การพฒนากัจกรรมคณิ ิตศาสตร ์ที่...

การพฒนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความสขในการ

เรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตา

ปรญญานพนธ ของ

สชาดา แกวพกล

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา พฤศจกายน 2555



ปรญญานพนธ ของ


เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา พฤศจกายน 2555

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ



บทคดยอ ของ


เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา

พฤศจกายน 2555

สชาดา แกวพกล. (2555). การพฒนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยาง กระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอสงเสรมผลสมฤทธ ทางการเรยนคณตศาสตรและความสขในการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทม ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตา. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อาจารยทปรกษา: รองศาสตราจารย ดร. สมชาย ชชาต. การวจยนมความมงหมายเพอพฒนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการ เรยนคณตศาสตรและความสขในการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เปรยบเทยบความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรระหวางกอนเรยนและหลงเรยนและเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรกบเกณฑ (รอยละ 60) โดยใชกจกรรมคณตศาสตรทใชในการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง กลมเปาหมายทใชในการวจยเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนบานสน ตาบลสะเดา อาเภอบวเชด จงหวดสรนทร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 จานวน 19 คน การวจยครงนเปนการวจยแบบ One group pretest-posttest design ระยะเวลาในการทดลอง 20 คาบ เครองมอทใชในการวจยครงน ไดแก แผนการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนทเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรคณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ และแบบสอบถามวดความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร สถตทใชในการวเคราะหขอมล E1/E2, t – test for Dependent Samples และ t – test One Group ผลการวจยพบวา 1. กจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง มประสทธภาพสงกวาเกณฑ 80/80 โดยมคาเฉลย 82.86 / 83.03 2. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนหลงไดรบการจดการเรยนการสอนโดยใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง สงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตท .01 3. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง สงกวาเกณฑรอยละ60 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 4. ความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

DEVELOPMENT OF MATHEMATICAL ACTIVITY IN ACTIVE LEARNING USING PAIR LEARNING AND BRAIN EXERCISES TO PROMOTE MATHEMATICAL ACHIEVEMENT AND LEARNING HAPPYNESS OF LOW ACHIEVER MATHYOMSUKSA II STUDENTS

AN ABSTRACT BY

SUCHADA KEAWPIKUL

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Education Degree in Secondary Education

at Srinakharinwirot University November 2012

Suchada Keawpikul. (2012). Development of Mathematical Activity in Active Learning Using Pair Learning and Brain Exercises to Promote Mathematical Achievement and Learning Happiness of Low Achiever Mathyomsuksa II Students. Master thesis, M.Ed.(Secondary Education) .Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot University. Advisory : Assoc. Prof. Dr. Somchai Chuchat. The purposes of this research were to develop mathematical activites in active learning using pair learning and brain exercises to promote mathematical achievement and learning happiness of low achiever mathyomsuksa II students. The subjects of this study were 19 Mathayomsuksa II students of Ban Son School, Surin Province, in the first semester of 2012. The One-Group Pretest-Posttest Design was used for this study. The experiment lasted for 20 periods. The tools used in this research were lesson plans of mathematical activities in active learning using pair learning and brain exercises, a mathematics achievement test and learning happiness questionnaire. The data were analyzed using E1/E2, t – test for Dependent Samples and t – test One Group The results revealed as follows: 1. The mathematical activities in active learning using pair learning and brain exercises had the efficiency of 82.86 / 83.03, higher than the 80/80 criteria. 2. The mathematics achievement for mathayomsuksa II students after being taught with the learning mathematical activities in active learning using pair learning and brain exercises was statistically higher than that before being taught at the .01 level of significance. 3. The mathematics achievement for mathayomsuksa II students after being taught with the learning mathematical activities in active learning using pair learning and brain exercises was higher than the 60 percent criterion at the .01 level of significance. 4. The mathematical learning happiness for mathayomsuksa II students after being taught with the learning mathematical activities in active learning using pair learning and brain exercises was statistically higher than that before being taught at the .01 level of significance.

ปรญญานพนธ

เรอง

การพฒนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยน

เปนครวมกบการบรหารสมอง เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความสขในการ


ของ


ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา

ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

……………………………………………..……….คณบดบณฑตวทยาลย

(รองศาสตราจารย ดร.สมชาย สนตวฒนกล)

วนท ……… เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2555

อาจารยทปรกษาปรญญานพนธ คณะกรรมสอบปากเปลา

………………………………… ทปรกษา ………………………………… ประธาน

(รองศาสตราจารย ดร.สมชาย ชชาต) (อาจารย ดร.สนอง ทองปาน)

………………………………… กรรมการ

(รองศาสตราจารย ดร.สมชาย ชชาต)

………………………………… กรรมการ

(รองศาสตราจารยนภา ศรไพโรจน)

ประกาศคณปการ ปรญญานพนธฉบบนเสรจสมบรณไดเปนอยางดดวยความกรณา และทใหคาปรกษา ในการทาวจยจาก รองศาสตราจารย ดร.สมชาย ชชาต อาจารยทปรกษาปรญญานพนธ ทใหความอนเคราะหดแล เอาใจใสและตรวจแกไขขอบกพรองตางๆ ในการทาวจย รองศาสตราจารยนภา ศรไพโรจน อาจารย ดร.สนอง ทองปาน ผชวยศาสตราจารย ชยศกด ลลาจรสกล อาจารยสนสา สมรตนะ อาจารยศภวรรณ ศภกจวฒนา และอาจารยวนเพญ รกษปวงชน คณะกรรมการสอบ เคาโครงปรญญานพนธและสอบปากเปลาทกทาน ทไดกรณาใหคาแนะนาชแนะในการจดทาปรญญานพนธมาโดยตลอดผวจยขอกราบขอบพระคณในความกรณาเปนอยางสงไว ณ ทนดวย ขอกราบขอบพระคณคณาจารยทกทานทประสทธประสาทวชาในการศกษาหลกสตรการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา อาจารยสนสา สมรตนะ อาจารยเยนจต กฎรตน และอาจารยชญญา อนทรกานนท ทกรณาอทศเวลาในการเปนผเชยวชาญในการตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชในการวจยครงน โดยไดใหคาปรกษา แนะนาและแกไขขอบกพรองตางๆ เปนอยางด ขอกราบขอบพระคณ ผอานวยการโรงเรยนบานสน ผอานวยการโรงเรยนบานสะเดา ครโรงเรยนบานสน และครโรงเรยนบานสะเดาทกทานทไดอานวยความสะดวกใหความชวยเหลอในการจดเกบขอมลจนสาเรจ และขอขอบใจนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 และนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2555 โรงเรยนบานสน และโรงเรยนบานสะเดาทใหความรวมมอในการหาคณภาพของเครองมอ และดาเนนการทดลองจนทาใหการวจยครงสาเรจลลวงไปดวยด ขอกราบขอบพระคณ คณพอ คณแม และสมาชกครอบครวผเปนกาลงใจสนบสนนผวจยจนประสบความสาเรจ และขอขอบพระคณทกทานทมไดเอยนาม ณ ทน ทคอยชวยเหลอใหแนะนาและใหกาลงใจตลอดเวลา ผวจยจกระลกถงพระคณของทกทานตลอดไป คณคาและประโยชนของปรญญานพนธฉบบน ขอมอบเปนเครองบชาพระคณบดา มารดา และครอาจารยทกทาน ทไดอบรมสงสอนประสทธประสาทความรท งปวงแกผวจย สชาดา แกวพกล

สารบญ

บทท หนา

1 บทนา ............................................................................................................ 1

ภมหลง.......................................................................................................... 1

ความมงหมายของการวจย .......................................................................... 3

ความสาคญของการวจย ............................................................................... 3

ขอบเขตของงานวจย ................................................................................... 3

นยามศพทเฉพาะ.......................................................................................... 4

กรอบแนวคดการวจย .................................................................................. 8

สมมตฐานของการวจย ................................................................................ 9

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ ………………………………………….…….. 10

เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน

(Active Learning).......................................................................................... 11

ความหมายของการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน ................................. 11

หลกการของการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน ...................................... 12

ขนตอนการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน ............................................. 13

ประโยชนของการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนในวชาคณตศาสตร ........ 16

กจกรรมการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน ............................................ 17

บทบาทของครในการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน ............................... 25

งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน ....................... 27

เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสอนแบบเรยนเปนค ............................ 28

ความหมายของการเรยนเปนค ................................................................ 28

หลกการเรยนรแบบเรยนเปนค ............................................................... 29

รปแบบขนตอนของการเรยนเปนค .......................................................... 30

ขอดของวธการเรยนเปนค ...................................................................... 32

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

2 (ตอ)

งานวจยทเกยวของกบการเรยนเปนค ……………………………………… 33

เอกสารและงานวจยทเกยวของกบสมอง ........................................................ 35

สมองกบการเรยนร ................................................................................. 35

การพฒนาศกยภาพสมองของมนษย ....................................................... 38

การบรหารสมอง ..................................................................................... 44

งานวจยทเกยวของกบสมอง..................................................................... 55

เอกสารและงานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร..... 57

ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร ......................... 57

องคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยน ................................. 60

สาเหตททาใหเกดปญหาตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร......... 61

งานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร................. 62

เอกสารและงานวจยทเกยวของกบความสขในการเรยนคณตศาสตร................. 63

ความหมายของความสข ......................................................................... 63

แนวคดการเรยนรอยางมความสข ............................................................ 65

การพฒนาใหเกดความสขในการเรยน ..................................................... 66

ปจจยทเกยวกบความสข ......................................................................... 67

งานวจยทเกยวของกบความสขในการเรยนคณตศาสตร............................ 75

เอกสารทเกยวกบการหาประสทธภาพกจกรรมคณตศาสตร............................. 76

ความจาเปนทตองหาประสทธภาพ........................................................... 76

การกาหนดเกณฑประสทธภาพ................................................................ 77

การทดลองหาประสทธภาพ...................................................................... 78

3 วธดาเนนการวจย.......................................................................................... 80

การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง ........................................................... 80


บทท หนา

3 (ตอ)

การสรางเครองมอทใชในการวจย................................................................... 81

การเกบรวบรวมขอมล .................................................................................. 87

การจดกระทาและวเคราะหขอมล.................................................................... 88

สถตทใชในการวเคราะหขอมล........................................................................ 88

4 ผลการวเคราะหขอมล.................................................................................... 92

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล............................................................... 92

การวเคราะหขอมล......................................................................................... 92

ผลการวเคราะหขอมล.................................................................................... 93

5 สรป อภปราย และขอเสนอแนะ..................................................................... 98

ความมงหมายของการวจย............................................................................. 98

สมมตฐานการวจย ........................................................................................ 98

วธดาเนนการวจย ........................................................................................ 99

การวเคราะหขอมล ........................................................................................ 100

สรปผลการวจย.............................................................................................. 100

อภปรายผล.................................................................................................... 101

ขอเสนอแนะ.................................................................................................. 106

บรรณานกรม ............................................................................................................ 108

ภาคผนวก ................................................................................................................. 116

ภาคผนวก ก ....................................................................................................... 117

ภาคผนวก ข ....................................................................................................... 122


บทท หนา

ภาคผนวก ค ....................................................................................................... 129

ภาคผนวก ง ....................................................................................................... 138

ภาคผนวก จ ....................................................................................................... 143

ประวตยอผวจย ........................................................................................................ 164

บญชตาราง

ตาราง หนา

1 แบบสอบถามวดความสขในการเรยน ............................................................. 87

2 แบบแผนการวจย ........................................................................................... 87

3 ผลการหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ทดลองครงท 1 .................... 93

4 ผลการหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ทดลองครงท 2 .................... 94

5 ผลการการหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ทใชกบกลมเปาหมาย .......... 95

6 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยน

ทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนค

รวมกบการบรหารสมอง ระหวางกอนเรยนและหลงเรยน .............................. 95

7 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยน

ทใชการจดการเรยนการสอนกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนค

รวมกบการบรหารสมองกบเกณฑ (รอยละ60) .............................................. 96

8 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยน

ทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนค

รวมกบการบรหารสมองระหวางกอนเรยนและหลงเรยน ............................... 97

9 แสดงคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน

วชาคณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ ................................................. 118

10 แสดงคาดชนความสอดคลองของแบบสอบถามความสขในการเรยน

คณตศาสตร ................................................................................................ 119

11 แสดงคาความยากงาย (PE) และคาอานาจจาแนก (D) ของแบบทดสอบ

ผลสมฤทธทางการเรยนวชา คณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ ............ 123

12 คาความเชอมนของแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร

เรอง อตราสวนและรอยละ โดยใชสตร KR-20 (Kuder- Richardson) ............ 126

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา

13 คา ix และคา 2ix ทงฉบบของแบบแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน

วชาคณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ ................................................. 127

14 แสดงคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2

กอนและหลงไดรบการจดการเรยนรโดยใชการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เรอง อตราสวนและรอยละ

(20 คะแนน) ................................................................................................ 130

15 แสดงคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2

หลงไดรบการจดการเรยนรโดยใชการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยน

เปนครวมกบการบรหารสมอง เรอง อตราสวนและรอยละ .............................. 133

16 แสดงคะแนนความสขทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2

กอนและหลง ไดรบการจดการเรยนรโดยใชการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ............................................ 135

17 แสดงการหาประสทธภาพของแผนการจดการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง แผนท 1 – 4

เรองอตราสวนและอตราสวนทเทากน ........................................................... 139


โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง แผนท 5 – 7

เรอง อตราสวนของจานวนหลายๆ จานวน ................................................... 140


โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง แผนท 8 – 12 เรอง สดสวน.. 141


โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง แผนท 13 - 18 เรอง รอยละ.. 142

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา

1 ขนตอนการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนในเวลา 50 นาท ............................. 14

2 ผงความคดรวบยอด ....................................................................................... 23

3 การบรหารปมสมอง ....................................................................................... 49

4 การบรหารปมขมบ ......................................................................................... 50

5 การบรหารปมใบห ......................................................................................... 50

6 การเคลอนไหวสลบขาง ทาท 1 นบ 1-10 (1) .................................................. 51




10 การเคลอนไหวสลบขาง ทาท 2 จบ L …………………………………………… 53

11 การเคลอนไหวสลบขาง ทาท 3 โปง-กอย ....................................................... 53

12 การเคลอนไหวสลบขาง ทาท 4 แตะจมก-แตะห .............................................. 54

13 การเคลอนไหวสลบขาง ทาท 5 แตะห ............................................................ 54

14 การผอนคลาย ................................................................................................ 55

1

บทท 1 บทนา

ภมหลง ปจจบนสงคมไทยมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ทงนเนองมาจากความเจรญกาวหนาทางวทยาการและเทคโนโลย จงเปนผลใหปญหาตางๆ ยงมความซบซอนมากขน ดงนนการทบคคลจะอยในสงคมไดอยางมความสขนนจาเปนตองมความสามารถในการแกไขปญหา เพราะจะชวยใหการทางานเปนไปอยางมประสทธภาพ และสามารถทจะฟนฝาอปสรรคตางๆ ได ซงสอดคลองกบแนวคดและทศทางการพฒนาประเทศตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ.2550 - 2554) ทไดสรปไววา การพฒนาประเทศคอการพฒนาคนและคณภาพของคนใหเปนผทมปญญา รจกเหตและผล รจกแกปญหาไดอยางชาญฉลาด รเทาทนการเปลยนแปลงตางๆ ทเกดขนอยางรวดเรว มความคดรเรมสรางสรรค อกทงยงมงพฒนาพฤตกรรมทางสงคมทดงามทงในการทางานและการอยรวมกน รจกชวยเหลอเกอกลกน (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. 2540: 12) ซงสงเหลานควรไดรบการปลกฝงและฝกฝนใหเกดขนกบผเรยน การทจะพฒนาผเรยนใหมประสทธภาพเพอไปพฒนาสงคมและพฒนาโลก การศกษาจงตองมบทบาทสาคญเปนอยางยง(กระทรวงศกษาธการ. 2543: 1) ในพระราชบญญต การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542มาตรา 22 ซงไดบญญตสาระการจดการศกษาตามแนวทางการปฏรปการศกษาวา การจดการศกษาตองยดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถในการเรยนและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความสาคญทสดกระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ(สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. 2545: 1) และศาสตรทเปนพนฐานในทกสาขาวชาทนาไปสความเจรญ กาวหนาทางวทยาศาสตร เศรษฐกจและสงคม คอคณตศาสตร ซงตองทาใหไดกบทกๆ โรงเรยนไมวาจะเปนโรงเรยนสงกด สกอ. หรอสพฐ. ทงทเปนโรงเรยนสามญ หรอโรงเรยนขยายโอกาส ซงโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษาเปนโรงเรยนทเปดชนเรยนมธยมศกษาในโรงเรยนประถมศกษา แตโรงเรยนขยายโอกาสกลบกลายเปนวาไมเปนทนยมในหมนกเรยนผปกครอง ซงทงผเรยนหรอผปกครองตางกมงสโรงเรยนทมชอเสยง อนทจรงแลวโรงเรยนเหลานนตางตองการนกเรยนทมความรความสามารถ จงมระบบการปองกนไมเปดโอกาสใหเดกทวไปไดเขาเรยน โดยใชระบบการแขงขน ซงนกเรยนกลมทไมผานการคดเลอกนจงตองตกอยทโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา จงเปนทแนนอนอยแลววานกเรยนสวนมากทไดเรยนโรงเรยนขยายโอกาสจงเปนนกเรยนทคอนขางเรยนรไดชาหรอมผลสมฤทธทางการเรยนตากวานกเรยนในโรงเรยนมธยมศกษาทวไป โดยสงเกตไดจากรายงานการประเมนผลสมฤทธผเรยน ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนบานสน จงหวดสรนทร เมอป พ.ศ.2554 นกเรยนมคะแนนเฉลย 18.19 ซงอยในลาดบทายๆ ของโรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสรนทร

2

เขต 3 ดงนนจงจาเปนพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน เพอใหคณภาพทางการศกษาของนกเรยนนนเทาเทยมกบโรงเรยนมธยมทวไป ซงการพฒนาใหผเรยนทเรยนในโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษาใหมผลสมฤทธทดข นนนตองอาศยกจกรรมการเรยนการสอน บรรยากาศ และการสรางความสขในการเรยน ซงเปนความรสกของนกเรยนทแสดงออกถงความพงพอใจความตงใจ และความกระตอรอรนขณะทมสวนรวมในการเรยนการสอน จนทาใหมกาลงใจแสวงหาความร ซงเปนการลดความเครยดในการเรยนจะทาใหผเรยนเรยนรไดอยางเตมศกยภาพ การจดกจกรรมจงเปนสงสาคญอยางยงทจะทาใหผเรยนสามารถคดไดอยางคลองแคลว การสอนใหผเรยนไดมอสระในการคด รแบบกจกรรมในการเรยนการสอน และรวมไปถงการสนบสนนใหผเรยนไดใชสมองอยางถกวธกลาว คอ สมองมศกยภาพในการคดและการเรยนร โดยการทางานของสมองในสวนตางๆ ทาใหสมองมความพรอมทจะเรยนรและสามารถเรยนรไดอยางมประสทธภาพ (ศนสนย ฉตรคปต. 2544: 1) ซงสอดคลองกบการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน ทเปนการจดการเรยนการสอนทใหผเรยนไดปฏบตกจกรรมในหองเรยนไดอยางอสระ มการพดคยซกถามระหวาง ตนเองกบเพอน ตนเองกบครผสอน และยงซงสอดคลองกบการบรหารสมอง (Brain Gym) ทจะทาใหสมองทง 2 ซกทางานอยางสมดลกน เปนการเพมประสทธภาพการเรยนรและผอนคลายความตงเครยด (สขพชรา ซมเจรญ. 2553: 28 – 31) ซงการสอนใหผเรยนไดคดอยางเปนอสระจะทาใหผเรยนเกดการคดอยางหลากหลาย แตการคดทขาดการควบคมอาจทาใหผเรยนคดออกนอกประเดนทตองการ การเรยนเปนคจะสามารถชวยใหผเรยนไดทากจกรรมการเรยนอยางจรงจง (Active) โดยตลอดไดรบขอมลสะทอนกลบ (Feedback) และไดแกไขในสวนทผดพลาดเกยวกบเรองทเรยน (บญชม ศรสะอาด. 2537: 120-121) ซงการเรยนเปนคจะชวยใหผเรยนไมคดออกนอกประเดน แตถงกระนนหากผเรยนมเจตคตทไมดตอวชาคณตศาสตรกจะทาใหผเรยนไมสามารถเรยนรไดอยางเตมตามศกยภาพ จากผลการวจยของ สพตรา ผลรตนไพบลย (2550: 113) นกเรยนทมทศนคตทางบวกตอการเรยนวชาคณตศาสตร ทาใหนกเรยนมพฤตกรรมการเรยนวชาคณตศาสตรเหมาะสม และรงโรจน กตลทธา (2547: 59) ไดกลาวไววา การใชกจกรรมทสนกสนานจะชวยปรบปรงเจตคตของผเรยน ทาใหผเรยนรกการเรยนวชาคณตศาสตร ชวยใหการสอนมประสทธภาพมากขน ซงการสอนทใหผเรยนไดสนกสนานนสอดคลองกบรปแบบการสอนอยางกระตอรอรนทเนนกจกรรมทใหผเรยนใหไดลงมอปฏบต สถานการณทชวนสงสยใหผเรยน และเมอนามาควบคกบการเรยนเปนคและการบรหารสมอง แลวยงเปนการสงเสรมใหผเรยนไดเรยนอยางกระตอรอรนโดยมเพอนเปนผรวมในการศกษาคนควาและมกจกรรมเพอพฒนาสมองใหพรอมทจะคดอยางการบรหารสมอง เพอเปนการผอนคลายสมองใหพรอมทจะเรยนร ดวยเหตผลทกลาวมาทาใหผวจยสนใจศกษาการเรยนรอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอสงเสรมพลสมฤทธทางการเรยนและความสขในการเรยนทสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษา พทธศกราช 2551 ซงเนนทกษะดานตางๆ และอยรวมกบผอนไดอยางมความสข โดยทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 เรอง อตราสวน และรอยละ ซงเปนเนอหาทมความเหมาะสมเพอใชในการสงเสรมความสามารถในการแกปญหา และ

3

เปนการศกษาความสขทจะเกดจากการเรยนรอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนคควบคกบการบรหารสมอง พรอมทงศกษาความสมพนธของความสขทางการเรยน เพอเปนแนวทางในการจดการเรยนการสอนในวชาคณตศาสตรใหมประสทธภาพสงสด ตลอดจนสงเสรมใหนกเรยนไดมโอกาสพฒนาความสามารถในการแกปญหาและความรบผดชอบใหดยงขน ความมงหมายของการวจย 1. เพอพฒนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความสขในการเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ระหวางกอนเรยนและหลงเรยน 3. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองกบเกณฑ (รอยละ 60) 4. เพอเปรยบเทยบความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองระหวางกอนเรยนและหลงเรยน ความสาคญของการวจย ผลการวจยครงน สามารถใชเปนแนวทางในการพฒนาการเรยนการสอนวชาคณตศาสตร ซงสอดคลองกบความมงหมายของหลกสตรแกนกลาง 2551 ทเนนใหผเรยนเรยนอยางมความสขและเพอปรบปรงเรยนการสอนคณตศาสตรทใหมประสทธภาพ เปนการพฒนาศกยภาพของนกเรยน โดยใชกจกรรมในการเรยนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองมาประยกตใชในการเรยนการสอน เพอใหเกดประโยชนแกผเรยนตอไป ขอบเขตของการวจย กลมเปาหมาย นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนบานสน สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา สรนทรเขต 3 จานวน 19 คน ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 ทมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตา

4

เนอหาในการวจย เนอหาในการวจยครงน คอ เรอง อตราสวน และรอยละ ในกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ระดบมธยมศกษาปท 2 ตามหลกสตรสถานศกษาขนพนฐาน จานวน 18 ชวโมง ซงมเนอหาประกอบดวย 1. อตราสวน 2 คาบ

2. อตราสวนทเทากน 2 คาบ

3. อตราสวนของจานวนหลายๆ จานวน 3 คาบ

4. สดสวน 5 คาบ

5. รอยละ 6 คาบ

ระยะเวลาทใชในการวจย ดาเนนการทดลองในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 ใชเวลาในการทดลอง 20 คาบ คาบละ 60 นาท โดยทาการสอบกอนเรยน 1 คาบ ดาเนนกจกรรมการสอน 18 คาบ และทาการสอบหลงเรยน 1 คาบ ซงผวจยทาการทดลองสอนดวยตนเอง ตวแปรทศกษา 1. การพฒนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความสขในการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตา ตวแปรทศกษา คอ ประสทธภาพของกจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง 2. ผลการพฒนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ตวแปรอสระ กจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ตวแปรตาม 2.1 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร 2.2 ความสขในการเรยนคณตศาสตร นยามศพทเฉพาะ 1. การเรยนรอยางกระตอรอรน หมายถง การสอนโดยเนนใหผเรยนมสวนรวม เพอทา

ความเขาใจดวยตนเองหรอรวมกนกบเพอน ผเรยนจะไดลงมอปฏบตกจกรรมตางๆ อนจะนาไปส

5

การสรางความรจากสงทปฏบตในระหวางการเรยนการสอน โดยการพดและการฟง การเขยน การ

อาน และการสะทอนความคด ประกอบดวย 4 ขน ดงน

ขนท 1 ขนนาเขาสบทเรยน เปนขนเตรยมความพรอมของผเรยนโดยการสรางแรงจงใจใน

การเรยนรทบทวนความรเดม หรอยกตวอยางสถานการณใหผเรยนเหนตวอยางและตงกตการวมกน

เพอใหผเรยนมความพรอมและเกดความสนใจ

ขนท 2 ขนนาเสนอสถานการณ เปนการเสนอสถานการณดวยกจกรรมทนาสนใจสมพนธ

กบประสบการณของผเรยน เพอใหผเรยนไดรวมกนวางแผนการแกปญหา และรวมกนคดวเคราะห

ปญหา และเปดโอกาสใหผเรยนซกถามในสงทสงสย

ขนท 3 ขนกจกรรมสรปเชอมโยง เปนขนทผเรยนไดลงมอแกปญหาตามทไดวางแผนไว

มการแลกเปลยนความคดกนระหวางเพอนและคร มสวนรวมในการแกปญหา โดยผสอนเปนผคอย

แนะนาและผเรยนรวมกนสรปความรหรอแนวคดทได เพอสะทอนความคดทไดจากการลงมอปฏบต

และเพอใหมนใจวาผเรยนมการเรยนรจรง

ขนท 4 ขนประเมนผล เปนการประเมนเพอปรบปรงและพฒนาผเรยน โดยใชการ

ประเมนผลตามสภาพจรง เปดโอกาสใหผเรยนคดไตรตรองในสงทเรยนร (Reflect) และประเมน

ความคดนนของผเรยนโดยไดรบการประเมนจากคร เพอน และการประเมนโดยตนเอง

2. การเรยนเปนค หมายถง ปฏสมพนธเกยวกบสงทเรยนระหวางผเรยน 2 คน โดยท

ผเรยน 2 คน กระทากจกรรมการเรยนรรวมกน กจกรรมดงกลาวอาจอยในรปการอาน การตอบ

ปญหา การอภปรายหรอแสดงความคดเหนซงกนและกนเกยวกบเรองทเรยน หรออาจอยในรปอน

ขนท 1 ขนนาเขาสบทเรยน เปนขนเตรยมความพรอมของผเรยนโดยการสรางแรงจงใจ ทาทายความรความสามารถ และกระตนความคด เพอใหผเรยนสนใจและมสวนรวมในการเรยนร เชน สถานการณชวนสงสย การใชสอการเรยนการสอน รปภาพหรอ เกม ขนท 2 ขนนาเสนอสถานการณ เปนการเสนอสถานการณดวยกจกรรมทนาสนใจสมพนธกบประสบการณของผเรยน เพอใหผเรยนไดรวมกนทาความเขาใจปญหา และวางแผนการแกปญหา รวมกนคดวเคราะหปญหาซงตรงกบขนท 1 และ 2 ของการแกปญหาของโพลยา และเปดโอกาสใหผเรยนซกถามในสงทสงสย โดยผเรยนจบคกนกระทาอยางอสระและทากจกรรมการเรยนเปนค ขนท 3 ขนกจกรรมสรปเชอมโยง เปนขนทผเรยนไดลงมอแกปญหาตามทไดวางแผนไวพรอมทงตรวจสอบคาตอบโดยการแลกเปลยนความคดกนภายในค และทงคตองมสวนรวมในการแกปญหา โดยผสอนเปนผคอยแนะนา และผเรยนรวมกนสรปความร หรอแนวคดทได โดยใชผงมโนทศน แบบฝกหด การวาดรป คตรวจสอบ การเลาเรองรอบโตะ เพอสะทอนความคดทไดจากการลงมอปฏบต และเพอใหมนใจวาผเรยนมการเรยนรจรง

6

ขนท 4 ขนประเมนผล เปนการประเมนเพอปรบปรงและพฒนาผเรยน โดยใชการประเมนผลตามสภาพจรง เปดโอกาสใหผเรยนคดไตรตรองในสงทเรยนร(Reflect) และประเมนความคดนนของผเรยนโดยไดรบการประเมนจากคร ครวมเรยน และการประเมนโดยตนเอง 3. การบรหารสมอง หมายถง การบรหารรางกายในสวนทสมองควบคมอย เกดการ

ประสานการทางานของสมองทง 2 ซก อยางสมดลคลองตว ลดความตงเครยด ชวยเพม

ประสทธภาพในการเรยนร ซงมผลทาใหสมองทางานไดอยางมประสทธภาพสงสด ประกอบดวยทา

ทงหมด 3 ทา ดงน

1. การบรหารสมอง ปมขมบ ปมใบห

2. การเคลอนไหวสลบขาง

3. ทาผอนคลาย

4. การเรยนรอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง

หมายถง การสอนอยางกระตอรอรน (Active Learning) เปนการสอนโดยเนนใหผเรยนมสวนรวม

เพอทาความเขาใจรวมกนระหวางผเรยน 2 คน กระทากจกรรมการเรยนรรวมกน ผเรยนจะไดลงมอ

ปฏบตกจกรรมในการเรยนการสอน โดยการพด การฟง การเขยน การอาน และการสะทอน

ความคด โดยมข นตอนในการสอนดงน

ขนท 1 ขนนาเขาสบทเรยน เปนขนเตรยมความพรอมของผเรยนโดยบรหารสมอง 3 ทา

สรางแรงจงใจ โดยใช สถานการณชวนสงสย การใชสอการเรยนการสอน รปภาพ หรอ เกม

ขนท 2 ขนนาเสนอสถานการณ เปนการเสนอสถานการณทสมพนธกบประสบการณของ

ผเรยน เพอใหผเรยนไดรวมกนทาความเขาใจปญหา และวางแผนการแกปญหา และเปดโอกาสให

ผเรยนซกถามในสงทสงสย โดยผเรยนจบคกนทากจกรรมอยางอสระ

ขนท 3 ขนกจกรรมสรปเชอมโยง เปนขนทผเรยนไดลงมอแกปญหาตามทไดวางแผนไว

พรอมทงตรวจสอบคาตอบโดยการแลกเปลยนความคดกนภายในค และทงคตองมสวนรวมในการ

แกปญหา โดยผสอนเปนผคอยแนะนาและผเรยนรวมกนสรปความรหรอแนวคดทได โดยใชผงมโน

ทศน แบบฝกหดและการวาดรป

ขนท 4 ขนประเมนผล เปนการประเมนเพอปรบปรงและพฒนาผเรยน โดยใชการ

ประเมนผลตามสภาพจรง และประเมนความคดนนของผเรยนโดยไดรบการประเมนจากคร ครวม

เรยน และการประเมนโดยตนเอง

5. ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร หมายถง ระดบความสามารถหรอระดบผลสมฤทธทางการเรยนจากการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ซงประเมนไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

7

คณตศาสตรทผวจยสรางขนเปนแบบทดสอบแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จานวน 20 ขอ จาแนกได 3 ระดบ ดงน 1. ดานความรความจา (Computation) หมายถง เปนการวดเกยวกบทกษะในการคานวณ ไดแก การวดความร ความจาแบบงายๆ 2. ดานความเขาใจ (Comprehension) หมายถง เปนความสามารถในการนาความรทไดเรยนมาแลวมาสมพนธกบโจทยหรอปญหาใหม 3. ดานการนาไปใช (Application) หมายถง เปนความสามารถในการแกปญหาทคลายกบปญหาทเคยเรยนมาแลว โดยอาศยความร กฎ หลกการ ขอเทจจรง ไปแกปญหาใหมเปนผลสาเรจ 6. ความสขในการเรยนคณตศาสตร หมายถง ความรสกของผเรยนทแสดงออกถง

ความพงพอใจความตงใจ และความกระตอรอรนขณะทมสวนรวมในการเรยนการสอน มกาลงใจ

แสวงหาความร เกดความรสกทดตอสงทเรยน ตอเพอน ตอคร และตอโรงเรยน เกดการเหน

ประโยชนในชวตประจาวนได ซงสามารถวดไดจากแบบสอบถามวดความสขในการเรยน

คณตศาสตรทปรบปรงจากแบบทดสอบของ กตยวด บญซอ และคณะ (2540: 88 – 96)

แบบมาตราสวนประมาณคา จานวน 30 ขอ แยกเปน 3 ดาน ดงน

1. ความรสกตอตนเองในการเรยน หมายถง ความรสกของผเรยนทแสดงออกถงความพง

พอใจ ความตงใจ และความกระตอรอรนในการเรยนร มความสข สนกกบการเรยนและสามารถนา

ความรไปใชในชวตประจาวนได

2. ความรสกตอวชาทเรยน หมายถง ความรสกของผเรยนทแสดงออกถงความพงพอใจ

ความสนใจตอวชาทเรยนเขาใจเนอหาวชาทเรยน และยอมรบผลของการประเมน

3. สมพนธภาพกบผอน หมายถง ผเรยนมความรสกทดตอผอน ไดแก คร เพอนและ

บคคลทแวดลอม สามารถปรบตวเขากบผอนได มสวนรวมในการทากจกรรมตางๆ ไดรบการ

ยอมรบจากผอน

7. ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตา หมายถง ผเรยนทมผลสอบ NT ป

การศกษา 2554 ตากวารอยละ 45

8. ประสทธภาพของกจกรรมคณตศาสตร หมายถง การสรางกจกรรมคณตศาสตรใหได

ตามเกณฑมาตรฐาน 80 / 80

80 ตวแรก ไดจากการทาแบบประเมนยอยระหวางปฏบตในแตละกจกรรม โดยนาคะแนนของผเรยนมารวมกนทงหมด คดเปนรอยละ 80 ของคะแนนทงหมด 80 ตวหลง ไดจากการประเมนหลงจากทผเรยนเสรจสนจากการศกษากจกรรม โดยพจารณาจากผลการทาแบบทดสอบการแกปญหาหลงจากทากจกรรมทงหมดแลว คดเปนรอยละ 80 ของคะแนนทงหมด

8

คานวณหาประสทธภาพแลวปรบปรงแกไข ผลลพธทไดควรจะใกลเคยงกบเกณฑทต งไวตากวาเกณฑไดไมเกน 2.5% 9. เกณฑ หมายถง ความตองการขนตาทจะยอมรบวาผเรยนทไดรบการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน มผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรผานเกณฑ โดยใชเปรยบเทยบกบเกณฑทกาหนด (สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. 2547: 15) ใหระดบผลการเรยนเปน 8 ระดบ โดยมแนวการใหระดบผลการเรยนดงน ชวงคะแนนรอยละ 80 – 100 หมายถง ผลการเรยนดเยยม ระดบผลการเรยน 4 ชวงคะแนนรอยละ 75 – 79 หมายถง ผลการเรยนดมาก ระดบผลการเรยน 3.5 ชวงคะแนนรอยละ 70 – 74 หมายถง ผลการเรยนด ระดบผลการเรยน 3 ชวงคะแนนรอยละ 65 – 69 หมายถง ผลการเรยนคอนขางด ระดบผลการเรยน 2.5 ชวงคะแนนรอยละ 60 – 64 หมายถง ผลการเรยนนาพอใจ ระดบผลการเรยน 2 ชวงคะแนนรอยละ 55 – 59 หมายถง ผลการเรยนพอใช ระดบผลการเรยน 1.5 ชวงคะแนนรอยละ 50 – 54 หมายถง ผลการเรยนตา ระดบผลการเรยน 1 ชวงคะแนนรอยละ 0 – 49 หมายถง ผลการเรยนตากวาเกณฑ ระดบผลการเรยน 0 ในงานวจยน ผวจยใชเกณฑรอยละ 60 กรอบแนวคดการวจย การวจยครงนมวตถประสงคเพอพฒนากจกรรมการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนคและการบรหารสมอง เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความสขในการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตา ผวจยไดศกษาเอกสารทเกยวกบทฤษฎทเกยวของกบการสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความสขในการเรยน และงานวจยทเกยวกบการสรางและพฒนากจกรรมการเรยนจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนคและการบรหารสมอง นาเสนอเปนกรอบแนวคดการวจยดงน

9

สมมตฐานของการวจย 1. ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองหลงเรยนสงกวากอนเรยน 2. ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองสงกวาเกณฑ (รอยละ 60) 3. ความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองหลงเรยนสงกวากอนเรยน

ตวแปรตาม

1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร 2. ความสขในการเรยนคณตศาสตร

การพฒนากจกรรมการเรยนจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนคและการบรหารสมอง

o ศกษาแนวคดทฤษฎ เอกสาร และงานวจย

o สรางแผนการจดการเรยนการสอน

o ตรวจสอบประสทธภาพของแผนการจดการเรยนการสอน

o ทดลองใชแผนการจดการเรยนการสอน

o ปรบปรง พฒนาแผนการจดการเรยนการสอน

ประสทธภาพของกจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ทมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80

ตวแปรอสระ

กจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง

10

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการวจยครงน ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ และไดนาเสนอตามหวขอ

ตอไปน

1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน (Active

Learning)

1.1 ความหมายของการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน 1.2 หลกการของการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน 1.3 ขนตอนการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน 1.4 ประโยชนของการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนในวชาคณตศาสตร 1.5 กจกรรมการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน 1.6 บทบาทของครในการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน 1.7 งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน 2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสอนแบบเรยนเปนค 2.1 ความหมายของการเรยนเปนค 2.2 หลกการเรยนรแบบเรยนเปนค 2.3 รปแบบขนตอนของการเรยนเปนค 2.4 ขอดของวธการเรยนเปนค 2.5 งานวจยทเกยวของกบการเรยนเปนค 3. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบสมอง 3.1 สมองกบการเรยนร 3.2 การพฒนาศกยภาพสมองของมนษย 3.3 การบรหารสมอง 3.4 งานวจยทเกยวของกบการบรหารสมอง 4. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร 4.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร 4.2 องคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยน 4.3 สาเหตททาใหเกดปญหาตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร 4.4 งานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร 5. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบความสขในการเรยนคณตศาสตร 5.1 ความหมายของความสข

11

5.2 แนวคดการเรยนรอยางมความสข 5.3 การพฒนาใหเกดความสขในการเรยน 5.4 ปจจยทเกยวกบความสข 5.5 งานวจยทเกยวของกบความสขในการเรยนคณตศาสตร 6. เอกสารทเกยวกบการหาประสทธภาพกจกรรมคณตศาสตร 6.1 ความจาเปนทตองหาประสทธภาพ 6.2 การกาหนดเกณฑประสทธภาพ 6.3 การทดลองหาประสทธภาพ 1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน (Active Learning) 1.1 ความหมายของการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน มารคส (Marks. 1970: 23) ใหความเหนวา Active Learning เปนการจดการเรยนการสอนทมจดมงหมาย เพอใหนกเรยนไดคนพบแนวคดทางคณตศาสตรจากการปฏบต เชน การวด การชงนาหนก การพบกระดาษ กจกรรมททาดวยมอตางๆ การสงเกต และการทดลองแบบวทยาศาสตร หลงจากนนใหนกเรยนสรปขอเทจจรงและกฎเกณฑตางๆ ลอเรนเซน (Lorenzen. 2001: 1) กลาววา Active Learning เปนการเรยนการสอนทอนญาตใหนกเรยนมสวนรวมในชนเรยน นกเรยนจะมบทบาทในฐานะผฟงและมการจดบนทก บทบาทของผสอนตองชวยใหผเรยนเกดการคนพบในระหวางการทางานของนกเรยน เพอใหเขาใจในเนอหาทสอน เพทท (Petty. 2004: 1) กลาววา Active Learning เปนการจดการเรยนรทใหโอกาส

ผเรยนมปฏสมพนธกน ผสอนจะเปนผสนบสนนใหผเรยนเกดการเรยนรมากกวาการทผเรยนจะ

ไดรบความรจากการบรรยายเพยงอยางเดยว

ปรชาญ เดชศร (2545ก: 53-55) ไดกลาวไววาการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน เปน

การจดการเรยนการสอนทมกจกรรมใหนกเรยนไดลงมอปฏบตท งในเชงทกษะตางๆ เชน การ

ทดลอง การสารวจตรวจสอบ และปฏบตเพอเชาวปญญา เชน การคดแกปญหา วเคราะหวจารณ

หรอการตดสนใจในเรองตางๆ เพอแทนทการเรยนการสอนทครบอกเลาใหนกเรยนฟงดานเดยว

ศกดา ไชกจภญโญ (2548: 12) ไดกลาววา Active Learning คอการเรยนทผเรยนตองหา

ความหมายและทาความเขาใจดวยตนเองหรอรวมกนกบเพอน เชน รวมสบคนหาคาตอบ รวม

อภปราย รวมนาเสนอ และสรปความคดรวบยอดรวมกน หรออกนยหนงคอการเปลยนผเรยนจาก

12

การเปนผนงฟงอยางเดยว (passive) มาเปนผเรยนทรวมกจกรรมการแสวงหาความรทผสอน

กาหนด

ทววฒน วฒนกลเจรญ (2549: 1-2) ไดกลาวไววา การเรยนเชงรก เปนการเรยนทเนนให

ผเรยนไดปฏบต และสรางความรจากสงทปฏบตในระหวางการเรยนการสอน โดยเนนการพฒนา

ทกษะ ความสามารถทตรงกบพนฐานความรเดม สงผลใหผเรยนเชอมโยงความรใหมกบความรเดม

ทมจากการปฏบตและความตองการของผเรยนเปนสาคญ

สระ บรรจงจต (2551: 1-2) ไดกลาวไววา การเรยนอยางมชวตชวา เปนการเรยนการสอน

แบบสงเสรมใหผเรยนมสวนรวมมอในการเรยนร เปนการใหผเรยนศกษาคนควาหาความรดวยตนเอง จากความหมายขางตนสรปไดวา การสอนอยางกระตอรอรน (Active Learning) เปนการ

สอนโดยเนนใหผเรยนมสวนรวมเพอทาความเขาใจดวยตนเองหรอรวมกนกบเพอน ผเรยนจะไดลง

มอปฏบตกจกรรมตางๆ อนจะนาไปสการสรางความรจากสงทปฏบตในระหวางการเรยนการสอน

โดยการพดและการฟง การเขยน การอาน และการสะทอนความคด

1.2 หลกการของการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน เชงเคอร กอส และเบรนสไตน (Shenker; Goss; & Bernstein. 1996: 1) กลาวถงหลกการของการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน ดงน 1. เปนการเรยนรทมงลดการถายทอดความรจากผสอนสผเรยนใหนอยลง และพฒนาทกษะใหเกดกบผเรยน 2. ผเรยนมสวนรวมในชนเรยนโดยลงมอกระทามากกวานงฟงเพยงอยางเดยว 3. ผเรยนมสวนในกจกรรม เชน อาน อภปราย และเขยน 4. เนนการสารวจเจตคตและคณคาทมอยในผเรยน 5. ผเรยนไดพฒนาการคดระดบสงในการวเคราะห สงเคราะห และประเมนผลการนาไปใช 6. ทงผเรยนและผสอนรบขอมลปอนกลบจากการสะทอนความคดไดอยางรวดเรว ซลเบอรแมน (Silberman. 1996: xi) กลาวถง ลกษณะสาคญของการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน ดงน 1. มปฏสมพนธ ผเรยนมการพดคยกบเพอนรวมชนและยงเปนการสรางการรวมมอกนและการมการพงพาอาศยซงกนและกน 2. มการเรยนรทเกดจากประสบการณของผเรยน 3. ผเรยนมสวนรวมในการเรยนการสอน ศกดา ไชกจภญโญ (2548: 12) กลาวถงหลกการของการเรยนรแบบ Active Learning ไวดงน 1. ผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนร 2. ผเรยนไดพฒนาทกษะการแสวงหาความรดวยตนเอง 3. ผเรยนไดพฒนาทกษะการคดชนสง คอ วเคราะห สงเคราะห และประเมนผล

13

4. ผเรยนมทศนคตอยากเรยนร เชน กระตอรอรนในการเขารวมกจกรรม ชญานษฎ รงรงษ (2549: 2) กลาวถง หลกสาคญของการจดการเรยนรแบบ Active Learning ดงน 1. ผเรยนมสวนรวมโดยตรงในกจกรรมการเรยนร 2. ผเรยนสรางความรดวยตนเองโดยการแลกเปลยนความร 3. ผเรยนมโอกาสประยกตใชความร ทววฒน วฒนกลเจรญ (2549: 2) ไดเสนอรปแบบการเรยนเชงรก ดงน 1. จดกจกรรมใหผเรยนศกษาดวยตนเอง เพอใหเกดประสบการณตรงกบการแกปญหาตามสภาพจรง (Authentic situation) 2. จดกจกรรมเพอใหผเรยนไดกาหนดแนวคด การวางแผน การยอมรบ การประเมนผล และการนาเสนอผลงาน 3. บรณาการเนอหารายวชา เพอเชอมโยงความเขาใจวชาตางๆ ทแตกตางกน 4. จดบรรยากาศในชนเรยนใหเออตอการทางานรวมกบผอน (Collaboration) 5. ใชกลวธของกระบวนการกลม (Group processing) 6. จดใหมการประเมนผลโดยกลมเพอน (Peer assessment) จากหลกการของการจดกจกรรมการเรยนรอยางกระตอรอรนสรปไดดงน 1. เปนการเรยนรทมงลดการถายทอดความรจากผสอนสผเรยนใหนอยลง และพฒนาทกษะใหเกดกบผเรยน 2. ผเรยนมสวนรวม มปฏสมพนธในชนเรยน โดยลงมอกระทามากกวานงฟงเพยงอยางเดยว 3. เนนการสารวจเจตคตและคณคาทมอยในผเรยน 4. ผเรยนไดพฒนาการคดระดบสงในการวเคราะห สงเคราะห และประเมนผลการนาไปใช 5. ทงผเรยนและผสอนรบขอมลปอนกลบจากการสะทอนความคดไดอยางรวดเรว 6. มการเรยนรทเกดจากประสบการณของผเรยน 7. ผเรยนสรางความรดวยตนเองโดยการแลกเปลยนความร 8. ผเรยนมโอกาสประยกตใชความร 9. บรณาการเนอหารายวชา เพอเชอมโยงความเขาใจวชาตางๆ ทแตกตางกน 10. จดใหมการประเมนผลโดยกลมเพอน (Peer assessment) 1.3 ขนตอนการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน บาลดวน และวลเลยมส (Baldwin; & Williams. 1988: 187) ไดเสนอขนตอนการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนไว 4 ขน ดงน 1. ขนเตรยมพรอม เปนขนทผสอนนาผเรยนเขาสเนอหา โดยการสรางแรงจงใหผเรยนเกดความกระตอรอรนในการอยากทจะเรยนรตอไป

14

2. ขนปฏบตงานกลม เปนขนทผสอนใหผเรยนเขากลมยอย เพอทางานรวมกน และสรปความคดเหนของกลมอกทงตองแลกเปลยนเรยนรกนระหวางกลมอนๆ โดยทผสอนตองเสรมขอมลใหสมบรณ 3. ขนประยกตใชเปนขนทใหผเรยนทาแบบฝกหด หรอทาแบบทดสอบหลงเรยน 4. ขนตดตามผล เปนขนทใหผเรยนไดคนควาอสระเพมเตม โดยจดทาเปนรายงาน หรอใหนกเรยนเขยนบนทกประจาวน รวมถงใหผเรยนเขยนสรปความรทไดรบในคาบเรยนนน ๆ จอหนสน และคนอนๆ (Johnson; et al. 1991: 29-30) กลาววา การจดการเรยนรอยางกระตอรอรน สามารถทาตามขนตอนไดดงน 1. ขนนา (3-5 นาท) เปนขนทแสดงใหผเรยนเหนถงความเชอมโยงระหวางเนอหาทจะสอนกบสงทผเรยนมพนฐานอยกอนแลว พรอมทงระบโครงรางของเนอหา แนวคด ประเดนหลก ในการสอน ผเรยนจะเหนความสาคญและอยากเรยนรเรองนนมากขน 2. ขนสอน เปนขนทผสอนสอนเนอหา (10-15 นาท) ตามดวยกจกรรมอน (3-4 นาท) ปกตผสอนมกจะสอนตดตอกนเปนเวลานาน ซงจะทาใหผเรยนเฉอย และไมกระตนการเรยนร จากการศกษา พบวา สมาธหรอความสนใจของผเรยนจะลดลงอยางรวดเรวภายใน 15 นาท ดงนนในรปแบบการสอนจงแนะนาการสอน 10-15 นาท ตามดวยกจกรรมอน 3-4 นาท เพอเปลยนบรรยากาศและเปนการใหโอกาส ผสอนมปฏสมพนธกบผเรยน เชน การตงคาถามใหผเรยนตอบหรอจะใหผเรยนชวยกนคดเปนกลมเพอตอบ ผเรยนจะเขาใจเนอหา และจาไดนานกวา ถามการอภปรายรวมกน ผสอนทาซาโดยสอนเนอหาสลบกบกจกรรมเรอยๆ ไปจนใกลหมดเวลาสอน 3. ขนสรป เปนขนทผเรยนสรปเนอหาทไดเรยนดวยตนเอง (4-6 นาท) โดยผสอนใหผเรยนสรปความเขาใจของตนเอง โดยเขยนใจความสาคญของเนอหาลงในแผนกระดาษ และแลกเปลยนกบเพอนขางๆ กนอาน หรอผสอนอาจสมใหผเรยนมาอานหนาชนเรยน

ภาพประกอบ 1 ขนตอนการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนในเวลา 50 นาท

ทมา: Johnson, David W.; et al. (1991). Active Learning: Cooperation in the college classroom. p. 30.

