การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ...

151
การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการเรียนภาษาไทย ของนักเรียนชั ้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โดยใช้การสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5ขั ้น (5E) กับการสอนตามคู่มือครู ปริญญานิพนธ์ ของ ณัฐวรรณ เวียนทอง เสนอต่อบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ เพื ่อเป็นส ่วนหนึ ่งของการศึกษา ตามด้วยหลักสูตรปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการมัธยมศึกษา สิงหาคม 2554

Upload: others

Post on 22-May-2020

16 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

การศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณและเจตคตในการเรยนภาษาไทย

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

โดยใชการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E) กบการสอนตามคมอคร

ปรญญานพนธ

ของ

ณฐวรรณ เวยนทอง

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามดวยหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา

สงหาคม 2554

Page 2: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

การศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณและเจตคตในการเรยนภาษาไทย

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

โดยใชการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E) กบการสอนตามคมอคร

ปรญญานพนธ

ของ

ณฐวรรณ เวยนทอง

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามดวยหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา

สงหาคม 2554

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

Page 3: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

การศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณและเจตคตในการเรยนภาษาไทย

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

โดยใชการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E) กบการสอนตามคมอคร

บทคดยอ

ของ

ณฐวรรณ เวยนทอง

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามดวยหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา

สงหาคม 2554

Page 4: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

ณฐวรรณ เวยนทอง. (2554). การศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณและเจตคตใน

การเรยนภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โดยใชการสอนแบบสบเสาะหาความร

5ขน (5E) กบการสอนตามคมอ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ:

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. คณะกรรมการควบคม: อาจารย ดร. สนอง ทองปาน

และ อาจารย ดร ราชนย บญธมา.

การวจยครงนมความมงหมายเพอการศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณและ

เจตคตในการเรยนภาษาไทย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โดยใชการสอนแบบสบเสาะหาความร

5 ขนกบการสอนตามคมอคร

กลมตวอยางทใชในการทดลองเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนอสสมชญคอนแวนต

เขตบางรก กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จานวน 80 คน แบงเปนกลมทดลอง 40 คน

และกลมควบคม 40 คน กลมทดลองสอนโดยการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E) และกลมควบคม

สอนตามคมอคร ใชเวลาในการทดลองกลมละ 16 คาบ คาบละ 50 นาท ใชเนอหาเดยวกนทงสองกลม

และดาเนนการทดลองโดยใชแบบแผนการวจยแบบ Randomized Control Group Protest – Posttest

Design

เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย แผนการสอนแบบสบเสาะหาความร 5 ขน (5 E)

แผนการสอนตามคมอคร แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ และแบบสอบถาม

วดเจตคตในการเรยนภาษาไทย วเคราะหขอมลโดยใชสถตแบบ t-test Independent samples และแบบ

t-test Dependent samples

ผลการวจยพบวา

1. ความ สามารถในการคดอยางมวจาร ณญาณของนกเรยนกลมทดลอง และ กลมควบคม

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2. ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนกลมทดลองกอนและหลงการทดลอง

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

3. ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเร ยนกลมควบคม กอนและหลงเรยน

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

4. เจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนกลมทดลองกบกลมควบคม แตกตางกนอย างม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05

5. เจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนกลมทดลอง กอนและหลงเรยนแตกตางกนอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05

6. เจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนกลมควบคม กอนและหลงเรยนแตกตางกนอยาง

มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

Page 5: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

THE ABILITY OF CRITICAL THINKING AND ATTITUDE IN LEARNING THAI OF

MATHAYOM SUKSA V USING INQUIRY TEACHING KNOWLEAGE (5E) AND

THE TEACHER’S MANUAL

AN ABSTRACT

BY

NATAWAN VIENTHONG

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the

Master of Education Degree in Secondary Education

at Srinakarinwirot University

August 2011

Page 6: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

Natawan Vienthong. (2011). A study t

instruction’s manual. Master thesis, M.Ed. (Secondary Education). Bangkok:

he ability of critical thinking and attitudes in learning.

First of the five students using inquiry learning and teaching process 5 (5E). With the

Graduate School. Srinakarinwirot University. Advisor Committee: Dr. Sanong Thingpan

and Dr. Rachan Bunthima.

This research aims to study the effect of abilities in critical thinking and attitude in learning

Thai language. Of the student Matthayom 5 students by using inquiry learning to teach 5 step (5E)

with teaching by instruction’s manual.

The samples used in experiments as students at Matthayom 5 Assumption Convent School,

Bangrak Zone, Bangkok, the first Semester 1 Academic Year 2011 were 80 students devided into 2

groups each 40 students, one is experimental group and the control group, 40 people were taught how

to handle, learning problem solving process. And control group taught with learning-based teacher

manual. Take the time to study groups of 16 class periods of 50 minutes using the same content both

groups. Plan and conduct research experiments using

Randomized Control Group Protest - Posttest Design.

The instruments used in research. Test the ability of critical thinking and questionnaire to

measure attitudes in learning Thai language. Analyze data using statistical t-test Independent samples

and t-test Dependent samples.

The results show that

1. Capable of critical thinking of students to experiment and control groups. Differences

are statistically significant at the 0.05 level.

2. Capable of critical thinking of students before and after the experimental group were

significantly different statistically at the 0.05 level.

3. Capable of critical thinking of students, the control group. Before and after the different

classes are statistically significant at the 0.05 level.

4. Students in learning Thai language for students to experiment with the control group.

Differences are statistically significant at the 0.05 level.

5. Students in the experimental group of students learning Thai language. Before and after

the different classes are statistically significant at the 0.05 level.

6. The attitude of the students in learning Thai language control group. Before and after the

different classes are statistically significant at the 0.05 level.

Page 7: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

2

2

ปรญญานพนธ

การศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณและเจตคตในการเรยนภาษาไทย

เรอง

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

โดยใชการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E) กบการสอนตามคมอคร

ของ

ณฐวรรณ เวยนทอง

ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

ปรญญาการศกษามหาบณฑต วชาเอกการมธยมศกษา

ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

..........................................................................คณบดบณฑตวทยาลย

(รองศาสตราจารย ดร. สมชาย สนตวฒนกล)

วนท เดอน สงหาคม พ.ศ. 2554

คณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ คณะกรรมการสอบปากเปลา

................................................. ประธาน ............................................. ประธาน

(อาจารย ดร. สนอง ทองปาน) (รองศาสตราจารยตรเนตร อชชสวสด)

.................................................. กรรมการ ............................................ กรรมการ

(อาจารย ดร. ราชนย บญธมา) (รองศาสตราจารย ดร. ชตมา วฒนะคร)

............................................. กรรมการ

(อาจารย ดร. ราชนย บญธมา)

Page 8: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

ประกาศคณปการ

ปรญญานพนธฉบบนสาเรจไดเพราะความเมตตากรณาใหคาปรกษา คาแนะนาและความชวยเหลอ

ตลอดจนปรบปรงแกไขขอบกพรองตางๆ อยางดยง จาก ผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม

ดร.สนอง ทองปาน ดร.ชตมา วฒนะคร ดร.ราชนย บญธมา และผชวยศาสตราจารยขจรศร ชาตกานนท

ผวจยซาบซงในความอนเคราะหและขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน ขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย ตรเนตร อชชสวสด มหาวทยาลยศรนครนทรวโวฒ

ผชวยศาสตราจารย ดารกา วรรณวนช โรงเรยนสาธต มหาวทยาลยศรนครนทรวโวฒ นางรววรรณ เพชรด

ครชานาญการพเศษโรงเ รยนวดลานบญ จงหวดนนทบรและ นายปตพงศ เวยนทอง อาจารยโ รงเรยน

บานออมโรงหบ จงหวดสมทรสาคร ทกรณา ใหคาปรกษา ขอคดทเปนประโยชนอยางยงตอการทาวจย

ชงทาใหปรญญานพนธฉบบนสมบรณยงขน ขอกราบขอบพระคณ นางสาวบงอร กจเจรญ นางสาวสายอรณ ผวเกลยง อดตผอานวยการ

โรงเรยน อสสมชญคอนแวนต บางรก กรงเทพมหานคร และ นางสาวบงอร โกงศร ปจจบนผอานวยการ

โรงเรยนอสสมชญคอนแวนต บางรก กรงเทพมหานคร ทใหความชวยเหลอ สนบสนนทนการศกษา

ในการวจย ตลอดทงการใหคาแนะนาทมคณประโยชนแกผวจยในครงน ขอขอบคณคณะครกลมสาระภาษาไทย รวมทงเพอนครโรงเรยนอสสมชญคอนแวนต บางรก

กรงเทพมหานครทกทาน ทใหกาลงใจ สนบสนนผวจยตลอดระยะเวลาในการดาเนนการทดลอง และ

ขอขอบใจนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ประจาปการศกษา 2554 ทใหความรวมมอในการดาเนนการ

ทดลอง ในครงนเปนอยางดยง คณคาและประโยชนของปรญญานพนธฉบบน ผวจยขอมอบเปนเครองบชาพระคณอนยงใหญ

ของบดา มารดาและครอาจารยทกทานทไดอบรมสงสอน ประสทธประสาทวชาใหแกผวจย จนกระทง

ประสบความสาเรจในการศกษาครงน ณฐวรรณ เวยนทอง

Page 9: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

สารบญ

บทท หนา

1 บทนา 1

ภมหลง 1

ความมงหมายของการวจย 3

ความสาคญของการศกษาคนควา 3

ขอบเขตของการวจย 3

ประชากรทใชในการวจย 3

กลมตวอยางทใชในการวจย 3

ตวแปรทศกษา 4

นยามศพทเฉพาะ 4

กรอบแนวคดในการวจย 6

สมมตฐานของการศกษาคนควา 7

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 8

เอกสารทเกยวของกบการคดอยางมวจารณญาณ 9

เอกสารทเกยวของกบเจตคต (Attitude) ในการเรยนภาษาไทย 24

เอกสารทเกยวของกบการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E) 33

เอกสารทเกยวของกบการสอนตามคมอคร 45

3 วธดาเนนการวจย 56

กาหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง 56

การสรางเครองมอทใชในการศกษาคนควาเพอทาวจย 57

การสรางและการตรวจสอบคณภาพเครองมอ 57

การเกบรวบรวมขอมล 63

การจดกระทาและการวเคราะหขอมล 65

สถตทใชในการวเคราะหขอมล 65

Page 10: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

4 การวเคราะหขอมล 70

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล 70

การวเคราะหขอมล 70

ผลการวเคราะหขอมล 71

5 สรปผล อภปรายผลและขอเสนอแนะ 74

ความมงหมายของการศกษาคนควา 74

สมมตฐานในการศกษาคนควา 74

วธดาเนนการศกษาคนควา 75

การวเคราะหขอมล 76

สรปผลการศกษาคนควา 77

อภปรายผลการศกษาคนควา 77

ขอเสนอแนะ 79

บรรณานกรม 81

ภาคผนวก 89

ภาคผนวก ก 90

ภาคผนวก ข 106

ภาคผนวก ค 124

ภาคผนวก ง 127

ภาคผนวก จ 132

ประวตยอผวจย 138

Page 11: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

บญชตาราง

ตาราง หนา

1 บทบาทของครในการเรยนการสอนแบบ Inquiry Cycle (5 Es) 37

2 บทบาทของนกเรยนในการเรยนการสอนแบบ Inquiry Cycle (5 Es) 39

3 แบบสอบถามวดเจตคตในการเรยนภาษาไทย 63

4 แบบแผนการทดลอง 64

5 ผลการเปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณระหวางกลมทดลอง

และกลมควบคม 71

6 ผลการเปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของกลมทดลองกอน

และหลงการทดลอง 71

7 ผลการเปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณกอนและหลงทดลอง

โดยการสอนตามคมอคร 72

8 ผลการเปรยบเทยบเจตคตในการเรยนภาษาไทยระหวางกลมทดลองและกลมควบคม 72

9 ผลการเปรยบเทยบเจตคตในการเรยนภาษาไทยของแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E)

กอนและหลงการทดลอง 73

10 ผลการเปรยบเทยบเจตคตในการเรยนภาษาไทยของกลมควบคม กอนและ

หลงการทดลอง 73

11 ผลการหาประสทธภาพ (E1/E2) ของแผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะหา

ความร 5ขน (5E) 125

12 ผลการหาประสทธภาพ (E1/E2) ของแผนการจดการเรยนรตามคมอคร 126

13 ผลการวเคราะหคาความเทยงตรงของเนอหา (IOC) ของแบบทดสอบความสามารถ

ในการคดอยางมวจารณญาณ 128

14 ผลการวเคราะหคาความเทยงตรงของเนอหา (IOC) ของแบบทดสอบวดเจตคต

ในการเรยนภาษาไทย 130

15 คะแนนการทาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

กอนเรยนและหลงเรยนของกลมทดลอง 133

16 คะแนนการทาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

กอนเรยนและหลงเรยนของกลมควบคม 134

17 คะแนนเจตคตในการเรยนภาษาไทยเปรยบเทยบระหวางการสอบ กอนและ

หลงการทดลองของกลมทดลอง 135

18 คะแนนเจตคตในการเรยนภาษาไทยเปรยบเทยบระหวางการสอบกอนและ

หลงการทดลองของกลมควบคม 136

Page 12: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา

1 วฏจกรการสบเสาะหาความร 41

Page 13: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

1

บทท 1

บทนา

ภมหลง

ภาษาไทยมบทบาทสาคญยงในสงคมปจจบนและอนาคต เนองจากภาษาไทยเกยวของกบชวต

ทกคนทงในดานการดารงชวต การศกษา การประกอบอาชพ การพฒนาสงคมไปสการพฒนาประเทศชาต

จาเปนตองใชภาษาในการสอ สารควบคกบการ คดอยางสรางสรรค มเหตผล และคดวเคราะห อยางม

วจารณญาณเพอประเมนคาสถานการณตางๆ ไดอยางถกตอง นอกจากนการคดอยางมวจารณญาณของ

มนษย ยงเปนเครองมอในการสรางความรก ความเขาใจ และ กอใหเกดเจตคตทดตอกน ของทกคนใน

ประเทศ

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ .ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545

มาตรา 24 (2) การจดกระบวนการเรยนรตองดาเนนการคอฝกทกษะกระบวนการคด การจดการ การเผชญ

สถานการณและการประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกไขปญหา จดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนร

จากประสบการณจรง ฝกปฏบตให ทาได คดเปน รกการอาน เกดการใฝรอยางตอเนอง (พระราชบญญต

การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542, 2545) การปฏรปการศกษามจดมงหมายในการพฒนาคนใหเปนมนษยท

สมบรณ เพอใหคนพฒนาชาตใหเจรญกาวหนา ทนตอการเปลยนแปลงในดานตางๆ ของโลก กลไก

สาคญอยางหนงทจะชวยใหบงเกดผลสาเรจตามจดมงหมายนคอ การกาหนดมาตรฐานการศกษาเพอ

ประเมนภายนอก โดยระบมาตรฐาน ดานผเรยน มาตรฐานท 4 ผเรยนตองมความสามารถในการวเคราะห

คดสงเคราะห มวจารณญาณ มความคดรเรมสรางสรรค คดไตรตรองและมวส ยทศน (สานกงานรบรอง

มาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา. 2547)

ดงนนการคดอยางมวจารณญาณจงถอเปนสวนสาคญในการเรยนรใหเกดประโยชนสงสดตอ

ตวนกเรยน ชวยทาใหเขาใจสงทเรยนรไดดยงขน สามารถทจะคดไดดวยตนเองและเกดความสาเรจใน

การเรยนร นอกจากน โนรส (Norris. 1985: 40-45) และ โบด (Bodi. 1988: 151) ไดกลาวถงการคดอยาง

มวจารณญาณสรปไดวา การคดอยางมวจารณญาณเปนสงทมคณคาและเปนจดมงหมายสาคญของการ

จดการศกษา เปนสทธอนชอบธรรมของนกเรยนทจะไดรบการพฒนาความสามารถทา งการคดอยางม

วจารณญาณ โดยถอวาเปนเงอนไขทจาเปนสาหรบจดการศกษา ซงสอดคลองกบ หลกสตรแกนกลาง

มาตรฐานการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ มงพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานการ

เรยนร ซงการพฒนาผเรยนใหบรรลมาตรฐานการเรยนรทกาหนดนน จะ ชวยใหผเรยนเกดสมรรถนะ

สาคญไวขอหนงวา ความสามารถในการคด เปนความสามารถในการคดวเคราะห การคดสงเคราะห

การคดอยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ และการคดเปนระบบ เพอนาไปสการสรางองค

ความรหรอสารสนเทศเพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสง คมไดอยางเหมาะสม

Page 14: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

2 ผสอนทดตองเปนผทมบทบาทสาคญในการทจะหาวธกระตนใหนกเรยนไดรจกพฒนาความคด ดงท

ไพฑรย สนลารตน (2526 : 380) กลาววาผสอนตองตระหนกวาจะมวธการใดทจะใหนกเรยนเปนผ

สงเกตภาษา เพอนาไปส การคดดวยตนเอง ดงนนการจดการเรยนการสอนภาษาไทยนอกจากจะมงให

นกเรยนรจกหลกเกณฑและฝกทกษะการใชภาษาทง 4 ดาน แลวนกเรยนยงตองฝกทกษะกระบวนการ

คดอกดวย แตปรากฏวาการจดการเรยนการสอนทผานมาครยงไมจดกจกรรมทเนนกระบวนการ

พฒนาการคดม ากนก ดงทรง แกวแดง (2541: 53) ไดใหความเหนวา กระบวนการถายทอดเน อหาวชา

ไมเนนใหผเรยนพฒนาดานการคด วเคราะห สงเคราะห การแสดงความคดเหน และการแสวงหาความร

การวดผลประเมนผลเนนทความจา ซงสอดคลองกบไกรยทธ ธรตยาคนนท (2539: 53) ไดใหความเหน

เกยวการคดของนกเรยน พอสรปไดวาเดกไทยไมเกงเรองการคด การใชเหตผล กเพราะครไทยเองไม

สนทดในการใชเหตผล เราใหความรทเปนขอเทจจรง แตไมไดใหความรทเปนทกษะการคด การคดเปน

คอการใชเหตผลเปน การคดเปนจงเปนเครองม อสาคญในการแสวงหาความร ดงนน การคดอยางม

วจารณญาณจะชวยสรางความตระหนกของบคคล (Bandman; & bandman. 1995) ความสามารถของ

บคคลทจะคดอยางมวจารณญาณเกยวของ และสมพนธกบความเตมใจ ความร ประสบการณ ทศนคต

กลยทธในการคด ทกษะ และวฒนธรรมขององค กร เปนองคประกอบทสาคญทมตอคานยมในการ

พฒนาและปฏบตทกษะการคดอยางมวจารณญาณ (Kyzer. 1996)โดยรปแบบการจดการเรยนการสอนท

สงเสรมและพฒนาทกษะการคดอยางมวจารณญาณไดดมนกการศกษาหลายทานกลาววา การสอนแบบ

สบเสาะหาความร 5ขน เปนการสอนท เนนพฒนาความสามารถในการแกปญหา ดวยวธการทาง

ความคดหาเหตผลจนทาใหคนพบความร หรอ แนวทางแกปญหาทถกตองดวยตนเอง (กรมวชาการ .

2540: 19) สอดคลองกบวนเพญ วรรณโกมล (2544: 52) ทกลาววาการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน

เปนการพฒนาความสามารถในการแก ปญหาดวยวธการฝกใหผเรยนไดรจกคนควาหาความร โดยใช

กระบวนการคดแบบหาเหตผล จนคนพบความรหรอแนวทางแกปญหาทถกตองดวยตนเอง

เนองจาก สทศ. ไดดาเนนการจดการทดสอบ O-NET ในปการศกษา 2553 นกเรยนระดบชน

มธยมศกษาปท 6 โรงเรยนอสสมชญค อนแวนต สวนใหญ มผลการวชาภาษาไทย อยในระดบปานกลาง

จงควรพฒนาใหอยในระดบดและดเยยมตอไป

ดวยเหตผลทกลาวมาขางตน ผวจยสนใจศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณและ

เจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนอสสมชญค อนแวนตโดยนา

การสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E)พฒนาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ ของนกเรยน

และเปนประโยชนในการจดการเรยนการสอนใหมประสทธภาพยงขน

Page 15: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

3

ความมงหมายของการวจย

1. เพอศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณในการเรยนภาษาไท ยของนกเรยนท

ไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร5ขน (5E) กบการสอนตามคมอคร

2. เพอศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเ รยนทไดรบการสอน แบบ

สบเสาะหาความร5ขน (5E) กอนและหลงการทดลอง

3. เพอศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของน กเรยนทไดรบการสอน ตาม

คมอคร กอนและหลงการทดลอง

4. เพอศกษาเจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร

5ขน (5E) กบการสอนตามคมอคร

5. เพอศกษาเจตคตของนกเรยนทไดรบการ สอนแบบสบเสาะเสาะหาความร 5ขน (5E) กอน

และหลงการทดลอง

6. เพอศกษาเจตคตในการเรยน ของนกเรยนทไดรบการสอน แบบตามคมอครกอนและหลง

การทดลอง

ความสาคญของการศกษาคนควา

ผลจากการวจยในครงนจะเปนแนวทางในการพฒนาการเรยนการสอนทกษะการคดอยางม

วจารณญาณและเจตคตตอการเรยนของนกเรยนใหเหมาะสมกบผเรยน

ขอบเขตของการวจย

ประชากรทใชในการวจย

ประชากร ทใชในการวจยครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนอสสมชญ

คอนแวนต เขตบางรก กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท1 ปการศกษา2554 จานวน 6 หองเรยน รวม จานวน

นกเรยน 270 คน

กลมตวอยางทใชในการวจย

กลมตวอยางทใชในการศกษาครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนอสสมชญ

คอนแวนต เขตบางรก กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 ซงไดมาโดยวธการสมอยางงาย

(Simple random sampling) จานวน 2 หองเรยน หองละ 40 คน รวมจานวนนกเรยนทงหมด 80 คน และ

จบสลากเปนกลมทดลอง 1 หองเรยน และเปนกลมควบคม 1 หองเรยน

Page 16: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

4 ระยะเวลาในการทดลอง

ระยะเวลาทใชในการทดลอง ในการวจ ยครงน ดาเนนการทดลองในภาคเรยนท 1

ปการศกษา 2554 ใชระยะเวลาในการทดลอง 16 คาบ คาบละ 50 นาท

เนอหาทใชในการสอน

เนอหาทใชในการทดลองครงนเปนเนอหาจากหนงสอเรยนหลกภาษาและการใชภาษาไทย

ชนมธยมศกษา 5 นอกจากนยงใชเนอหาจากวรรณกรรม วรสาร นตยสาร สงพมพตางๆ ทมเนอหาสาระ

เหมาะสมกบวยและความสามารถของนกเรยนซงเนอหาทคดมาใชสอนกบกลมตวอยางทง 2 กลม

ตวแปรทศกษา

1. ตวแปรตน ไดแก การสอน ซงแบงเปน 2 วธ คอ

1.1 การสอนโดยใชการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E)

1.2 การสอนตามคมอคร

2. ตวแปรตาม ไดแก

2.1 ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

2.2 เจตคตในการเรยนภาษาไทย

นยามศพทเฉพาะ

1. การสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E) หมายถง การสอนทเนนทกษะการคดอยางม

ระบบของนกเรยนเพอพฒนาการเรยนการสอนภาษาไทยโดยผวจยไดนาเอากระบวนการทางวทยาศาสตร

ไปใชเปนแนวทางในการสอนซงประกอบดวย 5 ขนตอนดงน

1. ขนสรางความสนใจ (Engagement) เปนการสรางและนาเสนอสงเรา โดยใชสถานการณ

เหตการณ ขอความ หรอกจกรรมบางอยางทกระตนใหผเรยนสนใจ อยากเรยนรในเรองหรอประเดนนน

2. ขนสารวจและคนหา (Exploration) เปนขนทาความเขาใจในประเดน หรอ คาถามท

ตองการจะศกษา แลววางแผนกาหนดแนวทางการสารวจตรวจสอบ ตงสมมตฐาน กาหนดทางเลอกท

เปนไปได ลงมอปฏบตเพอเกบรวบรวมขอมล ขอสนเทศ

3. ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) เปนขนทนาขอมลทได จากการสารวจ

ตรวจสอบแลว มาวเคราะห แปลผล สรปผล และนาเสนอผลทไดในรปแบบตาง ๆ

4. ขนขยายความร (Elaboration) เปนการนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเดม

หรอแนวคดทไดคนควาเพมเตม หรอนาแบบจาลองหรอขอสรปทไดไปใชอธบายสถานการณหรอ

เหตการณอนๆ ซงในขนนจะมการเสรมกจกรรมการคดอยางมวจารณญาณ

Page 17: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

5 5. ขนประเมน (Evaluation) เปนการประเมนการเรยนรดวยกระบวนการตางๆวานกเรยน

มความรอะไรบาง อยางไร และมากนอยเพยงใด จากขนนจะนาไปสการนา ความรไปประยกตใชใน

เรองอนๆ

2. การสอนตามคมอคร

การสอนตามคมอคร หมายถง การจดกจกรรมการการสอนตามหลกสตรสถานศกษาโรงเรยน

อสสมชญคอนแวนต โดยใชวธสอนและสอหลาย อยางผสมผสานกน เชน การอธบาย การตอบคาถาม

การใหนกเรยนทาแบบฝกหด การคาอธบายจากครประกอบหรอกจกรรมตางๆ ซงครจะเปนผ กาหนดให

นกเรยนทา การทา แผนการสอนคณะครกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยน

อสสมชญคอนแวนต ไดนาขนตอนมาจากหลกสตรของกระทรวงศกษาธการ ซงประกอบดวย 3 ขนตอน ดงน

1. ขนนา คอ นาเขาสบทเรยนโดยทาใหนกเรยนเกดความสนใจและตงใจเรยน ครใชการ

สนทนาหรออปกรณตางๆ เพอเปนการกระตนใหนกเรยนเกดความสนใจและพรอมทจะเรยนตอไป

2. ขนสอน

2.1 แจงตวชวด /ผลการเรยนรทคาดหวง เพอใหทราบวาเมอเรยนจบแลวจะตองม

ความรความสามารถในดานใดบาง

2.2 ทบทวนความรเดม เปนการท บทวนเรองทเรยนไปแลวเพอเปนการปพนความร

สาหรบการเรยนในบทเรยนใหม ดวยการสนทนา ซกถาม อภปราย แลวโยงเขาสเนอหาใหม

2.3 เสนอเนอหาใหม เปนการอภปรายเนอหา และใชสออปกรณตางๆ มาประกอบ

การสอน เชน ใบความร บตรคา แถบบนทกเสยง รปภาพ เกม เปนตน

2.4 ใหแนวทางในการเรยนร เพอชแนวทางการฝกทกษะดานตางๆ ดวยการใหตวอยาง

การใชคาถามเพอเปนการกระตนการใชความคด โดยตองคานงถงความเหมาะสมและสอดคลองกบ

สมรรถภาพของผเรยน เพอใหเกดการเรยนรตามตวชวด / ผลการเรยนรทคาดหวง

2.5 การฝกปฏบต เปนการเปดโอกาสใหนกเรยนไดฝกปฏบตกจกรรมดวยตนเองหรอ

แสดงพฤตกรรมตามตวชวด / ผลการเรยนรทคาดหวง

3. ขนสรป คอ นกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบเนอหาและเรองทเรยน พรอมสรปแนวคด

เกยวกบเรองนนๆ

4. ขนประเมนผล วดหรอประเมนผลพฤตกรรมทนกเรยนไดกระทานนบรรลตามตวชวด /

ผลการเรยนรทคาดหวงของบทเรยนเพยงใดโดยครสงเกต ตรวจรายงาน การอภปราย การตอบคาถาม เปนตน

3. ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ หมายถง ความสามารถทางสมองของนกเรยน

ทแสดงออกโดยการใชการคดอยางมเหตผลและไตรตรองอยางรอบคอบสมเหตสมผล ในการพจารณา

ขอมลทเปนปญหาหรอสถานการณตางๆ ทคลมเครอ โดยใชการประเมนสถานการณ การตความ

การวเคราะหขอมล การประเมนผลและการสรปอางองจากขอมลทเชอถอไ ดมาสนบสนน เพอนาไปใช

ในการตดสนใจทจะเชอหรอลงมอกระทาสงตางๆ อยางถกตองและเหมาะสมไดดวยตนเอง

Page 18: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

6 องคประกอบของการคดอยางมวจารณญาณ 4 ดาน ไดแก (สพรรณ สวรรณจรส. 2543)

1) ความสามารถในการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกตซ งใน

แตละขอไดกาหนดสถานการณในรปของขอความทเปนคาพดมาให 2ขอความแลวใหผอานพจารณา

ตดสนวาคาพดใดนาเชอถอ หรอนาปฏบตตามมากกวากน

2) ความสามารถในการนรนยซงเปนการหาขอสรปโดยอยในขอบเขตของขอความท

กาหนดให

3) ความสามารถในการอ ปนยเปนการพจารณาขอเทจจรงในแตละขอแลวตดสนใจวา

ขอเทจจรงนนสนบสนน หรอ คดคาน หรอไมเกยวของกบสถานการณทกาหนด

4) ความสามารถในการระบขอตกลงเบองตน โดยในแตละขอกาหนดสถานการณใหแลว

ใหผเรยนพจารณาตดสนวาขอความใดเปนขอความทจา เปนทเกดขนกอนสถานการณทกาหนดให

เพอใหสถานการณนนๆสมเหตสมผล

4. เจตคตในการเรยนภาษาไทย หมายถง ความรสกชอบ ไมชอบ พอใจ เหนคณคา ความรสก

ทเกดจากประสบการณความรสก ความคดเหนของ นกเรยน ทมตอประสบการณหรอสงใดสงหนงท

บคคลไดรบซงอาจเปนบคคล สถานการณหรอสงแวดลอมของนกเรยนทมตอการเรยนภาษาไทย ซง

เปนการแสดงออกมาไดทางใดทางหนง ทไดจากแบบวดเจตคตทผวจยสรางขนเปนมาตราสวนประมาณ

คา 5 ระดบตามวธวดของ ลเครท (Likrt)

กรอบแนวคดในการวจย

สมมตฐานในการศกษาคนควา

ตวแปรตน - การสอนโดยใชการสอนแบบสบ เสาะหาความร 5ขน (5E)

- การสอนตามคมอคร

ตวแปรตาม - ความสามารถในการคดอยางม วจารณญาณในการเรยนภาษาไทย - เจตคตในการเรยนภาษาไทย

Page 19: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

7

สมมตฐานของการศกษาคนควา

1. ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณในการเรยนภาษาไทยของนก เรยนทไดรบ

การสอนแบบสบเสาะหาความร5ขน (5E) กบการสอนตามคมอครทมความแตกตางกน

2. ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเ รยนทไดรบการสอน แบบสบเสาะหา

ความร5ขน (5E) กอนและหลงการทดลองมความแตกตางกน

3. ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนก เรยนทไดรบการสอน ตามคมอคร กอน

และหลงการทดลองมความแตกตางกน

4. เจตคตในการเรยนภาษาไทยของนก เรยนทไดรบการสอน แบบสบเสาะหาความร 5ขน

(5E) กบการสอนตามคมอครทมความแตกตางกน

5. เจตคตของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะเสาะหาความร 5ขน(5E) กอนและหลง

การทดลอง มความแตกตางกน

6. เจตคตของการเรยนของนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอคร กอนและหลงการทดลองม

ความแตกตางกน

Page 20: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

8

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษาคนควาในครงน ผวจยไดศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ตามหวขอ

ตางๆ ตอไปน

1. เอกสารทเกยวของกบการคดอยางมวจารณญาณ

1.1 ความหมายของการคดอยางมวจารณญาณ

1.2 กระบวนการคดอยางมวจารณญาณ

1.3 ประโยชนจากการจดการเรยน การสอน ใหผเรยนมความคดอยางมวจารณญาณ

1.4 กจกรรมการเรยนการสอนทสงเสรมการคดอยางมวจารณญาณ

1.5 การวดการคดอยางมวจารณญาณ

1.6 งานวจยทเกยวของกบการคดยางมวจารณญาณ

2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบเจตคตในการเรยนภาษาไทย

2.1 ความหมายของเจตคต

2.2 องคประกอบของเจตคต

2.3 หนาทและประโยชนของเจตคต

2.4 สงทมอทธพลตอเจตคต

2.5 การวดเจตคต

2.6 งานวจยทเกยวของกบเจตคต

3. เอกสารและงานวจยกระบวนการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E)

3.1 ความหมายของการสบเสาะหาความร 5ขน(5E)

3.2 ระดบของการสบเสาะหาความร 5ขน(5E)

3.3 จตวทยาทเปนพนฐานของการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E)

3.4 รปแบบการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E)

3.5 บรรยากาศการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E)

3.6 แนวคดทฤษฎทเกยวของกบกระบวนการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E)

3.7 งานวจยทเกยวของกบกระบวนการเรยนแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E)

Page 21: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

9 4. เอกสารทเกยวของกบการสอนตามคมอคร

4.1 ความสาคญของกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

4.2 สาระของหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

4.3 แนวทางการพฒนาหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

4.4 การวดและประเมนผล การเรยนรภาษาไทย

4.5 การพฒนาสอสารสอการเรยนรภาษาไทย และแหลงการเรยนร

4.6 ทฤษฎสนบสนนการจดการเรยนการสอน

1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการคดอยางมวจารณญาณ

1.1 ความหมายของการคดอยางมวจารณญาณ

การคดวจารณญาณมผใหความหมายไว ดงน

อมร ลมปนาทร (2530: 10) ไดใหคาจากดความ การคดอยางมวจารณญาณวา หมายถงความ

ใครครวญทตองอาศยเหตผล ความร และประสบการณมาประกอบการตดสนใจอยางรอบคอบ ถกตอง

เหมาะสม แลวนาไปใชประโยชนได

เพญพศทธ เนคมานรกษ (2537: 14) ไดอธบายเกยวกบการคดอยางมวจารณญาณ หมายถง

กระบวนการพจารณาไตรตรองอยางรอบคอบเกยวกบขอมล หรอสภาพการณทปรากฏ โดยใชความร

ความคด และประสบการณของตนเองในการสารวจหลกฐานอยางรอบคอบเพอนาไปสการสรปอยาง

สมเหตสมผล

ทศนา แขมมณ (2544: 78) ไดใหนยามในระดบแคบของการคดอยางมวจารณญาณวาหมายถง

การประเมนความถกตอง แมนตรง (Accuracy and Validity) ของสงใดสงหนง และในระดบกวางให

นยามวา เปนความคดทสะทอนออกมาอยางมเหตผล เพอแสดงการตดสนใจวาจะเชอหรอทาอะไร

ความคดใดจะ “มเหตผล ” กตอเมอสามารถจะอธบายขอถกเถยงโตแยงไดอยางสมเหตสมผล โดยม

หลกฐานยนยนทนาเชอถอได

วตสน และเกลเซอร (Watson; & Glaser. 1964: 10) ใหความหมายของการคดอยางมวจารณญาณ

ไวสรปไดวา หมายถง ความคดทประกอบดวย เจตคต ความร และทกษะ ดงนคอ

1. เจตคต (Attitude) หมายถง ความสนใจในการแสวงหาความร ตลอดจนการคนหาหลกฐาน

มาสนบสนนสงทอางวาเปนจรง

2. ความร (Knowledge) หมายถง ความสามารถในการอนมาน การสรปใจความสาคญ และ

การสรปนยทวไปโดยพจารณาจากหลกฐาน และการใชหลกตรรกวทยา

3. ทกษะ (Skills) หมายถง ความสามารถทจะนาเอาเจตคต และความรไปประยกตใชพจารณา

ตดสนปญหา ขอความหรอขอสรปตาง ๆ ได

Page 22: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

10 ฮลการด (Hilgard. 1970: 337) ไดใหนยามวา ความคดอยางมวจารณญาณคอ “ความสามารถ

ในการตดสนใจขอความหรอปญหาวาสงใดเปนจรง สงใดเปนเหตเปนผลกน”

กด (สณหวช สอนทาโก. 2550: 11; อางองจาก Good. 1973: 684) ไดใหความหมายของคาวา

การคดอยางมวจารณญาณสรปไดวา

เปนกระบวนการคดตามหลกการประเมนอยางรอบคอบตามขออาง หลกฐานเพอนาไปส

ขอสรปทเปนไปไดจรง และพจารณาถงองคประกอบทเกยวของ รวมถงการใชกระบวนการทางตรรกวทยา

ไดอยางถกตองสมเหตสมผล

ฮดกนส (Hudgins. 1977: 137-138) ไดสรปความหมายของการคดอยางมวจารณญาณสรปได

วา หมายถง การมทศนคตในการคนควาหาหลกฐานในการวเคราะห และประเมนขอโตแยงตางๆ

การมทกษะในการใชความร จาแนกขอมลและตรวจสอบสมมตฐานเพอลงขอสรป

เอนนส (Ennis. 1985: 1) ไดสรปความหมายการคดอยางมวจารณญาณวาเปนการคดหาเหตผล

คดแบบไตรตรอง ซงเปนการตดสนใจวาอะไรควรเชอหรออะไรควรทา

ยนเกอร (Yinger. 1988: 84) ไดใหความหมายการคดอยางมวจารณญาณสรปไดวา เปน

การประเมนผลลพธทางก ารคดทมความสาคญตอการแกปญหา การคดตดสนใจ และการสรางสรรค

ผลลพธตางๆ การคดวจารณญาณเปนการคดทสะทอนออกมาในรปของการยอมรบ การปฏเสธ หรอการ

ปรบเปลยนสถานการณเพอการแกปญหาหรอตดสนใจ

จากการใหความหมายของการคดอยางมวจารณญาณของนกการศก ษาทกลาวมาแลวขางตน

พอสรปไดวา การคดอยางมวจารณญาณ หมายถง ความสามารถในการรวบรวมขอเทจจรง การจดระบบ

ขอมลและการพจารณาขอมล เพอนาไปสการพจารณา วเคราะห การประเมนขอโตแยงทอยบนเหตผล

เพอใหสามารถตดสนใจหรอสรปอยางถกตอง ความสามา รถในดานตางๆ นจะเกดขนไดเมอไดรบการ

ฝกฝน และเมอฝกฝนการคดดานตางๆ จนชานาญแลวจงจะมทกษะการคดอยางมวจารณญาณ

1.2 กระบวนการคดอยางมวจารณญาณ

กระบวนการคดอยางมวจารณญาณเปนความสามารถทางสมองสามารถปรากฏไดในลกษณะ

ของการปฏบตง านตามเงอนไขทกาหนด ในลกษณะของความสามารถตางๆ ซงไดมนกการศกษาได

เสนอไว ดงน

กระบวนการคดอยางมวจารณญาณตามแนวคดของ เดรสเรส และ เมยฮว (Dressel; & Mayhew.

1957: 179-181) กลาวถงความสามารถ 5 ขนของบคคลทมการคดอยางมวจารณญาณ สรปไดดงน

Page 23: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

11 1. การนยามปญหา ประกอบดวย

1.1 การตระหนกถงความเปนไปของปญหา ไดแก การลวงรถงเงอนไขตางๆ ทม

ความสมพนธกนใน สภาพการณ การรถงความขดแยง และเรองราวทสาคญในสภาพการณการระบจด

เชอมตอทขาดหายไปของชดเหตการณ

1.2 การนยามปญหา ไดแก การระบถงธรรมชาตของปญหา ความเขาใจ ถงสงทเกยวของ

และจาเปนในการแกปญหา นยามองคประกอบของปญหาซงมความยงยาก และเปลยนนามธรรมใหเปน

รปธรรม

2. การเลอกขอมลทเกยวของกบการหาคาตอบของปญหา คอ การตด สนใจวาขอมลใดม

ความจาเปนตอการแกปญหา การจาแนกแหลงขอมลทเชอถอไดกบแหลงขอมลทเชอถอไมไดการระบ

วาขอมลใดควรยอมรบหรอไม

3. การระบขอตกลงเบองตน ประกอบดวย การระบขอตกลงเบองตนทผอางเหตผลไมได

กลาวไว การระบขอตกลงเบองตนทคดคานเหตผล และการระบขอตกลงทไมเกยวของกบการอาง

4. การกาหนด และเลอกสมมตฐาน ประกอบดวย การคนหา การชแนะ (Clues) ตอคาตอบ

ปญหา การกาหนดสมมตฐานตางๆ โดยอาศยขอมล และขอตกลงเบองตน การเลอกสมมตฐานทมความ

เปนไปไดมากทสดมาพจารณาเปนอนดบแรก

5. การสรปอยางสมเหตสมผล และการตดสนความสมเหตสมผลของการคดหาเหตผล

ประกอบดวย

5.1 การสรปอยางสมเหตสมผล โดยอาศยขอตกลงเบองตน สมมตฐาน และขอมลท

เกยวของ

5.2 การพจารณาตดสนความสมเหตสมผลของกระบวนการทนาไปสขอสรป

5.3 การประเมนขอสรปโดยอาศยเกณฑการประยกตใช

กระบวนการคดอยางมวจารณญาณตามแนวคดของ เดคารอล (Decaroli. 1973: 67-68) ไดจด

กลมทกษะซงประกอบดวยกนเปนการคดวจารณญาณเปน 7 กลม สรปไดดงน

1. การนยาม ประกอ บดวย การกาหนดปญหา และการทาความตกลงเกยวกบความหมาย

ของคา

2. การกาหนดสมมตฐาน ประกอบดวยการคดถงความสมพนธเชงเหตผล การแสวงหา

ทางเลอก และการพยาการณ

3. กระบวนการขอมล ประกอบดวยการระบขอมลทจาเปน การเกบรวบรวมขอมล แ ละการ

แสวงหาหลกฐาน

4. การตความหมายและลงขอสรปอางอง ประกอบดวยการตความขอเทจจรงการสรปอางอง

จากหลกฐาน และการระบความมอคต

Page 24: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

12 5. การใชเหตผล ประกอบดวย การตระหนกถงขอผดพลาด การพจารณาตดสนความคดเหน

การระบเหตและผล การระบความสมพนธเชงตรรกศาสตร

6. การประเมน ประกอบดวย การประเมนโดยอาศยเกณฑ การจดอนดบขอความเรองราว

และความคดเหน การตดสนความเชอถอไดของขอมล และการประเมนขอสรป

7. การประยกต ประกอบดวย การทดสอบขอสรปและการคดหาเหตผลเชงอ นมานการ

ประยกต การสรปอางองและการนาการพจารณาตดสนไปสการปฏบตจรง

กระบวนการคดอยางมวจารณญาณตามแนวคดของ วตสน และเกลเซอร (Watson; & Glaser.

