พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน

ปรญญานพนธ ของ

ใจชน ตะเภาพงษ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาสขศกษา

พฤษภาคม 2550

พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน

ปรญญานพนธ ของ

ใจชน ตะเภาพงษ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาสขศกษา

พฤษภาคม 2550 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ปรญญานพนธ เรอง

พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ของ

ใจชน ตะเภาพงษ

ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาสขศกษา

ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

...................................................................คณบดบณฑตวทยาลย (ผชวยศาสตราจารย ดร. เพญสร จระเดชากล) วนท.......เดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2550 คณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ คณะกรรมการสอบปากเปลา ...................................................... ประธาน ...................................................... ประธาน (รองศาสตราจารย สพ.ญ.นภาพร มธยมางกร) (รองศาสตราจารยจฑามาศ เทพชยศร) ...................................................... กรรมการ ..................................................... กรรมการ (อาจารยบปผา ปลมสาราญ) (รองศาสตราจารย สพ.ญ.นภาพร มธยมางกร)

..................................................... กรรมการ (อาจารยบปผา ปลมสาราญ)

..................................................... กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร. ทรงพล ตอน)

ประกาศคณปการ

ปรญญานพนธฉบบนสาเรจลงไดดวยความกรณาและความอนเคราะหอยางยงจาก รองศาสตราจารย สพ.ญ.นภาพร มธยมางกร ประธานกรรมการควบคมปรญญานพนธ อาจารยบปผา ปลมสาราญ กรรมการควบคมปรญญานพนธ รองศาสตราจารยจฑามาศ เทพชยศร ผชวยศาสตราจารยทรงพล ตอน กรรมการทแตงตงเพมเตมในการสอบปากเปลาปรญญานพนธ ทไดใหความกรณาในการใหคาปรกษา แนะนา และใหขอคดเหนตางๆ อนเปนประโยชนอยางยงในการแกไข ปรบปรงใหการวจยครงนสมบรณ ผวจยรสกซาบซงในความกรณาทไดรบเปนอยางยง จงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน ขอกราบขอบพระคณคณาจารยทกทานทใหความกรณาประสทธประสาทความรใหอยางดยง ขอขอบคณ รองศาสตราจารยจฑามาศ เทพชยศร ผชวยศาสตราจารย ดร. ทรงพล ตอน ผชวยอาจารยสมกจ กจพนวงศ รองผอานวยการฝายบรหาร สานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ผชวยศาสตราจารยรงสรรค อกษรชาต อาจารยพชรพรรณ ตรศกดศร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนครโชตเวช ทกรณาตรวจสอบและใหขอแสนอแนะเกยวกบเครองมอทใชในการวจยพรอมกนน ขอกราบขอบ พระคณอาจารยสมลกษณ จนทรนอย ผอานวยการ และอาจารยอรพนธ เสนจนทรฒไชย รองผอานวยการฝายบรหารและธรการ โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ผอานวยการโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร รวมทงนกเรยนทกคนทใหความรวมมอและอานวยความสะดวกในการตอบแบบสอบถาม รวมทงเพอนสขศกษา ภาคพเศษทกทานทคอยใหคาปรกษามาตลอด สดทายนขอกราบขอบพระคณ คณพอ คณแม พสาว ทใหกาลงใจ หวงใย ใหความชวยเหลอสนบสนนผวจย จนกระทงปรญญานพนธเลมนสาเรจลลวงดวยด คณประโยชนอนใดทเกดจากปรญญานพนธเลมน ผวจยขอมอบแดผมอปการะคณและทกทานทมไดเอยนามซงมสวนเกยวของในความสาเรจครงน

ใจชน ตะเภาพงษ

สารบญ บทท หนา 1 บทนา................................................................................................................. 1

1 7 7

ภมหลง................................................................................................................ ความมงหมายในการศกษาคนควา........................................................................ ความสาคญของการศกษาคนควา......................................................................... ขอบเขตของการศกษาคนควา.............................................................................. 7 ประชากรและกลมตวอยางทใชในการศกษาคนควา................................ 7 ตวแปรทศกษา..................................................................................... 8 นยามศพท........................................................................................... 8 กรอบแนวคดในการศกษาคนควา......................................................... 9 สมมตฐานในการศกษาคนควา..............................................................

10

2 เอกสารทเกยวของกบการวจย.......................................................................... 11 เอกสารทเกยวของกบการศกษาคนควา................................................................ 11 ความรเกยวกบโทษของการสบบหร...................................................... 11 คานยมเกยวกบการสบบหร.................................................................. 23 พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยน........................................................ 32 งานวจยในตางประเทศ.........................................................................

งานวจยในประเทศ...............................................................................

41 42

3 วธดาเนนการศกษาคนควา............................................................................... 45 45 กาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง..........................................................

การสรางเครองมอทใชในการศกษาคนควา............................................................ 46 ลกษณะของเครองมอ........................................................................... 46 ขนตอนการสรางเครองมอ.................................................................... 46 เกณฑการใหคะแนนและการแปลความหมาย........................................ 47 การหาคณภาพเครองมอ....................................................................... 49

50 การเกบรวบรวมขอมล.......................................................................................... การจดกระทาและการวเคราะหขอมล.................................................................... 50

สารบญ บทท หนา

3 (ตอ) การวเคราะหทางสถต........................................................................................... 51 สถตทใชในการวเคราะหขอมล.............................................................. 51

4 ผลการวเคราะหขอมล...................................................................................... 56

56 56

สญญาลกษณทใชในการวเคราะหขอมล................................................................ การวเคราะหขอมล............................................................................................... ผลการศกษาคนควา............................................................................................. 57

5 บทยอ สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ.................................................... 66 สงเขปความมงหมาย สมมตฐาน และวธดาเนนการศกษาคนควา......................... 66 ความมงหมายของการศกษาคนควา..................................................... 66 สมมตฐานของการศกษาคนควา............................................................ 66 วธดาเนนการศกษาคนควา................................................................... 67

68 69 69

สรปผลการศกษาคนควา...................................................................................... ผลการทดสอบตามสมมตฐาน............................................................................... อภปรายผล.......................................................................................................... ขอเสนอแนะ........................................................................................................

74

บรรณานกรม..............................................................................................................

75

ภาคผนวก................................................................................................................... ภาคผนวก ก........................................................................................................ ภาคผนวก ข........................................................................................................ ภาคผนวก ค........................................................................................................

83 84 90

104

ประวตยอผวจย.......................................................................................................... 112

บญชตาราง ตาราง หนา

1 แสดงอตราการสบบหรจาแนกตามกลมอายและเพศ............................................ 3 2 อตราการสบบหร รายจงหวด และรายเพศเรยงจากอตราการสบบหรสงสด 10 อนดบแรกของประเทศ.................................................................................... 4 3 อตราภาษสรรพสามตบหรซกาแรต รายไดภาษสรรพสามตบหรซกาแรต ยอด จาหนายบหรและอตราการสบบหร ระหวางป พ.ศ. 2534 – 2549................... 5 4 สวนแบงการตลาดของบหรในประเทศ และบรษทบหรตางชาต........................ 6 5 จานวนนกเรยนและกลมตวอยางของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน........................................................ 46 6 จานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามตวแปร เพศ ระดบชน ระดบผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดจากผปกครอง ความรเกยวกบ โทษของการสบบหร คานยมกยวกบการสบบหร...........................................

57

7 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตรฐาน จาแนกตามตวแปร เพศ ระดบชน ผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดจากผปกครอง / เดอน ความรเกยวกบ โทษของการสบบหร คานยมกยวกบการสบบหร...........................................

60

8 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตรฐาน และระดบพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยน ในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน............ 62 9 เปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนเฉลยพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยน ในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน จาแนกตามเพศ..............................................................................................

63

10 วเคราะหความแตกตางของคะแนนเฉลยพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชน ท 3โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน จาแนกตามระดบชน.. ผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดจากผปกครอง ความรเกยวกบโทษของการ สบบหร คานยมกยวกบการสบบหร............................................................... 64 11 คาคะแนนเฉลย คาความเบยงเบนมาตราฐาน และระดบความรเกยวกบโทษของการ สบบหร ของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน เปนรายขอ…………………………………………………………….. 105 12 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตราฐาน และระดบคานยมเกยวกบการสบบหรของ นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน เปนรายขอ………………………………………………………………………… 108

บญชตาราง (ตอ) ตาราง หนา

13 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตราฐาน และระดบพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยน ในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน เปนรายขอ................................................................................................ 109

บญชภาพประกอบ ภาพประกอบ หนา

1 กรอบแนวคดในการศกษาคนควา………………………………………………. 10 2 แสดงขนตอนการเกดคานยม......................................................................... 25 3 ความสมพนธระหวางคานยมทางสขภาพกบพฤตกรรมทางสขภาพ................. 31 4 แสดงขนตอนของการเกดพฤตกรรมสขภาพ................................................... 36 5 ปจจยทมอทธพลตอการเรมเสพตดบหร......................................................... 38

พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน

บทคดยอ ของ

ใจชน ตะเภาพงษ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาสขศกษา พฤษภาคม 2550

ใจชน ตะเภาพงษ. (2550). พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (สขศกษา) :บณฑต วทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. คณะกรรมการควบคม : รองศาสตราจารย สพ.ญ. นภาพร มธยมางกร, อาจารยบปผา ปลมสาราญ. การศกษาครงนเปนการวจยเชงสารวจ มจดมงหมายเพอการศกษาและเปรยบเทยบ พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน กลมตวอยางทใชการศกษาครงนคอ นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549 จานวน 300 คน ซงไดมาจากการสมตวอยางแบบแบงชนภม (Stratified random Sampling ) และกาหนดขนาดของกลมตวอยางดวยการเปดตารางสมเครจซและมอรแกน (Krejcie and Morgan) เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลแบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม แบบทดสอบความรเกยวกบโทษของการสบบหร แบบสอบถามคานยมเกยวกบการสบบหร แบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการสบบหร ทผวจยสรางขน และทาการวเคราะหขอมล โดยหาคารอยละ คาเฉลย ความเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบคาสถตท (t-test) การทดสอบคาเอฟ (F- test) ผลการศกษาพบวา 1. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน มพฤตกรรมการสบบหรในระดบสง 2. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทมเพศระดบชน ผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดจากผปกครอง ความรเกยวกบโทษของการสบบหร และคานยมเกยวกบการสบบหร มพฤตกรรมการสบบหรไมแตกตางกน

SMOKING BEHAVIORS OF LEVEL 3 STUDENTS IN PATUMWAN DEMONSTRATION SCHOOL SRINAKARINWIR OT UNIVERSITY

AN ABSTRACT BY

JAICHUEN TAPAOPONG

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Education Degree in Health Education

at Srinakharinwirot University May 2007

Jaichuen Tapaopng. (2007). Smoking Behaviors of level 3 Students in Patumwan Demonstration School Srinakarinwirot University. Master thesis of Education degree (Public Health). Bangkok : Graduate School.Srinakharinwirot University. Advisor Committee : Assoc.Prof. Napaporn Madhyamankura. Mrs. Bubpha Pluemsamran. The purposes of this survey research were to study and compare smoking behavior of level 3 students in Patumwan Demonstration School Srinakarinwirot University. The sample consisted of 300 students selected by stratified random sampling. A self – administered questionnaires were used to gather data and data were the analyzed for percentage, arithmetic mean, standard deviation. t – test and F – test. The results of this study were as follaws : 1. Level 3 students of Patumwan Demonstration school had smoking Behavior in high level.

2. Smoking behavior of level 3 students having different sex, study level academic achievement, had no singnificant differences in the smoking behavior. allowance, knowledge of adverse effect of smoking and values about smoking.

บทท 1

บทนา

ภมหลง ในปจจบนบหรปนสงเสพยตดทถกกฎหมายทมนษยนยมสบกนมาก การสบบหรกลายเปนปญหาทางพฤตกรรมสขภาพและเปนปญหาสาธารณสขระดบโลก และพบวาผสบบหรทวโลกมปรมาณมากถงปละ 1,100 ลานคน (ประกจ วาทสาธกกจ. 2540 : 7) โดยเฉพาะในประเทศไทยมปรมาณการบรโภคบหรมากถงปละ 5 หมอนลานคน (สานกสถตแหงชาต. 2542 : 32) พษภยของบหรทกอใหเกดการสญเสยแกสงคมเกนกวาทจะประมาณคาไดจากการรายงานทวโลกพบวามผเสยชวตอนเนองจากการสบบหร ปละ 3.5 ลานคน หรอชวโมงละ 360 คน (ประกจ วาทสาธกกจ. 2539 : 31) และสาหรบประเทศไทยมรายงานผเสยชวต อนเนองมาจากการสบบหรปละ 42,000 คน หรอวนละ 115 คน หรอชวโมงละ 5 คน โดยแยกเปนโรคหวใจ 15,876 คน โรคมะเรงปอด 10,878 คน โรคถงลมโปงพอง 6,090 คน โรคเสนเลอดตบ 4,326 คน และโรคอนๆ 4,830 คน (ประกจ วาทสาธกกจ. 2540 : ม.ป.ป.) ทงน เพราะในบหรมสารทเปนอนตรายตอรางกายไดแก สารนโคตน คารบอนมอนอกไซด และแอมโมเนย เปนตน การสบบหรนอกจากจะทาใหเกดปญหาโดยตรงตอสขภาพแลว ยงกอใหเกดปญหาทางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมของประเทศอกดวย การสญเสยทางเศรษฐกจทสาคญอนเนองมาจากการสบบหรสาหรบประเทศไทย พบวาความสญเสยจากคารกษาพยาบาล และ ความสญเสยทางเศรษฐกจ อนเนองมาจากความเจบปวย พการ และเสยชวต โดยโรคทเกดมาจากการสบบหร ไดแก โรคหวใจขาดเลอด มะเรงปอดและโรคถงลมโปงพอง จากผปวยทมารกษาในโรงพยาบาลสงกด กระทรวงสาธารณสข ในสวนภมภาพ ในป พ.ศ. 2538 มมลคาถง 7,086 ลานบาท (นตยาภรณ ดวงเรอง. 2540 : 1) การสบบหรเปนปญหาพฤตกรรมทแพรขยายไปทวทกกลมคน ตงแตในวยเดกจนถงวยชรา จากการสารวจพฤตกรรมการสบบหรครงลาสด ของสานกงานสถตแหงชาต ป 2542 พบวามผสบบหรทงสนถง 11.2 ลานคน ในปจจบนคนใหความสาคญและตระหนกถงโทษของบหรมากชน ทาใหแนวโนมของอตราการสบบหรลดลงในกลมอาย 40 – 59 ป ซงเปนกลมทสบบหรในอตราสงสด (สานกสถตแหงชาต. 2542 : ม.ป.ป.) แตเปนทนาสงเกตวากลมอาย 10

2

– 19 ป ซงจดเปนกลมทสบบหรในระดบอายนอยทสด กลบมการเพมปรมาณการสบบหรถงรอยละ 3.20 สวนกลมทอตราการเพมรองลงมาคอ อาย 20 – 29 ป รอยละ 2.30 เมอศกษาในวยรนอาย 15 ป จะพบวาวยรนชายรอยละ 9.30 สบบหรเปนประจาขณะทวยรนหญง รอยละ 0.70 สวนวยรนอาย 22 ป ทงหญงและชายมการสบบหรสงกวาโดยวยรนชายสบรอยละ 39.20 ขณะทผหญงสบรอยละ 2.20 และจากการศกษาพบวาวยรนทงชายและหญงอาย 15 ป ทสบบหรอยในขณะน ประมาณรอยละ 10 เรมสบบหรเมอเรยนอยชนประถมปท 4 และประมาณรอยละ 50 เรมสบในชวงชนประถมปท 6 จนถงชนมธยมศกษาปท 2 (สานกสถตแหงชาต. 2542 : ม.ป.ป.) และจากการศกษาอายเฉลยทเรมสบบหร พบวาอายทวยรนชวงอาย 22 ป เรมสบบหรรอยละ 18.20 (สานกสถตแหงชาต. 2542 : ม.ป.ป.) ซงเปนสถานการณทนาเปนหวงตอสขภาพรางกาย และอนาคตของเยาวชนไทยทกาลงอยในวยศกษาเลาเรยนเปนอยางยง และถงแมวาการสบบหรของกลมเดก และเยาวชน ตามสถานศกษาไมไดจดใหอยในประเภทของยาเสพยตดชนดรายแรง แตปญหาการสบบหรตามสถานศกษากไดกอใหเกดอปสรรคในการดาเนนงานดานการเรยนการสอน การปกครองนกเรยน และมผลกระทบ โดยตรงตอสขภาพของเดก และเยาวชนทจะเตบโตขนในอนาคตนอกจากนการสบบหรของเดกและเยาวชนในสถานศกษา ยงกอใหเกดการเพมปรมาณการใช สารเสพยตดตวอนในชมชนมากยงขน เชน กญชา ยาบา เฮโรอน เปนตน (มลนธหมอชาวบาน. 2538 : 6) จากการศกษาการใชสารเสพยตดของนกเรยนโดยแยกพจารณาเปนจงหวด พบวาจงหวดทมนกเรยน ใชสารเสพยตดมากทสด คอ กรงเทพมหานคร และเมอพจารณาถงชนดของสารเสพยตดประเภทบหร และสราสงสด รองลงมาเปนสารระเหย ยาบา และเฮโรอน ตามลาดบ (กองวชาการและการตางประเทศสานกงาน ป.ป.ส. กองสารวตนกเรยน : 2539)นอกจากน เมอศกษาถงความสมพนธของพฤตกรรมการสบบหรกบสงเสพยตดชนดอนพบวาวยรนทตดสรารอยละ 62 เรมจากการตดบหรกอน วยรนทตด โคเคน และเฮโรอน รอยละ 96 เรมจากการตดบหรกอน และวยรนทตดกญชา รอยละ 75 เรมจากการตดบหรกอน เปนตน (มลนธหมอชาวบาน. 2538 : 6) วยรนสบบหรอาย 15 – 18 ป เปนวยทตองเฝาระวงมากทสด เนองจากมอตราการสบบหรทสงขน (เพมจากรอยละ 4.29 ในป พ.ศ. 2544 เปน 4.46 ในป พ.ศ. 2549) รองลงมาคออาย 11 – 14 ป (จากรอยละ 0.20 ใน พ.ศ. 2544 เปนรอยละ 0.22 ในป พ.ศ. 2549)

3

ตาราง 1 แสดงอตราการสบบหรจาแนกตามกลมอายและเพศ

ป พ.ศ. กลมอาย (ประชากรรวม) กลมอาย (เพศชาย) กลมอาย (เพศหญง) 11-14 15-18 19-24 11-14 15-18 19-24 11-14 15-18 19-24 2534 2539 2544 2547 2549

0.43 0.28 0.20 0.10 0.22

9.16 6.87 5.39 4.29 4.46

27.58 23.88 19.22 15.94 15.72

0.73 0.43 0.30 0.19 N/A

17.23 13.36 10.31 8.46 N/A

52.39 46.43 36.89 30.42 N/A

0.11 0.13 0.10 0.03 N/A

0.58 0.36 0.32 0.25 N/A

1.56 0.92 0.89 0.95 N/A

ทมา : มหาวทยาลยมหดล (2549) รายงานประจาป 2548 – 2549. จากรายงานสถานการณการบรโภคยาสบของประชากรไทยระหวางป พ.ศ. 2534 – 2547 พบวา ในป พ.ศ. 2544 ซงสานกงานสถตแหงชาตไดสารวจอตราการสบบหรจาแนกรายจงหวดพบวา 10 จงหวดแรกทมอตราการสบบหรสงสด มรายละเอยดตามตารางท 2

4

ตาราง 2 อตราการสบบหร รายจงหวด และรายเพศเรยงจากอตราการสบบหรสงสด 10 อนดบแรกของประเทศ

ลาดบ อตราการสบบหรรวม อตราการสบบหรเพศชาย อตราการสบบหรเพศหญง

จงหวด รอยละ จงหวด รอยละ จงหวด รอยละ

1 หนองบวลาภ 32.76 หนองบวลาภ 64.55 ตาก 15.13 2 ตาก 32.23 กระบ 56.31 แมฮองสอน 13.88 3 แมฮองสอน 30.66 ชยภม 55.29 ลาปาง 9.59 4 กระบ 29.01 สราษฏรธาน 54.77 เชยงใหม 7.69 5 กาฬสนธ 28.39 กาฬสนธ 54.03 เชยงราย 7.23 6 ชยภม 28.07 สตล 52.98 ลาพน 6.86 7 ลาปาง 28.03 ศรสะเกษ 52.46 พะเยา 6.09 8 สราษฏรธาน 27.92 อดรธาน 52.38 นาน 5.63 9 เลย 27.51 เลย 51.39 สโขทย 4.70 10 สตล 27.45 อบลราชธาน 51.06 ชยนาท 4.53

ทมา : มหาวทยาลยมหดล (2549) รายงานประจาป 2548 – 2549.

ในรอบปทผานมา ศจย. ไดสนบสนนใหแกสานกงานสถตแหงชาต เพอทาการสารวจอตราการสบบหร (และสรา) ของประชากรไทยรายจงหวดในป พ.ศ. 2550 เพอสรางการเฝาระวงการควบคมยาสบไปสจงหวด ซงคาดหวงวาขอมลเหลานจงหวดจะใชในการวางแผนและควบคมกากบการทางานควบคมยาสบของจงหวดตอไป โดย ศจย. มโครงการพฒนาสมรรถนะกาลงคนในระดบจงหวดใหสามารถใชขอมลเปนพนฐานในการทางานและประเมนผลในป พ.ศ. 2550 น การตดตามผลมาตรการทางเศรษฐกจกบการบรโภคยาสบ การจดเกบภาษสรรพสามต บหรซกาแรต เปนมาตรการสาคญทใชเพอการควบคมยาสบ โดยมงหวงใหการขนภาษทาใหราคาบหรสงขนและสงผลใหอตราการสบบหรลดลง จากตารางท 3 แสดงใหเหนวา ตงแตป พ.ศ. 2534 – 2545 เมอมการเพมอตราภาษสรรพสามตบหรซกาแรต ทาใหรายไดภาษของรฐเพมมากขน แมวายอดจาหนายบหรจะลดลง นนแสดงวาจานวนการบรโภคบหรซกาแรตของประชาชนโยรวมลดลง และสอดคลองกบอตราการสบบหรของประชาชนทลดลงเชนกน

5

ตาราง 3 อตราภาษสรรพสามตบหรซกาแรต รายไดภาษสรรพสามตบหรซกาแรต ยอด จาหนายบหรและอตราการสบบหร ระหวางป พ.ศ. 2534 – 2549

อตราภาษ รายไดภาษสรรพสามต ยอดจาหนายบหร อตราการสบบหร ป พ.ศ สรรพสามตบหร บหรซกาแรต (ลานซอง) (รอยละ) ซกาแรต จดเกบจรง (รอยละ) (ลานบาท)

2534 N/A N/A N/A 30.48 2535 55 15,438 2,035 N/A 2536 55 15,346 2,125 N/A 2537 60 19,642 2,328 N/A 2538 62 20,153 2,103 N/A 2539 68 24,095 2,463 25.38 2540 68 29,807 2,415 N/A 2541 70 28,547 1,940 N/A 2542 70 26,643 1,811 N/A 2543 71.5 28,113 1,825 N/A 2544 75 31,793 1,597 22.47 2545 75 31,148 1,717 N/A 2546 75 32,687 1,981 N/A 2547 75 36,105 2,137 19.47 2548 75 38,223 2,288 N/A 2549 79 35,642 1,750 18.94

ทมา : มหาวทยาลยมหดล (2549) รายงานประจาป 2548 – 2549. สวนแบงทางการตลาดของผลตภณฑบหร ภายหลงจากประเทศไทยอนญาตใหมการนาเขาบหรจากบหรตางประเทศเขามาจาหนายในป พ.ศ. 2534 ทาใหสวนแบงทางการตลาดของโรงงานยาสบจะสงกวาบรษทบหรตางประเทศ แตสวนแบงทางการตลาดของบรษทบหรตางประเทศมอตราเพมขนโดยตลอด โดยเฉพาะในป พ.ศ. 2541 ทสวนแบงทางการตลาดของบรษทบหรตางประเทศเพมขนถงรอยละ 13.5 และเพมขนอยางตอเนองจนถงป พ.ศ. 2543 เพมขนเปนรอยละ 15 จนในปจจบนบรษทบหรตางประเทศมสวนแบงการตลาดเพมขนเปนรอยละ 22.3

6

ตาราง 4 สวนแบงการตลาดของบหรในประเทศ และบรษทบหรตางชาต

ป พ.ศ สวนแบงทางการตลาด

บหรในประเทศ (โรงงานยาสบ) บรษทบหรตางชาต (บรษทบหรตางชาต)

2534 99.4 0.6 2535 97.4 2.5 2536 97.2 2.8 2537 97.0 3.0 2538 96.7 3.2 2539 96.8 3.1 2540 95.9 4.1 2541 86.4 13.5 2542 86.7 13.3 2543 85.0 15.0 2548 76.7 22.3

ทมา : Thailand Profile. (1999 – 2000). Onlinel. จากขอมลทกลาวมาขางตนพบวาผทเรมสบบหรจะอยในชวงวยรนเปนสวนมาก ถาเดกในวยนมคณภาพชวตทด กจะสงผลใหประเทศของเรามประชากรทมคณภาพในวนขางหนาการทจะใหมคณภาพชวตทดจาเปนตองไดรบการศกษาเพอวางรากฐานของชวต ดวยการมสขภาพกายสขภาพจตทสมบรณศกษาเลาเรยนดาเนนกจกรรมตางๆในชวตไดอยางปกตราบรนตอเนองสมาเสมอสามารถรบการศกษาพฒนาใหเจรญเตบโตเปนผใหญทมคณภาพ เพอเปนกาลงสาคญในการพฒนาประเทศ ในฐานะทผวจยมบทบาทหนาทเปนอาจารยฝายปกครอง อาจารยประจาชนและเปนอาจารยสอนในกลมสาระวชาสขศกษาและพลศกษา ในชวงชนท 3 ไดสงเกตพบวามนกเรยนบางสวนมพฤตกรรมการสบบหร โดยแอบสบบหรตามหองนาหองสวม มมอบทลบตารานอาหารใกล ๆ บรเวณโรงเรยน แมจะมนโยบายของโรงเรยนประกาศหามการสบบหร หามการจาหนายบหร และประกาศบทลงโทษผทสบบหรในโรงเรยนดวยการตดคะแนนรวมถงการพกการเรยน ยงไมสามารถทาใหนกเรยนเหลานนเกรงกลว เปลยนพฤตกรรมเลกสบบหร ทงนอาจเนองมาจากอทธพลของกลมเพอน ซงสอดคลองกบการศกษาของรชารดและแวนเดอร (Richard and Vander. 1984 : 348 – 363) พบวา อทธพลของกลมเพอนมแรงผลกดน ใหเดกมการเปลยนแปลงพฤตกรรมการสบบหร นอกจากนน พฒน สจานงค (2529 : 39)ไดศกษาถงสาเหตทสบบหรไววา สาเหตทเดกวยรนสบบหรเพราะตามเพอน อยากเขาสงคมกบ

7

เพอน อยากลองเพราะอยากรอยากเหนหรอสภาพแวดลอมเปนตนเหต เชน อยในบานทมพอแม ญาตผใหญสบบหรใหเหนอยในโรงเรยนทมครสบบหรใหเหน หรอไดรบอทธพลจากการดโฆษณาในโทรทศน สวนในวยผใหญนนสบบหรเพราะฆาเวลาหรอเขาสงคมเพอลดความเครยด ผอนคลายอารมณ เปนตน ดงนนผวจยจงสนใจ ทจะศกษาพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยน ในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน เพอนาผลการศกษาไปเปนแนวทางการแกไขพฤตกรรมการสบบหร ของนกเรยนในโรงเรยนและพฒนานกเรยนใหเปนเยาวชนทมคณภาพ เพอเปนทรพยากรสาคญในการพฒนาประเทศ

ความมงหมายในการศกษาคนควา 1. เพอศกษาพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธต

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน 2. เพอศกษาเปรยบเทยบพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยน

สาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ตามตวแปร เพศ ระดบชนป ผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดรบจากผปกครอง ความรเกยวกบโทษของการสบบหร คานยมเกยวกบการสบบหร

ความสาคญของการศกษาคนควา

1. ทราบระดบพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน

2. เปนขอมลเบองตนในการวางแผนการดาเนนงานสขศกษาเพอปรบเปลยน พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน

3. เปนแนวทางในการศกษาวจยทเกยวของกบพฤตกรรมสขภาพและดานสขศกษา ใหกบบคคลหรอหนวยงานทสนใจ

ขอบเขตของการศกษาคนควา

ประชากร ประชากรทใชในการศกษาครงน คอนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549 จานวน 1,195 คน

8

กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาครงนเปนนกเรยนในชวงชนท 3 ปการศกษา 2549 ไดจากการใชตารางของ Krejcie and Morgan และใชวธการสมแบบแบงชนภม (Stratified random sampling ) ทาใหไดกลมตวอยางจานวน 288 คน

ตวแปรทศกษา 1. ตวแปรอสระ (Independent variable) ไดแก

1.1 เพศ 1.2 ระดบชน 1.3 ผลสมฤทธทางการเรยน 1.4 รายไดทไดรบจากผปกครอง 1.5 ความรเกยวกบโทษของการสบบหร 1.6 คานยมเกยวกบการสบบหร

2. ตวแปรตาม ไดแก พฤตกรรมการสบบหร

นยามศพท 1. พฤตกรรมการสบบหร หมายถง การไมปฏบตหรอไมกระทาเกยวกบการสบบหร

ของนกเรยนทกอใหเกดการสบบหรไมวาจะใชวธสบ เปา พนเขาไปในปาก นสยในการสบบหรของบคคลรวมทงกจกรรมทไดกระทาและแสดงออกมาในสถานการณตางๆ ดวย

2. เพศ หมายถง นกเรยนเพศชายและนกเรยนเพศหญง ทกาลงศกษาอยในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549

3. ระดบชน หมายถง ชนทนกเรยนกาลงศกษาอยในปการศกษา 2549 แบงไดดงน 3.1 มธยมศกษาปท 1 3.2 มธยมศกษาปท 2 3.3 มธยมศกษาปท 3

4. ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ระดบคะแนนเฉลยสะสมทไดครงสดทายของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549 จาแนกเปน 3 ระดบดงน 4.1 ระดบผลสมฤทธทางการเรยนสง หมายถง ผลการเรยนทมคะแนนเฉลยตงแต 2.80 ขนไป 4.2 ระดบผลสมฤทธทางการเรยนปานกลาง หมายถง ผลการเรยนทมคะแนนเฉลยตงแต 2.01 – 2.79

9

4.3 ระดบผลสมฤทธทางการเรยนตา หมายถง ผลการเรยนทมคะแนนเฉลยตากวา 2.00

5. รายไดทไดจากผปกครอง หมายถง เงนสวนทไดรบจากผปกครองสาหรบใชจายสวนตวของนกเรยนตอเดอน จาแนกเปน 4 กลม ดงน 5.1. ตากวา 2,001 บาท / เดอน 5.2. 2,001 – 3,000 บาท / เดอน 5.3. 3,001 – 4,000 บาท / เดอน 5.4. มากกวา 4,000 บาท / เดอน

6. ความรเกยวกบโทษของการสบบหร หมายถง ความสามารถของสตปญญาในการคด เขาใจ วเคราะหถงโทษอนตรายทเกดจากการสบบหร ไดแก โรคมะเรงปอด โรคถงลมปอดโปงพอง โรคหลอดลมอกเสบ โรคหวใจ มะเรงในชองปาก มะเรงกระเพาะอาหาร เปนตน

