสงตางๆ ทซบซอนไดมากขน (ประสาท อศรปรดา. 2523: 133 – 136)
กาเย (กาญจนา บญส ารวย. 2550: 14 ; อางองจาก Gagne. 1970: 283) ไดจ าแนกลกษณะการคดเปน 2 ประเภท คอ 1. การคดอยางเลอนลอยหรอไมมทศทาง คอ การคดจากสงทประสบพบเหนจากประสบการณตรงจากสงทไดยนหรอไดฟงมา หรอเรยกอกอยางหนงวาเปนการคดตอเนอง (Associative Thinking) จ าแนกยอยออกเปน 5 ลกษณะ คอ
1.1 Free Association คอ การคดถงเหตการณทลวงมาแลวเมอมการกระตนจากสงเราจ าพวกค าพดหรอเหตการณ
1.2 Controlled Association คอ การคดโดยอาศยค าสงเปนแนว เชน ผคดอาจไดรบค าสงใหบอกค าทอยในพวกเดยวกนกบค าทตนไดยนมา
1.3 Day Dreaming คอ การคดทมจดประสงคเพอปองกนตนเองหรอเพอใหเกดความพอใจในตนเอง ซงเปนการคดฝนในขณะทยงตนอย
1.4 Night Dreaming คอ การคดฝนเนองจากความคดของตน หรอเปนการคดฝนเนองจากการรบรหรอตอบสนองสงเรา
1.5 Autistic Thinking คอ การคดหาเหตผลเขาขางตนเอง ซงขนอยกบความเชอหรออารมณของผคดมากกวาขนอยกบลกษณะทแทจรงของการคด 2. การคดอยางมทศทางหรอมจดมงหมาย คอ การคดทบคคลเรมใชความรพนฐานเพอท าการกลนกรองการคดทเพอเจอ การคดทเลอนลอยไรความหมายใหเปนการคดทมทศทางขนโดยมงไปสจดหมายจดใดจดหนง และเปนการคดทมบทสรปของการคดหลงจากทคดเสรจแลว ซงจ าแนกออกเปน 2 ลกษณะดงน
2.1 การคดรเรมสรางสรรค (Creative thinking) คอ การคดในลกษณะทคดไดหลายทศทาง (divergrnthinking) ไมซ ากนหรอเปนการคดในลกษณะทโยงสมพนธกนได (Association) กลาวคอเมอระลกสงใดไดกจะเปนสะพานเชอมตอใหระลกสงอนๆไดตอไปโดยสมพนธกนเปนลกโซ
2.2 การคดวเคราะหวจารณ (Critical Thinking) คอ การคดอยางมเหตผล (Reasoning Thinking) ซงเปนการคดทใชเหตผลในการแกปญหาโดยพจารณาถงสภาพการณหรอขอมลตางๆวามขอมลเทจจรงเพยงใดหรอไม
16
ฟสเชอร (จ านง วบลยศร. 2536: 33 ; อางองจาก Fischer. 1976. A Theory of Cognitive Devolopment.) ถอวาระยะของพฒนาการทางการคดใน 2 ขนแรกคอขนประสาทสมผสและการเคลอนไหวและขนกอนปฏบตการคด มความส าคญยงในชวตของเดกแตละคนเพราะเปนชวงเวลาประมาณ 7 ปแรกทเดกจะไดพฒนาความสามารถในการคดขนพนฐาน อนจะน าไปสความสามารถในการคดเชงเหตผลตอไปในระยะหลง
จอยซ และวลล (ทศนา แขมมณ ; และคณะ. 2540: ข.1; อางองจาก Joyce ; & Will. 1980. model of Teaching.) มแนวคดวา เดกจะเกดการคดไดเมอมปฏสมพนธกบขอมลรอบๆตวโดยจะเรมจากการคดรวบรวมขอมล ไดแก การเปรยบเทยบแยกแยะขอมลเพอสรางมโนทศนแลวเชอมโยงความสมพนธของมโนทศนตางๆเหลานมาสรปและใชขอมลทไดไปอธบายและท านายเหตการณอนๆทเกยวของ
สรป ทฤษฎพฒนาการทางการคด คอ การเรยนรของเดกปฐมวยทเกดจากการส ารวจคนพบดวยตนเองโดยเรยนรจากการทดลองลงมอกระท า สงเกต เปรยบเทยบ สมผสสงตางๆทอยรอบตว จะสงผลใหเดกเกดความคดและสามารถท าสงตางๆไดดวยตนเอง
1.5 ลกษณะการคดเชงเหตผล
การคดหาเหตผลม 2 แบบ คอ การคดหาเหตผลแบบนรนย และการคดหาเหตผลแบบอปนย (จตรา ทบแสง. 2529: 7 – 8)
1. การคดหาเหตผลแบบนรนย (Deduction) เปนการน าความรเดมทเปนสวนใหญมาเปนขออางแลวดความสมพนธเกยวของกนกบอกขออางหนง เพอสรปเปนความรใหมทเปนสวนยอย การสรปแบบนไมอาศยประสบการณใชความคดดความสมเหตสมผลของการอางและการสรป โดยไมพจารณาความหรอขอเทจจรงของขอสรปแตอยางใด ถอวา ถาขออางทงหมดจรงขอสรปกจรงดวยถาเปนเทจกเปนเทจดวย หรอ การคดหาเหตผลแบบนรนยเปนการสรปความใหมจากความเดมทมอยแลวโดยใชความคดตามหลกเหตผล เพอใหไดความรใหมออกมาจากความรเดม
2. การคดหาเหตผลแบบอปนย (Induction) เปนการน าความรทไดจากการตดสนใจจากประสบการณหลาย ๆ ครงมาเปนขออางสนบสนนหรอพสจนขอสรป ซงขอสรปนไดจากการสรปความเหมอนและความสมพนธของขออาง ซงไดจากประสบการณสวนยอยบางสวน หรอความจรงเฉพาะหนวย แลวน ามาสรปเปนคณสมบตความสมพนธของสวนรวมทงหมด ซงรวมไปถงสงทยงไมมประสบการณดวยเปนความจรงทวไป
17
สเมธ เมธาวทยากล (2534: 57) การคดหาเหตผล คอ การคดทสบสาวจากสงทเปนเหตใหเกดเหตการณขนไปจนถงผลของมน ความเปลยนแปลงเปนสงใหม หรอการคดยอนหลงกลบไปในทางตรงกนขาม
บญม แทนแกว (2536: 50) เปนการสรปความจรงของสงทมอยในประเภทเดยวกนทงหมด ทง ๆ ทมประสบการณเพยงบางสวนหรอบางครงเทานน บทสรปของวธอปนยมขอบเขตกวางขออาง และกอใหเกดความคดรเรมแปลก ๆ ใหม ๆ
ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2540 : 159 – 160) การคดวจารณญาณเปนการคดเชงเหตผล มความสมพนธกบการแกปญหา คอ การคดอยางมวจารณญาณเปนทกษะส าคญของการแกปญหาและการแกปญหาสวนใหญตองใชการคดอยางมวจารณญาณการคดเชงเหตผลจงมความสมพนธกบการแกปญหา และทกษะส าคญของการแกปญหาดวยเชนกน ซงมองคประกอบ 8 ประการ คอ
1. จดหมาย คอ เปาหมายหรอวตถประสงคของการคด คอ คดเพอหาแนวทางแกปญหาหรอคดเพอหาความร
2. ประเดนค าถาม คอ ปญหาหรอค าถามทตองการรผคดสามารถระบปญหาส าคญทตองการแกไขหรอค าถามส าคญทตองการร
3. สารสนเทศ คอ ขอมล ขอความรตาง ๆ เพอใชประกอบการคด 4. ขอมลเชงประจกษ คอ ขอมลทไดมา ตองเชอถอไดมความชดเจนถกตอง
และมความเพยงพอ ตอการใชเปนพนฐานของการคดเชงเหตผล 5. แนวคดอยางมเหตผล คอ แนวคดทงหลายทมความจ าเปนส าหรบการคด
เชงเหตผลและแนวคดทไดมานนตองมความเกยวของกบปญหาหรอค าถามทตองการหาค าตอบ และตองเปนแนวคดทถกตอง
6. ขอสนนษฐาน เปนองคประอบส าคญของการคดเชงเหตผล เพราะผคดตองมความสามารถในการตงขอสมมตฐานใหมความชดเจน สามารถตดสนได เพอประโยชนในการหาขอมลมาใชในการคดเชงเหตผล
7. การน าไปใชและผลทตามมา เปนองคประกอบส าคญของการคดเชงเหตผล ซงผคดตองค านงถงผลกระทบ ตองมความสามารถคดไกล คอ มองถงผลทตามมารวมกบการน าไปใชไดหรอไมเพยงใด
8. การสรปอางอง
18
สมเจตน ไวยากรณ (2530: 16) ไดสรปเกยวกบความสามารถทจ าเปนส าหรบการคดอยางมเหตผลออกเปน 5 ประการ คอ
1. ความสามารถในการจ าแนกรายละเอยด และก าหนดสงทเปนปญหาไดเปนอยางดเชนเดยวกบความสามารถในการก าหนดเปาหมายและประเมนวธในการแกปญหานน
2. ความสามารถในการรจกเลอกใชเหตผลแบบอนมาน และอปมานและรจกความไมถกตองของเหตผล
3. ความสามารถในการลงขอสรปแบบอนมาน และอปมานและรจกความไมถกตองของเหตผล
4. ความสามารถในการเขาใจ การสรางและการใชความคดรวบยอด ตลอดจนการขยาย
5. ความคดอยางกวางขวาง ความสามารถในการจ าแนกขอความจรงและความคดเหน
สถต วงศสวรรค (2540: 203, 206) การคดหาเหตผลเปนการคดจากเหตไปหาผล หรอการคดจากสงทรแลวไปยงสงทยงไมร ประกอบดวยการคดเปนขน ๆ คอ การพจารณาจากขอเทจจรงหนงไปยงขอเทจจรงหนง โดยจดขอเทจจรงใหเกยวของกน หาเหตผลจากขอมลทไดและบรรลถงขอสรปใหม เปนการแยกแยะสวนตาง ๆ ออกแลวน ากลบเขาสมพนธกนอก เพอหาสมพนธภาพใหมระหวางสวนตาง ๆ เหลานน การคดหาเหตผลอาจถกตองหรอผดพลาดกได เพราะสงทยงไมรยอมไมแนวาจะเปนจรงเสมอไป
สรป การคดหาเหตผลม 2 แบบ คอ เปนการคดหาเหตผลสงทรแลวไปสสงทยงไมร แลวหาขอสรปจากประสบการณเพอตอบค าถามหาความเปนจรง โดยใชความคดตามหลกเหตผล
1.6 แนวทางการสงเสรมการคดเชงเหตผล
ดวอ (Dewey) (ฉววรรณ จงเจรญ . 2528: 4) กลาวถง แนวทางการสงเสรมการคดวาควรใหเดกไดแสดงออกโดยการปฏบตใหมการลงมอกระท าและเนนในเรองการพฒนาความสนใจและพฒนาสตปญญาของเดกไปในแนวทางทใหเดกไดรจกการแกปญหา คนหาสงใหมๆ และวธการตางๆ
มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (2532: 256-657) ไดกลาวถงแนวทางในการสงเสรมการคดเชงเหตผลวาในการจดกจกรรมทมสวนชวยสงเสรมการคดและการคดเชงเหตผลวามหลากหลายวธ เชน การฝกการรบรทางประสาทสมผส การใชค าถาม การสงเกตเปรยบเทยบ
19
และใชความคดเปนตนหลกส าคญในการจดกจกรรมนนจะตองค านงถงสอและสภาพแวดลอมทมความเหมาะสมสอดคลองกบพฒนาการและความสนใจของเดก ซงกจกรรมอาจจดในรปแบบการเลนเกม กจกรรมสรางสรรคทางศลปะ ฯลฯ ดงนนพอแม คร และผ ทเกยวของจงมบทบาทในการสงเสรมในการคด และ การคดเชงเหตผล ดงน
1. ใชค าถามกระตนใหเกดการคด การเสนอแนะแนวทางในการแกปญหาเมอเดกมปญหา
2. จดสอ อปกรณ ของเลนประเภทตางๆ ทสงเสรมใหเดกเกดการคดหรอดดแปลงได
3. จดสภาพแวดลอมและกจกรรมกระตนใหเดกไดคดอยเสมอ รวมทงใหเดกไดคนควาจากประสบการณตรง
4. ค านงถงพฒนาการและความสนใสของเดกจากแนวทางการสงเสรมการคดเชงเหตผลสรปไดวาควรใหเดกไดเรยนรดวยตนเองผานกระบวนการคดการลงมอปฏบตจรง โดยมครผสอนเปนเพยงผกระตนใหเกดการเรยนรตางๆ อยางเหมาะสม
กลยา ตนตผลาชวะ (2540: 40 - 41) ไดกลาวถงวธการจดประสบการณเรยนรเพอพฒนาและสงเสรมการคดอยางมเหตผลของเดกปฐมวยมหลายวธ ไดแก
1. การแกปญหาการเรยนรดวยการแกปญหาตองเรมทครเปนผจดตงปญหาขนอาจเปนค า ถามกรณตวอยางเปนตนครใชสงเหลานเปนตวจดประเดนปญหาให เดกคดและหาขอสรป
2. การใชหลกการทางวทยาศาสตรเปนการใชกระบวนการแกปญหาทางวทยาศาสตรเดกอาจมการทดลองตงสมมตฐาน และทดสอบงานทท าจนครบวงจร
3. ใชหลกการสบคนเปนกระบวนการจดประสบการณทพยายามใหเดกไดคนหาค าตอบตางๆ ดวยตนเอง
4. การใชทกษะกระบวนการเปนการจดประสบการณทเนนการสงเกต การจ าแนกการเปรยบเทยบ การจดประเภท การสอสาร การถายโยง การสรป โดยใหเดกเรยนรดวยตนเอง ซงสอดคลองกบ ดวอ (Dewey) และเพยเจต (Piaget) ทวาเดกเรยนรดวยการกระท า
กลฟอรดและฮอฟเนอร (พชรนทร เปรมประเสรฐ. 2542: 62 อางองจาก Guilford ; & Hoepfner. 1971 : 28-32. The Analysis of Intelligence) ใหความเหนวาการพฒนาบคคลใหมความสามารถในการใหเหตผลตองเรมจากการสงเสรมใหบคคลคดอยางมเหตผล ซงเปนสงจ าเปนทโรงเรยนควรจด และเปนสงทสามารถฝกไดโดยสอนควบคกบเนอหาวชาปกต หรอ
20
สถานการณตางๆ ทเหมาะสมเนองจากความสามารถในการคดและการใหเหตผลเปนทกษะทตองใชการฝกและฝกจากประสบการณทหลากหลาย และควรไดรบการฝกอยางตอเนองในการพฒนาความสามารถในการคดและการใหเหตผลควรจด กจกรรรมใหเดกไดมสวนรวมและแสดงพฤตกรรมในการสบคน คาดการณ คนหาวธการพสจน สงเกตรปแบบ ชแจงเหตผลของแนวคดโดยการอธบายรปแบบ แสดงดวยภาพหรอจ าลองแบบ และตอบค าถามตางๆ ทกอใหเกดการคด การสรางขอคาดเดา การก าหนดรปแบบ และการอธบาย ซงเปนการใหเหตผลเกยวกบสถานการณ
สรป แนวทางการสงเสรมการคดเชงเหตผลเปนการจดกจกรรมใหเดกไดลงมอปฏบตฝกฝนทกษะการคด การฟง การสงเกตเปรยบเทยบ คนควา ทดลอง ตลอดจนการใหเดกไดแสวงหาความรดวยตนเอง และเพอน าไปสการคดเชงเหตผลตอไป
1.7 งานวจยทเกยวของกบการคดเชงเหตผล งานวจยตางประเทศ ซงห และวอกเกอรไดน (จ านง วบลยศร. 2536: 44 - 45 ; อางองจาก Sinha ; &
Walkerdine. 1975) ไดท าการทดลองเพอตรวจสอบอทธพลของภาษาทมตอการคดเชงเหตผลของเดก เกยวกบปรมาณคงทของของเหลว กลมตวอยางทใชเปนเดกอายตงแต 3 ป 6 เดอน ถง 7 ป ในการทดลองครงนไดใชแบบทดสอบเกยวกบตรงกนขาม คอ ค าวา “มาก/นอย” (Lot/Little) กระบวนการทดสอบชดนกคอผ วจยไดน าตกตามาขนาดใหญ กบตกตาขนาดเลกมาวางไวตรงหนาเดก พรอมทงกลาววา “นคอตวมาใหญ มาตวนชอบดมน าจ านวนมากๆ นคอสนขตวเลก สนขตวนชอบดมน าจ านวน นอยๆ” หลงจากนนกน าบคเกอรขนาดมาตรฐานส าหรบใสน าสมคนมาวางไวขางหนาตกตาทงสอง โดยใหบคเกอรส าหรบตกตามาบรรจน าสมมากกวา บคเกอรส าหรบตกตาสนข ตอมาผท าการทดลอง จะเทน าสมคนจากบคเกอรส าหรบตกตาสนขลงในหลอดทดลอง ซงขนาดแคบและสงกวาในท านองเดยวกนกจะเทบคเกอรส าหรบตกตามาลงในบคเกอรขนาดมาตรฐานอกใบหนง ผลการทดลองปรากฏวา ภาษาทใชในการทดลองชวยใหเดกเขาใจสภาพขอเทจจรงมากกวาสภาพตามทเดกเหนขณะนน ผวจยสรปวาภาษาโดยทวไปมสวนชวยใหเดกเขาใจหลกการเกยวกบความคงทของสสารไดงายยงขน
วลเลยม และรไมล (กมลทพย ตอตด. 2544 : 6 ; อางองจาก Williams ; & remires. 1979) ไดท าการวจยเพอศกษาอทธพลของภาษาทมตอการคดเชงเหตผลตามแนวทฤษฎของ Piaget เกยวกบการคงทของสสารในเชงปรมาณ น าหนกและปรมาตร โดยไดเปรยบเทยบเดกทมาจากครอบครว ซงบดามารดาประกอบอาชพท าเครองปนดนเผากบเดกทมา
21
จากครอบครวซง บดามารดา ประกอบอาชพอยางอน กลมตวอยางเปนเดกเมกซกน อายระหวาง 6 – 9 ป ในการเปรยบเทยบนนผ วจยไดก าหนดใหเดกทเปนกลมตวอยางมความเทาเทยมกนทงในดาน อาย เพศ ระดบการศกษา และฐานะทางเศรษฐกจและสงคม ผลการวจย พบวา เดกทมาจากครอบครวซงบดามารดาประกอบอาชพท าเครองปนดนเผาสามารถเขาใจความคงทในเชงปรมาณของสสารประเภทอนๆ และเดกทมาจากครอบครว ซงบดามารดาประกอบอาชพท าเครองปนดนเผาไมสามารถจะตอบค าถามเรองราวความคงทในเชงปรมาณของสสารประเภทอนไดดกวาเดกทมาจากครอบครว ซงบดามารดาประกอบอาชพอยางอน
งานวจยในประเทศ กาญจนา บญส ารวย (2550: 47) ไดศกษาการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทท า
กจกรรมการเลนรอยลกปดตามบตรตนแบบ ผลการศกษา พบวา การคดเชงเหตผลโดยรวมและรายดานของเดกปฐมวยหลงการทดลองสงกวากอนทดลองท ากจกรรมการเลนรอยลกปดตามบตรตนแบบ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
ปราณ อปฮาต ( 2550: 60) ไดศกษาการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบ การจดประสบการณตามรปแบบพหปญญาเพอการเรยนร ( Multiple Intelligences Model of Learning) ซง เยาวพา เดชะคปต ไดพฒนาขนโดยมพนฐานจากทฤษฎพหปญญาของโฮวารดการดเนอร กลมตวอยางเปนเดกปฐมวย อาย 5 ป ซงการคดเชงเหตผลวดไดจากแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผล ทจ าแนกเปน 5 ดาน ไดแก การรวมประเภท การจ าแนกประเภท ความสมพนธแบบพหคณ การอนรกษประมาณทตอเนอง และการอนรกษปรมาตรทเขาแทนท ผลการศกษาพบวาเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณตามรปแบบพหปญญาเพอการเรยนรมการคดเชงเหตผลหลงทดลองสงกวากอนทดลองอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
รตนา นสภกล (2550: บทคดยอ) ไดศกษาเปรยบเทยบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยอาย 4 - 5 ป ทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคดวยน าตาลไอซง พบวา การคดเชงเหตผล ของเดกปฐมวยหลงการท ากจกรรมศลปสรางสรรคดวยน าตาลไอซงสงกวากอนท ากจกรรมศลปสรางสรรคดวยน าตาลไอซงมนยส าคญทางสถต .01
ปรษา บญมาศ (2551: บทคดยอ) ไดศกษาเปรยบเทยบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย อาย 4 – 5 ป ทไดรบจากการจดกจกรรมศลปสรางสรรคเนนการผสมส พบวาการคดเชงเหตผลหลงการท ากจกรรมศลปะสรางสรรคเนนการผสมส สงกวากอนท ากจกรรมศลปสรางสรรคเนนการผสมส อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
22