1980: 16-17) ประกอบไปดวยทศนคต ความร และทกษะในเรองตางๆ สรปไดดงน

1. ทศนคตในการสบเสาะ ซงประกอบไปดวยความสามารถในการแกปญหาและความตองการ

ทจะสบเสาะคนหาขอมล หลกฐานมาพสจน เพอหาขอเทจจรง

2. ความรในการหาแหลงขอมลอางอง และการใชขอมลอยางมเหตผล

3. ทกษะในการใชความรและทศนคตดงกลาว

การคดอยางมวจารณญาณของ Watson และ Glaser แบงออกเปน 5 ประการ สรปไดดงน

1. การสรปความ (Inference) เปนการแสดงความคดเหนตอเรองราวตามขอมลทปรากฏใน

ขอความทกาหนดไว ซงความคดเหนนนอาจเปนจรงหรออาจบอกไมไดวาเปนจรงในกรณขอมลไมเพยงพอ

2. การกาหนดขอสนนษฐาน (Recognition of Assumption) เปนการคดพจารณาขอความท

สมมตขน หรอคาดการณไวลวงหนา เพอรบรและตระหนกถงขอตกลงเบองตน

3. การตความ (Interpretation) เปนการคดอธบายลกษณะของขอมลภายใตเรองราว ทกาหนด

ไว

4. การนรนย (Deduction) เปนการคดพจารณาขอความเกยวกบเหต และผล โดยคานงถง

ขอเทจจรงทเปนสาเหต และอาศยความสมพนธระหวางสาเหตทงหมด เพอสรปเปนผลของขอความนน

การประเมนขอโตแยง (Evaluation of Argument) เปนการตคณค า หรอประเมนคาตอบหรอขอสรปของ

ขอความทกาหนดเพอพจารณาความสอดคลองดวยเหตและผล

กระบวนการคดอยางมวจารณญาณของ ควมอซ (Quellmalz. 1985: 29-32) เปนการสรปความ

คลายคลงกนของทกษะการคดอยางมวจารณญาณระหวางทฤษฏของนกจตวทยากบทฤษฏของ

นกปรชญ าใน 4 ขนตอนยอยของกระบวนการคด สรปไดดงน

1. การนยามปญหา ตามทฤษฎของนกจตวทยาเปนองคประกอบทสาคญของปญหาตรงกบ

ขนการทา ความกระจางตามทฤษฎของนกปรชญา ซงประกอบดวยการกาหนดคาถามและการวเคราะห

องคประกอบของปญหา

Page 25: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

13 2. การระบขอมล เนอหา และกระบวนการทจาเปนในการแกปญหาตามทฤษฏของนกจตวทยา

ตรงกบขนการตดสนความเชอถอไดของขอมลนามาสนบสนน รวมทงขอมลทไดจากการสงเกต ตาม

ทฤษฎของนกปรชญา

3. การนาขอมลมาใชประกอบเพอการแกปญหาตามทฤษฏทางจตวทยา ตรงกบข นการคดหา

เหตผล ตามทฤษฏของนกปรชญา ประกอบดวยการคดหาเหตผลเชงอนมานและการคดหาเหตผลเชง

อปมาน

4. การประเมนความสาเรจของคาตอบ ตามทฤษฎของนกจตวทยา ตรงกบขนการใชเกณฑใน

การตดสนความพยงพอของคาตอบ ตามทฤษฏของนกปรชญาการคดอยางมวจารณญาณตามแนวความคด

ของ นอรส และเอนนส (Norris; & Ennis. 1989: 184-187) ประกอบดวย 12 ทกษะ ความสามารถในการคด

อยางมวจารญาณตามแนวคดของ Ennis สรปไดดงน

1. ความสามารถกาหนดหรอระบประเดนคาถามหรอปญหา

1.1 ระบปญหาสาคญไดชดเจน

1.2 ระบเกณฑเพอตดสนคาตอบทเปนไปได

2. สามารถคดวเคราะหขอโตแยง

2.1 ระบขอมลทมเหตผลหรอนาเชอถอได

2.2 ระบขอมลทไมมเหตผลหรอไมเชอถอได

2.3 ระบความเหมอน และความแตกตางของความคดเหนหรอขอมลทมอยได

2.4 สรปขอมลทมอยได

3. สามารถถามดวยคาถามททาทาย และการตอบคาถามไดอยางชดเจน ตวอยางคาถาม

ท ใชเชน

- ทาไม

- ประเดนสาคญคออะไร

- ขอความทกาหนดขนหมายความวาอะไร

- ตวอยางทเปนไปไดมอะไรบาง

- ความคดเหนของทานตอเรองนคออะไร

- ใหพจารณามความแตกตางกนหรอไมอยางไร

- ขอมลทมเหตผลคออะไร

- ขอความทกาหนดมาน “...............” ทานมความคดวาอยางไร

- ทานมความคดเหนอนๆ เพมเตมอกหรอไมอยางไร

Page 26: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

14 4. สามารถพจารณาความเชอของแหลงขอมล

4.1 เปนขอมลจากผเชยวชาญทนาเชอถอ

4.2 เปนขอมลทไมมขอโตแยง

4.3 เปนขอมลทไดรบการยอมรบ

4.4 เปนขอมลทสามารถใหเหตผลวาเชอถอได

5. สามารถสงเกตและตดสนผลขอมลทไดจากการสงเกตดวยตนเอง โดยใชเกณฑ ตอไปน

5.1 เปนขอมลทไดจาการสงเกตดวยตนเอง โดยใชประสาทสมผสทง 5 ไมใชเพยงไดยนมา

จากคนอน

5.2 การบนทกขอมลเปนผลจาการสงเกตดวยตนเอง และมการบนทกผลทนทไมปลอยทง

ไวนานแลวทาการบนทกคราวหลง

6. สามารถนรนยและตดสนผลนรนย คอสามารถนาหลกการใหญแตกเปนหลกยอยๆ ได หรอ

นาหลกการไปประยกตใชในสถานการณตางๆได

7. สามารถอปนยและตดสนผลอปนย คอ ในการสรปอางองไปยงกลมประชากรนนกลมตวอยาง

ตองเปนตวแทนของประชากรและกอนทจะมการอปนยนนตองมการเกบรวบรวมขอมลอยางถ กตอง

ตามแผนทกาหนดและมขอมลเพยงพอตอการสรปแบบอปนย

8. สามารถตดสนคณคาได

8.1 สามารถพจารณาทางเลอกโดยมขอมลพนฐานเพยงพอ

8.2 สามารถชงนาหนกระหวางดและไมด

9. สามารถใหความหมายคาวาตางๆ และตดสนความหมาย เชน ทกษะตอไปน

9.1 สามารถบอกคาเหมอน คาทมความหมายคลายกน

9.2 สามารถจาแนก จดกลมได

9.3 สามารถใหคานยามเชงปฏบตได

9.4 ยกตวอยางทใชหรอไมใชการสรปอางอง

10. สามารถระบขอสนนษฐานได โดยการคานงถงความสมพนธเชงเหตผลของขอมลเ พอ

ระบทางเลอกทเปนไปได

11. สามารถตดสนใจเพอนาไปปฏบตได เชน ทกษะตอไปน

11.1 การกาหนดปญหา

11.2 การเลอกเกณฑตดสนผลทเปนไปได

11.3 กาหนดทางเลอกอยางหลากหลาย

11.4 เลอกทางเลอกเพอปฏบต

11.5 ทบทวนทางเลอกอยางมเหตผล

Page 27: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

15 12. การปฏสมพนธกบผอน

12.1 การโตตอบเพอใหไดขอมลตางๆ

12.2 การใชภาษาทสละสลวย

1.3 ประโยชนของการจดการเรยนการสอนใหนกเรยนมการคดอยางมวจารณญาณ

สานกคณะกรรมการศกษาแหงชาต (2540: 161) ไดจดการเรยนการสอนใหนกเรยนมความคด

อยางมวจารณญาณ กอใหเกดประโยชนสรปไดดงน

1. ใหนกเรยนสามารถปฏบตในการทางานอยางมหลกการและเหตผลและไดงานทม

ประสทธภาพ

2. ใหนกเรยนประเมนงานโดยใชเกณฑอยางสมเหตสมผล

3. ใหรจกประเมนตนเองอยางมเหตผลและฝกการตดสนใจอกดวย

4. ใหนกเรยนรเนอหาอยางมความหมายและเปนประโยชน

5. ใหนกเรยนฝกทกษะการใชเหตผลในการแกปญหา

6. ฝกใหนกเรยนกาหนดเปาหมาย รวบรวมขอมลเชงประจกษ คนหาความร ทฤษฏหลกการ

ตงขอสมมตฐาน ตความหมายและลงขอสรป

7. ฝกใหนกเรยนประสบความสาเรจในการใชภาษาและสอความหมาย

8. ใหนกเรยนคดอยางชดเจน คดอยางถกตอง คดอยางแจมแจง คดอยางกวาง และคดอยางลมลก

ตลอดจนคดอยางสมเหตสมผล

9. ใหนกเรยนเปนผ มปญญา ประกอบดวยความรบผดชอบ ความมระเบยบวนยความเมตตา

และเปนผมประโยชน

10. ใหนกเรยนสามารถอาน เขยน พด ฟง ไดด

11. ใหนกเรยนสามารถพฒนาความสามารถในการเรยนรตลอดชวตอยางตอเนองใน

สถานการณทโลกมการเปลยนแปลงสยคสารสนเทศ

1.4 กจกรรมการเรยนการสอนทสงเสรมการคดอยางมวจารณญาณ

การสงเสรม และสนบสนนใหบคคลไดพฒนาการคดอยางมวจารณญาณนน ครผสอนสามารถ

ทาไดโดยจดกจกรรมการเรยนการสอนทเหมาะสม ซงจดเปนแนวทางการสอนเพอใหนกเรยนมการคด

อยางมวจารณญาณ

อษณย โพธสข (2537: 101-102) ไดเสนอแนวการสอนเพอใหเกดการคดอยางมวจารณญาณ

สรปไดดงน

Page 28: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

16 1. ประสบการณตรง การใหนกเรยนศกษาเรองชมชนของตนเอง เชน โรงพยาบาลโรงพก

ตลาด ถามเกยวกบกจกรรมททาอยมอะไรบาง มประโยชนอะไร ฯลฯ หรอ จดใหนกเรยนไปทศนศกษา

ทดลองปฏบตสงตางๆ ดวยตนเอง

2. การทาวจย หรอการศกษาหาความร ความจรงดวยตนเองเปนทกษะการเรยนดวยตนเองให

เดกไดมขนตอนในการศกษาอยางถกตอง

3. การใชกจกรรมเปนสอกระตนความคด เชน การพาไป ดการโตวาท การจดโตวาทการ

อภปรายในหวขอตางๆ การจดมมหรอชมรมนกคด ฯลฯ

4. การใชสถานการณสมมต (Simulation) เปนกจกรรม และวธสอนทจะทาใหนกเรยนเกด

ความรความเขาใจกระจางขน และมองเหนปญหาทเกดขนรวมทงการพยายามคดคนการแกปญหา

5. ใหนกเรยนไดมโอกาสเสนอผลงานสงทตนเองศกษามาใหผอนฟงอาจเปนเพอนระดบ

เดยวกนหรอเพอนตางระดบหรอใหคนทวไปไดฟง

6. กจกรรมกลม การระดมพลงสมอง (Brain Stroming) การระดมความคดการไตรตรอง

ความคดของกลม รวมถงการวจารณอยางมเหตผล การวจารณในทางสรางสรรคลวนเปนทกษะระดบสง

ของทางสตปญญาและทางสงคมทงสน

ศนยอนโนเทค (อรพรรณ พรสมา. 2543: 40-42; อางองจาก ศนยอนโนเทค . ม.ป.ป. )ไดเสนอ

กจกรรมทจาเปนตอการพฒนาการคดอยางมวจารณญาณ ดงน

1. ฝกคดเกยวกบรายละเอยดขององคประกอบของกจกรรม สงของ สถานท และเหตการณ

ตางๆ

2. ฝกแยกแยะองคประกอบททาใหกจกรรมลมเหลวหรอความเลวรายของสถานการณ

3. ฝกแยกแยะความคดเหนทแตกตางหรอคลายกนของบคคล หรอกลมบคคลวาแตกตางหรอ

เหมอนกนอยางไร

4. ฝกแยกแยะ และจาแนกขอมลทเปนจรง และทเปนเพยงความคดเหนออกจากกน

5. ฝกแยกแยะขาวสารขอมลทไดรบจากสอมวลชน และแหลงขอมลอนวามความเหมอน

หรอตางกนอยางไร

6. ฝกแยกแยะขอคดเหน ขอเสนอแนะทเราเหนวาสมเหตสมผล และทไมสมเหตสมผล

7. ใหนกเรยนฝกสรางเกณฑในการตดสนความถกตอง ความเหมาะสม ความด และความงาม

ของสงตางๆ

8. ฝกหาขอมลทนามาใชสนบสนนความคดเหน และขอเทจจรงทตนตองการกลาวอาง

9. ฝกแยกแยะขอคดเหนในเชงทาลาย และสรางสรรคของนกเรยน นกการเมองและ

นกวเคราะหวจารณ

Page 29: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

17 10. ฝกแยกความเหนยอยๆ ทปนอยในบทความ คาบรรยายของบคคลตางๆ ฝกเลอกเกณฑท

ตนนามาใชในการตดสนสอตางๆ

11. ฝกตรวจสอบสมมตฐานทตนตงขน

12. ฝกตรวจสอบความถกตอง เหมาะสม และความเหนทคลายๆ กนของกลมบคคล

13. ฝกทานายเกยวกบผลดผลรายทจะตามมาจากเหตการณ

14. ฝกจดลาดบความสาเรจของเหตการณ

15. ฝกสรปประเดนการสนทนา การอภปราย และการเสนอขอคดเหน

16. ฝกสรปผลจากขอมลทวเคราะหและจดหมวดหมไว

17. ฝกทานายและพยากรณเหตการณ

18. ฝกตดสนการสรปทถกตอง และทผดพลาดของบคคลจากขอมลทกาหนดให

19. ฝกอธบายความจากขอมล

20. ฝกใหเหตผลประกอบขอสรปของตน

21. ฝกจดหมวดหมขอมลและความคดเหน

22. ฝกเสนอขอมลในรปของแผนภมและรปภาพ

23. ฝกมองหาขอลาเอยงของตนเองในเรองตางๆ

24. ฝกหาขอมลจากแหลงขอมลทเชอถอได

25. ฝกตความการตนและรปภาพ

26. ฝกมองหาเหตและผลของปรากฏการณและกจกรรม

27. ฝกสรปโดยยดขอเทจจรง

จากการเรยนการสอนโดยใชกจกรรมทสงเสรมการคดอยางมวจารณญาณขางตนสามารถสรป

กจกรรมสงเสรมการคดวจารณญาณไดคอ เปนกจกรรมทเกดจากประสบการณตรงการฝกหาความรดวย

ตนเอง การใชสถานการณสมมต การมองหาเหตและผลของปรากฏการณการฝกสรปจากขอเทจจรง

และกจกรรมกลมระดมสมอง จดเปนแนวการสอนอยางหนงเพอใหนกเรยนเกดการคดอยางมวจารณญาณ

1.5 การวดการคดอยางมวจารณญาณ

สาหรบการวดการคดอยางมวจารณญาณ ไดมนกการศกษาหลายทานไดเสนอแนวทางใน

การสรางแบบทดสอบไวหลายลกษณะซงพอสรปไดดงตอไปน

1. แบบวดการคดอยางมวจารณญาณของ วตสน และเกลเซอร (Watson; & Glasler. 1964:

30) เปนแบบวดทใชกบนกเรยนตงแตเกรด 9 ขนไปจนถงวยผใหญ ลกษณะแบบทดสอบเปน

แบบทดสอบคขนาน ประกอบดวยฟอรม A และ B แตละฟอรมประกอบดวยแบบทดสอบยอย 5 ดาน

ดงน

Page 30: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

18 1.1 ความสามารถในการอนมาน วดความสามารถในการตดสน เพอจาแนกขอสรปวาขอ

ใดเปนจรง ขอใดเปนเทจ โดยกาหนดสถานการณมาให แลวมขอสรปประมาณ 3-5 ขอตอสถานการณ

ผตอบพจารณาขอสรปแตละขอเปนอยางไร โดยเลอกจาก 5 ตวเลอก คอ เปนจรงนาจะจรง ขอมลไม

เพยงพอ นาจะเทจ เปนเทจ

1.2 การระบขอตกลงเบองตน เปนการว ดความสามารถในการจาแนกวาขอความใดเปน

ขอตกลงเบองตน ลกษณะแบบวดกาหนดสถานการณมาให แลวพจารณาวาขอความในขอใดไมเปน

ขอตกลงของสถานการณทงหมด

1.3 ความสามารถในการนรนย เปนการวดความสามารถในการหาขอสรป 2-4 ขอตออาง

นนๆ ผตอบตองพจารณาตดสนวา ขอสรปในแตละขอเปนขอสรปทเปนไปไดหรอไม

1.4 ความสามารถในการตความหมาย เปนการวดความสามารถในการลงความเหนและ

อธบายความเปนไปไดของขอสรปนน โดยผตอบจะพจารณาวาขอใดใชหรอไมใช ขอสรปทจาเปนของ

สถานการณนน

1.5 การประเมนขอโตแยง เปนการวดความสามารถในการตอบคาถามและ อางเหตผลได

สมเหตสมผล

2. แบบวดการคดอยางมวจารณญาณของ คอรเนล (สณหวช สอนทาโก . 2550 : 24-25;

อางองจาก Cornell. n.d.) แบบวดการคดอยางมวจารณญาณฉบบนสรางขนโดย Ennis และ Millman ใน

ป 1961 จากนนไดมการพฒนาปรบปรงขนเรอยๆ จนถงป ค .ศ. 1985 ทงสองไดสรางแบบวดการคด

อยางมวจารณญาณขนมา 2 ฉบบ เพอวดกลมบคคลตางระดบกนดงน

2.1 แบบวด Cornell Critical Thingking Test Level X เปนแบบวดปรนย 3 ตวเลอกจานวน

71 ขอ ใชเวลาในการทาแบบทดสอบ 50 นาท แบบทดสอบนวดความสามารถ 4 ดาน คอ การอปนย

การนรนย ความนาเชอถอของแหลงขอมล และการสงเกต การระบขอตกลงเบองตน

2.2 แบบวด Cornell Critical Thingking Test Level เปนแบบวดทใชกบเดกป ญญาเลศใน

ระดบมธยมศกษาและกลมนกศกษาระดบวทยาลยจนถงผใหญ แบบวดนเปนแบบปรนย 3 ตวเลอก จานวน

52 ขอใชเวลาในการทาแบบทดสอบ 50 นาท วดความสามารถใน 7ดาน คอการอปนย ความ นาเชอถอ

ของแหลงขอมล การพยากรณ และการวางแผนการทดลอง การอางองเหตผลหลกตรรกศาสตร การนรนย

การใหคาจากดความ และการระบขอตกลงเบองตน

3. แบบทดสอบการคดอยางมวจารณญาณ ทสรางขนโดย มลวลย สมศกด (2540) ประกอบดวย

ความสามารถ 6 ดาน ไดแก

3.1 การกาหนดปญหา

3.2 การรวบรวมขอมล

3.3 การจดระบบขอมล

Page 31: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

19 3.4 การตงสมมตฐาน

3.5 การสรปอางองโดยหลกตรรกศาสตร

3.6 การประเมนและการสรปอางอง

แบบทดสอบม 36 ขอ เปนแบบปรนยชนด 4 ตวเลอก ในแตละขอมคาตอบทถกเพยงขอเดยว

ตอบถกได 1 คะแนน ตอบผดได 0 คะแนน

4. แบบทดสอบการคดอยางมวจารณญาณของ อารณ ไทยบณฑตย (2545 ) ประกอบดวย

ความสามารถ 6 องคประกอบของการคดอยางวจารณญาณคอ

4.1 ความสามารถในการระบปญหา

4.2 การรวบรวมขอมลทเกยวของกบประเดนปญหา

4.3 การพจารณาความนาเชอถอของขอมล

4.4 การแยกแยะความแตกตางระหวางขอมล

4.5 การหาขอสรป

4.6 การนาไปใชประโยชน

ลกษณะของขอคาถามประกอบดวยขอความทมปญหาคลมเครอ ขอโตแยง สถานการณหรอ

ขอมลจากสงพมพต างๆ แบบทดสอบนเปนแบบปรนยชนด 4 ตวเลอก ในแตละขอมคาตอบทถกเพยง

ขอเดยว ตอบถกได 1 คะแนน ตอบผดได 0 คะแนน แบบทดสอบนมจานวน 2 ชด ชดละ 25 ขอ

จากการศกษาแนวทางการสรางแบบทดสอบการคดอยางมวจารณญาณของนกการศกษาพอสรป

ไดวา แบบทดสอบสวนใหญสรา งโดยอาศยองคประกอบของการคดอยางมวจารณญาณเปนเกณฑ

ขอคาถามประกอบดวยขอความ ขอโตแยงสถานการณทคลมเครอ หรอประเดนปญหาสวนใหญเปน

แบบปรนยชนด 4 ตวเลอกในแตละขอมคาตอบทถกเพยงขอเดยวตอบถกได 1 คะแนน ตอบผดไมได

คะแนน ซงในการวจยครงนผวจยจงสรางแบบทดสอบโดยวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

โดยปรบปรงขนตอนมาจาก มลวลย สมศกด (2540: 42) โดยครอบคลม 6 ขนตอน คอ 1) กาหนดปญหา

2) รวบรวมขอมล 3) จดระบบขอมล 4) ตงสมมตฐาน 5) สรปอางองโดยใชเหตผล 6) การประเมนก าร

สรปอางอง โดยขอคาถามเปนสถานการณ หรอขอความจากสอตางๆ เปนแบบทดสอบปรนยมตวเลอก

4 ตวเลอกในแตละขอมคาตอบทถกเพยงขอเดยว ตอบถกได 1 คะแนน ตอบผดได 0 คะแนนการวจยครงน

ผวจยไดวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ และไดกาหนดนยามของความสามารถในการคด

อยางมวจารณญาณไววา หมายถง คะแนนทไดจากการตอบแบบทดสอบวดความสามารถในการคด

อยางมวจารณญาณซงผวจยไดสรางขน โดยครอบคลมความสามารถ 6 ดาน คอ 1) กาหนดปญหา

2) รวบรวมขอมล 3) จดระบบขอมล 4) ตงสมมตฐาน 5) สรปอางองโดยใชเหตผล 6) การประเมนการ

สรป

Page 32: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

20 ผวจยไดแนวคดการคดวจารณญาณจากการศกษาเอกสารและวจยตางๆ ของ เพญพศทธ เนคมานกรกษ

(2537) และบษกร ดาคง (2542) เปนตน มาสรปประเดนสาคญเพอใชรวมในการจดสรางแบบฝกทกษะ

กระบวนการคด เนองจากทงสองทาน ศกษาประเดนทฤษฎเชาวนปญญาของกล ฟอรด , เพยเจท เอนนส

และสเตอนเบอรก เกยวกบการคดวจารณญาณ โดยเพญพศทธ เนคมานรกษ ไดศกษากระบวนการและ

องคประกอบของการคดวจารณญาณแลววเคราะห สงเคราะหจนไดกระบวนการคด 6 ขนตอนดงน

1. การระบหรอทาความเขาใจกบปญหาขออาง (claims) หรอขอโตแยงซงตองอาศยความสามารถ

ฝกฝนการพจารณาขอมลหรอสถานการณทปรากฏ การพจารณาความมากมายของคา ความชดเจนของคา

2. การรวบรวมขอมลทเกยวของซงอาศยความสามารถในการรวบรวมโดยการสงเกตทางตรง

และทางออม การดงขอม ลจากประสบการณเดมทมอย การสงเกตจะชวยใหบคคลรบสงเราเพอใหเกด

กระบวนการดดซมเขาสโครงสราง และกระบวนการปรบตวใหเขาสโครงสรางเพอใหเกดสภาวะสมดล

3. การพจารณาความนาเชอถอของขอมล และการระบความพอเพยงของขอมลซงตองอาศย

ความสามารถในการพจาณาความนาเชอถอของแหลงขอมล ความถกตองของขอมล การประเมนขอมล

ทงดานคณภาพและปรมาณ

4. การระบของขอมลซงตองอาศยความสามารถในการแยกแยะ ความแตกตางของขอมล

การจดลาดบความสาคญของขอมล การตความ การสงเคราะห การระบสนนษฐานเบองตน การวเคราะห

การเปรยบเทยบ

5. การตงสมมตฐาน ซงตองอาศยความสามารถในการเชอมโยง ความสมพนเชงเหตผล

ระหวางขอมลทมอยระบทางเลอกของปญหา และความสามารถในการตงสมมตฐาน

6. การประเมนขอสรป ซงตองอาศยความสามารถในการวเคราะห และการปร ะเมนผล เพอ

พจารณาวาจะนาไปใชไดหรอไม และมผลตามมาอยางไร

ทงหมดนเปนแนวทางการคดวจารณญาณโดยสรป แสดงใหเหนวาเมอบคคล สถานการณ

หรอสงเราเปนขอมลสสมองบคคลจะมความสามารถในการคดตดสนใจจากการระบประเดนปญหา

ขอมล ตงสมมตฐาน สรปความคด และขนตอนสดทายคอการประเมนผล ซงสามารถคดแกปญหาไดดขน

แตการทาแบบฝกมเพยงกระบวนการอยางเดยวไมพอจงตองนาการสรปประเดนสาคญ ซงเปนทฤษฎ

ของ เอนนส (Ennis) เกยวกบการคดวจารณญาณประกอบเพอใหเหนทศทาง การสรางแบบฝกไดขดเจน

ยงขน

บษกร ดาคง (2542 : 14–15) อางองจากทฤษฎเอนนส (Ennis) ระบวาการคดวจารณญาณ

ประกอบดวยความสามารถ (Ability) และลกษณะ (Dispositions) ซงมรายละเอยดดงน

Page 33: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

21 ความสามารถของการคดวจารณญาณ (Norris; & Ennis 1989: 14) ประกอบดวย

1. ความกระจางชดเบองตน (Elementary Clarification) ซงไดแก

ถามไดตรงประเดน (Focusing on a question)

วเคราะหการอางเหตผล (Analyzing argument)

ถามและตอบคาถามไดชดเจนและทาทาย (Askingandanswering question that clarify and

challenge)

2. ขอมลสนบสนน (Basic support) ซงไดแก

พจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมล (Judging the credibility of a source)

มการสงเกต (Making and judging observations)

3. การสรปอางอง (Inference)

การนรมย (Making and judging deductions)

การอปนย (Making and judging inductions)

การตดสนคณคา (Making and judging value Judgement)

4. การกระจางชดชนสง (Advanced Clarification)

กาหนดปญหาและอธบายคาจดกดความของปญหา (Defining terms and judging definition)

ระบขอตกลงเบองตน (Identifying Assumptions)

5. ยทธวธและกลยทธ (Strategies and Tactics)

การตดสนใจลงมอทา (Deciding on an action)

ปฏกรยา กบผอน (Interacting with others)

ลกษณะ (disposition) ของการคดวจารณญาณ ประกอบดวย (Norris; & Ennis. 1989: 12)

1. ตงคาถามหรอคนหาขอมลจากเรองทใหมา

2. คนหาเหตผล

3. การแสดงออกอยางมเหตผล

4. การอางองจากแหลงขอมลทเชอถอได

5. การทาความเขาใจเรองราวในสถานการณทเปนปญหา

6. การบอกถงใจความสาคญ

7. การเกบจาความรพนฐาน

8. การสรางทางเลอก

9. เปดใจกวาง ยอมรบ พจารณาความคดเหนของผอนใชเหตผลเปนจดเรมตน และเปนเหตผลท

ไดรบการยอมรบตดสนใจดวยการใชขอมลและเหตผลอยางเพยงพอ

10. มจดยนและสามารถเปลยนจดยนไดเมอมหลกฐานและเหตผลเพยงพอสนบสนน

Page 34: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

22

11. ตนหาเหตผลใหมาก เพอความถกตอง

12. จดการเรองตางๆ อยางมระเบยบ

13. นาความสามารถคดวจารณญาณมาใช

14. มความไวตอความรสก ระดบความรและระดบการอางเหตผลของผอน

การวดความสามารถในการคดวจารณญาณ

ในการวจยครงน ผวจยใชทฤษฎเชาวนปญญาของกลฟอรด, เพยเจท เอนนส และสเตอรนเบอรก

ซงมทศทางเกยวกบการคดวจารณญาณใกลเคยงกนมาปรบเพอทาแบบฝกทกษะกระบวนการคด โดยใช

การสรปแนวคดของเอนนส เปนตวบงชความสามารถทแสดงออกตามพฤตกรรมในการคดวจารณญาณ

ซงโดยระบบตองรวมกบการคดอก 3 ประเภทดวยคอ การคดสรางสรรค การคดตดสนใจ และการคด

แกปญหา อางองจากมยร หรนขา (2544: 32) ใชวดความสามารถการคดอยางมวจารณญาณ 5 ดานไดแก

1. การคดสเนอหาหรอประเดน

2. การมองเหนเหตผลและขอสมมตฐาน

3. การกาหนดประเดนของตน

4. การเสนอเหตผล

5. การมองเหนความเปนไปไดและการตอบทเหมาะสมในการหลกเลยงขอถกเถยง

1.6 งานวจยทเกยวของกบการคดอยางมวจารณญาณ

1. งานวจยในประเทศ

เนองจาการคดอยางมวจารณญาณเปนทกษะความคดทมความสาคญตอการเรยนรภาษาไทย

ของนกเรยนและสามารถพฒนาไดดงทกลาวมาขางตน สาหรบการจดการเรยนการสอนในรายวชา

ภาษาไทยนนเทาทศกษามาพบวา ยงมการศกษาไมมากนก ผวจยจงไดเสนองานวจ ยทเกยวของกบ

การพฒนาการคดทเกยวกบการสอนภาษาไทยดงตอไปน

งานวจยทเกยวกบการพฒนาการคดในการสอนวชาภาษาไทยไดแกงานวจยของอวยพร สกลตน

(2527) ซงไดทาการวจยเรองการเสนอรปแบบกจกรรมการฝกวพากษวจารณในการสอนภาษาไทยใน

ระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย โดยใชแบบสอบถามใหครผสอนภาษาไทยตอบวาไดใชกจกรรมใดใน

การฝกทกษะวจารณแกนกเรยน ผลการวจยพบวากจกรรมทเนนปฏบตมากคอการแบงกลมแสดงความ

คดเหน และการแบงกลมเรยบเรยงขอความแสดง เหตผลตอเรองทจะอาน สวนกจกรรมทเนนการปฏบต

นอยกคอ การแบงกลมชวยกบเรยบเรยง ขอความแสดงการตชมหลงการอภปราย และยงมงานวจยของ

สาเนา กองทอง (2531) ทไดทาวจยเรองความสมพนธระหวางอตราเรวในการอานกบอตราเรวในการคด

อยางมวจารณญาณของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 จงหวดพระนครศรอยธยา โดยสรางแบบทดสอบ

Page 35: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

23 วดอตราเรวในการอานและการคดอยางมวจารณญาณแลวนาไปฝกกบนกเรยนจานวน 60 คน ผลการวจย

พบวาอตราเรวในการอานกบการคดอยางมวจารณญาณ มความสมพนธกนอยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ 0.1

มลวลย สมศกด (2540) ไดทาการศกษารปแบบการสอนเพอพฒนาการคดอยางมวจารณญาณ

ของนกเรยนในโครงการขยายโอกาสทางการศกษาขนพนฐาน ผลการทดลองพบวาประสทธภาพของ

รปแบบการสอนสงกวาเกณฑทตงไว (80/80) คอ 84.11/80.64 แสดงวารปแบบการสอนมประสทธภาพ

เพยงพอทจะนาไปใชได การคดอยา งมวจารณญาณสงกวานกเรยนทไมไดรบการพฒนาการคดอยางม

วจารณญาณอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

ผวจยไดศกษางานวจยทเกยวของกบการคดในการจดการเรยนการสอบในวชาอนๆ เชน

งานวจยของหลายทานดงตอไปน

พชต สนนเออ (2542) ไดศกษาผ ลของการฝกการคดอยางมวจารณญาณแบบสอดแทรกใน

วชาทสอนทมผลตอผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถดานการแกปญหาเชงวทยาศาสตรของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ผลการวจยพบวานกเรยนทไดรบการฝกคดอยางมวจารณญาณแบบสอดแทรก

ในวชาทสอนหลงการฝกมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทไมไดรบการฝกอยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ .01

อทมพร วรรณศลปน (2542) ไดศกษาผลการสอนกระบวนการคดดวยการใชแบบฝกอยางม

วจารณญาณในการทาโครงการวทยาศาสตรสงแวดลอม ผลการวจยพบวา ความสามารถในการคดอยาง

มวจารณญาณของนกเรยนทไดรบกระบวนการสอนกระบวนการคดดวยการใชแบบฝกการคดอยางม

วจารณญาณในการทาโครงการวทยาศาสตรสงแวดลอมหลกการสอนสงกวากอนการสอนอยางมนยสาคญ

สรศกด นมนวล (2543) ไดศกษาผลของวธการเรยนแบบรวมมอแบบแบงกลมคละ ผลสมฤทธท

มตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมและทกษะการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 4 ผลการวจยพบวา (1) คาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนในวชาเคมหลงการเรยนสงกวา

กอนการเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 (2) คาเฉลยของคะแนนผ ลสมฤทธทางการเรยนใน

วชาเคมของนกเรยนกลมสง กลมกลางและกลมตากอนเรยนไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ .05 และหลงเรยนแตกตางกน

Page 36: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

24 2. งานวจยตางประเทศ

ทารคงตน (สณหวช สอนทาโก . 2550 : 44-45; อางองจาก Tarkington. n.d.) ไดทาการ

วจย เกยวกบการพฒนาทกษะความคดวจาณญาณของนกเรยนเกรด 7 โดยใชวธสมมนาแบบ Paideia

ซงประกอบดวยการอภปราย และกจกรรมการแลกเปลยน ความคดเหนระหวางนกเรยนกบคร รปแบบ

การสมมนาแบบ Paideia นามาจาก Paideia Proposal : An Education for Mainfesto รวบรวมขอมลโดย

การทดสอบกอนและหลงการทดลองโดยใชแบบทดสอบ Concell Critical Thinking Test, Level X

ผลการวจยพบวา นกเรยนกลมทมความสามารถตาไดคะแนนเฉลยทกษะความคดวจารณญาณสงกวา

นกเรยนกลมทมความสามารถปานกลางและสง และนกเรยนหญงไดคะแนน เฉลยทกษะความคด

วจารณญาณสงกวานกเรยนชายอยางมนยสาคญ โดยทครไดเรยนรวธการทจะอานวยความสะดวกใน

การสมมนาซงจะชวยสนบสนนในการพฒนาทกษะความคดวจารณญาณ และการสมมนาแตละครงกยง

ชวยใหครมทกษะตางๆ ไดแก ทกษะการประเมนทกษะการจดระบบ และทกษะการตงคาถามสวนนกเรยน

ทไดเขารวมการสมมนาไดรบประสบการณเกยวกบการอานและการอภปรายซงจะชวยใหเขาใจเนอหาท

เรยนเพมขนชวยใหผลการเรยนในเรอง การเขยนดขน มนสยการเรยนและการทางานทดขน และยงชวย

เพมความตงใจทจะยอมรบขอคดเหนจากนกเรยนคนอนๆ

นอกจากน ทคเกอร (นกนก ปนตบแตง. 2531: 31; อางองจาก Tucker. n.d.) ยงไดทาการศกษา

หาความสมพนธระหวางความหมายของรปทเกยวกบการอาน การคดจามวณและทกษะการให

ความหมาย ของรปทเกยวกบปญหา โดยใชนกเรยนในระดบชนมธยม ศกษาปท 4 ในรฐมสซร เปน

กลมตวอยาง ผลการวจยพบวาทกษะการคดคานวณและการใหความหมายของรปแบบทเกยวของม

ความสามารถ ทางดานการคดทเปนภาษาและรปภาพเชนเดยวกบทกอนๆจากงานวจยทผานมาทงประเทศ

และตางประเทศเกยวกบความคดวจารณญาณพอสรป ไดวา ในกระบวนการเรยนการสอนทเนนให

นกเรยนไดคด หรอการทางานเปนกลมนนจะชวยสงเสรมใหนกเรยนมความคดวจารณญาณสงขน

2. เอกสารทเกยวของกบเจตคต (Attitude) ในการเรยนภาษาไทย

2.1 ความหมายของเจตคต

บญธรรม กจปรดาบรสทธ (2535) กลาววา เจตคตเปนทาทรวม ๆของบคคลทเกดจากความพรอม

หรอความโนมเอยงของจตใจ ซงแสดงออกตอสงเราหนงๆ เชน ตอวตถสงของ และสถานการณตางๆ ท

สาคญโดยจะแสดงออกในทางบวก (Positive) ซงมความรสกเหนดเหนชอบตอสงเรานน หรอแสดงออก

ในทางลบ (Negative) ซงมความรสกไมเหนดเหนชอบตอสงเรานน

พวงรตน ทวรตน (2535) ไดใหความหมายของเจตคตวา หมายถง ความรสกของบคคลตางๆ

อนเปนผลเนองมาจากการเรยนรประสบการณ และเปนตวกระตนใหบคคลแสดงพฤตกรรมตอสงตางๆ

ไปในทศทางใดทศทางหนง ซงอาจเปนไปในทศทางสนบสนนหรอตอตานกได

Page 37: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

25 สชาต ประสทธรฐสนธ (2540) ไดใชคา วาทศนคต แทนคา วาเจตคต กลาววา ทศนคต หมายถง

ความรสกนกคดของบคคลในเรองใดเรองหนง ซงอาจแสดงออกใหเหนไดจากคาพดหรอพฤตก รรมท

สะทอนทศนคตนนๆ

ฮลการด (Hilgard. 1975) กลาววา เจตคต หมายถง พฤตกรรมหรอความรสกครงแรกทมตอ

สงหนง สงใด หรอตอสถานการณใดๆ ในทางเขาหาหรอหนออกและเปน ความพรอมทจะตอบสนอง

ไปในทางเอนเอยงทจะไปในลกษณะเดม เมอพบกบสงดงกลาวนนอก

อนาสตาซ (Anastasi. 1976) ใหแนวคดวา เจตคต หมายถง ความโนมเอยงทจะแสดงออก

ในทางชอบหรอไมชอบตอสงตางๆ เชน เชอชาต ขนบธรรมเนยมประเพณ หรอ สถาบนตางๆ เจตคตไม

สามารถสงเกตไดโดยตรง แตสามารถสรปพาดพงจากพฤตกรรมภายนอก ทงตองใชภาษาและไมตองใช

ภาษา

2.2 องคประกอบของเจตคต

องคประกอบของเจตคตทสาคญ3ประการ คอ (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (2509: 505–

506)