7. คานยมเกยวกบการสบบหร หมายถง การใหคณคา การเลอกและใหความสาคญของการสบบหร

กรอบแนวคดในการศกษาคนควา จากการศกษาคนควาเอกสารทเกยวของตวแปรตางๆ ความสาคญและขอบเขตของการศกษาดงกลาว ในการศกษาคนควาครงนผวจยจงศกษาพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน โดยมกรอบแนวคดงปรากฏตามภาพประกอบ 1

10

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

สม เพ ระ ผล

รา คว คา

- เพศ - ระดบชน - ผลสมฤทธทางการ

เรยน - รายไดทไดจาก

ผปกครอง - ความรเกยวกบโทษ

ของการสบบหร - คานยมเกยวกบการ

สบบหร

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดใน

มตฐานในการศกษาคนควา

1. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยศตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน

2. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยดบชนตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน

3. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยสมฤทธทางการเรยนตางกน จะมพฤตกรรมการสบบ

4. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยยไดทไดจากผปกครองตางกน จะมพฤตกรรมการสบบ

5. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยามรเกยวกบโทษของการสบบหรตางกน จะมพฤตกร

6. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยนยมเกยวกบการสบบหรตางกน จะมพฤตกรรมการส

พฤตกรรมการสบบหร

การศกษาคนควา

าลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทม

าลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทม

าลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทมหรตางกน าลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทมหรตางกน าลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทมรมการสบบหรตางกน าลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทมบบหรตางกน

บทท 2

เอกสารทเกยวของกบการวจย ในการศกษาพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของตามหวขอตอไปน

1. เอกสารทเกยวของกบการศกษาคนควา 1.1 ความรเกยวกบโทษของการสบบหร

1.3 คานยมเกยวกบการสบบหร 1.4 พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยน

2. งานวจยทเกยวของกบการศกษาคนควา 2.1 งานวจยตางประเทศ

2.2 งานวจยในประเทศ

ความรเกยวกบโทษของการสบบหร ประวตของบหร การสบบหรนนเรมตงแตเมอไรไมมหลกฐานยนยนแนชด จนกระทงป ค.ศ. 1560

นกการทตชาวฝรงเศส คอ จง นโคต (Jean Nicot ) ไดเดนทางไปอเมรกาและอเมรกาใตไดพบวาชาวอนเดยแดง นยมสบบหรโดยใชกลองสบในพธแลกสตยาบรรณสนตภาพ และเปนผเผยแพรความรผดๆ เกยวกบบหรวามประโยชนและมคา สาหรบประเทศไทยสนนฐานวานาเขามาโดยชาวเปอรเซยในสมยกรงศรอยธยา ซงระบไวในจดหมายวาคนไทยชอบดดโตบคโคชนดฉนโดยสบจากกลองหรอมวนใหญแบบซการ หรอเคยวเสนยาสบและเรมแพรหลายมากขน ตอมาในระยะสงครามโลกครงท 1 จนกระทงมโรงงานผลตยาสบมวนบหรสาเรจรป โดยพฒนารปแบบใหสวยงามนาสบยงขน พรอมทงโฆษณาชวนเชอใหประชาชนหนมานยมสบบหรกนมากขน เปนสาเหตใหประชาชนหลงควนพษและหนมาสบบหรกนอยางรวดเรว (สภา มาลากล. 2526 : 2)

สวนประกอบและสารพษในบหร บหรเปนสงทผลตขนจากใบยาสบทมชอทางพฤกษศาสตร วานโคตเนยโทแบคคม

(Nicotinia tobaccum) โดยการนามาอบหรอบมแลวหนเปนเสนฝอยยาวๆหอหมดวยกระดาษเปนมวน การสบบหรเปนการสบควนบหรผานเขาไปทางเดนหายใจและปอดอนตรายทเกดจาก

12

การสบบหรนนเนองมาจากสวนประกอบทเปนสารเคมในควนบหร ซงเกดจากการเผาไหมของใบยา กระดาษทใชมวนและสารปรงแตงรสชาตบหร โดยทสวนประกอบของบหรทมอนตรายตอสขภาพ มดงน (อรวรรณ หนด. 2531 : 2) บหรจะมสวนประกอบแยกไดเปนตวบหร และควนบหรโดยทตวบหรจะมสวนประกอบ ดงน

1. กระดาษทใชมวนบหรสวนใหญเปนพวกเซลลโลส

2. ใบยาสบทใชทาบหรมนโคตนประมาณ 20 มลลกรม สวนใบยาในกลองยาสบ มนโคตน ประมาณ 25 มลลกรม และในซการมสงถง 100 มลลกรม

3. สารประกอบอน ๆ เชน นาตาล แปง ไขมน ฟนอล กรดไขมน และแรธาตตางๆ ทมอยในดนทใชเพาะปลกตนยาในมวนบหรนน ขณะทยงไมมการจดสบบหรจะมสวนประกอบและสารตางๆหลายชนดแตถามการจดสบจะเกดการเผาไหม และจะเกดการสลายสารเคมตางๆในใบยาสบทเปนอนตรายในรปของควน ควนบหรมสวนประกอบทอนตรายซงควนบหรจะเกดเมอมการจดบหรสบ ซงประกอบดวยควน 2 ชนด คอ

1. ควนสายหลก (Mainstream smoke) คอ ควนบหรทสบเขาไป และในทสดจะพนควนนออกสบรรยากาศรอบ ๆ ตวผสบ

2. ควนหลงหรอควนสายขางเคยง (Sidestream smoke) คอ ควนบหรทลองลอยมาจากปลายมวนบหรในขณะทผสบถออยหรอวางอยทเขยบหร บางครงควนบหรชนดนเรยกวา ควนมอสอง(Second hand smoke) การสบบหรเอาควนจากสภาพแวดลอมนเขาไปเรยกวา การสบบหรทางออมโดยไมไดตงใจ (Passive smoking หรอ Involuntary smoking) เนองจากในควนบหรมสารพษ ซงสวนใหญจะมผลกระทบการทางานของอวยวะตางๆ ของรางกายบางชนดเกดพษ บางชนดทาใหเซลลผดปกตและบางชนดทาใหเกดมะเรงในบหรมสารทกอมะเรงจานวน 43 ชนดโดยเฉพาะไนโตรซามน (Nitrosamine) ทพบปรมาณเขมขนมาจากการสบบหร

สารททาใหเกดอนตรายตอรางกายทสาคญ มดงตอไปน (สรศกด ภมพฒน. 2531 : 46 - 52)

1. นโคตน เปนสารประกอบทสาคญมผลรายตอรางกาย ลกษณะคลายนามน ไมมส ไมมประโยชนทางการแพทย ในขนาดเขมขนใชเปนยาฆาแมลง(ถาฉดสารน 1 หลอดขนาด 70มลลกรม เขาไปในคนปกตจะตายในเพยงไมกนาท) รอยละ 95 ของนโคตนจะไปจบอยทปอด เยอหมรมฝปากและบางสวนถกดดซมเขากระแสเลอดมผลโดยตรงตอตอมหมวกไต (ตอมหมวกไตเปนตอมเลก ๆ อยบรเวณเอวโดยอยเหนอไต ม 2 ตอม สวนในของตอมนจะผลตฮอรโมน 2 ชนด คอ อพเนฟรน (Epinephrine) หรอแอดรนารน (Adrenarin) และนอรอพเนฟรน (Nor - Epinerhrine) ใหหลงสารอพเนฟรนหรอแอดรนารนทาใหความดนเลอดสง หวใจเตนเรว เพมไขมนในเลอด หากสบมากตอไปนานๆ อาจกอใหเกดโรคดงน

13

1.1 หลอดเลอดแดงปลายมอ ปลายเทาอกเสบอดตนจนขาดเลอดไปหลอเลยงทาใหนวเนาถงตองตดมอตดเทาทง (มกจะเกดกบผสบบหร 20 – 30 ป) 1.2 หลอดเลอดทไปเลยงหวใจตบ หวใจขาดเลอด กลามเนอหวใจตาย ทาใหหวใจวาย 1.3 ระบบทางเดนอาหารจะกระตนนาลายและนายอยใหออกมามากทาใหรสกคลนไสอาเจยน เหงอกอกเสบ และเปนโรคแผลทกระเพาะอาหารไดงาย 1.4 ระบบประสาทและกลามเนอทาใหมอสนจนถงกบกระตก กลามเนอออนกาลง ฉะนนพวกทตดบหรจงไมสามารถทางานทละเอยดออนหรอเปนนกกฬาทดได 1.5 ระบบหวใจและหลอดเลอดทาใหใจสน หลอดเลอดตบ แขนขาเปนตะครวและปวดเจบตามนอง

2. ทาร คอ นามนจากใบยาสบประกอบดวยสารหลายชนดเกาะตดกนเปนสนาตาลสวนใหญเปนสารทมอนตราย เชน เบนโซพยรน (Bensopyrene) ซงในขนาดเจอจาง 1 : 1,000 เมอใสในเมดพาราฟนและฝงลงในกระพงแกมของหนแฮมเตอร 25 สปดาห พบวารอยละ 90 จะเปนมะเรงในปาก รอยละ 50 ของทารจะจบอยทปอดทาใหขนออน (Cilia) ของเซลลไมสามารถเคลอนไหวพดโบกไดเหมอนเคย เมอรวมตวกบฝนทดดเขาไปแลวกจะจบอยในถงลมปอดทาใหเกดการระคายเคอง อนเปนสาเหตของอาการไอเรอรงนาน นจะทาใหถงลมขยายขนเกดการหอบเหนอยไดงาย นอกจากนสารตางๆ ในควนบหรทาใหเกดอาการระคายเคองในหลอดลม เปนสาเหตทาใหเกดการอกเสบเรอรงภายในชองจมก หลอดลม ทาใหเกดอาการไอ มเสมหะ หายใจไมสะดวกสงแปลกปลอม และสารกอใหเกดมะเรงจะสะสมอยในหลอดลมและปอดเปนเวลานาน คอ โพลไซคลค อะโรแมนค ไฮโดรคารบอน (Polycyclic aromatic hydrocarbon) และเอนไนโตรโสคอมเปาด (N - Nitroso compounds)

3. กาซคารบอนมอนอกไซด (Carbon monoxide) เปนสารประกอบรอยละ 1 – 5 ของควนบหร เมอกาซคารบอนมอนอกไซดซมเขาไปในกระแสโลหตผสมกบฮโมโกลบน โปรตนในเมดเลอดแดงกลายเปนคารบอกซฮโมโกลบน (Carboxy - hemoglobin) ทาใหเมดโลหตไมสามารถนากาซออกซเจนไปเลยงเนอเยอของอวยวะตาง ๆ ของรางกายไดเปนสาเหตใหผสบบหรไดรบออกซเจนนอยลง หวใจจงตองเตนเรวและทางานหนกขนเพอสบฉดเลอดไปเลยงสวนตาง ๆ ของรางกาย

4. ไฮโดรเจนไซยาไนด (Hydrogen cyanide) เปนกาซระเหย ( Volatil gas) ในสงครามโลกครงท 1 เยอรมนเคยใชกาซนทาใหทหารพนธมตรเสยชวตลงเปนจานวนมาก ในบหรมกาซนมากเปน 160 เทาของปรมาณทยอมรบไดจงจดวาเปนกาซพษ โดยกาซนจะทาลายเยอบผวหลอดลมสวนตน ซงมหนาทปองกนสงแปลกปลอม เชน ฝนละออง และเชอโรคเขาไปในหลอดลมและปอดโดยการขบเมอกเหนยวๆ ออกมาคลมปดเอาไว และใชขนพดโบกเอาเมอกทสกปรกเหลานนออกมากลายเปนเสมหะ ความรอนและสารพษจากบหรจะทาลายคณสมบต

14

ดงกลาว รางกายหมดความตานทานตามธรรมชาต สงสกปรกเกาะตดหลอดลมทาใหเกดการอกเสบเปนผลทาใหเกดโรคหลอดลมอกเสบเรอรงเกดอาการไอมเสมหะเปนประจา ทาลายบคลกภาพและทาลายสขภาพลงเรอยๆ บางรายมเสมหะออกมากไอออกไดลาบาก แพทยตองเจาะคอใสทอพเศษไวชวยการหายใจและชวยดดเสมหะเพอชวยใหมชวตรอดอยตอไป

5. ไนโตรเจนไดออกไซด (Nitrogen dioxide) เปนสารพษทาลายเยอบหลอดลมสวนปลายและถงลมทาใหผนงถงลมโปงพอง สวนของถงลมทพองออกมาคลายลกโปงจะไปกดเนอเยอของสวนททาใหรางกายไดรบออกซเจนนอยลงเกดอาการแนนหนาอก ไอเรอรง หอบเหนอยออกกาลงกายไมได

6. สารระคายเคองตางๆ เชน อคคธยด พนอล คโคน แอมโมเนย เปนเหตใหหลอดลมอกเสบ

7. สารกมมนตภาพรงสในควนบหร เปนสาเหตหนงของการเกดโรคมะเรง ผทสบบหร 40 มวนตอวน จะพบวามสารดงกลาวในปสสาวะมกกวาคนทไมสบบหรถง 6 เทา

8. แรธาตตางๆ มแรธาตบางอยาง เชน โปแตสเซยม โซเดยม แคลเซยม ทองแดง นเกลและโครเมยม อนเปนสารตกคางในใบยาสบหลงจากการพนยาฆาแมลงซงกอใหเกดภาวะเปนพษตอรางกายได โดยเฉพาะอยางยงเมอนเกลทาปฏกรยากบสารเคมอน จะกลายเปนสารพษทกอใหเกดมะเรง

โรคทเกดจากการสบบหร ดงไดกลาวมาแลวถงสารตาง ๆ ทเปนสวนประกอบของบหร และฤทธของสารตาง ๆ นนมผลตอสขภาพของผสบเองและคนขางเคยง นอกจากนบหรยงทาใหรางกายออนแอ ความตานทานโรคตา และทาใหเกดผลเสยตอระบบการทางานของรางกายเปนเหตใหเกดโรคตาง ๆ พอสรปไดดงน (ธระ ลมศลา. 2532 : 33) 1. โรคมะเรง พบมะเรงปอดมากทสด ผสบบหรมโอกาสเปนมะเรงปอดมากกวาผไมสบบหรถง 9 เทา หากสบบหรนานไมเกน 20 ป ทงนอตราเสยงตอการเกดมะเรงขนกบชนด จานวนบหรทสบตอวน ลกษณะการสบ และระยะเวลาทสบ นอกจากนการสบบหรยงทาใหมโอกาสเสยงตอการเกดโรคมะเรงอวยวะสวนอนดวย 2. โรคระบบทางเดนหายใจทพบบอย ไดแก โรคหลอดลมอกเสบเรอรง ถงลมโปงพอง เปนตน การสบบหรเปนสาเหตททาใหเกดโรคหลอดลมอกเสบและถงลมโปงพอง รอยละ 70 เนองจากไดรบสารทกอใหเกดการระคายเคองตอเยอบหลอดลมและถงลม ทาใหเกดอาการไอ หอบ เหนอย อนตรายของโรคระบบทางเดนหายใจ พบในผสบบหรมากกวาผทไมสบบหร หากยงสบนานมากขนกยงทาใหพบโรค อาการของโรคมากขนและไมมโอกาสใหหายขาดได 3. โรคหวใจและหลอดเลอด สารเคมและนโคตนจากบหร จะทาใหไขมนจบตามผนงหลอดเลอดแดงมากขน นอกจากนนโคตนยงทาใหหลอดเลอดแดงตบแคบลง ไมสามารถสง

15

เลอดไปเลยงหวใจ สมอง แขน ขา และอวยวะอน ๆ ไดเพยงพอ ทาใหเนอเยอของอวยวะดงกลาวขาดออกซเจนและถกทาลายลงไดอก อกทง เลอดแขงตวเรวผดปกตกลายเปนกอนเลอดเลก ๆ เคลอนไปอดทางเดนเลอดบรเวณนน กขาดเลอดไปเลยงและเนาตายในทสดและอาจเปนสาเหตใหเกดโรคหวใจวายอยางกระทน หรอเกดอมพาตได 4. โรคเกยวกบระบบทางเดนอาหารการสบบหร ทาใหกระเพาะอาหารหลงกรดเพมขน แตการหลงของนายอยจากลาไสเลกและตบออน กลบลดลงทาใหการยอยอาหารผดปกตเกดอาการทองผกอาหารไมยอย และปอดทอง ดงนนผทสบบหรจงมโอกาสเปนแผลกระเพาะอาหารและลาไสเลกมากกวาคนทไมสบบหร นอกจากนยงทาใหเกดมะเรงหลอดอาหาร และมะเรงลาไสใหญมมากกวาผไมสบบหร 2 – 4 เทา 5. โรคระบบขบถายปสสาวะ การทคอเลสเตอรอลจบตวตามผนงหลอดเลอดทไปเลยงไตทาใหปรมาณเลอดไปเลยงเซลลททาหนาทในการกรองปสสาวะนอยลง จงเกดการอกเสบของไต นอกจากน สารพวกนามนดนจากบหร เมอรวมตวกบเมดเลอดขาวมาทไตจนถงกระเพาะปสสาวะ อาจกอใหเกดมะเรงของไต และกระเพาะปสสาวะได 6. ผลตอระบบสบพนธ เพศหญงทสบบหรจะตองใชเวลานานขน ในการทจะเรมตงครรภและเขาสวยหมดประจาเดอนเรวกวาหญงทไมไดสบบหรประมาณ 2 ป ในผชายพบวาจะมการตบแคบของหลอดเลอดแดงทไปเลยงอวยวะเพศบางสวน ทาใหสมรรถภาพทางเพศลดลง จะเหนไดวาโรคทเกดจากการสบบหร เปนโรคททาใหเกดการทรมานทงรางกาย และจตใจ กอใหเกดปญหาและความสญเสยทงตนเองและผอนโดยจะเหนไดจากผลกระทบของควนบหรตอบคคลขางเคยงซงมดงน 1. ในบคคลทวไป การทไดรบควนจากขางเคยงจะกอใหความไมสบายในขนเลกนอยจนถงขนรนแรง 2. ผหญง ทไดรบควนบหรจากสามเปนประจา และมโอกาสเปนมะเรงปอดมากกวาหญงทสามไมสบบหร 2 เทา 3. เดก การสบบหรของคนในครอบครวทาใหเกดโรคตดเชอทางเดนหายใจสวบบนในเดกอายนอยโดยเฉพาะอยางยงในชวงอาย 2 ขวบแรกหากพอแมสบบหรวนละ 10 มวนจะมความเสยงทจะเปนโรคหลอดลมอกเสบ และปอดอกเสบสงเปน 2 เทาของเดกทพอแมไมสบบหรและหายใจเสยงดง รอยละ 60 4. หญงมครรภ ทสบบหรหรอไดรบควนบหรในระหวางการตงครรภ เมอเปรยบเทยบกบหญงมครรภทไมสบบหร จะเกดความผดปกตตอรางกาย คอ มโอกาสเปนโรคแทรกซอนระหวางตงครรภและคลอดบตรได เชน จะมความเสยงเปน 2 เทาในการคลอดทารกนาหนกตวตากวาปกต มอาการครรภเปนพษ ความดนโลหตสง เลอดออกมาก คลอดลาบาก มแนวโนม

16

ทคลอดกอนกาหนดมากกวารอยละ 50 ทารกมโอกาสตายเพมขน 1.6 เทาตงแตอยในครรภมการผลตนานมไดนอยกวาปกต 5. ทารกในครรภ โดยพบวาทารกมนาหนกแรกคลอดตากวาทารกปกต ประมาณ 170 – 200 กรม ความยาวเสนรอบศรษะและชวงไหลอาจสนกวาทารกปกต อาจเปนโรคหวใจมาตงแตกาเนดและมความสามารถในการอานหรอคานวณชากวาเดกปกตประมาณ 3–5 เดอน

ผลเสยของการสบบหร การสบบหรกอใหเกดปญหาสขภาพแกผสบเองและบคคลใกลเคยงแลว ยงกอใหเกด

ผลเสยดานเศรษฐกจ สงคม และจตใจ ดงตอไปน (พฒน สจานงค. 2539 : 53) 1. ปญหาทางดานเศรษฐกจ

1.1 เสยเศรษฐกจของครอบครวในการสบสวนตวและใชรบแขกหรอเมอมการเจบ ปวยเนองจากบหรเปนสาเหต

1.2 เสยเวลาในการปฏบตงาน เนองจากผตดบหรจะตองหาเวลาสบบหรและตอง ใชเวลามาสบขางนอก ถามการหามสบบหรในสถานททางาน

1.3 เสยเศรษฐกจของประเทศชาต ในการทจะตองสงใบยาสบ และสารทใชผลต บหรจากตางประเทศ รวมทงการนาเขาบหรจากสหรฐอเมรกาในปจจบน

2. ปญหาทางสงคม 2.1 เสยบคลกภาพ ผทสบบหรนานๆจะมรมฝปากเขยวคลา มคลาบนโคตน มส

เหลองตดตามฟน และนวมอ มกลนปากและมสภาพรางกายทแกเกนวย 1.2 ทาใหบานเมองสกปรก ผสบบหรบางคนมนสยมกงาย เชน ทงกนบหรในท

ตางๆ ทาใหเกดความสกปรกและอาจทาใหเกดเพลงไหมได 2.3 เปนแบบอยางทไมดตอผพบเหน 2.4 เปนสาเหตใหนาไปสการตดยาเสพยตดทรายแรงอน ๆ เชน ฝน มอรฟน

และเฮโรอน เปนตน 3. ปญหาการฟนฟจตใจ

3.1 การทสงคมยอมรบการสบบหร จะทาใหความตงใจในการเลกสบบหรปฏบต ไดยาก

3.2 ผสบบหรยงขาดแรงจงใจ และผสนบสนนดแลในการเลกสบบหร 3.3 การสบบหรเปนเจตคตทผสบเองถอวาเปนสทธสวนตวของผสบเองพงม

17

โทษของการสบบหร ธระ ลมศลา (2526 : 24) ไดกลาวถง โทษของการสบบหร ไวดงน 1. ทาลายสขภาพ ไดแก 1.1 ชราเรว อายสนกวาทควร

ผลการศกษาของราชวทยาลยอายรแพทยองกฤษปรากฏวาการสบบหร 1 มวน จะทาใหอายสนไป 5.5 นาท ถาสบบหรวนละซองทานจะอายสนไปปละเกอบ 1 เดอน ถาทานควรจะถงแกกรรมเมออาย 60 ป กจะเหลอเพยง 55 ป 1.2 เสอมสมรรถภาพทางเพศ

ผลจากการสบบหรมาก ๆ อาจทาใหความเขมแขงทางเพศหรอความตองการ ทางเพศเสอมลงไดทงชายและหญง

1.3 หญงทสบบหร มโอกาสทจะเปนโรคหวใจขาดเลอดหรอกลามเนอหวใจตายมาก โดยเฉพาะผ

ทกาลงรบยาคมกาเนดอย 1.4 หญงมครรภทสบบหร

มโอกาสทจะแทง คลอดกอนกาหนด ทารกตายในครรภ ฯลฯ บตรทคลอดออกมาจะออนแอมโอกาสทจะเปนโรคหวใจและโรคระบบทางเดนหายใจสง โดยเฉพาะถาอยในภาวะแวดลอมทพอแมยงสบบหรอย

1.5 ทางานในโรงงงานอตสาหกรรม การสบบหรจะเพมความเสยงตอการเปนโรคปอด และมะเรงปอดมากขน

1.6 ผขบรถ ผลจากการสบหร ทาใหความเขมขนของกาซคารบอนมอนอกไซดในเลอดสง ทาใหสมองไดรบออกซเจนนอย สมองมนชา เสอมสมรรถภาพ

1.7 ผทตองการอยในบรรยากาศทผอนสบบหรถารางกายสมบรณอาจเพยงกอใหเกดความราคาญเพราะควนบหรระคายเคองนยนตา จมก ทางเดนอากาศหายใจ ปวดศรษะ เวยนศรษะ คลนไส ผทเปนโรคหอบหดอยอาจจบหดได ผทเปนโรคหวใจหรอโรคหลอดลมอกเสบเรอรงจะเปนมากขนได

2. ทาลายเศรษฐกจ ไดแก 2.1 เสยทรพย ทงการสบสวนตวและรบแขก 2.2 สนเปลองคาใชจาย ในการรกษาโรคทเกดจากพษของบหร 2.3 เปนสาเหตทาใหเกดเพลงไหม 2.4 ทาใหบานเมองสกปรก (เพราะบางคนมกงายทงขบหรตามถนน) 2.5 เสยเวลาในการทางาน (เพราะบางแหงหามสบบหรในหองทางาน)

18

ผลเสยของการสบบหร ธระ ลมศลา (2526 : 25 - 26) ไดกลาวถง ผลของการสบบหร ไวดงน

1. อาจสญเสยบตร หลานทรกของทาน เดกเปนจานวนไมนอยตดบหรเพราะสภาพแวดลอมจงใจ คอ เพราะคณพอคณแมหรอญาตผใหญสบบหรใหเหนเปนกลมตวอยางอยเรอยๆเยาวชนปจจบนมกมความกาวหนายงกวาททานคด คอ เมอตดบหรแลวจะสนกสนานตามเพอนตอไป หรอถกลอลวงใหไปตดยาเสพยตดอนๆ เชน กญชา ผลขาว เฮโรอน ฯลฯ ซงจะรกษาใหหายไดยาก เขาจะเตบโตเปนมนษยทสงคมไมปรารถนาถาทานยงมความรบผดชอบอย ทานจะตองคอยตดตามแกปญหาทรมานตนเองตอไปเรอยๆอยางไมมวนสนสดถาทานขาดความรบผดชอบทานอาจจะปลอยตามยถากรรมใหเปนภาระของสงคมสวนรวม เปนตวถวงความเจรญของบานเมอง เดกทกคนทตดบหรไมจาเปนจะตองเปนทดงกลาวนแตไมมสงใดเปนประกนวาบตรหลานของทานจะไมเปนหนงในจานวนนน

2. การสญเสยเศรษฐกจในครอบครว ถาทานสบบหรเพยงวนละซอง นอกจากเผาสขภาพของทานเอง ทานยงเผาเงนอกปละประมาณ 10,000 บาท และในอก 30 ปขางหนา เมอมโรครายทงหลายกาลงจะเกดหรอเกดกบทานแลว ทานไดเผาเงนไปถงหลายแสนกวาบาทเพอทาลายตวทานเอง ถาทานเกดเปนโรครายดงกลาวขน ทานอาจจะเสยปอด เสยแขน เสยขา ฯลฯ และตองเสยเงนเปนคารกษาอยางนอยกตองเปนหมน ๆ บาทขนไปยงถาเปนมะเรงดวยแลว คงตองเสยเงนคารกษาอกอยางมากมายจนกวาจะตายจากไป แมทานอยเตยงอนาถาในโรงพยาบาลของรฐไดรบการรกษาฟรหรอถาเปนขาราชการไดสทธพเศษไมตองเสยเงนของทานเองกยงอาจถอไดวาทานเอาเปรยบสงคมเอาเปรยบเพอรวมชาตเพราะเอาเงนภาษอากรของผอนมาใชจายเพอรกษาสงทเกดจากการไรความคดของทาน

3. การสญเสยเศรษฐกจของชาต ตามสถตปรากฏวา คนไทยเผาบหรปละมากกวา 24,000 ลานมวน คนไทยประมาณ 9 ลานคนสบบหร ถาคดอยางคราว ๆ วาคนไทยเหลาน อาจเปนโรครายแรงดงกลาว แลวเหลอเพยงรอยละ 1 เราจะไดคนไทยขยาขโรคถง 9 หมน คนถารฐตองเสยคาใช จายเพอการรกษาโรคใหคนไขเหลานเพยงคนละ 1 หมนบาทตอป นอกจากสญเสยพลงงานอนมหาศาลไปแลว รฐยงจะตองเสยเงนไปอกปละถง 900 ลานบาท สมควรหรอไมทเราจะชวยกนทาลายเศรษฐกจของตนเอง และของชาตบานเมองดวยการสบบหรตอไป

19

ผลดของการไมสบบหร การสบบหรกอใหเกดปญหาแตถาหากมการงดสบบหรกจะกอใหเกดผลดทงตอตวผงดสบบหรและสวนรวมหลายประการ ซงจาแนกออกไดดงน (อจรา เชาวปญญา. 2530 : 179 – 180) 1. ดานสขภาพ ผลดของการงดสบบหรจะสงผลโดยตรงตอสขภาพของผสบเอง และผไมสบบหรในการทจะมโอกาสเสยงทจะเปนโรคอนเกดจากการไดสบบหร ทาใหลดโอกาสทจะตายจากโรคมะเรงปอด และหลอดเลอด โรคระบบทางเดนหายใจ เชน ถงลมโปงพอง หลอดลมอกเสบเรอรง และลดสาเหตราคาญอนเนองมาจากควนบหร โดยเฉพาะในผปวยทเปนโรคแผลในกระเพาะอาหาร เบาหวาน ความดนเลอดสง การงดสบบหรทาใหอาการของโรคและการดดซมยาในการรกษาโรคดขน 2. ดานเศรษฐกจ จะเกดเศรษฐกจผลดตอตนเอง อกทงยงชวยประหยดเศรษฐกจของประเทศในการทจะนามาใชในเรองความเจบปวย ความพการและความตายทมสาเหตจากการสบบหร นอกจากนนยงเพมปรมาณและคณภาพ เนองจากลดเวลาสญเปลาหรอทางานไมเตมทในขณะสบบหรหรอปวยจากโรคทมสาเหตจากการสบบหร 3. ดานสงคม การงดสบบหรจะทาใหสงคมไมยอมรบการสบบหรมากขน เพราะทราบถงอนตรายของบหร เรมรงเกยจจากสบบหรทาใหลดจานวนผสบบหรลงได ทงยงเปนการเคารพสทธของผอนในการทจะไดรบอากาศบรสทธเปนตวอยางทดแกเยาวชนในการทจะเขาสงคมโดยไมตองสบบหร สาเหตของการสบบหร ทองหลอ เดชไทย (2527 : 37 - 40) ไดกลาวถงสาเหตของการสบบหร ไวดงน 1. เพอกระตน (Stimulation) บคคลจะใชบหรเพอกระตนใหสามารถทางานอยางกระฉบกระเฉง ไมเฉอยชาชวยใหทางานใหมประสทธภาพไมเหนอยงาย 2. เพอเปนสงยดเหนยว (Handing) เนองจากบคคลชอบดควนบหรทลอยขนในอากาศ หรอชอบกลนบหร นอกจากนนยงพอใจในความเกยวของระหวางปากและมอขณะสบบหรดวย ประเภทนไมชอบการทจะปลอยใหมอวางเปลาหรอขาดการเคลอนไหว เพราะอาจจะทาใหเกดการประหมา ขาดความเชอมนในตนเองโดยปกตบคคลประเภทน จะเปนคนทมกตนตวกบกจกรรมทางสงคมทไมกระตนจงจาเปนตองใชบหรเปนเครองนาทาง หรอยดเหนยวเพอทจะปกปดความรสกอาย ตนเตนตอสถานการณ 3. เพอผอนคลาย (Relaxation) บคคลทสบบหรเพอการผอนคลายเปนเหยอของการแสดงพฤตกรรมทมาจากการสรางสถานการณขนเพราะมความเชอวาบหรสามารถผอนคลายได เนองจากการสบบหรในชวงทสบายใจ เชน หลงรบประทานอาหาร ซงตามความเปนจรงแลวสงททาใหความสบายใจหรอผอนคลายหลงรบประทานอาหารนน เกดจากกระบวนการยอย