ประภานช เพยรไพฑรย (2553: บทคดยอ) ไดศกษาเปรยบเทยบความสามารถในการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย อาย 4 – 5 ป ทไดเลนเกมการศกษาอนกรมมต พบวาการคดเชงเหตผลหลงทไดเลนเกมการศกษาอนกรมมต สงกวากอนการเลนเกมการศกษาอนกรมมต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และมการเปลยนแปลงเพมขนจากการทดลองในทกดาน
ชนาธป บญผามาศ (2553: บทคดยอ) ไดศกษาเปรยบเทยบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย อาย 5 – 6 ป ทไดรบการจดกจกรรมการเลานทานอสปประกอบค าถาม พบวาการคดเชงเหตผลหลงการจดกจกรรมการเลานทานอสปประกอบค าถาม สงกวากอนการเลานทานอสปประกอบค าถาม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 - .01
สรป จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการคดเชงเหตผล พบวา การคดเชงเหตผลมความส าคญตอเดกในการทจะน าไปตอยอดพฒนาทกษะดานอนๆ ของเดกไดตอไปในอนาคต
2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมศลปสรางสรรค 2.1 ความหมายของศลปะ
มนกการศกษาไดใหความหมายของศลปะไวดงน ปเตอรสน (Perterson. 1958: 101) ไดกลาววา ศลปะเปนแนวทางหนงในการ
แสดงออกของเดก ซงเดกตองการโอกาสทจะแสดงออก อกทงยงสามารถถายทอดความร ความรสกและความเขาใจ รวมทงบคลกภาพและความเปนอสระของเดกออกมาได ซงสงเหลาน ถายทอดมาจากประสบการณ และจตนาการของเดกแตละคนนนเอง
อาร สทธพนธ (2528: 21) ใหความหมายของค าวาศลปะวา เปนการรจกและเขาใจถายทอดธรรมชาตทมองเหนดวยจนตนาการและความคดสรางสรรคโดยการเขาใจเลอกวสดทเหมาะสมเพอใหเกดเปนรปทรงใหม
กตมา อมรทต (2530: 18) ไดกลาวถงศลปะวา เปนการพยายามทจะสรางสรรครปลกษณ ความพงพอใจขนมา และรปลกษณนนกอใหเกดอารมณความรสกในความงาม
กมล เวยสวรรณ (2541: 14) กลาวถงศลปะไววา เปนสงทมนษยสรางสรรคแสดงออกจากความรสกนกคด และอารมณจากมโนภาพทไดจากความจรงหรอจนตนาการทคดเพอฝนขน โดยใชศลปะเปนสอกลางใหผ อนสามารถเขาใจอดมการณนน งานศลปะทมคณคาจงสรางสรรคขนจากการแกปญหาทตองใชปญญาอนสงสงจนมความเชอกนวามนษยเทานนเปนผ มสตปญญาจนถงขนทสามารถจะแกปญหาสรางสรรคงานศลปะได ทงนเพราะวามนษยสามารถ
23
ปรบปรงเพอแกปญหาในดานตางๆ เชน การใชวสด และเครองมอ การสรางสรรคใหมคณคาทางความงาม
เดอ ฟรานเชสโก (จารณ เนตรบตร. 2543: 11, อางองจาก De Francesco. 1958 : 135) ไดกลาวถงศลปะวาเปนกระบวนการทสามารถน ามาสานตอความเขาใจพฤตกรรม และพฒนาศกยภาพใหเกดแกเดกได โดยอาศยลกษณะธรรมชาตของเนอหาทเปดกวางใหเดกมการแสดงออกอยางเสร ไมมเรองของความถกผดมาเปนกฎเกณฑตอการท างาน
พนดา ชาตยาภา (2544: 31 ; อางองจาก Peterson. 1958 : 101) กจกรรมศลปสรางสรรคเปนกจกรรมทเดกทกคนตองการแสดงออกทางดานความคดและความรสกตาง ๆ ซงศลปะเปนแนวทางหนงในการแสดงออกของเดก รวมทงยงถายทอดความรสก ความเขาใจ บคลกภาพ และความเปนอสระของเดกออกมาได เปนการถายทอดจากประสบการณและจนตนาการของเดกแตละคน
พระพงษ กลพศาล (2545: 38 – 39) ไดกลาวถง กจกรรมศลปสรางสรรควาเปนกจกรรมทางความรสกทมวสดทใชและกลวธตาง ๆ เปนสงทท าใหเกดเปนผลงานออกมา โดยระหวางการท ากจกรรมศลปสรางสรรคการมองและการเคลอนไหวของรางกายจะประสานงานกนตลอดเวลา เดกจะตองควบคมล าตว แขน นวมอ และสวนอน ๆ จนกลายเปนความช านาญหรอทกษะเฉพาะตวไปในทสด การจดประเภทกจกรรมศลปสรางสรรคจงควรแบงตามลกษณะของผลงานทจะใหเดกสรางสรรคเปนหลก ดงน
1. กจกรรมศลปะสองมต หมายถง กจกรรมทมงใหเดกสรางสรรคภาพบนระนาบวสดทแบน ๆ เชน กระจก กระดาษ ผา ผนง ปน พนทราย พนดน ฯลฯ โดยใชกลวธวาดเสน ระบายส พมพ หรอ กดประทบใหเปนส ปะตดดวยกระดาษส เปนตน ซงกจกรรมประเภทน ไดแก การวาดภาพดวยนวมอหรอมอ การพมพภาพดวยเศษวสดตาง ๆ การวาดภาพเสนดวยดนสอ สเทยน ระบายสดวยสเทยน สฝ น สโปสเตอร สน า เปนตน ผลงานศลปะประเภทนดแลวแบนราบมเฉพาะมตของความกวาง – ยาว
2. กจกรรมศลปะสามมต หมายถง กจกรรมทมงเนนใหเดกสรางสรรคภาพ ใหมลกษณะลอยตวนนหรอเวาลงไปในพนโดยใชวสดและกลวธตาง ๆ ทเหมาะสมกบวสดนน เชน การปนทราย ดนเหนยว ดนน ามน กระดาษ แปง โดยประกอบวสดตาง ๆ เขาดวยกน กลวธทจะใหเดกท ากจกรรมประเภทน ไมควรมขนตอนทซบซอน ตองสามารถท าไดอยางรวดเรว งายและไมเสยงตออนตราย เชน วสดทจะน ามาประกอบดวยกนนน ควรเปนวสดประเภทกลองกระดาษ เมลดพช ลกปด เศษไม ใบไม โดยใชกาวทตดงาย เปนตน
24
3. กจกรรมศลปะผสมผสานสองมต สามมต หมายถง กจกรรมทใหเดกสรางสรรคภาพโดยใชวสดและกลวธทางกจกรรมศลปะ สองมตและสามมตเขาดวยกน เชน ใชสโปสเตอรระบายบนรปปนดนเหนยวหรอแปงโดวทแหงแลว หรอใหเดกระบายส ผนกกระดาษส (ทฉกหรอตดเปนรปตาง ๆ) ตกแตงกลองกระดาษ เปนตน
กด (วราภรณ นาคะศร. 2546: 16 ; อางองจาก Good. 1973 : 38) กลาวถงศลปะวา เปนกจกรรมทมจดมงหมายเพอสงเสรมใหเกดความคดสรางสรรค การตดสนใจ และการมทกษะเพอสรางเปนผลงาน
ปรยานช จลพรหม (2547: 38) ไดสรปกจกรรมศลปะสรางสรรคทเปนกจกรรมประดษฐสามารถแบงไดเปน 2 ประเภท ไดแก วสดทไดจากธรรมชาต เชน ใบไม ดอกไม กงไม เมลดพช เปลอกหอย ฯลฯ และวสดทเปนของเหลอใช เชน กลองยาสฟน เศษผา ฝาขวดน าอดลม ฯลฯ
สรป ศลปะหมายถง สงทเดกคดกลนกรองถายทอดออกมาเปนจนตนาการ และสรางสรรคใหเปนรปธรรม สามารถมองเหนจบตองได และสอสารกบบคคลใหรบรและเขาใจถงสงทอยภายในจตใจของเดกไดและจะสามารถชวยใหเดกสามารถใชความคดและจนตนาการไดเปนอยางดดวยเชนกน
2.2 ความหมายของกจกรรมศลปสรางสรรค
มนกการศกษาไดใหความหมายของกจกรรมศลปสรางสรรคไวดงน
ปเตอรสน (จตทนาวรรณ เดอนฉาย. 2541: 24 ; อางองจาก Peterson. 1958: 101) กลาววา เดกทกคนตองการทจะแสดงออกทางดานความคดและความรสกตางๆศลปะเปนแนวทางทเปดโอกาสใหเดกแสดงออกอกทงยงสามารถถายทอดความรสก และความเขาใจ รวมทงบคลกภาพและความเปนอสระของเดกออกมา ซงเปนสงทถายทอดออกมาจากประสบการณและจนตนาการของเดกแตละคน
ละออ ชตกร (2529: 105) กลาววา กจกรรมศลปสรางสรรคเปนกจกรรมทเดกจะไดพฒนาไปทกๆ ดานทงทกษะมอพฒนากลามเนอ ความคดสรางสรรค และจนตนาการ
ชยณรงค เจรญพานชยกล (2533: 89 - 91) ใหความหมายของกจกรรมศลปะวาหมายถงกจกรรมศลปะทชวยใหเดกไดแสดงออกถงความรสกนกคดสามารถฝกเดกใหรจกสงเกตเหตผลรจกสรางสรรคลกษณะนสยทด และมความพรอมในการเ รยนพฒนาตวเดกทงในดานสวนตวและสงคม
25
กรมวชาการ (2545: 2) กลาววา ลกษณะธรรมชาตของศลปะเปนการเรยนรเทคนควธการท างานตลอดจนเปดโอกาสใหแสดงออกอยางอสระ ท าใหผ เรยนไดรบการสงเสรมสนบสนนใหคดรเ รม สรางสรรค ดดแปลงจนตนาการมสนทรยภาพ และเหนคณคาของศลปวฒนธรรมไทยและสากล
พรมารนทร สทธจตตะ (2529: 24) ยงกลาวอกวา กจกรรมทชวยสงเสรมใหเดกเกดการเรยนรไดด คอ กจกรรมสรางสรรคทางศลปะ เพราะเปนกจกรรมทเหมาะสมกบความสนใจความสามารถ และสอดคลองกบหลกพฒนาการของเดกเปนอยางด ทงยงชวยใหกลามเนอและตาสมพนธกน ชวยผอนคลายความเครยดทางอารมณ และสงเสรมความคดอสระ ความคด จนตนาการการรจกการท างานดวยตนเอง ฝกการแสดงออกอยางสรางสรรคทงความคดและการกระท า ซงสามารถถายทอดออกมาเปนผลงานศลปะและยงน าไปสการเรยนเขยนตอไป
วราภรณ รกวจย (2533: 36) กลาววา กจกรรมสรางสรรค หมายถงกจกรรมทสงเสรมความสามารถในการใชกลามเนอเลก ชวยพฒนากลามเนอมอและสายตาใหสมพนธกนเพอเตรยมพรอมดานการเรยนซงสอดคลองกบ
เยาวพา เดชะคปต (2528: 36-38) ทกลาววา กจกรรมศลปสรางสรรค หมายถงกจกรรมทสงเสรมความสามารถดานการใชกลามเนอเลก ชวยพฒนากลามเนอมอและสามารถใชสมพนธกน เพอเตรยมความพรอมดานการเขยน และมโอกาสพฒนาทกษะพนฐานในการอาน
คมอหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 (2546: 50) ใหความหมายของศลปสรางสรรคไววา เปนกจกรรมทชวยพฒนาเดกใหแสดงออกทางอารมณ ความรสก ความคดรเรมสรางสรรค และจนตนาการโดยใชศลปะ และวธอนทเดกไดคดสรางสรรคและเหมาะกบพฒนาการ
สรป กจกรรมศลปสรางสรรค หมายถง กจกรรมทหลากหลาย เนนใหเดกไดลงมอปฏบตจรง เพอน าไปสกระบวนการเรยนรในดานตางๆ เพอเสรมสรางพฒนาการของเดกในหลายๆ ดานไดอยางสมบรณ ตลอดจนท าใหเดกเกดความภมใจในตวตนของตนเองรวมดวย
2.3 ความส าคญของกจกรรมศลปสรางสรรค มนกการศกษาไดใหความส าคญของกจกรรมศลปสรางสรรคไวดงน
ส านกคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2531: 6 - 15) ไดสรปความส าคญของกจกรรมศลปสรางสรรคไวดงน
26
1. เดกแสดงออกอยางอสระสงเสรมอสรภาพในการท างาน ครควรวางวสดอปกรณในพนททเดกจะหยบมาใชได และมโอกาสเลอกหยบไดตามความพอใจในขณะเดยวกนเดกจะสามารถแลกเปลยนแนวคดของตนกบเพอนๆ ได
2. เดกมสนทรยภาพตอสงแวดลอมเดกจะรจกชนชมและมทศนคตตอสงตางๆ ทควรไดรบการพฒนา ซงผ ใหญควรท าตวอยางโดยการยอมรบและชนชมในผลงานของเดกโดยฝกใหเดกเหนวาทกอยางมความส าคญส าหรบตวเขาสงเสรมใหเดกรจกสงเกตสงทผดแปลกในสงธรรมดาสามญใหไดยนในสงทไมเคยไดยน และฝกใหเขาสนใจสงตางๆ รอบตว
3. เดกเกดความพอใจและสนกสนานในขณะทท ากจกรรมศลปสรางสรรคตางๆ เดกควรท าตามความพอใจและมความสนกสนานการพดคยแลกเปลยนความคดเหนกบเพอนเปนโอกาสทเดกจะแสดงออกซงความคดของเขา และเปนการพฒนาทางภาษาไปดวย การเปดโอกาสใหเดกแสดงความสามารถทางสรางสรรคจะชวยใหเดกตระหนกถงคณคาของความเปนมนษย ชวยสงเสรมใหเขามก าลงใจ เขาใจตนเองวามความคดทดและมความสามารถหลายอยางองคประกอบทจะชวยใหเดกเกดความพอใจสนกสนานในขณะทท ากจกรรม คอเวลาและสถานทเดกตองการเวลาท างานมากพอทเขาจะท าไดเสรจตามความพอใจ และความตองการเนอทกวางขวางพอทจะท าสงตางๆ ไดอยางสนกสนาน
4. กจกรรมศลปสรางสรรคชวยลดความตงเครยดทางอารมณ การท างานสรางสรรคเปนการผอนคลายทางอารมณ ลดความกดดน ความคบของใจและความกาวราวลงซงกจกรรมสรางสรรคจะชวยใหเดกแสดงออกและผอนคลายอารมณไดดทสด
5. กจกรรมศลปสรางสรรคชวยสรางลกษณะนสยทดในการท างานทดในขณะทเดกท างานตางๆ ครควรสอนระเบยบนสยในการท างานควบคกนไปดวย เชน เกบของใหเปนทเมอใชเสรจแลว เปนตน
6. กจกรรมศลปสรางสรรคชวยพฒนากลามเนอ และสงเสรมใหเดกเกดความคดสรางสรรค ตลอดจนความสมพนธระหวางมอกบสายตาควบคกนดวย
7. กจกรรศลปสรางสรรคชวยใหเดกรจกส ารวจ คนควา ทดลอง เดกจะชอบท ากจกรรมและใชวสดตางๆ ซ าๆ กนเพอสรางสงตางๆ ซงเปนโอกาสทจะใชความคดรเรมและจนตนาการของเขาจากการคนควา ส ารวจ ฝกฝนสรางสงใหมๆ ขนจากการใชวสดซ าๆ กน
วรณ ตงเจรญ ( 2539: 237) กลาววา ในขณะทเดกสรางสรรคศลปะนนเขาจะจดระบบความคดอยางรวดเรวในตนเองและจะควบคมการแสดงออกใหเปนอยางทเขาคด งานศลปะของเดกจงเปลยนไปตามแงมมความคดตางๆนน ซงความคดทงหมดยอมมความหมาย
27
ส าหรบเขา จงเปนวถการเรยนรทางหนงและดวยประสบการณเชนนยอมเปนผลกระทบโดยตรงตอประสทธภาพในการคด
ภารณ เศษฐวงศสน (2541: 67) กลาววา กจกรรมสรางสรรคศลปะเปนกจกรรมทเหมาะสมกบความสนใจ ความสามารถ และสอดคลองกบพฒนาการของเดกเปนอยางยงกจกรรมสรางสรรคจงไมเปนเพยงแตสงเสรมการประสานสมพนธกลามเนอมอ – ตา และการผอนคลายความเครยดทางอารมณทอาจมเทานนแตยงเปนการสงเสรมความคดอสระจนตนาการฝกการรจกท างานดวยตนเอง และฝกการแสดงออกอยางสรางสรรคทงความคดและการกระท า ซงถายทอดออกมาเปนผลงานทางศลปะและยงน าไปสการเรยน เขยน อาน อยางสรางสรรคตอไป
พระพงษ กลพศาล (2545: 36) กลาววา การเรยนรโลกภายนอกดวยประสาทสมผสเปนธรรมชาตการเรยนรของเดกอยแลว และกจกรรมศลปะเปนกจกรรมหนงทฝกใหเดกรจกน าเอาธรรมชาตของตนเองทมอยมาใชเกบเกยวความรตางๆ ทอยรอบตว โดยเฉพาะความรอนจะเปนพนฐานพฒนาวฒภาวะทางสนทรยภาพใหแกตน นอกจากนนยงเปนประสบการณหรอความรทางออมทไดจากงานศลปะ ไดแกประสบการณทางสงคม ประสบการณในการใชเครองมองายๆ รจกวสดตางๆ เปนตน ซงมสวนชวยพฒนาการเจรญเตบโตทางรางกาย สตปญญา อารมณ และสงคมของเดก
ลกา (สวรรณา กานทอง. 2547: 9 ; อางองจาก Luca. 1968: 44 – 45) ไดกลาววา ในการฝกความคดสรางสรรคนนคนเราสามารถไดรบการกระตนใหมขนในระดบสงไดดวยการเรยนร โดยเฉพาะเดกปฐมวยผสอนจะตองมองเหนความส าคญ ศลปะไมเปนเพยงแบบฝกหดทางความคดสรางสรรคเทานน แตยงกอใหเกดกระบวนการทางความคดสรางสรรคดวย
สรป กจกรรมศลปสรางสรรคมความส าคญซงชวยเสรมสรางพฒนาการทางดานตางๆ ของเดก ทางดานสตปญญา รางกาย สงคม ตลอดจนอารมณ จตใจ ซงลวนแตเปนทกษะส าคญในการด ารงชวตประจ าวน และเสรมสรางการเรยนของเดกอกทงยงสามารถชวยลดภาวะความเครยดความกดดนของเดกจากสงตางๆ รอบตวไดเปนอยางดเพอชวยใหเดกเตรยมพรอมเพอเขาสกระบวนการพฒนาตนเองในดานตางๆ ไดอยางเหมาะสมตอไป
2.4 ความสมพนธระหวางกจกรรมศลปสรางสรรคกบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย
มนกการศกษาไดใหความสมพนธระหวางกจกรรมศลปสรางสรรคกบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยไวดงน
28
อลเบรชท (Albrecht. 1980: 13 – 14 ) ไดกลาวถงการคดอยางมคณภาพของมนษยประกอบดวยการคดสรางสรรค การคดแกปญหา และการคดตดสนใจ ซงการคดอยางมคณภาพนประกอบดวยทกษะพนฐานทางการคด 10 ประการ คอ
1. ความตงใจ (concentration) 2. การสงเกต (observation) 3. การจ า (memory) 4. การใหเหตผล (logical reasoning) 5. การสรปอางอง (inferences) 6. การตงสมมตฐาน (forming hypotheses) 7. การก าหนดทางเลอก (generating options) 8. การโยงความสมพนธระหวางความคด (making association between
ideas) 9. การก าหนดรปแบบ (recognizing patterns) 10. การรบรและมตสมพนธ (spatial and kinesthetic perception) ปยะชาต แสงอรณ (2526: 49-52) กลาววา กจกรรมการวาดภาพเปนกจกรรม
ทางศลปะทจดใหแกเดกในลกษณะเชงของเลนจะมความสนใจสนกสนานเพลดเพลนเกดความรสกเหมอนไดเลนของเลน ขณะเดยวกนจะเกดการพฒนาในดานการเรยนร ความคดสรางสรรค ทกษะความสมพนธระหวางกลามเนอมอกบความคดเหน สามารถแสดงออกถงการรจกคด รจกแกปญหา รจกคนควาและทดลอง รจกใชเหตผล รจกสรางสอทตนเขาใจจากจนตนาการของตนเองนอกจากนยงเปนกระบวนการสรางความสนทรยใหเกดขนในจตใจความรสกของเดกอนเปนพนฐานทส าคญในการพฒนาสตปญญา และความเจรญเตบโตของเดกตอไป
อาร รงสนนท (2532: 5) กลาววา ความคดสรางสรรคเปนกระบวนการทางสมองทคดในลกษณะอเนกนย ปรงแตง ความคดเดมผสมผสานจนเกดเปนความคดใหม รวมทงการประดษฐคนพบสงตาง ๆ ตลอดจนวธการคด ทฤษฎทมหลกการไดส าเรจ
เยาวพา เดชะคปต (2545: 107) กลาววา ศลปะเปนแนวทางชวยใหเดกไดแสดงความสามารถและความรสกนกคดของตนเองออกมาในรปของภาพหรอสงของทใชศลปะเปนสออธบายสงทเขาท าเชน รสก และคดออกมาเปนผลงาน การจดประสบการณศลปะเดกมโอกาสได
29