1. การร (COGNITION) ประกอบดวยความเชอของบคคลทมตอเปาหมาย เจตคต เชน ทศนคต

ตอลทธคอมมวนสต สงสาคญขององคประก อบนกคอ จะประกอบดวยความเชอทไดประเมนคาแลววา

นาเชอถอหรอไมนาเชอถอ ดหรอไมด และยงรวมไปถง ความเชอในใจวาควรจะมปฏกรยาตอบโตอยางไร

ตอเปาหมายทศนคตนนจงจะเหมาะสมทสด ดงนน การรและแนวโนมพฤตกรรมจงมความเกยวของ

และสมพนธอยางใกลชด

2. ความรสก (FEELING) หมายถง อารมณทมตอเปาหมาย เจตคต นน เปาหมายจะถกมอง

ดวยอารมณชอบหรอไมชอบ ถกใจหรอไมถกใจ สวนประกอบดานอารมณ ความรสกนเองททาใหบคคล

เกดความดอดงยดมน ซงอาจจะกระตนใหมปฏกรยาตอบโตได หากมสงทขดกบความรสกมากระทบ

3. แนวโนมพฤตกรรม (ACTION TENDENCY) หมายถง ความพรอมทจะมพฤตกรรมท

สอดคลองกบเจตคต ถาบคคลมเจตคตทดตอเปาหมาย เขาจะมความพรอมทจะมพฤตกรรมชวยเหลอ

หรอสนบสนนเปาหมายนน ถาบคคลมเจตคตในทางลบตอเปาหมาย เขากจะมความพรอมทจะมพฤตกรรม

ทาลาย หรอทาราย เปาหมายนนเชนกน

การเกดเจตคต และเจตคตเกดจากอะไร

เจตคตเกดจากการเรยนรของบคคล ไมใชเปนสงมตดตวมาแตกาเนด หากแตวาจะชอบ

หรอไมชอบสงใดตองภายหลง เมอตนเองไดมประสบการณในสงนน ๆ แลว ดงนน จงพอสรปไดวา

เจตคตเกดขนจากเรองตางๆ ดงตอไปน

Page 38: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

26 1. การรวบรวมความคดอนเกดจากประสบการณหลายๆอยาง

2. เกดจากความรสกทรอยพมพใจ

3. เกดจากการเหนตามคนอน

ชม ภมภาค (2516: 66–67) ไดอธบายเรองการเกดเจตคตวาเกดจากการเรยนรและโดยมากกเปน

การเรยนรทางสงคม (social learning) ดงนนปจจยททาใหเกดเจตคตจงมหลายประการ เชน

1. ประสบการณเฉพาะ เมอคนเราไดรบประสบการณตอสงใดสงหนงอาจจะมลกษณะใน

รปแบบทผไดรบรสกวาไดรางวลหรอถกลงโทษ ประสบการณทผ รสกเกดความพงพอใจยอมจะทาให

เกดเจตคตทดตอสงนนแตถาเปนประสบการณทไมเปนทพงพอใจกยอมจะเกดเจตคตทไมด

2. การสอน การสอนนนจะเปนทงแบบทเปนแบบแผนหรอไมเปนแบบแผนกไดซงเราไดรบ

จากคนอน องคการททาหนาทสอนเรามมากมายอาท เชน บาน วด โรงเรยน สอมวลชนตางๆ เรามกจะ

ไดรบเจตคตทสงคมมอยและนามาขยายตามประสบการณของเรา การสอนทไมเปนแบบแผนนนสวน

ใหญเรมจากครอบครวตงแตเดกๆ มาแลวพอแมพนองมกจะบอกเราวาสงนนไมดสงนไมดหรอใครควร

ทาอะไรมความสาคญอยาง ไร การสอนสวนมากเปนแบบยดทะนานและมกไดผลดเสยดวยในรปแบบ

การปลกฝงเจตคต

3. ตวอยาง (Model) เจตคตบางอยางเกดขนจากการเลยนแบบในสถานการณตางๆ เราเหนคน

อนประพฤต เราเปลยนแปลงพฤตกรรมคนอนออกมาเปนรปของเจตคตถาเรายอมรบนบถอหรอเคารพ

คนๆ นน เรากมกยอมรบความคดของเขาตามทเราเขาใจ เชน เดกชายแดงเหนบดาดรายการกฬาทาง

โทรทศนประจา เขากจะแปลความหมายวากฬานนเปนเรองนาสนใจและจะตองดหรอถาเขาเหนพอแม

ระมดระวงตอชดรบแขกในบานมากกวาของทอยในสนามหญาหลงบาน เขากจะเกดความร สกวาของ

ในบานตองระวงรกษาเปนพเศษซงการเรยนรเชนนพอแมไมจาเปนตองพดวาอะไรเลย เดกจะเฝา

สงเกตการณปฏบตของพอแมตอบคคลอนอยางถถวน จะเรยนรวาใครควรคบใครควรนบถอ ใครไมควร

นบถอ

4. ปจจยทเกยวของสถาบน ปจจยทางสถาบนมอย เปนอนมากทมสวนสรางสนบสนนเจตคต

ของเรา ตวอยางเชน การปฏบตตนในวด ในโบสถ การตางกายของคนในสถานการณทางสงคมตางๆ

เปนสงใหแนวเจตคตของคนเราเปนอนมาก

สภาวะทมผลตอการกอเกดของเจตคตนนมหลายอยาง อาทเชน

ประการแรกขนอยกบการทเราคดวาเราเปนพวกเดยวกน (identification) เดกทยอมรบวาตนเอง

เปนพวกเดยวกบพอแมยอมจะรบเจตคตของพอแมงายขน หรอทโรงเรยนหากเดกถอวาครเปนพวก

เดยวกบตน เดกยอมจะรบความเชอถอหรอเจตคตของคร

Page 39: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

27 ประการทสองขนอยกบวาเจตคตนนคนอนๆ เปนจานวนมากเชออยางนนหรอคดอยางนน

(uniformity) การทเราจะมเจตคตเขากลมเกลยวเปนอนหนงอนเดยวกนไดนนอาจจะมสาเหตอนๆ อก

เชน โอกาสทจะไดรบเจตคตแตกตางไปนนไมมประการหนงอกประการหนงหากไมเหนดวยกบสวน

ใหญเราเกดความรสกวาสวนใหญปฏเสธเรานอกจากนประการทสามเรามเจตคตตรงกบคนอน ทาใหเรา

พดตดตอกบคนอนเขาใจ เมอเราเจรญเตบโตจากเดกเปนผใหญนน แนทสดทเราจะพบความแตกตาง

ของเจตคตมากมาย ในบานนนนบวาเปนแหลงเกดเจตคตตรงกนทสด แตพอมเพอนฝงเราจะเหนวาเจตคต

ของเพอนฝงและของพอแมของเขาแตกตางกนบาง ในโรงเรยนโดยเฉพาะอยางยงในระดบการศกษา

ชนสงเราจะพบความแตกตางของเจตคตมากมายดงนนเราจะเหนไดวาเจตคตแรกๆ ทเราไดรบนน

คอนขางจะคงทนถาวร เจตคตนนมกจะสามารถนาไปใชกบสถานการณใหมทคลายกนเช น คนทมพอ

ดดนเขมงวดเขาจะเกดความมงรายตอพอ อาจจะคดวาผบงคบบญชานนดดนเขมงวดและเกดความรสก

มงรายตอผยงคบบญชากไดหรอคนงานทไมชอบหวหนางานอาจะนาความไมชอบนนไปใชตอบรษท

หรอเกลยดบรษทไปดวย

2.3 หนาทและประโยชนของเจตคต

คาตซ (นพมาศ. 2534: 130; อางองจาก Katz. n.d.) มองวาเจตคตมประโยชนและหนาท คอ

1. เปนประโยชนโดยการเปนเครองมอ ปรบตว และเปนประโยชนในการใชเพอทาการตางๆ

2. ทาประโยชนโดยการใชปองกน สภาวะจตใจ หรอปกปองสภาวะจตของบคคล

(EGODEFENSIVE FUNCTION) เพราะความคด หรอความเชอบางอยาง สามารถทาใหผเชอ หรอคด

สบายใจ สวนจะผดหรอถกเปนอกเรองหนง

3. เจตคตทาหนาทแสดงคานยม ใหคนเหนหรอรบร (VALUE EXPRESSIVE FUNCION)

4. มประโยชนหรอใหคณประโยชนทางความร ความเขาใจเกยวกบผคนและสงตางๆ

5. ชวยใหบคคลมหลกการแลกฎเกณฑในการแสดงพฤตกรรมหรอชวยพฒนาคานยมใหกบ

บคคล การทบคคลมทศนคตทดตอบคคล สถานการณตางๆ ในสงคม จะเปนสงทชวยใหบคคลสามารถ

ประเมนคาและตดสนใจไดวาควรจะเลอกประพฤตอยางไรจงจะเหมาะสมและดงาม

ชม ภมภาค (2516: 65) หนาทของเจตคต เจตคตทาหนาทเกยวกบการรบรอยางมาก เจตคตม

สวนกาหนดการมองเหนของคน นอกจากนยงทาหนาทอนๆ อกเชน

1. เตรยมบคคลเพอใหพรอมตอการปฏบตการ

2. ชวยใหบคคลไดคาดคะเนลวงหนาวาอะไรจะเกดขน

3. ทาใหบคคลไดรบความสาเรจตามหลกชยทวางไว

Page 40: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

28 การเปลยนแปลงเจตคต

สชา จนเอม และสรางค จนเอม (2520: 110–111) กลาววา ทศนคตของบคคลสามารถเปลยนแปลงได

เนองมาจาก

1. การชกชวน (PERSUASION) ทศนคตจะเปลยนแปลงหรอปรบปรงใหมไดหลงจากท

ไดรบคาแนะนา บอกเลา หรอไดรบความรเพมพนขน

2. การเปลยนแปลงกลม (GROUP CHANGE) ชวยเปลยนทศนคตของบคคลได

3. การโฆษณาชวนเชอ (PROPAGANDA) เปนการชกชวนใหบคคลหนมาสนใจหรอรบร

โดยการสรางสงแปลกๆ ใหมๆ ขน

2.4 สงทมอทธพลตอเจตคต คอ

1. บดา มารดา ของเดก

2. ระเบยบแบบแผน วฒนธรรมของสงคม

3. การศกษาเลาเรยน

4. สงแวดลอมในสงคม

5. การพกผอนหยอนใตทแตละคนใชประจาตว

การแกไขเจตคตหรอวธสรางเจตคต

เจตคตเปนเรองทแกไขไดยาก ถาจาเปนจะตองชวยแกไขเปลยนเจตคตของคนอาจใชวธเหลานน

คอ

1. การคอยๆ ชแนะใหเขาใจ

2. หาสงเราและสงจงใจอยางเขมขนมาย วย

3. คบหาสมาคมกบเพอนทด

4. ใหอานหนงสอดมประโยชน

5. ใหลองทาจนเหนชอบแลวกลบตวดเอง

ชม ภมภาค (2516: 65) ไดอธบายวาเจตคตเปลยนแปลงได ปจจยทจะชวยใหเจตคตเปลยนแปลง

ไดมหลายประการ เชน

1. ความกดดนของกลม (Group pressure) หากกลมจะสามารถใหรางวลหรอลง โทษได

ยอมจะมแรงกดดนมากในการทจะกดดนทศทางเจตคตของเราสงย วยทเปนรางวลนนไดแกความเปนผม

คนรจกมาก การเลอนตาแหนงการงาน สญลกษณของการยอมรบนบถอเปนตน สวนสงย ว ยทเปนการ

ลงโทษกเชน การเสยเพอนฝง เสยชอเสยง เสยตาแหนงเปนตน ยงเรามความผดปกตไปจากกลมเทาใด

แรงบบบงคบของหมมมากเทาใดหรอยงหมกลมนน ยงเราตองการเปนสมาชกของหมใด แรงบบบงคบ

ของหมยอมมมากเทานน หรอยงหมกลมตองการเรามากเทาใดลกมกยงตองการใหเราปฏบตตามมาตรฐาน

Page 41: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

29 ของกลมเทานน กลมทมเกยรตศกดหรอศกดศรตาในหมอาจจะกระทาผดแปลกไปไดบาง แจยงมตาแหนง

สงหรอศกดศรสงแลวกระทาผดมาตรฐานเพยงนดเดยวแรงกดดนของหมจะเกดขนทนทเพอใหปฏบต

อยในแนว

นอกจากนแรงกดดนของกลมจะมมากกคอ การทไมมมาตรฐานอนทจะปฏบตหรอมนอยทาง

ทจะเลอก เราไมมความรมากมายนกในเรองนน บคคลทกจะเปลยนความคดเหนหรอเจตคตหากกลม

ของเขาทยดอยเปลยนแปลงไป ตวอยางเชน กรรมการ แรกๆ อาจไมสนใจ กนรวมเปนสมาคมแตตอมา

หากรวาคนอนๆ ในกลมรบฟงความคดเหนนน เขากอาจเปลยนความคดยงกลมมความเปนเอกภาพเทาใด

แรงกดดนของกลมยงมผลเทานนเรองอานาจของของความกดดนของกลมอนมผลตอการเปลยนแปลง

นนอาจจะเปนไปไดทง 4 กรณ คอ

1.1 เราอาจปฏเสธบรรทดฐานของกลมและยดมนในเจตคตของเราและเราอาจจะกาวราว

ยงขน หากเราเชอวากลมไมมผลบบบงคบเรามากนกหรอเรามความภกดตอกลมอนมากกวา

1.2 เราอาจจะไมเปลยนแปลงตอเจตคตของเราแตเราปฏบตตามกลมเพราะเหตผล

ภายนอกอยางอนโดยถอวาเปนสวนตวและเราไมเหนดวยแตสวนรวมทาเชนนนกตองปฏบตตาม

1.3 เราอาจยอมรบบรรทดฐานของกลมเพยงผวเผน ภายในสวนลกของจตใจเราไมยอม

เปลยนแตพอเราออกไปอยกลมอนเราจะไดเหนวาเราเปลยนแปลงเปนอยางอน

1.4 เราอาจจะนาเอาบางสวนของบรรท ดฐานของกลมมาผนวกกบความเชอของเราและ

ปฏเสธบางสวน

2. ประสบการณทนาพงพอใจหรอไมนาพงพอใจ เราอาจเปลยนแปลงเจตคตไปไดเมอไดรบ

ประสบการณทนาพอใจหรอไมนาพอใจ เชน นายแดงเขาทางานบรษทหนงเพราะเขาเชอวาจะม

ความกาวหนา แตพบวาหวหนา ของเขาเปนคนขอจฉาเมอเขาเกดเสนอความคดเหนดๆ เพอปฏบต

หวหนา อาจจะเหนวาการเสนอแนะของเขาเชนนนทาใหฐานะของเขาสนคลอนและนอกจากนนยง

ทราบดวาเพอนรวมงานของเขาไปฟองแกหวหนางานบอยๆ เขาจงอาจเปลยนเจตคตไปอกแบบหนงคอ

มองไมเหนความกาวหนาในการทางานกบบรษทน เชนนเปนตน

3. อทธพลของกลมบคคลทมชอเสยง บคคลทมชอเสยงในความหมายนอาจจะเปนเพอนซง

เรานบถอความคดของเขาหรออาจจะเปนผเชยวชาญทางดานความพเศษตางๆ ตวอยางทเหนไดชดใน

เรองนกคอ การโฆษณา ซงมกจะใชคนมชอเสยงไปยงเกยว เชน ดาราภาพยนตรชอดงคนนนใชสบยหอ

นนๆ เปนตน

แบบวดเจตคต

แบบวดเจตคต (Attitude Test) คอ การวดพฤตกรรมของบคคลทแสดงออกตอสงเราซงในการ

วดเจตคตนน จะตองมการพจารณาพฤตกรรม หรอกรยาทาทาง ทเขาตอบสนองหลายๆ ดานเปนท

สวนรวม เพราะเจตคตสามารถแสดงออกไดหลายๆ ดาน ดงนนในการสรางควรคานงถงสงตอไปน

Page 42: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

30 1. เปนขอความทเปนความคดเหนทโตแยงได ไมใชขอความเกยวกบขอเทจจรง

2. แตละขอความตองมความหมายสมบรณและชประเดนไดอยางชดเจน

3. ภาษาทใชตองงาย ชดเจน ไมใชศพทเฉพาะทางวชาการมากเกนไป

4. ขอความนนตองเกยวของกบปญหา หรอเปนการถามเจตคตในปญหาเดยวกน

5. ไมควรใชประโยคปฏเสธซอน

แบบวดเจตคตทนยมม 3 ชนด คอ

1. แบบของเทอรสโตน (Thurstone’s Scale) แบบวดเจตคตของเทอรสโตนประกอบดวย

คาถามจานวนมากเพอวดเจตคตทบคคลมตอสงหนงสงใด ระดบของเจตคตหรอความรสกตามแบบของ

เทอรสโตน แบงออกเปน 11 ระดบ (Scale) เรมจากระดบไมเหนดวยอยางยง (1)ไปจนถงเหนดวยอยางยง

(11) ระดบกลางเปนความรสกไมแนใจ (6) หรออกนยหนงความรสกในทางลบมระดบ 1-5 ความรสกกลาง

มระดบ 6 ความรสกในทางบวกมระดบ 7-11 แตละขอจะมคาระดบเจตคตประจาขอ (Scale Value : S)

ซงไดมากจากการตดสนของกลมผตดสนซงมจานวนประมาณ 50-100 คน การตอบผตอบเลอกขอความ

ทเหนดวยมากทสด จานวนขอตามทกาหนดใหเลอก ผตอบไดคะแนนตามคา S ของขอทเลอก

2. แบบของลเครท (Likert ‘s Scale) แบบวดเจตคตของลเครท ประกอบดวยขอคาถามท

แสดงเจตคต หรอความรสกตอสงหนงสงใดในทางบวก ในแบบวดจะตองประกอบไปดวยทงขอคาถาม

ทางบวกและทางลบในจานวนพอๆ กน ระดบเจตคตตามแบบของลเครทนยมแบงออกเปน 5 ระดบ

(Scale) คอ เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย และไมเหนดวยอยางยง ถาเปนขอความ

ทางบวกจะมคะแนน 5 4 3 2 1 (หรอ 4 3 2 1 0) ถาเปนขอความทางลบจะมคะแนน 1 2 3 4 5 (หรอ 0 1

2 3 4) การตอบจะใหผตอบตอบทกขอโดยแตละขอเลอกระดบ ทตรงกบความรสกทแทจรงมากทสด

ผตอบไดคะแนนตามระดบทเลอกตอบแตละขอแลวนามาหาคาเฉลย ไดเปนคะแนนเจตคตของผนน

3. แบบของออสกด (Osgood ’s Scale) แบบวดเจตคตของออสกดเรยกกนทวไปวาวธหา

ความแตกตางของความหมาย (Semantic Differential Method) มลกษณะคลายกบการหาความหมายของ

มโนทศน ดวยการกาหนดมโนทศนซงอาจจะเปนคา ขอความ หรอวลมาใหตอบดวยการประเมนจาก

7 ชวง ตามความหมายของคาศพทตรงกนขาม ซงแบบวดเจตคตของออสกดจะประกอบดวยขอคาถามท

เปนคาศพททมความหมายตรงกนขามเปนคๆ แตละเรองทจะวดประกอบดวยคาคณศพท 3 ประเภท

หรอประเภทใดประเภทหนงตอไปน

3.1 คาคณศพทแสดงการประเมน เชน ด-เลว นารก-นาเกลยด หลอ-ขเหร

3.2 คาคณศพทแสดงศกยภาพ เชน แขงแรง-ออนแอ หนก-เบา ใหญ-เลก

3.3 คาคณศพทแสดงการเคลอนไหว เชน ราเรง-เศราซม เรว-ชา สวาง-มด

ระดบเจตคตหรอความรสกตามแบบของออสกดน แบงเปน 7 ระดบ (Scale) คอ 7 6 5 4 3 2 1

(หรอ 3 2 1 0 (-1) (-2) (-3)) จากคณศพททางบวกไปหาคณศพททางลบ

Page 43: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

31 2.5 การวดเจตคต

การสรางแบบสอบถามวดเจตคตตามขนตอนของลเครท (Likert) มดงน

1. ขนท1 พจารณาวาจะวดเจตคตของใคร ทมตออะไรและใหความหมายของเจตคต และสงท

จะวดนนใหแนนอน

2. ขนท2 เมอตความหมายของสงทจะวดแนนอนแลวกสรางขอความในแตละหวขอในนนๆ

โดยใหครอบคลมเนอหาในหวขอเหลานนและขอความทจะถามตองเปนขอความทถามเกยวกบ

ความรสกหรอความเชอของผตอบ ซง ลเครท ไดกลาวถงหลกในการสรางแบบสอบถามไวดงน

2.1 ขอความจะเขยนในแงความรสก ความเชอ หรอความตงใจทจาทาสงหนงสงใดไมใช

ขอเทจจรง

2.2 ขอความทบรรจลงในสเกลจะตองประกอบดวยขอความทเปนไปในทางบวกและ

ขอความทเปนไปในทางลบคละกน

2.3 ขอความแตละขอจะตองสน เขาใจงาย ชดเจน

จานวนขอทสรางครงแรกจะมประมาณ 20-25 ขอความ ในแตละหวขอของสงทจะวดเมอได

ขอความเพยงพอแลว กบรรจลงในสเกล โดยใหมตวเลอก 5 ขอ คอ เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ

ไมเหนดวยและไมเหนดวยอยางยง

การไดคะแนนนนขนอยกบชนดของขอความไมวาจะเปน Positiveหรอ negative statement ถา

ขอความเปน positive statement การใหคะแนนจะเปน 5, 4, 3, 2, 1 ในกรณถาขอความนนเปน negative

statement การใหคะแนนจะเปน 1, 2, 3, 4, 5

2.6 งานวจยทเกยวของกบเจตคต

งานวจยในประเทศ

วาสน ชสงค (2525: 52-54) ศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอการเรยนวชาภาษาไทย

เพอการสอสารของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนโดยวธกระบวนการกลมสมพนธ ผลการศ กษา

ปรากฏวากลมทดลองมผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตสงกวากอนทาการทดลองอยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .01

จารณ โชคสมย (2526: 71) ศกษาเปรยบเทยบแบบฝกการอาน 2 แบบทสงผลตอสมรรถภาพ

การอานเรวและเจตคตตอภาษาไทยของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ในจงหวดลพบร ผลการวจย

พบวา เจตคตตอวชาภาษาไทยหลงการใชแบบฝกสงกวากอนใชแบบฝก

Page 44: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

32 อทธยา สายศลป (2526: 68) ศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอภาษาไทย

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการสอนโดยใชชดฝกสมรรถภาพทางการอานเรว กบการสอน

ทฝกตามกจกรรมในคมอการสอนของกรมวชาการ ผลการวจยพบวากลมทดลองมเจตคตตอวชาภาษาไทย

สงกวากลมควบคมอยางมนยสาคญทางสถตท .05

ผาณต เพชรจารส (2529: 61) ศกษาผลสมฤทธทางการเรยน เจตคตตอวชาภาษาไทยเพอกจธระ

และความรบผดชอบของน กเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนโดยการสอนแบบซนดเคทกบการสอน

ตามคมอคร ผลการวจยพบวา เจตคตตอวชาภาษาไทยเพอกจธระของนกเรยนทง 2 กลม หลงการทดลอง

สงกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ. 01

รกด วศษฎอนพงษ (2529: 61) ศกษาความสามารถการเขยนรอยแกวดวยตาสญลกษณและ

เจตคตตอการเขยนรอยแกวของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทสอนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะ ผลการวจย

พบวา หลงการทดลอง กลมควบคมและกลมทดลอง มเจตคตตอการเขยนรอยแกวสงกวากอนการทดลอง

งานวจยตางประเทศ

การศกษาเรองความสมพนธของผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอการสอนเรมใน

สหรฐอเมรกา ใน ค .ศ 1953 โดย บราวน และโฮลทแมน (Brown; & Holtman. 1995: 75-84) เปนผเรม

ทงสองคน โดยศกษาวาทศนคตตอการเรยนการสอนของนกเรยนจะใชทานายผลสมฤทธทางการเรยน

ไดหรอไม ผลปรากฏวาทศนคตตอการเรยนการสอนเปนสงทวดไดและมบทบาทตอผลสมฤทธทาง

การเรยน

อลพอรท (Allport. 1969: 270) กลาวถงความสมพนธของเจตคตไววาเจตคตเมอเกดขนตอ

สงใดแลว จะเกดขนตอเนองกนและตดตามมาดวยพฤตกรรมทมความสมพนธกน

เบลดโซ (Bledsoe. 1971: 121-122) พบวา นกเรยนทมความสามารถทางการเรยนตางกนจะม

ทศนคตตอการสอนของครตางกนคอกลมทมความสามารถทางการเรยนสงมทศนคตทดกวากลมทม

ความสามารถทางการเรยนตา

โคแกน และเลวน (Cogan; & Levin. 1957: 135-139) พบวาเมอนกเรยนมความศรทธาในตวคร

ความศรทธาทนกเรยนใหแกครจะชวยใหนกเรยนมทศนคตทดตอการเรยนการสอน การมทศนคตทด

เชนนจะทาใหผลการเรยนนกเรยนดขน

เออรวง (Irving. 1969: 706) กลาววา เดกจะเรมเรยนวชาใดไดผลดนน เขาจะตองมความชอบ

หรอมเจตคตทดตอวชาและวธสอนของครเสยกอน

ผลการคนควาวจยทเกยวกบเจตคตทกลาวมาสรปไดวาเจตคตทดในการเรยนการสอนกอใหเกด

ความพงพอใจ ในการเรยน สนใจและ รบผดชอบในการเรยนทาใหมความสามารถในการเรยนสงขน

ดงนนเจตคตจงมความสาคญตอการพฒนาศกยภาพของผเรยนในดานการคดและการเรยนรเปนอยางยง

Page 45: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

33

3. เอกสารทเกยวของกบการสอนแบบสบเสาะหาความร

3.1 ความหมายและแนวคดเกยวกบการสอนแบบสบเสาะหาความร (Inquiry Method)

การสอนแบบสบเสาะหาความรมผใหความหมายและแนวคดหลากหลาย ดงน

อนนต จนทรกว (2523) กลาววา การสอนแบบสบเสาะหาความรเปนวธการสงเสรมใหนกเรยน

รจกคดดวยตนเอง รจกคนควาหาเหตผล และสามารถแกปญหาได โดยการนาเอาวธการตางๆ ของ

กระบวนการทางวทยาศาสตรไปใช นอกจา กนยงเปนการเรยนเพอพฒนาทกษะกระบวนการทาง

วทยาศาสตรดวย

สวฒน นยมคา (2531) กลาววาการสอนแบบสบเสาะหาความรเปนการสอนทสงเสรมให

นกเรยนเปนผคนควา หรอสบเสาะหาความรเกยวกบสงใดสงหนงทนกเรยนยงไมเคยมความรในสงนน

มากอน โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนเครองมอ

ดวงเดอน เทศวานช (2535) กลาววา การสอนแบบสบเสาะหาความรเปนรปแบบการสอนท

เนนทกษะการคดอยางมระบบ โดยคานงถงความสมพนธระหวางเหตและผล ซงตองมหลกฐานสนบสนน

วธนเปนวธทนกเรยนพจารณา เหตผล สามารถใชคาถามทถกตองและคลองแคลว สามารถสรางและ

ทดสอบสมมตฐานดวยการทดลอง และตความจากการทดลองดวยตนเอง โดยไมขนอยกบคาอธบาย

ของคร เปนวธการทชวยใหนกเรยนมระบบวธการแกปญหาในทางวทยาศาสตรดวยตนเอง

สมจต สวธนไพบลย (2541) กลาววา หลกการสอนแบบสบเสาะหาความรผเรยนจะตองเปน

ผคนควาหาความร จะโดยทางตรงหรอทางออมกตาม สวนครจะเปนผอานวยความสะดวกแนะนาและ

ใหความชวยเหลอเทาทจาเปน ประกอบดวยกระบวนการทสาคญ ไดแก การสารวจ และการสรางองค

ความร

มนมนส สดสน (2543) สรปความหมายของการสอนแบบสบเสาะหาความรไววาการสอน

แบบสบเสาะหาความรเปนวธการหนงทมงสงเสรมใหผเรยนรจกคนควาหาความร คดและแกปญหา

ไดดวยตนเองอยางมระบบของการคด ใชกระบวนการของการคนควาหาความร ซงประกอบดวย

วธการทางวทย าศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตร ครมหนาท

จดบรรยากาศ การสอนใหเออตอการเรยนร คดแกปญหาโดยใชการทดลองและอภปรายซกถามเปน

กจกรรมหลกในการสอน

ชลสต จนทาส (2543) สรปความหมายของการสอนแบบสบเสาะหาความรไววา การสอน

แบบสบเสาะหาความรเปนวธการทมงสงเสรมใหนกเรยนรจกคนควาหาความรดวยตนเอง โดยใช

กระบวนการแสวงหาความร ซงครมหนาทเพยงเปนผคอยใหความชวยเหลอ จดเตรยมสภาพการณและ

กจกรรมใหเออตอกระบวนการทฝกใหคดหาเหตผล สบเสาะหาความร รวมทงการแกปญหาใหไดโดย

ใชคาถามและสอการเรยนการสอนตางๆ เชน ของจรง สถานการณ ใหนกเรยนลงมอปฏบตการสารวจ

คนหาดวยตนเอง บรรยากาศการเรยนการสอนใหนกเรยนมอสระในการซกถาม การอภปรายและม

แรงเสรม อาจอาจกลาวไดวาเปนการสอนใหนกเรยนคดเปน ทาเปน และแกปญหาไดนนเอง

Page 46: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

34 กด (Good. 1973) ไดใหความหมายของการสอนแบบการสบเสาะหาความรวาเปนเทคนคหรอ

กลวธอยางหนงในการจดใหเกดการเรยนรเนอหาบางอยางของวชาวทยาศาสตร โดยกระตนใหนกเรยน

มความอยากรอยากเหน เสาะแสวงหาความรโดยก ารถามคาถาม และพยายามคนหาคาตอบให พบดวย

ตนเอง นอกจากนยงใหความหมายของการสอนแบบสบเสาะหาความรอกอยางหนงวาเปนวธการเรยน

โดยการแกปญหาจากกจกรรมทจดขน และใชวธการทางวทยาศาสตรในการทากจกรรม ซงปรากฏการณ

ใหมๆ ทนกเรยนเผชญแตละครง จะเปนตวกระตนการคดกบการสงเกตกบสงทสรปพาดพงอยางชดเจน

ประดษฐ คดคน ตความหมายภายใตสภาพแวดลอมทเหมาะสมทสด การใชวธการอยางชาญฉลาด

สามารถทดสอบได และสรปอยางมเหตผล

ซนด และโทรวบรดจ (Sun; & Trowbridge. 1973) สรปลกษณะของการสอนแบบส บเสาะหา

ความรวา เปนการสอนทผเรยนเปนศนยกลาง สรางมโนทศนดวยตนเอง และเปนการพฒนาความสามารถ

ดานตางๆ ของนกเรยน เชน ความสามารถทางวธการ ทกษะทางสงคม ความคดสรางสรรค ซงตองให

อสระและใหผเรยนมโอกาสคด และเปนการเรยนทเนนการทดลอง เพ อใหผเรยน คนพบดวยตนอง

และการเรยนแบบสบเสาะหาความรจะกาหนดเวลาสาหรบการเรยนร

ซานดรา เค เอเบล (Sandra K. Abell. 2002) ไดกลาวถงความหมายของการสบเสาะหาความร

ตามท NSES และ AAAS นยามไว ดงน

NSES (National Science Education Standards) ไดใหความหมายของการสบเสาะหาความรวา

เปนกจกรรมทหลากหลายเกยวกบการสงเกต การถามคาถาม การสารวจตรวจสอบจากเอกสารและ

แหลงความรอนๆ การวางแผนการสารวจตรวจสอบ การทดสอบตรวจสอบหลกฐานเพอเปนการยนยน

ความรทไดคนพบมาแลว การใชเครองมอในการรวบรวม การว เคราะห และการแปลความหมายขอมล

การนาเสนอผลงาน การอธบายและการคาดคะเน และการอภปรายแลกเปลยนความคดเหนกนเกยวกบ

ผลงานทได

AAAS (American Association for the Advancement of Science 1970) ไดใหความหมายการ

สบเสาะหาความรวา เรมตนดวยคาถามเกยวกบธรรมชาตพรอมทงกระตนนกเรยนใหตนเตนสงสยใครร

ใหนกเรยนตงใจรวบรวมขอมลและหลกฐา น ครเตรยมขอมลเอกสารความร ตางๆ ทมคนศกษาคนควา

มาแลว เพอใหนกเรยนเชอมโยงกบความรใหม หรอเพอใหมองเหนภาพไดชดเจนลกซงขนใหนกเรยน

อธบายใหชดเจน ไมเนนความจาเกยวกบศพททางวชาการ และใชกระบวนการกลม

ดงนนกระบวนการสบเสาะหาความร (Inquiry process) เปนกระบวนการเรยนรทใหผเรยน

สรางองคความรใหมดวยตนเอง โดยผานกระบวนการคดและปฏบต และใชกระบวนการทางวทยาศาสตร

เปนเครองมอ

Page 47: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

35 3.2 ระดบของการสบเสาะหาความร (Level of inquiry) แบงเปน 4 ระดบ คอ

1) การสบเสาะหาความรแบบยนยน (Confirmed Inquiry) เปนการสบเสาะหาความรท

ใหผเรยนเปนผตรวจสอบความรหรอแนวคด เพอยนยนความรหรอแนวคดทถกคนพบมาแลว โดยคร

เปนผกาหนดปญหาและคาตอบ หรอองคความรทคาดหวงใหผเรยนคนพบ และใหผเรยนทากจกรรมท

กาหนดในหนงสอหรอใบงาน หรอตามทครบรรยายบอกกลาว

2) การสบเสาะหาความรแบบนาทาง (Directed Inquiry) เปนการสบเสาะหาความรท

ใหผเรยนคนพบองคความรใหมด วยตนเอง โดยครเปนผกาหนดปญหา และสาธตหรออธบายการสารวจ

ตรวจสอบ แลวใหผเรยนปฏบตการสารวจตรวจสอบตามวธการทกาหนด

3) การสบเสาะหาความรแบบชแนะแนวทาง (Guided Inquiry) เปนการสบเสาะหาความรท

ใหผเรยนคนพบองคความรใหมดวยตนเอง โดยผ เรยนเปนผกาหนดปญหา และครเปนผชแนะแนว

ทางการสารวจตรวจสอบ รวมทงใหคาปรกษาหรอแนะนาใหผเรยนปฏบตการสารวจตรวจสอบ

4) การสบเสาะหาความรแบบเปด (Open Inquiry) เปนการสบเสาะหาความรทใหผเรยน

คนพบองคความรใหมดวยตนเอง โดยใหผเรยนม อสระในการคด เปนผกาหนดปญหา ออกแบบ และ

ปฏบตการสารวจตรวจสอบดวยตนเอง

3.3 จตวทยาทเปนพนฐานของการเรยนรแบบสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร

1) การเรยนรวทยาศาสตรนนผเรยนจะเรยนรไดดยงขนตอเมอผเรยนไดเกยวของโดยตรง

กบการคนหาความรนนๆ มากกวาการบอกใหผเรยนร

2) การเรยนรจะเกดไดดทสด เมอสถานการณแวดลอมในการเรยนรนนย วยใหผเรยน

อยากเรยน ไมใชบบบงคบผเรยน และครตองจดกจกรรมทจะนาไปสความสาเรจในการคนควาทดลอง

3) วธการนาเสนอของคร จะตองสงเสรมใหผเรยนรจกคด มความคดสรางสรรค ใหโอกาส

ผเรยนไดใชความคดของตนเองมากทสด

ทงนกจกรรมทจะใหผเรยนทาการสารวจตรวจสอบจะตองเชอมโยงกบความรเดม และผเรยน

มความรและทกษะเพยงพอทจะแสวงหาความรใหม โดยกจกรรมทจดควรเปนกจกรรมนาไปสการสารวจ

ตรวจสอบ หรอแสวงหาความรใหม

3.4 รปแบบการสอนการสบเสาะหาความร (Inquiry Cycle)

นกการศกษาจากกลม BSCS (Biological Science Curriculum Society) ไดเสนอกระบวนการ

สบเสาะหาความร เพอใหผเรยนสรางองคความรใหม โดยเชอมโยงสงทเรยนรเขากบประสบการณหรอ

ความรเดม เปนความรหรอแนวคดของผเรยนเอง เรยกรปแบบการสอนนวา Inquiry cycle หรอ 5Es

มขนตอนดงน (BSCS. 1997)

Page 48: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

36 1) การสรางความสนใจ (Engage) ขนตอนนเปนขนตอนแรกของกระบวนการเรยนรทจ ะ

นาเขาสบทเรยน จดประสงคทสาคญของขนตอนน คอ ทาใหผเรยนสนใจ ใครรในกจกรรมทจะนาเขาส

บทเรยน ควรจะเชอมโยงประสบการณการเรยนรเดมกบปจจบน และควรเปนกจกรรมทคาดวากาลงจะ

เกดขน ซงทาใหผเรยนสนใจจดจอทจะศกษาความคดรวบยอด ก ระบวนการ หรอทกษะ และเรมคด

เชอมโยงความคดรวบยอด กระบวนการ หรอทกษะกบประสบการณเดม

2) การสารวจและคนหา (Explore) ขนตอนนเปนขนตอนททาใหผเรยนมประสบการณ

รวมกนในการสรางและพฒนาความคดรวบยอด กระบวนการ และทกษะ โดยการใหเวลาและโอกาส

แกผเรยนในการทากจกรรมการสารวจและคนหาสงทผเรยนตองการเรยนรตามความคดเหนผเรยนแต

ละคน หลงจากนนผเรยนแตละคนไดอภปรายแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบการคดรวบยอด

กระบวนการ และทกษะในระหวางทผเรยนทากจกรรมสารวจและคนหา เปนโอกาสทผ เรยนจะได

ตรวจสอบหรอเกบรวบรวมขอมลเกยวกบความคดรวบยอดของผเรยนทยงไมถกตองและยงไมสมบรณ

โดยการใหผเรยนอธบายและยกตวอยางเกยวกบความคดเหนของผเรยน ครควรระลกอยเสมอเกยวกบ

ความสามารถของผเรยนตามประเดนปญหา ผลจากการทผเรยนมใจจดจอในการทากจกรรม ผเรยนควร

จะสามารถเชอมโยง การสงเกต การจาแนกตวแปร และคาถามเกยวกบเหตการณนนได

3) การอธบาย (Explain) ขนตอนนเปนขนตอนทใหผเรยนไดพฒนาความสามารถในการอธบาย

ความคดรวบยอดทไดจากการสารวจและคนหา ครควรใหโอกาสแกผเรยนไดอภปรายแลกเปลยนความ

คดเหนกนเกยวกบทกษะหรอพฤตกรรมการเรยนร การอธบายนนตองการใหผเรยนไดใชขอสรปรวมกน

ในการเชอมโยงสงทเรยนร ในชวงเวลาทเหมาะสมนครควรชแนะผเรยนเกยวกบการสรปและการอธบาย

รายละเอยด แตอยางไรกตามครควรระลกอยเสมอวากจกรรมเหลานยงคงเนนผเรยนเปนศนยกลาง นน

คอ ผเรยนไดพฒนาความสามารถในการอธบายดวยตวผเรยนเอง บทบาทของครเพยงแตชแนะผานทาง

กจกรรม เพอใหผเรยนมโอกาสอยางเตมทในการพฒนาความรความเขาใจในความคดรวบยอดใหชดเจน

ในทสดผเรยนควรจะสามารถอธบายความคดรวบยอดไดอยางเขาใจ โดยเชอมโยงประสบการณ ความร

เดมและสงทเรยนรเขาดวยกน

4) การขยายความร (Elaborate) ขนตอนนเปนขนตอนทใหผเรยนไดยนยนและขยายหรอ

เพมเตมความรความเขาใจในความคดรวบยอดใหกวางขวางและลกซงยงขน และยงเปดโอกาสใหผเรยน

ไดฝกทกษะและปฏบตตามทผเรยนตองการ ในกรณทผเรยนไมเขาใจหรอยงสบสนอยหรออาจจะเขาใจ

เฉพาะขอสรปทไดจากการปฏบตการสารวจและคนหาเทานน ควรใหประสบการณใหมผเรยนจะได

พฒนาความรความเขาใจในความคดรวบยอดใหกวางขวางและลกซงยงขน เปาหมายทสาคญของขนน

คอ ครควรชแนะใหผเรยนไดนาไปประยกตใชในชวตประจาวน จะทาใหผเรยนเกดความคดรวบยอด

กระบวนการ และทกษะเพมขน

Page 49: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

37 5) การประเมนผล (Evaluate) ขนตอนนผ เรยนจะไดรบขอมลยอนกลบเกยวกบการอธบาย

ความรความเขาใจของตนเอง ระหวางการเรยนการสอนในขนนของรปแบบการสอน ครตองกระตน

หรอสงเสรมใหผเรยนประเมนความรความเขาใจและความสามารถของตนเอง และยงเปดโอกาสใหคร

ไดประเมนความรความเขาใจและพฒนาทกษะของผเรยนดวย

การนารปแบบการสอนนไปใช สงทครควรระลกอยเสมอในแตละขนตอนของรปแบบการสอน

น คอ การจดเตรยมกจกรรม ครควรจดเตรยมกจกรรมใหเหมาะสมกบความรความสามารถของผเรยน

เมอครเตรยมกจกรรมแลว ครควรพจารณาตรวจสอบบทบาทของครแ ละผเรยนในการปฏบตกจกรรม

แตละขนตอนวาสอดคลองกบรปแบบการสอน 5Es หรอไมจากตารางท 1-2 ตอไปน เพอครจะไดปรบ

หรอพฒนากจกรรมใหสอดคลองกบรปแบบการสอน

ตาราง 1 บทบาทของครในการเรยนการสอนแบบ Inquiry Cycle (5 Es)

ขนตอนการเรยนการสอน สงทครควรทา

สอดคลองกบ 5 Es ไมสอดคลองกบ 5 Es

1.การสรางความสนใจ

(Engage)

