อทธพลของวฒนธรรมองคการตอการเปนองคการแหงการเรยนร

สารนพนธ ของ

อภชชยา บญเจรญ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการ

มนาคม 2556

อทธพลของวฒนธรรมองคการตอการเปนองคการแหงการเรยนร

สารนพนธ ของ

อภชชยา บญเจรญ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการ

มนาคม 2556 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

อทธพลของวฒนธรรมองคการตอการเปนองคการแหงการเรยนร

บทคดยอ ของ

อภชชยา บญเจรญ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการ

มนาคม 2556

อภชชยา บญเจรญ. (2556). อทธพลของวฒนธรรมองคการตอการเปนองคการแหงการเรยนร . สารนพนธ บธ.ม. (การจดการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อาจารยทปรกษา: ดร.พนต กลศร. การศกษาวจยครงนมจดมงหมายเพอศกษา วฒนธรรมองคการทสงผลตอการเปนองคการแหงการเรยนร โดยตวแปรอสระ ไดแก วฒนธรรมเนน สมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน วฒนธรรมเนน การใสใจ และ วฒนธรรมเน นความเชอใจ และตวแปรตามไดแก การเปนองคการแหงการเรยนร กลมตวอยาง ทใชในการวจยครงน คอ พนกงานขาราชการ พนกงานหนวย งานของรฐ และพนกงานบรษทเอกชนในกรงเทพมหานคร จ านวน 424 คน โดยใชแบบสอบถามในการเกบรวบรวมขอมล คาสถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ คาความถ คารอยละ คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบสมมตฐาน โดยใชคาสถต การทดสอบคาท การวเคราะหคาความแปรปรวนทางเดยว และการวเคราะหความถดถอยเชงพหคณ (Multiple Regression) ผลการวจยพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปน เพศหญง มอายระหวาง 32 – 41 ป มระดบการศกษาในระดบปรญญาตร มระยะเวลาการท างาน ระหวาง 1 - 3 ป สถานภาพโสด และมอาชพพนกงานองคกรของรฐ ผตอบแบบสอบถามเหนวา วฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน วฒนธรรมเนนการเอาใจใส และวฒนธรรมเนนความเชอใจ มคาเฉลยอยในระดบมาก ผลการทดสอบสมมตฐานทระดบนยส าคญทางสถตเทากบ 0.05 พบวา ความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน มความสมพนธกบ ระดบการศกษา ระยะเวลาการท างาน อาชพ วฒนธรรมเนนความเชอใจ วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ และวฒนธรรมเนนการเอาใจใส

THE INFLUENCE OF ORGANIZATIONAL CULTURE ON THE LEARING ORGANIZATION DEVELOPMENT

AN ABSTRACT BY

APICHAYA BOONJARERN

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Business Administration Degree in Management

at Srinakharinwirot University March 2013

Apitchaya Boonjarern. (2013). The Influence of Organizational Culture on The Learning Organization Development. Master’s Prloject, M.B.A.(Management), Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot University. Advisor: Dr. Panid Kulsiri.

This study aims to investigate the influence of organization culture on the level of an

organization’s learning. The independent variables include relationship-focus culture, community-focus culture, attentive-focus culture and trust-focus culture. The dependent variable is the level of learning of the organization.

The samples of this study were 424 government officers, government employees and private company employees. Questionnaires were used for data collection. Statistics technique used for data analysis are frequent, percentage, mean, standard deviation, T-test, one way ANOVA and multiple regression

Results of the study showed that most of the respondents are female, at the age of between 32-41 years old, hold a bachelor degree, with the work experience of between 1-3 years.

The respondents rated the characteristics of their organization’s culture as containing at the high level in the aspects of relationship-focus culture, community-focus culture, attentive-focus culture and trust-focus culture.

The results of hypotheses testing, at the statistical significance level of 0.05, showed that level of learning of the organization has relationship with the employee's educational level, duration of employment, occupation, trust-focus culture, relationship-focus culture and attentive-focus culture.

อาจารยทปรกษาสารนพนธ ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร และคณะกรรมการสอบไดพจารณาสารนพนธเรอง อทธพลของวฒนธรรมองคการตอการเปนองคการแหงการเรยนร ของ อภชชยา บญเจรญ ฉบบนแลว เหนสมควรรบเปนสวนหนงของการ ศกษาตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑตสาขาวชาการจดการของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒได อาจารยทปรกษาสารนพนธ .............................................................................

(อาจารย ดร.พนต กลศร)

ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร .............................................................................

(รองศาสตราจารย สพาดา สรกตตา)

คณะกรรมการสอบ ....................................................................... ประธาน

(อาจารย ดร.พนต กลศร)

...................................................................... กรรมการสอบสารนพนธ (อาจารย ดร.มน ลนะวงศ)

...................................................................... กรรมการสอบสารนพนธ

(อาจารย ผศ.ดร.กาญณระว อนนตอครกล)

อนมตใหรบสารนพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจ มหาบณฑต สาขาวชาการจดการ ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

........................................................................... คณบดคณะสงคมศาสตร (ผชวยศาสตราจารย ดร.ชลวทย เจยรจตต)

วนท เดอน มนาคม พ.ศ. 2556

ประกาศคณปการ

สารนพนธฉบบน ส าเรจไดดวยความกรณาของ อาจารย ด ร.พนต กลศร ทรบเปนอาจารยทปรกษาสารนพนธและไดเสยสละเวลาอนมคายงของทาน โดยใหค าแนะน า ค าปรกษา ขอเสนอแนะ ความชวยเหลอ ตลอดจนตรวจสอบปรบปรง แกไขขอบกพรองตางๆ ของสารนพนธฉบบนดวยดตลอดมา จนท าใหสารนพนธฉบบนเสรจสมบรณ ซง ผวจยขอกราบขอบพระคณในความเมตตากรณาของทานเปนอยางสงไว ณ โอกาสน ผวจยขอกราบขอบพระคณอาจารย ดร.มน ลนะวงศ และอาจารย ผศ.ดร.กาญณระว อนนตอครกล สอบสารนพนธทไดใหความกรณาตรวจสอบ เสนอแนะความคดเหนตางๆ และใหความอนเคราะหเปนผ เชยวชาญในการตรวจแบบสอบถาม ใหความชวยเหลอ และค าแนะน าในการท าวจยฉบบนดวย นบตงแตเรมด าเนนการจนส าเรจเรยบรอยสมบรณเปนสารนพนธฉบบน ผวจยขอกราบขอบพระคณคณาจารยภาควชาบรหารธรกจ อาจารยพเศษหลกสตรบรหารธรกจ และบณฑตวทยาลย ม หาวทยาลยศรนครนทรวโรฒทกทาน ทไดประสทธประสาทวชาความรทเปนประโยชนอยางยง และใหความชวยเหลอดวยดเสมอมา ผวจยขอขอบคณ เพอนๆ Ex MBA รน 11 ทกคนทใหความชวยเหลอ ใหก าลงใจซงกนและกนในทก ๆ ดาน จนท าใหงานวจยฉบบน ส าเรจลลวงได สดทายน ผวจยใครขอกราบขอบพระคณ คณพอ คณแม นองสาวและผทมสวนเกยวของทกทานทใหความชวยเหลอ ใหก าลงใจ ตลอดจนความหวงใยตลอดระยะเวลาการท าสารนพนธ จนกระทงเสรจสนดวยความเรยบรอยด

อภชชยา บญเจรญ

สารบญ

บทท หนา 1 บทน า 1 ภมหลง 1 ความมงหมายของการวจย 2 ความส าคญของการวจย 2 ขอบเขตการวจย 2 ตวแปรทใชในการวจย 3 กรอบแนวความคดในการวจย 5 สมมตฐานของการวจย 6 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 7 แนวคดทฤษฏเกยวกบองคการแหงการเรยนร 7 แนวคดเกยวกบวฒนธรรมองคการ 17 งานวจยทเกยวของ 27 3 วธการด าเนนการวจย 32 การก าหนดประชากรและกลมตวอยาง 32 การสรางเครองมอทใชในการวจย 34 การเกบรวบรวมขอมล 40 การจดกระท าขอมลและการวเคราะหขอมล 40 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 42 4 ผลการวเคราะหขอมล 47 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล 47 การเสนอผลการวเคราะหขอมล 48 ผลการวเคราะหขอมล 48 ผลการวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน 58

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ 75 สงเขปความมงหมาย สมมตฐาน และวธด าเนนการวจย 75 สรปผลการวเคราะหขอมล 77 อภปรายผล. 80 ขอเสนอแนะทไดจากการวจย 83 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 84 บรรณานกรม 85 ภาคผนวก 88 ภาคผนวก ก 89 ประวตยอผวจย 95

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 การเปรยบเทยบระหวางองคการแบบดงเดมกบองคการแหงการเรยนร 11 2 ระดบคะแนนความคดเหนเกยวกบลกษณะองคการแหงการเรยนร 36 3 ระดบความคดเหนเกยวกบขอมลวฒนธรรมองคการตอการแปลความหมายจดอนดบ 37 4 ระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะองคการแหงการเรยนร 37 5 ระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะองคการแหงการเรยนร ตอการแปลความหมาย จดอนดบ 38 6 จ านวน (ความถ) และรอยละ ของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตาม เพศ อาย ระดบ การศกษา ระยะเวลาในการท างาน สถานภาพการสมรส และอาชพ 49 7 จ านวน (ความถ) และรอยละ ของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตาม อายและระดบ การศกษา ทจดกลมใหม 51 8 ระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะวฒนธรรมองคการเฉลยและคาเบยงเบน มาตรฐานของพนกงาน ในดานวฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ 53 9 ระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะวฒนธรรมองคการเฉลยและคาเบยงเบน มาตรฐานของพนกงาน ในดานวฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน 54 10 ระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะวฒนธรรมองคการเฉลยและคาเบยงเบน มาตรฐานของพนกงาน ในดานวฒนธรรมเนนการเอาใจใส 55 11 ระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะวฒนธรรมองคการเฉลยและคาเบยงเบน มาตรฐานของพนกงาน ในดานวฒนธรรมเนนความเชอใจ 56 12 ระดบคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะองคการแหงการเรยนรของ พนกงาน 57 13 การทดสอบความแตกตางของระดบความเปนองคการแหงการเรยนร โดยจ าแนกตามเพศ 59 14 คาความแปรปรวนของแตละกลมอาย โดยใช Levene’s test 60 15 การทดสอบความแตกตางระหวางอายตอระดบความเปนองคการแหงการเรยนร 61

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา 16 การทดสอบความแตกตางของระดบความเปนองคการแหงการเรยนร โดยจ าแนกตามระดบการศกษา 62 17 ผลการทดสอบคาความแปรปรวนระดบความเปนองคการแหงการเรยนร จ าแนกตามระยะเวลาการท างาน โดยใช Levene’s test 64 18 ผลการทดสอบความแตกตางกนของระดบความเปนองคการแหงการเรยนร โดยจ าแนกตามระยะเวลาการท างาน โดยใชสถต Brown-Forsythe 64 19 การเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน จ าแนกตามระยะเวลาการท างาน โดยใชสถต Dunnett’s T3 65 20 การทดสอบความแตกตางของระดบความเปนองคการแหงการเรยนร โดยจ าแนกตามสถานภาพการสมรส 67 21 ผลการทดสอบคาความแปรปรวนความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน จ าแนกตามอาชพ โดยใช Levene’s test 68 22 ผลการทดสอบความแตกตางกนของความเปนองคการแหงการเรยนรของ พนกงานโดยจ าแนกตามอาชพ โดยใชสถต Brown-Forsythe 69 23 การเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน จ าแนกตามอาชพ โดยใชสถต Dunnett’s T3 70 24 ความสมพนธระหวางวฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการกบ ความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน โดยการวเคราะหถดถอยพหคณ 72 25 สรปผลการทดสอบสมมตฐานขอท 1-6 74

26 สรปผลการทดสอบสมมตฐานขอ 7-10 ดวยสถตการวเคราะหความถดถอยเชงพหคณ 74

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา 1 กรอบแนวความคดในการวจย 5

บทท 1 บทน ำ

ควำมเปนมำและควำมส ำคญของกำรวจย องคการเรยนร (Learning Organization) เปนแนวคดในการพฒนาองคการโดยเนนการพฒนาการเรยนรสภาวะของการเปนผน าในองคการ (Leadership) และการเรยนรรวมกน ของคนในองคการ (Team Learning) เพอใหเกดการถายทอดแลกเปลยนองคความร ประสบการณ และทกษะรวมกน และพฒนาองคการอยางตอเนองทนตอสภาวะการเปลยนแปลงและการแขงขน การมองคการแหงการเรยนรนจะท าใหองคการและบคลากร มกระบวนการท างานทมประสทธภาพและมผลการปฏบตงานทมประสทธผล โดยมการเชอมโยงรปแบบของการท างานเปนทม (Team working) สรางกระบวนการในการเรยนรและสรางความเขาใจเตรยมรบกบความเปลยนแปลง เปดโอกาสใหทมท างานและมการใหอ านาจในการตดสนใจ (Empowerment) เพอเปนการสงเสรมใหเกดบรรยากาศของการคดรเรม (Initiative) และการสรางนวตกรรม (Innovation) ซงจะท าใหเกดองคการทเขมแขง พรอมเผชญกบสภาวะการแขงขน (กรช สบสนธ. 2538) ปจจบนน มการกลาวถงวฒนธรรมทใชอยภายในแตละองคการเปนอยางมาก เนองจากเปนคณลกษณะส าคญประการหนงขององคการธรกจตอความเปนรปลกษณะทเปนเอกเทศขององคการแตละแหงและยงพบวามผลกระทบตอความส าเรจหรอลมเหลวในการบรหารของผบรหารองคการอกดวย บอยครงทเปนผลมาจากวฒนธรรมองคการ (Corporate culture) นนเอง ในแงของสภาพแวดลอมทผนผวนยงขนและการแขงขนทเพมขนตามกระแสโลกาภวตนผลทตามมาในเศรษฐกจยคใหม คอ การเปลยนแปลงไปของตลาดและการแขงขน สภาพแวดลอมทเคลอนไหวเปลยนแปลงอยางรวดเรว สงนชใหเหนวาเราจ าเปนตองคดใหมเกยวกบวฒนธรรมองคการ โดยประเดนส าคญคอวฒนธรรมองคการทวางตวเสมอนหลกยดไมยดหยนตอการเปลยนแปลง หรอวฒนธรรมซงเออใหมการปรบตวตอสภาพแวดลอมทางธรกจทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว ทกองคการไมวาจะเปนองคการขนาดเลกหรอขนาดใหญ เปนองคการภาคเอกชน หรอราชการตางลวนตองมวฒนธรรมองคการทงสน เพอใหทกคนทท างานอยรวมกนในองคการนมระเบยบแบบแผนทเปนไปในทางเดยวกน มระบบการท างานเปนหนงเดยวมวตถประสงคและเปาหมายเดยวกน ดงนนวฒนธรรมองคการจงเปรยบเสมอนสงคมทชวยใหสมาชกในองคการรวมตวกนในขณะทองคการทขาดวฒนธรรมจะเปนองคการทระส าระสายขาดศนยรวมพลงทจะยดเหนยวบคลากรเขาดวยกน ขาดขวญก าลงใจในการท างาน การสอสารในองคการมกไรประสทธภาพ เกดความเขาใจผดขนระหวางกนไดงาย และจะมความรบผดชอบ ความรก ความผกพน และความรสกวาตวเองมสวนรวมเปนสวนหนงขององคการนอย หรออาจจะไมพบเลยกเปนได (กรช สบสนธ. 2538)

2

ในการวจยครงนผวจยจงมความสนใจศกษาแนวคดและทฤษฎตางๆของวฒนธรรมองคการและการเปนองคการแหงการเรยนร และกาวเขาสการเปนองคการแหงการเรยนรขององคการตางๆ เพอน าขอมลทไดน าไปเผยแพรใหกบองคการตางๆ ทตองการพฒนาพนกงาน ซงเปรยบเสมอนทรพยากรอนมคาขององคการ มการใหความส าคญ และพฒนาตนเอง และพฒนาการท างานในทกๆดาน ขององคการใหเปนองคการแหงการเรยนรได

ควำมมงหมำยของกำรวจย 1. เพอศกษาระหวางความสมพนธปจจยทางดานลกษณะสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ระยะเวลาการท างาน สถานภาพสมรส และอาชพ กบความเปนองคการแหงการเรยนร 2. เพอศกษาความสมพนธของวฒนธรรมองคการ อนไดแก สมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ ความรสกเปนชมชน การใสใจ ความเชอใจ กบการเปนองคการแหงการเรยนร

ควำมส ำคญของกำรวจย 1. ผบรหารสามารถน าผลการศกษาความเปนองคการแหงการเรยนร มาใชเปนแนวทางในการพฒนาองคการเพอกาวไปสการเปนองคการแหงการเรยนร 2. ผบรหารสามารถน าผลการศกษาวจยมาใชเปนแนวทางในการสงเสรม และสรางวฒนธรรมในการท างานใหเหมาะสมแกการเปนองคการแหงการเรยนร

ขอบเขตของกำรวจย ประชำกรและกลมตวอยำง 1. ประชำกรทใชในกำรวจย ประชากรทใชในการวจยครงน คอ ขาราชการ พนกงานหนวยงานของรฐ และพนกงานบรษทเอกชน ในกรงเทพมหานคร 2. กลมตวอยำงทใชในกำรวจย กลมตวอยางทใชในการวจยครงนคอ ขาราชการ พนกงานองคการของรฐ และพนกงานบรษทเอกชนในกรงเทพมหานคร ซงไมทราบจ านวนประชากรทแนนอน ในกรณทไมทราบจ านวนประชากรทระดบความเชอมน 95% โดยยอมใหมคาคลาดเคลอนได 5% (กลยา วาณชยบญชา. 2544: 74) ไดขนาดตวอยาง 385 ตวอยาง เพมส ารองกรณเกบแบบสอบถามไมครบและแบบสอบถามไมสมบรณ อก 10% รวมทงหมด 424 ตวอยาง ซงไมรวมกบแบบสอบถามทเปนการ Try out จ านวน 30 ตวอยาง

3

ตวแปรทใชในกำรวจย ตวแปรอสระ (Independent Variables) ประกอบดวย 1. ลกษณะสวนบคคล 1.1 เพศ 1.2 อาย 1.3 ระดบการศกษา 1.4 ระยะเวลาในการท างาน 1.5 สถานภาพการสมรส 1.6 อาชพ 2. วฒนธรรมองคกำร 2.1 สมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ 2.2 ความรสกเปนชมชน 2.3 การใสใจ 2.4 ความเชอใจ 3. ตวแปรตำม (Dependent) 3.1 การเปนองคการแหงการเรยนร นยำมศพทเฉพำะ 1. ลกษณะสวนบคคล ประกอบดวย เพศ อาย ระดบการศกษา ระยะเวลาในการท างาน สถานภาพการสมรส และอาชพ ของขาราชการ พนกงานองคการของรฐ พนกงานบรษทเอกชนในกรงเทพมหานคร 2. พนกงำน หมายถง ขาราชการ พนกงานองคการของรฐ พนกงานบรษทเอกชนในกรงเทพมหานคร 3. องคกำรแหงกำรเรยนร (Learning Organization) หมายถง องคการทสมาชกในองคการเกดการเรยนร ใฝทจะเรยนรดวยตวเอง มการแสดงออกถงความกระตอรอรน และมความมงมนสนใจเสาะแสวงหาความร สามารถตดสนใจแกไขปญหาทเกดขนตามสถานการณตางๆ สามารถเรยนรไปพรอมๆกบการท างาน รจกบทบาทหนาทของตน และเขาใจในบทบาทหนาทของผ อน ประสานความสมพนธซงกนและกนระหวางพนกงาน มการเรยนรรวมกนเปนทม ขวนขวายหาความรมาแบงปนเผยแพรแกกน มการปรบตวทงทางดานสวนตวและสงแวดลอม พฒนาการเรยนรทจะเพมประสทธภาพของตนเองใหทนสมยอยเสมอ และทดลองปฏบตเพอใหเกดสงใหมทเปนประโยชนตอองคการ

4

4. วฒนธรรมองคกำร (Organization climate and culture) หมายถง คานยมรวม ความเชอและอปนสยภายในองคการทมผลตอโครงสรางทเปนทางการขององคการและก าหนดบรรทดฐานของพฤตกรรมองคการแบงไดคอ 4.1 สมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ (Strong Mutual Relationship) 4.2 ความรสกเปนชมชน (Sense of Community) 4.3 การใสใจ (Caring) 4.4 ความเชอใจ (Trust) 5. สมพนธภำพระหวำงสมำชกในองคกำร หมายถง พนกงานมการท ากจกรรมรวมกน มสวนรวมในการตดตอสอสาร พฒนา ปรบปรง และสรางแรงจงใจซงกนและกน เขาใจลกษณะรปแบบการตดตอสมพนธกนระหวางบคคล มความเชอ ความศรทธาทบคคลน นยดถอ มหนาท ทจะสรางความสมพนธระหวางผรวมงาน ใหอสระในการแสดงความคดแกปญหาแกเพอนรวมงาน เพอนรวมงานมความส าคญตอการท างาน รจดมงหมายของงานและเปาหมายขององคการ 6. ควำมรสกเปนชมชน หมายถง การทพนกงาน ใหความชวยเหลอเอออาทร มความเขาใจ แลกเปลยนความเหนกนและกน มงเนนความตองการของชมชน การพฒนาชมชนโดยอยบนพนฐานของการพ งตนเองของชมชน น าเอาความสมพนธของสงตางๆในชมชนและเกดการสบทอดตอๆ กนมาภายในชมชน สามารถน าไปเผยแพรใหคนในชมชนได 7. กำรเอำใจใส หมายถง พนกงานมเมตตาตอเพอนรวมงาน ความรก ความเขาใจและเหนใจซงกนและกน การเหนประโยชนของสวนรวม ความพอใจในการชวยเหลอผอน การสรางสมพนธภาพในการชวยเหลอกนอยางไวใจ 8. ควำมเชอใจ หมายถง พนกงานมความไววางใจกนระหวางเพอนรวมงาน การยอมรบ การชวยเหลอสนบสนน ใหความรวมมอกบผอนในการคดและตดสนใจรวมกน ตลอดการท างานรวมกนเปนทม

5

กรอบแนวควำมคดในกำรวจย ตวแปรอสระ ตวแปรตำม (Independent) (Dependent)

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวความคดในการวจย

ลกษณะสวนบคคล 1. เพศ 2. อาย 3. ระดบการศกษา 4. ระยะเวลาการท างาน 5. สถานภาพการสมรส 6. อาชพ

การเปนองคการแหงการเรยนร

วฒนธรรมองคการ 1. สมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ

(Strong Mutual Relationship) 2. ความรสกเปนชมชน (Sense of

Community) 3. การใสใจ (Caring) 4. ความเชอใจ (Trust)

6

สมมตฐำนของกำรวจย 1. เพศ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร 2. อาย มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร 3. ระดบการศกษา มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร 4. ระยะเวลาการท างาน มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร 5. สถานภาพการสมรส มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร 6. อาชพ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร 7. วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร 8. วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร 9. วฒนธรรมเนนการเอาใจใส มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร 10. วฒนธรรมเนนความเชอใจ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

“องคการแหงการเรยนร” เปนองคการทมการสรางชองทางใหเกดการถายทอดความรซงกนและกนภายในระหวางบคลากร ควบคไปกบการบความรจากภายนอก เปาประสงคส าคญ คอ เออใหเกดโอกาสในการหาแนวปฏบตทดทสด (Best Practices) เพอน าไปสการพฒนาและสรางเปนฐานความรทเขมแขง (Core competence) ขององคการ เพอใหทนตอการเปลยนแปลงของสงคมโลกทเกดขนอยตลอดเวลา

ในการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ผวจยไดคนควาศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ กบเรองทท าการวจย โดยศกษาจากต ารา วารสารและฐานขอมลใน Website ในหวขอตางๆ ดงน

1. แนวคดทฤษฏเกยวกบองคการแหงการเรยนร 2. แนวคดเกยวกบวฒนธรรมองคการ

2.1 วฒนธรรมเนนสรางสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ (Strong Mutual Relationships)

2.2 วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน (sense of community) 2.3 วฒนธรรมเนนในการใสใจ (Caring) 2.4 วฒนธรรมเนนความเชอใจ (Trust)

3. งานวจยทเกยวของ

1. แนวคดทฤษฏเกยวกบองคการแหงการเรยนร 1.1 ความหมายขององคการแหงการเรยนร การนยามความหมายของ “ องคการแหงการเรยนร” ส าหรบความหมายขององคการแหงการ

เรยนรทนกวชาการกลาวถงและใชน ามาอางในการศกษาครงน มมมมองในระดบขององคการทแคบและกวางแตกตางกน โดยนกวชาการหลายทานไดพยายามอธบายความหมายขององคการแหงการเรยนรไวดงน ครสต อารกรส (Chris Argyris. 1997: 58) ไดใหความหมายขององคการเรยนร (Organization learning) วาเปนองคการทมกระบวนการตรวจสอบและแกไขขอผดพลาดทเกดขนเสมอในองคการ ลดทอนสงทเรยกวา Defensive routine เพดเดล เบอรกอยน และบอยเดล (Pedler, Burgoyne; & Boydell. 1988: 145) กลาววา องคการแหงการเรยนร หมายถง องคการทสงเสรมการเรยนรของสมาชกทกคน โดยองคการมการปฏรปและ

8 ปรบปรงระบบการท างานอยางตอเนอง พรอมทงสรางบรรยากาศในการเรยนรของการของสมาชกทกคนเกดการเรยนร และใฝจะเรยนรดวยตนเอง กาวน (Gravin. 1993) กลาววา องคการแหงการเรยนร หมายถง องคการทมทกษะในการสรางสรรคหาและถายโอนองคความร และสามารถปรบขยายพฤตกรรมทสะทอนถงการหย งรและความรใหมๆ คม ด เอส (วระวฒน ปนนตามย. 2544: 59; อางองจาก Kim,D.H. 1993) กลาววา องคการแหงการเรยนร หมายถง การเพมพนความสามารถองคการ เพอใหบงเกดการกระท าทมประสทธผล รอส อาร สมท และไคลเนอร (วระวฒน ปนนตามย. 2544: 59 อางองจาก Ross, R.Smith; Robetts, C.; & Kleiner , B. 1994) กลาววา องคการแหงการเรยนร หมายถง การทดสอบประสบการณอยางตอเนอง และเปนการแปรเปลยนประสบการณใหเปนองคความรทเออประโยชนแกทงองคการ และตอบสนองตอจดมงหมายหลกขององคการ วจารณ พานช (2549: 74) ไดใหความหมายวา องคการแหงการเรยนรคอองคการทมความสามารถสงตอการรบรและเรยนร และน ามาใชปรบตวหรอเปลยนแปลงตวองคการเอง องคการเรยนรมการรบรและเรยนรในทกสวนขององคการ ชยเสฏฐ พรหมศร (2551: 146) กลาววา องคการแหงการเรยนร หมายถง องคการทสรางการเรยนรรวมกนเพอสรางองคความรใหม อนน าไปสการพฒนาศกยภาพในการท างานขององคการทกอใหเกดความกาวหนา และน าองคการไปสเปาหมายทวางไวได เจษฏา นกนอย และคนอนๆ (2552: 7) กลาววา องคการแหงการเรยนร หมายถง กระบวนการจดการองคการทระดมสรรพก าลงจากบคลากรทกคนในองคการในการวเคราะหความตองการ การก าหนดเปาหมายรวมกน และแสวงหาวธการด าเนนงานเพอบรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพ และประสทธผล โดยอาศยความรและประสบการณภายใตสภาพแวดลอมทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา

1.2 ลกษณะของการเปนองคการแหงการเรยนร เจษฏา นกนอย (2552: 9-12) กลาววาองคการแหงการเรยนร มลกษณะดงตอไปน

1. มวฒนธรรมแหงการเรยนร โดยพนกงานทกคนในองคการจะมลกษณะนสยทใฝรองคการมการสนบสนนใหมการเผยแพรความรอยางเปนระบบทงในระดบบคคล กลม และองคการ รวมทงมการสรางระบบการเรยนรรวมกนภายในองคการ และใชประโยชนทเกดขนจากการเรยนรรวมกน

2. โครงสรางองคการมสายการบงคบบญชานอย ท าใหเกดความยดหยนในการบรหารงานสามารถปรบเปลยนและจดทมงานไดงาย อกทงการบรหารงานจะองกบสมรรถนะ (Competencies) ของบคลากรมากกวาการองกบค าอธบายรายละเอยดงาน (Job description)

9

3. มการเพมอ านาจในการปฏบตงานใหแกเจาหนาทระดบลาง รวมถงมการมอบหมายงาน และกระจายความรบผดชอบใหพนกงานสามารถตดสนใจแกปญหา และด าเนนการในงานทอยในขายความสามารถและความรบผดชอบ ท าใหพนกงานสามารถเรยนรไปพรอมๆกบการท างานดวยอกทางหนง

4. กาวทนตอความเปลยนแปลงทเกดขนโดยมการปรบเปลยนวสยทศน (Vision) พนธกจ (Mission) วธการปฏบตงาน รวมตลอดถงแนวทางการปฏบตงานใหทนกบความเปลยนแปลงของกระแสโลกาภวฒน ท าใหองคการสามารถอยรอดไมวาจะในสถานการณใดๆ รวมถงสามารถแขงขนกบคแขงขนไดอยางมนคง

5. มการสนบสนนใหมการน าเทคโนโลยใหมๆ มาใชในการเรยนรภายในองคการ เพอกระตนและกอใหเกดการแพรกระจายของความรมากยงขน นอกจากน เทคโนโลยใหมๆ จะน ามาซงทกษะใหมๆ ในการปฏบตงานอกดวย ซงนบเปนโอกาสในการสรางการเรยนรรวมกนใหเกดขนในองคการ

6. มงเนนคณภาพของผลงาน ผลตภณฑตามความตองการและความพงพอใจของลกคา ซงหมายความวา องคการพรอมทจะเปลยนแปลงตามความตองการของลกคาทเปลยนแปลงไป แตกตางจากองคการแบบเดมๆ ซงมกย าอยกบท อกทงการพฒนาผลตภณฑและบรการใดๆ กมกเปนไปดวยความยากล าบาก

7. มการสงเสรมและสรางบรรยากาศในการท างานทเกอหนนซงกนและกน เชน การใหพนกงานทกคนมอสระในการคด การแกปญหา รวมถงการตดสนใจโดยใชแนวทางประชาธปไตย อนเปนการรบฟงความคดเหนจากพนกงานทกคนในองคการ ซงเปนวธการหนงทกอใหเกดการคนพบสงใหม หรอนวตกรรมใหกบองคการ

8. มการท างานเปนทม โดยการเนนใหพนกงานรบรเปาหมายรวมกน เนนการมสวนรวมของพนกงานปลกจตส านกใหพนกงานรจกบทบาทและหนาทตน เขาใจบทบาทและหนาทของผอน รวมถงการประสานความสมพนธซงกนและกนระหวางพนกงาน อนจะท าใหสามารถท างานรวมกนไดอยางมประสทธภาพและบรรลผลตามความมงหมาย

9. มวสยทศนรวม โดยการก าหนดเปาหมาย แนวทางและทศทางของการด าเนนงานองคการรวมกน ซงหมายความวา พนกงานมสวนรวมในการก าหนดทศทางขององคการแทนทจะมาจากการก าหนดของผบรหารดงเชนในอดต อนจะน ามาซงความรสกเปนเจาของ กอใหเกดความรกและความมงมนในงาน

10. มการสรางระบบพเลยง ผสอนงาน และผชแนะการปฏบตงานทเปนระบบ ท าใหพนกงานในองคการไมวาจะเปนตวพเลยง ผสอนงาน หรอผชแนะการปฏบตงาน รวมทงผทไดรบการสอน หรอการชแนะกตาม ไดมโอกาสเรยนรรวมกน และท าความรจกกนมากขน

10

11. สงเสรมใหมการเรยนรจากประสบการณทงจากภายใน อนหมายถงขององคการเอง และจากภายนอก อนหมายถงขององคการอน รวมถงกระตนใหเกดการแลกเปลยนความร และปรบปรงการปฏบตงานเพอสรางผลการปฏบตงานทด อนอาจหมายถงการสรางนวตกรรมใหกบองคการกเปนได

12. การไมเพกเฉยตอความผดพลาด แตจะน ามาพจารณาและด าเนนการแกไข เพอแสวงหาแนวทางในการปฏบตทดกวา นอกจากนยงพรอมทจะเสยง เพอหารปแบบใหมๆ ในการท างานเพอตอบสนองความตองการของลกคา ซงนบเปนการเรยนรอยางตอเนอง และไมสนสด

ภาวฒน พนธแพ (2547: 55) กลาววา องคการแหงการเรยนรนนเปนองคการทมลกษณะเคลอนไหว ยดหยน ไมหยดนงหรอพงพอใจกบความส าเรจทมอย สมาชกในองคการตองมการขวนขวายหาความรมาแบงปนเผยแพรแกกนเพอพฒนางานในหนาทใหมประสทธภาพสงสด ซงองคการแบบนจะมลกษณะดงตอไปน (Lussier. 2044: 444-445)

1. มการสรางวฒนธรรมองคการทเนนถงคณคาของการทดลองท าสงใหมๆ มความคดรเรมในการสรางนวตกรรม มความยดหยนในการท างาน

2. มการสนบสนนอยางชดเจนจากผบรหารระดบสง 3. มกลไกและโครงสรางในการสนบสนน และชวยเหลอใหบคลากรในระดบลางใหมโอกาส

ในการเสนอความคด 4. มการแบงปนขอมลขาวสาร และความรใหกบบคลากรทกคนทตองการขณะเดยวกน

บคลากรทกคนจะไดรบการสนบสนนใหมการน าขอมลและความรนนไปประยกตใชในการท างาน 5. มการสงเสรมใหมการใชทรพยากรในองคการเพอการเรยนรของบคลากรทกระดบ เชน ใน

บรษท 3M จะอนญาตใหบคลากรทกคนใชเวลาในการท างานรอยละ 15 ไปกบการทดลองประดษฐคดคนสงใหมๆ หรอสงทตนชอบโดยใชทรพยากรของบรษท

6. มการมอบหมายอ านาจหนาทใหบคลากรในการแกไขปญหา และปรบปรงวธการในการท างาน

7. มการเนนถงผลการท างานในระยะสน และระยะยาวขององคการอยางเทาเทยมกน 8. มการสงเสรมใหบคลากรเกดความปรารถนาอยางแรงกลา ในการพฒนา และสงเสรมใหเกด

ความรเกยวกบวธการท างาน การปรบตวเขากบสภาพแวดลอม และวธการทจะท าใหบรรลจดมงหมายขององคการโดยไมกลวความลมเหลว ในสภาพแวดลอมทไมมการเปลยนแปลง องคการสวนใหญจะเนนการบงคบบญชาแบบบนลงลางเพอใหงายตอการบรหาร แตปจจบนองคการในรปแบบนจะถกแทนทดวยองคการแหงการเรยนร ซงมความแตกตางจากองคการแบบดงเดม ตารางแสดงการเปรยบเทยบ (ตาราง 1) ดงน

11 ตาราง 1 การเปรยบเทยบระหวางองคการแบบดงเดมกบองคการแหงการเรยนร

องคการแบบดงเดม (เนนประสทธภาพ) องคการแหงการเรยนร (เนนการเรยนร) สภาพแวดลอมคงท โครงสรางองคการแบบบนลงลาง กลยทธถกก าหนดโดยผบรหารระดบสง การตดสนใจแบบรวมอ านาจ การแบงแยกการท างานอยางชดเจน มวฒนธรรมองคการทเขมแขงแตไมตอบสนอง

ตอการเปลยนแปลง การสอสารแบบบนลงลางตามสายการบงคบ

บญชา

สภาพแวดลอมมการเปลยนแปลง โครงสรางองคการแบบแนวราบ กลยทธถกก าหนดโดยบคลากรทกระดบและ

มการเปรยบเทยบกบองคการอนๆ การตดสนใจแบบกระจายอ านาจ บทบาทหนาทของบคลกรมความยดหยน

และปรบเปลยนไดตามความจ าเปน ม ว ฒนธ ร รมขอ ง อ ง ค ก า ร ท ส า ม า ร ถ

ตอบสนองตอการเปลยนแปลง การสอสารจะมลกษณะเปนเครอขายและ

เปดเผย

ทมา: ภาวฒน พนธแพ. (2547, กนยายน – ธนวาคม). ผน ากบองคการแหงการเรยนร. วารสารวชาการมหาวทยาลยหอการคาไทย. 24(3): 56 องคการแบบดงเดมจะมลกษณะคลายกบรปปรามด โดยมผบรหารระดบสงอยดานบน บคลากรทกคนจะอยดานลาง คลายกบการจดองคการเมอ 100 ปกอน ซงจะเหมาะสมและมประสทธภาพในสภาพแวดลอมทไมมการเปลยนแปลง องคการแบบดงเดมจะท าใหเกดความหางเหนระหวางผน าและผ ตาม ท าใหเกดก าแพงระหวางหนวยงานตางๆ ไมเหมาะสมกบการเปลยนแปลงอยางรวดเรวในโลกปจจบนองคการเปนจ านวนมากไดเปลยนแปลงไปเปนองคแบบแนวราบ ทเนนกระบวนการท างานมากกวาการท าหนาทตามหนวยงาน อยางไรกตามองคการสวนใหญก าลงอยในระหวางการปรบโครงสรางองคการใหเปนแนวราบมากยงขน (Daft. 1999: 212) Peter Senge ไดสรปคณลกษณะส าคญ 5 ประการขององคการแหงการเรยนรไว (ธงชย สมบรณ. 2549: 169-170; อางองจาก Peter Senge. 1994) ดงน

1. ทกคนเหนดวย และยดมนตอวสยทศนรวมกน

12

2. แตละคนจะละทงวธการคดแบบเกาตลอดจนมาตรฐานตางๆทเคยใชในการแกปญหาอยประจ า

3. สมาชกทกคนตองคดถงกระบวนการในเชงภาพรวม โดยกจกรรม ภารกจ หนาท ตลอดจนการด าเนนทงหลายจะเกยวของ และเปนสงแวดลอมซงเปนสวนหนงของระบบความสมพนธระหวางกนและกน

4. สมาชกใชวธสอสารตอกนอยางเปดเผยทกทศทาง ทงในแนวตงและแนวนอนโดยปราศจากความรสกไมดตอค าวพากษวจารณหรอการลงโทษแตอยางใด

5. สมาชกจะลดละตอสงทเปนผลประโยชนสวนตนของแผนก หรอของกลมตนใหนอยลงแตจะหกมาท างานรวมกนเพอใหสามารถบรรลวสยทศนรวมกบองคการ

1.3 การเรยนรขององคการกบองคการแหงการเรยนร

การเรยนรขององคการ การเรยนร (Learning) โดยทวไป หมายถง กระบวนการเปลยนแปลงพฤตกรรมอยางตอเนองอนเนองมาจากการฝกหดหรอประสบการณของแตละบคคล ซงอาจเกดขนไดอยางทเปนทางการและไมเปนทางการ การเรยนรท าใหบคคลมการปรบตวทงทางดานสวนตว สงคม และสงแวดลอม การเรยนรขององคการ (Organization Learning) เปนกระบวนการของการปรบปรงการท างานโดยผานความร ความเขาใจองคการจะเรยนรจากประสบการณในอดต หรอสงทผานมาในการท างานปกตซงถอเปนเครองชน าพฤตกรรม เปนกระบวนการสบคนและคดเลอกสงทผดพลาด และเรยนรจากความผดพลาดในอดตเกดการแบงปนความร ความเขาใจและโลกทศนรวมกน การเรยนรในองคการถอเปนกระบวนการเรยนรรวมกน ซงเกดขนจากการมปฏสมพนธระหวางกนของสมาชกทงหลายในองคการและเมอบคคลในองคการเกดการเรยนรแลว องคการกจะเกดการเรยนรเชนกน ซงการเรยนรในองคการจะเกดขนไดใน 4 ลกษณะดงน (พรธดา วเชยรปญญา. 2547: 122-126; อางองจาก กาญจนา เกยรตธนาพนธ. 2542)

1. การเรยนรจากการแกปญหา (Problem oriented Learning) เปนการเรยนรจากการแกปญหาทเกดขนจรง ซงจะเกยวของโดยตรงกบการท างานปญหาท

เกดขนจากการท างานจะเปนตวก าหนดวา เราจะตองเรยนรอะไรบางจงจะแกปญหานนได ซงรวมไปถงวธการและตวบคคลทจะตองเรยนร โดยการเรยนรจะเกดขนในงาน (On-the-job) กระบวนการเรยนรจะเชอมโยงโดยตรงกบกระบวนการท างาน สถานทท างานจะเปนทจ าลองสถานการณในการเรยนร

13

2. การเรยนรรวมกนเปนทม (Team Learning) การเรยนรรวมกนเปนทม จะท าใหการเรยนรมพลงมากกวาการเรยนรของบคคลในการทจะเสนอความคด หรอความรไปสองคการ ทงนเพราะการเรยนรเปนทมจะท าใหสมาชกในทมไดคดอยางลกซงเกยวกบแนวคดทซบซอน ซงเปนสงทจ าเปนตอองคการ ท าใหมการพฒนาจากความรไปสการเปนนวตกรรม การประสานงาน และการปฏบต อกทงยงสงเสรมบทบาทของสมาชกในทมตอทมอนๆอกดวย การเรยนรรวมกนเปนทมจงท าใหเกดการสะสมความรทกษะ และวฒนธรรมการท างานใหเปนไปตามแมแบบการเรยนรในระดบองคการ พรอมกบการเสรมสรางบรรยากาศทกระตนใหคนในองคการเหนความส าคญทจะตองเรยนรเพอการเปลยนแปลง และพฒนาตนเองอยตลอดเวลา โดยเฉพาะอยางยงการปรบตวใหเขากบการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจเทคโนโลย และความร ขอมลขาวสารใหมๆ และความตองการทางสงคม ท าใหบทบาทของทมงานมความส าคญยงในองคการยคใหม

3. การเรยนรโดยการปฏบต (Action Learning) การเรยนรโดยการปฏบตจะสอนใหคนเรยนรโดยผานการแกปญหา และการพฒนาแนวทางการแกปญหาใหม ซงตองอาศยการศกษาจากการปฏบตงาน กรอบแนวคดพนฐานเรอง Action Learning มลกษณะดงน

3.1. เปนการเรยนร จากประสบการณ 3.2. เปนการเรยนร โดยการแลกเปลยนประสบการณกบผอน 3.3. เปนการเรยนร โดยใหผรวมงานวจารณและแนะน า 3.4. เปนการเรยนร โดยน าเอาค าแนะน าจากผรวมงานไปปฏบต 3.5. เปนการเรยนร โดยการทบทวนรวมกบผรวมงานถงสงทไดน าไปปฏบตวาไดรบความร

จากการเรยนรในเรองดงกลาวหรอไม 4. การเรยนรและท างานรวมกนในลกษณะเปนเครอขาย เครอขายเปนลกษณะของความสมพนธในแนวราบมากกวาแนวดง ความเชอมโยงระหวางคนท

เขามาสมพนธเปนเครอขายน คอการเรยนจากประสบการณของกนและกน มการแลกเปลยนความคดและ/หรอ ทรพยากรระหวางกนตามความสมครใจ มการชวยเหลอกน มการตดตอสอสารถงกนอยางสม าเสมอ แตไมมการบงคบบญชาสงการ ไมมโครงสรางอ านาจ ดงนน จดรวมของคนทเขามาเชอมโยงเปนเครอขายจงไดแก การมแนวคดคลายคลงกน มความสนใจหรอท างานในเรองเดยวกนมการแลกเปลยนเรยนร การตดตอสอสารถงกนเปนระยะๆ รวมทงอาจมการระดมพลงรวมขององคการได

1.4 ประเภทการเรยนรขององคการ โกศล ดศลธรรม ไดแบงประเภทการเรยนรขององคการเปน 7 ประเภท ดงน (พรธดา วเชยรปญญา. 2547: 126-127; อางองจาก โกศล ดศลธรรม. 2546)

14

1. การเรยนรงาน (Task Learning) เปนการเรยนรเกยวกบวธการท างาน และแนวทางการเพมสมรรถนะของงานเฉพาะ

2. การเรยนรระบบ (Systemic Learning) เปนการท าความเขาใจระบบพนฐาน และกระบวนการองคการ เพอท าการพฒนาและหาแนวทางในการปรบปรง

3. การเรยนรวฒนธรรม (Cultural Learning) เปนการเรยนรโดยมงทคณคา ทศนคตและความเชอขององคการทเปนรากฐานส าหรบการเพมผลผลตของการท างาน

4. การเรยนรความเปนผน า (Leadership Learning) เปนการมงทจะเรยนรกลยทธพนฐานขององคการ เพอหาวธการพฒนาแนวทางการปฏบตการ และการปรบปรง

5. การเรยนรทมงาน (Team Learning) เปนการเรยนรเพอจดทมงานอยางมประสทธภาพ 6. การเรยนรเชงกลยทธ (Strategic Learning) เปนการมงทจะเรยนรกลยทธพนฐานของ

องคการ เพอหาวธการพฒนาแนวทางการปฏบตการ และการปรบปรง 7. การเรยนรการแปรรป (Transformation Learning) เปนการมงการเรยนร เพอคนหาแนว

ทางการปรบเปลยนกระบวนทศนขององคการ

1.5 ตวแบบองคการแหงการเรยนร ตวแบบองคการแหงการเรยนรระดบโลก (Global Learning Organization Model) ทเสนอโดย

มารควอดท และเรยโนลส (กรภทร จารก าเนดกนก. 2552: 96-97; อางองจาก Marquardt; & Reynolds. 1994) ประกอบดวยองคประกอบ 11 ประการ คอ

1. โครงสรางทเหมาะสม ส าหรบองคการแหงการเรยนรระดบโลกควรจะมขนาดเลกและคลองตว สายการบงคบบญชา

สน ไมเนนการควบคม กระบวนการท างานไมซ าซอน เปนโครงสรางทสะทอนภาพโดยรวมขององคการและน าไปสเปาหมายรวมกน เนนการท างานเปนทมเพอสนบสนนความรวมมอ และท างานรวมกนในการขบเคลอนพลงความคด และการกระท าตอการด าเนนนโยบาย

2. วฒนธรรมการเรยนร องคการจะตองสรางบรรยากาศทสงเสรมการเรยนร จดใหมสงจงใจในการสรางสรรค

นวตกรรม กลาคด กลาเสยง โดยสงเสรมการเรยนรจากประสบการณ เนนการรบฟงและเปดเผยรวมทงสนบสนนใหบคคลรบผดชอบทจะเรยนรดวยตนเอง และสรางโอกาสในการพฒนาตนเองใหเกดเปนนสยเรยนรจาการท างานรวมกบผอนโดยการสนบสนนขององคการ

3. ใหอ านาจพนกงานและเสรมสรางพลงของพนกงาน โดยการลดการพงพงผอน และผลกดนใหพนกงานรบผดชอบในการเรยนรดวยตนเอง อกทง

สงเสรมใหพนกงานตดสนใจแกปญหา เพมผลผลต และสรางสรรคผลงานดวยตนเอง โดยใหพนกงานม

15 สวนรวมในการพฒนากลยทธ เพอใหการคด และการกระท าของพนกงานสอดคลองกบกลยทธขององคการ

4. การตรวจสอบสภาพแวดลอม เพอคาดการณและเตรยมการส าหรบการปรบตวทเหมาะสม การคาดการณทแมนย าจะท าให

องคการมอทธพลเหนอสภาพแวดลอมได รวมทงองคการสามารถเลอกเปาหมายดานสภาพแวดลอมทจะตอบโตไดดวยการก าหนดสงทจะเรยนร

5. การสรางและการถายโอนความร องคการจะตองมความสามารถทจะประยกตใชความร ทงทชดแจง และไมชดแจงใหกลายเปน

แหลงทสรางมลคาเพมใหแกองคการ จงตองมการสราง แบงปน และถายโอนความรทวทงองคการ 6. เทคโนโลยการเรยนร การเลอกเทคโนโลยทเหมาะสมจะสนบสนนใหองคการสามารถสกด และแสวงหาความร

ประมวลผลจดเกบ สราง และถายโอนความรใหแพรหลายทวทงองคการ 7. คณภาพ เปนปจจยทส าคญในความส าเรจขององคการ โดยองคการควรยดหลกการจดการคณภาพแบบ

องครวม (TQM) ประกอบกบแนวทางการเปนองคการแหงการเรยนร 8. กลยทธ องคการควรใชการเรยนรทตอเนอง และบรณาการการเรยนรเขากบทกกระบวนการในองคการ

รวมทงสงเสรมคนในองคการใหมกรอบความคดในลกษณะการคาดการณในอนาคต คดอยางเปนระบบ และเรยนรจาการกระท า

9. บรรยากาศทสนบสนน คอการใหความส าคญตอคณภาพชวตในการท างานของพนกงาน เคารพศกดศรความเปนมนษย

ยอมรบความแตกตาง เนนความเสมอภาค และความอสระมมนษยธรรม และเปนประชาธปไตย 10. การท างานเปนทมและเครอขาย การเรยนรโดยอาศยความรวมมอ แบงปน และรวมพลง ทงภายในทม และระหวางองคการ

สรางเครอขายพนธมตร เครอขายระดบโลก เครอขายขามสายงาน เพอแสวงหาแนวทางใหมๆและแบงปนขอมล

11. วสยทศน วสยทศนทแสดงภาพในอนาคตขององคการ เพอสอความหมายใหกบทกคนในองคการท าให

ทกคนมวสยทศนรวมกน มงเปาหมายเดยวกน ท งนเพราะการเรยนรจะเกดขนเมอบคคลผกพนกบเปาหมายทตองการบรรลอยางแทจรง

16

1.6 ปจจยสความส าเรจของการสรางองคการแหงการเรยนร เจษฏา นกนอย (2552: 12-14) กลาววา การพฒนาองคการสองคการแหงการเรยนรนนหากตองการใหบรรลผลส าเรจอยางรวดเรว สามารถน ากลยทธการจดการการเปลยนแปลงมาใช ดงตอไปน

1. ความส าเรจในการพฒนาองคการแหงการเรยนรอยางย งยน จะตองอาศยความมงมนอยางแรงกลา และความมวสยทศนของผบรหารระดบสงขององคการ

2. จ าเปนอยางยงทจะตองมความเขาใจวฒนธรรมองคการ และปจจยทมอทธพลตอการพฒนาองคการสองคการแหงการเรยนร

3. ผมสวนไดสวนเกยวของทกระดบในองคการจะตองมความรสกอยากเปลยนแปลงอยากพฒนาองคการใหกาวสการเปนองคการแหงการเรยนรอยางแทจรง

4. การสรางสภาพแวดลอมในการท างานทเออตอการพฒนาองคการสองคการแหงการเรยนร 5. ผมสวนเกยวของทกฝายในองคการจะตองเขามามสวนรวมในการวางแผนและมสวนไดรบ

ประโยชนจาการสรางองคการแหงการเรยนร 6. ควรน าระบบการใหรางวลมาใชเพอกระตนใหเกดนวตกรรมภายในองคการอนจะน ามาซง

ความส าเรจของการสรางองคการแหงการเรยนร 7. กลยทธตางๆทน ามาใชจะตองสามารถปรบเปลยนไดตามสถานการณทเปลยนแปลงไป

เพอใหองคการกาวสการเปนองคการแหงการเรยนร 8. ตองพรอมทจะเรยนรจากความลมเหลว ทงน เพราะการเปลยนแปลงยอมมโอกาสลมเหลว

ไดมากพอๆ กบโอกาสทประสบความส าเรจ 9. ตองมงเนนใหพนกงานในองคการเปลยนแปลงพฤตกรรม โดยมงเนนการเรยนรและการ

แลกเปลยนความร มากกวาทจะพยายามบงคบใหเกดคานยมการเรยนรในองคการ 10. ควรมงเนนการเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนรภายในองคการดวยการเปลยนแปลง

โครงสราง กระบวนการปฏบตงาน และระบบมากกวาทจะเปลยนแปลงทศนคต ซงเปนเรองทยากกวา 11. มกมคนในองคการทพรอมเปดรบความทาทาย และโอกาสใหมๆ จงเปนหนาทของ

ผบรหารองคการทจะเลอกบคคลซงมคณสมบตดงกลาว เพอเปนผน าการเปลยนแปลงองคการสองคการแหงการเรยนร

17 2. แนวคดเกยวกบวฒนธรรมองคการ ความหมายของวฒนธรรมองคการ

วนทนา กอวฒนสกล (2539: 17) กลาววาวฒนธรรมองคการเปนเรองของความเชอ ทศนคต คานยม และวถชวตของคนทอยรวมกน และสงผลออกมาเปนรปแบบของพฤตกรรมของคนในองคการ

ขนษฐา ทรงงาม (2549: 8) ไดใหความหมายของวฒนธรรมองคการวาหมายถง คานยม ความเชอ ความเขาใจ พฤตกรรม และปทสถานของสมาชภายในองคการทยดถอปฏบตรวมกน