คนควาทดลอง และสอสารความคด ความรสกของตนเองใหผ อนเขาใจตวเขาได ตลอดจนกจกรรมศลปะยงชวยพฒนาความคดและจนตนาการของเดกดวย
เบญจา แสงมล (2545: 262) กลาววา ศลปะเปนสอการแสดงออกของเดกในสงทเดกท า เหน รสก และคด กจกรรมศลปะใหโอกาสเดกส ารวจทดลองแสดงความคดความรสกเกยวกบตวเดก สงแวดลอมรอบตว ความสามารถในการจนตนาการ สงเกต และความรสกทมตอตนเองและผ อนมากขน เพราะขณะทเดกท างานกบวสดตางๆ เดกมความรบผดชอบในการเลอก และการก าหนดรปรางใชการตดสน การควบคมประสบการณทเปนผลส าเรจ จะสรางความเชอมนในตนเอง
กลยา ตนตผลาชวะ (2547: 189-191) กลาววา กจกรรมศลปสรางสรรคเปนกจกรรมทเปดโอกาสใหเดกไดส ารวจ คนพบ และทดลองกบสออปกรณทางศลปสรางสรรคซงชวยใหเกดการพฒนาการคดรวบยอดทางพนฐานทางวทยาศาสตรและคณตศาสตรจากการสงเกตและประเมนภาพ การจดกจกรรมศลปะดวยตนเอง เดกไดคนควาอยางกวางขวางจากอปกรณทหลากหลายใหโอกาสเดกในการท างานตามความพอใจ และเปนอสระ ครตองเปนผ กระต นจนตนาการของเดก พรอมกบสนบสนนใหเดกแสดงออกดานความคดสรางสรรคโดยหลกเลยงใหเดกลอกเลยนหรอวาดระบายสจากสมด เพราะเทากบเปนการสกดกนความคดของเดก
สรป กจกรรมศลปสรางสรรคเปนสง ทเปดโอกาสใหเดกมโอกาสในการคดจนตนาการและแสดงออกถงตวตนของตนเอง และเปนกจกรรมทเกยวโยงและสมพนธกบความคดเชงเหตผลของเดก เพราะในขณะทเดกก าลงปฏบตกจกรรมนน เดกจะเกดกระบวนการคดตามไปดวย เรมตงแตการส ารวจจนกระทงขณะปฏบตกจกรรม จนถงเกดเปนความรสกมนใจ กลาคด กลาแสดงออกตอไปในอนาคต
2.5 ประโยชนของการจดกจกรรมศลปสรางสรรค
มนกการศกษาไดใหประโยชนของกจกรรมศลปสรางสรรคไวดงน
วรณ ตงเจรญ (2539: 76 - 77) กลาววา พฒนาการของกลามเนอในระยะแรกยงเจรญไมเตมทกลามเนอยงออน มสารแขงและโปรตนอยนอยและยงตดกบกระดกไมแนนการประสานงานระหวางมอกบตายงไมดจงควรจดกจกรรมสรางสรรคเพอพฒนากลามเนอเลกโดยมอปกรณใหเดกไดฝกวาดหรอเขยนโดยดนสอหรอกระดาษขนาดใหญ และแมวาเดกจะโตขนเมอ อาย 5 – 6 ขวบ แลวแตมอกยงไมแขงแรงพอกระดกขอมอยงออนควรทจะจดกจกรรมทสามารถฝกความแขงแรงของมอตอไป
30
องคการ อนทรมพรรย และคนอนๆ (2526: 279 - 282) กลาวถง ประโยชนของการใหเดกมโอกาสแสดงออกอยางอสระจะชวยใหเกดผลดดานตางๆ ดงน
1. เดกเกดความสนกสนานเพลดเพลน การท างานของเดกอยางพอใจในการท างานของตนเองใหเดกเกดวามเพลดเพลน
2. มความเชอมนในตนเอง การใหเดกแสดงออกอยางอสระโดยไมก าหนดแบบอยางทตายตวจะท าใหเดกมนใจการท างานของตนเองมากขน ทงนเนองจากผลงานของตนเองไดเปนทยอมรบในการแสดงออกมากกวาการเลยนแบบ เดกจะไดรบการพฒนาในดานของการเปนผกลาคด กลาท า แตทงนนผสอนตองตระหนกถงขอบเขตของเดกทจะแสดงออกอยางเหมาะสมดวย
3. มความคดสรางสรรค เดกทกลาแสดงออกจะมความคดเปนของตวเอง มความฉบไวในการคด การกระท าทไมเปนการลอกเลยนแบบของผ อน
4. ความเปนผ มเหตผล ความสามารถในการยอมรบฟงความคดเหนของผ อน โดยไมยดถอเอาความคดของตวเองเปนทตง มเหตผลในการคดเลอกหรอตดสนสงตางๆไดอยางเหมาะสม
5. การเปนผ รจกสงเกต การสงเกตชวยใหการท างานของเดกมล าดบขนตอน สามารถบรรลจดหมายไดอยางรวดเรวชวยท าใหเกดความมนใจมากขน และเปนการฝกใหเดกรจกท างานอยางมล าดบขน
6. ความสามารถในการประยกตใช มความสามารถในการดดแปลงประสบการณทไดพบเหนมาใชในกจกรรมศลปะ
7. ความเปนผกลาตดสนใจ ความสามารถในการแสดงออกมสวนตอการเปนผกลาตดตดสนใจ เชน การฉกรปทรงตามความคดโดยไมตองรางแบบกอน
8. การเปนผ มความสามารถในการแกปญหาเฉพาะหนา การแสดงออกอยางฉบไวตองอาศยความสามารถในการแกปญหา
เลศ อานนทนะ (2535: 44 – 48) ไดกลาวถง การทเดกไดรบการสงเสรมพฒนาการดวยศลปะทเหมาะสม จะสามารถพฒนาในดานตาง ๆ ดงน
1. พฒนาการดานสตปญญา ความคดรเรมสรางสรรคและจนตนาการ การทเดกไดส ารวจทดลอง คนควากบวสดนานาชนดเดกจะมการแกปญหา เลอกสรร ตดสนใจ วางแผนลงมอกระท าจรง รวมทงการวจารณและประเมนคาในผลงานทตนแสดงออกจนส าเรจขนมา ซง
31
กระบวนการดงกลาวน ไดตอบสนองตอลกษณะนสยของเดกทอยากร อยากเหน และยวย ทาทาย ท าใหเดกแสดงออกอยางอสรเสรภายใตบรรยากาศทสนกสนาน เพลดเพลน
2. พฒนาการทางดานรางกาย สงเสรมพฒนาการการท างานทประสานสมพนธกนระหวางการใชกลามเนอมอ และประสาทตา ท าใหอวยวะตาง ๆ ของรางกายมความแขงแรงมทกษะในการท างานทคลองตวดขน
3. พฒนาการทางดานอารมณ ท าใหเดกมอารมณชนบานสนกสนานยงเดกประสบผลส าเรจในงานทลงมอท ากยงท าใหเดกเชอมนในตนเอง บนพนฐานของความรกและความรสกภาคภมใจในความสามารถของตนเอง สงผลใหเดกมสขภาพจตทด สามารถมองโลกทสวยงามดวยสายตาทสวยงาม สดใสตลอดจนมความรสกทดงามตอผคนและสงแวดลอมรอบขาง
4. พฒนาการดานสงคม การจดกจกรรมทางดานศลปะเพอพฒนาการทางสงคมใหแกเดกอยางเหมาะสม ไดแก การวางแผนงาน หรอปรกษาหารอ การรวมมอรวมใจ การประนประนอม การแกปญหาความขดแยง ฯลฯ มผลใหเดกลดความตองการของตนเองเมอตองการอยรวมในการท างานรวมกบเพอนหรอพนองของตนทแตละคนมความสนใจแตกตางกน
ลลตพรรณ ทองงาม (2539: 10 - 23) กลาววา ศลปะเปนสงจ าเปนในการปพนฐาน และเปนสงส าคญทางการศกษา
สรป กจกรรมศลปสรางสรรคมประโยชนตอเดกปฐมวยอยางมาก เพราะเปนสงทส าคญตอเดกในวยนอยางมาก ทงยงชวยเสรมสรางพฒนาการดานตางๆ ความคด จตใจ อารมณ สงคม และสตปญญา ทเดกจะสามารถน าไปเปนพนฐานทดในการพฒนาทกษะดานอนๆ ของตนเองไดตอไปอยางสมบรณ
2.6 แนวการจดกจกรรมศลปสรางสรรคส าหรบเดกปฐมวย มนกการศกษาไดใหความส าคญของแนวการจดกจกรรมศลปสรางสรรคส าหรบเดก
ปฐมวยไวดงน
กรมวชาการ (2540: 23) ในการจดกจกรรมส าหรบเดกระดบกอนประถมศกษามความส าคญอยางยงเพราะเดกในวยแรกเกดจนถง 6 ป เปนระยะทส าคญทสดของการพฒนา ทงทางรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ดงนนจงมความจ าเปนทจะตองจดกจกรรมทเหมาะสมใหเดกเพอกระตนใหเกดการพฒนาอยางเตมศกยภาพของเดกแตละคนดงนนการจดกจกรรส าหรบเดกกอนประถมศกษาจงควรยดแนวทางดงน
32
1. กจกรรมทจดควรค านงถงตวเดกเปนส าคญเดกแตละคนมความสนใจแตกตางกน จงควรใหมกจกรรมหลากหลายทเหมาะสมกบวย ตรงกบความสนใจ ตลอดจนความตองการของเดก เพอใหเดกมโอกาสไดเลอกตามความสนใจและความสามารถ
2. กจกรรมทจดควรมทงกจกรรมทใหเดกท าเปนรายบคคลกลมยอย และกลมใหญเปดโอกาสใหเดกรเรมกจกรรมดวยตนเองตามความเหมาะสม
3. กจกรรมทจดควรมความสมดล คอ มทงกจกรรมในหองเรยนและนอกหองเรยน กจกรรมตองเคลอนไหวและสงบ กจกรรมทเดกรเรมและครรเรม
4. ระยะเวลาในการจดกจกรรมควรเหมาะสมกบวย มการยดหยนไดตามความตองการ และความสนใจของเดกกจกรรมควรเนนใหมสอของจรงเพอใหเดกมโอกาสสงเกตส ารวจและคนควา
5. ทดลองแกปญหาดวยตนเองมปฏสมพนธกบเดกคนอนๆตลอดจนผ ใหญรอบขางดวย
เยาวพา เดชะคปต (2542: 108) กลาววา การเตรยมกจกรรมทางศลปะทเหมาะสมใหกบเดกควรค านงถงวาเปนการเปดโอกาสใหเดกเปนอสระทางการทดลอง คนควา และสามารถสอสารสงทเขาทดลองกบผ อน นอกจากนยงไดมโอกาสพฒนากลามเนอใหญ กลามเนอเลก สรางความสมพนธระหวางมอและตา และยงมโอกาสพฒนาทางสงคมจากการแลกเปลยนวสดหมนเวยนกนรบผดชอบใชและเกบอปกรณ
เบญจา แสงมล (2545: 63 - 67) กลาววา การจดกจกรรมศลปสรางสรรคมสงทควรค านงถงขอเสนอแนะ ดงน
1. ความสนใจของแตละบคคล ครควรชวยเหลอฝกใหเดกไดประสบการณท เปนผลส าเรจตามความตองการของเดก สรางเสรมเจตคตทดตอการผดพลาด และการรจกรบผดชอบในการดแลรกษาวสด พรอมทงสรางความรสกมนคงโดยปลอยใหเดกมอสระในการคด จนตนาการเลอกและตดสนใจครมหนาทชวยเหลอแนะน าเดกเมอตองการใชค าถามกระต นความคดและความเหนพองในความพยายามทแทจรงของเดกนอกจากนนครควรมความเปนกนเองจรงใจ และมความเขาใจในตวเดกดวย
2. การจดสถานท เวลา และวสดใหเหมาะสมเพอใหเดกไดเคลอนไหวอยางอสระเมอท างานคนเดยวหรอท างานเปนกลมเลกๆ บนพน บนโตะ ภายในและภายนอกอาคารเรยน มอบความไววางใจแกเดกใหเดกดแลรกษาเครองมอ เครองใชวสดดวยตนเองเวลาทใหเดกไมควรนอยเกนไปจนเดกตองรบรอนในการท ากจกรรม การส ารวจ การวางแผน การเกบท าความ
33
สะอาดหลงจากท างานเสรจวสดทใชตองตรยมไวหลากหลายชนดให เดกเลอกตามความพอใจ และเหมาะสมกบอายของเดกเกบรกษางายและใหโอกาสเดกมประสบการณทางประสาทสมผส
3. การแสดงออกเชงสรางสรรค เดกตองการประสบการณทสมบรณ เพอชวยกระตนการแสดงออกอยางสรางสรรค ประสบการณนเรมจากการเลนของเดกในชวตประจ าวน การพด การสนทนา ความรสกในสงท เดกเหน ชวยใหเดกนกถงเหตการณทเกดขน ครควรสนบสนนการพดของเดก การแสดงออกทางการกระท าและการแสดงออกโดยใชสอกลางวสดเครองใชทางศลปะการทศนศกษา เปนสวนหนงในการสรางเสรมการแสดงออกแบบสรางสรรค
4. เจตคตของผปกครองทมตอการแสดงออกสรางสรรคของเดก ครตองท าหนาทเปนผน าใหผปกครองเดกเขาใจผลงานของเดก และสามารถเสนอแนะผปกครองในการเลอกวสดทเหมาะสมใหเดกเมออยทบาน
5. ครใชวธการสรางสรรคสนบสนนเดกใหเลอกกจกรรมศลปะดวยว ธซงเดกจะแสดงออกหรอกระท าได และจะรวบรวมความคดหรอวสด วธนไมไดหมายความวาเดกจะกระท าโดยปราศจากการแนะน า แตหมายความวาเดกจะตดสนใจและเลอกดวยตนเอง กจกรรมศลปะควรมหลายชนดใหเดกไดมโอการเลอกในแตละวน
6. ครวางแผนจดเตรยมกจกรรมตางๆ เปนอยางดเดกมอสระในการคนหาส ารวจ และทดลอง และเมอเดกรสภาพแวดลอมเดกจะถายทอดสงทตนรใหผ อนเขาใจกลามเนอเลก การประสานสมพนธของมอและตาจะพฒนาขน มโนภาพเรองรปทรง ส เจรญเตบโตขนการทเดกไดเลนรวมกบเพอนพดสนทนา แลกเปลยนสงของ รบผดชอบรวมกน การรอคอยตามล าดบชวยสงเสรมความพรอมทางอารมณและสงคมแกเดก
7. ครตองรวบรวมหลกฐานเพอจดมงหมายในการวดผล สรป แนวทางการจดกจกรรมศลปสรางสรรคส าหรบเดกปฐมวยควรค านงถงวย
ความสามารถและความสนใจของเดกแตละคนเปนส าคญ โดยเตรยมกจกรรมใหมกจกรรมทหลากหลายเพอสนองความตองการของเดก และเปดโอกาสใหเดกไดสงเกต คนควา และทดลอง ลงมอปฏบตจรงดวยตนเองอยางอสระตามจนตนาการอยางเตมท เพอฝกและพฒนาการทางดานรางกาย อารมณจตใจ สงคม และ สตปญญา ใหเดกมพฒนาการทเปนไปตามวย
2.7 การท ากจกรรมจากกากมะพราว
กากมะพราวเปนวสดธรรมชาตชนดหนงทมอยในชมชน ซงมการปลกมะพราวกนในครวเรอนเพอบรโภค หรอเปนพชเศรษฐกจ ส าหรบจ าหนาย ปลกมากๆ เพอเปนอาชพสงขายหรอ
34
สงออกตางประเทศ มะพราวเปนพชทมความผกพนกบ วฒนธรรมความเปนอยของคนไทยมาชานาน คณสมบตทดของมะพราว คอ สวนตางๆ ของมะพราวสามารถน ามาใชประโยชนไดอยางคมคา และสามารถน ามาแปรรปเปนผลตภณฑตางๆไดหลากหลาย ตงแต ล าตน ใบ กาน ผล กะลา กากมะพราว และรากมะพราว ประเภทของรปแบบผลตภณฑมะพราว เฉพาะในสวนทเกยวของกบงานหตถกรรม มมากมายหลายชนด ขนอยกบวสดทมาจากสวนตางๆ ของมะพราว เชน
1. กากมะพราวทเหลอจากการคนกะท น ามาท าผลตภณฑตางๆได เชน ขนมอบเคก คกก ขนมปง เปนตน
2. กานมะพราว หรอแกนใบ น ามาผลตงานหตถกรรมไดหลายอยาง เชน ไมกวาด เสวยนหมอ หรอกนหมอ ทรองจาน เครองประดบขางฝา โปะไฟฟา พด ทหมภาชนะปกดอกไม กระเปาถอสตร กระจาดใสผลไม เปนตน
3. กาบมะพราวหรอเปลอกมะพราวมคณสมบตแขงแรง คงทนตอน าและน าทะเล มความยดหยน และสปรงดน ามาท าเชอก ท าพรม กระสอบ แปรงชนดตางๆ อวน ไมกวาด เสนใบสนใชอดไสของทนอน เบาะรถยนต เปนตน
4. ใบมะพราว ใชสานเปนภาชนะใสของชวคราว หอขนม สานหมวกกนแดด สานเปนเครองเลนเดก และผลตภณฑของทระลกรปสตวตางๆ และของทระลกประดบตกแตง
5. รากมะพราวเปนเสนยาวเหนยวมากใชสานเปนผลตภณฑใชสอยจ าพวกตะกราถาด ภาชนะส าหรบดอกไมหรอใสของตางๆ ประดษฐเปนหตถกรรมของทระลก
6. รกมะพราวหรอเยอหมคอมะพราวลกษณะเปนแผนใยหยาบบางๆยดหยนได แตแยกขาดงายใชผลตหตถกรรมประเภท กระเปา หมวก รองเทาแตะ กลองใสของ ดอกไมประดษฐเปนตน
7. กะลามะพราว มะพราวแกจะมความคงทนมาก ไมหดตวแมถกน า ถกแดด แตจะเปราะงายหกงายหากกระทบกบสงทแขงๆใชท าผลตภณฑภาชนะ เครองประดบ เครองดนตร ทวางแกวน า และกระบวยตกน าเปนตน
นอกจากสวนตางๆของมะพราวดงกลาวขางตนแลวกากมะพราวยงสามารถน ามาใชประโยชนไดอกมากมาย เชน น ามาท าเปนสอการเรยนการสอน โดยผ วจยไดน ากากมะพราวมาเปนสออปกรณในการจดกจกรรมศลปสรางสรรคเพอพฒนาการคดเชงเหตผลของเดก
35
ปฐมวย โดยใหเดกสรางสรรคผลงานตามความคดจนตนาการ เชน ประดษฐกรอบรปโดยใชกากมะพราว ประดษฐของขวญโดยใชกากมะพราวตกแตงขวดใส โรยกากมะพราวตกแตงบนตกตากระดาษ โรยกากมะพราวตกแตงลกโปง ใชกากมะพราวโรยตกแตงเปนรปภาพตางๆ ใชกากมะพราวชบตกแตงกระดาษหนงสอพมพทปนเปนรปตางๆ ใชกากมะพราวชบตกแตงกอนหน เปลอกหอย และไขตมสก ใชกากมะพราวปนเปนรปทรงตางๆเปนตน
สรป การจดกจกรรมศลปสรางสรรคใหเหมาะสมกบวยของเดกแตละบคคลทมคณคา ใหมพฒนาการไปตามวฒภาวะ ซงนบวาเปนกจกรรมทมคณคา โดยเฉพาะการน าวสดทไดจากธรรมชาตกากมะพราวมาใชใหเกดประโยชนเดกจะเหนคณคากบสงทเปนวสดธรรมชาต ซงท าใหเดกไดรบความเพลดเพลนในการท ากจกรรมรจกการสงเกตฝกการคด การแกปญหา ออกแบบผลงานตามจนตนาการของตนเองท าใหเปนผ ทมความคดสรางสรรคงานทางศลปะไดเปนอยางด ซงเปนพนฐานทจะน าไปสการเรยนรเรองตางๆ ของเดกตอไป
2.8 กจกรรมศลปสรางสรรคจากกากมะพราวส าหรบเดกปฐมวย กจกรรมศลปสรางสรรคเปนกจกรรมทมการน ามาใชเพอการพฒนาทกษะการคด
เชงเหตดวยการมอบหมายงานใหเดกท างานศลปะตามแนวคดของตนเอง การน าศลปะมาใชในการศกษาดวยจดประสงคเพอการพฒนาเดกดานตางๆ ทงรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา
การน าวสดธรรมชาตและสงเหลอใชมาจดกจกรรม ดงกลาวของ (สรพรรณ ตนตรตนไพศาล. 2545: 86 - 87) ดงน
1. วสดจากธรรมชาต ไดแก วสดทมหรอเกดขนตามธรรมชาต บางชนดหาไดงายมอยทวไป เกบเอามาใชได บางอยางตองหาซอเพอน ามาใช เชน ไมไผ เกลดปลา เปลอกหอย ทราย ดน กอนหน ไม ขเลอย ใบไม ดอกไม กงไม เมลดพช กากมะพราว สวนตางๆของมะพราว เปนตน
2. วสดเหลอใช ไดแก วสดทไมไดใชแลวแตสามารถน ากลบมาประยกตใชใหเกดประโยชนไดอก แหลงทมาของวสดเหลอใชนน (สมจนต มนญศลป 2530 : 1 - 2) กลาวไววาไดจากของเหลอใชในชวตประจ าวน กลองยาสฟน กลองสบ แกนกระดาษช าระ ขวดพลาสตกเปนตนและอกแหลงหนงคอ วสดเหลอใชทไดจากโรงงานอตสาหกรรมตางๆ เชน โรงงานทอผาจะมแกนหลอดดายทเปนกระดาษหรอพลาสตกหรอเศษผาเปนตน สงเหลานสามารถน ามาประดษฐ
36
เปนสงตางๆไดน ามาใชในการจดกจกรรมศลปสรางสรรค ดงงานวจยทน ากากมะพราวมายอมสตางๆแลวอบแหงน ามาจดกจกรรมศลปสรางสรรคไดหลายหลากรปแบบ เชน
1. การปน 2. การชบ 3. การโรย 4. การประดษฐ 5. การวาด 6. การละเลงส 7. การฉกกระดาษ 8. การพบกระดาษ 9. การเลนกบส 10. การรอย กจกรรมทกลาวมาขางตนเปนกจกรรมศลปสรางสรรคทน ากากมะพราวน ามาใชจด