- สรางความสนใจ

- สรางความอยากรอยากเหน

- ตงคาถามกระตนใหนกเรยนคด

- ดงเอาคาตอบทยงไมครอบคลมสงทนกเรยนร

หรอความคดเกยวกบความคดรวบยอด หรอ

เนอหาสาระ

- อธบายความคดรวบยอด

- ใหคาจากดความและคาตอบ

- สรปประเดนให

- จดคาตอบใหเปนหมวดหม

- บรรยาย

2.การสารวจและคนหา

(Explore)

- สงเสรมใหนกเรยนทางานรวมกนในการ

สารวจตรวจสอบ

- สงเกตและฟงการโตตอบกนระหวางนกเรยน

กบนกเรยน

- ซกถามเพอนาไปสการสารวจตรวจสอบของ

นกเรยน

- ใหเวลานกเรยนในการคดขอสงสยตลอดจน

ปญหาตางๆ

- ทาหนาทใหคาปรกษาแกนกเรยน

- เตรยมคาตอบไวให

- บอกหรออธบายวธการ

แกปญหา

- จดคาตอบใหเปนหมวดหม

- บอกนกเรยนเมอนกเรยนทาไมถก

- ใหขอมลหรอขอเทจจรงทใชใน

การแกปญหา

- นานกเรยนแกปญหาทละ

ขนตอน

Page 50: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

38 ตาราง 1 (ตอ)

ขนตอนการเรยนการ

สอน

สงทครควรทา

สอดคลองกบ 5 Es ไมสอดคลองกบ 5 Es

3.การอธบาย

(Explain)

- สงเสรมใหนกเรยนอธบายความคดรวบยอดหรอ

แนวคด หรอใหคาจากดความดวยคาพดของนกเรยน

เอง

- ใหนกเรยนแสดงหลกฐาน ใหเหตผลและอธบายให

กระจาง

- ใหนกเรยนอธบาย ใหคาจากดความและชบอก

สวนประกอบตางๆ ในแผนภาพ

- ใหนกเรยนใชประสบการณเดมของตนเปนพนฐานใน

การอธบายความคดรวบยอดหรอแนวคด

- ยอมรบคาอธบายโดยไมม

หลกฐานหรอใหเหตผล

ประกอบ

- ไมสนใจคาอธบายของ

นกเรยน

- แนะนานกเรยนโดยปราศจาก

การเชอมโยงแนวคด หรอ

ความคดรวบยอดหรอทกษะ

4. การขยายความร

(Elaborate)

- คาดหวงใหนกเรยนไดใชประโยชนจากการชบอก

สวนประกอบตางๆ ในแผนภาพคาจากดความและการ

อธบายสงทไดเรยนรมาแลว

- สงเสรมใหนกเรยนนาสงทนกเรยนไดเรยนรไป

ประยกตใชหรอขยายความรและทกษะในสถานการณ

ใหม

- ใหนกเรยนอธบายอยางหลากหลาย

- ใหนกเรยนอางองขอมลทมอยพรอมทงแสดง

หลกฐานและถามคาถามนกเรยนวาไดเรยนรอะไรบาง

หรอไดแนวคดอะไร (ทจะนากลวธจากการสารวจ

ตรวจสอบครงนไปประยกตใช)

- ใหคาตอบทชดเจน

- บอกนกเรยนเมอนกเรยนทาไม

ถก

ใชเวลามากในการบรรยาย

- นานกเรยนแกปญหาทละ

ขนตอน

- อธบายวธการแกปญหา

5. การประเมนผล

(Evaluate)

- สงเกตนกเรยนในการนาความคดรวบยอดและทกษะ

ใหมไปประยกตใช

- ประเมนความรและทกษะของนกเรยน

- หาหลกฐานทแสดงวานกเรยนไดเปลยนความคด

หรอพฤตกรรม

- ใหนกเรยนประเมนตนเองเกยวกบการเรยนรและ

ทกษะกระบวนการกลม

- ถามคาถามปลายเปด เชน ทาไมนกเรยนจงคด

เชนนน มหลกฐานอะไรนกเรยนเรยนรอะไรเกยวกบ

สงนน และจะอธบายสงนนอยางไร

- ทดสอบคานยามศพท และ

ขอเทจจรง

- ใหแนวคดหรอความคดรอบยอด

ใหม

- ทาใหคลมเครอ

- สงเสรมการอภปรายทไม

เชอมโยงความคดรวบยอดหรอ

ทกษะ

Page 51: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

39 ตาราง 2 บทบาทของนกเรยนในการเรยนการสอนแบบ Inquiry Cycle (5 Es)

ขนตอนการเรยนการ

สอน

สงทนกเรยนควรทา

สอดคลองกบ 5 Es ไมสอดคลองกบ 5 Es

1.การสรางความสนใจ

(Engage)

- ถามคาถาม เชน ทาไมสงนจงเกดขนฉนได

เรยนรอะไรบางเกยวกบสงน

- แสดงความสนใจ

- ถามหาคาตอบทถก

- ตอบเฉพาะคาตอบทถก

- ยนยนคาตอบหรอคาอธบาย

- มวธการแกปญหาเพยงวธเดยว

2.การสารวจและคนหา

(Explore)

- คดอยางอสระแตอยในขอบเขตของกจกรรม

- ทดสอบการคาดคะเนและสมมตฐาน

- คาดคะเนและตงสมมตฐานใหม

- พยายามหาทางเลอกในการแกปญหาและ

อภปรายทางเลอกเหลานนกบคนอน

- บนทกการสงเกตและใหขอคดเหน

- ลงขอสรป

- ใหคนอนคดและสารวจตรวจสอบ

- ทางานเพยงลาพงโดยมปฏสมพนธ

กบผอนนอยมาก

- ปฏบตอยางสบสนไมมเปาหมาย

ทชดเจน

- เมอแกปญหาไดแลวกไมคดตอ

3. การอธบาย

(Explain)

- อธบายการแกปญหาหรอคาตอบทซบซอน

- ฟงคาอธบายของคนอนอยางคดวเคราะห

- ถามคาถามเกยวกบสงทคนอนไดอธบาย

- ฟงและพยายามทาความเขาใจเกยวกบสงท

ครอธบาย

- อางองกจกรรมทไดปฏบตมาแลว

- ใชขอมลทไดจากการบนทก/สงเกตใน

การอธบาย

- อธบายโดยไมมการเชอมโยงกบ

ประสบการณเดม

- ยกตวอยางทไมเกยวของกน

- ยอมรบคาอธบายโดยไมใหเหตผล

- ไมสนใจคาอธบายของคนอน

ซงมเหตผลพอทจะเชอถอได

4. การขยายความร

(Elaborate)

- นาการชบอกสวนประกอบตางๆ ในแผนภาพ

คาจากดความ คา อธบายและทกษะไป

ประยกตใชในสถานการณใหมทคลายกบ

สถานการณเดม

- ใชขอมลเดมในการถามคาถามกาหนด

จดประสงคในการแกปญหาตดสนใจ และ

ออกแบบการทดลอง

- ลงขอสรปอยางสมเหตสมผลจากหลกฐานท

ปรากฏ

- บนทกการสงเกตและอธบาย

- ตรวจสอบความเขาใจกบเพอนๆ

- ปฏบตโดยไมมเปาหมายชดเจน

- ไมสนใจขอมลหรอหลกฐานทมอย

- อธบายเหมอนกบทครจดเตรยมไว

หรอกาหนดให

Page 52: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

40 ตาราง 2 (ตอ)

ขนตอนการเรยนการ

สอน

สงทนกเรยนควรทา

สอดคลองกบ 5 Es ไมสอดคลองกบ 5 Es

5. การประเมนผล

(Evaluate)

- ตอบคาถามปลายเปด โดยใชการสงเกต

หลกฐานและคาอธบายทยอมรบมาแลว

- แสดงออกถงความรความเขาใจเกยวกบ

ความคดรวบยอดหรอทกษะ

- ประเมนความกาวหนาดวยตนเอง

- ถามคาถามเพอใหมการตรวจสอบตอไป

- ลงขอสรปโดยปราศจากหลกฐาน

หรอคาอธบายทเปนทยอมรบมาแลว

- ตอบแตเพยงวาถกหรอผดและ

อธบายใหคาจากดความ/ความจา

- ไมสามารถอธบายเพอแสดงความ

เขาใจดวยคาพดของตนเอง

รปแบบการสอนนสามารถสะทอนใหเหนวา ผเรยนไดเรยนรอะไร ดงนน รปแบบการสอนน

เปนทงรปแบบการเรยนรของผเรยนและเปนรปแบบการสอนของคร

รปแบบกระบวนการสบเสาะหาความร ของสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและ

เทคโนโลยประกอบขนตอนทสาคญดงน (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. 2546)

1. ขนสรางความสนใจ (Engagement) เปนการนาเขาสบทเรยนหรอเรองทสนใจซงอาจ

เกดขนเองจากความสงสยหรออาจเรมจากความสนใจของตวนกเรยนเองหรอเกดจากการอภปรายในกลม

เรองทนาสนใจอาจมาจากเหตการณทกาลงเกดขนอยในชวงเวลานน หรอเปนเรองทเชอมโยงกบความร

เดมทเพงเรยนรมาแลว เปนตวกระตนใหนกเรยนสรางคาถาม กาหนดประเด นทจะศกษาในกรณทยงไม

มประเดนใดทนาสนใจ ครอาจใหศกษาจากสอตางๆ หรอเปนผกระตนดวยการนาเสนอประเดนขนมา

กอน แตไมควรบงคบใหนกเรยนยอมรบประเดนหรอคาถามทครกาลงสนใจเปนเรองทจะใชศกษา

เมอมคาถามทนาสนใจและนกเรยนสวนใหญยอมรบใหประเดนทจะตองการศกษาจงรวมกน

กาหนดขอบเขตและแจกแจงรายละเอยดของเรองทจะศกษาใหมความชดเจนยงขน อาจรวมทงการรวบรวม

ความรประสบการณเดม หรอความรจากแหลงตางๆทจะชวยใหนาไปสความเขาใจเรองหรอประเดนท

จะศกษามากขน และมแนวทางทใชในการสารวจตรวจสอบอยางหลากหลาย

2. ขนสารวจและคนหา (Exploration) เมอทาความเขาใจในประเดนหรอคาถามทสนใจจะ

ศกษาอยางถองแทแลว กมการวางแผนกาหนดแนวทางการสารวจตรวจสอบตงสมมตฐาน กาหนด

ทางเลอกทเปนไปได ลงมอปฏบตเพอเกบรวบรวมขอมล ขอสนเทศ หรอปรากฏการณตางๆ วธตรวจสอบ

อาจทาไดหลายวธ เชน ทาการทดลอง ทากจกรรมภาคสนามการใชคอมพวเตอรเพอชวยสรางสถานการณ

จาลอง (Simulation) การศกษาหาขอมลจากเอกสารอางองหรอจากแหลงขอมลตางๆ เพอใหไดมาซง

ขอมลอยางเพยงพอทจะใชในขนตอไป

Page 53: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

41 3. ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) เมอไดขอมลอยางเพยงพอจากการสารวจ

ตรวจสอบแลวจงนาขอมล ขอสนเทศทไดมาวเคราะห แปลผล สรปผลและนาเสนอผลทไดในรปตางๆ

เชน บรรยายสรป สรางแบบจาลองทางคณตศาสตร หรอรปวาด สรางตาราง ฯลฯ การค นพบในขนน

อาจเปนไปไดหลายทาง เชน สนบสนนสมมตฐานทตงไว โตแยงกบสมมตฐานทตงไวหรอไมเกยวของ

กบประเดนทไดกาหนดไว แตผลทไดจะอยในรปใดกสามารถสรางความรและชวยใหเกดการเรยนรได

4. ขนขยายความร (Elaboration) เปนการนาความร ทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเดม

แนวคดทไดคดคนควาเพมเตมหรอจาแบบจาลองหรอขอสรปทไดไปใชอธบายสถานการณหรอเหตการณ

อนๆ ถาใชอธบายเรองตางๆ ไดมากกแสดงวาขอจากดนอย ซงกจะชวยใหเชอมโยงกบเรองตางๆ และ

ทาใหเกดความรกวางขวางขน

5. ขนประเมน (Evaluation) เปนการประเมนการเรยนรดวยกระบวนการตางๆ วานกเรยนม

ความรอะไรบาง อยางไร และมากนอยเพยงใด จากขนนจะนาไปสการนาความรไปประยกตใชในเรอง

อนๆ

ขนตอนการจ ดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความรของสถาบนสงเสรมการสอน

วทยาศาสตรและเทคโนโลย ดาเนนการเปนวงจรทตอเนอง ดงแสดงในภาพประกอบ 1

วฏจกรการสบเสาะหาความร

(Inquiry Cycle)

ภาพประกอบ 1 วฏจกรการสบเสาะหาความร

ทมา: สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2546).

การสรางความสนใจ

(Engagement)

ประเมน

(Evaluation)

สารวจและคนหา

(Exploration)

ขยายความร

(Elaboration)

อธบายและลงขอสรป

(Explanation)

Page 54: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

42 3.5 บรรยากาศการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร

อาร พนธมณ (2540) กลาววา องคประกอบสาคญในการทาใหเกดบรรยากาศการเรยนการ

สอน คอ ครผสอนและผเรยน ผสอนและผเรยนตางมบทบาทในการสรางบรรยากาศ คร จะเปนผรเรม

สรางบรรยากาศ ผเรยนเปนผตอบสนอง และเตมสสนใหกบบรรยากาศการเรยนการสอนใหเปนไปใน

รปแบบตางๆกน บรรยากาศการเรยนการสอนทเปนอสระ ทาทาย ตนเตน ปลอดภยเปนประชาธปไตย

ผสอนใหความอบอนทงทางกายและจตใจ สรางความรสกไววางใจใหกบผเรยนผเรยนไดรบความเขาใจ

เปนมตร เอออาทร หวงใย ตลอดจนใหความดแล ชวยเหลอ จะทาใหผเรยนมความกลาและอยากเรยนร

มากขน บรรยากาศการเรยนการสอนทมการยอมรบ มองเหนคณคาในตวผเรยน ผเรยนเปนบคคลสาคญ

มคณคา และสามารถเรยนได ผสอนควรแสดงความรสกการยอมรบผเรยนอยางจรงใจ กระตนผเรยน

ใหยอมรบกนเองและเชอมนวาสามารถทาไดสาเรจ

มสเซยลาส และคอคซ (Massialas; & Cox. 1968) ไดกลาววา หองเรยนทเปนแบบสบเสาะหา

ความร ควรจะมลกษณะดงน

1. หองเรยนตองเปนประชาธปไตย เปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนอยางเตมท

2. ปญหาทนามาอภปรายนาสนใจทจะขบคด และสามารถตดสนได ครมบทบาทเพยงกระตน

ใหกจกรรมการเรยนการสอนดาเนนไปดวยด

3. ทกคนในหองเรยนตองใหความรวมมอเปนอยางด

จากการศกษาคนควาจากเอกสารและบทความตางๆ สรปไดวา บรรยากาศการเรยนการสอน

แบบสบเสาะหาความรทเออตอการพฒนากระบวนการคด ควรมลกษณะดงน

1. บรรยากาศภายในหองเรยน

1.1 เปนบรรยากาศการโตตอบกนระหวางครกบนกเรยน และนกเรยนกบนกเรยน อยาง

สรางสรรค สมเหตสมผล

1.2 เปนบรรยากาศทนกเรยนรสกอบอนใจ ปลอดภย ปราศจากการตาหน วพากษ วจารณ

ความคด ไมมการตดสนวาถกหรอผด

1.3 บรรยากาศตนเตน นาสนใจ สนกสนาน เพอใหการเรยนรเปนแบบสรางสรรคและ

อสระ

1.4 นกเรยนสนใจ กระตอรอรน ใหความรวมมอในการทากจกรรม

2. ปฏสมพนธระหวางครกบนกเรยน

2.1 ครเปนกลยาณมตรกบนกเรยน เปนกนเอง ใหกาลงใจแกนกเรยน

2.2 ครใจกวาง ใหนกเรยนโตแยงได ยอมรบฟงความคดเหนของนกเรยน

2.3 ครใหคาปรกษา ชแนะ และชวยเหลอนกเรยน

Page 55: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

43 3. ปฏสมพนธระหวางนกเรยนกบนกเรยน

3.1 รวมมอรวมใจในการทากจกรรม ชวยกนคด ชวยกนทางาน ถอยทถอยอาศย

3.2 อภปรายซกถามแลกเปลยนความคดเหนกนและโตแยงกนอยางสรางสรรค

3.6 แนวคด ทฤษฎ ทเกยวของกบกระบวนการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E)

1. ปรชญาวทยาศาสตรดงเดม ความรวทยาศาสตร หมายถง ความจรงหรอขอเทจจรงทม

อยหรอเปนอย ซงไดจากการตรวจสอบ การคนควาทดลองอยางเปนระบบ โดยใชกระบวนการทาง

วทยาศาสตร แตปรชญาวทยาศาสตรแนวใหม ความรวทยาศาสตร เปนความรทเกดจากการสรรสราง

ของแตละบคคล ซงมอทธพลมาจากความรหรอประสบการณเดม และสงแวดลอมหรอบรบทของสงคม

ของแตละคน

2. แนวคดของเพยเจต (Piaget) เกยวกบพฒนาการทางส ตปญญาและความคด คอ การท

คนเรามปะทะสมพนธกบสงแวดลอมตงแตแรกเกด และการปะทะสมพนธอยางตอเนองระหวางบคคล

กบสงแวดลอมนมผลทาใหระดบสตปญญาและความคด มการพฒนาขนอยางตอเนองอยตลอดเวลา

กระบวนการทเกยวของกบการพฒนาทางสตปญญาแล ะความคดม 2 กระบวนการ คอ การปรบตว

(Adaptation) และการจดระบบโครงสราง (Organization) การปรบตวเปนกระบวนการทบคคลหาหนทางท

จะปรบสภาพความไมสมดลทางความคดใหเขากบสงแวดลอมทอยรอบ ๆ ตว และเมอบคคลมปฏสมพนธ

กบสงแวดลอมรอบ ๆ ตว โครงสร างทางสมองจะถกจดระบบใหมความเหมาะสมกบสภาพแวดลอม

มรปแบบของความคดเกดขน กระบวนการปรบตวประกอบดวยกระบวนการทสาคญ 2 ประการคอ

1) กระบวนการดดซม (Assimilation) หมายถง กระบวนการทอนทรยซมซาบประสบการณ

ใหมเขาสประสบการณเดมทเหมอนหรอคลายคลงกน แลวสมองกรวบรวมปรบเหตการณใหมใหเขากบ

โครงสรางของความคดอนเกดจากการเรยนรทมอยเดม

2) กระบวนการปรบขยายโครงสราง (Accomodation) เปนกระบวนการทตอเนองมาจาก

กระบวนการดดซม คอ ภายหลงจากทซมซาบของเหตการณใหมเขามา และปรบเขาสโครงสรางเดมแลว

ถาปรากฏวาประสบการณใหมทไดรบการซมซาบเขามาใหเขากบประสบการณเดมได สมองกจะสราง

โครงสรางใหมขนมาเพอปรบใหเขากบประสบการณใหมนน

3. ทฤษฎการสรางเสรมความร (Constructivism) เชอวานกเรยนทกคนมความรความ

เขาใจเกยวกบบางสงบางอยางมาแลวไมมากกนอย กอนทครจะจดการเรยนการสอนใหเนนวาการเรยนร

เกดขนดวยตวของผเรยนรเอง และการเรยนรเรองใหมจะมพนฐานมาจากความรเดม ดงนน

ประสบการณเดมของนกเรยนจงเปนปจจยสาคญตอการเรยนรเปนอยางยง กระบวนการเรยนร (Process

of Leaning) ทแทจรงของนกเรยนไมไดเกดจากการบอกเลาของคร หรอนกเรยนเพยงแตจดจาแนวคด

ตาง ๆ ทมผบอกใหเทานน แตการเรยนรวทยาศาสตรตามทฤษฎ Constructivism เปนกระบวนการท

Page 56: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

44 นกเรยนจะตองสบคนเสาะหา สารวจตรวจสอบ และคนควาดวยวธการตางๆ จนทาใหนกเรยนเกดความ

เขาใจและเกดการรบรความรนนอยางมความหมาย จงจะสามารถเปนองคความรของนกเรยนเอง และ

เกบเปนขอมลไวในสมองไดอยางยาวนาน สามารถนามาใชไดเมอมสถ านการณใดๆ มาเผชญหนา

ดงนนการทนกเรยนจะสรางองคความรได ตองผานกระบวนการเรยนรทหลากหลาย โดยเฉพาะอยางยง

กระบวนการสบเสาะหาความร (Inquiry Process)

3.7 งานวจยทเกยวของกบกระบวนการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E)

1. งานวจยในประเทศ

นยม ทพจกร (2540: 93-94) ไดทาการวจยเรองการสรางแผนการสอนทเนนกระบวนการ

วชาสงคมศกษา (ส503) เรอง “การอนรกษทรพยากรธรรมชาต ” ชนมธยมศกษาปท 5 ตามหลกสตร

มธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช 2524 (ฉบบปรบปรง 2533) ผลการวจยพ บวาแผนการสอนทสราง

ขนมประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 ผลสมฤทธทางการเรยนระหวางคะแนนทดสอบกอน

เรยนและหลงเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 แสดงวา แผนการสอนทเนน

กระบวนการชวยใหนกเรยนมความรเรอง “การอนรกษทรพยากรธรรมชาต”มากขน แผนการสอนทเนน

กระบวนมคะแนนเฉลย 3.87 ซงอยในระดบดมาก

รจนา วเศษวงศา (2547 : บทคดยอ ) ไดศกษากจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตรชน

ประถมศกษาปท 3โดยใชรปแบบการสอนแบบสบเสาะหาความร ผลการวจยพบวาแผนการจดกจกรรม

การเรยนรโดยกระบวนการสบเสาะหาความรมประสทธภาพ 78.87/80.86 ซงสงกวาเกณฑ 75/75 ทตงไว

พฤตกรรมการเรยนรของนกเรยนอยในระดบดมาก คาดชนประสทธผลเทากบ 0.60 คดเปนรอยละ

60.55 นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตอยทระดบ .01

และนกเรยนมความคงทนในการเรยนร

2. งานวจยตางประเทศ

โฟคแมน (Folkman. 2000: 456-A) ไดศกษาหนทางแสวงหาความร : การศกษาการปฏบต

ในการเรยนวทยาศาสตรแบบสบเสาะหาความรดวยตนเองในระหวางการเรยนกลมยอยเพอ ใหผเรยน

เกดการเรยนรอยางเตมทโดยการฝกฝนดวยตนเอง ผลการวจยพบวาการมสวนรวมในกระบวนการกลม

ทกคนไดฝกปฏบตโดยแสดงความคดรวมกน ไดแลกเปลยน ไดแลกเปลยนเรยนรซงกนและกนเพอ

พฒนาตนเองไดเชอมโยงความรเกาสความรใหม มการเปลยนแปลงในคาตอบดวยเหตและผลและยอมรบ

ในการเปลยนแปลงนนๆ เปนการเรยนรแบบสบเสาะและการเรยนรจากทกษะ Model เปนการเรยนร

ทางวทยาศาสตรทลดความยากงายในการปฏบตลงได แตกมขอจากดในการเรยนรแบบสบเสาะดวย

ตนเองเนองจากวามนกการศกษาทมความเชยวชาญในดานนนอย ถาหากในอนาคตมผเชยวชาญเพมขน

การจดกจกรรมการเรยนวทยาศาสตรแบบสบเสาะดวยตนเองคงไดรบการสนบสนน

Page 57: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

45 มารตน (Martin. 2002: 2389-A) ไดทาการศกษาการเปลยนแปลงในความเขาใจของการสอน

สบเสาะแบบเปดของครวทยาศาสตรกอนอบรม ในระหวางการอบรมและนกศกษาฝกสอน โดยม จดมง

หายเพอศกษาพฒนาการของการสอนแบบสบเสาะกอนและหลงการฝกอบรมครวทยาศาสตร ระดบ

มธยมศกษาของมหาวทยาลยโลวา ผลการวจยพบวากลยทธในการสอนแบบสบเสาะแสดงชดเจนวา

แตกตางจากบทเรยนแบบสบเสาะ โดยการสอนแบบร วมมอกนเปนแนวคดของการสอนแบบสบเสาะ

แสดงชดเจนวาแตกตางจากบทเรยนแบบสบเสาะ โดยการสอนแบบรวมมอกนเปนแนวคดของการสอน

แบบสบเสาะเพอนาไปเปนแนวทางในการใหความรแกนกศกษาฝกสอน ปรากฏวาไมมความแตกตางกน

ซงไมสามารถระบไดวาเกดขนเพราะตวแปรทดลอง (Treatment) นนหรอไม เนองจากการทดสอบ ทง

2 กรณ นนมคะแนนพนฐาน (คะแนนทดสอบกอนเรยน) แตกตางกนซงจะสงผลถงคะแนนการทดสอบ

หลงเรยนทจะเพมขนไดสงสดของแตละกรณ

จากการศกษางานวจยทเกยวของเกยวของกบการสอนแบบสบเสาะหา ความรสรปไดวาการ

สอนแบบสบเสาะหาความรนนเปนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทสามารถเปดโอกาสใหนกเรยน

คนควาหาความรดวยตนเองตามความเหมาะสมกบระดบวฒภาวะของผเรยน ผเรยนไดใชความคดและ

สามารถนาความคดอยางมวจารณญาณไปประยกตใชในการดารงชวตไ ดอยางเหมาะสม มความสขใน

สงคม

4. เอกสารทเกยวของกบการสอนตามคมอคร

4.1 ความสาคญของกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

ภาษาไทยเปนเอกลกษณของชาตเปนสมบตทางวฒนธรรมอนกอใหเกดความเปนเอกภาพ

และเสรมสรางบคล กภาพของคนในชาตใหมความเปนไทย เปนเครองมอในการตดตอสอสารเพอสราง

ความเขาใจและความสมพนธทดตอกน ทาใหสามารถประกอบกจธระ การงาน และดารงชวตรวมกน

ในสงคมประชาธปไตยไดอยางสนตสขและเปนเครองมอในการแสวงหาความร ประสบการณ

จากแหลงขอมลสารสนเทศตางๆ เพอพฒนาความร พฒนากระบวนการคดวเคราะห วจารณ และสรางสรรค

ใหทนตอการเปลยนแปลงทางสงคม และความกาวหนาทางวทยาศาสตร เทคโนโลย ตลอดจนนาไปใช

ในการพฒนา อาชพใหมความมนคงทางเศรษฐกจ นอกจากนยงเปนสอแสดงภมปญญาของบรรพบรษ

ดานวฒนธรรม ประเพณ และสนทรยภาพ เปนสมบตลาคาควรแกการเรยนร อนรกษ และสบสาน ใหคง

อยคชาตไทยตลอดไป

ภาษาไทยเปนทกษะทตองฝกฝนจนเกดความชานาญในการใชภาษาเพอการสอสาร การเรยนร

อยางมประสทธภาพ และเพอนาไปใชในชวตจรง

Page 58: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

46

• การอาน การอานออกเสยงคา ประโยค การอานบทรอยแกว คาประพนธชนดตางๆ การอาน

ในใจเพอสรางความเขาใจ และการคดวเคราะห สงเคราะหความรจากสงทอาน เพอนาไปปรบใชใน

ชวตประจาวน

• การเขยน การเขยนสะกดตามอกขรวธ การเขยนสอสาร โดยใชถอยคาและรปแบบตางๆ ของ

การเขยน ซงรวมถงการเขยนเรยงความ ยอความ รายงานชนดตางๆ การเขยนตามจนตนาการ วเคราะห

วจารณ และเขยนเชงสรางสรรค

• การฟง การด และการพด การฟงและดอยางมวจารณญาณ การพดแสดงความคดเหน

ความรสก พดลาดบเรองราวตางๆ อยางเปนเหตเปนผล การพดในโอกาสตางๆ ทงเปนทางการและ ไม

เปนทางการ และการพดเพอโนมนาวใจ

• หลกการใชภาษาไทย ธรรมชาตและกฎเกณฑของภาษาไทย การใชภาษาใหถกตองเหมาะสม

กบโอกาสและบคคล การแตงบทประพนธประเภทตางๆ และอทธพลของภาษาตางประเทศในภาษาไทย

• วรรณคดและวรรณกรรม วเคราะหวรรณคดและวรรณกรรมเพอศกษาขอมล แ นวความคด

คณคาของงานประพนธ และความเพลดเพลน การเรยนรและทาความเขาใจบทเห บทรองเลนของเดก

เพลงพนบานทเปนภมปญญาทมคณคาของไทย ซงไดถายทอดความรสกนกคด คานยม ขนบธรรมเนยม

ประเพณ เรองราวของสงคมในอดต และความงดงามของภาษา เพอให เกดความซาบซงและภมใจใน

บรรพบรษทไดสงสมสบทอดมาจนถงปจจบน

4.2 สาระของหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระภาษาไทย

สาระท ๑ การอาน

มาตรฐาน ท ๑.๑ ใชกระบวนการอานสรางความรและความคดเพอนาไปใชตดสนใจ

แกปญหาในการดาเนนชวตและมนสยรกการอาน

สาระท ๒ การเขยน

มาตรฐาน ท ๒.๑ ใชกระบวนการเขยน เขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความ และเขยนเรองราวใน

รปแบบตางๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควา

อยางมประสทธภาพ

สาระท ๓ การฟง การด และการพด

มาตรฐาน ท ๓.๑ สามารถเลอกฟงและดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด

ความรสกในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณ และสรางสรรค

Page 59: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

47 สาระท ๔ หลกการใชภาษาไทย

มาตรฐาน ท ๔.๑ เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลงของภาษาและพลง

ของภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกษา ภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต

สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรม

มาตรฐาน ท ๕.๑ เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคด และวรรณกรรมไทยอยาง

เหนคณคาและนามาประยกตใชในชวตจรง

การกาหนดคณภาพผเรยนตามความเหมาะสมในระดบชน มธยมศกษามดงน

จบชนมธยมศกษาปท ๓

• อานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองเปนทานองเสนาะไดถกตอง เขาใจความหมาย

โดยตรงและความหมายโดยนย จบใจความสาคญและรายละเอยดของสงทอาน แสดงความคดเหนและ

ขอโตแยงเกยวกบเรองทอาน และเขยนกรอบแนวคด ผงความคด ยอความ เขยนรายงานจากสงทอานได

วเคราะห วจารณ อยางมเหตผล ลาดบความอยางมขนตอนและความเปนไปไดของเรองทอาน รวมทง

ประเมนความถกตองของขอมลทใชสนบสนนจากเรองทอาน

• เขยนสอสารดวยลายมอทอานงายชดเจน ใชถอยคาไดถกตองเหมาะสมตามระดบภาษา

เขยนคาขวญ คาคม คาอวยพรในโอกาสตางๆ โฆษณา คตพจน สนทรพจน ชวประวต อตชวประวตและ

ประสบการณตางๆ เขยนยอความ จดหมายกจธระ แบบกรอกสมครงาน เขยนวเคราะห วจารณ และ

แสดงความรความคดหรอโตแยงอยางมเหตผล ตลอดจนเขยนรายงานการศกษาคนควาและเขยน

โครงงาน

• พดแสดงความคดเหน วเคราะห วจารณ ประเมนสงทไดจากการฟงและด นาขอคด ไป

ประยกตใชในชวตประจาวน พดรายงานเรองหรอประเดนทไดจากการศกษาคนค วาอยางเปนระบบ

มศลปะในการพด พดในโอกาสตางๆ ไดตรงตามวตถประสงค และพดโนมนาวอยางมเหตผลนาเชอถอ

รวมทงมมารยาทในการฟง ด และพด

• เขาใจและใชคาราชาศพท คาบาลสนสกฤต คาภาษาตางประเทศอนๆ คาทบศพท และศพท

บญญตในภาษาไทย วเครา ะหความแตกตางในภาษาพด ภาษาเขยน โครงสรางของประโยครวม

ประโยคซอน ลกษณะภาษาทเปนทางการ กงทางการและไมเปนทางการ และแตงบทรอยกรองประเภท

กลอนสภาพ กาพย และโคลงสสภาพ

• สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน วเคราะหตวละครสาคญ วถชวตไทย และคณคา

ทไดรบจากวรรณคดวรรณกรรมและบทอาขยาน พรอมทงสรปความรขอคดเพอนาไปประยกตใชใน

ชวตจรง

Page 60: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

48 จบชนมธยมศกษาปท ๖

• อานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองเปนทานองเสนาะไดถกตอง และเขาใจ ตความ

แปลความ และขยายความเรองทอานได วเคราะหวจารณเรองทอาน แสดงความคดเหนโตแยงและเสนอ

ความคดใหมจากการอานอยางมเหตผล คาดคะเนเหตการณจากเรองทอาน เขยนกรอบแนวคด

ผงความคด บนทก ยอความ และเขยนรายงานจากสงทอาน สงเคราะห ประเมนคา และนาความร

ความคดจากการอานมาพฒนาตน พฒนาการเรยน และพฒนาความรทางอาชพ และนาความรความคด

ไปประยกตใชแกปญหาในการดาเนนชวต มมารยาทและมนสยรกการอาน

• เขยนสอสารในรปแบบตางๆ โดยใชภาษาไดถกตองตรงตามวตถประสงค ยอความจากสอ

ทมรปแบบและเนอหาทหลากหลาย เรยงความแสดงแนวคดเชงสรางสรรค โดยใชโวหารตางๆ เขยน

บนทก รายงานการศกษาคนควาตามหลกการเขยนทางวชาการใชขอมลสารสนเทศในการอางอง

ผลตผลงานของตนเองในรปแบบตางๆ ทงสารคดและบนเทงคด รวมทงประเมนงานเขยนของผอนและ

นามาพฒนางานเขยนของตนเอง

• ตงคาถามและแสดงความคดเหนเกยวกบเรองทฟงและด มวจารณญาณในการเลอกเรอง ท

ฟงและด วเคราะหวตถประสงค แนวคด การใชภาษา ความนาเชอถอของเรองทฟงและด ประเมนสงท

ฟงและดแลวนาไปประยกตใชในการดาเนนชวต มทกษะการพดในโอกาสตางๆ ทงทเปนทางการและ

ไมเปนทางการโดยใชภาษาทถกตอง พดแสดงทรรศนะ โตแยง โนมนาว และเสนอแนวคดใหมอยางม

เหตผล รวมทงมมารยาทในการฟง ด และพด

• เขาใจธรรมชาตของภาษา อทธพลของภาษา และลกษณะของภาษาไทย ใชคาและกลมคา

สรางประโยคไดตรงตามวตถประสงค แตงคาประพนธประเภท กาพย โคลง รายและฉนท ใชภาษาได

เหมาะสมกบกาลเทศะและใชคาราชาศพทและคาสภาพไดอยางถกตอง วเคราะหหลกการสรางคาใน

ภาษาไทย อทธพลของภาษาตางประเทศในภาษาไทยและภาษาถน วเคราะห และประเมนการใชภาษา

จากสอสงพมพและสออเลกทรอนกส

• วเคราะหวจารณวรรณคด และวรรณกรรมตามหลกการวจารณวรรณคดเบองตน รและ

เขาใจลกษณะเดนของวรรณคด ภมปญญาทางภาษาและวรรณกรรมพนบาน เชอมโยงกบการเรยนรทาง

ประวตศาสตรและวถไทย ประเมนคณคาดานวรรณศลป และนาขอคดจากวรรณคดและวรรณกรรม ไป

ประยกตใชในชวตจรง

Page 61: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

49 4.3 แนวทางการพฒนาหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

ในการพฒนาผเรยนใหมคณสมบตตามเปาหมายหลกสตรผสอนพยายามคดสรร

กระบวนการเรยนร จดการเรยนรโดยชวยใหผเรยนเรยนรผานสาระทกาหนดไวในหลกสตร รวมทง

ปลกฝงเสรมสราง คณลกษณะอนพงประสงค พฒนาทกษะตางๆ อนเปนสมรรถนะสาคญใหผเรยน

บรรลตามเปาหมาย

๑. หลกการจดการเรยนร

การจดการเรยนรเพอใหผเรยนมความรความสามารถตามมาตรฐานการเรยนร สมรรถนะ

สาคญ และคณลกษณะอนพงประสงค ตามทกาหนดไวในหลกสตร แกนกลางการศกษา ขนพนฐาน

โดยยดหลกวา ผเรยนมความสาคญทสด เชอวาทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได

ยดประโยชนทเกดกบผเรยน กระบวนการจดการเรยนรตองสงเสรมใหผเรยน สามารถพฒนาตาม

ธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ คานงถงความ แตกตางระหวางบคคลและพฒนาการทางสมอง

เนนใหความสาคญทงความร และคณธรรม

๒. กระบวนการเรยนร

การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ ผเรยนจะตองอาศยกระบวนการเรยนรทหลากหลาย

เปนเครองมอทจะนาพาตนเองไปสเปาหมายของห ลกสตร กระบวนการเรยนรทจาเปนสาหรบผเรยน

อาท กระบวนการเรยนรแบบบรณาการ กระบวนการสรางความร กระบวนการคด กระบวนการทางสงคม

กระบวนการเผชญสถานการณและแกปญหา กระบวนการเรยนร จากประสบการณจรง กระบวนการ

ปฏบต ลงมอทาจรง กระบวนการจดการ กระ บวนการวจย กระบวนการเรยนรการเรยนรของตนเอง

กระบวนการพฒนาลกษณะนสย

กระบวนการเหลานเปนแนวทางในการจดการเรยนรทผเรยนควรไดรบการฝกฝน พฒนา

เพราะจะสามารถชวยใหผเรยนเกดการเรยนรไดด บรรลเปาหมายของหลกสตร ดงนน ผสอน จงจาเปนตอง

ศกษาทาความเขาใจในกระบวนการเรยนรตางๆ เพอใหสามารถเลอกใชในการจดกระบวนการเรยนรได

อยางมประสทธภาพ

๓. การออกแบบการจดการเรยนร

ผสอนตองศกษาหลกสตรสถานศกษาใหเขาใจถงมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สมรรถนะ

สาคญของผเรยน ค ณลกษณะอนพงประสงค และสาระการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยน แลวจงพจารณา

ออกแบบการจดการเรยนรโดยเลอกใชวธสอนและเทคนคการสอน สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล

เพอใหผเรยนไดพฒนาเตมตามศกยภาพและบรรลตามเปาหมายทกาหนด

๔. บทบาทของผสอนและผเรยน

การจดการเรยนรเพอใหผเรยนมคณภาพตามเปาหมายของหลกสตร ทงผสอนและผเรยน

ควรมบทบาท ดงน

Page 62: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

50 ๔.๑ บทบาทของผสอน

๑) ศกษาวเคราะหผเรยนเปนรายบคคล แลวนาขอมลมาใชในการวางแผน

การจดการเรยนร ททาทายความสามารถของผเรยน

๒) กาหนดเปาหมายทตองการใหเกดขนกบผเรยน ดานความรและทกษะ

กระบวนการ ทเปนความคดรวบยอด หลกการ และความสมพนธ รวมทงคณลกษณะอนพงประสงค

๓) ออกแบบการเรยนรและจดการเรยนรทตอบสนองความแตกตางร ะหวางบคคล

และพฒนาการทางสมอง เพอนาผเรยนไปสเปาหมาย

๔) จดบรรยากาศทเออตอการเรยนร และดแลชวยเหลอผเรยนใหเกดการเรยนร

๕) จดเตรยมและเลอกใชสอใหเหมาะสมกบกจกรรม นาภมปญญาทองถน

เทคโนโลยทเหมาะสมมาประยกตใชในการจดการเรยนการสอน

๖) ประเมนความกาวหนาของผเรยนดวยวธการทหลากหลาย เหมาะสมกบ

ธรรมชาตของวชาและระดบพฒนาการของผเรยน

๗) วเคราะหผลการประเมนมาใชในการซอมเสรมและพฒนาผเรยน รวมทง

ปรบปรงการจดการเรยนการสอนของตนเอง

๔.๒ บทบาทของผเรยน

๑) กาหนดเปาหมาย วางแผน และรบผดชอบการเรยนรของตนเอง

๒) เสาะแสวงหาความร เขาถงแหลงการเรยนร วเคราะห สงเคราะหขอความร ตงคาถาม

คดหาคาตอบหรอหาแนวทางแกปญหาดวยวธการตาง ๆ

๓) ลงมอปฏบตจรง สรปสงทไดเรยนรดวยตนเอง และนาความรไปประยกตใชใน

สถานการณตาง ๆ

๔) มปฏสมพนธ ทางาน ทากจกรรมรวมกบกลมและคร ประเมนและพฒนา

กระบวนการเรยนรของตนเองอยางตอเนอง

4.4 การวดและประเมนผลการเรยนร

การวดแล ะประเมนผลการเรยนรของผเรยนตองอยบนหลกการพนฐานสองประการคอ

การประเมนเพอพฒนาผเรยนและเพอตดสนผลการเรยน ในการพฒนาคณภาพการเรยนรของผเรยน

ใหประสบผลสาเรจนน ผเรยนจะตองไดรบการพฒนาและประเมนตามตวชวดเพอใหบรรลต าม

มาตรฐานการเรยนร สะทอนสมรรถนะสาคญ และคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยนซงเปน

เปาหมายหลกในการวดและประเมนผลการเรยนรในทกระดบไมวาจะเปนระดบชนเรยน ระดบสถานศกษา

ระดบเขตพนทการศกษา และระดบชาต การวดและประเมนผลการเรยนร เปนกระบวนการพฒนาคณภาพ

ผเรยนโดยใชผลการประเมนเปนขอมลและสารสนเทศทแสดงพฒนาการ ความกาวหนา และความสาเรจ

ทางการเรยนของผเรยน ตลอดจนขอมลทเปนประโยชนตอการสงเสรมใหผเรยนเกดการพฒนาและ

เรยนรอยางเตมตามศกยภาพ

Page 63: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

51 การวดและประเมนผลการเรยนร แบ งออกเปน ๔ ระดบ ไดแก ระดบชนเรยน ระดบ

สถานศกษา ระดบเขตพนทการศกษา และระดบชาต มรายละเอยด ดงน

๑. การประเมนระดบชนเรยน เปนการวดและประเมนผลทอยในกระบวนการจดการเรยนร

ผสอนดาเนนการเปนปกตและสมาเสมอ ในการจดการเรยนการสอ น ใชเทคนคการประเมนอยาง

หลากหลาย เชน การซกถาม การสงเกต การตรวจการบาน การประเมนโครงงาน การประเมนชนงาน /

ภาระงาน แฟมสะสมงาน การใชแบบทดสอบ ฯลฯ โดยผสอนเปนผประเมนเองหรอเปดโอกาส

ใหผเรยนประเมนตนเอง เพอนประเมนเพอน ผปกครอง รวมประเมน ในกรณทไมผานตวชวดใหม

การสอนซอมเสรม

การประเมนระดบชนเรยนเปนการตรวจสอบวา ผเรยนมพฒนาการความกาวหนาในการเรยนร

อนเปนผลมาจากการจดกจกรรมการเรยนการสอนหรอไม และมากนอยเพยงใด มสงทจะตองไดรบการ

พฒนาปรบปรง และสงเสรมในดานใด นอกจากนยงเปนขอมลใหผสอนใชปรบปรงการเรยนการสอน

ของตนดวย ทงนโดยสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรและตวชวด

๒. การประเมนระดบสถานศกษา เปนการประเมนทสถานศกษาดาเนนการเพอตดสนผล

การเรยนของผเรยนเปนรายป /รายภาค ผลการประเมนการอาน คดวเคราะหและเขยน คณลกษณะ

อนพงประสงค และกจกรรมพฒนาผเรยน นอกจากนเพอใหไดขอมลเกยวกบการจดการศกษา

ของสถานศกษา วาสงผลตอการเรยนรของผเรยนตามเปาหมายหรอไม ผเรยนมจดพฒนาในดานใด

รวมทงสามารถนาผลการเรยนของผเรยนในสถานศกษาเปรยบเทยบกบเกณฑระดบชาต ผลการประเมน

ระดบสถานศกษาจะเปนขอมลและสารสนเทศเพอการปรบปรงนโยบาย หลกสตร โครงการ หรอวธการ

จดการเรยนการสอน ตลอดจนเพอการจดทาแผนพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษา ตามแนวทาง

การประกนคณภาพการศกษาและการรายงานผลการจดการศกษาตอคณะกรรมการสถานศกษา

สานกงานเขตพนทการศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ผปกครองและชมชน

4.5 การพฒนาสอการเรยนรภาษาไทยและแหลงการเรยนร

สอการเรยนรเปนเครองมอสงเสรม สนบสนนการจดการกระบวนการเรยนร ใหผเรยนเขาถง

ความร ทกษะกระบวนการ และคณลกษณะตามมาตรฐานของหลกสตรไดอยางมประสทธภาพ

สอการเรยนรมหลากหลายประเภท ทงสอธรรมชาต สอสงพมพ สอเทคโนโลย และเครอขาย การเรยนร

ตางๆ ทมในท องถน การเลอกใชสอควรเลอกใหมความเหมาะสม กบระดบพฒนาการ และลลาการ

เรยนรทหลากหลายของผเรยน

การจดหาสอการเรยนร ผเรยนและผสอนสามารถจดทาและพฒนาขนเอง หรอปรบปรง

เลอกใชอยางมคณภาพจากสอตางๆ ทมอยรอบตวเพอนามาใชประกอบในการจดการเรยนรทสามารถ

สงเสรมและสอสารใหผเรยนเกดการเรยนร โดยสถานศกษาควรจดใหมอยางพอเพยง เพอพฒนาให

ผเรยนเกดการเรยนรอยางแทจรง สถานศกษา เขตพนทการศกษา หนวยงานทเกยวของและผมหนาทจด

การศกษาขนพนฐาน ควรดาเนนการดงน

Page 64: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

52 ๑. จดใหมแหลงการเรยนร ศนยสอการเรยนร ระบบสารสนเทศการเรยนร และเครอขาย

การเรยนรทมประสทธภาพทงในสถานศกษาและในชมชน เพอการศกษาคนควาและการแลกเปลยน

ประสบการณการเรยนร ระหวางสถานศกษา ทองถน ชมชน สงคมโลก

๒. จดทาและจดหาสอการเรยนรสาหรบการศกษาคนควาของผเรยน เสรมความรใหผสอน

รวมทงจดหาสงทมอยในทองถนมาประยกตใชเปนสอการเรยนร

๓. เลอกและใชสอการเรยนรทมคณภาพ มความเหมาะสม มความหลากหลาย สอดคลอง

กบวธการเรยนร ธรรมชาตของสาระการเรยนร และความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน

๔. ประเมนคณภาพของสอการเรยนรทเลอกใชอยางเปนระบบ

๕. ศกษาคนควา วจย เพอพฒนาสอการเรยนรใหสอดคลองกบกระบวนการเรยนรของผเรยน

๖. จดใหมการกากบ ตดตาม ปร ะเมนคณภาพและประสทธภาพเกยวกบสอและการใชสอ

การเรยนรเปนระยะๆ และสมาเสมอ

ในการจดทา การเลอกใช และการประเมนคณภาพสอการเรยนรทใชในสถานศกษา ควรคานงถง

หลกการสาคญของสอการเรยนร เชน ความสอดคลองกบหลกสตรวตถประสงคการเรยนร การออกแบบ

กจกรรมการเรยนร การจดประสบการณใหผเรยน เนอหามความถกตองและทนสมย ไมกระทบความมนคง

ของชาต ไมขดตอศลธรรม มการใชภาษาทถกตอง รปแบบการนาเสนอทเขาใจงาย และนาสนใจ

4.6 ทฤษฎสนบสนนการจดการเรยนการสอน

ทฤษฎสนบสนนการจดการเรยนการสอน

หนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา กระทรวงศกษาธการ ไดจดประชมสมมนาเพอหาวธ

การสอนททาใหผเรยนมคณสมบต 3 ประการ คอ คดเปน ทาเปน ละแกปญหาได ซงคณสมบตดงกลาว

เปนไปตามจดประสงค และจดมงหมายของหลกสตร หนวยศกษานเทศก จงจดทาคมอการเรยนการสอน

เพอใหโรงเรยนไดยดเปนแนวทางการสอนทเรยกวา คมอการสอนเพอให โรงเรยนไดยดเปนแนวทาง

การสอนทเรยกวาคมอแนวการสอนของหนวยของหนวยศกษาไดยดหลกการและรปแบบการเรยนร

ของกาเย (Robert M.Gagne) และ (Lisles j. Briggs) เปนหลก (มลลการ พงษปรตร. 2527: บทนา)

1. การเรยนรตามแนวของกาเย

การแบงการเรยนรออกเปน 8 ประเภท ตงแตการเรยนรแบบพนฐานงายๆ ไปจนถงการเรยนร

แบบยากและซบซอน ดงน

1.1 การเรยนรเครองหมาย และสญญาณ เปนการเรยนทผเรยนไมสามารถควบคมพฤตกรรม

ของตนเองทจะไมใหแสดงออกมาได การเรยนรประเภทนไดแก การเรยนรโดยการวางเงอนไขตามแบบ

ของพาฟลอฟ ซงเปนเรองทเกยวกบอารมณและความรสก

Page 65: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

53 1.2 การเรยนรความสมพนธระหวางสงเราแ ละการตอบสนอง เปนการเรยนรจากการ

เชอมโยงระหวางสงเราและการตอบสนอง ตางจากชนดแรกทผเรยนสามารถควบคมพฤตกรรม

ของตนเองไดผเรยนความตงใจ และรตวการทจะเชอมโยงการตอบสนองทเหมาะสมตอสงเราตางๆ กน

เมอทาไดถกตองปละเหมาะสมจะไดรบรางวลห รอการเสรมแรง การเรยนรประเภทน ไดแก การเรยนร

แบบลองผดลองถกของธอรนไดด และการวางเงอนไขแบบการกระทาของสกนเนอร

1.3 การเรยนรแบบลกโซ เปนการเรยนรกจกรรมตอเนองตามลาดบ ประกอบดวย

ความสมพนธระหวางสงเรา กบการตอบสนองตงแต 2 คขนไป เปนพฤตกรรมทเกยวของกบการกระทา

และทกษะตางๆ ในการเคลอนไหว การเรยนรประเภทน กาเยนามาจากทฤษฎตางๆ หลายทฤษฎซงรวม

แนวความคดของ สกนเนอรและกทธรดวย

1.4 การเรยนรโดยการเชอมโยงภาษาถอยคา การใชภาษา เนนความสาคญของภาษาถอยคา

1.5 การเรยนรแบบการจาแนกความแตกตาง เปนการเรยนรทผเรยนสามารถมองเหนและ

แยกความแตกตางระหวางสงเราเพอทจะตอบสนองสงเราใหถกตอง

1.6 การเรยนรมโนมต เปนการเรยนการตอบสนองรวมกนตอกลมของสงเราทมค วาม

แตกตางกน ผเรยนตองเรยนรสงทคลายกน สามารถสรปความเหมอนและแยกความแตกตางของสงเรา

ได

1.7 การเรยนรกฎหรอหลกการ เปนการเรยนรทเกดจาการรวมหรอเชอมโยงมโนมตตงแต

2 มโนมตขนไปเขาดวยกน และทสามารถตงเปนเกณ ฑขนได นาไปใชในสถานการณตางๆ ดวยวธ

คลายคลงกน

1.8 การเรยนรการแกปญหา เปนการเรยนรทตองอาศยการคดโดยการรวมเกณฑตางๆ

ของการเรยนรประเภทท 7 เขาดวยกน และนาไปใชแกปญหา

หลกการและเหตผลการจดรปแบบการเรยนการสอน

อาคม จนทรสนทร (2527: 6-7) อธบายถงหลกการและเหตผลการจดรปแบบการเรยนการสอน

ตามแนวของกาเย ดงน

1. เรมตนดวยการหาความตองการทจาเปนของการเรยนการสอนนน โดยกลมผรบผดชอบ

กาหนดเปาหมายใหมๆ ของการเรยนการสอน พรอมกบศกษาด

2. นาเปาหมายใหญๆ ในการเรยนการสอน มากาหนดโครงสรางของหลกสตรโดยยดเปาหมาย

ขอ 1 มาจดทาเปนเปาหมายของแตละวชา

3. จดประสงคแตละรายวชา ระบสมรรถภาพการเรยนร นนคอ สามารถบอกผลการเรยนการ

สอนหรอการเรยนรออกมาในรปของพฤตกรรมทสงเกตได

4. ระบสมรรถภาพตางๆ ของมนษยใหชดเจนทงสภาพภายนอก และสภาพภายในโดยใช

หลกการเรยนรทวๆไป

Page 66: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

54 5. เมอรสภาพหรอเงอนไขของการเรยนร แตละสมรรถภาพจะชวยใหมการวางแผน กาหนด

ระดบขนตอนการเรยนการสอนไดดยงขน

6. ขนตอนตอมาของการวางแผนการเรยนการสอนกคอ ตองทาเปนหนวยยอยๆ ทมขอบเขต

แคบลง แตมรายละเอยดมากขน แลวจดทาเปนรายละเอยดมากขน แลวจดทาเปนรายละเอยดจาก

จดประสงครายวชา เปนเปาหมายทเหนไดในเชงการกระทาหรอจดประสงคเชงพฤตกรรม

7. เมอแตละวชาทาเปนหนวยยอย หรอทาเปนบทเรยน ซงมประสงคการเรยนรเชงพฤตกรรม

ทชดเจนแลว กตองจดสถานการณตางๆ ใหเหมาะสมกบจดประสงคนนๆ ทงนรวมทงการปฏบตของ

ผสอนและการจดสอการเรยนการสอนตางๆ ตองหาทางเลอกทดใหไดตามจดประสงคนนๆ

8. ขนตอนทจะทาใหการเรยนการสอนสมบรณกคอการประเมนผลตองประเมนผลตอง

ประเมนตามจดประสงคทตงไวในแตละบทเรยนตามจดประสงคการเรยนรเชงพฤตกรรม ควรใชการ

ทดสอบแบบองเกณฑหรอการทดสอบโดยยดจดประสงคเปนหลก

9. เพอใหเหนภาพการวางแผนการเรยนการสอนทงระบบ ผสอนเปนผทมบทบาทสาคญท

จดระบบการเรยนการสอน ถายทอดความรใหแกผเรยน โดยเนนความสามารถของแตละคน เพอให

ระบบการเรยนการสอนสมบรณกตองพจารณาการประเมนผลเมอสนสดงาน เพ อดประสทธภาพการ

จดรปแบบการสอนดวย

การจดลาดบเหตการณการสอนเพอพฒนาสมรรถภาพมนษย

การจดการเรยนการสอนตองสอดคลองกบการเรยนรของมนษยการสอนตองยดตาม

จดประสงคและคานงถงสมรรถภาพของผเรยน โดยจดเหตการณสอนตามลาดบขนตอนดงน

1. สรางความสนใจ เปนวธนาเขาสบทเรยน ผสอนอาจใชการพดคยซกถาม หรอใชวสด

อปกรณ เชอมประสบการณเดมกบสงทจะเรยนรใหม

2. แจงจดประสงคคอ บอกใหผเรยนทราบวาเรองทเรยนตอไปน เมอเรยนจบแลวผเรยน

จะตองมการเปลยนแปลงพฤตกรรมไปในทางทศใด และเปนไปตามจดประสงคหรอไม

3. ทบทวนความรเดม เปนขนทผสอนตรวจสอบความรขนพนฐานของผเรยนกอนทจะเรยน

ตอไปเพอใหผเรยนสามารถเชอมโยงประสบการณเดม กบประสบการณใหมไดเปนอยางด

4. เสนอบทเรยนใหม โดยใชอปกรณมาชวย เพอใหบทเรยนใหมนาสนใจและนาตดตามเปน

ขนทผสอนจดประสบการณใหมใหผเรยน และเปนประสบการณทมความสาคญตอตวผเรยน

5. ใหแนวความร เพอเปนพนฐานทผเรยนจะฝกปฏบตตอไป ผสอนจะหาแนวทางการเรยนร

ใหแกผเรยนโดยวธการทเหมาะสม และส อดคลองกบสมรรถภาพของมนษย ซงเปนสวนหนงของ

จดประสงคปลายทาง

Page 67: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

55 6. ผเรยนปฏบต ขนตอนนผสอนเปดโอกาสใหผเรยนไดลงมอปฏบตกจกรรม ใหแสดงความ

คดเหนแสดงความคดสรางสรรค ไดทางานรวมกบผอน เพอใหผเรยนสามารถนาความ รไปปฏบตใน

ชวตจรงได

7. ใหขอมลยอนกลบ คอ ใหผเรยนทราบผลการปฏบต การทผเรยนไดทากจกรรมใด ๆไปแลว

และสามารถทราบผลทนท ยอมเปนผลทดตอตวผเรยนเอง ถาหากพบขอบกพรองจะไดแกไขไดทนทใน

ขนตอนนผสอนอาจจะตชมดวยตนเอง หรอใหกลมเพอน หรอตวผเรยนเองเปนผประเมนกได

8. ประเมนผลการเรยนการสอนตามจดประสงค ขนตอนนจะสามารถทราบไดทนทวาผเรยน

สามารถบรรลจดประสงคทตองการในแตละคาบหรอไม ซงอาจเปนผลมาจากการสอนของผสอนกได

หรอเกดจากตวผเรยนเอง วธการปฏบต กคอผสอนอาจจะประเมนจากการทดสอบยอยหรอสงเกต

พฤตกรรมอนๆ ของผเรยน

9. สงเสรมความแมนยาและการถายโอนความร เพอใหผเรยนสามารถนาความรไปใชใน

สถานการณอนๆ ไดโดยผสอนสรปเนนและย าใหผเรยนเขาใจในสงทตนเรยน เชน ใหทาการบาน

ทารายงาน หรอศกษาเพมเตม นอกเหนอไปจากความรทไดรบ

จากลาดบขนของเหตการณการสอนเพอพฒนาของมนษย เมอนามาจดแผนการสอนสามารถ

จดลาดบขนตอน ไดดงน (หนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา. 2534: 45)

ขนท 1 สรางความสนใจ

ขนท 2 แจงจดประสงค

ขนท 3 ทบทวนความรเดมกอนทจะสอนเรองใหม

ขนท 4 เสนอบทเรยนใหม โดยใชวสดอปกรณเขาชวย

ขนท 5 ใหแนวการเรยนร

ขนท 6 ปฏบตกจกรรม

ขนท 7 การใหขอมลยอนกลบ

ขนท 8 ประเมนผลการเรยนการสอนตามจดประสงค

ขนท 9 สงเสรมความแมนยาและการถายโอนความร

จากเอกสารเกยวกบคมอครจะเหนไดวา การจดกจกรรมการเรยนการสอนเพอใหมประสทธภาพนน

จะตองศกษาถงหลกการและทฤษฎทเกยวของกบขนตอนการเรยนรของมนษย ทฤษฎทางจตวทยาเพอ

เปนแนวทางในการลาดบขนตอนการสอนทถกตองเหมาะสมใหผเรยนเกดการเรยน ตามธรรมชาตของ

การเรยนรและจะตองมการวางแผน การปฏบตตามแผน และการประเมนผล คมอครจะเปนเครองชวยช

ทางในจดการเรยนการสอนเปนแนวทางใหครไดปฏบตตาม และปรบปรงแกไขใหเกดผลดทงตอผเรยน

และตอผสอนดวย

Page 68: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

56

บทท 3

วธการดาเนนการวจย

ในการวจยครงน ผวจยไดดาเนนการตามขนตอนตามลาดบหวขอตอไปน

1. กาหนดประชากรและกลมตวอยาง

2. การสรางเครองมอทใชในการดาเนนการวจย

3. การสรางและหาคณภาพของเครองมอ

4. การเกบรวบรวมขอมล

5. การจดทาขอมลและการวเคราะหขอมล

1. การกาหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจยครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนอสสมชญคอนแวนต

จงหวดกรงเทพมหานคร ทเรยนวชาภาษาไทย รหสวชา ท 32101 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จานวน

6 หองเรยน มนกเรยนรวมทงสน 270 คน

กลมตวอยางทใชในการศกษาครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนอสสมชญ

คอนแวนต เขตบา งรก กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จานวน 2 หองเรยน รวมม

นกเรยน 80 คน ซงไดมาจากวธก ารสมอยางงาย (Simple random sampling) โดยใชหองเรยนเปนหนวย

สมดวยการจบฉลากมา 2 หองเรยน ในจานวนหองเรยนทงหมด 6 หองเรยน แลวนามาจบฉลากอกครง

เพอแบงกลมทดลอง 1 กลม จานวน 40 คน และกลมควบคม 1 กลม จานวน นกเรยนกลมละ 40 คน

เพอใหไดรบการสอนดวยวธทตางกน

กลมทดลอง ไดรบการสอนแบบวธสบเสาะหาความร 5ขน (5E)

กลมควบคม ไดรบการสอนตามคมอคร

1.3 เนอหาทใชในการทดลอง

เนอหาทใชในการทดลองครงน ผวจยเลอกเนอหาทมเนอวชาภา ษาไทย รห สวชา

ท 32101 โดยกลมทดลองและกลมควบคมใชเนอหาเดยวกน

1.4 ระยะเวลาทใชในการทดลอง

การทดลองครงน ผวจย ใชเวลาในการทดลองสอนทงกล มทดลองและกลมควบคม

กลมละ 16 คาบ คาบละ 50 นาท โดยใชเวลาสอนสปดาหละ 2 คาบ ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554

Page 69: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

57

2. การสรางเครองมอทใชในการศกษาคนควาเพอทาวจย มดงน

เครองมอทใชในการทดลอง ประกอบดวย

2.1 แผนการสอนวชาภาษาไทย รหสวชา ท 32101 ไดแก

2.1.1 แผนการจดกจกรรมของกลมทดลอง โดย ใชการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน

(5E)

2.1.2 แผนการจดกจกรรมของกลมควบคม โดยใชการสอนตามคมอคร

2.2 แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

2.3 แบบสอบถามวดเจตคตในการเรยนภาษาไทย

3. การสรางและการตรวจสอบคณภาพเครองมอ

3.1 การสรางแผนการจดกจกรรมการเรยน การสอน วชาภาษาไทย รหสวชา ท 32101 ผวจย

ไดดาเนนการดงน

3.1.1 ศกษาการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลก สตรแกน กลาง

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และศกษามาตรฐานการเรยนรของหลกสตรวชาภาษาไทยชวง

ชนท 4

3.1.2 กาหนดเนอหาทใชสอน เนนเนอหาทมความ สอดคลองกบเนอหาในหนงสอเรยน

ภาษาไทย ทกระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชเปนแบบเรยนตามหลกสตรสถานศกษา พทธศกราช

2551 โดยเลอกเนอหาตาม มาตรฐานการเร ยนร วชาภาษาไทย รหส ท 32101 ระดบชนมธยมศกษาปท 5

ซงตรงตามสาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ในหลกสตรแกนกลาง

การศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551

3.1.3 สรางแผนการสอน 2 วธ คอแผนสบเสาะหาความร 5ขน (5E) และแผนการสอน

ตามคมอคร การสรางแผนการสอน จากหนงสอเทคนคการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 5E ของสมบต

กาญจนารกพงศ เอกสารการสอน ของ ผศ . สมานน รงเรองธรรม วทยานพนธ ตาราเกยวของกบ วธ

สอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E) และวธการสอนตามคมอคร ในขณะทศกษาอยระดบป รญญาโท

ณ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ โดยสรางแผนการสอน 2 วธ คอ

3.1.3.1 แผนการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E)

กาหนดขนตอนในการสรางแผนการสอนการจดกจกรรมดงน

1. ศกษาเอกสาร ตารา และงานวจยท เกยวของกบการเรยนการสอน แบบ

สบเสาะหาความร 5 ขน(5E) สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนร

ภาษาไทยของกรมวชาการกระทรวงศกษาธการและคมอการจดการเรยนร เพอแนวทางในการจดการ

เรยนรสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

Page 70: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

58 2. สรางแผนการจดการเรยนร แบบ สบเสาะ หาความร 5ขน (5E) กลม

สาระการเ รยนรภาษาไทย จานวน 4 แผน ระยะเวลาในการสอน 16 คาบซงแตละแผนมสวนประกอบ

ดงน

2.1 มาตรฐานการเรยนร

2.2 จดประสงคการเรยนร

2.3 สาระสาคญ

2.4 คณลกษณะอนพงประสงค

2.5 กจกรรม การเรยนร ตามขนตอนการสอนแบบสบเสาะหาความร

5ขน (5E)

1) ขนสรางสนใจ (Engagement) เปนการสราง และนาเสนอให

นกเรยนเกดความสงสย และความสนใจในบทเรยน

2) ขนสารวจและคนหา (Exploration) นกเรยนรวมกน ศกษา หา

ขอมลจากใบความรแลวตอบคาถามจากใบงาน

3) ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) นกเรยนรวมก นเฉลย

ใบงานและนาเสนอผลการคนควาขอมลและสรปความรจากการคนควาเปนกลม

4) ขนขยายความร (Elaboration) นกเรยนศกษาสถานการณวด

การคดอยางมวจารณญาณ พรอมตอบคาถามจากสถานการณทกาหนดใหโดยครอบคลมความสามารถ

6 ดาน คอ 1) กาหนดปญหา 2) การรวบรวมขอมล 3) การจดระบบขอมล 4) การตงสมมตฐาน 5) การสรป

อางองโดยใชเหตผล และ 6) การประเมนผลการสรปอางอง

5) ขนประเมน (Evaluation) นกเรยนและครรวมกนสรปเนอหาท

เรยนอกครง

2.6 สอการเรยนร

2.7 ภาระงาน เปนสวนทมการกาหนดภาระงาน ของครและภาระงาน

ของนกเรยนทจะตองปฏบตกจกรรมการเรยนการสอนแตละครง

2.8 การวดประเมนผลการเรยนร

ผวจยไดสรางแผนการจดกจกรรมการเรยนการสอนวชาหลกการใชภาษาไทย ท 32101 โดย

การจด กจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร จานวน 16 คาบ (คาบละ 50 นาท) จากเรองดงตอไปน

เรอง ธรรมชาตของภาษา พลงของภาษา ลกษณะของภาษา 4 คาบ

เรอง มหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร 4 คาบ

เรอง กระบวนการการพฒนาการสอสาร 4 คาบ

เรอง การฟงและการอานใหเกดวจารณญาณ 4 คาบ

Page 71: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

59 วธการหาคณภาพแผนการจดกจกรรมกา รเรยนการสอนโดยใชกจกรรมการจดการเรยน

การสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E)

1. นาแผนการจดการเรยนรทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาปรญญานพนธและผเชยวชาญ

จานวน 3 ทาน เพอตรวจสอบความถกตองตามจดประสงคการเรยนรและผลการเรยนรทคาดหวง

ความสอดคลองของกจกรรม เนอหา และการประเมนผล แลวนาแผนมาแกไขปรบปรงตามขอเสนอแนะ

ของผเชยวชาญ

2. นาแผนการจดการเรยนรทแกไขปรบปรงแลวไปเสนออาจารยทปรกษาปรญญานพนธ

และผเชยวชาญ จานวน 3 ทานอกครงหนง จากนนนาแผนการจดการเรยนรไปทดลองใชกบนกเรยนท

ไมใชกลมตวอยางจานวน 40 คน เพอหาขอบกพรองแลวนาไปแกไขปรบปรงปญหาทพบ

3. นาแผนการจดการเรยนรมาหาคาประสทธภาพ โดยใชสตร E1/E2

4. นาแผนการจดการเรยนรทปรบปรงใหมประสทธภาพแลว ไปใชกบนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 5 โรงเรยน อสสมชญ คอนเวนต เขตบางรก กรงเทพมหานคร ทเปนกลมตวอยาง จานวน 40 คน

ตอไป

ตามเกณฑ 80/80 ซง

ประสทธภาพของเครองมอ คอ 82.43 / 84.93

3.1.3.2 แผนการจดกจกรรมการเรยนการสอน ตามคมอคร กาหนด ขนตอนใน

การสราง ดงน

1. ศกษาหลกสตรแกนกลางสถานศกษา จดมงหมายหลกสตร มาตรฐาน

การเรยนร ขอบขายเนอหา เวลา วชาหลกการใชภาษาไทย ร หสวชา ท 32101 ชนมธยมศกษาปท 5 จาก

หลกสตรและการจดสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขน

พนฐาน คมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย พทธศกราช 2551 ศกษารายละเอยดของ

หวขอเรองในสาระภาษาไทยประกอบไปดวย มาตรฐานการเรยนร เพอสรางแผนการจดกจกรรมการเรยน

การสอน ชนมธยมศกษาปท 5 วชาภาษาไทย รหสวชา ท 32101 เมอศกษาสาระและมาตรฐานการเรยนร

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพ นฐาน พทธศกราช 2551 แลวจะทา

ใหไดแนวคดทดในการดาเนนการขนตอไป

2. ศกษาเอกสาร ตารา และงานวจยทเกยวของกบการเรยนการสอนดวย

ตามคมอคร สาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทยของกรมวชาการกระทรวงศกษาธการ

และคมอการจดการเรยนร เพอแนวทางในการจดการเรยนรสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

3. สรางแผนการจดการเรยนรดวยวธ การสอนตามคมอคร กลมสาระ

การเรยนรภาษาไทย จานวน 4 แผน ระยะเวลาในการสอน 16 คาบซงแตละแผนมสวนประกอบดงน

3.1 มาตรฐานการเรยนร

3.2 จดประสงคการเรยนร

Page 72: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

60 3.3 สาระสาคญ

3.4 คณลกษณะอนพงประสงค

3.5 กจกรรมการเรยนร ตามขนตอนการสอนแบบคมอคร ดงน

3.5.1 ขนนาเขาสบทเรยน

3.5.2 ขนสอน

3.5.3 ขนสรป

3.6 สอการเรยนร

3.7 ภาระงาน เปนสวนทมการกาหนดภาระงานของครและภาระงาน

ของนกเรยนทจะตองปฏบตกจกรรมการเรยนการสอนแตละครง

3.8 การวดประเมนผลการเรยนร

ผวจยไดสรางแผนการจดกจกรรมการเรยนการสอนวชาหลกการใชภาษาไทย ท 32101 โดย

การจด กจกรรมการสอนแบบสบเสาะหาความร จานวน 16 คาบ (คาบละ 50 นาท) จากเรองดงตอไปน

เรอง ธรรมชาตของภาษา พลงของภาษา ลกษณะของภาษา 4 คาบ

เรอง มหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร 4 คาบ

เรอง กระบวนการการพฒนาการสอสาร 4 คาบ

เรอง การฟงและการอานใหเกดวจารณญาณ 4 คาบ

วธการหาคณภาพแผนการจดกจกรรมการเรยนการสอนตามคมอคร

1. นาแผนการจดการเรยนรทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาปรญญานพนธและผเชยวชาญ

จานวน 3 ทาน เพอตรวจสอบความถกตองตามจดประสงคการเรยนรและผลการเรยนร ทคาดหวง

ความสอดคลองของกจกรรม เนอหา และการประเมนผล แลวนาแผนมาแกไขปรบปรงตามขอเสนอแนะ

ของผเชยวชาญ

2. นาแผนการจดการเรยนรทแกไขปรบปรงแลวไปเสนออาจารยทปรกษาปรญญานพนธ

และผเชยวชาญ จานวน 3 ทานอกครงหนง จากนนนาแผนการจดการเรยนรไปทดลองใชกบนกเรยนท

ไมใชกลมตวอยางจานวน 40 คน เพอหาขอบกพรองแลวนาไปแกไขปรบปรงปญหาทพบ

3. นาแผนการจดการเรยนรมาหาคาประสทธภาพ โดยใชสตร E1/E2

4. นาแผนการจดการเรยนรทปรบปรงใหมประสทธภาพแลว ไปใชกบนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 5 โรงเรยน อสสมชญ คอนเเวนต เขตบางรก กรงเทพมหานคร ทเปนกลมตวอยาง จานวน 40 คน

ตอไป

ตามเกณฑ 80/80 ซง

ประสทธภาพของเครองมอ คอ 81.06 / 82.62

Page 73: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

61 3.1.3.3 แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

1. ลกษณะของแบบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

แบบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ ทใชในการวจย

ครงนเปนแบบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ รวม 30 คะแนน การตรวจใหคะแนนใช

เกณฑ ตอบถกให 1 คะแนน ตอบผดหรอไมตอบให 0 คะแนน ใชเวลา 1 ชวโมงโดยวดความสามารถ

5 ดาน ตามแนวคดของเดรสเซล และเมยฮว (Dressel; & Meyhew. 1956: 176-190) ไดแก 1) ดานนยาม

ปญหา 2) ดานการรวบรวมขอมลสาหรบการแกปญหา 3) ดานการจดระบบขอมล 4) ดานการเลอก

สมมตฐาน 5) ดานการประเมนสรปอางอง

2. การสรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

ผวจยไดปรบปรงมาจากแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยาง

มวจารณญาณ ของณรงคฤทธ สงฆะศร (2547: 80-89) โดยปรบปรงภาษาของแบบทดสอบใหเหมาะสม

กบระดบของ นกเรยนมธยมศกษาปท 5 จากแบบทดสอบชนด 5 ตวเลอกแลวนาขอสอบไปใหนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนอสสมชญคอนแวนต จานวน 40 คนทา แลวคดตวเลอกขอทนกเรยนส วน

ใหญไมตอบ คดออกปรบปรงเปนแบบทดสอบชนด 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ

3. การหาคณภาพของแบบทด สอบวดความสามารถในการคดอยางม

วจารณญาณ

ในการหาคณภาพของแบบวดความสามารถในการคดอยางม

วจารณญาณ ผวจยไดดาเนนเปนขนตอนดงน

ขนตอนท 1 นาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางม

วจารณญาณ ทปรบปรงแลวไปใหอาจารยทปรกษาตรวจสอบแกไขเบองตน จากนนนาไปใหผเชยวชาญ

ตรวจความเทยงตรง ตามความสามารถ ทง 5 ดานตามแนวคดของ เดรสเซล และเมยฮว (Dressel; &

Meyhew. 1956: 176-190) และตรวจสอบการใชภาษาใหเหมาะสม แลวนามาปรบปรงแกไขตาม

คาแนะนาของผเชยวชาญ

ขนตอนท 2 นาแบบทดสอบทผเชยวชาญตรวจสอบแลวมาทดลองใช

กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนอสสมชญคอนแวนต ทกาลงเรยนอยในภาคเรยนท 1 ปการศกษา

2554 จานวน 45 คน เพอหาคาความยากงาย (P) และอานาจจาแนก (R) เปนรายขอซงใชการวเคราะห

ขอสอบโดยใชเทคนค 33% คอการนาเครองมอไปทดสอบกบกลมตวอยางแลวตรวจใหคะแนน จากนน

เรยงคะแนนจากคะแนนมากไปคะแนนนอย แลวตดกลมคะแนนมากมา 33% เปนกลมเกง ตดกลม

คะแนนนอยมา 33% เปนกลมออน จงนามาแทนคาในสตร (ลวน สายยศ ; และองคณา สายยศ . 2538:

209-211) จงคดเลอกขอสอบทเหมาะสมตามเกณฑกาหนดคอ คาความยากงายทใชไดอยระหวาง 0.20-

0.80 คาอานาจจาแนกใชคาตงแต 0.20 - 0.73

Page 74: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

62 ขนตอนท 3 จากนนแบบทดสอบทปรบปรงและคดเลอกแลว 30 ขอ

ไปทดลองอกครงกบนกเรยนโรงเรยนอสสมชญคอนแวนต ชนมธยมศกษาปท 5 ทไมใชกลมตวอยาง

จานวน 40 คน แลวนามาหาคาความเทยง (reliability) ของแบบทดสอบ ดวยการคาน วณคาความเทยง

จากสตร KR-20 ของคเดอร รชารดสน (ลวน สายยศ ; และ องคณา สายยศ . 2538: 197-198; อางองจาก

Kuder Richradson. n.d.) ซงใหคาความเชอมนเทากบ 0.75

3.1.3.4 การสรางแบบประเมนวดเจตคตในการเรยนภาษาไทย

แบบวดเจตคตตอก ารอานทผวจยสรางขนน สรางตามแนวของลเคอรท

(Likert) โดยมขนตอนการสราง ดงน

1. ศกษาวธสรางแบบวดเจตคต ตามวธของลเครท จากหนงสอการวด

ทศนคตและบคลกภาพของเชดศกด โฆวาสนธ (2520: 45–70) รวมทงศกษาเอกสารงานวจยทเกยวข อง

กบเจตคต การวดผลและประเมนผลการสรางแบบวดเจตคตเพอนามาเปนแนวทางในการสรางแบบวด

เจตคต

2. สรางขอความวดเจตคตในการเรยนภาษ าไทย จานวน 20 ขอ โดยวด

ดานเนอหาและดานการเรยนการสอน

วธการหาคณภาพแบบวดเจตคตในการเรยนวชาภาษาไทย

1. นาแบบวดเจตคตตอการเรยนทสรางขนนาเสนอผเชยวชาญตรวจลกษณะของขอความ

ความสอดคลองกบพฤตกรรมทตองการวด วาสอดคลองกบนยามศพทเฉพาะหรอไมและความ

เหมาะสมในการใชภาษา แลวนามาปรบปรงแกไขตามคาแนะนาของผเชยวชาญ

2. นาแบบวดเจตคตทปรบปรงไปทด ลอง (TRY OUT) กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

ทไมใชกลมประชากรและกลมตวอยาง จานวน 40 คนตรวจสอบคณภาพของแบบวดเจตคต

3. นาผลทาแบบวดเจตคตในการเรยนภาษาไทยมาตรวจสอบนบคะแนน โดยใชเกณฑการ

ใหคะแนนดงตอไปน

สาหรบขอความทางบวก

เหนดวยอยางยง ให 5 คะแนน

เหนดวย ให 4 คะแนน

ไมแนใจ ให 3 คะแนน

ไมเหนดวย ให 2 คะแนน

ไมเหนดวยอยางยง ให 1 คะแนน

Page 75: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

63

สาหรบขอความทางลบ

เหนดวยอยางยง ให 5 คะแนน

เหนดวย ให 4 คะแนน

ไมแนใจ ให 3 คะแนน

ไมเหนดวย ให 2 คะแนน

ไมเหนดวยอยางยง ให 1 คะแนน

ตวอยาง แบบสอบถามวดเจตคตในการเรยนภาษาไทย

คาชแจง

ดงตาราง 3

โปรดทาเครองหมาย ( / ) ลงในชองทางขวามอ เพยง 1 ชอง ตามความรสกของนกเรยน

ตาราง 3 แบบสอบถามวดเจตคตในการเรยนภาษาไทย

ความรสก

ขอความ

เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง

0. การเรยนภาษาไทยทาให

นกเรยนมความรกวางขวาง

/

00. การเรยนภาษาไทยไมชวย

ใหผลการเรยนดขน

/

4. หาคาอานาจจาแนกความเชอมนของแบบวดเจตคตเปนรายขอ โดยแบงกลมทไดคะแนน

สงตรงเปอรเซนตไทลท 27 เปนกลมสง และทไดคะแนนตากวาเปอรเซนตไทลท 27 เปนกลมตา โดยใช

วธการแจกแจงแบบ t-distribution คดเลอกขอคาถาม t-distribution ตงแต 1.75 ขนไป

5. นาแบบวดเจตคตทเลอกไว และปรบปรงแลวไปทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

ทไมใชกลมประชากรและกลมตวอยาง จานวน 40 คน เพอหาความเชอมนของแบบวด โดยหาคาสมประสทธ

แอลฟา (Alpha - coefficent) ตามวธของครอนบค (Cronbach) ไดคาความเชอมนเทากบ 0.73

4. การเกบรวบรวมขอมล

การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง (Experiment Research) โดยใชแบบแผนการทดลองแบบ

Randomized Control Group Pretest – Posttest Design (ลวน สายยศ ; และองคณา สายยศ . 2536: 216)

ซงมแบบแผนการทดลองดงน

Page 76: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

64 ตาราง 4 แบบแผนการทดลอง

กลม สอบกอน การทดลอง สอบหลง

ER

CR

T

T

1 X

1 ~ X

T

T

2

2

สญลกษณทใชในแบบแผนการทดลอง

E แทน กลมทดลอง

C แทน กลมควบคม

R แทน การกาหนดกลมตวอยางแบบสม

X แทน การจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5 ขน

~X แทน การสอนตามคมอคร

T1

T

แทน การทดสอบกอนการทดลอง

2

แทน การทดสอบหลงการทดลอง

วธดาเนนการทดลอง

ขนเตรยม

1. ตดตอผบรหารสถานศกษาโรงเรยนอสสมชญคอน แวนต และหวหนากลมสาระการ

เรยนรภาษาไทย เพอขอแบงผเรยนมาทาการทดลองการสอนในการทาวจย ผทาวจยเตรยมการทดลอง

ใหสอดคลองกบตารางเรยนวชาภาษาไทย รหสวชา ท 32101 ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยน

อสสมชญคอนแวนต จงหวดกรงเทพ เพอชแจงจดประสงคการเรยนการสอน ทาความเขาใจกบนกเรยน

ถงวธการสอนและวธประเมนผลการเรยนร

2. ทดสอบนกเรยน (Pre-test) ทงกลมตวอยางและกลมควบคมดวยแบบทดสอบ

3. ดาเนนการสอน โดยผวจยไดดาเนนการสอนเองทง 2 กลม ใชเนอหา และเวลาเทากน

กลมทดลองใชการจดกจกรรมการเรยนแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E) สวนกลมควบคมใชการจด

กจกรรมการสอนตามคมอคร

4. ทดสอบหลงการทดลอง (Post-test) ทงกลมทดลองและกลมควบคมดวยแบบทดสอบ

วดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ และแบบวดเจตคต ในการเรยนภาษาไทย ฉบบเดยวกบท

ใชทดสอบกอนเรยน

Page 77: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

65 5. ตรวจใหคะแนน แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณและแบบ

วดเจตคต ในการเรยนภาษาไทยแลวนาคะแนนทไดไปวเคราะห ดวยวธการทางสถต เพอทดสอบ

สมมตฐาน

5. การจดกระทาและการวเคราะหขอมล

1. ศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณในการเรยนภาษาไทยของนกเรยน

ระหวางกลมทดลองและกลมควบคมโดยใช t-test Independent sample ในรป different score

2. ศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยน กลมทดลอง กอนและ

หลงเรยนโดยใช t-test Dependent sample

3. ศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยน กลมควบคมกอนและหลง

การทดลองโดยใช t-test Dependent sample

4. ศกษาเจตคตของนกเรยนระหวางกลมควบคมกอนและหลงการทดลอง โดยใช t-test แบบ

Independent ในรป different score

5. ศกษาเจตคต ในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนระหวางกลมทดลอง กอนและหลงการ

ทดลองโดยใช t-test Dependent sample

6. ศกษาเจตคตในการเรยน ภาษาไทย ของนกเรยน ระหวางกลมควบคม กอนและหลงการ

ทดลองโดยใช t-test Dependent sample

7. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

7.1 สถตพนฐาน

7.1.1 หาคาเฉลยเลขคณต (Mean) โดยคานวณจากสตร (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ.