รอบบน (Robbins. 1994: 192) ไดใหความหมายของวฒนธรรมองคการ หมายถง ทกสงทกอยางทบคคลในองคการหนงปฏบตเหมอนๆกน เปนเอกลกษณเฉพาะองคการนน เกดจากการเชอมโยงผสมผสานกนระหวางเจตคตของบคคล คานยม ความเชอ ปทสถาน และการกระท าของบคคล ของกลม ขององคการ นโยบายแลวตถประสงคขององคการ เทคโนโลย สภาวะของกลมความส าเรจขององคการจนเปนทยอมรบของบคคลในองคการซงมลกษณะดงน

1. เกดจากปฏสมพนธทางสงคมของบคคลในองคการ บรษท หางราน ส านกงาน ฯลฯ เปนระบบสงคมทมระบบทแนนอน

2. เปนมรดกขององคการ ถกถายทอดจากบคคลรนหนงไปยงบคคลอกรนหนง บคคลอยในสงคมใดกเรยนรวฒนธรรมของสงคมนน เปนการสรางความเจรญใหแกวฒนธรรมและสงคมมนษยใหอยในระดบสงขน

3. เปนทรวบรวมของความคด ความเชอ เจตคต ตลอดจนคานยมขององคการเพอตอบสนองความตองการของบคลากรในองคการ

4. เปนสงทคนในองคการเปนวามคณคาสงส าหรบองคการ เปนสนทรพยขององคการทมองไมเหนแตสมผสได

5. เปนสงทเหมอนกระจกเงาสะทอนใหเหนบคลกภาพขององคการ และบคลกภาพของบคลากรในองคการในระดบมหภาค หนาทของวฒนธรรมองคการ วฒนธรรมองคการมหนาทอยางนอย 3 ประการ

1. เปนเกณฑในการสรางกฎ ขอบงคบ วฒนธรรมชวยใหสมาชกมกฎทางสงคมในการตความหรอแสดงพฤตกรรมในการแกปญหาทเกยวของ

2. เปนสงกระตน ว ฒนธรรมชวยใหสมาชกมศรทธา เปนแรงจงใจใหแตละคนปรบลกษณะเฉพาะของตนใหมบทบาท คานยม ฯลฯ ทสอดคลองกบวฒนธรรมองคการ

18

3. เปนเครองผนกก าลง วฒนธรรมชวยใหสมาชกผสมผสานตดตอสมาคมกนและชวยใหองคการบรรลเปาหมาย (กรช สบสนธ. 2538: 5-6)

ปเตอร และ วอเตอรแมน (Paters; & Waterman. 1982) ชวาบรษททเปนเลศทกแหงทเขาไดศกษาแสดงใหเหนหรอบอกกลาวชดเจนวาอยเพออะไร และบรษทเหลานหลอหลอมคานยมอยางเอาจรงเอาจง ผลการศกษาผจดการจ านวน 1500 คน จากองคการ หนวยงานทกประเภท ทกระดบการจดการเพอหาวาระหวางวฒนธรรมองคการกบคานยมสวนตว มคานยมใดรวมกนอยบาง พบวาคานยมทจะรวมกนไดเกยวของกบหวขอตอไปน

1. ความรสกถงความส าเรจของบคคล 2. ความผกพนกบองคการ 3. ความเชอมนในตนเองในอนทจะไดใจผบงคบบญชา เพอนรวมงานและผใตบงคบบญชา 4. พฤตกรรมทมศลธรรม มความถกตอง 5. ผลงานตกต า ความเครยด และความกงวลของตน 6. การท างานใหบรรลเปาหมายขององคการ 7. การปฏบตทดตอผถอหนขององคการ คานยมรวมกนเปนแกนส าคญในการปฏบตงานทมประสทธภาพ หากคานยมขององคการกบ

คานยมสวนบคคลมความสอดคลองกนมากเทาใด กจะยงท าใหองคการดงกลาวเจรญกาวหนาและมความมนคงในการด าเนนการมากเทานน

2.1 วฒนธรรมทเนนสรางสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ (Strong Mutual Relationships) ในชวตของเราตองสมพนธอยกบบคคลหลายประเภท แตละประเภทลวนมปทสถานใน การปฏบตตางกนออกไป นกวชาการไดจดจ าแนกประเภทความสมพนธระหวางบคคลโดยอาศยระดบความสมพนธเปนเกณฑ จากผวเผนไปสลกซง การจดประเภทเชนนจะท าใหเรารลวงหนาวาจะ คาดหวงอะไรจากกนและกนไดและจะเตรยมตวตดตอกนอยางไรจงจะไมเกดปญหา ความสมพนธระหวางบคคลในทนจ าแนกเปน 3 ระดบ คอ

1. คนรจก คนรจกนนเปนความสมพนธทผวเผน การสอสารกนมกเปนเรองของขอเทจจรง และจากขอเทจจรงกจะประเมนวา ควรจะสรางความสมพนธในระดบตอไปหรอไม คนรจกกนนนจะใชยทธวธในการสอสารเพอหาขอเทจจรงจากกนและกนใน 3 ประเภท

ประเภทแรก เปนการตงรบ หมายถง ใชการสงเกตการกระท าของคนอนแทนทจะซกถามหรอเขาไปรวมในสถานการณ

19

ประเภททสอง แบบรก หมายถง การเขาไปจดการกบสถานการณทางสงคมเพอใหไดขอมลมากขน เชน ใชการคย การถาม หรอการสมภาษณ

ประเภททสาม แบบปฏสมพนธ หมายถง ใชการสอสารเพอแลกเปลยน ขอเทจจรงและความคดเหนระหวางกนและกน ควบคกนไปกบการสงเกต (Berger. 1978)

จากขอมลทไดมาไมวาจะโดยวธใด คนเราจะใชขอมลเหลานนเพอกรองวาเราจะสมพนธกบคนผนนตอไปในระดบใด ความสมพนธอาจเปนไปในระดบเดมหรอเพมระดบไปสความลกซง หากขอมลทรบมากอใหเกดความพอใจ แตหากขอมลทรบมาเปนขอมลทไมนาพอใจเรากอาจเลอกทจะไมพบกนตอไปอก

2. เพอน ค าวาเพอนเปนค าทพดงายแตใหความหมายยาก เพราะเพอนเปนบทบาททเกดขนไดในคสมพนธทกประเภท ตงแตเพอนกบเพอนจรงๆ เพอนในระหวางสามภรรยา นายกบลกนอง ครกบศษย หรอแมแตพอแมกบลก เมอเอยถงค าวาเพอน นกมนษยสมพนธไดเสนอวา หมายถงความสมพนธทมลกษณะพเศษ ดงน (Reardon. 1987)

เพอนมสถานะพเศษในชวต เปนคนทเราไวใจและเปนทยอมรบ ยงไปกวาน น ความสมพนธระหวางเพอนเปน ความสมพนธแบบ ไมเอาเปรยบ ทงนมไดหมายความวาคนเราจะ ไมรบสงใดจากเพอน แตการไดสงใดจากเพอนนนเปนการไดมาโดยไมท าใหอกฝายหนงรสกวาตน ถกบงคบหรอขเขญ

เพอนมฐานอยบนความเทาเทยมกน หมายถงวา ระหวางเพอนไมมใครมอ านาจหรอ อทธพลเหนอใคร แมวาอกคนหนง จะมสถานภาพเหนอกวา และตรงจดนเปนสาเหตหนงทท าใหบคคลมเพอนทมสถานภาพทางสงคมหรอเศรษฐกจตางจากตนเองมากๆ ได เนองจากอาจเกดความขดแยงระหวางบทบาทขน

เพอนตองยอมรบซงกนและกน ซงจะรไดจากการสงเกตพฤตกรรมของอกฝายหนงวาคลอยตามกฎของความเปนเพอนหรอไม กฎของความเปนเพอนโดยทวไปประกอบดวย

o เมอมขาวใด ๆ เกยวกบความส าเรจกบอกใหเพอนร o แสดงการสนบสนนทางอารมณ o เสนอความชวยเหลอเมอตองการ o พยายามท าใหมความสขเมออยรวมกน o เสนอตวท างานแทนถาเพอนขาดไป

อยางไรกตามนกวชาการบางทานไดส ารวจกฎดงกลาวและเสนอวากฎเหลานตงขนมาเพอใหรางวลส าหรบความเปนเพอน โดยพยายามหลกเลยง ความขดแยงซงเปนปรากฏการณอกดานหนงทเกดขนไดในระหวางเพอน ส าหรบการทยอมรบใครเขามามความสมพนธในระดบเพอนนน เปนไปตามทฤษฎการเกดความสมพนธ

20

3. ระดบลกซง ความสมพนธในระดบนเปน ความสมพนธทเกดขนซ าๆ เปดตนเองตอกนมาก ขนตอกนและกนสง มเรองของอารมณเขามาเกยวของมาก ความสมพนธเชนนปรากฏอยในสาม-ภรรยา พอแม-ลก พ-นอง เพอนสนท ครก หรอลกษณะอนๆ มขอคนพบทนาสนใจส าหรบความสมพนธประเภทน ดงน

คสมพนธระดบลกซงมกคาดหวงจากกนและกนสง เกนกวาขอบเขตทเปนจรง เมอไมเปนไปตามทคาดกมกกลาวโทษอกฝายหนง

ความสมพนธระดบนมไดขนอยกบคสมพนธอยางเดยว การสอสารจากคนอน ๆ กม อทธพลตอความสมพนธนนดวย

ความสมพนธระดบลกซงทเรยกวาความรกนน จ าแนกไดเปน 3 ประเภทยอยและแตละประเภทกมลกษณะตางกน ดงน

o รกแบบหลงไหล ซงปรกตจะอยนอกเหนอการควบคมเปนเรองของอารมณแทมากกวาเหตผล มกกระตนใหเกดการตอบสนองอยางฉบพลน พฤตกรรมระหวางคสมพนธมกพยากรณไมได และไมเปนฐานความสมพนธทย งยน การไดอยรวมกนเปนประจ าหรอการทไดมความสมพนธทางเพศสม าเสมอจะท าใหความตนเตนอนเกดจากความหลงไหลลดลง

o รกแบบความจรง เปนความรกทพฒนามาจากแบบแรก เกดขนทละนอยและอยภายใตการควบคมของคนทเขามาเกยวของ มการตอบแทนกนและกน มองความสมพนธในลกษณะสมดล

o รกแบบเอออาทร เปนรกทเกดจากแรงจงใจภายใน ซงจะมสวนเพมชวตชวาใหกบความรกแบบทสอง

พฤตกรรมทสอใหเหนความสมพนธลกซงนน เปนไดทงภาษาถอยค าและทาทาง ภาษาเหลานสอใหเหนวา คสมพนธมความใกลชดกน ทงกายและใจ อาจเหนไดจากการมองตา การใชเวลาอยรวมกนมาก การยม การยนใกลกน หรอการสมผส เปนตน

ความสมพนธระหวางบคคลในการท างาน ความหมายของความสมพนธระหวางบคคลในการท างาน คอ การแสวงหาเพอท าความเขาใจโดยการใชลกษณะรปแบบการตดตอสมพนธกน ระหวางบคคล เปนผลกอใหเกดความเชอมโยงเพอใหไดผลส าเรจตามเปาหมายขององคการของแตละบคคลทไดก าหนดไว (อ านวย แสงสวาง. 2544: 99) ความสมพนธระหวางบคคล หมายถง การทบคคลตงแต 2 คนขนไปท าความรจกกนสรางความคนเคย และตดตอเกยวของกนโดยมวตถประสงครวมกนอยางใดอยางหนงชวระยะเวลาหนง (สวนย เกยวกงแกว. 2544: 79)

21 ความสมพนธระหวางบคคล หมายถง การทบคคลไดรวมกนท ากจกรรม และมสวนรวมในการตดตอสอสารรวมมอ พฒนา ปรบปรง แกปญหาและสรางแรงจงใจใหแกกนและกน การมความสมพนธระหวางบคคล (บรรยงค โตจนดา. 2543 : 372-374) มดงน

1. การปฏสมพนธระหวางบคคล (Interpersonal interaction) คณลกษณะสวนบคคลซงมเปาหมาย มความตองการของบคคล จะตองมความเชอ ความศรทธาทบคคลนนยดถอ ทส าคญคอตองมความนกคดทแตกตางจากบคคลอน และมความตองการเปนสมาชก

2. การสรางความสมพนธระหวางผบรหารกบบคลากร ผทเปนผบรหารหรอผน านน ควรมความสามารถในการท างาน และมหนาททจะสรางความสมพนธระหวางผรวมงาน ดงนน

2.1 การบรหารงานมลกษณะเปนประชาธปไตยใหอสระในการแสดงความคดแกปญหาแกเพอนรวมงาน

2.2 ใหบคลากรรจดมงหมายของงานและเปาหมายขององคการ 2.3 ใหบคลากรเกดความรก ความผกพน ความศรทธาแกองคการ โดยผบรหารพยายาม

กระท าใหผบงคบบญชาของตนมทศนคตทดกบผบรหารกอน 2.4 มอบหมายงานทบคลากรสนใจ พอใจทจะปฏบตใหบคลากรมความรสกถง

ความส าเรจของงานวาเปนของทกคน และใหรสกวาเปนสวนหนงขององคการ 2.5 มการใชผลประโยชนรวมกน 2.6 มการท างานเปนทม 2.7 สงเสรมใหบคลากรมความกาวหนาในหนาทการงาน

3. การสรางความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน เพอนรวมงานมความส าคญตอการท างานเพราะในการท างานมการประสานงานรวมกน ไมสามารถท างานเพยงล าพงได เพอใหงานมประสทธภาพ บคลากรในองคการควรมสมพนธภาพทดตอเพอนรวมงานดงน

3.1 แสดงความเปนมตรกบทกคน สนใจผอน ใหความเขาใจผอนอยางจรงใจ 3.2 มความจรงใจทจะท าใหผอนกระตอรอรนในการท างาน 3.3 แสดงตวเปนผฟงทด กระตนผอนใหพดถงตวเองและเปนเรองทผอนสนใจ 3.4 พยายามท าใหผอนรสกวาตนเองมความส าคญและกระท าดวยความจรงใจตระหนก

ถงคณคามากกวาวตถสงของ 3.5 มความสภาพออนนอมถอมตน และเกรงใจ 3.6 พยายามปรบปรงจดทตวเองบกพรองกอนเสมอ

22

2.2 วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน (Sense of Community)

ก าไร แกวเฮยง (2542: 28) การศกษาเกยวกบวฒนธรรมชมชนจงเปนกระบวนการศกษาทใหความส าคญกบคณคาการด ารงอยของชมชน โดยมงเนนการคนหาวถชวตและความตองการของชมชนจากประวตศาสตรและมการด าเนนการทพฒนาสอดคลองกบชมชน ภายใตความรวมมอของชาวบานมการใหความส าคญตอวฒนธรรมในฐานะเปนสงทมคณคาภายในชมชน สามารถน ามาเปนแนวทางในการพฒนาชมชนโดยอยบนพนฐานของการพงตนเองของชมชน การศกษาเพอการพฒนาในแนววฒนธรรมชมชนเนนถงการน าเอาความสมพนธของสงตางๆในชมชนและเกดการสบทอดตอๆกนมาภายในชมชนเปนวถการด ารงชวตของคนในชมชน ความส าคญของความสมพนธระหวางสงตางๆในวฒนธรรมของชมชนปรากฏชดดงทรรศนะของนธ เอยวศรวงศ (2534: 43-45) ทไดแสดงใหเหนวาความรทงหลายจะตงอยลอยๆไมได จ าเปนตองมวฒนธรรมเกอหนนใหด ารงอยและสามารถน าไปเผยแพรใหคนในชมชนได สรเชษฐ เวชชพทกษ (เสกสรร สรรสรพสทธ. 2546: 21; อางองจาก สรเชษฐ เวชชพทกษ. 2533) ไดเสนอระบบหรอโครงสรางทางวฒนธรรมของชมชนไว 3 ประการ คอ

1. ระบบการผลต หรอระบบการท ามาหากน 2. ระบบการอยรวมสมพนธกน ประกอบดวยครอบครว เครอญาต และความสมพนธระหวาง

ชมชน 3. ระบบทางความเชอ ประกอบดวย ศาสนา คณคา และพธกรรม

จากการศกษาของมลดงกลาวขางตน สามารถสรปแนวคดเกยวกบวฒนธรรมชมชนไดวาวฒนธรรมชมชนคอ วฒนธรรมดงเดมทมอยในชมชน วฒนธรรมเกาแกทแขงแกรง การตอสเพอการมอยมกน ซงกอใหเกดวฒนธรรมทางการผลต มการชวยเหลอกนและกนในชมชนและมการผลตซ าขนทางวฒนธรรม โดยชมชนแตละชมชนลวนมพลงอยท งสน ถาชาวบานสามารถรกษาวฒนธรรมชมชนไวใหเขมแขงแลวกจะน าชมชนใหเขมแขงตามไปดวย

2.3 วฒนธรรมเนนในการเอาใจใส (Caring) ทฤษฎการดแลของวตสน (Watson’s Caring Theory) ทฤษฎการดแลของวตสน เนนการดแลอนเปนคณธรรมทด ารงคไวซงศกดศรของความเปนเพอนมนษย โดยอาศยการสรางสมพนธภาพระหวางผใหการดแลกบผไดรบการดแล ภาพใตความรกความเปนเพอนมนษยทใหความส าคญทงรางกายและจตใจอยางไมแยกออกจากกน จนผใหการดแลสมผสถงพลงแหงการดแล อนเปนความรสกตระหนกถงการดแลวาไดเกดขน และสงใหเกดความรกความเขาใจผอน ทเรยกวา “Caring occasion” และน าไปสการเรยนรและแลกเปลยนประสบการณระหวางคนสองคนภายใตสนามปรากฏการณ (Phenomenal field)

23 ของแตละบคคลทหลอมรวมกนจนเกดความเขาถงจตใจระหวางคนสองคน กระบวนการดแลทมลกษณะเปนสงทเกดขนแบบอตวสย (Subjective) ทเรยกวารปแบบการดแลทเขาถงจตใจระหวางคนสองคน (Transpersonal caring) นน มลกษณะเปนกระบวนการดแลทมองคประกอบสามสวนทเชอมโยงกน ไดแก กระบวนการดแลมนษย (Human care process) การดแลมนษยบนความสมพนธระหวางบคคล (Human care transaction) และผลลพธทเปนไปได (Possible outcomes) ภายใตกระบวนการทเชอมโยงกนนประกอบไปดวยมโนทศนตางๆทปรากฏในทฤษฏการดแลขอวตสน เชน ปจจยการดแล (Carative factor) ความรก (Caritas) แนวคดศลธรรม (Moral idea) สถานการณการดแลทเกดขนขณะนน (Actual caring occasion) สามารถใชในการดแลสขภาพอยางเปนองครวม โดยอาศยปจจยการดแล 10 ประการ (Ten carative factors) รวมกบกระบวนการปฏบตการดวยความรกเพอการดแล (Clinical caritas process) อก 10 ประการทวตสนพฒนาเพมเตมตงแตป 2002 (Watson. 2008) ดงน

1. สรางระบบคานยมการเหนแกประโยชนของผอน และมเมตตาตอเพอนมนษย 2. สรางความศรทธาและความหวง 3. ปลกฝงความไวตอความรสกของตนเองและผอน 4. สรางสมพนธภาพการชวยเหลออยางไววางใจ 5. สงเสรมและยอมรบความรสกทางบวกและทางลบ 6. ใชวธการแกปญหาและตดสนใจอยางเปนระบบ เพอการตดสนใจ 7. สงเสรมการเรยนการสอนทเขาถงจตใจผอน 8. ประคบประคอง สนบสนน และแกไขสงแวดลอมดานกายภาพ จตสงคม และจตวญญาณ 9. พงพอใจทจะชวยเหลอเพอตอบสนองความตองการของบคคลอน 10. ยอมรบสงทเกดขน-พลงทมอย

2.4 วฒนธรรมเนนความไววางใจ(Trust)และความนาไววางใจ (Trustworthy) ความไววางใจ (Trust) และความนาไววางใจ (Trustworthy) ความไววางใจ เปนสงจ าเปนส าหรบการพฒนาสมพนธภาพระหวางบคคลใหงอกงาม วกฤตการณส าคญทสดทเกดขนในสมพนธภาพ คอ ความไมสามารถในการไววางใจซงกนและกน ระดบความไววางใจเปน สงทเปลยนแปลงไดตลอดเวลาขนอยกบ การกระท าของบคคลทงสองฝาย และเปนสงทเกดขนไดยาก แตท าลายไดงาย ในสมพนธภาพระหวางบคคล ความไววางใจซงกนและกนมระดบ ทเหมาะสมตามโอกาสและสถานการณ การไมไววางใจเลย และไววางใจในทกโอกาส เปนการไววางใจทไมเหมาะสมความไววางใจเกดขน เมอบคคลเตมใจทจะเสยงตอผลทจะเกดขน จากการเปดเผยตนเองเกยวกบความคด ความรสก ทศนคต และปฏกรยาทเขามตอเหตการณตางๆความนาไววางใจ จะเกดขนตอเมอบคคลท าใหผอนมนใจวาเขาไดรบ

24 ประโยชนจากการเสยงเปดเผยตนเอง บคคลทจะไดรบความไววางใจ คอ บคคลทแสดงออกถง การยอมรบ การชวยเหลอสนบสนน และใหความรวมมอกบผอน การแสดงออกถงการยอมรบ จะชวยใหอกผอนลดความรสกกลวและความกงวลตอความออนแอของเขาเอง และท าใหกลาเปดเผยตนเองมากขน (Resource : ดร.เอมอร กฤษณะรงสรรค)

แนวคดและทฤษฏเกยวกบความไววางใจ ความหมายของความไววางใจ

นกวชาการไดใหความหมายของความไววางใจ ไวหลากหลายตามพนฐานและทศนะของนกวชาการแตละทาน ซงผวจยรวบรวมดงตอไปน รอตเตอร ( Rotter. 1971: 444) ไดใหความหมายของความไววางใจวา เปนความคาดหวงของบคคลหรอกลมบคคล ตอค าพด ค าสญญาทงทเปนภาษาพดหรอภาษาเขยนของบคคลหรอกลมบคคลอนวาเชอถอได วทนย (Whitney. 1996: 216) ไดกลาวถงความไววางใจวา หมายถง ความเชอความมนใจในความซอสตย ความนาเชอถอ และความยตธรรมในบคคลหรอสงใดๆ จอรนสน (Johnson. 1996) ไดกลาววา ความไววางใจเปนสถานการณการแลกเปลยนทางสงคม ซงบคคลมความเตมใจทจะปฏสมพนธซงกนและกน ปราศจากการใชอ านาจ มสชา (Mishra. 1996) ไดใหความหมายไววางใจวา เปนความเตมใจของบคคลทมความมนคงตอบคคลอนโดยมความเชอวาบคคลนนเปนบคคลทมความสามารถมความเปดเผยใหความสนใจหวงใยและความนาเชอถอ

มาแชล (Marshall. 2000: 48) ไดใหความหมายความไววางใจวา ความไววางใจเปนผลสะทอนใหเกดความเชอมน ความซอสตยของบคคลทมตอคณลกษณะและความสามารถของบคคลอน

บน แอนด โฮมส (Boon; & Holmes. 1991) กลาววา ความไววางใจเปนสภาพการณทรวมถงความมนใจ สงทคาดหวงในทางบวกเกยวกบเหตจงใจของผอน ประกอบกบการค านงถงตนเองในสถานการณทมความเสยงขนอยกบ 3 องคประกอบ ดงน

1. แนวโนมมมตอความไววางใจทเปนนสยของบคคลนน 2. ปจจยก าหนดสถานการณ 3. ประวตความสมพนธ

รอบบน (Robbins. 2000: 147) ไดใหความหมายความไววางใจวา ความไววางใจเปนความคาดหวงในทางบวก ตอบคคลอนไมวาจะเปนค าพด การกระท า หรอการตดสนใจทจะกระท าตามสมควรแลวแตโอกาส รอบบน (Robbins. 2000: 504) กลาวถง ความไววางใจเปนสงทมความส าคญเนองจาก

25

1. ความสญเสยทวไปของความไววางใจ (General loss of trust institutions) ในป ค.ศ. 1950 เปนยคทเชอวามความซอสตยตอการใชอ านาจหนาท แตการคดเลอกบคคลเขามาท างานหนาทเกยวกบกฎหมาย ผบรหารทางธรกจ นกวชาการ นกหนงสอพมพ นกวจย และบคคลทไดรบมอบอ านาจในการท างานทมชอเสยงนนไมสามารถบอกความจรงไดทกครง เจาหนาทของรฐไมแนใจเกยวกบการใชอ านาจหนาท ดงนนความไววางใจจงถกท าลายแบบทงสนในทกสถาบน

2. ความสมพนธของนายจาง และพนกงานทไมดในองคการเปนจ านวนมาก (Employer-employee relations have suffered in many organizations) การบรหารการปฏบตเนองจากมองคการเปนจ านวนมากทจายคาตอบแทนไมเปนระเบยบ พนกงานตองประสบปญหาในการสอสาร สญเสยความไววางใจเนองจากมผลทเกดขนตามมา เชน การปฏบตงานเกดความผดพลาดไมส าเรจตามเงอนไขการใหรางวล ละเลยความรบผดชอบ และการลดขนาดองคการท าใหความไววางใจลดลงแตปญหาไมมากเทาการปลดพนกงาน

3. เกดการเปลยนแปลงและความไมมนคง (Change and instability) ความไววางใจมความส าคญมากในสภาพทมการเปลยนแปลง และความไมมนคงในสถานทท างาน บคคลจะตองเปลยนไปมความสมพนธกบบคคลอน ซงระดบความไววางใจจะเปนตวก าหนด

4. ขอสญญาทางจตวทยาในรปแบบใหม (The new psychological contract) หมายถง ขอตกลงทไมไดมการเขยนถงสงทผบรหารทไมไดคาดหวงจากพนกงาน และสงทพนกงานคาดหวงจากผบรหารในแงคดของพนกงานขอสญญาทางจตวทยาคอ การบรของพนงกนทคดวาพวกเขาจะไดรบสทธ ซงเปนผลมาจากขอสญญาทนายจางใหไวกบเขา ดงนนหากความไววางใจอยในระดบต า พนกงานมแนวโนมทจะหลกเลยงการเผชญความเสยง มการเรยกรองมากขน ลกษณะสงคมแบบนบคคลในองคการจะตองเรงสรางและรกษาความสมพนธไว จะท าใหโอกาสทจะไมปฏบตตามขอสญญานอยลง เนองจากการไมปฏบตตามขอสญญาท าใหเกดผลในทางลบ เชน มความตงใจนอยลงในการทจะท างานใหไดผลตามตองการหากความไววางใจอยระดบสงจะท าใหพฤตกรรมในการปฏบตงานดขนตามไปดวย

5. โครงสรางความสมพนธในรปแบบใหม (New structural relationships) ความไววางใจเปนสารหลอลนใหเกดความราบรน มการประสานกนอยางดในองคการ โดยขจดความขดแยงทางความคด การบรหารในยคปจจบนตองการความไววางใจ ซงเปนหลกประกนทส าคญขององคการ

6. เปนการสรางยดมนผกพนตอองคการ (Building commitment) ความไววางใจเปนสงส าคญ เนองจากมความสมพนธทางบวกกบความยดมนผกพนตอองคการอยในระดบสง การทบคคลมความยดมนผกพนตอองคการนนจะเปนตวก าหนดใหองคการบรรลเปาหมายและรกษาสมาชกในองคการใหคงอย ความไววางใจมความสมพนธหลายทางมผลท าใหเกดความราบรนและใหคณคาในการแลกเปลยนตางๆ ในวธการทมประสทธภาพ (Luhmann. 1977) สรปวา ความไววางใจสงผลใหการม

26 สวนรวมในเครอขายอยางแทจรง สามารถปรบตวไดในรปแบบตางๆ ขององคการสามารถบรหารจดการภาวะวกฤตลดความขดแยงและลดตนทน จอหนสน (Johnson. 1997) กลาววา ความไววางใจเปนแนวคดทซบซอน เปนสมพนธภาพระหวาง 2 คนอยางสม าเสมอไมใชเปนบคลกภาพของบคคลบางคนเกดขนระหวางบคคล ไมใชภายในบคคลเทานน สงทบคคลกระท าเปนผลกระทบของระดบความไววางใจระหวางผใหความไววางใจและผ ถกไววางใจ ซงเกดไดจากความนาเชอถอเปนการยอมรบและสนบสนนทผถกไววางใจกระท าใหบคคลอนโดยการเปดเผยความคด ความรสกและปฏกรยา

Robert Bruce Shaw กลาวถง ขอบเขตทท าใหเกดความไววางใจ และการสญเสยความไววางใจของแตละบคคลแตกตางกนคอ บคคล ทมงาน หรอองคการ ลวนมขอบเขตในการสรางและการถอนความไววางใจจากผอนออกไปแตกตางกน ปจจยหลก 3 ประการทมผลตอการก าหนดขอบเขตหรอจดทางเขา ทางออกของความไวใจของแตละบคคล ไดแก

1. สถานการณ (The Situation) หากสถานการณนนๆมความเสยงสง ขอบเขต จดทางเขา ทางออกของความไววางใจ (Trust Threshold) ยอมสงตามไปดวย

2. ประสบการณของบคคลนนในเรองความไววางใจ (Those giving their trust)หากบรษท ธรกจ ทมงานเคยมประสบการณในทางทไมคดทเกดจากความไววางใจ เชน การถกหลอกลวง หกหลงจากการธรกจ กจะท าใหบรษท ธรกจ ทมงานนนๆ มขอบเขต จดทางเขาทางออก ของความไววางใจ (Trust Threshold) กอาจจะต า ในขณะทหากบรษททมาขอเปนหนสวนนนเปนบรษททมชอเสยงไมคอยดนก หรอเปนบรษททบรษทเราไมรจก ขอบเขต จดทางเขา ทางออกของความไววางใจ ยอมจะสงตามไปดวย เปนตน ดงนน จงสรปไดวา จดทางเขา ทางออกของบคคลหนงในเรองความไววางใจนนมความแตกตางกน ขนอยกบปจจยท ง 3 ของแตละบคคลดงกลาวขางตน บคคลจะเปลยนความคดจากการไววางใจเปนไมไววางใจงายกวาการสรางความไววางใจขนมาใหม เมอบคคลนนไดสญเสยไปครงหนงแลว (อชมพร แกวขนทด. 2550: 11)

ความส าคญของความไววางใจ ความไววางใจเปนสงส าคญอยางยงทท าใหองคการด ารงอยและประสบผลส าเรจ เนองจากการท างานรวมกนตองพงพาอาศยกน แนวโนมในปจจบนมความหลากหลายขององคประกอบในการท างานมากขน ความไววางใจกนระหวางสมาชกในองคการมแนวโนมเพมขน ความไววางใจเปนแหลงทรพยากรทมาจากความรวมมอเปนพนฐาน (Shaw. 1997) และความไววางใจซงกนและกนของบคคลในองคการกอใหเกดผลลพธทมประสทธภาพตอองคการ (Reynolds. 1997) ความไววางใจเปรยบเสมอนหมดหรอสลกทยดสวนตางๆ เขาไวดวยกน และสามารถเอออ านวยใหองคการบรรลเปาหมายพรอมกบ

27 ความเจรญเตบโตขององคการ หากองคการใดปราศจากความไววางใจของบคคลในองคการ จะท าใหเสยเวลา เสยทรพยากรในการบรหารจดการเปนจ านวนมาก จนกวาองคการจะประสบผลส าเรจได ซงความไววางใจมความส าคญในหลายทางและเปนสวนประกอบทจ าเปนในทกประเภทในสมพนธภาพของมนษย ซงยงผลใหเกดความราบรนและเกดคณคาในการแลกเปลยนตางๆ ในวธการทมประสทธภาพ (Luhmann. 1979) สอดคลองกบค ากลาวของ ไลเบอรแมน (Lieberman. 1981) ทวาความไววางใจเปนความสมพนธระหวางกนและมอบหมายใหท าหนาทดวยความเชอถอและซอสตยตอกน

งานวจยทเกยวของ ราตร ตะพนธ (2549) การศกษาคณลกษณะความเปนองคการแหงการเรยนรของโรงเรยนเตรยมทหาร 4 ดาน ไดแกการเปนบคคลแหงการเรยนร การประยกตใชเทคโนโลย การมวสยทศนรวม และการมวฒนธรรมการเรยนร และเปรยบเทยบคณลกษณะความเปนองคการแหงการเรยนรของโรงเรยนเตรยมทหาร 4 ดาน ตามความคดเหนของขาราชการโรงเรยนเตรยมทหาร จ าแนกตามหนวยงานระดบชนยศ และระยะเวลาการปฏบตงาน กลมตวอยางในการศกษาครงนจ านวน 239 คน ผลการวจยพบวา

1. คณลกษณะความเปนองคการแหงการเรยนร ของโรงเรยนเตรยมทหารดานการประยกตใชเทคโนโลย ดานการมวสยทศนรวม และโดยรวมอยในระดบมาก สวนดานการมวฒนธรรมการเรยนร และดานการเปนบคคลแหงการเรยนร อยในระดบปานกลาง

2. คณลกษณะความเปนองคการแหงการเรยนรของโรงเรยนเตรยมทหารโดยรวมตามความคดเหนของขาราชการโรงเรยนเตรยมทหารทปฏบตหนาทในหนวยงานตางกนไมแตกตางกนเมอพจารณารายดานพบวา ดานการมวสยทศนรวมตามความคดเหนของนายทหารทปฏบตหนาทในหนวยงานตางกน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยนายทหารหนวยฝกศกษา มความคดเหนสงกวานายทหารหนวยงานสนบสนนการศกษา

3. คณลกษณะความเปนองคการแหงการเรยนรของโรงเรยนเตรยมทหารโดยรวม และรายดานตามความคดเหนของขาราชการโรงเรยนเตรยมทหารทมระดบชนยศตางกน แตกตางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยคณลกษณะความเปนองคการแหงการเรยนรโดยรวมและรายดานทกดานตามความคดเหนของนายทหารสญญาบตรสงกวานายทหารประทวน

4. คณลกษณะความเปนองคการแหงการเรยนรของโรงเรยนเตรยมทหารโดยรวมตามความคดเหนของขาราชการโรงเรยนเตรยมทหารทมระยะเวลาการปฏบตงานตางกน ไมแตกตางกนเมอพจารณารายดานพบวา ดานวฒนธรรมการเรยนรตามความคดเหนของนายทหารทมระยะเวลาการปฏบตงานมากสงกวานายทหารทมระยะเวลาการปฏบตงานปานกลางอยางมนยส าคญ 0.05

28 จราภรณ โพธเตง (2542) ไดศกษาเรอง สภาวะความเปนองคการแหงการเรยนรของโรงเรยนบานหวยหลอดก อ าเภออมกอย จงหวดเชยงใหม พบวา ผบรหารและครโรงเรยนบานหวยหลอดก อ าเภออมกอย จงเชยงใหม ไดเตรยมความพรอมดานบคลากรปรบเปลยนกระบวนการจดการเรยนการสอน และพฒนาสอเทคโนโลยสารสนเทศ เพอตอบสนองเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพทธศกราช 2542 และมปจจย 7 ประการทจะน าเสนอโรงเรยนเขาสสภาวะความเปนองคการแหงการเรยนร คอ บทบาทของผบรหาร บทบาทของคณะคร งบประมาณและทรพยากรทตองการท างานรวมกนเปนทม วสยทศน พนธกจ และเปาประสงคของโรงเรยน วฒนธรรมของโรงเรยนและการมสวนรวมของชมชน สวนทเปนปญหาคอ ทรพยากรทตองใชไมเพยงพอ ขอจ ากดของผเรยน งบประมาณ และสอไมเพยงพอ และบคลากรสวนใหญมประสบการณในการท างานนอย สมชาย สวชาวรพนธ (2548) ไดศกษาเรอง การรบรวฒนธรรมองคการทมความสมพนธกบความผกพนตอองคการของนกวจยเทคโนโลยแหงศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต พบวา วฒนธรรมองคการ มอทธพลตอความพงพอใจในการปฏบตงานและความผกพนตอองคการของบคลากร ความพยายามปรบปรงกระบวนการท างานโดยการพฒนาทงทางดานบคลากร และวถปฏบตภายในองคการฯ แตความพยายามยงคงไมประสบความส าเรจเทาทควร ซงสวนหนงอาจสงผลมาจากวฒนธรรมองคการบางอยางทไมเอออ านวยใหองคการปรบตวรบการเปลยนแปลง เพอเปนการวางแผนการพฒนาบคลากรในองคการใหมการรบรวฒนธรรมองคการอยางถกตอง อนเปนรากฐานทส าคญในการสรางความรวมมอกนอยางดของบคลากรเมอเกดการยอมรบในวฒนธรรมองคการแลวจะท าใหเกดแรงกายและแรงใจทจะทมเทท างานใหแกองคการ เกดความจงรกภกดและเกดความผกพนตอองคการขน ทจะสงผลตอความพงพอใจในการปฏบตงาน เพอใหเกดความสมพนธทดระหวางการบรวฒนธรรมองคการความผกพนตอองคการและแนวโนมพฤตกรรมการท างานในอนาคต ซงมความส าคญตอการอยรอดขององคการและเปนตวชทดถงความมประสทธภาพขององคการ นอกจากนยงสามารถชถงแนวโนมของความตงใจทจะอยหรอลาออกจากองคการของบคคลได ถาหากบคลากรเกดความผกพนตอองคการกจะตงใจท างานอยางเตมท ทมเทเวลาใหอยางเตมท มการขาดงานต า ไมละทงหนาท ความตงใจทจะลาออกและพฤตกรรมการลาออกจากองคการต า ผลการปฏบตงานด มความจงรกภกดตอองคการ องคการนนกจะมแตความเจรญรงเรอง สามารถบรรลวตถประสงคขององคการได ในทางตรงกนขามหากบคลากรขาดความผกพนตอองคการ จะท าใหบคลากรมความตงใจทจะลาออกไปท างานยงองคการอน หรอ อาจจะฝนใจท างานกบองคการตอไปอยางไรประสทธภาพ นอกจากนการทองคการตองประสบกบปญหาการลาออกจากงานของบคลากรในอตราทสง ท าใหการท างานขาดความตอเนอง สญเสยทรพยากรทงเวลา เงนทอง และก าลงแรงงานในการฝกอบรมผทเขามาใหมและการลาออกของบคลากรอาจสงผลกระทบตอขวญและก าลงใจ ทศนคตของบคลากรทยงคงท างานอยในองคการนน ถาหากอตราการลาออกสงอาจท าใหภาพพจนขององคการเสยหาย และองคการกจะขาดความมนคงตามมา

29 หทยรตน ตนสวรรณ (2550) ไดศกษาเรอง ปจจยดานวฒนธรรมองคการ ความจงรกภกดตอองคการ และบรรยากาศในองคการทมผลตอประสทธภาพการท างานของพนกงานการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทยส านกงานใหญ ผลการวจยพบวา พนกงานสวนใหญเปนเพศหญง อายเฉลย 37 ป 11 เดอน การศกษาระดบปรญญาตรขนไป สถานภาพโสด รายไดเฉลยตอเดอน 33,001 บาทขนไป และมอายงานเฉลย 11 ป 10 เดอนพนกงานมระดบความคดเหนในดานวฒนธรรมองคการอยในระดบปานกลาง และดานความจงรกภกดตอองคการโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาแตละดาน พบวา ดานความรสก และดานความพฤตกรรมทแสดงออก มความจงรกภกดตอองคการอยในระดบมาก สวนดานการรบรมความจงรกภกดตอองคการอยในระดบปานกลางพนกงานมระดบความคดเหนในดานบรรยากาศในองคการโดยรวมอยในระดบด เมอพจารณาแตละดาน พบวา มความคดเหนดานบรรยากาศในองคการอยในระดบด คอ ดานความรบผดชอบ ดานความเสยงของงาน ดานความอบอน ดานมาตรฐานงาน ดานการใหรางวล ดานความขดแยงและดานโครงสรางองคการ และมความคดเหนดานบรรยากาศในองคการโดยรวมอยในระดบปานกลาง คอ ดานการสนบสนนพนกงานมระดบความคดเหนในดานประสทธภาพการท างาน มระดบความคดเหนในดานประสทธภาพการท างานอยในระดบดพนกงานทมรายไดตอเดอน และระดบการศกษาแตกตางกน มประสทธภาพท างานแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถต .05 สวนพนกงานทมเพศ และสถานภาพสมรส ทแตกตางกน มประสทธภาพท างานไมแตกตางกน ประสบการณในการท างาน วฒนธรรมองคการ บรรยากาศในองคการดานโครงสรางองคการบรรยากาศในองคการดานการสนบสนน บรรยากาศในองคการดานมาตรฐานงาน และบรรยากาศในองคการดานความขดแยง สามารถรวมท านายประสทธภาพการท างานของพนกงานในทศทางเดยวกนสวนบรรยากาศในองคการดานความรบผดชอบ และบรรยากาศในองคการดานความอบอน สามารถรวมท านายประสทธภาพการท างานของพนกงานในทศทางตรงกนขาม ไดรอยละ 68.4 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 มานดา ลอสายวงศ (2551) ความคดเหนของพนกงานทมตอปจจยทสนบสนนการสรางองคการแหงการเรยนร กรณศกษา บรษท ธนาคารกสกรไทย จ ากด (มหาชน) ผลการวจยสรปไดวา พนกงานสวนใหญเปนเพศหญง มอายนอยกวา 30 ป มระดบการศกษาระดบปรญญาตร มต าแหนงองคการเปนพนกงานชนตน/กลาง และมระยะเวลาในการท างานนอยกวา 5 ป พนกงานมความคดเหนตอปจจยทสนบสนนการสรางองคการแหงการเรยนรในระดบด ไดแก ดานพลวตการเรยนร ดานการเพมอ านาจบคคล ดานการจดการความร ดานการประยกตใชเทคโนโลย และ ดานการปรบเปลยนองคการนอกจากนยงพบวา พนกงานเหนวา บมจ. ธนาคารกสกรไทย มความเปนองคการแหงการเรยนรในระดบสง ไดแก ดานความรอบรแหงตน ดานแบบแผนความคดอาน ดานการเรยนรเปนทม ดานการคดอยางเปนระบบ และดานวสยทศนรวม

30 พนกงานทมปจจยสวนบคคลดาน เพศ ระดบการศกษา ต าแหนงงาน ตางกนมความคดเหนตอความเปนองคการแหงการเรยนรไมแตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 ในขณะทพนกงานกลมอาย 40 ปขนไป มความคดเหนโดยภาพรวมตอความเปนองคการแหงการเรยนร ต ากวาพนกงานกลมอายนอยกวา 40 ป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 พนกงานทมระยะเวลาในการท างาน 5 -14 ป มความคดเหนโดยภาพรวมตอความเปนองคการแหงการเรยนร มากกวา พนกงานทมระยะเวลาในการท างานนอยกวา 5 ป และพนกงานทมระยะเวลาในการท างาน 15 ปขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ปจจยทสนบสนนการสรางองคการแหงการเรยนรดานพลวตการเรยนร ดานการปรบเปลยนองคการ ดานการเพมอ านาจบคคล และดานการจดการความร มความสมพนธในระดบต ากบความเปนองคการแหงการเรยนรของธนาคารกสกรไทย ดานความรอบรแหงตน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 นอกจากน ปจจยทสนบสนนการสรางองคการแหงการเรยนรดานพลวตการเรยนร ดานการปรบเปลยนองคการ ดานการเพมอ านาจบคคล ดานการจดการความร และดานการประยกตใชเทคโนโลย มความสมพนธทศทางเดยวกนกบความเปนองคการแหงการเรยนรของธนาคารกสกรไทย ดานวสยทศนรวม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 มากไปกวานน ปจจยทสนบสนนการสรางองคการแหงการเรยนรดานการปรบเปลยนองคการ ดานการเพมอ านาจบคคล และดานการจดการความร มความสมพนธอยในระดบต าและปานกลางกบความเปนองคการแหงการเรยนรของธนาคารกสกรไทย ดานการเรยนรเปนทม และดานการคดอยางเปนระบบ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 รววรรณ ลมาสวสดกล (2551) ความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบความผกพนตอองคการของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลบ ารงราษฎร อนเตอรเนชนแนลผลการศกษาพบวา พยาบาลวชาชพสวนใหญ มอายระหวาง 26 – 30 ป มสถานภาพโสด มระยะเวลาการท างานนอยกวา 3 ป มระดบเงนเดอนเฉลยระหวาง 20,001 – 30,000 บาท โดยพยาบาลวชาชพมความคดเหนตอวฒนธรรมองคการทเนนรายละเอยด เนนความมนคง และเนนผลงานในระดบดมาก และมความคดเหนตอวฒนธรรมองคการทเนนนวตกรรมและการยอมรบความเสยง เนนการปฏบตงานเปนทม และเนนบคลากร ในระดบด และยงพบวาพยาบาลวชาชพมระดบความผกพนตอองคการโดยรวมในระดบด พยาบาลวชาชพทมอาย สถานภาพสมรส ระยะเวลาในการปฏบตงานตางกน มความผกพนตอองคการตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ความคดเหนของพยาบาลวชาชพตอวฒนธรรมองคการทเนนผลงาน เนนบคลากร เนนการปฏบตงานเปนทมและเนนนวตกรรมและยอมรบความเสยง มความสมพนธในระดบปานกลางกบความผกพนตอองคการ และความคดเหนของพยาบาลวชาชพตอวฒนธรรมองคการทเนนรายละเอยด เนนการแขงขนและเอาชนะคแขงทางธรกจ และเนนความมนคง มความสมพนธในระดบต ากบความผกพนตอองคการ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

31 ดนยวรรณ ลละศภพงษ (2554) ไดศกษาเรอง ลกษณะของพนกงานและผลการท างานขององคการตามแนวคดขององคการแหงการเรยนร กรณศกษา บรษทอาหารบรการดวน มดงน การวจยครงนผวจยไดก าหนดความมงหมายเพอศกษาความเปนองคการแหงการเรยนรของบรษทอาหารบรการดวน และลกษณะของพนกงานทมตอผลการท างานขององคการตามแนวคดขององคการแหงการเรยนร โดยตวแปรอสระไดแก ลกษณะของพนกงานขององคการแหงการเรยนรประกอบดวย ความรอบรแหงตน ผลการท างานขององคการตามแนวคดขององคการแหงการเรยนร กลมตวอยางทใชในการวจยครงนคอ พนกงานประจ าในระดบตางๆภายในบรษทอาหารบรการดวนแหงหนงในประเทศไทยในสวนของส านกงานใหญ จ านวน 190 คนโดยใชแบบสอบถามในการรวบรวมขอมล คาสถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบสมมตฐานโดยใชคาสถต คาสมประสทธสหสมพนธเพยรสน และการวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) ทระดบนยส าคญทางสถตเทากบ 0.05 ผลการวจยพบวา

1. ความรอบรแหงตน แบบแผนความคด วสยทศนรวม การเรยนรเปนทม และการคดอยางเปนระบบ มความสมพนธกบผลการท างานขององคการดานการลดตนทนการผลต

2. ความรอบรแหงตนแบบแผนความคด วสยทศนรวม การเรยนรเปนทม และการคดอยางเปนระบบ มความสมพนธกบผลการท างานขององคการ ดานความสามารถในการสรางนวตกรรม ความรอบรแหงตน แบบแผนความคด วสยทศนรวม การเรยนรเปนทม และการคดอยางเปนระบบ มความสมพนธกบผลการท างานขององคการดานความพงพอใจของพนกงาน

บทท 3 วธด ำเนนกำรวจย

ในการวจยเรอง “อทธพลของวฒนธรรมองคการตอการเปนองคการแหงการเรยนร” ครงน

ผวจยไดด าเนนการตามขนตอน ดงน 1. การก าหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง 2. การสรางเครองมอทใชในการวจย 3. การเกบรวบรวมขอมล 4. การจดกระท าและการวเคราะหขอมล 5. สถตทใชในการวเคราะห

1. กำรก ำหนดประชำกรและกำรเลอกกลมตวอยำง ประชำกรและกลมตวอยำงทใชในกำรวจย ประชำกรทใชในกำรท ำวจย

ประชากร ไดแก ขาราชการ พนกงานองคการของรฐ และพนกงานบรษทเอกชนในกรงเทพมหานคร

กลมตวอยำงทใชในกำรวจย กลมตวอยางทใชในการวจย คอ ขาราชการ พนกงานองคการของรฐ พนกงาน

บรษทเอกชนในกรงเทพมหานคร ซงไมทราบจ านวนประชากรทแนนอน จงก าหนดตวอยางโดยใชสตรการหาขนาดตวอยางในกรณทไมทราบจ านวนประชมกร ทระดบความเชอมน 95% (นราศร ไววนชกล; และชศกด อดมศร. 2542: 104) เมอ n แทน จ านวนของกลมตวอยาง

จากสตร n = Z2(pq) e 2

33

Z แทน คาสถต (คามาตรฐาน) ทระดบความเชอมนทผวจยก าหนดไว 95% นนคอ ระดบความคลาดเคลอน (α) = 0.05 หรอ 1-α/2 = 0.975 เปดตารางไดคา Z = 1.96 e แทน คาความคลาดเคลอนทยอมใหเกดขนไดโดยก าหนดใหคา ความคลาดเคลอน 5% = 0.05 p แทน สดสวนประชากรทจะสม q แทน 1-p แทนคาในสตรไดดงน n = (1.96)2(0.5)(1-0.5) 0.052 = 384.16 ≈ 385

ดงนนขนาดตวอยางทค านวณไดเทากบ 385 ตวอยาง เพมส ารองกรณเกบแบบสอบถามไมครบและแบบสอบถามไมสมบรณ อก 10 % รวมทงหมด 424 ตวอยาง ซงไมรวมกบแบบสอบถามทเปนการ try out จ านวน 30 ตวอยาง ผวจยใชวธการเลอกกลมตวอยาง ดงตอไปน

ขนตอนท 1 ใชวธการสมตวอยางอยางงาย (Simple Random Sampling) โดยจบฉลากแบบไม

ใสคนเพอเลอกสมตวอยาง จากกลมการปกครองฯ ของกรงเทพมหานคร ซงม 50 เขต (http://th.wikipedia.org) ออกมาจ านวน 5 เขต ดงน

1. เขตพญาไท 2. เขตปทมวน 3. เขตจตจกร 4. เขตหวยขวาง 5. เขตสาทร

34

ขนตอนท 2 วธการเลอกตวอยางแบบโควตา (Quota Sampling) เพอก าหนดจ านวนกลมตวอยางทศกษาในแตละเขต ส าหรบการเลอกกลมตวอยางในการเกบรวบรวมขอมล โดยก าหนดโควตาของแตละเขตทง 5 เขต เปนสดสวนเทา ๆ กน เขตละ 85 คน ขนตอนท 3 วธการเลอกตวอยางแบบตามความสะดวก (Convenience Sampling) ใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลกบกลมตวอยางทระบไวขางตน ดวยการแจกแบบสอบถามใหกบ ขาราชการ พนกงานองคการของรฐ และพนกงานบรษทเอกชน ทท างานอยในแตละเขต จนกวาจะไดแบบสอบถามครบตามกลมตวอยาง 424 คน

2. กำรสรำงเครองมอทใชในกำรวจย ในการศกษาวจยค รง น ผ วจ ยไดท าการสรางเค รองมอทใชในการวจยโดยการออก

แบบสอบถาม (Questionnaires) โดยสรางเครองมอและท าการหาคณภาพของเครองมอดงน ขนตอนการสรางเครองมอ

1. ศกษาคนควาเอกสาร ต ารา และผลการวจยทเกยวของ เพอใชเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถามใหมประสทธภาพและสอดคลองตามวตถประสงคของการวจย

2. ก าหนดขอบเขตและประเดนค าถามใหสอดคลองตามวตถประสงคของการวจย 3. ด าเนนการสรางแบบสอบถามโดยแบงแบบสอบถามออก 1 ชดประกอบไปดวย 3 สวน คอ สวนท 1 แบบสอบถามเกยวกบลกษณะขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ

อาย ระดบการศกษา ระยะเวลาในการท างาน สถานภาพการสมรส และอาชพ โดยลกษณะแบบสอบถามประกอบดวย มค าถามแบบมค าตอบใหเลอก 2 ค าตอบ (Simple-

dichotomy question) จ านวน 2 ขอ และค าถามมใหเลอกหลายค าตอบ (Multiple- choice question) จ านวน 4 ขอ ไดท าการใชระดบการวดขอดงน ขอท 1 เพศ ไดแก ระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต (Nominal scale) ไดแก

1. ชาย 2. หญง

35

ขอท 2 อาย ระดบการวดขอมลประเภทเรยงล าดบ (Ordinal scale) ไดแก 1. 22 – 31 ป 2. 32 – 41 ป 3. 42 – 51 ป 4. 52 ปขนไป

ขอท 3 ระดบการศกษา ระดบการวดขอมลประเภทเรยงล าดบ (Ordinal scale) ไดแก

1. ปรญญาตร 2. ปรญญาโท 3. ปรญญาเอก

ขอท 4 ระยะเวลาในการท างาน (Ordinal scale) ไดแก

1. 1 - 3 ป 2. 4 – 6 ป 3. 7 – 10 ป 4. มากกวา 10 ป ขนไป

ขอท 5 สถานภาพการสมรส ระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต (Nominal scale) ไดแก

1. โสด 2. สมรส (รวมถง หยารางหรอแยกกนอย)

ขอท 6 อาชพ ระดบการวดขอมลประเภทเรยงล าดบ (Ordinal scale) ไดแก

1. ขาราชการ 2. พนกงานองคการของรฐ 3. พนกงานบรษทเอกชน

สวนท 2 เปนลกษณะแบบสอบถามใหเลอกตอบแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) ของ

Likert แบบสอบถามเกยวกบขอมลวฒนธรรมองคการ เปนลกษณะค าถามปลายปด (Close-ended question) แบบมาตราสวนประมาณคา (Likert scale) โดยมค าตอบใหเลอก 5 ตวเลอก คอ นอยทสด นอย

36

ปานกลาง มาก มากทสด และ ใชมาตรวดขอมลแบบอนตรภาคชน (Interval scale) ซงมเกณฑการใหคะแนนดงน ตาราง 2 ระดบคะแนนความคดเหนเกยวกบลกษณะองคการแหงการเรยนร

คะแนนเฉลย ระดบลกษณะองคการแหงการเรยนร 5 มากทสด 4 มาก 3 ปานกลาง 2 1

นอย นอยทสด

เมอรวบรวมขอมลและแจกแจงความถแลว ผวจยใชเกณฑในการอภปรายผลการค านวณ (กลยา

วานชยบญชา. 2542)

ในการแปลความหมายคาคะแนนเฉลยของความคดเหนของผตอบแบบสอบถาม ผวจยได

ก าหนดเกณฑในการแปลความหมายดงน

จ านวนชน

ความกวางของอนตรภาคชน = คะแนนสงสด – คะแนนต าสด

= (5 – 1) / 5 = 0.8

37

ตาราง 3 ระดบความคดเหนเกยวกบขอมลวฒนธรรมองคการตอการแปลความหมายจดอนดบ

คะแนนเฉลย ระดบลกษณะองคการแหงการเรยนร 4.21 – 5.00 มากทสด 3.41 – 4.20 มาก 2.61 – 3.40 ปานกลาง 1.81 – 2.60 นอย 1.00 – 1.80 นอยทสด

สวนท 3 เปนแบบสอบถามความคดเหนเกยวกบลกษณะองคการแหงการเรยนร เปนลกษณะค าถามปลายปด (Close-ended question) แบบมาตราสวนประมาณคา (Likert scale) โดยมค าตอบใหเลอก 5 ตวเลอก คอ นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด และใชมาตรวดขอมลแบบอนตรภาคชน (Interval scale) ซงมเกณฑการใหคะแนนดงน ตาราง 4 ระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะองคการแหงการเรยนร

คะแนน ระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะองคการแหงการเรยนร 5 มากทสด 4 มาก 3 ปานกลาง 2 1

นอย นอยทสด

เมอรวบรวมขอมลและแจกแจงความถแลว ผวจยใชเกณฑในการอภปรายผลการค านวณ (กลยา วานชยบญชา. 2542)

38

ตาราง 5 ระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะองคการแหงการเรยนรตอการแปลความหมายจดอนดบ

คะแนนเฉลย ระดบลกษณะวฒนธรรมองคการ 4.21 – 5.00 มากทสด 3.41 – 4.20 มาก 2.61 – 3.40 ปานกลาง 1.81 – 2.60 1.00 – 1.80

นอย นอยทสด

ขนตอนในกำรสรำงเครองมอทใชในกำรเกบรวบรวมขอมล

ผวจยไดด าเนนการสรางเครองมอตามล าดบ ดงน ศกษาคนควาจากต ารา เอกสาร บทความ ทฤษฎหลกการ และงานวจยทเกยวของเพอก าหนดขอบเขตของการวจย

1. ศกษาวจยการสรางแบบสอบถามจากเอกสาร เพอก าหนดขอบเขตและเนอหาของแบบสอบถามจะไดมความชดเจนตามหมายของการวจยยงขน

2. น าขอมลทไดมาสรางเครองมอในการวจย คอ แบบสอบถาม ใหครอบคลมตามความมงหมายของการวจย

3. น าแบบสอบทไดเสนอตออาจารยทปรกษาเพอพจารณาตรวจสอบความถกตองและเสนอแนะเพมเตมเพอน ามาแกไข

4. น าแบบสอบถามทไดปรบปรงในขนท 3 เสนอตออาจารยทปรกษาและผเชยวชาญเพอตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหา

ความกวางของอนตรภาคชน = คะแนนสงสด – คะแนนต าสด

จ านวนชน (5 – 1)

5 0.8

= =

39

ปรบปรงแบบสอบถามตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ จากนนน าเสนอตออาจารยทปรกษาเพอปรบปรงแกไขครงสดทายกอนน ามาทดลองใช (Try Out) โดยการน าแบบสอบถามฉบบสมบรณนนไปทดลองใชกบกลมตวอยางจ านวน 30 ชด เพอหาคาความเชอมน (Reliability) โดยใชวธหาคาสมประสทธอลฟา (α – Coefficient) ดวยสตรครอนบรคแอลฟา (Conbach’s alpha) เพอใหไดคาความเชอมน ซงมคาระหวาง 0 ≤ α ≤ 1 คาทใกลเคยงกบ 1 แสดงวามความเชอถอไดมาก (กลยา วานชยบญชา. 2545: 449) ผลการทดลองใชเครองมอไดคณภาพของเครองมอ เมอพจารณาในแตละดานพบวา วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ มคาความเชอมนเทากบ 0.792

วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน มคาความเชอมนเทากบ 0.914

วฒนธรรมเนนการเอาใจใส มคาความเชอมนเทากบ 0.730

วฒนธรรมเนนความเชอใจ มคาความเชอมนเทากบ 0.897

องคการแหงการเรยนร มคาความเชอมนเทากบ 0.922

5. น าแบบสอบถามฉบบสมบรณไปสอบถามกบก ลมตวอยาง โดยทผ วจ ยแจกแบบสอบถามจ านวน 450 ชด โดยใชแบบสอบถามสงใหกลมประชากรทางอนเตอรเนตจ านวน 250 ชด และใชแบบสอบถามสงใหกลมประชากรภายในองคกรของรฐจ านวน 200 ชด ใชเวลาเกบขอมลภายใน 3 สปดาห (ตงแตวนท 21 ธนวาคม 2555 ถง 10 มกราคม 2556) และไดรบแบบสอบถามกลบมา จ านวน 435 ชด คดเปนรอยละ 96.67 จากนนผวจยไดน าแบบสอบถามมาตรวจสอบความสมบรณกอนน าขอมลไปวเคราะหตามขนตอนทางสถตตอไป

40

3. กำรเกบรวบรวมขอมล การศกษาวจยในครงน ผวจยไดศกษาขอมลปฐมภม และขอมลทตยภม เพอชวยสรางความเขาใจพนฐานในการวจย ชวยออกแบบสอบถามตลอดจนชวยใหไดขอมลทสมบรณยงขน โดยมแหลงทมาของขอมล ดงน

1. ขอมลทตยภม (Secondary Data) เปนการคนหาขอมลจากเอกสาร วารสารทสามารถอางองได ผลงานวจยตางๆ ทเกยวของ รวมถงแหลงขอมลทางอนเทอรเนต เพอประกอบการสรางแบบสอบถาม

2. ขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนขอมลทไดจากแบบสอบถาม เกบขอมลจากกลมตวอยาง จ านวน 424 คน ซงจะด าเนนการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางตามทไดก าหนดไว จนครบตามจ านวน

4. กำรจดท ำและกำรวเครำะหขอมล กำรจดท ำขอมล

1. ตรวจสอบขอมล (Editing) ผวจยตรวจสอบความสมบรณของการตอบแบบสอบถามโดยแยกแบบสอบถามทไมสมบรณออก

2. การลงรหส (Coding) น าแบบสอบถามทถกตองเรยบรอยแลวมาลงรหสตามทไดก าหนดรหสไวลวงหนา

3. การประมวลผลขอมลทลงรหสแลวไดน ามาบนทกโดยใชเครองไมโครคอมพวเตอร เพอการประมวลผลขอมลซงใชโปรแกรมส าเรจรป กำรวเครำะหขอมล

1. สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic) เปนการอธบายขอมลเบองตนเกยวกบกลมตวอยาง ดงน

1.1 วเคราะหขอมลทวไป ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ระยะเวลาในการท างาน สถานภาพการสมรส และอาชพ น ามาแจกแจงจ านวนความถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage)

1.2 วเคราะหตวแปรทศกษา ไดแก วฒนธรรมองคการทเนนความสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ วฒนธรรมทเนนความรสกเปนชมชน วฒนธรรมทเนนการใสใจ วฒนธรรมทเนนความเชอใจ ดวยการหาคาเฉลย (Mean) คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) และประเมนระดบคาเฉลย

41

2. การวเคราะหโดยใชสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) เพอทดสอบสมมตฐานการวจย ดงน

2.1 สมมตฐานขอท 1 บคลากรทมลกษณะสวนบคคล ไดแก เพศ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

2.2 สมมตฐานขอท 2 บคลากรทมลกษณะสวนบคคล ไดแก อาย มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

2.3 สมมตฐานขอท 3 บคลากรทมลกษณะสวนบคคล ไดแก ระดบการศกษา มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

2.4 สมมตฐานขอท 4 บคลากรทมลกษณะสวนบคคล ไดแก ระยะเวลาในการท างาน มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

2.5 สมมตฐานขอท 5 บคลากรทมลกษณะสวนบคคล ไดแก สถานภาพการสมรส มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

2.6 สมมตฐานขอท 6 บคลากรทมลกษณะสวนบคคล ไดแก อาชพ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

การวเคราะหใชคาสถต t-test และการวเคราะหคาแปรปรวนทางเดยว (One-Way ANOVA) เพออธบายคาความแตกตางระหวางลกษณะสวนบคคล กบความเปนองคการแหงการเรยนร

2.7 สมมตฐานขอท 7 วฒนธรรมองคการดานสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

สถตทใชทดสอบ คอ การวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple regression Analysis) 2.8 สมมตฐานขอท 8 วฒนธรรมองคการดานความรสกเปนชมชน มความสมพนธกบ

ระดบความเปนองคการแหงการเรยนร สถตทใชทดสอบ คอ การวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple regression Analysis) 2.9 สมมตฐานขอท 9 วฒนธรรมองคการดานการใสใจ มความสมพนธกบระดบความเปน

องคการแหงการเรยนร สถตทใชทดสอบ คอ การวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple regression Analysis) 2.10 สมมตฐานขอท 10 วฒนธรรมองคการดานความเชอใจ มความสมพนธกบระดบ

ความเปนองคการแหงการเรยนร สถตทใชทดสอบ คอ การวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple regression Analysis)

42

5. สถตทใชในกำรวเครำะหขอมล 1. สถตพนฐาน ไดแก 1.1 การหาคารอยละ (Percentage) ใชวเคราะหปจจยสวนบคคลของกลมตวอยาง (กลยา วานชยบญชา. 2545: 449-450)

P = f X 100 n เมอ P แทน คาสถตรอยละ f แทน ความถของขอมล n แทน ขนาดของกลมตวอยาง

1.2 คาคะแนนเฉลย (Mean) เพอใชแปลความหมายของขอมลในดานตางๆ โดยใชสตร ดงน (กลยา วานชยบญชา. 2546: 39)

X = ∑Xi n เมอ X แทน คาคะแนนเฉลย ∑Xi แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด n แทน ขนาดของกลมตวอยาง

1.3 คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) เพอใชแปลความหมายของขอมลในดานตางๆ โดยใชสตร ดงน (กลยา วานชยบญชา. 2546: 39)

S.D. = ∑ (Xi – X)2 n - 1 เมอ S.D. แทน คาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนกลมตวอยาง Xi แทน คะแนนแตละตวในกลมตวอยาง

43

X แทน คาคะแนนเฉลยของกลมตวอยาง n แทน ขนาดของกลมตวอยาง

2. สถตทใชหาคาความเชอมนของแบบสอบถาม เพอหาคาความเชอมนของแบบสอบถาม โดยใชวธหาคาสมประสทธอลฟา (α - Coefficient) ของครอนบค (Cronbach’s alpha coefficient) คาอลฟาทไดจะแสดงถงระดบความคงทของแบบสอบถาม โดยจะมคาระหวาง 0 <α < 1 คาทใกลเคยงกบ 1 แสดงวามคาความเชอมนสง โดยใชสตรดงน (กลยา วานชยบญชา. 2553: 445)

α = k covariance / variance 1 + (k – 1) covariance / variance เมอ α แทน คาสมประสทธของความเชอมน k แทน จ านวนค าถาม

Covariance แทน คาเฉลยของความแปรปรวนรวมระหวางค าถามตางๆ variance แทน คาเฉลยของคาแปรปรวนของค าถาม

3. สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน 3.1 ทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยของประชากร 2 กลม โดยใชสตร t-test Independent (พวงรตน ทวรตน. 2541: 162) โดยใชทดสอบสมมตฐานขอท 1 ดานเพศ และขอ 5 ดานสถานภาพการสมรส

3.1.1 กรณทความแปรปรวนของทง 2 กลม เทากน (S21 = S2

2) ใชสตร

t = X1 – X2

(n 1 – 1) S21 + (n 2 – 1) S2

2 1 + 1

n 1 + n 2 – 2 n 1 n 2

2

21 nndf

44

เมอ t แทน คาสถตทใชพจารณาใน t = distribution X1 แทน คาเฉลยกลมประชากรท 1

X2 แทน คาเฉลยกลมประชากรท 2 S2

1 แทน คาความแปรปรวนของกลมตวอยางท 1 S2

2 แทน คาความแปรปรวนของกลมตวอยางท 2 n 1 แทน ขนาดของกลมประชากรท 1 n 2 แทน ขนาดของกลมประชากรท 2

df แทน ชนแหงความเปนอสระ( 1n +2n - 2)

3.1.2 กรณทความแปรปรวนของทง 2 กลม ไมเทากน (S21 ≠ S2

2) ใชสตร

t = X1 – X2

S21 + S2

2

n 1 n 2

1n

n

S

1n

n

S

n

S

n

S

2

2

2

2

2

1

2

1

2

1

2

2

2

1

2

1

df

เมอ t แทน คาสถตทใชพจารณาใน t = distribution X1 แทน คาเฉลยกลมตวอยางท 1

X2 แทน คาเฉลยกลมตวอยางท 2 S2

1 แทน คาความแปรปรวนของกลมตวอยางท 1 S2

2 แทน คาความแปรปรวนของกลมตวอยางท 2 n 1 แทน ขนาดของกลมตวอยางท 1

n 2 แทน ขนาดของกลมตวอยางท 2 df แทน ชนแหงความเปนอสระ( 1n + 2n - 2)

45

3.2 ทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยของประชากรทมากกวา 2 กลมขนไปโดยใชการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One – Way ANOVA) เพอใชในการทดสอบสมมตฐานขอท 2 ดานอาย ขอ 3 ดานระดบการศกษา ขอ 4 ดานระยะเวลาการท างาน และขอท 6 อาชพ (กลยา วานชยบญชา. 2544: 175)

เมอ F แทน คาแจกแจงทใชพจารณาในการ F-distribution MSb แทน คาความแปรปรวนระหวางกลม MSw แทน คาความแปรปรวนภายในกลม

เมอ SSb แทน ผลรวมของก าลงสองระหวางกลม SSw แทน ผลรวมของก าลงสองภายในกลม k แทน จ านวนกลมตวอยาง n แทน จ านวนสมาชกทงหมด (k-1) แทน degree of freedom ส าหรบการแปรผนระหวางกลม (dfb) (n - k) แทน degree of freedom ส าหรบการแปรผนภายในกลม (dfw)

กรณพบความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต จะท าการทดสอบความแตกตางเปนรายคทระดบนยส าคญ 0.05 หรอระดบความเชอมน 95% โดยใชสตรตามวธ Least Significant Difference (LSD) เพอเปรยบเทยบคาเฉลยของกลมตวอยาง (กลยา วานชยบญชา. 2546: 258)

46

เมอ t1-α/2;n-k แทน คาทใชพจารณาในการแจกแจงแบบ t-test ท ระดบความเชอมน 95% และชนแหงความเปน อสระภายในกลม MSD แทน คาความแปรปรวนภายในกลม (MSw) ni แทน จ านวนขอมลของกลม i nj แทน จ านวนขอมลของกลม j

3.3 สถตทใชทดสอบสมมตฐานจะใชในการวเคราะหสมการถดถอยเชงซอน (Multiple regression equation) สมการถดถอยเชงซอนในรปแบบความสมพนธเชงเสนตรงสามารถเขยนไดดงน (กลยา วานชยบญชา. 2545: 302)

= + Xi+….+ e ; i= 1,2, …, N

โดยท แทน ตวแปรตาม X แทน ตวแปรอสระ แทน คาคงท (Constant) ของสมการถดถอย แทน คาคาดเคลอนทเกดจาดตวอยางระหวางคาจรง Y และคาทไดจากสมการ (hat)

แทน คาสมประสทธการถดถอย (Regression Coefficient) ของตวแปรอสระตวท i (X)

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การวจยครงนมงศกษา อทธพลของวฒนธรรมองคการตอการเปนองคการแหงการเรยนร โดยการวเคราะหขอมล และการแปลผลความหมายของผลการวเคราะหขอมลผวจยไดก าหนดสญลกษณตาง ๆ ทใชในการวเคราะหขอมล ดงน

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล n แทน ขนาดกลมตวอยาง X แทน คาเฉลยของกลมตวอยาง S.D. แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) t แทน คาสถตทใชพจารณาใน t – Distribution F แทน คาสถตทใชพจารณาใน F – Distribution Sig. แทน ระดบนยส าคญทางสถตจากการทดสอบทโปรแกรมค านวณได

ใชในการสรปผลการทดสอบสมมตฐาน Ho แทน สมมตฐานหลก (Null Hypothesis) Ha แทน สมมตฐานรอง (Alternative Hypothesis) SS แทน ผลบวกก าลงสองของคะแนน (Sum of Squares) MS แทน คาเฉลยผลบวกก าลงสองของคะแนน (Mean of Squares) df แทน ชนของความเปนอสระ (Degree of Freedom) LSD แทน Least Significant Difference B แทน คาสมประสทธถดถอยมาตรฐาน (Unstandardized Coefficients) β แทน คาสมประสทธการถกตอบของตวพยากรณซงท านายในรปคะแนน

มาตรฐาน Constant (a) แทน คาคงท

Adjusted R2 แทน ประสทธภาพในการท านายทปรบแลว * * แทน ความมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 * แทน ความมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

48

การเสนอผลการวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมล ผวจยไดน าเสนอผลตามความมงหมายของการวจย โดยแบงการน าเสนอ ออกเปน 4 สวน ตามล าดบ ดงน ตอนท 1 การวเคราะหขอมลดานลกษณะสวนบคคลของพนกงาน ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ระยะเวลาในการท างาน สถานภาพสมรส และอาชพ ตอนท 2 การวเคราะหขอมลเกยวกบวฒนธรรมองคการ ตอนท 3 การวเคราะหขอมลเกยวกบลกษณะองคการแหงการเรยนร ตอนท 4 การวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน

ผลการวเคราะหขอมล ตอนท 1 การวเคราะหเกยวกบลกษณะสวนบคคลของกลมตวอยาง ขอมลลกษณะสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ระยะเวลาในการท างาน สถานภาพสมรส และ อาชพ โดยการแจกแจงจ านวน (ความถ) และรอยละ ดงตาราง

49

ตาราง 6 จ านวน (ความถ) และรอยละ ของผ ตอบแบบสอบถาม จ าแนกตาม เพศ อาย ระดบ การศกษา ระยะเวลาในการท างาน สถานภาพสมรส และอาชพ

ขอมลลกษณะสวนบคคล ความถ (คน) รอยละ

1.1 เพศ ชาย 192 45.30 หญง 232 54.70

รวม 424 100.00

1.2 อาย

22 - 31 ป 165 38.92 32- 41 ป 222 52.36 42- 51 ป 34 8.02 52 ปขนไป 3 0.71

รวม 424 100.00

1.3 ระดบการศกษา

ปรญญาตร 217 51.18 ปรญญาโท 204 48.11 ปรญญาเอก 3 0.71

รวม 424 100.00

1.4 ระยะเวลาการท างาน

1 – 3 ป 161 38.00 4 – 6 ป 146 34.40 7 – 10 ป มากกวา 10 ป

55 62

13.00 14.60

รวม 424 100.00

50

ตาราง 6 (ตอ)

ขอมลลกษณะสวนบคคล ความถ (คน) รอยละ

1.5 สถานภาพการสมรส

โสด 260 61.30

สมรส / หยารางหรอแยกกนอย 164 38.70

รวม 424 100.00

1.6 อาชพ

ขาราชการ 14 3.30 พนกงานองคกรของรฐ พนกงานบรษทเอกชน

270 140

63.70 33.00

รวม 424 100.00

จากตาราง 6 แสดงการวเคราะหขอมลลกษณะสวนบคคลทเปนกลมตวอยางในการศกษาครงน จ านวน 424 คน จ าแนกตามตวแปรไดดงน เพศ ผทตอบแบบสอบถามเปนเพศหญง มจ านวน 232 คน คดเปนรอยละ 54.72 และรองลงมาเปนเพศชาย มจ านวน 192 คน คดเปนรอยละ 45.28 อาย ผทตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนพนกงานทมอายระหวาง 32 – 41 ป มจ านวน 222 คน คดเปนรอยละ 52.36 เปนอนดบหนง รองลงมาเปนพนกงานทมอายระหวาง 22-31 ป มจ านวน 165 คน คดเปนรอยละ 38.92 เปนอนดบสอง เปนพนกงานทมอายระหวาง 42 – 51 ป มจ านวน 34 คน คดเปนรอยละ 8.02 และเปนผทมอายตงแต 52 ปขนไป มจ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 0.71 ระดบการศกษา ผทตอบแบบสอบถามสวนใหญมวฒการศกษาระดบปรญญาตร มจ านวน 217 คน คดเปนรอยละ 51.18 เปนอนดบหนง รองลงมาเปนพนกงานทมวฒการศกษาระดบปรญญาโท มจ านวน 204 คน คดเปนรอยละ 48.11 เปนอนอบสอง และเปนพนกงานทมวฒการศกษาระดบปรญญาเอก มจ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 0.71 ระยะเวลาการท างาน ผทตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนพนกงานทมระยะเวลาการท างาน ระหวาง 1 - 3 ป มจ านวน 161 คน คดเปนรอยละ 38.00 เปนอนดบหนง รองลงมาเปน พนกงานทมระยะเวลาการท างานระหวาง 4 – 6 ป มจ านวน 146 คน คดเปนรอยละ 34.40 เปนอนดบสอง รองลงมาเปนพนกงานทมระยะเวลาการท างานมากกวา 10 ปขนไป มจ านวน 62 คน คดเปนรอยละ 14.60 เปน

51

อนดบสาม และเปนพนกงานทมระยะเวลาการท างานระหวาง 7 - 10 ป มจ านวน 62 คน คดเปนรอยละ 13.00 สถานภาพการสมรส ผทตอบแบบสอบถามสวนใหญมสถานภาพโสด มจ านวน 260 คน คดเปนรอยละ 61.30 และเปนพนกงานทมสถานภาพการสมรส (รวมถงหยารางหรอแยกกนอย มจ านวน 164 คน คดเปนรอยละ 38.70 อาชพ ผทตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนพนกงานทมอาชพพนกงานองคกรของรฐ มจ านวน 270 คน คดเปนรอยละ 63.70 เปนอนดบหนง รองลงมาเปนพนกงานทมอาชพพนกงานบรษทเอกชน มจ านวน 140 คน คดเปนรอยละ 33.00 เปนอนดบสอง และเปนพนกงานขาราชการ มจ านวน 14 คน คดเปนรอยละ 3.30 เนองจากขอมลสวนบคคลดานอาย และระดบการศกษา มความถของขอมลกระจายตวไมสม าเสมอ และบางกลมมจ านวนความถนอยเกนไป ดงนน ผวจยจงไดท าการรวบรวมขอมลใหมเพอใหเกดการกระจายตวของขอมลมความสม าเสมอ เพอท าการทดสอบสมมตฐาน ซงไดกลมใหมดงน ตาราง 7 จ านวน (ความถ) และรอยละ ของผ ตอบแบบสอบถาม จ าแนกตาม อายและระดบ การศกษา ทจดกลมใหม

ขอมลลกษณะสวนบคคล ความถ (คน) รอยละ

1.2 อาย

22 - 31 ป 165 38.92 32- 41 ป 222 52.36 42 ปขนไป 37 8.72

รวม 424 100.00

1.3 ระดบการศกษา

ปรญญาตร 217 51.18 สงกวาปรญญาตร 207 48.82

รวม 424 100.00

52

อาย ผทตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนพนกงานทมอายระหวาง 32 – 41 ป มจ านวน 222 คน คดเปนรอยละ 52.36 เปนอนดบหนง รองลงมาเปนพนกงานทมอายระหวาง 22-31 ป มจ านวน 165 คน คดเปนรอยละ 38.92 เปนอนดบสอง และเปนพนกงานทมอายระหวาง 42 ปขนไป มจ านวน 37 คน คดเปนรอยละ 8.72 ระดบการศกษา ผทตอบแบบสอบถามสวนใหญมวฒการศกษาระดบปรญญาตร มจ านวน 217 คน คดเปนรอยละ 51.18 เปนอนดบหนง และเปนพนกงานทมวฒการศกษาสงกวาระดบปรญญาตร มจ านวน 207 คน คดเปนรอยละ 48.82 ตอนท 2 การวเคราะหขอมลเกยวกบวฒนธรรมองคการ ขอมลเกยวกบวฒนธรรมองคการม 4 ดาน ไดแก วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน วฒนธรรมเนนการเอาใจใส และ วฒนธรรมเนนความเชอใจ โดยการวเคราะหขอมลในสวนน ผวจยไดท าการวเคราะหและน าเสนอในรปแบบตารางประกอบค าอธบาย ปรากฏตามตาราง

53

ตาราง 8 ระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะวฒนธรรมองคการเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของ พนกงาน ในดานวฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ

ดานวฒนธรรมเนนสมพนธภาพ ระหวางสมาชกในองคการ X S.D. ระดบความคดเหน

1. สมาชกในองคการของทานมการแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน

3.60 0.837 มาก

2. สมาชกในองคการของทานมความเปนมตรกบทกคนใหความเขาใจผอนอยางจรงใจ

3.55 0.939 มาก

3. องคการของทานจดใหมกจกรรมสรางความสมพนธระหวางสมาชกในองคการเสมอ

3.52 0.969 มาก

4. สมาชกในองคการของทานใหความส าคญ ยอมรบ และเคารพสทธของเพอนรวมงาน

3.52 0.867 มาก

5. สมาชกในองคการของทานหลกเลยงความขดแยงทจะเกดขนในระหวางสมาชกในองคการ

3.48 0.899 มาก

ผลรวมดานวฒนธรรมเนนสมพนธภาพ ระหวางสมาชกในองคการ

3.53 0.758 มาก

จากตาราง 8 พบวาวฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการของพนกงานโดยรวมอยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.53 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ลกษณะทมมากกวาดานอน คอ สมาชกในองคการของทานมการแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน มคาเฉลยอยในระดบมาก เทากบ 3.60 รองลงมาคอ สมาชกในองคการของทานมความเปนมตรกบทกคนใหความเขาใจผอนอยางจรงใจ องคการของทานจดใหมกจกรรมสรางความสมพนธระหวางสมาชกในองคการเสมอ สมาชกในองคการของทานใหความส าคญ ยอมรบ และเคารพสทธของเพอนรวมงานและสมาชกในองคการของทานหลกเลยงความขดแยงทจะเกดขนในระหวางสมาชกในองคการ มคาเฉลยในระดบมาก เทากบ 3.55, 3.52, 3.52 และ 3.48 ตามล าดบ

54

ตาราง 9 ระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะวฒนธรรมองคการเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของ พนกงาน ในดานวฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน

ดานวฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน X S.D. ระดบความคดเหน 6. องคการของทานไดใหความชวยเหลอกบบคลากรในองคการเมอเดอดรอน

3.57 0.926 มาก

7. องคการของทานจดใหบคลากรมการพดคยกน เพอถายทอดความร และประสบการณของบคคลากรในองคการ

3.50 0.915 มาก

8. องคการของทานเปดโอกาสใหบคลากรมอสระในการตดสนใจในการวางแผนงานไดเอง

3.52 0.922 มาก

9. องคการของทานมความยดหยนในการปฏบตงาน 3.56 0.956 มาก

ผลรวมดานวฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน 3.53 0.786 มาก

จากตาราง 9 พบวาวฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชนของพนกงานโดยรวมอยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.53 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ลกษณะทมมากกวาดานอน คอ องคการของทานไดใหความชวยเหลอกบบคลากรในองคการเมอเดอดรอน มคาเฉลยอยในระดบมาก เทากบ 3.57 รองลงมาคอ องคการของทานมความยดหยนในการปฏบตงาน องคการของทานเปดโอกาสใหบคลากรมอสระในการตดสนใจในการวางแผนงานไดเอง และ องคการของทานจดใหบคลากรมการพดคยกน เพอถายทอดความร และประสบการณของบคคลากรในองคการ มคาเฉลยในระดบมาก เทากบ 3.56, 3.52 และ 3.50 ตามล าดบ

55

ตาราง 10 ระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะวฒนธรรมองคการเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของ พนกงาน ในดานวฒนธรรมเนนการเอาใจใส

ดานวฒนธรรมเนนการเอาใจใส X S.D. ระดบความคดเหน 10. องคการของทานสนบสนนการสรางทมงานนกปฏบตการเพอพฒนาวธการใหมๆในการปฏบตงาน

3.47 0.891 มาก

11. องคการของทานจดใหมระบบพเลยงใหกบสมาชกนองใหม

3.26 1.110 มาก

12. บคลากรในองคการของทานมความเอออาทรตอกน 3.62 0.869 มาก

13. บคลากรในองคการของทานมมนษยสมพนธทด ตอกน

3.75 0.895 มาก

ผลรวมดานวฒนธรรมเนนการเอาใจใส 3.52 0.803 มาก

จากตาราง 10 พบวาวฒนธรรมเนนการเอาใจใสของพนกงานโดยรวมอยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.52 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ลกษณะทมมากกวาดานอน คอ บคลากรในองคการของทานมมนษยสมพนธทดตอกน มคาเฉลยอยในระดบมาก เทากบ 3.75 รองลงมาคอ บคลากรในองคการของทานมความเอออาทรตอกน องคการของทานสนบสนนการสรางทมงานนกปฏบตการเพอพฒนาวธการใหมๆในการปฏบตงาน และ องคการของทานจดใหมระบบพเลยงใหกบสมาชกนองใหม มคาเฉลยในระดบมาก เทากบ 3.62, 3.47 และ 3.26 ตามล าดบ

56

ตาราง 11 ระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะวฒนธรรมองคการเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของ พนกงาน ในดานวฒนธรรมเนนความเชอใจ

ดานวฒนธรรมเนนความเชอใจ X S.D. ระดบความคดเหน 14. องคการของทานมความซอสตย ยดมนในคณธรรมและความถกตองตอสงคม

3.66 0.900 มาก

15. บคลากรในองคการของทานมความจงรกภกดตอองคการ

3.58 0.908 มาก

16. บคลากรในองคการของทานเตมใจทแบงปนความคดและขอมลทตนเองมอยโดยไมปดบง

3.55 0.934 มาก

17. บคลากรในองคการของทานใหความรวมมอและยอมรบความคดเหนซงกนและกน

3.59 0.897 มาก

18. บคลากรในองคการของทานยอมรบความรความสามารถและความเชยวชาญของบคคลทมตอ งานทปฏบตอย

3.60 0.885 มาก

19. บคลากรในองคการของทานมความยดมน ผกพนตอองคการ

3.58 0.964 มาก

ผลรวมดานวฒนธรรมเนนความเชอใจ 3.59 0.794 มาก

จากตาราง 11 พบวาวฒนธรรมเนนความเชอใจของพนกงานโดยรวมอยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.59 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ลกษณะทมมากกวาดานอน คอ องคการของทานมความซอสตย ยดมนในคณธรรมและความถกตองตอสงคม มคาเฉลยอยในระดบมาก เทากบ 3.66 รองลงมาคอ บคลากรในองคการของทานยอมรบความรความสามารถและความเชยวชาญของบคคลทมตองานทปฏบตอย บคลากรในองคการของทานใหความรวมมอและยอมรบความคดเหนซงกนและกน บคลากรในองคการของทานมความจงรกภกดตอองคการ บคลากรในองคการของทานมความยดมนผกพนตอองคการ และบคลากรในองคการของทานเตมใจทแบงปนความคดและขอมลทตนเองมอยโดยไมปดบง มคาเฉลยในระดบมาก เทากบ 3.60, 3.59, 3.58, 3.58 และ 3.55 ตามล าดบ

57

ตอนท 3 การวเคราะหขอมลเกยวกบลกษณะองคการแหงการเรยนร ขอมลเกยวกบลกษณะองคการแหงการเรยนร โดยการวเคราะหขอมลในสวนน ผวจยไดท าการวเคราะหและน าเสนอในรปแบบตารางประกอบค าอธบาย ปรากฏตามตาราง ตาราง 12 ระดบคาเฉลย และคาเ บยงเบนมาตรฐานของลกษณะองคการแหงการเรยนรของ พนกงาน

องคการแหงการเรยนร X S.D. ระดบลกษณะองคการ

แหงการเรยนร 1. องคการสนบสนนใหทานแสวงหาวธการปฏบตงานใหมๆทมประสทธภาพมากขน

3.66 0.829 มาก

2. องคการเปดโอกาสใหพนกงานเรยนรจากความคดเหนของบคคลรอบขางในองคการอยางสม าเสมอ

3.64 0.929 มาก

3. องคการมการวดผลการพฒนาของพนกงาน วาสามารถท าใหการปฏบตงานมประสทธภาพมากขน

3.62 0.907 มาก

4. องคการไมยดตดกบรปแบบและกระบวนการท างาน พรอมทจะรบรรปแบบใหมๆ ทเหมาะสมมากกวา

3.62 0.953 มาก

5. องคการมการปรบปรง พฒนาวธการท างานใหเหมาะสมกบสถานการณทเปลยนไป

3.63 0.946 มาก

6. องคการค านงถงผลกระทบทมตอองคการโดยรวม เมอตองตดสนใจในการปฏบตงาน

3.75 0.930 มาก

7. องคการมการก าหนดวสยทศนทชดเจน ท าใหทานสามารถท างานทสอดคลองกบวสยทศนขององคการ

3.72 0.932 มาก

8. องคการไดเปดโอกาสใหทานและทมงานไดมโอกาสแกไขปญหา/วางแผนงานรวมกน

3.68 0.928 มาก

9. องคการไดเปดโอกาสใหทานไดแลกเปลยนความรทไดจากการท างาน กบเพอนรวมทมงานของทาน

3.70 0.902 มาก

10. องคการสนบสนนใหพนกงานแสวงหาความรแหลงใหมทตอการพฒนาผลการท างานของทาน

3.73 0.943 มาก

ผลรวมองคการแหงการเรยนร 3.67 0.753 มาก

58

จากตาราง 12 พบวา องคการแหงการเรยนรของพนกงานโดยรวมอยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.67 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ลกษณะทมมากกวาดานอน คอ องคการค านงถงผลกระทบทมตอองคการโดยรวม เมอตองตดสนใจในการปฏบตงาน มคาเฉลยอยในระดบมาก เทากบ 3.75 รองลงมาคอ องคการสนบสนนใหพนกงานแสวงหาความรแหลงใหมทตอการพฒนาผลการท างานของทาน องคการมการก าหนดวสยทศนทชดเจน ท าใหทานสามารถท างานทสอดคลองกบวสยทศนขององคการ องคการไดเปดโอกาสใหทานไดแลกเปลยนความรทไดจากการท างาน กบเพอนรวมทมงานของทาน องคการไดเปดโอกาสใหทานและทมงานไดมโอกาสแกไขปญหา/วางแผนงานรวมกน องคการสนบสนนใหทานแสวงหาวธการปฏบตงานใหมๆทมประสทธภาพมากขน องคการเปดโอกาสใหพนกงานเรยนรจากความคดเหนของบคคลรอบขางในองคการอยางสม าเสมอ องคการมการปรบปรง พฒนาวธการท างานใหเหมาะสมกบสถานการณทเปลยนไป องคการมการวดผลการพฒนาของพนกงาน วาสามารถท าใหการปฏบตงานมประสทธภาพมากขน และ องคการไมยดตดกบรปแบบและกระบวนการท างาน พรอมทจะรบรรปแบบใหมๆ ทเหมาะสมมากกวา มคาเฉลยในระดบมาก เทากบ 3.73, 3.72, 3.70, 3.68, 3.66, 3.64, 3.63, 3.62 ตามล าดบ

ผลการวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน ตอนท 4 การวเคราะหขอมลเพอท าการทดสอบสมมตฐาน ดงน คอ สมมตฐานขอท 1 เพศ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ซงสามารถเขยนเปนสมมตฐานทางสถต ไดดงน H0: เพศชายและเพศหญง มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรไมแตกตางกน H1: เพศชายและเพศหญง มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกน ส าหรบสถตทใชในการวเคราะหใชคาสถตของการทดสอบคาโดยใชกลมตวอยางสองกลมเปนอสระตอกน (Independent t-test) ทระดบความเชอมนรอยละ 95 โดยจะปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) กตอเมอคา Sig (2-tailed) มคาระดบนยส าคญทางสถตนอยกวา 0.05 อยางไรกตามเนองจากสตรการค านวณคา t มความแตกตางระหวางกรณทความแปรปรวนของกลมประชากรทงสองเทากน และกรณทความแปรปรวนของกลมประชากรทงสองไมเทากน ดงนนในขนแรกจงตองท าการทดสอบสมมตฐานถงความเทากนของคาความแปรปรวนระหวางสองกลมประชากรโดยใชคาสถต Levene’s test โดยมสมมตฐานดงน H0 : คาความแปรปรวนของแตละกลมไมแตกตางกน

H1 : คาความแปรปรวนของแตละกลมแตกตางกน

59

หากผลการทดสอบสมมตฐานความเทากนของคาความแปรปรวนมคา Sig. จากการตรวจสอบนอยกวา 0.05 กจะยอมรบ H1 และปฏเสธ H0 และใชคา t กรณคาความแปรปรวนของสองกลมประชากรไมเทากน แตหากพบวาคา Sig. จากการทดสอบมากกวาหรอเทากบ 0.05 กจะยอมรบ H0 และปฏเสธ H1 และใชคา t กรณคาความแปรปรวนของสองกลมประชากรเทากน ซงผลการทดสอบความเทากนของความแปรปรวน (Levene’s test) และผลการทดสอบความเทากนของคาเฉลย (Independent t-test) ดงตาราง 13 ตาราง 13 การทดสอบความแตกตางของระดบความเปนองคการแหงการเรยนร โดยจ าแนกตามเพศ

Levene's test for Equality of Variances

เพศ

t-test for Equality of Means

F Sig. S.D. t df. Sig.

ความเปนองคการแหงการเรยนร

Equality variances assumed

0.228 0.633 ชาย 3.70 0.759 0.679 422 0.498

Equality variances not assumed

หญง 3.65 0.749

จากตาราง 13 ผลการทดสอบสมตฐานเกยวกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานครโดยรวม Levene’s test for Equality of Variances มคา Sig. เทากบ 0.633 ซงมากกวา 0.05 ดงนนจะใช Equal Variances assumed ส าหรบคา t-test กรณความแปรปรวนเทากน ผลการวเคราะหการเปรยบเทยบความแตกตางเกยวกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานครโดยรวม จ าแนกตามเพศ พบวา คา Sig. (2-tailed) เทากบ 0.498 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และ ปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา เพศทแตกตางกนมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถต 0.05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

X

60

สมมตฐานขอท 2 อาย มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ซงสามารถเขยนเปนสมมตฐานทางสถต ไดดงน H0: พนกงานแตละกลมอาย มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรไมแตกตางกน H1: พนกงานอยางนอย 2 กลมอาย มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกน ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชการทดสอบ แบบการวเคราะหคาความแปรปรวนทางเดยว (One Way Analysis of Variance: One Way ANOVA) ดวยสถต F-test หรอ Brown-Forsythe test การทดสอบสมมตฐานใชระดบความเชอมน 95% โดยจะท าการทดสอบความแปรปรวนของแตละกลมกอน ถาความแปรปรวนเทากนใหทดสอบดวย One Way ANOVA และถาความแปรปรวนของแตละกลมไมเทากน ใหทดสอบสมมตฐานดวย Brown-Forsythe test ซงจะปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอคา Sig. มคานอยกวา 0.05 และถาสมมตฐานขอใดสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) ทมคาเฉลยอยางนอยหนงคทแตกตางกนจะน าไปเปรยบเทยบเชงซอน (Multiple Comparison) โดยใชวธทดสอบแบบ Least Significant Difference (LSD) หรอ Dunnett’s T3 เพอหาวาคเฉลยคใดบางแตกตางกนทระดบนยส าคญทางสถต .05 โดยจะตรวจสอบคาความแปรปรวนของแตละกลมกอน โดยใช Levene’s test ซงตงสมมตฐานดงน H0 : คาความแปรปรวนของแตละกลมไมแตกตางกน

H1 : คาความแปรปรวนของแตละกลมแตกตางกน

ผลการทดสอบความแปรปรวนโดยใชระดบความเชอมน 95% จะปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) กตอเมอคา Sig. มคานอยกวา 0.05 ดงตาราง 14 ตาราง 14 คาความแปรปรวนของแตละกลมอาย โดยใช Levene’s test

Levene Statistic df1 df2 Sig.

ความเปนองคการแหงการเรยนร 2.503 2 421 0.083

จากตาราง 14 แสดงคาความแปรปรวนโดยใช Levene’s test พบวา ความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานครมคา Sig. เทากบ 0.083 ซงมากกวา 0.05 แสดงวา ความแปรปรวนของแตละกลมไมแตกตางกน จงใช สถต F-test ในการทดสอบ ดงตาราง 15

61

ตาราง 15 การทดสอบความแตกตางระหวางอายตอระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

แหลงความแปรปรวน

SS df MS F Sig.

ความเปนองคการแหงการเรยนร

ระหวางกลม ภายในกลม รวม

2.214 237.866 240.080

2 421 423

1.107 0.565

1.959 0.142

จากตาราง 15 ผลการทดสอบความแตกตางระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานคร จ าแนกตามอาย โดยใชการทดสอบ F-test ในการทดสอบ คา Sig. มคาเทากบ 0.142 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) ปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานในกรงเทพมหานคร ทมอายแตกตางกน มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรไมตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐานขอท 3 ระดบการศกษา มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ซงสามารถเขยนเปนสมมตฐานทางสถต ไดดงน H0: พนกงานแตละกลมระดบการศกษา มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรไมแตกตางกน H1: พนกงานอยางนอย 2 กลมระดบการศกษา มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกน ส าหรบสถตทใชในการวเคราะหใชคาสถตของการทดสอบคาโดยใชกลมตวอยางสองกลมเปนอสระตอกน (Independent t-test) ทระดบความเชอมนรอยละ 95 โดยจะปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) กตอเมอคา Sig (2-tailed) มคาระดบนยส าคญทางสถตนอยกวา 0.05 อยางไรกตามเนองจากสตรการค านวณคา t มความแตกตางระหวางกรณทความแปรปรวนของกลมประชากรทงสองเทากน และกรณทความแปรปรวนของกลมประชากรทงสองไมเทากน ดงนนในขนแรกจงตองท าการทดสอบสมมตฐานถงความเทากนของคาความแปรปรวนระหวางสองกลมประชากรโดยใชคาสถต Levene’s test โดยมสมมตฐานดงน

62

H0 : คาความแปรปรวนของแตละกลมไมแตกตางกน H1 : คาความแปรปรวนของแตละกลมแตกตางกน

หากผลการทดสอบสมมตฐานความเทากนของคาความแปรปรวนมคา Sig. จากการตรวจสอบนอยกวา 0.05 กจะยอมรบ H1 และปฏเสธ H0 และใชคา t กรณคาความแปรปรวนของสองกลมประชากรไมเทากน แตหากพบวาคา Sig. จากการทดสอบมากกวาหรอเทากบ 0.05 กจะยอมรบ H0 และปฏเสธ H1 และใชคา t กรณคาความแปรปรวนของสองกลมประชากรเทากน ซงผลการทดสอบความเทากนของความแปรปรวน (Levene’s test) และผลการทดสอบความเทากนของคาเฉลย (Independent t-test) ดงตาราง 16 ตาราง 16 การทดสอบความแตกตางของระดบความเปนองคการแหงการเรยนร โดยจ าแนกตาม ระดบการศกษา

Levene's test for Equality of Variances

ระดบการศกษา

t-test for Equality of Means

F Sig. S.D. t df. Sig.

ความเปนองคการแหงการเรยนร

Equality variances assumed

5.731 0.017 ปรญญาตร 3.57 0.787 -2.965** 420.065 0.003

Equality variances not assumed

สงกวาปรญญาตร

3.78 0.701

** ระดบความมนยส าคญทางสถตท .01

จากตาราง 16 ผลการวเคราะหขอมลเปรยบเทยบความแตกตางของระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ของพนกงานในกรงเทพมหานครโดยรวม จ าแนกตามสถานภาพสมรส Levene’s test for Equality of Variances มคา Sig. เทากบ 0.017 ซงนอยกวา 0.05 ดงนนจะใช Equal Variances not assumed ส าหรบคา t-test กรณความแปรปรวนไมเทากน ผลการวเคราะหการเปรยบเทยบความแตกตางเกยวกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานครโดยรวม จ าแนกตามระดบการศกษา พบวา คา Sig. (2-tailed) เทากบ 0.003 ซงนอยกวา 0.01 นนคอ ยอมรบสมมตฐานรอง

X

63

(H1) และปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) หมายความวา ระดบการศกษาทแตกตางกนมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถต 0.01 สมมตฐานขอท 4 ระยะเวลาการท างาน มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ซงสามารถเขยนเปนสมมตฐานทางสถต ไดดงน H0: พนกงานแตละกลมระยะเวลาการท างาน มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรไมแตกตางกน H1: พนกงานอยางนอย 2 กลมระยะเวลาการท างาน มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกน ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชการทดสอบ แบบการวเคราะหคาความแปรปรวนทางเดยว (One Way Analysis of Variance: One Way ANOVA) ดวยสถต F-test หรอ Brown-Forsythe test การทดสอบสมมตฐานใชระดบความเชอมน 95% โดยจะท าการทดสอบความแปรปรวนของแตละกลมกอน ถาความแปรปรวนเทากนใหทดสอบดวย One Way ANOVA และถาความแปรปรวนของแตละกลมไมเทากน ใหทดสอบสมมตฐานดวย Brown-Forsythe test ซงจะปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอคา Sig. มคานอยกวา 0.05 และถาสมมตฐานขอใดสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) ทมคาเฉลยอยางนอยหนงคทแตกตางกนจะน าไปเปรยบเทยบเชงซอน (Multiple Comparison) โดยใชวธทดสอบแบบ Least Significant Difference (LSD) หรอ Dunnett’s T3 เพอหาวาคเฉลยคใดบางแตกตางกนทระดบนยส าคญทางสถต .05 โดยจะตรวจสอบคาความแปรปรวนของแตละกลมกอน โดยใช Levene’s test ซงตงสมมตฐานดงน H0 : คาความแปรปรวนของแตละกลมไมแตกตางกน

H1 : คาความแปรปรวนของแตละกลมแตกตางกน

ผลการทดสอบความแปรปรวนโดยใชระดบความเชอมน 95% จะปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) กตอเมอคา Sig. มคานอยกวา 0.05 ดงตาราง 17

64

ตาราง 17 ผลการทดสอบคาความแปรปรวนระดบความเปนองคการแหงการเรยนร จ าแนกตามระยะเวลาการท างาน โดยใช Levene’s test

Levene Statistic df1 df2 Sig.

ความเปนองคการแหงการเรยนร 7.201** 3 420 0.000

** ระดบความมนยส าคญทางสถตท .01

จากตาราง 17 ผลการทดสอบคาความแปรปรวนระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานครโดยรวม มคา Sig. เทากบ 0.000 ซงนอยกวา 0.01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนประชากรของกลมระยะเวลาการท างานไมเทากน และมกลมระยะเวลาการท างานอยางนอยหนงกลมทมความแปรปรวนแตกตางกนจากกลมระยะเวลาการท างานอน ๆ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ดงนนผวจยจงทดสอบความแตกตางของระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน โดยจ าแนกตามระยะเวลาการท างาน ซงจะใชสถต Brown-Forsythe ทระดบความเชอมน 95% ในการทดสอบดงแสดงในตาราง 18 ตาราง 18 ผลการทดสอบความแตกตางกนของระดบความเปนองคการแหงการเรยนร โดยจ าแนกตามระยะเวลาการท างาน โดยใชสถต Brown-Forsythe

สถตทใช

Statistic (a)

df1 df2 Sig.

ความเปนองคการแหงการเรยนร Brown-Forsythe

3.071 3 323.130 0.028*

* ระดบความมนยส าคญทางสถตท .05

จากตาราง 18 ผลการวเคราะหความแตกตางกนของความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานโดยรวม โดยการใชสถต Brown-Forsythe มคา Sig. เทากบ 0.028 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ระยะเวลาการท างานท

65

แตกตางกน มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ดงนน ผวจยไดใชวธการทดสอบแบบ Dunnett T3 เพอหาคาเฉลยคใดบางแตกตางกนทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 ผลการทดสอบสมมตฐานดงตาราง 19 ตาราง 19 การเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน จ าแนกตามระยะเวลาการท างาน โดยใชสถต Dunnett’s T3

ระยะเวลา การท างาน

Mean 1 - 3 ป 4 – 6 ป 7 – 10 ป มากกวา 10 ป

1 - 3 ป 3.63 - -0.19*

(0.030) 0.07

(0.534) 0.06

(0.583) 4 – 6 ป 3.82

- 0.26*

(0.029) 0.25*

(0.030) 7 – 10 ป 3.56

- -0.01

(0.935) มากกวา 10 ป 3.57 -

* ระดบความมนยส าคญทางสถตท .05

จากตาราง 19 ผลการวเคราะหคาเฉลยรายคของระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานคร จ าแนกตามระยะเวลาการท างาน พบวา 1. พนกงานทมระยะเวลาการท างาน ระหวาง 1-3 ป มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรโดยเฉลยแตกตางจากพนกงานทมระยะเวลาการท างาน ระหวาง 4-6 ป มคา Sig. เทากบ 0.030 ซงนอยกวา 0.05 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.19

2. พนกงานทมระยะเวลาการท างานระหวาง 4-6 ป มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรโดยเฉลยแตกตางจากพนกงานทมระยะเวลาการท างาน ระหวาง 7-10 ป มคา Sig. เทากบ 0.029 ซงนอยกวา 0.05 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.26

66

3. พนกงานทมระยะเวลาการท างานระหวาง 4-6 ป มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรโดยเฉลยแตกตางจากพนกงานทมระยะเวลาการท างาน มากกวา 10 ป มคา Sig. เทากบ 0.030 ซงนอยกวา 0.05 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.25

สวนคอน ๆ ไมพบความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 สมมตฐานขอท 5 สถานภาพการสมรส มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ซงสามารถเขยนเปนสมมตฐานทางสถต ไดดงน H0: พนกงานแตละกลมสถานภาพการสมรส มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรไมแตกตางกน H1: พนกงานอยางนอย 2 กลมสถานภาพการสมรส มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกน ส าหรบสถตทใชในการวเคราะหใชคาสถตของการทดสอบคาโดยใชกลมตวอยางสองกลมเปนอสระตอกน (Independent t-test) ทระดบความเชอมนรอยละ 95 โดยจะปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) กตอเมอคา Sig (2-tailed) มคาระดบนยส าคญทางสถตนอยกวา 0.05 อยางไรกตามเนองจากสตรการค านวณคา t มความแตกตางระหวางกรณทความแปรปรวนของกลมประชากรทงสองเทากน และกรณทความแปรปรวนของกลมประชากรทงสองไมเทากน ดงนนในขนแรกจงตองท าการทดสอบสมมตฐานถงความเทากนของคาความแปรปรวนระหวางสองกลมประชากรโดยใชคาสถต Levene’s test โดยมสมมตฐานดงน H0 : คาความแปรปรวนของแตละกลมไมแตกตางกน

H1 : คาความแปรปรวนของแตละกลมแตกตางกน

หากผลการทดสอบสมมตฐานความเทากนของคาความแปรปรวนมคา Sig. จากการตรวจสอบนอยกวา 0.05 กจะยอมรบ H1 และปฏเสธ H0 และใชคา t กรณคาความแปรปรวนของสองกลมประชากรไมเทากน แตหากพบวาคา Sig. จากการทดสอบมากกวาหรอเทากบ 0.05 กจะยอมรบ H0 และปฏเสธ H1 และใชคา t กรณคาความแปรปรวนของสองกลมประชากรเทากน ซงผลการทดสอบความเทากนของความแปรปรวน (Levene’s test) และผลการทดสอบความเทากนของคาเฉลย (Independent t-test) ดงตาราง 20

67

ตาราง 20 การทดสอบความแตกตางของระดบความเปนองคการแหงการเรยนร โดยจ าแนกตามสถานภาพการสมรส

Levene's test for Equality of Variances

สถานภาพการสมรส

t-test for Equality of Means

F Sig. S.D. t df. Sig.