กจกรรมใหกบเดกโดยการน ากากมะพราวไปยอมสใหมสสนหรอสธรรมชาตแลวอบใหแหง โดยกจกรรมทจดใหกบเดกตองค านงถงความเหมาะสมจะเหนไดวากจกรรมศลปสรางสรรคมหลายประเภทแตกตางกนไป และกจกรรมการประดษฐเปนกจกรรมหนงทเดกสามารถใชการคดสรางสรรคผลงานไดเปนอยางด โดยเฉพาะการน าสงทเปนวสดธรรมชาต เชน กากมะพราว น ามาสรางสรรคผลงานทางศลปสรางสรรคท าใหเดกเหนคณคาภาคภมใจในผลงานของตนเอง น าไปสการคดเชงเหตผล และความคดสรางสรรคทมการพฒนามากยงขนอยางมประสทธภาพ
2.9 สอ วสด อปกรณในการจดกจกรรมศลปสรางสรรค
สอ เปนวสดอปกรณทใชประกอบกจกรรมสรางสรรค การใหสออยางตอเนองกบเดก มความสมเหตสมผลพอเพยงเพอใหเดกเกดความคดสรางสรรค และเพอชวยเดกคนหาสงทยอมใหเดกแสดงออกถงความรสก อารมณ และความคดของเขาเปนพเศษอยางไรกตามกยงมเหตผลอนอก ทกษะตางๆ ทพฒนาขนผานการใชสอศลปะเปนไดทงทกษะการเขยนและการอานเบองตน (เพญทพา อวมมณ. 2546: 41 อางองจาก Hildebrand. 1986 ; 177) เดกวยกอนเรยนมความจ าเปนอยางยงในการใชสอ วสดอปกรณทใชประกอบกจกรรมสรางสรรคและการจดวางสอตางๆ ควรจดวางอยางเปนระเบยบนาใชเดกปฐมวยมกไมรเรมตนท างานศลปะอยางไร แมเมอเดกเหนอปกรณหลายอยางวางอยบนโตะกเกดความคดอยากวาดหรออยากท ากจกรรมศลปะทนท
37
(ชยณรงค เจรญพานชยกล. 2532:5) ซงจะสอดคลองกบ (พระพงษ กลพศาล 2545 : 191) กลาววา สอวสดทางศลปะเปนสงส าคญอยางหนงทชวยกระตนการท างานศลปะแกเดกอยางมากนอกเหนอจากประสบการณทางการมอง และสงเกตซงเราจดเตรยมสอวสดหลายๆ ชนดใหแกเดก เดกจะวาดภาพหรอท างานศลปะไดดขน เพราะสอวสดเปนสงทาทายใหเดกชอบงานศลปสรางสรรคส าหรบเดกปฐมวยนนมหลายประเภท แตละประเภทมวธการจดกจกรรมทแตกตางกนออกไปดวย และ(สญลกษณ สวรรณรศม (2533: 23) กลาวในแนวทางเดยวกนสอทใชในกจกรรมสรางสรรคนนมความส าคญตอการเรยนรของเดก ซงเดกจะเรยนรจากสอโดยอาศยประสาทสมผสทง 5 ดงนนในการจดหาสอทเหมาะสมจงเปนหนาทของผสอนทถกตองใหความสนใจเปนพเศษ คอ
1. สอทจะน ามาใหเดกเกดการเรยนร ตองเปนสอทหางาย และอยรอบๆ ตวเดก 2. สอนนตองมความปลอดภย เพราะเดกเรยนรจากสอดวยการสมผส 3. สอตองราคาไมแพง หางาย ประหยดเวลา อาจเปนสอทหางายไดจากภายใน
ทองถน 4. สอทน ามาใชตองตรงกบเปาหมาย ทจะใหเดกเกดการเรยนร และสรางเสรมให
เดกมความพรอมในการพฒนาทง 4 ดานพรอมๆ กน 5. สอนนตองสะดวกตอการใชสอย ส าหรบการปฏบตกจกรรมศลปะของเดก 6. สอนนน ามาใชตองสอดคลองกบวย และความสามารถของเดก
สอทใชในการท ากจกรรมจากจากกากมะพราว การน ากากมะพราวมาใชไมใหเกดการขนราควรกระท าดงน น ากากมะพราวไปอบ
ใหแหง กอนน ากากมะพราวไปใช เลอกกากมะพราวดทความสะอาดโดยเลอกกากมะพราวทคนกะทออกใหมๆไมขามวน ส การยอมสกากมะพราวตองยอมสกอนแลวน าไปอบใหแหงสนทเพราะการยอมสกอนการอบสามารถซมซบสไดดกวาสทใชยอมอาจใชสผสมอาหาร เพราะมราคาถก สสด และผสมไดหลายส
ในรายละเอยดทกลาวมาขางตนลวนเปนองคประกอบส าคญในการเตรยมกากมะพราวใหพรอมใชงานทงสน ชวยใหอายการเกบรกษา การใชงานยาวนานขนสงผลดถงคณภาพของผลงานตางๆ ใหมประสทธภาพไดดยงขน
สอทใชในการจดกจกรรมศลปสรางสรรคจากกากมะพราวมมากมายหลากหลาย ครผสอนควรจดเตรยมใหพรอมในการจดกจกรรมส าหรบเดกปฐมวย ซงเดกอาจจะมสวนรวมในการจดเตรยม สอ วสด อปกรณตางๆไดดวยตนเองเพอใหเดกเกดการเรยนร สงเกต และสามารถ
38
เลอกสอ วสด อปกรณตางๆในการน าไปท าผลงานตางๆดงนน การจดกจกรรมจากกากมะพราวจงเปนกจกรรมทนาสนใจอกกจกรรมหนง นอกจากเดกจะเรยนรการน าเศษวสดทไดจากธรรมชาตมาท าเปนผลงานของตนเอง ท าใหเกดความเพลดเพลน ความภาคภมใจในตนเอง ยงเปนกจกรรมทเดกเกดการพฒนาในดานการเรยนร ผานกระบวนการคดรจกการแกปญหาโดยการสรางผลงานตามจนตนาการ เกดความคดรเรมสรางสรรค และเปนพนฐานในการพฒนาดานอนๆ ใหมประสทธภาพมากขนตอไป
สรป สอทจะน ามาใชในการท ากจกรรมศลปสรางสรรคส าหรบเดกปฐมวยนนเปนสงส าคญในการกระตนใหเดกเกดความคดสนใจ อยากเรยนร สงเกต สมผส ทดลอง และท ากจกรรมดวยตนเองจะน าไปสการสงเสรมพฒนาการในทกดาน โดยครผสอนตองค านงถงความสนใจความสามารถและวยของเดก การจดเตรยมสอตองเหมาะสมกบวยและจดหาไดงาย อาจเปนวสดทหาไดจากในทองถน ซงเดกสามารถใชสอในการสรางผลงานตามความตองการ ตามความคดจนตนาการ
2.10 งานวจยทเกยวของกบกจกรรมศลปะสรางสรรค
งานวจยตางประเทศ วลเลยม (กรรณการ โยธารนทร. 2543: 24 ; อางองจาก Wiliam. 1971: 352-
358) ไดศกษาความสมพนธระหวางความคดสรางสรรคดานความคดรเรมกบคะแนนของวชาการหมวดคณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา ศลปศกษา ดนตรและศลปะ ผลปรากฏวาความสมพนธระหวางความคดรเรมคะแนนรวมหมวดศลปภาษา วชาดนตรและวชาศลปะมความสมพนธกนในระดบสง
เคลล (กรรณการ โยธารนทร. 2543: 24 ; อางองจาก Kelly. 1986: 32 – 4) ไดศกษาเปรยบเทยบผลการฝกตามแบบแผนเสรมสรางประสบการณทางศลปะ เพอพฒนาความคดสรางสรรคทางศลปะเปนเวลา 10 สปดาห ในชนประถมศกษาปท 1 ผลปรากฎวา ความคดรเรมสรางสรรคของเดกทเขารวมตามแผนกบเดกทไมไดเขารวมตามแผนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต
ครอลล (วราภรณ นาคะศร 2546: 30; อางองจาก Krall. 1964: 5258-A) ไดศกษาเรองการสงเสรมความคดสรางสรรคโดยใชวชาศลปะของครในโรงเรยนครสตศาสนาในการจดประสบการณภาคปฏบตพบวา ครสามารถชวยเดกใหเกดประสบการณในการเรยนรไดดขนโดยใชสอทางศลปะและความคดสรางสรรค
39
งานวจยในประเทศ ฐตพร พชญกล (2538: บทคดยอ) ไดศกษาความสามารถในการแกปญหาของเดก
ผฐมวยทไดรบการจดประสบการณศลปะประดษฐแบบกลมปรากฎวา เดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณศลปะประดษฐแบบกลมกบเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณศลปะประดษฐแบบรายบคคลมความสามารถในการแกปญหาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
ชนกพร ธระกล (2541: 51) ไดศกษาเกยวกบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคแบบเนนกระบวนการ ผลปรากฏวา เดกทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคแบบเนนกระบวนการทางวทยาศาสตรกบเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคแบบปกตมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
ศรแพร จนทรภรมย (2550: บทคดยอ) ไดศกษาความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชเปลอกขาวโพดพบวา ความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชเปลอกขาวโพดสงกวากอนการจดกจกรรมอยางมนยส าคญทางสถต .01 ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไวแสดงใหเหนวา การใชกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชเปลอกขาวโพดสงผลใหเดกมความคดสรางสรรคสงขน
วรเกยรต ทองไทย (2553 : บทคดยอ) ไดศกษาความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเลาเรองจากภาพ พบวา ความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเลาเรองจากภาพ สงกวากอนการจดกจกรรมอยางมนยส าคญทางสถต .01
สรป จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมศลปสรางสรรค พบวา กจกรรมศลปสรางสรรคเปนกจกรรมทสามารถเพมศกยภาพในตวเดก ทงพฒนาการทางดานรางกาย ดานสตปญญา ดานสงคม และดานอารมณจตใจไดเปนอยางดตลอดจนเปนการฝกใหเดกรจกคด รจกตดสนใจ รจกแสดงออกในทางทเหมาะสม และรจกแกปญหา ซงเปนอกทกษะส าคญตอการด ารงชวตของเดกตอไปในอนาคตอกดวย
40
บทท 3 วธด ำเนนกำรวจย
ในการวจยครงน ผวจยไดด าเนนการตามขนตอนดงน
1. การก าหนดประชากรและกลมตวอยาง 2. การสรางเครองมอทใชในการวจย 3. การเกบรวบรวมขอมล 4. การจดและการวเคราะหขอมล
กำรก ำหนดประชำกรและกำรเลอกกลมตวอยำง
ประชำกร ประชากรทใชในการวจยครงนเปนเดกปฐมวย ชาย – หญง อาย 4 - 5 ป ทก าลง
ศกษาอยในชนอนบาลปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดสะแกงาม ส านกงานเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร ซงม 4 หองเรยน จ านวน 140 คน
กำรเลอกกลมตวอยำง กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนเดกปฐมวย ชาย – หญง อาย 4 – 5 ป ท
ก าลงศกษาอยในชนอนบาลปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดสะแกงาม ส านกงานเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร สงกดกรงเทพมหานคร จ านวน 36 คน ซงไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive sampling) มา 1 หองเรยน กำรสรำงเครองมอทใชในกำรวจย
ในการวจยครงนเครองมอทใชไดแก 1. แผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว 2. แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผล
41
กำรสรำงและหำคณภำพของเครองมอทใชในกำรวจย การสรางแผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ด าเนนการดงน
1. ศกษาเอกสาร ต ารา และงานวจยทเกยวของ ดงน 1.1 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมศลปสรางสรรคของ วราภรณ
นารคะศร (2546) เสาวนย อนประเสรฐสข (2546) รตนา นสภกล (2550) ปรษา บญมาศ (2551) ศรแพร จนทราภรมย. (2550) พรทพย เกนโรจน (2553)
1.2 การจดการศกษาของเดกปฐมวย เยาวพา เดชะคปต (2542) 1.3 กจกรรมศลปะส าหรบเดกกอนวยเรยนของ สตยา สายเชอ (2541) 1.4 ศกษาคณสมบตและการเตรยมกากมะพราวจากอนเตอรเนต
2. สรางแผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวซงมกรอบดงน 2.1 ชอกจกรรม
2.2 จดประสงคของการท ากจกรรม 2.3 สอ วสดและอปกรณทใชในการท ากจกรรม 2.4 ขนตอนการด าเนนกจกรรม 2.5 การประเมนผล
3. น าแผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวทผวจยสรางขนเสนอตอผ เชยวชาญ เพอพจารณาความสอดคลองของกจกรรมและจดมงหมาย โดยใชเกณฑ 2 ใน 3 และปรบปรงแกไขใหเหมาะสมซงมผ เชยวชาญดงน
3.1 อาจารยชลกร เลศประเสรฐ อาจารยคณะศกษาศาสตร สาขาการศกษาปฐมวย มหาวทยาลยราชภฏพระนคร จงหวดกรงเทพมหานคร
3.2 อาจารยรตนา นสภกล อาจารยประจ าโรงเรยนวดอดมรงส จงหวดกรงเทพมหานคร
3.3 อาจารยศรแพร จนทราภรมย อาจารยประจ าคณะคหกรรมศาสตรมหาวทยาลยราชมงคลธญบร จงหวดปทมธาน
4. ปรบปรงแกไขแผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวใหเหมาะสมตามค าแนะน าของผ เชยวชาญ
5. น าแผนการจดศลปะสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ทปรบปรงแกไขตามขอ 4 จ านวน 3 กจกรรม ไปทดลอง (Try Out) กบเดกนกเรยนชนอนบาลปท 1 ภาคเรยนท 2 ป
42
การศกษา 2553 โรงเรยนวดสะแกงาม ส านกงานเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร ทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 30 คน
6. น าแผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวทปรบปรงเหมาะสมแลวไปใชกบกลมตวอยางในการทดลอง
กำรสรำงแบบทดสอบวดกำรคดเชงเหตผล ผวจยไดด าเนนการตามล าดบดงน
1. ศกษาเอกสาร ต ารา และงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผล ดงน
1.1 ทฤษฎจตวทยาพฒนาการและการเรยนรของเดกปฐมวย 1.2 งานวจยทเกยวของกบแบบทดสอบการเตรยมความพรอมดานการคดเชง
เหตผล 1.3 วธสรางแบบทดสอบ การสรางค าถามเชงรปภาพ และวธวเคราะห
ขอสอบ 1.4 แบบทดสอบวดควาามคดเชงเหตผล ของวราภรณ นาคะศร (2546)
เสาวนย อนประเสรฐสข (2546) รตนา นสภกล (2550) ปรษา บญมาก (2551) ประภานช เพยรไพฑรย (2553)
2. สรางแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผล ซงเปนแบบทดสอบทมค าถามเปนรปภาพ เปนแบบตวเลอกตอบ 3 ตวเลอก โดยตวเลอกเปนรปภาพม 4 ชด ชดละ 18 ขอ รวม 72 ขอ
ชดท 1 แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลดานการหาสวนทหายไป จ านวน 18 ขอ
ชดท 2 แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลดานการจดประเภท จ านวน 18 ขอ ชดท 3 แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลดานการเปรยบเทยบ จ านวน 18 ขอ ชดท 4 แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลดานอนกรม จ านวน 18 ขอ
43
3. สรางคมอในการด าเนนการทดสอบวดการคดเชงเหตผลใหสอดคลองกบแบบทดสอบทไดสรางขนในขอ 2
4. น าแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผล และคมอด าเนนการทดสอบทสรางขนเสนอตอผ เชยวชาญดานการศกษาปฐมวย และดานการวดผลการศกษา เพอหาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) ซงมผ เชยวชาญดงน
4.1 อาจารยชนสรา ใจชยภม อาจารยคณะครศาสตร สาขาการศกษาปฐมวย มหาวทยาลยราชภฏเลย จงหวดเลย
4.2 อาจารยปรยวาท นอยคลาย อาจารยประจ าโรงเรยนวดเขยน จงหวดพระนครศรอยธยา
4.3 อาจารยธรภรณ ภกด อาจารยคณะครศาสตร สาขาการศกษาปฐมวย มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน จงหวดอดรธาน
ผลการพจารณาจากผ เชยวชาญทง 3 ทาน มคา IOC ตงแต .67 – 1.00 และไดใหขอเสนอแนะ คอใหปรบรปภาพใหมความชดเจนเหมาะสมและสอดคลองกบสภาพแวดลอมของเดก ปรบปรงตวเลอกของขอสอบใหมความใกลเคยงกนและเพมเตม ค าสงในคมอใหสมพนธกบรปภาพของแตละขอ
5. ปรบปรงแบบทดสอบและคมอด าเนนการทดสอบตามค าแนะน าของผ เชยวชาญ ในขอ 4
6. น าแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลทผานการปรบปรงแกไขเรยบรอยแลวไปใชกบเดกชนอนบาลปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดสะแกงาม ส านกงานเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร ทไมใชกลมตวอยาง 30 คน
7. น าแบบทดสอบทไดมาวเคราะห เพอหาความยากงายและคาอ านาจจ าแนกและคดเลอกไวชดละ 10 ขอ รวม 40 ขอ
8. น าแบบทดสอบทผานการคดเลอกมาหาคาความเชอมนของแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผล แบบทดสอบรวมทง 4 ชด มคาความเชอมน เทากบ .75
8.1 ดานการหาสวนทหายไป คาความยากงาย ระหวาง .60 - .80 คาอ านาจจ าแนก ระหวาง .32 – 71 คาความเชอมน เทากบ .71
8.2 ดานการจดประเภท คาความยากงาย ระหวาง .60 - .76 คาอ านาจจ าแนก ระหวาง .22 – 77 คาความเชอมน เทากบ .73
44
8.3 ดานการเปรยบเทยบ คาความยากงาย ระหวาง .46 - .70 คาอ านาจจ าแนก ระหวาง .47 - 78 คาความเชอมน เทากบ .85
8.4 ดานอนกรม คาความยากงาย ระหวาง .43 - .80 คาอ านาจจ าแนก ระหวาง .67 - .51 คาความเชอมน เทากบ .74
9. น าแบบทดสอบทหาคาความเชอมนแลวไปใชในการทดสอบวดการคดเชงเหตผลเพอเกบรวบรวมขอมลกอนและหลงการทดลอง กำรเกบรวบรวมขอมล
การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง (Quasi Experimental Research) ซงผวจยไดด าเนนการทดลองโดยอาศยการวจยแบบการทดลองกลมเดยว วดผลกอนและหลงการทดลองตามแบบแผนการวจยแบบ One Group Pretest - Posttest Design ดงแสดงในตะรางท ตาราง 1 แบบแผนการทดลอง