20

อาหารไมใชบหร เพราะหลงรบประทานอาหารแลว ประการแรกความอมทเนองจากมอาหารอยในกระเพาะอาหารเตม ทาใหเกดความพอใจบวกกบผลทเกดจากกระบวนการยอยอาหารซงอาจจะทาใหรสกงวงและตองการพกผอน ฉะนนถาสบบหรเปนสงทชวยทาใหผอนคลายได 4. เพอการระบาย (Crutch) บคคลบางคนจะสบบหรกเพอลดหรอขจดความรสกทางลบทเกดขน ขณะมความเครยดหรอไมสบายใจในกรณนเปนการใชบหรเพอการระบายอารมณตงเครยด เชนเดยวกบยากลอมประสาทซงจะพบไดในบางคนทพยายามจะแกไขปญหาสวนตวบางอยางดวยควนบหร 5. ความอยาก (Craving) โดยปกตสารทรจกกนในนามของนโคตน ซงพบในใบยาสบ สามารถทาใหเกดผลเชนเดยวกบสารเสพตดอน คอ ทาใหมอาการทไมพงปรารถนาอนเนองมาจากการหยดหรอเลกใช เพราะนโคตนทสะสมอยในรางกายจะทาใหเกดความตองการ หรอความอยากในการสบบหรอย 6. นสย (Habit) สาหรบกรณนมกเปนบคคลสบบหรอยางลมตวซงเปนการกระทา หรอเรยกวา เปนนสย บางครงอาจจะจดบหรมวนใหมทง ๆ ทมวนเกากาลงวางอยในทเขยบหร ทงน เพราะบคคลเกดความเคยชนกบการไดใชรมฝปากสมผสกบบหรอยตลอดเวลา ซงอาจเกดขน 30 ครงใน 1 ชวโมง หรอประมาณ 300 – 400 ครงตอวน และเหตนทาใหการสบบหรเปนสวนหนงของกจวตรประจาวนทตองกระทารวมกบกจกรรมอนๆ เชน ขณะใชความคด หรอดมกาแฟ ธระ ลมศลา (2526 : 26 - 27) ไดศกษาถงสาเหตของการสบบหรโดยไดซกถามถงสาเหตทสบบหร จากผปวยทมารบบรการรกษากวา 1,000 คน ทเปนมะเรงปอด พบวามากกวาครงหนงทเรมสบบหรตงแตอายยงนอยระหวางเปนเดกหรอนกเรยนทมอายตงแต 20 ปถง 30 ป ถาหากเลย 30 ปแลวยงไมเคยสบกมกไมสนใจทจะเรมสบ เดกในตางประเทศกมความประพฤตไปในแนวคลายคลงกนจงนาจะใหความสนใจแกเยาวชน เพราะเมอเขาเรมสบบหรแลวจะเผาเงน เผาสขภาพอนามยไปอกนานจนกวาจะเผาชวตตนเองในบนปลาย พอจะสรปสาเหตจากการศกษาไดดงน คอ 1. ในวยเดก

1.1 ตามเพอนพองเขาสงคมกบเพอน 1.2 อยากลองเพราะอยากรอยากเหน 1.3 สภาพแวดลอมเปนเหต เชน อยในบานทคณพอ คณแม หรอญาตผใหญสบบหรใหเหนอยทกวนอยากลองเพราะผใหญหามเดก แตผใหญทาเสยเองและวาผใหญไมเคยบอกเหตผล

21

2. ในเดกโต วยรนและนกศกษา 2.1 อทธพลจากโฆษณา ภาพยนตร โทรทศน หนงสอพมพหรอนวนยาย

เพราะพระเอก นางเอกมกจะสบบหรดโกด ทาใหคดวาถาพระเอก นางเอก ภาพยนตรไทยไมสบบหรจะได ? 2.2 คานยมในหมวยรนเพอความเปนชายโดยเฉพาะนกเรยนทหารมความเชอถอกนมาวา “ทหารจะตองเปน........” จะตองดมสราเพอใหมความกลาจะตองสบบหรเพอใหมความสขมจงสมเปนชายชาตร 2.3 เพอสมองปลอดโปรง โดยเฉพาะเมอดหนงสอใกลสอบ มกนยมสบบหรเพอไมใหงวงกอนเขาหองสอบหรอระหวางสอบ สบบหรเพอใหสมองปลอดโปรงแจมใสซงไดรบการพสจน ยนยนจากทางการแพทยแลววาไมจรง 2.4 เพราะผใหญหรอแพทยไมบอกเหตผล ผใหญหรอแพทยเองดแตหามไมใหสบบหรเพราะบหรไมด แตไมเคยบอกวาไมดอยางไรจงอยากลองสบโดยไมกลว

3. ในวยผใหญ 3.1 เพอลดความเครยด บหรอาจชวยไดบาง โดยเบนความสนใจจากเรองเดมไปนโคตนจานวนนอยระยะแรก อาจจะชวยกระตนสมองไดแตเมอสบไปนานๆ จานวนนโคตนถกดดซมเขาไปมากขนจะมนงงหรอปวดศรษะไดเนองจากสมองถกกด 3.2 เพอสงคมคมเปนเหตผลอกประการหนง สาหรบผใหญบางทานบอกวาไมควรทราบจะเรมเรองอยางไรหรอจะคยอะไรกบเพอนแกขวยเขนหรอฆาเวลาดวยบหร บางทานกพกใสกระเปาไวเพอแจกเพอนบางเพอเปนการแสดงนาใจตอกน 3.3 จากผอนนามาใหเปนทนาสนใจทมพระภกษเปนจานวนไมนอยทตดบหรเปนโรครายตางๆ เรมจากการทดลองสบเพราะชาวบานถวาย ตอมากตดบหรจงนาจะคดถงความสมควรหรอไมทจะนายาพษอยางนไปถวายพระหรอใหใครเปนของขวญตอไป ซงเปนการทาบญดวยบาปกได

วยรนกบการสบบหร วยรนเปนบคคลทมวยระหวางเรมเปนหนมสาว (Puberty) และกาลงจะเรมเปนผใหญ(Young adulthood) เปนชวงทมอายระหวาง 10 – 20 ป ซงเปนชวงหวเลยวหวตอของชวตทจะเปลยนจากความเปนเดกสความเปนผใหญ มการเปลยนแปลงทางดานรางกาย จตใจ อารมณและสงคม เมอรางกายเปลยนไปพฤตกรรมกเปลยนแปลงหรอพฒนาพฤตกรรมใหมๆ การแสดงพฤตกรรมกจะเปนไปอยางรวดเรว รนแรง พฤตกรรมดานความคดรเรมคดในสงตางๆ ทางเหตผลของความถกตอง ตองการทราบวาอะไรถก อะไรผด อะไรควร อะไรไมควร เรมมขอขดแยงกบกฎเกณฑของสงคมในบางประการทมองเหนวาไมเหมาะสม พยายามจะสรางคานยมในเรองตางๆ สวนบทบาทของบดาหรอครอาจารยทมพฤตกรรมของวยรนจะลอนอยลงไปมาก

22

ปญหาขอขดแยงระหวางผใหญกบวยรนจะมมากขน เพราะทงสองฝายเขาใจพฤตกรรมตางกนวยรนจะทาเชนเดยวกบผใหญ และใหสงคมรบรวาตนไมใชเดก แตเนองจากขาดประสบการณการเรยนรอกมาก จงทาใหเกดความคบของใจหรออาจเหนตวอยางทไมถกตองหรอมเจตคตตอความเปนผใหญไมเหมาะสม จงเปนสาเหตใหวยรนมพฤตกรรมตามทตนเองคดวาควรจะเปน(สชา จนทรเอม. 2533 : 50) เชน การลองสบบหรโดยเขาใจวาการสบบหรแสดงถงความเปนผใหญ ทาใหตนดโกเก รวมทงเชอวาบหรทาใหสมองปลอดโปรงจตใจสบาย วยรนมความอยากรอยากเหน มอารมณไมแนนอน อยากใหเพอนยอมรบโดยพยายามทาตนใหเขากลม กลมในวยเดยวกนจะมอทธพลตอความคดความรสก และการกระทาเปนอยางมาก การสบบหรของวยรนในปจจบนพบวามแนวโนมสงขน เนองจากหลายสาเหตดวยกนอก ทงวยรนเองมคานยมทางสขภาพ เชน คดวาลกผชายตองสบบหร นบวาเปนคานยมทควรไดรบการปรบปรง แกไข เปลยนแปลง เพราะเปนพฤตกรรมทมโทษตอสขภาพรางกาย ซงตองเรมตงแตครอบครวมบทบาทในการเลยงด และอบรมสมาชกใหสามารถปรบตวไดอยางเหมาะสมกบสภาพสงคม สงแวดลอมทเปลยนแปลง ทงนตามหลกพฤตกรรมศาสตรแลววยรนทกาลงคดหาเหตผล ตองการอยากร อยากเหนตองการลองทาสงตางๆ ทพฒนาคานยมรวมทงคานยมทางสขภาพดงนน การพฒนาพฤตกรรมควรไดรบการเนนในครงน รวมทงแกไขเปลยนแปลงแนวความคดทไมถกตองเกยวกบพฤตกรรมดวย วธหลกเลยงและปองกนการสบบหร เนองจากการสบบหรกอใหเกดโทษและผลเสยหลายประการ จงมผคนหาวธหลกเลยงการสบบหร โดยดารณ เกตอไร (2533 :158) ไดเสนอแนะวธการหลกเลยงการสบบหร ไวดงน

1. ศกษาถงโทษของการสบบหรในดานตาง ๆ เชน การทาลายสขภาพ บคลกภาพ และใชจายเงนโดยไมจาเปนเพอตนเอง และสมาชกในครอบครวไดทารเรมสบราบถงผลเสยทไดรบจากการสบบหรและมเจตคตทถกตองเกยวกบการสบบหร

2. ไมคกคะนองหรอทดลองสบ รวมทงรจกปฏเสธการชกชวนของผอน 3. เมอมความเครยดกงวล จตใจวตกกงวลไมควรสบบหรคลายอารมณแตควรหาโอกาส

พกผอนหรออกกาลงกายแทน 4. ไมเชอคาโฆษณาชกชวนทางการคาของผขายบหร 5. ไมซอหรอรบแจกบหรมาเกบไวแมวาตงใจจะไมสบกตาม เพราะถามไวแลวทาใหใจ

ไขวเขวและทดลองสบได

23

ดงนนวธการปองกนการสบบหรทดทสด คอ การใหความรและขอมลทถกตองเกยวกบโทษพษภยและอนตรายของบหรทมตอสขภาพของเยาวชนและประชาชนทเสยงตอการเจบปวยดวยโรคตางๆ โดยการปองกนดวยวธการตางๆ ดงน

1. การเผยแพรขาวสารแกประชาชนในกลมตางๆ เปนวธการหนงทใชอยางแพรหลายโดยทางสอมวลชน ไดแก โทรทศน หนงสอ วทย เปนตน หรอบคคลตอบคคล

2. การใหการศกษา ควรใหความรเกยวกบพษภยและอนตรายของบหรตงแตเรมศกษาเลาเรยนในโรงเรยน โดยวธการสอดแทรกความรเกยวกบบหรไวในหลกสตรการศกษาระดบตาง ๆ อยางตอเนอง

3. การจดกจกรรมทางเลอก สาเหตสาคญประการหนงทาใหคนใชบหรเพอแกไขปญหาเพราะบคคลไมมทางเลอกดงนนจงควรจดหาทางเลอกทเนนการสรางสภาพแวดลอม ทชวยใหบคคลไดรอดพนจากปญหาการสบบหรไดทางเลอกดงกลาว ไดแก การบรการใหคาปรกษา การออกาลงกายและสนทนาการ เปนตนหรอมมาตรการทกอใหเกดประโยชนสงสดและประหยดทสด คอ กฬาและการออกกาลงกายเพราะชวยใหเกดความสนกสนานเพลดเพลน ผอนคลายความตงเครยดและยงชวยสงเสรมสขภาพใหแขงแรงสมบรณสามารถทากจกรรมตางๆ ไดอยางมประสทธภาพนอกจากนกฬายงชวยใหเกดมตรภาพทดมเพอนพดคยใหคาปรกษาได ทาใหรสกอบอนมนใจตนเองและสามารถแกปญหาตางๆ ไดอยางถกตอง

คานยม (Value) แนวคดเกยวกบคานยม

คาวาคานยมมผใหความหมายไวตางๆ มากมาย ดงน คลแพทรค (Kilpatrick. 1951 อางในประภาเพญ สวรรณ, 2526:327) ใหความหมายวา คานยม เปนความตองการทบคคลใหเลอกพจารณาและประเมนคาอยางรอบคอบ แลวเพอจะนามายดถอเปนคณสมบตประจาตว โรคช (Rokeach. 1970:160) ใหความหมาย คานยมหมายถงรปแบบความเชอ (Belief) ทแตละคนยดถออยวาแตละคนควรปฏบตตนอยางไร หรอสงใดมคณคาไมมคณคา คานยมแตกตางจากทศนคต (Attitude) และความเชอ (Belief) เพราะคานยมไมเกยวของกบสงของ บคคล หรอกลมใดกลมหนงเฉพาะอยาง แตคานยมสมพนธกบทกสงโดยทวไป และมอทธพลตอพฤตกรรมของบคคล คานยมยงมความหมาย เปนมาตรฐานในการตดสนใจวาสงใดดหรอเลว และใชในการตดสนพฤตกรรมแตละบคคลดวย

24

การวจยทเกยวของกบคานยม บลสท (ทาเนยบ โสแสนนอย. 2537 : 17 – 18 ; อางองจาก Blust. 1980) ไดศกษาความสมพนธระหวางคานยมกบทศนคตเกยวกบสขภาพ โดยศกษาจากกลมทดลองทเปนนกศกษาซงลงทะเบยนเรยนวชาสขภาพสวนบคคล และกลมควบคม ซงประกอบดวยนกศกษาทเรยนภาษาองกฤษและไมเคยเรยนวชาสขภาพสวนบคคลมากอน พบวา ทศนคตเกยวกบสขภาพในกลมทดลองและกลมควบคม ไมมการเปลยนแปลง และคะแนนการเปลยนแปลงทศนคตไมแตกตางกนตามเกณฑและสถานะทางสงคมของนกศกษา นอกจากนยงพบวาไมมความสมพนธเชงสถตระหวางคานยมและทศนคตเกยวกบสขภาพ แอนเดอรสน (Anderson. 1980 : 4907 – A) ไดศกษาความสมพนธระหวางการควบคมสถานภาพแหงตน คานยมทางสขภาพ พฤตกรรมสขภาพ และสถานภาพสขภาพในผสงอายกลมตวอยางทศกษา ซงเปนสภาพสตรอายระหวาง 65 – 74 ป จากการศกษาพบวา คานยมทางสขภาพไมมความสมพนธกบพฤตกรรมสขภาพ คานยมทางสขภาพไมสามารถเปนตวกาหนดพฤตกรรมทางสขภาพได แตอยางไรกตาม กลมตวอยางกยงใหคานยมคอนขางสง สวนการควบคมสถานภาพแหงตนทางสขภาพ มความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมทางสขภาพ และสถานะทางสขภาพ ดนน (Dunn. 1981 : 3433 – A) ไดคดหาความสมพนธระหวางการดแลสขภาพแหงตน และคานยมทางสขภาพตอความรทางดานการรกษาตนทางการแพทย และทศนคตของนกศกษาวชาเอกสขศกษา ระดบปรญญาตร และสงกวาปรญญาตร ในมหาวทยาลยออรกอน จากการศกษาพบวา ความรทางดานการรกษาตนทางการแพทยมความสมพนธอยางมนยสาคญทางสถตกบทศนคตการดแลสขภาพแหงตน และพบวา ความสามารถดานวชาการเปนตวแปรทสาคญทสดในการทานายความรดานการรกษาทางการแพทย นกศกษาทมความรดานวชาการสง มพนฐานดานวชาการด และมทศนคตตอการดแลตนเองด จะรจกรกษาตนในทางการแพทยไดดกวา สเตาท (Stuot. 1980 : 481 – A) ไดศกษาโครงสรางคานยมทางสขภาพ ซงการศกษานเกยวของกบการพฒนาการดานแนวความคด และวธการทางทฤษฎ คานยมของมนษย และการใชทฤษฎนในดานสขภาพ วธการนทาใหเรามเครองมอสาหรบวดคานยมทมความเทยงตรง และเปนการพฒนาเครองมอการวจยทมประโยชนอยางมากตอการศกษาคานยมทางสขภาพตอๆ ประภาเพญ สวรรณ (2526:332) ใหความหมายวา คานยมจะตองเกดจากการทบคคลนนไดเลอกสงนนอยางอสระ เลอกจากขอเลอกหลายอยางๆอยาง เลอกหลงจากไดพจารณาขอดขอเสยหรอผลสบเนองแลวถนอมและเทดทนสงนน ยอมรบอยางเปดเผย ปฏบตตามคานยมนนและปฏบตซาจนเปนนสย พนส หนนาคนทร (ประภาเพญ สวรรณ. 2536:326) ไดใหความหมายวา คานยมหมายถง การยอมรบนบถอและพรอมทจะปฏบตตามคณคาทคนหรอกลมคนมอยตอสงตางๆ

25

ซงอาจจะเปนวตถ ความคด อดมคต รวมทงการกระทาในดานเศรษฐกจ สงคม จรยธรรม และสนทรยภาพ ทงนโดยไดทาการประเมนคาจากทรรศนะตางๆ โดยถถวนและรอบคอบแลว ไพทรย เครอแกว (ประภาเพญ สวรรณ. 2536:326) ไดใหความหมายวา คานยม จะเปนตวกาหนดพฤตกรรมของบคคลในการกระทาของสงตางๆ โดยทบคคลจะเลอกปฏบตตามสงทมความสาคญสาหรบตนเอง ตามความเชอและรสนยมของชวตและทาตามมาตรฐานทางจตใจซงเปนแบบฉบบของบคคล ราธส ฮารมน และซมอน (Raths, Harmin and Simon อางองจากประภาเพญ สวรรณ. 2536 : 326) ใหความหมายของคานยมวา คานยมเปนแนวทางนาไปสพฤตกรรมของบคคล คานยมในแตละสงคมและแตละยคสมยยอมแตกตางกน การคดและการกระทาทคนในสงคมหนงในยคสมยหนงเหนวาด อาจเปนการคดและการกระทาทนาอบอายขายหนา หรอไมพงประสงคของคนในอกสงคมหนงในตางยคตางสมยกได ราธส ฮารมน และซมอน ไดกาหนดขนตอนการเกดคานยมไวดงน

ขนตอนการเกดคานยม

แผประภาเพญ

การเลอกคานยม 1. เลอกไดอยางอสระ 2. เลอกโดยพจารณาเปรยบเทยบกบสงอนๆ หรอตวแปรอนๆ 3. เปนสงทบคคลยดถอเชอวาเปนสงทมคณคา และเปนทปราถนาของคน

การเหนคณคา 4. เปนสงทบคคลยดถอเชอวาเปนสงทมคณคา และเปนทปราถนาของตน 5. พจารณาไตรตรองอยางรอบคอบแลวทงผลดและผลเสย

ขนปฏบต 6. การปฏบตตามสงทตนเลอกเอาไวและใหคณคา 7. การปฏบตอยางสมาเสมอไมเลกลมงายๆ แมมอปสรรค

นภมท 2 แสดงขนตอนการเกดคานยม (Raths, Harmin ; Simon อางองจาก สวรรณ. (2536) : พฤตกรรมศาสตรพฤตกรรมสขศกษาและสขศกษา 329 – 330.

26

ในการพจารณาวา คานยมของบคคลใดเปนคานยมทแทจรงหรอไมนน จะตองพจารณาวามคณสมบตตามเกณฑทง 7 ประการหรอไม ถาขาดคณสมบตขอใดขอหนงกไมถอวาเปนคานยมทแทจรง เกณฑพจารณาคานยมทง 7 ประการน อาจกลาวไดวาเปนขนตอนของการเกดคานยมแทนนเอง (ประภาเพญ สวรรณ, 2536: 329 – 330) จากความหมายของคานยมจะเหนวา คานยมเปนตวการทมอทธพลตอการแสดงออกของพฤตกรรมมนษย บทบาทสาคญของคานยมมสองอยาง คอ เปนมาตราฐานทจะนาทางใหบคคลประพฤตปฏบตและหนาทอกประการหนงคอ ทาหนาทกระตนเพอใหเกดแรงจงใจในการปฏบต พฤตกรรมสขภาพไมวาจะเปนพฤตกรรมใดๆกตาม ถาบคคลใหคาตอพฤตกรรมนน ๆ สงกยอมเปนแนวทางใหคนมพฤตกรรมทถกตอง อนนามาซงพฤตกรรมทดทงรางกายจตใจและสงคมดวยในการสรางคานยมนนจะตองอาศยกระบวนการของการใชความคดและประสบการณทบคคลไดรบในชวตประจาวนทจะชวยสงเสรมกระบวนการใชความคดซงจะชวยในการพฒนาคานยมของบคคล การมประสบการณในการคดนยอมจะชวยใหบคคลมคานยมทถกตองและเหมาะสม นกการศกษาสวนใหญสนบสนนความคดน และเชอวาไมควรจะเนนเนอหาดานความรของคานยม แตควรจะเนนเกยวกบกระบวนการททาใหเกดคานยมมากกวา ซงจะชวยใหบคคลไดพฒนาคานยมดานอนๆ ไดงายขน คณลกษณะอนทคลายคานยม 1. จดมงหมายหรอจดประสงค เปนหลกในการดาเนนชวตของบคคล ซงขนอยกบวฒภาวะ ความคดอยางมเหตมผล และประสบการณของบคคล จดมงหมายของชวตอาจเปลยนแปลงไดตามกาลเวลาและวฒภาวะของบคคล จดมงหมายของชวตไมใชคานยม แตจะเปนตวการสาคญทจะชวยสรางหรอกอใหเกดคานยมของบคคลได 2. ทศนคตหรอเจตคต เปนผลรวมของความเชอ ความรสกของบคคลทมตอสงหนง หรอสถานการณใดสถานการณหนง ผลรวมของความเชอนจะเปนตวกาหนดแนวโนมของบคคลในการทจะมปฏกรยาตอบสนองตอสงนนในลกษณะทชอบหรอไมชอบ เหนดวยหรอไมเหนดวย ดงนนทศนคตจะไมใชคานยม แตจะมทศนคตหลายอยางทมผลมาจากคานยมทบคคลม 3. ความเชอ เปนสวนประกอบทมในตวบคคล ซงบคคลนนควรจะรตววามหรอไมรตวกได แตสามารถจะรวามได จากการทบคคลนนพดหรอกระทา ความเชอกบคานยมมสวนเกยวของกนอยางมาก คานยมจะเปนผลรวมจากความเชอหลายๆอยางของบคคล ระบบคานยมของบคคลจะเกดจากการจดความเชอเขาเปนลาดบความสาคญ ถาความเชอใดมขนตอนการเกดตามขนตอนเกณฑการพจารณาคานยม กนบวาความเชอนนเปนคานยมของบคคลได 4. ความรสก เปนสงทบคคลแสดงออกมาในลกษณะแตกตางกนหลายชนด เชน ความดใจ เสยใจ ความโกรธ ความยนด เปนตน การแสดงความรสกดงกลาวนจะแตกตางกน ซงขนอยกบบคคล สงแวดลอม สงคม วฒนธรรม ประสบการณ การเลยงด เปนตน ในตวบคคลคน

27

เดยวกน การแสดงความรสกเหลานแตละครงกจะแตกตางกนดวย ถาพจารณาตามเกณฑการพจารณาคานยม ความรสกกจะไมใชคานยม จะเหนไดวา มคณลกษณะหลายอยางทคลายคานยมแตไมใชคานยม บางคณลกษณะจะเปนทหมายของการเกดคานยมตอไป บางคณลกษณะจะชวยในการพจารณาคานยมของบคคลใหเดนชดยงขน บางลกษณะถาเหมาะสมถกตองตามเกณฑการพจารณาคานยมกสามารถเรยกไดวาเปนคานยม (ประภาเพญ สวรรณ. 2529 : 332) ชนดของคานยม ลกษณะของคานยมอาจจาแนกออกไดหลายประเภทดวยวธการตางๆ แลวแตวาผแบงจะยดอะไรเปนพนฐานในการแบง ซงไมมการแบงแบบตายตวแตเพยงวธเดยว ดงเชน โรคช (ประภาเพญ สวรรณ. 2529 : 334 ; อางองจาก Rokeach. 1973) ไดแบงคานยมออกเปน 2 ประเภท คอ 1. คานยมประเภททมคณคาในการเปนเครองมอหรอเปนแนวทางไปสสงอนๆ ซงอาจจะเรยกวา คานยมประเภททมคณคาในดานการใชสอย (Instrumental Values) ตวอยางเชน ความทะเยอทะยาน ความใจกวาง ความรนเรง ความสามารถ ความสะอาด ความซอสตย เปนตน 2. คานยมประเภททเปนจดหมายหรอมคณคา ไมไดพงสงอน และมคณลกษณะเฉพาะของตวเอง (Terminal Values) ตวอยางเชน ชวตทมความสะดวกสบาย ชวตทตนเตน ความรสกประสบผลสาเรจ สวสดภาพของครอบครว ความสข ความรก เปนตน ฟนกซ (Phenix. 1958 : 549 – 551) ไดอธบายวา คานยมเกยวของกบความชอบและความสามารถในการแยกความชอบในสงอนๆ การแสดงออกของคานยมทเหนไดชดคอความสนใจและความปรารถนาของบคคล เพราะฉะนนการทเราจะวดคานยมของบคคลทมตอสงหนงสงใดนน ดไดจากความสนใจและความปรารถนาของเขา คานยมตามความหมายของฟนกซ แบงออกไดเปน 6 ชนด คอ 1. คานยมทางวตถ เปนคานยมทชวยใหชวตรางกายของคนเราสามารถดารงอยไดตอไป ไดแก ปจจย 4 คอ อาหาร ทอยอาศย เสอผา และยารกษาโรค 2. คานยมทางสงคม เปนคานยมทชวยใหเกดความรก ความเขาใจและความตองการทางอารมณของบคคล 3. คานยมทางความจรง เปนคานยมเกยวกบความจรง ซงเปนคานยมทสาคญยงสาหรบผตองการความร นกปราชญ และนกวทยาศาสตร ทพยายามคนหากฎแหงธรรมชาต 4. คานยมทางจรยธรรม เปนคานยมททาใหเกดความรบผดชอบชวด ความยตธรรม และความซอสตย เปนตน 5. คานยมทางสนทรยภาพ เปนความซาบซงในความด และความงามของสงตางๆ

28

6. คานยมทางศาสนา เปนคานยมทเกยวของกบความปรารถนา ความสมบรณของชวต รวมทงความศรทธาและการบชาในทางศาสนาดวย นอกจากน สมพร เทพสทธา (2525 : 1 – 2 ) ไดแบงคานยมตามลกษณะของการประพฤตปฏบตออกเปน 2 ประเภท ไดแก 1. คานยมพงประสงค เปนคานยมททาใหเกดความสข ความเจรญของบคคล และสงคม เชน ความขยนหมนเพยร ความซอสตยสจรต และความมระเบยบวนย เปนตน 2. คานยมทไมพงประสงค เปนคานยมทขดกบหลกธรรมทางศาสนา เชน การทจรต คดโกง หรอคานยมทเรยกวา ลกผชายตองดมเหลาเกง เปนตน

หนาทของคานยม สนทร โคมน และสนท สมครการ (2523 : 68) ไดกลาวถงหนาทของคานยมไวดงน 1. คานยมทาหนาทเปนเกณฑ (Criteria) หรอมาตรฐาน (Standard) ทใชนาพฤตกรรมการปฏบตในหลายทาง เชน - เปนเกณฑทใชในการประเมน ตดสน ชนชม ยกยอง หรอตเตยนตนเอง หรอการกระทาของคนอน - เปนตวกาหนดใหเราเลอกนยมอดมการณทางการเมองบางอดมการณมากกวาอดมการณอน - จงใจใหเราแสดงจดยนของเราในเรองตางๆ - เปนบรรทดฐานทชวยใหการชกชวน ทาทาย คดคาน และถกเถยง หรอพยายามทจะเปลยน - เปนบรรทดฐานสาหรบกระบวนการใหเหตผลตอความนกคดและการกระทา 2. คานยมทาหนาทเปนตวบงชถงความตองการและแรงจงใจ การสรางคานยม เมธ ปลนธนานนท (2526 : 44 – 45) ไดใหวธการปลกฝงและเสรมสรางคานยมตอเยาวชนหรอบคคล ดวยวธการใหญๆ 3 ประการ คอ 1. วธการแบบของศลธรรม (Moralizing) เปนวธการปลกฝงและเสรมสรางคานยมโดยตรง เปนการถายทอดคานยมทผถายทอดเชอและยดถออยใหกบผไดรบการปลกฝง และเสรมสรางโดยตรง 2. วธการแบบตามสบาย (Laissez-faire) เปนวธการถายเทและถายทอดคานยมโดยยดหลกทวา “ไมมคานยมอะไรทถกตองสาหรบทกคน บคคลจะคด เชอ และเลอกปฏบตตาม

29

คานยมของตนเอง” วธการนมปญหาตรงทวา ไมวาบคคลจะเลอกยดเลอกปฏบตอะไรนน ผลทไดออกมามใชวาจะเปนสงทถกตองเหมาะสมเสมอไป 3. วธการสรางหรอใหแบบอยาง (Modeling) เปนวธการปลกฝงและเสรมสรางคานยมในลกษณะทสราง หรอกาหนดแบบอยางทดงดดใจใหเยาวชนหรอบคคลเกดคานยมตามแบบอยางนนๆ สงทสาคญสาหรบวธการแบบนอยทวา ตวแบบอยางทจะใหยดถอหรอเปนแบบอยางไดนน มความจาเปนมากทจะตองสรางและกาหนดใหเหมาะสม การพฒนาคานยม การทจะเกดพฤตกรรมในดานคานยมทดนน บลม (Bloom. 1969 : 95) ไดจดแบงลาดบขนตอนไว 5 ระดบ ดงน 1. การรบร (Receiving) เปนขนสภาพจตใจของบคคลทจะเกดการรบรโดยจะมความตระหนก ความพอใจ และการเลอกในสงทจะทาความพอใจมาใหตน 2. การตอบสนอง (Responding) เมอบคคลเกดการรบรแลวกจะเกดการตกลงใจทจะตอบสนองตอสงทรบรดวยความเตมใจและพอใจทจะกระทา 3. การใหคา (Valuing) ในขนนบคคลจะมพฤตกรรมทแสดงวาเขายอมรบหรอเกดความชนชมตอสงทมคณคาสาหรบตวเขา และพรอมทจะตอบสนองหรอยดมนตอสงทเขายอมรบนน 4. การจดระบบ (Organization) เมอบคคลเกดคานยมขนแลว คานยมทเกดขนนนจะมหลายชนด จงตองมการจดคานยมตางๆ ทตนยดถอใหเปนระบบ โดยคานงถงความสมพนธระหวางคานยมตางๆ นน 5. การสรางลกษณะนสยตามคานยมทตนยดถอ (Characterization) เปนพฤตกรรมทบคคลแสดงออกถงลกษณะนสยทเฉพาะของตนเอง โดยทบคคลไดมการพจารณาในการตดสนใจอยางมหลกเกณฑ องคประกอบทมอทธพลตอการยอมรบคานยม การเรยนรเกยวกบคานยมนน บคคล องคการทางสงคม และสถาบนสงคมหลายอยางมอทธพลตอการเรยนรในดานน ซงมดงตอไปน 1. ครอบครว ครอบครวเปนสถาบนสงคมอนดบแรกและอนดบสาคญทสดทมอทธพลตอการสรางคานยมใหแกบคคล ทงนเพราะครอบครวเปนหนวยแรกทอบรมสงสอนพฤตกรรมสงคมใหแกคนตงแตเกด ถงแมเดกจะเตบโตขนกยงอาศยอยกบครอบครว และไดรบการอบรมจากครอบครวเปนประจา แมจะโตเปนผใหญและแยกตนไปสรางครอบครวใหมแลว กยงมความผกพนกบบดา มารดา และสมาชกในครอบครวเดมอย สงใดทครอบครวอบรมสงสอนไว หรอสงใดทครอบครวเรยกรอง ยอมมผลตอการปฏบตของคนอยไมมากกนอย

