ผลการจัดการเรียนรู้...

ผลการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถ ทางพหปญญาทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความสามารถในการคดอยางมเหตผล

เรอง ก าหนดการเชงเสน และความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

ปรญญานพนธ

ของ

สกลยา อบลรตน

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา

พฤษภาคม 2554




ของ



พฤษภาคม 2554 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ



บทคดยอ

ของ



พฤษภาคม 2554

สกลยา อบลรตน. (2554). ผลการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลอง กบความสามารถทางพหปญญาทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน และความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพ ฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. คณะกรรมการควบคม : รองศาสตราจารย ดร.ฉววรรณ เศวตมาลย, รองศาสตราจารย ดร.สมสรร วงษอยนอย.

การวจยครงนมความมงหมายเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน หลงการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ เปรยบเทยบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน กอนการทดลองและหลงการทดลอง และศกษาความสมพนธอยางงายระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 5 หลงจากไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนพนมทวนพทยาคม “สวางเคลมสคนธสทธอปถมภ” อ าเภอพนมทวน จงหวดกาญจนบร โดยการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) จ านวน 1 หองเรยน มนกเรยน 25 คน เวลาทใชในการทดลอง 19 คาบ เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย 1) แผนการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน 2) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน 3) แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล 4) แบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง แบบแผนการวจยครงนเปนแบบ One-group Pretest-Posttest Design วเคราะหขอมล โดยใชคาสถต t - test for One Sample คาสถต t - test for Dependent Samples และสหสมพนธอยางงายของเพยรสน ผลการศกษาพบวา 1. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญามผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน สงกวาเกณฑรอยละ 65 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญามความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน สงกวาเกณฑรอยละ 65 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

3. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน มความภาคภมใจในตนเองหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 4. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน กบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 มความสมพนธกนทางบวกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

THE EFFECTS OF PROVIDING MATHEMATICS LEARNING THROUGH INTEGRATED TEACHING METHOD CORRESPONDING TO MULTIPLE INTELLIGENCES ABILITY ON

MATHEMATICS ACHIEVEMENT, LOGICAL THINKING ABILITY IN LINEAR PROGRAMMING, AND SELF-ESTEEM OF MATHAYOMSUKSA 5 STUDENTS

AN ABSTRACT

BY

SUKANLAYA UBONRAT

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Education Degree in Secondary Education

at Srinakharinwirot University May 2011

Sukanlaya Ubonrat. (2011). The Effects of Providing Mathematics Learning Through Integrated Teaching Method Corresponding to Multiple Intelligences Ability on Mathematics Achievement, Logical Thinking Ability in Linear Programming, and Self – Esteem of Mathayomsuksa 5 Students. Master thesis, M.Ed. (Secondary Education). Bangkok : Graduate School, Srinakharinwirot University. Advisor Committee : Assoc. Prof. Dr.Chaweewan Sawetamalya, Assoc. Prof. Dr.Somson Wongyoonoi.

The purposes of this research were to compare students’ mathematics achievement and the logical thinking ability in linear programming after being provided mathematics learning through integrated teaching method corresponding to multiple intelligences ability with a criterion, to compare students’ self-esteem before and after being provided mathematics learning through integrated teaching method corresponding to multiple intelligences ability, and to study the simple correlation between mathematics achievement and self-esteem of Mathayomsuksa 5 students after being provided mathematics learning through integrated teaching method corresponding to multiple intelligences ability in linear programming. The subjects of this study were 25 Mathayomsuksa 5 students in the second semester of 2010 academic year from Phanomthuanpittayacom School. They were selected by using cluster random sampling technique. The experiment lasted for 19 fifty minute periods. Research instruments included lesson plans for mathematics learning through integrated teaching method corresponding to multiple intelligences ability in linear programming, The mathematics achievement in linear programming test, The logical thinking ability test, and the self - esteem questionnaire. The One - group Pretest - Posttest Design was used for this study. The data were analyzed by using t – test for One Sample, t – test for Dependent Samples and simple correlation of Pearson.

The findings were as follows: 1. Mathematics achievement in linear programming of Mathayomsuksa 5 students after being provided mathematics learning through integrated teaching method corresponding to multiple intelligences ability was statistically higher than 65 percent criterion at the .05 level of significance.

2. The logical thinking ability in linear programming of Mathayomsuksa 5 students after being provided mathematics learning through integrated teaching method corresponding to multiple intelligences ability was statistically higher than 65 percent criterion at the .05 level of significance. 3. The self-esteem of Mathayomsuksa 5 students after being provided mathematics learning through integrated teaching method corresponding to multiple intelligences ability was statistically higher than that before being provided the learning at the .01 level of significance. 4. The mathematics achievement in linear programming and self-esteem of Mathayomsuksa 5 students statistically correlated in a positive way at the .01 level of significance.


เรอง


เรอง ก าหนดการเชงเสน และความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ของ


ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา

ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

..............................................................คณบดบณฑตวทยาลย (รองศาสตราจารย ดร.สมชาย สนตวฒนกล) วนท......เดอน....พฤษภาคม...พ.ศ. 2554

คณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ คณะกรรมการสอบปากเปลา ....................................................ประธาน .................................................ประธาน (รองศาสตราจารย ดร.ฉววรรณ เศวตมาลย) (รองศาสตราจารยนภา ศรไพโรจน) ....................................................กรรมการ .................................................กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.สมสรร วงษอยนอย) (รองศาสตราจารย ดร.ฉววรรณ เศวตมาลย) ................................................กรรมการ

(รองศาสตราจารย ดร.สมสรร วงษอยนอย)

................................................กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.สมชาย ชชาต)

ประกาศคณปการ

ปรญญานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดดวยดดวยความกรณาและการใหค าปรกษา แนะแนวทางในการท าวจยจากรองศาสตราจารย ดร.ฉววรรณ เศวตมาลย ประธานกรรมการทปรกษาปรญญานพนธ รองศาสตราจารย ดร.สมสรร วงษอยนอย กรรมการทปรกษาปรญญานพนธ ทใหความอนเคราะหดแล เอาใจใสและเสยสละเวลาอนมคาเพอใหค าปรกษา ขอเสนอแนะแนวทางในการปรบปรงแกไขงานวจย จนสามารถส าเรจลลวงไปไดดวยด ตลอดจนรองศาสตราจารยนภา ศรไพโรจน ประธานกรรมการสอบปากเปลา รองศาสตราจารย ดร.สมชาย ชชาต คณะกรรมการสอบเคาโครงปรญญานพนธและกรรมการสอบปากเปลา อาจารย ดร.สนอง ทองปาน และ ผชวยศาสตราจารยชยศกด ลลาจรสกล คณะกรรมการสอบเคาโครงปรญญานพนธ ทไดใหขอเสนอแนะเพมเตมเพอใหปรญญานพนธฉบบนมความสมบรณมากยงขน ผวจยรสกซาบซงและ ขอกราบขอบพระคณในความกรณาเปนอยางสง ขอกราบขอบพระคณ อาจารย ดร.จรรยา ภอดม อาจารยทรงวทย สวรรณธาดา อาจารยประจต เอออภสทธวงศ ซงเปนผเชยวชาญในการตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชในการวจยครงนโดยไดใหค าปรกษา แนะน าและแกไขขอบกพรองตางๆ เปนอยางด ขอกราบขอบพระคณ ผอ านวยการโรงเรยนพนมทวนชนปถมภ จงหวดกาญจนบร อาจารยสบโชค สรเนตร และคณครทกทานทไดอ านวยความสะดวก ใหความชวยเหลอในการหาคณภาพของเครองมอในการวจย และใหการสนบสนน อ านวยความสะดวกใหผวจยท าการวจยในครงนจนส าเรจ และขอขอบใจนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนพนมทวนชนปถมภ ทกคนทใหความรวมมอในการวจยครงนเปนอยางด ขอกราบขอบพระคณ ผอ านวยการโรงเรยนพนมทวนพทยาคม “สวางเคลมสคนธสทธอปถมภ” คณะครอาจารยโรงเรยนพนมทวนพทยาคม “สวางเคลมสคนธสทธอปถมภ” ทกทานทไดอ านวยความสะดวก เปนก าลงใจ ใหความชวยเหลอ และสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลยทใหทนอดหนนในการศกษาและการท าวจยในครงนจนส าเรจ และขอขอบใจนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 5 และนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนพนมทวนพทยาคม “สวางเคลมสคนธสทธอปถมภ” ทกคนทใหความรวมมอในการวจยครงนเปนอยางด ขอกราบขอบพระคณ คณพอ คณแมสมาชกในครอบครวทกทาน ผเปนก าลงใจและให การสนบสนนแกผวจยจนประสบความส าเรจ และขอขอบพระคณทกทานทมไดเอยนามมา ณ ทนท คอยชวยเหลอใหค าแนะน าและใหก าลงใจตลอดเวลา ผวจยจกระลกถงพระคณของทกทานตลอดไป คณคาและประโยชนของปรญญานพนธฉบบนขอมอบเปนเครองบชาพระคณบดามารดา และครอาจารยทกทาน ทไดอบรมสงสอนประสทธประสาทความรทงปวงแกผวจย สกลยา อบลรตน

งานวจยนไดรบทนอดหนนการวจย

จาก

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สารบญ

บทท หนา 1 บทน า……………………………………………..………………………….…….….. 1 ภมหลง…………………………………………………………………………..…… 1 ความมงหมายของการวจย………………………………………………………….. 4 ความส าคญของการวจย…………………………………………………………...... 4 ขอบเขตของการวจย…………………………………………………………........... 4 ตวแปรทศกษา…………………………………………………………………….…. 5 นยามศพทเฉพาะ……………………………………………...………………..…… 5 กรอบแนวคดในการวจย………………………………………………………….…. 12 สมมตฐานในการวจย……………………………………………………………..…. 13 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ……………..………………………...….…..…..... 14 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรแบบบรณาการ…………….… 15 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบวธการสอนทางคณตศาสตร………………….. 36 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบพหปญญา………………………………...….… 89 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการคดอยางมเหตผล…………………..……… 123 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบความภาคภมใจในตนเอง……………….……. 149 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร…..……. 174 3 วธด าเนนการวจย……………………………………………………………..……… 184 การก าหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง……………………………..….…. 184 เนอหาทใชในการวจย…………………………..……………………………..….… 184 ระยะเวลาทใชในการวจย……………………………………………………...……. 185 เครองมอทใชในการวจย……………………………………………………...……... 185 แบบแผนทใชในการวจย……………………………………………………...….….. 185 การสรางและตรวจสอบคณภาพเครองมอ…………….……………………...……. 186 การเกบรวบรวมขอมล………………………………………………………...……... 202 การจดกระท าและการวเคราะหขอมล………………………………………...……... 203

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 4 ผลการวเคราะหขอมล…...……..……………………...……………………………. 210 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล…………..…………………………….…...…. 210 การวเคราะหขอมล…………..………….……………...…………………….…...…. 210 ผลการวเคราะหขอมล…………..……………………...………………………...…. 211 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ..………………….…………..…….……….… 214 ความมงหมายของงานวจย..………………………………………..…………….… 214 วธด าเนนงานวจย..……………………………………...…………..…………….… 214 การเกบรวบรวมขอมล..……………………………………………….……………... 215 การวเคราะหขอมล…….………………………………………….……………….…. 216 สรปผลการวจย……………...………………………………….……………….….... 216 อภปรายผล…………………………………………….……………….....….……... 217 ขอสงเกตจากการวจย….…………………………………………….…………........ 226 ขอเสนอแนะ………………………………………………………….……………… 226 บรรณานกรม…………………………………………………………………………...……… 228 ภาคผนวก…………………………………………………………………………………….… 260 ภาคผนวก ก …………………………………………………………………….……...… 261 ภาคผนวก ข ……………………………………………………………………….……... 278 ภาคผนวก ค …………………………………………………………………….………... 316 ภาคผนวก ง ………………………………………………………….………………….... 325 ภาคผนวก จ ……………………….……………………………………………….……… 347 ประวตยอผวจย.....................……………………………………………………….…………. 349

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 ตวอยางกจกรรมในชนเรยนจ าแนกตามปญญาดานตางๆ ……………….…………. 102 2 การเปรยบเทยบการคดอยางมเหตผลของเดกในขนปฏบตการดวยรปธรรม และขนปฏบตการดวยนามธรรม………………………………………………........ 134 3 แบบแผนการวจย…………………………………………………………………….… 185 4 การวเคราะหเนอหาการจดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตร แบบบรณาการเชงวธการ เรอง ก าหนดการเชงเสนซงสอดคลองกบ ความสามารถทางพหปญญา 8 ดาน……………………………………………….. 187 5 เกณฑการใหคะแนนแบบวเคราะห (Analytic scoring rubic).................................. 199 6 ตวอยางแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเองในการเรยนวชาคณตศาสตร…..… 201 7 การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 หลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตร แบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ.… 211 8 การเปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 หลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตร แบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ.… 212 9 การเปรยบเทยบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กอนและหลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซง สอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา…………………………………………. 212 10 สมประสทธสหสมพนธอยางงายระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร และความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 หลงจากไดรบ การจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลอง กบความสามารถทางพหปญญา……………………………………………...…… 213 11 คาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนรของแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน……..…… 262 12 คาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนรของ แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล …………………..……….. 264 13 คาดชนความสอดคลองระหวางขอความกบนยามศพทเฉพาะของ แบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง……………………………….…...…… 265 14 คาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน เปนรายขอ.................. 266

บญชตาราง(ตอ)

ตาราง หนา 15 คาความงาย (PE) และคาอ านาจจ าแนก (D) ใชสตรของ วทนย และซาเบอรส (Whitney and Sabers) ของแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล แบบอตนย จ านวน 9 ขอ……………………………………………..…...…….…. 267 16 คาอ านาจจ าแนก (t) ของแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเองเปนรายขอ โดยใชวธแจกแจงคาท (t-Distribution) จ านวน 40 ขอ…….………………..……. 268

17 คะแนน X และคะแนนความแปรปรวน 2σ ของแบบทดสอบผลสมฤทธ ทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน…….………..……....…. 269 18 คาสดสวนของนกเรยนทตอบถก (p) คาสดสวนของนกเรยนทตอบผด (q) และคา pq ในการหาคาความเชอมน (rtt) ของแบบทดสอบผลสมฤทธ ทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน…….……………........... 271 19 การค านวณหาคาความเชอมนของเกณฑการตรวจใหคะแนนความสามารถ ในการคดอยางมเหตผลโดยการใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน……..... 272

20 คา iX คา 2

iX คา 2iσ เพอหาความเชอมนของแบบทดสอบวดความสามารถ

ในการคดอยางมเหตผล ………………………….…………………………....…… 275 21 คา iX คา 2

iX คา 2iσ เพอหาความเชอมนของแบบสอบถามวด

ความภาคภมใจในตนเอง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5………….………….. 276 22 คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 หลงเรยนของกลมทดลองจ านวน 25 คน (คะแนนเตม 25 คะแนน) ….………..….……….….……….….….………….…… 317 23 คะแนนความสามารถในการคดอยางมเหตผล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 หลงเรยนของกลมทดลองจ านวน 25 คน(คะแนนเตม 50 คะแนน) ….………..… 319 24 คะแนนความภาคภมใจในตนเอง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กอนและหลง เรยนของกลมทดลองจ านวน 25 คน (คะแนนเตม 140 คะแนน) ……..….……… 321 25 คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน และความภาคภมใจในตนเอง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ของกลมทดลอง จ านวน 25 คน ….………..….……….….……………………………..….….…… 323 26 เกณฑการใหคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล.………. 339

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา 1 กรอบแนวคดในการวจย………………………………………………………….…... 12 2 หลกการส าคญทตองค านงถงในการจดการเรยนรแบบบรณาการ………………….. 28 3 การเกดขนของการคด………………………………………………………………... 126 4 การพฒนาความสามารถดานการคด………………………………………………… 135 5 ความสมพนธเชงอทธพลขององคประกอบเกยวกบคร นกเรยนและโรงเรยน ตอผลการเรยน………………………………………………………………………. 175 6 วธด าเนนการสรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล………….. 195

1

บทท 1 บทน า

ภมหลง พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 หมวด 4 มาตรา 22 กลาววา การจดการศกษาตองยดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความส าคญทสด กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ และมาตรา 24 ขอ 1 และขอ 2 กลาววา การจดกระบวนการเรยนร ใหสถานศกษาและหนวยงานจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ฝกทกษะ กระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และการประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกไขปญหา (กระทรวงศกษาธการ. 2546: 11-12) นอกจากน หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดก าหนดกรอบทศทางการจดการเรยนร เพอพฒนาเดกและเยาวชนไทยทกคนในระดบการศกษาขนพนฐานใหมคณภาพดานความร และทกษะทจ าเปนส าหรบการด ารงชวตในสงคมทมการเปลยนแปลงและแสวงหาความรเพอพฒนาตนเองอยางตอเนองตลอดชวต ซงการพฒนาผเรยนใหบรรลมาตรฐานการเรยนรนนจะชวยใหผเรยนเกดสมรรถนะส าคญ 5 ประการ ดงน ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวต และความสามารถในการใชเทคโนโลย นอกจากนในการพฒนาผเรยนใหเกดความสมดล ตองค านงถงหลกพฒนาการทางสมองและพหปญญา (กระทรวงศกษาธการ. 2551: 1-8) ซงปจจบนน อารมสตรอง กลาววา ความสามารถทางพหปญญามการแบงออกเปน 9 ดาน ตามแนวคดทฤษฎพหปญญาของการดเนอร ดงน 1. ปญญาดานภาษา (Linguistic Intelligence) 2. ปญญาดานตรรกะและคณตศาสตร (Logical - Mathematical Intelligence) 3. ปญญาดานมต (Spatial Intelligence) 4. ปญญาดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily-Kinesthetic Intelligence) 5. ปญญาดานดนตร (Musical Intelligence) 6. ปญญาดานความเขาใจระหวางบคคล (Interpersonal Intelligence) 7. ปญญาดานเขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) 8. ปญญาดานธรรมชาต (Naturalistic Intelligence) 9. ปญญาดานอตภวนยมหรอ ดานการด ารงอย (Existential Intelligence) (Armstrong. 2000: 1-2; 127) สมรรถนะทส าคญประการหนง นนคอ ความสามารถในการคด ซงการคดเปนเรองส าคญและจ าเปนอยางยงส าหรบการด ารงชพของมนษยซงจะอยรวมกนในสงคมจากสงคมเลกไปสงคมทมความซบซอน (ลกขณา สรวฒน. 2549: 24) ซงคณลกษณะพเศษสดทท าใหมนษยเหนอกวาสตวประเภทอนและมนษยเหมอนมนษยดวยกนคอ ความสามารถทางความคด ผทมทกษะทางการคดสง มเหตมผล มวจารณญาณทถกตองเหมาะสมหรอมความคดสรางสรรค จะไดรบการยกยองจาก

2

สงคมและเปนผน าสงคมไปสความเจรญกาวหนา (อรพรรณ พรสมา. 2543: 1) โดยการคดอยางมเหตผลนน เปนการคดทตองใชหลกการ ขอเทจจรงเปนขอมลในการคด เพอใชในการหาทางออกของปญหาหรอลงสรปเกยวกบเรองใดเรองหนง เปนพนฐานของการคดขนสงและจ าเปนตองใชในการด ารงชวต (เบญจพร สมานมาก. 2551: 83) ทงนวชาคณตศาสตรนน เปนวชาทมบทบาทส าคญยงในการพฒนาความคดของมนษย ท าใหมนษยมความคดสรางสรรค คดอยางมเหตผล สามารถวเคราะหปญหาและสถานการณไดอยางถถวนรอบคอบ ชวยใหคาดการณ วางแผน ตดสนใจและแกปญหาไดอยางถกตองและเหมาะสม รวมทงเปนเครองมอในการศกษาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ตลอดจนศาสตรอนๆ ทเกยวของ คณตศาสตรจงมประโยชนตอการด ารงชวตและชวยพฒนาคณภาพชวตใหดขน นอกจากนยงชวยพฒนาคนใหเปนมนษยทสมบรณ มความสมดลทงทางรางกาย จตใจ สตปญญาและอารมณ สามารถคดเปน ท าเปน แกปญหาเปน และสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข (จตรานนท ค าชนแดน. 2548: 136); (ภทรา สวรรณบตร. 2552: 66); (สวร กาญจนมยร. 2553?: ค าน า) ดงนน การคดอยางมเหตผลจงเปนหวใจส าคญของการสอนคณตศาสตร โดยมการยนยนจากงานวจยจ านวนมาก วาการสอนใหนกเรยนเรยนดวยความเขาใจอยางมเหตผล จะท าใหนกเรยนมเจตคตทดตอวชาคณตศาสตร สามารถจดจ าไดดและนานกวาเดม(สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย(สสวท.). 2551: 45) นอกจากนในสงคมทรดหนาอยางรวดเรวในศตวรรษท 21 ฮารทลย-บรวเวอร กลาววา ไมเพยงจะตองมความรในเรองตางๆ อยางด สงคมยงตองการผคนทมคณสมบตและความสามารถหลากหลาย ไมวาจะเปนความเขาใจอารมณความรสกของตนเองและผอน การมมนษยสมพนธ การรจกปรบตว ใหเขากบผอนเพอท างานเปนทมได ความสามารถในการคด ตดสนใจ และแกไขสถานการณเฉพาะหนา ฯลฯ ทส าคญทสดคอ การยอมรบนบถอตนเอง ซงเปนพนฐานของการสรางความมนใจในตนเอง (Hartley-Brewer. 2548: 3) และซคโคน กลาววาโรงเรยนทเปนแหลงผลตเพอใหผเรยนไดเตรยมตวออกไปท างานในอนาคต ควรตระหนกถงความส าเรจทมคณคาในทกๆ มมมองของผเรยน วาจะกลาวถงการท างานเพอชวตหรอชวตเพอการท างาน ซงองคประกอบทส าคญของความสขและความส าเรจในชวตนนเปนความภาคภมใจในตนเองและความรบผดชอบ (Siccone. 1993: XI) อกทงผลการประเมนคณภาพการศกษาขนพนฐานเพอประกนคณภาพผเรยน ปการศกษา 2549 ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ระดบประเทศ พบวา กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรมคะแนนเฉลยรอยละ 31.15 และจ านวนนกเรยนจ าแนกตามเกณฑการประเมนมรอยละ 48.08 อยในระดบปรบปรง รอยละ 49.79 อยในระดบพอใช และรอยละ 2.13 อยในระดบด (ส านกทดสอบทางการศกษา. 2550: 13-15) และจากคะแนนสอบทางการศกษาแหงชาต (O-NET) ประจ าปการศกษา 2552 ชวงชนท 3 (ม.3) วชาคณตศาสตรมคาเฉลย 26.05 จากคะแนนเตม 100 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 12.00 และชวงชนท 4 (ม.6) วชาคณตศาสตรมคาเฉลย 28.56 จากคะแนนเตม 100 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 13.88 (ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา. 2553: ออนไลน) พบวา นกเรยนมคะแนนเฉลยวชาคณตศาสตรต ากวา

3

รอยละ 50 และยงมนกเรยนจ านวนมากทยงมผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรอยในระดบปรบปรงตามเกณฑการประเมนของส านกทดสอบทางการศกษา นอกจากนพบวานกเรยนทประสบความส าเรจในการเรยนวชาคณตศาสตรนน จะใชวธการเรยนรทหลากหลายแตกตางกน มกระบวนการทางความคดหลายๆ อยางมารวมกน นกเรยนจะใชหลายรปแบบผสมผสานกนโดยทรปแบบทตนถนดมากทสดจะถกน ามาใชมากกวารปแบบอน ซงไดมาจากผลการส ารวจวธการเรยนรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 และชนมธยมศกษาปท 3 ทมผลสมฤทธทางการเรยน NT ปการศกษา 2550 วชาคณตศาสตรทไดคะแนนเตม 100 คะแนน(ภทรา สวรรณบตร. 2552: 67-69) การจดการเรยนรแบบบรณาการเปนการเรยนรในลกษณะองครวม จดการเรยนรดวยรปแบบหรอวธการทหลากหลาย เนนการจดการเรยนการสอนตามสภาพจรง การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรรวมกน การเรยนรจากธรรมชาต การเรยนรจากการปฏบตจรง และมการวดประเมนผลทสอดคลองกบการจดกจกรรมการเรยนร โดยประเมนจากการปฏบต (Performance Assessment) และประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) ซงการจดการเรยนรแบบบรณาการจะชวยสงเสรมและพฒนาความสามารถทางสตปญญาทหลากหลาย (Multiple Intelligences) (สรพชร เจษฎาวโรจน. 2546: 8-14) ดงนน ควรพยายามใชกลวธ รปแบบ และเทคนคการจดการเรยนรคณตศาสตรทหลากหลายแตกตางกนไป ตามสภาพและบรบทของนกเรยนแตละคน เพอน าพานกเรยนไปสความส าเรจ (ภทรา สวรรณบตร. 2552: 66) ทงนไมมวธสอนวธหนงวธใดทจะสามารถใชเปนวธสอนทไดผลกบทกสภาพการณของการเรยนร และไมมวธสอนใดทนบวาเปนวธสอนทดทสด วธสอนแตละวธจะเหมาะสมกบสภาพการณ แตละอยางและเหมาะกบเนอหาวชาแตละชนดไมเหมอนกน ดงนน แตละวธสอนจะมขอบเขตของการใชงานและความไดเปรยบไมเหมอนกน การก าหนดวธสอนจงตองเลอกใชแตวธทจะท าใหเกดประสทธภาพ และประสทธผลในการสอนส าหรบสภาพการณนนใหมากทสด (รงทวา จกรกร. 2527: 68) นอกจากน การสอนควรเนนการสงเสรมความเปนเอกลกษณของผเรยน ครควรสอนโดยเนนใหผเรยนคนหาเอกลกษณของตน ภาคภมใจในเอกลกษณของตนเอง และเคารพในเอกลกษณของผอน รวมทงเหนคณคาและเรยนรทจะใชความแตกตางของแตละบคคลใหเปนประโยชนตอสวนรวม เชนน ผเรยนกจะเรยนอยางมความสข มทศนคตทดตอตนเอง เหนคณคาในตนเอง ในขณะเดยวกนกมความเคารพในผอน และอยรวมกนอยางเกอกลกน (ทศนา แขมมณ. 2552: 90) ดงนน งานวจยชนนผวจยไดจดการเรยนรแบบบรณาการลกษณะของการบรณาการเชงวธการ ซงเปนการผสมผสานวธสอนแบบตางๆ โดยการจดกจกรรมการเรยนรทใชวธสอนหลายๆ วธ ดงน คอ วธการสอนแบบอปนย วธการสอนแบบนรนย วธการสอนแบบเกม วธการสอนแบบทดลองหรอแบบปฏบตการ วธการสอนแบบระดมสมอง วธการสอนแบบอภปรายกลมยอย และวธการสอนแบบสาธต ใชเทคนคการจดกจกรรมทหลากหลายเพอใหนกเรยนมโอกาสไดเรยนรและฝกปฏบตใหสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญาอยางสมพนธกนมากทสด ทจะสงผลตอความสามารถในการคดอยางมเหตผลและสงเสรมใหผเรยนเกดความภาคภมใจในตนเองในการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน

4

ความมงหมายของการวจย การวจยในครงนผวจยไดตงความมงหมายไวดงน 1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการ เชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ 2. เพอเปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการ เชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ 3. เพอเปรยบเทยบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถ ทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน กอนการทดลองและหลงการทดลอง 4. ศกษาความสมพนธอยางงายระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 หลงจากไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน ความส าคญของการวจย ผลของการวจยครงนเพอใหครผสอนสามารถใชเปนแนวทางการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตรเกยวกบการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา ท าใหผเรยนไดเรยนรตามศกยภาพของตนเอง สงเสรมใหเกดความภาคภมใจในตนเองและเพอสามารถสงเสรมความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนใหมประสทธภาพมากยงขน ขอบเขตของการวจย ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนพนมทวนพทยาคม “สวางเคลมสคนธสทธอปถมภ” ต าบลรางหวาย อ าเภอพนมทวน จงหวดกาญจนบร จ านวน 2 หองเรยน รวมจ านวนนกเรยน 48 คน กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนพนมทวนพทยาคม “สวางเคลมสคนธสทธอปถมภ” ต าบลรางหวาย อ าเภอพนมทวน จงหวดกาญจนบร จ านวน 25 คน ซงไดมาจากวธการสมตวอยางแบบกลม

5

(Cluster Random sampling) โดยใชหองเรยนเปนหนวยในการสมดวยการจบสลากมา 1 หองเรยน จากหองเรยนทงหมด 2 หอง ซงโรงเรยนจดหองแบบคละความสามารถของนกเรยน เนอหาทใชในการวจย เนอหาทใชในการวจยครงน เปนเนอหากลมสาระการเรยนรคณตศาสตร รายวชาเพมเตม ชนมธยมศกษาปท 5 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เรอง ก าหนดการเชงเสน ระยะเวลาทใชในการวจย การวจยในครงน ผวจยไดด าเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 จ านวน 19 คาบ คาบละ 50 นาท แบงเปน ทดลองสอน 16 คาบ ท าแบบสอบถามกอนเรยนและหลงเรยนรวมเปนเวลาจ านวน 1 คาบ และท าแบบทดสอบหลงเรยน 2 คาบ ตวแปรทศกษา 1. ตวแปรอสระ ไดแก การจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา 2. ตวแปรตาม แบงเปนดงน 2.1 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร 2.2 ความสามารถในการคดอยางมเหตผล 2.3 ความภาคภมใจในตนเอง นยามศพทเฉพาะ 1. ความสามารถทางพหปญญา หมายถง ความสามารถทางปญญาอนหลากหลายของมนษยในการแกปญหาหรอออกแบบงานและผลงานชนดตางๆ ในสถานการณธรรมชาต ซงแตละคนมแตกตางกน 9 ดาน แตในงานวจยชนนไดออกแบบการจดการเรยนรคณตศาสตรซงสอดคลองกบปญญาเพยงดานทเหมาะสมในการจดกจกรรมการเรยนการสอนซงมดวยกน 8 ดาน ดงตอไปน 1. ปญญาดานภาษา (Linguistic Intelligence) 2. ปญญาดานตรรกะและคณตศาสตร (Logical - Mathematical Intelligence) 3. ปญญาดานมต (Spatial Intelligence) 4. ปญญาดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily-Kinesthetic Intelligence) 5. ปญญาดานดนตร (Musical Intelligence) 6. ปญญาดานความเขาใจระหวางบคคล (Interpersonal Intelligence) 7. ปญญาดานเขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) และ 8. ปญญาดานธรรมชาต (Naturalistic Intelligence) สวนความสามารถทางปญญาดานอตภวนยมหรอดานการด ารงอย (Existential Intelligence) ซงเปนดานทเกยวของกบรางกายและจตใจ เปนผลของชวตทไมมทสนสด เปนการใชความรสกจนตนาการ

6

ของการด ารงอยตามเงอนไขของมนษยในฐานะทเปนความส าคญของชวต ดงนนผวจยจงไมไดน ามาใชในการท าวจยชนน 2. การจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการ หมายถง การจดการเรยนรคณตศาสตรดวยการผสมผสานวธการสอนตงแต 2 วธขนไป โดยการจดกจกรรมการเรยนรทใชวธสอนหลายๆ วธ ใชสอการเรยนรแบบสอประสม ใชเทคนคการจดกจกรรมทหลากหลาย เพอใหนกเรยนมโอกาสไดเรยนรและฝกปฏบตอยางสมพนธกนใหมากทสด ซงผวจยไดบรณาการวธการสอนทงหมด 7 วธในการจดการเรยนร ดงตอไปน 2.1 วธการสอนแบบอปนย (Inductive Method) หมายถง การสอนจากรายละเอยดปลกยอยไปหากฎเกณฑหรอสอนจากตวอยางไปหากฎเกณฑ จากสงทเปนรปธรรมไปสนามธรรม โดยมขนตอนในการสอนดงน 2.1.1 ขนเตรยม คอ การเตรยมตวผเรยน โดยการทบทวนความรเดมและ ปพนฐานความร หรอเชอมโยงประสบการณใหมกบประสบการณเดม พรอมทงบอกจดมงหมายใหผเรยนไดเขาใจ 2.1.2 ขนสอนหรอขนแสดง เปนการใหตวอยางหรอใหกรณตวอยางหลายๆ ตวอยางเพอใหผเรยนไดเปรยบเทยบพจารณาขอมลตางๆ มาสรปกฎเกณฑได และไมควรเสนอตวอยางเดยว ตวอยางทใหแกผเรยนควรครอบคลมลกษณะหรอคณสมบตส าคญๆ ของหลกการ 2.1.3 ขนวเคราะห ผเรยนท าการสงเกต คนหา วเคราะห รวบรวม เปรยบเทยบ ความคลายคลงกนขององคประกอบในตวอยางแยกแยะขอแตกตางมองเหนความสมพนธในรายละเอยดทเหมอนกน ตางกน 2.1.4 ขนสรป เปนการสรปประเดนส าคญตางๆ จากการสงเกตตวอยางจนเปนหลกการ หรอกฎเกณฑดวยตนเองได 2.1.5 ขนน าไปใช เปนการทดสอบความเขาใจของผเรยนเกยวกบกฎเกณฑหรอขอสรปทไดท ามาแลววาสามารถน าไปใชปฏบตท าแบบฝกหดอนๆ หรอแกปญหาอนๆ ทสถานการณทคลายคลงกน 2.2 วธการสอนแบบนรนย (Deductive Method) หมายถง การสอนจากกฎเกณฑไปหาตวอยาง หรออาจเปนลกษณะใหผเรยนหาหลกฐานเหตผลมาพสจนยนยนทฤษฎ กฎ หรอขอสรปเหลานน โดยมขนตอนการสอนดงน 2.2.1 ขนอธบายปญหา ผสอนระบทจะสอนในแงของปญหาเพอเปนการเราความสนใจยวยผเรยนใหเกดความสนใจทจะหาค าตอบ 2.2.2 ขนอธบายขอสรปหรอกฎ หลกเกณฑ สตร ดวยการยกตวอยางของขอสรป หรอท าการทดลอง เพอใหเหนจรง และผเรยนจะไดยดเปนหลกในการแกปญหา 2.2.3 ขนตกลงใหผเรยนตดสนใจและสรป กฎ หรอนยามทผสอนไดอธบายไปแลว

7

2.2.4 ขนน าไปใช เปนการทผเรยนสรป กฎ หรอนยามไดเรยบรอย โดยความเหนชอบของผสอนแลว จงใหผเรยนน าไปใชได เพราะไดพสจนแลววาเปนความรทถกตอง 2.3 วธการสอนแบบเกม (Game) หมายถง การจดการเรยนรแบบเนนประสบการณอยางหนง ผสอนจะสรางสถานการณสมมตขนใหผเรยนเลน ภายใตขอตกลงหรอกตกาบางอยางทก าหนดไว น าเนอหาและขอมลของเกม พฤตกรรมการเลน วธการเลน และผลการเลนเกมของผเรยนมาใชในการอภปรายเพอสรปการเรยนร โดยมขนตอนการสอนดงน 2.3.1 ผสอนน าเสนอเกม ชแจงวธเลน และกตกาการเลน 2.3.2 ผเรยนเลนเกมตามกตกา ควรเปนไปตามล าดบขนตอน บางกรณตองควบคมเวลาในการเลน 2.3.3 ผสอนและผเรยนอภปรายเกยวกบผลการเลนและวธการหรอพฤตกรรมการเลนของผเรยน 2.3.4 ผสอนประเมนผลการเรยนรของผเรยน หากขาดขนตอนน การเลนเกมกคงไมใชวธการสอน แตเปนเพยงการเลนเกมธรรมดา ๆ 2.4 วธการสอนแบบทดลองหรอแบบปฏบตการ (Laboratory method) หมายถง กระบวนการสอนทใชประสบการณตรงทใหนกเรยนไดเรยนจากการปฏบตจรงและใหไดผลผลตหรอขอเทจจรงจากการสงเกตและทดลอง ท าใหเรยนไดอยางมชวตชวาจดจ าไดนานท าใหเกดความรจรง แลวน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนได ซงมขนตอนการสอนดงตอไปน 2.4.1 ขนปฐมนเทศและเราความสนใจ (Orientation and Motivation) ในขนนเปนการพจารณาธรรมชาตของงาน จดมงหมาย และการวางแผน ใหเขาใจในสงทจะท า 2.4.2 ขนปฏบตการ (Work Period) ผเรยนทกคนอาจท างานปญหาเดยวกน หรอคนละปญหากได ในชวงนจะเปนการท างานภายใตการนเทศ ความแตกตางระหวางบคคล เปนสงทจะตองน าเขามาพจารณา ในการจดมอบหมายงานหรอเวลาในการท างานให 2.4.3 ขนสรปกจกรรม (Culminating Activities) น าเสนอผลการทดลอง สรปผลการทดลอง อภปรายกบเพอนในกลมเพอเปนการแลกเปลยนประสบการณหรอการคนพบของผเรยน 2.5 วธการสอนแบบระดมสมอง (Brainstorming) หมายถง กระบวนการเรยนรทใหผเรยนทกคน ไดแสดงความคดเหนหรอใหขอเสนอแนะในการแกปญหาใหมากทสด ในเวลาทจ ากด โดยเสนอไดอยางเสร ไมมการวพากษวจารณความคดเหนหรอขอเสนอแนะทเสนอมา ซงมขนตอนดงตอไปน 2.5.1 ขนน าเขาสบทเรยน ผสอนอธบายประเดนหวขอ และเปนเรองททาทายหรอเรองทก าลงอยในความสนใจ 2.5.2 ขนระดมสมอง แบงนกเรยนออกเปนกลมยอย เลอกผน ากลม เพอด าเนนกจกรรมอยางตอเนอง ในขนนยงไมมการอภปรายวา ความคดของผเรยนคนใดดหรอไมด เปนขนตอนทเปดโอกาสใหผเรยนไดเสนอความคดไดอยางอสระ

8

2.5.3 ขนอภปรายและคดสรร หลงจากทไดความคดตางๆ แลว ผสอนและผเรยนรวมกนอภปรายประเดนตางๆ ทไดน าเสนอวา เปนวธการทดหรอไม มความเหมาะสมและเปนไปไดมากนอยเพยงไร แลวใหกลมเลอกความคดทเหนวาดทสดมา 2-3 ความคด 2.5.4 ขนจดล าดบความคด โดยการเลอกความคดทไดมาขนกอนหนาแลวรวมกนพจารณาใหเหตผลหรออาจจะใชวธลงคะแนนโดยการยกมอ 2.5.5 ขนวางแผนเพอน าไปสการปฏบต ในขนนใหกลมเขยนแผนในการน าแนวคดนไปใช ซงในแผนนนจะตองระบหนาทความรบผดชอบของผเรยนแตละคนปฏบตการท างานและขนตอนการท างาน 2.6 วธการสอนแบบอภปรายกลมยอย (Small Group Discussion) หมายถง กระบวนการทผสอนใชใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทก าหนดโดยการจดผเรยนเปนกลมเลกๆ ประมาณ 4-8 คน และใหผเรยนในกลมพดคยแลกเปลยนขอมล ความคดเหน คนหาปญหา สาเหตของปญหา วธทดสอบสาเหตของปญหาและประสบการณในประเดนทก าหนด และสรปผลการอภปรายออกมาเปนขอสรปของกลม ซงมขนตอนดงน 2.6.1 ผสอนจดผเรยนออกเปนกลมๆ 2.6.2 ผสอนผเรยนก าหนดประเดนในการอธปราย 2.6.3 ผเรยนพดคยแลกเปลยนความคดเหนกนตามประเดนอภปราย 2.6.4 ผเรยนสรปสาระทสมาชกกลมไดอภปรายรวมกนเปนขอสรปของกลม 2.6.5 ผสอนและผเรยนน าขอสรปของกลมยอยมาใชในการสรปบทเรยน 2.6.6 ผสอนประเมนผลการเรยนรของผเรยน 2.7 วธการสอนแบบสาธต (Demonstration Method) หมายถง วธสอนแบบหนงทจะชวยใหนกเรยนเกดความเขาใจในการเรยนรไดรวดเรว โดยผสอนใชในการชวยใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทก าหนด ดวยการแสดงหรอกระท าและอธบาย ใหผเรยนสงเกตด แลวใหผเรยนซกถาม อภปราย และสรปการเรยนรทไดรบจากการสงเกตการสาธต มขนตอนในการสอนดงตอไปน 2.7.1 ขนตอนการเตรยมการกอนการสาธต ขนนผสอนตองศกษาเนอหา เตรยมจดประสงคการเรยนร ล าดบเนอหา เพอใหเขาใจ และเลอกใชวธการสาธต ตลอดจนกจกรรมทจะตองรวมกบผเรยน จดหาอปกรณทจะใชในการสาธตใหพรอม ซกซอมทดลองการใชอปกรณตางๆ อยางแมนย า 2.7.2 ขนท าการสาธต ขนนผสอนควรน าเขาสบทเรยนเพอเปนการเราความสนใจของผเรยนใหเกดความสนใจในเรองทจะท าการสาธต บอกจดประสงค ผลการเรยนรทตองการใหเกดขน แตละขนตอนจะมการอธบาย และแสดงการท าใหดพรอมทงอาจมการถามตอบควบคกนไปดวยเพอใหผเรยนมสวนรวมในการสาธตและบอกใหผเรยนสงเกตตดตามขนตอนตางๆ ทกระยะ เอาใจใสนกเรยนทกคนใหสามารถเหนได

9

2.7.3 ขนการสรปและวดประเมนผล ขนนผสอนและผเรยนชวยกนสรป อภปราย ซกถาม โดยผเสนอจะเปดโอกาสใหผเรยนไดซกถามขอปญหาทยงไมเขาใจหรอใหแสดงความคดเหน ทงนในการจดการเรยนรแตละครง ผวจยไดน าวธการสอนมาผสมผสานกนตงแต 2 วธขนไป โดยเลอกใชวธการสอนทเหมาะสมกบเนอหา เรอง ก าหนดการเชงเสน และธรรมชาตของวชาคณตศาสตร 3. การจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา หมายถง การจดการเรยนรคณตศาสตรดวยการผสมผสานวธการสอนตงแต 2 วธขนไป ไดแก วธการสอนแบบอปนย วธการสอนแบบนรนย วธการสอนแบบเกม วธการสอนแบบปฏบตการหรอทดลอง วธการสอนแบบระดมสมอง วธการสอนแบบอภปราย กลมยอย และวธการสอนแบบสาธต โดยการจดกจกรรมการเรยนรทใชวธสอนหลายๆ วธ ใชสอ การเรยนรแบบสอประสม ใชเทคนคการจดกจกรรมทหลากหลาย เพอใหนกเรยนมโอกาสไดเรยนรและฝกปฏบตอยางสมพนธกนใหมากทสด สอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา ซงการด าเนนกจกรรมการเรยนรไดปรบปรงจากล าดบขนตอนของลารดซาบอลและคนอนๆ (Lardizabal; et al. 1970: 144-149) 3.1 ขนน า เปนขนทเราความสนใจใหนกเรยนท ากจกรรมโดยวธการอภปราย ซกถาม ใชสอประเภทตางๆ 3.2 ขนปฏบตการ เปนขนทนกเรยนวางแผนในการแกปญหา และตกลงใจเลอกด าเนนการหรอเกบรวบรวบขอมล ครชวยใหค าแนะน าในการท ากจกรรม มการแบงกลมและหนาทในขนตอนนตองอาศยทกษะความสามารถของครทจะแนะน ากจกรรม ซงชวยใหผเรยนไดพฒนา ความสามารถตามความถนดมากทสด 3.3 ขนกจกรรมสรป ในขนนครเนนการบรณาการของหนวย ผเรยนสรปกจกรรม โดยมครเปนผใหค าปรกษาแนะน าในขณะทท ากจกรรม เชอมโยงความสมพนธระหวางหนวยการเรยนร ท าใหผเรยนไดรบความรดานเนอหามากขน 3.4 ขนประเมน การประเมนอาจแบงออกเปนการวดความร วดความเขาใจในดาน วชาการ ประเมนความสามารถในการท างานรวมกนภายในกลม 4. ความสามารถในการคดอยางมเหตผล หมายถง ความสามารถทเกดจากกระบวนการทางสมอง ทจะลงความเหนเกยวกบความสมพนธระหวางขอเทจจรงหรอปรากฏการณ และสามารถสรปผลจากเหตได เปนการคดทตองใชหลกการ ขอเทจจรงเปนขอมลในการคดเพอใชในการตดสนใจสรปผล โดยผวจยจะประเมนความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน จากแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผลทผวจยสรางขนและผานการตรวจสอบ

10

จากผเชยวชาญเรยบรอยแลว เปนขอสอบแบบอตนย จ านวน 5 ขอ โดยแบงความสามารถในการคดอยางมเหตผลออกเปน 4 ดาน ดงน 1. ดานการจ าแนกรายละเอยดและก าหนดสงทเปนปญหาไดเปนอยางด เชนเดยวกบความสามารถในการก าหนดเปาหมาย และประเมนวธการในการแกปญหานน 2. ดานการรจกและเลอกใชเหตผลแบบอปนย และนรนย เปนล าดบขนตอน ล าดบความสมพนธ และรจกความไมถกตองของเหตผล 3. ดานการลงขอสรปอยางมเหตผล จากขอมลทไดจากแหลงตางๆ เชน จากขอเขยน ค าพด ตารางหรอรปภาพและสามารถโตตอบผอนไดอยางมเหตผล 4. ดานการเขาใจ การสราง และการใชความคดรวบยอดตลอดจนการขยายความคดอยางกวางขวาง 5. ความภาคภมใจในตนเอง หมายถง การแสดงความพอใจ ชนชม เหนคณคาความส าคญของตนเอง ความเชอมนในความสามารถของตนเอง เคารพนบถอตนเอง เปนความรสกทบคคลมตอตนเองในทางทด ยอมรบตนเองวามความสามารถและใชความสามารถทมอยกระท าสงตางๆ ใหประสบความส าเรจไดตามเปาหมาย โดยผวจยจะประเมนความภาคภมใจในตนเอง จากแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเองทผวจยปรบปรงและพฒนามาจากแบบสอบถามวดความภาคภมใจของ มยร สาลวงศ (2535: 210-214) ปฐมาพร อาสนวเชยร (2541: 185-187) และ ปยะดา ด าแกว (2550: 114-116) ซงเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ โดยแบงออกเปน 4 ดาน ดงน 1. ดานการเขาใจตนเอง เปนการแสดงความพอใจ แสดงความชนชม ทมตอตนเอง และการแสดงพฤตกรรมออกมาอยางเปนอสระ 2. ดานเหนคณคาในตนเอง เปนการแสดงถงความส าคญในตนเอง ความรสกทตระหนกวาตนเองมประโยชนซงจะน าไปสการกระท าตางๆ และมงไปสความส าเรจ 3. ดานการยอมรบในความสามารถของตนเอง เปนความเชอมนในความสามารถของตนเองทจะพจารณาถงความส าคญโดยการกระท าใหส าเรจตามเปาหมาย สามารถเผชญอปสรรคตางๆ ทผานเขามาในชวตดวยความมนใจปรบตวไดด ใชกลไกการปองกนตนเองนอย และสามารถด ารงชวตรวมกบผอนไดอยางมประสทธภาพ 4. ดานการยอมรบนบถอตนเอง เปนความเชอมนในอ านาจการกระท าของตนวาจะกอใหเกดผลตามทตองการ และมความสามารถเพยงพอในการกระท าสงตางๆ ใหบรรลตามวตถประสงคตามทตองการ มองโลกในแงด ตระหนกถงการปฏบตตวทสอดคลองกบศลธรรม 6. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร หมายถง ความสามารถในการเรยนรของนกเรยนจากการเรยนวชาคณตศาสตร ซงเปนความส าเรจในดานความร ความเขาใจ ความสามารถและทกษะทางดานวชาการของแตละบคคลทประเมนไดจากการท าแบบทดสอบ

11

โดยผวจยท าการประเมนผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร จากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน ทผวจยสรางขน ซงเปนแบบปรนย 4 ตวเลอก จ านวน 25 ขอ โดยสอดคลองกบพฤตกรรมดานความรความคด (Cognitive Domain) ในการเรยนวชาคณตศาสตร ตามท วลสน (Wilson. 1971: 643-685) จ าแนกเปน 4 ระดบ คอ 1. ดานความร ความจ าเกยวกบกบการคดค านวณ (Computation) ในดานขอเทจจรง ค าศพท นยาม และการใชกระบวนการในการคดค านวณ 2. ดานความเขาใจ (Comprehension) เกยวกบมโนมต หลกการ กฎ การสรป อางอง และโครงสรางทางคณตศาสตร ความสามารถในการเปลยนรปแบบปญหา จากแบบหนงไปยงอกแบบหนงการคดตามแนวเหตผล การอานการตความโจทยปญหาทางคณตศาสตร 3. ดานการน าไปใช (Application) ประกอบดวยความสามารถในการแกปญหาทประสบอยระหวางเรยน การเปรยบเทยบ การสงเคราะหขอมล และการมองเหนแบบลกษณะโครงสรางทเหมอนและสมมาตร 4. ดานการวเคราะห (Analysis) เปนความสามารถในการแกปญหาทซบซอนไมมในแบบฝกหด แตอยในขอบเขตของเนอหาทเรยน การคนหาความสมพนธ การพสจน การสรางสตร และการทดสอบความถกตองของสตร 7. เกณฑ หมายถง คะแนนขนต าทจะยอมรบวานกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและมความสามารถในการคดอยางมเหตผล วเคราะหไดจากคะแนนสอบหลงเรยน แลวน าคะแนนเฉลยคดเปนรอยละเทยบกบเกณฑโดยทผวจยใชเกณฑรอยละ 65 ของคะแนนรวม ซงปรบปรงมาจากเกณฑการตดสนผลการเรยนกลมสาระการเรยนรคณตศาสตรของส านกนเทศและพฒนามาตรฐานการศกษา (2545: 126) คะแนนรอยละ 80-100 หมายถง ผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการคดอยางมเหตผล อยในระดบดมาก คะแนนรอยละ 70-79 หมายถง ผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการคดอยางมเหตผล อยในระดบด คะแนนรอยละ 60-69 หมายถง ผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการคดอยางมเหตผล อยในระดบพอใช คะแนนรอยละ 50-59 หมายถง ผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการคดอยางมเหตผล อยในระดบผานเกณฑ คะแนนต ากวารอยละ 50 หมายถง ผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการคดอยางมเหตผล อยในระดบต ากวาเกณฑ

12

กรอบแนวคดในการวจย การวจยครงน ผวจยไดศกษาแนวคดการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการ ทเปนการผสมผสานวธการสอนตงแต 2 วธขนไป รวมทงใชสอการเรยนการสอนทหลากหลาย ซงรปแบบการจดการเรยนรดวยหลากหลายวธนนสามารถชวยพฒนาผเรยนทมความสามารถทแตกตางกนได ดงททฤษฎพหปญญาของการดเนอร (Gardner) ระบวาแตละบคคลมความสามารถทางปญญาในการแกปญหาทซงเกยวกบวฒนธรรมตางๆ อยางหลากหลาย โดยความสามารถทางปญญาแตละดานสามารถพฒนาได ดงนน การจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการ พรอมทงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญาจะสงผลผเรยนไดใชความสามารถทมมาพฒนาตนเองได ท าใหผเรยนมความสนใจ กระตอรอรนในการเรยนร ท าใหเกดทกษะและกระบวนการคดจากการตงใจเอาใจใสในการรวมกจกรรมการเรยนร จนในทสดผเรยนจะสามารถประสบผลส าเรจในการเรยนรได ดงนน ผวจยจงตองการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร ความสามารถในการคดอยางมเหตผล และความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนร แบบบรณาการเชงวธการ ซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา ดงแสดงในภาพประกอบ 1

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรอสระ ไดแก การจดการเรยนรคณตศาสตร

แบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา

ตวแปรตาม ไดแก 1. ผลสมฤทธทางการเรยน

วชาคณตศาสตร 2. ความสามารถในการคด

อยางมเหตผล 3. ความภาคภมใจในตนเอง

13

สมมตฐานในการวจย 1. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญามผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน ผานเกณฑรอยละ 65 2. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญามความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน ผานเกณฑรอยละ 65 3. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน มความภาคภมใจในตนเองหลงเรยนสงกวากอนเรยน 4. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน มความสมพนธกนทางบวกกบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 5

14

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยในครงน ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ และไดน าเสนอตามหวขอตอไปน 1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรแบบบรณาการ 1.1 ความหมายของการสอนแบบบรณาการ 1.2 ลกษณะการจดการเรยนรแบบบรณาการ 1.3 จดมงหมายของการจดการเรยนรแบบบรณาการ

1.4 ประโยชนของการจดการเรยนรแบบบรณาการ 1.5 ขอควรค านงถงในการจดการเรยนรแบบบรณาการ 1.6 งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรแบบบรณาการ

2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบวธการสอนทางคณตศาสตร 2.1 วธการสอนแบบอปนย (Inductive Method) 2.2 วธการสอนแบบนรนย (Deductive Method) 2.3 วธการสอนแบบเกม (Game) 2.4 วธการสอนแบบทดลองหรอแบบปฏบตการ (Laboratory method) 2.5 วธการสอนแบบระดมสมอง (Brainstorming) 2.6 วธการสอนแบบอภปรายกลมยอย (Small Group Discussion) 2.7 วธการสอนแบบสาธต (Demonstration Method) 2.8 งานวจยทเกยวของกบวธการสอน 3. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบพหปญญา 3.1 ความหมายของพหปญญา 3.2 ลกษณะของบคคลทมความสามารถทางพหปญญา 3.3 ยทธวธการสอนพหปญญา 3.4 การพฒนาและการสงเสรมพหปญญาดานตางๆ ของผเรยน 3.5 การใชความสามารถแตละดานไปชวยพฒนาความสามารถในดานอนๆ 3.6 งานวจยทเกยวของกบพหปญญา 4. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการคดอยางมเหตผล 4.1 ความหมายของการคด 4.2 ประเภทของการคด 4.3 ความหมายของการคดอยางมเหตผล 4.4 พฒนาการดานการคดอยางมเหตผล

15

4.5 แนวทางในการสงเสรมความสามารถในการคดอยางมเหตผล 4.6 งานวจยทเกยวของกบการคดอยางมเหตผล 5. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบความภาคภมใจในตนเอง 5.1 ความหมายของความภาคภมใจในตนเอง 5.2 ความส าคญของความภาคภมใจในตนเอง 5.3 องคประกอบของความภาคภมใจในตนเอง 5.4 ปจจยทมผลตอความภาคภมใจในตนเอง 5.5 ลกษณะของบคคลทมความภาคภมใจในตนเอง 5.6 การเสรมสรางและพฒนาความภาคภมใจในตนเอง 5.7 งานวจยทเกยวของกบความภาคภมใจในตนเอง 6. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร 6.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน 6.2 องคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร 6.3 วธสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร 6.4 งานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร 1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรแบบบรณาการ มนกการศกษาหลายทานไดอธบายเกยวกบการจดการเรยนรแบบบรณาการ ซงผวจยไดรวบรวมสวนทเกยวของดงตอไปน 1.1 ความหมายของการสอนแบบบรณาการ ก๏ด (Good. 1973: 308) กลาววา การบรณาการเปนกระบวนการรวบรวมรายวชาตางๆ เขาดวยกนแลวน ามาแสดงออกในเชงกจกรรมหรอโครงการเดยวกน บน (Beane. 1991: 9; citing UNESCO. 1981: 10) กลาววา การบรณาการเปนการสรางความรและประสบการณขนใหมในลกษณะของการผสมผสานเขาดวยกนทงหมด เพอใหสอดคลองกบความตองการและสภาพชวตจรงของผเรยน บนลอ พฤกษะวน (2531: 107) กลาววา บรณาการ หมายถง ความสมบรณหรอเพยบพรอมทกดาน เชน รางกายแขงแรง อารมณด ใชเหตผลในการแกปญหาใหลลวงไปได หรออาจกลาวงายๆ คอ พฒนาทงสดาน (กาย อารมณ สงคม และสตปญญา) นนเอง วฒนาพร ระงบทกข (2542: 46) ไดใหความหมายของบรณาการ วาหมายถงการน าเอาศาสตรตางๆ ทมความสมพนธเกยวของกนมาผสมผสานกนเพอประโยชนในการด าเนนการ นวลจตต เชาวกรตพงศ (2545: 37) ไดใหความหมายของบรณาการ วาการบรณาการ หมายถง การน าศาสตรสาขาวชาตางๆ ทมความสมพนธเกยวของกนมาผสมผสานเขาดวยกน

16

เกรยงศกด เจรญวงศศกด (2546: 10) กลาวถง การบรณาการเปนการน าสงหนงรวมเขากบอกสงหนงเพอท าใหสงทมอย “เพมพน” เกดความสมบรณมากกวาเดมโดยเกดการเออประโยชนตอกน ถวลย มาศจรส (2546: 67) กลาววา ค าวา “บรณาการ” มความหมายไดสองนย คอ ความหมายโดยทวไป และความหมายเฉพาะทางศกษาศาสตร ความหมายโดยทวไป บรณาการหมายถง การท าใหสมบรณ กลาวคอ ท าใหหนวยยอยๆ ทมความสมพนธกนรวมท าหนาทอยางผสมกลมกลนเปนองครวมหนงเดยวทมความครบถวนสมบรณในตว ความหมายเฉพาะ บรณาการหมายถง การน าเอาศาสตรสาขาวชาตางๆ ทมความสมพนธเกยวของกนมาผสมผสานเขาดวยกนเพอประโยชนในการจดหลกสตรและการจดการเรยนการสอน ศรพร มโนพเชฐวฒนา (2547: 13) กลาววา ค าวา “บรณาการ” เปนศพทบญญตทมงใหมความหมายตรงกบค าวา Integration ในภาษาองกฤษ หมายถง ลกษณะของการผสมผสานเนอหาวชาหรอวธการสอนเพอสงผลใหผเรยนเกดการเรยนร และมประสบการณในอนทจะรวบรวมความคด มโนทศน ความร ทกษะ และมประสบการณในการแกปญหาพรอมทจะน าไปประยกตใชเพอใหเกดประโยชน ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา (2547: 10) ไดใหความหมายของบรณาการวาหมายถง การเชอมโยง ผสมผสานรวมเขาเปนหนงเดยว มความสมพนธกลมกลนกน เพอน าไปใชใหเกดประโยชนในชวตจรงได เบญจมาศ อยเปนแกว (2548: 6) กลาววา การบรณาการ หมายถง การเชอมโยงหลกความรและประสบการณทกชนด ในสาระการเรยนรตางๆ หลอหลอมความรทง 3 ดาน ไดแก พทธพสย ทกษะพสย และจตพสยเขากบกจกรรมดวยวธการและกระบวนการทผสมกลมกลนไดสดสวนสมดล ยดหยน จนเกดผลการปฏบตทสามารถน าไปใชประโยชนไดจรงในชวตประจ าวน เนตรพชญ จ าปาทองเทศ (2549: 49) ไดใหความหมายของการบรณาการวาหมายถง การน าหนวยยอยหนวยหนงเขารวมกบหนวยยอยอนๆ ภายในองครวม เพอใหเกดความครบถวน สมบรณ พมพนธ เดชะคปต (2551: 8) กลาววา การบรณาการ (integration) คอ การท าใหสมบรณ คอการท าหนวยยอย ๆ ทสมพนธกนมาผสมกลมกลนเปนหนงเดยวใหครบสมบรณในตวเอง นอกจากนยงมผใหความหมายการสอนแบบบรณาการ หรอการจดการเรยนรแบบบรณาการไวดงน ลารดซาบอลและคนอนๆ (Lardizabal; et al. 1970: 141) ไดใหความหมายการสอนแบบบรณาการวาเปนการสอนเพอจดประสบการณใหแกผเรยน เนนความสนใจ ความสามารถและ

17

ความตองการของผเรยน โดยใชกจกรรมการเรยนรทสอดคลองกบจดประสงค ใหผเรยนสามารถแกไขปญหาพฒนาบคลกภาพ และท ากจกรรมการเรยนรทสอดคลองกบจดประสงค วฒนาพร ระงบทกข (2542: 46) กลาววา การจดการเรยนรแบบบรณาการเปนการน าเอาความรสาขาวชาตางๆ ทสมพนธกนมาผสมผสานกน เพอใหการจดการเรยนรเกดประโยชนสงสด มณวรรณ จตธรรมมา (2545: 9) กลาววา การสอนบรณาการ คอ การจดประสบการณ การเรยนรโดยเชอมโยงจากประสบการณเดมและประสบการณใหม และเปนประสบการณตรงทเชอมความสมพนธในวชาการหลายๆ แขนงในลกษณะ “สหวทยาการ” โดยใชกระบวนการเรยนร กระบวนการคด กระบวนการแกปญหา และกระบวนการแสวงหาความร เพอน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนโดยใหเกดความรแบบองครวม สดาวรรณ ศภเกษตร (2545: 4) กลาววา การบรณาการกระบวนการเรยนร คอ การเชอมโยงองคประกอบการเรยนรทกอยางใหเขามาเกยวของกน มไดแยกขาดออกเปนสวนๆ คอ การบรณาการจดประสงคการเรยนร วธสอน เนอหา สอตางๆ กจกรรม และผลลพธการเรยนร โดยครผสอนเปนผท าการสอนรายวชา และกจกรรมวชา โครงการตางๆ ฯลฯ ทเปนเรองการเรยนรทงหมด ซลเวอร สตรอง และเพรน (Silver; Strong; & Perini. 2546: 73) กลาววา การบรณาการวธสอนนนใหครน าไปใชเพอสามารถครอบคลมเนอหาทส าคญ พฒนาทกษะทจะเปน กระตนแรงจงใจใหนกเรยน และใหเรยนรไดด รวมทงไดใชรปแบบการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยนทตางกน ถวลย มาศจรส (2546: 69) วธการสอนแบบบรณาการ คอ กระบวนการทผสอนใชชวยใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงค มการจดประสบการณเรยนรโดยการเชอมโยงระหวางประสบการณเดมและประสบการณใหม และเปนประสบการณตรงทเชอมโยงความสมพนธระหวางวชาสาขาตางๆ ในลกษณะสหวทยาการโดยใชกระบวนการเรยนร คด แกปญหา และแสวงหาความร เชอมโยงหลกสตร วธสอน และแนวคดของผเรยนเพอใหเกดความรแบบองครวม เพอน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนท าได 2 วธ คอ บรณาการในวชา และบรณาการขามวชา พมพนธ เดชะคปต (2551: 12-15) กลาวถงความหมายของการบรณาการการเรยนการสอนวา หมายถง การจดกจกรรมเพอใหผเรยนเกดการเรยนรหรอตอบปญหาทสงสยดวยการผสมผสานสาระ กระบวนการ วธสอน เทคนคทเนนใหผเรยนปฏบตดวยการสอดแทรกสาระความรอนๆ และคณธรรมจรยธรรมอยางเหมาะสม เกดความสมบรณอยางสมดลเสมอนเปนชวตของผเรยน ส าหรบการเรยนการสอนแบบบรณาการ คอ การเชอมโยงรวมทงสอดแทรกเนอหาทกษะกระบวนการ ทกษะปฏบตของสาระการเรยนรตางๆ กบหวเรองทตองการสอนอยางเหมาะสม หรออยางสมดลหรออยางสมบรณ การเชอมโยงดงกลาวท าใหผเรยนไดพฒนาปญญาดานตางๆ หรอกลาววา เปนการพฒนาของปญญา (multiple intelligences) นนเอง จากการศกษาเอกสารทเกยวของกบความหมายของการสอนแบบบรณาการหรอการจดการเรยนรแบบบรณาการ สรปไดวา การจดการเรยนรแบบบรณาการ หมายถง การจดการเรยนร

18

ทเชอมโยง ผสมผสานศาสตรตางๆ ใหผเรยนเกดแนวคดแบบองครวม ซงเปนประสบการณตรงใหแกผเรยน เนนความสนใจ ความสามารถและความตองการของผเรยน โดยใชกจกรรมการเรยนรทสอดคลองกบจดประสงค และชวตประจ าวน ท าใหเกดความสมบรณ ทงดานความร ทกษะ และคณธรรมจรยธรรม 1.2 ลกษณะการจดการเรยนรแบบบรณาการ มนกการศกษาหลายทานไดก าหนดลกษณะการจดการเรยนรแบบบรณาการ แตกตางกนไปตามเกณฑตาง ๆ ซงมดงตอไปน ยเนสโก (พนสข อดม. 2548: 46-47; อางองจาก UNESCO. 1981: 7-10) กลาววาลกษณะส าคญโดยรวมของการจดการเรยนรแบบบรณาการทดประกอบดวย 5 ลกษณะ ดงน 1. เปนการบรณาการระหวางความรและกระบวนการเรยนร (Integration of knowledge and learning process) 2. เปนการบรณาการระหวางพฒนาการทางความรและพฒนาการทางจตใจ (Integration of cognition and affection) 3. เปนการบรณาการระหวางความรและการกระท า (Integration of knowledge and conduct) 4. เปนการบรณาการระหวางสงทเรยนในโรงเรยนกบสงทเปนอยในชวตประจ าวนของผเรยน (Integration of school learning with the actual life of the learners) 5. เปนการบรณาการระหวางวชาตางๆ (Integration of subject areas) ฟราซ และรดนทสก (Frazee; & Rudnitski. 1995: 137-141) กลาววาลกษณะการเรยนรแบบบรณาการ (Forms of Integration) มรปแบบ ดงตอไปน 1. แบบวทยาการพนฐาน (Discipline-based) เปนรปแบบทผสอนในวชาหนงสอดแทรกเนอหาของวชาอนๆ เขาไปในการสอนของตน เปนการวางแผนการสอนและสอนโดยผสอนคนเดยว 2. แบบคขนาน (Parallel) เปนรปแบบทผสอนตงแต 2 คนขนไป สอนตางวชากน แตวางแผนการสอนรวมกน โดยระบสงทรวมกนและตดสนใจวา หวเรอง มโนทศน ปญหาเดยวกนนนจะสอนอยางไรในวชาของแตละคน งานทมอบหมายใหผเรยนท าจะตางกนไปในแตละวชา 3. แบบพหวทยาการ (Multidisciplinary) เปนรปแบบทผสอนตางวชามารวมกนสอนเปนทม รวมวางแผนและก าหนดหวเรอง ปญหารวมกน และด าเนนการสอนผเรยนกลมเดยว มอบหมายงานหรอโครงการใหผเรยนท างานรวมกนเปนงานใหญชนเดยว 4. แบบสหวทยาการ (Interdisciplinary) เปนการสอนทผสอนแตละคนตางสอนวชาของตนเอง ไมไดออกแบบใหผเรยนท างานรวมกนระหวางตางวชา แตจะมการสอนแบบ บรณาการเฉพาะทระบไวในแตละวชาเทานน ผสอนแตละคนในตางวชาไมไดมการแบงกจกรรมของผเรยนดวยกนเพยงแตใหเวลาแลวมอบหมายงาน หรอปญหาใหผเรยนกลบไปด าเนนการกนเอง

19

5. แบบบรณาการ (Integrated) เปนการบรณาการทงมโนทศน ทกษะ เจตคตและความเชอ ตลอดจนเนอหา ท าใหเปนการสอนทตองอาศยความหลากหลายวธทสามารถเปนไปได ผเรยนสามารถเลอกทจะฝกในสงทตองการจะเรยนร ตามความถนดและความสนใจของตนเองอยางอสระ เสรมศร ไชยศร และคนอนๆ (2526: 55) ไดแบงลกษณะการบรณาการไวสองลกษณะดงนคอ 1. บรณาการเชงเนอหาคอ การผสมผสานของเนอหาวชาของการหลอมรวมแบบแกนหรอแบบสหวทยาการจะเปนหนวยกได หรอเปนโปรแกรมกได นอกจากนอาจเปนการผสมผสานของเนอหาวชาในแงของทฤษฏและการปฏบต หรอเนอหาวชาทสอนกบชวตจรง ซงแบงออกเปน 2 วธดงน 1.1 บรณาการสวนทงหมด (Total Integration) คอการรวมเนอหาประสบการณตางๆทตองการจะใหนกเรยนเรยนรหลกสตรหรอโปรแกรม จดกจกรรมการเรยนการสอนทยดปญหาเปนแนวเรอง (Theme) เปนแกน ซงปญหาหรอแนวเรองทจะเปนตวบงชถงตวความรทมาจากวชาตางๆ ในโปรแกรมซงมเนอหาเกยวของกบชวตประจ าวนและปญหาสงคมทงหมด 1.2 บรณาการเปนบางสวน (Partial Integration) เปนการรวมประสบการณของบางสาขาวชาเขาดวยกน อาจเปนลกษณะของหมวดวชาหรอกลมวชาภายในสมพนธกนอยางด ดงนน การจดบรณาการเปนบางสวน อาจจะจดไดทงในสาขาวชาและระหวางสาขาวชา หรอจดเปนการบรณาการแบบโครงงาน ซงการจดแบบโครงงานนแตละรายวชากจะเปนรายวชาเชนปกต แตจะจดประสบการณใหเปนบรณาการในรปของโครงงาน อาจเปนโครงงานของนกเรยนรายบคคลหรอรายกลม 2. บรณาการเชงวธการ คอการผสมผสานการสอนวธการตางๆ โดยใชสอผสมและใชวธการประสมใหมากทสด วฒนาพร ระงบทกข (2542: 46-47) และกรมวชาการ (2544: 4) ตางกลาวถงลกษณะส าคญของการบรณาการสอดคลองกน ดงน 1. เปนการบรณาการระหวาง ความร และกระบวนการเรยนร 2. เปนการบรณาการระหวาง พฒนาการทางดานความร และ ทางดานจตใจ 3. เปนการบรณาการระหวาง ความรและการปฏบต 4. เปนการบรณาการระหวาง สงทอยในหองเรยน และ สงทอยในชวตจรง 5. เปนการบรณาการระหวาง วชาตางๆ สรพชร เจษฎาวโรจน (2546: 25-31) กลาววาการบรณาการมหลายลกษณะ หลายแนวคด ขนอยกบครแตละคนและความเหมาะสม ซงแบงลกษณะออกไดดงน

20

1. การบรณาการเชงเนอหาสาระ เปนการผสมเชอมโยงเนอหาสาระในลกษณะการหลอมรวมกน โดยตงเปนหนวยหรอหวเรอง เนอหาทน ามารวมกตองมความสมพนธกน และคลายคลงกน 2. การบรณาการเชงวธการ เปนการผสมวธการสอนแบบตางๆ โดยการจดกจกรรมการเรยนการสอนทใชวธสอนหลายๆ วธ ใชสอการสอนแบบประสม ใชเทคนคทหลากหลาย เพอใหนกเรยนมโอกาสไดเรยนรและฝกปฏบตอยางสมพนธกนมากทสด โดยอาจใช เทคนคการสนทนา การอภปราย การใชค าถาม การบรรยาย การคนควาท างานกลม การไปศกษานอกหองเรยน การน าเสนอขอมล เปนตน 3. การบรณาการความรกบกระบวนการเรยนร เพอใหนกเรยนพฒนาวธการแสวงหาความรดวยตนเอง โดยมกระบวนการเรยนรทมขนตอนอยในใจ แตสามารถยดหยนได ซงอาจใชกระบวนการ เชน กระบวนการแสวงหาความร กระบวนการแกปญหา กระบวนการสรางความคดรวบยอด เปนตน 4. การบรณาการความร ความคด กบคณธรรม ใชการสอดแทรกคณธรรมเขาไปโดยไมรตว จนกระทงเกดการซบซบเปนธรรมชาต เชน การสอนเรองสทธหนาท และเสรภาพ เพอใหนกเรยนเปนผมความรคคณธรรม 5. การบรณาการความรกบการปฏบต เปนการเชอมโยงความรไปกบการปฏบต ซงจะท าใหความรนนตดตวไปยาวนานไมลมงาย 6. การบรณาการความรในโรงเรยนกบชวตจรงของนกเรยน ความรทครจดใหนกเรยนไมควรแปลกแยกกบชวตจรงเพราะจะท าใหนกเรยนไมเหนคณคา ไมมความหมาย และไมเกดประโยชน ดงนน สงทครสอนควรเชอมโยงกบชวตของนกเรยน เพอน าไปปรบปรงพฒนาคณภาพชวต เบญจมาศ อยเปนแกว (2548: 8-9) กลาวถงลกษณะส าคญโดยรวม ดงตอไปน 1. การบรณาการระหวางโรงเรยนกบบาน เพอแสดงความสมพนธระหวางการเรยนในโรงเรยนกบชวตประจ าวนทบาน เมอเรยนครบแลว ผเรยนคณภาพชวตดขน แสดงถงคณคาของสงทเรยนอยางแทจรง 2. การบรณาการระหวางความรกบกระบวนการเรยนร การจดกจกรรมการเรยนการสอนทกระตน สงทผเรยนสนใจมากทสด แนะน าใหผเรยนแสวงหาความร เพอตอบสนองความสนใจเหลานน ทงนครผสอนตองค านงถงความแตกตางระหวางบคคลดวย (Individual Differences) 3. การบรณาการระหวางความรกบการกระท า ในการแสวงหาความรเพอเรยนรนน จะตองทการปฏบตคอ รแลวตองลงมอท า การเรยนรแตทฤษฎอยางเดยวไมพอ เพราะเมอปฏบตแลว อาจจะมขอขดของ มปญหาทตองแกไขกได ดงนนการบรณาการขอนเนนททกษะพสย 4. การบรณาการระหวางพฒนาการความรกบพฒนาการทางจตใจ การแสวงหาความร หรอเรยนรแลวลงมอปฏบต มทกษะนสยแลว กตองมจตนสยหรอคณลกษณะแฝงอยดวย คอ

21

คณธรรม จรยธรรม คานยม ความสนใจ และสนทรยภาพ ครผสอนตองมความออนโยน เอออาทร หวงดและหวงใย ผเรยนจรงๆ จงจะพฒนาจตใจไดผล 5. การบรณาการระหวางวชาตางๆ เพอใหผเรยน เกดการเรยนรพรอมๆ กน เพอหลอหลอมใหเกดความหลากหลายในชวต ซงการบรณาการวชาตางๆ ตองเหมาะสมกบความตองการ และความสนใจของผเรยนเปนส าคญ จากทกลาวมาขางตนพบวา ลกษณะของการจดการเรยนรแบบบรณาการมหลายลกษณะดวยกน ทงนขนอยกบแนวคดของครผสอน วตถประสงค เนอหาสาระ กระบวนการ และรวมไปถงวธการสอนทเหมาะสมในแตละเนอหานนๆ ซงในงานวจยชนน ผวจยไดน าลกษณะของการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการ สรปความหมายจากขางตนไดวา การบรณาการเชงวธการเปนการผสมผสานวธการสอนตงแต 2 วธขนไป โดยการจดกจกรรมการเรยนรทใชวธสอนหลายๆ วธ ใชสอการเรยนรแบบประสม ใชเทคนคการจดกจกรรมทหลากหลาย เพอใหนกเรยนมโอกาสไดเรยนรและฝกปฏบตอยางสมพนธกนมากทสด 1.3 จดมงหมายของการจดการเรยนรแบบบรณาการ ลารดซาบอลและคนอนๆ (Lardizabal; et al. 1970: 142) ไดกลาววาวตถประสงคของการสอนแบบบรณาการอาจจะสรปไดดงตอไปน 1. เพอพฒนาและสงเสรมใหเดกรสกปลอดภย มความพงพอใจ มความรสกเปนสวนหนงของหมคณะและไดรบการยอมรบจากผอน 2. เพอสงเสรมการเรยนรรวมกนระหวางครกบนกเรยน 3. ชวยพฒนาคานยม บรรยากาศในชนเรยนจะสงเสรมใหผเรยนไดพฒนาจรยธรรมมาตรฐานการท างาน มาตรฐานของกลม ความซาบซงในการท างานและความซอสตย 4. ชวยพฒนาวนยในตนเอง โดยสงเสรมความสามารถในการท างานและการควบคมอารมณของผเรยน 5. สงเสรมความคดสรางสรรคพฒนาการแสดงออกทางดานศลปะ ดนตรและการละคร ฯลฯ เชนเดยวกนกบทางดานสงคม วทยาศาสตร และวรรณคด 6. เพอใหนกเรยนมโอกาสไดรวมกจกรรมในสงคม เตมใจทจะท างานรวมกบกลมและเปนสมาชกทดของกลม 7. ชวยวดผลการเรยนร โดยการแนะน าวธตรวจสอบความกาวหนาในทกระยะของการเรยนร ทงรายบคคลและกลม เอกเกน และควชค (Eggen; & Kauchak. 2001: 193-194) ไดกลาววา รปแบบการสอนแบบบรณาการถกก าหนดดวยเปาหมายซงท าใหบรรลผลส าเรจ 2 ขอ ขอแรกรปแบบการสอนแบบบรณาการชวยใหนกเรยนสรางความรและความเขาใจของเนอหาทมความสมพนธกนระหวาง ขอเทจจรง ความคด หลกการทวไป ไดอยางลกซง และขอทสองคอเปนรปแบบทด าเนนการดวยความคดอยางมเหตผล การคดทเปนขนตอนและการคดอยางมวจารณญาณ โดยนกเรยนไดฝกหด

22

ในการหาแบบรป การอธบาย การตงสมมตฐาน การหากฎเกณฑทวๆ ไป ซงตรวจสอบยนยนไดดวยเอกสารของนกเรยน กาญจนา เกยรตประวต (2524: 153) กลาวถงจดมงหมายของการสอนแบบบรณาการไวดงน 1. สงเสรมความรสกปลอดภยและความพงพอใจ โดยพฒนาความรสกเปนสวนหนงของหมคณะและการยอมรบผอน 2. สงเสรมการเรยนรทมความรวมมอกนระหวางครและนกเรยน 3. ชวยพฒนาคานยมโดยสงเสรมบรรยากาศทท าใหผเรยนไดพฒนาจรยธรรม มาตรฐานการท างาน มาตรฐานของกลม ความซาบซงในการท างานและความซอสตย 4. ชวยพฒนาวนยในตนเอง โดยสงเสรมความสามารถในการควบคมการท างานและอารมณของผเรยน 5. สงเสรมการคดสรางสรรค โดยพฒนาการแสดงออกดานตางๆ เชน ศลปะ ดนตร การละคร เชนเดยวกบทางดานสงคม วทยาศาสตร และวรรณคด 6. สงเสรมใหมกจกรรมในสงคม โดยครพยายามใชโอกาสตางๆ พฒนาความ เตมใจทจะรวมมอกนของกลมเพอท าความด 7. ชวยวดผลการเรยนร โดยการแนะน าวธการตรวจสอบความกาวหนาในการเรยนรแกผเรยนทงรายบคคล และกลม สรพชร เจษฎาวโรจน (2546: 16-17) ไดกลาวถงจดมงหมายของการบรณาการหลกสตรและการสอนแบบบรณาการดงน 1. เพอใหนกเรยนเกดความตระหนกวา การเรยนรทกสงมความสมพนธซงกนและกน ในชวตคนเราทกสงทกอยางจะเกยวของกนอยเสมอ หลกสตรบรณาการจะมความสมพนธกบชวตของนกเรยนมากกวา และนกเรยนจะเกดแรงจงใจในการเรยนมากกวาหลกสตรแบบเดม 2. เพอใหนกเรยนเปนผทสามารถแกปญหาไดดวยตนเอง ซงในการแกปญหา นกเรยนจะตองอาศยความรจากหลายสาขาวชาในเวลาเดยวกน 3. เพอใหนกเรยนไดมสวนรวมในการเรยนรโดยตรงอยางมจดหมายและมความหมาย นกเรยนมสวนรวมในการตดสนใจ การแสดงความคดเหนในการจดการเรยนการสอน และชวยสรางความเขาใจใหนกเรยนอยางลกซง 4. เพอสนองความสนใจของนกเรยนแตละคน โดยการเรยนรตามเอกตภาพ ออกแบบกจกรรมใหนกเรยนไดเรยนรตามทตองการจะร บรรยากาศในชนเรยนจะไมเครยด สามารถกระตนใหนกเรยนเรยนอยางสนกสนานและบรรลผลในการเรยนใหมากขน 5. มการถายโอนและคนหาความสมพนธระหวางเนอหา ความคด ทกษะและ เจตคต ชวยใหผเรยนเขาใจความคดรวบยอดทเรยนไดอยางลกซง เปนระบบ และถายโอนความเขาใจจากเรองหนงไปสอกเรองหนงไดด

23

6. สงเสรมการเรยนรทจะท างานรวมกน ใหนกเรยนรสกปลอดภย มความ พงพอใจ มความรสกเปนสวนหนงของหมคณะ และยอมรบผอน เตมใจทจะท างานรวมกบกลมและเปนสมาชกทดของกลม 7. ชวยพฒนาคานยม คณธรรม จรยธรรม มาตรฐานการท างาน วนยในตนเอง สงเสรมความสามารถในการท างาน และการควบคมอารมณของผเรยน 8. ชวยสงเสรมความคดสรางสรรค และพฒนาการแสดงออกทางศลปะ ดนตร ไปพรอมๆ กบทางดานความร เนอหาสาระ อกทงใหผเรยนมโอกาสไดรวมกจกรรมในสงคม จากการทนกการศกษาหลายทานไดกลาวถงจดมงหมายของการจดการเรยนรแบบบรณาการ สามารถสรปไดวา จดมงหมายของการจดการเรยนรแบบบรณาการ เพอพฒนาและสงเสรมใหนกเรยนไดฝกทกษะในการคด การแกปญหาตางๆ จากการฝกปฏบตประสบการณตรงตามกระบวนการทเนนผเรยนเปนส าคญ ผเรยนเกดการเรยนรตามทตนเองตองการ มสวนรวมในการเรยนร ไดฝกทกษะตามความสามารถ รวมทงพฒนาทกษะในหลายดานดวยกน ทงดานการยอมรบตนเอง การควบคมอารมณ วนยในตนเอง การท างานกลม คานยม คณธรรม จรยธรรม เสรมสรางความคดสรางสรรค เปนตน อกทงยงชวยสงเสรมพฒนาการดานการแสดงออกทางศลปะ ดนตร ดวย 1.4 ประโยชนของการจดการเรยนรแบบบรณาการ เอกเกน และควชค (Eggen; & Kauchak. 2001: 207) กลาววา รปแบบการสอนแบบบรณาการท าใหนกเรยนมแรงจงใจในการเรยนเพมมากขน ซงเปนผลทเกยวกบการสรางความนาสนใจใหมากขน และเนนใหนกเรยนเกดการคดและเขาเนอหาอยางลกซง ทงยงเปนการใหนกเรยนเพมความสามารถทท าใหเกดผลดวยตนเอง นอกจากนยงสงเสรมปฏสมพนธทางสงคมใหกบนกเรยนดวย เบนเนอร และคนอนๆ (Benner; et al. 2010: 158) กลาววา การสอนแบบบรณาการ มผลตอการเชอมโยงการพฒนาทกษะ ความร การใชความร ใชจนตนาการและความประพฤตตามหลกจรยธรรมอยางชดเจน วฒนาพร ระงบทกข (2542: 51-52) ไดกลาวถงประโยชนของการบรณาการดงตอไปน 1. เปนการเรยนรอยางมความหมาย ผเรยนสามารถจดจ าความรทเรยนไปไดนาน(retention) ซงจะเรมตนดวยการทบทวนความรเดม และประสบการณเดมของผเรยน 2. ผเรยนมสวนรวมในการเรยน (participate) ทงทางดานรางกาย จตใจ สตปญญา และสงคม เปนการพฒนาในทกดาน 3. ผเรยนมสวนรวมในการท ากจกรรมตามประสบการณชวตของตน และเปนประสบการณในชวตจรงของผเรยน 4. ผเรยนไดฝกทกษะตางๆ ซ ากนหลายครงโดยไมรสกเบอหนาย

24

5. ผเรยนไดพฒนาความคดระดบสง คดไตรตรอง คดอยางมวจารญาณ คดวเคราะห คดแกปญหา คดรเรมสรางสรรค 6. ผเรยนไดฝกทกษะการท างานกลมตงแตสองคนขนไปจนถงเพอนทงชนเรยนตามทก าหนดในกจกรรม เพอพฒนาทกษะมนษยสมพนธ 7. ผเรยนไดสรางเรองตามจนตนาการทก าหนดเปนการเรยนรดานธรรมชาต เศรษฐกจ วฒนธรรม การเมอง วถชวตผสมผสานกนไป 8. ผเรยนไดเรยนรจากสงใกลตวไปยงสงไกลตว เรยนเกยวกบตวเรา บาน ครอบครว ชมชน ประเทศไทย ประเทศเพอนบานและโลก ตามระดบความซบซอนของเนอหาและสตปญญาของผเรยน 9. ผเรยนไดเรยนรอยางมความสข สนกสนาน เหนคณคาของงานทท าและงานทจะไปน าเสนอตอเพอน ชมชน ท าใหเกดความตระหนก เหนความส าคญของการเรยนรดวยตนเอง ทศนา แขมมณ (2546: 50-51) กลาวถงประโยชนของการบรณาการหลกสตรและ การบรณาการ ดงน 1. ชวยใหผเรยนเขาใจเนอหาในลกษณะองครวม มองเหนความสมพนธและขอมลไดอยางรวดเรวกระตนผเรยนใหมความรทงดานลกและกวาง มทศนะดานความคดทกวางไกล ลดความซบซอนของเนอหาวชา 2. ท าใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรงโดยผสมผสานความร คณธรรม คานยม คณลกษณะอนพงประสงค และเจตคตทด เปนการเพมศกยภาพของผเรยนใหเรยนรทกษะชวต และสามารถน าความรทไดไปใชประโยชนในชวตจรงอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ 3. สงเสรมใหเกดการเรยนรหลายรปแบบทเนนผเรยนเปนส าคญ สงเสรมกระบวนการคดการจดการการเผชญสถานการณ การประยกตความร และการน าทกษะตางๆ มาใชเพอการแกปญหา 4. สงเสรมการปกครองระบอบประชาธปไตย รจกเคารพสทธเสรภาพของผอน โดยค านงถงความคดเหนและประโยชนของสวนรวม 5. ชวยแกปญหาดานการขาดครทสอนในแตละวชา 6. ชวยใหผเรยนเขาใจสภาพปญหาในสงคมไดด พจารณาปญหาอยางกวางๆ โดยใชความรอยางหลากหลายทสมพนธกน เพอสงเสรมใหเกดทกษะและความสามารถในการแกปญหา และสงเสรมการคนควาวจย 7. ชวยท าใหการศกษา และการสอนมคณคามากขน ชวยเนนการพฒนาทกษะทจ าเปน ใหเกดความคดรวบยอดทถกตองขน และสามารถปลกฝงคานยมทพงประสงค 8. สงเสรมการพฒนาคานยม และบรรยากาศในชนเรยนเปนการชวยพฒนาวนย ในตนเองสงเสรมความสามารถในการท างาน และควบคมอารมณของผเรยน 9. สงเสรมความคดสรางสรรคในดานตางๆ และเกดความสนกสนานในการเรยนรทหลากหลาย

25

สรพชร เจษฎาวโรจน (2546: 22-23) ไดกลาวถงประโยชนของการบรณาการหลกสตรและการเรยนรดงน 1. ท าใหผเรยนเขาใจเนอหาในลกษณะองครวม มองเหนความสมพนธระหวางเนอหาวชา ท าใหนกเรยนระลกถงขอมลไดอยางรวดเรว กระตนใหนกเรยนมความรทงลกและกวาง ท าใหเปนผทมทศนะกวางไกล ลดความซบซอนของเนอหาแตละวชา และท าใหมเวลาเรยนมากขน 2. ท าใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง โดยผสมผสานความร คณธรรม คานยม คณลกษณะอนพงประสงค และมเจตคตทด เปนการเพมศกยภาพของผเรยนไดอยางเตมท ผเรยนไดเรยนรวธการเรยนรตลอดชวต และสามารถน าความรทไดไปใชในชวตจรงอยางเหมาะสม และมประสทธภาพ 3. สงเสรมใหเกดกจกรรมการเรยนรหลายรปแบบทเนนนกเรยนเปนส าคญ สงเสรมกระบวนการคด การจดการ การเผชญหนาสถานการณและการประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกปญหาและการประยกตใชทกษะตางๆ 4. สงเสรมการปกครองระบอบประชาธปไตย รจกเคารพสทธเสรภาพของผอน โดยค านงถงความคดเหนและผลประโยชนของสวนรวมเปนหลก 5. ชวยแกปญหาดานขาดครสอนในแตละรายวชา 6. ชวยท าใหผเรยนเขาใจสภาพและปญหาสงคมไดดกวา สามารถพจารณาปญหาและทมาของปญหาอยางกวางๆ ใชความรอยางหลากหลายสมพนธกน สงเสรมใหเกดทกษะและความสามารถในการแกปญหาทงผเรยนและผสอน รวมทงสงเสรมการคนควาวจย 7. ชวยท าใหการสอนและการศกษามคณคามากขน สามารถชวยเนนการพฒนาทกษะทจ าเปนใหเกดการคดรวบยอดทกระจางขน ถกตอง และสามารถปลกฝงคานยมทพงประสงคไดอกดวย 8. สงเสรมใหนกเรยนมความพงพอใจ การยอมรบผอน การรสกเปนสวนหนงของหมคณะและเกดการเรยนรจากการกระท ารวมกน 9. ชวยสงเสรมการพฒนาคานยม และบรรยากาศในชนเรยน เปนการสงเสรมใหผเรยนไดพฒนาวนยในตนเอง สงเสรมความสามารถในการท างานและควบคมอารมณของผเรยน 10. ชวยสงเสรมใหผเรยนเกดความคดสรางสรรคในดานตาง ๆ และเกดความสนกสนานเพราะไดเรยนรหลายดาน สรปไดวา การจดการเรยนรแบบบรณาการมประโยชนเปนอยางมาก ทงในสวนของการกระตนใหนกเรยนมความรทงลกและกวาง ท าใหเปนผทมทศนกวางไกล ลดความซบซอนของเนอหาแตละวชา และท าใหมเวลาเรยนมากขน สามารถน าความรทไดไปใชประโยชนในชวตจรงอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ น าทกษะตางๆ มาใชในการแกปญหาไดจากการเรยนรทเปนการเชอมโยงความรแบบองครวม สงเสรมการปกครองระบอบประชาธปไตย รจกเคารพสทธเสรภาพของผอน โดยค านงถงความคดเหนและประโยชนของสวนรวมจากการท างานกลม ผเรยนเกดความรสกสนกสนาน ไดเชอมโยงความรในศาสตรตางๆ เกดการเรยนรอยางมความหมาย ถอไดวา

26

เปนการเพมศกยภาพของผเรยนไดอยางเตมท โดยมการผสมผสานความร คณธรรม คานยม คณลกษณะอนพงประสงค และมเจตคตทดตอวชานนๆ 1.5 ขอควรค านงถงในการจดการเรยนรแบบบรณาการ การจดการเรยนรแบบบรณาการ ตองเปดโอกาสใหผเรยนมโอกาสไดเลอกเรยนตามความสนใจไดหลากหลาย ใหผ เรยนไดเรยนรสงตางๆ อยางสมพนธกนตามความเปนจรง การก าหนดหวขอเรองตองค านงถงความสนใจของผเรยน เรองทผเรยนจะไดเรยนรเปนส าคญ ครผสอนประจ ารายวชาจะตองมความเชอมนและเขาใจการบรณาการทตรงกนคดวางแผนการเรยนรและประเมนผลรวมกน การใชเวลาตองยดหยนและปรบใหเหมาะสมกบความสามารถของครผสอน ศกยภาพของผเรยน ลกษณะของกจกรรม มการเชอมโยงเนอหาในวชาเดยวกนและ/หรอขามวชา/กลมประสบการณ เรองราวทเรยนเกยวของกบชวตจรงของผเรยน มการเชอมโยงสาระส าคญ (Concept) ตางๆ อยางมความหมาย (กรมวชาการ. 2544: 27) นอกจากนยงมนกการศกษาหลายทานไดกลาวเกยวกบสงทตองค านงถงในการจดการเรยนรแบบบรณาการดงน ลารดซาบอลและคนอนๆ (Lardizabal; et al. 1970: 148-149) ไดสรปถงหลกการทควรท าความเขาใจในการวางแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบบรณาการ ดงน 1. ผเรยนมความส าคญมากกวาเนอหา เนนการพฒนาบคลกภาพ ค านงถง การเรยนรทงดานรางกาย สงคม อารมณ และสตปญญา 2. หนวยการเรยนทตองใชเวลาในการท ากจกรรมขามวน จะดกวาหนวยการเรยนสนๆ ทเสรจไดในเวลาเรยน 3. กจกรรมการเรยนควรเปนปญหาในชวตจรง ค านงถงความตองการ ความสนใจของผเรยนเปนเกณฑ 4. ในการเรยนร ควรใชกระบวนการกลม 5. กจกรรมการเรยนรใชกระบวนการประชาธปไตย 6. ค านงถงความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน 7. สรางบรรยากาศในชนเรยน ในการท างานใหเปนทพงพอใจของผเรยน ฟราซ และรดนทสก (Frazee; & Rudnitski. 1995: 142) กลาวถง สงส าคญทครผสอนตองค านงถงในการเลอกการจดการเรยนรในแตละระดบของการบรณาการ สรปไดคอ จ าเปนตองมการเรยนหรอการฝกปฏบตทเหมาะสมกบบรบทสงแวดลอมรอบตว ตองมความสอดคลองกบความตองการของนกเรยนทมอยหลากหลาย ค านงถงความเชอมโยงของเนอหาทงภายในและภายนอกวชา หรออาจจะเชอมโยงกบครผสอนวชาอนๆ และวางแผนการจดการเรยนรใหตอเนองกน เชนถาเปนการสอนโดยครผสอนคนเดยวกอาจจะมการก าหนดรายละเอยดในการสอนแตละครงใหชดเจน

27

ชม ภมภาค (2520: 107) กลาวถงสงทควรค านงในการจดการเรยนรแบบบรณาการไวดงน 1. ครจะตองเสรมสรางพนฐานของนกเรยนใหด ใหนกเรยนเกดความคดรวบยอดทชดเจนกวางขวางเสยกอนทจะพยายามใหเกดการบรณาการเขาดวยกน 2. ตองแนใจวาความคดรวบยอดทจะน ามาบรณาการนน อยในระดบทเหมาะสมกบวฒภาวะของผเรยน 3. ตองมการสรางบรรยากาศการเรยนใหนกเรยนสบายใจทสดเทาทจะท าได เพอสงเสรมใหเกดการบรณาการ 4. การด าเนนการสอนทกครง นกเรยนตองรจดมงหมายการสอนโดยละเอยด 5. ในการสอนสงใหม ครตองใชพนฐานของนกเรยนใหเปนประโยชน 6. ครตองเปนแบบอยางในการแสดงพฤตกรรมทมการบรณาการใหแกนกเรยน กาญจนา คณารกษ (2522: 21) กลาววา สงทตองค านงถงในการจดการเรยนรแบบบรณาการ 1. จะตองมจดมงหมายทแนนอนวา ตองการใหผเรยนเปลยนแปลงพฤตกรรมอยางไร 2. ในการสอนแตละครงตองพยายามสอดแทรกคณสมบตทตองการจะเนนในตวของนกเรยน 3. พยายามบรณาการความรใหสอดคลองกบชวตจรงใหมากทสด 4. จดโอกาสใหผเรยนไดรสกสงเกต วเคราะห วจารณ และอภปรายถกเถยงกนดวยเหตผล 5. จดบรรยากาศในหองเรยนและนอกหองเรยนใหทาทายและเราความสนใจของ ผเรยน เกยร ปรยพฤทธ และสกญญา วองปรชญา (2544: 5) ไดแสดงหลกการส าคญทตองค านงถงในการจดการเรยนรแบบบรณาการดงแสดงในภาพประกอบ 2

28

ภาพประกอบ 2 หลกการส าคญทตองค านงถงในการจดการเรยนรแบบบรณาการ

ทมา : เกยร ปรยพฤทธ; และ สกญญา วองปรชญา. (2544). เอกสารชดเทคนคการจดกระบวนการเรยนรทผเรยนส าคญทสด การบรณาการ. หนา 5. สวทย มลค า และอรทย มลค า (2544: 166-167) และ ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2547: 163) กลาวถงสงทค านงถงในการจดการเรยนรตามแนวคดการบรณาการทสอดคลองกน ดงน 1. การจดการเรยนรโดยเนนผเรยนเปนส าคญ โดยใหผเรยนมสวนรวมในกระบวนการเรยนรอยางกระตอรอรน 2. การสงเสรมใหผเรยนไดรวมท างานกลมดวยตนเอง โดยการสงเสรมใหมกจกรรมกลมลกษณะตางๆ หลากหลายในการเรยนรและสงเสรมใหผเรยนมโอกาสลงมอท ากจกรรมตางๆ อยางแทจรงดวยตนเอง 3. จดประสบการณตรงใหแกผเรยน โดยใหผเรยนมโอกาสไดเรยนรจากสงทเปนรปธรรม เขาใจงาย ตรงกบความเปนจรงสามารถน าไปใชในชวตประจ าวนอยางไดผล และสงเสรมใหมโอกาสไดปฏบตจรงจนเกดความสามารถและทกษะทตดเปนนสย 4. จดบรรยากาศในชนเรยนทสงเสรมใหผเรยนเกดความรสกกลาคด กลาท า โดยสงเสรมใหผเรยนมโอกาสทจะแสดงออกซงความรสกนกคดของตนเองตอสาธารณชนหรอเพอนรวมชนเรยน ทงนเพอเสรมสรางความมนใจใหเกดในตวผเรยน

การจด

การเรยนรแบบ

บรณาการ

เนนผเรยน

เปนศนยกลาง

เนนการปลกฝงจตส านก

คานยม และจรยธรรม

ทถกตอง

จดประสบการณ ตรงใหกบผเรยน

จดบรรยากาศท สงเสรมใหผเรยน

กลาคด กลาท า

ใหผเรยนไดรวมท างานกลม

29

5. เนนการปลกฝงจตส านก คานยม และจรยธรรมทถกตองดงาม ใหผเรยนสามารถจ าแนกแยกแยะความถกตองดงามและความเหมาะสมได สามารถขจดความขดแยงไดดวยเหตผล มความกลาหาญทางจรยธรรม และแกไขปญหาดวยปญญาและสามคค จากการศกษาขางตนสรปไดวา ขอควรค านงถงในการจดการเรยนรแบบบรณาการนน จ าเปนตองเนนผเรยนเปนศนยกลาง ค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ทงนกจกรรมควรเปนปญหาในชวตจรง สอดคลองกบความตองการของผเรยน โดยการจดประสบการณตรงใหกบผเรยน จดบรรยากาศทสงเสรมใหผเรยนกลาคด กลาท า ใหผเรยนมสวนรวมในการท างานกลม พรอมทงเนนการปลกฝงจตส านก คานยมและจรยธรรมทถกตอง ทงนควรด าเนนการเรยนรโดยใชกระบวน การประชาธปไตยและเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนตามศกยภาพ พรอมทงเขารวมในกจกรรมการเรยนรอยางมความสข รกและสนกในการเรยน 1.6 งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรแบบบรณาการ งานวจยตางประเทศ สตรอวเดอรแมน (Strawderman. 1986: Abstract) ไดอธบายเกยวกบความวตกกงวลของวชาคณตศาสตรโดยใชรปแบบการบรณาการเพอทจะน าไปสความเขาใจในกฎเกณฑทกวางขวาง ดวยเหตน ไดพฒนารปแบบของความวตกกงวลในการเรยนวชาคณตศาสตร ประกอบดวยองคประกอบดานเจตคต คอ ผลสมฤทธในวชาคณตศาสตร ความโนมเอยงในวธการหลกเลยงวชาคณตศาสตร และความรสกตอวชาคณตศาสตร สวนองคประกอบดานพทธพสย คอ การคดในระดบของความเขาใจในวชาคณตศาสตร โดยวดความเหมาะสมของรปแบบความวตกกงวลในการเรยนวชาคณตศาสตรจากการวดทศนคตของนกเรยนในมหาวทยาลยรฐจอรเจย จ านวน 390 คน ผลการวจยสรปวาบงบอกถงความมนใจในวชาคณตศาสตรมแนวโนมทจะมาพรอมกบ ผลสมฤทธทางการเรยนสง ความรสกยนดและเตมใจทจะเรยนวชาคณตศาสตร และระดบการรบรความเขาใจทสง ในท านองเดยวกนความวตกกงวลในการเรยนวชาคณตศาสตรปรากฏวาเปนไปกบความไมส าเรจทางการเรยนวชาคณตศาสตร การหลกเลยงในการเรยนวชาคณตศาสตรและการเรยนแบบทองจ าเนอหาคณตศาสตรเพยงอยางเดยว เมอรรลล (Merrill. 2000: Abstract) ไดด าเนนการวจยกบนกเรยนในโรงเรยนมธยมศกษาตอนปลายดวยการประเมนผลของวธการบรณาการระหวางการเรยนรเทคโนโลย การเรยนรคณตศาสตรและวทยาศาสตร ผวจยใชนกเรยนจ านวน 6 กลมกบโรงเรยนในหมบานเลกๆ แถวชานเมอง โดยหองเรยน 3 หองเรยนก าหนดใหเปนกลมทดลองและอก 3 กลมทเหลอเปนกลมควบคม ระเบยบการวจยใชกบบทเรยนในเรอง แรงและพลงงานทางเทคโนโลย กลมทดลองไดรบการสอนโดยใชหลกสตรบรณาการมงเนนทางเทคโนโลย ทางคณตศาสตรและการศกษาวทยาศาสตร ดวยวธการเรยนรแบบสรางสรรคองคความร(constructivist) โดยในกลมทดลองไดท ากจกรรมและไดรบการสงเสรม ฝกหดทางดานเนอหา สวนกลมควบคมกด าเนนการตามหลกสตรทก าหนดไวโดยไมไดสอนและลงมอท ากจกรรม จากการศกษาพบวา กลมทดลองและกลมควบคม

30

มความแตกตางอยางไมมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ดงตอไปน (1) คะแนนทเพมขนจากการทดสอบหลงเรยน (2) การเกบคะแนนหลงจากการทดลองสปดาหทสองและสปดาหทส หรอ (3) จ านวนของวลหรอถอยค า ค าพด หลงจากทมการบรณาการอยางสมบรณ ดงนนสรปไดวาวธการสอนดงกลาวไมไดมผลตอการเรยนรของนกเรยนทนทหลงจากการด าเนนการสอน ไมไดมผลตอ ทศทางการปรบตวของการบรณาการของนกเรยนอยางมนยส าคญทางสถตและวธการบรณาการไมไดมผลตอการเรยนรของนกเรยนหลงจากการทดลองทงสองและสสปดาห โฮลมส (Holmes. 2006: 247-256) ไดพฒนาหนวยทมการเรยนรแบบโตตอบของหองสมด เพอชวยใหนกเรยนเขาใจการเชอมโยงระหวางสงทมอยกบคณตศาสตร พรอมทงประยกตในสาขาอนๆ การพฒนาหนวยการเรยนรแบบตอบโตนครอบคลมขอบเขตของวชาคณตศาสตรทศกษาตามปกตโดยนกศกษาระดบปรญญาตรและหลกสตรวทยาศาสตรในทกระดบ นอกจากนไดออกแบบหนวยการเรยนรใหมความส าคญในการเชอมโยงในสาขาวชา และใหการสนบสนนเรองราวของพฒนาการของความคบหนาในการเรยนของนกเรยน ผลลพธทไดคอระบบการสรางเนอหาเกยวกบการศกษาแบบเวบเปนฐานเพยงอยางเดยว ซงประกอบดวยโปรแกรมการประเมนทแมนย าทงการประเมนภายในและภายนอกของแตละหนวยการเรยนร แบบตอบโต ซงจะเหนไดในระหวางการพฒนาหองสมด โดยผลส าเรจทเกดขนในหนวยการเรยนรทมการตอบโตจะสามารถเชอมโยงหลายสาขาและท าลายอปสรรคทพบทวไปทงในวชาคณตศาสตรและไมใชวชาคณตศาสตรได แมคโคออค (McCoog. 2007: 25-28) ไดกลาวถงการจดการเรยนรแบบ บรณาการทฤษฎพหปญญากบเทคโนโลย ซงในสงคมปจจบนความกาวหนาทางเทคโนโลยนนไดมการเปลยนแปลงไปในแตละวน ซงในบทความนไดวเคราะหสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงของเทคโนโลยทางการศกษาและรวมทฤษฎของพหปญญาเขาไวดวยกน น าเสนอโครงรางยทธวธการสอนทเปนการเพมประสทธภาพของนกเรยน โดยการผสมเทคโนโลยใหมๆ กบการสอน โดยอธบายแตวธการสอนนนๆ กบแตละความสามารถของพหปญญาดวยเครองมอทางเทคโนโลยทมประสทธภาพ ไวท และคารเพนเทอร (White; & Carpenter. 2008: 22-38) ไดท าการศกษาการบรณาการวชาคณตศาสตรไปยงการน าเขาสแนวทางปฏบตของหองปฏบตการทางชววทยา เปนลกษณะของการบรณาการหลกสตรวทยาศาสตรเพอสงเสรมใหนกเรยนตระหนกในแนวคดทางชววทยาหลงการปฏบตกจกรรม สงเสรมใหนกเรยนมทกษะทางการวจยและการปฏบตการ และสงเสรมความสมพนธระหวางแนวคดทางชววทยากบแนวคดทางคณตศาสตรและเคม ซงในงานวจยนไดเสนอรางของหลกสตรดงกลาวโดยเนนใหเหนถงความสมพนธกนระหวางคณตศาสตร เคม อกทงยงน าเทคโนโลยทางคอมพวเตอรเขามาใชในหองปฏบตการ การบรณาการหลกสตรดงกลาวยงเนนไปยงความทาทาย อกทงยงสงเสรมการเรยนรแนวคดการเชอมโยงความรและสรางแรงจงใจในการเรยนอกทงเปนดงดดความสนใจของนกเรยนอกดวย ซงหลกสตรนเปนหลกสตรทสามารถน าไปใชประโยชนไดทวไป

31

บารเบอร (Barber. 2009: Abstract) ไดส ารวจการบรณาการการเรยนรทเปนเปาหมายของวทยาลย ซงการบรณาการการเรยนรไดก าหนดเปนความสามารถในการแสดงใหเหนถงการเชอมโยงทกษะ และความรตางๆ ในการเรยนรกบบรบททหลากหลาย โดยแบงออกเปนสงทสงเกตได 3 ประการซงคอ (ก) การเชอมโยง เปนการคนพบความคลายคลงกนระหวางความคดทตวเองยงคงมอย (ข) การประยกต ใชความรในบรบทตางๆ และ (ค) การสงเคราะห ซงเปนการสรางความรใหมโดยการรวมความเขาใจอยางลกซงจากสองสงหรอมากกวานน โดยศกษาการบรณาการการเรยนรจากผลงานของตนเองและการถายทอดการเรยนร ซงวเคราะหขอมลจากการสมภาษณนกศกษาชนปท 1 จ านวน 194 คน สองระยะ คอในปท 1 และปท 2 การวเคราะหเกยวกบพฒนาการของบคคลเหลาน พบวา มแนวโนมอยางมากมายส าหรบวธของการบรณาการในตลอดชวงระยะเวลาท าการส ารวจ จากการสมภาษณนกศกษาชนปท 2 มตวอยางของสงทสงเกตไดของการบรณาการการเรยนรทงในการเชอมโยง การประยกตใช และการสงเคราะห ซงเหนแนวโนม ไปยงการวเคราะหเกยวกบพฒนาการ จากมมมองการสรางทเกยวกบพฒนาการ นกเรยนทมการฝกหดผลงานของตนเองทงการเชอมโยง การประยกตใช และการสงเคราะห ในระดบสงจะมพฒนาการมากกวานกเรยนทมทศทางการพฒนาการฝกหดผลงานของตนเองนอย สงทเกยวของกบการน าเสนอในงานวจยน สามารถน าไปใชในการสงเสรมการเชอมโยงความร การประยกตใช และการสงเคราะห ในการบรณาการการเรยนรได โคลลเนอร วอลเลซ และซแวคฮาเมอร (Koellner; Wallace; & Swackhamer. 2009: 30-38) ไดแนะน าการเรยนรคณตศาสตรในโรงเรยนระดบเกรด 5 ถงเกรด 7 โดยการบรณาการงานประพนธทเกยวของกบคณตศาสตร ซงผวจยท าการคนหางานประพนธตางๆ ทสอดคลองกบสภาครคณตศาสตรแหงสหรฐอเมรกา (NCTM) ในเรองของ จ านวนและการด าเนนการ พชคณต เรขาคณต การวด การวเคราะหขอมลและความนาจะเปน และการแกปญหา เพอน ามาใชในการเรยนรแบบบรณาการ ซงในงานวจยนไดแบงระดบความซบซอนของงานประพนธออกเปน 3 ระดบ โดยแบงจากความซบซอนของเนอหาทางคณตศาสตรทประยกตกบงานประพนธแตละเรอง ยงมความซบซอนมากกจะมการบรณาการมากดวย ซงในขณะทท าการสอนเนอหาเกยวกบคณตศาสตร จะออกแบบใหสมพนธกบธรรมชาตของคณตศาสตรมากทสดและสนบสนนการพฒนาแนวคดทางคณตศาสตรจากหลกสตรแบบบรณาการ โดยเปนการเปรยบเทยบการอานงานประพนธแตละเรองระหวางเรองเกากบเรองใหมตอไป และตงค าถามตางๆ เชน เรองนสงเสรมการพฒนาแนวคดทางคณตศาสตรอยางไร วตถประสงคของเนอหาเกยวกบคณตศาสตรในเรองนคออะไร จะน าเสนอเนอหาทางคณตศาสตรอยางไร และจะอธบายค าตอบของปญหาทางคณตศาสตรอยางไร เปนตน มรากเลย และสมลาน (Miraglia; & Smilan. 2009: 169-185) ไดน าเสนอการจดการเรยนรแบบหลากหลายสาขาวชาชพทบรณาการการศกษากบศลปะ และศกษาความสมพนธของระบบนเวศทมตอเปาหมายของการดแลเอาใจใสและอนรกษภมทศน วธการการออกแบบหลกสตรศลปะนขนอยกบการเรยนร หลกการเดนทางเกยวกบความสมพนธของคนกบสงแวดลอมและการออกภาคสนามกลางแจง วตถประสงคการเรยนรซงตองใชหลกการเดนทางในงานศลปะได

32

อธบายรปแบบการเรยนรเกยวกบสงแวดลอมผานการออกแบบของหลกสตรส าหรบครโดยการพฒนาจากผเชยวชาญ โดยใชสงแวดลอมเปนบรบท ทงนเนอหาเนนการท างานศลปะจากวสดธรรมชาต เชอมโยงในหลายสาขาวชา กบมมมองทหลากหลาย ผลการเรยนรของบทเรยนถกยายจากหองเรยนไปยงบรเวณพนทรอบๆ ภายนอกหองเรยน ซงการใชประโยชนวสดจากธรรมชาตนนมความส าคญมาก โดยหลกสตรนไดอธบายถงการประสบความส าเรจของการใชสงแวดลอมจากการใชแหลงเรยนรตามธรรมชาตซงเปนสงทมอยรอบๆ ตว งานวจยในประเทศ จนทรจรส ตณฑสทธ (2528: 76-79) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความคดสรางสรรคของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 วชาสงคมศกษา โดยใชเทคนคการสอนแบบบรณาการและการสอนตามคมอคร ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษาโดยใชเทคนคการสอนแบบบรณาการและการสอนตามคมอคร แตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และความคดสรางสรรคทงในดานความคลองแคลวในทางการคด ความคดยดหยน และความคดรเรม ของกลมทงสองกลม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 รตนา นภารตน (2531: 54) ไดเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความมวนยในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาสงคมศกษาโดยใชการสอนแบบ บรณาการและการสอนตามคมอคร ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษา โดยใชการสอนแบบบรณาการและการสอนตามคมอครแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และความมวนยในตนเองไมแตกตางกน อนนต โพธกล (2543: 85-88) ไดเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการแกโจทยปญหาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนแบบบรณาการเชงวธการกบการสอนตามคมอคร กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนอสสมชญ เขตบางรก กรงเทพฯ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2542 จ านวน 2 หองเรยน รวมทงสน 450 คน ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความสามารถในการแกโจทยปญหาคณตศาสตรของนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความสามารถในการแกโจทยปญหาคณตศาสตรของนกเรยนทระดบความสามารถพนฐานทางคณตศาสตร สง ปานกลาง ต า แตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต และความสามารถในการโจทยปญหาคณตศาสตรของนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคมทมระดบความสามารถพนฐานทางคณตศาสตรตางกน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เมอพจารณาอยางละเอยดพบวา กลมทมระดบความสามารถพนฐานทางคณตศาสตรต า ความสามารถในการโจทยปญหาคณตศาสตรนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สวนกลมทมระดบความสามารถพนฐานทางคณตศาสตรสง ปานกลาง ความสามารถในการโจทยปญหาคณตศาสตรแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต

33

สมบต แสงทองค าสก (2545: 94-97) ไดวจยเชงพฒนาโดยมความมงหมายเพอพฒนารปแบบการสอนวชาคณตศาสตร เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร และความสามารถในการเชอมโยงของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทไดรบการสอนโดยใชรปแบบการสอนวชาคณตศาสตร แบบบรณาการเชงเนอหา เรอง อนพนธของฟงกชน กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2545 โรงเรยนศกษานารวทยา อ าเภอบางบอน จงหวดกรงเทพมหานคร จดหองเรยนแบบคละความสามารถ จ านวน 1 หองเรยน จ านวน 45 คน ผลการศกษาคนควาพบวา รปแบบการสอนวชาคณตศาสตรแบบบรณาการเชงเนอหา เพอสงเสรมทกษะการเชอมโยง เรอง อนพนธ มประสทธภาพตามเกณฑ (E1/E2) 80/80 โดยมประสทธภาพ 89.84/82.32 และผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร ของนกเรยนหลงไดรบการสอนโดยใชรปแบบดงกลาวสงกวากอนไดรบการสอน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 พนสข อดม (2546: 167-172) ไดศกษาเกยวกบการพฒนาหลกสตรวทยาศาสตร แบบพหวทยาการรวมกบวชาคณตศาสตรและภาษาองกฤษ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลย ตรง ผลการศกษาพบวา การสรางหลกสตรบรณาการแบบ พหวทยาการระหวางรายวชาวทยาศาสตรพนฐาน 1 คณตศาสตรพนฐาน 1 และภาษาองกฤษพนฐาน 1 และเมอน าไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 พบวา นกเรยนกลมตวอยางมผลสมฤทธทางการเรยนในรายวชาวทยาศาสตรพนฐาน 1 คณตศาสตรพนฐาน 1 และภาษาองกฤษพนฐาน 1 หลงการทดลองใชหลกสตรบรณาการสงกวาผลสมฤทธทางการเรยนกอนการทดลองใชหลกสตรบรณาการอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยนกลมตวอยางมคาเฉลยของคะแนนความคดเหนตอหลกสตรบรณาการหลงการใชหลกสตรอยในระดบมาก และนกเรยนกลมตวอยาง มคาเฉลยคะแนนความคดเหนตอพฤตกรรมการสอนของผสอนรายวชาวทยาศาสตรพนฐาน 1 คณตศาสตรพนฐาน 1 และภาษาองกฤษพนฐาน 1 หลงการทดลองใชหลกสตรบรณาการสงกวาคาเฉลยคะแนนความคดเหนตอพฤตกรรมการสอนของครผสอนขณะทดลองใชหลกสตรบรณาการ พาฝน อารมา (2547: 53-55) ไดศกษาผลของการพฒนาการเหนคณคาในตนเอง ของเยาวชนชาย ในสถานฝกและอบรมเดกและเยาวชน บานกาญจนาภเษก โดยใชกจกรรมบรณาการ กลมตวอยางทใชในการวจยเปนเยาวชนชาย ในสถานฝกและอบรมเดกและเยาวชน บานกาญจนาภเษก ทมคะแนนการเหนคณคาในตนเอง ในระดบปานกลางและระดบต า จ านวน 43 คน ผลการวจยพบวา เยาวชนชาย ในสถานฝกและอบรมเดกและเยาวชน บานกาญจนาภเษก ทไดเขารวมกจกรรมบรณาการมการเหนคณคาในตนเอง ดานทวไป ดานบคคลทมความส าคญกบตน ดานโรงเรยน-การศกษา และการเหนคณคาในตนเองโดยรวม สงกวาเยาวชนชาย ในสถานฝกอบรม บานกาญจนาภเษกทไมไดเขารวมกจกรรมบรณาการ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนการเหนคณคาในตนเองดานสงคม - เพอน ไมแตกตางกน สรมา สาระพล (2547: 117-120) ไดท าการวจยเชงพฒนา โดยมความมงหมายเพอพฒนาชดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบบรณาการโดยการใชตวแทน (Representations) เรอง อตราสวนและรอยละ ระดบชนมธยมศกษาปท 2 เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและ

34

พฒนาการของความสามารถในการใชตวแทนทางคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชชดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบบรณาการโดยใชตวแทน กลมตวอยางเปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2547 โรงเรยนสตรสรเกศ อ าเภอเมอง จงหวด ศรสะเกษ จ านวน 1 หองเรยน จ านวน 50 คน ผลการวจยพบวา ชดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบบรณาการโดยการใชตวแทนประสทธภาพสงกวาเกณฑ 80/80 โดยมประสทธภาพ 87.94/85.01 โดยผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนหลงไดรบการสอนโดยใชชดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบบรณาการโดยการใชตวแทน เรอง อตราสวนและรอยละ ชนมธยมศกษาปท 2 สงกวากอนไดรบการสอนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงน นกเรยนทเรยนดวยชดการเรยนการสอนดงกลาวมพฒนาการความสามารถในการใชตวแทนทางคณตศาสตรสงขนดวย สรชย จามรเนยม (2548: 86-88) ไดท าการวจยเชงทดลอง เพอศกษาความสนใจในรายวชาคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชชดกจกรรมคณตศาสตรบรณาการ เชงเนอหา เรองพนทผวและปรมาตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 กลมตวอยางทใชในการวจยเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3/2 โรงเรยนนาคประสทธ อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2547 จ านวน 50 คน ผลการวเคราะหขอมลพบวา ความสนใจในรายวชาคณตศาสตรของนกเรยนกอนและหลงการใชชดกจกรรรมคณตศาสตรบรณาการเชงเนอหา พบวามความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และจากการเปรยบเทยบความสนใจในวชาคณตศาสตรหลงการใชชดกจกรรมกบคาเกณฑ (80%) พบวา ความสนใจในวชาคณตศาสตรหลงการใชชดกจกรรมสงกวาคาเกณฑ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ดรณ เตชะวงศประเสรฐ (2549: 121-124) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร และความคงทนในการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทไดรบการสอนแบบบรณาการแบบสอดแทรก เรอง คากลางของขอมล กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2548 โรงเรยนสายปญญา ในพระบรมราชนปถมภ แขวงปอมปราบศตรพาย เขตปอมปราบศตรพาย กรงเทพมหานคร จ านวน 1 หองเรยน จ านวนนกเรยน 45 คน ผลการศกษาคนควาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง คากลางของขอมล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทไดรบการสอนแบบบรณาการแบบสอดแทรก สงกวาเกณฑ 60% ทก าหนดไวอยามนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และความคงทนในการเรยนรวชาคณตศาสตร เรอง คากลางของขอมล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทไดรบการสอนแบบบรณาการแบบสอดแทรก สงกวาเกณฑ 55% ทก าหนดไวอยามนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สคนธธา ธรรมพทโธ (2552: 123-125) ไดเปรยบเทยบทกษะการแกปญหาทางคณตศาสตร ทกษะการเชอมโยงทางคณตศาสตรและพฤตกรรมการท างานกลมกบเกณฑ หลงจากทไดรบการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการทเนนกระบวนการกลม กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนเตรยมอดมศกษาพฒนาการ รชดา แขวงหวยขวาง เขตหวยขวาง กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 จ านวน 1 หองเรยน นกเรยนจ านวน 42 คน

35

ผลการวจยพบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการทเนนกระบวนการกลมมทกษะการแกปญหาทางคณตศาสตร เรอง ความนาจะเปน ผานเกณฑรอยละ 70 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการทเนนกระบวนการกลมมทกษะการเชอมโยงทางคณตศาสตร เรอง ความนาจะเปน ผานเกณฑรอยละ 70 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการทเนนกระบวนการกลมมผลการประเมนพฤตกรรมการท างานกลมอยในเกณฑระดบด อจฉรา พรนมต (2552: 93-94) ไดท าการศกษาและเปรยบเทยบความสามารถทางพหปญญา 4 ดาน คอ ความสามารถดานภาษา ดานมตสมพนธ ดานตรรกะและคณตศาสตร และดานธรรมชาตวทยา กลมตวอยางทใชในการศกษา เปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2551 โรงเรยนประตชย ส านกงานเขตพนทการศกษาพระนครศรอยธยา เขต 1 จ านวน 185 คน โดยแบงนกเรยนออกเปน 3 กลม คอระดบผลสมฤทธทางการเรยนระดบ ดและดมาก พอใช และควรปรบปรง เพอจดการเรยนรดวยชดกจกรรมทศนศลปแบบบรณาการ ผลการวจยพบวา หลงการศกษาชดกจกรรมทศนศลปแบบบรณาการในภาพรวม นกเรยนทงสามกลม มความสามารถทางพหปญญาทง 4 ดานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ความสามารถทางพหปญญาทกดานหลงการจดการเรยนรสงกวากอนการจดการเรยนร เมอเปรยบเทยบความสามารถทางพหปญญาของนกเรยนระหวางกลมผลสมฤทธทางการเรยนในภาพรวมทกดาน ตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ผลการศกษาขอมลเปนรายค พบวา นกเรยนกลมผลสมฤทธทางการเรยนดและดมาก มความสามารถทางพหปญญาทง 4 ดานในภาพรวมสงกวานกเรยนกลมผลสมฤทธทางการเรยน ระดบพอใช และควรปรบปรง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และนกเรยนระดบกลมผลสมฤทธทางการเรยน ระดบพอใช มความสามารถทางพหปญญาในภาพรวมทกดานสงกวานกเรยนกลมผลสมฤทธทางการเรยน ควรปรบปรง อยาง มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และมนกเรยนทเรยนรดวยชดกจกรรมทศนศลปแบบ บรณาการในภาพรวมทงกลมผลสมฤทธทางการเรยนระดบ ดและดมาก พอใช และควรปรบปรง มเจตคตทดตอชดกจกรรมทศนศลปแบบบรณาการ จากการทบทวนงานวจยดงกลาวขางตน พบวา การจดการเรยนรดวยการบรณาการนนสงเสรมใหนกเรยนมพฒนาการทางดานการเรยนรทสงขน อกทงยงสามารถพฒนาทกษะกระบวนการทจ าเปนในการด ารงชวต สงเสรมทกษะการเชอมโยงความร พรอมทงเปนการพฒนา พหปญญาไดโดยการสอนดวยวธการทหลากหลาย ซงสงเสรมใหนกเรยนมความสามารถเพมขนดวยเชนกน ซงในทนเปนงานวจยทกระท ากบเนอหาสาระวชาอนๆ ทไมใชคณตศาสตรบาง ทเปนในระดบสงบาง และเปนการพฒนาเกยวกบหลกสตรบรณาการในสาชาวชาตางๆ บาง ซงนาจะเปนแนวทางทสามารถน ามาพฒนาและประยกตกบเนอหาวชาคณตศาสตรไดในโอกาสตอไป

36

2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบวธการสอนคณตศาสตร ในการจดการเรยนรครจ าเปนตองมความรเกยวกบวธสอนแบบตางๆ จะชวยท าใหครสามารถจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของนกเรยนได ทงน วธสอนแบบตางๆ เปนสงส าคญและจ าเปนอยางยงทครผสอนจะตองรเพอน าไปจดการเรยนรใหบงเกดผลกบนกเรยน และวธสอนใดกตามทท าใหนกเรยนมความกระตอรอรนอยากทจะเรยนมความสนใจ และมความเขาใจในบทเรยนนน นบไดวา เปนวธสอนทด ยงไมมงานวจยใดทชชดลงไปวา วธสอนหนงดกวาวธสอนอกวธหนง ทงนเพราะการเลอกใชวธสอนใดวธสอนหนงนนขนอยกบเนอหา นกเรยนและคร ดงนนในการจดการสอนเนอหาของบทเรยนแตละบทอาจจะใชวธสอนทแตกตางกนหรอวธสอนหลายๆ วธผสมกน (สรพร ทพยคง. 2545: 117) ซงวธสอนกมดวยกนหลายวธ ในการทจะท าใหการเรยนรคณตศาสตรประสบความส าเรจ ผวจยจงไดคดเลอกวธการสอนทสอดคลองกบหลกการสอนและธรรมชาตของวชาคณตศาสตรซงมดวยกนดงน คอ วธการสอนแบบอปนย วธการสอนแบบนรนย วธการสอนแบบเกม วธการสอนแบบปฏบตการหรอทดลอง วธการสอนแบบระดมสมอง วธการสอนแบบอภปรายกลมยอย และวธการสอนแบบสาธต ซงมนกการศกษาหลายทานไดใหรายละเอยดดงตอไปน 2.1 วธการสอนแบบอปนย (Inductive Method) 2.1.1 ความหมาย ลารดซาบอลและคนอนๆ (Lardizabal; et al. 1970: 29) กลาววา วธการสอนแบบอปนยเปนวธการคนพบในความเปนจรง ผานขนตอนอปนย ซงอาจไดมาจากหลกการจรงหรอลกษณะทวไป จากกรณหรอหลายกรณทมการศกษา สงเกตและเปรยบเทยบ และปจจยส าคญเหลานเปนการคนพบและกฎทวไป บทเรยนทใชวธการอปนยมกจะเรยกความสนใจทแตกตางกน แตเกยวของกบรายละเอยดทน าไปสการเกดขอสรปความหมายทกฎ หลกการหรอสตร ซงมเปาหมายดงน 1. เพอชวยใหนกเรยนไดคนพบกฎส าคญหรอความจรงดวยตนเองผานการสงเกตอยางรอบคอบจากตวอยางทเฉพาะเจาะจงดวยจ านวนทเพยงพอซงจะสนบสนนลกษณะทวไป 2. เพอใหความหมาย ค าอธบายและความสมพนธของความคดทชดเจนใหกบนกเรยน 3. เพอใหนกเรยนด าเนนการตรวจสอบตนเองไมอยภายใตการชวยเหลอของคร โดยวธการเรยนรของขนตอนอปนย สธ (Sidhu. 1982: 106-107) กลาวถงวธการสอนแบบอปนยวา มนเปนการท าจากสงทเปนรปธรรมไปยงนามธรรม โดยจากรปทวไปและจากตวอยางไปยงกฎทวไป เปนขนตอนทสรางหลกการดวยการชวยของการยกตวอยางทมจ านวนเพยงพอ เปนพนฐานของการหาความจรงดวยการสงเกตซงเปนวธการใหความจรงทวๆ ไปโดยการแสดงใหเหน ถามนจรงส าหรบกรณ

37

จ าเพาะและเปนจรงในกรณอนอยางสมเหตผลมนจะเปนจรงส าหรบทกๆ กรณดวยเชนกน หลกการหรอกฎเกณฑทวไปนไดมาจากกระบวนการของการใหเหตผลและการแกปญหาทนาเชอถอ หลงจากทนกเรยนไดเหนกรณตวอยางเขาใจแลวกจะพยายามหาหลกการและกฎเกณฑทวไปอยางใหประสบผลส าเรจ ญาดาพนต พณกล (2539: 253) กลาววา วธสอนแบบอปนย คอ การสอนจากรายละเอยดปลกยอยไปหากฎเกณฑหรอสอนจากตวอยางไปหากฎเกณฑ โดยการใหผเรยนท าการศกษา สงเกต ทดลอง เปรยบเทยบ แลวพจารณาคนหาองคประกอบทเหมอนกน หรอคลายกนจากตวอยางตางๆ เพอน ามาสรปในความเปนไปไดจากสวนยอยไปหากฎเกณฑ วชต สรตนเรองชย (2540: 89) ไดใหความหมายของการสอนแบบอปนยวา หมายถง การสอนทเนนใหนกเรยนหาความรใหมโดยการคดจากสวนยอยไปหาสวนใหญ หรอจากรายละเอยดเพอสรปเปนกฎ หรอหลกการ มพนฐานมาจากวธคดแบบอปนย (Inductive Thinking) คอ การคดแยกเปนสวนๆ ในรายละเอยด เมอไดขอมลมากพอแลวจงสรปเปนกฎเกณฑ สตร หลกการ ใหมๆ ขน เชน - เหตยอย 1 : คนเกดมาแลวตองตาย - เหตยอย 2 : สตวเกดมาแลวกตองตาย - เหตยอย 3 : คนและสตวเปนสงมชวต - ขอสรป : สงมชวตตองตาย สวทย มลค า และอรทย มลค า (2545: 15) กลาวถงการจดการเรยนรแบบอปนย วาเปนกระบวนการทผสอนสอนจากรายละเอยดปลกยอยหรอจากสวนยอยไปหาสวนใหญ หรอกฎเกณฑ หลกการ ขอเทจจรงหรอขอสรป โดยการน าเอาตวอยาง ขอมล เหตการณ สถานการณ หรอปรากฏการณ ทมหลกการแฝงอยมาใหผเรยนศกษา สงเกต ทดลอง เปรยบเทยบหรอวเคราะหจนสามารถสรปหลกการหรอกฎเกณฑไดดวยตนเอง จากขางตนสรปไดวา วธการสอนแบบอปนย หมายถง การสอนจากรายละเอยดปลกยอยไปหากฎเกณฑหรอสอนจากตวอยางไปหากฎเกณฑ จากสงทเปนรปธรรมไปสนามธรรม 2.1.2 ขนตอน ลารดซาบอลและคนอนๆ (Lardizabal; et al. 1970: 30) กลาวถงขนตอนท ไฮนมลเลอร (Heinmiller) ใหไววา ม 5 ขนตอน ซงมรายละเอยดดงตอไปน 1. ขนเตรยม ขนตอนนมความเขาใจ แรงจงใจและวตถประสงคพนฐานความร อาจจะทบทวนขอมลเกาหรอบทเรยนทอาจใชเปนพนฐานส าหรบความรใหมหรออาจเรยกคนขอมลทอาจสรางจตใจทเหมาะสมกอนทจะเขาสการแนะน าบทเรยนใหม แรงจงใจก าหนดเปาหมายทจะบรรลและใหทศทางกจกรรมทจะท าได นอกจากนแรงจงใจจะกระตนความสนใจ การแจงจดมงหมายเปนเพยงการท าเปาหมายทชดเจนในการเรยนซงอาจจะเปนในรปแบบของปญหา

38

2. ขนน าเสนอ มการน าเสนอกรณเฉพาะหรอตวอยางในชนเรยน ควรมตวอยางเพยงพอไปสลกษณะทวไป มนเปนการดมากหากมตวอยางมากกวา 2-3 ตวอยาง มฉะนนนกเรยนอาจเขาใจในการวาดขอสรปจากกรณนอยมาก 3. เปรยบเทยบมโนมต ในขนตอนนปจจยส าคญอยระหวางการลงความเหนสรปรวบแตละกรณควรจะไดรบการพจารณาความเปนไปไดวาเปนขนตอนทเตรยมใหนกเรยนสรปกฎเกณฑลกษณะทวไป บางครงครรบผานขนตอนนซงคดวาความคดของนกเรยนไดรบรองคประกอบทวไปแลว 4. ขนสรปกฎเกณฑลกษณะทวไป ความจรงรวมกนจากการสรปในกรณเฉพาะทมลกษณะทวไปตามทระบไวเปนกฎ นยามหลกการหรอสตร ความสามารถของเดกๆ ในการสรปดวยตนเองคอการทดสอบความส าเรจของบทเรยน ความส าเรจของวธการสอนแบบอปนยขนอยกบการจดการบทเรยนทชดเจนของครทเปนผรบผดชอบ 5. ขนการประยกต ขนตอนนจะทดสอบความเขาใจกฎหรอลกษณะทวไปของนกเรยนทจะพฒนา นกเรยนควรทจะสามารถประยกตใชกบปญหาอนๆ หรอแบบฝกหดไดถานกเรยนเขาใจ และการเรยนรเพมเตมของกฎกยงจ าเปนตองน าไปใชดวย ญาดาพนต พณกล (2539: 253-254) ไดกลาวถงขนตอนการสอนแบบอปนยดงน 1. ขนเตรยม คอ การเตรยมตวผเรยน โดยการทบทวนความรเดมและ ปพนฐานความร หรอเชอมโยงประสบการณใหมกบประสบการณเดม พรอมทงบอกจดมงหมายใหผเรยนไดเขาใจ 2. ขนสอนหรอขนแสดง เปนการใหตวอยางหรอใหกรณตวอยางหลายๆ ตวอยางเพอใหผเรยนไดเปรยบเทยบพจารณาขอมลตางๆ มาสรปกฎเกณฑได และไมควรเสนอตวอยางเดยว 3. ขนวเคราะห เปนการเปรยบเทยบและรวบรวม หาองคประกอบ อาจดวยการทดลอง สงเกตตวอยางจนพบความแตกตาง และความสมพนธของรายละเอยดทเหมอนกนจนสามารถน ามาสรปได 4. ขนสรป เปนการสรปประเดนส าคญตางๆ จากการสงเกตตวอยางจนเปนหลกการ หรอกฎเกณฑดวยตนเองได 5. ขนน าไปใช เปนการทดสอบความเขาใจของผเรยนเกยวกบกฎเกณฑหรอขอสรปทไดท ามาแลววาสามารถน าไปใชปฏบตท าแบบฝกหดอนๆ หรอแกปญหาอนๆ ทสถานการณทคลายลคลงกน วชต สรตนเรองชย (2540: 89) กลาวถงขนตอนการสอนของวธการสอนแบบอปนยวามดงตอไปน 1. เตรยมการสอนโดยการศกษาบทเรยน เตรยมเหตการณยอย หรอตวอยางใหมากพอทนกเรยนจะสรปเปนหลกการ หรอกฎเกณฑ ซงจะเปนความรใหมตอไป

39

2. ด าเนนการสอน โดยใหนกเรยนไดเหนตวอยางหรอเหตการณยอยๆ หลายตวอยาง ซงแตละตวอยางจะน าไปสการคดสรปเปนหลกการได เชน การสอนความหมายของการบวก ครผสอนจะน าตวอยางใหนกเรยนสงเกตและคด ดงน - ตวอยางท 1 : สม 1 ผล รวมกบสม 2 ผล ไดสมทงหมด 3 ผล การกระท านเรยกวา การบวก - ตวอยางท 2 : แมว 2 ตว รวมกบแมว 3 ตว ไดแมวทงหมด 5 ตว การกระท านเรยกวา การบวก - ตวอยางท 3 : เงน 3 บาท รวมกบเงนอก 1 บาท เปนเงนทงหมด 4 บาท การกระท านเรยกวา การบวก - ตวอยางท 4 : มดอกไม 5 ดอก เอาทงไป 3 ดอก เหลอดอกไมเพยง 2 ดอก การกระท าน ไมใชการบวก นกเรยนสรป : การบวก หมายถง การรวมกนของจ านวนสงของ 3. สรป เมอนกเรยนสามารถสรปหลกการไดแลว ครผสอนชวยเพมเตมใหสมบรณ และย าความถกตองใหนกเรยนเขาใจ สามารถน าไปใชได 4. ประเมนผล เปนขนตอนทครผสอน ท าการตรวจสอบผลการสอนวาบรรลตามจดมงหมายทก าหนดไวหรอไม เพยงใด มปญหาอปสรรคเพยงใด สวทย มลค า และอรทย มลค า (2545: 16-17) กลาววา การจดการเรยนรแบบอปนยมขนตอนส าคญดงตอไปน 1. ขนเตรยมการ เปนการเตรยมตวผเรยน ทบทวนความรเดมหรอ ปพนฐานความร 2. ขนเสนอตวอยาง เปนขนทผสอนเสนอตวอยางขอมล สถานการณ เหตการณ ปรากฏการณหรอแนวคดใหผเรยนไดสงเกตลกษณะและคณสมบตของตวอยางเพอพจารณาเปรยบเทยบสรปเปนหลกการ แนวคด หรอกฎเกณฑ ซงการเสนอตวอยางควรเสนอ หลายๆ ตวอยางใหมากพอทผเรยนสามารถสรปเปนหลกการหรอหลกการเกณฑตางๆ ได 3. ขนเปรยบเทยบ เปนขนทผเรยนท าการสงเกต คนหา วเคราะห รวบรวม เปรยบเทยบ ความคลายคลงกนขององคประกอบในตวอยางแยกแยะขอแตกตางมองเหนความสมพนธในรายละเอยดทเหมอนกน ตางกน ในขนนหากตวอยางทใหแกผเรยนเปนตวอยางทด ครอบคลมลกษณะหรอคณสมบตส าคญๆ ของหลกการ ทฤษฎกยอมจะชวยใหผเรยนสามารถศกษาและวเคราะหไดตรงตามวตถประสงคไดรวดเรว แตถาหากผเรยนประสบความส าเรจผสอนอาจใหขอมลเพมเตม หรอใชวธกระตนใหผเรยนคดคนตอไปโดยการตงค าถามกระตนแตไมควรใหในลกษณะบอกค าตอบ เพราะวธสอนนมงใหผเรยนไดคด ท าความเขาใจดวยตนเอง ควรใหผเรยนไดรวมกนคดวเคราะหเปนกลมยอยเพอจะไดแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน โดยเนนใหผเรยนทกคนมสวนรวมในการอภปรายกลมอยางทวถงและผสอนไมควรเรงรบหรอเรงเราผเรยนจนเกนไป

40

4. ขนสรปกฎเกณฑ เปนการใหผเรยนน าขอสงเกตตางๆ จากตวอยางมาสรปเปนหลกการ กฎเกณฑ หรอนยายดวยตวผเรยนเอง 5. ขนน าไปใช ในขนนผสอนควรเตรยมตวอยางขอมล สถานการณ เหตการณ ปรากฏการณ หรอความคดใหมๆ ทหลากหลายมาใหผเรยนใชในการฝกน าความรขอสรปไปใช หรอ ผสอนอาจใหโอกาสผเรยนชวยกนยกตวอยางประสบการณของผเรยนเองเปรยบเทยบกได เปนการสงเสรมใหผเรยนน าความรทไดรบไปใชในชวตประจ าวนและจะท าใหผเรยนเกดความเขาใจอยางลกซงยงขน รวมทงเปนการทดสอบความเขาใจของผเรยนวาหลกการทไดรบนน สามารถน าไปใชแกปญหาหรอท าแบบฝกหดไดหรอไม เปนการประเมนวาผเรยนไดบรรลวตถประสงคทตงไวหรอไมนนเอง จากขางตนสรปไดวา ขนตอนของวธการสอนแบบอปนย มดงตอไปน 1. ขนเตรยม คอ การเตรยมตวผเรยน โดยการทบทวนความรเดมและ ปพนฐานความร หรอเชอมโยงประสบการณใหมกบประสบการณเดม พรอมทงบอกจดมงหมายใหผเรยนไดเขาใจ 2. ขนสอนหรอขนแสดง เปนการใหตวอยางหรอใหกรณตวอยางหลายๆ ตวอยางเพอใหผเรยนไดเปรยบเทยบพจารณาขอมลตางๆ มาสรปกฎเกณฑได และไมควรเสนอตวอยางเดยว ตวอยางทใหแกผเรยนควรครอบคลมลกษณะหรอคณสมบตส าคญๆ ของหลกการ 3. ขนวเคราะห ผเรยนท าการสงเกต คนหา วเคราะห รวบรวม เปรยบเทยบ ความคลายคลงกนขององคประกอบในตวอยางแยกแยะขอแตกตางมองเหนความสมพนธในรายละเอยดทเหมอนกน ตางกน 4. ขนสรป เปนการสรปประเดนส าคญตางๆ จากการสงเกตตวอยางจนเปนหลกการ หรอกฎเกณฑดวยตนเองได 5. ขนน าไปใช เปนการทดสอบความเขาใจของผเรยนเกยวกบกฎเกณฑหรอขอสรปทไดท ามาแลววาสามารถน าไปใชปฏบตท าแบบฝกหดอนๆ หรอแกปญหาอนๆ ทสถานการณทคลายคลงกน 2.1.3 ขอดและขอจ ากด ลารดซาบอลและคนอนๆ (Lardizabal; et al. 1970: 32) กลาวถง จดเดนในการใชวธการแบบอปนยดงน 1) นกเรยนไดเรยนรการอปนยอยางละเอยดถถวนและจดจ าไดยาวนาน 2) นกเรยนไดรบการฝกฝนการคดเชงเหตผลและมระบบเกยวกบทางวทยาศาสตร และ 3) นกเรยนไดเรยนรขนตอนของการท างานซงเกยวกบจตวทยาอยางแทจรง และขอเสยของวธนคอ 1)ไมเหมาะส าหรบเรองทกเรอง ทกวชา เพราะวาทกวชาไมไดมคณคาทางดานตรรกะทงหมด บางทอาจมคณคาแตเปนระยะเวลาชวคราว สวนทเหลออาจมความสวยงามมากกวาคณคาของความตองการการมเหตผล 2) ครจ านวนมากไมสามารถเปนผเชยวชาญทางเทคนควธนเพราะตองการการคดทชดเจนมากๆ 3) เปนบางครงกใชระยะเวลายาวและไมมระเบยบวนย และ 4) ซงมกจะท าใหบทเรยนเปนทางการเกนไปจงท าใหเปนสงทไมพงปรารถนา

41

ญาดาพนต พณกล (2539: 253-254) กลาววา ขอดและขอจ ากด มดงน ขอด 1. ผเรยนไดฝกคดอยางเปนระบบและมเหตผล 2. ผเรยนตองเขาใจอยางแจมแจง 3. ผเรยนไดรจกคนหา พจารณา แยกแยะ เปรยบเทยบในความเหมอนและความแตกตาง ขอจ ากด 1. ผสอนตองมความเขาใจในเทคนควธสอนแบบนเปนอยางด 2. ผสอนตองมประสบการณเพยงพอ มฉะนนจะท าใหผเรยนเบอหนายเพราะใชเวลามาก 3. ผสอนตองรจกสรางบรรยากาศการเรยนการสอนใหนาสนใจ ผเรยนจะไดกระตอรอรนทจะเรยน สวทย มลค า และอรทย มลค า (2545: 18) กลาวถง ขอดและขอจ ากดของการจดการเรยนรแบบอปนย วามดงน ขอด 1. เปนวธการทท าใหผเรยนสามารถคนพบความรดวยตนเอง ท าใหเกดความเขาใจและจดจ าไดนาน 2. เปนวธการทฝกใหผเรยนไดพฒนาทกษะการสงเกต คดวเคราะห เปรยบเทยบ ตามหลกตรรกศาสตรและหลกวทยาศาสตร สรปดวยตนเองอยางมเหตผลอนจะเปนเครองมอส าคญของการเรยนร ซงใชไดดกบการสอนวชาวทยาศาสตร 3. เปนวธการทผเรยนไดทงเนอหาความรและกระบวนการซงผเรยนสามารถน าไปใชประโยชนในการเรยนรเรองอนๆ ได ขอจ ากด 1. เปนวธการทใชเวลาคอนขางมาก อาจท าใหเกดความเบอหนาย 2. เปนวธการทอาศยตวอยางทดและผสอนตองเขาใจเทคนควธสอนแบบนอยางด ตองมการเตรยมการทรดกม ไมควรดวนสรปกฎเกณฑตางๆ เสยเอง จงจะท าใหการสอนเกดสมฤทธผล 3. เปนวธการทอาศยทกษะพนฐานในการคดและท างานเปนกลมของผเรยน หากผเรยนขาดทกษะดงกลาว การสอนแบบนอาจไมเกดสมฤทธผลเทาทควร จากขางตนสรปไดวา ขอดของวธการสอนแบบอปนยคอท าใหผเรยนสามารถคนพบความรดวยตนเอง ท าใหเกดความเขาใจและจดจ าไดนาน ไดพฒนาทกษะการสงเกต คดวเคราะห เปรยบเทยบ และนกเรยนไดรบการฝกฝนการคดเชงเหตผลและมระบบเกยวกบทางวทยาศาสตร สวนขอจ ากดของวธการสอนแบบอปนยคอ ใชเวลาคอนขางมากในการเตรยมการท

42

รดกม หากผสอนไมมความเชยวชาญในวธการสอนน จะท าใหบทเรยนนาเบอ นกเรยนไมสนใจ และใชไมไดผลเทาทควร 2.2 วธการสอนแบบนรนย (Deductive Method) 2.2.1 ความหมาย สธ (Sidhu. 1982: 108) กลาววาวธการสอนแบบนรนยเปนวธการสอนทตรงขามกบขนตอนของอปนย วธการนผเรยนจะด าเนนการจากสงทเปนทวๆ ไปไปยงสงทเฉพาะเจาะจงจากสงทเปนนามธรรมไปสสงทเปนรปธรรม จากสตรไปยงตวอยางกอนการวเคราะหสตร สตรทไดรบการยอมรบจากผเรยนจะตองเปนจรงทงกอนและหลงการน ามาแสดงใหผเรยนเหน บ ารง กลดเจรญ และฉววรรณ กนาวงศ (2527: 179-181) กลาววาวธสอนแบบ นรนย เปนการสอนจากกฎเกณฑไปหาตวอยาง เชน ในการสอนเรขาคณต ครอธบายความจรง วามมทงสามของรปสามเหลยมใดๆ รวมกนเขาเทากบสองมมฉาก ครใหนกเรยนชวยกนสรางสามเหลยมหลายๆ รปและหลายๆ แบบ แลววดมมทงสามของรปสามเหลยมแตละรปและรวมกนดวาเปนความจรงหรอไม ดงนเปนตน ญาดาพนต พณกล (2539: 254-256) กลาววา วธสอนแบบนรนย คอ การสอนเรมจากใหผเรยนรจกกฎหรอหลกตางๆ ความจรงโดยทวๆ ไปกอน แลวจงสอนสวนรายละเอยดทหลง อาจโดยการใหผเรยนลองคด คนหา ศกษาหาขอมลรายละเอยดตางๆ มาพสจน ยนยนดวยเหตผลพรอมทงค าแนะแนวทางจากผสอนประกอบดวย วชต สรตนเรองชย (2540: 90) ไดใหความหมายของการสอนแบบนรนยวา หมายถง การสอนทเนนใหนกเรยนแสวงหาความรโดยการคดหาเหตผลจากหลกการ ทฤษฎ แนวคด สตร กฎตางๆ สวทย มลค า และอรทย มลค า (2545: 23) กลาววาการจดการเรยนรแบบนรนย คอ กระบวนการทผสอนมความรความเขาใจเกยวกบ กฎ ทฤษฎ หลกเกณฑ ขอเทจจรงหรอขอสรปตามวตถประสงคในบทเรยนจากนนจงใหตวอยางหลายๆ ตวอยาง หรออาจใหผเรยนฝกน าทฤษฎ หลกการ หลกเกณฑ กฎ หรอขอสรปไปใชในสถานการณทหลากหลาย หรออาจเปนลกษณะใหผเรยนหาหลกฐานเหตผลมาพสจนยนยนทฤษฎ กฎ หรอขอสรปเหลานน การจดการเรยนรแบบนจะชวยใหผเรยนเปนคนมเหตผล ไมเชออะไรงายๆ และมความเขาใจในกฎเกณฑ ทฤษฎ ขอสรปเหลานนอยางลกซงการสอนแบบนอาจกลาวไดวา เปนการสอนจากทฤษฎหรอกฎไปสตวอยางทเปนรายละเอยด สรปไดวา วธการสอนแบบนรนย หมายถง การสอนจากกฎเกณฑไปหาตวอยาง หรออาจเปนลกษณะใหผเรยนหาหลกฐานเหตผลมาพสจนยนยนทฤษฎ กฎ หรอขอสรปเหลานน 2.2.2 ขนตอน บ ารง กลดเจรญ และฉววรรณ กนาวงศ (2527: 180) กลาวถง การด าเนนการสอนของไฮนมลเลอร (Heinmiller) ไดก าหนดขนตอนวธการสอนแบบนรนย ไวดงตอไปน

43

1. ขนอธบายปญหา (Statement of the problem) ความเขาใจปญหาจะเปนเครองชวยกระตนและเราใจนกเรยน ขอส าคญปญหานนจะตองเกยวของกบสถานการณจรงของชวต และเหมาะกบความสามารถและวฒภาวะของเดก 2. ขนอธบายขอสรป (Generalization) น าเอาขอสรป กฎ หรอนยาม ซกสองอยางมาอธบาย เพอจะไดเลอกใชในการแกปญหา 3. ขนตกลงใจ (Inference) เปนขนเลอกขอสรป กฎ หรอนยาม ทจะน ามาใชในการแกปญหา 4. ขนพสจน (Verification) เปนขนพสจนขอสรป กฎ หรอนยาม วาเปนความจรงหรอไม โดยการปรกษาคร คนควาจากต ารา พจนานกรม สารานกรม หนงสออนๆ และจากการทดลอง ขอสรปทไดพสจนแลววาเปนความจรงจงนบไดวาเปนความรทถกตอง ญาดาพนต พณกล (2539: 255) กลาวถงขนตอนการสอนแบบนรนยวามดงตอไปน 1. ขนอธบายปญหา ผสอนระบทจะสอนในแงของปญหาเพอเปนการเราความสนใจยวยผเรยนใหเกดความสนใจทจะหาค าตอบ เชน เราจะหาพนทของสามเหลยมไดอยางไร 2. ขนอธบายขอสรปหรอกฎ หลกเกณฑ สตร ดวยการยกตวอยางของขอสรป หรอท าการทดลอง เพอใหเหนจรง และผเรยนจะไดยดเปนหลกในการแกปญหา 3. ขนตกลงใหผเรยนตดสนใจและสรป กฎ หรอนยามทผสอนไดอธบายไปแลว 4. ขนน าไปใช เปนการทผเรยนสรป กฎ หรอนยามไดเรยบรอย โดยความเหนชอบของผสอนแลว จงใหผเรยนน าไปใชได เพราะไดพสจนแลววาเปนความรทถกตอง วชต สรตนเรองชย (2540: 90) กลาววา ขนตอนการสอน มดงน 1. เตรยมการสอน โดยศกษาบทเรยน เตรยมหลกการทจะใหนกเรยนใชเปนหลกในการคด เพอหาความรยอย ๆ จากหลกการนน และเตรยมวสดอปกรณตางๆ ทจ าเปน 2. ด าเนนการสอนโดยอธบายหลกการ หรอกฎเกณฑ ทส าคญทเตรยมไวใหนกเรยนเขาใจอยางชดเจน จากนนจดสถานการณ หรอกจกรรม ใหนกเรยนคดคนหาความรจากหลกการนน เชน สอนเรองการหาผลลพธของการบวกดงน - หลกการ : การบวกหมายถงการรวมกนของจ านวนสงของ ผลทไดเรยกวาผลบวก - ปญหา : จงหาผลบวกของ 4+1 - ขอสรป : ผลบวกเทากบ 5 3. สรป เมอนกเรยนสามารถหาค าตอบ หรอความรใหมไดแลว ครตองชวยเพมเตมขอสรปและย าใหนกเรยนเขาใจยงขน 4. ประเมนผล เปนขนตอนทครผสอนตรวจสอบผลการสอนวาบรรลตามจดมงหมายทก าหนดไวหรอไม

44

จากขางตนสรปไดวา ขนตอนวธสอนแบบนรนย มดงน 1. ขนอธบายปญหา ผสอนระบทจะสอนในแงของปญหาเพอเปนการเราความสนใจยวยผเรยนใหเกดความสนใจทจะหาค าตอบ 2. ขนอธบายขอสรปหรอกฎ หลกเกณฑ สตร ดวยการยกตวอยางของขอสรป หรอท าการทดลอง เพอใหเหนจรง และผเรยนจะไดยดเปนหลกในการแกปญหา 3. ขนตกลงใหผเรยนตดสนใจและสรป กฎ หรอนยามทผสอนไดอธบายไปแลว 4. ขนน าไปใช เปนการทผเรยนสรป กฎ หรอนยามไดเรยบรอย โดยความเหนชอบของผสอนแลว จงใหผเรยนน าไปใชได เพราะไดพสจนแลววาเปนความรทถกตอง 2.2.3 ขอดและขอจ ากด บ ารง กลดเจรญ และฉววรรณ กนาวงศ (2527: 180-181) กลาวถง ขอดและขอเสยของวธสอนแบบนรนย ดงน ขอด 1. วธสอนแบบนรนยงายกวาและเสยเวลานอยกวาวธสอนแบบอปนย 2. วธนใชสอนเนอวชาทงายๆ หรอหลกเกณฑตางๆ ไดด 3. หลกเกณฑตางๆ ทอธบายตามวธนรนยชวยใหนกเรยนเขาใจความหมายไดด ขอเสย 1. นกเรยนบางคนเขาใจวธนไดยาก 2. ถกวจารณวาเปนวธสนบสนนใหนกเรยนเดา 3. ใชสอนไดดเฉพาะบางเรอง และไมสงเสรมคณคาในการแสวงหาความรและคณคาทางอารมณ ญาดาพนต พณกล (2539: 256) กลาววา วธการสอนแบบนรนย มขอดและขอจ ากด ดงน ขอด 1. ฝกใหผเรยนเปนคนมเหตผล ไมเชออะไรงายๆ จนกวาจะไดพสจนแลววาเปนจรง 2. วธสอนแบบนไมยอกยอนมาก อธบายใหผเรยนเขาใจไดงาย ขอจ ากด 1. ผเรยนไมไดเกดความคดรวบยอดดวยตนเองเพราะผสอนเปนผบอกให 2. เปนการสอนทไมสรางใหผเรยนไดฝกกระบวนการคดมากนก เพราะครจะเปนผก าหนดให

45

วชต สรตนเรองชย (2540: 90) กลาววา จดเดนของการสอนแบบอปนย-นรนย คอ ฝกการคดหาเหตผลในระดบสง เหมาะกบบทเรยนทเนนพฒนาความคด สวนจดดอย คอ ใชเวลามาก ไดเนอหาสาระนอย จงไมเหมาะสมกบการสอนบทเรยนทเนนเนอหาวชาทส าคญ จากขางตนสรปไดวา วธการสอนแบบนรนย มขอดและขอจ ากดดงน ขอดคอใชสอนเนอวชาทงาย ๆ ใชเวลานอย ฝกใหผเรยนเปนคนมเหตผล ขอจ ากดคอผเรยนไมไดเกดความคดรวบยอดดวยตนเอง ผเรยนไมไดฝกกระบวนการคดมากนก 2.3 วธการสอนแบบเกม (Game) 2.3.1 ความหมาย บคอค และไชลด (Boocock; & Schild. 1968: 72-73) กลาววา เกมการศกษา หมายถง เกมเพอการศกษาทไมใชมจดหมายเพอความบนเทงหรอความเพลดเพลน แตใชความบนเทงหรอความเพลดเพลนมาเปนเครองมอทมคณคาในการศกษา โดยใชเกมเพอบรรลเปาหมายถงความสนกสนานเพลดเพลนใหมากทสด ทงนผเลนตองท าการศกษาความเปนไปไดของเกม ซงประกอบไปดวยสงทจะสอนเกยวกบ การวเคราะหปญหาทมากมาย กระบวนการหรอสถานการณ รปแบบของการใหเหตผลทางคณตศาสตร ตรรกศาสตร ตลอดจนใชวธการวดประเมนผเลนเกมจากปญหาหรอสถานการณทมหลากหลายอยางเหมาะสม เรสส (Resse. 1977: 19) กลาววา เกมเปนกจกรรมการเรยนร ซงมจดมงหมายทจะท าใหผเรยนเกดความรความเขาใจและทศนคตตามทตองการ นอกเหนอจากความสนกสนาน ชยศกด ลลาจรสกล (2539: 92) สรปความหมายของเกมวา หมายถง กจกรรมทท าใหนกเรยนเกดความสนกสนาน เพลดเพลน เปนกจกรรมการเลนทประกอบดวย กฎ กตกา และ ผเลนมจดมงหมายเพอใหเกดความสามคค รจกควบคมตวเอง และชวยใหเกดทกษะบางประการแก ผเลน กระบวนการเลน จะมอปกรณการเลนดวยหรอไมกได การเลนอาจเลนดวยตวคนเดยว หรอมากกวาโดยแบงเปนกลม ในการเลนเกมจะตองมการประเมนผลส าเรจของผเลนดวย วฒนาพร ระงบทกข (2542: 32) กลาววา เกมเปนการจดการเรยนรแบบเนนประสบการณอยางหนง ผสอนจะสรางสถานการณสมมตขนใหผเรยนเลน ภายใตขอตกลงหรอกตกาบางอยางทก าหนดไว ซงผเรยนจะตองตดสนใจท าอยางใดอยางหนงอนจะมผลออกมาในรปของการแพการชนะ วธการนจะชวยใหผเรยนไดวเคราะหความรสกนกคดและพฤตกรรมตางๆ ทมอทธพลตอการตดสนใจ นอกจากนนยงชวยใหผเรยนเกดความสนกสนานในการเรยนการสอนดวย สนท สตโยภาส (2547: 44) กลาวถง วธสอนแบบใชเกมน า (Game) วาวธสอนทใช “เกม” น าเปนการสอนทมกจกรรมเราใจใหนกเรยนเกดการเรยนรไดด มความสขและมแรงจงใจใหนกเรยนมความสนใจตงใจเรยนมากขน เกมจะชวยใหเดกมความคดสรางสรรค มไหวพรบ และสามารถจดจ าเรองทเรยนไดแมนย า ท าใหเกดทกษะอกดวย ทงนเกมการสอนในวชาตางๆ มอยมากมายสามารถหาซอหรอสรางสรรคเกมขนใชเองกได โดยประการส าคญจะตองเลอกเกมใหเหมาะสมกบผเรยนและลกษณะของเนอหาของบทเรยนดวย และขอควรระวงอกประการหนง คอ

46

กอนทจะเรมเลนเกมจะตองท าความตกลงระเบยบกตกากนเสยกอน มฉะนนจดมงหมายการเรยนรอาจไปไมถงกไดเพราะขาดความเปนระเบยบวนยขณะเลน ทศนา แขมมณ (2552: 365-369) กลาวถงความหมายของวธสอนโดยใชเกมวา คอกระบวนการผสอนใชในการชวยใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทก าหนด โดยการใหผเรยนเลนตามกตกา และน าเนอหาและขอมลของเกม พฤตกรรมการเลน วธการเลน และผลการเลนเกมของผเรยนมาใชในการอภปรายเพอสรปการเรยนร สคนธ สนธพานนท (2552: 129) ความหมายของเกม เกมเปนกจกรรมทสรางความสนใจและความสนกสนานใหแกผเรยน มกฎเกณฑ กตกา สงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนร เขาใจและจดจ าบทเรยนไดงายและพฒนาทกษะตางๆ รวดเรวอกทงสงใหผเรยนไดรจกท างานรวมกน มกระบวนการในการท างานและอยรวมกนท ากจกรรมตามกตกาทตกลงกน มการก าหนดระบบการใหคะแนนหรอวธการตดสนใหชนะหรอแพ จากขางตนสรปไดวา วธการสอนแบบเกม หมายถง การจดการเรยนรแบบเนนประสบการณอยางหนง ผสอนจะสรางสถานการณสมมตขนใหผเรยนเลน ภายใตขอตกลงหรอกตกาบางอยางทก าหนดไว น าเนอหาและขอมลของเกม พฤตกรรมการเลน วธการเลน และผลการเลนเกมของผเรยนมาใชในการอภปรายเพอสรปการเรยนร

2.3.2 ขนตอน ไฮเมอร และทรบลด (Heimer; & Trueblood. 1977: 35) กลาวถงขนตอนของการสอนแบบเกม 1. ก าหนดวตถประสงค อธบายใหชดเจนวาจะเรยนเรองอะไร หรอคาดหวงจะใหเกดผลอยางไรกบนกเรยน 2. ชแจงเนอหาทจ าเปนส าหรบการเลนเกมอยางชดเจน 3. บรรยายกตกาและวธการอยางชดเจน โดยบอกกระบวนการขนตอนทนกเรยนตองทราบและจ าเปนส าหรบการเลนเกม 4. จดเตรยมส าหรบการประเมนอยางทนท ซงเปนการท าใหนกเรยนทราบวาเรยนรอะไรบางจากผลของการเลนเกม 5. ใหค าแนะน าในหนทางทเปนไปไดยงการเลนเกม 6. อภปรายเพอหาหนทางทเปนไปไดจากการเลนทเปนไปได ซงอาจจะเกดการคลาดเคลอน โดยพจารณาลกษณะเฉพาะของเกม และเปดโอกาสใหนกเรยนไดอภปราย 7. ประเมนคาของการเลนเกม โดยใหนกเรยนคดเกยวกบเกมและพยายามพจารณาวาเกมทเลนนนบรรลตามจดประสงคทตงไวหรอไม สคนธ สนธพานนท (2552: 130-131) กลาวถง ขนตอนการใชเกมประกอบ การสอน 1. บอกชอเกมและจดประสงคของการเลนใหผเรยนทราบ 2. จดสภาพของผเรยนหรอชนเรยนใหอยในลกษณะทตองการ

47

3. อธบายวธการเลน กฎ กตกา การเลน และเวลาในการเลน 4. ผสอนสาธตใหดเพอใหผเรยนเขาใจ และตอบค าถามในกรณทผเรยนไมเขาใจ 5. เรมเลนเกมโดยค านงถงการใหทกคนมสวนรวมเนนความยตธรรม 6. เมอจบเกมแลว ประกาศผลผชนะและใหรางวล มการสรปประเดนหรอแงคดทไดจากเกมทนท ทศนา แขมมณ (2552: 365-368) กลาวถงขนตอนส าคญของการสอนแบบเกมดงน 1. ผสอนน าเสนอเกม ชแจงวธเลน และกตกาการเลน 2. ผเรยนเลนเกมตามกตกา 3. ผสอนและผเรยนอภปรายเกยวกบผลการเลนและวธการหรอพฤตกรรมการเลนของผเรยน 4. ผสอนประเมนผลการเรยนรของผเรยน นอกจากน ทศนา แขมมณ ยงไดกลาวถงเทคนคและขอเสนอแนะตางๆ ในการใชวธสอนโดยใชเกมใหมประสทธภาพ ดงน 1. การเลอกและน าเสนอเกม เกมทน ามาใชในการสอนสวนใหญจะเปนเกมทเรยกวา “เกมการศกษา” คอเปนเกมทมวตถประสงค มงใหผเลนเกดการเรยนรตามวตถประสงค มใชเลนเพยงเพอความสนกสนานเทานน อยางไรกตาม ผสอนอาจมการน าเกมทเลนกนเพอความบนเทงเปนส าคญ มาใชในการสอน โดยน ามาเพมขนตอนส าคญคอ การวเคราะหอภปรายเพอการเรยนร เกมทไดรบการออกแบบใหเปนเกมการศกษาโดยตรงมอยดวยกน 3 ประเภท คอ 1) เกมแบบไมมการแขงขน เชน เกมการสอสาร เกมการตอบค าถาม เปนตน 2) เกมแบบแขงขน มผแพ ผชนะ เกมสวนใหญจะเปนเกมแบบน เพราะการแขงขนชวยใหการเลนเพมความสนกสนานมากขน และ 3) เกมจ าลองสถานการณ (simulation game) เปนเกมทจ าลองความเปนจรง สถานการณจรง ซงผเลนจะตองคดตดสนใจจากขอมลทม และไดรบผลของการตดสนใจ เหมอนกบทควรจะไดรบในความเปนจรง เกมแบบนมอยสองลกษณะคอ ลกษณะแรกเปนการจ าลองความจรง ลงมาเลนในกระดานหรอบอรด เรยกวาบอรดเกม (board game) เชน เกมเศรษฐ เกมมลภาวะเปนพษ (pollution) เกมแกปญหาความขดแยง (conflict resolution) อกลกษณะหนงเปนเกมสถานการณทจ าลองสถานการณและบทบาทขนใหเหมอนความเปนจรง และผเลนจะตองลงไปเลนจรงๆ โดยสวมบทบาทเปนคนใดคนหนงในสถานการณนน เกมแบบนอาจใชเวลาเลนเพยง 2-3 ชวโมง หรอใชเวลาเปนวนหรอหลายๆ วนตดตอกน หรอแมกระทงเลนกนตลอดภาคเรยน เปนการเรยนรทงรายวชาเลยกม ในยคปจจบนทเทคโนโลยขนสงไดพฒนากาวหนาไปมาก จงเกดเกมจ าลองสถานการณในรปแบบใหมๆ ขนคอ คอมพวเตอรเกม (computer game) ซงเปนเกมจ าลองสถานการณทผเลนสามารถควบคมการเลนผานทางจอคอมพวเตอรได ปจจบนเกมแบบนไดรบความนยมสงมาก

48

การเลอกเกมเพอน ามาใชสอนท าไดหลายวธ ผสอนอาจเปนผสรางเกมขนใหเหมาะกบวตถประสงคของการสอนของตนกได หรออาจน าเกมทมผสรางขนแลว มาปรบดดแปลงใหเหมาะกบวตถประสงคตรงกบความตองการของตน หากผสอนตองการสรางเกมขนใชเอง ผสอนจ าเปนตองมความรความเขาใจเกยวกบวธสรางและจะตองทดลองใชเกมทสรางหลายๆ ครง จนกระทงแนใจวา สามารถใชไดผลดตามวตถประสงค หากเปนการดดแปลง ผสอนจ าเปนตองศกษาเกมนนใหเขาใจกอน แลวจงดดแปลงและทดลองใชกอนเชนกน ส าหรบการน าเกมการศกษามาใชเลยนน ผสอนจ าเปนตองศกษาเกมนนใหเขาใจและลองเลนเกมนนกอน เพอจะไดเหนประเดนและขอขดของตางๆ อนจะชวยใหผสอนมการเตรยมการปองกนหรอแกไขไวลวงหนา ชวยใหการเลนจรงของผเรยนเปนไปอยางราบรน สวนคอมพวเตอรเกมนน ผสอนจ าเปนตองมทงซอฟตแวร (software) และฮารดแวร (hardware) คอตวเกมและเครองคอมพวเตอรส าหรบผเรยน จงจะสามารถเลนได ในกรณทผสอนตองการเลอกเกมทมผจดท าและเผยแพรแลว (published game) มาใช ผสอนจ าเปนตองแสวงหาแหลงขอมลวา มใครท าอะไรไวบางแลว ซงในปจจบนเกมประเภทนมเผยแพรและวางจ าหนายในทองตลาดจ านวนมาก ซงสวนใหญแลว เปนผลงานทจดท าขนในตางประเทศ ยอมจ าลองความเปนจรงของสถานการณในประเทศนน ซงจะมความแตกตางไปจากสถานการณในประเทศไทย ดงนน ผสอนจงควรชแจงใหผเรยนเขาใจ หรอไมกจ าเปนตองดดแปลงหรอตดทอนสวนทแตกตางออกไป หากสามารถท าได 2. การชแจงวธการเลน และกตกาการเลน เนองจากเกมแตละเกมมวธการเลน และกตกาการเลนทมความยงยากซบซอนมากนอยแตกตางกน ในกรณทเกมนนเปนเกมงายๆ มวธเลนกตกาไมซบซอน การชแจงกยอมท าไดงาย แตถาเกมนนมความซบซอนมาก การชแจงกจะท าไดยากขน ผสอนควรจดล าดบขนตอนและใหรายละเอยดทชดเจนโดยอาจตองใชสอเขาชวย หรออาจใหผเรยนซอมเลนกอนการเลนจรง กตกาการเลน เปนสงทส าคญมาก เพราะกตกานจะตงขนเพอควบคมใหการเลนเปนไปตามวตถประสงค ผสอนควรศกษากตกาการเลน และวเคราะหกตกาวา กตกาแตละขอมขนดวยวตถประสงคอะไร และควรดแลใหผเลนปฏบตตามกตกาของการเลนอยางเครงครด 3. การเลนเกม กอนการเลน ผสอนควรจดสถานทของการเลนใหอยในสภาพทเออตอการเลน ไมเชนนน อาจจะท าใหการเลนเปนไปอยางตดขดและเสยเวลา เสยอารมณของผเลนดวย การเลนควรเปนไปตามล าดบขนตอน และในบางกรณตองควบคมเวลาในการเลนดวย ในขณะทผเรยนก าลงเลนเกม ผสอนควรตดตามสงเกตพฤตกรรมการเลนของผเรยนอยางใกลชด และควรบนทกขอมลทจะเปนประโยชนตอการเรยนรของผเรยนไว เพอน าไปใชในการอภปรายหลงการเลน หากเปนไปไดผสอนควรมอบหมายผเรยนบางคนใหท าหนาทสงเกตการณ การเลน และควบคมกตกาการเลนดวย 4. การอภปรายหลงการเลน ขนตอนนเปนขนทส าคญมาก หากขาดขนตอนน การเลนเกมกคงไมใชวธสอน แตเปนเพยงการเลนเกมธรรมดาๆ จดเนนของเกมอยท

49

การเรยนรยทธวธตางๆ ทจะเอาชนะอปสรรค เพอจะไปใหถงเปาหมาย ผสอนจ าเปนตองเขาใจวาจดเนนของการใชเกมในการสอนนน กเพอใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงค การใชเกมในการสอนทวๆ ไป มวตถประสงคเพอ 1) ฝกฝนเทคนคหรอทกษะตาง ๆ ทตองการ (ใชยทธวธการเลนทสนก และการแขงขนมาเปนเครองมอในการใหผเรยนฝกฝนทกษะตาง ๆ ) 2) เรยนรเนอหาสาระจากเกมนน (ในกรณทเกมนนเปนเกมการศกษา) และ 3) เรยนรความเปนจรงของสถานการณตางๆ (ในกรณทเกมนนเปนเกมจ าลองสถานการณ) ดงนนการอภปราย จงควรมงประเดนไปตามวตถประสงคของการสอนนนๆ กลาวคอ ถาการใชเกมนนมงเพยงเปนเครองมอฝกทกษะใหผเรยน การอภปรายกควรมงไปททกษะนนๆ วาผเรยนไดพฒนาทกษะนนเพยงใด ประสบความส าเรจตามความตองการหรอไม จะมวธใดทจะชวยใหประสบความส าเรจมากขน แตถามงเนอหาสาระจากเกม กควรอภปรายในประเดนทวาผเรยนไดเรยนรเนอหาสาระอะไรจากเกมบาง รไดอยางไร ดวยวธใด มความเขาใจในเนอหาสาระนนอยางไร ไดความเขาใจนนมาจากการเลนเกมตรงสวนใด เปนตน ถามงการเรยนรความเปนจรงของสถานการณ กควรอภปรายในประเดนทวา ผเรยนไดเรยนรความจรงอะไรบาง การเรยนรนนไดมาจากไหน และอยางไร ผเรยนไดตดสนใจอะไรบาง ท าไมจงตดสนใจเชนนนและการตดสนใจใหผลอยางไร ผลนนบอกความจรงอะไร ผเรยนมขอสรปอยางไร เพราะอะไรจงสรปอยางนน เปนตน สรปไดวา วธการสอนแบบเกม มขนตอนดงตอไปน 1. ผสอนน าเสนอเกม ชแจงวธเลน และกตกาการเลน 2. ผเรยนเลนเกมตามกตกา ควรเปนไปตามล าดบขนตอน บางกรณตองควบคมเวลาในการเลน 3. ผสอนและผเรยนอภปรายเกยวกบผลการเลนและวธการหรอพฤตกรรมการเลนของผเรยน 4. ผสอนประเมนผลการเรยนรของผเรยน หากขาดขนตอนน การเลนเกมกคงไมใชวธการสอน แตเปนเพยงการเลนเกมธรรมดาๆ 2.3.3 ขอดและขอจ ากด บคอค และไชลด (Boocock; & Schild. 1968: 72-73) กลาวถง ขอดของการใชเกม ดงน 1. เกมสามารถท าใหมความเขาใจในสถานการณหรอสงทเกดขนไดอยางลกซง 2. เรยนรอยางสนกสนานเพลดเพลน สมพนธกบประสบการณในชวตจรง 3. ไดเรยนรขอเทจจรงในบรบทของเกมอยางชดเจน 4. เปนวธการทรวมระบบของวทยาศาสตรและศลปะเขาไวดวยกนถอเปนการบรณาการทด 5. เนนการพฒนาวธการวเคราะหและความคดทสรางผานการพจารณาแกไข ระบปญหาดวยตนเอง

50

6. นกเรยนมสวนรวมในการจดกจกรรม และการแกปญหาไดอยางแทจรง 7. ไดพฒนาทกษะการสอสาร ไฮเมอร และทรบลด (Heimer; & Trueblood. 1977: 34) ไดกลาวถงผลทไดจากการเลนเกม มดงน คอ 1. เกมทเหมาะสมสามารถชวยนกเรยนทมปญหาตางๆ ในการเรยนถาเปนเกมทเหมาะสม เชน นกเรยนทมปญหาในเรองของภาษาซงเปนสาเหตหนงของการเรยนออนทางคณตศาสตร เปนตน 2. เกมสามารถชวยนกเรยนทมปญหาทางดานวนย อนเกดจากความเบอหนายในพฤตกรรมทจ าเจของการเรยนรตามปกต 3. เกมท าใหการปฏบตของนกเรยนเปนอสระจากการควบคมของครโดยตรง 4. เกมสงเสรมใหนกเรยนเปนผปฏบตและใชความรมากขน เปนผตดสนใจจากกจกรรมทปฏบต 5. เกมชวยสงเสรมนกเรยนทางดานปฏสมพนธทางสงคม โดยการกระตนใหเกดความรวมมอและการอภปรายปรกษากน 6. เกมชวยใหครสามารถวนจฉย และใหความชวยเหลอนกเรยนเปนรายบคคลในการแกไขมโนคตทผดๆ หรอขอบกพรองทางการเรยนของนกเรยน 7. เกมสามารถใชในการบรณาการคณตศาสตรกบวชาอนๆ และสามารถสรางใหสอดคลองกบความสนใจเฉพาะของนกเรยนได ชยศกด ลลาจรสกล (2539: 103) กลาววา เกมเปนกจกรรมทมประโยชนในการเรยนการสอน นกเรยนไดมประสบการณดวยตนเองเปนการฝกทกษะดานการค านวณ และท าใหการเรยนการสอนสนกสนานนาสนใจ แตเกมทจะน ามาใหนกเรยนเลนนนไมควรเปนเกมทท าใหผเลนเกดความอาย นนคอเกมนนควรเหมาะกบความสามารถของผเลน และเกมเกมหนงควรมจดประสงคเฉพาะเพยงจดประสงคเดยวเทานน จงจะท าใหไดรบประโยชนจากเกมอยางเตมท ทศนา แขมมณ (2552: 369) กลาวถงขอดและขอจ ากดของวธสอนโดยใชเกมดงน ขอด 1. เปนวธสอนทชวยใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนสง ผเรยนไดรบความสนกสนาน และเกดการเรยนรจากการเลน 2. เปนวธสอนทชวยใหผเรยนเกดการเรยนร โดยการเหนประจกษแจงดวยตนเอง ท าใหการเรยนรนนมความหมายและอยคงทน 3. เปนวธสอนทผสอนไมเหนอยแรงมากขณะสอนและผเรยนชอบ ขอจ ากด 1. เปนวธสอนทใชเวลามาก

51

2. เปนวธสอนทมคาใชจาย เนองจากเกมบางเกมตองซอหามาโดยเฉพาะเกมจ าลองสถานการณบางเกมทมราคาสงมาก เนองจากการเลนเกมสวนใหญ ผเรยนทกคนตองมวสดอปกรณในการเลนเฉพาะตน 3. เปนวธสอนทขนกบความสามารถของผสอน ผสอนจ าเปนตองมความรความเขาใจเกยวกบการสรางเกม จงจะสามารถสรางได 4. เปนวธสอนทตองอาศยการเตรยมการมาก เกมเพอการฝกทกษะ แมจะไมยงยากซบซอนนก แตผสอนจ าเปนตองจดเตรยมวสด อปกรณในการเลนใหผเรยนจ านวนมาก เกมการศกษาและเกมจ าลองสถานการณ ผสอนจ าเปนตองศกษาและทดลองใชจนเขาใจ ซงตองอาศยเวลามาก โดยเฉพาะเกมทมความซบซอนมาก และผเลนจ านวนมากยงตองใชเวลามากขนดวย 5. เปนวธสอนทผสอนตองมทกษะในการน าการอภปรายทมประสทธภาพจงจะสามารถชวยใหผเรยนประมวลและสรปการเรยนรไดตามวตถประสงค สรปไดวา ขอดของวธการสอนแบบเกม คอชวยใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนสง ผเรยนไดรบความสนกสนาน และเกดการเรยนรจากการเลน เกดการเรยนรอยางมความหมาย แตมขอจ ากดคอ ใชเวลามาก มคาใชจาย ตองอาศยการเตรยมการมาก หากเกมทน ามาใชไมมการเตรยมการทดจะไมกอใหผเรยนเกดการเรยนร 2.4 วธการสอนแบบทดลองหรอแบบปฏบตการ (Laboratory method) 2.4.1 ความหมาย ลารดซาบอลและคนอนๆ (Lardizabal; et al. 1970: 60-61) กลาววาวธการสอนแบบปฏบตการเปนวธการทไดเนอหามาดวยประสบการณตรงหรอไดขอเทจจรงมาจากการสบสวนสอบสวนหรอการทดลอง การสงเกต ดวยการด าเนนการเปนรายบคคลหรอวธการกบกลมยอยๆ สวนประกอบทขาดไมไดคอขนตอนของการทดลอง การอธบาย และประยกตใช มารค (Mark. 1975: 23) ไดใหความเหนวา การจดประสบการณเรยนแบบปฏบตการ มจดประสงคเพอใหนกเรยนไดคนพบแนวคดทางคณตศาสตรจากการปฏบตการทดลอง เชน การวด การชงน าหนก การพบกระดาษ กจกรรมทตองท าดวยมอแบบตางๆ การสงเกต และการทดลองแบบวทยาศาสตร มการอภปรายเกยวกบการทดลอง เลอกขอมล หลงจากนนจงจะใหนกเรยนสรปขอเทจจรงและกฎเกณฑตาง ๆ โคปแลนด (Copeland. 1974: 325-328) กลาววา วธการสอนคณตศาสตรแบบปฏบตการเปนการจดประสบการณใหผเรยนไดกระท ากจกรรมกบวตถทพบเหนซงชวยใหแนวความคดทางคณตศาสตรไมเปนนามธรรมไปจากโลกแหงความเปนจรง ผเรยนจะไดรบการพฒนามโนมตทางคณตศาสตรเปนอยางดจากการไดเรยนโดยปฏบตกจกรรมตางๆ ทซงสามารถมองเหนเปนรปธรรมมากกวานามธรรม สธ (Sidhu. 1982: 121) ไดกลาวถงวธการสอนแบบปฏบตการวาเปนค าตอบของวธการสอนคณตศาสตรทสอดคลองกบวชาคณตศาสตรทกลาววาเปนวชาทเรยนรโดยการท า

52

มากกวาการอาน ซงขนตอนของวธการสอนแบบปฏบตการนจะน านกเรยนไปยงการคนพบขอเทจจรงเกยวกบคณตศาสตร อยบนพนฐานของการเรยนรดวยการกระท า (Learning by doing) การเรยนโดยการสงเกต (learning by observation) และเปนขนตอนจากรปธรรมไปสนามธรรม หรอในอกความหมายหนงวธการสอนแบบปฏบตยงเปนการขยายแนวคดของขนตอนอปนย ซงซบซอนและเนนในทางปฏบตมากกวา นกเรยนไมไดฟงขอมลเพยงอยางเดยวแตยงตองปฏบตการฝกหดบางสงบางอยางดวย โดยหลกของการปฏบตการคอการคนพบ การสรปเปนหลกทวไปและการพสจน ทงนถาขนตอนวธการสอนไดถกน ามาใชอยางเหมาะสมแลวจะชวยใหวชาคณตศาสตรเปนวชาทนาสนใจในฐานะทเปนการเรยนปนเลนนนเอง ชาญชย อนทรประวต (2522: 89) ไดกลาววาวธสอนแบบทดลองนมไดหมายความวาจะใชไดกบวชาวทยาศาสตรเทานน แตจะใชไดในหลายๆ วชา ทงวชาทเปนวทยาศาสตร และศลปะ หลกการของการสอนกคอ เปดโอกาสใหนกเรยนไดมบทบาทส าคญในกจกรรม ใหมประสบการณตรง จากการทดลองจากวสดหรอขอเทจจรง กาญจนา เกยรตประวต (2524: 140) ไดใหความหมายของการสอนแบบปฏบตการวา หมายถง กระบวนการสอนทใชประสบการณตรงเพอใหไดผลผลตหรอขอเทจจรงจากการสงเกตและทดลองเปนรายบคคล หรอเปนกลม รววรรณ ธมชย (2535?: 97) กลาววา วธสอนแบบทดลองหรอแบบปฏบตการ (Laboratory Method) ในการสอนคณตศาสตรนนเปนกระบวนการสอนทใชประสบการณตรงทใหนกเรยนไดเรยนจากการปฏบตจรงและใหไดผลผลตหรอขอเทจจรงจากการสงเกตและทดลองเปนรายบคคลหรอเปนกลม วชต สรตนเรองชย (2540: 79) ไดใหความหมายของวธสอนแบบทดลองวา หมายถง การสอนทใหนกเรยนเรยนรจากการฝกปฏบตและทดลองดวยตนเองในสถานการณตางๆ ทงสถานการณจรงและสถานการณทจ าลองขน สวทย มลค า และอรทย มลค า (2545: 48) กลาววา การจดการเรยนรแบบทดลอง คอกระบวนการจดการเรยนรทใหผเรยนไดลงมอปฏบตศกษาคนควาหาความรและท าการทดลองดวยตนเอง เพอท าการพสจนหลกการ ทฤษฎ หรอขอเทจจรงตางๆ โดยก าหนดปญหา ตงสมมตฐานในการทดลอง ลงมอปฏบตตามขนตอนทก าหนด โดยใชวสดอปกรณจ าเปน เกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล สรปอภปรายผลการทดลองและสรปผลการเรยนรทไดจากการทดลองภายใตการแนะน า ดแล ใหค าปรกษาและชวยเหลออยางใกลชดจากผสอน ชาญชย ยมดษฐ (2548: 222) กลาววาการสอนแบบทดลองเปนการสอนทมงใหผเรยนพบประสบการณตรงจากการปฏบตจรงตามกระบวนการทางวทยาศาสตรดวยตนเองท าใหเรยนไดอยางมชวตชวาจดจ าไดนานโดยเฉพาะในวชาวทยาศาสตรมทฤษฎ กฎ สตรตางๆ มากมาย เมอนกเรยนเปนผทดลองเองแลวจะท าใหเกดความรจรง แลวน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนได สรปไดวา วธการสอนแบบทดลองหรอแบบปฏบตการ หมายถง กระบวนการสอนทใชประสบการณตรงทใหนกเรยนไดเรยนจากการปฏบตจรงและใหไดผลผลตหรอขอเทจจรงจาก

53

การสงเกตและทดลอง ท าใหเรยนไดอยางมชวตชวาจดจ าไดนานท าใหเกดความรจรง แลวน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนได 2.4.2 ขนตอน รสค (Risk. 1958: 302-303) กลาวถงขนตอนด าเนนการสอนแบบทดลอง (steps of the laboratory method) วาไดแบงขนของการสอนวธนเปน 3 ขน คอ 1. ขนน าใหเกดความเขาใจและแรงจงใจ (Introductory step for orientation and motivation) ครเสนอแนะสงทจะท าการทดลอง อธบายใหนกเรยนเขาใจในวธการทดลองและแจกค าแนะน าในการทดลอง (guide sheets) หรอใหนกเรยนศกษาจากคมอการทดลอง (laboratory manuals) 2. ขนท าการทดลอง (Work period) นกเรยนทกคนอาจท าการทดลองในปญหาเดยวกนหรอแตกตางกนกได การทดลองจะกนเวลานานเทาไรแลวแตลกษณะของการทดลองนนๆ 3. ขนเสนอผลการทดลอง (Culminating activity) หลงจากการทดลองเสรจแลวหรอใกลจะเสรจ นกเรยนกมารวมกนในชนเพออธบายถงวธการทจะเสนอผลของการทดลองวาจะท าอยางไร อาจจะด าเนนการตามแบบนนกได คอ ก. อธบายถงธรรมชาตและความส าคญของปญหาทแตละกลม หรอแตละบคคลไดท าการทดลอง ข. รายงานขอมลหรอขอคนพบทรวบรวมได ค. แสดงตวอยางทเปนวสดหรอในรปอนๆ ทไดจากผลงาน ง. แสดงนทรรศการผลงานดานตางๆ พรอมดวยการอธบายประกอบ ชาญชย อนทรประวต (2522: 89) กลาวถงขนตอนในการสอนวามดงน คอ 1. ขนน าใหนกเรยนเกดแรงจงใจและเกดความเขาใจ ครเสนอแนะสงทจะท าการทดลอง อธบายใหนกเรยนเขาใจวธการ แจกค าแนะน าในการทดลองใหไปศกษา 2. ขนท าการทดลอง การทดลองของนกเรยนอาจจะแตกตางกนในลกษณะ ดงนน ระยะเวลาในการทดลองอาจจะแตกตางกนได 3. ขนเสนอผลการทดลอง เมอการทดลองเสรจสนลงแลว ครกเรยกรวมชนเพอใหเขาไดมโอกาสแสดงผลงาน ซงอาจจะท าไดโดย 3.1 อธบายถงลกษณะและสงส าคญของการทดลองคนควาของตน 3.2 เสนอขอมลหรอขาวสารทหามาได 3.3 แสดงตวอยางวสด หรอรปภาพจากผลงาน 3.4 แสดงนทรรศการยอย ๆ กาญจนา เกยรตประวต (2524: 141-142) กลาวถงขนตอนของการสอนแบบปฏบตการ ดงน

54

1. ขนปฐมนเทศและเราความสนใจ (Orientation and Motivation) ในขนนเปนการพจารณาธรรมชาตของงาน จดมงหมาย และการวางแผน ความเขาใจแจมแจงในสงทจะท า จะชวยไมใหผเรยนตองเสยเวลาโดยเปลาประโยชน 2. ขนปฏบตการ (Work Period) ผเรยนทกคนอาจท างานปญหาเดยวกน หรอคนละปญหากได ในชวงนจะเปนการท างานภายใตการนเทศ ความแตกตางระหวางบคคล เปนสงทจะตองน าเขามาพจารณา ในการจดมอบหมายงานหรอเวลาในการท างานให 3. ขนสรปกจกรรม (Culminating Activities) อาจใชการอภปรายการรายงาน การจดนทรรศการผลงานและอธบาย เพอเปนการแลกเปลยนประสบการณหรอการคนพบของผเรยน วชต สรตนเรองชย (2540: 80) กลาววา ขนตอนการสอน คอ 1. เตรยมการทดลอง เปนการเตรยมในเรองตางๆ กอนทดลอง ดงน 1.1 บอกจดมงหมายการทดลองอยางชดเจนกบนกเรยน 1.2 แนะน าและอธบายถงลกษณะของเครองมออปกรณการทดลองทงหมด 1.3 อธบายขนตอนการทดลอง ขอควรระวง แนวทางปองกนปญหาทอาจเกดขน 2. ด าเนนการทดลอง เปนขนตอนทนกเรยนลงมอทดลองตามขนตอนและอปกรณทเตรยมไว โดยครผสอนดแลอยางใกลชด คอยใหค าแนะน าทกขนตอน 3. น าเสนอผลการทดลอง เปนขนตอนทนกเรยนแตละกลมททดลองเสรจแลวน าผลการทดลองทไดบนทกไวมาอภปรายและเสนอผลการทดลองพรอมทงปญหาตางๆ ทเกดขนตอชนเรยนหรอตอครผสอน 4. สรปผลการทดลอง เปนขนตอนทครและนกเรยนรวมกนสรปผลการทดลอง เพอเปนความรหรอขอคนพบใหมตอไป 5. ประเมนผลการทดลอง เปนขนตอนของการตรวจสอบวาการทดลองทด าเนนมามปญหาหรออปสรรคอยางไรบาง ผลการทดลองบรรลตามจดมงหมายหรอไม เพยงใด ชาญชย ยมดษฐ (2548: 222-223) กลาวถงขนตอนการสอนดงน 1. ก าหนดวตถประสงคการสอนใหเปนการทดลอง 2. เตรยมการทดลอง ไดแก วางแผน การใชวสด อปกรณ แบบสงเกต แบบบนทกเครองมอเครองใช และพนฐานผเรยน 3. ขนทดลอง 3.1 น าเขาสบทเรยนโดยวธการตางๆ เชน แจงวตถประสงค 3.2 อธบายขนตอน วธการใชเครองมอ คมอ การแนะน าตางๆ กอนปฏบตการทดลอง 4. ลงมอทดลอง

55

5. ครคอยสงเกตและชวยเหลอแนะน า 6. นกเรยนปฏบตโดยใชกระบวนการกลม ดวยทกษะทางวทยาศาสตร 7. เสนอผลการทดลอง 8. อภปราย สรปผลการทดลอง จากทกลาวมาขางตนสรปไดวา วธการสอนแบบทดลอง มขนตอนดงตอไปน 1. ขนปฐมนเทศและเราความสนใจ (Orientation and Motivation) ในขนนเปนการพจารณาธรรมชาตของงาน จดมงหมาย และการวางแผน ใหเขาใจในสงทจะท า 2. ขนปฏบตการ (Work Period) ผเรยนทกคนอาจท างานปญหาเดยวกน หรอคนละปญหากได ในชวงนจะเปนการท างานภายใตการนเทศ ความแตกตางระหวางบคคล เปนสงทจะตองน าเขามาพจารณา ในการจดมอบหมายงานหรอเวลาในการท างานให 3. ขนสรปกจกรรม (Culminating Activities) น าเสนอผลการทดลอง สรปผลการทดลอง อภปรายกบเพอนในกลมเพอเปนการแลกเปลยนประสบการณหรอการคนพบของผเรยน 2.4.3 ขอดและขอจ ากด ลารดซาบอลและคนอนๆ (Lardizabal; et al. 1970: 64) กลาววาคณคาของการปฏบตนนมดงน (1) ไดเรยนรจากการกระท า (learning by doing) (2) เปนความประทบใจผานประสาทสมผสทหลากหลายท าใหเกดการเรยนรไดมากกวา (3) เปนการประสบกบสถานการณทเปนจรงหรอประสบการณตรงทผเรยนเรยนรจากสภาพจรงมากกวาสญลกษณ และ (4) เปนการเตรยมการโดยตรงส าหรบแนวทางในการใชชวต สวนขอจ ากดมดงน (1) สนเปลองคาใชจาย (2) ตองด าเนนการโดยใชเวลาคอนขางมาก (3) สนเปลองเครองมอ อปกรณ ซงบางครงอาจพสจนไมไดผล และ (4) สญเสยเวลาโดยอาจไมกอใหเกดประโยชนหากไมมการวางแผนทดซงอาจจะหลกเลยงไปเปนวธสอนโดยการคดหรอการสาธตแทนไดโดยไมจะเปนตองท าการทดลอง ชาญชย อนทรประวต (2522: 89) กลาววา การสอนแบบทดลองนนบไดวา เปนการเรยนรทผเรยนมสวนรวมอยางแทจรง และไดเรยนรผานประสาทสมผสหลายดานในสภาวะเหมอนชวตจรง จงมความสอดคลองกบหลกการเรยนรมาก จะท าใหเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพ แตกนบไดวาเปนวธสอนทสนเปลองทงเงนทอง เวลา และแรงงานคร ลาวลย พลกลา (2523: 3) กลาวถงคณคาและขอควรระวงในการสอนแบบปฏบตการดงน คณคาในการสอนแบบปฏบตการ 1. ชวยใหนกเรยนเกดมโนมต เกดความคด เกดจนตนาการและความคดสรางสรรคในการหากระบวนการและวธการตางๆ

56

2. นกเรยนจะสามารถโยงวชาคณตศาสตรเขากบโลกภายนอกหองเรยน หรอชวตจรง เพราะคณตศาสตรทนกเรยนเรยนนน เรยนจากกจกรรมทปฏบตจรงท าใหเกดมโนมตในเรองนนๆ นกเรยนจะไมรสกวาคณตศาสตรเปนสงลกลบส าหรบเขา 3. การเรยนจากการปฏบตจรงนกเรยนจะเกดการเขาใจอยางถองแท ท าใหเกดความสามารถในการถายโยง (transfer) การเรยนรซงเปนสงทพงประสงคอยางยงของการศกษา 4. บรรยากาศในชนเรยนจะเปนแบบนกเรยนเปนศนยกลาง นกเรยนไมมโอกาสนงฝนกลางวน คดเรองตาง ๆ นอกหองเรยน นกเรยนทกคนตองคด ตองท า ถาท าเปนกลมยอมตองมการแสดงความคดเหน รบผดชอบตองานของตนและของกลม 5. การเรยนแบบปฏบตการท าใหนกเรยนอยในบรรยากาศทไมเครงเครยด ท าใหนกเรยนมทศนคต เจตคตทดตอวชาคณตศาสตร 6. เปดโอกาสในการน าปญหาตางๆ มาใหนกเรยนคดโดยอาศยวสดอปกรณตางๆ เปนเครองชวยในการวเคราะหโจทยนนใหเปนรปธรรมหรอกงรปธรรมใหเกดภาพพจน เขาใจปญหาโจทย 7. ชวยเราใหนกเรยนเกดความกระตอรอรนในการแกปญหาเสรมสรางทกษะในการคดค านวณ ขอควรระวงในการสอนแบบปฏบตการ 1. ตองใหนกเรยนเขาใจถงบทบาทของนกเรยนในการเรยนแบบนวาตองท าตามขอปฏบต การตอบและการสรปตองอาศยการคดอยางมเหตผล 2. ตองมการเตรยมบทเรยนอยางด ใหมความยากงายเหมาะกบความสามารถของนกเรยน ระวงอยาใหนกเรยนเกดความผดหวง ตนตระหนกตอความลมเหลวของตนเอง ครตองใหเวลานกเรยนเพอปรบตวใหคนเคยกบวธการเรยนแบบปฏบตการ 3. การสอนแบบปฏบตการเปนการสอนทเนนกระบวนการเรยนรมากกวาการรเนอหาหรอผลค าตอบ ถงแมวากระบวนการเรยนรเปนสงส าคญอยางหนงแตเนอหาของคณตศาสตรตามหลกสตรคณตศาสตรกยงมความส าคญทจะตองค านงถง ดงนนการสอนแบบปฏบตการควรใชสลบกบการสอนแบบอนๆ ดวย 4. การท างานแบบรายบคคลและแบบกลมยอยตองมงใหนกเรยนรจกการระดมความคด การหาเหตผล เพอใหเกดความเขาใจเนอหา บ ารง กลดเจรญ และฉววรรณ กนาวงศ (2527: 193) กลาวถงขอดและขอเสยของวธการสอนแบบทดลองดงน ขอด 1. เปนการเรยนโดยการกระท า (Learning by doing) 2. เปนการเรยนรโดยผานประสาทสมผสหลายดาน 3. เปนการเรยนรจากของจรง ท าใหจ าไดนานกวาการเรยนรจากสญลกษณ 4. เปนประสบการณทเหมอนกบชวตประจ าวนจรงๆ

57

ขอเสย 1. เปนวธสอนทสนเปลอง อาจจะใชวธสอนแบบสาธตรวมกบวธปาฐกถา แทนได 2. สอนไมไดทนเวลาก าหนด 3. เครองมอเครองใชในการทดลองมราคาแพง บางทไมคมกบผลทได 4. เปนวธสอนทกนเวลามาก วชต สรตนเรองชย (2540: 80) กลาววา ขอดและขอจ ากดของการสอนแบบทดลอง คอ 1. เปนการเนนการเรยนรจากการกระท า 2. เปนการเรยนรจากประสบการณตรง 3. เปนการเรยนรผานประสาทสมผสหลายทาง 4. ฝกการคดหาเหตผลดวยตนเอง 5. ฝกกระบวนการทางวทยาศาสตร ขอจ ากด 1. ตองใชอปกรณประกอบการทดลองมาก สนเปลองคาใชจาย 2. ตองใชเวลานานกวาจะเกดการเรยนรหรอคนพบขอเทจจรงดวยตนเอง 3. อาจเกดอนตรายในระหวางทดลองได 4. สอนนกเรยนไดครงละไมมากนก สวทย มลค า และอรทย มลค า (2545: 53) กลาวถงขอดและขอจ ากดของการจดการเรยนรแบบทดลอง วามดงน ขอด 1. ผเรยนไดเรยนรจากการปฏบตจรง สามารถสรปผลการเรยนรไดเอง 2. เปนวธการเรยนรทยวยใหผเรยนสนใจ คนหาค าตอบ อยากรอยากเหน 3. ฝกใหผเรยนมเหตมผล และมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 4. ท าใหเกดการเรยนรทคงทนถาวร 5. ฝกใหผเรยนท างานอยางเปนระบบ ขอจ ากด 1. ใชเวลาจดการเรยนรคอนขางมาก 2. การทดลองทใชสารเคมบางอยางเสยงตออนตรายทเกดกบผเรยน 3. การทดลองถาผเรยนไมมพนฐานทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรจะท าใหการเรยนรไมไดผลเทาทควร ชาญชย ยมดษฐ (2548: 223) กลาวถงขอดและขอจ ากดของการสอนแบบทดลองดงตอไปน

58

ขอด 1. นกเรยนเปนผปฏบตเพราะยดผเรยนเปนศนยกลาง 2. ไดเรยนรผานประสบการณดวยตนเอง เกดความรไดดมประสทธภาพ 3. พฒนาทกษะอนๆ ไปดวย 4. สนกสนานมชวตชวา ขอจ ากด 1. ใชเวลามาก 2. ใชงบประมาณสง 3. ตองใชพนฐานความรความเขาใจ และทกษะพนฐานทางวทยาศาสตรจงจะเรยนไดด 4. บางครงถาไมระมดระวงอาจเกดอบตเหตได โดยเฉพาะการทดลองโดยใชสารเคม จากทกลาวมาขางตนสรปไดวา วธการสอนแบบทดลองหรอแบบปฏบตการมขอดคอ ไดเรยนรผานประสบการณดวยตนเอง พฒนาทกษะอนๆ ไปดวย สรางความสนกสนานมชวตชวา ฝกใหผเรยนมเหตมผล ท าใหเกดการเรยนรทคงทนถาวร ฝกการท างานอยางเปนระบบ เรยนรโดยผานประสาทสมผสหลายดาน เปนการเรยนรจากของจรง ท าใหจ าไดนานกวาการเรยนรจากสญลกษณ และขอจ ากดคอตองมการเตรยมบทเรยนอยางด ใหมความยากงายเหมาะกบความสามารถของนกเรยน เปนวธการสอนทสนเปลองใชงบประมาณสง สอนนกเรยนไดครงละไมมากนก ใชเวลาจดการเรยนรคอนขางมาก การทดลองถาผเรยนไมมพนฐานทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรจะท าใหการเรยนรไมไดผลเทาทควร บางครงถาไมระมดระวงอาจเกดอบตเหตได 2.5 วธการสอนแบบระดมสมอง (Brainstorming) 2.5.1 ความหมาย รอวลนสน (Rawlinson. 1981: 36) กลาววา การระดมสมอง คอ การเสนอแนวคดและการเกบความคดจากกลมบคคลในเวลาจ ากด คตสม มชมระ (Katsumi Nishimura. 2546: 87) กลาววา Brainstorming เปนวธทดวธหนงในการเพมไอเดยทอสระไดเปนอยางมาก ถาแปลตรงตวกจะหมายความวา “ท าใหเกดพายขนในสมอง” เปนการไมยดตดกบแนวคดทมอยในปจจบน เปนการทงแนวคดหรอสามญส านกทมอย ไมตองอายทจะคด คดอะไรกไดขอใหคดมากๆ ไวกอนซงตองการปรมาณมากกวาคณภาพ โดยไมวจารณ ไมถกเถยง ไมอธบายยดยาว วฒนาพร ระงบทกข (2542: 30-31) กลาววาการระดมพลงสมอง (Brainstorming) มกเรมใชตอนเรมตนกจกรรม เพอกระตนผเรยนใหเขารวมกจกรรมอยางกระตอรอรน การระดมพลง

59

สมองของ “กลม” จะมลกษณะคลายกบการเลนเกมแขงขนทสนกสนานและเปนมตร กระบวนการระดมพลงสมอง ประกอบดวย - ก าหนดกลมผเรยนกลมละ 4-9 คนตอประเดนปญหา 1 ประเดน - ใหเวลาแตละกลม 5-10 นาท เพอเสนอแนะและบนทกขอแกไขปญหาใหมากทสดเทาทจะท าได จดมงหมายหลกของการระดมพลงสมอง คอ สรางความคดจ านวนมากๆ เพอตดสนคณคาหรอเพอแสดงความหมายดวยความเขาใจวาอาจน าประเดนนมาศกษากนจรงจงภายหลง ครตองสรางบรรยากาศทเปนมตร การระดมพลงสมองจะชวยลดความกดดนเพราะไมตองหาค าตอบทถกตองทนทแตจะปลอยใหผเรยนแสดงศกยภาพของตน สงเสรมการแสดงออกทอสระ และน าไปสการแกปญหาทหาค าตอบไมได ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2544: 69) ไดใหความหมายของการระดมสมองวา หมายถง การจดประสบการณใหผเรยนไดคดแกปญหาไดหลายทศทาง โดยการเปดโอกาสใหทกคนไดเสนอความคดเพอหาค าตอบ โดยไมค านงถงการประเมนความคด แตเนนทปรมาณความคดจนถงในขนสดทายจงเลอกเอาความคดทดทสดมาใชในการแกปญหา และจดล าดบทางเลอก หรอทางแกปญหา สวทย มลค า และอรทย มลค า (2545: 108) กลาววา การจดการเรยนรโดยใชการระดมสมอง เปนกระบวนการเรยนรทใหผเรยนทกคน ไดแสดงความคดเหนหรอใหขอเสนอแนะในการแกปญหาใหมากทสด โดยเสนอไดอยางเสร ไมมการวพากษวจารณความคดเหนหรอขอเสนอแนะทเสนอมา มการบนทกความคดเหน หรอขอเสนอแนะทงหมดไว หลงจากนนจะจดใหมการอภปราย ทบทวนความคดทงหมด จดเปนหมวดหมหรอประเภทและตดสนเลอกวธการทสามารถน าไปใชในการแกปญหาได จากขางตนสรปไดวา วธการสอนแบบระดมสมอง หมายถง กระบวนการเรยนรทใหผเรยนทกคน ไดแสดงความคดเหนหรอใหขอเสนอแนะในการแกปญหาใหมากทสด ในเวลาทจ ากด โดยเสนอไดอยางเสร ไมมการวพากษวจารณความคดเหนหรอขอเสนอแนะทเสนอมา 2.5.2 ขนตอน การระดมสมองนนจะด าเนนไปดวยดและบรรลตามจดมงหมายไดประกอบดวยขนตอนทส าคญดงท รอวลนสน (Rawlinson. 1983: 40-54) ไดเสนอแนะไวดงน ขนท 1 ก าหนดพจารณาปญหา เปนการแจงใหผเขารวมประชมไดรบทราบและรวมกนพจารณาถงปญหาทตองการจะแกไขวาลกษณะของปญหาเปนอยางไร ขนท 2 การทบทวนปญหา พยายามหาวธการทเปนไปไดในการแกปญหา โดยพยายามตงค าถามใหคด “อยางไร” พรอมทงเขยนประเดนตางๆ ทเสนอไว ขนท 3 คดเลอกประเดนเบองตน ทเปนไปไดในการแกปญหา ซงอาจจะมหลายประเดนทเปนไปไดแตอยางไรกตามในขนตอนนผน าการประชมจะตองพยายามใหสมาชกคดเลอกใหเหลอเพยง 1 หรอ 2 ประเดน ทสามารถจะระดมสมองได

60

ขนท 4 เราและกระตนความสนใจในการประชม ขนนเปนการกระตน สรางความสนใจใหผเขารวมประชมเกดความเขาใจในประเดนทจะระดมสมองกน ในขนนอาจใหเวลาเพยงสนๆ ไมควรเกน 5 นาท ขนท 5 ระดมความคด/ระดมสมอง เปนการเรมระดมความคดโดยผน าการประชมอานประเดนปญหาทเลอกไว จากนนกใหผเขารวมประชมแสดงความคดเหนของตนเองออกมา โดยผน าจะเขยนแนวคดแตละแนวคดไว ซงในขนตอนนแนวคดทกแนวคดจะไหลออกมาอยางอสระเสรไมมการคดคานใดๆ ทงสน ขนท 6 คดเลอกแนวคด เปนขนสดทายของการระดมสมองหลงจากผเขารวมประชมไดเสนอแนวคดตางๆ มากพอสมควรแลว กจะชวยคดเลอกแนวคดทสามารถจะน ามาใชในการแกปญหาไดจรงๆ เทานน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2544: 69) กลาวถงหลกการและขนตอนในการระดมสมอง ดงน 1. อธบายความหมายของการระดมสมองใหผเรยนเขาใจ ใหทราบวาการระดมสมองเปนวธการหาแนวความคดใหไดจ านวนมากทสด ความคดทไดทกความคดมคณคา อาจมค าถามน า หรอใหทดลองปฏบตกอนทจะเรมระดมพลงสมอง 2. แบงนกเรยนออกเปนกลมยอยเพอระดมพลงสมอง ขนาดของกลมประมาณ 3-11 คน อาจเปนหญงลวน หรอชายลวน หรอคละกนกได จ านวนสมาชกในกลมควรเปนจ านวนเลขค เพราะจะไดมเสยงสวนใหญและหลกเลยงการมคะแนนเสยงเทากน 3. เลอกผน ากลม แตละกลมยอยควรผน ากลมการน าเสนอปญหาและคอยประสานงานใหกลมด าเนนกจกรรมไปตามกระบวนระดมพลงสมอง 4. เลอกปญหา ปญหาทจะน ามาระดมพลงสมองควรเปนปญหาทเดกสนใจการเลอกปญหาควรเรมตนดวยปญหางายๆ ทหลายๆ คนสนใจ การเลอกปญหาตองไมลมวาปญหานนตองเหมาะสมกบวย และพฒนาการของเดกประกอบกนไปดวย 5. ก าหนดขอบเขตของปญหา ควรก าหนดขอบเขตใหแนนอนทงนเพอใหแนใจวาปญหานนเฉพาะเจาะจงไมกวางจนเกนไป และเปนปญหาทงายไมซบซอน และสงทควรค านงถงในการก าหนดขอบเขตของปญหากคอปญหานนควรเปนปญหาทมค าตอบไดหลายทาง 6. เรมประชมระดมพลงสมอง กอนอนตองอธบายปญหาใหสมาชกไดเขาใจวาปญหาคออะไร มขอบเขตแคไหน และผน ากลมตองท าความเขาใจในหลกของการระดมพลงสมองกบสมาชกกอน แลวผน าจะเรมแนะน าวาปญหานนจะแกไขอยางไรพยายามใหมการเสนอความคดโดยทวถงหลงจากนกเรยนมทกษะในการระดมพลงสมองมากขนแลว อาจมการขอใหสมาชกในกลมเกบปญหานนไปคดกน ตอมากเสนอค าตอบทเขาไปคดไตรตรองมาแลว ซงจะใชวธอนๆ ทแตกตางออกไปกได 7. ประเมนความคดทสมาชกเสนอ เมอเสรจสนการระดมพลงสมองผน าอาจมการจดเรยงความคดเหนเพอตดสนใจเลอกแนวคดทเหมาะสมในการแกปญหา ในชวงนครจะตอง

61

ตดสนใจวา จะใหนกเรยนในกลมทเสนอความคดหรอนกเรยนกลมอนเปนผประเมนครมอสระอยางเตมทในการเลอกวธการประเมนแนวความคด เพอความสะดวกในการประเมนผล ควรจดเตรยมเกณฑทจะใชในการประเมน เชน ความเปนไปได ความยงยากซบซอน ความเหมาะสมกบเวลาหรอสถานการณ และมการปรบปรงใหดขน เปนตน เกณฑทใชประเมนตองเหมาะสมสอดคลองกบปญหา ปญหาควรมรายการของเกณฑทใชประเมนโดยเฉพาะ หรออาจใหนกเรยนชวยกนคดหาเกณฑทใชประเมนโดยเฉพาะ สวทย มลค า และอรทย มลค า (2545: 109-110) กลาวถง ขนตอนการจดการเรยนรโดยใชการระดมสมองดงน การจดการเรยนรโดยใชการระดมสมองมขนตอนส าคญ ดงตอไปน 1. ขนน าเขาสบทเรยน ผสอนอธบายประเดนหวขอ หรอเรองทผเรยนจะระดมความคด ซงสวนใหญเปนเรองททาทายหรอเรองทก าลงอยในความสนใจ โดยทวไปแลว ผสอนมกจะเรมค าถามน าดวยวา “เราสามารถ.........ไดอยางไร” เชน “เราสามารถแกปญหายาบาไดอยางไร” “เราสามารถแกปญหาการจราจรทคบคงในขณะนไดอยางไร “เราจะท าอยางไร เพอใหโรงเรยนของเราสะอาด” ขอความดงกลาวผสอนควรเขยนไวบนกระดานเพอใหผเรยนเหนทกคน 2. ขนระดมสมอง ขนนเปนการระดมความคดจากผเรยนทกๆ คนใหมากทสด โดยผสอนจะเขยนความคดทผเรยนแตละคนเสนอมา ทกๆ ความคด ซงในขนนยงไมมการอภปรายวา ความคดของผเรยนคนใดดหรอไมด เปนไปไดหรอเปนไปไมได ขนนเปนขนตอนทเปดโอกาสใหผเรยนไดเสนอความคดไดอยางอสระ บางครงอาจจะใหเวยนกนน าเสนอ โดยผสอนแจกลกหนถาใครตองการน าเสนอกใหโยนลกหนแลวน าเสนอ 3. ขนอภปรายและคดสรร หลงจากทไดความคดตางๆ แลว ผสอนและผเรยนรวมกนอภปรายประเดนตางๆ ทไดน าเสนอวา เปนวธการทดหรอไม มความเหมาะสมและเปนไปไดมากนอยเพยงไร โดยผสอนอาจจะก าหนดเกณฑคราวๆ ไวกอน หลงจากทไดอภปรายและประเมน ใหกลมเลอกความคดทเหนวาดทสดมา 2-3 ความคด ซงในวธน นอกจากเปนการฝกอภปรายแลวยงเปนการฝกทกษะการยอมรบ 4. ขนจดล าดบความคด เมอไดความคดทดทถกแลว ใหกลมน าความคดทไดเลอกไว 2-3 ความคดมาเขยนลงในกระดานหรอแผนกระดาษแลวใหกลมเลอกวา ความคดใดมความส าคญทสด โดยการรวมกนพจารณาใหเหตผลหรออาจจะใชวธลงคะแนนโดยการยกมอ ส าหรบความคดใดทผเรยนใหความส าคญมากกจดเปนล าดบท 1 ลดหลนลงมา

62

5. ขนวางแผนเพอน าไปสการปฏบต ในขนนใหกลมเขยนแผนในการน าแนวคดนไปใช ซงในแผนนนจะตองระบหนาทความรบผดชอบของผเรยนแตละคนปฏบตการท างานและขนตอนการท างาน จากทกลาวมาขางตนสรปไดวา วธการสอนแบบระดมสมอง มขนตอนการสอนดงตอไปน 1. ขนน าเขาสบทเรยน ผสอนอธบายประเดนหวขอ และเปนเรองททาทายหรอเรองทก าลงอยในความสนใจ 2. ขนระดมสมอง แบงนกเรยนออกเปนกลมยอย เลอกผน ากลม เพอด าเนนกจกรรมอยางตอเนอง ในขนนยงไมมการอภปรายวา ความคดของผเรยนคนใดดหรอไมด เปนขนตอนทเปดโอกาสใหผเรยนไดเสนอความคดไดอยางอสระ 3. ขนอภปรายและคดสรร หลงจากทไดความคดตางๆ แลว ผสอนและผเรยนรวมกนอภปรายประเดนตางๆ ทไดน าเสนอวา เปนวธการทดหรอไม มความเหมาะสมและ เปนไปไดมากนอยเพยงไร แลวใหกลมเลอกความคดทเหนวาดทสดมา 2-3 ความคด 4. ขนจดล าดบความคด โดยการเลอกความคดทไดมาขนกอนหนาแลวรวมกนพจารณาใหเหตผลหรออาจจะใชวธลงคะแนนโดยการยกมอ 5. ขนวางแผนเพอน าไปสการปฏบต ในขนนใหกลมเขยนแผนในการน าแนวคดนไปใช ซงในแผนนนจะตองระบหนาทความรบผดชอบของผเรยนแตละคนปฏบตการท างานและขนตอนการท างาน 2.5.3 ขอดและขอจ ากด สวทย มลค า และอรทย มลค า (2545: 111-112) กลาวถง ขอดและขอจ ากดดงน ขอด 1. สามารถใชไดดเมอผสอนตองการกระตนใหผเรยนเกดความคดสรางสรรคในประเดนใดประเดนหนง 2. การเปดโอกาสใหผเรยนทกคนไดแสดงความคดเหนหรอใหขอเสนอแนะอยางเสรมความสบายใจ 3. ท าใหไดความคดทกวางขวาง แปลกใหม และอาจน าไปใชแกปญหาไดด ขอจ ากด 1. เปนวธการทอาจใชเวลามาก 2. ถาผเรยนมจ านวนมากเกนไปอาจท าใหมการแสดงความคดไมทวถงหรอสมาชกแตละคนอาจจะมโอกาสไดแสดงความคดเหนนอยเกนไป 3. ผเรยนทไมคนเคยวธการน อาจจะไมคอยแสดงความคดเหนทแปลกๆ ในระยะแรกๆ ชาตสยาม ธรรมจนดา (2552: 235) กลาวถงขอดและขอเสยของวธการสอนแบบระดมสมอง ดงน

63

ขอดของการเรยนรแบบระดมสมอง 1. ผเรยนไดมสวนรวมในการศกษา 2. ท าใหผเรยนมสต และมความกระตอรอรนในการศกษา 3. ฝกใหผเรยนรจกคด 4. ไดแลกเปลยนความรซงกนและกน 5. เกดการยอมรบความคดเหนของผอน 6. พฒนาการทางสงคมของผเรยนดขน 7. ท าใหการเรยนการสอนไมนาเบอ 8. การเรยนรไมยดตดเฉพาะในต ารา ขอเสยของการเรยนรแบบระดมสมอง 1. ไมเหมาะกบผสอนทมบคลกเครงขรม เพราะอาจท าใหผเรยนเครยดได 2. ส าหรบผเรยนทไมกลาแสดงออกจะไมชอบแนวการสอนน 3. ถาผเรยนตอบค าถามไมไดบอยๆ อาจท าใหทอ 4. ตองใชค าถามจ านวนมาก จากทกลาวมาขางตนสรปไดวา วธการสอนแบบระดมสมอง มขอด คอกระตนใหผเรยนเกดความคดสรางสรรคในประเดนใดประเดนหนง เปดโอกาสใหผเรยนทกคนไดแสดงความคดเหนหรอใหขอเสนอแนะอยางเสรมความสบายใจ ไดมสวนรวมในการศกษา ฝกใหผเรยนรจกคด ไดแลกเปลยนความรซงกนและกน เกดการยอมรบความคดเหนของผอน และพฒนาการทางสงคมของผเรยนดขน และขอจ ากดคอเปนวธการทอาจใชเวลามาก ไมเหมาะกบผเรยนทไมคนเคยวธการน ไมเหมาะกบผสอนทมบคลกเครงขรม เพราะอาจท าใหผเรยนเครยดได ไมเหมาะกบนกเรยนทไมกลาแสดงออก 2.6 วธการสอนแบบอภปรายกลมยอย (Small Group Discussion) 2.6.1 ความหมาย คราแกน และไรท (Cragan; & Wright. 1980: 10-11) กลาววา การอภปรายกลมยอย เปนกระบวนการมสวนรวมของคน 2-3 คน ในการสอสารมปฏสมพนธ โดยปกตจะเปนการจดใหพดคยดวยการเผชญหนา สนทนากนโดยตองมการก าหนดจดมงหมายและแนวคด ประเดนทอภปราย มมาตรฐานในการแสดงความคดเหน ก าหนดรปแบบโครงสรางของกลมโดยมการแบงหนาท ความรบผดชอบของสมาชกแตละคน และสงเสรมใหมทกษะในการสอสาร ซงลกษณะทสงเกตไดคอ ตองมการสอสาร เนอเรอง เวลา และขนาดของกลมผอภปราย บารเฮอร วากเลอรส และวตสน (Barher; Waglers; & Watson. 1995: 7-9) กลาววา กลมยอยนนเปนการรวมของกลมคนจ านวน 3-15 คน มปฏสมพนธโดยการเผชญหนากนในชวงเวลาหนง และอภปราย สอสารกนดวยประเดนผทมอ านาจ หรอผน ากลมเปนผก าหนดขน ซงการสอสารในกลมยอยนเปนกระบวนการเกยวกบภาษาและการมปฏกรยากนในกลมยอย

64

รงทวา จกรกร (2527: 82) กลาววาการสอนแบบกลมเลก (Seminar or Small group Instruction) จ านวนเดกในกลมควรมประมาณ 15-25 คน แตถาเปนเดกเลกควรมจ านวนนอย การแบงกลมตองค านงถงวตถประสงค และอาจแบงตามความสามารถของเดก กนยารตน ฤทธบ ารง (2531: 28) กลาววา การฝกอภปรายแกปญหากลมยอย หมายถง การทนกเรยนรวมกนอภปรายเพอคนหาปญหา สาเหตของปญหา วธทดสอบสาเหตของปญหาและสรปผลการทดสอบสาเหตของปญหาจากสถานการณทก าหนดใหโดยกลมยอยนประกอบดวยสมาชก 4-5 คน ญาดาพนต พณกล (2539: 247) กลาววา การอภปรายกลมยอย เปนการอภปรายโดยการจดแบงผเรยนออกเปนกลมละ 5-6 คน อาจมากนอยกวานผสอนจะพจารณาตามความเหมาะสมของจ านวนผเรยน และในแตละกลมจะมหวหนา ซงท าหนาทเปนประธานด าเนนการอภปราย และมเลขากลมเปนผจดบนทกมสมาชกกลมเปนผรวมการอภปรายตามหวขอการอภปรายทไดรบมอบหมายใหอภปราย ทศนา แขมมณ (2552: 347) กลาววา วธสอนโดยใชการอภปรายกลมยอย คอ กระบวนการทผสอนใชใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทก าหนดโดยการจดผเรยนเปนกลมเลกๆ ประมาณ 4-8 คน และใหผเรยนในกลมพดคยแลกเปลยนขอมล ความคดเหน และประสบการณในประเดนทก าหนด และสรปผลการอภปรายออกมาเปนขอสรปของกลม จากขางตนสรปไดวา วธการสอนแบบอภปรายกลมยอย หมายถง กระบวนการทผสอนใชใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทก าหนดโดยการจดผเรยนเปนกลมเลกๆ ประมาณ 4-8 คน และใหผเรยนในกลมพดคยแลกเปลยนขอมล ความคดเหน คนหาปญหา สาเหตของปญหา วธทดสอบสาเหตของปญหาและประสบการณในประเดนทก าหนด และสรปผลการอภปรายออกมาเปนขอสรปของกลม 2.6.2 ขนตอน นกซน และฟชแบค (Nixon; & Fishback. 2009: 18-19) กลาวถงขนตอนของการอภปรายกลมยอย ดงน 1. ก าหนดเรองทตองการอภปรายในกลม โดยผสอนแนะน าใหคดเกยวกบความรทมอยกอนหนา ตงค าถามตามประเดนปญหา 2. ผสอนท าการตรวจสอบแตละกลมในระหวางทมการอภปราย เพอตรวจสอบความคบหนาและอ านวยความสะดวกใหกบการสนทนาของนกเรยน 3. ก าหนดเวลาในการอภปรายกลมยอยตามความเหมาะสม หลงจากครบก าหนดเวลา ผสอนถามถงประเดนทไดก าลงอภปรายในกลม 4. ใหนกเรยนแสดงความคดเหน และความร ความเขาใจ ในสาระส าคญทไดไดเสนอการอภปรายไปแลว

65

ญาดาพนต พณกล (2539: 248-251) กลาววา ขนตอนการสอนดวยการอภปราย ม 3 ขนตอนดวยกนคอ 1. ขนเตรยมการอภปราย 1.1 หวขอและรปแบบของการอภปราย 1.2 ผสอน 1.3 ผเรยน 1.4 การจดหองเรยน และอปกรณการสอน 2. ขนด าเนนการอภปราย 2.1 บอกหวเรองหรอประเดนปญหาทจะอภปรายใหชดเจน รวมทงบอกจดประสงค 2.2 บอกหลกเกณฑและเงอนไขในการอภปราย เชน ขอจ ากดของเวลาในการอภปราย วธการอภปราย กจกรรมการเรยนการสอนของผอภปราย 2.3 แนะน าสมาชกในกลมกอนทจะด าเนนการอภปรายหวขอ หรอประเดนปญหา 2.4 ในระหวางด าเนนการอภปราย ถามบางตอนทไมชดเจน ผสอนจะคอยชแนะในประเดน หรอสาระทควรเปนและถกตองแกผเรยน 2.5 การแสดงความเปนนกประชาธปไตย ตองรจกฟงผอน 3. ขนสรป ประธานกลมตองออกมาสรปประเดน ในสาระทส าคญเพอใหผเรยนไดจดบนทก ทศนา แขมมณ (2552: 347) กลาวถง ขนตอนส าคญของการสอนดงน 1. ผสอนจดผเรยนออกเปนกลมๆ 2. ผสอนผเรยนก าหนดประเดนในการอภปราย 3. ผเรยนพดคยแลกเปลยนความคดเหนกนตามประเดนอภปราย 4. ผเรยนสรปสาระทสมาชกกลมไดอภปรายรวมกนเปนขอสรปของกลม 5. ผสอนและผเรยนน าขอสรปของกลมยอยมาใชในการสรปบทเรยน 6. ผสอนประเมนผลการเรยนรของผเรยน จากการศกษาคนควาสรปไดวา ขนตอนวธการสอนแบบอภปรายกลมยอย มดงน 1. ผสอนจดผเรยนออกเปนกลมๆ 2. ผสอนผเรยนก าหนดประเดนในการอภปราย 3. ผเรยนพดคยแลกเปลยนความคดเหนกนตามประเดนอภปราย 4. ผเรยนสรปสาระทสมาชกกลมไดอภปรายรวมกนเปนขอสรปของกลม 5. ผสอนและผเรยนน าขอสรปของกลมยอยมาใชในการสรปบทเรยน 6. ผสอนประเมนผลการเรยนรของผเรยน

66

2.6.3 ขอดและขอจ ากด บารเฮอร วากเลอรส และวตสน (Barher; Waglers; & Watson. 1995: 10-11) กลาววา การท างานกลมยอยใหประสบผลส าเรจนน นกเรยนทกคนจะตองมความเขาใจในการแกปญหาอยางแทจรง ดงนนขอดของการอภปรายกลมยอยคอ ท าใหนกเรยนเขาใจการแกปญหาทซบซอนไดดกวา และมความส าคญส าหรบการยอมรบในการท างานของนกเรยนในตอนสดทายอยางแทจรง สงเสรมความรบผดชอบ ฝกการท างานเปนทม สงเสรมดานมนษยสมพนธ ญาดาพนต พณกล (2539: 246-247) กลาววา เปนวธสอนทสงเสรมใหผเรยนไดแสดงความคดเหนของตนออกมาอยางชดเจนและสามารถอยรวมท างานกบผอนอยางแบบประชาธปไตย ฝกใหผเรยนเคารพในเหตผลของผอน ไตรตรองหาเหตผลอยางถกตองมาแกปญหาทขดแยงกน แตอยางไรกตามการสอนแบบนถาผเรยนยงไมเคยมประสบการณ ผสอนกควรด าเนนการอภปรายใหผเรยนดไปกอน จนกวาผเรยนสามารถด าเนนการอภปรายตามล าพงได ทศนา แขมมณ (2552: 352) กลาวถงขอดและขอจ ากดของวธสอนโดยใชการอภปรายกลมยอยวามดงน ขอด 1. เปนวธสอนทชวยใหผเรยนกลมใหญมโอกาสไดแสดงความคดเหนและ มสวนรวมในกจกรรมการเรยนรอยางทวถง 2. เปนวธสอนทชวยใหผเรยนและผสอนไดขอมลและความคดเหนทหลากหลาย ชวยใหเกดการเรยนรทกวางขน 3. เปนวธสอนทชวยสงเสรมปฏสมพนธทางสงคมระหวางผเรยน ชวยใหผเรยนไดพฒนาทกษะตางๆ จ านวนมาก เชน ทกษะการพด การแสดงความคดเหน การโตแยง การวพากษวจารณ และทกษะการคด เปนตน ขอจ ากด 1. เปนวธสอนทใชเวลามาก 2. เปนวธสอนทตองอาศยสถานทหรอบรเวณทกวางพอจะจดกลมใหนกเรยนอภปรายกนได โดยไมรบกวนกน 3. หากผเรยนไมรหรอไมปฏบตตนตามบทบาทหนาทของสมาชกกลมทดการอภปรายอาจไมไดผลด 4. หากสมาชกกลมและผสอน ไมสามารถควบคมสถานการณไดดอาจเกดปญหาการปฏสมพนธระหวางสมาชกในกลมได จากทกลาวมาขางตนสรปไดวา ขอดของวธการสอนแบบอภปรายกลมยอย คอเปนวธสอนทชวยใหผเรยนและผสอนไดขอมลและความคดเหนทหลากหลาย ชวยใหเกดการเรยนรทกวางขน สงเสรมปฏสมพนธทางสงคมระหวางผเรยน ชวยใหผเรยนไดพฒนาทกษะตางๆ เชน ทกษะการพด การแสดงความคดเหน การโตแยง การวพากษวจารณ และทกษะการคด

67

ขอจ ากดของวธการสอนแบบอภปรายกลมยอย คอ ตองใชบรเวณมากเพราะการอภปรายอาจสงเสยงรบกวนกลมขางๆ และอาจตองใชเวลามาก 2.7 วธการสอนแบบสาธต (Demonstration Method) 2.7.1 ความหมาย ลารดซาบอลและคนอนๆ (Lardizabal; et al. 1970: 66) กลาววา การสาธตหรอการแสดงเปนสงทเกยวของกบเนอหา ซงบางทจะใชแทนวธสอนแบบปฏบตการ ซงเปนความแตกตางของวธสอนแบบปฏบตการทนกเรยนทงหมดไดทดลองโดยการเรยนรจากการกระท าอยางแทจรง สวนในขนตอนการสอนแบบสาธตนนครจะเปนผท าการทดลองกอนในหองเรยน นกเรยนสามารถเรยนรโดยการสงเกต เปนการเรยนรบางสงในชวตผานการเลยนแบบ สมานน รงเรองธรรม (2526: 95) กลาววา วธสอนแบบสาธต คอ ครเปนผแสดงใหนกเรยนดกอน แลวใหนกเรยนฝกท าตามทละขน ซงเหมาะส าหรบใชในบทเรยนทตองแสดงวธการตางๆ เปนการสาธตวธการปฏบต สาธตวธการท า หรอ การหากฎเกณฑ ยพน พพธกล (2530: 58) ไดใหความหมายของวธการสอนแบบสาธตวา หมายถง การแสดงใหผเรยนด ผสอนจะใหความรแกผเรยนโดยใชสอการเรยนการสอนทเปนรปธรรม และใชค าถามประกอบ ผเรยนกจะไดดสอการเรยนการสอนนน พรอมทงคดตามและสามารถสรปมโนมตได เพญพมล คศรวเชยร (2537?: 81) ไดใหความหมายของวธการสอนแบบสาธตวาเปนการสอนทครแสดงใหนกเรยนดกอน แลวใหนกเรยนฝกท าตามทละขน สพน บญชวงศ (2538: 52) กลาววา วธการสอนแบบสาธต หมายถง วธสอนทครมหนาทในการวางแผนการเรยนการสอนเปนสวนใหญโดยมการแสดงหรอการกระท าใหดเปนตวอยาง นกเรยนจะเกดการเรยนรจากการสงเกต การฟง การกระท า หรอการแสดง และอาจเปดโอกาสใหนกเรยนเขามามสวนรวมบาง ญาดาพนต พณกล (2539: 242-245) กลาวถงความหมายของการสาธตวา คอ การแสดงวธท าใหดพรอมกบอธบายใหผเรยนทงเหนดวยตาอยางชดเจน และไดรบฟงควบคกนไป ผสอนท าใหดหรอแสดงใหดและอาจใหผเรยนไดท าหรอแสดงบางอยาง ยงจะท าใหผเรยนมประสบการณมากขน เชน การทดลองทางวทยาศาสตร เกยวกบน าเมอไดรบความรอนจะระเหยกลายเปนไอ การประดษฐดอกไม การตดตาตอกงไม การปลกตนไม การท าขนม ฯลฯ เปนตน ซงวธการสอนแบบสาธตจะชวยใหผเรยนไดรบความรความเขาใจในเนอหาอยางถกตองและชดเจน วชต สรตนเรองชย (2540: 75) ไดใหความหมายของวธสอนแบบสาธตวา หมายถง การทครผสอนแสดงหรอกระท าและอธบายบทเรยนใหนกเรยนสงเกตเพอความเขาใจในบทเรยนอยางชดเจน ชาญชย ยมดษฐ (2548: 220) กลาววาการสอนแบบสาธตเปนกระบวนการสอนทเนนการแสดงใหนกเรยนรในสงทเปนผลการเรยนทก าหนดไวตามวตถประสงค

68

ทศนา แขมมณ (2552: 330) กลาวถงวธสอนโดยใชการสาธตวาเปนกระบวนการทผสอนใชในการชวยใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทก าหนด โดยการแสดงหรอท าสงทตองการใหผเรยนไดเรยนร ใหผเรยนสงเกตด แลวใหผเรยนซกถาม อภปราย และสรปการเรยนรทไดรบจากการสงเกตการสาธต จากขางตนสรปไดวา วธการสอนแบบสาธต หมายถง วธการสอนแบบหนงทจะชวยใหนกเรยนเกดความเขาใจในการเรยนรไดรวดเรว โดยผสอนใชในการชวยใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทก าหนด ดวยการแสดงหรอกระท าและอธบาย ใหผเรยนสงเกตด แลวใหผเรยนซกถาม อภปราย และสรปการเรยนรทไดรบจากการสงเกตการสาธต 2.7.2 เมอใดทใชการสอนแบบสาธต ลารดซาบอลและคนอนๆ (Lardizabal; et al. 1970: 66) กลาววา เมอนกเรยนท าการทดลองอาจจะมการเขาใจผดพลาดไดดงนนครจะตองแสดงสงทถกตองใหนกเรยนเขาใจโดยการสาธตซงจะเปนการประหยดเวลาดวย ครควรจะแสดงการก าหนดทศทางทแนนอนโดยการเพมและลดระดบเสยงของตนเอง บ ารง กลดเจรญ และฉววรรณ กนาวงศ (2527: 194) กลาววา 1. เมอน าเขาสบทเรยนใหม ครสาธตใหด เพอใหเดกตงปญหา เกดความอยากรอยากเหน อยากคนควาหาค าตอบ 2. เพอสรางปญหาใหเดกคด 3. เพอตองการสรางความเขาใจในความคดรวบยอด ความจรง หลกทฤษฎ โดยนกเรยนสามารถมองเหนไดโดยตรง 4. เพอทดสอบ หรอยนยนการสงเกตในครงกอน ๆ วาผลเหมอนเดมหรอไม เพญพมล คศรวเชยร (2537?: 81) กลาววา วธการสอนแบบสาธตเหมาะส าหรบบทเรยนทตองการฝกทกษะ ใชกบแบบฝกหดทมความหมาย และนาสนใจ ญาดาพนต พณกล (2539: 245) กลาววาการสอนแบบวธสาธตเหมาะจะใชในโอกาสตอไปน 1. ใชน าเขาสบทเรยน 2. ใชประกอบการบรรยายเนอหา 3. ใชเปนวธการสรางปญหาใหผเรยนคด และรจกคดอยางมแหตผล 4. ใชในโอกาสทการทดลองยงยากซบซอน อาจท าใหเกดอนตรายตอผเรยนทไมมประสบการณ และไมเขาใจเพยงพอ 5. ใชเปนแนวทางในการสราง ทฤษฎ หลกการ ความคดรวบยอด 6. ใชในโอกาสทเครองมอทดลองมราคาแพง ผเรยนไมมความช านาญพออาจเกดการเสยหายมากได ซงจะไมคมคา 7. ใชในโอกาสทมเครองมอทดลองชดเดยว และตองมผอนรวมใชดวยในเวลาทจ ากด ซงอาจเกดการเสยหายได

69

8. ชวยใหผเรยนเขาใจบทเรยนไดงายและชดเจน 9. ชวยใหผเรยนจ านวนมากไดมองเหนภาพดวยตนเอง 10. เนอหาวชาบางวชาตองท าการสาธตการทดลองใหมองเหนดวยตาจงจะเขาใจชดเจน เชน วทยาศาสตร พละศกษา เปนตน จากขางตนสรปไดวา การน าวธการสอนแบบสาธตควรน ามาใชเมอนกเรยนมการเขาใจผดพลาดกบการทดลองนนๆ ไดงาย เพอใหเขาใจไดอยางถกตองและงายขน ดงดดความสนใจในบทเรยนนนๆ โดยการใชการสาธตในชวงน าเขาสบทเรยน ตองการใหนกเรยนไดฝกความสามารถในการคด ซงจ ากดดวยเวลา อปกรณการปฏบตการตางๆ คาใชจาย รวมไปถงความปลอดภยของนกเรยน 2.7.3 ประเภทของการสาธต ดวงเดอน เทศวานช (2530?: 116) กลาววา ประเภทของการสาธต สามารถแบงโดยใชผแสดงเปนหลกไดเปน 5 ประเภท ดงน 1. ผสอนแสดงการสาธตคนเดยว เปนการสาธตทผสอนเตรยมและแสดงเพยงคนเดยว จะท าใหน าเขาสบทเรยนไดงาย และสามารถปกครองชนไดอยางด เหมาะส าหรบการทดลองทมราคาแพงมาก มอนตราย และตองใชความระมดระวงเปนพเศษ 2. ผสอนและผเรยนรวมกนสาธต เปนการสาธตทมผเรยนกลมหนงชวยเหลอผสอน ผเรยนจะใหความสนใจในการสาธต เพราะมเพอนของตนรวมแสดงดวย 3. กลมผเรยนเปนผสาธต วธนผเรยนจะมสวนในกจกรรมมากผสอนจะมอบใหผเรยนกลมหนงท าการสาธต โดยผสอนเปนเพยงพเลยง การสาธตแบบนจะไดผลดถาผเรยนใหความรวมมออยางจรงจง 4. ผเรยนคนเดยวเปนผสาธต ผสอนมอบใหผเรยนคนใดคนหนงเปนผแสดง การสาธตแบบนจะไดผลดถาไดคนเกงเปนผสาธต เพราะจะสรางความมนใจและศรทธาแกเพอนทดหรอบางทอาจจะใชรนพแสดงการสาธตใหรนนองชมกได 5. วทยากรเปนผสาธต ผสอนอาจจะเชญบคคลทมความสามารถดานตางๆ มาเปนวทยากร จะชวยเปลยนบรรยากาศทนาเบอใหเปนบรรยากาศทนาตนเตนและนาสนใจ ญาดาพนต พณกล (2539: 243) กลาวถง ประเภทของการสาธตวา การสาธตแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก 1. สาธตวธ (Method Demonstration) หมายถง ผสอนแสดงวธท าสงตางๆ ใหผเรยนไดเหนวธท าอยางชดเจนตามขนตอนตามล าดบ ซงท าใหผเรยนเขาใจและสามารถน าวธการนนๆ ไปปฏบตตามไดผลดวยตนเอง 2. สาธตผล (Result Demonstration) หมายถง ผสอนไดแสดงผลงานทไดท าเสรจเรยบรอยแลวมาใหผเรยนด การสาธตแบบนจะไดรบการสนใจในสงนนๆ อยแลว เชน การปกผาแบบตางๆ ฯลฯ เปนตน

70

จากทกลาวมาขางตนสรปไดวา ประเภทของวธการสอนแบบสาธต สามารถแบงไดเปน 2 ประเภท นนคอสาธตวธและสาธตผล ซงในการสาธตแตละประเภทนน อาจมผสาธตแตกตางกนออกไปนนคอ อาจจะเปนการสาธตโดยครผสอนคนเดยว ครผสอนรวมกบนกเรยน นกเรยนกลมเดยว หรอนกเรยนคนเดยว นอกจากนอาจจะมวทยากรมาสาธตใหด ทงนขนอยกบความเหมาะสมของแตละกจกรรมดวย 2.7.4 ขนตอน สมานน รงเรองธรรม (2526: 97) กลาววาขนตอนของการสาธต มดงตอไปน 1. การเตรยม คอ ทบทวนทกษะทนกเรยนมความสามารถแลว หรอทบทวนหลกเกณฑทจะสมพนธกบเกณฑทจะสอนใหม 2. สาธต ครแสดงใหนกเรยนดวาตอไปจะปฏบตอะไร และปฏบตอยางไร 3. การฝกหดของนกเรยน เมอนกเรยนเขาใจดแลว นกเรยนกฝกหดท าเปนขนๆ ไปตามคร 4. วเคราะหผลงานของนกเรยนแตละคน ในขณะปฏบต 5. สรป หลกเกณฑหรอวธการเปนขนๆ ไป สพน บญชวงศ (2538: 53) กลาวถงขนตอนในการสอน ดงตอไปน 1. ก าหนดจดมงหมายของการสาธตใหชดเจน และตองสาธตใหเหมาะสมกบเนอเรอง 2. เตรยมอปกรณในการสาธตใหพรอม และตรวจสอบความสมบรณของอปกรณ 3. เตรยมกระบวนการสาธต เชน ก าหนดเวลาและขนตอน จะเรมตนด าเนนการและจบลงอยางไร ผสาธตตองเขาใจในขนตอนตางๆ เหลานอยางละเอยดและแจมแจง 4. ทดลองสาธตกอนสอน ควรทดลองสาธตเพอตรวจสอบความพรอม ตลอดจนผลทจะเกดขน เพอปองกนขอผดพลาดในเวลาสอน 5. ตองจดท าคมอค าแนะน าหรอขอสงเกตในการสาธต เพอทนกเรยนจะใชประกอบในขณะทมการสาธต 6. เมอการสาธตเสรจสนแลว นกเรยนควรไดท าการสาธตซ าอก เพอเนนใหเกดความเขาใจดขน 7. จดเตรยมกจกรรมหลงจากการสาธตเพอใหนกเรยนเหนคณคาหรอประโยชนของการสาธตนนๆ 8. ประเมนผลการสาธต โดยพจารณาจากพฤตกรรมของนกเรยนและผลของการเรยนร การประเมนผลควรมกจกรรมหรอเครองมอ เชน การทดสอบ การใหแสดงความคดเหน หรอการอภปรายประกอบ

71

วชต สรตนเรองชย (2540: 75-76) กลาวถงขนตอนการสอน ดงน 1. เตรยมการสาธต เปนขนตอนของการเตรยมการดานตางๆ กอนทจะมการสอนแบบสาธตในชนเรยนจรง มรายละเอยดดงน 1.1 เตรยมบทเรยน โดยวเคราะหและเตรยมเนอหาวชาทจะน าไปสาธตใหเหมาะสม 1.2 เตรยมกจกรรมและอปกรณประกอบการสาธต เปนการก าหนดขนตอนการสาธตกจกรรมระหวางสาธต และอปกรณทตองใชทงหมด 1.3 เตรยมผเรยน เปนการเตรยมบทบาทของผเรยนระหวางสาธต เชน เปนผชวยสาธต เปนผสงเกต เปนตน 1.4 เตรยมการประเมนผล เปนการเตรยมวธการและเครองมอทจะใชตรวจสอบวาการสาธตบรรลตามจดมงหมายหรอไม เพยงใด 2. ด าเนนการสาธต เปนขนตอนทครผสอนด าเนนการสาธตในชนเรยน มรายละเอยดตางๆ ดงน 2.1 บอกจดมงหมายของการสาธตใหนกเรยนเขาใจอยางชดเจน 2.2 บอกกจกรรมของนกเรยนในระหวางสาธต หรองานทมอบหมายแกนกเรยน หรอท าความตกลงเบองตนกบนกเรยนถงเงอนไขตาง ๆ ในการเรยนการสอนโดยการสาธต 2.3 ด าเนนการสาธตตามขนตอนทเตรยมไว โดยจดสภาพแวดลอมใหเหมาะสม ใหนกเรยนไดยนและมองเหนการสาธตยางชดเจน 3. ขนสรป เปนการสรปบทเรยนในสาระส าคญหรอความคดรวบยอดทไดจากการสาธตเพอย าใหนกเรยนเขาใจและสามารถน าไปประยกตใชได 4. ขนประเมนผล เปนขนการตรวจสอบผลการสาธตวา บรรลผลตามจดมงหมายหรอไมหลงจากจบการสาธตแลว ชาญชย ยมดษฐ (2548: 221) กลาวถงขนตอนการสาธตดงตอไปน ขนตอนการสาธตมขนตอนดงน 1. เตรยมการ 1.1 เตรยมจดประสงคการเรยนร 1.2 ล าดบเนอหา 1.3 ก าหนดกจกรรมการเรยนการสอน 1.4 ก าหนดสอและอปกรณการเรยน 1.5 ก าหนดเวลาและสภาพหองเรยน 1.6 ซกซอมการสาธต 2. ขนตอนการสาธต 2.1 บอกจดประสงค 2.2 เรองทแสดงใหด

72

2.3 ผลการเรยนรทตองการใหเกดขน 2.4 ใหรายละเอยดเพอความเขาใจกจกรรม 2.5 สาธตใหดตามขนตอน 2.6 เอาใจใสนกเรยนทกคนใหสามารถเหนได 2.7 ใหผเรยนมสวนรวมในการสาธต 2.8 ขณะสาธตไปควรบรรยายไปดวย 2.9 ไมเรงสาธตใหจบๆ ไปโดยเรว 2.10 การสาธตอาจใชในรปแบบตางๆ เชน สาธตเงยบ สาธตประกอบการแนะน า / บรรยาย 2.11 สรปการสาธต / อภปราย / ซกถาม จากขางตนสรปไดวา วธการสอนแบบสาธต มขนตอนดงตอไปน 1. ขนตอนการเตรยมการกอนการสาธต ขนนผสอนตองศกษาเนอหา เตรยมจดประสงคการเรยนร ล าดบเนอหา เพอใหเขาใจ และเลอกใชวธการสาธต ตลอดจนกจกรรมทจะตองรวมกบผเรยน จดหาอปกรณทจะใชในการสาธตใหพรอม ซกซอมทดลองการใชอปกรณตางๆ อยางแมนย า 2. ขนท าการสาธต ขนนผสอนควรน าเขาสบทเรยนเพอเปนการเราความสนใจของผเรยนใหเกดความสนใจในเรองทจะท าการสาธต บอกจดประสงค ผลการเรยนรทตองการใหเกดขน แตละขนตอนจะมการอธบาย และแสดงการท าใหดพรอมทงอาจมการถามตอบควบคกนไปดวยเพอใหผเรยนมสวนรวมในการสาธตและบอกใหผเรยนสงเกตตดตามขนตอนตางๆ ทกระยะ เอาใจใสนกเรยนทกคนใหสามารถเหนได 3. ขนการสรปและวดประเมนผล ขนนผสอนเละผเรยนชวยกนสรป อภปราย ซกถาม โดยผเสนอจะเปดโอกาสใหผเรยนไดซกถามขอปญหาทยงไมเขาใจหรอใหแสดงความคดเหน 2.7.5 ขอดและขอจ ากด ยพน พพธกล (2530: 60-61) กลาวถง ประโยชนและขอจ ากดของวธการสอนแบบสาธตดงตอไปน ประโยชน 1. ประหยดเวลาทงผสอนและผเรยน 2. ท าใหผเรยนเหนทวทงชน 3. ผเรยนไดตดตามเนอหาของบทเรยนตามขนตอน และสามารถท าความเขาใจตามล าดบ 4. ท าใหผเรยนเขาใจนยาม กฎ สตร และหลกการตาง ๆ อยางแจมแจง 5. ท าใหนกเรยนมทกษะในการสงเกต และสามารถสรปมโนมตได 6. เราความสนใจของผเรยน

73

ขอจ ากด 1. ถาผสอนแสดงเรวเกนไปผเรยนกมองไมทน และไมเขาใจ 2. ถาขนาดของสอการเรยนการสอนไมเหมาะสม คอมขนาดเลกเกนไป ผเรยนกจะมองไมเหน 3. ถาผสอนเลอกกจกรรมมาท าการสาธตไมเหมาะสม กจะท าใหเสยเวลา และผเรยนไมเขาใจ 4. ถาผสอนไมลองทดลองกอนสอน อาจจะประสบความลมเหลวในการสาธต 5. ถาผสอนไมใชค าถามประกอบ ผเรยนกจะไมเขาใจ 6. ถาผสอนใหผเรยนออกมาสาธต โอกาสทผเรยนจะไดสาธตนนมนอยคน อาภรณ ใจเทยง (2537: 103-104) กลาวถงขอดและขอจ ากดของวธการสอนแบบสาธต ดงตอไปน ขอด 1. ประหยดเวลาการลองผดลองถกของนกเรยน และประหยดวสดในการสอนเมอสาธตใหดเปนหมหรอทงชน 2. นกเรยนสามารถเขาใจวธปฏบตไดด เพราะเปนประสบการณตรง มตวอยางใหดจบตองได และเหนขนตอนในการปฏบตอยางชดเจน 3. เปนการกระตนการเรยนการสอน เพราะเปดโอกาสใหนกเรยนรวมกจกรรม 4. เปนการฝกใหนกเรยนรจกสงเกต หาเหตผล และสรปหลกเกณฑได ขอจ ากด 1. ครควรจะไดศกษาภมหลงของนกเรยน และเมอมความจ าเปนควรใหความรพนฐานแกนกเรยนกอนด าเนนการสาธต 2. การสาธตถาใชกบนกเรยนกลมใหญเกนไป ครควรจะตองใหแนใจวานกเรยนเหนการสาธตทวถง 3. ควรเปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมกจกรรมการสาธตเทาทจะท าได เชน การเตรยมวสด หรอแมแตการชวยในการแสดงการสาธตในสวนทไมยงยากซบซอน 4. การสาธตทตดขด บกพรอง หรอมอบตเหต จะไมเปนผลดหรออาจเปนผลเสยโดยตรงตอการเรยนการสอน ฉะนนครควรจะไดเตรยมและฝกทกษะในการแสดงเรองทจะสาธตใหพรอม 5. โดยปกตการสาธตจะใชควบคกบการบรรยายหรออภปราย ฉะนนครควรจะจดใหค าบรรยายพอเหมาะและเปดโอกาสใหนกเรยนอภปราย หรอซกถามขอของใจไดเตมท วชต สรตนเรองชย (2540: 76) กลาวถงจดเดนและจดดอยของวธการสอนแบบสาธตดงน

74

จดเดน 1. เปนวธสอนทกระตนความสนใจของผเรยนมากขนกวาการสอนแบบบรรยาย เพราะการสาธตมกมสอและอปกรณประกอบการสอน 2. ชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยนไดมากขน เพราะเรยนรผานประสาทสมผสหลายทาง ทง ทางห และทางตา 3. เหมาะสมกบบทเรยนทตองการเนนกระบวนการหรอขนตอนทยากแกการอธบาย แตสามารถใชการสาธตได 4. สามารถใชรวมกบวธสอนแบบอนๆ ไดงาย เชน การสาธตประกอบการบรรยาย การสาธตประกอบการอภปราย เปนตน จดดอย 1. เปนวธสอนทตองเตรยมการและใชอปกรณประกอบการสาธตมาก 2. ใชกบนกเรยนกลมใหญไมไดผล เนองจากการสาธตตองใหนกเรยนสงเกตอยางใกลชด 3. นกเรยนไมคอยมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอนมากนก ชาญชย ยมดษฐ (2548: 221-222) กลาวถงขอดและขอจ ากดของการสอนแบบสาธต ดงน ขอด 1. ใชไดกบทกๆ สถานการณการเรยนการสอน 2. ประหยดเวลา 3. ไดประสบการณตรงจากคร 4. ฝกการสงเกต 5. ใชไดในวชาทมมโนทศนซบซอน ขอจ ากด 1. กลมใหญมากจะมองเหนไมชดเจน 2. การสาธตทไมระมดระวงบางวชาอาจเกดอนตรายได 3. ครยงเปนศนยกลาง จากขางตนสรปไดวา วธการสอนแบบสาธต มขอดและขอจ ากดดงน ขอดคอ ประหยดเวลา ไมสนเปลองคาใชจายมากนก ฝกการสงเกต เหมาะสมกบบทเรยนทตองเนนกระบวนการทยากแกการอธบาย แตสามารถใชการสาธตได กระตนความสนใจของผเรยนมากขนกวาการสอนแบบบรรยาย และสามารถใชรวมกบการสอนวธอนๆ ไดงาย สวนขอจ ากดคอถาการสาธตในกลมใหญมากจะมองเหนไมชดจงใชไมไดผล นกเรยนไมคอยมสวนรวมในกจกรรมการเรยนรมากนก จดจ าไดนอยกวาการปฏบตการทดลองดวยตนเองและยงคงยดครเปนศนยกลางมากกวานกเรยนเปนศนยกลาง

75

2.8 งานวจยทเกยวของกบวธการสอน เพอประโยชนในการวจยในครงน ผวจยไดท าการศกษาคนควางานวจยทเกยวกบวธการสอน ซงไดมผวจยทงตางประเทศและในประเทศ ดงตอไปน 2.8.1 งานวจยเกยวกบวธการสอนแบบอปนย และวธการสอนแบบนรนย 2.8.1.1 งานวจยตางประเทศ รฟ (Reif. 2003: Abstract) ไดศกษาเกยวกบการตรวจสอบความจรงดวยวธการแบบอปนยและนรนยทสงผลตอความเขาใจเกยวกบความคดรวบยอด วตถประสงคของการศกษานคอ เปนการตรวจสอบความจรงวา “ถานกเรยนไดรบการสอนในแตละหวขอดวยวธการตรวจสอบหาความจรงแบบอปนย นกเรยนสามารถปฏบตไดดกวาการหาความจรงแบบนรนยทงในเรองของค าถามทเกยวกบขนตอนเปนกระบวนการ และความคดรวบยอด” ซงการศกษานพจารณาไปทการปฏบตของนกเรยน เกยวกบสมการก าลงสอง ซงเปาหมายทสนใจ คอ (1) เพอท าใหคะแนนความคดรวบยอด การตความและความเขาใจของนกเรยนสงขน (2) เพอใหคะแนนการปฏบตสงขน และ (3) เพอใหนกเรยนสามารถประยกตใชขอมลกบปญหาใหมๆ ทไมซ าซากได โดยในแตละเรอง นกเรยนกลมทดลองจะใชการตรวจสอบขอเทจจรงแบบอปนย ในขณะทกลมควบคมจะใชการตรวจสอบความจรงเปนแบบนรนย ผลจากการศกษาแสดงใหเหนวา ทงสองกลมปฏบตไดดเทาๆ กน ทงในเรองของค าถามทเกยวกบความคดรวบยอดและค าถามทเกยวกบขนตอนกระบวนการ แตอยางไรกตามจากการสงเกตพบวา กลมทใชการตรวจสอบหาความจรงแบบอปนยมความเขาใจทลกซงกวาเกยวกบการหาขอเทจจรง มสวนรวมมากกวาในระหวางเรยนและมความเชยวชาญกวาในการพจารณาปญหาใหมๆ ทไมซ าซาก มวราด (Mourad. 2005: Abstract) ไดศกษาเกยวกบการใหเหตผลแบบอปนยในคาบเรยนพชคณต การศกษานเปนการเปรยบเทยบผลของวธการสอน 2 วธ ในหนวย การเรยนร พชคณต เรอง ฟงกชนเชงเสน ของนกเรยนเกรด 8 วธการสอนทน ามาใชในการทดลองครงนเปนการจดกจกรรมเกยวกบการใหเหตผล การใชตวแทนทหลากหลาย และการแนะแนวทางในการคนพบ มวธสอนแบบปกตเปนกลมควบคม จดมงหมายของการศกษาคอ ตองการปรบปรงแกไขผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน เรอง ฟงกชนเชงเสน ผวจยตองการพสจนความจรงทส าคญทางคณตศาสตร 3 ขอ ขอแรกเกยวกบฟงกชนเชงเสน และอกสองขอเกยวกบความสามารถในการเปนตวแทนของการแปลง โดยจะน ามาใชวดผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในการทดสอบประจ าหนวย ซงมนกเรยนทงหมด 29 คนทเขารวมมระดบของความคดแตกตางกน ผลการเปรยบเทยบพบวา กลมทดลองใหความรวมมอและมสวนรวมในการสรางความเขาใจทางคณตศาสตรจากกจกรรมการเรยนรมากกวากลมทใชการสอนแบบปกต ดงนน วธการสอนแบบน จะสรางความเชอมนเกยวกบผลส าเรจทจะเกดขนในอนาคตตอไปได โดยเฉพาะในการปรบปรงการเรยนร

76

พรนซ และเฟลเดอร (Prince; & Felder. 2006: 123-138) ไดศกษาทบทวนสงทเกยวของในการใชขนตอนการสอนแบบอปนยโดยทวไป ซงประกอบไปดวยการเรยนรแบบสบสวนสอบสวน การเรยนโดยใชปญหาเปนฐาน การเรยนแบบโครงการ การสอนแบบกรณเปนฐาน การเรยนรแบบการคนพบ และการสอนแบบกระตอรอรนรวมกบการใชเทคโนโลยเปนฐาน (just-in-time teaching) งานวจยนไดระบแตละขนตอนโดยเนนสวนทเหมอนกนและสวนทแตกตางกน และทบทวนงานวจยทมผลตอขนตอนนนๆ ซงในหลกฐานทงหลายแสดงไดวาวธสอนแบบอปนยยงคงเปนวธทมประสทธภาพ และเปนวธการทมหลกการทวไปส าหรบการท าใหบรรลผลส าเรจทางการเรยนร เฮจท เฮอรรอน และโคล (Haight; Herron; & Cole. 2007: Abstract) ไดท าการส ารวจผลการศกษาของการน าเสนอวธการสอนโครงสรางทางภาษาในหองเรยนแบบนรนยและอปนย การศกษาพบความแตกตางทส าคญระหวางทดสอบคะแนนเฉลยของกลมตวอยางทไดรบการแนะน าดวยวธการสอนแบบอปนย ซงการคนพบของงานวจยนยงไดระบดวยวาการสอนแบบอปนยเปนวธการเรยนรทมแนวโนมส าหรบการสอนเกยวกบโครงสรางทางภาษา ผลของการศกษานสนบสนนในการน าวธการสอนโครงสรางของภาษาตางประเทศในหองเรยนระดบเรมตนดวยวธการสอนแบบอปนย 2.8.1.2 งานวจยในประเทศ อรรคพล ค าภ (2543: 60-62) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความคงทนในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนโดยวธการสอนแบบอปนย วธการสอนแบบนรนย และวธการสอนตามคมอคร กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนลาดปลาเคาพทยาคม เขตลาดพราว กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2542 จ านวน 3 หองเรยน ผลการวเคราะหขอมลพบวา นกเรยนทไดรบการสอนโดยวธการสอนแบบอปนย วธการสอนแบบนรนย และวธการสอนตามคมอคร มผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ระบบจ านวนเตม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และนกเรยนทไดรบการสอนโดยวธการสอนแบบอปนย วธการสอนแบบนรนย และวธการสอนตาม คมอคร มความคงทนในการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ระบบจ านวนเตม แตกตางกนอยาง มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ณยศ สงวนสน (2547: 52-54) ไดสรางชดกจกรรมปฏบตการคณตศาสตร โดยเทคนคการสอนแบบอปนย-นรนย เรองพหนาม ของนกเรยนชนมธยมศกษาชนปท 3 ผลการศกษาพบวา ชดกจกรรมปฏบตการคณตศาสตรโดยเทคนคการสอนแบบอปนย-นรนย มประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 และผลสมฤทธทางการเรยนจากการใชชดกจกรรมปฏบตการคณตศาสตรโดยเทคนคอปนย-นรนย เรอง พหนาม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 หลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สวน โรจนนกลวณช (2548: 80-86) ไดสรางและหาประสทธภาพของชดการเรยนแบบอปนยโดยใชกระบวนการกลม เรอง ความนาจะเปน ระดบชนมธยมศกษาชนปท 3

77

ตามเกณฑรอยละ 80 พรอมทงศกษาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนสงกวาเกณฑรอยละ 60 หลงไดรบการสอนดวยชดการเรยนแบบอปนยโดยใชกระบวนการกลม เรอง ความนาจะเปน กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2547 โรงเรยนนวมนทราชนทศ เตรยมอดมศกษาพฒนาการ อ าเภอบางบอ จงหวดสมทรปราการ จ านวน 1 หองเรยน จ านวนนกเรยน 47 คน ผลการวจยพบวา ชดการเรยนแบบอปนยโดยใชกระบวนการกลม เรอง ความนาจะเปน ระดบชนมธยมศกษาชนปท 3 มประสทธภาพเปนไปตามเกณฑรอยละ 80 และผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร เรอง ความนาจะเปน ของนกเรยนภายหลงไดรบการใชชดการเรยน เปนไปตามเกณฑรอยละ 60 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นนทพร ระภกด (2550: 72-73) ไดสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมลตมเดยโดยใชเทคนคการสอนแบบอปนย-นรนย เรองความคลาย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 และศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรหลงการทดลองดวยบทเรยนคอมพวเตอร ชวยสอนมลตมเดยทผวจยสรางขน กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนมธยมหนองศาลา อ าเภอแกงครอ จงหวดชยภม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2550 จ านวน 2 หองเรยน รวมจ านวนนกเรยนทงหมด 74 คน ผลการศกษาคนควาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมลตมเดยโดยใชเทคนคการสอนแบบ อปนย-นรนย สงกวาเกณฑรอยละ 60 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 2.8.2 งานวจยทเกยวกบวธการสอนแบบเกม 2.8.2.1 งานวจยตางประเทศ มารคย พาวเวอร และบคเกอร (Markey; Power; & Booker. 2003: 251-258) ไดศกษาในการพฒนาแนวคดของเศษสวนกบกลมนกเรยนอาย 11-12 ป ทหหนวกหรอไมไดยน วธการด าเนนการในการศกษาใชเกมกบการเรยนรอยางเปนทางการนอยมาก จะเนนการพฒนาทเหมาะสมภาษาเพอความเขาใจในความคดของเศษสวนโดยผานการตรวจสอบดวยสงทเปนรปธรรม การแทนดวยภาพและปฏสมพนธระหวางนกเรยนและคร ผลของความกาวหนาจากการใชวธการนรายงานวามความส าคญกบการพฒนาความเขาใจของเศษสวนและคณตศาสตรทวไประหวางนกเรยนทหหนวกหรอการไมไดยน ค และกราโบวสก (Ke; & Grabowski. 2007: 249-258) ไดศกษาผลของประสทธภาพและทศนคตของการเลนเกมคณตศาสตรในนกเรยนระดบเกรด 5 โดยไดคดเลอกและก าหนดใหนกเรยนจ านวน 125 คน ในเกรด 5 เขารวมทมรวมเกมการแขงขน (Teams-Games-Tournament (TGT)) ทดสอบคณตศาสตรและทศนคตตอคณตศาสตรกอนเรยนและหลงเรยน สถานะเกยวกบเพศของนกเรยน ฐานะทางเศรษฐกจและมการตรวจสอบความสามารถคณตศาสตรกอนในฐานะทเปนตวแปรรวม ใชการวเคราะหความแปรปรวนรวมหลายตวแปร (MANCOVA) พบวา การเลนเกมมประสทธภาพในการสงเสรมความสามารถทางคณตศาสตรมากกวาการฝกฝนทางคณตศาสตร และการเลนเกมแบบรวมมอมประสทธภาพมากทสดในการสงเสรมทศนคตทางคณตศาสตรเชงบวกโดยไมค านงถงแตกตางระหวางของนกเรยน

78

เอเคอร ไอโมโค และเอจาย (Achor; Imoko; & Ajai. 2010: 1-8) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความสนใจของนกเรยนในเรขาคณตจากการสอนแบบเกมและสถานการณจ าลองในเพศชายและเพศหญง กลมตวอยางเปนนกเรยนชนปสดทายของโรงเรยนมธยมศกษาจ านวน 287 คน ประกอบดวยนกเรยนชาย 158 คนและนกเรยนหญง 129 คน จากโรงเรยน 6 โรงเรยนในรฐบนวร (Benue) ประเทศไนจเรย โดยท าการทดสอบกอนและหลงเรยนทงกลมทดลองและกลมควบคม ท าการทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนเรขาคณตและความสนใจในเรขาคณต ทดสอบสมมตฐานโดยใชการวเคราะหความแปรปรวนรวม (ANCOVA) ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนและความสนใจในเรขาคณตของนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชเกมและสถานการณจ าลองระหวางนกเรยนชายและหญง ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญ 2.8.2.2 งานวจยในประเทศ อญชล บญถนอม (2542: 56-58) ไดศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน เจตคตตอวชาคณตศาสตร และความคงทนในการเรยนรวชาคณตศาสตรของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนโดยวธสอนแบบคนพบโดยใชเกมกบการสอนตามคมอคร กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนบานกลาง อ.หนองไผ จ.เพชรบรณ จ านวน 66 คน ผลการศกษาคนควาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอน โดยวธการสอนแบบคนพบโดยใชเกมกบนกเรยนทเรยนโดยการสอนตามคมอคร แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สวนความคงทนในการเรยนรวชาคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอน โดยวธการสอนแบบคนพบโดยใชเกมกบนกเรยนทเรยนโดยการสอนตามคมอคร แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จนตนา วงศามารถ (2549: 70-72) ไดสรางกจกรรมคณตศาสตรโดยใชเกมเพอใชในชมนมคณตศาสตรและศกษาความสามารถในการแกปญหาคณตศาสตรของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 หลงจากปฏบตกจกรรมคณตศาสตรโดยใชเกม กลมตวอยางเปนนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธต “พบลบ าเพญ” มหาวทยาลยบรพา ต.แสนสข อ.เมอง จ.ชลบร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2548 จ านวน 20 คน ผลการศกษาคนควาพบวา ความสามารถในการแกปญหาคณตศาสตรของนกเรยนภายหลงจากปฏบตกจกรรมคณตศาสตรโดยใชเกม สงกวากอนไดรบการสอน และสงกวาเกณฑรอยละ 70อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 วรพรรณ สงธกล (2550: 115-117) ไดสรางชดกจกรรมกลมสมพนธดวยเกมกบเพลงคณตศาสตรเพอสงเสรมทกษะการสอสาร เรอง การแปรผน ระดบชนมธยมศกษาปท 2 และเพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2/1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 โรงเรยนมธยมประชานเวศน เขตจตจกร กรงเทพมหานคร จ านวน 40 คน ผลการศกษาคนควาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนหลงไดรบการสอนดวยชดกจกรรมกลมสมพนธดวยเกมกบเพลงคณตศาสตรเพอสงเสรมทกษะการสอสาร เรอง การแปรผน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2

79

สงกวากอนไดรบการสอนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และสงกวาเกณฑรอยละ 60 ของคะแนนรวมทงหมดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สมศกด ใจเพชร (2550: 54-57) ไดสรางกจกรรมคณตศาสตรโดยใชเกมและเพอแกไขขอบกพรองทางดานทกษะการคดค านวณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนวดเขมาภรตาราม ต.สวนใหญ อ.เมอง จ.นนทบร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 ทมคะแนนสอบแบบทดสอบวดขอบกพรองทางดานคดค านวณ ไมผานเกณฑรอยละ 50 จ านวน 20 คน ผลการศกษาพบวา ทกษะการคดค านวณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ภายหลงจากการปฏบตกจกรรมคณตศาสตรเพอแกไขขอบกพรองโดยใชเกมสงกวากอนไดรบการปฏบตกจกรรมและสงกวาเกณฑรอยละ 50 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 พรยพงศ เตชะศรยนยง (2552: 58-60) ไดเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการสอนแบบสบสวนสอบสวนโดยใชเกมคณตศาสตร เรอง การใหเหตผล กบกลมตวอยางทเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนราชนนทาจารย สามเสนวทยาลย 2 เขตบางซอ กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2552 จ านวน 1 หองเรยน จ านวนนกเรยน 38 คน ผลการศกษาคนควาพบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ภายหลงไดรบการสอนโดยใชการสอนแบบสบสวนสอบสวนโดยใชเกมคณตศาสตร เรอง การใหเหตผล มผลสมฤทธทางการเรยนผานเกณฑ รอยละ 65 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง การใหเหตผล ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ภายหลงไดรบการสอนโดยใชการสอนแบบสบสวนสอบสวนโดยใชเกมคณตศาสตร สงกวากอนไดรบการสอนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2.8.3 งานวจยทเกยวกบวธการสอนแบบทดลองหรอปฏบตการ 2.8.3.1 งานวจยตางประเทศ เมอรฟ (Murphy. 2004: Abstract) ศกษาโดยการเปรยบเทยบการสอนอนพนธในการเรยนแคลคลสเบองตน 2 วธ วธแรกเปนวธการสอนดวยการใชหองปฏบตการไมโคร คอมพวเตอร โดยใชการสงสญญาณการเคลอนทของกราฟบนหนาจอคอมพวเตอร ซงจากการทบทวนงานวจยกอนหนานไดแสดงวธการนวาคอนขางจะมประสทธภาพในการสอนการตความของกราฟ แตแพงและไมสะดวก กบวธการสอนอกวธหนงสรางโดยนกวจย คอ แอพเพลท จาวา (applet Java) ซงเปนการใชโปรแกรมทเขยนโดยภาษาจาวา (JAVA) ทท างานในเวบเบราวเซอร โดยทนกเรยนใชเมาสเพอยายรปตดในสวนบนของหนาจอคอมพวเตอรในขณะทรปผลลพธของกราฟเคลอนทอยดานลาง วธนไมแพงและสะดวกกวา ซงจากการศกษากอนหนานยนยนวาโปรแกรมทเขยนโดยภาษาจาวา (JAVA) ท างานในเวบเบราวเซอร มประสทธภาพเชนเดยวกบการใชการสงสญญาณการเคลอนท กลมตวอยางเปนนกเรยนจ านวน 60 คน ทมกจกรรมการสอน 2-3 ชวโมง นอกหองเรยน โดยนกเรยน 32 คน ใชวธสอนแบบเครองสงสญญาณการเคลอนท และนกเรยน 28 คน ใชวธสอนดวยโปรแกรมทเขยนโดยภาษาจาวา (JAVA) ท างานในเวบเบราวเซอร ท าการทดสอบผลสมฤทธและส ารวจเจตคต ซงระหวางการเรยนรยงท าการทดสอบโดยใหนกเรยน

80

วาดกราฟทเกยวกบการเคลอนทของกราฟ ท าการสมภาษณนกเรยนจ านวน 8 คน ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนทง 2 กลมคลายคลงกน นอกจากนแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนแสดงถงความกาวหนาอยางมนยส าคญในความสามารถของการแปลความหมายเสนกราฟจากการเคลอนท ผลจากการใชกราฟพบวามผลตอการปรบปรงความสามารถไปยงความเรวในการวาดกราฟ ผลจากการสมภาษณ ระบวา ค าตอบหลายค าตอบจากการทดสอบกอนเรยนมาจากการคาดเดา หรอไดมาจากการอธบายดวยเหตผลทไมถกตอง ในทางตรงกนขามในการทดสอบหลงเรยนและการสมภาษณ พบวามการใชเหตผลไดถกตองอยางสม าเสมอ และจากการวดทศนคตพบการเปลยนแปลงเลกนอย โดยพบความแตกตางกนอยางมนยส าคญระหวางกลมทดลองทงสองกลม อบดลวาเฮด และนาก (Abdulwahed; & Nagy. 2009: 283-294) ไดท าการอธบายรปแบบการศกษาทางหองปฏบตการตามทฤษฎการเรยนรจากประสบการณของคอลบ (Kolb) วธการคอใชเทคโนโลยการสอนและการรวมกนของโมเดมระยะไกลและลงมอท าการทดลองปฏบตการและไดถกน ามาใชการสอนของหองปฏบตการควบคมกระบวนการผลตในระดบปรญญาตรทภาควชาวศวกรรมเคมทมหาวทยาลยเลาจโบโร (Loughborough) ขอสรปพบวาการเรยนรในหองปฏบตการมกจกรรมการกระตนของความเขาใจในมมมองการวเคราะห สนบสนน และการจดเตรยมใหเกยวกบการอธบายเชงเนอหาทไมเพยงพอตามวฏจกรของ Kolb การวเคราะห เชงปรมาณแสดงใหเหนวามการเพมประสทธภาพผลการเรยนของกลมทดลองเมอเปรยบเทยบกบกลมควบคม ในสวนทนอกจากการลงมอปฏบตมจดประสงคทเกยวกบรปแบบการสอนนคอการเพมกจกรรมทมประสทธภาพเขาไปเชน ทดสอบกอนเรยน หลงเรยน และมระยะการปฏบตการทชดเจนซงกจกรรมทงหมดเกยวของกบวฏจกรการสรางองคความรของ Kolb ซงงานวจยนเปนการศกษาหองปฏบตการรนแรกทสรางอยางละเอยดในทฤษฎการเรยนรจากประสบการณของ Kolb 2.8.3.2 งานวจยในประเทศ สจตรา สขมานนท (2542: 61-62)ไดศกษาผลของการจดกจกรรมการเรยนคณตศาสตรแบบปฏบตการ ในโรงเรยนทมการจดชนเรยนแบบรวมชน กลมทดลองเปนนกเรยน ชนประถมศกษาปท 5 และ 6 โรงเรยนล าบหรพวง เขตหนองจอก กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2541 จ านวน 23 คน ผลการปฏบตการวจยพบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงไดรบการเรยนสงขน โดยนกเรยนชน ป.5 มผลสมฤทธทางการเรยนสงขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.05 และ นกเรยนชน ป.6 มผลสมฤทธทางการเรยนสงขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว นกเรยนทเรยนรวมชนมผลสมฤทธทางการเรยนแตกตางจากนกเรยนทเรยนชนเรยนปกต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว นกเรยนรอยละ 91.96 มเจตคตทางบวกตอการเรยนแบบรวมชน ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว และนกเรยนมพฒนาการในดานทกษะทางสงคมสงขน ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว สนนท ฉมวย (2543: 57-60) ไดเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร และความสามารถในการแกปญหาทางคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอนแบบปฏบตการกบนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอครในระดบชนมธยมศกษาปท 3 กลมตวอยางทใช

81

เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนอสสมชญส าโรง อ าเภอเมอง จงหวดสมทรปราการ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2542 จ านวน 2 หองเรยน จ านวนทงสน 96 คน โดยเปนกลมทดลองกบกลมควบคม กลมละ 48 คน ผลการศกษาคนควาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอนแบบปฏบตการกบการสอนตามคมอคร แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และความสามารถในการแกปญหาทางคณตศาสตร ของนกเรยนทไดรบการสอนแบบปฏบตการกบการสอนตามคมอคร แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 วงเดอน อนทนเวศน (2544: 63-66) ไดท าการวจยเชงพฒนาเพอศกษาประสทธภาพของชดการจดกจกรรมคณตศาสตรภายใตสงแวดลอมในชวตประจ าวนดวยวธสอนแบบปฏบตการ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความคดเหนของนกเรยนทมตอชดการจดกจกรรมคณตศาสตรภายใตสงแวดลอมในชวตประจ าวนดวยวธสอนแบบปฏบตการ กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2543 โรงเรยนบานทามะปรางวทยา อ าเภอแกงคอย จงหวดสระบร จ านวนหองเรยน 3 หองเรยน รวมนกเรยน 105 คน ผลการศกษาคนควาพบวา ชดการจดกจกรรมคณตศาสตรภายใตสงแวดลอมในชวตประจ าวนดวยวธสอนแบบปฏบตการ เรอง เศษสวน ชนมธยมศกษาปท 1 มประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง เศษสวน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภายหลงไดรบการสอนโดยใชชดการจดกจกรรมคณตศาสตรภายใตสงแวดลอมในชวตประจ าวนดวยวธสอนแบบปฏบตการสงกวากอนไดรบการสอน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และความคดเหนของนกเรยนทมตอชดการจดกจกรรมดงกลาวอยในระดบ “เหนดวยมาก” มคาเฉลยรวม 3.96 อรทย ศรอทธา (2547: 57-59) ไดสรางชดกจกรรมแบบปฏบตการ เรองความสมพนธระหวางรปเรขาคณตสองมตและสามมต และเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรกอนและหลงการทดลองโดยใชชดกจกรรมแบบปฏบตการ เรองความสมพนธระหวางรปเรขาคณตสองมตและสามมต กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จ านวน 40 คน ผลการศกษาคนควาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภายหลงไดรบการสอนโดยใชชดกจกรรมแบบปฏบตการ เรองความสมพนธระหวางรปเรขาคณตสองมตและสามมตหลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 พนารตน แชมชน (2548: 87-89) ไดสรางชดกจกรรมแบบปฏบตการเพอสงเสรมทกษะการแกปญหาและการใหเหตผลทางคณตศาสตร เรองแบบรปและความสมพนธของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 และศกษาผลสมฤทธทางการเรยนเรองแบบรปและความสมพนธของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนโดยใชชดกจกรรมแบบปฏบตการเพอสงเสรมทกษะการแกปญหาและการใหเหตผลทางคณตศาสตร กลมตวอยางเปนนกเรยนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2547 โรงเรยนอสสมชญ เขตบางรก กรงเทพมหานคร จ านวน 1 หองเรยน จ านวนนกเรยน 45 คน ผลการศกษาคนควาพบวา ชดกจกรรมแบบปฏบตการเพอสงเสรมทกษะการแกปญหาและการใหเหตผลทางคณตศาสตร เรองแบบรปและความสมพนธของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มประสทธภาพตามเกณฑทตงไวคอ รอยละ 80 และ ผลสมฤทธ

82

ทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนหลงทไดรบการสอนโดยใชชดกจกรรมแบบปฏบตการเพอสงเสรมทกษะการแกปญหาและการใหเหตผลทางคณตศาสตร อยในระดบสงกวาเกณฑรอยละ 60 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ไกรฤกษ พลพา (2551: 84-87) ไดท าการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1 โดยใชชดกจกรรมแบบปฏบตการคณตศาสตรเพอปองกนความคดรวบยอดทผดพลาด เรอง “วธเรยงสบเปลยน” (Permutations) กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชนปท 1 วทยาลย พณชยการอนทราชย เขตวงทองหลาง กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2550 จ านวน 1 หอง จ านวน 35 คน ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนภายหลงการสอนโดยใชชดกจกรรมแบบปฏบตการคณตศาสตรเพอปองกนความคดรวบยอดทผดพลาด เรอง “วธเรยงสบเปลยน” (Permutations) ระดบประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1 อยในระดบสงกวาเกณฑรอยละ 60 ทก าหนดไว อยางมนยส าคญทางสถต .01 2.8.4 งานวจยทเกยวกบวธการสอนระดมสมอง 2.8.4.1 งานวจยตางประเทศ ฟารราร (Farrar. 1984: 3351) ไดศกษาผลของวธการสอนโดยตรงในการปฏบตงานทางวชาการ ซงท าการทดลอง 5 กลม แบงเปน กลมทดลอง 2 กลมและ กลมควบคม 3 กลม โดยทกลมทดลอง 2 กลม ไดรบการฝกอบรมความคดรเรมสรางสรรคและการคดแบบลออก (divergent thinking) โดยวธการสอนคณตศาสตรดวยการระดมสมอง และกลมควบคม 2 กลม ไดรบการสอนแบบปกตซงเปนการเรยนรคณตศาสตรโดยการคดแบบลเขา (convergent thinking) ท าการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนกลมทดลองกลมหนงและกลมควบคมอกกลมหนง โดยทดสอบความคดรเรมสรางสรรคของทอแรนซ และทดสอบคณตศาสตรพนฐานตามแบบเรยน สวนกลมทดลองและกลมควบคมทเหลอ ไดรบการทดสอบหลงเรยนเทานนเพอทดสอบผลกอนการทดลอง ส าหรบกลมควบคมกลมท 3 ไมไดรบการทดลองใดๆ แตท าการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน พบวานกเรยนกลมทดลองไดรบการฝกอบรมการคดรเรมสรางสรรคและวธการสอนคดแบบ ลออก สามารถท าใหนกเรยนเพมการตอบสนองในการคดรเรมสรางสรรคสงขน แตไมไดมความแตกตางอยางมนยส าคญระหวางวธการระดมสมองทมการเรยนรการคดแบบลออกกบวธการสอนแบบปกต ราว (Rao. 2007: 100-108) ไดอธบายถงการศกษาการส ารวจผลการสอบสวนของการฝกอบรมกลยทธการระดมสมองในการปฏบตงานของผเรยน และการรบรของผเรยนเกยวกบการเขยน ผเรยนทไดรบการสอนในการระดมสมองเปนนกศกษาชนปท 2 ของมหาวทยาลยจน โดยศกษาพฤตกรรมการเขยนตงแตตอนแรกจนถงชวงสดทาย และท าการเปรยบเทยบทงหมด 3 กลม ทงสามกลมไมไดเรยนรกลยทธการระดมสมองแตไดภาระหนาทกอนและหลงเหมอนกน ผลปรากฏวาการเรยนรแบบการระดมสมอง เปนยทธวธทชดเจนทสดทมอทธพล

83

ตอการวดผลของการพฤตกรรมการเขยน นอกจากนผลการส ารวจพบวาเจตคตของนกเรยนรสกเชงบวกเกยวกบกลยทธการระดมสมอง ฮวง และคนอนๆ (Huang; et al. 2010: 180-191) ไดท าการประเมนประสทธภาพของเกมการระดมสมองแบบรวมมอ การระดมความคดเหน(ISC) โดยใชเกมการแขงขนกบผเรยนทมระดบความสามารถเทากน ซงเปนการสงเสรมการคดแบบลออก(divergent thinking)ของนกเรยน ทงนเพอชวยในกระบวนการแกปญหา กลมตวอยางเปนนกเรยนเกรด 11 จ านวน 72 คน แบงเปน 3 กลม คอ 1) ใชขอมลเปนฐาน (ISCinfo) 2) ใชเกมเปนฐาน (ISCgame) และ 3) ใชเกมการแขงขนดวยตวแทนนกเรยนทมความสามารถเทากน (ISCgame-agent) ผลการ ศกษาพบวา ใชเกมเปนฐาน (ISCgame) และเกมการแขงขนดวยตวแทนนกเรยนทมความสามารถเทากน (ISCgame-agent) สงเสรมความคดในการแกปญหาทหลากหลายและใหความส าคญเปนประโยชนตอการระดมสมอง 2.8.4.2 งานวจยในประเทศ ชยพร พงษพสนตรตน (2544: 65-66) ศกษาเปรยบเทยบผลของวธระดมสมองและวธซเนคตคส(Synectics techniques)ทมตอความคดสรางสรรคทางดานรปภาพและทางดานภาษา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนวดบวรนเวศ กรงเทพมหานคร กลมตวอยางทใชในการศกษานเปนนกเรยนชายชนมธยมศกษาปท 1 ซงมคะแนนความคดสรางสรรคตงแตเปอรเซนตไทลท 25 ลงมา จ านวน 30 คน ผลการวจยสรปวา นกเรยนมความคดสรางสรรคเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงภายหลงการใชวธระดมสมองและวธซเนคตคส แตนกเรยนทไดรบการฝกโดยวธระดมสมองและวธซเนคตคสมความคดสรางสรรคเพมขนไมตางกน พวงผกา โกมตกานนท (2544: 58-60) ท าการศกษานกเรยนทมความคดสรางสรรคต ากวาเปอรเซนตไทลท 50 ลงมา โดยไดเปรยบเทยบผลของการระดมพลงสมองและเทคนคการคดแบบหมวกหกใบทมตอความคดสรางสรรค กลมตวอยางเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ปการศกษา 2543 โรงเรยนชมทางตลงชน เขตตลงชน กรงเทพมหานคร ทมความคดสรางสรรคต ากวาเปอรเซนไทลท 50 ลงมา จ านวน 30 คน ผลการศกษาคนควาพบวา นกเรยนมความคดสรางสรรคเพมขนทงหลงจากไดรบการระดมพลงสมองและเทคนคการคดแบบหมวกหกใบ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ นกเรยนทไดรบการระดมพลงสมองและเทคนคการคดแบบหมวกหกใบมความคดสรางสรรคเพมขนแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เอกรฐ อสรานานนท (2546: 68-69) ท าการศกษานกเรยนทมความคดสรางสรรคต ากวาเปอรเซนตไทลท 50 ลงมา ไดเปรยบเทยบผลของเทคนคระดมพลงสมองและผลการฝกใชเทคนคแผนผงทางปญญาทมตอความคดสรางสรรค ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 กลมตวอยางเปนนกเรยนโรงเรยนหนองจอก (ภกดนรเศรษฐ) จงหวดกรงเทพมหานคร ปการศกษา 2546 ทมความคดสรางสรรคต าจ านวน 30 คน ผลการวจยพบวา นกเรยนมความคดสรางสรรคเพมขน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 หลงจากไดรบการฝกทงแบบเทคนคระดมพลงสมอง

84

และแบบเทคนคแผนผงทางปญญา แตนกเรยนทไดรบการฝกแบบเทคนคระดมพลงสมองและนกเรยนทไดรบการฝกแบบเทคนคแผนผงทางปญญามความคดสรางสรรคไมแตกตางกน อาร แสงข า (2550: 53-55) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ความนาจะเปน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โดยใชเทคนคการระดมสมอง กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนพรหมานสรณ จงหวดเพชรบร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรเรองความนาจะเปน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โดยใชเทคนคการสอนแบบระดมสมอง ภายหลงไดรบการสอนโดยใชเทคนคการสอนแบบระดมสมองสงกวากอนทไดรบการสอนโดยใชเทคนคการสอนแบบ ระดมสมอง และสงกวาเกณฑรอยละ 60 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 พตะวน ศรเจรญ (2552: 52-54) ไดศกษาผลของการระดมสมองทมตอความสามารถในการแกปญหาทางคณตศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนวดโพธเรยง เขตบางกอกนอย กรงเทพมหานคร ปการศกษา 2551 ทมความสามารถในการแกปญหาทางคณตศาสตรต า จ านวน 30 คน แบงออกเปนกลมทดลองและกลมควบคมกลมละ 15 คน ผลการศกษา พบวา นกเรยนมความสามารถในการแกปญหาทางคณตศาสตรเพมขนหลงจากการไดรบและไมไดรบการระดมสมอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และนกเรยนมความสามารถในการแกปญหาทางคณตศาสตรเพมขนมากกวานกเรยนทไมไดรบการระดมสมอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 2.8.5 งานวจยทเกยวกบวธสอนอภปรายกลมยอย 2.8.5.1 งานวจยตางประเทศ เบนซเครท และเพทเทอสสน (Benckert; & Pettersson. 2008: Abstract) ไดรายงานการสอบสวนของนกเรยนทเรยนวชาฟสกสระหวางการอภปรายกลมยอยดวยบรบทของปญหามากมายในวชาฟสกสเบองตนระดบมหาวทยาลย น าเสนอผลจากการบนทกวดโอของกลมนกเรยนทแกปญหา 3 ปญหา เราพบวาการอภปรายกลมดวยปญหาทางฟสกสสามารถน าไปสการกระตนและการเรยนรการสนทนาของวชาฟสกส แตเรายงสงเกตสถานการณเมอการอภปรายไมไดท างานไดดดวย ซงกพบวามความเขาใจผดพลาดเกดขน โดยในการอภปรายและปญหาทเขาใจผดมากทสดนน การแกปญหาจะเปนทงนกเรยนแกเองหรอไมกนกเรยนแกปญหาพรอมกบคร และปจจยทซงกระตนการสนทนาทดคอการมสวนรวมกบปญหาและครทซงคอยตอบค าถามและพดคยกบนกเรยน สวนปจจยทขดขวางการอภปรายทสมบรณนนเปนความรวชาฟสกสทมนอยเกนไปของของนกเรยนและการท างานทไมดของกลม นกซน และฟชแบค (Nixon; & Fishback. 2009: 18-21) ไดท าการสงเสรมความเขาใจในการเชอมโยงค าศพทดวยวธการอภปรายกลมยอย โดยการใหค าศพทกบนกเรยนแตละกลม ด าเนนการ 3 ขนตอน ขนแรกเรมการท างานในการอภปรายโดยการใหความหมายของค าศพท จดกลมและประเภทของค า ขนท 2 ใหนกเรยนไดอานขอความอยางอสระ ไดคนพบความสมพนธของค าศพทดวยตนเอง โดยผสอนมหนาทคอยดแล ตอบค าถามนกเรยนเพอใหมความ

85

เขาใจทถกตอง และขนสดทายเปนการน าเสนอผลงาน รายงานผลการอภปรายในกลมยอย พบวา นกเรยนทเขารวมในการเรยงล าดบค าดวยการท างานในกลมยอยเพอหารอเกยวกบความสมพนธระหวางค าหลกและตามรายงานพบวากลมพวกเขามความมนใจสงในระหวางการทดสอบและนกเรยนสวนใหญพบวาพวกเขาชอบกจกรรมการเรยงล าดบค าศพทดวย 2.8.5.2 งานวจยในประเทศ ศรรตน ชชพ (2544: 87-119) ไดศกษาประสทธผลของโปรแกรมสขศกษา โดยการใชทกษะชวตขององคการอนามยโลก และกรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข กลมตวอยางใชวธการสมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง ในผปวยวยรนระยะฟนฟสมรรถภาพ จ านวน 35 คน เปนกลมทดลองใหไดรบโปรแกรมสขศกษา โดยใชทกษะชวต โดยใชวธการเรยนรแบบม สวนรวม กระบวนการกจกรรมกลม ระดมสมอง การอภปรายกลมยอย สวนใหญการสาธตและการแสดงบทบาทสมมตจะชวยใหผปวยเปลยนพฤตกรรมในเรองความร เจตคตความรสกมคณคาในตนเอง ความตระหนกในตนเอง ทกษะการตดสนใจ ทกษะการจดการกบความเครยด ทกษะการปฏเสธการชกชวน และพฤตกรรมปองกนยาเสพยาบา ผลการวจยพบวาภายหลงการทดลองกลมทดลอง มการเปลยนแปลงพฤตกรรม ในเรองทกษะการตดสนใจ ทกษะการจดการกบความเครยดและทกษะการปฏเสธดขนกวากอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถต นอกจากนยงพบวา พฤตกรรมในเรองเจตคต ความตระหนกในตนเอง ทกษะการตดสนใจ ทกษะการจดการกบความเครยด และทกษะการปฏเสธการชกชวน มความสมพนธกบพฤตกรรมการมปองกนการ เสพยาบา อยางมนยส าคญทางสถต จรรยา แกวสองเมอง (2547: 53-54) ไดท าการศกษาผลของวธการสอนแบบอภปรายกลมยอย โดยท าการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนระหวางกอนเรยนและหลงเรยน เรอง ภมภาคเอเชยตะวนออก กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม โดยวธการอภปรายกลมยอยของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนกมภวาป จงหวดอดรธาน กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2547 โรงเรยนกมภวาป จงหวดอดรธาน ไดจากการสมอยางงายมา 1 หองเรยน จ านวน 40 คน ทไดจากการสมอยางงาย ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกเรยนทเรยนโดยใชวธการอภปรายกลมยอยสงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 กรองทอง ออมสน (2550: 69-72) ท าการศกษาผลของโปรแกรมการสงเสรมการรบรความสามารถของตนเองตอพฤตกรรมการจดการกบความเครยดของวยรนตอนตน กลมตวอยางคอ นกเรยนมธยมศกษาชนปท 1 จ านวน 61 คน จาก 2 โรงเรยน ในจงหวดสราษฏรธาน โดยนกเรยน 31 คน จากโรงเรยนหนงเปนกลมทดลอง และนกเรยน 30 คน จากอกโรงเรยนหนงเปนกลมควบคม กลมทดลองไดรบโปรแกรมการสงเสรมการรบรความสามารถของตนเองตอพฤตกรรมการจดการกบความเครยด ประกอบดวยการอภปรายกลมยอยและการทดลองปฏบตจรง ผลการวจยพบวา วยรนตอนตนทไดรบโปรแกรมการสงเสรมการการรบรความสามารถของตนเอง มคะแนนเฉลยพฤตกรรมการจดการกบความเครยดหลงการไดรบโปรแกรมการสงเสรม

86

การรบรความสามารถของตนเอง ดกวากอนไดรบโปรแกรมการสงเสรมการรบรความสามารถของตนเอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ วยรนตอนตนทไดรบโปรแกรมการสงเสรมการการรบรความสามารถของตนเอง มคะแนนเฉลยพฤตกรรมการจดการกบความเครยดหลงการไดรบโปรแกรมการสงเสรมการรบรความสามารถของตนเอง ดกวาวยรนตอนตนทไดรบการสงเสรมพฤตกรรมการจดการความเครยดตามปกต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ฐรนนท มณรตน (2551: 99-101) ท าการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนบนเครอขายอนเทอรเนตโดยใชเทคนคการเรยนรแบบใชปญหาเปนหลกรวมกบการเรยนรแบบอภปรายกลมยอย (Buzz Group) วชา การพฒนาซอฟตแวรดวยโปรแกรมส าเรจรป หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสงงาน ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา เพอเปรยบเทยบ ผลสมฤทธของผเรยนหลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรทผวจยพฒนาขน และศกษาความพงพอใจของนกศกษาทเรยนดวยบทเรยนทผวจยพฒนาขน กลมตวอยางเปนนกศกษาระดบชนประกาศนยบตรวชาชพชนสง วทยาลยอาชวศกษาฉะเชงเทรา ทลงทะเบยนเรยนในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 จ านวน 42 คน มรปแบบการเรยนร คอ ผสอนใหปญหาแกผเรยน โดยการสรางสถานการณการเรยนร ใหผเรยนเรยนรรวมกนเพอหา ผลสรปจากสถานการณทก าหนด ชวยเหลอซงกนและกน ผานระบบสอสารภายในบทเรยนคอ การสนทนากลมยอย โดยแบงกลมผเรยนเปนกลมอภปรายประเดนยอยจ านวน 10 กลม กลมละ 4-5 คน ตามระดบผลการเรยนเกง ปานกลาง และออน หลงจากนนทดลองเรยนดวยบทเรยน คอมพวเตอรชวยสอนบนเครอขายอนเตอรเนตทพฒนาขน และท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ทางการเรยนมาทดสอบเปนรายบคคล ผลการวจยพบวา ประสทธภาพของบทเรยน มประสทธภาพ 82.67/81.24 สงกวาเกณฑท ก าหนดไว 80/80 และผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน หลงจากไดรบการเรยนการสอนดวยบทเรยนทผวจยพฒนาขน สงขนอยางมนยส าคญทระดบ .05 คาความพงพอใจดานการจดการบทเรยน เทากบ 4.09 และคาความพงพอใจดานการเรยนรรวมกนโดยใชปญหาเปนหลก เทากบ 4.47 2.8.6 งานวจยทเกยวกบวธการสอนแบบสาธต 2.8.6.1 งานวจยตางประเทศ สมธ (Smith. 1991: Abstract) ไดท าการศกษาการใชเทคโนโลยทมประสทธภาพส าหรบความชวยเหลอในการเรยนรซงเปนสวนหนงของการปฏรปในการสอนคณตศาสตร ระบบคอมพวเตอรทเกยวของกบพชคณตไดถกน ามาบรณการเขากบระบบแนวคดการเรยนรการเขยนโปรแกรมเชงเสนของแคลคลส โดยการศกษานมทงการทดลองและพฒนา ส าหรบการพฒนาเกยวของกบการก าหนดวธการทมประสทธภาพในการใชระบบคอมพวเตอรเพอการเรยนรพชคณตในการแกปญหาการโปรแกรมเชงเสน ใชระบบของพชคณต เมทรกซและความสามารถในการแสดงกราฟ ซงใหแนวคดใหมในการสอน ทายสดประกอบดวยการฝกการสาธตในชนเรยน นกเรยนประมาณ 70 คนแบงเปน 2 หองเรยน ในหองเรยนแรกมการใชการสาธตในหองเรยนและการโตตอบของนกเรยน และอกหองเรยนใชการสาธตเทานน ท าการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและทศนคต ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนและทศนคตของ

87

นกเรยนทมการใชการสาธตในหองเรยนและการโตตอบของนกเรยนกบใชการสาธตอยางเดยว ไมมความแตกตางกน นอกจากนจากผลการศกษายงพบวา การสาธตนนถกจ ากดส าหรบในหองเรยนขนาดใหญ และการใชคอมพวเตอรในชนเรยนมเวลาคอนขางนอยและจ ากด ราวน (Round. 1998: Abstract) ไดศกษาผลทเปนไปไดของการใชโปรแกรมแบบปฏสมพนธเรองเรขาคณตโดยการสาธตและการอภปรายในโรงเรยนมธยมศกษาตอนปลาย โดยใหนกเรยนใชเครองคดเลขเปนรายบคคลในเวลาหนงสปดาหตามดวยการใชอยางหลากหลายดวยการสาธตทงชนเรยนและการสนทนา เพอใหนกเรยนตระหนกเหนคณคาของตวอยางทแสดงดวยภาพ ใหเขาใจแนวคดวธการสรางการคาดคะเนและตระหนกถงกราฟหรอแผนภาพทตางกน เขยนอธบายการใชเครองคดเลขเพอสรางภาพวาดทางเรขาคณตชวยใหนกเรยนเอาชนะความยากล าบากดวยแผนภาพ เมอสนสดการศกษาใหนกเรยนพสจนทฤษฎของแผนภาพ 1 แผนภาพ แผนภาพทคลายกนและปรบเปลยนรปราง ผลการศกษาพบวา นกเรยนหญงมคะแนนจากการแสดงดวยภาพในวชาคณตศาสตรนอยกวานกเรยนชายอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนชายมเจตคตเกยวกบการประสบความส าเรจในวชาคณตศาสตรทสงกวานกเรยนหญงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 อมฮมอาวบ และมมมด (Uhumuavbi; & Mamudu. 2009: 658-668) ไดศกษาเปรยบเทยบผลของโปรแกรมการสอนและวธการสาธตกบนกเรยนในวชาวทยาศาสตรทองถนอสานภาคตะวนตก กลมตวอยางเปนนกเรยนชาย 50 คนและนกเรยนหญง 50 คน รวมทงหมด 100 คน เครองมอทใชคอการทดสอบประสทธภาพในระดบวทยาศาสตร (TOPLIS) เพอทดสอบประสทธภาพของนกเรยนในวชาวทยาศาสตร โดยการทดสอบกอนและหลง ผลการทดสอบพบวา นกเรยนทไดรบโปรแกรมการสอนนมทกษะทางวทยาศาสตรดขน และนกเรยนหญงทไดรบการสาธตนนมทกษะทางวทยาศาสตรดกวานกเรยนชาย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ส าหรบขอเสนอแนะจากการศกษาครงน คอครควรทจะมสวนชวยใหนกเรยนมโอกาสไดเขารวมปฏบตและฝกอบรม ควรปลกฝงนสยรกการอานบทความในวารสาร โดยเฉพาะอยางยงในการศกษาเกยวกบการปฏบตหรอทดลอง และครในโรงเรยนมธยมศกษาของเราควรจะสงเสรมใหด าเนนงานวจยในวธการสอนวทยาศาสตรและวธการหาวธแกไขปญหาการเรยนร 2.8.6.2 งานวจยในประเทศ เนองจากไมมงานวจยทเกยวของกบวธการสอนแบบสาธตในรายวชาคณตศาสตร ดงนน ผวจยจงคนควางานวจยทเกยวกบวธการสอนแบบสาธตในรายวชาอน ดงน ลาวลย ศรศลปนนท (2542: 102-105) ไดศกษาวธการสอนแบบสาธตกบวธการสอนแบบใชใบงาน และวธการสอนแบบใชวดทศน วชางานประดษฐและงานชางกลมการงานและพนฐานอาชพ ระดบชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายประถม โดยเปรยบเทยบผลการสอน วชางานประดษฐและงานชางกลมการงานและพนฐานอาชพ ระดบชนประถมศกษาปท 6 ในดานความรความเขาใจในเนอหาวชา กบทกษะในการปฏบตงานและความ พงพอใจของนกเรยนระหวางกลมทเรยนการสอนโดยวธการสอนแบบสาธต วธการสอนแบบใช

88

ใบงานและวธการสอนแบบใชวดทศน ตวอยางทใชในการวจย คอนกเรยนโรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลยฝายประถม ระดบชนประถมศกษาปท 6 กลมทดลองจ านวน 3 กลมกลมละ 37, 38 และ 39 คน ผลการวจยสรปไดวา สวนในดานทกษะการปฏบตงาน นกเรยนมทกษะในการปฏบตงาน 4 กจกรรม ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ .05 และ 2 กจกรรม แตกตางกน อยางมนยส าคญทระดบ .05 งาน ข. ขวดแตงตว วธการสอนแบบสาธตสงกวาวธการสอนแบบใช ใบงานกลองของขวญฉนท าเอง วธการสอนแบบใชใบงานสงกวาวธการสอนแบบใชวดทศน ในดานความพงพอใจนกเรยนมความพงพอใจตอกจกรรมและวธการสอนทง 6 กจกรรม แตกตางกนอยาง มนยส าคญทระดบ .05 คอ งานกรอบรปกระดาษสา กบงาน ข.ขวดแตงตว วธการสอนแบบใชในงานสงกวาวธการสอนแบบสาธต งานแดคณ...ดวยดวงใจ กบงานกลองของขวญฉนท าเอง วธการสอนแบบใชวดทศนสงกวาวธการสอบแบบใชใบงาน งานทตดตเยนพลาสตก กบงานกระถางตนไม รไซเคล วธการสอนแบบสาธตสงกวาวธการสอนแบบใชวดทศน จรวรรณ พฤกษตกล (2547: 4-5) ท าการศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน เรองท าขนมลกชบดวยวธการสอนแบบสาธต และการสอนโดยใชวดทศน กลมตวอยางเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนคลองล าเจยก ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2547 จ านวน 60 คน แบงออกเปนกลมทดลองและกลมควบคม ผลการศกษาวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยนดวยวธการสอนแบบสาธตและการสอนโดยใชวดทศนไมตางกน ศลษา วรรณสวรรณ (2552: 31-36) ไดศกษาบคลกภาพ มนษยสมพนธในการท างาน และความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จากการใชวธสอนแบบสาธตรวมกบการเรยนแบบรวมมอเทคนควงกลมการเรยนรกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เกบขอมลจากนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2551 ภาคเรยนท 1 โรงเรยนหาดใหญวทยาลยสมบรณกลกนยา จ านวน 35 คน ผลการวจยพบวา บคลกภาพ และมนษยสมพนธในการท างานของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จากการเรยนโดยใชวธสอนแบบสาธตรวมกบ การเรยนแบบรวมมอเทคนควงกลมการเรยนร และมคะแนนเฉลยหลงเรยน สงกวากอนเรยนอยาง มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และมความสมพนธกนทางบวกระหวาง บคลกภาพและ มนษยสมพนธในการท างานของนกเรยน สวนความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จากการเรยนโดยใชวธสอนแบบสาธตรวมกบการเรยนแบบรวมมอเทคนควงกลมการเรยนร อยในระดบมาก จากการศกษางานวจยทเกยวของกบวธการสอนดงกลาวขางตน พบวา ในการจดการเรยนรดวยวธการสอนแบบตางๆ ซงไดแก วธการสอนแบบอปนย วธการสอนแบบนรนย วธการสอนแบบเกม วธการสอนแบบทดลองหรอปฏบตการ วธการสอนแบบระดมสมอง วธการสอนแบบอภปรายกลมยอย และวธการสอนแบบสาธต สามารถน าไปใชสอนในวชาคณตศาสตร รวมถงในวชาอนๆ ไดเปนอยางด โดยในแตละวธการสอนนนมการสงเสรมใหผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนเพมขน พฒนาทกษะทจ าเปนดานตางๆ ทเกยวของกบการน าไปใชเปนพนฐานทางการเรยน นอกจากนวธการสอนแบบตางๆ ยงสามารถน าไปจดการเรยนรในกลมสาระตางๆ เพอเพม

89

สมรรถภาพของผเรยนทงในดานความร ทกษะ และเจตคตตอวชานนๆ ใหดยงขนไดอกดวย ซงในทนเปนงานวจยทกระท ากบเนอหาตางๆ ทงวชาคณตศาสตรและวชาอนๆ ในระดบชนตางๆ ซงนาจะเปนแนวทางทสามารถน ามาพฒนาและประยกตใหเขากบการจดการเรยนการสอนในเนอหาวชาคณตศาสตรในระดบมธยมศกษาไดในโอกาสตอไปได 3. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบพหปญญา 3.1 ความหมายของพหปญญา ค าจ ากดความส าหรบพหปญญาของการดเนอร (Gardner. 1999: 33-34) เรมตนโดยการใหความหมายของปญญา (intelligence) วาเปน “ความสามารถในการแกปญหาหรอเปนการกอใหเกดผลทมคณคาภายในวฒนธรรมหนงหรอมากกวานน” แตในปจจบนนไดสรางแนวคดเกยวกบปญญาวาเปนศกยภาพดานชวจตวทยาไปยงการจดกระบวนการขอมลสารสนเทศซงสามารถพรอมปฏบตการในสงทเกยวกบวฒนธรรมเพอแกไขปญหาตางๆ หรอสรรคสรางสงทมคณคาในวฒนธรรมนน นอกจากนยงมนกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของพหปญญาไวดงน ชยพฤกษ เสรรตน และบงอร เสรรตน (2543: 3) ไดใหความหมายของพหปญญาวา หมายถง ความสามารถอนหลากหลายของบคคลตามแนวคดของการดเนอร โดยความสามารถ ทกอยางถกสมองควบคมอย แตละดานมความสมพนธเชอมโยงทเกยวกน เมอดานใดไดรบการพฒนา ความสามารถดานอนๆ จะไดรบการพฒนาดวย โดยการดเนอร ไดแบงความสามารถไวอยางนอย 8 ดาน คอ ปญญาดานภาษา ปญญาดานตรรกะและคณตศาสตร ปญญาดานมต ปญญาดานรางกายและการเคลอนไหว ปญญาดานดนตร/จงหวะ ปญญาดานความเขาใจระหวางบคคล ปญญาดานตนเองหรอความเขาใจตนเอง ปญญาดานการรกธรรมชาต พระ รตนวจตร และคนอนๆ (2544: 2) ไดใหความหมายของพหปญญาไววา หมายถง ศกยภาพความสามารถของมนษยในการแกปญหาหรอออกแบบงานและผลงานชนดตางๆ ในสถานการณธรรมชาต สนตศกด ผาผาย (2546: 10) ใหความหมายของพหปญญาไววา พหปญญา หมายถง ความสามารถของคนทแสดงออกมาในรปตางๆ ซงเปนความสามารถทจะคนหา แกปญหา และสรางผลผลตทมคณคาตอตนเองและเปนทยอมรบของสงคม พมพพรรณ ทองประสทธ (2548: 10-11) ใหความหมายของพหปญญาวา หมายถง ปญญาความสามารถทหลากหลายของบคคลทมความสามารถทมาจากการถกควบคมโดยสมองแตละสวนและการพฒนาสมองตองไดรบการเลยงดจากสงแวดลอมทเหมาะสม การสงเสรมความ สามารถทางสตปญญาในการท ากจกรรมตางๆ อยางมเปาหมาย คดอยางมเหตผล และตองจดใหเหมาะสมกบความแตกตางระหวางบคคลเพอใหพฒนาความสามารถทางสตปญญาของบคคลในการปรบตวใหเขากบสงแวดลอม และสงคมไดอยางมประสทธภาพ

90

กลยา ตนตผลาชวะ (2550: 35) ไดใหความหมายของพหปญญาไววา พหปญญาเปนความสามารถทางปญญาทบงบอกศกยภาพทางกายและสมองของบคคลในการคดแกปญหาทสามารถสรางสรรคผลผลตจากความสามารถดานนนๆ ไดอยางโดดเดน ปราณ อปฮาด (2550: 8) ใหความหมายของพหปญญาวาเปนปญญา ความสามารถทหลากหลายในตวของบคคลทถกควบคมโดยสมองแตละสวนสามารถใชสตปญญา ความสามารถแตละดานในการท ากจกรรมตางๆ อยางมเปาหมาย หรอความสามารถทจะคนหา แกปญหา และสรางผลผลตทมคณคาตอตนเองและเปนทยอมรบของสงคม ดงนนจงตองค านงถงความเหมาะสมกบความแตกตางระหวางบคคลเพอใหพฒนาความสามารถทางสตปญญาของบคคล ในการปรบตวใหเขากบสงแวดลอมในสงคมไดอยางมประสทธภาพ วนษา เรซ (2545: 19-20) กลาวถง พหปญญาวาเปนอจฉรยภาพของแตละบคคล ซงมนษยเรามอยางนอย 8 ดาน และในคนหนงคนกมครบทง 8 ดาน เพยงแตวาจะมบางดานทเดนกวาดานอน ทงนขนอยกบกายภาพของคนเรา และสภาพแวดลอมของการฝกฝนทเราไดรบมาแตเยาววย อารมสตรอง (อาร สณหฉว. 2552: 5; อางองจาก Armstrong. 1999: unpaged) ไดกลาววา พหปญญาเปนความสามารถทางปญญา 7 ดาน (พ.ศ. 2526) แตตอมาไดการดเนอรไดเสนออก 2 ดาน คอดานนกธรรมชาตวทยาและดานจตวญญาณแหงชวต แตดานท 9 ยงไมเปนทยอมรบ ขณะนจงถอวาปญญาในทฤษฎพหปญญา ปจจบนม 8 ชนด จากความหมายดงกลาว สรปไดวา พหปญญา หมายถง ความสามารถทางปญญาอนหลากหลายในการแกปญหาหรอออกแบบงานและผลงานชนดตางๆ ในสถานการณธรรมชาต ซงแตละบคคลมความสามารถทางปญญาแตกตางกนออกไปตามวฒนธรรมหรอสงคมทตางกน 3.2 ลกษณะของบคคลทมความสามารถทางพหปญญา ทฤษฎพหปญญาถกพฒนาในฐานะของการอธบายสงทรและเขาใจเกยวกบมนษย(human cognition) ซงสามารถสงเกตจากการทดสอบทไดมาจากประสบการณ และทฤษฎนดเหมอนเปนสญลกษณทเกยวของกบทางการศกษาซงเปนการคดไตรตรองทมคณคา (Gardner. 1993a: 27) ซงจากความหมายของพหปญญาทพบวาเปนความสามารถทางปญญาอนหลากหลายนนการดเนอรกลาววาทกคนมความสามารถพเศษ (Intelligence) อยางนอย 7 ดาน ในป ค.ศ. 1993 จากนนกไดเพมปญญาดานท 8 ในป ค.ศ. 1997 และอกสองปกไดเพมปญญาดานท 9 (Palmberg. 2002: ออนไลน) โดยลกษณะของบคคลทมความสามารถทางปญญาดานตางๆ ดงรายละเอยดตอไปน การดเนอร (Gardner. 1993a: 73-328) กลาวถงลกษณะของบคคลทมความสามารถทางปญญาแตละดานดงตอไปน 1. ปญญาดานภาษา (Linguistic Intelligence) เปนปญญาความสามารถในการใชถอยค า คนเกงทมปญญาสงดานน ไดแก นกหนงสอพมพ นกเลานทาน กว นกกฎหมาย ปญญา

91

ดานนเองทผลตผลงานละครของเชกสเปยร มหากาพยโอดสช และนทานอาหรบราตร บคคลทเกงหรอฉลาดดานนจะใชค าพดในการใหความบนเทง ในการโตแยง ในการสงสอนและมกจะชอบเลนกบเสยงของภาษา เชน ค าพองเสยง ค าปรศนา เกมภาษา บคคลเหลานจะมความสามารถดานการอาน การเขยน เปนนกอาน นกเขยน เขยนหนงสอไดด และจบใจความส าคญของสงพมพและสอตางๆ ไดชดเจน 2. ปญญาดานตรรกะ-คณตศาสตร(Logical-Mathematical Intelligence) เปนปญญาความสามารถทางดานจ านวนตวเลขและเหตผล คนเกงทมปญญาสงดานน ไดแก นกวทยาศาสตร นกบญช นกจดท าโปรแกรมคอมพวเตอร นกวทยาศาสตรเซอรไอแซก นวตน (Isaac Newton) ใชปญญาดานนในการคดคนแคลคลส นกวทยาศาสตร อลเบรต ไอนสไตน ใชปญญาดานนคดสรางทฤษฎสมพนธภาพ (theory of relativity) ลกษณะของคนเกงมปญญาสงดานนจะเหนจากความสามารถในการใหเหตผล การจดล าดบ และการคดหาเหตผลและผลลพธ การสรางสมมตฐาน การคนหารปแบบ แบบแผน และชอบใชชวตอยางมเหตมผล 3. ปญญาดานมต(Spatial Intelligence) บคคลทเกงมปญญาสงดานนจะเกงดานการคดเปนรปภาพ สามารถมองเหนโลกในรปของภาพ และสามารถจ าลองสรางภาพนนๆ ได บคคลทเกงดานน ไดแก สถาปนก นกถายรป ศลปน นกบน วศวกรชางกล ผทสรางพระมดในอยปต มปญญาทางดานนสงมากทเดยว บคคลทมปญญาสงดานน ไดแก โธมส เอดสน (Thomas Edison) นกวาดภาพปาโบล ปกสโซ (Pablo Picasso) และแอนเซล แอดมส (Ansel Adams) ผทมปญญาสงดานน จะมความไวในการดมาก สามารถมองเหนรายละเอยดและจ าลองภาพไวในสมองไดดจนสามารถเขยนหรอวาดออกมาไดชดเจน นอกจากนยงมความสามารถในการมองสงตางๆ ไดทง 3 มต มากกวาบคคลอน 4. ปญญาดานดนตร (Musical Intelligence) ลกษณะพเศษของคนเกงทมปญญาสงทางดานดนตร คอ ความสามารถและชนชมในเสยง ท านองจงหวะ และสามารถผลตเสยงท านองจงหวะไดด คนเกงทมปญญาสงดานดนตร เชน บาค (Bach) เบโทแฟน (Beethoven) บราหมส(Brahms) ตลอดจนนกเลนดนตรชาวบาหล นกรองเลาเรองมหากาพยปกรณมชาวยโกสลาเวย บคคลทเกงมปญญาสงดานดนตรจะมหทไวตอเสยงและสามารถรองเพลงไดถกท านอง จบจงหวะดนตรและสามารถแยกเสยงดนตรตางๆ ไดด 5. ปญญาดานรางกาย-การเคลอนไหว (Bodily-Kinesthetic Intelligence) ไดแก ความสามารถพเศษในการควบคมการเคลอนไหวรางกาย และในการใชมอเพอจดกระท ากบสงของ บคคลทเกงมปญญาสงดานน ไดแก นกกฬา นกประดษฐหตถกรรม ชางเครองยนต ศลยแพทย นกแสดงตลก ชาล แชปลน กมความสามารถสงดานน โดยสามารถใชรางกายแสดงลอเลยน ผทมความสามารถทางดานไม งานตดเยบเสอผา นกประดษฐหน นกวายน า นกเตนร า กเปนผทมความสามารถดานรางกายประเภทน 6. ปญญาดานมนษยสมพนธ (Interpersonal Intelligence) ไดแก ความสามารถพเศษในการท างานกบผอน เขาใจผอน สามารถทจะสงเกตรบรอารมณ ความคดความปรารถนาของ

92

คนอน ผน าทองเทยว ผบรหารหรอองคกรใหญๆ จ าเปนตองมปญญาดานน บคคลทมปญญาสงดานมนยษสมพนธเปนผทมความเขาอกเขาใจผอน มความรบผดชอบทางสงคมสง ตวอยางเชน มหาตมะคานธ แตบางคนกอาจจะน าความฉลาดดานนไปใชในการควบคมปลกปนเหมอนอยาง มาคอาเวลล (Machiavelli) โดยทวไปบคคลทเกงหรอฉลาดดานนเปนผทสามารถเขาใจบคคลอนไดลกซง เปนนกประสานงาน นกไกลเกลย นกสรางเครอขาย และเปนครไดด 7. ปญญาในการรจตใจของตนเอง(Intrapersonal Intelligence) ผทเกงหรอมปญญาสงดานนจะเปนผทประเมนและเขาใจอารมณของตนเองไดด สามารถแยกสภาพจตใจและอารมณของตนเอง และน าความสามารถในการเขาใจจตใจตนเองไปใชในการด าเนนชวตทด บคคลทเกงและมปญญาสงดานน ไดแก พระ นกสอนศาสนา นกแนะแนว นกธรกจทด าเนนกจการของตนเอง บคคลเหลานจะชอบคดไตรตรอง ชอบนงสมาธ ชอบคดคนควาเรองทางดานจตใจ และอกลกษณะหนงของบคคลปญญาสงดานน มกเปนผทพงตนเอง ชอบอสระเสร มวนยในตนเองสง ไมชอบท างานกบผอน ชอบท างานตามล าพง นอกจากนยงมนกการศกษาทานอนๆ ไดศกษาและไดกลาวถงลกษณะของบคคลทมความสามารถทางพหปญญาไวอกหลายทาน ดงตอไปน มาตน (Matin. 1996: 4-6) ไดกลาวไปถงกรอบของจตวทยาการคดและการพฒนาท การดเนอร (Gardner) น าเสนอไว ซงลกษณะสตปญญาของแตละบคคลเปนดงตอไปน 1. ปญญาดานวาจา / ปญญาภาษาศาสตร เกยวของกบการใชภาษา ผทมปญญาดานนในระดบทสงนนจะเขาใจความหมายของค าทสามารถสอสารอยางมประสทธภาพและมกจะใชภาษาในรปแบบวาจาและการเขยน 2. ปญญาดานดนตร / จงหวะ เราแตละคนมความสามารถทางดนตรในระดบหนง คนทมการพฒนาดนตร / จงหวะในระดบสงจะสนกและเขาใจเพลงและอาจกลายเปนนกรองแตงเพลงหรอตวน า 3. ปญญาดานตรรกะ / คณตศาสตร เปนผทมนสยโนมนาวไปในการชอบคณตศาสตรทมลกษณะทรกกระบวนการแกปญหาโดยใชรปแบบการใหเหตผลและสญลกษณเชงนามธรรม คณตศาสตรสามารถแบงเปน 2 สาขา คอ ประยกตและทฤษฎ โดยดานทฤษฎคณตศาสตรเปนการสรางทฤษฎและทดสอบดวยตรรกะเชงนามธรรม สวนขอบเขตของคณตศาสตรประยกตนนชวยสงเสรมใหเราแกปญหาในชวตจรง ซงทงสองเปนสงส าคญตอความรทางคณตศาสตร 4. ปญญาดานมต เปนคนทมการพฒนาปญญาทางดานพนท มความสามารถอยางถกตองและเขาใจโลกทางกายภาพไดอยางงาย การวจยพบวานกเรยนทมการพฒนาปญญาดานนสงจะเปนนกเรยนทเรยนคณตศาสตรไดด 5. ปญญาดานรางกาย / การเคลอนไหว เปนผทมรางกายแขงแรง มความสามารถดานการเคลอนไหวสงในวธทตางกนและมทกษะในการท างาน มความช านาญกบวตถ เกยวกบการเคลอนไหวของกลามเนอ หรอ การเคลอนไหวของรางกาย

93

6. ปญญาดานเขาใจตนเอง เปนผทเขาใจและตระหนกถงความรสกของตนเองและความคดของตนเอง 7. ปญญาระหวางบคคล เปนผทมความไวตอผอนและโลกรอบตวของพวกเขาซงเปนเครองหมายทแสดงตวตนของผทมปญญาดานบคคลในระดบสง 8. ปญญาดานธรรมชาต เปนผทมความสามารถในการจ าแนกความแตกตางระหวางการแยกประเภทพชและสตว ตวอยางเชน เดกทสามารถแบงแยกไดอยางเฉยบพลนระหวาง รถยนต รองเทาผาใบทท าจากยางธรรมชาต หรอทรงผม เปนตน อารมสตรอง (Armstrong. 2000: 1-2) กลาววา ลกษณะของบคคลทมความสามารถทางพหปญญา มดงตอไปนคอ 1. ปญญาดานภาษา คอ ความสามารถสงในการใชภาษา ไมวาจะเปนการพด รวมถงความสามารถในการจดกระท าเกยวกบโครงสรางภาษา เสยง ความหมาย 2. ปญญาดานตรรกะคณตศาสตร เปนความสามารถสงในการใชตวเลข รวมถงความไวในการเหนความสมพนธแบบตรรกวทยา การคดเชงนามธรรมและการคดทเปนเหตเปนผล และการคดคาดการณ วธการทใชไดแกการจ าแนกประเภท การจดหมวดหม การสนนษฐาน สรป คด ค านวณ และตงสมมตฐาน 3. ปญญาทางดานมต คอมความสามารถสงในการมองเหนพนท ไดแก นายพราน ลกเสอ ผน าทาง รวมไปถงความไวตอส เสน รปราง เนอท และความสมพนธระหวางสงเหลานน นอกจากน ยงหมายถงความสามารถทจะมองเหนและแสดงออกเปนรปรางถงสงทเหนและความคดเกยวกบพนท 4. ปญญาทางดานรางกายและการเคลอนไหว คอมความสามารถสงในการใชรางกายของตนแสดงความคด ความรสก ไดแก นกแสดง นกกฬา รวมถง ทกษะทางกาย เชน ความคลองแคลว ความแขงแรง ความยดหยน และทางประสาทสมผส 5. ปญญาทางดานดนตร คอมความสามารถสงทางดานดนตร รวมไปถงความไวในเรองจงหวะ ท านองเสยง ตลอดจนความสามารถในการเขาใจและวเคราะหดนตร 6. ปญญาทางดานมนษยสมพนธ คอความสามารถสงในการเขาใจ อารมณ ความรสก ความคดและเจตนาของผอนรวมไปถงความไวในการสงเกต น าเสยง ใบหนา ทาทาง และสามารถตอบสนองไดอยางมประสทธภาพ 7. ปญญาทางดานตนหรอเขาใจตนเอง คอความสามารถสงในการรจกตนเอง และสามารถประพฤตตนไดจากการรจกตนน ความสามารถในการรจกตนไดแก รจดออน จดแขง รเทาทนอารมณ 8. ปญญาทางดานธรรมชาต คอ ความสามารถในการรจกธรรมชาตของพชและสตว สามารถจดจ าแนกประเภทของสงมชวตและสงไมมชวต การเขาใจวงจรของระบบธรรมชาตและสามารถเรยนรไดดในเรองธรรมชาต

94

ตอมาไดมการพจารณาความสามารถทางปญญาดานท 9 ซง อารมสตรอง (Armstrong. 2000: 127) กลาววา การดเนอรไดเขยนปญญาดานท 9 ในป ค.ศ.1999 ซงมลกษณะของความสามารถทางปญญาดานด ารงอย (existential intelligence) เกยวของกบผลของชวตทไมมทสนสด (ultimate life issues) และเปนความสามารถทางรางกายและจตใจทจะสรางดวยตนเองเกยวกบการค านงถงทสดของจกรวาล นนคอจ านวนทมากมายจนไมมทสนสดและจ านวนทเลกนอยจนวดไมได เกยวของกบความสามารถทางรางกายและจตใจในการค านงถงการจนตนาการของการด ารงอยตามเงอนไขของมนษยในฐานะทเปนความส าคญของชวต ความหมายของความตาย พนฐานทางธรรมชาตของโชคชะตา ค าพดเกยวกบดานจตใจ และประสบการณทซงคดลกซงอยางเชนความรกของบคคลอนหรอการจดจออยกบการท างานศลปะ พระ รตนวจตร และคนอนๆ (2544: 3-4) กลาววา การดเนอรไดจ าแนกความสามารถหรอสตปญญา (Intelligence) ของมนษยออกเปน 7 ดาน ดานตอมาไดมการคนพบอก 1 ดาน จงไดเพมเตมขนเปน 8 ดานดงน 1. ปญญาดานภาษา (Linguistic Intelligence) คอ ความสามารถสงในการใชภาษา ไมวาจะเปนการพด เชน นกเลานทาน นกพด นกการเมอง หรอนกเขยน เชน กว นกเขยนบทละคร บรรณาธการ นกหนงสอพมพ ปญญาดานนยงรวมถงความสามารถในการจดกระท าเกยวกบโครงการสรางของภาษา เสยง ความหมายและเรองเกยวกบภาษา เชน ความสามารถในการใชภาษาในการหวานลอม อธบายและอนๆ เปนตน 2. ปญญาดานตรรกะและคณตศาสตร (Logical – Mathematical Intelligence) คอ ความสามารถสงในการใชตวเลข เชน นกบญช นกคณตศาสตร นกเรยนสถตและผใหเหตผลด เชนนกวทยาศาสตร นกตรรกศาสตร นกจดท าโปรแกรมคอมพวเตอร ปญญาดานนยงรวมถงความไวในการเหนความสมพนธ แบบแผน ตรรกวทยา การคดเชงนามธรรมและการคดทเปนเหต เปนผล การคดคาดการณ วธทใชไดแก การจ าแนกประเภท การจดหมวดหม การสนนษฐาน สรปคดค านวณ และการตงสมมตฐาน 3. ปญญาดานมต (Spatial Intelligence) คอ ความสามารถสงในการมองเหนพนทไดแก นายพรานลกเสอ ผน าทาง และสามารถปรบปรงคดวธการใชเนอทไดด เชน สถาปนก มณฑนากร ศลปน นกประดษฐ ปญญาดานนรวมไปถงความไวตอส เสน รปราง เนอท และความสมพนธระหวางสงเหลาน นอกจากนยงหมายถงความสามารถทจะมองเหนและแสดงออกเปนรปรางถงสงทเหนและความคดเกยวกบพนท เปนตน 4. ปญญาดานรางกายและการเคลอนไหว (Body-Kinesthetic Intelligence) คอ ความสามารถสงในการใชรางกายของตนเองแสดงความคด ความรสก ไดแก นกแสดง นกแสดงทาใบ นกกฬา นาฏกร นกฟอนร า และความสามารถในการใชมอประดษฐ เชน นกปน ชางซอมรถยนต ศลยแพทย ปญญาดานนรวมถงทกษะทางกาย เชน ความคลองแคลว ความแขงแรง ความรวดเรว ความยดหยน ความประณต และความไวทางประสาทสมผส เปนตน

95

5. ปญญาดานดนตร (Musical Intelligence) คอความสามารถสงทางดานดนตร ไดแก นกดนตร นกแตงเพลง นกวจารณดนตร ปญญาทางดานนรวมไปถงความไวในเรองจงหวะ ท านองเสยง ตลอดจนความสามารถในการเขาใจดนตรและวจารณดนตร 6. ปญญาดานมนษยสมพนธ (Interpersonal Intelligence) คอ ความสามารถสงในการเขาใจอารมณ ความรสก ความคดและเจตนาของผอน ทงนรวมถงความไวในการสงเกต น าเสยง ใบหนา ทาทาง ทงยงมความสามารถสงในการรถงลกษณะตางๆ ของสมพนธภาพของมนษย และสามารถตอบสองไดเหมาะสมและมประสทธภาพ เชน สามารถท าใหบคคลหรอกลมบคคลปฏบตตามได 7. ปญญาดานตนหรอการเขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) คอ ความสามารถสงในการรจกตนเองและสามารถประพฤตปฏบตตนไดจากความรจกตนน ความสามารถในการรจกตนไดแก รจกตวเองตามความเปนจรง เชน มจดออน จดแขงเรองใด มความรเทาทนอารมณความคด ความปรารถนาของตน มความสามารถทจะฝกตนเองและเขาใจตนเอง ผทมความสามารถดานนมกจะประกอบอาชพทตองท างานคนเดยว เชน เปนเจาของกจการเอง เปนตน 8. ปญญาดานนกธรรมชาตวทยา (Naturalist Intelligence) คอ ความสามารถในการรจกธรรมชาตของพชและสตว สามารถจดจ าแนกประเภทของสงมชวตและสงไมมชวต การเขาใจวงจรของระบบธรรมชาตและสามารถเรยนรไดดในเรองธรรมชาต ผทมความสามารถในดานนมกจะชอบทองเทยวไปตามปาเขา ชอบทศนศกษา ชอบการยงนก ตกปลา การผจญภยและการลาสตว เปนตน ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2550: 4-9) ไดกลาวถงปญญา 8 ดานของ การดเนอร (Gardner) ซงใหค าจ ากดความไวดงน 1. ดานวาจา/ภาษา (Verbal/Linguistic Intelligence) ปญญาดานวาจา/ภาษา จะเชอมโยงกบภาษา เกยวของกบความสามารถทง ฟง พด อาน เขยน และเชอมโยงขอมล บคคลผมความสามารถดานนจะออนไหวกบความหมายของค า ตลอดจนการน ามาใชการจดรปแบบ การเลอกสรรค า บคคลดงกลาวนยงตระหนกถงหนาทอนหลากหลายของภาษาโดยรซงถงอ านาจของภาษาในการกระตนอารมณและความรสก เหลากว นกเขยน นกพด คร ทนายความ พธกร และนกการเมอง ลวนแสดงใหเหนถงจดแขงของปญญาดานวาจา/ภาษา ปญญาดานนจะเนนกนมากในโรงเรยนและมสวนชวยใหประเทศเปนสงคมของการรหนงสอ 2. ดานดนตร/จงหวะ (Music/Rhythmic Intelligence) กลาววา “ผมแววทางดนตรนนมตางๆ กน คอ ตงแตอดตกวผเชยวชาญในการคดท านองดนตรใหมๆ ไปจนถงนกฟงเพลงไรประสบการณทพยายามจะฟงเพลงกลอมเดก ใหเขาใจ” เราทกคนลวนมความสามารถทางดนตรในระดบหนง ขอแตกตางคอ บางคนมทกษะมากกวาผอน หากไมค านงถงความสามารถขนสงแลว ทกคนมความสามารถเพยงพอทจะสนกไป

96

กบ เสยงดนตร อนประกอบไปดวย ระดบเสยง จงหวะ และลกษณะของเสยงเครองดนตรทผดแผกกน เพราะมเสยงคแปดมาปน ปญญาดานดนตร/จงหวะ คอ ผเรยนรเรองการฟงทแฝงอยในตวเรา สรรพส าเนยงตางๆ ในโลก ทงจากสภาพแวดลอมและเสยงดนตร การตระหนกรและความบนเทงใจตลอดจนการน าเสยงตางๆ เหลานมาใชลวนกอใหเกดความสามารถพเศษดงกลาว บคคลผมปญญาดานดนตร /จงหวะสง ไดแก นกรอง นกแตงเพลง วาทยกร และผทเขาใจลกซงและชนชอบในเรองดนตร 3. ดานตรรกะ/คณตศาสตร (Logical/Mathematical Intelligence) ปญญาดานตรรกยะ/คณตศาสตรจะรวมถงความสามารถดานคณตศาสตรและวทยาศาสตร นกคณตศาสตร รกทจะคนควา และท างานกบสงทเปนนามธรรม สนกกบการแกปญหาทตองสรรหาเหตผลมากมายมาประกอบ สวนนกวทยาศาสตรตองการค าอธบายทกสงใหเปนนามธรรมส าหรบนกวทยาศาสตรแลว นกคณตศาสตร วศวกร นกฟสกส นกดาราศาสตร คอมพวเตอร โปรแกรมเมอร และนกวจยลวนเปนผมทกษะดานตรรกะ/คณตศาสตรในระดบสง 4. ดานทศนะสมพนธ/มตสมพนธ (Visual / Spatial Intelligence) ปญญาดานทศนะสมพนธ/มตสมพนธ คอ ความสามารถทเขาใจโลกทเหนไดอยางแมนย า ผมปญญาดานนจะน าเสนอดานนจะน าเสนอขอมลทางดานมตใหออกมาเปนภาพได และมพรสวรรคอนเฉยบแหลมคมในการดงภาพจากความฝนมาท าใหปรากฏ ศลปนและนกออกแบบจะมทกษะน เพราะสามารถสนองตอบตอโลกแหงภาพและมต โดยสามารถน าสงเหลานนมาสรางเปนชนงานศลปะได บคคลในกลมนยงไดแก กะลาส วศวกร ศลยแพทย ประตมากรรม นกวาดแผนท และสถาปนก อกดวย 5. ปญญาดานรางกาย/การเคลอนไหว (Bodily/Kinesthetic Intelligence) ปญญาดานนจะขนอยกบสามารถของบคคลในการควบคมการเคลอนไหวทางรางกาย และพรสวรรคในการพลกแพลงหยบจบวตถตาง ๆ ดวยความคลองแคลว บคคลผมปญญาดานนในระดบสงจะมปฏสมพนธกบสงแวดลอมผานมาทางการสมผสและการเคลอนไหวในระดบสงเพราะรางกายมบทบาทส าคญยงตอวชาชพ บคคลอน ๆ ในกลมน ไดแก นกเตนร า นกเลนกายกรรม และนกกฬา 6. ดานธรรมชาต (Naturalist Intelligence) ปญญาดานน คอ ความสามารถในการปรบตวเพอความอยรอดในสภาพแวดลอม ความสามารถเขาใจเรองธรรมชาตนน รวมถงความสามารถในการบงบอกชอ อนรกษดแล และเพลดเพลนใจไปกบพนดนแผนฟาและสายน า โดยสามารถอยรอดปลอดภยและปรบตนใหเขากบสภาพแวดลอมทตนอยได บคคลผปลกตนไมไดงอกงามและชาวนาซงสามารถท าใหทองทงของตนเองอดมสมบรณมผลผลตสง จดวาเปนผมความสามารถพเศษดานธรรมชาตในระดบสง บคคลผสามารถบงบอกชอชนดของตนไม ดอกไมปา พชพนธ นก สตว และสรรพสงทเปนธรรมชาตกแสดงใหเหนถงความสามารถพเศษดานน บคคลในกลมนไดแก กะลาส ผน ารอง

97

นกดาราศาสตร นกชววทยา นกอนรกษธรรมชาต เจาหนาทพทกษอทยานแหงชาต ภมทศนศลปน เจาหนาทสวนสตว และสตวแพทย 7. ดานการรจกตวเอง (Intrapersonal Intelligence) ปญญาดานน คอ การเขาใจความรสกของตนเอง คนเหลานจะเขาใจระดบอารมณของตนไดโดยสญชาตญาณ สามารถระบอารมณไดและใชเปนเครองมอควบคมพฤตกรรมของตน Gardner กลาววา “ปญญาดานการรจกตนเอง เปนความสามารถทนอกจากจะแยกแยะความรสกสบายออกจากความรสกเจบปวดไดแลว ยงสามารถตดสนใจตอไดวาควรเขาไปยงเกยว หรอควรถอนตวออกจากสถานการณนนด” ตวอยางของบคคลในกลมนไดแก นกเขยนนวนยาย ชางคด นกจตวทยาหรอนกบ าบด 8. ดานความสมพนธกบผอน (Interpersonal Intelligence) ปญญาดานนตางจากดานรจกตนเอง ซงมองลกเขาสภายใน ในการรจกผอน ความสามารถพนฐานของคนกลมนคอ ความสามารถพเศษในการเขาใจผอน มพรสวรรคในการสงเกตและเหนความแตกตางในหมคนสามารถเขาใจลวงรถง “อารมณ ความรสก แรงจงใจและความตงใจของคนเหลานน” ตวอยางเชน ในระดบธรรมดาๆ เดกเลกจะรจกสงเกตและไวตออารมณ ความรสกของผใหญรอบขาง ถาเปนระดบสงซบซอนขนมา ผใหญทมทกษะนจะสามารถอานใจผอนไดวาทจรงแลวตองการอะไร แมผนนจะพยายามปกปดกตาม บคคลในกลมนไดแก ผน าทางศาสนา ผน าทางการเมอง พอแม ครนกบ าบดและเจาหนาทแนะแนว อาร สณหฉว (2552: 33-37) กลาววา หลงจากทมการตพมพหนงสอ “ความเกง 7 ประการ” ครงท 1 เฮาวารด การดเนอร กไดเพมปญญาใหมขนอก 2 ชนด คอปญญาดานธรรมชาตวทยา และปญญาดานจตวญญาณแหงชวต ปญญาดานธรรมชาตวทยา เปนบคคลทเชยวชาญในการรจกและแยกประเภทพชและสตวในสงแวดลอมของตน เชน คนมอเยน ปลกพชชนดใดกเจรญเตบโต สตวแพทย เปนตน ปญญาดานจตวญญาณแหงชวต เฮาวารด การดเนอร เรยกปญญาดานนวา “The existential intelligence” คอ ปญญาทคดเกยวกบจดมงหมายสงสดของชวต การหาค าตอบใหแกค าถามทวา “ชวตคออะไร” “ท าไมจงมความชว” “มนษยชาตจะไปในทศทางใด” “พระเจามจรงหรอไม” ซงปญญาดานนมทกษะความสามารถทส าคญคอ -สามารถทจะพจารณาถงความไมสนสดของจกรวาล และบทบาทของมนษยในจกรวาล -สามารถทจะรดวยตนเอง ถงความหมายของสภาพการเปนมนษย ความหมายของชวต ความหมายของความตาย สภาพของโลก ดานกายภาพและดานจตใจ มประสบการณจตอนลมลก ถงความรก ความเมตตา และประสบการณพเศษทางศลปะ ดนตร โดยบคคลทมปญญาเดนดานน ไดแก นกเทววทยา พระในศาสนาตางๆ นกสอนศาสนา

98

สรปไดวา ลกษณะของบคคลทมความสามารถทางพหปญญาทเปนความสามารถของสมองในดานตางๆ ของบคคลนนจะแตกตางกนออกไป แบงออกไดเปนอยางนอย 9 ดาน นนคอ 1.ปญญาดานภาษา (Linguistic Intelligence) คอ ความสามารถสงในการใชภาษา ใชภาษาในการหวานลอมไดด ไมวาจะเปนการพด รวมถงความสามารถในการจดกระท าเกยวกบโครงสรางภาษา เสยง ความหมาย เขาใจความหมายของค า สอสารไดอยางมประสทธภาพ เชน นกเขยน นกพด คร ทนายความ พธกร และนกการเมอง 2. ปญญาดานตรรกะและคณตศาสตร (Logical - Mathematical Intelligence) เปนความสามารถสงในการใชตวเลข รกการคนควา แกปญหา ใชสญลกษณเชงนามธรรม รวมถงความไวในการเหนความสมพนธแบบตรรกวทยา การคดเชงนามธรรมและการคดทเปนเหตเปนผล และการคดคาดการณ วธการทใชไดแก การจ าแนกประเภท การจดหมวดหม การสนนษฐาน สรป คด ค านวณ และตงสมมตฐาน เชน นกคณตศาสตร วศวกร นกฟสกส นกดาราศาสตร คอมพวเตอร โปรแกรมเมอร 3. ปญญาดานมต (Spatial Intelligence) คอ มความสามารถสงในการมองเหนพนท มองไดใน 3 มต เขาใจโลกทางกายภาพไดงาย มความสามารถในการคดและแสดงออกดวยภาพ ไดแก นายพราน ลกเสอ ผน าทาง รวมไปถงความไวตอส เสน รปราง เนอท และความสมพนธระหวางสงเหลานน นอกจากน ยงหมายถงความสามารถทจะมองเหนและแสดงออกเปนรปรางถงสงทเหนและความคดเกยวกบพนท เชน กะลาส วศวกร ศลยแพทย ประตมากรรม นกวาดแผนท และสถาปนก อกดวย 4. ปญญาดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily-Kinesthetic Intelligence) คอ มความสามารถสงในการใชรางกายของตนแสดงความคด ความรสก มทกษะในการท างาน ช านาญกบวตถ ความสามารถของการเคลอนไหวของกลามเนอ รวมถงการใชรางกายในการแสดงความรสก ไดแก นกแสดง นกกฬา รวมถง ทกษะทางกาย เชน ความคลองแคลว ความแขงแรง ความยดหยน และความทางประสาทสมผส เชน นกเตนร า นกเลนกายกรรม และนกกฬา 5. ปญญาดานดนตร (Musical Intelligence) คอ มความสามารถสงทางดานดนตร รวมไปถงความไวในเรองจงหวะ ท านองเสยง ตลอดจนความสามารถในการเขาใจและวเคราะหดนตร ชนชมในเสยง ผลตเสยงท านองไดด ไดแก นกรอง นกแตงเพลง วาทยากร และผทเขาใจลกซงและชนชอบในเรองดนตร 6. ปญญาดานความเขาใจระหวางบคคล (Interpersonal Intelligence) คอความสามารถสงในการเขาใจ อารมณ ความรสก ความคดและเจตนาของผอนรวมไปถงความไวในการสงเกต น าเสยง ใบหนา ทาทาง และสามารถตอบสนองไดอยางมประสทธภาพ เชน สามารถท าใหบคคลหรอกลมบคคลปฏบตตาม ไดแก ผน าทางศาสนา ผน าทางการเมอง พอแม ครนกบ าบดและเจาหนาทแนะแนว 7. ปญญาดานเขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) คอ ความสามารถสงในการรจกตนเอง เขาใจความรสกของตนเอง ประเมนเขาใจอารมณของตนเอง แยกสภาพจตใจของ

99

ตนเองได และสามารถน าไปใชในการด าเนนชวตทด ความสามารถในการรจกตน ไดแก รจดออน จดแขง รเทาทนอารมณ ความคด ความปรารถนาของตน สามารถฝกฝนตนเอง เขาใจตนเองและนบถอตนเอง 8. ปญญาดานธรรมชาต (Naturalistic Intelligence) คอ ความสามารถในการรจกธรรมชาตของพชและสตว เขาใจธรรมชาต สามารถจดจ าแนกประเภทของสงมชวตและสงไมมชวต การเขาใจวงจรของระบบธรรมชาตและสามารถเรยนรไดดในเรองธรรมชาต กะลาส ผน ารอง นกดาราศาสตร นกชววทยา นกอนรกษธรรมชาต เจาหนาทพทกษอทยานแหงชาต ภมทศนศลปน เจาหนาทสวนสตว และสตวแพทย 9. ปญญาดานการด ารงอยของชวต (existential intelligence) เกยวของกบผลของชวตทไมมทสนสด (ultimate life issues) เปนความสามารถทางรางกายและจตใจทจะสรางดวยตนเองเกยวกบการค านงถงทสดของจกรวาล ค านงถงการจนตนาการของการด ารงอยตามเงอนไขของมนษยในฐานะทเปนความส าคญของชวต ความหมายของความตาย พนฐานทางธรรมชาตของสภาพของโลก โชคชะตา ค าพดเกยวกบดานจตใจ และประสบการณทซงคดลกซง มประสบการณจตอนลมลก ถงความรก ความเมตตา เชน นกเทววทยา พระในศาสนาตางๆ นกสอนศาสนา เปนตน 3.3 ยทธวธการสอนพหปญญา อารมสตรอง (Armstrong. 2000: 51-66) กลาววา ทฤษฎพหปญญาเปดประตกวางใหแกยทธวธการสอนหลากหลายทจะน ามาใชในชนเรยน ในหลายกรณทครดๆ ใชยทธวธการสอนตางๆ อยเปนเวลานาน แตในกรณอน พหปญญากเปดใหครไดใชวธการสอนใหมๆ ตอวงการศกษา ไมวากรณใด ทฤษฎแบบพหปญญาแนะวาไมมยทธวธการสอนชดใดทดทสดส าหรบเดกทกคน เพราะเดกแตละคนมความสามารถความฉลาดและความชอบแตกตางกน ยทธวธการสอนทเหมาะกบเดกกลมหนงอาจจะไมเหมาะกบเดกอกกลมหนง จงขอเสนอยทธวธการสอนพหปญญาในแตละดานดงน 1. ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานภาษา เชน การเลานทาน การระดมพลงสมอง การอดเสยงเทป การเขยนบนทกประจ าวน การตพมพหนงสอ เปนตน 2. ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานเหตผล-คณตศาสตร เชน การคดค านวณและจ านวน การจดหมวดหมและแยกประเภท ขบวนการสอนใหคดวเคราะห การสอนแบบแกปญหาอยางมเหตผล วธสอนการคดเชงวทยาศาสตร 3. ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานมต เชน การใหเหนภาพ รปภาพเปรยบเทยบ ใชส การวาดภาพความคด การใชสญลกษณกราฟฟก 4. ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานรางกาย-สมผส เชน รางกายพดตอบ โรงละครในหองเรยน ความคดรวบยอดทางกาย การคดดวยสงของ แผนทรางกาย

100

5. ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานดนตร เชน ใชเทปเพลงประกอบการเรยน ดนตรชวยความจ า ความคดรวบยอดดนตรนนคออาจสอรปรางชนดตางๆ ดวยเสยง ดนตรตามอารมณ 6. ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานบคคล-มนษยสมพนธ เชน แบงปนกบเพอน มนษยแกะสลก กลมรวมใจท างานเปนกลมเลกๆ เกมการสอนทสนกสนาน สถานการณจ าลอง 7. ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานตน-เขาใจตนเอง เชน ฝกคดตรกตรองครงละ 1 นาท ถามค าถามทสมพนธกบตนโดยตรง ใหโอกาสในการเลอก ไดตดสนใจเลอกวธการสอนทด ท าใหเกดอารมณอนไดแกความเบกบาน ความโกรธ ความตนเตน ความเอออาทร เมตตาสงสาร ใชการตงจดมงหมาย ครควรใหนกเรยนฝกการตงจดมงหมายทกวน เปนตน 8. ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานธรรมชาต เชน เดนส ารวจธรรมชาต เปดโอกาสใหนกเรยนไดออกไปส ารวจสงตางๆ ทอยรอบๆ ตว สงเสรมใหนกเรยนไดเรยนรเกยวกบพช และสงมชวตตามธรรมชาต ใหนกเรยนเลยงสตวไวในหองเรยน อยางเชน กระตาย เปนตน เพอทจะสรางความสมพนธระหวางนกเรยนกบสงทเปนธรรมชาต และศกษาเกยวกบนเวศวทยาซงอาจจะเปนหนวยการเรยน เปนบทเรยน หรอเปนแคประเดนหวขอในการเรยน ซงอาจจะจดการเรยนหรอกจกรรมนอกเหนอจากหลกสตรกได โดยอาจเปนลกษณะของการบรณาการไปยงทกๆ สวนของโรงเรยน ส าหรบยทธวธการสอนของปญญาดานท 9 ดานด ารงอยของชวต อารมสตรอง (Armstrong. 2000: 127-130) ไดกลาวไววา ครสามารถรวบรวมผสมผสานปญญาดานด ารงอยของชวตนในหองเรยนคณตศาสตรได คณตศาสตรมผลตอประเดนดานด ารงอยของชวตนบเปนพนๆ ปมาแลว สงแรกนกคณตศาสตรทมาจากทางตะวนตกไดมความรเกยวกบปทากอรสเปนนกคดชาวกรก ซงเปนนกคณตศาสตรและเปนผทเชอในรปแบบของจ านวนซงเปนผเปดเผยการไมมทสนสดของจกรวาล จากนน เพลโตกเชอวาการใหเหตผลเกยวกบคณตศาสตรนนเปนการเขาสความจรงทไมมทสนสดมากกวาขอมลทเกบรวบรวมมาอยางไมนาเชอถอจากการประสาทสมผส (sense) ของมนษยเพยงอยางเดยว สวนประกอบลกลบของศาสนายว อสลาม และประเพณศาสนาอนๆ นนมองจ านวนและการใหเหตผลทางคณตศาสตรในฐานะทเปนประตออกไปสความลกลบของจกรวาล โลกและมนษยชาต (universe) ซงในหองเรยน ครสามารถทจะเนนย า น าความส าคญทางศลปะทหลากหลายกบคณตศาสตรไปจดการกบการเชอมโยงสงทซงเกดขนในประวตศาสตร สงเหลานเปนโอกาสทดทท าใหนกเรยนไดสมผสกบหวขอของดานการด ารงอยเมอไดสนทนา หรอปรกษาหารอแนวคด ความคดรวบยอดของคณตศาสตร เชน ศนยหรอไมมทสนสด จ านวนทใหญมากๆ หรอจ านวนทนอยมากๆ จ านวนลบ (negative numbers) จ านวนอตรรกยะ (irrational numbers) จ านวนจนตภาพ (imaginary numbers) และความคดรวบยอดของความนาจะเปนและโทโพโลย แคมปเบลล แคมปเบลล และดกคนสน (Campbell; Campbell; & Dickinson. 2003: 258) ไดยกตวอยาง การวางแผนหนวยการเรยนรคณตศาสตรดวยความสามารถทางพหปญญาในหนวยการเรยนรเรอง การแกสมการพชคณต ทมมาตรฐานการเรยนรวาใหนกเรยนพฒนาความ

101

เขาใจเชงพชคณตโดยการเรยนรจากการแกสมการพชคณต โดยมผลการเรยนรทคาดหวงวานกเรยนสามารถอธบายแนวคดเกยวกบการแกสมการและสามารถน าไปประยกตใชได มกจกรรมการเรยนรดงตอไปน 1. ความสามารถดานภาพมตสมพนธ (Visual - Spatial) ครและนกเรยนใหสญลกษณเปนสของขนตอนการแกสมการพชคณตและใหนกเรยนแกสมการตามสนน 2. ความสามารถดานภาษา (Linguistic) ใหนกเรยนจบค และอาน สนทนาแลกเปลยนความคดเหนและรางขอมลในหนงสอเรยน 3. ความสามารถทางดานตรรกศาสตรและคณตศาสตร (Mathematical - Logical) ในกลมเลกใหนกเรยนพฒนาแผนภมสายงาน (flow chart) ส าหรบการแกสมการ 4. ความสามารถดานดนตร (Musical) ใหนกเรยนสรางเพลงทเนอเพลงแสดงถงความรสกของตนเองตามท านองของเพลง “Oh Susannah” จากนนอธบายค าศพทเชน เซต ยกก าลง ตวประกอบ ตวแปร คาคงท เปนตน 5. ความสามารถในดานความเขาใจสภาพแวดลอม (Naturalist) ใหนกเรยนแตละคสรางสมการพชคณตทมตวแปรมาจากธรรมชาตเชน กระตายและสนขจงจอก หรอหนอนผเสอกบใบไม 6. ความสามารถดานเขาใจตนเอง (Intrapersonal) ใหนกเรยนแตละคนระบตวแปรในชวต 2 ตวแปรและอธบายวาฟงกชนหรอความสมพนธของตวแปรทงสองนนคลายกบสมการอยางไร 7. ความสามารถดานมนษยสมพนธ (Interpersonal) รวมเขาไวกบกจกรรมอนๆ แตทกษะเกยวกบสงคมของการฟงนนยงตองมความช านาญอย การมสวนรวม การใหความส าคญกบการสรางแนวคดของคนอน ๆ 8. ความสามารถทางดานรางกายและความเคลอนไหว (Bodily-Kinesthetic) ไมมปรากฏในการวางแผนหนวยการเรยนรกบความสามารถทางพหปญญาดานน ซลเวอร สตรอง และเพรน (Silver; Strong; & Perini. 2546: 28) กลาวถงกจกรรมในหองเรยนส าหรบปญญาแตละดานดงตาราง 1 ตอไปน

102

ตาราง 1 ตวอยางกจกรรมในชนเรยนจ าแนกตามปญญาดานตางๆ ปญญาดาน ตวอยางกจกรรมในชนเรยน ภาษา-ค าพด อภปราย โตวาท เขยนบนทก ประชม เสวนา เขยนบทความ บท

กลอน เลาเรอง ฟง อาน ตรรกะ-คณตศาสตร ค านวณ ทดลอง เปรยบเทยบ เกม ตวเลข ใชหลกฐานยนยน

ตงสมมตฐานและตรวจสอบ ใหระบเหตผลเชงอนมานและอปมาน มต ท าแผนท กราฟ แผนภมและงานศลปะ คดเชงอปมาอปไมย ผลตสอ

วดโอ สไลด และการน าเสนอดวยสงทมองเหนได ปญญาดาน ตวอยางกจกรรมในชนเรยน การเคลอนไหวของรางกาย แสดงบทบาท รายร า กฬา สาธตดวยการท าจรง ละครใบ ดนตร เลนดนตร รองเพลง ผวปาก ตบมอ วเคราะหเสยงดนตร มนษยสมพนธ โครงงานทตองรวมกบชมชน อภปรายกลมรวมกนสองกลมขนไป

การเลนเปนทม วธการเพอนสอนเพอน การประชมสมมนากจกรรมทางสงคม การแลกเปลยนความคดและความชวยเหลอ

เขาใจตน นกเรยนเลอกเรองศกษาดวยตนเอง การเขยนบนทกประจ าวน การประเมนตนเอง การเรยนรดวยตนเอง การเรยนแบบเสร บรรยายความรสก คดไตรตรอง

ธรรมชาต ทศนศกษาสงแวดลอม ศกษาระบบนเวศ ดแลเลยงสตวและพช ท างานกลางแจงศกษาการแบงประเภทลกษณะ และรปแบบของสงแวดลอม

ทมา : ซลเวอร; สตรอง; และ เพรน. (2546). ทกคนเรยนไดบรณาการรปแบบการเรยนรกบพหปญญา. แปลโดย อาร สณหฉว. หนา 28. พระ รตนวจตร และคนอนๆ (2544: 13-15) กลาววาครควรใชยทธวธการสอนหลายๆ วธถาสามารถใชวธทง 8 ดานไดในวนหนง ๆ เดกจะไดรบการพฒนาปญญาตรงกบความถนดของตนเอง ดงตอไปน - ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานภาษา 1. การเลานทาน ครควรจดความคดรวบยอดในเรองทจะสอนใหอยในนทานและแทรกเรองทสอนโดยใชจนตนาการ

103

2. การระดมสมอง ใหผเรยนทกคนแสดงความคดเหนทสมพนธกบเรอง ไมมการต วจารณ ทกความคดมความส าคญ เมอไดขอคดแลวใหผเรยนรวมกนไตรตรองหาทางน าไปใช ยทธวธนจะท าใหผเรยนรสกวาความคดของตนไดรบการยอมรบ 3. การอดเสยงเทป จะชวยใหผเรยนรจกความสามารถทางเสยงของตนเองและอ านาจค าพดในการสอสาร การแกปญหาและแสดงความรสก 4. การเขยนบนทกประจ าวน บนทกผลการทดลอง บนทกขอมลของตวละครจากการอานวรรณคด หรอบนทกบทสนทนา 5. การตพมพหนงสอ หมายถง การน าผลงานของตนเองมาพมพและแจกจายไปยงเพอนๆ หรอหองสมดเพอเปนการเผยแพรผลงาน - ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานเหตผล – คณตศาสตรการคดค านวณและจ านวน 1. การจดหมวดหมและแยกประเภท 2. การสอนใหคดวเคราะหวจารณ 3. การสอนโดยการน ายทธวธการสอนแบบตางๆ มาใชในการแกปญหาอยางมเหตผล 4. การสอนโดยใหคดเชงวทยาศาสตร - ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานมต 1. การใหเหนภาพ หมายถง เมอเรยนเรองใดจบแลวใหผเรยนหลบตาลงแลวคดมองเหนภาพของเรองทเรยนจบแลว 2. การใชสส าหรบเรองทชอบ หรอขอมลทส าคญ และใชสส าหรบการคลายเครยด 3. รปภาพเปรยบเทยบ หมายถง การเปรยบเทยบความคดของตนออกมาเปนรปภาพ 4. การวาดภาพความคด หมายถง การใหผเรยนวาดภาพแนวคดทส าคญของเรองทเรยน 5. การใชสญลกษณกราฟฟก - ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานการเคลอนไหวรางกาย 1. ใชรางกายพดตอบ หมายถง การใหผเรยนสอสารดวยทาทาง 2. โรงละครในหองเรยน หมายถง ใหผเรยนแสดงบทบาทจากเรองทเรยน หรอปญหาทตองแก 3. การใชความคดรวบยอดทางกาย คอ ใหผเรยนเขาใจความคดรวบยอดโดยการแสดงทาทาง 4. การคดดวยสงของ ใหผเรยนสะกดค าใหมดวยการปนดน หรองอเสนลวด ในระดบสง ผเรยนอาจคดรวบยอดแลวแสดงออกมาเปนงานปน หรองานโมเสก

104

5. แผนทรางกาย คอ การใชรางกายมาเปนอปกรณในการสอน - ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานดนตร 1. ใชเพลงหรอดนตรชวยในการน าเขาสบทเรยน หรอสรปความคดรวบยอด 2. ใชดนตรชวยความจ า ในขณะทครอธบายหรอสรปบทเรยนอาจใชดนตรประกอบพนหลง 3. ความคดรวบยอดของดนตร การสอนโดยใชดนตรจะชวยเพมพนความคดสรางสรรคของครและผเรยนไดเปนอยางด 4. การใชดนตรตามอารมณ ครจะตองพยายามจดหาท านองดนตรทเหมาะสมกบบทเรยน - ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานมนษยสมพนธ 1. การแบงปนกบเพอน หรอ เพอนชวยเพอน 2. มนษยแกะสลก 3. กลมสหรวมใจ 4. การใชบอรดเกม 5. การใชสถานการณจ าลอง - ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานเขาใจตนเอง 1. การใหผเรยนคดตรกตรอง 1 นาท ส าหรบเรองทเรยนในระหวางทครผสอน 2. การใหผเรยนสมพนธกนโดยตรง 3. การใหโอกาสในการเลอก วธเลน หรอวธเรยน 4. การท าใหเกดอารมณ การเรยนรจะตองอาศยสมองแหงอารมณ ครจะตองสอนดวยความรสกและสรางบรรยากาศใหผเรยนไดเกดความรสกทอยากจะแสดงความคดเหน 5. การตงจดมงหมาย ครควรใหโอกาสผเรยนฝกตงจดมงหมายทกวน - ยทธวธการสอนส าหรบปญญาดานธรรมชาต 1. การปลกตนไม ศกษาการเจรญเตบโตของตนไม โดยการบนทก หรอถายภาพ 2. โครงการเลยงสตว และเยยมชมแหลงเรยนรในการเลยงสตว 3. ศกษาธรรมชาตจากการเขารวมกจกรรมอนรกษธรรมชาต ทศนา แขมมณ (2552: 89-90) กลาววา การมองและเขาใจเชาวนปญญาในความหมายทตางกน ยอมกอใหเกดการกระท าทตางกน ทฤษฎพหปญญาไดขยายขอบเขตของความหมายของค าวาปญญาออกไปอยางกวางขวางมากขนจากเดม สงผลใหการจดการเรยนการสอนขยายขอบเขตไปอยางกวางขวางเชนกน แนวทางการน าทฤษฎพหปญญามาใชในการเรยนการสอนมหลากหลายดงน 1. เนองจากผเรยนทกคนมเชาวนปญญาแตละดานไมเหมอนกน ดงนนในการจดการเรยนการสอนควรมกจกรรมการเรยนรทหลากหลายทสามารถสงเสรมเชาวนปญญาหลายๆ

105

ดาน มใชมงพฒนาแตเพยงเชาวนปญญาดานใดดานหนงเทานน ดงเชนในอดต เรามกจะมการเนนการพฒนาดานภาษาและดานคณตศาสตรหรอดานการใชเหตผลเชงตรรกะอนเปนการพฒนาสมองซกซายเปนหลก ท าใหผเรยนไมมโอกาสพฒนาเชาวนปญญาดานอนๆ เทาทควร โดยเฉพาะอยางยง ผเรยนทมเชาวนปญญาดานอนสง จะขาดโอกาสทจะเรยนรและพฒนาในดานทตนสามารถหรอถนดเปนพเศษ การจดกจกรรมทสงเสรมพฒนาการของสตปญญาหลายๆ ดาน จะชวยใหผเรยน ทกคนมโอกาสทจะพฒนาตนเองอยางรอบดาน พรอมทงชวยสงเสรมอจฉรยภาพหรอความสามารถเฉพาะตนของผเรยนไปในตว 2. เนองจากผเรยนมระดบพฒนาการในเชาวนปญญาแตละดานไมเทากน ดงนนจงจ าเปนทจะตองจดการเรยนการสอนใหเหมาะสมกบขนพฒนาการในแตละดานของผเรยน ตวอยางเชน เดกทมเชาวนปญญาดานดนตรสงจะพฒนาดานดนตรของตนไปอยางรวดเรว ตางจากเดกคนอนๆ ดงนน การจดกจกรรมการเรยนการสอนเดกทมขนพฒนาการดานใดดานหนงสง ควรตองแตกตางไปจากเดกทมขนพฒนาการในดานนนต ากวา 3. เนองจากผเรยนแตละคนมเชาวนปญญาแตละดานไมเหมอนกน การผสมผสานความสามารถดานตาง ๆ ทมอยไมเทากนน ท าใหเกดเปนเอกลกษณ (uniqueness) หรอลกษณะ เฉพาะของแตละคนซงไมเหมอนกน หรออกนยหนงเอกลกษณของแตละบคคลท าใหแตละคนแตกตางกน และความแตกตางทหลากหลาย (diversity) นสามารถน ามาใชใหเกดประโยชนแกสวนรวม ดงนนระบบความคดทวาคนนโง ฉลาด หรอเกงกวาคนนนคนนจงควรเปลยนไป การสอนควรเนนการสงเสรมความเปนเอกลกษณของผเรยน ครควรสอนโดยเนนใหผเรยนคนหาเอกลกษณของตน ภาคภมใจในเอกลกษณของตนเอง และเคารพในเอกลกษณของผอน รวมทงเหนคณคาและเรยนรทจะใชความแตกตางของแตละบคคลใหเปนประโยชนตอสวนรวม เชนน ผเรยนกจะเรยนอยางมความสข มทศนคตทดตอตนเอง เหนคณคาในตนเอง ในขณะเดยวกนกมความเคารพในผอน และอยรวมกนอยางเกอกลกน 4. ระบบการวดและประเมนผลการเรยนรควรจะตองการปรบเปลยนไปจากแนวคดเดมทใชการทดสอบเพอวดความสามารถทางเชาวนปญญาเพยงดานใดดานหนงเทานน และทส าคญคอ ไมสมพนธกบบรบททแทจรงทใชความสามารถนนตามปกต วธการประเมนผลการเรยนการสอนทด ควรมการประเมนหลายๆ ดาน และในแตละดานควรเปนการประเมนในสภาพการณของปญหาทสามารถแกปญหาไดดวยอปกรณทสมพนธกบเชาวนปญญาดานนนๆ อกวธหนงคอการใหผเรยนอยในสภาพการณทซบซอนซงตองใชสตปญญาหลายๆ ดาน และสงเกตดวา ผเรยนเลอก ใชเชาวนปญญาดานใด หรอศกษาและใชอปกรณซงสมพนธกบเชาวนปญญาดานใด มากเพยงไร อาร สณหฉว (2552: 36) กลาววา การปฏบตเพอดงปญญาดานธรรมชาตคนมาเปนดงตอไปน - ศกษาธรรมชาตทสวนหลงบาน เชน นก แมลง พนธพชตางๆ - พดคยกบบคคลอนถงความรเรองธรรมชาต - ศกษาเกยวกบสงแวดลอม ธรรมชาต ชววทยา พฤกษศาสตร

106

- ดรายการโทรทศนเกยวกบภเขาไฟ พาย ลงชมแปนซ - เยยมชมนทรรศการเกยวกบธรรมชาตในทองถน - เปนอาสาสมครท างานกบเยาวชนทไปศกษาธรรมชาต - อานชวประวต และอตชวประวตของนกธรรมชาตวทยา - ท ารายการสตวทมอยในทองถน - จดท าสมดบนทกประจ าวนของนกธรรมชาตวทยา บนทกสงทสงเกตได ความรใหมๆ ทได และเหตการณตางๆ เกยวกบธรรมชาต อาร สณหฉว (2552: 39-40) กลาววา เปนการยากทจะวเคราะหถงทกษะความสามารถของปญญาดานจตวญญาณแหงชวต ตลอดจนการพฒนาทกษะความสามารถดานน กจกรรมทพอท าไดกอาจจะเปนการสรางสงแวดลอมทจะสงเสรมปญญาดานนดงขอเสนอแนะตอไปน - ใชเวลา สวดมนต ท าสมาธ ศกษาจต - เขาวดหรอโบสถ หรอสถานทศาสนาของตน ปฏบตตามวตร ปฏบตในศาสนา ตลอดจนการชวยเหลอผอน - อานหนงสอเกยวกบค าสอนในศาสนาตางๆ - ดภาพยนตรเกยวกบศาสนา - บนทกประจ าวนเกยวกบความคดทางศาสนา หรอค าถามททานคดขนมา - จดตงกลมศกษาอภปรายเกยวกบความหมายของชวต - ฟงดนตรทสรางอารมณทางศาสนา หรอการสวดของพระในศาสนาตางๆ - ฟงค าบรรยาย ค าสงสอน การเทศนของนกบวชในศาสนาตางๆ - จดมมสงบเลกๆ ในบาน หรอทใดทหนง ตามความสะดวก เพอเปนทสงบจตใจ เพอพฒนาปญญาดานจตวญญาณแหงชวตน จากขางตนสรปไดวา ยทธวธการสอนพหปญญานนสามารถจดกจกรรมไดหลากหลายตามปญญาในแตละดาน ซงอาจกลาวไดวาเปนการจดกจกรรมแบบผสมผสานหลายๆ กจกรรม หลากหลายวธสอน และหลากหลายสอการเรยนร ดงรายละเอยดตามความสามารถปญญาดานตางๆ ดงตอไปน 1. ปญญาดานภาษา (Linguistic Intelligence) เชน อภปราย โตวาท เขยนบนทก ประชม เสวนา เขยนบทความ บทกลอน เลาเรอง ฟง อาน การเลานทาน การระดมสมอง การอดเสยงเทป การเขยนบนทกประจ าวน บนทกผลการทดลอง บนทกขอมลของตวละคร การตพมพหนงสอ เนนกระบวนฝกดานการใชภาษาเปนหลก 2.ปญญาดานตรรกะและคณตศาสตร (Logical - Mathematical Intelligence)ค านวณ ทดลอง เปรยบเทยบ เกม ตวเลข ใชหลกฐานยนยน ตงสมมตฐานและตรวจสอบ ใหระบเหตผลเชงอนมานและอปมาน การจดหมวดหมและแยกประเภท การสอนใหคดวเคราะหวจารณ น ายทธวธการสอนแบบตางๆ มาใชในการแกปญหาอยางมเหตผล คดเชงวทยาศาสตร เปนตน

107

3. ปญญาดานมต (Spatial Intelligence) ท าแผนท กราฟ แผนภมและงานศลปะ คดเชงอปมาอปไมย ผลตสอวดโอ สไลด และการน าเสนอดวยสงทมองเหนได ใหเหนภาพ ฝกการวาดภาพความคด ใชสส าหรบเรองทชอบหรอขอมลทส าคญ ใชรปภาพเปรยบเทยบ ใชสญลกษณกราฟฟก เปนตน 4.ปญญาดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily-Kinesthetic Intelligence) แสดงบทบาท โรงละครในหองเรยน รายร า กฬา สาธตดวยการท าจรง ใชรางกายพดตอบ ละครใบเพอสอความ ใชความคดรวบยอดทางกาย ฝกการคดดวยสงของ แผนทรางกาย คอ การใชรางกายมาเปนอปกรณในการสอน 5. ปญญาดานดนตร (Musical Intelligence) เลนดนตร รองเพลง ผวปาก ตบมอ วเคราะหเสยงดนตร ใชเพลงหรอดนตรชวยในการน าเขาสบทเรยน หรอสรปความคดรวบยอด ใชดนตรชวยความจ า ความคดรวบยอดของดนตร การใชดนตรตามอารมณ ครจะตองพยายามจดหาท านองดนตรทเหมาะสมกบบทเรยน 6. ปญญาดานความเขาใจระหวางบคคล (Interpersonal Intelligence) โครงงานทตองรวมกบชมชน อภปรายกลมอยางหลากหลายโดยการรวมแรงรวมใจกน การเลนเปนทม วธการเพอนสอนเพอน การแบงปนกบเพอน หรอ เพอนชวยเพอน การประชมสมมนากจกรรมทางสงคม การแลกเปลยนความคดและความชวยเหลอ ใชสถานการณจ าลองทเนนกจกรรมกลม ระดมสมอง 7.ปญญาดานเขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) โดยการใหนกเรยนเลอกเรองศกษาดวยตนเอง ฝกเขยนบนทกประจ าวน ประเมนตนเอง เรยนรดวยตนเอง เรยนแบบเสร บรรยายความรสก คดไตรตรอง ใหผเรยนสมพนธกนโดยตรง ใหโอกาสวธเลน หรอวธเรยน โอกาสผเรยนฝกตงจดมงหมายทกวน 8. ปญญาดานธรรมชาต (Naturalistic Intelligence) ศกษาเกยวกบสงแวดลอม ทศนศกษาสงแวดลอม ศกษาระบบนเวศ ศกษาธรรมชาตจากการเขารวมกจกรรมอนรกษธรรมชาตดแลเลยงสตวและพช ท างานกลางแจงศกษาการแบงประเภทลกษณะ และรปแบบของสงแวดลอม การปลกตนไม ศกษาการเจรญเตบโตของตนไม โดยการบนทกหรอถายภาพ จดท าโครงการเกยวกบสงมชวตเชน เลยงสตว 9. ปญญาดานการด ารงอยของชวตหรอดานจตวญญาณแหงชวต (Existential Intelligence) เชน ใชเวลา สวดมนต ท าสมาธ ศกษาจต เขาวดหรอโบสถ อานหนงสอเกยวกบค าสอนในศาสนาตางๆ ดภาพยนตรเกยวกบศาสนา อภปรายเกยวกบความหมายของชวต จดมมสงบเลกๆ เพอเปนทสงบจตใจ ศกษาประวตศาสตร หรออาจเนนย าน าความส าคญทางศลปะทหลากหลายกบคณตศาสตรไปจดการกบการเชอมโยงสงทซงเกดขนในประวตศาสตร สงเหลานเปนโอกาสทดทท าใหนกเรยนไดสมผสกบหวขอของดานการด ารงอยเมอไดสนทนา หรอปรกษาหารอ เปนตน

108

3.4 การพฒนาและการสงเสรมพหปญญาดานตางๆ ของผเรยน อารมสตรอง (Armstrong. 2000: 18-19) กลาวถงตวกระตนและตวบนทอนปญญาวา ประสบการณแบบพอกพนหรอตกผลกกบประสบการณทบนทอน เปนกระบวนการส าคญในการพฒนาปญญา ซงประสบการณทตกผลกเปนจดส าคญในการพฒนาความสามารถ มกเกดในชวงปฐมวย สามารถจะเปนประสบการณทปลกเราปญญาทมอยใหพฒนาจนถงขนสงสดได สวนอทธพลสงแวดลอมอนๆ ทชวยพฒนา หรอบนทอน จะรวมถงองคประกอบดงตอไปน การมอปกรณหรอคร หมายถงการไมมสอในการเรยนรตามความตองการ เชน ไมมทนในการซอเครองดนตร ท าใหไมสามารถพฒนาปญญาดานดนตรได องคประกอบทางประวตศาสตร-วฒนธรรม เพราะถาสงคมนนไมสงเสรมหรอเหนดวยกบความสามารถของแตละบคคลแลวกจะเปนการบนทอน แตถาหากมการสงเสรมสนบสนน สดขดกสามารถพฒนาไดถงขดสด องคประกอบทางภมศาสตร ถาเกดมาในทองถนทเปนไรนากสามารถพฒนาปญญาทางกายไดดกวาผทเกดมาอยในคอนโดมเนยมสงๆ องคประกอบทางครอบครว พอแมมอทธพลอยางมากในการพฒนาความสามารถทางปญญา องคประกอบดานสถานการณ การแบงบนเวลา เมอเตบโตขน อาจจะตองมความรบผดชอบในเรองตางๆ มากขน ท าใหไมสามารถพฒนาความสามารถพเศษได ซลเวอร สตรอง และ เพรน (Silver; Strong; & Perini. 2546: 17) กลาวถงการพฒนาความโนมเอยงของปญญาดานตางๆ วาขนอยกบ - บคคลทส าคญตอตนใหความส าคญตอความโนมเอยงนนหรอไม - มครหรอผช านาญชวยใหก าลงใจและฝกใหหรอไม - ประวตศาสตรและสงคมทแวดลอมผนนยอมรบวาจะใหความโนมเอยงนนหรอไม - บคคลสามารถไดรบการศกษาฝกฝนทจะใหความโนมเอยงนน กลายเปนความสามารถพเศษอยางถกตองหรอไม ไผท สทธสนทร (2543: 21) ไดเสนอแนวทางในการสงเสรมความสามารถทาง พหปญญาใหแกเดกดงน 1. จดกจกรรมโดยใหเดกไดเรยนร และท ากจกรรมรวมกน อาจจะเปนกลมใหญหรอกลมเลก โดยเนนการเรยนรแบบบรณาการ และฝกความสามารถในดานตางๆ ใหกบเดก เชน ความสามารถดานดนตร ความสามารถดานภาษา ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร ความสามารถดานการเคลอนไหวและรางกาย ความสามารถดานมตสมพนธ ความสามารถดาน มนษยสมพนธ ความสามารถดานการเขาใจตนเอง ความสามารถดานธรรมชาตวทยา 2. เดกและครรวมกนวางแผนการเรยนรของตนเอง เพอเปนการพฒนาความสามารถในดานตนเองถนดหรอมความสามารถพเศษ

109

3. การเรยนรของเดกเกดจากความตองการทตอเนองจากการเรยนรในเรองหนงและเดกยงสนใจ ครควรจะชวยเหลอหรอใหค าแนะน า นอกจากนอาจจะเกดจากความตองการทจะ เรยนรดวยตวเองโดยครไมไดกระตน 4. ควรเปดโอกาสใหเดกไดแสดงออกตามความสามารถทมอยอยางเตมท โดย สงเสรมใหมการจดมมประสบการณส าหรบเดกไดเลอกท ากจกรรมทสนใจ และแสดงความสามารถ ดานทตนเองถนด สรศกด หลาบมาลา (2541: 52-53) ไดกลาวถงแนวทางในการสงเสรมความสามารถทางพหปญญาของเดกดงน 1. การจดกจกรรมยดเดกเปนศนยกลาง โดยมครคอยแนะน า และใหการสนบสนน การเรยนร เนนการคนพบ การคดไตรตรอง ซงเนนใหเดกเปนผปฏบต และท ากจกรรมการเรยนร ดวยตนเอง ท าใหเกดการคนพบตวเอง 2. เดกควรจะไดเรยนรจากแหลงเรยนรทหลากหลาย ทงภายในและภายนอก โรงเรยน เชน ภายในชมชนของตนเอง จากการทศนศกษา เปนตน 3. ครควรศกษาหาความรอยางสม าเสมอ ไมวาจะเปนการคนหากจกรรมใหมๆ ใหกบเดก ท าใหเดกไมเกดความเบอหนายในกจกรรมทซ าซาก 4. จดกจกรรมแบบบรณาการการเรยนรและเพมทกษะความสามารถของเดก โดยสงเสรมศกยภาพของเดกๆ ในทกๆ ดาน 5. สงเสรมพฒนาการเดกในดานการอยรวมกน เชน การท างานกลม 6. สงเสรมการเขาใจตนเอง รจกสวนด สวนทบกพรองของตนเอง และความเขาใจ ผอน สามารถชนชมกบความส าเรจของผอน 7. โรงเรยนเปนสถานททสนบสนนการเรยนรของเดก และเปนสถานททสงเสรมการพฒนาความสามารถของเดกในดานตางๆ พระ รตนวจตร และคนอนๆ (2544: 12) กลาววา ปญญาจะพฒนาขนไดหรอไมนนขนอยกบปจจยตอไปน 1. สภาพทางจตวทยาของบคคล อนไดแก กรรมพนธ หรอการกระทบกระเทอนทางสมองกอนตงครรภ ระหวางตงครรภ และเมอเกดขนมาแลว 2. ประวตชวตของแตละบคคล อนไดแก ประสบการณทมกบพอแม คร พนอง และเพอนฝง อาจเปนประสบการณทจะชวยพฒนาปญญา หรอท าใหปญญาชะงกงน 3. พนฐานทางประวตศาสตรและวฒนธรรม ตลอดจนเวลา สถานททเกดและเตบโต จะมสวนส าคญในการสงเสรมปญญาบางดานและไมสงเสรมบางดาน กลาวโดยสรปไดวา การพฒนาและสงเสรมพหปญญาดานตางๆ ของผเรยนนนขนอยกบปจจย 2 ปจจย

110

1. ปจจยภายใน ซงภายในเปนภายในตวของผเรยนวาใหความส าคญตอความโนมเอยงนน หรอการพฒนาปญญานนหรอไม สภาพทางจตวทยา การยอมรบตนเองความเขาใจในตนเอง และความตงใจในการพฒนา 2. ปจจยภายนอก เปนสงแวดลอมประสบการณทงในอดตและปจจบน รวมถงองคประกอบตางๆ ทมอทธพล ไมวาจะเปนสอ อปกรณ คร สภาพภมศาสตร สภาพสงคม สภาพครอบครว และสถานการณในชวตประจ าวน 3.5 การใชความสามารถแตละดานไปชวยพฒนาความสามารถในดานอนๆ มาตน (Matin. 1996: 4-6) กลาววา นกเรยนทมความสามารถแตกตางกนในหองเรยนคณตศาสตร สามารถน าความสามารถของนกเรยนแตละดานมาพฒนาความสามารถดานคณตศาสตรไดดงตอไปน 1. เราสามารถใชปญญาดานภาษาในหองเรยนคณตศาสตรเพอเปนการพฒนาปญญาดานคณตศาสตรไดดงน คอ (1) สงเสรมใหนกเรยนท างานในกลมการสอสารทางคณตศาสตรทเหมาะสม (2) นกเรยนตองแสดงค าตอบในแบบภาษาและสญลกษณ 2. ปญญาดานดนตร เราไมสามารถใชพฒนาปญญาดานคณตศาสตรในหองเรยนคณตศาสตรนไดโดยตรง เราสามารถน าเสนอกจกรรมทจะสอดคลองกบความสนใจของนกเรยนทมปญญาดานดนตรได เชน การเชอมตอระหวางจงหวะกบเศษสวน เปนตน 3. ปญญาดานคณตศาสตร ผทมความสนใจในคณตศาสตร เราสามารถสงเสรมใหนกเรยนของเราพฒนาปญญาดานนโดยใหพวกเขามโอกาสเขารวมในกจกรรมและโครงการทมความหมายและแสดงพลง รวมทงประโยชนของคณตศาสตร 4. เราสามารถใชปญญาดานมตในการพฒนาปญญาดานคณตศาสตร ซงท าไดโดยการสงเสรมผานกจกรรมและโครงการ 5. เราสามารถใชปญญาดานรางกาย / การเคลอนไหว น าไปพฒนาปญญาดานคณตศาสตรได โดยการเปดโอกาสใหนกเรยนท างานใหเหมาะสมและสงเสรมสงทเปนรปธรรม การแสดงแนวความคดทางคณตศาสตรออกมาทางกายภาพ ดวยรางกาย หรอการเคลอนไหว 6. เราสามารถใชปญญาดานเขาใจตนเอง น าไปพฒนาปญญาดานคณตศาสตรไดโดยใหผเรยนมสวนรวมในการอธบายเหตผลและความคดพวกเขา 7. สามารถใชปญญาดานบคคล น าไปพฒนาปญญาดานคณตศาสตรได ซงโดยปกตหองเรยนคณตศาสตรแบบดงเดมมกจะขนกบการแขงขนมากกวาความรวมมอในลกษณะกจกรรมและโครงการ ดงนนควรสงเสรมใหนกเรยนท างานรวมกน มเปาหมายรวมกน ซงท าใหนกเรยนไดน าปญญาดานบคคลมาพฒนาความคดทางคณตศาสตรในเชงลกได

111

ในการน าความสามารถพเศษหรอปญญาในแตละดานทแตละคนมอย เพอน าไปชวยพฒนาความสามารถดานอนๆ ใหเพมมากขน อารมสตรอง (2549: 28-150) ไดกลาวถงหลกการดงน 1. คนทมความสามารถดานภาษา จะชวยความสามารถดานอนๆ ไดดงน 1.1 ความสามารถดานดนตร เขยนค าขนเองโดยใหมค าสมผส แลวรองเปนเพลงเพอชวยใหเรยนรเรองจงหวะและท านอง 1.2 ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร เมอเกดปญหาเรองโจทยเลขหรอวทยาศาสตร ใหแกปญหาดวยการพดกบตนเองเบาๆ หรอการเขยน 1.3 ความสามารถดานมตสมพนธ ในขณะทอานหนงสอใหจนตนาการถงตวละครและสถานทในเรอง หรออาจวาดฉาก แผนท หรอตวละครในเรองประกอบไปดวย ซงจะท าใหเขาใจเรองราวทซบซอนและอานหนงสออยางสนกสนาน 1.4 ความสามารถดานรางกายและการเคลอนไหว อาจจะเลนละครกบเพอนๆ โดยจนตนาการวาตวละครจะเดน นง เคลอนไหวอยางไร แลวลองท าตามด 1.5 ความสามารถดานความสมพนธกบผอน ลองมองดคนรอบขาง เพราะหวใจของการเปนนกพดและนกเลานทานทดคอความสามารถในการโนมนาวใจผฟง ฉะนนจงจ าเปนตองเขาใจพฤตกรรมของผฟงเสยกอนและอานปฏกรยาของผฟงใหเปนดวย 1.6 ความสามารถดานการเขาใจตนเอง ตองท าบนทกสวนตวเพอใชเปนเครองมอส ารวจตวเอง ไมวาจะเปนความรสก เปาหมาย พฤตกรรมทมตอคนรอบขางและเหตการณรอบตว 1.7 ความสามารถดานธรรมชาต หาเรองราวของวฒนธรรมในยคตางๆ มาอานและเขยนเปนต านานเพออธบายสงรอบตว เชน ดวงดาวขนไปอยบนทองฟาไดอยางไร หรอท าไมตนหญาถงเปนสเขยว 2. คนทมความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร จะสามารถชวยพฒนาความสามารถดานอนๆ ไดดงตอไปน 2.1 ความสามารถดานภาษา ลองหาหนงสอแนวสบสวนมาอาน เพราะเหตผลทางคณตศาสตรและการตดทอนในทางคณตศาสตรและวทยาศาสตร สามารถชวยใหหาฆาตกร ตวจรงได หรออานหนงสอแนววทยาศาสตรแลวเขยนเรองราวเกยวกบวทยาศาสตรทนาสนใจ 2.2 ความสามารถดานดนตร ลองจดรปแบบของดนตรทฟง ผทมความสามารถดานตรรกะอาจชอบเพลงทมเครองดนตรประเภทเคาะ (Percussion) หลายชนท บรรเลงจงหวะชาเรวปนกนในหนงเพลง 2.3 ความสามารถดานมตสมพนธ ใหจนตนาการภาพทางคณตศาสตรและวทยาศาสตร เชน กราฟแสดงผลการทดลองวทยาศาสตร นกภาพรปแบบและความสวยงามทางวทยาศาสตร เชน แถบสหลากสททะลผานแกวครสตลหรอปรซม รปรางของเกลดหมะทคลายกบ

112

รปรางของสาหรายเมอมองผานกลองจลทรรศน หรอเขยนโปรแกรมคอมพวเตอรทสามารถสรางรปรางทมสสนหลากหลายหรอภาพเคลอนไหวได 2.4 ความสามารถดานรางกายและการเคลอนไหว กฬาทตองอาศยกลยทธการเลน จะชวยกระตนความสนใจของผทมความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตรได จนอาจกลายเปนนกกฬาคนเกงในทสดแมทกษะดานรางกายอาจยงไมดเทาทควร และใหมการตดตามคะแนนและสถตของนกกฬาทงประเภทเดยวและประเภททมวาสมพนธกบความสามารถของผเลนอยางไร 2.5 ความสามารถดานความสมพนธกบผอน รวมกลมกนเลนเกมทตองวางแผนและคดอานเปนเหตเปนผล เกมกระดานทวไปอยางเชน หมากรก หมากฮอส ไพ ซงเปนเกมทนาเลนและใหคอยสงเกตวธการเลนของคนอนๆ แลวคดตามวาท าไมเขาจงเลนอยางนน วธนจะชวยฝกฝมอไปดวยในตว 2.6 ความสามารถดานการเขาใจตนเอง ใหก าหนดรปแบบการด าเนนชวตของตนเอง เชน พยายามเขาใจโลกในแงมมของวทยาศาสตรใหมากขน หรอจะลองท าเวบไซตของตนเองกได 2.7 ความสามารถดานธรรมชาต ใหส ารวจวทยาศาสตรทเกยวของกบสงมชวตและโลกของเรา เชน ชววทยาหรอธรณวทยา เพอใหเขาใจความเปนไปของธรรมชาตไดมากขน ตงค าถามเกยวกบธรรมชาตแลวลองหาค าตอบดวยตนเอง 3. คนทมความสามารถดานมตสมพนธ จะสามารถพฒนาความสามารถในดานอนๆ ไดดงน 3.1 ความสามารถดานภาษา ใหสงเกตภาพประกอบในหนงสอวาภาพเหลานนชวยใหตวละครและฉากตางๆ มชวตชวาไดอยางไร ภาพประกอบนนเขาเรองหรอไม อกวธหนงคอใหลองเขยนการตนขนมาเองซกหนงเรองแลวสงเกตวาภาพและค าสมพนธกนอยางไร ภาพเลาเรองไดดพอหรอยงแลวความคดเปลยนไปหรอไมเมอเรมลงมอวาดภาพ และตองหดอานโคลงกลอน สงเกตการสมผสของค า 3.2 ความสามารถดานดนตร ขณะทวาดรป ออกแบบ หรอคดคนสงใหมๆ ใหเปดเพลงคลอไปดวยเพราะเสยงดนตรจะชวยกระตนจนตนาการ เมอฟงเพลงไปดวยอาจรสกวาคดไดละเอยดขนและท างานไดดขน ลองฟงเพลงหลายๆ แนวในขณะทท างานไดหลายๆ แบบ เชน อาจฟงเพลงปอบตอนวาดภาพ เพลงเรกเกตอนท างานศลปะ หรอเพลงคลาสสกตอนออกแบบสงประดษฐ เปนตน 3.3 ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร การวาดภาพอาจชวยใหแกโจทยคณตศาสตรหรอเขาใจการทดลองวทยาศาสตรใหดขน เพราะความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตรเกยวของกบการสงเกตและการมองรปแบบ ดงนน ความสามารถในการมองรปแบบของสงรอบๆ ตว จะชวยใหมองเหนรปภาพใหมๆ ทางคณตศาสตรดวย อาจลองรางสงทคดหรอรางโจทยคณตศาสตรออกมาเปนรปภาพ ซงอาจจะไดรปแบบและค าตอบทอาจไมเคยคดออก

113

3.4 ความสามารถดานรางกายและการเคลอนไหว มกจกรรมมากมายทสงเสรมความสามารถดานมตสมพนธทเกยวของกบทกษะการเคลอนไหวของรางกาย เชน งานสรางแบบจ าลอง ใหสงเกตการณเคลอนไหวของตนเองขณะทท างานศลปะ การเรยนรเกยวกบการเคลอนไหวรางกายจะชวยใหกลายเปนศลปน นกออกแบบ หรอนกประดษฐทเกงขน 3.5 ความสามารถดานความสมพนธกบผอน ใชความสามารถทางศลปะชวยใหผทมความสามารถดานมตสมพนธเปนทรจกในหมผอน เชน อาสาชวยเพอนระบายส วาดโปสเตอร ออกแบบปาย หรอออกแบบเสอยดตามความถนด ซงจะไดรจกคนทสนใจเรองเดยวกน อาจชวยสอนศลปะใหกบผทสนใจ ซงเปนอกวธหนงทจะไดผกมตรกบผคน เพราะความสามารถพเศษทางดานการวาดภาพ ถายภาพ ท าแบบจ าลอง 3 มต ตางกเปนทนาสนใจทใครๆ กอยากเรยนร 3.6 ความสามารถดานการเขาใจตนเอง ใหเขยนไดอารโดยทใหวาดรปชวตแตละวนลงไปดวยแทนทจะเปนการเขยนเลาเรองเพยงอยางเดยว จะสามารถแสดงความเปนตวของตวเองออกมาไดโดยใชความสามารถดานมตสมพนธไดหลายวธ เชน ออกแบบหองนอนทเหมาะกบตวเอง หรอออกแบบและเยบเศษผาเปนขอความทเกยวกบตนเองและความรสกทมตอตนเอง 3.7 ความสามารถดานธรรมชาต ความสามารถดานมตสมพนธทดและความสามารถในการอานแผนท จะชวยกระตนใหอยากออกส ารวจธรรมชาต โดยใหอานแผนทและใชเขมทศเพอหาสถานทไปพรอมๆ กน อาจไปเดนส ารวจปา ชายทะเล หรอสถานทใกลๆ บาน เชน สวนสาธารณะ แลวใหนกวาสนใจอะไรเปนพเศษ ตนไม สตว หรอรปรางภมประเทศ จากนนวาดหรอถายรปสงทสนใจและวาดแผนทสถานททไปส ารวจไปดวยกได 4. คนทมความสามารถดานรางกายและการเคลอนไหว จะสามารถพฒนาความสามารถดานอนๆ ไดดงน 4.1 ความสามารถดานภาษา ใหลองทองค าศพท โดยเขยนค าศพทลงบนกระดาษแลวใชนวไลไปทละค า 4.2 ความสามารถดานดนตร เตนตามเสยงเพลง ในระหวางทเตนใหสงเกตจงหวะ รปแบบและทวงท านองของเพลง หรอจะเตนแอโรบกประกอบเพลงกได 4.3 ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร ใหประดษฐสงของ เชน ชนวางของหรอกลองใสหนงสออนเลกๆ เพอเปนการเรยนคณตศาสตรจากการวดขนาดและกะปรมาณวสดทใช และยงไดเรยนรรปเรขาคณตซงตองมการค านวณวาจะประกอบวสดแตละชนท ามมกนอยางไร จงจะไดชนวางของหรอกลองทแขงแรง 4.4 ความสามารถดานมตสมพนธ ลองเปลยนวสดแบบใหมในการประดษฐงานศลปะ เชน วาดรปดวยมอและนวแทนการใชพกน ปนดนน ามน หรอฝนสเทยนเปนภาพ วธนจะท าใหเรยนรเรองผวสมผส การวาดภาพ รปทรง สดสวน และสสนไปพรอมๆ กน

114

4.5 ความสามารถดานความสมพนธกบผอน หดเลนมายากลจะไดฝกทกษะการใชมอและยงไดเรยนรวธทจะดงความสนใจของผชมใหจบสงเกตไมทนเวลาเลนกลและยงท าใหผชมรสกสนกอกดวย 4.6 ความสามารถดานการเขาใจตนเอง เลอกท ากจกรรมทเนนสมาธและพงความสนใจมาทตวเอง เชน โยคะหรอจะเลนกฬาประเภทวงหรอขจกรยานทสามารถคดเลนไปได 4.7 ความสามารถดานธรรมชาต อาจออกส ารวจธรรมชาตเดนชมนกชมดอกไมแลวเกบมาทบไวในหนงสอ หรอเดนดรปทรงและสสนของตก ดถนนหนทาง ปายโฆษณา และรถทวงผานไปมา วธนจะชวยใหหดสงเกตสงตางๆ รอบตวไดด 5. คนทมความสามารถดานดนตร จะสามารถน าความสามารถดานนไปพฒนาความสามารถดานอนๆ ดงน 5.1 ความสามารถดานภาษา ลองแตงเพลงทอานหนงสอจากค าศพทใหมๆ ทองจ าวนส าคญหรอการจดจ าสถานทส าคญ 5.2 ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร น าตวเลขมาแตงเปนเพลงเชนเดยวกบการทองสตรคณใหเปนจงหวะ หรอน าเอาสตรทางคณตศาสตรมาแตงเปนเพลงดวยกได ซงจะท าใหสามารถเรยนรและจดจ าไดงายขน 5.3 ความสามารถดานมตสมพนธ ใหเปดเพลงฟงหลายๆ แนวแลวสงเกตวาเพลงแตละแนวกอใหเกดภาพ ความรสก และความคดทแตกตางกนอยางไร หรออาจจะลองคดปะตดปะตอภาพจากเพลงโปรดเพอดวาภาพในความคดจะเปนอยางไร 5.4 ความสามารถดานรางกายและการเคลอนไหว เคลอนไหวตามจงหวะเพลงทาใดกไดไมจ าเปนตองเตน แคท าทาไปตามทรสกแลวสงเกตตวเองวาเคลอนไหวอยางไร 5.5 ความสามารถดานความสมพนธกบผอน ใชดนตรเปนสอในการเขาหากบผอน ลองเลนดนตรกบผอนบางแลวดวาตนเองรสกอยางไร 5.6 ความสามารถดานการเขาใจตนเอง ฟงเพลงทตนเองเคยชอบแลวสงเกตดวาความชอบของตนเองเปลยนไปหรอไม เพลงทเคยฟงท าใหรสกแตกตางไปจากเดมหรอเปลาหรอท าอลบมเพลงโปรด ท าเพลงทท าใหเกดความรสกผอนคลายหรอเปนสขเกบไวฟง 5.7 ความสามารถดานธรรมชาต ออกไปฟงเสยงดนตรตามธรรมชาตนอกบาน เชน เสยงนกรอง เสยงรถ หรอเสยงสตวตางๆ แลวลองนกดวาเสยงเหลานนท าใหนกถงเครองดนตรชนไหนบาง 6. คนทมความสามารถดานความสมพนธผอน จะสามารถสงเสรมความสามารถดานอนๆ ไดดงน 6.1 ความสามารถดานภาษา ฝกสะกดค ากบเพอนๆ พดคยกนถงหนงสอทไดอานกนมาหรอหาหนงสอมาอานและวจารณรวมกน

115

6.2 ความสามารถดานดนตร นงฟงดนตรรวมกนแลวพดคยกนถงเพลงทไดยนแลวแลกเปลยนความเหนกนวาใครชอบเพลงอะไรท าไมถงชอบ หรออาจลองหากจกรรมเพอเพมความรเรองดนตรประเภทตางๆ 6.3 ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร หาเกมคณตศาสตรมาเลนกบเพอน จบกลมตวคณตศาสตรและวทยาศาสตร ผลดกนท านายปญหาคณตศาสตรและวทยาศาสตรกบเพอนๆ 6.4 ความสามารถดานมตสมพนธ หาชวโมงเรยนพเศษวชาศลปะเพอถอโอกาสท าความรจกเพอนใหมและท างานศลปะรวมกน หรออาจรวมกลมกนท างานฝมอแลวออกจ าหนายเพอหารายได พเศษ 6.5 ความสามารถดานรางกายและการเคลอนไหว ท ากจกรรมทสามารถเลนไดหลายๆ คน เชน เตนร า ศลปะปองกนตว วอลเลยบอล หรอบาสเกตบอล แลวสงเกตดวธทหวหนาทมหรอผฝกสอนใชทกษะดานความสมพนธกบผอนในการสรางขวญก าลงใจใหแกลกทม 6.6 ความสามารถดานการเขาใจตนเอง ใหคดวาตนเองมความสามารถความสมพนธกบผอนอยางไรบางแลวจดบนทกลงกระดาษ จากนนน ารายการทบนทกไวมาใชปรบปรงตนเอง 6.7 ความสามารถดานธรรมชาต ท ากจกรรมเพอสงแวดลอมทสนใจ อาจเปนโครงการอนรกษนก โครงการอนรกษทะเล หรอโครงการรณรงคปลกจตส านกรกษสงแวดลอมซงกจกรรมเหลานจะชวยใหท างานรวมกบผอน 7. คนทมความสามารถดานเขาใจตนเอง จะสงเสรมใหเกดความสามารถในดานอนๆ ไดดงน 7.1 ความสามารถดานภาษา เขยนประวตของตนเอง พดคยกบคนในบานเพอสอบถามความเปนมาของครอบครว หรอเขยนเรองราวเกยวกบอนาคตทตนฝนไว ซงจะตองเขยนโดยแสดงความเปนตวของตวเองออกมาดวย เชน การแตงเรอง แตงโคลงกลอน หรอเขยนบทละครเกยวกบสงทส าคญส าหรบตนเองและสงตางๆ ทเกดขนในชวต 7.2 ความสามารถดานดนตร เรยบเรยงประวตของตนเองโดยใชเพลงทไดเคยฟงมาซงจะสามารถเรยนรเกยวกบตนเองไดจากเพลง เชน ชอบเนอเพลงหรอชอบท านองแบบไหน พอฟงเพลงนนแลวรสกอยางไร หรอจะแตงเพลง เลนดนตร หรอขบรองเองกได 7.3 ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร หารปแบบการคดทเปนเหตเปนผลจากสงทชอบ แลวสงเกตวาสงทคนชอบท ามอะไรทเหมอนกนหรออะไรทไมเหมอนกนและศกษาการท างานของสมองดวาแตละสวนท างานอยางไรมผลตอการด ารงชวตอยางไร 7.4 ความสามารถดานมตสมพนธ ท างานศลปะหลายๆ แบบเพอแสดงความรสกทแตกตางหรอแสดงความเปนตวของตวเองออกมา เชน วาดรป ท าภาพปะตด หรอท างานฝมออนๆ เพอศกษาความคดของตวเอง

116

7.5 ความสามารถดานรางกายและการเคลอนไหว ท ากจกรรมทไดเคลอนไหวเพอแสดงความรสก เชน เตนร า แสดงละคร เลนละครใบ หรอท างานประณตศลป หรอท ากจกรรมทไดรวบรวมสมาธ ซงการท าสมาธจะท าใหไดส ารวจความรสกและส ารวจตนเอง ความสามารถดานความสมพนธกบผอน 7.6 ความสามารถดานความสมพนธกบผอน น าเอาความสามารถในการเขาใจตนเองไปใชในการท าความรจกผอน หาเพอนทสนใจในเรองเดยวกน หาโอกาสท างานอาสาสมครในเรองทชอบ เพอไดมโอกาสท าความรจกกบเพอนใหม หรอออกไปพบเจอผคนในสถานทตางๆ แลวสงเกตวามใครท าอะไรเหมอนตนเองในสถานการณนนๆ หรอไม 7.7 ความสามารถดานธรรมชาต ออกไปเดนเลนหรอส ารวจสงรอบตว แลวดวาธรรมชาตท าใหรสกอยางไร ท าไมจงรสกเชนนน หรอลองหาของทพบไดตามธรรมชาตมาประดษฐเปนงานศลปะเพอแสดงความรสกเกยวกบธรรมชาต สงแวดลอม หรออะไรกตามทส าคญส าหรบตวเอง 8. คนทมความสามารถในดานธรรมชาต จะสามารถชวยสงเสรมความสามารถในดานอนๆ ไดดงน 8.1 ความสามารถดานภาษา สามารถปลกจตส านกรกษสงแวดลอมใหกบคนรอบตวดวยการรายงานหนาหองในหวขอทเกยวกบสงแวดลอม เขยนหรออานหนงสอทเกยวกบธรรมชาต หรอลองจดบนทกกบสงตางๆ ในธรรมชาตทไดพบเหนแลวน ามาเขยนเปนเรยงความ 8.2 ความสามารถดานดนตร ลองฟงเสยงดนตรในธรรมชาต เชน เสยงเครองเคาะท าใหนกถงฝนทก าลงจะตกหรอไม เสยงฟลทคลายเสยงนกรองหรอไม หรออาจใหธรรมชาตสรางแรงบนดาลใจในการประดษฐเครองดนตรสกชน เชน กงไม กอนหนในกระปองหรอแกวน า 8.3 ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร ทกษะในการสงเกตจะชวยแกโจทยปญหาคณตศาสตรและตรรกศาสตรได วทยาศาสตรหลายแขนงตางกตองอาศยความสามารถดานการคดแบบตรรกะและคณตศาสตรประกอบกบความสามารถดานธรรมชาต ดงนน อาจลองท าโครงงานวทยาศาสตรในสาขาทเกยวของกบชวตประจ าวน หรออาจใชวธเชอมโยงคณตศาสตรและรปทรงเรขาคณตเขากบสงทเหนในธรรมชาตแลวหาเหตผลมาสนบสนนความคดเหลานน 8.4 ความสามารถดานมตสมพนธ ใหตงใจมองสงตางๆ ในธรรมชาต เชน ส รปทรง หรอผวสมผส แลวจะเหนงานศลปะทมอยในธรรมชาตรอบๆ ตว หรออาจจะใชวสดจากธรรมชาตเปนอปกรณศลปะ เชน วาดรปดวยดอกไมหรอสรางแบบจ าลองดวยกงไมหรอใบหญา 8.5 ความสามารถดานรางกายและการเคลอนไหว ออกก าลงกายดวยการปนปาย ขจกรยาน วง เลนสเกต หรอเดนเลนทามกลางธรรมชาต ในขณะทออกก าลงกายใหสงเกตดวยวาธรรมชาตรอบๆ ตวมผลตอความรสกของตนเองหรอไมอยางไร หรอท ากจกรรมทไดออกก าลงไปในตว เชน ขดดนในสวนหรอกวาดสนามหญา 8.6 ความสามารถดานความสมพนธกบผอน เขารวมท ากจกรรมเพอสงแวดลอมกบสงคม หรอชวนเพอนชวยกนท าความสะอาดโรงเรยน

117

8.7 ความสามารถดานการเขาใจตนเอง พจารณาสงทตนมองและคดในขณะทเดนชมธรรมชาต ก าหนดเปาหมายและหาวธทจะชวยอนรกษธรรมชาตไดหรอลองคดวาอนาคตจะท าอยางไรจงจะไดท างานกบธรรมชาต จากขางตนสรปไดวา การใชความสามารถดานตางๆ มาพฒนาความสามารถดานอนๆ นน สามารถด าเนนการไดหลายวธการโดยมหลกการทวา จะตองใชความสามารถทตนเองถนดมาเชอมโยง และสอดคลองกบความสามารถในดานอนๆ ซงตองเนนใชความสามารถทตนถนดมาผสมผสาน ตวอยางเชน ผทมความถนดดานภาษาตองการสงเสรมความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตรเมอเกดปญหาเรองโจทยเลขหรอวทยาศาสตร ใหแกปญหาดวยการพดกบตนเองเบาๆ หรอการเขยน หรอไมกประกอบกบความสามารถดานธรรมชาต เชอมโยงคณตศาสตรและรปทรงเรขาคณตเขากบสงทเหนในธรรมชาตแลวหาเหตผลมาสนบสนนความคดเหลานน ถามความสามารถดานมตกใชการวาดภาพอาจชวยใหแกโจทยคณตศาสตรหรอเขาใจการทดลองวทยาศาสตรใหดขน ถามความสามารถดานการรางกาย-การเคลอนไหวกใหประดษฐสงของ เชน ชนวางของหรอกลองใสหนงสออนเลกๆ เพอเปนการเรยนคณตศาสตรจากการวดขนาดและกะปรมาณวสดทใช และยงไดเรยนรรปเรขาคณตซงตองมการค านวณวาจะประกอบวสดแตละชนท ามมกนอยางไร จงจะไดชนวางของหรอกลองทแขงแรง ถามความสามารถดานดนตร กอาจน าตวเลขมาแตงเปนเพลง หรอน าเอาสตรทางคณตศาสตรมาแตงเปนเพลงดวยกได ซงจะท าใหสามารถเรยนรและจดจ าไดงายขน หาเกมคณตศาสตรมาเลนกบกลมเพอน จบกลมตวคณตศาสตรและวทยาศาสตร ส าหรบผทมความสามารถดานมนษยสมพนธ หารปแบบการคดทเปนเหตเปนผลจากสงทชอบ แลวสงเกตวาสงทคนชอบท ามอะไรทเหมอนกนหรออะไรทไมเหมอนกนและศกษาการท างานของสมองดวาแตละสวนท างานอยางไรมผลตอการด ารงชวตอยางไร เปนตน 3.6 งานวจยทเกยวของกบพหปญญา เพอประโยชนในการวจยในครงน ผวจยไดท าการศกษาคนควางานวจยทเกยวกบ พหปญญาทไดมผวจยศกษาไวดงตอไปน งานวจยตางประเทศ เวบเบอร (Weber. 2001: Abstract) ไดน าเสนอรปแบบ PBL ทชวยแกปญหาดวยวธการสอนพหปญญา (Multiple Intelligence Teaching Approach (MITA)) โดยใชรปแบบ PBL ไปใชด าเนนการแกปญหาในชนเรยนระดบสงทนกเรยนขาดความสนใจในการเรยน วธการสอนแบบ MITA แบงออกเปน 5 ระยะ ในระยะท 1 ก าหนดค าถามและหารอเพอแกปญหาส าคญๆ ระยะท 2 ระบเปาหมายทชดเจนวานกเรยนควรทจะบรรลผลอะไร ในระยะท 3 สรางเกณฑขนเพอระบเกณฑส าหรบการประเมนผลในการท างาน ระยะท 4 ก าหนดการเรยนรและการประเมนผลงานทเกยวของกบปญหาในโลกจรง ความสนใจของนกเรยน ความสามารถและเนอหาทตองการ และสดทายในระยะท 5 นกเรยน และคร สะทอนความรไดรบในกระบวนการเรยนรดวยตนเอง สงเสรมใหนกเรยนมสวนรวมมากกวา ไดส ารวจความเขาใจของตนเองในเชงลก กระตนนกเรยน หรอ

118

บรณาการความรและขอมลตางๆ เพอสามารถน าไปแกปญหาทซบซอน ซงจากผลการศกษาพบวา วธการสอนแบบ MITA นสามารถชวยใหนกเรยนมความหลากหลายในการแกปญหาทซบซอนจากการเรยนรสถานการณจรงไดเพมขน แมคนามา (McNamar. 2008: 142-147) ไดศกษาเกยวกบสถานการณในชวตจรงของนกเรยนในการเรยนรวชาคณตศาสตร โดยไดอธบายถงโครงการในโรงเรยนชานเมองทซงมนกเรยนมการปฏบตโครงการไมมากนก ท าการศกษาเรองก าไรและพนท ในลกษณะของการสรางบรษทของตนเองและสรางการเสนอราคาเพอท าพนของชนเรยนของพวกเขาใหม โดยนกเรยนเรยนรโดยการวดพนทของพนหอง ค านวณคาใชจาย วเคราะหคาใชจายในการด าเนนการ ก าหนดก าไรทตองการ ก าหนดตารางการช าระเงนและสดทายกน าเสนอราคา ซงโครงการนเนนทความ สามารถทางพหปญญาของนกเรยนโดยสอดคลองกบความสามารถทกๆ ดานของพหปญญา จากนนนกเรยนน าผลจากการปฏบตงานไปน าเสนอใหเพอนและตดสนใจ โครงการนสงผลใหนกเรยนมความเขาใจ และจ าไดมากขน เปนกจกรรมทสรางความกระตอรอรนและความรเกยวกบคณตศาสตรไดอยางมความหมาย นกเรยนมการเชอมโยงกบโครงการ และแสดงใหเหนถงความเขาใจในเรองของพนทและผลก าไรซงน าไปใชในชวตจรงได บาก และคนอนๆ ( Baki; et al. 2009: Abstract) ไดศกษาความคดรวบยอดการเรยนรของนกเรยนจากการจดกจกรรมตามทฤษฎพหปญญาในกรณของการด าเนนการของจ านวนเตม การเรยนรการด าเนนการดวยจ านวนเตมตามทฤษฎพหปญญา และความคงทนทางการเรยนรของนกเรยน กลมตวอยางเปนนกเรยนทงหมด 50 คนนกเรยน 25 คนถกสมเปนกลมควบคมและสวนทเหลอถกก าหนดเปนกลมทดลอง ท าการทดสอบกอนเรยน กบนกเรยนในกลมทดลองทไดรบการสอนดวยกจกรรมทถกออกแบบตามทฤษฎพหปญญา สวนนกเรยนในกลมควบคมทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบเดม โดยทดสอบความรความเขาใจเกยวกบพนฐานการด าเนนการของจ านวนเตมแลวจดการทดสอบกบนกเรยนหลงจากการสอน และทดสอบนกเรยนภายหลงจากการสอนผานไปแลวเปนเวลาสามเดอนภายหลงจากการทดลอง วเคราะหขอมลทไดโดยใชเทคนคการวดซ า ผลการศกษาพบวา มความแตกตางอยางมนยส าคญของกลมทดลองทงในเรองทงการเรยนรเกยวกบความคดรวบยอดและความคงทนของการเรยนร บม (Beam. 2009: Abstract) ไดน าเสนอเกยวกบแนวคดของความสามารถทางพหปญญาส าหรบนกเรยนพการทซงเปนความแตกตางกบนกเรยนโดยปกตทวไป ซงความแตกตางของนกเรยนพการเหลานไดกลายมาเปนวธการศกษาใหรถงการมองปญหาของนกเรยนทมความบกพรองในความสามารถ แมวาจะเปนสงทไมชดเจนนกแตมหลายวธการทใชในการเรยนในบทเรยนทแตกตางกน จงไดเสนอใหพจารณาการศกษาความสามารถทางพหปญญาเมอนกเรยนมความตองการเลอกวธการเรยนรทมแตกตางกน โดยมการผสมผสานรปแบบการเรยนรทแตกตางกนในแผนการสอนรายวน ซงท าใหเขาใจวานกเรยนทกคนจะเขาถงเนอหาทางดานวชาการได คทลกา (Kutluca. 2009: Abstract) ไดศกษาผลของการพฒนากจกรรมตามทฤษฎพหปญญาเพอเพมผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในหวขอรปหลายเหลยมระดบเกรด 7

119

โดยด าเนนการกบนกเรยนทงหมด 48 คน เปนกลมทดลองจ านวน 24 คนและกลมควบคมจ านวน 24 คน ใชแบบแผนการวจยแบบกงทดลองโดยท าการทดสอบกอนและหลงเรยน ผลการศกษาพบวากจกรรมทพฒนาบนพนฐานของทฤษฎพหปญญามผลเชงบวกตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ซงจากผลการวจยสามารถเสนอแนะในการพฒนากจกรรมการเรยนวชาคณตศาสตรใหมประสทธภาพและประสบผลส าเรจตอไปได ซารคาวกล และอารแกน (Saricaoglu; & Arikan. 2009: 118-120) ไดตรวจสอบความสมพนธระหวางเพศของนกเรยนและชนดของปญญาแตละดาน ความสมพนธระหวางชนดโดยของปญญาเฉพาะอยางกบความส าเรจของนกเรยนในหลกโครงสรางทางภาษาทงการฟงและเขยนในภาษาองกฤษเปนภาษาตางประเทศและความสมพนธระหวางการศกษาแบบดงเดมกบชนดของปญญาแตละดานของนกเรยน จากนกเรยนทเขารวมจ านวน 144 คน ในมหาวทยาลยเออไซยส (Erciyes) ของโรงเรยนภาษาตางประเทศ วเคราะหขอมลทางสถตจาก t-test กบกลมตวอยางทเปนอสระกน ใชการวเคราะหความสมพนธและวเคราะหขอมลดวยวธการวเคราะหความแปรปรวนแบบทศทางเดยว (one-way ANOVA) จากการวเคราะหขอมลเปดเผยวา ไมมความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตระหวางเพศกบชนดของปญญาในแตละดาน ยกเวนความสมพนธระหวางเพศกบปญญาดานภาษาซงมความสมพนธเปนบวก สวนความสมพนธระหวางความส าเรจในคะแนนทดสอบหลกโครงสรางทางภาษาของนกเรยนกบปญญาดานรางกายและการเคลอนไหว ดานมต และดานเขาใจตนเองมความสมพนธกนในเชงลบ ขณะทความสมพนธระหวางปญญาดานดนตร และการเขยนพบวามความส าคญเชงบวก สดทายไมพบความส าคญระหวางการศกษาแบบดงเดม (parental education) และชนดปญญาแตละดานของนกเรยน เชยรเรอ และลซโซ (Shearer; & Luzzo. 2009: Abstract) ไดแสดงใหเหนถงคณคาอยางแทจรงของการประยกตใชทฤษฎพหปญญาของการดเนอร (Gardner) เพอการฝกอาชพขอคดเหนทวไปของการน าเสนอทฤษฎพหปญญาและวธการทศกษาและการวางแผนอาชพสามารถเตมเตมโดยการบรณาการทฤษฎพหปญญาในการอภปรายบรบทการใหค าแนะน าในอาชพ เกณฑการประเมนผลเกยวกบพฒนาการทางพหปญญา ซงจะวดจากการจดการเกยวกบปญญาตามการรายงานตนเองของนกเรยน ซงเปนการน าเขาสพนฐานการวจยและไดน าเสนอกรณศกษาทแสดงผลการใชทฤษฎพหปญญาในการใหค าปรกษางาน ออซดเมอ (Özdemir. 2009: Abstract) ไดท าการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรตามความสามารถทางพหปญญาดวยการใชปญหาเปนฐาน ซงเปนการสนบสนนการใชขนตอนของวธการเรยนรอกวธหนงทมประสทธภาพ ประกอบดวยการเรยนรโดยใชโครงการเปนฐานและวธการของพหปญญา เปนการจดการเรยนรเนนใหนกเรยนเขามามสวนรวมในการโตตอบมากขนและไปยงการขยายมมมองของพวกเขา วตถประสงคของการวจยนเพอพจารณาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบวธการทางพหปญญาในการเรยนรแบบโครงการเปนฐาน แบบแผนการวจยด าเนนการแบบทดสอบกอนและหลงเรยนในกลมทดลองและกลมควบคม โดยด าเนนการทดลองทโรงเรยนประถมศกษา 2 โรงเรยน รวมนกเรยนจ านวน 144

120

คน เปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 กลมทดลองมการเรยนรคณตศาสตรดวยวธโครงการเปนฐาน และนกเรยนกลมควบคมเรยนรคณตศาสตรดวยวธการแบบดงเดม ในตอนแรกกลมทดลอง ก าหนดหวขอของโครงการตามคะแนนสงทสดของนกเรยนจากการทดสอบความสามารถทาง พหปญญา ตอมาระยะทสอง ก าหนดหวขอของโครงการตามคะแนนต าทสดของนกเรยนจากการทดสอบความสามารถทางพหปญญา ผลการศกษาพบวานกเรยนทไดรบการเรยนรคณตศาสตรแบบโครงการเปนฐานตามความสามารถทางพหปญญา ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรไมแตกตางกน แตพบวาการเรยนรคณตศาสตรแบบโครงการเปนฐานตามความสามารถทางพหปญญามผล เชงบวกตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน และถงแมวาจะไมพบความแตกตางของผลสมฤทธทางการเรยน ผวจยกไดคนพบวาในระยะแรกทนกเรยนถกก าหนดหวขอโครงการตามคะแนนสงสดของกลมนนมความส าเรจอยางมนยส าคญทางสถตมากกวากลมควบคม สวนนกเรยนในระยะทสองทซงถกก าหนดหวขอโครงการตามคะแนนต าสดของกลมนนพบวามความส าเรจมากกวากลมควบคมอยางไมมนยส าคญ งานวจยในประเทศ อารยา จตรมตร (2544: 56-57) ไดศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน และความสนใจในวชาสงคมศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนโดยใชกจกรรมการสอนตามแนวพหปญญากบการสอนตามคมอคร ทงนกจกรรมการสอนตามแนวพหปญญาไดใชรปแบบการสอนของเดวด ลาเซยร (David Lazear) ซงแบงออกเปน 4 ขนตอน คอ ขนกระตนปญญา ขนเพมหรอพฒนาใหดขน ขนการสอนอยางใชสตปญญา และขนการถายโยงสตปญญา ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษาของนกเรยนทไดรบการสอนตามทฤษฎพหปญญา สงกวา การสอนตามคมอคร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และความสนใจในวชาสงคมศกษาของนกเรยนทไดรบการสอนตามแนวพหปญญา สงกวา การสอนตามคมอคร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ชนดดา ตนไพบลย (2545: 99-102) ไดศกษาผลการพฒนาความสามารถทางสตปญญาบางดานตามแนวทฤษฎพหปญญา ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนวชาคณตศาสตรโดยใชวธสอนแบบวรรณ กลมตวอยางเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยน เดชอนสรณ ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2543 จ านวน 41 คน แบงเปนกลมทดลองจ านวน 20 คน กลมควบคมจ านวน 21 คน ผลการศกษาพบวา ความสามารถทางสตปญญาดานภาษา ดานเนอหามตสมพนธ ของนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคมแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต สวนความสามารถทางสตปญญาดานเหตผลตรรกะและคณตศาสตร และความสามารถทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท ระดบ .05 และไมพบความสมพนธระหวางความสามารถทางสตปญญาดานการเขาใจตนเองกบความสามารถทางการเรยนคณตศาสตร

121

ชศร การเกษ (2546: 147-151) ไดพฒนากจกรรมการเรยนรตามแนวทฤษฎ พหปญญา วชาคณตศาสตร เรอง การบวกลบระคน ชนประถมศกษาปท 1 โดยศกษาดชนประสทธภาพของแผนการเรยนร ศกษาความพงพอใจในการเรยนคณตศาสตรทไดจากการจดกจกรรม และศกษาความคงทนในการเรยนคณตศาสตร กลมเปาหมายเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 1/2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2545 โรงเรยนเขตการทางสงเคราะห 5 (ไตรคามสทธศลป) จ านวน 28 คน ผลการวจยพบวา แผนการเรยนรทผวจยพฒนาขนมประสทธภาพเปนทนาพอใจ ซงเหนไดจากการทนกเรยนมความกาวหนาทางการเรยนเพมขนรอยละ 65 นกเรยนสวนใหญมความพงพอใจในการเรยนคณตศาสตรตามแนวทฤษฎพหปญญาในระดบมากและคะแนนสอบหลงเรยนกบคะแนนจากการทดสอบเมอทงระยะเวลาไป 14 วน ไมแตกตางกน ซงหมายความวา การเรยนรตามแนวทฤษฎพหปญญา ชวยใหนกเรยนมความคงทนในการเรยนร โชคชย บญพา (2548: 94-95) ไดท าการพฒนาแผนการจดการเรยนร สาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 เรอง เศษสวนและการบวก การลบ การคณ และการหารเศษสวน โดยใชทฤษฎพหปญญา กลมตวอยางเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2548 โรงเรยนบานคสวาง ศนยเครอขายโรงเรยนขวไมแกน จ านวน 13 คน ผลการ ศกษาพบวา แผนการจดการเรยนร สาระการเรยนคณตศาสตรชนประถมศกษาปท 6 เรอง เศษสวนและการบวก การลบ การคณ และการหารเศษสวน โดยใชทฤษฎพหปญญามประสทธภาพ 81.66/85.77 สงกวาเกณฑทตงไว 75/75 และมคาดชนประสทธผลเทากบ 0.63 แสดงวานกเรยน มความรเพมขนเปนรอยละ 63 และนกเรยนมความพงพอใจตอการเรยนร ดวยแผนการจดการเรยนรในระดบมาก วรรณวมล จงจรวยสกล (2549: 68-71) ไดท าการวจยเพอสรางชดกจกรรมการเรยนรตามแนวคดทฤษฎพหปญญาในวชาการบญชเบองตน 1 เรอง กระดาษท าการ งบการเงนและการปดบญช ส าหรบนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1 ศกษาผลการใชชดกจกรรมการเรยนรตามแนวคดทฤษฎพหปญญาในวชาการบญช ส าหรบนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1 และศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใชชดกจกรรมการเรยนรตามแนวคดทฤษฎ พหปญญาวชาการบญช เบองตน 1 กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1 ของโรงเรยนตงตรงจตรพณชยการ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2548 จ านวน 50 คน ผลการวจยพบวา ชดกจกรรมการเรยนรตามแนวคดทฤษฎพหปญญาทสรางขนมประสทธภาพเทากบ 75.20/ 87.00 ผลสมฤทธทางการเรยน วชาการบญชเบองตน 1 หลงไดรบการสอนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรตามแนวคดทฤษฎพหปญญา สงขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นกเรยนมระดบความพงพอใจหลงการใชชดกจกรรมการเรยนรตามแนวคดทฤษฎ พหปญญาในระดบมากโดยมคาเฉลยเทากบ 3.90 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.81 ประยงค ประจงไสย (2551: 77-80) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตรดานความอยากรอยากเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาป ท 1 ทเรยนโดยใชชดกจกรรมพหปญญาดานความเขาใจในธรรมชาต กลมตวอยางในการวจยเปน

122

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2551 โรงเรยนวชราวธวทยาลย เขตดสต กรงเทพมหานคร จ านวน 2 หองเรยน จ านวนนกเรยน 40 คน ผลการวจยพบวา นกเรยนทเรยนโดยใชชดกจกรรมพหปญญาดานความเขาใจในธรรมชาตมผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและ เจตคตทางวทยาศาสตรดานความอยากรอยากเหนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงนเนองจากผวจยไดใชชดกจกรรมพหปญญาดานความเขาใจธรรมชาตเปน ชดกจกรรมทไดจดกจกรรมใหนกเรยนไดส ารวจ และสบเสาะหาความร ซงเปนการจดกระบวนการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความร 5 ขนตอน รชดาภรณ เชอเลก (2551: 70-71) ไดศกษาผลการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมสงเสรมศกยภาพพหปญญา ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร และความคดรเรมสรางสรรคทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ซงชดกจกรรมดงกลาวมการจดการเรยนรโดยเนนผเรยนเปนส าคญ และมครเปนผใหค าปรกษาและแนะน า ชดกจกรรมน พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 รตนาภรณ ภธรเลศ (2551: 82-83) ศกษาความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการละครตามรปแบบพหปญญาเพอการเรยนร ซงมกลมตวอยางเปนเดกปฐมวย ชาย-หญง อายระหวาง 5-6 ป ศกษาอยในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2550 โรงเรยนสเหราลาดบวขาว ส านกงานเขตสะพานสง กรงเทพมหานคร จ านวน 15 คน เปนระยะเวลา 8 สปดาหๆ ละ 3 วนๆ ละ 60 นาท ผลการวจยพบวา เดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการละครตามรปแบบพหปญญาเพอการเรยนรมความสามารถทางพหปญญาทง 9 ดาน ไดแก ความสามารถทางดานภาษา ความสามารถทางดานตรรกะและคณตศาสตร ความสามารถทางดานมต ความสามารถทางดานรางกายและการเคลอนไหว ความสามารถทางดานดนตร ความสามารถทางดานความเขาใจระหวางบคคล ความสามารถทางดานความเขาใจตนเอง ความสามารถทางดานธรรมชาต ความสามารถดานอตภถวนยม จตนยม หรอการด ารงคงอยของชวต สงขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ในทกชวงของการเปรยบเทยบ และความสามารถทางพหปญญามการเปลยนแปลงไปในทางทสงขนตลอดชวงของการจดกจกรรม วจตรา มสข (2551: 59-61) ไดศกษาความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวยทไดรบการจดการเรยนรแบบบรณาการพหปญญา กบนกเรยนชนอนบาล 2 โรงเรยนเจรญพฒนา จ านวน 15 คน พบวา เดกทไดรบการจดการเรยนรแบบบรณาการพหปญญามการพฒนาความสามารถทางพหปญญาในทกดาน อนไดแก ความสามารถดานภาษา ความสามารถดานตรรกะ/คณตศาสตร ความสามารถดานมตสมพนธ ความสามารถดานรางกายและการเคลอนไหว ความสามารถดานจงหวะดนตร ความสามารถดานมนษยสมพนธ ความสามารถในดานเขาใจตนเอง และความสามารถทางดานธรรมชาตและสงแวดลอมสงขนอยางชดเจน

123

จารวรรณ หรายเจรญ (2552: 98-100) ไดศกษาผลของกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามทฤษฎพหปญญาทมตอความสามารถในการเชอมโยงและความคดสรางสรรคทางคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 ของโรงเรยนวดเวฬวนาราม (สนทรพยอนสรณ) กรงเทพมหานคร จ านวน 1 หองเรยน ผลการวจยพบวา ความสามารถในการเชอมโยงทางคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ภายหลงไดรบการสอนโดยใชกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามทฤษฎบท พหปญญา เรองทกษะกระบวนการทางคณตศาสตร ผานเกณฑรอยละ 65 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สวนความคดสรางสรรคทางคณตศาสตรของนกเรยนภายหลงไดรบการสอนดวยกจกรรมการจดการเรยนรคณตศาสตรตามทฤษฎบทพหปญญา เรองทกษะกระบวนการทางคณตศาสตร ผานเกณฑรอยละ 65 อยางไมมนยส าคญทางสถต และยงพบวาไมมความสมพนธทางบวกกนระหวางความสามารถในการเชอมโยงและความคดสรางสรรคทางคณตศาสตร ศจมาศ พลทรพย (2552: 125) ไดพฒนากจกรรมตามแนวพหปญญาในการจดการเรยนรภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ศกษาผลการใชกจกรรมโดยการเปรยบเทยบทกษะการฟง การพด การอาน และการเขยน กอนและหลงการใชกจกรรม ประชากร เปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนบานปายาง อ าเภอบางกล า จงหวดสงขลา จ านวน 18 คน ผลการวจยพบวา ไดกจกรรมการเรยนรตามแนวพหปญญาทงแปดดานในการจดการเรยนรภาษาองกฤษ จ านวน 30 กจกรรม และผลการใชกจกรรมตามแนวพหปญญาในการจดการเรยนรภาษาองกฤษพฒนาทกษะการฟง การพด การอาน และการเขยน ผลคะแนนรวมเฉลยหลงเรยนสงกวากอนเรยน จากการทบทวนงานวจยดงกลาว พบวา การจดการเรยนรทเนนความสามารถทาง พหปญญาของนกเรยนนนสงเสรมนกเรยนไดตามความถนดและความสามารถ รวมทงสามารถพฒนาความสามารถดานอนๆ ใหมประสทธภาพสงขนได ทงนยงสงผลใหผลสมฤทธทางเรยนของนกเรยนสงขน และการพฒนาพหปญญาโดยการสอนดวยวธการทหลากหลายนนกสงเสรมใหนกเรยนมความสามารถเพมขนดวยเชนกน โดยในทนเปนงานวจยทกระท ากบเนอหาสาระวชาอนๆ ทไมใชคณตศาสตรบาง ในระดบอนบาลหรอประถมศกษาบาง ดงนนจงนาจะเปนแนวทางทดทจะสามารถน ามาพฒนาและประยกตกบเนอหาวชาคณตศาสตรในระดบมธยมศกษาไดในโอกาสตอไป 4. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการคดอยางมเหตผล มนกการศกษาหลายทานไดอธบายเกยวกบการคดและการคดอยางมเหตผล (Logical Thinking) ซงมนกการศกษาบางทานกลาววา การคดอยางมเหตผลเปนการคดเชงตรรกะ หรอเปนการคดเชงเหตผล ดงนนผวจยจงไดรวบรวมสวนทเกยวของดงตอไปน

124

4.1 ความหมายของการคด นกการศกษาหลายทานไดใหความหมาย ค าจ ากดความของการคดไวดงตอไปน กลฟอรด (Guilford. 1967: 7) ใหความหมายของการคดวา การคดเปนการคนหาหลกการโดยการแยกแยะคณสมบตของสงตางๆ หรอขอความจรงทไดรบแลวท าการวเคราะหเพอหาขอสรปอนเปนหลกการของขอความจรงนนๆ รวมถงการน าหลกการไปใชในสถานการณทตางไปจากเดม เดอ โบโน (De Bono. 1986: 31-32) ไดใหความหมายไววา การคดคอการส ารวจและคนหาประสบการณเพอใชตามจดมงหมายทตองการ เชน เพอเขาใจ เพอตดสนใจ เพอแกปญหา เพอความสข หรอเพอการกระท า เปนตน สมธ (นภเนตร ธรรมบวร. 2549: 5; อางองจาก Smith. 1992: unpage) กลาววา การคดนนเกดขนอยตลอดเวลา แมวาจะตระหนกถงความคดของตนหรอไมกตาม ความสามารถในการคดของมนษยจะแตกตางกนออกไป รวมถงการพยายามท าความเขาใจ และตความหมายของสงแวดลอมรอบตว สงทเราตองการใหเปน และสงทเราไมตองการใหเกดขนความคาดหวงของบคคลตอโลกรอบตวจะมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ทงนเปนผลมาจากประสบการณ หรอการสราง (Construct) ขอมล ความร สงทเรารในปจจบนจะปราศจากความหมาย ถาเราไมสามารถเชอมโยงกบอดต กนยา สวรรณแสง (2532: 109) ใหความหมายของการคดวาเปนกระบวนการกจกรรมของสมองทกอใหเกดแนวส าหรบพฤตกรรมภายในและพฤตกรรมภายนอกส าหรบปฏบตการชวต ทศนา แขมมณ (ภรมยา อนทรก าแหง. 2549: 42; อางองจาก ทศนา แขมมณ. 2542: ไมปรากฏเลขหนา) ไดใหความหมายวาการคด หมายถง พฤตกรรมภายในทเกดจากขบวนการท างานของสมองในการรวบรวม จดระบบขอมลและประสบการณตางๆ อนจะน าไปสรปราง หรอมโนภาพทเปนเรองราวขนในใจ กอนทจะสอออกมาโดยใชค าพด หรอการแสดงออก ศรสรางค ทนะกล และคนอนๆ (2542: 8) ใหความหมายของการคดวาเปนพฤตกรรมทมลกษณะเปนเอกลกษณเฉพาะของมนษย และมรปแบบทซบซอน เปนผลมาจากกระบวนการทางสมอง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2544: 11-12) กลาวถงความหมายความคดวาเปนกลไกของสมองทเกดขนตลอดเวลาซงเปนไปตามธรรมชาตของมนษยทใชในการสรางแนวคดรวบยอด ดวยการจ าแนกความแตกตาง การจดกลมและการก าหนดชอเรองเกยวกบขอเทจจรงทไดรบและกระบวนการทใชแปลความหมายของขอมล รวมถงการสรปอางองดวยการจ าแนกรายละเอยดการเชอมโยงความสมพนธของขอมลทไดรบ ซงขอมลทน ามาใชอาจจะเปนความจรงทสมผสไดหรอเปนเพยงจนตนาการทไมอาจจะสมผสได ตลอดจนเปนกระบวนการเกยวกบการน ากฎเกณฑตางๆ ไปประยกตใชไดอยางมเหตผลและเหมาะสม สงคมรอบตว และประสบการณสวนตวดงเดมของมนษย

125

ชาญชย อาจนสมาจาร (2545: 146) ไดใหความหมายของการคดสรปไดดงน การคดเปนการน าความสามารถในทางสตปญญาออกมาใชประโยชน การตดสนใจ และการสรป เปนการปฏบตการทางสมองหรอใหเหตผล ตดสน สรป หรอเลอกการลงความเหน เชอ ตงวตถประสงคหรอตรกตรอง ประนประนอม สะทอน หรอชงน าหนกเรองราวทางสมอง สวทย มลค า (2547: 13) ใหความหมายของการคดกลาวโดยสรปไดวา คอการคนหาความหมายนนคอ ก าลงใชสตปญญาของตนท าความเขาใจกบการน าความรใหมทไดเขารวมกบความรเดมหรอประสบการณทมอย เพอหาค าตอบวาคออะไร หรอกลาวอกอยางหนงวาเปนการเอาขอมลทเพงรบเขามาใหมไปรวมกบขอมลเกาทระลกได เพอสรางเปนความคดอานเหตผลหรอขอตดสน เฉลม ฟกออน (2548: 5) ใหความหมายของการคดวา หมายถง ความสามารถในการใชสมองคด และแสดงปฏกรยาตอบสนองตอสงเราทมความหมาย อยางเปนระบบ เปนขนตอน ตามความตองการของสมอง สวทย มลค า (2548: 49) กลาวถงการคดไวดงน การคดของมนษยจะเรมเกดขน เมอมนษยสมผสกบสงแวดลอมรอบตว อาจจะเปนขอมลหรอสถานการณตางๆ ทเปนสงเรา ซงมนษยอาจจะรบรดวยประสาทสมผสทง 5 ไดแก ตา ห จมก ลน ผวกาย หลงจากนนมนษยจะเรมตอบสนองดวยการคดกอนทจะแสดงออกดวยการพดหรอการกระท า ถาหากสงเราใดๆ ทท าใหเกดขอสงสย ความขดแยง หรอปญหาจะท าใหมนษยเกดความทกข เกดความไมสบายกาย ไมสบายใจ เรยกวา อยในสภาวะความไมสมดล จะกระตนใหมนษยตองปรบสภาวะใหสมดล จงท าใหเกดกระบวนการคด พรอมกบความพยายามดนรน คดหาหนทาง หาวธการแกปญหา ตอบขอสงสย ขจดความขดแยง เพอใหความทกขหมดไปจากตวเอง กอใหเกดความสขหรออยในสภาวะทสมดล ดงแสดงไดดวยภาพประกอบ 3 ตอไปน

126

ภาพประกอบ 3 การเกดขนของการคด ทมา: สวทย มลค า. (2548). ครบเครองเรองการคด. หนา 48. สมวงษ แปลงประสพโชค และคณะ (2548: 2) ใหความหมายของการคดวา หมายถง กจกรรมทางสมอง ซงรวมถงการวเคราะห การแยกแยะ การวางแผน การเปรยบเทยบ การสบคน

ขอมล

สงแวดลอม สถานการณ

สงเรา

กระบวนการรบร (ประสาทสมผสทง 5 : ตา ห จมก ลน ผวกาย)

สภาวะความไมสมดล

เกดขอสงสย เกดปญหา เกดความขดแยง

ตองการปรบสภาวะใหสมดล

กระบวนการคด

ตอบขอสงสย แกปญหา ขจดความขดแยง

สภาวะความสมดลได

ค าตอบ/ไมสงสย

มความสข/ไมเครยด ทกข/เครยด

สภาวะไมสมดลไมได

ค าตอบ/สงสย/ขดแยง

127

การออกแบบ การอางองและหาขอสรป การตงสมมตฐาน การหารปแบบทางคณตศาสตร การทดสอบและตรวจสอบความถกตอง ทวฒถ มณโชต (2549: 60) ไดใหความหมายของการคดวาเปนกระบวนการทางสมองทเกดขนเมอมสงเรามากระตน เชน ปญหา อปสรรค ความสงสยและความตองการ ทงความตองการค าตอบและความตองการมชวตทดขน เบญจพร สมานมาก (2551: 82) ไดใหความหมายของการคดวาเปนความสามารถในการท าความเขาใจ การตความหมายจากขอมลความร โดยการวเคราะหและหาขอสรป สรางความคดรวบยอด เพอประกอบการตดสนใจ ประพนธศร สเสารจ (2551: 2) กลาวถงความหมายของการคดวาเปนกระบวนการท างานของสมอง ทเปนไปตามธรรมชาตของมนษยทเกดขน อนเปนผลมาจากประสบการณเดม สงเรา และสภาพแวดลอมทเขามากระทบ สงผลใหเกดความคดในการทแกไข ปรบตวเพอใหสามารถแกไขปญหา หรอปรบตวใหเขากบสถานการณตางๆ ทเกดขน วโรจน เองสโสภณ ชชพ ออนโคกสง และ ดวงแข บางววฒน (2551: 8) ไดใหความหมายวา การคดคอกระบวนการทางจตใจในการส ารวจและคนหาขอมลหรอประสบการณเพอใชตามจดมงหมายทตองการ โดยทขอมลหรอประสบการณนนอาจเปน/เกยวของกบรปธรรมหรอนามธรรมกได จากความหมายของการคดขางตนสรปไดวา การคด หมายถง พฤตกรรมภายในทเกดจากขบวนการท างานของสมองในการรวบรวม การวเคราะห การแยกแยะ การวางแผน การเปรยบเทยบ จดระบบขอมลและประสบการณตางๆ ซงเกดจากการแสดงปฏกรยาตอบสนองตอสงเรา เพอปรบตวใหเขากบสถานการณ และสภาพแวดลอมรอบตว 4.2 ประเภทของการคด การคดแมจะเปนกระบวนการภายในทเรามองไมเหน แตเรากสามารถทจะทราบถงความคดของบคคลไดจากกระบวนการตอบสนองภายนอกทเกดขนในตวบคคล การคดของมนษยเกดขนตลอดเวลาทงในขณะตนและขณะหลบ สมองเปนสวนทส าคญทสดในการคดของมนษย เพราะสมองเปนศนยกลางควบคมการท างานของรางกาย และเปนศนยกลางของความรสกนกคด สมองแตละสวนท าหนาทควบคมพฤตกรรมตาง ๆ เชน การเรยนร การจ า การรบร การคดหาเหตผล เปนตน การคดของบคคลอาจจะคดเพยงเชอมโยงสงตาง ๆ เขาดวยกน โดยไมมจดหมายของการคดจนกระทงการคดอยางมเหตผลซงมความส าคญตอความส าเรจในชวตของบคคล (ศรสรางค ทนะกล และคนอน ๆ. 2542: 1) ดวยเหตนจงมนกการศกษาหลายทานไดแบงประเภทของการคดไวดงน กาเย (Gagne. 1974: 283) ไดจ าแนกประเภทของการคดไว 2 แบบ คอ 1. การคดอยางเลอนลอยหรอไมมทศทาง คอการคดจากสงทพบเหน จาก

128

ประสบการณตรง เรยกอกอยางหนงวาเปนการคดตอเนอง (Associative Thinking) ซงจ าแนกออกเปน 5 ลกษณะ คอ 1.1 การคดตอเนองอยางอสระ (Free Association) คอการคดถงเหตการณทลวงมาแลว เมอมการกระตนจากสงเราจ าพวกค าพดหรอเหตการณ 1.2 การคดเชอมโยงควบคม (Controlled Association) คอการคดโดยอาศยค าสงเปนแนว เชน ผคดอาจไดรบค าสงเปนแนว เชน ผคดอาจไดรบค าสงใหบอกค าทอยในพวกเดยวกนกบค าทไดยนมา 1.3 การฝนกลางวน (Day Dreaming) คอการคดทมจดประสงคเพอปองกนตนเอง เพอใหเกดความพอใจในตน ซงเปนการคดฝนในขณะทยงตนอย 1.4 การฝนกลางคน (Night Dreaming) คอการฝนอนเนองจากความคดของตน หรอเปนการคดฝนเนองจากการรบรหรอตอบสนองสงเรา 1.5 การคดตามความเชอของผคด (Autistic Thinking) คอการคดหาเหตผลเขาขางตวเอง ซงขนอยกบความเชอหรออารมณของผคดมากกวาขนอยกบลกษณะทแทจรงของการคด 2. การคดอยางมทศทางหรอมจดหมาย คอการคดทบคคลเรมใชความรพนฐานเพอกลนกรองความคดทเพอฝน การคดทเลอนลอยไรความหมายใหเปนการคดทมทศทางขน โดยมงไปสจดหมายหนง และเปนการคดทมบทสรปของการคดหลงจากคดเสรจแลว ซงจ าแนกออกเปน 2 ลกษณะดงน 2.1 การคดรเรมสรางสรรค (Creative Thinking) คอการคดในลกษณะทคดไดหลายทศทาง (Divergent Thinking) ไมซ ากน หรอเปนการคดในลกษณะทโยงสมพนธกนได กลาวคอ เมอระลกสงใดไดกจะเปนสะพานเชอมตอใหระลกถงสงอนๆ ไดตอไปโดยสมพนธกนเปนลกโซ 2.2 การคดวเคราะห วจารณ (Critical Thinking) คอการคดอยางมเหตผล ซงเปนการคดทใชเหตผลในการแกปญหา โดยพจารณาถงสถานการณหรอขอมลตางๆ วามขอเทจจรงเพยงใดหรอไม ศรสรางค ทนะกล และคนอนๆ (2542: 9-11) กลาววาการคดแบงเปน 2 ประเภท คอ 1. การคดโดยไมมจดมงหมาย (undirected thinking) หรอเรยกวาความคดแบบเชอมโยง (associated thinking) เปนการคดทไมมจดหมาย เปนอสระจากการถกก าหนดดวยเงอนไขภายนอก 1.1 การคดเชอมโยงเสร (free associative thinking) เมอไดรบสงกระตนสงหนงเราอาจจะคดสงตางๆ อกมากมายสงทมาเชอมโยงกบสงเรานนไมจ ากดขอบเขต ซกมนด ฟรอยด (Sigmund Freud) นกจตวทยาวเคราะหเชอวาการคดแบบเสรเปนการระบายความตองการทอยภายใตจตไรส านก (unsconscious) การวเคราะหผลจากการคดแบบเชอมโยงเสร จะชวยใหเขาใจปญหาทฝงลกอยในจตใจของคนได

129

1.2 การคดเชอมโยงควบคม (controlled association) การคดจะถกจ ากดตามทก าหนดเงอนไข เชน ผคดอาจไดรบค าสงใหบอกค าทอยในกลมเดยวกนกบค าทไดยน เชน ค าวา ดนสอ จะตองตอดวยค าวา “ปากกา” เพราะอยในกลมของเครองเขยน 1.3 การฝนเฟอง (fantasy) เปนการฝนกลางวน (day dreaming) การฝนเฟองเปนการสะทอนความปรารถนาของมนษย โดยเหตทความปรารถนานนในสภาพความเปนจรงไมไดรบการตอบสนอง หรอเปนความปรารถนาทไมมทางเปนจรงได เชน ผทอยากเปนดาราบาสเกตบอลระดบโลก กจะนกถงภาพตนเองเลนบาสเกตบอล เลนลก และท าแตมในทาตางๆ ทผาดโผน ผทอยในทคมขงกมกจะนกภาพตนเองเปนนกบนออกไปได หรอเปนซปเปอรแมนสามารถเหาะไดแหกกรงขงออกไปได 1.4 การฝน (dream) หรอการฝนกลางคน(night dreaming) การฝนเปนการคดเชอมโยงในขณะหลบ มความสมจรงมากบางครงฝนเปนเรองเปนราวตดตอกนในขณะฝน ผฝนจะไมทราบวาเปนความฝน มนษยมความเชอในเรองความฝนมาแตโบราณ ทกชาตทกภาษาตางมค าอธบายเกยวกบฝนและการฝน เชน ชาวอยปตเชอวาการฝนเปนการตดตอกบเทพเจา และเรองราวทฝนคอสงทเทพเจาตองการบอกกบผฝน ชาวจนเชอวาการฝนคอการทองเทยวของวญญาณซงออกจากรางของผฝน และความฝนกเปนประสบการณของวญญาณ สวนชาวไทยเชอวาการฝนเปนการรบรเหตการณในอดตทแฝงมาในรปของความฝน จงตองมการท านายฝน 2. การคดอยางมจดมงหมาย (the goal-directed thinking) เปนการคดทเกดขนเมอเราตองการค าตอบหรอวถทางทสมเหตสมผลในการแกปญหา การคดชนดนมเปาหมายทชดเจน จอหน ดวอ (John Dewey) นกจตวทยาและนกการศกษาชาวอเมรกาเรยกความคดชนดนวา reflective thinking การคดชนดนไดแก การคดวเคราะห วจารณ (critical thinking) และการคดสรางสรรค (creative thinking) การคดวเคราะหวจารณเปนการคดหาเหตผลในเรองตางๆ ซงการคดชนดนคอการคดแกปญหา (problem solving) ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2544: 12-13) ประเภทหรอรปแบบของการคดมหลากหลายแตกตางกนออกไป สามารถแบงไดเปน 2 กลมใหญๆ คอ 1. การคดอยางไมมเปาหมาย เปนการคดไปเรอยๆ ไมมเปาหมายหรอวตถประสงคการคด 2. การคดอยางมเปาหมาย เปนการคดทมประโยชนและมคณภาพมากกวาการคดแบบแรก ผคดมวตถประสงคเพอวางแผนหรอแกปญหาหรอหาแนวทางในการบรรลถงความส าเรจในการท าสงใดสงหนง การคดแบบนมความส าคญมากเพราะหากใชไปในทางทผดจะกอใหเกดความเสยหายเดอดรอนตอสงคม สงแวดลอม และตอตวผคดเองในภายหลง การพฒนาการคดจงมเปาหมายทส าคญคอมงใหเปนคนคดด คดชอบ ปานรว ยงยทธวชย (2548: 40-41) การคดของมนษยมอย 2 ระดบ ระดบท 1 การคดแบบไมมเปาหมาย หรอคดแบบเลนสเวา เปนความคดทหลากหลาย กระจดกระจาย ถาขาดการบรหารการคดอยางเปนระบบแลว กจะเปนความคดทสญเปลาไปอยางนาเสยดาย สวนระดบท 2

130

การคดแบบมเปาหมาย หรอคดแบบเลนสนน เปนการคดทมประสทธภาพและมากไปดวยประสทธผลกอใหเกดประโยชนอยางมหาศาลตอพฒนาการของมนษยชาต โดยเฉพาะอยางยงตอการจดกจกรรมการเรยนรการคด ลกขณา สรวฒน (2549: 24-31) กลาววา การแบงการคดนนขนอยวาจะยดลกษณะใดเปนหลกในการแบง ซงสามารถแบงไดดงตอไปน 1. แบงตามขอบเขตของการคด จ าแนกเปน 2 ประเภทไดแก 1.1 การคดในระบบปด หมายความวา การคดทอยในขอบเขตจ ากด แนวการคดจะไมมการเปลยนแปลง มการคดอยางไรกจะคดเหมอนๆ กน เชน การคดทางคณตศาสตร การคดทางตรรกศาสตร เปนตน 1.2 การคดระบบเปด หมายถง การคดทเปนไปตามความร ความสามารถ หรอประสบการณของแตละคนในแตละสงแวดลอม 2. แบงตามความแตกตางของเพศ จ าแนกเปน 2 ประเภทไดแก 2.1 การคดแบบวเคราะห (Analytical Thinking) เปนการคดโดยอาศยสงเราทเปนจรงเปนเกณฑ เปนการคดของผมอารมณ เปนการคดทถอวาเปนพนฐานทางวทยาศาสตร เปนลกษณะการคดของเพศชายเปนสวนใหญ คอ มเหตผล (Rational) มการคาดคะเน (Predictable) มขอบเขต (Convergent) และเปนแนวลง (Vertical) 2.2 การคดแบบโยงความสมพนธ (Relational Style) เปนการคดทสมพนธกบอารมณซงมกยดตนเองเปนใหญ เกดจากการมองหาความสมพนธของสงเราตงแตสองชนดขนไป เชน ความสมพนธทางดานหนาท สถานท หรอกาลเวลา การคดแบบนมกจะเปนการคดของเพศหญง 3. แบงตามความสนใจของนกจตวทยา จ าแนกเปน 3 ประเภทไดแก 3.1 การคดรวบยอด (Concept) เปนการคดทไดจากการรบร โดยมการเปรยบเทยบทงในลกษณะเหมอนและแตกตางกน ดวยการอาศยประสบการณเดม 3.2 การคดหาเหตผล (Reasoning) การคดประเภทนเรมจากการตงสมมตฐานแลวด าเนนการตรวจสอบสมมตฐานทตงขน 3.3 การคดสรางสรรค (Creative Thinking) เปนความคดทอาศยการคดทแกปญหาใหมๆ และคดสรางสงใหมๆ ทามกลางความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ท าใหเกดความรสกวาโลกของเราเลกลง ซง ความคดรเรมสรางสรรค เปนการคดเมอพบความสมพนธใหมๆ ของสงตางๆ ทมคณคาและมประโยชนแปลกใหมกวาเดม มลกษณะแนวใหม การประดษฐสงแปลกใหม มวธการใหมขนมาหรอปรบปรงใหดขน ซงมกระบวนการคดสรางสรรค 4 ขนตอน ไดแก ขนเตรยมตว ขนฟกตว ขนคดออก และขนทดสอบ 4. แบงตามลกษณะของการคด จ าแนกเปน 2 ประเภทใหญๆ ไดแก 4.1 การคดโดยไมมจดหมาย (Undirected Thinking) หรอเรยกอกอยางหนงวาการคดตอเนอง หรอการคดเชอมโยง (Associative Thinking) เปนวธคดจากสงหนงไปยงอกสง

131

หนงอยางตอเนองและเชอมโยงกน จนเหมอนวาความคดเชอมโยงนจะไมมจดหมายและควบคมไมไดแตกมทศทาง การคดชนดนยงแบงออกเปนประเภทยอยๆ ไดดงตอไปน 4.1.1 การคดตอเนองอยางอสระ หรอการคดเชอมโยงอสระ (Free Association) เปนความคดทเกยวของและมความสมพนธกนอยางอสระ จากเรองหนงไปยงอกเรองหนงโดยไมไดเขมงวดกบการเรยงประโยค การใชภาษามกจะเปนการเลาเรองในสงทผานมา 4.1.2 การคดตอเนองทไมอสระ หรอการควบคมการเชอมโยง (Controlled Association) เปนความคดทเรยงล าดบจากค าหนงไปยงอกค าหนงตามทผคอยน าให ตางจากประเภทแรกทการคดถกจ ากดใหแคบลงโดยตองปฏบตตามค าสงของอกฝายหนง 4.1.3 การฝนกลางวน (Day Dreaming) เปนลกษณะการคดเพอฝน ในลกษณะการสรางวมานในอากาศ มกจะเปนความคดทมจดประสงคปองกนตวเองหรอใหเกดความภาคภมใจในตนเองเนองจากในความจรงนนไมเคยท าอะไรใหไดรบความภาคภมใจเลย 4.1.4 การฝนกลางคน (Night Dreaming) มกเกดในเวลาหลบ ซงเปนความฝนในสงทเปนเรองเกบกดไว บางครงเปนเรองราว บางครงไมมเนอหาไมสมเหตสมผล ซงการฝนกลางคนเปนเครองแสดงวาการคดนนเกดขนไดตลอดเวลา โดยทเราไมไดตงใจเลย 4.1.5 การคดตามความเชอของผคด หรอการคดเขาขางตวเอง (Autistic Thinking) เปนกระบวนการทผคดตความหมายจากความเชอ และตดสนดวยเหตผลทเขาขางตวเอง 4.2 การคดอยางมจดหมาย (The Goal-directed Thinking) หรอความคดตรง (Directed Thinking) เปนการคดทมกมจดหมายในสงทคดวาจะท าอยางไร สนสดทตรงไหน และจะท าใหเกดความส าเรจไดอยางไร ซงแบงออกเปนประเภทยอยๆ ไดคอ การคดตดสนปญหา หรอการคดวพากษวจารณ หรอการคดอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking) นบวาเปนความคดทมเหตผล มกฎเกณฑตามหลกตรรกวทยา และวธการคดหาเหตผลตามหลกวทยาศาสตร (Scientific Method) 5. แบงตามเนอหาหลกสตร ประกอบดวยหลกสตรยอย ๆ ดงน การคดสบมต การคดเชงวพากษ หรอการคดอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking) การคดเชงวเคราะห (Analytical Thinking) การคดเชงเปรยบเทยบ (Comparative Thinking) การคดเชงสงเคราะห (Synthesis-Type Thinking) การคดเชงมโนทศน (Conceptual Thinking) การคดเชงบรณาการ (Integrative Thinking) การคดเชงอนาคต (Futuristic Thinking) การคดเชงสรางสรรค (Creative Thinking) การคดเชงประยกต (Applicative Thinking) การคดเชงกลยทธ (Strategic Thinking) และการคดเชงระบบ (Systematic Thinking) ลาวลย รกสตย (2550: 49) กลาววา ลกษณะการคด หมายถง รปของการคดแบบตางๆ จดเปน 2 กลมใหญๆ ดงน 1. คดอยางไมมเปาหมาย คดเลอนลอยหรอคดฟงซาน เชน การคดเชอมโยงอยางไรจดหมาย การนกฝน (คดฟงขณะตน) การฝน (คดฟงขณะหลบ) เปนตน

132

2. คดอยางมเปาหมาย เปนความคดทมประโยชน มคณภาพกวาการคดแบบแรก มวตถประสงคเพอวางแผนหรอแกปญหา หรอเปนการคดทบทวนแบบใสใจในสงทเปนปญหาเพอคนหาค าตอบทดทสด หรอหาแนวทางในการบรรลถงความส าเรจในการท าสงใดสงหนง เชน การคดแบบจดจ า (knowledge thinking) การคดแบบเขาใจ (comprehension thinking) การคดไตรตรองหรอการคดแบบมวจารณญาณ (critical thinking) การคดแบบอปนย (induction thinking) การคดแบบนรนย (deduction thinking) การคดวเคราะห (analytical thinking) คดสงเคราะห (synthesis thinking) การคดแบบสงกปหรอการคดแบบสรปมโนทศน (conceptual thinking) การคดแบบน าไปใช (application thinking) การคดแบบประเมนคา (evaluation thinking) การคดแบบเปนเหตเปนผล (logical thinking) การคดสรางสรรค (creative thinking) การคดเชงวทยาศาสตร (scientific thinking) การคดตดสนใจ (decision thinking) และการคดแกปญหา (problem solving) เปนตน จากประเภทของการคดทกลาวมาขางตนนนพบวา การคดสามารถแบงเปน 2 ประเภทตามลกษณะการคดคอ 1. การคดโดยไมมจดหมาย เปนวธคดจากสงหนงไปยงอกสงหนงอยางตอเนองและเชอมโยงกน จนเหมอนวาความคดเชอมโยงนจะไมมจดหมายและควบคมไมไดแตกมทศทาง เปนการคดไปเรอย ๆ ไมมเปาหมายหรอวตถประสงคการคด แบงออกเปนประเภทยอย ๆ ไดดงน 1.1 การคดตอเนองอยางอสระ หรอการคดเชอมโยงอสระ (Free Association) เปนความคดทเกยวของและมความสมพนธกนอยางอสระ จากเรองหนงไปยงอกเรองหนงโดยไมไดเขมงวดกบการเรยงประโยค การใชภาษามกจะเปนการเลาเรองในสงทผานมา 1.2 การคดตอเนองทไมอสระ หรอการควบคมการเชอมโยง (Controlled Association) เปนความคดทเรยงล าดบจากค าหนงไปยงอกค าหนงตามทผคอยน าให ตางจากประเภทแรกทการคดถกจ ากดใหแคบลงโดยตองปฏบตตามค าสงของอกฝายหนง 1.3 การฝนกลางวน (Day Dreaming) เปนลกษณะการคดเพอฝน ในลกษณะการสรางวมานในอากาศ มกจะเปนความคดทมจดประสงคปองกนตวเองหรอใหเกดความภาคภมใจในตนเองเนองจากในความจรงนนไมเคยท าอะไรใหไดรบความภาคภมใจเลย 1.4 การฝนกลางคน (Night Dreaming) มกเกดในเวลาหลบ ซงเปนความฝนในสงทเปนเรองเกบกดไว บางครงเปนเรองราว บางครงไมมเนอหาไมสมเหตสมผล ซงการฝนกลางคนเปนเครองแสดงวาการคดนนเกดขนไดตลอดเวลา โดยทเราไมไดตงใจเลย 1.5 การคดตามความเชอของผคด หรอการคดเขาขางตวเอง (Autistic Thinking) เปนกระบวนการทผคดตความหมายจากความเชอ และตดสนดวยเหตผลทเขาขางตวเอง 2. การคดอยางมจดหมาย เปนการคดทมกมจดหมายในสงทคดวาจะท าอยางไร มเปาหมายทชดเจน และจะสนสดทตรงไหน จะท าใหเกดความส าเรจไดอยางไร ซงเกดขนเมอเราตองการค าตอบหรอวถทางทสมเหตสมผลในการแกปญหา โดยอาจแบงออกเปนประเภทยอยๆ ไดคอ การคดตดสนปญหา หรอการคดวพากษวจารณ หรอการคดอยางมวจารณญาณ

133

(Critical Thinking) นบวาเปนความคดทมเหตผล มกฎเกณฑตามหลกตรรกวทยา การคดเหลานเปนการคดทมประสทธภาพและมากไปดวยประสทธผลกอใหเกดประโยชนอยางมหาศาลตอพฒนาการของมนษยชาต 4.3 ความหมายของการคดอยางมเหตผล ก๏ด (Good. 1973: 608) ไดใหความหมายของการคดอยางมเหตผลวา เปนความสามารถทางสมองทบคคลสามารถด าเนนการเกยวกบสงทไมร โดยอาศยสงทรแลว ดวยกฎและหลกการทถกตองอยางมระบบแบบแผน คารพลส (Karplus. 1977: 169-175) ไดอธบายการคดอยางมเหตผลของเดกในสองลกษณะคอ ขนปฏบตการรปธรรม และขนปฏบตการดวยนามธรรมไวดงน การคดอยางมเหตผลแบบรปธรรม(Concrete reasoning patterns: C) C1 (Classification) สามารถจ าแนกและรวมกลมสงของโดยอาศยเกณฑการสงเกตคณสมบตของสงเหลานนเชน บอกความแตกตางของกรดและเบสได โดยการสงเกตสของกระดาษลตมสทเปลยนแปลง และมความเขาใจลกษณะทเปนตรรกศาสตร เชนสนขเปนสตว แตสตวทกตวไมใชสนขทงหมด C2 (Conservation) สามารถคดอยางมเหตผลเรองการอนรกษ โดยมปรมาตรของสารคงทเมอไมมการน ามาเพมหรอเอาออกไป เชนเมอเทน าออกจากถวยกระบอกตวง ปรมาตรของน าจากถวยในครงแรกจะเทากบปรมาตรของน าในกระบอกถวยตวง C3 (Serial ordering) สามารถจดอนดบความสมพนธของสงตางๆ จากการสงเกตคณสมบตและเรมใชวธการจบค (One-to-one Correspondence) ระหวางสงของสองกลม เชน สตวขนาดเลกจะมจงหวะการเตนของหวใจเรวกวาสตวทมขนาดใหญ ซงการเตนของหวใจชา การคดอยางมเหตผลแบบนามธรรม (Formal reasoning patterns: F) F1 (Theoretical reasoning) สามารถจดแบงกลมทซบซอนมากขน ใชหลกตรรกะชวยในการจดอนดบและรปแบบการคดอยางมเหตผล คณสมบตเชงนามธรรม สจพจนและทฤษฎตางๆ เชน สามารถแยกปฏกรยาเคมโดยใชหลกการอนรกษพลงงานนอกจากนยงยอมรบ ขอสมมตฐานใดๆ ทขดแยงกบตนเองได F2 (Combinatorial reasoning) พจารณาลกษณะผสมของความคดในปญหาตางๆ เชน สามารถเขาใจลกษณะทางพนธกรรมทแสดงลกษณะปรากฏ และลกษณะแฝงตงแตสองจ านวนขนไป F3 (Functionally and proportional reasoning) อธบายสถานะและตความของลกษณะหนาทในความสมพนธเชงคณตศาสตร เชน อธบายถงอตราเรวของการแพรกระจายของโมเลกลของสารผานเยอบางๆ จะเปนสดสวนผกผนกบรากทสองของน าหนกโมเลกลของสารนน F4 ( Control of variables) ตระหนกถงความจ าเปนของการออกแบบการ

134

ทดลอง ทซงตองควบคมตวแปรอนๆ นอกจากตวแปรทตองการทดสอบเทานน เชน การออกแบบการทดลองเพอทดสอบขอเทจจรงทบางเรองทอางอง F5 (Probability and correlation reasoning) สามารถตความจากการสงเกตตวแปรอนๆ ซงแสดงผลทไมไดคาดหวงไว แตจะตความสมพนธกนเทานน การเปรยบเทยบการคดอยางมเหตผลของเดกในขนปฏบตการดวยรปธรรมและขนปฏบตการดวยนามธรรมแสดงดงตาราง 2 ตาราง 2 การเปรยบเทยบการคดอยางมเหตผลของเดกในขนปฏบตการดวยรปธรรมและขน ปฏบตการดวยนามธรรม ขนปฏบตการดวยรปธรรม(Concrete) ขนปฏบตการดวยนามธรรม(Formal) 1. ตองการใชอางองการกระท าทคลายคลงกนจากวตถและจากคณสมบตทสงเกตได 2. สามารถใหเหตผลตาม C1-C3 แตไมสามารถใหเหตผลตาม F1-F5

3. ในการปฏบตการทยงยากจ าเปนตองไดรบการค าแนะน าเปนล าดบขน ตามขนตอน 4. มกไมใชความคดของตนเอง ใหความคดเหนทไมแนนอน ใชขอสรปหลายประเดนหรอบางครงขดแยงกบขอเทจจรง

1. สามารถใหเหตผลเกยวกบความคดรวบยอด ความสมพนธ คณสมบตทางนามธรรม ขอเทจจรงและทฤษฎ โดยใชสญลกษณแทนความคดได 2. สามารถใหเหตผลตาม F1-F5 ไดดพอๆ กบ C1-C3 3. สามารถวางแผนเพอปฏบตการ โดยครอบคลมวตถประสงคทตงไว 4. มความร ความเขาใจและใชความคดพจารณาดวยตนเอง ตรวจสอบทบทวนตวเองเพอใหเกดความเชอมนในผลสรป ซงใชขอมลตางๆ เปนรากฐาน

ทมา: Karplus, Robert. (1977). Science Teaching and the Development of Reasoning. p. 171. ครลค และรดนก (Krulik; & Rudnick. 1996: 2-3) ใหความหมายวา การคด เชงเหตผล เปนกระบวนการทางสมองทน าเอาความรขอเทจจรงและประสบการณมาวเคราะหเรองราวตางๆ ทน าไปสการตดสนใจหรอแกปญหาและประเมนไดถงความพอใจและการยอมรบการตดสนใจในครงนน ถงเหตผลอยางเขาใจ การคดอยางมเหตผลตองอาศยหลกการหรอขอเทจจรงทถกตองสนบสนนอยางเพยงพอ

135

การคดขนสง (HIGHER-ORDER

THINKING SKILLS)

การใหเหตผล (REASONING)

การมเหตผลเปนสวนของการคดทพนจากระดบการระลกได (recall level) ขนไป ซงการมเหตผลนนจะประกอบไปดวยการคดขนพนฐาน การคดขนวเคราะห และการคดขนสรางสรรค ดงภาพประกอบ 4 ซงการก าหนดในแตละล าดบขนอยางแมนย านนท าไดยาก แตอยางไรกตามพอจะอธบายไดโดยแบงการคดออกเปน 4 ขน ดงน 1. การคดขนระลก (Recall) จดเปนทกษะการคดทเปนธรรมชาตเกอบอตโนมตเปนความสามารถในการคดระลกขอเทจจรง 2. การคดขนพนฐาน (Basic) เปนความเขาใจ ความคดรวบยอด เปนประโยชนน าไปใชในชวตประจ าวน 3. การคดขนวเคราะห (Critical) เปนความคดทใชในการตรวจสอบ เชอมโยงและประเมนลกษณะทงหมดของการแกปญหา ประกอบดวย การรวบรวมและจดการขอมล การจ า การเรยนร การหาหลกฐานและการวเคราะห แยกแยะขอมล การระลกถงขอมลทมอยกอนหนาเพอเชอมโยงกบขอมลทไดเรยนรใหม พจารณาหาเหตผลของค าตอบทได การน าไปสขอสรป น าไปสค าตอบทมเหตผลได 4. การคดขนสรางสรรค (Creative) เปนความคดทซบซอน ความคดระดบนเปนสงประดษฐทคดหรอจนตนาการขนเอง

ภาพประกอบ 4 การพฒนาความสามารถดานการคด

ทมา: Krulik, Stephen; & Rudnick, Jess A. (1996). The New Source Book for Teaching Reasoning Problem Solving in Junior and Senior High School. p. 2.

คตสม นชมระ (Katsumi Nishimura. 2546: 2-3) กลาวโดยสรปไดวา การคดอยางมเหตผล (Logical Thinking) คอการคดทมล าดบขนตอนและเปนเหตเปนผล การคดทเปนตรรกะ โดยการตรวจสอบขอมลทเกยวของ อปสรรค จากนนตองมเปาหมายทชดเจน แลววางแผนในการ

การคด ขนสรางสรรค (Creative)

การคดขนวเคราะห (Critical)

การคดขนพนฐาน (Basic)

การคดขนระลกได (Recall)

136

ด าเนนการใหบรรลเปาหมายทตงไว ซงการคดอยางมเหตผลนเปนวธการคดทขาดไมได ในการเพมอตราสวนของความส าเรจ เพอมงสบรรลเปาหมาย ลพแมน (Lipman. 2003: 179) กลาวถงการคดอยางมเหตผลวา การฝกการคดอยางมเหตผลตองเรมจากการอางเหตผลหรอสรางขอสรปจากหลกฐานทมจรง ขอดของความมเหตผลตอการศกษา คอชวยใหผเรยนเกดความอยากรอยากเหนสงทไดคนพบ และพยายามหาความสมพนธของสงตางๆ ทเกดขน ท าใหผเรยนสามารถแยกแยะไดวาเรองใดเปนเรองจรงและเรองใดเปนเรองไมจรง พรอมทงสามารถพสจนในสงทไมนาเชอถอไดเพอใหการอางเหตผลของผเรยนมความนาเชอถอและมความถกตอง กนยา สวรรณแสง (2532: 119) ไดกลาวถงความคดอยางมเหตผลวา เปนการคดโดยอาศยขอมลตางๆ พจารณาความส าคญของขอมล เปนความสามารถในการคดหาเหตผลทงทเปนอปมานและอนมาน (Inductive and Deductive Thinking) การคดหาเหตผลแบบอปมาน เปนการคดโดยอาศยสงเราหลายๆ อยางมาเปนขอมลทจะสรปเปนกฎหรอหลกการ สวนการคดหาเหตผลแบบอนมาน เปนการคดโดยมหลกเกณฑหรอสงทก าหนดไวแลวมาเปนขอสรป ภพ เลาหไพบลย (2537: 12-13) กลาวถงการคดอยางมเหตผลพอสรปไดวา คอ การยอมรบในค าอธบายเมอมหลกฐานหรอขอมลมาสนบสนนอยางเพยงพอ อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน ตรวจสอบความถกตองสมเหตสมผลของแนวคดตางๆ กบแหลงขอมลทเชอถอได แสวงหาหลกฐานและขอมลจากการสงเกต หรอการทดลองเพอสนบสนนหรอคดคนหาค าอธบาย มหลกฐานขอมลอยางเพยงพอเสมอกอนจะสรปผล เหนคณคาในการใชเหตผล ยนดใหมการพสจนตามเหตผลและขอเทจจรง จ านง วบลยศร (2536: 29) กลาววา การคดอยางมเหตผล หมายถง การคดทตองอาศยหลกการหรอมขอเทจจรงทถกตองมาสนบสนนอยางเพยงพอ การคดประเภทนมโอกาสผดพลาดนอย และถอวาเปนทกษะอยางหนงทเราอาจจะพฒนาใหมคณภาพสงยงขนได ผทมทกษะในการคดเชงเหตผลสง ยอมมความคดทมคณภาพสง ซงความคดทมคณภาพสงนนยอมจะชวยแกปญหานานาประการใหแกมนษยได และยอมจะชวยสรางสรรคอนเปนประโยชนใหแกมนษยไดนานาประการเชนกน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2544: 56) กลาวถงจดมงหมายของการคดอยางมเหตผลวา เพอใหไดความคดทสามารถอธบายไดดวยหลกของเหตผล โดยมวธคด ดงน 1. จ าแนกขอมลทเปนขอเทจจรงและความคดเหนออกจากกน 2. พจารณาเรองทคดบนพนฐานของขอเทจจรงโดยใชหลกเหตผล 2.1 แบบนรนยคอคดจากหลกทวไป ไปสขอเทจจรงยอยๆ 2.2 แบบอปนยคอคดจากขอเทจจรงยอยๆ ไปสหลกการทวไป ส าหรบเกณฑความสามารถในการคดอยางมเหตผล มดงน 1. สามารถแยกขอเทจจรงและความคดเหนออกจากกนได 2. สามารถใชเหตผลแบบนรนย หรออปนยในการพจารณาขอเทจจรง

137

3. สามารถใชเหตผลทงแบบนรนยและอปนย ในการพจารณาขอเทจจรง ภรมยา อนทรก าแหง (2549: 44) ไดใหความหมายของการคดอยางมเหตผลวา คอ คดใชหลกเหตผลในเรองทคด ซงวธการคอ รวบรวมขอมลในเรองทคด จ าแนกขอมลในเรองทคดเปนขอเทจจรงและความคดเหนออกจากกน จากนนพจารณาความนาเชอถอและพจารณาเรองทคดโดยใชหลกเหตผลบนฐานขอมลทเชอถอได สสวท. (ประดษฐ เหลาเนตร; และ ณฐภสสร เหลาเนตร. 2549: 33; อางองจาก สสวท. ม.ป.ป.: ไมปรากฏเลขหนา) ทกษะการคดอยางเปนเหตผล (Logical Thinking) พบวา มความสามารถในการคดในเชงเหตผลในเรองราวตางๆ และสามารถระบประเดนและขอมล พยานหลกฐานประกอบโดยไมใชความรสกตนเองในการโตแยงหรอสนบสนน เบญจพร สมานมาก (2551: 83) กลาววา การคดอยางมเหตผล เปนการคดทตองใชหลกการ ขอเทจจรงเปนขอมลในการคด เพอใชในการหาทางออกของปญหาหรอลงสรปเกยวกบ เรองใดเรองหนง เปนพนฐานของการคดขนสงและจ าเปนตองใชในการด ารงชวต สมภาร พรมทา (2551: 3-5) กลาววาความมเหตผลบางทเรากเขาใจวาหมายถง การกระท าทพอเหมาะพอดกบเรองนนๆ ไมมากเกนไปหรอนอยเกนไป เรยกวา ท าสมเหตแกผล หรอกลาววา เปนการกระท าทอธบายได แจกแจงไดวาจ าเปนอยางไรจงตองท าสงน ซงจากเหตผลดงกลาวขางตน เปนไปไดวาเรองเดยวกนอาจพจารณาไดจากมมมองมากกวาหนงมม และเปนไปไดทจะมมมมองทไมลงรอยกนแตฟงดมเหตผลทงคหรอทงหมด นนแสดงวาความหมายของค าวามเหตผลอาจมไดหลายอยาง สวนความไมมเหตผลอาจพจารณาในแงทเปนการกระท าทเกนกวาเหต เชน เดกฆาตวตายเพราะแมไมใหโทรศพท เปนตน หรอความไมมเหตผลเปนการขาดการประเมนสถานการณอยางรอบคอบรอบดาน หรออกนยหนงคอตงหรอเครงเกนไปนนเอง ส าหรบการคดอยางมเหตผล สมภาร พรมทา (2551: 8-9) สรปวาคอการคดอยางสมมา คออยางพอเหมาะพอดแกเรอง ผลของการคดอยางสมมาจะชวยใหชวตเราแตละคนเปนสข อมพร มาคนอง (2553: 24-25) กลาววา การคดอยางมเหตผล (Logical thinking) เปนการคดเพอสรปผลจากเหตหรอสงทถกก าหนดขนโดยขอสรปทไดตองสอดคลอง สมเหตสมผล และเปนจรงตามขอก าหนด การคดลกษณะนแบงเปน 2 แบบ ดงน 1. การคดแบบนรนย (Deductive thinking) เปนการคดจากสวนรวมไปยงสวนยอย เชน การพจารณาวาจะใชทฤษฎบท กฎ สตร และนยามทางคณตศาสตรทระบไวกบปญหาไดอยางไร 2. การคดแบบอปนย (Inductive thinking) เปนการคดโดยใชขอเทจจรงยอยๆ ไปสกฎหรอหลกการทวไปทเปนสวนรวม เชน การพจารณาความสมพนธเพอหารปแบบหรอความสมพนธทวไป จากความหมายของการคดอยางมเหตผลสรปไดวา การคดอยางมเหตผล หมายถง ความสามารถทเกดจากกระบวนการทางสมอง ทจะลงความเหนเกยวกบความสมพนธระหวางขอเทจจรงหรอปรากฏการณ และสามารถสรปผลจากเหตได เปนการคดทตองใชหลกการขอเทจจรง

138

เปนขอมลในการคดเพอใชในการตดสนใจสรปผล ซงสามารถแบงออกเปนดานตางๆ ไดเปน 4 ดาน ดงน 1.ดานการจ าแนกรายละเอยดและก าหนดสงทเปนปญหาไดเปนอยางด เชนเดยวกบความสามารถในการก าหนดเปาหมาย และประเมนวธการในการแกปญหานน 2.ดานการรจกและเลอกใชเหตผลแบบอปนย และนรนย เปนล าดบขนตอน ล าดบความสมพนธ และรจกความไมถกตองของเหตผล 3.ดานการลงขอสรปอยางมเหตผล จากขอมลทไดจากแหลงตางๆ เชน จากขอเขยน ค าพด ตารางหรอรปภาพและสามารถโตตอบผอนไดอยางมเหตผล 4. ดานการเขาใจ การสราง และการใชความคดรวบยอดตลอดจนการขยายความคดอยางกวางขวาง 4.4 พฒนาการดานการคดอยางมเหตผล การคดเปนพฒนาการทางสตปญญาของบคคล ดงนนการสอนคดจงควรค านงถงการพฒนาการทางสตปญญาของผเรยนดวย ซงเพยเจต (Piaget. 1972: 1-12) กลาวพอสรปไดวา พฒนาการทางสตปญญาของคนมลกษณะเดยวกนในชวงอายเทากน และแตกตางกนในชวงอายตางกน พฒนาการทางสตปญญาเปนผลมาจากการมปฏสมพนธระหวางบคคลกบสงแวดลอม โดยบคคลพยายามปรบตวใหอยในสภาวะสมดลดวยการใชระบวนการดดซม (Assimilation) และกระบวนการปรบใหเหมาะ (Accommodation) จนท าใหเกดการเรยนร เรมจากการสมผส ตอมาเกดความคดทางรปธรรมและพฒนาเรอยๆ จนถงนามธรรม ซงเปนพฒนาอยางตอเนองตามล าดบขน กระบวนการดดซม (Assimilation) เปนกระบวนการทเกดจากเดกพบหรอมปฏสมพนธกบสงแวดลอมแลวรบหรอดดซมภาพและเหตการณตางๆ เขาไวในความคดของตน กระบวนการปรบใหเหมาะ (Accommodation) เปนกระบวนการปรบความรกบสงแวดลอมใหมหรอสามารถปรบความคดใหสอดคลองกบสงใหม เพอใหเดกอยในสภาวะสมดล (Equilibrium) ซงท าใหคนสามารถปรบตวเขากบสงแวดลอมได (Adaptation) เปนการชวยสรางรปแบบ เรยกวาโครงสรางทางปญญา (Schema) เปนรปแบบทไดจากการจดใหเปนระบบ ซงบคคลใชตความหมายสงทไดยน ไดดม ไดสมผส เพยเจตไดแบงขนพฒนาการของเชาวนปญญาออกเปน 4 ขน คอ ขนท 1 Sensorimotor Stage (แรกเกด ถง 2 ขวบ) ขนนเปนขนของพฒนาการทางสตปญญาความคดกอนระยะเวลาทเดกออนจะพดและใชภาษาได เพยเจต กลาววาสตปญญาความคดของเดกวยนแสดงออกโดยทางการกระท า (เดกสามารถแกปญหาไดแมวาจะไมสามารถอธบายได) ขนท 2 Preoperational (18 เดอน – 7 ขวบ) เดกวยกอนเขาโรงเรยนและวยอนบาลมระดบเชาวนปญญาอยในขนน เดกวยนมโครงสรางของสตปญญา (Structure) ทจะใช

139

สญลกษณแทนวตถสงของทอยรอบๆ ตวได หรอมพฒนาการทางดานภาษา เดกวยนจะเรมดวยการพดเปนประโยคและเรยนรค าตางๆ เพมขน เดกจะรจกคดในใจ ขนท 3 Concrete Operations (อาย 7-11 ป) พฒนาการทางเชาวนปญญา และความคดของเดกระหวางอาย 7 ป ถง 11 ป นบวาเปนไปอยางรวดเรวมาก เดกในวยนมเชาวนปญญาทมคณภาพแตกตางจากเดกขน Preoperational คอ สามารถทจะอางองดวยเหตผลและไมขนกบการเรยนรจากรปรางเทานน เดกวยนสามารถแบงกลมโดยใชเกณฑหลายๆ อยางและคดยอนกลบ (Reversibility) ไดความเขาใจเกยวกบกจกรรมและความสมพนธของตวเลขเพมขน ขนท 4 Formal Operations (12 ป – วยผใหญ) ในขนนพฒนาการทางเชาวนปญญาและความคดของเดกเปนขนสดยอด คอเดกในวยนจะเรมคดเปนผใหญ ความคดแบบเดกจะสนสดลง เดกสามารถทจะคดหาเหตผลนอกเหนอไปจากขอมลทมอย สามารถทจะคดอยางนกวทยาศาสตร สามารถทจะตงสมมตฐานและทฤษฎ และเหนวาความเปนจรงทเหนดวยกบการรบรไมส าคญเทากบความคดถงสงทอาจเปนไปได (Possibility) เพยเจต สรปไดวา เดกวยนเปนผทคดเหนอไปกวาสงปจจบน สนใจทจะสรางทฤษฎเกยวกบทกสงทกอยางและมความพอใจทจะคดพจารณาเกยวกบสงทไมมตวตน หรอสงทเปนนามธรรม ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของบรเนอร บรเนอร (ประสาท อศรปรดา. 2523: 133-136; อางองจาก Bruner) ไดแบงพฒนาการทางสตปญญาและการคดออกเปน 3 ขน คอ 1. ขนแสดงออกดวยการกระท า (Enactive Stage) ขนนเปรยบเทยบไดกบขน ประสาทสมผสและการเคลอนไหว (Sensorimotor Stage) ของเพยเจต เปนขนทเดกเรยนรจาก การกระท า (Learning by doing) มากทสด 2. ขนสรางภาพแทนใจ (Iconic Stage) ขนนเปรยบเทยบไดกบขนกอนปฏบต การคด (Preoperational Stage) ของเพยเจต เดกในวยนเกยวของกบความเปนจรงมากขนเดก จะเกดความคดจากการรบรเปนสวนใหญอาจมจนตนาการบางแตยงไมสามารถคดไดลกซงเหมอน ขนปฏบตการคดดวยรปธรรมของเพยเจต 3. ขนใชสญลกษณ (Symbolic Stage) เปนพฒนาการขนสงสดของบรเนอร เปรยบไดกบพฒนาการขนปฏบตการคดดวยรปแบบ (Concrete Operational) ของเพยเจต เปนพฒนาการทถดมาจากขนสรางภาพแทนใจ (Iconic Stage) ขนนเดกสามารถเขาใจความสมพนธของสงของสามารถเกดความคดรวบยอดหรอสงกปในสงตางๆ ทซบซอนไดมากขน ทศนา แขมมณ และคณะ (2545: 18) กลาววา ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของ บรเนอร โดย บรเนอร เชอวา มนษยเลอกทจะรบรสงทตนเองสนใจและกระบวนการเรยนรเกดจากกระบวนการคนพบดวยตนเอง (discovery learning) เขากลาววามนษยมขนการเรยนรจากภาพแทนของจรง (enactive stage) และขนการเรยนรจากของจรง (iconic stage) และขนการเรยนรสญลกษณและนามธรรม (symbolic stage) เขาเชอวาการเรยนรทไดผลดทสด คอ การใหผเรยนคนพบการเรยนรดวยตนเอง การเรยนรเกดขนไดจากการทคนเราสามารถสรางความคดรวบยอด

140

และเกดการคดแบบหยงร (intuition) ขน โดยแรงจงใจภายในเปนปจจยส าคญทจะชวยใหผเรยนประสบผลส าเรจในการเรยนร จากแนวคดของนกการศกษาขางตนสรปไดวา การคดนนมพฒนาการตามชวงอาย ซงโดยสวนใหญแลวมลกษณะพฒนาการทพฒนาการคดอยางมเหตผลแตกตางกนไปตามชวงอาย โดยเรมจากการคดทใหเหตผลแบบรปธรรมกอน นนคอ การจ าแนก แยกแยะ จดอนดบความส าคญจากการสงเกต หลงจากนนความสามารถของสมองจงมพฒนาการไปสการใหเหตผลแบบนามธรรม นนคอ เปนความซบซอนในการใหเหตผล การอางเหตผล วางแผนเพอปฏบตการ ซงเปนพฒนาการในชวงอายประมาณ 11 ป ขนไป จนถงวยผใหญ บคคลในวยนเปนชวงทมสวนเกยวของกบการพฒนาในเรองการคด และมความส าคญอยางมากเชนเดยวกนกบพฒนาการในชวงวยเดก ซงหากบคคลไดรบการพฒนาการคดอยางตอเนอง และเปนไปตามพฒนาการทางดานเชาวนปญญาดวยแลว ยอมสงผลตอการคดทมประสทธภาพในอนาคตตอไป 4.5 แนวทางในการสงเสรมความสามารถในการคดอยางมเหตผล คตสม มชมระ (Katsumi Nishimura. 2546: 35-68) วธการสรางใหม Logical Thinking นนจ าเปนตองใหความส าคญกบเรองตอไปน 1. ปจจยทเปนอปสรรคส าหรบการม Logical Thinking นนคอ การหลงมวเมากบประสบการณความส าเรจในอดตจะท าใหการคดนนสะดดหยดลงอยางหลกเลยงไมได อยาไปหลงตดกบสงทท าตามๆ กนมา อยาตดกบค าพดในทางทไมดซงจะสงผลใหความคดหยดชะงกดวยเชนกน หากแตเราควรคนหาสาเหตทแทจรงวา ในอดตท าไมจงประสบความส าเรจ หรอประสบความลมเหลว กจะกลายมาเปนแนวทางในการประสบความส าเรจในอนาคตตอไปได 2. แยกใหชดเจนระหวางวตถประสงคกบวธการ ซงวตถประสงคนนคอ “อะไร” หรอกลาวไดวา “อยากจะบรรลเรองอะไร” สวนวธการกหมายถง “ท าอยางไร” หรอ “จะบรรลวตถประสงคนนไดอยางไร” ซงจ าเปนอยางยงในการจะบรรลความส าเรจนนคอหากลมวตถประสงค มวแตเนนวธการเปนหลก ผลกคอ สบสนไมเขาใจ ไมรวาจะพยายามไปท าไม ควรตรวจสอบวตถประสงคระดบสง และวตถประสงคระดบต า หรอไลตามขนตอน ถาหากหลงทางกใหกลบมาคดทวตถประสงคระดบสง 3. ถามตวเองอยเสมอวา “ท าไม” เพอคนหาสาเหตทแทจรงจะไดคดมาตรการแกไขปญหาได ซงจ าเปนตองสรางนสยการคนหาสาเหตทแทจรงทงของความส าเรจและความลมเหลว 4. ประการแรกใหท าความเขาใจมวลรวมกอน นนคอ คดจากมหภาค (Macro) สจลภาค (Micro) ซงในการคดแบบตรรกะนน หลกพนฐานกคอ ตองมความชดเจนในเรองของความสมพนธระหวางมวลรวม กบสวนยอย มมมองในเรองตางๆ ควรสรางภาพลกษณโดยรวมกอน เพอเปนการอธบายใหเหนภาพทควรจะเปนในอนาคตไดชดเจนขน เชน ในการกอสรางขนาดใหญ กตองมการท าแบบจ าลองทเปนภาพลกษณใหเหนความสมบรณของอาคารเมอเสรจแลว

141

5. แสวงหาความเปนไปได อยางคดเพยงแคใหตอเนองจากทผานมาหรอท าตามกนมา อยายดตดกบขอเสนอใดเพยงอยางเดยว ใหคดทางเลอกไวหลายๆ ทาง 6. เรยนรวธจดระเบยบสารสนเทศ โดยรบรและยดกมดวย Keyword แลวจดระเบยบใหเรยบรอย แบงกลมสารสนเทศ จดระเบยบใหเปนระบบมล าดบชน ชม ภมภาค (2516: 39) การคดดวยเหตผล หรอการแกปญหาตลอดจนการคดแบบสรางสรรคนน จะใหไดผลดจะตองคดถงสงตางๆ ดงนคอ 1. ตรวจสอบปญหาใหดวาเปนปญหาทจะแกไขไดหรอไม ตองดวาขอบขายของปญหานนมอยางไร อยามองปญหาแคบเกนไป ตองมองใหกวางทกแงทกมม 2. หาความรใหเพยงพอ ตองรวาเรายงขาดความรส าคญใดบาง 3. ตองใชความคดรวบยอดทชดเจน เพราะการคดนนใชความคดรวบยอด ตองใชความคดรวบยอดทเราเขาใจชดเจน 4. ควบคมปจจยทางอารมณ อารมณแรง วตกกงวลมากท าใหคดอะไรไมออก หรอคดผดไป ดงนนควรจะปฏบตดงนคอ ก. ตองรวาเรามอคตทางอารมณเรองนนอยางไร ถาเรารวา เรามอดตในเรองใดเรากจะไดระวงไว ข. ถามอารมณปนปวนวาวนอย ควรจะงดเสยกอน รอจนกระทงอารมณเยนลงเสยกอน ค. ทดสอบความคดกบความคดของคนอน โดยเฉพาะบคคลทมความคดเหนไมตรงกบของเรา ง. หลกเลยงค าซงมอารมณเกยวของมากๆ เนองจากการคดเปนกระบวนการทางสมอง หากสมองไดรบการดแลทดและมการผอนคลายดวยการบรหารสมอง กระบวนการท างานของสมองยอมมการท างานไดอยางสมบรณขน ซงการบรหารสมอง (Brain Gym) เปนเสนทางหนงทจะเออตอการพฒนาศกยภาพทางสมองของเดกทกชวงวย จนกระทงผใหญทอยในชวงการท างาน ซงการบรหารสมองเปนการเคลอนไหวทงรางกาย อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญา (นรสานนท แมนผดง. 2551: ค าน า) กนยา สวรรณแสง (2532: 121-123) กลาววา การปองกนไมใหเกดความบกพรองในการคดดงตอไปน 1. หมนศกษาหาความรและประสบการณใหกวาง 2. หดพนจพเคราะห พจารณาปญหาใหถถวน 3. เวลาคดตองท าจตใจใหเปนกลาง 4. ตองรจกคดพลกแพลงหลายๆ วธการ 5. ศกษาวธคดของคนอน 6. หมนวจารณความคดของตนเองแลวหาวธปรบปรงแกไข

142

ขอแนะน าทจะชวยในการคด 1. หดอธบายปญหาใหเขาใจแจมชด 2. ระลกถงตวปญหาอยเสมอ 3. คดวธขบปญหาหลายๆ วธ โดย ก. วเคราะหปญหาออกเปนสวนยอย ข. คดถงปญหาทคลายคลงกน และกฎทวไปทพอจะน ามาใชได ค. ถาจะเดา ใหคดใหแจมชดวา เดาอยางไร 4. ชงน าหนกวธคดแตละวธอยางรอบคอบ ก. ทอดเวลาใหนานออกไป คดกอนสรป ข. คดวาแตละวธมสวนเสยอะไรบาง ค. ทดสอบใหเหนจรงโดยพจารณาความจรงตาง ๆ 5. จดขอความทน ามาใชประกอบโดย ก. ท าหวขอ ข. ท าแผนภม แผนผง หดใชทผอนท า ค. ส ารวจกบทเคยพบหรอเคยเรยนมา ง. หดสรป นอกจากนครควรจะใหก าลงใจสงเสรมใหผเรยนคดอยางมเหตผล ครควรจะใหเดกมอสระเสรในดานความคดบาง ไมเขมงวดในเรองความถกผดมากเกนไป ใหโอกาสเขาเปนตวของตวเองใหมาก จดกจกรรมทสงเสรมความคดใหมากๆ และใหท ากจกรรมโดยเสรไมมขอจ ากดมากเกนไป ไมจ าเปนตองใหทกคนท างานอยางเดยวหรอมผลงานออกมาอยางเดยวกน สนบสนนใหผเรยนมอสระในการคนควาและประเมนผลงานของเขา สนบสนนใหคนควาอยางมความหมาย ใหชวยตวเองมากทสด ครใหค าแนะน า กระตน ฝก ใหนกเรยนรจกวเคราะหปญหา รจกใชขอมลตงสมมตฐาน ประเมนผลและสรปเปน การสอบแบบใชขอสอบแบบปรนยจะสงเสรมการจ ามากกวาการคด ควรใหผเรยนเกดการคดหาเหตผลบาง ตงค าถามทถามวา ท าไม? เพราะเหตใด? บาง ใหแขงขนกนตอบปญหา โตวาท อภปราย กลยา ตนตผลาชวะ (2540: 40-41) ไดกลาวถงวธการจดประสบการณการเรยนร เพอพฒนาและสงเสรมการคดอยางมเหตผลของเดกปฐมวย มหลายวธการไดแก 1. การแกปญหา การเรยนรดวยการแกปญหาตองเรมทครเปนผจดตงปญหาขน อาจเปนค าถาม กรณตวอยาง เปนตน ครใชสงเหลานเปนตวจดประเดนปญหาใหเดกคดและหา ขอสรป 2. การใชหลกการทางวทยาศาสตรเปนการใชกระบวนการแกปญหาทาง วทยาศาสตรเดกอาจมการทดลอง ตงสมมตฐาน และทดสอบงานทท าจนครบวงจร เชน ใหเดก ไดเรยนรวาตนไมงอกอยางไร ดวยการเพาะเมลดถวงอกแลวตดตามการงอก เปนตน 3. ใชหลกการสบคน เปนกระบวนการจดประสบการณทพยายามใหเดกไดคนหา

143

ค าตอบตางๆ ดวยตนเอง เชน การเลนตวตอเปนรปทครก าหนดจากอปกรณหลายๆ ชนด 4. การใชทกษะกระบวนการเปนการจดประสบการณทเนนการสงเกต การจ าแนก การเปรยบเทยบ การจดประเภท การสอสาร การถายโยง การสรป โดยใหเดกเรยนรดวยตนเอง อรพรรณ พรสมา (2543: 25-26) กลาววา แนวทางหนงในการพฒนาการคดคอ การสอนใหคดเปน และการสอนวชาการคด ซงมขอดและขอจ ากดตางกน การสอนคดแทรกในวชาอนๆ สามารถสอนคดระดบสงไดพรอมๆ กบการสอนเนอหา กจะชวยใหการเรยนรวชานนๆ มคณคามากขนและสามารถน าความรไปสการแกปญหาตางๆ ได สวนการสอนวชาการคดจะชวยใหนกเรยนไดพฒนาทกษะการคดอยางเปนขนตอน เปนระบบ เพราะไมตองกงวลกบการสอนใหจบเนอหาวชาตามหลกสตร เรองทน ามาใชในการคดสามารถเปลยนแปลงตามความสนใจของผเรยน ซงทางเลอกทนาจะเหมาะสมกบยคสมยนมากทสดกคอ การสอนคดสองลกษณะ กรมวชาการ (2544: 195) กลาววา องคประกอบหลกทสงเสรมใหผเรยนสามารถคดอยางมเหตผลและรจกใหเหตผลมดงน 1. ควรใหผเรยนไดพบกบโจทยหรอปญหาทผเรยนสนใจ เปนปญหาทไมยากเกนความสามารถของผเรยนทจะคดและใหเหตผลในการหาค าตอบได 2. ใหผเรยนมโอกาสและเปนอสระทจะแสดงออกถงความคดเหนในการใชและใหเหตผลของตนเอง 3. ผสอนชวยสรปและชแจงใหผเรยนเขาใจวา เหตผลของผเรยนถกตอง ตามหลกเกณฑหรอไม ขาดตกบกพรองอยางไร อมพร มาคนอง (2553: 24-25) กลาววา การคดอยางมเหตผล แบงเปน 2 แบบ นนคอการคดแบบอปนยการคดแบบนรนย ซงการจดกจกรรมการเรยนรทสงเสรมการคดแบบอปนยตองเนนการใชขอมลหรอสถานการณ เพอใหผเรยนใชกฎเกณฑหรอหลกการในการหาขอเทจจรงยอยในขอมลหรอสถานการณ ซงจะท าใหไดขอสรปทเปนไปตามหลกการทวไป และการจดกจกรรมการเรยนรทสงเสรมการคดแบบนรนยตองเนนการใหขอเทจจรงยอย ตวอยางหรอสถานการณ เพอใหผเรยนสงเกตลกษณะรวมหรอแบบรป แลวสรางสมมตฐานตรวจสอบ และน าไปสรางเปนหลกการทวไป สรปไดวา แนวทางการสงเสรมการคดอยางมเหตผลเปนการจดประสบการณใหไดมโอกาสฝกฝนทกษะการสงเกต การแสวงหาความร การทดลองดวยตนเอง โดยผานทกษะ กระบวนการทางวทยาศาสตร เปดโอกาสใหผเรยนมโอกาสไดคดอยางอสระ มสภาพแวดลอมทเหมาะสม ปรบทศนะคตเกยวกบการสบคนหาความส าเรจหรอความลมเหลวในอดต ซงตองใชกฎเกณฑหรอหลกการในการหาขอเทจจรงยอยในขอมลหรอสถานการณเหลานน จะท าใหไดขอสรปทเปนไปตามหลกการทวไป ตระหนกถงภาพรวมของงานกอนแลวจงมองไปทสวนยอยๆ ในแตละล าดบ ขนตอน สงเสรมใหมการฝกจดหมวดหม จ าแนกแยกแยะขอมลใหเปนระบบ เสนอแนะใหใชวธการแกปญหาทหลากหลาย เพอพฒนาความสามารถในการคดและการใชเหตผล

144

4.5 งานวจยทเกยวของกบการคดอยางมเหตผล เพอประโยชนในการวจยในครงน ผวจยไดท าการศกษาคนควางานวจยทเกยวกบวธสอนทไดมผวจยไวดงตอไปน งานวจยตางประเทศ โฮวารด (Howard. 1987: Abstract) ไดศกษาปจจยทมตอผลสมฤทธทางการเรยนในวชาคณตศาสตรส าหรบนกเรยนในเกรด 7 ถง เกรด 10 โดยเฉพาะความสมพนธระหวางความสามารถการใหเหตผลอยางเปนทางการ ทศนคตและผลสมฤทธในวชาคณตศาสตร เกบรวบรวมขอมลจากนกเรยนทงหมดจ านวน 604 คน โดยนกเรยนในเกรด 7 และเกรด 8 ท าการทดสอบการคดอยางมเหตผลกอนเรยนและหลงเรยน วดระดบความคดเหนเกยวกบวชาคณตศาสตรและทศนคตคณตศาสตรในระหวางภาคเรยน ส าหรบนกเรยนเกรด 9 และเกรด 10 ท าการทดสอบการคดอยางมเหตผลกอนเรยนและหลงเรยน วดระดบความคดเหนเกยวกบวชาคณตศาสตรและทศนคตคณตศาสตรหลงเรยน ขอมลระบวาเกยวของอยางมากกบระดบความสามารถในการใชเหตผลอยางเปนทางการของนกเรยนในแตละเกรด แตไมไดเปนตวท านายทส าคญของความส าเรจทางคณตศาสตรส าหรบกลมในแตละเกรด อยางไรกตามนกศกษาทมคะแนนในการใหเหตผลอยางเปนทางการต า ยงคงมคะแนนผลสมฤทธต าในการทดสอบมาตรฐานสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรดวย การศกษาครงนยงพบความสมพนธเชงลบระหวางทศนคตและผลสมฤทธในวชาคณตศาสตรในทกกลมทกระดบชนเรยน โดยรวมเพศชายมแนวโนมทจะมทศนคตทดขนอยางมนยส าคญทางคณตศาสตรมากกวาเพศหญง กรอซเซน (Grossen. 1988: Abstract) ไดท าการศกษาเปรยบเทยบประสทธผลของการโตตอบเปนลายลกษณอกษรรวมกบการเรยนรโดยใชคอมพวเตอรชวยสอน กบการใชคอมพวเตอรชวยเพยงอยางเดยวในการสอนการใหเหตผลของนกเรยนทพการ การวเคราะหเกยวกบระยะเวลาการเรยนรและจ านวนของขอมลค าถามซ าๆ พบวา ไมมความแตกตางในชวงระยะเวลาในการเรยนรของทงสองกลม แตพบความแตกตางของจ านวนของขอมลค าถามซ าๆ นนคอกลมทไดรบการเรยนรโดยไมมการเขยนโตตอบเปนลายลกษณอกษรมความตองการกระท าซ าๆ และตองการปญหาเพมเตมในการเขาถงการเรยนรของกฎเกณฑตางๆ มากขนอยางมนยส าคญ ส าหรบในการประเมนรปแบบของการฝกหด กลมทมการเขยนโตตอบเปนลายลกษณอกษรพบวามคะแนนสงอยางมนยส าคญ และประสทธผลการใหเหตผลของนกเรยนจากการทดสอบรปแบบการฝกหด พบวา มความแตกตางกนอยางมนยส าคญเฉพาะในประเภทของปญหาทยากขน ซงรปแบบการตอบสนองทผดพลาดทวไปสามารถแกไขโดยการแทรกแซงดวยการเรยนรทมประสทธภาพ โดยทกลมนมประสทธภาพเทยบเทากบกลมของวทยาลยและเดกทมความสามารถพเศษในโรงเรยนมธยมปลาย นอกจากนสามารถสอนกลยทธการคดอยางมเหตผลทซบซอนกบนกเรยนพการใหเทยบเทากบระดบของนกเรยนทไมพการได

145

นามมซ (Nammouz. 2005: Abstract) ไดท าการศกษาผลกระทบทกลมปฏบตการตามความสามารถในการคดอยางมเหตผลในกลยทธการแกปญหาวชาเคมทวไป การศกษาในครงนใหนกเรยนไดแกปญหา 5 เรอง กอนการสรปเกยวกบยทธวธทไดรบมา ความส าคญคอดการเปลยนแปลงใดๆ ในกลยทธทเกดขนระหวางและหลงการแทรกแซงของกลมท างานโดยทนกเรยนจะมการตดสนกอนหนาในยทธวธทตองการ และศกษาผลขององคประกอบกลม ยทธวธการแกปญหาของนกเรยนดวย พบวา ผลทแสดงในการสนบสนนการศกษาครงนใชการเรยนรรวมกนในฐานะทเปนวธทชวยเพมกลยทธการแกปญหาของนกเรยน พบวาสภาพแวดลอมการเรยนรรวมกนจะไมเพยงแตปรบปรงกลยทธในการแกปญหาของนกเรยนในกลม แตยงจะด าเนนการผานการกระท าของนกเรยนแตละคนภายหลงดวย นอกจากนพบวาการคดอยางมเหตผลสามารถท านายความส าเรจของนกเรยนได ซงจะสามารถใชเปนเครองเตอนส าหรบครทจ าเปนตองเขาไปแทรกแซงในกจกรรม ซบรามาเนยน (Subramanian. 2005: Abstract) ไดศกษา (ก) บทบาทของหลกสตรเรขาคณต 1 ป ในการคดอยางมเหตผลทางเรขาคณตและความสามารถในการสรางการพสจนของนกเรยนระดบมธยม (ข) การเชอมโยงระหวางความคดอยางมเหตผลของนกเรยนและความสามารถในการสรางการพสจน และ (ค) ผลกระทบของโปรแกรมเรขาคณตในการปฏบตงานของนกเรยนนอกจากนยงตรวจสอบหลกสตรประเภทเรขาคณตวามผลกระทบตอการคดอยางมเหตผลของนกเรยนและผลสมฤทธเกยวกบการสรางการพสจน กลมตวอยางในการศกษา ไดแก นกเรยนทเรยนเรขาคณตจ านวน 1,325 โรงเรยนเปนโรงเรยนปกต และทมชอเสยง รวมทงโรงเรยนทมความช านาญ ระหวางปการศกษา 2004-2005 โดยใชโปรแกรม Geometer's Sketchpad (TM) (GSP) เปนตวแทนโปรแกรมเรขาคณตแบบพลวต ทดสอบการคดอยางมเหตผลและการพสจนกอนและหลงการใชโปรแกรม ผลลพธของการวเคราะหระบวาไมมลกษณะส าคญของหลกสตรเรขาคณต 1 ป ในการด าเนนการทดสอบการพสจนของนกเรยน แตมผลอยางเปนมนยส าคญในการทดสอบการคดอยางมเหตผล สวนการใช GSP พบวามผลกระทบบางอยางตอการเรยนรในการทดสอบหลงเรยน การพสจนนกเรยนในโรงเรยนทมชอเสยงมระดบการคดอยางมเหตผลสงกวานกเรยนในโรงเรยนปกตและเปนสงทเสรมกนของการเรยนรทงกลมทใชและไมใช GSP นอกจากนยงพบวามความสมพนธเชงบวกระหวางการคดอยางมเหตผลและการพสจนของนกเรยน เบคทสล (Bektasli. 2006: Abstract) ไดศกษาความสมพนธระหวางความสามารถในเชงมตพนท การคดอยางมเหตผลทางคณตศาสตรและกลศาสตรการเคลอนไหวของกราฟ และทกษะการตความของกราฟในวชาฟสกส ระดบเกรด 12 กลมตวอยางทใชในการวจยเปนนกเรยนเกรด 12 จ านวน 2 กลม ในหองเรยนฟสกส เกบรวบรวมขอมลเชงปรมาณดวยแบบทดสอบการแสดงความสามารถในเชงมตพนท ความกาวหนาของทกษะในระดบเกรด 5 ถง เกรด 8 และการทดสอบของกราฟเขาใจในกลศาสตรการเคลอนไหว นอกจากนท าการสงเกตความคดเหนทไดจากหองเรยน เทคนคเกยวกบการเรยนรและสงแวดลอมในหองเรยนความสามารถของนกศกษามความสมพนธกบความสามารถในเชงมตพนท การคดอยางมเหตผล ความถนดทาง

146

คณตศาสตร และผลสมฤทธ โดยความส าเรจ การคดอยางมเหตผล การประเมนผลวชาคณตศาสตรและความสามารถในเชงมตพนทของนกเรยนชายดกวานกเรยนหญงอยางมนยส าคญ ซงการศกษานพบวานกเรยนมความสามารถในระดบตางๆ ของดานมต ความคดอยางมเหตผลและระดบความถนดและความส าเรจทางคณตศาสตร สงเหลานเปนระดบตางๆทเกยวของกบการเรยนรทางกลศาสตรการเคลอนไหวของนกเรยนและพวกเขาจะตองพจารณาเมอไดรบการสอนเรอง กลศาสตรการเคลอนไหว ซงมนอาจจะงายส าหรบการท าใหนกเรยนเขาใจกราฟกลศาสตรการเคลอนไหวถาหากพฒนาหลกสตรทรวมกจกรรมเพมเตมเกยวกบความสามารถในเชงมตพนทและการคดอยางมเหตผล อสมาอล งะห และยมาร (Ismail; Ngah; & Umar. 2010: Abstract) วตถประสงคคอศกษาผลของการท าแผนทความคดดวยการเรยนรแบบรวมมอ (MMCL) และการเรยนรแบบรวมมอ (CL) เกยวกบ (1) การวางแผนการด าเนนการ (2) ทกษะการแกปญหา (3) การตระหนกรของนกเรยนสาขาวทยาการคอมพวเตอรในประเทศมาเลเซย ทมระดบการคดอยางมเหตผลของนกเรยน 2 ระดบคอความสามารถในการคดอยางมเหตผลสง (HLT) และความสามารถในการคดอยางมเหตผลต า (LLT) กลมตวอยางในครงนเปนนกเรยนจ านวน 127 คน จาก 2 หองเรยน แบงเปน 3 กลม โดยก าหนดเปนกลมทดลอง 2 กลม (โดยใช MMCL และ CL) และกลมควบคม (โดยใชการสอนแบบ T) 1 กลม ผลการศกษาพบวา นกเรยนทไดรบการสอนแบบ MMCL และ CL มผลโดยรวมทางบวก ในการวางแผนการด าเนนการ ทกษะการแกปญหา และการตระหนกร การสอนแบบ MMCL มประสทธภาพสงกวา นกเรยนทไดรบการสอนแบบ T ในดานการวางแผนการด าเนนการ และการตระหนกร อยางมนยส าคญ ในขณะทนกเรยนทไดรบการสอนแบบ CL มประสทธภาพสงกวานกเรยนทไดรบการสอนแบบ T ในดานการตระหนกร อยางมนยส าคญ แตไมมความแตกตางอยางมนยส าคญระหวางการเรยนรแบบ MMCL และ CL ในตวแปรใดๆ ส าหรบในการวางแผนการด าเนน การของนกเรยนทไดรบการสอนแบบ MMCL มคะแนนเฉลยโดยรวมสงกวากลมการสอนแบบ CL สวนนกเรยน HLT และ LLT ทไดรบการสอนแบบ MMCL มผลคะแนนเฉลยในการวางแผนการด าเนนงานสงเมอเปรยบเทยบกบคะแนนเฉลยทไดมาจากการสอนแบบ CL และการสอนแบบ T นอกจากนผลการศกษาพบวานกเรยนทไดรบการเรยนรใน 3 วธมการวางแผนการด าเนนงานและทกษะการแกปญหา โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญ และจากการวเคราะหพบวาทกษะในการแกปญหาของนกเรยน HLT ทไดรบการเรยนรดวยวธ MMCL และวธ CL มประสทธภาพสงกวานกเรยน LLT อยางมนยส าคญ ซงจากผลการศกษานแสดงใหเหนวาแผนผงความคดกบวธการเรยนรแบบรวมมอ (MMCL) เปนวธการสอนทมแนวโนมในการวางแผนการด าเนนการ ทกษะการแกปญหา และการตระหนกรส าหรบนกเรยนทมการคดอยางมเหตผลทกระดบเมอเปรยบเทยบกบการสอนแบบ CL และการสอนแบบ T

147

งานวจยในประเทศ พชรนทร เปรมประเสรฐ (2542: 83-86) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความสามารถในการคดอยางมเหตผล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนโดยเนนกระบวนการคณตศาสตรกบการสอนตามคมอคร กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2541 โรงเรยนพทธรงสพบล อ าเภอบานโพธ จงหวดฉะเชงเทรา จ านวน 2 หองเรยน ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความสามารถในการคดอยางมเหตผล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนโดยเนนกระบวนการคณตศาสตรกบการสอนตามคมอคร แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สภาพร บญหนก (2544: 71-73) ไดท าการพฒนาชดการเรยนคณตศาสตรโดยวธการแกปญหา เรอง ความเทากนทกประการ เพอสงเสรมความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 และศกษาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความสามารถในการคดอยางมเหตผล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนชดการเรยนดงกลาว กลมตวอยางเปนนกเรยนโรงเรยนวดนวลนรดศ เขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร จ านวน 3 หองเรยน ผลการศกษาพบวา ชดการเรยนวชาคณตศาสตรโดยวธแกปญหา เรอง ความเทากนทกประการ เพอสงเสรมความสามารถในการคดอยางมเหตผล มประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 ในสวนของผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร และความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนทเรยนโดยใชชดการเรยนวชาคณตศาสตรโดยวธแกปญหา เรองความเทากนทกประการ เพอสงเสรมความสามารถในการคดอยางมเหตผล หลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 อารย ศรเดอน (2547: 80-83) ไดพฒนาชดกจกรรมคณตศาสตรแบบปฏบตการ เรองการประยกต 1 เพอสงเสรมความสามารถในการคดอยางมเหตผล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ใหมประสทธภาพ 80/80 ศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร กอนและหลงการใชชดกจกรรม และเพอเปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยน กอนการทดลองและหลงการทดลองใชชดกจกรรมคณตศาสตรแบบปฏบตการ เรองการประยกต 1 กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท ปการศกษา 2547 โรงเรยนหวหนวทยาลย อ าเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ 1 หองเรยน จ านวน 51 คน ผลการวจยพบวา ชดกจกรรมคณตศาสตรแบบปฏบตการ เรองการประยกต 1 เพอสงเสรมความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 โดยมประสทธภาพเฉลยของชดกจกรรมคณตศาสตรทง 3 ชด เทากบ 86.69/89.12 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรองการประยกต 1 และความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภายหลงไดรบการสอนโดยชดกจกรรมคณตศาสตรแบบปฏบตการ เพอสงเสรมความสามารถในการคดอยางมเหตผลสงขน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

148

มณรตน หวนวเศษ (2548: 88-90) ไดเปรยบเทยบการสอนรปแบบวฏจกรการเรยนรตามแนวทฤษฎพหปญญาและรปแบบวฏจกรการเรยนรทมตอการคดอยางมเหตผลและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานของนกเรยน กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนชมชนนาสนวล อ าเภอพยคฆภมพสย จงหวดมหาสารคาม ปการศกษา 2547 ผลการวจยพบวา นกเรยนทเรยนดวยรปแบบวฏจกรการเรยนรตามแนวทฤษฎพหปญญาและรปแบบวฏจกรการเรยนรมคะแนนเฉลยการคดอยางมเหตผล และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานหลงเรยนสงกวาเกณฑรอยละ 50 โดยเพมขนจากกอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกเรยนทเรยนดวยรปแบบวฏจกรการเรยนรตามแนวทฤษฎพหปญญา มการคดอยางมเหตผลและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานโดยรวมนอยกวานกเรยนทเรยนดวยรปแบบ วฏจกรการเรยนรอยางมนยส าคญทระดบ .05 กมลณฎฐ ศรพนม (2549: 40-42) ไดเปรยบเทยบการคดอยางมเหตผล และผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนทเรยนเรอง การปกครองระบอบประชาธปไตย ดวยการสอนโดยใชผงกราฟก กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ปการศกษา 2549 โรงเรยนบานหนองฉม (สงหจนทรบ ารง) จงหวดชยภม จ านวน 32 คน ผลการวจยพบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนโดยใชผงกราฟกมความสามารถในการคดอยางมเหตผล และผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 วไล บญณรงศร (2550: 101-104) ไดเปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสรางสรรคความรดวยตนเอง (Constructivism) กบการจดการเรยนการสอนตามคมอคร เรอง เศษสวน ทใชแบบแผนการวเคราะหแบบกลมสม (RBD) กบแบบแผนการวเคราะหความแปรปรวนรวม (ANCOVA) กลมตวอยางทใชเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 โรงเรยน นวมนทราชทศ สตรวทยา พทธมลฑล เขตทวพฒนา กรงเทพมหานคร จ านวน 2 หองเรยน รวม 60 คน ผลการวจยพบวา ความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสรางสรรคความรดวยตนเอง (Constructivism) กบการจดการเรยนการสอนตามคมอคร เมอใชแบบแผนการวเคราะหแบบกลมสม (RBD) มคาคะแนนเฉลยแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต และเมอใชแบบแผนการวเคราะหความแปรปรวนรวม (ANCOVA) มความแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต นนคอ เมอใชแบบแผนการวเคราะหแบบกลมสม (RBD) และแบบแผนการวเคราะหความแปรปรวนรวม (ANCOVA) ท าใหการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสรางสรรคความรดวยตนเอง (Constructivism) กบการจดการเรยนการสอนตามคมอคร สงผลตอความสามารถในการคดอยางมเหตผลไมแตกตางกน นกล จนทะจตร (2552: 65-67) ไดศกษาคนควาเชงทดลอง มความมงหมายเพอสรางกจกรรมชมนมคณตศาสตรโดยใชแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ส าหรบนกเรยนชวงชนท 3 และเพอศกษาความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนชวงชนท 3 หลงจากเขารวม

149

กจกรรมชมนมคณตศาสตรโดยใชแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยง กลมตวอยางเปนนกเรยนชวงชนท 3 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 โรงเรยนพระมหาไถศกษา กรงเทพมหานคร ทสนใจสมครเขารวมกจกรรมชมนมคณตศาสตรจ านวน 31 คน โดยเนอหาทใชในการศกษาคนควาเปนเนอหาคณตศาสตรพนฐานและเพมเตม ในเรอง การบวก การลบ การคณ การหารจ านวนเตม ทศนยมและเศษสวน อตราสวนและรอยละ พนทผวและปรมาตร ผลการศกษาคนควาพบวา ความสามารถ ในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนชวงชนท 3 หลงเขารวมกจกรรมชมนมคณตศาสตรโดยใชแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยง สงกวากอนการปฏบตกจกรรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนชวงชนท 3 หลงเขารวมกจกรรมชมนมคณตศาสตรโดยใชแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยง สงกวาเกณฑรอยละ 60 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากงานวจยตางประเทศและงานวจยในประเทศเกยวกบการคดอยางมเหตผล สรปไดวา การคดอยางมเหตผลเปนความสามารถทมความส าคญอยางยงในการท าใหนกเรยนประสบความส าเรจในการท างานใดๆ ซงการคดอยางมเหตผลนนสามารถทจะสงเสรมเละพฒนาไดดวยวธการตางๆ สอการสอนตางๆ ทหลากหลาย อกทงยงเปนความสามารถพนฐานในการคดอยางคณตศาสตร ดงนนจงจ าเปนอยางยงทจะพฒนาความสามารถในดานการคดอยางมเหตผลตอไปในอนาคต เพอใหนกเรยนสามารถน าไปเปนพนฐานในการด ารงชวตประจ าวน เพอทจะเปนแนวทางสรางความส าเรจในชวตตอไปได 5. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบความภาคภมใจในตนเอง 5.1 ความหมายของความภาคภมใจในตนเอง จากการศกษาเอกสารทเกยวกบความภาคภมใจในตนเองพบวา ไดมผใหความหมายของความภาคภมใจในตนเองไวหลายทาน ดงตอไปน มาสโลว (Maslow. 1970: 45) ใหความหมายของความภาคภมใจในตนเองวา เปนความรสกของบคคลทมความเชอมนในตนเอง รสกวาตนเองมคณคามความเขมแขงมสมรรถภาพในการกระท าสงตางๆ มความเชยวชาญและมความสามารถ ก๏ด (Good. 1973: 525) ใหความหมายของความภาคภมใจในตนเองวา เปนการตดสนและเจตคตของแตละบคคลเกยวกบตนเอง แซสซ (Sasse. 1978: 48) กลาววา ความภาคภมใจในตนเองเปนความตองการทจะรสกถงความส าคญและคณคาทมอยในตนเอง ตองการการยอมรบและความเชอถอจากบคคลอน เพอใหตนเกดความรสกภาคภมใจในตนเองและนบถอตนเอง ปาลลาดโน (Palladino. 1989: 3) กลาววา ความภาคภมใจในตนเองเปนการแสดงความพอใจ ชนชม เหนคณคาความส าคญของตนเอง และมลกษณะนสยทสามารถอธบายไดดวยตนเอง และยงรวมไปถงการกระท าตอตนเองและคนอนๆ เปนความเชอมนในความสามารถของ

150

ตนเอง คณคาทางจตใจของตนเอง และการเคารพ นบถอตนเอง ซงเกยวของกบสงอนๆ เชนเดยวกบความรสกความกลมกลนของอารมณ และความสงบ ความสนตภายในตนเอง เบกค (Berk. 1994: G-11) ใหความหมายของความภาคภมใจในตนเองวา เปนการประเมนและตดสนใจเกยวกบความสามารถ ประสทธภาพ ความส าคญและการมคณคาของตนเอง ฮอลลย (Holly. 1994: 593) ใหความหมายของความภาคภมใจในตนเองวา เปนความรสกทางบวกตอตนเองในดานความมคณคาของตนเอง โรเบรท (Robert. 1998: 422) ใหความหมายของความภาคภมใจในตนเองวา เปนการตดสนวนจฉยและความรสกถงความมคณคาของตนเองของแตละบคคล วอรเรน (Warren. 2000: 416) ใหความหมายของความภาคภมใจในตนเองวาเปนการรบร การเขาใจหรอความรสกของบคคลทมตอตนเอง ในประเดนทเกยวกบ การมคณคา ประโยชนของตนเอง ปรารถนา ชอนแกว (2542: 13-14) ไดใหความหมายของความภาคภมใจในตนเองวา หมายถง การพจารณาตดสนคณคาของตนตามความรสก และทศนคตทมตอตนเองในเรองความส าเรจ ความลมเหลว การยอมรบจากบคคลอน ซงการประเมนคณคานน าไปสการยอมรบตนเองมความพอใจในตนเอง มความเชอมนในการกระท าสงตางๆ ใหประสบความส าเรจ ธระ ชยยทธยรรยง (2544: 20) ความภาคภมใจในตนเอง หมายถง ความรสกทบคคลมตอตนเองในทางทด มความเขาใจตนเอง ยอมรบตนเอง มอ านาจในการควบคมตนเอง มความรสกวาตนเองมความสามารถ มคณคา ท าอะไรใหประสบความส าเรจตามเปาหมายของตนได ภาณพงษ คงจนทร (2548: 18) สรปวา ความภาคภมใจในตนเอง หมายถง การพจารณาตดสนคาของตนตามความรสกและเจตคตทมตอตนเองของบคคลในเรองการประสบผลส าเรจ การประสบความลมเหลว การยอมรบตนเอง การปฏเสธตนเอง การพงพาตนเอง การคดวาตนเองมคาในสงคม ตลอดจนการไดรบการยอมรบจากบดามารดา คร อาจารย ตลอดจนญาตมตร และเพอนทใกลชดกน สรพงศ อ าพนวงษ (2550ก: 6) กลาววา ความภาคภมใจในตนเอง (Self-esteem) เปนสภาวะทกอใหเกดความเขมแขงของจตใจและความโดดเดนในการด าเนนชวตอนมพนฐานของสขภาพจตทด น ามาสความส าเรจตางๆ ไดงาย โรงพยาบาลประสาท (2553: ออนไลน) ไดใหความหมายของความภาคภมใจในตนเอง(Self- esteem) วาหมายถงความรสกวาตนเองมคณคา เชน ความมน าใจ รจกให รจกรบ คนพบและภมใจในความสามารถดานตางๆ (สงคม กฬา ศลปะ ฯลฯ) ของตนเอง โดยมไดมงสนใจอยแตในเรองรปรางหนาตา เสนห ความสามารถทางเพศ หรอการเรยนเกง ฯลฯ เทานน โรงพยาบาลบานตาก (2552: ออนไลน) ไดใหความหมายของความภาคภมใจในตนเอง(Self-esteem) วาคอความรสกทบคคลมตอตนเองในทางทด มความเคารพและยอมรบตนเองวามความส าคญ มความสามารถและใชความสามารถทมอยกระท าสงตางๆ ใหประสบความส าเรจ

151

ไดตามเปาหมาย ยอมรบนบถอตนเอง มความเชอมนในตนเอง เคารพในตนและผอน และมชวตอยอยางมเปาหมาย จากขางตนสรปไดวา ความภาคภมใจในตนเองหมายถงการแสดงความพอใจ ชนชม เหนคณคา ความส าคญของตนเอง ความเชอมนในความสามารถของตนเอง เคารพนบถอตนเอง เปนความรสกทบคคลมตอตนเองในทางทด ยอมรบคนเองวามความสามารถและใชความสามารถทมอยกระท าสงตางๆใหประสบความส าเรจไดตามเปาหมาย 5.2 ความส าคญของความภาคภมใจในตนเอง คเปอรสมธ (Coopersmith. 1984: 5) ไดกลาวถงลกษณะส าคญของความภาคภมใจในตนเองไว 3 ประการ ไดแก 1. ความภาคภมใจในตนเองเนนทการประมาณคาตนเองของแตละบคคลซงจะมความแตกตาง และการคงอยในสงทตนเองประเมนนนกจะแตกตางกนไปดวย 2. ความภาคภมใจในตนเองตามขอบเขตของประสบการณ มความสอดคลองกบ เพศ อาย และบทบาทของบคคลนน 3. ความภาคภมใจในตนเองเนนทกระบวนการตดสนใจของแตละบคคล ในการตรวจสอบการปฏบตงาน ความสามารถทสอดคลองกบมาตรฐานของแตละบคคล คานยมและคณคาของตนเอง ศรกล ตณฑลารกษ (2531: 136-137) กลาววา จดล าดบขนความตองการพนฐานของมาสโลวโดยเรมจากความจ าเปนตองไดรบการตอบสนองเปนอนดบแรก เขาเนนวาบคคลตองไดรบการตอบสนองในขนต าๆ กอนจะพฒนาความตองการในขนสงตอไป ความตองการเปนทยอมรบ (Self-Esteem Needs) เมอบคคลสามารถสรางสมพนธภาพกบบคคลอนไดแลว บคคลจะเกดความรสกยอมรบ ภมใจในตนเองเนองจากไดรบการยอมรบจากบคคลอนและท าใหเกดความตองการสมฤทธผล มความสามารถเพยงพอ มคณสมบตของความเปนเจานาย มความมนใจ ไมขนกบใคร มอสรภาพ มสถานภาพ มความส านก มเกยรตยศ ฯลฯ ความรสกเหลานเปนสงทบคคลตองการใหคนอนเกดภาพพจนทดตอตน อยากใหตนเองเปนทชนชม ยกยองในสายตาของผอน หากบคคลไมสามารถตอบสนองความตองการในขนนไดจะรสกมปมดอย สวรรณ พทธศร และชชวาลย ศลปกจ (2541: 359) กลาววา ความภาคภมใจในตนเองมความส าคญมาก เพราะเปนพนฐานในการมองประสบการณชวตทผานมาไดอยางถกตองและไมบดเบอนรวมทงพรอมทจะเผชญหนากบอนาคตไดอยางเขมแขง พรอมทจะรบเอาสงดๆ เขามาในชวต ธระ ชยยทธยรรยง (2544: 20-21) กลาววา ความภาคภมใจในตนเอง เปนความจ าเปนพนฐานส าหรบมนษย ซงสามารถท าใหมนษยมการพฒนา หรอด าเนนชวตอยอยางมคณคา ในการทมนษยจะประสบความส าเรจหรอลมเหลวขนอยกบความภาคภมใจในตนเอง ซงความรสก ความคดและพฤตกรรมตางๆ ทบคคลแสดงออกในชวตประจ าวนนน ลวนขนอยกบความภาคภมใจ

152

ในตนเองทงสน บคคลทมความภาคภมใจในตนเองต า จะมแนวโนมท าลายตนเอง รวมทงมพฤตกรรมการตดสารเสพยตด และการกออาชญากรรม อกทงความภาคภมใจในตนเอง ยงมความสมพนธกบการสอสารของบคคล ผทมความภาคภมใจในตนเอง สามารถก าหนดการสอสารของตวเองไดกอนพดดวยการรบขอมลขาวสารผาน การไดยน การเหน การสมผส การเคลอนไหว และระดบของน าเสยง เมอเราแปลความหมายและขอมลทไดรบ เราจะเรมใชวธการสอสารทเราคนเคยทงภาษาพดและภาษาทาทาง ซงพฒนามาจากความภาคภมใจในตนเอง การสอสารเปนวถทางทบคคลจะเรยนรถงความภาคภมใจในตนเองและผอน โดยทวๆ ไปแลว ความภาคภมใจในตนเองจะเปนลกษณะเฉพาะบคคลและเมอบคคลมความภาคภมใจในตนเองมากขนมความเคารพในเอกลกษณของตนเองมากขน ความรสกนจะแผขยายไปสผอน จะรกและเหนคณคาของผอน มความเคารพในสทธและเสรภาพของผอนมากขน ตลอดจนมความรสกเชอมน มนใจ และมก าลงใจจะด าเนนชวตใหเจรญกาวหนาตอไปอยางไมทอถอย มความคดสรางสรรคสงทดงามใหแกตนเอง ครอบครวและสงคมตลอดเวลา ซงความภาคภมใจในตนเองมความส าคญยงในการทบคคลจะสามารถด ารงชวตไดอยางมความสข แตหากบคคลมความรสกไมมความภาคภมใจในตนเอง ไมเหนคณคาในตนเอง ไมยอมรบ ไมเขาใจในตนเองแลว บคคลนนกจะไมมความมนใจตอสถานการณตางๆ ทเกดขนในชวตประจ าวนของตนและกอใหเกดปญหาสขภาพจตตามมาได ศณาพร แสงใส (2548: 21) กลาววา ความภาคภมใจในตนเองเปนความตองการพนฐานของมนษย มความส าคญตอบคคลในการด าเนนชวต การทคนเรามความภาคภมใจในตนเองจะท าใหมความมงมนมานะพยายามในการท างานจนประสบผลส าเรจ ท าใหเปนคนทมความรสกตอตนเองและผอนในดานด เปนคนทมบคลกลกษณะด มสขภาพจตด ไมอจฉารษยา ไมรสกดอยคา มองตนเองวาเปนคนเกงมความสามารถ นบถอตนเอง เปนคนทมเพอนมาก มความมนคงทางจตใจไมหวนไหวตอสงทเขามากระทบ กลาคด กลาท า ปรบตวไดด และสามารถแกปญหาไดด สวรรณา เรองกาญจนเศรษฐ และคนอนๆ (สรพงศ อ าพนวงษ. 2550ก: 6; อางองจาก สวรรณา เรองกาญจนเศรษฐ และคนอนๆ. ม.ป.ป.: ไมปรากฏเลขหนา) กลาววา ความภมใจในตนเองนบวา มความส าคญยงทจะท าใหบคคลประสบความส าเรจในชวต โดยเฉพาะอยางยงในเดก ความภมใจในตนเองจดวามผลอยางส าคญตอทกชวงชวตของเดก เดกทมความภมใจในตนเองต า นบวามความพการทางบคลกภาพไมแพเดกทมความพการทางรางกาย เพราะเดกทมความภมใจในตนเองต า จะประสบความลมเหลวในชวตทกดาน ไมวาจะเปนทางดานการเรยน ดาน มนษยสมพนธ รวมทงทางดานทจะกอใหเกดความเจรญกาวหนาทงปวง ความภมใจในตนเองเปนเสมอนแรงบนดาลชวยใหความปรารถนาใดๆ บรรลจดหมายปลายทางตามทพงประสงค ขณะ เดยวกนเดกทมความภมใจในตวเองกจะมความนบถอตนเอง พงพอใจกบตนเอง และภาคภมใจ ตอตนเองและเพศของตนเองดวย ทงนความภมใจในตนเองจะเกดขนเมอบคคลมความรสกทดตอตนเอง ซงจะเกดขนในโอกาสตอไปน - เมอรสกวาตนมความส าคญตอบคคลใดบคคลหนงทมความส าคญตอตน - เมอมความรสกวาตนมความดเดนเปนพเศษ ซงไมสามารถบอกไดวา อะไรมา

153

ท าใหมความรสกเชนนน - เมอมความรสกวาตนมความดเดนเหนอผใด สามารถกระท าสงทตองการไดส าเรจ มความรสกเชอมนวาสามารถจดการกบทกสงทตองการกระท าไดส าเรจ - เมอมความรสกวาสามารถกระท าไดอยางมจดมงหมาย ซงแสดงใหเหนความเชอและคานยมของตนเอง จากทกลาวมา สรปไดวา ความภาคภมใจในตนเองเปนความตองการพนฐานของมนษย ชวยใหบคคลสามารถเผชญกบสงตางๆ ไดอยางมนใจ อกทงยงเปนสงทท าใหเกดลกษณะบคลกภาพทแตกตางกนออกไป หากบคคลมความภาคภมใจตนเองจะชวยใหบคคลนนสามารถปรบตวเขากบสงคมและด ารงชวตไดอยางมประสทธภาพและสามารถด ารงชวตไดอยางมความสข ไมรสกวาตนเองมปมดอยเนองจากมสขภาพจตทดดวย พรอมทจะเผชญหนากบอนาคตไดอยางเขมแขง พรอมทจะรบสงดๆ เขามาในชวต 5.3 องคประกอบของความภาคภมใจในตนเอง คเปอรสมธ (Coopersmith. 1981: 2-4) ไดกลาวถงคณลกษณะพนฐานของความภาคภมใจในตนเองซงบคคลใชเปนสงตดสนวาตนประสบความส าเรจ มอย 4 ประการ ดงน 1. ความสามารถ (Competence) เปนวธการทจะพจารณาถงความส าคญโดยการ กระท าใหส าเรจตามเปาหมาย สามารถเผชญอปสรรคตาง ๆ ทผานเขามาในชวตดวยความมนใจ ปรบตวไดด ใชกลไกการปองกนตนเองนอย และสามารถด ารงชวตรวมกบผอนไดอยางมประสทธภาพ 2. ความส าคญ (Significance) เปนวถทางทบคคลรสกเกยวกบการถกยอมรบ การมคณคาอยางเหมาะสม ตนยงเปนทรกของบคคลอน มประโยชนและเปนสวนหนงของครอบครวและสงคม 3. อ านาจในตว (Power) เปนอทธพลทบคคลมตอชวตตนเอง และตอเหตการณ ตางๆ รอบตว มความเชอมนในอ านาจการกระท าของตนวาจะกอใหเกดผลตามทตองการ และม ความสามารถเพยงพอในการกระท าสงตางๆ ใหบรรลวตถประสงคตามทตองการ 4. คณความด (Virtue) เปนการปฏบตตวสอดคลองกบศลธรรม จรยธรรม คานยม และวฒนธรรมประเพณ สามารถรบรคณคาของตนตามความเปนจรง มองโลกในแงด โรเบรทส (Roberts. 2002: 105) กลาวถง องคประกอบของความภาคภมใจในตนเอง (components of self-esteem) วาสวนประกอบของความภาคภมใจในตนเอง นนคอ การควบคมและอ านาจในตว (control and power) ความสามารถ (competence) คณคา (value) และการยอมรบเขากลม (acceptance) เปนทนาสนใจในการเปรยบเทยบสวนประกอบของความภาคภมใจในตนเองกบองคประกอบของการไปสบทบาททออกมาอยางอสระ(free-flow play) ตวอยางเชน การส ารวจ ทกษะและความสามารถ และการรวบรวม ทายทสดของสวนประกอบดวยความรสกและความคด ซงจะมองเหนวาสงเหลานจะมพนฐานรวมกนมากมายระหวางการพฒนาของสงทออกมา

154

อยางอสระ(free-flow play) และการไดมาซงการพฒนาความภาคภมใจในตนเองทระดบสง ทง 4 องคประกอบของความภาคภมใจในตนเองเปนสงส าคญ ถงแมวามมมองหนงหรอทเหลออกสามมมมองนนคอ การควบคมและอ านาจในตว (control and power) ความสามารถ (competence) คณคา (value) จะมความแตกตางกนทระยะเวลาของพฒนาการในวยเดก แตองคประกอบสดทายคอ การยอมรบเขากลม (acceptance) นน จะปรากฏไดอยางดโดยตลอด จากขางตนสรปไดวา ความภาคภมใจมองคประกอบดงนคอ 1. ความสามารถ ซงเปนวธการทจะพจารณาถงความส าคญโดยการกระท าใหส าเรจตามเปาหมาย สามารถเผชญอปสรรคตางๆ ทผานเขามาในชวตดวยความมนใจ ปรบตวไดด ใชกลไกการปองกนตนเองนอย และสามารถด ารงชวตรวมกบผอนไดอยางมประสทธภาพ 2. คณคา เปนการมองของบคคลไปทความส าคญของตนกบสงแวดลอมหรอในสถานการณตางๆ ในชวต อนจะน าไปสความส าเรจ 3. การยอมรบนบถอตนเอง เปนความเชอมนในอ านาจการกระท าของตนวาจะกอใหเกดผลตามทตองการ และมความสามารถเพยงพอในการกระท าสงตางๆ ใหบรรลตามวตถประสงคตามทตองการ ไดตามความสามารถของตนเอง 4. คณความด เปนการปฏบตตวสอดคลองกบศลธรรม จรยธรรม คานยม และวฒนธรรมประเพณ สามารถรบรคณคาของตนตามความเปนจรง มองโลกในแงด ซงองคประกอบเหลานจะสงผลใหบคคลแสดงพฤตกรรมออกมาอยางเปนอสระ ทงนในแตละองคประกอบนนบคคลสามารถทจะพฒนาและสงเสรมใหสงขนไดเพอทจะสงผลตอความภาคภมใจในแตละชวงอายไดอยางตอเนอง 5.4 ปจจยทมผลตอความภาคภมใจในตนเอง เชฟเวอร (ภาณพงษ คงจนทร. 2548: 18; อางองจาก Shaver. 1977: unpaged) ไดกลาวถงปจจยภายนอกทสงผลตอความภาคภมใจในตนเองพอสรปได ดงน คอ 1. ประสบการณจากกระบวนการสงคมประกฤต (Socialization Experience) ประสบการณนเปนองคประกอบทอยนอกเหนอการควบคมของบคคล ซงมพนฐานมาจากการปฏบต ของพอแมตอเดกตอเนองมาถงวยผใหญและไดรบการตอบสนองจากเพอนและบคคล ทมความส าคญตอตนเองเปนกระบวนการทางสงคมประพฤต ทจะสงผลถงความภาคภมใจในตนเองของบคคลได 2. เชอชาต และเพศ (Race and Sex) เปนปจจยอยางหนงทมผลตอความภาคภมใจในตนเอง กลาวคอ ลกษณะทางกายภาพ และชวภาพของมนษย เชน เชอชาต เพศ ซงมผลสอดคลองกบงานวจยของ คลารก และ คลารก (ภาณพงษ คงจนทร. 2548: 18; อางองจาก Clark; & Clark. 1947: unpaged) ททดลองใหเดกเลอกต๏กตาสขาวและปฏเสธสด า ทงนเพราะเดกรสกถงผวของต๏กตาและสผวของตนเอง ผลการวจยนท าใหมองเหนวาการเลอกของเดกจะมความสอดคลองกบสภาพทางสงคมของคนผวด า เปนการปฏเสธคณคาของตนเอง เพศกเปนอกปจจย

155

หนงทสงผลตอความภาคภมใจในตนเองดวย โดยทวไปแลวมเงอนไขหลายอยางทสงผลใหผชายมความภาคภมใจในตนเองสงกวาผหญง ทงนเพราะบทบาททางเพศของหญงมกจะก าหนดใหไดสทธบางอยางนอยกวาเพศชาย 3. ความมเสนหดานรปกาย (Physical Attractiveness) ความประทบใจในตนเองนน มพนฐานมาจากความคดของบคคลอนทแสดงออกมาทางพฤตกรรมตอตวเรา ผลของความมเสนหดานรปกายนนเรมตงแตวยเดก จากกระบวนการสงคมประกฤตและตอเนองมาจนถงวยผใหญ คเปอรสมธ (Coopersmith. 1981: 9 -148) กลาววา ปจจยทมอทธพลตอความภาคภมใจในตนเองม 2 ประเภท ไดแก ปจจยภายใน อนเปนลกษณะเฉพาะของบคคลเกยวกบความภาคภม ใจในตนเองในดานตางๆ และปจจยภายนอก ซงเกยวกบการไดรบความรสกมคณคาจากผอน 1. ปจจยภายใน ไดแก 1.1 ลกษณะทางกายภาพ (Physical Attributes) ลกษณะทางกายภาพ เชน ความมเสนหดานรปกาย ความแขงแรงของรางกาย ความคลองแคลวในการเคลอนไหว บคลกภาพหรอคณสมบตอนๆ ทปรากฏใหเหน ซงลกษณะทางกายภาพตางๆ นจะมความสมพนธกบความภาคภม ใจในตนเอง บคคลใดทมลกษณะทางกายภาพทดจะมความภาคภมใจในตนเองสงกวาบคคลทมลกษณะทางกายภาพทดอยกวา 1.2 ความสามารถทวไป สมรรถภาพและผลงาน (General Ability, Capacity and Performance) การประสบความส าเรจหรอความลมเหลวทางการเรยนจะมสตปญญาเขามาเปนตวสนบสนนและสงผลตอความภาคภมใจในตนเอง ทงนเพราะสถาบนการศกษาเปนสถานทส าคญส าหรบผทอยในวยเรยน และการเรยนเปนกจกรรมทใชวดการประสบความส าเรจในชวงชวตขณะนน สตปญญาจงมผลตอสมรรถภาพและผลสมฤทธทางการเรยน อนจะน าไปสความส าเรจและสงผลตอความภาคภมใจในตนเอง กลาวคอ เดกทมผลสมฤทธทางการเรยนสงจะมความภาคภมใจในตนเองสง แตเดกทมผลสมฤทธทางการเรยนต าแตมไดดวยทางสตปญญาและยงมความภาคภมใจในตนเองสง ซงอาจจะสงกวาเดกทมผลสมฤทธทางการเรยนสงดวย อาจเปนเพราะเดกคนนนมความสามารถทางดานอนทดแทน เชน การมทกษะบางอยางซงท าใหเดกมงสนใจในดานนนมากกวาดานวชาการ 1.3 ภาวะทางอารมณหรอความรสก (Affective States) เปนภาพสะทอนใหเหนถงความรสกภาคภมใจ ความเปนสข ความวตกกงวล หรอภาวะอนทอยในตวบคคลทงทแสดงออกและไมแสดงออก สวนใหญเปนผลสบเนองมาจากการประเมนสงทตนประสบและจากการมปฏสมพนธกบบคคลอนแลวสงผลตอการประเมนตนเองในเวลาตอมา บคคลทประเมนตนเองในทางทดจะมความสข ชนชมตนเอง แตหากบคคลประเมนตนเองในทางทไมด จะไมมความพงพอใจในภาวะปจจบนของตน หมดหวงในอนาคต 1.4 คานยมสวนบคคล (Self-Values) ความภาคภมใจในตนเองของบคคลจะผนแปรตามคานยมและการใชคณคา ตลอดทงความรสกนกคดทบคคลมตอสงตางๆ ซงเขาให

156

ความส าคญแตกตางกน เชน คนทใหความส าคญกบผลสมฤทธทางการเรยน หากประสบความลมเหลวกจะเกดความอายและความภาคภมใจในตนเองจะต าลง ถาบคคลนนประสบความส าเรจในการเรยนกจะมความภาคภมใจในตนเองสงขน การทบคคลแสดงพฤตกรรมทสอดคลองกบคานยมของตนเอง จะท าใหบคคลนนมความภาคภมใจในตนเองเพมขน 1.5 ระดบความมงหวงหรอความปรารถนาของบคคล (Aspiration) ระดบความมงหวงของแตละบคคลจะมความแตกตางกน การพจารณาตดสนความภาคภมใจในตนเองเกดจากการเปรยบเทยบผลงานและความสามารถของตนเองกบเกณฑความส าเรจทตนเองไดตงไว ถาผลงานและความสามารถเปนไปตามเกณฑทตนตงไวหรอดกวาจะท าใหบคคลมความภาคภมใจในตนเองเพมขน ในทางตรงกนขามถาผลงานและความสามารถไมเปนไปตามเกณฑหรอต ากวาเกณฑ บคคลจะคดวาตนเองไรคา ท าใหไมมความภาคภมใจในตนเอง 1.6 ปญหาตางๆ และโรคภยไขเจบ (Problems and Pathology) ปญหาตางๆ และโรคภยไขเจบ ไดแก ปญหาสขภาพจตทวไป อาการทางกายทมสาเหตมาจากจตใจ (Psychosomatic systems) กลาวคอ ถาบคคลใดมปญหาดงกลาวสงจะมความภาคภมใจในตนเองต า และจะแสดงออกมาในรปความวตกกงวล มความทกข สวนบคคลทมปญหาดงกลาวนอย จะมความภาคภมใจในตนเองสง 2. ปจจยภายนอก ไดแก 2.1 ความสมพนธภายในครอบครว โดยล าดบการเกดและจ านวนลกชาย ลกสาวมอทธพลตอการเลยงดของพอแมซงเปนสวนส าคญตอการพฒนาความคดของเดกทมตอตนเองดวยนอกจากนสถานภาพการสมรสของพอแม หากมการหยารางหรอแตงงานใหม กอาจสงผลตอความรสกความภาคภมใจในตนเองของเดกบางคน โดยขนอยกบผใหญทเกยวของดวยวา เขาได ด าเนนการอยางไรกบเหตการณทเกดขน 2.2 การอบรมเลยงด กสงผลตอความรสกภาคภมใจในตนเองของเดก ซงแบง วธการอบรมเลยงดไวเปน 3 แบบ ดงน 2.2.1 การอบรมเลยงดแบบใชอ านาจบงคบหรอควบคมดแลมากเกนไป พอแมประเภทนจะมลกษณะยดมนในกรอบประเพณ กฎระเบยบตางๆ มาก และจะบงคบควบคมใหเดกปฏบตตาม หากเดกฝาฝนจะลงโทษโดยไมรบฟงเหตผลของเดก จะยดมนในความคดของตวเองเดกตองเชอฟงและอาจสงสอนใหเดกมความรบผดชอบท าตามขอบงคบของสงคม แตตนเองไมคอยปฏบตตาม หรอ พอแมทควบคม เอาใจใส ปกปองลกมากเกนไป จนกลายเปนกาวกายรบกวนลกหรอมความวตกกงวล หวงใยลกมากเกนไป จนท าใหเดกรสกวาขาดอสระ ขาดความเปนตวของตวเอง 2.2.2 การอบรมเลยงดแบบมเหตผล ใหความรก ความอบอน พอแม ประเภทนจะมเหตผล ใหความรก ความอบอน ความเอาใจใส และนบถอเดกในการใชอ านาจและบทบาทของตนอยางเหมาะสม โดยเนนการใหรางวลมากกวาการลงโทษ มกฎระเบยบชดเจนใหเดกปฏบต แตยดหยนไดตามความเหมาะสม เพอใหเดกรสกมอสระ รสกมนคง และ ปลอดภย พอแมก

157

จะปฏบตตามทสอนลกและใหความชวยเหลอเดกตามความเหมาะสม ยอมรบในความคดเหน ความรสกและคณคาอยางทเดกเปนทงหมดหรอเกอบทงหมด ซงสงเหลานจะเอออ านวยใหเดกไดพฒนาความรสกภาคภมใจในตนเองใหสงขน 2.2.3 การอบรมเลยงดแบบปลอยปละละเลย จะเปนพอแมทไมบงคบ ไมกาวกาย ไมลงโทษ ยอมรบในการกระท าของเดกเกอบทกอยาง เดกสามารถแสดงความคดเหนตอการตดสนใจ การวางกฎระเบยบของครอบครว สามารถก าหนดกจกรรมของตนเองไดเปนสวนมาก โดยทพอแมไมไดสนบสนนใหเดกประพฤตตนตามมาตรฐานของสงคมภายนอก พอแมมกจะมความเยนชาหางเหนและมกหลกเลยงการเผชญหนากบเดกเมอเดกไมเชอฟง วธการเลยงดแบบใชอ านาจบงคบหรอควบคมดแลมากเกนไปกบการอบรมเลยงดแบบปลอยปละละเลยนน จะท าใหเดกขาดความเปนตวของตวเอง ไมมนใจในตวเอง มความรสกวาขาดความรก มความภาคภมใจในตนเองต า ซงตางจากเดกทพอแมเลยงดแบบมเหตผล ใหความรกความเอาใจใส ซงจะท าใหเดกรสกมนคงปลอดภยในชวตมความเชอมนในตวเองสง รสกวาตนเองมความสามารถ มความภาคภมใจในตนเองสง ด าเนนชวตของตนเองไดอยางเหมาะสมตามความสามารถ 2.3 โรงเรยนและการศกษา โรงเรยนเปนสถานทพฒนาความภาคภมใจในตนเองตอจากบาน โรงเรยนมหนาทชวยใหนกเรยนเกดความรสกมนใจในทกษะความสามารถและความรสกภาคภมใจในตนเองเมออยในชนเรยน เชน ครเปดโอกาสใหนกเรยนท ากจกรรมตางๆ ไดอยางอสระ ซงไมขดตอกฎระเบยบทโรงเรยนไดก าหนดไว การฝกนกเรยนใหแกไขปญหาตางๆ จะเปนการสงเสรมใหเดกมความมนใจในตนเองเปนการพฒนาความภาคภมใจในตนเอง 2.4 สถานภาพทางสงคม สถานภาพทางสงคมเปนตวบงชระดบชนทางสงคมของบคคลเมอเปรยบเทยบกบคนอน เชน ต าแหนงหนาทการงาน บทบาททางสงคม วงศตระกล ฐานะทางเศรษฐกจ เปนตน โดยทวไปสถานภาพทางสงคมมกเนนทฐานะทางเศรษฐกจของบคคลซงพจารณาจากอาชพรายได และถนทอยอาศย บคคลทมาจากสถานภาพทางสงคมในระดบสงจะไดรบการปฏบตทท าใหเกดความรสกวา ตนเองมคณคามากกวาบคคลอน จงท าใหบคคลนนมความภาคภมใจในตนเองมากกวาบคคลทมาจากสถานภาพทางสงคมในระดบปานกลางและระดบต า 2.5 สงคมและกลมเพอน การทบคคลมปฏสมพนธกบสงคมและเพอน จะชวยพฒนาความภาคภมใจในตนเอง หากบคคลไมไดรบการยอมรบไมอยในความสนใจหรอไมเปนทประทบใจในกลมเพอนจะท าใหมความภาคภมใจในตนเองต า ดงนน การเปนสมาชกของกลมและการปฏสมพนธกบเพอน จงสงผลตอความภาคภมใจในตนเอง ปาลลาดโน (Palladino. 1989: 4) กลาววา สวนใหญความภาคภมใจในตนเองต ามสาเหตมาจากความรสกทางลบ ไมใชสงทงายส าหรบการด าเนนชวตในแตละวนดวยความรสกเหนคณคาทางจตใจทสงเพราะวามหลายปจจยทซบซอนในโลกใบนเขามายงชวต ส าหรบผทเคราะหไมดในตอนเดก พบเจอการวจารณในชวงวยรน จากเพอน สภาพแวดลอมรอบตว สอ พนฐานทางดานวฒนธรรมหรอสงคม สงเหลานสามารถท าใหรสกเปนปมดอยและมความภาคภมใจในตนเองต า ถาสงเหลานถกสนบสนนดวยรปแบบความเชอทางดานลบดวยแลวจะสามารถกลายเปนความ

158

เคยชนจนตดเปนนสย และมความภาคภมใจในตนเองต า ซงจะกลายมาเปนลกษณะบคลกภาพของแตละบคคลได จากทกลาวมาขางตน สรปไดวา ปจจยทมผลตอความภาคภมใจในตนเองของบคคล มทงปจจยภายในทเปนลกษณะเฉพาะของแตละบคคล ไดแก ลกษณะทางกายภาพความสามารถทวไป สมรรถภาพและผลงาน ภาวะทางอารมณหรอความรสก คานยมสวนบคคล ระดบความมงหวงหรอความปรารถนาของบคคล ปญหาตางๆ และโรคภยไขเจบ สวนปจจยภายนอก ไดแก ความสมพนธภายในครอบครว การอบรมเลยงด โรงเรยนและการศกษา สถานภาพทางสงคม สงคมและกลมเพอน ประสบการณจากกระบวนการสงคมประกฤต เชอชาต เพศ และความมเสนหดาน รปกาย 5.5 ลกษณะของบคคลทมความภาคภมใจในตนเอง จากการศกษาเกยวกบพฤตกรรมของบคคลทมความภาคภมใจในตนเอง ซงสามารถแบงเปน 2 ลกษณะดงน 5.5.1 ลกษณะของบคคลทมความภาคภมใจในตนเองสง มการกลาวถงเกยวกบลกษณะของบคคลทมความภาคภมใจในตนเองสงไว ดงน ธระ ชยยทธยรรยง (2544: 21-22) กลาววา บคคลทมความภาคภมใจในตนเองสง จะมลกษณะทางรางกาย โดยมลกษณะ ดงน 1. ดวงตาสดใส และมชวตชวา 2. ใบหนาผอนคลาย ไมเครยด มสสน เปนธรรมชาต (ไมดอมโรค) และผวหนงมน ามนวล 3. คางตงตรงตามธรรมชาต 4. ขากรรไกรผอนคลาย 5. ไหลทง 2 ขาง อยในทาทผอนคลายและตงตรง 6. มอทง 2 ขาง ผอนคลาย นมนวล และสงบ ไมสน 7. แขนทง 2 ขาง หอยดวยความผอนคลาย และเปนธรรมชาต 8. ทาทางผอนคลาย ตวตรง และสมดล 9. เดนอยางสงาผาเผย ไมดกาวราว หรอแบกความทกข 10. น าเสยงนมนวล เหมาะสมกบสถานการณ และมการออกเสยงทชดเจน กรองกาญจน ใจซอตรง (2548: 11) กลาววา บคคลทมความภาคภมใจในตนเองจะรบรคณคาของตนตามความเปนจรง ตระหนกถงศกยภาพทแทจรงของตน มความสามารถในการท างานใหประสบความส าเรจ มจตใจทเปดกวางและยอมรบสงตางๆ ทเกดขน พรอมทงสามารถแสดงพฤตกรรมตางๆ ไดอยางเหมาะสม

159

สวรรณา เรองกาญจนเศรษฐ และคนอนๆ (สรพงศ อ าพนวงษ. 2550ก: 6; อางองจาก สวรรณา เรองกาญจนเศรษฐ และคนอนๆ. ม.ป.ป.: ไมปรากฏเลขหนา) กลาววา ลกษณะและตวอยางของเดกทมความนบถอตนเองสงดงน 1. มความภมใจ “ดภาพนซ ชอบภาพนทสดเลย เพราะผมวาดเอง” และท างานไดอยางเปนอสระ ไมตองคอยพงผอน 2. ยอมรบความรบผดชอบไดโดยงาย ดงตวอยาง “ เรองรดน าตนไม พอแมไมตองหวง ผมรดเอง ” 3. มความอดทนตอความคบของใจไดเปนอยางด “ เครองบนจ าลองแบบน ท ายากเหลอเกน แตผมตองท าใหส าเรจใหได ” 4. ท างานใหมๆ ไดดวยความกระตอรอรน “ สนกแนๆ ครบอกวาพรงนจะเรมเรยนเรองเศษสวน ” 5. มความรสกวาสามารถทจะโนมนาวจตใจผอนได “ นคณเรามาเลนหมากรกกนดกวา สนกกวาเลนหมากฮอสอก ผมเลนเปนนะจะสอนใหคณ ” 6. สามารถแสดงความรสกและอารมณใหหลายลกษณะ “ ผมดใจเหลอเกนทหายจากเปนไขและมาโรงเรยนได ผมเสยใจมากทคณปวยและตองขาดเรยน ” โรงพยาบาลประสาท (2553: ออนไลน) กลาววาคนทภาคภมใจในตนเอง จะพดถงตวเองวา ฉนมนใจในความสามารถของฉน ใครๆ กรกฉน ฉนมความสขทไดอยกบคนอนๆ ฉนภมใจในผลการเรยนของฉน ฉนรวาควรจะพดอะไรกบใคร จากขางตนสรปลกษณะของบคคลทมความภาคภมใจในตนเองสงไดวาเปนบคคลทรบรคณคาของตนตามความเปนจรง ตระหนกถงศกยภาพทแทจรงของตน มความสามารถในการท างานใหประสบความส าเรจ มจตใจทเปดกวางและยอมรบสงตางๆ ทเกดขน กลาแสดงความคดเหน พรอมทงสามารถแสดงพฤตกรรมตางๆ ไดอยางเหมาะสม ยอมรบความรบผดชอบไดโดยงาย มความอดทนตอความคบของใจไดเปนอยางด มสขภาพจตด สนกกบการท างาน สามารถทจะโนมนาวจตใจผอนได แสดงความรสกและอารมณไดหลายลกษณะ รจกวธการแกปญหาทถกตอง มบคลกภาพด 5.5.2 ลกษณะของบคคลทมความภาคภมใจในตนเองต า มการกลาวถงเกยวกบลกษณะของบคคลทมความภาคภมใจในตนเองต า ไวดงน คเปอรสมธ (Coopersmith. 1981: 132-134) กลาววา บคคลทมความภาคภมใจในตนเองต าวาเปนบคคลทอยในภาวะความไมสอดคลองกลมกลนของ “ตน” มกใชกลไกปองกนตนเองรบรวาตนเองดอยคา ซงจะสงผลใหบคคลเหลานเกดความรสกวาตนเองมปมดอย วตกกงวล เกบตวไมกลาแสดงออก ไมชอบการแสดงตน ขาดความนบถอตนเอง แสวงหาการยอมรบจากบคคลอนเพอใหเกดการยอมรบตนเอง ไมกลายงเกยวกบการกระท าทอาจถกปฏเสธหรอไดรบค าต าหน ทงน บคคลทมความภาคภมใจในตนเองต า มกแสดงความเขมแขงใหปรากฏออกมาเสมอๆ แตแทจรงแลวบคคลเหลานจะมความรสกหวาดกลว ทอแท ไมมนใจในตนเอง มกตกอยภายใตอทธพล

160

ของคนอน ไมกลาปฏเสธในสงทตนไมตองการ กลวการตดสนใจของคนอนทมตอตวเอง หวนไหวตอค าวพากษวจารณ มความยงยากในการแกปญหา ไมสามารถสรางสมพนธภาพทดกบบคคลอนได กลวการเขาสงคมเพราะรสกวาตนเองงมงาม และจะท าใหคนรอบขางเดอดรอน มกน าความคดของคนอนมาใสใจ มกคดวากลมเพอนไมใหการยอมรบ ไมใหความสนใจ และเกดความรสกเสยใจบอยๆ ธระ ชยยทธยรรยง (2544: 23) กลาววา บคคลทมความภาคภมใจในตนเองต า มลกษณะดงน 1. มปญหาทางดานจตใจมากกวาบคคลทมความภาคภมใจในตนเองสง เชน มความวตกกงวล นอนไมหลบ ไมมความสข และเกดอาการผดปกตทางรางกาย 2. มผลสมฤทธทางการเรยนต า อาจจะเปนเพราะตงเปาหมายในชวตส าหรบตนต า 3. มอาการหมกมนกบความคดตวเอง ออนแอตอการถกปฏเสธ และตองการ การยอมรบจากสงคมมาก 4. มภาพพจนเกยวกบตนเองในทางลบ มกไดรบการปฏเสธจากคนอนมากกวาบคคลทมภาพพจนเกยวกบตนเองในแงด 5. มกมองความคดของผอนแลวท าลายซ าเตม เพอใหตนเองเกดความรสก สบายใจ แตการกระท านกลบเปนผลเสยเพราะเปนการซ าเตมตวเองมากขน และยงท าใหผอนเกลยดตนมากขนดวย กรองกาญจน ใจซอตรง (2548: 11) บคคลทไมมความภาคภมใจในตนเองจะขาดความเชอมนในตนเอง มองตนในแงลบ มความเครยดและวตกกงวลสง ไมมความพยายามท างานทยากล าบาก มกเปนผตามมากกวาการเสนอความคดเหน มแนวโนมโทษผอนและไมสามารถยอมรบการวจารณจากบคคลอนได สวรรณา เรองกาญจนเศรษฐ และคนอนๆ (สรพงศ อ าพนวงษ. 2550ก: 6; อางองจาก สวรรณา เรองกาญจนเศรษฐ และคนอนๆ. ม.ป.ป.: ไมปรากฏเลขหนา) กลาววา ลกษณะและตวอยางของเดกทขาดความนบถอตนเอง/ภาคภมใจในตนเองดงน 1. พยายามหลกเลยงหนสถานการณทท าใหเกดความวตกกงวล “วนนผมไมไปโรงเรยน เพราะจะมการทดสอบวชาคณตศาสตร สอบทไรผมตกทกท” 2. ดถกความสามารถของตนเอง ประเมนความสามารถของตนต ากวาความเปนจรง “ผมเลนกฬาอะไรไมไดดสกอยางเดยว แมแตวง” 3. มความรสกวาผอนไมเหนคณคาหรอความส าคญของตน “พวกเขาไมเคยใหผมเลนกบเขาเลย เขาหาวาผมเลนไมเปน” 4. เมอตนท าผดพลาดมกต าหนผอน “เขาไมบอกผมเลยวาไมกวาดอยทไหนผมกเลยไมไดกวาดหอง” 5. ถกผอนชกจงไดงาย “ผมรดวาผมไมมวนท าได แตเมอเขามาออนวอน ผมกจ าเปนตองท า”

161

6. ชอบปกปองตวเอง และรสกไมพอใจอะไรงายๆ “ผมไมไดผดนะทท าวาวแลวไมขน ผมอยากจะฉกมนทงจรงๆ วาวตวน” 7. มความรสกวาไมมบารม ไมมความสามารถ “ผมหากรรไกรไมเจอเลย ขวดกาวกไมรวาอยทไหน รปภาพกยงไมมสกรป ผมคดวา ผมคงท างานทครมอบหมายนไมส าเรจแนๆ” 8. ไมคอยแสดงออกทางอารมณและความรสก “ผมรสกเฉยๆ ไมวาทมไหนจะแพหรอชนะ ผมกไมเหนเดอดรอนอะไร” โรงพยาบาลประสาท (2553: ออนไลน) กลาววาคนทไมภาคภมใจในตนเองกมกจะกลาวถงตนเองดวยค าพดทวา - ฉนตองการเปลยนแปลงตวเองหลายๆอยาง - ฉนไมสามารถตดสนใจอะไรไดดวยตนเอง - ฉนมกยอมแพกบอปสรรคเลกๆ นอยๆ - ฉนรสกวาตนเองตอยต า ไมมใครชอบฉนเลย - ฉนมกเสยใจกบการกระท าทผานมาของฉนเสมอ - ฉนมกพบแตความลมเหลว - คนอนๆ รอบขางท าใหฉนรสกเปนคนไมดและไมมคาพอ - ฉนไมสามารถเปนทพงของใครๆ สรปไดวา บคคลทมความภาคภมใจในตนเองต าจะมลกษณะคอ มปญหาทางดานจตใจ นอนไมหลบ ไมมความสข และเกดอาการผดปกตทางรางกาย ขาดความเชอมนในตนเอง มองตนในแงลบ มความเครยดและวตกกงวลสง ไมมความพยายามท างานทยากล าบาก ดถกความสามารถของตนเอง ประเมนความสามารถของตนต ากวาความเปนจรง มความรสกวาผอน ไมเหนคณคาหรอความส าคญของตน ถกผอนชกจงไดงาย มกเปนผตามมากกวาการเสนอความคดเหน มแนวโนมโทษผอนและไมสามารถยอมรบการวจารณจากบคคลอนได บางครงมกจะกลาวโทษแตตนเอง พดกบตนเองดวยถอยค าทเกยวกบความรสกทางลบ พดถงสวนทไมด ยดตดกบความลมเหลวในอดต มกลไกการปองกนตวเองสง ไมคอยแสดงออกทางอารมณและความรสก 5.6 การเสรมสรางและพฒนาความภาคภมใจในตนเอง ปาลลาดโน (Palladino. 1989: 3) ไดกลาวถงการพฒนาความภาคภมใจในตนเองใหสงขนวา เปนการเตมใจทจะท าเกยวกบความรสก ความปรารถนา ความตองการ การไตรตรอง ความสามารถและความเอาใจใสตอตนเอง ไปยงการยอมรบความสามารถและการกระท าทงหมดอยางสอดคลองกน โรเบรทส (Roberts. 2002: 105) กลาววาการมความภาคภมใจในตนเองระดบสงหรอมความคดรวบยอดตอตนเองในเชงบวก (positive self-concept) เปนการสะทอนใหเหนภาพในการแสดงเอกลกษณของการไดรบมาซงความเปนเจาของ และความสามารถไปยงการยอมรบคณคาของตนเอง ความพยายามและความส าเรจ อยางทสอง การจะมความภาคภมใจในตนเองระดบสงนน

162

ตองเตรยมความมนใจ ความกระฉบกระเฉง ความกระตอรอรน และการมองโลกในแงด อยางทสามความภาคภมใจในตนเองระดบสงตองถกสงเสรมโดยประสบการณทางดานบวก ปานใจ จรานภาพ (2543: 34-36) กลาววา การคดทางบวก หมายถง ความคดในแงด ทเรามตอสงตางๆ รอบตว หรอทมบคคลอนและรวมถงการมทศนะคตทดดวย การสรางความคดทางบวกส าหรบเดกท าไดโดยการทบคคลรอบขางเดกตองมพฤตกรรมในทางบวกทงการพดคย ปฏสมพนธ การปฏบตตอเดกหรอการปฏบตระหวางผใหญดวยกน เพราะเมอเดกไดรบการปฏบตทางบวก หรอการเขาถงทางบวก เดกจะมบคลกภาพเปนคนทมความภาคภมใจในตนเอง (Self-esteem) สง สามารถควบคมอารมณตนเองได ธระ ชยยทธยรรยง (2544: 24-25) กลาววา ความภาคภมใจในตนเองสามารถสรางเสรมใหเพมขนและลดลงไดตลอดชวตของเรา และมหลายวธในการสรางเสรมและเพมความภาคภมใจในตนเอง ซงพอสรปไดดงน ดานทเกยวกบตนเอง 1. พงระลกเกยวกบตนเองวา ตนเทานนทควบคมภาพพจนของตนเองได ตวเราเทานนทมอ านาจทจะเปรยบเทยบภาพพจนของตนเอง ขอสนเทศทไดรบจากผอนอาจมอทธพลกจรง แตเราจะยอมรบหรอปฏเสธกไดยอมขนอยกบตวเราเอง เพราะภาพพจนจะเปนอยางไรอยในใจของเรานนแหละ 2. อยาใหคนอนมาก าหนดมาตรฐานใหแกเรา เพราะผคนรอบขางคอยบอกเราอยตลอดเวลาวาใหท าอยางโนนใหท าอยางน บางครงคนอนกมเจตนาด ท าใหเรายอมรบค าแนะน านนๆ ซงเปนมาตรฐานของผอนแลวน ามาเปนมาตรฐานของเราเอง ซงอาจท าใหเราไมประสบความส าเรจเทาทควร ทางทด เราควรคดใหรอบคอบวาสงทท าอยนนเปนเปาหมายสวนตวและควรมมาตรฐานเปนของตน 3. พงระลกการตงเปาหมายของตนเองทไมสอดคลองกบความเปนจรง แมวาเราจะมเปาหมายทท าใหส าเรจแตกควรตงค าถามตวเองวา “เปาหมายนนสอดคลองกบความเปนจรงหรอไม” บางคนคาดหวงเกยวกบตนเองสงโดยเอาตวเองไปเปรยบเทยบกบกลมอางองทเขาเลศเลอและประสบความส าเรจเปนอยางดแลว แทนทจะเปรยบเทยบกบผอนทอยในรศมใกลเคยงกน กด ไมสมเหตสมผล ซงอาจท าใหความรสกภาคภมใจในตนเองต าลงเพราะไมสามารถถงเปาหมายของตนเองทวางไว 4. พยายามปรบความคดทชอบมองอะไรในแงลบ บคคลทมกคดอะไรในทางลบมกมความรสกภาคภมใจในตนเองต า เชน เมอประสบความลมเหลวกมกต าหนตนเอง ถาเกดสมครงานแลวไดรบการคดเลอกกจะใหเหตผลวาไมมใครสมคร แตถาตกงานกจะพดซ าเตมตวเองวา เพราะตวเองเปนคนโงจรงๆ ฉะนน เราจงตองปรบความรสกและความคดทางลบใหเปนทางบวก จงจะเพมความรสกภาคภมใจในตนเองสงขน 5. มงมนทจะพฒนาตนเอง ส ารวจตนเองพบวามอะไรบกพรองแลวพยายามหาทางปรบปรงแกไข

163

6. มองบคคลอนดวยสายตาทชนชมเปนมตร จะท าใหไดรบการยอมรบความไววางใจ และชนชมกลบมาจากบคคลอนเชนกน จะชวยใหเกดความรสกรกและเหนคณคาในตนเองและผอน ดานของคร พอแม ผปกครอง 1. ควรใหการยอมรบในตวเดก 2. เปดโอกาสใหเดกไดทดลองประสบการณตางๆ ใหผเรยนอยางมประสทธภาพตามวถทางของเดก 3. ไววางใจใหเดกไดกระท าตามความตองการหรอความปรารถนาของเขา 4. ชวยสรางใหเดกมความสามารถในการหยงรและคดลวงหนาถงผลการกระท าทกชนดของเดก ดวยการใชวธการยวยใหเดกรจกใชเหตผลแบบอปนยและนรนย 5. ใหก าลงใจใหเดกเกดความกลา ความหวง และความมนใจใหเขาเผชญและจดการกบอปสรรคตางๆ ทยงยากในชวต ซงจะชวยใหเดกเกดความเชอมนในตนเอง ความคดรเรมสรางสรรคและความมานะอดทนอยางดยง 6. สอนเดกใหความรกทงตอตนเองและผอน ใหเขามเจตนาทวา มนษยทกคนมคาเทากนดวยการอธบายและอภปรายถงคานยมพนฐานกบเดก ไดแก ความรกและเหนคาในตนเองและผอนใหเดกรจกถงความชนชมยนดในการใหและการหวงใยกนและกน 7. ชวยใหเดกไดพจารณาใหเหนแจงวาความเชอทวา ตนตองประสบความส าเรจอยางสมบรณแบบ จะลมเหลวไมได ตนตองไดรบความรก ความชอบพอ และการยกยองจากทกคนทตนไดพบเหน สงทไมเปนมงคลไมควรกาวกายมาในชวต และตนตองไดรบทกสงทปรารถนาและทนท เปนความเชอทไรเหตผล เดกจะมสภาพทดขน สามารถจดความคดใหมในรปทตรงกบความจรงและมเหตผล ตลอดจนชใหเหนสงดๆ ทเขาเคยท า ใหเขามองเหนจดด เหนวาตนเองมคาแมวาจะเคยท าอะไรไมดมาในชวต เพมและสรางความคดดๆ ใหเขา 8. ใหเดกสรางมโนภาพวาตนมอ านาจในตนทจะบงคบใจตนเองได ใหรสกวาเขาเปนคนเกง มความสามารถ ดวยการใหก าลงใจ และคดถงภาพดงาม 9. สะทอนความรสกทดตอเดกเมอเดกไดกระท าถงสงทดงามใหมๆ ในแตละวน 10. พอแม ผปกครองควรรวมมอกบครในการพฒนาเดกดวยความรกความเขาใจใหเปนไปในทศทางเดยวกนและเตมศกยภาพ 11. พอแม ผปกครองควรรวมมอกบครในการจดกจกรรมเพอเสรมสรางความรสกความภาคภมใจในตนเองของเดก ดานครท าหนาทแนะแนวหรอผใหค าปรกษา 1. จดกจกรรมทเปนการสรางเสรมใหเดกเกดความไววางใจ 2. จดกจกรรมทเปนการสรางเสรมใหเดกกลาเปดเผยหรอแสดงความรสก 3. จดกจกรรมใหเดกไดรบขอมลปอนกลบในทางบวก 4. จดกจกรรมใหเดกมโอกาสไดรบประสบการณการเสยงในสถานการณใหมๆ

164

5. จดกจกรรมใหเดกไดเกดทกษะการตดตอสมพนธกบผอน 6. จดกจกรรมใหเดกไดเกดทกษะการยอมรบตนเอง ทกษะการควบคมตนเอง ทกษะการพงตนเอง และทกษะการสรางความมนคงในตนเอง 7. จดกจกรรมใหเดกเกดทกษะรจกตนเอง การรกและเหนคณคาในตนเอง และทกษะการคด การตดสนใจและการแกปญหา สวรรณา เรองกาญจนเศรษฐ และคนอนๆ (สรพงศ อ าพนวงษ. 2550ข: 6; อางองจาก สวรรณา เรองกาญจนเศรษฐ และคนอนๆ. ม.ป.ป.: ไมปรากฎเลขหนา) กลาวถง การเสรมสรางหรอสนบสนนใหเดกเกดมความรสก และความสามารถแตกตางจากผอนทเรยกวา เกดความภาคภมใจในตนเองนน พอแมควรรจกวธทจะเสรมสรางมาตงแตเดกและมอายไมมากนก ซงม 10 ประการดงน 1. กระตนใหเดกแสดงความคดเหนทแตกตางไปจากความคดของผใหญ แมวาผใหญจะไมเหนดวยกบความคดทเดกแสดงออกกตาม แตเดกตองการทราบวาผใหญจะยอมรบความคดเหนของตนหรอไม ถาเดกรวาผใหญยอมรบความคดเหนของตน เดกกจะแสดงออก แตถาผใหญไมยอมรบความคดเหนของเดก แตไมยอมรบความคดเหนทเดกน ามาจากผใหญ เดกกจะเอาความคดเหนของผใหญมาแสดง เพอใหไดรบการยอมรบ ลกษณะดงกลาวนมความส าคญยงในการชวยใหเดกแกปญหาตางๆ เดกจะมความรสกดใจทรวาตนไดรบการยอมรบ แมวาความคดเหนนนๆ อาจจะไมเฉยบแหลมนกกตาม ความคดเหนทเดกเสนอแมจะไมมคณคาหรอแกปญหาไมได แตกท าใหเดกกลาสามารถแสดงออกซงความคดเหนของตนเองไดด โดยไมตองพงความเหนของผอน 2. ตองแสดงการยอมรบเดก การแสดงการยอมรบเดกและใหเดกไดทราบนน พอแมตองแสดงออกดวยการใชค าพดแสดงการยอมรบในทศนคตหรอความคดเหนของเดก ทงนเพอใหเดกไดรบรอยางชดเจน เชน พอเขาใจลกวาท าไมลกจงท าเชนนน แตพอยอมรบการกระท าของลกไมได เปนตน ลกษณะดงกลาวเปนการแสดงการยอมรบในตวเดก แตไมยอมรบการกระท าของเดก ดงนน การยอมรบเดกมไดหมายถงการอนญาตใหเดกกระท าไดทกอยางตามใจชอบ เมอเดกไดรบการยอมรบ เดกกจะเหนความส าคญของตนเอง เกดความมนใจและกลาแสดงออกซงความเปนตวของตวเอง 3. ชใหเหนวาเดกมความแตกตางจากผอนหรอมความพเศษ พอแมตองพยายามแสดงใหเดกเหนวา เดกมทงความเหมอนกบผอน และความแตกตางไปจากผอน แตเดกแตละคนกมความรสกวาตนมความแตกตางจากเดกอน การแสดงความคดเหนทมลกษณะเปนตวของตวเอง แสดงวา เดกมความพเศษในตวเองแลว การยอมรบในความเปนพเศษของเดกน จดวามความส าคญยงส าหรบการสรางเสรมความพเศษตางจากผอนในเดก พอแมอาจแสดงการยอมรบเดก ดงตวอยางตอไปน “ลกระบายสรปนไดสวยงามจรง ๆ” หรอ “ลกท าตวไดเรยบรอยนารกมาก ตอนทปาสมหญงมาทบานเรา” เหลานท าใหเดกมความรสกวาเดกมความดงามในตนเอง รวาอะไรเปนสงทเดกท าไดด และสงเสรมใหท าดยงขน ยงกวานน เดกจะไดรบรความกาวหนาของตน จากค าพดของพอแม เชน “เมอวนกอนลกยงท าไมไดเลย แตวนนลกท าไดด เยยมจรง ๆ คราวหนาคงจะท าไดดกวานแน”

165

เปนตน พอแมตองใหเดกรวาการทเดกกระท าแตกตางจากผอน จะไดรบการยอมรบจากพอแมเชนกน 4. ใหเดกกระท าตามวธการของตนเองใหมากทสด พอแมควรเปดโอกาสใหเดกไดกระท าตามวธการของตนเองใหมากทสด ไมวาจะเปนการแกปญหาหรอการกระท าสงใด โดยเขาไปยงเกยวใหนอยทสด พอแมมกเปนหวงดวย เกรงวาเดกจะท าไมส าเรจหรออาจเกดความเสยหายขน ถาหากปลอยใหเดกกระท าไปตามล าพง เมอใดทพอแมมอบหมายงานใหเดกท าและคดวาเดกตองท าเสรจ พอแมตองปลอยใหเดกท าจนส าเรจภายในเวลาทก าหนดตามมาตรฐานทเหมาะสม และตามวธการของเดกเอง เมอเดกกระท าภารกจดงกลาวส าเรจสมบรณตามวธการของเดกเอง และไดรบการยอมรบจากพอแม เดกกจะเกดความรสกพเศษตางจากผอน ในการกระท าสงใดกตาม พอแมตองเปดโอกาสใหเดกตดสนใจดวยตนเอง ใหเดกรจกเลอกวธใดเหมาะสมทสด ไดประโยชนสงสด มคณคาทสด และเดกพอใจทสด 5. ใหโอกาสแกเดกในการแสดงออกอยางสรางสรรค พอแมตองสรางบรรยากาศในบาน ดวยการจดหาวสดสงของทจะชวยใหเดกสามารถแสดงออกอยางสรางสรรค ใหมจ านวนเพยงพอ เชน กระดาษส กรรไกร ใบมด พกน ดนสอส ชอลกส แผนไม ไมอด ใบเลอย กาว เชอก ดนเหนยว ดนน ามน ปนปลาสเตอร เปนตน สงของเครองใชตางๆ ในบานทไมไดใชแลว สามารถน ามาดดแปลงเพอเปนสอในการแสดงออกอยางสรางสรรคของเดกไดอยางกวางขวาง เดกอาจน ามาตอเปนบาน เปนปราสาท เปนรถไฟ เปนเรอ อนจะชวยใหเดกพฒนาความสรางสรรคของตนใหกาวหนายงขน พอแมอาจรองเพลง เปดแถบเสยง หรอเลนดนตร แลวใหเดกฟอนร าหรอรองตาม ใหเดกเลาเรองทไดประสบมาจากโรงเรยน เหลานจะชวยใหเดกแสดงออกดวยความสรางสรรคมากยงขน 6. ใหเวลาเดกในการแสดงออก อยางสรางสรรคในสงทเดกสนใจ การเปดโอกาสใหเดกไดแสดงออกในสงทเดกสนใจนน พอแมตองไมท าใหเดกมความรสกวา เดกถกบงคบใหท า ตองท าตามรปแบบ ตองท าใหเสรจตามเวลาทก าหนด ความสนใจของเดกเปลยนแปลงอยตลอดเวลา บางอยางทเดกสนใจเดกอาจใชเวลาท าเปนชวโมง ถาหากเดกยงแสดงความสนใจในเรองหนง พอแมตองไมขดจงหวะ และตองไมค านงถงเรองทเกยวของมากเกนไป จนท าใหเดกเสยความสรางสรรค บางโอกาสพอแมตองยอมรบในความไมเปนระเบยบเรยบรอย ความลาชา ความอกทกอนเกดจากการแสดงออกของเดก เดกทมความสรางสรรคจะมองเหนทกสงทกอยางเปนความสรางสรรคไปหมด เชน ทอนไม ฝากระปอง ยางรถ ฝาขวดน าอดลม แกนกระดาษเชดมอ เสอผาเกาๆ เปนตน เดกสามารถน ามาใชเปนสอในการแสดงออกไดอยางกวางขวาง หนงสอในหองสมด รายการโทรทศน จดวาเปนเครองกระตนใหเดกมการแสดงออกอยางสรางสรรคมากทสด 7. หลกเลยงการเยาะเยยหรอท าใหเดกอบอาย แมวาเดกจะมขอจ ากดในการกระท าบางอยาง ซงท าใหเดกสามารถท ากจกรรมไดอยางสมบรณ แตผใหญกไมควรพดเยาะเยยหรอถากถางเดก ท าใหเดกไดรบความอบอาย อนจะเปนผลท าใหเดกไมกลาแสดงออก เนองจากกลวถกพดถากถาง กลวไดรบความอบอาย การท าใหเดกไดรบความอบอาย แสดงวาเดกถกตดสน

166

วาผลงานของเดกไมบรรลมาตรฐานทก าหนดไว ซงอาจเปนมาตรฐานของผใหญหรอมาตรฐานของผอน ท าใหเดกมความรสกวาความสามารถหรอความดเดนของตนไมไดรบการยอมรบ พอแมพงร าลกอยเสมอวา การจะตดสนเดกควรตดสนทการกระท าของเดกมใชตดสนทลกษณะนสยบคลกภาพของเดกโดยสวนรวม สงทฝงใจเดกในอดตสมยเยาววยจะฝงอยในความสนใจของเดกจนตลอดชวต หากเดกมความสนใจอะไรเปนพเศษ พอแมอยาเยยหยนความคดของเดก อยาดถกความสามารถของเดก 8. ชวยใหเดกหาวธทจะแสดงออกอยางเหมาะสม พอแมพงร าลกอยเสมอวา การลงโทษเดกนนควรกระท าเพราะเดกท าผดอยางไร ทใด (วธการสถานท) มใชลงโทษเพราะเดกท าอะไรผด (เรองทท าผด) เชน เดกเลนสงเสยงดงกนในหองของเดก ไมถอวาเปนความผด แตถาหากมแขกมาบาน เดกเลนสงเสยงดงกนทหองรบแขก ถอวาเปนความผดหรอเดกอาจจะระบายสกนในครว ถอวาไมผด แตถาหากมาระบายสกนทหองรบแขกถอวาผด การเลนกนในบานถอวากระท าได แตการเลนและสงเสยงดงในบานถอวาเปนพฤตกรรมทไมเหมาะสม เปนตน พอแมควรแนะน าใหเดกท างานหรอเลน โดยทการกระท าของเดกไมรบกวนผอน การกระท าเชนนมไดหมายความวา เมอเดกท าอะไรแลวคนอน ๆ จะตองยตกจกรรมของตนทงหมด ในขณะทเดกท ากจกรรม เดกจะตองค านงถงสงแวดลอม โดยเฉพาะอยางยงคนอน ๆ ซงกก าลงท ากจกรรมอยเชนกน การกระท าทามกลางคนหมมาก แตละคนจ าเปนตองมความอดกลนและอดทน การทเดกมความสรางสรรค มไดหมายความวาจะตองท าตวใหเปนทนารงเกยจ เชน ท าอะไรไดตามใจ ท าอะไรไดแปลกๆ ท าอะไรไดรกรงรง เปนตน เมอผใหญไดแสดงใหเหนทางเลอกทเหมาะสม และเดกไดเลอกทางเลอกนนๆ น ามาปฏบตแลว ผใหญกควรแสดงการยอมรบเดก และชมเชยในความส าเรจ 9. เดกทมความพเศษตางจากผอนต า ควรไดรบความชมเชยเปนสวนตว โดยปกตเดกทมความรสกวาตนเองไมมความดพเศษอะไร มกจะไมกลารบค าชมเชยเมอเดกกระท าส าเรจหรอกระท าความด เดกจะมความกระดากอายเมอไดรบค าชมเชย เดกกลวค าครหานนทาจากผอน ดงนนจงไมตองการใหผอนทราบวาตนไดรบค าชมเชย แมแตในครอบครวกเชนกน ดงนนเมอเดกมปญหาเกยวกบความพเศษทตางจากผอน ท ากจกรรมประสบความส าเรจ พอแมหรอคร ควรหาโอกาสยกยองชมเชยเดกเปนสวนตว เชน กระซบทหเรยกเดกมาชมตวตอตว หรอไปชมเดกทหองนอนของเดก เปนตน ทงนพอแมตองแสดงใหเหนวาการกระท าของเดกนนเปนความส าเรจทยงใหญเปนทประทบใจของผใหญมาก 10. เดกทมความพเศษตางจากผอน เปนผทมคณธรรมสง เดกทมคณธรรมสงเปนผทมความรสกวาตนมความพเศษตางจากผอน ความเปนผมคณธรรมสงท าใหเดกมความรสกวาตนเองเปนคนด ตนเองเปนคนมคณคา แมจะไมมคณวเศษในดานอน เชน เรยนด กฬาเกงหรอร ารวย เปนตน แตความเปนผมคณธรรมท าใหเดกรสกวาตนเปนคนด ความเปนคนดของเดกท าใหเดกมความรสกวา ตนมความพเศษแตกตางจากผอน ดงนนพอแมและครทจะฝกใหเดกมความรสกพเศษตางจากผอน จ าเปนตองฝกอบรมใหเดกเปนผมคณธรรม เชน มความซอสตยสจรต มความเมตตากรณา ไมอจฉารษยา เปนตน ความรสกวาตนเปนคนด มคณธรรมเปนความรสกทกอใหเกด

167

ความพเศษตางจากผอน ดงนนในการสอนใหเดกมคณธรรมจงเปนการพฒนาความพเศษตางจากผอนใหแกเดกไดอกทางหนง การฝกใหเดกมความเมตตากรณาตอสตว การฝกใหเดกมความซอสตยสจรต รวมทงมการฝกใหเดกมความเหนอกเหนใจผอน จงเปนเบองตนของการปลกฝงความพเศษตางจากผอน โรงพยาบาลประสาท (2553: ออนไลน) กลาววาคนทไมภมใจในตนเอง มกมองเหนแตขอดอยของตนเอง ดงนนการสรางคณคาใหแกตนเองควรเรมตนทการสรางความรสกทดตอตนเอง ไดแก - คนหาขอดและความถนดของตนเอง - ควรมองตนเองและคนอนในแงด - ระลกไวเสมอวา ความผดพลาด ความลมเหลว เปนประสบการณทมคณคา - ใหโอกาสตนเองในการเรมตนใหม ดวยความอดกลนและอดทน เพอเสรมสรางความเขมแขงใหแกตนเอง - ควรก าหนดเปาหมายของการท างานใหชดเจน ดงศกยภาพและความสามารถของตนเอง เพอความส าเรจของงานทตนเองชอบและสนใจ - ควรเรมตนท างานทงายๆ และมโอกาสส าเรจกอน เพอใหเกดความรสกทดตอตนเอง และ สะสมความภมใจเพมขนเรอยๆ พรอมๆ กบการท างานทยากขนตามล าดบ ในกรณเดกทมพฒนาการลาชาการท าแบบนจะเหนผลชดเจน ในบางครงเราอาจไมทราบวาตวเราเกงหรอถนดดานใด ดงนนควรเปดโอกาสใหตนเองไดทดลองและเขารวมกจกรรมทหลากหลายเพอคนหาสงทถนด วธสรางความภมใจใหแกเดกนน เดกสามารถสรางความภาคภมใจไดตงแตแรกเกดจนถง 6 ขวบ โดยทเดกจะมความเชอเกยวกบคณคาในตนเอง จากการรบรตอสงทตอบสนองรอบๆ ตวของเขา ดงนนพอแมและครมสวนสงเสรมการสรางความภาคภมใจใหแกเดกๆ ได โดยการใหความนบถอตนเอง เรมดวยการทพอแมมความภาคภมใจในตนเองกอน รสกชนชม ใหคณคาและยอมรบนบถอในตนเอง ซงความนบถอตนเองอนนจะเปนแบบอยางใหแกลกๆ จะไดสราง ความนบถอตนเองดวย ซงวธการสรางความนบถอตนเอง ไดแก - ยอมรบลกในแบบทเขาเปน พอแมสวนมากตองการลกเรยนเกง แตกควรยอมรบถาลกเรยนไมเกง แตเลนดนตร หรอวาดเขยนเกง - เชอมนในความสามารถของลกและแสดงใหเขาเหน - ยอมรบขอแตกตางในแตละบคคล เดกแตละคนจะมความสามารถในการปรบตวแตกตางกน เมอเจอสถานการณหนงเดกบางคนดเหมอนจะไมสในตอนตนจะตองใชเวลาสกครจงสามารถแกปญหาได แมวาเดกจะใชวธไมเหมาะสมและไมมเหตผลในสายตาผใหญนนไมไดหมายความวาเดกไมมความสามารถในการปรบตว - ใหความสนใจกบความรสกของเดกถงแมจะเปนเรองเลกนอยโดยสอนใหเดกสนใจความรสกของคนอนๆ ดวย เพราะเดกเลกมกเอาแตใจตนเอง

168

- สอนใหเดกรบรวาความผดพลาดไมใชสงนาอาย และผใหญควรกลาวขอโทษเมอท าผดเพอเปนแบบอยางการใหก าลงใจ พอแมและครทใหก าลงใจแกเดก จะชวยใหเดกพฒนาทศนคต ความเชอทดตอตนเองได เชน - ยอมรบและใหคณคาในตวเดก เดกแตละคนมความสามารถ มความสนใจ มการเจรญเตบโตทแตกตางกน ซงความสนใจจะเปลยนแปลงไดขนกบอารมณและอายของเดก - ชนชมในความพยายามและความตงใจของเดก ไมใชผลส าเรจของงาน ชมเชยเดกแมวามความกาวหนาเพยงเลกนอยกตาม - ชนชมเมอเดกแสดงความเขมแขง และความสามารถดานอน เชน “นองแตมนารกมากทหนแบงของเลนใหนองแปง” - หมนใหก าลงใจแกเดก - แสดงความสนใจในสงทเดกสนใจ ไมใชเพยงแตสงทพอแมเหนวาส าคญ - สนบสนนใหเดกตดสนใจดวยตนเอง มอบหมายงานใหเดกชวยท า และสอนเดกใหทราบวาเขาไมจ าเปนตองท าเพอเอาอกเอาใจผอนเพยงอยางเดยว - เสนอแนะวธการทสรางสรรคและทางเลอกอนๆ ในการแกปญหาใหแกเดก จากขางตนสรปไดวาความภาคภมใจในตนเองนนมแนวทางในการพฒนาดงตอไปน 1. สงเสรมใหมความรสกตอตนเองในทางบวก 2. คนหาขอดและความถนดของตนเอง ชใหเดกเหนถงความสามารถของตนซงอาจจะไมไดเหมอนคนอนๆ กได 3. ควรมองตนเองและคนอนในแงด 4. ระลกไวเสมอวา ความผดพลาด ความลมเหลว เปนประสบการณทมคณคา 5. ใหโอกาสในการเรมตนใหม ดวยความอดกลนและอดทน เพอเสรมสรางความเขมแขง 6. ควรก าหนดเปาหมายของการท างานใหชดเจน ดงศกยภาพและความสามารถของตนเอง เพอความส าเรจของงานทตนเองชอบและสนใจ 7. ควรเรมตนท างานทงายๆ และมโอกาสส าเรจกอน เพอใหเกดความรสกทดตอตนเอง และสะสมความภมใจเพมขนเรอยๆ พรอมๆ กบการท างานทยากขนตามล าดบ 8. ควรเปดโอกาสใหไดทดลองและเขารวมกจกรรมทหลากหลายเพอคนหาสงทชอบและถนด 9. ชนชมในความพยายามและความตงใจ ยอมรบและใหคณคา หมนใหก าลงใจ ความสนใจในสงทนกเรยนสนใจ

169

5.7 งานวจยทเกยวของกบความภาคภมใจในตนเอง เพอประโยชนในการวจยในครงน ผวจยไดท าการศกษาคนควางานวจยทเกยวกบความภาคภมใจในตนเองทไดมผวจยไวดงตอไปน งานวจยตางประเทศ บอฮนเก (Boehnke. 2005: Abstract) ไดศกษาการปรบตวเกยวกบความภาคภมใจในตนเองทางคณตศาสตร โดยศกษาส ารวจบทบาทในผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนประเทศเยอรมน อสราเอล และแคนาดา อาย 14 ป จากการศกษาเปรยบเทยบนกเรยนทง 3 ประเทศจ านวน 1,665 คน พบวา ผลสมฤทธทางคณตศาสตรเกยวของกบบทบาทในระดบของความสามารถทางวชาการ และมความสมพนธกบความภาคภมใจในตนเองนนคอถาผลสมฤทธทางการเรยนสงจะมความภาคภมใจในตนเองสงไปดวยโดยมระดบความสามารถทางวชาการเปนตวแปรแทรกซอน และผลจากความคาดหวงของผปกครองส าหรบความส าเรจทท าใหความวตกกงวลเพมขน แลวความสมพนธระหวางความส าเรจและความภาคภมใจในตนเองจะลดลง ดออบ (Diop. 2009: Abstract) ไดศกษากรณโรงเรยนแบบเพศเดยวเกยวกบผลกระทบของผลสมฤทธของนกเรยน ความภาคภมใจในตนเองและสภาพแวดลอมของโรงเรยน การศกษานท าการตรวจสอบโรงเรยนขนาดใหญในเมองทมความจ าเปนของชนกลมนอยซงมนกเรยนชายและนกเรยนหญงทฐานะทางสงคมเศรษฐกจต า โดยมวตถประสงคเพอตรวจสอบประสทธภาพของการเรยนแบบเพศเดยวกบการใหการศกษาแกนกเรยนในวนน ซงด าเนนการในระยะเวลาหนงปในเขตการศกษาขนาดใหญในเมองซาน แอนโทนโอ (San Antonio) รฐเทกซส การศกษาเปนเชงปรมาณและเชงคณภาพ โดยเกบจากนกเรยนทไดรบการประเมนผลคณตศาสตรในขณะทเรยนอยในลกษณะเพศผสมและการประเมนอกหนงปตอมาเมอพวกเขาไดลงทะเบยนในลกษณะของการเรยนแบบเพศเดยว จากนนท าการทดสอบวชาคณตศาสตรเพอวเคราะหคะแนนทดสอบนกเรยนในชวงเวลาหนงป จากการศกษาพบวานกเรยนชายมประสบการณทส าคญในการประเมนผลวชาคณตศาสตรมากกวานกเรยนหญง ดฟฟ (Duffy. 2009: Abstract) ไดศกษาความสมพนธระหวางการเขารวมกฬาและความภาคภมใจในตนเอง วตถประสงคของการศกษานเพอศกษาความสมพนธระหวางสวนรวมของกฬาและความภาคภมใจในตนเอง โดยเฉพาะความสมพนธระหวางมโนภาพทางรางกายและความสามารถทางรางกายไดตรวจสอบเกยวกบรางกายและรวมความภาคภมใจในตนเอง ผเขารวมการวจยเปนนกศกษาชาย 28 คนและนกศกษาหญง 22 คนทเขารวมในการแขงขนกฬามหาวทยาลยอยางนอยหนงภาคเรยนตอปการศกษา โดยเปนนกกฬา 25 คนและทไมเขารวมจ านวน 25 คน กลมตวอยาง 50 คน อายตงแต 19-34 ป ผลการศกษาพบวานกกฬาระดบปรญญาตรมความภาคภมใจในตนเองทางบวกมากขนและ โดยภาพรวมมความภาคภมใจในตนเองเกยวกบรางกาย ในทางบวกสงกวานกกฬาระดบปรญญาตรทไมไดเขารวมแขงขนกฬา

170

คทอบ เซนฟ และคราโก (Kutob; Senf; & Crago. 2010: 240-247) ไดศกษาวเคราะหผลของปจจยทเกยวของกบความภาคภมใจในตนเองทงดานตรงขาม และพฒนาการเพศหญงเปนระยะเวลา 4 ปตงแตประถมถงมธยม กลมตวอยางเปนนกเรยนหญงจ านวน 656 คน คดเลอกจาก 13 โรงเรยนในเฮยเวรด รฐแคลฟอรเนย และ เมองทซอน รฐแอรโซนา การส ารวจ ทประเมนความภาคภมใจในตนเอง ผลของการเปลยนแปลงของรางกายอารมณตกต า การลอเลน การเรยนและปจจยอนๆ ประกอบดวย 103 ค าถาม พรอมทงเกบขอมล ความสง และน าหนก ผลการวเคราะหพบวา การท านายทส าคญทสดของความภาคภมใจในตนเองมการประเมนในแตละระดบและในทกเกรด แตการลอเกยวกบน าหนกโดยนกเรยนชายหรอนกเรยนหญงกสามารถท านายความภาคภมใจในตนเองดวย การลอเกยวกบน าหนกมความส าคญมากกวาน าหนกของรางกายในการท านายความภาคภมใจในตนเอง นกเรยนหญงทถกลอเกยวกบน าหนกมความภาคภมใจในตนเองต าแมวาพวกเขาเชอวามนไมมผลกระทบวาพวกเขารสกเกยวกบตนเองอยางไร การด าเนนการของโรงเรยนในการท านายความภาคภมใจในตนเองในเกรด 6 และ 8 ในระยะยาวตองวเคราะหการรบรทเปนการยอมรบโดยทวไปในการแสดงของนกเรยนซงแตกตางอยางส าคญกวากบระดบความภาคภมใจกอนการท านายความภาคภมใจในตนเองกบปจจบน สรปไดวาผลการสนบสนนการศกษานจะตองจดสรรใหแกไขปญหาการเยาแหยเปนทอนดบแรก ซงเปนการกอความเครยดใหสงแวดลอมในโรงเรยนและเพอส ารวจตอความสมพนธทส าคญระหวางการเรยนและความภาคภมใจในตนเอง มลเลอร และโรเบรตสน (Miller; & Robertson. 2010: 242-253) ไดท าการส ารวจเพอศกษาผลของการใชเกมคอมพวเตอรบนทกษะการค านวณในใจของเดกและมมมองของการรบรดวยตนเอง ออกแบบการทดลองโดยใชทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนกลมตวอยางเปนนกเรยนระดบประถมศกษาจ านวน 71 คน (อาย10-11 ป) จ านวน 3 โรงเรยน ในโรงเรยนแรกหองเรยนหนงเดกนกเรยนจ านวน 21 คนใชเกมคอนโซล 20 นาทในแตละวนและด าเนนการใชเกมฝกสมอง สองกลมเปรยบเทยบกบโรงเรยนท 2 นกเรยนจ านวน 31 คน ใชเทคนคฝกสมอง (Brain Gym) ในชนเรยนของพวกเขาในชวงการทดลอง และในโรงเรยนสดทายนกเรยนจ านวน 19 คน เปนกลมควบคม ท าการทดลองเปนระยะเวลา 10 สปดาห ผลทไดคนพบ นนคอ ความถกตองและความเรวของการค านวณในกลมการเลนเกมคอนโซล ความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนกลมเกมคอนโซลมผลอยางมนยส าคญ แตไมใชในดานทเปรยบเทยบตนเองอยางแทจรง สวนกลมเปรยบเทยบพบวาไมมผลอยางมนยส าคญในการไดมาของสวนการรบรดวยตนเอง สงเหลานจ าเปนส าหรบการสบสวนสอบสวนความสามารถทวไปของนกเรยน งานวจยในประเทศ มยร สาลวงศ (2535: 116-123) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความภาคภมใจในตนเอง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนโดยกจกรรมการเรยนแบบ STAD กบการสอนโดยใชกจกรรมการเรยนตามคมอครของ สสวท. กลมตวอยางเปน

171

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสตรสรเกศ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2543 ผลการวจยพบวา นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชกจกรรมการเรยนแบบ STAD กบนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชกจกรรมตามคมอครของ สสวท. มผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกเรยนทระดบความสามารถสง ปานกลางและต า มผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชกจกรรมการเรยนแบบ STAD กบนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชกจกรรมตามคมอครของ สสวท. มความภาคภมใจในตนเองแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกเรยนทระดบความสามารถสง ปานกลางและต า มความภาคภมใจในตนเองแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ปฐมาพร อาสนวเชยร (2541: 79-82) ไดเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน ความสนใจในการเรยนและความภาคภมใจในตนเองในการเรยนวชาคณตศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทไดรบการสอนแบบเรยนเปนค (Learning Cell) โดยใชชดกจกรรมคณตศาสตรกบการสอนตามคมอคร กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2541 โรงเรยนกนนทรทธารามวทยาคม เขตหวยขวาง กรงเทพมหานคร จ านวน 2 หองเรยน จ านวน 80 คน ผลการศกษาคนควาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยน และความสนใจในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอนแบบเรยนเปนค (Learning Cell) โดยใชชดกจกรรมคณตศาสตร กบนกเรยนทเรยนโดยการสอนตามคมอครแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สวนความภาคภมใจในตนเองในการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอนแบบเรยนเปนค (Learning Cell) โดยใชชดกจกรรมคณตศาสตร กบนกเรยนทเรยนโดยการสอนตามคมอครแตกตางอยางไมมนยส าคญ สวรรณ พทธศร และชชวาลย ศลปกจ (2541: บทคดยอ) คณะผศกษาไดน าแบบสอบถาม Five-Scale Test of Self-Esteem for Children (FSC) มาแปลเปนภาษาไทย และน าไปท าการศกษารวมกบแบบสอบถามสภาวะความหดหของนกเรยน (Children’s Depression Inventory (CDI)) และแบบสอบถามวดระดบความภาคภมใจในตนเองของโรเซนเบรก (Rosenberg’s Self-Esteem Scale (RSE)) ในเดกนกเรยนมธยมปลายจ านวน 408 คน เพอทดสอบความเชอถอไดของเครองมอในการประเมนความภาคภมใจในตนเองในดานตางๆ ผลการศกษาพบวา FSC ฉบบภาษาไทยมคาความเชอถอไดอยในเกณฑใชได โดยความสอดคลองภายในของแตละแบบสอบถามแตละดานทผานการปรบปรงแลวอยระหวาง 0.60 ถง 0.78 และพบวา คะแนนแตละดานของ FSC มความสมพนธกบคะแนนของ CDI และ RSE อยางมนยส าคญ นอกจากนยงพบวา การประเมนความภาคภมใจในตนเองในดานตางๆ จะท าใหแยกปญหาของนกเรยนไดดกวาการประเมนโดยรวม สรป FSC สามารถน าไปใชในการประเมนความภาคภมใจในตนเองของนกเรยน เพอน าไปสการวางแผนใหความชวยเหลอไดอยางเฉพาะเจาะจงและเหมาะสมกบปญหาของนกเรยน ศณาพร แสงใส (2548: 105-107) ไดศกษารปแบบความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทสงผลตอการเหนคณคาในตนเอง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในเขตพนทการศกษา

172

บรรมย เขต 4 ผลการวจยพบวา ปจจยดานการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย การก าหนดเปาหมายในอนาคต แรงจงใจใฝสมฤทธ และความเชอมนในตนเอง มความสมพนธทางบวกกบการเหนคณคาในตนเอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 วรรณเพญ ประสทธ (2550: 80-82) ไดศกษาความสมพนธและคาน าหนกความส าคญของปจจยแตละดานทสงผลตอการเหนคณคาในตนเองโดยรวม และแยกดาน ผลการ ศกษาพบวา คาน าหนกความสมพทธของตวแปรปจจยแตละดานทสงผลตอการเหนคณคาในตนเองโดยรวม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สามอนดบแรก คอ ความเชอมนในตนเอง การสนบสนนทางสงคม และการอบรมเลยงดแบบปลอยปะละเลย จารวรรณ นครจารพงศ (2551: 97-104) ไดศกษาผลการเหนคณคาในตนเองของเดกก าพราทไดรบผลกระทบจากเอดสโดยใชกจกรรมศลปะ กลมตวอยางเปนเดกก าพราทไดรบผลกระทบจากเอดส อายระหวาง 10-12 ป ซงอยทบานเปยมสข จ.นครปฐม มลนธ ไว เอม ซ เอ คดเลอกโดยกรณศกษาแบบเจาะจง จ านวน 15 คน ผลการวจยพบวา การเหนคณคา (Self-Esteem) ในตนเองของเดกก าพราทไดรบผลกระทบจากเอดสหลงใชกจกรรมศลปะเพมสงขนอยางมนยส าคญทางสถต ประภาส ณ พกล (2551: 100-122) ไดศกษาองคประกอบของความภาคภมใจ ในตนเอง และสรางโมเดลการใหค าปรกษากลมเพอพฒนาความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนวยรนภาคเหนอ กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกเรยนวยรนภาคเหนอทก าลงศกษาอยในชวงชนท 4 โรงเรยนมธยมศกษา ผลการวจยสรปไดดงน 1. การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนวยรนภาคเหนอพบวา โมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของความภาคภมใจในตนเอง ประกอบดวย 8 องคประกอบ ไดแก ความเชอมนในตนเอง การเหนคณคาในตนเอง การเคารพตนเองดานการยอมรบตนเอง ความรบผดชอบตอตนเอง การไดรบการยอมรบจากบคคลอนในสงคม ความพอใจในตนเองและการกลาแสดงออก มคาความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ มน าหนกองคประกอบมาตรฐานอยในเกณฑสง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และสามารถวดองคประกอบของความภาคภมใจในตนเองได 2. โมเดลการใหค าปรกษากลมเพอพฒนาความภาคภมใจในตนเอง ประกอบ ดวย 3 ขนตอน คอ ขนเรมตน ขนด าเนนการใหค าปรกษากลม และขนยตการใหค าปรกษากลม โดยมการประยกตทฤษฎและเทคนคตางๆ ของการใหค าปรกษากลมมาใชในการพฒนาความภาคภมใจในตนเอง 3. ความภาคภมใจในตนเองโดยรวมและรายดานของกลมทดลองทเขารวมการใหค าปรกษากลมกอนการทดลอง หลงการทดลอง และระยะตดตามผล มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 แสดงวา การใหค าปรกษากลมมผลใหความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนวยรนเปลยนแปลงไปในทางทดขน

173

ปยะดา ด าแกว (2550: 77-80) ไดศกษาปจจยทสงผลตอความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนระดบชวงชนท 4 โรงเรยนนาทววทยาคม ปจจยทใชในการศกษาคนควาแบงเปน 3 ดาน คอ ปจจยดานสวนตว ไดแก เพศ อาย ระดบชนการศกษา ผลสมฤทธทางการเรยน บคลกภาพ และสขภาพจต ปจจยดานครอบครว ไดแก สมพนธภาพระหวางนกเรยนกบผปกครอง และฐานะทางเศรษฐกจของผปกครอง และปจจยดานสงแวดลอมในโรงเรยน ไดแก ลกษณะทางกายภาพของโรงเรยน สมพนธภาพระหวางนกเรยนกบคร และสมพนธภาพระหวางนกเรยนกบเพอน กลมตวอยางทใชในการวจย เปนนกเรยนในระดบชวงชนท 4 โรงเรยนนาทววทยาคม อ าเภอนาทว จงหวดสงขลา ปการศกษา 2549 จ านวน 194 คน เปนชาย 83 คน และหญง 111 คน ผลการวจยพบวา ปจจยทมความสมพนธทางบวกกบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ม 1 ปจจย ไดแก ผลสมฤทธทางการเรยน สวนปจจย บคลกภาพ สมพนธภาพระหวางนกเรยนกบผปกครอง ลกษณะทางกายภาพของโรงเรยน สมพนธภาพระหวางนกเรยนกบคร และสมพนธภาพ ระหวางนกเรยนกบเพอน มความสมพนธทางบวก อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ปจจยทมความสมพนธทางลบกบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ม 1 ปจจย ไดแก สขภาพจต และปจจยทสงผลตอความภาคภมใจในตนเองของนกเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ม 5 ปจจย โดยเรยงล าดบจากปจจยทสงผลมากทสดไปหาปจจยทสงผลนอยทสด ไดแก สมพนธภาพระหวางนกเรยนกบเพอน บคลกภาพ สขภาพจต สมพนธภาพระหวางนกเรยนกบคร และอาย ซงปจจยทง 5 ปจจย สามารถรวมกนอธบายความแปรปรวนความภาคภมใจในตนเองของนกเรยน ไดคดเปนรอยละ 78.80 จราภรณ สบสมมา (2552: 90-92) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและศกษาความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนทเรยนดวยชดกจกรรมคณตศาสตรแบบบรณาการโดยใชภมปญญาทองถน เรองการวด กลมเปาหมายทใชในการศกษาคนควาเปนนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 2 ทก าลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 ของโรงเรยนบานหนองมะสง อ าเภอเลาขวญ จงหวดกาญจนบร จ านวน 23 คน ผลการศกษาคนควาพบวา ผลสมฤทธทาง การเรยนคณตศาสตรของนกเรยนภายหลงไดรบการสอนดวยชดกจกรรมคณตศาสตรแบบบรณาการโดยใชภมปญญาทองถน สงกวาเกณฑ รอยละ 50 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคะแนนเฉลยคดเปน รอยละ 64.55 และความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนหลงไดรบการสอนโดยใชชดกจกรรมคณตศาสตรแบบบรณาการโดยใชภมปญญาทองถนสงขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากการทบทวนงานวจยดงกลาวขางตน พบวา ความภาคภมใจในตนเองเปนคณลกษณะทควรไดรบการเอาใจใสดแล เนองจากวามความสมพนธกบความส าเรจของบคคล การคดการตดสนใจในการด าเนนชวตประจ าวน ซงสวนมากแลวปจจยทสงผลตอความภาคภมใจ ในตนเองนนมาจากหลายสาเหต แตสาเหตหนงคอสภาพแวดลอมทางโรงเรยน ซงนาจะเปนแนวทางทจะพฒนาในการจดการเรยนรวชาคณตศาสตรใหนกเรยนไดประสบความส าเรจในการ

174

เรยนและเกดความภาคภมใจในตนเอง เพอสขภาพจตและบคลกภาพทดของนกเรยน ซงสงทจะสงผลตามมาคอสงเสรมใหนกเรยนมความสามารถดานตางๆ เพมขนไดอยางมประสทธภาพดวยนนเอง 6. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร 6.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน ก๏ด (Good. 1973: 7) ใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนวาผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความรทไดรบหรอทกษะทพฒนามาจากการเรยนในสถานศกษาโดยปกตวดจากคะแนนทครเปนผใหหรอจากแบบทดสอบหรออาจรวมทงคะแนนทครเปนผใหและคะแนนทไดจากแบบทดสอบ สนนท ศลโกสม (2525: 129) ใหความหมายไววา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง คณลกษณะและความสามารถของบคคลทเกดจากการเรยนการสอน เปนการเปลยนแปลง พฤตกรรมและประสบการณการเรยนรทเกดจากการฝกฝนอบรม หรอจากการสอน อารย คงสวสด (2544: 23) ไดกลาววาผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความส าเรจความสมหวงในดานการเรยนร รวมทงดานความร ความเขาใจ ความสามารถและทกษะทางดานวชาการของแตละบคคลทประเมนไดจากการท าแบบทดสอบหรอการท างานทไดรบมอบหมาย และผลของการประเมนผลสมฤทธทางดานการเรยนนนจะท าใหแยกกลมของนกเรยนทถกประเมนออกเปนระดบตางๆ เชน สง กลางและต า เปนตน อญชนา โพธพลากร (2545: 93) กลาววาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรหมายถง ความสามารถในการเรยนรของนกเรยนจากการเรยนวชาคณตศาสตรซงประเมนไดจากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรซงแบบทดสอบนนสอดคลองกบพฤตกรรมดานความรความคด (Cognitive Domain) จากการศกษาคนควาความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนทางคณตศาสตรขางตนสรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร หมายถง ความสามารถในการเรยนรของนกเรยนจากการเรยนวชาคณตศาสตร ซงเปนความส าเรจในดานความร ความเขาใจ ความสามารถและทกษะทางดานวชาการของแตละบคคลทประเมนไดจากการท าแบบทดสอบหรอการท างานทไดรบมอบหมาย 6.2 องคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร ผวจยไดศกษาเอกสารทเกยวของกบองคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรไวดงตอไปน

175

ลกษณะของ

โรงเรยนหรอชมชน

ลกษณะของ

คร

พฤตกรรม

การสอนของคร

สภาพการณภายใน

ของแตละโรงเรยน

พฤตกรรม

ของนกเรยน

ลกษณะของนกเรยน

และ

สภาพแวดลอมทางบาน

ผล

การเรยน

ภาพประกอบ 5 ความสมพนธเชงอทธพลขององคประกอบเกยวกบคร นกเรยนและโรงเรยนตอผล

การเรยน ทมา: สสวท. (2528). รายงานผลการวจยและประเมนผลวชาคณตศาสตรชนมธยมศกษาปท 5. หนา 171. ในภาพประกอบ 5 จะเหนวาวถของแบบจ าลองประกอบดวยองคประกอบยอยตางๆ หลายองคประกอบ ไดแก 1. ผลการเรยนของนกเรยน อาจเปนผลทงทางดานพทธพสย (Cognitive Domain) และจตพสย (Affective Domain) 2. ลกษณะของนกเรยน ประกอบดวยตวแปร เชน สถานภาพทางเศรษฐกจและสงคมของผปกครอง เชอชาต การอบรมเลยงด ความถนดหรอความรพนฐาน คานยม เจตคต ความคาดหวง และวธเรยน 3. พฤตกรรมนกเรยน พจารณาจากเวลาทนกเรยนใชเพอการเรยนทงในและนอกหองเรยน เชน เวลาทใชในการท าการบานและเรยนพเศษ 4. พฤตกรรมการสอนของคร เชน เวลาทใชในกจกรรมตางๆ ในการสอน การใชวสดการสอน การสอนโดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล 5. ลกษณะของคร เชน วฒ ประสบการณ เจตคต ความรเกยวกบวชาทสอน ความรเกยวกบวธสอน คานยม ความคาดหวง และสถานภาพทางเศรษฐกจและสงคมของคร

176

6. ลกษณะความแตกตางระหวางโรงเรยน เชน ขนาดของโรงเรยน เงนเดอนคร อตราจ านวนครตอนกเรยน แหลงอ านวยความสะดวก ชมชนทโรงเรยนตงอย สถานภาพทางเศรษฐกจและสงคมของนกเรยน และเชอชาตของนกเรยน 7. ความแตกตางของสภาพแวดลอมภายในโรงเรยน เชน การบรหาร การจดโปรแกรมการสอน อทธพลของกลมเพอน ขนาดของหองเรยน จ านวนวนเรยน และสภาพแวดลอมอนๆ อารย คงสวสด (2544: 25-26) กลาวถงองคประกอบทมอทธพลกบผลสมฤทธทางการเรยนนนมองคประกอบมากมายหลายอยาง ดงตอไปน คอ 1. ดานคณลกษณะการจดระบบในโรงเรยน ตวแปรดานนจะประกอบดวยขนาดของโรงเรยน อตราสวนนกเรยนตอคร อตราสวนของนกเรยนตอหองซงตวแปรเหลานมความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน 2. ดานคณลกษณะของคร ตวแปรทางดานคณลกษณะของครประกอบดวยอาย วฒครประสบการณของคร การฝกอบรมของคร จ านวนวนลาของคร จ านวนคาบทสอนในหนงสปดาหของคร ความเอาใจใสในหนาทซงตวแปรเหลานลวนมความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยนทงสน 3. ดานคณลกษณะของนกเรยน ประกอบดวยตวแปรเกยวกบตวนกเรยน เชน เพศ อาย สตปญญา การเรยนพเศษ การไดรบความชวยเหลอเกยวกบการเรยน สมาชกใน ครอบครว ระดบการศกษาของบดามารดา อาชพของผปกครอง ความพรอมในเรองอปกรณการเรยน ระยะทางไปเรยน การมอาหารกลางวนรบประทาน ความเอาใจใสในการเรยน ทศนคตเกยวกบการเรยนการสอน ฐานะทางครอบครว การขาดเรยน การเขารวมกจกรรมททางโรงเรยนจดขน ตวแปรเหลานกมความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยน 4. ดานภมหลงทางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมของนกเรยน การศกษาเกยวกบความสมพนธระหวางสภาพทางเศรษฐกจสงคม กบผลสมฤทธทางการเรยน สวนใหญเปนการศกษาในตางประเทศซงประกอบดวย ขนาดครอบครว ภาษาทพดในบาน ถนทตงบาน การมสอทางการศกษาตางๆ ระดบการศกษาของบดามารดา ฯลฯ ผลการศกษาคนควาทผานมาพบวามความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน (2545: 17-18) กลาวถงองคประกอบทมผลตอการเรยนคณตศาสตร มดงน - ดานสงแวดลอมทบาน ไดแก การศกษาของบดามารดา อปกรณทเออตอการเรยนของนกเรยน เชน จ านวนหนงสอทนกเรยนมในบาน การมเครองคดเลข และเครองคอมพวเตอรทบาน มคะแนนแนวโนมตอคะแนนผลสมฤทธในวชาคณตศาสตรในทางบวก กลาวคอนกเรยนทมพอแมจบการศกษาในระดบสง มแนวโนมทจะมผลสมฤทธสงกวานกเรยนทพอแมจบการศกษาในระดบต ากวา ในท านองเดยวกนนกเรยนทมอปกรณทเออตอการเรยน มแนวโนมทจะมผลสมฤทธสงกวานกเรยนทไมมอปกรณดงกลาวทบาน

177

- ดานกจกรรมนอกเวลาเรยนของนกเรยน ซงไดแก การใชเวลาเรยนหรอท าการบานวชาคณตศาสตรหลงเลกเรยน และการดโทรทศนหรอวดทศนในแตละวน มแนวโนมทสงผลตอผลสมฤทธวชาคณตศาสตรของนกเรยนสวนใหญแตกตางกน -ดานเจตคตของนกเรยนตอวชาคณตศาสตร นกเรยนทมเจตคตทดมากหรอมเจตคตในทางบวกอยางมากตอวชาคณตศาสตรมคะแนนเฉลยวชาคณตศาสตรสง - ดานวธสอนของคร วธสอนของครทใหนกเรยนฝกทกษะการคดค านวณและกจกรรมทใชเหตผลทางคณตศาสตรทกบทเรยน มคะแนนเฉลยสงกวานกเรยนทท าเพยงบางบท นอกจากน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน กลาวโดยสรปวาองคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เชน ดานนกเรยน ไดแก ความรพนฐานเดม ความคดรวบยอดทางคณตศาสตร เจตคตและความสนใจของนกเรยน การใชเวลาเรยนหรอท าการบาน แรงจงใจใฝสมฤทธ ดานคร ไดแก ประสบการการณสอน วฒการศกษา การไดรบการอบรมทางการสอนคณตศาสตรของคร วธการสอนของคร เพศของคร จ านวนคาบสอนของคร การใชสอการสอน ดานโรงเรยน ไดแก ขนาดของโรงเรยน ความเปนผน าของผบรหาร ดาน สภาพแวดลอมทบาน ไดแก การศกษาของบดา มารดา หรอผปกครอง การสงเสรมและสนบสนน เอาใจใส และตดตามผลการเรยนของบดา มารดา หรอผปกครอง รายไดของผปกครอง อาชพของบดามารดา อญชนา โพธพลากร (2545: 95) กลาวถงองคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรวามองคประกอบหลายประการทท าใหเกดผลกระทบตอผลสมฤทธทางการเรยน คอ ดานตวนกเรยน เชน สตปญญา อารมณ ความสนใจ เจตคตตอการเรยน ดาน ตวคร เชน คณภาพของคร การจดระบบ การบรหารของผบรหาร ดานสงคม เชน สภาพเศรษฐกจและสงคมของครอบครวของนกเรยน เปนตน แตปจจยทมผลโดยตรงตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกคอ การสอนของครนนเอง จากขางตนพบวา องคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรมหลายประการซงสามารถสรปไดดงน 1. ดานตวนกเรยน เชน เพศ อาย การขาดเรยน เจตคตตอวชา ผลการเรยนทผานมา ความพรอมทางดานรางกาย สตปญญา 2. ดานครผสอน วธการสอนของคร ประสบการณสอนของคร การใชจตวทยาการสอนของคร การดและเอาใจใส การวดและการประเมนผลทสอดคลองกบเนอหา หรอสภาพจรง คณภาพของคร การจดระบบ คานยม ความคาดหวง และสถานภาพทางเศรษฐกจและสงคมของคร 3. สภาพแวดลอมทบาน การศกษาของบดามารดา อปกรณทเออตอการเรยนของนกเรยน การเลยงด การสนบสนน ฐานะทางเศรษฐกจ 4. สภาพแวดลอมทโรงเรยน ระยะเวลาในการเขาชนเรยน กจกรรมนอกหองเรยน ความสมพนธระหวางเพอนนกเรยน การบรหารของผบรหาร การจดระบบ รวมถงวสยทศนของโรงเรยน

178

6.3 วธสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ (2539: 122-124) ไดสรปขนตอนการสรางแบบทดสอบดงน 1. การพจารณาจดประสงคของการสอบวาการสอบครงนมจดประสงคหรอจดมงหมายอะไร 2. สรางตารางก าหนดรายละเอยด 3. เลอกแบบของขอสอบใหเหมาะสม 4. รวมขอสอบท าเปนแบบทดสอบ 5. ก าหนดวธการด าเนนการสอบ 6. การประเมนคณภาพของแบบทดสอบ 7. การน าผลไปใชปรบปรงเปาประสงคของการเรยนร สรพร ทพยคง (2545: 196) ไดอธบายถงขนตอนในการสรางขอสอบวดผลสมฤทธ ดงน 1. ศกษาจดมงหมายของวชาคณตศาสตรในระดบชนทสอน 2. เขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรมของเนอหาทตองการออกขอสอบ เพราะวตถประสงคทเขยนในรปแบบของพฤตกรรมทใหนกเรยนแสดงออกนน สงเกตไดและวดไดภายหลงจากการเรยนการสอน 3. ศกษาเนอหาวชาคณตศาสตรทจะออกขอสอบ 4. พจารณาวาจะใชขอสอบชนดใด สสวท. (2546: 29) ไดกลาววา การสรางแบบทดสอบมขนตอนส าคญดงตอไปน 1. ศกษาจดมงหมายของการวดผลประเมนผล สาระการเรยนร มาตรฐานการเรยนรผลการเรยนรทคาดหวง และมโนทศนของแตละเรอง 2. ก าหนดสาระการเรยนรและผลการเรยนรทคาดหวงทตองการวด 3. เลอกประเภทของแบบทดสอบอยางหลากหลาย เพอใหผเรยนไดมโอกาสแสดงความรความสามารถอยางเตมศกยภาพ 4. ก าหนดจ านวนขอสอบ การกระจายของเนอหาสาระทตองการทดสอบและเวลาทใชทดสอบ 5. สรางแบบทดสอบตามคณลกษณะทก าหนด โดยค านงถงเทคนคของการสรางแบบทดสอบและความสอดคลองกบจดมงหมาย 6. ตรวจสอบความเทยงตรงและความเชอมนของแบบทดสอบ ส าหรบแบบทดสอบบางแบบอาจตองตรวจสอบความเปนปรนยดวย ทวฒถ มณโชต (2549: 44-47) กลาววา การสรางแบบทดสอบวดผลการเรยนร มขนตอนการสราง 3 ขนตอนใหญ คอ ขนวางแผน ขนการสรางขอสอบ ขนการตรวจสอบคณภาพ

179

ซงมรายละเอยดดงตอไปน 1. ขนวางแผน 1.1 ศกษาวธสรางแบบทดสอบวดผลการเรยนร จากเอกสารและงานวจยตางๆ วาแบบทดสอบมกประเภทอะไรบาง แตละประเภทมขอดขอจ ากดอยางไร 1.2 ก าหนดจดมงหมายของการใชแบบทดสอบ ตองรใหชดเจนวาจะใชผลการวดเพออะไร จะไดเขยนขอสอบใหเหมาะสมและสอดคลองกบจดมงหมายนน 1.3 สรางตารางวเคราะหหลกสตร โดยก าหนดขอบเขตเนอหา มาตรฐานการเรยนรและ/หรอผลการเรยนรทคาดหวง สาระการเรยนร และพฤตกรรมทจะวด 1.4 การก าหนดลกษณะของขอสอบและสวนประกอบทเกยวของกบการสอบ แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนอาจจะเปนแบบทดสอบองเกณฑหรอองกลม เปนแบบปรนยหรออตนย 2. ขนการสรางขอสอบ ขนการสรางขอสอบนแบงออกเปนขนตอนหลกๆ 2 ขนตอน ดงน 2.1 สรางขอสอบ สรางขอสอบตามรายละเอยดในตารางวเคราะหหลกสตรและตามลกษณะของขอสอบ โดยค านงถงความยากของขอสอบ ระยะเวลาทใชสอบ คะแนน และการตรวจใหคะแนนดวย 2.2 ตรวจทานขอสอบ โดยทบทวน ตรวจทานขอสอบ เพอใหขอสอบทสรางขนมานน มความถกตองและครบถวนตามรายละเอยดทก าหนดไวในตารางวเคราะหหลกสตร แลวจดพมพและจดฉบบเพอน าไปใหผเชยวชาญตรวจสอบ 3. ขนตรวจสอบคณภาพ การตรวจสอบคณภาพเปนขนตอนส าคญของการสรางแบบทดสอบ โดยทวไปมขนตอน ดงน 3.1 การตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) มหลายวธทสะดวกทสด คอใหผเชยวชาญตรวจสอบ ดานเนอหาและดานการวดผล จ านวน 3-5 คน ตรวจสอบ โดยใหผเชยวชาญพจารณาวา ขอสอบแตละขอนนสรางไดถกตองและเหมาะสมเพยงใด พจารณาความสอดคลองของขอสอบกบเนอหาหรอจดประสงคการเรยนร 3.2 วเคราะหหาคณภาพขอสอบรายขอ โดยน าแบบทดสอบไปทดลองสอบ (try out) คอน าแบบทดสอบทไดปรบปรง แกไขแลว ไปทดลองสอบกบนกเรยนทมลกษณะคลายคลงหรอนกเรยนทพงเคยเรยนในเรองนนๆ จ านวนตงแต 30 คนขนไป แลวน าผลมาวเคราะหหาความยากงาย และคาอ านาจจ าแนกเปนรายขอ 3.3 วเคราะหคาความเทยง (reliability) ของแบบทดสอบทงฉบบโดยน าขอสอบทไดคดเลอกแลวจดพมพเปนแบบทดสอบฉบบใหม น าไปทดลองสอบกบนกเรยนทมลกษณะคลายคลง หรอนกเรยนทพงเคยเรยนในเรองนน ๆ จ านวนตงแต 30 คนขนไป แบบทดสอบทดควรมคาความเทยงสงโดยทวไปไมต ากวา 0.75

180

3.4 จดพมพเปนแบบทดสอบฉบบจรง เพอน าไปใชกบกลมเปาหมาย ดงนน ขนตอนในการสรางแบบทดสอบ เรมจากการวางแผนการสราง การลงมอสราง และตรวจสอบเพอปรบปรงใหด กอนทจะน าไปใชจรง จากขางตนสรปไดวาการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรมขนตอนดงน 1. ศกษาวธสรางแบบทดสอบ ก าหนดจดมงหมายของการใชแบบทดสอบ สรางตารางวเคราะหหลกสตร และพฤตกรรมทจะวด เลอกแบบทดสอบใหเหมาะสม 2. สรางแบบทดสอบ 3. ตรวจทานขอสอบ โดยทบทวน ตรวจทานขอสอบ เพอใหขอสอบทสรางขนมานน มความถกตองและครบถวนตามรายละเอยดทก าหนดไวในตารางวเคราะหหลกสตร แลวจดพมพและจดฉบบเพอน าไปใหผเชยวชาญตรวจสอบ 4. การประเมนคณภาพของแบบทดสอบ ตรวจสอบความตรงเชงเนอหา หาคณภาพขอสอบรายขอ โดยน าแบบทดสอบไปทดลองสอบ (try out) วเคราะหคาความเทยง (reliability) ของแบบทดสอบ แลวน ามาปรบปรงแกไข 5. จดพมพขอสอบฉบบจรง เพอน าไปใชกบกลมเปาหมาย 6.4 งานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร เพอประโยชนในการวจยในครงน ผวจยไดท าการศกษาคนควางานวจยทเกยวกบผลสมฤทธทางคณตศาสตรซงไดมผวจยไวดงตอไปน งานวจยตางประเทศ คม (Kim. 2010: 60-71) ไดท าการศกษาโปรมแกรมส าหรบการสงเสรมแลวเตรยมความพรอมส าหรบระดบปรญญาตร ซงเปนการออกแบบโปรมแกรมการสอนเพอเพมประสทธภาพของกลมวชาคณตศาสตร กลมตวอยางเปนนกเรยน จ านวน 11 คน เกรด 8 ทมผลสมฤทธทางการเรยนต าสด และมความยากจนมากทสด ผลการวจยครงนพบวาโปรแกรมส าหรบการสงเสรมแลวเตรยมความพรอมส าหรบระดบปรญญาตรมผลในการปรบปรงคะแนนการทดสอบตามมาตรฐานและนสยการเรยนของผเรยน และยงพบวาเปนการชวยเหลอในการแกไขพฤตกรรมในชนเรยนของนกเรยน เพอวน (Perveen. 2010: 9-13) ไดท าการศกษาผลของวธการแกปญหาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในวชาคณตศาสตรในระดบมธยมศกษา กลมตวอยางเปนนกเรยนหญงจ านวน 48 คน ในรฐปากสถาน แบงออกเปนกลมทดลองและกลมควบคม โดยใชขนตอนการแกปญหาของโพลยา (Polya) หลงจากทดลองทดสอบหลงเรยนเพอดผลของการวจย ผลการทดลองพบวา นกเรยนกลมทดลองและกลมควบคมมผลสมฤทธทางการเรยนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต

181

คทซานทาส ชมา และแวร (Kitsantas; Cheema; & Ware. 2011: 310–339) ไดศกษาขอบเขตผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร กบนกเรยนโรงเรยนทมผลสมฤทธทางคณตศาสตรสง เกยวกบการท าการบาน ความสามารถในการรบรของตนเองทเกยวกบวชาคณตศาสตรและเวลาทใชในการท าการบานวชาคณตศาสตร กลมตวอยางเปนนกเรยนจ านวน 3,776 คน จ านวน 221 โรงเรยน ผลการวจยพบวาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรจะลดลงถามการบานเพมมากขนและท าใหความสามารถในการรบรของตนเองทเกยวกบวชาคณตศาสตรเพมขน สดสวนของเวลาทใชในการท าการบานคณตศาสตรจะเพมขนหากมผลสมฤทธทางการเรยนในวชาคณตศาสตรต าลง ซงผลการวจยนแสดงใหเหนวา ควรพยายามทจะจดหาเวลาส าหรบในการท าการบานของผเรยนใหเสรจสมบรณและการมอบหมายการบานใหสอดคลองกบเนอหา และตองใหความส าคญในการสงเสรมการรบรความสามารถของตนเองทเกยวกบวชาคณตศาสตร งานวจยในประเทศ สรวรรณ จนทรงาม (2548: 73-81) ไดพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนตามรปแบบการสอนโดยใชสงชวยจดมโนมตลวงหนา เรอง ปรมาตรและพนทผว ชนมธยมศกษาปท 3 และศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ปรมาตรและพนทผว หลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนตามรปแบบการสอนโดยใชสงชวยจดมโนมตลวงหนา เรอง ปรมาตรและพนทผว กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2547 โรงเรยนหนองกพทยาคม อ าเภอหนองก จงหวดบรรมย ผลการศกษาพบวา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนตามรปแบบการสอนโดยใชสงชวยจดมโนมตลวงหนา เรอง ปรมาตรและพนทผวมประสทธภาพสงกวาเกณฑทก าหนด เทากบ 84.34/84.62 และมผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ปรมาตรและพนทผว ของนกเรยนหลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนตามรปแบบการสอนโดยใชสงชวยจดมโนมตลวงหนา สงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สนต อทธพลนาวากล (2550: 89-96) ไดพฒนาชดการเรยนคณตศาสตรแบบสบสวนสอบสวนโดยใชโปรแกรม GSP เพอสงเสรมความคดรวบยอดทางคณตศาสตร เรอง ภาคตดกรวย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ศกษาความคดรวบยอดและผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยน กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2550 จ านวน 1 หองเรยน โรงเรยนสตรวทยา แขวงบวรนเวศ เขตพระนคร จงหวดกรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา ชดการเรยนคณตศาสตรแบบสบสวนสอบสวนโดยใชโปรแกรม GSP เพอสงเสรมความคดรวบยอดทางคณตศาสตร เรอง ภาคตดกรวย ระดบชนมธยมศกษาปท 4 มประสทธภาพสงกวาเกณฑ 80/80 โดยมคาเฉลย 85.94/86.64 ความคดรวบยอดทางคณตศาสตร และผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงไดรบการสอนโดยใชชดการเรยนคณตศาสตรแบบสบสวนสอบสวนโดยใชโปรแกรม GSP เพอสงเสรมความคดรวบยอดทางคณตศาสตร เรอง ภาคตดกรวย สงขนอยางมนยส าคญทางสถตท

182

ระดบ .01 และผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงไดรบการสอนโดยใชชดการเรยนคณตศาสตรแบบสบสวนสอบสวนโดยใชโปรแกรม GSP เพอสงเสรมความคดรวบยอดทางคณตศาสตร เรอง ภาคตดกรวย ผานเกณฑรอยละ 65 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สบน ยมบานกวย (2550: 131-139) ไดพฒนาบทเรยน e-Learning แบบปฏสมพนธ เรอง ความนาจะเปน ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนภายหลงการเรยนดวยบทเรยน e-Learning กบเกณฑทก าหนดเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทเรยนดวยบทเรยน e-learning แบบปฏสมพนธ เรอง ความนาจะเปน กอนและหลงการเรยน และศกษาความพงพอใจของผเรยนทมตอบทเรยน e-learning แบบปฏสมพนธ เรอง ความนาจะเปน กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศลปากร อ าเภอเมอง จงหวดนครปฐม จ านวน 20 คน ทก าลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 ผลการวจยพบวา บทเรยน e-learning แบบปฏสมพนธ เรอง ความนาจะเปน ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 มประสทธภาพสงกวาเกณฑ 80/80 โดยมคา 84.95/86.68 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ภายหลงการเรยนดวยบทเรยน e-learning แบบปฏสมพนธ เรอง ความนาจะเปน สงขนและผานเกณฑรอยละ 65 ขนไปอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และนกเรยนมความพงพอใจโดยรวมในระดบมากตอการเรยนดวยบทเรยน e-learning แบบปฏสมพนธ เรอง ความนาจะเปน จฬา ทองด (2551: 47-51) ไดเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทไดรบการจดการเรยนการสอนโดยใช e-learning ประกอบการเรยนการสอนเรอง การวดการกระจาย กบเกณฑ กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนแจงรอนวทยา เขตราษฎรบรณะ กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2550 จ านวน 29 คน จากนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทเรยนโดยใช e-learning ประกอบการเรยนการสอน เรอง การวดการกระจาย ผานเกณฑรอยละ 60 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 บศรา อมทรพย (2551: 88-92) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรเรอง การแปลงทางเรขาคณต และเจตคตในการเรยนวชาคณตศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 2 โรงเรยนวงหวาราษฎรสามคค ทไดรบการสอนโดยใชสอประสม กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนวงหวาราษฎรสามคค ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2550 จ านวน 26 คน ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง การแปลงทางเรขาคณต ของนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชสอประสมสงกวาเกณฑการเรยน 50% อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และเจตคตในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชสอประสม เรอง การแปลงทางเรขาคณต หลงทดลองสงกวากอนทดลอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

183

วชระ นอยม (2551: 119-126) ไดพฒนาชดการเรยนคณตศาสตรแบบสบสวนสอบสวนเรอง การใหเหตผลและการพสจนทางคณตศาสตร เพอสงเสรมทกษะการใหเหตผลของผเรยนชนมธยมศกษาปท 4 และเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนกอนทดลองและหลงทดลองและเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรหลงการใชชดการเรยน คณตศาสตรแบบสบสวนสอบสวน เรอง การใหเหตผลและการพสจนทางคณตศาสตร เพอสงเสรม ทกษะการใหเหตผล ของผเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กบเกณฑ กลมตวอยางเปนผเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนนาวงศกษาวช อ าเภอนาวง จงหวดหนองบวล าภ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2550 ผลการวจยพบวา ชดการเรยนคณตศาสตรแบบสบสวนสอบสวน เรอง การใหเหตผลและการพสจนทางคณตศาสตร เพอสงเสรมทกษะการใหเหตผล ของผเรยนชนมธยมศกษา ปท 4 มประสทธภาพสงกวาเกณฑ 80/80 โดยมประสทธภาพ 84.80/87.20 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของผเรยนหลงไดรบการสอนโดยใชชดการเรยนคณตศาสตรแบบสบสวนสอบสวน เรอง การใหเหตผลและการพสจนทางคณตศาสตร เพอสงเสรมทกษะการใหเหตผล ของผเรยนชนมธยมศกษาปท 4 สงกวากอนไดรบการสอน และสงกวาเกณฑรอยละ 60 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากงานวจยตางประเทศและงานวจยในประเทศเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร สรปไดวา ความสามารถในการเรยนรของนกเรยนจากการเรยนวชาคณตศาสตร ซงเปนความส าเรจในดานความร ความเขาใจ ความสามารถและทกษะทางดานวชาการของผเรยนนน สามารถพฒนาไดดวยวธการตางๆ สอการสอนตางๆ ทหลากหลาย ซงอาจจะพฒนาในรปแบบของการจดการเรยนการสอน หรอ การศกษาเพอหาปจจยทสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของผเรยนใหสงขน ดงนนจงจ าเปนอยางยงทควรจะพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เพอใหนกเรยนสามารถน าไปเปนพนฐานในการเรยนรสงใหมๆ ในยคปจจบนไดอยางมนใจ

184

บทท 3 วธด าเนนการวจย

การวจยในครงน ผวจยไดด าเนนการตามขนตอนดงน 1. การก าหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง 2. เนอหาทใชในการวจย 3. ระยะเวลาทใชในการวจย 4. เครองมอทใชในการวจย 5. แบบแผนทใชในการวจย 6. การสรางและตรวจสอบคณภาพเครองมอ 7. การเกบรวบรวมขอมล 8. การจดกระท าและการวเคราะหขอมล 1. การก าหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง ประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนพนมทวนพทยาคม “สวางเคลมสคนธสทธอปถมภ” ต าบลรางหวาย อ าเภอพนมทวน จงหวดกาญจนบร จ านวน 2 หองเรยน รวมจ านวนนกเรยน 48 คน กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนพนมทวนพทยาคม “สวางเคลมสคนธสทธอปถมภ” ต าบลรางหวาย อ าเภอพนมทวน จงหวดกาญจนบร จ านวนนกเรยน 25 คน ซงไดมาจากวธการสมตวอยาง แบบกลม (Cluster Random Sampling) โดยใชหองเรยนเปนหนวยในการสมดวยการจบสลากมา 1 หองเรยน จากหองเรยนทงหมด 2 หอง ซงโรงเรยนจดหองแบบคละความสามารถของนกเรยน 2. เนอหาทใชในการวจย เนอหาทใชในการวจยครงน เปนเนอหากลมสาระการเรยนรคณตศาสตร รายวชาเพมเตม ชนมธยมศกษาปท 5 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ของโรงเรยนพนมทวนพทยาคม “สวางเคลมสคนธสทธอปถมภ” เรอง ก าหนดการเชงเสน

185

3. ระยะเวลาทใชในการวจย ระยะเวลาทใชในการวจยครงน ด าเนนการทดลองสอนดวยตนเองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โดยด าเนนการวจย 19 คาบ คาบละ 50 นาท แบงเปน ทดลองสอน 16 คาบ ท าแบบสอบถามกอนเรยนและหลงเรยนรวมเปนเวลาจ านวน 1 คาบ และท าแบบทดสอบหลงเรยน 2 คาบ 4. เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงนประกอบดวย 4.1 แผนการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน 4.2 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน 4.3 แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล 4.4 แบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง 5. แบบแผนทใชในการวจย การวจยเปนการศกษากลมทดลองกลมเดยวโดยวดผลกอนเรยนและหลงเรยน โดยใชแบบแผนการวจยแบบ One – group Pretest – Posttest Design (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2536: 216) มรปแบบดงตาราง 3 ตอไปน ตาราง 3 แบบแผนการวจย

กลม สอบกอน การทดลอง สอบหลง E T1 X T2

สญลกษณทใชในแบบแผนการทดลอง E แทน กลมตวอยางนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 T1 แทน การทดสอบกอนทดลอง (Pretest) T2 แทน การทดสอบหลงทดลอง (Posttest) X แทน การจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา

186

6. การสรางและตรวจสอบคณภาพเครองมอ ขนตอนในการสรางและหาคณภาพเครองมอทใชในการทดลอง 6.1 แผนการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน แผนการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทาง พหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน ซงมรายละเอยดดงน 6.1.1 ศกษาแนวคด ทฤษฎ เกยวกบการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร จากหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 หลกสตรสถานศกษา หลกการ จดมงหมายของหลกสตร รวมทงเอกสารและงานวจยทเกยวของ 6.1.2 ศกษารายละเอยดเกยวกบหลกการและวธการเขยนแผนการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลาง การจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการ ความสามารถทางพหปญญา และผลการวจยทเกยวของกบวธการสอนแบบตางๆ ทเกยวของกบหลกการสอนคณตศาสตร เพอเปนแนวทางในการสรางแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน 6.1.3 ศกษาจดประสงคการเรยนร รายละเอยดของเนอหาวชา กจกรรมการเรยนการสอน การวดและการประเมนผล และแบงเนอหาใหเหมาะสมกบเวลาทจะด าเนนการสอน ดงน - ความหมายของก าหนดการเชงเสน สมการและอสมการ 2 คาบ - กราฟของอสมการและระบบอสมการเชงเสนสองตวแปร 2 คาบ - แบบจ าลองปญหาก าหนดการเชงเสน 3 คาบ - การหาคาสงสดและต าสดของก าหนดการเชงเสนโดยวธกราฟ 3 คาบ - โจทยปญหาก าหนดการเชงเสน 3 คาบ - การประยกตก าหนดการเชงเสนในชวตประจ าวน 3 คาบ 6.1.4 วเคราะหจดประสงคการเรยนร ใหครอบคลมและสอดคลองกบสามารถทางพหปญญาในการออกแบบของลกษณะการจดกจกรรม วธการสอน และเนอหาทใชในการทดลอง เรอง ก าหนดการเชงเสน เพอก าหนดขอบขายเนอหาทจะสอน จากการศกษารายละเอยดเกยวกบเอกสารหลกสตรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร หลกการสอนคณตศาสตร หลกการเรยนร วธการสอนแบบตางๆ และเนอหาวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน ตามล าดบทกลาวมาขางตน ผวจยไดวเคราะหถงวธการสอนและความสอดคลองในการใชความสามารถทางพหปญญาในแตละเนอหาวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน ดงรายละเอยดในตาราง 4 ซงผวจยไดน าการวเคราะหดงกลาวไปใชในการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา ตามเนอหาทใชในงานวจยชนน โดยแบงออกเปน 16 คาบ ดงตอไปน

187

ตาราง 4 การวเคราะหเนอหาการจดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบบรณาการ เชงวธการ เรอง ก าหนดการเชงเสน ซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา 8 ดาน

คาบท เนอหา วธสอน สอดคลอง

กบความสามารถทางพหปญญา 1 - ความหมายของ

ก าหนดการเชงเสน สมการและอสมการ

- ระดมสมอง - อปนย - อภปรายกลมยอย

- ดานภาษา - ดานตรรกะและคณตศาสตร - ดานมต - ดานรางกายและการเคลอนไหว - ดานดนตร - ดานความเขาใจระหวางบคคล - ดานเขาใจตนเอง

2 - ความหมายของก าหนดการเชงเสน สมการและอสมการ(ตอ)

- เกม - อภปรายกลมยอย

- ดานภาษา - ดานตรรกะและคณตศาสตร - ดานมต - ดานรางกายและการเคลอนไหว

- ดานความเขาใจระหวางบคคล - ดานเขาใจตนเอง - ดานธรรมชาต

3 - กราฟของอสมการและระบบสมการเชงเสนสองตวแปร

- เกม - ทดลองหรอปฏบตการ - อภปรายกลมยอย

- ดานภาษา - ดานตรรกะและคณตศาสตร - ดานมต - ดานรางกายและการเคลอนไหว - ดานความเขาใจระวางบคคล - ดานเขาใจตนเอง

4 - กราฟของอสมการเละระบบอสมการเชงเสนสองตวแปร(ตอ)

- อปนย - นรนย - ทดลองหรอปฏบตการ

- ดานภาษา - ดานตรรกะและคณตศาสตร - ดานมต - ดานรางกายและการเคลอนไหว - ดานเขาใจตนเอง - ดานความเขาใจระวางบคคล

188

ตาราง 4 (ตอ)


กบความสามารถทางพหปญญา 5 - แบบจ าลองปญหา

ก าหนดการเชงเสน - นรนย - สาธต

- ดานภาษา - ดานตรรกะและคณตศาสตร - ดานมต - ดานความเขาใจระหวางบคคล - ดานเขาใจตนเอง

6 - แบบจ าลองปญหาก าหนดการเชงเสน(ตอ)

- ทดลองหรอปฏบตการ - อภปรายกลมยอย

- ดานภาษา - ดานตรรกะและคณตศาสตร - ดานมต - ดานรางกายและการเคลอนไหว - ดานความเขาใจระหวางบคคล - ดานเขาใจตนเอง

7 - แบบจ าลองปญหาก าหนดการเชงเสน(ตอ)


- ดานภาษา - ดานตรรกะและคณตศาสตร - ดานมต - ดานรางกายและการเคลอนไหว - ดานความเขาใจระหวางบคคล

8 - การหาคาสงสดและต าสดของก าหนดการเชงเสนโดยวธกราฟ

- เกม - ทดลองหรอปฏบตการ - อปนย

- ดานภาษา - ดานตรรกะและคณตศาสตร - ดานมต - ดานรางกายและการเคลอนไหว - ดานความเขาใจระหวางบคคล

9 - การหาคาสงสดและต าสดของก าหนดการเชงเสนโดยวธกราฟ (ตอ)

- สาธต - อปนย

- ดานตรรกะและคณตศาสตร - ดานมต - ดานรางกายและการเคลอนไหว - ดานความเขาใจระหวางบคคล - ดานธรรมชาต

189



กบความสามารถทางพหปญญา 10 - การหาคาสงสด

และต าสดของก าหนดการเชงเสนโดยวธกราฟ (ตอ)

- อปนย - นรนย

- ดานภาษา - ดานตรรกะและคณตศาสตร - ดานมต - ดานความเขาใจระหวางบคคล - ดานเขาใจตนเอง

11 - โจทยปญหาก าหนดการเชงเสน

- อปนย - ทดลองหรอปฏบตการ

- ดานภาษา - ดานตรรกะและคณตศาสตร - ดานมต - ดานรางกายและการเคลอนไหว - ดานความเขาใจระหวางบคคล - ดานเขาใจตนเอง - ดานธรรมชาต

12 - โจทยปญหาก าหนดการเชงเสน(ตอ)

- ทดลองหรอปฏบตการ - อภปรายกลมยอย - นรนย



13 - โจทยปญหาก าหนดการเชงเสน(ตอ)

- สาธต - นรนย

- ดานภาษา - ดานตรรกะและคณตศาสตร - ดานมต - ดานรางกายและการเคลอนไหว - ดานความเขาใจระหวางบคคล - ดานเขาใจตนเอง

190



กบความสามารถทางพหปญญา 14 - การประยกต

ก าหนดการเชงเสนในชวตประจ าวน

- เกม - ทดลองหรอปฏบตการ


- ดานดนตร - ดานความเขาใจระหวางบคคล - ดานเขาใจตนเอง - ดานธรรมชาต

15 - การประยกตก าหนดการเชงเสนในชวตประจ าวน(ตอ)



- ดานดนตร - ดานความเขาใจระหวางบคคล - ดานเขาใจตนเอง - ดานธรรมชาต

16 - การประยกตก าหนดการเชงเสนในชวตประจ าวน(ตอ)

- เกม - ทดลองหรอปฏบตการ - ระดมสมอง



6.1.5 เขยนแผนการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญาทครอบคลมเนอหา เรอง ก าหนดการเชงเสน โดยแผนการจดการเรยนรแตละแผนระบรายละเอยดเกยวหวขอตอไปน 1. ผลการเรยนรทคาดหวง 2. สาระส าคญ 3. จดประสงคการเรยนร

191

3.1 ดานความร 3.2 ดานทกษะ / กระบวนการ 3.3 ดานคณลกษณะอนพงประสงค 4. สาระการเรยนร 5. กจกรรมการเรยนร 5.1 ขนน า 5.2 ขนปฏบตการ 5.3 ขนกจกรรมสรป 5.4 ขนประเมน 6. สอการเรยนร/แหลงการเรยนร 7. ชนงาน/ภาระงาน 8. การวดและการประเมนผลการเรยนร 9. บนทกหลงการสอน 6.1.6 น าแผนการจดการเรยนรทสรางเสรจแลว เสนอตอประธานและกรรมการควบคมปรญญานพนธ แลวแกไขตามค าแนะน าโดยการปรบแกไขสาระการเรยนรใหมความเหมาะสม ปรบปรงโจทยปญหาใหมความสมจรง พรอมทงตรวจสอบความถกตองของค าตอบ 6.1.7 น าเสนอผเชยวชาญดานการสอนคณตศาสตรจ านวน 3 ทาน เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา ความชดเจน และความถกตองของตวชวดสอดคลองกบเนอหาและกจกรรม สอการเรยนร และความสอดคลองระหวางตวชวดกบการวดและการประเมนผลการเรยนร เพอน าขอเสนอแนะมาปรบปรงแกไข 6.1.8 น าแผนทไดรบการพจารณามาปรบปรงตามค าแนะน า โดยแกไขกจกรรมในแตละกจกรรมใหใชเวลาในการท ากจกรรมนอยลง และเพมกจกรรมทสอดคลองกบเนอหาใหม พรอมทงปรบปรงขนตอนในการเรยนการสอนใหมความเหมาะสมกบเวลาดวย 6.1.9 น าแผนการจดการเรยนการสอนทปรบปรงแกไขแลวน าเสนอตอประธานและกรรมการควบคมปรญญานพนธและผเชยวชาญ ตรวจพจารณาอกครงหนง 6.1.10 น าแผนการจดการเรยนการสอนทไดปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะแลวน าไปใชกบกลมตวอยางระหวางวนท 11 มกราคม 2554 ถง 20 มกราคม 2554 6.2 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน เปนแบบทดสอบชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 25 ขอ ผวจยไดด าเนนการตามล าดบขนตอนตอไปน

192

6.2.1 ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ของ สสวท. หลกสตรสถานศกษาตามหลกสตรแกนกลาง พทธศกราช 2551 ของโรงเรยน พนมทวนพทยาคม “สวางเคลมสคนธสทธอปถมภ” และวธสรางแบบทดสอบของ ชวาล แพรตกล (2520: 1-401) 6.2.2 สรางตารางวเคราะหจดประสงคการเรยนรทสอดคลองกบสาระการเรยนร เนอหาวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน ชนมธยมศกษาปท 5 โดยสอดคลองกบพฤตกรรมดานความรความคด (Cognitive Domain) ในการเรยนวชาคณตศาสตร ตามท วลสน (Wilson. 1971: 643-685) จ าแนกเปน 4 ระดบ คอ ดานความร ความจ าเกยวกบกบการคดค านวณ (Computation) ดานความเขาใจ (Comprehension) ดานการน าไปใช (Application) และดานการวเคราะห (Analysis) 6.2.3 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนจากการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน ชนมธยมศกษาปท 5 เปนแบบทดสอบชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 68 ขอ โดยใหสอดคลองกบตารางวเคราะหจดประสงคการเรยนร 6.2.4 น าแบบทดสอบชนดเลอกตอบทผวจยสรางขนเสนอตอประธานและกรรมการทปรกษาปรญญานพนธ แลวน ามาปรบปรงแกไขตามค าแนะน า โดยการปรบภาษาของขอสอบใหมความเหมาะสมและถกตอง ออกขอสอบใหสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร และแกไขการวาดกราฟในขอสอบใหชดเจน พรอมทงใหครอบคลมพฤตกรรมดานความรความคด (Cognitive Domain) ในการเรยนวชาคณตศาสตร 4 ระดบ โดยมสดสวนของแตละระดบทเหมาะสม 6.2.5 น าไปใหผเชยวชาญตรวจสอบจ านวน 3 ทาน ไดแก อาจารยทเชยวชาญดานคณตศาสตร และอาจารยทเชยวชาญดานการวดผลการศกษา เพอท าการตรวจหาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content validity) ของแบบทดสอบ และลงความเหนวา ขอทดสอบแตละขอตรงกบวตถประสงคหรอไม โดยใชดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร (IOC) ผวจยน าคะแนนทไดจากการพจารณาของผเชยวชาญมาวเคราะห โดยใชสตรของ โรวเนลล และแฮมเบลตน (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2543: 248-249; อางองจาก Rovinelli; & Hambleton. 1977: unpaged) แลวคดเลอกแบบทดสอบทมคา IOC ตงแต .5 ขนไป ซงจากผลการพจารณาคดเลอกขอสอบทมคา IOC อยระหวาง 0.67-1.00 ทงนใหครอบคลมกบจดประสงคการเรยนร จ านวน 40 ขอ จากนนท าการปรบภาษาใหรดกม ใชสญลกษณใหถกตอง ตามค าแนะน าของผเชยวชาญ 6.2.6 น าแบบทดสอบทผานการตรวจและแกไขตามค าแนะน าจากผเชยวชาญแลว จ านวน 40 ขอ ไปทดสอบกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทไมใชกลมตวอยางซงมระดบผลการเรยนใกลเคยงกบกลมตวอยาง โดยผานการเรยนร เรอง ก าหนดการเชงเสน จ านวน 100 คน เพอหาคณภาพของแบบทดสอบ

193

6.2.7 ตรวจใหคะแนนแบบทดสอบทนกเรยนท า โดยขอสอบแบบเลอกตอบ ตอบถกให 1 คะแนน และขอสอบทตอบผด ตอบมากกวา 1 ค าตอบ ให 0 คะแนน 6.2.8 น าผลการตรวจคะแนนทไดจากขอ 6.2.7 มาวเคราะหรายขอโดยใชเทคนค 27 % ของ จง เตห ฟาน (Fan. 1952: 6-32) คดเลอกขอทมคาความยากงาย (p) มคาอยระหวาง .20 - .80 และคาอ านาจจ าแนก (r) มคาตงแต .20 ขนไป จ านวน 25 ขอ ใหครอบคลมจดประสงคการเรยนร ซงในงานวจยครงนมคาความยากงาย (p) อยระหวาง 0.28 - 0.64 และคาอ านาจจ าแนก (r) อยระหวาง 0.27 – 0.50 6.2.9 น าแบบทดสอบทคดเลอกแลวจ านวน 25 ขอ ไปทดสอบกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทไมใชกลมตวอยางซงมระดบผลการเรยนใกลเคยงกบกลมตวอยาง โดยผานการเรยนร เรอง ก าหนดการเชงเสน จ านวน 100 คน เพอหาความเชอมนของแบบทดสอบโดยใชสตร KR-20 ของ Kuder-Richardson (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2538: 197-198) ซงมคาความเชอมนเทากบ 0.875 6.2.10 น าแบบทดสอบไปใชกบกลมตวอยาง

ตวอยางขอสอบ ขอ 0 พจารณากราฟตอไปน (ดานความจ า)

จากบรเวณทเปนไปได และฟงกชนวตถประสงค คอ P = 40x + 50y อยากทราบวา ขอใดทใหคาสงทสด

1. 12,800 2. 18,000 3. 19,800 4. 22,300

เฉลยค าตอบ ตวเลอกท 3

ใชกราฟทก าหนดใหตอบค าถามขอ 00-000

194

00. ขอใดถกตอง(ดานวเคราะห) 1. อาณาบรเวณมขอบเขตจ ากด 2. มจดมม 2 จด 3. ไมมอาณาบรเวณทสอดคลอง 4. อาณาบรเวณทเปนไปไดไมมทสนสด

เฉลยค าตอบขอ 00 ตวเลอกท 4

000. จากกราฟ ถาเพม เงอนไข x < 0 ขอใดถกตอง (ดานความเขาใจ)

1. อาณาบรเวณไมเปลยนแปลง 2. มจดมม 2 จด 3. มอาณาบรเวณทเปนไปได 2 บรเวณ 4. ไมมอาณาบรเวณทเปนไปได


0000.พอของสมตาตองการสงผลตภณฑซงบรรจในกลองมาตรฐานขนาดเทากนใหลกคา บรษทมรถบรรทกขนาดเลกซงใชเวลาในการจดกลองขนรถประมาณ 10 นาทตอคน และรถบรรทกขนาดใหญใชเวลาในการจดกลองขนรถประมาณ 30 นาทตอคน บรษทมพนกงานขบรถอย 10 คน พอของสมตามเวลาในการจดกลองขนรถไมเกน 3 ชวโมง ไมเชนนนกจะสงสนคาใหลกคาไมทน ถารถบรรทกขนาดเลกแตละคนบรรทกกลองได 30 กลอง รถบรรทกขนาดใหญแตละคนบรรทกได 70 กลอง อยากทราบวา พอของสมตาควรตดสนใจใชรถบรรทกขนาดเลกและขนาดใหญอยางละกคน เพอทจะขนสงผลตภณฑใหไดจ านวนกลองมากทสดในวนนน (ดานน าไปใช)

1. รถคนเลกอยางเดยว 18 คน 2. รถคนใหญอยางเดยว 6 คน 3. รถคนเลก 6 คน คนใหญ 4 คน 4. รถคนเลก 10 คน คนใหญ 7 คน


195

6.3 แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 เปนแบบทดสอบแบบอตนย จ านวน 5 ขอ ทผวจยสรางขนโดยมขนตอนการด าเนนการ ดงน

ภาพประกอบ 6 วธด าเนนการสรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล

ตรวจสอบคณภาพ โดยผเชยวชาญ เพอปรบปรงแกไขแบบทดสอบ

ทดลองครงท 1 (Try out) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยางจ านวน 50 คน เพอวเคราะหรายขอหาคาความงายและคาอ านาจจ าแนกเพอคดเลอก

ศกษาหลกสตร คมอคร เพอก าหนดขอบเขต

ศกษาเกยวกบวธการสรางแบบทดสอบ เทคนค การวดและประเมนผลการเรยน

สรางแบบทดสอบตามตารางวเคราะหรายละเอยดของเนอหา

ก าหนดจดมงหมายในการสรางแบบทดสอบ

สรางตารางวเคราะหรายละเอยดของเนอหา

ไมผาน

ผาน

ทดลองครงท 2 (Try out) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยางจ านวน 50 คน เพอหาคาความเชอมนของเกณฑการใหคะแนนและแบบทดสอบ

น าไปเปนแบบทดสอบในการวจย

คดเลอกขอสอบทมคาความงายอยระหวาง .20 - .80 และคาอ านาจจ าแนกตงแต .20 ขนไป

196

จากภาพประกอบ 6 เปนการแสดงล าดบขนในการสรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล ซงมรายละเอยดดงตอไปน 6.3.1 ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ของกรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ หลกสตรของ สสวท. หลกสตรสถานศกษาของโรงเรยน พนมทวนพทยาคม “สวางเคลมสคนธสทธอปถมภ” คมอครการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร และหนงสอแบบเรยน 6.3.2 ศกษาทฤษฏ วธการสรางแบบทดสอบ การวดผล การประเมนผลการเรยนและเทคนคการสรางแบบทดสอบ 6.3.3 ก าหนดจดมงหมายในการทดสอบ จดประสงคของการเรยนร สรางตารางวเคราะหเนอหา และก าหนดพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถทตองการวด เกณฑในการตรวจใหคะแนนใหชดเจน 6.3.4 สรางแบบทดสอบตามตารางวเคราะหรายละเอยดของเนอหา ใหสอดคลองกบจดมงหมาย จดประสงคการเรยนรตามทก าหนด และเกณฑการตรวจใหคะแนน โดยเปนแบบทดสอบแบบอตนยจ านวน 10 ขอ น าเสนอตอประธานและกรรมการควบคมปรญญานพนธเพอพจารณาความเหมาะสม และชแนะขอบกพรอง พรอมทงใหขอเสนอแนะ และไดน ามาปรบปรงแกไขเกยวกบเกณฑการใหคะแนนแบบวเคราะห โดยก าหนดคะแนนใหเหมาะสม และระบพฤตกรรมในการใหคะแนนทระดบตางๆ ใหมความชดเจน ไมก ากวม ครอบคลมค าตอบทเปนไปไดของผเรยนใหมากทสด 6.3.5 น าแบบทดสอบและเกณฑการประเมนทไดไปตรวจสอบคณภาพโดยผเชยวชาญทางดานคณตศาสตร หรออาจารยทเชยวชาญดานการวดผลการศกษา ท าการตรวจหาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content validity) ของแบบทดสอบโดยผเชยวชาญ เพอพจารณาตรวจสอบ ลงความเหนวา ขอทดสอบแตละขอตรงกบวตถประสงคหรอไม โดยใชดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร (IOC) และน าคะแนนทไดจากการพจารณาของผเชยวชาญมาวเคราะห โดยใชสตรของ โรวเนลล และ แฮมเบลตน (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2543: 248-249; อางองจาก Rovinelli; & Hambleton. 1977: unpaged) แลวคดเลอกแบบทดสอบทมคา IOC ตงแต 0.50 ขนไป โดยมคา IOC อยระหวาง 0.67-1.00 จ านวน 9 ขอ 6.3.6 น าแบบทดสอบทผานการตรวจและแกไขปรบภาษาใหกระชบจากผเชยวชาญแลว ไปทดสอบกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทไมใชกลมตวอยางซงมระดบผลการเรยนใกลเคยงกบกลมตวอยาง โดยผานการเรยนร เรอง ก าหนดการเชงเสน จ านวน 50 คน เพอหาคณภาพของแบบทดสอบ 6.3.7 ตรวจแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล ทน าไปทดลองแลวน าคะแนนทไดมาวเคราะหหาความงาย (PE) และหาคาอ านาจจ าแนก (D) หาคา โดยใชการวเคราะหขอสอบแบบอตนยของ วทนย และ ซาเบอรส (Whitney and Sabers) (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2543: 199-201)

197

6.3.8 พจารณาคดเลอกขอสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล เฉพาะขอทมคาความงาย ( EP ) อยระหวาง .20 - .80 และคาอ านาจจ าแนก (D) ตงแต .20 ขนไป โดยใหครอบคลมกบจดประสงคการเรยนร จากผลการทดลองไดคาความงาย ( EP ) อยระหวาง 0.42 - 0.56 และคาอ านาจจ าแนก (D) อยระหวาง 0.31 - 0.98 จ านวน 5 ขอ 6.3.9 น าแบบทดสอบทคดเลอกแลวไปทดสอบกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทไมใชกลมตวอยางในการวจย และไมใชกลมตวอยางในขอ 6.3.6 จ านวน 50 คน ทผานการเรยน เรอง ก าหนดการเชงเสน น ามาตรวจใหคะแนนตามเกณฑโดยมผชวยวจยอก 1 คน ในการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบ จากนนน าคะแนนของผวจยและผชวยวจยมาหาคาสมประสทธสหสมพนธ อยางงายของเพยรสน (ชศร วงศรตนะ. 2550: 312) เพอหาความเชอมนของเกณฑการตรวจใหคะแนนความสามารถในการคดอยางมเหตผล ซงแบบทดสอบมคาความเชอมนของเกณฑการใหคะแนนเทากบ 0.984 6.3.10 น าแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน หาความเชอมนของแบบทดสอบ ใชสตรการหาคาสมประสทธแอลฟา (α - Coefficient) ของครอนบค (Cronbach) (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2543: 248) แลวน าแบบทดสอบทหาคาความเชอมนทไดไปเสนอตอประธานและกรรมการควบคมปรญญานพนธ ซงแบบทดสอบมคาความเชอมนเทากบ 0.845 6.3.11 น าแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล ทไดไปทดลองใชกบกลมตวอยาง 6.3.12 ผวจยตรวจแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล พรอมใหคะแนนความสามารถในการคดอยางมเหตผล ทละขอจนครบทกคนอยางตอเนอง บนทกคะแนนของทกคนเพอท าการวเคราะหขอมลตอไป

ตวอยางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล ชอ.........................................นามสกล............................................ชน.................เลขท................ ค าชแจง : 1. แบบทดสอบฉบบนเปนแบบทดสอบแบบอตนย จ านวน 5 ขอ ขอละ 10 คะแนน รวมเปน 50 คะแนน เวลา 50 นาท 2. แบบทดสอบฉบบน ผวจยสรางขนเพอวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน จากการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา

198

3. ใหนกเรยนอธบาย ขนตอนการค านวณและแสดงแนวทางทท าใหไดค าตอบโดยอาศยแนวคด ความร หลกการทางวชาคณตศาสตรทเหมาะสมกบปญหา ใหนกเรยนแสดงวธท าเพอหาค าตอบในแตละขอตอไปน 4. ใหนกเรยนเขยนอธบาย บรรยาย แสดงการใหเหตผลในการอธบายค าตอบ โดยแสดงใหเปนล าดบขนตอน พรอมทงเขยนแสดงถงแนวคด สาเหตและทมาของแตละขนตอนอยางละเอยด ซงอาจสรปเปนภาพหรอเปนตารางตามความเหมาะสม ทสามารถน ามาใชในการค านวณเพอหาค าตอบ หรอแกปญหาไดอยางถกตอง เพราะทกสวนมผลตอการใหคะแนน

1. ใหนกเรยนพจารณาวา อาณาบรเวณทก าหนดใหตอไปน สามารถแทนดวยระบบอสมการเชงเสนซงเปนเงอนไขขอจ ากดของปญหาก าหนดการเชงเสนไดหรอไม ถาไดใหนกเรยนหาระบบอสมการนน ถาไมไดใหนกเรยนอธบาย วาเพราะสาเหตใด

เกณฑการใหคะแนน ใชเกณฑการใหคะแนนแบบวเคราะห (Analytic scoring rubic) โดยท าการปรบปรงมาจาก สสวท. (2551: 205-206) ซงผวจยไดจ าแนกตามดานของการคดอยางมเหตผล 4 ดานดงตอไปน ดานท 1 การจ าแนกรายละเอยดและก าหนดสงทเปนปญหา 2 คะแนน ดานท 2 ดานการรจกและเลอกใชเหตผลแบบอปนย และนรนย 2 คะแนน ดานท 3 ดานการลงขอสรปอยางมเหตผล 2 คะแนน

ดานท 4 ดานการเขาใจ การสราง และการใชความคดรวบยอด 4 คะแนน รวม 10 คะแนน

X

Y

0

P

Q

A

B

199

ตาราง 5 เกณฑการใหคะแนนแบบวเคราะห (Analytic scoring rubic)

ดานท 1 การจ าแนกรายละเอยดและก าหนดสงทเปนปญหา

คะแนน การแสดงความสามารถในการคดอยางมเหตผลทปรากฏใหเหน 2 เขยนแสดงขอมลทม และทเกยวของกบสงทโจทยก าหนดให และก าหนด

เปาหมายไดถกตองชดเจน 1.5 เขยนแสดงขอมลทม และทเกยวของกบสงทโจทยก าหนดให ไดบางสวนยงไม

ชดเจน แตถกตอง 1 เขยนแสดงขอมลไดบางสวนแตไมชดเจน ไมถกตอง

0.5 มรองรอยการเขยนแสดงขอมล แตไมถกตอง 0 ไมมหลกฐานหรอเขยนแสดงรายละเอยดใด ๆ เลย

ดานท 2 ดานการรจกและเลอกใชเหตผลแบบอปนย และนรนย

คะแนน การแสดงความสามารถในการคดอยางมเหตผลทปรากฏใหเหน 2 เขยนแสดงการพสจนอยางเปนล าดบขนตอน ไดครบถวนถกตองและ

ชดเจน อธบายความสมพนธของขอมลทมอยไดอยางถกตอง แสดงถงความเขาใจของปญหาอยางชดเจน

1.5 เขยนแสดงการใหเหตผลเปนล าดบขนตอนโดยยอไดอยางถกตอง สามารถน าขอมลทมอยมาใชแสดงเหตผลไดถกตอง

1 เขยนแสดงการใหเหตผลและอธบายไดถกตองบางสวน 0.5 เขยนแสดงการหาค าตอบจากขอมลทมไดบางสวนแตไมถกตอง ไมอธบาย

ความสมพนธของขอมลทม 0 ไมตอบ หรอไมแสดงการใหเหตผลใด ๆ เลย

ดานท 3 ดานการลงขอสรปอยางมเหตผล

คะแนน การแสดงความสามารถในการคดอยางมเหตผลทปรากฏใหเหน 2 เขยนแสดงการสรปจากขอเขยนหรอกราฟไดอยางมเหตผล และครบถวน

ถกตองชดเจน 1.5 เขยนแสดงการสรปจากการเขยนหรอกราฟไดบางสวน แตค าตอบถกตอง 1 ไมเขยนแสดงการสรปจากขอเขยน แตบอกค าตอบไดถกตอง

0.5 ไมเขยนแสดงการสรปจากขอเขยนหรอกราฟ และไมมค าตอบ แตมรองรอยการคด

0 ไมตอบอะไรเลย หรอไมมรองรอยการคด

200

ตาราง 5 (ตอ) ดานท 4 ดานการเขาใจ การสราง และการใชความคดรวบยอด

คะแนน การแสดงความสามารถในการคดอยางมเหตผลทปรากฏใหเหน 4 เขยนแสดงวธคดไดถกตอง มการสรางแนวทางในการหาค าตอบ บอกค าตอบได

ถกตอง มการตรวจสอบ

3 เขยนแสดงวธคด และตรวจสอบค าตอบไดโดยยอ แตค าตอบถกตอง

2 ไมเขยนแสดงถงการเขาใจปญหา แตมค าตอบทถกตอง 1 ค าตอบไมถกตอง แตมรองรอยการคดทน าไปสค าตอบ 0 ไมตอบอะไรเลย หรอไมมรองรอยการคด

6.4 แบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง แบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง เปนแบบสอบถามทมลกษณะแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ แบงเปน 4 ดาน ผวจยไดด าเนนการสรางตามขนตอนดงตอไปน 6.4.1 ศกษาทฤษฎ เอกสาร และงานวจยทเกยวของกบความภาคภมใจในตนเอง เชน งานวจยของ มยร สาลวงศ (2535) ปฐมาพร อาสนวเชยร (2541) สวรรณ พทธศร; และชชวาลย ศลปกจ (2541) บรณา ไตรรตน (2545) วรรณเพญ ประสทธ (2550) ปยะดา ด าแกว (2550) และ จราภรณ สบสมมา (2552) 6.4.2 สรางแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง โดยอาศยขอมลทศกษาและปรบปรงจากแบบทดสอบวดความภาคภมใจในตนเองของ มยร สาลวงศ (2535: 210-214) ปฐมาพร อาสนวเชยร (2541: 185-187) ปยะดา ด าแกว (2550: 114-116) และจราภรณ สบสมมา (2552: 132-134) โดยเกณฑการใหคะแนนแบบสอบถามม 2 กรณ คอ กรณท 1 ขอความทมความหมายเชงบวก (Positive) มการก าหนดคะแนนตามระดบความคดเหนดงตอไปน เหนดวยมากทสด ให 5 คะแนน เหนดวยมาก ให 4 คะแนน เหนดวยปานกลาง ให 3 คะแนน เหนดวยนอย ให 2 คะแนน เหนดวยนอยทสด ให 1 คะแนน กรณท 2 ขอความทมความหมายเชงลบ (Negative) มการก าหนดคะแนนตามระดบความคดเหนดงตอไปน เหนดวยมากทสด ให 1 คะแนน เหนดวยมาก ให 2 คะแนน เหนดวยปานกลาง ให 3 คะแนน

201

เหนดวยนอย ให 4 คะแนน เหนดวยนอยทสด ให 5 คะแนน

ตาราง 6 ตวอยางแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเองในการเรยนวชาคณตศาสตร

ขอความ

ระดบความคดเหน เหนดวยมากทสด

เหนดวยมาก

เหนดวยปานกลาง

เหนดวยนอย

เหนดวยนอยทสด

(0) ขาพเจาชอบน าหลกการทางคณตศาสตรไปใชในชวตประจ าวน

(1) ขาพเจาชอบมสวนรวมในการท ากจกรรมเกยวกบคณตศาสตร

ทมา : จราภรณ สบสมมา. (2552). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทเรยนดวยชดกจกรรมคณตศาสตรแบบบรณาการโดยใชภมปญญาทองถน. หนา 132. 6.4.3 น าแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเองทปรบปรงแลวไปใหประธานและคณะกรรมการทปรกษาปรญญานพนธ เพอปรบปรงและแกไข โดยท าการปรบค าถามใหมความกระชบ สอดคลองกบนยามศพท พรอมทงเรยงล าดบขอความทมเครองหมายเชงบวกและความหมายเชงลบใหสลบกนไปใหเหมาะสม 6.4.4 น าแบบสอบถามทปรบแกไขเรยบรอยแลว ใหผเชยวชาญจ านวน 3 คน ไดตรวจสอบพจารณาและใหขอเสนอแนะเกยวกบภาษาวาถกตองเหมาะสมหรอไม เพอตรวจสอบคาดชนความสอดคลอง (IOC) โดยคดเลอกเฉพาะขอทมคา IOC ตงแต 0.5 ซงมคาอยระหวาง 0.67-1.00 จ านวน 40 ขอ 6.4.5 น าแบบสอบถามไปปรบปรงแกไขตามค าแนะน า โดยท าการปรบภาษาทใชใหถกตอง ตวอยางเชน จาก “ ฉนไมเคยทอแทตออปสรรค ” เปน “ ถงแมจะมอปสรรคฉนกไมทอแท ” กอนจะน าแบบสอบถามไปใช 6.4.6 น าแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเองไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จ านวน 100 คน ทไมใชกลมตวอยางซงมระดบผลการเรยนใกลเคยงกบกลมตวอยาง แลวน ามาตรวจใหคะแนนเพอหาคาอ านาจจ าแนกรายขอของแบบสอบถาม โดยใชสดสวน 25% และน ามาเปรยบเทยบกนโดยใชวธแจกแจงคาท (t-Distribution) (ลวน สายยศ; และ องคณา

202

สายยศ. 2538: 215-217) เลอกเฉพาะขอทมคาอ านาจจ าแนก (t) ทมคาตงแต 1.678 ซงมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ดานละ 7 ขอ รวมทงหมดจ านวน 28 ขอ ซงผลการวจยไดคาอ านาจจ าแนกเปนรายขอ (t) อยระหวาง 1.739 – 6.429 6.4.7 น าแบบสอบถามทคดเลอกไวจ านวน 28 ขอ จากขอ 6.4.5 มาปรบปรงแกไข จดเรยง ล าดบใหมใหสมบรณ และน าไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จ านวน 100 คน ทไมใชกลมตวอยางซงมระดบผลการเรยนใกลเคยงกบกลมตวอยาง แลวน ามาหาคาความเชอมนของแบบสอบถาม โดยใชสตรการหาคาสมประสทธแอลฟา (α - Coefficient) ของครอนบค (Cronbach) (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2543: 248) แลวน าแบบสอบถามทหาคาความเชอมนทไดไปเสนอตอประธานและกรรมการควบคมปรญญานพนธ ซงไดคาความเชอมนของแบบสอบถามเทากบ 0.845 6.4.8 น าแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง ทไดไปทดลองใชกบกลมตวอยาง 6.4.9 ผวจยตรวจใหคะแนนแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง ทละขอจนครบทกคนอยางตอเนอง บนทกคะแนนของนกเรยนแตละคนเพอท าการวเคราะหขอมลตอไป 7. การเกบรวบรวมขอมล ในการวจยครงน ผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลตามขนตอน ดงน 1. จดปฐมนเทศเพอท าความเขาใจกบนกเรยนถงวธการบทบาทของผเรยน บทบาทของคร จดประสงคการเรยนและวธการประเมนผลการเรยนร และท าการวดความภาคภมใจในตนเองดวยแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง โดยใชเวลาท าแบบสอบถาม 25 นาท 2. ด าเนนการจดการเรยนรดวยแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา โดยผวจยด าเนนการสอนดวยตนเองกบนกเรยนทเปนกลมตวอยาง เรอง ก าหนดการเชงเสน จ านวน 16 คาบ ระหวางวนท 11 มกราคา 2554 ถง 20 มกราคม 2554 3. ทดสอบหลงเรยน (Posttest) กบนกเรยนทเปนกลมตวอยาง โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน จ านวน 1 คาบ แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล จ านวน 1 คาบ และท าแบบสอบถามวดความภาคภมใจ ในตนเอง โดยใชเวลาท าแบบสอบถาม 25 นาท 4. น าคะแนนทไดบนทกไวจากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล และแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง มาท าการวเคราะหขอมลเพอท าการทดสอบสมมตฐาน

203

8. การจดกระท าและการวเคราะหขอมล ในการวจยครงน ผวจยมล าดบขนตอนในการวเคราะหขอมล ดงน 1. วเคราะหขอมลจากคะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน เทยบกบเกณฑทก าหนด โดยใชสถตส าหรบการวเคราะหแบบ t - test for One Sample 2. วเคราะหขอมลจากคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 เทยบกบเกณฑทก าหนด โดยใชสถตส าหรบการวเคราะหแบบ t - test for One Sample 3. วเคราะหขอมลจากคะแนนจากแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง โดยใชสถตส าหรบการวเคราะหแบบ t - test for Dependent Samples 4. ศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โดยใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน 5. สถตทใชในการวเคราะหขอมล 5.1 สถตพนฐาน 5.1.1 คาเฉลย (Mean) โดยใชสตรดงน (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2539: 59)

nx

X

เมอ X แทน คะแนนเฉลย x แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด n แทน จ านวนนกเรยนในกลมตวอยาง 5.1.2 คาเบยงเบนมาตรฐาน (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2538: 79)

1nn

XXns

22

เมอ s แทน ความเบยงเบนมาตรฐาน

2x แทน ผลรวมของก าลงสองของคะแนนแตละคนในกลม 2 x แทน ก าลงสองของคะแนนแตละคนในกลม n แทน จ านวนนกเรยนในกลมตวอยาง

204

5.2 สถตทใชในการหาประสทธภาพเครองมอ 5.2.1 หาคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร (IOC) โดยใชสตร (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2539: 249) ดงน

NR

IOC

เมอ IOC แทน คาดชนความสอดคลองระหวางขอทดสอบกบจดประสงคการเรยนร R แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญแตละคน N แทน จ านวนผเชยวชาญ 5.2.2 หาคาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน แบบปรนย โดยใชเทคนค 27 % ของ จง เตห ฟาน (Fan. 1952: 6-32) ซงจะแบงนกเรยนทเขาสอบออกเปนกลมเกงและ กลมออน จากนกเรยนทเขาสอบทงหมด (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2538: 210-212)

หาคาความยากงาย (p)

NR

p

เมอ R แทน จ านวนคนทท าขอนนถก N แทน จ านวนคนทท าขอนนทงหมด

หาคาอ านาจจ าแนก (r)

pqS

XXr

t

fpp.bis

เมอ p.bisr แทน คาอ านาจจ าแนก

pX แทน คะแนนเฉลยของกลมทท าขอนนได

fX แทน คะแนนเฉลยของกลมทท าขอนนไมได tS แทน คะแนนเบยงเบนมาตรฐานของแบบทดสอบฉบบนน p แทน สดสวนของคนทท าขอนนได q แทน สดสวนของคนทท าขอนนไมได หรอ p-1

205

5.2.3 หาคาความงาย ( EP ) และคาอ านาจจ าแนก (D) ของแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล แบบอตนย โดยแบงนกเรยนทเขาสอบออกเปนกลมเกงและกลมออนใชเทคนค 25 % ของนกเรยนทเขาสอบทงหมด ใชสตรการวเคราะหขอสอบแบบอตนยของ วทนย และซาเบอรส (Whitney and Sabers) (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2543: 199-210) หาคาความงาย ( EP )

minmax

minLUE XX2N

2NXSSP

เมอ EP แทน คาดชนความงาย US แทน ผลรวมของคะแนนของนกเรยนกลม เกง LS แทน ผลรวมของคะแนนของนกเรยนกลม ออน maxX แทน คะแนนทนกเรยนท าไดสงสด minX แทน คะแนนทนกเรยนท าไดต าสด N แทน จ านวนนกเรยนในกลมเกงหรอกลมออน หาคาอ านาจจ าแนก (D)

minmax

LU

XXNSS

D

เมอ D แทน คาอ านาจจ าแนก US แทน ผลรวมของคะแนนของนกเรยนกลม เกง LS แทน ผลรวมของคะแนนของนกเรยนกลม ออน maxX แทน คะแนนทนกเรยนท าไดสงสด minX แทน คะแนนทนกเรยนท าไดต าสด N แทน จ านวนนกเรยนในกลมเกงหรอกลมออน

206

5.2.4 หาคาอ านาจจ าแนกของแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง โดยใชวธการของการแจกแจงคาท (t-distribution) โดยค านวณจากสตรของ เอดวารด (Edward) (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2538: 215-216)

L

2L

H

2H

LH

n

S

n

S

XXt

เมอ t แทน คาอ านาจจ าแนกของขอสอบ HX แทน คะแนนเฉลยของกลมสง LX แทน คะแนนเฉลยของกลมต า 2

HS แทน คะแนนความแปรปรวนของกลมสง 2

LS แทน คะแนนความแปรปรวนของกลมต า Hn แทน จ านวนของกลมตวอยางในกลมสง Ln แทน จ านวนของกลมตวอยางในกลมต า 5.2.5 หาคาความเชอมนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน แบบปรนย โดยใชสตร KR-20 ของ คเดอร-รชารดสน (Kuder-Richardson) (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2543: 215)

2

pq1

1kk

σrtt

เมอ

tt

r แทน สมประสทธของความเชอมน k แทน จ านวนขอสอบ

p แทน สดสวนของคนทท าขอนนได q แทน สดสวนของคนทท าขอนนผด 2σ แทน คะแนนความแปรปรวนของแบบทดสอบทงฉบบ โดยท

2

22

nxxn

2σ

207

เมอ x แทน ผลรวมทงหมดของคะแนนของขอสอบทงฉบบ

2

x แทน ผลรวมทงหมดของคะแนนแตละคนยกก าลงสอง n แทน จ านวนนกเรยนทงหมด 5.2.6 หาความเชอมนของเกณฑการตรวจใหคะแนนความสามารถในการคดอยางมเหตผล โดยการใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (ชศร วงศรตนะ. 2550: 312)

2222xy

YYNXXN

YXXYNr

เมอ xyr แทน สมประสทธสหสมพนธ

X แทน ผลรวมของคะแนนชด X Y แทน ผลรวมของคะแนนชด Y

2

X แทน ผลรวมของคะแนนชด X แตละตวยกก าลงสอง

2

Y แทน ผลรวมของคะแนนชด Y แตละตวยกก าลงสอง XY แทน ผลรวมของผลคณระหวาง X กบ Y N แทน จ านวนคนหรอสงทศกษา 5.2.7 หาความเชอมนของแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล แบบอตนย และของแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง โดยใชสตรการหาคาสมประสทธแอลฟา (α - Coefficient) ของครอนบค (Cronbach) (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2543: 218)

2t

2i1

1kk

σ

σα

เมอ α แทน สมประสทธของความเชอมน k แทน จ านวนขอของแบบวด 2

iσ แทน ความแปรปรวนของคะแนนรายขอ 2

tσ แทน ความแปรปรวนของคะแนนของขอสอบทงฉบบ

โดยท

2

2

i2i2

i N

xxN σ

ix แทน ผลรวมทงหมดของคะแนนในขอท i

2ix แทน ผลรวมของคะแนนแตละคนยกก าลงสองในขอท i

N แทน จ านวนนกเรยนทงหมด

208

โดยท

2

222t N

xxN σ

x แทน ผลรวมทงหมดของคะแนนขอสอบทงฉบบ

2

x แทน ผลรวมทงหมดของคะแนนแตละคนยกก าลงสอง N แทน จ านวนนกเรยนทงหมด 5.3 สถตทใชทดสอบสมมตฐาน 5.3.1 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร และความสามารถในการคดอยางมเหตผลหลงไดรบการสอนแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ โดยใชสตร t-test for One Sample (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2540: 240)

1ndf

n

sX

t 0

;μ

เมอ t แทน คาสถตทใชพจารณาใน t-distribution

X แทน คาเฉลยของคะแนนสอบ

0μ แทน คาเฉลยทใชเปนเกณฑ( 65%0 μ ) s แทน คาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนสอบ

n แทน ขนาดของกลมตวอยาง 5.3.2 เปรยบเทยบความภาคภมใจในตนเองกอนและหลงไดรบการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา โดยใชสตร t-test for Dependent Samples (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2538: 104-106)

1Ndf

1NDDN

Dt

22

;

เมอ t แทน คาสถตทใชพจารณาใน t – Distribution D แทน ความแตกตางของคะแนนแตละค 2

D แทน ผลรวมของผลตางของคะแนนแตละตวยกก าลงสอง 2D แทน ผลรวมของผลตางของคะแนนทงหมดยกก าลงสอง N แทน จ านวนนกเรยนในกลมตวอยาง 1-N แทน ระดบชนแหงความเปนอสระ (Degrees of freedom)

209

5.3.3 ศกษาผลความสมพนธอยางงายระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรกบความภาคภมใจในตนเอง โดยการใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (ชศร วงศรตนะ. 2550: 312)

2222xy

YYNXXN

YXXYNr

เมอ xy

r แทน สมประสทธสหสมพนธ

X แทน ผลรวมของคะแนนชด X Y แทน ผลรวมของคะแนนชด Y

2


2

Y แทน ผลรวมของคะแนนชด Y แตละตวยกก าลงสอง XY แทน ผลรวมของผลคณระหวาง X กบ Y N แทน จ านวนคนหรอสงทศกษา ทดสอบนยส าคญของคาสมประสทธสหสมพนธ (Test of significance) โดยใชการทดสอบคา t (ชศร วงศรตนะ. 2550: 315)

2ndf;r12nr

t2

เมอ r แทน สมประสทธสหสมพนธทค านวณได n แทน จ านวนคนหรอสงทศกษา

210

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมล และการแปลความหมายผลของการวเคราะหขอมล เพอใหเกดความ

เขาใจตรงกน ผวจยไดก าหนดสญลกษณตางๆ ในการวเคราะหขอมล ดงน n แทน ขนาดของกลมตวอยาง X แทน คาเฉลยของคะแนนสอบ s แทน คาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนสอบ

0μ แทน คาเฉลยทใชเปนเกณฑ ( 65%0 μ )

D แทน ผลรวมของความแตกตางของคะแนนรายค

2D แทน ผลรวมของผลตางของคะแนนแตละตวยกก าลงสอง

t แทน คาสถตทใชพจารณาใน t – Distribution n - 1 แทน ระดบชนแหงความเปนอสระ (Degrees of freedom) การวเคราะหขอมล ผลการวเคราะหขอมล และการแปลความหมายผลของการวเคราะหขอมลในการวจยครงน ผวจยน าเสนอตามล าดบขนของสมมตฐาน ดงน 1. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 หลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ รอยละ 65 2. เปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 หลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ รอยละ 65 3. เปรยบเทยบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน กอนการทดลองและหลงการทดลอง 4. ศกษาความสมพนธอยางงายระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร และความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 หลงจากไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน

211

ผลการวเคราะหขอมล 1. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 หลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการ เชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ รอยละ 65 ใชสตร t-test for One Sample

ตาราง 7 การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 หลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการ เชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ

กลมตวอยาง n X s (65%)0μ t 25 18.080 3.763 16.250 2.432*

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05

จากตาราง 7 พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน หลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญาไดคะแนนเฉลย 18.080 คะแนน คดเปนรอยละ 72.32 ซงสงกวาเกณฑรอยละ 65 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

2. เปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 หลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ รอยละ 65 ใชสตร t-test for One Sample

212

ตาราง 8 การเปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน ของ นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 หลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชง วธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ

กลมตวอยาง n X s (65%)0μ t 25 36.090 6.924 32.500 2.593*

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากตาราง 8 พบวา ความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน หลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญาไดคะแนนเฉลย 36.090 คะแนนคดเปนรอยละ 72.18 ซงสงกวาเกณฑรอยละ 65 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

3. เปรยบเทยบความภาคภมใจในตนเองกอนและหลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา โดยใชสตร t-test for Dependent Samples

ตาราง 9 การเปรยบเทยบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กอนและหลง ไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถ ทางพหปญญา

กลมทดลอง n X s D 2D t

กอนทดลอง 25 82.280 5.968 619.000 23,029.000 6.910**

หลงทดลอง 25 107.040 15.970

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

จากตาราง 9 พบวาความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา สงขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

213

4. ศกษาความสมพนธอยางงายระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 หลงจากไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา โดยใชสถตสหสมพนธอยางงาย

ตาราง 10 สมประสทธสหสมพนธอยางงายระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและ ความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 หลงจากไดรบการจดการเรยนร คณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา

ความสมพนธระหวางตวแปร r t ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรกบ

ความภาคภมใจในตนเอง 0.773 5.847**


จากตาราง 10 พบวาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสนกบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ภายหลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา มความสมพนธกนทางบวกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

214

บทท 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ

การวจยในครงน เปนการวจยเชงทดลองมความมงหมายเพอศกษาผลของการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญาทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน และความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ซงสรปสาระส าคญและผลการศกษาไดดงน ความมงหมายของการวจย การวจยในครงนผวจยไดตงความมงหมายไวดงน 1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ 2. เพอเปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ 3. เพอเปรยบเทยบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทาง พหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน กอนการทดลองและหลงการทดลอง 4. ศกษาความสมพนธอยางงายระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 หลงจากไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน วธด าเนนการวจย กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนพนมทวนพทยาคม “สวางเคลมสคนธสทธอปถมภ” ต าบลรางหวาย อ าเภอพนมทวน จงหวดกาญจนบร จ านวนนกเรยน 25 คน ซงไดมาจากวธการสมตวอยางแบบกลม (Cluster Random Sampling) โดยใชหองเรยนเปนหนวยในการสมดวยการจบสลากมา 1 หองเรยน จากหองเรยนทงหมด 2 หอง ซงโรงเรยนจดหองแบบคละความสามารถของนกเรยน

215

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงนประกอบดวย 1. แผนการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน 2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน แบบปรนย จ านวน 25 ขอ มคาความยากงาย (p) อยระหวาง 0.28 - 0.64 คาอ านาจจ าแนก (r) อยระหวาง 0.27 – 0.50 และความเชอมนของแบบทดสอบ เทากบ 0.875 3. แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน แบบอตนย จ านวน 5 ขอ มคาความงาย (PE) อยระหวาง 0.42 - 0.56 คาอ านาจจ าแนก (D) อยระหวาง 0.31 - 0.98 ความเชอมนของแบบทดสอบ เทากบ 0.845 และความเชอมนของเกณฑการใหคะแนน เทากบ 0.984 4. แบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง เปนแบบมาตรสวนประมาณคา 5 ระดบ แบงออกเปน 4 ดาน ดานละ 7 ขอ รวม 28 ขอ มคาอ านาจจ าแนก (t) รายขออยระหวาง 1.739 - 6.429 และความเชอมนของแบบสอบถาม เทากบ 0.845 การเกบรวบรวมขอมล ในการวจยครงน ผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลตามขนตอน ดงน 1. จดปฐมนเทศเพอท าความเขาใจกบนกเรยนถงวธการบทบาทของผเรยน บทบาทของคร จดประสงคการเรยนและวธการประเมนผลการเรยนร และท าการวดความภาคภมใจในตนเองดวยแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง โดยใชเวลาท าแบบสอบถาม 25 นาท 2. ด าเนนการจดการเรยนรดวยแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา โดยผวจยด าเนนการสอนดวยตนเองกบนกเรยนทเปนกลมตวอยาง เรอง ก าหนดการเชงเสน จ านวน 16 คาบ 3. ทดสอบหลงเรยน (Posttest) กบนกเรยนทเปนกลมตวอยาง โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน จ านวน 1 คาบ เวลา 50 นาท แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล จ านวน 1 คาบ เวลา 50 นาท และท าแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง โดยใชเวลาท าแบบสอบถาม 25 นาท 4. น าคะแนนทไดบนทกไวจากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล และแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง มาท าการวเคราะหขอมลเพอท าการทดสอบสมมตฐาน

216

การวเคราะหขอมล ในการวจยครงน ผวจยมล าดบขนตอนในการวเคราะหขอมล ดงน 1. วเคราะหขอมลจากคะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน เทยบกบเกณฑทก าหนด โดยใชสถตส าหรบการวเคราะหแบบ t - test for One Sample 2. วเคราะหขอมลจากคะแนนแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 เทยบกบเกณฑทก าหนด โดยใชสถตส าหรบการวเคราะหแบบ t - test for One Sample 3. วเคราะหขอมลจากคะแนนจากแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง โดยใชสถตส าหรบการวเคราะหแบบ t - test for Dependent Samples 4. ศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โดยใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน สรปผลการวจย 1. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญามผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน สงกวาเกณฑรอยละ 65 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญามความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน สงกวาเกณฑรอยละ 65 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน มความภาคภมใจในตนเองหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 4. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน กบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนมความสมพนธกนทางบวก อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

217

อภปรายผล ผลของการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 สามารถ อภปรายผลไดดงน 1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนหลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน สงกวาเกณฑรอยละ 65 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ทงนอาจเนองมาจากเหตผลดงตอไปน 1.1 การจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการทเปนการผสมผสานวธการสอนแบบตางๆ ซงในแตละวธการสอนนนกมจดเดนทชวยสงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนร จดจ าไดยาวนาน ซงลกษณะของกจกรรมการเรยนรเปนไปตามการผสมผสานของวธการสอนตางๆ ใชสอการเรยนการสอนทหลากหลายในการสาธตการเรยนการสอน รวมไปถงการสาธตกจกรรมการเรยนร ท าใหผเรยนเขาใจไดรวดเรว และตรงตามวตถประสงคการเรยนร ซงการจดการเรยนรแบบบรณาการ เชงวธการนเปนการปฏบตกจกรรมทผเรยนไดลงมอกระท าดวยตนเองอยางแทจรง ทกคนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอน ทงดวยกระบวนการกลมซงมการแบงอยางหลากหลาย หรอการจบคกบเพอนเพอตรวจสอบความถกตองของเนอหา การท ากจกรรม รวมไปถงการท าแบบฝกหด จากนนมการประเมนผลและตรวจสอบจากผสอนอกครง ทงนเพอเปนการสะทอนไปยงผเรยนวามความเขาใจในเนอหาทเรยนรมากนอยเพยงใด มความเขาใจไดถกตองหรอไมถกตอง ซงในกรณทผเรยนมความเขาใจไมถกตอง ผสอนมการด าเนนการอยางตอเนอง เพอใหผเรยนมความรความเขาใจทถกตอง สงผลใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทดขน ยกตวอยางเชนกจกรรมใน ใบกจกรรม เรอง คอนดบทสอดคลอง ซงเปนกจกรรมทผเรยนตองลงมอแสดงอาณาบรเวณทเปนไปไดซงเกดจากการใชกระดาษวาวแตละสแทนอาณาบรเวณของแตละกราฟ ผเรยนแตละคนในกลมตางชวยกนเขยนแกน ค านวณหาจดตด ตดกระดาษ ตดกาว ตลอดจนชวยกนตรวจสอบการใชสของกระดาษ และในตอนสดทายของกจกรรมผเรยนแตละคนสามารถอธบายถงทมาทไปของการหาอาณาบรเวณทเปนไปไดไดอยางถกตอง ทงนสงเกตไดจากการตอบค าถามและท าแบบฝกหดหลงจากการปฏบตกจกรรมเรยบรอยแลว และตวอยางของกจกรรมการอภปรายกลมยอยสรปเกยวกบการน าคณตศาสตรไปประยกตใชในดานตางๆ ซงผเรยนไดสรางองคความรทเกดจากความรและความคดเหนของเพอน มการแสดงความคดเหนทหลากหลาย พดแสดงถงการเขาใจปญหาและทราบถงเปาหมายทตองชวยกนแกไข และสดทายท าการสรปออกมาเปนของแตละกลม ดวยรปแบบทสมาชกแตละคนในกลมชวยกนสรางสรรคผลงานออกมาเปนแผนททางความคด(Mind Mapping) ตลอดจนเปนการแสดงถงความเขาใจของผเรยนดวยเชนกน ซงสอดคลองกบค ากลาวของ ชาญชย อนทรประวต (2522: 89) ทวา การเรยนรทผเรยนมสวนรวมอยางแทจรง และไดเรยนรผานประสาทสมผสหลายดานในสภาวะเหมอนชวตจรง จงมความสอดคลองกบหลกการเรยนรมาก

218

จะท าใหเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพสอดคลองกบและสอดคลองกบค ากลาวของ ลาวลย พลกลา (2523: 3) ทวาการเรยนจากการปฏบตจรงนกเรยนจะเกดการเขาใจอยางถองแท ท าใหเกดความสามารถในการถายโยง (transfer) การเรยนร ซงเปนสงทพงประสงคอยางยงของการศกษา และสอดคลองกบค ากลาวของ สรพชร เจษฎาวโรจน (2546: 22-23) ทไดกลาววาการบรณาการหลกสตรและการเรยนรท าใหผเรยนเขาใจเนอหาในลกษณะองครวม มองเหนความสมพนธระหวางเนอหาวชา ท าใหนกเรยนระลกถงขอมลไดอยางรวดเรว กระตนใหนกเรยนมความรทงลกและกวาง ท าใหเปนผทมทศนะกวางไกล ลดความซบซอนของเนอหาแตละวชา และท าใหมเวลาเรยนมากขนซงสอดคลองกบทศนา แขมมณ (2546: 50-51) ทกลาววาการจดการเรยนรแบบบรณาการท าใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรงโดยผสมผสานความร คณธรรม คานยม คณลกษณะอนพงประสงค และเจตคตทด เปนการเพมศกยภาพของผเรยนใหเรยนรทกษะชวต และสามารถน าความรทไดไปใชประโยชนในชวตจรงอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ และนอกจากนยงสอดคลองกบผลการวจยของ อนนต โพธกล (2543: 85-88) ไดเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการแกโจทยปญหาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนแบบบรณาการเชงวธการกบการสอนตามคมอคร ซงผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความสามารถในการแกโจทยปญหาคณตศาสตรของนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และงานวจยของ สคนธธา ธรรมพทโธ (2552: 123-125) ทไดเปรยบเทยบทกษะการแกปญหาทางคณตศาสตร ทกษะการเชอมโยงทางคณตศาสตรและพฤตกรรมการท างานกลมกบเกณฑ หลงจากทไดรบการจดการเรยนรแบบ บรณาการเชงวธการทเนนกระบวนการกลมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ผลการวจยพบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการทเนนกระบวนการกลมมทกษะการแกปญหาทางคณตศาสตรและทกษะการเชอมโยงทางคณตสาสตร เรอง ความนาจะเปน ผานเกณฑรอยละ 70 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 1.2 กจกรรมการเรยนรทผวจยสรางขนเปนกจกรรมทใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรง ดวยการแบงกลมทหลากหลาย อกทงยงสามารถน าความรทไดจากกจกรรมไปประยกตใชได รวมไปถงผสอนมการประเมนผลใหผเรยนทราบทนท จงท าใหผเรยนเกดการเรยนรอยางแทจรง โดยใน แตละขนตอนของการท ากจกรรมการเรยนรมกระบวนการประเมนผลอยางครบถวน จงท าใหผสอนสามารถประเมนความรความเขาใจของผเรยนได สามารถแกไขความเขาใจทผดพลาดของผเรยนได นอกจากน ในการท ากจกรรมการเรยนร ผเรยนจ าเปนตองน าความรทเรยนมากอนหนานมาใชในการเรยนรกจกรรมตอๆ ไป จงท าใหผเรยนมความใสใจ และเรยนรพรอมทงลงมอปฏบตดวยตนเอง ซงสอดคลองกบค ากลาวของ วฒนาพร ระงบทกข (2545: 42) ทวา กจกรรมทใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรงทเนนผเรยนเปนส าคญ ผเรยนสามารถสงเกต และสรปผลจากการลงมอท ากจกรรมมาเปนความรของตนเองได โดยผสอนมบทบาทคอยใหค าแนะน าหรออธบายในกรณทนกเรยนมขอสงสย อนเปนผลทเอออ านวยใหนกเรยนประสบความส าเรจในการเรยนร และสอดคลองกบแนวคดของ ยพน พพธกล (2539: 64) ทกลาววากจกรรมทผเรยนไดมโอกาสทราบผลไดอยางชดเจน

219

ทนททนใดนน เปนการเสรมแรงใหผเรยนเกดการกระตอรอรนในการเรยนรเปนอยางด และสอดคลองกบหลกการเรยนรของ NCTM (2009: ออนไลน) ทกลาววา หลกการเรยนรคณตศาสตรนน นกเรยนจะตองเรยนรคณตศาสตรดวยความเขาใจ มการสรางความรใหมจากความรหรอประสบการณทมมากอนหนาได 2. ความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนหลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา สงกวาเกณฑรอยละ 65 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 อาจเนองมาจากเหตผลดงตอไปน 2.1 กจกรรมการเรยนการสอนทเนนสถานการณในชวตประจ าวน เรองใกลตวผเรยน และสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญาดานตางๆ ของผเรยน จงท าใหผเรยนเหนคณคาและมความกระตอรอรนทจะคดแกปญหาตางๆ ทซงมความเกยวของกบชวตประจ าวนของตนเอง เปนเรองใกลตวผเรยน ยกตวอยางเชน กจกรรมการแกปญหาของก าหนดการเชงเสน เรอง เดกขายพวงมาลย เปนสถานการณทผสอนก าหนดขนมาจากวดโอเพลง ซงเหมาะส าหรบผเรยนทมความสามารถทางปญญาดานดนตร จะพบวาผเรยนสามารถพบเหนเดกขายพวงมาลยไดในชวตประจ าวน และสะทอนใหผเรยนไดเหนถงประโยชนของการใชวธการทางคณตศาสตรไปแกปญหา อกทงผเรยนยงสามารถเชอมโยงความรทมมาสรางแบบจ าลองทางคณตศาสตรได และตวอยางของการประยกตก าหนดการเชงเสนทเกยวกบการตดสนใจของชาวนาในการปลกขาวสองชนดอยางไรใหมก าไรสงสดภายใตขอจ ากดของตนทนทมอย จะเหนไดอยางชดเจนวา ผเรยนใหความสนใจเปนอยางมาก อกทงผเรยนยงมการแสดงความคดเหนทไดพบเจอมาทกวนในการประกอบอาชพของผปกครอง ท าใหผเรยนมความพยายามในการคดหาเหตผล เพอทจะแกปญหาตามขนตอนของก าหนดการเชงเสน ใหไดมาซงค าตอบทถกตอง ซงสอดคลองกบค ากลาวของ การดเนอร (Gardner. 1999: 33-34) ทกลาววา ในปจจบนนไดสรางแนวคดเกยวกบปญญาวาเปนศกยภาพดานชวจตวทยาไปยงการจดกระบวนการขอมลสารสนเทศซงพรอมทจะปฏบตการในสงทเกยวกบวฒนธรรมเพอแกไขปญหาตางๆ หรอสรรคสรางสงทมคณคาในวฒนธรรมนน และสอดคลองกบ ครลค และรดนก (Krulik; & Rudnick. 1996: 2-3) ทวา การคดอยางมเหตผลตองอาศยหลกการหรอขอเทจจรงทถกตองสนบสนนอยางเพยงพอ และยงสอดคลองกบงานวจยของ เวบเบอร (Weber. 2001: Abstract) ทไดน าเสนอรปแบบ PBL ทชวยแกปญหาดวยวธการสอน พหปญญา (Multiple Intelligence Teaching Approach (MITA)) โดยใชรปแบบ PBL ไปใชด าเนนการแกปญหา โดยมขนตอนการสอน 5 ระยะ โดยในระยะท 4 เปนการก าหนดการเรยนรและการประเมนผลงานทเกยวของกบปญหาในโลกจรง ผลการศกษาพบวา วธการสอนแบบ MITA นสามารถชวยใหนกเรยนมความหลากหลายในการแกปญหาทซบซอนจากการเรยนรสถานการณจรงไดเพมขน และงานวจยของ แมคนามา (McNamar. 2008: 142-147) ทศกษาโครงการทเนนความสามารถทางพหปญญาของผเรยน เรองก าไรและพนท เปนการสรางบรษทของตนเองและเสนอราคาเพอท าพนของชนเรยนของพวกเขาใหม โดยนกเรยนจะไดเรยนร เรองการวดพนทของพนหอง ค านวณคาใชจาย วเคราะหคาใชจายในการด าเนนการ ก าหนดก าไรทตองการ ก าหนด

220

ตารางการช าระเงนและสดทายกน าเสนอราคา จากนนนกเรยนน าผลจากการปฏบตงานไปน าเสนอใหเพอนและตดสนใจ โครงการนสงผลใหนกเรยนมความเขาใจและจ าไดมากขน เปนกจกรรมทสรางความกระตอรอรนและความรเกยวกบคณตศาสตรไดอยางมความหมาย นกเรยนมการเชอมโยงกบโครงการ และแสดงใหเหนถงความเขาใจในเรองของพนทและผลก าไรซงน าไปใชในชวตจรงได และสอดคลองกบงานวจยของ ทพยวรรณ สวรรณ (2549: 72) ไดสรางชดการเรยนรแบบรายบคคลวชาคณตศาสตร ภายใตสงแวดลอมในชวตประจ าวน เรอง การเตรยมความพรอมในการใหเหตผล ระดบชนมธยมศกษาปท 1 และเปรยบเทยบความสามารถในการใหเหตผล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภายหลงไดรบการสอนโดยใชชดการเรยนรน ผลการวจยพบวา ความสามารถ ในการใหเหตผล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภายหลงไดรบการสอนโดยใชชดการเรยนร แบบรายบคคลวชาคณตศาสตร ภายใตสงแวดลอมในชวตประจ าวน เรอง การเตรยมความพรอมในการใหเหตผล สงกวากอนไดรบการสอน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 2.2 ในแตละกจกรรม ผวจยไดออกแบบอยางเปนล าดบขนตอน โดยมการใชสอการสอนทหลากหลายเขามาชวยท าใหผเรยนเหนภาพรวมกอนแลวจงไปสรายละเอยดปลกยอย ชวยท านามธรรมใหเปนรปธรรม โดยลกษณะของกรอบแนวคดในการออกแบบการจดการเรยนร ผวจยไดมการน าเสนอถงประโยชนของการน าก าหนดการเชงเสนไปประยกตใชในชวตจรง ดวยการยกตวอยางสถานการณทพบเหนในชวตประจ าวนมาเปนค าถามใหผเรยนวเคราะหออกมาในรปแบบของการจ าลองปญหาดวยก าหนดการเชงเสน จากนนจงน าเสนอใหผเรยนเหนตวอยางทหลากหลาย เพอใหผเรยนเหนความส าคญของเนอหาโดยภาพรวม หรอทราบถงเปาหมายของการประยกตใชแลวจงด าเนนการใหผเรยนไดศกษาไปยงรายละเอยดในการแกปญหาแตละขนตอนอยางครบถวน ซงสอดคลองกบค ากลาวของ คตสม นชมระ (Katsumi Nishimura. 2546: 2-3) ทวา การคดอยางมเหตผล (Logical Thinking) คอการคดทมล าดบขนตอนและเปนเหตเปนผล การคดทเปนตรรกะ โดยการตรวจสอบขอมลทเกยวของ อปสรรค จากนนตองมเปาหมายทชดเจน แลววางแผนในการด าเนนการใหบรรลเปาหมายทตงไว ซงการคดอยางมเหตผลนเปนวธการคดทขาดไมไดในการเพมอตราสวนของความส าเรจ เพอมงสบรรลเปาหมาย 2.3 การจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการ ซงเปนการผสมผสานวธการสอนทหลากหลายทง 7 วธการสอนนน ส าหรบวธการสอนแบบอปนยและวธการสอนแบบนรนยนน เปนวธทท าใหผเรยน ไดรจกสงเกต ตรวจสอบ วเคราะหเปรยบเทยบ จากตวอยางและสรปเปนกฎเกณฑ หรอหลกการจากการสงเกต และการเปรยบเทยบตวอยางนนๆ จากนนผเรยนไดด าเนนการตรวจสอบขอคนพบเหลานนดวยการน าสงทสรปไดไปใชแกปญหา จงท าใหผเรยนไดฝกทกษะกระบวนการทางคณตศาสตร โดยเฉพาะอยางยงความสามารถในการคด อกทงยงเปนวธทสามารถสงเสรมใหผเรยนไดฝกกระบวนการคดทเปนล าดบขนตอน รจกการตรวจสอบขอมลดวยวธการทางคณตศาสตรไดอยางนาเชอถอ ซงสอดคลองกบค ากลาวของ ลารดซาบอลและคนอนๆ (Lardizabal; et al. 1970: 32) ทกลาววา วธการแบบอปนยท าใหนกเรยนจะไดรบการฝกฝนการคดเชงเหตผลและมระบบเกยวกบทางวทยาศาสตร และยงสอดคลองกบสวทย มลค า และอรทย มลค า (2545: 18)

221

ทกลาววา การจดการเรยนรแบบอปนยเปนวธการฝกใหผเรยนไดพฒนาทกษะการสงเกต คดวเคราะห เปรยบเทยบ ตามหลกตรรกศาสตรและหลกวทยาศาสตร สรปดวยตนเองอยางมเหตผลอนจะเปนเครองมอส าคญของการเรยนร และ วชต สรตนเรองชย (2540: 90) ทกลาววา การสอนแบบอปนย-นรนย เปนฝกการคดหาเหตผลในระดบสง เหมาะกบบทเรยนทเนนพฒนาความคด นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของ รฟ (Reif. 2003: Abstract) ไดศกษาดวยวธการแบบอปนยและนรนยทสงผลตอความเขาใจความคดรวบยอด โดยการปฏบตของนกเรยน เรอง สมการ ก าลงสอง ผลการศกษาพบวา กลมทใชวธการแบบอปนยและกลมทใชวธการแบบนรนยมการปฏบตไดดเทาๆ กน ทงในเรองของค าถามทเกยวกบความคดรวบยอดและค าถามทเกยวกบขนตอนกระบวนการ นอกจากนยงสอดคลองกบผลการวจยของ พชรนทร เปรมประเสรฐ (2542: 83-86) ทพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความสามารถในการคดอยางมเหตผล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 หลงไดรบการสอนโดยเนนกระบวนการคณตศาสตรกบการสอนตามคมอคร แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 2.4 กจกรรมการเรยนรทสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา 8 ดาน เปนกจกรรมทใหผเรยนไดใชความสามารถของตนเองท ากจกรรม ซงกจกรรมเหลานเปนกจกรรมทสามารถน าความสามารถทางพหปญญาดานตางๆ ของผเรยนมาชวยพฒนาความสามารถในการคดอยางมเหตผลหรอเปนความสามารถทางปญญาดานตรรกะและคณตศาสตรได ยกตวอยางเชน ผเรยนทมความสามารถทางปญญาดานภาษา กมการพดคย และแลกเปลยนความคดเหนไดถกตองชดเจน ใชภาษาในการอธบายใหเพอนฟง รวมไปถงการน าเสนอหนาชนเรยนดวยความยนด ท าใหตนเองมความเขาใจในการเรยนรมากยงขน ผเรยนทมความสามารถทางปญญาดานตรรกะและคณตศาสตรกชอบท าแบบฝกหดตามล าดบขนตอนวธ จนสามารถบรรลจดหมายปลายทาง ท าไดส าเรจตามทตงเปาหมายไว ซงในขณะเดยวกนผเรยนสามารถตรวจสอบความถกตองทแนนอนจากกระบวนการ ขนตอนทเปนแบบแผน ส าหรบผเรยนทมความสามารถทางปญญาดานดนตรเมอผเรยนไดใชความสามารถทตนเองถนดดานน กมแรงจงใจเขารวมกจกรรมดวยความเตมใจ มอารมณและความรสกทดตอการเรยน ทซงเปนพนฐานทส าคญในการท าใหผเรยนเกดการคดทเปนเหตเปนผลได ทงนผวจยสงเกตไดจากการพดคยของผเรยนในชนเรยน ซงสอดคลองกบค ากลาวของ มาตน (Matin. 1996: 4) ทวา ผเรยนทมความสามารถแตกตางกนในหองเรยนคณตศาสตร น าความสามารถของนกเรยนแตละดานมาพฒนาความสามารถดานคณตศาสตรได และสอดคลองกบค ากลาวของ อารมสตรอง (2549: 5) ทวา ความสามารถพเศษหรอปญญาในแตละดานทแตละคนมอย จะชวยพฒนาความสามารถดานอนๆ ใหเพมมากขนได และสอดคลองกบ ค ากลาวของ พมพนธ เดชะคปต และพเยาว ยนดสข (2551: 59) ทกลาววา ในการจดกจกรรมการเรยนการสอน ผสอนควรใชกจกรรมหลากหลายวธสอนและเทคนคการสอนหลากหลาย เพอพฒนาปญญาเฉพาะดานทถนด รวมทงการพฒนาปญญาหลากหลายใหกบผเรยนทกๆ คน โดยค านงถงความสอดคลองกบศกยภาพความถนด ความสนใจของผเรยน ซงสอดคลองกบผลงานวจยของ บาก และคนอนๆ ( Baki; et al. 2009: Abstract) คทลกา (Kutluca. 2009: Abstract) ออซดเมอ (Özdemir. 2009:

222

Abstract) ชศร การเกษ (2546: 147-151) โชคชย บญพา (2548: 94-95) วรรณวมล จงจรวยสกล (2549: 68-71) รตนาภรณ ภธรเลศ (2551: 82-83) วจตรา มสข (2551: 59-61) และจารวรรณ หรายเจรญ (2552: 98-100) ซงงานวจยดงกลาวไดใชกจกรรมทสอดคลองกบความสามารถทาง พหปญญากบผเรยนระดบตางๆ มาชวยในการพฒนาผเรยนใหมความร ความสามารถในวชาคณตศาสตรเพมมากขน ซงกเปนการพฒนาความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตรนนเอง 3. ความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบ บรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน สงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 อาจเนองมาจากเหตผลดงตอไปน 3.1 การจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทาง พหปญญาน ผวจยไดคดเลอกวธการสอน 7 วธ ซงพบวาในบางวธการสอนนน จะชวยสงเสรมใหผเรยนเกดความมนใจในตนเองและมความรสกอยากทจะปฏบตกจกรรมไปในแตละขนตอน ตวอยางเชน วธการสอนแบบระดมสมอง ซงเปนวธการสอนทชวยพฒนาความภาคภมใจในตนเองทงนเนองจากผเรยนไดแสดงความคดเหนอยางอสระ ไมจ ากดขอบเขต และผสอนมการโตตอบกบทกๆ ความคดเหน ดงนน จงเปรยบเสมอนผเรยนไดรบการยอมรบในความคดนนๆ จงสงผลใหผเรยนรสกวาตนเองมคณคา โดยสงเกตไดจากการปฏบตกจกรรมของผเรยนทมการแสดงความคดเหนทเปนอสระอยางตอเนอง เมอผสอนใหโอกาส และแสดงการยอมรบความคดเหนนนๆ แมวามทงสอดคลองและไมสอดคลองบางเปนบางครง ผเรยนกยอมรบฟงดวยความเตมใจ ทงนยงสอดคลองกบค ากลาวของ สวรรณา เรองกาญจนเศรษฐ และคนอนๆ (สรพงศ อ าพนวงษ. 2550ข: 6; อางองจาก สวรรณา เรองกาญจนเศรษฐ และคนอนๆ. ม.ป.ป.: ไมปรากฎเลขหนา) ทวา การเสรมสรางหรอสนบสนนใหเดกเกดมความรสกความภาคภมใจในตนเองนน พอแมควรมการกระตนใหเดกแสดงความคดเหนทแตกตางไปจากความคดของผใหญ แมวาผใหญจะไมเหนดวยกบความคดทเดกแสดงออกกตาม แตเดกตองการทราบวาผใหญจะยอมรบความคดเหนของตนหรอไม ถาเดกรวาผใหญยอมรบความคดเหนของตน เดกกจะแสดงออก แตถาผใหญไมยอมรบความคดเหนของเดก และไมยอมรบความคดเหนทเดกน ามาจากผใหญ เดกกจะเอาความคดเหนของผใหญ มาแสดง เพอใหไดรบการยอมรบ ลกษณะดงกลาวนมความส าคญยงในการชวยใหเดกแกปญหาตางๆ เดกจะมความรสกดใจทรวาตนไดรบการยอมรบ แมวาความคดเหนนนๆ อาจจะไมเฉยบแหลมนกกตาม ความคดเหนทเดกเสนอแมจะไมมคณคาหรอแกปญหาไมได แตกท าใหเดกกลาสามารถแสดงออกซงความคดเหนของตนเองไดด โดยไมตองพงความเหนของผอน แสดงการยอมรบเดก และจดเดนอกสวนหนงของการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการคอ ขอดของวธการสอนแบบเกมทซงเปนวธการทท าใหผเรยนสนกและไดกระท ากจกรรมดวยตนเองหรอเปนการท างานกลมทตองรวมมอกน มการลงมอปฏบตจรงพรอมทงไดเผชญกบสถานการณทก าหนดขน ซงท าใหผเรยนเกดความรสกทด และสามารถกระท ากจกรรมไดส าเรจตามทก าหนด ซงสอดคลองกบค ากลาวของ กมล แสงทองศรกมล (2551: 253) ความกระตอรอรนเปนสงส าคญมากกวา นอกจากนพนอารมณทดจะเปนประตสการเรยนร อารมณขนกบทกษะการสอสาร มนษยสมพนธ

223

แรงจงใจ ความภมใจในตนเอง ถาปราศจากสงเหลาน ประตการเรยนรจะถกปด ซงสอดคลองกบงานวจยของ ค และกราโบวสก (Ke; & Grabowski. 2007: 249-258) ไดศกษาผลของประสทธภาพและทศนคตของการเลนเกมคณตศาสตรในนกเรยนระดบเกรด 5 ผลการวจยพบวา การเลนเกมแบบรวมมอมประสทธภาพมากทสดในการสงเสรมทศนคตทางคณตศาสตรเชงบวก 3.2 ในการปฏบตกจกรรมการเรยนการสอน เหนไดวาผเรยนใหความสนใจในปญหา และสถานการณทสอดคลองกบชวตประจ าวน สนก นาสนใจ ผเรยนทกคนสามารถท าไดเพยงแตใชความคด การแนะน าจากผสอน และการสะทอนผลการปฏบตการ ซงเปนลกษณะของการน าความรทมมาเชอมโยงเพอใชแกปญหา หากมการน าความรมาประยกตใชไดถกตอง กยอมสงผลใหท าไดอยางถกตอง เมอสามารถท าไดดวยตวเองมากขน กเกดความรสกวาประสบผลส าเรจ จนเปนความภาคภมใจในความสามารถของตนเองในทสด ยกตวอยางเชน เกมการเรยนร เรอง “เรอบรรทกของ” ทมการวางแผนตอเรอตามราคาตนทนทจ ากดเพอขนสงสนคา 2 ชนด ใหไดก าไรมากทสด โดยขนสงสนคาไดแบบสนคาไมเสยหาย หรอกลาววาเรอทบรรทกสนคาตองไมจมนนเอง ผลจากกจกรรมทสอดคลองกบสถานการณในชวตจรงนพบวา ผเรยนกระตอรอรนในการท ากจกรรมเปนอยางมาก และสงผลใหผเรยนแตละกลมมความภาคภมใจในการท างานกลมของตนเอง ถงแมวากลมตนเองจะมก าไรทไดนอยกวากลมอน ๆ กตาม แตผเรยนกมความรสกพอใจกบกจกรรมทไดเกดขน สงผลใหมความภาคภมใจในความสามารถของกลมตนเองทไดชวยกนรวมมอท ากจกรรม รวมกนคดและวางแผน ซงสอดคลองกบค ากลาวของ รววรรณ ธมชย (2535?: 100) จากความ ส าเรจทนกเรยนไดรบจากผลงานของตน การท างาน การคนควาทเปนอสระ จะท าใหนกเรยนรจกภมใจในผลงานของตนมาก และสอดคลองกบ ยพน พพธกล (2530: 16) การเรยนเพอรของผเรยนนน ผสอนควรพจารณาใหผเรยนทกคนเรยนรจนครบจดประสงคตามทก าหนดไว เมอผเรยนเกดการเรยนร และส าเรจตามความประสงค กจะเกดความพอใจ มก าลงใจ และเกดแรงจงใจอยากจะเรยนตอไป 3.3 ผเรยนไดท ากจกรรมทตรงกบความสามารถทางพหปญญา จงท าใหผเรยนเกดความมนใจในความสามารถของตนเองวาสามารถท าในสงตางๆ ไดดวยตนเอง และเมอท าไดแลวกเกดความรสกภมใจ และประสบความส าเรจ เกดความชนชมในตนเอง เปนความรสกทบคคลมตอตนเองในทางทด ยอมรบตนเองวามความสามารถและใชความสามารถทมอยกระท าสงตางๆ ใหประสบความส าเรจไดตามเปาหมาย ยกตวอยางในกจกรรมเกม “รปอะไรเอย” ซงผเรยนสามารถด าเนนการหาค าตอบจากงายไปหาขอยากได จงเกดความรสกวาตนเองกมความสามารถท าไดเชนกน ไมจ าเปนตองลอกจากเพอนนกเรยนคนอนๆ และอกหลายๆ กจกรรมทสนบสนนใหผเรยนใชความสามารถทหลากหลาย เปนตน ซงสอดคลองกบค ากลาวของ มาสโลว (Maslow. 1970: 45) ทกลาววา ความภาคภมใจในตนเองเปนความรสกของบคคลทมความเชอมนในตนเอง รสกวาตนเองมคณคามความเขมแขงมสมรรถภาพในการกระท าสงตางๆ มความเชยวชาญและมความ สามารถ และยงสอดคลองกบค ากลาวของ ปาลลาดโน (Palladino. 1989: 3) ทวาการพฒนาความภาคภมใจในตนเองใหสงขนวา เปนการเตมใจทจะท าเกยวกบความรสก ความปรารถนา

224

ความตองการ การไตรตรอง ความสามารถและความเอาใจใสตอตนเอง ไปยงการยอมรบความสามารถและการกระท าทงหมดอยางสอดคลองกน และสอดคลองกบค ากลาวของ ทศนา แขมมณ (2552: 89-90) ทกลาววา การมองและเขาใจเชาวนปญญาในความหมายทตางกน ยอมกอใหเกดการกระท าทตางกน ทฤษฎพหปญญาไดขยายขอบเขตของความหมายของค าวาปญญาออกไปอยางกวางขวางมากขนจากเดม สงผลใหการจดการเรยนการสอนขยายขอบเขตไปอยางกวางขวางเชนกน แนวทางการน าทฤษฎพหปญญามาใชในการเรยนการสอนมหลากหลาย ซงการผสมผสานความสามารถดานตางๆ ทมอยไมเทากนน ท าใหเกดเปนเอกลกษณ(uniqueness) หรอลกษณะเฉพาะของแตละคนซงไมเหมอนกน หรออกนยหนงเอกลกษณของแตละบคคลท าใหแตละคนแตกตางกน และความแตกตางทหลากหลาย (diversity) นสามารถน ามาใชใหเกดประโยชนแกสวนรวม ดงนน การสอนควรเนนการสงเสรมความเปนเอกลกษณของผเรยน ครควรสอนโดยเนนใหผเรยนคนหาเอกลกษณของตน ภาคภมใจในเอกลกษณของตนเอง และเคารพในเอกลกษณของผอน รวมทงเหนคณคาและเรยนรทจะใชความแตกตางของแตละบคคลใหเปนประโยชนตอสวนรวม เชนน ผเรยนกจะเรยนอยางมความสข มทศนคตทดตอตนเอง เหนคณคาในตนเอง ในขณะเดยวกนกมความเคารพในผอน และอยรวมกนอยางเกอกลกน 4. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน กบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 มความสมพนธกนทางบวก อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงนนาจะเปนผลมาจาก 4.1 กจกรรมการเรยนการสอน ทนาสนใจ และสอดคลองกบความสามารถทาง พหปญญาดานตางๆ นน ท าใหผเรยนสามารถน าความรทางคณตศาสตรมาเชอมโยง และแกปญหาในบทเรยนไดเปนอยางด กจะท าไดถกตอง ประสบความส าเรจในการท ากจกรรม หรอแบบฝกหด จงท าใหผเรยนเกดความรสกอยากทจะท าใหประสบผลส าเรจ เปนการทาทายความสามารถ เมอท าไดมากขนผเรยนกจะเกดความภาคภมใจในตนเองมากขน ในทางกลบกน ถาผเรยนมแรงจงใจในการท ากจกรรม โดยไดรบการกระตน และคอยดแลเอาใจใสจากผสอนแลว ผเรยนกจะมความพยายาม และความเชอมนในความสามารถของตนเองมากขน นนคอ มความภาคภมใจในตนเองมาก กจะสงผลใหตงใจท ากจกรรมได จงสงผลใหประสบความส าเรจทางการเรยนดวย สอดคลองกบ กฎแหงความพอใจ (Law of Effect) ของธอรนไดค (Thorndike) ทวา กจกรรมการเรยนรจะมผลดถาหากผเรยนไดรบความพอใจ และจะเรยนไดผลนอยถาไมไดรบความพอใจ และสอดคลองกบ ค ากลาวของ คเปอรสมธ (Coopersmith. 1981: 9 -148) ทวา ปจจยทมอทธพลตอความภาคภมใจในตนเองม 2 ประเภท ไดแก ปจจยภายใน และปจจยภายนอก ซงการประสบความส าเรจหรอความลมเหลวทางการเรยนจะมสตปญญาเขามาเปนตวสนบสนนและสงผลตอความภาคภมใจในตนเอง ทงนเพราะสถาบนการศกษาเปนสถานทส าคญส าหรบผทอยในวยเรยน และการเรยนเปนกจกรรมทใชวดการประสบความส าเรจในชวงชวตขณะนน สตปญญาจงมผลตอสมรรถภาพและผลสมฤทธทางการเรยน อนจะน าไปสความส าเรจและสงผลตอความภาคภมใจในตนเอง กลาวคอ เดกทม

225

ผลสมฤทธทางการเรยนสงจะมความภาคภมใจในตนเองสง และยงสอดคลองกบค ากลาวของ มดเดลตน (Middleton. 2551: 4) กลาววา คนจะเกงมากหรอนอยขนอยกบสมอง การพฒนาสมองใหมคณภาพมากขนยอมสงผลใหเราเกงขน ประสบความส าเรจมากขน และสมความปรารถนาในสงทตองการไดมากขน สอดคลองกบงานวจยของ สตรอวเดอรแมน (Strawderman. 1986: Abstract) ซงผลการวจยบงบอกถงความมนใจในวชาคณตศาสตรวามแนวโนมทจะมาพรอมกบผลสมฤทธทางการเรยนสง ความรสกยนดและเตมใจทจะเรยนวชาคณตศาสตร และระดบการรบรความเขาใจทสง ในท านองเดยวกนความวตกกงวลของวชาคณตศาสตรปรากฏวาเปนไปกบความไมส าเรจทางการเรยนวชาคณตศาสตร การหลกเลยงของวชาคณตศาสตรและการเรยนแบบทองจ าเนอหาคณตศาสตรเพยงอยางเดยว 4.2 ผเรยนทไมสามารถท ากจกรรมหรอแบบฝกหดไดดวยตนเอง กไมมแรงจงใจทจะท าตอไป จงเกดความรสกในเชงลบ ไมอยากท าแบบฝกหดนน เกดความรสกวายากเกนไป ท าไมได ผเรยนกจะไมประสบความส าเรจในการเรยน จงมความภาคภมใจในตนเองต า และในทางกลบกน ส าหรบผเรยนทมความภาคภมใจในตนเองต า จะมความพอใจ ความมนใจในการท ากจกรรมหรองานตางๆ นอยลงไปดวย ดงนน จงสงผลใหมผลสมฤทธทางการเรยนต าลงดวยเชนกน โดยในกจกรรมการเรยนการสอน ผเรยนทไมมความมนใจในตนเองมกจะตอบค าถามผด และไดรบ ค าชนชมจากผสอนและเพอนๆ นอยกวา ซงสอดคลองกบค ากลาวของ คเปอรสมธ (Coopersmith. 1981: 9 -148) ทกลาววา ภาวะทางอารมณหรอความรสก (Affective States) เปนภาพสะทอนใหเหนถงความรสกภาคภมใจ ความเปนสข ความวตกกงวล หรอภาวะอนทอยในตวบคคลทงทแสดงออกและไมแสดงออก สวนใหญเปนผลสบเนองมาจากการประเมนสงทตนประสบและจากการมปฏสมพนธกบบคคลอนแลวสงผลตอการประเมนตนเองในเวลาตอมา บคคลทประเมนตนเองในทางทดจะมความสข ชนชมตนเอง แตหากบคคลประเมนตนเองในทางทไมด จะไมมความ พงพอใจในภาวะปจจบนของตน หมดหวงในอนาคต และ คานยมสวนบคคล (Self-Values) ความภาคภมใจในตนเองของบคคลจะผนแปรตามคานยมและการใชคณคา ตลอดทงความรสก นกคดทบคคลมตอสงตางๆ ซงเขาใหความส าคญแตกตางกน เชน คนทใหความส าคญกบผลสมฤทธทางการเรยน หากประสบความลมเหลวกจะเกดความอายและความภาคภมใจในตนเองจะต าลง และสอดคลองกบงานวจยของ บอฮนเก (Boehnke. 2005: Abstract) ไดศกษาการปรบตวเกยวกบความภาคภมใจในตนเองทางคณตศาสตร โดยส ารวจบทบาทในผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนประเทศเยอรมน อสราเอล และแคนาดา อาย 14 ป พบวา ถาผลสมฤทธทางการเรยนสงจะมความภาคภมใจในตนเองสงไปดวยโดยมระดบความสามารถทางวชาการเปน ตวแปรแทรกซอน และผลจากความคาดหวงของผปกครองส าหรบความส าเรจทท าใหความวตกกงวลเพมขน แลวความสมพนธระหวางความส าเรจและความภาคภมใจในตนเองจะลดลง

226

ขอสงเกตจากการวจย จากการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทาง พหปญญาทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความสามารถในการคดอยางมเหตผล เรอง ก าหนดการ เชงเสน และความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ผวจยไดพบขอสงเกตบางประการจากการวจย ซงพอสรปไดดงน 1) ในคาบแรกของการจดการเรยนการสอนผเรยนใหความสนใจเปนอยางมาก ผเรยนมความคดรวบยอดในเนอหาวชาไดเปนอยางด สรางความเขาใจในการน าวธการของก าหนดการ เชงเสนไปประยกตใชในชวตประจ าวนได 2) เนอหา เรอง ก าหนดการเชงเสน เปนเนอหาทผเรยนตองน าความรพนฐานตางๆ มาเชอมโยงและใชแกปญหา ดงนน นกเรยนทเรยนเกงจะสามารถเรยนรไดรวดเรวกวานกเรยนทเรยนออน ผสอนจงตองใหค าแนะน าผเรยนอยสม าเสมอ 3) ในการท ากจกรรมแตละกจกรรมผเรยนใหความรวมมอด โดยเฉพาะอยางยงกจกรรมทสอดคลองกบความสามารถทางดนตร และดานมต ผเรยนจะมความกระตอรอรน และตงใจเรยน เอาใจใสในการท ากจกรรม และสามารถจดจ าสถานการณ หรอเรองราวไดเปนอยางด อกทงผเรยนยงมการแสดงความคดเหนในกจกรรมการเรยนการสอนอยางตอเนอง 4) ในการท ากจกรรมกลม ผสอนมการแบงกลมใหมจ านวนกลมนอยลง ตามจ านวนนกเรยนทขาดเรยน และเวลาทเหลอ ทงนเพอท าใหผเรยนปฏบตกจกรรมไดครบถวน และทนเวลา 5) ระหวางการจดการเรยนการสอน ผเรยนทมความสามารถทางพหปญญาแตละดาน จะเสนอใหท ากจกรรมทมความสอดคลองกบความสามารถของตนเอง เชน ผเรยนทมความสามารถทางดานภาษา กชอบทจะออกมาน าเสนอใหมกจกรรมทตองน าเสนอ หรอ เปนการสอนแทนผสอน ความสามารถทางดานดนตร กชอบทจะใหน าเพลงเขามาสอดแทรกกบกจกรรมการเรยนการสอน ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร กชอบทจะท าแบบฝกหดและการอธบายดวยวธการสาธต เปนตน 6) เนองจากการจดการเรยนการสอนของกลมทดลองเปนแบบบลอก (Block) นนคอ จดตารางเรยนใหมการเรยนการสอนวนละ 2 วชา เรยนจนครบจ านวนคาบและท าการวดและประเมนผลทนท จงเหมาะสมส าหรบนกเรยนทมความใฝรใฝเรยน ขยนเรยน ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป 1) ผสอนควรมการเตรยมความพรอมในการจดการเรยนการสอน แกปญหาทเกดขนใหทนทวงท เพอใหผเรยนไดท ากจกรรมตามแผนทวางไว อกทงควรมการตงค าถามเพอใหผเรยนเกดกระบวนการคดทเปนเหตเปนผล ในการตอบแตละค าตอบ ผเรยนควรบอกทมาและสาเหตได

227

2) ควรมการสนบสนนใหผเรยนไดน าเนอหา เรอง ก าหนดการเชงเสนไปใชไดจรงในชวตประจ าวน ซงควรใหผเรยนด าเนนการส ารวจและแกปญหาในสถานการณจรง จะท าใหนกเรยนมทกษะในการคดอยางมเหตผลในการแกปญหาไดเพมมากขน 3) การจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทาง พหปญญา ควรมการส ารวจความสามารถทางพหปญญาของผเรยนกอนการวางแผนการสอน การสรางกจกรรม ทงน เพอเปนการออกแบบใหสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญาของผเรยนอยางแทจรง 4) ควรมการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการ เพอเปนการลดความซ าซาก จ าเจในการเรยนการสอนวชาคณตศาสตร พรอมทงเปนการกระตนใหผเรยนมความกระตอรอรนในการเรยน ใสใจในวธการสอนของผสอนมากยงขน 5) ในการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา จ าเปนอยางยงทผสอนจะตองมความรความเขาใจเกยวกบวธการสอนแตละวธทน ามาผสมผสาน อกทงยงตองด าเนนการใหรวบรดครบตามกระบวนการทกขนตอน ทงนเพอเปนการใหผเรยนไดมการฝกฝนทกษะ และเรยนรไดอยางครบถวน ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป 1) ควรศกษาผลการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญาเพอพฒนาตวแปรอน ๆ เชน ความสามารถในการแกปญหา และความคดสรางสรรค เปนตน 2) การจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการ ควรมการผสมผสานวธการสอนอน ๆ ทสามารถชวยในการพฒนาผลการจดการเรยนรไดเหมาะสมกบธรรมชาตของแตละเนอหา และ แตละวชา เชน วธการสอนแบบใชปญหาเปนฐาน วธการสอนแบบไตรสกขา วธการสอนแบบ 4 MAT เปนตน เพอเพมประสทธภาพในการจดการเรยนการสอนใหดยงขน และเพอสอดคลองกบความถนดและความแตกตางของแตละบคคล 3) ควรจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทาง พหปญญาใหมความสามารถทางปญญาดานตางๆ สอดคลองกบเนอหาวชาแตละวชาและธรรมชาตของวชานน ๆ ทงนอาจจะสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญาเพยงบางดานหรอครบทง 9ดานกได เพอใหผเรยนไดใชความสามารถของตนเองทมมาใชในการเรยนการสอน และพฒนาตวเองไดอยางเตมท

228

บรรณานกรม

229

บรรณานกรม

กมล แสงทองศรกมล. (2551). พลกเรองเรยนรสอจฉรยะ. กรงเทพฯ: ฐานบคส. กมลณฎฐ ศรพนม. (2549). ผลของการสอนโดยใชผงกราฟกทมตอการคดอยางมเหตผลและ ผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ระบอบประชาธปไตย ในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนบานหนองฉม (สงหจนทรบ ารง) จงหวดชยภม. วทยานพนธ ศษ.ม. (หลกสตรและการสอน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. สบคนเมอ 10 เมษายน 2552, จาก ฐานขอมลปรญญานพนธ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. กรมวชาการ. (2544). คมอการจดการเรยนรกลมสาระคณตศาสตร. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการ รบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.). กระทรวงศกษาธการ. (2546). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 พรอมกฎกระทรวงทเกยวของ และ พระราชบญญตการศกษาภาค บงคบ พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. -------------. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. กรองกาญจน ใจซอตรง. (2548). องคประกอบทมอทธพลตอความภาคภมใจในการศกษาระดบ บณฑตศกษาของนกศกษาระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยมหดล. ปรญญานพนธ กศ.ม. (จตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. กรองทอง ออมสน. (2550). ผลของโปรแกรมการสงเสรมการรบรความสามารถของตนเองตอ พฤตกรรมการจดการความเครยดของวยรนตอนตน. วทยานพนธ พย.ม. (พยาบาลศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สบคนเมอ 2 สงหาคม 2553, จาก ฐานขอมลปรญญานพนธ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. กฤษฎา แสงเพชรสอง. (2546, ตลาคม-ธนวาคม). วธระดมสมอง. วารสารโรงเรยนนายเรอ. 3(4): 60-63. กนยา สวรรณแสง. (2532). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ: บ ารงสาสน. กนยารตน ฤทธบ ารง. (2531). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร ทกษะ กระบวนการทางวทยาศาสตรและความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทเรยนโดยการอภปรายแกปญหารวมกนทงหองเปน กลมยอยและแกปญหาเปนรายบคคล. ปรญญานพนธ กศ.ม. (วทยาศาสตรศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. กาญจนา เกยรตประวต. (2524). วธสอนทวไปและทกษะการสอน เอกสารประกอบการสอน ศกษา 361 ระเบยบวธสอนทวไป. กรงเทพฯ: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

230

กาญจนา คณารกษ. (2522, กนยายน). การสอนแบบบรณาการ. ประชาศกษา. 31(2): 18-23. กลยา ตนตผลาชวะ. (2540, มกราคม). เทคนคการสรางเสรมปญญาเดกปฐมวย. วารสารการศกษาปฐมวย. 1(1): 35-42. ------------. (2550, มกราคม). พหปญญากบความหมายทางปฏบต. วารสารการปฐมศกษา. 11(1): 35-41. เกยร ปรยพฤทธ; และสกญญา วองปรชญา. (2544). เอกสารชดเทคนคการจดกระบวนการเรยนร ทผเรยนส าคญทสด การบรณาการ. กรงเทพฯ: โรงพมพการศาสนา. เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2546). การคดเชงบรณาการ. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ซคเซส มเดย. ไกรฤกษ พลพา. (2551). ชดกจกรรมแบบปฏบตการคณตศาสตรเพอปองกนความคดรวบยอดท ผดพลาดเรอง “วธเรยงสบเปลยน” (Permutations) ของนกเรยนระดบประกาศนยบตร วชาชพชนปท 1. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. คตสม นชมระ. (2546). Logical thinking คดอยางมตรรกะ ชนะทกเงอนไข. แปลโดย รงสรรค เลศในสตย. พมพครงท 6. กรงเทพฯ: พมพดการพมพ. จรรยา แกวสองเมอง. (2547). ผลของการสอนโดยวธการอภปรายกลมยอยทมตอผลสมฤทธ ทางการเรยนเรองภมภาคเอเชยตะวนออก ของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 2 โรงเรยน กมภวาป จงหวดอดรธาน. ปรญญานพนธ ศษ.ม. (หลกสตรและการสอน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. สบคนเมอ 20 กรกฎาคม 2553, จาก ฐานขอมลปรญญานพนธ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. จรวรรณ พฤกษตกล. (2547). การศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรองท าขนมลกชบ ดวยวธการสอนแบบสาธต และการสอนโดยใชวดทศน. วทยานพนธ ศศ.ม. (เทคโนโลยการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สบคนเมอ 10 กรกฎาคม 2553, จาก ฐานขอมลปรญญานพนธ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. จนทรจรส ตณฑสทธ. (2528). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความคดสรางสรรคของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนวชาสงคมศกษาโดยเทคนคการสอนแบบบรณาการ และการสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. ถายเอกสาร. จารวรรณ นครจารพงศ. (2551). กรณศกษาผลการจดกจกรรมศลปะทมผลตอการเหนคณคา ในตนเองของเดกก าพราทไดรบผลกระทบจากเอดส. ปรญญานพนธ กศ.ม. (ศลปศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

231

จารวรรณ หรายเจรญ. (2552). ผลของการจดกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามทฤษฎ พหปญญาทมตอความสามารถในการเชอมโยงและความคดสรางสรรคทางคณตศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. จ านง วบลยศร. (2536). อทธพลของภาษาตอการคดเชงเหตผลในเดกไทย: การวจยเชงทดลอง. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. จตรานนท ค าชนแดน. (2548). สนกกบการทองสตรคณดวยทาทางอยางสรางสรรค. ใน การ ประชมสาธตวชาการ ครงท 1 จาก LAB SCHOOL ส... REAL WORLD วนท 3-4 พฤษภาคม พ.ศ. 2548 ณ หอประชมพอขนรามค าแหงมหาราชมหาวทยาลยรามค าแหง. หนา 136-140. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามค าแหง. จนตนา วงศามารถ. (2549). ผลการจดกจกรรมคณตศาสตรโดยใชเกมทมตอความสามารถในการ แกปญหาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. จราภรณ สบสมมา. (2552). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและความภาคภมใจใน ตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทเรยนดวยชดกจกรรมคณตศาสตรแบบ บรณาการโดยใชภมปญญาทองถน. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. จฬา ทองด. (2551). ผลการใช e-Learning ประกอบการเรยนการสอนเรอง การวดการกระจายทม ตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. จฬารตน ตอหรญพฤกษ. (2551). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและ ความสามารถในการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร (ฝายมธยม) ทไดรบการจดการเรยนรแบบ บรณาการและการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. เฉลม ฟกออน. (2548). การพฒนากระบวนการคดใหกบผเรยนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขต พนทการศกษาล าพนเขต 1 ปการศกษา 2548. ล าพน: กลมนเทศตดตามและประเมนผล การจดการศกษา ส านกงานเขตพนทการศกษาล าพน เขต 1.

232

ชนดดา ตนไพบลย. (2545). ผลการพฒนาความสามารถทางสตปญญาบางดานตามแนวทฤษฎ พหปญญาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนวชาคณตศาสตรโดยวธสอนแบบ วรรณ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ชม ภมภาค. (2516). จตวทยาการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. ------------. (2520, มถนายน – ธนวาคม). บรณาการของประสบการณทางการศกษา. วารสาร ศกษาศาสตร (มศว.). 2(1): 97-108. ชวาล แพรตกล. (2520). เทคนคการเขยนขอสอบ. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา. ชะวชชย ภาตณธ. (2552). New Model กระบวนการ 9 ขน การพฒนาความฉลาดทางการรบรและ เชาวนปญญาสรางสรรคผเรยน. กรงเทพ: ธารอกษร. ชยพร พงษพสนตรตน. (2544). การเปรยบเทยบผลของวธระดมสมองและวธซเนคตคสทมตอ ความคดสรางสรรค ของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนวดบวรนเวศ กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (จตวทยาการแนะแนว). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ชยพฤกษ เสรรตน; และบงอร เสรรตน. (2543). รายงานผลการวจยเรอง การจดการเรยนรเพอการ พฒนาพหปญญา. กรงเทพฯ: ส านกโครงการพเศษ ส านกงานคณะกรรมการการ ประถมศกษาแหงชาต. ชยศกด ลลาจรสกล. (2539). เอกสารประกอบการสอน รายวชา การจดกจกรรมคณตศาสตรใน โรงเรยน ( Mathematics Activities in School ). กรงเทพฯ: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ชาญชย ยมดษฐ. (2548). เทคนคและวธการสอนรวมสมย. กรงเทพฯ: หลกพมพ. ชาญชย อาจนสมาจาร. (2545). สดยอดเทคนคสครมออาชพ. กรงเทพฯ: จรลสนทวงศการพมพ. ชาญชย อนทรประวต. (2522). วธสอนทวไปและการสอนแบบจลภาค. พมพครงท 2. สงขลา: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ สงขลา. ชาตสยาม ธรรมจนดา. (2552). การเรยนรแบบระดมสมอง Brainstorming Learning. ใน การ ประชมวชาการวศวศกษาครงท 7 “การพฒนาการถายทอดองคความรทางวศวกรรมส สากล” NCEEd- 7 . หนา 232-235. สบคนเมอ 29 พฤษภาคม 2553, จาก http://www.km.eng.psu.ac.th/NCEE/NCEEd7/6.Teaching%20and%20Learning%20w ith%20Style/TL11.pdf ชศร การเกษ. (2546). พฒนากจกรรมการเรยนรตามแนวทฤษฎพหปญญา วชาคณตศาสตร เรอง การบวกลบระคน ชนประถมศกษาปท 1. วทยานพนธ กศ.ม. (หลกสตรและการสอน). มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. สบคนเมอ 10 เมษายน 2552, จาก ฐานขอมลปรญญานพนธ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

233

ชศร วงศรตนะ. (2550). เทคนคการใชสถตเพอการวจย. พมพครงท 10. นนทบร: ไทยเนรมตกจ อนเตอร โปรเกรสซฟ. แชปแมน แคโรลน. (2544). กาวไกลกบรองเทาคเกง...วธพฒนาพหปญญาในหองเรยน. แปลโดย มลลกา พงศปรตร. กรงเทพฯ: เพยรสน เอดดเคชน อนโดไชนา. โชคชย บญพา. (2548). การพฒนาแผนการจดการเรยนร สาระการเรยนรคณตศาสตร ชน ประถมศกษาปท 6 เรอง เศษสวนและการบวก การลบ การคณ และการหารเศษสวน โดย ใชทฤษฎพหปญญา. วทยานพนธ กศ.ม. (หลกสตรและการสอน). มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. สบคนเมอ 10 เมษายน 2552, จาก ฐานขอมลปรญญานพนธ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ซลเวอร, ฮารวย เอฟ; สตรอง, รชารด ดบเบลย; และเพรน, แมททว เจ. (2546). ทกคนเรยนได บรณาการรปแบบการเรยนรกบพหปญญา. แปลโดย อาร สณหฉว. กรงเทพฯ: กรมวชาการ. ญาดาพนต พณกล. (2539). หลกการสอน. กรงเทพมหานคร: วระวทยานพนธ. ฐรนนท มณรตน. (2551). การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนบนเครอขายอนเทอรเนตโดย ใชเทคนคการเรยนรแบบใชปญหาเปนหลกรวมกบการเรยนรแบบ Buzz Group วชา การพฒนาซอฟตแวรดวยโปรแกรมส าเรจรป หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง. วทยานพนธ ค.อ.ม. (เทคโนโลยคอมพวเตอร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. สบคนเมอ 10 กรกฎาคม 2553, จาก ฐานขอมลปรญญานพนธ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ณยศ สงวนสน. (2547). การสรางชดกจกรรมปฏบตการคณตศาสตรโดยเทคนคการสอนแบบ อปนย-นรนย เรอง พหนาม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ดนตา ชนอารมณ. (2552, พฤศจกายน - ธนวาคม). กจกรรมคณตศาสตรทเนนทกษะ กระบวนการ. นตยสาร สสวท. 38(163): 65. ดรณ เตชะวงศประเสรฐ. (2549). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร และความ คงทนในการเรยนร เรอง คากลางของขอมล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทไดรบการ สอนบรณาการแบบสอดแทรก. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ดวงเดอน เทศวานช. (2530?). หลกการสอนทวไป (General Method of Teaching). กรงเทพฯ: ภาควชาหลกสตรและการสอน คณะวชาครศาสตร วทยาลยครพระนคร. ถวลย มาศจรส. (2546). นวตกรรมการศกษาชด การเขยนแผนการจดการเรยนรบรณาการ. กรงเทพฯ: หางหนสวน 21 เซนจร.

234

ทพยวรรณ สวรรณ. (2549). ชดการเรยนรแบบรายบคคลวชาคณตศาสตร ภายใตสงแวดลอมใน ชวตประจ าวน เรอง การเตรยมความพรอมในการใหเหตผล ระดบชนมธยมศกษาปท 1. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ทลเลสตน, ดอนนา วอลคเกอร. (2546). คมอปฏบตการเรยนการสอนยคใหม. แปลโดย อรจรย ณ ตะกวทง. กรงเทพฯ: เอกซเปอรเนท. ทวฒถ มณโชต. (2549). การวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน. นนทบร: ศนยสงเสรมวชาการ. ทศนา แขมมณ. (2546). รปแบบการเรยนการสอนทางเลอกทหลากหลาย. กรงเทพฯ: ดานสทธาการพมพ. -------------. (2552). ศาสตรการสอน: องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ. พมพครงท 9. กรงเทพฯ: ดานสธาการพมพ. ทศนา แขมมณ; และคณะ. (2541). การเรยนรเพอพฒนากระบวนการคดตามแนวปฏรปการเรยนร ตามแนวคด 5 ทฤษฎ. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. ------------. (2545). กระบวนการเรยนร: ความหมาย แนวทางการพฒนา และ ปญหาขอของใจ. พมพครงท1. กรงเทพฯ: พฒนาคณภาพวชาการ. ธระ ชยยทธยรรยง. (2544, กมภาพนธ). การเสรมสรางความรสกเหนคณคาในตนเอง. วารสาร การศกษา กทม. 24(5): 19-26. นภเนตร ธรรมบวร. (2549). การพฒนากระบวนการคดในเดกปฐมวย. กรงเทพฯ: ส านกพมพ จฬาลงกรณมหาวทยาลย. นรสานนท แมนผดง. (2551). การบรหารสมองสนองศกยภาพการเรยนร Brain Gym. นครปฐม: นครชนศรรงเรองการพมพ นวลจตต เชาวกรตพงศ. (2545). การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ. กรงเทพฯ: หางหนสวนจ ากดภาพพมพ. นนทพร ระภกด. (2550). การสรางบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยโดยเทคนคการสอนแบบ อปนย-นรนย เรอง ความคลาย ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. นยม ไชยวงศ. (2544). การจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ การสอนแบบ "รปแบบ การเรยนการสอนและการประเมนผลจากสภาพจรงวชาคณตศาสตร”. กรงเทพฯ: ม.ป.พ. นกล จนทะจตร. (2552). ผลการจดกจกรรมชมนมคณตศาสตรโดยใชแนวคดปรชญาเศรษฐกจ พอเพยงทมตอความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนชวงชนท 3. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

235

เนตรพชญ จ าปาทองเทศ. (2549, เมษายน-มถนายน). ขาวย า...การเรยนรเชงบรณาการ. วารสารวชาการ. 9(2): 48-52. บณฑตวทยาลย. (2552). คมอการจดท าปรญญานพนธและสารนพนธ. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. บนลอ พฤกษะวน. (2531). หลกสตรกบการบรณาการทางการสอน. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: โรงพมพไทยวฒนาพานช. บารเกอร, อลน. (2545). เทคนคการระดมสมอง. แปลโดย ณฐพงศ เกศมารษ; และธนกานต มาฆะศรานนท. กรงเทพฯ: บ บรง บคส. บ ารง กลดเจรญ; และ ฉววรรณ กนาวงศ. (2527). วธสอนทวไป. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: โรงพมพพฆเณศ. บศรา อมทรพย. (2551). ผลการใชสอประสมเรอง “การแปลงทางเรขาคณต” ทมตอผลสมฤทธ ทางการเรยนและเจตคตในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. บรณา ไตรรตน. (2545). ผลของการชแนะโดยการจนตภาพทมตอความภาคภมใจในตนเองของ นกเรยนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาลวดหนองมวง อ าเภอหนองมวง จงหวดลพบร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (จตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร เบญจพร สมานมาก. (2551, มกราคม-มถนายน). กระบวนการพฒนาความคดเชงเหตผลในเดก ปฐมวย: สภาพและทศทางการวจย. วารสารหลกสตรและการเรยนการสอน มหาวทยาลยขอนแกน. 2(1): 80-89. เบญจมาศ อยเปนแกว. (2548). การสอนแบบบรณาการ. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ภาพพมพ. ปฐมาพร อาสนวเชยร. (2541). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยน ความสนใจในการเรยนและ ความภาคภมใจในตนเองในการเรยนวชาคณตศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทไดรบการสอนแบบเรยนเปนค (Learning Cell) โดยใชชดกจกรรมคณตศาสตรกบการ สอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ประดษฐ เหลาเนตร; และ ณฐภสสร เหลาเนตร. (2549). การจดกระบวนการเรยนรบรณาการแบบ องครวม. กรงเทพฯ: เบน ภาษาและศลปะ. ประไพ เหมรา. (2549). ผลการใชชดกจกรรมคณตศาสตรแบบปฏบตการของนกเรยนชน มธยมศกษาปท 1. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

236

ประพนธศร สเสารจ. (2551). การพฒนาการคด. กรงเทพฯ: 9119 เทคนค พรนตง. ประภาส ณ พกล. (2551). การศกษาความภาคภมใจในตนเองและการสรางโมเดลการให ค าปรกษากลมเพอพฒนาความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนวยรนภาคเหนอ. ปรญญานพนธ กศ.ด. (จตวทยาการใหค าปรกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ประยงค ประจงไสย. (2551). ศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและเจตคตทาง วทยาศาสตรดานความอยากรอยากเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนโดยใช ชดกจกรรมพหปญญาดานความเขาใจในธรรมชาต. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ประสาท อศรปรดา. (2523). จตวทยาการเรยนรกบการสอน. กรงเทพฯ: กราฟคอารต. ปราณ อปฮาด. (2550). การคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณตาม รปแบบพหปญญาเพอการเรยนร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ปรารถนา ชอนแกว. (2542). การพฒนาความภาคภมใจในตนเอง ของเยาวชนชายในสถานพนจ และ คมครองเดกและเยาวชน จงหวดยะลา โดยใชกจกรรมการออกก าลงกายเปนสอ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (จตวทยาพฒนาการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ปรษา บญมาศ. (2551). ทกษะการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปะ สรางสรรคเนนการผสมส. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ------------. (2552, มกราคม). รายงานวจย ทกษะการคดเชงเหตผลของเดกปฐมวยทไดรบการจด กจกรรมศลปสรางสรรคเนนการผสมส. วารสารการศกษาปฐมวย. 13(1): 15-20. ปานใจ จรานภาพ. (2543, มกราคม). พดอยางไรจะสรางความคดเชงบวกแกเดก. วารสารการศกษาปฐมวย. 4(1): 34. ปานรว ยงยทธวชย. (2548). การอาน เขยน คดวเคราะห คดสงเคราะห. กรงเทพฯ: 21 เซนจร. ปยะดา ด าแกว. (2550). ปจจยทสงผลตอความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชวงชนท 4 โรงเรยนนาทววทยาคม อ าเภอนาทว จงหวดสงขลา. สารนพนธ กศ.ม. (จตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ไผท สทธสนทร. (2543, มกราคม). พหปญญาในโรงเรยนไทย. สานปฏรป. 2(22): 21-23. พงศธร มหาวจตร. (2552, พฤษภาคม-มถนายน). แผนการสอนคณตศาสตรแบบ Learning Styles. นตยสาร สสวท. 37(160): 61. พจนา ทรพยสมาน. (2549). การจดการเรยนรโดยใหผเรยนแสวงหาและคนพบความรดวยตนเอง. กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

237

พนารตน แชมชน. (2548). ชดกจกรรมแบบปฏบตการ เพอสงเสรมทกษะการแกปญหาและการให เหตผลทางคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เรอง แบบรปและความสมพนธ. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. พวงผกา โกมตกานนท. (2544). การเปรยบเทยบผลของการระดมพลงสมองและเทคนคการคด แบบหมวกหกใบทมตอความคดสรางสรรค ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยน ชมทางตลงชน เขตตลงชน กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (จตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. พชรนทร เปรมประเสรฐ. (2542). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและ ความสามารถในการคดอยางมเหตผล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอน โดยเนนกระบวนการคณตศาสตรกบการสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. พาฝน อารมา. (2547). การพฒนาการเหนคณคาในตนเองของเยาวชนในสถานศกษาและอบรม เดกและเยาวชนชาย บานกาญจนาภเษกโดยใชกจกรรมบรณาการ. สารนพนธ กศ.ม. (จตวทยาพฒนาการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. พตะวน ศรเจรญ. (2552). ผลของการระดมสมองทมตอความสามารถในการแกปญหาทาง คณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนวดโพธเรยง เขตบางกอกนอย กรงเทพมหานคร. สารนพนธ กศ.ม. (จตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. พมพนธ เดชะคปต. (2551). การสอนคดดวยโครงงาน : การเรยนการสอนแบบบรณาการ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พมพนธ เดชะคปต; และพเยาว ยนดสข. (2551). ทกษะ 5C เพอพฒนาหนวยการเรยนร และการ จดการเรยนการสอนแบบบรณาการ. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณ. พมพพรรณ ทองประสทธ. (2548). การศกษาความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวยทไดรบ การจดกจกรรมโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. พรยพงศ เตชะศรยนยง. (2552). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาป ท 4 ทไดรบการสอนแบบสบสวนสอบสวนโดยเกมคณตศาสตร เรอง การใหเหตผล. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

238

พระ รตนวจตร; และคนอนๆ. (2544). การประยกตทฤษฎพหปญญาสการปฏรปกระบวนการ เรยนร. กรงเทพฯ: ธรรมสาร. พนสข อดม. (2546). การพฒนาหลกสตรวทยาศาสตรแบบพหวทยาการรวมกบวชาคณตศาสตร และภาษาองกฤษ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลย ตรง. ปรญญานพนธ กศ.ด. (วทยาศาสตรศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ------------. (2548, มกราคม-ธนวาคม). รปแบบการบรณาการหลกสตร. วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ. 5(1): 46-62. เพญพมล คศรวเชยร. (2537?). วธสอนทวไป เอกสารประกอบค าสอน. กรงเทพฯ: โรงเรยนสาธต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ไพทล นารคร. (2549, กรกฎาคม-ธนวาคม). การพฒนาทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร. วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน. 29(3-4): 38-47. ภพ เลาหไพบลย. (2537). แนวการสอนวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. ภทรา สวรรณบตร. (2552, เมษายน-มถนายน). เสนทางสการปฏรปการเรยนการสอน วธการ เรยนรสความส าเรจในการเรยนคณตศาสตร. วารสารวชาการ. 12(2): 66-69. ภาณพงษ คงจนทร. (2548, กรกฎาคม). การพฒนาความภาคภมใจในตนเอง. วารสารสาสนรฐ ประศาสนศาสตร. 7(52): 17-20. ภรมยา อนทรก าแหง. (2549, เมษายน-มถนายน). ระบบการคดกบการจดการเรยนร. วารสารวชาการ. 9(2): 39-47. มณรตน หวนวเศษ. (2548). การเปรยบเทยบผลการเรยนวทยาศาสตรโดยใชรปแบบวฏจกรการ เรยนรตามแนวทฤษฎพหปญญากบรปแบบวฏจกรการเรยนรทมตอการคดอยางมเหตผล และทกษะกระบวนการวทยาศาสตรขนพนฐานของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. วทยานพนธ กศ.ม.(วทยาศาสตรศกษา). มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. สบคนเมอ 10 เมษายน 2552, จาก ฐานขอมลปรญญานพนธ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. มณวรรณ จตธรรมมา. (2545). “รวมปฏรปการเรยนรกบครตนแบบ” การปฏรปการเรยนรทเนน ผเรยน เปนส าคญ การสอนแบบ “การบรณาการ...สการพฒนาคณภาพชวต”. กรงเทพฯ: แคนดด มเดย. มยร สาลวงศ. (2535). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความภาคภมใจใน ตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนโดยกจกรรมการเรยนแบบ STAD กบการสอนโดยใชกจกรรมการเรยนตามคมอครของ สสวท. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

239

มดเดลตน, จอหน. (2551). อปเกรดสมอง. แปลโดย วรจต กลมพะสต. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน. ยพน พพธกล. (2530). การสอนคณตศาสตร. กรงเทพฯ: คณะครศาสตร จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ------------. (2539). การเรยนการสอนคณตศาสตร. กรงเทพฯ: บพธการพมพ. ยพน พพธกล; และ ปานทอง กลนาถศร. (2547). สาระทควรเพมและควรลดและขอคดการจด กจกรรมคณตศาสตรในยคปฏรป. กรงเทพฯ: เอส.พ.เอน.การพมพ. รจนา ชยมเขยว. (2530). การเปรยบเทยบผลสมฤทธและความสนใจตอวธสอนการพดของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทสอนโดยการอภปรายกลม การแสดงบทบาทสมมต เเละการสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. รววรรณ ธมชย. (2535?). วธสอนคณตศาสตรระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. รชดาภรณ เชอเลก. (2551). การศกษาผลการจดการเรยนรดวยชดกจกรรมสงเสรมศกยภาพ พหปญญาทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและความคดสรางสรรคทาง วทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. รตนา นภารตน. (2531). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความมวนยในตนเองของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาสงคมศกษาโดยการสอนแบบบรณาการกบการ สอนตามคมอแนวการสอนของหนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. รตนาภรณ ภธรเลศ. (2551). การศกษาความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวยทไดรบการจด กจกรรมการละครตามรปแบบพหปญญาเพอการเรยนร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. รงทวา จกรกร. (2527). วธสอนทวไป. กรงเทพฯ: ภาควชาหลกสตรและการสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. รงนภา เบญมาตย. (2551). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการคด วเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนโดยใชชดกจกรรมวทยาศาสตร บรณาการ. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. โรงพยาบาลบานตาก. (2552). ความภาคภมใจในตนเอง (Self-Esteem). สบคนเมอ 29 พฤษภาคม 2553, จาก http://www.bantakhospital.com/?q=node/217

240

โรงพยาบาลประสาท . (2553). ความภาคภมใจในตนเอง. สบคนเมอ 29 พฤษภาคม 2553, จาก http://www.yuwaprasart.com/ความรทางสขภาพจตเดกและวยรน/ความภาคภมใจ ในตนเอง.html ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. (2536). เทคนคการวจยทางการศกษา. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ศนยสงเสรมวชาการ. ------------. (2538). เทคนคการวจยทางการศกษา. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. ------------. (2539). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. ------------. (2540). เทคนคการวดผลการเรยนร. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. ------------. (2543). เทคนคการวดผลการเรยนร. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. ลกขณา สรวฒน. (2549). การคด. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. ลาวลย พลกลา. (2523). การสอนคณตศาสตรแบบปฏบตการ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ภาควชาคณตศาสตร คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ลาวลย รกสตย. (2550, กรกฎาคม-กนยายน). แนวทางการสงเสรมและพฒนาคณภาพการศกษา ใหผเรยนมความสามารถในการคดระดบสง. วารสารวชาการ. 10(3): 48-54. ลาวลย ศรศลปนนท. (2542). การเปรยบเทยบวธการสอนแบบสาธตกบวธการสอนแบบใชใบงาน และวธการสอนแบบใชวดทศน วชางานประดษฐและงานชางกลมการงานและพนฐาน อาชพ ระดบชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายประถม. กรงเทพฯ: คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวยาลย. วงเดอน อนทนเวศน. (2544). การพฒนาชดกจกรรมคณตศาสตรภายใตสงแวดลอมใน ชวตประจ าวนดวยวธสอนแบบปฏบตการ เรองเศษสวน ชนมธยมศกษาปท 1. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. วนษา เรซ. (2545). อจฉรยะสรางได. กรงเทพฯ: แปลน พรนตง. วรพรรณ สงธกล. (2550). ผลการใชชดกจกรรมกลมสมพนธดวยเกมกบเพลงคณตศาสตรเพอ สงเสรมทกษะการสอสาร เรอง การแปรผน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. วรรณเพญ ประสทธ. (2550). ปจจยบางประการทสมพนธกบองคประกอบของการเหนคณคาใน ตนเองของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนในสงกดคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐานกรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวจยและสถตทางการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

241

วรรณวมล จงจรวยสกล. (2549). ผลการใชชดกจกรรมการเรยนรตามแนวคดทฤษฎพหปญญา วชาการบญชเบองตน 1. วทยานพนธ ค.ม. (หลกสตรและการสอน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏพระนคร. สบคนเมอ 10 มถนายน 2553, จาก ฐานขอมลปรญญานพนธ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. วชระ นอยม. (2551). การพฒนาชดการเรยนคณตศาสตรแบบสบสวนสอบสวน เรอง การให เหตผลและการพสจนทางคณตศาสตรเพอสงเสรมทกษะการใหเหตผล ของผเรยนชน มธยมศกษาปท 4. ปรญญานพนธ กศม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. วฒนาพร ระงบทกข. (2542). แผนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: แอล ท เพรส. -----------. (2545). เทคนคและกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญตามหลกสตรการศกษา ขนพนฐาน พ.ศ. 2544. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. วจตรา มสข. (2551). การศกษาความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวยทไดรบการจดการ เรยนรแบบบรณาการพหปญญา. วทยานพนธ ศศ.ม. (หลกสตรและการสอน). ขอนแกน: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. สบคนเมอ 10 กนยายน 2552, จาก ฐานขอมลปรญญานพนธ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. วชต สรตนเรองชย. (2540). เอกสารประกอบการสอนวชา 404361 วธสอนทวไป(General Method of Teaching). ชลบร: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา. วภานนท หมกแกว. (2545). “รวมปฏรปการเรยนรกบครตนแบบ” การปฏรปการเรยนรทเนน ผเรยนเปนส าคญการสอนแบบ “บรณาการ”. กรงเทพฯ: ดบบลว. เจ. พรอพเพอต. วมล อยพพฒน. (2551). บทเรยนปฏบตการโดยใชโปรแกรม GSP (GEOMETER’S SKETCHPAD)ทเนนทกษะการเชอมโยง เรอง การวด ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษา ปท 2. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพ ฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. วโรจน เองสโสภณ; ชชพ ออนโคกสง; และ ดวงแข บางววฒน. (2551). รายงานการวจย เรอง การสอนคดนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนไทยนยมสงเคราะห สงกดส านกงาน การศกษากรงเทพมหานคร. กรงเทพฯ: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. วไล บญณรงศร. (2550). ผลการฝกทกษะแบบสรางสรรคความรดวยตนเอง (Constructivism) ทม ตอความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนทใชการวเคราะหขอมลแบบแผนการ วเคราะหแบบกลมสม (RBD) กบแบบแผนการวเคราะหความแปรปรวนรวม (ANCOVA). ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวจยและสถตทางการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

242

ศจมาศ พลทรพย. (2552, มกราคม-มถนายน). รายงานวจย การพฒนาทกษะทางภาษาองกฤษ โดยใชกจกรรมตามแนวพหปญญาในการจดการเรยนรภาษาองกฤษ ของนกเรยนชน ประถมศกษาปท 5. วารสารหลกสตรและการสอนทกษณ. 4(1): 125-128. ศรสรางค ทนะกล; และคนอนๆ. (2542). การคดและการตดสนใจ. กรงเทพฯ: เธรดเวฟ เอดดเคชน. ศลษา วรรณสวรรณ. (2552, กรกฎาคม-ธนวาคม). รายงานวจย บคลกภาพ มนษยสมพนธในการ ท างาน และความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จากการใชวธสอนแบบสาธต รวมกบการเรยนแบบรวมมอเทคนควงกลมการเรยนรกลมสาระการเรยนรการงานอาชพ และเทคโนโลย. วารสารหลกสตรและการสอนทกษณ. 4(2): 31-38. ศณาพร แสงใส. (2548). ปจจยเชงสาเหตทสงผลตอการเหนคณคาในตนเองของนกเรยนชน มธยมศกษาปท 3 ในเขตพนทการศกษาบรรมย เขต 4. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวจยและสถตทางการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ศรกล ตณฑลารกษ. (2531). ทฤษฎบคลกภาพ. กาญจนบร: ภาควชาจตวทยาและการแนะแนว วทยาลยครกาญจนบร สหวทยาลยทวารวดกาญจนบร. ศรพร มโนพเชฐวฒนา. (2547). การพฒนารปแบบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรแบบ บรณาการทเนนผเรยนมสวนรวมในการเรยนรทกระตอรอรนเรอง รางกายมนษย. ปรญญานพนธ กศ.ด. (วทยาศาสตรศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ศรรตน ชชพ. (2544). ประสทธผลโปรแกรมสขศกษาโดยการใชทกษะชวตเพอใหเกดพฤตกรรม การปองกนการเสพยาบาของผปวยทเขารบการบ าบดรกษาในโรงพยาบาลธญญารกษ จงหวดปทมธาน. วทยานพนธ วท.ม. (สขศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สบคนเมอ 10 มถนายน 2553, จาก ฐานขอมล ปรญญานพนธ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ศลปชย เทศนา. (2553). พหปญญา: วถการเรยนรทแตกตาง. อทยธาน: กลมนเทศ ตดตาม และประเมนผลทางการศกษา สพท.อทยธาน. สบคนเมอ 30 มนาคม 2553, จาก http://www.krujongrak.com/mi/mi_selftest1.htm สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2528). รายงานผลการวจยและประเมนผล วชาคณตศาสตร ชนมธยมศกษาปท 5. กรงเทพฯ: โรงพมพชวนพมพ. ------------. (2546). คมอการวดผลประเมนผลคณตศาสตร. กรงเทพฯ: เอส.พ.เอน.การพมพ. ------------. (2551). ทกษะ/กระบวนการทางคณตศาสตร. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ส เจรญ การพมพ. สนท สตโยภาส. (2547). กระบวนการเรยนชรผเรยนเปนส าคญ. กรงเทพฯ: องคการคาของครสภา.

243

สมบต แสงทองค าสก. (2545). การพฒนารปแบบการสอนวชาคณตศาสตรแบบบรณาการเชง เนอหาเพอสงเสรมทกษะการเชอมโยง เรอง อนพนธของฟงกชน ระดบชนมธยมศกษา ปท 6. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สมภาร พรมทา. (2551). คดอยางไรใหมเหตผล. กรงเทพฯ: ศยาม. สมวงษ แปลงประสพโชค; และคณะ. (2548). กจกรรมสงเสรมการคดและแกปญหาทาง คณตศาสตร. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏพระนคร. สมศกด ใจเพชร. (2550). ผลการจดกจกรรมคณตศาสตรโดยใชเกมเพอแกไขขอบกพรอง ทางดาน ทกษะการคดค านวณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สนต อทธพลนาวากล. (2550). การพฒนาชดการเรยนคณตศาสตรแบบสบสวนสอบสวนโดยใช โปรแกรม GSP (The Geometer’s Sketchpad) เพอสงเสรมความคดรวบยอดทาง คณตศาสตร เรอง ภาคตดกรวย ระดบชนมธยมศกษาปท 4. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สนตศกด ผาผาย. (2546). การศกษาความสามารถทางพหปญญาของเดกปฐมวยทไดรบการจด กจกรรมโดยใชรปแบบพหปญญาเพอการเรยนร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2544). สรางสรรคนกคด: คมอการจดการศกษา ส าหรบผมความสามารถพเศษ ดานทกษะความคดระดบสง. กรงเทพฯ: รตนพรชย. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน. (2545). รายงานการศกษาสภาพการเรยนการสอนวชา คณตศาสตรในระดบมธยมศกษาตอนตน ของโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา. กรงเทพฯ: ม.ป.พ. ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา. (2553). คะแนนผลการทดสอบ O-NET ชวงชนท 4 (ม.6) จ านวน 8 กลมสาระวชาของสถานศกษาระดบขนพนฐาน ประจ า

ปการศกษา 2552. สบคนเมอ 26 กรกฎาคม 2553; จาก http://www.onesqa.or.th/ onesqa/th/home/index.php

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2547). รายงาน “การสงเคราะหรปแบบการจดกระบวนการ เรยนรของครตนแบบ”(ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542) สรปรปแบบ การจดกระบวนการเรยนร ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. นนทบร: แคนดด มเดย.

244

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2550). การจดการเรยนรแบบบรณาการสพหปญญา. กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. ส านกทดสอบทางการศกษา. (2550). รายงานประเมนผลสมฤทธผเรยนชนประถมศกษาปท 6 และ มธยมศกษาปท 3 ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2544 ปการศกษา 2549. กรงเทพฯ: ม.ป.พ. ส านกนเทศและพฒนามาตรฐานการศกษา. (2545). แนวทางการจดการและประเมนผลในชนเรยน กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (2547). เรยนร... บรณาการ. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา. สรพร ทพยคง. (2545). หลกสตรและการสอนคณตศาสตร. กรงเทพฯ: พฒนาคณภาพวชาการ (พว.). สรพชร เจษฎาวโรจน. (2546). การจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ. กรงเทพฯ: บค พอยท. สรมา สาระพล. (2547). การพฒนาชดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบบรณาการโดยการใช ตวแทน(Representations) เรอง อตราสวนและรอยละ ระดบชนมธยมศกษาปท 2. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สรวรรณ จนทรงาม. (2548). การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนตามรปแบบการสอนโดยใช สงชวยจดมโนมตลวงหนา (ADVANCE ORGANIZER MODEL) เรอง ปรมาตรและ พนทผว ชนมธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สคนธ สนธพานนท. (2552). นวตกรรมการเรยนการสอนเพอพฒนาคณภาพของเยาวชน. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: 9119 เทคนคพรนตง. สคนธธา ธรรมพทโธ. (2552). ผลการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการทเนนกระบวนการ กลมเพอพฒนาทกษะการแกปญหา ทกษะการเชอมโยงทางคณตศาสตรและพฤตกรรม การท างานกลมของนกเรยนมธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สจตรา สขมานนท. (2542). การวจยเชงปฏบตการ: ผลของการจดกจกรรมการเรยนคณตศาสตร แบบปฏบตการในโรงเรยนทจดชนเรยนแบบรวมชน. ภาคนพนธ กศ.ม. (การวจยทางการประถมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สดาวรรณ ศภเกษตร. (2545). “รวมปฏรปการเรยนรกบครตนแบบ” การปฏรปการเรยนรทเนน ผเรยนเปนส าคญการสอนแบบ “การสอนใหคดโดยใชสถานการณชวตจรง”. กรงเทพฯ: ดบบลว. เจ. พรอพเพอต.

245

สนนท ฉมวย. (2543). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและ ความสามารถในการแกปญหาทางคณตศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอนแบบ ปฏบตการกบนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอครในระดบชนมธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สนนท ศลโกสม. (2525). การวดผลการศกษา. กรงเทพฯ: ส านกทดสอบทางการศกษา และจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. สบน ยมบานกวย. (2550). การพฒนาบทเรยน e-Learning แบบปฏสมพนธ เรอง ความนาจะเปน ส าหรบนกเรยนมธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สพรรณ จนทรวเศษ. (2539). การวเคราะหองคประกอบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชน มธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สพน บญชวงศ. (2538). หลกการสอน. พมพครงท 8. กรงเทพฯ: สถาบนราชภฏสวนดสต. สภาพร บญหนก. (2544). การพฒนาชดการเรยนวชาคณตศาสตรโดยวธการแกปญหาเรองความ เทากนทกประการ เพอสงเสรมความสามารถในการคดอยางมเหตผลของนกเรยนชน มธยมศกษาปท 2. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สมานน รงเรองธรรม. (2526). กลวธสอน. กรงเทพฯ: โรงพมพรงเรองธรรม. สรชย จามรเนยม. (2548). ผลของการใชชดกจกรรมคณตศาสตรบรณาการเชงเนอหาเรอง พนทผวและปรมาตร ทมตอความสนใจในวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 3. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สรพงศ อ าพนวงษ. (2550ก, 18 มนาคม). ความภาคภมใจในตนเอง ตอนท 1 ความรทวไป. เดลนวส. หนา 6. ------------. (2550ข, 25 มนาคม). ความภาคภมใจในตนเอง ตอนท 2 การเสรมสรางใหเกดความ ภาคภมใจในตนเอง. เดลนวส. หนา 6. สรศกด หลาบมาลา. (2541, กนยายน). การใชพหปญญาในหองเรยน. วารสารวชาการ. 1(9): 53-56. สวร กาญจนมยร. (2553?). โครงงานคณตศาสตรระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ: เจาพระยาระบบการพมพ สวรรณ พทธศร; และ ชชวาลย ศลปกจ. (2541, ตลาคม – ธนวาคม). การพฒนาแบบสอบถาม The Five- Scale Test of Self-Esteem for Children ฉบบภาษาไทย. สมาคมจตแพทย แหงประเทศไทย. 43(4): 358-366.

246

สวทย มลค า. (2547). ครบเครองเรองการคด. กรงเทพฯ: โรงพมพภาพพมพ. -------------. (2548). ครบเครองเรองการคด. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: หางหนสวนจ ากด ภาพพมพ. สวทย มลค า; และ อรทย มลค า. (2544). เรยนรสครมออาชพ. พมพครงท 6. กรงเทพฯ: ภาพพมพ. -------------. (2545). 21 วธจดการเรยนร: เพอพฒนากระบวนการคด. กรงเทพฯ: ภาพพมพ. สวน โรจนนกลวณช. (2548). ชดการเรยนแบบอปนยโดยใชกระบวนการกลม เรองความนาจะเปน ระดบชนมธยมศกษาปท 3. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. เสรมศร ไชยศร; และคนอนๆ. (2526). รายงานการวจยเรองบรณาการในหลกสตร: ลกษณะของ หลกสตรมธยมศกษาตอนตนและปญหาการจดการในเขตการศกษา 8. เชยงใหม: ภาควชาหลกสตรและการสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. อนนต โพธกล. (2543). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการแก โจทยปญหาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนแบบบรณาการ เชงวธการกบการสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. อนนต ศรโสภา. (2525). การวดผลการศกษา. กรงเทพฯ: ส านกพมพไทยวฒนาพานช. อรทย ศรอทธา. (2547). ชดกจกรรมปฏบตการเรองความสมพนธระหวางรปเรขาคณตสองมตและ สามมต ชนมธยมศกษาปท 1. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. อรพรรณ พรสมา. (2543). การคด. กรงเทพฯ: ภาควชาเทคโนโลยทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อรรคพล ค าภ. (2543). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน และความคงทนในการเรยนรวชา คณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนดวยวธการสอนแบบอปนย วธการสอนแบบนรนย และวธการสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. อจฉรา พรนมต. (2552). การศกษาความสามารถทางพหปญญาดวยชดกจกรรมทศนศลปแบบ บรณาการนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนประตชย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (ศลปศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. อญชนา โพธพลากร. (2545). การพฒนาชดการเรยนคณตศาสตรทเนนทกษะการแกปญหาทาง คณตศาสตรดวยการเรยนแบบรวมมอ ชนมธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ. กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

247

อญชล บญถนอม. (2542). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน เจตคตตอวชาคณตศาสตร และความคงทนในการเรยนรวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบ การสอนโดยวธการสอนแบบคนพบโดยใชเกมกบการสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. อมพร มาคนอง. (2553). ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร: การพฒนาเพอพฒนาการ. กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. อาภรณ ใจเทยง. (2537). หลกการสอน. กรงเทพฯ: โอ เอส พรนตง เฮาส. อารยา จตรมตร. (2544). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความสนใจของนกเรยน ระดบชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนวชาสงคมศกษาโดยการสอนตามแนวพหปญญากบการ สอนตามคมอคร. วทยานพนธ ศษ.ม. (หลกสตรและการสอน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามค าแหง. สบคนเมอ 10 มถนายน 2553, จาก ฐานขอมลปรญญานพนธ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อาร สณหฉว. (2552). พหปญญาประยกต. กรงเทพฯ: ชมรมเดก. อาร แสงข า. (2550). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ความนาจะเปนของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โดยใชเทคนคการสอนแบบระดมสมอง. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. อารย คงสวสด. (2544). การศกษาความสมพนธระหวางความเชอในการเรยนคณตศาสตรกบ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. อารย ศรเดอน. (2547). การพฒนาชดกจกรรมคณตศาสตรแบบปฏบตการ เรองการประยกต 1 เพอสงเสรมความสามารถในการคดอยางมเหตผล. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. อารมสตรอง, โทมส. (2543). พหปญญาในหองเรยน: วธสอนเพอพฒนาปญญาหลายดาน. แปลโดย อาร สณหฉว. กรงเทพฯ: ศนยพฒนาหนงสอ กรมวชาการ. ------------. (2546). ความเกง 7 ชนด: คนหาและพฒนาพหปญญาในตน. แปลโดย อาร สณหฉว. กรงเทพฯ: กรมวชาการ. ------------ . (2549). เชอเถอะ! หนฉลาดกวาทคด. แปลโดย พรณา รกลสรกาน. กรงเทพฯ: แฮปป แฟมล.

248

เอกรฐ อสรานานนท. (2546). การเปรยบเทยบผลของเทคนคระดมพลงสมองและผลการใชเทคนค แผนผงทางปญญาทมตอความคดสรางสรรคของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยน วดหนองจอก (ภกดนรเศรษฐ) เขตหนองจอก จงหวดกรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (จตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ฮารทลย-บรวเวอร, เอลชาเบธ. (2548). Self-esteem for boys 100 วธเลยงลกชายใหเกง ด มความสข. แปลโดย ธนารตน สดตระการ. กรงเทพฯ: พมพด. Abdulwahed, Mahmoud; & Nagy, Zoltank. (2009, July). Applying Kolb's Experiential Learning Cycle for Laboratory Education. Journal of Engineering Education. 98(3): 283-294. Retrieved May 4, 2010, from http://vnweb.hwwilsonweb.com/hww/ results/external_link_maincontentframe.jhtml?_DARGS=/hww/results/results_comm on.jhtml.42 Accelerated Learning Network. (2001). Test Yourself- How Are You Smart?. Retrieved May 2, 2010, form http://www.acceleratedlearning.net/learning_test.html. Achor, Emmanuel E; Imoko, Benjamin I.; & Ajai, John T. (2010, June). Sex Differentials in Students’ Achievement and Interest in Geometry Using Games and Simulations Technique. Journal of Science and Mathematics Education. 4(1): 1-10. Retrieved

May 4, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid =32&hid=107&sid=8dd7b8b0-4fd2-4e0e-9f61-185d87dc5330%40sessionmgr114

Armstrong, Thomas. (2000). Multiple Intelligences in the Classroom. 2nd ed. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development. Baki, Adnan; et al. (2009). The Effects of Activities Based on the Multiple Intelligences Theory on Students’ Conceptual Learning: A Case of Basic Operations in the Integer Nunbers. Journal of Turkish Education Science. 7(2): 237-259. Barber, J.P. (2009). Integration of Learning: Meaning Making for Undergraduates Through Connection, Application, and Synthesis. Dissertation, Ph.D. (Educational Philosophy). Michigan: University of Michigan. Retrieved June 4, 2010, from http://proquest.umi.com/pqdweb?index=2&did=1739861181&SrchMode=1&sid=4&F mt=14&VInst=PROD&VType=PQD&RQT=309&VName=PQD&TS=1275641586&cli entId=61839 Barher, Larry L.; Waglers, Kathy J.; & Watson, Kittie W. (1995). Group in Process an Introduction to Small Group Communication. 5th ed. Massachusetts: Allyn & Bacon.

249

Beam, A. P. (2009). Standards-based Differentiation: Identifying the Concept of Multiple Intelligence for Use with Students with Disabilities. Teaching Exceptional Children Plus. 5(4): 2-13. Retrieved May 5, 2010, from http://escholarship.bc.edu/education /tecplus/vol5/iss4/art1 Beane, J. (1991, October). The Middle School: The Natural Home of Integrated Curriculum. Educational Leadership. 49(2): 9-13. Retrieved May 5, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=6&hid=111&sid=18be022e -c2f0-4902-a0ef-25a3648ad737%40sessionmgr111 Bektasli, Behzat. (2006). The Relationships Between Spatial Ability, Logical Thinking, Mathematics Performance and Kinematics Graph Interpretation Skills of 12th Grade Physics Students. Dissertation, Ph.D. (Philosophy). Ohio: the Graduate School of The Ohio State University. Benckert, Sylvia; & Pettersson, Sune. (2008). Learning Physics in Small-Group Discussions – Three Examples. Eurasia Journal of Mathematics, Science &

Technology Education. 4(2): 121-134. Retrieved May 4, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=49&hid=12&sid=e88b8da0 -f8a5-461f-98eb-7083b6262319%40sessionmgr12

Benner, P.; & et al. (2010). Educating Nurses: A Call for Radical Transformation. San Francisco, CA: Jossey-Bass. Bentzen, Warren R. (2000). Seeing Young Children: A Guide to Observing and Recording Behavior. Canada: Delmar Thomson Learning. Berk, Laura E. (1994). Child Development. Boston: Allyn and Bacon. Brahier, Daniel J. (2005). Teaching Secondary and Middle School Mathematics. 2nd ed. Boston: Pearson Education. Boehnke, Klaus. (2005). Value Orientations in Relation to Mathematical Self-Esteem: An Exploratory Study of Their Role in Mathematical Achievement Among German, Israeli, and Canadian 14-year-olds. European Journal of Psychology of Education. xx(3): 227-241. Boocock, S. S.; & Schild, E.O. (1968). Simulation Games in Learning. 2nd ed. Beverly Hills Calif: Sage Publication. Campbell, Linda; & Campbell, Bruce. (1999). Multiple intelligences and Student Achievement: Success Stories from Six Schools. Alexandria: Association for Supervision and Curriculum Development.

250

Campbell, Linda; Campbell, Bruce; & Dickinson, Dee. (2003). Teaching and Learning Through the Multiple Intelligences. 3rd ed. Boston: Allyn and Bacon. Cooney, Thomas J. (1990). Teaching and Learning Mathematics in the 1990s. Reston: The National Council of Teachers of Mathematics. Coopersmith, S. (1981). The Antecedents of Self-Esteem. 2nd ed. California: Consulting Psychologist Press, Inc. -------------. (1984). SEI: Self-Esteem Inventories. California: Consulting Psychologist Press. Inc. Copeland, Richard, W. (1974). How Children Learn Mathematics. New York: Macmillan. Cragan, John F.; & Wright, David W. (1980). Communication in Small Group Discussions: A Case Study Approach. St. Paul: West publishing. De Bono, Edward. (1986). Teaching Thinking. 6th ed. Harmondsworth, Middlesex: Penguin. Diop, Mateen Ajala. (2009). A Case Study of the Impact of Single-gender Schooling on Student Achievement, Self-esteem, and School Climate. Dissertation, Ph.D. (Educational Leadership). Texas: College of Graduate Studies Texas A&M

University-Kingsville. Retrieved May 2, 2010, form http://proquest.umi.com/ pqdweb?index=39&did=1836160971&SrchMode=1&sid=3&Fmt=14&VInst=PROD&VType=PQD&RQT=309&VName=PQD&TS=1275640868&clientId=61839

Douglas, Onika; Burton, Kimberly Smith; & Reese-Durham, Nancy. (2008, June). The Effects of the Multiple Intelligence Teaching Strategy on the Academic Achievement of Eighth Grade Math Students. Journal of Instructional Psychology. 35(2): 182. Duffy, Tyne. (2009). The Relationship between Athletic Participation and Self-Esteem. Dissertation, M.A. ( Psychology). New Jersey: Kean University. Retrieved May 3, 2010, from http://proquest.umi.com/pqdlink?did=1955463521&Fmt =7&clientId=61839&RQT=309&VName=PQD Eggen, P.D.; & Kauchak, D.P. (2001). Strategies for Teachers Teaching Content and Thinking Skills. 4th ed. Massachusetts: Allyn and Bacon. Fan, Chung-Teh. (1952). Item Analysis Table. New Jersey, Princeton: Educational Testing Servics.

251

Farrar, J. C. (1984). Effects of Training in Divergent Thinking on Learning Mathematics by Fourth Grade Children (Creativity, Brainstorming, Arithmetic). Dissertation Abstracts International: North Carolina State University. Retrieved May 5, 2010, from http://proquest.umi.com/pqdweb?index=0&did=751358861&SrchMode=1&sid =1&Fmt=2&VInst=PROD&VType=PQD&RQT=309&VName=PQD&TS=1282064836 &clientId=61839 Frazee, B.M.; & Rudnitski, R.A. (1995). Integrated Teaching Methods: Theory, Classroom Application, and Field-Based Connections. Aldany, New York: Delmar Publishers. Gagne, R.M. (1974). Essentials of Learning for Instruction. Hinsdale: Dryden Press. Gardner, H. (1993a). Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences. 2nd ed. New York, NY: Basic Books. ------------. (1993b). Multiple Intelligences: The Theory in Practice. New York: Basic Books. ------------. (1999). Intelligence Reframe: Multiple Intelligences for the 21st Century. New York: Basic Books. ------------. (2000). The Disciplined Mind: Beyond Facts and Standardized Tests, the K-12 Education that Every Child Deserves. 2nd ed. New York: Penguin Group. Good, C.V. (1973). Dictionary of Education. 3rd ed. New York: McGraw-Hill. Grossen, B. J. (1988). A Study of the Effect of Response form in Computer-Assisted Instruction of Class Reasoning Skills. Dissertation Abstracts International: University of Oregon. Retrieved June, 15, 2010 from http://proquest.umi.com/ pqdweb?index=52&did=746059261&SrchMode=1&sid=4&Fmt=2&VInst=PROD&VT ype=PQD&RQT=309&VName=PQD&TS=1282218752&clientId=618 39 Guilford, J. P. (1967). The Nature of Human Intelligence. New York: McGraw-Hill. Haight, Carrie E.; Herron, Carol; & Cole, Steven E. (2007). The Effects of Deductive and Guided Inductive Instructional Approaches on the Learning of Grammar in the Elementary Foreign Language Gouege Glassroom. Foreign Language Annals. 40(2): 288-310. Retrieved May 5, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/ pdfviewer/pdfviewer?vid=8&hid=14&sid=c07ca293-d05c-416b-be535135caf9c767% 40sessionmgr13 Heimer, Ralph T.; & Trueblood, Cecil R. (1977). Strategies for Teaching Children

Mathematics. London: Addison Wesley Publishing Company. Hoerr, Thomas R. (2000). Becoming a Multiple Intelligences School. Alexandria: Association for Supervision and Curriculum Development.

252

Holly, E. Brisbane. (1994). The Development Child: Understanding Children. New York: the Glencoe Division of Macmillan/McGraw-Hill School Publishing. Holmes, Mark H. (2006, October). Integrating the Learning of Mathematics and Science Using Interactive Teaching and Learning Strategies. Journal of Science Education and Technology. 15(3): 247-256. Howard, C. T. (1987). Relationship of Formal Reasoning Ability, Attributions and Attitudes to Mathematics Achievement in Grades Seven Through Ten. Dissertation Abstracts International: The University of North Carolina. Retrieved June 5, 2010, from ttp://proquest.umi.com/pqdweb?index=56&did=752320311&SrchMode=1&sid= 4&Fmt=2&VInst=PROD&VType=PQD&RQT=309&VName=PQD&TS=1282218752& clientId=61839 Huang, C-C; et al. (2010). The Idea Storming Cube: Evaluating the Effects of Using Game and Computer Agent to Support Divergent Thinking. Educational Technology & Society. 13 (4): 180–191. Retrieved March 15, 2011, from http://web.ebscohost .com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?hid=17&sid=c6b735d7-16c6-4873-8646- 7eb174312ff3%40sessionmgr10&vid=16 Ismail, M. N.; Ngah, N. A.; & Umar, I. N. (2010). The Effects of Mind Mapping with Cooperative Learning on Programming Performance, Problem Solving Skill and Metacognitive Knowledge Among Computer Science Students. Journal of Educational Computing Research. 42(1): 35-61. Retrieved August 19, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=15&hid=109&sid=a648265 0-9ef8-4487-87ac-0177155a88c9%40sessionmgr114 Jeegisha Patel, Pharm. (2008, February 15). Using Game Format in Small Group Classes for Pharmacotherapeutics Case Studies. American Journal of Pharmaceutical Education. 72(1): 1-5. Retrieved May 5, 2010, from http://web.ebscohost.com/ ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=52&hid=12&sid=e88b8da0-f8a5-461f-98eb- 7083b6262319%40sessionmgr12 Kail, Robert V. (1998). Children and Their Development. Upper Saddle River: Prentice-Hill. Karplus, Robert. (1977). Science Teaching and the Development of Reasoning. Journal of Research in Science Teaching. 14(2): 169-175.

253

Ke, Fengfeng; & Grabowski, Barbara. (2007). Gameplaying for Maths Learning: Cooperative or Not?. British Journal of Educational Technology. 38(2): 249-259. Retrieved May 4, 2010, from http://vnweb.hwwilsonweb.com/hww/results/external _link_maincontentframe.jhtml?_DARGS=/hww/results/results_common.jhtml.42 Kim, Taik. (2010, December). An Effective Way to Improve Mathematics Achievement in Urban Schools. Educational Research Quarterly. 34(2): 60-71. Retrieved March 14, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer? hid=8&sid=b08f797f-2b46-4e4f-9360-a9346ec55517%40sessionmgr10&vid=4 Kitsantas, Anastasia; Cheema, Jehanzeb; & Ware, Herbert W. (2011). Mathematics Achievement: The Role of Homework and Self-Efficacy Beliefs. Journal of Advanced Academics. 22(2): 310–339. Retrieved March 19, 2011, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?hid=11&sid=ceedec61-928d- 46ce-9559-3e2b78ab0feb%40sessionmgr10&vid=3 Koellner, K.; Wallace, F.H.; & Swackhamer, L. (2009, November). Integrating Literature to Support Mathematics Learning in Middle School. Middle School Journal. Retrieved June 4, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer? vid=18&hid=104&sid=5ece9be9-36da-4c4f-8b69-003ddd032d38%40sessionmgr110 Krulik, Stephen & Rudnick, Jess A. (1996). The New Source Book for Teaching Reasoning Problem Solving in Junior and Senior High School. Boston: Allyn and Bacon. Kutluca, Tamer. (2009). The Effect of Activities Developed Based on Multiple Intelligences Theory on Students’ Achievement in Polygons. Retrieved May 2, 2010, from http://www.britannica.com/bps/additionalcontent/18/37324774/THE-EFFECT-OF- ACTIVITIES-DEVELOPED-BASED-ON-MULTIPLE-INTELLIGENCES-THEORY- ON-STUDENTS-ACHIEVEMENT-IN-POLYGONS-TOPIC Kutob, RM; Senf, JH; & Crago, M. (2010). Concurrent and Longitudinal Predictors of Self-Esteem in Elementary and Middle School Girls. Journal of School Health. 80(5): 240-248. Lardizabal, S.A.; et al. (1970). Methods and Principles of Teaching. Quezon City: Alemar-Phoenix. Lipman, M. (2003). Thinking in Education. New York: Cambridge University Press. Mark, John L. (1975). Teaching Elementary School Mathematics for Understanding. 4th ed. New York: McGraw-Hill.

254

Markey, Carmel; Power, Des; & Booker, George. (2003). Using Structured Games to Teach Early Fraction Concepts to Students Who Are Deaf or Hard of Hearing. 148(3): 251-258. Retrieved May 4, 2010, from http://vnweb.hwwilsonweb.com/hww /results/external_link_maincontentframe.jhtml?_DARGS=/hww/results/results_ common.jhtml.42 Marzano, Robert J.; & Arredondo, Daisy E. (1986, May). A Framework for Teaching. Educational Leadership. 43(8): 20-26. Maslow, A.H. (1970). Motivation and Personality. 2nd ed. New York: Harper and Row. Matin, Hope. (1996). Multiple Intelligences in the Mathematics Classroom. Arlington Heights, IL: Skylight Training. McCoog, Ian J. (2007, September-October). Integrated Instruction: Multiple Intelligences and Technology. A Journal of Educational Strategies. 81(1): 25-28. Retrieved June 30, 2010, from http://www.eric.ed.gov/ERICWebPortal/search/detailmini.jsp?_ nfpb=true&_&ERICExtSearch_SearchValue_0=EJ781812&ERICExtSearch_Search Type_0=no&accno=EJ781812 McNamar, Maria McDonald. (2008). Using a Real Life Contract Bid for Students to Learn Mathematics. Journal of Instructional Psychology. 36(2): 142-147. Retrieved May 4, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=9&hid= 111&sid=18be022e-c2f0-4902-a0ef-25a3648ad737%40sessionmgr111 Merrill, C. P. (2000). Effects of Integrated Technology, Mathematics, and Science Education on Secondary School Technology Education Students. Dissertation, Ph.D. (Educational). Ohio: The Ohio State University. Retrieved June 4, 2010, from http://proquest.umi.com/pqdweb?index=6&sid=2&srchmode=1&vinst=PROD& fmt=14&startpage=1&clientid=61839&vname=PQD&RQT=309&did=732008441&sc aling=FULL&ts=1280912509&vtype=PQD&rqt=309&TS=1280912598&clientId=6183 Miller, David J.; & Robertson, Derek P. (2010). Using a Games Console in the Primary Classroom: Effects of ‘Brain Training’ Programme on Computation and Self-Esteem. British Journal of Educational Technology. 41(2): 242–255. Retrieved May 5, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/ pdfviewer?vid=9&hid=6&sid=40d71646-2de8-4446-b0a40b1612f767da @sessionmgr12

255

Milson, Andrew J.; & Earle, Brian D. (2007). Internet-Based GIS in an Inductive Learning Environment: A Case Study of Ninth-Grade Geography Students. Journal of

Geography. 106(6): 227-237. Retrieved May 5, 2010, from http://vnweb.hwwilson web.com/hww/results/external_link_maincontentframe.jhtml?_DARGS=/hww/results/

results_common.jhtml.42 Miraglia, K. and Smilan, C. (2009). Lessons Learned from the Landscape: An Integrated Approach. Journal of Education through Art. 5(2-3): 169-185. Retrieved May 4, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer? vid=4&hid=9&sid=bd0a852e-28fc-4780-8097-2fd8d4b416d9%40sessionmgr10 Morante, Eward A.; & Uiesky, Anita. (1984, September). Assessment of Reasoning Abilities. Educational Leadership. 42(1): 71-74. Mourad, Nihad Mahmoud. (2005). Inductive Reasoning in the Algebra Classroom. Dissertation Abstracts International: San Jose State University. Retrieved June 18, 2010, from http://proquest.umi.com/pqdweb?index=0&did =974428191&SrchMode=1&sid=2&Fmt=14&VInst=PROD&VType=PQD&RQT=309 &VName=PQD&TS=1282043240&clientId=61839 Multiple Intelligences. (2000). Retrieved May 2, 2010, form http://www.springfield.k12.il.us/schools/Graham/MI/ index.html. Murphy, Lisa Denise. (2004). Using Computer-Based Laboratories to Teach Graphing Concepts and the Derivative at the College Level. Dissertation, Ph.D. (Philosophy). The Graduate College of the University of Illinois. Retrieved June 18, 2010, from http://proquest.umi.com/pqdweb?index= 19&did=765938321&SrchMode=1&sid=5&Fmt=14&VInst=PROD&VType=PQD&RQ T=309&VName=PQD&TS=1281008575&clientId=61839 Nammouz, Minory Suhil. (2005). A Study of the Effects that Grouping Laboratory Partners Based on Logical Thinking Abilities Have on Their Problem Solving Strategies in a General Chemistry Course. Dissertation, Ph.D. (Curriculum and Instruction: Chemical Education). The Graduate School of Clemson University. National Council of Teachers of Mathematics (NCTM). (2009). The Learning Principle in Standards and Focal Points. Retieved November 4, 2009, from http://www.nctm.org/standards/content.aspx?id=3066 Nickerson, Raymond S. (1984, September). Kinds of Thinking Taught in Current Programs. Educational Leadership. 42(1): 26-36.

256

Nixon, Sarah; & Fishback, John. (2009, May-June). Enhancing Comprehension and Retention of Vocabulary Concepts Through Small-Group Discussion: Probing for Connections Among Key Terms. Journal of College Science Teaching. 38(5): 18-21. Retrieved May 4, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer /pdfviewer?vid=59&hid=12&sid=e88b8da0-f8a5-461f-98eb-7083b6262319%40 sessionmgr12 Özdemir, Ahmet Şükrü. (2009). The Effects of Multiple Intelligence Approach in Project Based Learning on Mathematics Achievement. International Online Journal of Educational Sciences. 1(1): 177 – 195. Retrieved May 3, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=12&hid=111&sid=18be022 e-c2f0-4902-a0ef-25a3648ad737%40sessionmgr111 Palladino, Connie D. (1989). Developing Self-Esteem: A Guide for Positive Success. 2nd ed. Menlo Park: Crisp Publication. Palmberg, Rolf. (2002, January). Catering for Multiple Intelligences-A Foreign-Language Lesson Plan Involving Occupations. ELT Newsletter. Retrieved August 19, 2010, from http://www.eltnewsletter.com/back/January2002/art852002.htm Perveen, Kousar. (2010, March). Effect of the Problem-Solving Approach on Academic Achievement of Students in Mathematics at The Secondary Level. Contemporary Issues In Education Research. 3(3): 9-13. Retrieved March 14, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?hid=8&sid=b08f797f-2b46- 4e4f-9360-a9346ec55517%40sessionmgr10&vid=5 Piaget, J. (1972). Intellectual Evolution for Adolescence to Adulthood. Human Development. 15: 1-12. Prince, Michael J.; & Felder, Richard M. (2006, April). Inductive Teaching and Learning Methods: Definitions, Comparisons, and Research Bases. Journal of Engineering Education. 95(2): 123-138. Retrieved May 4, 2010, from http://web.ebscohost. com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=11&hid=14&sid=c07ca293-d05c-416b-be53- 5135caf9c767%40sessionmgr13 Rao, Zhenhui. (2007, April). Training in Brainstorming and Developing Writing Skills. English Language Teachers Journal. 61(2): 100-106. Retrieved May 5, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=24&hid=12&sid= e88b8da0-f8a5-461f-98eb-7083b6262319%40sessionmgr12 Rawlinson, J Geoffrey. (1981). Creative Thinking and Brainstorming. Great Britain: Biddles.

257

Reif, Christine Elizabeth. (2003). Inductive Versus Deductive Investigations: A Study into Their Effect on Conceptual Understanding. Dissertation Abstracts International: California State University. Retrieved May 5, 2010, from http://proquest.umi.com/ pqdweb?index=14&did=766538661&SrchMode=1&sid=3&Fmt=14&VInst=PROD&V Type=PQD&RQT=309&VName=PQD&TS=1282046407&clientId=61839 Resse, Jay. (1977). Simulation Game and Learning Activites Kit for the Elementary School. New York: Parker Publishing Co. Risk, Thomas M. (1958). Principles and Practices of Teaching in Secondary School. 3rd ed. New York: American Book Co. Roberts, Rosemary. (2002). Self-Esteem and Early Learning. 2nd ed. British: Cromwell Press. Round, E. L. (1998). A Study of the Potential Benefits of Using Interactive Software in High School Geometry Solely for Whole Class Demonstration and Discussion. Dissertation Abstracts International: The Ohio State University. Retrieved June 5, 2010, from http://proquest.umi.com/pqdweb?index=26&did=736889521 &SrchMode=1&sid=1&Fmt=14&VInst=PROD&VType=PQD&RQT=309&VName=PQ D&TS=1282715723&clientId=61839 Santanen, Eric Lawrence. (2002). Directed Brainstorming and the Cognitive Network Model of Creativity: An Empirical Investigation of Cognitive Factors Related to the Formation of Creative Solutions Using an Electronic Brainstorming Environment. Dissertation, Ph.D. (Management). Arizona: College of Graduate The University of Arizona. Retrieved June 5, 2010, from http://proquest.umi.com/ pqdweb?index=10&did=726362781&SrchMode=1&sid=1&Fmt=6&VInst=PROD&VT ype=PQD&RQT=309&VName=PQD&TS=1275902430&clientId=61839 Saricaoglu, Aysel; & Arikan, Arda. (2009). A Study of Multiple Intelligences, Foreign Language Success and Some Selected Variables. Journal of Theory and Practice in Education. 5(2): 110-122. Retrieved June 30, 2010, from http://eku.comu.edu.tr /index/5/2/asaricaoglu_aarikan.pdf Sasse, Connie R. (1978). Person to Person. U.S.A.: A Bennett. Servais, W.; & Varge, T. (1971). Teaching School Mathematics. Great Britain: Compton Printing Ltd, Aylesbury.

258

Shearer, C. Branton; & Luzzo, Darrell Anthony. (2009, September). Exploring the Application of Multiple Intelligences Theory to Career Counseling. The National Career Development Association . 58(1): 3-13. Retrieved May 5, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=16&hid=111&sid=18be022 e-c2f0-4902-a0ef-25a3648ad737%40sessionmgr111 Siccone, Frank. (1993). 101 Ways to Develop Student Self-Esteem and Responsibility, Volume II: The Power to Succeed in School and Beyond. Boston: Allyn and Bacon. Sidhu, Kulbir Singh. (1982). The Teaching of Mathematics. India: Ram Printograph. Smith, K. B. (1991). An Integration of the Computer Algebra System Derive into Instruction of Linear Programming. Dissertation Abstracts International: The University of South Carolina. Retrieved June 5, 2010, from http://proquest.umi.com/pqdweb?

index=45&did=745158161&SrchMode=1&sid=1&Fmt=2&VInst=PROD&VType=PQD&RQT=309&VName=PQD&TS=1282717130&clientId=61839

Sternberg, Robert J. (1984, September). How Can We Teach Intelligence. Educational Leadership. 42(1): 38-48. Strawderman, Virginia Wright. (1986). A Description of Mathematics Anxiety Using an Integrative Model. Dissertation, Ph.D. (Mathematics Educational). Georgia State University. Retrieved May 3, 2010, from http://proquest.umi.com/pqdweb?did= 752968891&sid=2&Fmt=2&clientId=61839&RQT=309&VName=PQD Subramanian, Lalitha. (2005). An Investigation of High School Geometry Students' Proving and Logical Thinking Abilities and the Impact of Dynamic Geometry Software on Student Performance. Dissertation, Ph.D. (Teaching and Learning Principles). Orlando: University of Central Florida. Weber, Ellen. (2001). Five-Phases To PBL: MITA (Multiple Intelligence Teaching Approach) Model for Redesigned Higher Education Classes. Retrieved April 10, 2010, from http://www.newhorizons.org/strategies/mi/weber3.htm White, J.D.; & Carpenter, J.P. (2008). Integrating Mathematics into the Introductory Biology Laboratory Course. XVIII(1): 22-38. Retrieved May 7, 2010, from http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=6&hid=104&sid=5ece9be9 -36da-4c4f-8b69-003ddd032d38%40sessionmgr110 Williams, Wendy M. & et al. (1996). Practical Intelligence for School. New York: HarperCollins.

259

Wilson, Jame W. (1971). ‚Evaluation of Learning in Secondary School Mathematics” in Handbook on Formative and Summative Evaluation of Student Learning. Edited by Benjamin S. Bloom. pp. 643-696. U.S.A.: Mcgraw-Hill. Uhumuavbi, P. 0.; & Mamudu, J. A. (2009). Relative Effects of Programmed Instruction and Demonstration Methods on Students’ Academic Performance in Science. College Student Journal. 43(2): 658-668. Retrieved May 5, 2010, from http://vnweb.hwwilsonweb.com/hww/results/external_link_maincontentframe.jhtml?_ DARGS=/hww/results/results_common.jhtml.42

260

ภาคผนวก

261

ภาคผนวก ก

- คาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร ของแบบทดสอบวด ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน - คาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร ของแบบทดสอบวด ความสามารถในการคดอยางมเหตผล - คาดชนความสอดคลองระหวางขอความกบนยามศพทเฉพาะ ของแบบสอบถามวด ความภาคภมใจในตนเอง - คาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน เปนรายขอ - คาความงาย (PE) และคาอ านาจจ าแนก (D) ใชสตรของ วทนย และซาเบอรส (Whitney and Sabers) ของแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล แบบอตนย จ านวน 9 ขอ - คาอ านาจจ าแนก (t) ของแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเองเปนรายขอ โดยใชวธแจกแจงคาท (t-Distribution) จ านวน 40 ขอ - คะแนน X และคะแนนความแปรปรวน 2σ ของแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน - คาสดสวนของนกเรยนทตอบถก (p) คาสดสวนของนกเรยนทตอบผด (q) และคา pq ในการหาคาความเชอมน (rtt) ของแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน - การค านวณหาคาความเชอมนของเกณฑการตรวจใหคะแนนความสามารถในการคดอยางมเหตผล โดยการใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน - คา iX คา 2

iX คา 2iσ เพอหาความเชอมนของแบบทดสอบวดความสามารถใน

การคดอยางมเหตผล

- คา iX คา 2iX คา 2

iσ เพอหาความเชอมนของแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

262

ตาราง 11 คาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร ของแบบทดสอบวด ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน

ขอท ความคดเหนผเชยวชาญ คา

IOC ขอท

ความคดเหนผเชยวชาญ คา IOC คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 1 คนท 2 คนท 3

1 +1 +1 +1 1 29 +1 +1 +1 1 2 +1 +1 +1 1 30 +1 +1 +1 1 3 +1 +1 +1 1 31 +1 +1 +1 1 4 +1 +1 +1 1 32 +1 +1 +1 1 5 +1 +1 +1 1 33 +1 +1 +1 1 6 +1 +1 +1 1 34 +1 +1 +1 1 7 +1 +1 +1 1 35 +1 +1 +1 1 8 +1 +1 +1 1 36 +1 +1 +1 1 9 +1 +1 +1 1 37 +1 +1 +1 1 10 +1 +1 +1 1 38 +1 +1 +1 1 11 +1 +1 +1 1 39 +1 +1 +1 1 12 +1 +1 +1 1 40 +1 +1 +1 1 13 +1 +1 +1 1 41 +1 +1 +1 1 14 +1 +1 +1 1 42 +1 +1 +1 1 15 +1 +1 +1 1 43 +1 +1 +1 1 16 +1 +1 +1 1 44 +1 +1 +1 1 17 +1 +1 +1 1 45 +1 +1 +1 1 18 +1 +1 +1 1 46 +1 +1 +1 1 19 +1 +1 +1 1 47 +1 +1 +1 1 20 +1 +1 +1 1 48 +1 +1 0 0.67 21 +1 +1 +1 1 49 +1 +1 0 0.67 22 +1 +1 +1 1 50 +1 +1 0 0.67 23 +1 +1 -1 0.33 51 +1 +1 0 0.67 24 +1 +1 -1 0.33 52 +1 +1 +1 1 25 +1 +1 +1 1 53 +1 +1 +1 1 26 +1 +1 +1 1 54 +1 +1 +1 1 27 +1 +1 +1 1 55 +1 +1 +1 1 28 +1 +1 +1 1 56 +1 +1 +1 1

263



IOC คนท 1 คนท 2 คนท 3 57 +1 +1 +1 1 58 +1 +1 +1 1 59 +1 +1 +1 1 60 +1 +1 +1 1 61 +1 +1 +1 1 62 +1 +1 +1 1 63 +1 +1 0 0.67 64 +1 +1 +1 1 65 +1 +1 0 0.67 66 +1 +1 +1 1 67 +1 +1 +1 1 68 +1 +1 +1 1

คดเลอกแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสนเฉพาะขอทมคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร (IOC) โดยพจารณาจากคา IOC > 0.5 จงคดเลอกขอทมคา IOC ตงแต 0.67-1.00 จ านวน 40 ขอ ใหครอบคลมจดประสงคการเรยนร ดงตอไปน คอ ขอ 1, 3, 4, 5, 10, 15, 18, 20, 22, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 32, 33, 35, 38, 39, 40, 45, 46, 47, 48, 50, 52, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 63, 64, 65, 66, 67, 68

264

ตาราง 12 คาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร ของแบบทดสอบวด ความสามารถในการคดอยางมเหตผล


IOC คนท 1 คนท 2 คนท 3 1 -1 +1 +1 0.33

2 +1 +1 +1 1

3 +1 +1 +1 1

4 0 +1 +1 0.67

5 +1 +1 +1 1

6 +1 +1 +1 1

7 +1 +1 +1 1

8 +1 +1 +1 1

9 +1 +1 +1 1

10 +1 +1 +1 1

คดเลอกแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล เฉพาะขอทมคาดชนความความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร (IOC) โดยพจารณาจากคา IOC > 0.5 จงคดเลอกขอทมคา IOC ตงแต 0.67-1.00 จ านวน 9 ขอ ดงตอไปน คอ ขอ 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10

265

ตาราง 13 คาดชนความสอดคลองระหวางขอความกบนยามศพทเฉพาะ ของแบบสอบถาม วดความภาคภมใจในตนเอง

ค าถามขอท

ความคดเหนผเชยวชาญ คา IOC

ค าถามขอท

ความคดเหนผเชยวชาญ คา IOC คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 1 คนท 2 คนท 3

1 0 +1 +1 0.67 24 +1 +1 +1 1 2 +1 +1 +1 1 25 +1 +1 +1 1 3 +1 +1 +1 1 26* +1 +1 -1 0.33 4 +1 +1 +1 1 27* +1 +1 -1 0.33 5 0 +1 +1 0.67 28 +1 +1 +1 1 6 +1 +1 +1 1 29 +1 +1 +1 1 7 +1 +1 +1 1 30 +1 +1 +1 1 8 +1 +1 +1 1 31 +1 +1 +1 1

9* -1 +1 +1 0.33 32 +1 +1 +1 1 10 +1 +1 +1 1 33 +1 +1 +1 1

11* -1 +1 +1 0.33 34 +1 +1 +1 1 12 0 +1 +1 0.67 35 +1 +1 +1 1 13 +1 +1 +1 1 36 +1 +1 +1 1 14 +1 +1 +1 1 37 +1 +1 +1 1 15 +1 +1 +1 1 38 +1 +1 +1 1 16 +1 +1 +1 1 39 +1 +1 +1 1 17 +1 +1 +1 1 40 +1 +1 +1 1 18 +1 +1 +1 1 41 +1 +1 +1 1 19 +1 +1 +1 1 42* +1 +1 -1 0.33 20 +1 +1 +1 1 43* +1 +1 -1 0.33 21 +1 +1 +1 1 44 +1 +1 +1 1 22 +1 +1 +1 1 45 +1 +1 +1 1 23 +1 +1 +1 1 46 +1 +1 +1 1

คดเลอกแบบสอบถามวดภาคภมใจในตนเอง เฉพาะขอทมคาดชนความสอดคลองระหวางขอความกบนยามศพทเฉพาะของแบบสอบถาม (IOC) โดยพจารณาจากคา IOC > 0.5 จงคดเลอกขอทมคา IOC ตงแต 0.67-1.00 จ านวน 40 ขอ คอ ขอ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 44, 45, 46

หมายเหต: ขอทมเครองหมาย * เปนขอทตดทง

คดเลอกแบบสอบถามวดภาคภมใจในตนเอง เฉพาะขอทมคาดชนความสอดคลองระหวางขอความกบนยามศพทเฉพาะของแบบสอบถาม (IOC) โดยพจารณาจากคา IOC > 0.5 จงคดเลอกขอทมคา IOC ตงแต 0.67-1.00 จ านวน 40 ขอ คอ ขอ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 44, 45, 46

266

ตาราง 14 คาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน เปนรายขอ

ขอท p r ผลการพจารณา

ขอท p r ผลการพจารณา

1 0.60 0.12 ไมใช 21 0.42 0.31 ใช 2 0.43 -0.11 ไมใช 22 0.42 0.46 ใช 3 0.44 0.13 ไมใช 23 0.28 0.45 ใช 4 0.40 0.00 ไมใช 24 0.35 0.35 ไมใช 5 0.44 0.33 ไมใช 25 0.32 0.40 ใช 6 0.37 0.31 ใช 26 0.36 0.32 ใช 7 0.37 0.31 ใช 27 0.42 0.47 ใช 8 0.38 0.24 ไมใช 28 0.34 0.45 ใช 9 0.64 0.27 ใช 29 0.46 0.33 ใช 10 0.40 0.48 ใช 30 0.44 0.36 ใช 11 0.18 0.46 ไมใช 31 0.38 0.41 ใช 12 0.43 0.43 ใช 32 0.44 0.47 ใช 13 0.31 0.41 ใช 33 0.32 0.36 ไมใช 14 0.44 0.39 ใช 34 0.35 0.32 ใช 15 0.53 0.35 ใช 35 0.30 0.34 ใช 16 0.39 0.45 ใช 36 0.47 0.46 ใช 17 0.53 0.29 ใช 37 0.46 0.37 ไมใช 18 0.31 0.37 ไมใช 38 0.38 0.50 ไมใช 19 0.20 0.55 ไมใช 39 0.31 0.52 ไมใช 20 0.27 0.00 ไมใช 40 0.35 0.50 ใช

คดเลอกแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน เฉพาะทมคาความยากงาย (p) อยระหวาง 0.28 – 0.64 ซงเปนความยากงายพอเหมาะ ไมยากหรอไมงายจนเกนไป และคดเลอกขอทมคาอ านาจจ าแนก (r) ตงแต 0.27 – 0.50 ซงเปนขอทแยกคนได และสามารถน าไปใชครงตอไป ซงไดคดเลอกแบบทดสอบน ทงหมด 25 ขอ โดยใหครอบคลมจดประสงคการเรยนร คอ ขอ 6, 7, 9, 10, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 21, 22, 23, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 34, 35, 36, 40

267

ตาราง 15 คาความงาย (PE) และคาอ านาจจ าแนก (D) ใชสตรของ วทนย และซาเบอรส (Whitney and Sabers) ของแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล แบบอตนย จ านวน 9 ขอ

ขอท PE D ผลการพจารณา

1 0.25 0.50 ไมใช 2 0.37 0.74 ไมใช 3 0.06 0.13 ไมใช 4 0.30 0.59 ไมใช 5 0.56 0.50 ใช 6 0.49 0.31 ใช 7 0.49 0.98 ใช 8 0.50 0.55 ใช 9 0.42 0.83 ใช

คดเลอกแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผลเฉพาะทมคาความงาย (PE) อยระหวาง 0.42 – 0.56 ซงเปนความงายพอเหมาะ ไมยากหรอไมงายจนเกนไป และคดเลอกขอทมคาอ านาจจ าแนก (D) ตงแต 0.31 – 0.98 ซงเปนขอทแยกคนได และสามารถน าไปใชครงตอไป โดยคดเลอกแบบทดสอบน ทงหมด 5 ขอ ดงตอไปน คอ ขอ 5, 6, 7, 8, 9

268

ตาราง 16 คาอ านาจจ าแนก (t) ของแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเองเปนรายขอ โดยใชวธ แจกแจงคาท (t-Distribution) จ านวน 40 ขอ

ขอท t ขอท t

1 2.642** 21 0.758 2 0.498 22 1.939 3 1.660 23 4.830** 4 0.262 24 3.161** 5 4.357** 25 3.159** 6 1.739** 26 3.798** 7 1.423 27 3.280** 8 3.456** 28 4.432** 9 2.713** 29 2.278 10 5.181** 30 3.021 11 4.761** 31 4.027** 12 4.232** 32 3.662** 13 3.548** 33 2.315 14 3.919** 34 5.115** 15 4.511** 35 3.746** 16 5.405** 36 2.048 17 0.650 37 5.367** 18 5.732** 38 5.141** 19 5.320** 39 4.936** 20 2.361 40 6.429**


คดเลอกขอทคาอ านาจจ าแนก (t) ทแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยใหแตละดานมจ านวนขอเทากน จ านวน 28 ขอ คอ ขอ 1, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 31, 32, 34, 35, 37, 38, 39, 40

269

ตาราง 17 คะแนน X และคะแนนความแปรปรวน 2σ ของแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน วชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน

คนท X X2 คนท X X2

1 5 25 26 9 81 2 7 49 27 5 25 3 11 121 28 8 64 4 12 144 29 7 49 5 6 36 30 5 25 6 10 100 31 10 100 7 5 25 32 4 16 8 12 144 33 12 144 9 25 625 34 3 9 10 17 289 35 10 100 11 9 81 36 16 256 12 4 16 37 9 81 13 7 49 38 10 100 14 10 100 39 9 81 15 11 121 40 8 64 16 14 196 41 9 81 17 11 121 42 10 100 18 8 64 43 6 36 19 4 16 44 22 484 20 6 36 45 13 169 21 16 256 46 8 64 22 21 441 47 6 36 23 8 64 48 8 64 24 8 64 49 6 36 25 9 81 50 24 576

270


คนท X X2 คนท X X2

51 16 256 76 18 324 52 12 144 77 17 289 53 24 576 78 11 121 54 10 100 79 8 64 55 6 36 80 6 36 56 6 36 81 10 100 57 24 576 82 14 196 58 10 100 83 11 121 59 24 576 84 25 625 60 11 121 85 9 81 61 8 64 86 22 484 62 16 256 87 21 441 63 20 400 88 16 256 64 22 484 89 12 144 65 20 400 90 22 484 66 8 64 91 16 256 67 14 196 92 12 144 68 12 144 93 24 576 69 25 625 94 17 289 70 17 289 95 25 625 71 12 144 96 15 225 72 25 625 97 11 121 73 17 289 98 15 225 74 24 576 99 11 121 75 16 256 100 20 400 x =1,280 2

x =20,186 คาความแปรปรวนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน

271

2

22

nxxn

2σ

2

2

100(1,280)-)100(20,186

38.020

ตาราง 18 คาสดสวนของนกเรยนทตอบถก (p) คาสดสวนของนกเรยนทตอบผด (q) และคา pq ในการหาคาความเชอมน (rtt) ของแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน

ขอท p q pq ขอท p q pq

1 0.620 0.380 0.236 14 0.510 0.490 0.250 2 0.540 0.460 0.248 15 0.390 0.610 0.238 3 0.620 0.380 0.236 16 0.540 0.460 0.248 4 0.440 0.560 0.246 17 0.520 0.480 0.250 5 0.390 0.610 0.238 18 0.520 0.480 0.249 6 0.510 0.490 0.250 19 0.490 0.510 0.249 7 0.620 0.380 0.236 20 0.500 0.500 0.250 8 0.620 0.380 0.236 21 0.540 0.460 0.248 9 0.520 0.480 0.250 22 0.420 0.580 0.243 10 0.710 0.290 0.206 23 0.390 0.610 0.238 11 0.540 0.460 0.248 24 0.500 0.500 0.250 12 0.570 0.430 0.245 25 0.390 0.610 0.238 13 0.390 0.610 0.238 รวม )(pq 6.065

คาความเชอมนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน โดยใชสตร KR-20 ของ Kuder-Richardson

2

pq1

1kk

σr

t t

38.0206.065

1125

25

0.875

272

ตาราง 19 การค านวณหาคาความเชอมนของเกณฑการตรวจใหคะแนนความสามารถใน การคดอยางมเหตผลโดยการใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน

คนท คะแนนจากผวจย (X)

คะแนนจากผตรวจ

คนท 2(Y) X2 Y2 XY

1 11.250 5.000 126.5625 25.000 56.250 2 20.500 15.500 420.2500 240.250 317.750 3 9.500 3.500 90.2500 12.250 33.250 4 12.000 6.000 144.0000 36.000 72.000 5 10.750 7.500 115.5625 56.250 80.625 6 23.750 19.000 564.0625 361.000 451.250 7 23.250 17.500 540.5625 306.250 406.875 8 22.750 17.500 517.5625 306.250 398.125 9 23.250 16.000 540.5625 256.000 372.000 10 23.750 16.500 564.0625 272.250 391.875 11 35.750 29.000 1,278.0625 841.000 1,036.750 12 34.750 29.250 1,207.5625 855.563 1,016.438 13 32.500 29.500 1,056.2500 870.250 958.750 14 48.500 35.500 2,352.2500 1,260.250 1,721.750 15 22.250 18.000 495.0625 324.000 400.500 16 22.250 18.000 495.0625 324.000 400.500 17 8.500 4.000 72.2500 16.000 34.000 18 23.250 17.500 540.5625 306.250 406.875 19 23.250 17.500 540.5625 306.250 406.875 20 8.500 4.000 72.2500 16.000 34.000 21 14.750 10.000 217.5625 100.000 147.500 22 14.750 10.000 217.5625 100.000 147.500 23 14.750 10.000 217.5625 100.000 147.500 24 14.750 10.000 217.5625 100.000 147.500 25 14.750 11.000 217.5625 121.000 162.250

273


คนท คะแนนจากผวจย (X)

คะแนนจากผตรวจ

คนท 2(Y) X2 Y2 XY

26 14.750 11.000 217.5625 121.000 162.250 27 13.250 11.000 175.5625 121.000 145.750 28 14.750 11.000 217.5625 121.000 162.250 29 22.750 18.500 517.5625 342.250 420.875 30 6.500 4.000 42.2500 16.000 26.000 31 38.750 33.000 1,501.5625 1,089.000 1,278.750 32 37.750 33.500 1,425.0625 1,122.250 1,264.625 33 35.750 30.500 1,278.0625 930.250 1,090.375 34 37.000 33.500 1,369.0000 1,122.250 1,239.500 35 44.000 33.000 1,936.0000 1,089.000 1,452.000 36 39.000 36.000 1,521.0000 1,296.000 1,404.000 37 31.750 28.000 1,008.0625 784.000 889.000 38 39.750 36.000 1,580.0625 1,296.000 1,431.000 39 31.750 28.000 1,008.0625 784.000 889.000 40 27.250 23.500 742.5625 552.250 640.375 41 44.000 39.000 1,936.0000 1,521.000 1,716.000 42 38.750 32.500 1,501.5625 1,056.250 1,259.375 43 22.250 20.000 495.0625 400.000 445.000 44 31.250 27.000 976.5625 729.000 843.750 45 38.500 35.500 1,482.2500 1,260.250 1,366.750 46 38.000 35.500 1,444.0000 1,260.250 1,349.000 47 31.750 28.500 1,008.0625 812.250 904.875 48 34.750 30.500 1,207.5625 930.250 1,059.875 49 31.750 28.500 1,008.0625 812.250 904.875 50 39.000 36.000 1,521.0000 1,296.000 1,404.000 รวม 1,298.750 1,060.750 39,941.188 28,375.810 33,497.940

274

หาความเชอมนของเกณฑการใหคะแนนความสามารถในการคดอยางมเหตผลของผวจยและผตรวจใหคะแนนคนท 2 โดยการใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน

2222xyYYNXXN

YXXYNr

เมอ xyr แทน สมประสทธสหสมพนธ X แทน ผลรวมของคะแนนชด X Y แทน ผลรวมของคะแนนชด Y

2


2

Y แทน ผลรวมของคะแนนชด Y แตละตวยกก าลงสอง XY แทน ผลรวมของผลคณระหวาง X กบ Y N แทน จ านวนคนหรอสงทศกษา

จากตาราง จะได X = 1,298.750 , Y = 1,060.750 , 2

X = 39,941.188 , 2

Y = 28,375.810 และ XY = 33,497.940

ดงนน

22xy

(1,060.70)-810)50(28,375.)(1,298.750-188)50(39,941.

0))(1,060.75(1,298.750940)50(33,497.r

= 0.984

275

ตาราง 20 คา iX คา 2

iX คา 2iσ เพอหาความเชอมนของแบบทดสอบวดความสามารถ

ในการคดอยางมเหตผล

ขอท iX

2

iX 2iσ

1 260.50 1,623.75 5.3309 2 241.50 1,351.25 3.6961 3 338.50 3,234.75 18.8621 4 218.50 1,309.75 7.0981 5 172.50 1,313.75 14.3725

หาความเชอมนของแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล โดยใชสตรการหาคาสมประสทธแอลฟา (α - Coefficient) ของครอนบค (Cronbach)

2t

2i1

1kk

σ

σα

เมอ α แทน สมประสทธของความเชอมน k แทน จ านวนขอสอบ 2



โดยท

2

222t N

xxN σ


2 x แทน ผลรวมทงหมดของคะแนนแตละคนยกก าลงสอง

N แทน จ านวนนกเรยนทงหมด

จากตาราง n = 5 , 2iσ = 49.3597 , 2

tσ = 152.5631

152.56349.360

115

5α

= 0.845

276

ตาราง 21 คา iX คา 2

iX คา 2iσ เพอหาความเชอมนของแบบสอบถามวดความภาคภมใจ

ในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

ขอท iX

2

iX 2iσ

1 274 826 0.752 2 338 1,216 0.736 3 328 1,140 0.642 4 411 1,755 0.658 5 331 1,157 0.614 6 296 978 1.018 7 345 1,251 0.608 8 313 1,021 0.413 9 279 829 0.506 10 403 1,683 0.589 11 329 1,151 0.686 12 381 1,551 0.994 13 312 1,066 0.926 14 385 1,599 1.168 15 351 1,283 0.510 16 354 1,288 0.348 17 319 1,077 0.594 18 338 1,202 0.596 19 339 1,233 0.838 20 347 1,307 1.029 21 384 1,538 0.634 22 372 1,424 0.402 23 350 1,300 0.750 24 357 1,333 0.585 25 313 1,073 0.933 26 384 1,532 0.574 27 348 1,288 0.769 28 378 1,490 0.611

277

หาความเชอมนของแบบสอบถามวดภาคภมใจในตนเอง ของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 5 โดยใชสตรการหาคาสมประสทธแอลฟา (α - Coefficient) ของครอนบค (Cronbach)

2t

2i1

1kk

σ

σα

เมอ α แทน สมประสทธของความเชอมน k แทน จ านวนขอสอบ 2



โดยท

2

222t N

xxN σ


2 x แทน ผลรวมทงหมดของคะแนนแตละคนยกก าลงสอง

N แทน จ านวนนกเรยนทงหมด จากตาราง n = 28 , 2

iσ = 19.483 , 2tσ = 105.320

105.32019.483

1128

28α

= 0.845

278

ภาคผนวก ข

- ตวอยางแผนการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน

279

แผนการจดการเรยนรท 1 เรอง ความหมายของก าหนดการเชงเสน สมการและอสมการ

สาระการเรยนรคณตศาสตรเพมเตม ชนมธยมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 2 จ านวน 2 คาบ .....................................................................................................................................................1. ผลการเรยนร สรางแบบจ าลองทางคณตศาสตรและใชวธการของก าหนดการเชงเสนทใชกราฟของสมการและอสมการทมสองตวแปรในการแกปญหาได 2. สาระส าคญ ก าหนดการเชงเสน (Linear programming) เปนวธการทางคณตศาสตรประยกตทน าไปใชในการแกปญหาตางๆ โดยมเงอนไข และความตองการของปญหาดงกลาวมาสรางเปนตวแบบทางคณตศาสตร โดยอาจน าไปใชในการหาคาทเหมาะสมทสด ซงมคณคาตอการจดการกบปญหาตางๆ ไดเปนอยางด 3. จดประสงคการเรยนร 3.1 ดานความร - นกเรยนอธบายความหมายของสมการและอสมการได - นกเรยนอธบายความเปนมาและความหมายของก าหนดการเชงเสน 3.2 ดานทกษะ / กระบวนการ นกเรยนม - ทกษะการสอสาร - ทกษะการใหเหตผล - ความคดสรางสรรค 3.3 ดานคณลกษณะอนพงประสงค - มมนษยสมพนธทด - มความรบผดชอบ - มระเบยบ วนย ในการท างาน - กลาแสดงออก แสดงความคดเหน 4. สาระการเรยนร เมอมนษยเรมมการสงเกตสงตางๆ รอบตว พวกเขาเกดความสงสยในสงรอบตวเขา ปรากฏการณตางๆ ทเกดขน พวกเขาจงพยายามหาเหตผลทจะอธบายสงเหลานนอยางเปน ขนตอน และเปนระบบ จากนนพยายามสรางสญลกษณเพอท าใหค าอธบายเปนรปธรรมและสอสารใหพวกเขาเขาใจตรงกน สงเหลานเปนตนก าเนดของวชา คณตศาสตร เปนวชาทเกยวกบความคดของมนษย มนษยสรางสญลกษณแทนความคดนนๆ และสรางกฎในการน าสญลกษณมาใช เพอสอ

280

ความหมายใหเขาใจตรงกน คณตศาสตร จงมภาษาเฉพาะ เปนภาษาทก าหนดขนดวยสญลกษณทรดกมและสอความหมายไดถกตอง ความเปนมา ก าหนดการเชงเสน (Linear programming) เปนวธการหนงทางคณตศาสตรประยกต ซงในครงแรกไดถกคดคนขนมาเพอน าไปใชในการแกปญหาเกยวกบการเคลอนยายก าลงทหาร อาวธยทโธปกรณและสมภาระตางๆ จากฐานทพหนงไปยงอกฐานทพหนงในระหวางสงครามโลก โดยมขอจ ากด และเงอนไขวาจะตองเสยงบประมาณในการเคลอนยายนอยทสด และสามารถท าไดรวดเรวทสด ซงตอมาไดมการน าวธการดงกลาวไปใชในการแกปญหาเกยวกบการขนสงดานธรกจอกดวย นอกจากการน าก าหนดการเชงเสนไปใชในการแกปญหาเกยวกบการขนสงแลว ในปจจบนนไดมการน าไปใชในการแกปญหาทางดานอนๆ อก เชน โรงงานอตสาหกรรมควรจะผลตสนคาแตละชนดเปนจ านวนเทาใด จงจะท าใหไดก าไรมากทสด หรอท าใหตนทนต าทสด ควรใชสวนผสมในการผลตเหลกเสนอยางไรจงจะท าใหคณภาพของเหลกเสนดทสดภายใตตนทนในวงจ ากด ควรเลอกใชสอโฆษณา (วทย โทรทศน หนงสอพมพ) อะไรบาง เปนจ านวนเทาใดในการโฆษณาสนคาภายในวงเงนทจ ากด แตตองการใหไดผลประโยชนมากทสด แบบจ าลองปญหาก าหนดการเชงเสน เปนแบบจ าลองทางคณตศาสตร ทประกอบดวย

เปาหมาย ซงจะอยในรปของฟงกชนจดประสงค และเงอนไขขอจ ากด ซงจะอยในรปของระบบ

อสมการเชงเสน สามารถเขยนในเชงพชคณต หรอแสดงดวยกราฟได

ตวอยาง ตองการผลตสนคา A และสนคา B จ านวนเทาไร ถงไดก าไรมากทสด เมอสนคา A และ B ไดก าไรชนละ 10 และ 15 บาท ตามล าดบ โดยมเงอนไขวา จะตองผลตสนคาทงสองชนด และจ านวนสนคา A ตองมากกวาสนคา B วธท า สวนท 1 สวนทเปนเปาหมาย จะอยในรปของฟงกชนจดประสงค ถาให x และ y แทน จ านวนการผลตสนคา A และสนคา B ตามล าดบ ดงนน ขายสนคา A ไดก าไร 10x บาท และ ขายสนคา B ไดก าไร 15y บาท รวมเปนก าไร 10x + 15y บาท ดงนน ฟงกชนจดประสงค คอ 10x + 15y สวนท 2 สวนทเปนเงอนไขขอจ ากด จะอยในรปของระบบอสมการเชงเสน จากโจทย จะตองผลตสนคาทง 2 ชนด ดงนน 0x และ 0y และจ านวนสนคา A ตองมากกวาสนคา B นนคอ yx หรอไดวา 0y-x ดงนน สวนท 2 คอ

0y-x 0x 0y

ดงนน แบบจ าลองของปญหาก าหนดการเชงเสน คอ P = 10x + 15y

281

ภายใตเงอนไข 0y-x 0x

0y ฟงกชน P เราเรยกวา ฟงกชนจดประสงค (Objective function) เซตของสมการหรออสมการทเปนเงอนไข (หรอเรยกวาเงอนไขแบบอน) เราเรยกวา เงอนไขขอบงคบ (Constraints) และเราเรยกเซตของ (x,y) ทสอดคลองกบเงอนไขบงคบวา ผลเฉลยทเปนไปได (Feasible solution) ผลเฉลยทใหคาของฟงกชนจดประสงคเปนคาสงสดหรอต าสด เราเรยกวา ผลเฉลยเหมาะทสด (Optimal solution) 5. กจกรรมการเรยนร คาบท 1 5.1 ขนน า (วธสอนแบบระดมสมอง) 5.1.1 ใหผเรยนดวดโอเพลง คนบานเดยวกน ประมาณ 5 นาท (ความสามารถดานดนตร) 5.1.2 ใหเวลานกเรยนประมาณ 1 นาท คนหาวามกอาชพในเพลงน (4 อาชพ นนคอ ขบรถแทกซ ท านา รานคา และ ท างานโรงงานเยบผา) มอบรางวลกบนกเรยนทตอบถก 5.1.3 แบงกลมออกเปน 3 กลม ใหนกเรยนชวยกนระดมสมองในประเดนทวา ในอาชพทง 4 อาชพ อาชพใดเปนอาชพทตองมการวางแผนตดสนใจในการลงทนมากทสด (ความสามารถดานเขาใจตนเอง ดานความเขาใจระหวางบคคล ดานภาษา ดานมต) ใหแตละกลมเลอกมา 1 อาชพ พรอมทงอธบายเหตผลวา ตองพจารณา วางแผน ตดสนใจในดานอะไรบาง (แนวค าตอบ อาชพท ารานคา ตองค านงถงดานการตลาด วตถดบทขาย ราคาตนทน ราคาขาย จ านวนทขายได หรอ ท านา ตองค านงถง ราคาปย แรงงาน คาจางรถเกยวขาว ชวงเวลา พนทในการเพาะปลกกบรายได เปนตน) 5.1.4 ใหนกเรยนจดล าดบความคด ล าดบความส าคญ แลวสงตวแทนออกมาน าเสนอ (ความสามารถดานภาษา และดานรางกายและการเคลอนไหว) 5.1.5 ผสอนชแจงถงปญหาดานตางๆ ทแตละกลมออกมาน าเสนอ วาแนวทางหนงในการชวยตดสนใจลงทน นนคอ น าความรทางคณตศาสตรมาชวยแกปญหาไดซง เรอง ก าหนดการเชงเสน กเปนวธการแกปญหาทเกยวกบการแสวงหาวธการทดทสด ดวยแบบจ าลองทางคณตศาสตร เพอใหการด าเนนงานดงกลาวไดผลและมประสทธภาพมากทสด ภายใตเงอนไข หรอทรพยากรทมอยอยางจ ากด 5.2 ขนปฏบตการ (วธการสอนแบบอปนย และวธการสอนแบบอภปรายกลมยอย) 5.2.1 ผสอนตงค าถามเพอสนทนากบนกเรยน เกยวกบการเคลอนยายก าลงทหาร อาวธ และสมภาระตางๆ ในสงคราม วาควรจะด าเนนการอยางไร (เสยงบประมาณนอยทสด เวลานอยทสด ใชก าลงทหารนอยทสด เพอใหสามารถเคลอนยายก าลงทหารไดมากทสด เปนตน)

282

5.2.2 ผสอนยกตวอยางสถานการณการผลตสนคาและใหนกเรยนชวยกนเขยนสมการและอสมการ (ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร และดานมต) 5.2.3 ผสอนเปดวดโอเพลง “กอนมะลบาน” ใหนกเรยนด พรอมทงในนกเรยนแตละกลมชวยกนอภปรายกลมยอยวา จะมแนวทางในการชวยเดกขายพวงมาลยนอยางไรใหขายพวงมาลยหมดกอนมะลบาน และมก าไรมาก ๆ (ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร และดานดนตร) 5.2.4 สงตวแทนกลมออกมาน าเสนอผลการอภปรายกลมยอย พรอมทงใหเพอนนกเรยนกลมอน ชวยกนพจารณาถงความเปนไปได 5.2.5 ผสอนก าหนดสถานการณจากเพลง กอนมะลบาน โดยก าหนดเปาหมายและขอจ ากด จากใบงานท 1 เรอง เดกขายพวงมาลย แลวใหนกเรยนเขยนสมการและอสมการจากสถานการณทก าหนดใหดงน สถานการณ จากเนอเพลง กอนมะลบาน ในสวนของเดกขายพวงมาลยทกลาววา “กอยากใหไฟแดงนานกวานหนอย เผอวาจะไดขายมาลยใหหมด ถาหากวาวนนมไฟเขยวบอยกคงขาดทน ไมมใครอยากซอมะลบานๆ ” ถาเดกขายพวงมาลยพวงเลก 15 บาท และ พวงใหญ 20 บาท แลว เปาหมาย เดกจะตองขายพวงมาลยอยางละกพวงจงจะไดก าไรมากทสด เงอนไข - จะขายเฉพาะตอนเชาไมเกน 3 ชวโมง ไมเชนนนดอกมะลจะบานและแดดจะแรง จะขายไดเฉพาะตอนทต ารวจจราจรใหสญญาณไฟแดงซงสญญาณไฟแดงสลบกบไฟเขยวอยางละ 5 นาท ซงจะขายอยฝงเดยวตลอดไมมการขามไปขายฝงตรงขาม - ถาไฟแดงแตละครงจะขายพวงมาลยทงสองแบบรวมกนไดไมเกน 5 พวง 5.2.6 ใหนกเรยนชวยกนเขยนสมการและอสมการจากสถานการณ โดยผสอนคอยแนะน าตามความเหมาะสม ถาให x และ y แทนจ านวนพวงมาลยพวงเลกและพวงมาลยพวงใหญทขายได ตามล าดบ เปาหมาย P = 15x + 20y (ราคารวมทเดกจะขายพวงมาลยทงสองแบบ)

เงอนไข 0y0,x (จ านวนพวงมาลยทง 2 แบบทขายไดตองไมเปนจ านวนจรงลบ)

90yx (ไฟแดงแตละครงจะขายพวงมาลยทงสองแบบรวมกนไดไมเกน 5 พวง แตใน 1 ชวโมง ถามไฟแดงครงละ 5 นาท จะมทงหมด 6 ครง ดงนน ใน 3 ชวโมง จะมเวลาขายตอนทสญญาณไฟแดงตด เทากบ 18 ครง ดงนน จะขายพวงมาลยไดไมเกน 90 พวง) 5.2.7 ใหนกเรยนเปรยบเทยบการเขยนแบบจ าลองจากปญหาทงหมด วาสามารถแยกแบบจ าลองไดออกมาเปนกสวน แลวผสอนสมถามนกเรยนแตละกลม พรอมทงแนะน าตามความเหมาะสม (ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร ดานภาษา และดานมต)

283

5.2.8 นกเรยนและผสอนรวมกนสรปถงสวนประกอบของแบบจ าลองปญหาก าหนดการเชงเสน ทถกตองพรอมกน 5.3 ขนกจกรรมสรป 5.3.1 ใหนกเรยนชวยกนสรปเนอหาทไดเรยนในคาบ โดยผสอนตงค าถาม เพอเรยงล าดบขนตอน 5.3.2 ใหนกเรยนแตละคนจดบนทกสรปยอลงในสมดบนทกของตนเอง (ความสามารถดานเขาใจตนเอง) 5.4 ขนประเมน 5.4.1 ใหนกเรยนแตละกลมสรปความรทไดรบในกจกรรม 5.4.2 สมถามนกเรยน 1 – 2 กลม ในประเดนทสรปเพอตรวจสอบความรความเขาใจของนกเรยน (ความสามารถดานคณตศาสตร ดานภาษา) คาบท 2 5.1 ขนน า (วธการสอนแบบเกม) 5.1.1 ผสอนใหนกเรยนเลนเกม เรอง “มหศจรรยแหงจ านวน!!!!!!” ซงเปนเกมทใหนกเรยนไดเชอมโยงความรในเรองของ คาประจ าหลก สมการ อสมการ การเรยงสบเปลยน และการจดหม (ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร) 5.1.2 ใหนกเรยนตอบค าถามหลงกจกรรม 5.1.3 ผสอนสรปการน าความรไปประยกตใชตอไป (ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร และดานธรรมชาต) พรอมทงทบทวนความรเรอง สมการและอสมการ ดวยงานน าเสนอ (Power point) 5.2 ขนปฏบตการ (วธการสอนแบบอภปรายกลมยอย) 5.2.1 ผสอนแสดงตวอยางของก าหนดการเชงเสน ในเรองของการ ผลตสนคา ปญหาการขนสง การเตรยมอาหาร ดวยงานน าเสนอ (Power Point) (ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร ดานมต) 5.2.2 ใหนกเรยนชวยกนสรปจากตวอยางขางตน ในประเดนทวา ก าหนดการเชงเสนสามารถน าไปใชในสาขาใดไดบาง 5.2.3 ผสอนและนกเรยนรวมกนสรปพรอมกนอกครง 5.2.4 แบงนกเรยนเปนกลม กลมละ 4-5 คน เพอท าการอภปรายกลมยอยในใบงานท 2 ซงเกยวกบการวางแผนดานตางๆ ดวยก าหนดการเชงเสน 5.2.5 สงตวแทนออกมาน าเสนอหนาชนเรยน โดยการสรปใหเหนภาพกวางๆ ของการใชก าหนดการเชงเสนในการแกปญหา (ความสามารถดานภาษา และดานรางกายและการเคลอนไหว)

284

5.2.6 ผสอนและนกเรยนรวมกนสรป ความหมายของก าหนดการเชงเสน และแจก ใบความรท 1 ใหนกเรยนเพอเปนการทบทวนและสรปความรทไดรบ 5.3 ขนกจกรรมสรป (วธการสอนแบบอภปรายกลมยอย) 5.3.1 ใหนกเรยนในแตละกลมรวมกนอภปรายเกยวกบการน าคณตศาสตรไปประยกตใช ในดานตางๆ โดยใหนกเรยนอภปรายในประเดนทเขยน Mind Mapping (ความสามารถดานภาษา ดานตรรกะและคณตศาสตร ดานมต และดานความเขาใจระหวางบคคล) 5.3.2 ผสอนใหนกเรยนสงตวแทนออกมาน าเสนอผลการอภปรายกลมยอย 5.3.3 นกเรยนและผสอนรวมกนชวยสรปผลการอภปรายกลมยอย อกครง 5.4 ขนประเมน 5.4.1 ใหนกเรยนท าการส ารวจความตองการใชก าหนดการเชงเสนในเรองใกลตวนกเรยน วามตวอยางอะไรบางทสามารถน าก าหนดการเชงเสนไปใชแกปญหาได พรอมทงใหนกเรยนเขยนบนทกถงความรสกของตนเองเกยวกบในเรองทนกเรยนส ารวจดวย (ความสามารถดานภาษา ดานตรรกะและคณตศาสตร ดานรางกายและการเคลอนไหว และดานเขาใจตนเอง) ตามแบบฟอรม ดงน 1. ใหนกเรยนยกตวอยางทนกเรยนพบเหนในชวตประจ าวน ซงสามารถน าก าหนดการเชงเสนไปใชในการแกปญหา เชน ใชวางแผนในการท าขนมขาย โดยมเวลาและแรงงานจ ากด เพอใหมคาใชจายนอยทสดและมก าไรมากทสด เปนตน ..................................................................................................................................................... 2. จากในขอ 1 ทนกเรยนยกตวอยาง นกเรยนคดวาการน าก าหนดการเชงเสนไปใชในการแกปญหาตางๆ นน ดหรอไมด เปนไปไดหรอเปนไปไมได อยางไร ..................................................................................................................................................... 6. สอการเรยนร/แหลงการเรยนร 6.1 ใบความรท 1 เรอง ความหมายของก าหนดการเชงเสน 6.2 ใบงานท 1 เรอง เดกขายพวงมาลย 6.3 ใบงานท 2 เรอง การวางแผนดานตางๆ ดวยก าหนดการเชงเสนเกม เรอง“มหศจรรยแหงจ านวน!!!!!!” 6.4 งานน าเสนอ (Power Point) เรอง ความรพนฐานของสมการและอสมการ และตวอยางของก าหนดการเชงเสน 6.5 วดโอเพลง คนบานเดยวกน และเพลง กอนมะลบาน 7. ชนงาน/ภาระงาน 7.1 การประยกตใชเกม “มหศจรรยแหงจ านวน!!!!!!!” 7.2 การน าเสนอใบงานท 1, 2

285

7.3 ระดมสมองในประเดนเกยวกบเหตผลทตองใชการตดสนใจในการลงทนอาชพจากเพลง คนบานเดยวกน 7.4 สรปกจกรรมทเรยนในคาบ 1 7.5 แผนทความคด (Mind Mapping) เกยวกบการน าคณตศาสตรไปประยกตใชในดานตาง ๆ 7.6 บนทกการส ารวจการน าก าหนดการเชงเสนไปใชแกปญหาในชวตประจ าวน 8. การวดและการประเมนผลการเรยนร

หวขอการประเมน วธประเมน เครองมอทใช เกณฑในการประเมน 1.1 ดานความร - นกเรยนอธบายความหมายของสมการและอสมการได - นกเรยนอธบายความเปนมาและความหมายของก าหนดการเชงเสน

สงเกต ตอบค าถาม ตรวจใบงาน

ใบงาน

ผานเกณฑรอยละ 65

1.2 ดานทกษะ / กระบวนการ นกเรยนม - ทกษะการสอสาร - ทกษะการใหเหตผล - ความคดสรางสรรค

สงเกต ตอบค าถาม การท ากจกรรม

แบบสงเกต ใบงาน

ผานเกณฑรอยละ 65

1.3 ดานคณลกษณะอนพงประสงค - มมนษยสมพนธทด - มความรบผดชอบ - มระเบยบ วนย ในการท างาน - กลาแสดงออก แสดงความคดเหน

การสงงาน การตรงตอเวลา

แบบบนทก แบบสงเกตพฤตกรรม

ระดบ 1 ปรบปรง ระดบ 2 พอใช ระดบ 3 ด ระดบ 4 ดมาก ผานเกณฑตงแตระดบ 2 ขนไป

9. บนทกหลงการสอน นกเรยนสวนใหญใหความสนใจกบการเรยน ฟงเพลง และมสวนรวมในการตอบค าถามด อภปรายกลมยอยไดชดเจน ตอบตรงประเดน มความกระตอรอรน ชวยกนคดด และสนกในการเรยน

286

ขนน าในคาบท 1 นกเรยนใหความสนใจดมาก รวมกนระดมสมองด แตละกลมรายงานไดละเอยดดมาก แตนกเรยนใชเวลามากเกนไป ใบงานท 1 นกเรยนมการปรกษากน โดยตองมการแนะน าเปนระยะ ๆ มนกเรยน 1 กลม เขยนอสมการได แตยงไมถกตอง นนคอ 5yx ซงตองเขยนไดวา 90yx และในตอนแรกนกเรยนยงเขยนสมการและอสมการไมถกตอง อกทงยงไมสามารถแยกแยะไดสมการและอสมการได การเลนเกม นกเรยนทกคนใหความสนใจดมาก โดยเฉพาะการพสจนนกเรยนมความอยากร อยากเหน และคาดเดาค าตอบกนอยางมากมาย สวนใหญจะคาดเดาไดถกตอง และมการโตแยงกนบางเลกนอย ส าหรบกจกรรมสรปทายคาบเรยนใหนกเรยนสรปมาเปนการบานเนองจาก เสยเวลาในการท ากจกรรม และนกเรยนอบรมหนาเสาธงตอนเชา ประเมนผลการเรยนร ดานความร นกเรยนทกคนอธบายความหมายของสมการและอสมการ และความเปนมาของก าหนดการเชงเสนได สามารถจ าแนกสวนของเปาหมายและเงอนไขของก าหนดการเชงเสนได ดานทกษะ/กระบวนการ นกเรยนทกคนมทกษะกระบวนการสอสาร การใหเหตผล และความคดสรางสรรคผานเกณฑรอยละ 65 โดยอยระหวางรอยละ 72 – 100 ดานคณลกษณะอนพงประสงค โดยเฉลยอยในระดบด (3) ปญหาและอปสรรค

- ใบทกกจกรรม นกเรยนสวนใหญตองไดรบค าแนะน า มการซกถามขอสงสย และไมสามารถน าความรทเรยนมาเชอมโยงได ท าใหเวลาในการท ากจกรรมลาชา - นกเรยนชาย 1 คน และนกเรยนหญง 1 คน ไมสนใจการเรยน ดลกษณะเหมอนงวงนอน - เมอมการเปลยนกลมตามทผสอนจดให มนกเรยน 2 คนบอกวา ไมอยากอยกบเพอนทไมสนทกนเลย ตองการอยกลมเดม แนวทางแกไข - ใบงานท 1 นกเรยนเขยนอสมการไมถกตอง จงทบทวน สมการและอสมการกอน เพอใหนกเรยนสามารถท ากจกรรมไดอยางถกตอง - สมถามนกเรยนทกคนในหองเรยนเพอกระตนใหนกเรยนทไมสนใจ ตงใจฟงและท ากจกรรมมากขน - การจดกลมครงตอไปใหนกเรยนมสวนรวมในการจดกลมบาง เพอใหนกเรยนไดท ากจกรรมตามความสามารถ และความเตมใจ ลงชอ ..................................................... (นางสาวสกลยา อบลรตน) ผสอน

287

เนอเพลง ศลปน :ไผ พงศธร เพลง :คนบานเดยวกน เนอเพลง คนบานเดยวกน โอย..นอ..นอ...คนบานเฮา คนบานเดยวกน แคมองตากนกเขาใจอย รวาเหนอยแคไหน วาหนกแคไหนบนหนทางส ยงมค าปลอบโยน ยงมค าปลอบใจ มค าวาซ าบายดบใหกนเสมอ เดอคนบานเฮา อายทดเคน เขามาเปนคนขบแทกซ จากรอยเอด เฮดนาไดเอาไปใชแตหน ตดสนใจ หวกระเปาเดนทาง มาสกลางเมองใหญเมองน ไดเจอกนอยรานลาบหลายท เปนจงใดพโชคหมานบนอ คนบานเดยวกน แคมองตากนกเขาใจอย รวาเหนอยแคไหน วาหนกแคไหนบนหนทางส ยงมค าปลอบโยน ยงมค าปลอบใจ มค าวาซ าบายดบใหกนเสมอ เดอคนบานเฮา โอย..นอ..นอ...คนบานเฮา ใหโชคใหหมาน ใหมงใหม ใหอยดมแฮง อยแดงมฮเดอครบพนอง นองตกแตน เขามาเปนสาวโรงงานเยบผา แรงทใชกบเงนทได ยงบเคยคมคา นกเรยน ม.ปลายจากภาคอสาน กลายเปนแรงงานถก กดราคาน องมาซอลาบ เฮาไดเวาจา จงใดอดสาเอากอนเดอนาง คนบานเดยวกน แคมองตากนกเขาใจอย รวาเหนอยแคไหน วาหนกแคไหนบนหนทางส ยงมค าปลอบโยน ยงมค าปลอบใจ มค าวาซ าบายดบใหกนเสมอ เดอคนบานเฮา โอย..นอ..นอ...คนบานเฮา ใหโชคใหหมาน ใหมงใหม ใหอยดมแฮง อยแดงมฮเดอครบพนอง คนบานเฮา คนบานเดยวกน คนบานเฮา คนบานเดยวกน หมายเหต: มชออาชพอย 4 อาชพ คอ ขบรถแทกซ ท านา รานคา และ ท างานโรงงานเยบผา

288

เนอเพลง เพลง กอนมะลบาน ศลปน วงไทม

มนเปนประจ าตรงสแยกน ทรถมนตดเหลอเกน แตใครๆ กคงตองผาน บงเอญวนนนไดเหลอบไปเหน แววตาของเดกนอยนงมองเหมอ อยรมขางฟตบาท เลยสะกดใจ คอนขางหวงเขาเปนอะไร จงไดทกไป

ใหชวยไหม ไดฟงเขาตอบ นาแปลกใจ

กอยากใหไฟแดงนานกวานหนอย เผอวาจะไดขายมาลยใหหมด

ถาหากวาวนนมไปเขยวบอย กคงขาดทน ไมมใครอยากซอมะลบานๆ

และทกหนนตองผานทางนน ทรถมนตดเหลอเกน

แตตวฉนไมเคยจะเบอ เพราะฉนนกถงค าตอบเดกนอย ทคอยเตอนใจฉนใหรสก ใหนกถงคนอน

ลองเอาใจเขา เขามาใสหวใจสกท โลกในแงด มความหมาย ใหฉนไดเปลยน เปลยนความคด

กอยากใหไฟแดงนานกวานหนอย เผอวาจะไดขายมาลยใหหมด

ถาหากวาวนนมไปเขยวบอย กคงขาดทน ไมมใครอยากซอมะลบานๆ

289

ใบงานท 1 เรอง เดกขายพวงมาลย

ค าสง : ใหนกเรยนเขยนสมการหรออสมการเพอแสดงเปาหมายและเงอนไขทก าหนดใหจากสถานการณทก าหนดให สถานการณ จากเนอเพลง กอนมะลบาน ในสวนของเดกขายพวงมาลยทกลาววา “กอยากใหไฟแดงนานกวานหนอย เผอวาจะไดขายมาลยใหหมด ถาหากวาวนนมไฟเขยวบอยกคงขาดทน ไมมใครอยากซอมะลบานๆ ” ถาเดกขายพวงมาลยพวงเลก 15 บาท และ พวงใหญ 20 บาท แลว เปาหมาย เดกจะตองขายพวงมาลยอยางละกพวงจงจะไดก าไรมากทสด ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ เงอนไข - จะขายเฉพาะตอนเชาไมเกน 3 ชวโมง ไมเชนนนดอกมะลจะบานและแดดจะแรง จะขายไดเฉพาะตอนทต ารวจจราจรใหสญญาณไฟแดงซงสญญาณไฟแดงสลบกบไฟเขยวอยางละ 5 นาท ซงจะขายอยฝงเดยวตลอดไมมการขามไปขายฝงตรงขาม - ถาไฟแดงแตละครงจะขายพวงมาลยทงสองแบบรวมกนไดไมเกน 5 พวง ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................

290

เกมแหงการเรยนร เรอง “มหศจรรยแหงจ านวน!!!!!!”

1. จดประสงคการเรยนร 1.1 ดานความร นกเรยน

1) สามารถอธบายความหมายของคาประจ าหลกในรปทวไปได 2) สามารถอธบายความหมายของสมการและอสมการได

1.2 ดานทกษะ/กระบวนการ 1) การสอสาร 2) การใหเหตผล 3) การเชอมโยง

2.3 ดานคณลกษณะ 1) สามารถท างานอยางเปนระบบ รอบคอบ 2) มความเชอมนในตนเอง

291

2. การประยกตใชหลกการทางคณตศาสตร คาประจ าหลก

คาของเลขโดด คาของเลขโดในหลกตาง ๆ คาของเลขโดดในแตละหลก มคาเทากบ ผลคณของเลขโดดนนกบคาประจ าหลก เชน จ านวน 36,758,000 8 อยในหลกพน มคา 8 X 1,000 = 8,000 5 อยในหลกหมน มคา 5 X 10,000 = 50,000 7 อยในหลกแสน มคา 7 X 100,000 = 700,000 6 อยในหลกลาน มคา 6 X 1,000,000 = 6,000,000 3 อยในหลกสบลาน มคา 3 X 10,000,000 = 30,000,000 สมการ หมายถง ประโยคสญลกษณทางคณตศาสตร ทใชแสดงวาสองสงเหมอนกน หรอ

เทยบเทากน ทเชอมดวยเครองหมายเทากบ ดงตวอยาง 2 + 3 = 5 , x + y + z = 0 อสมการ หมายถง ประโยคสญลกษณทแสดงความสมพนธของสองสงดวยเครองหมายไมเทากบ ( ) มากกวา (>) นอยกวา (<) มากกวาหรอเทากบ ( ) หรอ นอยกวาหรอเทากบ ( ) ตวอยางเชน 1. จ านวนสมในตะกรารวมกนไดมากกวาสบผล 2. x + y > 6 เปนตน การเรยงสบเปลยน วธเรยงสบเปลยนหรอการจดล าดบคอวธการเรยงล าดบของสงของจ านวนหนง โดยการจดนนค านงถงล าดบเปนส าคญ ตวอยางเชน ถานกเรยนมดนสอ ปากกา และยางลบ อยางละ 1 ชน นกเรยนน ามาจดวางเรยงเปนแถว นกเรยนจะจดวางได 6 วธ ดงน

292

ดนสอ ปากกา ยางลบ ดนสอ ยางลบ ปากกา ปากกา ดนสอ ยางลบ ปากกา ยางลบ ดนสอ ยางลบ ปากกา ดนสอ ยางลบ ดนสอ ปากกา

การจดหม เปนการหาจ านวนวธการจดหมของสงของหลาย ๆ สงโดยไมค านงถงล าดบกอนหลง ตวอยางเชน ในการเลอกตวแทนนกเรยน 3 คนจากผสมคร 5 คน จะมวธเลอกทงหมดกวธ ปญหาเชนนเราจะไมสนใจอนดบทของคนทเราเลอก แตสนใจวาจะจดเปนหม 3 คน ไดทงหมดกหม ถาเรยกผสมคร 5 คนนนวา ก,ข,ค,ง,จ การจดหมทละ 3 คนเหมอนกบการหาสบเซตทมสมาชก 3 ตวของเซต {ก,ข,ค,ง,จ} ซงมทงหมด 10 สบเซต ดงน

{ก,ข,ค}, {ก,ข,ง}, {ก,ข,จ}, {ข,ค,ง}, {ข,ค,จ}, {ข,ง,จ}, {ค,ง,จ}, {ก,ค,ง}, {ก,ค,จ}, {ก,ง,จ}

ดงนนในการเลอกตวแทนนกเรยน 3 คน จากผสมคร 5 คน ซง เทากบ 10 วธ 3. อปกรณทใช

- 4. เวลาทใช

10 นาท 5. เปาหมายของเกม

5.1 นกเรยนสามารถประยกตใชความรเรองคาประจ าหลกได 5.2 นกเรยนเขาใจการเรยงสบเปลยน การจดหมของจ านวน การแสดงความสมพนธของ

จ านวนดวยสมการ และอสมการ 5.3 นกเรยนสามารถแสดงการใหเหตผลได

6. จ านวนผเลน 20 คนขนไป

7. วธการเลน ขนน า

1. ใหนกเรยนเลอกเลขโดดมา 3 ตวทไมซ ากน แลวหาผลรวมของเลขโดดทง 3 ตวนนเกบไว

2. น าเลขโดดทง 3 ตวมาสรางเปนจ านวนทมเลข 2 หลก ทแตกตางกนทงหมด (ได 6 จ านวน) แลวหาผลรวมของจ านวนทมเลข 2 หลกทงหมด

293

3. น าผลรวมจากขอ 2 หารดวยผลรวมในขอ 1 (ซงมคาเทากบ 22 เสมอ) 4. ผสอนท านายผลหารทไดของนกเรยนวาเทากบ 22 พรอมทงสอบถาม

ถงเลขโดด 3 ตวของนกเรยนแตละคน ขนตอนของกจกรรม

5. ใหนกเรยนลองก าหนดเลขโดดขนมาใหม และด าเนนการค านวณหาอกครง

6. ผสอนใหนกเรยนชวยกนใหเหตผลวาท าไมจงเปนเชนนน โดยอาจใหขอเสนอแนะวาเกยวของกบ คาประจ าหลก

7. ผสอนแสดงวธการพสจนในรปทวไปใหนกเรยนด พรอมทงตงค าถาม ใหนกเรยนตอบเปนขนตอน

ขนสรป 8. สอบถามนกเรยนวา ถาเปลยนเงอนไขเปน ก าหนดเลขโดด 4 ตว แลว

ผลหารจะเปนอยางไร(ถาก าหนดเลขโดด 4 ตว ผลหารจะเทากบ 33 เสมอ ถาก าหนดเลขโดด 5 ตว ผลหารจะเทากบ 44 เสมอ)

9. ใหนกเรยนชวยกนหาค าตอบ 10. ผสอนสรปถงความรทไดรบจากการใหเหตผล และเนอหาในวชา

คณตศาสตร ทเกยวของในกจกรรมน 8. กระบวนการทางความคด 8.1 ดานความร

1. นกเรยนรสกอยางไรเมอผลหารมคาเทาเดมเสมอ ไมวาจะเลอกเลขโดดเปนเลขอะไร กตาม 8.2 ดานทกษะ

1. อะไรเปนจดยากทสดในการหาค าตอบวา ท าไมจงมคาเทาเดมเสมอ 2. สามารถน าปญหานไปประยกตใชไดหรอไม อยางไร

8.3 ดานเจตคต 1. นกเรยนคดวาเกมนมประโยชนหรอไม ถามสามารถน าไปใชในชวตประจ าวนไดอยางไร

9. การน าไปประยกตใช 1. นกเรยนสามารถน าเรอง คาประจ าหลก การด าเนนการของจ านวน ไปสรางกจกรรมทนาสนใจได

2. นกเรยนไดน าความรพนฐานเกยวกบสมการ อสมการ ไปใชในการเรยนเรอง ก าหนดการเชงเสนได

3. นกเรยนตระหนกถงความส าคญ และประโยชนของการมเหตมผลในวชาคณตศาสตร ------------------------------------------

294

เฉลยเกมแหงการเรยนร เรอง “มหศจรรยแหงจ านวน!!!!!!”

เลขโดด 3 ตวทไมซ ากน น ามาสรางเปนจ านวนทมสองหลก จะได 6 จ านวน จากนน หาผลรวมทง 6 จ านวนนน แลวน าไปหารดวยผลรวมของเลขโดด 3 ตว จะมคาเทากบ 22 เสมอ

วธท า ก าหนด a, b และ c เปน เลขโดด สรางเปนจ านวนทมสองหลก ไดเปน ab, ac, ba, ca, bc และ cb จากคาประจ าหลก จะได ab = 10a + b ac = 10a + c ba = 10b + a ca = 10c + a bc = 10b + c cb = 10c + b ดงนน ผลรวมของ ab, ac, ba, ca, bc และ cb จะได ab + ac + ba + ca + bc + cb = 10a + b + 10a + c + 10b + a + 10c + a + 10b + c + 10c + b = 10a + 10a+ a + a + 10b + 10b +b+ b + 10c+ 10c + c + c = 22a + 22b + 22c = 22(a+b+c) นนคอ ab + ac + ba + ca + bc + cb = 22(a+b+c)____________(1) เพราะวา a+b+c เปนผลรวมของเลขโดด 3 ตว ซงมคาไมเทากบ 0 น า (a+b+c) มาหารทงสองขางของสมการ (1)

จะไดวา 22

cbacb + bc + ca + ba + ac + ab

ดงนน สรปไดวา เมอน าเลขโดด 3 ตวทไมซ ากนมาสรางเปนจ านวนทมเลข 2 หลก ซงได 6 จ านวนและหาผลรวมของทง 6 จ านวนนน แลวน าไปหารดวยผลรวมของเลขโดด 3 ตว จะมคาเทากบ 22 เสมอ

295

งานน าเสนอ (Power Point) เรอง ความรพนฐานทางคณตศาสตร

297

งานน าเสนอ (Power Point) ตวอยางก าหนดการเชงเสน

301

ใบความรท 1 เรอง ความหมายของก าหนดการเชงเสน

ก าหนดการเชงเสน (Linear programming) เปนวธการหนงทางคณตศาสตรประยกต ซงในครงแรกไดถกคดคนขนมาเพอน าไปใชในการแกปญหาเกยวกบการเคลอนยายก าลงทหาร อาวธยทโธปกรณและสมภาระตางๆ จากฐานทพหนงไปยงอกฐานทพหนงในระหวางสงครามโลก โดยมขอจ ากด และเงอนไขวาจะตองเสยงบประมาณในการเคลอนยายนอยทสด และสามารถท าไดรวดเรวทสด ซงตอมาไดมการน าวธการดงกลาวไปใชในการแกปญหาเกยวกบการขนสงดานธรกจอกดวย นอกจากการน าก าหนดการเชงเสนไปใชในการแกปญหาเกยวกบการขนสงแลว ในปจจบนนไดมการน าไปใชในการแกปญหาทางดานอนๆ อกเชน ทางดานการผลต น าไปชวยในการวางแผนการผลตเพอใหไดก าไรสงสด ในขณะทเครองจกรและวตถดบทใชในการผลตมอยจ านวนจ ากดหรอกลาวไดอกอยางหนงวา เปนการวางแผนการผลตเพอใหเกดตนทนการผลตต าทสด ภายใตขอจ ากดของเครองมอและวตถดบทมอย ทางดานโภชนาการ น าไปชวยในการวางแผนการจดอาหารเพอใหรางกายไดรบคณคาทางอาหารเพยงพอกบความตองการ โดยเสยคาใชจายนอยทสด ทางดานการศกษา น าไปชวยในการวางแผนการบรหารงานเพอใหเกดประสทธภาพมากทสด เชน สามารถรบนกเรยนเขาศกษาไดมากทสด ภายใตขอจ ากดเกยวกบคร และสถานท เปนตน ทางดานประสทธภาพในการท างาน น าไปชวยในการจดเวลาทมอยจ ากดใหสามารถจดท ากจกรรมทมอยหลายๆ อยางเกดผลทมประโยชนสงสด นอกจากตวอยางทกลาวมาแลว ก าหนดการเชงเสนยงสามารถน าไปใชในการแกปญหาทางดานอนๆ อก เชน ทางดานวทยาศาสตรกายภาพ ทางดานสงคมศาสตร เปนตน กลาวโดยทวไป ก าหนดการเชงเสนเปนศาสตรทน าไปใชในการแสวงหาวธการทดทสด เพอใหการด าเนนงานดงกลาวไดผลและมประสทธภาพมากทสด เชน โรงงานอตสาหกรรมควรจะผลตสนคาแตละชนดเปนจ านวนเทาใด จงจะท าใหไดก าไรมากทสด หรอท าใหตนทนต าทสด ควรใชสวนผสมในการผลตเหลกเสนอยางไนจงจะท าใหคณภาพของเหลกเสนดทสดภายใตตนทนในวงจ ากด ควรเลอกใชสอโฆษณา (วทย โทรทศน หนงสอพมพ) อะไรบาง เปนจ านวนเทาใดในการโฆษณาสนคาภายในวงเงนทจ ากด แตตองการใหไดผลมากทสด

302

ใบงานท 2 วางแผนทางดานการผลตดวยก าหนดการเชงเสน (กลม 1)

ค าชแจง: ใหนกเรยนในกลมชวยกนยกตวอยางการวางแผนทเกยวของกบทางดานการผลต

เรอง การท าปลากระปอง ในฐานะทเปนผผลต วามอะไรบาง โดยก าหนดเงอนไขและ

วตถประสงคใหชดเจน และสมมตเงอนไขขอบงคบหรอวตถดบตางๆ อยางนอย 2 เงอนไข หลงจาก

นนใหนกเรยนสงตวแทนออกมาอภปรายหนาชนเรยน

303

ใบงานท 2 วางแผนทางดานโภชนาการดวยก าหนดการเชงเสน(กลม 2)

ค าชแจง: ใหนกเรยนในกลมชวยกนยกตวอยางการวางแผนทเกยวของกบทางดานโภชนาการ

เรอง การรบประทานอาหารของผปวย ในฐานะทเปนผเตรยมอาหาร วามอะไรบาง โดย

ก าหนดเงอนไขและวตถประสงคใหชดเจน และสมมตเงอนไขขอบงคบหรอวตถดบตางๆ อยางนอย

2 เงอนไข หลงจากนนใหนกเรยนสงตวแทนออกมาอภปรายหนาชนเรยน

304

ใบงานท 2 วางแผนทางดานการศกษาดวยก าหนดการเชงเสน (กลม 3)

ค าชแจง: ใหนกเรยนในกลมชวยกนยกตวอยางการวางแผนทเกยวของกบทางดานการศกษา

เรอง การวางแผนจดกจกรรมนกเรยน ในฐานะทเปนคณะกรรมการนกเรยน วามอะไรบาง

โดยก าหนดเงอนไขและวตถประสงคใหชดเจน และสมมตเงอนไขขอบงคบหรอวตถดบตางๆ อยาง

นอย 2 เงอนไข หลงจากนนใหนกเรยนสงตวแทนออกมาอภปรายหนาชนเรยน

305

ใบงานท 2 วางแผนทางดานประสทธภาพในการท างานดวยก าหนดการเชงเสน (กลม 4)

ค าชแจง: ใหนกเรยนในกลมชวยกนยกตวอยางการวางแผนทเกยวของกบทางดาน

ประสทธภาพในการท างาน เรอง การจดสรรคนท างาน ในฐานะทเปนนายจาง วามอะไรบาง



306

ใบงานท 2 วางแผนทางดานการผลตดวยก าหนดการเชงเสน (กลม 1)

ค าชแจง: ใหนกเรยนในกลมชวยกนยกตวอยางการวางแผนทเกยวของกบทางดานการผลต

เรอง การท าปลากระปอง ในฐานะทเปนผผลต วามอะไรบาง โดยก าหนดเงอนไขและ

วตถประสงคใหชดเจน และสมมตเงอนไขขอบงคบหรอวตถดบตางๆ อยางนอย 2 เงอนไข หลงจาก

นนใหนกเรยนสงตวแทนออกมาอภปรายหนาชนเรยน

แนวตอบ

เงอนไข :

1. ตองการใหมก าไรสงสด หรอ

2. ตองการใชทรพยากร/วตถดบ ทมอยใหคมคา หรอ

3. ตองการท าใหตนทนต าทสด

สมมตเงอนไขการผลตปลากระปอง

ในการผลตตองมวตถดบ คอ ปลา น าซอส

ขนตอนในการผลต ตองมการใชแรงงานคน และเครองจกร

แนวตอบคะ

307

ใบงานท 2 วางแผนทางดานโภชนาการดวยก าหนดการเชงเสน(กลม 2)

ค าชแจง: ใหนกเรยนในกลมชวยกนยกตวอยางการวางแผนทเกยวของกบทางดานโภชนาการ

เรอง การรบประทานอาหารของผปวย ในฐานะทเปนผเตรยมอาหาร วามอะไรบาง โดย

ก าหนดเงอนไขและวตถประสงคใหชดเจน และสมมตเงอนไขขอบงคบหรอวตถดบตางๆ อยางนอย

2 เงอนไข หลงจากนนใหนกเรยนสงตวแทนออกมาอภปรายหนาชนเรยน

แนวตอบ


1. ตองการใหมสารอาหารครบถวน หรอ

2. ตองการท าใหราคาอาหารต าทสด หรอ

3. ใชเวลาทมอยางจ ากดใหคมคา

สมมตเงอนไขการรบประทานอาหารของผปวย

ผปวยตองการแคลเซยม และวตามนในปรมาณทเพยงพอ ส าหรบน าไป

ซอมแซมสวนตางๆ ของรางกายและเสรมสรางกระบวนการเผาผลาญของรางกาย

โดยทม เงอนไขวา มอาหารอย 2 ชนดท ผปวยคนนรบประทานได นนคอ

อาหาร A กบ อาหาร B

308

ใบงานท 2 วางแผนทางดานการศกษาดวยก าหนดการเชงเสน (กลม 3)

ค าชแจง: ใหนกเรยนในกลมชวยกนยกตวอยางการวางแผนทเกยวของกบทางดานการศกษา

เรอง การวางแผนจดกจกรรมนกเรยน ในฐานะทเปนคณะกรรมการนกเรยน วามอะไรบาง



แนวตอบ


1. ตองการใหมประโยชนสงสด หรอ

2. ตองการใชทรพยากร/วตถดบ ทมอยใหคมคา หรอ

3. ตองการท าใหตนทนต าทสด

สมมตเงอนไขการวางแผนจดสรรกจกรรมนกเรยน

ภายใตเงอนไข ของจ านวนครตามความสามารถ สถานท

จ านวนนกเรยนเขารวมกจกรรมกบสถานท ระยะเวลา

309

ใบงานท 2 วางแผนทางดานประสทธภาพในการท างานดวยก าหนดการเชงเสน (กลม 4)

ค าชแจง: ใหนกเรยนในกลมชวยกนยกตวอยางการวางแผนทเกยวของกบทางดาน

ประสทธภาพในการท างาน เรอง การจดสรรคนท างาน ในฐานะทเปนนายจาง วามอะไรบาง



แนวตอบ


1. ตองการใหมก าไรสงสด หรอ

2. ตองการใชคนงานใหตรงตามความสามารถ ใชเวลาทมอยใหคมคา หรอ

3. ตองการจายคาแรงนอยทสด

สมมตเงอนไขการจดสรรคนท างาน

การใชแรงของคนสองคน

มความสามารถในการท างานตาง ๆ เพอท างานใหไดครบถวนตามตองการ

แตละงานมเวลาการท างานตางกน

310

แบบสงเกต

ชอ.................................................................................................................เลขท.......................

หวขอการประเมน ทกษะการสอสาร(3)

ทกษะการใหเหตผล

(3)

ความคดสรางสรรค(3)

รวม

1. การประยกตใชเกม “มหศจรรยแหงจ านวน!!!!!!!”

2. การน าเสนอใบงานท 1, 2 3. ระดมสมองในประเดนเกยวกบเหตผลทตองใชการตดสนใจในการลงทนอาชพจากเพลง คนบานเดยวกน

4. สรปกจกรรมทเรยนในคาบ 1 5. แผนทความคด (Mind Mapping) เกยวกบการน าคณตศาสตรไปประยกตใชในดานตาง ๆ

6. บนทกการส ารวจการน าก าหนดการเชงเสนไปใชแกปญหาในชวตประจ าวน

คดเปนรอยละ

ลงชอ.............................................ผประเมน (.......................................................................)

วนท..........................................

311

เกณฑการประเมน 1. ทกษะการสอสาร

คะแนน/ ความหมาย

คณลกษณะทปรากฏเหน

3 (ดมาก)

อธบายความสมพนธของขอมลทน ามาใชในการแกปญหาไดถกตอง น าเสนอความคดชดเจนดมาก อธบายค าตอบถกตอง ครบถวน อธบายแนวคดของตนใหบคคลอนฟงอยางถกตอง ชดเจน

2 (ด)

อธบายความสมพนธของขอมลทน ามาใชในการแกปญหาไดเปนสวนใหญ น าเสนอความคดชดเจนเปนสวนใหญหรอเกอบสมบรณ อธบายแนวคดของตนใหบคคลอนฟงอยางชดเจนเปนสวนใหญ

1 (พอใช)

อธบายความสมพนธของขอมลทน ามาใชในการแกปญหาไดบางสวน น าเสนอความคดชดเจนเปนบางสวน อธบายแนวคดของตนใหบคคลอนฟงอยางชดเจนบางสวน

0 (ควรปรบปรง)

อธบายความสมพนธของขอมลทน ามาใชในการแกปญหาไมได น าเสนอความคดไมชดเจน ขาดรายละเอยด อธบายแนวคดของตนใหบคคลอนฟงไมชดเจน

2. ทกษะการใหเหตผล คะแนน/

ความหมาย คณลกษณะทปรากฏเหน

3

(ดมาก) จ าแนกรายละเอยดและก าหนดสงทเปนปญหาไดเปนอยางด เลอกใชเหตผล เปนล าดบขนตอน ลงขอสรปอยางมเหตผล โตตอบผอนไดอยางมเหตผล ถกตอง ครบถวน

2 (ด)

จ าแนกรายละเอยดและก าหนดสงทเปนปญหาได ใหเหตผลเปนขนตอน มการลงขอสรปไดอยางมเหตผล

1 (พอใช)

จ าแนกรายละเอยดไดบางสวน ใชเหตผลโตตอบผอนไดบางสวน


ไมจ าแนกรายละเอยดและก าหนดสงทเปนปญหา ไมมการใชเหตผลเปนล าดบขน โตตอบผอนไมได

312

3. ความคดสรางสรรค

คะแนน/ ความหมาย

คณลกษณะทปรากฏเหน

3 (ดมาก)

คดไดรวดเรว หลากหลาย แปลกใหม มจนตนาการทแตกตาง กวางไกล

2 (ด)

คดไดเรว หลากหลาย แปลกใหม

1 (พอใช)

คดไดหลากหลาย


คดไมแตกตาง ไมหลากหลาย ไมมจนตนาการ

แบบสงเกตพฤตกรรม

(นกเรยนประเมนตนเอง/ครประเมน/เพอนประเมน)

ชอ.................................................................................................................เลขท.......................

หวขอการประเมน ดมาก ด พอใช ปรบปรง รวม 1. มมนษยสมพนธทด 2. มความรบผดชอบ 3. มระเบยบ วนย ในการท างาน 4. กลาแสดงออก แสดงความคดเหน ระดบ

ลงชอ.............................................ผประเมน

(.......................................................................) วนท.......................................... เกณฑการประเมน 1. มมนษยสมพนธทด ดมาก (4) หมายถง ใหความรวมมอในการท างานมาก ยมแยมแจมใส ท างานเปนทมด มาก ด (3) หมายถง ใหความรวมมอในการท างานเสมอ ท างานเปนทม

313

พอใช (2) หมายถง ใหความรวมมอในการท างานบางครง ปรบปรง(1) หมายถง ไมใหความรวมมอในการท างาน หนาตาบงตง 2. มความรบผดชอบ ดมาก (4) หมายถง ผลงานมความครบถวนสมบรณ สะอาด และเสรจกอนหรอภายใน เวลา ด (3) หมายถง ผลงานเสรจเรยบรอย เกนเวลาบาง แตไมเกน 2 นาท พอใช (2) หมายถง ผลงานเสรจเรยบรอย แตเกนเวลามากกวา 2 นาท ปรบปรง(1) หมายถง ผลงานไมเสรจตามทมอบหมาย 3. มระเบยบ วนย ในการท างาน ดมาก (4) หมายถง ท างานดวยความเรยบรอย สะอาด เปนล าดบขนตอน ไมสงเสยง รบกวนผอน ด (3) หมายถง ท างานดวยความเรยบรอย เปนล าดบขนตอน พอใช (2) หมายถง ท างานดวยความเรยบรอย ปรบปรง(1) หมายถง ท างานไมเรยบรอย ไมเปนล าดบขนตอน 4. กลาแสดงออก แสดงความคดเหน ดมาก (4) หมายถง กลาคด กลาแสดงความคดเหนอยางสม าเสมอ ลงมอกระท างาน ดวยตนเองเสมอ ด (3) หมายถง กลาคด แสดงความคดเหนบาง พอใช (2) หมายถง ไมคอยแสดงความคดเหน ปรบปรง(1) หมายถง ไมแสดงความคดเหนเลยซกครงเดยว ระดบคณภาพ คะแนน 13-16 คะแนน ระดบ ดมาก (4) คะแนน 9-12 คะแนน ระดบ ด (3) คะแนน 5-8 คะแนน ระดบ พอใช (2) คะแนน 1-4 คะแนน ระดบ ปรบปรง (1)

314

แบบบนทกการปฏบตงาน

เลขท การสงงาน ตรงตอเวลา มสวนรวมในกจกรรม

แสดงความคดเหน

รวม

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25.

ระดบคณภาพ

ลงชอ.............................................ผบนทก (.......................................................................)

วนท..........................................

315

ระดบคณภาพ คะแนน 4 คะแนน ระดบ ดมาก (4) คะแนน 3 คะแนน ระดบ ด (3) คะแนน 2 คะแนน ระดบ พอใช (2) คะแนน 1 คะแนน ระดบ ปรบปรง (1)

316

ภาคผนวก ค

- คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 และผลการวเคราะหขอมลเปรยบเทยบกบเกณฑรอยละ 65 - คะแนนความสามารถในการคดอยางมเหตผล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 และ ผลการวเคราะหขอมลเปรยบเทยบกบเกณฑรอยละ 65 - คะแนนความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 และผลการวเคราะหขอมลเปรยบเทยบคะแนนความภาคภมใจในตนเองกอนและหลงการทดลอง - การค านวณหาคาสมประสทธสหสมพนธอยางงายระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร และความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 หลงจากไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน

317

ตาราง 22 คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสนของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 5 หลงเรยนของกลมทดลองจ านวน 25 คน (คะแนนเตม 25 คะแนน)

นกเรยนคนท คะแนนหลงเรยน (X) X2

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

15 22 20 23 19 14 17 14 20 14 15 20 24 23 22 14 19 17 9 23 18 19 16 15 20

225 484 400 529 361 196 289 196 400 296 225 400 576 529 289 196 361 289 81 529 324 361 256 225 400

ผลรวมคะแนน 452X 8,512X 2

ค านวณหาคาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนสอบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน

1NN

XXNs

22

318

2425

45225(8,512) 2

600204,304212,800

14.160 3.763 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน หลงไดรบการสอนแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ 65%

( 16.2500 μ ) โดยใชสตร t-test for One Sample

1ndf

n

sX

t 0

;μ

125df;

25

3.76316.25018.080

24df;

0.7531.830

24df;2.432 จากตารางคา t (.05, 24) = 1.711 ท าใหไดวา t > t (.05, 24)

319

ตาราง 23 คะแนนความสามารถในการคดอยางมเหตผล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 หลงเรยนของกลมทดลองจ านวน 25 คน (คะแนนเตม 50 คะแนน)

นกเรยนคนท คะแนนหลงเรยน (X) X2

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

29.500 29.500 36.000 47.000 25.250 18.000 31.250 34.000 38.500 29.000 46.000 32.500 48.000 39.000 38.000 32.000 39.500 34.000 41.500 43.000 35.750 41.000 40.000 37.000 37.000

8 70.250 870.250 1,296.000 2,209.000 637.563 324.000 976.563 1,156.000 1,482.250 841.000 2,116.000 1,056.250 2,304.000 1,521.000 1,444.000 1,024.000 1,560.250 1,156.000 1,722.250 1,849.000 1,278.063 1,681.000 1,600.000 1,369.000 1,369.000

ผลรวมคะแนน 902.25X 33,712.687X 2

320

ค านวณหาคาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนสอบความสามารถในการคดอยางมเหตผล

1NN

XXNs

22

2425

902.25687)25(33,712. 2

6003814,055.065842,817.17

47.937

6.924

เปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมเหตผล หลงไดรบการสอนแบบบรณาการ

เชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญากบเกณฑ 65% ( 32.5000 μ ) โดยใชสตร t - test for One Sample

1ndf

n

sX

t 0

;μ

125df;

25

6.92432.50036.090

24df;

1.3843.590

24df;2.593

จากตารางคา t (.05, 24) = 1.711 ท าใหไดวา t > t (.05, 24)

321

ตาราง 24 คะแนนความภาคภมใจในตนเอง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กอนและหลงเรยน ของกลมทดลองจ านวน 25 คน (คะแนนเตม 140 คะแนน)

นกเรยนคนท คะแนนความภาคภมใจในตนเอง ผลตางของคะแนน

(D) D2

กอนเรยน หลงเรยน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

86 87 72 71 84 82 78 81 80 81 90 78 83 84 90 85 84 91 73 94 88 76 80 82 77

86 120 123 119 95 70 98 85 123 100 89 125 130 119 117 98 102 105 99 121 109 117 99 95 132

0 33 51 48 11

-12 20 4 43 19 -1 47 47 35 27 13 18 14 26 27 21 41 19 13 55

0 1,089 2,601 2,304 121 144 400 16 1,849 361 1 2,209 2,209 1,225 729 169 324 196 676 729 441 1,681 361 169 3,025

รวมคะแนน 2,057 2,676 619X 23,029D 2

322

เปรยบเทยบความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กอนและหลงไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทาง พหปญญา โดยใชสตร t-test for Dependent Samples

1Ndf

1NDDN

Dt

22

;

125df;

125(619)25(23,029)

6192

24df;

24383,161-575,725

619

24df;

89.573619

24df;6.910 จากตารางคา (t (.01, 24) = 2.797) ท าใหไดวา t > t (.05, 24)

323

ตาราง 25 คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน และ ความภาคภมใจในตนเอง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ของกลมทดลอง จ านวน 25 คน

นกเรยนคนท

คะแนน X2 Y2 ผลคณระหวาง

คะแนน (XY) ผลสมฤทธ

ทางการเรยน(X) ความภาคภมใจ

(Y) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

15 22 20 23 19 14 17 14 20 14 15 20 24 23 22 14 19 17 9 23 18 19 16 15 20

86 120 123 119 95 70 98 85 123 100 89 125 130 119 117 98 102 105 99 121 109 117 99 95 132

225 484 400 529 361 196 289 196 400 196 225 400 576 529 484 196 361 289 81 529 324 361 256 225 400

7,396 14,400 15,129 14,161 9,025 4,900 9,604 7,225 15,129 10,000 7,921 15,625 16,900 14,161 13,689 9,604 10,404 11,025 9,801 14,641 11,881 13,689 9,801 9,025 17,424

1,290 2,640 2,460 2,737 1,805 980 1,666 1,190 2,460 1,400 1,335 2,500 3,120 2,737 2,574 1,372 1,938 1,785 891 2,783 1,962 2,223 1,584 1,425 2,640

รวม 452 2,676 8,512 292,560 49,497

324

การค านวณหาความสมพนธอยางงายระหวางผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร และความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 หลงจากไดรบการจดการเรยนรคณตศาสตรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา เรอง ก าหนดการเชงเสน โดยการใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน

2222xy

YYnXXn

YXXYnr

22 (2,676)-)25(292,560(452)-25(8,512)

6)(452)(2,6725(49,497)

3,024)(8,496)(15

27,873

36,056.78727,873

0.773 ทดสอบนยส าคญของคา r โดยใชการทดสอบคา t

2ndf;

r1

2nrt

2

225df;

(0.773)1

2250.7732

0.6343.707

5.847

จากตารางคา (t (.01, 23) = 2.807) ท าใหไดวา t > t (.01, 23)

325

ภาคผนวก ง

- แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน - แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล - แบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง

326

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน

ค าชแจง : 1. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง ก าหนดการเชงเสน เปนแบบทดสอบปรนย ชนด 4 ตวเลอก จ านวน 25 ขอ เวลา 50 นาท 2. ใหนกเรยนท าเครองหมาย X ลงในกระดาษค าตอบ ใหตรงกบตวเลอกทถกตองในแตละขอ จดประสงคการเรยนร (นกเรยนสามารถ)

ขอสอบ ขอท

1. เขยนกราฟของอสมการเชงเสนได 1-4 2. หาค าตอบของระบบอสมการเชงเสนได 5-8 3. หาจดมมของระบบอสมการเชงเสนได 9 4. หาอาณาบรเวณทสอดคลองกบเงอนไขขอบงคบได 10-15 5. สรางตวแบบเชงคณตศาสตรจากเงอนไขทก าหนดใหได 16-21 6. น าทฤษฎบทพนฐานของก าหนดการเชงเสนไปใชแกปญหาได 22-25 7. ใชวธการของก าหนดการเชงเสนในการหาคาสงสดและต าสดของฟงกชนจดประสงคโดยใชกราฟได

26-30

8. แกโจทยปญหาก าหนดการเชงเสนเพอหาคาสงสดและต าสดดวยวธกราฟได 31-34 9. ประยกตใชก าหนดการเชงเสนในปญหาทก าหนดใหได 35-40 รวมจ านวนขอสอบ(ขอ) 40

327

1. ขอใดไมเปนค าตอบของอสมการ 1-2xy 1. (0.5,0) 2. (0,1) 3. (1,-1) 4. (-3,3)

2. ขอใดเปนกราฟของระบบอสมการ x + y 10 , y 0 1. 2.

3. 4.

3. จดมมของรปหลายเหลยมทก าหนดใหคอขอใด

1. (5,0) , (3,0) , (4,5) 2. (0,5) , (2.5,0) , (5,5) 3. (0,5) , (3,0) , (5,5) 4. (5,0) , (2.5,0) , (4,5)

18

16

14

12

10

8

6

4

2

-2

-4

-6

-8

-10

-12

-14

y

-30 -25 -20 -15 -10 -5 5 10 15 20 25 30 35x

18

16

14

12

10

8

6

4

2

-2

-4

-6

-8

-10

-12

-14

y

-30 -25 -20 -15 -10 -5 5 10 15 20 25 30 35x

18

16

14

12

10

8

6

4

2

-2

-4

-6

-8

-10

-12

-14

y

-30 -25 -20 -15 -10 -5 5 10 15 20 25 30 35x

18

16

14

12

10

8

6

4

2

-2

-4

-6

-8

-10

-12

-14

y

-30 -25 -20 -15 -10 -5 5 10 15 20 25 30 35x

-2 2 4 6 8 10 12 14

6

5

4

3

2

1

-1

X X

X X

Y Y

Y Y

328

4. ก าหนดขอความดงตอไปน

ก. บรเวณจตภาคท 1 สามารถแทนดวยระบบอสมการ 0y,0x ข. อาณาบรเวณทสอดคลองกบเงอนไขขอบงคบ เปนอาณาบรเวณททบซอนกนของกราฟ

ทงหมดของอสมการ 1. ถกทง ขอ ก และ ขอ ข 2. ขอ ก ถก ขอ ข ผด 3. ขอ ก ผด ขอ ข ถก 4. ผดทง ขอ ก และ ขอ ข

ใชกราฟทก าหนดใหตอบค าถามขอ 5-6

5. ขอใดถกตอง 1. อาณาบรเวณมขอบเขตจ ากด 2. มจดมม 2 จด 3. ไมมอาณาบรเวณทสอดคลอง 4. อาณาบรเวณทเปนไปไดไมมทสนสด

6. จากกราฟ ถาเพม เงอนไข x < 0 ขอใดถกตอง 1. อาณาบรเวณไมเปลยนแปลง 2. มจดมม 2 จด 3. มอาณาบรเวณทเปนไปได 2 บรเวณ 4. ไมมอาณาบรเวณทเปนไปได

Y

X

O x

y

0

50

50

100

100

150

150

329

7. ถาพอมเงนมากกวาแม และถาแมใชเงนไป 1,500 บาท จะเหลอเงนนอยกวา 2 เทาของพอ ถา x แทนจ านวนเงนของพอ และ y แทน จ านวนเงนของแม กราฟในขอใดแสดงความเปนไปไดของจ านวนเงนพอกบแม

1. 2.

3. 4.

8. ก าหนดเงอนไขขอจ ากดใหดงน

ขอใดเปนอาณาบรเวณทเปนไปไดของเงอนไขทก าหนดใหทง 3 เงอนไข 1. 2.

4500

4000

3500

3000

2500

2000

1500

1000

500

-500

-1000

-3000 -2000 -1000 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000

x

y

4500

4000

3500

3000

2500

2000

1500

1000

500

-500

-1000

-3000 -2000 -1000 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000

x

y

4500

4000

3500

3000

2500

2000

1500

1000

500

-500

-1000

-3000 -2000 -1000 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000

x

y

4500

4000

3500

3000

2500

2000

1500

1000

500

-500

-1000

-3000 -2000 -1000 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000

x

y

18

16

14

12

10

8

6

4

2

-2

-4

-6

-8

-10

-12

-14

y

-30 -25 -20 -15 -10 -5 5 10 15 20 25 30 35x

10

8

6

4

2

-2

-4

-6

y

-15 -10 -5 5 10 15x

10

8

6

4

2

-2

-4

-6

y

-15 -10 -5 5 10 15x

10

8

6

4

2

-2

-4

-6

y

-15 -10 -5 5 10 15x

10

8

6

4

2

-2

-4

-6

y

-15 -10 -5 5 10 15x

a

a

X

Y

X

Y

X

Y

X

Y

X

Y

X X

Y Y

a

a

X X

Y Y

330

3. 4.

9. ถามพนทการปลกผก x ไร ไดก าไร ไรละ 16 บาท และมพนทปลกผลไม y ไร ไดก าไร ไรละ 23 บาท ถาก าหนดให P แทน ก าไรทไดจากการปลกผกและผลไม ขอใดถกตอง 1. P = 16y + 23x 2. P = 16x – 23y 3. P = 23y + 16x 4. P = 23x + 16y

10. วาดภาพสน า ไดก าไร ภาพละ 16 บาท สวนวาดภาพสน ามนขาดทนภาพละ 15 บาท ถาก าหนดให P แทน ก าไรทไดจากการวาดภาพ s และ t แทนจ านวนภาพสน าและสน ามนทวาดตามล าดบ ฟงกชนจดประสงค P คอขอใด 1. P = 16s 2. P = 16s – 15t 3. P = 16(s - t) 4. P = 16s + 15t

11. ตวอยางปญหาการขนสง ก าหนดให xij แทน จ านวนของทสงจากโรงงานท i ไปยงรานคาท j ซงมขอมลดงตารางตอไปน

คาขนสง รานคาท 1 รานคาท 2 จ านวนการผลตของ

โรงงาน(ชน) โรงงาน 1 2 1 2,000 โรงงาน 2 3 4 1,000 จ านวนความตองการของรานคา(ชน) 570 780

ถาตองการสรางเงอนไขดานการผลตของโรงงานทงสองขอใดสามารถเขยนแทนดวยอสมการไดถกตอง 1. 2x11 + x12 = 2,000 3x21 + 4x22 = 1,000 2. x11 + 2x12 = 2,000 3x12 + 4x11 = 1,000 3. 2x11 + 3x21 = 2,000 x12 + 4x22 = 1,000 4. 2x11 + x12 = 540 3x21 + 4x22 = 780

10

8

6

4

2

-2

-4

-6

y

-15 -10 -5 5 10 15x

10

8

6

4

2

-2

-4

-6

y

-15 -10 -5 5 10 15x X X

Y Y

X11 X12

X21 X22

331

12. พจารณากราฟตอไปน

จากอาณาบรเวณทเปนไปได และฟงกชนจดประสงค คอ P = 40x+50y อยากทราบวา ขอใดทใหคา Pสงทสด

1. 12,800 2. 18,000 3. 19,800 4. 22,300

13. ก าหนดอาณาบรเวณทเปนไปไดของเงอนไขขอบงคบทมฟงกชนจดประสงค P = x + y

ขอใดไมใชค าตอบทท าใหฟงกชนมคาสงทสดของปญหาก าหนดการเชงเสน 1. (1,6) 2. (7,0) 3. (5,2) 4. (4,5)

3x + y = 900

x + 2y = 720

(0,360) (120,300)

(7

900,

7

1,800)

Y

X

O x

y

0

200

300

400

600

600

900

5x + 4y = 1,800

332

14. ผลเฉลยทเหมาะสมทสดจะเปนจดทอยบนเสนตรงใด เมอก าหนดใหดงน

1. 1 2. 2 , 3 3. 4 4. ไมมผลเฉลย

15. ก าหนดใหดงกราฟ

ผลเฉลยทเหมาะสมทสด จะเปนจดทอยบนเสนตรงใด

1. ไมมผลเฉลย 2. 2 3. 3 4. 4 ก าหนดขอมล ดงตอไปน

จด พกด (x,y) A (0,0) B (1,2) C (5,1) D (3,7)

16. ถา P เปนฟงกชนจดประสงค โดยท P = 5x – 2y ขอใดเปนคาทสงทสด 1. 0 2. 1 3. 23 4. 29 17. ถา (a,7) เปนจดทท าให P = 5x – y มคาสงสดเทากบ 23 แลว a มคาเทากบขอใด 1. 5 2. 6 3. 7 4. 8

10

8

6

4

2

-2

-4

-6

y

-15 -10 -5 5 10 15x

1

2

3 4

X

Y

Y

X

2

3

333

18. ก าหนดให P = y – x เงอนไข 10 x 100 , y 80 ขอใดถกตอง 1. ปญหานมผลเฉลยทมคาต าทสด 2. ปญหานมผลเฉลยทมคาสงทสด 3. ปญหานไมมผลเฉลยทเหมาะสมทสด 4. ปญหานมทงผลเฉลยทมคาสงทสดและต าทสด

19. ก าหนดให P เปนฟงกชนจดประสงค ขอใดตอไปนเปนค าตอบทสงทสดและต าทสด

1. คาสงสดเทากบ 20 คาต าสดเทากบ 10 2. คาสงสดเทากบ 20 คาต าสดเทากบ 4 3. คาสงสดเทากบ 17 คาต าสดเทากบ 10 4. คาสงสดเทากบ 10 คาต าสดเทากบ 4 ใชโจทยปญหาตอไปนตอบค าถามขอ 20-21

โรงงานมะยม ตองการผลตมะยมแชอม ดวยการบรรจผลตภณฑ 2 แบบ ภายใตเงอนไขทแสดงดวยกราฟดานลางน

7.5 10 12.5 15 5

A (2,0)

B (5,0)

2.5

5

7.5

10

x + y = 5

X

Y

C (0,5)

2x + y = 4

2.5

D (0,4)

ถา x และ y แทนจ านวนการผลตของบรรจผลตภณฑแบบท S และ แบบท C (ถง) ตามล าดบ และก าไรของผลตภณฑแบบท S ถงละ 100 บาท ก าไรของผลตภณฑแบบท C ถงละ 200 บาท

10

8

6

4

2

-2

-4

y

-15 -10 -5 5 10 15x

P=4

P=17P=10

P=20

X

Y

Y

X

334

20. โรงงานมะยมควรจะบรรจผลตภณฑแบบละกถง จงจะไดก าไรสงสด 1. แบบท S จ านวน 10 ถง แบบท C จ านวน 5 ถง 2. แบบท S จ านวน 3 ถง แบบท C จ านวน 5 ถง 3. แบบท S อยางเดยวจ านวน 5 ถง 4. แบบท C อยางเดยวจ านวน 5 ถง

21. ก าไรสงสดของโรงงานในการบรรจถงผลตภณฑทง 2 แบบภายใตเงอนไขทก าหนด มคาเทากบกบาท 1. 300 บาท 2. 750 บาท 3. 1,000 บาท 4. 1,750 บาท

22. นาย ก ท าการส ารวจขอมลเพอน ามาใชในการเปดรานขายสมต า โดยมสมต าไทยไขเคม (แทนดวย ตวแปร x) และสมต าปลารา (แทนดวย ตวแปร y) ซงสรปขอมลในการคาดการลวงหนาเปนเงอนไขขอจ ากดตาง ๆ ใน 1 วนไดดงกราฟทก าหนดใหตอไปน อยากทราบวา วนหนงๆ นาย ก จะขายสมต าไดมากทสดกบาท ถาก าหนดราคาขายสมต าไทยไขเคมจานละ 25 บาท และ สมต าปลาราจานละ 20 บาท

10 15 20 25 30 35 5

O (0,0)

B (20, 0)

5

10

15

20

25

30

20x + 25y =400

X

Y

2x + 5y = 60C

D (0, 12)

1. 240 บาท 2. 410 บาท 3. 500 บาท 4. 800 บาท

พจารณาโจทยปญหาตอไปน แลวตอบค าถามขอ 23-24 อาหารปลาชนดทหนง แตละถงมอตราสวนระหวาง โปรตน ไขมน และ คารโบไฮเดรต เทากบ 1 : 2 : 2 และ อาหารปลาชนดทสองแตละถงมอตราสวนระหวางโปรตน ไขมน และคารโบไฮเดรต เทากบ 1 : 1 : 5 ราคาอาหารชนดทหนงถงละ 6 บาท ชนดทสอง ถงละ 4 บาท จงหาอตราสวนระหวางอาหารชนดทหนงและชนดทสอง ทผเลยงปลาควรจะซอตอวนโดยเสยคาใชจายนอยทสด ถาอตราสวนระหวางโปรตน ไขมน และ คารโบไฮเดรต ทจ าเปนตองใชในการเลยงปลาตองมากกวาหรอเทากบ 6 : 8 : 20 ถาให x และ y แทน จ านวนอาหารชนดท 1 และชนดท 2 ทซอตอวน

(10,8)

335

23. เงอนไขขอบงคบสอดคลองกบขอใดตอไปน 1. 2x + y 6 , x + 2y8 , 2x + 5y 20 2. x + 2y 6 , 2x + y8 , 2x + 5y 20 3. x + y 6 , x + 2y8 , x + 5y 20 4. x + y 6 , 2x + y8 , 2x + 5y 20

24. อตราสวนระหวางอาหารชนดทหนงและชนดทสอง ทผเลยงปลาควรจะซอตอวนโดยเสยคาใชจายนอยทสด มคาเทาไร 1. 2 : 3 2. 2 : 5 3. 1 : 2 4. 1 : 3

25. พอของสมตาตองการสงผลตภณฑซงบรรจในกลองมาตรฐานขนาดเทากนใหลกคา บรษทมรถบรรทกขนาดเลกซงใชเวลาในการจดกลองขนรถประมาณ 10 นาทตอคน และรถบรรทกขนาดใหญใชเวลาในการจดกลองขนรถประมาณ 30 นาทตอคน บรษทมพนกงานขบรถอย 10 คน พอของสมตามเวลาในการจดกลองขนรถไมเกน 3 ชวโมง ไมเชนนนกจะสงสนคาใหลกคาไมทน ถารถบรรทกขนาดเลกแตละคนบรรทกกลองได 30 กลอง รถบรรทกขนาดใหญแตละคนบรรทกได 70 กลอง อยากทราบวา พอของสมตาควรตดสนใจใชรถบรรทกขนาดเลกและขนาดใหญอยางละกคน เพอทจะขนสงผลตภณฑใหไดจ านวนกลองมากทสดในวนนน 1. รถคนเลกอยางเดยว 18 คน 2. รถคนใหญอยางเดยว 6 คน 3. รถคนเลก 6 คน คนใหญ 4 คน 4. รถคนเลก 10 คน คนใหญ 7 คน ……………………………………………………………………………………………….

336

แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล

ชอ.........................................นามสกล...........................................ชน.................เลขท................

ค าชแจง :

1. แบบทดสอบฉบบนเปนแบบทดสอบแบบอตนย จ านวน 5 ขอ ขอละ 10 คะแนน รวมเปน 50 คะแนน เวลา 50 นาท 2. แบบทดสอบฉบบน ผวจยสรางขนเพอวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล จากการจดการเรยนรแบบบรณาการเชงวธการซงสอดคลองกบความสามารถทางพหปญญา

3. ใหนกเรยนอธบาย ขนตอนการค านวณและแสดงแนวทางทท าใหไดค าตอบโดยอาศยแนวคด ความร หลกการทางวชาคณตศาสตรทเหมาะสมกบปญหา ใหนกเรยนแสดงวธท าเพอหาค าตอบในแตละขอตอไปน

4. ใหนกเรยนเขยนอธบาย บรรยาย แสดงการใหเหตผลในการอธบายค าตอบ โดยแสดงใหเปนล าดบขนตอน พรอมทงเขยนแสดงถงแนวคด สาเหตและทมาของแตละขนตอนอยางละเอยด ซงอาจสรปเปนภาพหรอเปนตารางตามความเหมาะสม ทสามารถน ามาใชในการค านวณเพอหาค าตอบ หรอแกปญหาไดอยางถกตอง เพราะทกสวนมผลตอการใหคะแนน

………………………………………………………….

337

1. ใหนกเรยนพจารณาวา อาณาบรเวณทก าหนดใหตอไปน

สามารถแทนดวยระบบอสมการเชงเสนซงเปนเงอนไขขอจ ากดของปญหาก าหนดการเชง

เสนไดหรอไม ถาไดใหนกเรยนหาระบบอสมการนน ถาไมไดใหนกเรยนอธบาย วาเพราะ

สาเหตใด

2. ใหนกเรยนพจารณาแบบจ าลองของปญหาก าหนดการเชงเสนตอไปน

0y

6x

6yx

y6xC

คาสงสดและคาต าสดของปญหาขางตนมคาเทากบเทาใด

3. โรงงานน าตาล ตองการบรรจผลตภณฑเปน 2 แบบ ภายใตเงอนไขทแสดงดวยกราฟ

ดานลางน

7.5 10 12.5 15 5

A (2,0)

B (5,0)

2.5

5

7.5

10

x + y = 5

X

Y

C (0,5)

2x + y = 4

2.5

D (0,4)

ฟงกชนจดประสงค เงอนไข

Y

X

X

Y

0

P

Q

A

B

338

ถา x และ y แทนจ านวนการบรรจผลตภณฑแบบท 1 และ แบบท 2 (หนวยเปนถง) ตามล าดบ และก าไรของผลตภณฑแบบท 1 ถงละ 200 บาท ก าไรของผลตภณฑแบบท 2 ถงละ 150 บาท แลวก าไรสงสดของโรงงานในการบรรจผลตภณฑทง 2 แบบ ภายใตเงอนไขทก าหนด มคาเทากบกบาท

4. ในการเตรยมอาหารใหผปวยควรไดรบโปรตนอยางนอย 16 หนวยตอวนและแปงอยางนอย

11 หนวยตอวน ซงทางโรงพยาบาลจ าเปนตองจดซออาหาร 2 ชนดคอ ชนด A และ B ซง

อาหารชนด A ประกอบดวยโปรตน 4 หนวย แปง 5 หนวย ราคา 40 บาทตอกโลกรม และ

อาหารชนด B ประกอบดวยโปรตน 6 หนวย แปง 13 หนวย ราคา 50 บาทตอกโลกรม

จะตองซออาหารชนดละกกโลกรม จงจะประหยดเงนมากทสด

5. ก าหนดขอความตอไปน

“นายฐากรตองการขนสนคา 2 ชนดพรอมกนใหกบลกคาใหไดจ านวนมากทสด โดยมขอจ ากดวารถทขนสนคารบน าหนกไดเพยง 1 ตน และมพนทในการวางสนคา ขนาดเทากบ 2 X 3 X 1.6 เมตร3 ดงนน นายฐากรจงตดสนใจขนสนคาชนดท 1 ซงมน าหนกเทากบ 15 กโลกรม ขนาด เทากบ 20 X 40 X 160 เซนตเมตร3 จ านวน 25 ชน และ ขนสนคาชนดท 2 ซงมน าหนกเทากบ 25 กโลกรม ขนาดเทากบ 40 X 60 X 160 เซนตเมตร3 จ านวน 23 ชน ซงไดจ านวนมากทสดเทากบ 48 ชน ”

ใหนกเรยนพจารณาวาการตดสนใจของนายฐากร ถกตองตามเปาหมายทตองการ

ภายใตขอจ ากดหรอไม จงอธบาย พรอมทงแสดงวธการตรวจสอบ

339

ตาราง 26 เกณฑการใหคะแนน แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล

ขอ ดานท 1 ดานท 2 ดานท 3 ดานท 4

1 ดานท 1 ดานการจ าแนกรายละเอยดและก าหนดสงทเปนปญหา (2 คะแนน) - เขยนแสดงขอมลทม และทเกยวของกบสงทโจทยก าหนดให และก าหนดเปาหมายไดถกตองชดเจน ได 2 คะแนน - เขยนแสดงขอมลทม และทเกยวของกบสงทโจทยก าหนดให ไดบางสวนยงไมชดเจน แตถกตอง ได 1.5 คะแนน - เขยนแสดงขอมลไดบางสวนแตไมชดเจน ไมถกตอง ได 1 คะแนน - เขยนแสดงขอมลทม แตไมชดเจน และไมถกตอง ได 0.5 คะแนน - ไมมหลกฐานหรอเขยนแสดงรายละเอยดใด ๆ เลย ได 0 คะแนน

ดานท 2 ดานการรจกและเลอกใชเหตผลแบบอปนยและนรนย (2 คะแนน) - เขยนแสดงการพสจนอยางเปนล าดบขนตอน ไดครบถวนถกตองและชดเจน อธบายความสมพนธของขอมลทมอยไดอยางถกตอง แสดงถงความเขาใจของปญหาอยางชดเจน ได 2 คะแนน - เขยนแสดงการใหเหตผลเปนล าดบขนตอนโดยยอไดอยางถกตอง สามารถน าขอมลทมอยมาใชแสดงเหตผลไดถกตอง ได 1.5 คะแนน - เขยนแสดงการใหเหตผลและอธบายไดถกตองบางสวน ได 1 คะแนน - เขยนแสดงการหาค าตอบจากขอมลทมไดบางสวนแตไมถกตอง ไมอธบายความสมพนธของขอมลทม ได 0.5 คะแนน - ไมตอบ หรอไมแสดงการใหเหตผลใด ๆ เลย ได 0 คะแนน

ดานท 3 ดานการลงขอสรปอยางมเหตผล (2 คะแนน) - เขยนแสดงการสรปจากขอเขยนหรอกราฟไดอยางมเหตผล และครบถวน ถกตองชดเจน ได 2 คะแนน - เขยนแสดงการสรปจากการเขยนหรอกราฟไดบางสวน แตค าตอบถกตอง ได 1.5 คะแนน - ไมเขยนแสดงการสรปจากขอเขยน แตบอกค าตอบไดถกตอง ได 1 คะแนน - ไมเขยนแสดงการสรปจากขอเขยนหรอกราฟ และไมมค าตอบ แตมรองรอยการคด ได 0.5 คะแนน - ไมตอบอะไรเลย หรอไมมรองรอยการคด ได 0 คะแนน

ดานท 4 ดานการเขาใจ การสรางและการใชความคดรวบยอด (4 คะแนน) - เขยนแสดงวธคดไดถกตอง มการสรางแนวทางในการหาค าตอบ บอกค าตอบไดถกตอง มการตรวจสอบได 4 คะแนน - เขยนแสดงวธคด และตรวจสอบค าตอบไดโดยยอ แตค าตอบถกตอง ได 3 คะแนน - ไมเขยนแสดงถงการเขาใจปญหา แตมค าตอบทถกตอง ได 2 คะแนน - ค าตอบไมถกตอง แตมรองรอยการคดทน าไปสค าตอบ ได 1 คะแนน - ไมตอบอะไรเลย หรอไมมรองรอยการคด ได 0 คะแนน

339

340

ขอ เกณฑการใหคะแนน

ดานท 1 ดานท 2 ดานท 3 ดานท 4 2 ดานท 1 ดานการจ าแนกรายละเอยดและ

ก าหนดสงทเปนปญหา (4 คะแนน) - เขยนแสดงรายละเอยดขนตอนการวาดกราฟของอสมการไดถกตองทงหมด หรอ อธบายลกษณะของกราฟ ได 4 คะแนน - เขยนแสดงรายละเอยดการวาดกราฟของอสมการ หรอ อธบายลกษณะของกราฟ ไดโดยยออยางถกตอง ได 3 คะแนน - เขยนแสดงรายละเอยดการวาดกราฟของอสมการได หรอ อธบายกราฟไดถกตอง 2 - 3 รายการ ได 2 คะแนน - เขยนแสดงรายละเอยดการวาดกราฟไดถกตอง 1 รายการ ได 1 คะแนน - ไมมหลกฐานหรอเขยนแสดงรายละเอยดใด ๆ เลย ได 0 คะแนน

ดานท 2 ดานการรจกและเลอกใชเหตผลแบบอปนยและนรนย (4 คะแนน) - เขยนเปนล าดบขนตอนไดถกตองและชดเจน อธบายการเขยนกราฟทงหมดไดถกตองได 4 คะแนน - เขยนแสดงการใหเหตผลเปนล าดบขนตอนไดถกตองโดยยอ สามารถอธบายการเขยนกราฟไดถกตองได 3 คะแนน - เขยนเปนล าดบขนตอนถกตองบางสวน อธบายการเขยนกราฟไดเพยงบางสวน ได 2 คะแนน - เขยนแสดงเปนล าดบขนตอนแตไมถกตอง ไมอธบายการเขยนกราฟได 1 คะแนน - ไมตอบ หรอไมแสดงการใหเหตผลใด ๆ เลย ได 0 คะแนน

ดานท 3 ดานการลงขอสรปอยางมเหตผล (1 คะแนน) - เขยนแสดงการสรปจากกราฟไดอยางมเหตผล และถกตองชดเจน ได 1 คะแนน - เขยนแสดงการสรปจากกราฟเพยงบางสวนแตสรปไดถกตอง ได 0.75 คะแนน - ไมเขยนแสดงการสรปจากกราฟ แตบอกค าตอบไดถกตอง ได 0.5 คะแนน - ไมเขยนแสดงการสรปจากกราฟ ไมมค าตอบ แตมรองรอยการคด ได 0.25 คะแนน - ไมตอบอะไรเลย หรอไมมรองรอยการคด ได 0 คะแนน

ดานท 4 ดานการเขาใจ การสรางและการใชความคดรวบยอด (1 คะแนน) - เขยนแสดงวธคดหาค าตอบไดถกตองและมการสรางแนวทางในการหาค าตอบ บอกค าตอบไดถกตอง พรอมทงแสดงความคดรวบยอดได 1 คะแนน - เขยนแสดงวธหาค าตอบไดบางสวน แตค าตอบถกตอง ได 0.75 คะแนน - เขยนแสดงวธหาไดบางสวน ค าตอบไมถกตอง ได 0.5 คะแนน - ค าตอบไมถกตอง แตมรองรอยการคดทน าไปสค าตอบ ได 0.25 คะแนน - ไมตอบอะไรเลย หรอไมมรองรอยการคด ได 0 คะแนน


340

341



ก าหนดสงทเปนปญหา (4 คะแนน) - เขยนแสดงรายละเอยดสงทโจทยก าหนดให และจดมมไดถกตอง 4 รายการ ได 4 คะแนน - เขยนแสดงรายละเอยดของโจทยไดโดยยอ และจดมมไดถกตอง 3 รายการ ได 3 คะแนน - เขยนแสดงการจ าแนกรายละเอยด จดมมไดถกตอง 2 รายการ ได 2 คะแนน - เขยนแสดงการจ าแนกรายละเอยด จดมมไดถกตอง 1 รายการ ได 1 คะแนน - ไมมหลกฐานหรอเขยนแสดงรายละเอยดใดๆ เลย ได 0 คะแนน

ดานท 2 ดานการรจกและเลอกใชเหตผลแบบอปนยและนรนย (2 คะแนน) - เขยนเปนล าดบขนตอนไดถกตองและชดเจน อธบายการจดมมทงหมดไดและการหาคาของฟงกชนจดประสงคไดถกตอง ได 2 คะแนน - เขยนแสดงการใหเหตผลเปนล าดบขนตอนไดถกตองโดยยอ สามารถอธบายการหาจดมมและการหาคาของฟงกชนจดประสงคไดถกตอง ได 1.5 คะแนน - เขยนเปนล าดบขนตอนถกตองบางสวน อธบายการหาจดมมและคาของฟงกชนจดประสงคไดถกตองเพยงบางสวน ได 1 คะแนน - เขยนแสดงเปนล าดบขนตอนแตไมถกตอง ไมอธบายการหาจดมมและคาของฟงกชนจดประสงค ได 0.5 คะแนน - ไมตอบ หรอไมแสดงการใหเหตผล ใดๆ เลย ได 0 คะแนน

ดานท 3 ดานการลงขอสรปอยางมเหตผล (2 คะแนน) - เขยนแสดงการสรปจากกราฟหรอตารางการหาคาของฟงกชนจดประสงคไดอยางมเหตผล และถกตองชดเจน ได 2 คะแนน - เขยนแสดงการสรปจากกราฟหรอตารางการหาคาของฟงกชนจดประสงคบางสวน แตค าตอบถกตอง ได 1.5 คะแนน - ไมเขยนแสดงการสรปจากกราฟ แตบอกค าตอบไดถกตอง ได 1 คะแนน - ไมเขยนแสดงการสรปจากกราฟ ไมมค าตอบ แตมรองรอยการคด ได 0.5 คะแนน - ไมตอบอะไรเลย หรอไมมรองรอยการคด ได 0 คะแนน

ดานท 4 ดานการเขาใจ การสรางและการใชความคดรวบยอด (2 คะแนน) - เขยนแสดงวธคดหาค าตอบไดถกตองและมการสรางแนวทางในการหาค าตอบ หาจดมมและคาของฟงกชนจดประสงคไดถกตอง ได 2 คะแนน - เขยนแสดงวธหาค าตอบไดบางสวน หาจดมมไดถกตองบางสวน แตค าตอบถกตอง ได 1.5 คะแนน - ไมเขยนแสดงถงการเขาใจปญหา แตค าตอบถกตอง ได 1 คะแนน - ค าตอบไมถกตอง แตมรองรอยการคดทน าไปสค าตอบ ได 0.5 คะแนน - ไมตอบอะไรเลย หรอไมมรองรอยการคด ได 0 คะแนน


341

342



ก าหนดสงทเปนปญหา (2 คะแนน) - เขยนแสดงรายละเอยดขอมลทมทงหมดได ก าหนดเปาหมาย และเงอนไขไดถกตองชดเจน ได 2 คะแนน - เขยนแสดงขอมลของเปาหมายโดยยอไดอยางถกตอง ได 1.5 คะแนน - เขยนแสดงการจ าแนกรายละเอยดและก าหนดเปาหมายไดแตถกตองเพยงบางสวน ได 1 คะแนน - เขยนแสดงเปาหมาย แตไมชดเจน และค าตอบไมถกตอง ได 0.5 คะแนน - ไมมหลกฐานหรอเขยนแสดงรายละเอยดใด ๆ เลย ได 0 คะแนน

ดานท 2 ดานการรจกและเลอกใชเหตผลแบบอปนยและนรนย ( 2 คะแนน) - เขยนแสดงการหาค าตอบในแตละขนตอนไดครบถวนถกตองและชดเจน อธบายความสมพนธของขอมลแตละสวนไดอยางถกตอง แสดงถงความเขาใจของปญหาอยางชดเจน ได 2 คะแนน - เขยนแสดงการหาค าตอบเปนล าดบขนตอนโดยยอไดอยางถกตอง สามารถอธบายขอมลแตละสวนไดถกตอง ได 1.5 คะแนน - เขยนแสดงการใหเหตผลและแสดงความสมพนธของขอมลไดถกตองบางสวน ได 1 คะแนน - เขยนแสดงการหาค าตอบจากขอมลทมไดบางสวนแตไมถกตอง ไมอธบายความสมพนธของขอมลทมได 0.5 คะแนน - ไมตอบ หรอไมแสดงการใหเหตผล ใด ๆ เลย ได 0 คะแนน

ดานท 3 ดานการลงขอสรปอยางมเหตผล (2 คะแนน) - เขยนแสดงการสรปจากขอเขยนหรอตารางไดอยางมเหตผล และครบถวน ถกตองชดเจน ได 2 คะแนน - เขยนแสดงการสรปจากการเขยนหรอตารางไดบางสวน แตค าตอบถกตอง ได 1.5 คะแนน - ไมเขยนแสดงการสรปจากขอเขยน แตบอกค าตอบไดถกตอง ได 1 คะแนน - ไมเขยนแสดงการสรปจากขอมลทม และไมมค าตอบ แตมรองรอยการคด ได 0.5 คะแนน - ไมตอบอะไรเลย หรอไมมรองรอยการคด ได 0 คะแนน

ดานท 4 ดานการเขาใจ การสรางและการใชความคดรวบยอด (4 คะแนน) - เขยนแสดงวธคดหาค าตอบไดถกตอง มการสรางแนวทางในการหาค าตอบ มการตรวจสอบค าตอบอยางมเหตผล ได 4 คะแนน - เขยนแสดงวธคด และตรวจสอบค าตอบบางสวน แตค าตอบถกตอง ได 3 คะแนน - ไมเขยนแสดงถงการเขาใจปญหา แตมค าตอบทถกตอง ได 2 คะแนน - ค าตอบไมถกตอง แตมรองรอยการคดทน าไปสค าตอบ ได 1 คะแนน - ไมตอบอะไรเลย หรอไมมรองรอยการคด ได 0 คะแนน


342

343



ก าหนดสงทเปนปญหา (2 คะแนน) - เขยนแสดงรายละเอยดขอมลทมทงหมดได ถกตองชดเจน ได 2 คะแนน - เขยนแสดงขอมลโดยยอไดอยางถกตอง ได 1.5 คะแนน - เขยนแสดงการจ าแนกรายละเอยดไดแตถกตองเพยงบางสวน ได 1 คะแนน - เขยนแสดงขอมล แตไมชดเจน และค าตอบไมถกตอง ได 0.5 คะแนน - ไมมหลกฐานหรอเขยนแสดงรายละเอยดใดๆ เลย ได 0 คะแนน

ดานท 2 ดานการรจกและเลอกใชเหตผลแบบอปนยและนรนย (4 คะแนน) - เขยนแสดงการหาค าตอบในแตละขนตอนไดครบถวนถกตองและชดเจน อธบายความสมพนธของขอมลแตละสวนไดอยางถกตอง แสดงถงความเขาใจของปญหาอยางชดเจน ได 4 คะแนน - เขยนแสดงการหาค าตอบเปนล าดบขนตอนโดยยอไดอยางถกตอง ได 3 คะแนน - เขยนแสดงการใหเหตผลและอธบายไดถกตองบางสวน ได 2 คะแนน - เขยนแสดงการหาค าตอบจากขอมลทมโดยใชเหตผลไดบางสวนแตไมถกตอง ไมอธบายความสมพนธของขอมลทม ได 1 คะแนน - ไมตอบ หรอไมแสดงการใหเหตผลใด ๆ เลย ได 0 คะแนน

ดานท 3 ดานการลงขอสรปอยางมเหตผล (2 คะแนน) - เขยนแสดงการสรปจากขอเขยนจากกราฟ หรอตารางไดอยางมเหตผล และครบถวน ถกตองชดเจน ได 2 คะแนน - เขยนแสดงการสรปจากการเขยนกราฟ หรอตาราง ไดบางสวน แตค าตอบถกตอง ได 1.5 คะแนน - ไมเขยนแสดงการสรปในแตละขนตอน หรอสรปจากภาพไดบางสวน ได 1 คะแนน - ไมเขยนแสดงการสรปจากขอมลทม และไมมค าตอบ แตมรองรอยการคด ได 0.5 คะแนน - ไมตอบอะไรเลย หรอไมมรองรอยการคด ได 0 คะแนน

ดานท 4 ดานการเขาใจ การสรางและการใชความคดรวบยอด (2 คะแนน) - เขยนแสดงวธคด มการสรางแนวทางในการหาค าตอบ ขยายแนวคดในการแกปญหาได 2 คะแนน - เขยนแสดงวธคด และตรวจสอบค าตอบไดบางสวน แตค าตอบถกตอง ได 1.5 คะแนน - ไมเขยนแสดงถงการเขาใจปญหา แตมค าตอบทถกตอง ได 1 คะแนน - ค าตอบไมถกตอง แตมรองรอยการคดทน าไปสค าตอบ ได 0.5 คะแนน - ไมตอบอะไรเลย หรอไมมรองรอยการคด ได 0 คะแนน

ตาราง 26 (ตอ) 343

344

แบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง

ค าชแจง ในการตอบค าถามนกเรยนตองปฏบตตามค าสงตอไปน

1. ขอใหนกเรยนตอบแบบสอบถามทนททอานขอความในแตละขอเสรจ โดยใหยดความรสกของนกเรยนทเกดขนในเวลานน

2. ในการตอบแบบสอบถามนนกเรยนตองเปนตวของตวเองโดยไมตองปรกษาเพอนขณะทก าลงท า

3. ขอใหนกเรยนตอบตรงตามความเปนจรง และค าตอบของนกเรยนจะไดรบการรกษาไวเปนความลบ

4. ขอใหนกเรยนอานตวอยางใหละเอยดจนเขาใจแลวลงมอท า วธการตอบแบบสอบถามความภาคภมใจในตนเอง ใหนกเรยนตอบโดยการกาเครองหมาย ลงในชองวางทตองการ ในขอหนงๆ จะมชองใหเลอก 5 ชองแตละชองมระดบมากนอยของความคดเหน ใหนกเรยนส ารวจดวาขอความแตละขอนนตรงกบความคดเหนของนกเรยนในชองใด

ตวอยางแบบสอบถาม

ขอความ






(0) ฉนชอบน าหลกการทางคณตศาสตรไปใชในชวตประจ าวน

(1) ฉนชอบมสวนรวมในการท ากจกรรมเกยวกบคณตศาสตร

345

แบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง

จงท าเครองหมาย ลงในชองวางทตรงกบความคดเหนมากทสด

ขอความ






ดานเขาใจตนเอง 1. ฉนมกจะท าในสงทฉนคดวางายเทานน

2. การท างานทตองใชความรอบคอบ ไมเหมาะกบฉนเลยซกนดเดยว

3. ฉนมกถายทอดเรองราวความคดทมตอตวเองในทางทดๆ ใหคนรอบขางฉนฟงเสมอๆ

- 4. เมอฉนท าการบานดวยตนเองไดอยางถกตอง ฉนมกจะมก าลงใจในการท าการบานครงตอไปเสมอ

5. ผลการเรยนของฉนอยในระดบทนาพอใจ 6. ฉนชอบเขาไปมสวนรวมในการท ากจกรรมเกยวกบคณตศาสตร

7. ฉนเปนคนทมความมานะอดทนในการเรยน

ดานเหนคณคาในตนเอง 8. บคคลรอบขางฉนสวนใหญ มกชอบกลาวค าชมเชยฉนบอยๆ ขณะทฉนแสดงความสามารถ

9. ฉนเปนตวแทนน าเสนอผลงานของกลมไดด 10. ฉนไมเคยแสดงตนในการชวยเหลองานผอนในดานอนๆ เลย

11. เพอนยอมรบฟงความคดเหนของฉนเกยวกบบทเรยนเสมอ

12. ฉนรสกวาตนเองเปนคนไรความสามารถ 13. แมวาฉนจะเรยนวชาคณตศาสตรมากขนเพยงใดกตาม กไมสามารถทจะเรยนไดดกวาน

14. ฉนรสกวาตนเองไมมอะไรดเลย

346

ขอความ






ดานการยอมรบในความสามารถของตนเอง 15. ท างานทไดรบมอบหมายไดดวยตนเอง

16. ฉนสามารถปรบตวไดดในแตละสถานการณ 17. ฉนไมกลาแสดงความสามารถทม 18. การท างานของฉนสามารถท าใหประสบความส าเรจโดยทไมจ าเปนตองท าเหมอนคนอนๆ

19. คณตศาสตรเปนวชาททาทายความสามารถของฉนเปนอยางยง

20. ฉนไมเคยท าการบานวชาคณตศาสตรดวยตนเองเลย

21. ฉนไมสามารถแกปญหาตางๆ ไดดวยตนเอง

ดานยอมรบนบถอตนเอง 22. ฉนเปนคนเชอถอได

23. ฉนท าในสงทถกตองเสมอ 24. ฉนเสยสละเพอคนอนในทางทถกตองเสมอ

25. ฉนผดหวงกบผลการเรยนของตนเอง

26. ฉนชอบท ากจกรรมทเปนประโยชน 27. ฉนไมเคยใชความสามารถอยางเตมทในการท างานเลย

28. ฉนท าในสงทฉนตงใจไวไดส าเรจ

347

ภาคผนวก จ

รายชอผเชยวชาญในการตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย

348

รายชอผเชยวชาญในการตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย

ผเชยวชาญดานแผนการจดการเรยนรคณตศาสตร แบบทดสอบวดผลสมฤทธทาง การเรยนวชาคณตศาสตร แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมเหตผล และแบบสอบถามวดความภาคภมใจในตนเอง 1. อาจารย ดร. จรรยา ภอดม ต าแหนง คร คศ. 3 โรงเรยนดอนเมองจาตรจนดา เขตดอนเมอง กรงเทพมหานคร 2. อาจารยทรงวทย สวรรณธาดา ต าแหนง คร คศ. 4 โรงเรยนวดราชบพธ เขตพระนคร กรงเทพมหานคร 3. อาจารยประจต เอออภสทธวงศ ต าแหนง คร คศ. 3 โรงเรยนสตรวทยา เขตพระนคร กรงเทพมหานคร

349

ประวตยอผวจย

350

ประวตยอผวจย

ชอ ชอสกล นางสาวสกลยา อบลรตน

วนเดอนปเกด 27 ตลาคม 2526

สถานทเกด อ าเภอพนมทวน จงหวดกาญจนบร

สถานทอยปจจบน 32 หม 17 ต าบลพงตร อ าเภอพนมทวน

จงหวดกาญจนบร 71140

ต าแหนงหนาทการงานปจจบน คร คศ.1

สถานทท างานปจจบน โรงเรยนพนมทวนพทยาคม “สวางเคลมสคนธสทธอปถมภ”

ประวตการศกษา พ.ศ. 2542 ชนมธยมศกษาตอนตน จากโรงเรยนพนมทวนชนปถมภ อ าเภอพนมทวน พ.ศ. 2545 ชนมธยมศกษาตอนปลาย จากโรงเรยนวสทธรงษ อ าเภอทามวง จงหวดกาญจนบร พ.ศ. 2549 วท.บ. (วทยาศาสตรบณทต) เกยรตนยมอนดบ 2 จากมหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม พ.ศ. 2550 ประกาศนยบตรบณฑตวชาชพครวทยาศาสตร จากมหาวทยาลยศลปากร พระราชวงสนามจนทร นครปฐม พ.ศ. 2554 กศ.ม. (การมธยมศกษา) สาขาการสอนคณตศาสตร จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ผลการจัดการเรียนรู้...

Documents