กลม สอบกอน ทดลอง สอบหลง
ทดลอง T1 X T2
ควำมหมำยของสญลกษณ
T1 แทน การทดสอบกอนการทดลอง (Pretest) โดยใชแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผล X แทน การด าเนนการรปแบบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว T2 แทน การทดสอบหลงการทดลอง (Posttest) โดยใชแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผล วธด ำเนนกำรทดลอง
การทดลองครงน ด าเนนการในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โดยมขนตอนดงน
1. ทดสอบเดกกอนการทดลอง (Pretest) กบกลมตวอยางทใชในการทดลอง เพอวดการคดการคดเชงเหตผล โดยใชแบบทดสอบการคดเชงเหตผล
45
2. ผวจยด าเนนการทดลองดวยตนเอง โดยกลมตวอยางจะไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ซงท าการทดลองในกจกรรมศลปสรางสรรค ใชเวลาในการทดลอง 6 สปดาหๆ ละ 4 วนๆ ละ 1 ครงๆ ละ 30 นาท ชวงระหวางเวลา 10.00 – 10.30 น. รวมทงสน 24 ครง จ านวน 24 กจกรรม ตาราง 2 ก าหนดการจดกจกรรมในการทดลอง
สปดาห วน กจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว 1
เวลา 10.00 – 10.30 น.
จนทร องคาร พธ
พฤหสบด
สรอยหรรษา แมลงชมสวน
กากมะพราวสรางสรรค กากมะพราวแปลงราง
2 เวลา 10.00 – 10.30 น.
จนทร องคาร พธ
พฤหสบด
ลกปดคลองใจ ปนกากมะพราว กอนหนมหศจรรย ชมสวนดอกไม
3 เวลา 10.00 – 10.30 น.
จนทร องคาร พธ
พฤหสบด
ขวดใสนารก สนกกบการดอวยพร เลนสนกกบกลองนม ลกโปงรนเรง
4 เวลา 10.00 – 10.30 น.
จนทร องคาร พธ
พฤหสบด
เปลอกหอยแสนสวย ถงกระดาษคลกกากมะพราว ลกบอลโยนลอย เกลดปลาหลากส
5 เวลา 10.00 – 10.30 น.
จนทร องคาร พธ
พฤหสบด
เศษผาจะเอกากมะพราว กากมะพราวเลนส กระดาษหนงสอพมพแปลงราง กรอบรปกากมะพราว
46
ตาราง 2 (ตอ)
สปดาห วน กจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว
6 เวลา 10.00 – 10.30 น.
จนทร องคาร พธ
พฤหสบด
ไหมพรมชบกากมะพราว ไขชบกากมะพราว นวมอของฉน สวนสนกกากมะพราว
3. เมอด าเนนการทดลองครบ 6 สปดาห ผวจยท าการทดสอบ (Posttest) กบกลม
ตวอยาง โดยใชแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลฉบบเดยวกนกบแบบทดสอบทใชกอนการทดลอง
4. น าคะแนนทไดจากการทดสอบไปท าการวเคราะหขอมลดวยวธการทางสถต
กำรจดท ำและกำรวเครำะหขอมล 1. หาคาสถตพนฐานของการคดเชงเหตผลกอนและหลงการทดลอง โดยน าขอมลไปหา
คาเฉลย และคาความเบยงเบนมาตรฐาน 2. เปรยบเทยบการคดเชงเหตผลกอนและหลงการทดลองโดยใช t-test for Dependent
samples (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ.2538 : 104) 3. การวเคราะหขอมลครงนใชโปรแกรมคอมพวเตอรท าการวเคราะห
สถตทใชในกำรวเครำะหขอมล
น าขอมลทไดจากการทดลองไปวเคราะหดวยวธการทางสถต ดงน
1. สถตพนฐำน (ลวน สายยศ ; และองคณา สายยศ. 2538: 73) 1.1 คะแนนเฉลย (Mean)
X = N
X
เมอ X แทน คะแนนเฉลย
X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด
N แทน จ านวนนกเรยนในกลมตวอยาง
47
1.2 หาคาความเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) โดยค านวณจากสตร (ลวน สายยศ ; และองคณา สายยศ. 2538: 79) ดงน
S = )1(
)( 22
NN
XXN
เมอ S แทน ความเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน N แทน จ านวนนกเรยนในกลมตวอยาง X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด 2X แทน ผลรวมของคะแนนนกเรยนแตละตวยกก าลงสอง
2. สถตทใชในกำรหำคณภำพของเครองมอ
2.1 สถตทใชหาคณภาพของขอสอบแตละขอ คาความยากงาย (Difficulty) โดยใชสตร (ลวน สายยศ ; และองคณา สายยศ. 2538: 210) ดงน
N
RP
เมอ P แทน คาความยากของแบบทดสอบของแตละขอ R แทน จ านวนคนทท าขอนนถก N แทน จ านวนคนทท าขอนนทงหมด
2.2 หาคาอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยโดยใชสตร คาสหสมพนธแบบพอยท – ไบซเรยล ( Point Biserial Correiation ) การหาคาอ านาจจ าแนก (ลวน สายยศ ; และองคณา สายยศ. 2538: 212 ) ดงน
pqs
XXpr
t
q
bisp
.
เมอ bispr . แทน คาอ านาจจ าแนก
pX แทน คะแนนเฉลยของกลมทท าขอสอบนนได qX แทน คะแนนเฉลยของกลมทท าขอสอบนนไมได ts แทน คะแนนเบยงเบนมาตรฐานของแบบทดสอบฉบบนน
48
p แทน สดสวนของคนทท าขอนนได q แทน สดสวนของคนทท าขอนนไมได หรอ 1 - p
2.3 คาความเชอมนของแบบทดสอบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยใชวธของ คเดอร - รชารดสน (Kuder – Richardson) จากสตร KR - 20 (ลวน สายยศ ; และองคณา สายยศ. 2538: 197 -198) ดงน
21
1t
ns
pq
n
nr
เมอ nr แทน ความเชอมนของแบบทดสอบ
n แทน จ านวนขอของแบบทดสอบทงหมด p แทน สดสวนของนกเรยนทท าไดในขอหนงๆ q แทน สดสวนของนกเรยนทท าผดในขอหนงๆ 2
1s แทน คะแนนความแปรปรวนของแบบทดสอบฉบบนน 2.4 สถตทใชในการตรวจสอบคณภาพของเครองมอดานความเทยงตรงของเนอหา
(Content Validity) จากสตร (ลวน สายยศ ; และองคณา สายยศ. 2538: 246 - 250) ดงน
IOC = N
R
เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงค
การเรยนรตามความคดเหนของผ เชยวชาญ
R แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผ เชยวชาญ
N แทน จ านวนผ เชยวชาญ
49
3. สถตทใชทดสอบสมมตฐำน 3.1 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน เปรยบเทยบความแตกตางของการคดเชง
เหตผลกอนและหลงการทดลอง โดยใช t - test แบบ Dependent Samples (ลวน สายยศ ;
และองคณา สายยศ.2538: 104) ดงน
t =
1
22
N)D(DN
D
โดย df = N – 1 เมอ t แทน คาสถตทใชพจารณาใน t - distribution
D แทน ความแตกตางของคะแนนแตละค N แทน จ านวนคน D แทน ผลรวมทงหมดของผลตางของคะแนนระหวางกอน และหลงการทดลอง 2D แทน ผลรวมของก าลงสองของผลตางของคะแนนระหวาง กอนและหลงการทดลอง
50
บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล
สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลจากผลการทดลองและการแปลผลการวเคราะหขอมลในการ
ทดลองวจยครงนเพอใหเกดความเขาใจตรงกนในการแปลผลความหมายการวเคราะหขอมล ผวจยไดก าหนดสญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ดงน
X แทน คาเฉลย (Mean) S แทน ความเบยงเบนมาตรฐาน
D แทน คาเฉลยของความแตกตางระหวางคะแนนแตละค Sd แทน ความเบยงเบนมาตรฐานของผลตางระหวางคะแนนแตละค t แทน คาสถตทใชในการพจารณาการแจกแจงแบบท ( t – distribution) p แทน ความนาจะเปนของคาสถต ** แทน นยส าคญทางสถตทระดบ .01
การน าเสนอผลการวเคราะหขอมล 1. การเปรยบเทยบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยกอนและหลงการจดกจกรรมศลป
สรางสรรคโดยใชกากมะพราว 2. การเปลยนแปลงการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลป
สรางสรรคโดยใชกากมะพราว ผลการวเคราะหขอมล
1. การเปรยบเทยบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยกอนและหลงการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวโดยรวมและรายดาน
ผ วจยไดท าการเปรยบเทยบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยกอนและหลงการจด
กจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวโดยรวมและรายดาน ไดแกดานการหาสวนทหายไป ดานการจดประเภท ดานการเปรยบเทยบ และอนกรม ปรากฏดงตาราง 3
51
ตาราง 3 การเปรยบเทยบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรค โดยใชกากมะพราวกอนและหลงการทดลอง โดยรวมและรายดาน
ผลการวเคราะหตามตาราง 3 ปรากฏวา การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว หลงจากทเดกปฐมวยไดท า กจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว เดกปฐมวยมความสามารถในการคดเชงเหตผลโดยรวมและรายดาน ไดแก ดานการหาสวนทหายไป ดานการจดประเภท ดานการเปรยบเทยบ และดานอนกรม หลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 แสดงวาการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว สามารถพฒนาเดกปฐมวยได
การคดเชงเหตผล
กอนการทดลอง หลงการทดลอง
D
Sd
t
p
X S X S
ดานการหาสวนทหายไป ดานการจดประเภท ด านกา ร เป ร ยบ เ ท ยบ ดานอนกรม
5.36 5.06 5.17 3.00
1.49 1.95 2.13 2.15
9.14 9.25 9.75 8.92
.93
.84
.55 1.36
3.77 4.19 4.58 5.91
1.04 1.84 2.07 2.20
21.69** 13.61** 13.25** 16.07**
.000
.000
.000
.000
รวมเฉลย 18.59 4.78 37.06 2.37 18.47 3.51 31.51** .000
52
2. การเปลยนแปลงการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ตาราง 4 การเปลยนแปลงการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยกอนและหลงทไดรบการจดกจกรรม
ศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว
ผลการวเคราะหตามตาราง 4 ปรากฏวา หลงการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกาก
มะพราวเดกปฐมวยมการเปลยนแปลงการคดเชงเหตผลเพมขนจากการทดลองในทกดานดงใน ตารงท 4
การคดเชงเหตผล กอนการทดลอง
หลงการทดลอง การเปลยนแปลง
X X D รอยละ
ดานการหาสวนทหายไป ดานการจดประเภท ดานการเปรยบเทยบ ดานอนกรม
5.36 5.06 5.17 3.00
9.14 9.25 9.75 8.92
3.77 4.19 4.58 5.91
70.33 82.80 88.58
197.00 รวม 18.59 37.06 18.47 99.35
53
ตาราง 5 ตวอยางการเปลยนแปลงการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยกอนและหลงทไดรบการจด กจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว จ าแนกเปนรายบคคล
ผลการวเคราะหตามตาราง 5 ปรากฏวา หลงการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวเดกปฐมวยมการเปลยนแปลงการคดเชงเหตผลเพมขนเปนรายบคคลดงน
เดกปฐมวยคนท 11 มการเปลยนแปลงการคดเชงเหตผลเพมขนโดยรวมเปนรอยละ 100.00 ของความสามารถกอนการทดลอง เมอพจารณาเปนรายดานพบวาการเปลยนแปลงการคดเชงเหตผลดานอนกรม สงเปนอนดบ 1 รองลงมาคอ ดานการหาสวนทหายไป ดานการเปรยบเทยบ และดานการจดประเภท ตามล าดบ
เดกปฐมวยคนท 27 มการเปลยนแปลงการคดเชงเหตผลเพมขนโดยรวมเปนรอยละ 89.47 ของความสามารถกอนการทดลอง เมอพจารณาเปนรายดานพบวาการเปลยนแปลงความสามารการคดเชงเหตผลดานการจดประเภทสงเปนอนดบ 1 รองลงมาคอ ดานการหาสวนทหายไป ดานการเปรยบเทยบ และดานอนกรม รองลงมาตามล าดบ
เดกปฐมวย คนท
ความสามารถใน การคดเชงเหตผล
คะแนนกอน การทดลอง
คะแนนหลง การทดลอง
กาเปลยนแปลงคะแนน
รอยละ
11 ดานการหาสวนทหายไป ดานการจดประเภท ดานการเปรยบเทยบ ดานอนกรม
5 4 5 4
10 7 9 10
5 3 4 6
100.00 75.00 80.00 150.00
รวม 18 36 18 100.00 27 ดานการหาสวนทหายไป
ดานการจดประเภท ดานการเปรยบเทยบ ดานอนกรม
5 4 5 5
9 10 9 8
4 6 4 3
80.00 150.00 80.00 60.00
รวม 19 36 17 89.47
54
บทท 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ
การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง ศกษาเกยวกบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ทงนเพอเปนแนวทางและประโยชนส าหรบครและผ ทเกยงของกบการจดการศกษาระดบปฐมวย ในการพจารณาเลอกกจกรรมเพอสงเสรมและพฒนาทกษะทางดานการคดเชงเหตผลใหกบเดกปฐมวยไดอยางเหมาะสม ซงมล าดบขนตอนของการวจยและผลการวจยดงน
ความมงหมายของการวจย ในการวจยครงนมจดมงหมายส าคญเพอศกษาการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทเปน
ผลมาจากการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว โดยมมงหมาย ดงน 1. เพอเปรยบเทยบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยกอนและหลงการจดกจกรรม
ศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว 2. เพอศกษาการเปลยนแปลงการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจด
กจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว สมมตฐานการวจย
เดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวมความสามารถในการคดเชงเหตผลสงขน และมการเปลยนแปลงทางดานการคดเชงเหตผล
ความส าคญของการวจย
การวจยครงน เปนการท าใหทราบถงการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว เพอเปนแนวทางส าหรบคร ผ ปกครองและผ ทเกยวของในการสงเสรมและพฒนาการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย ตลอดจนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวใหมความเหมาะสมกบเดกปฐมวยมากยงขน
55
ขอบเขตของการวจย ประชากรทใชในการวจย
ประชากรทใชในการวจยครงนเปนเดกปฐมวย ชาย – หญง อาย 4 - 5 ป ทก าลงศกษาอยในชนอนบาลปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดสะแกงาม ส านกงานเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร ซงม 4 หองเรยน จ านวน 140 คน
กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนเดกปฐมวย ชาย – หญง อาย 4 – 5 ป ท
ก าลงศกษาอยในชนอนบาลปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนวดสะแกงาม ส านกงานเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร สงกดกรงเทพมหานคร จ านวน 36 คน ซงไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive sampling) มา 1 หองเรยน
เครองมอทใชในการวจย
1. แบบทดสอบวดความสามารถในการคดเชงเหตผล จ านวน 4 ชด ดงน 1.1 แบบทดสอบวดความสามารถในการคดเชงเหตผล ดานการหาสวนทหายไป
จ านวน 10 ขอ 1.2 แบบทดสอบวดความสามารถในการคดเชงเหตผล ดานการจดประเภท
จ านวน 10 ขอ 1.3 แบบทดสอบวดความสามารถในการคดเชงเหตผล ดานการเปรยบเทยบ
จ านวน 10 ขอ 1.4 แบบทดสอบวดความสามารถในการคดเชงเหตผล ดานอนกรม จ านวน 10
ขอ
2. แผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว จ านวน 24 แผน
วธด าเนนการทดลอง
1. น าแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลทผ วจยสรางขนมาทดสอบ (Pretest) กอนทดลองกบกลมตวอยาง
2. ด าเนนการทดลองกบกลมตวอยาง โดยการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว เปน เวลา 6 สปดาห 24 วน วนละ 30 นาท รวมทงสน 24 ครง จ านวน 24 กจกรรม
56
3. เมอด าเนนการทดลองครบ 6 สปดาห ทดสอบ (Posttest) กบกลมตวอยางโดยใชแบบทดสอบวดการคดเชงเหตฉบบเดยวกนกบแบบทดสอบทใชกอนการทดลอง