ความเปนองคการแหงการเรยนร

Equality variances assumed

5.226* 0.023 โสด 3.63 0.794 -1.598 384.779 0.111

Equality variances not assumed

สมรส (รวมถงหยารางหรอแยกกนอย)

3.75 0.680

จากตาราง 20 ผลการทดสอบสมตฐานเกยวกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานครโดยรวม จ าแนกตามสถานภาพการสมรส Levene’s test for Equality of Variances มคา Sig. เทากบ 0.023 ซงนอยกวา 0.05 ดงนนจะใช Equal Variances not assumed ส าหรบคา t-test กรณความแปรปรวนไมเทากน ผลการวเคราะหการเปรยบเทยบความแตกตางเกยวกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานครโดยรวม จ าแนกตามสถานภาพการสมรส พบวา คา Sig. (2-tailed) เทากบ 0.111 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา สถานภาพการสมรส ทแตกตางกนมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถต 0.05 สมมตฐานขอท 6 อาชพ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ซงสามารถเขยนเปนสมมตฐานทางสถต ไดดงน H0: พนกงานแตละกลมอาชพ มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรไมแตกตางกน H1: พนกงานอยางนอย 2 กลมอาชพ มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกน ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชการทดสอบ แบบการวเคราะหคาความแปรปรวนทางเดยว (One Way Analysis of Variance: One Way ANOVA) ดวยสถต F-test หรอ Brown-Forsythe test การทดสอบสมมตฐานใชระดบความเชอมน 95% โดยจะท าการทดสอบความแปรปรวนของแตละกลม

X

68

กอน ถาความแปรปรวนเทากนใหทดสอบดวย One Way ANOVA และถาความแปรปรวนของแตละกลมไมเทากน ใหทดสอบสมมตฐานดวย Brown-Forsythe test ซงจะปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอคา Sig. มคานอยกวา 0.05 และถาสมมตฐานขอใดสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) ทมคาเฉลยอยางนอยหนงคทแตกตางกนจะน าไปเปรยบเทยบเชงซอน (Multiple Comparison) โดยใชวธทดสอบแบบ Least Significant Difference (LSD) หรอ Dunnett’s T3 เพอหาวาคเฉลยคใดบางแตกตางกนทระดบนยส าคญทางสถต .05 โดยจะตรวจสอบคาความแปรปรวนของแตละกลมกอน โดยใช Levene’s test ซงตงสมมตฐานดงน H0 : คาความแปรปรวนของแตละกลมไมแตกตางกน

H1 : คาความแปรปรวนของแตละกลมแตกตางกน

ผลการทดสอบความแปรปรวนโดยใชระดบความเชอมน 95% จะปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) กตอเมอคา Sig. มคานอยกวา 0.05 ดงตาราง 21 ตาราง 21 ผลการทดสอบคาความแปรปรวนความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน จ าแนกตามอาชพ โดยใช Levene’s test

Levene Statistic df1 df2 Sig.

ความเปนองคการแหงการเรยนร 3.901* 2 421 0.021

* ระดบความมนยส าคญทางสถตท .05

จากตาราง 21 ผลการทดสอบคาความแปรปรวนระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน มคา Sig. เทากบ 0.021 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนประชากรของกลมอาชพไมเทากน และมกลมอาชพอยางนอยหนงกลมทมความแปรปรวนแตกตางกนจากกลมอาชพอน ๆ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ดงนนผวจยจงทดสอบความแตกตางของความพงพอใจในการท างานของพนกงาน โดยจ าแนกตามระยะเวลาการท างาน ซงจะใชสถต Brown-Forsythe ทระดบความเชอมน 95% ในการทดสอบดงแสดงในตาราง 22

69

ตาราง 22 ผลการทดสอบความแตกตางกนของความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานโดย จ าแนกตามอาชพ โดยใชสถต Brown-Forsythe

สถตทใช

Statistic (a)

df1 df2 Sig.

ความเปนองคการแหงการเรยนร Brown-Forsythe

10.907 2 33.946 0.000**

** ระดบความมนยส าคญทางสถตท .01

จากตาราง 22 ผลการวเคราะหความแตกตางกนของความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน โดยการใชสถต Brown-Forsythe มคา Sig. เทากบ 0.000 ซงนอยกวา 0.01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา อาชพทแตกตางกน มความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ดงนน ผวจยไดใชวธการทดสอบแบบ Dunnett T3 เพอหาคาเฉลยคใดบางแตกตางกนทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 ผลการทดสอบสมมตฐานดงตาราง 23

70

ตาราง 23 การเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน จ าแนกตามอาชพ โดยใชสถต Dunnett’s T3

อาชพ Mean ขาราชการ พนกงานองคการของรฐ

พนกงานบรษทเอกชน

ขาราชการ 2.70 - -1.07** (0.004)

-0.89* (0.015)

พนกงาน

องคการของรฐ 3.76

- 0.18

(0.071) พนกงาน

บรษทเอกชน 3.59 -

* ระดบความมนยส าคญทางสถตท .05

** ระดบความมนยส าคญทางสถตท .01 จากตาราง 23 ผลการวเคราะหคาเฉลยรายคของความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานคร จ าแนกตามอาช พบวา 1. พนกงานทมอาชพขาราชการ มระดบความเปนองคการแหงการเรยนร โดยเฉลยแตกตางจากพนกงานทมอาชพพนกงานองคการของรฐ มคา Sig. เทากบ 0.004 ซงนอยกวา 0.01 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 1.07

2. พนกงานทมอาชพขาราชการ มระดบความเปนองคการแหงการเรยนร โดยเฉลยแตกตางจากพนกงานทมอาชพพนกงานบรษทเอกชน มคา Sig. เทากบ 0.015 ซงนอยกวา 0.05 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.89

สวนคอน ๆ ไมพบความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

71

การวเคราะหขอมลเชงอนมาน เพอทดสอบสมมตฐานทเกยวกบวฒนธรรมองคการทมตอความเปนองคการแหงการเรยนร ในดานตางๆ ดงรายละเอยดดงน สมมตฐานขอ 7 วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ซงสามารถเขยนเปนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ ไมมความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

H1 : วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

สมมตฐานขอ 8 วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ซงสามารถเขยนเปนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0: วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน ไมมความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร H1: วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

สมมตฐานขอ 9 วฒนธรรมเนนการเอาใจใส มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ซงสามารถเขยนเปนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : วฒนธรรมเนนการเอาใจใส ไมมความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร H1 : วฒนธรรมเนนการเอาใจใส มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

สมมตฐานขอ 10 วฒนธรรมเนนความเชอใจ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ซงสามารถเขยนเปนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : วฒนธรรมเนนความเชอใจ ไมมความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร H1 : วฒนธรรมเนนความเชอใจ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

72

ผลการทดสอบสมมตฐานทเกยวกบวฒนธรรมองคการทมตอความเปนองคการแหงการเรยนร ในดานตางๆ ดงรายละเอยดดงน

ตาราง 24 ความสมพนธระหวางวฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการกบความ เปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน โดยการวเคราะหถดถอยพหคณ

Unstandardized

Coefficients Standardized Coefficients t Sig.

B S.D. Beta (β) (Constant) 0.724 0.104 6.961 0.000** วฒนธรรมองคการเนนสมพนธภาพระหวางสมาชก ในองคการ

0.232 0.059 0.233 3.900 0.000**

วฒนธรรมองคการเนนความรสกเปนชมชน

-0.039 0.059 -0.040 -0.654 0.513

วฒนธรรมองคการเนน การเอาใจใส

0.190 0.055 0.202 3.428 0.001**

วฒนธรรมองคการเนน ความเชอใจ

0.445 0.056 0.469 7.931 0.000**

Adjusted R Square = 0.671 Sig. = 0.000

a. Dependent: ความเปนองคการแหงการเรยนร จากตาราง 24 เมอพจารณาคาสมประสทธถดถอยมาตรฐาน (β) พบวา ตวแปรวฒนธรรมองคการมความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร เรยงล าดบตามขนาดของความสมพนธจากมากไปนอย ไดแก วฒนธรรมเนนความเชอใจ วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ และวฒนธรรมเนนการเอาใจใส สามารถพยากรณระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน ณ ระดบความเชอมนรอยละ 95 คา Adjusted R Square มคาเทากบ 0.671 และคา Sig. เทากบ 0.000 แสดงใหเหนวา ตวแปร วฒนธรรมองคการเนนความเชอใจ วฒนธรรมองคการเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ และวฒนธรรมองคการเนนการเอาใจใส สามารถรวมกนอธบายการเปลยนแปลงของระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน ได รอยละ 67.1 อยางมนยส าคญทางสถต

73

จากการตรวจสอบเครองหมายของสมประสทธ (B) พบวา 1. สมประสทธ (B) ของวฒนธรรมองคการเนนความเชอใจ พบวา มความสมพนธเชงบวกกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน ซงสามารถอธบายไดวา กลมตวอยางพนกงานเหนวาหากวฒนธรรมองคการเนนความเชอใจ เพมขน 1 หนวย โดยไมมอทธพลของตวแปรอนมาเกยวของ กลมตวอยางพนกงานจะมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน เพมขน 0.445 หนวย 2. สมประสทธ (B) ของวฒนธรรมองคการเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ พบวา มความสมพนธเชงบวกกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน ซงสามารถอธบายไดวา กลมตวอยางพนกงานเหนวาหากวฒนธรรมองคการเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการเพมขน 1 หนวย โดยไมมอทธพลของตวแปรอนมาเกยวของ กลมตวอยางพนกงานจะมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน เพมขน 0.232 หนวย 3. สมประสทธ (B) ของวฒนธรรมองคการเนนการเอาใจใส พบวา มความสมพนธเชงบวกกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน ซงสามารถอธบายไดวา กลมตวอยางพนกงานเหนวาหากวฒนธรรมองคการเนนการเอาใจใสเพมขน 1 หนวย โดยไมมอทธพลของตวแปรอนมาเกยวของ กลมตวอยางพนกงานจะมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน เพมขน 0.190 หนวย

74

สรปผลการทดสอบสมมตฐาน ตาราง 25 สรปผลการทดสอบสมมตฐานขอท 1-6

ลกษณะสวนบคคล ความเปนองคการแหงการเรยนร

เพศ X

อาย X

ระดบการศกษา ระยะเวลาการท างาน สถานภาพการสมรส X

อาชพ

ตาราง 26 สรปผลการทดสอบสมมตฐานขอ 7-10 ดวยสถตการวเคราะหความถดถอยเชงพหคณ

วฒนธรรมองคการ ความเปนองคการแหงการเรยนร

1. วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชก ในองคการ

2. วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน X

3. วฒนธรรมเนนการเอาใจใส

4. วฒนธรรมเนนความเชอใจ

หมายเหต เครองหมาย หมายถง สอดคลองกบสมมตฐาน H0 (มความสมพนธ) เครองหมาย X หมายถง ไมสอดคลองกบสมมตฐาน H1 (ไมมความสมพนธ)

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

สงเขปความมงหมาย สมมตฐาน และวธด าเนนการวจย

การวจยเรอง อทธพลของวฒนธรรมองคการตอการเปนองคการแหงการเรยนร เปนการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) โดยมวตถประสงคในการวจยคอ 1. เพอศกษาระหวางความสมพนธปจจยทางดานลกษณะสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ระยะเวลาการท างาน สถานภาพสมรส และอาชพ กบความเปนองคการแหงการเรยนร 2. เพอศกษาความสมพนธของวฒนธรรมองคการ อนไดแก สมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ ความรสกเปนชมชน การใสใจ ความเชอใจ กบการเปนองคการแหงการเรยนร

ความส าคญของการวจย 1. ผบรหารสามารถน าผลการศกษาความเปนองคการแหงการเรยนร มาใชเปนแนวทางในการพฒนาองคการเพอกาวไปสการเปนองคการแหงการเรยนร

2. ผบรหารสามารถน าผลการศกษาวจยมาใชเปนแนวทางในการสงเสรม และสรางวฒนธรรมในการท างานใหเหมาะสมแกการเปนองคการแหงการเรยนร

ขอบเขตของการวจย ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจยครงน คอ ขาราชการ พนกงานหนวยงานของรฐ และพนกงานบรษทเอกชน ในกรงเทพมหานคร มจ านวนประชากรทงสน 424 โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล การสรางเครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ซงมทงหมด 3 ตอน คอ ตอนท 1 ลกษณะขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ขอมลวฒนธรรมองคการ 4 ดาน ไดแก วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชก ในองคการ วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน วฒนธรรมเนนการเอาใจใส และ วฒนธรรมเนนความเชอใจ ตอนท 3 ลกษณะองคการแหงการเรยนร

76

ขนตอนในการสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 1. ศกษาวจยการสรางแบบสอบถามจากเอกสาร เพอก าหนดขอบเขตและเนอหาของแบบสอบถามจะไดมความชดเจนตามหมายของการวจยยงขน 2. น าขอมลทไดมาสรางเครองมอในการวจย คอ แบบสอบถาม ใหครอบคลมตามความมงหมายของการวจย 3. น าแบบสอบถามทไดเสนอตออาจารยทปรกษาเพอพจารณาตรวจสอบความถกตองและเสนอแนะเพมเตมเพอน ามาแกไข 4. น าแบบสอบถามทไดปรบปรงในขนท 3 เสนอตออาจารยทปรกษาและผเชยวชาญเพอตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหาปรบปรงแบบสอบถามตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ จากนนน าเสนอตออาจารยทปรกษาเพอปรบปรงแกไขครงสดทายกอนน ามาทดลองใช (Try Out) โดยการน าแบบสอบถามฉบบสมบรณนนไปทดลองใชกบกลมตวอยางจ านวน 30 ชด เพอหาคาความเชอมน (Reliability) โดยใชวธหาคาสมประสทธอลฟา (α –Coefficient) ดวยสตรครอนบรคแอลฟา (Conbach’s alpha) เพอใหไดคาความเชอมน ซงมคาระหวาง 0 ≤ α ≤ 1 คาทใกลเคยงกบ 1 แสดงวามความเชอถอไดมาก (กลยา วานชยบญชา. 2545: 449) ผลการทดลองใชเครองมอไดคณภาพของเครองมอ เมอพจารณาในแตละดานพบวา วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ มคาความเชอมนเทากบ 0.792

วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน มคาความเชอมนเทากบ 0.914

วฒนธรรมเนนการเอาใจใส มคาความเชอมนเทากบ 0.730

วฒนธรรมเนนความเชอใจ มคาความเชอมนเทากบ 0.897

องคการแหงการเรยนร มคาความเชอมนเทากบ 0.922

การเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลครงน ไดก าหนดเกบรวบรวมขอมลดวยการขอความรวมมอจากพนกงาน

ขาราชการ พนกงานหนวยงานของรฐ และพนกงานบรษทเอกชนในกรงเทพมหานคร โดยใชแบบสอบถาม

สงใหกลมประชากรทางอนเตอรเนตจ านวน 250 ชด และใชแบบสอบถามสงใหกลมประชากรภายใน

องคกรของรฐจ านวน 200 ชด ใชเวลาเกบขอมลภายใน 3 สปดาห (ตงแตวนท 21 ธนวาคม 2555 ถง 10

มกราคม 2556) และไดรบแบบสอบถามกลบมา จ านวน 435 ชด คดเปนรอยละ 96.67 จากนนผวจยไดน า

แบบสอบถามมาตรวจสอบความสมบรณกอนน าขอมลไปวเคราะหตามขนตอนทางสถตตอไป

77

การจดกระท าขอมลและการวเคราะหขอมล เมอไดแบบสอบถามจากกลมประชากรแลว ผวจยไดท าการตรวจสอบความถกตองสมบรณของ

ขอมลทงหมด สรางคมอลงรหสและน าขอมลมาลงรหส จากนนน าขอมลทลงรหสเรยบรอยแลวไปบนทก

ในแผนขอมล (Diskette) แลวน าไปวเคราะหประมวลผลดวยเครองคอมพวเตอร ดวยโปรแกรมส าเรจรป

SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) ส าหรบงานวจยทางดวยสงคมศาสตร

สรปผลการศกษาคนควา ตอนท 1 ผลการวเคราะหลกษณะขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง มอายระหวาง 32 – 41 ป เปนผทมระดบ

การศกษาในระดบปรญญาตร มระยะเวลาการท างาน ระหวาง 1 - 3 ป สถานภาพโสด และมอาชพพนกงาน

องคกรของรฐ

ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลวฒนธรรมองคการ 2.1 ดานวฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ ลกษณะวฒนธรรมองคการของพนกงานขาราชการ พนกงานหนวยงานของรฐ และพนกงานบรษทเอกชน ในกรงเทพมหานคร ดานวฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทมระดบวฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการมากทสดคอ สมาชกในองคการของทานมการแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน อยในระดบมาก 2.2 วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน ลกษณะวฒนธรรมองคการของพนกงานขาราชการ พนกงานหนวยงานของรฐ และพนกงานบรษทเอกชน ในกรงเทพมหานคร ดานวฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชนโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทมระดบวฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชนมากทสดคอ องคการของทานไดใหความชวยเหลอกบบคลากรในองคการเมอเดอดรอน มคาเฉลยอยในระดบมาก 2.3 วฒนธรรมเนนการเอาใจใส ลกษณะวฒนธรรมองคการของพนกงานขาราชการ พนกงานหนวยงานของรฐ และพนกงานบรษทเอกชน ในกรงเทพมหานคร ดานวฒนธรรมเนนการเอาใจใสโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทมระดบวฒนธรรมเนนการเอาใจใสมากทสดคอ บคลากรในองคการของทานมมนษยสมพนธทดตอกน มคาเฉลยอยในระดบมาก 2.4 วฒนธรรมเนนความเชอใจ

78

ลกษณะวฒนธรรมองคการของพนกงานขาราชการ พนกงานหนวยงานของรฐ และพนกงานบรษทเอกชนในกรงเทพมหานคร ดานวฒนธรรมเนนความเชอใจโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทมระดบวฒนธรรมเนนความเชอใจมากทสดคอ องคการของทานมความซอสตย ยดมนในคณธรรมและความถกตองตอสงคม มคาเฉลยอยในระดบมาก ตอนท 3. ผลการวเคราะหลกษณะองคการแหงการเรยนร พบวาลกษณะองคการแหงการเรยนรของพนกงานขาราชการ พนกงานหนวยงานของรฐ และพนกงานบรษทเอกชนในกรงเทพมหานคร โดยรวมและรายขออยในระดบมาก ตอนท 4. ผลการวเคราะหความสมพนธตามสมมตฐาน 4.1 สมมตฐานขอ 1 เพศ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ผลการวเคราะหขอมลเปรยบเทยบความแตกตางระหวางระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานครโดยรวม จ าแนกตามเพศ พบวา เพศชายกบเพศหญงมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรทไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 4.2 สมมตฐานขอ 2 อาย มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ผลการวเคราะหขอมลเปรยบเทยบความแตกตางระหวางระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานครโดยรวม จ าแนกตามอาย พบวา พนกงานทมอายแตกตางกนมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรทไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 4.3 สมมตฐานขอ 3 ระดบการศกษา มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ผลการวเคราะหขอมลเปรยบเทยบความแตกตางระหวางระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานครโดยรวม จ าแนกตามระดบการศกษา พบวา พนกงานทระดบการศกษาแตกตางกนมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถต 0.01 4.4 สมมตฐานขอ 4 ระยะเวลาการท างาน มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ผลการวเคราะหขอมลเปรยบเทยบความแตกตางระหวางระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานในกรงเทพมหานครโดยรวม จ าแนกระยะเวลาการท างาน พบวา พนกงานทมระยะเวลาการท างาน ระหวาง 1-3 ป มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรโดยเฉลยแตกตางจากพนกงานทมระยะเวลาการท างาน ระหวาง 4-6 ป และพนกงานทมระยะเวลาการท างานระหวาง 4-6 ป มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรโดยเฉลยแตกตางจากพนกงานทมระยะเวลาการท างาน ระหวาง 7-10 ปและมากกวา 10 ป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 4.5 สมมตฐานขอ 5 สถานภาพการสมรส มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ผลการวเคราะหขอมลเปรยบเทยบความแตกตางระหวางระดบความเปนองคการแหงการเรยนร

79

จ าแนกตามสถานภาพสมรส พบวา พนกงานทมสถานภาพสมรสแตกตางกนมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรทไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 4.6 สมมตฐานขอ 6 อาชพ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ผลการวเคราะหขอมลเปรยบเทยบความแตกตางระหวางระดบความเปนองคการแหงการเรยนร จ าแนกตามอาชพ พบวา พนกงานทมอาชพขาราชการ มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรโดยเฉลยแตกตางจากพนกงานทมอาชพพนกงานองคการของรฐและพนกงานบรษทเอกชน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 4.7 สมมตฐานขอ 7 วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร 4.8 สมมตฐานขอ 8 วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร 4.9 สมมตฐานขอ 9 วฒนธรรมเนนการเอาใจใส มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร 4.10 สมมตฐานขอ 10 วฒนธรรมเนนความเชอใจ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ในการวเคราะหสมมตฐานขอ 7-10 พบวา ตวแปรวฒนธรรมองคการมความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร เรยงล าดบตามขนาดของความสมพนธจากมากไปนอย ไดแก วฒนธรรมเนนความเชอใจ วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ และวฒนธรรมเนนการเอาใจใส สามารถพยากรณระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน ณ ระดบความเชอมนรอยละ 95 โดยสามารถรวมกนอธบายการเปลยนแปลงของระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน ไดรอยละ 67.1 อยางมนยส าคญทางสถต 1. วฒนธรรมองคการเนนความเชอใจ พบวา มความสมพนธเชงบวกกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน ซงสามารถอธบายไดวา กลมตวอยางพนกงานเหนวาหากวฒนธรรมองคการเนนความเชอใจ เพมขน 1 หนวย โดยไมมอทธพลของตวแปรอนมาเกยวของ กลมตวอยางพนกงานจะมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน เพมขน 0.445 หนวย 2. วฒนธรรมองคการเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ พบวา มความสมพนธเชงบวกกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน ซงสามารถอธบายไดวา กลมตวอยางพนกงานเหนวาหากวฒนธรรมองคการเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการเพมขน 1 หนวย โดยไมมอทธพลของตวแปรอนมาเกยวของ กลมตวอยางพนกงานจะมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน เพมขน 0.232 หนวย 3. วฒนธรรมองคการเนนการเอาใจใส พบวา มความสมพนธเชงบวกกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน ซงสามารถอธบายไดวา กลมตวอยางพนกงานเหนวาหากวฒนธรรมองคการ

80

เนนการเอาใจใสเพมขน 1 หนวย โดยไมมอทธพลของตวแปรอนมาเกยวของ กลมตวอยางพนกงานจะมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงาน เพมขน 0.190 หนวย อภปรายผล จากผลการวจย มประเดนส าคญทผวจยน ามาอภปรายผล ดงน 1. พนกงานทเพศแตกตางกน มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรไมแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะการปฏบตงานในปจจบนของแตละองคการ แตละหนาทความรบผดชอบ ทงเพศหญงและเพศชายสามารถปฏบตงานไดเทาเทยมกน ซงองคการไดมการสงเสรมการเรยนรของสมาชกทกคน โดยองคการมการปฏรปและปรบปรงระบบการท างานอยางตอเนอง พรอมทงสรางบรรยากาศในการเรยนรของการของสมาชกทกคนเกดการเรยนร และใฝจะเรยนรดวยตนเอง จงสงผลใหระดบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานไมแตกตางกน ซงจากผลการวจยครงนมความสอดคลองกบการศกษาของวจยของ มานดา ลอสายวงศ (2551) ความคดเหนของพนกงานทมตอปจจยทสนบสนนการสรางองคการแหงการเรยนร กรณศกษา บรษท ธนาคารกสกรไทย จ ากด (มหาชน) พบวา พนกงานทมปจจยสวนบคคลดาน เพศ ตางกนมความคดเหนตอความเปนองคการแหงการเรยนรไมแตกตางกน 2. พนกงานทมอายแตกตางกน มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรโดยรวมไมแตกตางกน ท งนเพราะวาพนกงานแมจะมอายทแตกตางกน แตมความในเปนองคการแหงการเรยนรเหมอนกน ดงนนอายทแตกตางกนจงท าใหความคดเหนเกยวกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนรโดยรวมของพนกงานไมแตกตางกน ซงจากผลการวจยครงนมความสอดคลองกบผลงานวจยของ สอดคลอง ธญรชต เออทตยสกล (2551) ศกษาเรอง การประเมนศกยภาพขององคกรในการพฒนาไปสองคกรแหงการเรยนร กรณศกษา บคลากรจากผลตภณฑเครองแตงกายสภาพบรษของบรษท ธนลกษณ จ ากด (มหาชน) พบวา โดยภาพรวมบคลากรทมอายตางกน มความคดเหนเกยวกบศกยภาพขององคกรแหงการเรยนร ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 3. พนกงานทมระดบการศกษาแตกตางกนมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกน โดยภาพรวมแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะแตละองคกรจะมการสงเสรมและสรางบรรยากาศในการท างานทเกอกลซงและกน โดยมนโยบายการบรหารงานเพอใหพนกงานเกดการเรยนร และ พฒนาทกษะความรใหกบพนกงานทเหมาะสมในแตละระดบการศกษาและต าแหนงงาน เพอเพมประสทธภาพในการปฎบตงานและคณภาพงานทมประสทธภาพกอใหเกดความผกพนตอองคกรตอไปในอนาคต เชน การจดตงศนยการเรยนรและพฒนาบคลากรแบบครบวงจร (Learning & Development Integrated Services) เพอสนบสนนใหเกดการเรยนรและแบงปนความรของบคลากร เพอสรางวฒนธรรมดานการเรยนรและแบงปนอนจะน าไปสการเปน “องคกรแหงการเรยนร” ในอนาคต ซงสอดคลองกบงานวจยของธนภทร พงษอราม (2549) ศกษาเรอง การบรหารงานทรพยากรมนษย ของกรมศลกากร : ศกษากรณการน าแนวคดเรององคกรแหงการเรยนรมาเปนเครองมอในการพฒนาระบบงาน พบวา ระดบการศกษาทแตกตางกนของเจาหนาทกรมศลกากร มระดบการปฏบตเกยวกบการเปนองคกรแหงการเรยนร แตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ 0.05

81

4. พนกงานทมระยะเวลาการท างานแตกตางกนมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะพนกงานทมระยะเวลาการท างานทแตกตางกน มระดบความเปนองคการแหงการเรยนรทแตกตางกน ซงผลการวจยนสอดคลองกบนาวาอากาศโทหญงขนษฐา ช านาญคา (2553) ศกษาเรอง การเปนองคกรแหงการเรยนรของกรมยทธศกษาทหารอากาศ ตามความคดเหนของก าลงพลสงกดกรมยทธศกษาทหารอากาศ พบวา ก าลงพลสงกดกรมยทธศกษาทหารอากาศ จ าแนกตาม ประสบการณการท างานตางกน มความคดเหนตอการเปนองคกรแหงการเรยนรของกรมยทธศกษาทหารอากาศ แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 และสอดคลองกบงานวจยของ สมชาย สงขมณ (2551) ศกษาเรอง การพฒนาสถาบนวจยทางยทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ ใหเปนองคกรแหงการเรยนร พบวา ประสบการณการท างานทแตกตางกน มพฤตกรรมการปฏบตงานในลกษณะขององคกรแหงการเรยนรแตกตางกนอยางมนยส าคญท 0.05 5. พนกงานทมสถานภาพสมรสแตกตางกนมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรโดยภาพรวมไมแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะพนกงานทเปนโสดและมครอบครวแลว พนกงานท งสองกลมนมความคาดหวงในการปฏบตงานซงเปนผลท าใหเกดอทธพลตอระดบความเปนองคการแหงการเรยนรไมตางกน ซงผลการวจยนสอดคลองกบนาวาอากาศโทหญงขนษฐา ช านาญคา (2553) ศกษาเรอง การเปนองคกรแหงการเรยนรของกรมยทธศกษาทหารอากาศ ตามความคดเหนของก าลงพลสงกดกรมยทธศกษาทหารอากาศ พบวา ก าลงพลสงกดกรมยทธศกษาทหารอากาศ จ าแนกตาม สถานภาพสมรสทแตกตางกน มความคดเหนตอการเปนองคกรแหงการเรยนรในภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 6. พนกงานทมอาชพแตกตางกนมระดบความเปนองคการแหงการเรยนรโดยรวมแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะ พนกงานในแตละอาชพจะมการเรยนรเฉพาะในสายอาชพทตนเองปฏบตอยเทานน ซงแตละองคกรจะตองมการพฒนาและสงเสรมการเปนองคกรแหงการเรยนรทเหมาะสมกบธรกจ เพอเพมประสทธภาพใหกบพนกงานสงผลใหผลการปฏบตงานมประสทธภาพและกอใหเกดประสทธผลสงสด ซงสอดคลองกบทฤษฎของ Senge (1990) ซงกลาววา บคคลจะตองปฏบตตนเองใหมความรความสามารถในระดบสงในสาขาใดสาขาหนง เปนผรจรง เปนเอตทคคะในสาขาทตนเองทางานหรอรบผดชอบ การจะเปนเชนนไดตองอาศยความมงมน ขยนหมนเพยร วรยะอตสาหะตอการ ทจะเรยนรตลอดชวต จงจะพฒนาตนใหเปนเลศในสาขาทตนเองจะยดเปนอาชพหรอปฏบตงานในหนาทใหเชยวชาญ เรยนดวยความรก ผกพน รกและทมเทเพองานขององคการ 7. วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร เนองจากองคการตางๆจะขบเคลอนไปไดตองอาศยสมาชกในองคการในการปฏบตงานใหเกดประสทธภาพและกอใหเกดประสทธผลสงสด ดงน นสมาชกในองคกรจะตองม

82

สมพนธภาพระหวางสมาชกทด ชวยเหลอเกอกล มน าใจซงกนและกน และยนดทจะชวยเหลอสมาชกในองคการเมอพบปญหาหรอมความเดอดรอน อกทงสมาชกในองคการยงเปนตวผลกดนใหเกดองคการแหงการเรยนรเพอพฒนาองคการใหเจรญกาวหนาตอไปในอนาคตอกดวย ซงสอดคลองกบงานวจยของขวญเรอน รศม (2547). ศกษา ความสมพนธระหวางองคกรแหงการเรยนรกบบรรยากาศองคการ : ศกษาเฉพาะกรณ พนกงานองคกรฟอกหนง พบวา ความคดเหนตอบรรยากาศองคการของพนกงานในดานความสมพนธและการชวยเหลอในหมพนกงาน โดยรวมของในระดบปานกลาง และมความสมพนธกบองคกรแหงการเรยนร 8. วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน ไมมความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ซงไมสอดคลองกบการศกษาของก าไร แกวเฮยง (2542) ทกลาววา การศกษาเกยวกบวฒนธรรมชมชนจงเปนกระบวนการศกษาทใหความส าคญกบคณคาการด ารงอยของชมชน โดยมงเนนการคนหาวถชวตและความตองการของชมชนจากประวตศาสตรและมการด าเนนการทพฒนาสอดคลองกบชมชน ภายใตความรวมมอของชาวบานมการใหความส าคญตอวฒนธรรมในฐานะเปนสงทมคณคาภายในชมชน สามารถน ามาเปนแนวทางในการพฒนาชมชนโดยอยบนพนฐานของการพงตนเองของชมชน การศกษาเพอการพฒนาในแนววฒนธรรมชมชนเนนถงการน าเอาความสมพนธของสงตางๆในชมชนและเกดการสบทอดตอๆกนมาภายในชมชนเปนวถการด ารงชวตของคนในชมชน ความส าคญของความสมพนธระหวางสงตางๆในวฒนธรรมของชมชนปรากฏชดดงทรรศนะของนธ เอยวศรวงศ (2534 : 43-45) ทไดแสดงใหเหนวาความรทงหลายจะตงอยลอยๆไมได จ าเปนตองมวฒนธรรมเกอหนนใหด ารงอยและสามารถน าไปเผยแพรใหคนในชมชนได 9. วฒนธรรมเนนการเอาใจใส มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร ซงสอดคลองกบ ทฤษฎการดแลของวตสน (Watson’s Caring Theory) เนนการดแลอนเปนคณธรรมทด ารงคไวซงศกดศรของความเปนเพอนมนษย โดยอาศยการสรางสมพนธภาพระหวางผใหการดแลกบผไดรบการดแล ภายใตความรกความเปนเพอนมนษยทใหความส าคญทงรางกายและจตใจอยางไมแยกออกจากกน จนผใหการดแลสมผสถงพลงแหงการดแล อนเปนความรสกตระหนกถงการดแลวาไดเกดขน และสงใหเกดความรกความเขาใจผอน ทเรยกวา “Caring occasion” และน าไปสการเรยนรและแลกเปลยนประสบการณระหวางคนสองคนภายใตสนามปรากฏการณ (Phenomenal field) ของแตละบคคลทหลอมรวมกนจนเกดความเขาถงจตใจระหวางคนสองคน กระบวนการดแลทมลกษณะเปนสงทเกดขนแบบอตวสย (Subjective) ทเรยกวารปแบบการดแลทเขาถงจตใจระหวางคนสองคน (Transpersonal caring) นน มลกษณะเปนกระบวนการดแลทมองคประกอบสามสวนทเชอมโยงกน ไดแก กระบวนการดแลมนษย (Human care process) การดแลมนษยบนความสมพนธระหวางบคคล (Human care transaction) และผลลพธทเปนไปได (Possible outcomes) 10. วฒนธรรมเนนความเชอใจ มความสมพนธกบระดบความเปนองคการแหงการเรยนร อาจเนองมาจาก องคการตาง ๆมกจะปลกฝงพนกงานในองคกรมความไววางใจซงกนและกนจะท าใหองคการด ารงอยและประสบผลส าเรจ เพราะพนกงานในองคการตองมการท างานรวมกน ตองพงพาอาศยกน อกทงแนวโนมในปจจบนมความหลากหลายขององคประกอบในการท างานมากขน ความ

83

ไววางใจกนระหวางสมาชกในองคการมแนวโนมเพมขน ความไววางใจเปนแหลงทรพยากรทมาจากความรวมมอเปนพนฐาน และความไววางใจซงกนและกนของบคคลในองคการกอใหเกดผลลพธทมประสทธภาพตอองคการ และยงสามารถเอออ านวยใหองคการบรรลเปาหมายพรอมกบความเจรญเตบโตขององคการ หากองคการใดปราศจากความไววางใจของบคคลในองคการ จะท าใหเสยเวลา เสยทรพยากรในการบรหารจดการเปนจ านวนมาก จนกวาองคการจะประสบผลส าเรจได ซงสอดคลองกบค ากลาวของ ไลเบอรแมน (Lieberman.1981) ทวาความไววางใจเปนความสมพนธระหวางกนและมอบหมายใหท าหนาทดวยความเชอถอและซอสตยตอกน และสอดคลองกบแนวคดของ เซอน (Schein. 1999: 230-253) เพราะการจดการทรพยากรมนษยเปนการดาเนนการดานบคลากรดวยกจกรรมตาง ๆ เพอใหพนกงานมความเชอ คานยม พฤตกรรมตามวฒนธรรมองคการ และพฤตกรรมของพนกงานมผลตอผลการปฏบตงานขององคการ (Wright; McMahanand McWilliam. 1994: 303-305) โดยเฉพาะอยางยงความเชอทแขงแกรง (Strong) ความไววางใจตอพนธกจ หรอคานยมและความเชอทพนกงานมอยางมนคง สมาเสมอ เปนพนฐานส าคญตอความรวมมอกนปฏบตงานภายในองคการ เมอความเชอและคานยมหลกทสอดคลองกบนโยบายและการปฏบตมผลตอประสทธผลขององคการ พนกงานนาวสยทศน (Vision) ขององคการไปปฏบตใหเกดขนจรงไดและพฒนาการปฏบตงาน จะกอใหเกดประสทธผลขององคการในทสด ขอเสนอแนะจากการวจย จากผลการศกษาเรอง เรอง อทธพลวฒนธรรมองคการและการเปนองคการแหงการเรยนร ผศกษาใครขอเสนอแนวทาง เพอเปนการสงเสรม ความคดเหนเกยวกบอทธพลวฒนธรรมองคการและการเปนองคการแหงการเรยนร ของพนกงาน ดงน 1. จากการศกษาพบว า ขอมลวฒนธรรมองคการของพนกงานโดยรวมและรายด านอย ในระดบมาก ดงนน องคการควรสนบสนนใหพนกงานมกจกรรมระหวางสมาชกเพมมากขน เชน องคการจดใหมกจกรรมสรางความสมพนธระหวางสมาชกในองคการเสมออยางนอยปละ 1 ครง เพอใหพนกงานไดมการแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน จดใหมการถายทอดความร และประสบการณของพนกงานในแตละหนวยขององคการ เปนตน เพอชวยสนบสนนใหพนกงานไดแลกเปลยนทศนคตตาง ๆ ของตนและเพอนรวมงานกอใหเกดมมมองใหมๆ เพอพฒนาใหเกดการเรยนรมากขน 2. องคกรควรมการก าหนดเปาหมายรวมกน ใหพนกงาน เนนการท างานเปนทมโดยมสวนรวมกนคด รวมกนท า รวมกนพฒนา แกไขปรบปรง เพอใหเกดความผกพน และจงใจใหพนกงานทกคนรวมรบผดชอบ 3. องคกรควรมนโยบายหรอสงเสรมใหมการจดกจกรรมสนทนา หรอการประชมสมมนา ระหวางผบรหารและพนกงานมากขน โดยจดใหมการประชมเดอนละครงเพอเปดโอกาสใหพนกงานไดแสดงความคดเหนตางๆในการพฒนางาน หรอแจงปญหาในการท างานของเดอนทผานมาใหผบรหารไดทราบวาเกดขอผดพลาดหรอมจดทตองแกไขอะไรบาง สงผลใหเกดวฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชนมากขน และยงเปนการลดชองวางระหวางพนกงานและผบงคบบญชา อนจะเปนผลท าใหพนกงานเกดการเรยนร

84

มากขน และเตมใจปฏบตงานใหกบองคกรอยางมเตมความร ความสามารถเพอใหผลการปฏบตงานมประสทธภาพและกอใหเกดประสทธผล พรอมทจะน าพาใหองคกรไปสความส าเรจตอไป 4. องคกรควรมระบบการพจารณาใหคณและใหโทษพนกงานอยางเปดเผย ทวถงและเปนธรรม ตงอยบนพนฐานเหต-ผล ความร ความสามารถ และความเหมาะสมของพนกงาน 5. องคกรควรใหความส าคญตอการพฒนาความร และความสามารถของพนกงาน โดยใหโอกาสอยางทวถงและสม าเสมอ 6. ผบรหารควรมนโยบายใหพนกงานไดมโอกาสรวมวางแผนนโยบายหรอในการตดสนใจในการวางแผนงานไดเอง 7. ผบรหารควรสงเสรมสนบสนนและเปดโอกาสใหพนกงานไดรบการฝกอบรม การดงานนอกสถานท เพอใหพนกงานไดน าความรกลบมาใชในการพฒนางานทปฏบตอยเสมอ จะสงผลกอใหเกดเปนวฒนธรรมเนนความเชอใจ อกทงยงสรางขวญและก าลงใจใหกบพนกงานกอใหเกดความรกและความผกพนในองคกรมากขน ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป 1. ควรมการศกษาในเชงคณภาพความคดเหนเกยวกบความเปนองคการแหงการเรยนรของพนกงานเพอไดผลการศกษาทมความชดเจนมากขน 2. การวจยครงน เปนเพยงการวจยเชงส ารวจ เพอศกษาระดบของความเปนองคการแหงการเรยนรและเปรยบเทยบสถานภาพสวนบคคลวามผลตอระดบความเปนองคการแหงการเรยนรหรอไมเทานน ควรทจะท าการวจยเชงทดลอง โดยสรางสถานการณสงแวดลอมตางๆ ใหเปนไปตามทฤษฎ แลวพจารณาความเปนองคการแหงการเรยนรทจะเกดขนวาเปนไปตามทฤษฎหรอไม 3. ควรศกษาปจจยทมอทธพลตอการเปนองคการแหงการเรยนรขององคการตาง ๆ ทไดในภาพรวมหรอทกองคประกอบทสงผลตอกน 4. ควรมการศกษาในเรองเดยวกนนอก เนองจากอทธพลตอการเปนองคการแหงการเรยนรขององคการ อาจมการเปลยนแปลงได จงควรทจะไดมการศกษาเพอจะไดทราบวามความแตกตางไปจากเดมหรอไมอยางไร

บรรณานกรม

บรรณานกรม

กชกร รพกาญจน. (2549). ความพงพอใจในคาจางและสวสดการของพนกงานบรษท ธานนทร เอลนา จ ากด. วทยานพนธ ศ.ม. (เศรษฐศาสตร). เชยงใหม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม. ถายเอกสาร. กลยา วานชยบญชา. (2544). การวเคราะหสถต : สถตเพอการตดสนใจ. กรงเทพฯ: โรงพมพ จฬาลงกรณมหาวทยาลย. -------------. (2546). การใช SPSS for Windows ในการวเคราะหขอมล. (ฉบบปรบปรงใหม). กรงเทพฯ: ม.ป.พ. -------------. (2549). การใช SPSS for Windows ในการวเคราะหขอมล. กรงเทพฯ: ส านกพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. -------------. (2550). สถตส าหรบงานวจย. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ภาควชาสถต คณะพาณชยศาสตร และการบญช จฬาลงกรณมหาวทยาลย. -------------. (2553). การใช SPSS For Windows ในการวเคราะหขอมล. กรงเทพฯ: โรงพมพ จฬาลงกรณมหาวทยาลย. เกยรตสดา ศรสข. (2552). ระเบยบวธวจย. เชยงใหม: โรงพมพครองชาง. เกอ วงศบญสน. (2545). ประชากรกบการพฒนา. พมพครงท4. กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ขนษฐา ช านาญคา. (2553). การเปนองคกรแหงการเรยนรของกรมยทธศกษาทหารอากาศ ตามความ คดเหนของก าลงพลสงกดกรมยทธศกษาทหารอากาศ. วทยานพนธ คม. (บรหารการศกษา). ลพบร: บณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร. ถายเอกสาร. ขวญเรอน รศม. (2547). ความสมพนธระหวางองคกรแหงการเรยนรกบบรรยากาศองคการ: ศกษา เฉพาะกรณ พนกงานองคกรฟอกหนง. วทยานพนธ บธม. กรงเทพฯ: บณฑตศกษา. มหวทยาลยราชภฎพระนคร. ถายเอกสาร. ชศร วงศรตนะ. (2541). เทคนคการใชสถตเพอการวจย. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: เทพเนรมต การพมพ. -------------. (2544) เทคนคการใชสถตเพอการวจย. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: เทพเนรมต การพมพ. ธงชย สนตวงษ. (2533). องคการและการบรหาร. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: ไทยวฒนพานช.

87

ธนภทร พงษอราม. (2549). การบรหารงานทรพยากรมนษย ของกรมศลกากร : ศกษากรณ การน า แนวคดเรององคกรแหงการเรยนรมาเปนเครองมอในการพฒนาระบบงาน. วทยานพนธ รป.ม. (รฐประศาสนศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย. จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร. ธญรชต เออทตยสกล. (2551). การประเมนศกยภาพขององคกรในการพฒนาไปสองคกรแหงการ

เรยนร กรณศกษา บคลากรจากผลตภณฑเครองแตงกายสภาพบรษของบรษท ธนลกษณ จ ากด.

พวงรตน ทวรตน. (2538). การวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 6 (ฉบบ ปรบปรงใหมลาสด). กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. สมชาย สงขมณ. (2551). การพฒนาสถาบนวจยทางยทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ ให

เปนองคกรแหงการเรยนร. วทยานพนธ รม. (การจดการทรพยากรเพอความมนคง). ชลบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. ถายเอกสาร Senge, P. M. (1990). The Fifth Discipline: The Art and Practice of Learning Organizations. New York: Doubleday / Currency. Redding, J. (1994). Strategic readiness: The making of the learning organization. San Francisco: Jossey-Bass. Yamane, Taro. (1973). Statistic An Introductory Analysis. New York: Harper and Row.

88

ภาคผนวก

89

ภาคผนวก ก

แบบสอบถามทใชในการวจย

90

ชดท…..........

แบบสอบถามงานวจย เรอง

อทธพลของวฒนธรรมองคการตอการเปนองคการแหงการเรยนร ค าชแจง

แบบสอบถามนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาโท สาขาการจดการ (ภาคพเศษ) คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร มวตถประสงคเพอศกษาอทธพลของวฒนธรรมองคการตอการเปนองคการแหงการเรยนร ขอมลทไดรบจากทานทงหมดจะใชเพอการศกษาวจยเทานน ผวจยขอความอนเคราะหจากทานในการตอบแบบสอบถามใหครบทกขอตามความเปนจรง เพอทจะท าใหผลการวจยนไดผลสมบรณตามความมงหมายและขอขอบพระคณททานไดใหความรวมมอเปนอยางสง

แบบสอบถามแบงออกเปน 3 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 ขอมลวฒนธรรมองคการ สวนท 3 ขอมลการเปนองคการแหงการเรยนรขอมล

91

แบบสอบถาม เรอง : อทธพลของวฒนธรรมองคการตอการเปนองคการแหงการเรยนร ค าชแจง แบบสอบถามชดนมวตถประสงคเพอการศกษา อทธพลของวฒนธรรมองคการตอการเปนองคการแหงการเรยนร กรณาตอบแบบสอบถามตามความเปนจรงมากทสด เพอผวจยจะไดน าขอมลมาวเคราะหผล ซงผลทไดจะน าไปเปนแนวทางในการสรางวฒนธรรมองคการ และพฒนาองคการไปสการเปนองคการแหงการเรยนร ผวจยขอความรวมมอจากทานกรณากรอกแบบสอบถาม ดงน

สวนท 1 ลกษณะสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ค าชแจง : โปรดใสเครองหมาย ในชองวาง หนาขอความทตรงกบขอมลของตวทาน

1. เพศ ชาย หญง

2. อาย 22 – 31 ป 32 – 41 ป 42 – 51 ป 52 ป ขนไป

3. ระดบการศกษา ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

4. ระยะเวลาการท างาน 1 - 3 ป 4 – 6 ป 7 – 10 ป มากกวา 10 ป

5. สถานภาพการสมรส โสด สมรส (รวมถงหยารางหรอแยกกนอย)

6. อาชพ ขาราชการ พนกงานองคการของรฐ พนกงานบรษทเอกชน

92

สวนท 2 แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบวฒนธรรมองคการ ค าชแจง : โปรดท าเครองหมาย ลงบนชองดานขวามอททานเหนวาในองคการตรงกบการปฏบตกจกรรมของทานมากทสด

ขอท ความคดเหนเกยวกบลกษณะวฒนธรรมองคการ

ประเดนค าถาม ระดบคะแนน 1 2 3 4 5

วฒนธรรมเนนสมพนธภาพระหวางสมาชก ในองคการ

1. สมาชกในองคการของทานมการแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน

2. สมาชกในองคการของทานมความเปนมตรกบทกคนใหความเขาใจผอนอยางจรงใจ

3. องคการของทานจดใหมกจกรรมสรางความสมพนธระหวางสมาชกในองคการเสมอ

4. สมาชกในองคการของทานใหความส าคญ ยอมรบ และเคารพสทธของเพอนรวมงาน

5. สมาชกในองคการของทานหลกเลยงความขดแยงทจะเกดขนในระหวางสมาชกในองคการ

วฒนธรรมเนนความรสกเปนชมชน 6. องคการของทานไดใหความชวยเหลอกบบคลากรใน

องคการเมอเดอดรอน

7. องคการของทานจดใหบคลากรมการพดคยกน เพอถายทอดความร และประสบการณของบคคลากรในองคการ

8. องคการของทานเปดโอกาสใหบคลากรมอสระในการตดสนใจในการวางแผนงานไดเอง

9. องคการของทานมความยดหยนในการปฏบตงาน วฒนธรรมเนนการเอาใจใส

10. องคการของทานสนบสนนการสรางทมงานนกปฏบตการเพอพฒนาวธการใหมๆในการปฏบตงาน

93

ขอท ความคดเหนเกยวกบลกษณะวฒนธรรมองคการ

ประเดนค าถาม ระดบคะแนน 1 2 3 4 5

11. องคการของทานจดใหมระบบพเลยงใหกบสมาชกนองใหม

12. บคลากรในองคการของทานมความเอออาทรตอกน 13. บคลากรในองคการของทานมมนษยสมพนธทดตอกน

วฒนธรรมเนนความเชอใจ 14. องคการของทานมความซอสตย ยดมนในคณธรรม

และความถกตองตอสงคม

15. บคลากรในองคการของทานมความจงรกภกดตอองคการ

16. บคลากรในองคการของทานเตมใจทแบงปนความคดและขอมลทตนเองมอยโดยไมปดบง

17. บคลากรในองคการของทานใหความรวมมอและยอมรบความคดเหนซงกนและกน

18. บคลากรในองคการของทานยอมรบความรความสามารถและความเชยวชาญของบคคลทมตอ งานทปฏบตอย

19. บคลากรในองคการของทานมความยดมนผกพน ตอองคการ

94

สวนท 3 แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบลกษณะองคการแหงการเรยนร ค าชแจง : โปรดท าเครองหมาย ลงบนชองดานขวามอทตรงกบลกษณะองคการของทานมากทสด 1 หมายถง นอยทสด, 2 หมายถง นอย, 3 หมายถง ปานกลาง, 4 หมายถง มาก, 5 หมายถง มากทสด

ขอท ความคดเหนเกยวกบลกษณะองคการ

ประเดนค าถาม ระดบคะแนน องคการแหงการเรยนร 1 2 3 4 5 1. องคการสนบสนนใหทานแสวงหาวธการปฏบตงาน

ใหมๆทมประสทธภาพมากขน

2. องคการเปดโอกาสใหพนกงานเรยนรจากความคดเหนของบคคลรอบขางในองคการอยางสม าเสมอ

3. องคการมการวดผลการพฒนาของพนกงาน วาสามารถท าใหการปฏบตงานมประสทธภาพมากขน

4. องคการไมยดตดกบรปแบบและกระบวนการท างาน พรอมทจะรบรรปแบบใหมๆ ทเหมาะสมมากกวา

5. องคการมการปรบปรง พฒนาวธการท างานใหเหมาะสมกบสถานการณทเปลยนไป

6. องคการค านงถงผลกระทบทมตอองคการโดยรวม เมอตองตดสนใจในการปฏบตงาน

7. องคการมการก าหนดวสยทศนทชดเจน ท าใหทานสามารถท างานทสอดคลองกบวสยทศนขององคการ

8. องคการไดเปดโอกาสใหทานและทมงานไดมโอกาสแกไขปญหา/วางแผนงานรวมกน

9. องคการไดเปดโอกาสใหทานไดแลกเปลยนความรทไดจากการท างาน กบเพอนรวมทมงานของทาน

10. องคการสนบสนนใหพนกงานแสวงหาความรแหลงใหมทตอการพฒนาผลการท างานของทาน

---- ขอขอบพระคณอยางยงททานใหความกรณาสละเวลาในการตอบแบบสอบถามชดน ----

ประวตยอผท ำสำรนพนธ

96

ประวตยอผท ำสำรนพนธ

ชอ ชอสกล อภชชยา บญเจรญ วนเดอนปเกด 13 กนยายน 2522 สถานทเกด จงหวดล าปาง สถานทอยปจจบน 66 ซอย 20 มถนา แยก 5 ถนนสทธสาร แขวงสามเสนนอก

เขตหวยขวาง กรงทพมหานคร 10320 ต าแหนงหนาทการงานปจจบน เจาหนาทสนบสนนอาวโส (การเงนและบญช) สถานทท างานปจจบน ส านกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต ประวตการศกษา

พ.ศ.2545 บรหารธรกจ (สาขาบญช) จาก สถาบนราชภฏจนทรเกษม พ.ศ.2556 บรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการ

จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