30

2. โรงเรยน หนวยงานของสงคมทมสวนในการสรางคานยมอนถกตองใหแกเดกเปนอยางมากคอ โรงเรยน สงคมทกสงคมยอมมอบหมายหนาทอนนใหแกโรงเรยนและโรงเรยนโดยทวไปกรบมาปฏบตอยางเตมท แตโรงเรยนกทาหนาทไมไดผลสมบรณดวยเหตผลบางประการ เชน เปนการสอนในขนสงสด ซงแตกตางจากวธปฏบตของคนทงหลาย การอบรมในดานนตองอาศยความสนทสนมมากเปนพเศษ การทครไมมเวลาตดตามแกไขขอบกพรองของนกเรยนอยไดทกระยะ เปนตน 3. สถาบนศาสนา บคคลและหนวยงานของศาสนาตางๆ กมสวนชวยในการปลกฝงคานยมใหแกเดกเชนเดยวกบโรงเรยน คอ สอนแตหลกธรรมขนสงสด นอกจากนนสถาบนศาสนามกมอานาจหรอถออานาจทจะวนจฉยพฤตกรรมของบคคลอยดวย เวลาวนจฉยกเอาหลกธรรมของศาสนาเปนทตง ใครเบยงเบนไปจากนนถอวาเปนการกระทาทไมถกตอง สถาบนศาสนาจงชวยไดแตคนทยดถอมาตรฐานอนสงสด หรอมความประสงคปฏบตตามมาตรฐานนนสง 4. วฒนธรรมสงคม สงตางๆ ทคนในสงคมปฏบตอยโดยทวไป ไมวาจะมระเบยบแบบแผนอยางใด มมาตรฐานแตกตางกนอยางไร ยอมมอทธพลตอการยอมรบคานยมของสมาชกสงคมอยไมนอย วฒนธรรมมอทธพลตอการพฒนาบคลกภาพของคนในสงคม ทาใหบคคลยอมรบคานยมซงคนในสงคมนนยดถออย 5. สงคมวยรนและกลมเพอน การคบหาสมาคมกบเพอนในรนเดยวกน ไมวาจะเปนกลมเพอนสนท หรอการทากจกรรมอนๆ ในสงคมวยรน ผลทเดกไดรบสงหนงกคอ การเรยนรและการยอมรบคานยมจากกจกรรมเหลานน สวนเพอนหรอสงคมวยรนจะมอทธพลเหนอพฤตกรรมของเดกอยางไร ยอมขนอยกบความแตกตางระหวางบคคล 6. สอมวลชน เดกวยรนในสมยปจจบนไดรบความรสกและความคดจากสอมวลชนเปนอนมาก ในบางกรณเดกอาจจะยอมรบเอาความรสกและความคดเหลานนไปยดถอเปนคานยมบางประการของตน ดงนน สอมวลชนจงเปนเครองมอทสาคญในการเผยแพรคานยมใหแพรหลายไดมาก 7. องคกรของรฐ รฐยอมมสวนในการปลกฝงคานยมใหแกสงคม ตามปกตรฐมกจะควบคมโรงเรยนและสนบสนนสถาบนศาสนาใหทาหนาทในดานน นอกจากนน รฐยงตรากฎหมายใหสทธและอานาจแกครอบครวในการเลยงดและอบรมเดก รฐนนมบทบาทสาคญในการปลกฝงคานยมทงโดยทางตรงและโดยทางออม

31

ผลของคานยมทมตอพฤตกรรมสขภาพ ประภาเพญ สวรรณ (2531 : 337 – 340) ไดกลาววา คานยมจะเปนตวการทมอทธพลตอการแสดงออกของพฤตกรรมมนษย บทบาททสาคญของคานยมม 2 อยางคอ เปนมาตรฐานทจะนาทางหรอเปนแนวทางใหบคคลประพฤตปฏบต และหนาทอกประการหนงคอ ทาหนาทกระตนเพอใหเกดแรงจงใจในการปฏบต ในชวตประจาวนของคนเรานน เรามพฤตกรรมการปฏบตตางๆ หลายอยาง ผลสบเนองจากพฤตกรรมการปฏบตกมหลายอยางเชนกน บางอยางกเกดผลดแกผปฏบต บางอยางกเกดผลเสยตอผปฏบต ผลทเกดขนบางอยางนอกจากมผลตอตวผปฏบตแลว ยงมผลตอบคคลหรอสงคมรอบตวเขาดวย พฤตกรรมสขภาพกเชนเดยวกนกบพฤตกรรมทางดานอน ยอมมผลมาจากคานยมทบคคลใหตอสขภาพ ถาบคคลใหคานยมตอสขภาพสง กยอมจะเปนแนวทางใหคนมพฤตกรรมสขภาพทถกตอง อนจะนามาซงสขภาพทดทงรางกาย จตใจ และสงคมดวย ถาพจารณาพฤตกรรมสขภาพตางๆ ของบคคลแลว พฤตกรรมแตละอยางจะมผลมาจากคานยมทบคคลมตอเรองสขภาพอนามยทงสน บางพฤตกรรมอาจมความสมพนธโดยตรง เชน ถาคนใหคาสขภาพของตนเองสง เมอเกดโรคระบาดและมความรวาจะทาอยางไรกยอมจะปฏบตตนใหถกตอง หรอถายงไมรวธการปฏบตกนาจะทาใหบคคลนนเกดความสนใจทจะหาขอมลโดยการศกษาจากผร ปรกษาเจาหนาทสาธารณสข และถาเจาหนาทสาธารณสขแนะนากนาจะทาใหเขาปฏบตตามคาแนะนาของเจาหนาทสาธารณสข เพอไมใหเกดการเจบปวยเปนโรคนน ดงภาพประกอบ 3

ตงใจทจะปฏบตตนใหถกตอง เพอใหมสขภาพ

ด

ปฏบตตนไดถกตอง

* แรงจงใจใหปฏบตใหถกตอง ตามหลกสขภาพปฏบต * ทศนคตตอ - เจาหนาทสาธารณสข - การรบประทานอาหาร ทมประโยชน - การรกษาพยาบาล - อนๆ * ใหความสนใจตอเรอง เกยวกบสขภาพอนามย

คานยมทางสขภาพ

ภาพประกอบ 3 ความสมพนธระหวางคานยมทางสขภาพกบพฤตกรรมทางสขภาพ ทมา : ประภาเพญ. สวรรณ. (2531) : พฤตกรรมศาสตรพฤตกรรมสขศกษา และสขศกษา หนา 340.

32

4. ทาหนาทเปนวทยากรทางสขภาพใหกบโรงเรยนและชมชน และในขณะเดยวกนควรขอใหพระหรอบคคลอนๆ ไดสอดแทรกคานยมทางสขภาพทประชาชนในชมชนทควรจะม ตลอดจนการเขยนบทความทางสขภาพอนามยเผยแพรในชมชน

ประเภทของพฤตกรรมสขภาพ สามารถจาแนกออกไดในลกษณะเฉพาะ ดงน 1. พฤตกรรมสงเสรมสขภาพ เปนการกระทาหรอปฏบตของบคคล ททาใหภาวะ

สขภาพของตนเองและครอบครวดขน 2. พฤตกรรมการปองกนโรค ไดแก การกระทาของบคคลทชวยปองกนตนเอง

ครอบครว หรอชมชน มใหเกดความเจบปวย หรอไมตดตอ 3. พฤตกรรมการเจบปวย ไดแก การกระทาของบคคลเมอตนเองหรอบคคลใน

ครอบครวเจบปวยขนมาในแงของการดแลการเจบปวยหรอการแสวงหาการรกษาพยาบาลจากสถานบรการ หรอแหลงการรกษาอนใด

4. พฤตกรรมการรกษาพยาบาล เปนการกระทาของบคคลตามคาแนะนาของแพทยหรอตามขอกาหนดของการรกษาพยาบาล เมอตนเองเจบปวยหรอบคคลทตนเองตองดแลรบผดชอบเจบปวย

5. พฤตกรรมการมสวนรวม ไดแก การกระทาหรอการปฏบตเพอใหผลตอการปองกนปญหาสาธารณสขชมชนและปญหาของสวนรวม

6. พฤตกรรมการดแลพงพาตนเอง ไดแก การกระทาหรอปฏบตเพอชวยเหลอตนเอง ครอบครวในดานการรกษาพยาบาล เมอเกดการเจบปวยในดานการปองกนโรคและดานการสงเสรมสขภาพตามระดบหรอขดความสามารถทดแลพงพาตนเองได การเปลยนแปลงพฤตกรรมสขภาพ การเปลยนแปลงพฤตกรรมสขภาพ เปนกระบวนการทางพฤตกรรมศาสตรทกระทากบบคคล ครอบครว หรอชมชน เพอใหบคคลไดมการเปลยนแปลงการกระทาหรอการปฏบตจากทไดเคยกระทาอย ซงมผลเสยหรอเปนอนตรายเปนโทษตอสขภาพใหการกระทาหรอปฏบตในลกษณะทเปนประโยชนหรอเปนผลดตอสขภาพ โดยทวไปแลวการเปลยนแปลงพฤตกรรมสขภาพของบคคลเปนผลมาจากการเรยนรเปนสาคญกลาวคอบคคลจาเปนจะตองมการเรยนรดงตอไปน 1. เรยนรวาปญหาสขภาพของตนเองของครอบครว หรอปญหาสาธารณสขของชมชนคออะไร มขอบเขตหรอความรนแรงเพยงใดมสาเหตสาคญมาจากอะไร

33

2. การเรยนรตนเองไดกระทาหรอปฏบตอยางททาใหเกดปญหาสขภาพ หรอปญหาสาธารณสขขนมา 3. เรยนรวาในการแกปญหาของตนเอง ของครอบครว หรอของชมชน ตนเองจาเปนตองมการกระทาหรอการปฏบตอยางไร ตองมการเปลยนแปลงแกไข หรอปรบปรงตนเองในเรองอะไร และอยางไร ถาบคคลไดมการเรยนรทง 3 ประการ ดงกลาวนและมองคประกอบหรอปจจยตาง ๆ เอออานวยตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมสขภาพได การเปลยนแปลงพฤตกรรมสขภาพของบคคลในสงคมนน (ประภาเพญ สวรรณ. 2526 : 202 – 204 ; อางองจาก Kelman. n.d) มอย 3 ลกษณะ คอ 1. โดยการถกบงคบ การเปลยนแปลงพฤตกรรมลกษณะนจะเปลยนแปลงเฉพาะการปฏบตเทานน สวนแนวคดความเชอยงคงเดมการเปลยนแปลงจะมากขนหรอนอยขนกบความรนรงหรอความมากนอยของรางวลหรอการลงโทษ บคคลจะยอมทาบางอยางขณะทจะถกจบตาดอยเทานน 2. โดยการเลยนแบบ เปนภาวะทเกดขนเมอบคคลยอมรบสงเราหรอสงกระตน จากการทเขาตองการสรางความสมพนธทดทพงพอใจระหวางบคคลหรอกลมบคคล ซงจะออกมาในรปของการยอมรบเอาบทบาททงหมดของบคคลหรอกลมบคคลมาเปนของตนเอง หรอแลกเปลยนบทบาทซงกนและกน บคคลจะเชอในสงทเขารบมาปฏบตหรอเลยนแบบ โดยทความร เจตคตและการปฏบตในเรองนนๆ จะเปลยนไปมากหรอนอยขนอยกบสงเราวามความดงดดความสนใจมากนอยเพยงใด เชน การแตงกาย การเอาอยางดาราวยรน การเลอกรบประทานอาหารบางอยางเหมอนพอแม 3. จากความตองการทอยากจะเปลยนจากการเหนความสาคญของสงทเปลยนนน ซงตรงกบความตองการภายในตรงกบคานยมและความตองการภายในตรงกบคานยม และความตองการของตนเอง การเปลยนแปลงนเปลยนทงทางดานความร เจตคตและการปฏบต องคประกอบทมอทธพลตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมสขภาพนน มอย 3 ดาน คอ

1. ครอบครว คอ อทธพลทมตอปทสถานดานอนามยของสมาชกในครอบครว ทงในแงของการยอมรบอาการของโรค ประเมนสภาวะการเจบปวยและดานการรกษาพยาบาล

2. กลมเพอนบาน เมอมอาการเจบปวยขน คนในบานไมสามารถแกปญหาได กจะไปปรกษาเพอนบานทเคยเจบปวยหรอมปญหาสขภาพแบบเดยวกน และยอมรบวาเปนโรคเจบปวยจรงตามเพอนบานทเคยเปนมากอน

3. วฒนธรรมทางสขภาพ (Health culture) เปนการดาเนนชวตในสงคม ขนบธรรมเนยมประเพณ คานยม กฎเกณฑ ความเชอทางดานสขภาพอนามยกถกควบคม

34

โดยวฒนธรรม เชน เชอกนวารบประทานเนอดบ ๆ จะทาใหอายยน หรอขณะเจบปวยหรอหลงคลอดหามรบประทาน เนอ ไข ฯลฯ เพราะแสลงจะทาใหเจบปวยมากขนซงไมเปนความจรง พฒน สจานงค (2522 : 80 – 82) กลาววา องคประกอบทมอทธพลตอพฤตกรรมของคน ไดแก

1. กลมสงคม ไดแก เพอนบาน เพอนในโรงเรยน นอกโรงเรยน เปนตน 2. บคคลทเปนแบบอยาง เรมจาก พอแม คร พ หรอผมชอเสยงในสงคมทเปนทชน

ชอบของตนเอง 3. สถานภาพ อาจเปนสถานภาพทสงคมกาหนดหรอหามา เชน เพศหญง เพศชาย

ตาแหนง ยศ เมอบคคลมสถานภาพทแตกตางกน พฤตกรรมยอมแตกตางกน 4. ความกาวหนาทางเทคโนโลย เชน มเครองอานวยความสะดวกมกขนพฤตกรรม

เปลยนแปลงไป 5. กฎหมาย พฤตกรรมบางอยางถกควบคมดวยกฎหมาย เชน ถาสบบหรในท

สาธารณะเปนการทาผดกฎหมาย 6. ศาสนา ศาสนาแตละศาสนามกฎเกณฑและขอหามแตกตางกน คนทนบถอศาสนา

ตางกน จงมพฤตกรรมสขภาพทแตกตางกนดวย 7. ขนบธรรมเนยมประเพณ ความเชอตาง ๆ ลวนมอทธพลตอการปฏบตของคนทงสน

เชน การรบประทานอาหาร การเลยงดเดก ฯลฯ จะแตกตางกนไปตามความเชอของสงคมนน ๆ 8. สงแวดลอม คนทอยในสภาพแวดลอมทตางกน ยอมมพฤตกรรมทแตกตางกน 9. ทศนคต เปนตวแปรอกตวหนงทมอทธพลตอพฤตกรรมของคน 10. พฤตกรรมสวนมากของคนเกดจากการเรยนรเปนกระบวนการทเกดขนอยาง

ตอเนองตลอดชวตตงแตเลกจนโตกระทงตาย เชน เดกเรยนรการปฏบตตนจากผใหญ เปนตน การทจะทาใหคนมการเปลยนแปลงไปในทางทดไดนน จะตองแกไขทตนเหตการเกด

พฤตกรรม ไมใชแกทปลายเหต เพราะผลทเกดขน เชน การแกปญหาสาธารณสข การใชกฎหมายบงคบ เปนการแกปญหาทปลายเหต จะไดผลในชวงสนเทานน (มาน ชไทย. 2523 : 3) การแกปญหาทางสขภาพทจะไดผลคงทนถาวรนน ควรจะใหบคคลยอมรบการเปลยนแปลงโดยสมครใจ ใหตระหนกถงความสาคญของสขภาพ และยอมรบดวยของเขาเองวาควรปฏบตอยางไร จงจะมสขภาพด ปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงพฤตกรรม พฤตกรรมของบคคลสามารถพฒนาขนตามลาดบพฤตกรรมทงายๆ เชน การรบประทานอาหาร การเดน เปนตน พฤตกรรมบางอยางสลบซบซอน เชน การเลนดนตร การศกษา เปนตน การเปลยนแปลงพฤตกรรมจาเปนตองทราบปจจยทมอทธพลตอการพฒนาพฤตกรรมนน แลวใชใหเปนแนวทางในการแกปญหาตอไปใหครอบคลม ปจจยทมผลตอการ

35

เปลยนแปลงพฤตกรรมสขภาพซง สมจตต สพรรณทสน (2534 : 121 - 130) ไดสรปดงน

1. พนธกรรม เปนปจจยทสาคญตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมของบคคล โดยเฉพาะอยางยงการเปลยนแปลงทางดานความคดเหนหรอการแสดงออกซงตองอาศยระดบสตปญญา เพราะปญหานนสวนหนงมาจากบดามารดา หรอบรรพบรษของตนเอง ความฉลาดทบคคลมอยจงเปนผลมาจากพนธกรรมได เชน โรคเบาหวาน ตาบอดส เปนตน เมอบคคลมโรคดงกลาวเกดขนจะทาใหพฤตกรรมของบคคลนนเปลยนแปลงไป

2. วฒภาวะ มอทธพลตอการเปลยนแปลงของบคคล วฒภาวะเปนพฒนาการตามธรรมชาตของมนษย เชน การเปลยนแปลงจากการพดไมได จากการเดนเปนวง เปนตน

3. การเรยนร เปนปจจยทสาคญทสดตอการเปลยนแปลงของบคคล เพราะพฤตกรรมของมนษยสวนใหญเกดจากการเรยนรแลว จงเปลยนแปลงพฤตกรรม ซงประกอบดวยปจจยยอยๆ มากมาย ทสาคญทสด คอ สภาพแรงผลกดนทางรางกาย รางวล และการลงโทษ การกระทาซาๆ เจตคต คานยม กลมบคคล ขาวสาร การจงใจ เปนตน จะเหนไดวาพฤตกรรมสามารถเปลยนแปลงได ทงนขนอยปจจยหลายอยางซงแตกตางกนออกไปแตละบคคลในเรองทเกยวกบการเปลยนแปลงพฤตกรรมสขภาพนน เปนกระบวนการทสลบซบซอน นอกจากนยงมองคประกอบของการเกดพฤตกรรมแตกตางกน ดงนนจงมวธการหลายอยางทสามารถจะนามาประยกตใช เพอการเปลยนแปลงพฤตกรรมสขภาพของบคคลโดยทวไปแลวการใชวธการหลายๆ อยางจะชวยใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมไดดกวาการใชวธรการเพยงอยางเดยว เนองจากพฤตกรรมทางสขภาพอาจเกดขนในชวงใดชวงหนงเกดสลบทกน หรอกาวไปไมถงโดยสะดดหยดลงในขนหนงกได ดงภาพประกอบ 4

36

พลเมองด

ความสข ความสาเรจ สขภาพ ทกษะ การปฏบตตน

เจตคต ความร

ภาพประกอบ 4 แสดงขนตอนของการเกดพฤตกรรมสขภาพ

ทมา : สชาต โสมประยร. (2525) โปรแกรมสขศกษาในโรงเรยน หนา 50 จากแนวความคดเรองพฤตกรรมการสบบหร จะเหนไดวาเราสามารถปองกนปราบปรามพฤตกรรมการสบบหรของเดกนกเรยนในขนตอนการเตรยมการและขนตอนการเรมสบบหรไดจะเปนวธทมประสทธภาพมากทสด ทงนจะเหนไดวาพฤตกรรมของมนษยมสวนสมพนธกบสขภาพอนามยของตนเอง จงไดมความพยายามทจะใชมาตราการตางๆ ในการปรบเปลยนพฤตกรรม เชน มาตรการทางสขศกษา มาตรการทางกฎหมาย เปนตน

พฤตกรรมการสบบหร

การสบบหรเปนพฤตกรรมทปลกฝงอยในวฒนธรรมของกลมชนตางๆทวโลกเปนเวลานาน มการปรบเปลยนรปแบบการใชและการปรบแตงชนดใหมๆ ออกมาตอตลอดเวลาเพอสนองความตองการของผสบบหรทเปลยนแปลงไปเนองจากการสบบหรเปนการตดสงเสพยตดอยางหนง การเลกบหรจงยากทงๆ ทมผลการศกษาถงโทษและพษภยของการสบบหรมการทดลองใช โครงการสขศกษารปแบบตาง ๆ เพอชวยใหผสบบหร เลกผบหรมานานหลายป แตกยงมผสบบหรอกเปนจานวนมากทยงสบอย ทงนเนองจากไมสามารถเลกสบบหรไดถงแมจะพยายามแลวและทงทไมเคยพยายามทจะเลกกตาม ซนเดอร (อรทย ลมตระกล. 2535 : 20 ; อางองมาจาก Synder) ไดอธบายพฒนาการทนามาสพฤตกรรมการสบบหรของบคคลเชงจตวทยาสงคม ม 5 ขนตอน ดงน

37

ขนตอนท 1 การเตรยมการ เปนปจจยทางดานจตวทยากอนการสบบหร ไดแก เจตคตทางบวกตอการสบบหร การดตวแบบ (Modelling) จากบคคลรอบขาง การดแบบอยางเปนปจจยสนบสนนใหบคคลมพฤตกรรมการสบบหรตามตวแบบทเหน บคคลใกลชดหรอบคคลทมบทบาทในสงคม เชน พอ แม คร ดารา และผนาสงคม ฯลฯ ขนตอนท 2 การเรมสบบหร เปนปจจยทางดานจตวทยาสงคม ทนาไปสการทดลองสบ เชน ความกดดนและแรงเสรมจากกลมเพอน การหาซอไดงาย ความอยากร อยากทดลอง ขนตอนท 3 นสยการสบบหร เปนปจจยทางดานจตวทยาสงคมและปจจยทางดานรางกายทนาไปสนสยการสบบหร ไดแก ความตองการนโคตนของรางกาย ความตองการทางดานอารมณ สงแวดลอมและแรงเสรมจากเพอน ขนตอนท 4 การหยดสบบหร มปจจยทางดานจตวทยาสงคมและปจจยทางดานรางกาย ทชแนะใหพยายามหยดพฤตกรรมการสบบหร คอ สาเหตทเกยวของกบการสบบหรแรงสนบสนนจากสงคม รวมทงการบงคบจตใจของตนเองใหเลกสบบหร ขนตอนท 5 การสบบหรตอไปเปนปจจยทางดานสงคม และปจจยทางดานรางกาย ททาใหมพฤตกรรมการสบบหรตอไปหลงจากทมพฤตกรรมการหยดสบในขนตอนท4หรออาจจะขามขนตอนท 4 เลยกได ไดแก อาการถอนฤทธยาจากนโคตน ความเครยด ความกดดนทางสงคม และการควบคมบงคบตนเองไมไดตงแตขนตอนท 1 – 5 ใชเวลารวมประมาณ 2 – 3 ป คนเราจะมพฤตกรรมการสบบหรอยางถาวร ดงนน เพอเปนการขจดปจจยสงเสรมทจะนาไปสพฒนาการในการสบบหร ดงกลาว ประกต วาทสาธกกจ (2535 : 4) ไดเสนอปจจยขดขวางเพอนาไปสขนตอนการหยดสบบหร ดงภาพประกอบ 5

38

ปจจยสงเสรม ปจจยขดขวาง ไมเคยสบบหร

การโฆษณา การเผยแพรความร ผใหญหรอคนในครอบครว ไมสบบหร

คดวาจะสบบหร ซอหาไดงาย หามใชเครองขยาย ไดมาฟร เสยงในการโฆษณา เพอนกดดน หามซอขายแกเยาวชน หามสบบหรในโรงเรยน

ทดลองสบบหร หาซองาย กจกรรมรณรงคไมสบบหร การโฆษณา ในโรงเรยน สรางความ เชอมนแกเดก คานยม ของสงคม ราคาบหร

ไมสบบหร

สบอยางสมาเสมอ นาย/เพอนรวมงานสบบหร หามสบบหร เกดนสย – ความเชอ ในททางาน วาบหรคลายเครยด หยดสบบหร

เปนเหยอเสพตดบหร

ภาพประกอบ 5 ปจจยทมอทธพลตอการเรมเสพตดบหร

ทมา : ประกต วาทสาธกกจ. (2535) คนไทยตายเพราะบหรชวโมงละ 5 คน หนา 2 ในการศกษาครงน ผวจยมความคดเหนวาวธการทจะเปลยนแปลงพฤตกรรมการสบบหรของบคคล โดยเฉพาะอยางยงในวยรนนนควรใชวธการหลายรปแบบ เชน วธการศกษาเพอปลกฝงเจตคตตงแตอยในวยเรยน การใชกฎหมาย การสรางแบบอยางทดในสงคม และควรสอดคลองกบการแกไขปญหาการสบบหรของรฐบาลในปจจบนดวย

39

กฎหมายทเกยวของกบการสบบหร เนองจากเปนททราบกนโดยทวไปแลววา ควนบหรกอใหเกดผลรายตอผอยใกลชด จงทาใหเกดมาตรการคมครองสทธและสขภาพของผไมสบบหร ทงนเพอชวยใหมนษยอยรวมกนไดอยางมความสข โดยไมรบกวนสทธซงกนและกน ซงสทธของผไมสบบหร มดงน (โครงการรณรงคเพอการไมสบบหร. 2531 : 1 - 5)

1. สทธทจะไดรบอากาศบรสทธปราศจากควนบหร โดยทสทธของผไมสบบหรยอมมากอนสทธของผทสบบหรเสมอ แมวาในขณะนนจะมผสบบหรมากกวาผไมสบบหรกตาม

2. สทธทางกฎหมาย ผไมสบบหรมสทธฟองรองผสบบหร หากไดรบผลจากการสบบหรของผนนตามกฎหมาย

3. สทธในการรองขอผไมสบบหรมสทธ ทจะแสดงออกตอผสบบหรอยางสภาพถงความไมพงพอใจ และความเดอดรอนทไดรบควนบหร และมสทธทจะคดคาน เมอมการสบบหร โดยไมไดรบอนญาต

4. สทธในการแสดงออก ทจะกระทาการใดๆ ทงโดยสวนตวหรอรปของกลมคน อนจะกอใหเกดมาตรการทางสงคม หรอกฎหมายเพอทจะปกปองผทไมสบบหรใหพนจากควนพษทเกดจากบหร จากความสาคญของสทธของผทไมสบบหรและเพอเปนการคมครองสขภาพของผทไมสบบหรเปนเหตใหมการประกาศใชพระราชบญญตคมครองสขภาพของผทไมสบบหร พ.ศ. 2535 เมอวนท 7 เมษายน 2535 โดยมการกาหนดเขตสบบหร และเขตปลอดบหรในสถานทสาธารณะ และจดใหมเครองหมายแสดงเขตสบบหรตามหลกเกณฑทกาหนดสถานททเปนเขตปลอดบหร จาแนกได 4 ประเภท ดงน ประเภทท 1 ใหสถานทสาธารณะตอไปนเปนเขตปลอดบหรทงหมดในขณะทาการ ใหหรอใชบรการ ไดแก รถยนตโดยสารประจาทางทวไป รถยนตโดยสารปรบอากาศ ตโดยสารปรบอากาศของการรถไฟแหงประเทศไทย เฉพาะบรเวณทปรบอากาศ เรอโดยสารทวไปหรอเรอโดยสารประจาทาง เครองบนโดยสารภายในประเทศ ลฟทโดยสาร รถรบสงนกเรยน หองชมมหรสพ ประเภทท 2 ใหสถานทสาธารณะตอไปนเปนเขตปลอดบหร ในขณะทาการใหหรอใชบรการ ยกเวนหองพกสวนตวหรอหองทางานสวนตวของผปฏบตงาน ในสถานทสาธารณะนน ไดแก โรงเรยนหรอสถานทศกษาระดบมธยมศกษาและตากวาอาคารจดแสดงศลปวฒนธรรม พพธภณฑสถานและหอศลป หองสมด สถานรบเลยงเดกกอนวยเรยน เรอโดยสารปรบอากาศเฉพาะบรเวณทมระบบปรบอากาศ ประเภทท 3 ใหสถานทสาธารณะตอไปนเปนเขตปลอดบหร ในขณะทาการใหหรอใชบรการ ไดแก สถานพยาบาล อาคารของมหาวทยาลย วทยาลยและสถาบนการศกษาระดบอดมศกษา ศนยการคาและหางสรรพสนคา เฉพาะบรเวณทมระบบปรบอากาศอาคารแสดงสนคาหรอนทรรศการเฉพาะบรเวณทมระบบปรบอากาศ สนามกฬาในรม สถานทราชการ

40

และรฐวสาหกจเฉพาะบรเวณทประชาชนเขาไปใชบรการเปนปกตธระ ธนาคารและสถาบนการเงนเฉพาะบรเวณทประชาชนเขาไปใชบรการเปนปกตธระ โรงมหรสพเฉพาะบรเวณทจดใหคอยเขาชมทมระบบปรบอากาศ ทพกผโดยสารประจาทางทมระบบปรบอากาศ ทงนเวนเฉพาะบรเวณหองพกสวนตวหรอหองทางานสวนตวของผปฏบตงานในสถานทสาธารณะหรอบรเวณทจดไวใหเปนเขตสบบหร ประเภทท 4 ใหสถานทสาธารณะตอไปนเปนเขตปลอดบหร ในขณะทาการใหหรอใชบรการ ไดแก ตรถโดยสารทวไปของรถไฟฟาแหงประเทศไทย สถานทจาหนายอาหารและสถานทจดเลยงเฉพาะบรเวณทมระบบปรบอากาศ ทงเวนแตบรเวณทจดบรเวณเปนเขตสบบหร ซงพนทเขตสบบหรจะตองไมเกนรอยละ 50 ของสถานทสาธารณะนน จะเหนไดวาประเทศไทย ยงไมมกฎหมายควบคมผลตภณฑยาสบ โดยเฉพาะทาใหมการโฆษณาและสงเสรมการขายผลตภณฑยาสบ ดวยวธการตางๆ อยางแพรหลาย ทาใหเปนอปสรรคอยามากตอการปองกนโรคภยอนเกดจากการบรโภคผลตภณฑยาสบ และการดแลสขภาพของประชาชน ดงนน วนท 5 เมษายน 2535 จงไดมการประกาศใชพระราชบญญตคมครองสขภาพของผทไมสบบหร พ.ศ. 2535 โดยมรายละเอยดและความสาคญดงน การหามโฆษณา เปนหวใจสาคญของพระราชบญญตคมครองผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2535 เพอปองกนไมใหเยาวชนไทยตดบหรจากการโฆษณาทงนเปนการพทกษสทธและสขภาพของผไมสบบหรทางออม การหามโฆษณามหลายแบบดวยกนจากการสารวจทวโลกเมอป พ.ศ. 2539 (หทย ชตานนท. 2534 : 1) พบวามประเทศตางๆ หามการโฆษณาบหร 3 รปแบบดวยกน คอ 1. การหามทงหมด คอ การหามโฆษณาในหนงสอพมพ วทย โทรทศน โรงภาพยนตรหรอโรงละคร รวมทงหามเปนผอปถมภการประชมสาธารณะ รายการบนเทง รายการทางวฒนธรรม รายการกฬาและรายการกศลตาง ๆ 2. การหามบางสวนอยางเขมแขง คอ การจากดขอความของการโฆษณาลง เหลอใหเพยงแตชอและทอยของผผลต ผนาเขาชอผลตภณฑ ยหอและสญญาลกษณ ระดบสารทารและนโคตน ขอมลเกยวกบราคาและคณภาพ ขนาดเนอทโฆษณาในหนาหนงสอพมพ และนตยสารทมขอจากด การโฆษณาทกชนตองมคาเตอนถงพษภยของบหรตอสขภาพดวย 3. การหามบางสวนอยางปานกลาง คอ การโฆษณาตองมคาเตอนเรองพษภยของบหรตอสขภาพและแจงระดบของสารทารและนโคตน

41

งานวจยทเกยวของกบการศกษาคนควา งานวจยในตางประเทศ แอนดรวส และเฮอรน (Andrews ; Hearns. 1984 : 18 - 20) ไดทาการศกษาผลของโครงการสขภาพทมตอทศนคต และพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนและผปกครองโดยทาการศกษา จากกลมนกเรยนระดบประถมศกษาจานวน 600 คน จาก 2 โรงเรยน ในกรงนวยอรกแลวประเมนผลหลงจากเรมโครงการดงกลาว 3 ป ผลการศกษาพบวานกเรยนในกลมตวอยางมความรและทศนคตทดเกยวกบสขภาพ โดยมนกเรยนเปนสวนนอยเทานนทอยากลองสบบหร และพบวาผปกครองของนกเรยนดงกลาวไดมการเปลยนแปลงนสยสบบหรของตน หลงจากทบตรของตนไดเขารวมโครงการน เมแมน (Mayman. 1984 : 222) ไดศกษาถงประสทธผลของโครงการปองกนการสบบหรในนกเรยนมธยมศกษา อาย 15 – 16 ป ประเทศอสราเอล โดยประเมนจากการปรบปรงและเปลยนแปลงดานเจตคต คานยม และการรบรเกยวกบการสบบหร ซงเปนเครองชวดถงพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในอนาคต พบวา พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในกลมทเขาโครงการการปองกนการสบบหร แตกตางจากกลมควบคมอยามนยสาคญโดยกลมควบคมมจานวนนกเรยนสบบหรทเพมขนในกลมทดลอง แคสโทร และคนอน ๆ (Castro and others. 1987 : 273 - 289) ไดศกษาถงปจจยทมอทธพลตอการสบบหรของวยรน พบวาปจจยทมอทธพลทสาคญทสดในการสบบหรของวยรน คอกลมเพอน ดงนน การจดโปรแกรมการงดบหรควรจะคานงอทธพลกลมเพอนดวย เพอทจะสนบสนนใหโปรแกรมการงดบหรมประสทธภาพมากยงขน เอลเดอร และคนอน ๆ (Elder and others. 1989 : 24 - 29) ไดศกษาผลของโครงการเพอนชวยเพอนใหเขาใจเรองบหร (Student Helping other Understand Tobacco) เพอปองกนการสบบหรในสถานศกษาของนกเรยนในเมองซานดเอโก รฐแคลฟอรเนย โดยการนาหลกการปรบปรงพฤตกรรม เปนแนวทางสอนใหนกเรยนรลวงหนาและเอาชนะอทธพลจากเพอนทจะชกชวนสบบหร ในการทดลองเบองตนนพบวา นกเรยนในกลมทเขารวมโครงการเพอนชวยเพอนยงมการสบบหรอยบางใน 1 ป หลงการเรมโครงการ พบวา กลมทดลองมการสบบหรนอยกวากลมควบคมอยางไมมนยสาคญทางสถตแตสาหรบกลมทไดรบการเสรมแรง โดยการใหรางวลดวยนนมอตราการสบบหรนอยกวากลมควบคมผลวจยชใหเหนวา นอกจากจะฝกใหนกเรยนมการตดสนใจดวยตนเอง และรจกวธการปฏเสธการสบบหร แลวการเสรมแรงแกผไมสบบหร จะชวยเพมประสทธภาพแกโครงการเพอนชวยเพอนในโครงการการปองกนการสบบหรอกดวย ซาลลส และคนอน ๆ (Sallis and others. 1990 : 489 - 503) ไดศกษาผลโดยใชโปรแกรมการฝกทกษะในการปฏเสธบหรแกนกเรยนเกรด 4 – 7 จานวน 78 คน ซงม

42

อายเฉลย 12.5 โดยแบงเปนกลมทดลอง คอ กลมทไดรบการฝกทกษะในการปฏเสธการสบบหร จานวน 39 คน และกลมควบคมจานวน 39 คน ประเมนโดยแบบทดสอบการโตตอบของนกเรยนตอการชกชวนใหสบบหร โดยแบงคะแนนออกเปน 3 ระดบ คอ ระดบด ปานกลาง และตา ผลการทดลองพบวากลมนกเรยนทเขารวมในโปรแกรมดงกลาวไดคะแนนในระดบดมากกวากลมควบคม แลนด (Land. 1984 : 146 – 148) ไดศกษาอทธพลของกลมเพอนโดยใชเวลาถง 13 ป ในการตดตามดพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 และมธยมศกษาปท 4 พบวากลมเพอนมอทธพลตอความนกคดของเดกแตไมใชแรงกดดน อทธพลของเพอนเปนแรงผลกดน ใหกระทาอะไรเพอสรางสมพนธกบคนอนได รชารด และแวนเดอร (Richard ; Vander. 1984 : 348 – 363) ไดศกษาทศนคต และองคประกอบทางสงคมในเดกวยรนทสบบหร พบวาอทธพลของกลมเพอนมแรงผลกดนใหเดกมการเปลยนแปลงพฤตกรรมการสบบหร

งานวจยในประเทศ

กรมพลศกษา (2523 : 50 - 60) ไดศกษาเกยวกบการใชบหรของนกเรยนชายในสถานศกษา เขตกรงเทพมหานคร กลมตวอยาง เปนนกเรยนชายในระดบมธยมศกษา (ม.1 – ม.6) และระดบอาชวศกษา รวม 6,457 คน ผลการศกษาสรปวา มนกเรยนเคยสบบหร รอยละ 45.66 และไมเคยสบบหร รอยละ 52.05 มการสบบหรของบคคลในครอบครวพบ รอยละ 72.93 มผสบบหรในครอบครวสวนใหญ ไดแก บดา และพชาย สวนอายทเรมสบบหรเฉลยเทากบ 16.5 ป ในป พ.ศ. 2529 สานกงานสถตแหงชาต (2529 : ไมมเลขหนา) ไดทาการสารวจทวประเทศเกยวกบอนามยและสวสดการพบวา คนอายตงแต 10 ปขนไปทสบบหร เปนชายรอยละ 48.8 เปนหญงรอยละ 4.1 และพบวาภาคเหนอมจานวนผสบบหรสงสดในอตรารอยละ 30.3 รองลงมาเปนภาคตะวนออกเฉยงเหนอ รอยละ 26.9 เอมอชฌา รตนรนจง (2527 : 83)ไดทาการวจยผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 เรองสงเสพตดโดยเทคนคแบบนกเรยนสอนกนเอง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 พบวาผลสมฤทธทางการเรยนหลงการเรยนเรองสงเสพตดสงกวากอนเรยนและพบวาความเหนของผเรยนทมตอสงเสพตดหลงเรยนดกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถต ไพโรจน โจลตสาหกล (2531 : 87) ไดศกษาเจตคตเกยวกบการสบบหรของครชายในโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษา จงหวดเชยงราย พบวา ครชายม

43

เจตคตเกยวกบการสบบหรในเชงนเสธ ครชายและครหญงมเจตคตเกยวกบการสบบหรแตกตางกน การปฏบตตนเกยวกบการสบบหรตางกน พจณย เหลาอมต (2532 : 125) ไดศกษาตวแปรทเกยวของกบการสบบหรและเลกสบบหรของครชาย โรงเรยนมธยมศกษา จงหวดนครราชสมา พบวา กลมตวอยางลองสบบหรเมออาย 17 ป เรมสบบหรเปนประจาเมออาย 21 ป เรมพยายามเลกสบบหรครงแรกเมออาย 28 ป เลกสบบหรไดสาเรจเมออาย 33 ป กลมผเลกสบบหรไดสาเรจมแรงจงใจทางดานสขภาพมากกวาดานอนๆ พฤตกรรมการเลกสบบหร พบวา วธทครชายผพยายามเลกสบบหรทงหลายเลอกใชมากคอ 1. ไมซอบหรสบเดดขาด 2. พยายามบงคบตนเองใหเลกสบบหรในภาวะใดภาวะหนงกอน 3. นกถงโทษภยของบหรเมออยากสบ 4. นกถงสจจะทไดใหไวกบตนเองหรอผเกยวของเมออยากสบ และ 5. ใชสงอนทดแทนบหร สารณ พงษเจรญไทย (2534 : 102) ศกษาผลของกจกรรมกลมทมตอทศนคตการสบบหร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสนตราษฎรวทยาลย ทมทศนคตทางบวกตอการสบบหร โดยแบงเปนกลมทดลองและกลมควบคม กลมละ 15 คน พบวา ภายหลงการทดลองและกลมควบคมมทศนคตทางบวกตอการสบบหรลดลงอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และกลมทดลองมทศนคตทางบวกตอการสบบหรลดลงมากกวากลมควบคมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 อรทย ลมตระกล (2534 : ก – ข) ศกษาความสมพนธระหวางคานยมเกยวกบการสบบหรและพฤตกรรมการสบบหรของนกศกษาระดบอดมศกษา กลมตวอยางเปนนกศกษาชาย มหาวทยาลยขอนแกน จานวน 618 คน พบวา เกรดเฉลย รายรบตอเดอน การสบบหรของคนในครวเรอน และการสบบหรของเพอนสนทมความสมพนธกบพฤตกรรมการสบบหรอยางมนยสาคญทางสถต และผสบบหรในปจจบนมคานยมทางบวกเกยวกบการสบบหรสงกวาผไมไดสบบหร อยางมนยสาคญทางสถต ชวนพศ บณรตเวช (2536 : 83) ไดรบรายงานผลการศกษาเกยวกบอายของการสบบหรวาผทตดบหรมกจะเรมสบบหรตงแตอยในวยรนอายระหวาง 16 – 18 ป และมแนวโนมวาเดกจะเรมสบบหรในชวงอายทนอยลงมากขน สาหรบสาเหตของการสบบหรสวนใหญของเดกคอเพอนชกชวนและเหนแบบอยางของการสบบหรจากผใหญ ทงจากผปกครอง คร อาจารย แพทย และจากการสรปรายงาน การสมมนาของนายแพทย เวทย อารยชน (2526 :11) เกยวกบพฤตกรรมการสบบหรของผปวยโรคมะเรงปอดทโรงพยาบาลทรวงอก ตงแตเดอน พฤษภาคม 2524 ถงเดอน กนยายน 2526 พบวา ผปวยโรคมะเรง2,660 คนเปนชาย 2,115 คน สบบหร 2,025 คน คดเปนรอยละ 95.75 เพศหญงเปนโรคมะเรงปอด 545 คน สบบหร 175 คน คดเปนรอยละ 32.0 ในปเดยวกน มาลา รกษาพราหมณ (2526 : 50) ไดศกษาถง ปจจยทางสงคมและจตวทยาททานายความตงใจในการสบบหรของนกเรยนชายใน

44

ระดบมธยมศกษา พบวาอายและอตราการสบบหรตอวนของบดาและพชาย มอทธพลตอความตงใจในการสบบหรของนกเรยน จราภรณ กลนศรสข (2537 : 48) ไดศกษาผลของการใหคาปรกษาแบบเผชญความจรงทมพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนบางประกอก -วทยาคม กรงเทพมหานคร พบวา นกเรยนมพฤตกรรมการสบบหรลดลง หลงจากไดรบการใหคาปรกษาแบบเผชญความจรง นกเรยนมพฤตกรรมการสบบหรลดลงหลงจากหลงจากไดรบการใหขอสนเทศนกเรยนทไดรบการใหคาปรกษาแบบเผชญความจรงมพฤตกรรมการสบบหรลดลงมากกวานกเรยนทไดรบการใหขอสนเทศ สมชย ชนตา (2538 : 68) ไดศกษาถงพฤตกรรมและปจจยตางๆ ทมความสมพนธกบการสบบหรของกลมนกเรยนชายระดบตากวาอดมศกษา ในจงหวดขอนแกน พบวา อายทเรมสบบหรของกลมทสบบหร สวนใหญสบบหรเมออาย 16 ป รองลงมาประมาณ 17 ป และ 15 ป ตามลาดบ จากการเปรยบเทยบระหวางกลมอายกบการสบบหรพบวาเมออายมากขนจะมโอกาสสบบหรเพมมากขน กลาวคอ อาย 25 – 29 ป มโอกาสสบบหรมากกวากลมอาย 15 ป จะมโอกาสสบบหรมากกวากลมตากวา 15 ป เปน 4 เทา ทางดานการสบบหรของบคคลในครอบครว พบวานกเรยนทมาจากครอบครวทสบบหรมโอกาสสบบหรมากเปน 1 – 5 เทาของนกเรยนทมาจากครอบครวทไมสบบหรสวนทางดานพฤตกรรมการสบบหรคอนขางสงของนกเรยนกลมทสบบหรทแตกตางกนคอนขางสงกลาวคอ กลมทสบบหรสวนใหญจะมนสยการสบบหรเปนประจา สวนกลมทเคยสบบหรสวนใหญจะสบเปนบางโอกาส ยวลกษณ ขนอาสา (2541 : บทคดยอ) ศกษาปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการสบและไมสบบหรของนกเรยนหญงมธยมศกษาตอนปลาย และประกาศนยบตรวชาชพ ในเขตกรงเทพ ฯ กลมตวอยางเปนผหญงทกาลงศกษาในระดบมธยมศกษาตอนปลาย และประกาศนยบตรวชาชพ จานวน 1,630 คน พบวา นกเรยนหญงกลมตวอยางสบบหร รอยละ 4.90 การวเคราะหจาแนกประเภทแบบขนตอน พบวา ปจจยทสามารถอธบายความแตกตางระหวางกลมไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 จานวน 7 ปจจย ตามลาดบความสาคญ ไดแก อทธพบของกลมเพอน ทศนคตตอการสบบหร ความเชออานาจภายในเองเกยวกบการสบบหร คาใชจายทไดรบ ความเชออานาจกฎหมายเกยวกบการสบบหร คานยมเกยวกบการสบบหร และความดงดดใจของผลตภณฑบหร ปจจยทง 7 ขอ สามารถทานายพฤตกรรมการสบและไมสบบหรของนกเรยนหญง ไดรอยละ 83.90 โดยนกเรยนทมอทธพลของกลมเพอนสง มทศนคตตอการสบบหรในเชงบวก มเงนคาใชจายทไดรบสงมคานยม เกยวกบการสบบหรสง และเหนผลตภณฑบหรทมความนาสนใจ เปนกลมทมแนวโนมจะสบบหร สวนนกเรยนหญงทมความเชออานาจภายในตนเกยวกบการสบบหรสง และมความเชออานาจกฎหมายเกยวกบการสบบหร เปนกลมทมแนวโนมจะไมสบบหร

บทท 3

วธดาเนนการศกษาคนควา การศกษาคนควาในครงนเปนการศกษาวจยเชงสารวจ (Survey research) ผวจยไดนาแนวคด และผลงานวจยทเกยวของมาเปนแนวทาง เพอศกษาพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ซงมขนตอนในการดาเนนการศกษาคนควา ดงน

1. การกาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง 2. การสรางเครองมอทใชในการศกษาคนควา 3. การเกบรวบรวมขอมล 4. การจดกระทาและการวเคราะหขอมล 5. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

กาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง ประชากร

ประชากรทใชในการศกษาครงน คอนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549 จานวน 1,195 คน กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาครงนเปนนกเรยนในชวงชนท 3 ปการศกษา 2549 ไดจากการใชตารางของ Krejcie and Morgan และใชวธการสมแบบแบงชนภม (Stratified random sampling ) ทาใหไดกลมตวอยางจานวน 288 คน การเลอกกลมตวอยาง 1. กาหนดขนาดของกลมตวอยางของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549 โดยใชตารางสาเรจรป Krejcie and Morgan ไดขนาดกลมตวอยาง 288 คน 2. ทาการสมตวอยางแบบแบงชนภม (Stratified random sampling ) โดยการจบฉลากจากเลขประจาตวของนกเรยนในแตละระดบชนนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549 ทาใหไดกลมตวอยาง ดงปรากฏตามตาราง 2

46

ตาราง 5 จานวนของประชากรและกลมตวอยาง ของนกเรยนในชวงชนท 3

ชน ประชากร (คน) กลมตวอยาง (คน) ชาย หญง รวม ชาย หญง รวม

ชนมธยมศกษาปท 1 197 223 420 46 54 98 ชนมธยมศกษาปท 2 186 196 382 59 44 94 ชนมธยมศกษาปท 3 177 216 393 53 47 96

รวม 560 635 1,195 155 145 288

การสรางเครองมอทใชในการศกษาคนควา

ลกษณะของเครองมอ เครองมอทใชในการศกษาคนควาครงนคอ แบบสอบถามซงผวจยไดสรางขน เพอสอบถามพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศร – นครนทรวโรฒ ปทมวน กรงเทพฯ แบงออกเปน 4 ตอน ดงน

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ ระดบชนป ผลสมฤทธทางการเรยน และรายไดทไดรบจากผปกครอง ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบสารวจรายการ (Check list) จานวน 4 ขอ

ตอนท 2 แบบทดสอบความรเกยวกบโทษของการสบบหร ซงเปนคาถามแบบปรนยเลอกตอบ 4 คาตอบ จานวน 33 ขอ

ตอนท 3 แบบสอบถามคานยมเกยวกบการสบบหร เปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ม 5 ระดบคอ เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง จานวน 37 ขอ

ตอนท 4 แบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการสบบหรเปนแบบมาตราสวนประมาณคา(Rating Scale) ม 3 ระดบคอ ปฏบตประจา ปฏบตบางครง ไมเคยปฏบต จานวน 29 ขอ

ขนตอนการสรางเครองมอ 1. ศกษาคนควาหาขอมลในตาราวชาการ วารสาร งานวจยทเกยวของกบความร

เกยวกบโทษของการสบบหร คานยมเกยวกบการสบบหร และพฤตกรรมการสบบหร 2. ศกษาหลกเกณฑ และวธการสรางเครองมอในงานวจย ไดแก ขอมลทวไปของผตอบ

แบบสอบถาม แบบทดสอบความรเกยวกบโทษของการสบบหร แบบสอบถามคานยมเกยวกบ

47

การสบบหร แบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการสบบหร จากตารา เอกสารและงานวจยทเกยวของ

3. นาแบบสอบถามทสรางเสนอตอประธานและกรรมการควบคมปรญญานพนธเพอตรวจแกไข

4. นาแบบสอบถามทสรางและปรบปรงแกไขแลวไปใหผชยวชาญ จานวน 5 ทาน ตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหา แลวนาขอเสนอแนะมาปรบปรงแกไข ดงน ขอคาถามความรเกยวกบโทษของการสบบหร จานวน 40 ขอ ขอคาถามคานยมเกยวกบการสบบหร จานวน 45 ขอ และขอคาถามพฤตกรรมการสบบหร จานวน 35 ขอ รวมทงหมด 120 ขอ

5. นาแบบสอบถามทปรบปรงแลวไปทดลองใช (Try out) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง 60 คน แลวนาคะแนนทไดมาวเคราะหหาคณภาพเครองมอ ไดคาถามดงน ขอคาถามความรเกยวกบโทษของการสบบหร จานวน 33 ขอ ขอคาถามคานยมเกยวกบการสบบหร จานวน 37 ขอ และขอคาถามพฤตกรรมการสบบหร จานวน 29 ขอ รวมทงหมด 99 ขอ

6. นาแบบสอบถามทใชไดไปใชกบกลมตวอยางจรง

เกณฑการใหคะแนนและการแปลความหมาย ผวจยไดใหเกณฑการใหคะแนนแบบสอบถามทใชในการเกบรวบรวมขอมลดงน 1. แบบสอบถามขอมลทวไปเกยวกบเพศ ชนปทศกษา ผลสมฤทธทางการเรยนและรายไดทไดรบจากผปกครอง ใชขอคาถามแบบสารวจรายการ 2. แบบสอบทดสอบความรเกยวกบโทษของการสบบหร มลกษณะเปนขอคาถามแบบปรนย 4 ตวเลอก และเกณฑการแปลความหมายของคะแนน ดงน คะแนน 0 – 13 หมายถง มความรระดบตา คะแนน 14 – 16 หมายถง มความรระดบปานกลาง

คะแนน 17 – 33 หมายถง มความรระดบสง 3. แบบสอบถามคานยมเกยวกบการสบบหร เปนแบบมาตราสวนประมาณคา

(Rating Scale) ม 5 ระดบคอ เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง ระดบการใหคะแนนขอความทางบวก ระดบการใหคะแนนขอความทางลบ มเกณฑการใหคะแนนดงน

ขอความทางบวก ขอความทางลบ ระดบความเหน คะแนน คะแนน เหนดวยอยางยง 5 1

48

ขอความทางบวก ขอความทางลบ ระดบความเหน คะแนน คะแนน

เหนดวย 4 2 ไมแนใจ 3 3 ไมเหนดวย 2 4 ไมเหนดวยอยางยง 1 5

เกณฑการแปลความหมาย (วเชยร เกตสงห. 2538 : 9) มดงน คะแนนเฉลย ระดบความเหน

3.67 – 5.00 คานยมเกยวกบการสบบหรระดบสง 2.34 – 3.66 คานยมเกยวกบการสบบหรระดบปานกลาง

1.00 – 2.33 คานยมเกยวกบการสบบหรระดบตา 5. แบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการสบบหร เปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ม 3 ระดบ คอ ปฏบตเปนประจา ปฏบตเปนบางครง ไมเคยปฏบต มเกณฑการใหคะแนนดงน ขอความทางบวก ขอความทางลบ ตวเลอก คะแนน คะแนน ปฏบตเปนประจา 0 2 ปฏบตเปนบางครง 1 1 ไมเคยปฏบต 2 0

เกณฑการแปลความหมายคะแนนแบงเปน 3 ระดบ (วเชยร เกตสงห. 2538 : 8 - 9) มดงน

คาเฉลย 1.34 – 2.00 หมายถง พฤตกรรมการสบบหรระดบสง คาเฉลย 0.67 – 1.33 หมายถง พฤตกรรมการสบบหรระดบปานกลาง คาเฉลย 0.00 – 0.66 หมายถง พฤตกรรมการสบบหรระดบตา

49

การหาคณภาพเครองมอ ผวจยไดดาเนนการตามลาดบ ดงน 1. การตรวจสอบความตรงตามเนอหา (Face Validity) แบบสอบถามและแบบทดสอบ

ทสรางเสรจแลวไปใหคณะกรรมการทควบคมปรญญานพนธตรวจสอบ และนามาแกไขหลงจากนนนาแบบสอบถามทปรบปรงแกไขแลว ไดแก ขอคาถามวดความรเกยวกบโทษของการสบบหร ขอคาถามวดคานยมเกยวกบการสบบหร และขอคาถามวดพฤตกรรมการสบบหร ไปใหผเชยวชาญจานวน 5 ทาน หรอผมประสบการณตรวจเพอพจารณาตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหา และความเหมาะสมของภาษาเปนรายขอวาแตละขอคาถามนนมความสอดคลอง โดยใชเกณฑการใหคะแนน ดงน (พวงรตน ทวรตน. 2538 : 117)

+1 เมอแนใจวาขอคาถามนนเปนตวแทนลกษณะเฉพาะกลมพฤตกรรมนน 0 เมอไมแนใจวาขอคาถามนนเปนตวแทนลกษณะเฉพาะกลมพฤตกรรมนนหรอไม -1 เมอแนใจวาขอคาถามนนไมเปนตวแทนลกษณะเฉพาะกลมพฤตกรรมนน

หลงจากนนนามาหาคาดชนความสอดคลองของขอคาถาม ซงไดคดเลอกขอคาถามทม คาดชนความสอดคลอง IOC เทากบ .50 หรอมากกวาขนไป ถอวามความเทยงตรงตามเนอหา และสามารถนาไปใชได ไดขอคาถามความรเกยวกบโทษของการสบบหร จานวน 33 ขอ ขอคาถามคานยมเกยวกบการสบบหร จานวน 37 ขอ และขอคาถามพฤตกรรมการสบบหร จานวน 29 ขอ นาแบบสอบถามทปรบปรงแลวไปทดลองใช (Try out) กบนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร จานวน 60 คน นาแบบสอบถามทผานการทดลองใชแลวมาตรวจใหคะแนน วเคราะหคณภาพ

2. วเคราะหหาความยากงาย (Difficulty) นาแบบทดสอบความรเกยวกบโทษของการสบบหร นามาวเคราะหหาความยาก

งาย โดยหาคาสดสวนของผตอบถกกบผตอบทงหมด (พวงรตน ทวรตน. 2538 : 129) และเลอกเฉพาะขอคาถามทมความยากงายระหวาง .20 - .80 ไว คดเลอกคาถามไวจานวน 33 ขอ มคาความยากงาย .68 - .75

3. การหาคาอานาจจาแนก (Discrimination) 3.1 นาแบบสอบถามเกยวกบความรเกยวกบโทษของการสบบหร มาวเคราะหหา

คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามเปนรายขอ โดยใชคาสหสมพนธแบบพอยทไบซเรยล (Point biserial correlation) (พวงรตน ทวรตน. 2538 : 130) แลวคดเลอกขอทมคาอานาจจาแนก ตงแต .20 ขนไป คดเลอกคาถามไวจานวน 10 ขอ มคาอานาจจาแนกระหวาง .22 - .69

4. การหาคาความเชอมน (Reliability) 4.1 นาแบบทดสอบความรเกยวกบโทษของการสบบหร ทมระบบการใหคะแนน

ตอบถกใหคะแนนเปน 1 และตอบไมใชหรอตอบไมทราบ ใหคะแนนเปน 0 นามาหาคาความ

50

เชอมน โดยใชสตร KR – 20 (Kuder – Richardson) (พวงรตน ทวรตน. 2538 : 123) ไดความเชอมน เทากบ .76

4.2 นาแบบทดสอบคานยมเกยวกบการสบบหร มพฤตกรรมการสบบหร นามาหาคาความเชอมน โดยใชสตร KR – 20 (Kuder – Richardson) (พวงรตน ทวรตน. 2538 : 123) ไดความเชอมน เทากบ .72 – 78

การเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถามทผวจยสรางขนและดาเนนการเกบขอมล

ดงน 1. ขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร ถง

ผอานวยการโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร ในการทดลองใช เครองมอ (Try out) เพอขออนมตและขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล

2. ผจยนาหนงสอจากบณฑตวทยาลย ถงผอานวยการโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศร -นครนทรวโรฒ ปทมวน เพอขออนมตและขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล

3. ผวจยนาแบบสอบถามไปดาเนนการรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง จานวน 320 คนโดยขอความรวมมอจากครประจาชนในชวงชนท 3 (มธยมศกษาปท 1–3) ผานผบรหารโรงเรยน และนดวนไปเกบขอมลหลงจากนน 1 สปดาหดวยตนเอง

3. ระยะเวลาในการเกบรวบรวมแบบสอบถาม ตงแตวนท 7 ธนวาคม พ.ศ. 2549 ถงวนท 28 กมภาพนธ พ.ศ. 2550 ไดแบบสอบถามทงสน 320 ฉบบ

4. เลอกแบบสอบถามทมความสมบรณ จานวน 300 ฉบบ มาลงรหสเพอการวเคราะหขอมลดวยคอมพวเตอร

การจดกระทาและการวเคราะหขอมล ในการวจยครงนผดาเนนการวจยดาเนนการวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมสาเรจรปในการทดสอบสมมตฐาน โดยมขนตอนดงน

1. จดทาคมอการลงรหสแลวนาขอมลทไดจากแบบสอบถามมาลงรหส 2. ตรวจสอบความถกตองในการลงรหส 3. จดกระทากบขอมลในการปอนขอมลในโปรแกรม 4. ดาเนนการประมวลผลขอมล

51

การวเคราะหทางสถต 1. แบบสอบถามตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามนามาวเคราะหโดยแจก

แจงความถและคารอยละ แยกตาม เพศ ระดบชนป ผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดรบจากผปกครอง

2. แบบสอบถามตอนท 2 ความรเกยวกบโทษของการสบบหร นาขอมลมาแจกแจงความถหาคารอยละ คะแนนเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐาน นาเสนอขอมลในรปตารางประกอบความเรยง

4. แบบสอบถามตอนท 4 คานยมเกยวกบการสบบหร นาขอมลมาแจกแจงความถหาคารอยละ คะแนนเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐาน นาเสนอขอมลในรปตารางประกอบความเรยง

5. แบบสอบถามตอนท 5 พฤตกรรมการสบบหร นาขอมลมาแจกแจงความถหาคารอยละ คะแนนเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐาน นาเสนอขอมลในรปตารางประกอบความเรยง

6. เปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนเฉลยพฤตกรรมการสบบหรของกลมตวอยาง 2 กลม ดานเพศ โดยการทดสอบคาท (t - test) เพอทดสอบสมมตฐานท 1

7. เปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนเฉลยพฤตกรรมการสบบหร ของกลมตวอยาง ระดบชนป ผลสมฤทธทางการเรยนและรายไดทไดรบจากผปกครอง โดยการทดสอบคาเอฟ (F-test) หรอวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way analysis of variance) เพอทดสอบสมมตฐานท 2, 3, 4, 5 และ 6

สถตทใชในการวเคราะหขอมล ในการวจยครงนใชสถตในการวเคราะหขอมลตางๆ ดงน 1. สถตพนฐาน ไดแก

1.1 คารอยละ โดยใชสตร (ชศร วงศรตนะ. 2535 : 101)

P = 100nf×

เมอ P แทน คารอยละ f แทน ความถทตองการแปลงใหเปนคารอยละ n แทน จานวนความถทงหมด

52

1.2 หาคาคะแนนเฉลย (Mean) โดยใชสตร (ชศร วงศรตนะ. 2541 : 35)

x = n

x∑

เมอ x แทน คะแนนเฉลย แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด ∑x n แทน จานวนกลมตวอยาง

1.3 หาคาความเบยงเบนมาตรฐาน โดยใชสตร (ชศร วงศรตนะ. 2541 : 65)

S = ( )

( )1nnxxn 22

−−∑ ∑

เมอ S แทน ความเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน

∑ 2x แทน ผลรวมของคะแนนแตละตวยกกาลงสอง

แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดยกกาลงสอง ( )2x∑

n แทน จานวนกลมตวอยาง

2. สถตทใชในการหาคณภาพของเครองมอ 2.1 หาคาดชนหาคาคณภาพเครองมอ โดยใหผทรงคณวฒ 5 ทาน ตรวจสอบ

และวเคราะหในเชงปรมาณหรอตวเลข (พวงรตน ทวรตน. 2540 : 117)

IOC = N

R∑

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองของแบบสอบถาม

∑ แทน ผลรวมคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญทงหมด R N แทน จานวนผเชยวชาญ

53

2.2 วเคราะหหาความยากงายโดยใชสตร (พวงรตน ทวรตน. 2540 : 129)

P = NR

เมอ P แทน คาความยากของคาถามแตละขอ R แทน จานวนผตอบถกแตละขอ N แทน จานวนผตอบแบบสมภาษณ

2.3 การหาคาอานาจจาแนก

2.3.1 การหาคาอานาจจาแนกของแบบทดสอบความร โดยหาคา สหสมพนธระหวางคะแนนรายขอกบคะแนนรวมทงฉบบ แบบพอยทไบซเรยล (Point biserial correlation) โดยใชสตร (พวงรตน ทวรตน. 2539 : 119)

pbisr = pqSyy

y

qp −

เมอ pbisr แทน คาอานาจจาแนกประจาขอ ดชนสมประสทธ

สหสมพนธพอยทไบซเรยล

py แทน คาเฉลยของคะแนนรวมกลมทตอบขอนนถก

qy แทน คาเฉลยของคะแนนรวมกลมทตอบขอนนผด

yS แทน คาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนทงฉบบ

p แทน สดสวนของผทตอบถกในแตละขอ

q แทน คา (1- p) ซงคอสดสวนของผทตอบผดในแตละ ขอ

54

2.3.2 การวเคราะหความเชอมน (Raliability) โดยวธหาคาสมประสทธแอล

ฟา (Alpha – Coefficient) ของครอนบบค (Cronbrach. 1970 : 161) โดยใชสตร (พวงรตน ทวรตน. 2543 : 125 - 126)

a = ⎩⎨⎧

⎭⎬⎫

−−

∑2t

2i

SS1

1kk

เมอ a แทน สมประสทธของความเชอมนของแบบสอบถาม

แทน จานวนขอของแบบสอบถาม k แทน ความแปรปรวนของคะแนนรวมในแตละขอของแบบสอบถาม 2

iS

แทน ความแปรปรวนของคะแนนรวมของแบบสอบถาม 2tS

3. การทดสอบสมมตฐาน

3.2 ทดสอบความแตกตางระหวางคะแนนเฉลยของตวแปร 2 กลม โดย ใชการทดสอบคาท (t - test) (ชศร วงศรตนะ. 2541 : 170) เพอทดสอบสมมตฐานขอท 5, 6 และ 7

2

22

1

21

21

nS

nS

xxt+

−=

โดย

df =

( )( )1n1nnS

nS

nS

nS

21

2

2

22

2

1

21

2

22

1

21

−−

⎥⎦

⎤⎢⎣

⎡+⎥

⎦

⎤⎢⎣

⎡

⎥⎦

⎤⎢⎣

⎡+

เมอ t แทน คาทพจารณาใน t – distribution

55

1x , 2x แทน คาคะแนนเฉลยในกลมตวอยาง 2 กลม 21S , แทน คาความแปรปรวนของคะแนนกลมตวอยาง 2 2

2S กลม

1n , แทน จานวนคนในกลมตวอยาง 2 กลม 2n df แทน ชนแหงความเปนอสระ (Degree of

freedom)

3.2 ทดสอบความแตกตางระหวางคะแนนเฉลยของกลมตวอยางมากกวา 2 กลมโดยใชการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way analysis of variance) หรอการทดสอบคาเอฟ (F - test) (ชศร วงศรตนะ. 2541 : 236) ทดสอบสมมตฐานท 1, 2, 3 และ 4

F = WB

MSMS

เมอ F แทน คาทใชพจารณาใน F-distribution

BMS แทน Mean square ระหวางกลม

WMS แทน Mean square ภายในกลม

3.3 ถาพบวาผลการทดสอบมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ทาการทดสอบความแตกตางเปนรายคโดยใชวธของนวแมน – คลส (Newman – Kuels Method)โดยใชสตร (ชศร วงศรตนะ. 2541 : 252)

q . n~

MSW

เมอ q แทน คา q – statistic

WMS แทน คาเฉลยของผลบวกยกกาลงสองภายในกลม n~ แทน จานวนคะแนนในแตละกลมตวอยางทไมเทากน

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

สญญาลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมลครงน เพอใหเกดความเขาใจตรงกนในการแปลความหมาย ผวจยใชสญญาลกษณทเกยวของกบการวจยดงน n แทน จานวนคนในกลมตวอยาง x แทน คาคะแนนเฉลย S แทน คาความเบยงเบนมาตรฐาน t แทน คาสถตทใชวเคราะหการแจกแจงแบบท (t – distribution) F แทน คาสถตทใชวเคราะหการแจกแจงแบบเอฟ (F – distribution) df แทน ชนแหงความเปนอสระ (Degree of freedom) SS แทน ผลบวกของคะแนนเบยงเบนยกกาลงสอง (Sum of square) MS แทน คาเฉลยของผลบวกของคะแนนยกกาลงสอง (Mean of quare) p แทน คาความนาจะเปน (Probability)

การวเคราะหขอมล การศกษาคนควาในครงน ผวจยไดวเคราะหขอมลทไดมาทาการวเคราะหดวยโปรแกรมคอมพวเตอรสาเรจรป และการทดสอบสมมตฐานยอมรบความมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยดาเนนการวเคราะหขอมลแบงออกเปน 5 ตอนดงน

ตอนท 1 การวเคราะหขอมลทวไปของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549 ตามตวแปรทศกษานาเสนอโดยการแจกแจงความถเปนคารอยละ โดยนาเสนอเปนตารางประกอบความเรยงดงปรากฎตามตาราง 6

ตอนท 2 การวเคราะหคาสถตพนฐานพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549 ตามตวแปร เพศ ระดบชน ผลสมฤทธการเรยน รายไดทไดจากผปกครอง และคานยมเกยวกบการสบบหร โดยการแจกแจงคาคะแนนเฉลยความเบยงเบนมาตรฐาน โดยนาเสนอในรปตารางประกอบความเรยงตามตาราง 7

57

ตอนท 3 การวเคราะหคาเฉลย ความเบยงเบนมาตราฐาน และระดบพฤตกรรมการ สบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน และเสนอในรปตารางประกอบความเรยง ตามดงปรากฎในตาราง 8

ตอนท 4 เปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยพฤตกรรมการสบบหรของ นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน กบตวแปรอสระ ไดแก เพศ ทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยสองคา ทไดจากกลมตวอยางสองกลมทเปนอสระจากกน โดยใชคาท (t - test) และนาเสนอในรปตารางประกอบความเรยง ตามดงปรากฎในตาราง 9

ตอนท 5 วเคราะหความแตกตางของคาเฉลยพฤตกรรมการสบบหรของ นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน กบตวแปรอสระ ไดแก ระดบชนป ผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดรบจากผปกครอง ความรเกยวกบโทษของการสบบหร และคานยมเกยวกบการสบบหร โดยทดสอบคาเอฟ (F-test) ถาพบความแตกตางอยางไมมนยสาคญทางสถต จงทดสอบคาเฉลยเปนรายค โดยวธนวแมน – กลส (Newman – keuls method) และนาเสนอในรปตารางประกอบความเรยง ดงปรากฎในตาราง 10

ผลการศกษาคนควา ตอนท 1 การวเคราะหขอมลทวไปของนกเรยนชวงชนท 3 ตามตวแปรทศกษา เพศ ระดบชน ผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดจากผปกครอง ความรเกยวกบโทษของการสบบหร และคานยมเกยวกบการสบบหร โดยแจกแจงความถ และคารอยละ นาเสนอในรปตาราง ปรากฏตามตาราง 6 ตาราง 6 จานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามตวแปร เพศ ระดบชน ผลสมฤทธ ทางการเรยน รายไดทไดจากผปกครอง ความรเกยวกบโทษของการสบบหร และคานยม เกยวกบการสบบหร

ตวแปร จานวน รอยละ

1. เพศ ชาย 156 52.00 หญง 144 48.00

รวม 300 100.00

58

ตาราง 6 (ตอ)

ตวแปร จานวน รอยละ

2. ระดบชน ชนมธยมศกษาปท 1 100 33.30 ชนมธยมศกษาปท 2 100 33.30 ชนมธยมศกษาปท 3 100 33.30

รวม 300 100.00

3. ระดบผลสมฤทธทางการเรยน ตากวา 2.00 9 3.00 2.00 – 2.50 33 11.00 2.51 – 3.00 57 19.00

มากกวา 3.00 201 67.00

รวม 300 100.00

4. รายไดทไดจากผปกครอง / เดอน ตากวา 2,000 บาท 106 35.30 2,000 – 3,000 บาท 104 34.70 3,001 – 4,000 บาท 37 12.30 มากกวา 4,000 บาท 53 17.70

รวม 300 100.00

5. ความรเกยวกบโทษของการสบบหร ระดบตา 91 30.30 ระดบปานกลาง 107 35.70

ระดบสง 102 34.00

รวม 300 100.00

59

ตาราง 6 (ตอ)

ตวแปร จานวน รอยละ

6. คานยมเกยวกบการสบบหร ระดบตา 3 1.00 ระดบปานกลาง 22 7.30

ระดบสง 275 91.70

รวม 300 100.00

จากตาราง 6 แสดงวาจานวนรอยละของกลมตวอยางซงเปนนกเรยนชวงชนท 3

จาแนกตามตวแปรเพศทศกษาดงน จาแนกตามตวแปรเพศ พบวา นกเรยนทเปนกลมตวอยางมเพศชายมากกวาเพศ

หญงโดยมเพศชายคดเปนรอยละ 52.0 เพศหญงคดเปนรอยละ 48.0 จาแนกตามระดบชนทเปนกลมตวอยาง พบวา กลมทศกษาในระดบชนมธยมศกษาปท

1 คดเปนรอยละ 33.3 ชนมธยมศกษาปท 2 คดเปนรอยละ 33.3 และชนมธยมศกษาปท 3 คดเปนรอยละ 33.3

จาแนกตามระดบผลสมฤทธทางการเรยนทเปนกลมตวอยางพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนมากกวา 3.00 ขนไปมจานวนมากทสด คดเปนรอยละ 67.0 กลมทมผลสมฤทธทางการเรยนตากวา 2.00 มจานวนนอยทสด คดเปนรอยละ 3.0 กลมทมผลสมฤทธทางการเรยน 2.00 – 2.50 คดเปนรอยละ 11.0 และ 2.51 – 3.00 คดเปนรอยละ 19.0 จาแนกตามรายไดทไดจากผปกครองทเปนกลมตวอยาง พบวา กลมทมรายไดทไดรบจากผปกครอง 3,001 – 4,000 บาท / เดอน มจานวนนอยทสด คดเปนรอยละ12.30 กลมทมรายไดตากวา 2,000 บาท / เดอน มจานวนมากทสด คดเปนรอยละ 35.30 และกลมทมรายได 2,000 – 3,000 บาท / เดอน และมากกวา 4,000 บาท / เดอน คดเปนรอยละ 34.70 และ 17.70 ตามลาดบ

จาแนกตามความรเกยวกบโทษของการสบบหรทเปนกลมตวอยาง พบวา กลมตวอยางมความรระดบปานกลางมจานวนมากทสด คดเปนรอยละ 35.70 กลมตวอยางทมความรระดบสง คดเปนรอยละ 34.00 และกลมตวอยางทมความรระดบตามจานวนนอยทสด คดเปนรอยละ 30.30

60

จาแนกตามคานยมเกยวกบการสบบหรทเปนกลมตวอยาง พบวา กลมตวอยางม คานยมเกยวกบการสบบหรทมระดบสง มจานวนมากทสด คดเปนรอยละ 94.00 กลมตวอยาง ทมระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 5.00 และกลมตวอยางทมระดบตามจานวนนอยทสด คดเปนรอยละ 1.00

ตอนท 2 การวเคราะหคาสถตพนฐานพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนชวงชนท 3

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549 ตามตวแปร เพศ ระดบชน ผลสมฤทธการเรยน รายไดทไดจากผปกครอง และคานยมเกยวกบการสบบหร โดยการแจกแจงคาคะแนนเฉลยความเบยงเบนมาตรฐาน โดยนาเสนอในรปตารางประกอบความเรยงตามตาราง 7 ตาราง 7 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของพฤตกรรมการสบบหร จาแนกตามตวแปร เพศ ระดบชน ผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดจากผปกครอง ความรเกยวกบโทษ ของการสบบหร และคานยมเกยวกบการสบบหร

ตวแปร X S

1. เพศ ชาย 1.71 0.24 หญง 1.72 0.28

รวม 1.71 0.26

2. ระดบชน ชนมธยมศกษาปท 1 1.73 0.23 ชนมธยมศกษาปท 2 1.71 0.22 ชนมธยมศกษาปท 3 1.70 0.32

รวม 1.71 0.26

61

ตาราง 7 (ตอ)

ตวแปร X S

3. ระดบผลสมฤทธทางการเรยน ตากวา 2.00 1.78 0.09 2.00 – 2.50 1.76 0.14 2.51 – 3.00 1.70 0.31

มากกวา 3.00 1.70 0.27

รวม 1.71 0.26

4. รายไดทไดจากผปกครอง / เดอน ตากวา 2,000 บาท 1.78 0.09 2,000 – 3,000 บาท 1.76 0.14

3,001 – 4,000 บาท 1.70 0.31 มากกวา 4,000 บาท 1.70 0.27

รวม 1.71 0.26

5. ความรเกยวกบโทษของการสบบหร มความรระดบตา 1.75 0.20 มความรระดบปานกลาง 1.07 0.34

มความรระดบสง 1.72 0.21

รวม 1.71 0.26

6. คานยมเกยวกบการสบบหร มความรระดบตา 1.74 0.05

มความรระดบปานกลาง 1.63 0.39 มความรระดบสง 1.71 0.26

รวม 1.71 0.26

62

ตาราง 7 (ตอ)

ตวแปร X S

6. คานยมเกยวกบการสบบหร มความรระดบตา 1.74 0.05

มความรระดบปานกลาง 1.63 0.39 มความรระดบสง 1.71 0.26

รวม 1.71 0.26

จากตาราง 7 แสดงวา พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยน

สาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน จาแนกตามเพศ ระดบชน ผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดจากผปกครอง ความรเกยวกบโทษของการสบบหร และคานยมเกยวกบการสบบหรไมแตกตางกน

ตอนท 3 การวเคราะหคาเฉลย ความเบยงเบนมาตราฐานของความรเกยวกบโทษของ

การสบบหร คานยมเกยวกบการสบบหร และระดบพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ตาราง 8 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตราฐาน และระดบพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยน ในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปรากฏตามตาราง 5

ตวแปร X ระดบ S

ความรเกยวกบโทษของการสบบหร 14.54 3.97 ปานกลาง คานยมเกยวกบการสบบหร 4.40 0.64 สง พฤตกรรมการสบบหร 1.71 0.26 สง

จากตาราง 8 แสดงวา นกเรยนทเปนกลมตวอยางมคาเฉลยของระดบพฤตกรรมการ

สบบหรเทากบ 1.71 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.26 และเมอเปรยบเทยบตามเกณฑทกาหนดไวพบวานกเรยนทเปนกลมตวอยางมพฤตกรรมการสบบหรอยในระดบสง คาเฉลยของระดบความรเกยวกบโทษของการสบบหรเทากบ 14.54 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 3.97 และเมอเปรยบเทยบตามเกณฑทกาหนดไว พบวา นกเรยนทเปนกลมตวอยางมความรเกยวกบ

63

โทษของการสบบหรอยในระดบปานกลาง คาเฉลยของคานยมเกยวกบการสบบหรเทากบ 4.40 คาเบยงเบนมาตราฐานเทากบ 0.64 และเมอเปรยบเทยบตามเกณฑทกาหนดไวพบวานกเรยนทเปนกลมตวอยางมคานยมเกยวกบเกยวกบการสบบหรอยในระดบสง

ตอนท 4 เปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยพฤตกรรมการสบบหรของ นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน กบตวแปรอสระ ไดแก เพศ และนาเสนอในรปตารางประกอบความเรยง ดงปรากฎในตาราง 6 ตาราง 9 เปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนเฉลยพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยน ในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน จาแนกตามเพศ

ตวแปร N X t p S

เพศ ชาย 156 0.41 0.25

1.20 .23 หญง 144 0.37 0.23

รวม 300 0.39

จากตาราง 9 แสดงวา นกเรยนทเปนกลมตวอยางมคาเฉลยของระดบพฤตกรรมการ

สบบหร จาแนกตามเพศไมมความแตกตางกนซงไมสอดคลองกบสมมตฐานขอท 1 ทวานกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทมเพศตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน

ตอนท 5 วเคราะหความแตกตางของคาเฉลยพฤตกรรมการสบบหรของ นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน กบตวแปรอสระ ไดแก ระดบชน ผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดจากผปกครอง ความรเกยวกบโทษ ของการสบบหร และคานยมเกยวกบการสบบหร โดยทดสอบคาเอฟ (F-test) ถาพบความแตกตางอยางไมมนยสาคญทางสถต จงทดสอบคาเฉลยเปนรายค โดยวธนวแมน – กลส (Newman – keuls method) และนาเสนอในรปตารางประกอบความเรยง ดงปรากฎในตาราง 10

64

ตาราง 10 วเคราะหความแตกตางของคะแนนเฉลยพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยน ในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน จาแนกตามระดบชน ผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดรบจากผปกครอง ความรเกยวกบโทษของการสบบหร และคานยมเกยวกบการสบบหร

ตวแปร แหลงความแปรปรวน SS df MS F p

ระดบชน ระหวางกลม 0.10 2 0.04 1.00 .55 ภายในกลม 21.06 297 0.07

รวม 21.15 299

ผลสมฤทธทางการเรยน ระหวางกลม 0.16 3 0.05 0.78 .50 ภายในกลม 20.98 296 0.07

รวม 21.15 299

รายไดทไดรบจากผปกครอง ระหวางกลม 0.09 3 0.03 0.42 .73 ภายในกลม 21.05 296 0.07

รวม 21.15 299

ความรเกยวกบโทษของการสบบหร ระหวางกลม 0.34 2 0.17 2.47 .06 ภายในกลม 20.80 297 0.07

รวม 21.15 299

65

ตาราง 10 (ตอ)

ตวแปร แหลงความแปรปรวน SS df MS F p

คานยมเกยวกบการสบบหร ระหวางกลม 0.15 2 0.07 1.10 .33 ภายในกลม 20.99 297 0.07

รวม 21.15 299

จากตาราง 10 แสดงวา พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยน

สาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน จาแนกตามระดบชนไมมความแตกตางกนซงไมสอดคลองกบสมมตฐานขอท 2 ทมระดบชนตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน

พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรน - ครนทรวโรฒ ปทมวน จาแนกตามผลสมฤทธทางการเรยนไมมความแตกตางกนซงไมสอดคลองกบสมมตฐานขอท 3 ทมผลสมฤทธทางการเรยนตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน

พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรน - ครนทรวโรฒ ปทมวน จาแนกตามรายไดทไดจากผปกครองไมมความแตกตางกนซงไมสอดคลองกบสมมตฐานขอท 4 ทมรายไดทไดจากผปกครองตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน

พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรน - ครนทรวโรฒ ปทมวน จาแนกตามความรเกยวกบโทษของการสบบหรไมมความแตกตางกนซงไมสอดคลองกบสมมตฐานขอท 5 ทมความรเกยวกบโทษของการสบบหรตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน

พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรน - ครนทรวโรฒ ปทมวน จาแนกตามคานยมเกยวกบการสบบหรไมมความแตกตางกนซงไมสอดคลองกบสมมตฐานขอท 6 ทมคานยมเกยวกบการสบบหรตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน

บทท 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ

การศกษาครงน เปนการวจยเชงสารวจ (Survey resarch) โดยการศกษาพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน

สงเขปความมงหมาย สมมตฐาน และวธดาเนนการศกษาคนควา

ความมงหมายของการศกษาคนควา 1. เพอศกษาพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธต

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน 2. เพอศกษาเปรยบเทยบพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยน

สาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ตามตวแปร เพศ ระดบชนป ผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดรบจากผปกครอง

สมมตฐานของการศกษาคนควา 1. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทมเพศตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน 2. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทมระดบชนตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน 3. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทมผลสมฤทธทางการเรยนตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน

4. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทมรายไดทไดจากผปกครองตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน 5. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทมความรเกยวกบโทษของการสบบหรตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน 6. นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทมคานยมเกยวกบการสบบหรตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน

67

วธดาเนนการศกษาคนควา ประชากร

ประชากรทใชในการศกษาครงน คอนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549 จานวน 1,195 คน กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาครงนเปนนกเรยนในชวงชนท 3 ปการศกษา 2549 ไดจากการใชตารางของ Krejcie and Morgan และใชวธการสมแบบแบงชนภม (Stratified random sampling ) ทาใหไดกลมตวอยางจานวน 288 คน

เครองมอทใชในการศกษาคนควา เครองมอทใชในการการศกษาวจยครงนเปนแบบสอบถามทผวจยสรางขน แบงออกเปน

4 ตอนคอ ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ ระดบชนป ผลสมฤทธ

ทางการเรยน และรายไดทไดรบจากผปกครอง ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบสารวจรายการ (Check list) จานวน 4 ขอ

ตอนท 2 แบบทดสอบความรเกยวกบโทษของการสบบหร ซงเปนคาถามแบบปรนยเลอกตอบ 4 คาตอบ จานวน 33 ขอ

ตอนท 3 แบบสอบถามคานยมเกยวกบการสบบหร เปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ม 5 ระดบคอ เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง จานวน 37 ขอ

ตอนท 4 แบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการสบบหรเปนแบบมาตราสวนประมาณคา(Rating Scale) ม 3 ระดบคอ ปฏบตประจา ปฏบตบางครง ไมเคยปฏบต จานวน 29 ขอ

การวเคราะหขอมล การศกษาคนควาในครงน ผวจยไดวเคราะหขอมลทไดมาทาการวเคราะหดวยโปรแกรมคอมพวเตอรสาเรจรป และการทดสอบสมมตฐานยอมรบความมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และระดบ .01 โดยดาเนนการวเคราะหขอมลแบงออกเปน 5 ตอนดงน

ตอนท 1 การวเคราะหขอมลทวไปของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549 ตามตวแปรทศกษานาเสนอโดยการแจกแจงความถเปนคารอยละ โดยนาเสนอเปนตารางประกอบความเรยงดงปรากฎตามตาราง 6

68

ตอนท 2 การวเคราะหคาสถตพนฐานพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549 ตามตวแปร คานยมเกยวกบการสบบหร นาเสนอในรปตาราง ปรากฎตามโดยการแจกแจงคาคะแนนเฉลยความเบยงเบนมาตรฐาน โดยนาเสนอในรปตารางประกอบความเรยงตามตาราง 7

ตอนท 3 การวเคราะหคาเฉลย ความเบยงเบนมาตราฐานของความรเกยวกบโทษของการสบบหร คานยมเกยวกบการสบบหร และระดบพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน และเสนอในรปตารางประกอบความเรยงตามตาราง 8

ตอนท 4 เปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยพฤตกรรมการสบบหรของ นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน กบตวแปรอสระ ไดแก เพศ ทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยสองคา ทไดจากกลมตวอยางสองกลมทเปนอสระจากกน โดยใชคาท (t - test) และนาเสนอในรปตารางประกอบความเรยง ตามตาราง 9

ตอนท 5 วเคราะหความแตกตางของคาเฉลยพฤตกรรมการสบบหรของ นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน กบตวแปรอสระ ไดแก ระดบชนป ผลสมฤทธทางการเรยน รายไดทไดรบจากผปกครอง ความรเกยวกบโทษของการสบบหร และคานยมเกยวกบการสบบหร โดยทดสอบคาเอฟ (F-test) ถาพบความแตกตางอยางไมมนยสาคญทางสถต จงทดสอบคาเฉลยเปนรายค โดยวธนวแมน – กลส (Newman – keuls method) และนาเสนอในรปตารางประกอบความเรยง ดงปรากฎในตาราง 10

สรปผลการศกษาคนควา จากการวเคราะหขอมลพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ปการศกษา 2549 ปรากฎผลดงน

1. นกเรยนทเปนกลมตวอยางมเพศชายมากกวาเพศหญงโดยมเพศชาย คดเปนรอยละ 52.0 เพศหญงคดเปนรอยละ 48.0 ระดบชนปทเปนกลมตวอยาง พบวา กลมทศกษาในระดบชนมธยมศกษาปท 1 คดเปนรอยละ 33.3 ชนมธยมศกษาปท 2 คดเปนรอยละ 33.3 และชนมธยมศกษาปท 3 คดเปนรอยละ 33.3 ระดบผลสมฤทธทางการเรยนหรอคะแนนเฉลยในปทผานมาทเปนกลมตวอยางพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนมากกวา 3.00 ขนไปมจานวนมากทสด คดเปนรอยละ 67.0 กลมทมผลสมฤทธทางการเรยนตากวา 2.00 มจานวนนอยทสด คดเปนรอยละ 3.0 กลมทมผลสมฤทธทางการเรยน 2.00 – 2.50 คดเปนรอยละ 11.0 และ 2.51 – 3.00 คดเปนรอยละ 19.0 รายไดทไดรบจากผปกครองทเปนกลมตวอยาง พบวา กลม

69

ทมรายไดทไดรบจากผปกครอง 3,001 – 4,000 บาท / เดอน มจานวนนอยทสด คดเปนรอยละ12.30 กลมทมรายไดตากวา 2,000 บาท / เดอน มจานวนมากทสด คดเปนรอยละ 35.30และกลมทมรายได 2,000 – 3,000 บาท / เดอน และมากกวา 4,000 บาท / เดอน คดเปนรอยละ 34.70 และ 17.70 ตามลาดบ

2. วเคราะหความรเกยวกบโทษของการสบบหร ของนกเรยนในชวงชนท 3 ทเปนกลมตวอยางในการศกษาครงน พบวา กลมตวอยางมความรเกยวกบโทษของการสบบหรเทากบ 14.54 มจานวนมากทสด คดเปนรอยละ 35.70 อยในระดบปานกลาง กลมตวอยางมความรเกยวกบโทษของการสบบหร คดเปนรอยละ 34.00 อยในระดบสง และกลมตวอยางมความรเกยวกบโทษของการสบบหร คดเปนรอยละ 30.30 อยในระดบตา

3. วเคราะหคานยมเกยวกบการสบบหร ของนกเรยนในชวงชนท 3 ทเปนกลมตวอยางในการศกษาครงนมคานยมเกยวกบการสบบหรเทากบ 4.40 ซงอยในระดบสง และนกเรยนสวนใหญมคานยมเกยวกบการสบบหรอยในระดบสง คดเปนรอยละ 91.70

4. การวเคราะหพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 ทเปนกลมตวอยางในการศกษาครงนมพฤตกรรมการสบบหรเทากบ 1.71 ซงเปนการปฏบตอยในระดบสง และนกเรยนสวนใหญมพฤตกรรมการสบบหรในระดบสง คดเปนรอยละ 94.00 ผลการทดสอบตามสมมตฐาน พบวา 1. นกเรยนทมเพศตางกนมพฤตกรรมการสบบหรไมแตกตางกน 2. นกเรยนทมระดบชนตางกนมพฤตกรรมการสบบหรไมแตกตางกน 3. นกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนตางกนมพฤตกรรมการสบบหรไมแตกตางกน

4. นกเรยนทมรายไดทไดจากผปกครองตางกนมพฤตกรรมการสบบหรไมแตกตางกน 5. นกเรยนทมความรเกยวกบโทษของการสบบหรตางกนมพฤตกรรมการสบบหร ไมแตกตางกน

6. นกเรยนทมคานยมเกยวกบการสบบหรตางกนมพฤตกรรมการสบบหรไมแตก - ตางกน

อภปรายผล 1. จากการศกษาพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธต

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน มระดบพฤตกรรมการสบบหรอยในระดบสง ทงนอาจ เปนเพราะ ในปจจบนการสบบหรเปนทรงเกยจของสงคมทวไป และมการหามสบบหรในท สาธารณะตางๆ โดยเฉพาะอยางยงทชมชน มการหามจาหนายบหรในสถานททวไป ทาให การหาซอบหรมาสบคอนขางยากและคนสวนใหญไมนยมสบบหรเหมอนแตกอน ทาใหคนทสบ บหรเปนคนทสงคมรงเกยจ มกลนบหรตดตว สงคมไมยอมรบคนสบบหร ประกอบกบ

70

นกเรยนทจะศกษาตอโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ตองผาน การสอบคดเลอกจากทางโรงเรยนทาใหนกเรยนสวนใหญใหความสาคญกบการเรยน รวมทง ฝายปกครองของโรงเรยนมกฎระเบยบเขมงวด และการลงโทษเกยวกบการสบบหรของนกเรยน อยางจรงจง สงผลใหสงแวดลอมภายในโรงเรยนอยในระดบด และนกเรยนทเขามาเรยนสวน ใหญเปนเดกทตงใจเรยนเพอสอบเขามหาวทยาลยในอนาคตตามทเดกตองการ เนองจากเปน นกเรยนทใหความสนใจตอการเรยนอยางมาก จงอาจเปนสาเหตททาใหนกเรยนโรงเรยนสาธต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ไมใหความสนใจและความสาคญตอการสบบหร ดวย สาเหตดงกลาวจงทาใหนกเรยนมพฤตกรรมการสบบหรอยในระดบสง การศกษาครงนจง สอดคลองกบการศกษาของ บงอร ดวงรตน (2541 : 99 - 100) ทไดศกษาปจจยทมความ สมพนธตอการปฏบต เพอปองกนการเสพตดยาบาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 สงกดประถมศกษาจงหวดสพรรณบร กลมตวอยาง 1,756 คน พบวา การไดรบขอมความร เกยวกบบาบามความสมพนธกบการปฏบต เพอปองกนการเสพตดยาบาของนกเรยน จง อธบายไดวาการทนกเรยนกลมตวอยางมพฤตกรรมการสบบหรอยในระดบสงนน อาจอธบาย เนองมาจากการไดรบความรเกยวกบพษภยของบหรจากในหองเรยน และขอมลขาวสารเรอง บหรจากสอตางๆ ทงภาครฐและเอกชนทชใหเหนถงพษภยของบหร ทาใหนกเรยนหลกเลยง พฤตกรรมการสบบหร

2. เพศ จากการศกษาพบวา นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ ปทมวน ทงเพศชายและเพศหญงพฤตกรรมการสบบหรไมมความแตกตางกน ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานขอ 1 ทวา มเพศตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรตางกน จงอาจเปนสาเหตทาใหนกเรยนเพศชายและเพศหญงไมใหความสาคญตอการสบบหร ไดเหนถงความสาคญถงอนตรายทจะเกดขนจากบหร และปจจบนมการเผยแพรขาวสารทเปนอนตรายจากบหรเปนจานวนมากทาใหเกดความกลวถงอนตรายดงกลาว ประกอบกบสงคมไทยไมยอมรบการสบบหร เพราะรวาการสบบหรมอนตรายตอรางกาย ดวยเหตผลดงกลาว จงทาใหนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน มพฤตกรรมการสบบหรไมแตกตางกน การศกษาครงนไมสอดคลองกบการศกษาของ ชวนพศ บญรตเวช (2531 : 74) ทไดศกษาเกยวกบการสบบหรในกลมเดกนกเรยนชนมธยมและนกเรยนอาชวในกรงเทพมหานคร พบวา นกเรยนชายสบบหรมากกวานกเรยนหญง และไมสอดคลองกบการศกษาของชชย ศภวงศ, สภกร บวสาย และนวลอนนตตนตเกต (2540 : 15) ไดศกษาพฤตกรรมการสบบหรของเยาวชนไทยทวประเทศจานวน 5,598 คน พบวา เยาวชนชายทมผลการเรยนดมอตราการสบบหร รอยละ 2.10 กลมทเรยนไมดมอตราการสบบหร รอยละ 2.20 ในขณะทเยาวชนหญงทมผลการเรยนดมอตราการสบบหร รอยละ 0.30 และกลมทมผลการเรยนไมดมอตราการสบบหร รอยละ 4.60

71

3. ระดบชนปตางกน จากการศกษาพบวา นกเรยนทมระดบชนปตางกน จะม พฤตกรรมการสบบหรไมแตกตางกน ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานขอ 2 ทวา มระดบชนปตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะนกเรยนในชวงชนท 3 ซงอยในระยะการเปลยนแปลงเขาสวยรนทอยากทดลอง ซงตองมการปรบตว โดยใชกลไกหลายอยางมบคคลจานวนมากทใชนอกเหนอจากการศกษาเลาเรยน ทใชกจกรรมอนๆ เขามามสวนรวมและพฒนาศกยภาพของตนเอง เชน การเลนกฬา – ออกกาลงกาย การเลนดนตรงานศลปะ เปนตน ดวยเหตผลดงกลาวจงทาใหนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน มพฤตกรรมการสบบหรไมแตกตางกน จงสอดคลองกบการศกษาของ ทศนยา ปนคลาย (2543 : บทคดยอ) ศกษาพฤตกรรมสขภาพเกยวกบการปองกนการเสพสารเสพตด ของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย ในโรงเรยนสงกดกรมสามญศกษา จงหวดนนทบร พบวา นกเรยนทมระดบชนปตางกน มการปฏบตเกยวกบการเสพสารเสพตดไมแตกตางกน และการศกษาครงนไมสอดคลองกบการศกษาของ ปยาร พรยะอดมพร (2543 : บทคดยอ) ศกษาพฤตกรรมสขภาพเกยวกบการปองกนการเสพตดยาบาของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน จงหวดนนทบร พบวา ระดบชนทกาลงศกษาตางกน มเจตคตเกยวกบการปองกนการเสพยาบา ซงแตกตางกนและไมสอดคลองกบการศกษาของเออมพร พลอยประดษฐ (2544 : บทคดยอ) ศกษาพฤตกรรมเกยวกบการปองกนการเสพตดยาบาของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน ในกลมโรงเรยนมธยมศกษา กลมสหวทยาเขตฉฏฐมงคล สงกดกรมสามญศกษา กรงเทพฯ พบวา นกเรยนทมระดบชนปตางกนมความร เจตคตและการปฏบตเกยวกบการปองกนสารเสพตดตางกน

4. ผลสมฤทธทางการเรยน จากการศกษาพบวา นกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยน ตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรไมแตกตางกน ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานขอ 3 นกเรยนในชวงชนท 3 ทมผลสมฤทธทางการเรยนตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน สวนใหญเรยนอยในระดบดและในการเรยน พบวา มการแขงขนกนสงจงอาจทาใหเดกไมมเวลาสนใจกบเรองอนๆ ประกอบกบ เดกสวนใหญมผปกครองทสนใจดแลดานการเรยน และความประพฤตของนกเรยนอยางด จงเปนสาเหตทาใหนกเรยนมกจกรรมทางเลอกทชวยใหรอดพนจากการสบบหรได เชน การออกกาลงกาย และสนทนาการตางๆ ทาใหนกเรยนในชวงชนท 3 มผลสมฤทธทางการเรยนตางกน มพฤตกรรมการสบบหรตางกน การศกษาครงนไมสอดคลองกบการศกษาของชชย, ศภวงศ, สภกร บวสาย และนวลอนนต ตนตเกต (2540 : 15) ไดศกษาพฤตกรรมการสบบหรของเยาวชนไทยทวประเทศจานวน 5,598 คน พบวา เยาวชนชายทมผลการเรยนดมอตราการสบบหร รอยละ 2.10 กลมทเรยนไมดมอตราการสบบหร รอยละ 2.20 ในขณะทเยาวชนหญงทมผลการเรยนดมอตราการสบบหร รอยละ 0.30 และกลมทมผลการเรยนไมดมอตราการสบบหร รอยละ 4.60 และไมสอดคลองกบการศกษา

72

ของ วรวรรณ สธรไกรลาศ (2536 : บทคดยอ. 41.96) ทศกษาตวแปรปท 5 ในเขตกรงเทพมหานคร พบวา นกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยน จะมความภาคภมใจในตนเอง รวมทงรบรและเขาใจเกยวกบอนตรายของยาเสพตดจาก และมความกลาในการปฏเสธการชกจงเรองยาเสพตดจากเพอนในกลม

5. รายไดทไดจากผปกครอง จากการศกษาพบวา นกเรยนในชวงชนท 3 ทม รายไดทไดจากผปกครองตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรไมแตกตางกน ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานขอ 4 นกเรยนทไดรบจากผปกครองตางกน มพฤตกรรมการสบบหรแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะ ในปจจบนการสบบหรไมเปนทนยมของคนทวไป และมกฎหมายหามสบบหรในทสาธารณะตางๆ และบหรมราคาคอนขางแพง จงทาใหไมมแรงจงใจทจะทาใหเดกสนใจทจะสบบหร ประกอบกบนกเรยนในโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน อยในสภาพแวดลอมทด มอาหารกลางวนจากโรงเรยนจดหาให จงไมตองไปซอทอน ทาใหเดกไมตองเสยเวลาไปหาซออาหาร ซงอาจทาใหเดกไมมความจาเปนตองมรายไดจากผปกครองมากนก และนกเรยนสวนใหญรวาบหรเปนตวทาลายสขภาพ ดวยเหตผลดงกลาวจงทาใหนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน มรายไดตางกน มพฤตกรรมการสบบหรไมตางกน การศกษาครงนไมสอดคลองกบการศกษาของชชย, ศภวงศ, สภกร บวสาย และนวลอนนต ตนตเกต (2540 – 151) การศกษาพฤตกรรมการสบบหรของเยาวชนไทยทวประเทศ จานวน 5,598 คน พบวา การมรายไดเปนปจจยหนงสงเสรมใหเยาวชนไทยสบบหร โดยเยาวชนไทยทมรายไดตา สบบหรในอตราถงรอยละ 14.20 และยงพบวา เยาวชนทมรายไดมากหรอฐานะด อตราการลองสบบหรจะมจานวนมากขน

6. ความรเกยวกบโทษของการสบบหร จากการศกษาพบวา นกเรยนทมความร เกยวกบโทษของการสบบหรตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรไมแตกตางกน ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานขอ 5 โดยพบวา นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครน - ทรวโรฒ ปทมวน มระดบพฤตกรรมการสบบหรสวนใหญอยในระดบปานกลาง ทงนเนองมาจากเดกนกเรยนไดรบความรเรองพษของบหร จากในชนเรยนและไดรบขาวสารจากการรณรงคจากสอตางๆ ใหเหนถงพษภย และความสญเสยอนเกดจากบหรซงทาใหเกดปญหาโดยตรงตอสขภาพและทาใหเสยบคลกภาพ บานเมองสกปรก อาจเปนสาเหตททาใหนาปสสารเสพตดชนดอนๆ(พฒน สจานงค. 2539 : 33) ทงนอาจเปนเพราะบหรเปนสงเสพตดทมมานาน และคนสวนใหญไมเหนความสาคญเกยวกบโทษของการสบบหร ทาใหคนสวนใหญเปนโรคทเกดจากการสบบหร ปจจบนมการรณรงคและมการประชาสมพนธในสถานศกษาและสอตางๆ ถงอนตรายทจะไดรบจากการสบบหรและผลกระทบจากการสบบหรของคนขางเคยง และในหนงสอเรยน กมการสอดแทรกเนอหาและอนตรายของบหรใหนกเรยนไดเรยน จงทาใหนกเรยนสวนใหญไดความรทเกดอนตรายจากการสบบหรตลอดเวลา ดวยเหตผลดงกลาวจงทาใหนกเรยนทมความรเกยวกบโทษของบหรตางกน มพฤตกรรมการสบบหรไมตางกน

73

การศกษาครงนสอดคลองกบการศกษาของ นพนธ กลนตย (2538 : 79 – 80) ศกษาปจจยสาคญทมผลตอการเรมและเลกบหรของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย จงหวดเชยงใหม จานวน 1,017 คน พบวา ปจจยเชงสขภาพ มผลตอการสบบหรของนกเรยนมากทสด และสอดคลองกบการศกษาของ รญจวน คาวาชรพทกษ และวรนช แหยมแสง (2539 : 23 – 59) พบวา ความรความเขาใจเกยวกบโทษของการสบบหรมผลตอพฤตกรรมการสบบหร และไมสอดคลองกบการศกษาของ ยวลกษณ ขนอาสา (2541 : 109) ศกษาปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการสบบหรและไมสบบหรของนกเรยนหญงในมธยมศกษาตอนปลาย และประกาศนยบตรวชาชพ เขตกรงเทพฯ พบวา การรบรผลกระทบของการสบบหรไมมอทธพลตอพฤตกรรมการสบบหรและสบบหร สวนใหญอยในระดบสงสอดคลอง กบการศกษาของ วยะดา ดลกวฒนา (2537 – 4) ศกษาพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ วทยาลยเทนนคสโขทย จานวน 80 คน พบวา นกศกษาสวนใหญขาดความรเรองพษภยของบหร รอยละ 78.2

7. คานยมเกยวกบการสบบหร จากการศกษาพบวา นกเรยนทมคานยม เกยวกบการสบบหรตางกน จะมพฤตกรรมการสบบหรไมแตกตางกน ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานขอ 6 นกเรยนทมคานยมเกยวกบการสบบหรตางกน มพฤตกรรมการสบบหรตางกน ทงนอาจเปนเพราะคานยม เปนผลรวมของกระบวนการทางความคด การใหคณคา การใหความสาคญ การเลอกและยดถอเปนแนวทางในการปฏบตในการดารงชวตและคานยมจะมความสาคญไมทดเทยมกน เนองจากคานยมแตละบคคลเกดจากประสบการณทไดรบแตกตางกน แมจะอยในวฒนธรรมหรอสงคมเดยวกน แตเมอประสบการณเพมขนกจะมผลใหบคคลเปลยนแปลงหรอปรบปรงคานยมเดมคานยมจงมลกษณะไมคงท แตเปนเครองนาทางในการปฏบตหรอการแสดงออกของพฤตกรรมมนษย เพอเปนแนวทางใหบคคลไดประพฤตปฏบต และเนองจากในปจจบนมการรณรงคไมใหมการสบบหรในทตางๆ ตลอดจนไมใหจาหนายบหรกบเยาวชนทมอายตากวา 20 ป ทาใหนกเรยนไมสามารถซอบหรไดและในการสบบหรแตละครงจาเปนตองหลบซอน เพอไมใหสงคมรงเกยจ จงอาจเปนผลใหเกดการเปลยนแปลงทศนคตของนกเรยนเกยวกบเรองการสบบหรตามการเปลยนแปลงของสงคม ดวยเหตผลดงกลาวจงทาใหนกเรยนทมคานยมเกยวกบการสบบหรตางกน มพฤตกรรมการสบบหรไมแตกตางกน การศกษานสอดคลองกบการศกษาของ ยวลกษณ ขนอาสา (2541 : 108) ศกษาปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการสบบหรและไมสบบหรของนกเรยนหญงในมธยมศกษาตอนปลาย และประกาศนยบตรวชาชพ เขตกรงเทพมหานคร พบวา คานยมเกยวกบการสบบหร มอทธพลในเชงบวกตอพฤตกรรมการสบบหรและสอดคลองกบการศกษาของ อรทย ลมตระกล (2534 : ก – ข) ศกษาความสมพนธระหวางคานยมเกยวกบการสบบหร และพฤตกรรมการสบบหรของนกศกษาระดบอดมศกษา จานวน 618 คน พบวา คานยมเกยวกบการสบบหรทมความสมพนธทางบวกตอพฤตกรรมการสบบหรของผทสบบหร

74

ขอเสนอแนะ จากผลการศกษาครงนผวจยขอเสนอแนะดงตอน

จากการวจยพบวา นกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครน - ทรวโรฒ ปทมวน มระดบพฤตกรรมการสบบหรอยในระดบสงดงนนจงเปนหนาทของผปกครอง โรงเรยน และตลอดจนบคลากรทงทางภาครฐ เอกชน ทรวมรณรงคกนในดานตางๆ เชน 1. ในดานการเรยนการสอน ควรจดใหมการเรยนการสอน เกยวกบพฤตกรรมเสยงตางๆ ทมความสมพนธกบพฤตกรรมการสบบหร สอดแทรกเขาไปในวชาตางๆในทกระดบชน เพอสงเสรมใหเดกนกเรยนมความรเกยวกบโทษของการสบบหร 2. ทางดานผปกครองควรเปนผมสวนรวมในการปลกฝงและสงเสรมใหเกดพฤตกรรมการไมสบบหร โดยการเปนผใหคาปรกษาทด 3. ควรจดใหมการเผยแพร และมกจกรรมรณรงคเกยวกบการปองกนการสบบหร ทงหนวยงานของภาครฐและเอกชนกนอยางจรงจงและตอเนอง ขอเสนอแนะสาหรบการวจยตอไป 1. ควรมการศกษาพฤตกรรมดานตางๆ ทเกยวของกบพฤตกรรมการสบบหร เชน ทกษะชวต แรงสนบสนนทางสงคม 2. ควรมการศกษาโดยการหาขอมลเชงคณภาพ (Qualitative Data) เพอศกษาวาการทนกเรยนมพฤตกรรมการสบบหรนนมาจากสาเหตใด 3. ศกษาพฤตกรรมการสบบหร โดยใชทฤษฎอนๆ รวมดวย เพอการวเคราะหความสมพนธระหวางพฤตกรรมตางๆ กบพฤตกรรมการสบบหรใหสมบรณมากขน

บรรณานกรม

บรรณานกรม กรงเทพมหานคร. (2537) คมอการนเทศงานบรหารในสถานศกษา. กรงเทพฯ : หนวย ศกษานเทศ สานกการศกษา กรงเทพมหานคร. กรงเทพมหานคร. (2543) สถตจานวนนกเรยนสงกดกรงเทพมหานคร. กรงเทพฯ : กอง สงเสรมสขภาพ สานกอนามย กรงเทพมหานคร. กองวชาการและการตางประเทศ, สานกงาน ป.ป.ส. กองสารวตรนกเรยน กรมพลศกษา (2539) สรปสถานการณการแพรระบาดของสารเสพตดในสถานศกษา. ม.ป.ท. กองสารวตรนกเรยน (2539) ปจจยทมผลตอการใชสารเสพตดในกลมนกเรยนไทย. กรงเทพฯ : กรมพลศกษา กระทรวงศกษาธการ. กลวรรณ นาควทย.(2540). การประยกตพฤตกรรมในการเปลยนแปลงพฤตกรรมการเลกสบ บหร ในระดบมธยมศกษาตอนตน, มหาวทยาลยมหดล. ขนษฐา ธรรมเนยม. (2537) ความร เจตคตและการปฏบตของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอน ปลายตอ พ.ร.บ. ควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2535 และ พ.ร.บ. คมครองสขภาพ ของผไมสบบหร พ.ศ. 2535 ในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยมหดล อดสาเนา. โครงการรณรงคเพอการไมสบบหร (2535) มลนธหมอชาวบาน เพอสงคมปลอดบหร. จนตนา สงหสง.(2533). การใชวธการใหคาปรกษาแบบกลมเพอลดพฤตกรรมการสบ บหรของนกศกษาวทยาลยเทคนคสระบร จงหวดสระบร. วทยานพนธ ศศ.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. จฑารตน ไตเมฆ. (2541) พฤตกรรมการสบบหรและความคดเหนเกยวกบการบงคบใช พระราชบญญตคมครองสขภาพของผไมสบบหร พ.ศ. 2535 ของนกศกษาวทยาลย สาธารณสขสรนทร. วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยมหดล.ถายเอกสาร. ชฎาภรณ สขนรนด. (2534)ปจจยทมผลตอพฤตกรรมปองกนและพฤตกรรมการปฏบตตนขณะ ปวยเปนอจาระรวงของประชาชนในจงหวดยโสธร. วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยมหดล. อดสาเนา. ชวนพศ บญรตนเวช.(เมษายน – มถนายน 2528) โทษของการสบบหร,”วารสารโรคมะเรง. ฉบบท 11 ชาญชย เรองขจร. (2540) เอกสารคาสอนวชาหลกและวธการดานสขภาพ. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาการพมพ. ชาตเชอ สวรรณมสก. (2535) เจตคตทมตอการสบบหรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนสงกดกรมสามญศกษา เขตการศกษา 3. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, อดสาเนา.

ชชย ศภวงศ สภกร บงสาย และนวลอนนต ตนตเกต. (2540) รายงานการศกษาวจยเรอง พฤตกรรมการสบบหรของเยาวชนไทย.ทนสนบสนนการวจยจากสถาบนควบคมการ บรโภคยาสบ กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข. ชศร วงศรตนะ. (2534) เทคนคการใชสถตเพอการวจย. พมพครงท 5. กรงเทพฯ : โรงพมพทา ปกเจรญผล. ชศร วงศรตนะ.(2541). เทคนคการใชสถตเพอการวจย. พมพครงท 7 กรงเทพฯ : ศนย หนงสอจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ดารณ เกตอไร. (2533) สขศกษา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน. ธระ ลมศลา. (ตลาคม 2526) “ อนตรายจากบหร,” สขภาพ. 11 (4) : 24 – 28. บหรและภาวะ สงแวดลอม. กรงเทพฯ : โรงพยาบาลศรราช. มหาวทยาลยมหดล. นตยาภรณ ดวงเรอง. (2540) การเปรยบเทยบผลการใชการควบคมตนเองกบการใชสญญา เงอนไขเพอลดพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนพปน สงฆราช ประชาอทศ อาเภอพปน จงหวดนครศรธรรมราช. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร,อดสาเนา. นพนธ กลนตย. (2538) ปจจยทมผลสาคญตอการเรมและเลกสบบหรของนกเรยนระดบ มธยมศกษาตอนปลายในจงหวดเชยงใหม. วทยานพนธ ค.ม. เชยงใหม, มหาวทยาลยเชยงใหม, อดสาเนา. บงอร ดวงรตน. (2541) ปจจยทมความสมพนธตอการปฏบตเพอปองกนการเสพตดยาบาของ นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 สงกดการประถมศกษา จงหวดสพรรณบร. ปรญญา นพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, อดสาเนา. บญชา ดาวกระจาย. (2539) พฤตกรรมของผปกครองในการปองกนสารเสพตดทมตอนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 3 สงกดกรมสามญศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, อดสาเนา. บปผา มวยแกว. (2542) พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนชายระดบมธยมศกษาโรงเรยน สาธต มศว. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ : (2542) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, อดสาเนา. บทบรรณาธการ. (กนยายน 2521) นกเรยนกรงเทพมหานครเกอบครงสบบหร ” หมอชาวบาน. ” ธต รตนโชต. (2539) วยรนหญงกบการสบบหร : ศกษาเฉพาะนกเรยนหญงในโรงเรยน อาชวศกษาในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ สค.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยธรรมศาสตร, อดสาเนา. บญชา ดาวกระจาย. (2539) พฤตกรรมของผปกครองในการปองกนสารเสพตดทมตอนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 3 สงกดกรมสามญศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, อดสาเนา.

ปฐม นดมานนท. (2526) จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ : คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรน ครนทรวโรฒ ประสานมตร, อดสาเนา. ประกต วาทสาธกกจ. (2535)“ ปจจยทมอทธพลตอการเรมเสพตดบหร,” ใน เอกสาร ประกอบการสมมนาเรองการจดตงคลนกอดบหร. หนา 2. กรงเทพฯ : สานกงาน ควบคมการบรโภคยาสบ กระทรวงสาธารณสข. ประกต วาทสาธกกจ. (2540) คนไทยตายเพราะบหรชวโมงละ 5 คน. กรงเทพฯ : มลนธรณรงค เพอการไมสบบหร, อดสาเนา. 50 ถามตอบเพอชวตปลอดจากบหร. พมพครงท 1. กรงเทพฯ : (2539) สถาบน ควบคมบรโภคยาสบ กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข, วนน! วนงดสบ บหรโลก. “ เดลนวส,” 31 พฤษภาคม 2540. หนา 7. ประภาเพญ สวรรณ. (2532) พฤตกรรมศาสตรพฤตกรรมสขศกษาและสขศกษา. กรงเทพฯ : คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหดล. ประเสรฐ ตนสกล. (2538) “ ยทธศาสตรทกษะชวตเพอการพฒนาบคลกภาพเยาวชน,” ใน รายการประชมสมมนาเพอหาแนวทางการนายทธศาตรทกษะชวตมาใชในการปองกน ยาเสพตด. กรงเทพฯ : สานกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด. ปราณ โพโสภา.(2547). พฤตกรรมทเสยงตอการใชสารเสพยตดของนกเรยนระดบชวงชน ท 3 อาเภอจตรพกตรพมาน จงหวดรอยเอด. ปรญญานพนธ. กศ.ม. มหาวยาลย มหาสารคาม. แผนกสขศกษา, (2531) โรงพยาบาลมชชน. “ แผนการเลกสบบหรใน 5 วน,” สขภาพและ ครอบครว. กรงเทพฯ : สานกพมพขาวประเสรฐ. พลศกษา, (2523) กรมกองสารวตรนกเรยน. เอกสารงานวจยการใชบหรของนกเรยนใน สถานศกษา เขตกรงเทพมหานคร. หนา 64. กรมพลศกษา. พฒน สจานงค. (2522) บหรมพษ – ชวตเปนภย. กรงเทพฯ : (2539) โอเดยนสโตร, สขศกษา. พวงรตน ทวรตน. (2535) จตวทยาทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 3 กรงเทพฯ : โรงพมพเจรญผล. พวงรตน ทวรตน. (2538) วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร.พมพครงท 6 กรงเทพฯ : โรงพมพเจรญผล.สานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. พวงรตน ทวรตน. (2540) วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร.พมพครงท 6 กรงเทพฯ : สานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. พรยา วรรธนะภต. (2540) การประยกตทฤษฎแรงจงใจในการปองกนโรค เพอปองกน พฤตกรรมการเสพสารระเหยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 กรมสามญศกษา กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยมหดล, อดสาเนา.

ไพบลย เทวรกษ. (2529) จตวทยาการศกษาพฤตกรรมภายในและภายนอก. กรงเทพฯ : ภาควชาจตวทยา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ภาวณ วสมล. (2538) ปจจยทมผลตอการสบบหรและการไมสบบหรของนกเรยนชน มธยมศกษาตอนตน : ศกษาเฉพาะกรณโรงเรยนดอนทหารอากาศบารง. ภาคนพนธ สาขาเทคโนโลยสงคม บณฑตวทยาลยเกรก, อดสาเนา. ภาวน อยประเสรฐ. (2540) ปจจยทมอทธพลตอการใชสารเสพตดของนกเรยนวยรนใน กรงเทพมหานคร. กรงเทพฯ : วทยานพนธ วท.ม. บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล, อดสาเนา. มยร ปรญญาวฒน. (2536) ปจจยทมความสมพนธกบการใชสารละลายเกลอแรของมารดาใน การรกษาบตรอายตากวา 5 ป ทปวยดวยโรคอจาระรวงเฉยบพลน ณ แผนกผปวย นอก กมารเวชกรรม โรงพยาบาลจฬาลงกรณ : การศกษาปรมาณและคณภาพ. วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยมหดล. อดสาเนา. ยทธ ไกยวรรณ.(2545). พนฐานการวจย. กรงเทพฯ : สรลยสาสนจากด. ยวลกษณ ขนอาสา.(2541). ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการสบและไมสบบหรขอ นกเรยน หญง มธยมศกษาตอนปลาย และประกาศนยบตรวชาชพ. มหาวทยาลยมหดล. วรพร พศออน.(2542). ผลกระทบของการสบบหรตอสขภาพของวยรน. มหาวทยาลยมหดล. สมชย ชนตา.(2528). การศกษาพฤตกรรมและปจจยตางๆทมความสมพนธกบการสบ บหร ของกลมนกเรยนชายระดบตากวาอดมศกษา ในเขตเทศบาลเมองขอนแกน จงหวดขอนแกน.วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยมหดล. ณฐพงศ พกหลา.(2540). การประยกตโปรแกรมทกษะชวตเพอปองกนการสบบหรของ นกเรยนมธยมศกษาปท 1. มหาวทยาลยมหดล. สพชชา กงแกวตนทอง.(2540). ปจจยบางประการทมผลตอพฤตกรรมการสบบหร. มหาวทยาลยมหดล. ศนยวจยและจดการความรเพอการควบคมยาสบ (ศจย.) (2549) รายงานประจาป 2548 – 2549. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยมหดล. Bundura, Albert. Social Learning Theory. New Jersey : Prentice - Hall, Inc., 1997. . Social Foundations of Thought;& Action A Social Cognitivge Theory. New Jersey : Prentice - Hall, Inc., 1986. Barros, F.C. ;& others. Management of childhood diarrhea at the household lenel : a population based survey in North – East Brasil, Who Bullctin OMS. 69 : 59 - 65 ; 1991. Botvin, E.I., et al. Predictors to Cigarette Smoking among Inner - city Minority Youth. JDBP. 15 (2) :67 - 73 ; 1994.

Carey, K.B. and M.P. Carey. Change in Self – Efficacy Resulting Form Unaided Attempts to Quit Smoking, Psychology of Addictive Behavior. 7 (4) : 219 - 224 ; 1993. Cerkony, k. and L.K. Hart. The Relationship Between The Health Beliet Model and Compliance of Person with Diabetes Militus, Diabetes Care. 3 : 594 - 598 ; November / December, 1980. Even, R.I. et al. Detering The onset of smoking in children : knowledge of immediate physiological effectc and coping with peer pressure. Media pressure, and parent modeling, Journal of Applied Social Phychology. 8 : 126 - 135 ; September, 1978. Hagga, D.A. and B.L. Stewart. Self – Efficacy for Recovery form a Lapse after Smoking Cessation, Journal of Consulting ad;& Clinical Psychology. 60 (1) : 24 - 28 ; 1992. http://www.moph.go.th/oph/thealth_44/intro. PDF Neilsen, C.C. and others. Why do some families become defaulters in a hospital base Nutrition rehabilitation tollow – up programme, Thopical ;& Geogrophical Medical. 44 (4) : 346 – 351 : October, 1992. Neumark, Y. and others. “ Utilization of Pediatric Health Serrices in Jeruslem,” Journal of Community Health. 17 (5) : 271 – 282 ; October, 1992. Procha Ka, J.O. and C.C. Diclemente. Self Charge Process Self – Efficacy and Dicisional Balance Across Five stages if Smoking Cessation in less AR (ed), Advances in Cancer Control : Epidimology and Research. New York : Alan R. Liss. Inc, 1984. Rawbone, R.G. and others. Cigarettes Smoking smong Secondary School children in 1975, Journal of Epdemiology ;& Community Health. 32 (1) : 53 – 58 ; March, 1978. Rogers, Ronald W. A Protection Motivation Theory of Fear appeals ;& attitude Change, Journal of Psychology. (V. 91, 1975) 91, 93 – 114. Cognitive and physiological Processes fear appeals ;& attitude change. A revised Theory of Protection Motivation, Social Psychology. New York : in Cacioppo. J. and petty. R. (Eds) Social Psychology Guilford Press. 1983. Protection Motivation Theory, Health Education Research Theory ;& practice. (V. 1. 1986) : 135 – 161.

Rogers, R.W. and Mewborn. C.R. Fear appeals ;& attitude change : Effect of threal’s noxiousness. Probability of occurrence. ;& the efficacy of Coping response, Journal of personality ;& Social Psychology. (V. 34, 1976) : 54 – 61. Rychtarik, R.G. and others. Self – Efficary Aftercare ;& Relapse in a Treatmant Program for Alcoholics, Journal of Stuclies on Alcohol. 53 (5) : 435 – 447 ; 1992. Weinberger, M. and others. Health Belief ;& Smoking Behavior,” American Journal of Public Health. 71 : 1253 – 1255 ; 1981. Yamane, Taro. Statistic and Introductory Analysis. 2nd

ed. New York : Harper ;& Row, 1967.

ภาคผนวก

76

ภาคผนวก ก รายนามผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอ

หนงสอราชการ

77

รายนามผเชยวชาญในการตรวจแบบสอบถาม

1. รองศาสตราจารยจฑามาศ เทพชยศร อาจารยภาควชาสขศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร

2. ผชวยศาสตราจารยทรงพล ตอน อาจารยภาควชาสขศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร

3. คณบปผา ปลมสาราญ อาจารยภาควชาสขศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร

4. ผชวยศาสตราจารยรงสรรค อกษรชาต อาจารยภาควชาพลศกษา คณะเทคโนโลย คหกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนครโชตเวช

5. คณพชรพรรณ ตรศกดศร อาจารยภาควชาพยาบาล คณะเทคโนโลย คหกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนครโชตเวช

78

ภาคผนวก ข เครองมอทใชในงานวจย

79

80

81

82

ภาคผนวก

83

ภาคผนวก ข เครองมอทใชในงานวจย

84

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง

พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน

เรยน ผตอบแบบสอบถาม

แบบสอบถามชดนเปนปรญญานพนธของนสตระดบบณฑตศกษา หลกสตรการศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) สาขาวชาสขศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ โดยมคาชแจงในการตอบแบบสอบถาม ดงน

1. แบบสอบถามชดน มจดมงหมายเพอการศกษาเทานน คาตอบของนกเรยนไม วาถกหรอผดจะไมมผลกระทบตอการเรยนการสอน ผวจยขอความรวมมอนกเรยนโปรดตอบแบบสอบถามตามความเปนจรงหรอตามความคดเหนของนกเรยน และกรณาตอบคาถามใหครบทกขอ

2. ขอมลตาง ๆ ทนกเรยนตอบในแบบสอบถามจะถกเกบเปนความลบ จงไม ตองระบชอ นามสกลของนกเรยนลงในแบบสอบถาม โดยผวจยจะนาเสนอขอมลในลกษณะของภาพรวม ซงจะเปนประโยชนตอการดาเนนการจดการเรยนการสอนวชาสขศกษา และการจดกจกรรมนอกหลกสตรแกนกเรยนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครน-ทรวโรฒ ปทมวน ในอนาคต

3. ขอความรวมมออานคาชแจงในการตอบแบบสอบถามแตละตอน และคาถามแต ละขอใหเขาใจกอนตอบ โดยแบบสอบถามชดนจาแนกออกเปน 4 ตอน ดงน

ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 แบบทดสอบความรเกยวกบโทษของการสบบหร ตอนท 3 แบบสอบถามคานยมเกยวกบการสบบหร ตอนท 4 แบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการสบบหร

ผวจยขอขอบคณนกเรยนทกคนทสละเวลาและใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามเพอการวจยครงนเปนอยางด

นางสาวใจชน ตะเภาพงษ นสตระดบบณฑตศกษา สาขาวชาสขศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

85

ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

คาชแจง ใหนกเรยนทาเครองหมาย (ถก) ลงในวงกลม หนาขอความทตรงกบ ความเปนจรงทเกยวของกบนกเรยน และขอความรวมมอตอบใหครบทกขอ

1. เพศ ชาย หญง

2. ระดบชน ชนมธยมศกษาปท 1 ชนมธยมศกษาปท 2 ชนมธยมศกษาปท 3

3. ระดบผลสมฤทธทางการเรยน เกรดเฉลยตากวา 2.00 2.00 – 2.50 2.51 – 3.00

มากกวา 3.00 ขนไป 4. รายไดทไดรบจากผปกครอง / เดอน

ตากวา 2,000 บาท / เดอน 2,000 – 3,000 บาท / เดอน 3,001 – 4,000 บาท / เดอน มากกวา 4,000 บาท / เดอน

5. อาชพของผปกครอง รบราชการ รฐวสาหกจ พนกงานบรษทเอกชน ประกอบอาชพอสระ รบจางทวไป อนๆ โปรดระบ ......................................................

6. เพอนสนทหรอเพอนในกลมของนกเรยนสบบหร ไมม ม

86

7. สมาชกในครอบครวของนกเรยนสบบหร ไมม ม (โปรดระบ......................................................)

8. นกเรยนเคยถกชกชวนใหสบบหร ไมเคย ( ขามไปตอบขอ 10 ) เคย (โปรดระบ......................................................)

9. ปจจบนนกเรยนสบบหร สบบางครง สบเปนประจา เคยสบ ปจจบนเลกแลว

ไมเคยสบ ( ขามไปตอบขอ 10 ) อนๆ ระบ......................................................

10. สาเหตทนกเรยนสบบหร (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) มคนชกชวน อยากทดลอง เพอนทาทาย สบประมาท มปญหาทางบาน มปญหาการเรยน อนๆ ระบ......................................................

11. นกเรยนไดรบความรเรองเกยวกบโทษและพษภยของการสบบหรจากแหลงใด (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

หนงสอเรยน / แบบเรยน จากวทย โทรทศน สงพมพ เชน โปสเตอร หนงสอพมพ แผนพบ / ใบปลว บคคลในครอบครว บคลากรทางการแพทย อนๆ ระบ......................................................

87

ตอนท 2 แบบทดสอบความรเกยวกบโทษของการสบบหร

คาชแจง ใหนกเรยนอานคาถามแตละขอ และทาเครองหมาย X (กากบาท) บน ตวเลอก ก ข ค และ ง ทเหนวาเปนคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยวและขอความ รวมมอ ตอบใหครบทกขอ

1. ในใบยาสบมสารสาคญ เรยกวาอะไร ก. นโคตน ข. ทาร ค. คารบอนมอนอกไซด ง. ไฮโดเจนไซยาไนด

2. การสบบหรแตละมวนรางกายจะไดรบทาร (Tar) ในปรมาณเทาใด ก. 1 – 2 มลลกรม ข. 2 – 3 มลลกรม ค. 4 – 5 มลลกรม ง. 6 – 8 มลลกรม

3. การสบบหรแตละมวนรางกายจะไดรบนโคตน ในปรมาณเทาใด ก. 0.1 – 2 มลลกรม ข. 0.2 – 3 มลลกรม ค. 0.3 – 4 มลลกรม ง. 0.4 – 5 มลลกรม

4. สารทาร (Tar) ในบหรเปนสาเหตทาใหเกดโรคใด ก. มะเรงปอด ข. แผลในกระเพาะอาหาร ค. กลามเนอหวใจตาย ง. โรคเบาหวาน

5. การสบบหรจะสามารถทาใหเกดโรคใด ก. ความดนโลหตสง ข. โรคเลอดออกตามไรฟน ค. โรคธาลสซเมย ง. โรคกระเพาะปสสาวอกเสบ

6. เมอรางกายไดรบสารนโคตน (Nicotine) จะกอใหเกดการหลงสารชนดใด ก. อฟเนฟรน ข. พาราฟน ค. แอลคาลอย ง. เบนไซพยรน

7. สารอะไรในบหรทเปนสาเหตททาใหตดบหร ก. นโคตน ข. คารบอนมอนอกไซด ค. ทาร ง. ไฮโดรเจนไซยาไนด

8. สารอะไรในบหรเปนสาเหตททาใหเกดโรคหลอดลมอกเสบเรอรง ก. นโคตน ข. คารบอนมอนอกไซด ค. ทาร ง. ไฮโดรเจนไซยาไนด

9. ปอดของผทสบบหรเปนเวลานานจะมลกษณะอยางไร ก. ปอดเหมอนคนปกต ข. ปอดเปนหนอง ค. ปอดดาคลาเตมไปดวยถาน ง. ปอดมเลอดออกและซา

88

10. ขอใดเปนโทษของการสบบหรทรนแรงทสด ก. สาเหตของเพลงไหม ข. ทาใหหงดหงด ค. ทาใหสงคมไมยอมรบ ง. ทาใหผอมลง

11. โอกาสเสยงตอการเกดโรคอนเนองมาจากการสบบหร คอขอใด ก. โรคปวดศรษะเรอรง

ข. โรคโลหตจางและนาหนกลด ค. โรคตบอกเสบและโรคไซนสอกเสบ ง. โรคมะเรงปอด โรคถงลมโปงพอง และสมรรถภาพทางเพศลดลง

12. ผทสบบหรในทสาธารณะหรอบนรถประจาทาง จะถกปรบตามกฎหมายเทาใด ก. ถกปรบ 200 บาท ข. ถกปรบ 500 บาท ค. ถกปรบ 1,000 บาท ง. ถกปรบ 2,000 บาท

13. ผทตดบหรในระยะเรมตนจะมลกษณะอาการใดทพอสงเกตได ก. อารมณฉนเฉยว ข. เสยงแหบแหง ค. รมฝปากคลา ง. หวใจเตนเรว

14. อะไรเปนสาเหตทาใหเดกวยรนสบบหรมากทสด ก. อยากรอยากลอง ข. เลยนแบบอยางดาราภาพยนต ค. ลบลางคาตาหนตเตยน ง. มความเครยดทางอารมณ

15. วธอะไรชวยใหการเลกสบบหรทาไดงายและไดผลดทสด ก. ดมนาผลไมแทน ข. สาบานกบสงศกดสทธทนบถอ

ค. เปลยนมาสบบหรชนดกนกรองหรอชนดอนแทน ง. ใจแขงตดสนใจเลกสบบหร รวมถงการทงอปกรณในการสบบหรทนท

16. ผทตองการเลกสบบหรควรดมเครองดมชนดใด ก. นาชา ข. กาแฟ ค. นาผลไม ง. เครองดมชกาลง

17. การเลกสบบหรมผลดตอผสบอยางไร ก. ประหยดคาใชจาย ข. ลดปญหาอคคภย ค. สงคมยอมรบ ง. สขภาพแขงแรงขน

18. การปฏบตอยางไรชวยใหการเลกสบบหรประสบความสาเรจ ก. ดมนามากๆ หลงอาหาร ข. รบประทานอาหารทมรสจด ค. ดมนาชาหรอกาแฟหลงอาหาร ง. รบประทานขนมหวานหลงอาหาร

89

19. ผทสบบหรจะมคราบนโคตน ไปจบทอวยวะใด ก. เยอหมรมฝปาก ข. กระแสเลอด ค. ปอด ง. ตอมหมวกไต

20. คนทสบบหรเปนเวลานาน 20 ปขนไป จะมผลตอรางกายอยางไร ก. หวใจวาย ข. กลามเนอหวใจตาย

ค. หลอดเลอดไปเลยงหวใจตบ ง. อวยวะสวนปลายจะขาดเลอดไปหลอเลยง 21. ผทสบบหรจะมอาการผดปกตของโรคระบบทางเดนอาหารอยางไร

ก.โรคมะเรงตบ ข.โรคแผลในกระเพาะอาหาร ค.ไสตงอกเสบ ง.โรคมะเรงหลอดอาหาร

22. คนทมโรคประจาตวอะไร ไมควร สบบหรอยางยง ก. โรคเบาหวาน ข. โรคเหนบชา ค. โรคอจจาระรวง ง. โรคความดนโลหตตา

23. ในบหรมสารพษใด ทมปรมาณเขมขนมากทสด ก. นโคตน ข.ไนโตรซามน ค.โพลไซคลค ง. อะโรแมนค

24. สาเหตททาใหผสบบหร ไดรบออกซเจนนอยลงและมผลทาใหเกดอาการงวง มนงง ก. ทาร ง. นโคตน ข. กาซคารบอนมอนอกไซด ค.ไฮโดรเจนไซยาไนด

25. ไฮโดรเจนไซยาไนด ในบหรมกาซชนดนออกมามากจงจด วาเปนสารพษและไปทาลายอวยวะใดของรางกาย

ก. ปอด ข. หวใจ ค. หลอดลมอกเสบ ง. เยอบผวหลอดลมอกเสบ

26. รางกายไดรบออกซเจนนอยนอยลงเกดอาการแนนหนาอก ไอเรอรง สาเหตจากขอใด ก. นโคตน ข. กาซคารบอนมอนอกไซด ค.ไฮโดรเจนไซยาไนด ง. ไนโตรเจนไดออกไซด

27. สารระคายเคองตางๆ เชน อคคธยด พนอล มผลกระทบตออวยวะใดของรางกาย ก. หลอดอาหารอกเสบ ข. ตอมไทรอยดอกเสบ ค. หลอดลมอกเสบ ง. กลองเสยงอกเสบ

28. ผสบบหร 40 มวนตอวนจะพบสารชนดใดในปสสาวะมากกวาคนทไมไดสบบหร ก. สารอคคธยด ข. สารแอมโมเนย ค. สารคโคน ง. สารกมมนตภาพรงส

90

29. ปญหาสงคมทเกดจากการสบบหร คอขอใด ก. เสยเวลาในการทางาน ข. สนเปลองคาใชจายในการรกษาผปวยจากพษของบหร

ค. เสยเศรษฐกจของครอบครวในการสบสวนตวและใชรบแขก ง. บานเมองสกปรกและตดนสยมกงาย อาจทาใหเกดเพลงไหมได

30. ผหญงทสบบหร มโอกาสเปนโรคใดมากทสด ก.โรคมะเรง ข.โรคหวใจ ค.โรคระบบทางเดนหายใจ ง.โรคหวใจขาดเลอด

31. หญงมครรภทสบบหร มโอกาสเปนโรคใดมากทสด ก.โรคมะเรง ข.โรคหวใจ ค.โรคระบบทางเดนหายใจ ง.โรคหวใจขาดเลอด

32. การสบบหรมผลตอระบบสบพนธ โดยเฉพาะผชายมผลอยางไร ก. เปนหมน ข.โรคมะเรงอณฑะ ค. สมรรถภาพทางเพศเสอม ง.โรคมะเรงตอมลกหมาก

33. การสบบหร 20 มวนในหองทอากาศถายเทไมสะดวก จะทาใหผไมสบบหรรบเทากบสบเองกมวน

ก. 1 มวน ข. 2 มวน ค. 3 มวน ง. 5 มวน

91

ตอนท 3 แบบสอบถามคานยมเกยวกบการสบบหร

คาชแจง ใหนกเรยนอานคาถามแตละขอ และทาเครองหมาย (ถก) ลงในชองคาตอบทตรงกบความคดเหนความรสกของนกเรยนเพยงคาตอบเดยว และขอความรวมมอตอบใหครบทกขอ ในคาถามแตละชองมความหมายดงน

เหนดวยอยางยง หมายถง นกเรยนเหนวาขอความในประโยคนนตรงกบ ความคดเหนของนกเรยนมากทสด เหนดวย หมายถง นกเรยนเหนวาขอความในประโยคนนตรงกบ

ความคดเหนของนกเรยนมาก ไมแนใจ หมายถง นกเรยนเหนวาขอความในประโยคนนตรงกบ ความคดเหนของนกเรยนมาก กากงเพยง ครงหนง ไมเหนดวย หมายถง นกเรยนเหนวาขอความในประโยคนนไมตรง

กบความคดเหนของนกเรยนมาก ไมเหนดวยอยางยง หมายถง นกเรยนเหนวาขอความในประโยคนนไมตรง

กบความคดเหนของนกเรยนมากทสด

ระดบความคดเหน คานยมเกยวกบการสบบหร

เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง

1. การสบบหรเปนสญลกษณของความเปนผนา

2. การสบบหรชวยสรางสมพนธภาพในการเขาสงคม

3. การสบบหรเปนการสรางความมนใจ 4. การสบบหรเปนการคลายความเครยด 5. การสบบหรทาใหดโกเก และเท 6. การสบบหรทาใหเปนทสนใจของเพศตรงขาม

7. การสบบหรเปนการเสรมบคลกภาพใหทนสมยดปราดเปรยว

8. การสบบหรทาใหดเหมอนวาเปนคนทนคน รเลหเหลยมของคน

92

ระดบความคดเหน

คานยมเกยวกบการสบบหร

เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง

9. การสบบหรทาใหเปนคนมองโลกในแงด

10. คนไมสบบหรเปนคนลาสมย 11. สงคมปจจบนไมยอมรบคนสบบหร 12. การสบบหรไมเปนเรองโกเก 13. ปจจบนผหญงสบบหรไดเชนเดยวกบผชาย

14. การสบบหรทาใหสงคมยอมรบ 15. การสบบหรทาใหเกดความมนใจ 16. คนทมอารมณสนกตองสบบหรดวย 17. ไมงวงอยากงวงนอนตองสบบหร 18. คนสบบหรเปนคนมความคดสรางสรรค

19. การสบบหรทาใหอานหนงสอได 20. คนสบบหรทาใหมองดเปนผใหญ 21. การสบบหรทาใหเปนคนบคคลกด 22. คนสบบหรทาใหนาหนกลด 23. การสบบหรทาใหเสรมบคลก ดเกชวนใหนาสนใจ

24. การสบบหรทาใหเขากบสมาคมกบ เพอนฝงไดเปนอยางด

25. คนสบบหรจะมรางกายทแขงแรง 26. บหรไมใชยาเสพยตด เพราะจะเลกสบเมอไรกได

27. การสบบหรไมทาใหสมรรถภาพทางเพศลดลง

93

ระดบความคดเหน คานยมเกยวกบการสบบหร

เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง

28. การสบบหรแสดงถงความเปนชายชาตร

29. ถงแมวาการสบบหรจะทาใหสนเปลองเงนทอง แตกคมคาเพราะทาใหสบายใจ

30. การสบบหรจะเปนตวอยางทดแกเพอนได

31. การสบบหรทาใหเพอนในสถาบนยอมรบ

32. การเลกสบบหรทาใหรางกายออนแอลง

33. การไมสบบหร ทาใหถกมองวา “หนาตวเมย”

34. การสบบหรไมสรางความเดอดรอนใหใคร

35. การสบบหรมประโยชนมากกวาโทษ 36. การสบบหรทาใหสขมขน 37. การเลกสบบหรทาใหเพอนหญงพอใจ

94

ตอนท 4 แบบสอบถามเกยวกบการพฤตกรรมการสบบหร

คาชแจง ใหนกเรยนอานคาถามแตละขอ และทาเครองหมาย (ถก) ลงในชองคาตอบทตรงกบความคดเหนความรสกของนกเรยนเพยงคาตอบเดยว และขอความรวมมอตอบใหครบทกขอ ในคาถามแตละชองมความหมายดงน

ปฏบตประจา หมายถง การปฏบตเปนประจาสมาเสมอ ปฏบตบางครง หมายถง การปฏบตบางไมปฏบตบาง ไมเคยปฏบต หมายถง ไมเคยปฏบต

ระดบความคดเหน พฤตกรรมการสบบหร ปฏบต

ประจา ปฏบตบางครง

ไมเคยปฏบต

1. นกเรยนหลกเลยงไปในสถานท ทมการสบบหร 2. นกเรยนตกเตอนเพอนใหรถงโทษของการสบบหร 3. นกเรยนสบบหรตอนใกลสอบ 4. นกเรยนสบบหรเมอรสกไมสบายใจหรอมความทกข 5. นกเรยนปฎเสธเพอนเมอชกชวนใหสบบหร 6. นกเรยนสบบหรโดยการดดหรออดควนเขาปอด 7. นกเรยนสบบหรภายหลงการรบประทานอาหาร 8. นกเรยนสบบหรขณะขบถายอจจาระในตอนเชา 9. นกเรยนสบบหรกอนเขาสถานศกษา 10. นกเรยนสบบหรกบเพอนตามศนยการคาหลงเลกเรยน 11. นกเรยนแอบสบบหรในหองสวนตวเมออยบาน 12. นกเรยนสบบหรเมออยกบเพอนสนท 13. นกเรยนสบบหร 3 – 5 มวนตอวน 14. นกเรยนสบบหรเมอมงานรนเรง เชน กฬาส งานเลยงรน

ฯลฯ

15. นกเรยนสบบหรในชวงเวลาทมการเรยนพเศษ 16. นกเรยนสบบหรเมอรจกกบเพอนกลมใหม 17. นกเรยนจะแสดงความไมพอใจเมอมคนสบบหรอยใกลๆ 18. นกเรยนหลกเลยงการเขาใกลคนสบบหร

95

ระดบความคดเหน

พฤตกรรมการสบบหร ปฏบตประจา

ปฏบตบางครง

ไมเคยปฏบต

19. นกเรยนตกเตอนเพอนเมอสบบหร 20. นกเรยนไมคบหาสมาคมกบเพอนทสบบหร 21. นกเรยนสบบหรตามเพอน 22. เมอรสกงวงในขณะเรยนนกเรยนจะหลบเลยงออกไปสบบหร 23. นกเรยนสบบหรขณะใชความคดหรอทาการบาน 24. นกเรยนสบบหรมวนตอมวนอยางตอเนอง 25. นกเรยนสบบหรเมอเวลาเทยวเทคหรอผบ 26. นกเรยนพกบหรเพอไวแจกเพอน 27. นกเรยนสบบหรเพอใหสมองปลอดโปรงกอนเขาหองสอบ 28. นกเรยนสบบหรเพอฆาเวลาใหหมดไป 29. นกเรยนหลกเลยงการสบบหรขณะอานหนงสอ

96

ภาคผนวก

97

ภาคผนวก ค คณภาพของเครองมอทใชในการวจย

98

ตาราง 11 คาเฉลย คาความเบยงเบนมาตราฐาน และระดบความรเกยวกบโทษของการสบ บหร ของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน เปนรายขอ

ความรเกยวกบโทษของการสบบหร X ระดบ S

1. ในใบยาสบมสารสาคญ เรยกวาอะไร 0.72 0.44 ปานกลาง 2. การสบบหรแตละมวนรางกายจะไดรบทาร (Tar) ในปรมาณเทาใด 0.44 0.49 ตา 3. การสบบหรแตละมวนรางกายจะไดรบนโคตน ในปรมาณเทาใด 0.12 0.32 ตา 4. สารทาร (Tar) ในบหรเปนสาเหตทาให เกดโรคใด 0.85 0.36 ปานกลาง 5. การสบบหรจะสามารถทาใหเกดโรคใด 0.70 0.45 ปานกลาง 6. เมอรางกายไดรบสารนโคตน (Nicotine) จะกอใหเกดการหลงสารชนดใด 0.19 0.39 ตา 7. สารอะไรในบหรทเปนสาเหตททาใหตดบหร 0.77 0.42 ปานกลาง 8. สารอะไรในบหรเปนสาเหตททาใหเกด โรคหลอดลมอกเสบเรอรง 0.08 0.26 ตา 9. ปอดของผทสบบหรเปนเวลานาน จะมลกษณะอยางไร 0.78 0.41 ปานกลาง 10. ขอใดเปนโทษของการสบบหรทรนแรงทสด 0.37 0.48 ตา 11. โอกาสเสยงตอการเกดโรคอนเนองมาจาก การสบบหร คอขอใด 0.78 0.41 ปานกลาง 12. ผทสบบหรในทสาธารณะหรอบนรถ ประจาทางจะถกปรบตามกฎหมายเทาใด 0.40 0.49 ตา 13. ผทตดบหรในระยะเรมตนจะมลกษณะ อาการใดทพอสงเกตได 0.51 0.50 ตา 14. อะไรเปนสาเหตทาใหเดกวยรน สบบหรมากทสด 0.82 0.38 ปานกลาง 15. วธอะไรชวยใหการเลกสบบหรทาไดงาย และไดผลดทสด 0.65 0.47 ปานกลาง

99

ตาราง 11 (ตอ)

ความรเกยวกบโทษของการสบบหร X ระดบ S

16. ผทตองการเลกสบบหรควรดมเครองดม ชนดใด 0.60 0.49 ปานกลาง 17. การเลกสบบหรมผลดตอผสบอยางไร 0.75 0.43 ปานกลาง 18. การปฏบตอยางไรชวยใหการเลกสบบหร ประสบความสาเรจ 0.40 0.49 ตา 19. ผทสบบหรจะมคราบนโคตน ไปจบทอวยวะใด 0.65 0.47 ปานกลาง 20. คนทสบบหรเปนเวลานาน 20 ปขนไป จะมผลตอรางกายอยางไร 0.19 0.39 ตา 21. ผทสบบหรจะมอาการผดปกตของ โรคระบบทางเดนอาหารอยางไร 0.19 0.39 ตา 22. คนทมโรคประจาตวอะไร ไมควร สบบหรอยางยง 0.31 0.46 ตา 23. ในบหรมสารพษใด ทมปรมาณเขมขนมากทสด 0.69 0.46 ปานกลาง 24. สาเหตททาใหผสบบหรไดรบออกซเจนนอยลง และมผลทาใหเกดอาการงวง มนงง 0.38 0.48 ตา 25. ไฮโดรเจนไซยาไนดในบหรมกาซชนดน ออกมามากจงจด วาเปนสารพษและไป ทาลายอวยวใดของรางกาย 0.23 0.41 ตา 26. รางกายไดรบออกซเจนนอยนอยลงเกด อาการแนนหนาอก ไอเรอรง สาเหตจากขอใด 0.10 0.29 ตา 27. สารระคายเคองตางๆ เชน อคคธยด พนอล มผลกระทบตออวยวะใดของรางกาย 0.39 0.48 ตา 28. ผสบบหร 40 มวนตอวนจะพบสารชนดใด ในปสสาวะมากกวาคนทไมไดสบบหร 0.11 0.30 ตา

100

ตาราง 11 (ตอ)

ความรเกยวกบโทษของการสบบหร X ระดบ S

29. ปญหาสงคมทเกดจากการสบบหร คอขอใด 0.40 0.49 ตา 30. ผหญงทสบบหรมโอกาสเปนโรคใดมากทสด 0.08 0.27 ตา 31. หญงมครรภทสบบหรมโอกาสเปน โรคใดมากทสด 0.23 0.42 ตา 32. การสบบหรมผลตอระบบสบพนธ โดยเฉพาะผชายมผลอยางไร 0.57 0.49 ตา 33. การสบบหร 20 มวนในหองทอากาศ ถายเทไมสะดวกจะทาใหผไมสบบหรรบ เทากบสบเองกมวน 0.11 0.31 ตา

ตาราง 12 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตราฐาน และระดบคานยมเกยวกบการสบบหรของ ของนกเรยนในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน เปนรายขอ

คานยมเกยวกบการสบบหร X ระดบ S

1. การสบบหรเปนสญลกษณของ ความเปนผนา 4.69 0.81 สงมาก 2. การสบบหรชวยสรางสมพนธภาพในการ เขาสงคม 4.58 0.91 สงมาก 3. การสบบหรเปนการสรางความมนใจ 4.59 0.85 สงมาก 4. การสบบหรเปนการคลายความเครยด 4.39 1.05 สง 5. การสบบหรทาใหดโกเก และเท 4.56 0.96 สงมาก 6. การสบบหรทาใหเปนทสนใจของ เพศตรงขาม 4.67 0.79 สงมาก

101

ตาราง 12 (ตอ)

คานยมเกยวกบการสบบหร X ระดบ S

7. การสบบหรเปนการเสรมบคลกภาพ ใหทนสมยดปราดเปรยว 4.72 0.71 สงมาก 8. การสบบหรทาใหดเหมอนวาเปนคนทนคน รเลหเหลยมของคน 4.66 0.79 สงมาก 9. การสบบหรทาใหเปนคนมองโลกในแงด 4.64 0.93 สงมาก 10. คนไมสบบหรเปนคนลาสมย 4.61 0.89 สงมาก 11. สงคมปจจบนไมยอมรบคนสบบหร 3.02 1.48 ปานกลาง 12. การสบบหรไมเปนเรองโกเก 2.52 1.67 ปานกลาง 13. ปจจบนผหญงสบบหรไดเชนเดยว กบผชาย 3.70 1.38 สง 14. การสบบหรทาใหสงคมยอมรบ 4.48 0.98 สง 15. การสบบหรทาใหเกดความมนใจ 4.51 0.95 สงมาก 16. คนทมอารมณสนกตองสบบหรดวย 4.58 0.92 สงมาก 17. ไมงวงอยากงวงนอนตองสบบหร 4.58 0.92 สงมาก 18. คนสบบหรเปนคนมความคดสรางสรรค 4.64 0.82 สงมาก 19. การสบบหรทาใหอานหนงสอได 4.62 0.88 สงมาก 20. คนสบบหรทาใหมองดเปนผใหญ 4.63 0.83 สงมาก 21. การสบบหรทาใหเปนคนบคคลกด 4.65 0.83 สงมาก 22. คนสบบหรทาใหนาหนกลด 4.26 1.21 สง 23. การสบบหรทาใหเสรมบคลก ดเกชวนใหนาสนใจ 4.56 0.94 สงมาก 24. การสบบหรทาใหเขากบสมาคมกบ เพอนฝงไดเปนอยางด 4.58 0.88 สงมาก 25. คนสบบหรจะมรางกายทแขงแรง 4.66 0.89 สงมาก 26. บหรไมใชยาเสพยตดเพราะจะเลกสบ เมอไรกได 4.46 0.99 สง 27. การสบบหรไมทาใหสมรรถภาพ ทางเพศลดลง 4.33 1.08 สง

102

ตาราง 12 (ตอ)

คานยมเกยวกบการสบบหร X ระดบ S

28. การสบบหรแสดงถงความเปนชายชาตร 4.56 0.91 สงมาก 29. ถงแมวาการสบบหรจะทาใหสนเปลอง เงนทอง แตกคมคาเพราะทาใหสบายใจ 4.58 0.92 สงมาก 30. การสบบหรจะเปนตวอยางทดแกเพอนได 4.68 0.80 สง 31. การสบบหรทาใหเพอนในสถาบนยอมรบ 4.68 0.76 สง 32. การเลกสบบหรทาใหรางกายออนแอลง 4.49 1.06 สง 33. การไมสบบหร ทาใหถกมองวา “หนาตวเมย” 4.67 0.79 สงมาก 34. การสบบหรไมสรางความเดอดรอนใหใคร 4.59 0.83 สงมาก 35. การสบบหรมประโยชนมากกวาโทษ 4.68 0.80 สงมาก 36. การสบบหรทาใหสขมขน 4.65 0.79 สงมาก 37. การเลกสบบหรทาใหเพอนหญงพอใจ 2.70 1.71 ปานกลาง

ตาราง 13 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตราฐาน และระดบพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยน ในชวงชนท 3 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปทมวน เปนรายขอ

พฤตกรรมการสบบหร X ระดบ S

1. นกเรยนหลกเลยงไปในสถานท ทมการสบบหร 1.34 0.78 สง 2. นกเรยนตกเตอนเพอนใหรถงโทษ ของการสบบหร 0.85 0.73 ปานกลาง 3. นกเรยนสบบหรตอนใกลสอบ 1.92 0.33 สง 4. นกเรยนสบบหรเมอรสกไมสบายใจ หรอมความทกข 1.88 0.42 สง 5. นกเรยนปฎเสธเพอนเมอชกชวน ใหสบบหร 1.42 0.88 สง

103

ตาราง 13 (ตอ)

พฤตกรรมการสบบหร X ระดบ S

6. นกเรยนสบบหรโดยการดดหรอ อดควนเขาปอด 1.88 0.43 สง 7. นกเรยนสบบหรภายหลง การรบประทานอาหาร 1.93 0.32 สง 8. นกเรยนสบบหรขณะขบถาย อจจาระในตอนเชา 1.93 0.33 สง 9. นกเรยนสบบหรกอนเขาสถานศกษา 1.91 0.36 สง 10. นกเรยนสบบหรกบเพอนตาม ศนยการคาหลงเลกเรยน 1.92 0.36 สง 11. นกเรยนแอบสบบหรในหองสวนตว เมออยบาน 1.92 0.35 สง 12. นกเรยนสบบหรเมออยกบเพอนสนท 1.91 0.37 สง 13. นกเรยนสบบหร 3 – 5 มวนตอมวน 1.92 0.34 สง 14. นกเรยนสบบหรเมอมงานรนเรง เชน กฬาส งานเลยงรน ฯลฯ 1.92 0.36 สง 15. นกเรยนสบบหรในชวงเวลา ทมการเรยนพเศษ 1.92 0.34 สง 16. นกเรยนสบบหรเมอรจกกบเพอน กลมใหม 1.87 0.43 สง 17. นกเรยนจะแสดงความไมพอใจ เมอมคนสบบหรอยใกลๆ 1.24 0.72 ปานกลาง 18. นกเรยนหลกเลยงการเขาใกล คนสบบหร 1.50 0.72 สง 19. นกเรยนตกเตอนเพอนเมอสบบหร 0.89 0.79 ปานกลาง 20. นกเรยนไมคบหาสมาคมกบเพอน ทสบบหร 0.99 0.82 ปานกลาง 21. นกเรยนสบบหรตามเพอน 1.87 0.44 สง

104

ตาราง 13 (ตอ)

พฤตกรรมการสบบหร X ระดบ S

22. เมอรสกงวงในขณะเรยนนกเรยนจะ หลบเลยงออกไปสบบหร 1.93 0.32 สง 23. นกเรยนสบบหรขณะใชความคด หรอทาการบาน 1.91 0.36 สง 24. นกเรยนสบบหรมวนตอมวน อยางตอเนอง 1.91 0.37 สง 25. นกเรยนสบบหรเมอเวลาเทยว เทคหรอผบ 1.93 0.31 สง 26. นกเรยนพกบหรเพอไวแจกเพอน 1.94 0.28 สง 27. นกเรยนสบบหรเพอใหสมองปลอดโปรง กอนเขาหองสอบ 1.94 0.30 สง 28. นกเรยนสบบหรเพอฆาเวลาใหหมดไป 1.92 0.35 สง 29. นกเรยนหลกเลยงการสบบหร ขณะอานหนงสอ 1.28 0.95 ปานกลาง

ประวตยอผวจย

76

ประวตยอผวจย ชอ สกล นางสาวใจชน ตะเภาพงษ วน เดอน ปเกด 5 พฤศจกายน 2514 สถานทเกด อาเภอศรมโหสถ จงหวดปราจนบร

สถานทอยปจจบน 232 ปากซอยขอบฟา ถนนสทธสาร แขวงหวยขวาง เขตดนแดง กรงเทพฯ 10310

ตาแหนงหนาทการงานปจจบน อาจารย สถานททางานปจจบน โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ปทมวน 2 ถนนองรดนงต แขวงปทมวน เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330

ประวตการศกษา พ.ศ. 2530 มธยมศกษาปท 1 – 3

จากโรงเรยนโคกปบวทยาคม จงหวดปราจนบร พ.ศ. 2533 มธยมศกษาปท 4 – 6

จากโรงเรยนปราจนกลยาณ จงหวดปราจนบร พ.ศ. 2535 ปกศ. สง (พลศกษา)

จากวทยาลยพลศกษากรงเทพ จงหวดปทมธาน พ.ศ. 2537 ศศบ. (พลศกษา)

จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ จงหวดกรงเทพฯ พ.ศ. 2550 กศ.ม. (สขศกษา)

จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ จงหวดกรงเทพฯ