4. น าคะแนนทไดจากการทดสอบไปท าการวเคราะหขอมลดวยวธการทางสถต การวเคราะหขอมล
1. การเปรยบเทยบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว โดยใชสถตพนฐาน t – test ส าหรบ Dependent Samples
2. การเปลยนแปลงการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว โดยใชรอยละ สรปผลการวจย
เดกปฐมวยหลงจากทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว มความสามารถในการคดเชงเหตผล ดงน
1. การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรค หลงการทดลองสงกวากอนการทดลองจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
2. การเปลยนแปลงของการคดเชงเหตผลรายดานของเดกปฐมวยหลงทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวเพมขนพบวา เดกปฐมวยมการเปลยนแปลงความสามารถในการคดเชงเหตผล ดานอนกรมเพมขนมากเปนอนดบ 1 รองลงมาคอ ดานการเปรยบเทยบ ดานการจดประเภท และดานการหาสวนทหายไป ตามล าดบ
อภปรายผลการวจย การวจยครงนมจดมงหมายเพอเปรยบเทยบการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย กอนและ
หลงการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ผลการวจยพบวา 1. การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย หลงการทดลองสงกวากอนการทดลองจด
กจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จงสามารถอธบายไดดงน
1.1 การจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวชวยสงเสรมความสามารถในการคดเชงเหตผลไดโดยผ วจยจะสอดแทรกสาระความรโดยเรมจากสงทใกลตวเดกและเชอมโยงสาระความรกบวสด อปกรณหรอผลงานดานอน ๆ โดยเนนการสงเกต การจ าแนก การ
57
เปรยบเทยบ การจดประเภท การหาสวนทหายไป และอนกรม โดยใหเหตผล ซงสอดคลองกบแนวคดของ เพยเจต (Piaget) ทกลาววาเดกพยายามปรบตวใหเขากบสงแวดลอมโดยซมซบประสบการณ (Assimilation) และปรบโครงสรางทางปญญา (Accommodation) ตามสภาพแวดลอมเพอใหเกดความสมดล (Eguilibrium) ในโครงสรางความคดในใจ และ เพยเจต (Piaget) ยงกลาวตอวา เดกชวงอาย 2 – 6 ป จะถอตนเองเปนส าคญ (Self – centered) และเรยนรผานการสมผส โดยการใชทกสวนของรางกายในการท ากจกรรมผานสอของจรง ซงท าใหเกดทกษะการสงเกตและการเปรยบเทยบ เชนเดยวกบ พฒนา (ชชพงศ. ม.ป.ท. : 4) ทกลาวไวท านองเดยวกนวาเพอใหเดกไดพฒนาทางสตปญญาควรจดสงแวดลอมหรอประสบการณใหเดกไดฝกทกษะการสงเกตจ าแนก เปรยบเทยบใหเดกคดหาเหตผล สรางกฎเกณฑตาง ๆ ไดดวยตนเอง โดยเรมจากสงทอยใกลตว และไปสสงไกลตว เชนเดยวกบ (เยาวพา เดชะคปต. 2528 : 10) กลาววา เดกเกดการเรยนรจากการใชประสาทสมผสในการลงมอกระท า เดกวยนตองการประสบการณทเปนรปธรรม และ (สรมา ภญโญอนนตพงษ. 2545 : 36 – 37) ไดกลาววา การจดหมวดหมสงของโดยใหเดกพดอธบายถงความรสกจากการทเดกไดท ากจกรรมมหลกในการจดประเภทของสงตาง ๆ ไดอยางไร ซงเดกแตละคนจะเสนอความคดทมเหต มผลทแตกตางกนครซงเปนผด าเนนกจกรรมสงเกตไดวาเดกแตละคนมความคด ความสามารถทเปนของตนเองและเปนความคดทหลากหลาย นอกจากนยงสอดคลองกบผลงานวจยของ (ประภานช เพยรไพฑรย. 2553: 62) การจดกจกรรมทเปดโอกาสใหเดกไดเรยนรโดยการลงมอปฏบตจดกระท าไดอยางอสระตามความสนใจ ไดลงมอกระท าและคนหาค าตอบโดยอาสยประสบการณของตนเองมาประกอบกบเหตผลทตนคดวาด ไดรบการยอมรบแลวตดสนใจล าเลยงถายทอดความคดของตนเองออกมาใหเพอนไดรบรและพากการแสดงความคดนนเปนทยอมรบของพเพอนเดกกจะเกดความภาคภมใจ ซงสอดคลองกบ (วราภรณ นาคะศร. 2546: 10) การคดเชงเหตผลนน เปนกระบวนการทางสมองทตองอาศยหลกการ ขอมลจากประสบการณเดมทมอยเพอใชเปนขอมลในการหาขอสรปถงสงทย งไมเคยไดร บรหรอยงไมมประสบการณมากอน ซงจะน าไปสกระบวนการของการคดเชงเหตผล ทงนเดกจะเกดการคดเชงเหตผลไดกตอเมอเดกไดมการกระท าหรอลงมอปฏบตกบวสดอปกรณอยางใดอยางหนงทจะมสวนในการเชอมโยงไปสการคดเชงเหตผลไดตอไป เชนเดยวกบ (ลดาวรรณ ดสม. 2546: 13) กลาววา การจดกจกรรมทเปดโอกาสใหเดกไดลงมอปฏบตดวยตนเองเปนกจกรรมทไดรบประสบการณตรงและสามารถพฒนาทกษะตางๆใหแกเดกจะเหนวาการใหเดกคดและการกระท าดวยตนเอง กอใหเกดการเรยนรและการคนพบดวยตนเองท าใหเดกสามารถพฒนาทกษะการคดเชงเหตผลดานการคดแบบอนมานไดด และสอดคลองกบ (เพญทพา อวมมณ. 2547: 30) ศลปะชวยเสรมสรางประสบการณ เปน
58
กระบวนการพนฐานของมนษย ชวยใหไดส ารวจ ทดลอง คนพบและแสดงออกทางความคดใหกบเดกไดมโอกาสสมผส ดงนนกจกรรมแปงโดกบลกกลงหลายลายเปนกจกรรมหนงทสงเสรมใหเดกไดใชความคด และจนตนาการในการสรางสรรคผลงานเปนอยางด นอกจากนยงเปนกจกรรมทสงเสรมพฒนาการเดกทกดาน อนจะน าไปสการเรยนรเรองราวตางๆตอไป
1.2 กจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว เปนการจดกจกรรมทใหเดกไดลงมอกระท า สรางสรรคผลงานตามความคด จนตนาการของตนเอง ซงสอดคลองกบ บรเนอร (Bruner) ทกลาววา เดกจะเกดการคดไดตองเรมจากการลงมอกระท า การกระท าจะท าใหเดก คอย ๆ เกดความคดสรางสรรค จนตนาการ และสรางภาพในสงทเปนนามธรรมได (ประพนธศร สเสารจ. 2541: 12; อางองจาก Bruner. n.d.) การใชสอวสดธรรมชาต หางาย ราคาถก และสามารถน ามาสรางสรรคผลงานทหลากหลาย ในการปฏบตกจกรรมเดกมโอกาสไดเลอกสอ วสด อปกรณ อยางอสระและตามความสนใจ เกดกระบวนการคด วางแผนประดษฐผลงานและไดรบประสบการณตาง ๆ เพมมากขนในการสรางสรรคผลงานทแปลกใหม สอดคลองกบ ( ลลตพรรณ ทองงาม (2539: 24) ซงในการท างานของเดกไมจ าเปนตองคลองแคลวเชยวชาญในการท าผลงาน แตรปแบบของการสรางสรรค เดกมอสระทางอารมณ มอสระทจะส ารวจทดลอง มอสระทจะมสวนเกยวของรบรซงกนและกน ทงการใชวสดและเรองราวตาง ๆ ในการท างานศลปะทกชนทเปนผลงานของเดก ซงถอวาเปนประสบการณ การท ากจกรรมเชงสรางสรรคทงสน สอดคลองกบ (กลยา ตนตผลาชวะ. 2547: 73) ไดเสนอแนวการจดกจกรรมเพอสงเสรมการคดเชงเหตผล โดยการจดกจกรรมการทดลอง ประดษฐ แสดงผลงาน ทศนะศกษา และการเลนตามมมตางๆ และใหเดกเลาประสบการณจากกจกรรมนนๆซงสอดคลองกบแนวคดของ (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.2532: 656 – 657) ทกลาวถงการจดกจกรรมทสงเสรมการคดและคดเชงเหตผลวามหลากหลายวธ เชน การฝกการรบรทางประสาทสมผส การใชคาถาม การสงเกตเปรยบเทยบและใชความคด โดยหลกส าคญในการจดกจกรรมนนตองค านงถงสอและสภาพแวดลอมทมความเหมาะสมสอดคลองกบพฒนาการความสนใจของเดก เดกไดส ารวจคนหาความรดวยตนเอง มครเปนเพยงผ ชแนะ สอดคลองกบงานวจยของ (รตนา นสภกล. 2550: 7) การกระตนการคดท าหลงจากทเดกคนเคยกบวตถ แลวเดกจะน าวตถตาง ๆ มาเกยวของกนและเรยนรเรองความสมพนธ ผ ใหญมหนาทจดใหเดกคนพบความสมพนธเหลานดวยตนเอง ภาษาจากเดก สงทเดกพดจะสะทอนประสบการณและความเขาใจของเดก เปนการสงเสรมการคดเชงเหตผลของเดก สอดคลองกบ (ปรษา บญมาศ. 2551: 16) กลาววา ลกษณะการคดเชงเหตผลเปนการใชความรเดมมาสรปเปนความรใหม โดยใชความคดตามหลกการและเหตผล ซงไดจากประสบการณโดยหาเหตผลจากขอมลทไดรบสามรถตดสนและแกปญหาได
59
1.3 กจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว เปนกจกรรมทเปดโอกาสใหเดกเปนผ เลอกสอวสด อปกรณ น ามาประดษฐตกแตงเปนผลงานทแปลกใหม ผานกระบวนการคด วางแผน สรางสรรคผลงานตามจนตนาการไดอยางเตมท ซงเดกในชวง 6 ขวบแรกของชวตเปนระยะทเดกมจนตนาการสง รวมทงศกยภาพดานความคดสรางสรรคก าลงพฒนา หากเดกไดประสบการณหรอกจกรรมทเหมาะสมตอเนองตามล าดบเทากบเปนการวางรากฐานทดและมนคง ส าหรบการพฒนาความคดสรางสรรค ซงสอดคลอง สอดคลองกบ กลฟอรด (Guilford) ทกลาววาความคดสรางสรรคเปนสมรรถภาพทางดานสมองทมอยในมนษยทกคนและอาจเปนลกษณะเฉพาะบคคลหรอในการคดสามารถสงเสรมกระตนไดดวยการฝก ความคดสรางสรรคเปนลกษณะความคดอเนกนย (Divergent Thinking) คอความคดหลายทศทาง หลายแง หลายมม คดไดกวางไกลซงลกษณะความคดเชนนน าไปสการคดการประดษฐสงแปลกใหมรวมถงการคดคนพบวธการแกปญหาไดส าเรจ (อาร รงสนนท. 2532: 3; อางองจาก Guilford 1950) (ศรเรอน แกวกงวาล. 2540: 38) ดงจะเหนวากจกรรมศลปสรางสรรคเปนกจกรรมทเนนใหเดกปฏบตกจกรรมประดษฐคดคน ผลงานทแปลกใหม โดยใชสอวสดทเปนธรรมชาต ในขณะทเดกปฏบตกจกรรมเดกรจกการสงเกต การคดวางแผน ตดสนใจและแกปญหา พรอมทงเกดทกษะดานจนตนาการไปสการพฒนาความคดสรางสรรค การปฏบตท าใหสมองซกขวาทเกยวของกบจนตนาการ ความคดสรางสรรคและทงความคดแปลใหม ซงสอดคลองกบงานวจยของ (ศรแพร จนทราภรมย. 2550: 65) การจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชเปลอกขาวโพด เปนกจกรรมใหเดกไดเรยนรจากการปฏบตกจกรรมทเปนรปธรรม จงสงผลใหเดกปฐมวยหลงจากทไดรบการจดกจกรรมศลปะสรางสรรคโดยใชเปลอกขาวโพด มการพฒนาความคดสรางสรรคสงขน (วรเกยรต ทองไทย. 2553: บทคดยอ) ไดกลาววา ความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยกอนไดรบการจดกจกรรมการเลาเรองจากหนงสอภาพอยในระดบต าแตหลงจากไดรบการจดกจกรรมการเลาเรองจากหนงสอภาพมความคดสรางสรรคหลงไดรบการจดกจกรรมสงกวากอนไดรบการจดกจกรรม
1.4 กจกรรมสรางสรรคโดยใชกากมะพราว เปนกจกรรมเสรซงในขณะทเดกปฏบตกจกรรม เดกจะคดหาเหตผลเปนผ เลอกสอวสด อปกรณดวยตนเอง จากการสงเกตพบวา เดกเลอกสอตามความชอบและความสนใจโดยการเลอกสอจะมการเปลยนแปลงไปตามแตละกจกรรม เชน กจกรรมสวนสนกกากมะพราว นองอาช จะชอบหยบกากมะพราวทละปรมาณมาก ๆ สชมพสลบกบสเขยวและวสดอนตกแตง โดยกจกรรมอน ๆ จะมการเลอกสอทแตกตางไปจากเดม ซงในแตละกจกรรมจะท าใหเกดการเรยนรในเรองพนฐานของโครงสรางรปราง ฝกฝนทกษะในการใชกลามเนอมอกบตาใหสมพนธและใหเกดความคลองแคลวของกลามเนอมอทงสอง
60
มากขน ฝกฝนความคดจนตนาการเพอใหเกดความคดสรางสรรค และยงชวยอนรกษสงแวดลอมในการใชสอเหลอใชและเปนวสดธรรมชาต ซงสอดคลองกบ จอหน ดวอ (John Dewey) ไดกลาววา แนวทางการสงเสรมการคดวาควรใหเดกไดแสดงออกโดยการปฏบตใหมการลงมอกระท าและเนนในเรองการพฒนาความสนใจ และพฒนาสตปญญาของเดกไปในแนวทางทใหเดกไดรจกการแกปญหา คนหาสงใหมๆ และวธการตางๆ (ฉววรรณ จงเจรญ. 2528: 4) เชนเดยวกบกลยา ตนตผลาชวะ (2540 : 40 – 41) ไดกลาวถง ใชหลกการสบคน เปนกระบวนการจดประสบการณทพยายามใหเดกไดคนหาค าตอบตางๆดวยตนเอง นอกจากนงานวจยของ (พจตรา เกษประดษฐ. 2552: 31) ยงไดกลาววา กจกรรมศลปสรางสรรคส าหรบเดกปฐมวย เปนกจกรรมทมคณคาตอเดกหลายดาน เปนแนวทางทเปดโอกาสใหเดกไดแสดงออกอยางอสระ ตามความสนใจของเดกอยางเปนธรรมชาต สามารถชวยสงเสรมประสบการณทมผลตอการเรยนรของเดกไดกวางขวาง และสอดคลองกบการพฒนาเดกเปนองครวม ใหพฒนาเตมศกยภาพของเดกแตละคน และจะเปนพนฐานทจะเรยนรอยางมประสทธภาพในวนตอไป และ(กาญจนา บญส ารวย. 2550: 17) ยงไดกลาววา การจดกจกรรมควรใหเดกไดมสวนรวมมการลงมอปฏบตจรง ใชค าถามกระตนใหเดกไดคด สบคนหาค าตอบดวยตนเอง ซงจะสงผลใหเดกมความสามารถในการคดเชงเหตผล และแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ
จากการวจยครงนแสดงใหเหนวา การจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวเปนกจกรรมทใหเดกไดเรยนรจากการปฏบตกจกรรมท เปนรปธรรม จงสงผลใหเดกปฐมวยหลงจากทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว มการพฒนาการคดเชงเหตผล ดานการจดประเภท ดานการเปรยบเทยบ ดานการหาสวนทหายไป และดานอนกรมสงขน
ขอสงเกตทไดจากการวจย 1. เดกมความสนใจในกจกรรมเปนอยางด ในการท ากจกรรมศลปสรางสรรคโดยใช
กากมะพราวในแตละวน ถงแมทกกจกรรมทจดจะใชกากมะพราวในการท ากจกรรม แตเดกยงคงใหความสนใจในทกกจกรรม เนองจากเดกไดสรางสรรคผลงานอยางอสระตามความคด จนตนาการของตนเอง และสอทใชรวมในการท ากจกรรมมหลากหลาย
2. การจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว เปนกจกรรมทใหเดกไดสรางสรรคผลงานตามความคด จนตนาการของตนเอง นอกจากจะน าไปสการพฒนาความคดสรางสรรคแลว เดกยงไดพฒนาดานอน ๆ เชน ดานรางกาย สรางความสมพนธระหวางมอกบตา ดานอารมณจตใจ มความสข ความสนกสนาน เกดความภาคภมใจในการปฏบตกจกรรม และดานสงคมจะเหนไดจากการปฏบตกจกรรมรวมกน รจกแบงปนวสด อปกรณ ชวยเหลอซงกนและกน เกดความเขาใจไดดวย ซงสามารถน าไปสการพฒนาพนฐานดานตาง ๆ ตอไป
61
3. เดกมความรในเรองตาง ๆ เชน เรองการยอมสกากมะพราว การเกบรกษาสอทเหลอจากการปฏบตกจกรรม การรกษาความสะอาดบรเวณทปฏบตกจกรรมและการระมดระวงเรองความปลอดภยในการใชอปกรณตาง ๆ เปนตน
ขอเสนอแนะการน าไปใช 1. การจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว การน าไปใชควรศกษาแผนการจดกจกรรม และขอปลกยอยตาง ๆ เพอสรางความเขาใจพนฐานกอนลงมอปฏบต เชน ควรเลอก กากมะพราวทคนน ากะทออกไปแลวไมขามวนน ามายอมสแลวอบแหง
2. สทใชยอมกากมะพราวควรเปนสทไมเปนอนตราย เชน สธรรมชาต หรอสผสมอาหาร
3. กากมะพราวยอมสทน ามาปฏบตกจกรรมสามารถยอมสไดเอง โดยการน าสผสมอาหารมาผสมกบกากมะพราว และเกลอแลวน าไปอบแหง การอบกากมะพราวนนควรใชความรอนอยในระดบปานกลางระหวางอบ ควรสงเกตความแหงของกากมะพราวอบใหแหงสนด ระยะเวลาในการอบนนขนอยกบปรมาณของกากมะพราว
ขอเสนอแนะในการท าวจยในครงตอไป 1. ควรมการศกษาผลของการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวทมผลตอ
ความสามารถดานอน ๆ ของเดกปฐมวย เชน ความสามารถทางคณตศาสตร ความสามารถทางทกษะวทยาศาสตร ความเชอมนในตนเองและพฤตกรรมความรวมมอ เปนตน
2. ควรศกษาผลของการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ทมตอความคดสรางสรรค โดยจ าแนกเปนแตละดานคอ ความคดรเรม ความคดคลองตว ความคดยดหยน ความคดละเอยดลออ ใหชดเจนและควรเปนการท าวจยเพอพฒนา ใชเวลาในการศกษาทยาวนานขนเพอดการพฒนาการเปลยนแปลงของความคดสรางสรรค
62
บรรณานกรม
63
บรรณานกรม
กรมวชาการ. (2540). หลกสตรกอนประถมศกษา พทธศกราช 2545. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา. ............ (2546). คมอหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา. กรรณการ โยธารนทร. (2543). ความสมพนธระหวางความคดสรางสรรค ดานความคดรเรมกบ
คะแนนของวชาการหมวดวชาคณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมวทยา ศลปศกษาดนตรและศลปะ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
กระทรวงศกษาธการ. (2546). คมอหลกสตรการศกษาปฐมวยพทธศกราช 2546 (ส าหรบเดกอาย3 - 5 ป). กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา.