2538: 73)

X = n

X∑

เมอ X แทน คะแนนเฉลย

∑ X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด

n แทน จานวนนกเรยนในกลม

Page 78: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

66 7.1.2 หาคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) (Standard Deviation) โดยใชสตร

(ชศร วงศรตนะ. 2549: 106)

S.D. = ( )

( )1

22

− ∑∑nn

XXn

เมอ S.D. แทน คาความเบยงเบนมาตรฐาน

( )2∑ X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดยกกาลงสอง

∑ 2X แทน ผลรวมของคะแนนแตละตวยกกาลงสอง

n แทน จานวนนกเรยนในกลม

7.2 สถตทใชในการตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชในการทดลอง

7.2.1 หาความเทยงตรงของเนอหาของแบบทดสอบ วดความสามารถในการคด อยางม

วจารณญาณและเจตคตในการเรยนภาษาไทย โดยใชคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบ

จดประสงคการเรยนร (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2539: 249) ดงน

IOC = n

R∑

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงค

การเรยนร

∑R แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญทงหมด

n แทน จานวนผเชยวชาญ

Page 79: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

67 7.2.2 การหาคาความยาก (p) และคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบ วดความสามารถ

ในการคดอยางมว จารณญาณและเจตคตในการเรยนภาษาไทย โดยใชเทคนค 27% จากตารางวเคราะห

ขอสอบของ จง เตห ฟาน (Fan. 1952: 63) โดยใชสตรดงน

7.2.2.1 คาความยาก

nRP =

เมอ P แทน คาความยากงาย

R แทน จานวนนกเรยนททาขอนนถก

n แทน จานวนนกเรยนททาขอนนทงหมด

7.2.2.2 คาอานาจจาแนก

2n

RRr LU −=

เมอ r แทน คาอานาจจาแนก

UR แทน จานวนนกเรยนทตอบถกในกลมเกง

LR แทน จานวนนกเรยนทตอบถกในกลมออน

n แทน จานวนนกเรยนในกลมเกงและกลมออน

7.2.3 หาคาความเชอมนของแบบทดสอบโดยคานวณจากสตร KR – 20 ของคเดอร

รชารดสน (Kuder Richardson) (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2536: 168)

−= ∑

211 t

tt Spq

nnr

เมอ ttr แทน คาความเชอมนของแบบทดสอบ

n แทน จานวนขอ

p แทน สดสวนของคนทาถกในแตละขอ

q แทน สดสวนของคนทาผดในแตละขอ

2tS แทน ความแปรปรวนของคะแนนทงฉบบ

Page 80: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

68 7.2.4 หาประสทธภาพของแผนการสอนแบบสบเสาะหาความร5ขน(5E) โดยใชสตร E1/E2

โดยใชเกณฑ 80/80 (ไชยยศ เรองสวรรณ. 2547: 125-126)

E1 100×

An

X

=

E2 100×

Bn

F

=

เมอ E1

จากการตอบแบบฝก

แทน ประสทธภาพของกระบวนการคดเปนรอยละ

E2

จากการทาแบบทดสอบ

แทน ประสทธภาพของผลลพธ คดเปนรอยละ

∑ X แทน คะแนนรวมของผเรยนจากแบบฝกหด

∑F แทน คะแนนรวมของการทาแบบทดสอบหลงฝก

n แทน จานวนผเรยน

A แทน คะแนนเตมของแบบฝกหด

B แทน คะแนนเตมของแบบฝกหด

7.3 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน

สถตเพอใชทดสอบสมมตฐานขอ 1 กบขอ 4 เปรยบเทยบความแตกตางของความสามารถ

ในการคดอยางมวจารณญาณและเจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ระหวาง

กลมทดลองและกลมควบคม โดยใช t-test แบบ Independent Samples (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ.

2538: 100-103) มสตรดงน

Page 81: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

69

( ) ( )

2

112

11

21

2121

222

211

11

−+=

+

−+−+−

−=

nndf

nnnnSnSn

XXt

เมอ t แทน คาทใชพจารณาแจกแจงแบบท

1X แทน คะแนนเฉลยของกลมตวอยางท 1

2X แทน คะแนนเฉลยของกลมตวอยางท 2

1n แทน ขนาดของกลมตวอยางท 1

2n แทน ขนาดของกลมตวอยางท 2 2

1S แทน ความแปรปรวนของกลมตวอยางท 1 22S แทน ความแปรปรวนของกลมตวอยางท 2

7.3.1 สถตเพอใชทดสอบสมมตฐานขอท 2 , 3 , 5 และ 6 เปรยบเทยบ ความสามารถ

ในการคดอยางมวจารณญาณและเจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5กอนและ

หลงการจดการเรยนร แบบสบเสาะหาความร 5 ขน และการสอนตามคมอคร โดยใชสตร t – test แบบ

Dependent Samples (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 104)

t = ( )1

22

−∑ ∑∑

nDDn

D ; df = n-1

เมอ t แทน คาทใชพจารณาของการแจกแจงแบบท

D แทน ความแตกตางของคะแนนแตละค

∑D แทน ผลรวมของความแตกตางระหวางคะแนนทดสอบกอนเรยน

และหลงเรยนการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร

5 ขน และการสอนตามคมอคร

∑ 2D แทน ผลรวมกาลงสองของความแตกตางระหวางคะแนน

ทดสอบกอนเรยนและทดสอบหลงเรยน โดยการจดการเรยนร

แบบสบเสาะหาความร 5 ขน และการสอนตามคมอคร

n แทน จานวนผเรยนในกลมตวอยาง

Page 82: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

70

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล

ในการเสนอผลการวเคราะหขอมล เพอความเขาใจตรงกนผวจยจงกาหนดสญลกษณทใชใน

การวเคราะหขอมล ดงน

n แทน จานวนนกเรยน

X แทน คาเฉลยคะแนนหลงเรยน

S.D. แทน คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

∑D แทน ผลรวมของความแตกตางระหวางคะแนนกอนเรยนและหลงเรยน

2∑D แทน ผลรวมกาลงสองของความแตกตางระหวางคะแนนกอนเรยนและหลงเรยน

T แทน คาทใชพจารณาของการแจกแจงแบบท

การวเคราะหขอมล

1. ศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนท

ไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร5ขน (5E) กบการสอนตามคมอคร

2. ศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนทไดรบการสอนแบบ

สบเสาะหาความร5ขน (5E) กอนและหลงการทดลอง

3. ศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอคร

กอนและหลงการทดลอง

4. ศกษาเจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร

5 ขน (5E) กบการสอนตามคมอคร

5. ศกษาเจตคต ในการเรยนภาษาไทย ของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร

5 ขน (5E) กอนและหลงการทดลอง

6. ศกษาเจตคตในการเรยนของนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอครกอนและหลงการทดลอง

Page 83: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

71

ผลการวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลเสนอตามลาดบ ดงน

1. ศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารญาณของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะ

หาความร 5ขน กบการสอนตามคมอคร โดยใช t-test แบบ Independent samples และไดแสดงผลไวใน

ตาราง 5 ดงน

ตาราง 5 ผลการเปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณระหวางกลมทดลอง

และกลมควบคม

กลมตวอยาง n SD t

กลมทดลอง 40 24.33 3.60 6.28*

กลมควบคม 40 19.95 3.35

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากตาราง 5 แสดงวานกเรยนทไดรบการสอนโดยใชการสอน แบบสบเสาะหาความร 5 ขน

กบการสอนตามคมอคร มความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ แตกตาง นยสาคญทางสถตท

ระดบ .05

2. ศกษา ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ ของนกเรยนทไดรบการสอน แบบ

สบเสาะหาความร 5 ขน กอนและหลงการทดลอง โด ยใช t-test Dependent samples และไดแสดงผลไว

ในตาราง 6 ดงน

ตาราง 6 ผลการเปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของกลมทดลองกอนและ

หลงการทดลอง

การทดสอบ n ED t

กอนการทดสอบ 40 19.45 3.99 13.88*

หลงการทดสอบ 40 24.33 3.60

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

Page 84: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

72 จากตาราง 6 แสดงวานกเรยนทไดรบการสอนโดย สอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E) ม

ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณกอนและหลงการทดลองแตกตางกนอยางมนยสาคญทาง

สถตท .05

3. ศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอคร

กอนและหลงการทดลอง โดยใช t-test Dependent samples และไดแสดงผลไวในตาราง 7 ดงน

ตาราง 7 ผลการเปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณกอนและหลงทดลอง

โดยการสอนตามคมอคร

การทดสอบ n ED t

กอนการทดสอบ 40 22.50 3.26 12.13*

หลงการทดสอบ 40 47.53 3.35

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากตาราง 7 แสดงวานกเรยนทไดรบการสอนโดย ใชการสอนแบบสบเสาะหาความร 5 ขน ม

เจตคตกอนและหลงการทดลองแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท .05

4. ศกษาเจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร5ขน

กบการสอนตามคมอครโดยใช t-test แบบ Independent Group ในรป Difference score ในตาราง 8 ดงน

ตาราง 8 ผลการเปรยบเทยบเจตคตในการเรยนภาษาไทยระหวางกลมทดลองและกลมควบคม

การทดสอบ n ED t

กอนการทดสอบ 40 22.50 3.26 12.13*

หลงการทดสอบ 40 47.53 3.35

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากตาราง 8 แสดงวานกเรยนทไดรบการสอน แบบสบเสาะหาความร 5ขน กบการสอนตาม

คมอคร มเจตคตในการเรยนแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

Page 85: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

73 5. ศกษาเจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร 5 ขน

(5E) กอนและหลงการทดลองโดยใช t-test Dependent samples และไดแสดงผลไวในตาราง 9 ดงน

ตาราง 9 ผลการเปรยบเทยบเจตคตในการเรยนภาษาไทยของแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E)

กอนและหลงการทดลอง

เจตคตในการเรยนภาษาไทย กลมควบคม n SD t

กอนการทดลอง 40 68.20 8.01 12.90*

หลงการทดลอง 40 76.80 8.99

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากตาราง 9 แสดงวานกเรยนทไดรบการสอนตามคมอคร มเจตคตในการเรยนภาษาไทย

กอนและหลงการทดลองแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

6. ศกษาเจตคตในการเรยนภา ษาไทยของนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอคร กอนและหลง

การทดลองโดยใช t-test Dependent samples และไดแสดงผลไวในตาราง 10 ดงน

ตาราง 10 ผลการเปรยบเทยบเจตคตในการเรยนภาษาไทยของกลมควบคม กอนและหลงการทดลอง

การทดสอบ n SD t

กอนการทดสอบ 40 64.85 11.77 8.62*

หลงการทดสอบ 40 68.80 11.86

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากตาราง 10 แสดงวานกเรยนทไดรบการสอนตามคมอคร มเจตคตในการเรยนภาษาไทย

กอนและหลงการทดลองแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

Page 86: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

74

บทท 5

สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การศกษาครงน เปนการศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณและเจตคตในการเรยน

ภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท5 โดยใชการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E) กบการสอน

ตามคมอคร ซงสรปผลการศกษาคนควาไวดงน

ความมงหมายในการศกษาคนควา

1. เพอศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนท

ไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร5ขน (5E) กบการสอนตามคมอคร

2. เพอศกษาความสามารถในการคดอยางมวจา รณญาณของนกเรยนทไดรบการสอน แบบ

สบเสาะหาความร5ขน (5E) กอนและหลงการทดลอง

3. เพอศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอคร

กอนและหลงการทดลอง

4. เพอศกษาเจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร

5ขน (5E) กบการสอนตามคมอคร

5. เพอศกษาเจตคต ในการเรยนภาษาไทย ของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะเสาะหา

ความร5ขน (5E) กอนและหลงการทดลอง

6. เพอศกษาเจตคตในการเร ยนภาษาไทย ของนกเรยนทไดรบการสอน ตามคมอครกอนและ

หลงการทดลอง

สมมตฐานในการศกษาคนควา

1. ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนทไดรบ

การสอนแบบสบเสาะหาความร5ขน (5E) กบการสอนตามคมอครทมความแตกตางกน

2. ความสามารถในการคดอยางมวจา รณญาณของนกเรยนทไดรบการสอน แบบสบเสาะหา

ความร5ขน (5E) กอนและหลงการทดลองมความแตกตางกน

3. ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอ กอนและ

หลงการทดลองมความแตกตางกน

4. เจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E)

กบการสอนตามคมอครทมความแตกตางกน

Page 87: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

75

5. เจตคตในการเรยนภาษาไทย ของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E)

กอนและหลงการทดลอง มความแตกตางกน

6. เจตคตในการเรยนภาษาไทยของการเรยนทไดรบการสอนตามคมอคร กอนและหลงการทดลอง

มความแตกตางกน

วธการดาเนนการศกษาคนควา

ประชากรทใชในการศกษาคนควาครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนอสสมชญ

คอนแวนต กรงเทพมหานคร ทเรยนวชาภาษาไทย ท .32101 ภาคเรยนท1 ปการศกษา 2554 จากจานวน

นกเรยน 6 หองเรยน

กลมตวอยางทใชในการศกษาคนควาครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนอสสมชญ

คอนแวนต กรงเทพมหานคร ทเรยนวชาภาษาไทย ท.32101 ภาคเรยนท1 ปการศกษา 2554 จานวน 6 หองเรยน

ไดจากการสมอยางงาย ดวยการจบฉลาก 2 หองเรยน แลวนามาจบฉลากอกครง เพอแบงเปนกลมทดลอง

40 คน และกลมควบคม 40คน

เนอหาในการวจย

เนอหาทใชในการวจยครงนเปนเนอหากลมสาระการเรยนรภาษาไทย ระด บชนมธยมศกษาท 5

ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 โดยมหวขอดงน

1. เรอง ธรรมชาตของภาษา พลงของภาษา ลกษณะของภาษา 4 คาบ

2. เรอง มหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร 4 คาบ

3. เรอง กระบวรการการพฒนาการสอสาร 4 คาบ

4. เรอง การฟงและการอานใหเกดวจารณญาณ 4 คาบ

การสรางเครองมอในการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงน ไดแก

1. แผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5ขน ซงประสทธภาพของเครองมอ คอ 82.43 /

84.93

2. แผนการจดการเรยนรตามคมอคร ซงประสทธภาพของเครองมอ คอ 81.06 / 82.62

3. แบบทดสอบวด ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณใน การเรยนวชาภาษาไทย

ขอสอบทผวจยเลอกมาใชมคาความสอดคลองตงแต 0.67 – 1.0 มคาความยากงายระหวาง 0.20 – 0.80 มคา

อานาจจาแนกระหวาง 0.20 – 0.73 และคาความเชอมน 0.75

Page 88: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

76

4. แบบทดสอบวดเจตคตในการเรยนภาษาไทย ขอสอบทผวจยเลอกมาใชมคาความสอดคลอง

ตงแต 0.67 – 1.0 มคาความยากงายระหวาง 0.20 – 0.80 มคาอานาจจาแนกระหวาง 0.20 – 0.72 และคา

ความเชอมน 0.73

การดาเนนการทดลอง

1. สมนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนอสสมชญคอนเเวนต เขตบางรก กรงเทพมหานคร

มาจานวน 2 หองเรยน จากจานวน 6 หองเรยน จานวนนกเรยน 400 คน ซงไดมาจากการสมอยางงาย แลว

นามาจบฉลากแบงออกเปน 2 กลม คอกลมทดลอง 1 กลม และกลมควบคม 1 กลม

2. กลมทดลองและกลมควบคมทาการทดสอบกอนการทดลอง โดยใชแบบทดสอบ ความคด

อยางมวจารณญาณในการเรยน ภาษาไทยและแบบทดสอบ เจตคตในการเรยนภาษาไทย ใชเวลา 1 คาบ

คาบละ 50 นาท

3. ดาเนนการทดลอง โดยผวจยเปนผสอนเองทง 2 กลม โดยแบงเปน

3.1 กลมทดลอง ทสอนโดยใชการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5 ขน

3.2 กลมควบคม ทสอนโดยใชคมอคร

ทง 2 กลมใชระยะเวลาในการทดลองเทากน คอ 16 คาบ

4. หลงจากเสรจสนการจดการเรยนรตามแผนการจดการเรยนรแลว ผวจยจงทาการทดสอบ

หลงเรยนโดยใชแบบทดสอบแบบทดสอบวดความคดอยางมวจารณญาณในการเรยนและแบบวดเจตคต

ในการเรยนภาษาไทย ใชเวลา 1 คาบ คาบละ 50 นาท ชดเดมทใชทดสอบกอนการทดลองโดยใชเวลา

1 คาบ คาบละ 50นาท

5. รวบรวมและวเคราะหขอมลดวยวธการทางสถต เพอทดสอบสมมตฐานโ ดยใชวธการสรป

และอภปรายผลการทดลอง

การวเคราะหขอมล

1. ศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณในการเรยนภาษาไทยของนกเรยน ระหวาง

กลมทดลองและกลมควบคมโดยใช t-test Independent sample ในรป different score

2. ศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนกลมทดลองกอนและหลงเรยน

โดยใช t-test Dependent sample

3. ศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนกลมควบคมกอนและหลงการ

ทดลองโดยใช t-test Dependent sample

4. ศกษาเจตคตของนกเรยนระหวางกลมควบคมกอนและหลงการทดลอง โดยใช t-test แบบ

Independent ในรป different score

Page 89: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

77

5. ศกษาเจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนระหวางกลมทดลอง กอนและหลงการทดลอง

โดยใช t-test Dependent sample

6. ศกษาเจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนระหวางกลมควบคม กอนและหลงการทดลอง

โดยใช t-test Dependent sample

สรปผลการศกษาคนควา

จากการศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการสอน

แบบสบเสาะหาความร 5 ขน (5E) สรปผลไดดงน

1. นกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร5ขน (5E) กบกลมควบคมซงไดรบกา รสอน

ตามคมอคร มความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2. นกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร 5 ขน (5E) มความสามารถในการคดอยางม

วจารณญาณทางการเรยนกอนและหลงเรยน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

3. นกเรยนทไดรบการสอนตามคมอคร มความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ ทาง

การเรยนกอนและหลงเรยน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

4. นกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร 5 ขน (5E) กบกลมควบคมซงไดรบการสอน

ตามคมอคร มเจตคตในการเรยนภาษาไทยแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

5. นกเรยนทไดรบการสอน แบบสบเสาะหาความร 5 ขน (5E) มเจตคตในการเรยนภาษาไทย

กอนและหลงเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

6. นกเรยนทไดร บการสอนตามคมอคร มเจตคตในการเรยนภาษาไทย กอนและหลงเรยน

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

อภปรายผลการศกษาคนควา

การศกษาความสามารถในการคดอยางม วจารณญาณและเจตคตในการเรยนภาษาไทยของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โดยใชการสอนแบบสบเส าะหาความร 5 ขน(5E) กบการสอนตามคมอคร

อภปรายผลไดดงน

1. ศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนทไดรบ

การสอนแบบสบเสาะหาความร 5 ขน (5E) กบการสอนตามคมอคร

จากการศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ท

ไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E)กบการสอนตามคมอครพบวาผเรยนทไดรบการสอนแบบ

สบเสาะหาความร 5 ขน (5E) กบการสอนตามคมอครมความคดอยางมวจารณญาณตางกนอยางมนยสาคญ

ทางสถตท .05 เปนไปตามสมมตฐานขอท 1 เนองจากการสอนแบบสบเสาะหาความรเปนการสอน ทมง

สงเสรมใหผเรยนรจกคนควาหาความรดวยตนเอง โดยใชกระบวนการแสวงหาความร ซงครมหนาทเพยง

Page 90: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

78

เปนผคอยใหความชวยเหลอจดเตรยมสภาพการณ และกจกรรมใหเออตอกระบวนการทฝกใหคดหาเหตผล

สบเสาะหาความรรวมทงการแกปญหาไดโดยใชคาถาม และสอการเรยนการสอนตางๆ เชน ของจรง

สถานการณใหนกเรยนลงมอปฏบตการสารวจคนหาดวยตนเอง บรรยากาศการเรยนการสอนใหนกเรยน

คดเปนทาเปน และแกปญหานนไดเอง ซงสอดคลองกบคากลาวของ วรยทธ วเชยรโชต (2521: 44) กลาววา

“การสอนแบบสบเสาะหาความรเปนกระบวนการแสวงหาความจรง เพอนาไปสการคนพบธรรมชาต

และนากฎเกณฑ ทคนพบนนมาประยกตใช ” สวฒก นยมคา (2531: 44) กลาววาการสอนแบบสบเสาะหา

ความรเปนการสอนทสงเสรมใหผเรยนเปนผคนควาหาความร จะโดยทางตรงหรอทางออมกตาม สวนคร

จะเปนผอานวยความสะดวกแนะนา และใหความชวยเหลอเทาทจาเปน ประกอบดวยกระบวนการทสาคญ

ไดแก การสารวจ และการสรางองคความร

2. ศกษาความสามารถในการคดอยางมว จารณญาณของนกเรยนทไดรบการสอนแบบ

สบเสาะหาความร 5ขน (5E) กอนและหลงการทดลอง

จากการศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนทไดรบการสอนแบบ

สบเสาะหาความร 5ขน (5E) กอนและหลงการทดลองพบวาผเรยนมความสามารถในการคดอ ยางม

วจารณญาณแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 เปนไปตามสมมตฐานขอท 2 เนองจากการสอน

แบบสบเสาะหาความร5ขน (5E) เปนการจดการเรยนรทมง ใหผเรยนไดปฏบตกจกรรมสงเสรมความสามารถ

ในกาคดหลายรปแบบและเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงควา มสามารถ เหตผลในการคดอยางมขนตอน

ของการสบเสาะหาความร 5 ขน มงสงเสรมใหนกเรยนรจกคนควาหาความรดวยตนเอง โดยใชทกษะ

กระบวนการทางวทยาศาสตร ครมบทบาทสาคญในการจดสภาพการเรยนการสอนใหเออตอกระบวนการ

สบเสาะ และคนหาคาตอบทจะตอบคาถาม หรอแกปญหาทเขากาลงประสบอยหรอจะพบในอนาคต เพอ

สงเสรมใหนกเรยนคดเปน ทาเปน และแกปญหาเปนนอกจากน มนมนส สดสน (2543: 26) สรปความหมาย

ของการสอนแบบสบเสาะหาความรไววาการสอนแบบสบเสาะหาความรเปนวธการหนงทมงสงเสรมให

ผเรยนรจกคนควาหาความรคด และแกปญหาไดดวยตนเองอยางมระบบการคด ใชกระบวนของการคนควา

หาความร ซงประกอบดวยวธการทางวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและเจตคตทาง

วทยาศาสตร ครมหนาทจดบรรยากาศการสอนใหเออตอการเรยนร คดแกปญหาโดยใชการทดลอง และ

อภปรายซกถามเปนกจกรรมหลกในการสอน

3. ศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอคร

กอนและหลงการทดลอง

จากการศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอ

ครกอนและหลงการทดลองพบวาความสาม ารถใน การคดอยางมวจารณญาณของนกเรยน แตกตางกน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เปนไปตามสมมตฐานขอท 3 เปนผลเนองมาจากการจดกจกรรมท

หลากหลายและมการนาสออปกรณตางๆ เชนใบงาน บตรดา แถบบนทกเสยง มาประกอบการฝกทกษะ

ในการคด นอกจากนการเอาใจใ สดแลและใหกาลงใจของครทาใหนกเรยนสนใจและตงใจเรยนมากขน

จงสงผลใหนกเรยนไดพฒนาการคดสงขน

Page 91: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

79

4. ศกษาเจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร 5 ขน

(5E) กบการสอนตามคมอคร

จากการศกษาเจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร

5ขน (5E) กบการสอนตามคมอครพบวานกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรมเจตคตใน

การเรยนภาษาไทยตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท .05 เปนไปตามสมมตฐานท 4 เนองจากการสอน

แบบสบเสาะหาความรแบบ 5 ขน (5E) เปนการเนนใหผเรยนไดแสดงความคดเหนและความรสก

รวมทง ความสามารถของตนเองและยอมรบฟงความคดเหนของผอนนอกจากนยงสงเสรมใหผเรยนม

โอกาสทากจกรรมรวมกบผอน เชนการแกปญหารวมกน ปรกษาหารอแล ะชวยเหลอกนจงเปนสงททาให

ผเรยนมเจตคตทดในการเรยน สงกวาการเรยนการสอนตามคมอคร

5. ศกษาเจตคตในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร 5 ขน

(5E) กอนและหลงการทดลอง

จากการศกษาเจตคตของนกเรยนทไดรบการสอนแบบส บเสาะหาความร 5ขน(5E) กอนและ

หลงการทดลองพบวานกเรยนมเจตคตทางการเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เปนไป

ตามสมมตฐานขอท 5 เนองจากการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E) เปนการเนนใหผเรยนไดทา

กจกรรมรวมกบผอนอยางมขนตอน และสงเสรมใหนกเรยนมทกษะในการแสดงความร ความสามารถ

อยางสมาเสมอจงทาใหผเรยน มความพอใจและภมใจในตนเอง ซงเปนผลใหมการใฝรใฝเรยน คดด ทาด

มความสขในการเรยนภาษาไทย

6. ศกษาเจตคตในการเรยนของนกเรยนทไดรบการสอนคมอครกอนและหลงการทดลอง

จากการศกษาเจตคตในการเรยนของนกเรยนทไดรบการสอนคมอครกอนและหลงการทดลอง

พบวานกเรยนมเจตคตในการเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เปนไปตามสมมตฐาน

ขอท 6 เนองมาจากการจดกจกรรมทเปนอสระไมมขอกาหนดหรอขนตอนใดๆ ในการสอน ครนกเรยนจะ

อภปรายเนอหาและทาใบงานตามคาสงแลว ครและนกเรยนส รปสาระความรรวมกนจงทาใหผ เรยนมเจต

คตในการเรยนสงกวากอนเรยน

ขอเสนอแนะ

จากการศกษาคนควาในครงน ผวจยมขอเสนอแนะอาจจะเปนประโยชนตอการเรยนการสอน

และการศกษาคนควาครงตอไปดงน

1. ในการจดกจกรรมการสอน แบบสบเสาะหาความร 5ขน ครควรใหความชวยเหล อแนะนา

นกเรยนเกยวกบกจกรรมฝกการคดอยางมวจารณญาณในชวงแรกๆ เมอนกเรยนเกดความคนเคยใน

การปฏบตกจกรรมแลว จงใหนกเรยนทากจกรรมดวยตนเอง

2. ใบความร และใบงาน ควรใชภาษาใหจดเจนไมคลมเครอและคาถามไมควรยากหรองาย

จนเกนไป

Page 92: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

80

3. ในการสอน ผสอนไมควรขามขนตอนการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน เพราะลกษณะ

ของกจกรรมในแตละขนตอนลวนมความสมพนธกนและควรใชเวลาทาการสอนตดตอกน 2 คาบ

4. ในขณะทนกเรยนปฏบตกจกรรมแตละขน ครไมควรกาหนดอยางเหมาะสมครใหนกเรยน

ไดมโอกาสเสนอความคดเหนตางๆ และควรเปดใจกวางยอมรบฟงความคดเหนของนกเรยน

5. การเลอกสถานการณเนอหาในการฝกการคดอยางมวจารณญาณ ควรเปนประเดนปญหาท

เปนปจจบน เหมาะสมกบวยของนกเรยนและสอดคลองกบเนอหาทเรยน

ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป

1. ควรศกษาการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5ขน(5E) กบความคงทนในการเรยน

ภาษาไทย

2. ควรทาวจยโดยจดการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E)กบนกเรยนทม

ความสามารถแตกตางกนโดยเนนเปรยบเทยบนกเรยนทมความสามารถแตกตางกนโดยเนนเปรยบเทยบ

นกเรยนทมความเกงปานกลางและออนแตละกลมโดยไมคละผเรยน

3. ควรมการศกษาวจยเชงคณภาพเพอสารวจการพฒนาของผเรยน

Page 93: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

81

บรรณานกรม

Page 94: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

82

บรรณานกรม

กนก ปนตบแตง. (2531). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะการคดแกปญหาโดยวธ

สอนแกปญหากบวธการสอนแบบปกต วชาสรางเสรมประสบการณชวตเรอง

“การเมองการปกครอง”. วทยานพนธ ศศ.ม. กรงเทพฯ: ม.ป.พ.

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2544). หลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544.

พมพครง 3. กรงเทพฯ: กระทรวงศกษาธการ.

--------------. (2544). คมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: องคการรบสง

สนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

กอ สวสดพานช. (2532). หนงสอขมทรพยแหงปญญา. กรงเทพฯ: แสงรงการพมพ.

ไกรยทธ ธรตยาคนนท. (2539, มกราคม-มนาคม). ระบบการศกษาไทยในยคโลกาภวฒน: การพฒนา

เดกไทยคดเปน และสรางองคความร. Chulalongkorn Educational Review. 8: 35.

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2544). แผนพฒนาการศกษาแหงชาตฉบบท 8 (พ.ศ.2540-2544).

กรงเทพฯ: อรรถพลการพมพ.

จนทมา พรหมโชตกล. (2528). การเขยนขอสอบวชาภาษาไทย. กรงเทพฯ: สานกทดสอบการศกษา

และจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ชลสต จนทาส. (2543). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและความสามารถใน

การตดสนใจอยางสรางสรรคของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนโดยใชชด

กจกรรมการตดสนใจทางวทยาศาสตรกบการสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม.

กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ชศร วงศรตนะ. (2528). เทคนคการใชสถตและการวจย. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

เชดศกด โฆวาสนธ. (2520). การวดทศนคตและบคลกภาพ. กรงเทพฯ: สานกทดสอบทางการศกษา

และจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ณรงคฤทธ สงฆะศร. (2547). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระสงคมศกษา ศาสนาและ

วฒนธรรมและความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ทเรยนโดยการสอนแบบสบเสาะหาความรกบการสอนแบบบรณาการ. วทยานพนธ กศ.ม.

กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ทศนา เขมมณ. (2542). การจดการเรยนการสอนยดผเรยนเปนศนยกลาง. กรงเทพฯ:โอเดยนสโตร.

Page 95: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

83

ทศนา แขมมณ; และคณะ. (2544). วทยาการดานการคด. กรงเทพฯ: เดอะมาสเตอร แมเนจเมนท.

--------------. (2547). ศาสตรการสอน. กรงเทพฯ: สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2535). เทคนคการสรางเครองมอสาหรบงานวจย. กรงเทพฯ:

สามเจรญพานช.

บษกร ดาคง. (2542). ปจจยบางประการทเกยวของกบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 มธยมศกษาปท 3 และมธยมศกษาปท 6 ในเขตอาเภอเมอง

จงหวดสงขลา. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ถายเอกสาร.

ผานต เพชรจารส. (2529). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาภาษาไทยเพอกจธระและ

ความรบผดชอบของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนโดยชดการสอนแบบซนดเคท กบ

การสอนตามตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย

มหาวยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

พชต สนนเออ. (2542). ผลของการฝกการคดอยางมวจารณญาณแบบสอดแทรกในวชาทสอนทมตอ

ผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถดานการแกปญหาเชงวทยาศาสตรของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนศกษาสงเคราะหสกลนคร. วทยานพนธ ค.ม. กรงเทพฯ:

บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

พวงรตน ทวรตน. (2531). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. กรงเทพฯ:

สานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

พวงรตน ทวรตน. (2529). การสรางและพฒนาแบบทดสอบผลสมฤทธ. กรงเทพฯ: สานกทดสอบ

ทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

มนมนส สดสน. (2543). การศกษาผลสมฤทธทางวทยาศาสตร และความสามารถดานการคดวเคราะห

วจารณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรประกอบ

การเขยนแผนผงมโนมต. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

มะลวลย สมศกด. (2540). รปแบบการสอนเพอพฒนาการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนใน

โครงการขยายโอกาสทางการศกษาขนพนฐาน. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ:

บณฑตวทยาลย มหาวยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

เพญพศทธ เนคมานรกษ. (2537). การพฒนารปแบบพฒนาการคดอยางมวจารณญาณสาหรบนกศกษา

คร. วทยานพนธ ค.ด. (หลกสตรและการสอน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

Page 96: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

84

ไพฑรย สนลารตน. (2526). “พฤตกรรมการสอนภาษาไทยในระดบมธยมศกษา” เอกสารการสอน

ชดวชาภาษาไทย หนวยท 1-2. พมพครงท 3. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

รกด วศษฎอนพงษ. (2529). การศกษาความสามารถการเขยนรอยแกวดวยสญลกษณและเจตคตตอ

การเขยนรอยแกวของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทสอนโดยใชแบบฝกทกษะ. ปรญญานพนธ

กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ถายเอกสาร.

รง แกวแดง. (2541). ปฏวตการศกษาไทย. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: มตชน.

ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. (2538). เทคนคการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.

วฒนาพร ระงบทกข. (2542). แผนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง. กรงเทพฯ: แอลทเพรส.

วนเพญ วรรณโกมล. (2538). การสอนสงคมศกษาในระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ: ภาควชาหลกสตร

และการสอน คณะครศาสตร สถาบนราชภฏธนบร.

วาสน ชสงค. (2525). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตวชาหลกภาษาไทย

เพอการสอสารชน: มธยมศกษาปท 3 ทเรยนโดยวธกระบวนการกลมสมพนธ.

ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

--------------. (2525). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาหลกภาษาเพอการสอสาร

ชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนโดยวชากระบวนกลมสมพนธ. ปรญญานพนธ กศ.ม.

(การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

วชต สรตนเรองชย. (2540). การวจยเพอพฒนาการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2546). การจดสาระการเรยนรกลมวทยาศาสตร

หลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ: สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย.

--------------. (2547ก). การจดสาระการเรยนรกลมวทยาศาสตรหลกสตรการศกษาขนพนฐาน .

กรงเทพฯ: สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

สมจต สวธนไพบลย. (2541). วทยาศาสตรสาหรบครประถม. กรงเทพฯ: ภาควชาหลกสตรและ

การสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สมนก พวงกลน. (2530). การเปรยบเทยบความสามารถในการอานอยางมวจารณญานและสมรถภาพ

ในการอานเรวของชนมธยมศกษาปท 3 โดยวธสอนแบบสบสวนและสอบสวนกบการสอน

ตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ถายเอกสาร.

Page 97: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

85

สณหวช สอนทาโก. (2550). การคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนชวงชนท 3 ทเรยนวทยาศาสตร

ดวยวธสบเสาะหาความร โดยเสรมกจกรรมการคดอยางมวจารณญาณ. ปรญญานพนธ ศษ.ม.

เชยงใหม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม. เอกสาร.

สคนธ สนธนานนท; และคณะ. (2545). การเรยนรเนนผเรยนเปนสาคญ. กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน.

สวฒก นยมคา. (2531). ทฤษฏและทางปฏบตในการสอนวทยาศาสตรแบบสบเสาะหาความรเลม 2

กรงเทพฯ: เจเนอรลบคสเซนเตอร.

สวทย มลคา. (2547). กลยทธการสอนคดอยางมวจารณญาณ. กรงเทพฯ: ภาพพมพ.

สรศกด นมนวล. (2543). ผลของวธการเรยนแบบรวมมอแบบแบงกลมคละผลสมฤทธทมตอผล

สมฤทธทางการเรยนในวชาเคมและทกษะการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนชนมธยม

ศกษาปท 4 . ปรญญานพนธ ศศ.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ถายเอกสาร.

สรศกด หลาบมาลา. (2531, พฤศจกายน). การสอนทกษะการคดวเคราะห. สารพฒนาหลกสตร.

หนา 7.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2540). ทฤษฏการเรยนรเพอพฒนากระบวนการคด.

กรงเทพฯ: สานกนายกรฐมนตร.

สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา. (2547). มาตรฐานการศกษา ตวบงชและ

เกณฑการพจารณาเพอประเมนคณภาพภายนอกระดบการศกษาขนพนฐาน ฉบบปรบปรง

พ.ศ. 2547. กรงเทพฯ: กลมงานประเมนคณภาพการศกษา.

สพรรณ สวรรณจรส. (2543). ผลการฝกใชเทคนคแผนผงทางปญญาทมผลตอการคดอยางมวจารณญาณ

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4. วทยานพนธ ค.ม. (หลกวชาหลกสตรและการสอน).

กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

สมานน รงเรองธรรม. (2545). เอกสารประกอบการสอนบทความทกษะทางภาษาไทย การฟง การพด

การอานและการเขยน. กรงเทพฯ: ภาควชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ถายเอกสาร.

สรศกด นมนวล. (2543). ผลของวธการเรยนแบบรวมมอแบบแบงกลมคละผลสมฤทธทมตอผล

สมฤทธทางการเรยนในวชาเคมและทกษะการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 4 . ปรญญานพนธ ศศ.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ถายเอกสาร.

สวฒก นยมคา. (2531). ทฤษฏและทางปฏบตในการสอนวทยาศาสตรแบบสบเสาะหาความรเลม 2.

กรงเทพฯ: เจเนอรลบคสเซนเตอร.

Page 98: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

86

ไสว ฟกขาว. (2544). หลกการสอนสาหรบเปนครมออาชพ. กรงเทพฯ: เอมพนธ.

อมร ลมปนาทร. (2530). การศกษาการคดอยางมวจารณญาณเกยวกบบทบาทของตวละครในเรอง

มหาเวสสนดรชาดก กณฑกมาร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนกลมท 9/6.

วทยานพนธ ศศ.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

อรพรรณ พรสมา. (2543). การคด. พมพครงท 1 . กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อวยพร สกลตน. (2527). การเสนอรปแบบการจดกจกรรมฝกทกษะวพากษวจารณในการสอนภาษาไทย

มธยมศกษาตอนปลาย. วทยานพนธ ค.ม. เชยงใหม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

ถายเอกสาร.

อทธยา สายศลป. (2526). เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอภาษาไทยของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 5 ทไดรบการสอน โดยใชชดฝกสมรรถภาพการอานเรวกบการสอนทฝก

ตามกจกรรมคมอครการสอนของกรมวชาการ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา).

กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทวโรฒ. ถายเอกสาร.

อดมพร พสถาน. (2537). การศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธในการอานอยางมวจารณญาณ

กบเจตคตการอานกอนและหลงฝกอานของนกเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

โรงเรยนกรงเทพครสเตยนวทยาลย กรงเทพมหานคร . วทยานพนธ ศศ.ม. กรงเทพฯ:

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

อทมพร วรรณะศลปน. (2542). ผลการใชแบบฝกการคดอยางมวจารณญาณในการทาโครงการ

วทยาศาสตรสงแวดลอม. วทยานพนธ ศษ.ม. เชยงใหม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

ถายเอกสาร.

อษณย โพธสข. (2537). วธการสอนเดกปญญาเลศ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อารณ ไทยบณฑตย. (2545). การพฒนาการคดแกปญหาโดยใชโปรแกรมฝกวธคดแบบโยนโสมนสการ

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. ปรญญานพนธ กศ.ม. (จตวทยาพฒนาการ). กรงเทพฯ:

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

American Association for the Advancement of science. (1970). Science aProcess Approach

Commentary for teacher. Washington D.C.: AAAS.

Arrowsmith, G. (1972). “Reading Vs thinking.” Bulletin of the English Language Center. n.p.

Center for Critical Thanking Sonoma state University. (1996 ). Critical thinking workshop. n.p.

Blair; Dee; & Judah, sherry Selph. (1990, October). Need a Strong Foundation for an Interdisciplinary

Program? Try 4 MAT! Eric Accession: NICS Discover Report. pp. 37-38.

Page 99: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

87

Bodi, S. (1988). Critical Thinking and Bibliographic Instruction : the Relationship. The Journal of

Academic Libranship. 14(3).

Cogan, Morris L.; & Levin Harry. (1957, January). Studies of Teacher Behavior. The Journal of

Exper Imental Education. 26: 135 – 139.

Decaroli, Joseph. (1973). What Research Say to the Classroom Teacher:Critical Thinking.

Social Education. 37(1): 67-69.

Dewey, H.J. (1993). We Think. Bonton: D.C. Healt.

Dressel, P.L.; & Mayhew, L.B. (1957). General Education: Exploration. In Evaluation.

Washington D.C.: America council on Education.

Dressel,P.L.; & Mayhew, L.B. (1957). General Education : Explorations in evaluation. 2nd ed.

Washington D.C.: American Council on Education. 37(1): 67-69.

Ennis , Robert H. (1985). A Logical Basic of Measuring Critical Thinking Skills.

Journal of Education Leadership. 43: 45-48 .

Facione, P.A. (1984, July-August). Toward a Theory of Critical Thinking. Liberal Education.

70(3): 253-261.