นาทท 0 – 10 นาทท 20 – 30 นาทท 30 – 40 นาทท 40 – 50

ขนนา สอนเนอหา 1 กจกรรม สอนเนอหา 2 กจกรรม สอนเนอหา 3 กจกรรม ขนสรป

15

มวร (Moore. 1994: 22-23) ไดเสนอขนตอนการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน ดงน 1. ขนนา เปนขนทนาผเรยนเขาสบทเรยนดวยสถานการณในชวตประจาวน เพอสรางแรงจงใจใหกบผเรยน 2. ขนปฏบตเปนขนทใหผเรยนคนหามโนคตของเนอหาในแตละหนวย โดยใชกระบวนการกลม และใหนกเรยนนาเสนอมโนคตทคนพบ 3. ขนสรป ขนนเปนขนทผสอนและผเรยนชวยกนสรปบทเรยนในแตละเนอหา 4. ขนประเมนผล เปนขนทผสอนใหนกเรยนทาแบบฝกหด และประเมนผลจากแบบสงเกตพฤตกรรม ใบกจกรรม และบนทกการเรยนร ศรพร มโนพเชฐวฒนา (2547: 136-137) กลาวถงขนตอนการเรยนรทกระตอรอรน ดงน ขนท 1 ขนนาเขาสหนวยการเรยน เปนขนเตรยมความพรอมของผเรยนโดยการสรางแรงจงใจในการเรยนรทบทวนความรเดม หรอมโนทศนทจาเปนตองเปนฐานสาหรบความรใหมแนะนาหวขอเรองทจะเรยน ขนท 2 ขนกจกรรมชนาประสบการณเปนการเสนอสถานการณดวยกจกรรมทนาสนใจสมพนธกบประสบการณของผเรยน และเปนสงทเกยวของกบชวตประจาวนของผเรยน กจกรรมการเรยนรท งหมดจะรวมถงการไดสนทนาสอสาร และการไดรบประสบการณดงน - สนทนาสอสารกบตนเอง ดวยกจกรรมการอาน/การเขยนทกระตอรอรน และการเขยนแผนผงมโนทศน - สนทนาสอสารกบผอน ดวยกจกรรมอภปรายกลม การเรยนแบบรวมแรงรวมใจ และเกม - ประสบการณจากการลงมอกระทาดวยกจกรรมปฏบตการทกษะพนฐานการทดลองและการสบสอบ - ประสบการณจากการสงเกตกบเหตการณจรงโดยตรง หรอโดยออม ดวยกจกรรมละครบทบาทสมมตสถานการณจาลอง การใชกรณศกษา และการศกษานอกสถานท ขนท 3 ขนกจกรรมสรปเชอมโยง และประยกตใชเนนใหผเรยนฝกทกษะและนาความรไปใชในสถานการณใหมโดยผเรยนรวมกนสรปแนวคด หลกการและมโนทศนของเนอหาในบทเรยน เพอผเรยนจะไดนามโนทศนและหลกการดงกลาวไปใชในการแกปญหาในสถานการณใหมตอไป เปนการบรณาการประสบการณ มโนทศนหลกการ และกฎเกณฑสการสรางมโนทศนทมความหมายและกระจางยงขน ซงสมาชกในกลมจะรวมกนแกสถานการณปญหาทไดรบมอบหมาย ขนท 4 ขนประเมนผล เปนการประเมนเพอปรบปรงและพฒนาผเรยน โดยใชการประเมนผลตามสภาพจรง เปดโอกาสใหผเรยนคดไตรตรองในสงทเรยนร (Reflect) และประเมนความคดนนของผเรยน สชาดา นทตานนท (2550: 5) กลาวถงขนตอนการจดประสบการณแบบปฏบตจรง ดงน 1. ขนนาเปนการนาเขาสบทเรยนดวยการสนทนา ตอบคาถาม เพอทบทวนประสบการณเดม โดยครมบทบาทในการกระตนใหเดกเกดความสนใจและมความพรอมกอนการปฏบตกจกรรม

16

2. ขนปฏบตเปนขนทเดกไดเรยนรจากการลงมอปฏบตจรงและมปฏสมพนธกบผอนจากการ คนควา ทดลอง และปฏบตการ เพอสบคนหาคาตอบจนสรางองคความรดวยตนเอง 3. ขนสรป เปนการสนทนารวมกนระหวางเดกและครเมอทากจกรรมเสรจเรยบรอยเพอทบทวนประสบการณและนาเสนอผลงานทสะทอนความคดเหนจากการลงมอปฏบตจรง จากขนตอนการจดการเรยนรขางตนสามารถสรปได 4 ขน ดงน ขนท 1 ขนนาเขาสบทเรยน เปนขนเตรยมความพรอมของผเรยน โดยการสรางแรงจงใจในการเรยนรทบทวนความรเดมหรอยกตวอยางสถานการณใหผเรยนเหนตวอยาง และตงกตการวมกน เพอใหผเรยนมความพรอมและเกดความสนใจ ขนท 2 ขนนาเสนอสถานการณ เปนการเสนอสถานการณดวยกจกรรมทนาสนใจสมพนธกบประสบการณของผเรยน เพอใหผเรยนไดรวมกนวางแผนการแกปญหา รวมกนคดวเคราะหปญหา และเปดโอกาสใหผเรยนซกถามในสงทสงสย ขนท 3 ขนกจกรรมสรปเชอมโยง เปนขนทผเรยนไดลงมอแกปญหาตามทไดวางแผนไว มการแลกเปลยนความคดกนระหวางเพอน และคร มสวนรวมในการแกปญหา โดยผสอนเปนผคอยแนะนา และผเรยนรวมกนสรปความร หรอแนวคดทได เพอสะทอนความคดทไดจากการลงมอปฏบต และเพอใหมนใจวาผเรยนมการเรยนรจรง ขนท 4 ขนประเมนผล เปนการประเมนเพอปรบปรงและพฒนาผเรยน โดยใชการประเมนผลตามสภาพจรง เปดโอกาสใหผเรยนคดไตรตรองในสงทเรยนร(Reflect) และประเมนความคดนนของผเรยนโดยไดรบการประเมนจากคร เพอน และการประเมนโดยตนเอง 1.4 ประโยชนของการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน ในวชาคณตศาสตร เมเยอรส และโจนส (Meyers; & Jones. 1993: xi) กลาววา การจดการเรยนรอยางกระตอรอรน กอประโยชนใหเกดกบผเรยน โดยเพมแรงจงใจตอการเรยนร ลดการแขงขน และการแยกตวจากชนเรยนของผเรยนทกๆ คนเรยนรทจะทางานรวมกน และสามารถไดขอมลปอนกลบทนท เนองจากธรรมชาตของการจดการเรยนรเปนแบบทสงเสรมการมปฏสมพนธตอกน ทาใหผเรยนรสกวาคาแนะนาทไดรบจากเพอนมคณคา สระ บรรจงจต (2551: 34-35) ไดกลาวไววา การสอนแบบ Active Learning เปนแนวคดกวางๆ ทเนนความมสวนรวมและบทบาทในการเรยนรของผเรยน ครอบคลมวธการเรยนการสอนหลากหลายวธ เชน การเรยนรดวยการคนพบ (Discovery Learning) การเรยนรจากกรณปญหา (Problem-Based Learning) การเรยนรจากการสบคน (Inquiry-Based Learning) และการเรยนรจากการทากจกรรม (Activity-Based Learning) เปนตน ซงวธการเหลานมพนฐานมาจากแนวคดเดยวกน คอ ใหผเรยนเปนผมบทบาทหลกในการเรยนรของตนเองรปแบบ Active Learning อาศยหลกการของวทยาศาสตรการรคด ในการสรางกระบวนการเรยนรทเหมาะสมกบธรรมชาตการทางานของสมอง สงเสรมใหผเรยนมความตนตวและกระตอรอรนดานการรคด (Cognitively Active) มากกวาการฟงผสอนในหองเรยนและการทองจา ทาใหไดการเรยนรทมประสทธผลสง โดยรปแบบ

17

การเรยนรแบบ Active Learning นอกจากจะกระตนใหเกดการเรยนรจากตวผเรยนเองแลว ยงเปนการพฒนาทกษะการเรยนรของผเรยน ใหผเรยนสามารถเรยนรไดดวยตวเอง ทาใหเกดการเรยนรอยางตอเนองนอกหองเรยน (Life-Long Learning) ไดอกดวย จากประโยชนของการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน (Active learning) สามารถสรปไดวา การจดการเรยนรอยางกระตอรอรน (Active learning) เปนการเรยนรสามารถเพมแรงจงใจใหกบผเรยน ลดการแขงขน ผเรยนเกดการเรยนรทมประสทธผลสง และผเรยนจะเกดการเรยนรอยางตอเนอง ครและนกเรยนกสามารถไดรบขอมลซงกนและกนทนท 1.5 กจกรรมการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน เมคคนเน (McKinney. 2008: 34) ไดเสนอรปแบบการจดกจกรรมการเรยนรทจะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรแบบ Active Learning ไดด ไดแก 1. การเรยนรแบบแลกเปลยนความคด (Think-Pair-Share) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทใหผเรยนคดเกยวกบประเดนทกาหนดคนเดยว 2-3 นาท (Think) จากนนใหแลกเปลยนความคดกบเพอนอกคน 3-5 นาท (Pair) และนาเสนอความคดเหนตอผเรยนทงหมด (Share) 2. การเรยนรแบบรวมมอ (Collaborative learning group) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทใหผเรยนไดทางานรวมกบผอน โดยจดกลมๆ ละ 3-6 คน 3. การเรยนรแบบทบทวนโดยผเรยน (Student-led review sessions) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทเปดโอกาสใหผเรยนไดทบทวนความรและพจารณาขอสงสยตางๆ ในการปฏบตกจกรรมการเรยนร โดยครจะคอยชวยเหลอกรณทมปญหา 4. การเรยนรแบบใชเกม (Games) คอการจดกจกรรมการเรยนรทผสอนนาเกมเขาบรณาการในการเรยนการสอน ซงใชไดทงในขนการนาเขาสบทเรยน, การสอน, การมอบหมายงาน, และหรอขนการประเมนผล 5. การเรยนรแบบวเคราะหวดโอ (Analysis or reactions to videos) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทใหผเรยนไดดวดโอ 5-20 นาท แลวใหผเรยนแสดงความคดเหน หรอสะทอนความคดเกยวกบสงทไดด อาจโดยวธการพดโตตอบกน การเขยน หรอ การรวมกนสรปเปนรายกลม 6. การเรยนรแบบโตวาท (Student debates) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทจดใหผเรยนไดนาเสนอขอมลทไดจากประสบการณและการเรยนร เพอยนยนแนวคดของตนเองหรอกลม 7. การเรยนรแบบผเรยนสรางแบบทดสอบ (Student generated exam questions) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทใหผเรยนสรางแบบทดสอบจากสงทไดเรยนรมาแลว 8. การเรยนรแบบกระบวนการวจย (Mini-research proposals or project) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทองกระบวนการวจย โดยใหผเรยนกาหนดหวขอทตองการเรยนร, วางแผนการเรยน,เรยนรตามแผน, สรปความรหรอสรางชนงาน, และสะทอนความคดในสงทไดเรยนร หรออาจเรยกวาการสอนแบบโครงงาน (project-based learning) หรอ การสอนแบบใชปญหาเปนฐาน (problem-based learning)

18

9. การเรยนรแบบกรณศกษา (Analyze case studies) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทใหผเรยนไดอานกรณตวอยางทตองการศกษา จากนนใหผเรยนวเคราะหและแลกเปลยนความคดเหนหรอแนวทางแกปญหาภายในกลม แลวนาเสนอความคดเหนตอผเรยนทงหมด 10. การเรยนรแบบการเขยนบนทก (Keeping journals or logs) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทผเรยนจดบนทกเรองราวตางๆ ทไดพบเหน หรอเหตการณทเกดขนในแตละวน รวมทงเสนอความคดเพมเตมเกยวกบบนทกทเขยน 11. การเรยนรแบบการเขยนจดหมายขาว (Write and produce a newsletter) คอการจดกจกรรมการเรยนรทใหผเรยนรวมกนผลตจดหมายขาว อนประกอบดวย บทความ ขอมลสารสนเทศขาวสาร และเหตการณทเกดขน แลวแจกจายไปยงบคคลอนๆ 12. การเรยนรแบบแผนผงความคด (Concept mapping) คอการจดกจกรรมการเรยนรทใหผเรยนออกแบบแผนผงความคด เพอนาเสนอความคดรวบยอด และความเชอมโยงกนของกรอบความคด โดยการใชเสนเปนตวเชอมโยง อาจจดทาเปนรายบคคลหรองานกลม แลวนาเสนอผลงานตอผเรยนอนๆ จากนนเปดโอกาสใหผเรยนคนอนไดซกถามและแสดงความคดเหนเพมเตม ปรชาญ เดชศร (2545ข: 53-55) ไดกลาวถงกจกรรมการจดการเรยนร อยางกระตอรอรนไวดงน กจกรรมการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนสาหรบนกเรยนเปนรายบคคล แบบท 1 การฝกหดเปนรายบคคลทงการเรยน การโตตอบ และการคด การใหทากจกรรมเหลานมเปาหมายเพอ 1. เพมพนความรความจาในเรองทกาลงเรยนอย 2. ใหขอมลปอนกลบในทนทแกนกเรยน 3. นกเรยนมโอกาสสารวจตรวจสอบตนเองทงความร เจตคต และคณคาของการเรยนร รปแบบกจกรรมไดแก 1. การหยดเพอทาความเขาใจ วธนจะใชเมอบรรยายไปแลวประมาณ 10 – 15 นาท ใหผสอนหยดพกแลวใหนกเรยนทาความเขาใจกบเรองทเรยนมา ในขณะเดยวกนครจะเดนไปรอบๆ หอง เพอใหนกเรยนซกถามเปนรายบคคลรวมทงตรวจสอบการบนทกของนกเรยนดวย วธนชวยใหนกเรยนทไมมโอกาสถามขณะบรรยาย ไดซกถามปญหาและทาความเขาใจกบเนอหาทเปนชวงสนๆ ความเขาใจทเกดขนจะชวยสงผลใหเกดการเรยนรเรองตอไปทาไดงายขน 2. การใหเขยนสรปเมอเรยนจบ เมอเรยนจบชวโมงแลวใหใชวธการสรป โดยใหนกเรยนแตละคนเขยนสรปความรทไดพรอมกบสงใหครตรวจสอบวานกเรยนเขาใจมากนอยเพยงใด ครจะตองตรวจสอบกอนเขาสอนในชวโมงตอไป เพอจะไดเขาถงพนฐานความรทผานมาและนาไปเชอมโยงกบความรทจะใหใหมในชวโมงตอไป ดวยวธนจะทาใหนกเรยนไดเรยนรอยางตอเนอง 3. ใหนกเรยนเขยนเรองทเขาใจดทสดและนอยทสด กอนจบแตละชวโมงสอน ใหเวลานกเรยนประมาณ 5 นาท เพอเขยนขอความสนๆ สรปเรองทเขาใจไดมากทสดหรอดทสด และเรอง

19

ทเขาใจไดนอยทสด ผลจากการเขยนจะชวยใหนกเรยนมโอกาสคดทาความเขาใจและทบทวนในเรองทเรยนในทนททนใด 4. การตอบสนองตอการสาธตของคร เมอครนาเสนอกจกรรมหรอการสาธตใดๆ จบแลวในทนท ใหนกเรยนเขยนขอความสนๆ เพอแสดงความคดเหนตอการสาธตของคร เพอเปดโอกาสใหนกเรยนไดคดวเคราะหและใหขอมลปอนกลบแกครวา นกเรยนไดเรยนรอะไรบาง อยางไรมากกวาทเปนกจกรรมเพอความสนกสนาน 5. การบนทกประจาวน (หรอสปดาห) ครตงประเดนหรอคาถามหรอปญหาทเกยวของกบเรองทกาลงเรยนอยหรอนาสนใจ เพอใหนกเรยนไปอานคนควาและเขยนในรปของการบนทกประจาวน ทงนครจะตองเกบบนทกและตรวจเปนระยะเพอกระตนใหนกเรยนตนตว และในเวลาเดยวกนกเปนขอมลปอนกลบใหแกนกเรยนดวย 6. การตงคาถามสนๆ เมอเรมตนบทเรยนใหนกเรยนแตละคนรวมกนตงคาถามและเขยนบนกระดาษ แลวใหเวลานกเรยน 1- 2 นาท เพอตอบหรออภปรายเกยวกบปญหานน การตอบหรออภปรายเชนนจะชวยใหนกเรยนไดเรยนรวาเรองทจะเรยนหรอเรองทสนใจคออะไร แบบท 2 กจกรรมทเกยวกบคาถามและคาตอบ กจกรรมนมเปาหมายเพอ 1. เพมความรความเขาใจใหแกนกเรยนในเรองทจะเรยนร 2. สงเสรมใหเกดความคดวเคราะหวจารณ 3. กระตนใหนกเรยนไดสรางขอสรปดวยตนเอง 4. ใหขอมลปอนกลบในทนททนใดตอการเรยนรของนกเรยน รปแบบกจกรรม ไดแก 1. ใหเวลารอคาตอบ เมอถามคาถามแลวตองใหเวลาคดอยางเพยงพอกอนใหแสดงคาตอบ โดยคานงถงตวนกเรยนเปนสาคญ ตองเปดโอกาสใหนกเรยนทกคนไดคดและตอบคาถามไมใชเฉพาะนกเรยนเกงหรอทกลาแสดงออก เมอถามแลวรอจนนกเรยนคดไดจงใหยกมอตอบ 2. ใหนกเรยนในหองเรยนตอบคาถามเอง เมอถามคาถามและนกเรยนตอบคาถามโดยครไมตองทวนคาตอบอก แตใหนกเรยนทาความเขาใจเองหรอซกถามผตอบจนเขาใจชดเจน เพราะถาครทวนคาตอบอยเสมอจะทาใหนกเรยนไมสนใจคาตอบจากเพอน แตรอสรปคาตอบจากคร หรอถานกเรยนตอบไมชดเจนและไมมผใดซกถาม ครอาจถามคาถามทเกยวของกนเพอเพมความชดเจนอกกได 3. สงเสรมใหฟงอยางตงใจ เมอนกเรยนคนหนงตอบคาถามแลว ใหนกเรยนอกคนหนงสรปความรทไดจากคาตอบของเพอน โดยใชคาตอบของตนเอง 4. การเลอกสมปญหาหรอเรองทตองการทาความเขาใจ ใหนกเรยนเขยนปญหาหรอเรองทตองการทาความเขาใจมากทสดลงในกระดาษ แลวรวบรวมไวในทเดยวกน จากนนจงสมจบขนมาเพอทาความเขาใจหรออภปราย 5. การทดสอบแบบสนๆ ใหนกเรยนแตละคนเขยนขอสอบของตนเอง เพอรวบรวมไวทาเปนแบบทดสอบตอไป

20

แบบท 3 การใหขอมลปอนกลบในทนททนใด วธนกอใหเกด 1. ขอมลปอนกลบในทนทแกครเกยวกบการเรยนรของนกเรยน 2. เพมพนความรในเรองทกาลงเรยน 3. สงเสรมใหเกดการคดวเคราะหวจารณ รปแบบกจกรรม ไดแก 1. การใหสญญาณมอ เมอมคาถามหรอปญหาแลวใหนกเรยนตอบโดยใชสญญาณมอทไดตกลงกนไวโดยไมตองสงเสยง เชน ขอสอบแบบ 4 ตวเลอก อาจกาหนดใหแตละนวแทนขอของตวเลอกและวางมอไวบนอกของตวเอง วธนจะมเฉพาะครทเหนคาตอบอยางชดเจน โดยแตละคนจะไมเหนคาตอบของคนอน ซงจะชวยใหครไดประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไดในทนท 2. ปายกระดาษ ใหคาถามหรอปญหาแกนกเรยนโดยเขยนปายกระดาษแลวใหนกเรยนตอบโดยใชสญญาณมอตามขอ 1 การจดการเรยนรอยางกระตอรอรนจะกอใหเกด การกระตนใหเกดการคดวเคราะหวจารณกจกรรมดงกลาวๆ เมอปฏบตแลว จะสงผล ดงน 1. สงเสรมใหเกดทกษะการคดวเคราะหวจารณ 2. กระตนใหเดกไดสรางความรดวยตนเอง 3. เพมความสามารถในการแสดงออกดานการประยกตใชความรทไดจากบทเรยน ตวอยางการสอน 1. การคาดการณลวงหนาถงเรองทจะเรยน เพอใหนกเรยนสนใจในเรองทจะเรยน กอนเรมตนกจกรรมครสอบถาม และใหนกเรยนเขยนเรองทจะเรยนตามความร ประสบการณเดมทม และประเมนตนเองวาเมอเรยนจบแลวจะไดมความรมากนอยเพยงใด 2. ใหปญหาหรอขอโตแยง ใหนกเรยนรบปญหาหรอขอโตแยงเกยวกบแนวคดของประเดนทกาลงศกษา เพอใหเดกไดประสบกบขอขดของกอนไดคาตอบ การบงคบใหนกเรยนแสดงออกโดยยงไมมคาตอบทครเปนผบอกจะเปนการเพมความเปนไปไดของนกเรยนในการประเมนทฤษฎอยางมวจารณญาณเมอพบปญหาเหลานนในภายหลง กจกรรมการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนสาหรบนกเรยนททาเปนค กจกรรมตอไปนเกยวของกบนกเรยนสองคนททากจกรรมรวมกน ผลการทากจกรรมจะทาให 1. สงเสรมใหเกดทกษะการคดวเคราะหวจารณ 2. เพมความคดระดบสง 3. กระตนใหนกเรยนไดสรางความรดวยตนเอง 4. กระตนใหนกเรยนไดสารวจตรวจสอบเจตคตและคณคาทเกดขนกบตนเอง 5. สงเสรมใหนกเรยนรบฟงและพจารณาแลกเปลยนความคดเหนกน รปแบบกจกรรม ไดแก 1. การอภปราย ใหนกเรยนอภปรายหรอแลกเปลยนการบนทกกบเพอนทนงตดกนและอาจกาหนดบทบาทหนาทของเพอนแตละคนในการทากจกรรมค เชน เปนผถามหรอผตอบ หรอทงสองคนอภปรายรวมกน

21

2. เปรยบเทยบสมดบนทกหรอใชสมดบนทกรวมกน นกเรยนบางคนมทกษะดานการจดบนทกอยในระดบตา วธการหนงทจะชวยเพมพนทกษะการจดบนทกคอใหใชวธเลยนแบบการจดบนทกของผทมทกษะหรอเปรยบเทยบกน ผสอนอาจใชวธหยดการสอนชวคราวเพอการตรวจสอบหวขอหรอสาระสาคญ โดยใหนกเรยนแลกเปลยนกนอานบนทก พรอมกบเพมเตมสวนทตนเองบนทกไดไมครบ 3. ประเมนผลงานของผอน ใหนกเรยนแตละคนทางานทไดรบหมอบหมายของตนเองจนเสรจ เมอถงกาหนดสงงาน ใหนกเรยนสงงานเปน 2 ชด โดยชดหนงสงครผสอนสวนอกชดหนงมอบใหเพอน จากนนครจะกาหนดแนวทางในการประเมนและเปดโอกาสใหนกเรยนไดประเมนงานของเพอนทไดรบมา กจกรรมการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนสาหรบนกเรยนททาเปนกลม กจกรรมนเกยวของกบนกเรยน 3 – 5 คน กจกรรมททาเปนกลมจะชวยพฒนา 1. การเรยนรและทากจกรรมเปนกลม 2. กระตนทกษะการคดวเคราะหวจารณ 3. เพมพนความคดระดบสง 4. เรงเราใหเกดความรความคดดวยตนเอง 5. เรงเราใหนกเรยนไดสารวจตรวจสอบเจตคตและคณคาของตนเอง รปแบบกจกรรม ไดแก 1. การทากจกรรมรวมกนเปนกลม (3 – 5 คน) ตงคาถามหรอปญหาหลายๆ ประเดนเพอใหรวมกนทาในแตละกลม และใหหมนเวยนคาถามกนไปทวหอง เพอหาคาตอบหรอถามคาถามใหม ตอจากนนใหนกเรยนแสดงผลทไดกบทงหอง และใหนกเรยนทงหองไดอภปรายถงแนวทางทเปนไปไดของคาตอบทเสนอ 2. งานกลมบนกระดานดา ใหนกเรยนทงกลมแสดงวธแกปญหาทคอนขางยากบนกระดานดา 3. การทบทวน ใหนกเรยนในหองเปนกลมๆ แกปญหารวมกน เพอทบทวนความรทเรยนมา (แทนการถามตอบปญหาทวไป) เมอแกปญหาภายในกลมแลวจงใหทงกลมมาแกปญหาหนาชนเรยนและใหเพอนในกลมรวมกนอภปราย 4. การทาแผนผงความคด แผนผงแนวคดเปนวธการหนงทแสดงถงการเชอมโยงระหวางแนวคดทจะเรยนรในหองเรยน นกเรยนจะไดเรยนรวธการเชอมโยงแนวคดทสาคญเขาดวยกน โดยทวไปการเชอมโยงระหวางแนวคดจะมความซบซอนและเปนไปไดหลายแนวทาง 5. Jigsaw Group ใหแตละกลมศกษาเรองใดเรองหนงจนเขาใจ แลวแยกไปตงกลมใหมทสมาชกมาจากกลมทไมซากน ตอจากนนจงใหสมาชกแตละคนเผยแพรความรทมแกสมาชกของกลมทรวมกนใหมจนครบทกคน 6. การแสดงสถานการณสมมต ใหนกเรยนแตละคนแสดงสถานการณสมมตทเกยวของกบเนอหาทเรยน ผลจากการแสดงจะชวยใหนกเรยนเขาใจแนวคดและทฤษฎทเกยวของ

22

7. การระดมความคดดวยการเขยน ใหสมาชกของกลมระดมความคดและเขยนแนวคดเรอง ประเดนหรอหวขอทไดเรยนมาแลวลงบนกระดาษ โดยเขยนทละคนและไมใหซากน ผลทไดจะแสดงถงความรและความเขาใจในเรองนน 8. การเลนเกม เปนกจกรรมทเหมาะสาหรบการเรยนการสอนเรองทเขาใจไดยากและมหลายแนวคดอยดวยกน 9. การอภปรายแบบมผนาเสนอ เปนกจกรรมทเหมาะสาหรบการนาเสนอของกลมใดกลมหนงในเรองทไดรบมอบหมายตอเพอนรวมหอง 10. การโตวาท เปนวธการทดวธหนงทสงเสรมใหผแสดงออกไดคดและนาเสนอขอมลทจดกระทาแลว การโตวาทจะมทงฝายเสนอททาหนาทสนบสนนและฝายโตแยง ศกดา ไชกจภญโญ (2548: 14) กลาวถงกจกรรมในการจดการเรยนรแบบ Active Learning วามหลายรปแบบดงตอไปน 1. Think-Pair-Share ผสอนตงปญหา ผเรยนคดหาคาตอบดวยตนเองกอนสก 4-5 นาท ตอมาจบคกบเพอน อภปรายแลกเปลยนความคดเหนกน หลงจากนนจงสมเรยกมานาเสนอหนาชน 2. Minute Paper หลงจากบรรยายไป 15 นาท ผสอนสงใหผเรยนสรปทเรยนไป 2 ประโยค ใน 1 นาท แลวใหจบคแลกเปลยนความคดเหน ผสอนอาจสมเรยกผเรยนมานาเสนอหนาชน 3. Jigsaw ผสอนเลอกเนอหาทสามารถแบงออกเปนสวนๆ ได หรอเลอกบทความทมเนอหาสอดคลอง (ใกลเคยง) 3-4 ชน แบงผเรยนเปนกลมเทาๆ กบเนอหา ใหแตละกลมสงตวแทนมา 1 คน เลอกเนอหาทเตรยมไว ใหอานทาความเขาใจรวมกน หรอหาคาตอบรวมกนในกลม แลวกลบไปสอนทกลมดงเดมของตนจนทกคนไดสอนครบ 4. Round Table แบงผเรยนเปนกลม เพอตอบคาถาม โดยแตละกลมไดรบกระดาษคาตอบ 1 แผน และปากกา 1 ดาม ใหแตละกลมเขยนคาตอบลงกระดาษ และเวยนใหกลมอนดคาถามคาตอบของกลม ผสอนอาจสมเรยกมานาเสนอหนาชน 5. Voting ใหผเรยนยกมอเพอตอบคาถามของผสอนในลกษณะแสดงความคดเหนดวยและไมเหนดวย หรอแขงกนตอบ 6. End of Class Query สามนาทสดทายกอนหมดคาบการสอน ใหผเรยนสรปการเรยนร โดยเขยนออกมา 2 ประโยค หรอใหซกถามกอนจบการสอน 7. Trade of Problem แบงผเรยนเปนกลม ในแตละกลมจะไดบตรคาถามไมเหมอนกนใหแตละกลมเขยนคาตอบทบตรคาถามดานหลง เสรจแลวสงใหเพอนกลมอน ในขณะเดยวกนกลมตนเองกไดรบบตรคาถามจากกลมอน โดยยงไมใหดคาตอบ ใหสมาชกในกลมอานคาถาม และรวมกนคดหาคาตอบ เมอไดคาตอบแลวใหพลกดคาตอบของกลมกอนหนาน ถาคาตอบตรงกนไมตองเขยนอะไรเพมเตม แตถาคาตอบของกลมไมเหมอนกบคาตอบกลมอน ใหเขยนคาตอบลงหลงบตรคาถามนนเปนอกคาตอบหนง และใหยนบตรคาถามสงใหกลมอนตอไป ในขณะเดยวกนกรบบตรคาถามของกลมอนมา ใหทาเชนเดยวกนนจนครบ ผสอนรวบรวมบตรคาถามทมคาตอบมากกวาหนงคาตอบ ใหทงหองรวมอภปรายหาคาตอบทเปนทยอมรบของทงหอง

23

8. Concept Map แบงผเรยนเปนกลม แจกปากกาและแผนใสให ใหแตละกลมเขยนประเดนหลกทไดเรยนรใสตรงกลางแผนใส พรอมทงเขยนวงกลมลอมรอบและเขยนประเดนรองทเกยวของแลววงกลมลอมรอบเชนกน แลวเชอมโยงกบวงกลมประเดนหลก ซงจะไดรปรางคลายลกโซตอๆ กน เปนแบบใยแมงมมหรอเปนรปดาว ซงการดภาพแบบแผนภมเชนนจะทาใหจดจาไดงายหรอเขาใจไดงาย

หรอ

ภาพประกอบ 2 ผงความคดรวบยอด

ทมา: ศกดา ไชกจภญโญ. (2548). สอนอยางไรให Active Learning. นวตกรรมการเรยนการสอน. หนา 14.

จากกจกรรมการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนขางตนสรปไดวา กจกรรมการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนสามารถจดได 3 รปแบบ ดงน 1. กจกรรมการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนสาหรบนกเรยนเปนรายบคคล เชน 1.1 Think-Pair-Share ผสอนตงปญหา ผเรยนคดหาคาตอบดวยตนเองกอนสก 4-5 นาทตอมาจบคกบเพอน อภปรายแลกเปลยนความคดเหนกน หลงจากนนจงสมเรยกมานาเสนอ 1.2 Voting ใหผเรยนยกมอ เพอตอบคาถามของผสอนในลกษณะแสดงความคดเหนดวยและไมเหนดวย หรอแขงกนตอบ 2. กจกรรมการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนสาหรบนกเรยนททาเปนค เชน

24

Minute Paper หลงจากบรรยายไป 15 นาท ผสอนสงใหผเรยนสรปทเรยนไป 2 ประโยค ใน 1 นาท แลวใหจบคแลกเปลยนความคดเหน ผสอนอาจสมเรยกผเรยนมานาเสนอหนาชน 3. กจกรรมการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนสาหรบนกเรยนททาเปนกลม เชน 3.1 Jigsaw ผสอนเลอกเนอหาทสามารถแบงออกเปนสวนๆ ได หรอเลอกบทความทมเนอหาสอดคลอง (ใกลเคยง) 3-4 ชน แบงผเรยนเปนกลมเทาๆ กบเนอหา ใหแตละกลมสงตวแทนมา 1 คน เลอกเนอหาทเตรยมไว ใหอานทาความเขาใจรวมกน หรอหาคาตอบรวมกนในกลม แลวกลบไปสอนทกลมดงเดมของตนจนทกคนไดสอนครบ 3.2 Round Table แบงผเรยนเปนกลม เพอตอบคาถาม โดยแตละกลมไดรบกระดาษคาตอบ 1 แผน และปากกา 1 ดาม ใหแตละกลมเขยนคาตอบลงกระดาษ และเวยนใหกลมอนดคาถามคาตอบของกลม ผสอนอาจสมเรยกมานาเสนอหนาชน 3.3 Trade of Problem แบงผเรยนเปนกลม ในแตละกลมจะไดบตรคาถามไมเหมอนกนใหแตละกลมเขยนคาตอบทบตรคาถามดานหลง เสรจแลวสงใหเพอนกลมอน ในขณะเดยวกนกลมตนเองกไดรบบตรคาถามจากกลมอน โดยยงไมใหดคาตอบ ใหสมาชกในกลมอานคาถาม และรวมกนคดหาคาตอบ 3.4 Concept Map แบงผเรยนเปนกลม แจกปากกาและแผนใสให ใหแตละกลมเขยนประเดนหลกทไดเรยนรใสตรงกลางแผนใส พรอมทงเขยนวงกลมลอมรอบและเขยนประเดนรองทเกยวของแลววงกลมลอมรอบเชนกน แลวเชอมโยงกบวงกลมประเดนหลก จากกจกรรมการเรยนรอยางกระตอรอรนดานบนสามารถสรปไดดงน 1. การเรยนรแบบใชเกมส (Games) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทผสอนนาเกมเขาบรณาการในการเรยนการสอน ซงใชไดทงในขนการนาเขาสบทเรยน, การสอน, การมอบหมายงาน, และหรอขนการประเมนผล 2. การเรยนรแบบวเคราะหวดโอ (Analysis or reactions to videos) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทใหผเรยนไดดวดโอ 5-20 นาท แลวใหผเรยนแสดงความคดเหนหรอสะทอนความคดเกยวกบสงทไดด อาจโดยวธการพดโตตอบกน การเขยน หรอ การรวมกนสรปเปนรายกลม 3. การเรยนรแบบโตวาท (Student debates) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทจดใหผเรยนไดนาเสนอขอมลทไดจากประสบการณและการเรยนร เพอยนยนแนวคดของตนเองหรอกลม 4. การเรยนรแบบผเรยนสรางแบบทดสอบ (Student generated exam questions) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทใหผเรยนสรางแบบทดสอบจากสงทไดเรยนรมาแลว 5. การเรยนรแบบกระบวนการวจย (Mini-research proposals or project) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทองกระบวนการวจย โดยใหผเรยนกาหนดหวขอทตองการเรยนร, วางแผนการเรยน, เรยนรตามแผน, สรปความรหรอสรางชนงาน, และสะทอนความคดในสงทไดเรยนร หรออาจเรยกวาการสอนแบบโครงงาน (project-based learning) หรอการสอนแบบใชปญหาเปนฐาน(problem-based learning)

25

6. การเรยนรแบบกรณศกษา (Analyze case studies) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทใหผเรยนไดอานกรณตวอยางทตองการศกษา จากนนใหผเรยนวเคราะหและแลกเปลยนความคดเหนหรอแนวทางแกปญหาภายในกลม แลวนาเสนอความคดเหนตอผเรยนทงหมด 7. การเรยนรแบบการเขยนบนทก (Keeping journals or logs) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทผเรยนจดบนทกเรองราวตางๆ ทไดพบเหน หรอเหตการณทเกดขนในแตละวน รวมทงเสนอความคดเพมเตมเกยวกบบนทกทเขยน 8. การเรยนรแบบการเขยนจดหมายขาว (Write and produce a newsletter) คอ การจดกจกรรมการเรยนรทใหผเรยนรวมกนผลตจดหมายขาว อนประกอบดวย บทความ ขอมลสารสนเทศขาวสาร และเหตการณทเกดขน แลวแจกจายไปยงบคคลอนๆ 9. การเรยนรแบบทบทวนโดยผเรยน (Student-led review sessions) คอการจดกจกรรมการเรยนรทเปดโอกาสใหผเรยนไดทบทวนความรและพจารณาขอสงสยตางๆ ในการปฏบตกจกรรมการเรยนร โดยครจะคอยชวยเหลอกรณทมปญหา 1.6 บทบาทของครในการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน (Active Learning) เชงเคอร กอส และเบรนสไตน (Shenker; Goss; & Bernstein. 1996: 20-22) กลาวถง บทบาทของผสอนในการนาการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนไปใชในชนเรยน ดงน 1. การจดการเรยนรอยางกระตอรอรนเปนการขยายทกษะการคดวเคราะห และการคดอยางมวจารณญาณ ตลอดจนความสามารถของการประยกตเนอหาของผเรยน ดงนนจะตองสอสารการเรยนการสอนอยางชดเจน 2. การจดการเรยนรอยางกระตอรอรนจะตองสงเสรมความรบผดชอบในการคนควา และสงเสรมการเรยนรนอกเวลาของผเรยน รวมทงการมสวนรวมในกจกรรมตางๆ 3. การจดการเรยนรอยางกระตอรอรนตองมงเนนใหผเรยนคนหาคาตอบมากขนดวยตนเอง 4. การเรยนแบบบรรยายในชนเรยนอาจจะครอบคลมเนอหามากกวา แตเมอผเรยนออกจากชนเรยนเนอหาทมากจนไมชดเจนจะทาใหผเรยนลม และไมเขาใจได ถงแมวาการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนจะใชเวลาสอนมากกวาและเรยนรมโนทศนไดนอยกวา แตผสอนสามารถปรบแกได โดยสอนมโนทศนทสาคญและสอสารอยางชดเจนกบผเรยน วาผเรยนตองเรยนรบาง มโนทศนดวยตนเอง ซงผเรยนทาไดดเพราะผเรยนมความเขาใจในมโนทศนทไดเรยนรและสามารถนาไปใชกบการเรยนมโนทศนใหมดวยตนเองได 5. วธการเรยนรโดยผเรยนเปนฝายรบความร อาจทาใหผเรยนมมโนทศนทคลาดเคลอนซงเปนผลจากการสอน ในขณะทการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนชวยใหผเรยนเขาใจในเนอหามากขน เกดความสนใจ สนกสนาน และเกดทกษะในการวเคราะห สามารถถายโอนความรความเขาใจทเรยนได

26

6. การจดการเรยนรอยางกระตอรอรนวธการหนงๆ ไมใชวธการทดทสดสาหรบผเรยนทกคน ผสอนตองเลอกกลวธและกจกรรมทเหมาะสม ศกษาขอมลทผเรยนบางคนปฏเสธ โตเถยง และปรบกลวธการสอน ซงการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนจะมความยดหยนสง สามารถปรบวธการใชกจกรรมและแหลงเรยนรหลากหลาย ซงทาไดมากกวาการสอนแบบบรรยาย ลอเรนเซน (Lorenzen. 2001: 5) กลาวถง บทบาทของครในการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน ดงน 1. พดคยกบนกเรยนในระหวางการจดการเรยนร 2. จดหองเรยนใหเหมาะสมกบการมสวนรวมในการเรยนร 3. ใหมการอภปราย การตงคาถาม และการเขยนเพอใหนกเรยนมสวนรวม 4. ใหเวลานกเรยนในการคนหาคาตอบ ไมเรงเราเอาคาตอบจากนกเรยน 5. ใหรางวลแกนกเรยนทมสวนรวมเพอสรางแรงจงใจ 6. ใหเวลากบนกเรยนในชวงทายคาบเพอใหนกเรยนถามคาถาม ทววฒน วฒนกลเจรญ (2549: 1- 3) จากกจกรรมและวธการปฏบตตามแนวทางของการเรยนเชงรก ผสอนเปนผทมบทบาทสาคญกลาวคอ การจะบรรลวตถประสงคของการเรยนเชงรกหรอไม ผสอนควรมบทบาทดงน 1. จดใหผสอนเปนศนยกลางของการเรยน กจกรรมหรอเปาหมายทตองการตองสะทอนความตองการทจะพฒนาผเรยน และเนนการนาไปใชประโยชนในชวตจรงของผเรยน 2. สรางบรรยากาศของการมสวนรวม และการเจรจาโตตอบทสงเสรมใหผเรยน มปฏสมพนธทดกบผสอนและเพอนในชนเรยน 3. จดกจกรรมการเรยนการสอนใหเปนพลวต สงเสรมใหผเรยนมสวนรวมในทกกจกรรมทสนใจรวมทงกระตนใหผเรยนประสบความสาเรจในการเรยน กจกรรมทเปนพลวต ไดแก การฝกแกปญหาการศกษาดวยตนเอง เปนตน 4. จดสภาพการเรยนรแบบรวมมอ (Collaboratory Learning) สงเสรมใหเกด การรวมมอในกลมผเรยน 5. จดกจกรรมการเรยนการสอนใหทาทาย และใหโอกาสผเรยนไดรบวธการสอนทหลากหลายมากกวาการบรรยายเพยงอยางเดยว แมรายวชาทเนนทางดานการบรรยายหลกการ และทฤษฎเปนหลกกสามารถจดกจกรรมเสรม อาท การอภปราย การแกไขสถานการณทกาหนด เสรมเขากบกจกรรมการบรรยาย 6. วางแผนในเรองของเวลาการสอนอยางชดเจน ทงในเรองของเนอหา และกจกรรมในการเรยนทงนเนองจากการเรยนเชงรกจาเปน ตองใชเวลาการจดกจกรรมมากกวาการบรรยาย ดงนนผสอนจาเปนตองวางแผนการสอนอยางชดเจน โดยสามารถกาหนดรายละเอยดลงในประมวลรายวชา เปนตน 7. ใจกวาง ยอมรบในความสามารถในการแสดงออก และความคดเหนทผเรยนนาเสนอ

27

จากบทบาทของครในการจดการเรยนรแบบ Active Learning สรปไดวาครควรมบทบาทดงน 1. จดใหผสอนเปนศนยกลางของการเรยน กจกรรมหรอเปาหมายทตองการตองสะทอนความตองการทจะพฒนาผเรยน และเนนการนาไปใชประโยชนในชวตจรงของผเรยน 2. สรางบรรยากาศของการมสวนรวม และการเจรจาโตตอบทสงเสรมใหผเรยนมปฏสมพนธทดกบผสอน และเพอนในชนเรยน 3. จดกจกรรมการเรยนการสอนใหเปนพลวต สงเสรมใหผเรยนมสวนรวมในทกกจกรรมทสนใจรวมทงกระตนใหผเรยนประสบความสาเรจในการเรยน กจกรรมทเปนพลวต ไดแก การฝกแกปญหาการศกษาดวยตนเอง เปนตน 4. จดสภาพการเรยนรแบบรวมมอ (Collaboratory Learning) สงเสรมใหเกดการรวมมอในกลมผเรยน 5. จดกจกรรมการเรยนการสอนใหทาทาย และใหโอกาสผเรยนไดรบวธการสอนทหลากหลายมากกวาการบรรยายเพยงอยางเดยว แมรายวชาทเนนทางดานการบรรยายหลกการ และทฤษฎเปนหลกกสามารถจดกจกรรมเสรม อาท การอภปราย การแกไขสถานการณทกาหนด เสรมเขากบกจกรรมการบรรยาย 6. วางแผนในเรองของเวลาการสอนอยางชดเจน ทงในเรองของเนอหา และกจกรรมในการเรยนทงนเนองจากการเรยนเชงรกจาเปน ตองใชเวลาการจดกจกรรมมากกวาการบรรยาย ดงนนผสอนจาเปนตองวางแผนการสอนอยางชดเจน โดยสามารถกาหนดรายละเอยดลงในประมวลรายวชา เปนตน 7. ใจกวาง ยอมรบในความสามารถในการแสดงออก และความคดเหนทผเรยนนาเสนอ 1.7 งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน นว และเคเซอไซกล (Nur and Kesercigolu. 2010: 128) ไดศกษาผลกระทบของการเรยนรอยางกระตอรอรนกบความรทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 หลงจากการทดลองทใชการจดการเรยนการอยางกระตอรอรน โดยการทดลองระหวางกลมทดลองและกลมควบคม เปนเวลา 10 สปดาห พบวา กลมทดลองและกลมควบคมมผลการเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต โดยกลมทดลองมผลการเรยนดกวากลมควบคม โรทเกนส และ สมทธ (Rotgans and Schmidt. 2011: 58) ไดศกษาสถานการณความสนใจและสถานการณเชงวชาการทสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนในการใชการเรยนอยางกระตอรอรน (Active Learning) ในชนเรยน พบวา ความสนใจในชนเรยนเพมขนอยางมนยสาคญทางสถตหลงการใชการกระตนโดยการเรยนแบบ Active Learning และการเสนอปญหา ตอมาสถานการณความสนใจคอยๆ ลดลง แตเมอสนวนกเพมขนอกครงหนงและพฤตกรรมสามารถทานายผลสมฤทธทางการเรยนได

28

ประกายดาว ใจคาปน (2549: 44) ไดศกษาการจดการเรยนการสอนทผเรยนมบทบาทหลกเพอสรางความเขาใจเชงมโนทศนทางคณตศาสตรสาหรบเดกปฐมวย พบวา หลงจากจดการเรยนรทผเรยนมบทบาทหลกและทากจกรรมหรอแบบฝกหดทสอดคลองกบการจดประสบการณทง 8 กจกรรม นกเรยนมคะแนนอยในเกณฑด รวมทงการทาแบบทดสอบความเขาใจเชงมโนทศนทางคณตศาสตรของเดกปฐมวย เมอเปรยบเทยบแลว พบวา นกเรยนมคะแนนในเรองจานวนและการนบจานวนอยระดบด สวนความเขาใจเชงมโนทศนในเรองการจดประเภทหรอจดหมวดหม การจดลาดบ การเรยบเทยบ และเรองเวลา อยในระดบด สญญา ภทรากร (2552: 152) ไดศกษาผลของการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนทมตอความสามารถในการแกปญหาและการสอสารทางคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เรองความนาจะเปน พบวา ความสามารถในการแกปญหาและการสอสารทางคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 หลงไดรบการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน เรอง ความนาจะเปน สงกวากอนไดรบการจดการเรยนรอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ความสามารถในการแกปญหาและการสอสารทางคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 หลงไดรบการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน เรอง ความนาจะเปน ผานเกณฑรอยละ 70 ขนไปอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จากการศกษาเอกสารและงานวจยจะเหนไดวา จะเหนไดวา การจดการเรยนรอยางกระตอรอรน (Active learning) เปนการจดการเรยนรโดยทผเรยนมสวนรวมในกจกรรมในหองเรยน สงเสรมใหผเรยนมปฏสมพนธกบผสอนและเพอนในชนเรยน จนเกดองคความรใหมขนมา ซงสอดคลองกบหลกสตรการศกษาทเนนผเรยนเปนสาคญ จากงานวจยไดแสดงใหเหนวา การจดการเรยนรอยางกระตอรอรนเปนการจดการเรยนรโดยทผเรยนมสวนรวมในกจกรรมในหองเรยน สงเสรมใหผเรยนมปฏสมพนธกบผสอนและเพอนในชนเรยนจนทาใหผเรยนมความสนใจในบทเรยน มความเขาใจในบทเรยนมากยงขน ซงสงผลตอความสามารถในการเรยนรทาใหผเรยนเกดความรทคงทน 2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสอนแบบเรยนเปนค 2.1 ความหมายของการเรยนเปนค บญชม ศรสะอาด (2537: 118) ไดใหความหมายของการเรยนเปนคไววา การเรยนเปนค (Learning Cell) หมายถง ปฏสมพนธเกยวกบสงทเรยนระหวางนกเรยน 2 คน โดยทนกเรยน2 คน กระทากจกรรมการเรยนรรวมกน กจกรรมดงกลาวอาจอยในรปการอาน การตอบปญหา การอภปรายหรอแสดงความคดเหนซงกนและกนเกยวกบเรองทเรยน หรออาจอยในรปอน

29

2.2 หลกการเรยนรแบบเรยนเปนค หลกการเรยนรของการเรยนเปนค บญชม ศรสะอาด (2537: 118 – 119) ไดอธบายไว ดงน เทคนคของการเรยนเปนค สอดคลองกบหลกการเรยนรทวา การเรยนรจะเกดขนอยางมประสทธภาพ เมอนกเรยนไดทากจกรรมการเรยนอยางจรงจง (Active) โดยตลอดไดรบขอมลสะทอนกลบ (Feedback) และไดแกไขในสวนทผดพลาดเกยวกบเรองทเรยน ซงมวธสอนทนยมใชกนหลายวธทไมอาจบรรลหลกการดงกลาว เชน วธสอนแบบบรรยาย ซงในขณะทครกาลงบรรยายนกเรยนอาจไมสนใจฟงหรอสนใจฟงแตไมเขาใจ หรอถงแมจะเขาใจแตคณภาพของการเรยนรกจะมระดบและความเขมตากวาการเรยนรทเกดขน เมอบคคลนนไดศกษาและดาเนนบทบาทเปนผสอนคนอน วธการสอนแบบอภปรายกลม (Group Discussion) และวธสอนแบบสมมนา (Seminar) ทมงใหนกเรยนไดทากจกรรมการเรยนอยางจรงจง แตพบปญหาหลายประการ เชน นกเรยนสวนใหญไมไดศกษาเรองทจะอภปรายมากอน และจะพบอยเสมอวามนกเรยนจานวนมากไมไดแสดงความคดเหน แตจะมคนทพดเกง ชอบอวดตวหรอกาวราว ผกขาดการอภปราย เวลาทแตละคนไดพดกมนอยมาก เปนตน เทคนคของการเรยนเปนคจะแกปญหาทกลาวมาเหลาน เพราะนกเรยนแตละคนตองกระทากจกรรมการเรยนอยางจรงจง มโอกาสไดรบขอมลสะทอนกลบและไดแกไขสวนทผดพลาดในเรองทเรยน สมบต มหารศ (2530: 16) กลาวถงหลกการเรยนการสอนเปนกลมยอยไวดงน 1. เปนวธการจดการจดการเรยน เพอใหนกเรยนทกคนมสวนรวมในการจดกจกรรมการเรยนสมาชกจะตองมความรบผดชอบตอการเรยนรของตน มโอกาสในการแลกเปลยนประสบการณซงกนและกน ไดเรยนรสภาพอารมณความรสกนกคดของบคคลในกลม 2. ผลทพงไดรบจากการเรยนแบบกลมยอย นกเรยนจะไดรบทงความรความสมพนธกบบคคลอนๆ ทเขามาเกยวของ 3. นกเรยนสามารถเรยนรเกยวกบตนเอง มความเขาใจและรจกตนเองมากขนในขณะเดยวกนกจะชวยใหเขาใจผอนไดด มคณลกษณะตางๆ ทดมากขน จากหลกการเรยนรแบบเรยนเปนคขางตนสามารถสรปตาม สมบต มหารศ ไดดงน 1. จดการจดการเรยน เพอใหนกเรยนทกคนมสวนรวมในการจดกจกรรมการเรยนสมาชกจะตองมความรบผดชอบตอการเรยนรของตน มโอกาสในการแลกเปลยนประสบการณ ซงกนและกน ไดเรยนรสภาพอารมณความรสกนกคดของบคคลในกลม 2. ผลทพงไดรบจากการเรยนแบบกลมยอย นกเรยนจะไดรบทงความรความสมพนธกบบคคลอนๆ ทเขามาเกยวของ 3. นกเรยนสามารถเรยนรเกยวกบตนเอง มความเขาใจและรจกตนเองมากขนในขณะเดยวกนกจะชวยใหเขาใจผอนไดด มคณลกษณะตางๆ ทดมากขน

30

2.3 รปแบบขนตอนของการเรยนเปนค โกลดชมด (บญชม ศรสะอาด. 2537: 119 –120 ; อางองจาก Goldschmid. 1971: 2 – 3) ไดกลาวถงการเรยนเปนควา สามารถกระทาไดหลายแบบหลายวธ โกลดชมด ไดเสนอแนะไว 2 วธ ซงผานการทดลองอยางประสบผลมาแลว ดงน วธท 1 วธนจะกาหนดใหผเรยนแตละคนอานหรอศกษาเนอหาอยางเดยวกนเปาประสงคของวธน กเพอใหผเรยนแตละคไดมการสนทนาอยางเขมขน เพอตรวจสอบผลการอาน เพอใหใหเกดความเขาใจทลมลกในเรองทอาน เพอใหเกดการแลกเปลยนความคดเหนเพมเตม และแลกเปลยนขอสนเทศ (Information) เกยวกบเรองนน วธนมข นตอน ดงน 1. ในแตละครงจะกาหนดเรองหรอใหผเรยนเลอกเรองทจะอานหรอศกษา โดยทกคนจะตองอานหรอศกษาในเรองเดยวกน เรองดงกลาวควรเปนเรองททาทายความสามารถ ไมยาวเกนไป กลาวคอ สามารถดาเนนการตามวธนไดภายในเวลาสองคาบเรยน (คาบเรยนละประมาณ 50 นาท) 2. แตละคนอานเนอหาในเรองทไดรบมอบหมายอยางละเอยด 3. ทกคนตองตงคาถามเกยวกบเนอหาทอาน และนาคาถามเหลานนพรอมสาเนาอก 1 แผนตดตวมาดวยในคาบตอไป จานวนของคาถามจะขนอยกบความยาวของเรองทไดรบมอบหมายใหอานและชวงเวลาในการเรยนนน คาถามทจะตองตงมาควรมลกษณะ ดงน 3.1 คาถามเกยวกบเนอหาทอาน การตอบคาถามเหลานอยางครบถวน จะเปนสรปจดสาคญของเรองนน 3.2 คาถามในเนอหาของเรองทอาน ทศกษาจากแหลงคนควาอนนอกเหนอจากทไดกาหนดใหอาน ควรมคาถามประเภทดงกลาวนอยางนอยหนงขอ 3.3 ถาเปนไปไดควรมคาถาม 1 หรอ 2 ขอทโยงเนอหาทอานไปสประสบการณสวนตว หรอประสบการณในการทางาน 3.4 อาจมคาถามประเภทอนเพมเตม หรอทดแทนคาถามประเภททกลาวมาถาขาดคาถามดงกลาว 4. ในตอนเรมตนของการเรยนแตละครง ผสอนจะใหผเรยนจบคกนครงแรกอาจจบคโดยใชวธสม ครงตอไปใหเปลยนคกนไปเรอยๆ ผทมความสนใจคลายคลงกนอยในพวกเดยวกน เชน ใหผทเรยนวชาเอกเดยวกนเขาคกน หรอในทางตรงกนขามถาตองการใหไดแลกเปลยนความคดเปนอยางกวางขวางกอาจจดใหผทมภมหลงแตกตางกนเขาคกน วธจบคอกวธหนง คอ ใหผเรยนเลอกคของตนเอง 5. กอนเรมตน ถาม – ตอบ ซงกนและกน ผสอนอาจรวบรวมสาเนาของคาถามทผเรยนแตละคนเขยนไว ซงอาจจะมประโยชนหลายประการ เชน เปนการตรวจสอบการเตรยมตวของผเรยนสามารถนามาประเมนการตงคาถามหรอใหขอมลสะทอนกลบแกผเรยน เปนตน

31

6. ผเรยนแตละคจะถามและตอบคาถามซงกนและกน โดยสมมตวาคนหนงเปน A อกคนหนงเปน B แลวดาเนนการ ดงน A เปนผถามคาถามแรกทตนเตรยมไว B ตอบคาถามนน แลว A อาจกลาวเสรมในรายละเอยด หรอแกไขในกรณท B ตอบผด จากนน B จะถามคาถามแรกของตน A เปนฝายตอบ ดาเนนการเชนนเรอยไปเรอยๆ 7. ในขณะทแตละคกระทากจกรรมการเรยน กลาวคอ ถาม – ตอบ ซงกนและกนนน ผสอนและ/หรอผชวยจะหมนเวยนไปยงแตละค เพอใหขอมลสะทอนกลบ (Feedback) ถามและตอบคาถาม และประเมนการทากจกรรมการเรยน ทงนไมจาเปนตองตรวจสอบแตละคในทกครงทไปสงเกต วธท 2 วธนจะกาหนดใหผเรยนแตละคนอานหรอศกษาเนอเรองคนละสวนกนซงตางกบวธท 1 แตมจดประสงคเชนเดยวกนโดยมข นตอน ดงน 1. กาหนดเรองหรอใหผเรยนเลอกเรอง โดยจะใหอานหรอศกษาคนละสวนไมตรงกน 2 – 5 ดาเนนการเชนเดยวกนกบในวธท 1 2. ในแตละค ครงแรกของคาบเรยน A บรรยายและอธบายจดสาคญในเรองทตนศกษาใหกบ B แลวถามคาถามเพอตรวจสอบดวา B เขาใจหรอไม ถาพบวายงไมเขาใจดพอ หรอเขาใจผดกอาจอธบายเพมเตมหรอแกจดทเขาใจผดนน ในครงหลงจะกลบบทบาทกนกลาวคอ B เปนฝายบรรยายแลวถามคาถามในเรองทตนศกษา สวน A เปนฝายฟงและตอบคาถามนนๆ 3. ดาเนนการเชนเดยวกบในวธท 1 บญชม ศรสะอาด (2537: 119 -120) ไดประยกตการจดกลมเพอใชในการจดการเรยนการสอนในประเทศไทยในป พ.ศ. 2530 โดยนาเสนอขนตอนของวธเรยนแบบเปนคไว 4 ขนตอน ดงน ขนท 1 ขนฝกทกษะการสอสารและฝกทกษะการตงคาถาม ใหผเรยนทากจกรรมกลมสมพนธ เพอใหคเรยนมความสมพนธอนด ซงกนและกนและสามารถทางานรวมกนไดสามารถสอสารขอมล อภปราย แสดงความคดเหนอยางมประสทธภาพ และสามารถตงคาถาม เพอเราความสนใจหรอทาความกระจางในจดใดจดหนงโดยตรงได ขนท 2 ขนดาเนนการสอน โดยผสอนใหเนอหา (ใบความร) พรอมกบแจกจดประสงคเชงพฤตกรรมใหผเรยนทราบ ผเรยนจบคกนเรยนและทากจกรรมการเรยนแบบเรยนเปนค ขนท 3 ขนสรป โดยผสอนและผเรยนรวมกนสรปบทเรยน ขนท 4 ขนทดสอบยอย โดยผสอนใหผเรยนทาแบบทดสอยยอยพรอมทงเฉลยหลงผเรยนทาเสรจแลว จากรปแบบขนตอนของการเรยนรสรปตาม บญชม ศรสะอาด สรปไดวาวธเรยนแบบคม 4 ขนตอนคอ ขนท 1 ขนฝกทกษะการสอสารและฝกทกษะการตงคาถาม ใหผเรยนทากจกรรมกลมสมพนธเพอใหคเรยนมความสมพนธอนด ซงกนและกนและสามารถทางานรวมกนได สามารถสอสารขอมล อภปราย แสดงความคดเหนอยางมประสทธภาพ และสามารถตงคาถามเพอเราความสนใจหรอทาความกระจางในจดใดจดหนงโดยตรงได

32

ขนท 2 ขนดาเนนการสอน โดยผสอนใหเนอหา (ใบความร) พรอมกบแจกจดประสงคเชงพฤตกรรมใหผเรยนทราบ ผเรยนจบคกนเรยนและทากจกรรมการเรยนแบบเรยนเปนค ขนท 3 ขนสรป โดยผสอนและผเรยนรวมกนสรปบทเรยน ขนท 4 ขนทดสอบยอย โดยผสอนใหผเรยนทาแบบทดสอยยอยพรอมทงเฉลยหลงผเรยนทาเสรจแลว จากขนตอนการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน (Active Learning) ขนตอนการเรยนรแบบเปนเปนค สามารถสรปไดวาการเรยนรอยางกระตอรอรนแบบเรยนเปนค การสอนอยางกระตอรอรน (Active Learning) เปนการสอนโดยเนนใหผเรยนมสวนรวม เพอทาความเขาใจรวมกนระหวางนกเรยน 2 คน กระทากจกรรมการเรยนรรวมกน ผเรยนจะไดลงมอปฏบต กจกรรมตางๆ อนจะนาไปสการสรางความรจากสงทปฏบตในระหวางการเรยนการสอน โดยการพดและการฟง การเขยน การอาน และการสะทอนความคด โดยมข นตอนในการสอนดงน ขนท 1 ขนนาเขาสบทเรยน เปนขนเตรยมความพรอมของผเรยนโดยการสรางแรงจงใจ ทาทายความรความสามารถ และกระตนความคด เพอใหนกเรยนสนใจและมสวนรวมในการเรยนร เชน สถานการณชวนสงสย การใชสอการเรยนการสอน รปภาพ หรอ เกม ขนท 2 ขนนาเสนอสถานการณ เปนการเสนอสถานการณดวยกจกรรมทนาสนใจสมพนธกบประสบการณของผเรยน เพอใหผเรยนไดรวมกนทาความเขาใจปญหาและวางแผนการแกปญหา รวมกนคดวเคราะหปญหาซงตรงกบขนท 1 และ 2 ของการแกปญหาของโพลยา และเปดโอกาสใหผเรยนซกถามในสงทสงสย โดยผเรยนจบคกนกระทาอยางอสระและทากจกรรมการเรยนเปนค ขนท 3 ขนกจกรรมสรปเชอมโยง เปนขนทผเรยนไดลงมอแกปญหาตามทไดวางแผนไวพรอมทงตรวจสอบคาตอบโดยการแลกเปลยนความคดกนภายค และทงคตองมสวนรวมในการแกปญหา โดยผสอนเปนผคอยแนะนา และผเรยนรวมกนสรปความร หรอแนวคดทได โดยใชผงมโนทศน แบบฝกหด การวาดรป คตรวจสอบ การเลาเรองรอบโตะ เพอสะทอนความคดทไดจากการลงมอปฏบต และเพอใหมนใจวาผเรยนมการเรยนรจรง ขนท 4 ขนประเมนผล เปนการประเมนเพอปรบปรงและพฒนาผเรยน โดยใชการประเมนผลตามสภาพจรง เปดโอกาสใหผเรยนคดไตรตรองในสงทเรยนร (Reflect) และประเมนความคดนนของผเรยนโดยไดรบการประเมนจากคร ครวมเรยน และการประเมนโดยตนเอง 2.4 ขอดของวธการเรยนเปนค บญชม ศรสะอาด (2537: 120-121) ไดกลาวถงการเรยนเปนความขอด ดงตอไปน 1. เปนวธทผเรยนทกคนตองกระทากจกรรมการเรยนอยางจรงจง (Active) จงมความสนใจ ในเรองทเรยนอยตลอดเวลา

33

2. ผเรยนจะเกดความรและความเขาใจในเรองทเรยนอยางเขมขนและมนคงเนองจากจะตองเตรยมตวและศกษาเรองทไดรบมอบหมายเปนอยางด เพอทจะสามารถปฏบตบทบาทของผสอน คอ บรรยาย อธบาย และถามคาถามตอเพอนทเปนคเรยน 3. ผเรยนไดมโอกาสฝกทกษะในการตงคาถามประเภทตางๆ ซงจะเปนแนวในการศกษาใหแจมแจงในการเรยนจากวธอนทผเรยนเปนฝายฟงอยางเดยว อาจมคาถามหรอปญหาทของใจอยหลายเรอง โดยทไมไดมโอกาสสรางความกระจางในปญหานนๆ ได 4. ผเรยนไดมโอกาสพฒนาเกยวกบการสอสารกบบคคลอน ไดรจกกนและเรยนรจากกนและกน 5. สามารถใหขอมลสะทอนกลบและแกไขจดบกพรองหรอขอผดพลาดในการเรยนไดมาก ทงนอาจไดจากเพอทเปนคเรยนในตอนตอบคาถาม และอาจไดจากผสอนในขณะสงเกตและในตอนอภปราย วจารณคาตอบ 6. สามารนาไปใชไดหลายรปแบบตางๆ กน และภายในแบบหรอวธหนงๆ ยงสามารถแปรเปลยนในสวนปลกยอยดวย เชน ใชรปแบบของคาถามทแตกตางกน สลบคเรยนดวยวธตางๆ กน การถามคาถามในวธท 1 อาจถามสลบกนคนละหนงคาถามไปเรอยๆ หรอให A ถามจนครบทกคาถาม แลวจงให B เปนผถามจนครบทกคาถาม เปนตน 7. สามารถนาไปใชไดอยางกวางขวาง อาจใชวธนวธเดยวหรอสลบกบวธอนในแตละครงทสอน คสามารถกลาวไดวาขอดของวธการเรยนเปนการเรยนทใหผเรยนไดซกถามทากจกรรมรวมกบผอน เพอเปนการแลกเปลยนความรจนเขาใจเรองตางๆ ได เปนการใหเพอนชวยเพอน เปนการเปดโอกาสใหผเรยนทราบถงจดเดนและจดดอยของตนเองจากการสะทอนจากเพอน 2.5 งานวจยทเกยวของกบการเรยนเปนค พารค (บษบง นาคะเวช. 2546: 41 – 42; อางองจาก Park. 1993: 118 – A) ไดศกษาเรอง ความแตกตางระหวางเพศ ในการเรยนแบบรวมมอกบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทมตอผลสมฤทธทางการเรยนภาษา ของนกเรยนชนประถมศกษา โดยไดจดกลมการเรยนออกเปน 3 แบบ คอ แบบครวมมอ ชาย – ชาย แบบครวมมอ หญง – หญง และแบบครวมมอชาย – หญง ผลการวจยพบวา การเรยนแบบครวมมอทง 3 แบบใหผลสมฤทธทางการเรยนภาษาไมแตกตางทระดบนยสาคญทางสถต .05 บญชม ศรสะอาดและคณะ (2530: 21 – 22) ศกษาเรอง การเปรยบเทยบผลสมฤทธ ทางการเรยน เจตคตตอวธสอนและความวตกกงวลในการเรยน โดยใชวธสอนแบบเรยนเปนค (Learning Cell) ทมการสอบยอยกบการสอนแบบปกต ผลการวจยพบวา นกเรยนทเรยนดวยวธสอนแบบเรยนเปนคทมการสอบยอย มผลสมฤทธทางการเรยนหลงการทดลองเพมขนจากกอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ทง 4 วชา ไมวาจะสอนเพยงครงเดยวหรอสอนสามครง และไมวาจะจบคเรยนโดยใชวธสมหรอใหเลอกคกนเอง นกเรยนทเรยนดวยวธสอนแบบบรรยาย มผลสมฤทธทางการเรยนหลงการทดลองเพมขนจากกอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตท

34

ระดบ .01 ทง 4 วชา วชาภาษาไทยวชาเดยวท พบวา วธสอนแบบเรยนเปนคทมการสอบยอย ไดผลดานพทธพสย สงกวาวธสอนแบบบรรยาย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 วชาอนใหผลไมแตกตางกนอยางมนยสาคญ และวชาสงคมศกษาพบวานกเรยนทเรยนดวยวธสอนแบบเรยนเปนคมคาเฉลยเจตคตตอวธสอน สงกวานกเรยนทเรยนดวยวธสอนแบบบรรยาย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และมคาเฉลยความวตกกงวลในการเรยน ตากวานกเรยนทเรยนดวยวธสอนแบบบรรยาย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 วชาอนใหพบวาไมแตกตางกนอยางมนยสาคญ

วภาวด วงศเลศ (2544: 75) ไดศกษาการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบมลตมเดยเรอง เซต มธยมศกษาปท 4 โดยใชเทคนคการเรยนรแบบคอภปราย พบวา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบมลตมเดยเรอง เซต โดยใชเทคนคการเรยนแบบคอภปราย มประสทธภาพเทากบ 88.56 ซงสงกวาเกณฑทกาหนด ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของผเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ภายหลงไดรบการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบมลตมเดย เรอง เซต โดยใชเทคนคการเรยนรแบบคคดอภปราย สงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ความคดเหนของครผสอนตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบมลตมเดยเรอง เซต โดยใชเทคนคการเรยนรแบบคคดอภปราย อยในระดบความเหมาะสมมากและมากทสด และ ความพงพอใจของผเรยนตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบมลตมเดย เรอง เซต โดยใชเทคนคการเรยนรแบบคคดอภปรายอยในระดบความพงพอใจมากและมากทสด บษบง นาคะเวช (2546: 43) ไดศกษาผลการใชวธสอนแบบเรยนเปนคทมตอผลสมฤทธ ทางการเรยนวชาการบญชชนสง 1 ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ชนปท 2 วทยาลยอาชวศกษาเพชรบร พบวา การเรยนโดยใชวธสอนแบบเรยนเปนค มผลทาใหนกศกษาม ผลสมฤทธทางการเรยน วชาการบญชชนสง 1 เรองการบนทกบญชทไมสมบรณ สงกวากอนการ ทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 อบลวรรณ อยม นธรรมา (2547: 89 – 90) ไดศกษาการใชชดการสอนวชาคณตศาสตรแบบเรยนเปนค เพอพฒนาความสามารถในการแกโจทยปญหาคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 พบวา ชดการสอนวชาคณตศาสตรแบบเรยนเปนค เรองการแกโจทยปญหาคณตศาสตรมประสทธภาพ 94.12 / 90.95 ซงสงกวาเกณฑมาตรฐาน 80/80 ทตงไว ผลสมฤทธ ทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตระดบ .01 และนกเรยนมความพงพอใจตอชดการสอนวชาคณตศาสตรแบบเรยนเปนค เรองการแกโจทยปญหาคณตศาสตรอยในระดบมาก ธนดล ภสฤทธ (2550: 119) ไดศกษาเปรยบผลการเรยนรและความคดสรางสรรคจากบทเรยนบนระบบเครอขายรายวชาการผลตมลตมเดย ระหวางนสตทเรยนเปนรายบคคลและเรยนเปนค พบวา บทเรยนบนระบบเครอขายรายวชาการผลตมลตมเดยทพฒนาขน มประสทธภาพเทากบ 82.33 /86.78 และมดชนประสทธผลเทากบ 0.66 นสตทเรยนดวยบทเรยนบนระบบเครอขายเปนรายบคคลกบเรยนเปนค มผลสมฤทธทางการเรยนและความคดสรางสรรคดานความคดรเรม ดานความคดคลองตว ดานความคดยดหยนและดานความคดละเอยดไมแตกตางกน

35

และนสตทเรยนเปนค มความพงพอใจ ตอการเรยนดวยบทเรยนบนระบบเครอขายดานภาพรวมของบทเรยนมากกวานสตทเรยนเปนรายบคคลอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 อยางไรกตามนสตทง 2 กลมมความพงพอใจดานอนไมแตกตางกน จากเอกสารและงานวจยทเกยวกบการเรยนเปนคนนแสดงใหเหนวาการเรยนเปนคจะสงเสรมใหนกเรยนไดคด และมปฏสมพนธรวมกบผอน สงเสรมใหผเรยนกลาแสดงออกและสงเสรมใหผเรยนเกดคณลกษณะอนพงประสงค เชน การทางานรวมกบผอน ความรบผดชอบ ความกลาแสดงออก เปนตน และยงชวยสงเสรมทศนคตดานการเรยนดขน 3. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบสมอง 3.1 สมองกบการเรยนร การทมนษยสามารถเรยนรส งตางๆ นนตองอาศยสมองและระบบประสาทเปนพนฐานของการรบร (Perception) รบความรสกจากอวยวะรบความรสก คอ การเหน การไดยน การสมผส การรบรสและกลน พฒนาการของเดกในแบบบรณาการของการพฒนาการทง 5 ดาน ไดแก พฒนาการทางดานรางกาย สตปญญา อารมณ จตใจ สงคม เปนการพฒนาระบบประสาทแหงการเรยนรใหมประสทธภาพสงสดตามศกยภาพของเดกแตละคน มความสามารถรบรขอมลไดสงและเพอเปนพนฐานแหงการเรยนรทสงขน ซงการทางานของสมองจะตองเกยวของกบสงตอไปน เซลลสมอง (Neuron) พชรวลย เกตแกนจนทร (2544: 11 – 13) ไดกลาววา สมองของมนษยเมอแรกเกดแตละคนจะมเซลลสมองประมาณรอยลานลานเซลลครบถวนพอๆ กบจานวนเซลลสมองของผใหญ แตมนาหนกเพยงหนงในสของสมองผใหญเทานน เซลลสมองจะไมมการเพมจานวนหากแตมการเพมขนาด และเพมจานวนของเดนไดรท (Dendrite) การเปลยนแปลงรปรางและความยาวพรอมกบมพฒนาการทางคณภาพของแตละเซลล จงทาใหสมองมประสทธภาพยงขนพฒนาการของสมองมสวนหนงทพฒนาแลวกอนคลอดประมาณ 30% และสวนเปลอกสมอง (Cortex) ซงจะพฒนาตอไปหลงคลอด ในชวงปฐมวยนจะมการพฒนาถง 70% สมองของมนษยเปนเดกอยนานกวาสมองของสตว สมองใชเวลาประมาณ 6 – 8 ป จงจะเจรญเตมท แตกยงพฒนาตอไปอก กาไรแหงเวลาของความเปนเดกอยนานของมนษยกคงเปนโอกาสแหงการเรยนรอยางเตมทกอนกาวออกสโลกกวางสมองของทารกเจรญเตบโตขนถง 4 เทา เพราะแตละเซลลซงมจานวนมากตางกมขนาดใหญขน และสวนประกอบของเซลลเปลยนแปลงไปทงดานปรมาณและคณภาพ ตวเซลลสมองเหมอน “ฝามอ” ยนไซโตปลาสซมออกไปทางหนงเหมอนแขน เรยกวา แอกซอน (Axon) ทาหนาทสงขอมลขาวสาร อกทางหนงยนออกไปยมยามเหมอนนวมอ เรยกวา เดนไดรท (Dendrite) ทาหนาทรบขอมลขาวสารแอกซอน ออกจากตวเซลลเปนเสนเดยวยาวๆ พอถงจดหมายจงแยกแขนงออกราวกบรากไมอกท แตละปลายของรากนมปมจอเขาไปในเดนไดรทของเซลลตวอน ในแตละเซลลสามารถตดตอควบคมเซลลอนโดยการแตกรางแหออกไปไดถงสองหมนหาพนเซลล เพอสงขาวสาร

36

กนโดยกระแสประสาท จงเกดปฏกรยาเรยกวา ไซแนปส (Synapse) สดแตวาจะเปนดานรบ – สงสมผสตางๆ เชน ปฏกรยาการเคลอนไหวกลามเนอ ความรสกนกคด ความจา อารมณทงหลาย ฯลฯ จงผสมผสานกนขนกลายเปนการเรยนรนาไปสการปรบตวอยางเฉลยวฉลาดของมนษยแตละคน 2. การสงสญญาณของเซลลสมอง (Neuron Signals) กมลพรรณ ชวพนธศร (2545: 6 – 17) ไดกลาววา ขบวนการรบสงขอมลในสมองจะเปนระบบกระแสไฟฟา – สารเคม โดยถาเปนภายในเซลลประสาทเองจะเปนไฟฟาสวนระหวางเซลลประสาทจะเปนสารเคม (Neurotransmitter) ซงการสรางและการทางานของสารสงสญญาณในสมอง มดงน 1. เซลลสมองถกกระตนจากสมผสตางๆ ทาใหเกดการหลงสารนทบรเวณสายใยประสาทสงขอมล 2. สารนจะนาขาวสารจากเซลลสมองตวหนงไปทเซลลอกตว โดยผานจดเชอมไปจบกบใยประสาทตวรบขอมลทจดรบเฉพาะ 3. เซลลสมองตวรบเมอถกกระตนจากขอมลตางๆ กจะทาใหเซลลสมองสงสญญาณตอไปกระตนใหเกดการทางานหรอเกดการสงสญญาณ 3. สารเคมในสมอง พชรวลย เกตแกนจนทร (2544: 23 – 27) ไดกลาววา นกวจยทางดานสมอง พบวา สมองทง 2 ซก คอ ซกซายและซกขวาจะมกลามเนอเชอมตรงกลางเรยกวา คอรปสคอลโลซม ซงเปนเสมอนทางจราจร ทาใหเกดความถนดหรอความเชยวชาญดานใดดานหนงซงเปนแผนทในสมองซกใดซกหนง ขามไปสการรบรของสมองซกตรงขามได เพอใหเกดการประสานงานกนอยอยางสอดคลอง งานวจยพบวา หากคอรปส คอลโลซม มความหนามากขน งานคนควาวจยในระยะ 15 ปมาน คนพบวาสมองซกซาย – ขวา แบกหนาทไวไมเทากน แตกตางกนซงดเหมอนเปนการวางโปรแกรมไวตงแตสมยดกดาบรรพ สวนใหญนนคนมกจะใชสมองซกซายเปนหลก แมแตทารกแรกเกดยงมสมองกลบขมบซายในบรเวณศนยภาษาขนาดใหญกวาสมองซกขวา ศนสนย ฉตรคปต (2544: 18 – 19) ไดกลาววา สารเคมในสมองทเปนสารสอประสาทตวเลกๆ ทมความสมพนธกบความสข ความเศรา สตปญญา ความจาและภาวะทางจตใจ อนๆ ทมความสมพนธกบการเรยนร ไดแก โดปามน นอรเอพเนฟรน หรอนอรอะดรนาลนเอนเดอรฟน เซโรโตนน อะเซทลโคลน กลตาเมต และกาบา โดยหนาทและการทางานของสารสอประสาท แตละชนดจะมความเลอมลาและซาซอนกนอย ดงนน หนาทการทางานของสมองแตละอยางจะเกดจากการทางานรวมกนของสารสอประสาท โดปามน นอรเอพเนฟรน และเอนดอรฟนหรอในเรองความเศราเปนการทางานของเซลลสมองทมการสรางเซโรโตนนลดลง เปนตน ดงนน คนเราเกดมามจานวนเซลลประสาท (Neuron) ไมแตกตางกนมากนก ประมาณ 1 แสนลานเซลล แตทตางกน คอการเชอมตอกนของเซลลสมอง ซงเปนสวนททาใหเกดการจาและการเรยนร สมองของเดกทไดรบการดแลใหมการเชอมโยงกงกานของเซลลประสาทมาก พรอมทจะเรยนรไดเรวกวา มากกวาคนทมการเชอมโยงของเซลลประสาทสมองนอย และยงพบวาสารเคมในสมองกมบทบาทสาคญทมผลตอการ

37

เรยนรของคนเรา โดยเฉพาะเรองความสข ความเศราและความจา นนหมายความวา ถาพอแม คร ผปกครอง จดกจกรรมใหเดกไดเรยนรอยางมความสขจะมการเปลยนแปลงของสารเคมในสมอง ททาใหมความสข สงผลใหเดกเกดความกระตอรอรนสนใจไขวควาทจะเรยนร ทาใหมการเรยนรเพมมากขน ในทางตรงกนขามถาเดกเกดความเศรากจะมการเปลยนแปลงของสารเคมในสมอง ทาใหเดกเกดความเครยด ไมสามารถตงใจทางานหรอเรยนรส งตางๆ ได ดงนนในการจดกระบวนการเรยนรจงตองคานงถงสงทกลาวมาขางตนดวยการทางานของสมองสองซก สมศกด สนธระเวชญ (2544: 3) กลาววา สมองของมนษยม 2 ดาน คอ ดานซายและขวา ซงทางานพรอมๆ กน แตทาหนาทตางกน มบางเรองสมองดานซายเปนผส งการอยางเดยวหรอสมองดานขวาสงการอยางเดยว ไมวาจะสงการโดยสมองดานใดมนจะหลอมความรสกใหตวเราจะคอยๆ มาเจรญเรวขนและมาตามทนเมอเดกอายประมาณ 3 – 4 ขวบ สมองดานซาย มหนาทคดอยางเปนเหตผล มสามญสานก การจดระบบ การดแลรายละเอยด และการทางานทตองทาทละอยาง การควบคมเกยวกบภาษา ตวเลข สญลกษณตางๆ การแสดงออก การวเคราะห การพด การเขยน สมองดานขวามหนาทเกยวกบนามธรรม จรยธรรม ความคดสรางสรรค จนตนาการ สญชาตญาณ การสงเคราะห ศลปะ ดนตร ความจา ความงาม อารมณ การมองภาพรวม ความร ตางๆ ทเปนหลกการทตองใชเหตผลคนททางานสมองดานซายมากกวาสมองดานขวา ลกษณะทแสดงออก ทางานเปนระบบ เปนนกวทยาศาสตร ปฏบตงานเปนขนตอน เปนเหตเปนผล ในระหวางแตละกระบวนการทางานดวยความคดเชงวเคราะห วจย การเงน การตลาด การออกแบบระบบงาน เปนคนมความคดเปนระบบ คนททางานสมองดานขวามากกวาสมองดานซาย ลกษณะทแสดงออกเปนนกออกแบบ เปนคนทมความคดสรางสรรคสง เปนศลปน เปนคนรกอสรภาพ ชงชง การชงดชงเดน กมลพรรณ ชวพนธศร (2545: 13 – 17) ไดกลาวถงชนดของสารเคมในสมองคอ กลมกระตนสมอง ไดแก เซโรโตนน (Serotonin) เอนดอรฟน (Endorphin) อะเซทลโคลน(Acetylchcline) โดปามน (Dopamine) ฯลฯ ซงสารกลมนจะทาหนาทควบคมความประพฤตกรรมการแสดงออก อารมณ ทาใหสมองตนตวและมความสข ทาใหเพมภมตานทานสขภาพแขงแรงและสารเคมกลมกดทบการทางานของสมอง เชน อะดรนาลน (Aerenaline) คอรตโซล (Cortical) เปนสารเคมทเกยวของกบความเครยด จะหลงเมอสมองไดรบความกดดนความเครยดอยางตอเนองทาใหยบยงการสงขอมลของแตละเซลลสมอง ยบยงการเจรญเตบโตของสมอง และใยประสาทคดอะไรไมออก ภมตานทานตา เปนภมแพ มะเรงไดงาย ทาลายเซลลสมองและใยประสาท 1. การเรยนรของคนถนดสมองซกซาย นกเรยนทถนดสมองซกซายจะชอบเรยนรเรองทเปนเหตเปนผล มทกษะในการฟงสามารถนงฟงบรรยายไดนานและจบประเดนไดด ชอบวธการเรยนรแบบเปนขนตอน เวลาทางานตองการคาสงทชดเจน มความมงมนอดทน นกเรยนทถนดใชสมองซกซายจะรสกอดอดกบบรรยากาศการเรยนทไมเปนระเบยบ ไมมคาสงหรอไมมการกาหนดเวลาตายตววธชวยใหคนถนดใชสมองซกซาย มการเรยนรไดดข นโดย 1. เวลาฟงครสอนควรมการโนตหรอขดเสนใตขอความสาคญ

38

2. กระตนใหนกเรยนเขยนแผนผง เพอใหจดจางาย 3. การตวปากเปลากบเพอนหรอฟงเทปจะชวยใหมการเรยนรดข น 2. การเรยนรของคนทถนดสมองซกขวา เรยนรโดยใชความรสกชวยคอนขางมาก ชอบใชจนตนาการมทกษะในเรองของมตเปนคนทมความคดสรางสรรค แตไมชอบลงรายละเอยด วางแผนจดการไมเปน ไมชอบคาสงทไมอธบายรายละเอยด และไมชอบการกาหนดเวลาทจากดและในสภาวะการเรยนรทกดดนมความเครยดหรอเปนการเรยนรเรองใหมๆ ทยาก คนทถนดสมองซกขวาจะไมพยายามเรยนรหรอรบรจากการฟงและการพด วธชวยใหคนถนดใชสมองซกขวามการเรยนรไดดข น 1. มการอธบายใหเหนภาพรวมกวางๆ กอนเขาสรายละเอยด 2. มการใชสไลดหรอวดโอประกอบ 3. ใชแผนผง รปภาพ หรอใชสในการชวยจดจา 4. เรยนรจากของจรง การทดลอง หรอการลงมอทาดวยตนเอง 5. ยดหยนเรองเวลา 6. ใชประสาทตาขางซายในการอานจากซายไปขวาไดด 7. ชอบทจะเลนการสลบ / กลบตวเลขหรอตวอกษร จากแนวคดขางตนสรปไดวา สมองกบการเรยนร สมองของคนเราแบงออกเปน 2 ซก คอ ซกซายและซกขวา ซงแมวาสมองทง 2 ซกจะทางานดานความคดตางกนอยางชดเจน แตกจะทางานประสานกนอยอยางสอดคลองตอเนองสมพนธกนตลอดเวลา เดกจงควรไดรบการพฒนาสมองทงสองซกไปพรอมๆ กน เพราะผทสามารถทาประโยชนตางๆ อยางมหาศาลไดกคอผทไดรบพฒนาสมองทงสองซกอยางเหมาะสม นอกจากนครหรอผปกครองควรคานงถงความถนด / ในการเรยนรของเดกแตละคนดวยวา เดกแตละคนถนดการเรยนรดานใด และมความถนดในการใชประสาทรบรอยางไร เพอทจะไดคนหาแนวทางการสอน เพอพฒนาศกยภาพการเรยนรของเดกไดอยางเตมท เรากจะไดเดก / เยาวชนทมคณภาพ ทมศกยภาพของสมองเตมประสทธภาพ เพอประโยชนของชาตอยางยงยน 3.2 การพฒนาศกยภาพสมองของมนษย มปจจยทชวยสงเสรมอยหลายประการดงน 1. อาหาร อาหารเปนสงสาคญอยางหนงในการพฒนาศกยภาพสมอง การรบประทานอาหารทมประโยชนตอรางกายจงมผลตอสมองดวยเชนกน ซงมผกลาวถงไวดงน ศนสนย ฉตรคปต (2544: 112 – 116) กลาววา สารอาหารทกชนดมประโยชน และมความสาคญตอการเจรญเตบโตและพฒนาการของสมองทงสน การรบประทานอาหารใหครบทง 5หม กจะเปนประโยชน อยางไรกตามมสารอาหารบางชนดทมความสาคญเปนพเศษ มผลตอการเจรญเตบโตของสมอง ไดแก ธาตเหลก เปนสวนสาคญของ เอนไซม ซงมบทบาทตอการสราง

39

ไขมนสมองหรอไมเยลน และสารเคมในสมอง ซงจะมผลโดยตรงตอการทางานของสมองไอโอดน เปนสวนประกอบทสาคญของไทยรอยดฮอรโมน การขาดไอโอดนจะมผลตอระดบสตปญญา และยงมผลตอภาวะของกลามเนอซงอาจจะเกดการเกรงตวจนประสาทหพการหหนวกไดดวย ไทรรอยดฮอรโมน เปนสารอกตวหนงทมความสาคญตอความฉลาดของลกตงแตอยในครรภ การขาดไทรรอยดฮอรโมนจะทาใหสมองมขนาดเลกลง จานวนเซลลสมองทพนทผวลดลง รวมทงอาจจะเกดการเสอมสลายของเซลลประสาททมอยแลวดวยกรดไขมน มผลตอพฒนาของสมอง กรดไขมนบางตวมการสะสมอยางมากในชวงไตรมาสท 3 ของการตงครรภ และในชวง 18 เดอนแรกหลงคลอด เพอจะเปนสวนประกอบของระบบประสาท ในนมแมจะมสารดเอชเอ (DHA) ซงพบวา เดกทดมนมแมจะมปรมาณของกรดไขมนนมากกวาเดกทดมนมขวด ซงไมมสารดเอชเอ สารดเอชเอน ผลการทดลองเบองตนพบวา มสวนชวยในการเจรญเตบโต พฒนาการของสมองทเกยวของกบการมองเหน กรดโฟลก เปนสารอาหารทมอยตามธรรมชาต เชน ในไขแดง ผกใบเขยว แมทขาดกรดโฟลกในชวงตงครรภ 1 – 2 เดอนแรก จะมความเสยงตอการใหกาเนดลกทมความพการทางสมอง แนวทางพนฐานในการกนอาหารทมคณคาสาหรบสมอง ดงน 1. กนอาหารทมไขมนตา หลกเลยงเนอสตว อาหารทอด 2. กนอาหารทมสารอาหารคณคาสง 3. กนอาหารทใหพลงงานแคลอรตา 4. กนอาหารทสมดล ซงประกอบดวย ธญพชทไมขดสขาวกลอง ขาวโอค ผกผลไม และถว 5. กนอาหารเสรมทเปนประโยชนในปรมาณทเหมาะสม 6. กนอาหารธรรมชาตจรงๆ ไมใชอาหารแปรรป ไมใชอาหารทมสารพษผสมอย 7. หลกเลยงภาวะนาตาลในเลอดตา เชน การอดอาหาร เพอลดความอวนโรคเบาหวานทขาดการควบคม เพราะจะทาใหสมองขาดอาหาร 8. ใหอาหารเสรมแกตวสอขอมลใหเซลลประสาท (Neurotransmitters) เพราะเซลลเหลานอาจจะไดรบสารอาหารจากอาหารทวไปไมมากพอ อษณย อนรทธวงศ (2545: 117 – 118) ไดใหคาแนะนาเกยวกบอาหารทบารงสมองและระบบประสาทม 3 ประเภท คอ ยา วตามน และอาหารธรรมชาต ซงอาหารธรรมชาตจะดทสด ไมตองเสยงไมตองเสยเงนมากมาย เพราะสารตางๆ จะมอยในอาหารอยแลว เพยงแตเราตองทาความเขาใจเรองสารอาหารใหมากขนเทานน จากแนวคดขางตนสรปไดวา อาหารเปนสงสาคญตอสขภาพและเปนแหลงพลงงานของสมองการรบประทานอาหารใหครบ 5 หม การปลกฝงนสยใหเดกรจกเลอกการบรโภคอาหารทมประโยชนตอรางกายใหเปนและใหถกวธ จะชวยทาใหสมองไดรบประโยชนจากอาหารอยางสงสดนบเปนการเพมประสทธภาพการทางานของสมองและยงเปนการสรางความมนคงทางสขภาพของเดกไทยใหยงยนดวย

40

2. นา รางกายของคนเรามสวนประกอบของนาประมาณรอยละ 80 นาจงมความสาคญ ตอการดารงชวต เพราะนาชวยใหระบบตางๆ ในรางกายทางานไดตามปกต โดยเฉพาะชวยทาใหสมองทางานไดอยางมประสทธภาพ ซงมผกลาวถงความสาคญของนาทมตอสมองไว ดงน พชรวลย เกตแกนจนทร (2544: 83 – 86) กลาววา จากหลกฐานทางการแพทยวงการกฬาและการศกษาพบวาการดมนาสะอาดอยางเตมทชวยใหมกาลง สตปญญาและความคดทเฉยบแหลม เพราะรางกายเรามระบบขจดนาอยตลอดเวลา การดมนาในปรมาณทเพยงพอจงจะเปนการแกไขปญหาไมใหสมองขาดนาเพอไมใหประตสมองปด กอใหเกดอาการเซองซม ความวตกกงวลสงและตดสนใจผดพลาด นอกจากนยงพบรายงานเกยวกบการรกษาผสงอายและคนไขโรคจตวา การดมนาสะอาดมากๆ หรอประมาณ 20 แกวตอวน จะชวยกระตนใหความทรงจากลบมาดขนสมองมการทางานอยางเปนระบบ ใหคนไขโรคจตมความสงบในจตใจมากขนกลาวโดยสรป นามคณคาตอเซลลสมอง ตอรางกายอยางมหนต เพราะนาจะเปนตวกระตนใหสมองและรางกายตนตว มความกระฉบกระเฉง ทางานอยางมประสทธภาพ ฉะนนการดมนาสะอาดใหไดอยางนอย 6 – 8 แกวตอวน จงเปนเรองทควรทาอยางตอเนองใหตดเปนนสย 3. การหายใจ การหายใจมความสาคญตอการดารงชวตและสมอง เนองจากสมองมความตองการออกซเจน ซงออกซเจนไดจากอากาศทเราหายใจเขาไปนนเอง สมศกด สนธระเวชญ (2544: 10) กลาววา สมองตองการออกซเจน ออกซเจนชวยใหกระบวนการคดด หายใจลกๆ บอยๆ หายใจออก ออกเสยง Ha Ha Ha การหายใจแบบทถกตองและตามการควบคม คอ หายใจใหลกและมจงหวะแนนอน ควรพยายามหายใจลกๆ ชาๆ ใหเปนไปตามธรรมชาตจนรสกวามนเขาไปเตมปอดกอนกลนหายใจไวชวคร แลวคอยๆ หายใจออกชาๆ และสมาเสมอ การหายใจแบบทถกตองชวยใหเกดสมาธสมองจะปลอดโปรง ลดสภาพการหลงๆ ลมๆ และปองกนโรคสมองเสอม 4. ดนตร ดนตรถอเปนคลนเสยงทมการจดระเบยบแลว เสยงของดนตรจะมอทธพลทงในดานความรสก อารมณ จตใจและสตปญญาของมนษย ดงทมผกลาวไว ดงน สมศกด สนธระเวชญ (2544: 11 – 12) กลาววา ขณะฟงดนตรนนจตใจมกจะสบายพงพอใจ แตเพลงบางอยางกอาจกระตน หรอเราใจใหเกดความตงเครยดขนไดเหมอนกน ผลอนนเนองมาจากจงหวะทสอดคลองกบอารมณ เพลงทจงหวะเรวและใชเสยงสงจะมผลกระตนการทางานของหวใจใหเกดความตนเตน ทาใหความรสกผอนคลาย ลดความดนโลหตสง ลดความตงเครยดของหวใจ เสยงของดนตรมผลตอการทางานของรางกาย เสยงของดนตรจะกระตนใหเกดการรบร และกระตนการทางานของสมองทงสองซกใหสอดคลองกนทงระบบ เพลงทมเนอรองจะตองใชสมองทงสองซกในการทาความเขาใจและเขาถงอารมณ สมองซกขวาจะเปนสวนทเกยวของกบอารมณ ความรสกและเปนสวนทใชฟงเพลงบรรเลงขณะทการฟงเนอรองหรอรองตามนนตองใชสมองซกซาย ดงนนการฟงเพลงทมเนอรองจงอาจรบกวนตอกจกรรมทใชความคด เชน การคานวณตวเลข การ

41

อานหนงสอ แตการฟงเพลงบรรเลงจะไมรบกวนการทางานของสมองซกซาย เพลงในแนวนวเอจ (New Age) มลกษณะทานองทสงบชวยใหเกดการผอนคลายและมสมาธและกระตนใหเกดคลนอลฟา แตถาฟงเพลงทมคลนความถสงในชวงคลน เบตา จะทาใหทางานไมไดด ขาดสมาธ และความคดไมเฉยงคม การฟงเพลงทมคณภาพ ทาใหสมองผลตคลนอลฟา และคลนธตา ดนตรทม คณภาพจะชวยกระตนใหสมองหลงสารเอนดอรฟน (Endorphin) เปนสารแหงความสข สงผลตอการทางานในระบบตางๆ ของรางกาย ชวยใหมนษยลดความเครยด ทงรางกายและจตใจ ดนตรทม คณภาพประกอบดวยจงหวะ ทานอง สสน ความดง เบา และการประสานเสยง ทาใหผฟงเกดอารมณตางๆ เกดจนตนาการกวางไกล เกดความกลมกลนในอารมณ และเกดความลกซงละเอยดออนทางความคด ดนตรทาให 1. การผอนคลาย การสรางภาพในความคด การจา การเขยนหนงสอ 2. อารมณสงบ 3. เพมความจา กอใหเกดความคดรเรม 4. สภาพจตใจไดรบการกระตนใหมสมาธด 5. การเรยนรดข น เมอมนษยไดฟงหรอบรรเลงเพลงทมคณภาพ สมองจะเรมทางานและกระตนใหความแขงแรงของใยประสาทเพมพนขน เสนใยประสาทเหลานนจะเพมปรมาณ สรางขา และแขนไปเชอมตอระหวางเซลลสมองดวยกน การเชอมโยงนจะเพมมากขนเปนรอยจดพนจด และเปนแนวผลกดนสาคญทชวยกระตนใหสมองสวนทซบซอนมากเหลานนจดเรยงตวอยางเปนระบบ เซลลสมองดงกลาวคอสวนสาคญทชวยสรางความคดในเรองเหตผลและตรรกวทยาดนตรแตละแบบแตละประเภทเหมาะกบกจกรรมทแตกตางกน ในขณะทตองใชสมาธอยกบการศกษาหาความร ตองใชดนตรประเภทเยนๆ แตในชวงหยดพกดนตรประเภทเรวรอนแรงจะกระตนใหมการเคลอนไหวทางดานรางกาย เปนการขบไลความเมอยลา จากบทเรยน อรยะ สพรรณเภษช (2545: 38 – 39) ไดกลาวเกยวกบประเภทของคลนเสยงจากดนตรประเภทตางๆ ทมอทธพลตอการกระตนสมองสวนตางๆ ดงน 1. คลนเสยงจากดนตรประเภทเครองเบส เครองเคาะจงหวะ แตร จะไปกระตนการทางานของสมองสวนกานสมอง (Brain Stem) และไขสนหลง (Spinal Cord) 2. คลนเสยงจากดนตรประเภทขลย เครองเปา เครองสาย จะไปกระตนการทางานของสมองสวนอารมณทเรยกวาลมบค ซสเทม (Limbic System) 3. คลนเสยงจากดนตรประเภทพณตง เครองสายเสยงสง ออรแกน ระฆง จะไปกระตนการทางานของสมองสวนนโอ – คอรเทกซ หรอสมองระดบอารยะ หรอสมองสวนปญญา ซงเปนทนาสนใจวาเครองดนตรประเภทเปยโนมพลงในการกระตนสมองในทกๆสวนทกลาวมา จากแนวคดขางตนสรปไดวา การฟงดนตรทมคณภาพ จะชวยกระตนใหสมองหลงสารเอนดอรฟน(Endorphin) ซงเปนสารแหงความสข เกดความรสกผอนคลาย ลดความเครยด สงผลตอการทางานในระบบตางๆ ของรางกาย นอกจากนการฟงดนตรทเกดจากเครองดนตรชนดตางๆ กจะ

42

ใหคลนเสยงทออกมาแตกตางกนดวย ซงจะมผลกระทบตอรางกาย อารมณ จตใจของผฟง ฉะนนจงมความจาเปนในการเลอกรบฟงดนตรในชวตประจาวน เพอเพมศกยภาพการทางานของสมอง 5. การคลายความเครยด ความเครยดมผลตอการทางานของอวยวะตางๆ ในรางกายไมเวนแมกระทงสมอง การคลายความเครยดจงเปนการเพมประสทธภาพการทางานของสมอง สมศกด สนธระเวชญ (2544: 12) กลาววา คนเราเมอมสขภาพจตยาแยมความโกรธความเครยด สมองจะหลงสารเคมชนดหนงออกมาเรยกวา อะดรนาลน หรอสารแหงความทกข สารชนดนยงหลงมากเทาใดกจะไปกระตนการทางานของอวยวะตางๆ ในรางกายใหเกดวกฤตไมวาจะเปนระบบการหายใจ ระบบหวใจ ระบบยอยอาหาร และระบบขบถาย ถาเครยดมากๆ ความดนเลอดจะสง ทาใหเปนโรคหวใจ ในญปน พบวาเนองจากมการแขงขนสง ผลของความเครยดทาใหสมรรถภาพทางเพศลดลง และความเครยดทาใหการตดสนใจผดพลาดซกซายจะเปนตวคดวเคราะหตางๆ ถาใชซกซายมากจะเครยด ถาใชซกขวาจะผอนคลาย มนษยปจจบนจะใชซกซายมากขนเรอยๆ ซกขวาเรมฝอลงเกดความเครยดมากขน ทางานกบตวเลขวเคราะหตางๆ ใชซกซายทงนน ถาเราใชความคดตดตอกนนานๆ มขอมลมากๆ จะเครยดทาใหเกดความขดแยงเมอเกดความรสกเครยด รางกายจะมอาการเวยนศรษะ ออนเพลย มนงง เบออาหารหายใจถและแรง มอสนมเหงอออก เกรงบรเวณกลามเนอและนอนไมหลบ วธผอนคลายความเครยด 1. หาเวลาพกผอน ออกกาลงกาย 2. จดลาดบความสาคญของงาน 3. การหวเราะ จะทาใหจตใจเบกบาน จากการคนควาทางวทยาศาสตรพบวา การหวเราะในหนาทองกระเพอมจะมผลดตอทงสขภาพกายและสขภาพจต 4. อยาคดวาตวเองไรคา วทยากร เชยงกล (2547: 16) ไดกลาวถงการรวบรวมและการศกษาคนควาตางๆพบวา มแนวทางหลกๆ ในการจดการความเครยดของคนเราอย 4 แนวทาง คอ 1. ควบคมตวปจจยททาใหเกดความเครยด 2. สรางระบบการสนบสนนทางสงคมเพอลดความเครยด 3. เรยนรวธการทจะปลดปลอยความเครยด และ 4. ทาสมาธ ซงเปนวธการทางจตวทยาเพอเอาชนะความเครยดวธหนง จากแนวคดขางตนสรปไดวา ความเครยดเปนปจจยหนงทมผลตอสมองและการเรยนร เมอเกดความเครยดสมองจะหลงสารอะดรนาลน (Adrenalin) ซงมผลตอการทางานของอวยวะ ตางๆ ในรางกาย ทาใหประสทธภาพในการทางานลดลง มผลตอการคด การควบคมสมาธ การควบคมตนเองดอยลงจงจาเปนอยางยงจะตองขจดความเครยดหรอหาวธการคลายความเครยดใหลดนอยลงหรอหายไป เพอคงไวซงความสามารถของศกยภาพสมองนนเอง

43

6. การบรหารสมอง (Brain Gym) การบรหารสมองหรอ Brain Gym เปนการบรหารรางกายในสวนทสมองควบคมอยเปนการชวยใหสมองแขงแรงและทางานไดอยางมประสทธภาพ สมศกด สนธระเวชญ (2544: 13) กลาววา การบรหารสมองเปนระบบการเคลอนไหวรางกายทงายทสดทจะเราใหสมองทางานอยางดเกดการเรยนรและการปฏบตทดครทใชการบรหารสมองในชนเรยน รายงานวา ชวยใหมการปรบปรงการเรยนรและพฤตกรรมเปนอยางด สวนนกเรยนทใชการบรหารสมองรายงาน ทาใหจตใจสงบ มความเชอมนสามารถผลตงานอยางมประสทธผล ผทใชการบรหารสมองเปนประจาทกวน รายงานวา ทาใหอารมณสงบ เกดความเชอมนและเกดความงอกงามการบรหารสมอง เปนการเชอมโยงระหวางการเคลอนไหวรางกายกบการทางานของสมอง นรสานนท แมนผดง (2551: 17) กลาววา การบรหารสมองคอ กระบวนการเคลอนไหวรางกายอยางงายทกระตนใหสมองทางานและเรยนรไดด ซงเปนการปฏบตเปนประจา จะชวยแกไขขอบกพรองในการเรยนร สมาธสน วตกกงวล รวมทงสรางความสมดลใหกบสมองดวยการลดผลกระทบททาใหรางกายตงเครยด ฟนระดบออกซเจนและสารเคมทมประโยชนกลบคน สสมองชวยใหการคดและการเรยนรเปนไปดวยความผอนคลาย และนาความกระตอรอรนกลบมา จากแนวคดขางตนสรปไดวา ในการพฒนาสมรรถภาพสมองนน ประกอบดวยปจจย 6 อยาง ไดแก การดมนา การรบประทานอาหาร การหายใจ การฟงดนตร การคลายความเครยดและการบรหารสมอง ซงตองใหผเรยนปฏบตอยางถกตองและตอเนอง กจะชวยพฒนาประสทธภาพของสมองใหดยงขน จากแนวคดขางตนสรปไดวา มปจจยอยหลายประการทจะชวยการพฒนาสมอง ดงน 1. อาหาร อาหารเปนสงสาคญตอสขภาพและเปนแหลงพลงงานของสมองการรบประทานอาหารใหครบ 5 หม การปลกฝงนสยใหเดกรจกเลอกการบรโภคอาหารทมประโยชนตอรางกายใหเปนและใหถกวธ จะชวยทาใหสมองไดรบประโยชนจากอาหารอยางสงสดนบเปนการเพมประสทธภาพการทางานของสมองและยงเปนการสรางความมนคงทางสขภาพของเดกไทยใหยงยนดวย 2. นา นาเปนสวนสาคญของรางกาย เมอสมองไดรบนาทเพยงพอจาชวยกระตนใหสมองและรางกายตนตว มความประฉบกระเฉง แตถานาทดมไมเพยงพอตอรางกายจะสงผลใหสมองออนลากอใหเกดอาการเซองซม 3. การหายใจการหายใจเปนการนาเอาออกซเจนเขาสระบบรางกาย การหายใจเขา หายใจออกทถกวธจะทาใหเกดสมาธ กระตนระบบประสาทใหผอนคลาย ซงมผลตอสมองโดยตรง เพราะสมองตองการออกซเจนและออกซเจนกจะชวยใหเกดกระบวนการคดทดตามมาดวย 4. ดนตร ดนตรถอเปนคลนเสยงทมการจดระเบยบแลว เสยงของดนตรจะมอทธพล ทงในดานความรสก อารมณ จตใจและสตปญญาของมนษย ซงทาใหเกดการผอนคลาย การจา การเขยนหนงสอ อารมณสงบ กอใหเกดความคดรเรมใหมๆ เกดสมาธและทสาคญเกดการเรยนร

44

5. การคลายความเครยด ความเครยดเปนปจจยหนงทมผลตอสมองและการเรยนร เมอเกดความเครยดสมองจะหลงสารอะดรนาลน (Adrenalin) ซงมผลตอการทางานของอวยวะตางๆ ในรางกาย ทาใหประสทธภาพในการทางานลดลง มผลตอการคด การควบคมสมาธ การควบคมตนเองดอยลงจงจาเปนอยางยงจะตองขจดความเครยด หรอหาวธการคลายความเครยดใหลดนอยลงหรอหายไป เพอคงไวซงความสามารถของศกยภาพสมองนนเอง 6. การบรหารสมอง ในการพฒนาสมรรถภาพสมองนน ประกอบดวยปจจย 6 อยาง ไดแก การดมนา การรบประทานอาหาร การหายใจ การฟงดนตร การคลายความเครยดและ การบรหารสมอง ซงตองใหผเรยนปฏบตอยางถกตองและตอเนอง กจะชวยพฒนาประสทธภาพ ของสมองใหดยงขน 3.3 การบรหารสมอง (Brain Gym) 3.3.1 ประวตการบรหารสมอง สมอง เปนอวยวะสวนทสาคญมากของมนษย เนองจากเปนสวนททาหนาทเปนกองบญชาการควบคมการทางานทกอยางของรางกาย อวยวะสวนตางๆ ของมนษยมเซลลสมองควบคมการงานอยอยางเปนระบบ สมองทมคณภาพจงเปนยอดปรารถนาของทกคนและเปนเปาหมายทสาคญของการศกษาประการหนงกคอ การพฒนาสมองใหมความสามารถในการคดใหไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพชวงป ค.ศ. 1990 – 2000 นบไดวาเปนทศวรรษแหงสมอง เนองจากไดมการผลตผลงานวจยเกยวกบสมองขนเปนจานวนมาก ผลการวจยไดขอความรจานวนมากเกยวกบสมอง ซงชวยใหความเขาใจและแนวทางในการพฒนาสมองของมนษยใหสามารถทางานไดอยางเตมศกยภาพมากทสด ขอความรทไดสงผลใหเกดนวตกรรมทางการศกษาจานวนมาก และหนงในนวตกรรมทเกยวกบสมองทไดรบความสนใจอยางกวางขวางกคอเรอง “การบรหารสมอง” หรอ “Brain Gym” ซงเปนนวตกรรมทสามารถชวยพฒนาการเรยนรของเดกใหมประสทธภาพมากขน (ทศนา แขมมณ. 2547: 437) 3.3.2 ความหมายของการบรหารสมอง การบรหารสมอง ไดมผใหความหมายของการบรหารสมองไว ดงน พชรวลย เกตแกนจนทร (2544: 37) ไดใหความหมายของการบรหารสมอง (Brian Gym) กคอ การบรหารรางกายในสวนทสมองควบคมอย โดยเฉพาะอยางยงสวนของคอรปสคอลโลซม ซงเชอมสมอง 2 ซกเขาดวยกนใหแขงแรง และทางานคลองแคลว จะทาใหการถายโยงการเรยนรและขอมลสมองทง 2 ซกเปนไปอยางมประสทธภาพ สมศกด สนธระเวชญ (2544: 5) กลาววา การบรหารสมองจะชวยเพมความแขงแรงในการทางานของกลามเนอ ซงเชอมสมองทง 2 ขางเขาดวยกนใหประสานกนทางานอยางคลองตว และยงทาใหการทางานของสมองสามารถควบคมความเครยด ขจดความเครยดได ทาใหสภาพจตใจเกดความพรอมทจะเรยนร เกดแรงจงใจ เกดความจาทงระยะสนและระยะยาวและมอารมณขน

45

เพราะคลนสมองจะลดความเรวจากคลนเบตาเปนคลนอลฟา ซงเปนสภาวะทสมองทางานอยางมประสทธภาพสงสด นนทยา ตนศรเจรญ (2545: 26) กลาววา การบรหารสมอง คอ การเคลอนไหวรางกายเฉพาะสวนทชวยเพมศกยภาพการทางานของสมอง โดยเคลอนไหวรางกายในสวนทสมองทง 2 ซกควบคมอยไปพรอมๆ กนโดยเฉพาะสวนทเรยกวา คอรปส คอลโลซม ทเชอมสมองทง 2 ซกเพอใหสมองทกสวนไดทางานรวมกน เสมอนเปดโอกาสใหสมองไดพดคยสอสารกน ซงจะชวยใหสมองแขงแรงและทางาน สขพชรา ซมเจรญ (2553: 28 – 31) กลาววา การบรหารสมอง หมายถง การบรหารรางกายในสวนทสมองควบคมโดยเฉพาะกลามเนอ corpus call sum ซงเชอมสมอง 2 ซกเขาดวยกนใหประสานกน แขงแรงและทางานคลองแคลว จะทาใหการถายโยงขอมลและ การเรยนรของสมอง 2 ซกเปนไปอยางสมดลเกดประสทธภาพ และยงชวยใหเกดการผอนคลายความตงเครยด ทาใหสภาพจตใจเกดความพรอมทจะเรยนร เกดความจาทงระยะสนและระยะยาว มอารมณขนเพราะคลนสมอง (brain wave) จะลดความเรวลง คลนบตา (beta) เปนแอลฟา (alpha) ซงเปนสภาวะทสมองทางานอยางมประสทธภาพสงสด จากความหมายขางตนสรปไดวา การบรหารสมอง หมายถง การเคลอนไหวรางกายทงายทสด ทเราทาใหสมองทางานไดอยางด โดยเคลอนไหวรางกายในสวนทสมองทงสองซกควบคมอยไปพรอมๆ กนจะทาใหการถายโยงขอมลและการเรยนรของสมองทง 2 ซกเปนไปอยางสมดลเกดประสทธภาพ และยงชวยลดความตรงเครยดได ซงมผลทาใหสมองทางานไดอยางมประสทธภาพสงสด 3.3.3 ประโยชนของการบรหารสมอง ไดมผกลาวถงประโยชนของการบรหารสมอง ไวดงน พชรวลย เกตแกนจนทร (2544: 38) ไดกลาวถงประโยชนของการบรหารสมองไว ดงน 1. เปนการชวยทาใหสมองแขงแรง และทางานอยางสมดลกนทง 2 คอ ซกซายและซกขวา 2. ทาใหมประสทธภาพในการเรยนรและการทางานดขน 3. ทาใหเกดความผอนคลายความตงเครยด 4. ทาใหเกดความรสกสงบ และมความมนใจในตนเองเดกทมปญหาเกยวกบการเรยน ไดแก เดกแอลด (LD) เดกสมาธสน พฤตกรรมอยไมสข มปญหาดานอารมณมความวตกกงวลสง และมปญหาในการอาน การเขยน และการเรยนคณตศาสตร เปนตน เมอมการบรหารสมองอยางถกตองและเหมาะสม จะชวยเพมประสทธภาพการเรยนรใหดยงขน สมศกด สนธระเวชญ (2544: 13) กลาววา ครทใชการบรหารสมองในชนเรยนรายงานวาการบรหารสมองชวยใหมการปรบปรงการเรยนรและพฤตกรรมเปนอยางด สวนนกเรยนทใชการบรหารสมองรายงานวาทาใหจตใจสงบ มความเชอมนสามารถผลตงานอยางมประสทธผล ผทใชการบรหารสมองเปนประจาทกวน รายงานวา ทาใหอารมณสงบ เกดความเชอมนและเกดความงอกงาม

46

นนทยา ตนศรเจรญ (2545: 27) กลาววา การเคลอนไหวรางกายเพอการบรหารสมองนมประโยชนกบคนทกเพศทกวย เพราะจะชวยใหสมองแขงแรงและทางานอยางสมดลกนทงสองซก ชวยเพมศกยภาพการเรยนรและการทางาน ผอนคลายความตงเครยด คลายความตนเตนทาใหรสกสงบ และเกดความมนใจในตนเอง จากแนวคดขางตนสรปไดวา ประโยชนของการบรหารสมองมดวยกนหลายประการ ประการสาคญ คอ ชวยเพมศกยภาพการทางานอยางสมดลของสมองทงสองซก ชวยใหสมองแขงแรง เพมประสทธภาพในการทางานและการเรยนร ชวยผอนคลายความตงเครยด จตใจสงบมความเชอมนในตนเองและยงสามารถชวยแกปญหาเดกทมความบกพรองในการเรยนร เชน เดกแอลด (LD) เดกสมาธสน เดกทมปญหาในการอาน การเขยน ใหสามารถเรยนรไดเหมอนเดกปกตทวไป 3.3.4 ขอควรปฏบตในการบรหารสมอง ในการปฏบตการบรหารสมองในแตละครง มขอควรทพงปฏบตในการบรหารสมองดงน พชรยวลย เกตแกนจนทร (2544: 41) ไดกลาวถงขอควรปฏบตในการบรหารสมองไวคอ 1. การบรหารสมองทาตางๆ ควรทาชาๆ ประมาณ 4 – 6 ครง เพอใหไดประสทธภาพสงสด 2. ควรทาชาๆ ประกอบการหายใจทถกตอง 3. พยายาม พยายาม และพยายาม หากยงทาไมไดในครงแรกๆ 4. ไมควรรบประทานอาหารจนอมเกนไป หรอรสกหวเกนไป 5. ไมควรบรหารสมองหลงจากดมแอลกอฮอล 6. ควรดมนาบรสทธอยางนอยวนละ 12 แกวขนไป เนองจากสมองเปนอวยวะทสญเสยนาไดรวดเรวมาก (Dehydration) เมอสมองขาดนาซงเปนตวเรง (Catalyst) จะทาใหเกดความรสกทบตอคดอะไรไมออก 3.3.5 ทาการบรหารสมอง ไดมผกลาวถงทาบรหารสมอง (Brain Gym) ดงน พชรวลย เกตแกนจนทร (2544: 41 – 55) กลาววา การบรหารสมอง (Brain Gym) มอยทงหมด 4 ทา คอ 1. การเคลอนไหวสลบขาง (Cross – Over Movement) 2. การยดสวนตางๆ ของรางกาย (Lengthening Movement) 3. การเคลอนไหวเพอกระตน (Energizing Movement) 4. ทาบรหารรางกายงายๆ (Useful Exercises) 1. การเคลอนไหวสลบขาง (Cross – Over Movement) การเคลอนไหวสลบขาง ทาใหการทางานของสมองทง 2 ซก ถายโยงขอมลกนไดเชน สมองซกซายจะสามารถใชจนตนาการ ความคดรเรมสรางสรรคจากสมองซกขวา ในการอานการ

47

เขยนและการทางานประสานกนของกลามเนอไดด การทาใหเดกทาทาเหลานจะทาใหทราบวาเดกมปญหาในเรองการทางานประสานกนของตา มอและเทาหรอไม หากพบจะไดชวยเหลอเดกไดทนท 1.1 ยกขาขวางอใหตงฉากกบพน พรอมกบยนแขนทงสองออกไปดานหนา ความอลงขนานกบพน แกวงแขนทงสองไปดานขางลาตวตรงขามกบขาทยกขน แกวงแขนทงสองกลบมาอยดานหนาพรอมกบวางเทาไวทเดม เอามอลงเปลยนขา ทาเชนเดยวกน 1.2 กาวเทาขวาวางหนาเทาซาย พรอมกบยนแขนทงสองขางออกไป ดานหนาความอลงขนานกบพน แกวงแขนทงสองไปดานขางลาตวตรงขามกบขาทกาวออกไป แกวงแขนทงสองขางกลบมาอยดานหนาพรอมกบชกเทาขวาวางทเดม เอามอลงเปลยนเทาทาเชนเดยวกน 1.3 ยกขาขวางอไปดานหนา พรอมกบยนแขนทงสองออกไปดานหนา มอควาลงแกวงแขนทงสองขางไปดานขางลาตวตรงขามกบขาทยกขน ใหมอซายแตะสนเทาขวา แกวงแขนทงสองกลบมาดานหนา พรอมกบวางเทาไวทเดม เอามอลง เปลยนขาทาเชนเดยวกน 1.4 วงเหยาะอยกบทชาๆ 1.5 นงชนเขา มอสองขางประสานกนททายทอย เอยงขอศอกซายแตะทหวเขาขวายกขอศอกซายกลบไปทเดม เปลยนเปนเอยงขอศอกขวา ทาเชนเดยวกน 1.6 กามอซาย – ขวา ไขวกนระดบหนาอก กางแขนทงสองขางออกหางกนเปนวงกลมแลวเอามอกลบมาไขวกนเหมอนเดม 1.7 กามอสองขางยนแขนตรงไปขางหนาใหแขนคกน เคลอนแขนทงสองขางพรอมๆ กนเปนวงกลม 1.8 ยนแขนขวาไปขางหนา กามอชนวโปงขน ตามองทนวโปงตลอดเวลา เปลยนแขนทาเชนเดยวกน 2. การยดสวนตางๆ ของรางกาย (Lengthening Movement) การยดสวนตางๆ ของรางกาย ทาใหผอนคลายความตงเครยดของสมองสวนหนาและสวนหลงและทาใหมสมาธในการเรยนรและการทางาน 2.1 ยกมอ 2 ขางดนฝาผนง งอขาขวาขาซายยดตรง ยกสนเทาซายขน เอนตวไปขางหนาเลกนอย พรอมกบหายใจเขาชาๆ ลกๆ วางสนเทาลง ตวตรง หายใจออกชาๆ งอขาซายทาเหมอนขาขวา 2.2 ไขวขาทงสองขาง ยนทรงตวใหด หายใจเขาลก ๆ กมตวลงไขวแขน หายใจออกชา ๆ 2.3 นงไขวหาง กระดกปลายเทาขน – ลง พรอมกบนวดขาชวงหวเขาถงขอเทาเปลยนขาทาเชนเดยวกน 2.4 มอขวาจบหวไหลซาย พรอมกบหายใจเขาชาๆ ตามองมอขวา ดงหวไหลเขาหาตว พรอมกบหนหนาไปทางขวา พรอมกบทาเสยง “อ” ยาวๆ เปลยนมอทาเชนเดยวกน 2.5 ใชมอทงสองขางทาทารปซปขน หายใจเขาชาๆ ทาทารปซปลงหายใจออกชาๆ

48

3. การเคลอนไหวเพอกระตน (Energizing Movement) เปนทาชวยกระตนการทางานของกระแสประสาท ทาใหเกดความกระตนอารมณเกดแรงจงใจ เพอชวยใหการเรยนรไดดข น 3.1 ใชนวชนวดขมบเบาๆ ทงสองขาง วนเปนวงกลม 3.2 จดตาแหนงตางๆ ในรางกายทจะกระตนการทางานของสมอง 3.2.1 ใชนวโปงกบนวชวางบรเวณกระดกคอ ลบเบาๆ อกมอวางทตาแหนงสะดอ กวาดตามองจากซายไปขวา และจากพนขนเพดาน เปลยนมอทาเชนเดยวกน 3.2.2 ใชนวชและนวกลางแตะเหนอรมฝปาก อกมอวางทตาแหนงกระดกกนกบกวาดตามองจากพนขนเพดาน หายใจเขา – ออก ลกๆ เปลยนมอทาเชนเดยวกน 3.2.3 ใชมอนวดกระดกหลงใบหเบาๆ อกมอวางทตาแหนงสะดอ ตามองตรงไปขางหนาไกลๆ จนตนาการวาดรปวงกลมดวยจมก เปลยนมอทาเชนเดยวกน 3.2.4 ใชนวชและนวกลางวางทใตคาง อกมออยทตาแหนงกระดกเชงกรานหายใจเขาลกๆ ชาๆ สายตามองจากไกลมาใกล เปลยนมอทาเชนเดยวกน 3.3 นวดใบหดานนอกทงสองขางเบาๆ แลวใชมอปดหเบาๆ ทาชาๆ หลายๆ ครง ควรทาทานกอนอานหนงสอ 3.4 ใชมอทงสองเคาะทตาแหนงกระดกหนาอก โดยสลบมอกนเคาะเบาๆ 4. ทาบรหารรางกายงายๆ (Useful Exercises) 4.1 นงไขวหาง มอกมฝาเทา หายใจออกลกๆ ชาๆ 1 นาท แลววางเทา 2 ขางบนพน กามอเขาดวยกน แลวใชปลายลนกดทฐานฟนลาง ประมาณ 1 นาท จะเปนการชวยลดความเครยด ความอดอด และความคบของใจ เปลยนขาทาเชนเดยวกน 4.2 กามอทงสองขางยกขนไขวกนระดบตา ตามองมอทอยดานนอก เปลยนมอทาเชนเดยวกน 4.3 วางมอซอนกนทดานหนา หายใจเขาชาๆ ลกๆ ยกแขนขนเหนอศรษะความอลงหายใจออกชาๆ แลววาดมอออกเปนวงกลม วางมอไวทเดม 4.4 ใชมอทงสองปดตาทลมอยเบาๆ ใหสนท จนมองเหนเปนสดามอสนทสกพกแลวคอยๆ เอามอออก แลวปดตาอกครงเรมตนใหม ควรจะทากอนอานหนงสอ 4.5 ใชนวทง 2 ขางเคาะเบาๆ ทวศรษะ จากกลางศรษะออกมาดานขวาและซายพรอมๆ กนทวงทาของรางกายทถกตอง ตาแหนงทถกตองของศรษะ และคางมความสาคญมากสาหรบการควบคมสวนตางๆ ของรางกายในการใชเสยงรองเพลง นกแสดง นกกฬาจาเปนตองฝกการควบคมตาแหนงของศรษะ และคอใหสมดลกน การมทวงทาของรางกายทถกตองจะชวยลดความตงเครยดของรางกายและเกดความรสกผอนคลาย ดงนนในขณะทเคลอนไหวรางกายทาทคางยนไปขางหนามากเกนไป ศรษะหอยตกไปขางหลงจะทาใหเกดความตงเครยด (Tension) ตาแหนงของศรษะตองตงอยบนกระดกสนหลง รสกเหมอนหนชกทมเชอกรอยศรษะและลาตวไวควรตรวจดตาแหนงของคางในกระจกเพอใหได

49

ตาแหนงและมมทถกตองทาทางทถกตอง คอ จมกเปนสวนทตองยนไปขางหนามากกวาสวนอนๆแลวเพงสายตามองตรง พอล อ เดนนสน และเกล อ เดนนสน (2546: 38) ไดกลาวเพมเตมถงทาบรหารสมองทสงเสรมทกษะการเขยน มดงน 1. กลมทาการประสานมอ – ตา (Hand – Eye Coordination) เปนการเขยนดวยลายมอ การเขยนและวาดโดยลากเสนอยางตอเนองไปทางซาย ขวา ขางบน และขางลาง ในกรอบสายตา ไดแก ทาตางๆ ดงน 1.1 เลข 8 หลงยาว (Lazy 8’s) 1.2 อกขระ 8 (Alphabet 8’s) 1.3 กระตนแขน (Arm Activation) 1.4 เสนหยกหยก (Double Doodle) 2. กลมทาการเขยนเชงสรางสรรค (Creative Writing) เปนความสามารถในการบรณาการประสบการณของสมองใหออกมาเปนภาษา ไดแก ทาตางๆ ดงน 2.1 นวดนอง (Calf Pump) 2.2 กระดกปลายเทา (Footflex) 2.3 กจกรรมประสานมอ – ตาทงหลาย (All hand – eye coordination activity) 2.4 หาวเพมพลง (Energy Yawn) 3. กลมทาการสะกดคา (Spelling) เปนความสามารถในการเขาถงคลงเกบความทรงจาในการเหนและกระตนความสามารถในการไดยนในเวลาเดยวกน ไดแก ทา 3.1 ชาง ชาง ชาง (Elephant) 3.2 หมวกความคด (Thinking Cap) 3.3 นกฮก (The Owl) สขพชรา ซมเจรญ (2553: 28 – 31) ไดเสนอทาในการบรหารสมอง ไว 3 ทา คอ การบรหารสมอง ปมขมบ ปมใบห การเคลอนไหวสลบขาง (cross crawl) และทาผอนคลาย ดงภาพประกอบ 3 1. การบรหารสมอง ปมขมบ ปมใบห 1.1 ปมสมอง

ภาพประกอบ 3 การบรหารปมสมอง

ทมา: สขพชรา ซมเจรญ. (2553). การบรหารสมอง (Brain Activation). หนา 28.

50

ใชมอซายวางบรเวณใตกระดกคอและซโครงของกระดกอก หรอทเรยกวาไหปลารา จะมหลมตนๆ บนผวหนง ใชนวหวแมมอและนวช คลาหารองหลมตนๆ 2 ชองน ซงหางกนประมาณ 1 นว หรอมากกวาน ขนอยกบขนาดรางกายของแตละคนทมขนาดไมเทากน ใหนวดบรเวณนประมาณ 30 วนาท และใหนามอขวาวางไปทตาแหนงสะดอ ขณะทนวดปมสมองกใหกวาดตามองจากซายไปขวา ขวาไปซาย และจากพนขนเพดาน จากนนใหเปลยนมอดานขวาทาเชนเดยวกน ดงภาพประกอบ 4 1.2 ปมขมบ

ภาพประกอบ 4 การบรหารปมขมบ


1. ใชนวทง 2 ขางนวดขมบเบาๆ วนเปนวงกลม ประมาณ 30 วนาท ถง 1 นาท 2. กวาดตามองจากซายไปขวา และจากพนมองขนไปทเพดาน 1.3 ปมใบห ดงภาพประกอบ 5

ภาพประกอบ 5 การบรหารปมใบห

ทมา: สขพชรา ซมเจรญ. (2553). การบรหารสมอง(Brain Activation). หนา 28.

51

1. ใหใชนวหวแมมอกบนวชจบทสวนบนสดดานนอกของใบหทง 2 ขาง 2. นวดตามรมขอบนอกของใบหทง 2 ขางพรอมๆ กน ใหนวดไลลงมาจนถงตงหเบาๆ ทาซาหลายๆ ครง ควรทาทานกอนอานหนงสอเพอเพมความจาและมสมาธมากขน 2. การเคลอนไหวสลบขาง (cross crawl) 2.1 ทาท 1 นบ 1-10 ดงภาพประกอบ 6

ภาพประกอบ 6 การเคลอนไหวสลบขาง ทาท 1 นบ 1-10 (1)

ทมา: สขพชรา ซมเจรญ. (2553). การบรหารสมอง (Brain Activation). หนา 29. 1. ยกมอทง 2 ขนมา 2. มอขวา ชนวชต งขน นบ 1 มอซาย ใหนวชและนวหวแมมอขนานกบพน 3. นบ 2 ใหเปลยนมาเปนมอซายช 2 นว คอ นวชกบนวกลาง สวนมอขวากใชนวชและหวแมมอชขนานกบพน 4. นบ 3 ใหเปลยนมาเปนชมอขวา 3 นว คอ นวช นวกลาง นวนาง มอซายกใหนวชและหวแมมอชขนานกบพน ดงภาพประกอบ 7



52

5. นบ 4 ใหเปลยนมาเปนชมอซาย 4 นว คอ นวช นวกลาง นวนาง นวกอย สวนมอขวากใหนวชและนวหวแมมอชขนานกบพน 6. นบ 5 ใหเปลยนมาเปนชมอขวา 5 นว คอ นวหวแมมอ นวช นวกลาง นวนาง นวกอย สวนมอซายใหนวชและหวแมมอชขนานกบพน 7. นบ 6 ใหเปลยนมาเปนชมอซาย ใชนวหวแมมอแตะทนวกอย สวนมอขวาใหนวชและนวหวแมมอชขนานกบพน ดงภาพประกอบ 8



8. นบ 7 ใหเปลยนมาเปนชมอขวา ใชนวหวแมมอแตะทนวนาง สวนมอซายใหนวชและนวหวแมมอชขนานกบพน 9. นบ 8 ใหเปลยนมาเปนชมอซาย ใชนวหวแมมอ คอ แตะทนวกลางสวนมอขวากใหนวชและหวแมมอชขนานกบพน 10. นบ 9 ใหเปลยนมาเปนชมอขวา ใชนวหวแมมอแตะทนวช สวนมอซายใหนวชและนวหวแมมอชขนานกบพน ดงภาพประกอบ 9


ทมา: สขพชรา ซมเจรญ. (2553). การบรหารสมอง(Brain Activation). หนา 30.

53

11. นบ 10 ใหเปลยนมาเปนกามอซาย สวนมอขวากใหนวชและนวหวแมมอชขนานกบพน 2.2 ทาท 2 จบ L ดงภาพประกอบ 10

ภาพประกอบ 10 การเคลอนไหวสลบขาง ทาท 2 จบ L

ทมา: สขพชรา ซมเจรญ. (2553). การบรหารสมอง(Brain Activation). หนา 30. 1. ยกมอทง 2 ขางขนมา ใหมอขวาทาทาจบ โดยใชนวหวแมมอประกบกบนวช สวนนวอนๆ ใหเหยยดออกไป 2. มอซายใหทาเปนรปตวแอล (L) โดยใหกางนวหวแมมอกบนวชออกไป สวนนวทเหลอใหกาเอาไว 3. เปลยนเปนจบดวยมอซายบาง ทาเชนเดยวกบขอ 1 สวนมอขวากทาเปนรปตวแอล (L) เชนเดยวกบขอ 2 4. ใหทาสลบกนไปมา 10 ครง 2.3 ทาท 3 โปง-กอย ดงภาพประกอบ 11

ภาพประกอบ 11 การเคลอนไหวสลบขาง ทาท 3 โปง-กอย


54

1. ยกมอทง 2 ขางขนมาใหมอขวาทาทาโปง โดยกามอและยกหวแมมอขนมา สวนมอซายใหทาทากอย โดยกามอและเหยยดนวกอยชออกมา 2. เปลยนมาเปนโปงดวยมอซายและกอยดวยมอขวา 3. ใหทาสลบกนไปมา 10 ครง 2.4 ทาท 4 แตะจมก-แตะห ดงภาพประกอบ 12

ภาพประกอบ 12 การเคลอนไหวสลบขาง ทาท 4 แตะจมก-แตะห

ทมา: สขพชรา ซมเจรญ. (2553). การบรหารสมอง (Brain Activation). หนา 31. 1. มอขวาไปแตะทหซาย สวนมอซายใหไปแตะทจมก (ลกษณะมอไขวกน) 2. เปลยนมาเปนมอซายแตะทหขวา สวนมอขวาไปแตะทจมก (ลกษณะมอไขวกน) 2.5 ทาท 5 แตะห ดงภาพประกอบ 13

ภาพประกอบ 13 การเคลอนไหวสลบขาง ทาท 5 แตะห

ทมา: สขพชรา ซมเจรญ. (2553). การบรหารสมอง(Brain Activation). หนา 31. 1. มอขวาออมไปทหซาย สวนมอซายออมไปจบหขวา 2. เปลยนมาเปนมอซายออมไปจบหขวา สวนมอขวาออมไปจบหซาย 3. การผอนคลาย ดงภาพประกอบ 14

55

ภาพประกอบ 14 การผอนคลาย

ทมา: สขพชรา ซมเจรญ. (2553). การบรหารสมอง (Brain Activation). หนา 31. ยนใชมอทง 2 ขางประกบกนในลกษณะพนมมอเปนรปดอกบวตม โดยใหนวทกนวสมผสกนเบาๆ พรอมกบหายใจเขา-ออก ทาทานประมาณ 5-10 นาท จากแนวคดขางตนสรปไดวา การบรหารสมองสงสด ประกอบดวยทาทงหมด 3 ทา ดงน 1. การบรหารสมอง ปมขมบ ปมใบห 2. การเคลอนไหวสลบขาง 3. ทาผอนคลาย จากแนวคดขางตนสรปไดวา การบรหารสมอง เปนกจกรรมทเคลอนไหวรางกายประกอบดวยทาหลกๆ 3ทาดวยกน ซงในแตละทากจะมสวนพฒนาสมองในดานตางๆ โดยเฉพาะสวนของกลามเนอทเรยกวา “Corpus Collosum” ซงเปนเสมอนสะพานเชอมสมองทง 2 ซก ซงจะสงผลใหกลามเนอในสวนนแขงแรง และทาใหสมองทง 2 ซกทางานอยางสมดลกนเปนการเพมประสทธภาพการเรยนร และผอนคลายความตงเครยด นอกจากการบรหารสมองแลว ควรปฏบตตามขอปฏบตอยางเครงครด เชน ควรบรหารสมองในทาตางๆ ซาๆ กน ประกอบการหายใจทถกตอง ตองมความพยายามทาใหได และไมควรดมเครองดมทมแอลกอฮอลปะปนอย ทสาคญตองดมนาอยางนอยประมาณวนละ 9 – 10 แกว 3.4 งานวจยทเกยวของกบการบรหารสมอง โกลดเบอรก (Goldberg. 2004: 2827-A) ไดศกษาเกยวกบปฏสมพนธในชนเรยนและการสอนวทยาศาสตร โดยศกษาเปรยบเทยบความแตกตางในโปรแกรมวทยาศาสตร ระหวางกลมชนเรยน 2 หองเรยนในโรงเรยนขนาดกลาง โดยใชหลกสตรวทยาศาสตรสงแวดลอมฉบบใหมหองเรยนทง 2 หองมลกษณะเหมอนกน ทตงอยในโรงเรยนขนาดกลาง และทาการสอนโดยครมประสบการณ ปจจยในดานตางๆ ไดรบการควบคมใหมความคลายคลงกน เพอศกษาความแตกตางทเกดขนในงานวจย เพอวเคราะหนกเรยนกอนและหลงการทดสอบวทยาศาสตรใน 2 หองเรยน ในดานการปฏสมพนธในชนเรยน ภายใตการจดกจกรรมในหลกสตรคขนาน และเปรยบเทยบในแงของสงคมและการจดการเรยนร เกยวกบการจดกจกรรมวทยาศาสตร และบทบาทหนาทของคร นกเรยนและ

56

นกวทยาศาสตรทไดแสดงบทบาทหนาทของแตละคนในชนเรยนหนง จะศกษาผลการอภปรายในชนเรยน และการทางานกลมยอย โดยกจกรรมในหลกสตรจะถกหลอมรวมเขาดวยกนปรบเปลยนจดมงหมายใหมความยดหยน เชอมโยงผานกจกรรมทหลากหลาย โดยมครเปนตนแบบในการทากจกรรม ใหผเรยนเกดการเรยนร สวนอกหองหนงใชรปแบบโดยรวมในการจดการเรยนการสอนภายในชนเรยน และการสงเกตงานกลมยอยเฉพาะบทเรยน โดยมจดมงหมายอยททางานใหบรรลความสาเรจตามแผนทวางไว กจกรรมหลกสตรจะแยกไวตางหาก โดยใหสอนอยบนพนฐานของยทธวธทางการสอนวทยาศาสตร จนเกดความสมพนธในรปแบบทหลากหลาย ผลการศกษาพบวาบทเรยนทเกยวกบหลกสตรเปนแบบเดยวกน นาไปใชแตกตางกน จดสภาพแวดลอมใหเหมอนกนปราศจากความแปรปรวน หลกสตรวทยาศาสตรกยงสามารถใชเปนแนวทางในการจดการเรยนการสอน และเปนองคประกอบทเปนทตองการของชนเรยน จ ราโบเยา (G. Raboyeau. 2010: 2850-2861) ไดศกษาการบรหารสมองกบการเรยนรคาศพท: ผลกระทบของการเรยนรข นตอนและชนดของคา พบวา การบรหารสมองมสวนชวยใหสมองซกซายและสมองซกขวาทางานไดเปนระบบ โดยสมองซกซายไดทางานในระยะเรมตน โดยการสารวจความรกอนการเรยนรคาศพทใหม ตอมาสมองซกซายและขวาจะทางานรวมกนในการฟงเสยงแลวพมพคาศพท เมอนาไปทดสอบ t –test พบวาความสาเรจนเกยวของกบการบรหารสมองทสามารถพฒนาการเรยนรคาศพทได เกสน เมาวรตน (2549: 84) ศกษาผลการใชการบรหารสมองตอพฒนาการดานการเรยนของเดกปฐมวย พบวา เดกปฐมวยทไดรบการดกจกรรมการบรหารสมองและกจกรรมแบบปกตมพฒนาการดานการเขยนสงขนตามลาดบ จากสปดาหท 1 ถงสปดาหท 8 และเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมบรหารสมองมพฒนาการดานการเขยนสงกวาเดกปฐมวยทไดรบกจกรรมแบบปกต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 ลกคณา คากอน (2551: 127) ไดศกษาความคดสรางสรรค ความสามารถในการคดแกปญหา และความเชอมนในตนเองของเดกชนอนบาลปท 2 ระหวางการจดกจกรรม โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตรรวมกบการบรหารสมองกบการจดกจกรรมแบบปกต พบวา เดกชนอนบาลปท 2 ทไดรบการจดกจกรรมโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตรรวมกบการบรหารสมอง มความคดสรางสรรค ความสามารถในการคดแกปญหา และความเชอมนในตนเอง สงกวา เดกชนอนบาลปท 2 ทไดรบการจดกจกรรมแบบปกต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จากเอกสารและงานวจยทเกยวของสรปไดวา การจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยการจดกจกรรมและจดสภาพแวดลอมใหเดกไดรบประสบการณทหลากหลายสอดคลองกบธรรมชาตการเรยนร และการบรหารสมองทงสองซก ใหเดกไดเรยนรผานประสาทสมผสทงหา ไดลงมอปฏบตกจกรรมดวยตนเอง ซงเปนเรองทครควรสงเสรมเปนอยางยง โดยกระบวนการจดการเรยนการสอนทรวมกบการบรหารสมองจะเปนการเพมประสทธทางการเรยนของนกเรยนไดเพมมากขน

57

4. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร 4.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร วลสน (Wilson. 1971: 643 - 696) กลาววา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรหมายถง ความสามารถทางสตปญญา (Cognitive domain) ในการเรยนรคณตศาสตรซงเปนผลของการเรยนรคณตศาสตรทประเมนพฤตกรรมดานสตปญญาในการเรยนรคณตศาสตรออกมาเปนระดบความสามารถ ซงวลสนจาแนกไวเปน 4 ระดบ ดงน 1. ดานความรความจาเกยวกบการคดคานวณ (Computation) เปนการวดเกยวกบทกษะในการคานวณ ไดแก การวดความร ความจาแบบงายๆ เกยวกบสงทผเรยนไดเรยนผานไปแลวเปนพฤตกรรมทอยในระดบพนฐานแรกสด แบงออกเปน 3 ขนคอ 1.1 ความรความจาเกยวกบขอเทจจรง (Knowledge of Specific Facts) เปนการถามเพอทจะวดความรความจาถงขอเทจจรงเกยวกบเนอหาวชาในรปหรอแบบเดยวกบทผเรยนไดรบจากการเรยนการสอนมาแลว ตลอดจนความรพนฐานทผเรยนไดสะสมมาเปนระยะเวลานาน 1.2 ความรความจาเกยวกบศพทและนยาม (Knowledge of Terminology) เปนการถามใหผเรยนบอกความหมายของคาศพทและนยามตางๆ ตามทไดเคยเรยนมาแลวคาถามอาจจะถามโดยตรงหรอโดยออม โดยไมตองอาศยการคานวณ หรอความรอนมาชวย 1.3 ความรความจาเกยวกบการใชกระบวนการคานวณ (Ability to Carry Out Algorithms) เปนความสามารถทผเรยนนาสงทโจทยกาหนดใหมาคานวณดาเนนการตามกระบวนการทไดเรยนมาแลว 2. ดานความเขาใจ (Comprehension) เปนความสามารถในการนาความรทไดเรยนมาแลวมาสมพนธกบโจทยหรอปญหาใหม แบงเปน 6 ขน คอ 2.1 ความรเกยวกบมโนมต (Knowledge of Concept) เปนความสามารถในการนาขอเทจจรงทไดเรยนมาแลวมาสมพนธกนแลวสรปความหมายตามความเขาใจของตนเอง 2.2 ความรเกยวกบหลกการ กฎ และการสรปอางองทวไป (Knowledge of Principles, Rules, and Generalization) เปนความสามารถในการนาเอาหลกการ กฎมาสมพนธกนระหวางความคดรวบยอดและปญหา 2.3 ความรเกยวกบโครงสรางทางคณตศาสตร (Knowledge of Mathematical Structure) เปนความสามารถในการมองเหนสวนประกอบของคณตศาสตรเกยวกบโครงสรางทางพชคณต 2.4 ความสามารถในการแปลงรปของปญหาจากแบบหนงไปยงอกแบบหนง (Ability of Transform Problem Elements From One Mode to Another) เปนความสามารถในการเปลยนขอความใหเปนสญลกษณ

58

2.5 ความสามารถในการดาเนนการตามแนวของเหตผล (Ability of Follow a Line of Reasoning) เปนความสามารถในการอานและเขาใจขอความทางคณตศาสตรโดยดาเนนตามแนวเหตผลขณะทอาน 2.6 ความสามารถในการอานและตความโจทยปญหาทางคณตศาสตร (Ability to Read and Interpret a Mathematics Problem) เปนความสามารถในการอานและตความจากโจทย รวมถงการแปลความหมายจากกราฟหรอขอมลทางสถต 3. ดานการนาไปใช (Application) เปนความสามารถในการแกปญหาทคลายกบปญหาทเคยเรยนมาแลว โดยอาศยความร กฎ หลกการ ขอเทจจรง ไปแกปญหาใหมเปนผลสาเรจพฤตกรรมในระดบนแบงเปน 4 ขน ไดแก 3.1 ความสามารถในการแกปญหาทคนเคย (Ability to Solve Routine Problems) ผเรยนตองอาศยความรดานการคานวณ ความเขาใจ และการใชกระบวนการเพอแกปญหาจนไดคาตอบ 3.2 ความสามารถในการเปรยบเทยบ (Ability to Make Comparisons) เปนความสามารถในการนาขอมล 2 ชดมาหาความสมพนธระหวางกน โดยการเปรยบเทยบ สรป และตดสนใจ 3.3 ความสามารถในการวเคราะหขอมล (Ability to Analyze Data) เปนความสามารถในการจาแนกแยกแยะ และตดสนไดวาขอมลสวนใดจาเปนหรอไมจาเปนในการนาไปใชแกปญหาโจทย 3.4 ความสามารถในการมองเหนแบบรป ลกษณะโครงสรางทเหมอนกน และการสมมาตร (Ability to Recognize Patterns, Isomorphism, and Symmetries) เปนความสามารถในการระลกถงขอมล การแปลงปญหา การจดกระทาขอมล และการสารวจหาความสมพนธระหวางสงทคนเคยกบขอมลทกาหนดปญหา 4. ดานการวเคราะห (Analysis) เปนพฤตกรรมขนสงสดทางสตปญญาในการเรยนการสอนคณตศาสตรดานพทธพสย ซงพฤตกรรมในขนนตองมความสามารถในระดบสง จะเปนการแกปญหาทแปลกไมไดคยเคยมากอน การแกปญหาครอบคลมถงความรความสามารถในสามขนทกลาวมาแลว พฤตกรรมในขนนแบงออกเปน 5 ขน ดงน 4.1 ความสามารถในการแกปญหาทไมเคยประสบมากอน (Ability to Solve No routine Problems) เปนความสามารถในการตอบคาถามทซบซอน ผเรยนตองนาความรทางคณตศาสตรทเคยเรยนมาแลวผสมผสานกบความเขาใจในความคดรวบยอด นยาม เพอนาไปสเนอหาใหม 4.2 ความสามารถในการคนพบความสมพนธ (Ability to Discover Relationships) เปนความสามารถในการจดสวนตางๆ ทโจทยกาหนดให มาสมพนธกนใหมเพอใชในการแกปญหา

59

4.3 ความสามารถในการสรางขอพสจน (Ability to Construct Proofs) เปนความสามารถการสอสารเพอยนยนขอความทางคณตศาสตรอยางสมเหตสมผลดวยตนเอง โดยอาศยนยาม สจพจน และทฤษฎตางๆ เขามาชวยแกปญหา 4.4 ความสามารถในการวพากษวจารณขอพสจน (Ability to Criticize Proofs) เปนความสามารถในการใชเหตผลควบคมความสามารถในการสรางพสจน ผเรยนจะตองตรวจสอบดวาพสจนถกตองหรอไม มตอนใดบางผดพลาด 4.5 ความสามารถในการสรางและทดสอบความถกตองของขอสรปนยทวไป (Ability to Formulate and Validate Generalizations) เปนความสามารถในการคนพบสตรหรอกระบวนการแกปญหา และพสจนวาใชกรณทวไปได กด (Good. 1973: 7) ไดใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนวา หมายถง การเขาถงความร (Knowledge Attained) หรอการพฒนาทกษะในการเรยน ซงอาจพจารณาจากคะแนนสอบทกาหนดให คะแนนทไดจากงานครมอบหมายใหหรอทงสองอยาง นภา เมธธาวชย (2536: 65) ไดกลาวถงความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร ไววา ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร หมายถง ความร และทกษะทไดรบและพฒนามาจากการเรยนการสอนวชาตางๆ ครอาศยเครองมอวดผลชวยในการศกษาวานกเรยนมความรและทกษะมากนอยเพยงใด สวทย หรณยกาณฑ และคณะ (2540: 5) ไดกลาวถงความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร ไววา ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร หมายถง ความสาเรจ ความรความสามารถหรอทกษะ หรอหมายถงผลการเรยนการสอนหรอผลงานทไดจากการประกอบกจกรรมสวนนนๆ กได จากความหมายทกลาวมาขางตน สรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร หมายถง ระดบความสามารถหรอระดบผลสมฤทธทางการเรยนจากการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ซงประเมนไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรทผวจยสรางขนเปนแบบทดสอบแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จานวน 20 ขอ จาแนกได 4 ระดบ ดงน 1. ดานความรความจา (Computation) หมายถง เปนการวดเกยวกบทกษะในการคานวณ ไดแก การวดความร ความจาแบบงายๆ 2. ดานความเขาใจ (Comprehension) หมายถง เปนความสามารถในการนาความรทไดเรยนมาแลวมาสมพนธกบโจทยหรอปญหาใหม 3. ดานการนาไปใช (Application) หมายถง เปนความสามารถในการแกปญหาทคลายกบปญหาทเคยเรยนมาแลว โดยอาศยความร กฎ หลกการ ขอเทจจรง ไปแกปญหาใหมเปนผลสาเรจ

60

4.2 องคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยน เพรสคอตต (Prescott. 1961: 14 – 16) ไดใชความรทางชววทยา สงคมวทยา จตวทยาและการแพทย ศกษาเกยวกบการเรยนของนกเรยน และสรปผลการศกษาวาองคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ทงในและนอกหองเรยนมดงตอไปน 1. องคประกอบทางดานรางกาย ไดแก อตราการเจรญเตบโตของรางกายขอบกพรองทางรางกายและบคลกทาทาง 2. องคประกอบทางความรก ไดแก ความสมพนธของบดามารดา ความสมพนธของบดามารดากบลก ความสมพนธระหวางลกๆ ดวยกน และความสมพนธระหวางสมาชกทงหมดในครอบครว 3. องคประกอบทางวฒนธรรมและสงคม ไดแก ขนบธรรมเนยมประเพณ ความเปนอยของครอบครว สภาพแวดลอมทางบาน การอบรมทางบานและฐานะทางบาน 4. องคประกอบทางความสมพนธในเพอนวยเดยวกน ไดแก ความสมพนธของนกเรยนกบเพอนวยเดยวกน ทงทบานและทโรงเรยน 5. องคประกอบทางการพฒนาแหงตน ไดแก สตปญญา ความสนใจ เจตคตของนกเรยน 6. องคประกอบทางการปรบตว ไดแก ปญหาการปรบตน การแสดงออกทางอารมณ แครรอล (Carroll. 1963: 723 – 733) ไดเสนอแนวคดเกยวกบอทธพลขององคประกอบตางๆ ทมตอระดบผลสมฤทธของนกเรยน โดยการนาเอาคร นกเรยน และหลกสตรมาเปนองคประกอบทสาคญ โดยเชอวาเวลาและคณภาพของการสอนมอทธพลโดยตรงตอปรมาณความรทนกเรยนจะไดรบ แมดดอกซ (Maddox. 1963: 9) ไดทาการศกษาวาผลสมฤทธทางกางศกษาของแตละบคคล ขนอยกบองคประกอบทางสตปญญาและความสามารถทางสมอง รอยละ 50 - 60 ขนอยกบโอกาสและสงแวดลอม รอยละ 10 – 15 อารย คงสวสด (2544: 25) กลาววา องคประกอบทมอทธพลกบผลสมฤทธทางการเรยนนนมองคประกอบมากมายหลายอยาง ดงตอไปน คอ 1. ดานคณลกษณะการจดระบบในโรงเรยน ตวแปรดานนจะประกอบดวยขนาดของโรงเรยน อตราสวนนกเรยนตอคร อตราสวนนกเรยนตอหอง ซงตวแปรเหลานมความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน 2 . ดานคณลกษณะของคร ตวแปรทางดานคณลกษณะประกอบดวยอาย วฒครประสบการณของคร การฝกอบรมของคร จานวนวนลาของคร จานวนคาบทสอนในหนงคาบตอสปดาหของคร ความเอาใจใสในหนาทซงตวแปรเหลานลวนมความสมพนธกบผลสมฤทธท งสน 3. ดานคณลกษณะของนกเรยน ประกอบดวยตวแปรเกยวกบตวนกเรยน เชน เพศ อาย สตปญญา การเรยนพเศษ การรบการชวยเหลอเกยวกบการเรยน สมาชกในครอบครว ระดบการศกษาของบดามารดา อาชพของผปกครอง ความพรอมเรองอปกรณการเรยน ระยะทางไปเรยน

61

การมอาหารกลางวนรบประทาน ความเอาใจใสในการเรยน ทศนคตเกยวกบการเรยนการสอน ฐานะทางครอบครว การขาดเรยน การเขารวมกจกรรมททางโรงเรยนจดขน ตวแปรเหลานกมความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยน 4. ดานภมหลงเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอมของนกเรยน การศกษาเกยวกบความสมพนธระหวางเศรษฐกจ สงคมกบผลสมฤทธทางการเรยน สวนใหญเปนการศกษาในตางประเทศ ซงประกอบดวย ขนาดครอบครว ภาษาทพดในบาน ถนทตงบาน การมสอทางการศกษาตางๆ ระดบการศกษาของบดามารดา ฯลฯ ผลศกษาคนควาทผานมาพบความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยน จากการศกษาองคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนขางตน สรปไดวา มองคประกอบหลายอยางทสงผลกระทบตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน เชน สตปญญา อารมณ การปรบตว เปนตน ซงองคประกอบเหลานนสงผลโดยตรงกบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน 4.3 สาเหตททาใหเกดปญหาตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร สาเหตของการสอบตกและการออกจากโรงเรยนในระดบประถมศกษา ซง เรวตและคปตะ (Rawat and Cupta. 1970: 7 – 9) ไดกลาววาอาจมาจากสาเหตใดสาเหตหนงหรอมากกวานน โดยมดวยกนหลายประการ ไดแก 1. นกเรยนขาดความรสกในการมสวนรวมกบโรงเรยน 2. ความไมเหมาะสมของการจดเวลาเรยน 3. ผปกครองไมเอาใจใสใสการศกษาบตร 4. นกเรยนมสขภาพไมสมบรณ 5. ความยากจนของผปกครอง 6. ประเพณทางสงคม ความเชอทไมเหมาะสม 7. โรงเรยนไมมการปรบปรงทด 8. การสอบตกชนเพราะการวดผลไมด 9. อายนอยหรอมากเกนไป 10. สาเหตอนๆ เชน การคมนาคมไมสะดวก วชร บรณสงห (2525: 435) กลาวไววา นกเรยนทออนคณตศาสตรมลกษณะดงน 1. ระดบสตปญญา (I.Q.) อยระหวาง 75 – 90 และคะแนนผลสมฤทธทางคณตศาสตรจาตากวาเปอรเซนตไทลท 30 2. อตราการเรยนรทางคณตศาสตรจะตากวานกเรยนอนๆ 3. มความสามารถทางการอานตา 4. จาหลกหรอมโนมตเบองตนทางคณตศาสตรทเรยนไปแลวไมได 5. มปญหาในการใชถอยคา

62

6. มปญหาในการหาความสมพนธของสงตางๆ และการสรปเปนหลกเกณฑโดยทวไป 7. มพนฐานความรทางคณตศาสตรนอย สงเกตจากการสอบตกวชาคณตศาสตรบอยครง 8. มเจตคตทไมดตอโรงเรยนและโดยเฉพาะอยางยงตอวชาคณตศาสตร 9. มความกดดนและรสกกงวลตอความลมเหลวทางดานการเรยนของตนเองและบางครงรสกดถกตวเอง 10. ขาดความเชอมนในความสามารถของตวเอง 11. อาจมาจากครอบครวทมสภาพแวดลอมแตกตางจากนกเรยนอนๆ ซงมผลทาใหขาดประสบการณทจาเปนตอความสาเรจในการเรยน 12. ขาดทกษะในการฟง และไมมความตงใจในการเรยน หรอมความตงใจในการเรยนเพยงชวระยะเวลาสน 13. มขอบกพรองทางดานสขภาพ เชน สายตาไมด มปญหาดานการฟงและมขอบกพรองทางทกษะการใชมอ 14. ไมประสบผลสาเรจในดานเรยนทวๆ ไป 15. ขาดความสามารถในการแสดงออกทางคาพด ซงทาใหไมสามารถใชคาถามทแสดงใหเหนวาตนเองยงไมเขาใจในการเรยนนนๆ 16. มวฒภาวะคอนขางตาทงทางดานอารมณและสงคม อญชนา โพธพลากร (2545: 96) กลาววา สาเหตททาใหเกดปญหาตอการเรยนคณตศาสตรและมผลตอการเรยนของนกเรยน กคอ การจดกจกรรมการเรยนการสอนและการสรางเจตคต ความรสกตอการมสวนรวมในกจกรรมตางๆ ททาใหนกเรยนเกดการเรยนรซงเปนหนาทของครโดยตรงทจะจดหาวธสอนและเทคนคการสอนทเหมาะสมนามาใชในการจดการเรยนการสอนเพอใหเกดประสทธผลทดยงขน จากการศกษาถงสาเหตททาใหเกดปญหาตอผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรพบวา สาเหตหนงททาใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนตา คอ นกเรยนมทกษะความรพนฐานทางคณตศาสตรนอย ซงครจะตองชวยเหลอนกเรยนใหสามารถเรยนรไดและมผลสมฤทธทางการเรยนทดข น ดวยเหตน ผวจยจงสนใจทจะทาการศกษาผลการฝกทกษะความรพนฐานทางคณตศาสตรทมตอผลสมฤทธทางการเรยน เรองระบบจานวนจรง ของนกเรยนทมผลการเรยนวชาคณตศาสตรตา 4.4 งานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรงานวจยตางประเทศ ทอมสน (Thomson. 2001: 58 – A) ไดทาการศกษาและเปรยบเทยบเกยวกบหลกสตรทมตอผลสมฤทธทางการเรยนในการเรยนพชคณตปท 2 ของนกศกษาชนปท 2 จานวน 16 คน และแบงออกเปน 2 กลม โดยใชแบบทดสอบกอนเรยนเปนตวชวด แลวใหนกเรยนกลมท 1 เรยนตาม

63

หลกสตรปกต และนกเรยนอกกลมหนงเรยนหลกสตรพชคณตขนสง แลวทาการทดสอบหลงเรยนซงเปนแบบทดสอบแบบเลอกตอบและการตอบแบบอสระ ผลการวจยพบวา นกเรยนกลมทเรยนตามหลกสตรปกตมผลสมฤทธทางการเรยนตากวานกเรยนทเรยนหลกสตรพชคณตขนสง ฟนน และคณะ (Finn,et al. 2003: 228 – A) ไดศกษาความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงพฤตกรรมของคร กบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยนโดยใชหลกสตรมาตรฐานหลก โดยทาการศกษากบคร 40 คน นกเรยน 1,466 คน จาก 26 โรงเรยน ผลการวจยพบวา สงทสาคญมากทสด คอ การเตรยมการสอนตามหลกสตร รองลงมา คอ พฤตกรรมการสอนของคร ซงมผลในทางบวกตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน เปตา กงชยวงค (2545: 98) ไดทาการศกษาคนควาเรอง การพฒนาแบบฝกทกษะวชาคณตศาสตรเรอง เศษสวน ชนประถมศกษาปท 3 กลมตวอยาง คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนชมชนบานไชยบร และโรงเรยนบานหาดกวน ภาคเรยนท 2/2544 จานวน 2 หองเรยน เครองมอคอ แผนการสอน แบบฝกทกษะและแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนการสอนผลคนควาพบวา แบบฝกทกษะวชาคณตศาสตรเรอง เศษสวน ชนประถมศกษาปท 3 มประสทธภาพตามเกณฑ 80.51/76.66 ซงสงกวาเกณฑทต งไว 75/75 และนกเรยนทเรยนโดยใชแบบฝกทกษะมผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง เศษสวนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 และมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร เรอง เศษสวน สงกวานกเรยนทเรยนโดยใชแบบฝกของ สสวท. อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ภทรรตน แสงเดอน. (2553: 89 - 90) ไดทาการศกษาคนควา โดยมจดมงหมายเพอศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบธรรมสากจฉาทมตอผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ และความตระหนกในการรคด ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร ของนกเรยนหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบธรรมสากจฉา สงกวากอนไดรบการจดกจกรรม และสงกวาเกณฑรอยละ 70 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนร และ สงกวาเกณฑรอยละ 70 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 5. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบความสขในการเรยนคณตศาสตร 5.1 ความหมายของความสข พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ในพธพระราชทานปรญญาบตรของ จฬาลงกรณมหาวทยาลย: ๑๐ กรกฎาคม ๒๕๑๘ ความวา ความสขความเจรญอนแทจรงนน หมายถง ความสขความเจรญทบคคลแสวงหามาไดดวยความเปนธรรมทงในเจตนาและการกระทา ไมใชไดมาดวยความบงเอญ หรอดวยการแกงแยงเบยดบงมาจากผอน ความเจรญทแทนมลกษณะเปนการสรางสรรค เพราะอานวยประโยชนถงผอนและสวนรวมดวย(ปรญญา เรองทพย. 2550: 7)

64

ความหมายและแนวคดทเกยวกบเรองความสขนนมหลายแนวคด และมรปแบบทแตกตางกนไปหลายแนวทาง ดงน ความสข ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน (2542: 1201) ใหความหมายวาความสบายกายสบายใจ ปราศจากโรค พทธทาสภกข (2542: 8 -39) ใหความหมายของความสขวา ม 3 ระดบ คอสขเพราะไมเบยดเบยน ไมเหนแกตว สขเพราะอยเหนออานาจกาม เหนอกเลสทจะมากระทบตวเรา สขเพราะ ละตวเสยไดไมยดมนวาตวกของก กระทรวงสาธารณสข กรมสขภาพจต (2543: 1-3) ไดใหความหมายวา ความสข คอความสามารถในการดาเนนชวตอยางเปนสข มความภมใจในตนเองพอใจในชวต และมความสขสงบทางใจ ดงน 1. ภมใจในตนเอง 1.1 เหนคณคาในตนเอง 1.2 เชอมนในตนเอง 2. พงพอใจในชวต 2.1 รจกมองโลกในแงด 2.2 มอารมณขน 2.3 พอใจในสงทตนมอย 3. มความสงบทางใจ 3.1 มกจกรรมทเสรมสรางความสข 3.2 รจกผอนคลาย 3.3 มความสงบทางจตใจ กรมสขภาพจต (2543: 228) ไดใหความหมายวา ความสข คอสภาพชวตทเปนสขอนเปนผลจากการมความสามารถในการจดการปญหาในการดาเนนชวต มศกยภาพทจะพฒนาตนเองเพอคณภาพชวตทด โดยครอบคลมถงความดงามภายในจตใจ ภายใตสภาพสงคมและสงแวดลอม ทเปลยนแปลงไป ประเวศ วะส (2544: 41-46) ไดใหความหมายวา ความสข หมายถง การสนไปของความทกข ซงความสขเกดจากการบบคนทางกาย สงคม จตใจและปญญา อภชย มงคล และคณะ (2544: 229-230)ไดใหความหมายวา ความสข หมายถง สภาพชวตทเปนสขอนเปนผลจากการมความสามารถในการจดการปญหาในการดาเนนชวตมศกยภาพทจะพฒนาตนเองเพอคณภาพชวตทดโดยครอบคลมถงความดงามในจตใจภายใตสภาพและคณะสงแวดลอมทเปลยนแปลงไป พระธรรมปฎก ป.อ. ปยตโต (2547: 12) ไดใหความหมายวา ความสข หมายถง ความสบายหรอความสาราญ สามารถแยกไดเปนความสขทางกาย และความสขทางใจทมความสมพนธกนตองพงพาอาศยกนและกนไมสามารถแยกขาดอออกจากกนได โดยความสขทางกาย ไดแก

65

ความสขทสมผสไดจากประสาททง 5 คอ รป เสยง กลน รสและผวหนง เรยกวา “กามคม 5” จดวาเปนฝายรป และความสขทางใจ ไดแก ความสขทสมผสไดจากความคด คอ ความสบายใจ ความสขใจ ความอมใจ ความพอใจ อนเกดจากจตใจทสงบและเยน จดเปนฝายนาม จากความหมายขางตนสามารถสรปไดวา ความสข คอ ความสามารถในการดาเนนชวตอยางเปนสข มความภมใจในตนเองพอใจในชวต มความสขสงบทางใจ พอใจในอารมณ และการพฒนาทกษะการคด การรจกตนเอง เขาใจตนเอง และสามารถบงคบควบคมตนเองอยางถกตอง ทาใหเกดความคด การพดและการกระทาตางๆ ความสขทเกดจากการแสวงหามาไดดวยความเปนธรรม ทงในเจตนาและการกระทา ไมใชไดมาดวยความบงเอญ หรอดวยการแกงแยงเบยดบงมาจากผอน 5.2 แนวคดการเรยนรอยางมความสข จรวยรตน ขวญรมย (2545: 56) ไดใหความหมายวา การเรยนรอยางมความสข เปนการเรยนการสอนทมงเนนใหนกเรยนไดรบความร โดยทตวนกเรยนเองมความสขในการรบความรนนซงวธการเรยนรอยางมความสขเปนหนาทสาคญของครทจะตองพจารณาวธการจดการเรยนการสอนใหเดกเขาใจ ชวยคนหาและสรปหลกการนาไปใช วธการดงกลาวคอ หวใจของการเรยน สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2545: 67) ไดใหความหมายวา ในสวนของโรงเรยนทมความสข โรงเรยนดทผเรยนอยากเหน คอโรงเรยนทสะอาด รมรน สวยงาม เปนระเบยบ และปลอดภยปลอดจากสงแวดลอมทเปนพษ ไมมสงเสพยตด อาชญากรรม และอบายมข มอาคารสถานท อปกรณและสงอานวยความสะดวกอยางพอเพยง มหองสมด คอมพวเตอร และแหลงศกษาคนควาทไดมาตรฐานและพอเพยงกบความตองการของผเรยน มการจดกจกรรมการเรยนรทหลากหลาย ทาทายความสามารถ และธรรมชาตของผเรยน กระตนใหผเรยนคนควาหาความรดวยตนเอง มครภมปญญาเทคโนโลยกาวหนา เพอใหพวกเราไดศกษาคนควาหาความร มกจกรรมสงเสรมคณธรรม จรยธรรมเพอใหผเรยนเปนคนดของสงคมสงเสรมประชาธปไตย ใหผเรยนมสวนรวมในกจการทกอยางของโรงเรยน สรางความรก ความผกพนระหวางโรงเรยนกบผเรยน ทาใหผเรยนอยากมาโรงเรยนทกวน มครทใจด เขาใจ และเอาใจใสผเรยนทกคน รบผดชอบ ซอสตย ตรงตอเวลา มผอานวยการทใจด เขาใจ และเอาใจใสนกเรยนทกคน รบผดชอบ รบฟงความคดเหนของผเรยน มพอแมผปกครองกรรมการโรงเรยนผนาชมชน และบคคลตางๆ ในชมชนทสนใจ เอาใจใส เขามามสวนรวมในการจดการศกษาของโรงเรยนอยางสมาเสมอ จารส นองมาก (2547: 6) ไดใหความหมายวา การเรยนอยางมความสขกคอ การเรยนทมความพอใจผเรยนเรยนวชาใดอยางมความสขกแสดงวาผเรยนมความพอใจในวชานน คนทมความพอใจในวชาไหน จะตองมความรสกรก หรอชอบวชานน หนงสอตาราเรยนไมสามารถทาใหผเรยนรกหรอเกลยดได แตผมบทบาทสาคญ คอ ครผสอน ถาครผสอนสามารถทาใหผเรยนเขาใจ เหนวาบทเรยนนนงายและมคณคา ผเรยนจะรกชอบวชานน และในทางตรงขาม ถาครผสอนไมสามารถทาใหผเรยนเขาใจผเรยนเหนวาเปนเรองยากและไมมคณคา ผเรยนกจะไมชอบวชานน กลาวโดยสรปก

66

คอ การสอนใหผเรยนเรยนอยางมความสข กคอการสอนททาใหผเรยนชอบเรยนในวชานน ซงการสอนททาใหผเรยนเรยนอยางมความสข จะสามารถทาใหผเรยนไดรบความร ทกษะ และทศนคต ตามวตถประสงคของการจดการเรยนการสอนในเนอหาวชานนๆ อยางสมบรณ ไมใชเฉพาะแตจะทาใหผเรยนชอบหรอสนกสนานเพยงอยางเดยว พระธรรมปฎก ป.อ.ปยตโต (2547: 13) กลาวไววาความสขกบการศกษาทถกตองเปนเรองทไมสามารถแยกกนได ถาไมสามารถทาใหคนมความสขการศกษากไมสามารถเกดขนได โดยความสขทเกดจากการศกษา คอ เกดจากการมปญญาเขาใจคณคาของสงตางๆ และตอบสนองความใฝร โดยการศกษาจะตองสรางความใฝรใหเกดขนดวยการทาใหเหนคณคาของสงตางๆ ถาเขารวาชวตตองการอะไรกจะเกดความใฝร ความใฝรกจะทาใหเราเกดความสขทไดรในสงทตองการร ทาใหคณคาชวตดและเปนชวตทดงาม จากความหมายของความสข และการเรยนอยางมความสข สามารถสรปไดวา ความสขในการเรยนคณตศาสตร หมายถง ความรสกของนกเรยนทแสดงออกถงความพงพอใจความตงใจ และความกระตอรอรนขณะทมสวนรวมในการเรยนการสอน มกาลงใจแสวงหาความร เกดความรสกทดตอสงทเรยน ตอเพอน ตอคร และตอโรงเรยน เกดการเหนประโยชนในชวตประจาวนได 5.3 การพฒนาใหเกดความสขในการเรยน ศรนนท ดารงผล (2524: 42) ไดใหคาแนะนาถงการสงเสรมการเรยนรเพอใหเดกมความสข และใหเดกประสบความสาเรจในการเรยนวา จะตองมสงตอไปน คอ สงจงใจ ประกอบดวย สงจงใจภายนอก และสงจงใจภายใน ดงน 1. สงจงใจภายนอก ไดแก การควบคมของครเอง การใชอปกรณการสอนตางๆ การยกยองชมเชยการใหคะแนน การใหรางวลการยกตวอยาง การสรางสถานการณและเลนเกม การมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอน ลดสถานการณทนกเรยนไมพงปรารถนา 2. สงจงใจภายใน ไดแก การจงใจทเกดจากความคดวาตนเองมความสามารถ การจงใจใฝ

สมฤทธหรอความปรารถนาความสาเรจ มการจดบรรยากาศของการเรยน จากการศกษาเอกสารและงานวจยสามารถสรปไดวา การเรยนรอยางมความสข หมายถง การทนกเรยนไดรบความร และตอบสนองความรในทางบวก หรอแสดงออกถงความพงพอใจใฝเรยนร และมการตอบสนองในทางบวก โดยโรงเรยนเปนผจดสภาพแวดลอมทเกยวกบทางวตถ และสภาพแวดลอมทางวชาการทงในโรงเรยน และชนเรยนใหเออตอการเรยนร เพอใหนกเรยนสามารถพฒนาการดานตางๆ ไดตามศกยภาพ ซงบทบาทหนาทสาคญ คอ ครทจะตองคานงถงความแตกตางของนกเรยน การจดกระบวนการเรยนการสอน สอการเรยนการสอน การสรางบรรยากาศภายในชนเรยน เพอใหนกเรยนสามารถนาความรทไดไปพฒนาการปรบตวเขากบบคคลอนได รจกควบคมอารมณ รจกปรบปรงพฤตกรรมของตน รจกยอมรบกฎระเบยบของสงคม รวมถงสงเสรมใหนกเรยนอยรวมกบผอนไดอยางมความสข ซงการสงเสรมการเรยนรอยางมความสข ครจาเปนตองคานงถงผลด และผลเสยทจะตามมาดวยบรรยากาศทสงเสรมการเรยนรอยางมความสขสานกงานคณะกรรมการการ

67

กตยวด บญซอ และคณะ ( 2540: 7-22) ไดกลาวถงบรรยากาศทางการเรยนไวดงน 1. บทเรยนเรมจากงายไปยาก คานกถงวฒภาวะและความสามารถในการยอมรบของเดกแตละวย มความตอเนองในเนอหาวชาและขยายวงไปสความรแขนงอนๆ เพอเสรมสรางความเขาใจตอชวตและโลกรอบตว 2. วธการเรยนสนกไมนาเบอ และตอบสนองความสนใจใครรของนกเรยนการนาเสนอเปนไปตามธรรมชาต ไมยดเยยดหรอกดดน เนอหาทเรยนไมมากเกนไปจนเดกเกดความลา และไมนอยเกนไปจนเดกหมดความสนใจ 3. ทกขนตอนของการเรยนรมงพฒนาและสงเสรมกระบวนการคดในแนวคดตางๆ ของเดก รวมทงความคดสรางสรรค คดวเคราะห จากการประมวลขอมลและเหตผลตางๆ คดแกปญหาอยางมระบบ 4. แนวการเรยนรสมพนธและสอดคลองกบธรรมชาต เพอเปดโอกาสใหเดกไดสมผสความงาม และความเปนไปของสรรพสงรอบตว บทเรยนไมจากดสถานท หรอเวลา และทกคนมสทธ เรยนรอยางเทาเทยมกน 5. มกจกรรมหลากหลาย สนก ชวนใหนกเรยนเกดความสนใจตอบทเรยนนนๆ เปดโอกาสใหนกเรยนทกคนไดมสวนรวมในกจกรรมนนๆ ภาษาทใชจงใจเดก นมนวลใหกาลงใจและเปนไปในเชงสรางสรรค 6. สอทใชประกอบการเรยน เราใจใหเกดการเรยนร เขาใจตรงตามเปาหมายซงกาหนดไวอยางชดเจน คอมงเนนใหผเรยนสามารถเรยนจนรชด (Learn to Know) เรยนจนทาได (Learn to Do) และเรยนเพอจะเปน (Learn to Be) 7. การประเมนผล มงเนนพฒนาการของเดกในภาพรวมมากกวาจะพจารณาจากผลการทดสอบทางวชาการและเปดโอกาสใหเดกไดประเมนผลตนเองดวย จากขอความขางตนสามารถสรปไดวาการพฒนาใหเกดความสขในการเรยนประกอบดวย 1. สงจงใจภายนอก ไดแก เปดประตสธรรมชาตคอการเรยนนอกหองเรยน บทเรยนเรมจากงายไปยาก วธการเรยนสนกไมนาเบอ และตอบสนองความสนใจใครรของนกเรยน แนวการเรยนรสมพนธและสอดคลองกบธรรมชาต มกจกรรมหลากหลาย สนก สอทใชประกอบการเรยน เราใจใหเกดการเรยนร และการประเมนผล มงเนนพฒนาการของเดกในภาพรวมมากกวา จะพจารณาจากผลการทดสอบทางวชาการและเปดโอกาสใหเดกไดประเมนผลตนเองดวย เปนตน 2. สงจงใจภายใน ไดแก เหนคณคาการเรยนร การสรางความรกความศรทธา การพฒนาความรสกทดตอตนเอง เปนตน 5.4 ปจจยทเกยวกบความสข กตยวด บญซอ และคณะ (2540: 11-25) พบวา องคประกอบทชวยใหการเรยนรของเดกๆ ดาเนนไปอยางมความสข ประกอบดวยแนวคดสาคญ 6 ประการ คอ

68

1. เดกแตละคนไดรบการยอมรบวาเปนมนษยคนหนงทมหวใจ และสมองเดกเหลานควรจะมสทธทจะเปนตวของตวของเขาเองทไมเหมอนใคร มเอกลกษณเฉพาะตว มความคด มความสนใจ ในสงตางๆ มความรสก รก โกรธ เสยใจ หรอดใจ เชนเดยวกบผใหญตวโตๆ มความสามารถเฉพาะตว มจดเดน จดดอย ทแตกตางไปจากคนอน มสทธไดรบการปฏบตจากผใหญอยางมนษยคนหนง ทสาคญทสดคอ เดกไมใชทาสรองรบอารมณของใคร เขาควรจะไดมโอกาสเลอกอนาคตของเขาเอง ผใหญไมวาจะเปนพอ แม คร หรอวงศาคณาญาต ควรจะเปนเพยงผใหคาปรกษาไมใชผออกคาสงและใหคาแนะนา ไมใชบงการการตดสนใจเลอกการเรยนเพอดาเนนชวตของเขา ควรจะเปนสทธโดยชอบธรรมของเขา เมอเดกแตละคนไดรบการยอมรบวาเปนมนษยคนหนงทมหวใจและสมองเพยงแตออนเยาวกวาผใหญทงหลาย เขายอมตองการทจะมความสขในชวตความตองการของเขาอาจเปนเพยงเรองพนๆ ไมซบซอน เขาตองการชวตทราเรง สนกสนานแจมใส ตองการมจตใจทเบกบาน สดชน มรางกายแขงแรง มพลงทงทางกายและใจ ทจะพฒนาตวเองไปสความมศกยภาพทางการคดและสตปญญา มสขภาพจตทด และมความหวงในชวต 2. ครมความเมตตา จรงใจ และออนโยนตอเดกทกคนโดยทวถง มความเขาใจในทฤษฎแหงพฒนาการตามธรรมชาตของเดกทกคน เขาถงความรสกละเอยดออน ความคดอนไรขอบเขต และความฝนอนกวางไกลของเดกแตและคน และเปดโอกาสใหเขาไดสานความฝนและดาเนนไปตามความฝนนนจนบรรลเปาหมายของชวต ครควรจะใหความเอาใจใสตอเดกทกคนเทาเทยมกน ไมเลอกชนวรรณะ ไมเลอกทรกมกทชง มความยตธรรม สมาเสมอ มความยตธรรมและวางตนเปนแบบอยางทด มอารมณมนคง สดชนแจมใส มสานกในการเปนผใหมการเตรยมตวเพอการสอนใหมคณภาพอยเสมอ มความเสยสละและอดทน มความมงมนทจะชวยเดกใหรจกตวเอง รจกแกปญหา และเรยนรทจะนาตวเองไปสความเจรญรงเรองอยางมสตและเพยบพรอมดวยคณธรรม ซงเดกจะมความสขเมอไดเรยนกบครทเขาใจเขา รวมคดไปกบเขาและสามารถจงใจใหเขาตนเตนไปกบบทเรยนแตละบท ใหสนกกบกจกรรมแตละขนตอน ใหเขามกาลงใจทจะแสวงหาความรใหมๆ มการดแลกเปลยนกน และมความรกตอสงทเรยน ตอเพอน ตอครและตอธรรมชาตทแวดลอม ใหมความศรทธาตอการดารงชวตและใหรจกสรางความหวง เพออนาคตของตน 3. เดกเกดความรก และภมใจในตนเอง รจกปรบตวไดทกท ทกเวลา รจกตวเองเหนคณคาของชวตและความเปนมนษยของตน รบรความหมายของการมชวตอย ยอมรบทงจดดและจดดอยของตนเอง และคดหาวธปรบปรงแกไขเขาใจธรรมชาตของความเปลยนแปลงและรวธปรบปรงแกไข เขาใจธรรมชาตของความเปลยนแปลงและรวธปรบตนเองใหอยในสภาพแวดลอม นนๆ ไดโดยไมเสยสขภาพจต รจกเกรงใจและใหเกยรตผอน มเหตผลและใจกวาง พรอมทจะดาเนนชวตในบทบาทของผใหญทมความรบผดชอบ 4. เดกแตละคนไดมโอกาสเลอกเรยนตามความถนดและความสนใจ เพอจะไดคนพบความสามารถของตนเองซงซอนเรนรอการพฒนาอย มกาลงใจทจะตอเตมความฝนของตนใหสมบรณไดรบรวาวทยาการแขนงตางๆ จะเปนประโยชนทงนน ถาเขาใสใจ มงมน ใหเขาไดมโอกาสเรยนเพอรอยางลกซงและกวางไกล (Learn to Know) เรยนใหเขาใจและทาได รเคลดลบของการทา

69

สงตางๆ ใหประสบผลสาเรจ (Learn to Do) และเรยนจนรจกและเขาใจวธคดและปฏบตของคนในอาชพนนๆ เสมอนเปนคนทอยในอาชพนนจรงๆ (Learn to Be) ทงยงสามารถนาความรทไดรบนนมาประยกตเขากบตวเองไดอยางกลมกลนและสรางสรรค เพอความสขของตนเองและคนรอบขาง 5. บทเรยนสนก แปลกใหม จงใจใหตดตามและเราใจใหอยากคนควาหาความรเพมเตมดวยตนเองในสงทสนใจ รจกคดและพฒนาความคดจากความรทไดรบ ขยายวงไปสความรใหมเกดความอยากรอยากเหน อยากทดลองเพอใหเหนผลทสมจรง อยากศกษาใหลกซงเพมเตม เกดความตนเตนและภาคภมใจใหขอคนพบใหมๆ หรอสงประดษฐใหมๆ และสามารถถายทอดแนวความคดเหลานใหผอนทราบดวยความภาคภมใจ รกการเรยน มระบบในการเรยนและเหนประโยชนของการเรยนซงไมไดขดวงจากดอยแตในหองเรยนแตอาจสมพนธกบธรรมชาต สงแวดลอม รวมทงความเปนไปในชวต และปรากฏการณตางๆ ทสมพนธกบวถชวตในแตละทองถน 6. สงทเรยนรสามารถนาไปใชไดในชวตประจาวน ไมจากดเฉพาะอยในบทเรยน แตสามารถนามาประยกตใชไดในสภาพความเปนจรง เกดประโยชนและมความหมายตอตวเขา ทงยงสามารถพยากรณ คาดคะเน หรอตงขอสนนษฐานตางๆ อนจะนาไปสการคนควาเพอพสจนความเปนจรง รจกสบเสาะหาคาตอบ ขอสงสยตางๆ จากแหลงวทยาการ รจกวเคราะหเหตการณหรอสภาพการณตางๆ ไดอยางมเหตผล มความคดเปนของตนเอง มจดยนทแนนอนและมความเชอมนในตนเองพอทจะไมตกเปนเครองมอของใคร หรอเปนเหยอคาหลอกลวงจากผทไมประสงคด รวธดาเนนชวตอยางมคณคาและสามารถใหความชวยเหลอ และแนะนาผอนไดเมอเขาโตขน อทมพร ตรงคสมบต (2543: 8-14) ไดใหความหมายวาเดกจะเรยนรไดดข นอยกบปจจยใหญๆ 3 ดาน คอ 1. ตวเดกเอง ประกอบดวยความพรอมดานตางๆ ดงน 1.1 ความพรอมทางรางกาย การเรยนรของเดกจะเปนไปดวยดเมอเดกมรางกายแขงแรงสมบรณ เดกทมรางกายแขงแรงจะมอารมณสดชน กระปรกระเปรา มความจาด สามารถเรยนรไดเรว และคดหรอวเคราะหสงตางๆ ไดอยางลกซงกวาเดกทเจบปวยบอยๆ 1.2 ความพรอมทางสมอง เนองจากกระบวนการเรยนรมจดศนยกลางอยทสมอง ดงนนหากสมองบกพรองในการทางาน กจะทาใหกระบวนการเรยนรเสยไปดวย 1.3 ความพรอมทางอารมณ สภาพจตใจและอารมณมผลอยางยงตอการเรยนร เดกทมอารมณด มความสข ไมมเรองกงวลใจกจะเรยนรไดด ความพรอมทางอารมณเปนสงทสาคญอกประการหนง คอการมความนบถอตนเองสงและมแรงจงใจในตนเอง 2. ครอบครว ครอบครวมบทบาทสาคญมากในอนทจะเออใหเดกเกดการเรยนรทดโดยผานทางปจจยตางๆ ดงน 2.1 ความสมพนธทด ความสมพนธทดระหวาง พอ-แม-ลก จะทาใหเดกมจตใจสบายมสมาธและเรยนรไดอยางมประสทธภาพ ความสมพนธทไมดจะทาใหเดกเกดปญหาทางจตใจมอารมณเศรา วตกกงวล และอาจมปญหาพฤตกรรมตางๆ เชนหนโรงเรยน ตดสงเสพตด เปนตน

70

2.2 การถายทอดคณคาทางการศกษา ในครอบครวทพอแมใหความสาคญตอการศกษา เดกจะเหนความสาคญของการเรยนและมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาครอบครวทไมใหความสาคญของการศกษา 2.3 การเปนตวอยางในการแสวงหาความร พอแมทรกการเรยนร ชอบอานหนงสอชอบแสวงหาความรใหม ๆ และชอบการคดวเคราะห หากปฏบตสงเหลานในชวตประจาวน เดกกจะเหนแบบอยางและซมซบลกษณะดงกลาวเขาไวในตว 2.4 การฝกวนย การฝกวนยทเสมอตนเสมอปลายในชวตประจาวน จะมผลใหเดกมวนยในการเรยนดวย เดกจะรจกจดเวลาในการเลนและการทาการบาน 2.5 การสรางแรงจงใจ แรงจงใจททาใหเดกอยากเรยนรมจดเรมตนมาจากความสมพนธทดระหวางพอแมลก พอแมทกระตนเดกใหมแรงจงใจและมเปาหมาย จะทาใหลกมความกระตอรอรนในการเรยน 2.6 การสนบสนนใหเดกมโอกาสเรยนร พอแมทเปดโอกาสใหเดกไดเรยนรอยางหลากหลาย เชน ซอหนงสอดๆ ใหอาน พาลกไปพพธภณฑ ไปดนทรรศการดๆ จะชวยใหเดกมความรกวางขวาง มขอมลสะสมไวมาก ซงจะเปนสงทเสรมใหการเรยนรข นตอๆ ไปดขน 2.7 การจดสภาพแวดลอมทบานเปนสงสาคญ เดกทอยในบานทมความสขไมมเสยงทะเลาะเบาะแวงกนของพอแม หรอไมมเสยงโทรทศนวทยรบกวนอยตลอดเวลา มททาการบานและทองหนงสอเปนสดสวน กจะเรยนรไดงายและมประสทธภาพกวาทไมมสภาพแวดลอมดงกลาว 3. โรงเรยน โรงเรยนเปนปจจยทสาคญมาก มผลกระตนหรอยบยงการเรยนรของเดกไดประกอบดวยปจจยตางๆ ดงน 3.1 นโยบายของโรงเรยน โรงเรยนทมเปาหมายชดเจนในการพฒนาและกระตนการเรยนรของเดก จะทาใหเดกเกดผลสมฤทธทางการเรยนสง เพราะโรงเรยนจะมความคาดหวงสงมกลยทธทจะกระตนเดกใหเรยนรอยางตอเนอง 3.2 ทกษะความสามารถของคร วธการทครสอนเปนสงสาคญมาก ครจะตองมทกษะในการสอนทด สามารถสอนสงทสลบซบซอนใหเขาใจงาย เปลยนเนอหาทนาเบอใหเปนเนอหาทสนกและนาสนใจ รจกหาเทคนคทจะชวยเหลอเดกทมปญหาใหเรยนดขน 3.3 ความสมพนธทดระหวางครกบนกเรยน ความสมพนธทดระหวางครกบนกเรยนจะทาใหนกเรยนกลาถามและกลาแสดงความคดเหน เมอครมองนกเรยนในแงด มความคาดหวงวานกเรยน “ทาได” นกเรยนกจะพยายามทาตามความคาดหวงนน 3.4 ความสมพนธระหวางเดกกบเพอน ๆ ความสมพนธทดกบเพอนๆ จะทาใหเดกอยในโรงเรยนอยางมความสข ไมมเรองวตกกงวล สามารถชวยเหลอซงกนและกน และไดรบการกระตนในการเรยนรจากกน วเศษ ชนวงศ (2544: 37-38) ไดกลาววาการทาใหนกเรยนมความสขในการเรยนรนนมวธการ ดงตอไปน

71

1. เดกไดรบการยอมรบในความสามารถ ไดรบประสบการณของความสาเรจอยเสมอจนเกดความภาคภมใจในตนเอง ไดรบการชมเชย การเสรมแรง การทางานทเหมาะสมกบความรความสามารถความถนดจนสาเรจและเกดความกลาแสดงออกในสงทด 2. เดกไดรบการพฒนาความสามารถทมอยอยางแตกตางกนเตมตามศกยภาพ ครตองเปดโอกาสใหนกเรยนไดพฒนาตนเองตามความสามารถ ความถนดและความสนใจ 3. เดกไดรบการปฏบตอยางเปนกลยาณมตรจากครและบคคลทเกยวของ 4. เดกไดรบการจดบทเรยนทสนก นาสนใจ ชวนตดตาม เปนบทเรยนทชวยใหนกเรยนไดคนพบตนเอง รกและเหนประโยชนของการเรยนร รวมทงการเปดโอกาสใหนกเรยนไดประเมนตนเอง 5. เดกไดเรยนรส งทมความหมาย และนาไปใชประโยชนในชวตประจาวนได 6. เดกมแหลงเรยนรอยางหลากหลายและเพยงพอทจะใหนกเรยนไดใชเปนแหลงคนควาหาความรตามความถนดและความสนใจของนกเรยน 7. เดกมปฏสมพนธระหวางครกบนกเรยน และระหวางนกเรยนกบนกเรยน มลกษณะเปนกลยาณมตรทชวยเกอกลกน หวงใยมกจกรรมรวมกนในกระบวนการเรยนร 8. ศษยมความรกความศรทธาตอครผสอน สาระทเรยนรวมทงกระบวนการทกอใหเกดการเรยนร 9. สาระและกระบวนการเรยนรเชอมโยงกบเหตการณและสงแวดลอมรอบตวและองคกรตางๆ 10. กระบวนการเรยนรมการเชอมโยงกบเครอขายอนๆ เชน ชมชน ครอบครว องคกรตางๆ ศนสนย ฉตรคปต (2544: 124-141) ไดใหความหมายวา การทเดกจะเรยนรอยางมความสขจะตองคานงถงสงสาคญ ดงน สงสาคญสงแรก คอสขภาพรางกาย และความปลอดภยจากยาเสพตด ถาเดกมสขภาพรางกายทแขงแรง ปราศจากโรคภยไขเจบกจะมความสข แตถาเดกปวยเปนโรคบางอยางททาใหเกดความเจบปวด กจะทาใหไมมความสข นอกจากนนสงทตองคานงถง คอ ความปลอดภยจากยาเสพตด มผลงานวจยทมความสาคญมาก พบวา เดกททดลองเสพยาเสพตดกอนอาย 16 ป มกจะมโอกาสตดยาไดมากกวากลมเดกททดลองเสพยาเสพตดหลงอาย 16 ป นอกจากนผลการวจยมากมายยงชใหเหนวา บทบาทของพอแมและครมความสาคญอยางมากตอการตดยาเสพตดของเดกดงนนการทพอแมและครใหความรก ความเขาใจ ความใสใจและความเอออาทร กเปนการเพมความสขลดความทกขในชวตเดก สงสาคญทสอง คอภาวะทางจตใจ ความรสกนกคด อารมณ การทเดกจะเรยนรอยางมความสข เดกจะตองไมเกดความเบอหนาย ไมรสกความจาเปนทจะตองเรยน หรอถกบงคบใหเรยนหนาทสาคญของครและพอแม คอ พยายามใหเดกเกดความสนใจ เกดความรสกวาสงทกาลงเรยนเปนสงทมคา เรยนแลวรวาจะนาไปใชประโยชนอะไรได หนาททสาคญของคร คอ พยายามใหเดก

72

เกดความสนใจในการเรยนร โดยครตองกระตนใหเดกเกดความสนใจในสงทจะตองศกษา หรอสงทม อยในหลกสตร ครตองใชจตวทยาในชนเรยนทจะชวยใหเดกเรยนอยางมความสข คอ เดกตองมความคดในทางบวก เดกตองมความรสกวาเขาสามารถจะทาได เขามความเชอมนในตวเองวาเขาเปนคนทมความสามารถ ซงครสามารถจะชวยไดในหองเรยนโดยการทครใชจตวทยาในชนเรยน เปดโอกาสใหเดกคดเอง ทาเอง แกปญหาเอง นอกจากนคาพดของครจะมอทธพอยางมหาศาลในการทจะทาใหเดกมความสข ถาหากเดกทาสงทดและแปลกใหมกควรไดรบคาชมจากคร เหมอนกบเขาไดรบรางวล ทงนตองคานงถงระเบยบวนยในชนเรยนดวย นอกจากการพฒนาทางความคดสตปญญาแลวครควรสรางอคว (EQ) หรอการพฒนาความสามารถในการควบคมอารมณ เปนสงสาคญทจะทาใหเรยนอยางมความสข ทาใหหองเรยนมความสข สงสาคญทสาม คอกระบวนการศกษาโดยเฉพาะการประเมนผล ควรมการประเมนความสามารถในการเรยนรของเดกในสวนเนอหาและกระบวนการทควรจะเปนตามระดบชนเรยนและความสอดคลองกบอาย เพอจะไดรวาเดกจะตองไดรบการชวยเหลอสนบสนนสงเสรมมากนอยเพยงไรจงจะทาใหเขาทาไดเตมตามศกยภาพ มากกวาทจะมการประเมนผลและนามาจดอนดบใหเดก ซงจะทาใหเกดความรสกไมด และทาใหไมเกดความสขในชนเรยน สงสาคญทส คอ ครและผบรหารโรงเรยน การเรยนรทมความสขสวนหนงอยกบตว บคคลโดยเฉพาะอยางยงคอ ครเดกสนใจเรยนวชานนๆ เพราะวารกคร เมอเดกรกคร เดกกอยากทาตวเปนคนด อยากทาทกสงทกอยางเพอทครจะไดชนชม การทครรกและเขาใจเดก ไมไดหมายความวาครตองตามใจเดกทกอยาง ครทเดกรกไมใชครทตามใจเดก แตเปนครททราบวาเวลาไหนควรเขมงวด เวลาไหนควรจะโอนออน และทสาคญคอเปนครททาใหเดกรสกวา ถงแมงานของเขาจะยงไมสาเรจ มขอบกพรอง แตกเปนความสามารถระดบหนง และใหกาลงใจวาเขามความสามารถทจะทาตอไปได ความรสกรกเดกเขาใจเดกของคร คอสงสาคญททาใหเดกรกคร ชอบครและสนใจอยากจะเรยน ทาใหเดกมความสขในการเรยนร สงสาคญทหา คอ พอแมผปกครอง พอแมผปกครองตองเขาใจระบบการศกษาวาเดกจะเรยนรไดดถามความสข ดงนนพอแมผปกครองตองเขาใจศกยภาพของเดกและสงเสรมตามความสามารถทเดกม ตองเขาใจวาเดกแตละคนมความแตกตางกน จงควรมความคาดหวงในตวลกตามความเปนจรง คาดหวงใหเขาพยายามเตมทและยอมรบในความสามารถเทาททาได ไมควรคาดหวงและเคยวเขญใหเดกทาในสงทเขาทาไมไดและไมอยากทา ปรศน จรวงศรงเรอง (2545: 28-32) ไดใหความหมายวา องคประกอบททาใหนกเรยนเรยนรอยางมความสข 1. การจดบรรยากาศการเรยนรทด เมอนกเรยนเดนเขามาในโรงเรยน หองเรยนซงมบรรยากาศทแจมใส กระตอรอรนมรอยยมการทกทายอยางเปนกนเอง ไมมเสยงไมเรยว นกเรยนไมตองนงนงๆ คอยฟงคาสงของครแตเพยงอยางเดยว เมอมปญหาทจะมครเปนทปรกษา มคาแนะนาทเดกสามารถนาไปปฏบตไดสภาพการเรยนการสอนทเปดกวางใหอสระในดานการคดสรางสรรค สงเสรมจนตนาการของ

73

นกเรยนมโอกาสไดวาดรป เลนกฬา ทากจกรรมตางๆ ทงรายบคคลและกจกรรมกลมรวมกบเพอนๆ ได มโอกาสเรยนรรวมกน กอใหเกดความรก สามคค และนาไปสการเออเฟอเผอแผซงกนและกน เกดสงคมเลกๆ ทมความสข 2. การรจกธรรมชาตของเดก เดกนกเรยนกเปนมนษยคนหนงทมสมอง หวใจ มความคดเปนของตนเอง เพยงแตเยาววยกวาผใหญ ความตองการของเดกเปนเรองพนๆ ไมซบซอน ตองการความสนกสนามราเรงมรางการทแขงแรง บางครงกมความทกขทงจากตวเดกเอง กลาวคอ รปรางหนาตาความมนใจในตนเอง สขภาพ ความสามารถในการใชอวยวะตางๆ เชนการใชสายตา บางคนอาจจะสายตาสน การพดไมชดเจนหรอตดอาง นอกจากนความทกขอาจจะมาจากสภาพแวดลอมรอบตวนกเรยน เชน ภมหลงของครอบครว ฐานะทางเศรษฐกจ สงเหลานหลอหลอมใหเกดลกษณะเฉพาะตวของนกเรยนแตละคน ทาใหเดกแตละคนมความแตกตางกน ครควรมองเดกดวยใจเปนธรรม ไมดวนสรปตดสนเดกวา ด-เลว เมอพจารณาอยางถองแทและมความจรงใจในการแกปญหาใหกบเดกทกคน เอาใจเขามาใสใจเรา 3. การจดแหลงการเรยนรทหลากหลาย การเรยนรเกดขนไดทกสถานท ทกเวลา การเรยนไมจากดเฉพาะในหองเรยน ควรขยายวงกวางสแหลงเรยนรเพมเตม เชน แปลงเกษตร โรงฝกงาน สวนหยอม หองสมด ศนยการเรยนหรอนอกโรงเรยน เชน สวนสตว สวนสนก พพธภณฑ ทงนา ปาเขา การทนกเรยนมโอกาสไดสมผสธรรมชาต ไดเรยนรจากสถานทจรงทาใหเกดความรความเขาใจไดดทงยงชวยผอนคลายความตงเครยด ไมกอใหเกดความเบอหนาย จาเจ 4. การจดใหเดกเลอกเรยนตามความถนด ตามททราบกนแลววานกเรยนแตละคนมลกษณะเฉพาะตวตางกน หรอมความแตกตางระหวางบคคลนงเอง เมอเขาคนพบความสามารถของตนเองทซอนเรน ตลอดจนไดรบโอกาสความสามารถพเศษของเขากจะปรากฏชดเจนมากยงขน การเปดโอกาสใหเดกไดทาสงทชอบและถนด เทากบเปนการสงเสรมศกยภาพทมอยในตวเดกเอง ทงกอใหเกดความเชอมนในตนเองจงหวะ การกระตนทเหมาะสมจากคร กจะมกาลงใจทจะเตมเตมความฝนของคนใหสมบรณสามารถนาไปประยกตใชในชวตประจาวนได จะทาใหเขามความสขมากขน สภาพการเรยนในหองเรยนปจจบนยงคงปดกนทงพอและแม ผปกครอง ตลอดจนครคาดหวงใหเดกสอบเขาเรยนตอในมหาวทยาลยได จงเนนแตเรองวชาสามญโดยเฉพาะวชาทใชในการสอบ ละเลยไมสนใจความสามารถทางดานอนของนกเรยน ทาใหนกเรยนมแตความทกขมากยงขนเพราะตองเรยนในสงทตนเองไมชอบ ไมถนด 5. บทเรยนสนกและแปลกใหม การจดบทเรยนใหมความสนกสนาน มความแปลก มความใหม ทนสมย มสาระชวนใหตนเตน จงใจใหตดตามตลอดเวลา ไมอยากขาดเรยน มการเชอมโยงความรเกาไปสความรใหม ขณะเดยวกนกมสอทเราใจ ใหเดกอยากจะศกษาคนควาหาความรเพมเตมดวยตนเอง กระตนใหเกดความสงสยใครร จดประกายความอยากร เกดการรบร จาได เกดความกระจางในความคด สราง

74

จนตนาการ โยงความสมพนธของสงทคดกบประสบการณได การจดบทเรยนคานงถงนกเรยน โดยมนกเรยนเปนศนยกลาง บทเรยนมองคประกอบททาใหนกเรยนและครมความสขรวมกนโดยครตองเปดใจกวาง พฒนาตนเองใหทนเหตการณและการเปลยนแปลงทเกดขน ทงนในปจจบนมครตนแบบทคอยใหความรแนะนาอยางกลยาณมตร มนกเทคโนโลยทางการศกษาผซงรและเขาใจและสามารถสรางสอทจะทาใหนกเรยนพฒนาถงขนความรหรอปญญา 6. ครมความเมตตา จรงใจและออนโยนตอเดกทกคนโดยทงถง คร คอผราเรยนมาเพอจะใหความรแกนกเรยนดวยวธการอนชาญฉลาดและนาสนใจใหความเปนมตรและใหหลกการในการดแลตนเอง กลาวคอ ครตองมศาสตร คอ ความรพนฐานในเรองตางๆ มากพอทจะถายทอดใหเดกตามวย และตองมศลป คอ วธการถายทอดขนกบสภาวะและวฒภาวะของเดกในรปแบบกจกรรมทหลากหลาย ทงยงตองมใจรกในความเปนคร รกนกเรยน รกในสงทสอน มจตสานกในบทบาทและหนาทของตนเอง กลาวกนวา “คร” เปนตวเงอนไขหลกทจะผลกดนใหเกดผลในทางปฏบตในการปฏรปการศกษาในครงน ครไทยสวนใหญเปนผลผลตมาจากการเรยนการสอนแบบ ครเปนศนยกลาง ตลอดจนวฒนธรรมในการเลยงดเดกไทยนนคนไทยชอบใหเดกอยในโอวาทเชอฟงผใหญ ออมนอมถอมตน พดนอย ถาจะพดโตตอบตองอยในกรอบทผใหญตองการ ไมถามหรอโตแยง ซงถอวาไมสภาพ กรยาไมงาม กาวราว บางครงผใหญจะชวยเหลอทาการตางๆ แทนเดก ถอเปนการเอนดเดก แมวาเดกจะมความสามารถคดเอง ทาเองไดพฤตกรรมเหลานผใหญเชอวาถกตองกตาม สรปวาลกษณะครมอทธพลตอการเรยนรอยางมความสขของนกเรยน จากขอความขางตนสามารถสรปไดวาปจจยทเกยวของกบความสข ดงน 1. ความรสกตอตนเองในการเรยน หมายถง ความรสกของนกเรยนทแสดงออกถงความพงพอใจ ความตงใจ และความกระตอรอรนในการเรยนร มความสข สนกกบการเรยนและสามารถนาความรไปใชในชวตประจาวนได 2. ความรสกตอวชาทเรยน หมายถง ความรสกของนกเรยนทแสดงออกถงความพงพอใจ ความสนใจตอวชาทเรยนเขาใจเนอหาวชาทเรยน และยอมรบผลของการประเมน 3. สมพนธภาพกบผอน หมายถง นกเรยนมความรสกทดตอผซง ไดแก คร เพอนและบคคลทแวดลอม สามารถปรบตวเขากบผอนได มสวนรวมในการทากจกรรมตางๆ ไดรบการยอมรบจากผอน ความสขในการเรยนคณตศาสตร หมายถง ความรสกของนกเรยนทแสดงออกถงความพงพอใจความตงใจ และความกระตอรอรนขณะทมสวนรวมในการเรยนการสอน มกาลงใจแสวงหาความร เกดความรสกทด ตอสงทเรยน ตอเพอน ตอคร และตอโรงเรยน เกดการเหนประโยชนในชวตประจาวนได ซงสามารถวดไดจากแบบสอบถามวดความสขในการเรยนคณตศาสตรทปรบปรงจากแบบทดสอบของกตยวด บญซอ และคณะ แบบมาตราสวนประมาณคา จานวน 30 ขอ แยกเปน3 ดาน ดงน

75

1. ความรสกตอตนเองในการเรยน หมายถง ความรสกของนกเรยนทแสดงออกถงความพงพอใจ ความตงใจ และความกระตอรอรนในการเรยนร มความสข สนกกบการเรยนและสามารถนาความรไปใชในชวตประจาวนได 2. ความรสกตอวชาทเรยน หมายถง ความรสกของนกเรยนทแสดงออกถงความพงพอใจ ความสนใจตอวชาทเรยนเขาใจเนอหาวชาทเรยน และยอมรบผลของการประเมน 3. สมพนธภาพกบผอน หมายถง นกเรยนมความรสกทดตอผซง ไดแกคร เพอนและบคคลทแวดลอม สามารถปรบตวเขากบผอนได มสวนรวมในการทากจกรรมตางๆ ไดรบการยอมรบจากผอน 5.5 งานวจยทเกยวของกบความสขในการเรยนคณตศาสตร ล และอารจล (Lu and Argyle. 2002: 1019) ไดศกษาความสขทางการเรยนและการเรยนแบบรวมมอ พบวา การเรยนแบบรวมมอทาใหความสขทางการเรยนเพมขน เนองจากไดรวมกจกรรมอยางเพลดเพลน เกา และมวร (Gao and Maurer. 2010: 67 - 86) ไดศกษาเรองเกยวกบความสข การเปลยนแปลงดานพฒนาการในวยเดกทมการแสดงออกทางสหนาทแตกตางกน พบวาในวยเดก เมอไดรบประสบการณทเปนทนาพอใจจะแสดงอาการออกมาทางสหนาทาทางซงสามารถวดไดจากการแสดงสหนาอยางตอเนอง แพรวพรรณ พเศษ (2549: 115: 116) ไดศกษาโมเดลความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทมผลตอการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 พบวา ตวแปรทมอทธพลทางตรงตอการเรยนรอยางมความสขสงสด คอการเรยนการสอน รองลงมา ไดแก ลกษณะคร ลกษณะนกเรยน ลกษณะเพอนในกลม และลกษณะพอแมผปกครอง ตามลาดบ ปรญญา เรองทพย (2550: 159 – 160) ไดศกษาการพฒนาตวบงชการสงเสรมการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนชวงชนท 4 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาอดรธาน เขต 4 พบวา องคประกอบเชงยนยนอนดบสอง มคานาหนกองคประกอบของตวบงชการสงเสรมการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนชวงชนท 4 ทง 9 ดาน มคาเปนบวก มคาตงแต0.77 ถง 0.92 มนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ทกคา โดยคานาหนกองคประกอบเรยงลาดบจากมากไปนอย คอ ดานการบรหารและการจดการโรงเรยน ดานการจดการเรยนการสอน ดานตวผเรยนดานลกษณะของคร ดานเพอนดานชมชน ดานการอยรวมกบผอน ดานการชวยเหลอผเรยน และดานครอบครว มคานาหนกองคประกอบเทากบ 0.92, 0.90, 0.89, 0.83, 0.82, 0.80, 0.78, 0.78และ0.77 ตามลาดบ ซงในแตละองคประกอบการสงเสรมการเรยนรอยางมความสขดานตางๆ มความแปรผนรวมกบองคประกอบตวบงชการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนชวงชนท 4 นนคอองคประกอบดานการบรหารและการจดการโรงเรยน มความสาคญมากทสด ขณะทองคประกอบดานครอบครว มความสาคญตอการสงเสรมการเรยนรอยางมความสขนอยทสด มดชนวดระดบความกลมกลนระหวางโมเดลกบขอมลเชงประจกษ ไดคาไค-สแควร เทากบ 2895.24 p=0.63 ทองศาอสระ (df) 2884 คา GFI=0 .96 คา

76

CFI= 0.91 คา AGFI= 0.97 คา SRMR= 0.009 และคา RMSEA=0.044 แสดงวาโมเดลมความตรงเชงโครงสราง สายชล วนาธรตน (2550: 65) ไดศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน และความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 2 ระหวางการสอนโดยใช วฏจกรการเรยนร 4MAT และการสอนแบบปกต พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนโดยใชวฏจกรการเรยนร 4MAT สงกวา การสอนแบบปกตอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และผลการศกษาความสขในการเรยนในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ระหวางการสอนโดยใชวฏจกรการเรยนร 4MAT พบวาระดบความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 หลงจากทไดรบการสอนโดยใชวฏจกรการเรยนร 4MAT มระดบความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรในระดบปานกลาง จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของพบวา ความสขทางการเรยนเปนสงสาคญตอการเรยนเนองจากความสขจะทาใหผเรยนพรอมทจะทากจกรรมตางๆ และสงผลใหเกดความใฝรรสกภาคภมใจในตนเอง โดยความสขในการเรยนจะเกดขนเมอผสอนเขาใจพฤตกรรมของผเรยนและจดกจกรรมไดสอดคลองกบความตองการของผเรยน

6. การหาประสทธภาพกจกรรมคณตศาสตร 6.1 ความจาเปนทตองหาประสทธภาพ ฉลองชย สรวฒนบรณ (2528: 213) กลาววา ชดการเรยนทผลตไดนนจาเปนอยางยงทจะตองนาไปทดสอบหาประสทธภาพเพอเปนหลกประกนไดวา เปนสอการสอนทมประสทธผลในการเรยนการสอน ในการทดสอบประสทธภาพของการเรยนตรงกบภาษาองกฤษวา “Development Testing” (การตรวจสอบพฒนาการ เพอใหงานดาเนนไปอยางมประสทธภาพ) หมายถง การนาชดการเรยนไปทดลองใช try Out) เพอปรบปรงแลวนาไปทดลองสอนจรง (Trial Run) นาผลทไดมาปรบปรงแกไข เสรจแลวจงผลตออกมาเปนจานวนมาก การทดลองใช หมายถง การนาชดการเรยนทผลตขนเปนตนแบบ (Prototype) ไปทดลองใชตามขนตอนทกาหนดไวในแตละระบบ เพอปรบปรงประสทธภาพของชดการเรยนใหเทากบเกณฑทกาหนดไว การทดลองสอนจรง หมายถง การนาชดการเรยนทไดทดลองใชและปรบปรงหนวยในแตละวชาไปสอนจรงในชนเรยน หรอในสถานการณทแทจรงเปนเวลา 1 ภาคการศกษาเปนอยางนอย อธพร ศรยมก (2537: 914) กลาวถง ความจาเปนทจะตองหาประสทธภาพของชดการเรยนไว ดงน 1. เพอความมนใจวาชดการเรยนทสรางขนมคณภาพ 2. เพอความมนใจวาชดการเรยนทสรางขนทาใหการเรยนการสอนบรรลวตถประสงคไดอยางแทจรง

77

3. ถาจะผลตชดการเรยนออกมาเปนจานวนมาก การทดสอบหาประสทธภาพจะเปนหลกประกนวาผลตออกมาแลวใชได มฉะนนจะเสยเงน เสยแรง เสยเวลาเปลา เพราะผลตออกมาแลวใชออกมาไมได ความสาคญในการหาประสทธภาพจากทกลาวขางตนนสามารถสรปไดวา การหาประสทธภาพของเครองมอทจะใชในการพฒนาความสามารถของผเรยนมความจาเปนอยางยงเพอใหเครองมอนนสามารถใชไดอยางมประสทธภาพสงสด เพอใหการสอนนนบรรลตามจดประสงคทต งไว เปนการรบประกนวาเครองมอนนสามารถใชไดจรง 6.2 การกาหนดเกณฑประสทธภาพ สนนทา สนทรประเสรฐ (2535: 45 – 46) ไดกลาวถงการกาหนดเกณฑประสทธภาพ ไววาเกณฑประสทธภาพ หมายถง ระดบประสทธภาพของชดการสอนทจะชวยใหผเรยนเกดการเรยนร เปนระดบทผผลตชดการสอนพงพอใจวา หากชดการสอนมประสทธภาพถงระดบนนแลว ชดการสอนนนกมคณคาทจะนาไปสอนนกเรยน และคมคาแกการลงทนผลตออกมาเปนจานวนมาก การกาหนดเกณฑปะสทธภาพกระทาไดโดยการประเมนพฤตกรรมของผเรยน 2 ประเภท คอ พฤตกรรมตอเนอง (กระบวนการ) พฤตกรรมขนสดทาย (ผลลพธ) โดยกาหนดคาประสทธภาพเปน E1 คอ ประสทธภาพของกระบวนการ E2 คอ ประสทธภาพของผลลพธ 1. คอการประเมนพฤตกรรมตอเนอง หมายถง การประเมนผลตอเนองซงประกอบไปดวยพฤตกรรม เรยกวา “กระบวนการ” จองผเรยนสงเกตจากการประกอบกจกรรมกลม ไดแก งานทมอบหมายหรอกจกรรมอนใดทผสอนกาหนดไว 2. คอ การประเมนพฤตกรรมขนสดทาย หมายถง การประเมนผลลพธของผเรยน โดยพจารณาจากการสอนหลงเรยนและการสอบทายบท ประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรผสอนจะกาหนดเปนเกณฑทผสอนคาดหมายวาผเรยนจะเปลยนแปลงพฤตกรรมเปนทพงพอใจ โดยกาหนดใหเปนเปอรเซนตของผลเฉลยของคะแนนการทางานและการประกอบกจกรรมของผเรยนทงหมดตอเปอรเซนตของผลการทดสอบหลงเรยนของผเรยนทงหมด นนคอ E1/ E2 คอ ประสทธภาพของกระบวนการ / ประสทธภาพของผลลพธ การกาหนดเกณฑ E1/ E2 ใหมคาเทาใดนนใหผสอนเปนผพจารณาตามความพอใจ โดยปกตเนอหาทเปนความรความจามกจะตงไว 80/80, 85/85 หรอ 90/90 สวนเนอหาทเปนทกษะหรอเจตคตอาจตงไวตากวานเชน 75/75 เปนตน อยางไรกตามไมควรตงเกณฑไวตา ผวจยจงไดกาหนดไวทระดบ 80/80 80 ตวแรก ไดจากการทาแบบประเมนยอยระหวางปฏบตในแตละกจกรรม โดยนาคะแนนของนกเรยนมารวมกนทงหมด คดเปนรอยละ 80 ของคะแนนทงหมด

78

80 ตวหลง ไดจากการประเมนหลงจากทนกเรยนเสรจสนจากการศกษากจกรรม โดยพจารณาจากผลการทาแบบทดสอบการแกปญหาหลงจากทากจกรรมทงหมดแลว คดเปนรอยละ 80 ของคะแนนทงหมด 6.3 การทดลองหาประสทธภาพ การหาประสทธภาพของกจกรรมมความจาเปนดวยเหตหลายประการ คอ 1. เหมาะสมทจะลงทนผลตออกมาเปนจานวนมาก หากไมมการหาประสทธภาพเสยกอน เมอผลตออกมาใชประโยชนไมไดดกตองทาใหมเปนการสนเปลองทงเวลา แรงงานและเงนทอง 2. ชดกจกรรมจะทาหนาทสอน โดยทสรางสภาพการเรยนรใหผเรยนเปลยนพฤตกรรมตามทมงหวง บางครงตองชวยครผสอน บางครงตองสอนแทนคร ดงนน กอนนาชดกจกรรมไปใชครจงควรมนใจวาชดกจกรรมนนมประสทธภาพในการชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรจรง การหาประสทธภาพตามลาดบขนจะชวยใหเราไดชดกจกรรมทมคณคาทางการสอนตามเกณฑทกาหนดไว 3. การทดสอบหาประสทธภาพจะทาใหผผลตมนใจวา เนอหาสาระทบรรจลงในชดกจกรรมเหมาะสม เขาใจงายอนจะชวยใหผผลตมความชานาญสงขน และเปนการประหยดแรงสมองแรงงาน เวลา และเงนทองในการเตรยมตนฉบบ ชยยงค พรมหมวงศ (2523: 494) กลาววา การทดลองหาประสทธภาพของสอจะตองนาสอไปทดลองใช (Try Out) เพอปรบปรงแกไขแลวนาไปทดลองสอนจรง (Trial Run) เพอนาผลทไดมาปรบปรงแกไขเสรจแลวจงดาเนนการผลตเปนจานวนมาก หรอใชในชนเรยนปกต ซงการทดลองมข นตอน ดงน 1. สาหรบทดลองแบบเดยว (1: 1) เปนการทดลอง คร 1 คนตอ เดก 1 คน ใหทดลองกบเดกออนเสยกอน ทาการปรบปรงแลวนาไปทดลองกบเดกเกงอยางไรกตามหากเวลาไมเอออานวย และสภาพการณไมเหมาะสมใหทดลองกบเดกออนหรอปานกลาง 2. สาหรบทดลองแบบกลม (1: 10) เปนการทดลอง คร 1 คนตอ เดก 12 คน โดยใหเดกคละกนทงเกง ปานกลาง และออน หามทดลองกบเดกออนลวน หรอเดกเกงลวน เวลาทดลองจะตองจบเวลาวา กจกรรมแตละกลมใชเวลานานเทาไร 3. สาหรบทดลองแบบกลม (1: 100) เปนการทดลอง คร 1 คนตอ เดก 30 – 40คน(หรอ 100 คน สาหรบชดการสอนรายบคคล) ชนทเลอกมาทดลอง จะตองมนกเรยนคละกนทงเกงและออน ไมควรเลอกหองทมเดกเกงหรอออนลวน หลงการทดลอง คานวณหาประสทธภาพแลวปรบปรงแกไข ผลลพธทไดควรจะใกลเคยงกบเกณฑทต งไวตากวาเกณฑไดไมเกน 2.5% ไชยยศ เรองสวรรณ (2533: 129 – 130) กลาวถง การหาประสทธภาพของสอทาได 2 วธ คอ 1. ประเมนโดยอาศยเกณฑ การประเมนชดการเรยนนน เปนการตรวจสอบหรอประเมนประสทธภาพของชดการเรยนทนามาประเมน จะเปนชดการเรยนสาหรบกลมกจกรรมทนามาประเมนหรอทใชในศนยการเรยน โดยใชเกณฑมาตรฐาน 90 / 90 เปนเกณฑการประเมนสาหรบ

79

เนอหาทเปนประเภทความร ความจา และใชเกณฑมาตรฐาน 80 / 80 สาหรบเนอหาทเปนทกษะความหมายซองตวเลขเกณฑมาตรฐานมความหมายดงน 80 ตวแรก หมายถง คารอยละประสทธภาพในดานกระบวนการของชดการเรยน ซง ประกอบดวยของการปฏบตภารกจตางๆ เชน งานและแบบฝกของผเรยน โดยนาคะแนนทไดจากการวดผลภารกจทงหลายทงรายบคคลและกลมยอยทกชนมารวมกน แลวคานวณคารอยละเฉลย 80 ตวแรก หมายถง คะแนนจากการทดสอบหลงเรยน (Post – test) ของผเรยนทกคนนามาคานวณหาคารอยละ กจะไดคาทงสองเพอนาไปเปรยบเทยบกบเกณฑมาตรฐานตอไป หลงการสอน คานวณหาประสทธภาพแลวปรบปรงแกไข ผลลพธทไดควรจะใกลเคยงกบเกณฑทต งไวตากวาเกณฑไดไมเกน 2.5% 2. การประเมนโดยไมตองตงเกณฑไวลวงหนา เปนการประเมนประสทธภาพของสอเพอการเปรยบเทยบผลการสอนของผเรยน ภายหลงจากทเรยนจากสอนนแลว (Post – test) วาสงกวาผลการสอบกอนเรยน (Pre – test) อยางมนยสาคญหรอไม หากผลการเปรยบเทยบ พบวาผเรยนไดคะแนนหลงเรยนสงหวาคะแนนสอบกอนเรยนอยางมนยสาคญกแสดงวาสอนนมประสทธภาพ สนนทา สนทรประเสรฐ (2535: 45 – 46) ไดกลาวถงการหาประสทธภาพโดยใชสตรไว ดงน

สตรท 1 100A

Nx1E

เมอ E1 แทน ประสทธภาพของกระบวนการ

x แทน คะแนนรวมของแบบฝกหด หรองาน

A แทน คะแนนเตมของแบบฝกหดทกชนรวมกน

N แทน จานวนผเรยน

สตรท 2 100

BNx

E2

เมอ E2 แทน ประสทธภาพของผลลพธ

x แทน คะแนนของผลลพธหลงเรยน B แทน คะแนนเตมของการสอบหลงเรยน N แทน จานวนผเรยน จากทกลาวมาขางตนสรปไดวา การหาประสทธภาพสามารถหาไดโดยการใชสตร E1/E2 ตามแนวคดของสนนทา สนทรประเสรฐ ในการคานวณซงการคานวณหาประสทธภาพ ผลลพธไดมประสทธภาพเมอมคาเปนตามเกณฑ 80/80 หรอตากวาเกณฑไมเกน 2.5%

80

บทท 3 วธดาเนนการวจย

ในการวจยครงน ผวจยไดดาเนนการตามขนตอนดงน

3.1 การกาหนดกลมเปาหมาย 3.2 การสรางเครองมอทใชในการวจย 3.3 การเกบรวบรวมขอมล 3.4 การจดกระทาและวเคราะหขอมล 3.5 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

1. การกาหนดกลมเปาหมาย กลมเปาหมาย นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนบานสน สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา สรนทร เขต 3 จานวน 19 คน ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 ทมผลสมฤทธ ทางการเรยนคณตศาสตรตา เนอหาในการวจย เนอหาในการวจยครงน คอ เรอง อตราสวนและรอยละ ในกลมสาระการเรยนรคณตศาสตรพนฐาน ระดบมธยมศกษาปท 2 ตามหลกสตรสถานศกษาขนพนฐานของโรงเรยน บานสน จานวน 18 ชวโมง ซงมเนอหาประกอบดวย 1. อตราสวน 2 คาบ





ระยะเวลาทใชในการวจย ดาเนนการทดลองในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 ใชเวลาในการทดลอง 20 คาบ คาบละ 60 นาท โดยทาการสอบกอนเรยน 1 คาบ ดาเนนกจกรรมการสอน 18 คาบ และทาการสอบหลงเรยน 1 คาบ ซงผวจยทาการทดลองสอนดวยตนเอง

81

2. การสรางเครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน 1. แผนการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนทเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง 2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรคณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ แบบเลอกตอบ จานวน 30 ขอ 3. แบบสอบถามวดความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร แบบมาตราสวน จานวน 20 ขอ ทปรบปรงจาก กตยวด บญซอ และคณะ (2540: 88 – 96) ขนตอนในการสรางแผนการจดกจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง 1. ศกษาพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม พ.ศ. 2545 2. ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ของกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร 3. ศกษามาตรฐานการเรยนร และตวชวดชนมธยมศกษาปท 2 ของกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร 4. ศกษาคมอการสอนคณตศาสตรชนมธยมศกษาปท 2 ของสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ 5. ศกษาหลกสตรสถานศกษาของโรงเรยนบานสน เขตพนทการศกษาประถมศกษาสรนทรเขต 3 ระดบชนมธยมศกษาปท 2 6. ศกษาแนวคด ทฤษฎ และผลการวจยทเกยวของกบการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนและการจดการเรยนการสอนแบบเรยนเปนคจากเอกสารและงานวจยทเกยวของกบ การจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนและการจดการเรยนการสอนแบบเรยนเปนค 7. วเคราะหสาระการเรยนรวชาคณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ เพอกาหนดจดประสงคการเรยนรและสาระการเรยนร 8. จดทาแผนการจดการเรยนร เรอง อตราสวนและรอยละ ใหสอดคลองกบจดประสงคการเรยนรและสาระการเรยนรทกาหนดไวโดยมแผนการจดการเรยนร 18 แผน ดงน 1. อตราสวน 2 คาบ





ซงแผนการจดการเรยนรประกอบดวยหวขอตางๆ ดงน

82

แผนการจดการเรยนรท 1

กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชวงชนท 3 วชา คณตศาสตร

รหส ค31101 ชนมธยมศกษาปท 2

เรอง อตราสวน จานวน 1 คาบ

1. สาระ

2. มาตรฐานการเรยนร

3. ตวชวด

4. สาระสาคญ

5. จดประสงคการเรยนร

ดานความร (K) นกเรยนสามารถ

ดานทกษะ / กระบวนการ (P)

ดานคณลกษณะ (A)

6. สาระการเรยนร

7. กจกรรมการเรยนร

ขนนาเขาสบทเรยน

83

ขนนาเสนอสถานการณ

ขนกจกรรมสรปเชอมโยง

ขนประเมนผล

8. สอการเรยนร / แหลงการเรยนร

สอการเรยนร

แหลงการเรยนร

9. ภาระงาน / ชนงาน

10. การวดและประเมนผล

เครองมอวด

วธการวดผล

เกณฑการประเมนผล

84

11. บนทกหลงการสอน

ผลการสอน

ปญหา / อปสรรค

แนวทางการแกไข

9. นาแผนการจดการเรยนรทเนนการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนทผวจยสรางเสรจแลวเสนอตอประธานและกรรมการควบคมปรญญานพนธ และผเชยวชาญจานวน 3 ทาน เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา ความชดเจน และความถกตองของตวชวดสอดคลองกบเนอหาและกจกรรม สอการเรยนร และความสอดคลองระหวางตวชวดกบการวดผลและการประเมนผลการเรยนร เพอนาขอเสนอแนะมาปรบปรงขอความ กจกรรมเพอใหสอดคลองกบเวลาเรยน ปรบปรงตวอกษรของใบงาน และแบบประเมนพฤตกรรมของนกเรยน 10. นาแผนการจดการเรยนรทผานการปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะเรยบรอยแลวเสนอประธานและกรรมการควบคมปรญญานพนธตรวจสอบพจารณาอกครง แลวนามาปรบปรงแกไขใหเรยบรอยเพอนาไปใชในการพฒนาประสทธภาพเครองมอกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนบานสะเดา ทไมใชกลมเปาหมาย จานวน 15 คน พบวามประสทธภาพ 67.676 / 62.36 ซงตากวาเกณฑ 11. นาแผนการจดการเรยนรมาปรบปรงแกไขแลว เพอนาไปใชในการพฒนาประสทธภาพเครองมอกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนบานสะเดา ทไมใชกลมเปาหมาย จานวน 15 คน ทไมใชนกเรยนในขอท 10 พบวา มประสทธภาพ 81.50 / 81.18 ซงสงกวาเกณฑ 80/80 12. นาแผนการจดการเรยนรทนาไปทดลองในขอ 11 ไปทดลองกบกลมเปาหมาย ขนตอนในการสรางและหาคณภาพแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรเปนแบบทดสอบทผวจยสรางขนเปนแบบทดสอบแบบปรนย จานวน 20 ขอ 1 คะแนน ใชเวลา 50 นาท ผวจยดาเนนการสรางแบบทดสอบ ดงน

85

1. วเคราะหเนอหา และจดประสงคการเรยนร เรองอตราสวน และรอยละ 2. สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร แบบปรนย 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ ตอบผดได 1 คะแนน ตอบถกได 0 คะแนน ใหครอบคลมเนอหาตามตารางวเคราะหจดประสงคเชงพฤตกรรม แลวนาแบบทดสอบเสนอตอประธานกรรมการ และใหผเชยวชาญ 3 ทาน ตรวจสอบความสอดคลองของเนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรมและความครอบคลมของคาถาม 3. นาแบบทดสอบทไดรบการตรวจสอบจากผเชยวชาญมาคานวณหาคาดชนความสอดคลอง IOC และปรบปรงขอสอบตามคาแนะนาของผเชยวชาญแลวพบวาคา IOC มคา 1.00 4. นาแบบทดสอบทคดเลอกแลว จานวน 20 ขอ ไปทาการทดสอบ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 โรงเรยนบานสะเดา และโรงเรยนบานสน ตาบลสะเดา อาเภอบวเชด จงหวดสรนทร จานวน 47 คน ทไมใชกลมเปาหมาย เพอหาความยากงาย (PE) และคาอานาจ (D) โดยใชเทคนค 25% มคาความยากงาย (PE) ตงแต .21 - .63 และคาอานาจจาแนก (D) ตงแต .25 – .50 และมคาความเชอมนโดยใชสตร KR-20 (Kuder- Richardson) ไดคาความเชอมน .74 ตวอยางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร คาชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสด จากปญหาทกาหนดใหโดยทาเครองหมาย �ทบลงบนขอทถกตองเพยงขอเดยวเทานน (0) ทดนรปสเหลยมผนผาแปลงหนงกวาง 180 เมตร ยาว 240 เมตร ถาเขยนแผนผง ทดนแปลงนโดยใชมาตราสวน 1 เซนตเมตร: 20 เมตร จะไดแผนผงทดนทมพนทกตารางเซนตเมตร ก. 108 ข. 216 ค. 288 ง. 432 (00) หมา เทง และโหนงลงทนทาการคาและแบงกาไรในอตราสวน 2: 3: 5 ถาโหนงไดรบสวนแบง 2,525 บาท เทงจะไดสวนแบงมากกวาหมาเทาไร ก. 1,515 บาท ข. 1,010 บาท ค. 505 บาท ง. 225 บาท 5. นาแบบทดสอบทผานการตรวจสอบและแกไขไปทดสอบกบนกเรยนทเปนกลมเปาหมาย

86

ขนตอนในการสรางและหาคณภาพแบบสอบถามวดความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร วธการสรางและหาคณภาพของแบบสอบถามวดความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร โดยการจดการเรยนการสอนโดยใชการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนโดยเนนเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง มขนตอนดงน 1. ศกษาเอกสารทเกยวของกบการสรางแบบวดความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร เปนแบบสอบถามทสรางขนตามทฤษฎการเรยนรอยางมความสข ของ กตยวด บญซอ และคณะ(2540: 88 - 96) 2. กาหนดเปาหมายในการสอบถามวดความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร โดยผวจยกาหนดเปาหมาย สาหรบ ประเมนตนเอง แบงการสอบถามใน 3 ดาน ดงน 1. ความรสกตอตนเองในการเรยน 2. ความรสกตอวชาทเรยน 3. สมพนธภาพกบผอน 3. สรางแบบสอบถามวดความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร แบบมาตราสวน ประมาณคา (Rating Scale) ดานละ 15 ขอ ซงม 5 ระดบ ดงน มากทสด หมายถง นกเรยนมพฤตกรรมทแสดงออกตลอดเวลา (5) มาก หมายถง นกเรยนมพฤตกรรมทแสดงออกสมาเสมอ (4) ปานกลาง หมายถง นกเรยนมพฤตกรรมทแสดงออกเปนครงคราว(3) นอย หมายถง นกเรยนมพฤตกรรมทแสดงออกนอยครง (2) ไมมการแสดงออก หมายถง นกเรยนไมมพฤตกรรมทแสดง (1) การแปลความหมายของคะแนนทงฉบบ การแปลความหมายของคะแนนทงฉบบ โดยใชเกณฑทไดจากการปรบปรงการตดสนผลการเรยนกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ของสานกนเทศและพฒนามาตรฐานการศกษา (2545: 126) ดงน

คะแนนเฉลย การแปลความหมาย 4.51 - 5.00 มความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร อยในระดบ ดมาก 3.51 - 4.50 มความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร อยในระดบ ด 2.51 - 3.50 มความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร อยในระดบ ปานกลาง 1.51 - 2.50 มความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร อยในระดบ พอใช 1.00 - 1.50 มความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร อยในระดบ ตา

87

ตวอยางแบบสอบถามวดความสขในการเรยนคณตศาสตร ดงตาราง 1 ตาราง 1 แบบสอบถามวดความสขในการเรยนคณตศาสตร คาชแจง ใหนกเรยนพจารณาขอความทกาหนดใหและทาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบ นกเรยนปฏบต

ลกษณะท

วด ขอความ

ระดบพฤตกรรม

มาก

ทสด

(5)

มาก

(4)

ปาน

กลาง

(3)

นอย

(2)

ไมมการ

แสดงออก

(1)

ดาน

นกเรยน

( 0)น ก เ รยนมก เ สนอตว เ ป น

ตวแทนในการเฉลยการบาน

(00)นกเรยนมกมาปรกษา

การบานครเสมอ

4. นาแบบสอบถามวดความสขในการเรยนคณตศาสตรใหผเชยวชาญตรวจสอบ เพอชแนะขอปรบปรงแกไข 5. ปรบปรงแบบวดความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร ตามคาแนะนาของผเชยวชาญ 6. นาแบบสอบถามไปทดสอบกบนกเรยนทเปนกลมเปาหมาย 3. การเกบรวบรวมขอมล การวจยครงนเปนการวจยแบบ One group pretest-posttest design ซงมลกษณะ แบบแผนของการศกษาคนควา ดงตาราง 2 ตาราง 2 แบบแผนการทดลองแบบ One group pretest-posttest design

กลม สอบกอน ตวแปรอสระ สอบหลง

E T1 X T2 ความหมายของสญลกษณ E แทน กลมเปาหมาย

88

X แทน การเรยนรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยน เปนครวมกบการบรหารสมอง T1 แทน การสอบกอนการทดลอง T2 แทน การสอนหลงการทดลอง 4. การจดกระทาและวเคราะหขอมล 1. วเคราะหหาประสทธภาพของกจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอน

อยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง โดยใชสตร E1/E2

2. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยน

การสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ระหวางกอนเรยน

และหลงเรยน โดยใชสถต t – test for Dependent Samples


การสอนกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองกบเกณฑ (รอยละ 60)

โดยใชสตร t – test One Group

4. เปรยบเทยบความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองระหวางกอนเรยนและหลงเรยน โดยใชสถต t – test for Dependent Samples 5. สถตทใชในการวเคราะหขอมล ในการทดลองครงน ผวจยไดใชสถตการวเคราะหขอมล ดงตอไปน 1. สถตพนฐาน 1.1 การหาคะแนนเฉลย( x) โดยใชสตร (ชศร วงศรตนะ. 2549: 105 – 106)

Nx

x

x แทน คาเฉลย x แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด N แทน จานวนคะแนนในกลม

89

1.2 การหาคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) (Standard deviation) โดยใชสตร (ชศร วงศรตนะ. 2549: 106)

1NN

xxNS.D.

22

S.D. แทน คาความเบยงเบนมาตรฐาน 2x แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดยกกาลงสอง

2x แทน ผลรวมของคะแนนแตละตวยกกาลงสอง N แทน จานวนคน 2. สถตทใชในการหาคณภาพเครองมอวจย 2.1 หาคาความเทยงตรงของ แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร และแบบสอบถามความสขในการเรยนคณตศาสตร (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2543: 248 – 249; อางองจาก Rovinelli; & Hambleton. 1977)

NR

IOC

IOC แทน ดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดมงหมายของกจกรรม ΣR แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญเนอหาวชา ทงหมด N แทน จานวนผเชยวชาญเนอหาวชา 2.2 หาดชนความยากของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร โดยคานวณจากสตร (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2543: 199 – 200)

minXmaxX2N

min2NXLSUSEP

PE แทน ดชนคาความยาก SU แทน ผลรวมของคะแนนกลมเกง SL แทน ผลรวมของคะแนนกลมออน N แทน จานวนผเขาสอบของกลมเกงหรอกลมออน Xmax แทน คะแนนทนกเรยนทาไดสงสด Xmin แทน คะแนนทนกเรยนทาไดตาสด

90

2.3 หาคาอานาจจาแนกเพอวเคราะหแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร โดยคานวณจากสตร (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2543: 201)

min

Xmax

XNL

SU

SD

เมอ D แทน คาอานาจจาแนก SU แทน ผลรวมของคะแนนกลมเกง SL แทน ผลรวมของคะแนนกลมออน N แทน จานวนผเขาสอบของกลมเกงหรอกลมออน Xmax แทน คะแนนทนกเรยนทาไดสงสด Xmin แทน คะแนนทนกเรยนทาไดตาสด 2.4 หาคาความเชอมนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยวธของ คเดอร - รชารดสน KR-20 ของคเดอร-รชารสน (ชศรวงศ รตนะ. 2549: 76)

2t

tt Spq

11K

Kr:20KR

rtt แทน คาความเชอมน K แทน จานวนขอ p แทน สดสวนของคนททาถกในแตละขอ q แทน สดสวนของคนททาผดในแตละขอ

2tS แทน ความแปรปรวนรวมทงฉบบ

2.5 เพอหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนการสอน ใชสตร (E1/E2) (สนนทา

สนทรประเสรฐ. 2535: 45) ดงน

100A

NxE1

เมอ E1 แทน ประสทธภาพของกระบวนการ

x แทน คะแนนรวมของแบบฝกหด หรองาน

A แทน คะแนนเตมของแบบฝกหดทกชนรวมกน

N แทน จานวนผเรยน

91

100B

NxE2

เมอ E2 แทน ประสทธภาพของผลลพธ x แทน คะแนนของผลลพธหลงเรยน B แทน คะแนนเตมของการสอบหลงเรยน N แทน จานวนผเรยน 3. สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน 3.1 เพอทดสอบสมมตฐานขอ 1 และ 3 โดยใชสตร t – test Dependent

(ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 104)

1n

2D2Dn

Dt

; df = N – 1

เมอ ΣD แทน ผลรวมของความแตกตางเปนรายคระหวางคะแนนทดสอบกอน และหลงการปฏบตกจกรรมคณตศาสตร ΣD2 แทน ผลรวมกาลงสองของความแตกตางเปนรายคระหวางคะแนน ทดสอบกอนและหลงการปฏบตกจกรรมคณตศาสตร n แทน จานวนผเรยนในกลมเปาหมาย

3.2 เพอทดสอบสมมตฐานขอ 2 โดยใชสตร t – test One Group (ชศร วงศรตนะ. 2550: 133 - 134)

ns-X

=t 0μ : df = n – 1

เมอ t แทน คาสถตทใชพจารณาใน t – distribution x แทน คาเฉลยของกลมเปาหมาย 0μ แทน คาเฉลยทใชเปนเกณฑ s แทน สวนเบยงเบนมาตรฐานของกลมเปาหมาย n แทน ขนาดของกลมเปาหมาย

92

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ในการเสนอผลการวเคราะหขอมลและแผลความหมาย ผวจยใชสญลกษณในการวเคราะห

ขอมล ดงน

x แทน คะแนนเฉลย

N แทน จานวนผเรยนในกลมเปาหมาย

K แทน จานวนคะแนนเตม

0μ แทน คาเฉลยมาตรฐานทใชเปนเกณฑ (รอยละ 60 ของคะแนนเตม ( 0μ )= 12)

S แทน สวนเบยงเบนมาตรฐาน

E1 แทน ประสทธภาพของกระบวนการ

E2 แทน ประสทธภาพของผลลพธ

t แทน คาทใชพจารณาใน t – Distribution

df แทน ระดบชนความเปนอสระ (Degrees of freedom)

** แทน ความมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

การวเคราะหขอมล การเสนอการวเคราะหขอมลและการแปลผลการวเคราะหขอมลในการทดลองครงนผวจย

นาเสนอตามลาดบดงน

1. วเคราะหหาประสทธภาพของกจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอน

อยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง โดยใชสตร E1/E2


การสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ระหวางกอนเรยนและ

หลงเรยน โดยใชสถต t – test for Dependent Samples


การสอนกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองกบเกณฑ (รอยละ 60) โดยใช

สตร t – test One Group

93

4. เปรยบเทยบความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองระหวางกอนเรยนและหลงเรยน โดยใชสถต t – test for Dependent Samples

ผลการวเคราะหขอมล 1. ผลการพฒนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดย

เนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและ

ความสขในการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 และ

สรปผลการพฒนากจกรรมได ดงน

1.1 การทดลองครงท 1 เปนการนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอน

อยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอพฒนาผลสมฤทธทางการ

เรยนคณตศาสตรและความสขในการเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ไปทดลอง

กบนกเรยนโรงเรยนบานสะเดา ชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 ทไมใชกลม

ตวอยาง จานวน 30 คน ซงพบวาบางกจกรรมไมสามารถจดใหอยภายในคาบเรยนได โดยเฉพาะ

กจกรรมทใหผเรยนทดลองทาจรง การใชทาบรหารสมองผเรยนเรมมอาการเบอตงแตแผนการ

จดการเรยนรท 8 รปแบบของใบงานไมดงดดใจผเรยนและการจดพมพยงไมสอความหมาย ซงทาให

ผเรยนเขาใจผด จงปรบปรงกจกรรมใหสอดคลองกบเวลามากขน นาใบงานมาปรบปรงรปแบบใหด

ขน พรอมทงเพมรปแบบการบรหารสมองใหมรปแบบทแปลกมากขน ผลดงแสดงในตาราง 3

ตาราง 3 ผลการหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการ

เรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ทดลองครงท 1

แผนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยน

เปนครวมกบการบรหารสมอง

เกณฑ 80/80

E1 E2

แผนท 1 – 4 เรอง อตราสวนและอตราสวนทเทากน 78.63 42.63

แผนท 5 – 7 เรอง อตราสวนของจานวนหลายๆ จานวน 69.3 70.53

แผนท 8 – 12 เรอง สดสวน 64.47 69.47

แผนท 13 - 18 เรอง รอยละ 58.3 66.84

เฉลย 67.676 62.36

94

จากตาราง 3 ผลการหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง พบวา มประสทธภาพตากวาเกณฑ 80/80

โดยมคาเฉลย 67.676/62.36

1.2 การทดลองครงท 2 เปนการนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอน

อยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอพฒนาผลสมฤทธทางการ

เรยนคณตศาสตรและความสขในการเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ไปทดลองกบนกเรยน

โรงเรยนบานสะเดา ชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 1 ทไมใชกลมตวอยาง ผลดงแสดงในตาราง 4

ตาราง 4 ผลการหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการ

เรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ทดลองครงท 2

แผนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยน


เกณฑ 80/80

E1 E2



แผนท 8 – 12 เรอง สดสวน 81.58 80.53

แผนท 13 - 18 เรอง รอยละ 82.32 81.05

เฉลย 81.50 81.18

จากตาราง 4 ผลการหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ครงท 2 พบวา มประสทธภาพ

สงกวาเกณฑ 80/80 โดยมคาเฉลย 81.50/81.18 ผลดงแสดงในตาราง 5

95

ตาราง 5 ผลการการหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนน

การเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ทใชกบกลมเปาหมาย

แผนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยน


เกณฑ 80/80

E1 E2



แผนท 8 – 12 เรอง สดสวน 82.89 82.11

แผนท 13 - 18 เรอง รอยละ 82.32 82.11

เฉลย 82.86 83.03

จากตาราง 5 ผลการการหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนการสอนอยาง

กระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ทใชกบกลมเปาหมาย พบวา

มประสทธภาพสงกวาเกณฑ 80/80 โดยมคาเฉลย 82.86/83.03

2. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใช

การจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง

ระหวางกอนเรยนและหลงเรยน โดยใชสถต t – test for Dependent Samples

ผลดงแสดงในตาราง 6

ตาราง 6 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการ

เรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง

ระหวางกอนเรยนและหลงเรยน

ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร N x S t

กอนทดลอง 19 4.89 2.23 13.57**

หลงทดลอง 19 13.53 2.27

** มนยสาคญทางสถตทระดบ .01

96

จากตาราง 6 แสดงวาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนหลงไดรบ

การจดการเรยนการสอนทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนค

รวมกบการบรหารสมองสงกวากอนไดรบการสอนอยางมนยสาคญทางสถตท .01

3. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการ

จดการเรยนการสอนกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองกบเกณฑ

(รอยละ 60 ) โดยใชสตร t – test One Group ผลดงแสดงในตาราง 7

ตาราง 7 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการ

เรยนการสอนกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองกบเกณฑ (รอยละ60)

การทดลอง N K x S 0μ (60%) t

ผลสมฤทธทาง

การเรยนคณตศาสตร

19 20 13.53 2.27 12 2.93**


จากตาราง 7 ผลการวเคราะหขอมลพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของ

นกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง

สงกวาเกณฑรอยละ 60 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคะแนนเฉลยคดเปนรอยละ 67.65

4. ผลการวเคราะหเปรยบเทยบความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการ

จดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองระหวางกอน

เรยนและหลงเรยน โดยใชสถต t – test for Dependent Samples

97

ตาราง 8 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใช

การจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง

ระหวางกอนเรยนและหลงเรยน

ความสขในการ

เรยนคณตศาสตร

N x S t

กอนทดลอง 19 3.37 .61 2.67**

หลงทดลอง 19 3.57 .51


จากตาราง 8 ผลการวเคราะหขอมลพบวาความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยน

ทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง หลง

เรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยกอนเรยนมคาเฉลย 3.37 และหลง

เรยนอยในระดบ 3.57

98

บทท 5

สรป อภปราย และขอเสนอแนะ

จากการวจยครงน เปนการวจยเชงพฒนา มความมงหมาย เพอศกษาประสทธภาพของ

กจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบ

การบรหารสมอง เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความสขในการเรยนของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตา ซงสรปสาระสาคญและ

ผลการศกษาได ดงน

ความมงหมายของการวจย 1. เพอพฒนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดย

เนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและ

ความสขในการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการ

เรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองระหวางกอนเรยน

และหลงเรยน

3. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการ

เรยนการสอนกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองกบเกณฑ รอยละ 60

4. เพอเปรยบเทยบความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยน

การสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองระหวางกอนเรยน

และหลงเรยน

สมมตฐานการวจย 1. ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนอยาง

กระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองหลงเรยนสงกวากอนเรยน

2. ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอน

กระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองสงกวาเกณฑ (รอยละ 60)

99

3. ความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนอยาง

กระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองหลงเรยนสงกวากอนเรยน

วธดาเนนการวจย กลมเปาหมายทใชในการวจย

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนบานสน สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

สรนทรเขต 3 จานวน 19 คน ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 ทมผลสมฤทธทางการเรยน

คณตศาสตรตา

เครองมอทใชในการวจยครงน

1. แผนการจดการเรยนรอยางกระตอรอรนทเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง

2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรคณตศาสตร เรอง อตราสวนและ

รอยละ แบบปรนย จานวน 20 ขอ

3. แบบสอบถามวดความสขในการเรยนวชาคณตศาสตร แบบมาตราสวนประมาณคา

5 ระดบ จานวน 30 ขอ ทปรบปรงจาก กตยวด บญซอ และคณะ (2540: 88 – 96)

การเกบรวมรวมขอมล

ผวจยดาเนนการทดลอง ตามขนตอนตอไปน

1. ขอความรวมมอกบโรงเรยนบานสน โรงเรยนบานสะเดา และโรงเรยนบานสน

ตาบลสะเดา อาเภอบวเชด จงหวดสรนทร ทจะทาการเกบขอมลในการวจยครงน ผวจยดาเนนการ

สอนดวยตนเองทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการ

บรหารสมอง

2. ชแจงกลมเปาหมายทราบถงการสอนทใชการจดการเรยนการสอนอยางระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง

3. นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรคณตศาสตร และแบบสอบถามวดความสข

ในการเรยนวชาคณตศาสตร ทผวจยสรางขน ไปทดสอบกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยน

บานสน ตาบลสะเดา อาเภอบวเชด จงหวดสรนทร ทเปนกลมเปาหมาย แลวบนทกคะแนนทไดจาก

การทดสอบครงนเปนคะแนนกอนเรยน (Pre – test) โดยใชเวลา 1 คาบ

4. ดาเนนการสอนดวยกจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยาง

กระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง โดยใชเวลาในการสอน 18 คาบ

คาบละ 60 นาท ทงหมด 18 แผนการจดกจกรรมการเรยนร

100

5. เมอดาเนนการสอนดวยกจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยาง

กระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ครบทง 18 แผนการจดกจกรรมการ

เรยนรแลวทาการทดสอบดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรคณตศาสตร และ

แบบสอบถามวดความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรและบนทกผลการทดสอบใหเปนคะแนน

หลงเรยน (Post – test) โดยใชเวลา 1 คาบ

6. ผวจยนาคะแนนทไดมาวเคราะห โดยวธการทางสถตเพอตรวจสอบสมมตฐาน

การวเคราะหขอมล 1. วเคราะหหาประสทธภาพของกจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยาง

กระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง โดยใชสตร E1/E2


การสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ระหวางกอนเรยนและ

หลงเรยน โดยใชสถต t – test for Dependent Samples


การสอนกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองกบเกณฑ (รอยละ 60)

โดยใชสตร t – test One Group

4. เปรยบเทยบความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการ

สอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองระหวางกอนเรยนและหลง

เรยน โดยใชสถต t – test for Dependent Samples

สรปผลการวจย กจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปน

ครวมกบการบรหารสมอง เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความสขในการเรยน

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตา มคณภาพ ดงน

1. กจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยน

เปนครวมกบการบรหารสมอง มประสทธภาพสงกวาเกณฑ 80/80 โดยมคาเฉลย 82.86 / 83.03

2. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนหลงไดรบการจดการเรยนการ

สอนทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง

สงกวากอนไดรบการสอนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

101

3. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอน

อยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง สงกวาเกณฑ (รอยละ60)

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคะแนนเฉลยคดเปนรอยละ 67.65

4. ความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอนอยาง

กระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .01

อภปรายผล จากการพฒนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดย

เนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและ

ความสขในการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตา

สามารถอภรายผลการวจยไดดงน

1. กจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยน

เปนครวมกบการบรหารสมอง มประสทธภาพสงกวาเกณฑ 80/80 โดยมคาเฉลย 82.86 / 83.03

แสดงวา กจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยน

เปนครวมกบการบรหารสมองทสรางขนมประสทธภาพและมความเหมาะสมทจะนาไปใช

ในการจดการเรยนรได ทงนอาจเนองจากเหตผลดงตอไปน

1.1 การสรางกจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ผวจยไดสรางกจกรรมการจดการเรยนการสอนโดย

ดาเนนการตามลาดบขนตอนของการสอนอยางกระตอรอรน และศกษาหลกการจดกจกรรมวเคราะห

การจดกจกรรมใหสอดคลองกบจดประสงค รวมถงการผนวกการเรยนเปนคเขาสกระบวนการจดการ

เรยนการสอนอยางกระตอรอรนไดเปนอยางด เพอใหผเรยนบรรลจดมงหมายอยางมประสทธภาพ

ซงจดกจกรรมตามขนตอนดงน ขนท 1 ขนนาเขาสบทเรยน ขนท 2 ขนนาเสนอสถานการณ

ขนท 3 ขนกจกรรมสรปเชอมโยง และขนท4 ขนประเมนผล ทาใหผเรยนไดเรยนรไปตามลาดบ

ขนตอนพรอมๆ กบเพอนคเรยน และการบรหารเพอผอนคลายสมอง

1.2 การสรางกจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ผวจยสรางขนโดยศกษาหลกสตรการศกษาขน

พนฐาน ตาราเอกสาร ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ และไดผานการปรบปรงแกไข ตรวจสอบจาก

ผเชยวชาญดานเนอหาสาระ ภาษาและระยะเวลาเพอใหเกดความเหมาะสม เพอใหเกดประโยชน

102

สงสดในการนาไปใช กอนทผวจยจะนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยาง

กระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองไปใชกบกบกลมเปาหมายผวจยได

นาไปทดลองใชจรงกบนกเรยนทไมใชกลมเปาหมายถง 2 ครงเพอใหเกดความแนใจวากจกรรม

ทสรางขนมประสทธภาพจรง ซงทดลองครงแรกกบนกเรยนโรงเรยนบานสะเดา พบวา กจกรรม

มประสทธภาพตากวาเกณฑ 80/80 จงนามาปรบปรงกจกรรมอกครง ผลการทดลองครงท 2

โดยทดลองกบนกเรยนโรงเรยนบานสะเดาทไมใชกลมแรก พบวา กจกรรมมประสทธภาพสงกวา

เกณฑ โดยมประสทธภาพ 81.50 / 81.18 สอดคลองกบแนวคดของ สนนทา สนทรประเสรฐ

(2535: 45 – 46) หากชดการสอนมประสทธภาพถงระดบนนแลว ชดการสอนนนกมคณคาทจะ

นาไปสอนนกเรยน และคมคาแกการลงทนผลตออกมา แผนการจดการเรยนรกเชนเดยวกน

จงนาแผนการจดการเรยนรมาใช

1.3 เมอนาแผนการจดการเรยนรไปทดลองกบกลมตวอยาง พบวา ประสทธของ

แผนการจดการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองไดคา E1/E2

ซงเปนรอยละของของคะแนนจากการทาแบบฝกหดประกอบกจกรรมระหวางเรยนตอคะแนนเฉลย

ทไดจากการทาแบบทดสอบหลงเรยนแตกตางกนอาจเนองจาก

- แผนการเรยนการสอนเรองทมคา E1 สงกวา E2 ไดแกเรอง อตราสวนของจานวน

หลายๆ จานวน สดสวนและรอยละ ทงนอาจเนองจากในเรองดงกลาว มกจกรรมทนกเรยนสามารถ

เรยนรไดเรว และเขาใจชดเจน และเปนกจกรรมทนกเรยนไดทางานเปนคจงทาใหผเรยนมนใจใน

การตอบคาถาม พรอมทงครยงยกตวอยาง สถานการณใหผเรยนรวมกนหาคาตอบไป พรอมๆ กบ

คร และเนนฝกทกษะการคานวณในการทาแบบฝก และเนองจากคะแนน E1 เปนคะแนนทไดจาก

แบบฝกหดประกอบกจกรรมระหวางเรยน ซงแบบฝกนนเปนการทาหลงจากทไดเรยนรทนท

ในขณะทคะแนน E2 เปนคะแนนเฉลยทไดจากการทาแบบทดสอบหลงเรยน ซงเกดจากการสอบ

หลงจากทไดเรยนผานไปแลว ดงนนขณะสอบผเรยนอาจลมเนอบางสวนไปแลว หรอสบสนเนองจาก

เรยนเนอหามาซอนๆ กน และการทาการสอบหลงเรยนเปนการสอบรายบคคลซงเปนไปไดวาผเรยน

จะขาดความมนใจ และความรอบครอบในการทาขอสอบ

- แผนการเรยนการสอนเรองทมคา E2 สงกวา E1 ไดแกเรอง อตราสวนและอตราสวน

ทเทากน ทงนอาจเนองมาจากในเรองดงกลาว นกเรยนมการศกษา และทบทวนเนอหาอยาง

สมาเสมอ และมการแลกเปลยนขณะทากจกรรมการเรยนการสอน ทาใหผเรยนตกตะกอนความร

เกดความรอยางถาวร จงทาใหทาแบบทดสอบหลงเรยนไดอยางมนใจ

103

1.4 แผนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบ

การบรหารสมอง ทผวจยสรางขน มการแบงเนอหาเปนหวขอยอยๆ เรยงลาดบเนอหาจากงาย

ไปยาก ใชกจกรรมคดงท บญชม ศรสะอาด (2537: 120-121) ไดกลาวถงการเรยนเปนควา การ

เรยนเปนคเปนวธมโอกาสฝกทกษะในการตงคาถามประเภทตางๆ ซงจะเปนแนวในการศกษาให

แจมแจง และผเรยนจะไดปรกษาหารอกน มแบบฝกหดใหผเรยนไดปฏบตระหวางเรยน เพอให

ผเรยนไดฝกทกษะและพบขอบกพรองของตนเองไดทนท

2. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนหลงไดรบการจดการเรยนการ

สอนโดยใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหาร

สมอง สงกวากอนไดรบการสอนอยางมนยสาคญทางสถตท .01 ทงนอาจเนองมาจากเหตผลดงน

2.1 แผนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการ

บรหารสมอง ทผวจยสรางขนไดสรางขนตามหลกการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน (Active

Learning) อยางเปนขนตอน รวมถงการนาการเรยนเปนคและการบรหารสมองผสมผสานเขาได

อยางลงตว จงเปนการจดกาเรยนการสอนทเรมตนการสอนอยางเปนขนตอนเปนลาดบขน เมอ

พบวาผเรยนมความลาในการเรยนไดเสรมดวยการบรหารสมอง เพอเปนการผอนคลายสมองให

สมองมความสามารถในการรบรส งใหมไดมากขน ดงท นนทยา ตนศรเจรญ (2545: 27) ไดกลาวไว

วา การบรหารสมองชวยเพมศกยภาพการเรยนรและการทางาน ผอนคลายความตงเครยดคลาย

ความตนเตนทาใหรสกสงบ และเกดความมนใจในตนเอง

2.2 การสอนโดยการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนค

รวมกบการบรหารสมอง เปนการสอนทสรางขนเพอพฒนาผลสมฤทธของกลมเปาหมายทมผลการ

เรยนทางคณตศาสตรตา จงเปนการจดการเรยนการสอนท เนนใหผเรยนเกดความเขาใจโดย

การยกตวอยาง จากสถานการณใกลตวผเรยน โดยเนนการปฏบตกจกรรมรวมกบครวมเรยนทให

ผเรยนเกดอสระในการพดคยซกถามขอสงสย และการทากจกรรมใหเกดการผอนคลายระหวาง

การทากจกรรมซงทาใหผเรยนเกดความกระตอรอรน ในการรวมทากจกรรมจนหมดชวโมง

ซงกจกรรมทเกดขนระหวางชวโมงนผเรยนไดเขารวมกจกรรมอยางตงใจ จนเกดบรรยากาศของการ

เรยนร เมอผเรยนมความสขในการเรยนร จงทาใหผเรยนเกดขอสรปความคดรวบยอดไดดวยตนเอง

ดงท เรวตและคปตะ (Rawat and Cupta. 1970: 7 – 9) ไดกลาววาสาเหตททาใหผเรยนม

ผลสมฤทธตาเนองจากวานกเรยนขาดความรสกในการมสวนรวมกบโรงเรยน ความไมเหมาะสมของ

การจดเวลาเรยน เปนตน ซงในการจดกจกรรมทผวจยสรางขนน ทาใหเกดบรรยากาศในการเรยนฃ

อกทงเมอผเรยนเกดความสขในการเสาะแสวงหาความรแลวทาใหเกดการเปดรบความรใหมๆ ไดด

104

ซงสอดคลองกบคากลาวของ จารส นองมาก (2547: 6) ทวาการสอนใหผเรยนเรยนอยางมความสข

จะสามารถทาใหผเรยนไดรบความร ทกษะ และทศนคต ตามวตถประสงคของการจดการเรยนการ

สอนในเนอหาวชานนๆ อยางสมบรณ จงสงผลใหผเรยนเกดการเรยนรอยางตอเนองจนทาใหผล

สมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรดขนตามมานนเอง

2.3 ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนแตละครงนน กอนการสอนผวจยไดแจง

จดประสงคการเรยนรของการเรยนการเรยนสอนในแตละเรอง เพอใหผเรยนไดทราบเปาหมายใน

การเรยนแตละครง พรอมทงแจงความคบหนาในขณะการทากจกรรมเพอใหผเรยนไดทราบถงความ

คบหนาทางการเรยน วาครกาลงสอนถงจดประสงคใดแลว และในระหวางการทากจกรรมผเรยนจะ

ไดปฏบตไปพรอมๆกบครวมเรยน จากแบบฝกหด กจกรรม และมการทาแบบทดสอบประจา

แผนการจดการเรยนการสอนหลงจากทผเรยนไดเรยนเนอหาแลว ไดแจงใหผเรยนไดทราบ

ความกาวหนาในการเรยนของตนเองอยเสมอ และผวจยไดแจงผลทนทเพอใหผเรยนไดทราบการ

กระทาจากการเรยนการสอน ดงแนวคดของ วเศษ ชนวงศ (2544: 37-38) การทาใหนกเรยนม

ความสขในการเรยนรนนเดกตองไดรบการยอมรบในความสามารถ ไดรบประสบการณของ

ความสาเรจอยเสมอจนเกด ความภาคภมใจในตนเอง ไดรบการชมเชย ตลอดจนการเสรมแรง ซง

การแจงผลการเรยนอยางสมาเสมอจะทาใหผเรยนรสกวาเขาเรมประสบความสาเรจเปนทยอมรบ

สาหรบผทมผลการเรยนยงไมดจะแจงผลการเรยนจะเปนการเสรมแรงให ตงใจทบทวนและเรยนร

เพอใหตนเองประสบความสาเรจในทสด

ดวยเหตผลดงกลาวมาจงทาใหผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยน

กลมเปาหมายหลงจากทไดรบการการสอนโดยการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองสงกวากอนไดรบการสอนอยางมนยสาคญทางสถต

ทระดบ .01

3. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอน

อยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง สงกวาเกณฑ (รอยละ 60)

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคะแนนเฉลยคดเปนรอยละ 67.65 ทงนอาจมสาเหต

มาจากเหตผลดงตอไปน

3.1 เนองจากผวจยใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปน

ครวมกบการบรหารสมอง ทผานการหาประสทธภาพ 80 / 80 มาแลวซงเปนไปตามแนวคดของ

สนนทา สนทรประเสรฐ (2535: 45 – 46) หากชดการสอนมประสทธภาพถงระดบนนแลว ชดการ

สอนนน กมคณคาทจะนาไปสอนนกเรยน ดงนนการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนน

105

การเรยนเปนครวมกบการบรหารสมองทผวจยสรางขนนจงเปนเครองมอทมประสทธภาพทสามารถ

ทาใหผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยน สงกวาเกณฑรอยละ60

3.2 ในการจดกจกรรมในแตละคาบ เปนกจกรรมทผเรยนมสวนรวมในการจด

กจกรรมจนทาใหความรเกดการตกตะกอน เปนความรทถาวร ทงดวยวธการสอนและเทคนคทใชใน

ชนเรยน เนองจากการจดการเรยนการสอนโดยวธการสอนอยางกระตอรอรน (Active Learning)

ท สระ บรรจงจต (2551: 34-35) ไดกลาวไววา นอกจากจะกระตนใหเกดการเรยนรจากตวผเรยน

เองแลว ยงเปนการพฒนาทกษะการเรยนรของผเรยน ใหผเรยนสามารถเรยนรไดดวยตวเอง ผเรยน

เกดการเรยนรทมประสทธผลสง และผเรยนจะเกดการเรยนรอยางตอเนอง จงทาใหผเรยนสามารถ

เผชญปญหาไดเปนอยางด พรอมทงการเรยนเปนคและการบรหารสมองทเปนเทคนคทผอนคลาย

ความเครยด สรางบรรยากาศแหงการเรยนร และยงเปนการสรางภาพความรใหกบผเรยน จนเกด

ความเขาใจได

4. ความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทใชการจดการเรยนการสอน

อยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยกอนเรยนมคาเฉลย 3.37 และหลงเรยนอยในระดบ 3.57 ซง

เปนไปตามสมมตฐานขอท 4 ทงนอาจมสาเหตมาจากเหตผลดงตอไปน

4.1 เนองจากผวจยไดปฏบตตามแผนการจดการเรยนการสอนทผานการหา

ประสทธภาพมาแลวเปนอยางด จงทาใหกระบวนการเรยนการสอนนนเปนไปตามแผน คอเนนให

ผเรยนมการปฏบตรวมกบเพอนคเรยน และมการบรหารสมองทจะสามารถชวยใหเกดความผอน

คลายเมอเกดภาวะเครงเครยด ผเรยนสามารถอสระในการเรยนร โดยครเปดโอกาสใหผเรยนได

ซกถาม ซงเปนบรรยากาศแหงการเรยนรซงสอดคลอง แนวการจดการเรยนทสรางความสข

ของ กตยวด บญซอ และคณะ (2540: 11-25) ตองมบทเรยนสนก แปลกใหม จงใจใหตดตามและ

เราใจใหอยากคนควาหาความรเพมเตมดวยตนเองในสงทสนใจอยากทดลองเพอใหเหนผลทสมจรง

วเศษ ชนวงศ (2544: 37-38) ทกลาวไววาเดกมปฏสมพนธระหวางครกบนกเรยน และระหวาง

นกเรยนกบนกเรยน มลกษณะเปนกลยาณมตรทชวยเกอกลกน หวงใยมกจกรรมรวมกนใน

กระบวนการเรยนร จงทาใหผเรยนเกดความสขในระหวางการจดกจกรรมการเรยนการสอน

4.2 จากการศกษาแนวคดของ กตยวด บญซอและคณะ (2540: 86) ทไดใหแนวคด

เกยวกบการจดการเรยนการสอนเพอใหเกดความสขในการเรยน ซงเดกแตละคนไดรบการยอมรบ

วาเปนมนษยคนหนงทมหวใจ ครมความเมตตา จรงใจ และออนโยนตอเดกทกคนโดยทวถง มความ

เขาใจในทฤษฎแหงพฒนาการตามธรรมชาตของเดกทกคน เดกเกดความรก และภมใจในตนเอง

106

รจกปรบตวไดทกท ทกเวลา เดกแตละคนไดมโอกาสเลอกเรยนตามความถนดและความสนใจ

บทเรยนสนก แปลกใหม จงใจใหตดตามและเราใจใหอยากคนควาหาความรเพมเตมดวยตนเองใน

สงทสนใจ รจกคดและพฒนาความคดจากความรทไดรบ สงทเรยนรสามารถนาไปใชไดใน

ชวตประจาวน แสดงวาการจดการเรยนการสอนกจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอน

อยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง มลกษณะทสอดคลองทสงผลตอ

การเรยนรอยางมความสขในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยน

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป

1. การจดการเรยนการสอนทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการ

เรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ทาใหผเรยนไดมความสข

ในการเรยน การลงมอปฏบต และการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของผเรยนทม

ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตา จงควรสงเสรมใหมการจดกจกรรมการเรยนการสอน

ดงกลาวไปใชในการเรยนการสอนในชนเรยนใหมากขน

2. ในการจดกจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน

โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เปนการเนนการเรยนเปนคทมการปฏบตรวมกน

ถาผเรยนขาดการทากจกรรมแลกเปลยนภายในคแลวผลการทดลองจะไมสมฤทธผลดงทต งไว

และการไดฝกกจกรรมทหลากหลาย จะทาใหผเรยนไดพฒนาไดเตมศกยภาพ

3. การใสใจในการจดกจกรรมใหเปนไปตามขนตอนจะทาใหกระบวนการเรยนรเกดขนได

ตรงตามจดประสงคทต งไวโดยทาใหไมหลงลมเนอหาใดเนอหาหนงไป และบรหารสมองนนจะตองใส

ใจทาใหเกดความสนกสนาน เพอใหสมองเกดการผอนคลายไดจรง

4. กจกรรมการเรยนการสอนทผวจยสรางขนนไมเหมาะกบเนอหาทมลกษณะซบซอน

ทตองใชการคดขนสง เชน บทประยกต แตเหมาะสาหรบเนอหาทคอนขางงาย และมลกษณะเปน

รปธรรม เชน รปเรขาคณต การวด เปนตน

ขอเสนอแนะในการทาวจยในครงตอไป

1. ควรเพมสอการจดการเรยนการสอนอเลกทรอนกส หรอบทเรยนการตน

เพอใชควบคกบการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน เนองจากกจกรรมทผวจยสรางขน

นกเรยนสวนมากสนใจในการจดกจกรรมและถามกจกรรมทนาสนใจนามาประกอบเพมขนอกจะทา

ใหเกดประสทธภาพในการเรยนรของผเรยน

107

2. ควรนาการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยแนนการเรยนเปนครวมกบการ

บรหารสมองไปศกษาวจยกบตวแปรดานอนๆ เชน ความคดสรางสรรค ความคงทนในการเรยน เปน

ตน เพอเปนการศกษาถงวาการจดการเรยนการสอนนจะสงผลตอตวแปรอนๆ หรอไม

108

บรรณานกรม

109

บรรณานกรม

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2543). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2542. กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. กรมสขภาพจต. (2543). คมอการดแลทางสงคมจตใจสาหรบพยาบาล / ศนยสขภาพจตเขต 6 กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. กรงเทพฯ: ศนย. -----------. (2544). ปญหาความเครยดในครอบครว. นนทบร: กรมสขภาพจต. กระทรวงสาธารณสข. กมลพรรณ ชวพนธศร. (2545). สมองกบการเรยนร. กรงเทพฯ: พรการพมพ. กตยวด บญซอ; และคณะ. (2540). การเรยนรอยางมความสข. วารสารครศาสตร. 26(1): 7-22. เกสน เมาวรตน. (2549). ผลการใชการบรหารสมองตอพฒนาการดานการเรยนของเดกปฐมวย. วทยานพนธ ค.ม. (หลกสตรและการสอน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย ราชภฎจนทรเกษม. ถายเอกสาร. จรวยรตน ขวญรมย. (2545). การเปรยบเทยบผลการเรยนรเรอง สมการและการแกสมการโดย วธการเรยนรแบบกลม (TAI) และวธการเรยนตามปกต ชนประถมศกษาปท 6. คนควา อสระ กศ.ม. (หลกสตรและการสอน). มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย มหาสารคาม. ถายเอกสาร. จารส นองมาก. (2547). การสอนททาใหผเรยน เรยนอยางมความสข. วารสารวงการคร. 1(1): 77 – 80. ฉลองชย สรวฒนบรณ. (2528). การเลอกและการใชสอการสอน. กรงเทพฯ: ภาควชาเทคโนโลย การศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ชญานษฎ รงรงษ. (2549). แผนการจดการเรยนรแบบ Active Learning วชา 1000101 พฤตกรรม มนษยกบการพฒนาตน หนวยท 2 เรอง การพฒนาตนเอง. นครสวรรค: คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค. ชยยงค พรหมวงศ. (2523). นวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษากบการสอนระดบอนบาล. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. ชศร วงศรตนะ. (2549). เทคนคการเขยนเคาโครงการวจย: แนวทางสความสาเรจ. กรงเทพฯ: ศนยหนงสอจฬาลงกรณมหาวทยาลย. -----------. (2550). เทคนคการใชสถตเพอการวจย. พมพครงท 10. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ไชยยศ เรองสวรรณ. (2533). ระบบสอการสอน. กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ทววฒน วฒนกลเจรญ. (2549). Active Learning(การเรยนเชงรก). เอกสารประกอบงานเสวนา งานเวทเพลนพฒนาวชาการ ครงท 1 (อดสาเนา).

110

ทศนา แขมมณ. (2547). ศาสตรการสอน. กรงเทพฯ: ดานสทธาการพมพ. ธนดล ภสฤทธ. (2550). การเปรยบผลการเรยนรและความคดสรางสรรคจากบทเรยนบนระบบ เครอขายรายวชาการผลตมลตมเดย ระหวางนสตทเรยนเปนรายบคคลและเรยนเปนค. วทยานพนธ กศ.ม. (เทคโนโลยการศกษา). มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหามหาสารคาม. ถายเอกสาร. นภา เมธธาวชย. (2536). การประเมนผลการเรยน. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: สถาบนราชภฎ ธนบร. 1961: 14 – 16. นรสานนท แมนผดง. (2551). การบรหารสมองสนองศกยภาพการเรยนร = Brain gym. นครปฐม: ซ. เอน. ซ. สงเสรมศกยภาพผนา. นนทยา ตนศรเจรญ. (2545). Brain Gym บรหารสมองเพมศกยภาพการเรยนร. วารสารปฏรป. 5(50): 26-28. บญชม ศรสะอาด. (2537). การพฒนาการสอน. กรงเทพฯ: ชมรมเดก. บญชม ศรสะอาด และคณะ. (2530). รายงานการวจยการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน เจตคตตอวธสอนและความวตกกงวลในการเรยนโดยใชวธสอนแบบเรยนเปนค (Learning cell) ทมการสอบยอยกบการสอนแบบปกต. วารสารวจยและพฒนาการเรยนการสอน. 3(1): 21-26. บษบง นาคะเวช. (2546). ผลการใชวธสอนแบบเรยนเปนคทมตอผลสมฤทธทางการเรยน วชาการ บญชชนสง 1 ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ชนปท 2 วทยาลย อาชวศกษาเพชรบร. สารนพนธ กศ.ม. (ธรกจศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ประกายดาว ใจคาปน. (2549). การจดการเรยนการสอนทผเรยนมบทบาทหลกเพอสราง ความเขาใจเชงมโนทศนทางคณตศาสตรสาหรบเดกปฐมวย. คนควาอสระ ศศ.ม. (จตวทยา การศกษาและการแนะแนว). เชยงใหม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม. ถายเอกสาร. ปรศน จรวงศรงเรอง. (2545). การศกษาผลสมฤทธของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนประกอบ วชาภาษาองกฤษหลก ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. วทยานพนธ ศศ.ม.(เทคโนโลย การศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. ถายเอกสาร. ประเวศ วะส. (2544). การรกษาโรคซมเศรา. หมอชาวบาน. 23(272): 41-46. ปรญญา เรองทพย. (2550). การพฒนาตวบงชการสงเสรมการเรยนรอยางมความสขของนกเรยน ชวงชนท 4 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาอดรธาน เขต 4. วทยานพนธ กศ.ม. (การวจยการศกษา). มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. ถายเอกสาร.

111

ปรชาญ เดชศร. (2545ก). การเรยนรแบบ Active Learning: ทาไดอยางไร. วารสาร สสวท. 30(116): 53-55. -----------. (2545ข). การเรยนรแบบ Active Learning: ทาไดอยางไร(ตอ). วารสาร สสวท. 30(117): 48 -49. เปตา กงชยวงค. (2545). การพฒนาแบบฝกทกษะวชาคณตศาสตรเรองเศษสวน ชน ประถมศกษาปท 3. คนควาอสระ กศ.ม. (หลกสตรและการสอน). มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. ถายเอกสาร. พระธรรมปฎก (ป.อ. ปยตโต). (2547). ทกขสาหรบเหน แตสขสาหรบเปน และลกษณะ แหงพระพทธศาสนา. กรงเทพมหานคร: อมรนทร. พชรวลย เกตแกนจนทร. (2544). การบรหารสมอง. กรงเทพฯ: เดอะมาสเตอรกรป. พอล อ เดนนสน และเกล อ เดนนสน. (2546). บรหารสมอง Brain Gym. กรงเทพฯ: ขวญขาว. พทธทาสภกข. (2542). คาบรรยายหลกพระพทธศาสนา ประจาป 2500 เรอง หลกปฏบตทสาคญใน พทธศาสนา. กรงเทพฯ: ศนยหนงสอพระพทธศาสนา. แพรวพรรณ พเศษ. (2549). โมเดลความมสมพนธเชงสาเหตทมผลตอการเรยนรอยางมความสข ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. ปรญญานพนธ กศ.ม.(วจยและวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. ภทรรตน แสงเดอน. (2553). ผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบธรรมสากจฉา เรอง อตราสวน ตรโกณมต ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความสามารถในการคดอยางม วจารณญาณ และความตระหนกในการรคด ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ลกคณา คากอน. (2551). การเปรยบเทยบความคดสรางสรรค ความสามารถในการคดแกปญหา และความเชอมนในตนเองของเดกชนอนบาลปท 2 ระหวางการจดกจกรรมโดยใช กระบวนการทางวทยาศาสตรรวมกบการบรหารสมองกบการจดกจกรรมแบบปกต. วทยานพนธ กศ.ม. (การวจยการศกษา). มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย มหาสารคาม. ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. (2538). เทคนคการวจยทางการศกษา. กรงเทพ: สวรยสาสน. -----------. (2543). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. รงโรจน กตลทธา. (2547). ผลการใชชดกจกรรมคณตศาสตรนนทนาการทมตอวชาคณตศาสตร

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนตา. สารนพนธ กศ.ม.

(การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ถายเอกสาร.

112

วชร บรณสงห. (2525). การสอนคณตศาสตรตามความแตกตางระหวางบคคล. เอกสารการสอน ชดวชาการสอนคณตศาสตร หนวยท 8 – 15. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช. วภาวด วงศเลศ. (2544). การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบมลตมเดยเรอง "เซต" ชน มธยมศกษาปท 4 โดยใชเทคนคการเรยนรแบบคคดอภปราย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. วทยากร เชยงกล. (2547). อธบายศพทการบรหารจดการสมยใหม. กรงเทพฯ: สายธาร. วเศษ ชนวงศ. (2544). เบญจลกษณการเรยนรสผเรยนเปนสาคญ. วารสารวชาการ. 4(2): 31-41. ศกดา ไชกจภญโญ. (2548, พฤศภาคม – สงหาคม). สอนอยางไรให Active Learning. นวตกรรม การเรยนการสอน. 2(2): 12-15. ศนสนย ฉตรคปต. (2544). การเรยนรอยางมความสข: สารเคมในสมองกบความสขและ การเรยนร. กรงเทพฯ: สยามสปอรต ซนดเคท. ศรนนท ดารงผล. (2524). พ ซ 104 จตวทยาพฒนาการและการศกษา = Psychology of

development and education. กรงเทพฯ: ภาควชาจตวทยา คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยรามคาแหง.

ศรพร มโนพเชฐวฒนา. (2547). การพฒนารปแบบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร แบบบรณาการทเนนผเรยนมสวนรวมในการเรยนรทกระตอรอรน เรอง รางกายมนษย. ปรญญานพนธ กศ.ด. (วทยาศาสตรศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สมบต มหารศ. (2530). วธสอนทวไป. มหาสารคาม: ภาควชาหลกสตรและการสอน คณะศกษาศาสตร วทยาเขตมหาสารคาม. สมศกด สนธระเวชญ. (2544). กจกรรมพฒนาผเรยนระดบประถมศกษา. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. สญญา ภทรากร. (2552). ผลของการจดการเรยนรอยางมชวตชวาทมตอความสามารถในการ แกปญหาและการสอสารทางคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เรองความ นาจะเปน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพ ฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

113

สายชล วนาธรตน. (2550). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน และความสข ในการเรยน วชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ระหวางการสอนโดยใช วฏจกรการเรยนร 4MAT และการสอนแบบปกต. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต. (หลกสตรและการสอน). ลพบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม. ถายเอกสาร. สขพชรา ซมเจรญ. (2553, 9 กนยายน). การบรหารสมอง(Brain Activation). หมอชาวบาน. 32(377): 28–31. สชาดา นทตานนท. (2550). ผลการจดประสบการณแบบปฏบตจรงทมตอความคดสรางสรรค ของเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สพตรา ผลรตนไพบลย. (2550). ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยน ชวงชนท 3 โรงเรยนสราษฎรพทยา จงหวดสราษฎรธาน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (จตวทยา การศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สนนทา สนทรประเสรฐ. (2535). การสรางสอการสอนและนวตกรรมการเรยนร ส...การพฒนา ผเรยน. ราชบร: ธรรมรกษการพมพ. สวทย หรณยกาณฑ และคณะ. (2540). พจนานกรมศพทการศกษา = Dictionary of education กรงเทพฯ: ไอ.คว. บคเซนเตอร. สระ บรรจงจต. (2551, มกราคม – มนาคม). Active Learning ดาบสองคม. วารสาร โรงเรยนนายเรอ. 8 (1); 34 – 42. สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. ( 2540 ). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542. กรงเทพฯ: สกายบค. ------------. ( 2545 ). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: สกายบค จากด. สานกนเทศและพฒนามาตรฐานการศกษา. (2545). แนวทางการวดและประเมนผลในชนเรยน:

กลมสาระการเรยนร ... ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ:

สานกนเทศและพฒนามาตรฐานการศกษา.

อภชย มงคล และคณะ. (2544). รายงานการวจยเรองการศกษานโยบายเพอพฒนาสขภาพจต คน ไทย. ขอนแกน: โรงพยาบาลจตเวชขอนแกน กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. อธพร ศรยมก. (2537). เอกสารชดการสอนระดบมธยมศกษา เลม 2 หนวยท 8 – 15. พมพครงท 8. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. อรยะ สพรรณเภษช. (2545). พฒนา I.Q. E.Q. M.Q. และสมาธดวยพลงคลนเสยง. กรงเทพฯ: โรงพมพมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.

114

อญชนา โพธพลากร. (2545). การพฒนาชดการเรยนคณตศาสตรทเนนทกษะการแกปญหาทาง คณตศาสตรดวยการเรยนแบบรวมมอ ชนมธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. อารย คงสวสด. (2544). การศกษาความสมพนธระหวางความเชอในการเรยนคณตศาสตรกบ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3.ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. อทมพร ตรงคสมบต. (2543). ปญหาการเรยนและเทคนคชวยลกใหเรยนด. กรงเทพฯ: ศนยวจย และพฒนาครอบครว. อบลวรรณ อยม นธรรมา. (2547). การใชชดการสอนวชาคณตศาสตรแบบเรยนเปนคเพอพฒนา ความสามารถในการแกปญหาคณตศาสตรของนกเรยนชนประถามศกษาปท 4. วทยานพนธ ศศ.ม. (เทคโนโลยการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. ถายเอกสาร. อษณย อนรทธวงศ. (2545, กมภาพนธ). ความคดสรางสรรค: การมองตางมมของนกวชาการ. สานปฏรป. 4(47): 94-95. Baldwin, Jill; & Williams, Hank. (1988). Active Learning: a Trainer’s Guide. England: Blackwell Education. Carroll, John B. (1963, May). A Model of School Learning. Teacher College Record. 64(8): 726-733. Finn. Kelly F; et al. (2003). The Effects of Playing and Analyzing Computation Strategy Games on the Problem Solving Computational Ability of Selected Fifth Grade Students” Dissertation Abstracts International. 42(9): 5020 A. Jerome I. Rotgans ;& Henk G. Schmidt. (2011, February). Situational Interest and Academic Achievement In The Active-Learning Classroom. Original Research Article Learning and Instruction. 21(1): 58-67. Johnson, David W.; et al. (1991). Active Learning: Cooperation in the College Classroom. Edina, MN: Interaction Book Company. G. Raboyeau. (2010, February). Brain Activation and Lexical learning: The Impact of Learning Phase and Word Type. 49: 2850-2861. Goldberg, Jennifer Sarah. (2004). Classroom Interactions and Science Inquiry: A Comparative Study Examining Differential Implementation of a Science Program in Two Middle School Classrooms. Dissertation Abstracts International. 64(8): 2829-A.

115

Good Carter V., editor. (1973). Dictionary of Education: Prepared Under the Auspices of Phi Delta Kappa. New York: McGraw-Hill. Lorenzen, M. (2001, July). Active Learning and Library Instruction. Retrieved July 5, 2011, from http://www.libraryreference.org/activebi.html. Luo Lu and Michael Argyle. (2002, June). Happiness and Cooperation. Personality and Individual Differences. 12(10): 1019-1030. Maddox, Hary. (1963). How to Study. London: Wyman Ltd. Marks, John L. (1970). Teaching Elementary School Mathematics. New York: McGraw-Hill, Inc. Meryem Nur; & Teoman Kesercioglu. (2010). Students’ Opinions Regarding the Usage of Computer Technologies in Constructivist Learning Environment. Original Research Article Learning and Instruction. 21(1): 128-130. Meyers, Chet; & Jones, Thomas. B. (1993). Promoting Active Learning: Strategies for the College Classroom. San Francisco: Jossey-Bass. Moore, Kenneth D. (1994). Secondary Instructional Method. New York: Wm. C. Brown Communication, Inc. Prescott, Banial A. (1961). Report of Conference Child Student. Educational Bulletin. Bangkok: Faculty of Education. Chulalongkorn University. Petty, Geoff. (2004). Active Learning Work: the evidence. Retrieved July 5, 2011, from <http://www.geoffpetty.com.>. Rawat, D.S. and Cupta, S.L. (1970). Educational Wastage at the Primary Level: A Handbook for Teacher. New Delhi: S.K. Kitchula at Nalanda Press. Shenker, J. I.; Goss, S. A.; & Bernstein, D. A. (1996). Instructor’s Resource Manual for Psychology: Implementing Active Learning in the Classroom. Retrieved July 5, 2011, from http://s.psych/uiuc,edu/~jskenker/active.html. Silberman, M. (1996). Active Learning. Boston: Allyn & Bacon. Thomson , Denisse R. (2001). The Effects of Curriculum on Achievement in Second-Year Algebra. The Example of Chicago School Mathematics. Journal for Research in Mathematics Education. 32(1): 58 – A. Wilson, James W. (1971). Evaluation of Learning in Secondary School Mathematics. in Handbook on Formative And Summative Evaluation of Student Learning. edited by Benjamin S. Bloom. pp.643-696. U.S.A.: Mcgraw - Hill. Xiaoqing Gao, Daphne Maurer. (2010). A Happy Story: Developmental Changes in Children’s Sensitivity to Facial Expressions of Varying Intensities. Experimental Child Psychology. 107(2): 67–86. Retrieved July 5, 2011, from http://psych.mcmaster.ca/maurerlab/Publications/Gao_Threshold2010.pdf

116

ภาคผนวก

117

ภาคผนวก ก

1. คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ 2. คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถามความสขทางการเรยนคณตศาสตร

118

ตาราง 9 แสดงคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนวชา คณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ

ขอสอ

บ

คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

รวม

คา IO

C

สรปผ

ลการคด

เลอก

ขอสอ

บ

คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

รวม

คา IO

C

สรปผ

ลการคด

เลอก

1 2 3 1 2 3

1 1 1 1 3 1 ใชได 16 1 1 1 3 1 ใชได

2 1 1 1 3 1 ใชได 17 1 1 1 3 1 ใชได

3 1 1 1 3 1 ใชได 18 1 1 1 3 1 ใชได

4 1 1 1 3 1 ใชได 19 1 1 1 3 1 ใชได

5 1 1 1 3 1 ใชได 20 1 1 1 3 1 ใชได

6 1 1 1 3 1 ใชได 21 1 1 1 3 1 ใชได

7 1 1 1 3 1 ใชได 22 1 1 1 3 1 ใชได

8 1 1 1 3 1 ใชได 23 1 1 1 3 1 ใชได

9 1 1 1 3 1 ใชได 24 1 1 1 3 1 ใชได

10 1 1 1 3 1 ใชได 25 1 1 1 3 1 ใชได

11 1 1 1 3 1 ใชได 26 1 1 1 3 1 ใชได

12 1 1 1 3 1 ใชได 27 1 1 1 3 1 ใชได

13 1 1 1 3 1 ใชได 28 1 1 1 3 1 ใชได

14 1 1 1 3 1 ใชได 29 1 1 1 3 1 ใชได

15 1 1 1 3 1 ใชได 30 1 1 1 3 1 ใชได

คดเลอกแบบทดสอบแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละทมดชนความเทยงตรงเชงเนอหา (IOC) โดยพจารณาจากคา IOC 0.5 จงคดเลอกขอทมคา IOC ตงแต 1

119

ตาราง 10 แสดงคาดชนความสอดคลองของแบบสอบถามความสขทางการเรยนคณตศาสตร

ขอสอบ คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

รวม คา IOC สรปผล 1 2 3

ดานท 1 ความรสกตอตนเองในการเรยน

1 -1 0 0 -1 -0.33 ใชไมได

2 -1 1 1 1 0.33 ใชไมได

3 -1 1 1 1 0.33 ใชไมได

4 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

5 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

6 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

7 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

8 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

9 0 1 1 2 0.67 ใชได เลอก

10 -1 0 0 -1 -0.33 ใชไมได

11 0 1 0 1 0.33 ใชไมได

12 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

13 0 1 1 2 0.67 ใชได เลอก

14 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

15 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

ดานท 2 ความรสกตอวชาทเรยน

1 -1 0 0 -1 -0.33 ใชไมได

2 -1 1 1 1 0.33 ใชไมได

3 -1 1 1 1 0.33 ใชไมได

4 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

5 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

6 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

120

ตาราง 10 (ตอ)



7 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

8 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

9 0 1 1 2 0.67 ใชได เลอก

10 -1 0 0 -1 -0.33 ใชไมได

11 0 1 0 1 0.33 ใชไมได

12 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

13 0 1 1 2 0.67 ใชได เลอก

14 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

15 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

ดานท 3 สมพนธภาพกบผอน

1 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

2 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

3 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

4 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

5 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

6 1 1 1 3 1 ใชได

7 1 1 1 3 1 ใชได

8 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

9 0 0 0 0 0 ใชไมได

10 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

11 0 0 0 0 0 ใชไมได

12 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

13 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

121

ตาราง 10 (ตอ)

คดเลอกขอคาถามของแบบสอบถามวดความสขทางการเรยน ทงสามดานโดยพจารณา คะแนนเฉลย ตงแต 0.5 ขนไป จงคดเลอกขอทมคาเฉลยตงแต 0.67 – 1



14 1 1 1 3 1 ใชได เลอก

15 -1 1 0 0 0 ใชไมได

122

ภาคผนวก ข 1. คาความยากงาย (PE) และคาอานาจจาแนก (D) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ 2. คาความเชอมนของแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง อตราสวนและ รอยละ โดยใชสตร KR-20 (Kuder- Richardson) ตาราง 11 แสดงคาความยากงาย (PE) และคาอานาจจาแนก (D) ของแบบทดสอบผลสมฤทธ

123

ทางการเรยนวชา คณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ

ขอท

ผลรวม คะแนน กลมเกง

(SU)

ผลรวม คะแนน กลมเกง

(SL)

คะแนน สงสด (Xmax)

คะแนน ตาสด (Xmin)

คาความ ยากงาย

(PE)

คาอานาจจาแนก

(D)

ผลการพจารณา

1 5 0 1 0 0.21 0.42 ผานเกณฑ 2 6 1 1 0 0.29 0.42 ผานเกณฑ 3 6 3 1 0 0.38 0.25 ผานเกณฑ 4 7 3 1 0 0.42 0.33 ผานเกณฑ 5 10 5 1 0 0.63 0.42 ผานเกณฑ 6 4 1 1 0 0.21 0.25 ผานเกณฑ 7 7 4 1 0 0.46 0.25 ผานเกณฑ 8 5 2 1 0 0.29 0.25 ผานเกณฑ 9 4 1 1 0 0.21 0.25 ผานเกณฑ 10 4 1 1 0 0.21 0.25 ผานเกณฑ 11 6 0 1 0 0.25 0.50 ผานเกณฑ 12 5 1 1 0 0.25 0.33 ผานเกณฑ 13 4 1 1 0 0.21 0.25 ผานเกณฑ 14 5 0 1 0 0.21 0.42 ผานเกณฑ 15 5 2 1 0 0.29 0.25 ผานเกณฑ 16 7 0 1 0 0.29 0.25 ผานเกณฑ 17 9 3 1 0 0.50 0.50 ผานเกณฑ 18 6 3 1 0 0.38 0.25 ผานเกณฑ 19 5 2 1 0 0.29 0.25 ผานเกณฑ 20 4 1 1 0 0.21 0.25 ผานเกณฑ

แบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนวชา คณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ มคาความยากงาย (PE) ตงแต .21 - .63 และคาอานาจจาแนก (D) ตามเกณฑตงแต .25 – .50 ตวอยางการหาคาความยากงาย (PE) ขอท 1

124

minXmaxX2Nmin2NXLSUS

EP

เมอ PE แทน ดชนคาความยาก SU แทน ผลรวมของคะแนนกลมเกง SL แทน ผลรวมของคะแนนกลมออน N แทน จานวนผเขาสอบของกลมเกงหรอกลมออน Xmax แทน คะแนนทนกเรยนทาไดสงสด Xmin แทน คะแนนทนกเรยนทาไดตาสด แทนคา

0 -1122

012205EP

245

0.21 ตวอยางการหาคาอานาจจาแนก(D) ขอท 1

minXmaxXNLSUS

D

เมอ D แทน คาอานาจจาแนก SU แทน ผลรวมของคะแนนกลมเกง SL แทน ผลรวมของคะแนนกลมออน N แทน จานวนผเขาสอบของกลมเกงหรอกลมออน Xmax แทน คะแนนทนกเรยนทาไดสงสด Xmin แทน คะแนนทนกเรยนทาไดตาสด แทนคา

125

minXmaxXNLSUS

D

0)-(112

05

125

0.42 ตาราง 12 คาความเชอมนของแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง

126

อตราสวน และรอยละ โดยใชสตร KR-20 (Kuder- Richardson)

ขอท p q pq 1 0.79 0.21 0.17 2 0.36 0.64 0.23 3 0.40 0.60 0.24 4 0.81 0.19 0.15 5 0.81 0.19 0.15 6 0.23 0.77 0.18 7 0.36 0.64 0.23 8 0.23 0.77 0.18 9 0.83 0.17 0.14 10 0.23 0.77 0.18 11 0.32 0.68 0.22 12 0.85 0.15 0.13 13 0.23 0.77 0.18 14 0.13 0.87 0.11 15 0.26 0.74 0.19 16 0.15 0.85 0.13 17 0.26 0.74 0.19 18 0.26 0.74 0.19 19 0.23 0.77 0.18 20 0.17 0.83 0.14

รวม 3.51 ตาราง 13 คา i

x และคา 2

ix ทงฉบบของแบบแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนวชา

127

คณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ

คนท ix 2

ix คนท i

x 2

ix

1 17 289 25 7 49 2 14 196 26 7 49 3 14 196 27 7 49 4 13 169 28 7 49 5 13 169 29 7 49 6 13 169 30 6 36 7 12 144 31 6 36 8 12 144 32 5 25 9 11 121 33 5 25 10 10 100 34 5 25 11 10 100 35 5 25 12 9 81 36 5 25 13 9 81 37 4 16 14 9 81 38 4 16 15 9 81 39 4 16 16 9 81 40 4 16 17 8 64 41 4 16 18 8 64 42 4 16 19 8 64 43 4 16 20 8 64 44 4 16 21 7 49 45 3 9 22 7 49 46 3 9 23 7 49 47 3 9 24 7 49

รวม 357 3,251 หาคาความเชอมนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยใชสตร KR-20 (Kuder - Richardson)

2t

tt S

pq1

1K

Kr:20KR

128

rtt แทน คาความเชอมน K แทน จานวนขอ p แทน สดสวนของคนททาถกในแตละขอ q แทน สดสวนของคนททาผดในแตละขอ

2tS แทน ความแปรปรวนรวมทงฉบบ

โดยท 2

ts =

1NN

xxN 2i

2i

เมอ 2

ts แทน คะแนนความแปรปรวนเปนรายขอ

2ix แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดยกกาลงสอง

2ix แทน ผลรวมของคะแนนแตละตวยกตวอยางกาลงสอง

N แทน จานวนคนเขาสอบ จากตาราง จะได 2

ix = 357 , 2ix = 3,251 n = 47

2ts =

1NN

xxN 2i

2i

=

1474735747(3,251) 2

= 2,162

127,449152,797

= 2,16225,348

2ts = 11.42

จากตาราง จะได K = 20 , pq = 3.51 , 2

ts = 11.42

2t

tt Spq

11K

Kr:20KR

11.423.51

1120

20

0.3011920

(0.70)1920

0.74

129

ภาคผนวก ค 1. ตารางคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรองอสมการ ของนกเรยนกอนและหลงไดรบการสอนโดยใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง (20 คะแนน) 2. ตารางคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรองอสมการ ของนกเรยนหลงไดรบการสอน โดยใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง 3. ตารางคะแนนความสขทางการเรยนคณตศาสตร ของนกเรยนกอนและหลงไดรบการสอนโดยใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ตาราง 14 แสดงคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 กอนและหลง ไดรบการจดการเรยนรโดยใชการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการ

130

บรหารสมอง เรอง อตราสวนและรอยละ (20 คะแนน)

ผลตาง

คนท กอนเรยน หลงเรยน D D2

1 4 14 10 100

2 5 14 9 81

3 3 15 12 144

4 6 14 8 64

5 3 11 8 64

6 6 14 8 64

7 5 14 9 81

8 4 12 8 64

9 6 10 4 16

10 6 12 6 36

11 5 13 8 64

12 2 10 8 64

13 4 13 9 81

14 5 11 6 36

15 5 15 10 100

16 0 17 17 289

17 9 14 5 25

18 10 19 9 81

19 5 15 10 100

X S

4.89 2.23

13.53 2.27

รวม 164 1,554 สถตทใชในการตรวจสอบสมมตฐานขอท 1

131

1n

2D2Dn

Dt

; df = N – 1

เมอ ΣD แทน ผลรวมของความแตกตางเปนรายคระหวางคะแนนทดสอบกอน และหลงการปฏบตกจกรรมคณตศาสตร ΣD2 แทน ผลรวมกาลงสองของความแตกตางเปนรายคระหวางคะแนน ทดสอบกอนและหลงการปฏบตกจกรรมคณตศาสตร n แทน จานวนผเรยนในกลมเปาหมาย จากตาราง ΣD = 164 , ΣD2 = 1,554 แทนคา

1n

2D2Dn

Dt

; df = N – 1

1-19

21641,554)(19

164

; df = 19 – 1

18

26,89629,526164

18

2630164

146.11164

132

12.09164

13.57 (เปดตารางคา t จะไดคาวกฤตของ t จากการแจกแจงแบบ t เทากบ 2.55 ทระดบนยสาคญทางสถตระดบ .01 เมอ df = 19 – 1 = 18) ตาราง 15 แสดงคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 หลงไดรบ การจดการเรยนรโดยใชการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหาร สมอง เรอง อตราสวนและรอยละ

133

คนท หลงเรยน คนท หลงเรยน

1 14 11 13

2 14 12 10

3 15 13 13

4 14 14 11

5 11 15 15

6 14 16 17

7 14 17 14

8 12 18 19

9 10 19 15

10 12

รวม X

257 13.53

S 2.27

สถตทใชในการตรวจสอบสมมตฐานขอท 2

ns-X

=t 0μ : df = n – 1

เมอ t แทน คาสถตทใชพจารณาใน t – distribution x แทน คาเฉลยของกลมเปาหมาย 0μ แทน คาเฉลยทใชเปนเกณฑ s แทน สวนเบยงเบนมาตรฐานของกลมเปาหมาย n แทน ขนาดของกลมเปาหมาย จากตาราง X = 13.53 0μ = 12 , S = 2.27 และ n = 19

134

ns-X

=t 0μ : df = n – 1

แทนคา

192.27

12-13.53=t : df = 19 – 1

192.27

12-13.53= : df = 19 – 1

0.521.53

=

2.93= (เปดตารางคา t จะไดคาวกฤตของ t จากการแจกแจงแบบ t เทากบ 2.55 ทระดบนยสาคญทางสถตระดบ .01 เมอ df = 19 – 1 = 18) ตาราง 16 แสดงคะแนนความสขทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 กอนและหลงไดรบ การจดการเรยนรโดยใชการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหาร

135

สมอง

ผลตาง

คนท กอนเรยน หลงเรยน D D2

1 3 2.97 0.03 0.00

2 4.13 4.05 0.08 0.01

3 3.27 2.17 1.10 1.21

4 3.77 3.75 0.02 0.00

5 4.03 3.92 0.11 0.01

6 3.7 3.34 0.36 0.13

7 3.9 3.78 0.12 0.01

8 4.17 3.8 0.37 0.14

9 4.2 4.26 -0.06 0.00

10 3.97 3.38 0.59 0.35

11 3.73 3.57 0.16 0.03

12 3.53 3.93 -0.40 0.16

13 4.3 3.94 0.36 0.13

14 3.37 3.48 -0.11 0.01

15 2.93 2.68 0.25 0.06

16 3 2.37 0.63 0.40

17 2.97 3.09 -0.12 0.01

18 2.77 2.6 0.17 0.03

19 3.07 2.9 0.17 0.03 รวม 3.83 2.72

สถตทใชในการตรวจสอบสมมตฐานขอท 3

136

1n

2D2Dn

Dt

; df = N – 1

เมอ ΣD แทน ผลรวมของความแตกตางเปนรายคระหวางคะแนนทดสอบกอนและ หลงการปฏบตกจกรรมคณตศาสตร ΣD2 แทน ผลรวมกาลงสองของความแตกตางเปนรายคระหวางคะแนนทดสอบ กอนและหลงการปฏบตกจกรรมคณตศาสตร n แทน จานวนผเรยนในกลมเปาหมาย จากตาราง ΣD = 3.83 , ΣD2 = 2.72 แทนคา

1n

2D2Dn

Dt

; df = N – 1

1-19

23.832.72)(19

3.83

; df = 19 – 1

18

14.6751.683.83

18

37.013.83

2.063.83

137

1.963.83

2.67 (เปดตารางคา t จะไดคาวกฤตของ t จากการแจกแจงแบบ t เทากบ 2.55 ทระดบนยสาคญทางสถตระดบ .01 เมอ df = 19 – 1 = 18)

138

ภาคผนวก ง ตารางหาประสทธภาพของแผนการจดการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง ตาราง 17 แสดงการหาประสทธภาพของแผนการจดการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยน เปนครวมกบการบรหารสมอง แผนท 1 – 4 อตราสวนและอตราสวนทเทากน

139

คนท

แบบฝกระหวางเรยน (50 คะแนน)

แบบทดสอบ (10 คะแนน)

คนท



1 36 9 11 36 9 2 47 6 12 39 9 3 46 7 13 41 9 4 44 8 14 41 9 5 42 9 15 47 10 6 40 9 16 45 10 7 42 8 17 39 8 8 43 9 18 39 9 9 40 9 19 35 8 10 37 8 รวม 779 163

คาประสทธภาพของของแผนการจดการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง แผนท 1 – 4 เรอง อตราสวนและอตราสวนทเทากน

จากสตร 100AN

x

E1

100BN

x

E2

1005019779

E1

1001019163

E1

82.00E

1 85.79E

2

ตาราง 18 แสดงการหาประสทธภาพของแผนการจดการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยน เปนครวมกบการบรหารสมอง แผนท 5 – 7 เรอง อตราสวนของจานวนหลายๆ จานวน

140

คนท



คนท



1 4 3 11 5 5 2 4 3 12 5 5 3 3 3 13 6 5 4 5 4 14 6 4 5 6 5 15 5 5 6 4 4 16 5 5 7 6 5 17 5 4 8 6 4 18 5 4 9 6 4 19 4 3 10 6 5 รวม 96 78 คาประสทธภาพของของแผนการจดการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง แผนท 5 – 7 เรอง อตราสวนของจานวนหลายๆ จานวน


x

E1

100BN

x

E2

10061996

E1

10051978

E1

84.21E

1 82.11E

2

ตาราง 19 แสดงการหาประสทธภาพของแผนการจดการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยน เปนครวมกบการบรหารสมอง แผนท 8 – 12 เรอง สดสวน

141

คนท



คนท



1 21 7 11 24 8 2 22 8 12 25 7 3 22 9 13 25 7 4 23 9 14 27 8 5 23 9 15 26 8 6 22 10 16 24 8 7 22 7 17 23 9 8 22 8 18 22 10 9 23 9 19 22 7 10 24 8 รวม 441 156 คาประสทธภาพของของแผนการจดการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง แผนท 8 – 12 เรอง สดสวน


x

E1

100BN

x

E2

1002819441

E1

1001019156

E1

82.89E

1 82.11E

2

ตาราง 20 แสดงการหาประสทธภาพของแผนการจดการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยน เปนครวมกบการบรหารสมอง แผนท 13 - 18 เรอง รอยละ

142

คนท



คนท



1 30 7 11 32 9 2 31 8 12 33 9 3 31 9 13 34 7 4 32 7 14 36 9 5 28 8 15 35 10 6 27 7 16 36 10 7 26 8 17 34 10 8 32 8 18 34 8 9 33 9 19 34 5 10 32 9 รวม 610 156

คาประสทธภาพของของแผนการจดการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง แผนท 13 - 18 เรอง รอยละ


x

E1

100BN

x

E2

1003919610

E1

1001019156

E1

82.32E

1 82.11E

2

143

ภาคผนวก จ 1. ตวอยางกจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรนโดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอพฒนาความสามารถในการแกปญหา และความสขในการเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 2. แบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ 3. แบบสอบถามวดความสขทางการเรยนคณตศาสตร

แผนการจดการเรยนรท 1 กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร สาระวชา คณตศาสตร รหสวชา ค21101 ชนมธยมศกษาปท 2

144

เรอง อตราและอตราสวน จานวน 1 คาบ 1. สาระท 1 จานวนและการดาเนนการ 2. มาตรฐานการเรยนร มาตรฐาน ค 1.1 เขาใจถงความหลากหลายของการแสดงจานวนและการใชจานวนในชวตจรง 3. ตวชวด ใชความรเกยวกบอตราสวน สดสวน และรอยละในการแกโจทยปญหา 4. สาระสาคญ

อตราสวน a ตอ b เขยนแทนดวย a : b หรอ เขยนในรปเศษสวนไดเปน b

a

เรยก a วาจานวนแรก หรอ จานวนทหนง เรยก b วาจานวนหลง หรอ จานวนทสอง การเขยนอตราสวนแทนอตราและแทนการเปรยบเทยบ มสองลกษณะคอ 1. เปรยบเทยบจานวนทมหนวยอยางเดยวกนไมตองใสหนวยกากบ เชน จานวนครตอจานวนนกเรยนเปน 1 : 20 2. เปรยบเทยบจานวนทมหนวยตางกน ตองใสหนวยกากบ เชน จานวนปากกาเปนดาม ตอจานวนเงนเปนบาท เปน 1 : 8 5. จดประสงคการเรยนร 5.1 ดานความร (K) นกเรยนสามารถ 5.1.1 บอกความสมพนธของสงของสองสงได 5.1.2 เขยนอตราสวนแทนการเปรยบเทยบปรมาณสองปรมาณได 5.1.3 เขยนอตราสวนเมอปรมาณสองปรมาณทกาหนดใหมทหนวยเหมอนกนได 5.1.4 เขยนอตราสวนเมอปรมาณสองปรมาณทกาหนดใหมทหนวยตางกนได

5.2 ดานทกษะ / กระบวนการ (P) นกเรยนมความสามารถในการ 5.2.1 แกปญหา 5.2.2 ใหเหตผล 5.2.2 เชอมโยง

145

5.2.3 สอสารนาเสนอ 5.3 ดานคณลกษณะ (A) นกเรยน

5.3.1 มทกษะในการทางานรวมกบผอน 5.3.2 มความกระตอรอรน 5.3.3 มความรบผดชอบในการทางาน 5.3.4 มความสขในการเรยน 6. สาระการเรยนร ตวอยางท 1 1. “ศกลกหนงกฬาแหงชาต ครงท 40 “ขอนแกนเกมส” สาวเมองดอกลาดวน ศรสะเกษ ยงฟอรมแรงไมหยดฉดไมอยไลถลม นครสวรรค กระจย 4 ประตตอ 0 ประต” เขยนไดเปน 4 : 0

2. จากปายจราจร หมายความวา ขบรถความเรวไมเกนกวา 50 กม. ตอชวโมง เขยนไดเปน 50 กม. : 1 ชวโมง

3. การทาวนมะพราวจะใชนา 2 กโลกรม และนาตาล 1 กโลกรม กะท 2

1 กโลกรม และผงวน

1 ถง เขยนไดเปน 2 : 1 : 2

1 : 1

7. กจกรรมการเรยนร 7.1 ขนนาเขาสบทเรยน 7.1.1 ชแจงนกเรยนเรองการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความสขในการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตา 1. การเรยนเปนค นกเรยนตองจบคนงเรยนทกครงทเขาเรยน 2. การบรหารสมอง นกเรยนจะไดทาการบรหารสมองกอนหรอเรยนผานไปแลวประมาณ 10 – 15 นาทเพอเปนการพฒนาสมองใหสมองทางานไดอยางมประสทธภาพ การบรหารรางกายในสวนทสมองควบคมอย เกดการประสานการทางานของสมองทง 2 ซก อยางสมดลคลองตว ลดความตงเครยด ชวยเพมประสทธภาพในการเรยนร ซงมผลทาใหสมองทางานไดอยางมประสทธภาพสงสด โดยนกเรยนทาตามคร ประกอบดวยทาทงหมด 3 ทา ดงน 1. การบรหารสมอง ปมขมบ ปมใบห 2. การเคลอนไหวสลบขาง 3. ทาผอนคลาย

1. การบรหารสมอง ป มขมบ ป มใบห

146

2. การเคลอนไหวสลบขาง

3. ทาผอนคลาย

147

7.2 ขนนาเสนอสถานการณ 7.2.1 ครอานขาวผลการแขงขนฟตบอล ดงน “ศกลกหนงกฬาแหงชาต ครงท 40 “ขอนแกนเกมส” สาวเมองดอกลาดวน ศรสะเกษ ยงฟอรมแรงไมหยดฉดไมอยไลถลม นครสวรรค กระจย 4 ประตตอ 0 ประต”

7.2.2 ครชปายจราจรทเตรยมไวใหนกเรยนดดงน แลวถามนกเรยนวาปายนหมายความวาอยางไร (ขบรถความเรวไมเกนกวา 50 กม. ตอชวโมง)

7.2.3 ครเสนอการวธการทาวนมะพราวจะใชนา 2 กโลกรม และนาตาล 1 กโลกรม กะท 2

1

กโลกรม และผงวน 1 ถง 7.2.4 ครสนทนากบนกเรยนเกยวกบสถานการณทง 3 สถานการณทครนาเสนอวาในการเขยนในทางคณตศาสตร และเพอความสะดวกสบายในการใช แตละสถานการณสามารถเขยนแทนไดดงน 1. “ศกลกหนงกฬาแหงชาต ครงท 40 “ขอนแกนเกมส” สาวเมองดอกลาดวน ศรสะเกษ ยงฟอรมแรงไมหยดฉดไมอยไลถลม นครสวรรค กระจย 4 ประตตอ 0 ประต” เขยนไดเปน 4 : 0

2. จากปายจราจร หมายความวา ขบรถความเรวไมเกนกวา 50 กม. ตอชวโมง เขยนไดเปน 50 กม. : 1 ชวโมง

3. การทาวนมะพราวจะใชนา 2 กโลกรม และนาตาล 1 กโลกรม กะท 2

1 กโลกรม และ

ผงวน 1 ถง เขยนอตราสวนระหวางวนมะพราวเปนกโลกรมตอนาตาลเปนกโลกรมตอกะทเปน

กโลกรมตอผลวนเปนถงไดเปน 2 : 1 : 2

1 : 1

7.3 ขนกจกรรมสรปเชอมโยง

148

7.3.1 ครบอกนกเรยนวาสถานการณทเปนขอความนนเปนจะเรยกวา อตรา สวนการเขยนแทนดวยตวเลขนนจะเรยกวาอตราสวน ซงสามารถเขยนใหอยในรปทวไปไดดงน

อตราสวน a ตอ b เขยนแทนดวย a : b หรอ เขยนในรปเศษสวนไดเปน b

a

เรยก a วาจานวนแรก หรอ จานวนทหนง เรยก b วาจานวนหลง หรอ จานวนทสอง 7.3.2 ใหนกเรยนแตละครวมกนพจารณาขอสถานการณทง 3 สถานการณ วามขอแตกตางกนอยางไร โดยครชแนะนกเรยนใหพจารณาทหนวยของสงตางๆ ทนามาเปรยบเทยบกน ครพยายามกระตนใหนกเรยนแตละคไดแลกเปลยนความรกน อยางตอเนองจนไดคาตอบทถกตอง 7.3.3 เมอนกเรยนมากกวาครงหองไดคาตอบทถกตองแลวสมนกเรยน 2 คข นมาเฉลย และรวมกนสรป ดงน การเขยนอตราสวนแทนอตราและแทนการเปรยบเทยบ มสองลกษณะคอ 1. เปรยบเทยบจานวนทมหนวยอยางเดยวกนไมตองใสหนวยกากบ เชน จานวนคร ตอจานวนนกเรยนเปน 1 : 20 2. เปรยบเทยบจานวนทมหนวยตางกน ตองใสหนวยกากบ เชน จานวนปากกาเปนดาม ตอจานวนเงนเปนบาท เปน 1 : 8 7.3.4 นกเรยนแตละคชวยกนเขยนอตราและอตราสวนลงในใบกจกรรมทเตรยมใหเมอเขยนเสรจแลวใหนามาตดทกระดาน 7.4 ขนประเมนผล 7.4.1 นกเรยนแตละคทาใบงานท 1 โดยนกเรยนแตละคชวยกนคดคาตอบแลวบนทกลงสมดของตนเอง และสงครตรวจ 8. สอการเรยนร / แหลงการเรยนร สอการเรยนร 1. ปายจราจร 2. สถานการณการทาวน แหลงการเรยนร 1. หนงสอเรยนคณตศาสตรพนฐาน เลม 1 กระทรวงศกษาธการ 2. หนงสอการทาอาหารทหองสมด 9. ภาระงาน / ชนงาน 1. ใบงานท 1

149

10. การวดและประเมนผล สงทตองการวด/ประเมน วธการ เครองมอทใช เกณฑ

ดานความร 1. บอกความสมพนธของสงของสองสงได 2. เขยนอตราสวนแทนการเปรยบเทยบได 3. เขยนอตราสวนเมอปรมาณทกาหนดใหมหนวยเหมอนกนได 4. เขยนอตราสวนเมอปรมาณทกาหนดใหมหนวยตางกนได

ตรวจใบงาน

- ใบงานท 1

ถกตองรอยละ 80 ขนไป

ดานทกษะกระบวนการ 1. ในการแกปญหา 2. ในการใหเหตผล 3. ในการเชอมโยง 4. ในการสอสาร นาเสนอ

- สงเกต

- ใบงานท 1 - แบบสงเกต

ถกตองรอยละ 80 ขนไป

ดานคณลกษณะอนพงประสงค 1. มทกษะในการทางานรวมกบผอน 2. มความกระตอรอรน 3. มความรบผดชอบในการ ทางาน 4. มความสขในการเรยน

สงเกตจากการ รวมกจกรรมการ เรยนร

- แบบประเมน พฤตกรรม

ผานเกณฑในระดบด

11. บนทกหลงการสอน ผลการสอน

ปญหา / อปสรรค

150

แนวทางการแกไข ..........................................ผสอน

(นางสาวสชาดา แกวพกล) หนวยการเรยนรท 1 อตราสวนและรอยละ

ใบงานท 1 ใชประกอบแผนการเรยนรท 1

เรอง อตราสวน

151

วชา ค21101 คณตศาสตรพนฐาน 1

ชนมธยมศกษาปท 2

จดประสงค นกเรยนสามารถ 1. บอกความสมพนธของสงของสองสงได 2. เขยนอตราสวนแทนการเปรยบเทยบปรมาณสองปรมาณได 3. เขยนอตราสวนเมอปรมาณสองปรมาณทกาหนดใหมทหนวยเหมอนกนได 4. เขยนอตราสวนเมอปรมาณสองปรมาณทกาหนดใหมทหนวยตางกนได คาชแจง จงเขยนอตราและอตราสวนแทนขอความตอไปน

ขอ รายการ อตรา อตราสวน 1. ลกเจยบหวใจเตน 38 ครงในเวลา 1

นาท …………………………….. ……………....………

2. บานพรอมทดนราคา 5.78 ลานบาท …………………………… ……………………… 3. ขนมปงเนยสดบรรจกลองละ 6ชน

(190 กรม/กลอง) ราคา 16 บาท 1 ชน ตอ..................บาท

...........กรม ตอ 1 กลอง

………………………

………………………

4. รถจกรยานยนตคนหนง

เตมนามน 30 บาทวงได 27 กโลเมตร

1 กโลเมตรตอ..................บาท ………………………

5. แอปเปลกลองละ 6 ลก ราคา 25 บาท 1 ลก ตอ.................บาท

75 บาท ตอ.............กลอง

............กลอง ตอ 6 ลก

………………………

152

ขอ รายการ อตรา อตราสวน 6. ระยะทางจากกรงเทพฯ ถงเชยงใหม

ประมาณ 650 กโลเมตร ใชเวลาเดนทาง 50 นาท

1 นาท ตอ.............กโลเมตร ……………….……..…

7. ผาออมสาเรจรปมขนาดและปรมาณดงน

เบอร S 28 ชน / หอ

เบอร M 26 ชน / หอ

เบอร L 22 ชน / หอ

เบอร XL 20 ชน / หอ

ราคาหอละ 265 บาท

ขนาด XL 1 ชน ตอ..........บาทขนาด M 2 หอ ตอ............ชน

ขนาด L ……...ชน

ตอขนาด S.......ชน

……………………………………………………

8. ผาผนหนงกวาง 30 เซนตเมตร ยาว 1 เมตร 22 เซนตเมตร

กวาง.........ซม. ตอยาว.........ซม. กวาง..........ม. ตอยาว...........ม.

......................................

...................................... 9. เตลและปอบแขงขนกนเดนทางจาก

ลพบรไปสระบร

โดยเตลทาเวลาได 1 ชวโมง 45 นาทสวนปอบทาเวลาได 2 ชวโมง

เวลาเตล........นาท

ตอเวลาปอบ........นาท

เวลาเตล.............ชม.

ตอเวลาปอบ.......ชม.

......................................

......................................

153

เฉลย

ขอ รายการ อตรา อตราสวน 1. ลกเจยบหวใจเตน 38 ครงในเวลา 1

นาท 38 ครงตอนาท 38 : 1

2. บานพรอมทดนราคา 5.78 ลานบาท 1 หลงตอ 5.78 ลานบาท 1 : 5.78 3. ขนมปงเนยสดบรรจกลองละ 6 ชน

(190 กรม/กลอง) ราคา 16 บาท 1 ชนตอ 2.67 บาท 190 กรมตอ 1กลอง

1 : 2.67 190 : 1

4. รถจกรยานยนตคนหนงเตมนามน 30 บาท วงได 27 กโลเมตร

1 กโลเมตรตอ 1.11 บาท 1 : 1.11

5. แอปเปลกลองละ 6 ลก ราคา 25 บาท 1 ลก ตอ 4.17 บาท 75 บาทตอ 3 กลอง 1 กลองตอ 6 ลก

1 : 4.17 75 : 3 1 : 6

6. ระยะทางจากกรงเทพฯ ถงเชยงใหมประมาณ 650 กโลเมตร ใชเวลาเดนทาง 50 นาท

1 นาทตอ 13 กโลเมตร 1 : 13

7. ผาออมสาเรจรปมขนาดและปรมาณ ดงน เบอร S 28 ชน เบอร M 26 ชน เบอร L 22 ชน เบอร XL 20 ชน ราคาหอละ 265 บาท

ขนาด XL 1 ชนตอ 13.25บาทขนาด M 2 หอตอ 52 ชน ขนาด L 22 ชนตอขนาด S 28 ชน

1 : 13.25 2 : 52 22 : 28

8. ผาผนหนงกวาง 30 เซนตเมตร ยาว 1 เมตร 22 เซนตเมตร

กวาง 30 ซม.ตอยาว 122 ซม.กวาง 30 ม. ตอยาว 122 ม.

30 : 122 0.3 : 1.22

9. เตลและปอบแขงขนกนเดนทางจากลพบรไปสระบร โดยเตลทาเวลาได 1 ชวโมง 45 นาทสวนปอบทาเวลาได 2 ชวโมง

เวลาเตล 105 นาท ตอเวลาปอบ 120 นาท เวลาเตล 1.45 ชม. ตอเวลาปอบ 2 ชม.

105 : 120 1.45 : 2

ใบงานท 1

154

แบบบนทกคะแนนการสงเกตพฤตกรรมในการเรยน ครงท………………………..วนท………..เดอน…………………………… พ.ศ. ………………..

เลขท

ชอ – สกล

รายการพฤตกรรม คะ แนน รวม

ผล การ

ประเมน มทกษะในการทางานรวมกบผอน

มความกระตอรอรน

มความรบผดชอบใน

การ ทางาน

มความสขในการเรยน

ดมาก

(3)

ด (2

)

พอใช

(1)

ดมาก

(3)

ด (2

)

พอใช

(1)

ดมาก

(3)

ด (2

)

พอใช

(1)

ดมาก

(3)

ด (2

)

พอใช

(1)

15 ผาน

ไมผาน

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

ขอเสนอแนะในการประเมน ผสงเกตพจารณาจากรายงานพฤตกรรมของนกเรยนนกเรยน - ปฏบตบอยครง ให 3 คะแนน - ปฏบตบางครง ให 2 คะแนน - ปฏบตนอย ให 1 คะแนน แลวเขยนเครองหมายลงในชองคะแนน

เกณฑ นกเรยนตองอยในระดบด หรอ 4 คะแนนขนไป

155

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร เรอง อตราสวนและรอยละ

คาชแจง 1. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนฉบบนมขอสอบทงหมด 20 ขอ ใชเวลา 50 นาท 2. คาถามในแบบทดสอบฉบบนเปนแบบเลอกตอบทงสน คอ คาถามแตละขอจะใหเลอกคาตอบท ถกตองทสดเพยงคาตอบเดยวจาก ก ข ค และ ง ทใหไว เมอเลอกคาตอบไดใหคาเครองหมายกากบาทในกระดาษคาตอบ ดงตวอยางการตอบตวเลอก ก ดงน

ขอ ก ข ค ง

ถานกเรยนตองการเปลยนคาตอบใหม ใหขดทบคาตอบเดมใหชดเจน แลวเลอกคาตอบใหม ดงตวอยางการเปลยนคาตอบจากตวเลอก ก เปนตวเลอก ค

ขอ ก ข ค ง

3. ถาพบขอยาก ควรเวนไปทาขออนกอน เมอมเวลาเหลอจงยอนกลบมาทาใหม นกเรยนไมขดเขยน หรอทาเครองหมายใดๆ ในแบบทดสอบฉบบน 4. หลงจากทาแบบทดสอบเรยบรอยแลว ใหนาแบบทดสอบและกระดาษคาตอบสงคนกรรมการ คมสอบ 5. นกเรยนเขยนชอ – สกล เลขทลงในกระดาษคาตอบใหครบถวน

156

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชาคณตศาสตรพนฐาน ระดบชนมธยมศกษาปท 2 เรอง อตราสวนและรอยละ

คาชแจง 1. ขอสอบ 30 ขอ แบบตวเลอก 4 ตวเลอก ใชเวลา 50 นาท 2. นกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยวแลวทาเครองหมาย ลงใน กระดาษคาตอบ

1. ขอใดตอไปนเปนอตราสวนแทนการเปรยบเทยบจานวนปลาตอจานวนสตวทงหมด

ก. 5 : 3 ข. 9 : 3 ค. 3 : 5 ง. 3 : 9 2. อตราสวนของเงน 1 บาท 5 สตางค ตอ 1 บาท 40 สตางค ตรงกบอตราสวนในขอใด ก. 2 : 3

ข. 3 : 4 ค. 5 : 40 ง. 6 : 41 3. พจารณาขอความตอไปนแลวตอบคาถามขอ 4 A. a : b = 2a : 2b B. a : b = a+2 : b+2 C. a : b = a-2 : b-2 D. a : b = a 2 : b 2

ขอใดกลาวถกตอง ก. A และ D กลาวผด B และ c กลาวถก ข. A และ D กลาวถก B และ c กลาวผด ค. A, B, C และ D กลาวถก ง. A, B, C และ ฏ กลาวผด 4. อตราสวนคใดในแตละขอตอไปนเปนอตราสวนทเทากน ก. 5 : 6 , 7 : 9 ข. 7 : 5 , 6 : 4 ค. 7 : 3 , 21 : 9 ง. 1.2 : 9 , 0.8 : 7 5. ขอใดเปนอตราสวนเปรยบเทยบจานวนแมวตอจานวนปลาตอจานวนผง

ก. 1 : 3 : 2 ข. 1 : 2 : 3 ค. 2 : 3 : 3 ง. 2 : 1 : 3

157

6. รานสหกรณโรงเรยนแหงหนงในระยะเวลาหนงเดอนขายสมดได 1,440 เลม ขายปากกาได 1,152 ดาม และขายไมบรรทดได 864 อน อตราสวนแสดงการเปรยบเทยบจานวนสมด ตอ จานวนปากกา ตอจานวนไมบรรทดทขายไดตามลาดบ คอขอใด ก. 7 : 5 : 3 ข. 5 : 3 : 2 ค. 5 : 4 : 3 ง. 6 : 5 : 4 7. ถาอตราสวนจานวนเงนของ ก ตอ ข คอ 2 : 3 และอตราสวนของจานวนเงนของ ข ตอ ค คอ 4 : 5 แลวอตราสวนของจานวนเงนของ ก : ข : ค ตรงกบขอใด ก. 2 : 3 : 5 ข. 4 : 6 : 10 ค. 8 : 12 : 15 ง. 8 : 12 : 20 8. ABCD เปนรปสเหลยมใดๆ มอตราสวนของความยาวของดานดงน AB : BC : CD : DA = 2 : 5 : 7 : 3 ถาดาน CD ยาว 21 เซนตเมตร ดาน AB ยาวกเซนตเมตร ก. 3 ข. 6 ค. 9 ง. 15 ง. 15 9. ถา 32 : X = X : 8 แลว X มคาเทาได ก. 14 ข. 16 ค. 14, -14 ง. 16, -16

10. นกเรยนหองหนงมทงหมด 44 คน ถาอตราสวนของจานวนนกเรยนหญงตอนกเรยนชายเปน 3 : 8 จงหาวาหองนมจานวนนกเรยนชายกคน ก. 12 คน ข. 13 คน ค. 31 คน ง. 32 คน 11. มะลซอขนมปงจานวน 240 แถว ราคาแถวละ 7 บาท ถามะลใชเงนเทากนซอขนมปง ราคาแถวละ 8 บาท แลวมะลจะไดขนมปงทงหมดกแถว ก. 180 แถว ข. 210 แถว ค. 220 แถว ง. 230 แถว 12. ชาวสวนปลกตนมะขามในสวน 240 ตน จะตองปลกตนมะมวงกตนจงจะทาใหอตราสวนของจานวนตนมะมวงตอตนมะขามเปน 2 : 5 ก. 60 ตน ข. 84 ตน ค. 96 ตน ง. 600 ตน 13. นกเรยนหองหนงมอตราสวนของจานวนนกเรยนหญงตอจานวนนกเรยนชาย เทากบ 3 : 5 ถามนกเรยนหญงมาเพม อก 4 คน จะทาใหอตราสวนเปลยนไปเปน 11 : 15 จงหาวาเดมมจานวนนกเรยนในหองนกคน ก. 26 คน ข. 41 คน ค. 48 คน ง. 52 คน

158

14. 18 : 5 เขยนใหอยในรปรอยละไดตรงกบขอใด ก. รอยละ 86 ข. รอยละ 260 ค. รอยละ 280 ง. รอยละ 360 15. โรงงานแหงหนงผลตหลอดไฟ ทกๆ 120 หลอดจะมหลอดไฟชารด 1 หลอด สดาซอหลอดไฟมา 1 หลอด สดามโอกาสไดหลอดไฟชารดคดเปนรอยละเทาใด ก. รอยละ 0.11 ข. รอยละ 1.11 ค. รอยละ 8.33 ง. รอยละ 0.83 16. รอยละ 14.2 เขยนใหอยในรปอตราสวนอยางตาไดตรงกบขอใด ก. 71 : 500 ข. 68 : 45 ค. 64 : 4 ง. 58 : 20 17. สมพรนาเงนผากธนาคารจานวน 800 บาท ธนาคารคดดอกเบยให 4% ตอป เมอถงสนปสมพรไดรบดอกเบยเทากบขอใดตอไปน ก. 2 บาท ข. 16 บาท

ค. 32 บาท ง. 64 บาท 18. พเชษฐไดรบเงนเดอนๆละ 12,000 บาท ตองเสยคาใชจายตางๆ ในแตละเดอนคดเปนรอยละ 60 ของเงนเดอน เมอหกคาใชจายแลวพเชษฐจะเหลอเงนเทาไร ก. 4,500 บาท ข. 4,600 บาท ค. 4,800 บาท ง. 7,200 บาท 19. พอคาซอหม 5 ตว ราคา ตวละ 320 บาท ขณะบรรทกกลบบานหมตายไป 1 ตว ทเหลอขายไปตวละ 410 บาท พอคาไดกาไรหรอขาดทนกเปอรเซนต ก. ไดกาไร 2% ข. ไดกาไร 2.5% ค. ขาดทน 2% ง. ขาดทน 2.5% 20. ในการสอบครงหนงมผสอบผานคดเปน 73% ของผเขาสอบทงหมด ถาผสอบผานมมากกวาผสอบตก 230 คน จงหาวาในการสอบครงนมผเขาสอบทงหมดกคน ก. 400 คน ข. 500 คน ค. 600 คน ง. 700 คน

159

ขอ เฉลย 1 ง 2 ข 3 ข 4 ค 5 ข 6 ค 7 ค 8 ข 9 ง 10 ง 11 ข 12 ค 13 ค 14 ง 15 ง 16 ก 17 ค 18 ค 19 ข 20 ข

เฉลย แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

160

แบบสอบถามในการวจย เรอง การพฒนากจกรรมคณตศาสตรทใชการจดการเรยนการสอนอยางกระตอรอรน โดยเนนการเรยนเปนครวมกบการบรหารสมอง เพอสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความสขในการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตา

คาชแจง : 1. แบบสอบถามการเรยนอยางมความสข ประกอบดวย 3 ดาน 1. ความรสกตอตนเองในการ 2. ความรสกตอวชาทเรยน 3. สมพนธภาพกบผอน 2. ในการตอบแบบสอบถาม ใหนกเรยนอานขอความในแบบสอบถามแลวพจารณาแตละขอความวาตรงกบสภาพความเปนจรงหรอความรสกของนกเรยนเพยงใด โดยทาเครองหมาย ลงในชองวาง ซงแบงระดบความคดเหนออกเปน 5 ระดบ ดงน เหนดวยอยางยง หมายถง นกเรยนเหนดวยกบขอความนนทกประการ เหนดวย หมายถง นกเรยนเหนดวยกบขอความนนมากหรอคอนขางมาก ไมแนใจ หมายถง นกเรยนไมแนใจทจะตดสนใจวาเหนดวยหรอไมเหนดวยกบ ขอความนน ไมเหนดวย หมายถง นกเรยนคอนขางไมเหนดวยกบขอความนน ไมเหนดวยอยางยง หมายถง นกเรยนไมเหนดวยกบขอความนน 3. ขอมลทไดรบจะเกบเปนความลบและไมมผลกระทบใดๆ ตอผลการเรยนของนกเรยน 4. กรณาตอบใหครบทกขอและขอขอบคณทใหความรวมมอมา ณ โอกาสนดวย

161

ดานท 1 ความรสกตอตนเองในการเรยน

ขอความ

ระดบความคดเหนของทาน เหนดวย

อยางยง

(5)

เหนดวย

(4)

ไมแนใจ

(3)

ไมเหนดวย

(2)

ไมเหนดวยอยาง

ยง (1)

1. ขาพเจาสนกสนานกบกจกรรมทไดทา

2. ขาพเจาสนใจและตงใจเรยนเพมขน

3. ขาพเจากระตอรอรนในการสอบแตละครง

4. ขาพเจารสกไรคา ไมมประโยชนในชนเรยน

5. ขาพเจามความภมใจในผลงานของตนเอง

6. ขาพเจาคดวางานททาสามารถแกไขใหดขนไดอก

7. เมอครใหทาการบาน ขาพเจามกทาเสรจกอนกาหนด

8. ขาพเจาชอบทางานงายๆ เพราะไมตองเสยเวลาคด

9. ขาพเจาไมชอบการแขงขนเพราะรวาไมมทางชนะ

10. ขาพเจามความพอใจในตวเอง

162

ดานท 2 ความรสกตอวชาทเรยน

ขอความ


อยางยง

(5)

เหนดวย

(4)

ไมแนใจ

(3)


(2)


ยง (1)

1. ขาพเจาชอบเนอหาของรายวชาทเรยนคณตศาสตร

2. ขาพเจาเหนวาบทเรยนแตละบทมคณคาและมประโยชน

3. ขาพเจารสกเพลดเพลนในการเรยนคณตศาสตรและอยากรมากขนอก

4. ขาพเจามกใชเวลาวางในการทบทวนบทเรยนคณตศาสตรและแสวงหาความรเพมเตม

5. ขาพเจาพรอมทกครงทมการทดสอบคณตศาสตร

6. ขาพเจามกเสนอตวเพออธบายการบานคณตศาสตรใหเพอนฟง

7. ขาพเจารสกแยเมอผลการเรยนตา

8. ขาพเจารสกอดอดเมอมผมาดการทาการบานคณตศาสตร

9. ขาพเจามกเสนอตวเพอออกไปเฉลยการบานหนาชนเรยน

10. ขาพเจาชอบเลากจกรรมทเรยนคณตศาสตรใหครอบครวฟง

163

ดานท 3 สมพนธภาพกบผอน

ขอความ


อยางยง

(5)

เหนดวย

(4)

ไมแนใจ

(3)


(2)


ยง (1)

1. ขาพเจาไดรบคาชมจากครผสอนอยเสมอ

2. ขาพเจามเพอนสนททไวใจหรอปรบทกขได

3. เพอนๆ ชวยใหขาพเจามความมนใจในการเรยนเพมขน

4. ขาพเจามเพอนทสนใจในการเรยน 5. ขาพเจามความอบอนใจเมออยในกลมเพอน

6. ขาพเจามกถกเลอกเปนผทใหคาปรกษาแกเพอนๆ

7. ขาพเจาเบอหนายกบการเรยนรวมกบผอน

8. ขาพเจายอมรบทงจดดและจดดอยของตนเองและเพอน

9. ขาพเจามเพอนคอยใหกาลงใจ สนใจและใจใสเรองตางๆ อยางสมาเสมอ

10. ขาพเจายนดใหเพอนประเมนผลงานของตนเอง

164

ประวตยอผวจย

165

ประวตยอผวจย ชอ ชอสกล นางสาวสชาดา แกวพกล วนเดอนปเกด 1 เมษายน พ.ศ. 2529 สถานทเกด อาเภอขนหาญ จงหวดศรสะเกษ สถานทอยปจจบน 141 หม 8 ตาบลขนหาญ อาเภอขนหาญ จงหวดศรสะเกษ 33150 ประวตการศกษา พ.ศ. 2548 ชนมธยมศกษาตอนปลาย จากโรงเรยนขนหาญวทยาสรรค พ.ศ. 2553 การศกษาบณฑต (กศ.บ.) สาขาคณตศาสตร จากมหาวทยาลยมหาสารคาม พ.ศ. 2555 การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) สาขาการมธยมศกษา

(การสอนคณตศาสตร) จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

การพฒนากัจกรรมคณิ ิตศาสตร ์ที่...

Documents