กมลทพย ตอตด. (2544). ผลของกระบวนการสบสวนทมตอความสามารถในการคดเชงเหตผลและความสามารถในการคดแกปญหาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
กมล เวยสวรรณ. (2541). ศลปะนยม. กรงเทพฯ: เลฟแอนดลฟเฟรส. กาญจนา บญส ารวย. (2550). การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทท ากจกรรมการเลนรอยลกปด
ตามบตรตนแบบ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
กนยา แสงสวรรณ. (2532). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ: บ ารงสาสน กตมา อมรทต. (2530). ความหมายของศลปะ. กรงเทพฯ: กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. กลยา ตนตผลาชวะ. (2540). เทคนคการสรางเสรมปญญาเดกปฐมวย. วารสารการศกษา
ปฐมวย. กรงเทพฯ: เอดสนเพรสโปรดกส. ............ (2547). กจกรรมการเรยนรส าหรบเดกปฐมวย. กรงเทพฯ: เอดสนเพรสโปรดกส. เกรยงศกด เจรญวงคศกด. (2547). ป นสมองชาต : ยทธศาสตรปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ: ซค
เซสมเดย. คณะกรรมการศกษาแหงชาต. ส านกงาน. (2544). นโยบายและแผนการศกษาส าหรบเดก
ปฐมวย (0 – 5 ป) พ.ศ 2545 - 2549. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. ส านกงาน. (2531). แผนการจดประสบการณชนเดก
เลก. เลม 1 พมพครงท 5 กรงเทพฯ: รงศลปการพมพ.
64
คณะกรรมการศกษาขนพนฐาน. ส านกงาน. (2547). คมอหลกสตรการศกษาปฐมวยพทธศกราช 2546. (ส าหรบเดกอาย 3-5 ป). กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา.
คณาพร เงนศรตระกล และรชดาภรณ เพชรนคม. (2545). การสกดโปรตนจากกากมะพราวทเหลอจากการบบน ามนและกะท. มหาวทยาลยสงขลานครนทร. สบคนเมอ 27 กรกฎาคม 2553, จาก http:// www.Google com.th.
จารณ เนตรบตร. (2543). การศกษาเปรยบเทยบพฒนาการทางศลปะดานการวาดภาพระบายสระหวางอาย 9 - 12 ป ทมภมหลงแตกตางกนโดยทฤษฎของวคเตอรโลเวนเฟลด.ปรญญานพนธ กศ.ม. (ศลปศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
จ านง วบลยศร. (2536). อทธพลของภาษาตอความคดเชงเหตผลในเดกไท: การวจยเชงทดลอง.(ศลปศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลยมหาวทยาลย มหาวทยาลยศรนคทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
จตทนาวรรณ เดอนฉาย. (2541). ทกษะพนฐานทางคณตศาสตรของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปะวาดภาพนอกหองเรยน. ปรญญานพธ กศ.ม. (ศลปศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
จตรา ทบแสง. (2529). ตรรกวทยาทวไป. กรงเทพฯ: ภาควชาปรชญาและศาสนา คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร วทยาลยครพระนคร.
ฉววรรณ จงเจรญ. (2528). การใชสออปกรณของเลนเพอพฒนาการเรยนการสอนเดกระดบกอนประถมศกษา. กรงเทพฯ: อกษรไทย.
ฉนทนา ภาคบงกช. (2528). การสอนใหเดกคด และพฒนาทกษะการคดเพอคณภาพชวตและสงคม. กรงเทพฯ : คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
ชวลต ดาบแกว. (2533). ศลปศกษา เลม 4 การออกแบบและสรางสรรคงานศลปะจากวสดตางๆ. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.
ชนกพร ธระกล. (2541). ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรม ศลปสรางสรรคแบบเนนกระบวนการ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย) กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
ชนาธป บญผามาศ. (2553). การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมเลานทานอสบประกอบค าถาม. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
ชยณรงค เจรญพาณชยกล. (2533). พฒนาเดกดวยศลปะ. กรงเทพฯ: แปลนพนลชชง.
65
ฐตพร พชญกล. (2538). การศกษาความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณศลปประดษฐแบบกลม. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
นภเนตร ธรรมบวร. (2544). การพฒนากระบวนการคดในเดกปฐมวย. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย
ทศนา แขมมณ ; และคณะ. (2540). หลกการและรปแบบพฒนาเดกปฐมวยตามวถชวตไทย. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย
ธญลกษณ ลชวนเคา. (2544). การคดวจารณญาณของเดกทเลนเกมการศกษามตสมพนธ . ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
บญม แทนแกว. (2541). ตรรกวทยาทวไป. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. บศรนทร ศรปญญาธร. (2541). แนวโนมและอตราการเปลยนแปลงพฤตกรรมความรวมมอของ
เดกปฐมวยทเกดจากการจดกจกรรสผมศลปะแบบสอผสมเปนกลม . ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทร วโรฒ.
เบญจา แสงมล. (2545). การพฒนาเดกปฐมวย. กรงเทพฯ: บรษทเมธทปสจ ากด. ประพนธศร สเสารจ. (2541). การพฒนาการคด. กรงเทพฯ: 9119 เทคนคพรนตง. ประภานช เพยรไพฑรย. (2553) ). ความสามารถในการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทเลนเกม
การศกษาอนกรมมต. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
ปยชาต แสงอรณ. (2521). การเปรยบเทยบปญหาในการฝกประสบการณวชาชพระยะกอนฝก ขณะฝก และหลงการฝกประสบการณวชาชพของนสตภาควชาศลปศกษา (คณะครศาสตร). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
ปรษา บญมาศ (2551). ทกษะการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคเนนการผสมส. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
ปรยานช จลพรหม. (2547). การพฒนาความสามารถดานความคดวจารณญาณของเดกปฐมวยดวยการจดกจกรรมศลปะประดษฐ . ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
66
ปราณ อปฮาด. (2550). การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณตามรปแบบพหปญญาเพอการเรยนร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
พจน สะเพยรชย. (2517). หลกการและแนวโนมการจดการศกษาของไทย. กรงเทพฯ: สภาการศกษาแหงชาต.
พรมารนทร สทธจตตะ. (2529). การเปรยบเทยบความคดสรางสรรคของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 1 ทเรยนการสรางภาพโดยการใชและไมใชรปเลขาคณตเปนสอ. วทยานพนธ ค.ม. (การประถมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
พนดา ชาตยาภา. (2544). กระบวนการพฒนาการสอความหมายของเดกปฐมวยโดยการสรางเรองราวในกจกรรมศลปสรางสรรคตามแนวการสอนภาษาธรรมชาต. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
พจตรา เกษประดษฐ. (2552). ทกษะพนฐานทางคณตศาสตรของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคดวยขนมอบ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
พชรนทร เปรมประเสรฐ. (2542). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรการคดเชงเหตผลของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนโดยเนนกระบวนการคณตศาสตรกบการสอนตามคมอคร.ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
พฒนา ชชพงศ. (ม.ป.ป.). โครงสรางหลกสตรและการพฒนาหลกสตรการศกษาระดบกอนประถมศกษา. ในเอกสารประกอบการประชมชแจงและอบรมรปแบบการเตรยมความพรอมกอนประถมศกษา. กรงเทพฯ : ม.ป.พ.
เพญทพา อวมมณ. (2547). ความสามารถดานมตสมพนธของเดกปฐมวยทใชลวดก ามหยในการท ากจกรรมศลปสรางสรรค.ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
พระพงษ กลพศาล. (2533). สามมต : ทศนะทางศลปะศกษา. กรงเทพฯ: หนวยศกษานเทศกกรมการฝกหดคร.
........... (2538). สมองลกพฒนาไดดวยศลปะ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: พมพด จ ากด. ภรณ ครรตนะ. (2523). เดกกอนวยเรยน เรยนรอยางไร. นนทบร: สถานสงเคราะหปากเกรด.
67
ภารณ เศรษฐวงศสน. (2541). การศกษาความเชอมนในตนเองของเดกปฐมวยทไดรบการจด
กจกรรมศลปสรางสรรคเสรมดวยภาษาพดกบกจกรรมสรางสรรคปกตก. ปรญญานพนธ กศ.ม. ( การศกษาปฐมวย ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
เยาวพา เดชะคปต. (2522). พฒนาการทางภาษาดานชนดและสดสวนของค าของเดกกอนวยเรยน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
........... (2528). กจกรรมส าหรบเดกกอนวยเรยน. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.
........... (2542). การจดการศกษาส าหรบเดกปฐมวย. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: แมค. มานพ ถนอมศร. (2546). การเขยนหนงสอสารคดบนเทงคดส าหรบเดกและเยาวชน. กรงเทพฯ:
สปประภา. ราชบณฑตยสถาน. (2546). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ 2542. กรงเทพฯ: นาน
มบคสพบลเคชนส. รตนา นสภกล. (2550). การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรค
ดวยน าตาลไอซง. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
ลดาวรรณ ดสม. (2546). การพฒนาทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรของเดกปฐมวย โดยใชกจกรรมการเรยนแบบตอภาพ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
ลลตพรรณ ทองงาม. (2539). วชาการประถม 422 ศลปะส าหรบครประถม. กรงเทพฯ: ภาควชาหลกสตรและการสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
ละออ ชตกร. (2529, เมษายน) เมอลกรกจะเขาโรงเรยนอนบาล (2) รกลก. 4(39) : 105 เลศ อนนทนะ. (2535). เทคนควธการสอนศลปะเดก. พมพครงท 1 กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ
มหาวทยาลย. วราภรณ นาคะศร. (2546). การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบจดกจกรรมศลปะ
สรางสรรคโดยใชทรายส. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
68
วรเกยรต ทองไทย. (2546). ความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยทไดรบจดกจกรรมการเลาเรองจากหนงสอ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
วราภรณ รกวจย. (2533). การอบรมเลยงดเดกปฐมวย. กรงเทพฯ: ตนออ. วรณ ตงเจรญ. (2539). ศลปะศกษา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. ศรชย เลศไตรภพ. (2535). การศกษาความสมพนธระหวางการคดอยางมเหตผลกบการคดของ
นกศกษาผใหญสายสามญระดบมธยมศกษาตอนปลาย วธการเรยนทางไกลในจงหวดนครปฐม. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาผ ใหญ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
ศรเรอน แกวกงวาล. (2540).จตวทยาเดกทมลกษณะพเศษ. กรงเทพฯ: คณะศลปศาสตร. ภาควชาจตวทยา มหาวทยาลยธรรมศาสตร.
ศรแพร จนทราภรมย. (2550). ความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรค. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
ศรสรางค ทนะกล. (2542). การคดและการตดสนใจ. กรงเทพฯ: เธรคเวฟเอดดเคชน. สมเจตน ไวยากรณ. (2530). รปแบบการสอนเพอพฒนาความสามารถดานการใชเหตผล.
ปรญญานพนธ กศ.ด. (การวจยและพฒนาหลกสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
สมบรณ กะการด. (2532). การคดอยางมเหตผลและผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทเรยนโดยใชสไลดเทปประกอบการอภปรายปญหากบการสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
สถต วงศสวรรค. (2540). ปรชญาเบองตน. กรงเทพฯ: รวมสานส. สโขทยธรรมาธราช, มหาวทยาลย. (2532). เอกสารชดวชาฝกอบรมครและผเกยวของกบการ
อบรมเลยงดเดกปฐมวย หนวยท 11- 15. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. สาโรช บวศร. (2523, พฤศจกายน - ธนวาคม). ความรเบองตนเกยวกบ จง เพยเจต (Jean
Piaget): วารสารการศกษา. 6 (6) : 31 – 35. ............ (2539). สารานกรมศกษาศาสตร ทระลกในมหามงคลสมยศรราชสมบตครบ 50 ป.
กรงเทพฯ: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
69
สรพรรณ ตนตรตนไพศาล. (2545). ศลปะส าหรบเดกปฐมวย กรงเทพฯ: โปรแกรมวชาการศกษาปฐมวย คณะครศาสตร สถาบนราชภฏสวนดสต.
สรมา ภญโญอนนตพงษ. (2545). รายงานการวจยฉบบสมบรณ เรองศกยภาพการจดการศกษาระดบปฐมวยในประเทศไทย. กรงเทพฯ: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
สชาดา นทตานนท. (2550). ผลการจดประสบการณแบบปฏบตจรงทมตอความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
สเมธ เมธาวทยากล. (2534). ปรชญาเบองตน. กรงเทพมหานคร : โอเดยนสโตร. สภนนท เสถยรศร. (2536). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรการคดเชงเหตผล
ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทเรยนโดยใชแบบฝกกจกรรมการคดกบการสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
สวรรณา กานทอง. (2547). ผลการจดกจกรรมศลปะประกอบเสยงดนตรคลาสสคทมตอความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
สนต คณประเสรฐ และสมใจ สทธชย. (2535). ศลปศกษา – ศกษาศลปะ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
สญลกษณ สวรรณรศม. (2533). คมอการจดกจกรรมสรางสรรคศลปะเดกชนอนบาลปท 1. กรงเทพฯ: ส านกงานประถมศกษาจงหวดชลบร
สนต คณประเสรฐ ; และสมใจ สทธชย. (2535). ศลปศกษา – ศกษาศลปะ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
องคการ อนทรมพรรย ; และคณะคนอนๆ. (2526). กจกรรมสรางเสรมลกษณะนสยระดบปฐมวยดวยศลปะ. เอกสารสอนชดวชาการสรางเสรมทกษะนสยระดบปฐมศกษา หนวยท 1. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.
อาร พนธมณ. (2537). ความคดสรางสรรค. กรงเทพฯ: ขาวฟาง. อาร รงสนนท. (2532). ความคดสรางสรรค. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: แพรพทยา. อาร สทธพนธ. (2528). ศลปะนยม. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ส านกพมพลาดพราว.
70
อภญญา ภมสายดอน ; และอรณ เชอแกว. (2553). โครงการสถาบนอาหาร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม. สบคนเมอ 27 กรกฎาคม 2553, จากhttp:// www.Google co.th .
Aibrecht, K. (1980). Brain Power Learn to Improve Your Thinking Skills. Englewood cliffs, New Jersey : Prentice – Hall, Inc .
Bloom, B.S. (1964). Stability and Change in Human Characterirtics. New York : John Wiley and Son.
Bruner, J.S. and others. (1966). Studies in Cognitive ; A Collaboration ay the Center for Cognitive Studies. New York : John Wiley and Son Feeman, J. B. (1988). Thinking Logically Basic Concepts for Reasoning. Englewood
Cliffs, New Jersey : Prentice Hall. Good. K. (1973). Dictionary of Education. 3 rd ed. New York : Mcgraw – Hill. Gagne, R.M. (1970). The Conditions of Learning. New York : Hoy, Rinehart and Winston. Guildford, J.P. (1967). The Nature of Human Intelligence. New York : Mc Graw – Hill.