--------------. (1990, February). Critical Thinking: A statement of Expert Consensus For Purpose

of Educational assessment and Instruction. ERIC Clearinghouse on Tests, Measurement

and Evaluation. 12(6): 6-9.

--------------. (1998). Critical thinking : What it is and Why it counts. Califomaia: Santa Clara

University.

Good, T L. (1973). Looking in ClassRoom. 4th ed. New York: Harper and Row, Publishers.

Good,Carter V. (1973). Dictionary of Education. New York: Mcgraw – Hill BookCompany

Handbook. London: Foundation for Critical Thinking Harrcourt, Brace world.

Hillgard, E. R. (1962). Introduction to Psychology. New York: Harcout Brace and Word, Inc.

Leadership. 43(2): 29-34.

Hillgard, Frnest R. (1967). Introduction to Psychology. New York: Harcoart Brace and World.

Hilgard, H.W. (1970). Introduction of Psychology. New York: Harcourt Brace and Word.

Hudgins, Bryce B. (1977). Learning and Thinking : A Primer for Teachers. Llinois: P.E. Peacock

Publishers,lnc.

Norris, S.P. (1985). Synthesis of Research on Critical Thinking. EducationalLeadership. 42(8).

Page 100: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

88

Norris,S.P.; & Ennis , R.H. (1989). Evaluation Critical Thinking. Midwest Publication Critical

Thinking Press.

Quellmallz,E.S.(1985). Needed Better Method for Testing Higher Order Thinking Skill.

Educational Washington D.C.: America council on Education.

Sund, Robert B.; & Trowbridge, Leslie W.(1973). Teaching Science by Inquiry in the Secondary

school Second. Columbus: Charles E.Merril Publishing Company.

Watson, G.; & Glaser, E.M. (1964). Watson- Glaser Critical Thinking Appraisal. Manual.

New York: Harrcourt, Brace world.

Watson, G.B.; & Glaser, E.M. (1980). Watson-Glaser Critical Thinking Appraisal: Manual for

Forms A and B. San Antonio: Harcourt Brace and Company.

Yinger, W. (1988). Critical- Thinking Technique for Social Studies Education in Thailand.

Doctor’ s Thesis, The Pennsylvania State University.

Page 101: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

89

ภาคผนวก

Page 102: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

90

ภาคผนวก ก

- แผนการสอนแบบสบเสาะหาความร 5ขน

- เอกสารประกอบแผนการสอนสบเสาะหาความร 5 ขน

- แบบประเมนผลการรวมกจกรรมกลม

Page 103: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

91

โรงเรยนอสสมชญคอนแวนต

หนวยการเรยนรท 1 เรยนรหลกประจกษภาษา (แผนทดลอง แบบ สบเสาะหาความร)

แผนการจดการเรยนรท 1 เรอง ธรรมชาตของภาษา พลงของภาษา ลกษณะของภาษา ภาคเรยนท 1/2554

วชา ภาษาไทย 1 (ท32101) ชนม. 5 จานวน 4 ชวโมง

.......................................................................................................................................................................

1.มาตรฐานการเรยนร / ตวชวด

มาตรฐานการเรยนร

มาตรฐาน ท4.1 เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลงของ

ภาษาและพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษาและรกษาภาษาไทยไว

เปนสมบตของชาต

ตวชวด

ท 4.1 ม.4-5/1 อธบายธรรมชาตของภาษา พลงของภาษา และลกษณะของภาษา

2.จดประสงคการเรยนรสตวชวด 1.อธบายธรรมชาตของภาษา พลงของภาษา ลกษณะของภาษา

2.วเคราะหธรรมชาตของภาษา พลงของภาษา ลกษณะของภาษา

3.เหนความสาคญของการเรยนรธรรมชาตของภาษาไทย พลงภาษาทมตอความคด ความรสกและ

การกระทา เหนความสาคญของลกษณะภาษาทมตอมนษยและการธารงชวต

3.สาระสาคญ

- ความหมายและธรรมชาตของภาษา

- ลกษณะของภาษา

- พลงของภาษา

4.คณลกษณะอนพงประสงค

- มวนย

- ใฝเรยนร

Page 104: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

92

5.กจกรรมการเรยนร

(ชวโมงท1)

1.นกเรยนดเนอเพลงอมอนและรองรวมกน

ขนสรางความสนใจ

2.นกเรยนแสดงความรสกจากบทเพลงและตอบวาเพราะเหตใด ภาษาจงมความสาคญตอมนษย

3.นกเรยนแสดงความคดและยกตวอยางวาลกษณะของภาษาไทยวาเหมอนหรอแตกตางจากภาษาอน

อยางไร

1.แบงกลมนกเรยน 6-8 คน อภปรายเรองธรรมชาตของภาษา พลงของภาษา และลกษณะของภาษา

ขนสารวจและคนหา

2.นกเรยนชวยกนคนหาสาเหตของปญหาการใชภาษาไทยในการสอสารบกพรอง

(ชวโมงท2)

1.นกเรยนแตละกลมสงตวแทนนาเสนอ สาระความคดจากขอสรปในกลมของตน หนาชนเรยน

ขนอธบายและลงขอสรป

2.ครและนกเรยนรวมกนสรปสาระความรเรองลกษณะธรรมชาตของภาษา พลงของภาษา พรอมทงหา

แนวทางแกปญหาการใชภาษาในไทยในการสอสารบกพรอง

(ชวโมงท3-4)

1.นกเรยนศกษาใบความรท 1,2 และทาใบงานท1,2

ขนขยายความร

2.นกเรยนแสดงแนวคดเกยวกบธรรมชาตของภาษา พลงของภาษา และลกษณะของภาษารวมทงการ

นาไปใชใหเกดประโยชนในชวตประจาวน

1.ประเมนผลการรวมกจกรรมกลม

ขนประเมนผล

2.ประเมนผลจากใบงาน

6.สอ/แหลงการเรยนร

- เนอเพลงอมอน

- ใบความรท 1 เรองธรรมชาตของภาษา

- ใบความรท 2 ลกษณะของภาษาและพลงภาษา

- ใบงานท 1 เรองพนองทะเลาะเรองนาถงกบฆากนตาย

- ใบงานท 2 เรองศานตภาพอยทไหน

Page 105: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

93

7.ภาระงาน

- ใบงานท 1

- ใบงานท 2

- ตรวจใบงาน

8.การวดประเมนผล

- ประเมนผลงานการรวมกจกรรมกลม

Page 106: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

94

เอกสารประกอบการสอน

แผนสบเสาะหาความร 5 ขน

Page 107: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

95

ใบความรท 1

ธรรมชาตของภาษา

มนษยใชภาษาสอความร ความคดความตองการ ความเขาใจ และประสบการณตางๆ ชนทกชาต

มภาษาใชสอสารเพอถายทอดศลปะวทยาการใหแกกน ภาษาจงเปนสงสาคญสาหรบมนษย การมความร

ความเขาใจเกยวกบธรรมชาตของภาษาและพลงของภาษา จะชวยใหใชภาษาเพอการสอสารไดชดเจน

ถกตอง สามารถพฒนาทกษะทางภาษาไดตามกระบวนวธ ตระหนกถงความงาม ความ

เหมาะสม ความหมายของภาษาไดอยางแทจรง

ภาษา หมายถง เสยงทเปนคาพดหรอถอยคาสานวนทใชพดกน รวมทงกรยาอาการทแสดงออก

มาแลวสามารถทาความเขาใจกนไดภาษาสามารถจาแนกออกไดเปน ภาษาสามารถจาแนกออกได

เปน ๒ ประเภท ดงน

๑. ประเภทของภาษา

๑.๑ ภาษาทเปนถอยคา เรยกวา “วจนภาษา” หมายถง ภาษาทใชเสยง หรอตวอกษรทมนษยประดษฐขนมา

โดยตกลงกนใหใชเรยกแทนสงของ ความคด หรอมโนภาพของสงหนงสงใดทมนษยรบรจากประสาท

สมผส วจนภาษาจงเปนภาษาทชดเจน เพราะเปนภาษาทมทงภาษาพดและภาษาเขยน

๑.๒ ภาษาทไมเปนถอยคา เรยกวา “อวจนภาษา” หมายถงภาษาทเกดจากรยาอาการตางๆ ทแสดงออกมา

ทางรางกาย หรอสญลกษณทมองเหนแลวผอนเกดความเขาใจความหมายได โดยไมตองอาศยภาษาพด

และภาษาเขยนเปนสอ บางครงอาจเรยกวา “ภาษาทาทาง” ซงในชวตประจาวนมนษยใชภาษาทาทาง

ประกอบคาพดไปดวย เพอชวยใหการสอสารความหมายไดชดเจน และตรงกบความรสกของผสงสาร

ยงขน

๒. ธรรมชาตของภาษา

ลกษณะทถอเปนธรรมชาตของภาษาทงหมดมดงน

๒.๑ ภาษาใชเสยงสอความหมาย

ภาษาจงเปนสงทสงคมรวมกนกาหนดขน ทจะใหเสยงใดมความหมายอยางใด

ดวยเหตน เสยงในภาษาแตละภาษาจงตางกน เชน เสยงในภาษาไทย ประกอบดวย เสยงพยญชนะ

เสยงสระ และสยงวรรณยกต ขณะทในภาษาองกฤษไมมเสยงวรรณยกต

Page 108: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

96 ๒.๒ หนวยในภาษาประกอบกนเปนหนวยทใหญขนได

ภาษาประกอบดวยหนวยตางๆ เรยงจากหนวยทเลกไปเปนหนวยทใหญ ดงน

๑) เสยง เสยงเปนหนวยในภาษาทเลกทสด แบงเปน เสยงพยญชนะ เสยงสระ และเสยง

วรรณยกต

๒) พยางค พยางคเกดจากการนาหนวยเสยงในภาษามาประกอบกนจงถอวาเปนหนวยพยางค

ใหญกวาหนวยเสยง ทงน หนวยพยางคอาจมความหมายหรอไมกตาม

๓) คา เกดจากพยางคทไดกาหนดความหมาย กลาว เมอกาหนดความหมายใหพยางค พยางค

นนๆ จะกลายเปนคาสาหรบใชในการสอสารไดในภาษา

๔) กลมหรอวล กลมคาหรอวลเกดจากการนาคามาประกนตามหลกการใชถอยคาของแตละ

ภาษา กจะไดหนวยภาษาทใหญขน เชน อาหารไทย เปนกลมคาหรอวลทประกอบดวย

คา ๒ คา คอ อาหาร ๑ คา และ ไทย ๑ คา เปนตน

๕) ประโยค ประโยคเกดจากการนาคามาเรยงลาดบกนตามระบบทางภาษาแตละภาษา แลวได

ความหมายครบถวน ซงประโยคนสามารถขยายใหใหญขนไดอกจากเดม คาขยาย เชน

ฉนชอบอาหารไทย

ฉนชอบอาหารไทยทรสจด

ฉนและนองชอบอาหารไทยทรสจด

ฉนและนองชอบอาหารไทยทรสจดและตกแตงอยางสวยงาม

๓ ภาษามการเปลยนแปลง

ภาษาทกภาษามการเปลยนแปลงตลอดเวลา การสงเกตการเปลยนแปลงของภาษาสามารถทาได

โดยการพจารณาลกษณะเดมของภาษา เปรยบเทยบกบลกษณะใหมทเกดขน โดยทวไปภาษามกมการ

เปลยนแปลงในลกษณะตางๆ ดงน

๑) การเปลยนแปลงดานการออกเสยง การเปลยนแปลงดานการออกเสยงทพบไดใน

ชวตประจาวน ไดแก

การกลนเสยง เชน อยางนน เปน ยงงน

การกลายเสยง เชน สะพาน เปน ตะพาน

การตดเสยง เชน อโบสถ เปน โบสถ

การกรอนเสยง เชน ลกออน เปน ละออน

การสบเสยง เชน ตะกรด เปน กะตด(ในภาษาถนอสาน)

Page 109: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

97 ๒) การเปลยนเสยงทเกดจากการยมคาจากภาษาตางประเทศ การยมคาภาษาตางประเทศมาใช

โดยมไดดดแปลงหรอแปลใหเปนภาษาของตน อาจทาใหเกดการเปลยนแปลงในภาษาได เชน ใน

ภาษาไทย มการยมคาภาษาองกฤษมาใชทาใหเกดอกษรควบกลาทไมมอยในหลกภาษาไทยแท

ขน เชน ฟร แฟลต บลชออน เปนตน

๓) การเปลยนแปลงดานความหมาย ความหมายของคาบางคาอาจเปลยนแปลงไปตางจาก

ความหมายเดมไดตามกาลเวลา เชน คา “วตถาร” แตเดมหมายถง กวางขวาง,มาก ,ละเอยดลออ แตใน

ปจจบน คานกลบมความหมายวา การกระทาทลามก แปลกแยกจากบคคลทวไป เปนตน

๔) การเปลยนแปลงดานถอยคาสานวน ถอยคาสานวนบางคามการเปลยนแปลงไปจาก

อดต โดยเกดจากสภาพแวดลอมและลกษณะการดาเนนชวตทเปลยนแปลงไป ทาใหผใชสานวนนา

ความคนเคยเปลยนแปลงสานวนเหลาน ในภาษาไทยมการเปลยนแปลงลกษณะน เชน

สานวนเดม สานวนปจจบน

ยนกระตายสามขา

ไกเหนนมไก งเหนตนง

ยนกระตายขาเดยว

ไกเหนตนง งเหนนมไก

๕) การเปลยนแปลงดานไวยากรณ อทธพลของภาษาตางประเทศมความสาคญตอการ

เปลยนแปลงทางดานไวยากรณเปนอยางยง เชน ในภาษาไทยมไวยากรณ การเรยงคาทตางจาก

ภาษาองกฤษ เมอภาษาไทยไดรบอทธพลจากภาษาองกฤษมากขน ทาใหเกดการเปลยนแปลงทาง

โครงสรางไวยากรณ ดงตวอยางตอไปน

ไวยากรณเดม ผราย ๒ คน ถกจบเพราะคายาบา

ไวยากรณใหม สองผรายถกจบเพราะคายาบา

๔ ภาษาตางๆ มลกษณะทคลายคลงกน

แมวาภาษาจะมความแตกตางกนอยบาง แตกมลกษณะทคลายคลงกนหลายประการดงน

๑) ภาษาแตละภาษาใชเสยงสอความหมาย โดยเสยงทใชสอความหมายในภาษาทกภาษาจะมทง

เสยงพยญชนะและเสยงสระ

๒) ภาษาแตละภาษาสามารถสรางคาศพทใหมจากศพทเดม โดยอาจเปลยนแปลงศพทเดมหรอ

นาคาอนมาประสมกบศพทเดม เชน ภาษาไทยมการประสมคา ซอนคา ซ าคา สวนภาษาองกฤษมการ

เตม Prefix Suffix Infix เปนตน

Page 110: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

98 ๓) ภาษาแตละภาษามสานวนและมการใชคาในความหมายใหม เชน ในภาษาไทยมการใชคา

วา “สหนา” ซงมไดหมายความถง สของหนา แตหมายถง การแสดงออกทางดวงหนา หรอภาษาองกฤษ

มคาวา “hot air” ซงไมไดหมายความวาอากาศรอน แตหมายถงเรองไมจรง เปนตน

๔) ภาษาแตละภาษามชนดของคาคลายกน เชน คานาม คาขยายนาม คากรยา คาขยายกรยา

เปนตน

๕) ภาษาแตละภาษามวธการขยายประโยคใหยาวออกไปไดเรอยๆ

๖) ภาษาแตละภาษามวธแสดงความคดคลายกน เชน ทกภาษาตางมตางมประโยคทใช

ถาม ปฏเสธ หรอใชสง

๗) ภาษาแตละภาษาตองมการเปลยนแปลงตามกาลเวลา

๕ ภาษายอมมสวนประกอบทเปนระบบมระเบยบแบบแผน

ภาษาทกภาษาจะตองมระบบระเบยบแบบแผน ซงโดยทวไปแลว ภาษาม

สวนประกอบทสาคญ คอ สญลกษณ คา ประโยค และความหมาย ทกสวนประกอบเหลาน ตองอย

รวมกน อยางเปนระบบ ตามระเบยบแบบแผนของภาษาจงจะทาใหเกดเปนภาษาทสมบรณ ถาขาด

สวนประกอบสวนใดสวนหนงกจะไมเปนภาษา

Page 111: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

99

ใบความรท 2

ลกษณะของภาษาและพลงของภาษา

นกภาษาศาสตรประมาณวา ภาษาทมนษยใชสอสารกนในปจจบนมจานวนตงแต ๔, ๐๐๐ ถง

๘,๐๐๐ ภาษา ภาษาเหลานมลกษณะพอสรปได ดงน

๑. ผพดภาษาเปนไดทงผสงสารและรบสาร

๒. ความสมพนธระหวางเสยงและความหมายเปนสงทตกลงกนในแตละภาษา

๓. มนษยใชภาษาเพอบอกเลาสงทเกดขนในเวลาหรอสถานทอน ๆ ได

๔. มนษยสามารถสรางและเขาใจประโยคทไมเคยไดยนมากอนเพอสอเรองใดกไดตลอดเวลา

๕. หนวยในภาษามนษยประกอบกนเปนหนวยทใหญขน

๖. มนษยใชภาษาพดไรสาระหรอพดสงทเปนเทจได

๗. มนษยเรยนรภาษาอน ๆ นอกจากภาษาของตนได

๘. มนษยใชภาษาในการวจารณระบบการสอสารของตนเอง

จะเหนไดวาภาษามนษยมความพเศษกวาระบบการสอสารของสตวชนดอน ๆ และมนษยใชภาษา

เพอทากจกรรมแทบจะทกอยางในสงคม เนองจากภาษาเปนสงจาเปนยงตอการดาเนนชวต เราจงควร

ฝกฝนใหสามารถใชเครองมอนไดอยางมประสทธภาพ นอกจากนน เรากนาจะเขาใจธรรมชาตของ

เครองมอนดวย

พลงภาษา

พลงภาษาคอ แรงกระตน หรอแรงกระทบ ทาใหผไดฟง ไดอานถอยคาภาษานน ๆ เกดความรสก

เขมแขง หรอเศราสรอย หรอสข หรอทกข หรอเชอถอศรทธา ตามเจตนาของผสงสาร เชน เราฟงเพลง

ปลกใจ กจะเกดความฮกเหมกลาหาญขนมา เราฟงเพลงเศรา เรากรสกหอเหยว เศรานาตาไหล เราฟงคา

หวานลอมนอมนาใจใหเชอ แลวเรากคลอยตาม เชอถอ ศรทธาขนอยกบความสามารถของผสงสาร นเปน

เรองของพลงภาษา

บทบาทหนาททมตอผใชภาษา เชน ทาใหคนไทยทพดภาษาไทยรสกเปนไทย เปนพวกเดยวกน

เชน เมอคนไทยตกอยในมณฑลทมแตชนเผาทะเลทราย ทามกลางผคนตางเผาตางวฒนธรรม และหากได

ยนเสยงใครตะโกนเรยกหากนดวยภาษาไทย เราจะรสกไดทนทวา เราพบพวกพองแลว เราเกดความมนใจ

ไดวามพวกเผาไทยเดยวกน เปนตน

Page 112: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

100

ใบงานท 1 วชาภาษาไทย

คาสง นกเรยนอานขาวตอไปนแลวสอบคาถามใหถกตอง

เรอง พนองทะเลาะเรองนาถงกบฆากนตาย

ปทมธานพนองทะเลาะกนเรองนาใชถงกบฆากนตายนาศพฝงขางบาน

พ.ต.ท.ไพรช นธธรรมจรรยา สารวตรเวรสอบสวน ไดรบแจงเหตพบศพถกฝงดนขางบานเลขท

23/2 ม.2 ต.บางกะด อ.เมอง จ.ปทมธาน หลงวดบางกฏทอง จงไปทเกดเหตพรอมดวย พล.ต.ต.

วทยา ประยงคพนธ ผบก.ปทมธาน พ.ต.อ.สรพงษ ถนอมจต ผกก.แพทยนตวทยาศาสตร รพ.

ธรรมศาสตร เจาหนาทมลนธปอเตกตง

ทเกดเหตขางบอเลยงปลาพบกองดนพงขดฝงใหมๆสงกลนเหมนเหมอนคนตายจงไดให

เจาหนาทมลนธปอเตกตงขดดพบถงพสาตกสเหลอเปดดขางในพบรางผหญงสวมใสเสอยดสเทา

กางเกงขายาว ถกเชอกมดมอตดกน ทลาคอมเชอกผกขนแนน ททายทอยถกตยบ เสยชวตมาแลว

หลายวนสงกลนเหมนคง เมอเจาหนาทไดสอบถามนายสนท พงสข อาย 54 ป อยบานเลขท 23/4

ไดแจงวาผตายคอนางบญทง สงวนทอง อาย 50 ป อยบานเลขท 23/2 ม.2 และเปนเจาของบานและ

เจาของทดน และเปนญาตกบตนเองไดหายออกจากบานไปตงแตเยนวนท 1 ก.พ.ทผานมาโดยไมม

ใครทราบสาเหต และในบานผตายมนายสมเชาว สงวนทอง อาย 49 ป สามผตาย นางสาววไลลกษณ

สงวนทอง อาย 17 ป บตรสาว นางวสย กรดเงน อาย 39 ปนองสาวผตายและนางสาววรภรณ นาคเนาทน

อาย 31 หลาน รวมกนพกอาศยอยในบานหลงดงกลาว

จากสอบสวนของพ.ต.อ.สรพงษ ถนอมจต ผกก ทราบวาในบานหลงนมผพกอาศยอย

ดวยกน 5 คน ลวนเปนพนองกน กอนเกดเหตผตายไดใชนาอยบนบาน สวนนองสาวใชนาชกผาอย

ขางลางทาใหนาประปาไมไหลขนไปบนบาน ทาใหผตายตอวานองสาว แลวเกดปากเสยงกนทง

ครอบครว โดยมนายสมเชาว สามและนางสาววไลลกษณ บตรสาว และนางวสย นองสาวผตาย รม

ผตายคนเดยว เนองจากผตายมอาการทางประสาทชอบบนวาคนทวไป จงเปนเหตใหนองสาวฆา

พสาวโดยจบหวโขกกบโตะ สามผตายเขาชวยจบมดมอจนถงแกความตาย แลวชวยกนขดหลมฝงศพ

แลวนางวสย กไปทางานเปนปกต สวนนายสมเชาว พรอมนางสาววไลลกษณ บตรสาวไดพากน

หลบหนกบบานเดนไปยงจงหวดกระบ

Page 113: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

101

ตอมา ร.ต.อ.ณรงค เอยมระหงส สว.สส.และ ร.ต.อ.รฐพงศ สจรต สวป.ไดไปจบกมตวนาง

วสย ไดในโรงงานยานอาเภอสามโคก โดยผตองหารบวาไดรวมกบสามผตายพรอมดวยลกสาวและ

หลานสาวของตนรวมกนฆานางบญทง จรงสาเหตทะเลาะเรองแยงกนใชนาในบานพก เจาหนาท

ตารวจไดออกตดตามไปจบกมนายสมเชาวและบตร พรอมนางวรภรณ นาคเนาวทน หลานมา

ดาเนนคดตอไป

ทมา : สานกขาวไอเอนเอน

1. นกเรยนคดวาสาเหตสาคญของปญหาคออะไรและมแนวทางแกไขอยางไร

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

2.นกเรยนรสกอยางไรกบเหตการณทเกดขน

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Page 114: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

102 3.ผลกระทบทตามมาจากปญหาทตามมาจากปญหาเหตการณนคออะไร อธบายเหตผล

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Page 115: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

103

ใบงานท 2 วชาภาษาไทย

คาสง ใหนกเรยนอานบทความตอไปนแลวตอบคาถาม

เรอง ศานตภาพอยทไหน

ความสขหรอความทกข ศานตภาพหรอความโกลาหลนน มนสาเรจอยทใจ ซงจะเปนตวผรสก

เทานน เชนเดยวกบ สวมรองเทาหนงบยางอยเสมอ เรากรสกหรอไดรบผลเปนวา พนแผนดนในโลกน

ทงหมดเทวดาทานปลาดไวดวยแผนหนงซบยางไมมทวางเวนเลย. และโดยทานองตรงกนขาม ถาหาก

วารองเทาทเราสวมนน มตะป ๔-๕ ตว แลบออกมาจากพนรองเทา และเจาะพนหนงเทาของเรา ทกๆ กาว

ทเรากาวไปแลว โลกนกกลายเปนโลกทเทวดาลาดไวดวยหนามเทานนเอง. เพราะเหตนเปนอนกลาวไดวา

เราสามารถทจะสรางโลกของเราเองใหเปนโลกทตรงกบความตองการของเราไดทกเมอ ถาเราสามารถ

จดการกบตวเราเอง คอใจของเราเอง โดยไมตองเกยวของกบผอนหรอสงอนเลย.

ศานตภาพจรงๆ นน มในโลกนไมไดดอก เพราะเหตวาชวตไดเปนตวสงครามเสยเองแลว. โลกคอ

ชวต ชวตเปนเพยงสเขยว สแดง หรอสอะไรกได ทปายกนไปปายกนมาบนสงๆ หนง ทไมมสอะไรเลย

ตณหาเปนผปาย อปาทานเปนแปรงสาหรบชบสปาย. มกายหรอวตถเปนแผนกระดาษทรองรบส, "สง" ท

ไมมอะไรเลยนน. ไมใชสงเดยวกบกระดาษ ไมใชสงเดยวกบสทปาย เพราะวา กระดาษกมสอยางใดอยาง

หนงอยแลวอยางนอยทสดกสขาว ถาหากวาทานหาตวสงทไมมสพบกแปลวา ทานอาจหาศานตภาพพบ.

แตวา แมทานจะคว ากระปองสทงสน หรอเผากระดาษแผนนนเสยดวย ทานกไมอาจพบ"สง" ทไมมสนน

เลย เพราะเหตวา "สง" ทไมมสนน ทสกม ทแปรงกม ทกระดาษกม และมอยในททวไปดวย. สอาจจะปาย

ใหกระดาษเลอะเทอะได แตไมสามารถปาย "สง" ทไมมสใหเลอะเทอะได แมวาจะไดปายเขาทสงนน.

เพราะฉะนน ศานตภาพทแทจรงนน เราไมจาเปนจะตองไปหาจากทอน ใหนอกไปจากโลก ทงทในโลก

นนไมมศานตภาพเลย เชนเดยวกบทเราอาจจะ "หยงเหน" สงทไมมสเลย ไดตรงททมสดา สแดง สขาว ส

เขยว ฯลฯ นนเอง, ทานจงปดสไปเสยทางหนง แลวปดกระดาษไปเสยอกทางหนง แลวทานจะพบสงทไม

มส แตอยาเพอนกเอาลวงหนาวาเปนความสญเปลา, ถาปรากฏเปนความสญเปลา กตองถอวา ทานยงไมม

"ตา".

ศานตภาพหรอสงทยงไมมสนน ตองเปนสงทไมถกอะไรทาขน ไมมอะไรปรง ไมมอะไรกวน ทง

อดต อนาคต และปจจบน. โลกน หรอชวตน เปนสงทมสงอน ทาขน ปรงขน และกวนใหปนปวนอยเสมอ

ทงอดต อนาคต ปจจบน. ความเกดขนมา กไมใชของมน เพราะมนเกดเองไมได สงอนหลายสงปรงหรอ

ทามนขนมาดวยเหตผลอยางอนตางหาก มนจงไมมอสระเปนตวมนเอง จงสงบไมได ตลอดเวลาทยงเปน

อสระไมได. การทาสงคราม การจดเรองเศรษฐกจ ศลปะ วฒนธรรม อารยธรรม หรอการศกษาสาขาใด

Page 116: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

104 แมจะจดใหดอยางไรกตาม ชวตนนกไมมโอกาสทจะพบกนเขากบศานตภาพ หรอสงทไมมสนนเลย

เพราะวา สงคราม เศรษฐกจ ศลปะ วฒนธรรม อารยธรรม และการศกษาตางๆ ของโลก กคอสทเลอะ

เทอะเราดๆ นเอง และเปนสงครามอยในตว, เปนขบถอยในตว.

จงใหชวต ทมปรกตธรรมดารอแร จวนจะจมนาตายอยเสมอนน มองใหทะลตวมนเองหรอโลก

ทงสน ขามไปยงฟากฝงขางโนนเถด จะพบศานตภาพ หรอ

"สง" ทไมมส จงระคนสเขยว เหลอง แดง ฯลฯ ทเลอะเทอะเหลานนเขาดวยกนใหเหมาะสวนจนกลายเปน

สขาว แลวเพกถอนสขาวใหสนสญไปอกครงหนงเถด จะไดความสงบซงไมมส อนเปนจดมงของชวตทง

มวล. นนแล คอ ศานตภาพ.

คดจาก หนงสอ ชมนมเรองสน พทธทาสภกข

1.นกเรยนเหนดวยหรอไมกบคาทกลาววา “ศานตภาพจรงๆนนมในโลกในโลกนไมไดดอก” เพราะอะไร

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

2.สาเหตอะไรบางทกอใหเกดความปนปวน อยเสมอทงอดต อนาคต ปจจบน

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Page 117: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

105

แบบประเมนผลการรวมกจกรรมกลม

พฤตกรรม

ชอกลม

ความสนใจ

ความตงใจ

10

ปฏบตตาม

กจกรรมกลม

10

การแสดง

ความคดเหน

10

มารยาท

การฟง

10

คะแนนรวม

40

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

ลงชอ ..................................................................... ผประเมน

(.....................................................................)

Page 118: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

106

ภาคผนวก ข

- แบบทดสอบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

- แบบทดสอบวดเจตคตในการเรยนภาษาไทย

Page 119: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

107

แบบทดสอบวดการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนชวงชนท 4

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 5

----------------------------------------------------

1. แบบทดสอบกอนเรยน ฉบบน ใชทดสอบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ เปนแบบ

คาอธบายวธทาแบบทดสอบ

ปรนยเลอกตอบ 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ ขอละ 1 คะแนน ใชเวลาทดสอบ 60 นาท

2. ใหเลอกขอทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวตอบลงในกระดาษคาตอบ โดยทาเครองหมาย

ลงในชองทเลอกตอบดงตวอยาง ขอ (0) ตอไปน

ขอ (0) ถาตองการตอบตวเลอก ค ใหทาดงน

กระดาษคาตอบ

ขอ ก ข ค ง

0

ถาตองการเปลยนคาตอบใหมจากตวเลอก ค เปน ก ใหทาดงน

กระดาษคาตอบ

ขอ ก ข ค ง

0

3. หามเขยนเครองหมายหรอขอความใดๆ ลงในแบบทดสอบ

4. เมอทาเสรจเรยบรอยแลว ใหสงแบบทดสอบและกระดาษคาตอบคนกรรมการคมสอบ

5. หากสงสยประการใด ใหยกมอถามกรรมการคมสอบเทานน

Page 120: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

108

แบบทดสอบวดการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนชวงชนท 4

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 5

----------------------------------------------------

1. แบบทดสอบกอนเรยน ฉบบน ใชทดสอบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ เปนแบบปรนย

เลอกตอบ 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ ขอละ 1 คะแนน ใชเวลาทดสอบ 60 นาท

คาชแจง

2. ใหนกเรยนอานขอคาถาม แลวเลอกคาตอบทถกตองทสด โดยทาเครองหมายกากบาท ลงใน

กระดาษคาตอบ

อานขาวตอไปนแลวตอบคาถามขอ 1-3

หนม ปวช.ชะตาขาด ถกเพอนโรงเรยนเดยวกนแทงดบอนาถ กอนรอมอบตว เผยเหยอเขา

นกเรยน ปวช.หงโหดแทงคอรดบ

มาเคลยรปญหาแฟนเกาจนมปากเสยงขนชกตอย สไมไหวใชเหลกแทง ตร.คาดแฟนสาวเคยเปนแฟนเกา

ผตาย

พ.ต.ต.ปตพนธ กฤดากร ณ อยธยา สว.สป.สน.ดนแดง รบแจงจากศนยวทยวาเกดเหตทะเลาะววาท

มผไดรบบาดเจบภายในบรเวณกองดรยางคทหารบก ถนนวภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท

กทม. จงไปตรวจสอบทเกดเหตทบรเวณลาดจอดรถแฟลตทหาร ภายในรวกองดรยางคทหารบก เจาหนาท

พบกองเลอด และนายกตตพงษ พงษเจอ อาย 20 ปนกเรยน ปวช.ป 1 โรงเรยนพานชยการสยาม ยนถอ

เหลกปลายแหลมมเลอดตด โดยยอมรบวาใชเหลกแทงนายลขต ทองด อาย 19 ป นกเรยน ปวช. ป 1

โรงเรยนเดยวกนจนไดรบบาดเจบพลเมองดนาสงโรงพยาบาลและเสยชวตในเวลาตอมา

นายกตตพงษ ยอมรบวาแทงนายลขตถงแกความตายจรง โดยกอนเกดเหตมเรอง ทะววาทกบผตาย

หลงจากทนายลขต เดนทางมาเพอเคลยรปญหากบ น.ส.นก แอบเพชร กอนหนาเคยเปน แฟนนายลขต

พดคยกนจนมปากเสยงและถงขนทะเลาะววาท เกดชกตอยกนขน นายกตตพงษสไมไหว จงใชเหลกขด

ชารปแทงนายลขตและรอมอบตวเจาหนาทตารวจดาเนนคดในขอหา(ผอน และพกอาวธ (เหลกปลายแหลม)

ไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณะ โดยไมมเหตจาเปน และไมมเหตอนควร

Page 121: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

109 1. นกเรยนเหนดวยหรอไม กบการกระทาของนายกตตพนธทใชเหลกแทงนายลขต

ก. เหนดวย เพราะแคนทนายลขตยงมาของแวะแฟนสาวอก

ข. เหนดวย เพราะเปนตวอยางใหกบครกอน ๆ ทมปญหาเชนน

ค. ไมเหนดวย เพราะเปนการกระทาทเกนเหต

ง. ไมเหนดวย เพราะไมเชนแนวทางแกปญหาใหหมดไปได

2. ทาอยางไร จงจะปองกนไมใหเกดเหตการณเชนน

ก. พอ แม ครควรดแลเอาใจใสอยางใกลชด ข. พอแมควรเปนทปรกษาใหลก

ค. นกเรยนไมควรรรกในวยเรยน ง. ครควรสอนทกษะชวต

3.นกเรยนคดวาอะไรคอสาเหตสาคญทสดทหาใหเกดเหตการณเชนน

ก.น.ส.นกแอบเพชรเปนคนหลายใจ

ข.นายกตตพนธ เปนวยรนใจรอน

ค.ทางวทยาลยไมเอาใจใสนกเรยนเทาทควร

ง.นกเรยนไมไดรบความเอาใจใสจากครและผปกครอง

อานขาวตอไปนและตอบคาถาม ขอ 4-ขอ 6

13 มนาคม 2552 พนตารวจเอก สพศาล ภกดนฤนาถ รองผบนชาการกองปราบปราม แถลงผลการจบกม

นายแพทยองกร องกรวานช เจาของคลนกสตนารเวช องกร-อรพนท อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม

นางสาวกลยา ศรมงคลชยกล เจาของรานสถานยา นายวสทธ ศรมงคลชยกล นายสวาง บญเยยม และ

นายสมชาย สนนทเจรญกจ พอมของกลาง คอจดหมาย 11 ซอง ซงระบชอทปลายทาง โดยภายในซอง

จดหมายมธนาณตสงจายเงน 1,500 บาท นามบตรคลนก รวมถงยาทาแทง 4 ชด ชดละ 5 เมด ซงระบ

วธการใชอยางละเอยด สบเนองจากกรณเมอวนท 2 มนาคม 2552

จบกมผจาหนายยาทาแทง

เนองมาจากเจาหนาทสถานตารวจภธรชางเผอกพบศพนกศกษาสาวระดบประกาศนยบตรวชาชพขนสง

ของโรงเรยนพาณชยแหงหนง เสยชวตอยในหองพกของอาคารดดแมนชน อาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม

โดยบรเวณอวยวะเพศมเลอดไหลไมหยด สวนบรเวณโถชกโครกในหองนาพบซากทารกและกอนเลอด

นอกจากนเจาหนาทยงพบยาชนดหนงทมผลขางเคยงทาใหเกดการตกเลอด จงสนนษฐานวาอาจจะ

เสยชวตจาการกนยาบบมดลก ตอมาเจาหนาทไดประสานกบองคการอาหารและยา(อย.) เพอใหตรวจสอบ

ทมาของยาดงกลาว และพบวามการลกลอบจาหนายยาบบมดลกหรอยาทาแทงผานเวบไซต

www.cytotec99.com เจาหนาทจงวางแผนลอซอยาจากเวบไซตดงกลาว และพบวามการซอขายยาทาแทง

ผานททางไปรษณย จงสอบสวนตดตามจนกระทงจบกมผตองหาได

สยามจดหมายเหต. มนาคม 2552

Page 122: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

110 4. หากนกเรยนเปนนกศกษาสาว นกเรยนจะทาอยางไรกบเหตการณทเกดขน

ก. แจงเจาหนาทตารวจ

ข. ปรกษาผปกครอง คร-อาจารย

ค. ปรกษาเพอน

ง. ทาตามนกศกษาสาว

5. สาเหตของการเกดเหตการณกรณนกศกษาสาวเสยชวต

ก. ความรเทาไมถงการณ

ข. ความโกรธ

ค. ความหลง

ง. ความรก

6. จากขาวทเกดขน ใครมความผดมากทสด

ก. นางสาวกลยา เพราะเปนเจาของคลนก

ข. นายแพทยองกร เพราะเปนผจาหนายยา

ค. นกศกษาสาว เพราะซอยามาทาเอง

ง. ทกคนทกลาวมา

อานขาวตอไปนและตอบคาถาม ขอ 7-9

15 กนยายน 2551 พลตารวจตร วสทธ วานชบตร ผบงคบการตารวจปราบปรามการกระทาผดตอ

เดก เยาวชน และสตร แถลงผลการจบกมนายกฤษฎ เลองชยเชวง นกศกษาปรญญาโทคณะวทยาศาสตร

มหาวทยาลยแหงหนงผตองหาขมขนใจผอนใหกระทาการใด ๆ โดยใหกลววาจะเกดอนตรายตอรางกาย

และชอเสยง และเผยแพรขอมลลามกอนาจารสระบบคอมพวเตอรตามพระราชบญญตวาดวยกระทาผด

เกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2550 พรอมของกลางคอคอมพวเตอรโนตบก 1 เครองและโทรศพทเคลอนท

โดยเจาหนาทตารวจจบกมผตองหาไดทสแยกพญาไท แขวงราชเทว เขตพญาไท กรงเทพฯ

กรณการเผยแพรรปอนาจารลงในเวบไซต Facebook

สบเนองจากกรณนกศกษาสตรชนท ป 3 มหาวทยาลยเดยวกนเขาแจงความตอพนกงานสอบสวนกอง

บงคบการปราบปรามการกระทาผดตอเดก เยาวชน และสตร วาระหวางวนท 23 ธนวาคม 2550 -11

กนยายน 2551 นายกฤษฎ ซงเปนคนรกไดทารายรางกาย และบงคบใหมเพศสมพนธดวยโดยขมขวาหาก

ขดขน จะนารปเปลอยของตนเผยแพรทางอนเตอรเนต ตอมาเมอวนท 7 -8 กนยายน 2551 นายกฤษฎ ได

เผยแพรรปเปลอยของตนเองผานทางเวบไซต Facebook พรอมทงสงขอความสนทางโทรศพทขมขตน

Page 123: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

111 และบดาอกดวย ซงผตองหาใหการปฏเสธ โดยอางวาไดมปากเสยงกบคนรกจรง เนองจากสงสยวาคนรก

อาจจะไปคบหากบชายอน สวนภาพเปลอยของคนรกนนไดถายไวขณะคบหากนโดยไมไดบงคบขนใจ

แตยางใด และไมมสวนรเหนในการเผยแพรภาพเปลอยดงกลาวทางเวบไซตดวย ทงนเจาหนาทตารวจได

ควบคมตวผตองหาไวสอบสอบตอไป

สยามจดหมายเหต . กนยายน 2553 .

7. ขอใดมความหมายตรงกบคาวา คอมพวเตอร มากทสด

ก. เครองอเลกทรอนกสแบบอตโนมต ทาหนาทเหมอนสมองกล

ข. เครองอปกรณอเลกทรอนกสชนดหนง ทสามารถรบโปรแกรมและขอมลใน

รปแบบทเครองสามารถรบได

ค. อปกรณทางอเลกทรอนกสทมนษยใชเปนเครองมอชวยในการจดการ

ง. ถกทกขอทกลาวมา

8. หากนกเรยนเปน กฤษฏนกเรยนจะทาอยางไรกบเหตการณทเกดขน

ก. ทาเหมอนายกฤษฏ ข. ตดใจ เพราะผหญงไมรก

ค. พดคยกนใหเขาใจกน ง. ทารายรางกายหญงสาว

9. สาเหตของเหตการณทเกดขน

ก. ความรก

ข. ความโลภ

ค. ความโกธร

ง. ความหลง

ใชสถานการณนตอบคาถาม ขอ 10-11

สถานการณ : นกเรยนผหนงนงฟงคาบรรยายของอาจารยในชนเรยน บงเอญเขาสงสยประเดนท

อาจารยกาลงบรรยาย เขาจงกระซบถามเพอนทนงอยขางๆปรากฏวาอาจารยเหนอาการนนจงรสกโกรธ

ในทงท

10. ความคดและเหตผลสาคญทสดซงทาใหอาจารยโกรธนกเรยนผนนคอขอใด

ก.นกเรยนไมรจกสารวมกรยาอาการ ข.นกเรยนไมตงใจฟงคาบรรยายของตน

ค.นกเรยนไมมสมาธในการฟง ง.นกเรยนไมสามารถควบคมตนเองได

Page 124: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

112 11. นกเรยนคดวาขอใดเปนความจรง

ก.ปจจบนกาซออกซเจนมแนวโนมลดลงๆจากบรรยากาศ เพราะความเจรญทางดานเทคโนโลย

ข.การเกดอมกภยรายแรงทภาคใตเนองมาจากการเลยงสตวทาใหพชคลมดนลดลงจนถงขนอนตราย

ค.ประเทศอตสาหกรรมใหมจาเปนตองอาศยประชากรทมความรความสามารถเทานน

ง.การสงเคราะหแสงของพชทาใหเกดความสมดลของกาซออกซเจน และกาซคารบอนไดออกไซด

ใน บรรยากาศ

จากขอความในสถานการณ จงตอบคาถามขอ 12-16

ชวงอากาศเปลยนแปลง เดยวหนาว เดยวรอน ทาใหรางกายปรบตวรบไมทน ถอเปนชวงทมการ

ระบาดของเชอไวรสทกอใหเกดโรคทางระบบหายใจหลายชนด สงผลใหเกดการเจบปวยของโรคระบบ

หายใจทงในเดก และผใหญ ทพบไดบอยๆ ขณะน "โรคหวด" เรองธรรมดาทไมอาจหนพนโรคของ

ระบบทางเดนหายใจสวนบนทพบไดบอยสดคงหนไมพน โรคหวด ดงนน เดกทออกไปโรงเรยนแตเชา

สมผสกบอากาศทหนาวเยนจะเปนหวดปบ! บางคนไปโรงเรยน 2 วน หยด 1อาทตย บางคนไปอาทตยเวน

อาทตย อยาเพงรบคดวาลกของคณผดปกต เพราะวาเดมอยทบานโอกาสทจะตดเชอนอยวา ภมตานทานก

ยงไมแขงแรง พอเรมไปโรงเรยนเพอนๆ เปนหวดโอกาสตดตอกเพมสงขน ยงถาหองเรยนเปนหองแอร

โอกาสการตดเชอยงงายกวาปกต โรคหวดจะตดตอกนโดยผานทางลมหายใจ และสารคดหลงตางๆ ไมวา

จะเปนนามก นาลาย เปนตนสาหรบขอบงชทตองรบนาผปวยเดกทตดเชอระบบทางเดนหายใจมาพบ

แพทย กคอเปนผปวยเดกอายนอย โดยเฉพาะถานอยกวา 3 เดอน มอาการไขสงหายใจหอบเหนอย เจบคอ

หรอมนามกเขยวเหลอง รวมกบมไขมากกวาหรอเทากบ 38.5 องศา มอาการปวดบรเวณโพรงจมกปฏเสธ

ไมยอมกนอาหารและนาอาการไมดขนภายใน 1 อาทตยเดกจะปวยดวยปญหาทางเดนหายใจจานวนมาก

และบอยกวาปกตในชวงทมอากาศเปลยนแปลงหรอชวงรอยตอระหวางฤด จากรอนไปฝน หรอฝนไป

หนาว หรอหนาวไปรอน สวนหนงเปนเพราะสภาพอากาศเหมาะสมตอการเจรญเตบโตและการ

แพรระบาดของเชอโรคไดด

ถาไมอยากใหลกเปนโรคทางเดนหายใจ ควรใหการดแลทเหมาะสมเพอเปนการปองกนเชนการจด

สงแวดลอมในบานทอยอาศยใหสะอาดอยเสมอ ไมเขาไปบรเวณทมคนแออดมากๆ ลางมอกอน

รบประทานขนม หรออาหาร รวมทงมการออกกาลงกายทเหมาะสม กนอาหารครบ 5 หม รวมทงดมนา

สะอาด จะชวยใหโอกาสการตดเชอลดลง

(ทมา : www. thaihealth.net )

Page 125: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

113 12. ขอความนแสดงแนวคดเกยวกบเรองอะไร

ก. สาเหตททาใหเดก และผใหญ เปนหวด

ข. เตอนโรคระบบทางเดนหายใจทระบาดในเดก

ค. เดกทขาดเรยนบอย ๆ เพราะปวยเปนโรคระบบทางเดนหายใจ

ง. ถาตองการหลกเลยงโรคระบบทางเดนหายใจควรกนอาหารใหครบ 5 หม

13. วธการใดเหมาะสมทสดในการรวบรวมขอมลเพมเตมเพอสนบสนนใหตรงประเดนสาคญ

ของขอความขางตน

ก. ทดสอบกบตวเอง

ข. ปรกษาแพทยผเชยวชาญ

ค. อานวารสารเกยวกบสขภาพ

ง. สบคนขอมลทางอนเตอรเนต

14. กรณใดเปน ขอเทจจรง

ก. ถาหองเรยนเปนหองแอร โอกาสการตดเชอยงงายกวาปกต

ข. ควรออกกาลงกาย และรบประทานอาหารใหครบ 5 หม เพอลดโอกาสตดเชอหวด

ค. ถาไมอยากใหลกเปนโรคทางเดนหายใจ ควรใหการดแลทเหมาะสมเพอเปนการปองกน

ง. โรคหวดจะตดตอกนโดยผานทางลมหายใจ และสารคดหลงตางๆ ไมวาจะเปนนามก นาลาย

15. ขอใดเปนแนวทางในการหลกเลยงโรคระบบทางเดนหายใจ

ก. ปลกฝงความตระหนกถงอาการของโรคระบบทางเดนหายใจ

ข. แนะนาเดกและผใหญใหรถงอนตรายตอโรคระบบทางเดนหายใจ

ค. รณรงคใหผใหญคอยดแลลกหลานของตนเองอยาใหไปตากฝนในเวลาฝนตก

ง. ใหผเชยวชาญเกยวกบโรคระบบทางเดนหายใจลงพนทใหความรแกเดกและผใหญ

16. ขอใดเปนการสรปขอมลจากขอความนไดอยางสมเหตสมผล

ก. โรคระบบทางเดนหายใจจะเกดในชวงทอากาศเปลยนแปลง

ข. โรคระบบทางเดนหายใจจะเกดขนกบเดกอายนอยกวา 3 เดอน

ค. โรคระบบทางเดนหายใจหลกเลยงไดถาจดสถานทใหเหมาะสม และดแลสขภาพใหด

ง. โรคระบบทางเดนหายใจสามารถปองกนไดถากนอาหารใหครบ 5 หม และดมนาสะอาด

Page 126: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

114 จากสถานการณใชตอบคาถามขอท 17

0

ถกหมอสมหมายรกษาโรคมะเรง เมอวนท 1 ก.ย. นายจรนทร ลกษณวศษฐ รมว.สาธารณสข

กลาวถงความคบหนาเรองยารกษามะเรงของคลนก นพ. สมหมาย ทองประเสรฐ ทสามารถพฒนายา

สมนไพร มาใชควบคกบยาแผนปจจบนในการรกษามะเรง อกทงปจจบนทางองคการเภสชกรรม (อภ.)

ไดนามาผลตในรปของแคมซล และอยระหวางการขอขนทะเบยนกบทางสานกงานคณะกรรมการอาหาร

และยา (อย.) วาขอเทจจรงเปนอยางไร ยงไมมขอสรปจากกระทรวง แตในวนจนทรท 6 ก.ย. น ไดขอให

ทางกรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กรมสนบสนนบรการสขภาพ และองคการ

เภสชกรรม (อภ.) มาใหขอมลแกทประชมผบรหารกระทรวงสาธารณสข ผลเปนอยางไรจะแถลงขาว

ความคบหนาการพฒนาใหทราบตอไป ทงนจะตองดดวยความรอบคอบ และมชอมลสนบสนนทมความ

ชดเจน จงขอใหหนวยงานเจาของเรอง รายงานและชแจงตอทประชมกอน หากสมนไพรใดทมผลการวจย

ทพสจนไดแลววาเปนประโยชนจะใหการสนบสนนแนนอน สวนขนตอนกระบวนการขนทะเบยนตางๆ

ตองใหเปนไปตามกฎหมาย นพ. สมยศ ดรศม อธบดกรมอนามย กลาววา การใชสมนไพรนนคงเปนการ

เสรมการรกษาจากแผนปจจบน เพราะปจจบนยงไมมการพสจนไดวา มสมนไพรใดทรกษาทะเรงได หรอ

บางชนดมประสทธผลในการรกษามะเรง แตอาจจะตองใชปรมาณมากๆ ดงนนการใชกบคนตองหาความ

พอด อยางไรกตามในสวนของกระทรวงสาธารณสขเอง ทรงสถาบนมะเรง กรมการแพทย กระทรวง

สาธารณสขไดมการศกษาเรองสมนไพรในการรกษามะเรงมานานแลวเชนกน จากหนงสอพมพไทยรฐ

ฉบบวนท 1 ก.ย. 2553

0

0

17. จากขาวขางตนน นกเรยนคดวาขอความใดเปนขอเทจจรง

ก. นายแพทยสมหมาย ทองประเสรฐ สามารถพฒนายาสมนไพรรกษาโรคมะเรงไดอยางมประสทธภาพ

0

ข. นายแพทย สมยศ ดรศม กลาววาการใชสมนไพรนนคงเปนการเสรมการรกษาจากแผนปจจบน

0

ค. กรมการแพทยแผนไทยมาใหขอมลเกยวกบในการรกษาโรคมะเรงจากยาสมนไพรกบประชาชน

ง. สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาอนญาตใหขนทะเบยนยาสมนไพรรกษาโรคมะเรงได

0

0

จากสถานการณใชตอบคาถามขอ18

เมอเวลา 09.00 น. วนท 5 ก.ย. พ.ต.ท.ธงชย เสงรอด สวส.สภ.เมอง จ.กระบ รบแจงเหตพบศพ

นายวระ สขไส อาย 48 ป นอนเสยชวตบนขนา ภายในสวนยางพารา หมท 2 ต.ไสไทย สภาพศพ

นอนหงายอยบนขนา มอขวาคบบหรไวแนน เทาทงสองหอยออกมานอกขนา แพทยชนสตรศพม

เลอดไหลออกมาทางจมกเปนทางยาว ตามแผนหลง และทแขนทงสองมเสนเลอดปดออกมาเปนสดา

ขางศพพบขนพลาสตก สเขยว 1 ใบภายในมผงยาฆาแมลงผสมนาเกอบเตมขน ใกลกนพบถงยาฆา

แมลง 1 ถง มรอยฉกซองเทออกไปครงหนง เจาหนาทจงเกบไวเปนหลกฐาน สอบ สวนทราบวาผตาย

Page 127: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

115

มอาชพรบซอเศษยางพารา จนมฐานะด แตหลงจากแยกทางกบภรรยาเมอ 3 ปกอน ธรกจททาอยก

ประสบภาวะ ขาดทน และเคยถกขโมยเศษยางหลายครง ปจจบนบานเดมทอาศยอยกถกยด เบองตน

เจาหนาทคาดวาผตายประสบปญหาหลายอยาง จงเกดความเครยด และคดสนฆาตวตายดวยการซดยา

ฆาแมลงไปจานวนมากเปนเหตใหเสยชวตดงกลาว จากหนงสอพมพเดลนวส ฉบบวนท 6 ก.ย. 2553

0

0

18. นกเรยนคดวาขอความใดสามารถยบย งผลทเกดขนจากสถานการณนไดดทสด

0

ก. ตนเปนทพงแหงตน

0

ข. ววหายลอมคอก

0

ค. เสนผมบงภเขา

ง. ชวเจดทดเจดหน

จากสถานการณใชตอบคาถามขอท19-20

0

0

มมพลก

19. ขอใดเปนสาเหตของการจดกจกรรม “ฟลาเดเฟยเปลอยกายขจกรยาน”

ก. ตองการใหคนเมองมสขภาพรางกายแขงแรงมากขนกวาเดม

ข. ตองการสงเสรมการออกกาลงกายและสขภาพจตของชาวเมอง

ค. ตองการลดโลกรอนและลดการใชพลงงานจากรถยนตและรถขนสงสาธารณะ

ง. ตองการรวมพลงกระตนใหคนเหนประโยชนของสวนรวมใหมากทสด

ยกกนมาเปนรอยคนเลสาหรบกองทพนกปนจกรยานไมนงกางเกงใน ทงแบบไรอาภรณหอหม

และยงคงมเสอผาบางสวนปกปดอวยวะสาคญเอาไว เสนทางฝาใจกลางเมองฟลาเดเฟย รฐเพนซลเว

เนย ประเทศสหรฐอเมรกา เมอวนท 5 ก.ย. ทผานมา จดประสงคของพวกเขากเพอกระตนเตอนให

มนษยคนเมองทงหลายหนมาใสใจกบการออกกาลงกายดวยการขจกรยาน เปนประโยชนตอตนเอง

และสวนรวมโดยเฉพาะการรณรงคลดโลกรอน ลดการใชพลงงานจากรถยนตและรถขนสงสาธารณะ

นกปนเหลานบางคนเลยงไมตองใสเสอผา กทาบอดเพนท บางกสวมชดวายนา หรอไมกโทงเทงมน

เขาไปเพอความมนบนใบหนา ครงนนบเปนหนทสองแลวสาหรบกจกรรม “ฟลาเดเฟยเปลอกยกายข

จกรยาน” ซงกจกรรมแบบนเคยเกดขนมาหลายครงและกวา 70 เมองทวโลกมาแลว นบตงแตป 2547

เปนตนมา บอกกนไวนดหนงวา นกวจยฝรงแคนเตอนเรองแกผาขจกรยานวาระวงเปนหมนแตอยาง

วา ยามขนชแลวไซร ลวนมนกนถวนหนา จากหนงสอพมพเดลนวส ฉบบวนท 10 ก.ย. 2553

Page 128: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

116 20. จากสถานการณทกาหนดให ขอความใดเปนขอคดเหน

ก. การจดกจกรรม “ฟลาเดเฟยเปลอยกายขจกรยาน” เรมตงป 2547

ข. นกปนจกรยานไมนงกางเกงในทงแบบไรอาภรณหอหม

ค. การจดกจกรรมเกดขนทรฐเพนซลเวเนย ประเทศสหรฐอเมรกา

ง. การแกผาขจกรยานเปนความมนถวนหนาและทาใหเปนหมนได

จากสถานการณทกาหนดใหตอบคาถามขอ 21-22

“ในลานาเจาพระยาบรเวณจงหวดพระนครศรอยธยาและจงหวดอางทอง ไดมปลามากมายลอยนา

ขนมาหายใจ รวมไปถงปลาในกระฃงทชาวบานเลยงไวบรเวณรมแมนากลอยหวขนมาหายใจและตาย

ลอยเปนแพในทสด ซงกอนหนาทจะเกดเหตการณนไดมเรอบรรทกนาตาลประมาณ 2 พนตนลม”

21. ถานกเรยนเปนเจาของกระชงปลารมแมนา นกเรยนเรยนมวธแกปญหาไดอยางไร

ก. รวบรวมกนไปเรยกรองขอความชวยเหลอจากหนวยงานจงหวด

ข. จบปลาทลอยขนมาหายใจนาไปขาย

ค. ฟองรองคาเสยหายจากบรษทเรอบรรทกนาตาล

ง. เรงตดเครองปมออกซเจนและเครองบาบดนาเสย

22. นกเรยนคาดวาวธแกปญหาทนกเรยนนเลอกจะสามารถแกปญหาไดอยางไร

ก. ไดรบความชวยเหลอจากหนวยงาน

ข. ปลาทตายแลวสามารถทารายไดพอสมควร

ค. ชวยปองกมใหปลาทยงเหลออยตายมากขน

ง. ไดรบคาเสยหายเพอนามาลงทนเลยงปลาใหม

ใชขอความตอไปนตอบคาถามขอ 23-24

“ปจจบนมขอมลสถตเกยวกบอบตเหตในการเดนทางในประเทศไทย โดยเฉพาะชวงวนหยด

สาคญๆวามสถตเพมขนทกป อบตเหตทเกดมากทสดคอการขบขยานพาหนะดวยความประมาท และม

การดมสรา เสพยาเสพตด เมอเกดอบตเหตจะทาใหเกดความเสยหายทงชวตและทรพยสน”

Page 129: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

117 23. ถานกเรยนเปนผใหญ และตองขบรถในชวงวนหยดสาคญ นกเรยนควรปฏบตตวอยางไร

ก. เมาไมขบ นอนหลบใหเตมท

ข. มคนขบสลบกนจนถงทหมาย

ค. ใชรถยนตในการเดนทางในวนหยด

ง. ขบรถดวยความเรว 120 กโลเมตรตอชวโมง

24. ถาทกคนปฏบตตวตามทนกเรยนทาใหขอ 15 จะเกดอะไรขน

ก. ถงทหมายอยางปลอดภย

ข. สถตอบตเหตลดลง

ค. คณภาพชวตของคนดขน

ง. ตารวจจราจรไมเหนอยเกนไป

ใชขอความตอไปนตอบคาถามขอ 25

“แกสโซฮอลเปนพลงงานสะอาดเพอสงแวดลอม โดยแกสโซฮอลมไฮโดรคารบอน

คารบอนมอนอกไซด ทเผาไหมไมหมดออกมาจากทอไอเสยรถยนตตากวา รวมทงแกส

คารบอนไดออกไซดทสงผลกระทบตอภาวะเรอนกระจกตากวาเบนซนทวไป ฉะนนจงสามารถลดควนดา

สารอะโรเมตกส และสารเบนซน ตลอดจนชวยลดปญหาฝ นละอองจากทอไอเสยไดอกดวย”

25. ขอใดเปนจดประสงคของผกลาวขอความน

ก. เพอแสดงความรและขอมลเรองแกสโซฮอล

ข. เพอเปรยบเทยบคณสมบตของแกสโซฮอลกบเบนซน

ค. เพอใหความมนใจแกผทจะใชแกสโซฮอลแทนเบนซน

ง. เพอชใหเหนประโยชนของแกสโซฮอล

อานขอความตอไปนแลวตอบคาถามขอ 26-28

“ทกสงทกอยางในโลกในจกรวาลน ลวนแตเกดขนมาและดาเนนไปอยางเปนระบบทงสน

หมายความวาใครกตามทมนสยและการใชชวตอยางเปนระบบ จะสามารถมชวตทประสบความสาเรจ

และมความสขไดเปนอยางด ธรรมชาตตางๆ รอบตวเราลวนแตมการทางานทเปนระบบมแบบแผนท

แนนอนสมาเสมอ

Page 130: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

118 ระบบจงเปนสงสาคญทจะทาใหทกกจกรรมทเราทาเปนไปอยางมประสทธภาพทสด คนททาอะไร

เปนระบบจะทราบดวาเปาหมายของชวตในระยะสนและระยะยาวคออะไร นสยการใชชวตอยางเปน

ระบบเปนเรองสาคญ และเปนเรองทยงใหญทผใหญควรปลกฝงใหกบเดกตงแตอายนอยๆ

การเลยงดไมถกตองตางหาก เปนเหตสาคญททาใหเดกกลายเปนคนมนสยชวยเหลอตวเองไมได

พบเสอผาไมเปน เลอกเสอผาใสเองไมได และไมมระบบ

ผใหญเปนแบบอยางทดใหกบเดก ผทไดเหนตวอยางของชวตทมระบบมาตงแตเลก เชน การเกบ

ของเขาท การเรยงรองเทาใหเปนระเบยบทกครงทถอด การตรงตอเวลา การรกษาคาพด การปฏบตตวตาม

กฎระเบยบของสงคม การวางแผนลวงหนา และปฏบตตามแผนทวางไว เดกๆ จะซมซบการกระทาทดๆ

เหลานมาเปนนสยของตวเอง โดยทผใหญอาจจะไมตองเอยปากสอนเลยสกนด”

26. ใจความสาคญของเรองคอะไร

ก. ทกสงทกอยางในโลกเกดขนไดตองมการวางแผนลวงหนา

ข.การใชชวตมระบบ จะทาใหชวตประสบความสาเรจ

ค. การเลยงดสามารถทาใหเดกมระบบได

ง. เดกจะเลยนแบบการกระทาของผใหญทอยใกลตว

27. ขอใดไมแสดงใหเหนวาธรรมชาตมการทางานอยางเปนระบบ

ก. โลกหมนรอบดวงอาทตย

ข. โลกมกลางวนกลางคน

ค. โลกมนาขนนาลง

ง. โรงงานอตสาหกรรมมการจดเวลาเขาออกโรงงาน

28. จากขอความตอไปน ขอใดอนมานไดวาเปนจดประสงคของผเขยน “คนเราจงใจใชเวลามากมาย

เหลอเกนเพยงเพอจะหลอกตวเองดวยการสรางขอแกตวขนมาอาพรางความออนแอของตวเอง ถาเอาเวลา

ดงกลาวไปใชในทางอน เวลานนจะมากพกทจะขจดความออนแอโดยไมจาเปนตองสรางขอแกตวเลย”

ก. เตอนวาอยาแกตววาไมมเวลา

ข. ชใหเหนผลเสยของการแกตว

ค. เนนวาเรามเวลามากพอทจะทาอะไรไดมากมาย

ง. แนะใหสรางความแขงแกรงใหแกตนเอง

Page 131: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

119 อานขอความตอไปนแลวตอบคาถามขอ 29 -30

“ในอดตพระสงฆเปนแบบอยางการดารงชวตอนประเสรฐและเปนผนาสตปญญาของชมชน

ปจจบนพระสงฆจานวนมากไมมบทบาทอนใดนอกเหนอจากเรองพธกรรม สรางวดวาอารามใหญโต

มงโภคทรพยมากกวาเจรญไตรสขา ฆราวาสเองกไมเกอหนนคาจนใหพระสงฆประพฤตพรหมจรรย

กลบไปสงเสรมในทางวตถเพอย วยกเลส”

29. ขอความขางตนกลาวเปนสานวนไดตามขอใด

ก. ขงกราขากแรง

ข. เปนปเปนขลย

ค. ขนมพอสมนายา

ง. นาพงเรอ เสอพงปา

30. ขอใดเปนสาระสาคญของขอความขางตน

ก. ทกวนนสงคมกาลงเสอมลงเพาะพระสงฆและฆราวาส

ข. ปจจบนนพระสงฆไมเปนทพงพาทางใจและไมใหความรแกสงคม

ค. พระสงฆหนไปสรางวดใหญโตกนมากกวาการเจรญไตรสกขา

ง. พระสงฆใหความสาคญกบความเจรญทางวตถมากกวาศาสนา

Page 132: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

120

แบบสอบถามวดเจตคตในการเรยนภาษาไทย

Page 133: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

121

แบบสอบถามวดเจตคตในการเรยนภาษาไทย

คาชแจงในการสอบแบบสอบถาม

1.แบบสอบถามฉบบนถามเกยวกบเจตคตทมตอการเรยนภาษาไทยทสอนโดยการจดกจกรรมการสอน

แบบสบเสาะหาความร 5 ขน

2.วธตอบคาถามในแบบสอบถามในขอหนง ๆจะมขอนกเรยนเลอกคาตอบตามระดบของความรสก

5 ระดบคอ เหนดวยอยางยง เหน ดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย และไมเหนดวยอยางยง

3.ใหนกเรยนอานขอความแตละขออยางรอบคอบ เมอคดวาจะตอบขอใดใหทาเครองหมาย ใหตรง

กบระดบความรสกในขอนนๆ

4.การตอบแบบสอบถามฉบบนไมมผลตอคะแนนการเรยนของนกเรยน คาตอบของนกเรยนจะม

ประโยชนและมคณคามากกตอเมอนกเรยนตอบแบบสอบถามใหตรงกบความรสกทแทจรงของตนเอง

Page 134: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

122

แบบทดสอบถามเจตคตในการเรยนภาษาไทย (๒๐ คาถาม)

ระดบชนมธยมศกษาปท ......

ชอ .................................................. เลขทประจาตว......................เลขท..............หอง.........../..........

คาสง

จงทาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความรสกทแทจรงทสดของนกเรยน

ความรสก

ขอความ

เหนดวย

อยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหน

ดวย

ไมเหน

ดวย

อยางยง

1. เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวขาพเจารสกวา

ถกกระตนใหใชความคดตลอดเวลา

2.เมอมเวลาวางขาพเจาชอบอานหนงสอและ

บทความภาษาไทย

3.เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวทาใหขาพเจารจก

คนควาหาความรดวยตนเอง

4. เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวสามารถชวยให

ขาพเจาไดพฒนาทกษะการฟง การพด

การอาน และการคดมากขน

5. เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวชวยใหขาพเจาม

การคดอยางเปนระบบและมเหตผล

6. เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวทาใหขาพเจาม

โอกาสในการแลกเปลยนความรและ

ประสบการณ

7.เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวทาใหขาพเจาม

ความคดรเรมสรางสรรคในสงใหมๆ

8. เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวชวยทาให

ขาพเจาเขาใจเนอหาทเรยน

9. เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวทาใหขาพเจาเกด

ความสนกสนานกบการหาความร

10. เมอเรยนวชาภาษาไทยขาพเจารสกวา

อสระในการคดและมโอกาสไดแสดงความ

คดเหน

Page 135: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

123

ความรสก

ขอความ

เหนดวย

อยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหน

ดวย

ไมเหน

ดวย

อยางยง

11. เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวขาพเจาได

เขาใจความสามารถและความตองการของตน

12.เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวขาพเจาชอบการ

ปฏบตกจกรรมทครสอน

13. เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวขาพเจาเขาใจ

เรองราวตาง ๆทครสอน

14. เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวขาพเจารจกรบ

ฟงเหตผลของผอนมากขน

15. เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวขาพเจา

สามารถคดวเคราะหขอเทจจรงและขอคดเหน

ได

16. เมอเรยนวชาภาษาไทยแลวขาพเจาเกด

ความภมใจในชาตของตน

17. วชาภาษาไทยเปนวชาทสงเสรมใหขาพเจา

มการพฒนาสมองและจนตนาการ

18. ขาพเจาคดวาวชาภาษาไทยเปนวชาท

นาไปใชในชวตประจาวนไดมาก

19. การเรยนวชาภาษาไทยจะเปนรากฐานใน

การเรยนวชาตาง ๆได

20. ขาพเจาคดวาวชาภาษาไทยเปนวชาท

สนบสนนความกาวหนาในการพฒนาตนใน

ดานตางๆ

Page 136: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

124

ภาคผนวก ค

- ผลการหาประสทธภาพ (E1/E2) ของแผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5 ขน (5E)

- ผลการหาประสทธภาพ (E1/E2) ของแผนการจดการเรยนรตามคมอคร

Page 137: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

125 ตาราง 11 ผลการหาประสทธภาพ (E1/E2) ของแผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5ขน (5E)

ทดสอบระหวางทดลอง จานวนคน คะแนนเตม คะแนนรวม เฉลยรอยละ

ครงท 1 40 10 331 82.75

ครงท 2 40 10 329 82.25

ครงท 3 40 10 327 81.75

ครงท 4 40 10 332 83.00

ทดสอบหลงทดลอง 40 40 1359 84.93

ตารางกาหนดเกณฑการตดสน

E1 E2

กาหนดเกณฑ 80.00 80.00

ผลการวเคราะหขอมล

E1 E2

ประสทธภาพ 82.43 84.93

แปลผล สงกวาเกณฑ สงกวาเกณฑ

Page 138: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

126 ตาราง 12 ผลการหาประสทธภาพ (E1/E2) ของแผนการจดการเรยนรตามคมอคร

ทดสอบระหวางทดลอง จานวนคน คะแนนเตม คะแนนรวม เฉลยรอยละ

ครงท 1 40 10 321 80.25

ครงท 2 40 10 325 81.25

ครงท 3 40 10 322 80.50

ครงท 4 40 10 329 82.25

ทดสอบหลงทดลอง 40 40 1322 82.62

ตารางกาหนดเกณฑการตดสน

E1 E2

กาหนดเกณฑ 80.00 80.00

ผลการวเคราะหขอมล

E1 E2

ประสทธภาพ 81.06 82.62

แปลผล สงกวาเกณฑ สงกวาเกณฑ

Page 139: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

127

ภาคผนวก ง

- ผลการวเคราะหคาความเทยงตรงของเนอหา(IOC) ของแบบทดสอบ

วดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

- ผลการวเคราะหคาความเทยงตรงของเนอหา(IOC) ของแบบทดสอบวดเจตคตในการเรยน

ภาษาไทย

Page 140: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

128 ตาราง 13 ผลการวเคราะหคาความเทยงตรงของเนอหา(IOC) ของแบบทดสอบความสามารถ

ในการคดอยางมวจารณญาณ

ขอท ความคดเหนของผเชยวชาญ รวม IOC ความหมาย

คนท1 คนท2 คนท3

1 1 1 1 3 1 ใชได

2 1 1 1 3 1 ใชได

3 1 1 1 3 1 ใชได

4 1 1 1 3 1 ใชได

5 1 1 1 3 1 ใชได

6 1 1 1 3 1 ใชได

7 1 1 1 3 1 ใชได

8 1 1 1 3 1 ใชได

9 1 1 1 3 1 ใชได

10 1 1 -1 1 0.33 ใชไมได

11 1 1 1 3 1 ใชได

12 1 1 1 3 1 ใชได

13 1 1 1 3 1 ใชได

14 1 -1 1 3 0.33 ใชไมได

15 1 1 1 3 1 ใชได

16 1 1 1 3 1 ใชได

17 1 1 1 3 1 ใชได

18 1 1 1 3 1 ใชได

19 1 1 1 3 1 ใชได

20 0 1 1 2 0.67 ใชได

21 -1 1 1 1 0.33 ใชไมได

22 1 1 1 3 1 ใชได

23 1 0 1 2 0.67 ใชได

Page 141: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

129 ตาราง 13 (ตอ)

ขอท ความคดเหนของผเชยวชาญ รวม IOC ความหมาย

คนท1 คนท2 คนท3

24 1 1 1 3 1 ใชได

25 -1 1 1 1 0.33 ใชไมได

28 1 1 1 3 1 ใชได

29 1 1 1 3 1 ใชได

30 1 1 1 3 1 ใชได

31 1 1 1 3 1 ใชได

32 1 1 1 3 1 ใชได

33 1 1 1 3 1 ใชได

34 1 1 1 3 1 ใชได

35 1 0 1 2 0.67 ใชได

36 1 1 1 3 1 ใชได

37 1 1 1 3 1 ใชได

38 1 1 1 3 1 ใชได

39 1 1 1 3 1 ใชได

40 1 1 1 3 1 ใชได

41 1 -1 1 1 0.33 ใชไมได

42 1 1 1 3 1 ใชได

43 1 1 1 3 1 ใชได

44 1 1 1 3 1 ใชได

45 1 1 1 3 1 ใชได

46 1 1 1 3 1 ใชได

47 1 1 1 3 1 ใชได

48 -1 1 1 1 0.33 ใชไมได

49 1 1 1 3 1 ใชได

50 1 1 1 3 1 ใชได

Page 142: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

130 ตาราง 14 ผลการวเคราะหคาความเทยงตรงของเนอหา(IOC) ของแบบทดสอบวดเจตคตในการเรยน

ภาษาไทย

ขอท ความคดเหนของผเชยวชาญ รวม IOC ความหมาย

คนท1 คนท2 คนท3

1 1 1 1 3 1 ใชได

2 1 1 1 3 1 ใชได

3 1 1 1 3 1 ใชได

4 1 1 1 3 1 ใชได

5 -1 1 1 1 0.33 ใชไมได

6 1 1 1 3 1 ใชได

7 1 1 1 3 1 ใชได

8 1 1 1 3 1 ใชได

9 0 1 1 1 0.67 ใชได

10 1 1 1 3 1 ใชได

11 1 1 1 3 1 ใชได

12 1 1 1 3 1 ใชได

13 -1 1 1 3 0.33 ใชไมได

14 1 1 1 3 1 ใชได

15 0 1 1 2 0.67 ใชได

16 1 1 1 3 1 ใชได

17 1 1 1 3 1 ใชได

18 0 -1 1 1 0.33 ใชไมได

19 1 1 1 3 1 ใชได

20 1 1 1 3 1 ใชได

21 0 1 1 2 0.67 ใชได

22 0 1 1 2 0.67 ใชได

23 -1 1 1 1 0.33 ใชไมได

24 1 1 1 3 1 ใชได

Page 143: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

131 ตาราง 14 (ตอ)

ขอท ความคดเหนของผเชยวชาญ รวม IOC ความหมาย

คนท1 คนท2 คนท3

25 1 1 1 3 1 ใชได

26 1 0 1 2 0.67 ใชได

27 1 1 1 3 1 ใชได

28 1 1 1 3 1 ใชได

29 1 1 1 3 1 ใชได

30 0 1 1 2 0.67 ใชได

Page 144: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

132

ภาคผนวก จ

- คะแนนการทาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและ

หลงเรยนของกลมทดลอง

- คะแนนการทาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและ

หลงเรยนของกลมควบคม

- คะแนนเจตคตในการเรยนภาษาไทยเปรยบเทยบระหวางการสอบกอนและหลงการทดลอง

ของกลมทดลอง

- คะแนนเจตคตในการเรยนภาษาไทยเปรยบเทยบระหวางการสอบกอนและหลงการทดลอง

ของกลมควบคม

Page 145: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

133 ตาราง 15 คะแนนการทาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและ

หลงเรยนของกลมทดลอง

เลขท กอน

ทดลอง

หลง

ทดลอง

ΣD ΣD เลขท 2 กอน

ทดลอง

หลง

ทดลอง

ΣD ΣD 2

1 23 26 3 9 21 17 22 5 25

2 19 25 6 36 22 17 24 7 49

3 23 25 2 4 23 18 23 5 25

4 20 25 5 25 24 14 25 11 121

5 21 26 5 25 25 20 24 4 16

6 21 27 6 36 26 26 29 3 9

7 25 28 3 9 27 17 22 5 25

8 20 24 4 16 28 24 29 5 25

9 16 22 6 36 29 24 26 2 4

10 25 28 3 9 30 25 27 2 4

11 26 28 2 4 31 19 24 6 36

12 13 19 6 36 32 23 27 4 16

13 16 27 11 121 33 19 24 5 25

14 15 22 7 49 34 20 23 3 9

15 22 28 4 16 35 17 21 5 25

16 19 28 3 9 36 10 14 4 16

17 24 28 4 16 37 16 19 3 9

18 19 28 9 81 38 11 14 4 16

19 20 28 8 64 39 18 23 5 25

20 20 28 8 64 40 16 21 5 25

ΣΧ

X ΣD

ΣD

778

2

19.46

-

-

973

24.32

198

39204

Page 146: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

134 ตาราง 16 คะแนนการทาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและ

หลงเรยนของกลมควบคม

เลขท กอน

ทดลอง

หลง

ทดลอง

ΣD ΣD เลขท 2 กอน

ทดลอง

หลง

ทดลอง

ΣD ΣD 2

1 15 20 5 25 21 11 14 3 9

2 20 21 1 1 22 18 20 2 4

3 14 19 5 25 23 21 26 5 25

4 12 16 4 16 24 20 22 2 4

5 18 21 3 9 25 19 22 3 9

6 19 25 6 36 26 16 22 6 36

7 20 22 2 4 27 19 25 6 36

8 10 16 6 36 28 21 27 6 36

9 17 19 2 4 29 11 17 6 36

10 16 20 4 16 30 17 20 3 9

11 19 20 1 1 31 14 20 6 36

12 18 21 3 9 32 18 21 3 9

13 19 24 5 25 33 12 12 0 0

14 20 23 3 9 34 17 22 5 25

15 11 14 4 16 35 18 20 2 4

16 12 15 3 9 36 11 16 5 25

17 18 19 1 1 37 17 22 5 25

18 19 19 0 0 38 19 20 1 1

19 20 23 3 9 39 14 19 5 25

20 14 17 3 9 40 15 17 2 4

ΣΧ

X ΣD

ΣD

659

2

16.48

-

-

798

19.96

140

39204

Page 147: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

135 ตาราง 17 คะแนนเจตคตในการเรยนภาษาไทยเปรยบเทยบระหวางการสอบกอนและหลงการทดลอง

ของกลมทดลอง

เลขท กอน

ทดลอง

หลง

ทดลอง

ΣD ΣD เลขท 2 กอน

ทดลอง

หลง

ทดลอง

ΣD ΣD 2

1 54 69 15 225 21 61 71 10 100

2 74 84 10 100 22 57 63 6 36

3 68 74 6 36 23 64 77 13 169

4 78 87 9 81 24 71 81 10 100

5 71 80 4 16 25 60 66 6 36

6 71 79 8 64 26 70 91 12 144

7 68 78 10 100 27 71 76 5 25

8 66 69 3 9 28 69 72 3 9

9 54 59 5 25 29 70 80 10 100

10 57 62 5 25 30 69 71 2 4

11 50 60 10 100 31 73 81 8 64

12 79 85 6 36 32 78 89 6 36

13 75 85 10 100 33 70 91 7 49

14 78 86 8 64 34 70 80 15 225

15 65 72 7 49 35 78 90 9 81

16 51 60 9 81 36 80 91 2 4

17 70 51 5 25 37 64 73 9 81

18 60 70 10 100 38 72 74 2 4

19 69 78 9 81 39 71 76 5 25

20 71 78 7 49 40 81 83 2 4

ΣΧ

X ΣD

ΣD

2728

2

68.20

-

-

3072

76.80

344

118336

Page 148: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

136 ตาราง 18 คะแนนเจตคตในการเรยนภาษาไทยเปรยบเทยบระหวางการสอบกอนและหลงการทดลอง

ของกลมควบคม

เลขท กอน

ทดลอง

หลง

ทดลอง

ΣD ΣD เลขท 2 กอน

ทดลอง

หลง

ทดลอง

ΣD ΣD 2

1 68 69 1 1 21 76 77 1 1

2 75 75 0 0 22 69 71 2 4

3 66 71 5 25 23 60 62 2 4

4 78 80 2 4 24 82 86 4 16

5 61 66 5 25 25 76 76 0 0

6 65 71 6 36 26 51 56 5 25

7 68 70 2 4 27 84 87 3 9

8 50 53 3 9 28 78 91 3 9

9 50 51 1 1 29 82 88 6 36

10 55 58 3 9 30 50 57 7 49

11 63 64 1 1 31 69 72 8 64

12 49 53 4 16 32 50 53 3 9

13 70 75 5 25 33 62 65 3 9

14 81 83 2 4 34 50 54 4 16

15 78 83 5 25 35 48 57 9 81

16 71 74 3 9 36 64 67 3 9

17 73 82 8 64 37 51 57 6 36

18 71 72 1 1 38 50 54 4 16

19 80 82 2 4 39 49 56 7 49

20 70 81 11 121 40 51 62 2 4

ΣΧ

X ΣD

ΣD

2594

2

64.85

-

-

2752

68.80

152

23104

Page 149: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

137

รายชอผเชยวชาญตรวจเครองมอการวจย

1. ดร.สกล วรเจรญศร ภาควชาการแนะแนวและจตวทยาการศกษา

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรโรฒ

ประสานมตร

2. ผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม มหาวทยาลยเกษมบณฑต

3. ผชวยศาสตราจารยขจรศร ชาตกานนท โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ประสานมตร(ฝายมธยมศกษา)

4. นางจรยา สวนคลาย ศกษานเทศกชานาญการพเศษ

สานกงานเขตพนทการศกษานนทบร เขต 1

5. นางสาวบงอร โกงศร ผอานวยการโรงเรยนอสสมชญคอนแวนต เขต

บางรก กรงเทพมหานคร

6. นางรววรรณ เพชรด ครชานาญการพเศษ

โรงเรยนวดลานบญ จงหวดนนทบร

7. อาจารยกาญจนา วญ�รตน ครภาษาไทยดเดน ป 2551, 2553 และหวหนา

กลมสาระโรงเรยนอสสมชญคอนแวนต เขตบาง

รก กรงเทพมหานคร

Page 150: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

138

ประวตยอผวจย

Page 151: การศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและเจตคติในการ ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Natawan_V.pdfand

139

ประวตยอผวจย

ชอ ชอสกล นางณฐวรรณ เวยนทอง

วนเดอนปเกด 10 กมภาพนธ 2509

สถานทเกด 56/1 หมท 3 อมพวา จงหวดสมทรสงคราม 75110

สถานทอยปจจบน 909/199 หมบานรมเยนวลลา หมท 2 ถนนเพชรเกษม เขตบางแค กรงเทพ

10600

ตาแหนงหนาทการงาน อาจารยสอนวชาภาษาไทย ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

สถานททางานปจจบน โรงเรยนอสสมชญคอนแวนต ถนนเจรญกรง เขตบางรก กรงเทพ 10500

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2527

พ.ศ. 2531

พ.ศ. 2554

ชนมธยมศกษาตอนปลายจาก

จากโรงเรยนถาวรานกล จงหวดสมทรสงคราม

ปรญญา ครศาสตรบณฑต (คบ.) ภาษาไทย

จากวทยาลยครบานสมเดจเจาพระยา

การศกษา การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.)

สาขาวชาการมธยมศกษา (การสอนภาษาไทย)

จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