Book. Hilgard, E.R. (1962). Introduction of Psychology. New York : Harcourt Brace and World. Kelley, R. M. ; & Daniel. K. (1986, July). Effects of An Administrative Plan for Excellance
in Creative Arts Experience on the Development of Creativity in first Graders, Dissertation Abstracts International. 44(01) : 32 – A
Luca, M. (1968). Art Education strategies of Teaching, Englewood Cliff, N.J. : Prentice – Hall.
Piaget, J. (1952). The Qriginal of Intelligence in Children. Trans, by Marget Cook. New York ; International University Press.
............ (1952). Play Dreams and Imitation in Childhood. New York : W.W. Narton. Perterson, H.t. (1958). Kindergarten: The Key of Child Growth. New York : Exposition
Press. Reber. A.S. (1985). Dictionary of Psychology. England : Clays. Sinha, C. ; & V. Walkerdine (1975). Piagetian Research : Compilation and Commentary. Berks : NFER Publishing.
71
ภาคผนวก
72
ภาคผนวก ก
- คมอการใชแผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว
- ตวอยางแผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว
- ตวอยางภาพกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว
73
คมอการใชแผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว 1. ค าชแจง
กจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ซงเปนกจกรรมทใชกากมะพราวยอมสตาง ๆ เปนสอและวสดประกอบในการท ากจกรรมศลปสรางสรรค ซงเดกสามารถเลอกปฏบตกจกรรมไดตามความสามารถและความสนใจในการน าสอ วสด อปกรณ มาสรางสรรคงานตามความคดจนตนาการของตนเอง โดยมวตถประสงคเพอใหเดกไดเกดการเรยนรจากการใชประสาทสมผสในการท ากจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ทงนยงฝกฝนในเรองของการสงเกต การล าดบ การจ าแนก การเปรยบเทยบ ทจะสงผลตอการคดเชงเหตผลของเดก ซงผ วจยสรางขนโดยยดหลกของการท ากจกรรมสรางสรรคตามคมอหลกสตรการศกษาปฐมวย 2546 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการจดกจกรรมศลปสรางสรรค ตลอดจนการยดตามความเหมาะสมสอดคลองกบพฒนาการและความสนใจของเดกเปนหลก จ านวนทงสน 24 กจกรรม ลกษณะของกจกรรมจะใชกากมะพราว เปนสอและวสดประกอบในการท ากจกรรม ซงการจดกจกรรมในแตละวนจะมกจกรรมทแตกตางกน เพอใหนกเรยนไดเลอกท าตามความสามารถและความสนใจของเดก
2. วตถประสงค 2.1 เพอพฒนาความคดสรางสรรคและจนตนาการ 2.2 เพอพฒนาการใชประสาทสมพนธระหวางมอกบตา 2.3 เพอพฒนาการใชกลามเนอเลก 2.4 เพอฝกทกษะการล าดบ สงเกต จ าแนก เปรยบเทยบ 2.5 เพอฝกทกษะการคดเชงเหตผล
3. เนอหา
กจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว 24 กจกรรม
4. การด าเนนกจกรรม
การจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราวเปนสอ มขนตอนในการจดกจกรรมดงน
4.1 สรางขอตกลงในการท ากจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว
74
4.1.1 ไมแยงกนหรอเลนกนในขณะท ากจกรรม
4.1.2 เมอท ากจกรรมเสรจ ควรเกบอปกรณเขาท
4.1.3 หลงท ากจกรรมเดกจะตองลางมอใหสะอาดทกครง
4.2 ครแนะน ากจกรรม วสดและอปกรณ โดยการใหเดกสงเกตวสดอปกรณตาง ๆ ในแตละวน อธบายวธใชวสดอปกรณ
4.3 เดกวางแผนการท าศลปสรางสรรคดวยตนเองและลงมอปฏบตกจกรรมอยางอสระ
4.4 ครคอยแนะน าใหความชวยเหลอเมอเดกตองการ
4.5 เดกเลาถงผลงานจากการท ากจกรรม
5. การประเมนผล 5.1 สงเกตจากการรวมท ากจกรรมและสนทนา
5.2 สงเกตจากพฤตกรรมขณะเดกท ากจกรรม
5.3 สงเกตจากผลงาน
6. ขอเสนอแนะ 6.1 หลงท ากจกรรมเดกจะตองลางมอใหสะอาดทกครง
6.2 เมอสนสดการท ากจกรรม ครไมควรเนนทความสวยงามของผลงานทเดกท า แตควรใหความส าคญกบกระบวนการท างานของเดกทจะสงผลตอการคดเชงเหตผล
75
ตวอยางแผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ชอกจกรรม กากมะพราวเลนส จดประสงค
1. เพอพฒนาความคดสรางสรรคและจนตนาการ 2. เพอพฒนาการใชประสาทสมพนธระหวางมอกบตา 3. เพอพฒนาการใชกลามเนอเลก 4. เพอฝกทกษะการล าดบ สงเกต จ าแนก เปรยบเทยบ 5. เพอฝกทกษะการคดเชงเหตผล
สอ วสดและอปกรณ
1. กากมะพราว 2. สผสมอาหาร 3. กะละมง
การด าเนนกจกรรม
1. ครและนกเรยนสนทนารวมกนเกยวกบสอ วสดและอปกรณ ไดแก กากมะพราว สผสมอาหาร และกะละมง
2. นกเรยนเลอกสผสมอาหารผสมแลวผสมกบกากมะพราวในกะละมงตามความคดจนตนาการแลวใชมอนวดใหเขากน เมอนกเรยนท ากจกรรมเสรจแลวใหน าผลงานของตนเองไปวางเรยงรวมกนไวทหนาชนเรยน
3. นกเรยนชวยกนเกบของ ท าความสะอาด 4. ครและเดกรวมกนสรปเกยวกบกจกรรมทท า
การประเมนผล
1. สงเกตจากการรวมกจกรรมและการสนทนา 2. สงเกตจากพฤตกรรมขณะเดกท ากจกรรม 3. สงเกตจากผลงาน
76
ตวอยางแผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ชอกจกรรม ปนกากมะพราว จดประสงค
1. เพอพฒนาความคดสรางสรรคและจนตนาการ 2. เพอพฒนาการใชประสาทสมพนธระหวางมอกบตา 3. เพอพฒนาการใชกลามเนอเลก 4. เพอฝกทกษะการล าดบ สงเกต จ าแนก เปรยบเทยบ 5. เพอฝกทกษะการคดเชงเหตผล
สอ วสดและอปกรณ 1. กากมะพราวยอมสผสมแปงขาวโพด และกาวน า จ านวน 5 ส 2. แผนรองปน 36 แผน
การด าเนนกจกรรม
1. ครและนกเรยนสนทนารวมกนเกยวกบสอ วสดและอปกรณ ไดแก กากมะพราวยอมสผสมแปงขาวโพด และกาวน า 5 ส โดยสงเกต รปรางลกษณะ ส ขนาดของกากมะพราวสตาง ๆ
2. นกเรยนเลอกใชกากมะพราวสตางๆ ตามความสนใจ 3. นกเรยนท ากจกรรมปนกากมะพราวสตางๆ ตามความคดจนตนาการ 4. เมอท ากจกรรมเสรจแลวนกเรยนตงชอผลงานแลวน าเสนอเกยวกบผลงานของตน 5. เดกชวยกนเกบของ ท าความสะอาด 6. ครและเดกรวมกนสรปเกยวกบกจกรรมทท า
การประเมนผล
1. สงเกตจากการรวมกจกรรมและการสนทนา 2. สงเกตจากพฤตกรรมขณะเดกท ากจกรรม 3. สงเกตจากผลงาน
77
ตวอยางแผนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว ชอกจกรรม ลกโปงรนเรง จดประสงค
1. เพอพฒนาความคดสรางสรรคและจนตนาการ 2. เพอพฒนาการใชประสาทสมพนธระหวางมอกบตา 3. เพอพฒนาการใชกลามเนอเลก 4. เพอฝกทกษะการล าดบ สงเกต จ าแนก เปรยบเทยบ 5. เพอฝกทกษะการคดเชงเหตผล
สอ วสดและอปกรณ
1. กากมะพราวยอมสอบแหง 5 ส 2. กาว ถวยใสกาว 7 ถวย 3. ลกโปง และหนงยางมดถง
การด าเนนกจกรรม
1. ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบสอ วสดและอปกรณ ไดแก กากมะพราวยอมสอบแหง 5 ส กาว ถวยใสกาว 7 ถวย ลกโปง และหนงยางมดถง
2. นกเรยนท ากจกรรมเปาลกโปง 3. เมอเปาลกโปงเสรจแลวนกเรยนมดหนงยางไมใหลมออกแลวใชกากมะพราวยอมส
ตางๆตกแตงตามความคดจนตนาการ 4. เมอเสรจแลวใหนกเรยนน าผลงานของตนเองไปแขวนตากไวหลงหองเรยน 5. นกเรยนชวยกนเกบของ ท าความสะอาด 6. ครและเดกรวมกนสรปเกยวกบกจกรรมทท า
การประเมนผล
1. สงเกตจากการรวมกจกรรมและการสนทนา 2. สงเกตจากพฤตกรรมขณะเดกท ากจกรรม 3. สงเกตจากผลงาน
78
ภาพกจกรรม ศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว
79
ภาพกจกรรม ศลปสรางสรรคโดยใชกากมะพราว
80
ภาคผนวก ข
- คมอด าเนนการทดสอบวดการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย อาย (4 – 5 ป) - ตวอยางแบบทดสอบวการคดเชงเหตผลขอเดกปฐมวย อาย (4 – 5 ป)
81
คมอการใชแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผล ลกษณะทวไปของแบบทดสอบ
แบบทดสอบนเปนแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย อาย 4 – 5 ป เปนปรนย ม 3 ตวเลอก จ านวน 40 ขอ ใชในการประเมนการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยโดยมทงหมด 4 ดานดงน
1. ดานการหาสวนทหายไปของภาพ จ านวน 10 ขอ 2. ดานกาจดประเภท จ านวน 10 ขอ 3. ดานการเปรยบเทยบ จ านวน 10 ขอ 4. ดานอนกรม จ านวน 10 ขอ
การใหคะแนน
ขอทตอบถกให 1 คะแนน ขอทตอบผด หรอไมตอบ หรอตอบมากกวา 1 ตวเลอก ให 0 คะแนน
การเตรยมการสอบ 1. ผ ด าเนนการทดสอบศกษาแบบทดสอบและคมอการใชแบบทดสอบการคดเชง
เหตผลใหเขาใจกระบวนการทงหมดใชภาษาทชดเจนในการอานขอค าถามในแบบทดสอบแตละขอโดยอานขอละ 2 ครง
2. อปกรณทใชในการทดสอบ 2.1 แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลทไดรบการตรวจสอบเรยบรอยแลว โดย เขยน ชอ – สกล ของผ รบการทดสอบไวใหพรอม และแบบทดสอบส ารองอก 3 ชด 2.2 คมอการใชแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผล 2.3 ดนสอด าส าหรบท าเครองหมายในแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผล
3. สถานท / หองทดสอบ จดโตะ – เกาอใหหางกนพอสมควร โดยจดโตะเกาอใหเพยงพอกบจ านวนของ ผ
เขารบการทดสอบเลอกหองสอบทปราศจากสงรบกวน เชน เสยง กลน 4. ผ เขารบการทดสอบ
กอนเรมการทดสอบควรใหผ เขารบการทดสอบท าธระสวนตวใหเรยบรอย เชน เขาหองน า ดมน า ใหเรยบรอย และเมออยในหองทท าการทดสอบนงประจ าทใหเรยบรอย
82
ขนตอนการสอบ ในการทดสอบ ใหผด าเนนการทดสอบปฏบตตามขนตอนตอไปน
1. แจกแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผล และดนสอด าใหผ เขารบการทดสอบตามล าดบชอ – สกลทเตรยมไวใหตรงกบผ รบการทดสอบ
2. อธบายการเลอกค าตอบซงเลอกไดเพยง 1 ตวเลอก โดยท าเครองหมาย โดยใหผเขารบการทดสอบด และลองท าจนเขาใจในขอตวอยาง
3. ผท าการทดสอบอานค าถามในแตละขอใหผ เขารบการทดสอบฟงทละขอ ขอละ 2 ครง
4. สงเกตผ เขารบการทดสอบท าเครองหมาย ครบทกคนในแตละขอค าถาม แลวจงอานขอค าถามขอตอไป
ระยะเวลาทก าหนดในการทดสอบ แบบทดสอบค าถามทเปนรปภาพ ก าหนดขอละ 1 นาท
การด าเนนการ
ครพด : “สวสดคะเดก ๆ วนนครมอะไรมาใหเดก ๆ ด ลองท าดนะคะ” (ครยกแบบทดสอบใหเดกด)
ครพด : “กอนทจะลงมอท า ครมขอตกลงกบเดก ๆ วา เมอไดรบสมดทครแจกแลวอยาเพงเปดดกอนทครจะบอก และเมอครบอกใหท าอะไร ขอใหตงใจฟงแลวท าตามทครบอก ครจะแจกสมดและใหเดกทกคนใชดนสอด า คนละ 1 แทง คะ” (ครแจกแบบทดสอบตรงตามชอของเดกและใหเลอกหยบดนสอด าคนละ 1 แทง และกระดาษครงแผน A 4 คนละ 1 แผน ไวปดขอสอบทอยดานลาง แลวครตดเครองหมายกากบาท ( X ) ทผนงหองและชทเครองหมาย)
ครพด : “นคอเครองหมายกากบาท เดก ๆ พดตามซคะ เปดหนาแรกคะ” (ครเปดแบบทดสอบหนาแรก และดวาเดกเปดถกตองหรอไม)
83
ชอ – สกล ............................................................................. ชน อนบาลปท 1/3 โรงเรยนวดสะแกงาม เขตบางขนเทยน
กรงเทพมหานคร
วนทท าการสอบ .................................................................... ผด าเนนการสอบ นางสาววรญชล รอตเรอง
ตวอยาง ชดท 1 แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลดานอนกรม
ขอตวอยาง
คะแนนทได
?
84
คมอแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย (อาย 4 – 5) ป ________________________________________________________
ชดท 1 แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลดานอนกรม หนาหมวก
ขอตวอยาง
คร : “เดก ๆ เปดหนาหมวก ดทขอนกฮก ฟงค าสงนะคะ” “ใหเดก ๆ ดภาพในแถวบน และเลอกกากบาท () ทบภาพในแถวลางทมความสมพนธตอเนองกน” (พดซ าอก 1 ครง และดแลเดกใหปฏบตใหถกตอง)
เดกปฏบต : เขยนเครองหมายกากบาท
คร : “เกงมากคะ ตอไปนจะเรมท าขอตอไปแลวนะคะ เดก ๆ ตองฟงค าสงใหด ๆ คด ใหด กอนทจะกากบาท () ทกคนดขอตอไปคะ”
ขอตวอยาง
?
85
ตวอยาง ชดท 2 แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลดานการเปรยบเทยบ
ขอตวอยาง
ชอ – สกล ............................................................................. ชน อนบาลปท 1/3 โรงเรยนวดสะแกงาม เขตบางขนเทยน
กรงเทพมหานคร
วนทท าการสอบ .................................................................... ผด าเนนการสอบ นางสาววรญชล รอตเรอง
คะแนนทได
86
คมอแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย (อาย 4 – 5) ป ________________________________________________________
ชดท 2 แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลดานการเปรยบเทยบ
หนาหมวก คร : “เดก ๆ เปดหนาหมวก ดทขอนกฮก ฟงค าสงนะคะ” “ใหเดก ๆ ดภาพ
ขางบน และเลอกกากบาท () ทบภาพแถวลางทแตกตางไปจากภาพขางบน” (พดซ าอก 1 ครง และดแลเดกใหปฏบตใหถกตอง)
เดกปฏบต : เขยนเครองหมายกากบาท
คร : “เกงมากคะ ตอไปนจะเรมท าขอตอไปแลวนะคะ เดก ๆ ตองฟงค าสงใหด ๆ คด ใหด กอนทจะกากบาท () ทกคนดขอตอไปคะ”
ขอตวอยาง
87
ตวอยาง
ชดท 3 แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลดานการหาสวนทหายไปของภาพ
ขอตวอยาง
คะแนนทได
ชอ – สกล .......................................................................... ชน อนบาลปท 1/3 โรงเรยนวดสะแกงาม เขตบางขนเทยน
กรงเทพมหานคร วนทท าการสอบ ................................................................ ผด าเนนการสอบ นางสาววรญชล รอตเรอง
88
คมอแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย (อาย 4 – 5) ป ________________________________________________________ ชดท 3 แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลดานการหาสวนทหายไปของ
ภาพ
หนาหมวก
คร : “เดก ๆ เปดหนาหมวก ดทขอนกฮก ฟงค าสงนะคะ” “ใหเดก ๆ ดภาพขางบน และเลอกกากบาท () ทบภาพสวนทหายไปในแถวลาง” (พดซ าอก 1 ครง และดแลเดกใหปฏบตใหถกตอง)
เดกปฏบต : เขยนเครองหมายกากบาท
คร : “เกงมากคะ ตอไปนจะเรมท าขอตอไปแลวนะคะ เดก ๆ ตองฟงค าสงใหด ๆ คดใหด กอนทจะกากบาท () ทกคนดขอตอไปคะ”
ขอตวอยาง
89
ตวอยาง
ชดท 4 แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลดานการจดประเภท
ขอตวอยาง
คะแนนทได
ชอ – สกล ............................................................................ ชน อนบาลปท 1/3 โรงเรยนวดสะแกงาม เขตบางขนเทยน
กรงเทพมหานคร วนทท าการสอบ ................................................................... ผด าเนนการสอบ นางสาววรญชล รอตเรอง
90
คมอแบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวย (อาย 4 – 5) ป ________________________________________________________
ชดท 4 แบบทดสอบวดการคดเชงเหตผลดานการจดประเภท
หนาหมวก คร : “เดก ๆดทขอนกฮก ฟงค าสงนะคะ” “ใหเดก ๆ ดภาพแถวบน และเลอก
กากบาท () ทบภาพแถวลางทเปนประเภทเดยวกน” (พดซ าอก 1 ครง และดแลเดกใหปฏบตใหถกตอง)
เดกปฏบต : เขยนเครองหมายกากบาท
คร : “เกงมากคะ ตอไปนจะเรมท าขอตอไปแลวนะคะ เดก ๆ ตองฟงค าสงใหด ๆ คดใหด กอนทจะกากบาท () ทกคนดขอตอไปคะ”
ขอตวอยาง
91
ประวตยอผวจย
92
ประวตยอผวจย
ชอ สกล นางสาววรญชล รอตเรอง วนเดอนปเกด 29 สงหาคม 2527 สถานทเกด โรงพยาบาลศรราช บางกอกนอย กรงเทพมหานคร
10700 สถานทอยปจจบน 32/33 ซอยวดพทธบชา 15 ถนนพระราม 2 แขวง
บางมด เขตจอมทอง กรงเทพมหานคร 10150 [email protected] (087 – 6757501)
ประวตการศกษา พ.ศ.2550 ครศาสตรบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย จาก
คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจา พระยา
พ.ศ.2554 การศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร